Gros Chagrins

Ĉagrenegoj

SON 1 (TELEPHONE + A QUOI CA SERT L’AMOUR)

Gabrielle Sanglotant inaudiblement au téléphone

Caroline, vite, viens! J’ai besoin de toi.
Karolino, rapidu ! Mi bezonas vin.

Un silence. Brusquement, violent coup de sonnette. Gabrielle pose son téléphone, quitte la
scène et va ouvrir.

SON 2 (SONNETTE PORTE)

Gabrielle
Ah! Caroline!
Aĥ, Karolino !

Réapparition des deux jeunes femmes.

Caroline
Ah ça! mais, tu pleures!
Ha jen ! sed, vi ploras

Gabrielle Eclatant en sanglots

Ah! ma chère! ma chère!
Ha ! Kara mia ! Mia kara ! x3

Caroline
Mon Dieu, que se passe-t-il?
Dio mia, kio okazas ?

Gabrielle
Une chaise!... Donne-moi une chaise!
Seĝon !… donu al mi seĝon !

Caroline La faisant asseoir.

Tiens!
Jen !

Gabrielle
Merci!... Un verre d'eau, veux-tu?
Dankon !… Glason da akvo, bonvolu !

Caroline
Tout de suite!... Mon pauvre chat! Mon pauvre chat !... Pour Dieu, qu'est-ce qui t'est arrivé?... Tiens, bois!
Tuj !… kompatindulineto ! Kateto mia !… Je Dio, kio okazis al vi ?… Jen, trinku !

Gabrielle prenant le verre

Merci! Aide-moi à dégrafer mon boa. Tâte mes mains!
Dankon ! Palpu miajn manojn !
Caroline
Tu as une fièvre!...
Vi tiom febras !…

Gabrielle
Je suis comme une folle!
Mi estas kvazaŭ freneza !

Caroline
Calme-toi; je t'en supplie! Tu me tournes les sangs! lui présentant une boîte de cigarettes Fumes-tu?
Trankviliĝu ; mi petegas vin ! Vi kirlas mian sangon ! lui présentant une boîte de cigarettes Ĉu vi fumu ?

Gabrielle, prenant une cigarette

Je ne fais que ça... Je suis comme une folle, je te dis.
Nur tion mi faras… Kvazaŭ freneza, mi diras al vi.

Caroline
Bois encore un peu. Là!... Voilà!... Te sens-tu un peu mieux?
Trinku ankoraŭ iomete. Ja !… Jen !… Ĉu vi fartas iom pli bone ?

Gabrielle
Oui... non... oui... Je ne sais pas!... Ah! mon Dieu, mon Dieu! Soyez donc une honnête femme! Jetant sa
cigarette Ah çà, mais c'est du coeur de chêne.
Jes… ne… jes… Mi ne scias !… Ha ! Dio mia, dio mia ! Estu do honesta edzino ! Jetant sa cigarette Aĥ, aĉ,
sed ĝi estas tute mola.

Caroline
Prends-en une autre.
Prenu alian.

Gabrielle
Pardon. Merci.
Pardonu. Dankon.

Caroline
Enfin que se passe-t-il?
Finfine, kio okazas ?

Gabrielle, avec éclat

Ce qui se passe?...
Kio okazas ?…

SON 3 : (LI KOKRAS MIN)

Karolino :
Kara, mi demandas min
Kial ploras vi ?
Jam de horoj sidas ni
Mute restas vi
Nun bezonas scii mi
Rapide tuj tuj
 Ja petegas mi nun
Kiel ekis ĉagren' ?

Grabrielo :
Ha kara, vi nun sciu kiel kompatindas mi :
Li kokras min ! Ĉu vi kredas ĝin ?

Karolino :
Eblas tio ne. Eraron faris vi.

Gabrielo :
Tamen tiel li, aŭ dacas kokri min.

Karolino :
Bona estas li, troigas certe vi !

Gabrielo :
Bonvolu kredi min, entute naŭ zas min

Karolino :
Kompatindegas vi, mi ne imagis ĝin

Gabrielo :
Ve, ploras mi, terura estas li

Karolino :
Kia aĉa vir' !

Karolino kaj Gabrielo kune :

Ho ve li kokras ŝin/min !

Caroline
Enfin que se passe-t-il?
Finfine, kio okazas ?

Gabrielle, avec éclat

Ce qui se passe?... Il se passe que mon mari me trompe!
Kio okazas ?… Okazas ke mia edzo kokras min !

Caroline, incrédule
Non?
Ne, ĉu vere?

Gabrielle
Si!
Jes ja !

Caroline, les bras cassés

Qu'est-ce que tu me dis là!
Kion vi do diras nun al mi !

Gabrielle
La vérité.
La veron.

Caroline
Ton mari?
Ĉu vere via edzo?

Gabrielle
Mon mari!
Mia edzo, ja !

Caroline
Fernand?
Ĉu Fernando ?

Gabrielle
Fernand! Je te demanderai une troisième cigarette; celle-ci vient de se casser dans ma main comme
du verre.
Jes Fernando ! Mi petas de vi trian cigaredon ; ĉi-tiu ĵus rompiĝis en mia mano kvazaŭ vitraĵo.

Caroline
Prends donc.
Jen prenu.

Gabrielle
Pardon.
Pardonon.

Caroline
Qu'est-ce qui aurait pu croire ça de lui?
Kiu povus kredi tion pri li ?

Gabrielle
Crois-tu, hein? Après neuf ans de mariage! En pleine lune de miel!
Nekredeble, ĉu ne ? Post naŭ jaroj da geedzeco ! Kaj meze de mielluno !

Caroline, atterrée
Eh bien, nous sommes propres, toutes les deux!
Nu, embarasataj nun estas ambaŭ ni !

Gabrielle, avec espoir

Ah bah!... Est-ce que toi aussi?...
Ha ba !… Ĉu ankaŭ vi ?…

Caroline
Non; moi, ce n'est pas cela. Seulement, imagine-toi que j'ai tous les ennuis: ma pauvre mère est à l'agonie et
Georges a mordu son camarade.
Ne ; ĉe mi, ne estas tio. Sed, imagu ke min trafas ĉiuj zorgoj : mia patrino agonias kaj Georgo mordis sian
kamaradon.

Gabrielle
Georges?
Georgo ?
Caroline
Georges.
Georgo.

Gabrielle
Ton mari?
Ĉu via edzo ?

Caroline
Non pas mon mari! Le petit Georges!
Ne, ne mia edzo ! La eta Georgo!

Gabrielle
Ton fils?
Ĉu via filo ?

Caroline
Mon fils!
Mia filo !

Gabrielle
Allons donc!
Jen do !

Caroline
C'est comme je te le dis.
Kiel mi diras al vi.

Gabrielle
Tu en as encore une?
Ĉu ankoraŭ plian ?

Caroline
Une quoi?
Kion plian ?

Gabrielle
Une cigarette. La mienne m'a crevé dans les doigts comme une groseille à maquereau.
Cigaredon. Okazis akcidento kun tiu-ĉi kaj mi ne plu povas fumi ĝin. Do se vi bonvolus doni al mi alian
estus ege afable...

Caroline
Prends la boîte de ton côté.
Prenu la skatolon viaflanke.

Gabrielle
Je suis confuse.
Mi estas konfuzita.

Caroline
Mais non, mais non.
Nu, ne, tute ne.
Gabrielle
Je suis confuse.
Mi estas konfuzita.

Caroline
Mais non, mais non.
Nu, ne, tute ne.

Gabrielle
Je suis confuse.
Mi estas konfuzita.

Caroline
Mais non, mais non.
Nu, ne, tute ne.

SON 4 (LA FOULE)

Gabrielle
Tu l'as battu?
Ĉu vi batis lin ?

Caroline
Qui donc?
Kiun do ?

Gabrielle
Pardis ton fils!
Diable, vian filon !

Caroline
Ce matin!
Hodiaŭ matene !

Gabrielle
En voilà une histoire!
Sed kia afero !

Caroline
Ne m'en parle pas; j'en suis malade. D'autant plus que c'est une perle, il est adorable à la maison!
Ne parolu al mi pri tio ; mi malsanas pro ĝi. Despli ke li estas perlo, hejme tute aminda !

Gabrielle
C'est vrai?
Ĉu vere ?

Caroline
Une perle! Un diamant! Il a toutes les perfections!
Perlo ! Diamanto ! Li havas ĉiujn perfektojn !

Gabrielle
Mais il mord!...
Qu'est-ce que tu veux! Quand ce n'est pas ça, c'est autre chose. Ainsi moi, ... tu te rappelles Adèle, la fille de
Camille?
Sed li mordas !… Kion fari ? Kiam ne estas tio, estas io alia. Tiel mi, … ĉu vi memoras pri Adelo, filino de
Kamilo ?

Caroline
Parfaitement. Une grande bringue qui avait une tête de brochet?
Perfekte. Alta fadenulino kun kapo de ezoko, ĉu ?

Gabrielle
Précisément!
Precize !

Caroline
Comment l'oublier? C'est comme s'il lui était impossible de fermer la bouche!
Kiel ŝin forgesi ? Ŝajnas, kvazaŭ ŝi ne kapablus fermi la buŝon !

Gabrielle
Oui, toujours une dent prête à tomber de son palais.
Jes, kun ĉiam iu dento preta defali el ŝia palato.

Caroline
Eh bien?
Nu do, kion ?

Gabrielle
Eh bien, quoi?
Kion, « nu do » ?

Caroline
Eh bien, tu me parlais d’Adèle!
Nu do, vi parolis al mi pri Adelo !

Gabrielle
Ah bon ?
Ĉu ?

Caroline
Une grande bringue qui avait une tête de brochet?
Alta fadenulino kun kapo de ezoko, ĉu ?

Gabrielle
Précisément!
Precize !

Caroline
Comment l'oublier? C'est comme s'il lui était impossible de fermer la bouche!
Kiel ŝin forgesi ? Ŝajnas, kvazaŭ ŝi ne kapablus fermi la buŝon !

Gabrielle
Oui, toujours une dent prête à tomber de son palais.
Jes, kun ĉiam iu dento preta defali el ŝia palato.

Caroline
Eh bien?
Nu do, kion ?

Gabrielle
Eh bien, quoi?
Kion, « nu do » ?

Caroline
Eh bien, tu me parlais d’Adèle!
Nu do, vi parolis al mi pri Adelo !

Gabrielle
Ah bon ?
Adelo ?

Caroline
Une grande bringue qui avait une tête de brochet?
Alta fadenulino kun kapo de ezoko, ĉu ?

Gabrielle
Précisément!
Precize !

Caroline
Comment l'oublier? C'est comme s'il lui était impossible de fermer la bouche!
Kiel ŝin forgesi ? Ŝajnas, kvazaŭ ŝi ne kapablus fermi la buŝon !

Gabrielle
Oui, toujours une dent prête à tomber de son palais.
Jes, kun ĉiam iu dento preta defali el ŝia palato.

Caroline
Eh bien?
Nu do, kion ?

Gabrielle
Eh bien, quoi?
Kion, « nu do » ?

Caroline
Eh bien, tu me parlais d’Adèle!
Nu do, vi parolis al mi pri Adelo !

Gabrielle
Ah oui, Est-ce qu'un jour... -- non, mais écoute ça, -- ... je ne l'ai pas pincée en train de se débarbouiller avec
mon éponge de... toilette?
Ha jes, ĉu iun tagon… – aĥ, sed aŭdu tion – ...mi kaptis ŝin dum ŝi tualetis sin per mia… tualeto-spongo ?

Caroline, suffoquée
Pas possible?
Ĉu eblas ?

Gabrielle
Ma parole d'honneur!
Honordiro !

Caroline
Ah! la sale bête! Je l'aurais tuée!
Aĥ ! Bestaĉo. Mi ĝin murdus !

Gabrielle
Tu es bonne! On n'a pas le droit.
Brava vi ! Ni ne rajtas.

Caroline
Et pourtant je l’aurais tuée, je te dis!
Kaj tamen mi ĝin murdus, mi diras al vi !

Gabrielle
Et ta mère, disais-tu, qu'a t-elle encore?
Kaj via patrino, vi diris, kio nun trafas ŝin ?

Caroline
C'est une histoire affreuse: ma sœur, tu sais Violette, elle s'est entichée de je ne sais quel gus, et elle perd la
tête! L'autre jour, c'est elle qui devait s'occuper des médicaments de Maman et va savoir comme elle s'est
débrouillée, elle a triplé sa dose de calmants pour la semaine! Elle était toute drôle, comme à son époque
pattes d'e'ph'! Elle doit bien être amoureuse ou quelque chose comme ça...
Ĝi estas terura afero : mia fratino, vi scias, Violo, enamiĝetis al mi-ne-scias-kiu ulo, kaj ŝi perdas la kapon !
Pasintan tagon, ŝi devis siavice zorgi la medikamentojn de Panjo kaj, provu scii kiel ŝi elturniĝis, ŝi triobligis
la dozon da trankviligiloj ! Ŝi estis tute stranga, kiel en sia hipia epoko ! Ŝi certe estas enamiĝinta aŭ io
simila…

Gabrielle
Mon Dieu, mais c'est horrible! Enfin bref, qu'est-ce que je disais donc? Eclatant. Ah oui! Alors voilà, ma
chère; il me trompe!
Dio mia, sed estas terure ! Sed nu, kion mi do babilis ? Ŝpruce. Ha jes ! Do jen, kara mia ; li min kokras !

Caroline
Non!
Ne !

Gabrielle
Si!
Jes ja, kokras !

Caroline
Ton mari?
Ĉu via edzo ?

Gabrielle
Mon mari!
Mia edzo !

Caroline
Fernand?
Ĉu Fernando ?
Gabrielle
Fernand!
Fernando !

Caroline, la consolant (konsolante ŝin)

Eh là! Eh là!
Hej do, hej do !

Gabrielle, hurlant (laŭtege)

Hi! Hi! Hi! J’ai dû manquer mon cours de chant par sa faute!
Hi ! Hi ! Hi ! Mi pro li maltrafis mian kurson pri kantado !

Caroline
Eh oui ma pauvre, tu ne pouvais pas y aller avec une tête pareille. Enfin regarde-toi un peu! Il faut te
reprendre! lui donne une gifle
Ah! Et lui, où est-il en ce moment?
He jes kompatinda, vi ne povis iri tien kun tia kapo. Tamen rigardu vin iom ! Vi devas revigliĝi !
Vangobatas ŝin
Kaj li, kie li nun troviĝas ?

Gabrielle
Au bistrot.
Trinkeje.

Caroline
Comment? Il t'a laissée dans cet état pour aller prendre du bon temps dans ce fichu bistrot?
Kion ? Ĉu li lasis vin en tia stato por pasigi agrablan tempon en ĉi fitrinkejo ?

Gabrielle
Non, je l’ai renvoyé. Sa présence m’incommodait.
Ne, mi lin forpelis. Lia ĉeesto min naŭzetis.

Caroline
Ah oui, bien sûr...
Ha jes, kompreneble…

SON 5 (TELEPHONE 2)

Caroline
Mais en es-tu certaine, au moins, qu'il te trompe?
Sed, almenaŭ, ĉu vi certas, ke li vin kokras ?

Gabrielle, les mains au ciel

Ah! Dieu!
Ha ! Dio !

Caroline
Mon pauvre chou! Mon pauvre chat!
Brasiketo mia ! Kateto mia !

Gabrielle
Ah! oui, va, tu peux me plaindre! Je suis assez malheureuse.
Ha jes, jen, vi pravas kompati min ! Mi estas sufiĉe malfeliĉa.

Caroline
Mais je te plains de tout mon cœur! Ah! bien sûr non, tu n'avais pas mérité ça!
Sed per mia tuta koro mi vin kompatas ! Aĥ ! Kompreneble vi tion ne meritis !

Gabrielle
Enfin, est-ce vrai?
Do, ĉu vere ?

Caroline
Voyons, conte-moi ça en détail. Dis-moi tes peines, ma chérie; cela te soulagera toujours un peu.
Vidu ni, rakontu ĉi tion detale. Diru al mi viajn penojn, karulino mia ; tio almenaŭ vin iom senpezigos.

Gabrielle
Eh bien voilà. Tu sais que Fernand va au bistrot tous les jours? Moi, je reste seule, et je m'ennuie. Alors,
qu'est-ce que je fais?
Do jen ĝi. Sin senmukigas, dampas la okulojn, ktp. Ĉu vi scias, ke Fernando vizitas la trinkejon ĉiutage ?
Restas mi sola, kaj mi enuas. Do, kion mi faras ?

Caroline
Tu retournes ses poches, je connais ça.
Vi vizitas liajn poŝojn, mi konas tion.

Gabrielle
Parfaitement. Et je fouille dans son secrétaire.
Ekzakte. Kaj mi ekzamenas la enhavon de lia skribotablo.

Caroline
Tu as la clé?
Ĉu vi havas la ŝlosilon ?

Gabrielle
J'en ai fait faire une.
Mi farigis iun.

Caroline
Ce que tu as bien fait!
Ja trafe vi faris !

Gabrielle
N'est-ce pas?
Ĉu ne ?

Caroline
Tiens!...
Certe !…

Gabrielle
Oh! ce n'est pas par curiosité!
Ho ! Ne pro scivolemo !

Caroline
Bien sûr, non!
Kompreneble ne !

Gabrielle
C'est par prévoyance!
Pro singardemo !

Caroline
Sans doute!
Sendube !

Gabrielle
Mieux vaut avoir deux clés qu'une seule. Au moins si on perd la première...
Pli bone havi du ŝlosilojn ol nur unu. Almenaŭ se oni perdas la unuan…

Caroline
On a la seconde.
Oni havas la duan.

Gabrielle
Voilà tout. Et à propos; que je te fasse rire! Est-ce que je t'ai conté que l'autre jour, j'avais perdu la clé de
chez nous?
Jen ĉio. Kaj tiurilate ; mi ridigu vin ! Ĉu mi rakontis al vi ke pasintan tagon, mi perdis la ŝlosilojn de nia
hejmo ?

Caroline, très intéressée

Ta clé! Non! Quand?
Vian ŝlosilon ! Ne ! Kiam ?

Gabrielle
La semaine dernière! Comment, je ne t'ai pas dit cela?
Pasintan semajnon ! Kion, ĉu mi tion ne diris al vi ?

Caroline
En voilà la première nouvelle!
Jen pri tio la unua novaĵo !

Gabrielle, se tordant de rire

Ah! ma chère!... Ça a été toute une histoire! J'avais passé la soirée chez maman, figure-toi. Tu sais que
maman, le jeudi soir, donne du thé et des petits fours? Bon! Minuit sonnant, je saute dans un taxi; j'arrive
chez nous, je grimpe mes trois étages quatre à quatre. Une fois à ma porte, pas de clé!
Ha ! Mia kara !… Tio estis tuta aventuro ! Mi pasigis la vesperon ĉe panjo, imagu. Vi scias ke panjo, ĵaŭdon
vespere, proponas teon kaj bakaĵetojn ? Bone ! Kiam noktomezo sonoris, mi saltas en taksion ; mi alvenas
hejme, suprengrimpas la tri etaĝojn po-kvar-ŝtupe. Alveninta ĉe la pordo, neniu ŝlosilo !

Caroline
Pas de clé?
Ĉu neniu ŝlosilo ?

Gabrielle
Pas l'ombre!
Eĉ ne ĝia ombro !
Caroline
Ça, c'est drôle! Et ton mari?
Jen io amuza ! Kaj kio pri via edzo ?

Gabrielle
Au bistrot!
Trinkeje !

Caroline
Un vrai guignon!
Vera misŝanco !

Gabrielle
Crois-tu! Avec ça, pas de lumière! Je n'ai jamais tant ri. Je suis restée sur le palier jusqu'à deux heures du
matin à attendre le retour de Fernand! Fondant brusquement en larmes
Kredu min ! Kaj krone, sen lumo ! Neniam mi tiom ridis ! Mi restadis sur la sojlo ĝis la dua matene
atendante la revenon de Fernando !

Caroline
Tu sais cela me fait bien penser à une histoire -Tais-toi un peu- qui m'est arrivée pas plus tard que la semaine
dernière.
Sciu, tio pensigas min pri afero – silentu iom – kiu trafis min apenaŭ ĵus pasintan semajnon.

Gabrielle
Ah oui?
Ha, kio ?

Caroline
Vois-tu Georges a pris l'habitude, bien fâcheuse à mon goût, de s'enfermer dans sa chambre prétendant ainsi
qu'il y fait ses devoirs.
Vidu, Georgo kutimiĝis, fifuŝe miaopinie, enfermiĝi en sia dormoĉambro pretendante fari siajn lerntaskojn.

Gabrielle
Ah ces hommes, ils tentent toujours de nous faire tourner en bourrique!
Aĥ tiuj viroj, ili ĉiam klopodas mistifiki nin !

Caroline
Penses-tu! Cependant, l'autre jour, j'ai voulu le prendre à son propre jeu...
Imagu ! Tamen, tiun tagon, mi volis kapti lin ĉe la freŝa faro.

Gabrielle
Oh! flûte!
Ho ! Fuŝ !

Caroline
Qu'est-ce qui te prend?
Kio okazas al vi ?

Gabrielle
Est-ce bête!... un éclat d'allumette taillé en fer de lance, qui vient de m'entrer dans la peau comme un lardoir
dans de l'escalope. C'est douloureux comme tout. Où en étais-je?... Ah! Oui...
Stulte !… alumeta splito, akra kiel lancopinto, kiu ĵus enŝiris mian haŭton kvazaŭ lardilo eskalopon.
Dolorigas ege. Kie mi haltis ?… Ha ! Jes…
Caroline
Non c'est moi qui parlait, ma chère! Donc le voyant entrer chaque après-midi dans sa chambre en grand
secret, je me suis l'autre jour cachée sous son lit, lui laissant une petite note sur la table de la cuisine
indiquant que j'étais partie en courses.
Ne, parolis mi, kara mia ! Do vidante lin eniri ĉiun posttagmezon sian ĉambron tute sekrete, mi tiun tagon
kaŝiĝis sub lian liton, lasante por li noteton surtable indikantan ke mi eliris por aĉetado.

Gabrielle
Quelle farce!
Kia farso !

Caroline
Tu ne t'imagines même pas ce que j'ai découvert!
Vi eĉ ne imagas kion mi malkovris !

Gabrielle
Ca suffit, arrête donc de me faire languir!
Sufiĉas, ĉesu gapatendigi min !

Caroline
Figure-toi qu'il s'amuse à compter les pièces qu'il ramasse dans la rue!
Imagu, ke lin amuzas nombri la monerojn, kiujn li plukas surstrate !

Gabrielle
Comment?
Kion ?

Caroline
Depuis qu'il est tout petit je le vois sans cesse se baisser dans la rue quand nous marchons; mais j'étais à des
lieues de m'imaginer ce qu'il pouvait bien faire! Crois-le ou non, ce petit est un vrai numismate! Il sera
bientôt aussi riche que moi!
Ekde lia bubaĝo mi vidas lin senĉese kaŭri surstrate kiam ni paŝas ; sed mi estis je kilometroj for
de la ideo, kion li tiam farumis ! Kredu aŭ ne, tiu hometo estas monerkolektisto ! Baldaŭ li riĉos same kiom
mi !

Gabrielle
Ah bon! Donc Fernand...
Ha, nu ! Do Fernando…

Caroline
Attends Gaguinette, ce n’est pas tout. Après avoir compté chacune de ses pièces – Il y passe au moins 2
minutes 30 voire 35 – Il se met à tailler son crayon!
Atendu Gaginjeto, tio ne estas ĉio. Kalkulinte ĉiujn siajn monerojn – li pasigas por tio almeanŭ 2 minutojn
30 eĉ 35 – li ekakrigas sian krajonon !

Gabrielle
Non!
Ne !

Caroline
Si je te jure. Et puis le voilà qui s’empare d’une feuille de papier et qui se met à écrire avec ce même crayon.
Ja, mi ĵuras. Kaj poste jen li kaptas paperfolion kaj ekskribas per la sama krajono.
Gabrielle
Ah oui, il fait chanter quelqu’un!
Ha jes, li ĉantaĝas iun !

Caroline
Pas du tout!
Tute ne !

Gabrielle
Alors ce sont les confessions d'un meurtre qu'il a commis!
Do li konfesas murdon !

Caroline
C’est ce que je me suis dit. Je me suis alors extraite de ma cachette pour le forcer aux aveux.
Ĉi tion mi pensis. Do mi tiam elkaŝejiĝis por devigi lin konfesi siajn fifarojn.

Gabrielle
Et? Et?
Kaj ? Kaj ?

Caroline
C’était son devoir d’histoire sur ce sacré Charlemagne.
Temis pri lia historia tasko pri tiu damna Karolo la Granda.

Gabrielle
Il t’a bien eue, le gredin!
Li vin bele mistifikis, fiuleto !

Caroline
Le petit chenapan.
Malicetulo.

Gabrielle
Ah! le gredin! Ah! le monstre!
Aĥ ! Fiulo ! Aĥ ! Monstro !

Caroline
Oui, enfin ce n'est qu'un enfant.
Jes, tamen li estas nur knabo.

Gabrielle
Mais concentre-toi! Je parle bien sûr de Fernand!
Sed koncentriĝu ! Mi kompreneble parolas pri Fernando !

SON 6 (TELEPHONE 1)

Gabrielle
Où donc en étais-je?
Kie do mi haltis ?

Caroline
Aux poches retournées.
Ĉe la esplorataj poŝoj.

Gabrielle
C'est juste. Eh bien, j'y ai trouvé une lettre, dans sa poche.
Ĝustas. Nu ja, tie mi trovis leteron, en lia poŝo.

Caroline
Une lettre oubliée?
Ĉu forgesitan leteron ?

Gabrielle
Parfaitement!
Ekzakte !

Caroline
Mon Dieu, que les hommes sont bêtes! Ce n'est pas à nous que ces oublis-là arriveraient!
Dio mia, kiom stultaj estas viroj ! Ne al ni tiaj forgesoj okazus !

Gabrielle
Oh! non!
Ho ! Ne !

Caroline
De qui, la lettre?
De kiu, la letero ?

Gabrielle
Devine!
Divenu !

Caroline
Ma foi...
Miavete…

Gabrielle
Ne cherche pas, va! Elle n’est pas signée!
Ne vane serĉu ! Ĝi ne estas subskribita !

Caroline
Comment, une lettre anonyme?
Kiel, ĉu anonima letero ?

Gabrielle
Parfaitement.
Tute ĝuste.

Caroline
As-tu reconnu l’écriture? Penses-tu à quelqu’un?
Ĉu vi rekonis la skribaĵon ? Ĉu vi pensas pri iu ?

Gabrielle
Ma foi, j’ai bien ma petite idée… Rose Mousseron!
Fakte, mi ja havas ideeton… Rozo Muserono !
Caroline
De Parisiana?
De Parizjano ?

Gabrielle
Oui, ma chère; de Parisiana! Ils se voient souvent au bistrot, elle y est toujours fourrée!
Jes, mia kara ; de Parizjano ! Ili ofte renkontiĝas en la trinkejo, ŝi ĉiam tie umadas !

Caroline
Eh oui, elle y est serveuse.
He jes, ŝi kelneras tie.

Gabrielle
Oui d’accord. Toujours est-il que l’autre jour, elle lui a offert un café!
Jes konsentite. Tamen tiun tagon, ŝi regalis lin per kafo !

Caroline
Elle n’a pas osé! Et il n’a pas déboursé un centime?
Ŝi tion aplombis ! Kaj ĉu li eĉ ne groŝon pagis ?

Gabrielle
Je te l’accorde – elle lui a fait payer le tarif « comptoir » voyant l'incompréhension dans le regard de
Caroline au lieu du tarif « salle ».
Mi konsentas – ŝi pagigis al li la tarifon « stareje » vidante la nekomprenon en la rigardo de Karolino
anstataŭ la tarifo « ĉetable ».

Caroline
Alors qu’il n’était pas au comptoir!
Dum...

SON 7 (TELEPHONE 3)

li ne estis stareje !

Gabrielle
Si! Mais bon. Et lorsqu’elle ne sert pas, elle chante. L’effrontée! Elle reprend souvent l’air des «Petits
Parelins».
Ja tiel estis ! Sed nu. Kaj kiam ŝi ne kelneras, ŝi kantas. Senhontulino ! Ŝi ofte rekantas la arion de la
Kongresurboj.

Caroline
Ce n'est pas l'air.
Tio ne estas la ĝusta ario.

Gabrielle
Si.
Jes.

Caroline
Non.
Ne.
Gabrielle
Si.
Jes.

Caroline
Tu te trompes.
Vi eraras.

Gabrielle
Non
Ne

Caroline
Tu te trompes.
Vi eraras.

Gabrielle
Non
Ne

Gabrielle
Tu es sûre?
Ĉu vi certas ?

Caroline
Je te jure!
Tion mi ĵuras al vi ! Estas Piafo !

Gabrielle
Ah bon.
Ha do.

Caroline
Tiens, c'est comme ça. Elle chante.
Jen, estas tiel. Ŝi kantas.

Gabrielle, qui a battu la mesure

Tu as raison. Je confondais. Recommence un petit peu, pour voir.
Vi pravas. Mi miksis. Rekomencu iomete, por aŭdi.

SON 8 (KONGRESURBOJ)

Caroline reprend, Gabrielle l'accompagne, en souriant d'abord, puis à toute voix.

Les deux femmes, à tue-tête

Ade de Bulonjo cxe la mar' kongreson vidis cxiu jar'
De la valoj aux de la montar' alvenas l'esperantistar'
Ecx se 'sta problemo pri la mon' vojagxas ni al Vasxinton
Elefanta estis la kotiz' en la kongreso de Pariz'

Cxiam tuj mi pretas diri jes, por partopreni en kongres' x2

Se kelkaj celas al la dorm' ripozi en la kampar dom'
Aux iri al la famili tuj kiam venas ja feri'
 Preferas mi laux interes' la partonprenon en kongres' !

Caroline
Tu y es.
Jen vi trafas.

Gabrielle
Ça ne doit pas être bien malin, d'avoir du succès au café-concert.
Devas esti ne tre malfacile, havi sukceson ĉe l' trinkej-kantado.

Caroline
Parbleu! C’est comme Juliette. Dis donc, tu te souviens de Juliette?
Je Dio ! Estas kiel Julieto. Diru, ĉu vi memoras pri Julieto ?

Gabrielle
Oh oui, cette tête de linotte, avec son petit air porcin.
Ho jes, tiu kardelkapulino, kun sia porkeca mieno.

Caroline
Te rappelles-tu la fois où elle s’est rebellée? L’insolente.
Ĉu vi memoras la fojon, kiam ŝi ekribelis ? Impertinentulino.

Gabrielle
Bien sûr que je me rappelle. L’ingrate.
Kompreneble mi memoras. Sendankulino.
Nu do, kion ?

Caroline
Kion, nu do ?

Gabrielle
Nu do vi parolis al mi pri Julieto... kardelkapulino, kun sia porkeca mieno.

Caroline
Ah oui. Te rappelles-tu la fois où elle s’est rebellée? L’insolente.
Ha jes. Ĉu vi memoras la fojon, kiam ŝi ekribelis ? Impertinentulino.

Gabrielle
Bien sûr que je me rappelle. L’ingrate.
Kompreneble mi memoras. Sendankulino.
Nu do, kion ?

Caroline
Kion, nu do ?

Gabrielle
Nu do vi parolis al mi pri Julieto... kardelkapulino, kun sia porkeca mieno.

Caroline
Ah oui. Te rappelles-tu la fois où elle s’est rebellée? L’insolente.
Ha jes. Ĉu vi memoras la fojon, kiam ŝi ekribelis ? Impertinentulino.

Gabrielle
Bien sûr que je me rappelle. L’ingrate.
Kompreneble mi memoras. Sendankulino.
Nu do, kion ?

Caroline
Kion, nu do ?

Gabrielle
Nu do vi parolis al mi pri Julieto.... kardelkapulino, kun sia porkeca mieno...

Caroline
Eh bien, Je l'ai aperçue au marché lundi dernier. Elle a croisé ma route à quatre ou cinq reprises.
Nu do, mi ŝin ekvidis sur bazaro pasintan lundon. Ŝi krucis mian vojon kvar aŭ kvin fojojn.

Gabrielle
Le faisait-elle exprès à ton avis?
Ĉu ŝi faris tion intence, laŭ vi ?

Caroline
Oh ça m’étonnerait.
Ho, mi mirus.

Gabrielle
Bon. Et?
Nu. Kaj ?

Caroline
Oui?
Jes ?

Gabrielle
Pourquoi dis-tu «C’est comme Juliette»?
Kial vi diras « Estas kiel Julieto » ?

Caroline
Qu’est ce qui est comme Juliette?
Kio estas kiel Julieto ?

Gabrielle
Nous parlions de Rose Mousseron de Parisiana, et tu as dit «Parbleu! C’est comme Juliette»
Ni parolis pri Rozo Muserono de Parizjano, kaj vi diris « Je Dio ! Estas kiel Julieto ».

Caroline
Je ne sais pas de quoi tu parles, Gabouchka. Alors, pour m’en finir avec ton histoire?
Mi ne scias pri kio vi parolas, Gabuĉko. Do, kio por fini pri via rakonto ?

Gabrielle
Quelle histoire?
Kiu rakonto ?

Caroline
L'histoire de la lettre.
Tiu rakonto pri la letero.
Gabrielle
Quelle lettre?
Kiu letero ?

Caroline
La lettre de Rose Mousseron?
La letero de Rozo Muserono ?

Gabrielle
La lettre de Rose Mousseron?... Ah oui! Une lettre immonde, ma chère! Pleine de saletés et d'horreurs! Une
véritable dégoûtation!
Ĉu la letero de Rozo Muserono ? Ha jes ! Naŭza letero, mia kara ! Plena je malpuraĵoj kaj hororoj ! Vera
vomigaĵo !

Caroline
Tu l’as sur toi, Gabounette?
Ĉu vi havas ĝin kun vi, Gabuneto ?

Gabrielle
Non. Elle est dans la chambre.
Ne. Ĝi estas en la ĉambro.

Caroline
Tant pis.
Do ve.

Gabrielle
Ah! les lâches! Ah! les misérables, les infâmes! Voilà pourtant à qui nous sacrifions tout, notre jeunesse, nos
illusions, nos pudeurs, nos… Elle sanglote. Jamais, tu entends bien, jamais je ne pardonnerai ça à Fernand!
Mon Dieu, que je souffre! Pour sûr, je vais avoir une attaque de nerfs!
Aĥ ! Malkuraĝuloj ! Aĥ ! Mizeruloj, fiaĉuloj ! Jen tamen al kiuj ni foroferas ĉion, nian junon, niajn iluziojn,
nian pudoron, nian… Ŝi singultas. Neniam, aŭdu bone, neniam mi pardonos tion al Fernando ! Dio mia,
kiom mi suferas ! Certe, havos mi nervan atakon !

Caroline, désolée
Je t'en prie, Gabrielle, pas d'attaque!
Mi petas vin, Gabrielo, neniun atakon !

Gabrielle
Donne-moi un peu d'eau!
Donu al mi iom da akvo !

Caroline
Tiens !
Jen !

Gabrielle
Merci
Dankon !

Caroline
Tiens, mon petit chat, tu ne sais pas ce que tu vas faire?
Nu, kateto mia, ĉu vi scias, kion vi nun faru ?

Gabrielle
Si! Je vais me suicider.
Mi scias ! Mi min memmortigos.

Caroline
Mais non. Ecoute, va chercher cette lettre, il faut être sûr qu’il s’agit bien de Rose avant de la confronter.
Aĥ ne. Aŭskultu, iru kapti ĉi leteron, endas certiĝi, ke ja temas pri Rozo antaŭ konfronti ŝin.

Elle va chercher la lettre et revient

SON 9 (LES BETISES)

Gabrielo
Jen kion skribis aĉulin'
Mi batus ŝin, tiu virin'

Karolino
Sed legu ĝin, tiu leter', por fini kun tiu mizer'

Gabrielo
« Fernando, mi vizitos vin
Kiam forestos la edzin'
Al sia kurso pri kantad' kie kutimas pri parad'»

Karolino
Dio mia, estas ŝi !
La skribaĵon konas mi
Temas pri fratino mia, fratineto ja stulta vi

Gabrielo
Mi batos ŝin, ĉiesulin'

Karolino
Ja certe ŝi turmentas lin

Gabrielo
Per tiu kordo ligos ŝin kaj kun tranĉil' minacos ŝin'

Karolino
Mi kuru tuj al la fratin'
Ŝi ja auxdacis fari ĝin

Karolino + Gabrielo
Komplete stultas ili du, vidos vi kion faros nun

Gabrielo
Vi ne devus kokri min !
Vidu la rezulton nun
Mi nun faros nur stultaĵojn, stultaĵegojn ĉar foras vi x2

Karolino (samtempe laux la unua ario)

 Jen plan' : kapteblas la leter'
Ekzamenindas laux liter'
Tiele bone scios mi ĉu vere kulpas famili'
Bonan ideon havas mi
Ja tuj foriri devas mi
Kaj ĉe l' reveno vidos vi kiel sagaca estas mi

Caroline
Mon Dieu! Ça fait une heure qu’on chante, et je dois aller chercher Georges à l’école!
Dio mia ! De plena horo ni kantas, kaj mi devas venigi Georgon de la lernejo !

Gabrielle
Cours! Cours!
Kuru ! Kuru !

Gabrielle finit la chanson toute seule pendant que Caroline se change.

Caroline revient déguisée en bonne

Caroline
Madame, Madame! Je peux faire le ménage?
Sinjorino, Sinjorino ! Ĉu eblas purigadi ?

Gabrielle toujours ruminant

Oui, entrez donc! J'étais sur le point de me préparer un bon thé pour me requinquer un peu!
Jes, eniru do ! Mi ĝuste estis pretigonta bonan teon por iom revigligi min !

Caroline en bonne se dévoile

C'était moi! Je me suis déguisée en Josy, la femme de ménage de Gabrielle! e soupçonne ma sœur Violette.
Je veux comparer les écritures pour m'assurer que c'est bien elle la fauteuse. Voici la lettre. Va pour la
chercher, interrompue dans son mouvement par Gabrielle.
Tio estas mi !Mi maskovestis min en Ĵozion, la purigistinon de Gabrielo ! Mi suspektas mian fratinon
Violeto. Ĉian aĉeto-liston kaptis mi, kaj mi volas kompari la skribstilojn por certiĝi, ke ja ŝi estas la fiaginto.
Jen la letero. Iras por ĝin kapti, haltigita dummove de Gabrielo.

Gabrielle Revenant avec deux tasses

Peut-être voudriez-vous m'accompagner?
Ĉu eble vi dezirus min akompani ?

Caroline
A part Zut! A Gabrielle Eh bien oui volontiers, mais j'ai beaucoup de travail.
Aparte Peĉ' ! Al Gabrielo He ba jes plezure, sed mi havas multan laboron.

Gabrielle
A part Et puis quoi encore? Ne serait-elle pas en train de dire que mon salon est une porcherie?!
Aparte Kaj kion nun ? Ĉu ŝi sugestus, ke mia salono estas porkejo ?!
Voit la lettre, la récupère et la lit une dernière fois avant de la ranger dans son corsage. Caroline se
contorsionne pour essayer de lire derrière son épaule en faisant semblant de faire les poussières. Rangeant
la lettre dans son corsage, comme possédée par une idée passionnante:
Croyez-le ou non, j'ai oublié les spéculoos dans la cuisine!
Kredu tion aŭ ne, mi forgesis la spekulacojn en la kuirejo !
Se dirige vers la cuisine
Gabrielle revient avec les speculoos. A partir de ce moment, Gabrielle sera sans cesse en train de grignoter
les biscuits sans s'en rendre compte, compulsivement.

Gabrielle, Joyeuse
Me revoilà avec les spéculoos! Vive les spéculoos! Ils me mettent toujours de bonne humeur.
Jen mi reen, kun la spekulacoj ! Vivu spekulacoj ! Ili min ĉiam igas bonhumora.
Mange des spéculoos en sortant la lettre pour la relire.

Caroline
Oh oui madame, vive les spéculoos. Essaie de lire par-dessus son épaule.
Ho jes sinjorino, vivu spekulacoj.

Gabrielle
Mais qu’est ce que vous faites Josy? Ma vie privée vous intéresse-t-elle tant?
Sed kion vi faras Ĵozi' ? Ĉu mia privata vivo vin tiom interesas ?

Caroline
Oh non madame, certainement pas.
Ho ne sinjorino, certe ne.

Gabrielle, déçue du faible intérêt qu'elle semble susciter

Ma vie est bien passionnante mais même les gens passionnants ont droit à un peu d’intimité!
Mia vivo estas ja pasiiga sed eĉ pasiigaj homoj rajtas je iom da intimeco !

Caroline
Je vous prie de m’excuser, madame.
Mi petas vin pardoni al mi, sinjorino.

Gabrielle
Bien, ma fille, que cela ne se reproduise pas. Allez me ranger cette lettre dans mes papiers. Je vais à la
cuisine. Le thé ne va pas se préparer tout seul! Elle sort.
Bone, filnjo mia, tio ne ripetiĝu. Iru ordigi tiun leteron kun miaj paperoj. Mi iras kuirejen. La teo
ne preparos sin mem !

Caroline, Lit la lettre avant de la ranger

Mon Dieu, c'est bien ma sœur, je reconnais son écriture imparfaite, avec ses F dégoulinant et ses I insolents!
La pauvre Gabrielle! Mes soupçons sont vérifiés! Son mari ne la trompe pas avec Rose Mousseron mais
bien avec ma vilaine sœur. Il faut que je mette fin à cette mascarade avant qu'elle ne prenne plus d'ampleur.
Je m’en vais chez elle de ce pas! Elle s'en va.
Dio mia, ja temas pri mia fratino, mi rekonas ŝian malperfektan skribstilon, kun ĝiaj disfalantaj F kaj ĝiaj
impertinentaj I ! Kompatinda Gabrielo ! Ŝia edzo ne kokras ŝin kun Rozo Muserono, sed ja kun mia fia
fratino. Mi senprokraste iru al ŝi. Foriras.

Gabrielle revient avec les spéculoos.

Gabrielle, La bouche pleine

J'aurais juré qu'il y en avait au moins six bonnes douzaines ce matin, et voilà ce qu'il en reste maintenant.
Soupire fortement, regarde autour d'elle pour trouver le réconfort dans les yeux de Josy. Josy où êtes-vous?
Elle est partie. Je vais aller m'allonger un instant dans ma chambre, je ne me sens pas si bien. Sort sans les
Spéculoos puis revient les chercher.
Mi ĵurus, ke estis almenaŭ ses plenaj dekduoj da ili hodiaŭ matene, kaj jen kio restas nun. Sopiras laŭte,
rigardas ĉirkaŭ si por trovi konsolon en la okuloj de Ĵozio. Ĵozi', kie vi estas ? Ŝi foriris.
SON 10 (IT’S OH SO QUIET)
Mi iru sterniĝi kelkan tempon en mia ĉambro, mi ne sentas min tiom bone. Eliras sen la spekulacoj, poste
revenas por ilin kapti.

Violette, Après avoir frappé doucement à la porte, Violette arrive

Chéri, où es-tu?
Kara mia, kie vi estas ?

Voix lointaine de Gabrielle

Ici, je suis dans la chambre, j'ai voulu m'allonger un peu, je ne me sentais pas très bien.
Tie ĉi, mi estas en la ĉambro, mi volis iom sterniĝi, ne sentis min tre bonfarte.

Violette
Nom d'une pipe en bois! Que fait-elle ici? Mon Dieu, pourquoi suis-je venue? Suis-je bête!
Je lignopipo ! Kion ŝi faras tie ĉi ? Dio mia, kial mi venis ? Stulta mi !

Gabrielle, arrivant en fermant sa robe de chambre

Tu n'étais pas trop en retard?
Ĉu vi ne tro malfruis ? x2

Violette
A part A quoi joue-t-elle? À Gabrielle Eh bien non, juste à l'heure, vois-tu.
aparte – Kion ŝi ludas ? Al Gabrielo. He ba ne, ĝuste akurate, vidu.

Gabrielle
Ah bon. Petit rire moqueur
Ah ĉu ? Moka eta rido.

Violette
A part A quoi joue-t-elle? À Gabrielle Eh non, il y a bien des priorités! Imitant le rire de Gabrielle
aparte – Kion ŝi ludas ? Al Gabrielo. He ne, tamen estas klaraj prioritatoj ! Imitante la ridon de Gabrielo

Les deux femmes rient bêtement en se regardant, Violette essayant de saisir l'intention de Gabrielle, et
Gabrielle tentant de ne pas fondre en larme.

Gabrielle
Veux-tu prendre le thé avec moi? La femme de ménage est partie bêtement vexée, et je refuse de le prendre
seule.
Ĉu emas vi teumi kun mi ? La purigistino foriris stulte ofendita, kaj mi rifuzas teumi sola.

Violette
Eh bien…
Nu, do…

Gabrielle
Parfait, tu prendras sa tasse, elle ne l’a pas touchée.
Perfekte, vi prenu ŝian tason, ĝin ŝi eĉ ne tuŝis.

Georgo ??

Elle sert le thé puis soudain se rend compte que l’enfant n’est pas là. Gabrielle cherche le petit Georges.
Violette
Que cherches-tu?
Kion vi serĉas ?

Gabrielle
Mais enfin? Tu n’es pas allée le chercher?
Sed, finfine ? Ĉu vi lin ne revenigis ?

Violette
Qui donc ?
Kiun ?

Gabrielle
A part Elle est complètement atteinte, la pauvre. A Violette, lui parlant comme si elle était sénile Non, je
disais, Le petit Georges. A l’école. Tu étais partie le chercher.
Aparte. Ŝi estas plene perturbita, kompatinde. Al Violeto, parolante kvazaŭ ŝi estas senila. Ne, mi celis, la
Eta Georgo. Ĉe lernejo. Vi iris por lin revenigi.

Violette
Qui donc ?
Kiun ?

Gabrielle
George, ton fils, Caroline !
Georgo, via filo, Karolino !

Violette
Ah. Ah oui. Oui oui. Tout à fait, tout à fait, oui, oui, oui, oui. A part Mon Dieu, cela veut dire que ma sœur
va revenir avec le mouflet! A Gabrielle Il faut que je parte maintenant. Merci pour le thé!
Aĥ. Ha jes ? Ja ja. Efektive, efektive, jes, jes, jes, jes. Aparte. Dio mia, tio signifas ke mia fratino venos kun
la knabaĉo ! Al G. Mi devas nun foriri. Dankon pro la teo ! Mi tuj foriras.

Gabrielle La retenant
Attends donc un instant, je vais te donner quelques spéculoos à emporter pour Georges. Tu m’en diras des
nouvelles! dit cela en courant vers la cuisine. A ce moment, on sonne à la porte. Atendu do momenton, mi
donos al vi kelkajn spekulacojn por porti al Georgo. Vi raportos impresojn pri ili ! Diras tion kurante
kuirejen. Tiam sonoras ĉe la pordo.

SON 11 (SONNERIE PORTE)

Peux-tu ouvrir et me dire qui c’est?

Ĉu vi povas malfermi kaj diri al mi kiu tio estas ?

Violette
A part Ce doit être ma sœur! Regardant à travers le judas. C’est bien ma soeur! Se cache dans le cellier.
aparte – Certe mia fratino ! Rigardante tra la luketo. Tio ja estas ŝi ! Kaŝiĝas en la kelo.

SON 12 (SONNERIE PORTE 2)

Gabrielle, Revient sans les spéculoos. Ne voyant personne

Caroline? Elle se dirige vers la porte, ouvre. Enfin, à quoi joues-tu Caroline?
Karolino ? Ŝi iras al la pordo, malfermas. Finfine, kion do vi ludas, Karolino ?
Caroline
Quel accueil!
Kia akcepto !

Gabrielle
Tu me dis que tu pars, je te dis d’attendre pour les spéculoos, et voilà que tu t’enfermes dehors!
Vi diras ke vi foriras, mi diras ke vi atendu por la spekulacoj, kaj jen vi elfermiĝas ekstere !

Caroline, Comprenant que sa sœur a dû venir et se faire passer pour elle

Oui, à qui le dis-tu?
Jes, trafe dirite !

Gabrielle, S’assoit dans le divan pour prendre son thé, se rend compte que les spéculoos ne sont plus là;
grommelant
J’ai encore laissé les spéculoos dans la cuisine! se lève pour aller les récupérer
Ah, j'allais te ramener quelques spéculoos pour le goûter de Georges!
Mi ankoraŭ lasis la spekulacojn en la kuirejo ! Leviĝas por iri ilin reporti. Aĥ, mi estis portonta al vi kelkajn
spekulacojn por la manĝeto de Georgo !

Caroline
Il reste finalement chez son ami Michel ce soir, son père vient de me prévenir.
Li finfine restadas ĉe sia amiko Miĉelo hodiaŭ vespere.

Gabrielle, Déçue à l'idée que le petit Georges ne mangera pas ses gâteaux
Je vais quand même t'en préparer un peu qu'il pourra manger demain! Se lève, va à la cuisine.
Mi tamen preparos al vi kelkajn, kiujn li povos manĝi morgaŭ ! Leviĝas, iras kuirejen.

Caroline profite de ce moment pour fouiller chaque recoin de la pièce. Tombe sur Violette derrière le
canapé/ dans le cellier
J’en étais sûre! Mais comment oses-tu encore mettre les pieds ici? Fernand ne t’a donc pas prévenue, que
ces hommes sont bêtes!
On ne voit ni n’entend Violette, on imagine que Caroline répond à ses attaques.
…
Et toi bien sûr, tu n’as pas compris! Ce que tu peux être idiote ma pauvre sœur!
Mi certis ! Sed kiel vi aŭdacas ankoraŭ meti piedon ĉi tien! Fernando do vin ne avertis, kiom stultaj estas tiuj
viroj !
Violeton oni nek vidas nek aŭdas, supozas ke K respondas al ŝiaj atakoj.
…kaj vi, evidente, ne komprenis ! Kiom stulta vi povas esti, kompatinda fratino !

Gabrielle, au lointain de la cuisine

Caroline, sois mignonne veux-tu bien me porter mon marteau s’il te plaît?
Karolino, estu ĉarma, bonvolu porti al mi la martelon, mi petas !

Caroline, Intriguée par cette réclamation, se lève d’un bond

Eh bien… Regardant autour d’elle où pourrait se trouver un marteau! Gaby, es-tu sûre qu’il y a un marteau
ici?
Nu do… rigardante ĉirkaŭ si kie povus troviĝi martelo ! Gabinjo, ĉu vi certas, ke estas martelo ĉi tie ?

Gabrielle
Mais oui enfin! Dans la chambre!
Jes ja, kompreneble ! En la ĉambro!

Caroline, Se penche à nouveau derrière le canapé, se baisse, on ne voit que ses fesses qui bougent, on la
devine en train d’extirper le marteau de sous le canapé, l’ayant trouvé, elle le brandit en hauteur et se
retourne vers le cellier où est toujours cachée sa sœur, comme si elle la menaçait avec
Qu’est-ce qui t’a pris? Je ne veux plus t’avoir dans mes pattes tu entends? Tu entends? Rire gras, comme si
Caroline se transformait en mégère par rage contre sa sœur. Allez fiche le camp!
Kio okazis al vi ? Mi ne plu volas vin sur mia vojo, ĉu komprenite ? Ĉu vi komprenas ? Kio okazas al vi ?
Grasa rido, kvazaŭ Karolino transformiĝus al megero pro furiozo kontraŭ sia fratino. Ek, forfuĝu !

Gabrielle, Revenant dans le salon

Caroline? Tu trouves? Que fais-tu encore? Voyant le marteau, le lui prend des mains. Ah voilà! S'approche
de Caroline qui s'empresse de refermer la porte du cellier Merci! Gabrielle repart à la cuisine. Par la suite
C essaie de continuer à parler avec sa sœur mais sans succès car on n'entendra que des coups de marteaux
et de tronçonneuse à chaque fois que Caroline se met à parler.
Karolino ? Ĉu vi trovas ? Kion vi ankoraŭ faras ? Vidante martelon, ŝi prenas ĝin el ŝiaj manoj. Aĥ jen !
Proksimiĝas al Karolino kiu tuj refermas la pordon de la kelo. Dankon ! Gabrielo reiras kuirejen. Poste K
provas daŭrigi paroli kun sia fratino sed sen sukceso ĉar oni aŭdos nur martelbatojn k ĉensegilajn bruojn
ĉiufoje kiam K ekparolas.
Karolino ? Karolino !

Gabrielle revient finalement avec une magnifique sculpture de biscuits dans les mains. La tend vers
Caroline.

Caroline
Oh merci très chère, tu t'es donné beaucoup de mal! Viens donc t'assoir un moment avec moi.
Ho dankon karega, vi multe klopodis ! Sidiĝu do momenton kun mi.

Les deux femmes s'assoient dans le canapé, Caroline a violemment repoussé la porte du cellier en faisant
signe à sa sœur de bien vouloir se taire.

Gabrielle
Je crois que j'ai une très bonne idée: nous allons organiser une rencontre avec cette Rose Crouton. Ainsi je
pourrai lui dire en face tout ce que je pense, tu seras derrière elle avec le marteau et tu lui assèneras un bon
coup bien placé (mime l'action) Fernand comprendra bien qu'il n'aurait jamais dû aller si loin, et je serai
tranquille une bonne fois pour toute! Que dis-tu de mon idée?
Mi pensas ke mi havas tre bonan ideon : ni organizos renkonton kun tiu Rozo Krustono. Tiel mi povos diri
fronte al ŝi ĉion, kion mi opinias, vi estos malantaŭ ŝi kun la martelo kaj batos ŝin lerte kaj trafe (mimas la
agon). Fernando ja komprenos, ke li devintus neniam transpaŝi tiom foren! Kion vi pensas pri mia ideo ?

Caroline
A part La pauvre elle devient complètement folle! Une fois l’autre assassinée, elle se rendra compte que
Fernand la trompe encore, et là elle s’en prendra à ma sœur! Comment la dissuader? A Gabrielle Mais enfin,
voyons... Tout cela ne te semble-t-il pas trop simple? Trop entendu? Trop simple ? Es-tu sûre qu’il te
trompe?
Aparte. Kompatinda, ŝi iĝas tute freneza! Kiam la alia estos murdita, ŝi konstatos ke Fernando daŭre kokras
ŝin, kaj ŝi mian fratinon turmentos ! Kiel ŝin delogi ? Al G. Sed nu, vidu… Ĉu ĉio tio ne ŝajnas tro simpla ?
Tro evidenta ? Tro simpla ? Ĉu vi certas, ke li kokras vin ?

Gabrielle
Comment?
Kion ?

Caroline
Et si toute cette histoire n'était là qu'une mascarade pour en couver une autre...
Kaj se tiu tuta afero nur estus maskludo por kovi alian…
Gabrielle
Mais explique toi donc!
Sed precizigu do !

Caroline
Reprenons les indices que tu as trouvés; cette lettre, ne m'as-tu pas si bien dit qu'elle traînait là grossièrement
dans la poche du pantalon de Fernand?
Ni reprenu la indikojn, kiujn vi trovis ; tiu letero, ĉu vi ne klare diris, ke ĝi troviĝis facile trafebla en la
pantalonpoŝo de Fernando ?

Gabrielle
Eh bien...
Kaj do…

Caroline
Que ne l'a-t-il pas planté là dans l'intention que tu la trouves!
...Kial do li ne lasus tion tie kun celo, ke ĝuste vi ĝin trovu ?

Gabrielle
Mais...
Sed…

Caroline
Afin que tu sois bien complètement persuadée qu'il te trompe!
Tiel ke vi estu tute persvadita, ke li kokras vin !

Gabrielle
Oui tout cela me paraît très censé, mais seulement pourquoi aurait-il organisé tout cela?
Jes, ĉio tio ŝajnas senchava, sed simple kial li organizus ĉi ĉion ?

Caroline
Ma chère, je crains qu'il ne te cache une histoire bien plus grosse qu'une petite tromperie... Tiens, je crois
qu’il est temps d’aller fouiller la chambre pour trouver d’autres indices.
Mia kara, mi timas ke li kaŝas al vi aferon multe pli gravan ol simplan kokradon… Vidu, ŝajnas ke estas
tempo por traserĉi la dormoĉambron por trovi aliajn indikojn !

Gabrielle
Mais que me dis-tu là? Penses-tu donc que je devrais redouter quelque chose de pire que cette affreuse,
infâme histoire de coucherie?
Sed kion vi jen diras ? Ĉu vi do pensas, ke mi devus timi ion pli fian ol tiun teruran, abomenan aferon pri
kokrado ?

Caroline
… Je dis simplement que ta conclusion me paraît un peu trop simple...
...Mi simple diras, ke via konkludo ŝajnas al mi iom tro simpla…

Gabrielle
Tu dois m'en dire davantage!
Vi nun devas diri plue !

Caroline
Hélas, je n'en sais pas plus... Tiens, je crois qu’il est temps d’aller fouiller la chambre pour trouver d’autres
indices.
Ve, mi ne scias pli ol tio… Vidu, ŝajnas ke estas tempo por traserĉi la dormoĉambron por trovi aliajn
indikojn !

Gabrielle
Mais que me dis-tu là?
Sed kion vi jen diras ?

Caroline
Reprenons, qu'est-ce qui t'a poussée à retourner ses poches dans un premier temps?
Ni reprenu, kio komence pelis vin elfaldi liajn poŝojn ?

Gabrielle
Eh bien...
Ba do…

Caroline
Oui?
Ja ?

Gabrielle
Eh bien... Ah vrai dire je ne sais plus!
Nu… verdire mi ne plu scias !

Caroline
Comment? Tu n'as certainement pas oublié, cherche bien!
Kion ? Certe vi ne forgesis, serĉu bone !

Gabrielle
Peut-être... Peut-être m'a-t-il distraitement soufflé qu'il aimerait bien retrouver son pantalon préféré pour le
dîner de samedi!
Eble… Eble li distre sufloris al mi ke li ŝatus retrovi sian preferatan pantolonon por la sabata vesperumado !

Caroline
Eh bien n'est-ce pas là une preuve de ce que je te disais?
Jen pruvo pri miaj diroj, ĉu ne ?

Gabrielle
Mais que dois-je comprendre?
Sed kion mi devas kompreni ?

Caroline
C'est là toute la question!
Jen la tuta demando !

Gabrielle
Mais puisque j’ai trouvé la lettre de Rose Mousseron.
Sed ĉar mi trovis la leteron de Rozo Muserono.

Caroline
Exactement. Tu commences à comprendre. Tiens, je crois qu’il est temps d’aller fouiller la chambre pour
trouver d’autres indices.
Ekzakte. Vi ekkomprenas. Vidu, ŝajnas ke estas tempo por traserĉi la dormoĉambron por trovi aliajn
indikojn.

Gabrielle
Que ferais-je sans toi! J’y vais vite. Sort. Revient en surprenant Caroline qui était sur le point de libérer sa
sœur. Mais que cherche-t-on?
Kion mi farus sen vi ! Mi rapidas tien. Eliras. Revenas surprizante Karolinon kiu estis liberigonta sian
fratinon. Sed kion do ni serĉas ?

Caroline
Tout, n’importe quoi, qui que ce soit!
Ĉion, ion ajn, iun ajn !

Gabrielle
Très bien.
Bonege.

Caroline, elle entre dans le cellier

A sa sœur Allez déguerpis, et vite! Et ne remets plus jamais les pieds ici! Tu me dois la vie! Mais vas-tu
sortir, oui? Bruits étouffés de chahut. Violette finit par sortir, puis court et sort par la porte d’entrée en
panique.
Ek, forbalaiĝu, tuj !

Gabrielle, revient avec une pile d’objets incongrus, très satisfaite

Qu’as-tu trouvé toi, Caroline?
Kion trovis vi, Karolino ?

SON 13 (12 COUPS DE MINUIT)

Caroline
Pas grand-chose! À croire qu’il ne t’a que trompée! Elle sort du cellier en prenant quelques objets trouvés
dans le cellier et qu'elle repose immédiatement.
Ne multon ! Kvazaŭ li fakte nur kokris vin !

Gabrielle
Mais tu m’as dit que c’était un grand criminel.
Sed vi mem diris al mi, ke li estas granda krimulo.

Caroline, sans faire attention aux objets

Ma chère, relativise ! Tu aimes Fernand, n'est-ce pas?
Mia kara, relativigu! Vi amas Fernandon, ĉu ne ?

Gabrielle
Oui bien sûr! C'est mon mari!
Jes ja certe ! Li estas mia edzo !

Caroline
Alors c’est tout ce qui compte.
Do jen ĉio, kio gravas.
Le mieux que tu as à faire maintenant, c'est tout simplement d'oublier ce que tu crois savoir et de faire
comme si de rien n'était.
Plej bone nun estas simple forgesi tion, kion vi kredas scii, kaj fari kvazaŭ estus nenio.

Gabrielle
Crois-tu?
Ĉu vere ?

Caroline
Oui. Allez… Tu vas venir dîner chez moi ce soir.
Ja. Ek… Vi venos manĝi hejme hodiaŭ vespere.

Gabrielle
A dîner?... Je ne peux pas!
Vespermanĝi ?… Mi ne povas !

Caroline
Pourquoi?
Kial ?

Gabrielle
Nous dînons chez les Brossarbourg Au comble de la joie Il paraît que ce sera charmant. On dansera!
Et pendant que j'y pense: tu connais le pas de quatre, Caroline?
Ni vespermanĝos ĉe la Brosarburgoj. Plej ĝoje. Laŭdire estos ĉarme. Ni dancos !
Kaj dum mi pensas pri tio : ĉu vi konas la kvartaktan paŝon, Karolino ?

Caroline
Oui.
Jes.

Gabrielle
Veux-tu être bien mimi avec ta pauvre affligée?
Ĉu vi bonvolas esti ĉarmĉarma kun via kompatinda konsternito ?

Caroline
Certainement.
Certe.

Gabrielle
Apprends-le-moi, dis?
Lernigu ĝin al mi, ĉu vi konsentas ?

Caroline
Comment donc!
Hej, tuj !

Les deux femmes se placent en vis-à-vis, l'une à la cour, l'autre au jardin. L'orchestre joue le
Pas de quatre.

Caroline
Trois pas en avant et un petit coup de pied. Exécutant le mouvement Tra la la la, tra la la la!
Tri paŝojn antaŭen kaj etan piedĵeton. Plenumante la movon. Tra la la la, tra la la la !

Gabrielle, l'imitant
Comme ça?... Tra la la la, tra la la la!
Ĉu tiel ĉi ?… Tra la la la, tra la la la !

SON 14 (KONGRESURBOJ)
Caroline
Tu y es!...
Jen vi tenas ĝin !

Gabrielle
Ce n'est pas difficile!
Ne malfacilas !

Caroline
Pas pour deux sous!... Tra la la la! Tra la la la! Bien balancé... et en mesure!
Tute senpenas !… Tra la la la ! Tra la la la ! Bone balancita… kaj laŭtakte !

Gabrielle, chantant et dansant à la fois

Tra la la la! Tra la la la!
Tra la la la ! Tra la la la !

Rideau