Dahi̇lde İşleme Uzmanlik Eği̇ti̇mi̇

DAHİLDE İŞLEME
REJİMİ UZMANLIK
EĞİTİMİ
DIŞ TİCARET PLATFORMU
1
DIŞ TİCARET
İHRACAT İTHALAT
DIŞ TİCARETİN TEMEL AMAÇLARI
• Satıcı, en temelde sattığı ürünün bedelini almayı

garanti altına almak ister. Bunun yanında ürünün
ilgili pazarda alıcı tarafından en iyi bir şekilde
pazarlanması, maksimum satış rakamlarına
ulaştırılmasını bekler.
• Alıcı, satıcıdan istediği nitelik ve kalitede malın

zamanında, sürekli olarak göndermesini, bu
süreçte üzerine düşen sorumluluk ve görevleri
yerine getirmesini bekler.
DIŞ TİCARETE TEMEL BAKIŞ AÇIMIZ
İhracatçıyız, bir ürün bizim depomuzdan çıkıp müşterimizin
deposuna girinceye kadar veya ithalatçıyız tedarikçimizin
deposundan çıkıp bizim depomuza girinceye kadar;
1. Her şeyiyle bize ne kadara mal olacak ve bu fiyat bizim için

uygun mudur? MALİYET
2. Fiyat uygunsa gümrükte karşımıza hangi prosedürler çıkacak;

bu prosedürlerin hangilerini biz yerine getireceğiz, hangilerini
karşı taraf yerine getirecek. PROSEDÜR
3. Gümrükte karşımıza hangi belgeler istenecek ve bu belgelerin

hangilerini biz hazırlayacağız, hangilerini karşı taraf hazırlayacak.
BELGE
Dış Ticaretin Temel Araçları
İHRACAT İTHALAT GÜMRÜK
LOJİSTİK BANKA SİGORTA
DEVLET MÜŞTERİ VE
MEVZUAT
KURUMLARI TEDARİKÇİLER
İyi Bir Dış Ticaret Yöneticisinin Sahip
Olması Gereken Özellikler
• Yönetim Organizasyon Kabiliyeti

• Koordinasyon Planlama Becerisi
• İletişim Yeteneği
• Dikkat ve Özen
• Vizyon Kazandırma
• Sistemli Çalışma
• Yazılı Çalışma
• Gerekli Bilgiye Sahip Olma ve Bilgiyi Yerinde
ve Zamanında Kullanabilme
Dış Ticarette İrtibatta Olacağımız Kurumlar
YURTİÇİ DEVLET FİRMAİÇİ
YURTDIŞI KURUMLARI
KURUMLAR KURUMLAR BÖLÜMLER
MÜŞTERİ GÜMRÜK GÜMRÜKLER YÖNETİM
TEDARİKÇİ MÜŞAVİRİ PAZARLAMA
DTM
TİCARİ LOJİSTİK FİRMASI
İHRACATÇI BİRLİKLERİ SATIŞ
ATEŞELİKLER SİGORTA FİRMASI
SANAYİ VE TİCARET ÜRETİM
GÖZETİM BANKA
ODALARI SATINALMA
FİRMALARI GÖZETİM
FİRMALARI TİCARİ ATEŞELİK VE LOJİSTİK
BANKALAR
ANTREPO KONSOLOSLUKLAR PLANLAMA
LOJİSTİK
FİRMALARI YURTİÇİ LOJİSTİK ÜNİVERSİTELER FİNANS
FİRMALARI BAKANLIKLAR MUHASEBE
FUAR FİRMALARI
Dış Ticarette Sistem Kurma
• Doğru Müşteri / Tedarikçiler ile Çalışma

• Doğru Gümrük Firması, Lojistik Firmaları ve
Banka ile Çalışma
• Karşınıza Çıkabilecek Tüm Prosedürleri
Görebilme
• İrtibatta Olduğumuz Tüm Kurumlarla Ortak Bir İş
Dili Oluşturma
• Tüm Süreçleri Bir Bütün Olarak Değerlendirme
• Öngörülü ve Tedbirli Olma
KONTROL NOKTALARI
İHRACAT
Müşteriden Sipariş Doğru Bir Şekilde Alınması

Üretime Doğru Bir Şekilde İletilmesi
Müşterinin İstediği Şekilde Üretilmesi
Ödeme Garantisi Alınması
Belgelerin Eksiksiz ve Doğru Bir
Şekilde Hazırlanması
Gümrük Lojistik Organizasyonu
KONTROL NOKTALARI
İTHALAT
Siparişin Doğru Bir Şekilde Tedarikçiye İletilmesi

İstediğimiz Nitelik, Kalite ve Miktarda
Üretilmesinin Kontrolü
Belgelerin Eksiksiz ve Doğru Bir Şekilde
Hazırlandığının Kontrolü
Gümrük Lojistik Organizasyonu
Dış Ticaret Yol Haritanız
• Dış Ticaretinizin temelini İŞ GÜVENİ üzerine kurun
• Firmanızı, Ürününüzü Çok İyi Tanıyın
• Hedef Firmanın Ya Da Pazarın Tam Olarak Ne İstediğini
Çok İyi Bilin
• Müşterinin İstediği Ürün Ya Da Şartları Yerine
Getirebilme Esnekliğine Sahip Olmaya Çalışın
• Hedef Pazarın Ve Firmanın İş Kültürünü Öğrenmeye
Çalışın
• Koruyucu Hekimlik Yapın
• İyi Bir Gümrük Müşaviri, Nakliye Firması Ve
Bankayla Çalışın
• İyi Bir Maliyet Hesaplaması Yapın
• Üretimin Son Aşamasında Ürünün Kalite Kontrolünü
Mutlaka Yapın
• Devletin Sağlamış Olduğu Teşvik Ve Destekleri
ve Bunların Hangilerinden Yararlanabileceğinizi
Araştırın
• Kurumlar arası organizasyon ve koordinasyonu çok iyi
yapın
• Dünyadaki Global Gelişmeleri, Sektörünüzle İlgili
Global Ve Yerel Gelişmeleri Çok İyi Takip Edin
• Dış Ticaret Mevzuatındaki Değişiklikleri Çok İyi Takip
Edin
• Çevrenizde Danışabileceğiniz İnsanlar Mutlaka
Bulunsun ve İnsanların Tecrübelerine Önem Verin
• Akıcı bir İngilizceniz ve mümkünse 2. bir yabancı diliniz olsun
• Profesyonel Tasarımlı Bir Web Siteniz Olsun Ve Mutlaka
Arama Motorlarına Kaydedin
• Sürekli Öğrenmeye Ve Yeniliğe Açık Olun
• Rakiplerinizden Hep Bir Adım Önde Olmaya Çalışın
• Ürününüz Ve Firmanızla İlgili Farklılık Ve Farkındalık
Oluşturun
• Ürün Ve Sektörünüzle İlgili Geleceğe Yönelik Öngörü
Çalışmaları Yapın
• Öngörülebilir Ve Telafi Edilebilir Riskler Alın
• Size Değer Katan Ya Da Katabilecek İnsanlara Değer Verin Ve
İş Birliklerinizi Arttırın
• Bilgiye Değer Verin
• Win Win Felsefesiyle Çalışın
DIŞ TİCARETE TEMEL BAKIŞ AÇIMIZ
İhracatçıyız, bir ürün bizim depomuzdan çıkıp müşterimizin
deposuna girinceye kadar veya ithalatçıyız tedarikçimizin
deposundan çıkıp bizim depomuza girinceye kadar;
1. Her şeyiyle bize ne kadara mal olacak ve bu fiyat bizim için

uygun mudur? MALİYET
2. Fiyat uygunsa gümrükte karşımıza hangi prosedürler çıkacak;

bu prosedürlerin hangilerini biz yerine getireceğiz, hangilerini
karşı taraf yerine getirecek. PROSEDÜR
3. Gümrükte karşımıza hangi belgeler istenecek ve bu belgelerin

hangilerini biz hazırlayacağız, hangilerini karşı taraf hazırlayacak.
BELGE
MEVZUAT
• İHRACAT MEVZUATI
• İTHALAT MEVZUATI
• GÜMRÜK MEVZUATI
• TEŞVİK MEVZUATI
• KAMBİYO MEVZUATI
• KAÇAKÇILIK MEVZUATI
• SERBEST BÖLGELER MEVZUATI
İHRACAT
Bir malın veya değerin yürürlükteki

ihracat ve gümrük mevzuatına
uygun şekilde fiili olarak yurtdışı
edilmesi ve kambiyo mevzuatına
göre bedelinin yurda getirilmesidir.
İHRACATA YÖNELİK TEŞVİK UYGULAMALARI
• Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği (UR-GE

Desteği)
• Yurtdışı Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği
• Yurtdışı Fuar Destekleri
• Türk Ürününün Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı
İmajının Yerleştirilmesi ve TURQUALITY Desteği
• Yurtdışı Birim, Marka Tescil Tanıtım Desteği
• Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımları
•Küresel Tedarik Zinciri Yetkinlik Projelerinin Desteklenmesi
17
İHRACATA YÖNELİK TEŞVİK UYGULAMALARI
• İleri Teknolojiye Sahip Yurtdışında Yerleşik Şirket Alımı

Desteği
• Vergi Resim ve Harç İstisnası
• Türk Eximbank Destekleri
• İhracat Kredileri
• Alacak Sigortası
• Uluslararası Krediler
• Dahilde İşleme Rejimi
• Hariçte İşleme Rejimi
18
Gümrük Rejimleri
Gümrük rejimini ise, konusu ve iktisadi amacına

göre dış ticaret işlemine tabi tutulması planlanan
ürünlere uygulanacak gümrük süreçlerinin
sınıflandırılmaları olarak tanımlanabilir.
19
Gümrük Rejimleri
1) Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi

2) Transit Rejimi
3) Gümrük Antrepo Rejimi
4) Dahilde İşleme Rejimi
5) Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi
6) Geçici İthalat Rejimi
7) Hariçte İşleme Rejimi
8) İhracat Rejimi
20
DAHİLDE İŞLEME REJİMİ
(DİR)
21
Dahilde İşleme Rejimi
Dahilde İşleme Rejimi, ihraç ürününün elde

edilmesinde kullanılan ham madde yardımcı
madde ambalaj malzemesi vb. girdilerin, ticaret
politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın gümrük
muafiyetli olarak ithal edilmesine ve/veya yurt
içinden teminine imkan sağlayan uygulamalar
bütünüdür.
22
Dahilde İşleme Rejiminin Gelişimi
Ülkemiz için 1980 yılı, 24 Ocak Kararları olarak da

adlandırılan bir dizi ekonomik istikrar programının
yürürlüğe koyulduğu ve alınan kararlar doğrultusunda ülke
ekonomisini dışa kapalı hale getiren ithal ikameci devletçi
sanayileşme modelinin terk edilerek ihracata dayalı
sanayileşme ve bu yolla büyüme olarak serbest piyasa
ekonomisi modelinin benimsendiği yıl olmuştur.
23
1980 yılında uygulamaya konulan “İhracatı Teşvik

Mevzuatı” uyarınca, ihracatı takiben nakit ödeme şeklinde
çeşitli teşvik araçları kullanılmaya başlanmıştır. İhracatta
vergi iadesi, navlun ödemesi, destekleme fiyat istikrar
fonu primi ödemesi, enerji desteği kaynak kullanımı
destekleme fonu gibi araçlar bu uygulamaya birer örnektir.
24
DİR, kavramsal olarak ilk defa 1.1.1996 tarihinde

mevzuatımızda yer almış olsa da, bu Rejime benzer bir
uygulama 1984 yılında yürürlüğe giren İhracatı Teşvik
Tebliği’nde de yer almaktadır. Bu tebliğde, ihraç edilen
ürünlerin bünyesinde kullanılan hammaddelerin, belli
oranda ihracat taahhüdü karşılığında, gümrüksüz ithaline
müsaade edilmesi şeklinde tanımlanmış ve Gümrük
Muafiyetli İthalat başlığı altında ifade edilmiştir.
25
1980 li yıllarda ihracatı teşvik amacıyla yürürlüğe

konulan uygulamalar 01.01.1995 tarihinde Dünya Ticaret
Örgütü’ne (WTO) üye olmamız ve 01.01.1996 tarihinde
Avrupa gümrük birliğine girmemiz nedeniyle, yapılan
anlaşmalar gereğince kaldırılmıştır. Kaldırılan İhracatı
Teşvik Mevzuatı yerine WTO ve AB Gümrük Birliğine
uyumlu olan “Dahilde İşleme Rejimi” olarak adlandırılan
sistem getirilmiştir.
26
27
28
Dahilde İşleme Rejimi
Dahilde İşleme Rejimi, serbest dolaşımda olmayan

eşyanın, Türkiye Gümrük Bölgesi içerisinde işleme
faaliyetine tabi tutulmak üzere geçici ithal edilmesi
ve işleme faaliyeti sonrasında elde edilen işlem
görmüş ürünün yeniden ihraç edilmesi esasına
dayanan ekonomik etkili bir gümrük rejimidir
29
Dahilde İşleme Rejiminin Amacı
Dünya piyasa fiyatlarından hammadde temin etmek

suretiyle;
 İhracatı arttırmak,
 İhraç ürünlerine uluslararası piyasalarda rekabet
gücü kazandırmak,
 İhraç pazarlarını geliştirmek,
 İhraç ürünlerini çeşitlendirmek
30
Dahilde İşleme Rejimi Kullanım Gerekçeleri
• Hammadde ve Üretim Yetersizliği

• Üretimde Kalite Sorunu
• Maliyet Yüksekliği
• İleri Teknoloji Eksikliği
• Finansman Avantajı
31
Dahilde İşleme Rejimi ile Sağlanan İmkanlar
• Gümrük Vergisi ve KDV Muafiyeti

• KKDF İstisnası
• Vergi, Resim ve Harç İstisnası
• Ticaret Politikası Önlemlerine Tabi Olmama
• Yurt içi Alımlarda KDV Tecil-Terkin Uygulaması
• İthalat Sırasında Alınması Gereken Vergilere İlişkin
Teminat İndirimi
32
Dahilde İşleme Rejimi ile Sağlanan İmkanlar
• Yurtiçinden Dünya Piyasa Fiyatlarından Tarımsal

Hammadde Temini (Buğday, Mısır, Süt tozu)
• Dış Ticarette Standardizasyon ve Teknik Düzenlemeler
Mevzuatına Tabi Olmama
• İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile İlgili Olarak Gümrük
Vergisi Muafiyetli İthalat
• Eşdeğer Eşya Kullanımına Olanak Vermesi,
• Ödenmiş Vergilerin Geri Alınması
33
Ticaret Politikası Önlemleri
• Dampinge karşı önlemler

• Sübvansiyona karşı önlemler ile
• Koruma ve gözetim önlemlerinin
bütününe verilen genel isimdir.
34
Ticaret Politikası Önlemleri
1. İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Mevzuat,

2. İthalatta Korunma Önlemleri Hakkında Mevzuat,
3. İthalatta Kota ve Tarife Kontenjanı İdaresi Hakkında Mevzuat,
4. İthalatta Gözetim Uygulanması Hakkında Mevzuat,
5. Belirli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korunma Önlemleri
Hakkında Mevzuat,
6. İkili Anlaşmalar ve Protokoller veya Diğer Düzenlemeler Kapsamı
Dışında, Belirli Ülkeler Menşeili Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve
Korunma Önlemleri Hakkında Mevzuat,
7. Türkiye’nin Ticari Haklarının Korunması Hakkında Mevzuat ve Çin
Halk Cumhuriyeti Menşeli Malların İthalatında Korunma Önlemleri
Hakkında Mevzuat
35
Dahilde İşleme Rejiminin Yasal Dayanağı
• 4458 Sayılı Gümrük Kanunu (GK)(md.80, 108-122)

• Gümrük Yönetmeliği (GY)(MD.349-369)
• 2005/8391 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararı
• 2006/12 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği
• 2005/2 sayılı İhracat Sayılan Satış ve Teslimler Hakkında Tebliğ
• 2007/2 sayılı Dahilde İşleme Rejimine İlişkin İşlemlerin
Bilgisayar Veri İşleme Tekniği Yoluyla Yapılmasına Dair Tebliğ
• Diğer İkincil Düzenlemeler
36
DİR Uygulamasına Taraf Kurum/Kuruluşlar
Ticaret Bakanlığı:
• DİİB düzenleme,
• DİR ile düzenleme yapma, önlem alma, sorunları çözme ve
talimat verme,
• Koordinasyonu sağlama,
Ticaret Bakanlığı /Gümrük İdareleri:
• DİR ile ilgili gümrük işlemleri, Dİİ verilmesi, teminat
çözümü
Bölge Müdürlükleri:
• DİR otomasyon sistemine evrak tanımlama, taahhüt
kapatma, belge basımı.
Diğer: Maliye Bakanlığı, TOBB, Bankalar, Vergi daireleri.

37
Dahilde İşleme Uygulamaları
1- Şartlı Muafiyet Sistemi
A- Önce İthalat (Askıya Alma)

B- Önce İhracat (Eş Değer Eşya Kullanımı)
2- Geri Ödeme Sistemleri
38
Şartlı Muafiyet Sistemi
Dahilde işleme izin belgesi kapsamında ihracı taahhüt

edilen işlem görmüş ürünün elde edilmesinde kullanılan
ve serbest dolaşımda bulunmayan hammadde, yardımcı
madde, yarı mamul, mamul ile değişmemiş eşya,
ambalaj ve işletme malzemesinin, Türkiye Gümrük
Bölgesinde (serbest bölgeler hariç) yerleşik firmalarca,
ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın, vergisi
teminata bağlanmak suretiyle bedelli ve/veya bedelsiz
ithal edilmesi ve ihracat taahhüdünün gerçekleşmesini
müteakip, alınan teminatın iade edilmesiyle gerçekleşen
bir sistemdir.
39
Şartlı Muafiyet Sistemi
Belge/izin kapsamında yapılacak işletme malzemesi

ithalatında, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi
tahsil edilir ve ticaret politikası önlemleri uygulanır.
40
Şartlı Muafiyet Sistemi Gümrük
İthalat Üretim
Teminat
Belge Sonu
Teminat İade
İhracat
41
Eşdeğer Eşya Kullanımı
• İhracat yapan imalatçı-ihracatçı işletmelerimiz üretim girdilerini

yurt dışından tedarik edebildikleri gibi yurt içinden de tedarik
etmektedirler. Bu tür bir sistem işletmelerimizin
müşterilerinden almış oldukları siparişleri zamanında
yetiştirme ve ihracatta en önemli kavram olan zaman
problemini çözmektedir.
• Dahilde işleme rejiminde eşdeğer eşya; serbest dolaşımda olan

üretim girdisinin tedarik edilerek ihracatı yapılacak olan
mamulün üretiminde kullanılarak ihracat gerçekleştirildikten
sonra, üretim girdisi olarak kullanılan hammaddenin uluslar
arası pazardan tedarik edilmesini sağlayan bir sistemdir. 42
• Eşdeğer eşya, işlem görmüş ürünün elde edilmesinde

ithal eşyasının yerine kullanılan ve ithal eşyası ile ticari
kalite ve teknik özellikleri itibarıyla aynı kalite ve
nitelikleri taşıyan serbest dolaşımda bulunan eşyayı
ifade eder.
• Eşdeğer eşya kullanımı dahilde işleme rejimi

kapsamında ithal eşyasının şartlı muafiyet sisteminde
ithal edilmesinden önce, eşdeğer eşyadan elde edilmiş
işlem görmüş ürünün önceden ihraç edilmesidir.
43
 İşlem görmüş ürünlerin üretiminde ithal eşyası

yerine kullanılan,
 Türkiye’de serbest dolaşımda olan,
 İthal eşyası ile asgari 8’li bazda GTİP, ticari kalite ve
teknik özellikleri itibariyle aynı kalite ve nitelikleri
taşıyan eşyadır.
44
• Eşdeğer eşya kullanımı çerçevesinde, belge kapsamında

önceden ihracat işleminden sonra ithalat
yapılabileceği gibi, ithal eşyası ile serbest dolaşımdaki
eşya birlikte de kullanılabilir.
• Önceden ihracat işleminden sonra buna karşılık gelen

oranda ithal edilen eşya, belge sahibi firma tarafından
serbestçe kullanılabilir. Ancak, ihracatı
gerçekleştirilmeyen ithal eşyasının, işlem görmüş ürün
veya ithal edildiği şekliyle belge sahibi firma ve/veya
yan sanayici firmanın stoklarında bulundurulması
zorunludur. 45
Yurt İçi Üretim İhracat
Teminat İade
Belge Sonu
İthalat
46
Geri Ödeme Sistemi
İhracatı yapılacak ürünün , imalatı sırasında kullanılan işletme

malzemesi, mamul, yarı mamul, hammadde, yardımcı madde,
değişmemiş eşya ve ambalaj malzemelerinin ithalatı esnasında
doğan tüm gümrük vergileri, KDV, ÖTV, Fonlar (Çevre Katkı Fonu
hariç), Anti-Damping vergilerinin ithalat sırasında ödenerek,
ürünün ihracı halinde geri ödenmesini ifade eder.
Ancak işletme malzemesi ithalatında KDV ve ÖTV tahsil edilir.

Diğer taraftan Şartlı Muafiyet sisteminde muaf tutulan tüm ticaret
politikası önlemleri ve eşyanın ithali sırasında yerine getirilmesi
gereken tüm dış ticarette teknik düzenlemeler standardizasyon
mevzuatı geri ödeme sisteminde uygulanır.
47
Geri Ödeme Sistemi
• İthalat sırasında ödenen vergilerin geri alınması için Dahilde

İşleme izin belgesinin ihracat taahhüdünün kapatılması ve bunu
müteakip 3 ay içinde müracaatının yapılması gerekmektedir.
• Geri ödeme sisteminden yararlanmak için, dahilde işleme izin
belgesi/dahilde işleme izni alınması ve eşyanın geri ödeme
sistemi kapsamında olduğunun gümrük idaresince ithalat
esnasında belgeye/izne ilişkin gümrük beyannamesine
kaydedilmesi zorunludur. Ayrıca, dahilde işleme izin belgesi ile
ilgili satır kodunun gümrük beyannamesi üzerine kaydedilmesi
gerekir.
• Bu sistem tercihli rejime konu olan ülkelere yapılan ihracatta
ödenmesi gereken Telafi Edici Verginin ithalat esnasında önceden
ödenmesini de kapsar.
48
49
Geri Ödeme Sistemi Gümrük
İthalat Üretim
Vergi, KDV, Fon
Belge Sonu
Vergilerin İadesi
İhracat
50
Yurtiçi Alım
Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında ihracı

taahhüt edilen işlem görmüş ürünün elde
edilmesinde kullanılan eşya ithal edilebileceği gibi
yurt içinden de temin edilebilir.
Örneğin: Toprak Mahsulleri Ofisi - dünya

fiyatlarından buğday alımı
51
Yurtiçi Alım
• Belge kapsamında katma değer vergisinde tecil-terkin

sistemine istinaden eşya alımı yapılabilir.
• Dahilde işleme izin belgesi kapsamında yurt içinden
temin edilen eşyanın belge süresi içerisinde işlem
görmüş ürün olarak ihracının gerçekleştirilmemesi
halinde, Tebliğin 45 inci maddesinde belirtilen 4458
sayılı Gümrük Kanununun 238 inci maddesi hükmü (2
katı ceza) uygulanmaz.
• Dahilde işleme izin belgesi kapsamındaki yurt içi alımın,
belge süresi içerisinde gerçekleştirilmesi gerekir.
52
KDV’de Tecil – Terkin Sistemi
• Bu sistem kapsamında, DİİB’de yer alan hammadde ve

malzemelerin yurt içinden KDV ödenmeksizin alımına
imkan tanınmaktadır.
• İhracatın gerçekleşmemesi halinde sorumluluk belge
sahibi alıcıdadır.
• DİİB taahhüt hesabının kapatıldığı vergi dairesine
bildirildikten sonra tecil edilen vergi terkin edilir.
• Tecil-Terkin Sistemi çerçevesinde eşdeğer eşya
kullanılabilir.
• Yeminli Mali Müşavir Raporunun ibrazı zorunludur.
53
KDV’de Tecil - Terkin Sistemi
KDV’SİZ SATIŞ
SATICI ALICI İHRACAT
YMM Raporu
Alıcının Belgesi
VERGİ Kapatılır
DAİRESİ
54
TMO’dan Yurt İçi Alım
Hububatı girdi olarak kullanan imalatçılara dünya

fiyatlarından girdi temin edilmesinin sağlanması ve
bu kurumların stoklarının azaltılması temin
edilmektedir.
Dünya fiyatı ile yurt içi fiyatı arasındaki fark kadar

teminat alınır.
55
Belgeden Belgeye Yurt İçi Teslim
• DİİB kapsamında ihracı taahhüt edilen işlem görmüş
ürünün başka bir belgenin ithalat bölümünde belirtilen
eşya arasında yer alması şartıyla süresi geçerli
firma/firmalara yurt içinde teslim yapılabilir
• Mal teslim eden firmanın belgesi, mal teslim alan
firmanın belgesinin kapatılmasını müteakip kapatılır.
• Telafi edici vergi ödemesi ve eksik ihracattan dolayı mali ve
hukuki sorumluluk mal teslim eden firmaya aittir.
• Satıcı ve alıcının belge bilgileri satış faturasının üzerinde
yer almalıdır.
• Belge sahibi firmaların tercihi doğrultusunda Tecil-Terkin
Sistemi marifetiyle yapılabileceği gibi, KDV ödenerek de
teslim yapılabilir.
56
Belgeden Belgeye Yurtiçi Teslim Sistemi
Yurt içi teslim (İhracat)
Yurt içi alım (İthalat)
SATICI ALICI
İHRACAT
Alıcının Belgesi
Satıcının Belgesi
Kapatılır
Kapatılır.
57
Aracı İhracatçı ile İhracat
• DİİB/İzin kapsamında işlem görmüş ürünün ihracatı,
başka bir ihracatçı aracılığı ile de yapılabilir.
• DİİB kapsamındaki işlemler için önceden ilgili bölge

müdürlüğünden izin alınması gerekir.
• Aracı ihracatçı ile yapılan ihracatın DİİB/izin kapsamında

değerlendirilmesi için, belge/izin sahibi firmadan tedarik
edilmesi ve ihracat taahhüdünde yer aldığı şekliyle
ihracının gerçekleştirilmesi gerekir.
58
Aracı İhracatçı ile İhracat
• Aracı ihracatçı ile yapılan ihracata ilişkin gümrük
beyannamesi üzerinde, belge/izin sahibi ve varsa yan
sanayici unvanları ile belge satır kodunun/izne ilişkin
beyanname sayısının kaydedilmiş olması kaydıyla, ilgili
gümrük idaresince ihracata izin verilir.
• Yine ihracat beyannamesinde firmanız DİİB belge sahibi
olarak beyannamenin 44. Kutucuğunda yer almalıdır.
• Dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni sahibi
firma ile aracı ihracatçı arasındaki tüm hukuki sorunlar,
aralarında yapacakları sözleşme hükümlerine tabidir.
59
Temsilci Aracılığı ile İthalat
• DİİB/Dİİ kapsamında Borçlar Kanununun doğrudan ya

da dolaylı temsil hükümlerine göre tayin edilmiş olmak
kaydıyla, temsilci aracılığıyla da ithalat yapılabilir.
• DİİB kapsamında temsilci aracılığıyla ithalat

yapılabilmesi için önceden ilgili bölge müdürlüğünden izin
alınması gerekir.
60
Serbest Bölgelere İhracat
İhracatın serbest bölgelere gerçekleştirilmesi

halinde, ihracata konu eşyanın en geç belge/izin
süresi bitiminden itibaren 3 (üç) ay içerisinde;
• Başka bir ülkeye satışının,
• Yatırım Teşvik Belgesi veya bir başka izin/belge
kapsamında ithalinin yapıldığının,
• Serbest bölgelerde bulunan tesislerin
yapımında kullanıldığının,
61
Serbest Bölgelere İhracat
• Serbest bölgelerde bulunan tesislerde makine-

teçhizat, demirbaşa kayıtlı eşya olarak
kullanıldığının,
• Serbest bölgelerde gemi inşasında kullanılmak
üzere tesliminin yapıldığının,
• Gümrüksüz satış mağazalarına satışının
yapıldığının,
• Serbest bölgelerden kara, hava ve deniz
taşıtlarına kumanya olarak teslim edildiğinin
ispatlanması gerekmektedir.
62
İhracat Sayılan Satış ve Teslimler
• Yatırım programında yer alan kamu

yatırımlarının uluslararası ihalesini kazanan
firmalara yapılacak satış ve teslimler,
• Savunma sanayi kapsamında yapılan satış ve
teslimler,
•Gümrük hattı dışı eşya satış mağazalarına
yapılan satış ve teslimler,
• Yatırım Teşvik Belgesine sahip bir firmaya bu
belge kapsamında yapılan satış ve teslimler
63
İhracat Sayılan Satış ve Teslimler
•Yatırım Malları Listesinde yer alan malların

üretimi ve satışı
•CKD (Monte edilmemiş aksam ve parçalar)
listesi kapsamında ürün satışı
•Kamu kurum ve kuruluşlarınca uluslararası
ihaleye açılan yatırım malı ve sınai malı ihalesini
kazanan firmaların yaptıkları satış ve teslimler,
•Ambalaj malzemesi imalatçılarının ihraç
ürünüyle birlikte ihraç edilmek üzere
ihracatçılara yaptıkları satış ve teslimler
64
Serbest Dolaşıma Giriş
• Dahilde İşleme Rejimi şartlı muafiyet sistemi çerçevesinde
dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamında
ithal edilen eşyanın serbest dolaşıma sokulmak istenilmesi
halinde aşağıda belirtildiği şekilde işlem tesis edilir.
a) Dahilde İşleme Rejimi kapsamında ithal edilen eşyanın

belge/izin süresi içerisinde serbest dolaşıma girişi için; 4051
rejim kodu seçilerek serbest dolaşıma giriş beyannamesinin
tescil edilmesi, varsa Ticaret Politikası önlemlerinin
uygulanması ve eşyanın ithali için ibrazı zorunlu belgelerin
temini gerekir.
65
• Bu durumda, rejim ihlali söz konusu olmayacağından

vergilerin 4458 sayılı Gümrük Kanunun 114 ve 207/b
maddeleri dikkate alınarak tahsil edilmesi, ancak para
cezası tahsil edilmez.
b) Dahilde İşleme Rejimi kapsamında geçici olarak ithal

edilip belge/izin süresi içerisinde ihraç edilmeyen eşyaya
Gümrük Kanununun 207/b ve 238 nci maddeleri
uygulanmakla birlikte, eşyanın serbest dolaşıma girişi için
yukarıda belirtilen belgelerin ibrazı aranır.
66
Diğer taraftan, Dahilde İşleme Rejimi kapsamında işlem

görmüş ürünlerin üretiminde kullanılmasından sonra yeniden
ihraç edilmek amacıyla gümrük vergileri ve Ticaret Politikası
önlemlerine tabi tutulmaksızın geçici olarak ithal edilen
eşyanın; başkasına devredildiğinin veya satıldığının tespiti ya
da süresi içerisinde ihraç edilmemekle birlikte, gümrükçe
onaylanmış herhangi bir işlem veya kullanıma tabi
tutulmaması halinde, Gümrük Kanunu'nun 207 ve 238 inci
maddelerinin tatbikinin (para cezası emanete alınarak) yanı
sıra, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'nun 3/4
maddesi hükmü uyarınca gerekli takibatın yapılarak
Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulması
gerekir.
67
DAHİLDE İŞLEME REJİMİ
MÜRACAATI VE İŞLEMLER
68
Dahilde İşleme Rejimi Başvuru Süreci
Dahilde işleme izni, işleme faaliyetini yapan veya yaptıran kişinin
talebi üzerine verilebilir. Rejimi kullanmak isteyen kişinin Türkiye
Gümrük Bölgesinde yerleşik olması gerekmektedir.
DİR’den yararlanmak isteyen firmaların;
• Dahilde işleme izin belgesi için elektronik ortamda Ticaret Bakanlığı

İhracat Genel Müdürlüğüne,
• Dahilde İşleme İzni için elektronik ortamda gümrük idarelerine,
Başvurmaları gerekmektedir.
69
KİMLER BAŞVURABİLİR?
Türkiye Gümrük Bölgesinde (serbest bölgeler

hariç) yerleşik firmalar başvurabilir.
70
BAŞVURU YERİ
Başvuru yapacak firmaların öncelikle elektronik imza temin etmeleri
gerekir. Firmanın DİR otomasyon sistemine tanımlanmasını teminen
elektronik ortamda yetki başvurusu bir defaya mahsus olmak üzere
yapılır.
Başvuru formu ve diğer ilgili belgeler (kapasite raporu, imza sirküleri,
ticaret sicil gazetesi, yetki belgesi) Ticaret Bakanlığı Bölge
Müdürlüklerine teslim edilir. Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB)
başvuruları ise, elektronik ortamda, İhracat Genel Müdürlüğü
bünyesindeki sektör dairelerine yapılmaktadır.
Dahilde İşleme İzni ise, Gümrük idareleri tarafından 2006/12 sayılı
Tebliğin 14 üncü maddesinde belirtilen işlem ve işçilik için
verilmektedir. Dahilde işleme izni almak için 2006/12 sayılı Tebliğin Ek-
1'inde belirtilen bilgi ve belgelerle Gümrük İdaresine, müracaat
etmeleri gerekir.
71
MÜRACAATLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
Belge ve izin müracaatları,
• İthal eşyasının işlem görmüş ürün içinde kullanıldığının tespit
edilmesinin mümkün olması,
• Türkiye Gümrük Bölgesindeki üreticilerin ekonomik çıkarları ile Türk
malı imajının olumsuz etkilenmemesi,
• İşletme faaliyetinin katma değer yaratıyor olması, işlem görmüş
ürünün rekabet gücünü ve ihraç potansiyelini artıran koşullar
yaratıyor olması,
Kriterleri çerçevesinde değerlendirilir.
72
DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİ (DİİB)
• İhracat Genel Müdürlüğünce düzenlenir.
• Belge süresi azami 12 aydır. Üretim süreci bu süreyi aşacak
projelerde (gemi inşaa, komple tesis vb.) belge süresi, proje
süresi kadar verilebilir.
• Sürenin başlangıcı: DİİB tarihidir.
• Süre sonu: Süre bitiminin rastladığı ayın son günüdür.
73
DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİ ALIM SÜRECİ
DİR Otomasyon Projesi ve Dahilde İşleme İzin Belgesi İlk Müracaat
Evrakları
1 Ocak 2006 tarihinden itibaren, kamuda ilk defa uygulamaya geçirilen

Elektronik İmza kullanımı ile Dahilde İşleme İzin Belgeleri ile ilgili
uygulamalar yalnızca elektronik ortamda gerçekleştirilmektedir.
Bu proje sayesinde, Dahilde İşleme İzin Belgeleri ile ilgili olarak; belge
müracaatından, belgelerin taahhüt hesaplarının kapatılmasına kadar
olan süreçte her türlü işlem (ek süre ve revize talepleri) elektronik
ortamda gerçekleştirilmektedir.
Projeyle birlikte,
Her türlü yazışma ve evrak trafiği ortadan kaldırılmakta,
Firmalar, bilgisayarları başında her türlü işlemlerini yerine
getirebilmekte, haftalar sürebilen belge müracaatı, revizesi gibi işlemler
saatlerle ölçülebilen zaman dilimlerinde gerçekleştirilmektedir. 74
1. ADIM
Elektronik İmza Düzenlemeleri Elektronik İmza Hizmet Sağlayıcıları
• Elektronik Bilgi Güvenliği A.Ş. (E-Güven)

• TUBİTAK-UEKAE (Kamu Sertifikasyon Merkezi)
• EBG Bilişim Teknolojileri ve Hizmetleri A.Ş. (E-Tuğra)
• Türk Trust Bilgi, İletişim ve Bilişim Güvenliği Hizmetleri A.Ş.
(Turk-Trust)
75
2. ADIM (Web'den İlk Müracaat-Yetkilendirme Başvurusu)
· Dahilde İşleme Rejimi programını kullanmak isteyen her

kişi (İhracatçı Firma, Ticaret Bakanlığı, İhracatçı Birlikleri
Genel Sekreterlikleri ve Kamu Kurumu ya da Kuruluşlarının
kullanıcıları) internet üzerinden www.ticaret.gov.tr
adresinden Ticaret Bakanlığı E-imza Uygulamalarından
Yetkilendirme Başvurusu yapmak zorundadır
76
· Başvuru ekranında girilen TC Kimlik Numarası ve temsil

edilen Firmanın Vergi Kimlik Numarasının doğru girilmesi
gerekmektedir.
· Bir firmadan birden fazla kişi uygulamayı kullanacak ise
her bir kişi için ayrı ayrı yetkilendirme başvurusu
yapılmalıdır.
· Yetkilendirme başvurusunun onayı, istenilen belgelerin
teslim edilmesinden sonra yapılacak değerlendirme
sonucunda internet üzerinden yapılan başvuru ekranında
yazılan e-posta adresine bildirilecektir.
77
Yetkilendirme başvurusu yapılırken temin edilen nitelikli

elektronik imza sertifikasının kullanılması zorunludur.
Başvuru ekranında; nitelikli elektronik imza sertifika
sahibinin, yani ihracatçı firma, kurum ya da kuruluşun
uygulamayı kullanmak için yetkilendireceği kişinin kendisi
ile ilgili bilgiler ve temsil ettiği firma, kurum ya da kuruluşun
bilgileri (İhracatçı Firmalar için, Firmanın Vergi Numarası ve
Firmanın Unvanı) www.ticaret.gov.tr adresinden Ticaret
Bakanlığı Elektronik İmza Uygulamaları bölümünden
girilmesi gerekmektedir.
78
3. ADIM
İhracatçı Firma Kullanıcıları için:
Dahilde İşleme Rejimi uygulamasını kullanabilmek

için internet üzerinden yetkilendirme başvurusu
yapılmasını müteakip ihracatçı firmalar için istenen
aşağıdaki belgeler bağlı olunan İhracatçı Birlikleri
Genel Sekreterliği'nce elektronik ortamda sisteme
tanıtılması amacıyla, teslim etmeleri gerekmektedir.
79
FİRMA TANIMLAMASI VE KULLANICI YETKİLENDİRMESİ İÇİN GEREKLİ
BİLGİ VE BELGELER
• Dilekçe (Firmaya ait imza sirkülerinde yer alan, her türlü temsil ve
ilzama yetkilendirilmiş veya bu Tebliğ kapsamındaki işlemler
açısından özel olarak yetkilendirilmiş kişilerin adı ve soyadı
belirtilerek imzalanmış)
• İhraç edilecek mamulün üretimi ile ilgili Kapasite Raporu (Ticaret
ve/veya sanayi odalarınca tasdikli)
• İmza Sirküleri (Noter tasdikli)
• Ticaret Sicil Gazetesi aslı, noter veya ticaret ve/veya sanayi odaları
ile ticaret sicili memurluklarınca tasdikli örneği (Kuruluşa, varsa
unvan değişiklikleri ile mevcut duruma ilişkin ticaret sicil
gazetelerinin her biri) 80
BİLGİ VE BELGELER
• Firmaya ait Vergi Numarası Belgesi (Aslı veya ilgili vergi dairesince tasdikli
sureti)
• Firma Tanımlama Formu (Firmaya ait imza sirkülerinde yer alan, her türlü
temsil ve ilzama yetkilendirilmiş veya bu Tebliğ kapsamındaki işlemler
açısından özel olarak yetkilendirilmiş kişilerin adı ve soyadı belirtilerek
imzalanmış)
• Firmaya ait imza sirkülerinde yer alan, her türlü temsil ve ilzama
yetkilendirilmiş kişilerce imzalanan ve nitelikli elektronik imza sahibi kişiye
ilişkin olarak verilen noter tasdikli taahhütname (İlgili kişinin elektronik
imza sertifikası alınırken istenen kimlik bilgilerini, verilecek yetkinin süre
sonunu ve noter huzurunda imzalandığına dair kaydı içerecek ve her bir
kişi için ayrı ayrı düzenlenecek şekilde)
81
BİLGİ VE BELGELER
• İlgili firmanın ihracatçı birliği üyesi olduğuna dair belge (İlk

kez Dahilde İşleme Rejiminden yararlanacak imalatçı-
ihracatçı veya ihracatçılar için)
• Gümrükçe Onaylanmış Kişi Statü Belgesi (Varsa)
• Son döneme ait elektrik faturası (Her takvim yılı itibarıyla
yenisi verilmek üzere)
• İlgili firmaya ait Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Bordrosu
(Son 12 (on iki) aylık döneme ilişkin ve her takvim yılı
itibarıyla yenisi verilmek üzere)
82
• Firma tanımlamasına ve kullanıcı yetkilendirmesine yönelik olarak ek bilgi
ve belge istenmesine, ibraz edilen bilgi ve belgelerde değişiklik ve
yenilenme istenmesine veya yukarıda belirtilen bilgi ve belgelerden birinin
veya birkaçının istenmemesine Ticaret Bakanlığınca (İhracat Genel
Müdürlüğü) karar verilir.
• Taahhütname süresinin dolması veya iptali durumunda, süresi dolan veya

iptal edilen taahhütname yenilenmedikçe, web sayfası vasıtasıyla
ulaşılabilen bilgi sistemine ilgili kullanıcı tarafından erişim sağlanmasına
Ticaret Bakanlığınca izin verilmez.
• Yukarıda belirtilen bilgi ve belgelerin sürelerinin dolması veya iptali

durumunda, süresi dolan veya iptal edilen bilgi ve belgeler yenilenmedikçe,
kullanıcı tarafından Dahilde İşleme İzin Belgesi müracaatına, revizesine
veya kapatılmasına ilişkin işlemlere Ticaret Bakanlığınca izin verilmez.
83
İhracatçı firmayı temsil ve ilzama yetkili kişi/kişiler tarafından, Dahilde
İşleme Rejimi uygulamasını ihracatçı firma adına kullanacak nitelikli
elektronik imza sahibi kişi/kişilere noter huzurunda imzalanarak verilen
taahhütnamedir. Firma, ayrı ayrı olmak üzere bir ya da daha çok (istediği
kadar) kişiye yetki verebilir.
Firma adına yetkilendirilecek her bir kişi için ayrı ayrı düzenlenmiş
olmalıdır.
Yetki verilen kişinin; 01/04/2007 tarihli ve 26480 sayılı Resmi Gazete'de

yayımlanan İhracat 2007/2 sayılı Dahilde İşleme Rejimine İlişkin
İşlemlerin Bilgisayar Veri İşleme Tekniği Yoluyla Yapılmasına Dair Tebliğ
kapsamında, aşağıda kimlik bilgileri verilen kişinin nitelikli elektronik imza
ile yapacağı her türlü işlemden, aşağıda belirtilen tarihler itibarıyla ........
vergi numaralı ve ........ unvanlı firmamızın sorumlu olacağını kabul ve
taahhüt ederim ifadesi yer almalıdır.
84
• Hangi firma adına işlem yapılacağı yer almalıdır.
• Verilen yetkinin bitiş süresi gün ay ve yıl olarak belirtilmelidir.
• Yetki verilen kişinin aşağıdaki kimlik bilgileri yer almalıdır.
• * T.C. Kimlik Numarası
* Adı Soyadı
* Nüfusa kayıtlı olduğu yer
* Ana ve Baba Adı
* Doğum yeri ve tarihi
* Cinsiyeti
* Cilt No, Aile Sıra No, Sıra No
• Yetkilendirmeye ilişkin taahhütname firmayı temsil ve ilzama yetkili
kişi/kişiler tarafından noter huzurunda imzalandıktan sonra tasdik
ettirilmelidir.
85
Taahhütname Süresinin Uzatılması
İhracatçı Firma adına işlem yapmak için daha önce

gönderilmiş bir taahhütnameyle Ticaret Bakanlığı
tarafından uygulamayı kullanma yetkisi verilen kişinin
yetki süresini uzatmak için yukarıdaki tüm bilgileri içeren
bir taahhütname uzatma belgesinin ihracatçı firmayı
temsil ve ilzama yetkili kişi/kişiler tarafından noter
huzurunda imzalanması ve bu belgenin işlem yapılan
İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği'ne verilmesi
gerekmektedir. Aksi takdirde taahhütname süresi dolan
kişiler uygulamaya giremezler.
86
Taahhütnamenin İptal Edilmesi
İhracatçı Firma adına işlem yapmak için daha önce

yetkilendirilmiş bir kişinin taahhütnamesinin iptal
edilmesi için, ihracatçı firmayı temsil ve ilzama yetkili
kişi/kişiler tarafından noter huzurunda imzalanarak
düzenlenmiş bir taahhütname iptal belgesinin İhracatçı
Birlikleri Genel Sekreterliği'ne verilmesi gerekmektedir.
Taahhütname İptal Belgesinin gönderilmesine kadar olan
süre içerisinde kişinin yetkisinin askıya alınması
isteniyorsa, bilgi hattının telefonla aranması
gerekmektedir.
87
Dahilde İşleme İzin Belgesi Müracaatında ve Takip
Sürecinde Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar
• Kapasite Raporu • Yan Sanayici Kullanımı

• Ekspertiz Raporu • Temsilci İthalatçı Kullanımı
• İthalat -İhracat Bilgileri • Özel Şartlar
• Döviz Kullanım Oranı • Yurt İçi Alım
• Hammadde Sarfiyat (Birinci ve • Yurt İçi Satış ( Belgeden
İkinci Birim) Belgeye Teslim)
• İkincil İşlem Görmüş Ürün • Özel Faturalı Satış
Beyanı • Belge Süreleri
• Aracı ihracatçı Kullanımı • Belge Revizeleri
Kapasite Raporu
Dahilde İşleme İzin Belgesi müracaatlarında, bağlı bulunduğumuz İhracatçı

Birliklerine sunulan ve sisteme tanıtılmış olan geçerli kapasite raporunda
yer alan yıllık tüketim ve üretimden yola çıkılarak sahip olunan makine-
teçhizat ve işçi sayısı göz önünde bulundurularak mühendisler tarafından
hesaplanan kapasite hesabı ile doğru orantılı birim kullanım
oranlarının(BKO) beyan edilmesi esastır. Belgede yer alan BKO’nın
kapasite raporunda yer alan oranların altında kalması kabul edilirken
fazla olması kabul edilemez.
Diğer taraftan Kapasite Raporunda yer almayan hiçbir ürün için belge
başvurusunda bulunulamamaktadır.
Belge süresi içerisinde mevcut kapasite raporunda revize yapılmış ise ,
revize edilmiş Raporun aslının veya « Aslı Gibidir» nüshasının bir dilekçe
ekinde birliklere ibraz edilmesi zorunludur.
Ekspertiz Raporu
Dahilde İşleme İzin Belgesi «Özel Şartlar» bölümünde ekspertiz şartı olan
firmalar belge ihracat taahhüdü kapama başvurusu yaparken bağlı bulundukları
Sanayi ve/veya Ticaret Odalarından Dahilde İşleme İzin Belgesi tarih ve
numarasına atfen düzenlenmiş ve en az iki mühendis tarafından imzalanmış
Ekspertiz Raporu sunmak durumundadırlar. Ekspertiz Raporunun tarihi mutlak
suretle DİİB süresi İçerisinde olması şartı aranır.
Ancak ; ekspertiz raporuna konu olan eşyadan numune alınarak ekspertiz

yapılamadığı firma ziyareti ile yapılan incelemeler sonucu ekspertizin
tamamlanmasının ve raporun düzenlenmesinin gerektiği durumlarda;
incelemenin yerinde yapıldığına dair belge süresi içerisinde tasdik edilmiş bir
yazı ile ekspertiz raporu tarihi arasında azami 3 aylık süre olması halinde,
ekspertiz rapor tarihinin belge süresi içerisinde olması şartı aranmamaktadır.
İthalat-İhracat Bilgileri
İthalatı ve/veya yurt içi alımı Belgenin toplam ithalat ve toplam
gerçekleşecek malzemeler ile ihracı ihracat taahhüt tutarını belirleyen
gerçekleşecek nihai ürünün bilgilerdir.
muhteviyatı ve miktarı hakkında
bilgileri içerir.
Adet ve Birim Fiyat bilgilerinin firma üretim

kapasitesindeki ve siparişlerdeki değişkenlikler
doğrultusunda sıkça gözden geçirilmesi
gerekmektedir..
Döviz Kullanım Oranı (D.K.O) :
İTHALAT İHRACAT
CIF $ FOB $ D.K.O
Max. %80
İthalat Tahsis Miktarı ve Tutarının Belirlenmesi
GİRDİNİN, GİRDİ İÇİN, TEŞVİK

KAPASİTE X PLANLANAN KAPSAMINDA
RAPORUNDA İHRACAT = YAPILABİLECEK MAX.
BELİRTİLEN BİRİM ADEDİ İTHALAT ADEDİ
KULLANIM MİKTARI
GİRDİNİN, TEŞVİK GİRDİ İÇİN, TEŞVİK

MALZEMENİN
KAPSAMINDA KAPSAMINDA
X ORTALAMA BİRİM
YAPILABİLECEK MAX. = YAPILABİLECEK MAX.
FİYATI (CIF$)
İTHALAT ADEDİ İTHALAT DÖVİZ
TUTARI ($)
İhracat Taahhüt Miktarı ve Tutarının Belirlenmesi
İHRAÇ ÜRÜN/ İHRACAT
PLANLANAN ÜRÜNLERİN
X = TAAHHÜT TUTARI FOB
İHRACAT ORTALAMA
MİKTARI SATIŞ FİYATI ($)
(FOB $)
KAPASİTE RAPORUNDA YER ALAN YILLIK TOPLAM İHRACAT

ÜRETİM MİKTARI
= TAAHHÜT MİKTARI
(SÜRESİ 1 YILDAN AZ OLAN BELGELER
İÇİN YILLIK ÜRETİM MİKTARI/1 YIL X
BELGE SÜRESİ)
Sektör Bazında Döviz Kullanım Oranları
2011/7 sayılı Tebliğ ile bazı sektörlerin Döviz Kullanım Oranlarında

değişiklik yapılmıştır.
-Otomotiv ve Tekstil Sektöründe max.%65
-Konfeksiyon ve orman ürünleri sektöründe max.%70
-Deri ve deri mamulleri ile çimento, cam, seramik ve toprak ürünleri
sektöründe max.%60
- İkincil işlem görmüş tarım taahhüdü içeren belgelerde max.%100
Bu sektörler dışındaki diğer sektörlerde D.K.O max.%80’ dir.
Birinci Birim Hammadde Sarfiyat
Belge kapsamında ihraca konu mal ile belge kapsamında ithalatı veya
yurt içi alımı gerçekleştirilecek girdilerin Gümrük Tarife Cetvelinde yer
alan esas ölçü birimini ifade eder.
Gümrük Beyannamelerinin 31. hanesinde yer alan ölçü birimidir.
1.Birim Kullanım Oranı = Yıllık Tüketim miktarı / Yıllık Üretim Miktarı
1.Birim Hammadde Sarfiyat =Fiili İhracat Adedi x 1.Birim Kullanım
Oranı < veya
= Fiili İthalat Adedi
OLMALIDIR.
İkinci Birim Hammadde Sarfiyat
Belge kapsamında ihraca konu mal ile belge kapsamında ithalatı
Veya yurt içi alımı gerçekleştirilecek girdilerin Gümrük Tarife
Cetvelinde yer alan esas ölçü birimi yanında yer alan ikinci ölçü
birimini ifade eder.
DİR Otomasyonda KG Birimi Dışında Miktar kolonunda yer alan ölçü
Birinci Birim İthalat Dönüşüm İKİNCİ BİRİM ,

İhracat Dönüşüm
Hammadde
Sarfiyat Birim x / =
Katsayısı (İthalat Katsayısı (İhracat 2.
2. Birim Miktarı/
BİRİM
KULLANIM
Birim Miktarı/
Kullanım Oranı Birinci Birim ORANI
Birinci Birim
Miktarı) Miktarı)
Fire Beyanı
Fire: İşleme faaliyetleri sırasında özellikle kuruyarak yok olma, erime,
buharlaşma, sızma veya gaz kaçağı şeklinde yitirilen ve imha olan kısım ile
ekonomik değeri olmayan ve bir daha kullanıma tabi olmayacak üretim
atıklardır.
Fireli Birim Kullanım Oranı Hesabı :

Birim Kullanım Oranı / (1-Fire Oranı) = Fireli Birim Kullanım Oranı
ÖRNEK :
BKO : 1
Fire Oranı %6
Fireli Birim Kullanım Oranı = 1/(1-0,06) = 1/0,94 = 1,06
İkincil İşlem Görmüş Ürün (Hurda)
İkincil İşlem Görmüş Ürün (Hurda): İşleme faaliyetleri sonucunda elde edilen, asıl işlem
görmüş ürün dışındaki ürünü; diğer bir anlatımla da; fire dışında, ekonomik değeri olan
kırpıntı, döküntü vb., hurda satışına konu olabilecek tali ürünler yani üretim artıklarıdır.
Kapasite Raporu, fire dahil oranlar üzerinden hesaplanmışsa; DİİB başvurusu sırasında,
her ithalat malzeme kalemi için ayrı fire oranlarının girilmesi gerekmemektedir.
İ.İ.G.Ü. ise; belge başvurusu sırasında belirtilmesi zorunludur. Belge süresi içerisinde
veya bittikten
sonra, gerçekleşen ithalat kalemleri üzerinden revize yapılması ve gümrük işlemlerinin
tamamlanması mümkündür.
İİGÜ yok ise , olmadığına dair taahhütname vermek gerekmektedir.
DAHİLDE İŞLEME İZNİ (Dİİ)
Türkiye Gümrük Bölgesinde gerçekleştirilecek, eşyanın
korunması, görünüş ya da satış kalitesinin iyileştirilmesi,
yeniden dağıtım veya yeniden satış için hazırlanmasına
yönelik işlemler, eşyanın montajı, kurulması, diğer eşyayla
birleştirilmesi, bir araya getirilmesi veya ihraç edilecek
eşyanın tamamlanması dahil olmak üzere işçiliğe tabi
tutulması, yenilenmesi ve düzenli hale getirilmesi dahil
olmak üzere tamir edilmesi veya boyanması gibi nispeten
basit işlem ve işçilikler ile bedelsiz ithalat gibi işlemler için
gümrük idaresinden dahilde işleme izni alınması
gerekmektedir.
100
Dahilde İşleme İzni
Eşyanın; tamir edilmesi, boyanması,

yenilenmesi, monte edilmesi, birleştirilmesi,
ambalajlanması, bedelsiz ithalatı vb. işlemler
için gümrük idarelerince Dahilde İşleme İzni (Dİİ)
verilir. Dahilde İşleme İzni verilecek haller,
mevzuatta sayılmıştır. Bu İşlemler;
101
• Elyaf, iplik, ham ve mamul mensucat (astar dahil) gibi

temel tekstil hammaddeleri ile tekstil ve deri kimyasal
maddeleri dışında kalan yardımcı maddelerin (tela,
etiket, düğme, fermuar, çıtçıt, rivet, askı, kuş- gözü, şerit,
kurdela, lastik vb.) 10.000 ABD Dolarına kadar yapılacak
ithalatını müteakip, ihraç ürünlerinin elde edilmesinde
kullanılması,
• Kıymetli maden ve taşların, 32 sayılı Türk Parası

Kıymetini Koruma Hakkında Karar hükümleri
çerçevesinde ithalatını müteakip, işlendikten sonra ihraç
edilmek üzere işçiliğe tabi tutulması,
102
• Eşyanın korunması, görünüş ya da satış kalitesinin iyileştirilmesi,

yeniden dağıtım veya yeniden satış için hazırlanmasına yönelik
işlemler,
• Eşyanın montajı, kurulması, diğer eşyayla birleştirilmesi, bir araya
getirilmesi veya ihraç edilecek eşyanın tamamlanması dahil olmak
üzere işçiliğe tabi tutulması,
• Eşyanın yenilenmesi ve düzenli hale getirilmesi dahil olmak üzere
tamir edilmesi veya boyanması,
• Eşyanın elden geçirme ve ayarlar da dahil olmak üzere onarımı,
• Eşyanın baskı işlemine tabi tutulması, asorti edilmesi,
etiketlenmesi, ambalajlanması, temizlenmesi, elenmesi, fiziksel
boyutunun değiştirilmesi, kavrulması veya kabuğundan ayrılması,
103
• Fide ithalatını müteakip, ihraç edilmek üzere kesme çiçek

yetiştirilmesi,
• Filmaşin ithalatını müteakip, ihraç edilmek üzere çivi ve tel
üretimi,
• Rulo sacın ithalatını müteakip, ihraç edilmek üzere kesilmiş sac
elde edilmesinde kullanılması,
• Bedelsiz olarak ithal edilen eşyanın işleme faaliyetine tabi
tutulması (Tarım ürünlerindeki bedelsiz ithalat ve tekstil ve
konfeksiyon ürünlerinde 150.000 Avroyu aşan bedelsiz ithalat
hariç olmak üzere).
104
Dahilde İşleme İzni Verilecek Haller
Türkiye Gümrük Bölgesinde gerçekleştirilecek, eşyanın
korunması, görünüş ya da satış kalitesinin iyileştirilmesi,
yeniden dağıtım veya yeniden satış için hazırlanmasına
yönelik işlemler, eşyanın montajı, kurulması, diğer eşyayla
birleştirilmesi, bir araya getirilmesi veya ihraç edilecek
eşyanın tamamlanması dahil olmak üzere işçiliğe tabi
tutulması, yenilenmesi ve düzenli hale getirilmesi dahil
olmak üzere tamir edilmesi veya boyanması gibi nispeten
basit işlem ve işçilikler ile bedelsiz ithalat gibi işlemler için
gümrük idaresinden dahilde işleme izni alınması
gerekmektedir.
105
Dahilde İşleme İzinleri için Başvuru
Aşamasında Gerekli Bilgi ve Belgeler
1 – Dilekçe (İmza sirkülerinde yer alan yetkililerin adı ve
soyadı belirtilerek imzalanmış)
2 –Ekonomik Etkili Gümrük Rejimleri Başvuru Formu (İmza

sirkülerinde yer alan yetkililerin adı ve soyadı belirtilerek
imzalanmış)
3 – Eşyanın bedelsiz gönderilme amacı ve süresini

kapsayan gönderici firma ile alıcı firma arasında varsa
imzalanmış sözleşme veya gönderici firma yazısı aslı ve
tercümesi
106
4 – İhraç Ürünleri ile İlgili Hammadde Sarfiyat Tablosu
5 – İhraç edilen mamulün üretimi ile ilgili Kapasite
Raporu (Ticaret ve/veya sanayi odalarınca tasdikli)
6 – Yan sanayici kullanılması halinde
a) Yan sanayici firmaya ait Kapasite Raporu (Ticaret
ve/veya sanayi odalarınca tasdikli)
b) Yan sanayici firmaya ait İmza Sirküleri (Noter
tasdikli)
c) Yan sanayici ile yapılan protokol (Taraflarca
imzalanmış)
107
7 – Ticaret Sicil Gazetesi aslı, noter veya ticaret ve/veya
sanayi odaları ile ticaret sicili memurluklarınca tasdikli
örneği (Kuruluşa, varsa unvan değişiklikleri ile mevcut
duruma ilişkin Ticaret Sicil Gazetelerinin her biri)
8 – İmza Sirküleri (Noter tasdikli)
9 – Adına üretim yapılan yurtdışında yerleşik yabancı
firmadan, adet olarak belirtilen etiketin, yabancı firmanın
bilgisi dahilinde ithal edilerek fason üretim yapıldığını
gösteren sözleşme
108
109
110
Dahilde İşleme İzin Belgelerinde ve İzinlerde
Ayniyat Şartı
• Dahilde İşleme rejimi kapsamında yurda geçici ithali

yapılan eşyanın, ihraç edilecek işlem görmüş ürünün
bünyesinde kullanılıp kullanılmadığının tespitine ayniyet
denilmektedir.
• Dahilde işleme izin belgesinde ve dahilde işleme izninde

ayniyet şartı bulunması halinde ayniyet tespitinin
yapılması gerekmektedir
111
Dahilde İşleme İzin Belgelerinde ve İzinlerde
Ayniyat Şartı
• Dahilde işleme izinlerinde Yetkilendirilmiş Yükümlü

Sertifikası sahibi kişiler ile Onaylanmış Kişi Statüsüne
İlişkin Gümrük Genel Tebliği’nin (Sıra No:1) 42/A
maddesinin birinci fıkrasında belirtilen koşulları taşıyan
yükümlüler ayniyet tespitine ilişkin uygulamalardan
istisna tutulmuşlardır.
• Dahilde işleme izin belgelerinde ayniyet özel şartı olması

halinde ayniyet yaptırmak firma sorumluluğundadır.
112
Dahilde İşleme İzni Kapsamında Ayniyat
2017/7 Sayılı Genelge
Dahilde İşleme İzni kapsamında yurda geçici ithali yapılan
eşyanın, ihraç edilecek işlem görmüş ürünün bünyesinde
kullanılıp kullanılmadığının tespiti hususunda aşağıda
belirtildiği şekilde işlem yapılması gerekmektedir.
I- Kullanılacak Kodlar Dahilde İşleme İzni kapsamında

ithalatın yapıldığı gümrük idaresince, Dahilde İşleme İzni
Talep Formunun 10 no.lu "Diğer Hususlar" bölümüne
aşağıda belirtilen kodlardan en az bir tanesi yazılacaktır.
113
Dahilde İşleme İzni Kapsamında Ayniyat
2017/7 Sayılı Genelge
(Kod-1) Seri/şasi/motor numaraları ve modeli
(Kod-2) Ek bilgi formunun beyannameye eklenmesi
(Kod-3) Numune alınması
(Kod-4) Fotoğrafının eklenmesi ya da ayrıntılı teknik
tanımının yapılması
(Kod-5) Ekspertiz raporunun ibrazı
(Kod-6) Laboratuvar tahlili
(Kod-7) Ayniyet aranmaz
114
İthalat Gümrük İdaresince Yapılacak İşlemler
Dahilde İşleme İzni kapsamında ithal edilecek

eşyanın aşağıda belirtilen tedbirlerin alınması
suretiyle geçici ithaline izin verilecektir.
1- Tamir amaçlı geçici ithal edilen makine ve taşıt
araçlarının seri/şasi/motor numaralarının ve
modelinin gümrük beyannamesinin 44 no.lu
hanesine kaydedilmesi ve bu işlemlerin yapılmasını
işaret eden Kod-1'in kullanılması, Kod-1'e göre
tespit yapılmasının mümkün olmaması halinde
Kod-4'te belirtilen ayniyet tespit yönteminin
kullanılması,
115
2- "Karkas" niteliğindeki kullanılmış lastiklerin
ithalatında jant çapı, üretim numarası, imal tarihi
ve marka bilgisini içeren ek bilgi formunun (Kod-
2) beyannameye eklenmesi,
3- a) Ticaret politikası önlemlerine (İthalat Rejimi
Kararının 4 üncü maddesinde belirtilen mevzuat
çerçevesinde alınan önlemler) tabi eşya,
b) Ürün Güvenliği ve Denetimi Tebliğleri kapsamı
eşya,
116
c) İthalat Rejimi Kararının 7 nci maddesinde
belirtilen "eski, kullanılmış, yenileştirilmiş, kusurlu
(defolu) ve yatık (zamanla dayanıklılığını yitirmiş)
mallar, için numune alınması, fotoğrafının
eklenmesi yada ayrıntılı teknik tanımının
yapılması (Kod 3 veya 4) ya da ekspertiz raporunun
ibrazı (Kod-5) şeklindeki ayniyet tespit
yöntemlerinden birinin seçilmesi,
117
4- Dahilde İşleme Rejimi Tebliğinin (İhracat: 2006/12)
14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi
kapsamında ithal edilen tekstil ana hammaddelerinden
numune alınması (Kod-3) veya fotoğrafının eklenmesi
ya da ayrıntılı teknik tanımının yapılması (Kod-4),
bunların mümkün olmaması halinde ise Gümrük
Yönetmeliğinin 196 ncı maddesinin altıncı fıkrası
hükmü de dikkate alınmak suretiyle eşyanın hangi
hatta işlem gördüğüne bakılmaksızın laboratuvar
tahliline tabi tutulması (Kod-6)
118
5- Dahilde İşleme Rejimi Tebliğinin (İhracat:2006/12)
14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi
kapsamında ithali yapılan kıymetli maden ve taşlar
için ekspertiz raporu (Kod-5) aranılması,
6- Numunesinin alınması mümkün olmayan eşyanın,

tanınmasına yarayacak özelliklerinin ve gerek
görülmesi halinde fotoğraflarını içeren bir tutanakla
tespitinin yapılması,
119
7- Dahilde İşleme Rejimi Tebliğinin (İhracat:2006/12)
14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde
belirtilen yardımcı maddeler (tela, etiket, düğme,
fermuar, çıtçıt, rivet, askı, kuşgözü, şerit, kurdela,
lastik vb.) için Dahilde İşleme İzni Talep Formunun 10
no.lu "Diğer Hususlar" bölümüne (Kod-7) ibaresinin
yazılması, gerekmekte olup, (Kod-3) kapsamı
numunelerin ithalata ilişkin gümrük beyannamesine
eklenmesi gerekmektedir.
120
İhracat Gümrük İdaresince Yapılacak
İşlemler
Dahilde İşleme İzin Talep Formunun 10 no.lu

hanesindeki meşruhat kontrol edilerek, bu
meşruhata göre idarece memur görevlendirilmesi,
teknik inceleme yaptırılması, ekspertiz raporu
hazırlanması, laboratuvar tahlili vb. işlemlerin
yapılarak ayniyet tespiti yapılmasından sonra eşyanın
ihracına izin verilecektir.
121
İhracat Gümrük İdaresince Yapılacak
İşlemler
Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası sahibi kişiler

ile Onaylanmış Kişi Statüsüne İlişkin Gümrük
Genel Tebliği'nin (Sıra No:1) 42/A maddesinin
birinci fıkrasında belirtilen koşulları taşıyan ve
belirtilen maddede belirtilen kolaylıklardan
faydalanma hakkı bulunan yükümlüler yukarıda
belirtilen ayniyet tespitine ilişkin uygulamalardan
istisna tutulmuşlardır.
122
123
124
125
Teminat
Şartlı muafiyet sistemi çerçevesinde dahilde işleme

izin belgesi kapsamında yapılacak ithalattan doğacak
vergi tutarı için, 6183 sayılı Amme Alacaklarının
Tahsili Usulü Hakkında Kanunda belirtilen esaslar
çerçevesinde alınan;
• Para
• Teminat Mektubu
• Hazine tahvil ve bonoları
126
İndirimli Teminat Uygulaması
Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası, belge/izin müracaat

tarihinden önceki iki takvim yılı içerisinde herhangi bir yıl
asgari 25 milyon ABD doları tutarında ihracat yapan
Onaylanmış Kişi Statü Belgesi (OKSB)sahibi imalatçı firmalar
için iki yıl süresince %1,
Belge /izin müracaat tarihinden önceki iki takvim yılı içerisinde

herhangi bir yıl 5 milyon ABD doları tutarı (bu tutar dahil) ile
25 milyon ABD doları tutarı arasında ihracat yapan OKSB
sahibi imalatçı firmalar için %5
127
OKSB sahibi firmalar için %10,

OKSB sahibi olmayan DTSŞ ile SDTŞ’nin belge müracaat
tarihinden önceki takvim yılı içerisinde
gerçekleştirdikleri ihracat kadar %10,
 İmalatçı-ihracatçıların belge müracaatından önce 4 yıl
içerisinde düzenlenmiş ve kapatılmış DİİB’ler, sanayi
ürünleri 1 milyon $, tarım ve işlenmiş tarım ürünleri
500 Bin $ ihracat gerçekleştirilmesi şartıyla %10,
128
Son üç takvim yılı itibariyle her bir yıl için 5 milyon ABD dolarını, son beş
takvim yılı itibariyle her bir yıl için 1 milyon ABD dolarını geçen
ihracatların 4 yıl içerisinde düzenlenmiş ve kapatılmış DİİB’ler, sanayi
ürünleri 1 milyon $, tarım ve işlenmiş tarım ürünleri 500 Bin $ ihracat
gerçekleştirilmesi şartıyla %10,
Uygulamadan yararlandırılmayan DİİB kapsamında, işlem görmüş ürünün

ihracının belgelenmesini müteakip %10 indirimli teminat hakkı tesis
edilebilir. %10'unu aşan kısmı iade edilebilir.
Geçici veya kat’i anti-damping vergisi veya sübvansiyon vergisi üzerinden

indirimli teminat uygulanmaz
129
130
KULLANILAN TEMİNAT ÇEŞİTLERİ
NAKİT, TAHVİL
GÖTÜRÜ HAZİNE YYS
TEMİNAT BONOSU,BANKA
TEMİNAT MEKTUBU FİRMALARI
NAKİT,HAZİNE
BONOSU-TAHVİL,BANKA
GLOBAL TEMİNAT MEKTUBU YYS
TEMİNAT FİRMALARI
KISMİ NAKİT, BANKA TEMİNAT YYS VE OKSB

MEKTUBU
TEMİNAT FİRMALARI
NAKİT, BANKA TEMİNAT TÜM

TEMİNAT MEKTUBU
FİRMALAR
YETKİLENDİRİLMİŞ YÜKÜMLÜ STATÜSÜ (YYS)
Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü, uluslararası adı ile

Authorized Economic Operator (AEO), gümrük
yükümlülüklerini yerine getiren, kayıt sistemi düzenli
ve izlenebilir olan, mali yeterlilik, emniyet ve güvenlik
standartlarına sahip bulunan, otokontrolünü
yapabilen güvenilir firmalara gümrük işlemlerinde
birtakım kolaylık ve imtiyazlar tanıyan ve uluslararası
geçerliliği olan bir ayrıcalıktır.
132
Kimler YYS sahibi olabilir?
Aşağıdaki koşulların tamamını karşılayan kişiler ilgili gümrük
idaresine başvurmaları halinde, gümrük idaresinde yapılacak
ön inceleme ve yerinde inceleme neticesinde uygun bulunması
halinde Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsüne (YYS) sahip
olabilirler;
• Serbest Bölgeler dahil Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik,
• En az 3 yıldır faaliyette bulunan,
• Bir önceki yıl en az 100 beyan kapsamında işlem yapan,
• Güvenilirlik koşulunu karşılayan,
• Ticari Kayıtların Güvenilir ve İzlenebilir Olması koşulunu
karşılayan,
• Mali Yeterlilik koşulunu karşılayan,
• Emniyet ve Güvenlik koşulunu karşılayan. 133
Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsünün Sağladığı

Kolaylıklar
Yetkilendirilmiş yükümlü statüsünün sağladığı

kolaylıkların bazılarından yararlanabilmek için ayrıca
bir başvuruda bulunmaya gerek yokken ve bunlar için
herhangi bir ek koşul aranmazken, bazıları için
başvuruda bulunmak ve ilave koşulları karşılamak
gerekir.
134
Talebe Ve Ek Şartlara Bağlı Olmaksızın Bütün Yetkilendirilmiş

Yükümlülerin Yararlanabildiği Kolaylıklar
• Azaltılmış zorunlu bilgilerden oluşan özet beyan verebilme

• Daha az ve öncelikli olarak belge kontrolü veya muayeneye tabi tutulma
• Eksik belgeyle beyanda bulunabilme
• Kısmi teminat uygulamasından faydalanabilme
• Mavi hattan (taşıt üstü dâhil) yararlanabilme
• Eşya türüne göre sınırlama olmaksızın taşıt üstü işlemden yararlanabilme
135
Talebe Ve Ek Şartlara Bağlı Olan Bütün Yetkilendirilmiş
Yükümlülerin Yararlanabildiği Kolaylıklar
• İhracatta yerinde gümrükleme uygulaması kapsamında ihracat

yapabilme
• İzinli gönderici ve izinli alıcı yetkisi kapsamında taşımacılık
yapabilme
• İthalatta yerinde gümrükleme uygulaması kapsamında ithalat
yapabilme
• Götürü teminat uygulamasından faydalanabilme
• ATR Dolaşım Belgesi düzenleyebilme Fatura Beyanı ve EUROMED
Fatura Beyanı düzenleyebilme
136
Onaylanmış Kişi Statüsü
• Onaylanmış Kişi statüsü, gümrük yükümlülüklerini yerine getiren,

ticari kayıtlarını genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun
olarak tutan, mali yeterliliği bulunan, belli sayıda kişi istihdam
eden ve belli bir dış ticaret performansına sahip firmalara,
adlarına düzenlenen onaylanmış kişi statü belgesi aracılığıyla,
gümrük işlemlerinde birtakım kolaylıklar tanıyan bir gümrük
statüsüdür.
• OKSB (Onaylanmış Kişi Statü Belgesi), Onaylanmış Kişi Statüsü
almaya hak kazanan kişilere verilen belgedir.
• Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik ve en az iki yıldır faaliyette
bulunan firmaların OKSB sahibi olabilmesi için koşullar aranan
koşullar “genel koşullar” ve “özel koşullar” olmak üzere ikiye
ayrılmıştır.
137
OKSB Başvurusu İçin Aranan Genel Koşullar
• Genel koşullarda; firmanın güvenilirliği, mali yeterliliği ve vergi mevzuatı

açısından borçlar ve cezalar karşısındaki durumu değerlendirilir.
• Firma yetkilileri hakkında belirli suçlardan ceza veya mahkumiyet kararı
bulunmaması,
• Gümrük mevzuatı uyarınca son iki yıl esas olmak üzere vergi kaybına neden
olan durumlar ve usulsüzlüklere ilişkin ceza durumu,
• Gümrük mevzuatı uyarınca kesinleşmiş vergi ve ceza borcu bulunmaması,
• Vergi mevzuatı uyarınca kesinleşmiş vergi borcu bulunmaması,
• İlgili mevzuat uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu bulunmaması,
• İhracatçılar için, bağlı bulunulan ihracatçı birliği kayıtlarına göre, Türkiye
İhracatçılar Meclisi veya ihracatçı birliklerince ilgili mevzuatı çerçevesinde
performans ve güvenilirliğinin onaylanmış olması,
• Firmanın mali yapısının, başvurudan önceki son iki yıl için yeminli mali müşavir
tarafından düzenlenecek raporla olumlu görüşle sonuca bağlanmış olması.
138
OKSB Başvurusu İçin Aranan Özel Koşullar
• Özel koşullarda; firmanın dış ticaret performansı ve istihdam ettiği personel
sayısı dikkate alınır. Dış ticaret performansının belirlenmesinde aşağıdaki
hususlar dikkate alınır.
• Dış ticaret performansına ilişkin olarak aşağıdaki koşullardan en az birinin
sağlanması:
• 1) Yetkilendirilmiş gümrük müşaviriyle onaylanmış kişi statüsü başvurusunun ön
incelemesi için sözleşme yapıldığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde, on
ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere, herhangi bir dönem içerisinde asgari bir
milyon FOB/ABD doları tutarında fiili ihracat yapılmış olması,
• 2) Yetkilendirilmiş gümrük müşaviriyle onaylanmış kişi statüsü başvurusunun ön
incelemesi için sözleşme yapıldığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde, on
ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere, herhangi bir dönem içerisinde
gerçekleştirilen ithalat ve fiili ihracat toplamının asgari altı milyon ABD doları tutarında
olması.
• Yetkilendirilmiş gümrük müşaviriyle onaylanmış kişi statüsü başvurusunun ön
incelemesi için sözleşme yapıldığı tarihten geriye dönük bir yıl içinde ortalama
en az otuz işçi istihdam ediyor olması.
139
Onaylanmış Kişilere Tanınan Kolaylıklar
• Eksik belgeyle beyanda bulunabilme hakkı
• 1000 rejim kodlu ihracat beyannamesi kapsamı eşya için mavi hattan
(eşyanın kesin ihracından sonra beyanın kontrolü) yararlanma hakkı
• Muayene hattı kriterlerine göre İhracat Beyannamesi ekinde kâğıt
ortamında belge ibraz etmeden beyanda bulunabilme hakkı (mavi hatta
kâğıtsız beyan)
• Basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR düzenleme ve vize etme hakkı
• Taahhütname karşılığı konşimento ibrazından önce petrol ve türevleri cinsi
eşyayı gümrük idaresinden teslim alabilme hakkı
• Eşyanın özelliğine bakılmaksızın taşıt üstünde eşyanın gümrükleme
işlemlerini tamamlayabilme hakkı
• İndirimli teminattan faydalanma hakkı
• Götürü teminattan faydalanma hakkı
140
ÖNEMLİ TANIMLAR
İşlem Görmüş Ürün: İşleme faaliyetleri sonucunda elde

edilen tüm ürünlerdir.
Asıl İşlem Görmüş Ürün: Dahilde işleme rejimi

kapsamında elde edilmesi amaçlanan üründür.
İkincil İşlem Görmüş Ürün: İşleme faaliyetleri sonucunda

elde edilen asıl işlem görmüş ürün dışında zorunlu olarak
elde edilen üründür.
141
ÖNEMLİ TANIMLAR
Verimlilik Oranı: Belirli miktardaki ithal eşyasının

işlenmesi sonucunda elde edilen işlem görmüş ürünlerin
miktarı veya yüzde oranı
Fire: İşleme faaliyetleri sırasında özellikle kuruma,

buharlaşma, sızma veya gaz kaçağı şeklinde yitirilen ve
imha olan kısım ile ekonomik değeri olmayan atıklardır.
142
ÖNEMLİ TANIMLAR
Eşdeğer Eşya: İşlem görmüş ürünlerin imali için ithal

eşyasının yerine kullanılan serbest dolaşımda bulunan
eşyadır.
Döviz Kullanım Oranı: Dahilde işleme izin belgesi/dahilde

işleme izni kapsamındaki CIF ithal (yurt içi alımlar hariç)
tutarının FOB ihraç (Serbest dolaşıma giriş rejimine göre
ithal edilen İİGÜ’nün gümrük kıymeti dahil) tutarına olan
yüzde oranıdır.
143
ÖNEMLİ TANIMLAR
Döviz Kullanım Oranı: DİİB kapsamında döviz kullanım

oranı otomotiv sektöründe düzenlenen belgeler için
azami %65, deri ve deri mamulleri ile çimento, cam,
toprak ve seramik ürünleri sektöründe düzenlenen
belgeler için azami %60, tekstil ürünleri sektöründe
düzenlenen belgeler için azami %65, konfeksiyon ve
orman ürünleri sektöründe düzenlenen belgeler için
azami %70, bunun dışında kalan sektörler için azami
%80’dir. Ancak, ikincil işlem görmüş tarım ürünleri
taahhüdü içeren belgelerde bu oran azami %100 olarak
tespit edilebilir.
144
ÖNEMLİ TANIMLAR
İşletme Malzemesi: İşleme faaliyetleri sırasında tamamen

veya kısmen tüketilseler dahi, ihracı taahhüt edilen işlem
görmüş ürünün elde edilmesinde kullanılan ancak ürünün
bünyesinde yer almayan ve sabit tesislerin çalışabilir
durumda olmasını temin eden (enerji, yakıt hariç), yatırım
malı makine ve teçhizat niteliğinde olmayan eşyadır.
İthaline izin verilecek işletme malzemesi değeri ihracat
taahhüdünün %2’sini geçemez. Ancak, doğal taşlar ile
kıymetli maden ve taş ihraç taahhüdü varsa bu oran
%10’a kadar tespit edilebilir.
145
Dahilde İşleme Rejimine Tabi
Olmayacak Eşya
Süs hayvanları, canlı balık (orkinos balığı ve

larva hariç), küçük ve büyükbaş hayvanlar ile
çevre kirliliğine neden olan eşyalar dahilde
işleme rejimi kapsamında değerlendirilmez.
146
İkincil İşlem Görmüş Ürün ile İlgili işlemler
• 2006/12 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği’nin 3.

maddesine göre İkincil işlem görmüş ürün işleme
faaliyetleri sonucunda elde edilen asıl işlem görmüş ürün
dışındaki ürünü ifade etmektedir.
• Başka bir ifadeyle, dahilde işleme rejimi kapsamında

işlenmek üzere Türkiye’ye getirilen hammaddenin
işlenmesi sonucunda elde edilen ve üretilmesi hedeflenen
mamulün dışında ortaya çıkan yan ürünlere ikincil işlem
görmüş ürün denmektedir.
147
148
İkincil İşlem Görmüş Ürün ile Fire Farkı
Üretim faaliyeti sonucunda doğadan yok olan veya yiten

miktara fire denir. Kurutma, buharlaşma, ısıtma gibi
işlemler sonucunda hammadde, yarı mamul veya mamul
ürünün kütlesinden eksilen miktarlar firedir. Buna karşılık
üretim faaliyeti sonucunda ortaya çıkan yan ürünlerin /
ikincil işlem görmüş ürünlerin doğadan yok olması gibi bir
durum söz konusu değildir.
149
İkincil İşlem Görmüş Ürün ile Fire Farkı
Kimi durumlarda, ikincil işlem görmüş ürünler, ekonomik

değeri olmadığından çöpe atmak, yakmak veya dökmek
suretiyle imha edildiği gerekçesiyle fire şeklinde
değerlendirilebilmektedir. Ancak, rejimden yararlanan kişi
için ekonomik değeri olmayan bir yan ürün, başka bir
sektörün girdisi olabilecektir. Yakma, dökme, çöpe atma
suretiyle imha etme şeklindeki mazeretler söz konusu
ürünleri ikincil işlem görmüş ürün olmaktan çıkartıp fire
statüsüne getirmeyebilecektir. Bu nedenle fire ile ikincil
işlem görmüş ürünlerin ayrımına dikkat edilmelidir.
150
İkincil İşlem Görmüş Ürüne Yapılması Gerekenler
Dahilde işleme rejimi kapsamında geçici olarak ithal edilen

eşyanın işlenmesi sonucunda ortaya çıkan ikincil işlem görmüş
ürünler de serbest dolaşımda bulunmamaktadır. Bu nedenle
belge/izin sahibi firmanın serbest kullanımında değildir.
2006/12 sayılı Dahilde İşleme Rejim Tebliği’nin 38/9. maddesine
göre dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamında
ithal edilen eşyadan elde edilen ikincil işlem görmüş ürünün,
belge/izin ihracat taahhüdünün kapatılmasından önce gümrük
mevzuatı çerçevesinde gümrük idaresi gözetiminde imhası,
gümrüğe terk edilmesi, çıkış hükmünde gümrüğe teslimi veya
serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerine göre ithali gerekir.
151
İkincil İşlem Görmüş Ürüne Yapılması Gerekenler
Bu işlemlerin yapıldığı durumlarda ikincil işlem görmüş

ürünün ihracatının gerçekleştirilmesi aranmamaktadır.
Yukarıda belirtilen işlemlerin yapılmadığı durumlarda ikincil

işlem görmüş ürünlerin de ihraç edilmesi gerekir.
152
Eşdeğer Eşyada İkincil İşlem Görmüş Ürünler
• Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 2011/44 sayılı Genelgesine
göre ikincil işlem görmüş ürünlerin, Türkiye Gümrük Bölgesinde
serbest dolaşımda bulunan eşyadan elde edilmiş olması halinde,
bahse konu ikincil işlem görmüş ürünlerin beyan edilme
zorunluluğu bulunmamaktadır.
• Genelgeye göre, ikincil işlem görmüş ürünün üretiminde

kullanılan eşdeğer eşyaya tekabül eden oranda ithalat yapılmış
ise bu ithalattan elde edilen ikincil işlem görmüş ürünün 2006/12
sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği’nin 38/9. maddesi gümrük
mevzuatı çerçevesinde gümrük idaresi gözetiminde imhası,
gümrüğe terk edilmesi, çıkış hükmünde gümrüğe teslimi veya
serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerine göre ithal edilmesi
gerekmektedir.
153
İkincil İşlem Görmüş Üründe Vergilendirme
4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nun 115. maddesinde, Gümrük

Yönetmeliği’nin 359. maddesinde ve 2006/12 sayılı Dahilde
İşleme Rejimi Tebliği’nin 38/9. maddesinde, ikincil ürünlerin
serbest dolaşıma girişinin sağlanması halinde ithalat
vergilerinin; asıl işlem görmüş ürünün ihraç edilen kısmı
oranında ikincil işlem görmüş ürünlerin serbest dolaşıma girişine
ilişkin beyannamenin tescil tarihindeki vergi oranı ve diğer
vergilendirme unsurları esas alınarak hesaplanacağı, ancak, izin
hak sahibinin talebi üzerine Kanun’un 114. maddesi çerçevesinde
ithal eşyasının dahilde işleme rejimine ilişkin beyannamenin
tescil tarihindeki vergi oranı ve diğer vergilendirme unsurları göz
önünde bulundurularak hesaplanabileceği belirtilmektedir.
154
İkincil İşlem Görmüş Ürüne Beyanname Verme
Zamanı
İşleme faaliyeti sonucunda elde edilen işlem görmüş asıl

ürünlerin ihraç edilen kısmı ile orantılı olarak serbest
dolaşıma girecek işlem görmüş ikincil ürünlerin gümrük
vergilerinin, serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil
edildiği tarihte yürürlükte bulunan vergi oranı üzerinden
hesaplanır. İhraç edilen kısım ile orantılı olarak ikincil işlem
görmüş ürün için serbest dolaşıma giriş beyannamesi
verilmesi gerekir.
155
Zamanı
• Ancak, Gümrük Yönetmeliğinin 359/1. maddesine göre hak

sahibince ihracata konu işlem görmüş asıl ürünün ilk
partisinin ihracatı ile eş zamanlı olarak belgelerde öngörülen
işlem görmüş ikincil ürünün tamamı için serbest dolaşıma
giriş beyannamesi verilebilmektedir. Bu durumda, sonraki
partilerdeki ikincil ürünün herhangi bir gümrük işlemine tabi
tutulmasına gerek bulunmamaktadır.
• Ayrıca, izin kapsamındaki ihracatın tamamının

yapılmasından sonra ikincil işlem görmüş ürünlerin tamamı
için tek seferde serbest dolaşıma giriş beyannamesinin de
verilmesi mümkündür.
156
Zamanı
• Gözetim – Kayıt Belgesi
Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 26.10.2017 tarihli

28960530 sayılı yazısına göre, dahilde işleme izin
belgesi/dahilde işleme izni kapsamında ithal edilen eşyadan
elde edilen ikincil işlem görmüş ürünün serbest dolaşıma
giriş rejimi hükümleri çerçevesinde ithali esnasında 2010/1
sayılı İthalatta Gözetim Uygulamasına İlişkin Tebliğ uyarınca
düzenlenecek kayıt belgesi gümrük idaresince aranmaktadır.
157
İkincil İşlem Görmüş Ürünle İlgili İşlemler
KKDF
• Dahilde işleme rejimi kapsamında elde edilen ikincil işlem görmüş

ürünün serbest dolaşıma girişi esnasında KKDF tahsil edilip
edilmeyeceği konusu Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 2013/6 sayılı
Genelgesi tarafından düzenlenmektedir.
•Buna göre,
Dahilde işleme rejimi kapsamında üretilen ikincil işlem görmüş

ürünlerin serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutularak
vergilendirilmesi halinde, eşya bedelinin dahilde işleme rejimine ilişkin
verilen gümrük beyannamesinin tescil tarihinden sonra ödenmesi
durumunda,
KKDF tahsilatı yapılacaktır.

158
Çevre Katkı Payı
Dahilde işleme rejimi kapsamında elde edilen ikincil

işlem görmüş ürünlerin ithali kontrole tabi yakıt,
atık veya hurda olması halinde bu ürünlerin serbest
dolaşıma giriş rejimi kapsamında ithalinde çevre
katkı payı tahsil edilir.
159
Çevre Katkı Payı
Genelgeye göre, dahilde işleme rejimi kapsamında

çevre katkı payı ödenerek ithal edilen hammaddenin
işlenmesi sonucunda ortaya çıkan atık veya hurdaların
ikincil işlem görmüş ürün olarak serbest dolaşıma
girişinde ikinci kez çevre katkı payının ödenmesine
gerek bulunmamaktadır.
160
Tercihli Tarife Uygulamaları
• A.TR dolaşım belgesi, menşe ispat belgeleri veya Form A

Belgesi ile dahilde işleme rejimi kapsamında ithali
gerçekleştirilen hammaddeden işleme faaliyetleri sonucu
elde edilen ikincil işlem görmüş ürünlerin serbest dolaşıma
girişinin yapılmak istenmesi halinde hammadde için alınmış
olunan belgelerin ikincil işlem görmüş ürünler için de geçerli
olup olmayacağı konusu Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün
2015/07 sayılı Genelgesinde düzenleme altına alınmıştır
161
Buna göre;
a) Vergilendirmenin Kanun’un 114. maddesine göre yapıldığı

durumda, ikincil işlem görmüş ürünün elde edilmesinde kullanılan
ithal eşyasının ithali aşamasında gümrük idaresine ibraz edilen
A.TR Dolaşım Belgesi, Form A Belgesi veya EUR 1 Dolaşım
Sertifikası gibi menşe ispat belgeleri, ikincil işlem görmüş ürün
için de aynı tercihli tarife uygulamasından faydalandırılmak üzere
dikkate alınmaktadır.
162
b) Vergilendirmenin Kanun’un 115/1. maddesine göre

yapıldığı ve ikincil işlem görmüş ürünün üretiminde kullanılan
tüm ithal girdilerin aynı tercihli tarife uygulamasından
faydalandığı durumlarda, bu ithal girdilerin ithali aşamasında
gümrük idaresine ibraz edilen A.TR Dolaşım Belgesi, Form A
Belgesi veya EUR 1 Dolaşım Sertifikası gibi menşe ispat
belgeleri, ikincil işlem görmüş ürün için de aynı tercihli tarife
uygulamasından faydalandırılmak üzere dikkate alınmaktadır
163
c) Vergilendirmenin Kanun’un 115/1 inci maddesine göre yapıldığı

ancak ikincil işlem görmüş ürünün üretiminde kullanılan tüm ithal
girdilerin aynı tercihli tarife uygulamasından faydalanmadığı
durumlarda, ithal girdilerin ithali aşamasında gümrük idaresine
ibraz edilen söz konusu belgeler, ikincil işlem görmüş ürün için
ithalat vergilerinin hesaplanmasında dikkate alınmamaktadır.
• Görüldüğü gibi Kanun’un 115/1. maddesine göre
vergilendirmenin yapıldığı durumlarda üretimde kullanılan tüm
ithal girdilerin aynı tercihli tarife uygulamasından faydalanıp
faydalanmaması önem arz etmektedir
164
Dahilde İşleme İzin Belgesi
(DİİB)
165
Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB)
İhraç şartıyla gümrük muafiyetli

ithalata ve/veya yurt içi alımlara
imkan sağlayan Ticaret
Bakanlığı’nca düzenlenen belgedir.
166
Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB)
Belge Üzerinde Yer Alan Bilgiler
 Belgenin Tarih ve Sayısı

 Firma Unvanı, Adresi, Vergi Numarası,
 Belge ithalat ve ihracat süresi
 İthal Eşyasının Miktar ve Değeri
 İhraç Eşyasının Miktar ve Değeri
 Özel Şartlar
 Varsa yan sanayici bilgileri
 Teminat oranı
 Döviz Kullanım Oranı (Otomotiv sektöründe %65, deri ve deri
mamulleri ile çimento, cam, toprak ve seramik ürünleri sektöründe
%60, tekstil ürünleri sektöründe %65, konfeksiyon ve orman ürünleri
sektöründe %70, bunun dışında kalan sektörler için %80’dir. Ancak,
ikincil işlem görmüş tarım ürünleri taahhüdü içeren belgelerde bu oran
azami %100 olarak tespit edilebilir) 167
DİİB Müracaatlarını Değerlendirme Kriterleri
• İthal eşyasının ihraç edilecek ürünün üretiminde

kullanıldığının tespitinin mümkün olması
• Ülkemizde yerleşik üreticilerin temel ekonomik
çıkarlarının olumsuz etkilenmemesi
• Faaliyetin katma değer yaratan, kapasite
kullanımını artıran, rekabet gücü sağlayan
nitelikte olması
• Firmaların performansları
168
DİİB Süresi
Azami 12 ay (Dahilde işleme izin belgesinin süresi

sektörüne göre azami 12 (on iki) aya kadar tespit
edilebilir.)
12 Ayı Aşan üretim süreçlerinde ise proje süresi

kadar
Örnek: Gemi inşaa, savunma sanayi projeleri vb.
169
DİİB’ne Verilebilecek Ek Süreler
Süre kaydırımı (Belge Kapsamında ithalat yapılmışsa ilk
ithalatın yapıldığı tarihe kadar azami 3 ay, belge kapsamında
ithalat ve yurt içi alım yapılmamış olsa dahi 3 ay ek süre)
Belge kapsamında hiç ithalat yapılmaması halinde de belge
süresi üç ay uzatılır.
Belge ihracat taahhüdünün en az %25’ini gerçekleştiren
firmalara belge orijinal süresinin yarısı kadar süre
Haklı sebebe ilişkin süre
Mücbir sebep ile fevkalade hallere ilişkin süre,
 Süre başvuruları en geç belge süresi sonundan itibaren 3
(üç) ay içerisinde elektronik ortamda Ticaret Bakanlığı’na
yapılmalıdır.
170
Haklı Sebebe İlişkin Süre

DİİB Kapsamındaki Önceden İhracata Karşılık Gelen İthalatın
Tamamlanamaması Halinde Azami Belge Orijinal Süresinin Yarısı Kadar
Dİİ Kapsamında Gerçekleştirilen Üretim veya İhracatın Taahhüde
Oranı En Az %25 Olmak Kaydıyla, İhmal veya Kusur Olmaksızın
Gerçekleştirilemeyen Kısım İçin İzin Orijinal Süresinin Yarısı Kadar
DİİB Süresi İçerisinde Gerçekleştirilen Ancak İlgili Satır Kodu
Bulunmaması Nedeniyle Belge İhracat Taahhüdüne Saydırılamayan
İhracata İlişkin Gümrük Beyannameleri Kapsamı Eşya ile Aynı Ad ve 8-
12’li Bazda GTİP’li Eşyanın Miktarı Kadar Yeniden İhracat
Gerçekleştirilebilmesi İçin Azami Belge Orijinal Süresinin Yarısına Kadar
171
Mücbir Sebep İle Fevkalade Hallere İlişkin Ek Süre
(Ek Süre Miktarı Bakanlıkça Belirlenir)
Deprem, Sel, Don, Fırtına, Kasırga vb. Tabii Afetler ve Yangın
Ülkemiz veya İthalatçı Ülkede Devletçe Konulan Yasaklar, Harp ve
Abluka Hali
Yükümlü Firmanın Faaliyetinin Kamu Otoritelerince Kısıtlanması,
Durdurulması veya Firmaya El Konulması
Yükümlü Firmanın İflası veya Konkordato İlan Etmiş Olması ya da
Firma Hakkında İflasın Ertelenmesi Kararı Verilmiş Olması (Mahkeme
Kararı ile)
Şahıs Firmalarında Firma Sahibinin Ölümü
Grev ve Lokavt
172
MÜCBİR SEBEP HALLERİNDE
Deprem, sel, don, fırtına, kasırga vb. tabii afetler ve yangın gibi mücbir sebep ile
fevkalade haller nedeniyle;
a) Belge/izin kapsamında ithal edilen eşyanın yerine konulamayacak şekilde
telef veya kaybının mahkeme kararı ile tespit edilmesi durumunda,
- Bu ithalata karşılık gelen ihracatın gerçekleştirilmesi aranmaksızın ihracat
taahhüdü kapatılır ve ithalata ilişkin teminat iade edilir veya,
- İhracat taahhüdünün tamamlanması için telef veya kaybolan miktar kadar
yeni ithalata izin verilir.
b) Belge/izin sahibi firmanın üretim tesisinin kullanılamaz hale geldiğinin
mahkeme kararı ile tespiti ve tevsiki halinde, belge/izin kapsamında ithal edilen
eşya bütün hak ve mükellefiyetleri ile birlikte, dahilde işleme rejiminden
yararlanma koşullarına sahip başka bir firmaya, gümrük gözetimi ve denetimi
altında (belge için Bakanlığın uygun görüşü alındıktan sonra) devredilebilir
173
DİİB Revize
Ticaret Bakanlığı’nca Yapılan Revizeler
İthal ve ihraç eşyasının GTİP’i, adı, miktarı ve değeri

Özel Şartlar
Döviz kullanım oranı
Teminat oranı
Ek süreler
Bölge Müdürlüklerince Yapılan Revizeler
Firma unvanı, adresi, vergi dairesi ve hesap no

174
DİİB kapsamında Aracı İhracatçı, Temsilci
İthalatçı ve Yan Sanayici Kullanılması
Aracı ihracatçı: Belge sahibi firmalar ihracatı kendileri
yapabilecekleri gibi kısıtlama yok ise başka bir ihracatçı ile de
yapabilirler
Temsilci ithalatçı: Belge sahibi firmalar ithalatlarını kendileri

yapabilecekleri gibi başka bir ithalatçı ile de yapabilirler.
Yan Sanayici: Belge sahibi firmalar ihraç ürününün tamamının

ya da bir kısmının üretimini belgede kayıtlı ancak belge sahibi
olmayan firma ile de yapabilirler.
175
İhracat Taahhüdünün Kapatılması
• Dahilde İşleme İzin Belgesi ihracat taahhüdünü kapatmak

için en geç belge süresi sonundan itibaren 3 ay içerisinde ilgili
Bölge Müdürlüklerine,
• Dahilde İşleme İzni ihracat taahhüdünü kapatmak için en

geç izin süresi sonundan itibaren 1 ay içerisinde ilgili gümrük
idaresine başvurulması gerekmektedir.
176
İhracat Taahhüdünün Kapatılması
• DİİB ilgili Bölge Müdürlüklerince, Dİİ izni veren gümrük

idaresince kapatılır.
• İhracat taahhüdünün kapatılmasını müteakip şartlı alınan

teminat/vergi ilgili firmaya iade edilir.
177
Taahhüt Hesapları Kapatılması Süreci
Elektronik Ortamda düzenlenen Dahilde İşleme

İzin Belgelerinin taahhüt hesaplarının kapatılması
işlemi, şu an için hem elektronik ortamda hem de
fiziki ortamda eş zamanlı olarak yapılmaktadır.
178
• Kapatma İçin Gerekli Belgeler
• Kapatma İçin Müracaat Süresi
• Kapatmada Bölge Müdürlüklerinin Rolü
• Kapatma İşleminin Sonucu
• Kapatmada Müeyyide
• Telafi Edici Vergi (TEV)
179
Kapatma İçin Gerekli Belgeler
• Belge Aslı (Eğer Firma Tarafından Belge Aslı Alınmışsa)

• Gümrük Beyannamesi Asılları (BİLGE Sistemi Üzerinden
Alınan Elektronik Nüshalar Da Kabul Edilmektedir)
• İthalat/İhracat Listeleri
• TEV Makbuzu, A.TR, Menşe İspat Belgeleri, Ön Statü
Belgesi
(Gerekli Olması Halinde)
180
Kapatmaya İlişkin Süreler
• Kapatma müracaatları, ilgili Bölge Müdürlüğüne yapılır.

• Belge süresi sonundan itibaren 3 (üç) ay içerisinde gerekli
bilgi ve belgelerin ilgili Bölge Müdürlüğüne ibraz edilmesi
gerekir.
• Kapatmaya ilişkin bilgi ve belgelerin 3 (üç) ay içerisinde ibraz
edilmemesi veya ibraz edilen bilgi ve belgelerde eksiklik
tespit edilmesi halinde, bu eksikliklerin tamamlanması için
firmaya 1 (bir) ay süre verilir.
181
Kapatma İlişkin Süreler
Bu süre içerisinde eksik bilgi ve belgelerin
tamamlanmaması durumunda, ihracat taahhüdü
mevcut bilgi ve belgelerle müeyyideli olarak kapatılır.
Belge sahibi firmalar, kendilerine tebliğ edilen

taahhüt hesabının müeyyideli kapatılması işlemine
karşı tebliğ tarihinden itibaren 1 (bir) ay içerisinde
itiraz edebilirler
182
Kapatmada Bölge Müdürlüklerinin Rolü
Belgedeki şartlara uygun olarak ithal eşyasının işlem

görmüş ürünün ihracatında kullanıldığını tespit eder.
Belge aşımı, ikincil işlem görmüş ürün, yurt içi alım, TMO ve
şeker fabrikaları için teyit, serbest bölgelere yapılan ihracat,
döviz kullanım oranı, işletme malzemesi, TEV ve özel şartlar
hususlarına dikkat eder.
183
Taahhüt Kapatma İşleminin Sonucu
Belge şartları yerine getirilmiş ise:
Teminat iadesi için ilgili gümrük idaresine bildirim yapılır.
Belge şartları yerine getirilmemiş ise:
Müeyyide uygulanması için yine ilgili gümrük idaresine

bildirim yapılır.
184
Kapatmada Müeyyide
Belge şartları yerine getirilmemiş ise;
• İthalat sırasında alınmayan vergiler (gümrük vergisi +

KDV + varsa diğer kesintiler),
• Gecikme faizleri,
• Gümrük vergilerinin veya gümrüklenmiş değerin
(gümrük vergileri ile CIF/FOB kıymetinin toplamı) iki katı
kadar para cezası tahsil edilir;
• Kaçakçılık kovuşturması (ithal edilen eşyanın iç piyasaya
satıldığı durumlarda) yapılır.
185
Rejim Tedbirlerine Uyulmaması
• Belgede/izinde belirtilen usul ve şartlara uyulmaması

halinde vergiler 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre
Gümrük Kanunun 207 nci maddesi uyarınca faizi ile
birlikte tahsil edilir ve mevzuat çerçevesinde müeyyide
uygular.(2006/12 md.45)
• Taahhüt edilen ihracatın gerçekleştirilmemesi

• İzin verilen miktarın üzerinde ithalat yapılması
• Belgenin/İznin iptal edilmesi (evrakta sahtecilik yalan
beyan vb.)
186
Rejim Tedbirlerine Uyulmaması
• Şartlı muafiyet sistemi kapsamında ithal edilen eşyanın, Türkiye
Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere ihracatının
gerçekleştirilmemesi,
• Belge/izin kapsamında izin verilen miktarın üzerinde ithalat
yapılması,
• Belge kapsamında ithal edilen eşyanın tamamı ihraç edilen işlem
görmüş ürünün elde edilmesinde kullanılmış olsa dahi döviz
kullanım oranının %80'i geçmesi,
• Dahilde işleme izin belgesinin/dahilde işleme izninin iptal
edilmesi,
• Dahilde işleme izin belgesinin/dahilde işleme izninin süresi
içerisinde kapatma müracaatında bulunulmaması nedeniyle
belge/iznin resen kapatılması gibi durumlar,
dahilde işleme rejimi tedbirlerine uyulmaması halleri arasında
sayılabilir. 187
DAHİLDE İŞLEME REJİMİNDE
VERGİLENDİRME VE CEZALAR
VERGİLENDİRME
Dahilde işleme rejimi kapsamında bir gümrük

yükümlülüğü doğması halinde, gümrük vergileri, ithal
eşyasının dahilde işleme rejimine ilişkin beyannamenin
tescil tarihindeki vergi oranı ve diğer vergilendirme
unsurları göz önünde bulundurularak hesaplanır.
188
DAHİLDE İŞLEME REJİMİNDE
VERGİLENDİRME VE CEZALAR
VERGİLENDİRME
• İkincil işlem görmüş ürünlerin serbest dolaşıma

sokulması halinde ithalat vergileri, asıl işlem görmüş
ürünün ihraç edilen kısmı oranında ikincil işlem görmüş
ürünlerin serbest dolaşıma girişine ilişkin beyannamenin
tescil tarihindeki vergi oranı ve diğer vergilendirme
unsurları göz önünde bulundurularak hesaplanır.
189
FAİZ
Nakdi teminat dışında, bir şartlı muafiyet

düzenlemesine tabi tutulan eşyaya ilişkin gümrük
yükümlülüğü doğması halinde, şartlı muafiyete
ilişkin beyannamenin tescili tarihinden başlamak
üzere, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre tespit
edilen gecikme zammı tahsil edilir.
190
CEZALAR
Beyanda miktar, GTİP, kıymet gibi unsurlarda

farklılık tespit edilirse vergi farkının yarısı tutarında
idari para cezası alınır.
191
CEZALAR
GK md. 234/3 Yukarıda belirtilen aykırılıkların

gümrük idaresince tespit edilmesinden önce
beyan sahibince bildirilmesi durumunda söz
konusu cezalar yüzde on nisbetinde uygulanır.
192
CEZALAR
GK md. 234/5 TEV’in Kanunda belirtilen tarihe

kadar hiç ödenmemiş olduğunun veya eksik
ödenmiş olduğunun tespit edilmesi halinde, söz
konusu vergilerin faizi ile birlikte tahsili yanı sıra bu
vergilerin dörtte biri tutarında para cezası alınır.
Gümrük idaresinin tespitinden önce
yükümlüsünce bildirilmesi durumunda bu cezaya
hükmedilmez.
193
CEZALAR
GK md. 238 Rejim tedbirlerinin ihlali (taahhüt

edilenden fazla ithalat, belge iptali, …) durumunda
(241 inci maddenin üçüncü ve dördüncü
fıkralarının (h) bentleri hariç), eşyanın
gümrüklenmiş değerinin iki katı, para cezası verilir.
194
CEZALAR
GK md. 238 Ancak, rejim kapsamı ithal eşyasının

işleme faaliyetindeki hâli veya işlem görmüş ürün hâli
de dahil olmak üzere, gümrük gözetiminden mevzuata
aykırı olarak çıkarılmamış olduğunun tespiti hâlinde,
ithal eşyasının gümrük vergileri ile ilgili rejime ilişkin
beyannamenin tescil tarihinden tespitin yapıldığı
tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Kanuna göre
tespit edilen gecikme zammı oranında faizin toplamı
kadar para cezası verilir. (07.11.2019 tarihli, 30941
sayılı R.G. 7190 s.k. ile değişik)
195
CEZALAR
GK md. 238 Eşyanın tespit edildiği durumlarda,

yapılacak tebligat tarihinden itibaren altmış gün
(60) içinde gümrükçe onaylanmış başka bir işlem
veya kullanıma tabi tutulmaması hâlinde, ayrıca
gümrük vergileri tutarında idari para cezası alınır.
196
CEZALAR
MÜEYYİDELER
• GK md. 241 Rejimin gerektirdiği işlemlerin
bitirilmesi işlemleri, Belge/İzin süresinin bitimini
takiben; 1 ay içerisinde tamamlanırsa Usulsüzlük
cezasının 2 katı ceza uygulanır 2 ay içerisinde
tamamlanırsa Usulsüzlük cezasının 4 katı ceza
uygulanır
197
CEZALAR
•Yukarıda yazan cezalar haricinde belli bir amaç

için kullanılmak veya işlenmek üzere dahilde
işleme rejimi çerçevesinde getirilen eşyayı, hile ile
yurt dışına çıkarmış gibi işlem yapan kişi, 5607
sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun 3/4.
maddesine göre bir yıldan üç yıla kadar hapis ve
beş bin güne kadar adlî para cezası ile
cezalandırılacaktır.
198
CEZALAR
• İthal edilen eşyaların değiştirilmesi, sarfiyat

oranları ile oynanması, ihracat miktarlarında
oynama yapılması gibi kasten yapılan fiiller söz
konusu ise 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele
Kanunu’nun 3/4. maddesine göre soruşturma ve
kovuşturma söz konusu olacaktır.
199
HATALAR
ÜRÜN TANIMI
• 4 yerde geçen ürün tanımları birbirleri ile aynı
olmalıdır.
• Kapasite Raporu
• Dahilde İşleme İzin Belgesi
• İhracat Faturası
• İhracat Beyannamesi
200
HATALAR
BİRİM KULLANIMLAR
• Belge kapsamında ihraç edilen ürünün üretimi
sırasında kullanılan hammaddenin birim
kullanımları hatalı olmamalı.
• Kapasite raporundaki birim kullanım, fiili
üretimdeki birim kullanım ile;
• Belgedeki birim kullanım da kapasite
raporundaki birim kullanım ile uyumlu olmalıdır.
201
HATALAR
SATIŞ BİRİMİ
• DİİB de yer alan ihracat birim ölçüsü,
• Faturada ve beyannamede kayıtlı olmalı
• (satış faturası ve beyannamede adet ama DİİB’de
m2 ve kg)(hata)
202
HATALAR
• Belge kapsamında yapılan ihracatların belge

kapsamında yapılan ithalatı karşılama oranının
yanlış hesaplanması,
• Belgede belirtilen ithalatın miktar ve kıymet
olarak aşılması
• Serbest bölgelere yapılan ihracatların belirlenen
zamanlarda serbest bölgede kullanılmaması ve
serbest bölgeden ihraç edilmemesi
203
HATALAR
• Eşdeğer eşya ise, Dahilde İşleme İzin Belgesi

(DİİB) kapsamında işlem görmüş ürünün elde
edilebilmesi için ithal eşyasının yerine kullanılan
GTİP itibariyle Tarım ürünlerinde 12 li bazda diğer
ürünlerde asgari 8 li bazda, ticari kalite ve teknik
özellikleri itibariyle aynı kalite ve nitelikleri taşıyan
serbest dolaşımdaki eşya olarak tanımlanabilir.
204
HATALAR
• Eşdeğer eşya kullanılarak yapılan önceden

ihracat ile ilgili değerlendirme hatalarından ilki,
önceden ihracatta kullanılan eşdeğer eşya ile
Dahilde İşleme İzin Belgesi ithalat listesinde yer
alan eşyaların aynı ticari nitelik ve kalitede
olmamasına rağmen aynı GTİP de olmasının
eşyaya eşdeğer eşya vasfını kazandırdığı
yanılgısıdır. DİİB kapatma işlemlerinde birçok firma
bu yanlış değerlendirmeden ötürü belgeyi
kapatamamaktadır.
205
HATALAR
• Belge kapsamında ithalat yapılması, ancak

eşyanın bir şekilde iç piyasada tüketilmesi
akabinde yapılan ithalat eşyası ile aynı nitelikteki
eşyanın tedarik edilerek belge kapsamında
ihracatın yapılmasıdır.
• Yukarıda belirtilen durumların tespiti halinde
Gümrük Kanununun 238. Maddesi uyarınca
Gümrüklenmiş Değerini nin (Gümrüklenmiş Değer:
Eşyanın CIF Bedeli + Gümrük Vergileri) iki katı
oranında ceza uygulanacaktır.
206
HATALAR
DİİB kapsamında yapılan ihracatların DİİB

kapsamında yapılan ithalatları karşılamasının
yanlış hesaplanması ile ilgili hata, ithal edilen
eşyaya karşılık yapılan ihracatın farklı bir miktar
biriminde yapılması durumunda yapılan
hesaplamalarda ithalatın miktarının altında
kalması ve bu durumun maalesef belge süresi
bittikten sonra tespit edilmesidir.
207
HATALAR
Böyle bir durumla karşılaşmamak için konfeksiyon

sektörü ile ilgili durumu örneklendirmek faydalı
olacaktır. Belge kapsamında ithal edilen
kumaşların satış birimi m2 dir. Hesaplama
yapılırken toplam m2 nin kg ağırlığı da dikkate
alınarak kumaşların m2 ağırlığı hesaplanır.
Akabinde ihraç edilen ürünlerin birim ağırlıkları
hesaplanırken, ürünlerde kullanılan aksesuar
ağırlıkları düşülerek ve fire ilave edilerek ürünlerin
birim ağırlığına ulaşılır
208
HATALAR
İhracat birim ağırlığı, ithal edilen kumaşların m2

ağırlığına bölünerek ihraç edilen bir adet ürünün
m2 miktarına ulaşılır. Bulunan ihracat m2 si ihracat
adediyle çarpılarak ihraç ürünlerinde kullanılan
kumaşın m2 si hesaplanır. Hesaplamada kapasite
raporunda yazan birim m2 yerine hesaplama
örneğinde bulunan m2 alınmalıdır.
209
HATALAR
• Yapılan ihracatın hesaplanan m2 si ithalatı

karşılıyorsa sorun yoktur. Karşılamıyorsa ihracat
yapılması gerekmektedir.
• M2 ile ilgili yapılan hesaplamadan sonra yapılan
ürünlerin net kg ağırlıklarından aksesuar ağırlıkları
düşülerek bulunan rakama fire oranı dahil edilerek
net ihracat kg’ına ulaşılır. Bulunan ihracat net kg
miktarı ithalat net kg’ı ile karşılaştırılır. İhracat net
kg miktarı ithalat net kg miktarından büyük ve eşit
ise sorun yoktur.
210
HATALAR
Değerlendirme hatasının yapıldığı diğer bir konu ise DİİB de
belirlenen ithalat miktarının aşılmasıdır. Dahilde İşleme Rejimi (DİR)
sistemi ile Gümrük idarelerinin kullanmış olduğu Bilge Sistemi
arasında veri akışı sağlanmaktadır. Belirtilen iki sistem arasında
yaşanılan kopukluktan dolayı belgede belirlenmiş olan ithalat miktarı
nadiren aşılabilmektedir. Bu durumda yapılacak olan, belgeyi revize
ederek ithalat miktarını yükseltmek değil, ithalat miktar aşımın
yapıldığı beyannameyi iptal ettikten sonra belgeyi revize ederek
ithalat miktarını yükseltmektir. Eğer bu şekilde yapılmaz ise
belirlenen ithalat miktarını aşan kısma ait ihracatın yapılması, belge
kapatma aşamasında müeyyide uygulanmasına engel olmayacak ve
Gümrük Kanununun 238. Maddesi uyarınca cezaya hükmedilecektir.
211
HATALAR
DİİB de belirlenen ithalat kıymetinin aşılmasıdır. Aşılan kıymet ile

ilgili yapılan hesaplamada tebliğde belirtilen sektörlere göre
belirlenen döviz kullanım oranlarının altında kalırsa belge revize
edilerek herhangi bir vergi ödemesine maruz kalmadan işlem
tamamlanacaktır. Ancak DİİB de belirlenen ithalat kıymetinin yapılan
hesaplamada tebliğde belirtilen döviz kullanım oranının aşması
durumunda aşılan kıymete tekabül eden vergilerin tahsil edilmesi
yoluna gidilecektir.
212
HATALAR
Şartlı Muafiyet Sistemi kapsamında Serbest Bölgelere yapılan ihracatların
belirlenen zamanlarda serbest bölgede kullanılmaması ve serbest bölgeden
ihraç edilmemesi durumu ile ilgilidir. Şartlı muafiyet sistemi çerçevesinde
belge/izin süresi içerisinde serbest bölgelere gerçekleştirilen ihracata konu
eşya en geç belge/izin süresi bitiminden itibaren 3 (üç) ay içerisinde; serbest
bölgelerden başka bir ülkeye satışının yapıldığının, Yatırım Teşvik Belgesi veya
bir başka belge/izin kapsamında Türkiye Gümrük Bölgesine ithalatının
yapıldığının, serbest bölgelerde bulunan tesislerin yapımında kullanıldığının,
serbest bölgelerde bulunan tesislerde makine-teçhizat, demirbaşa kayıtlı eşya
veya bunların parçası olarak kullanıldığının, serbest bölgelerde yerleşik gemi
inşa faaliyetinde bulunan firmalara gemi inşasında kullanılmak üzere
tesliminin yapıldığının, serbest bölgelerden gümrüksüz satış mağazalarına
satışının yapıldığının veya serbest bölgelerden kara, deniz ve hava taşıtlarına
kumanya olarak tesliminin yapıldığının tevsiki kaydıyla, belge/izin ihracat
taahhüdü kapatılır. Belirlenen süre zarfında yukarıda belirtilen işlemler
yapılmayan ihracat eşyasının imalatında kullanılan ithalat eşyası miktar ve
kıymeti dikkate alınarak Gümrük Kanunundaki cezai işlemler uygulanacaktır.
213
HATALAR
GÜMRÜK MEVZUATINDA, ‘PARDON” YOKTUR.
DOĞRU BİLGİ TİCARET HAYATINIZI

KOLAYLAŞTIRIR. BU YÜZDEN DOĞRU BİLGİ VE
DOĞRU DANIŞMAN EDİNİN,
İŞİNİZ KOLAYLAŞSIN YÜKÜNÜZ HAFİFLESİN…
214
DİR Otomasyon Uygulamaları
215
DİR Otomasyon Sistemi
• DİR Otomasyon Sistemi: Dahilde İşleme Rejiminin

elektronik ortama aktarılmasıdır. Dahilde İşleme İzin
Belgelerinin, düzenlenme aşamasından taahhüt
hesaplarının kapatılmasına kadar geçen süreci,
hazırlanan web tabanlı (http://eortak.dtm.gov.tr)
program ile internet üzerinden gerçekleştirmeyi
sağlayan uygulamalar bütünüdür.
• DİR Otomasyon Sisteminden yararlanabilmek için e-

imza sertifikasına sahip olmak ya da temin etmek
gerekir.
216
(DİR) Otomasyon Projesine Katılmak İçin
Yapılacaklar
1.Adım
Telekomünikasyon Kurumunca yetkilendirilmiş aşağıdaki

firmalardan herhangi birisinden elektronik imza kullanımı
için gerekli olan elektronik sertifika edinilmeli.
• E – Güven
• Türk Trust
• E – Tuğra
• TÜBİTAK (Kamu Sertifikasyon Merkezi)
217
Yapılacaklar
2. Adım
http:\\dir.dtm.gov.tr adresinden, elektronik sertifika
kullanıcısının elektronik ortamda yetkilendirme başvurusu.
3. Adım
2007/2 sayılı Tebliğ ekinde yer alan, firma tanımlaması için
gerekli bilgi ve belgeler ilgili İhracatçı Birlikleri Genel
Sekreterliğine ibraz edilmelidir.
218
Yapılacaklar
2. Adım
http:\\dir.dtm.gov.tr adresinden, elektronik sertifika
kullanıcısının elektronik ortamda yetkilendirme başvurusu.
3. Adım
2007/2 sayılı Tebliğ ekinde yer alan, firma tanımlaması için
gerekli bilgi ve belgeler ilgili İhracatçı Birlikleri Genel
Sekreterliğine ibraz edilmelidir.
219
Yapılacaklar
220
Yapılacaklar
221
Yapılacaklar
(DİR) Otomasyon Projesinde Firmanın Sisteme Tanıtılması
• Firmaların, elektronik ortamda belge alabilmeleri için öncelikle İhracatçı

Birlikleri tarafından Sisteme tanıtılmaları gerekmektedir.
• Bu işlemle, firmalar 1 Ocak 2006 öncesi dönemde her bir belge
başvurusunda istenilen, kapasite raporu, imza sirküleri, ticaret sicil gazetesi
vb. evrakları, süresi geçerli olduğu sürece bir daha istenmeksizin İhracatçı
Birlikleri'ne ibraz etmekte ve bu evrak kontrol edilerek Sisteme
aktarılmaktadır.
• Bu evrak, Sisteme imaj olarak aktarılmakta olup; firmalar, Dış Ticaret
Müsteşarlığı ve İhracatçı Birliklerin personeli tarafından gerektiğinde
görüntülenebilmektedir.
• Firmanın elektronik ortamda düzenlenen Dahilde İşleme İzin Belgesi
kapsamında aracı ihracatçı ya da temsilci ithalatçı olarak başka bir firmayı
kullanmak istemesi durumunda bu firmalara ilişkin bilgiler sisteme İhracatçı
Birliklerince aktarılmaktadır.
222
Yapılacaklar
Firma Sicil Dosyası İçin Gerekli Olan Belgeler
1-Firma antetli kağıdına yazılacak olan dilekçe

2-İhraç edilecek mamulün üretimi ile ilgili Kapasite Raporu
(Ticaret ve/veya sanayi odalarınca tasdikli)
3-Şirket İmza Sirküleri (Noter tasdikli)
4-Ticaret Sicil Gazetesi aslı, noter veya ticaret ve/veya sanayi
odaları ile ticaret sicili memurluklarınca tasdikli örneği
(Kuruluşa, varsa unvan değişiklikleri ile mevcut duruma ilişkin
ticaret sicil gazetelerinin her biri)
5- Vergi dairesi faal mükellefiyet yazısı
6- Vergi levhası fotokopisi
223
Yapılacaklar
Firma Sicil Dosyası İçin Gerekli Olan Belgeler
7-Firma Tanımlama Formu (İmza sirkülerinde yer alan

yetkililerin adı ve soyadı belirtilerek imzalanmış)
8-İhracatçı Firma tarafından Elektronik Sertifika sahibi kişiye
noter tasdikli olarak verilen yetki belgesi
9-İhracatçı Birliği üyesi olunduğuna dair belge
(İlk kez Dahilde İşleme Rejiminden yararlanacak imalatçı-
ihracatçı veya ihracatçılar için)
10-Gümrükçe Onaylanmış Kişi Statü Belgesi (Varsa)
11-Geriye dönük son bir yıla ait SSK tahakkuk bildirim formları,
12-Geriye dönük son aya ait elektrik faturası
224
DİR Otomasyon Sisteminin Avantajları
• Sürdürülebilir ihracat artışına ve çağımız gereği olan e-
devlet uygulamalarına büyük bir katkı verirken, önemli
ölçüde zaman ve kağıt tasarrufu sağlamaktadır.
• DİİB’ne ilişkin işlemler kısa sürede sonuçlandırılmaktır
• Kapatma işlemleri daha da hızlanamış ve teminat

iadelerinde yaşanan süreçler kısalmıştır.
• Kapatma müracaatlarında 01.11.2015 tarihinden itibaren

beyanname asılları istenmemektedir.
225
DİR Otomasyon uygulamaları elektronik ortamda;
Firmaların
• Belge müracaatı yapabilmeleri,
• Mevcut belge bilgileri ( firma özlük bilgileri hariç) ile ilgili
her türlü revize talebi yapabilmeleri,
• Kapatma müracaatı yapabilmeleri,
• Belge kapsamında gerçekleşen ithalat ile ihracatlarını takip
edebilmeleri,
• Belge iptal talebinde bulunabilmeleri,
• Evraklarını takip edebilmeleri,
226
Elektronik ortamda;
Ticaret Bakanlığı’nın
• Belge düzenleme ve revize onaylaması
• İthalat ve ihracat işlemlerinin anlık takibi
Bölge Müdürlüklerinin
• İthalat ve ihracat işlemlerinin anlık takibi,
• Belge kapatma,
• Evrak tanımlama,
• Beyanname teyidi alınması
Vb işlemlerin bütünüdür.
227
Telafi Edici Vergi
Üçüncü ülke menşeli bir eşyanın DİİB kapsamında ithal

edildikten sonra üretim sürecini müteakip ihraç ürünü
olarak AB üyesi ülkelere, Serbest Ticaret Anlaşması
imzaladığımız ülkelere veya PAAMK-PAMK’a taraf olan
ülkelere tercihli rejimden faydalanılacak şekilde (ATR,
EUR1, EUR-MED vb. eşliğinde) ihraç edilmesi durumunda,
ithal edilen eşya ile ilgili olarak ihracata ilişkin
beyannamenin tescil tarihindeki TCMB döviz satış kuru ve
bu tarihte İthalat Rejiminde belirtilen vergi oranı ve Toplu
Konut Fonu üzerinden hesaplanarak ihracat sırasında
ödenir.
228
Telafi Edici Vergi
Önceden ihracat işleminden sonra ithalat

yapılmışsa ihracata ilişkin beyannamenin tescil
tarihindeki İthalat Rejiminde belirtilen vergi oranı
ve Toplu Konut Fonu üzerinden hesaplanarak
ithalatın yapıldığı tarihte ödenir.
229
Telafi Edici Vergi
İTHALAT ÜRETİM
ÜÇÜNCÜ
ÜLKE TÜRKİYE
AB
STA
PAMK
PAAMK İHRACAT
230
Telafi Edici Vergi
• Ülkemiz menşeli (doğmuş ve büyütülmüş) canlı hayvan ve balıkçılık

ürünlerinde TEV aranmaz
• Elde edilmesinde üçüncü ülke menşei eşya kullanılan ve AT’na üye
ülkelere ihraç edilen her türlü harp araç gereç, techizat, makine, cihaz
ve sistemleri ile bunların yapım bakım ve onarımında kullanılacak
yedek parçalar için TEV aranmaz.
• Vergiye konu eşyanın tespitinde firma beyanı esas alınır. Aksine bir
durumun tespiti halinde 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil
işlemi yapılır.
• Ödenmemesi gerektiği halde ödendiği belirlenen vergi verginin tebliğ
tarihinden itibaren 3 yıl içerisinde bilgi ve belgelerle ilgili gümrük
idaresine müracaat edilmesi üzerine 4458 sayılı gümrük Kanunu ve
3065 sayılı KDV Kanunu hükümlerine göre nakden geri verilir.
• Gümrük idaresi geri verme kararının alındığı tarihten itibaren 3 ay
içerisinde fazla ödenen vergiyi geri vermek zorundadır. Aksi takdirde
6183 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır.
231
Dahilde İşleme Rejimi Sürecinde Geçen
Terimler
Asıl İşlem Görmüş Ürün
Dahilde işleme rejimi kapsamında elde edilmesi amaçlanan ürünü ifade
eder. Örnek olarak iplik ithalatının yapılıp gömlek üretilmek isteniyorsa
burada asıl işlem görmüş ürün gömlektir.
İkincil İşlem Görmüş Ürün

İşleme faaliyetleri sonucunda elde edilen asıl işlem görmüş ürün
dışındaki ürünü ifade eder .
232
Terimler
İşletme Malzemesi
İşleme faaliyetleri sırasında tamamen veya kısmen tüketilseler dahi,

ihracı taahhüt edilen işlem görmüş ürünün elde edilmesinde
kullanılan ancak ürünün bünyesinde yer almayan ve sabit tesislerin
çalışabilir durumda olmasını temin eden (enerji ve yakıt hariç),
yatırım malı makine ve teçhizat niteliğinde olmayan malzemeyi
ifade eder. Örnek olarak ürünün bünyesine girmeyen iğneler tekstil
eşyasının dokunması için gerekli malzemedir.
233
Terimler
Gümrük Rejimi
Serbest dolaşıma giriş rejimi, transit rejimi, gümrük antrepo rejimi,

dahilde işleme rejimi, gümrük kontrolü altında işleme rejimi, geçici ithalat
rejimi, hariçte işleme rejimi veya ihracat rejimini ifade eder.
Tarım Ürünleri
İthalat Rejimi Kararının I ve IV sayılı listelerinde yer alan ve toprakta veya

yeni üretim teknikleri ve teknolojileri kullanarak topraksız ortamda
yetiştirilen bitkisel ürünler, hayvancılık, balıkçılık ile diğer su ürünleri ve
bunların ilk işleme tabi tutulmuş şekillerini ifade eder.
234
Dahilde İşleme Rejimi Sürecinde Geçen Terimler
Dahilde İşleme Rejimi Kapsamında İşleme Faaliyetleri
a) Eşyanın montajı, kurulması ve diğer eşya ile

birleştirilmesi dahil olmak üzere işçiliğe tabi tutulması,
b) Eşyanın işlenmesi,
c) Eşyanın yenilenmesi ve düzenli hale getirilmesi dahil
olmak üzere tamir edilmesi,
d) İşleme sırasında tamamen veya kısmen tüketilseler
dahi, işlem görmüş ürünler içinde bulunmayan ancak,
bu ürünlerin üretilmesini sağlayan veya kolaylaştıran
önceden belirlenmiş bazı eşyanın kullanılması,
Anlamına gelir…
235
HARİÇTE İŞLEME REJİMİ
236
Hariçte işleme faaliyeti, serbest dolaşımdaki
eşyanın daha ileri bir safhada işlenmek, tamir
edilmek veya yenilenmek üzere geçici olarak
Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest
bölgelere ihraç edilmesi ve bu işleme faaliyetleri
sonucunda elde edilen ürünlerin tam veya kısmi
muafiyet uygulanarak serbest dolaşıma girmesidir
237
Hariçte İşleme Rejimi Mevzuatı
• 4458 Sayılı Gümrük Kanunu, 1567 Sayılı Kanun, 2976

Sayılı Kanun ve 474 Sayılı Kanun, 637 Sayılı KHK.
• 2007/11864 Sayılı Hariçte İşleme Rejimi Kararı
(R.G.:5/4/2007- 26484)
• İhracat 2007/5 Sayılı Hariçte İşleme Rejimi Tebliği
(R.G.:11/5/2007-26519)
238
HİR İşleyiş Süreci
239
Hariçte İşleme Rejimi İle İlgili Merciler
• İşlem görmek üzere gönderilecek eşya için

Bakanlığımızca Hariçte İşleme İzin Belgesi (HİİB),
• Tamirat amaçlı gönderilecek eşya için gümrük
idareleri Hariçte İşleme İzni (Hİİ),
• İşlem görmek üzere gönderilecek madenler için
de İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı
Birliklerince Hariçte İşleme İzni (Hİİ)
verilmektedir.
240
HİİB Almak İçin Gerekli Belgeler
• Dilekçe
• Hariçte İşleme Proje Formu
• Hammadde Sarfiyat Tablosu
• Ticaret Sicil Gazetesi
• İmza Sirküleri
• Yurt Dışında İşleme Faaliyeti Yapacak Firma
Hakkında Bilgi
241
HİİB / Hİİ İçin Süreler / Ek Süreler
HİİB;
HİİB’in Süresi azami 12 aydır.
HİİB’e belge orijinal süresinin 1/2’si kadar ek süre
verilebilir.
Mücbir sebep dahilinde ek süre verilebilir.
Hİİ;
Hİİ’nin Süresi 12 aydır.
Hİİ’ne 12 aya kadar ek süre verilebilir.
Mücbir sebep dahilinde ek süre verilebilir.
242
HİİB Taahhüt Kapatma
HİİB Taahhüt Kapatması İçin Gerekli Belgeler
• Belge aslı
• Gümrük Beyannamesi asılları
• Hammadde sarfiyat tablosu
• İthalat-ihracat listeleri
243
HİİB Taahhüt Kapatma
Taahhüt kapatma işlemleri, Bölge Müdürlüklerince

belgedeki şartlara uygun olarak, ihraç edilen
eşyanın ithal edilen mamulün üretiminde
kullanıldığının tespiti kaydıyla yapılır.
HİİB’de kayıtlı miktar ve değerin üzerinde ithalat

yapıldığının tespiti halinde, bu kısma tekabül eden
vergi ithal tarihi itibarıyla tahsil edilir.
244

Dahi̇lde İşleme Uzmanlik Eği̇ti̇mi̇

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Dahi̇lde İşleme Uzmanlik Eği̇ti̇mi̇

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

DAHİLDE İŞLEME

• Satıcı, en temelde sattığı ürünün bedelini almayı

• Alıcı, satıcıdan istediği nitelik ve kalitede malın

1. Her şeyiyle bize ne kadara mal olacak ve bu fiyat bizim için

2. Fiyat uygunsa gümrükte karşımıza hangi prosedürler çıkacak;

3. Gümrükte karşımıza hangi belgeler istenecek ve bu belgelerin

İHRACAT İTHALAT GÜMRÜK

LOJİSTİK BANKA SİGORTA

• Yönetim Organizasyon Kabiliyeti

• Doğru Müşteri / Tedarikçiler ile Çalışma

Müşteriden Sipariş Doğru Bir Şekilde Alınması

Siparişin Doğru Bir Şekilde Tedarikçiye İletilmesi

1. Her şeyiyle bize ne kadara mal olacak ve bu fiyat bizim için

2. Fiyat uygunsa gümrükte karşımıza hangi prosedürler çıkacak;

3. Gümrükte karşımıza hangi belgeler istenecek ve bu belgelerin

Bir malın veya değerin yürürlükteki

• Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği (UR-GE

• İleri Teknolojiye Sahip Yurtdışında Yerleşik Şirket Alımı

Gümrük rejimini ise, konusu ve iktisadi amacına

1) Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi

Dahilde İşleme Rejimi, ihraç ürününün elde

Ülkemiz için 1980 yılı, 24 Ocak Kararları olarak da

1980 yılında uygulamaya konulan “İhracatı Teşvik

DİR, kavramsal olarak ilk defa 1.1.1996 tarihinde

1980 li yıllarda ihracatı teşvik amacıyla yürürlüğe

Dahilde İşleme Rejimi, serbest dolaşımda olmayan

Dünya piyasa fiyatlarından hammadde temin etmek

• Hammadde ve Üretim Yetersizliği

• Gümrük Vergisi ve KDV Muafiyeti

• Yurtiçinden Dünya Piyasa Fiyatlarından Tarımsal

• Dampinge karşı önlemler

bütününe verilen genel isimdir.

1. İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Mevzuat,

• 4458 Sayılı Gümrük Kanunu (GK)(md.80, 108-122)

Diğer: Maliye Bakanlığı, TOBB, Bankalar, Vergi daireleri.

1- Şartlı Muafiyet Sistemi

A- Önce İthalat (Askıya Alma)

2- Geri Ödeme Sistemleri

Dahilde işleme izin belgesi kapsamında ihracı taahhüt

Belge/izin kapsamında yapılacak işletme malzemesi

• İhracat yapan imalatçı-ihracatçı işletmelerimiz üretim girdilerini

• Dahilde işleme rejiminde eşdeğer eşya; serbest dolaşımda olan

• Eşdeğer eşya, işlem görmüş ürünün elde edilmesinde

• Eşdeğer eşya kullanımı dahilde işleme rejimi

 İşlem görmüş ürünlerin üretiminde ithal eşyası

• Eşdeğer eşya kullanımı çerçevesinde, belge kapsamında

• Önceden ihracat işleminden sonra buna karşılık gelen

Yurt İçi Üretim İhracat

İhracatı yapılacak ürünün , imalatı sırasında kullanılan işletme

Ancak işletme malzemesi ithalatında KDV ve ÖTV tahsil edilir.

• İthalat sırasında ödenen vergilerin geri alınması için Dahilde

Vergi, KDV, Fon

Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında ihracı

Örneğin: Toprak Mahsulleri Ofisi - dünya

• Belge kapsamında katma değer vergisinde tecil-terkin

• Bu sistem kapsamında, DİİB’de yer alan hammadde ve

SATICI ALICI İHRACAT

Hububatı girdi olarak kullanan imalatçılara dünya

Dünya fiyatı ile yurt içi fiyatı arasındaki fark kadar

• DİİB kapsamındaki işlemler için önceden ilgili bölge

• Aracı ihracatçı ile yapılan ihracatın DİİB/izin kapsamında

• DİİB/Dİİ kapsamında Borçlar Kanununun doğrudan ya

• DİİB kapsamında temsilci aracılığıyla ithalat