Chương 1

Cài đặt

1.1 Python

Download tại python.org/downloads, chọn phiên bản Python tương ứng với hệ điều hành

Python Windows*
≤ 3.4.x Mọi phiên bản Windows
3.5.x → 3.8.x > Windows XP
3.9.x, 3.10.x > Windows 7

Để tìm phiên bản của hệ điều hành, nhấp chuột phải vào biểu tượng Computer

* Trên Linux, Python được tích hợp sẵn

2
Chương 1. Cài đặt 3

Khi cài đặt nên chọn khai báo đường dẫn cho các file thực thi, gồm hai file quan trọng
là python.exe và pip.exe. Nếu không, ta phải nhớ đường dẫn của thư mucj cài đặt
Python.

Để chạy trình soạn thảo lệnh mặc định của Python, ta chạy lệnh python trên cửa sổ

thinhnd@huce.edu.vn [ DRAFTING ⇒ DO NOT PRINT ] Nguyễn Đức Thịnh

Chương 1. Cài đặt 4

lệnh của hệ điều hành:

Windows: nút Start → tìm và chạy Command Prompt (từ khóa: cmd). Hoặc tìm và chạy
ứng dụng tên là Python.

Linux: mở Terminal (phím tắt Ctrl + Alt + T).

Tuy nhiên, trình soạn thảo này khá thô sơ, nên ta chuyển sang dùng một trong hai công
cụ: Jupyter Notebook hoặc môi trường phát triển tích hợp (IDE).

1.2 Jupyter Notebook

Trước đây Jupyter Notebook có tên là IPython Notebook, đến năm 2014 tách ra khỏi
IPython và đổi tên thành Jupyter Notebook. Jupyter hỗ trợ rất nhiều các kernel cho các ngôn
ngữ khác nhau, trong đó tập trung vào ba ngôn ngữ là Julia, Python và R. Jupyter là một
nền tảng tính toán khoa học mã nguồn mở, với khả năng nổi bật
Jupyter Notebook giúp tạo một tài liệu kết hợp nhiều thành phần, với các ưu điểm như:

• Soạn và chạy code ngay trong trình duyệt, hỗ trợ đánh dấu, thụt lề,. . . như một code
editor.

• Cho phép tương tác trực tiếp với từng dòng code (interactive).

• Hiển thị kết quả tính toán bằng cách sử dụng biểu diễn đa phương tiện, như HTML,
LATEX, PNG, SVG, video,. . .

• Hỗ trợ markdown, giúp cho việc chú thích cho code trở nên trực quan hơn nhiều so
với việc dùng văn bản thông thường. Chỉ cần một notebook, ta có thể trình bày được
một dự án, hay một bài báo khoa học một cách trực quan nhất.

Có thể cài đặt

1) Visual Studio Code code.visualstudio.com/download

2) Jupyter Notebook jupyter.org/install
3) Anaconda anaconda.com/products/individual

hoặc chạy online

4) Google Colab colab.research.google.com

5) Datalore datalore.jetbrains.com

thinhnd@huce.edu.vn [ DRAFTING ⇒ DO NOT PRINT ] Nguyễn Đức Thịnh

Chương 1. Cài đặt 5

1.3 IDE

Môi trường phát triển tích hợp giúp xây dựng một ứng dụng hoàn chỉnh. Có thể chọn

1) Visual Studio Code xem Phần 1.2

2) PyCharm jetbrains.com/pycharm/download
3) Anaconda xem Phần 1.2
4) Atom atom.io
5) Sublime sublimetext.com
6) Eclipse + PyDev eclipse.org/downloads + pydev.org/download.html
7) Wing Python wingware.com/downloads
8) PyScripter sourceforge.net/projects/pyscripter

1.4 Visual Studio Code (VS Code)

Sau khi cài VS Code, ta cần cài thêm phần mở rộng (1) Python và (2) Jupyter cho nó.

Để tạo mới một file, ta vào menu File → New File. . . (mục thứ hai)

thinhnd@huce.edu.vn [ DRAFTING ⇒ DO NOT PRINT ] Nguyễn Đức Thịnh

Chương 1. Cài đặt 6

và chọn loại file muốn tạo

Đôi khi, VS code không tự cài được ipkernel, ta phải cài trong cửa sổ lệnh*

pip install ipkernel -U -- user

VS code hỗ trợ rất khá nhiều ngôn ngữ lập trình, kèm theo kho tiện ích phong phú. Ta
có thể cài thêm một số tiện ích như

Dracula chế độ nền tối, nhìn lâu hoặc code buổi tối cũng không mỏi mắt.

vscode-icons đặt biểu tượng cho thư mục và các loại file.

Bracket Pair Colorizer tô màu các dấu ngoặc tương ứng.

Bookmarks đánh dấu.

Settings Sync đồng bộ hóa các cài đặt cho VS Code.

TabNine, Visual Studio IntelliCode, Kite AutoComplete AI Code gợi ý hoàn thành mã
bằng AI.

Python Preview bổ sung gỡ lỗi trực quan cho đoạn code, cho ta hình dung trực quan hơn
thông qua các yếu tố đồ họa hay hình động.

Python Snippets cung cấp ít nhất một ví dụ về mỗi đoạn mã, giúp ta viết code nhanh và
tiện lợi hơn. Phù hợp cho cả những người mới sử dụng Python.
* Xem cách thực hiện chi tiết lệnh pip và sửa lỗi nếu có trong Mục 1.5.1

thinhnd@huce.edu.vn [ DRAFTING ⇒ DO NOT PRINT ] Nguyễn Đức Thịnh

Chương 1. Cài đặt 7

AREPL for Python vừa viết code, chạy code và gỡ lỗi trên chương trình. Khi ngừng nhập
code, các kết quả sẽ hiển thị ngay lập tức, ta có thể sửa các lỗi cơ bản ngay.

Better Comments nhận xét các đoạn code với màu sắc khác nhau nên sẽ tăng độ nhận
diện và thời gian xử lý trên chương trình. Hầu hết các ngôn ngữ phổ biến đều hỗ trợ
phần mở rộng này.

Python Docstring Generator tự động tạo ra các chuỗi, hỗ trợ trong quá trình viết code
nhanh chóng và gọn gàng hơn.

Python Indent thông báo những lệnh này phải thuộc về một khối mã nào, giúp ta quản lý
các lệnh tốt hơn.

Python Test Explorer chạy Python unittest hay Pytest thử nghiệm cùng các thử nghiệm
UI.

Dash giúp ta có cái nhìn trực quan hơn về dữ liệu, hỗ trợ quá trình khám phá dữ liệu, giúp
quá trình phân tích dễ dàng và đơn giản hơn.

Để căn chỉnh lại các lệnh cho chuẩn và đẹp, ta nhấp chuột phải vào vùng soạn thảo,
chọn Format Document với file *.py, và Format Cell, hoặc Format Notebook với sổ tay. Tất
cả đều ứng với phím tắt Shift + Alt + F. Lần đầu tiên thực hiện thao tác này, VS Code sẽ
hướng dẫn ta cài gói autopep8.

1.5 Gói lệnh

Trước khi cài gói lệnh, cần kiểm tra tính tương thích của gói với phiên bản Python

1) Truy cập trang lập chỉ mục các gói của Python pypi.org

2) Gõ tên gói cần tìm.

3) Quan sát khung bên trái, mục Requires.

1.5.1 pip: trình cài đặt gói mặc định

pip viết tắt của Package Installer for Python, là trình cài đặt (và gỡ bỏ) gói lệnh của
Python. Để cài một gói lệnh, từ cửa sổ lệnh (Windows: Command Prompt, Linux: Termial)
gõ

pip install gói_lệnh

Trong VS Code, để mở cửa sổ lệnh, ta nhấp vào nút Toggle Panel ở cụm nút bên phải
của thanh tiêu đề, chọn thẻ Termial, rồi nhập lệnh

thinhnd@huce.edu.vn [ DRAFTING ⇒ DO NOT PRINT ] Nguyễn Đức Thịnh

Chương 1. Cài đặt 8

Khi có phiên bản pip mới, nếu Python yêu cầu nâng cấp, ta dùng lệnh

pip install -- upgrade pip -- user

Trong trường hợp cài Python mà không chọn mục khai báo đường dẫn như Phần 1.1,
để chạy lệnh pip, ta phải duyệt vào thư mục cài đặt Python, mở cửa sổ lệnh trong thư
mục này bằng cách gõ cmd trên thanh địa chỉ. Và lúc này chữ pip được thay thế bằng
python -m pip

1.5.2 Quản lý gói trong Pycharm

Pycharm (và Anaconda) giúp ta quản lý và khám phá các gói lệnh bằng giao diện trực
quan, nên phù hợp với người mới bắt đầu, vì họ chưa biết chức năng của các gói lệnh, và
cần cài gói gì.

1) Mở một Project.

2) Menu File → Settings → Project (khung bên phải) → Python Interpreter.

– Python Interpreter: [Hình bánh răng] → Add → System Interpreter → chọn

trình thông dịch được nhận diện bởi phần mềm. Nên chọn trình thông dịch mặc
định của Python.

thinhnd@huce.edu.vn [ DRAFTING ⇒ DO NOT PRINT ] Nguyễn Đức Thịnh

 Chương 1. Cài đặt 9

– Dấu + → tìm gói lệnh → Install Package.

Mặc định ban đầu của Pycharm có sẵn hai gói pip và setuptools.
Cài đặt gói bằng cửa sổ lệnh hay bằng thao tác giao diện của Pycharm sẽ liên thông
nhau, tức là gói cài bằng công cụ này thì công cụ kia cũng dùng được gói đó.

1.6 Từ khóa

Lệnh

1 import keyword
2 keyword . kwlist

cho ta 35 từ khóa của Python

False assert continue except if nonlocal return

None async def finally import not try
True await del for in or while
and break elif from is pass with
as class else global lambda raise yield

thinhnd@huce.edu.vn [ DRAFTING ⇒ DO NOT PRINT ] Nguyễn Đức Thịnh