You are on page 1of 52
s HO GIAO THONG VAN TAL TRUONG CAO DANG GIAO THONG VAN TAL TRUNG UONG 1 GIAO TRINH Mo dun: Kiém tra danh gia chat long Keys aA az & A mdi han theo tiéu chuan quoc té NGHE: HAN TRINH DQ: TRUNG CAP Ha Noi —2017 LOT NOI DAU Nhim dip img nhu clu ca vige giang day va hge tp nghé Hiin trong mrimg dio tao nghé, Gio trinh kiém tra diimh gid chat krong mai hain duge bién soan nhim myc dich gitip gido vién thud tién trong viée gidng day, cho ngudi hoc higu rd muc dich, ¥ nghia cua kiém tra dinh gia chat long moi han. tigp cin duge vi quy trinh eéng wige thye 18 khi im vige t9i cde edng ty, nhd may va xi nghigp...Giio trink gdm co cae phan kién thire chung vé phuong phap kiém tra ip dung theo hai tiéu chuan cua Higp hii Han My AWS va Higp h6i kj sur ow khi Mj ASME. Gio trinh nay cd tham khao mét so tai Ligu lién quan cua mot sd trucmg Bai hoc chuyén nganh ky thuit, trong nghé trong nuée va Higp hoi, website cla nude ngoai Trong qua trinh bién soan mie dit cé rt nhigu ed ging nhung khong trinh khéi nhiing thiéu s6t, Rat mong nhjn duge nhimg ¥ kién dong gop cua quy thiy 6 gido va cdc ban hoc sinh dé gio trinh ngay cing hodn thién hon, Ha N6i, thang & nam 2017 MUC LYC N6i dung LOLNOI DAU MYC LyC SIEM TRA VA DANH GIA CHAT LUQNG MOL HAN Bai 1: Kiém tra co-tinh moi han Bai 2; Kiém tra cau tric kim logi méi han Bai 3: Kiém tra dé kin mdi han bing cée dung dich ehi th Bai 4: Kiém tra ket clu han bing ap xudt khi nén, made Bai 5: Kiém tra moi han bing tia phong xa Bai 6: Kiém tra méi han bing siéu am Trang » MO DUN KIEM TRA VA DANH GIA CHATLUQNG MOI HAN Mai sé mé dun:MB21 ThO! gian mé dun: 90h ( 1¥ thuyét:77h, Thue hanh:13h) LY] TRI TINH CHAT CUA MO DUN ~ Vi tri: Mé dun nay duge bé tri sau khi hoe xong hoje song song vii che mon hye MHO7) -MH12 vi MBI3 - MB20 ~ Tinh chat : La mé dun chuyén nghinh bat bude. ILMUC THEU CUA MO DUN Hoc xong m6 dun nay nguii hoe ed khit ning: ~ Chuiin bi day di: ede mau thir, vét ligu kiém tra chit tong moi hin - Mé ta ding quy trinh kiém tra chat lgng mdi han ~ Sir dung thanh thao dng ey thiét bj kiém tra - Danh gié ding chat lugng mai hin sau khi kiém tra ai thich céic quy dinh an toan khi kiém tra chat Igng mdi hin I, NOL DUNG MO DUN 1. Noi dung ting quat va phen phot shdi xian: —_—-— Thi gian ( gid) 1T Noi dung Tongs | Ly | Thyc ee | thuyét_| hank Bai |_| Kiém tra co tinh moi hin is 2 z I r Bai? | Kiémtracau tric kim loaimai | 15 3 1 Bai 3 15 13 l 1 Bad 15 B ryt Bai 5 | Kiem tra mai han bing tia 15 B 1 1 phing xa Bai 6 | Kiém tra moi hin bang sicu im | 15 1 a Cong 0 77 Ts J. Noi dung chi tiét: BAI1: KIEM TRA CO TINH MOI HAN LMU TIEU ; Hoe song bai nay nguéi hoe eé kha ning : ~ Van hanh thanh thao cae thidét bj kiém tra 46 cig Brinell, Vicker va Rockwell ~ Chuan bj mau thir d6 cimg ding kich third va tigu chuan - Gi lip mau thir chic chin ding vj tri edn thir « Thye hign cong tae kiém tra d6 cig Brinell, Vicker va Rockwell ding quy trinh ~ Nir ly ket qua kiém tra chinh xac - Thye hign tot céng tic an tadn va vg sinh phiin xuéng ILDIEU KIEN THUC HIEN: 1, Vat igu : Phoi hin ,moois han cin kiém tra 2. Thiét bj va dung cy : ~ Dung cy edim tay ; kim ,tude no vit cc 1é mo It hop dung-ey van ning - Thiét bj : May kiém tra dé cimg 3. Cite diéu kim khile : Giaos trinh kj-thuit hin , vii ligu tham khao .may chiéu da nang .may chicu vat thé ,miy tinh ngudn dign 3 pha ta dyng dung cu .cac trang bj BHLD TL NOT DU! 1. Khai nig : DO img la kha ning chong lai bien dang déo cue bd vi cé lién quan dén d6 ben kéo . DG cimg duge xie dinh bing cach do mirc 6 ching lai lye dn cua mai dam 6 dang chun én bé mat vat ligu . Vat ligu mili dim cé. thé li thép di nhiét luyén hode kim cuong ,c6 thé cd hinh cdu hole hinh thip .Bi cling duge xdc dinh theo kich thirde cia vét lim mii dim dé fai trén be mat -vat kiém . Do cing 1a mirc d} chong lai hye an cua nvii dim cé dang chuan lén bé mit vat ligu D6 cig eda kim loai ca ban va kim loai mdi han phy thude vio thinh phiin he hoc ,qué trinh néng chay va déng de khi hin cbign cimg .nhigt luyén .va nhieu yéu td khéc . Vat han edn cb gié'han d6 cimg o ving anh song nhigt va mdi hin ,vi neu ving nay qué etimg .st khing du deo e6 thé bj mit trong qua trinh ché tgo hfe van hanh va tinh chong an mén cd thé bj giam. D6 cig thd dai durge xdc djnh én miu mai thé Gia tj do eimg e6 thé doe due nhiy cdc dong ho do hogc tra bang ( do cimg Brinell } Hign nay d6 cimg duge do theo ba phwong phap thing dyng : - Theo thang Brinell Ding miii dim bing bi thép hose wolfram. - Theo thang Vickers Ding mii dim kim cuong dang hinh thap vung ~ Theo thang Rockwell Ding mii dim hinh eén bang kim cuong hoje bi thép Kich thude vét Kim duge ding dé xée dinh gid tr) dé cimg - vet lom eang nho thi vat ligu cng etimg . 2. DO cig Brinell (HB) Mot sé Toei may kiém tra ie ceding Brinell: Hinh I.1- May kiém tra ag cieng Brineti. 1D} cimg Brincll cho két qua khéng chinh xc khi khao sdt ving anh bong nhigt . Vi vay duge ding chi yéu cho kim loai eo ban . Don vj do do cimg Brinell : HB (kG/mm2) 7 Dé do dé cing Brinell may thay lye duge ding dé ép vién bi-trén bé mat min thir te dung Ine xde din trong 15 gidy . Bung kinh vét lm trén bé mat kim loai duye do véi kinh hién vi Brinell chia vach theo milimet.Ap dung edng thite sau dé xée dinh d6 cimg Brinell: P P: lis lwe tie dung vao bi thép F: Dig tich vér tam D: Purdy kinh bi thep d: Brréng kinh vét lm Hinh 1.3- Kich thede bi won do Phuong phip do 46 cimg Brinell thudmg ding dé do vat ligu c6 d6 cig thip, thang de dudi 450HB. Qua gidi han nay thi khéng thye hign duge chinh xe vi vign bi do bj bién dang. 3. DG cimg Viekers (HY) ~ Binh nghia Dé do dé cimg Vickers vet lom duge tao ra bing mili kim cwong hinh chép, si dung luc tic dung pho hgp véri d6 cig tia vat ligu. Thoi gian tae dung lye thuimg duge chutin hod ld 10 gidiy Hinh 1 May kiém tra dé cing Vickers - Val 1om ¢6 dang hinh vudng sim trén nén sang - Tink tosin Cée do dac duge thye hién theo dubng chéo vét lim, gid tr] d} oimg twong img duge quy chiéu tir bang miu hoje tinh toan bing cong thite: Hinh 1.6- Kich thedte vét tom va gid tri dé etiong Pe AV =L8S4475 Trong dé: Hy: Dé cieng Vickers Pe Lae tie dag: at: Busing kink mitt thie (d = 0,5( dy + dz }) [SE Hinh 1.7- Gée di héng gian cite mil tit Dé cimg HV cé the rat chinh xac trong khoang rong vét ligu, do mii dim kim cuong khéng bj bién dang. Cac vét lim khi do dé cimg Hv nho hon nhiéu so voi HB do d6 can chudin bj bé mat cén thin tude khi do dé cime, 4.6 cig Rockwell (HR) Mor sé loai may kiém tra dé cimg Rockwell: = #« Hinh 1.8 Thidt bj do dé citing Rockwell My do dé cing Rockwell sir dung mii dim bing thép dé do do cling cdc vat jigw mém va mdi dim hinh non bing kim cuong cho cdc vat ligu cimg, Su do bit dau bing tie dung tai trong sor bo dé dinh vi mai dim trén bé mat edn do dd cimg. Sau dd tic dung tai trong chinh. trong sorb P= 10 kG, - Tai trong chinh P: + Bi thép : P= 100 kG + Mili kim euong: P = 150 kG. Sau khi kim dang hd én dinh, tai trong chinh duge loai bo nhung vin gid ti so bj. $6 d6 cimg HR dua trén higu sO gidia cde chigu siu mai dim vei tii trong chinh va tai trong se b6, dunge doc trye tiép trén ding hd HR=E-¢ 5 Mina FO ls Mejor hat EY = Fed and Hink 1.9- Kick thie vét tom do dé cimgRockwell C6 nhiéu thang do dé cimg HR, phi nhat la HRB va HRC: ~ Thang B: gia tr] do duge ky higu HRB (P = 100 kG) - Thang C: gid tri do dupe ki higu HRC (P = 150 kG) - Thang A: gid tr} do duge ki higu HRA (P= 60 kG). Gid tr) 46 cimg ghi trong bao cdo thir gam mt sé theo sau la chit cho biét phirong phap thir: 240 HV10: d§ cing 240, phiromg phép Vickers, tai du do 10 K€ (= 10. daN). 22 HRC: 6 cimg 22, phiremg phap Rockwell, du do kim cueng cén gée dinh 120" (thang €). » Trinh tw thie hign do d6 cimg —.—— pee Tr | Néi dung Hind veiink ha | Ree cae hy, 1) Maimau - chi tiet cua mau - May eura ngang - May phay van nding | Chuan bi 7 May thi | - Kep dang mai thir a6 cing — | vitri, dam bao chde chin 5 | Doc ghi -Miubio | - Doc ding két qua cao thirva | kich thude dip vét om. = Kinh tp | - So sinh tigu chuin BAI 2: KIEM TRA CAU TRUC KIM LOALMOLHAN LMye TIED : Hoe song bai niy nguisi hye e6 kha nding = , - Trinh bay ede logi dung cy , thiét bj chudn bi mau thir day di Chun bj mau thir d} cimg ding kich thude dim bao yéu edu kP thuit - Nhda biét ede chit tim thye phit hop voi tinh chat cua kim loai ~ Sir dung cdc loai kin hién vi, kink lip think thao - Boe chinh xée cc thing s6 vé dé hat kim loai uén cae thiét bi do - Banh gid chinh xde chat lirgng ef mdi han ~ Thyc hign 161 céng tac an toan va vé sinh phan xudng H.DIEU KIEN THY'C BIEN: 1. Vit ligu : Phoi han mdi han cin kiém tra 2. Thiét bj va dung ey: ~ Dung cu cam tay : kim tude no it ar Ié mo let ,hOp dung eu van nang ~ Thiet bj : May cat , may mai. 3. Cite didu kién khde : Giaos trinh k¥ thudt hin , tii ligu tham khao ,may chidu da nding ,may chiéu vit thé .miy tinh .ngudn dign 3 pha ,ti dymg dung ey ,cdc trang bj BHLD IIL. NOL DUNG: guyén IY va qua trinh: Phan tich kim tuomg dirge sir dung dé phat hién cdc dic diém vi mé va vi md chia moi hin bang vigc khao sat sfc lat cat theo tiet dign ngang. Vig¢c khao sat eae be mit tinh va sgch trace hoje sau ta thye dirge thy hign tre tiep bang mat thurimg hose ede dyng cy quang hee . Kinh hién vi quang hoe ding dé phan tich kim tuong ¢6 a} phéng dai toi da 1000 Jan, ‘Hinh 2.1- Nhimg dung cu quang hoe ding trong qua winh kiém tra bling mit. a}- Guang (phdng hoge cau); b)- Kink lip cé dp phong dai 2-3 lan; o)- B¢ Khuéch ei ink sing, de phéng dei S— 10 lain: d)- Kink kim tra gin thang do, 1 phi dai $ ~ 10 lin; ¢)- Barescope hade imrascope eb ngudn sing lap trong, di phong dai 2 ~ 4 tan. Miu edn phiin tich duge cit theo tigu chun mit thé,sau dé mai va dlink bong dén imiic sing nhu guemg dé phin chiéu anh sang ehinh xie Sau khi danh bing , mau duuge tim thye .Thye chat etia qua trinh tam thye 1a bai lén mt miu sing béng mét dung dich cé kha nang an mon, Wat ligu kha nhau doi hoi chat 1am thye cing khae nhau Cac phn cia cau tric ¢6 4) din mon khic nhaw duge phan anh dudi kinh hign vi .nbés thé ma xe dinh dure edu tric mau . Mue dich tia phan tich kim tiromg dé kiém tra chit lurgng sin phim dan gid 6 bén mdi hin, xé¢ dink 36 lvong ,kiéu loai vi sy phin bo cdc typ chat phi kim logi trong midi han kiém tra s6 lung va sy sap sép cae duamg hin cau tric té vj trong ving nong chay ving anh hung nhiét dG va tham siu mdi hin , ‘éu cau chung cia quy trinh phan tich : dé phan tich cin cé cde thing tin sau: ~ Vat ligu cor ban va vet ligu han - Thanh phan chat tim thye ~ Gia cng tinh bé mat ~ Phuong phap vai théi gian tim thye bign php va yéu clu bo sung - Doi tuong thir 1.2. Chuiin bj miu thir: Miu thir edn duoc tién ,phay... ROi mai sau dé tim thye ( hode khong ein ) cho dén khi dat yéu cau 1.3. Gia cong tinh bé mai ‘Yéu cau gia cong tinh be mat phy thuéc vae cac khia canh nhu 3 ~ Loai hinh cin phin tich = Loai vit ligu 1.4, Cie phuong phip tdim thie : ~nhung miu thir vao dung dich tim thye ét chit tim thye lén bé mgt miu kiém ign phin Cc chat tim thae dién hinh cho kim logi carban.king dong mai him.mge dich va kiéu phan tich due cho trong CR12361 Tuy theo thong tin Jogi va nong 46 chat tim thye efing nhu nhigt do va thoi gian tim thye c6 thé thay doi theo wait ligu phan tich, Cac moi han ging nhaw e6 thé ng cde chat tam thye khaie nhaw. cite (ei trite) tha ta mdi han khi phong nay cling duoc ding de dink g dic, gia cng dp lye nén khi cung ciip thép pv} 9) nha két qua phin tich, ngang hodc theo mit méi bin va duge ché tao tong ting vi ¢ hit edt phiin lép hogc ngang bing each mai vi tim thyc timg kim logi va mue dich nghién edu. Vi dy mai han thép Co wg cain mai va danh bong bé mat chi can dit mu vio dung dich $0% HCI + #20 va ndu séi trong 30 p Giao diga méi hin véi viing anh hudng nhigt, sy phiin lop kim loai co bin, edu tric tho dai ctia méi han (hinh ding, kich thude, hudng két tinh, ving thién tich, xop co ngét) déu durge thé hign trén lit mdi thd dai, Trén lit edt cing quan sat thy khuyét tit mdi hin (khdng néng chay, khdng ngau, Lin tap chit, rO khi va mit...). Wide tim kiém khuyét tét hode theo tiéu chudin quan sit ngoai dang (VT) hode truc tiép theo dé phong dai dén 5 lin. Quan sat mit gay ngwéi ta xde dinh duge mdi quan hé cla be mat chay loding voi die trumg két tinh khi bj pha iy. Mai quan hé nay duge ding nhw chi tigu chat lugng cia tinh déo moi han. Thang throng nguéi ta hay chyp anh bé mat lat cat lam bién ban bru gid, anh dé theo tiéng Anh li photomaerograph (h 2.2 Dé bi tich lu huynh trong kim logi ce ban va méi hin npwii ta sir dung phyong phap vet hin Baumann. m gily anh phat sing di nhung sa bd vao- dung dich axit én lit mai thé dei, Sau ba dén nim phat duge gi ra xir vang - nau img vei dién 6 chia nhiéu leu huymh, 22. Photomacrograph cira moi hin 3. To ehite (edu trite) vi md Cu tric vi ma dirge nghién iru trén ede lit mai sau kbi danh bong vi tim thye véi d6 phang dai 50-2000 ede Lit mai vi md ng inh 16 chite vi mé ela méi hin va ving 1d vi ong quan gitta cde thanh phim clu H jin oxide: kich thude hat). Cae vet vi md cling duge t a Phan tich kim wong cling thudmg duge ding dé danh gta di thyémg luyén kim niu cée chit két tha phase thie ba, céc hat lin Ién qué mirc. Phuong phip kiém tra djnh lueng nbu xdc dinh thanh phdn phase hode xéc dinh kich thude hat duge thyc hign ket hop cing véi phan tich cau tic tI gi (h.2.3. ) Hinh 2.3, Cau tr Ninh 2.3, Lid het hat khi aiet vee hink ahanh cay trén be mat phe hy. Phin tich edu vi c6 thé theo dang di iy mdi hin, kiém tra tap chit phi kim hode két tia phase thi ba. Khio sit sy phat trién bat cing dirge ding dé tim nguyén nhin tai so két qua thir eo tinh thap, Vi du hat dang hinh kim lam 5 dai va dap giam di nhieu (h.2.2. ). 24 céin bing phase tr phiin nhé dén Bang Hieimg dén diinh gid cike dae didm bang phiin tich kim neoage Cie dje diém Khuyét | Thé dgi | Tho dgi | Kim Kim Chi t§ttheo | khéng | cd tim |twong | trong | chit EN im thye khéng co tim 26520 | thyc tam thye | thye 1 Nat nteg, 100 Xx x . eT 100 x x x x _| Teal (3. Nitiing too |X x [x [4 RS [Lx x x [x [5 Lan 300) Xx x x | Xx 6. Khong, thaw 40 |X x x 8 7.Dang hinh hoc 500 Xx x 8. VAN x | x 9. Cie Iwot va lop x |_& 10. Bién gid hat | (X) x 12. Cau trie ket tinh x x 13. Chuin bj lién ket | x x | x 14, Hung cain’ ép chiy x. x 15, Hugng 16 efite ther x = hat 16. Thin tich x x i ix) | & Ax) | Xx x | xX ‘Cha § X- dic diém thé hign, (X)- dic diém khong thé hign 4. Phan tich hoa hoc: Phin tich héa hgc duge ding dé kiém tra thinh phin kim Jogi ow ban, kim loi mdi han (tai tim va vung néng chay) cling nhw kim tra vat ligu han, Phan tich hoa hoe dé loai cae vt ligu khang dat yéu clu cing nbu nguyén niin xuit hién khuyét tat trong lién két han, De thye hign diéu ndy, eae phoi duc hoje khoan dupe lay ti vétligu va phin tich thinh phiin ha hoe trong phOng thi nghigm, Bdi voi méi han, edn phai ldy phoi khoan tit miu nhidu lop cé kich thse 75 mm * 10 im * 18 20m tréa mOt tim nén. ‘Vébi kg thuiit moi e6 thé phan tich nhanh thanh phan hod hoc bing phuong phip quang phé. BAI3 ; KIEM TRA DQ KIN CUA MOI HAN BANG CAC DUNG DICH CHi THI 1 MUC TIEU : Hoe song bai nay ngudt hoe ed kha nding = - Kiém tra diy da nguyén If kiém tra moi hin bing chi thi mau - Nhain biét ca logi dung dich kim tra dé kin cua mdi hin chinh xde - Lam sech ede vét bin , vét diu mé lop oxi béa trén bé m§t kiém tra ~~ MO ta diing ede quy trinh kiém tra chdt lung mai hin bing chat léng vi ~ Quan sat phat hign chinh sie ede khuyét tat cua mdi hin ~ Thye hign tt edng tie vé sinh phan xudmg HEU KUEN THY HEN: 1, Vat ligu ; Phoi hin ,moihan can kiém tra 2. Thiét bj vi dung eu = ~ Dyng oy chm tay : kim smdy mai ~ Thiét bj : Thiet bj kiem tra cé dinh, bé kiém tra xich tay. 3. Cie digw kign Kkhie : Giaos trind ky thusit han ti ligu tham Khao ry ebidu da nding ,méy chién vit thé zmiy tinh ngudn dign 3 pha ta dyng dung ey ,cac trang bj BHLD IL NOI DUNG: 1- Co'sé vat ly cia phuong php tham mao dan 1.1. Khai nig Nguii ta da sir dung phuong phép thm mao din khi kiém tra chat lugng han nong chay, hin vay tir rit lau, Phirong phap nay duge ding 4é phat hign va dinh vj ede khuyét tit trén be mat hode théng lén bé mgt nhw nat, ro, khong ngau, khong thaw, ming oxide... Cae phuong phap dé khuyét tit bing thim mao din eting duge ding dé kiém tra ede vat ligu La hop kim bén nhigt, vt ligu phi kim, chit déo, gdm... trong cdc nganh dign luc, ché tao may chuyén ding, giao thong... Kiém wa bang thim mao din dya trén ede hign tugng co ban a mao dan, thiim thdu, héip thy va khudch tin; anh sing; trong phin mu, Né gdm cdc bude chinh sau: Bude I; Lam sach bé mat vat kiém tra Bide 2: Boi hoc phun chat thim cé kha ndng thim vao cic mach mao din ham tao diéu kign thudn loi dé th ri khuyét Bude 3: Sau khi thim sau vio trong, tién hinh lim saeh bé mat logi bo phan char thden thita, Bae 2 abe 8 de § ee § Hinh 3.1- Cac buée kiém tra tham mao dan Bude 4; Boi hodc phun chat hign lén be mit, lép hign sé kéo chat tham lén be mit tao nén cdc chi th) bat lién tue ¢6 thé nhin thay bing mat thuGng hoac kinh lip. Bude 5: Kiem tra, gidi dodn cac khuyét tat trong dieu chiéu sing hode dunt tide d6ng cia tia eye tim. Bude 6: Lim sach vit kiém 1.2- Lim sgeh bé mit vit kiém tra a. Mye dich Dé cae chit thim cé thé thm nh§p su vao trong trong mao din thi bé mat vat kiém can durge lim sach, ‘Trong kiém tra hin thing ding cde phyong phip lim sach cor hee nhir phun efit, phun bi, cao gi bing co khi. Cac phutong phip nity lim gidm kha ning phat hign cdc khuyét tat be mat vi tao ra cic chi thi gid. kidm qua ede mach Hinh 3.2. Cec chi thi gia do lém sach bang co khi b. Céc pheomg phap héa hoe Dé ning cao dé nhay phit hiém khuyét tit trong cic két céiu hin quan trong, cing nhw trong cée qua tinh sin xuit khic, nguéi ta ding ede phyong phap lim each bing héa hoc. + Chit tay rita: co thé ding cdc chit thuge loai kiém, trung tinh hoge axit, hung khéng duge gay an mon vat kiém. Théri gian lam sach khodng wr 10-15 phat, & nhigt.d6 70 —90°°C. + Dung mdi: dung mdi khong c6 chitean (c6 diém bat lita >90 °C), ding dé tay fifa cde vet diu md nhung thutmg khong ty duge chat bin ban dit Ie + Tay hoi: ding dé tay nva cde ver diu mo ning, co thé lim sach vet ban. + Dung dich axit: Céc Lop mong axit 6 thé dn min bé mat, sau dé ria sach bing cic dung dich thich hyp. + Cae chit dy son: Cae lép son of thé way bing cic dung mdi tay son. Trong moi trang hop phai tay sach hoan tain op son. Sau khi tay phai duge nia ky dé loai ba edie chit bin, hat long thim mio dan Chit thim long If tromg cin phai théa min ef¢ yéu elu: ~ C6 kha niing lam toa vi thm nhjp séu vio bén trong vat qua cic mach mao- dan. ~ ltbay hoi, lau gidt duge liu trong vit. ~ DE duge hit lén bé mat khi phun chiit hign (van «trang thai long) ~ Khé bj phai miu hoje bj gidm higu suat huymh quang. = Lim speh 8 sau khi kiém, = Khing doe, khé bie chity. = Céstinh tre di véi vat kiém hode thing chira. - Gid ea hop Hy. Hinh 3.3- Sw tao thanh site cding bé mat d. Phin toai kiém tra bang thetm mnae din Theo dic diém sing mau céa vét chi thi khuyét tt, ng tw chia Lim ba phrong phaip kiém tra khuyét tat bing tham mao din: miu, hujmh quang va huynh quang - mau, Theo nguyén If tg0 nén vét chi thj khuyét tt, cde phuong phip kiém tra bing thim mao din dure chia than ba cach bign binh: ~ Hign do helt ~ wat va kh. ~ Do héa tan (khuech tin) bing wige sit dung thudc hign mau hoe khéing mau, ~ Khong hign: khéing o6 bot, tw hién, 2- Phong phap kiém tra thiim mao din a- Thiét bj va vat ligu ‘Thiét bj va vat ligu ding trong kiém tra tham mao din don gidn hon nhieu so vii cic phurong phép khéc. Do dé phuong phdp nay thuing duge tinh dén khi kiém tra lin két han, be Thiét bj kiém tra 06 dinh Cac thiét bi cé dinh ding trong kiém tra thim mao din thudng cd nhidu loai tir dom gin dén ty ding hoin ton, Ching phy thude vio kich thirde, cdeh bé tri va yeu cdu kiém tra, Thiét bj kiém tra gém ede thinh phan chinh sau (Hinh TILA): w ‘Tram tién lam sach ~ cach fi - Bé chia - Tram Jam kho - Tram gay nhd wong - Tram nia (bé, thuimg e6 nguén sing den dé kiém trad} sach) - Tram bai hoge phun thude high - Ta sdy ~ Tram kiém tra (budng t6i ed ngudin sing den) - Tram lim sach sau kiém tra — cdich li Anh sang dex Hin: J.4- Thiet bj kiém tra co dink c+ Dung cu phy tre ~ Hé théng phun tinh dig Ca chit thim va chit hign déu c6 thé dua vao vat kiém bing thiét bj phun tinh ign, He thing hoat dong dya trén dink ludt co ban cua trudng tinh dign: ede din tich chay vé cue trai ddu, Trong thye té, tneong didn tir dire to ra giira vat kiém va sing phi néi voi ngudn didn, Hink 35+ Hi théng phun tink dign Cée hat chat thdm mang dign tich fim bao quanh vOi phun eta sing, Khi cd dang dign, ludng bot chat thim dirge phun ra bam vao bé mat vat kiém, Chit thim tgo thanh [dp trén bé mat lam ewing dé dién tring gidm di, hc dé chat tham lai ty pho lén cho mdi. So voi hé thang bé nhiing, bai quét, hay ding binh xjt thong thuéng, phun tinh dign.cO wu diém la tc 4 phun cao, phi déu va an toan cho nguin thao tie, - Ngudn sing den: La nguén tgo ra tia circ tim (bude song X= 300 mm» 400 nm) dé quan sat cic chi thj huynh quang. Cau tao nguén gdm bien dp diéu chinh dng thiét ké néng, mbt béng thuy ngan cao dp va bd min lee duge kip vao chao dén phan xa Nawan sing dea 3- Thiét bj kiém tra xaich tay BO ich tay throng duoc ding khi kiém tra cic lién két han tai bién tnrimg. Cie phurong phip kiém tra mau va huynh quang déu hay duge ding, dung cu duge dung trong céc hop dé nghé gon abe gom ~ Ngudn sing den ~ Dung méi lim sach (dau mo, san, gi) = Binh xjt chit thim (hujnh quang, miu) = Binh dyng chat hign ust = Chit hién khé dang bét - Khin thm, ban chai... Hinh 3.6- BG dé thm huink quang xéch tay 4 Vicligu a- Chit thim chi thi 16 nbgy cia chit tham cing cao thi kha ning phat hign khuyet tat cang nh, CO cic mite d6 nhay: ~ Mite 4; Dé nhay cue cao ~ Mite 3; Dé nhay cao > Mite 2: DS nhay trung binh ~ Mite 1; BG nhgy thap Khi 6 nhay ting thi cae chi thj khong lién quan cing ting, do dé chon chit thiim sao cho tim duge khuyét tat song khong tao rt qua nhieu chi thj ao. Cac chat hign. duge chia ra: jung dich va huyén phi mau: mau va vé se, huynh quang, miu- huynh quang + Theo diu higu cdng nghé: logi bo chit thim dur bing dung mdi hitu co, ira bing mide, rita nude sau tée dong kim sach (hu nha tueng hoa) be Chit lim sach Két qua kim tra khong ding tin edy néu bé mat khing sach. Chit lim sach giip chat thim Ning kha ning thim wot bé mat va dién diy khoang khuyér tt, Tuy theo bé mat, cde char lim sech La céc chit thy rita, axit, kiém, hode la cit phun... c- Chat hign hin Ding dé hin chit thim chi thj tir khuyét wit voi mye dich tao thinh du vet chi i trén nen, Ngodi ra chit hign con Kim ting chieu diy lop tham lén trén nguéng phat lan rng kich thirde ede chi thi. chit hign con lim ting 46 tong phan gidp cho én va gidi dodin cae khuyet tit dé hon. Khi chiéu dnb sing den, chdt hign hujnh quang mau den cOn chat thim ¢6 mau ving chanh, Trong khi chét hién kha kién tao nén tring cho cae chi thi khuyét tit mau do hoge da cam, Béi voi chit hign van dé an toin cin duge cha ¥ do cae hgt 06 kich thude eye nho 06 thé gay hai cho duémg hd hap. Chat hign loai dung mdi chia cde déc to nhe, dé chay nd! §- K¥ thudit kiém tra a- Phuong phap kiém tra phat Cac phuong phap chuin bj bé mat kiém tra, chit thim, chat hién... khi kiém tra, lign két han giéng nhu khi kiém tra chit Iuong cdc qué trinh céng aghé khae. Trong thiyi gian kiém can phai tinh dén cdc bé mat cua lidn két (méi han, ving anh huang nhiét va lin c&n). Khong gian phai da dé tiép cn tit ea cdc phia (chan méi hin, dink mdi hin), Lua chon cic phuomg phap kiém tra cin cit vio dé nhay yéu clu, kha nang chéng am man cia kim load, chit Inong bé mat lién két han, diéu kién tiép can va chiéu sing ving kiém tra, Nén kiém tra dudi anh sing 6 cudmg d} khoaing 500 dx, Vain dé khé khi kiém tra thiim mao din la kiém tra moi han cd d@ bong bé mit thip, nd s® tao nén céc chi thj gid gay khé khiin cho giti dodn. B} nhay lon nhét cia cde phuong phap thim mao dan dat duge khi kiém tra bé mit e6 do bong V5 (R=20) Vige kiém tra cde lién két hin khuéch tin tiép xde e6 Kkhuyét tit dang phing gip nbiéu khé khdin khdng chi déi voi phuong phap thim mao din ma cé ede phuong, phap chyp anh phéng xa hoge siéu 4m, be Cae chi thi va gti doan ~ Chi thj hugnh quang: Khi duge anh sing den chiéu vio, cic chi thj tir chat thim bujnh quang phat ra rit manh trong budng tdi, Hinh dang va dé sing etia chi thj cho biét logi va mite dé cia bit lin tuc. RS khi ed hinh won, d5 sing phy thude vio chiéu siu cia bit lién tye, Vér nint biéu thi bing cic vach sing lién tuc hay dit doan, = Chi thi md; Khi thude hign khé thanh lop nén tring méng, cde chi thi bat lién tue dain din duge high rad vi tri trong ding. Mau va do rong ea chi thi phy thude vao chigu sdu va rong ca bat lign te, > Chi thi gi Dé 1a cae chi th) khing phai do bat lién tue gay nén, Nguyén ahin la do lim Sach khong trigt dé, vin tay, nbigm tit... Thudmg thi ede chi thj gid d2 nbgn biét vi chang c6 lién quan chat ché dén ngudn goc phat sinh ahur vét ehén, diém han, ~ Giti doin: Giai doan mot ehi thj li xe dinh duge ban chat eaa chi thj do bat lién tue gay ra, Ching od thé 1a nin, rb khi, khing ngdu hay chi la chi thj gia, Cin ei vio tiéu chuan diéu kign lim vige, kha nding sir dung cha két cu ma dinh gid bat lién tue d6 6 phai ld khuyét 191 hin khéng, ‘+ Miu chuiin ‘Trong thye té ngudi ta xée dinh 4} nhay dat duge bing eich so sink két qua m tra lién két hin voi ee miu eb cae khuyét tit ty nhién hode nhin tgo eé sin, Higu qua kiém twa (chdt long vat liu, ti wu cde bude kiém tra, dé nhay phat hign khuyét tat) due thir nghiém trén cic miu chuiin nhin tao cé cic khuyét tit md phong theo khuyét 1at duge phat hién trén vat kiém., Theo timg tigu chuiin céc miu niy duge ché tgo khéc nhau (vanh khiin, thanh try, tim phing), vat ligu thurmg lA nhdm, thép, nickel. * Cac mau chudn nhom: Duge ché tao tir hop kim nhom 2024-73 (duyra JIG) vei kich thude 50x70x8 (mm). Dau tide miu direc dét khong déu wen ngon lita tir 510 én $20 °C wong vong 4 phi, sau dé ning true tiép vio nurse lanh dé tao nén cde vét nit ding tam tren bé mat mau, Dé so sinh miu duoc chia lam 2 nia bing mot rinh nho sdu 1.5 ma Hinh 3.7- Mau chudn nom va kiuyét tt Mau ché tao theo phuong phip nay ding dé so sanh tinh ning eda chat thiim méi véi chat thiim ehuin ® Miu chudn nickel mg erom: Tam niken ma crom sau dé gay bién dang tao eae khuyét tit cd kich thude khiie nhau duge ding dé xde djnh €6 nhay cia phuong phip va kha nang lam sach bé mit cia vit Phuong phap kiém tra bing thim mao din duge si dung 6 higu qua khi phit hign cic khuyét tt bé mit lién két hin trong cée nh may ché tpo may hoa chit, kiém tra hin vay minh hop kim cimg va thin dyng cy dt cing nhw cée qué trinh khie Hinh 3.8- Maw chuan aickel mg chroma ~ Trinh ty thye hign kiém tra Hinnh vé minh hoa Dung cu Thuing sit Lam sach iene oe toe dich lim sach, th hoi Cho chit es ee thin tham Bo dung ey |e ee : i vito bé mit vat 2 | nhap vio -thidt bi ther t at kigm thdan thd | Ki €€ Khodng x 15 nin, Chat tham sé di vio su bén ] trong khuyét tat do tac déng mao din Sau khi cher da thei gian tham cin BO dung ey | lan sach chat thim -thiét bj thir | dir bing vai mém thim thiu | cd wim dung dich am sch Lam sach 3 | chit tham / Sau khi chit tham dur thira durge law hét, phun (bai) kop 8 dung cy | mong thude hin -thidt bi ther | én bé mat. Chat thim thdu | thdm trong khuyét tat s8 duge hit ln bé m§t nha tie déng mao din. Bai thude 4 ‘hién Chn kiém tra sau khi thude bién, thiim nhip vio. Cle khuyét tit st hién lén thanh vat trong thé gian hin, Gidi doin durdi anh sing thirtmg hode dén tir ngoai - BG dung cu - Thiét bi thir thiim, thin idm tra thd gian hign Sau khi kiem tra cin lam sach (rita) todn bé dé ching gi Lam sach sau kiém tra + Miu ghi baa cao UEC) IV- Céng tc an toin ~ Trong kiém tra thim mao din phwong phap hién hinh khuéeh tin duc sir dung réng rai, Sau khi lim sach chit thim, ngudi ta phun hoje quét lén bé mit vét kim chit hign hinh tring, Bé kiém tra chiit lugmg lién két han thuémg ding chat lang tén co sd diu héa va dau théng. Néw kim chat tham thi thém chit nhuém miu Sudan va made; néu lim chat hign hinh thi thém edn va bét phin tring. Cha y ring cdc chit nay e6 chita dc t6 ham lugng thap. = Khi kiém tra bling huynh quang dé dim bao an toan, khong due dé dén chidu tnye tigp vao da hay mat, ~ Doi ¥6i chat hign van dé an todn edn due cha ¥ do céc hat oO kich thude eye bho c6 thé gay hai cho dung hd hap, Chat bign loai dung mdi chia cae dée té nhe, dé chy né. BAL4: KIEM TRA KET CAU HAN BANG AP SUAT KHi LMuC TIEU : Hoe song bai niy nai hoe e6 kha ming : Sau khi hoe song bai nay ngudi hoc ed khi ning : ~ Trinh bay diing nguyen Iy kiém tra moi hin bang ip lye ~ Lam sach vét bin diu md, lop dxy héa, xi han trén két cdu edn kid tra - Chudn bj dung cu , thiét bj .vat ligu kiém tra mdi hin bing ap Iwe day di an toan ~ Liip gidp ede thiét bj dung cy cin kiém tra chic chin chiu duge ap suai cho phép cin kigrn tra wr 5 = Thy hign cde bude kiém tra két clu hin bing dp hre ding quy dinh ~ Quan sat tim ra nhimg ehé khuyet 1at cua moi han - Thy hién tét céng tac vé sinh phan xuéng EU KIEN THY'C HIEN: 1. Vatligu : Phéi hin mdi han cin kiém tra 2. Thiét bj va dyng ‘ . - Dung cy eam tay : kim tude no vit e@ 1é mo 1ét dng hd do fp lye mude,khi. - Thict bj ; May nén khi,may bom nue 3. Cac dicu kign kite ; Gisos trinh ky thujt han , tai ligu tham khdo may chigu da nding .imay chigu vat thé zmiy tinh .ngudn dign 3 pha ta dyeng dying ey ,cac trang bj BHLD NOLDUNG: 1. Khai nigm chung; LA. Thye chat ; ‘Yéu cau quan trong khi dang cac két clu hin chira dung eae chat long ( chit khi duige hicu nur la chat long nén dirg ) phai dam bao do kin va khong bj 16-11. kin cia kip vo duge xéc dink nhy la kha nang ngan edn ehit long thim qua né.Két cdu han kin trong thye té hin la khi dong ehat long qua v6 cua nd khong virot qua gid tr} che phép dieu nay dim bao cho két eau kim vige binh thurmg trong khoang thor gian dit cho.Gia tr) eda déng chat long tham qua vo két cau danh gia mire 6 kin ota ket cfu. Mire do kin khong nhw nhau ddi voi ede san phim khie nhau va ean duge xe dink dya vio diéu kign van hinh binh thudng eta két edu. Nguyén nhan chinh cua vige gidm dé kin trong ede Lién két hin 1 cde kbuyét tit thim xuyéa, Ching thuimg et dang kénb r8,nin,khéng ngau Trong cic nghinh co khi nguiti ta xdc dinh ching theo cae de tng ea ban: 49 nhay phat hign cbt long nding suit kha nding phat hién 16 ri toan phan hay cue bd gié thank 49 an toan kha ning eo khi hoa we déng hia N-NUOC a 1.2. Phan logi: C6 nhiéu phuong phip kiém tra r6 ri mdi phuong php cé pham vi nhay 11 wu vi. duge si dung trong mt s6 treémg hyp ehat dinh. Theo tiéu chi cu thé vige lua chon thuimg duge thu hep bai nhing diéu kién dic bigt hoe gia than, Phuong phap kiém tra ro-ri saw: kiém tra mach 1) siéudm,khéi phd,bit,bar dign Uir,hign mau, :bot - ming mong kiém tra thay tinh thay d6i dp sudtdiu vét chat long,caoap ,halogen,d din ohigt (He),dudng do,dinh diu phing xa,héng ngogi,,dm thanh detector ga dign tit. Khi kiém tra ro ri két edu han van dé quan trong 1a ding phuong phap nio la phat hign chai riy hay do te 09 rd ri .Théng thang khi dang sin xuit chi: yéu hit phat bign eh rd- edn dang sir dung do te 4 ri ri. 1.3. Diie did Céc san phim khi edn kiém tra bang rd ri phat chiu qua mot thé gian nhat dinh,hoje phai bio todn ehiit ehtra,hoge chit chira bj rd ra khdng vrgt qua gid tr] cho phép, Sirré ri cia ede sin phim nay e6 thé 1a do vit ligu khéng min ehie fing nhur lién két gira cée phin tr vii nhau khong chic chan.Anhr huimg eda vit ligu khéng min chét thuimg duge tinh toan va logi bo Kkhi thiét ké,chon mac vat ligu, chidu day. Swrrd ri chi xdy rn chai yu er chd ndi ghép thio durge (ren,bich,khp néi,.) cing nhu khéng thao durge { hin,han vay.dinh tan,dan..) 46 kin khi can thiét ea lén két duge dim bao bing hoin thign két cau va qua trinh cong nghé hin,lip rip.Tuy nhién van con cée cée loai khuyét tt khac Mim rd ri lién ket Ngudi ta phat hign cic khuyér tit nay bing cdc phuong phap kiém tra ré ri,sau dé loai bo khuyét tat gia cé lai bang han sira, Mie di phdin iém rd ri xdy ra tai ché ndi thdo durae,nhung cling ed khi tai ché moi han do kin khong dam bao. 2.Cac hign tugng vat ly co ban trong kiém tra ré ris 2.1D§e trung vé ra ri: Nai dén ro ri o lip vo ta thay ehting e6 hinh dang khée nhau,che nén dé -xée dinh dae trumg vé 1 ri ( hinh dang kich thuse tiét dign ngang ) thye té la khong thé. Tuy nhién voi quan diém chat long thodt qua theo dudmg kinh eda kénh e6 thé chia r6 ri ra thank, cic Ingi sau; ~ Lib ra thurtmg ( d > 0,5 mm) ~ LO ré mao din kim (0,5 Dién day chit chira (chat long lam vige hae nude) vito vat kiém. > Lam kin vat kiém roi bom dé tao dp sudt du can thiet trong vat kiém Git vt kiém dui dp suat thir trong mot thoi gian xic dnh, Quan sat vét kidm, tim ché dong nude bén ngoai, hae thay di chi thj cima gidy loc nut vet cua chit chia, . Khi phat hign durge chd ra, ghi nhiin gid trj ri xa ip Che d6 kiém tra (chat thir va chat kiém; gid tri ap suat du; thoi gian gitr; thai gtan dat gidy Igc...) duge xdc dinh theo yéu cau k¥ thudt cua vat kiém. “Trude ki thir kin, vat hin cin duge kiém tra so bd bing cic phirong phip KTKPH kehie dé phit hign nif, khong nau, rb... anh hudng dén 4 bén vi dé kin rm sao Dé dam bao d6 tin cay cin thiét cing nhw dé co khi hoa cic nguyén cong, khi tra két cau hin san xuat hang loat bang ré-ri nguéi ta tien hinh kim tra trong cic xuéng thiry lye rigng, Dj nhay eta phuong phép la kich thusde gigi han eta chi rd ghi lai chive xée dink bing dong kinh vét chat chira trén nén gidy loc. Kich thude vet phu thude vio thai gian liu git dé dip suat th, Trén (h.4.1) cbi ra quan be gia d@ nhay va thoi gian haw gir caa div AMI-10 khi dang kink vét du trén gidy loc li. 2 mm, BO nhpy eta Phuong phip ting dang ké khi ting thoi gian gitr dén 15 piuér, sau di ting it di, Voi thoi gian gidt nhur vay dé nhay cu tong diong véi déng khi thoat ra dud ap suit 0,1 MPo Trude khi thir gui ta lam kin tit ca sie nip nhin, hong, eae dng abi duge van kin lai, ed 15 bit bing ndp (hin hode chen g6...), trir hd cho mun khi ra. Cho nude vio, lim kin lai ri diing bom tao 4p sudt dur trong vir kiém, Gia wi ting sud du theo tigu chun trong ding va thuimg ly biing 1,5 ~ 2 lan dp sudt lam vigc. Gilt ap suit du trong vat kiém khoang 5 —6 phuis theo cde didu kign ky thuat xtc inh, Sau dé giam ép suit dén gid tri im vige, 26 nbe vao thinh bing diu bua tron tai nhiing diém cach mép hin 15 — 20 mm, déng thoi quan sit mdi hin vd ving anh hung ohiét. Mire 6 kin khit cua vat kim va vj tri ro duge xc dinh theo sy giam ap; mach rd trén be mit c6 dang tia hoge gigt nude; cing nhu ving dong nude trén bé mit. Bing cach kiém tra dj kin nhur thé cé thé phat hign ede khuyét tit (mach rb) cd durimg kinh khoang | jem, Bé trinh phai thir lai nhimg ché nghi ngd, trudc khi thir thuy lye gue ta da thoi vio vat kiém o6 két cau phite tap cdc ludng khi nén thich hgp vei dp suat 0,02 — 0,03 MPa, Khi tién hinh kiém tra bing dp sudt thiy lyre edn phai tuéin thi cae quy dinh v8 an toan cia cac binh, thing chita.,. chju ap lye. 3.2. Thir bang 6 nares Cac két cau dang her - binh chira, xitec, khoang tau - duge kiém ira bing each dé nurée van. - % ‘Trude khi kiém tra mdi hin phai lau sach bang gié lau va sity khé. % Do nude vio dén ngan di cho vi gitt mét thet gian xde dinh, “ Tim ché ro vi dinh kich thude theo tia nude hfe chd dong nude trén bé mat. Ché d6 kiém tra (mie nude, thoi gian gid trinh ty quan sit) due xde dinh theo dicu kign kj thai Thy thude vio két clu va cng dung eta sin phan mi dit tha gian gitt tit 1 - 24 gid, Kich thude cua khuyét tat c6 thé dén 0,5 mm. 3.3. Thir bing phun nude: Nurge durge phun vio mot phia ciia két edu han voi ap suit 0,1 — | MPa tity theo yéu cau, déng thei quan sat phia bén kia, Vj tri vi kich thude mach r duge xde dinh theo tia, gigt nude va ché dong ¢ phia khé, Néu during hain thing disng thi phun tr dud len. Cé thé phat hién duge khuyét tit c6 duimg kinh dén 0,5 mm. 4, Phuong php phin tich khi: Phuromg phap phan tich khi duge sir dung dé kiém ta cdc hé thing chira khi kin am vigc durdi ip suat dur. Phuong phap nay dya vao sy thay doi dign tre sei dat khi co khi thir, Dign tro durge do bing edeh so sinh né véi dign tre eta soi dt nhur vay trong khéng kh. ‘Trén bd.1 chi raco cu cam bién cua bG dé cata ~trén co sé phan tich khi. Tham cim bién (h.4.1) ¢6 hai kénh riéng bigt thing voi nhaw 6 phan sau trong kénh chung. Theo tre ciia cite kénh dit ede phan tir nhay em - sqi te kim logi duge dét ning bing dong dign, Thin cam bién i khoi ‘dong dé logi bo tic dmg nhigt bén ngoai dén sqi toe, Mai sgi toc e& ign tro Ry durge mie vio bai nhainh eta mach céu nhwr h.4.2 b, ro trong hai nbanh khde nhau hop vio phan da cua b# do, Khi khang khi sch di qua hai kénh cia cam bién thi chinh cho cau cin bang, Khéng khi dupe hut ra ngoai nhér quat. Khi lim vige dt cam bién doc theo Tién két cain kiém tra, Néu khong ro i thi clu van can bang. Do khodng clich tir I vo ede kénh cua cam bién SSRI! © me ween 10 ree mene én bé mat vt kiém khdc nhau (h icicles 4.2.8), nén orehd rd khi kiém eng véi khdng khi s8 di qua kénh trén cia cam trong khi 43 o'ieénh didi chi c6 Khdng khi vio tide. Vi dd din niet cita khi kiém vi khdng khi khac nhau nén diéu kign Lam nguoi thay doi din dén dign iro soi t6 thay doi. Cau bj mit cin bing, dién ap mat cin bing duge do bang cac dong ho va bo phan truyén tin higu mio dé, Vige diing mach bi trong bd dé lam cho eam bin rit nhay ddi voi mach ro khi thir. 186 dé cata thudmg duge ding nhu dung cy xich tay gom o6 bd thu (cam bign dt goal) vi b@ bién dai (khdi do}, Sgi t6e cdim hién duge ché tgo tir hop kim platin hoe volfram. Dé hiit khi vio bd thu ngudi ta Lip quet ding dong co dign mor chiéu. The 46 quat duge diéu chinh dé chon ra due ché 6 kiém tra can thiét. Do nhay cui 6 do cata phy : thude chu yéu vao khi thir di | chon, m®t phin vio dé din (h4.3), Véi phuong ki thurdng ding cdc chit khi RH, He, Nz, CO2, freon. 4) din nhigt ea chéing Kk bigt Voi khong khi. BS nhidt trong dai cia vai chit Sir é ki & midge d6 0° C va Gp suit ti teas Pek Cea eae 1 ai theo bang (1V.1) Bang 1V.1. DO dn mhigt wong déi phap kiém tra bang phin tich 3 i Khéngkhi | Hydro Heli Cachonie Nita 1 17.130 6,040 0.614 o,o74 DO nhay tuyét déi cua hén hop chira 90% freon vii khOng khi li (2-:-4).107 mm’. MPals, Dic tinh kj thuit etia ce bd dé cata do Lign x6 ché tao duge cho wong bing IV,2. BG dd TIT7101 di déng, ngoai bé thu va bé bién dai con ¢6 Iehdi ngudn via day cap dai 10 m. Do trong long 66 dé khéng ion lim nén nd duoc ding trong cdc phan xuong dé phat hign mach ré cue b6 cua cac ket cau hin kho lon, Bing IV.2. Dic tinh k¥ thudt ctia ede b§ dd. cata Kicu Neudndign | Kich thude Trong long ‘mu THTIOL | Xoay chiéu | BG thu: 34*35*142 127V/220V.T | BO bién dai: 164*136%64 ansd Khoi ngudn: 240*165*120 S50 He (Cap dai: 10000 THTIOIM | Xoay chigu | Toan bO: 260°160°110 q va m@t chiéu Trong diéu kign cong trudmg thi ding b} dé THTIOIM vi durge cung cap dign nhs dign ludi hoe pin. NO duge ché tao bang cdc mach tich hop rin nén kich thude nho gon. Thai gian uf cia ed hai bd dé khong qua 1,5 s. Ding tin higu bing kim, am thanh hoe dinh sang. Uu diem cua phurong phap phiin tich khi: c kha nang phat hign mach r cue b6 cla bit ky loai khi mio; phat hign heri chit long dé bay hoi 5. Phuong phap tao bot: Nhur tén goi phurong phitp nity dua trén co’ st ehi nhiin cde mach ro cue bé theo sit ién bot cua chat kiém (khi), Phuong phap nay duge chia ra ba nhom khéc nbau: khi nén; khi nén-thuy lye; ebvin khéng, §.1. Phuong phip khi nén: Phuong phip nay duge dling dé kiém tra cic ket cau han, han vay dang kin vi bo, Khing khi durge diing lim chit kiém va chat thir, Chi thj 10 la ede chat tao bot. Co hai cich thye hign phuemg phap khi nén: kiém tra bang khi nén visi vige bai chat tpo bot vi kiém tra bang dong khi nén. a. Kiem tra bang khi nén vei vige boi chit tg0 bot: Cich nay duge diing dé kiém tra ede két eau han chira chat King hode khi, Sau khi lm kin vét kiém ngudi ta two nén dp suat thar thudng bang 1,1 — 1,2 ip swat lim vige. Dé bao vé vat kiém khi dp sudt ting dt ng6t can phai Lip van an toan yao hé thing. Xie dinh 46 len va vj tri mach #0 bling cth bai chit tg0 bet lén bé mat ngoai cua vat kiem, Thdnh phiin cia hit ny phy thude vao nhidt 46 khi én hinh kiém tra, thudmg co mude, xd phong, 1. aiyeerin, NaCl, Cac, Fae TA Cee Sopeorpearne: Chat igo bot duge boi lén bé mat vat kiém bing chai quét hoe bling sing phun bot chuyén ding Néu cé khuyét tit thi ngay lap tic xudt hién bong bong ca chat tao bot. Cac ché ro duge sira theo digu kign kj thuat. Dé phat hign mach rd eve bd thi duimg kinh etia bot nhin thay ehua ver phai lin hem dudng kinh bot co ban ty thinh dam it nhit ba lin, tite li D'> 3d (h4.4) Dé nhay cua hong phip kiém tra e6 thé diroe danh gia theo céng thie: a=07Oe py, trong dig q—tuong khong khi thodt ra nho nit ghi dure: In during kink nho nbit ca bot tao thank #— thé gian tir lie hinh thanb dén khi tan bot Par— Ap suit khi quyén C—hé so chuyén doi don vi. Phuong phap da néu c6 the phat hign diege khuyét tat durdmg kink dén 10° mun, DO nhay ti han eda phyong phap nay theo gid tr] dong khi tir 7.10" — 10° mar’.MPals. Khi tién hinh kiém tra bang khi nén phai twin th nghiém ede quy dinh vé an todn trong vin hanh thing chju 4p lye, Bé teinh no khi kiém tra phai thye hign o nhiing noi co each li véi trang bj bao vg tuomg ing, b Kiém tra bing déng khi nén: Burge ding dé kiém tra dd kin cic két chu ho kieh thurde Kin, Mor pha cla lién két han dire quét chat tao bot, cin phia kia théi ludng khi nén dirge cap qua dng mém yoi dip sual dur 0,04 ~ 0,05 MPa. Dong khi phai yudng géc vai bé mt kiém. Khoang eich giita diu vai dén be mit kiém khong uge quit 50 am. Vi tri vi dé Lin etia mach nb ‘due. xi dink theo bong bing ctia chit tg0 bot Theo tiéu chuin TOCT 3242 ~ 69 cic lign két gidip méi, chr T va han gée duge kiém tra bing dong khi nén phai c6 chiéu day khong qua 10 mm. Khi dé tai lien ket c6 thé phait hign duoc kbuyét tt thm xuyén —rd 15 kim, nist, chay thing, khOng ngiu voi duimg kinh dén 0,5 mm, 5.2, Phuwng phap khi nén-chit Jong: Due ding dé kiém tra d kin céc ket cau hin, hin vay chju ép suat nhu binh chira, bg thdng.chira kit va thiy Ive. Kich thse vit vio chit lang chi thj (4.5). D9 lon vd vj tri mach ro duge xe dinh bing cie bong bang khi kiém trong chat lang chi thi. Khi kiém thurémg fa khéng khi hode nito, chit long chi thj- mic hoac cin. Tiiy thea a} loaing khéng khi déi vei chit long chi thj ma chia ra Kim hai edeh: bé nhing thyrmg wa bé nbing ap thip, ‘Theo each be nluing thing kiém tra 6 ap suat khi quyén. Trnde khi kiém tra phai thir sourpoam. reprernnnocti 446 bén, Sau dé kiém tra theo ede bude sau: + Dua dp suit dy vio vit kiém dén gid trj (20 ~ 30)% ap suit thir % Nhling vat xudng bé chit long chi thi Ting dp suit dén gid wi dp sudt thir > Luu gilt trong khoang thai gian phat dinh % Quan sat bong bong khi xuai hign trén be mat chat long. 0 Ché d6 kiém tra (dp sua, thoi gian) theo didu kién ky thudt cua vat kiém, Quan hé gitta strc manh ludng khi Q véi duimg kinh D va so lugng bong bing durge xe dinh trén ec si can bing néi lye va nggai lye lén bong bing: Pe Pa + Pat * Pas P= OHV: Poa 40PD: pe ph trong dé: p;— ap suit bén trong bong bing; V— thé tich bong bong; r thai gian dign dy thé tich bong bing: py Ap suit mao din; ea str cing bé mat; py ~ suiit eO¢ chat long: p — mét dé chat lang; g — gia toe trong triimg; A — chiéu cao e6t chit ig: — pst khi quyén, Tit dé tinh duge dng suat dong khi: RD ( dor on 82% + pgh +p, Dé nhay thye té cba bé nhing nude chi thi thurdmg dat 10° mm. MPats, Con khi bé nihting cén chi thi thurémg 48 nhoy dgt 0,5 107 mun’ MPais, dé lado site cing bé mit ctia nurde gap ba lan edn. ‘Theo cach he mhiing dip thdp khoang khéng gian trén chat long chi thi duge hit chan khong. Bé lam diéu nay bé chita chat chi thi duge ché tao kin. quan-sit bong béng khi qua 16 nhin dic biét. Véi cach nay p,= 0 va duémg kinh bong bong lim hon. D6 nhay thyc té dat duge $.10%— 10° mun’. MPars, 5.3. Phuong phap chan khing Biiy 14 dang khdc cia phuong php kiém tra khi nén voi vige bdi chat tgo bot. Phuong phap nay duge ding de kiém tra ro ri cde két edu him dang ho mA chi tiép can direc mt phia, Dung cu sir dung la budng hut chan khong xach tay, dit vao lién ket can. jiém tra, Sau khi quét chait tgo bot én lign két hin, ngudi ta dat buding chan khdng vio chd edn m. Nho bom chin khong ap suat trong khoang duoc giam dén gid trj theo diéu kién ky thujt. Ty theo yéu cau ve dé kin cia lign két ma ap suat trong khoang c@ tl gi xudng gidi han 0,02 — 0,09 MPa. Do ip suit giam, khong khi qua cic mach 1 tran vio khoang tao thinh bong bong. Quan sat d6 lim cia bong bong qua cifa nhin trong suit. Khi két thic kiém tra van van ba nga (h4.6) cho khdng khi ngodi vao khoang chuyén dung eu dén vj tri tiep thea, Tiy thuje vaio hinh ding ngosi cia vat kiém va dang lién két han cé thé ding budng chin khéng phing, zoe ho§e tron. Dé gidm edng u lao dong, cic nguyén cong kiém tra due co khi héa bing xe 0 cic bé budng chin khéng khée nhau phi hyp v6i lién két han. BAIS: KIEM TRA MOI HAN BANG TIA PHONG NA LMUC TIEU : Hoe song bai nay nguiri hoe cb kha nang © Sau khi hoe song bai nay ngudi hoe e@ kha ning : ~ Trinh bay ding nguyén ly kiém tra bing tha phong x9 - Lam sach mai han , két cdu han trrde khi kiém tra - Chulin bj dung ey : miy chyp tia X tia rongen, phim day di. an toan ~ Sirdyng ny chyp tia X tia rongen thinh thao - Thue hign kiém tra mdi hin bing tia phéng x9 ding quy trinh kY thugt ~ Phat hién xéic cde khuyét tt moi han - Thye hign tot cong tac vé sinh phan xudng. ILDIEU KIEN THY HIEN: 2. Vat ligu : Phoi han ,méi_ hin cin kiém tra 2. Thiét bj vadungey: 3 - Dung cy cm tay : kim tude no vit oo 1é mo Ie, - Thiét bj : May chyp tia X,tia Rongen 3. Cae diéu kign khie : Ginos trinh ky thut han , ti ligu tham khdo may chiéu da nding may chiéu vat thé mdy tinh ,ngudn dign 3 pha ,ta dymg dung eu cae trang bi BHLD II, NOL DUN 1- Nguyén ly: Nguin X-ray —e Tia X-Ray Ye. Hinh doh Tee, Phim X-Ray Mu thi Hinh 5.1- Ngayén fy chup dink phong xg - Phuong phip kiém tra bing bire xa duge ding dé xac dink khuyét tit bén trong cia nhidu logi vat liguhoge mdi han c6 cdu tic khade nhau, Moi hé thong kiém tra gém ba phan chinh: nguOn phat ion héa (1):vat kiém (20) (lién ket hin); bo phat hign (3) ghi nhain thang tin vé khuyét tit ~ Khi truyén qua vat kiém, bie xa ion bj yéu di do hip thy va tin xa. Mite dO suy gim phy thuge vio chigu day 3 va mat dO p, cling nhu euimg 4} M va ning Iugng E eta chinh chum tia. Khuyét tat 44 trong vat lim thay déi ewig d6 va ning Iugng chim tia khi ra khoi. Théng tinvé su thay ddi sé duoc ghi nhan lai (trén film, man hinh, xeroradiography). 2+ Tinh chat cua ire xq tia X va tia Gamma: - Bie xq tia X va bite xa tia ganima ed cling mot bin chit dé [a bite xa song dign tr, hing tink chit gidng nhau eda bite xa tia X va tia gamma duge trin bay tom tat dusi diy : (i) Khong thé nhin thay dirge ching. (i) Khong thé cam nhgin duge ching bing cde yide quan cia con ngui. (iii) Chang Lim cho cde chit phat huynh quang, Cac chat phat huynh quang 46 1 kém sulfide, canxi tungstate, kim euromg... tiv) Ching truyén voi mot van te bing voi vén 16e anh sing neha 1A 3 x 10" emis. (v) Ching gay nguy hai cho té bao song, (vi) Chung giy ra sv ion hod, ching c6 thé tich cle electron ra khdi cic nguyén tir khi dé to ra cdc ion duomg vi ion aim. (vii) Chung truyén theo mét duimg thing, li dang bire xa séng dién tir nén bite x@ tia X hodc tia gamma ciing ¢é thé bi phan xa, khiic xg va nhidu xa. (vill) Ching tuan theo dinh Iuit ty 1 nghich véi binh phuong khoang cach ma theo dinh luat miy thi cutmg d@ bite xa tia X hode tia gamma tai mot diém bat ky nao dé ty I nghjch ydi binh phuong khoang cach tir ngudn dén diém do. fix) Chung c6 thé di xuyén qua hing vat ligu ma anh sing khing thé di xuyén qua duge, 9 xuyén su phy thuge véo ning lupng cla bite xq, mit di), be day cla vat ligu. Mét chim bite xa tia X hole tia gamma don nding tun theo dinh ludt hip thy: (x) Cling téc dng én lop nhl trong phim anh va lam den phim anh. (xi) Trong khi truyén qua vat ligu ching bj hip thy hode bj tin xa. Whig tinh chét (vii), (vii), (ix), (00, (xi) 1A nhiing tinh chit thirmg dunge si dung trong chup anh bire xa cng nghiép. 3.3- TiaX Hinh 5.2, Thiét bi phéng tia X-Ray - Chim tia X duge ding dé chyp anh phong xa khi hin thirong cd ning lgng photon tir 30 KeV dén 20 MeV 3 - May phat tia X théng thurémg (dng) phat ra chim tia X o6 nang Iuong dundi 400 KeV. ‘Ching e6 thé xich tay (di dGng) hode dat ¢6 dink. Khi nding Irong phat ra trén 400 Ke¥ phai sit dung thiét bj 06 dinh nhu betatron hay may gia toe. - Ban chat ctia bire xa tia X: Bite xa tia X14 dang bite xa dign tir gidng ohu anh sang. Gita bite xa tia X va anh sing binh thurdng chi khde nhau vé bide séng. Bude song cla bire xa tia X oho hon vai ngain lan so ¥6i bine sng eiia dinh sing binh thudmg. * Thiet bj phat bite xa tia X: Hinh 5.3- Ong phéng X-ray + Ngudn phat electron: Ngudn phat ¢ ld mét cudn day duge dét néng, Khi mét dign thé durge dit vio 2 iu cudn diy s€ sinh ra mot dong dign dit ndng cudn day dén dai nhiét dé phat ra cde ¢ Trong dng phat tia X thi ngudn phat ¢ duge goi 1a Cathode. + Qud wink gia toc electron Ce ¢ sau khi duge tao ra tir Cathode s? duoc dinh hurimg bang cach dit yao Cathode dign tich im vi Anode din tich dong, Dé to ra bite xa can thiét cho chyp anh phong xa thi dién thé 41 vao anode va cathode phai nim trong khodng tir 30KV+30MV. Nang lwong cia cic e nhdn duge tuong dirong véi dai dign thé nay. Bite xq tin X duge phat ra khi cde dign tir duge gia téc c6 nding lugng cao va dip vio bit ky mbt dang vit chat nio. V§t ligu ding dé lam bia edn phai e6 cic tinh chit ein thigt nur : nguyén tr sé Z cao, diém néng chay eao, a din nhigt cao Tungsten la kim Jogi duy nhit ¢6 tit ea cdc tinh chat trén. Bia duge gin voi mét cdc duoc lim bing déng cé chire ning nhu ano Bong vi phéng xa cé hat nhén khéng bén, khdng du nang trong lién két dé gtr cae hat nhdn voi nhau. Cac tia Gamma durge tao ra bing mot dang vj phéng xa. Su pha vo mot hat nhin nguyén tir din dén viée giai phéng ning long va hién tuong nay durge goi li phan ri phong xa. Hinh 5.4- Phong xa gama Bite xa gamma ti mot logi bite xa séng dién tir gidng ole bite xa tia X nhung ching thurimg co bude séng ngin hon va ed kha ning xuyén sdu hon bic xa ta X duge phat ra tir cde may phat bite xa tia X ma duge sir dung rong rli trong chyp anh bie xa cong nghigp. Mét sé bite xa gamma od kha nang xuyén qua mit ldp chi cd be day dén 10cm, Bue x9 gamma dirge phat ra tir bén trong hat nhan cia nguyén tir, khéc véi bite xg tia X durge phat ra & bén ngoai hat nhan, © Thiet bj va nguén phat hire xa tia 7: ~ Bau boe ding vj bite xa. Ngudn phéng x9 duge ding trong chyp anh bite xa rit nbo va thudng duge boc trong mot lap vo kim logi bao vé kin, Hinh biéu diém mOt ngudn dién hinh. Hau hét cée ding vj duge sir dung trong chyp nh bie xq cd dang hinh tru vudng voi during kinh va chiéu cao gin bing nhau, Dang ngudn nay cho phép sirdung bit ett bé mit nio. cilané lim tigu diém phat bite xa, do tit cf cde bé mit khi hudmg dén miu vit e6 dign tich gin bing ahau. Hink 5.5- M6 hink cau teiic bén trong cia mot dau chup dnk phong xo dién hink Burimg kinh cia céé nguén hinh try khite nhau thay di trong khoang tir 0.5 dén 20mm trong khi dé chiéu dai cia ching thay di trong khoang tir 0.5 dén 8mm. Déi khi cdc ngudn cling dirge ché to theo dang hinh cau, Buimg kinh cia phan co phong xq nam trong khoang 6 dén 20mm. Cac ngudn duge cung cap c6 thé kém theo thé (nhan) hogc khéng c6. Cic nguén Cs"? ed hoat dé lén dén 3Ci chia ding ¥j phdng xa gidng nhu la mot hat thay tinh caesium. Nhimg nguon lon hon chira cdc vién caesium ehlorride nhéd duge nén lai. 8 Ching ¢é thé dat trong cic vé bao hinh tru tron hode trong ec vo bao co nhan dang phiing. + Cae dau chide Hinh 5.6- Nguon gama (Cac nguon 7 luén phat bite xa moi lic, moi noi, thee moi phurong, nén khong an (oan khi sir dyng ching cho edng vige chyp anh bire xa, ngay ea khi ching & dang v6 boc nhu trén . Cac nguén duge dit tong cdc container (budng chira) duge thiet ké dc biat goi la cae diu chiéu bie xa gamma hode cic may chiéu bite xa gamma. Cac container (budng chiza) may nbi chung thuimg duge ché tao tir cde kim logit c6 kha ning hip thy bie xa t6t nhu chi, tungsten, hod uranium nghéo dé tim gidm eutmg a bite x phit ra xudng dén mite cho phép. Vide thiét ké nhitng container nay can cb be day phi hop 4é bio dim an toin khi ngudin khéng str dung va cing tgo ra chim bite xa. mong mudn khi c bite xa gamma cé-sin trén thi traémg theo mot vii dang thiét ké thich hp véi nhieu img dung khie nhau, Ta 6 thé Iya chon mst hole nhiéu thiét bj khie nhaw thich hop nhat cho nhimg yéu cau cba ta ~ Ngudn phat bite xi tia y : + Trude diy st dung nguon bie xo ty nhién cia radium dé chyp anh nhung déng vj nhan tao cé- hoot 46 riéng lon hon nhiéu cing nhw mite 4 an toan cao hon nén gud ta ding tis y dé chup anh phong xo. 5- Phim chup anh bite xa * Ciiu tgo phim chup bie xa: — Lap nén ~ Lep ahd trong = Lap bio ve ~ Lop két tinh, Hinh 3.7- Phim chup anh phong xo 6 Chup anh bite xa 1a ding cdc: chiim tia bite xa nhur tia X hoge gamma chiéu qua vat kiém roi ghi lai trén film. Sau khi chiéu qua, film s@ duge xi ly (in trang) dé nhin duce dudi anh sing thudng, Cae yéu té nbur nguén bite xa, loai film, man ting cudng, thir gian chidu, qua trink xirlf... s8 anh hurdng dén ehét lung film ehup. Film gom lip nén Polyester, déo dé udn, trong sudt, nhe bén va tro vii cde chit hoa hee, Hai mat lop nén duge phi lop nhi twong li cde hat tinh thé mudi AgBr edt mjn thém mét lung nho iodide bge phan bo déu trong Ip gelatine vi ehdt dinh két Lép nhit trong nay phan img véi bite xa truyén qua vat kiém lim thay doi thong sé, By chinh la lap quan trong nhit cua film, tao anh khi chyp, Ngeai ra film 6% kha nang lién két ghi nhin ding bite xa thap sau thi gian chiéu khé lau trong dai nding luong rong. * Bile rung ctia film chup anh biee xa: Film duge sin xuit do nhiéu hing khie nhau, Mi logi film phi hop vai nhing yéu edu kj thugt nhat dinh va ching duge ebi inh boi cae tinh hubng kiém tra nfur; vat kiém; log bire xa; ning lupng va euimg db cia bre xa; muire dé kiém tra yéu clu, Khong mt loai film nao c6 kha ning dap ng duoc tit cd nhimg yéu cau dit ra, ‘Vige ltra chon film li qué trinh két hop gitta kf thuét chyp anh va dic trang cia film dé dat duge két qua mong mudn, Nhimg tiéu chi khi chon film: we 46, dG tuong phan, dai chiéu diy thay déi ya 46 hat Film c6 hat 1én thi téc 6 cao hon so vei film hat min, Cang nhir vay, loai film cb 43 tueng phin cao thi hgt arin va te 49 chim hon so v6i film ¢6 6 tong phan thip, Néu 46 tuong phan nb nhau, thi film hat min sé cé kha ndng phan giai cao hon loai film hat thé, 6- Ky thugt chyp anh bite xa kiém tra moi hin: Trong ky thuat chyp anh bie xa dé kiém tra cide méi han thi cdich bd tri phim, méi han va nguén phat bire x9 la rit quan trong va ean phai ghi nhé, sau day ching ta xét ba dang moi hin chinh nw sau; ~ Caie moi hin nd. ~ Cae méi hin vong chu vi. ~ Cae méi han Sng nhanh, a. Cae mat hain pitty indi Béi voi cde mdi hin dang nay thi ngudi ta thug ding kf thust chup anh bite xg ma trong dd phim duge dit nam song song sit vei mOt bé mat ndo dé caw mdi han vi nguén phat bite xa. duge dat & phia bé mit cin lai cia mdi hin, tai mot khoang eich niio dé tinh tir mdi hin. Hink 5.8a~ Chup anh bite xa kiém tra ede mdi hin nét bing 1 phim Fo Hinh 5.8b- Chup anh bie xa kiém iva cée méi han nai bang nhiéw phim Phai xe dinh vj tri d§t ngudn phit bite xq va phim mat dich edn thin vi thang thirémg cing mOt lie ta khéng thé nhin thay duge ca hai phia mdi han. sau day la mot vai edeh bd tri nguén — phim thich hop dé chyp anh bire xa kiém tra cic mdi han trong, ning miu vat e6 cle hinh dang khde nhau, durge bidu dign trong hinh ve, Trong trrimg bop cic tam phing duge hin ndi lai voi nhau thi cach bé tri thye hign kiém tra bing chup anh bite x9 rit don gian nb duge biéu dién trong. Trong trrimg hop chup anh bie xa kiém tra cic mdi han ndi trong cic dng thi phim duge dit & mit méi hin trong éng (néu durge) va ngudn phat bire xa duge dt & phia bén ngodi dng hode nguye Iai, Trong trrimg bgp ma ea phim va ngudn phat bite xa déu khong thé dit duge & phia bén trong ong thi ca phim vd nguén phat bite xa déu duge dit & phia bea ngodi dng & hai phia déi dién nhaw. B. Cae mot hein ving (chu vi) trong cde ang ~ Vj tri dt ngudn phit bie xa vi phim: Cac moi hin vong thrimg cé trong ede Ong cing nhw trong ede mau vat cb dang cau. dé chyp anh bie x@ kiém tra cée méi han vong trong dng thi sir dung nhing kj thuait sau diy ; * Phim dat @ phia bén trong, ngudn dat 6 phia bén ngoai : Kj thuit nay hinb vé chi sir dung duc khi éng dit lon cho phép ta o6 thé tid xe duge voi mit méi hin nim & phia bén trong éng, « a6 Hinh 5.9- Cie bd tri phim dat d phia bén trong, ngudn dat & phia bén nwodi. * Phim dit o phia bén ngodi, meudn dat & phia ben tromg Boi voi ky thugt nay thi ngudn duye dato tam vong tron cia duéng han vang jinh vé cho phép kiém tra dupe toan bé mot duong han vong chi trong mot Lin chiew vi vay tiét kigm duge mét heng thai gian dang ké, tuy nhién, kich thude cua ngudn duege sit dung duige xe djnh theo ban kinh etia éng va bé diy cwa mii han, Bai khi vige sir dung mot ngudn ed kich thre nho nbat djt & tim vong tron cia dyimg hin vong vin khdng thé thoa man duge nhimg diéu kign vé bong md, do 446 c6 thé @ft ngudn Igch tam vong tron cia durimg han ving, nhumg edn phai thie hign nhigu Hin chyp méi kiém tra duge todn bd durimg vong hin, ink 5.10- Bo tri phim dat & phia bén ngodi. nguén dit & phia bén trong. * Phim dat & phic bén ngodi, ngudn dat 6 phia ben neodi Kj thudt nay co thé duge ip dung theo hai phuong phip. Phuong phip thir nhat la ky thujt hai thanh mt anh : trong phuong phip nay thi nguén va phim duge bo tri ¢ mét khoang cach nga nhim khuéch tén bink anh cha phin mdi han bén trén, anh bire xa nhjin duge la anh cia phin méi hin nim sat voi phim nhat. Phuong phap thir hai 1a ky thugt hai thanh hai anh (Ihinh 5.5): trong dé ngudn va phim duge dat eich nhau mt khoang cich én lam cho anh bie x9 eta mdi han trén phim c6 dang hinh ellip. Hinh 5.11- Phirong phdp phim idgt & phia bén ngodi, nquon dat & phie bin ngoai. w ¢. Cie mdi hin Ong nhinh Trong ky thuat chup anh bie xa kiém ta cdc mai hin dng nhdnh thi cach bb tri ngudn, phim duge biéu dién trong hinh 5.6. Ngudn phi duge dat sao cho truc cla chim tia bire xa tao voi vich thinh éng nhdnh mdt goc khoang 7” Hinh 5.12- Phong php kiém tra mét han dng mhinh - Trinh ty thye hign chup anh bire xa kiém tra moi han: TT | Npi dung Hink vé mink hoa Dung ct | vu caw Aj thd thiét bj - Bang | - Chon ding liéu théng sé liu | chup, thai gian i chup chup, 46 nhay bi < 1 |eanin si ~ Lyra chon | cua phim phim, 43 |- Chon phi ding nhay phim | kich thie -Ga phdi ding vj ui 2 | Chuan bj -Miy cup X- + Dit phim ding ray vii - Dinh mi chi, ma chuiin cdng tac eanh é bao an toan cho Sonne = May chup - * | hain Xery moi nguéi xung quanh - Kiém trad phong xg an todn - Dam bao an | toan hoa hoe - Bam bao khdng Thude nia | cho anh sing va0 + |SeENe -Buing tS | budng ria - Théi gian ngam he phim Miu bio , k edo thi val > Pie iatag 5 | Doe ket dip kehuyét tft qua Ghi bio cdo - Dén sing di tinh trang seing jing tink trang TV- Cing tic an ton btre xa: ~ Tic ding sinh hoe cua bite xa ion ha: Bike xa ca thé gay ra su thay ddi thudn h (khi Tiéu nb), tire Li co thé 66 thé chéng chiu duge sr hiy hoai suit hign trong mdi ca nhin bj chieu xa, hode khéng thudin nghich (khi liéu kin), ~ Con ngwii khing cam thay tie ding cla bite xa, din din liéw hép thy tich Hy: lai va xust hign sau mot thoi gian ndo dd. Tit ci cde yeu 16 ke tren déu duge quy dink thin tigu chun rat chat ché vé an ton bite xa vil cée noi quy lim viée voi nguon bite xa ion hoa, Muc dich [a « bao vé moi ngwdi thao tic khoi tic dong cé hai cua bite xa, Ngoai nhimg kign thite vé an todn trong san xuat co khi va han, nhimg ngwii lam wige lién quan dén phong xa déu duge hoc thém vé an toan bite xa, Toi thiéu thi phai biét cic yéu 16 inh hung dén liéu chiéu xg li khoang cach, thi gian va che chin, - Bé dam bao an to’n cho nhimg nhin vién chup inh bire xq can phai sir dung dung cy theo di lién tuc duge goi la lidu ké cd nban. Liéu ké — thye chit la dung cu do liéu bé sung dé phat hign trang thai cudng d@ va nding lugng bite xg ion hoa BAI 6: KIEM TRA MOI HAN BANG SIFU AM LMyc TI Hye xong bai nay nguiri hoc ¢6 kha ning ~ Trinh bay diing nguyén Iy kgm tra bang sigu Zim , - Lim sach moi hin, két cau han tre hi kiém tra. Chuan bj dung ey.may kigm tra dt sém tra diy dus. - Sir dyng may kiem tra mdi han bia m thank thao - Thyc hign kiém tra méi han bang siéu 4m ding quy trink kf thud ~ Phat hign chinh xée cae khuyet tit cla moi han. - Thue hign tot céng tic an todn va vé sinh cong nghi¢p 1. BIEU KIEN THUC HIEN: | 1. Viit tigu + Phi han mdi han cin kiém tra a 2. Thidt bj va dung ¢ ~ Dung cy cam tay: Kim andy mai ‘Thiét bi may siéu im mdi han 3. Che ditu kign khie: gido trinh kj thudt han , tii ligu tham khio ,may chiéu da ning smay chiéu vat thé .may tinh .ngudn dign 3 pha tu dung dung cu trang bj BHLD. TL. NOL DUNG ; 1, Khai nigm chung ; a. Thue chit : : Phuong phap kiém tra bing siéu dwa trén co 80 nghién ciru sq lan trayén va tong te cua eae dao ding dn hoi ( phan xa khic xa Jhap thy ,tin xa } ed tan s6-cao dure truyén vio vit cin kiém tra, Neuyén ly co bain cia kiém tra bang siéu am duge trinh bay nhur( h.! ) Hinh 6,1. Sod nguyén 1y : 1} Dau dd phat ; 2}- Vat kiém : 3} Khuyét tit > 4)- Dau dé thu (trayen qua); 5)- Dau do thu (phan hoi ) ug B90 HY scag uni gap Anon vbt . Hiinh 6.2 May sigw fim ng situ Am truyén qua mdi trudmg kém theo sy suy gid nang lugng do tinh chat a moi trading .Cucng dO song Am hode durge do sau khi phan x@ ( xung phan hoi ) tai t phan cach ( khuyét tit) hodc do tai bé mt dai didn cia vat kiém tra ( xung qua) niin song dm phan xa dirge phat hign va phéin tich dé xaic dinh su ed mit clla Khuyét va vj tri cha né . Mire 6 phan xa phy thu vdeo trang thai vit ly cua vat ligu ca phia déi dign vii bé mit phiin cdch va pham vi nhé hon vio ede tinh chit vat ly d§e trung ciia vit ligu dé - b. Die diém : MO sd uu diém eda phuong phap kiém tra bing siéu am +B nhay cao cho phép phat hign dirge nhimg khuyér tit nho + kha ning dim xuyén cao cho phép kiém tra cic tiét dign day + BO chinh xac cao trong vige xac dinh cdc vi tri va kich thude khuyét tit + Cho phép kiém tra nhanh va ty ding + Chi edn tiép ean tir mot phia coa vt kiém + Nhiimg han ché eda phurong hép kiém tra bing siéu dim + Hinh dang cua vat Kho khin cho céng vige kiém tra + Khé kiém tra eae vit ligu bén trong cé cau tao phite tap + Phuong php nay cin phai sir dung chdt tiép m 1d ma + Dau do phai tiép xtc hop ly v6i bé mat miu trong qua trinh kiém tra + Hiring ca khuyét tt co anh huang den kha ning phit hign khuyet tit + Thidt bj rit dit tien + Nhan vién kiém tra phai cd nbiéu kinh nghigm c. Ung dung: Phuong phap siéu am due str dung dé phat hign cde khuyét tt trong vat ligu trade khi hin , khuyét t@i sau khi hn . Tay khéng th§t sy¢ chinh xe nhung duge sir dung rong rai trong vige do 46 diy nhit li khi tiép cén chi mt phia.Trong nghién ct ching duge diing dé xde dinh ede tinh cht co hoe va 2. Ban chat cia sing aim : Séng am dunge biét 1a mot dao dGng co hoc . Khi mot séng co hoe truyén qua mot moi tnrimg thi dich chuyén etia mét hat méi turdmg khoi vi tri edn bling di thisi diém bat ky t duge cho boi phurong trinh a= aysin2aft Trong dé. hari did s (mm). 2 ri can bing ao; bin d@ dao dong cia hat. fi tin sé dao d6ng cha hat (#2). a 3. Cée die trung eiia qua trinh truyén song : = tan $0 la tin sO dao ding oie nguyén tr cua moi trudng mA song truyén trong do thurimg duge ky higu li chit f va biéu thi sé chu ky trong mét gidy va vide uit la: Hz ( see <1) (én. dé la d6 dich chuyén Lon nhat so véi vj tri cin bing eta hat = bude sén; Trang khoiing thiri gian chu ky T cia dao dng ,séng truyén due mot quing duimg xc dink .quing duémg dé duge goi li bude song va ky higu la 2. = t6c d6 séng am ; : Dai lugng biéu thi cho toe 49 nding lugng truyén git hai diém trong méi trutmg do chuyén dng cia sing 1a the d séng . Thurimg ky higu 14 v (m/s) ~ im tro 1a sire can ciia mdi tradmg doi vai sy truyén séng siéu dm - am Sp : Am ap 1a thugt ngir duge ding phd bién dé chi lai bién dé cde sire cding bién déi tuin hodin trong mdi trong do truyén séng siéu Am ~ am ning ; Ticong turyng ¢6 mot dia trin dao dng va phat ra sOng dm déng thoi moi trading duge truyén dm chia thanh v6 sé lop mong , Khi dia nguén dao ding iu tign sé diy cde lap gin nd nhdt theo huimg truyén din cdc lap ke tiép bi dich chuyén mat céch tuin ty va dich chuyén nay cir thé tigp tuc cho dén lip cudi cling - neri dat thiét bi ghi nbin . Day chinh 1a ning rong cua dao déng hoc song wit khong phi hat trong mai tring dich chuyén tir ngudén phat dén noi ghi nban . Ban thin cdc hat chi dao dng xung quanh vi tri trung binh cha ching voi bién dé rit nha, - cudmg diam ; Nang luong co hoc do séng siéu dm trayén qua mot don vj tiet dign vudng gée voi phuong truyén dugc goi li cudmg 49 song siéu dm , thuimg ky higu la J 4 Phin loai sng sigu dm ; 2 | Tay theo hung dao dong cua ede phiin tir trong sng dé véi hudng truyén trong mai tring c6 the xudt hign cac kiéu song khdc nhau . a. Song dge hay sing nén : Logi séng Am nay ,cie ving nén va gidn ké tiép xen ké nhau duge tao ra do dao dong cia eae theo cic phuong song song véi phuong truyén song ( h2) Hinh 6.3. Song dye gom ede ving nén vi gidn xen ké nhau dec theo phuong truyén séng Sdng doc c6 thé phat vi thu nhdn dé dang nén dire ding rong rai trong si¢u am. Phan lon nding lugng siéu am si dung trong kicm tra vat liu déu tir dgng song nay va duge chuyén déi sang cde dang séng khic, Dang sdng nay cd thé truyén trong cde chit rin long vi khi, b. Séng ngang hay s6ng trurgt : Hucmg dich chuyén cia logi sng nay vudng goc iri phuong truyén song (h3 ) a Hinh 6.4, Biéu dign mé phong cba sing ngang Dé song ngang truyén due vio méi trudng thi mdi hat pl hat lin efin Do dé séng ngang chi cé thé truyén vio trong 46 sing ngang bing khoang 55% d6 séng doc tuong duong. ©. Song mit hay song Rayleigh: Logi song nay chi truyén trong vat rin c6 kich thude giéi han thee mét bé mét lién két vé mot phia béi ede Ive din boi man cha vat rin va vé phia nguge lai do ce Ive din hai gin nhu khéng tén tai giua cdc phin nr khi. Qdy dao giao déng eda hgt ndi chung la theo hinb ellipse . Song mat chi cd thé truyén trong ving khong day hon hon mit bude séng tinh tir bé mat (ha) a Phong trayén sémg ‘xwONG KET --—_——I — rin din hai trurgt . Ti Phan ti dao ding Tai bé mit rén bdng: xmrLose Hinh 6,5., Gianr dé lan truyén song mat trén mit kim loai tip xée voi khong khi Tée dé séng mat ngoai bing khoang 90 % tée dd song ngang wong dirong . Song mit chi truyén trong viing ¢6 46 sau khong qué 1,5).siu how nia la ning long va bién 6 dao dong giam manh, Cée duge sir dyng rit hitu higu trong vige kiém tra do it bi suy gitlm so véri song ngang hay séng doc tuomg (mg: Loai song niy c6 thé di ving qua cic géc canh nén dae ding dé kiém tra phat hién bat lién tuc be mat va gan be mat (dic biét La nit } trong cae chi tiét c6 hinh dang phite tap. d. Séng ban méng hay séng Lamb ; as Néu song mit duge truyén yao méi tring ©6 a6 diy khong qué 3 fan burde song cua no thi sé xuat hign mot loai song khac durge goi la sng ban mong.Mai truéng bat dau dao dong nh mbt ban mong tire fi séng trin ngdp toin bd bé day ciia nd . Khong nh séng doc , ngang hay bé mit, te d3 sng ban méng khding phu thude vio m6i trang ma con phy thude vio tan $6 va dang séng . Hai dang séng co ban cua sng Lamb ( h5): - Pi xtmg hay li dang co gin: hat di chuyén theo true chinh cua ban va di chuyén ellipse trén moi bé mat . - Phan dai ximg hay ld dang uén : hat di chuyén ngang theo tryc chinh wa di chuyén ellipse trén moi be mat Hinh 6.6, Gian dd cée md hinh eo bain eda sing Lamb (a) dbi ximg ( b ) phin di ximg * Mot loai song tong ty nhur séng mit Rayleigh duge goi la séng Love . Né ton tai & giao dign gitta hai vét ligu de va truyén trong cdc lp mong cia vat ligu ndy pha In vat ligu khac cé tinh chit vé am khac hin nhau , 5. Phan xg va khiic xa: ~ Khi song sigu am t6i vudng gée voi mit phiin cach gitta hail mdi trudmg ed am tro kee nhau thi bj tach thanh song phan xp va song truyén qua , Phin ning lugng eta séng dm phan xa hode truyén qua doe xée dinh theo Am tro cia ede mdi time. - Khi séng sigu 4m t6i dirdi mét gée nao dé thi cfing xdy ra phin xq va truyén qua. Sing trayén qua bi chuyén d6i loai song eting phuong truyén ( bi Khikc xa ) Hinh 6.7- Sue Khtie xe va chuyén ai loai sdng khi song doe tert @, Goo ti ea séing doe Br: Gée khie xa eta sing ngang fy + Gée khie xa eta sing doc Gy: Gée phan xa cha song ngang 6. Dje tinh eda chim tia siéu aim: ~ Higu img ap dign : Bién wir siéu dm chuyén 46i dign ning thanh co ning {ning lugmg sigu dm ) va nguge Iai bang cach ap dung higu img dp dign . Vat duce goi la vat ligu ép dign ( thach anh, sulphate lithium,gom pI img 4p dign thudn khi vat thé dp dign chju lye kéo nén thi trong nd sé suat hign hi dign thé .Higu img 4p dign nghjch dé thu con hiéu img ap dign thudn ding dé phit sng siéu fim. . - Chiim tia siéu aim ; Ving ma song sigu am truyén tir mot bidn tir sigu am durge goi La chim tia siéu am. Dang don gin eta chim tia siéu Am cha mot bién tir hinh dia durge md ti &r( h6 ).Chim tia ¢6 bai vung khde biét va dire phin thinh ving tuimg gin Fresnel va ving truemg xa ‘True sim Gidi ban 10% Hinh 6,8. Dang chim ta sigu dm dién binh tir bién tir hinh dia 7. Sw suy gidm eta chinm tia siéu dim ; Cuimg 6 thu dirge eta chim tia siéu ém nhé hon nhiéu so voi curimg &6 phat ra © chim tia phat ban du, Voi su suy gidm ny thi cée bién 6 eta edie xung phan hoi déu suy giam ti Ié véi khoang céch tei mit phan xa. Nguyén nban gay ra la do qua trinh tin xa,hap thyd@ nhim bé mit,nhigu xa,d6 diy cua chit tiép dm , sy phin ky eda chim tia... - Tin xq ; thue té trong méi truémg séng siéu dim truyén la khdng déng nat hinh thanh nén danh giai cae ving ( Phase ) co dm tre khic nhau tgo ra gua trinh tan xa. Trong quai trinh tin xa 6 thé tao ra cic xung phin hdi gay nhiéu chi thi. Diu kign dé giam tin xa Li kich thuée ciia hat phai nhé han so vdi bude séng - thy: la hé etia cua vige chuyén doi mot phan ning lugng am think nhigt . Song siéu Am lan truyén trong mai trang sé kich thich cdc hat dae dong va va. cham sinh mit Sw hip thy dure xem nhur li mot higu img him dao dong cla ede hat, nén dao ding mat nag lugng nhiew hon dao dng chim, Tan 36 ting thi hap thy mgnh . sir dung chit tiép dm thi bién d tin higu tir mt day thay di theo chiéu daychit tiép 4m cng Id thi sy suy gidm eda bién 46 xung phan hoi céng 16n. Néu vat kiém vi miu chuin cing vét ligu nhumg mau chuin cd 4} nhém be mat In ( Rx > 20 pm ) thi si suy giam thay rd rét. am [OF siéu don Hinh 6.9. Sqr khuc xa etia chitm siéu am 8) Vong quanh khuyét rt. b ) Gin mép ¢6 hinh dang bat chain - Khiie xa : sur giao thea hay khée xa xAy ra néu gap nhiing bat bién lién tue oO mbt bude sng trong kim loai . Mét phiin nding long chay uén quanh khuyét tat va sy phan xg la rat nho. Ngoai ra song siéu dm con cé thé uén quanh ving bién , mép cata vat kidm gly ra sy Ich hung truyén (h7 ) 8. Dic trung co ban cia dé khuyet tt: Séng si¢u am cé tin sé cao ( 0,5 - 20MHz ) durge truyén vio vat kiem . Cudmg ¢3 song im do durge khi phin xg ( xung phan héi ) tai ede mat phin each ( khuyét tit) hode. duge do ti bé mit déi dign cia wat kiém ( xung truyén qua ) Chim séng siéu dm phan xa duoc phat hién va phan tich dé xée dinh sy cé mat cia khuyét tat, vi tri va d6 lin cia nd, a. Phuong phap xung truyén qua; Phuong phap nay cin durge goi !é shadow method sit dung hai dau dd siéu am . Mgt Jam dau dé phat T va mot tim dau dé thu R . Cie dau ro nay duge dt o hai mit dai dign cia vat kiém nhu dirge mo ti or( h8 ) Hinh 6,10, Vj tridiw dé phat va diu dé thu trong phuong phap truyén qua Trong phuremg phap nay , sy hign dign ciia khuyét tat trong vit kiém drge chi th) boi sir gidm ea bién d6 tin higu , trong inzong hop khuyét t§t kom thi tin higu co thé bién mat hoan toan, b. Phuong phdp vung phan héi Day la phurong phap dirge ding pho bién nhat trong kiém tra vét ligu biing siéu am Diu di phat va dau dd thu duge dat cing mOt phia cia vit kiem wa khuyet Ht duge phat hién bing su phit hign xung phan hoi trae sung phin hdi day . Néu bé mat kimyét tat khong phiing thi bién dO sing thu duge s® giam i do chitm tia bj khuéch tim vi tin xa theo cde phia durdi ede géc khde maw . Bau dé thu va dim dit phat e6 thé wich risi hole gop lai trong cling mot mé , Hau hét ede dau dé déu 06 thé hoat dang a ché do thu efing nhw phat Man hinh CRT duge chuiin dé biéu dién duge tach biét vé khodng cach gitta thé gian

You might also like