TRKYE'NN SU VARLIGI

..... ,. ,,~
:::-.56,205*/*,2
W . .. ,. .. ,. ..... ...
.. ,.: .... .. ,. .. . ...
.... .... ..., ,........
Su, yeryznde canl hayat iin vazgeilmez bir
unsurdur.
Gemite byk medeniyetlerin;Frat, Dicle, nds,
Sarrmak ve Gkrmak havzalarnda kurulmalar
tesadf degildir.
eitIi su kaynakIarna sahip oIan Trkiye
Orta Dogu'daki komuIar iinde su potansiyeIi en
zengin Ikedir.
Trkiye deniz uIam bakmndan oIduka eIveriIi artIara
sahiptir.
taraf denizIerIe evriIi oIan Ikemizin ky uzunIugu
8333 km'dir.
stanbuI ve anakkaIe BogazIar deniz uIam asndan Ikemiz
iin oIduka avantajI bir durum sagIamaktadr.
Trkiye,ortaIama ykseItisi fazIa oIan bir Ikedir (1132 m).
EngebeIi bir yapya sahip oIup ykseIti,batdan doguya dogru
gidiIdike artar.
AkarsuIarmzn yatak egimIeri ve ak hzIar fazIadr.
Bu nedenIe tamacIga eIveriIi degiIIerdir.
HidroeIektrik enerji potansiyeIIeri yksektir.
Trkiye, scak su kaynaklar asndan dnya sralamasnda . dir.
Bu zenginligin nedeni,Anadolu'nun aktif bir tektonik yapya sahip
olmasdr.
Trkiye'deki scak su kaynaklarnn dagl, fay hatlar ve volkanik
alanlar ile paralellik gsterir.
Bat Anadolu,Kuzey Anadolu ve Dogu Anadolu fay hatlar boyunca
birok scak su kaynag mevcuttur.
lkemizde ok sayda gl vardr.
Trkiye'de yazn kuraklga bagl olarak gllerin su seviyelerinde
azalmalar grlr.
BLG NOTU:
Trkiye su sporIar
(rafting, kano ve su
kayag) bakmndan
nemIi bir potansiyeIe
sahiptir.
Yeryznn en hzI
akan nehirIerinden biri
oIan oruh Nehri
dnyaca tannmaktadr
BLG NOTU:
Trkiye'de akarsuIar
zerinde kuruIu oIan
barajIar sayesinde
nemIi Ide
hidroeIektrik enerji
retiImektedir.
Trkiye hidroeIektrik
enerji potansiyeIi
bakmndan Avrupa'da,
RusyaFederasyonu ve
Norve'ten sonra 3.
srada yer aIr.
ETKNLK:
FotografIardaki degiimi birer cmIe iIe bo kutuIara yaznz.
Sulu tarma geildi Enerji retimi artt Turizm geliti Kentleme artt
GAP ( Gneydogu AnadoIu Projesi )
GAP
GAP, Trkiye'nin en byk, dnyann da nde
gelen blge kalknma projelerinden biridir.
Frat ve Dicle Nehirleri zerinde yapm sren
baraj, hidroelektrik enerji santralleri, sulama
tesisleriyle kentsel ve krsal alt yap (ulatrma,
sanayi, egitim, saglk, konut, turizm, tarm vb.)
yatrmlarn da kapsayan srdrlebilir bir
kalknma projesidir.
GAP iIe BaIayan Degiim:
1. SuIu tarma gei
2. TarmsaI retim ve verimin artmas
3. Tarma dayaI sanayinin geIimesi
4. ehirIeme orann artmas
5. stihdam aIanIarnn artmas
6. BIge dna gn azaImas vb
Ikemizde, dagIarda buIunan kk gIIerIe birIikte 120'den
fazIa dogaI gI, 555 kadar baraj gI buIunmaktadr.
Trkiye'de gIIerin topIandg baIca drt bIge vardr:
1 1 1
2 2 2
4 4 4
1.Gney Marmara
2.GIIer Yresi
3.Tuz GI ve evresi
4.Van GI ve evresi
3 3 3
Trkiye'nin GIIeri
DogaI GIIer Yapay GIIer
Keban Baraj Gl
Hirfanl Baraj Gl
Atatrk Baraj Gl
Altnkaya Baraj Gl
Tektonik
GIIer
Karstik
GIIer
Karma
OIuumIu
GIIer
SET
GIIeri
BuzuI
GIIeri
VoIkanik
GIIer
HeyeIan
Set GIIeri
Tuz Gl
Sapanca Gl
znik Gl
Manyas Gl
Burdur Gl
Eber Gl
Akehir Gl
Hazar Gl
Salda Gl
Kestel Gl
Karagl Gl
Kzren Gl
Timra Gl
Akgl
Aynal Gl
Kilimli Gl
Karagl
Nemrut Gl
Acgl
Meke Tuzlas
Glck
Van Gl
Egirdir Gl
Kovada Gl
Ky
Set GIIeri
VoIkanik
Set GIIeri
AIvyaI
Set GIIeri
Tortum Gl
Sera Gl
Abant Gl
Yedigller
B. ekmece G.
K. ekmece G.
Erek Gl
Nazik Gl
Hal Gl
ldr Gl
Balk Gl
Mogan Gl
Eymir Gl
Bafa(amii) Gl
Kycegiz Gl
SuIarmzdan GeIen ZenginIik
stanbuI-anakkaIe
BogazIar; Asya ile
Avrupa'y birletiren geit
konumundadr.
Karadeniz'e kys olan
lkelerin Akdeniz'e ve
dnyaya alan kapsdr.
Bogazlardan bir ylda,
byk ksm tanker olmak
zere tehlikeli yk
tayan,50.000'den fazla
gemi gemektedir.
Ege Blgesi'nde daglar
kyya dik uzandgndan
koy, krfez, ada ve
yarmada says fazladr.
Akdeniz'de;
* Ylda 3000 saat gnelenme sresi vardr.
* Denize girme sresi uzundur.
* Deniz suyunun scaklg 24-28 C'tur.
* Ky turizmi gelimitir.
Karadeniz'de;
* Ylda 2000 saat gnelenme sresi vardr.
* Denize girme sresi ksadr.
* Deniz suyu scaklg 20 C'tur.
* Ky turizmi gelimemitir.
SuIarmzdan GeIen ZenginIik
Ikemiz gerek kyIar
gerekse akarsu
boyIar ve gIIeri iIe
kItr baIkIg iin
byk bir potansiyeIe
sahiptir.
Japonya, Yunanistan
gibi IkeIerde nemIi
bir sektr oIan kItr
baIkIg,Ikemizde
1980'den sonra
nemIi bir yer
tutmaya baIamtr.
SuIarmzdan GeIen ZenginIik
Beslenme kaynaklarnn
fazla,buharlamann az
oldugu denizlerde
tuzluluk oran dktr.
Bu nedenle Karadeniz
tuzluluk oran en dk
olan denizimizdir.
Karadeniz'de 200 m'nin
altndaki derinliklerde
kkrtl hidrojen
gazndan dolay canl
yaayamaz.
SuIarmzdan GeIen ZenginIik
/ 18
/ 23
/ 33
/ 3
/ 39
DenizIerimizin TuzIuIuk OranIar ( / - Binde )
Trkiye; deniz, gI, baraj ve akarsuIar iIe byk
bir su rnIeri potansiyeIine sahiptir.
SuIarmzdan GeIen ZenginIik
90%
10%
Deniz TatI Su
Su rnIerinin
yakIak %90' denizIerden; % 10'u i suIardan sagIanr.
Trkiye'de BaIk retiminin DenizIere Gre DagI
6
13
11
9
0
20
40
60
80
100
% OIarak
Karadeniz
Marmara
Ege
Akdeniz
SORU:Marmara Denizi, Ege ve Akdeniz'e oranIa baIkIga
daha eIveriIidir. Bunun en nemIi nedeni sizce ne oIabiIir?
EVAP: stanbul ve anakkale bogazlarnda ise
Karadeniz'le Akdeniz arasnda g eden balklar avlanr.
KARADENZ'den AvIanan BaIca BaIkIar
Hamsi Hamsi
PaIamut PaIamut
stavrit stavrit Uskumru Uskumru
EGE ve AKDENZ'den AvIanan BaIca BaIkIar
SardaIye SardaIye
KefaI KefaI
ETKNLK:
Samsun'dan 10.000
ton fndg zmir
Liman'na tamay
pIanIyorsunuz:
* Harita zerinde
grlen ulam
aralarndan
hangisini tercih
edersiniz?
* Tercih ettiginiz
yolun avantaj ve
dezavantajlar
nelerdir?
Samsun
zmir
Trkiye'nin Yer AIt SuIar ve KaynakIar
Trkiye, yer alt sular ve kaynaklar bakmndan zengindir.
Yurdumuzda vadi, yama ve artezyen kaynaklar yaygn ekilde
bulunmaktadr.
Bat Toroslar'da karstik kaynaklar,
Tektonik hareketlerin yaygn oldugu sahalarda ise fay
kaynaklar bulunur.
Trkiye'de scakIkIar 20-110, debiIeri ise 2-500 m3/ sn
arasnda degien 1000'in zerinde kaynak buIunmaktadr.
Trkiye'de jeotermaI enerji zeIIikIe stma ve sagIk
aIanIarnda kuIIanImaktadr.
Ikemizde jeotermaI kkenIi eIektrik enerjisi retimi
DenizIi-Sarayky ve Aydn-Germencik'te yapImaktadr.
Trkiye'nin Yer AIt SuIar ve KaynakIar
Sarayky- - - JeotermaI SantraI JeotermaI SantraI JeotermaI SantraI