372723, 12:17 AM, h JURNAL HUKUM JLD XVII (18) BHGN 1, RAMADHAN, 1425H / NOVEMBER 2004 - Membali Buku Halaman 101-160 | FipHT. NI XVID us) Kerajaan Negeri Terengganu lwn. YAM Tengku Ibrahim bin Sultan Ismail Nasiruddin Shah (Mahkamah Rayuan Syariah Kuala Terengganu, Terengganu ( Dato’ Dr, Abdullah Abu Bakar, KHS, Datuk Sheikh Ghazali Abdul Rahman, HMRS, Dato" Haji Muhiamad Asti Haji Abdulah, HMRS ) | [Kes Rayan Mal No: 040(2)-6 ‘Tahun 2003 Tuntutan pembahagian dan pewarisan harta seseorang si mati ~ Bantahan awal dari Perayu memohon supaya Hakim Bicara di Mahkamah Tinggi Syariah menarik diri dari membicarakan tuntutan kerana Hakim Bicara telah mengeluarkan Sujil Faraid bagi pusaka YAM Almarhumah Tengku Besar Hafsah dan Sijil Faraid lain dari permohonan yang ada kaitan dengan kes ini ~ Permohonan bantahan awal ditolak ~ Hakim Bicara berpendapat boleh mendengar kes - Seksyen 13) dan 15 Enakmen Mahkamah Syariah (Terengganu), 2001 (Bidang kuasa Mahkamah Tinggi Syariah Terengganu) Fakta Kes Perayu merayu kepada Mahkamah Rayuan Syarish terhadap keseluruhan keputusan Mahkamah Tinggi Syariah, Terengganu yang diputuskan pada 15/9/2003. Dalam permohonannya Perayu memohon supaya Y.A. Hakim bicara Y.A. Dato’ Haji Ismail Yabya menarik diri daripada membicara kes disebabkan Y.A. Hakim bicara telah mengeluarkan Sijil Faraid yang ada kaitan dengan harta tersebut, Permohonan Perayu telah ditolak dan Hakim Bicara memutuskan, ‘bahawa beliau boleh terus mendengar kes tersebut dengan berpendapat bahawa tidak Kelihatan mana-mana prosiding di dalam Mahkamah di hadapan beliau boleh dengan lebih senang atau lebib adil dibicarakan oleh sesuatu Mahkamah yang lain dan dengan Hakim yang Jain. Perayu membuat rayuan ke Mahkamah Rayuan Syariah Terengganu terhadap keputusan tersebut. Perayu berhujah bahawa Hakim Bicara gagal membuat tafsiran yang betul mengenai seksyen 63 Enakmen Pentadbiran Hal Ehwal Agama [slam (Terengganu) 1986, seksyen 11(3) (ix) dan seksyen 15 Enakmen Mahkamah Syariah (Terengganu) 2001. Juga Hakim Bicara gagal mengambil kira peruntukan 3(G) di dalam Kod Brika Hakim Syatei apabila menolak bantahan awal Perayu. Diputuskan ‘Mabkamah Rayuan merobuat keputusan menerima raytian Perayu dan mengakaskan Keputusan tersebut serta memerintahkan kes berkenaan hendaklah dibicarakan oleh Hakim Mahkamah Tinggi yang. lain 65 pss/fiphimis.com/ezukspromibase/101-180 vatJURNAL HUKUM JLD XVI (18) BHGN 1, RAMADHAN, 1425H / NOVEMBER 2004 - Membalik Buku Halaman 101-150 | FipHT. i Toremgggana i ahion Sultan Issuil Nasirudin Shah (2st Kerajaan Ns NEXVHDI YAM Tensha Peguam Syarie Perayu + YB. Penasihat Undang-undang Negeri Responden Tetuan Mokhtar Abdullah urah Al-Qur’an yang dirujuk 1. Surah al-Maidah, ayat 8. 2. Surah al-Naht, ayat 90 Kitab yang dirujuk 1. Al-Mujtahidun fi al-Qadha, DrSyubhi Mahmasyoni, Dar al-Imi lil Malayin, 1980 (Cetakan Pertama), muka surat 17. 2. Livan al-Hukkam Fi Ma'rifah al-Ahkam, Abil Walid Ibrahim Ibn, Yam: Dar al-Fikr, 1402/1982, muka surat 219, 3. Nizam al-Qada Fi al-Syari’ah al-Isiamiyyah, oleh Dr, Abdul Karim Zaidan, cetakan ketiga, 1418H/1997M, muka surat $3 4. Al-Akhbar al-Qudhat, Muhammad bin Khalat bin Hayyan (Waki"), ‘Alam al-Kutub Beirut, Juzuk Kedua, muka surat 168. Undang-undang yang dirujuk 1. Enakmen Mahkamah Syariah (Terengganu), 2001- $.11(3) dan 1S Kes yang dirujuk 1, Tan Kim Hor ys, ‘Tan Chong Motor Company Sdn. Bhd & Ms.440, CLI [2003] 2 Penghakiman Hakim Bicara Dato” Ismail bin Yahya HMTS Saya berpendapat adalah patut bagi menghurai patut dipertimbangkan, ya mengemukakan pendapat untuk npingan ini patut diterima atau tidak aula permohonan si 66 hps:Miphin5.com/ezukeprorvpasic! 101-150 4 2ias7223, 12:17 AM h JURNAL HUKUM JLD XVII (18) BHGN 1, RAMADHAN, 1425H NOVEMBER 2004 - Membalik Suku Halaman 101-150 | Flip erajaan Neyeri Terengganu XVII si) Mengenai alasan-alasan yang dikemukakan bahawa oleh kerana saya telah mengeluarkan Sijil Faraid bagi pusaka YAM Al-Marhumah Tengku Besar Hafsah pada 24 Ogos 2000, sepertimana di dalam Sijil Faraid No: 41-002-4- 2000 bahagian 2 (6), dan saya juga telah mengeluarkan beberapa Sijil Faraid lain daripada berbagai permohonan yang ada kaitan dengan kes ini, saya berpendapat, adalah amat mustahak supaya difahami apa yang dikatakan Sijil Faraid itu sendiri ‘Tidak ada tafsiran berkanun yang memberi makna “Sijil Faraid” di dalam negeri ini, Namun begitu, Enakmen Pentadbiran Hal Ehwal Agama Islam (Terengganu)1986, yang terhenti kuat Kuasanya mulai 1 Ogos 2002, telah menjelaskan apa yang dikatakan Sijil Faraid itu, Persoalan Sijil Faraid telah diperuntukkan didalam seksyen 63 Enakmen Bil 12 Tahun 1986 itu. Pada Nota Birai seksyen 63 Enakmen itu ada mencatatkan perkataan Sijil Faraid. Seksyen 63 memperuntukkan; (2) Dalam mana-mana prosiding bersabit dengan pentadbiran atau pembahagian pusaka seorang yang beragama Islam yang telah meninggal dunia, mana-mana mahkamah sivil yang mempunyai kewajipan untuk menentukan orang-orang yang berhak kepada bahagian masing-masing yang orang-orang itu berhak mendapat bolehlah meminta Hakim Syar’i supaya memperakukan, (atas fakta-fakta) yang dikemukakan oleh Mahkamah itu, akan pendapatnya berkenaan dengan orang-orang yang berhak kepada bahagian dalam pusaka itu dan bahagian-bahagian yang mereka itu berhak ‘mendapat. Seksyen 15 Enakmen Mahkamah Syariah (Terengganu) 2001, yang berkuatkuasa mulai | Ogos 2002 pula memperuntukkan; Jika dalam perjalanan mana-mana prosiding yang berhubung dengan pentadbiran atau pembahagian harta pusaka seseorang si mati yang beragama Islam, mana-mana Mahkamah atau pihak berkuasa, selain Mahkamah Tinggi Syariah atau suatu Mahkamah Rendah Syariah, mempunyai kewajipan untuk ‘menentukan:~ (a) orang-orang yang berhak mendapat bahagian dalam harta pusaka; atau () bahagian-bahagian yang kepadanya masing-masing orang itu berhak, 67 tps:fiphtms.comiezuksprbmnbasicl101-150 ids92123, 12:17 AM JURNAL HUKUM JLD XVII (18) BHGN 4, RAMADHAN, 1425H / NOVEMBER 2004 - Membalik Buku Halaman 101-150 | FipHT. wNviti VAM Fenghu Hirai Sultan fs ridin Sha asity Dalam peruntukan undang-undang yang dinyatakan itu, jelas mengikut undang- undang bahawa tanggungjawab Hakim Syar'ie termasuk Hakim Mahkamah ‘Tinggi Syariah ialah hanya memperakukan, atas fakta-fakta yang dikemnkakan oleh Mahkamah Sivil, akan pendapatnya berkenaan dengan orang-orang yang berhak kepada bahagian dalam pusaka itu dan bahagian-bahagian yang mereka itu berhak mendapat; atau atas permohonan seseorang yang menuntut sebagai benefisiari dan setelah dia menjelaskan fee yang ditetapkan, memperakukan demikian jua akan pendapatnya atas fakta-fakta yang dikemukakan itu dan bolehlah dalam mana-mana hal, sebelum memperakukan pendapatnya itu, menghendaki untuk mendengar pihak-pihak yang berkenaan atas mana-mana soalan yang berhubung dengan undang-undang, tetapi tidaklah boleh mendengar keterangan atau membuat pendapat atas mana-mana soalan yang berhubung dengan fakta; atau membuat penentuan orang-orang yang berhak kepada bahagian hharta pusaka seseorang si mati yang beragama Islam atau bahagian-bahagian yang Kepadanya masing-masing orang itu berhak. Tidak lebih dari itu. ‘Mengikut bidangkuasa yang diberi di bawah subseksyen 63(2) Enakmen Terengganu Bil. 12 Tahun 1986, dan mengikut fakta kedudukan waris sebagaimana yang yyatakan di dalam permohonan oleh Pemohon, YM Tengku Nasruddin bin ‘Tengku Ibrahim, itulah sebenarnya saya telah mengeluarkan Sijil Faraid bagi pusaka YAM Al Marhumah Tengku Besar Hafsah pada 24 Ogos 2000, melalui Sijil Paraid No: 41-002-4-2000 bahagian 2(6). Di dalam permohonan Sijil Faraid itu langsung tidak disentuh kedudukan harta si mati, seperti berapa banyak, di ‘mana Ietaknya harta pusaka si mati dan lain-lain lagi. Apa yang dikemukakan dan mengikut apa yang difahami dari peruntukan undang-undang ialah, tatkala ‘matinya si mati, siapakah waris-warisnya yang ditinggalkan. Berdasarkan fakta waris-warisnya yang ditinggalkan, sebagaimana disenaraikan oleh Pemohon itu, saya membuat penentuan orang-orang yang berhak kepada bahagian harta pusaka YAM Al Marhumah Tengku Besar Hafseh dan bahagian-bahagian yang kepadanya masing-masing orang itu berhak Kandungan Sijil Faraid bagi pusaka YAM Al Mathumah Tengku Besar Hatsah pada 24 Ogos 2000, melalui Sijil Faraid No: 41-002-4-2000 bahagian 2 (6) sebagaimana disebut di dalam hujah pihak-pihak, pada pendapat saya perlu diperhatikan juga. Fakta ini saya sebutkan di sini kerana dari kandungan Sijil Paraid itu sendiri telah menggambarkan apakah sebenarnya Sijil Faraid. Sebagai contoh Kandungan Sijil Faraid bagi pusaka YAM Al Marhumah Tengku Besar Hafsah pada 24 Ogos 2000, melalui Sijil Faraid No: 41-002-4-2000 bahagian 2 (6) adalah seperti berikut; 68 hitps:miprimis.comiezukeprombasie!101-150 iat372128, 12:17 AM b ht JURNAL HUKUM JLD XVII (18) BHGN 1, RAMADHAN, 1425H / NOVEMBER 2004 - Membaik Buku Halaman 101-150 | FipHT. Kerajaan Negeri Tevenggane ioe. NUXVHL YAN Teaghu Hheabian Sule Isl Nasrwdalin Shah (arsiy YM. Tengku Nasruddin bin Tengku Ibrahim, 88 Jalan Sultan Mahmud, 20400 Kuala ‘Terengy Tengku, SUIL FARAID NO: 41-002-4-2000 bahagian 2 (6) BAG] PUSAKA: YAM. AL. Berdasarkan fakta-fakta yang dikemukakan melalui permohonan YM. Tengku yang telah didaftarkan di Mabkamah ini pada 23 Ogos, 2000, sukacita dimaklumkan iaitu pusaka si mati menurut Hukum Faraid dibahagikan secara sekaligus dan keseluruhannya kepada 2 bahagian dan orang-orang yang berhak serta bahagian yang diperolehinya masing-masing adalah seperti berikut:- Bil Nama Hubuny Bahagian 1, YM Tengku Embong Fatimah Anak Perempuan 1 2. DYMM Sultan Zainal Abidin Hl Bapa 1 3. DYMM Sultan Muhammad 11 Sur. Lelaki seb 4. DYMM Sultan Sulaiman Badri) Sdr. Lelaki sebapa ) Alam Shah 5. DYMM Sultan Ismail Sdr, Lelaki sebapa ) Nasiruddin Shah 6. YAM Tengku Ahmad Sar. Lelaki sebapa ) 7. YAM Tengku Besar Mahmud Sdr. Lelaki sebapa ) 8. YAM Tengku Ngah Aishah Sdr. Perempuan sebapa ) 9 YAM Tengku Wook Fatimah Sd. Perempuan sebapa ) 10, YAM ‘Tengku Nik Maimunah Sdr, Perempuan sebapa ) 11, YAM Tengku Dalam Halimah Sdr. Perempuan sebapa ) 12, YAM Tengku Wok Aminah Sdr, Perempuan sebapa ) Sumilal Demikian adanya. DIBERI DI BAWAH TANDATANGAN saya dan Meterai Mahkamah Tinggi Syar'iah Negeri Terengganu. pada hari Khamis 24hb. Ogos 2000 bersamaan 24 Jamadil Awal, 1421. METERAL W xan HAKIM 0 itpsftiphimis.comiezukciprbmibasic!101-150 sia97223, 12:17 AM, | HUNVUL Sijil Fa Kerajaan Negeri Toren st VANE Teak idl yang berkenaan itu dikeluarl hinw Sut Ismail Nas sun Sh casi n kepada fakia-fakta ahli waris yang dinamakan pada ketika matinya si mati. Dalam permohonan bagi mendaparkan Sijil Faraid sebagaimana di atas yang didaftarkan di dalam Mahk h Tinggi Syariah Terengganu pada 23 Ogos 2000, Pemohon dalam Permohonannya telah menyatakan antara lain seperti berikut: Semasa kemangkatan YAM Almathumah Tengku Besar Hafsah, terdapat beberapa harta yang dit YAM Almachumah adalah seperti berikut a (i) iit) (iv) ™ wi wid) (viii) (ix) Ww Gi) Itulah sebaby YM Tengku Embong Fatimah DYMM Sultan Zainal Abidin 111 DYMM Sultan Muhammad 11 DYMM Sultan Sulaiman Badrul Alam Shalt Nasiruddin YAM Tengku Ahmad YAM ‘lengku Besar Mahmud YAM Tengku Ngah Aishah YAM Tengkt Wook Fatimah YAM Tengku Nik Maimunah YAM Tengku Dalam Halimah YAM Tengku Wok Aminab alkan. Manakala waris-waris terdekat peninggalan Anak perempuan Bapa Saudara lelaki sebapa Saudara lelaki sebapa Saudara lelaki sebapa Saudara lelaki sebapa Saudara lelaki sebapa Saudara perempuan Saudara perempuan sebapa auclara perempuan sebapa Saudara perempuan sebapa dara perempuan sebapa ‘4 semasa Yang Bethormat Penasihat Undang-Undang Negeri sedang berhujah mempertahankan permohonannya, says telah m wvik perhatian kepada kandungan Sijil Faraid berkenaan, Oleh yang demikian, sekali_ pun saya telah mengeluarkan Sijil Faraid bagi Besar Hafsah pada 24 Ogos 2000, melal bahay 2 (6), namun saya tidak sekali 70 htps:/tiphimis.conezukapromibasicit01-150 aka YAM Al Marhun Sijil Faraid No: 41-002-4-2000 kali dimaklumi dengan fakta dan Tengku JURNAL HUKUM JLD XVlll (18) BHGN 1, RAMADHAN, 1425H / NOVEMBER 2004 - Membalik Buku Halaman 101-150 | ip. erat12128, 12:17 AM h JURNAL HUKUM JLD XVII (18) BHGN 1, RAMADHAN, 1425H / NOVEMBER 2004 - Membalik Buku Halaman 101-150 | FipHT, ML XVHL cust) latar belakang kes tuntutan Plaintif ini, Dalam permohonan Sijil Faraid, yan: dinyatakan hanya waris-waris si mati pada ketika kematiannya, manakala disentuh langsung. Apa guna jika harta pusaka si mati yang tidak relevan dengan permohonan Sijil Faraid dikemukakan semava permohonan Sijil Faraid? Perlu diingat bahawa saya belum pernah lagi mensabitkan Cap Zuriat Sungai Mengkuang adalah merupakan harta pusaka DYMM Sultan Zainal Abidin HI yang diwarisi oleh Baginda selepas kemangkatan puteri Bagina YAM Vengku Besar Hafsah dalam mana-mana prosiding, Fakta bahawa saya belum pernah lagi mensabitkan Cap Zuriat Sungai Mengkuang adalah merupakan harta pusaka DYMM Sultan Zainal Abidin TTI yang diwarisi oleh Baginda selepas kemangkatan puteri Baginda YAM ‘Tengku Besar Hafsah menjadi a penting pada ketika ini bagi menyangkal hujah yang dibujahkan ole Y Berhormat Penasihat Undang-Undang bahawa dengan saya mengeluarkan Sijil Faraid bagi pusaka YAM Al Marhumah Tengku Besar Hafsah pasa 24 Ogos 2000, melalui Sijil Faraid No: 41-001-2-2000 bahagian 2 (6) bermakna say telah mensabitkan bahawa Cap Zuriat Sungai Mengkuang adalah merupakan harta pusaka DYMM Sultan Zainal Abidin 111 yang diwarisi oleh Baginda ywkatan puteri Baginda YAM ‘Tengku Besar Hafsah selepas ket Mengikut peruntukan di atas, saya berpendapat, bidangkuasao haan Sijil Faraid adalah mengikut dalam para 3(b) Enakmen Mabkamat Syariah (Terengganu) 2001, manakala bidangkuasa mendengar dan memutuskan tuntutan ntif di dalam kes ini adalah menurut scbagaimana yang diperuntukkan sm para 3(bx¢vili) nakimen yang sama. Soalnya, adakah dengan saya mengeluarkan Sijil Paraid bagi pustka YAM AL Marhumah Tengku Besar Hatsah pada 24 Ogos 2000, melalui Sijil Faraid No: 41-002-4-2000 bahagian 2 (6) dan lain-lain lagi Sijil Paraid sebagaimana yang telah din} | boleh menimbulkan keraguan, sama ada saya boleli memberi keadilan kepada pihak-pihak di dalam kes tuntutan Plaintif ini’? Hakim yang menerima jawatan kehakiman sudah tentu membuat penghakiman dan keputusan ke ata kes-kes yang dikemukakan di hadapannya dengan adil menurut panduan hadis di atas. Selain dari hadis-hadis berikut juga menjadi panduan kepada para Hakim dalam membuat keputusan masing-masing, Berdasarkan kehendak Hukum Syara’ supaya H jalankan penghakisnan dengan adil, ahli perundangan Islam telah menyusun adabul qadi ataw koxl etika Hakim. Di Mabkamah Syariah Kod Etika Hakim sebagaimana kehendak Hukum Syara’ itu telah dijadikan Arahan Amalan, iaity Arahan Amalan No | Tahun 2001 n hiosmiphimis.conczukaprbmibasic!101-150 mat372728, 1217 AM JURNAL HUKUM JLD XVIll (18) BHGN 1, RAMADHAN, 142SH / NOVEMBER 2004 - Membalik Buku Halaman 101-150 | FipHT. AKerajuan Neer Toren is MUXvut YAN Tonk theabine Sultan Ismail Nasrudclin Shab casi Berdasarkan peruntukan Hukum Syara’ itu, di dalam kes tuntutan Plaintif ini, saya berpendapat saya masih boleh mendengar kes ini. Peruntukan Hukum Syara’ itu dikuatkan lagi oleh undang-undang sebagaimana diperuntukkan di dalam seksyen 25 Enakmen Mahkamah Syariah (Terengganu) 2001. Subseksyen 25(1) Enakmen ‘Terengganu Bil. 3 Tahun 2001 itu memperuntukkan: Tiada seorang pun Hakim Mahkamal Rayuan Syariah atau Hakim Syarie atau Pendaftar boleh didakwa di mana-mana Mahkamah Syariah atau Mahkamah Sivil bagi sesuatu perbuatan yang dilakukan atau diperintahkan olehnya supaya dilakukan dalam menjaiankan tugas kehakimannya, sama ada dalam had bidang kuasanya atau tidak dan tiada apa-apa perintah bagi kos boleh dibuat terhadapnya, dengan syarat bahawa dia pada masa itu dengan suci hati percaya dia mempunyai bidang kuasa untuk melakukan ala memerintakan perbuatan itu Mengenai soal bahawa saya akan dipanggil sebagai saksi ke atas Sijil Faraid yang telah saya keluarkan itu, pada pendapat saya ianya bukanlah menjadi isu, Sijil Paraid yang berkenaan sepatutnya diterima saja, dan sekiranya pihak-pihak yang tidak bersetuju dengan Sijil Faraid yang berkenaan itu, bolehlah kemukakan fakta baru mengenai dengan kedudukan waris kepada si mati bagi membolehkan Sijil Faraid baru dikeluarkan, Pada hari ini terdapat ramai dari kalangan rakyat negeri ini yang memohon Sijil Faraid bagi tajuan dijadikun salah satu ekshibit dalam permohonan untuk mendapatkan Letters of jon dari Mahkamah Tinggi Malaya. Dalam kes seperti ini, mengikut saya tidak pernah walaupun sekali dipanggil sebagai saksi ke alas Sijil Faraid yang telah saya keluarkan, Jika Mahkamah Tinggi Malaya tidak mempertikaikan Sijil Faraid yang telah dikeluarkan oleh sescorang Hakim Mahkamah Tinggi Syariah, masakan pula Mahkamah Tinggi Syariah sanggup ‘mempertikaikannya, Benar atau tidak sesuatu Sijil Faraid itu adalah berdasarkan fakta yang diberi semasa permohonan Sijil Faraid itu dibuat Mengikut satu persatu urutan pendapat saya di atas, jika tuntutan Plaintif ini terus didengari oleh saya, saya berpuas hati bahawa tidak kelihatun mana-mana prosiding di dalam Mahkamah di hadapan saya ini boleh dengan lebih senang atau lebih adil dibicarakan oleh sesuatu Mahkamah yang lain atau dibicarakan di hadapan Hakim Mahkamah Tinggi Syariah yang fain, Seksyen 89 Enakmen Tatacara Mal Mahkamah Syariah (Terengganu) 2001, pada pendapat saya, memberi kuasa kepada saya memerintabkan tuntutan Plaintif ini dipindahkan, ke Mahkamah yang lain jika saya berpuas hati bahawa prosiding tuntutan Plaintif ini boleh dengan lebih senang atau adil dibicarakan di dalam suatu Mahkamah yang lain, Saya berpendapat, Permohonan Sampingan Defendan dalam kes tuntutan Plaintif ini, iaitw memohon saya menarik diri daripada terus mendengar tuntutan Plaintit seterusnya, tidak mempunyai asas dan patut ditolak R ‘ntps:fiphtmiS.comlezukeprbrnbasil 101-150 aa9/2123, 12:17 AM. ‘JURNAL HUKUM JLD XVlll (18) BHGN 1, RAMADHAN, 1426H / NOVEMBER 2004 - Membalk Buku Halaman 101-150 | FlipHT. MLXVULI Yau te erajann Negeri Ter i vk Hvahim Salta Inui Nasruddin Sha asi Hujah Perayu: Y.A Hakim bicara telah erkhilaf dari segi undang-undang dan fakta apabila menolak bantahan awal perayu/Defendan Y.A, Hakim bicara telah terkhilaf dari segi undang-undang dan fakta apabila gagal membuat tafsiran yang betul mengenai seksyen 63 Enakmen Pentadbiran Hal Ehwal Agama Islam (Terengganu) 1986, seksyen 11(3) (ix) dan seksyen 15 Enakmen Mahkamah Syariah (Terengganu) 2001 Y.A. Hakim bicara telah terkhilaf dari segi undang-undang dan fakta apabila membangkitkan mengenai latar belakang permohonan Sijil Faraid bagi pusaka YAM Al-Marhumah Tengku Besar Hafsah pada 23/8/2000 yang mana persoalan ini hanya boleh dibangkitkan sewaktu perbicaraan kes tersebut dijalankan. Y.A. Hakim bicara telah terkhilaf apabila memutuskan bahawa Sijil F diterima sahaja dan soal beliau akan dipanggil sebagai saksi ke atas Sijil Fataid yang telah dikeluarkan bukanlah menjadi isu i segi undang-undang dan fakta id yang berkenaan sepatutnya Y.A. Hakim bicara telah terkhilaf dari segi undang-undang dan fakta apabila gagal mengambil kira peruntukan 3(G) di dalam Kod Btika Hakim Syarie apabila menolak bantahan awal Perayu/ defendan, Oleh yang demikian, Perayu/ defendan memohon supaya rayuan ini dibenarkan dan petbicaraan kes ini dibicarakan di hadapan Y.A Hakin Mahkamah ‘Tinggi Syariah yang lain Hujah Respondan Isu yang dirayu ialah permohonan bantahan awal untuk mengenepikan keputusan Hakim bicara untuk menarik diri telah ditolak. ‘Alasan yang dikemukakan oleh perayu pada 24.8.2000 bahawa Hakim bicara mengeluarkan Sijil Faraid berhubung pusaka YAM Al-Marhumah ku Besar Hafsah tersebut boleh membawa kepada ketidakadilan. jah saya dalam hubungan Sijil Faraid hanyalah menyenaraikan nama abli-ahli waris dan bahagiannya sahaja. Di dalam borang permohonan tidak dinyatakan-jenis harta-harta yang dipertikaikan dan berapa banyak. Berdasarkan fakta yang diberikan hakim telah membuat Sijil Faraid seperti dalam m.s. 64 rekod rayuan, Persoalannya Y.A, Hakim belum lagi mendengar keterangan mengenai barta Al Marhumah hanya pada pembahagian hukum faraid sahaja 3 hitps:iphtmis.comiezukalprbrvbasic! 101-150 ovat312123, 12:17 AM TTC} VAN Ten ua2stty 3. Mengenai Sijil Faraid yang dikeluarkan adalah atas dasar sebahagian daripada fungsi Y.A, Hakim berdasarkan fakta yang diberikan, Oleh kerana itu pengeluaran Sijil Faraid tidak boleh dikatakan fungsi yang, melampau. 4, Pada mentafsirkan Enakmen tersebut hakim tidak boleh dikatakan berat sebelah, Satu syak wasangka telah dibuat pada Hakim, Manakala Hakim hanya mengeluarkan Sijil Faraid dimana Hakim tidak membuat penambahan baru, Dalam m.s. 36 Rekod Rayuan barisan 6, tidak disentuh la mengenai harta simati 5. Jika ada unsur-unsur yang menjejaskan kes perayu yang membawa kepada ketidak adilan adalah memerlukan tahap pembuktian yang tinggi al kebarangkalian tidak adil pada hakim tersebut. Syak wasangka semata mata adalah tidak mencukupi untuk membuktikan bahawa seorang hakim itu patut menarik diri, Saya kemukakan kes CLJ [2003/2 CLI lan Kim Hor v, Tan Chong Motor Company Sdn Bhd & Ors. Rujuk ms. 440 ini membuktikan bahawa kes ini adalah memerlukan tahal pembuktian wgeluaran Sijil Faraid tanpa adanya pendengaran atau pihak ini merupakan “mere suspicious” adalah tidak memadai, Oleh itu pihak perayu membuat permohonan ini adalah di atas syak wasangka sahaja dan tidak sampai ke tabap ujian yang, standart 6. Pihak perayu gagal membuktikan keatay Sijil Faraid yang meneacatkan kes pihak perayu. iil Faraid tersebut adalah bukan isu yang bukan prima isu yang patut didengar untuk memutuskan samada ada hak pusaka atau tidak 1 ditolak 8, Saya mohon supaya rayuan per Penggulungan Hujah Perayu: 1. Kes-kes yang dikemukakan kepada Mahkamah adalah sebagai panduan dan tidak mengikat Mabkamah, Saya merujuk kepada Kod Btika Hakim, arahan 3 (g) di dalam m.s. 50 Rekod Rayuan, Sescorang hakim tidak boleh memberi pendapat mengenai sesuatu perkara atau keadaan yang ianya sedang dibiesrakan. Arahan ini ada menyebut perkataan “berkemungkinan” iaitu suatu pertimbangan yang ringan akan membawa Hakim akan bias 3. Saya rasa telah dapat membuktikannya dan dipohon supaya rayuan diterima. 4 hitpstiphim's.com/czuketprbmvbasie!101-150 \JURNAL HUKUM JLD XVIII (16) BHN 1, RAMADHAN, 1425H / NOVEMBER 2004 - Membalik Buku Halaman 101-150 | FipHT. rot812708, 12:17 AM. h JURNAL HUKUM JLD XVI (18) BHGN 1, RAMADHAN, 1425H / NOVEMBER 2004 - Membalik Buku Halaman 101-150 | FipHT. Alasan Penghakiman Dat erajaam Negeri Herenggane Ten, neXvuL YAN Henghu Hhrahi Sultan Ismail Nasirudatin Shah usin Muhamad Asri in Haji Abdullah, HMRS. 1 Perayu telah merayu kepada Mahkamah Rayuan Syatiah terhadap keseluruhan keputusan Mahkamah Tinggi Syariah, Terengganu yang telah diputuskan pada 15.9.2003 dimana Y.A Dato’ [smail bin Yahya telah menolak permohonan bantahan aval perayw supaya YA. Hakim bicara menarik diri daripada bicarakan kes berkaitan me Perayu telah berhujah bahawa Perayw tidak puashati terhadap keputusan Y.A. Hakim bicara berdasarkan alasan Y.A, Hakim bicara telah terkhilaf dari segi undang-undang dan fakta apabila menolak bantahan awal Perayu. Saya bersetuju dengan pendapat Perayu bahawa Subseksyen 11(3) Enakmen Mahkamah Syariah (Terengganu) 2001 mengenai bidangkuasa Mahkamah rembicarakan penentuan orang-orang yang bethak ika seseorang Islam dan bahagian masing-masing, arial (Terengganu) 2001. Apa yang dipertika in mengenai bidangkuasa Mahkamah atau mempertikaikan kelayakan hakim telapi ada unsur-unsur yang membawa kepada ketidakadilan boleh ber Hakim bicara untuk mendengar kes ini akan menjadi tohmahan kerana Hakim bicara telah mengeluarkan Sijil Faraid bagi pusaka YAM Al Marhumah Tengku Besar Hatsah pada 24 ogos 2000, sepertimana di dalam Sijil Faraid No: 41-002-4-2000, Dimana Sijil Faraid berkenaan dan kes mengenai harta pusuka tersebut secara langsung, adalah berkaitan Tinggi Terengganu untuk kepada bahagian harta pu: tidak dipertikaikan, Begitu juga berkaitan Seksyen IS Enakmen aku dan kewibawas Kes yang akan dibicara di hadapan Y.A. Hakim Mahkamah Tinggi nanti adalah berkaitan dengan pertikaian harta pusaka DYMM Sultan Zainal Abidin 11, Persoalan samada ada ia merupakan harta pusaka atau tidak? Sama ada waris-waris yang telah ditentukan bahagian-bal dalam Sijil Faraid berkenaan berhak mendapat bahagian berkaitan al tidak?. Kami kurang bersetuja dengan hujah peguam perayu bahawa ara tidak langsung dengan Y.A Hakim bicara mengeluarkan Sijil Faraid tersebut bermakna Y.A. Hakim bicara telah mensahitkan bahawa Cap Zuriat Sungai Mengkuang adalah merupakan harta pusaka DYMM Sultan Zainal Abidin III yang diwarisi oleh baginda selepas kemangkatan puteri Baginda YAM Tengku Besar Hafsah, Kami berpendapat bahawa isu tersebut tidak demikian tetapi pendapat YA. Hakim mengenai Sijil Faraid itu boleh mempengurulii pihak yang berkepentingan bahawa harta terscbut adalah sebuhagian dari harta pusaka, Oleh itu tidak harus bagi seorang Hakim nemberikan apa-ape pendapatnya atau apa-apa ketetapan dalam sesuatu perkara yang berkemungkinan menjadi kes yang akan diselesaikannya di Mahkamah nanti, Sehubungan den bila seorang hakim telah menyatakan pendapatnya tentang sesuatu perkara, ada kemungkinan hasil hilps:imiphtmis.comiezukslprbrvbasic! 101-150 mat727, 12:17 AM JURNAL HUKUM JLD XVlll (18) BHGN 1, RAMADHAN, 1425H / NOVEMBER 2004 ~ Membalik Buku Halaman 101-150 | FipHT. Ieraja Negeri Terengganu Jinn Sultan Ianail Nairn Sh (aes AUXVILL Yam t perbicaraan di Mabkamah akan berbeza dengan pendapainya. Kalau ini derlaku, sangka buruk atau tuhmah tethadap hakim akan timbul. Ini akan menjejaskan kedudukan Hakim kerana penghukumannya itu telah bertemtangan dengan pendapatnya vice versa. Diriwayatkan pada suatu ketika Kadi Syuraih diminta memberi fatwa {pendapat) dalam perkara yang berkemungkinan akan dihakiminya di Mabkamah dengan tegas beliau berkata, “Saya menghukum dan bukan ‘member fatw. ASL Syl gtlaed lll oid ge ules Y cue OS clad alas Gale dy CIM) pall UL) Sybs 0 seal J AS y gd pons 1g Gi Lihat Doktor Syubhi Mahmasyoni. ai Mujtahidua fi al Qadha. Dar al ‘Imi Lil Malayin, 1980 (Cetakan Pertama) him. 17. Walaupun demikian ada juga yang berpendapat bahawa kadi boleh mengeluarkan fatwa dalam perkara-perkara ibadat, tetapi tidak boleh dalam perkara-perkara ‘muamalat enabl OF 0S LF gulel Gilet one by stun) le J ad Ge OF oli o Sy SAY Ota Dale Jay epey Wb) ots Ulay UST AY ale Oye wht! GUS Ct Lihat Abil Walid Ibrahim fbn Yaman, Lisan al-Hukkam Fi Ma’rifah al-Ahkam, Dar al Fike 1402 1 1982 M. film 219. 4, Islam menghendaki setiap orang hakim berpegang teguh dan menghayati prinsip ctika ataupun adab kadi yang telah ditetapkan oleh syara’ semasa menjalankan perbicaraan, Tujuannya ialah untuk memastikan keaditan dapat ditegakkan dan kewibawaan Hakim dan Mahkamah dapat dipertahankan serta ditingkatkan, Oleh itu setiap perkara yang boleh mendatangkan tohmah dan kesangsian terhadap perjalanan Mahkamah dan perbicaraan hendaklah dielakkan, Ini untuk menentukan keadilan hakiki dapat dilaksanakan Oleh itu Islam menekankan bahawa keadilan hendaklah mengatasi segalu sagalanya sama ada musuhnya, orang bukan seagamanya, orang yang menyakiti dirinya sendiri, orang yang meragui alaupun membencinya. Firman Allah s.w.t di dalam surah al Maidah, ayat 8: os Call 9h az fgs Me gif Ott 4G By Mataudnys oo “Dan janganlah sckali-kali kebencian kamu terhadap sesuatu kaum itu mendorong kamu kepada tidak melakukan Keadilan, hendaklah kamu 16 -ntps:itiphtmis.comiczukslprbmvbasio 101-150 vat3/2123, 12:17 AM h \JURNAL HUKUM JLD XVlll (18) BHGN 1, RAMADHAN, 1425H f NOVEMBER 2004 - Membalk Buku Halaman 101-150 | FipHT. evajaan Negeri Terongs Tn mixvint ‘YAM Tenge train Salta Esai Nase Sta ast berlaku adil (kepada sesiapa jua) kerana sikap adil itu lebih hampir kepada taqwa 5. Pengeluaran Sijil Faraid tersebut walaupun tanpa ada sebarang pendengaran tetapi Hakim telah membuat keputusan mengenai abli-abli waris simati yang layak mendapat pusaka dan bahagian masing-masing dan ada kemungkinan Pengetahuan hakim telah melampaui daripada apa yang tercatat di dalam sijil berkaitan, Seterusnya Perayu menimbulkan Y.A. telah khilaf tentang fakta y: diberikan. Fakta bahawa Hakim hanya mengeluarkan Sijil Faraid tetapi hakim tidak boleh mengarahkan kepada pihak mana supaya sijil itu diterima atau tidak. Isu sama ada Hakim akan dipanggil menjadi saksi atau tidak adalah tidak berbangkit sama sekali. Ada kemungkinan juga bahawa Hakin dipanggil untuk menjadi saksi pakar itulah sebabnya beliau patut menaik iri Perayu telah merujuk kepada Kod Blika Hakim Syarie, kod 3(g) dimana ct seseorang Hakim Syarie tidak boleh memberikan pendapat sesuatu perkara atau keadaan yang ianya sedang dibicarakan atau berkemungkinan akan menjadi satu isu dalam mana-mana perbicaraan dihadapannya, kerana pendapatnya itu boleh kemudiannya digunakan oleh sesuatu pihak untuk menyokong hujahnya, Persoalannya jika kemungkinan sahaja pendapat yang telah diberikan akan digunakan menyokong hujahnya maka ia telah menimbulkan tohmahan kepada hakim yang berkenaan, Bias int bukan sahaja akan diukur sendiri oleh Hakim bicara tetapi jua olch orang awam, lebih-lebih lagi pihak-pihak yang terlibat, Fakta-fakta yang akan membuat seseorang yang berfikiran waras herfikir bahawa terdapat kemungkinan sebenar tindakan berat sebelah atau yang mungkin bolch memberi asay munasabah bagi orang iim mengesyaki tindakan berat sebelah hakim itu berlaku dan menganggu dari tugas dan kewajipan hakim, Abdul Karim Zaidan dalam sebuah buku bertajuk Nizam al Qadha’ fi al Syari ‘ah al Islamiah, Cetakan Ketiga 1418 H/ 1997 Muka surat 53 ‘menyebut MRA DUT ey WSLy pole ab jd aattby Clerly ye alats Joc ode of sey OB SB ppeb LSE le Sas gil ALAM AYE yylt yb ay yuridby Jlect oo opin sly ley atte ot Gob 9 ual al gles “Jika didapati kerja-kerja itu boleh menganggunya dari kewajipan. kewajipan tugasnya, tidak harus dia meneruskannya. Sebalikaya apabila didapati kerja-Kerja itu tidak menganggu tugas-tugas kehakiman dan tidak terdapat pada kerja-kerja itu larangan memihak sebelah dan tolak ansur 7 hlps:iphtmis.comfezuksprbnvbasi! 101-150 rat51228, 12:17AM JURNAL HUKUM JLD XVlll (18) BHGN 1, RAMADHAN, 1425H / NOVEMBER 2004 - Membalik Buku Halaman 101-150 | FipHT. Kevan Negeri Teremggama ALXVHLL yam ny Sula Esail Nairn Sh (asi yang memberikan reflection (bayangan) ke atas penghujahan pihak-pihak Jawan dalam dakwaan mereka dihadapannya, maka tidak mengapa dia melakukan kerja-Kerja itu menurut pandangan sebahagian fugaba.”” 8. Manakala pihak Responden telah berhujah bahawa pengeluaran Sijil Faraid tersebut tidak akan menimbulkan bias kerana Y.A. Hakim hanya menyenaraikan nama-nama ahli penerima pusaka atau waris-waris salaja. Didalam permohonan tidak dinyatakan harta-harta yang dipertikaikan dan berapa banyak. Persoalannya Y.A. Hakim tidak mendengar lagi pihak- pihak hanya menyatakan hukum feraid sahaja, Perayu berhujah bagaimana Hakim boleh mengetahui latar belakang kes dan menganggu kes perayu, Isunya Hakim telah terlibat dalam sebahagian fakta yang menjadi isu dalam kes berkenaan dan telah memberikan suatu ketetapan-mengenai sebahagian persoalan pusaka tersebut. Kami bersetuju dengan pendapat bahawa pengeluaran Sijil Faraid ini bermaksud Hakim telah meneliti nama-nama waris yang layak menerima faraid, hubungan di antara waris dengan simati, bahagian-bahagian mereka untuk mendapatkan harta simati Hakim telah membuat keputusan mengenai perkara-perkara tersebut yang merupakan sebahagian fakta yang berkait dengan harta tersebut, walaupun harta-harta tersebut tidak disebut i dalam Sijil Faraid tersebut. 9. Seterusnya Perayu berhujah Sijil Paraid dikeluarkan atas dasar sebahagian dari fungsi Hakim berdasar fakta yang diberikan, Oleh itu pengeluaran Sijil Faraid tidak boleh dikatakan fungsi yang melampaui tugas hakim. Isu bidangkuasa Hakim mengeluarkan Sijil Faraid tidak dipertikaikan.Tugas — « berkenaan yang telah diberikan bidangkuasanya oleh Enakmen dan tidak boleh dikatakan membawa keputusan Hakim berat sebelah. Satu syak wasangka telah dibuat pada hakim. Tsu ini juga tidak timbul. Isu yang ditimbulkan Hakim bicara sepatutnya menarik diri dari mendengar kes kerana Y.A. telah membuat satu keputusan dalum satu Sijil Faraid, J 10. Manakala hujah pihak Responden yang mengatakan bahawa Hakim hanya mengeluarkan Sijil Faraid dimana Hakim tidak membuat penambahan baru, dimana tidak disentuh langsung mengenai harta simati. Jika ada unsur- ‘unsur yang menjejaskan kes Perayu yang membawa kepada ketidakadilan adalah memerlukan tahaf pembuktian yang tinggi atau ada kebarangkalian tidak adil pada hakim tersebut. Syak wasangka semata-mata adalah tidak mencukupi untuk membuktikan babawa seseorang Hakim itu patut menarik diri, Sila rujuk kes CLJ [2003] 2 dalam kes Tan Kim Hor v. Tan Chong Motor Company Sdn Bhd &. Ms. 440. Ini membuktikan bahava kes ini memerlukan tahap pembuktian yang tinggi. Pengeluaran Sijil Paraid tanpa adanya pendengaran atau memanggil pihak-pihak merupakan ‘a mere suspicion’ adalah tidak memadai. Oleh itu pihak Perayu membuat permohonan ini adalah di atas syak wasangka sahaja dan tidak sampai 78 ‘ntps:fiphtmiS.comtezuksiprbmbasicl101-150 14a72729, 12:17 AM AULXVULL KEPUTUSAD cast kepada ujian yang standard. Sijil Faraid tersebut adalah isu yang bukan ‘prima’, isu yang patut didengar adalah untuk memu saina ada hak pusaka atau tidak. Kami berpendapat bahawa dalam kes ini Y.A. Hakim bukan sahaja telah mendapat maklumat mengenai sebahagian persoalan faraid tersebut tetapi telah membuat suatu keputusan ataupun ketetapan yang berkait dengan ahli-abli waris dan bahagian-bahagian pusaka tersebut yang akan menjadi satu isu dalam perbicaraan yang akan dilaksanakan dan pendapat tersebut akan digunakan untuk menyokong hujah pihak yang berkepentingan dan menjadi satu tohmahan pada Hakim, Kami berpendapat pertimbangan yang patut diukur pada Hukum Syara’ sama ada seseorang Hakim itu telah memberikan pendapatnya (fatwa) dalam sesuatu perkara yang akan menjadi suatu kes yang akan dinadapkan kepadanya tidak jika jawapannya “ya”, Hakim yang berkenaan patut mengelakkan dirinya dari mendengar kes tersebut. Oleh itu seseorang, hakim adalah dilarang memberikan apa-apa pendapat jika ada kemungkinan kes itu akan dihadapkan semula kepadanya, Ini adalah untuk menolak segala Kemunasabahan berlakunya tohmahan kepada seseorang Hakim, Muhammad bin Khalaf bin Hayyan (Waki’) Di dalam Kitab al Akhbar al Qudhat, ‘Alam al Kutub Beirut, Juzu’ Kedua, Muka surat 168 ada menyebut mengenai larangan Hakim daripada memberikun pendapat atau fatwa, AL td pad) chad our gy foster Ly Ls JE 20 oy alll y at Ld dole glad, aol wy SU Joy y cotili ii ) Jud, Whe ge Why Wl) cyte! BY Hal Hes SB: Jy ore Setelah meneliti hujah-hujah dan alasan kedua-dua pihak dan rekod-rekod rayuan kami berp Auat, Oleh itu keputusan ¥.A. Hakim Mahkamah Tinggi diba dliterima. Kes tersebut hendaklah slidengar oleh Hakim Mahkamsh ‘Tinggi Syariah yang lain, ndapat bahawa rayuan Perayu mempunyai asas-asas yang Ikan dan rayuan 9 hntps:itiphtmis.comfezukaprtm/basic/101-150 JURNAL HUKUM JLD XVill (18) BHGN 1, RAMADHAN, 1425H / NOVEMBER 2004 - Membalik Buku Halaman 101-150 | Flip sat