DER SINGULAR UN TEKIL HAL VE GOGUL HAL URAL |simlerin higbir taki alma ae ac ee mis, degisiklige ug gekillerine "tekil hali" der onus ve birer adetlerini gésteren yalin 7 f das Fenster: — pencere an ler Dieb: das Kino: sinema hirsiz die Sonne: —_giines Gogul hal ise o isimden birden f fa Goa jer Plural olarak SSeanieaE bulundugu zaman kullanilir. Almancada gogul Turkgede, isimleri igi kgede, isimleri gogul yapmak icin sonlarina "-ler, -lar" takilari eklenir. pencere pencerel kita encereler eek kitaplar defter bardaklar defterler Almancada ise isimleri gogul yapmak igin b6 ili bit da | ogul y igin bayle beli taki, belirli bir kural Her sézcugiin gogulu degisiktir. Bu bakimdan isimleri 6grenirken nasil eae die, das tanimiiklarindan hangisini aldiklarint ezberlemek gerekiyorsa, odullarin da ayni sekilde sdzcilklerle birlikte 6grenmek gerekir. : Tekdl Cou die Fenster: pencereler das Fenster: — pencere die Stihle: sandalyeler der Stuhl: sandalye das Buch: kitap die Bicher: _ kitaplar die Frau: kadin die Frauen: — kadinlar das Kino: sinema die Kinos: _ sinemalar das Bild: tesim die Bilder: __resimler Gériildigt gibi, her ismin goguida aldigi taki baska olmaktadir. Bu béluimde, isimleri gogul halinde sonlarina gelen -e, -er, en gibi takilara gore siniflandirarak inceleye- cek ve gogul halinde isme eklenmesi miimkiin olan batiin takilart tek tek inceleyece- giz. Ama ismin tekil haldeki yapisina bakarak gogul halini tespit edecek bir kural ver- mek mimkiin degildir. m isimlerin der, die, das en kural gudur: Til \gul isimlerle birlikte die in gikarilmamas! gereke a k die olur. Butiin got Gogulda hatirda ge liklar! goguida degisere seklindeki tanim! tanimlig! kullanilir. 43+ bakimindan yalniz tekil halde veya Valniy ant agagida inceleyeceg!2. uy hay ai Almancada ttim gogul isimlerin ortak yan ta edisn obstone 8 sinda her birisim gogulda dedisktaklar FOE sim icin ay ayr pf Cli Tint veya ismin cogulda tak! alip almadigin' in dikkatlice 6grenmek S2berien, hi. Amancayi dizgin kusursuz Konusabilme rer bir grubun Gogulda nee" wn : isimlerin gogunu befri gruplara ayiTm@ Vo kolayikla hatinda 1 Cetgnst bilerek bu gruba giren diger tim isimlen? vee sonundaki takilara Tera akneh kind. Bu tr ir gruplama genelike is cruplama yo lt mizdeki sayfalarda "Gogul tle bas ci Bu gruplar hata veh bit icit fi cogul kuralin vi i i ee aetna tr gogulun kolaylikla 6grenmeniz ve hatasiz kulan mdmkindir. a Ayrica ifade ettikleri anlamlat kullanilan isimler vardir. Bun! Nun I i Asagida isimlerin gogulda sonlarina aldiklart tum takilari tek tek inceleyelim; * Bazi isimler sonlanina -e harfi konarak gogul hale getirilir. Tekil Cogul die Tische: | masalar die Bleistifte: kurgun kalemler die Briefe: — mektuplar die Pferde: —_atlar die Pakete: — paketler die Freunde: arkadaslar der Tisch: masa der Bleistift: kurgun kalem der Brief: mektup das Pferd: at das Paket: paket der Freund: arkadas * Bazi isimler sonlarina -e harfi konup ilk sesli harfleri Uzerlerine noktalama alip inceltilerek gogul hale getirilir. Almancada sesli harflerin izerine gelen noktalamaya der Umlaut denir. Der Umlaut yani Uzerlerine noktalama igareti alan harflerde gu degisiklik olur. Sesli harf Umlaut almis hali a a ° 6 u a Buna gre sonlarina cogulda -e ile ilk sesli harflerine noktalama alan isimlerin gogul halleri sdyledir: Tekil Cogul der Stuhl: — sandalye die Stile: — sandalyeler 44der Sohn: erkek evlat die Séhne: —_ erkek eviatlar der Ball: der Arzt: ae die Balle: toplar der Baum: aga die Arzte: — doktorlar der Schrank: doles die Baume: agaclar der Satz: cami die Schranke: dolaplar die Satze: —_ciimleler ¢ Bazi isimler ise sontarina -er takisi eklenerek gogul yapilir. Tekil Cogul das Bild: resim i, i Aa. die Bilder: —_ resimler das Kind: — cocuk Kinder: — gocuklar das Rind: — sigir die Rinder: — sigirlar « Birgrup isim ise sontarina yine -er eklenerek ilk sesli harflerine de noktalama alarak gogul olur. Tekil Cogul das Buch: _kitap die Bucher: _ kitaplar derMann: adam die Manner: adamlar das Haus: ev die Hauser: ever das Glas: bardak die Glaser: bardaklar das Dorf: kéy die Dérfer: — kdyler das Land: — iilke die Lander: —iilkeler rina higbir taki almazlar. Yani tekil halleri aynen "die" Bazi isimler gogulda sonlar rin gogulda sadece tanimliklari degigerek gogulda da kullanilir. Bunlat olur. Tekil Cogul der Schiller: erkek Ogrenci die Schiller: erkek dgrenciler das Fenster: pencere pencereler : kiz gocuklar das Madchen: kiz cocuk der Lehrer: dgretmen das Zimmer: oda der Fehler: — hata der Computer: bilgisayar die Lehrer: gretmenler die Zimmer: _ odalar die Fehler: —_ hatalar die Computer: bilgisayarlar Bir grup isim ise gogul halde yine hig degismez, aynen kalir. Ancak bunla- rin ilk sesli harfleri degisiklige ugrayarak Uzerine “Umlaut" alir. 45Tekil der Bruder: _ erkek kardes die Mutter: anne die Tochter: _ kizeviat der Vater: baba der Mantel: manto der Apfel: elma * Bazi isimler sonlarina Tekil die Lampe: lamba die Karte: kart die Brille: gOzlik die Schwester: kiz kardes die Kreide: tebesir die Blume: cigek 4 Ir. * Bazi isimler sonlarina "-en" takis! alarak gogul yapil Tekil das Ohr: kulak die Frau: kadin die Uhr: saat die Zeitung: — gazete die Ubung: —_alistirma spt ekienerek God! ha Coa! Brider: aio Mate: die Techter: die Vater: die mantel: die Apfel: osu! die Lampen: die Karten: die Brillen: die Schwestern: die Kreiden: die Blumen: Coaul die Ohren: die Frauen: die Uhren: die Zeitungen: die Ubungen: erkek kardesle, anneler kiz evlatlar babalar mantolar elmalar le getirilir. lambalar kartlar gozlikler kiz kardesler tebesirler cigekler kulaklar kadinlar saatler gazeteler aligtirmalar * Genellikle yabanci kékenli olan isimler ise sonlarina "-s" eklenerek cogul yapilir. Tekil das Auto: otomobil das Kino: sinema das Radio: radyo das Komma: _virgiil das Sofa: divan Gériildiigii gibi, bu gruba giren isimler harfi ile bitmektedir. 46 die Kinos: die Radios: die Kommas: die Sofas: otomobiller sinemalar radyolar virgiller divanlar genellikle das tanimligina sahip olmakta ve 0WORTER NUR IM SI N YALNIZ TEKIL VEYA Coat OOER IM PLURAL COGUL HALDE KULLANILAN SOZCUKLER Bazi sdzciikler genel olarak yalniz tekil vey énemlileriniistisnalan: ile bir 'ya yalniz ¢ogul halde kullanilir. Bunlarin kte asagida inceleyecegiz. Asagidaki isimler yalniz ogul halde kullanilir, die Auslagen: i gen: masraf die Chemikalien: kimyevi maddeler die Eltern: ebevey i i eveyn die Ferien: tatil eee a die Gebriider: _ biraderler ete : Kardesler die Immobilien: gayrimenkul : halk die Zinsen: faiz die Zwillinge: ikizler Bazi cografi isimler de yalniz gogul halde kul ikle bi aoe e fanilir. Bunlar dzellikl uzerine yayilmis iilkelerle Siradaglarin isimleridir. ole bien zie aca die Bermudas: Bermuda adalari_ die Alpen: Alp daglari die Niederlande: Hollanda die USA: ABD Dizine, derece, gram, cift, kilo, guval, € gibi agirlik, miktar, hacim ve para birimleri birden fazla miktarda olsalar da yalniz tekil halde kullanilir. 4 Dutzend Apfel 4 diizine elma 7 Fass Wein 7 figi sarap 8 Glas Bier 8 bardak bira 2 FuB& hoch 2 ayak yliksekliginde 9 Paar Striimpfe 9 Gift corap 50 Gramm Kase 50 gram peynir 60 Kilo Tomaten 60 kilo domates 15 Stiick Biicher 15 tane kitap 3 Karton Teller 3 karton tabak 4 Satz Léffel 4 takim kagik Das kostet 15 €. Bunun fiyati 15 Avro'dur. Yukaridaki orneklerde érnegin Dutzend sézciigini Dutzende, Fass sdzcligiind Fasser, Glas sézcligiin Glaser, Fu& sézcig FiiBe olarak gogulda kullanmak yanlistir. Ayni sey, birim ifade eden diger sézclikler igin de gecerlidir. Yukarida érnek olarak verdigimiz birim gésteren sézciklerin tanimliklar! der veya das'tir. das Dutzend: dizine das Fass: figi 47das Glas: das Paar: das Gramm: das Kilo: der Karton: der Satz: Birim ifade eden sézciiklerin yalniz teki ig der ve das olan sézciiklerigin gegerliir. Tarim olduklari zaman yukaridakilerin aksine ¢O die Tasse: die Dose: die Tonne: die Flasche: pardak gift gram kilo ayak tane, parga karton takim ; kullaniimasin! 6ngéren kuray il halde die olan dig birimleri brah , gul halde kullanilir. fag fincan teneke kutu ton sige Bu ve bunlarin benzeri sézciikler digi birimi olarak kullanildiklarinda birden fey olmalari halinde gogul halde bulunur. 3 Tassen Kaffee 2 Dosen Milch 5 Tonnen Erbsen 4 Flaschen Wasser 50 Kronen 10 Lira 3 fincan kahve 2 kutu sit 5 ton bezelye 4 sige su 50 Kron 10 Lira Sayilarla birlikte kullanilan zaman birimleri de yalniz gogul halde bulunur, null Sekunden vier Minuten zehn Stunden drei Tage sieben Monate fiinf Jahre 0 saniye 4 dakika 10 saat 3giin Tay 5yil Soguk, sicak, gocukluk, korku, milzik gibi soyut isimler ve renkler sadece tekil halde bulunur. die Freiheit: die Kalte: die Hitze: 48 ézguirlik soguk sicaklikdie Kindheit: gocukluk die Angst: kork das Blau: ele das Griin: yesil Madde ve malzeme isimleri de genellikle tekil halde bulunur. die Milch: i das Fleisch: ae die Wolle: yun das Eisen: demir das Holz: tahta das Gold: altin Ancak bunlarin kendi aralarindaki cesitli tirleri, cinsleri ifade etmek igin bu tur s6z- ciikler gogul halde bulunabilir. die Milche: cesitli sit turleri die Holzer: cesitli kereste turleri die Eisen: cesitli demir tarleri PLURALTYPEN / COGUL TIPLERI kesin bir ayrima tabi tutmak ve gruplara |simleri, gogul halde aldiklan takilara gore harf veya takilarla biten isimlerin ayirmak mimkin degildir. Sadece sonlart belirli gogul halde sonlarina alacaklar! takilar sabittir ve gruplar halinde ayirt edilerek ince- lenebilir. Gogul béliminde genel olarak érneklerle anlattigimiz bu tar karakteristik takilar ve gogulda bunlara bagli olarak ismin sonuna eklenen takilari agagida topluca vermekteyiz. Sonlart belirli bir taki veya harfle bitmeyen isimler icin ise gogul takist konusunda gul hali kesin bir kurala tabi kesin bir kural vermek mumkin degildir. Almancada ¢og' olmayan isim say's! 2000 kadardir. Bu tir isimlerin gogulu icin en iyi kaynak isimlerin gogullarini da veren bir s6zldktir. * Cogulda sonlarina ".e" takisi eklenen isimler: Sonlari -bold, -ig, -ich, -ing, -rich, -ian, nis, -Sal, -icht takilariyla biten tim isimlerin gogulu sonlarina -€ harfi eklenerek yapilir. die Trunkenbold die Trunkenbolde ayyas ayyaslar 49die Konige der Konig krallar kral . die Teppiche der Teppich halilar hali " die Feiglinge der Feigling korkaklar korkak . die Kenntnisse die Kenntnis bilgiler bilgi die Schicksale das Schicksal kaderler kader isimler: * Gogulda sonlarina hig taki eklenmeyen isiml der, -ner, -le, -en, -sel, Tanimliklari der veya das olan ve sonlar! ler, rf a fist a “the “ stein, -erl takilariyla biten isimlerin sonlarina 0: enn der Maler die Maler Tessam ressamlar der Kellner die Kellner garson garsonlar der Wagen die Wagen araba arabalar der Giirtel die Giirtel kemer kemerler das Madchen die Madchen kiz gocuk kiz gocuklar das Tischlein die Tischlein Masacik masaciklar Ayrica ge- takisiyla (ekiyle) baslayan ve topluluk ifade eden isimler de ik Gisiklige ugramazlar, ee das Gebirge die Gebirge arazi daglar, daglik araziler das Gewebe die Gewebe doku dokular 50de oe naen kas), der Pantoffel (tek), der Stachel (ciken) s62cUk- Bu dg ismin gogulu so ane ragmen yukaridaki kurala uymayarak ayricalik gésterir. nlarina -n harfi eklenerek yapilir: die Muskeln, die Pantoffeln, die Stacheln. * Gogulda sonlarina "-en" veya "-n Sonlart -rei, -lei, -in, -heit, -keit, -schaft, -ung takilariyla biten eklenen isimler: tum isimler sonlarina -en veya -n takilari eklenerek gogul hale getirilir. die Druckerei matbaa die Schiilerin kiz 6grenci die Einheit birim die Einsamkeit yalnizlik die Eigenschaft ozellik die Erinnerung ani Ayrica, sonl kilde yapilir. die Schachtel kutu die Feder yay Sadece ari -el ve -er ile biten ve tanimliklart die olan isiml die Mutter ve die Tochter sézcikleri gogulda bi die Druckereien matbaalar die Schilerinnen kiz 6grenciler die Einheiten birimler die Einsamkeiten yalnizliklar die Eigenschaften ézellikler die Erinnerungen anilar lerin gogulu da bu $e- die Schachteln kutular die Federn yaylar u kurala uymaz. Bunlarin gogulu die Mutter ve die Téchter seklindedir. Sonu -e harfiyle biten ve tanimligi das olan birkag ist lenerek yapilir. das Ende son min de gogulu sonlarina -n ek- die Enden sonlar 51die Augen das Auge gozler géz eklenen isimler- * Cot rina "-er Ae Cogulda sonlat der veya da8 Olan isimiey buisimlerin ic¢indekj Seah tly hy enellikle Sonlari -tum ile biten ve tanimiiklar! spaulda ayrica sonlarina -er takisi eklenerek YAP" de tizerlerine nokta alarak ince! die Herzogtiimer das Herzogtum dikaliklar dikalik die Irrtimer der Irrtum iar yanilgi ied ie Reichtimer der Reichtum die eiker zenginlik an PLURAL / UNBESTIMMTER ARTIKEL BELIRSIZ TANIMLIKLARIN GOGULU an i Fei gulda kullaniimaz. Oniinde tekil halde gj Ein, eine seklindeki belirsiz tanimlik ¢og ida tanimiik olarak sadece coda eine tanimliklarindan biri bulunan bir isim gogu liyle kullanilir. Tekil Codul ein Klavier: bir piyano Klaviere: —_piyanolar ein Freund: _ bir arkadas Freunde: arkadaslar ein Bus: bir otobus Busse: otobiisler ein Zahn: bir dig Zahne: disler eine Uhr: bir saat Uhren: saatler eine Tafel: bir yazi tahtas!_ Tafeln: yazi tahtalari eine Gabel: _bir catal Gabeln: catallar Yukaridaki érneklerde gérdugiimiz gibi éniinde ein, eine belirsiz tanimliklan bulu- nan isimler gogulda bir tek cogul gekilleri ile kullanilmakta, die bile almamaktadiriar, Olumsuz ciimlelerde ein, eine yerine kullanilan ve "degil, higbir" anlamina gelen kein, keine buna karsilik gogul isimlerin éndinde de kullanilir. Sadece gogul halde kein sonuna -e takisi alarak keine olur. Tekil Cogul kein Buch keine Biicher (bir kitap degil) (kitaplar degil) 52kein Fehler (bir hata degil) keine Tir (bir kap! degil) kein Mensch (bir insan degil) Tekil kein Kino (bir sinema degil) keine Zeitung (bir gazete degil) Kein, keine'yi “degil" yerine “yok” veya ciimlenin filline eklenen "-m1, - da Tirkgelestirmek mimkiindir. Das sind Fahrkarten. Bunlar biletlerdir. Das ist ein Theater. Bu bir tiyatrodur. Das ist eine Schule. Bu bir okuldur. Der Lehrer diktiert Satze. Ogretmen ciimleler yazdiriyor. Brigitte kauft Geschenke fiir ihre Tochter. Brigitte kizi igin hediyeler satin allyor. Er bringt uns Balle. O bize toplar getiriyor. Hans macht oft Fehler. Hans sik sik hatalar yaplyor. Der Bauer hat Pferde. Ciftginin atlari vardir. keine Fehler (hatalar degil) keine Tiiren (kapilar degil) keine Menschen (insantar degil) Cogul keine Kinos (sinemalar degil) keine Zeitungen (gazeteler degil) i" takilariyla Das sind keine Fahrkarten. Bunlar bilet degildirler. Das ist kein Theater. Bu bir tiyatro degildir. Das ist keine Schule. Bu bir okul degildir. Der Lehrer diktiert keine Satze. Ogretmen climleler yazdirmiyor. Brigitte kauft keine Geschenke fiir ihre Tochter. Brigitte kizi igin hediyeler satin almiyor. Er bringt uns keine Balle. O bize toplar getirmiyor. Hans macht keine Fehler. Hans higbir hata yapmiyor. Der Bauer hat keine Pferde. Ciftginin atlar! yoktur. 53kei Jumen. Sein Vater Clareih oon fim seer omni se Sie ae a Gasten keine Sie bietet den Gasten ea Oncotere Zire 3 sigara(tar) O misafirlere sigara(lar) on iyo. ikram ediyor. Kein, keine'nin gogulunu kisaca bir tabloyla 6zetleyelim: Belirli tanimlik Belirsiz tanimlik Olumsuz ALISTIRMALAR - 2 — TT.SL A. Asagjidaki sézciklerin gogul hallerini yazini. Or: der Tisch - die Tische das Pferd - die Pferde 1. das Buch 1. 2. der Freund 2 3. die Zeitung 3. 4. die Schwester 4. 5. das Radio 5. 6. die Karte 6. 7. die Mutter 7 8. der Baum 8. 9. das Kind 9. 10. das Auto 10.B. Asagidaki s6zctiklerin Gos koyunuz ve dogrusunu yaziniz. Or: 11. 12. 13. das Glas - die Glaser (R) die Frau - die Fraue (F) die Frauen das Auge das Augen der Wagen die Wagens das Gebirge das Gebirge die Eigenschaft die Eigenschaften das Paket die Pakets der Stuhl die Stuhle das Haus die Hauser der Schiiler die Schiilern die Lehrerin die Lehrerinnen der Arzt die Arzten das Zimmer die Zimmer die Lampe die Lampen das Rind die Rinds der Ball die Ballen der Fehler die Fehler die Blume die Blume der Bruder die Briider das Kino das Kinos das Dorf die Dérfer der Brief die Briefen Gul bigimleri dogru ise R (richtig), yanlis ise F (falsch) harfi 55