1

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TP. HCM

KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG

ĐỒ ÁN MÔN TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG

ĐỀ TÀI: HỆ ĐIỀU HÀNH WINDOWS

GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN: ThS. ĐẶNG KIÊN CƯỜNG

Tp. HCM, tháng 11, năm 2023.

 2

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TP. HCM

KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

ĐỒ ÁN MÔN TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG

ĐỀ TÀI: HỆ ĐIỀU HÀNH WINDOWS

Sinh viên thực hiện: Trần Văn Trường

MSSV: 23145102
Khóa: 49
Ngành/ Chuyên ngành: Nông học/ Bảo vệ thực vật

Tp. HCM, tháng 10, năm 2023.

 3

LỜI MỞ ĐẦU

Mạng máy tính là gì?

Mạng máy tính là cơ sở của giao tiếp trong CNTT. Chúng được sử dụng theo
nhiều cách khác nhau và có thể bao gồm nhiều loại mạng khác nhau. Mạng
máy tính là một tập hợp các máy tính được kết nối với nhau để chúng có thể
chia sẻ thông tin. Mạng máy tính xuất hiện từ những năm 1960 và đã trải qua
một chặng đường phát triển dài kể từ đó.

Giới thiệu chung về mạng máy tính:

 Mạng máy tính là một số các máy tính được nối kết với nhau theo một
cách nào đó nhằm mục đích để trao đổi chia sẻ thông tin cho nhau với
những ưu điểm.
 Nhiều người có thể dùng chung một một thiết bị ngoại vi (máy in,
modem..), một phần mềm.
 Dữ liệu được quản lý tập trung nên an toàn hơn, sự trao đổi thông tin dữ
liệu giữa những người dùng sẽ nhanh chóng hơn, thuận lợi hơn. Người
dùng có thể trao đổi thư tín với nhau một cách dễ dàng và nhanh chóng.
 Có thể cài đặt Internet trên một máy bất kỳ trong mạng, sau đó thiết lập,
định cấu hình cho các máy khác có thể thông qua máy đã được cài đặt
chương trình share Internet để cũng có thể kết nối ra Internet.
 Mang lại khả năng giao tiếp bằng email, video, nhắn tin nhanh và nhiều
phương pháp khác.
 Có thể chia sẻ file, phần mềm và chương trình điều hành trên các hệ
thống từ xa.
 4

LỜI CẢM ƠN
Trước tiên với tình cảm sâu sắc và chân thành nhất, cho phép
em được bày tỏ lòng biết ơn đến tất cả các cá nhân đã giúp đỡ em
trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu đề tài này. Trong suốt
thời gian từ khi bắt đầu học tập tại trường đến nay, em đã nhận được
rất nhiều sự quan tâm, giúp đỡ của quý thầy cô và bạn bè.

Em xin chân thành cảm ơn thầy Đặng Kiên Cường - người đã

trực tiếp giúp đỡ, quan tâm, hướng dẫn em hoàn thành tốt bài báo
cáo này trong thời gian qua.

Bài báo cáo thực hiện trong khoảng thời gian hơn 1 tuần. Bước
đầu vào thực hiện em còn hạn chế và còn nhiều bỡ ngỡ nên không
tránh khỏi những thiếu sót, em rất mong nhận được những ý kiến
đóng góp quý báu của quý thầy cô để kiến thức của em trong lĩnh
vực này được hoàn thiện hơn đồng thời có điều kiện bổ sung, nâng
cao ý thức của mình.
 5

NHẬN XÉT

Ngày….Tháng….Năm….
(Ký tên)
 6

CHƯƠNG 1. MẠNG MÁY TÍNH

1. ............................................................................................................................Lưu trữ dữ
liệu: ................................................................................................................................................. 12
2. .......................................................................................................................... Kết nối máy
tính: ................................................................................................................................................ 12
3. ............................................................................................................................. Giải quyết
vấn đề: ............................................................................................................................................ 13
4. ....................................................................................................................................... Độ
tin cậy: ............................................................................................................................................ 13
5. ............................................................................................................................... Tính linh
hoạt: ............................................................................................................................................... 13
6. ...................................................................................................................................... Bảo
mật: ................................................................................................................................................ 13
7. ....................................................................................................................................... Hợ
p tác: ............................................................................................................................................... 13
8. ........................................................................................................................................ Ch
i phí: ................................................................................................................................................ 14
9. .............................................................................................................................Chia sẻ tài
nguyên: ........................................................................................................................................... 14
10. ............................................................................................................................... Chia sẻ
thông tin: ........................................................................................................................................ 14
11. ................................................................................................. Lợi ích đối với đời sống con
người: ............................................................................................................................................. 14
12. ..................................................................................................... Lợi ích đối với các doanh
nghiệp: ............................................................................................................................................ 15
 ............................................................................................................ Tác hại của mạng máy
tính: ................................................................................................................................................ 15
........................................................................................................................................................ 15
1. ....................................................................................................................................... Độ
bền: ................................................................................................................................................. 16
2. ....................................................................................................................................... Độ
c lập: ............................................................................................................................................... 16
3. .............................................................................................................. Tấn công phần mềm
độc hại: ........................................................................................................................................... 16
4. .................................................................................................................................... Thực
hiện: ................................................................................................................................................ 16
5. ...................................................................................................................................... Bảo
mật: ................................................................................................................................................ 16
6. .................................................................................................................................... Năng
suất: ................................................................................................................................................ 17
7. .......................................................................................................................................... B
ảo trì: .............................................................................................................................................. 17
8. ........................................................................................................................... Vấn đề sức
khỏe: ............................................................................................................................................... 17
 7

9. .............................................................................................................................. Khả năng

tiếp cận: .......................................................................................................................................... 17
10. ......................................................................................................................................Đa
nhiệm:............................................................................................................................................. 17
 ........................................................................... Kết luận ý nghĩa của việc sử dụng mạng máy
tính: ................................................................................................................................................ 17

CHƯƠNG 2: TÌM HIỂU VỀ CÁC LOẠI MẠNG: LAN, WAN, MAN, GAN, WLAN ........ Error!
Bookmark not defined.
1. Mạng LAN: .............................................................................Error! Bookmark not defined.
 ............................................................................................................................ Mạng LAN
là gì? ....................................................................................................Error! Bookmark not defined.
Hình 4.Mạng LAN ................................................................................Error! Bookmark not defined.
 ........................................................................................................... Mạng LAN có 2 loại cơ
bản: .....................................................................................................Error! Bookmark not defined.
 ............................................................................................................. Công dụng của mạng
LAN: ....................................................................................................Error! Bookmark not defined.
 ........................................................................................... 5 mô hình liên kết mạng LAN phổ
biến: ....................................................................................................Error! Bookmark not defined.
Hình 5. 5 mô hình liên kết mạng LAN phổ biến ..................................Error! Bookmark not defined.
2. Mạng WAN: .......................................................................... Error! Bookmark not defined.
 ........................................................................................................................... Mạng WAN
là gì? ....................................................................................................Error! Bookmark not defined.
Hình 6.Mạng WAN ..............................................................................Error! Bookmark not defined.
 ....................................................................................................Cách hoạt động của kết nối
WAN ...................................................................................................Error! Bookmark not defined.
 ........................................................................................ Ưu nhược điểm của mạng WAN Ưu
điểm:...................................................................................................Error! Bookmark not defined.
Nhược điểm: .......................................................................................Error! Bookmark not defined.
3. Mạng MAN: .......................................................................... Error! Bookmark not defined.
 ........................................................................................................................... Mạng MAN
là gì? ....................................................................................................Error! Bookmark not defined.
Hình 7.Mạng MAN ..............................................................................Error! Bookmark not defined.
 ....................................................................................... Ưu điểm và hạn chế của mạng MAN
là gì? ....................................................................................................Error! Bookmark not defined.
Ưu điểm ..............................................................................................Error! Bookmark not defined.
Hạn chế ...............................................................................................Error! Bookmark not defined.
 ........................................................................ Đối tượng sử dụng và các ứng dụng của mạng
MAN....................................................................................................Error! Bookmark not defined.
4. ................................................................................................................................... Mạng
GAN: ...................................................................................................Error! Bookmark not defined.
Hình 8. Mạng GAN ..............................................................................Error! Bookmark not defined.
 .................................................................................................................. GAN làm gì trong
thực tế? ..............................................................................................Error! Bookmark not defined.
 ......................................................................... Vậy cấu trúc thực sự của mạng GAN bao gồm
những gì? ............................................................................................Error! Bookmark not defined.
 8

5. .................................................................................................................................. MẠNG
WLAN: .................................................................................................Error! Bookmark not defined.
Hình 9.Mạng WLAN ............................................................................Error! Bookmark not defined.
 ....................................................................................... Ưu và nhược điểm của mạng WLAN
là gì? ....................................................................................................Error! Bookmark not defined.
Ưu điểm ..............................................................................................Error! Bookmark not defined.
Nhược điểm ........................................................................................Error! Bookmark not defined.
 ......................................................................................................Mô hình mạng WLAN phổ
biến .....................................................................................................Error! Bookmark not defined.
Mô hình mạng WLAN mở rộng ...........................................................Error! Bookmark not defined.
Mô hình mạng WLAN độc lập .............................................................Error! Bookmark not defined.
Mô hình mạng WLAN cơ sở ................................................................Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO: ................................................................... Error! Bookmark not defined.
 9

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 1.1……………………………Minh họa mạng máy tính
Hình 1.2…………………………… Lợi ích của mạng máy tính
Hình 1.3…………………………… Tác hại của mạng máy tính
Hình 2.1…………………………… Mô hình mạng LAN
Hình 2.2…………………………… Hình minh họa card mạng
Hình 2.3…………………………… Hình minh họa Repeater
Hình 2.4…………………………… Hình minh họa Hub
Hình 2.5…………………………… Hình minh họa Bridge
Hình 2.6…………………………… Hình minh họa Switch
Hình 2.7…………………………… Mô hình dạng sao
Hình 2.8…………………………… Mô hình dạng vòng
Hình 2.9…………………………… Mô hình dạng định tuyến
Hình 2.10………………………….. Mô hình dạng lưới
Hình 2.11………………………….. Mô hình mạng WAN
Hình 2.12………………………….. Cấu trúc Hệ giao thức TCP/IP
Hình 2.13………………………….. Hình minh họa Router
Hình 2.14………………………….. Mô hình chuyển mạch nhãn đa thức
Hình 2.15………………………….. Mô hình mạng MAN
Hình 2.16………………………….. Mô hình mạng GAN
Hình 2.17………………………….. Mô hình mạng WLAN
 10

CHƯƠNG 1. MẠNG MÁY TÍNH

1. TÌM HIỂU VỀ Ý NGHĨA CỦA VIỆC SỬ DỤNG MẠNG

MÁY TÍNH

Trong kỷ nguyên hiện đại kỹ thuật số, việc giao tiếp và trao đổi thông tin là
vô cùng quan trọng nên chúng ta không thể phủ nhận được vai trò to lớn mà
mạng máy tính đem đến cho con người, đây được xem như một trong những
giải pháp công nghệ công tin quan trọng nhất hiện nay.

Mạng máy tính có vai trò như người cung cấp thông tin cho mọi đối tượng
sử dụng. Hiện nay, mạng máy tính có một vai trò vô cùng quan trọng vì nó
cung cấp cho chúng ta những phần mềm trò chuyện trực tuyến như thư điện tử
(Gmail) hay ngay trên chính nền tảng xã hội (Facebook, Zalo, Twitter,…)

Không những thế, mạng máy tính còn đóng vai trò là dấu gạch giữa kết nối
dữ liệu giữa các máy tính với nhau. Người dùng có thể sử dụng một kho thông
tin khổng lồ đa dạng và phong phú để đem đến những thuận tiện trong quá
trình học tập, làm việc.

Thêm vào đó, việc dùng chung một thiết bị phần cứng cũng là vai trò quan
trọng của mạng máy tính. Nơi tổ chức học lập, làm việc có kết nối mạng thì chỉ
cần có một máy in, máy fax hay bất cứ loại máy khác cũng đủ để có thể phục
vụ nhu cầu của vô số lượng người có trong đó
 11

Hình 1. Mạng máy tính

Nguồn: Khái niệm mạng máy tính - HỌC MẠNG CƠ BẢN
(hocmangcoban.blogspot.com)
 12

2. Lợi ích và có hại của việc sử dụng mạng máy tính:

Lợi ích của mạng máy tính:

Hình 1.1 Lợi ích của mạng máy tính

Nguồn: Những tác hại internet khôn lường nếu bạn bị lạm dụng
(semtek.com.vn)

1. Lưu trữ dữ liệu:

Dữ liệu của tổ chức tương ứng sẽ được lưu trữ trong một máy chủ từ xa có
thể được truy cập vào bất kỳ thời điểm nào. Mỗi và mọi nhân viên trong một
tổ chức sẽ có thể truy cập chúng.
Và nhiều máy tính được kết nối với nhau thông qua một máy chủ trung
tâm, dung lượng sẽ tăng lên. Nếu trong trường hợp một trong các nhân viên
xảy ra tình trạng mất dữ liệu, sẽ không có bất kỳ vấn đề gì khi truy xuất vì
tất cả các thông tin đã được lưu trữ bên trong máy chủ trung tâm.
2. Kết nối máy tính:
Một mạng duy nhất có thể được sử dụng để kết nối số lượng máy tính có
giới hạn kết nối với nhau. Do đó, tất cả các máy tính không cần phải có tài
khoản ISP, chúng có thể hoạt động trong mạng với một đơn vị duy nhất.
Và tùy thuộc vào vị trí của nơi làm việc mà loại mạng cần được triển khai
sẽ thay đổi. Nếu nhân viên của một tổ chức tình cờ làm việc trong tổ chức
đó, thì Mạng cục bộ ( LAN ) sẽ là đủ. Những người khác làm việc từ các địa
điểm xa, cần được kết nối bằng Mạng diện rộng ( WAN ) lớn hơn.
 13

3. Giải quyết vấn đề:

Mạng máy tính giúp mọi người trên khắp thế giới có thể khắc phục sự cố
và giải quyết các vấn đề trong thời gian ngắn hơn. Các dịch vụ của họ bao
gồm, kinh doanh, giáo dục và y tế. Ví dụ: doanh nghiệp có thể bắt đầu một
blog để thu hút khách hàng ở nhiều nơi khác nhau. Và tất cả các chi phí y tế
có thể được xem trong trường hợp khẩn cấp bằng mạng máy tính.
4. Độ tin cậy:
Thông tin được lưu trữ trên máy chủ trung tâm được coi là đáng tin cậy.
Nếu một máy tính xảy ra mất thông tin, loại dữ liệu tương tự có thể được truy
cập bằng máy tính khác. Điều này đảm bảo rằng không có gián đoạn nào xảy
ra đối với môi trường làm việc, do đó dẫn đến hoạt động trơn tru.
5. Tính linh hoạt:
Có rất nhiều lý do góp phần vào tính linh hoạt của mạng máy tính. Nó tạo
cơ hội cho người dùng khám phá những điều cơ bản.
Và việc chia sẻ thông tin cũng có thể được thực hiện thông qua các cách
tiếp cận khác nhau. Nếu thông tin cần được gửi đồng thời cho những người
khác nhau thì email có thể được sử dụng. Các trang mạng xã hội như
facebook cũng có khả năng chia sẻ thông tin. Hoặc các tệp khác có thể được
tải lên máy chủ đám mây để chúng có thể truy cập được trên các thiết bị khác
nhau. Mạng máy tính chứa các tùy chọn chia sẻ thông tin khác nhau có thể
thuận tiện cho các cá nhân khác nhau.
6. Bảo mật:
An ninh và bảo vệ đã được bao gồm trong mạng máy tính. Do đó, nó cung
cấp một bảo mật tốt hơn cho các thông tin nhạy cảm và bí mật. Nhân viên có
thể được hưởng lợi từ việc chia sẻ thông tin cá nhân với đồng nghiệp của
nhau mà không lo bị lộ bởi những kẻ xâm nhập. Nếu không có sự chấp thuận
trước của người dùng, ngay cả những nhân viên khác cũng sẽ không thể xem
tệp của người dùng. Do đó, về tổng thể, nó có thể dẫn đến giảm gian lận.
7. Hợp tác:
Cộng tác được thực hiện dễ dàng bằng cách sử dụng mạng máy tính, đặc
biệt là đối với thế giới doanh nghiệp. Cho dù đó là kết nối các nhóm, tổ chức
các cuộc gặp gỡ xã hội hay thu thập phản hồi cá nhân, tất cả những nhiệm vụ
này đều có thể được thực hiện một cách thoải mái.
Ngoài các doanh nghiệp, các gia đình cũng có thể sử dụng mạng cá nhân
để tổ chức các buổi dã ngoại, chia sẻ hình ảnh và video hoặc đưa vào danh
sách mua sắm tất cả mà không bị lộ tính bảo mật.
 14

8. Chi phí:
Mặc dù mạng máy tính có chi phí thiết lập cao, nhưng việc giảm chi phí
gián tiếp ở đây. Ví dụ, phần mềm mạng rẻ tiền chỉ cần cài đặt một lần và có
sẵn cho tất cả các máy tính được kết nối. Điều đó có nghĩa là không cần phải
mua phần mềm thường xuyên cho mỗi người dùng.
Thêm vào đó, có rất ít chi phí lưu trữ tệp vì tệp được lưu trữ bằng máy chủ
trung tâm.
9. Chia sẻ tài nguyên:
Sử dụng mạng máy tính, các tài nguyên được kết nối như máy quét, máy in
và máy photocopy có thể được chia sẻ cho nhiều người dùng. Điều này đặc
biệt quan trọng đối với các tổ chức lớn, nơi họ cần mua các nguồn lực cho
mỗi và mọi nhân viên. Bằng cách sử dụng một mạng chung, các công ty có
thể đảm bảo rằng các nguồn lực được cung cấp cho tất cả các nhân viên đang
làm việc.
10. Chia sẻ thông tin:
Không giống như trước đây, việc chia sẻ tệp với người dùng khác có thể
được thực hiện dễ dàng bằng mạng máy tính. Sử dụng các dịch vụ đám mây
như google drive và dropbox, người dùng có thể tải tệp lên máy chủ đám
mây để người dùng cung cấp tệp đó. Tại một thời điểm nhất định, người dùng
có thể truy cập và tải xuống các tệp được yêu cầu ngay cả khi họ ở những
nơi xa. Nhờ đó, tiết kiệm thời gian và công sức hơn.
11. Lợi ích đối với đời sống con người:
Không thể phủ nhận rằng, mạng máy tính đã đem lại nhiều lợi ích đáng kể
đối với đời sống của con người. Nhờ có mạng máy tính, con người có thể kết
nối với nhau ở bất cứ nơi đâu và trong mọi hoàn cảnh. Theo đó, các tiện ích
như trò chuyện trực tuyến, gửi tin điện tử, tra cứu thông tin cũng dần trở nên
phổ biến và đa dạng hơn.
Bên cạnh đó, công nghệ ngày càng đổi mới đã tạo điều kiện cho con người
kết nối điện thoại với mạng máy tính, qua đó dễ dàng trao đổi thông tin, cập
nhật tin tức hàng ngày và có thể làm việc ở bất cứ đâu.
 15

12. Lợi ích đối với các doanh nghiệp:

Đối với các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, mạng máy tính đóng vai trò
vô cùng quan trọng, có thể kể đến một số lợi ích của mạng máy tính đối với
sự vận hành của doanh nghiệp như:
– Góp phần giúp doanh nghiệp phát triển, cho phép lưu trữ dữ liệu kinh
doanh quan trọng ở một vị trí tập trung, đồng thời cho phép các máy tính
khác nhau trong mạng truy xuất dữ liệu từ vị trí chính.
Cho phép nhân viên chia sẻ ý tưởng dễ dàng hơn và hoạt động hiệu quả hơn,
làm tăng năng suất công việc và tạo thêm doanh thu cho công ty. Đặc biệt,
mạng máy tính giúp các công ty quảng cáo, giới thiệu và cung cấp sản phẩm
của họ cho ra ngoài phạm vị rộng.
– Giúp người quản lý và điều hành doanh nghiệp hoàn toàn có thể quản trị
nhân viên cấp dưới và giám sát việc làm một cách chặt chẽ, hiệu quả hơn..
– Mạng máy tính cho phép san sẻ tài nguyên qua các thiết bị như máy in,
máy scan, máy photocopy hay máy quét… Điều này giúp tiết kiệm chi phí,
thời hạn cũng như sức lực lao động khi phải lặp đi lặp lại một thao tác trên
quá nhiều máy tính.

Tác hại của mạng máy tính:



Hình 1.2 Tác hại của mạng máy tính

Nguồn: Virus máy tính là gì? Tác hại của virus với máy
tính (vssr.org.vn)
 16

1. Độ bền:
Các hệ thống được kết nối trên một mạng hoàn toàn phụ thuộc vào máy
chủ chính. Trong trường hợp nếu máy chủ bị hỏng, hệ thống không thể sử
dụng được nữa.
Không chỉ máy chủ chính, nếu sự cố nằm ở máy chủ trung tâm hoặc thiết
bị bắc cầu, toàn bộ mạng sẽ bị lỗi. Đó là lý do tại sao hầu hết các tổ chức lớn
có xu hướng giữ máy chủ trung tâm của họ như một máy tính mạnh giúp việc
triển khai và bảo trì dễ dàng.
2. Độc lập:
Vì các mạng dựa trên máy chủ tập trung nên hầu hết các quyết định đều do
chính họ đưa ra. Điều này cản trở sự tự do của người dùng, những người
muốn sử dụng máy tính như họ mong muốn.
Hơn nữa, mạng máy tính bao gồm các thủ tục mới giúp quá trình này trở
nên dễ dàng. Do đó, có nhiều cơ hội hơn mà người dùng sẽ dựa vào máy tính
ngay cả đối với các tác vụ cơ bản không thể thực hiện bằng tay.
3. Tấn công phần mềm độc hại:
Về cơ bản do sự tương tác của chúng, một loại virus có thể dễ dàng lây lan
giữa các máy tính trong mạng. Ngay cả khi một trong các máy tính tình cờ
bị nhiễm phần mềm độc hại, thì khả năng chúng lây lan sang các máy tính
còn lại là rất cao.
Các trường hợp tương tự có thể xảy ra nếu máy chủ trung tâm bị nhiễm.
Tất cả những điều này có thể dẫn đến hỏng tệp. Để tránh điều này, quản trị
viên mạng nên thường xuyên quét phần mềm độc hại.4.
4. Thực hiện:
Mặc dù mạng máy tính được coi là hiệu quả về chi phí, nhưng chắc chắn là
không khi nó được thực hiện. Thiết lập một mạng máy tính có thể tốn kém.
Nó phụ thuộc vào số lượng hệ thống được kết nối. Ngoài ra, phải có cáp và
thiết bị riêng biệt như công tắc, bộ định tuyến và trung tâm.
5. Bảo mật:
Không giống như các máy tính độc lập, một máy tính được kết nối với
mạng tiềm ẩn nhiều rủi ro về bảo mật. Vì có số lượng lớn người dùng sử
dụng mạng. Đối với các mạng lớn như WAN, tin tặc có thể dễ dàng truy cập
mạng bằng các công cụ chuyên dụng được phát triển cho mục đích này.
Tuy nhiên, để ngăn chặn hành vi trộm cắp và các hoạt động bất hợp pháp
khác, các tổ chức lớn có xu hướng sử dụng các công cụ bảo mật khác nhau
như tường lửa.
 17

6. Năng suất:
Một trong những vấn đề lớn của mạng máy tính là nó có thể làm giảm đáng
kể năng suất của công ty. Khi có mạng internet, nhân viên có thể sử dụng
vào các mục đích khác ngoài công việc văn phòng. Mặc dù điều này có thể
giúp giảm bớt căng thẳng cho nhân viên, nhưng nó có thể góp phần làm tăng
tỷ lệ giảm năng suất. Do đó, ban quản lý phải quyết định xem họ có thể cho
phép sử dụng máy tính ở mức độ nào.
7. Bảo trì:
Để mạng máy tính hoạt động bình thường, nó cần được bảo trì thường
xuyên. Vấn đề là điều này không thể được thực hiện với các kỹ năng cơ bản.
Nó liên quan đến cấu hình nâng cao và cài đặt phức tạp. Do đó, một nhà quản
lý mạng lành nghề có kinh nghiệm cần được triển khai.
8. Vấn đề sức khỏe:
Mạng máy tính bao gồm các tùy chọn giải trí khác nhau như chơi game.
Mặc dù chơi game có tác dụng giảm căng thẳng đối với nhiều người, nhưng
chơi trong thời gian dài có thể khiến người dùng bị nghiện.
Nghiện chơi game về bản chất có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe cả về
thể chất và tinh thần. Một số trong số đó là chứng mất ngủ và béo phì.
9. Khả năng tiếp cận:
Mặc dù hầu hết các máy tính hiện đại đều cung cấp quyền truy cập miễn
phí, nhưng vẫn có vấn đề về kết nối ở một số quốc gia. Đặc biệt là các quốc
gia đang phát triển, người dân sống ở đó phải chịu những thách thức về kết
nối. Trừ khi những thách thức này được giải quyết, không có sự đảm bảo nào
về mạng lưới toàn cầu thực sự.
10. Đa nhiệm:
Một ưu điểm khác của mạng máy tính là nó cho phép chạy đa nhiệm. Tuy
nhiên không phải ai cũng có thể tận dụng được lợi ích này. Hầu hết những
người thực hiện đa nhiệm thường có xu hướng mất năng suất cao. Có rất ít
người có thể thực hiện đa nhiệm mà không làm giảm năng suất.
 Kết luận ý nghĩa của việc sử dụng mạng máy tính:
Với những lợi ích mà mạng máy tính mang lại thì nó vô cùng hữu ích với
con người đặc biệt là những người làm văn phòng. Tuy nhiên bên cạnh đó
cũng có những tác hại nên chúng ta cần cân nhắc lại việc sử dụng mạng máy
tính cho thật hợp lý để tránh những tác hại tiêu cực đặc biết với trẻ em.
 18

CHƯƠNG 2: CÁC MẠNG MÁY TÍNH

2.1 Mạng LAN (mạng cục bộ)

2.1.1 Định nghĩa:

Mạng LAN (Local Area Network) hay mạng cục bộ là một mạng máy tính
được sử dụng để kết nối các thiết bị trên một khu vực hẹp, chẳng hạn như trong
một văn phòng, một tòa nhà, hoặc một khu phố. Mục đích của mạng LAN là để
chia sẻ tài nguyên và dữ liệu giữa các thiết bị trong khu vực đó.

Hình 2.1: Mô hình mạng LAN

2.1.2 Các thiết bị mạng cần có trong mạng LAN:

 NIC – Card mạng:

Hình 2.2 Hình minh họa card mạng.

 19

 Repeater – Bộ lặp:

Hình 2.3 Hình minh họa Repeater

 Hub

Hình 2.4 Hình minh họa Hub

 20

 Bridge – Cầu nối

Hình 2.5 Hình minh họa Bridge

 Switch – Bộ chuyển mạch

Hình 2.6 Hình minh họa Switch

2.1.3 Các dạng bố trí của mạng LAN

 Mạng hình sao (Star Topology): có một trung tâm và các nút thông
tin. Bên trong mạng, các nút thông tin là những trạm đầu cuối. Đôi
khi nút thông tin cũng chính là hệ thống các máy tính và những thiết
bị khác của mạng LAN.
 21

Hình 2.7 Mô hình dạng sao

 Mạng dạng vòng (Ring Topology): đường dây cáp sẽ được thiết kế
thành vòng tròn khép kín. Các tín hiệu chạy quanh vòng tròn sẽ di
chuyển theo một chiều nào đó cố định. Bên trong mạng dạng vòng,
tại mỗi một thời điểm nhất định chỉ có một nút có khả năng truyền
tín hiệu trong số hệ thống các nút thông tin. Song song đó, dữ liệu
truyền đi cũng phải kèm theo địa chỉ đến tại mỗi trạm tiếp nhận

Hình 2.8 Mô hình dạng vòng

 Mạng dạng định tuyến (Linear Bus Topology): ột trong các kiểu kết
nối mạng được sử dụng rất phổ biến. Mô hình này giúp cho máy chủ
và hệ thống máy tính hoặc các nút thông tin được kết nối cùng nhau
trên một trục đường dây cáp chính. Mục đích của sự kết nối này là
nhằm chuyển tải các tín hiệu thông tin. Thông thường ở phía hai đầu
của dây cáp sẽ được bịt kín bằng thiết bị terminator.
 22

Hình 2.9 Mô hình dạng định tuyến

 Mạng dạng lưới (Mesh Topology): Sản phẩm có cấu trúc dạng lưới
được ứng dụng phổ biến trong các mạng nắm giữ vai trò quan trọng
và không thể bị ngừng hoạt động. Đối với mạng dạng lưới, mỗi một
thiết bị máy tính sẽ được kết nối với tất cả cả các máy tính còn lại. Đó
cũng là cấu trúc quen thuộc của mạng Internet.

Hình 2.10 Mô hình dạng lưới

 23

2.1.4 Đặc điểm chính

 Phạm vi: Mạng LAN được giới hạn trong một khu vực nhỏ, như một
văn phòng hoặc một tòa nhà.
 Các thiết bị kết nối: Mạng LAN bao gồm các thiết bị như: máy tính,
máy in, điện thoại, máy chủ, thiết bị lưu trữ dữ liệu, và các thiết bị
mạng khác được kết nối với nhau bằng cáp hoặc kết nối không dây.
 Topology: Mạng LAN có nhiều loại topology như: Bus, Star, Ring,
Mesh, Hybrid.
 Các giao thức và tiêu chuẩn: Mạng LAN sử dụng các giao thức và tiêu
chuẩn như Ethernet, Wi-Fi, TCP/IP, và IEEE 802 để đảm bảo tính
tương thích và giao tiếp giữa các thiết bị trong mạng.

2.2 Mạng WAN (mạng diện rộng)

2.2.1 Định nghĩa:

Mạng WAN (Wide Area Network) hay mạng diện rộng là một
mạng máy tính trảidài trên một khu vực lớn hơn so với mạng LAN,
bao gồm các khu vực địa lý khác nhau như thành phố, quốc gia hoặc
toàn cầu. Mục đích của mạng WAN là kết nối các mạng LAN khác
nhau với nhau để tạo thành một mạng lớn hơn và cho phép chia sẻ tài
nguyên và dữ liệu giữa các địa điểm khác nhau.

Cách hiểu dễ nhất về mạng WAN là khi nghĩ về Internet - được

coi là mạng WAN lớn nhất. Đây là mạng diện rộng sử dụng IPS và kết
nối nhiều mạng cục bộ nhỏ hoặc trong khu vực thành phố lớn. Ở quy
mô nhỏ ví dụ như một doanh nghiệp, mạng WAN bao gồm các dịch
vụ đám mây, trụ sở chính và văn phòng chi nhánh. Ở quy mô này,
mạng WAN sẽkết nối các bộ phận đó của doanh nghiệp.

Mạng WAN bất kể được kết hợp bằng cách nào và trong phạm
vi bao xa thì nó vẫn cho phép chia nhỏ mạng hơn ra các vị trí riêng và
các mạng nhỏ này có thể giao tiếp với nhau. Trong quá trình hoạt động,
mạng WAN có thể sử dụng như một mạng riêng tư giúp kết nối các
bộ phận trong một doanh nghiệp. Ngoài ra nó cũng có thể để ở chế độ
công khai cho phép kết nối các mạng nhỏ hơn với nhau.
 24

Hình 2.11 Mô hình mạng WAN

2.2.2 Các công nghệ của mạng WAN

 Bộ giao thức TCP/IP: TCP/IP là từ viết tắt của giao thức điều
khiển truyền dẫn. Đây là bộ giao thức bao gồm các giao thức
truyền thông cơ bản có chức năng kết nối các thiết bị mạng trên
internet và các mạng máy tính/ thiết bị mạng khác.

Hình 2.12 Cấu trúc Hệ giao thức TCP/IP

 25

 Bộ định tuyến Router: Bộ định tuyến là thiết bị mạng có chức

năng kết nối các mạng LAN lại với nhau để tạo thành mạng
WAN.

Hình 2.13 Hình minh họa Router

 Mạng lớp phủ: Đây là kỹ thuật truyền dữ liệu, trong đó phần

mềm được sử dụng để tạo các mạng ảo trên một mạng khác,
điển hình là cơ sở hạ tầng phần cứng và cáp.

 Gói qua SONET/SDH (PoS): Đây là một giao thức truyền

thông được sử dụng chủ yếu cho truyền tải mạng WAN. Nó xác
định cách các liên kết điểm-điểm giao tiếp khi sử dụng sợi
quang và các giao thức truyền thông SONET hoặc SDH.

 Chuyển mạch nhãn đa giao thức (MPLS): Đây là kỹ thuật tối

ưu hóa định tuyến mạng, hướng dữ liệu từ nút này sang nút
khác bằng việc sử dụng nhãn đường dẫn ngắn thay vì địa chỉ
mạng dài.

Hình 2.14 Mô hình chuyển mạch nhãn đa thức

 26

 ATM: Đây là một kỹ thuật chuyển mạch phổ biến trong các mạng dữ liệu
ban đầu đã được thay thế bằng các công nghệ dựa trên AI.

 Frame Relay: Đây là công nghệ truyền dữ liệu giữa các mạng LAN hoặc
điểm cuối của mạng WAN. Frame Relay đóng gói dữ liệu trong các khung,
mỗi khung chứa tất cả các thông tin cần thiết để định tuyến và sau đó gửi
nó qua mạng Frame Relay được chia

2.2.3 Các đặc điểm chính

 Phạm vi: Mạng WAN trải dài trên các khu vực địa lý khác nhau, bao gồm
thành phố, quốc gia hoặc toàn cầu.

 Các thiết bị kết nối: Mạng WAN kết nối các mạng LAN khác nhau với
nhau thông qua các thiết bị như đường truyền cáp quang, điện thoại,
modem, router, switch, firewall và các thiết bị mạng khác.

 Topology: Mạng WAN có thể có nhiều loại topology, bao gồm: Mesh,
Star hoặc Hybrid.

 Các giao thức và tiêu chuẩn: Mạng WAN sử dụng các giao thức và tiêu
chuẩn như Frame Relay, ATM (Asynchronous Transfer Mode), MPLS
(Multiprotocol Label Switching), TCP/IP và các giao thức định tuyến để
đảm bảo tính tương thích và giao tiếp giữa các mạng LAN khác nhau.

2.3 Mạng MAN

2.3.1 Định nghĩa

Mạng MAN (Metropolitan Area Network) là một mạng máy tính giới hạn
trong một khu vực đô thị hoặc vùng đô thị lớn hơn so với mạng LAN nhưng nhỏ
hơn so với mạng WAN. Mạng MAN bao gồm các thiết bị mạng như router,
switch và bộ khuếch đại tín hiệu và nó kết nối nhiều mạng LAN khác nhau tại
các địa điểm khác nhau trên một khu vực địa lý cụ thể.

Hình 2.15 Mô hình mạng MAN

 27

2.3.2 Đặc điểm chính

 Phạm vi: Mạng MAN được thiết kế để phục vụ cho các địa
điểm trong khu vực đô thị hoặc vùng đô thị, bao gồm một số
quận hoặc thành phố.

 Tốc độ truyền tải: Mạng MAN có tốc độ truyền tải dữ liệu lớn
hơn so với mạng LAN nhưng nhỏ hơn so với mạng WAN.

 Các thiết bị kết nối: Mạng MAN kết nối nhiều mạng LAN khác
nhau thông qua các thiết bị như: router, switch và bộ khuếch
đại tín hiệu.

 Các giao thức và tiêu chuẩn: Mạng MAN sử dụng các giao thức
và tiêu chuẩn như FDDI (Fiber Distributed Data Interface),
ATM (Asynchronous Transfer Mode) và Ethernet để đảm bảo
tính tương thích và giao tiếp giữa các mạng LAN khác nhau.

2.4 Mạng GAN

2.4.1 Định nghĩa

Mạng GAN – Global Area Network đề cập đến một mạng bao gồm nhiều
mạng được kết nối với nhau bao phủ một khu vực địa lý không giới hạn. Thuật
ngữ này đồng nghĩa với Internet và được coi là mạng toàn cầu.

Một mạng toàn cầu, chẳng hạn như Internet, được gọi là mạng GAN (Globe
Area Network). Tuy nhiên, Internet không phải là mạng máy tính duy nhất thuộc
loại này. Các công ty hoạt động quốc tế cũng hỗ trợ các mạng cục bộ, bao gồm
một số mạng WAN và kết nối các máy tính của công ty trên toàn thế giới. Mạng
GAN sử dụng cơ sở hạ tầng cáp quang từ các mạng diện rộng và kết hợp những
cơ sở này với cáp biển hoặc đường truyền vệ tinh quốc tế.

Không giống như mạng cục bộ (LAN) và mạng diện rộng (WAN), mạng
GAN bao phủ một khu vực địa lý rộng lớn. Bởi vì GAN được sử dụng để hỗ trợ
giao tiếp di động trên một số mạng LAN không dây. Thách thức chính đối với
bất kỳ GAN nào là chuyển giao tiếp của người dùng từ vùng phủ sóng cục bộ
này sang vùng phủ tiếp theo.

Mạng GAN bao gồm nhiều mạng được kết nối với nhau, bao phủ một khu
vực địa lý không giới hạn.
 28

Hình 2.16 Mô hình mạng GAN

2.4.2 Mạng BGAN

Loại mạng GAN được tìm kiếm nhiều nhất là Broadband GAN (BGAN –
GAN băng thông rộng). Broadband GAN là mạng Internet vệ tinh toàn cầu sử
dụng thiết bị đầu cuối di động. Các thiết bị đầu cuối kết nối các laptop đặt ở vùng
sâu vùng xa với Internet băng thông rộng.

Người dùng BGAN thường sử dụng phần mềm PEP hoặc các trình tăng
tốc gói khác để tăng hiệu suất. Nhiều nhà sản xuất cho ra mắt những thiết bị đầu
cuối BGAN. Tất cả các thiết bị đầu cuối đều có khả năng tương tự.

Các ISP tính phí dịch vụ BGAN trung bình khoảng $7,5 (170.000 đồng)
cho mỗi megabyte. Đối với cuộc gọi thoại trung bình là $1 (23.000 đồng) phút
và thay đổi tùy thuộc vào điểm đến của cuộc gọi như điện thoại cố định, điện
thoại di động, điện thoại vệ tinh.

Ngày nay BGAN là liên kết dữ liệu toàn cầu có sẵn nhanh nhất thông qua
thiết bị đầu cuối di động. Nó có chất lượng cuộc gọi thoại tốt và bất kỳ ai cũng
có thể dễ dàng thiết lập liên kết này. BGAN được thiết kế để dễ sử dụng và đơn
giản. Trong khi thiết lập và sử dụng BGAN, không cần có chuyên gia kỹ thuật.

Người dùng có thể theo dõi việc sử dụng dịch vụ và các khoản phí trong
thời gian thực, để có thể dễ dàng quản lý chi phí. Có thể sử dụng cùng một thiết
bị trên toàn thế giới và giao diện người dùng giống nhau trên tất cả các thiết bị
đầu cuối.
 29

2.5 Mạng WLAN

2.5.1 Định nghĩa

WLAN - một kỹ thuật phân phối mạng không dây, hỗ trợ nhiều thiết bị
cùng lúc kết nối với mạng internet, thực hiện thông qua giao thức chuẩn. Bạn
có thể hiểu đơn giản WLAN hay wireless local area network chính là mạng
cục bộ không dây.

Có nghĩa là thay vì liên kết hệ thống mạng qua dây cáp truyền thống,
WLAN lại ứng dụng tín hiệu radio, hồng ngoại để hỗ trợ thiết bị có thể liên
lạc với nhau. Cách thức liên kết này loại bỏ sự cồng kềnh của hệ thống dây
cáp, tiết kiệm chi phí đầu tư phần cứng.

Mặc dù kết nối theo kiểu không dây nhưng WLAN vẫn đảm bảo tín hiệu
đường truyền, tương tác giữa các thiết bị. Chỉ cần vẫn còn đang truy cập
internet trong phạm vi phủ sóng, thiết bị của bạn vẫn lướt nét thoải mái.

Hình 2.17 Mô hình mạng WLAN

2.5.2 Các dạng bố trí của mạng WLAN

Hiện nay, mạng WLAN chia thành 3 mô hình hoạt động chủ yếu. Bao
gồm mô hình cơ sở, mô hình độc lập và mô hình mở rộng.

 Mô hình độc lập: thường bao gồm các máy tính kết nối mạng quy tụ tại
không gian nhỏ. Từ đó tạo thành kết nối nhanh cấp. Toàn bộ nút kết nối
di động đều có khả năng trao đổi thông tin trực tiếp, không phụ thuộc vào
quản trị mạng.
 30

 Mô hình cơ sở: tập trung nhiều điểm kết nối Access Point liên kết chặt
chẽ với hệ thống đường trục hữu tuyến. Đây là mô hình mạng cho phép
thiết bị di động hoạt động ổn định trong phạm vi phủ sóng thuộc một cell.

 Mô hình mở rộng: gồm tập hợp nhiều BSSs, nơi cho phép Access Point
tương tác với nhau nhằm luân chuyển lưu lượng giữa các BSS. Từ đó đảm
bảo quá trình luân chuyển giữa các BSS luôn được ổn định. Mặt khác,
BSS còn thực hiện chức năng kết nối thiết bị di động, tương tác với những
BSS khác.

2.5.3 Đặc điểm chính

Hệ thống mạng WLAN cho phép thiết bị kết nối mạng nhanh chóng, tiện
lợi, di động cao, triển khai đơn giản, có khả năng mở rộng linh hoạt.

Song song với nhiều ưu điểm, mạng WLAN cũng vẫn còn một số hạn
chế nhất định về mặt bảo mật, phạm vi truy cập, tốc độ và độ tin cậy.
 31

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. FPT Cloud (22/03/2022), “WLAN là gì? Kiến thức nền tảng về

mạng WLAN” tại địa chỉ https://fptcloud.com/wlan-la-gi/ truy cập
ngày 04/11/2023
2. Chương 1: https://switch.vn/10-uu-diem-va-nhuoc-diem-cua-
mang-may- tinh/#1_Luu_tru_du_lieu
3. Mạng WAN: https://viettuans.vn/mang-man-la-gi
Mạng GAN: https://viblo.asia/p/bai-1-mang-gan-mang-
dem-lai-su-sang- tao-cho-tri-tue-nhan-tao-maGK7VbD5j2
4. TOTOLINK Việt Nam (04/07/2019), “Các kiểu
(Topology) của mạng LAN” tại địa chỉ
https://www.totolink.vn/article/59-cac-kieu-topology-
cua-mang- lan.html truy cập ngày 04/11/2023.
5. Linh Trang (09/07/2022), LuatVietNam, “Mạng máy
tính là gì? Những lợi ích quan trọng của mạng máy
tính” tại địa chỉ https://luatvietnam.vn/linh- vuc-
khac/mang-may-tinh-la-gi-883-90543-article.html
truy cập ngày 04/11/2023.
6. Mạng WLAN: https://news.timviec.com.vn/mang-wlan-la-gi-
98581.html
7. Mạng LAN: https://www.dienmayxanh.com/kinh-
nghiem-hay/lan-la-gi- 596356