TÜBİTAK–2209-A ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA

PROJELERİ DESTEĞİ PROGRAMI

Başvuru formunun Arial 9 yazı tipinde, her bir konu başlığı altında verilen açıklamalar göz önünde
bulundurularak hazırlanması ve ekler hariç toplam 20 sayfayı geçmemesi beklenir (Alt sınır
bulunmamaktadır). Değerlendirme araştırma önerisinin özgün değeri, yöntemi, yönetimi ve yaygın etkisi
başlıkları üzerinden yapılacaktır.

ARAŞTIRMA ÖNERİSİ FORMU

2023 Yılı

2. Dönem Başvurusu
 2209/A ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJELERİ DESTEĞİ PROGRAMI
ARAŞTIRMA ÖNERİSİ FORMU

A. GENEL BİLGİLER

Başvuru Sahibinin Adı Soyadı: Ömer Necip CEYLAN

Araştırma Önerisinin Başlığı: Delta Kanatlarda Stall’u Engellemek İçin Yeni Flap Tasarımı ve Analizi
Danışmanın Adı Soyadı: Dr. Öğr. Üyesi İsmail ATA
Araştırmanın Yürütüleceği Kurum/Kuruluş: Erciyes Üniversitesi

ÖZET

Türkçe özetin araştırma önerisinin (a) özgün değeri, (b) yöntemi, (c) yönetimi ve (d) yaygın etkisi hakkında bilgileri
kapsaması beklenir. Bu bölümün en son yazılması önerilir.

Özet
Uçaklar 20.yüzyılın ortalarından günümüze kadar gerek askeri gerek sivil havacılıkta büyük bir öneme sahiptir.
Ayrıca askeri alanlarda bu zamana kadar yapılmış olan muharebelerde kara harekatının yanında hava
harekatının da çok önemli bir payının olduğu yadsınamaz bir gerçektir. Hava harekatlarında kullanılan savaş
uçakları teknolojinin gelişmesi ve havacılıkta yapılan yeni tasarımlar sayesinde her zaman gelişim
göstermektedir. Savaş uçaklarında çoğunlukla gaz türbinli motorlar kullanılmaktadır. Bu nedenle savaş uçakları
da sahip oldukları gaz türbinli motorları sayesinde yüksek irtifalarda yüksek hızlarla uçabilmekte ve
motorlarında bulunan ikinci bir nozzle sayesinde afterburner yaparak ‘it dalaşı’ gibi durumlarda yüksek
manevra kabiliyeti sayesinde avantaj sağlamaktadır. Bununla birlikte füze atma, mühimmat taşıma gibi
özelliklere sahiptir. Savaş uçaklarının isterlerine baktığımızda bu isterleri gerçekleştirmek için en uygun kanat
tipinin delta kanat tipi olduğu belirlenmiştir. Delta kanat tipi uçak ses hızına ulaştığında oluşan ses duvarı
nedeniyle hava sürtünmesindeki artıştan en az etkilenen kanat tipidir. Yani ses üstü uçuşlar için en verimli
yapıdır. Diğer bir avantajı ise bolca mühimmat taşıyabilecek kanat alanına ve yük kapasitesine sahip olmasıdır.
Fakat delta kanadın da sahip olduğu birtakım dezavantajları bulunmaktadır. Bu dezavantajlarından en kritik
olanı kötü süzülme oranına sahip olmasıdır. Diğer kanat tiplerine (klasik düz ve klasik ok açılı kanat) göre
özellikle düşük süratlerde düşük süzülme oranına sahiptir. Bu kanat tipinin düşük hızlarda stall olma durumu da
yine aynı nedenlerden dolayı diğer kanat tasarımlarına göre fazladır. Bu durumu engellemek için kanadın uçuş
esnasında yüksek hücum açısına sahip olması gerekir. Delta kanatlardaki bu dezavantajların giderilmesi için
geçmişte kokpitin yan kısımlarına canard denilen yapılar kullanılmıştır. Fakat kullanılan bu yapıların da delta
kanatta olduğu gibi dezavantajları bulunmaktadır. Eğer uçakta ilk olarak canard yapısında stall oluşursa uçağın
burnu sürekli yukarı hareket eder ve bu stalldan uçak kurtarılması oldukça zordur. Çünkü canard yapısı bu
stallu kurtarmak için yeterli değildir.
Delta kanat yapısına sahip savaş uçakları modellerinde delta kanat yapısının olumsuz özelliği olan düşük
hızlarda süzülme miktarının az olması durumunun önüne geçmek ve taşımayı arttırmak için ek olarak bir
canard yapısını kullanılmaktadır. Fakat canardın ağırlığı sabit kanat olması gibi dezavantajları bulunmaktadır.
Bu durumları önlemek için uçaktaki canard yapısını kaldırıp yerine uygun bir flap tasarımı yapılması
amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Delta kanat, Canard yapı, Flap

1. ÖZGÜN DEĞER

1.1. Konunun Önemi, Araştırma Önerisinin Özgün Değeri ve Araştırma Sorusu/Hipotezi

Araştırma önerisinde ele alınan konunun kapsamı ve sınırları ile önemi literatürün eleştirel bir değerlendirmesinin
yanı sıra nitel veya nicel verilerle açıklanır.

Özgün değer yazılırken araştırma önerisinin bilimsel değeri, farklılığı ve yeniliği, hangi eksikliği nasıl gidereceği
veya hangi soruna nasıl bir çözüm geliştireceği ve/veya ilgili bilim veya teknoloji alan(lar)ına kavramsal, kuramsal
ve/veya metodolojik olarak ne gibi özgün katkılarda bulunacağı literatüre atıf yapılarak açıklanır.

Önerilen çalışmanın araştırma sorusu ve varsa hipotezi veya ele aldığı problem(ler)i açık bir şekilde ortaya
konulur.
Konunun Önemi:
Savaş uçakları teknolojinin gelişmesi ve havacılıkta yapılan yeni tasarımlar sayesinde her zaman gelişim
göstermektedir. Savaş uçaklarının isterlerine baktığımızda bu isterleri gerçekleştirmek için en uygun kanat

2
 2209/A ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJELERİ DESTEĞİ PROGRAMI
ARAŞTIRMA ÖNERİSİ FORMU

tipinin delta kanat tipi olduğu belirlenmiştir.

Uçak ses hızına ulaştığında ses duvarı oluşur. Oluşan bu ses duvarı hava sürtünmesine neden olur. Delta kanat
sahip olduğu kanat geometri sayesinde hava sürtünmelerinden en az etkilenen kanat tipidir. Fakat düşük
hızlarda düşük süzülme oranına sahip olması stall olayının sık görülmesine neden olur. Delta kanatta stall
olayını önlemek için çeşitli iyileştirmeler yapılmıştır. Bu iyileştirmelerden bir tanesi kokpitin yan kısımlarına
canard yapıları kullanılmasıdır.
Canardlar stall olayını büyük miktarda engeller fakat canardların dezavantajları da vardır. Oluşacak bir stall
olayında canardların etkisiyle uçağın burnu sürekli yukarıya doğru hareket eder. Bu hareket uçağın stalldan
çıkmasını zorlaştırır. Delta kanatların bu olumsuzluklarını gidermek için canard yapılarının kullanılması dışında
yeni tasarımlar üzerinde çalışılmıştır.
Araştırma Önerisinin Özgün Değeri:
Delta kanatlarda gerçekleşecek stall olaylarını önlemek için kalınlık-veter oranı düşük ok açılı delta kanat
tasarımı delta kanadı üzerindeki arıza girdaplarının kararsız özelliklerinin araştırılması [1], ince olmayan bir
delta kanadın aerodinamiği ve uzunlamasına statik stabilitesi üzerine zeminin etkisinin araştırılması, kranklı
delta kanat üzerinde ses altı hızda birleşen girdabın deneysel olarak incelenmesi [2], çift delta kanatlar üzerinde
girdap etkileşimi ve dökümü araştırmaları [3] gibi çalışmalar ve delta kanat bulunan savaş uçaklarında
genellikle canard [4] kullanılması gibi tasarımlar yapılmıştır.
Projemizde, bu konuyla ilgili yapılan çalışmalardan farklı bir yaklaşım izlenilmiş ve flap çeşitleri incelenmiştir.
İncelenen flap çeşitlerinin avantajları ve dezavantajları [6] karşılaştırılıp en avantajlı iki flap çeşidinin
tasarımından esinlenerek yeni bir flap tasarımı ve analizler yapılmıştır. Tasarım için Cad programlarından analiz
için Ansys programından yararlanılmıştır. Bu analiz ve tasarımlar defalarca denenmiş olup en uygun veriler baz
alınarak hesaplanmıştır.
Araştırma Sorusu / Hipotezi:
Delta kanat yapısının dezavantajları nedeniyle oluşan stall olayı uçağa herhangi bir yapı eklenmeden delta
kanatlardaki mevcut flap tasarımlarından farklı yeni bir flap tasarımı yapılıp engellebilir mi ?
Bu araştırma hipotezi şu şekilde ifade edilebilir: Delta kanata sahip uçaklarda oluşan stall olayı ek bir canard
eklenerek engellenmeye çalışılmıştır. Fakat canardların dezavantajlarından dolayı delta kanat üzerinde çeşitli
olumsuz etkiler oluşmuştur. Stall olayını engellemek için canard yapısının kullanılması dışında delta kanat
üzerinde çeşitli değişiklikler yapılmıştır. Tüm bu yapılan çalışmalar stallu engellese de beraberinde bazı
olumsuzluklar getirmiştir. Meydana gelen bu dezavantajlardan yola çıkılarak uçakta meydana gelen stall olayını
engellemek için delta kanada ek olarak yeni bir flap çeşidi tasarlanıp eklenmiştir.

1.2. Amaç ve Hedefler

Araştırma önerisinin amacı ve hedefleri açık, ölçülebilir, gerçekçi ve araştırma süresince ulaşılabilir nitelikte
olacak şekilde yazılır.

Araştırma Önerisinin Amacı:

Bu araştırmanın amacı, yüksek hızda ve yüksek irtifada uçabilen yüksek manevra kabiliyetine sahip savaş
uçaklarında uçak mach sayısı 1’ den yüksek değerlerde uçuş gerçekleştirdiğinde ses duvarı nedeniyle hava
sürtünmesi oluşur. Delta kanat sürtünme etkisinden minimum etkilenecek bir tasarıma sahiptir. Fakat düşük
hızlarda düşük süzülme oranına sahip olması büyük bir dezavantaj yaratmaktadır. Bu dezavantajı ortadan
kaldırmak için günümüzde Chengdu J-20,Dassault Rafale, Jas-39 Gripen, Eurofighter Typhoon gibi uçaklarda
kullanılan Canard tasarımını [5] görmekteyiz.
Bu uçaklarda bulunan canard tasarımlarında uçak stalla girdiğinde ilk olarak canard yapısı stalla girmişse uçak
burnu sürekli yukarı hareket eder. Bu da kurtarılamaz bir stalla girme durumu oluşturur.
Canard yapısı bunu engelleyecek yapıda değildir. Bu tarz stall durumlarını önlemek adına en optimum çözümü
bulmak için çeşitli çalışmalar yapılmıştır.
Bu çalışmalardan yola çıkarak yaptığımız araştırma ve analizlere göre sabit bir kanat olan canard yapısı yerine
bu yapıyı çıkartıp uçaklarda düşük hızlarda süzülmeyi ve taşımayı arttıracak bir flap tasarımı düşünülmüştür.
Tasarlanan bu flap çeşidi uçak düşük hızla hareket halindeyken hücum açısını arttırmaya gerek kalmadan
taşıma ve süzülme oranını arttıracak. Bu tasarımı yapmak için öncelikle mevcut flap tasarım çeşitlerini
incelemeliyiz.
Bu flap çeşitlerini incelersek :

3
 2209/A ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJELERİ DESTEĞİ PROGRAMI
ARAŞTIRMA ÖNERİSİ FORMU

Düz flap (Plain): Basit bir menteşe ile monte edilmiş Kanat profilinin arka kısmı aşağıya doğru döner. Kıvrım düz
olduğu zaman herhangi bir sapma yoktur ama kıvrım 15 derece aşağı doğruysa kaldırma etkisini arttırır 40
derece aşağı doğru ise kaldırma etkisini azaltır. Küçük uçaklarda tercih edilir [7].

Şekil 1. Düz flap

Ayrık flap (Split): Ana kanadın arka kısmının üst yüzeyi sabit kalırken alt yüzeyi menteşe yardımıyla aşağı doğru
kıvrılır. Ayrık Flap 1920’de Orville Wright and James M tarafından bulunmuştur ama 1930'larda yaygın olmuştur.
Douglas DC-3 ve C-47'de Ayrık Flap kullanılır [8].

Şekil 2. Split Flap

Oluklu flap (Slotted): Flap ile ana kanat arasında boşluk vardır. Bu oluk sayesinde, kanat alt yüzeyindeki
havanın bir kısmı, üst tarafa geçerek kanat üst yüzeydeki hava filelerinin yüzeyden ayrılmasını önler [9-11].

Şekil 3. Delikli Flap

Fowler flap: Ayrık Flap türünün arkaya doğru kayan türüdür. Bu flap türü bir mafsal etrafında dönmemekte,
geriye doğru belirli bir açı altında kaymaktadır. Bu tür flap’lar hem kanat alanını hem de kanat kamburluğunu
arttırarak yüksek kaldırma kuvveti elde ettiği gibi, geri sürükleme kuvveti yarattığı için uçak hızını da düşürür.
Fowler Flap 1924 yılında Harlan D. Fowler tarafında bulunmuştur [12].

Şekil 4. Fowler Flap

Junkers flap: Kanadın seviyesinin biraz daha altında bulunan bir flap türüdür kapalı halde kanatla paralel aşağı
doğru açıldığında aynı düz flap gibi aşağı doğru kıvrılır ancak bu olay kanat üzerinde gerçekleşmez. O. Mader
tarafından 1920'li yılların başlarında bulunmuştur ve yaygın olarak Junkers Ju 52'de kullanılmıştır ancak
günümüzde de modern ultra-light tipli uçaklarda görülebilir [13].

Şekil 5. Negatif Flap

Şekil 7. Junkers Flap

İncelediğimiz bu flap çeşitleri karşılaştırıldığında taşımayı en fazla arttıran ve dezavantajları en az olan flap
çeşitlerinin tasarımları baz alınıp yeni bir flap tasarımı amaçlanmıştır [14-15].
2. YÖNTEM

4
 2209/A ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJELERİ DESTEĞİ PROGRAMI
ARAŞTIRMA ÖNERİSİ FORMU

Araştırma önerisinde uygulanacak yöntem ve araştırma teknikleri (veri toplama araçları ve analiz yöntemleri dahil)
ilgili literatüre atıf yapılarak açıklanır. Yöntem ve tekniklerin çalışmada öngörülen amaç ve hedeflere ulaşmaya
elverişli olduğu ortaya konulur.

Yöntem bölümünün araştırmanın tasarımını, bağımlı ve bağımsız değişkenleri ve istatistiksel yöntemleri

kapsaması gerekir. Araştırma önerisinde herhangi bir ön çalışma veya fizibilite yapıldıysa bunların sunulması
beklenir. Araştırma önerisinde sunulan yöntemlerin iş paketleri ile ilişkilendirilmesi gerekir.

Araştırma önerisinde savaş uçağının flapları ile ilgili yöntemleri ve teknikleri açıklamak için ilgili literatüre atıflar
yaparak şu şekilde bir yaklaşım benimsenebilir:

Araştırmanın Tasarımı:
Bu çalışma, savaş uçağının kanat flaplarının aerodinamik performansına etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu
nedenle, bu araştırma analize dayalı bir yaklaşım benimseyecektir. Bu tasarım, flapların farklı açılarda nasıl
çalıştığını ve uçağın aerodinamik davranışına etkilerini değerlendirmeyi içerecektir.

Bağımlı ve Bağımsız Değişkenler:

Bağımsız değişkenler, savaş uçağının kanat flaplarının açıları olacaktır. Bağımlı değişkenler ise uçağın
aerodinamik performansını belirlemek için kullanılacak ölçümler ve simülasyon sonuçları olacaktır. Aerodinamik
performansı değerlendirmek için hava hızı, manevra kabiliyeti, iniş ve kalkış performansı gibi faktörler göz
önünde bulundurulacaktır.

Veri Toplama Araçları:

Veri toplama süreci savaş uçağının flap açılarını değiştirerek gerçekleştirilecektir. Flap açılarındaki
değişiklikler,uçağın uçuş simülatörü üzerinden gerçekleştirilecektir. Uçuş simülatörü verileri, aerodinamik
performans ölçümleri için kaydedilecektir.

Analiz Yöntemleri:
Veri toplama süreci sonrasında, elde edilen veriler ve simülasyon sonuçları analiz edilecektir. Bu analizler,
uçağın aerodinamik performansındaki değişiklikleri belirlemek amacıyla istatistiksel yöntemlerle
desteklenecektir. İstatistiksel analizler, flap açılarının aerodinamik performans üzerindeki etkisini belirlememize
yardımcı olacaktır.

İlgili Ön Çalışmalar:
Bu araştırma önerisi, savaş uçağı ve flaplarının aerodinamik özellikleri üzerine daha önce yapılmış olan
çalışmaları inceleyerek temellendirilmiştir. Bu ön çalışmalar, flap açılarının uçağın performansına etkileri
hakkında önemli bulgular sunmaktadır.

İş Organizasyonun İşleyişi:
Araştırma önerisinde sunulan yöntemler ve teknikler, araştırma sürecinin iş paketleriyle ilişkilendirilecektir. Her
bir iş paketi, veri toplama, simülasyonlar, analizler ve sonuçların sunumu gibi adımları içerecek ve araştırma
sürecinin aşamalarını açıkça belirleyecektir.

Bu yöntemler ve teknikler, savaş uçağının flaplarıyla ilgili araştırma amaçlarına ve hedeflerine ulaşmaya yönelik
etkili bir yaklaşımı temsil etmektedir. Bu çalışma, flapların aerodinamik performans üzerindeki etkilerini daha iyi
anlamamıza ve gelecekteki savaş uçaklarının tasarımında önemli katkılar sunmamıza yardımcı olacaktır.

Uygun NACA profilleri incelendi. Aerodinamik açıdan kalınlık ve veter uzunluğu değiştirilerek yeni kanat ve flap
tasarımına başlandı. Yeni tasarımın farklı irtifa, hava koşulları ve hücum açılarında ne tür reaksiyon verebileceği
incelendi.

Şekil 8. 2D Flap Modellemesi

Yukarıda yapmış olduğumuz tasarım sketch ortamında oluklu ve jankers flaplarının avantajları esas alınarak
alınarak tasarlanmıştır.

5
 2209/A ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJELERİ DESTEĞİ PROGRAMI
ARAŞTIRMA ÖNERİSİ FORMU

Şekil 9.Tasarladığımız Flap Montajının İzometrik Görünümü

Yüksek hücum açılarında artan dinamik basınçtan dolayı kanadın üst kısmında akış ayrılması oluşur. Bizim
tasarladığımız flapta akım ayrışmasını en aza indirecek şekilde tasarım yapılmıştır. Tasarımımızda veter
uzunluğu, kalınlık ve radius(açı) parametreleri değiştirilerek iyileştirmeler yapıldı. Yeni tasarladığımız flapta,
destek elemanlarıyla kanadın firar kenarındaki flapın hareketi iyileştirildi. Analiz kısmı ANSYS FLUENT ile
yapılacak olup cad kısmı SOLİDWORKS ile yapıldı.

Şekil 9.Tasarımın Farklı Açılarda Flap Hareketi

Yeni model flapta eklediğimiz destek elemanlarıyla pilotun istenilen ortama göre flap açılarını destek
elemanlarıyla ayarlayarak uçağın yaptığı taşımayı belli hücüm açısında değiştirebilir. Ancak flaplar spoiler ile
birlikte kullanılınca gerekli görülen yerlerde sürüklemeyi artırarak kaldırma kuvvetini azaltacak etkiler de
yaratabilir.

6
 2209/A ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJELERİ DESTEĞİ PROGRAMI ARAŞTIRMA ÖNERİSİ FORMU

3 PROJE YÖNETİMİ

3.1 İş- Zaman Çizelgesi

Araştırma önerisinde yer alacak başlıca iş paketleri ve hedefleri, her bir iş paketinin hangi sürede gerçekleştirileceği, başarı ölçütü ve araştırmanın başarısına katkısı “ İş-
Zaman Çizelgesi” doldurularak verilir. Literatür taraması, gelişme ve sonuç raporu hazırlama aşamaları, araştırma sonuçlarının paylaşımı, makale yazımı ve malzeme
alımı ayrı birer iş paketi olarak gösterilmemelidir.
Başarı ölçütü olarak her bir iş paketinin hangi kriterleri sağladığında başarılı sayılacağı açıklanır. Başarı ölçütü, ölçülebilir ve izlenebilir nitelikte olacak şekilde nicel veya
nitel ölçütlerle (ifade, sayı, yüzde, vb.) belirtilir.

İŞ-ZAMAN ÇİZELGESİ (*)

İP Kim(ler) Tarafından Zaman Aralığı

İş Paketlerinin Adı ve Hedefleri Başarı Ölçütü ve Projenin Başarısına Katkısı
No Gerçekleştirileceği (..-.. Ay)

Planlama ve araştırma:
Literatür taraması,rapor
Proje yöneticisi, Planlama ve araştırma projenin temeliini oluşturan kritik
hazırlanması, tasarımın çizilmesi ve
1 Araştırmacılar, 3 hafta bir kısımdır. Planlama proje tasarım aşamasında olağan
analizi gibi proje aşamalarının en
Danışman akışı sağlar.
hızlı ve en doğru şekilde
tamamlanması.

Toplanan verilerin birleştirilmesi ve

hipotez oluşumu:
Delta kanatta düşük hızlarda taşıma
ve süzülme miktarını arttırmak için
Araştırılan kaynaklar ve projeler doğruluğu teyit edilerek
yapılmış proje ve tezlerin Proje Yöneticisi,
2 2 hafta yeni kanat tasarımında ön çalışma için fikir
incelenmesiyle elde verilerin Araştırmacılar
oluşturmuştur.
birleştirip oluşturulacak yeni flap
tasarımında dikkat edilecek
hususların belirlenmesi.

3 Ansys programı kullanılarak analiz Proje Yöneticisi ve 5 hafta Yapılan analizler sonucunda flap çeşitlerinin delta
yapılması: Araştırmacılar kanada uygun açılarda entegrasyonu sağlanmıştır.
Yeni oluşturulan flap tasarımında

7
 2209/A ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJELERİ DESTEĞİ PROGRAMI ARAŞTIRMA ÖNERİSİ FORMU

analiz programı kullanılarak

tasarladığımız flabın delta kanada
uygunluğunun belirlenmesi.

Yapılan analiz sonucunda elde

edilen verilerin karşılaştırılması ve
Elde edilen verilerin doğruluğu sonucunda delta kanada
hipotezin sonucunun belirlenmesi: Proje yöneticisi,
entegre edilen flap çeşitleri karşılaştırılır. Taşımayı ve
Bu veriler sonucunda Cad Araştırmacılar ve
4 4 hafta süzülmeyi en çok arttıran flap çeşitleri baz alınarak yeni
programlarından yararlanılarak Danışman
bir flap tasarımı gerçekleştirilir.
uygun bir flap çeşidi tasarımı.

Dokümantasyon ve raporlama:
Yaptığımız araştırma,analiz ve
tasarımları en uygun şekilde Proje sonucunda delta kanada uygun tasarlanan flap
Proje Yöneticisi ve
5 raporlama ve doküman haline 3 hafta çeşidinin mekanik-teknik özellikleri ve ölçüleri rapor
Araştırmacılar
getirerek bu alanda lisans ve haline getirilir.
lisansüstü çalışmalar yapan kişilerin
faydalanmasını sağlamak.

(*) Çizelgedeki satırlar ve sütunlar gerektiği kadar genişletilebilir ve çoğaltılabilir.

8
 2209/A ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJELERİ DESTEĞİ PROGRAMI
ARAŞTIRMA ÖNERİSİ FORMU

3.2 Risk Yönetimi

Araştırmanın başarısını olumsuz yönde etkileyebilecek riskler ve bu risklerle karşılaşıldığında araştırmanın

başarıyla yürütülmesini sağlamak için alınacak tedbirler (B Planı) ilgili iş paketleri belirtilerek ana hatlarıyla
aşağıdaki Risk Yönetimi Tablosu’nda ifade edilir. B planlarının uygulanması araştırmanın temel hedeflerinden
sapmaya yol açmamalıdır.

RİSK YÖNETİMİ TABLOSU*

İP
En Önemli Riskler Risk Yönetimi (B Planı)
No

Ekip üyeleri arasında aktif bir iletişim ve geri dönüt

1 Zaman planlaması ve gecikmeler
Çizim yaparken kullanılan Cad programlarında
meydana gelebilecek çizim hataları
2
mekanizması oluşturulup zaman planmasına uygun iş
bölümü yapmak.
Çizim hatalarının tespiti ve çizimlerin tekrarlanması.

Analiz yaparken kullanılan ansys programındaki

meydana gelebilecek hesaplama hataları Yapılan analizlerin tekrarlanması ve sonuçlarının ilk
3
analizlerle karşılaştırılması.

Cad programlarında tasarım oluşturulurken
4 meydana gelebilecek çizim hataları ve veri
kayıplarının oluşması
Verilerin ve analiz sonuçlarının rapor ve
dokümanlara yanlış aktarılması
5
Cad programları kullanılarak yapılan flap çizimlerinde
yapılan her çizim aşamasının kaydedilerek
ilerlenmesi ve farklı yerlerde depolanması.
Ekip üyelerinin görev dağılımı sonucu hazırladıkları
raporların birbirleri tarafından denetlenmesi.

(*) Tablodaki satırlar gerektiği kadar genişletilebilir ve çoğaltılabilir.

1.1. Araştırma Olanakları

Bu bölümde projenin yürütüleceği kurum ve kuruluşlarda var olan ve projede kullanılacak olan altyapı/ekipman
(laboratuvar, araç, makine-teçhizat, vb.) olanakları belirtilir.

ARAŞTIRMA OLANAKLARI TABLOSU (*)

Kuruluşta Bulunan Altyapı/Ekipman Türü, Modeli

Projede Kullanım Amacı
(Laboratuvar, Araç, Makine-Teçhizat, vb.)

Konuyla ilgili yapılan araştırmalar, makaleler ve teknik

raporlar üzerinde kapsamlı bir literatür taraması Literatür Taraması
yapılmıştır.

Havacılık endüstrisindeki mühendislerle iş birliği

yaparak kanat analizi, flap analizi ve çizimi için uygun Endüstriyel iş birliği
programların belirlenmesi.

Havacılık alanında uzmanlaşmış üniversiteler ve

araştırma merkezlerinden destek alarak ilgili proje ile Rapor ve makalelere erişim
alakalı rapor ve makalelere erişim

Projede kullanılacak delta kanat ve uygun flap çeşidini Projeyle ilgili düşünceleri somutlaştırabilmek.

9
 2209/A ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJELERİ DESTEĞİ PROGRAMI
ARAŞTIRMA ÖNERİSİ FORMU

bulabilmek için havacılık fakültesi bünyesinde bulunan

uçak hangarındaki mevcut uçak yapılarından flap ve
kanat hakkında bilgi edinmek ve projeyle alakalı olarak
somut düşünceler oluşturabilmek.

(*) Tablodaki satırlar gerektiği kadar genişletilebilir ve çoğaltılabilir.

4. YAYGIN ETKİ

Önerilen çalışma başarıyla gerçekleştirildiği takdirde araştırmadan elde edilmesi öngörülen ve beklenen
yaygın etkilerin neler olabileceği, diğer bir ifadeyle yapılan araştırmadan ne gibi çıktı, sonuç ve etkilerin elde
edileceği aşağıdaki tabloda verilir.

ARAŞTIRMA ÖNERİSİNDEN BEKLENEN YAYGIN ETKİ TABLOSU

Önerilen Araştırmadan Beklenen Çıktı, Sonuç ve
Yaygın Etki Türleri
Etkiler
Araştırma Makalesi :
Projeyi gerçekleştiren ekip,projenin ayrıntıları, projede
kullanılan yöntemler,elde edilen analiz sonuçları ve
bulgular içeren bir araştırma makalesi yazılabilir.Bu
makale konuyla ilgilenen başka araştırmacılar ve
sektörün içerisinde bulunan akademisyenler tarafından
okunabilir ve gelecekteki çalışmalara ilham kaynağı
olabilir.

Konferans Bildirisi:
Proje sonucunda ortaya koyulan tespitler bu konuyla
ilgili olan bir konferansta sunularak projenin ilgili olduğu
alanda çalışmalar yapan kurum ve şirketlerin dikkatini
çekebilir. Ve o kurum tarafından geliştirilirse kurumun
sektördeki itibarini arttırır.
Bilimsel/Akademik
Patent başvurusu:
(Makale, Bildiri, Kitap Bölümü, Kitap)
Projede gerçekleştirilen analiz ve araştırma sonucunda
elde edilen en uygun flap seçiminin delta kanada uygun
açıyla yerleştirilmesi sonucu oluşturulan bu yeni kanat
tasarımı için patent başvurusunda bulunulabilir. Patent
başvurusu projeyi gerçekleştiren proje yöneticisi,
araştırmacılar ve danışman için projeyi daha çok
geliştirecek ve ileri seviyeye taşıyacak çalışmaları
yapabilmek açısından maddi bir kazanç sağlayabilir.

Endüstriyel uygulama ve işbirlikleri:

Ekonomik/Ticari/Sosyal
(Ürün, Prototip, Patent, Faydalı Model, Üretim İzni,
Çeşit Tescili, Spin-off/Start- up Şirket, Görsel/İşitsel
Arşiv, Envanter/Veri Tabanı/Belgeleme Üretimi, Telife
Konu Olan Eser, Medyada Yer Alma, Fuar, Proje
Pazarı, Çalıştay, Eğitim vb. Bilimsel Etkinlik, Proje
Sonuçlarını Kullanacak Kurum/Kuruluş, vb. diğer
yaygın etkiler)
Proje olumlu sonuçlandığı sürece yeni elde edilen kanat
tasarımı savaş uçaklarında yüksek performanslı bir
uçuş sağlayacaktır bu da havacılık ve uzay endüstrisinin
savunma sanayi kısmında tasarlanan kanat çeşitlerinin
iyileştirilmesinde ve tasarlanan kanat tiplerinde kanat
verimliliğinin artırılmasında katkıda bulunur.
Savaş uçaklarında canard yapısı yerine delta kanada
uygun olan flabın uygun açılarda kanada
yerleştirilmesiyle elde edilen kanat tasarımı uçakların
düşük hızlarda süzülme miktarını ve taşıma miktarını
arttırarak uçuş performansını iyileştirecektir.
Araştırmasını ve analizini yaptığımız bu proje canart
yapısı yüzünden meydana gelebilecek stall durumlarını
ve delta kanadın süzülme miktarını ve taşıma miktarını
arttırmak için hücum açısını arttırarak gireceği stall
durumlarını engellemiş olur. Ve böylece stalldan

10
 2209/A ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJELERİ DESTEĞİ PROGRAMI
ARAŞTIRMA ÖNERİSİ FORMU

kaynaklı olarak uçak parçalarında meydana gelebilecek

yorulma yıpranma gibi hasarları en aza indirerek
savunma sanayi şirketlerine doğrudan maddi kaybı
önleyerek kazanç sağlar.
Geliştirdiğimiz projede tasarlanması hedeflenen delta ve
flap birleşimi yeni kanat tasarımı patentini alabilecek
şirket ve kurumlar için seri üretime geçildiği taktirde yurt
içi ve yurt dışı pazarlarda satış potansiyeli
gerçekleşebilir. Doğrudan maddi kazanç sağlanır.
Araştırma sonucu elde edilen yeni veriler makale bildiri
Araştırmacı Yetiştirilmesi ve Yeni Proje(ler) gibi akademik ve bilimsel yayınlar ile bu konuda diğer
Oluşturma araştırma yapan sektördeki akademisyen ve öğrenci
(Yüksek Lisans/Doktora Tezi, Ulusal/Uluslararası Yeni bireylerin lisansüstü çalışmalar yaparak projeyi daha da
Proje) geliştirmelerine yol açabilir.

5. BÜTÇE TALEP ÇİZELGESİ

Bütçe Türü Talep Edilen Talep Gerekçesi

Bütçe Miktarı
(TL)
Sarf Malzeme 0

Makina/Teçhizat 0
(Demirbaş)
Hizmet Alımı 6000 Cad programlarının kullanılabilmesi için lisans ve eğitim(ansys ve cat
kursları) alımı ve uzman danışmanlık hizmetleri. Hizmet alımı proje ekibi
tarafından uzmanlık seviyesinde olmadığı konuların altyapı ve yeterli
bilimsel kaynak eksiklillerini gidermek için önemli bir yardımcı faktördür.
Ulaşım 2000 Proje ekibi ulaşımı ve ekip üyelerinin işbirliği koordinasyon ve iletişim için
önemlidir. Toplantılara katılmak ve işbirliği için düzenli ulaşım sağlanması
gereklidir. Ulaşım gereksinimlerinin doğru bir şekilde yönetilmesi projenin
verimliliğini arttırır. Fakülte içerisinde bulunan hangar ve araştırma
mekezine ulaşımının sağlanması.
TOPLAM 8000
NOT: Bütçe talebiniz olması halinde hem bu tablonun hem de TÜBİTAK Yönetim Bilgi Sistemi (TYBS) başvuru
ekranında karşınıza gelecek olan bütçe alanlarının doldurulması gerekmektedir. Yukardaki tabloda girilen bütçe
kalemlerindeki rakamlar ile, TYBS başvuru ekranındaki rakamlar arasında farklılık olması halinde TYBS
ekranındaki veriler dikkate alınır ve başvuru sonrasında değiştirilemez.

6. BELİRTMEK İSTEDİĞİNİZ DİĞER KONULAR

Sadece araştırma önerisinin değerlendirilmesine katkı sağlayabilecek bilgi/veri (grafik, tablo, vb.) eklenebilir.

Verimlilik: Delta kanatlardaki düşük hızlardaki süzülme oranını azaltmak amacıyla kullanılan canard yapısını
çıkartıp hem sabit kanat alanını çıkartmış hem de ağırlığı azaltmış oluruz ve böylece yakıt verimliliğini sağlamış
oluruz. Aynı zamanda canard yapısı yerine delta kanada uygun flap eklenerek bu kanat yapısının düşük hızlarda
süzülme miktarını ve taşımasını arttırarak kanat verimliliğini de sağlamış oluruz.

Güvenlik: Delta kanat yapısına eklediğimiz flap uçaktaki taşımayı arttırarak uçağın taşımayı arttırmak amacıyla
hucüm açısını arttırmasını ve bu nedenden kaynaklanan stall durumlarının engeller. Bu da savaş uçaklarında
uçuş güvenliği sağlar.

11
2209/A ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJELERİ DESTEĞİ PROGRAMI
ARAŞTIRMA ÖNERİSİ FORMU

7. EKLER

EK-1: KAYNAKLAR

1. C. Pevitt, F. Alam, Özel bir delta kanadı etrafında Statik Hesaplamalı Akışkanlar Dinamiği
simülasyonları, Computers & Fluids, Cilt. 100, s. 155, 2014
2. RK Nangia ME Palmer İki UCAV tipi kanat plan formunun karşılaştırmalı bir çalışması - performans ve
stabilite hususları Aeronaut J , 10 ( 2006 ) , s. 641 – 658”
3. Araştırma Makalesi ,Havacılık Dergisi , Cilt 108 , Sayı 1079 , Ocak 2004 , s. 27 - 34DOI:
https://doi.org/10.1017/S0001924000004966
4. https://www.tdefenceagency.com/kanart-canard/
5. https://tr.wikipedia.org/wiki/Kanart
6. Borello L and Villero G 1998 Mechanical failures of flap control systems and related monitoring techniques
7. https://www.faasafety.gov/files/gslac/courses/content/35/376/Use%20of%20Flaps.pdf
8. DNFosthHPAHİrwin,BR Williams, “The İki BoyutluGerçek AkışBir SL civarındaOtted Flap”,Bakanlıkf
Savunma, Aeronautical raraştırma Kons.hastaNo3681, London 1971
9. https://www.flightradar24.com/blog/flaps/
10. General Aviation Aircraft Design (Second Edition), 2022
11. Function, Flap Effectiveness and Operational Procedures’, Flight Study. Accessed online at
https://www.flight-study.com/2019/09/transition-to-complex-airplanes.html on Dec 30, 2022.
12. ‘How The 4 Types Of Aircraft Flaps Work’, Colin Cutler, Bold Method. Published: May 31, 2018.
Accessed online at https://www.boldmethod.com/learn-to-fly/aircraft-systems/how-the-four-types-of-
aircraft-flaps-work/ on Dec 30, 2022
13. https://proaviationtips.com/aircraft-flaps/
14. BOLDMETHOD.COM/LEARN-TO-FLY/AIRCRAFT-SYSTEMS/HOW-THE-FOUR-TYPES-OF-AIRCRAFT-
FLAPS-WORK
15. FLIGHT-STUDY.COM/2019/09/TRANSITION-TO-COMPLEX-AIRPLANES
16. https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fslonder.tripod.com%2Fkumanda
%2Fkumanda.htm&psig=AOvVaw11IS1t16y0M4nHxWqKZEir&ust=1699287719532000&source=images&cd=vf
e&opi=89978449&ved=0CAUQjB1qFwoTCJC2lZmirYIDFQAAAAAdAAAAABAE
17. https://www.pilotmall.com/blogs/news/10-different-types-of-airplane-flaps-photos-included

12