You are on page 1of 59

Құрметті әріптес!

Жазылған сабақ жоспарларында авторлардың еңбегі орасан зор. Сондықтанда сіздерден


сатып алынған ҚМЖ- ны таратпауларыңызды сұраймыз. Егер де тарату фактісі кездескен
жағдайда, орталық әкімшілігі тарапынан шара қолданылады.
«USTAZ tilegi» ғылыми әдістемелік орталығының әкімшілігі

№130 бұйрық 7-қосымшасына сай ҚМЖ келесі бетте


Бұл ҚМЖ ust.kz сайтында жасалынған. «Ұстаз тілегі» ғылыми-әдістемелік
орталығының сайтынының ҚМЖ бөлімінде кез-келген пән, кез-келген сынып
бойынша ҚМЖ-ны дидактикалық материалымен бірге жүктеп ала аласыз. Ол үшін
сілтеме арқылы өтіңіз.

https://ust.kz/qmg

Қысқа мерзімді жоспар


Сабақтың тақырыбы: Жылулық қозғалыс, броундық қозғалыс, диффузия
Бөлімі:
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: Жылулық қозғалыс, броундық қозғалыс, диффузия
Оқу бағдарламасына сәйкес 8.3.1.1 – молекула-кинетикалық теорияның негізгі
оқу мақсаты қағидаларын дәлелдейтін мысалдар келтіру және тәжірибені
сипаттау
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады: Оқулықта берілген және
қосымша тапсырмаларды орындайды. Жазба жұмыс
жасайды. Сұраққа жауап береді.Физикалық құбылыстарға
мысалдар келтіре алады, оқулықтағы тапсырмалармен
жұмыс жасайды.
Көптеген оқуышылар істей алады: Топтық жұмысты брлесе
орындайды.Өз бетінше жұмыс жасайды. Сұраққа жауап
береді.
Кейбір оқушылар істей алады:
Оқулықтан тыс берілген қосымша тапсырмалады
орындайды, тақырып бойынша қосымша мәліметтер мен
дәлелдер келтіре алады.
Бағалау критерийлері - Жылулық қозғалыстың физикалық мағынасын біледі;
- Броундық қозғалысты сипаттайды;
-Температураның диффузия жылдамдығына әсерін талдайды
Құндылықтарға баулу Шығармашылық және сын тұрғысынан ойлау, қарым
қатынас жасау, көзқарастарына құрметпен қарау .Оқушылар
өз бетімен жұмыс жасау,іздену қабілеттерін арттыру.
Мәңгілік ел идеясын дамытуға тәрбиелеу.

Сабақтың барысы:
Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушының іс- Бағалау Ресурстар
кезеңі/ әрекеті
Уақыты
Сабақтың Ұйымдастыру кезеңі
басы Оқушылармен амандасу,
түгендеу, сабаққа
дайындығын бақылау.

І. «Ой қозғау» әдісі Окушылар өткен Дескриптор АКТ


7 мин арқылы 7.4.1.2 "Заттар білімді еске - Жылулық Презентация
“Ой қозғау атомдар мен түсіріп, МКТ қозғалыстың Видео
әдісі” молекулалардан түзілетінін негізгі 3 физикалық көрсетілім
білу" оқу мақсаты бойынша қағидасын мағынасын біледі; «Эдисон
7 сыныпта химия пәнінен тұжырымдайды. - Броундық физикасы»
алған білімдерін еске . қозғалысты Казtube
түсіреді. Заттың сипаттайды; БІЛІМ сайты
құрылысын еске түсіру -МКТ –ң негізгі
мақсатында видео қағидаларын
көрсетіледі. біледі.

Оқушылар МКТ негізгі үш Жалпы балл-1


қағидасын тұжырымдайды:
Барлық денелер
микробөлшектерден
(атомдардан немесе
молекулалардан) тұрады.
Дене бөлшектері үздіксіз
бей-берекет қозғалыста
болады.
Ол бөлшектер өзара
әрекеттеседі, бір-біріне
тартылады немесе бір-
бірінен тебіледі.

ІІ. Қолдану.(Р) «Суреттер Оқушылар Дескриптор АКТ


Сабақтың сөйлейді» әдісі арқылы берілген -диффузия Презентация
ортасы. қатар отырған жұптар суреттерді құбылысының 8-сынып
Жұптық суреттегі диффузияны сипаттайды қолданылу оқулық
жұмыс талдайды аймағын
7 мин - табиғаттағы диффузия ажыратады
«суреттер - тұрмыстағы диффузия
сөйлейді» әд -техникадағы диффузия Жалпы балл -3
ісі
“Ашық ІІІ. Жинақтау. ДК экраны,
тест” әдісі 1.Денелер Оқушылар тест Дескриптор дәптер,
11-мин температурасының жұмысын - Диффузия оқулық
өзгеруіне байланысты орындайды құбылысы
құбылыстар, __________ бойынша білімін
құбылыстары деп аталады. қолданады
2.Молекулалардың -заттың
бейберекет қозғалысын құрылысын біледі
__________ қозғалыс деп Броундық
атайды. қозғалысты
3.Молекула-кинетикалық түсінеді.
теорияның дамуына ұлы
орыс ғалымы __________ Жалпы балл-4
үлкен үлес қосты.
4.Броундық қозғалыс-бұл
__________ (немесе
__________) қалықтаған
бөлшектердің жылулық
қозғалысы.
5.Броундық қозғалыстың
молекула-кинетикалық
теориясын 1905 жылы
__________ жасаған
болатын.
6.Броундық қозғалыс
құбылысын алғаш рет 1827
жылы ағылшын ботанигі
Р.Броун суда қалықтаған
__________ спорасын
микроскоппен қарап
отырып байқаған.
7.Газдар шексіз ұлғаяды.
Олар пішінін де, ... де
сақтамайды.
8.Температураны өлшеу
үшін, __________ деп
аталатын аспап
қолданылады.
9.Температура –
молекулалардың орташа
__________ энергиясының
өлшеуіші.
10.Қатты дене,сұйық және
газ молекулалары
қозғалыстарының ортақ
сипаты және
айырмашылықтары қандай?

«Білгеніңмен Білім дағдысы: Қолдану Оқушылар Дескриптор: АКТ,


бөліс» әдісі (W) «Білгеніңмен бөліс» қорытындылау -жылулық презентация
15 мин әдісі арқылы сұрақтарына қозғалысты 8 сынып
қорытындылау сұрақтарына жауап береді. сипаттайды. оқулығы
жауап беріңіз. -молекулалардың
-аңдарға білдіртпей сұйықтағы
жақындау неліктен қиын? қозғалысын
-Молекулалардың түсінеді.
жылдамдығы бөлме Жалпы балл-2
температурасында мылтық
оғының жылдамдығынан
артық. Неліктен
солжылдамдықтан
әлдеқайда жай таралады?
-Жылулық қозғалыстың
қарқындылығын қалай
арттырады?
- Сүт тамшысын
микроскоппен қарағанда,
түссіз сұйықтың реңінде
(фонында) қалқып жүрген
май тамшыларын көруге
болады. Олардың
бейберекет қозғалысын
қалай түсіндіруге болады?
- Неліктен ұсақ
бөлшектердің броундық
қозғалысы тез жүреді де, ірі
бөлшектердікі сәл ғана
байқалады?

Сабақтың Оқушылар
соңы Рефлексия сабақтағы жеткен
Мұғалім тапсырманың деңгейіне
Рефлексия орындалу деңгейін байланысты өз
5 мин талқылай отырып, сабақ ойларын айтады.
мақсатына оралады. Келесі
Бағалау сабақты жоспарлау үшін
оқушыларға сұрақтар
қойылады:
- нені білдім, нені үйрендім
Үй - нені толық түсінбедім
тапсырмасы - немен жұмысты
жалғастыру қажет.
Сұрақтар ауызша немесе
жазбаша талқылануы
мүмкін.
Үйге тапсырма: Броундық
қозғалыс. Диффузия
тақырыбын оқу
Әр тапсырманың бағалау
критериилері бойынша 10
баллдық жүйемен бағалау

Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Бағалау. Сіз Денсаулық
Сіз қабілетті оқушылардың алдына қандай тапсырмалар оқушылардың және
қоясыз? материалды игеру қауіпсіздік
деңгейін қалай техникасын
тексеруді сақтау
жоспарлап
отырсыз?
Орташа қабілетті оқушыларға өздік жұмыс барысында - Жылулық Физика
бағыттаушы сұрақтар қойып, көмек көрсету. Қабілетті қозғалыстың кабинетіндегі
оқушылар диффузия құбылысына мысалдар келтіріп, өз физикалық қауіпсіздік
тұжырымдарын дәлелдейді.Жұппен, топпен жұмыс жасау мағынасын біледі; ережесі еске
арқылы, оқушыларға бір – біріне көмектесу арқылы, - Броундық салынады.
түсінбей тұрған өткелден бірлесіп өту, бауырмалдық , қозғалысты
ынтымақтастыққа баулыймын. сипаттайды;
-Температураның
диффузия
жылдамдығына
әсерін талдайды
Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен
нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек?
1:
2:
Қысқа мерзімді жоспар
Сабақтың тақырыбы: Температура, оны өлшеу тәсілдері, температураның шкалалары
Бөлімі:
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: Температура, оны өлшеу тәсілдері, температураның
шкалалары
Оқу бағдарламасына 8.3.1.3 – температураны өлшеуді жылулық ұлғаю негізінде
сәйкес оқу мақсаты сипаттау;
8.3.1.2 – температураны әр түрлі шкала (Цельсий, Кельвин)
бойынша өрнектеу
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады: температураны өлшеу
шкалаларын біледі;
Көптеген оқушылар істей алады: температураны өлшеп, бір
өлшеу шкаласынан басқасына ауыстыра алады;
Кейбір оқушылар істей алады: термометрдің түрлеріне
мысалдар келтіре алады;
Бағалау критерийлері -Термометр көмегімен температураны өлшей алады;
-Температураны 0С -нен К-ге, К-нен 0С-ге ауыстыра алады ;
-Термометрдің жұмыс істеу принципін біледі.

Құндылықтарға баулу Тақырып бойынша меңгерген білімдерін өмірдегі қолдану


аймағын, қайда қолданылатындығы және дамытатындығы
туралы түсіндіру арқылы өмір бойы білім алу
құндылығы қалыптасады.

Сабақтың барысы:
Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушын Бағалау Ресурста
кезеңі/Уақ ың іс- р
ыты әрекеті
Сабақтың Ұйымдастыру кезеңі Дескрипт
басы Оқушылармен амандасу, түгендеу, сабаққа Оқушыл ор: Оқулық
3 мин. дайындығын бақылау. ар -диффузия 8– сынып
Ұйымдастыру бөлімі. алдыңғы құбылысы
тақырып н біледі.
«Жақсарту 1.Қандай қозғалыс жылулық қозғалыс деп ты еске -жылулық
ға аталады? түсіреді . қозғалыст
арналған 2. Броундық қозғалыс деп қандай қозғалысты ы
уақыт»- атайды? сипаттай
әдісі 3. Диффузия дегеніміз не? алады;
5 мин 4. Заттың агрегаттық күйіне байланысты
диффузия құбылысын сипаттаңыз. Жалпы
балл -2
Сабақтың Білім дағдысы: Білу (D) Дескрипт
ортасы Мұғалім «Миға шабуыл» әдісі арқылы Оқушыл ор: ДЭ
«Миға талқылауға арналған сұрақтар ар Презента
шабуыл» 1-тапсырма (W) берілген -Дененің ция
әдісі Температура деген не? Осы физикалық шамаға сұрақтар жылулық Оқулық
қандай анықтама берер едіңдер? Температура ға өз күйін 8-сынып.
5 мин жайлы не білесіңдер? Қандай температуралық ойларын сипаттай
шкалаларды білесіңдер?” айтады. алады.

Мұғалім кері байланыс жасай отырып Жалпы


температура макроскопиялық жүйенің балл - 1
термодинамикалық тепе-теңдік күйін
сипаттайтын физикалық шама екенін және
температуралық шкалаларды түсіндіреді.
Білім дағдысы: Қолдану (Р) Оқушыл Дескрипт ДК
Жұптық 2-тапсырма ар ор: экраны
жұмыс Эксперименттік тапсырма «Салқындап бара берілген - Өлшеу 8-сынып
жатқан судың температурасының уақытқа құрал – нәтижелер оқулығы.
15 мин тәуелділігін зерттеу» жабдықт і кестеге Термоме
1.Мензуркаға 200 мл ыстық су құйыңдар және ар дұрыс тр, ыстық
оның бастапқы температурасын өлшеңдер. арқылы жазылған. су,
2.Температураны әрбір 2 минут сайын өлшеңдер. тапсырм -Осьтегі мензурка,
3.Мәндерді кестеге толтырыңдар: аны физикалы уақыт
t/ 0С орындай қ шамалар өлшегіш
t/ мин ды. өлшем құрал
4.Салқындап бара жатқан судың бірліктері
температурасының уақытқа тәуелділік графигін мен
тұрғызыңдар. жазылған.
-Масштаб
сақталған.
-
Тәуелділік
графигі
дұрыс
сызылған.

Жалпы
балл -4

Жеке Білім дағдысы: Қолдану (І) - ДЭ,


жұмыс 3-тапсырма Дескрипт 8-сынып
«Кім «Кім алғыр» әдісі арқылы берілген суреттегі ор: оқулық
алғыр» термометр күйін жазады. -Цельсий
әдісі Суретте екі түрлі термометрлер бейнеленген. шкаласы
12 мин мен
Кельвин
шкаласы
арасындағ
ы
байланыс
формулас
- Цельсий шкаласы мен Кельвин шкаласы ын біледі
арасындағы байланыс формуласын Жалпы
жазыңыз._______________________ балл- 3
-Берілген суретті пайдалана отырып, белгісіз
термометр көрсеткішін анықтаңыз.
-Сұйықтық термометрде температураны өлшеу
үшін температураның қандай шамаға тәуелділігі
және қандай қасиеті пайдаланылады?

Сабақтың Оқушыл
соңы. «Бағдаршам» әдісі арқылы кері байланыс. ар
Бүгінгі сабақта қандай жаңа, қызықты нәрселер бағдарш
білдіңдер? Сабақ кезіндегі белсенділігіне қарай ам
Рефлексия бағдаршам түстерін таңдаймыз. түстерін
3 мин Үйге тапсырма: "Температура, оны өлшеу таңдайд
тәсілдері, температураның шкалалары" ы.
тақырыбын оқу.

Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Бағалау. Сіз Денсаулық
Сіз қабілетті оқушылардың алдына қандай тапсырмалар оқушылардың және
қоясыз? материалды игеру қауіпсіздік
деңгейін қалай техникасын
тексеруді сақтау
жоспарлап
отырсыз?
Оқушыларға өткен білімдерін еске түсіру арқылы сұрақ - Жылу алмасу Физика
қойып, жаңа тақырып мазмұнын ашуға көмек беремін. процесін біледі; кабинетіндегі
Эксперименттік тапсырма орындай отырып , оқушыларға -Денелердің қауіпсіздік
бір – біріне көмектесу арқылы, түсінбей тұрған өткелден жылулық тепе – ережесі еске
бірлесіп өту, бауырмалдық , ынтымақтастыққа баулыймын. теңдігін түсінеді; салынады.
Сабақ соңында бағдаршам түстеріне байланысты кері -Әртүрлі
байланыс орнатылады. Оқушылардың түсінбеген тұстары температуралық
бойынша көмек беріледі. шкаланы біледі
және пайдалана
алады;
-Абсолют
температура мен
молекулалардың
ретсіз
қозғалысының
орташа
кинетикалық
энергиясы
арасында қандай
байланыс бар
екендігін біледі;
Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен
нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек?
1:
2:
Қысқа мерзімді жоспар
Сабақтың тақырыбы: Ішкi энергия, ішкi энергияны өзгерту тәсiлдерi
Бөлімі:
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: Ішкi энергия, ішкi энергияны өзгерту тәсiлдерi
Оқу бағдарламасына 8.3.2.1 – дененің ішкі энергиясын өзгерту тәсілдерін
сәйкес оқу мақсаты сипаттау;
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады: дене температурасының
артуы оның ішкі энергиясының артуымен байланысты
екенін түсінеді;
Көптеген оқушылар істей алады: дененің ішкі энергиясы
денені құрайтын бөлшектердің ретсіз қозғалысының
кинетикалық және олардың өзара әрекеттесуінің
потенциалдық энергиясының қосындысы екенін түсінеді.;
Кейбір оқушылар істей алады: ішкі энергияны өзгертудің
тәсілдерін біледі;
Бағалау критерийлері -Механикалық энергия түрлерін біледі және энергияның
түрленуіне мысалдар келтіре алады.
- Дененің ішкі энергиясы денені құрайтын бөлшектердің
ретсіз қозғалысының кинетикалық және олардың өзара
әрекеттесуінің потенциалдық энергиясының қосындысы
екенін түсінеді.
- Берілген суреттер бойынша ішкі энергияның қандай
физикалық шамалардан тәуелді екенін талдайды.
-Дененің ішкі энергиясын өзгерту тәсілдерін сипаттайды.
Құндылықтарға баулу Тақырып бойынша меңгерген білімдерін өмірдегі қолдану
аймағын, қайда қолданылатындығы және дамытатындығы
туралы түсіндіру арқылы өмір бойы білім алу
құндылығы қалыптасады.

Сабақтың барысы:
Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушының іс- Бағалау Ресурстар
кезеңі/Уақыты әрекеті
Сабақтың Ұйымдастыру кезеңі Дескриптор
басы Оқушылармен амандасу, Оқушылар -термометр Оқулық 8–
2 мин. түгендеу, сабаққа дайындығын алдыңғы шкаласының сынып
бақылау. тақырыпты бөлік құнын
Ұйымдастыру бөлімі. еске түсіреді . анықтайды;
«Өткенге Өткен материалды -
қайту »-әдісі меңгергендерін тексеру температураның
5 мин мақсатында қайталау жүргізу. төмендеу
себебін
түсіндіреді;

Жалпы балл -2

а)Осы термометрдің
шкаласының бөлік құнын және
өлшеудің төменгі және жоғарғы
шегін анықтаңдар
b)Дене батырылмай
тұрғандағы судың
температурасын абсолют
қателігімен жазыңдар
с)Суға жез цилиндрді салғанда
температура көрсеткіші 36 0С
төмендеді.Су
температурасының төмендеу
себебін түсіндіріңдер.

Сабақтың Білім дағдысы: Білу (D) Дескриптор:


ортасы Мұғалім «Ой қазғау» әдісі Оқушылар ДЭ
«Ой қозғау» арқылы талқылауға сурет берілген Презентация
әдісі беріледі сұрақтарға өз Дененің ішкі Оқулық 8-
1-тапсырма (W) ойларын энергиясын сынып.
12 мин Ой қозғау. Балғамен темірдің айтады. өзгерту
бетін бірнеше рет ұрған. тәсілдерін
Металл темір мен балғаның сипаттайды
температурасы артты.
Құбылысты қалай түсіндіресің? Жалпы балл - 1

Мұғалім кері байланыс жасай


отырып бігінгі сабақтың
мақсаттарымен таныстырады.
Дене температурасының артуы
оның ішкі энергиясының
артуымен байланысты екенін
түсіну;
Дененің ішкі энергиясы денені
құрайтын бөлшектердің ретсіз
қозғалысының кинетикалық
және олардың өзара
әрекеттесуінің потенциалдық
энергиясының қосындысы
екенін түсіну;
Ішкі энергияны өзгертудің
тәсілдерін білу.
Білім дағдысы: Түсіну (W) (Т) Оқушылар Дескриптор: ДК экраны
Жұптық 2-тапсырма ішкі - Әрбір 8-сынып
жұмыс Мұғалім демонстрация энергияны тәжірибені оқулығы.
көрсетеді.Стақандарға бірдей жұмыс істеу сипаттайды Термометр,
11 мин мөлшерде ыстық және суық су және жылу және ішкі ыстық су,
құйылған. Қай стақандағы берілу арқылы энергиясы мензурка,
судың ішкі энергиясы жоғары өзгертуге қандай әдіспен уақыт
екендігін түсіндіреді болатындығын өзгертілгенін өлшегіш
түсінулері анықтайды. құрал
Тиынның қажет. Жалпы балл -4
ішкі

энергиясын
өзгертудің
жолдарын
анықтаңдар

Тиынды плитаның үстіне қою


Ыстық суға салуға болады
Терезенің алдына күн көзіне
қою
Қызған лампаның астына қою
Краннан ағып тұрған ыстық
судың астына қою
Тиынды үйкеу арқылы
Осы тәсілдерді жылу берілудің
түріне қарай 2-топқа
топтастыр.
Мұғалім кері байланыс жасай
отырып, энергияның түрленуін
және ішкі энергины өзгертудің
тәсілдерін түсіндіреді.

Жеке жұмыс Білім дағдысы: Қолдану (І) Оқушылар Дескриптор: ДЭ,


«Суреттер 3-тапсырма берілген сурет -Механикалық 8-сынып
сөйлейді» «Суреттер сөйлейді» әдісі бойынша ішкі энергия оқулық
әдісі арқылы берілген суретке қарап энергияны түрлерін біледі Презентация
12 мин дененің ішкі энергиясын өзгерту және
өзгертудің тәсілдерін энергияның
тәсілдерін сипаттайды. түрленуіне
атаңдар. түсіндіре алады.

- Берілген
суреттер
бойынша ішкі
энергияның
өзгерту
тәсілдерін
тәсілдерін
сипаттайды.
Жалпы балл- 3

2) Балғамен темірді ұрғанда,


балға қызады. Қатты ыстық
күндері күннің астында қалып
қойған балға да
қызады.Балғаның ішкі
энергиясын өзгертудің
тәсілдерін атап, түсіндіріңдер.

3) Екі латуннан жасалған шарик


бірдей биіктіктен құлайды. Бірі
топыраққа, екіншісі тасқа
соғылысымен біршама
биіктікте шарикті ұстап
алады.Шариктердің ішінде
қайсысы ішкі энергиясын көп
өзгертті. Себебін түсіндір.

Сабақтың Рефлексия Мұғалім


соңы. тапсырманың орындалу
деңгейін талқылай отырып,
сабақ мақсатына оралады.
Рефлексия Келесі сабақты жоспарлау үшін
3 мин оқушыларға сұрақтар
қойылады:
- нені білдім, нені үйрендім
- нені толық түсінбедім
- немен жұмысты жалғастыру
қажет
Үйге тапсырма: "Ішкi энергия.
Ішкi энергияны өзгерту
тәсiлдерi" тақырыбын оқу.

Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау Бағалау. Сіз Денсаулық және
көрсетпексіз? Сіз қабілетті оқушылардың оқушылардың қауіпсіздік
алдына қандай тапсырмалар қоясыз? материалды игеру техникасын сақтау
деңгейін қалай тексеруді
жоспарлап отырсыз?
Оқушыларға өткен білімдерін еске түсіру - Механикалық энергия Физика
арқылы сұрақ қойып, жаңа тақырып мазмұнын түрлерін біледі және кабинетіндегі
ашуға көмек беремін. Берілген суреттерді энергияның түрленуіне қауіпсіздік ережесі
сипаттай отырып оқушылардың тақырыпты мысалдар келтіре алады. еске салынады.
ашуына, сындарлы ойлауына мүмкіндік - Дененің ішкі энергиясы
жасалады. Сабақ соңында сұрақтарға жауап денені құрайтын
бере отырып байланысты кері байланыс бөлшектердің ретсіз
орнатылады. Оқушылардың түсінбеген тұстары қозғалысының
бойынша көмек беріледі. кинетикалық және
олардың өзара
әрекеттесуінің
потенциалдық
энергиясының
қосындысы екенін
түсінеді.
-Дененің ішкі энергиясын
өзгерту тәсілдерін
сипаттайды.
Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен
нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек?
1:
2:

Қысқа мерзімді жоспар


Сабақтың тақырыбы: Жылуөткізгіштік, конвекция, сәуле шығару
Бөлімі:
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: Жылуөткізгіштік, конвекция, сәуле шығару
Оқу бағдарламасына 8.3.2.2 – жылу берілудің түрлерін салыстыру
сәйкес оқу мақсаты
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады: Ішкі энергияны жылу берілу
арқылы өзгертудің түрлерін біледі және салыстырады;
Көптеген оқушылар істей алады: дененің ішкі энергиясы
денені құрайтын бөлшектердің ретсіз қозғалысының
кинетикалық және олардың өзара әрекеттесуінің
потенциалдық энергиясының қосындысы екенін түсінеді.;
Кейбір оқушылар істей алады: экспериментті жоспарлау,
сипаттау және.ғылыми тұрғыдан негіздеме жасауды біледі.
Бағалау критерийлері -Жылу берілудің түрлеріне ұсынылған тәжірибені
жоспарлайды
-Эксперимент нәтижесін ғылыми тұрғыдан түсіндіреді
-Жылу берілудің түрлерінің қандай параметрлерге
байланыстылығын болжайды, болжамдарын дәлелдеу
жолдарын анықтайды.
-Жылу берілудің түрлеріне мысалдар келтіріп оны
түсіндіреді.
Құндылықтарға баулу Тақырып бойынша меңгерген білімдерін өмірдегі қолдану
аймағын, қайда қолданылатындығы және дамытатындығы
туралы түсіндіру арқылы өмір бойы білім алу
құндылығы қалыптасады.

Сабақтың барысы:
Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушын Бағалау Ресурстар
кезеңі/Уақ ың іс-
ыты әрекеті
Сабақтың Ұйымдастыру кезеңі Дескриптор:
басы Оқушылармен амандасу, түгендеу, сабаққа Оқушыла -Ішкі Оқулық
5 мин. дайындығын бақылау. р энергияны 8– сынып
Ұйымдастыру бөлімі. алдыңғы өзгертудің Кесте
Өткен материалды меңгергендерін тексеру тақырып тәсілдерін
7 мин мақсатында салыстыру кестесі беріледі. ты еске біледі;
Ішкі энергияны өзгертудің тәсілдері түсіреді . -Ұқсастығы
механикалық жұмыс жасау және жылу мен
берілуді салыстыру айырмашылы
Айырмашыл Ұқсасты Айырмашыл ғын
ығы ғы ығы салыстыра
Механикалық Жылу алмасу алады.
жұмыс істеу
Жалпы балл -
2

Орындалған тапсырма нәтижесін ескере


отырып мұғалім кері байланыс береді.
Сабақтың Білім дағдысы: Білу (D) Дескриптор:
ортасы Мүғалім сыныпты үш топқа бөледі.Әр топ Оқушыла ДЭ
«тәжірибе өздеріне берілген эксперименттік р - Презента
алаңы» тапсырманы орындайды берілген Экспериментт ция
әдісі 1-топ. Жылу өткізгіштік . тәжірибе і сипаттайды Оқулық
1-эксперимент лік және 8-сынып.
30 мин Оқушыларға штатив, спиртовка, сіріңке, жұмысты талдайды
темір және алюминнен жасалған шыбықтар, орындай - Топ алдында Штатив,
кеңсе кнопкасы, пластилин берілген. Осы ды баяндау сіріңке,
құралдарды пайдаланып металл шеберлігі металл
шыбықтарға жылудың берілуін бақылап, - Тәжірибе шыбықта
тәжірибені сипаттайды және нәтижесін нәтижесіне р,
талдайды. қорытынды сынауық ,
Топ жұмыс жасап жатқанда жетелеуші жасайды. жанарғы
сұрақтар қою арқылы қолдау көрсетуге
болады. Мысалы:
Металл шыбықтар заттың қандай күйі? Жалпы балл -
Эксперимент барысында неліктен 8
түйрегіштер кезектесіп түсті?
Шыбықтың қай бөлігінде орналасқан
түйрегіштер түсе бастады?
Қатты заттардың молекуларының
орналасуы қандай?
Шыбықтың шетінде тұрған кнопкалар неге
түсу уақыты кеш?
Алюминий және темір шыбықтардағы
түйреушітің түсу уақыты бірдей ме?
Оларға бірдей мөлшерде жылу беріліп
жатыр ма?
Қандай нәтижеге сүйеніп олардың жылу
өткізгіштігі әртүрлі деп болжау жасаймыз?
Денелердің жылу өткізгіштің қасиетіне
қарай олардың қолдану аясы қандай?
Оқушылар жылу өткізгіштің заттың тегіне
байланысты болатынын түсіндіреді.
2- эксперимент
Штатив, пробирка, су, мұз, жанарғы
Оқушылар жылу өткізгіштік заттың күйіне
байланысты екенін дәлелдейді.Тәжірибе
нәтижесін топта талқылайды.
Ерекше қабілетті оқушылар оқулықтағы 2-
жаттығу бойынша 1,2,5,6 сұрақтарға
дайындалып, басқа топ мүшелеріне
сұрақтар қояды.
2-топ Конвекция
1-эксперимент
Оқушылар сынауыққа су құйып жоғарғы
жағынан қыздырады, оның төменгі және
жоғарғы жағындағы температураны
салыстырады. Оқушылар судың жылу
өткізгіштігіне байланысты тиісті
қорытынды жасайды.
2-Эксперимент
Оқушылар сынауыққа су құйып төменгі
жағынан қыздырады, оның төменгі және
жоғарғы жағындағы температураны
салыстырады. Оқушылар бірінші және
екінші эксперимент арасындағы
айырмашылықты түсіндіреді.
Сұйықтарда жылу қалай берілетінін топта
талқылайды.
3 – эксперимент Конвекция құбылысын
сипаттау үшін қыздырғыш плита, колба,
перманганат калий түйіршіктері
берілген.Осы құралдарды пайдаланып
сұйықтарда жылу төменнен жоғарыға қарай
берілетінін дәлелдеп, тәжірибеге
қорытынды жасайды. Топ мүшелеріне
жетелеуші сұрақтар қоюға болады.
Мысалы:
1.Судың төменгі қабаты қызғанда , оның
көлемі қалай өзгеретін сипаттаңдар.
2. Судың төменгі жағындағы қызған қабаты
мен жоғарғы жағындағы салқын қабаты
неліктен орын ауыстырады
3.Неліктен конвекция газдар мен
сұйықтарда жүретінін болжаңдар
4.Заттың қандай күйінде конвекция жүру
мүмкін емес? Жауаптарыңды негіздеңдер
Ерекше қабілетті оқушылар оқулықтағы 3-
жаттығу 1,2,3 сұрақтарды дайындалып,
басқа топ мүшелеріне сұрақтар қояды.
3-топ Сәулелену
1-эксперимент
Плитканы қыздыру, қызған плиткаға
қолымызды жақындатамыз.Жылу бізге
қалай беріледі ?
Тірек сөздерге назар аударыңдар?
Біздің қолымыз бен плитка арасында не
бар?
Ауа
жылуды
қалай
өткізеді
( қатты
заттар
мен
сұйықтарға қарағанда?
Мысалы плиткаға қасықты қойсақ ол тез
қызады, ыдыстағы суды қойсақ олда тез
қызады)
2-эксперимент Қажетті құралдар сұйықты
Монометр ( газдың немесе сұйықтың
қысымын өлшейтін құрал ), жылу
қабылдағыш ( оның құрлысына назар
аударыңдар), стол лампасы немесе электр
плиткасы
1.Монометрді жылу қабылдағышқа қосу,
жылу қабылдағышты қыздыру
Монометрдегі сұйық бағаны орын
ауыстырды.неліктен монометрдегі сұйық
бағанының деңгейі өзгергені бойынша
оқушылар болжау жасайды.
Болжамдарыңды топ ішінде талқылайды.
2.Жылу қабылдағыш пен қызған дене
арасына қағаз парағын қойып, нәтижесін
бақылап талдайды.
3.Сәулелену қарқындылығы қашықтыққа
және, температураға, беттің түсіне
байланысты екендігін дәлелдейтін
тәжірибені жасап, нәтижесін топта
талдайды
4.Сәулелену қандай ортада жүзеге асады?
Қатты , сұйық, газ немесе вакуум
Ерекше қабілетті оқушылар 4-
жаттығудың 1,2,3 сұрақтарын талдап,
басқа топ мүшелеріне қояды.

Сабақтың Рефлексия 5. Рефлексия.


соңы. - нені білдім, нені үйрендім
- нені толық түсінбедім
- немен жұмысты жалғастыру қажет
Рефлексия Үй тапсырмасы: 4 жаттығу
3 мин

Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау Бағалау. Сіз Денсаулық және
көрсетпексіз? Сіз қабілетті оқушылардың алдына оқушылардың қауіпсіздік
қандай тапсырмалар қоясыз? материалды игеру техникасын
деңгейін қалай сақтау
тексеруді жоспарлап
отырсыз?
Оқушылар тәжірибелік жұмыс жасай отырып -Жылу берілудің Физика
«Дидактиканың алтын ережесі» бойынша көзбен көріп, түрлеріне ұсынылған кабинетіндегі
қолмен ұстап сабақты толық түсінуге мүмкіндік алады. тәжірибені қауіпсіздік
Қабілетті оқушылар сұрақтар дайындап, белсенділігі жоспарлайды ережесі еске
төмен оқушыларды алға жетелеп отырады. -Эксперимент салынады.
нәтижесін ғылыми
тұрғыдан түсіндіреді
-Жылу берілудің
түрлерінің қандай
параметрлерге
байланыстылығын
болжайды,
болжамдарын
дәлелдеу жолдарын
анықтайды.
-Жылу берілудің
түрлеріне мысалдар
келтіріп оны
түсіндіреді.
Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен
нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек?
1:
2:

Қысқа мерзімді жоспар


Сабақтың тақырыбы: Табиғаттағы және техникадағы жылу берілу
Бөлімі:
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: Табиғаттағы және техникадағы жылу берілу
Оқу бағдарламасына 8.3.2.3 – техникада және тұрмыста жылу беру түрлерінің
сәйкес оқу мақсаты қолданылуына мысалдар келтіру
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады: атмосферадағы
конвекциялық ағындардың пайда болуын біледі;
Көптеген оқушылар істей алады: табиғаттағы, жылу берілу
түрлеріне мысал келтіреді;
Кейбір оқушылар істей алады: тұрмыстағы және
техникадағы жылу берілу түрлерінің қолданылуына
мысалдар келтіреді;
Бағалау критерийлері -Табиғаттағы, тұрмыстағы және техникадағы жылу берілу
түрлерінің қолданылуына мысалдар келтіре алады;
- Атмосферадағы конвекциялық ағындардың пайда болуын
біледі;
Құндылықтарға баулу Төртінші құндылықта айтылғандай инновацияға ұмтылу,
техникада және табиғатта жылу берілудің түрлерін талдай
отырып, білім алуда алға ұмтылу құндылығы қалыптасады.

Сабақтың барысы:
Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушының іс- Бағалау Ресурстар
кезеңі/Уақыты әрекеті
Сабақтың Ұйымдастыру кезеңі Дескриптор:
басы Оқушылармен амандасу, түгендеу, Оқушылар -жылу Оқулық 8–
2 мин. сабаққа дайындығын бақылау. алдыңғы берілудің сынып
Ұйымдастыру бөлімі. тақырыпты түрлерін
Өткен материалды меңгергендерін еске түсіреді . сипаттай
«Кім тапқыр»- тексеру мақсатында оқушылар бір- алады;
әдісі біріне сұрақтар қояды. Мысалы,
5 мин Жылу өткізгіштік дегеніміз не? Жалпы балл
Конвекция дегеніміз не? -2
Сәуле шығару дегеніміз не? т.с.с.
Оқушылар мақал –мәтелдердің
мағынасын және жылу берілудің
қай түріне қатысты екендігін
анықтайды.
«Тонның жылуы терісінен емес
– жүнінен» «Көсеу
қысқа болса, қолың күйеді»
«Қазан отпен, адам іс-әрекетпен
қызады»

Сабақтың Білім дағдысы: Білу (D) Дескриптор:


ортасы 1-тапсырма (W) Оқушылар ДЭ
«Білгеніңмен Жылу берілудің түрлеріне мысал берілген Презентация
бөліс» әдісі келтіре отырып сынып үш топқа сұрақтарға өз -Қоршаған Оқулық 8-
11 мин бөлінеді. Әр топ жылу берілудің ойларын ортадан сынып.
түрлерінің табиғаттағы, айтады. мысалдар
тұрмыстағы және техникадағы келтіру.
қолданысына мысалдар келтіреді. - Баяндау
Шағын таныстырылым шеберлігі.
дайындайды.
І топ Жылу өткізгіштік Жалпы балл
ІІ топ Конвексия -4
ІІІ топ Сәуле шығару
Әр топ таныстырылымды
қорғайды. Топ мүшелеріне басқа
топ мүшелері сұрақтар қояды.
Оқушыларды тыңдап болған соң,
мұғалім кері байланыс
ұйымдастыруына болады.
Оқушылар радиатордың неліктен
металлдан жасалатынын, үйлердің
төбесіне неліктен түйіршік тас
төселеді, самал жел қалай пайда
болатынын түсінулері тиіс.

Білім дағдысы: Қолдану (Р) Оқушылар Дескриптор: ДК экраны


2-тапсырма талқылауға -Тәжірибені 8-сынып
7 мин Эксперименттік тапсырмалар. қатысады.. сипаттап, оқулығы.
Мұғалім тәжірибе көрсетеді, ал түсіндіре Шар, қағаз
оқушылар талқылауға қатысып, өз алады. пакет,
болжамдарын ұсынады. қыздыру
Тәжірибе №1 Жалпы балл шамы
Ауамен толтырылған баллон -1
шарды және суы бар баллон
шарды отқа қыздыруын
салыстыру.
Қағаз пакеттің және суы бар қағаз
пакеттің қыздырылуын
салыстыру.

Топтық Білім дағдысы: Қолдану (W) Оқушылар Дескриптор: ДЭ,


жұмыс 3-тапсырма интернет - Оқушылар 8-сынып
«Кім алғыр» Топтық жұмыс. желісі арқылы термостың оқулық
әдісі Термосты қалай жасауға болады? сұраққа жауап құрылысын Қалта
15 мин іздейді сипаттап телефон
түсіндіреді.
-Оқушылар
сәулеленудің
әсерін
болдырмау
үшін
термостың
ішін және
сыртын
жылтыр
заттан
жасайтынын
түсінеді

Жалпы балл-
3
Сабақтың Оқушылар
соңы. «Бағдаршам» әдісі арқылы кері бағдаршам
байланыс. Бүгінгі сабақта қандай түстерін
жаңа, қызықты нәрселер таңдайды.
Рефлексия білдіңдер? Сабақ кезіндегі
5 мин белсенділігіне қарай бағдаршам
түстерін таңдаймыз.
Үйге тапсырма: 8 №1,2 тапсырма
43-бет.

Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау Бағалау. Сіз Денсаулық және
көрсетпексіз? Сіз қабілетті оқушылардың алдына оқушылардың қауіпсіздік
қандай тапсырмалар қоясыз? материалды игеру техникасын сақтау
деңгейін қалай
тексеруді жоспарлап
отырсыз?
Сырттай бақылай отырып, кері байланыс беріп, - Табиғаттағы, Физика
орташа қабілетті оқушыларға жетелеуші тұрмыстағы және кабинетіндегі
сұрақтар қойып, қолдау көрсетіп отыру. Әрбір топ техникадағы жылу қауіпсіздік ережесі
таныстырылым жасағаннан кейін оларға қабілетті берілу түрлерінің еске салынады.
оқушылар сұрақтар қояды. қолданылуына
мысалдар келтіре
алады;
- Атмосферадағы
конвекциялық
ағындардың пайда
болуын біледі;

Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен
нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек?
1:
2:

Қысқа мерзімді жоспар


Сабақтың тақырыбы: Табиғаттағы және техникадағы жылу берілу
Бөлімі:
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: Табиғаттағы және техникадағы жылу берілу
Оқу бағдарламасына 8.3.2.3 – техникада және тұрмыста жылу беру түрлерінің
сәйкес оқу мақсаты қолданылуына мысалдар келтіру
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады: атмосферадағы
конвекциялық ағындардың пайда болуын біледі;
Көптеген оқушылар істей алады: табиғаттағы, жылу берілу
түрлеріне мысал келтіреді;
Кейбір оқушылар істей алады: тұрмыстағы және
техникадағы жылу берілу түрлерінің қолданылуына
мысалдар келтіреді;
Бағалау критерийлері -Табиғаттағы, тұрмыстағы және техникадағы жылу берілу
түрлерінің қолданылуына мысалдар келтіре алады;
- Атмосферадағы конвекциялық ағындардың пайда болуын
біледі;
Құндылықтарға баулу Төртінші құндылықта айтылғандай инновацияға ұмтылу,
техникада және табиғатта жылу берілудің түрлерін талдай
отырып, білім алуда алға ұмтылу құндылығы қалыптасады.

Сабақтың барысы:
Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушының Бағалау Ресурстар
кезеңі/Уақыт іс-әрекеті
ы
Сабақтың Ұйымдастыру кезеңі
басы Оқушылармен амандасу, түгендеу, Оқулық 8–
2 мин. сабаққа дайындығын бақылау. сынып
Ұйымдастыру бөлімі

Сабақтың Білім дағдысы: Білу (D) Дескриптор


ортасы 1-тапсырма (W) «Ойлан тап» әдісі Оқушылар : ДЭ
«Ойлан тап» арқылы сұрақтар беріледі берілген Презентаци
әдісі 1 Жылу берілудің түрлерін ата. Оларды сұрақтарға я
13 мин қысқаша сипаттаңдар. өз жауап -Қоршаған Оқулық 8-
2. Самал деген не? Күндізгі және түнгі береді ортадан сынып.
самал кезінде ауаның қандай ауысуы мысалдар
болады? келтіру.
3. Термостың атқаратын қызметі - жылу
қандай? Термостың негізгі бөліктерін берілудің
атаңдар. Олар үшін не қажет? түрлерін
4. Жылу берілу түрлерінің қайсысы біледі.
орталық жылу жүйесінде маңызды рөл
атқарады? Климаты суық жерлерде Жалпы балл
тұрғын үй салу үшін жылу шығынын -2
азайтатын шараларды ескеру керек.
Жылу берілудің қандай түрлері бұл
шығынға себеп болады? Оларды
азайтуға арналған қандай ұсыныстарың
бар?
Жеке жұмыс Білім дағдысы: Қолдану (І) Оқушылар Дескриптор ДК экраны
2-тапсырма. Кестені толтыр берілген : 8-сынып
5 мин Жылу берілу түрлері қандай агрегаттық кестені -жылу оқулығы.
күйлерде жүреді? (қатты, сұйық, газ, толтырады берілудің Презентаци
вакуум). қандай я
агрегаттық
күйде
Жылуөткізгішті Конвекци Сәуле
жүретінін
к я шығар
біледі
у
Жалпы балл
-2

Білім дағдысы: Қолдану (W) Оқушылар Дискриптор: ДЭ,


«Білгенге 3-тапсырма тест - жылу 8-сынып
маржан» әдісі «Білгенге маржан» әдісі арқылы тест жұмысын берілудің оқулық
20 мин жұмысы беріледі. орындайды түрлерін ҮМ
1. Жылуөткізгіштік бұл - . біледі.
А. ішкі энергияның өзгеру құбылысы
Б. дененің бір бөлігінен екнші бөлігіне Жалпы
немесе бір денеден екінші денеге балл- 6
әрекеттесу нәтижесінде ішкі
энергияның берілуі
В. Денемен ішкі энергияның таралуы
Г. Салқын денемен ыссы дененің
әрекеттесуі нәтижесінде салқын дененің
қызуы
2. Қандай қатты заттар жақсы
жылуөткізгіштер болып табылады?
А. пластмасса
Б.ағаш
В.резеңке
Г. металдар
3.Аталған заттардың қайсысы
жылуды нашар өтізетіндерге
жатады?
А. жүн және қағаз
Б. латунь және жүн
В. Болат және қағаз
Г. Мырыш және мыс
4. Ыдысты ыстық күйінде сақтау
үшін оны немен қымтаған дұрыс?
А. газетпен
Б. мамықты көрпешемен
В. фольгамен
Г. сүлгімен
5. Заттың қай күйі жоғарғы
жылуөткізгіштікке ие?
А.сұйық
Б. қатты
В. Газ тәрізді
6. Конвекция – бұл...
А.сұйықтардың немесе газдардың
айналым (циркуляция) құбылысы
Б. жылуөткізгіштіктен өзгеше
жылуберілудің түрі
В. Сұйықтар мен газдарды суыту
немесе қыздыру құбылысы
Г. Энергияның сұйықтар мен газдардың
ағыны арқылы берілуі
8. Конвекция құбылысын заттың қай
күйінде көруге болады?
А.сұйық
Б. қатты
В. Газ тәрізді
Г. Барлық заттарда
9. Сұйықтарда конвекция пайда
болуы үшін неліктен сұйықты
астынан қыздыру қажет?
А. олай болмаған жағдайда сұйық
қызбайды
Б. сұйықтың қыздырылған бөлігі жеңіл
болғандықтан жоғарыда қалады
В. Себебі, жоғарыдан қыздыру
қолайсыз
10. Күннен Жерге энергия жылу
берудің қай түрі арқылы беріледі?
А.сұйық
Б. қатты
В. Газ тәрізді
Г. Барлық заттарда
12. Қандай денелер энергия
шығарады?
А. ыстық денелер
Б. жылы денелер
В. Салқын денелер
Г. Барлық денелер
13.Қатты денелерде энергия ….....
тасымалданады
А. жылуөткізгіштік
Б. конвекция
В. сәулелену
Г. жылу берілудің барлық түрлері
арқылы
14.Вакуумде энергия .......... арқылы
беріледі
А. жылуөткізгіштік
Б. конвекция
В. сәулелену
Г. Басқа жолмен
15. Жылу берілудің қай түрі арқылы
адамдар алаудың (костер) жанында
қыздырынады?
А. жылуөткізгіштік
Б. конвекция
В. сәулелену
16. Егер дене сәуле шығару кезінде
қоршаған денелерден алған
энергиясына қарағанда аз энергия
жоғалтса, онда дененің
температурасы қалай өзгереді?
А. температура өзгермейді
Б. артады
В. төмендейді
Сабақтың Оқушылар
соңы. Рефлексия. бағдаршам
Мен не үйрендім? түстерін
Мен нені оңай деп есептеймін? таңдайды.
Рефлексия Мен нені қиын деп есептеймін?
5 мин Мен енді нені білгім келеді?
Үйге тапсырма: қайталау

Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау Бағалау. Сіз Денсаулық және
көрсетпексіз? Сіз қабілетті оқушылардың алдына оқушылардың қауіпсіздік
қандай тапсырмалар қоясыз? материалды игеру техникасын сақтау
деңгейін қалай
тексеруді
жоспарлап
отырсыз?
Оқушылар ауызша сұрақтарға жауап беру арқылы, - Табиғаттағы, Физика
жылдам ойлау қабілеті қалыптасады. Ашық тест тұрмыстағы және кабинетіндегі
жұмысын орындау арқылы, тақырыпты тереңірек техникадағы жылу қауіпсіздік ережесі
түсінуге мүмкіндік алады. берілу түрлерінің еске салынады.
қолданылуына
мысалдар келтіре
алады;
- Атмосферадағы
конвекциялық
ағындардың пайда
болуын біледі;

Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен
нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек?
1:
2:

Қысқа мерзімді жоспар


Сабақтың тақырыбы: Жылу құбылыстарының тірі ағзалардың өмірлеріндегі ролі
Бөлімі:
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: Жылу құбылыстарының тірі ағзалардың өмірлеріндегі ролі
Оқу бағдарламасына 8.3.2.4 – әр түрлі температураларда тірі ағзалардың
сәйкес оқу мақсаты бейімделуіне мысалдар келтіру
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады: Жылу құбылыстарының тірі
ағзаның өміріндегі ролін біледі
Көптеген оқушылар істей алады: Әр түрлі температураларда
тірі ағзалардың бейімделуіне мысалдар келтіреді;
Кейбір оқушылар істей алады: Табиғаттағы, тұрмыстағы
және техникадағы жылу берілу түрлерінің қолданылуына
мысалдар келтіруді біледі.
Бағалау критерийлері - Жылу құбылыстарының тірі ағзаның өміріндегі ролін
біледі
- Әр түрлі температураларда тірі ағзалардың бейімделуіне
мысалдар келтіреді
Құндылықтарға баулу Тақырып бойынша меңгерген білімдерін өмірдегі қолдану
аймағын, қайда қолданылатындығы және дамытатындығы
туралы түсіндіру арқылы өмір бойы білім алу
құндылығы қалыптасады.

Сабақтың барысы:
Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушының Бағалау Ресурстар
кезеңі/Уақыты іс-әрекеті
Сабақтың Ұйымдастыру кезеңі Дескриптор:
басы Оқушылармен амандасу, түгендеу, Оқушылар Жылу Оқулық 8–
2 мин. сабаққа дайындығын бақылау. алдыңғы берілудің сынып
Ұйымдастыру бөлімі. тақырыпты түрлерін
Өткен материалды меңгергендерін еске біледі
5 мин тексеру мақсатында оқушылар түсіреді .
табиғаттағы, тұрмыстағы және
техникадағы жылу берілу түрлерінің
қолданылуына мысалдар келтіре
отырып, түсіндіреді. Сынып үш
топқа бөлінеді.
І топ табиғаттағы жылу берілу
түрлеріне мысалдар келтіреді
ІІ топ тұрмыстағы жылу берілу
түрлеріне мысалдар келтіреді
ІІІ топ техникадағы жылу берілудің
түрлеріне мысалдар келтіреді.
Сабақтың Білім дағдысы: Білу (D) Дескриптор:
ортасы «кім алғыр» әдісі бойынша ой Оқушылар ДЭ
«кім алғыр» қозғауға суретберіледі. Ақ аюдың сурет -жылу Презентация
әдісі суыққа бейімделуін қалай бойынша құбылысын Оқулық 8-
түсіндіресің? сұраққа түсінеді. сынып.
6 мин жауап
береді.
Жалпы балл -
2

Оқушылар жылу шығынын азайту


үшін ақ аюдың құлақтары
кішкентай болатынын, қалың ақ жүн
аюды жылы ұстап тұруға және
қалың май қабаты жылуды
оқшаулауға көмектесетінін
оқушылар болжай алулары тиіс.

«Қызық екен» Білім дағдысы: Білу (G) Оқушылар Дескриптор:


әдісі «Қызық екен» әдісі бойынша берілген
27 мин оқушыларға жылу құбылыстарына сұрақты -жылу
байланысты қызықты сұрақтар топта құбылысын
қойылады. талқылайды. түсінеді.
І топ Арктикада өмір сүретін
аңдар(морж, кит) неліктен суыққа
төзімді келеді? Жалпы балл-
(Морждың қалың жүні жоқ, бірақ 8
терісінің астында жылуды
сақтайтын қалың май бар. майдың
жылу өткізгішігі аз.)
ІІ топ Орманда бүркіт қанатын өте
қатты қағып ұшады, ал жазық далаға
жеткенде қанатын қозғалыссыз
жайып қалықтап ұшады. Неліктен?
(Қалың ағаш өсіп тұрған жерге
қарағанда жазық жер күнмен жақсы
қыздырылады, сондықтан жылы
ауаның ағыны жоғары көтеріледі.
Бүркіт биік ұшу үшін осы ағынды
пайдаланатынын оқушылар
түсіндіре алуы тиіс.)
Оқушылар дәлел ретінде тәжірибе
көрсетсе болады. Қағаздан жасалған
вертушканы алып жанып тұрған
электр шамының үстіне қояды, біраз
уақыттан кейін вертушка айнала
бастайды.
ІІІ топ Неліктен африкалық
пілдердің құлақтары үлкен болады?
(Пілдің құлақтары тығыз қан
тамырларының желісіне енген,
қызған қанда ауаның конвекциялық
ағыны бар, піл денесінен шығады,
ыстықты ауаға береді; қан бірнеше
градусқа дейін салқындап
қанайналым жүйесіне түседі. Ал
құлақтарды тезірек салқындату
үшін, пілдер, конвекциялық ауа
ағынын көбейтіп, олар үнемі
құлақтарын желпіп жүреді
Әр топ 2 мин топта өз сұрақтарын
талқылайды. Содан кейін басқа
топтың алдына сұрақтарына жауап
береді. Басқа топ мүшелері оларға
сұрақтар қояды.
Топ мүшелері жауаптарын аяқтаған
соң оларға кері байланыс жасай
отырып, қосямша сұрақтар
ұйымдастыруға болады.
Мұғалім әр түрлі температураларда
тірі ағзалардың бейімделуіне
мысалдар келтіреді. Абиотикалық
факторларды- табиғаттың өлі
элементтері: температура, жарық,
ылғалдылық қарастырылады.
Оқушылар түсінулері тиіс:
Барлық тірі ағзаларға ортаның
абиотикалық факторлары
(температура, жарық,
ылғалдылық)әсер ететінін.
Өлі табиғаттың әсеріне қарай
өсімдіктер,жануарлар әр түрлі
топтарға бөлінетінін және оларда
осы факторлардың әсеріне
бейімделетінін.
Жылу берілудің түрлері тірі ағзаның
ортаға бейімделуін қамтамасыз
ететінін.
Сабақтың Рефлексия.
соңы. - нені білдім, нені үйрендім
- нені толық түсінбедім
- немен жұмысты жалғастыру қажет
Рефлексия Үй тапсырмасы: 6 жаттығу
5 мин

Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау Бағалау. Сіз Денсаулық және
көрсетпексіз? Сіз қабілетті оқушылардың алдына оқушылардың қауіпсіздік
қандай тапсырмалар қоясыз? материалды игеру техникасын сақтау
деңгейін қалай
тексеруді жоспарлап
отырсыз?
Сырттай бақылай отырып, кері байланыс беріп, - Жылу Физика
орташа қабілетті оқушыларға жетелеуші сұрақтар құбылыстарының тірі кабинетіндегі
қойып, қолдау көрсетіп отыру. Әрбір топ ағзаның өміріндегі қауіпсіздік
таныстырылым жасағаннан кейін оларға қабілетті ролін біледі ережесі еске
оқушылар сұрақтар қояды. - Әр түрлі салынады.
температураларда тірі
ағзалардың
бейімделуіне мысалдар
келтіреді
Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен
нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек?
1:
2:
Қысқа мерзімді жоспар
Сабақтың тақырыбы: Жылу мөлшері. Заттың меншікті жылу сыйымдылығы
Бөлімі: Жылу құбылыстары
Педагогтің аты-жөні: Жакупова Г.З
Күні: 28.09.23
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: Жылу мөлшері.
Заттың меншікті жылу сыйымдылығы
Оқу бағдарламасына 8.3.2.5 – жылу алмасу процесі кезінде алған немесе берген
сәйкес оқу мақсаты жылу мөлшерін анықтау;
8.3.2.6 – заттың меншікті жылу сыйымдылығының
мағынасын түсіндіру
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады:жылу алмасу процесін
түсінеді;
Көптеген оқушылар істей алады: заттың меншікті жылу
сыйымдылығының мағынасын түсінеді;
Кейбір оқушылар істей алады: тәжірибе жасап, есептер
шығара алады;
Бағалау критерийлері -жылу алмасу процесін түсінеді;
-заттың меншікті жылу сыйымдылығының мағынасын
түсінеді;
- тәжірибе жасап, меншікті жылусыйымдылықтың
формуласын есептер шығарғанда қолдана алады;
Құндылықтарға баулу Тақырып бойынша меңгерген білімдерін өмірдегі қолдану
аймағын, қайда қолданылатындығы және дамытатындығы
туралы түсіндіру арқылы өмір бойы білім алу
құндылығы қалыптасады.

Сабақтың барысы:
Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушының іс- Бағалау Ресурстар
кезеңі/Уақыты әрекеті
Сабақтың Ұйымдастыру кезеңі Дескриптор:
басы Оқушылармен амандасу, түгендеу, Оқушылар -диффузия Оқулық 8–
2 мин. сабаққа дайындығын бақылау. алдыңғы құбылысын сынып
Ұйымдастыру бөлімі. тақырыпты біледі.
«Еске түсіруге арналған уақыт»- еске түсіреді . -жылулық
«Еске түсіруге әдісі арқылы оқушылар берілген қозғалысты
арналған суретарқылы өткен тапсырманы сипаттай
уақыт»-әдісі еске түсіреді. алады;
5 мин -жылу
берілудің
түрлерін
сипаттайды.

Жалпы балл
-1
Сабақтың Білім дағдысы: Білу (D) Дескриптор:
ортасы Мұғалім «Миға шабуыл» әдісі Оқушылар өз ДЭ
«Миға арқылы талқылауға арналған ойларын Презентация
шабуыл» әдісі сұрақтар беріледі. Су мен майды айтады. Оқулық 8-
бірдей температураға қыздыру сынып.
5 мин үшін бірдей жылу мөлшері қажет
пе?
Жылу мөлшері, заттың меншікті
жылу сыйымдылығы
тақырыптарын қысқаша түсіндіру.
Білім дағдысы: Қолдану Оқушылар Дескриптор: ДК экраны
Жұптық 1-тапсырма (W) берілген құрал - Өлшеу 8-сынып
жұмыс Эксперименттік тапсырма –жабдықтар нәтижелері оқулығы.
Сынып қатар бойынша үш топқа арқылы кестеге Қыздырғыш
15 мин бөлінеді. Әр топ бір тапсырманы дұрыс плита,
эксперименттен орындайы. орындайды. жазылған. термометр,
Эксперимент1 Массасы 300г - физикалық су және май
судың бастапқы температурасы шамалар құйылған
25 0С оның температурасын 50 өлшем ыдыс,
0
С көтеру қажет бірліктерімен таразы
Экспериментті бақылау, жазылған.
сұрақтарға жауап беру.
1.Қажет құралдарды жазыңдар Жалпы балл
1.Судың қыздыру уақытын және -4
термометрдегі температураның
өзгеруін бақыла
2.Суды қыздырғаннан кейінгі
физикалық шамалардың мәнін
жазыңдар
3.Осы кезде судың ішкі
энергиясы жылу берілудің қай
түрі бойынша өзгергенін ата
(жылу берілу)
4. Су жылуды алу немесе берілуі
туралы жауаптарыңды негізде
(су қыздырғыш плитадан жылу
алды, температурасы көтерілді,
ішкі энергиясы артты)
Жылу беру кезінде алатын немесе
жоғалтатын энергиясы жылу
мөлшері болып табылады
5.Суды қыздыру кезінде оның
алған жылу мөлшерін қалай
есептер едің, ол үшін саған қандай
шамалар қажет?
( қызған зат массасы,
температураның өзгерісі)
Эксперимент 2 Массасы 500г
судың бастапқы температурасы
25 0С оның температурасын 50
0
С көтеру қажет
Экспериментті бақылау,
сұрақтарға жауап беру.
1.Қажет құралдарды жазыңдар
1. Судың қыздыру уақытын және
термометрдегі температураның
өзгеруін бақыла
2.Бұл тәжірибенің алғашқы
тәжірибеден айырмашылығы неде
екенін түсіндір
( температура өзгерісі алдыңғы
эксперименттегідей болғанмен, зат
массасы көбірек)
3.Суды қыздырғаннан кейінгі
физикалық шамалардың мәнін
жазыңдар
4.Берілген жылу мөлшері тағы
қандай шамаға байланысты болуы
мүмкін
(зат массасына )
Эксперимент 3 Экспериментті
бақылау, сұрақтарға жауап
беру.
Массасы 300г судың бастапқы
температурасы 25 0С оның
температурасын 70 0С көтеру
қажет
1.Бұл тәжірибенің алғашқы
тәжірибеден айырмашылығы неде
екенін түсіндір
( температураның өзгерісі
жоғары )
2.Судың температурасының
өзгеруін бақыла
3.Бұл жағдайда суға берілген жылу
мөлшері алғашқы
тәжірибедегімен бірдей ме?
Жауаптарыңды негізде
(Бірдей емес, көбірек жылу беру
керек, массасы тұрақты болып
қалғанмен жоғарғы температураға
дейін көтеру керек)
3.Суға берілген жылу мөлшері
қандай шамаға тәуелді болуы
мүмкін
(температураның өзгерісіне)

Жеке жұмыс Білім дағдысы: Қолдану (І) Оқушылар Дескриптор: ДЭ,


«Кім алғыр» 2-тапсырма берілген 8-сынып
әдісі «Кім алғыр» әдісі арқылы есептерді -Есептің оқулық
13 мин берілген есептер беріледі шығарады шартын ҮМ
Массасы 1,6 кг мыс ыдыстың дұрыс
ішінде массасы 2,3 кг су бар. Осы талдайды
ыдысты суымен 100С-тан 1000С-қа - Белгісіз
дейін қыздыру үшін қанша жылу шаманың
мөлшері қажет? ссу4200 Дж/кг0С, формуласын
см380 Дж/кг0С. дұрыс
Массасы 880 г суды 00С-тан 1000С- қорытып
қа дейін қыздыруға кеткен жылу шығарады
мөлшері массасы 2 кг алюминийді -Берілген
қанша градуска ысытады? шамалардың
ссу4200 Дж/кг0С, са920 Дж/кг0С мәндерін
Массасы 100 г, температурасы пайдаланып,
200С кесеге, массасы 200 г дұрыс
қайнаған су құйылды, осыдан есептеулер
кейін кеседегі температура 930С жүргізеді.
болды. Кесенің меншікті жылу
сыйымдылығын есептеп шығар.
с4200 Дж/кг0С. Жалпы балл-
5
Сабақтың Оқушылар
соңы. Сабақтың рефлексиясы. сөйлемді
Сөйлемді аяқтаңдар: аяқтайды.
Осы сабақта мен үшін маңызды
Рефлексия болғаны: _________
5 мин Сабақта мені қуантқан…
______________
Енді мен біліп жүретін болдым…
________________
Маған ұнамаған нәрсе…
_______________________
Менің мұғалімге қояр сұрағым…
_________________
Үйге тапсырма: § 10,11 оқу.

Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау Бағалау. Сіз Денсаулық және
көрсетпексіз? Сіз қабілетті оқушылардың алдына оқушылардың қауіпсіздік
қандай тапсырмалар қоясыз? материалды игеру техникасын сақтау
деңгейін қалай
тексеруді жоспарлап
отырсыз?
Оқушыларға өткен білімдерін еске түсіруге - жылу алмасу процесін Физика
арналған сурет беріп, жаңа тақырып мазмұнын түсінеді; кабинетіндегі
ашуға көмек беремін. Эксперименттік тапсырма -заттың меншікті жылу қауіпсіздік ережесі
орындай отырып , оқушыларға бір – біріне сыйымдылығының еске салынады.
көмектесу арқылы, түсінбей тұрған өткелден мағынасын түсінеді;
бірлесіп өту, бауырмалдық , ынтымақтастыққа - тәжірибе жасап,
баулыймын. Оқушылардың деңгейіне байланысты меншікті
есептер шығарады. Оқушылардың түсінбеген жылусыйымдылықтың
тұстары бойынша көмек беріледі. формуласын есептер
шығарғанда қолдана
алады;
Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен
нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек?
1:
2:

Қысқа мерзімді жоспар


Сабақтың тақырыбы: Жылу мөлшері. Заттың меншікті жылу сыйымдылығы
Бөлімі:
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: Жылу мөлшері.
Заттың меншікті жылу сыйымдылығы
Оқу бағдарламасына 8.3.2.5 – жылу алмасу процесі кезінде алған немесе берген
сәйкес оқу мақсаты жылу мөлшерін анықтау;
8.3.2.6 – заттың меншікті жылу сыйымдылығының
мағынасын түсіндіру
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады:жылу алмасу процесін
түсінеді;
Көптеген оқушылар істей алады: заттың меншікті жылу
сыйымдылығының мағынасын түсінеді;
Кейбір оқушылар істей алады: тәжірибе жасап, есептер
шығара алады;
Бағалау критерийлері -жылу алмасу процесін түсінеді;
-заттың меншікті жылу сыйымдылығының мағынасын
түсінеді;
- тәжірибе жасап, меншікті жылусыйымдылықтың
формуласын есептер шығарғанда қолдана алады;
Құндылықтарға баулу Берілген есептерді шығаруда қажет формуланы тауып,
өлшем бірлігін сауатты жазып, нақты жауабын дұрыс табу
арқылы еңбек және шығармашылық құндылығы
қалыптасады.

Сабақтың барысы:
Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушының Бағалау Ресурстар
кезеңі/Уақы іс-әрекеті
ты
Сабақтың Ұйымдастыру кезеңі Дескриптор:
басы Оқушылармен амандасу, Оқушылар -жылу мөлшерін Оқулық 8–
2 мин. түгендеу, сабаққа алдыңғы сипаттайды. сынып
дайындығын бақылау. тақырыпты - заттардың
еске түсіреді . меншікті
«Өткенге «Өткенге қайту» әдісі жылусыйымдылы
қайту»-әдісі арқылы талқылауға сұрақ қтарын
5 мин беріледі. ажыратады.
Жылу берілу жолымен дене
қызғанда берілетін (немесе Жалпы балл -1
суығанда олар шығаратын)
жылу мөлшері дененің
температурасының өзгеруі
мен массасына қалай
тәуелді?
Меншікті жылу
сыйымдылығы заттың
тегіне тәуелді ме? Мысал
келтір

Сабақтың Білім дағдысы: Білу (D) Дескриптор:


ортасы Мұғалім BilimLand – Оқушылар -жылу мөлшері, ДЭ
сайтынан тақырыпты ашу видеоны заттың меншікті Презентация
5 мин мақсатында видеокөрсетілім қарайды жылу Оқулық 8-
ұсынады. Жылу мөлшері, сыйымдылығы сынып.
заттың меншікті жылу тақырыптарын https://
сыйымдылығы қысқаша түсінеді. bilimland.kz/kk/
тақырыптарын қысқаша courses/physics-
түсіндіру. kk/molekulalyq-
fizika/
termodinamika/
lesson/zhylusyi-
ymdylyq
Білім дағдысы: Қолдану Оқушылар Дескриптор: ДК экраны
Жұптық 1-тапсырма (Р) берілген - жылу алмасу 8-сынып
жұмыс 1-жұп құрал – процесі кезінде оқулығы.
1.Диаметрлері және жабдықтар алған немесе ҮМ
10 мин ұзындықтары бірдей темір арқылы берген жылу
және кірпіш моржалардың тапсырманы мөлшерін
қайсысы отты жақсы орындайды. анықтау;
тартады? – заттың
2-жұп меншікті жылу
2.жазды күні қандай киім сыйымдылығыны
киген дұрыс: ақ түсті ң мағынасын
немесе қара түсті? түсіндіру
3-жұп
3.Ыстық компотты суыту Жалпы балл -4
үшін қайда қойған дұрыс
ұсақталған мұзға ма әлде
қарға ма? Қар мен мұздың
температуралары
бірдей .Жауаптарыңды
негіздеңдер
4-жұп
4.Терезе рамаларын қос
қабатты етіп жасайды.
Себебін түсіндір.
5-жұп
5. Неліктен газдың жылу
өткізгіштігі нашар?Жылу
газдарда қандай тәсілмен
беріледі?
6-жұп
6.Бір бөлмедегі тасты еден
ағаш еденге қарағанда суық
болады.
Жеке Білім дағдысы: Қолдану (І) Оқушылар Дескриптор: ДЭ,
жұмыс 2-тапсырма берілген 8-сынып оқулық
«Кім «Кім жылдам» әдісі арқылы есептерді -Есептің шартын ҮМ
жылдам» есептер беріледі шығарады дұрыс талдайды
әдісі Тапсырмалар: - Белгісіз
17 мин 1. Алғашқы температурасы шаманың
20°C, 6кг суды қайнату формуласын
үшін жылудың қандай дұрыс қорытып
мөлшері қажет? (2,016 шығарады
МДж) -Берілген
2. Массасы 120 г күміс шамалардың
кесегі 660С-тан 160С-қа мәндерін
дейін суығанда қоршаған пайдаланып,
ортаға 1,2 кДж жылу береді. дұрыс есептеулер
Күмістің меншікті жылу жүргізеді.
сыйымдылығы қандай?
3. Массасы 4 кг кірпішті
t10=630С-қа қыздыруға Жалпы балл- 5
жұмсалған жылу мөлшері,
массасы осындай суды
t20=13,20С-қа дейін
жылытуға қажетті жылу
мөлшеріне тең болса,
кірпіштің меншікті жылу
сыйымдылығы қандай болар
еді? ссу4200 Дж/кг0С.
Ерекше қабілетті
оқушыларға берілетін
тапсырмалар:
1.Температурасы 420С,
массасы 6 кг суға
температурасы 720С,
массасы 4 кг су құйды. Оған
тағыда, температурасы 180С,
массасы 20 кг су құйылса,
қоспаның температурасы
қандай болған?
2.Температурасы 200С
болатын 400 л су
температурасы 700С, 100 л
сумен араластырылған.
Қоспаның температурасы
қандай?

Сабақтың Оқушылар
соңы. Сабақтың рефлексиясы. кестені
БББ кестесі беріледі толтырады.
Үйге тапсырма:
Рефлексия Ж.О.Бақынов е.ж Б тобы
5 мин есептері

Саралау. Сіз қандай тәсілмен Бағалау. Сіз Денсаулық және қауіпсіздік техникасын
көбірек қолдау көрсетпексіз? оқушылардың сақтау
Сіз қабілетті оқушылардың материалды игеру
алдына қандай тапсырмалар деңгейін қалай
қоясыз? тексеруді жоспарлап
отырсыз?
Оқушылар видеосабақты - жылу алмасу процесін Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі
көру арқылы тақырыпты түсінеді; еске салынады.
түсіну мүмкіндігі артады. -заттың меншікті жылу
Оқушылардың деңгейіне сыйымдылығының
байланысты есептер мағынасын түсінеді;
шығарады. Оқушылардың -меншікті
түсінбеген тұстары бойынша жылусыйымдылықтың
көмек беріледі. формуласын есептер
шығарғанда қолдана
алады;
Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен
нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек?
1:
2:
Сабақтың тақырыбы: Отынның энергиясы. Отынның меншікті жану жылуы
Бөлімі: Жылу құбылыстары
Педагогтің аты-жөні: Жакупова Г.З.
Күні: 4.10.23
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: Отынның энергиясы. Отынның меншікті жану жылуы
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу 8.3.2.7 – отынның жануы кезінде бөлінген жылу мөлшерін анықтау. Отынның жануы
мақсаты кезінде бөлінген жылу мөлшерінің формуласын есептер шығаруда қолдану
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады: отының меншікті жану жылуының физикалық мағынасын
түсіндіреді;
Көптеген оқушылар істей алады: меншікті жану жылуының формуласын есептер шығару
барысында дұрыс қолданады;
Кейбір оқушылар істей алады: отын энергиясы мен отының меншікті жану жылуы
арасындағы байланысты көрсете алады;
Бағалау критерийлері -Отының меншікті жану жылуының физикалық мағынасын түсіндіреді;
-Меншікті жану жылуының формуласын есептер шығару барысында дұрыс қолданады;
-Отын энергиясы мен отының меншікті жану жылуы арасындағы байланысты көрсете
алады;
- Отынның меншікті жану жылуының өлшем бірлігін біледі.
Құндылықтарға баулу Берілген есептерді шығаруда қажет формуланы тауып, өлшем бірлігін сауатты жазып,
нақты жауабын дұрыс табу арқылы еңбек және шығармашылық құндылығы
қалыптасады.

Сабақтың барысы:

Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушының іс- Бағалау Ресурстар


кезеңі/Уақыты әрекеті
Сабақтың басы Ұйымдастыру кезеңі Дескриптор:
2 мин. Оқушылармен амандасу, түгендеу, сабаққа дайындығын бақылау. Оқушылар өткен -жылу Оқулық 8–
Өткен тақырыпты еске түсіруге арналған тест. тақырыпты еске мөлшерін сынып
түсіру үшін тест сипаттайды.
1. Жылу мөлшерін есептеудің формуласы: тапсырмасын - заттардың
Q орындайды. меншікті
«Жылдам тест»- cm= жылусыйымды
әдісі
А)
t 2−t 1 Ә)
Q=cm ( t 2 −t 1 ) лықтарын
5 мин ажыратады.
Q
t 2−t 1 = Q=Q −Q
Жалпы балл -2
Б) cm В) 1 2
2. Жылу мөлшері дегеніміз не?
А) Жылу берілу кезіндегі энергия
Ә) Қалыпты жағдайдағы энергия
Б) Жұмыс кезіндегі энергия
В) қозғалыс кезіндегі энергия
3. Жылу мөлшерінің өлшем бірлігі?
А) Дж Ә) 1 Кл Б) 1 Н В) 1 кал
4. Массасы 10кг шойынды 10 С- тан 100 С-қа дейін қыздырғанда қанша
жылу мөлшері беріледі? ( С= 540 Дж/кг С)
А) 486 кДж Ә) 240 Дж Б) 590 кДж В) 476000 Дж
5. Меншікті жылу сыйымдылығының өлшем бірлігі?
А) Дж/кг Ә) Н/кг Б) Г/град В) Дж/кг С
Сабақтың ортасы Білім дағдысы: Білу (D) Дескриптор:
Оқушылар -отынның ДЭ
Бос стаканмен жанып тұрған май шамды жабамыз. Біраз уақыттан кейін мұғаліммен бірге жану жылуы Презентац
«Ой қозғау» май шам өшеді. Жанудың қандай шарты бұзылды . Алдымен оқушылар сабақ мақсатын тақырыбын ия
5 мин жұпта талқылайды. Содан соң мүғалім әр жұптың пікірін тыңдап, кері анықтайды түсінеді. Оқулық 8-
байланыс жасай отырып бүгінгі сабақтың мақсатын анықтауға сынып.
бағыттайды. Май шам,
Мақсатты болжау. Оқушылармен бірге сабақ мақсаты анықталады: стақан
Отының меншікті жану жылуының физикалық мағынасын түсіну;
Меншікті жану жылуының формуласын есептер шығару барысында
дұрыс қолдана алу;
Отын энергиясы мен отының меншікті жану жылуы арасындағы
байланысты көрсету;
Отынның меншікті жану жылуының өлшем бірлігін білу.
Білім дағдысы: Қолдану Оқушылар Дескриптор: ДК
Жұптық жұмыс 1-тапсырма (Р) берілген құрал – - отын экраны
Оқушылар жұптасып эксперименттік тапсырмалар орындайды: жабдықтар арқылы жанғанда 8-сынып
15 мин 1 -тәжірибе. Бірдей массадағы әр түрлі отын жанған кезде бөлінетін тапсырманы бөлінетін оқулығы.
жылу мөлшерін анықтаңдар. орындайды. жылу Картон,
Жұмысқа нұсқау: мөлшерін фольга,
2 кусок фольганы картонга қоямыз. сипаттайды; мақта,
Фольга үстіне мақта кесегін қоямыз – отынның бензин,
Әр кесектің үстіне біреуіне спирт , ал екіншісіне бензин тамшысын меншікті жану спирт
тамызамыз. жылуының тамшысы
Екі кесекті бір мезгілде жағыңдар физикалық
Спирт пен бензин жанып болған соң фольганы қолмен ұстап көріңдер. мағынасын
Қайсысы көбірек жылу бөлді? түсіндіреді
2-Тәжірибе. Әр түрлі массадағы отынның жану кезіндегі жылу
мөлшерін салыстыру Жұмысқа нұсқау: Жалпы балл -4
2 кусок фольганы картонга қоямыз.
Фольга үстіне мақта кесегін қоямыз
Әр кесектің үстіне біреуіне бір тамшы спирт , ал екіншісіне екі тамшы
спирт тамызамыз.
Екі кесекті бір мезгілде жағыңдар
Спирт жанып болған соң фольганы қолмен ұстап көріңдер. Қайсысы
көбірек жылу бөлді?
Мұғалім сұрақ қояды: Отын жанғанда бөлінетін жылу мөлшері неден
тәуелді?
Бұл сұраққа оқушылар тәжірибе жасап болған соң тұжырымдарын
жасайды.
Мұғалім кері байланыс жасай отырып, отын жанғанда бөлінетін жылу
мөлшері отын массасына және отынның меншікті жану жылуына
пропорционал екенін атап өтуіне болады. Q=q·m.
Топтық талқылау
Отынды белсенді түрде қолдану неге әкеліп соғады?
Бұдан қандай қорытынды жасауға болады?

Жеке жұмыс Білім дағдысы: Қолдану (І) Оқушылар Дескриптор: ДЭ,


«Кім алғыр» әдісі 2-тапсырма берілген есептерді 8-сынып
13 мин «Кім алғыр» әдісі арқылы есептер беріледі шығарады -Отын оқулық
Тапсырмалар: энергиясының Ж.О.Бақы
Массасы 10 г керосин толық жанғанда бөлініп шығатын барлық жылу формуласын нов
мөлшері массасы 22 кг суды ысытуға жұмсалса, судың температурасы есептер есептер
неше градусқа өзгереді? с4200 Дж/кг0С, q=4,6107Дж/кг. шығаруда жинағы
ПӘК-і 30 пеште 0,5 кг ағашты толық жағып, қанша суды қайнатуға қолдана алады.
болады? Судың бастапқы температурасы 100С. с4200 Дж/кг0С, -Физикалық
q=10106 Дж/кг. шамалардың
өлшем бірлігін
ХБЖ ауыстыра
алады.
- Белгісіз
шаманың
формуласын
дұрыс
қорытып
шығарады.
-Берілген
шамалардың
мәндерін
пайдаланып,
дұрыс
есептеулер
жүргізе алады

Жалпы балл- 4
Сабақтың соңы. Оқушылар сұраққа
Сабақтың рефлексиясы. жауап береді
Мұғалім тапсырманың орындалу деңгейін талқылай отырып, сабақ
Рефлексия мақсатына оралады. Келесі сабақты жоспарлау үшін оқушыларға
5 мин сұрақтар қойылады:
- нені білдім, нені үйрендім
- нені толық түсінбедім
- немен жұмысты жалғастыру қажет.
Сұрақтар ауызша немесе жазбаша талқылануы мүмкін.
Үйге тапсырма: Ж.О.Бақынов е.ж Б тобы есептері

Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек Бағалау. Сіз оқушылардың Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау
қолдау көрсетпексіз? Сіз қабілетті материалды игеру деңгейін қалай
оқушылардың алдына қандай тапсырмалар тексеруді жоспарлап отырсыз?
қоясыз?
Оқушылардың сабақты түсіну деңгейі арту -Отының меншікті жану жылуының Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі еске салынады.
үшін тәжірибелік жұмыс жасауға физикалық мағынасын түсіндіреді;
мүмкіндік беріледі. Оқушылардың -Меншікті жану жылуының
деңгейіне байланысты есептер шығарады. формуласын есептер шығару
Оқушылардың түсінбеген тұстары барысында дұрыс қолданады;
бойынша көмек беріледі. -Отын энергиясы мен отының
меншікті жану жылуы арасындағы
байланысты көрсете алады;

Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар
аудару керек?
1:
2:

Қысқа мерзімді жоспар


Сабақтың тақырыбы: Отынның энергиясы. Отынның меншікті жану жылуы
Бөлімі:
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: Отынның энергиясы. Отынның меншікті жану жылуы
Оқу бағдарламасына 8.3.2.7 – отынның жануы кезінде бөлінген жылу мөлшерін
сәйкес оқу мақсаты анықтау. Отынның жануы кезінде бөлінген жылу
мөлшерінің формуласын есептер шығаруда қолдану
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады: отының меншікті жану
жылуының физикалық мағынасын түсіндіреді;
Көптеген оқушылар істей алады: меншікті жану жылуының
формуласын есептер шығару барысында дұрыс қолданады;
Кейбір оқушылар істей алады: отын энергиясы мен отының
меншікті жану жылуы арасындағы байланысты көрсете
алады;
Бағалау критерийлері -Отының меншікті жану жылуының физикалық мағынасын
түсіндіреді;
-Меншікті жану жылуының формуласын есептер шығару
барысында дұрыс қолданады;
-Отын энергиясы мен отының меншікті жану жылуы
арасындағы байланысты көрсете алады;
- Отынның меншікті жану жылуының өлшем бірлігін біледі.
Құндылықтарға баулу Тақырып бойынша меңгерген білімдерін өмірдегі қолдану
аймағы мен жоғары сыныпта да қолданылатындығы және
дамытатындығы туралы түсіндіру арқылы өмір бойы білім
алу құндылығы қалыптасады

Сабақтың барысы:
Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушының Бағалау Ресурстар
кезеңі/Уақы іс-әрекеті
ты
Сабақтың Ұйымдастыру кезеңі Дескриптор:
басы Оқушылармен амандасу, түгендеу, Оқушылар -жылу Оқулық 8–
2 мин. сабаққа дайындығын бақылау. өткен мөлшерін сынып
Өткен тақырыпты еске түсіруге тақырыпты сипаттайды.
арналған сұрақтар. бір –біріне - заттардың
«Сағат тілі» әдісі арқылы сұрақтар меншікті
оқушылармен өткен тақырыпқа қояды. жылусыйымды
«Сағат байланысты қайталау жүргізу. Ол лықтарын
тілі»-әдісі үшін оқушылар шеңбер бойымен ажыратады.
5 мин тұрады. Сағат тілінің бағыты -отынның жану
бойынша оқушылар бір-біріне жылуын
сұрақтар қойып, жауап береді. сипаттайды.
Мысалы:
Жылу мөлшері дегеніміз не? Жалпы балл -2
Жылу мөлшерін анықтайтын
формулада қандай физикалық
шамалар қатысады?
Дене жылығанда немесе суығанда
оның ішкі энергиясында өзгерістер
бола ма?
Заттың меншікті жылу
сыйымдылығының мағынасын
түсіндір?
Мұғалім сырттай бақылайды, әрбір
оқушының жауабына кері байланыс
жасайды.

Сабақтың Білім дағдысы: Білу (D) Дескриптор:


ортасы Ой қозғау. Оқушылар -отынның жану ДЭ
Энергияны қалай алуға болады? мұғаліммен жылуы Презентация
Энергия сарқыла ма? Үнемдеу үшін бірге сабақ тақырыбын Оқулық 8-
«Ой қозғау» қандай шаралар қолдануға болады? мақсатын түсінеді. сынып.
5 мин Алдымен оқушылар жұпта анықтайды
талқылайды. Содан соң мұғалім әр
жұптың пікірін тыңдап, кері
байланыс жасай отырып бүгінгі
сабақтың мақсатын анықтауға
бағыттайды.
Мақсатты болжау. Оқушылармен
бірге сабақ мақсаты анықталады:
Отының меншікті жану жылуының
физикалық мағынасын түсіну;
Меншікті жану жылуының
формуласын есептер шығару
барысында дұрыс қолдана алу;
Отын энергиясы мен отының
меншікті жану жылуы арасындағы
байланысты көрсету;
Отынның меншікті жану жылуының
өлшем бірлігін білу.
Білім дағдысы: Қолдану Оқушылар Дескриптор: ДК экраны
Жұптық 1-тапсырма (Р) қалта - отын 8-сынып
жұмыс Кіші жоба қорғау. телефондар жанғанда оқулығы.
ын бөлінетін жылу Қалта
15 мин - Отынның энергиясы пайдалынып мөлшерін , телефон
- Отынның меншікті жану жылуы жоба отынның
- Энергияның сақталу және айналу қорғауға энергиясын
заңы дайындалад сипаттайды
ы. отын жану
кезінде
бөлінетін
зиянды
заттардан
қалай тиімді
экологияны
таза ұстау
жолдарын
ұсынады

Жалпы балл -4

Жеке Білім дағдысы: Қолдану (І) Оқушылар Дескриптор: ДЭ,


жұмыс 2-тапсырма берілген 8-сынып
«Жүйрік «Жүйрік болсаң озып көр» әдісі есептерді -Отын оқулық
болсаң озып арқылы есептер беріледі шығарады энергиясының Ж.О.Бақыно
көр» әдісі Тапсырмалар: формуласын в есептер
13 мин 1. ПӘК-і 40 пеште 0,5 кг ағаш есептер жинағы
көмірін жағып көлемі 100 л суды шығаруда
қанша градусқа дейін жылытуға қолдана алады.
болады? с4200 Дж/кг0С, -Физикалық
1000 кг/м3, q=34106Дж/кг. шамалардың
2. Спирт шамымен массасы 400 г өлшем бірлігін
суды 160С-тан 710С-қа дейін ХБЖ ауыстыра
қыздырды. Ол үшін 10 г спирт алады.
жанған болса, қондырғының ПӘК-і - Белгісіз
қандай? с4200 Дж/кг0С, q=27106 шаманың
Дж/кг. формуласын
3. Массасы 100 г бензин толық дұрыс қорытып
жанғанда бөлініп шығатын жылу шығарады.
мөлшеріндей жылу алу үшін, қанша -Берілген
тас көмір жағу керек? шамалардың
qб=4,6107Дж/кг, qк=3107Дж/кг. мәндерін
Қабілетті оқушыларға берілетін пайдаланып,
тапсырмалар: дұрыс
1. Массасы 1 кг сутегі толық есептеулер
жанғанда бөлінетін жылу мөлшері жүргізе алады
сондай құрғақ қайың толық
жанғанда бөлініп шығатын жылудан Жалпы балл- 4
неше есе артық? qс=120106Дж/кг.
qа=13106Дж/кг.
2.Газ плитасының үстінде тұрған
массасы 2 кг алюминий ыдыстың
ішіндегі массасы 1 кг суды 200С-тан
800С-қа дейін қыздыру үшін қанша
табиғи газ жағу қажет? (Шығын
ескерілмесін). с4200 Дж/кг0С,
q=44106Дж/кг, са920 Дж/кг0С.
Сабақтың Оқушылар
соңы. Сабақтың рефлексиясы. сұраққа
Жеке жұмыс «Ойды аяқта» әдісі жауап береді

Рефлексия
5 мин
Үйге тапсырма: Ж.О.Бақынов е.ж Б
тобы есептері

Саралау. Сіз қандай тәсілмен Бағалау. Сіз Денсаулық және қауіпсіздік техникасын
көбірек қолдау көрсетпексіз? оқушылардың сақтау
Сіз қабілетті оқушылардың материалды игеру
алдына қандай тапсырмалар деңгейін қалай
қоясыз? тексеруді жоспарлап
отырсыз?
Оқушылардың сабақты -Отының меншікті Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі
түсіну деңгейі арту үшін жану жылуының еске салынады.
кіші жобалық жұмыстарды физикалық мағынасын
қорғауға мүмкіндік беріледі. түсіндіреді;
Оқушылардың деңгейіне -Меншікті жану
байланысты есептер жылуының
шығарады. Оқушылардың формуласын есептер
түсінбеген тұстары бойынша шығару барысында
көмек беріледі. дұрыс қолданады;
-Отын энергиясы мен
отының меншікті жану
жылуы арасындағы
байланысты көрсете
алады;

Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен
нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек?
1:
2:
Сабақтың тақырыбы: Жылу үдерістеріндегі энергияның сақталу және айналу заңы
Бөлімі: Жылу құбылыстары
Педагогтің аты-жөні: Жакупова Г.З
Күні: 11.10.23
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: Жылу үдерістеріндегі энергияның сақталу және айналу заңы
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу 8.3.2.9 – жылулық тепе-теңдік теңдеуін есептер шығаруда қолдану
мақсаты
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады: жылу балансының ұғымын біледі, мысалдар келтіреді, тепе
– теңдік теңдеулерін жаза алады;
Көптеген оқушылар істей алады: жылулық тепе – теңдік теңдеулерін қолданып, есептер
шығарады;
Кейбір оқушылар істей алады: есептер шығаруда жылулық тепе – теңдік теңдеулерді
түрлендіре алады және кері есептеулер жүргізе алады;
Бағалау критерийлері - Жылу балансы ұғымына анықтама береді, формуласын жаза алады.
Жылулық тепе – теңдік теңдеулеріне есептер шығара алады.
Теңдеулерді түрлендіріп, кері есептеулер жүргізеді.

Құндылықтарға баулу Жалпыға бірдей еңбек қоғамы құндылығын дарытуда оқушыларға оқу үдерісінде бақылау
жүргізуге, топтастыруға, зерттеуді жүйелеуге, құбылыстарды бір-бірімен байланыстыру
мен оларға түсінік беруге үйрету.

Сабақтың барысы:

Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушының іс- Бағалау Ресурстар


кезеңі/Уақыты әрекеті
Сабақтың басы Ұйымдастыру кезеңі Дескриптор:
2 мин. Оқушылармен амандасу, түгендеу, сабаққа Оқушылар сұраққа -жылу мөлшерін Оқулық 8– сынып
дайындығын бақылау. жауап береді. сипаттайды.
Өткен тақырыпты еске түсіруге арналған сұрақтар. - заттардың меншікті
Үй тапсырмасын «Сұрақ бізден –жауап сізден» әдісі жылусыйымдылықтар
бойынша сұрау ын ажыратады.
«Сұрақ бізден- Жылу процессіндегі энергияның сақталу және айналу -отынның жану
жауап сізден»- заңдары қандай? жылуын сипаттайды.
әдісі Жылу балансының теңдеулері қандай?
5 мин Жылу мөлшері дегеніміз не? Жалпы балл -2
Жылу сыйымдылығының формуласы қандай?

Сабақтың ортасы Білім дағдысы: Білу (D) Дескриптор:


1 тапсырма Оқушылар -Жылу балансы ДЭ
Жаңа сабақ :«Ойлан, жұптас, бөліс» әдісі бойынша берілген ұғымын біледі, Презентация
«Ойлан, жұптас, сыныпқа тапсырма беріледі. Сол тапсырманы сұрақтар тапсырмаға мысалдар келтіреді. Оқулық 8-сынып.
бөліс» әдісі 10 қоя отырып талқылаймыз жұппен бірге -Жылу балансының
мин 1-қатар: Жылу балансының ұғымын ашып, түсіндіру... дайындалады. теңдеулерін жазады.
2-қатар: Жылу балансының тепе-теңдік теңдеулерін Жалпы балл- 2
жазып, талдап беру...
3-қатар: Жылу құбылыстарына мысалдар келтіріп,
түсіндіреді.

Білім дағдысы: Қолдану Оқушылар есепті Дескриптор: ДК экраны


Жұптық жұмыс 2-тапсырма (Р) шығарады - алынған жылу 8-сынып оқулығы.
«Зерде» әдісі «Зерде» әдісі бойынша есептің жауабын зерделеп мөлшері мен берілген ҮМ
8 мин дәлелдейді. жылу мөлшерінің тең Презентация
Температуралары әр түрлі екі сұйықты екенін есептейді
араластырғаннан кейін ыстық судың берген жылу
мөлшері салқын судың алған жылу мөлшеріне тең Жалпы балл -3
екеніне көз жеткізуге болады. Ол үшін массасы 200
грамм 100 С градустағы ыстық суды, массасы 800
грамм 25 С градус салқын суды араластырғандағы
судың температурасы 40 С болды. Алынған жылу
мөлшері мен берілген жылу мөлшерінің тең екенін
есептеңдер?
Q = 4200 Дж/кг×С × 0,2кг ×(100 C – 40 C) = 50 400 Дж
= 50,4 кДж ;
Q = 4200 Дж/кг×С × 0,2 кг × (40 C – 25 C) = 50 400 Дж
= 50,4 кДж ;

Жеке жұмыс Білім дағдысы: Қолдану (І) Оқушылар Дескриптор: ДЭ,


«Жүйрік болсаң 3-тапсырма берілген есептерді -Теңдеулерді 8-сынып оқулық
озып көр» әдісі «Болжау» әдісі бойынша оқушыларға есеп беріледі шығарады қолданып, есептер Ж.О.Бақынов
15 мин 4 кг бензин мен 2 кг керосинді араластырады. Осы шығарады. есептер жинағы
қоспа толық жанғанда қанша жылу мөлшерін -Есептер шығаруда
шығарады? формулаларды
Сыйымдылығы 2,5 л бензинмен толтырылған. Толық түрлендіре алады
жануы кезінде 23 × 107 Дж энергияны алу үшін осы
бензин мөлшері жеткілкті ме? Жалпы балл- 3
Массасы 2,5 кг бензин толық жанғанда қанша жылу
мөлшері бөлінеді?

Сабақтың соңы. Оқушылар сұраққа


Сабақтың рефлексиясы. жауап береді
Бас бармақ арқылы бағалау
Рефлексия
5 мин

Бұл сабақ сізге ұнады ма?


Сізде сұрақтар мен қиындықтар бар ма?
Үйге тапсырма: Ж.О.Бақынов е.ж Б тобы есептері

Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек Бағалау. Сіз оқушылардың Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау
қолдау көрсетпексіз? Сіз қабілетті материалды игеру деңгейін қалай
оқушылардың алдына қандай тапсырмалар тексеруді жоспарлап отырсыз?
қоясыз?
«Ойлан, жұптас, бөліс» әдісінде диалог - Жылу балансы ұғымына анықтама Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі еске салынады.
және қолдау көрсету арқылы жылу береді, формуласын жаза алады.
балансының ұғымын, анықтамасын, Жылулық тепе – теңдік
теңдеулерін ашып айтып береді.Бұл әдіс теңдеулеріне есептер шығара
бойынша айтылады, жазылады, оқылады, алады.
тыңдалады.«Зерде» әдісінде дерекөздерден Теңдеулерді түрлендіріп, кері
есептің мәніне мақал – мәтелдер құрау есептеулер жүргізеді.
үшін жылу балансының тепе – теңдік
теңдеулерін қолданып есептер шығарады,
физикалық мағынасын түсінеді және
формуласын жаза алады.«Болжау» әдісінде
оқушыларға деңгейлері әр түрлі беріледі.
Мұндағы тапсырма бойынша оқушылар
өздерінің қиын деп тапқан есепті таңдап
шығарады. Бұл әдіс бойынша әр оқушының
білімі өзінің таңдап шығарған есебінің
деңгейі бойынша белгілі болады және
бағаланады. Қиын есептердің
формулаларын түрлендіріп, кері есептеулер
жүргізіп, есепті дұрыс шығарады.
Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар
аудару керек?
1:
2:
Қысқа мерзімді жоспар
Сабақтың тақырыбы: Жылу үдерістеріндегі энергияның сақталу және айналу заңы
Бөлімі:
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: Жылу үдерістеріндегі энергияның сақталу және айналу заңы
Оқу бағдарламасына 8.3.2.9 – жылулық тепе-теңдік теңдеуін есептер шығаруда
сәйкес оқу мақсаты қолдану
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады: жылу балансының ұғымын
біледі, мысалдар келтіреді, тепе – теңдік теңдеулерін жаза
алады;
Көптеген оқушылар істей алады: жылулық тепе – теңдік
теңдеулерін қолданып, есептер шығарады;
Кейбір оқушылар істей алады: есептер шығаруда жылулық
тепе – теңдік теңдеулерді түрлендіре алады және кері
есептеулер жүргізе алады;
Бағалау критерийлері - Жылу балансы ұғымына анықтама береді, формуласын
жаза алады.
Жылулық тепе – теңдік теңдеулеріне есептер шығара алады.
Теңдеулерді түрлендіріп, кері есептеулер жүргізеді.
Құндылықтарға баулу Энергияның сақталу және айналу заңының физика мен
математикада күнделікті өмірмен байланысын көрсете
отырып, техникалық және кәсіби мамандарды даярлауға
жетелеу.

Сабақтың барысы:
Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушының Бағалау Ресурстар
кезеңі/Уақы іс-әрекеті
ты
Сабақтың Ұйымдастыру кезеңі Дескриптор:
басы Оқушылармен амандасу, түгендеу, Оқушылар -Отынның Оқулық 8–
2 мин. сабаққа дайындығын бақылау. кестені жану жылуы сынып
Үй тапсырмасын тексеруге «Кім толтырады таңбасын,белгі
жылдам» әдісі арқылы кесте ленуі мен
беріледі. формуласын
білді.
«Кім -Меншікті
жылдам»- жану
№ Физикалық Физикалық
әдісі сыйымдылығы
шамалар таңбасы
5 мин мен Жылу
мөлшерінің
1 Отынның
сыйымдылығы
меншікті жану
таңбасын,белгі
жылуы ленуі мен
2 Меншікті жану формуласын
сыйымдылығы білді.
3 Жылу мөлшері -Температура
4 Температура мен отынның
5 Отынның массасының
массасы таңбасын,белгі
ленуі мен
формуласын
білді.

Жалпы балл -2
Сабақтың Білім дағдысы: Білу (D) Дескриптор:
ортасы Мұғалім BilimLand – сайтынан Оқушылар -Жылу балансы ДЭ
тақырыпты ашу мақсатында видео көреді ұғымын біледі, Презентация
5 мин видеокөрсетілім ұсынады. мысалдар Оқулық 8-
келтіреді. сынып.
https://
bilimland.kz/
kk/courses/
physics-kk/
molekulalyq-
fizika/
termodinami
ka/lesson/
zhylusyi-
ymdylyq
Білім дағдысы: Түсіну Оқушылар Дескриптор: ДК экраны
Жұптық 1-тапсырма (Р) талдау - оқушылардың 8-сынып
жұмыс «Проблемалық сұрақтар» жасайды ойлау дағдысы оқулығы.
5 мин 1.Механикалық жұмыс пен жылу қалыптасады, Презентация
мөлшерінің өлшем бірлігі неге проблемалық
энергияның өлшем бірлігімен сұраққа талдау
бірдей? жасайды
2. «Жұмысты атқаруға жұмсалған
энергия...» деген сөйлем физика Жалпы балл -1
тұрғысынан алғанда неге нақты
емес?

Жұптық Білім дағдысы: Қолдану (Р) Оқушылар Дескриптор: ДЭ,


жұмыс 2-тапсырма берілген -Құрылымын 8-сынып
«Саралау- «Саралау-саптау» - әдісі арқылы суреттерді айта алды. оқулық
саптау» - термос пен калориметрдің салыстырад - Презентация
әдісі құрылымдарын салыстырыңдар. ы. Айырмашылығ
8мин Оларда ортақ не бар және ын таба алды.
-Ортақ
белгілерді
сипаттай алды.

Жалпы балл- 3
айырмашылықтары қандай?
Атауы Құрлы Айыр Ортақ
мы машыл белгіл
ығы ері
Термо
с
Калор
иметр
Жеке Білім дағдысы: Қолдану (І) Дескриптор: ДЭ,
жұмыс 3-тапсырма -Теңдеулерді 8-сынып
«Мен «Мен мықтымын» әдісі арқылы қолданып, оқулық
мықтымын» оқушыларға деңгейлік есептер есептер Ж.О.Бақыно
әдісі беріледі. шығарады. в есептер
15 мин 1 - деңгей -Есептер жинағы
1. Массасы 1 кг қорғасында 1000С - шығаруда
қа қыздыру үшін 13000 Дж жылу формулаларды
мөлшері жұмсалды. Қорғасынның түрлендіре
меншікті жылу сыйымдылығын алады
анықтаңдар.
2. 150С - та суды 1000С - қа Жалпы балл- 4
қыздырғанда, оның ішкі энергиясы
178, 8 кДж - ге артты. Судың
массасын анықтаңдар.
3. 1000С - та 5 л қайнаған су
қоршаған ауаға 1680 кДж
энергиясын бере отырып, қандай
температураға дейін салқындайды?
2 - деңгей
1. Сыйымдылығы 5 л ыдыс
бензинмен толтырылған. Толық
жануы кезінде 23ּ107 Дж энергияны
алу үшін осы бензин мөлшері
жеткілікті бола ма?
2. 440ּ107 Дж энергияны алу үшін
Қарашығанақта өндірілетін табиғи
газдың қандай мөлшерін жағу керек?
3. Массасы 200 г керосин толық
жанғанда қанша жылу мөлшері
бөлінеді?
3 - деңгей
1. Массасы 5 кг қызған тас 2 К - ге
дейін салқындап, қоршаған ортаға
4200 Дж жылу береді. Тастың
меншікті жылу сыйымдылығы.
2. Массасы m = 90 г су, t1 = 1000 C –
тан t2 = 500 С - ке дейін
салқындағанда бөліп шығаратын
жылу мөлшері Q... (ссу = 4200 )
3. Массасы m = 23 г суды t1 = 200 C
- тан t2 = 800 С дейін қыздыру үшін
қажет жылу мөлшері Q. ( = 4200 ).
Сабақтың Оқушылар
соңы. Сабақтың рефлексиясы. сұраққа
Бас бармақ арқылы бағалау жауап береді

Рефлексия
5 мин
Бұл сабақ сізге ұнады ма?
Сізде сұрақтар мен қиындықтар бар
ма?
Үйге тапсырма: Ж.О.Бақынов е.ж Б
тобы есептері
Саралау. Сіз қандай тәсілмен Бағалау. Сіз Денсаулық және қауіпсіздік техникасын
көбірек қолдау көрсетпексіз? оқушылардың сақтау
Сіз қабілетті оқушылардың материалды игеру
алдына қандай тапсырмалар деңгейін қалай
қоясыз? тексеруді жоспарлап
отырсыз?
Белсенді оқыту тәсілдері - Жылу балансы Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі
арқылы оқушылардың пәнге ұғымына анықтама еске салынады.
деген қызығушылығын береді, формуласын
арттырамын. Мысалдар, жаза алады.
тәжірибелер, есептер Жылулық тепе – теңдік
шығару барысында қабілеті теңдеулеріне есептер
жоғары оқушылар нақты шығара алады.
қорытынды жасайды. Теңдеулерді
түрлендіріп, кері
есептеулер жүргізеді.
Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен
нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек?
1:
2:
Сабақтың тақырыбы: № 1 зертханалық жұмыс «Температуралары әр түрлi суды араластырғандағы жылу мөлшерлерін салыстыру»
Бөлімі: Жылу құбылыстары
Педагогтің аты-жөні: Жакупова Г.З
Күні: 06.10.23
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: № 1 зертханалық жұмыс «Температуралары әр түрлi суды араластырғандағы жылу
мөлшерлерін салыстыру»
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу 8.3.2.8 – жылу құбылыстарындағы энергияның сақталу және айналу заңын зерттеу;
мақсаты 8.1.3.2 – тәжірибені жүргізуге әсер ететін факторларды анықтау;
8.1.3.3 – физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады: жылу құбылыстарындағы энергияның сақталу және айналу
заңын біледі;
Көптеген оқушылар істей алады: жылулық тепе-теңдік формуласын есептеулер жүргізуде
дұрыс қолдана алады;
Кейбір оқушылар істей алады: физикалық құрал-жабдықтармен өлшеу жұмыстарын
жүргізе алады және құралдың абсолют қателігін анықтайды.;
Бағалау критерийлері - Жылу құбылыстарындағы энергияның сақталу және айналу заңын зерттейді.
- Жылулық тепе-теңдік формуласын есептеулер жүргізуде дұрыс қолдана алады.
-Физикалық құрал-жабдықтармен өлшеу жұмыстарын жүргізе алады және құралдың
абсолют қателігін анықтайды.
-Тәжірибені жүргізуге әсер ететін факторларды анықтай алады.

Құндылықтарға баулу Бұл сабақ академиялық адалдық, жұпта жұмыс жасай алу, ұйымшылдық,
ынтымақтастық және жауапкершілік құндылықтарын дамытуға бағытталған.

Сабақтың барысы:

Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушының іс- Бағалау Ресурстар


кезеңі/Уақыты әрекеті
Сабақтың басы Ұйымдастыру кезеңі Дескриптор:
2 мин. Оқушылармен амандасу, түгендеу, сабаққа Оқушылар сұраққа -жылу мөлшерін Оқулық 8– сынып
дайындығын бақылау. жауап береді. сипаттайды.
- жылулық тепе –теңдік
«Ой қозғау»-әдісі теңдеуін біледі.
5 мин «Ой қозғау»-әдісі арқылы өткен сабақты тексеру, жаңа
тақырыпты ашуға сұрақтар беріледі. Жалпы балл -1
Өткен материалды меңгергендерін тексеру мақсатында
қайталау жүргізу. Оқушылар сұрақтарға ауызша
жауап береді.
- Жылу мөлшері дегеніміз не?
-Меншікті жылу сыйымдылықтың физикалық
мағынасы қандай?
-Графикті қолданып жылулық тепе-теңдік теңдеуін
жазыңдар.
Ыстық судың берген жылу мөлшері суық судың алған
жылу мөлшеріне тең болады ма? Болмаса неліктен?
Оқушылардан ауызша болжам жасауларын сұрайды.

Сабақтың ортасы Білім дағдысы: Білу , қолдану, түсіну (D) Дескриптор:


1 тапсырма. Оқушылар -Жылу балансы ДЭ
«Ойлан, жұптас, бөліс» әдісі арқылы оқушылар берілген ұғымын біледі, Презентация
«Ойлан, жұптас, жұптаса отырып зертханалық жұмысты орындайды. тапсырманы мысалдар келтіреді. Оқулық 8-сынып.
бөліс» әдісі 23 Жұмыстың орындалу барысы: жұппен бірге -Жылу балансының Калориметр, суық
мин Калориметрге массасы 100 г болатын ыстық суды, ал орындайды. теңдеулерін жазады. суы бар ыдыс,
стаканға мөлшері дәл сондай суық суды құйыңдар. Жалпы балл- 7 термометр,
Ыстық және суық судың температурасын өлшеңдер. сыныпқа бір
Суық суды еппен ыстық судың үстіне құйыңдар, ыстық суы бар
термометрмен араластырып, температурасын шәйнек
өлшеңдер.
Орныққан температураны пайдаланып, ыстық судың
суық суға берген жылу мөлшері мен суық судың ыстық
судан алған жылу мөлшерін есептеңдер.
Q=cm(t−t 0 )
Өлшеу және есептеу нәтижелерін кестеге жазыңдар.
Ыстық су Ыстық судың бастапқы Орнаған
массасы температурасы температура
m, кг t, 0C t2, 0C

Қорытынды жазыңыз:

Тәжірибені жүргізуге қандай факторлар әсер етеді?


Тәжірибені жақсартудың екі жолын ұсыныңыз
Тапсырманы аяқтаған соң оқушылардың жауаптарына
қарай кері байланыс ұйымдастырылады.Оқушылар
жылу алмасу кезінде жылудың бір бөлігі қоршаған
ортаға, ал бір бөлігі – жылу алмасу жүретін ыдысқа
берілетінін түсінуі тиіс.
Жеке жұмыс Білім дағдысы: Қолдану (І) Оқушылар Дескриптор: ДЭ,
«Тиімді уақыт» 2-тапсырма берілген есептерді -Теңдеулерді 8-сынып оқулық
әдісі «Тиімді уақыт» әдісі бойынша оқушыларға есеп шығарады қолданып, есептер Ж.О.Бақынов
10 мин беріледі шығарады. есептер жинағы
1. ПӘК-і 60 пеште 500С-ғы 1 т шойынды балқыту -Есептер шығаруда
үшін қанша тас көмір жағу керек? сш540 Дж/кг0С, формулаларды
qт=30106 Дж/кг, tб011500С. түрлендіре алады
2. Массасы 120 г жез калориметрге массасы 100 г,
температурасы 200С керосин құйылды, сонан соң осы Жалпы балл- 2
калориметрге массасы 200 г, температурасы 960С темір
кесегі салынды. Сол кезде керосиннің температурасы
400С болса, керосиннің меншікті жылу сыйымдылығы
қандай? Сж380 Дж/кг0С.

Сабақтың соңы. Оқушылар сұраққа


Сабақтың рефлексиясы. жауап береді
Мұғалім тапсырманың орындалу деңгейін талқылай
Рефлексия отырып, сабақ мақсатына оралады. Келесі сабақты
5 мин жоспарлау үшін оқушыларға сұрақтар қойылады:
- нені білдім, нені үйрендім
- нені толық түсінбедім
- немен жұмысты жалғастыру қажет.
Сұрақтар ауызша немесе жазбаша талқылануы мүмкін.
Сізде сұрақтар мен қиындықтар бар ма?
Үйге тапсырма: Ж.О.Бақынов е.ж Б тобы есептері

Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек Бағалау. Сіз оқушылардың Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау
қолдау көрсетпексіз? Сіз қабілетті материалды игеру деңгейін қалай
оқушылардың алдына қандай тапсырмалар тексеруді жоспарлап отырсыз?
қоясыз?
«Ойлан, жұптас, бөліс» әдісінде оқушылар - Жылу құбылыстарындағы Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі еске салынады.
жұптаса отырып зертханалық жұмыс энергияның сақталу және айналу
жасайды.Бұл әдіс бойынша оқушылар бір – заңын зерттейді.
біріне көмек беру мүмкіндігі туады. - Жылулық тепе-теңдік
«Тиімді уақыт» әдісінде қалған уақытта формуласын есептеулер жүргізуде
жылу балансының тепе – теңдік дұрыс қолдана алады.
теңдеулерін қолданып есептер шығарады, -Физикалық құрал-жабдықтармен
физикалық мағынасын түсінеді және өлшеу жұмыстарын жүргізе алады
формуласын жаза алады. және құралдың абсолют қателігін
анықтайды.
-Тәжірибені жүргізуге әсер ететін
факторларды анықтай алады.
Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар
аудару керек?
1:
2:

Сабақтың тақырыбы: № 2 зертханалық жұмыс. «Мұздың меншiктi балқу жылуын анықтау»


Бөлімі: Жылу құбылыстары
Педагогтің аты-жөні: Жакупова Г.З
Күні: 13.10.23
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: № 2 зертханалық жұмыс. «Мұздың меншiктi балқу жылуын анықтау»
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу 8.3.2.12 – эксперимент көмегімен мұздың меншікті балқу жылуын анықтау;
мақсаты 8.1.3.3 – физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады: меншікті балқу жылуы терминінің физикалық мағынасын
түсінеді;
Көптеген оқушылар істей алады: мұздың меншікті балқуын анықтайды және абсолют,
салыстырмалы қателіктерді есептейді;
Кейбір оқушылар істей алады: меншікті балқу жылуын анықтаған жұмысқа талдау
жасайды;
Бағалау критерийлері -Меншікті балқу жылуы терминінің физикалық мағынасын түсінеді;
- Мұздың меншікті балқуын анықтау және кестелік мәнімен салыстырады.
- Меншікті балқу жылуын анықтаған жұмысқа талдау жасайды.

Құндылықтарға баулу Берілген тәжірибелік жұмысты жасауда, төзімділікпен тәжірибе жасау арқылы еңбек
және шығармашылық құндылығы қалыптасады.

Сабақтың барысы:

Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушының іс- Бағалау Ресурстар


кезеңі/Уақыты әрекеті
Сабақтың басы Ұйымдастыру кезеңі
2 мин Оқушылармен амандасу, түгендеу, сабаққа
дайындығын бақылау.

Жұппен жұмыс Білім дағдысы. Білу,түсіну, қолдану. (Р) 1- тапсырма Оқушылар жұптаса Дескриптор:
5 мин Оқушылар жұптасып төмендегі сұрақтарды отырып графиктегі -меншікті балқу ДЭ
талқылайды. жылу процестерін жылуы терминінің Презентация
1.Меншікті балқу жылуы дегеніміз не? сипаттайды. физикалық мағынасын Оқулық 8-сынып.
2.Меншікті балқу жылуын қалай есептейді және өлшем түсінеді;
бірлігі қандай?
3. Суретте температураның уақыттан тәуелді графигі - Жалпы балл-2
көрсетілген.
a) 0-1 мин аралығы қай процесті сипаттайды?
b) 1-4 мин аралығы қай процесті сипаттайды?
c) Қандай температурада дене балқи бастады?
d) Дененің балқуына қанша уақыт қажет болды?
Мұғалім сырттай бақылайды, әрбір оқушының
жауабына кері байланыс жасайды.

Білім дағдысы: Білу Оқушылар жұптаса Дескриптор: ДК экраны


Сабақтың ортасы 2-тапсырма (W) отырып берілген - Құралдардың 8-сынып оқулығы.
33мин Зертханалық жұмыс құрал- жабдықтар көрсткішін дұрыс Калориметр,
Жұмыстың барысы: арқылы жазады. термометр,шыны
-Калориметрдің ішкі ыдысын таразыға тартып зертханалық -Өлшеу нәтижесін өлшеуіш цилиндр
өлшеңдер: mk. жұмысты арнайы орындарға ыдыс 200мл,
-Оған су құйыңдар, содан кейін суы бар калоримтерді орындайды. толтырады. мензурка,
m =m−m
өлшеңдер: су к
-Белгісіз шаманың
мәнін дұрыс
қысқыш, құрғақ
мұз.
-Суы бар калоримтердің ішкі ыдысын сыртқысының анықтайды.
ішіне орналастырып, судың tсу температурасын -Мұздың меншікті
өлшеңдер. балқу жылуының
-Мұз кесегін сорғыш қағазбен алдын ала құрғатып салыстырмалы және
алып, содан кейін оны суға салыңдар. абсолют қателіктерін
-Суды термометрмен араластыра отырып, анықтайды.
калоримтердегі ең төмен t температураны белгілеңдер. -Жұмысқа талдау
-Калоримтерді қайтадан өлшеңдер және суға салынған жасайды.
мұздың mмұз массасын анықтаңдар. Жалпы балл -8
-Өлшеулер мен есептеулер нәтижелерін кестеге
жазыңдар.

mk, кг mсу, кг t

-Q1+Q2= Q3+Q4 жылу балансының теңдеуінен мұздың


меншікті балқу жылуын анықтаңдар, мұндағы Q1-
калориметр стаканының берген жылуы, Q2-судың
берген жылуы, Q3-мұз ерігенде калоримтерге берген
жылу мөлшері, Q4-мұздың суға берген жылу мөлшері.
-Қорытынды жазыңыздар.

Сабақтың соңы. Оқушылар


«Мұғалім тапсырманың орындалу деңгейін талқылай өздерінің сабақ
отырып, сабақ мақсатына оралады. Келесі сабақты барысында
Рефлексия жоспарлау үшін оқушыларға сұрақтар қойылады: үйренген , қиын
5 мин - нені білдім, нені үйрендім болған нәрселерді
- нені толық түсінбедім мұғаліммен бірге
- немен жұмысты жалғастыру қажет. талқылайды.
Сұрақтар ауызша немесе жазбаша талқылануы мүмкін.
Үйге тапсырма: Балқу және қатаю тақырыбын қайталау

Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек Бағалау. Сіз оқушылардың Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау
қолдау көрсетпексіз? Сіз қабілетті материалды игеру деңгейін қалай
оқушылардың алдына қандай тапсырмалар тексеруді жоспарлап отырсыз?
қоясыз?
Оқушыларды жұптаса отырып берілген - Қатты денелердің балқуы және Физика сабағында ыстық сулармен және шыны ыдыстармен
график арқылы, жылу процестерін ажырата қатаю прцестерін түсінеді. жұмыс жасау кезінде міндетті түрде орындалуға қажетті
алады. Зертханалық жұмыс жасау арқылы, -Қатаю және балқу «Техника қауіпсіздігінің ережелерін» еске түсіру.
сабақты толық түсінуге, қолмен ұстап, көз температуралары туралы біледі.
жеткізуге мүмкіндік алады. Аморфты денелердің қасиетін
біледі.

Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар
аудару керек?
1:
2:

Сабақтың тақырыбы: Булану және конденсация.Қаныққан және қанықпаған булар


Бөлімі: Жылу құбылыстары
Педагогтің аты-жөні: Жакупова Г.З
Күні: 18.10.23
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: Булану және конденсация.
Қаныққан және қанықпаған булар
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу 8.3.1.5 – молекула-кинетикалық теория негізінде заттың сұйық күйден газ күйіне және кері
мақсаты айналуын сипаттау;
8.3.2.13 – заттың булану және конденсация үдерісі кезіндегі температураның уақытқа
тәуелділік графигін талдау;
8.3.2.14 – су буының мысалы негізінде қанығу күйін сипаттау
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады: заттың булану және конденсация үдерісі кезіндегі
температураның уақытқа тәуелділік графигін талдайды, қанығу күйін сипаттайды;
Көптеген оқушылар істей алады: булану, кебу, конденсация құбылыстарын молекулалық
құрылымы тұрғысынан түсіндіреді.;
Кейбір оқушылар істей алады: ішкі энергияның берілу заңдылықтарын анықтайды;
Бағалау критерийлері -Заттың булану және конденсация үдерісін толық түсінеді.
-Су буының қанығу күйін анықтайды.
- Заттың булану және конденсация үдерісі кезіндегі температураның уақытқа тәуелділік
графигін сипаттайды.
Құндылықтарға баулу Берілген есептерді шығаруда қажет формуланы тауып, өлшем бірлігін сауатты жазып,
нақты жауабын дұрыс табу арқылы еңбек және шығармашылық құндылығы
қалыптасады.

Сабақтың барысы:

Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушының іс- Бағалау Ресурстар


кезеңі/Уақыты әрекеті
Сабақтың басы Ұйымдастыру кезеңі термометр,
2 мин. Оқушылармен амандасу, түгендеу, сабаққа Оқушылар психрометр,
дайындығын бақылау. физикалық өлшеу гигрометр
құралдарын таңдап
топқа бөлінеді.
3 мин Физикалық өлшеу құралдары арқылы (термометр,
психрометр, гигрометр) топтастыру.

Білім дағдысы: Білу Оқушылар суретте Дескриптор: ДК экраны


Сабақтың ортасы 1-тапсырма (W) берілген -сұйықтың булану 8-сынып оқулығы.
«Миға шабуыл» «Миға шабуыл» әдісі бойынша суреттегі бейнелер процестердің процесін сипаттайды. Презентация
әдісі арқылы сабақтың тақырыбын ашу. бүгінгі тақырыпқа
байланысын Жалпы балл -1
6 мин ойланып айтады.

Оқушылардың жауаптарын тыңдап, булану және кебу


процесін толықтырып түсіндіру

«Бір сөйлеммен Білім дағдысы: Қолдану Әр топ өз Дескриптор: ДК экраны


түйіндеу» әдісі 2-тапсырма (G) тапсырмалары 8-сынып оқулығы.
15 мин Оқулықтағы берілген ақпаратты ІІІ топқа бөліп бойынша -Будың түзілуін ҮМ
беремін. зерттеушілік – сипаттайды.
Термометр тобына:будың түзілуі әңгіме жүргізіп, - қаныққан және
Психрометр тобына: конденсациялану үдерісі талқылайды. қанықпаған буды
Гигрометр тобына : су буының қысымы қаныққан бу, ажыратады .
қанықпаған бу Жалпы балл -3
«Бір сөйлеммен түйіндеу» әдісі арқылы топтар
тақырып бойынша білімдерін түйіндейтін бір сөйлем
айтады.

Жұптық жұмыс. Білім дағдысы: Түсіну Оқушы талқылауға Дескриптор: ДК экраны


«Көршіңе 3-тапсырма (Р) Жұптық жұмыс. «Көршіңе әңгімелеп арналған сұрақ 8-сынып оқулығы.
әңгімелеп бер» бер» әдісі арқылы оқушыға талқылауға сұрақ беріледі. бойынша өз ойын -Булану процесін Презентация
әдісі Булану кезінде сұйықтың температурасы қалай айтады сипаттайды.
9 мин өзгереді. Жалпы балл-2
Неліктен сұйықтың булануы кезінде температурасы
төмендейді?
«Аквариум» әдісі Білім дағдысы: Түсіну Оқушылар ортаға Дескриптор: ДК экраны
7 мин Жеке жұмыс «Аквариум» әдісі арқылы (I) шыққан бір -Заттың булану 8-сынып оқулығы.
Барлық сынып бір оқушыны ортаға тақырыпқа байланысты
оқушыға
сұрақтар,
тақырып
түсініктемелер
кезіндегі
сұрай алады және т.б.
Презентация
Графикте мұздың еріп буға айналғандығын көрсету бойыншша сұрақ температураның
қояды және уақытқа тәуелділік
графиктегі графигін көрсетеді.
процестерді -Молекула–
сипаттайды. кинетикалық теориясы
бойынша заттың үш
күйін ажыратады.
Жалпы балл-4

Сабақтың соңы. Оқушылар


«Білім қоржыны» бойынша сабақты қорытындылау өздерінің сабақта
Үйге тапсырма: Ж.О.Бақынов е.ж Б тобы есептері алған идеяларын
Рефлексия жазып,білім
3 мин қоржынына
салады.

Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек Бағалау. Сіз оқушылардың Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау
қолдау көрсетпексіз? Сіз қабілетті материалды игеру деңгейін қалай
оқушылардың алдына қандай тапсырмалар тексеруді жоспарлап отырсыз?
қоясыз?
Жұптық жұмыс сабақ барысындағы - Заттың булану және конденсация Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі еске салынады.
«Көршіңе әңгімелеп бер» әдісін үдерісін толық түсітүсінеді.
қолданғанда саралаудың қарқын және -Су буының қанығу күйін
қолдау көрсету тәсілі арқылы байқалады. анықтайды.
Жеке жұмыс сабақ барысындағы - Заттың булану және конденсация
«Аквариум» әдісі пайдаланғанда , бекіту үдерісі кезіндегі температураның
бөлімінде саралаудың қарқын, қорытынды, уақытқа тәуелділік графигін
бағалау тәсілдерімен сипатталады. сипаттайды.

Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар
аудару керек?
1:
2:

Сабақтың тақырыбы: Қайнау, меншiктi булану жылуы. Қайнау температурасының атмосфералық қысымға байланыстылығын анықтау
Бөлімі: Заттаврдың агрегаттық күйлері
Педагогтің аты-жөні: Жакупова Г.З
Күні: 27.10.23
Сыныбы: Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: Қайнау, меншiктi булану жылуы. Қайнау температурасының атмосфералық қысымға
байланыстылығын анықтау
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу 8.3.2.15 – меншікті булану жылуын анықтау;
мақсаты 8.3.2.16 – қайнау температурасының сыртқы қысымға тәуелділігін түсіндіру
Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар істей алады: меншікті булану жылуының физикалық мағынасын
түсінеді;
Көптеген оқушылар істей алады: қайнау температурасының қалыпты атмосфералық
қысымға тәуелді екенін біледі;
Кейбір оқушылар істей алады: булану, қайнау, конденсация процестері кезінде жылу
мөлшерін анықтауға арналған формулаларды есеп шығару барысында қолдана алады;
Бағалау критерийлері -Заттың үш күйіне сипаттама береді
-Заттың бір күйден екінші күйге ауысына мысал келтіреді
-Булану / конденсация процесін сипаттай алады
-меншікті булану жылуының математикалық өрнегін жылу беруді есептеуде қолданады
-Меншікті булану жылуының физикалық мағынасын түсіндіреді

Құндылықтарға баулу Тақырып бойынша меңгерген білімдерін өмірдегі қолдану аймағы мен жоғары сыныпта да
қолданылатындығы және дамытатындығы туралы түсіндіру арқылы өмір бойы білім алу
құндылығы қалыптасады

Сабақтың барысы:

Сабақ Педагогтің іс-әрекеті Оқушының іс- Бағалау Ресурстар


кезеңі/Уақыты әрекеті
Сабақтың басы Ұйымдастыру кезеңі Дескриптор:
2 мин. Оқушылармен амандасу, түгендеу, сабаққа Оқушылар заттың - МКТ негізінде заттың Оқулық 8– сынып
дайындығын бақылау. агрегаттық сұйық күйден газ
Үй тапсырмасын тексеруге «Кім жылдам» әдісі күйлеріне күйіне және кері
арқылы өткен материалды меңгергендерін тексеру байланысты айналуын сипаттайды;
мақсатында оқушыларға сұрақтар беріледі. берілген -Заттың агрегаттық
«Кім жылдам»- 1. Зат бір агрегаттық күйден екінші агрегаттық күйге сұрақтарға жауап күйлерінің өзгеруі
әдісі өткенде болатын процестерді сипаттау береді. біздің өміріміз үшін
5 мин Температурасы өзгереді маңыздылығын біледі;
Ішкі энергиясы өзгереді -Зат бір агрегаттық
Күйі өзгереді күйден екіншісіне
Молекулаларының орналасуы өзгереді ауысу үшін қандай
Пішіні өзгереді . шарт орындалатынын
2. Заттың агрегаттық күйлерінің өзгеруі біздің өміріміз біледі.
үшін маңызы қандай?
3. Зат бір агрегаттық күйден екіншісіне ауысу үшін Жалпы балл -3
қандай шарт орын алуы қажет.

Сабақтың ортасы Білім дағдысы: Түсіну (Д) Дескриптор:


Мұғалім тәжірибе көрсетеді. Қайнау Оқушылар қайнау -Жылу балансы ДЭ
10 мин температурасының атмосфералық қысымға процесі кезіндегі ұғымын біледі, Презентация
тәуелділігін зерттеу. құбылысты мысалдар келтіреді. Оқулық 8-сынып.
Колбадағы қайнап тұрған сұйықты оттан алады да сипаттайды. Құты, термометр,
груша бекітілген тығынмен колбаны жабады. Грушаны су, штатив.
сыққан кезде колбадағы сұйықтың қайнау тоқтайды.
Неліктен? Оқушылар өзара талқылайды.Оқушылар
грушаны сығу кезінде колбадағы қысым артатынын,
қысым артқан сайын қайнау температурасыда
артатынын түсінуі тиіс.Құтыға су құйып оған жылу
береді. Оқушыға қойылатын
жетелеуші сұрақтар:
1. Қайнау кезінде қандай құбылыстар қатар жүреді?
2. Көпіршіктер неліктен және қай жерде пайда
болды?
3. Көпіршіктер неліктен көлемін ұлғайтады?
4. Көпіршіктерге әсер ететін қандай күш
5. Неліктен су «шуылдайды»?
6. Сұйықтың кебу процесінен қайнаудың
айырмашылығы қандай?

Жеке жұмыс Білім дағдысы: Қолдану Оқушылар талдау Дескриптор: ДК экраны


20 мин 1-тапсырма (І) жасайды -Булану процесі 8-сынып оқулығы.
1.Температурасы 200С, массасы 0,02 кг суды қайнатып, кезіндегі жылу Ж.О.Бақынов
толығымен буға айналдыру үшін қанша жылу мөлшері мөлшерінің есептер жинағы
қажет? tқ=1000С, L23105Дж/кг, с4200 Дж/кг0С. формуласын біледі;
2.Температурасы 200С болатын 1,5 кг су құйылған -Формуланы есеп
ыдыс ішінде 1000С-тағы – 200 г су буы жіберілген. Бу шығару барысында
суға айналғаннан кейін жалпы температура қандай қолдана алады;
болады? с4200 Дж/кг0С, L=2,3106 Дж/кг. -Белгісіз шаманың
3.ПӘК-і 25 пеште массасы 1 кг керосинді толық формуласын жалпы
жағып, 00С температурадағы массасы қандай мұзды түрде өрнектеп
толығымен буландыруға болады? с4200 Дж/кг0С, шығарады;
3,4105Дж/кг, L=2,3106 Дж/кг, q=4,6107 Дж/кг.. Физикалық
Қабілетті оқушыларға шамалардың берілген
Массасы 2 кг, ал температурасы – 100С мұздан мәндерін орнына
температурасы 1000С бу алу үшін қанша жылу мөлшері қойып белгісіз
қажет? см2100 Дж/кг0С, t00=00C, 3,4105Дж/кг, шаманың мәнін
анықтай алады.
с4200 Дж/кг0С, L=2,3106 Дж/кг.
Жалпы балл -6

Сабақтың соңы. Рефлексия Оқушылар сұраққа


Орындай аламын........ жауап береді
Түсінемін ...........
Рефлексия Білемін..........
8 мин Үйге тапсырма: Ж.О.Бақынов е.ж Б тобы есептері

Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек Бағалау. Сіз оқушылардың Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау
қолдау көрсетпексіз? Сіз қабілетті материалды игеру деңгейін қалай
оқушылардың алдына қандай тапсырмалар тексеруді жоспарлап отырсыз?
қоясыз?
Тәжірибелік жұмыстар орындау барысында - Жылу балансы ұғымына анықтама Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі еске салынады.
жетелеуші сұрақтар қойылады. Қабілеті береді, формуласын жаза алады.
жоғары оқушыларға қосымша жоғары Жылулық тепе – теңдік
деңгейдегі тапсырмаберіледі. теңдеулеріне есептер шығара
алады.
Теңдеулерді түрлендіріп, кері
есептеулер жүргізеді.
Жалпы бағалау
Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.
1:
2:
Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар
аудару керек?
1:
2:
Сабақтың тақырыбы: Тоқсандық жиынттық бағалау

Бөлімі:
Педагогтің аты-жөні: Жакупова Г.З
Күні: 20.10.23
Сыныбы: 8 Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы: Тоқсандық жиынттық бағалау
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты 8.3.1.1 – молекула-кинетикалық теорияның негізгі қағидаларын дәлелдейтін мысалдар
келтіру және тәжірибені сипаттау
8.3.1.2 – температураның мәндерін әр түрлі шкала (Цельсий, Кельвин) бойынша өрнектеу
8.3.2.2 – жылу берілудің түрлерін салыстыру
8.3.2.5 – жылу алмасу процесі кезінде алған немесе берген жылу мөлшерін анықтау
8.3.2.7 – отынның жануы кезінде бөлінген жылу мөлшерін анықтау
8.3.2.10 – балқу/кристалдану кезіндегі жұтылатын/бөлінетін жылу мөлшерінің формуласын
есептер шығаруға қолдану
8.3.2.11 – заттың балқу және қатаю үдерісі кезіндегі температураның уақытқа тәуелділік
графигін талдау
8.3.1.5 – молекула-кинетикалық теория негізінде заттың сұйық күйден газ күйіне және кері
айналуын сипаттау
8.3.2.13 – булану және конденсациялану кезіндегі температураның уақытқа тәуелділік
графигін талдау
Құндылықтарға баулу -Оқушылардың белсенділігін арттыру;
-Сыни ойлау қабілетін дамытуға жағдай жасау;
-Коммуникативтік дағдысын жетілдіру;
-Ғылыми-зерттеу дағдыларын дамыту;

Физика1-тоқсан бойынша ТЖБ


Брoундық қозғалыстың үздіксіз қозғалуының себебін жазыңыз.
___________________________________________
[1]

2.Дененің ішкi энергиясын өзгертудің екі тәсілiне мысал келтіріңіз


_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
[2]
3. Суреттегі бейнеленген жылу берiлу түрлерін анықтаңыз.
____________________________________________________________________________________
[3]
4 Турист Англияда жүрiп науқастанып қалыпты.Дене қызуын өлшегенде градусникте 39 0C көрсетіп тұрды. Дәрігерге 0Ф өлшемінде
көрсетуге көмек керек, есептеңіз.

[2]
5. Ваннаға 100Cкөлемi 20л суға температурасы 500C көлемі 8л ыстық су құйылды. Қоспаның температурасын есептеңіз.
(ρ=1000кг/м3, с= 4200 Дж/кг0С)
а)ыстық судың массасын есептеңіз.
__________________________________________________________________
[1]

в)суық судың массасын есептеңіз.


__________________________________________________________________
[1]

с) ыстық судың берген жылу мөлшерiнің формуласын жазыңыз.


__________________________________________________________________
[1]
д) суық судың алған жылу мөлшерiн жазыңыз.
__________________________________________________________________
[1]
е) жылу балансының теңдеуiн жазыңыз.
__________________________________________________________________
[1]
ж) формула бойынша қоспаның температурасын табыңыз.
_________________________________________________________________
[1]
з) tсуық t tыстық бойынша қорытынды жасаңыз.
____________________________________________________________________________________________________________________
________________
[1]
6. Графикте судың балқу (қатаю), булану(конденсация) прoцестері берілген.

а) 1-2 аралықтарықтағыпрoцесті анықтаңыз _____________________________


[1]
в) 2-3 аралықтағы процесті анықтаңыз __________________________________
[1]
с)3-4 аралықтағы процесті анықтаңыз __________________________________
[1]
д) 4-5 аралықтағы процесті анықтаңыз __________________________________
[1]
е) 5-6 аралықтағы процесті анықтаңыз __________________________________
[1]
ж) 6-7 аралықтағы процесті анықтаңыз __________________________________
[1]

7. Температурасы 600C, массасы 300 г сынaпты буға айналдыру үшін қанша жылу мөлшері жұмсалады.(c=140Дж/кг, t = 357 0С, r = 029
МДж/кг )
__________________________________________________________________
[3]
8. Герметикалық қақпақпен жабылған кастрөлде су 1200С қайнайды. Егер қақпақтың ішінде клапан болса, ол 80-100 кПа
(атмосфералықтан артық) болғанда буды сыртқа шығарады.Кастрөлдің жұмысын түсіңдіріңіз.
_________________________________________________________________
[1]

Жалпы балл -25

You might also like