Giải phẫu hầu

(Kỳ 2)

Bài giảng Giải phẫu học

Chủ biên: TS. Trịnh Xuân Đàn

2.3. Thanh hầu (laryngo pharynx)

Là phần dưới cùng, rộng ở trên và hẹp ở dưới.

- Thành sau kéo dài từ đất sống CIV đến đốt sống CVI.

- Thành trước nằm ngay sau thanh quản. Giữa là nắp thanh môn, lỗ thanh

quản. Bên ngoài thanh quản là ngách hình lê và sụn giáp. Ngách hình lê được giới

hạn bên trong là nếp phễu nắp thanh môn, sụn phễu và sụn nhẫn, bên ngoài là

màng giáp móng và sụn giáp.

- Thành bên là phần niêm mạc được nâng đỡ bởi xương móng và mặt

trong cua sụn giáp.

 - Trên thông với khẩu hầu.

- Dưới với thực quản.

Khi thở, hầu không được nâng lên và thanh quản cũng ở thấp, nắp thanh

quản mở, còn khi nuốt hầu và thanh quản được kéo lên, nắp thanh quản nằm sau

đáy lưỡi bị đẩy xuống và đóng lại. Thức ăn bắt buộc qua hầu xuống thực quan.

2.4. Vòng bạch huyết của hầu (vòng bạch huyết Waldayer)

Ở dưới lớp niêm mạc hầu rải rác có rất nhiều tổ chức bạch huyết, nhưng ở

một số nơi nó tập trung thành từng đám lớn gọi là tuyến hạnh nhân bạch huyết và

xếp thành một vòng kín bao gồm: 1 tuyến hạnh nhân hầu -2 tuyến hạnh nhân vòi -

2 tuyến hạnh nhân khẩu cái - 1 tuyến hạnh nhân lưỡi nằm vây quanh cửa hầu gọi

là vòng bạch huyết quanh hầu (vòng Waldayer). Vòng này có tác dụng như một

hàng rào bảo vệ cơ thể chống sự xâm nhập của vi trùng từ bên ngoài vào, nhưng

khi vòng này bị viêm, điều trị không tốt sẽ trở thành một ổ lưu trú của vi trùng, từ

đó tấn công vào các bộ phận khác của cơ thể như viêm phổi, viêm tai, viêm ruột,

thấp khớp v.v.. cho nên hầu cần được bảo vệ tốt.

3. CẤU TẠO CỦA HẦU

 Có 4 lớp từ trong ra ngoài:

3.1. Lớp niêm mạc

Lót ở mặt trong hầu và liên tiếp với lớp niêm mạc của mũi, miệng, thanh

quản, thực quản và tai giữa. Dưới niêm mạc rải rác có nhiều tổ chức bạch huyết.

3.2. Cân hầu trong (fascia pharyngo basilaris)

Cân dày và chắc ở trên, mỏng ở dưới, đầu trên bám vào nền sọ. Phía

trước bám vào các xương (cánh trong của chân bướm, xương hàm dưới, sừng lớn

xương móng, bờ bên sụn giáp và sụn nhẫn) và các dây chằng nối các xương

và sụn với nhau.

1. Vòi tai

2. Cơ nâng màn hầu

3. Cơ vòi hầu

4. Cơ khít hầu trên

5. Cơ khẩu cái hầu

6. Cơ trâm hầu

7. TK thanh quản trên

8. Thực quản

9. Cơ khít hầu dưới

10. Cơ khít hầu giữa

11. Cơ trâm hầu

12. Cơ trâm móng

13. Cơ hai bụng

14. Đường đan hầu