Professional Documents
Culture Documents
PutsilloTom 1
PutsilloTom 1
Belov
Neurosurgical
natomy
Volume I
Edited by .N.nvlv
scow
«ntidor»
2002
.. , . . , ..
I
«$%"»
2002
&! !' !
$ '& () !
*! !
&! " +!
' ' ! ) &
!
1
2.4.2. ' &
2.4.3. ' &
2
3.5.12. ; A
3.5.13. !
3.5.14. % &
3.5.15. &
3
1.
1.
(cranium) – , &
(cranium cerebrale et cranium faciale).
; : !, , ,
< ( #); : .
; : " #, * #,
< ; : , !, , , ,
< ( " #) " .
! (basis cranii et
fornix cranii). & " ! - <,
, # "
( . 1, 2). 9
" .
1
! #< ( . 3, 4).
+< # , % # .
1 - 20 (13-27) , < - 4 (2-12)
, – 8 (4-14) . +<
(# (fossa olfactoria), "$ $
. " <
< < < ! : ,
. " < " " <
! 1-3 ( 12% ). " ) !
4-7 ( 70%). " ! 8-16
.
< # # ,
20-30 # (n.
olfactorii) .
F # < !
C ( ) (foramen ethmoidale anterius),
$ 5-6 ,
# < ( )
( . 3, 4, 20). 7
.
(n. ethmoidalis anterior) - #
( I V ) - !
C) ! C ( & )
#% . H# ) # ,
# ,
< #,
- , " " .
(. ethmoidalis anterior) - #
, - ,
(a. meningea anterior), $ B
! . 4 , ,
#, - .
#% " # &!
C (foramen ethmoidale posterius).
2
< ! A!
(planum sphenoidale), " <
# ( . 4, 6). # $ !
<
. " $
< .
3
1.1.2. -! (fossa cranii media)
-! ! #
, " < #
. & "
( . 3).
1 .
J ! .
H# # ,
! , , % ,
! ! ( . 3, 6).
/ () (canalis opticus)
( . 3, 4, 7). ; !
, "$ .
! * ) , ! -
B ! , ! $ !
# # 3 . 5 # "
! &! * ) $ 4-6
( . 7). 4 # 4-12 .
% : # - # ,
– ! , " - # -
# ! < . 1 6 . F " #
# 40º.
# (n. opticus)
(a. ophtalmica), "
# # , – "
# . #
( . 7)
! '&! (sulcus prechiasmaticus)
# " # ,
! ( . 3, 4). ! " #
.
! (sella turcica)
4
( . 3, 5, 6). 1
' ! (tuberculum sellae), ! - !
6) (processus clinoidei anteriores), -
! (dorsum sellae). 9 &!
) (processus clinoidei posteriores).
! , $
" . - (plica
petroclinoidea anterior) ,
- (plica petroclinoidea posterior) -
. & # B ! ,
$ " ! !
(diaphragma sellae).
! -
! "
! , ! $ #
( . 5).
" ! , # & (fossa
hypophysialis) % #.
! (a. hypophysialis inferior), # #
- % $ ,
% .
% $ , !
!" , $ ,
% .
! '&!) )
(sulci carotici). " ! % , # "
! , ! )
(processus clinoideus medius) – !
(plica interclinoidea) ! ( . 3, 5). 9
" # ! . F !
, " ,
– !) &) (lingula sphenoidalis),
! - (ligamentum
sphenopetrosus inferior), $ #
5
$
( . 3, 6, 8).
" ! $
$
" . !
(a. communicans posteriores).
# " !
10 (8-12) . !
%
8 (6-9) ; < (
) " ! – 12 (9-15) .
"
! #< . (# ! #
. "
# # "
" .
& A ( (fissura orbitalis superior) #
, - ! ! #<
( . 7, 8). #, < # $
# , # # - # .
< 8-12 , $ 20-27 . 7
$# :
, , ", (I V )
. ' $#
(v. ophtalmica superior),
$ . ,
$# " # ! (v. ophtalmica inferior),
$ $ .
(foramen rotundum) 2,5 (1,5-5)
" # $ ;
( 3,5 , 3-6 ), $
! ( . 3, 7).
, $ $ !
( . 26).
6
% ( (foramen ovale)
! #< 8-12
( . 3, 8). 1 # 5 8 .
, , 4 14
" . 7 )
! (n. mandibularis),
(plexus venosus foraminis ovalis), $ $
, ( ) (r.
accessorius) #
! . 4 ! # !"
< !.
# ) " # #
.
& (foramen venosum) ,
" # # .
) , $ $
( . 8).
% (foramen spinosum) #
# , # ,
(a. meningea media), , "$
, " ! (r. spinosus)
! . 4 2 (1-5)
, 7,5 (2-15) ( . 3, 8).
(!, '&)) (canaliculus innominatus)
# "
( . 8).
- $#.
" (foramen lacerum) " "
, ! #< . 9
# % , , ! < , "
. F
# " -
(ligamentum sphenopetrosus inferior),
( . 3, 8). 7 ) "
7
( . 10)
+$ ! ! #<
$ #
, # <
( . 3, 9).
7 A ' (C (hiatus canalis
n. petrosi majoris) () (n.
petrosus major)
(r. petrosus), $ < ( . 11).
9 $ # '&! ' (C
(sulcus n. petrosi majoris),
(n. petrosus major) ,
$ ) !) (canalis pterygoideus, Vidii)
! ( . 10, 11). "
(n. petrosus profundus) - #
(r. pterygoideus)
, $
( ).
7 A (hiatus canalis n.
petrosi minoris) ! !
(a. tympanica superior) -
# # , $ !
! ! ( . 11).
9 $ '&! (sulcus
n. petrosi minoris), !- H A (
(fissura sphenopetrosa) ( . 8). 7 ) $# #
,
"$ # # "
( . 38, 41).
" < "
-C A ( (fissura petrosqumosa) ( . 12),
# " (tegmentum tympani)
$ 0,2-1,5 .
8
$ '& &)C (eminentia arcuata)
# < ! !
! , "$
# 65-70º ( . 3, 6,
9).
4 ! < ) #
.
+ !
< 18-28 .
# '&!
(sulcus sinus petrosi superioris) –
" ( . 6, 9). !
, $ $ .
<
)& (incisura n. trigemini),
( . 6, 14).
! (impressio trigeminalis) " ,
< , "
( . 6, 9). ,
" # , "
# B
! .
4 # "
65 90
. K – 90-110
. &! , , $
, !
" , ! 16 34 .
1.1.3. /! (fossa cranii posterior)
/! " "
, < . "
" . H #
.
9
1 , " ,
&) ) ) (protuberantia occipitalis interna).
9 ! #<
&) ) '( (crista occipitalis interna),
" ( . 3, 6, 11).
&*) (fossae cerebellares), " !
!, ! < " ( . 12).
! " , # ! #< ,
$ 0,2 – 4,0 .
&! (sulcus sinus transversus),
, B #
! ( . 3, 6, 11).
&! ! (sulcus sinus sigmoideus) S-
! % , # . F
B , ! , –
) !) (margo sigmoidea terminalis). )
( . 12, 14). ( " !
).
- (clivus) ! "B ! "
! #< . 9 ! !
# . #
, ! -&) H
A ( (fissura etrooccipitalis), '&! *
(sulcus sinus petrosus inferioris) ( . 12, 14). !
$
. , "
# , "
. 4 - 45 (37-52) . F "
# #
! ( # ) 155º (135-175).
M ! #
.
10
J6) ' (tuberculum jugulare) #
B , ! #
, ( . 12).
% &!
(C &) (foramen magnum) #
% . F , $
! #< , ! (basion), ,
$ , - (opisthion) ( . 2, 12).
! #< < .
# ! #< ! (( ),
122±5,6º. (F ! !
! ). 4 ! #< 30-
41 , < – 25-37 .
" $
4-7 . – .
! #< B
! . ! #< ,
$ ! ,
. ! #<
. #
! #< ,
,
. '
(
).
!
0,1-2,0 , $ (v. emissaria
occipitalis), $ , ,
( . 12, 13).
! (foramen mastoideum)
! , " -
! - <. 7 , $ )
, $ (v. emissaria mstoidea)
11
( )
( . 11, 12, 13).
)A ) (canalis condylaris) " "
$. " $ (v.
emissaria condylaris), $ B
.
$ # , "
- $ " ( . 3, 12, 32). 4
8 (5-25) , 3 (1-6) .
# $ , ! ,
!K&)) (canalis hypoglossi), $
# $.
% (plexus venosus canalis hypoglossi),
! ,
( . 12, 13). 1
8-9 , – 4-4,5 . $ * ,
, # !
45º.
J) (canalis jugularis) " " #
( . 12, 14, 15).
(foramen jugulare internus)
* (foramen jugulare externus)
" ( . 12, 14, 37). )
(processus intrajugular) , "
% ! "
: H ( #) #,
! ; ! H ( #) #,
"$ , ( H
( ) #, " IX, X &I ( ,
!", ) . J ! #
# ! ! : IX ,
X XI . IX
X XI % !
$ 1-2 . 7# < #
12
! ! ( )
, $ #
$ ! #< , –
# .
! " , –
! ( . 12, 14).
(porus acusticus internus) "
, #
% B ! (meatus acusticus internus).
5 # , #
# ( . 12, 14).
VII VIII ( , -
) , ; 4-5 ,
- 11–12 . ,
) ' (crista transversa) ( . 16, 17).
# (area nervi
facialis), $ (canalis facialis), # "
!! (area vestibularis superior),
$ -- (n. utriculoampullaris)
) < , # "
! . "
" (area cochleae), "$
( ) (n. cochlearis).
* !! (area vestibularis inferior)
- (n. saccularis) !
(foramen singulare), "$ (n.
ampullaris posterior) " ! ( . 17).
!! (fossa subarcuata) < 5
"
. " " ( . 14, 16).
* !! !!( (apertura externa
aqueductus vestibuli)
10 , # . 4
13
8,5 (2-24). $ (ductus
endolymphaticus), B ) % ) , %
< " ) % < ( . 14, 16).
' (saccus endolymphaticus)
, " " B
! . 4 # 2
18 , < – 5 12 . 40% <
( . 13, 18).
4
80-82 , < "
– 108-112 , ! – 25-30 .
. 9
, " – " .
14
" # #
! & , )& (foramen supraorbitale s.
incisura supraorbitalis). H# ,
( . 11, 20, 21).
, <, ! #
! . 9
! . 4 ,
! # # , 49-57
. # & * &)
(fossa glandulae lacrimalis), ! 4-5 ( . 20).
4 ( ! !
, - # ! #<
. 5 #
35-43°. &
(foramen zygomaticoorbitale), (n.
zygomaticus) – # ( . 20). * ,
$ , 2 : (.
zygomaticofacialis)
" #, (.
zygomaticotemporalis)
.
#
& A ( (fissura orbitalis superior),
. $#,
$ ! : !$ " # #
# - # (
# # ), , -
; " # # ! !
; " # # #
# , " # –
, " – $ , – " #
# ( . 21, 22, 23).
* !
, < - !
15
. M
. " , " $ ,
! & '&! (sulcus infraorbitalis), $
( . 20, 21). ! & ) (canalis infraorbitalis)
! & )
(foramen infraorbitale), " !# ( . 21).
" .
. 4
5-30 .
" # " " *
& A ( (fissura orbitalis inferior), $
! ( . 20, 21). N# ! #<
! . " $#
< " . ( #<
# $ # #
. 7 " $#
, , !
, $ .
! ( ! !
, #, <
. #
& C (fossa sacci lacrimalis), !
&) (canalis nasolacrimalis). 1
&! &) '( ! &) '(
! ( . 11, 20).
16-17 , – 8-9 . 1
" < , " #
! # .
&) (canalis nasolacrimalis) ! !
" . 15-16
" ( . 46).
# !
&! C) (foramen ethmoidale anterius et posterius).
< # 20
16
, – 30 ( . 20, 24). 9 "
.
+ (n. ethmoidalis posterior)
(. ethmoidalis posterior) <
< ( . 23).
#
" ( ) & ( (canalis opticus) ( . 20,
24). ! ! < , !
" # # .
(fovea trochlearis) #
, 1-5 ( . 20).
$ ! " ! .
K (" ! - ! - < )
37-41 ; " ! $
" – 32-36 .
1.2.2. 4 ( (norma lateralis)
5 #
. #
, -! , –
" , " .
(fossa temporalis) !
" <. 1 !
" < - " (
<). !
! , # – < !
# ! #< . "
! , !
# - (foramen temporalis) ( . 33). M
" .
(foramen
zygomaticotemporale),
( . 26).
17
< ! ! , $
<. #
. & " .
! (fossa infratemporalis) "
# " , # - , –
! #< , –
# . 7 #
!$ ( . 25).
# "
$ , " 2-3
! #< ( ) (foramina alveolaria)
. " #
-!
- $ . 1
. 1 "
,
, , !
, () , "$ #
, # " , ,
$ . 4 42-64 ,
< – 34-46 , - 24-40 .
) !-' (fossa pterygopalatina)
# . 9 !$
) !- H A (fissura pterygomaxillaris) ( . 25). M
$# % , " # .
7 $# -!
. # -
! ! ! ,
- ( . 26, 27, 28). 1
! , - # ! #<
. -!
' (C ') (canalis palatinus major) 11-13 ,
$ ! ' (C ) ')
(foramen palatinum majus et foramina palatina minora),
18
( . 26).
-! !$ *HH
& H A ( , # - !-'
(foramen sphenopalatinum) # .
-! (foramen rotundum),
,
$ ! $ . "
# ) !) (canalis
pterigoydeus), $ 15-18 ( .
26, 27, 28). " (n. canalis pterigoydeus),
$ ! $
() (n. petrosus major)
() (n. petrosus profundus)
( . 26).
-! " " , !
, ,
, $ .
/ (ganglion pterygopalatinum) " " 5
; 2 4 .
! #<
. !
:
# !-' (foramen sphenopalatinum),
# ! ;
– '- A) (canalis palatovaginalis);
< – # # *
& A ; ! - ' (C '
.
*HH & H A ( !
" ( . 26, 28).
0 (. maxillaris) !
( . 26). / - (a.
sphenopalatina) # ,
. "
19
(a. palatina descendens) ! #< ! ,
# ! #< ! . (a.
infraorbitalis)
. (. canalis pterigoideus)
!, ! !
,
.
1 -! : 17
, 13-14 , # 15 , <
5-6 , ( ) 8-10 .
H # "
, " .
* H (fossa mandibularis)
, ( . 25, 29,
30). O # % , "
. '
(tuberculum articulare) ,
(processus zygomaticus), - ''-C A ( (fissura
tympanosquamosa). M $# $ "
# ) < ! !
-'' H -C H A (fissura
petrotympanica et petrosquamosa) ( . 25, 29). -! !
(& ) $# ! ! #,
, (# )
.
*) ! (meatus acusticus externus)
" . 9 ! ! ! #
, % ( . 25, 29, 30).
" ,
# ''- ! A (H (fissura tympanomastoidea),
! ! (
(canaliculus mastoideus), $ !" . 9
! ! " ''
'&! (sulcus tympanicus), ! ! .
20
( - ' (C )
'') (spina tympanica major et minor). " "
<
'' )& (incisura tympanica), $
!'') (recessus epitympanicus).
" " " ! !
! A C ! (vagina processus
styloidei), # .
F "
!! ( (spina suprameatum),
$ < .
# "
( . 25, 30).
- !) (processus mastoideus)
" ( . 30, 31) 1
! !) ' (crista supramastoidea), $ "
, - ! ! )& (incisura
mastoidea), .
# ! .
, ! - <, !
(foramen mastoideum),
$ (v. emissaria mstoidea)
( ) ( . 31, 32).
# $ - ( L (Chiault) –
! H A (antrum mastoideum). J #
" #, -
!, - ! (crista mastoidea),
$ < ( . 30).
1.2.3. /) (norma occipitalis)
" "
# < # .
< *)
21
&) ) ) (protubrantia occipitalis xterna), # .
9 ! #<
*) &) ) '( (crista occipilalis externa) -
! )) (linea nuchae superior),
" . " #
, !, *
)) (linea nuchae inferior) .
) H A! (planum nuchae) -
(m. semispinalis capitis). " "
! #< "
(mm. recti capitis posteriores major
et minor, m. obliquus capitis superior). < "
&) A! (planum occipitale), #
" ( . 31).
" ! #<
&) ) )A (condylus occipitalis), .
1 $ " ,
$, )A H (fossa condylaris). #
$ , # , .
# ! $ , ! 47-60°.
$ " )A ( .
31, 32). $ " !K&)) .
" $
!) (processus paramastoideus),
( . 31).
1.2.4. & (norma basilaris)
) ! , " #
, " #
, ! # ( . 33).
' (palatum osseum)
< . 8 ! ')
H , # – & ()
22
') . !
! ) ') C,
& , $ & ) , –
&! ( ( . 34).
"& ) (canalis incisivus) #,
.
! ( !
) ( -! ),
$ ! #< ! ( . 38).
# ! ! #<
! , $ ! #< ! -!
. (C ' (foramen palatinum majus) "
3- ! #< !. 9 ! #< !
! ! #< ! !.
1 3 5 . 7 ) ')
(foramina palatina minora)
! ( . 34, 38).
! " #
. H#, < ,
!) H (rostrum sphenoidale), "
! .
< " #
( . 28, 35). ! <
( . 33, 35).
) !) (processus pterygoideus)
. 9 ( H
! ( H ( . 33, 35). 9!
) ! H (fossa pterygoidea) –
(musculus pterygoideus medialis). "
# " #
< (musculus pterygoideus Iateralis). 1 ! #
" ) !)
H (hamulus pterygoideus), ! "
, " (musculus tensor veli palatini).
23
, #
, !( ! (fossa scaphoidea),
! , " (musculus levator
veli palatini) ( . 33, 35). # #
'&! ') (sulcus tubae auditivae), "
" ( . 36). M ! "
# ! - )C- ') (canalis
musculotubarius), $ ! ! # ( . 37).
< # #
) ! (canalis pterygoideus), ,
, -!
.
9 A)
(processus vaginalis), ) C (l
vomeris) C - A) (canalis
vomerovaginalis). # ) '-
A) (canalis palatovaginalls), $
!) (processus
sphenoidalis) ! ( . 35). < "
, $ -! ( . 35, 38).
" " #
. H#
, " , "
< .
* (foramen caroticum externus)
" " ( . 36, 37). 7
# ,
! .
# #
. # 90%
$, !
# , ! -
. 4 # - 10-12 ,
# – 21-22 , – 7-8 .
24
# 2-3 -'')
( (canaliculi caroticotympanici), ! !
# -
.
" ! #<
! # . !
) ' (tuberculnm pharyngeum) –
( . 33, 36). ! ! ,
(mm. longi capitis), "
(mm. recti capitis anteriores).
" !
. " ! -&)
A ( (fissura petrooccipitalis), $ ( . 37).
" , "
*
(foramen jugulare externus). 9 #
(fossa jugularis), " "
( . 33, 37). O "
(bulbus superior v. jugularis).
! !: ( 5 ); ( 10 )
! #< (< 10 ). 1
, $
( . 39). 1 ! # ,
! ! # ! ,
) % < - B
! .
" <
IX, X, XI .
)
% ! $ 1-2 . "
# , "
" IX < X, XI
( . 15). X XI !$ ,
25
IX < , # # -
$ 1,5 . XI
$ # , ! "
. X " "
, IX $ ! "
( . 38, 39, 41).
IX X .
0 IX (ganglion superius n. glossopharingei) "
" ! # .
* !! (apertura externa
aquaeductus cochleae), $
! # " .
2-3 , 1,5-1,6 ,
" # ( . 15, 39).
0 ( ) & (ganglion superius n. vagi) "
! # , 4,5-5 – 3-3,5 . F
# : # <.
1 (r. meningeus) !
. 2 (r. auricularis s. n. Arnoldi)
! ( (canaliculus mastoideus) "
, " ,
"
''- ! H A ( (fissura tympanomastoidea) ( . 30, 37,
39). F< # # <
" " . 1 # -
15 , – 0,2 .
! ( ) IX (ganglion inferius n. glossopharingei)
" (fossula petrosa) " "
" ( . 33, 37). "
" # , 2-3 3-4
. F (n. tympanicus s. n. Jacobsoni),
'') (canaliculus tympanicus)
! ! # ! (a.
tympanica inferior) – # $ ( . 37).
26
! X (ganglion inferius n. vagi) " 2-3 "
, , ! %
8-10 ( . 39).
(a. meningea posterior) - # $
, !" ! #< # !
.
4 " # 6 26 (
12-17 ), < – 3 16 ( 7-10 ).
" "
C !) (processus styloideus) –
<: , % . + %
, 15 (5-45) ( . 36).
< " C !
(foramen stylomastoideum) – " ,
(n. facialis)
(a. stylomastoidea) - # < ( . 36, 37, 38).
K !" , !
! ! , " ! .
4 2 (1,3-3,5) .
27
– A ' (C
( . 42).
9 ,
#
! ! " () *)
!! ( . 42, 43). 1 ! ! 50%
% , ) "
! ! ! . 4 ! ! -
10-11 .
* #
< 9-11 . 9
! #. )
# " (n. stapedius) <.
" " '' ) (canaliculus chordae tympani),
! ! #
. 7 ! !
(chorda tympani) (a. tympanica posterior) - #
< .
( ! ! ! "
, , -
" , -
" . ! !
2/3
" .
-! (auris media) $ "
!$$ " ! ,
# ! ! #,
$ $ ,
! ( . 43, 45).
' ( (cavum tympani) % #
<# .
*, '&, (paries membranaceus)
! ! ! , < , "
! ! # (anulus tympanicus) ! ! .
28
! (, ' , (paries labyrinthicus)
" 4-6 . < ) (promontorium) –
!# ( . 42, 43). 1 ! ,
! (n. tympanicus).
" ) (processus
cochleariformis) , "$
)C ), HA '' H (semicanalis m. tensoris
tympani). 1 " ) < .
" !! (fenestra vestibuli),
. " )
(prominentia canalis facialis), ) ( *
(prominentia canalis semicircularis lateralis). "
! , $ (fenestra cochleae)
! .
, )C, (paries tegmentalis) ! !
$ 0,2-1,5 !
< , $ -<
< (fissura petrosquamosa). ! ! #
.
*, , (paries jugularis) ! !
$ 0,1 7 "
.
!, , (paries caroticus) ! !
# ,
" < - ! .
/!, !, (paries mastoideus) ! !
! H A (antrum mastoideum). "
! ( &)C (eminentia pyramidalis),
$ (m. stapedius). 1 " ) <
< < .
5 # # < #
.
)C- ') (canalis musculotubarius)
" . #
29
! )C ), HA '' H (semicanalis
m. tensoris tympani), " # - ') (semicanalis
tubae auditivae) - " # ! ( . 43). 4 )
! 12 , - 1,5 2,5 .
! ! :
(malleus), ( (incus) (stapes), " !
# $ ! .
(auris interna) !
! . 1 "
< ! : - ,
– , -
, - , " - ! ! #, -
( . 45).
) ' (labyrinthus osseus)
: !! (vestibulum),
(cochlea) *) (canales semicirculares ossei).
! #.
!! - ! #<, # # % #,
" . #
, "$
, , ! * C)
(macula cribrosa superior, media, inferior), , ,
$ -- (n. utriculoampularis),
- (n. saccularis)
(n. ampullaris posterior). < ,
, !! !!
(aqueductus vestibuli), $ $
.
$ (rcessus
cochlearis), .
*) ) (canales semicirculares) "
$ !$
# ( . 43, 44).
! *) (canalis semicircularis anterior)
30
# , 60-70° .
(ampulla ossea anterior)
" ( . 44). 4
! # !
, ! ! '& &)C
(eminentia arcuata). 4
" , ! 'A H * (crus
commune), #
.
# ( * (canalis semicircularis
lateralis) # #
30° ( . 44). "
, " . 4 # "
, # ", ,
! ! ! ) (prominentia canalis semicircularis
lateralis), " ( . 43). *
( (rus simplex) !
" !$ " .
/! *) (canalis semicircularis posterior) "
# , #
( . 44, 45). (mpulla ossea posterior)
. 4
" 3-7 !
, .
4-5 < !$ "
" .
O (cochlea) ! ()
(canalis spiralis cochleae), *
(modiolus) ! 2,5 ! ( . 44). 9 "
" . C
(cupula cochleae) "
<, $ ! ! ,
. (# ! ) (promontorium)
# ! ! ( . 43). ! # !#
31
, " ,
!! (apertura interna aquaeductus cochleae).
! # .
" " # (canales
longitudinales modioli) , $
! $ .
( ! # !$ $
.
- ! A (antrum mastoideum)
. 8 " $ 10 (4-18) ,
, $ , – 5 (2-10) .
1 $ , !
( . 43).
! A (aditus ad antrum). 1 $
( . 43).
- !) (cellulae mastoideae) !
, $ .
#< , " !
$ , ! #< - , $ % " .
#
, - , - -
<.
1.3.2. (
( (cavum nasi) ! "
< ,
. " : , "
# #. <
, ! . 1 !
. #
, $ .
! #< ,
" - ! .
32
# ,
, -! , # . #
( . 46).
C ! (apertura piriformis) "
. 8 " "
, )& (incisura nasalis)
! ( (spina nasalis anterior). <
- 24 (20-30) , < 30 (28-38) .
# "
! (septum nasi). 8 !
! (lamina perpendicularis) < ,
- C (vomer). 1 A !
(cartilag septi nasi), " #
.
!
# ! , ,
< ( . 46).
" <
!-C ' (recessus sphenoethmoidalis),
( . 46).
:) (choanae) - ,
!$ . Q
< .
" ! !
# ! .
5 # " .
#, # !
, #, < #,
! # ( . 46).
# ,
$ ! ! $
: , " .
(concha nasalis superior)
< ! !
33
8 16 , " ,
( . 46).
-! (concha nasalis media) " "
< . 9 !<
! . 1 #,
#, ,
-! . 1
! (meatus nasi superior),
< ( . 46, 48).
* (concha nasalis inferior)
# #. 9 ,
- ! ,
$ ( . 46). 4 "
25-49 , < - 5-16 .
" " ! !
(meatus nasi medium).
A (hiatus semilunaris). 1
$ H !) (processus uncinatus)
< , ( .
46). 1 $ ' (C C)
&) (bulla ethmoidalis), " $ !
( . 46, 48). $
! C H (infundibulum ethmoidale),
! . H " # $
H H A (hiatus maxillaris), $
( . 46). 7# $ "
! , #
! .
$ # < .
" " "
* ! (meatus nasi inferior),
" !< . F
" . N
" 'A )
34
! (meatus nasi communis).
' !" . 47.
35
F , , " # .
! " ! ; !
, ! ! ! . H ,
! !
. " " , # #
, # - # ; # "
! . #
! .
1# ! . !
" # # !
!$ #. #
# ! ,
! ! <, ! ,
#, # .
1 ! : – 24 (6-50) ,
< – 26 (8-65) , – 13 (3-32) . 1 !*
! – 4 !. .
! & (sinus sphenoidalis)
( . 46). 9
<# ( . 12-13). ! $
# !$ , "
. 5 # "
< . H
$ " ! "# !
. " # ,
. "
# ! , $
. " "
. # .
% .
% ! , %
, %
! #.
36
4 18 (12-24) , < – 14 (12-16) , –
16 (13-18) . 1 !* – 3 !. .
H & (sinus maxillaris) ! #<
# ( . 49). %
. "
. 9 # # #
, - < .
# !$
. 4 " 1 "
. 1 : – 30 ; < – 25 ,
– 30 , !* – 12 !. .
37
" . 1. ; ' .
( '& *! ! ).
1 – #; 2 – #; 3 – (orbitale) - <
; 4 – #; 5 – ! ; 6 –
#; 7 – (nasion) – ! - < #;
8 – # ! ; 9 – ! #< ; 10 –
(pterion) – ! , ! #<
; 11 – ! #, 12 – #; 13 – ! (bregma) –
# < ; 14 – (vertex) - <
; 15 – #; 16 – < (auriculare) –
" ; 17 – ! (lambda) –
# ! < ; 18 – (opisthocranion) – !
$ ; 19 – #; 20 – (inion) –
" ; 21 – (asterion) – ,
; 22 – " ; 23 –
; 24 – " ; 25 – (mastoidale) –
< ; 26 – < $ ; 27 –
; 28 – " #.
" . 2. ; ) ' .
( '& *! ! ).
1 – < ; 2 – ; 3 – <
; 4 – ! ; 5 – < !#; 6 – ! !
# ; 7 - ! #
; 8 – ! ; 9 – ! ; 10 –
(opisthion) – ! #< ; 11 –
; 12 – * ; 13 – ! (basi n) –
! #< ; 14 – .
" . 3.
) '&H ) *! ) .
1 – ! * ; 2 – , , ! #<
; 3 – " ; 4 – ! < ; 5 –
; 6 – ; 7 – ; 8 – # ,
; 9 – ! ; 10 –
$#; 11 – ; 12 – # ; 13 – <
; 14 – ; 15 – ! !#; 16 – < !#; 17 –
< $; 18 – < ,
! , ! ; 19 – #
! - ; 20 – ;
21 – ; 22 – ; 23 – -< $#; 24 –
! ! #< ; 25 – ; 26 – "
; 27 – ! ; 28 –
; 29 – $ !
; 30 – ; 31 – ! ; 32 - !
.
" . 4. !
1 – $#; 2 – ; 3 – < ; 4
– ; 5 – ! !#; 6 – < !#; 7 – <
; 8 – $; 9 - < ; 10 –
! ; 11 – # .
" . 19. * ) (& )
" . 20. & * !
1 – ; 2 – !#; 3 – ! ; 4 –
!#; 5 – < ; 6 – < ; 7 –
# ; 8 – ; 9 – ; 10 – -!
; 11 – ! ; 12 – # ; 13 –
! ; 14 – ; 15 – $#; 16 –
"; 17 – ; 18 – "
$#; 19 – .
1
) . ! , $ #
$ .
- ' (C & (falx cerebri) # $
" < ! #< . ! #<
< < ! <B # "
# .
" ! #< <
!, 5-7 < , ,
, <
", ! #< ( . 1). "
" " # .
- &* (falx cerebelli)
! " . F ! #<
" " .
! "
" ( . 1).
&* (tentorium cerebelli) $# "
" , # "
! #< . H # " B
! .
1 B " ! , ! $ )&
&* (incisura tentorii cerebelli).
6 (foramen tentorii),
( . 1).
# B " ! -
! (plica petroclinoidea anterior)
. 5 # ) B
! . #
- " ! H ! (plica
falciformis), # # ,
! ! # ( . 9).
, $ < ,
! &!HH - H ! (plica petroclinoidea
posterior), " " B -
2
( . 9). " ) "
* H ! (plica interclinoidea),
% !
. (M 4 # # ).
$ , $ .
* !- & (ligamentum sphenopetrosus inferior)
<
, #
$ .
!- & (ligamentum sphenopetrosus
superior), & ! , " ( 2 ,
10 ) < "
. " $
(Dorello), $ # #
. < !$ $ "
( . 9).
4 (Dolenc) # '&) ( , % $
$ . ( ( (proximal
ring), # " ! ,
" #
$ # ! . $ (
( (distal ring)
! # ( )
. ! ( ( (medial ring)
" ( # ) ! %
( )
# , # # # # ( .
9).
& # B
! , $ " ! % ,
! ! # ! (diaphragma sellae) ( . 7, 9).
H # % !,
! % ! .
3
B
! – H ( (cavitas
trigeminalis). < , "
! # ( . 8, 9).
#% B !
! 6 ' ( ) (tentorium bulbi olfactorii),
# ! # .
,
, " ! (plica jugularis)
! , $ IX-XI
( . 11).
9 B ! " -
. M " B "
IX-XI B , XII * ,
< VII-VIII ,
! # < , #
# . J ! #
, # " ,
, # ,
! . 9 ! III, IV, VI
V " ! !
# $ ( . 7). 9! )
$# ,
! , # ,
" .
2.1.2. ! & '
JB ! !", ! ,
" ,
.
! ( (a. meningea anterior) #
< B !
( . 2, 3). 9 $
$ # : ( ( (r.
4
meningeus) B ! #
; '& ( ( (r. basalis tentorii)
B # B ";
( (r. marginalis tentorii) B
"; ( (r. clivii) #
! ( . 2, 9).
-! ( (a. meningea media) –
! ( . 2, 3). 9
, , !' H
( (r. accessorius), $ #
! .
# (n. spinosus) -
# # " .
: H ( (r. petrosus), $ ! #<
! HH '' H H (a. tympanica
superior), "$ ! ! #. H#
" # $
( . 2, 9). 4 #
" < 10 (0-
34) : !
. & ( (r. orbitalis)
$# # ! #<
, . 4' ( (r. frontalis)
, ,
! ! ! #< .
( (r. parietalis) # ,
!" ! #
, #
! #< , ( . 2, 3).
/! ( (. meningea posterior), # #
$ (a. pharyngea ascendens),
B B !
( . 2, 3).
5
- ! ( (r. mastoideus)
!" #
B ! " ( . 2, 3).
! &! () (rami meninge anterior et
posterior) ! #<
! ( . 2, 3).
! ! #<
, $
. ! , #,
) # .
2.1.3. ) &) ) ! & '
$ B ! () )
&) ) (vv. meningeae et sinus venosi).
" !
, ! . !
B ! ! ( (v. meningea
media), !$ # , -
( . 1, 11).
! #< #
" . " ! #<
! " # , ! #<
. , ! $ # #
B ! -
( . 1, 11).
) 6 &* (vv. tentorii cerebelli)
" # ,
" ! " ,
.
9 # !
B ( . 6). ! #< #
. ,
) (vv. emissariae)
6
(vv. diploicae) #
! " # < ( . 6).
- ) ! & ' (sinus durae matris)
! " B ! .
# ) , .
9 # . 1
, ! % ! # ! #<
) , " < ) .
, . 1
. ! ( , !
) # "
. 4 " " #
, .
1 !
.
2.1.3 . - ) !
() (sinus sagittalis superior)
# ! #< ,
, ,
. #
5-10 . % #
# B % . 8
1,5 , # 11 .
# B ! , ,
) , ! ( . 4).
" B ! , # !
# - ')
) (lacunae lateralis). 9 ! #
( . 4-5). / $ # - #,
2 4 , < 1,5 2,5 . # 1 3
B ! . (
) " .
1 # ! !$ #
7
. ! ()
(granulationes arachnoidales) - ! . "
B ! ,
B ! ( . 5).
# # #
$ , ! #< ,
(parasinus) ( . 5). # "
! . ,
B ! , #
. 1 ;
", , . '
2,5 3 , < 0,2 0,4 .
# #
!# ( . 5). F # !
, " !
. 1 ! # !
! # ! #
# , ! . # <
# ! 5 .
# # " , !
! . M "
# # $
. J, ! -!# " "
! . R # " " " !
# ! , .
H "
( . 4).
* () (sinus sagittalis inferior)
" ! #< ( . 1, 6). 1
, # ! #< ,
# < . 4
! # 2-3 .
(sinus rectus) ! ! #<
" # , ! < 7-
8
8 . 1 # ! #<
B " ( . 1, 6). 2-3
" " ".
2.1.3 '. - ) .
!- (sinus sphenoparietalis)
$ . 1
!
( . 1, 6, 11).
A ) (sinus cavernosus) #
, ! ( . 7). "
! #,
# - " .
9 % ) " – !
. # ) . $
! # 4 :
#, #, ". " %
" ( # ) ! , #
– ( . 7).
5 # $
! . ) " ! ,
$ , – # - ! ,
! ! III, IV, V ,
. 5 # $
% , –
" $ , – , #
, < .
+ : – 20 (12-28) , < – 12 (7-16) , – 13 (7-19)
.
$ !$ " ! *A )
(sinus intercavernosus): , " , -
! % , ( . 1, 11).
"$ B
$ . #
9
" # , ! ,
( . 7, 8, 9).
$ , $ # ;
- , . 7
# # $ #
; –
; ! < -
" , " !
( . 9, 11).
$ $ . F
!B 1 2-3
# " B ! . 2-3
. F " # % $
: $ - ; - ,
# - ; <. $
% , $ # #
. 4 " $ $
" .
6 !
$ . M !
# ( . 10).
1. # # (Dolenc) #
# , .
2. # # (Dolenc, Hakuba) " $
! # ,
! III
.
3. ( # ) # (Fukushima) " " III IV
.
4. 5 # # (Parkinson) IV I # V .
5. # # (Mullan) " " I II V .
6. " # # (Dolenc) " II III V
(" # ).
10
) (sinus petrosus superior) #
! $
.
!# (v.
petrosa superior, Dandy), ! # !
", ( . 1, 11).
* ) (sinus petrosus inferior) B $
# B
B ( . 1, 11). 9 ! (vv. labyrinthi)
" (v. petrosa inferior),
! $ # ! , " " ", ,
IV " .
- ) (confluens sinuum) "
, $ , ! . 1
# , ,
( . 1, 4, 6). "
< . 2-3 .
) (sinus transversus) B #
. < , .
3-4 " #
, " " # " " ( 1, 4,
11).
- !) (sinus sigmoideus) "
(bulbus
superior v. jugularis). 1 S- ! !, #
! . &
" (
), – ! ( . 11). 4
8-10 . 1-2 "
< ".
" !
, " " #,
- 7! # C (saccus
endolymphaticus), ! $ ) % . 4
11
) % < # 2 18 , < – 5 12 .
40% <
.
/) ) (sinus occipitalis) " ".
.
! #< , "
#
B ( . 1, 11). #
" < ".
(sinus marginalis) ! #< .
1 , -
, - *
! . 2-3
! < # " ( . 1, 11).
J ! , ! #< "
# , # ,
! .
& (plexus basilaris)
! , $
" " ! ( . 6, 11).
-&) ) (sinus atlantooccipitalis), "
(plexus venosus suboccipitalis),
" ! #< " ,
- " - !
! . 9
$ ) ,
! , . 9
! ! < ( . 6, 13).
9 B " # !
, . 4 "
# .
& (plexus venosus
caroticus internus) & (
12
(plexus venosus foraminis ovalis) $
(plexus venosus pterygoideus) ( . 6, 11).
& !K&) (plexus venosus canalis
hypoglossi) B ( . 11).
2.1.4. $ 7 ) )
1# $
) .
$ ) (vv. diploiae) < , $ ,
) , ! $ ,
, ( . 12). "
! ,
% #.
4' ! (v. diploica frontalis) $ <
! # .
! ! (v. diploica temporalis nterior)
$ ! < ! , -
! .
/! ! (v. diploica temporalis posterior)
" $ ,
< .
/) ! (v. diploica occipitalis) - <
- $
" .
= ) ) (vv. emissarii), ,
,
( . 6, 13). J "
!# " ,
! .
7 (v. emissaria parietalis)
#
. , ) #
) B # " .
13
- ! 7 (v. emissaria mastoide)
, $ "
.
)A 7 (v. emissaria condylaris)
$ , - .
/) 7 (v. emissaria occipitalis)
" ,
( . 13). .
2.1.5. ) 6! & '
' B ! $
! V X .
( ( (r. tentorii) (n. ophtalmicus)
B ! " ! #< . JB
! , ,
" ! #< !
( (H (r. meningeus medius) (n.
maxillaris) ) (n. spinosus) " (n.
mandibularis), # .
JB ! (
(H (r. meningeus) X .
1 B ! $
# # ,
$ .
14
. # ,
, ! #, #, ) #,
, . ! ,
# %
( . 5).
" ( ) !
! #. M
" # ! ! # ,
( . 5).
2.2.2. - ' ! (
(spatium subarachnoideum)
- ' ! () ) (cisternae subarachnoideae) -
< ! # - " $
. " !
" ( . 14-15).
(C, ! ( &*-! &,
(cisterna magna s. cerebellomedullaris dorsalis) – ! #<
! # . 9 " "
, ! $ ". K
27 , ! – 15 . " "
IV " .
" " , #
. # ,
– " , " – # " -
( . 14, 15).
! (cisterna preontinis) " "
. 8 - 25-30 , ! – 3-4 . !
# " " . 9 #
" " , # –
. 5 # 3-4 !
, ! - "
( . 14, 15).
15
-&* (cisterna pontocerebellaris)
" . < V-VIII - ,
" " " . &!
6-8 . ! !$ IV
" ! , # " #
" - ,
# " " - $
( . 14).
!! & (cisterna premedullaris) "
" # " ,
# " , #
! . R " ! ,
# " "
, < XII .
( . 14, 15).
4 ( &*-! & (cisterna
cerebellomedullaris lateralis) " "
, # # -
! . R ! #<
! #< ( . 14). < IX-XI
, " " , .
** (cisterna interpeduncularis)
# , " "
. R ' 4 (Liliequist),
! $
. , )%#,
, ", )%#, –
"
# # .
5 # $ , -
! # , !$
( . 14, 15).
Q (cisterna chiasmatis)
# " % .
16
, –
" " . #
( . 14, 15).
Q (cisterna laminae terminalis)
# ,
!$ ! , "
# 2 ( . 14, 15).
Q & (cisterna corporis callosi),
, " < $ "
! ! #< . F
$ .
( . 15).
%)HA (cisterna ambiens) !
! , ! " "
< III " . R ! , !
" , # " "
( . 14, 15). ! $ IV
, , " , ,
!# . 4 #
# H (cisterna quadrigemina), "
! #< . - # $
" # *
) (cisterna cruralis), "$ ( .
14). " < III " " #
$ –
* (cisterna velum interpositum) ( . 15).
Q ' & (cisterna fossae lateralis cerebri),
1 # , # , "
, ! , , !$#
" " , # ( .
14). ! # # % ! 15-
17 . !
.
17
Q (cisterna crotis) % ! "
( ) ( . 14).
, ! # ,
" ' () ) (cisternae olfactoriae) ( . 14).
- ' ! () ) – ! 5 - 20
! ! #< <
! ( . 5).
- ' ! () ,
" ! - ,
" #.
% ! ) # .
%
" . ( . 5).
2.2.3. -
1 " # ( ) !
" ! #
IV " . '
! # # # ! ,
! # . '
! # #
! . 5 !
" # ( . 15).
# !
, # # !
% ( . 15).
18
! !
" , ! . 1
" ) .
- ! ' * ! (plexus choroideus ventriculi
lateralis) ! , !
" III " $# " .
1 ""
III " , " "
, # !
# ( . 16).
- ! III * ! (tela choroidea ventriculi tertii)%
< III " ! !
! . 4 # " #
" , "#
"" . #
, # ,
# , < < " .
5 # ! $# "
! " ( . 16). - !
III * ! ! #
) ,
" .
- ! IV * ! (tela choroidea ventriculi quarti)
# " " ! , ! ,
$ . #
" ! ( # IV " ), # –
" , " ". "
" # ", # . 1
IV " !
% ! , "
, # " ,
# " ( . 17).
19
1 , , " ! : ,
.
2.4.1. ! & ' &
(dura mater spinalis)
! & ' &, $ "
! , ! . 9 ! ,
! "$ . M ! #<
, "#, II III
, " # #
. "
! $# - ) # ,
, " #
" #. < " ) #
( . 18).
J ! "$ !
! < ,
" ) . "
! ! # ,
$ % ! " .
2.4.2. ' &
(arachnoidea mater spinalis)
' & ! ,
! . 9 ! # ! #
. ! !
!* ! # ,
$ ! # " .
1! # !
!HH &!HH &) ) ( . 18).
" ) ! # !
H , < .
" < !
& ' & (ligamentum
denticulatum), "
20
! . H! 19-23 "
! #< I
. F " ! $
! .
! < < "
&! ' ! ( &, " " !
! ( . 18).
2.4.3. ' &
(pia mater spinalis)
' & ! , " !
; # " ! #<
# , " !
. 9 ! #
! $ .
B " # #
! , .
21
1
< * < (m. stylohyoideus).
, # -
!"$ , - * < <
, < - ( . 6). <
B. "
. ,
#
(canalis caroticus) , #.
( (pars petrosa)
!, # # .
4 # $
, ! ! ( . 7).
--'') (aa. caroticotympanicae)
! B
# ! ! ( . 7).
) ! ( (ramus pterigoideus) !
, ,
– #
-! ( . 7).
7 (foramen lacerum)
, # !
$ .
A ( (pars cavernosa) 50%
" " , 35% - 15%
( . 8). 1 $
#<, < , #<
) < .
$
#, # # . "
! ( ). H ! ! $B #
; - # ( . 7). ' !
# ! .
2
9 $ -
$ , # .
) ! .
/! -A ), - # &), (truncus
caroticocavernosus posterior s. meningohypophysialis) !
$ $ : 1) '& ( H
( (ramus basalis tentorii), ( - ,
" # ; 2) H
( (ramus marginalis tentorii) B; 3) ( (ramus
clivi) ! ; 4) *HH # & H H (a.
hypophysialis inferior) % .
4 () -A ) (truncus caroticocavernosus
lateralis) # #
$ : 1) ( A (ramus sinus
cavernosi) ; 2) (rami nervosum) III-IV , I, II,
III V ; 3) ( H ( (ramus meningeus)
! # ; 4) (
& (r. ganglionis trigeminalis) ( . 7, 9).
, "
, , $ , "
# . M ,
! , ' !)
! (pars subclinoideus).
&, !, ( (pars cerebralis s. supraclinoideus)
! #
" #
.
& (a. ophthalmica) #
" # . &
# " " # #
. $ # ,
! # " , # #
( . 7, 9, 10).
3
# & (a. hypophysialis superior) !
# "
, % !
, # # ! ! ,
!" , % ,
# . %
! " ! , ! # ( . 10, 11). ,
$ " , ,
# " " , !
# # .
# , ,
#
# , .
9
&! ! ( (a. communicans posterior), B
&! &
(. cerebri posterior), # ! #<
. H # B , ! ,
, , , # ( .
11).
! (a. choroidea anterior)
# # 1,5 -
4,5 ( . 11, 12). ) #
. , " #
# , $# "
! " . &! (
(# )
! "
"" , &!
! ( . !
" " " #
( . 12). 9
: , # , "
, # # , , #
4
! < , , #
, , ,
# B ! , ( . 11, 12).
3.1.1 '. ! &
! & (a. cerebri anterior)
<
# :
.
( (pars precommunicalis) - # #
- " ! # # "
B # # $ ! #< . 4 ) -
15 - 20 , - 0,9 - 2,5 . #
" # .
# ! #< , #
( . 11, 13).
$ ! .
!! () () (aa. centrales anteromediales)
2-3 " ( .
11). ( (a. centralis brevis) "
! ! # # .
$ ( , &! (a.
centralis longus s. a. recurrens Heubner) < "
# ,
$ , #
" , !" ,
! < , ( . 11, 13, 16).
! ! ( (a. communicans anterior)
# . 8B 0,2 - 1 ,
1,5 - 2,5 . ' " #
. 9 " !# # # , "
5
# ( . 14). 9 #
!! () () (rr. centrales anteromediales) ( . 11,
16, 29, 30). . 9 !
& (a. mediana corporis callose) " # ! #< ,
( . 13). # #
, , , "
"$ # < .
# .
( (pars postcommunicalis)
, $ # # , "
! # < ,
#
.
! ( '-'& ( (a. frontobasalis medialis)
" # !
, , # !#
! ( . 13, 15).
, & -, (a. cingularis s. a. calloso-
marginalis) !
" ! . # )
!! ( ' ( (r. frontalis anteromedialis),
$ " # ! ( . 15).
) 6-8
# # ! -!# ( . 13).
* -! ( ' ( (r. frontalis mediomedialis),
&!! ( ' ( (r. frontalis posteromedialis) (
(a.paracentralis) ! , $
$ # !
( . 15).
& (a. pericallosa) "
, "# " ,!
( . 15). 8B ! (a.
precunealis) -&) (a. parietooccipitalis).
!" !# , -
6
, # - ! ,
.
,
# # ( . 15).
J ! , %
!" # ! ,
" – ! , "
# # . " ! #<
# ,
! # , ! # # , ! #<
# ( . 29).
3.1.1 . -! & .
-! & (a. cerebri media) "
# .
: , . 4
1,9-3,2 .
! ( (pars sphenoidalis)
" ! #< . 9
" 1-3 ! ! () ()
(aa. centrales anterolaterales) 5-8 ( . 16, 18). 1
" # # .
# 8–10 " 10
$,
# ! < . 5 #
10-30 # # 1 6,
" $,
# " . ! , )
( B # ), "
! < , # !
( . 16).
% ( (pars insularis)
# ! . 9 B
) (aa. insulars), !"
7
, ( . 16). 4
2-4 , ! $
( . 13, 17, 18).
( (pars terminalis)
# , #
! #< . " , $
# , !
, " ! , "$ B , B
B ! , #
. ! , :
! , , ( . 17).
! ( '-'& ( (a.
frontobasalis lateralis), : !;
# ! -!# (
), ! ! ( . 17).
! ( '&!) (a. sulci precentralis)
( '&!) (a. sulci centralis)
( . 17).
( '&!) (a. sulci
postcentralis), ! &! ) (aa. parietales anterior et
posterior), !" ! #< # "
, ( . 17).
! #
" # . ! (a.
temporalis anterior) !"
. -! (a. temporalis media) &!
(a. temporalis posterior) !"
# . & ) (.
gyri angularis)
( . 17, 18).
. J
" !" B #
" # ! #< ( . 29).
8
3.1.2. '-'&
3.1.2 . &
& (a. vertebralis)
# (a. subclavia). +
: , < , .
!& ( (pars prevertebralis)
# "
< < < ,
16 , # " !$
( . 19).
L ( (pars cervicalis)
11-16 < ( . 19).
, 11
# ,
12 ! " . " "
"
( . 21, 22).
1 < (rami spinales)
" , ,
" , ! .
" 12 13 ! !
( ( (r. meningeus anterior),
! #< ,
! " , #
$ .
( (pars atlantica)
11
! ! ( . 19-22).
11 , ! # ,
! - ! , -
! . 4
20-30 .
9
H - ! (membrana atlanto-occipitalis
posterior) " ! #<
, ! ! ,
. H -
! # 2 .
" (6-20 ) " "
- ! ( . 20).
- " -
! B ! . &! ) 6-16
( . 20, 23). J ", $ ,
- < % !
" . - ) #
( . 23).
! !
&!HH ( H ( (r. meningeus posterior),
!" ! ! #<
( . 22).
! #
# ! #<
# ( . 21, 22).
( (pars intracranialis) !
, "# " .
– '& H H (a. basilaris). 4
, , ! #< 1,0-1,5 .
!" #
, " # " < .
# &!
& (a. spinalis posterior), #
- # ! !
< ( . 34).
! &)
$ ,
10
, ! !HH & H H (a.
spinalis anterior) ( . 22, 24, 33).
! () !
& (circulus arteriosus bulbaris), # (rr.
radils) ( . 22, 24, 33).
/! * &* (a. cerebelli inferior posterior)
"
( . 24). 4 " " 1,5-2
. ! , ,
" < IX X , ! , "
" " " # .
" " ,
HH * H , #
" , " <
" ( . 24). " ! # B #. ,
# , % ! ! "
, # - " " ",
# , , " .
9 " " #
, , " "
, < IX-X , IV "
&! IV * ! (r.
choroideus ventriculi quarti posterior).
B B "
, ! " <
.
3.1.2 '. & .
& (a. basilaris), !
, , #
. 9 B " " ,
" , ! , " 20-30
( . 24).
11
! * &* (a. cerebelli inferior anterior)
# ! . ! #<
" , ! $B # ( . 24).
9 $ < VI ,
" " < VII VIII . 4
! " ".
! # , !
" : - " , – " ( .
24). " " , " < VII VIII
, H ' (a. labyrinthi),
. ! !
. " " <
VII-VIII , " ", , "
< ", IV " . !
( IV * ! (r. choroideus ventriculi quarti anterior)
#
( . 24).
&* (a. cerebelli superior)
! " , " III
, ! " " ,
B , , #
" ( . 24). 9 "
, " ", ! ",
". " <
! " " ( . 24).
(aa. pontis) ! 20-30
, !$ .
! ) $ ,
'HA ! ,
( . 24).
3.1.2 . /! &
12
/! & (a. cerebri posterior) !
! . F
" !# , . H B
# " ( . 25). "
III , " ) B ". H
! " " #
( . 13) 1
3 : ,
. 4 1,5-2,5 .
! ( - 10-15
! % !
# ( . 25). ) " .
/!! () () (aa. centrals posteromedials)
3-4 ! ! % !
$ , ! <
" ( . 25). H# " !
(a. quadrigemina), ! "
( . 25). 5 #
&! ! ( (a. choroide posterior
medialis). #
# # , " # :
, - .
! " , $
, ! , $
< III " ( . 12, 25). 8B 0,4-0,8 . B
B " , , ) % ,
III " #
. 7 ""
! " .
( "
" # #
( # # ). M
, ! " , $
13
B " !# . 9 B
.
*) (rami pedunculars) -
" ( . 25).
/! ( (a. choroidea posterior lateralis)
" , " #
, " , ,
! " , "# #
. 7 ""
# .
( 12, 25).
- (a. thalamgeniculta)
# # ,
" # < ,
!" ( . 25).
() (a. hyppocampi)
: , ( . 12). "
) #
. ! !
#
! # , $ .
( (pars corticalis)
# # ,
! , )
( . 13, 15).
4 ( &) (a. occipitalis lateralis) B !
) (rr. temporals anteriors), ! () ) (rr. temporals
medials) &! ) (rr. temporals posteriores).
# !" !# #
, " !
.
! ( &) (a. occipitalis medialis)
$ : ! ( H ( & (r. corporis callosi
dorsalis), $ ; H ( (r.
14
parietalis), # ,
- ( );
-&) H ( (r. parieto-occipitalis), $
! $ ; C H ( (r. calcarinus),
$ ! !"$ #
! ; &) - H ( (r. occipito-temporalis), $
( . 13, 15). 26-28
! !$$ ; 29-31
!" # .
15
" B! (aa. intercostales posteriores); 5) (aa.
lumbales); 6) < - (. iliolumbalis); 7)
# (aa. sacrales laterales); 8)
(a. sacralis mediana) ( . 32, 33, 34).
1 # "
,
B ! .
B ! ! &! C)
(a. radiculars anterior et posterior) ( . 35). F
4-8 < , 1,0-2,0 , 18-22
< 0,2-0,5 . 4 ,
< " . 1 <
,
( . 35, 36).
# #
#, ! <
$ ! ". B " #
# ! , .
,
< ,
!" .
< )! # #<
. 4- ! <
# $. 9< <
, ! , $
Jh12 < . M ' (C C
! (a. radicularis magna, Adamkiewicz),
$ ( . 32, 33).
H " !" < <
$ , # # )
! ! #< "
!" .
9!# < $ (14-Jh2) # <
< , , " ! .
16
9!# $ (L1-S3) #, ! ,
! #< < ,
" " Th5 L5, $
Th12-L2 . 8 " Jh12
, $ ! $ <
Jh7, Jh8 Jh9 < . "
!# $ # ,
$ < D1-D2.
1 # <
Th3-Th 4 ", < , !",
! , B " ! . <
!" $
! ! < $ $,
" !" .
!" "
$*- (a. Desproges-Gotteroni) - # < -
, $ < L5 S1 ( . 33).
$ # %
.
Q (), (- (), (aa.
sulcocommissurals) #
$# ! , !
! , ,
, ! , #
! ( . 35, 36).
Q () (aa. centrales) # #
! , !" !#
( . 35, 36).
# , 'HA ,
# # , " ! "
, ! ! H (vasa corona), #
! $ ( .
35, 36).
17
3.3. ) &
) & (venae cerebri) #, ! ,
. ' # B (vv.
jugulares interna), (vv. brachiocephalicae),
(v. cava superior) . , ! #< #
) B " ,
# #
( . 46, 47).
" ! . + #
, $ $ , " !
, ! .
3.3.1. ) ) &
" & ) (v. cerebri superfacialis)
.
(- ! ( ( !
"$ ! $ .
- ' ! ( (
0,8 4,5 .
- '! ( ( B
! , ! ( . 37 ().
,
# # . '
# ! .
3 .
) ) & (vv. cerebri superiors)
6 10 ! # " , , "
< # B
" ( . 37). : 1) ! ') ) (vv. prefrontales),
B " ! ; 2)
') ) (vv. frontales), ! $ # ! ; 3)
) ) (vv. parietales), $
; 4) &) ) ) (vv. occipitales), #
.
18
, B ! ,
# . !
! , !,
( . 37, 38).
. 1 !
( , ! ), !$
# , #
.
1 ! 1,0 5,0 .
#< # < .
! & (v. cerebri media superfacialis)
! $ . B "
# , , ,
" ! .
$ - ,
) ! (v. anastomotic superior, Trolard)
# ! #
! ( . 37). , #
*HH H 4'' (v. anastomotica inferior, Labbe)
! ( . 37).
* ) ) & (vv. cerebri inferiores superfacials)
. 9 " ! #
! #< # # , – !#
. 1 !# -
.
3.3.2. ' ) &
' ) & (vv. cerebri profundae) ! # !
$ ! #< ( . 38-40).
(C & (v. magna cerebri, Galeni) "
" . 4 ! #<
2-30 , 3-10 . % #
! ",
( . 38, 39). " B
19
! ! – ,
$ # % ; B –
", ! - ! #< . )
! #< , # <
B ". 5 " #
.
! #< 3 : ,
" .
. " !# . H
# , !
" , , ".
'
&) ) (vv. internae cerebri)
( ) III " ! #<
) % ( . 39, 40).
$ .
) (vv. thalamicae) ) )C III * ! (vv. tecti
ventriculi tertii)
< III " ( . 39, 40).
) & ! (vv. septi pellucidi) #
, ,
!) , " ,
"" ( . 39, 40, 46).
(v. choroidea superior) #
# ! "
"" ( . 39, 40).
" .
, , " #
.
(v. thalamostriata s. v. terminalis)
. 9 ! "
) ! " , !
, " "" ,
20
( . 39, 40, 46). M ! &)
& (angulus venosus cerebri).
" # "" .
! &! -! )
) (vv. lenticulomedullaris anterior et posterior), ! )
! (vv. capitis nuclei caudati) ( . 39, 40).
- ' ) ' A
& (vv. medullares profunda), ) ) (vv. striatae
superiores), * ) & (vv. inferiores corporis callosi), )
! (vv. corporis nuclei caudati).
* ' .
9 " !
'& ( "& (v. basalis, Rosenthal) ( . 40, 41, 46). (#
% # ! #< , "
$. 8B ! ! & (v.
cerebri anterior), ' ! & (v. cerebri media profunda),
* ) ) (vv. thalamostriatae inferiors), )
' ( & ) (v. gyri olfactorii).
" !
! ! ( ) (v. communicans anterior).
# ! #< , !
!# , " ! (v.
anastomotica anterior), $ !# -
( . 40).
1 !# , #
, ! $ < 45
! #< .
# !# ) &),
!) ' .
# !# ** (v.
interpeduncularis). " " " ! " "
&! ! ( ) (v. communicans posterior),
! # &)
21
' (C & (circulus venosus cerebri), " <
# ( . 40-42). H )
B # !# , ! " .
" ! "
!# * ' * ! (v. inferior ventriculi
lateralis), # ! $ ,
$# * ) (v.
choroidea inferior), $ # , !
" ! " .
" ) !# # ( . 40, 41).
! # "
!# ( !& (v. mesencephalica
lateralis) ( . 40, 42, 43).
$ # !# ) ! C ,
) , , 7 # &, & ).
/! ' .
H ! #< #
# ! " , #
, ".
! ( !! ' * ! (v. medialis atrii
ventriculi lateralis) $ ,
# # ! " ( . 39, 40).
4 ( !! ' * ! (v. lateralis atrii
ventriculi lateralis) , #
# ! " #
! " ( . 39, 40).
! ( &) (v. occipitalis medialis) ! #
< ! . # #
! " ( . 39, 40).
$ ( & (v. dorsalis corporis callosi) !
, &! & (v.
posterior corporis callosi), .
9!$ ) ! #<
22
( . 43, 46). " ! #< ) "
" (v. vermis superior).
3.3.3. ) &
) & (vv. trunci encephali) ,
$ # .
# #
!! ( (v. anteromedialis) ! ( (v.
anterolateralis).
# !HH
-!& H (v. pontomesencephalica anterior) !HH
! & (v. medullaris anterior) ( . 42).
9 # -
" " (vv. interpedunculares) !# ( .
42).
# (v. spinalis anterior).
# "
! ( H -!& H (v. pontomesencephalica
anterolateralis) ! ( H ! & (v. medullaris
anterolateralis). -
$ !# ; ! - #
) (v. pontis superior transversalis),
, $ # . #
" " , ! #,
.
4 ( !& (v. mesencephalica lateralis),
$ # ! " ,
" !# + ( . 43, 45).
# &!
! ( ! & (v. medullaris posterior medialis),
$ " " ",
# (v. spinalis posterior).
23
! ( H &* (v. precentralis cerebelli)
" - $ (v. fissurae cerebellomesencephalica)
" ", , # # "
# ( . 43, 45). ! #<
.
&*-! & A (v. fissurae
cerebellomedullaris) " " ",
", IV " ( . 42, 43, 45).
" .
-&* A (v. fissurae pontocerebellaris) !
# " , , " # <
" ( . 42, 43).
(v. petrosa superior, Dandy) %
< V ! # ",
, , # ,
" $ ( . 42, 43).
# # "
# < ( . 42, 45).
* (v. petrosa inferior) ! # !
, " " ", , # IV " ,
" - $
" ( . 42, 43). < V "
" " ( . 42).
3.3.4. ) &*
) &* (vv. cerebelli) ! < # .
9 ! #< , ,
! "$ .
&* (v. vermis superior) ! #
$ "
! #< ( . 43, 46).
* &* (v. vermis inferior) #
" , " " ( . 43-45).
24
B ! " < "
, " .
) &* (vv. cerebelli superiors)
# " .
* ) &* (vv. cerebelli inferiores), ! $ #
" # < ",
( . 44)
25
' !< #
! &! C) ) (vv. radiculares anteriores et
posteriores).
-
< ( ! Th12) B ' (C C
! (v. radicularis magna, Adamkiewicz).
" !
" & &
(plexus venosus vertebralis internus),
. ' ) % *&) ) (vv.
intervertebrals), $ " ,
< ! # ( . 48). '
" #
" ! ,
. ' "
! " .
"
( . 48).
26
) () "
. ! # #
, ! # # - ,
# - . Q
# , #
- , ! -
# ( . 11).
" , , # ,
#
.
' () !"
( , ), " (,
) "$ ) ! $ (
.). M $
$ . !! ()
() (. centrals anteromedials), $
, ! () () (. centrals
anterolaterals)
$ . /!! () () (.
centrals posteromedials)
$ ( .
11, 15, 28).
' ), $ # ,
"$ ! $ ! $ " .
"
) " ! ( ,
, ).
- # # !
$ ! , , $ #, !
, ! , .
3.5.1. : !
!
27
Q !" . &
, # , # !
( .
# # ()
! () . J
!" " , $ "
$, " ) :
# . Q &!
! ( (# ).
) !
) # ,
! $ # " , 1-3 ,
! $ # ! #
$ H . #
14-15 !HH -
! H . 9 "
2-4 $
!# .
' &!HH -
! H H .
' # #
$ H .
3.5.2. ; '& !
'& !
7 ! ( ! < ) !"
- ! () ()
, - !! ()
() ! .
( #< # ! #
# , $ "
$. M !
, ! ,
28
. 1 " #
, # - .
) '& !
9 ! $
.
! () ) ! 10-15
! # ! < # ,
H .
() ) % #
, " , !HH &!HH
-! ) ).
* ) ! " ! < ,
$ '& ( H
.
! ) "
.
/! ), $ # ,
! " '& ( ).
3.5.3. %!
!" $ () )
. 9 ,
, $ ! #< #
. R # #
# ,
- " .
" "
' H !HH & H . 9
-
! ) ).
3.5.4.
, !"$ ,
# , !
29
. J # " # :
*HH, &!HH HH.
" ! * -
# # . M # ( ) B
# " , " "
# . /!! () ()
( )
$ "
, " " . -
(a. thalamogeniculata)
# !" #
# .
&! ! (
&! ( ) , !"
# .
)
, $ # .
)
! B #
( )
.
! () ) %
# ( III " ),
# .
) % #
.
, ! ,
# # , #
, " . 8 " #
.
/! ) ,
! # ( )
! " !# .
30
3.5.5.
!" $
# # ! #< .
" #
: !HH, !HH &!HH.
! ,
, .
! "
# .
&!HH
# .
!
. " ) 2-3 .
1 !"
, - # .
9 " $
'& ( H : " " , ! ,
# , " .
3.5.6. = # &
M % ! &! & :
# , #
.
9 ) % B 2 , $ ' (C H
& H .
3.5.7.
& !" ,
# ,
# .
9 &! & $
() : , , $
# ! ( . 12). " #
,
31
! ! ,
.
9 # # ( (
, "
. 5 #
.
# ! (
( # .
, ! !
. ! B
", ) " #
$ .
)
" $ " #
. !)
. *
. ,
" - !# .
3.5.8. # &
# # % : * # &
(a. hypophysialis inferior), !" %
( % ), # & (a. hypophysialis superior),
$ % .
" % , # # - %
$ ,
% ( . 9, 10).
% ! #
" ,
% .
% ! % " ! ,
! # .
32
% $ ! , &!
* *A ) ), $ ,
% .
3.5.9.
)
" !" .
# # ! ( (
). # ()
! () .
#, ! ,
() !! ()
# . "
.
H " #
&! ! ( , # # –
! .
!
! &! & .
) )
9 " #
) ! . '
" # -! )
. ' "
$
! , #
, – !# .
3.5.10. &
, !"
! & ! ! ( .
# & .
H # !" ! ( (H
& .
33
) & .
* () , -
! ( H & ' (C H &.
" # ) & ! .
H " # ) & ' (C H
& &! ) & .
3.5.11. ;
! #
< III " . 9
# ) % .
-! - #
- ! " "
" , .
/! ! B "
" " , "
, . 9
"
$ IV .
, !
#.
# '& ( )
! ( H &*.
3.5.12. ; A
# $ # !
&! ! ( . # #
$ &! & , &! ! (
&* .
34
$ **) ),
( H !& H !# .
3.5.14. % &
' # # # !"
& .
H # , " #
) &! ! () , ! $
# #, !# "
.
! & , ! ! ( ,
, !# .
H # , # !" #
&! ! ( . 9#
) $
# . H # "
# !
. # B #
- . #
# ! ! & ,
- ! &! &) .
, < !
&! & .
# # , ,
# , # '& ( H
. # # ) !!
' * !, < ! – ! ( H &) H
.
3.5.15. &
& )
!" $
# .
& (a. ophtalmica) #
. Q
35
. !
! # # #
( . 49, 50).
!
( (a. centralis retinae) !$
! &! ! ( (a. ciliaris posterior
medialis longa).
Q ( #
10-15 ! ,
# , . !
# , $
.
1$ # ! &!
( (a. ciliaris posterior lateralis longa),
# # ! . 4
" !
! % ! #<
# " ( . 49, 50).
! #
# ! # - & (a. lacrimalis),
# # < ",
. 1
& (H (r. orbitalis) # , !
- # .
() (aa. palpebrales laterales) &!
KH () (aa. conjunctivales posteriores) ( . 50).
9 # &!
) (aa. ciliares posteriores breves). 9 !
# 3-5 !
! # , # ! !
, " .
4 ! )C) (aa.
musculares) # , !
36
( <, $ , <)
* ( # , # , "
" <) ( . 49). 9 < , "$
< ! , ! ) (aa.
ciliares anteriores) * , !
KH () (aa. conjunctivales anteriores) ( . 50).
"# # ,
! & H H (a. supraorbitalis), ! # <,
$ , < "
! ,
. "
* ( . 49, 50).
F " < &!
C (a. ethmoidalis posterior)
< ! .
! C (a. ethmoidalis anterior)
#% , !HH
( H H (a. meningea anterior), <
( .
49, 50).
! () (aa. palpebrales mediales)
! , !
< # . 9
# , ! # . 9
# &! KH () (aa.
conjunctivales posteriores).
& !' (a.
supratrochlearis), !
# !. 9
" . !
! ( (a. dorsalis nasi), $
– # ( . 50).
) & )
37
"
" .
9 &
(v. ophtalmica superior) ( . 50). 9 % #
! , , )
! ' (v. nasofrontalis), "
. $
< #
$ $ . 9
C) ) (vv.
ethmoidale), )C) ) (vv. musculares), ) ) (vv. ciliares),
&) (vv. vorticosae) - ! ,
& (v. lacrimalis), ( (v. centralis retinae).
* & ! " #
& C )C) . 9 "
# " < $ . "
! :
, ! !$ , "
$# ! . "
! ) ), )C) ), *HH
&) . " " !
# , $ #
# .
38
" . 1. () ( & ) ' (C &
( ! )
1 – ; 2 – (! ); 3 –
; 4 – ; 5 – ! ; 6 –
$ ; 7 – " " ; 8 –
; 9 - $ , !"$
! ; 10 – " " ; 11 –
; 12- ; 13 – * ; 14 –
", ; 15 – "
! ; 16 – ; 17 – # ; 18 –
; 19 – # ; 20 –
; 21 – # .
" . 2. () ' (C &
1 – ! ; 2 – # ; 3 – ;
4 – # ; 5 – ; 6 –
; 7 - ; 8 – # ; 9
– # ; 10 – ; 11 – !#
% ; 12 – $ .
" . 3. ) ( ' (C &
" . 4. "& * ' # 'A
C H IV C & ( , )C
* &)
" . 5.
1 – ; 2 – < - ( ) ; 3 –
; 4 – !$ ; 5 – $ ; 6 –
! % ; 7 – " . 7
: 8 – < #; 9 – #; 10 – $ #; 11 –
#; 12 – ! #
" . 6. !
( ( # )
1 – ; 2 – ! ; 3 –
! < ! < < ( ); 4 – - - <;
5 – !"$ ; 6 - ; 7 -
* < < ( < ); 8 -
" $ ; 9 - < ; 10 -
* #; 11 – " "; 12 –
* - < * ; 13 – ! -
! - * <; 14 – ! < ! < <; 15 –
- * < (# V ); 16 – #
" ( VII ), ; 17 – "# <
; 18 - < " < * <.