3η άσκηση

Μικροβιολογική διάγνωση λοιμώξεων

βιολογικών υγρών

Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς
Βιοπαθολόγος, Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή Αθηνών
ipapapar@med.uoa.gr
 1o περιστατικό

 Έφηβος 14 ετών διακομίζεται στα εξωτερικά ιατρεία με

πυρετό έως 39ο C από 12ώρου, ζάλη, πτώση επιπέδου
συνείδησης
 Φυσική εξέταση: Αιμορραγικό εξάνθημα στα άκρα, δυσκαμψία
αυχένα, εστιακά νευρολογικά σημεία.
 Κλινικό δείγμα για εξέταση: ΕΝΥ, αίμα
 Gram χρώση ΕΝΥ (15 min): Gram(-) καφεοειδείς διπλόκοκκοι
 Αποτέλεσμα κ/ας ΕΝΥ και αίματος (48h): Neisseria
meningitidis
 Neisseria meningitidis
Gram χρώση και καλλιέργεια

 Gram (-) καφεοειδής διπλόκοκκοκος

 Διάταξη σε ζεύγη
 Neisseria meningitidis
Κλινική εικόνα εξανθήματος
 Στάδια διαγνωστικής στην
Κλινική Μικροβιολογία

 Πιθανή λοίμωξη → Λήψη κλινικού υλικού

 Άμεση αναζήτηση του μικροοργανισμού με μικροσκόπηση νωπών

ή κεχρωσμένων παρασκευασμάτων

 Αναζήτηση του μικροοργανισμού με καλλιέργεια του δείγματος →

Απομόνωση, ταυτοποίηση και έλεγχος ευαισθησίας

 Αναζήτηση αντιγόνου του μικροοργανισμού ή αντισώματος κατά

του μικροοργανισμού → Ανοσολογικός (ορολογικός) έλεγχος

 Αναζήτηση γενετικού υλικού του μικροοργανισμού → Τεχνικές

μοριακής μικροβιολογίας
 2o περιστατικό

 Νέος άνδρας 35 ετών με Σύνδρομο Επίκτητης

Ανοσοναεπάρκειας (HIV) διακομίζεται στα εξωτερικά ιατρεία
με ήπιο πυρετό έως 38ο C από 3ημέρου, ζάλη, εμέτους,
αδυναμία συγκέντρωσης, πτώση επιπέδου συνείδησης
 Φυσική εξέταση: Δυσκαμψία αυχένα, εστιακά νευρολογικά
σημεία.
 Κλινικό δείγμα για εξέταση: ΕΝΥ, αίμα
 Χρώση με Σινική Μελάνη στο ΕΝΥ (15 min): Θετική (+)
 Αποτέλεσμα κ/ας ΕΝΥ και αίματος (48h): Cryptococcus spp.
Cryptococcus neoformans
Χρώση σινικής μελάνης
Cryptococcus neoformans
Χρώση σινικής μελάνης
 Cryptococcus neoformans
Πνευμονικός ιστός, Gram χρώση
Cryptococcus neoformans
Sabouraud dextrose άγαρ
 Cryptococcus neoformans, Candida albicans
Bird seed άγαρ

C. neoformans

C. albicans
 Λοιμώξεις ΚΝΣ

 Μηνιγγίτιδα
 Εγκεφαλίτιδα
 Παραμηνιγγικές λοιμώξεις (εγκεφαλικό απόστημα,
επισκληρίδιο απόστημα, υποσκληρίδιο εμπύημα)
 Είδη μηνιγγίτιδας

 Σηπτική μηνιγγίτιδα (οξεία ή χρόνια)

Οξεία: Μηνιγγιτιδόκοκκος, πνευμονιόκοκκος, αιμόφιλος
Νεογνά: S. agalactiae, E. coli, Listeria
Χρόνια: M. tuberculosis
 Μηνιγγοεγκεφαλίτιδα
Ερπητοιοί
 Άσηπτη (ιογενής) μηνιγγίτιδα (αρνητικές κ/ες)
Εντεροιοί, ερπητοιοί, ιλαρά, CMV
 Παρασιτική μηνιγγίτιδα
Αμοιβάδες, Naegleria, Toxoplasma
 Εργαστηριακή διάγνωση

 Δείγμα: ΕΝΥ
 Λήψη: ΟΝΠ (Θέση Ο3-Ο4 ή Ο4-Ο5)
 Κατά το δυνατόν μεγαλύτερος όγκος ΕΝΥ για
διαχωρισμό για διάφορες εξετάσεις.

 Γενική εξέταση ΕΝΥ (Όψη, χρώμα, χροιά, μέτρηση

κυττάρων, τύπος κυττάρων, μέτρηση βιοχημικών
παραμέτρων – γλυκόζη, λεύκωμα, LDH, Na, K)
 Κ/α ΕΝΥ
 Ορολογική διάγνωση ΕΝΥ
 ΕΝΥ (ΟΝΠ)
Αντισηψία σημείου παρακέντησης (Ο3-Ο4, Ο4-Ο5, Ο5-Ι1) με
BETADINE και αιθυλική αλκοόλη.
Συλλογή ως εξής:
1,5 ml για γενική εξέταση.
1,0 ml για βιοχημική εξέταση.
1,0 ml για κ/α για κοινά βακτήρια, τουλάχιστον 2,0 ml για Mucobacterium.
Ταχύτατη μεταφορά στο εργαστήριο.
 Χαρακτηριστικά ΕΝΥ

 Ολικός όγκος 90-150 ml

 Άχρωμο, διαυγές
 Ειδικό βάρος 1006 – 1008
 Κύτταρα 0-5/mm3 (λεμφοκύτταρα και μονοπύρανα)
 Πρωτεΐνη 15-45 mg/dl
 Γλυκόζη 50-80 mg/dl
 Γλυκόζη ΕΝΥ / γλυκόζη αίματος: 0,6
 Στείρο μικροβίων
 Αιματεγκεφαλικός φραγμός

 Σύστημα “κλειστών συμβολών”

των ενδοθηλιακών κυττάρων
των τριχοειδών του εγκεφάλου
και των κυττάρων του
χοριοειδούς πλέγματος
 Παρεμποδίζει την ελεύθερη
διακίνηση φλεγμονωδών
κυττάρων, μικροβίων και
μακρομορίων στον υπαραχνοειδή
χώρο
 Όταν φλεγμαίνει, γίνεται πιο
εύκολη η δίοδος
 Άλλα βιολογικά υγρά

 Περικαρδιακό
 Περιτοναϊκό - ασκητικό
 Πλευριτικό
 Αρθρικό

 Διαχείριση όπως και το ΕΝΥ

Ευχαριστώ για
την προσοχή σας