lkfo=hckbZ Qqys iq.

ks fo|kihB
¼iwohZps iq.ks fo|kihB½
fo|kFkhZ fodkl eaMG
lanHkZ Ø-fofoea@2023&24@097 fnukad% 24@01@2024
izfr]
ek- izkpk;Z@ek- lapkyd@ek- foHkkxizeq[k]
lkfo=hckbZ Qqys iq.ks fo|kihBk’kh layfXur loZ egkfo|ky;s o ekU;rkizkIr ifjlaLFkk]
lkfo=hckbZ Qqys iq.ks fo|kihBkrhy loZ inoh o inO;qÙkj foHkkx-
fo"k; % fnukad 25 tkusokjh jksth jk"Vªh; ernkj fnu lktjk dj.ksckcr-
lanHkZ % 1- egkjk"Vª 'kklu mPp o ra= f'k{k.k foHkkxkps ladh.kZ 2024@iz-Ø-19@fo-f'k-5]
fnukad 23 tkusokjh] 2024 ps i=-
2- 'kklu ifji=d Ø- ladh.kZ 2021@iz-Ø-153@fo-f'k 3] fnukad 22@12@2021
egksn;@egksn;k]
mijksDr lanHkhZ; fo"k;kl vuql:u vki.kkl dGfo.;kr ;srs dh] egkjk"Vª 'kklu mPp o ra=
f'k{k.k foHkkx ;kauh fnukad 25 tkusokjh jksth jk"Vªh; ernkj fnu njo"khZ vfuok;Zi.kss lktjk dj.;kckcr
funsZf'kr dsys vkgs-
;kckcrps i= o ifji=d vkiY;k ekfgrh o mfpr dk;ZokghlkBh lkscr tksMys vkgs- 'kklukus
funsZf'kr dsY;kuqlkj fnukad 25 tkusokjh jk"Vªh; ernkj fnu njo"khZ vfuok;Zi.ks lktjk dj.;kr ;kok-
1- egkfo|ky;@ifjlaLFkkae/;s LFkkiu dsysY;k fuoM.kwd lk{kjrk eaMG ;k O;klihBkarxZr lnj
fno'kh fo|kF;kZalkBh erkf/kdkj] yksd'kkgh] ;kfo"k;klaca/kh fofo/k Li/kkZ ?ks.;kr ;kO;kr%
fuca/k] oDr`Ro] jkaxksGh] fp=dyk] fHkfÙki=d ¼iksLVj½] jhy ¼,d fefuVkaps fOgfMvks½] ehe]
xk.ks] foMacu dkO;] ?kks"kokD; b- Li/kkZ vk;kstu ¼fnukad 22 fMlsacj] 2021 P;k 'kklu
ifji=dkP;k ifjf'k"V 1 e/;s ;klaca/khP;k loZlekos'kd Li/kkZP;k fo"k;kaph ;knh tksMysyh vkgs-½
2- erkf/kdkj] yksd'kkgh ;klaca/kh ifjlaokn] O;k[;ku ;kaps vk;kstu djkos-
3- fo|kF;kZalkscr yksd'kkghoj fu"Bk Bso.;klaca/kh 'kiFk ?ks.;kpk dk;ZØe ?ks.;kr ;kok-
¼fn- 22 fMlsacj] 2021 P;k 'kklu ifji=dkP;k ifjf'k"V 2 e/;s 'kiFkspk uequk ns.;kr vkyk vkgs-½
mijksfYyf[kr fofo/k dk;ZØe@miØekaf'kok; egkfo|ky;@ifjlaLFkkauk brjgh i}rhus jk"Vªh; ernkj
fnu lktjk djrk ;sbZy- fn- 22 fMlsacj] 2021 P;k 'kklu ifji=dkP;k ifjf'k"V 1 e/;s uewn dsysY;k
Li/kkZO;frfjDr brjgh ukfoU;iw.kZ dk;ZØekaps vk;kstu d:u 25 tkusokjh gk fnol ^jk"Vªh; ernkj fnu*
Eg.kwu njo"khZ lktjk dj.;kr ;kok] vls 'kklukus funsZf'kr dsys vkgs-
'kklu funsZ'kkuqlkj vkiY;k egkfo|ky;kr@ekU;rkizkIr ifjlaLFkk@foHkkxkae/;s fnukad 25 tkusokjh
jksth fofo/k Li/kkZ@dk;ZØe@miØekaps vk;kstu d:u jk"Vªh; ernkj fnu njo"khZ vfuok;Zi.kss lktjk
dj.;kckcr lacaf/krkauk lwfpr d:u ;ksX; rh dk;Zokgh djkoh- ;kLro vkiY;k egkfo|ky;@ifjlaLFkspk
gk miØe fo|kFkhZ] fuoM.kwd lk{kjrk eaMG] fo|kFkhZ dY;k.k vf/kdkjh rlsp vkiys egkfo|ky;@
ifjlaLFksrhy moZfjr ‘kS{kf.kd rFkk lg’kS{kf.kd foHkkx] f'k{kd&f’k{kdsrj deZpkjh ;kaP;k lkewfgd
lgHkkxkrwu ;’kLoh djkok- dGkos] gh fouarh-
lkscr % ojhyizek.ks-

¼MkW- vfHkthr dqyd.khZ½

lapkyd] ¼vfrfjDr dk;ZHkkj½
fo|kFkhZ fodkl eaMG
 अकृषी विद्यापीठे ि त्याच्याशी संलग्न महाविद्यालयांमध्ये,
अविमत विद्यापीठे , स्ियंअर्थसहाय्ययत विद्यापीठे ि तत्सम
शैक्षविक संस्र्ांमध्ये वि. 25 जानेिारी रोजी राष्ट्रीय
मतिार विन राबविण्याबाबत.

महाराष्ट्र शासन
उच्च ि तंत्र वशक्षि वििाग
शासन पवरपत्रक क्र. संकीिथ-2021/प्र.क्र. 153/विवश-3,
मािाम कामा रोड, हु तात्मा राजगुरू चौक,
मंत्रालय, मुंबई - 400 032
वि. 22 वडसेंबर, 2021.

िाचा : 1) उच्च ि तंत्रवशक्षि वििागाचे पवरपत्रक क्रमांक : संकीिथ-2021/प्र.क्र.153/विवश-3,

वि.23 जुलै, 2021.
2) प्रधान सवचि तर्ा मुख्य वनिडिूक अवधकारी यांचे अधथशासकीय पत्र क्रमांक: संकीिथ-
2021/प्र.क्र.800/21/33, विनांक 20 वडसेंबर, 2021.

पवरपत्रक

वि.25 जानेिारी, 1950 रोजी िारत वनिडिूक आयोगाची स्र्ापना झाली. िारत वनिडिूक
आयोगाचा हा स्र्ापना वििस 2011 पासून संपि
ू थ िे शिरात ‘राष्ट्रीय मतिार विन’ म्हिून साजरा केला
जातो. राष्ट्रीय मतिार विन साजरा करण्याचा मुख्य उद्देश हा मतिारांना, विशेषतः निमतिारांना
मतिार यािीत नाि नोंििीसाठी प्रोत्साहन िेिे, सुलिरीत्या त्यांची नाि नोंििी करून घेिे, हा आहे.
िे शातील मतिारांना समर्पपत केलेल्या या वििसाचा उपयोग मतिारांचा वनिडिूक प्रवक्रयेतील
सहिाग िाढािा म्हिून त्यांना जागरूक करण्यासाठी केला जातो. राष्ट्रीय मतिार विनाच्या
कायथक्रमात निमतिारांचा सत्कार करून त्यांना मतिार ओळखपत्र विले जाते.

2. या पार्श्थिम
ू ीिर सुजाि आवि जबाबिार नागवरक घडविण्यासाठी महाराष्ट्रातील सिथ अकृषी
विद्यापीठे आवि संलग्न महाविद्यालयांमध्ये वि. 25 जानेिारी रोजी राष्ट्रीय मतिार विन िरिषी
अवनिायथपिे साजरा करण्यात यािा. सिर वििशी पुढीलप्रमािे कायथक्रमाचे आयोजन करण्यात यािे :

१. शासनाच्या समक्रमांकाच्या वि. 23/07/2021 च्या पवरपत्रकान्िये, सिथ अकृवष विद्यापीठे ि

त्याच्याशी संलग्न महाविद्यालयांमध्ये, अविमत विद्यापीठे , स्ियंअर्थसहाय्ययत विद्यापीठे ि
तत्सम शैक्षविक संस्र्ांमध्ये वनिडिूक साक्षरता मंडळ स्र्ापन करण्याच्या सूचना यापूिी
िे ण्यात आल्या आहेत. महाविद्यालयांमध्ये स्र्ापन केलेल्या वनिडिूक साक्षरता मंडळ या
व्यासपीठांतगथत सिर वििशी विद्यार्थ्यांसाठी मतावधकार, लोकशाही या विषयासंबध
ं ी विविध
स्पधा घेण्यात याव्यात : वनबंध, िक्तृत्ि, रांगोळी, वचत्रकला, विविपत्रक (पोस्टर), रील (एक
वमवनटांचे य्व्हवडओ), मीम, गािे, विडं बन काव्य, घोषिाक्य इ. स्पधा. (मतावधकार, लोकशाही
या संबध
ं ीच्या सिथसमािेशक स्पधांच्या विषयांची यािी सोबत जोडलेल्या पवरवशष्ट्ट 1 मध्ये
िे ण्यात आली आहे.)
२. मतावधकार, लोकशाही यासंबध
ं ी पवरसंिाि, व्याख्यान यांचे आयोजन करािे.
३. विद्यार्थ्यांसोबत लोकशाहीिर वनष्ट्ठा ठे िण्यासंबध
ं ी शपर् घेण्याचा कायथक्रम घेण्यात यािा.
(मराठी, हहिी आवि इंग्रजी िाषांतील शपर्ेचा नमुना सोबत जोडलेल्या पवरवशष्ट्ट 2 मध्ये
िे ण्यात आलेला आहे.)
शासन पवरपत्रक क्रमांकः संकीिथ-2021/प्र.क्र. 153/विवश-3

3. उपरोविवखत उपक्रमांवशिाय महाविद्यालयांना इतरही पद्धतीने राष्ट्रीय मतिार विन साजरा

करता येईल. पवरवशष्ट्ट 1 मध्ये नमूि केलेल्या स्पधांव्यवतवरक्त इतरही नाविन्यपूिथ कायथक्रमांचे
आयोजन करुन 25 जानेिारी हा वििस “राष्ट्रीय मतिार विन” म्हिून िरिषी साजरा करण्यात यािा.
तसेच, सिर कायथक्रम साजरा करताना कोविड-19 संबध
ं ी शासनाच्या वनयमांचे पालन करण्यात यािे.

4. सिर शासन पवरपत्रक महाराष्ट्र शासनाच्या www.maharashtra.gov.in या संकेतस्र्ळािर

उपलब्ध करुन िे ण्यात आले असून त्यांचा संकेतांक क्रमांक 202112221629030108 असा आहे . हे
पवरपत्रक वडजीटल स्िाक्षरीने साक्षांवकत करुन काढण्यात येत आहे .

महाराष्ट्राचे राज्यपाल यांच्या आिे शानुसार ि नािाने,

Digitally signed by AJIT MADHUKARRAO BAWISKAR

AJIT MADHUKARRAO DN: c=IN, o=Government Of Maharashtra, ou=HIGHER AND TECHNICAL

DEPARTMENT, postalCode=400032, st=Maharashtra,
2.5.4.20=880d8eb755bcb4455fa360baaa8797820b6265d75275a72f9fa319

BAWISKAR
77bfeff4c9,
serialNumber=99eb928028df71ebdfcd2898e209d499192ad3899261fead4
2f7d38a3141ab69, cn=AJIT MADHUKARRAO BAWISKAR
Date: 2021.12.22 16:30:05 +05'30'

( अवजत म. बाविस्कर )
उप सवचि
उच्च ि तंत्र वशक्षि वििाग
प्रत -
1. मा. राज्यपाल यांचे खाजगी सवचि.
2. मा. प्रधान सवचि तर्ा मुख्य वनिडिूक अवधकारी मंत्रालय, मुंबई.
3. कुलगुरू, सिथ अकृवष विद्यापीठे , अविमत विद्यापीठे , स्ियंअर्थसहाय्ययत विद्यापीठे .
4. संचालक, उच्च वशक्षि संचालनालय, पुिे.
5. संचालक, तंत्र वशक्षि संचालनालय, मुंबई.
6. कुलसवचि, सिथ अकृवष विद्यापीठे , अविमत विद्यापीठे , स्ियंअर्थसहाय्ययत विद्यापीठे .
7. मा. मंत्री (उच्च ि तंत्र वशक्षि) यांचे खाजगी सवचि.
8. मा. राज्यमंत्री (उच्च ि तंत्र वशक्षि) यांचे खाजगी सवचि.
9. वजल्हा वनिडिूक अवधकारी, सिथ वजल्हे.
10. वनिड नस्ती.

पृष्ट्ठ 5 पैकी 2
शासन पवरपत्रक क्रमांकः संकीिथ-2021/प्र.क्र. 153/विवश-3

परिरिष्ट 1

विविध स्पधांसाठी विषयाांची यादी पुढे दे ण्यात आली आहे . महाविद्यालयाांना याव्यवतविक्त
इतिही स्पधा मतावधकाि, लोकशाही याांसांबांधी विषय दे ऊन घे ता येतील. याांतील काही स्पधा िाष्ट्रीय
मतदाि वदनाच्या आधी घे ऊन सदि वदिशी विद्यार्थ्यांना बविसे दे ण्यात यािीत. तसेच, िाांगोळी,
विविपत्रक या स्पधांचे आयोजन सदि वदिशीही किता येईल, जेणेकरून िाताििणवनर्ममती होईल. या
काळात महाविद्यालये ऑनलाइन सुरू असतील ति आिासी व्यासपीठािरून शक्य होतील, अशा
स्पधा घे ण्यात याव्यात.

अ. रिबं ध
1. मी मतावधकाि बजािणाि कािण...
2. मतावधकािाची सक्ती किािी का?
3. सोहळा लोकशाहीचा, जागि मतावधकािाचा
4. हक्क िांवचताांचे, मागग मतावधकािाचा
5. मी नव्या युगाचा/युगाची मतदाि
6. शहिी मतदािाांची अनास्था - कािणे आवण उपाय
7. मी माझां मत विकणाि नाही!
8. एका बोटाििच्या शाईची ककमत?
आ. मीम
1. वनिडणुकीच्या वदिशी वििायला जाणािे लोक
2. सगळी व्यिस्था भ्रष्ट्ट आहे असे समजून मतावधकाि न बजािणािे लोक
3. मतदाि नोंदणी न किणािे लोक
4. अठिाव्या िषाची जबाबदािी - मतदाि नोंदणी
5. माझ्या महाविद्यालयातील 18 िषे पूणग केलेल्या युिाांनी मतदाि नोंदणी किािी म्हणून...
इ.लघुपट
1. गोष्ट्ट लोकशाहीची
2. मतावधकाि हा माझा कायदे शीि अवधकाि
3. सािगवत्रक प्रौढ मतावधकािाचे महत्त्ि
4. अपांगाांच्या मतावधकािाचे महत्त्ि आवण आिाहन
5. तृतीय पांथीयाांच्या मतावधकािाचे महत्त्ि आवण आिाहन
ई. वक्तृत्व
1. आपल्या दे शात लोकशाही रुजली आहे का?
2. …म्हणून मी मतावधकाि बजाितो / बजािते!
3. लोकशाही आवण तरुण मतदाि
4. व्यिस्था बदलाचा िाजमागग : मतावधकाि
5. मतावधकािाची सक्ती किािी का?
6. सिम लोकशाहीची पवहली पायिी - मतदाि नोंदणी

पृष्ट्ठ 5 पैकी 3
शासन पवरपत्रक क्रमांकः संकीिथ-2021/प्र.क्र. 153/विवश-3

उ. रित्रकला
1. 18 िषे पूणग झालेल्याांना मतदाि नोंदणी किण्याचे आिाहन
2. स्त्स्त्रयाांना मतदाि नोंदणीचे आिाहन
3. अपांगाांच्या मतावधकािाचे महत्त्ि आवण आिाहन
4. तृतीय पांथीयाांच्या मतावधकािाचे महत्त्ि आवण आिाहन

ऊ. घोषवाक्य
1. सिोत्कृ ष्ट्ट शासनपद्धती - लोकशाही
2. 18 िषे पूणग झालेल्याांना मतदाि नोंदणीचे आिाहन
3. मतावधकािाचे महत्त्ि
ए. गाणे
1. लोकशाही शासनपद्धतीचे िायदे
2. 18 िषे पूणग झालेल्याांना मतदाि नोंदणीचे आिाहन
3. सिम लोकशाहीसाठी मतावधकािाचे महत्त्ि

पृष्ट्ठ 5 पैकी 4
शासन पवरपत्रक क्रमांकः संकीिथ-2021/प्र.क्र. 153/विवश-3

परिरिष्ट 2
िाष्रीय मतदाि रदवस
मतदािांसाठी प्ररतज्ञा

मिाठी
“आम्ही, भाितािे िागरिक, लोकिाहीवि रिष्ठा ठे वि ू , याद्वािे , प्ररतज्ञा कितो की,
आपल्या दे िाच्या लोकिाही पिपिांिे जति करु आरण मुक्त रि:पक्षपाती व िांततापूणण
वाताविणातील रिवडणूकांिे पारवत्र्य िाखू व प्रत्ये क रिवडणूकीत रिभणयपणे तसेि धमण,
वंि, जात, समाज, भाषा यांच्या रविािांच्या प्रभावाखाली ि ये ता ंकवा कोणत्याही
प्रलोभिास बळी ि पडता मतदाि करु.”
*****************

ंहदी
“हम, भाित के िागरिक, लोकतंत्र मे . अपिी पूणण आस्था िखते हु ए यह िपथ लेते हैं
की हम अपिे दे ि की लोकतांरत्रक पिम्पिाओंकी मयादा को बिाए िखें गे तथा स्वतंत्र,
रिष्पक्ष एवं िांरतपूणण रिवािि की गरिमा को अक्षु्ण िखते हु ए, रिभभीकक होकि, धमण , वगण,
जारत, समुदाय, भाषा अथवा अन्य रकसी भी प्रलोभि से प्रभारवत हु ए रबिा सभी रिवाििो
में अपिे मतारधकाि का प्रयोग किें गे.”
*******************

English
“We, the citizens of India, having abiding faith in democracy, hereby pledge
to uphold the democratic traditions of our country and the dignity of free, fair and
peaceful elections, and to vote in every election fearlessly and without being
influenced by considerations of religion, race, caste, language or any inducement.”
**************

पृष्ट्ठ 5 पैकी 5