2. Tworzenie wypowiedzi Jak napisaé rozprawke? za HH Prreczytaj uwaénie temat rozprawki, Podkres! za gacnienie, ktére bedziesz rozwazat w swoim wypra: cowani. Bi Sformutujteze lub hipoteze, w kt6re) wyrazisz swoje stanowisko wobec problemu wskazanego w temacie. i Zgromads tratne | rzeczowe argumenty, ktérymi po: ‘wierdzisz prayiete stanowisko. 1 Poszuikaj odpowiednich prayktad6w zliteratury, kto- re praywolasz w swoje) pracy dla uzasadnienia poda- rych argumentow. i Zaplanuj wypracowanie ~ praygotuj (w brudnopisie) szczegétowy plan rozprawki:zapisz teze, wypunktu w postaci krétkich hase! wszystkie argumenty wraz _zpraykladami ilogicznie je uporzadkuj, zanotuj wnio: ski koficowe. Praydatne stownictwo | > wprowadzanie tezy we wstepie + Unazam, 22.1: Sadze, 2 Napisz rozprawke wedtug planu. Pamigiajo sioso: waniu akapitéw. Unikal zawitych zdaf, Uzywa) stow i sformulowan, ktére wiada poszezegélne wypowie- deena HI Pamietaj o korekcie — po napisaniu rozorawki orze- czyta) ja jeszcze raz. Sprawdé podane w wyprecowa- niu nazwiska autoréw, tytuty utworéw, imiona boha- terdw, mydarzenia. Wyszukaj powt6rzenia i zastap je synonimami. Dostaw brakulace przecink! | popraw inne zauvrazone bledy. wstep = 1 akapit rozwinigcie = min. 2 akapity | zakoviczenie = 1 akapit W rozwinigciu 1 akapit to 1 argument + przyktad Mysle, 28 + Jester przekonany/przekonana, Ze. + Moi zdaniem..; Wedtug mnie, + Moge zatern pray, 22 Moge zatozyé, 2. + Zaadzam sie 2 twierdzeniem, 2. > wprowadzanie hipotezy we wstepie + Zastanawiam sie, zy. + Wydaje mi si, £..; Preypuszczam, ze + Nie jestem pewien/oewna, czy + Byé mote nalezy previa, 7. > zapowied dalsze} czesci pracy + Swiadeza 0 tym licene prayltady zliteratury.. + Przekonuja o tym przyktady z utworéw lterackich + Posiaram sie fo udowodhi, odwotujac sie do przyMadéw literackich. > porzadkowanie argumentacj wrozwinigciu + Stuszno$é mojejfezy potwierdza argumentirzyktad. + Pierwszym argumente na slusznasé pastawiane) przez mnie tery jest. * Kolejnym potwierdzeniem bedzie postawa/zachonanie bohatera + Argumentem praemawiajacym za stusznosoia przyjeta)tezy jest twierdzenie, Ze. + Kolejne potwierdzenie odnajdujemy w utworze.. * Po pierwsze..; Po crugie. Po trzecie. + Zjednej strony.; Z rugie) strony, + Zaczne od..; Nasteonie przeide 0o..;Z Kole > podsumowanie rozwazani wakoficzeniu * Podsumowujac moje rozwazania, pragne stwierdzi, ze + Przedstawione przeze mnie argumenty potwierdzaja, ze. + dak wynika z praywotenych przeze mnie przykladéw., + dak sade, udato mi sie udowodnid, ze. + Zmoich rozwazah wynika, + Reasumujac, > wprowadzanie cytatow + Zgadzam sig z.., Ktry tnierdz, Ze. ze + Swadeza 0 iy stow." + Powotam sie na opine." + Aby poprzed moje zdanie, zacytuje stone: * Dowod2i tego nastepujacy cytat.." * Potwierdza to my$! wun” + Zgadzam sie z mySia.t > budowanie spéinosci wypowiedzi + wiec, zatem, datego, poniewaz, chocia2, jedak, pomimo, preede wszystkim, ‘migdzy innymi, czyl. w szczegéinosci6. Opowiadanie twérceze IM Budowa opowiadania tworczego Opowiadanie twércze — wypowieds orzedstawiajaca wydarzenia, ktore rozwijaja sie w czasie i tworza ciag prayczyno. ‘wo-skuthowy, > Schemat opowiadania wstep zawiazanie akcji * okregienie czasu | miejsca akcii oraz przedstawie + wprowadzenio w atmosfere zdarze/ (przedstawienie okoliczno rozwinigcie rozwinigcie akcii: johaterow + prezentowanie przebiegu zdarzef w kolejnosci chronologicznei, z zachowaniem Zwiazku przyczynowo-skuthowego zakoficzenie rozwiazanie akcji: + kréthie i wyraéne podsumowanie opowiadania Uwagal Na egzaminie opowiadanie twéreze bedzie zawsze ane z tresciq lektury obowiazkowe] wskaze- ‘ej w poleceniu. To oznacza, ze musisz wykazac sig dobra znajomoscia utworu \W swoim opowiadaniu umiescisz bohaterow lektu- ry np, w nowej sytuacji, zmienisz bieg wydarzen. Parietal jednak, 2 musis2 zachowa¢ realia charak- ‘erystyczne dia utworu — to oznacza, 2e np. nie mo- 4esz wyposatyé bohateréw w zachowania dla nich nietypowe lub w cechy, ktérych nie posiadaja wksiaéce W swoim wypracowaniy musisz wykorzystaé co nai mnie} 6 sposréd 10 elementéw twérczych: czas wy- darzef, miejsce zdarzeri, elementy opisu (np. boha- 1 Przypomnij sobie tresé utworu, na podstawie ktore- go bedziesz pisaé opowiedanie. Uporzadkuj wiedze fa temat postaci, ktére opiszesz ~ ich zachowania, wygladu, cech charakteru, prayawyczajen. B Praygotuj plan pracy. dzigki ktoremu ustalisz, kiedy wprowadzisz zwroty akeji, jakie wydarzenie bedzie punktem kulminacyjnym w Twoim wyoracowaniu, Bl Pamietaj 0 urozmaiceniu opowiadania elementami innych form wypowiedzi, np. opisu, charakterysty- i dialogu, monologu, EI Konsekwentnie prowad2 narracje ~ mozesz pisaé albo w 1, osobie (np. Wyskoczylem na brzeg i zajrza- fem do szafasu), albo w 3. osobie (Marcin Borowicz wyskoczyt na brzeg i zajrzat do szatasu). i Opisuj wydarzenia chronologicznie (zgodnie 2 na stepstwem czasu). Aby przywotaé wydarzenia weze- Sniejsze, wykorzystal retrospekcje. tera, przedmictu, krajobrazu, przezyé), elementy charakterystyki postaci, zwroty akcj, punkt kulmi nacyjny, puenta, monolog bohatera, dialogi posta- Ci, retrospekeja. Opis i charakterystyka postaci beda na egzaminie ‘wylacznie elementami innych form wypowiedzi tworezej, np. opowiadania,listu prywatnego, wsp6t- ‘czesne| wersji mitu, basni, legendy, przypowiesci Prayktadowe tematy opowiadan twérezych: = dopisz dalsze losy bohatera = zmieh przebieg wydarzen (zmien losy bohatera) = zmiefi zakoriczenia utworu ~~ opowied 0 spotkaniu bohateréw réznych utwordw literackichw wymyslonych okolicznosciach 1 Postugu) sig jedrym czesem ~ unikaj mieszania cz su preestiagozteratnieiszym Zachowaj wigzek prayezynowo-skutkowy migdzy wydarzeniami (muszq one wynika¢ jedno z drugiego) = postugu) sie wyrazami, are syonalizuia ich koe n08¢ (np. najlenn, poten, Bi Sicsuj duto czasownikéw - dynamiaug one akcie Bl Buduj krotkie zdania, jezeli chcesz odda¢ duze tem: po wydarzen 1 Worowadzaj wyrazy, ktére sygnalizuja zwroty akeji (np. wtem, nagie), 1 Jes vorowadzas calogi, kazda wypowied#zapisu| ‘od nowego akapitu i od mySInika. 1B Zadbaj 0 wycaine zakorczenie opowiadania ~ sfor mutu| puente, zaprezentuj wlasna ocene vyderzen, praedstaw reflesie, wypowiedzi 2 2 3 = 5 & S Fs ct fh FY fos 2 3 mt10. Krétkie formy uzytkowe 1H Ogtoszenie 2. Tworzenie wypowiedzi Ogtoszenie - kroiki tekst o charakterze informacyinym skierowany do grupy os6b zainteresowanych. W ogtoszeniach zawiadamiamy np. o majace| sig odby¢ wystawie, spotkaniu, zgubieniu lub znalezieniu jakiegos preedmiotu, 0 zaginieciu zwierzgcia. Jak napisaé ogtoszenie? Il Okres! nadawce i adresata ogtoszenia (kto ogiasza? la kogo?} 1 Poda| temat ogtoszenia (czego dotyezy?) Bh Wskaz czas (kiedy?) i miejsce zdarzenia (gdzie?). i Zacheé do zainteresowania sig treSciq ogtoszenia ~ odaj korzyéci wynikajace z udziatu w wydarzeniu {sformutuj je w postaci argumentow), IB Zacibaj 0 poprawnosé jexykowa, ortograficana inter ‘punkcyjna (te elementy tez beda oceniane) - popraw i W ogtoszeniu o zgubie lub znalezieniu opisz takze oko- licznosci wydarzenia, cechy szczegélne. Zamiesé dane kontaktowe (adres e-mail, numer telefonu). State elementy ogtoszeni Kto ogtasza? Dia kogo? Oceym? Kiedy sie odbywar? Gadale sie odbywat? | zauwazone bled. | Preydatne stownictwo Hae ea, > czasowniki * informuie oui oznajmiamy, 2..; ogfaszam, Ze. pragng zakomunikowad, Ze + znaleziono, zaginat > sformutowania zachecajace do udziatu wwydarzeniu + Organizaiory preewidel + Naszaofera jest sherowana do wszysthich * Uta w festnalu pozwei Wem + Kaidy uczesink bedzie mégt wig ud. + Mozna bedzie obeze. > sformutowania zachecajace do kontaktu Przyktadowe ogtoszenie z= Zredagu| ogtoszenie na szkolna strong internetowa, w ktérym zache- cisz kolezanki kolegéw do obejrzenia pokazu dawnych taficow. Uzy| dwéch argumentéw. Uwaga: w ocenie wypowiedzi bedzie brana pod uwage poprawnos¢ jezykowa, ortograficzna |interpunkcyjna. + Na znalazce czeka nagrode. + Zmartwien! wlasciciele czekaja na informacie. 3 Kio ogtasza? Dia kogo? — nadawca Pokaz dawnych tavcéw [| iodbiorce ogtoszenia Samorzad szkolny informuje uczniéw naszej szkoty o wydarzeniu, ktére odbedzie sie w pigtek 23.02.2029 roku 0 godzinie 17.00 |_| Ww Miejskimn Dornu Kultury. Szkolne Koto Taneczne we wspétpre cy 2 Muzeum Historycenyrn przygotowato pokaz dawnych taricéw. Mozna bedzie obejrzeé: krakowiaka, poloneza, mazura, oberka i ku- Jawiaka w wykonaniu par ubranych w oryginalne stroje szlacheckie, a po pokazie sprobowaé dak praygotowanych wedtug dawnych re- ceptur. Chetni beda mogli praymierzyé ubjory z epoki i nauczyé sie podstawowych krok6w wybranego tavica Kiedy? Gdzie? — wydarzenia czas i micjsce iL 7 Hoczym?—temat wydarzenia ‘Argumenty ~ zacheta do udziatu w wydarzeniu EIN ee aU (or Datel]w = is} 4 = Ss Es 2) 3 fa S ry Fd = S 4 i 2. Tworzenie wypowiedzi @ Zaproszenie Zaproszenie — pisemmna progea o wziecie udziatu w wydarzeniu organizowanym z jakiej$ okaz]i, skierowane do arupy ‘086b lub jedne| osoby. Zaproszenie powinno wyraza¢ szacunek do os6b zapraszanych izachetg do udiatu w wydarzeni. ET Hl Napiszkto,hogo ina co zeprasze 1B Zadba| 0 poprawnose jezykowa, ortograficzna i inter Bi Wska? doktadny czas wydarzeni punkcyjng (te elementy tez bed oceniane) - popraw sza (dzief, miesiae, rok, godzina) OEE I Okres! szczegdiowo miejsce wydarzenia (adres, na- " Stale elementy zaproszenia: zwa miejscowosci) Jak napisaé zaproszenie? nna ktore sig zapra- “to zaprasza? 1 Zachet do zeinteresowenia si trescia zeproszenia — | Kogo zaprasze? podaj korzySci wynikajace 2 udziatu w wydarzeniu | Naco zaorasza? (Sformuty| je w oostac\ argumentow) | Kiedy zaprasze? i 2 Bi Wyrazy odnoszace sig do adresata zapisuj wielka lite Eerie saber ra, np. Paristwo, Was. " Praydatne stownictwo > zwroty graecznosciowe + Serdecanie zapraszam. stosowane na poczatku + Mamy zaszczyt zaorosi. + Bedzie nam niezmiernie milo goScic. + Goraco zapraszamny. + Zwielka prayjemnoscia cheielibySmy zeprosié. > formuty grzecznosciowe + Na pewno bedriecie Patstwo zadowoleni z niespodzianek, Kore preygotowalismy. koficzace zaproszenie + Bardzo wszystkich ucieszy Twoja abecnos¢. + Paristwa udtiat w naszym Swiecie bedzie ola nas zaszczytem. + Liczymy na Parista obecnose. + Zogromna preyiemnascig powitamy Was w naszym gronie. i.e Prayktadowe zaproszenie Napisz zaproszenie na spotkanie pod hastem Poezja. Lubie fo! orga- rizowane przez Szkolny Klub Literacki. Sformutuj dwa argumenty, ktorymi przekonasz kolezanki i Kolegéw do udziatu w tym spotkaniu. Uwaga: w ocenie wypowiedzi bedzie brana pod uwage poprawnosé iezykowa, ortograficzna | interpunkcyjna. Zaproszenie ig Nooo corset asoat prosonia Z wielka preyjemnoscia cheielibysmy zaprosié Kolezanki i Ko- 1 legow z klas dsmych na niexwykte spotkanie pod hastem ,Poezja. |—{ Na oo? —nazwa wysarzenia Lubie to!”. Odbedzie sig ono 22 kwietnia 209 roku 0 godzinie 27.00 w auli szkolnej. Podezas wieczoru poctyckiego bedzie motna usty- || | Kiedy? Gdzie? - czas i mieisce szeé najpiekniejsze wiersze polskich poetow — Adama Mickiewieza | LwyCarzenie i Juliusza Stowackiego w wykonaniu aktoréui Teatru Miejskiego. Re- |_[araumenty~zacheta do udzialu eytacjorn towarzyszyé beda utwory mucyczne Fryderyka Szopena | wwydarzeniu w wykonania naszego koledi E—eE—xxKz—ex=xz=. Wapetniony muzyka i poezja wieczbr dostarezy niezapomnianych |_[ Formuta konczaca przetyé jego uczestnikom. Zapraszamy! Szkolny klub Literacki 1—| Kio zaprasca? —nadawea zaproszenia