138048 - ΓΑΔΑΝΑΚΗΣ - ΜΙΧΑΗΛ - Η Εφαρμογή Του Building Information Model (BIM) Στην Κατασκευή Κτηρίων

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ
ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
Η εφαρμογή του Building Information Model (BIM) στην

κατασκευή κτηρίων
Μιχαήλ Γαδανάκης
Επιβλέπων καθηγητής : Άγγελος Λιώλιος
Πάτρα, Ιούνιος 2022

© Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, 2022
Η παρούσα εργασία αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του φοιτητή Μιχαήλ Ε. Γαδανάκη που την
εκπόνησε. Στο πλαίσιο της πολιτικής ανοικτής πρόσβασης ο συγγραφέας/δημιουργός εκχωρεί στο
ΕΑΠ, μη αποκλειστική άδεια χρήσης του δικαιώματος αναπαραγωγής, προσαρμογής, δημόσιου
δανεισμού, παρουσίασης στο κοινό και ψηφιακής διάχυσής τους διεθνώς, σε ηλεκτρονική μορφή και
σε οποιοδήποτε μέσο, για διδακτικούς και ερευνητικούς σκοπούς, άνευ ανταλλάγματος και για όλο το
χρόνο διάρκειας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας. Η ανοικτή πρόσβαση στο πλήρες κείμενο
για μελέτη και ανάγνωση δεν σημαίνει καθ’ οιονδήποτε τρόπο παραχώρηση δικαιωμάτων διανοητικής
ιδιοκτησίας του συγγραφέα/δημιουργού ούτε επιτρέπει την αναπαραγωγή, αναδημοσίευση, αντιγραφή,
αποθήκευση, πώληση, εμπορική χρήση, μετάδοση, διανομή, έκδοση, εκτέλεση, «μεταφόρτωση»
(downloading), «ανάρτηση» (uploading), μετάφραση, τροποποίηση με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά
ή περιληπτικά της εργασίας, χωρίς τη ρητή προηγούμενη έγγραφη συναίνεση του
συγγραφέα/δημιουργού. Ο συγγραφέας/δημιουργός διατηρεί το σύνολο των ηθικών και περιουσιακών
του δικαιωμάτων.
Η εφαρμογή του Building Information Model (BIM) στην
κατασκευή κτηρίων
Μιχαήλ Γαδανάκης
Επιτροπή Επίβλεψης Διπλωματικής Εργασίας
Επιβλέπων Καθηγητής: Συν-Επιβλέπων Καθηγητής:

Άγγελος Λιώλιος Σωτήριος Τσιβιλής
Πάτρα, Ιούνιος 2022

Μιχαήλ Γαδανάκης, Η εφαρμογή του Building Information Model
(BIM) στην κατασκευή κτηρίων
Περίληψη
Η συνεχής πρόοδος της τεχνολογίας και η ραγδαία εξέλιξη του βιομηχανικού
τομέα και των πληροφοριακών συστημάτων, δεν έχει αφήσει ανεπηρέαστο
τον κλάδο των κατασκευών. Νέα εργαλεία προστίθενται συνεχώς στην
φαρέτρα των επαγγελματιών του κλάδου, φέρνοντας στο προσκήνιο μέσα,
τεχνικές και μεθόδους, που πριν από μερικά χρόνια ήταν αδύνατο να
επιτευχθούν.
Η διείσδυση της πληροφοριακής τεχνολογίας στον καθιερωμένο ψηφιακό

σχεδιαστικό τομέα, οδήγησε στην ανάπτυξη της μεθοδολογίας της
Μοντελοποίησης της Κτηριακής Πληροφορίας - ΒΙΜ (Building Information
Modeling). Το ΒΙΜ αναπτύσσεται συνεχώς, όμως για πολλά χρόνια βρισκόταν
στην σκιά των λογισμικών τεχνολογίας CAD (Computer Aided Design). Οι
αυξανόμενες απαιτήσεις των σύγχρονων κατασκευών και η ανάγκη
δημιουργίας ποιοτικότερων και πιο σύνθετων έργων, πυροδότησαν
σημαντικές μεταβολές, που σχετίζονται με τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και
τη διαχείριση των κατασκευών, κάνοντας το ΒΙΜ ιδανικό εργαλείο στα χέρια
των επαγγελματιών του τεχνικού κλάδου.
Επιπλέον νέοι μέθοδοι αποτύπωσης, όπως λέιζερ σαρωτές και μη

επανδρωμένα αεροσκάφη, έχουν πλέον ενταχθεί στην σύγχρονη
καθημερινότητα, δίνοντας την δυνατότητα της λεπτομερούς και ακριβούς
απεικόνισης του χώρου, μέσω της δημιουργίας νέφους σημείων. Παράλληλα
οι σύγχρονοι μέθοδοι εικονικής αναπαράστασής, όπως η εικονική και η
επαυξημένη πραγματικότητα, δίνουν ζωή στο μοντέλο, προσφέροντας πλήρη
εποπτεία και ρεαλιστική αναπαράσταση του έργου. Αυτές οι νέες τεχνικές,
μπορούν να συνεργαστούν σε σημαντικό βαθμό με το ΒΙΜ και να
προσδώσουν ακόμα μεγαλύτερες δυνατότητες και προοπτικές στην εξέλιξη
της συγκεκριμένης τεχνολογίας.
Στόχος της παρούσας διπλωματικής εργασίας, είναι ο προσδιορισμός των

ωφελειών που απορρέουν από την χρήση του BIM, αλλά και από την χρήση
των νέων τεχνολογικών που έχουν ενταχθεί στην σύγχρονη κατασκευαστική
βιομηχανία. Οφέλη που αποκομίζει όλο το φάσμα των εμπλεκομένων σε ένα
κατασκευαστικό έργο, προσδίδοντας νέες δυνατότητες στην μεταξύ τους
συνεργασία, σε σχέση με της καθιερωμένες συμβατικές μεθόδους.
Σε αυτό το πλαίσιο, μελετάται αρχικά το θεωρητικό-τεχνικό υπόβαθρό που

διέπει την μεθοδολογία του BIM και τα οφέλη που απορρέουν από την χρήση
Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) iv

της, ενώ παράλληλα γίνεται αναφορά στης νέες τεχνολογίας και στην
δυνατότητα συνεργασίας τους με το ΒΙΜ. Σε δεύτερο στάδιο γίνεται εξέτασή
αυτών των πρακτικών με την εφαρμογή μελέτης περίπτωσης, που αφορά την
ανάπτυξη ενός νέου κτηριακού συγκροτήματος.
Λέξεις - Κλειδιά
Μοντελοποίηση Κτηριακής Πληροφορίας (ΒΙΜ), Νέφος Σημείων, Εικονική

Αναπαράσταση, Διαχείριση Τεχνικών Έργων
Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) v

Abstract
The continuous progress of technology and the rapid development of the
industrial sector and information systems, hasn’t left unaffected the
construction industry. New tools are constantly being added in the hands of
industry professionals, bringing to the foreground tools, techniques and
methods that a few years ago were impossible to achieve.
The penetration of information technology in the established digital design

sector, led to the development of the BIM methodology (Building Information
Modeling). BIM is constantly evolving, but for many years it was in the shadow
of CAD (Computer Aided Design) technology softwares. The growing
demands of modern constructions and the need to create higher quality and
more complex projects, triggered significant changes related to the design,
implementation and management of constructions, making BIM an ideal tool
in the hands of professionals in the technical field.
In addition, new surveying methods, such as laser scanners and drones, have
now been integrated into daily modern life, enabling detailed and accurate
imaging of space, through the creation of point cloud. At the same time,
modern methods of virtual representation, such as virtual and augmented
reality (VR & AR), gives life to the model, offering complete supervision and
realistic representation of the construction. These new techniques can
significantly cooperate with BIM and provide even greater opportunities and
prospects for the development of this technology.
The main purpose of the present thesis, is to identify the benefits arising from
the use of BIM, but also from the use of the new technologies that have been
integrated into the modern construction industry. Benefits that the whole
range of people who involved in a construction project derives, giving new
possibilities to the cooperation between them, in relation to the established
conventional methods.
In this context, studied at first the theoretical-technical background that

governs the methodology of BIM and the benefits deriving from its use, while
at the same time reference is made to the new technologies and the
possibility of their cooperation with BIM. In the second stage, these practices
are examined through the implementation of a case study, which concerns the
development of a new building complex.
Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) vi

Keywords
Building Information Modeling (BIM), Point Cloud, Virtual Representation,

Project Management
Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) vii

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Περίληψη.................................................................................................................... iv
Κατάλογος Εικόνων & Πινάκων.......................................................................... xi
Συντομογραφίες & Ακρωνύμια .......................................................................... xiv
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι
1. Εισαγωγή....................................................................................................... 1
1.1 Αντικείμενο της διπλωματικής εργασίας ................................................ 1
1.2 Μεθοδολογία έρευνας ............................................................................. 1
1.3 Δομή εργασίας ........................................................................................ 2
ΚΕΦΑΛΑΙΟ II
2. Περιγραφή και χαρακτηριστικά της τεχνολογίας ΒΙΜ................ 4
2.1 Ορισμός και βασικά στοιχεία της τεχνολογίας ΒΙΜ .............................. 4
2.2 Από το χαρτί στην ψηφιακή σχεδίαση και το ΒΙΜ................................... 7

2.2.1 Πριν την ψηφιακή σχεδίαση ............................................................................ 7
2.2.2 H μετάβαση στο CAD...................................................................................... 7
2.2.3 Η εξέλιξη του BIM ........................................................................................ 10
2.2.3.1 H εξέλιξη της τεχνολογίας ΒΙΜ .................................................................... 10
2.2.3.2 Τα πρώτα λογισμικά με ιδιότητες ΒΙΜ ......................................................... 13
2.3 Ιδιότητες του ΒΙΜ........................................................................................ 14

2.3.1 Οι διαστάσεις του ΒΙΜ .................................................................................. 14
2.3.2 Επίπεδο ανάπτυξης της πληροφορίας - Level of Development (LOD) ......... 19
2.3.3 Επίπεδα λεπτομέρειας - Level of Detail ....................................................... 25
2.3.4 Επίπεδα ωριμότητας – Level of Maturity (LoM) ......................................... 26
2.4 Ανταλλαγή δεδομένων – Διαλειτουργηκότητα ........................................ 30

2.4.1 Το πρότυπο IFC ............................................................................................. 31
2.4.2 Το πρότυπο COBie ........................................................................................ 32
2.5 Οφέλη και πλεονεκτήματα από την χρήση του BIM ............................... 33
2.5.1 Οφέλη πριν από την κατασκευή ..................................................................... 34
2.5.2 Οφέλη στο στάδιο σχεδιασμού ....................................................................... 35
2.5.3 Οφέλη στο στάδιο κατασκευής ....................................................................... 38
Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) viii

2.5.4 Οφέλη μετά την κατασκευή ............................................................................ 40
2.6 Το ΒΙΜ στον κατασκευαστικό κλάδο της Ευρώπης και της

Ελλάδας ........................................................................................................ 41
2.7 Ενδεικτικά έργα στην Ελλάδα ................................................................... 44

2.7.1 Το κέντρο πολιτισμού ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος ............................................ 44
2.7.2 Η ανακατασκευή του πύργου του Πειραιά ..................................................... 46
2.8 Βασικά Λογισμικά που χρησιμοποιούν την μεθοδολογία BIM ............ 48
ΚΕΦΑΛΑΙΟ IIΙ
3. Νέες τεχνολογίες και BIM ................................................................... 51
3.1 Δημιουργία νέφους σημείων (Point Cloud) ............................................ 51

3.1.1 Τεχνολογία Lidar ............................................................................................ 52
3.1.2 Η μέθοδος της φωτογραμμετρίας ................................................................... 56
3.2 Εικονική και επαυξημένη πραγματικότητα (VR & AR) ........................ 59

3.2.1 Η εικονική πραγματικότητα (VR) στον κατασκευαστικό κλάδο.................... 60
3.2.2 Η επαυξημένη πραγματικότητα (AR) στον κατασκευαστικό κλάδο .............. 61
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙV
4. Μελέτη περίπτωσης ............................................................................... 63
4.1 Γενικά στοιχεία έργου ................................................................................. 63

4.1.1 Περιγραφή έργου ............................................................................................ 63
4.1.2 Περιγραφή διαδικασίας................................................................................... 64
4.2 Δημιουργία νέφους σημείων (point cloud) με την μέθοδο της εναέριας
φωτογραμμετρίας ........................................................................................ 65
4.2.1 Διαδικασία πριν από την πτήση ...................................................................... 65
4.2.2 Εκτέλεση της φωτογραμμετρικής αποτύπωσης .............................................. 69
4.2.3 Επεξεργασία δεδομένων και δημιουργία νέφους σημείων ............................. 70
4.2.4 Δημιουργία μοντέλου εδάφους από το νέφος σημείων .................................. 74
4.3 Ανάπτυξη κτηριακού συγκροτήματος σε περιβάλλον BIM .................. 76

4.3.1 Βασικά χαρακτηριστικά του λογισμικού Autodesk Revit .............................. 76
4.3.2 Δημιουργία αρχιτεκτονικού μοντέλου ............................................................ 80
Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) ix

4.3.3 Διασύνδεση μοντέλου με Autodesk FormIt.................................................... 88

4.3.4 Διασύνδεση μοντέλου με Revit System.......................................................... 92
4.3.5 Διασύνδεση μοντέλου με Autodesk Robot Structural Analysis ..................... 95
4.3.6 Ενεργειακή ανάλυση κτηριακού μοντέλου ..................................................... 99
4.3.7 Έλεγχος συγκρούσεων (clash detection) με το Autodesk Navisworks
Manage.......................................................................................................... 103
4.3.8 Σύνδεση κτηριακού μοντέλου με μοντέλο εδάφους και διαμόρφωση
περιβάλλοντος χώρου ................................................................................... 106
4.3.9 Φωτορεαλιστική απεικόνιση κτηριακού συγκροτήματος ............................. 111
ΚΕΦΑΛΑΙΟ V
5. Συμπεράσματα – προτάσεις .............................................................. 116
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ .................................................................................................. 119
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α .................................................................................................. 124
Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) x

Κατάλογος Εικόνων & Πινάκων
Εικόνες
Εικόνα 1 : Φάσεις διαχείρισης τεχνολογίας ΒΙΜ ....................................................... 5
Εικόνα 2 : Σχεδιασμός με το χέρι ............................................................................... 7
Εικόνα 3 : O Ivan Sutherland σχεδιάζει στο Sketchpad ............................................. 8
Εικόνα 4 : H εξέλιξη του ΒΙΜ .................................................................................. 11
Εικόνα 5 : Σχεδιασμός σκάλας στο GLIDE.............................................................. 12
Εικόνα 6 : To Radar CH, το πρώτο λογισμικό ΒΙΜ για προσωπικούς
υπολογιστές ............................................................................................ 13
Εικόνα 7 : Οι διαστάσεις του ΒΙΜ ........................................................................... 14
Εικόνα 8 : Επίπεδα ανάπτυξης της πληροφορίας- LOD ........................................... 21
Εικόνα 9 : Επίπεδο ανάπτυξης LOD 100.................................................................. 22
Εικόνα 14 : Επίπεδο λεπτομέρειας κτηριακού μοντέλου ........................................... 25
Εικόνα 15 : Επίπεδα ωριμότητας – LoM .................................................................... 27
Εικόνα 16 : H χρήση του προτύπου IFC.................................................................... 31
Εικόνα 17 : Συνεργατικό μοντέλο ΒΙΜ ..................................................................... 34
Εικόνα 18 : Διάγραμμα απόδοσης – κόστους, καμπύλη MacLeamy ......................... 37
Εικόνα 19 : Χρήση του BIM στο εργοτάξιο ............................................................... 39
Εικόνα 20 : Βαθμός υιοθέτησης της τεχνολογίας BIM από τις Ευρωπαϊκές
χώρες ...................................................................................................... 43
Εικόνα 21 : Κατασκευαστικά σχέδια ΚΠΙΣΝ και υλοποίηση .................................... 45
Εικόνα 22 : ΚΠΙΣΝ, αντιπαράθεση μοντέλου ΒΙΜ και πραγματικότητας ................ 46
Εικόνα 23 : Ανακατασκευή πύργου Πειραιά – Φωτορεαλιστική απεικόνιση ............ 47
Εικόνα 24 : Αποτύπωση όψεων κτηρίων και δημιουργία νέφους σημείων - point
Cloud ........................................................................................................ 52
Εικόνα 25 : Laser Scanner σταθερού τύπου ............................................................... 54
Εικόνα 26 : Laser Scanner τύπου SLAM................................................................... 55
Εικόνα 27 : Σύγχρονο σύστημα συλλογής επίγειων φωτογραφιών ............................ 57
Εικόνα 28 : Δημιουργία νέφους σημείων με τη μέθοδο της φωτογραμμετρίας ......... 58
Εικόνα 29 : Περιήγηση μέσω της τεχνολογίας VR.................................................... 60
Εικόνα 30 : Αναπαράσταση σωληνώσεων στην πραγματική τους θέση, μέσω της
τεχνολογίας AR ........................................................................................ 62
Εικόνα 31 : Θέση έργου .............................................................................................. 63
Εικόνα 32 : Περιοχή κάλυψης και προσδιορισμός θέσης GCP .................................. 65
Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) xi

Εικόνα 33 : Προγραμματισμός σχεδίου πτήσης στην εφαρμογή PIX4D capture ...... 66

Εικόνα 34 : Διαδικασία κατασκευής φωτοσταθερών ................................................. 68
Εικόνα 35 : Μέτρηση φωτοσταθερών ........................................................................ 69
Εικόνα 36 : Έναρξη φωτογραμμετρικής αποτύπωσης με το DJI Phantom 4 Pro....... 70
Εικόνα 37 : Αναγνώριση θέση λήψης και δημιουργία πρώιμου νέφους σημείων ...... 71
Εικόνα 38 : Πυκνό νέφος σημείων στο λογισμικό Agisoft Metashape ...................... 72
Εικόνα 39 : Παραγωγή 3D model – DEM – Orthomosaic ......................................... 73
Εικόνα 40 : Το νέφος σημείων μετά την επεξεργασία του στο Autodesk ReCap
Pro ........................................................................................................... 74
Εικόνα 41 : 3D απεικόνιση και τομή point cloud στο Autodesk Revit ...................... 75
Εικόνα 42 : Δημιουργία πολυγώνων και ισοϋψών στο Autodesk Civil 3D ............... 75
Εικόνα 43 : Τελικό μοντέλο εδάφους στο περιβάλλον του Revit .............................. 76
Εικόνα 44 : Περιβάλλον εργασίας Autodesk Revit .................................................... 77
Εικόνα 45 : Καρτέλες εργασιών Autodesk Revit ....................................................... 78
Εικόνα 46 : Ορισμός μονάδων μέτρησης (Units) ....................................................... 80
Εικόνα 47 : Ορισμός επιπέδων (Levels) ..................................................................... 81
Εικόνα 48 : Διαμόρφωση στρώσεων τοιχοποιίας ....................................................... 82
Εικόνα 49 : Επιπλέον στοιχεία τοιχοποιίας ................................................................ 82
Εικόνα 50 : Διαμόρφωση στρώσεων δαπέδου ............................................................ 83
Εικόνα 51 : Σχεδιασμός κτηριακού όγκου ισογείου ................................................... 84
Εικόνα 52 : Χρήση κουφωμάτων της εταιρίας Alumil ............................................... 85
Εικόνα 53 : Επιλογές για την ολοκλήρωση του φέροντα οργανισμού ....................... 86
Εικόνα 54 : Χρήση εργαλείου Join σε τομή ............................................................... 86
Εικόνα 55 : Τρισδιάστατη απεικόνιση κτηριακού μοντέλου ...................................... 87
Εικόνα 56 : Δημιουργία στοιχείου με την λειτουργία Model In-Place ...................... 88
Εικόνα 57 : Διαδικασία μεταφοράς μοντέλου από το Revit στο FormIt .................... 89
Εικόνα 58 : Μεταφορά μοντέλου από το Revit στο FormIt ....................................... 89
Εικόνα 59 : Δημιουργία ξύλινης πέργκολας ............................................................... 90
Εικόνα 60 : Ολοκλήρωση της κατασκευής στο περιβάλλον του FormIt.................... 90
Εικόνα 61 : Ολοκλήρωση κτηριακού μοντέλου σε 3D απεικόνιση ........................... 91
Εικόνα 62 : Παραγωγή αρχιτεκτονικών σχεδίων ....................................................... 91
Εικόνα 63 : Ολοκλήρωση δικτύου αποχέτευσης σε κάτοψη ...................................... 93
Εικόνα 64 : Τρισδιάστατη απεικόνιση του δικτύου αποχέτευσης .............................. 93
Εικόνα 65 : Ολοκλήρωση δικτύου ύδρευσης σε κάτοψη ........................................... 94
Εικόνα 66 : Τρισδιάστατη απεικόνιση του δικτύου ύδρευσης ................................... 94
Εικόνα 67 : Έλεγχος δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης WC .................................. 95
Εικόνα 68 : Φέρον οργανισμός κτηρίου και χρήση του εργαλείου Section Box ....... 96
Εικόνα 69 : Μεταφορά στατικού φορέα από το Revit στο Robot .............................. 97
Εικόνα 70 : Προβολή διαγραμμάτων εντατικών μεγεθών στο Robot ........................ 98
Εικόνα 71 : Προβολή τιμών εντατικών μεγεθών και αποστολή φορέα στο Revit...... 98
Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) xii

Εικόνα 72 : Ενεργειακές ιδιότητες σκυροδέματος C30/37......................................... 99

Εικόνα 73 : Προσδιορισμός κατασκευαστικού τύπου κεντρικής εισόδου ............... 100
Εικόνα 74 : Προσδιορισμός θέσης και κλιματικών δεδομένων ............................... 101
Εικόνα 75 : Δημιουργία ενεργειακού μοντέλου ....................................................... 101
Εικόνα 76 : Αποτελέσματα ενεργειακής ανάλυσης .................................................. 102
Εικόνα 77 : Εισαγωγή μοντέλου και ενεργοποίηση ελέγχου συγκρούσεων στο
Navisworks ........................................................................................... 104
Εικόνα 78 : Επιλογές ελέγχου συγκρούσεων ........................................................... 104
Εικόνα 79 : Ανίχνευση σύγκρουσης κορμού πεδιλοδοκού και σωλήνας
αποχέτευσης ......................................................................................... 105
Εικόνα 80 : Απόσπασμα αναφοράς συγκρούσεων ................................................... 106
Εικόνα 81 : Ορισμός κοινού σημείου μοντέλων και προβλεπόμενη θέση
κτισμάτων ............................................................................................ 107
Εικόνα 82 : Χρήση εργαλείου Graded Region και εναλλαγή φάσεων .................... 108
Εικόνα 83 : Γραφική απεικόνιση εκχωματώσεων και επιχώσεων............................ 108
Εικόνα 84 : Μηκοτομή για έλεγχο εδαφικής μεταβολής .......................................... 109
Εικόνα 85 : Διαμόρφωση περιβάλλοντα χώρου ....................................................... 110
Εικόνα 86 : Ολοκλήρωση κτηριακού συγκροτήματος ............................................. 110
Εικόνα 87 : Συγχρονισμός προβολής μοντέλου και λειτουργία VR......................... 111
Εικόνα 88 : Φωτορεαλιστική απεικόνιση νοτιοδυτικής πλευράς ............................ 112
Εικόνα 89 : Φωτορεαλιστική απεικόνιση νοτιοανατολικής πλευράς ...................... 112
Εικόνα 90 : Φωτορεαλιστική απεικόνιση βορειοανατολικής πλευράς.................... 113
Εικόνα 91 : Φωτορεαλιστική απεικόνιση βορειοδυτικής πλευράς .......................... 113
Εικόνα 92 : Φωτορεαλιστική απεικόνιση εισόδου κτηριακού συγκροτήματος ...... 114
Εικόνα 93 : Φωτορεαλιστική απεικόνιση ενιαίου χώρου (λήψη 1) .......................... 114
Πίνακες
Πίνακας 1: Υπολογισμός χωματουργικών εργασιών .............................................. 109
Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) xiii

Συντομογραφίες & Ακρωνύμια
BIM Building Information Modeling

LOD Level of Development
AEC Architecture, Engineering & Construction
AIA American Institute of Architects
CSI Construction Specifications Institute
DAC Design Automated by Computer
CAD Computer Aided Design
BDS Building Description System
GLIDE Graphical Language for Interactive Design
BPM Building Product Model
GBM Generic Building Model
IFC Industry Foundation Classes
COBie Construction-Operations Building information exchange
UAV Unmanned Aerial Vehicle
LIDAR Light Detection And Ranging)
GPS Global Positioning System
IMU Inertial Measurement Unit
SLAM Simultaneous Localization and Mapping
RTK Real Time Kinematic
PPK Post Processed Kinematic
VR Virtual Reality
AR Augmented Reality
GCP Ground Control Point
GSD Ground Sample Distance
DEM Digital Elevation Model
MEP Mechanical, Electrical & Plumbing
ΣμηΕΑ Συστήματα μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών
Η/Μ Ηλεκτρολογικά & Μηχανολογικά
Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) xiv

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι
1. Εισαγωγή
1.1 Αντικείμενο της διπλωματικής εργασίας
H παρούσα διπλωματική εργασία, πραγματεύεται την διερεύνηση του ρόλου

της μεθοδολογίας ΒΙΜ, στην μελέτη, κατασκευή και διαχείριση κτηριακών
έργων, καθώς και την ανάδειξη των δυνατοτήτων που προσφέρει αυτή η
τεχνολογία. Αναδεικνύονται τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει τόσο ο
μελετητής-επιβλέπων μηχανικός του έργου, όσο και ο ανάδοχος και ο
εργοδότης σε σχέση με τις παραδοσιακές μεθόδους.
Επιπλέον γίνεται εκτενείς αναφορά στην δυνατότητα συνεργασίας μεταξύ

διαφορετικών επαγγελματικών ειδικοτήτων του κατασκευαστικού τομέα, καθώς
τίθεται ένα νέο πλαίσιο αλληλοσύνδεσης και αλληλοϋποστήριξης, που απορρέει
μέσω της δυνατότητας ταυτόχρονης διαχείρισης του ιδίου μοντέλου που έχει
αναπτυχθεί με τη μεθοδολογία του BIM.
Παράλληλα παρουσιάζονται σύγχρονα τεχνολογικά μέσα και μέθοδοι, που τα

τελευταία χρόνια έχουν ηχηρή παρουσία στην βιομηχανία των κατασκευών,
όπως είναι η παραγωγή νέφους σημείων με χρήση σύγχρονων μεθόδων
αποτύπωσης (όπως laser scanners και drones) και οι νέες δυνατότητες
εικονικής αναπαράστασης.
Για την διερεύνηση της δυνατότητας συνδυαστικής εφαρμογής και την εξεύρεση
των προσδοκώμενων ωφελειών, που σχετίζονται με τις νέες αυτές διαδικασίες,
πραγματοποιείται μελέτη περίπτωσης που αφορά ανάπτυξη ενός νέου
κτηριακού συγκροτήματος.
1.2 Μεθοδολογία έρευνας
Η ακολουθούμενη μεθοδολογία για την εκπόνηση της παρούσας διπλωματικής

εργασίας, θα βασιστεί στην βιβλιογραφική ανασκόπηση και στην εφαρμογή
μελέτης περίπτωσης ενός κτηριακού έργου.
Πιο συγκεκριμένα, μέσω έρευνας διεθνούς και Ελληνικής βιβλιογραφίας, τόσο

έντυπης, όσο και ηλεκτρονικής (κυρίως από βάσεις αναζήτησης όπως Google
Scholar, Elsevier, Sciencedirect), θα πραγματοποιηθεί επισκόπηση της
μεθοδολογίας ΒΙΜ, καθώς και των νέων τεχνολογιών που σχετίζονται με τον
Μ.∆.Ε. - ∆ιαχείριση Τεχνικών Έργων (∆ΧΤ) 1
κατασκευαστικό τομέα και οι οποίες μπορούν να λειτουργήσουν επικουρικά,

αξιοποιώντας και αναδεικνύοντας ακόμα περισσότερο της δυνατότητες της.
Στην συνέχεια θα πραγματοποιηθεί μελέτη περίπτωσης, όπου με την χρήση
σύγχρονων εργαλείων και του αντίστοιχου λογισμικού, θα αναπτυχθεί ένα
συγκρότημα τριών κτηρίων και έξι κατοικιών και θα παρουσιαστούν στην
πράξη, τα οφέλη που απορρέουν από την εφαρμογή των σύγχρονων αυτών
μεθόδων και τεχνικών.
Μια συνοπτική περιγραφή της διαδικασίας που θα εφαρμοστεί στην μελέτη

περίπτωσης είναι η εξής :
 Εναέρια αποτύπωση της ιδιοκτησίας που θα αναπτυχθεί το κτηριακό

συγκρότημα, με χρήση drone.
 Δημιουργία και επεξεργασία του point cloud και δημιουργία ψηφιακού
μοντέλου εδάφους, αναγνωρίσιμο στο περιβάλλον του BIM.
 Δημιουργία αρχιτεκτονικού μοντέλου κτηριακής μονάδας.
 Διασύνδεση αρχιτεκτονικού και Η/Μ μοντέλου.
 Διασύνδεση αρχιτεκτονικού και στατικού μοντέλου.
 Δημιουργία ενεργειακού μοντέλου.
 Έλεγχος συγκρούσεων.
 Ολοκλήρωση κτηριακού συγκροτήματος, περιβάλλοντος χώρου και
προμέτρηση εδαφικών μεταβολών.
 Σύνδεση με λογισμικό που υποστηρίζει χρήση εικονικής
πραγματικότητας (παρουσίαση μόνο φωτορεαλιστικών λήψεων).
1.3 Δομή εργασίας
Η ανάπτυξη των κεφαλαίων που παρουσιάζεται στην παρούσα διπλωματική

εργασία, διαμορφώνεται ως εξής:
 Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μια εισαγωγή στο αντικείμενο της μελέτης
και και μια γενική αναφορά στην ακολουθούμενη διαδικασία.
 Το δεύτερο κεφάλαιο σχετίζεται με τη βιβλιογραφική ανασκόπηση της

μεθοδολογίας BIM, όπου αναπτύσσεται ο ορισμός της μεθοδολογίας,
γίνεται μια σύντομη ιστορική αναδρομή, παρουσιάζονται οι βασικές
ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά της, γίνεται προσδιορισμός των
ωφελειών-πλεονεκτημάτων, ερευνάται η υιοθέτηση της μεθόδου σε
εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο, παρουσιάζονται δύο Ελληνικά
κατασκευαστικά έργα όπου έγινε χρήση της μεθόδου και γίνεται μια
αναφορά στα πιο γνωστά λογισμικά BIM.

 Στο τρίτο κεφάλαιο, γίνεται η βιβλιογραφική αναφορά που συσχετίζεται

με τις σύγχρονες τεχνολογίες, οι οποίες έχουν ενταχθεί στον
κατασκευαστικό τομέα και την σύνδεση που επιτυγχάνουν με το BIM.
Συγκεκριμένα παρουσιάζεται η δυνατότητα δημιουργίας point cloud με
επίγεια και εναέρια μέσα, καθώς και οι σύγχρονοι μέθοδοι εικονικής
αναπαράστασης των κατασκευών, με χρήση συστημάτων εικονικής (VR)
και επαυξημένης (AR) πραγματικότητας.
 Στο τέταρτο κεφάλαιο εξετάζεται η μελέτη περίπτωσης, που αφορά την

ανάπτυξη ενός νέου κτηριακού συγκροτήματος έξι κατοικιών, με χρήση
της τεχνολογίας BIM, το οποίο θα τοποθετηθεί πάνω σε ψηφιακό
μοντέλο εδάφους, που θα προκύψει μέσω της εναέριας αποτύπωσης
της ιδιοκτησίας με χρήση drone και την μετέπειτα δημιουργία point cloud.
Στο κτηριακό προσομοίωμα, πέρα από την χρήση των αρχιτεκτονικών
εργαλείων, μέσα από το περιβάλλον του BIM θα γίνει χρήση, Η/Μ
στοιχείων, θα παρουσιαστεί η δυνατότητα ανάλυσης του στατικού φορέα,
ενεργειακή ανάλυση, έλεγχος συγκρούσεων και σύνδεση με λογισμικό
που υποστηρίζει χρήση VR.
 Στο πέμπτο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα συμπεράσματα της έρευνας,

οφέλη, αλλά και παράγοντες αποτροπής χρήσης του BIM, καθώς και
προτεινόμενες λύσεις ώστε να ξεπεραστούν τα εμπόδια.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ II
2. Περιγραφή και χαρακτηριστικά της τεχνολογίας ΒΙΜ
2.1 Ορισμός και βασικά στοιχεία της τεχνολογίας ΒΙΜ
Το ακρωνύμιο ΒΙΜ προέρχεται από τις λέξεις Building Information Modeling

(μοντελοποίηση της κτηριακής πληροφορίας) και αποτελεί την πλέον σύγχρονή
τεχνολογία στο τομέα της σχεδίασης, της κατασκευής και της διαχείρισης έργων
στον κατασκευαστικό κλάδο. Παρόλο που σαν ιδέα υφίστατο εδώ και πολλές
δεκαετίες, η ραγδαία ανάπτυξη της συγκεκριμένης τεχνολογίας και η υιοθέτηση
της από τους επαγγελματίες, προέκυψε τα τελευταία 20 χρόνια.
Υπάρχει μια γενικότερη διγνωμία σχετικά με τον ορισμό του BIM. Ωστόσο αυτός
που φαίνεται να έχει επικρατήσει, προέρχεται από τo ινστιτούτο National
Institute of Building Sciences (NIBS) των Ηνωμένων Πολιτειών, σύμφωνα με το
οποίο :
“Το BIM είναι μια ψηφιακή αναπαράσταση, των φυσικών και λειτουργικών
χαρακτηριστικών μιας εγκατάστασης. Είναι μια κοινή πηγή δεδομένων, που
περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με μια εγκατάσταση και αποτελεί μια
αξιόπιστη βάση για λήψη αποφάσεων κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής της.
Ορίζεται ότι υπάρχει από τα πρώιμα στάδια της σύλληψη του έργου, έως την
κατεδάφιση του.” (NIBS, 2008)
Η χρήση της τεχνολογίας BIM είναι μια διαδικασία με την οποία αναλύεται,
τεκμηριώνεται, κατασκευάζεται, και αξιολογείται, μια ψηφιακή αναπαράσταση
των φυσικών και λειτουργικών χαρακτηριστικών μιας εγκατάστασης, η οποία
στη συνέχεια αναθεωρείται επαναληπτικά μέχρι να τεκμηριωθεί το βέλτιστο
τελικό μοντέλο.
Το εικονικό μοντέλο BIM, δεν σχετίζεται μόνο με το γραφικό σχεδιασμό, αλλά
αποτελεί και μια δυναμική βάση δεδομένων που περιλαμβάνει όλα τα δεδομένα
διαχείρισης της κατασκευής. Έτσι, ο υπεύθυνος διαχείρισης της κατασκευής
(Constructor Manager), μπορεί να χρησιμοποιήσει το BIM ως μια αναλυτική και
λεπτομερή προσομοίωση του πραγματικού έργου. (M. Yalcinkaya, D. Arditi,
2013)
Το ΒΙΜ στην ουσία ορίζει μια νέα διαδικασία μελέτης και διαχείρισης των
κατασκευών, και δεν αποτελεί απλά ένα νέο λογισμικό σχεδίασης. Στα πρώτα
στάδια ανάπτυξης της τεχνολογίας, αλλά ακόμα και σήμερα (σε μικρότερο
βαθμό όμως), πολλοί χρήστες θεώρησαν πως το ΒΙΜ αποτελούσε μια νέα
μορφή τρισδιάστατης σχεδίασης. Μία νέα γενιά λογισμικών, που ήρθε να

διευκολύνει την 3D σχεδίαση, σε σχέση με τα προγράμματα CAD που
κυριαρχούσαν στην αγορά. Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει.
Σίγουρα η τρισδιάστατη σχεδίαση και απεικόνιση, είναι ένα σημαντικό κομμάτι
της τεχνολογίας, ωστόσο το ΒΙΜ είναι κάτι πολύ παραπάνω από ένα εξελιγμένο
σχεδιαστικό πρόγραμμα. Οι δυνατότητες του επεκτείνονται σε ολόκληρη τη
διάρκεια ζωής του έργου και προσθέτουν στο εικονικό μοντέλο πληροφορίες
όπως, ο χρονικός προγραμματισμός της κατασκευής, η διαχείριση του κόστους
και πολλές άλλες λειτουργίες, που εκτείνονται από την προμελέτη της
κατασκευής, την υλοποίηση και την λειτουργία της, έως και την οριστική
κατεδάφιση της.
Σε όλα αυτά τα στάδια, το μοντέλο ανανεώνεται και εξελίσσεται διαρκώς,
ακολουθώντας την φυσική εξέλιξη της κατασκευής, αναπροσαρμοζόμενο
συνεχώς στις νέες καταστάσεις που μπορεί να προκύψουν.
Εικόνα 1 : Φάσεις διαχείρισης τεχνολογίας ΒΙΜ

(πηγή : http://www.connectabim.com)
Η νέα αυτή διαδικασία έρχεται να ενώσει όλους τους εμπλεκόμενους

επαγγελματίες, δίνοντας τους την δυνατότητα να έχουν μία πιο αποτελεσματική
συνεργασία και να αυξήσουν σε μεγάλο βαθμό την παραγωγικότητα τους.

Επιπλέον ο παραμετρικός σχεδιασμός των αντικειμένων είναι ένας βασικός

παράγοντας της τεχνολογίας ΒΙΜ, αφού μέσω αυτού αποδίδεται πλήθος
πληροφοριών και προδιαγραφών, που προσδιορίζουν πλήρως την ταυτότητα
του αντικειμένου.
Για παράδειγμα ένα παράθυρο που έχει ενταχθεί στο εικονικό κτηριακό μοντέλο
και σχεδιάστηκε σε κάποιο λογισμικό ΒΙΜ, μπορεί να δώσει μεγάλο όγκο
πληροφοριών, που μπορεί να σχετίζονται :
 με τα γεωμετρικά του χαρακτηριστικά, όπως το μήκος, το πλάτος, το

ύψος του.
 με τον ακριβή προσδιορισμό της θέσης του, όπως ύψος ποδιάς,
πρεκιού, απόσταση από την άκρη του τοίχου.
 με τα κατασκευαστικά του στοιχεία, όπως το υλικό κατασκευής και το
χρώμα.
 με την αυτόματη προμέτρηση της επιφάνειας που καταλαμβάνει.
 με το κόστος του.
 με την ενεργειακές του ιδιότητες, όπως συντελεστής θερμοπερατότητας
(U), συντελεστής θερμικής αντίστασης (R), ηλιακή διαπερατότητα
διάφανων επιφανειών.
 με την κατηγορία πυραντίστασης του.
 με την προέλευση του όπως, χώρα και εταιρία παραγωγής, κωδικός
προϊόντος, κλπ.
Παράλληλα οι παραμετρικοί κανόνες που χρησιμοποιούν τα αντικείμενα της

τεχνολογίας ΒΙΜ, δίνουν σε αυτά μια νέας μορφής ευφυΐα, καθώς είναι σε θέση
να αναγνωρίσουν τα άλλα στοιχεία του μοντέλου και να αλληλεπιδράσουν
μεταξύ τους, αναγνωρίζοντας και τροποποιώντας αυτόματα την γεωμετρία τους.
(C. Eastman, et al., 2011)
Αν υποθέσουμε λοιπόν, πως πάμε να τοποθετήσουμε το παράθυρο που

αναφέραμε προηγουμένως, σε ένα τοίχο του μοντέλου, αυτό θα αναγνωριστεί
αυτόματα και θα δημιουργήσει την απαραίτητη οπή στο στοιχείο του τοίχου.
Ανάλογα με την κατηγοριοποίηση των αντικείμενων, τα δεδομένα αυτά μπορεί

να μεταβάλλονται, ώστε να ακολουθούν την εκάστοτε φύση τους και να
περιγράφουν με τον καλύτερο τρόπο τα χαρακτηριστικά που τα προσδιορίζει. Ο
μελετητής κατά την φάση του σχεδιασμού, έχει την δυνατότητα να
τροποποιήσει και να προσθέσει σε αυτά πολύ συγκεκριμένες ιδιότητες και
χαρακτηριστικά, ώστε να προσαρμόζονται πλήρως στις ανάγκες και τις
ιδιαιτερότητες του εκάστοτε έργου.

2.2 Από το χαρτί στην ψηφιακή σχεδίαση και το ΒΙΜ
2.2.1 Πριν την ψηφιακή σχεδίαση
Πριν την εξέλιξη των ηλεκτρονικών υπολογιστών και την εμφάνιση

σχεδιαστικών προγραμμάτων, ο μοναδικός τρόπος γραφικής απεικόνισης των
κατασκευών γινόταν αποκλειστικά μεσώ της σχεδίασης σε χαρτί, με την
βοήθεια σχεδιαστηρίων και εργαλείων σχεδίασης. Το σημαντικότερο
μειονέκτημα αυτής της μεθόδου σχεδίασης, ήταν πως οποιαδήποτε αλλαγή ή
τροποποίηση της μελέτης, οδηγούσε αναγκάστηκα στην δημιουργία νέων
σχεδίων. Ο εξ’ αρχής επανασχεδιασμός, ήταν μια διαδικασία ιδιαίτερα
χρονοβόρα, επίπονη και με υψηλό κόστος, αφού απαιτούσε την σπατάλη
ανθρώπινων πόρων.
Εικόνα 2 : Σχεδιασμός με το χέρι (πηγή : https://rarehistoricalphotos.com)
2.2.2 H μετάβαση στο CAD
Η σχεδίαση με τη βοήθεια ηλεκτρονικού υπολογιστή έχει μακρά ιστορία και

εξελίσσεται διαρκώς για περισσότερο από 60 χρόνια. Ο Dr. Patrick Hanratty,
γνωστός ως “πατέρας του CAD“ το 1957 δημιουργεί το PRONTO το πρώτο
σύστημα αριθμητικού ελέγχου, το οποίο αναπτύσσεται και το 1963 παίρνει
αρχικά την ονομασία DAC (Design Automated by Computer), αποτελώντας ένα

πρώιμο σχεδιαστικό σύστημα, το οποίο αργότερα θα μετονομαστεί και θα γίνει

γνωστό ώς Computer Aided Design ή CAD.
Το ίδιο έτος (1963) ο Ivan Sutherland (ο οποίος είναι αυτός που από κάποιους
χαρακτηρίζεται ως ο “πατέρας του CAD“), στα πλαίσια της διδακτορικής του
διατριβής στο MIT αναπτύσσει το Sketchpad, το πρώτο σχεδιαστικό
πρόγραμμα που στο περιβάλλον χρήσης του υπήρχε γραφική απεικόνιση και ο
χρήστης αλληλεπιδρούσε με το λογισμικό, μέσω ενώ στυλό που εξέπεμπε φως
πάνω σε μία CRT οθόνη.
Εικόνα 3 : O Ivan Sutherland σχεδιάζει στο Sketchpad

(πηγή : https://www.researchgate.net)
Οι δυνατότητες επεξεργασίας των σχεδίων, ή ευελιξία και η ακρίβεια που

παρείχε, έφεραν επανάσταση στο χώρο της αρχιτεκτονικής, της μηχανικής και
της κατασκευής κάνοντας το CAD ένα ανεκτίμητο εργαλείο στα χέρια των
επαγγελματιών.
Ενώ η ιστορία του CAD σχετίζεται άμεσα με την ιστορία εξέλιξης των
ηλεκτρονικών υπολογιστών, το CAD φαίνεται να βρίσκεται δεκαετίες μπροστά
από την εποχή του. Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές είχαν τεράστιο μέγεθος, ενώ
παράλληλα ελάχιστοι είχαν την οικονομική δυνατότητα να τους αγοράσουν
ώστε να τρέξουν το λογισμικό. Για το λόγο αυτό, ο παραδοσιακός τρόπος
σχεδίασης με χαρτί και μολύβι, θα παραμένει ο σχεδόν αποκλειστικός τρόπος
σχεδίασης για άλλα 30 χρόνια, με το CAD όμως να έχει θέσει γερές βάσεις και
να εξελίσσεται διαρκώς, προμηνύοντας την σχεδιαστική επανάσταση που
σύντομα θα ερχόταν.
Στο μεσοδιάστημα, παρά το γεγονός πως τα προγράμματα CAD δεν είχαν

διατεθεί και υιοθετηθεί ακόμα από το ευρύ κοινό, γνωρίζουν τεράστια επιτυχία
από τον βιομηχανικό κλάδο και την αεροδιαστημική. Εταιρίες όπως η Boeing, η
Ford, η Citroen και η GM, δεν χάνουν την ευκαιρία και στρέφονται στα
προγράμματα CAD από τα πρώτα χρονιά ανάπτυξης τους, απλοποιώντας σε
σημαντικό βαθμό την διαδικασία και μειώνοντας τον σχεδιαστικό τους φόρτο.
Η εμπορική διάθεση των προγραμμάτων CAD, για τους λιγοστούς που θα

μπορούσαν να επωμιστούν το κόστος ξεκινάει την δεκαετία του 70. Το 1975 το
Unigraphics, ένα πρόγραμμα δισδιάστατης (2D) μοντελοποίησης διατίθεται στο
ευρύ κοινό, ενώ το 1977 αναπτύσσεται από την εταιρία Avion Marcel Dassault
το CATI, το οποίο αργότερα θα εξελιχθεί και θα μετονομαστεί σε CATIA
(Computer Aided Three-dimensional Interactive Application), ένα λογισμικό
σταθμός στην εξέλιξη της ψηφιακής σχεδίασης, αφού αποτελεί το πρώτο
λογισμικό που χρησιμοποιεί τρισδιάστατο (3D) σχεδιασμό.
To 1979 οι εταιρίες Boeing, η Genelal Electric και η ΝΙST, αναπτύσσουν μια νέα
μορφή ανταλλαγής τρισδιάστατων δεδομένων που ονομάζεται IGES (Initial
Graphics Exchange Specification). To 1981 η Unigraphics, παρουσιάζει το
πρώτο σύστημα συμπαγούς μοντελοποίησης που το ονομάζει UniSolids και την
ίδια χρονιά η Avion Marcel Dassault, δημιουργεί το Dassault Systemes, ενώ
την επόμενη χρονιά κυκλοφορεί το CATIA V1 (ως πρόσθετο του CADAM), που
αποτελεί την πρώτη εμπορική έκδοση του CATI. Την ίδια χρονιά θα
κυκλοφορήσει και το I-DEAS από την SDRC.
Το 1983 το Unigraphics II θα βγει στην αγορά, ενώ το ίδιο έτος η Autodesk, μια
εταιρία που είχε ιδρυθεί μόλις ένα έτος πριν, θα κυκλοφορήσει το AutoCad, ένα
πρόγραμμα που θα αλλάξει μια για πάντα τον συμβατικό τρόπο σχεδίασης.
Το 1985, ένα χρόνο μετά την κυκλοφορία του πρώτου Macintosh θα
κυκλοφορήσει το MiniCad, το οποίο θα γίνει το πρώτο σε πωλήσεις λογισμικό
CAD για υπολογιστές Mac και το ίδιο έτος η Dassault Systemes κυκλοφορεί το
CATIA V2, το οποίο πλέον είναι ένα λογισμικό ανεξάρτητο από το CADAM. H
Αutodesk από την μεριά της θα βγάλει στην αγορά την πρώτη τρισδιάστατη
έκδοση του AutoCad, το AutoCad 3D. (S. Tornincasa, 2010)
Η συνέχεια ήταν καταιγιστική. Οι εταιρίες συνεχώς παρουσιάζουν νέες εκδόσεις

λογισμικών, με αυξημένες δυνατότητες και παράλληλα καινούργια
προγράμματα CAD έβγαιναν συνεχώς στην αγορά. Το μειωμένο μέγεθος, αλλά
και το μικρότερο κόστος απόκτησης ηλεκτρονικών υπολογιστών, κάνουν από
τις αρχές τις δεκαετίας του 90 τα προγράμματα ψηφιακής σχεδίασης προσιτά
στους επαγγελματίες. Περίπου τρεις δεκαετίες μετά την πρώτη προσπάθεια
δημιουργίας τους, γίνεται σαφές πως ήταν θέμα χρόνου, η ψηφιακή σχεδίαση
να υπερίσχυση ολοκληρωτικά των συμβατικών μεθόδων σχεδίασης της
εποχής.
2.2.3 Η εξέλιξη του BIM
2.2.3.1 H εξέλιξη της τεχνολογίας ΒΙΜ
Παράλληλα με την εξέλιξη των υπολογιστών και των λογισμικών CAD, η

τεχνολογία ΒΙΜ αρχίζει να κάνει δειλά τα πρώτα της βήματα. Ήδη από το 1962,
ο Douglas Englebart φαίνεται να έχει ένα όραμα για τους αρχιτέκτονες του
μέλλοντος και για τον τρόπο που θα λειτουργούν επαγγελματικά στο μέλλον.
Όπως αναφέρει στο σύγγραμμα του Augmenting Human Intellect: A Conceptual

Framework
“ο αρχιτέκτονας στην συνέχεια θα αρχίσει να εισάγει μια σειρά προδιαγραφών
και δεδομένων – ένα δάπεδο έξι ιντσών, δώδεκα ίντσες τοίχους από σκυρόδεμα
με ύψος οχτώ πόδια εντός της εκσκαφής και ούτω καθεξής. Όταν τελειώσει, η
αναθεωρημένη σκηνή εμφανίζεται στην οθόνη. Μία κατασκευή παίρνει σχήμα.
Το εξετάζει, το προσαρμόζει… Αυτές οι λίστες εξελίσσονται σε μια ολοένα και πιο
λεπτομερή, αλληλένδετη δομή, η οποία αντιπροσωπεύει την ώριμη σκέψη πίσω
από το πραγματικό σχέδιο.” (D. C. Englebart, 1962)
Ο Engelbart στην ουσία, μέσω του οράματος του περιγράφει τον παραμετρικό
σχεδιασμό αντικειμένων και την συσχέτιση της γραφικής απεικόνισης με την
πληροφορία. Κατάφερε να προσδιορίσει και να περιγράψει με μεγάλη ακρίβεια
τον ορισμό του ΒΙΜ, δεκαετίες πριν την κυκλοφορία του πρώτου λογισμικού
που θα υποστήριζε αυτή την τεχνολογία.
Η προβολή των κτηρίων μέσα από το πρίσμα των βάσεων δεδομένων,

συνέβαλε στην διάσπαση του συνόλου του έργου στα επιμέρους στοιχεία που
το απαρτίζουν, καθιστώντας αναγκαία μια αναλυτική ταξινόμηση των στοιχείων
ώστε να είναι διαχειρίσιμα. Ένα από τα πρώτα εγχειρήματα που κατάφεραν να
δημιουργήσουν με επιτυχία μια κτηριακή βάση δεδομένων ήταν το BDS
(Building Description System). To BDS ήταν η πρώτη απόπειρα, που κατάφερε
να περιγράψει μεμονωμένα στοιχεία βιβλιοθήκης και που μπορούσαν να
ανακτηθούν και να προστεθούν σε ένα μοντέλο. Αυτή η τεχνολογία
χρησιμοποιεί ένα περιβάλλον εργασίας με γραφική απεικόνιση, ορθογραφικές
και προοπτικές προβολές και μια βάση δεδομένων που έχει την δυνατότητα
ταξινόμησης, επιτρέποντας στον χρήστη να ανακτά κατηγοριοποιημένες
πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά των στοιχείων που απαρτίζουν το
έργο, όπως τον τύπο του υλικού ή τον προμηθευτή.
Η ιδέα του του BDS ανήκει σε έναν αρχιτέκτονα, τον Charles Eastman, ο
οποίος ήταν ιδιαίτερα επικριτικός σχετικά με την παραδοσιακές μεθόδους της
εποχής. Ισχυρίζονταν πως ο κλασικός τρόπος σχεδιασμού ήταν

αναποτελεσματικός, καθώς εκτός του γεγονότος των τα κλασσικά σχέδια
φθείρονται με την πάροδο του χρόνου και δεν αναπροσαρμόζονται με απλό
τρόπο στις διάφορες κλίμακες, αποτυγχάνουν να αναπαραστήσουν το κτήριο
κατά την διάρκεια εξέλιξης του (όπως μετά από ανακαινίσεις), καθώς δεν
ενημερώνονται. Ο Eastman αποδείχτηκε προφητικός, καθώς σε εργασία του
από το 1974, κάνει αναφορά στην αυτοματοποιημένη αναθεώρηση μοντέλων.
(V. Quirk, 2012)
Εικόνα 4 : H εξέλιξη του ΒΙΜ (πηγή : S. Sinoh, et al., 2020)
O Eastman κατέληξε στο συμπέρασμα πως μέσω της αποτελεσματικής

σύνταξης και ανάλυσης, το BDS θα μείωνε το κόστος σχεδιασμού σε ποσοστό
μεγαλύτερο του 50%. Η ιδέα του χρηματοδοτήθηκε από τον οργανισμό
προηγμένων ερευνητικών προγραμμάτων (DARPA), ωστόσο το γεγονός πως
υλοποιήθηκε πριν από την εποχή της κυκλοφορίας των προσωπικών
υπολογιστών, καθώς και κάποιοι περιορισμοί στις βιβλιοθήκες του
προγράμματος, είχαν ως αποτέλεσμα πολύ λίγοι αρχιτέκτονες να έχουν
πρόσβαση ώστε να καταφέρουν να δουλέψουν το BDS. Δεν είναι σαφές αν
ολοκληρώθηκαν έργα χρησιμοποιώντας λογισμικό που βασίζονταν σε αυτήν
την τεχνολογία. Το BDS ήταν ένα πείραμα, που θα προσδιόριζε μερικά από τα
πιο θεμελιώδη προβλήματα που έπρεπε να αντιμετωπιστούν στον
αρχιτεκτονικό σχεδιασμό τις επόμενες δεκαετίες. (C. Eastman, et al. 1974)
Η επόμενη προσπάθεια του Eastman το GLIDE (Graphical Language for

Interactive Design), το οποίο βασίστηκε στο BDS, δημιουργήθηκε το 1977 και
παρουσίαζε τα περισσότερα χαρακτηριστικά μιας σύγχρονης πλατφόρμας ΒΙΜ.
To GLIDE αναπτύχθηκε για να περιλαμβάνει ορισμένα κτηριακά στοιχεία και να
χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο παρακολούθησης των δεδομένων, ενώ
παράλληλα παρείχε εκτίμηση κόστους και αποτίμηση του δομικού σχεδιασμού.
Οι βελτιώσεις αυτές έδωσαν στο GLIDE την δυνατότητα να παράγει
δισδιάστατα σχέδια (2D), με βελτιωμένη αξιοπιστία και ακρίβεια. Ωστόσο τόσο

το GLIDE όσο και το BDS περιορίζονταν στο στάδιο του σχεδιασμού του έργου
και δεν μπορούσαν να ενσωματώσουν τις μετέπειτα φάσεις του κύκλο ζωής της
κατασκευής.
Εικόνα 5 : Σχεδιασμός σκάλας στο GLIDE (πηγή : https://www.letsbuild.com)
Μετά το DDS και το GLIDE και πριν την εμφάνιση του ΒΙΜ, δύο ακόμα
πρότυπα έκαναν την εμφάνιση που βοήθησαν στην εξέλιξη της τεχνολογίας
όπως την γνωρίζουμε σήμερα.
Το 1989 παρουσιάζεται το Building Product Model (BPM), το οποίο προσέφερε

περισσότερα χαρακτηριστικά σε σχέση με τις προηγούμενες τεχνολογίες, όπως
η εκτίμηση και περιελάβανε πληροφορίες από τον σχεδιασμό έως και την
ολοκλήρωση της κατασκευής. (C. Eastman, 1999).
Το μειονέκτημα όμως του ΒPM, ήταν πως έδινε βάση στην πληροφορίες των
προϊόντων, χωρίς να ενσωματώνει πληροφορίες χρήσιμες στην διαχείριση του
σχεδιασμού της κατασκευής, οι οποίες ήταν απαραίτητες για τον
κατασκευαστικό κλάδο.
Το 1995 το εισάγεται το Generic Building Model (GBM), οπού πλέον

καθορίζεται ο κτηριακός τύπος μέσα στο μοντέλο, ενώ παράλληλα
επιτυγχάνεται καλύτερη διαχείριση της κατασκευής. ( C. Eastman, 1995)
Το GBM διεύρυνε και ενσωμάτωνε πληροφορίες που μπορούσαν να
χρησιμοποιηθούν καθ’ όλον τον κύκλο ζωής του έργου, τόσο στο παρόν όσο και
σε μελλοντικό σχεδιασμό και ταυτόχρονα επέτρεπε την συνεργασία μεταξύ των
εμπλεκομένων μερών, σε διάφορα σημεία του έργου.
Από τις αρχές του 2000 η έννοια του ΒΙΜ απογειώνεται στην βιομηχανία AEC.

H τρισδιάστατη παραμετρική μοντελοποίηση σημειώνει άλματα και παίρνει την

μορφή που γνωρίζουμε σήμερα. Η εξέλιξη και η συγχώνευση χαρακτηριστικών
για περισσότερα από 40 χρόνια, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη και
τον προσδιορισμό του σύγχρονου ΒΙΜ. (S. Sinoh, et al., 2020)
2.2.3.2 Τα πρώτα λογισμικά με ιδιότητες ΒΙΜ
Την δεκαετία του 80 αναπτύχθηκαν αρκετά λογισμικά, κάποια από τα οποία

περιείχαν συγκεκριμένες λειτουργίες ΒΙΜ και τα οποία γνώρισαν την εφαρμογή
στην πράξη, πάνω σε κατασκευαστικά έργα. Ένα από αυτά ήταν το RUCAPS,
που για πρώτη χρησιμοποίησε την έννοια της προσωρινής φάσης της
κατασκευαστικής διαδικασίας και η βοήθεια του ήταν πολύτιμη, για την
σταδιακή κατασκευή του αεροδρομίου του Heathrow στην Αγγλία.
Παράλληλα το 1982 στην Ουγγαρία, ο Gábor Bojár ξεκίνησε να αναπτύσσει ένα
λογισμικό με την ονομασία Radar CH. Το λογισμικό αυτό ολοκληρώθηκε και
κυκλοφόρησε το 1984, για τους υπολογιστές Apple Lisa. Το Radar CH πέρασε
στην ιστορία, καθώς αποτελεί το πρώτο λογισμικό ΒΙΜ, το οποίο έγινε
διαθέσιμο σε προσωπικό υπολογιστή. Αργότερα το Radar CH θα μετονομαστεί
σε ArchiCAD, ένα από πλέον γνωστά και πετυχημένα λογισμικά ΒΙΜ των
ημερών μας, που κυκλοφορεί από την εταιρία Graphisoft.
Εικόνα 6 : To Radar CH (αργότερα θα μετονομαστεί σε ArchiCad), το πρώτο

λογισμικό ΒΙΜ για προσωπικούς υπολογιστές (πηγή : https://www.archdaily.com)

Ένα χρόνο αργότερα ιδρύεται η Parametric Technology Corporation, η οποία το

1988 βγάζει στην κυκλοφορία την πρώτη έκδοση του λογισμικού
Pro/ENGINEER. Ένα πρόγραμμα CAD, το οποίος όμως βασίζεται και αξιοποιεί
τον μηχανισμό της παραμετρικής σχεδίασης. Έχοντας λάβει σημαντική γνώση
πάνω στο Pro/ENGINEER, οι Irwin Jungreis και Leonid Raiz αποχωρούν από
την εταιρία ανάπτυξης, με σκοπό να ιδρύσουν την δικιά τους εταιρία
λογισμικού. Είχαν θέση ως στόχο να δημιουργήσουν ένα πρόγραμμα, που θα
μπορούσε να διαχειριστεί πιο περίπλοκα έργα σε σχέση με το Archicad, το
οποίο στα πρώτα του βήματα αντιμετώπιζε δυσκολίες και χρησιμοποιούταν
κυρίως για έργα μικρής κλίμακας. Το 1997 ιδρύουν την εταιρία τους και το 2000
την μετονομάζουν σε Revit Technology Corporation, κυκλοφορόντας την πρώτη
έκδοση του REVIT. H εταιρία του εξαγοράζεται από την Autodesk το 2002 και το
REVIT αποτελεί στις μέρες, το λογισμικό BIM με τις περισσότερες πωλήσεις
παγκοσμίως.
2.3 Ιδιότητες του ΒΙΜ
2.3.1 Οι διαστάσεις του ΒΙΜ
Στα πρώτα στάδια της εξέλιξης τους, τα προγράμματα που υποστήριζαν τη

τεχνολογία ΒΙΜ προωθήθηκαν από τις εταιρίες ανάπτυξης και έγιναν γνωστά
για τις δυνατότητες τρισδιάστατης (3D) μοντελοποίησης που παρείχαν έναντι
των προγραμμάτων CAD. Βέβαια αυτό δεν ήταν σωστό, καθώς στην
πλειοψηφία τους τα προγράμματα CAD μπορεί να έγιναν γνωστά για την
παραγωγή δισδιάστατων (2D) γραφικών αναπαραστάσεων, όπως κατόψεις
τομές, όψεις, κ.λ.π., ωστόσο περιείχαν και δυνατότητες 3D μοντελοποίησης. Η
ευχρηστία όμως των προγραμμάτων ΒΙΜ τα καθιέρωσε στον τομέα της
τρισδιάστατης σχεδίασης και σύντομα άρχισαν να αναπτύσσονται και άλλες
διαστάσεις που δεν σχετίζονταν αποκλειστικά με την γραφική απεικόνιση, αλλά
προσέθεταν στο μοντέλο πληροφορίες όπως τον χρόνο, το κόστος κ.α. (Α.
Koutamanis, 2020)
Εικόνα 7 : Οι διαστάσεις του ΒΙΜ (πηγή : https://biblus.accasoftware.com)

Οι Διαστάσεις διαμορφώνονται ως εξής:

(οι 3 πρώτες, 0D, 1D και 2D υφίστανται, αλλά δεν σχετίζονται άμεσα με την
έννοια του BIM) :
• Διάσταση 0D
Ως διάσταση 0D θεωρείται ένα σημείο. Ένα σημείο φυσικά δεν υποδηλώνει

καμία μετρήσιμη διάσταση, δηλαδή δεν έχει μήκος, πλάτος ή ύψος.
H διάσταση 1D έχει μονάχα μήκος και όχι πλάτος. Ως ένα παράδειγμα

μονοδιάστατου στοιχείου θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μία γραμμή πάνω σε
μια επιφάνεια.
Στην διάσταση 2D έχουμε πλέον την δημιουργία σχημάτων. Τα σχήματα αυτά

φυσικά είναι επίπεδα, αφού οι διαστάσεις που απεικονίζουν έχουν να κάνουν με
το μήκος και το πλάτος (X και Υ) και δεν εμπεριέχουν ύψος. Είναι η διάσταση η
οποία εδραίωσε τα σχεδιαστικά προγράμματα τύπου CAD στην αγορά.
Με την διάσταση 3D εισέρχεται και η διάσταση του ύψους στο

μοντέλο, προκύπτοντας μια αναπαράσταση που εμπεριέχει πλήρη
γεωμετρία (Χ, Υ και Ζ). Η απεικόνιση του μοντέλου γίνεται πιο
κατανοητή ακόμα και από μη επαγγελματίες, αφού πλέον παίρνει
μορφή μέσω της δημιουργίας όγκων. Από αυτό το επίπεδο
ξεκινάνε και τα ουσιαστικά οφέλη της τεχνολογίας ΒΙΜ.
H 3D διάσταση είναι αναμφισβήτητα η πιο διαδεδομένη διάσταση στο ΒΙΜ, με

την οποία είναι απολυτά εξοικειωμένοι οι επαγγελματίες του κλάδου των
κατασκευών. Μεσώ του 3D BIM δημιουργούνται γραφικές αναπαραστάσεις και
μη γραφικές πληροφορίες (κυρίως γεωμετρικού περιεχομένου) των στοιχείων
που απαρτίζουν το κτήριο, με σκοπό την κοινή τους χρήση σε ένα κοινό
περιβάλλον δεδομένων. Με τα τρισδιάστατα μοντέλα ΒΙΜ, μπορούν να
παραχθούν σχέδια αναπαράστασης της κατασκευής, καθώς και να προκύψει η
αρχιτεκτονική και κατασκευαστική τεκμηρίωση της. (J. Ocean, 2020)
Πέρα από την καλύτερη συνεργασία των εμπλεκομένων, το προηγμένο

τρισδιάστατο μοντέλο των προγραμμάτων ΒΙΜ, προσφέρει καλύτερό και πιο
αποδοτικό συντονισμό, καθώς και βέλτιστο οπτικό έλεγχο του μοντέλου κατά
την διαδικασία ανίχνευσης συγκρούσεων (clash detection). (C. McCartney,
2010)
Η διάσταση 4D εισάγει την χρονική πληροφορία στα στοιχεία του

μοντέλου. Η τέταρτη αυτή διάσταση επιτρέπει στον χρήστη του
BIM μοντέλου, να προσδιορίσει πληροφορίες σχετικά με την
χρονική στιγμή που θα κατασκευαστεί ένα στοιχείο της
κατασκευής, καθώς και την χρονική σειρά που θα
πραγματοποιηθούν οι δραστηριότητες, ούτως ώστε να επιτευχθεί
η βέλτιστη κατανομή των πόρων και ο καλύτερος δυνατός
χρονικός προγραμματισμός του έργου. Μεσώ της διασύνδεσης του ΒΙΜ
μοντέλου με εξειδικευμένα προγράμματα όπως το Autodesk Navisworks,
μπορεί να παραχθεί ένα μοντέλο – προσομοίωνα, που θα αναπαριστά με
ακρίβεια και σαφήνεια τα στάδια κατασκευής του. Κάτι που θα ήταν αδύνατο να
επιτευχθεί, με τις παραδοσιακές μεθόδους χρονικού προγραμματισμού.
Η 4D διάσταση επιτρέπει στο ΒΙΜ να βελτιώσει σε μεγάλο βαθμό τον

κατασκευαστικό σχεδιασμό, τον προγραμματισμό και τον έλεγχο παράγωγης.
Μέσω της ψηφιακής διαχείρισης του μοντέλου, δημιουργούνται νέες πρακτικές
στον τρόπο διαμόρφωσης του έργου, με συνεχή παρακολούθηση της προόδου
της κατασκευής κατά τα διάφορα στάδια υλοποίησης του. (J. Jupp, 2017)
Επιπλέον τα προγράμματα BIM μέσω του περιβάλλοντος 4D, θα μπορούσαν

να επιτύχουν την λήψη προληπτικών μέτρων για την μείωση των κίνδυνων, ήδη
από την φάση του σχεδιασμού και προγραμματισμού του έργου. Θα μπορούσε
να προβλεφθεί και να αξιολογηθεί πιθανός κίνδυνος, σε μία συγκεκριμένη
χρονική στιγμή και σε ένα συγκεκριμένο χώρο εργασίας, πριν από την
κατασκευή του έργου. (Ζ. Jin, et al., 2019)
Η πέμπτη διάσταση 5D προσθέτει έναν ακόμα τομέα πληροφοριών

στο μοντέλο ΒΙΜ, o οποίος σχετίζεται με το κόστος. Με την πέμπτη
διάσταση μπορεί να προσδιοριστεί με πολύ μεγάλη ακρίβεια σε
σχέση με τις συμβατικές μεθόδους εκτίμησης, το κόστος ενός
συγκεκριμένου στοιχείου ή ακόμα και το κόστος ολόκληρης της
κατασκευής. Επιπλέον με το 5D BIM επιτυγχάνεται αναλυτική
επιμέτρηση των στοιχείων, η οποία προφανώς είναι απαραίτητη για
τον προσδιορισμό του κόστους, ενώ σε συνδυασμό με την τέταρτη
διάσταση 4D BIM, μπορούμε να εξάγουμε πληροφορίες που σχετίζονται με το

κόστος της κατασκευής, σε οποιοδήποτε χρονικό στάδιο υλοποίησης του έργου.
Όπως επισημαίνει ο P. Smith, (2016), το BIM και οι ψηφιακές τεχνολογίες

παρέχουν μια τεράστια ευκαιρία στους επαγγελματίες που εμπλέκονται με την
διαχείριση του κόστους των κατασκευών (cost management), να βελτιώσουν σε
πολύ μεγάλο βαθμό την ποιότητα, την ταχύτητα και την ακρίβεια των
υπηρεσιών τις οποίες προσφέρουν.
Η αυτοματοποιημένη διαδικασία εκτίμησης του κόστους από το 5D BIM, θα

επέτρεπε μια πιο γρήγορη και πιο αποδοτική διαδικασία παράδοσης του έργου,
υψηλότερης ποιότητας κτήρια, καθώς και καλλίτερο έλεγχο και προβλεψιμότητα
για μια σωστή οικονομική διαχείριση από την μεριά του ιδιοκτήτη. (D. Forgus, et
al., 2012).
Στην περίπτωση που με την ανάλυση κόστους του 5D BIM, προκύψει πως κατά
την διαδικασία εκτέλεσης το συνολικό κόστος που έχει δαπανηθεί σε κάποιο
στάδιο κατασκευής του έργου, έχει υπερβεί το εκτιμώμενο ποσό που μπορούσε
να διαθέσει ο ιδιοκτήτης, μπορεί να επιτευχθεί αλλαγή στην διαχείριση και στον
προγραμματισμό της κατασκευής σε πραγματικό χρόνο, ούτως ώστε να
αποτραπεί πιθανός κίνδυνος το έργο να μείνει ημιτελές, λόγω υπέρβασης του
συνολικού προϋπολογισμού. (P. Mesároš , et al., 2019)
Μετά την πέμπτη διάσταση 5D, υπάρχει μία ασάφεια και

σύγκρουση απόψεων, σχετικά με την εννοιολογική σημασία των
διαστάσεων που ακολουθούν, ενώ δεν λείπουν και αυτοί που
ισχυρίζονται πως το BIM σταματάει στις πέντε διαστάσεις και οι
επιπλέον πληροφορίες αποτελούν κομμάτι που στην ουσία
εντάσσεται στις προηγούμενες διαστάσεις.
Για την έκτη διάσταση 6D , στην διεθνή βιβλιογραφία φαίνεται πως

έχει επικρατήσει η άποψη, πως το 6D BIM σχετίζεται με την βιωσιμότητα και
την ενεργειακή απόδοση του μοντέλου. Αυτή η διάσταση περιλαμβάνει
πληροφορίες που επιτρέπουν στους επαγγελματίες, να αναλύσουν την
προβλεπόμενη κατανάλωση ενέργειας της κατασκευής και να εξάγουν
αποτελέσματα, που θα συμβάλλουν στην μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης
και σε μια μακροπρόθεσμα βέλτιστη λειτουργική διαχείριση της κατασκευής.
Το 6D BIM μπορεί να προσομοιώσει την πραγματική ενεργειακή συμπεριφορά

του κτηρίου, που θα οδηγήσει στην λήψη αποφάσεων σχεδιασμού (π.χ. αλλαγή
του προσανατολισμού του κτηρίου) και λειτουργίας, όχι μόνο σε νέα κτήρια
αλλά και σε υφιστάμενα. Μόλις ληφθεί το ενεργειακό μοντέλο του κτηρίου, είναι
δυνατό να διερευνηθούν πιθανές εναλλακτικές λύσεις, για την βελτίωση της
ενεργειακής απόδοσης και την ενσωμάτωση πιο αποδοτικών μορφών
ενέργειας στην κατασκευή. (F. J. Montiel-Santiago, et al., 2020)
Στην εβδόμη διάσταση 7D προστίθενται στο μοντέλο πληροφορίες,

που αφορούν την λειτουργική διαχείριση και συντήρηση του έργου,
σε όλη την διάρκεια του κύκλου ζωής του. Μέσω του 7D BIM
παρακολουθούνται και εξάγονται δεδομένα που σχετίζονται με τις
προδιαγραφές, την διαχείριση εγκαταστάσεων (facility
managment), μεθόδους συντήρησης, εγγυήσεις κ.λ.π.,
διευκολύνοντας τους ελέγχους και διασφαλίζοντας την
αποδοτικότητα και την συμμόρφωση του κτηρίου, με τα πρότυπα
και τις προβλέψεις που είχαν οριστεί στην διάρκεια της μελέτης του έργου.
Το έργο παρακολουθείται πλήρως από τον σχεδιασμό , την κατασκευή , την

συντήρηση, έως και την κατεδάφιση του. Επιπλέον επισκευές που θα
χρειαστούν καθώς και ανταλλακτικά είναι εύκολο να προβλεφθούν και να
αντικατασταθούν, σε όλη την διάρκεια ζωής του έργου, ενώ οι εργολάβοι –
συντηρητές επωφελούνται από μια πιο αποτελεσματική διαδικασία
παρακολούθησης των αναγκών του κτηρίου, κατά την διάρκεια της χρήσης του.
(M. Afzal, 2021)
Μια σχετικά νέα διάσταση, η όγδοη διάσταση 8D, προσθέτει στο

μοντέλο την πληροφορία της ασφάλειας, κατά τις φάσεις
σχεδιασμού και εκτέλεσης του έργου. Ο κατασκευαστικός κλάδος,
είναι αυτός με τα περισσότερα εργατικά ατυχήματα στο χώρο
εργασίας. Με το 8D BIM είναι δυνατός ο ακριβέστερος έλεγχος
των συνθηκών του χώρου εργασίας, ο εκ των προτέρων
εντοπισμός των πιθανών κινδύνων, ο σχεδιασμός των φάσεων
εργασίας και η βελτίωση της επικοινωνίας και της εκπαίδευσης
των εργαζομένων. Μεσώ του 8D BIM , μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα
ψηφιακό τρισδιάστατο εργοτάξιο, απεικονίζοντας όλο τον εξοπλισμό και τα
αντικείμενα που θα χρησιμοποιηθούν στην πραγματικότητα κατά την φάση
λειτουργίας του. Από αυτό το ψηφιακό μοντέλο μπορούμε να προσομοιώσουμε
καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, προκειμένου να αξιολογηθούν αν τα μέτρα που
έχουν προβλεφθεί να ληφθούν είναι αρκετά ή αν θα χρειαστεί παρέμβαση για

την τροποποίηση τους, ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο δυνατό κάθε πιθανός
κίνδυνος.
Όπως αναφέρει ο Kamardeen στην έρευνα του (I. Kamardeen, 2010), σε ένα
κλάδο που τα εργατικά ατυχήματα είναι τουλάχιστον διπλάσια από
οποιονδήποτε άλλο, το 8D BIM έρχεται να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ του
σχεδιασμού, της επαγγελματικής περίθαλψης και των αρχών ασφαλείας.
• Διάσταση 9D και 10D
H ένατη και η δέκατη διάσταση 9D και 10D, είναι πολύ

νέες διαστάσεις στο χώρο του BIM, με τις απόψεις να
διαφέρουν για την εννοιολογική σημασίας τους και
λιγοστές αναφορές στην διεθνή βιβλιογραφία.
Δύο είναι οι κύριες απόψεις που φαίνεται επικρατούν

για τη σημασία του 9D BIM.
Η μία υποστηρίζει πως το 9D BIM σχετίζεται με την έννοια της λιτής
κατασκευής, δηλαδή την μεθοδολογία που βελτιστοποιεί και εξορθολογεί μέσω
ψηφιακών διαδικασιών, όλα τα βήματα που εμπλέκονται στην υλοποίηση ενός
έργου.
Η δεύτερη υποστηρίζει πως το 9D BIM σχετίζεται με την σάρωση κτηρίων
(laser scanners, drones) και μετατροπή των σαρωμένων δεδομένων σε
ψηφιακά μοντέλα.
Στο 10D BIM, φαίνεται να επικρατεί η άποψη που συσχετίζει την διάσταση αυτή
με την εκβιομηχάνιση των κατασκευών, ενώ δεν λείπουν και οι αναφορές που
συνδέουν την διάσταση αυτή με την ενσωμάτωση στο μοντέλο, της
επαυξημένης πραγματικότητας (AR) και της τεχνητής νοημοσύνης. (G.
Piaseckienė, 2022)
2.3.2 Επίπεδο ανάπτυξης της πληροφορίας - Level of Development (LOD)
Τo επίπεδο ανάπτυξης – Level of Development (LOD) είναι ένα πρωτόκολλο

που δίνει στους επαγγελματίες της βιομηχανίας AEC τη δυνατότητα να
τεκμηριώνουν, να διατυπώνουν και να προσδιορίζουν το περιεχόμενο του BIM
αποτελεσματικά και με σαφήνεια. To πρότυπο, LOD ορίζει τα στάδια ανάπτυξης
διαφορετικών συστημάτων στο BIM. Χρησιμοποιώντας τις προδιαγραφές LOD,
οι αρχιτέκτονες, οι μηχανικοί και οι άλλοι λοιποί επαγγελματίες του κλάδου,
μπορούν να επικοινωνούν με σαφήνεια μεταξύ τους, χωρίς να δημιουργείτε
σύγχυση κατά την εκτέλεση των εργασιών.
Με πιο λιτό τρόπο θα μπορούσαμε να περιγράψουμε πως το Επίπεδο

Ανάπτυξης (LOD) ενός μοντέλου BIM, είναι η προδιαγραφή για τη δισδιάστατη
και τρισδιάστατη αναπαράσταση στοιχείων, μαζί με τις σχετικές πληροφορίες
που τα συνοδεύουν, σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Αυτό είναι εξαιρετικά
χρήσιμο και έχει μεγάλη σημασία, κατά τις φάσεις σχεδιασμού, κατασκευής και
λειτουργίας του έργου. (T. Ghazzaoui, 2021)
Πως όμως προέκυψε το συγκεκριμένο πρότυπο;
Η ανάπτυξη του προτύπου LOD πραγματοποιήθηκε από το Αμερικάνικο

Ινστιτούτο Αρχιτεκτόνων - American Institute of Architects (AIA) για την έκθεση
“E202-2009 BIM και ψηφιακά δεδομένα”, ενώ ενημερώθηκε με το πρωτόκολλο
AIA’s G202-2013, παρέχοντας ορισμούς και απεικονίσεις στοιχείων BIM
διαφορετικών κτιριακών συστημάτων, σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης και
χρήσης τους, στη διαδικασία σχεδιασμού και κατασκευής.
Η τεχνολογία ΒΙΜ, παρουσιάζει πληροφορίες σχετικά με ένα κατασκευαστικό

έργο, με τη μορφή τρισδιάστατων γραφικών αναπαραστάσεις στοιχείων (π.χ.
πόρτες, δοκοί κ.λ.π.), τα οποία μπορούν περαιτέρω να συσχετιστούν με
πληροφορίες σχετικά με άλλα χαρακτηριστικά των στοιχείων αυτών. Είναι
δυνατόν η γραφική αναπαράσταση ενός συγκεκριμένου στοιχείου, να
υποδηλώνει μεγαλύτερη ακρίβεια από ότι μπορεί να αποδοθεί στο στοιχείο
στην πραγματικότητα.
Το πρότυπο LOD του AIA, αναπτύχθηκε για να παρέχει έναν πιο συστηματικό
και κατανοητό τρόπο στην μετάδοση του μεγέθους της εξάρτησης, που μπορεί
να δοθεί σε ένα στοιχείο. Πολλοί συμμετέχοντες στη διαδικασία σχεδιασμού και
κατασκευής, κατάλαβαν πως ο κλάδος μπορεί να επωφεληθεί από μια πιο
αναλυτική επεξεργασία των συγκεκριμένων προτύπων, που είχαν αναπτυχθεί
από τον ΑΙΑ.
Οι συζητήσεις του οργανισμού BIMForum, οδήγησαν στη δημιουργία μιας

διεπιστημονικής ομάδας εργασίας για την ανάπτυξη και τη διατήρηση της
προδιαγραφής LOD. Η προδιαγραφή LOD που ανέπτυξε το BIM Forum, είναι
στην ουσία μια οργανωμένη συλλογή ερμηνειών των ορισμών LOD του ΑΙΑ,
που περιγράφουν το επίπεδο ανάπτυξης και τις απαραίτητες πληροφορίες,
παρέχοντας παράλληλα γραφικά παραδείγματα των διαφορετικών επιπέδων
ανάπτυξης, μιας μεγάλης ποικιλίας διαφόρων δομικών στοιχείων.
Οι χρήστες της προδιαγραφής LOD πρέπει να γνωρίζουν, ότι δεν καθίστανται

υποχρεωτικά τα επίπεδα ανάπτυξης για τα διάφορα στάδια της διαδικασίας
κατασκευής. Αυτή η απόφαση λαμβάνεται αποκλειστικά από την ομάδα του
κάθε έργου. Είναι όμως σχεδόν βέβαιο, πως η διαθεσιμότητα πιο λεπτομερών
ορισμών των δομικών στοιχείων, θα μειώσουν τους κινδύνους κακής
επικοινωνίας μεταξύ των μελών της ομάδας του έργου, σε σχέση με τον
συνήθη τρόπο εκτέλεσης των διαδικασιών, κατά τα διάφορα στάδια στην φάση
του σχεδιασμού και της κατασκευής του έργου. Η πολύ καλύτερη αναγνώριση
των δομικών στοιχείων, αναμένεται να προσδώσει σε κάθε μέλος της ομάδας
καλύτερη κατανόηση του έργου, αποφυγή λαθών, μεγαλύτερη απόδοση και το
βέλτιστο δυνατό παραδοτέο αποτέλεσμα.
Η προδιαγραφή LOD καθορίζεται από το πρότυπο ταξινόμησης CSI Uniformat

20102, με τις υποκατηγορίες να επεκτείνονται έως το επίπεδο 4 (και σε κάποιες
περιπτώσεις στο επίπεδο 5) παρέχοντας λεπτομέρεια και σαφήνεια στους
ορισμούς των δομικών στοιχείων. Οι προδιαγραφές LOD αναπτύσσονται από
το LOD 100 έως το LOD 400 του LOD-Schema του AIA, μαζί με ένα νέο
επίπεδο, το LOD 350, το οποίο προστέθηκε μεταξύ LOD 300 και LOD 400, για
την καλύτερη αντιμετώπιση των επιπέδων πληροφοριών που απαιτούνται για
τον πλέον κατανοητό και αποτελεσματικό συντονισμό. Η προδιαγραφή LOD δεν
αφορά το LOD 500, καθώς αυτό το επίπεδο σχετίζεται με την επιτόπια
επαλήθευση της κατασκευής και δεν αποτελεί ένδειξη εξέλιξης σε υψηλότερο
επίπεδο γεωμετρίας ή πληροφοριών. (BIM Forum, 2021)
Πέραν του σύνηθες τρόπου προσδιορισμού των επιπέδων, με την αρίθμηση να

ξεκινάει από το 100 (LOD 100, LOD 200 κλπ.), σε κάποιες χώρες ο
χαρακτηρισμός των επιπέδων ξεκινάει με τον αριθμό 0 (Level 0, Level 1, κλπ.),
ενώ κάποιες άλλες χρησιμοποιούν αλφαβητικούς χαρακτήρες (όπως Level A,
Level B κλπ.).
Εικόνα 8 : Επίπεδα ανάπτυξης της πληροφορίας- LOD
(πηγή : hitechcaddservices.com)

Η προδιαγραφή LOD δεν προσδιορίζει ποιος θα πρέπει να είναι ο δημιουργός

ενός συγκεκριμένου στοιχείου σε κάθε συγκεκριμένο επίπεδο LOD, καθώς αυτό
θα διαφέρει ανάλογα με τη φύση του έργου. Η ανάπτυξη όμως ενός
επεξηγηματικού εγγράφου από τον οργανισμό ΒIM Forum, διευκολύνει σε
μεγάλο βαθμό την ομάδα του εκάστοτε έργου, καθώς παρέχει συνοπτική
γραφική απεικόνιση και προσδιορισμό της περιλαμβανόμενης πληροφορίας σε
πλήθος δομικών στοιχείων, βελτιώνοντας την επικοινωνία μεταξύ των χρηστών
του μοντέλου. Το έντυπο αναθεωρείται και συμπληρώνεται σε ετήσια βάση.
Τα 6 επίπεδα ανάπτυξής πληροφορίας LOD 100 - 200 - 300 - 350 - 400 - 500
έχουν τα εξής χαρακτηριστικά :
• Επίπεδο ανάπτυξης πληροφορίας – LOD 100
Στο επίπεδο ανάπτυξης 100 (LOD 100), τα στοιχεία του μοντέλου μπορούν
αναπαρασταθούν γραφικά με κάποιο σύμβολο ή με μια πολύ γενική και αόριστη
προσέγγιση. Δεν περιέχονται καθόλου πληροφορίες όπως μέγεθος, κόστος,
ακριβή σχήμα κλπ. Αυτές οι πληροφορίες μπορούν να προκύψουν έμμεσα,
εξετάζοντας άλλα στοιχεία του μοντέλου. Επομένως στο επίπεδο αυτό
δηλώνεται η ύπαρξη ενός στοιχείου εντελώς προσεγγιστικά, χωρίς σαφής
γεωμετρικές αναπαραστάσεις και περαιτέρω πληροφορίες.
Εικόνα 9 : Επίπεδο ανάπτυξης LOD 100 (πηγή : Bim Forum, 2021)
• Επίπεδο ανάπτυξης πληροφορίας LOD 200
Στο επίπεδο ανάπτυξης 200 (LOD 200) τα στοιχεία αναπαρίστανται γραφικά

μέσα στο μοντέλο ως μία γενική μορφή με κατά προσέγγιση σχήμα, θέση,
μέγεθος, ποσότητα και προσανατολισμό. Επιπλέον στο στοιχείο μπορεί να
περιέχονται και μη γραφικές πληροφορίες γενικής μορφής, που βοηθούν στην
καλύτερη κατανόηση του μοντέλου, χωρίς όμως να έχουν ιδιαίτερο βάθος.

Στο επίπεδο ανάπτυξης 300 (LOD 300), η γραφική αναπαράσταση των

στοιχείων μέσα στο μοντέλο γίνεται πλέον με ακρίβεια, έχοντας συγκεκριμένο
σχήμα, μέγεθος, ποσότητα, θέση και προσανατολισμό. Επιτρέπεται η σωστή
απευθείας πληροφόρηση, χωρίς να χρειάζεται να καταφύγουμε σε έμμεσες μη
μοντελοποιημένες πληροφορίες για την εξαγωγή σαφή συμπερασμάτων.
Επίσης τα στοιχεία εμπεριέχουν και μη γραφικές πληροφορίες μεγαλύτερης
σαφήνειας από το LOD 200.

στοιχείων μέσα στο μοντέλο, γίνεται ως ένα συγκεκριμένο σύστημα, με
καθορισμένο σχήμα, θέση, μέγεθος, ποσότητα και προσανατολισμό, ενώ πλέον
καθορίζεται και η αλληλεπίδραση τους με τα λοιπά στοιχεία που βρίσκονται
εντός του μοντέλου. Σε αυτό το επίπεδο λόγω της αλληλεπίδρασής των
στοιχείων, μοντελοποιούνται μέρη που έχουν να κάνουν με στηρίγματα και
συνδέσεις, υποδηλώνοντας την ένωση των στοιχείων μεταξύ τους. Επίσης
περιλαμβάνονται και μη γραφικές πληροφορίες.

στοιχείων μέσα στο μοντέλο γίνεται ως ένα συγκεκριμένο σύστημα, με
λεπτομερείς και πληροφορίες για το σχήμα, τη θέση, το μέγεθος, την ποσότητα,
την τοποθεσία, τον προσανατολισμό. Επιπλέον εμπεριέχονται λεπτομέρειες
κατασκευής , συναρμολόγησης, καθώς και πληροφορίες εγκατάστασης, όπως
και μη γραφικές πληροφορίες. Σε αυτό το επίπεδο υπάρχουν επαρκής
πληροφορίες και λεπτομέρειες, που θα οδηγήσουν με ακρίβεια στην κατασκευή
του στοιχείου.

Στο επίπεδο ανάπτυξης 500 (LOD 500), έχουμε μία ακριβή αναπαράσταση του
στοιχείου, σχετικά με το πως είναι η τελική του μορφή στο έργο (as built).
Σύμφωνα με το BIM Forum (ΒIM Forum, 2020), δεδομένου ότι το LOD 500
σχετίζεται με την επιτόπια επαλήθευση και δεν αποτελεί ένδειξη περαιτέρω
εξέλιξης του εκάστοτε στοιχείου σε επίπεδο γεωμετρίας ή μη γραφικών
πληροφοριών, δεν πρέπει να θεωρείται και να χρησιμοποιείται ως επίπεδο
ανάπτυξης.
Δυστυχούς κάποιες επαγγελματικές ομάδες που σχετίζονται με το έργο,

επιλέγουν να παρακάμψουν την μεθοδολογία που χρησιμοποιούν τα επίπεδα
ανάπτυξης. Αυτό έχει ως επακόλουθο την ύπαρξή προβλημάτων σε
μεταγενέστερο στάδιο, με αποτέλεσμα να απαιτείται εκ νέου επεξεργασία του
μοντέλου. Μια διαδικασία που είναι απίστευτα χρονοβόρα και που συνήθως
οδηγεί στην καθυστέρηση των εργασιών. (I. B. Kjartansdóttir, et al., 2017)
2.3.3 Επίπεδα λεπτομέρειας - Level of Detail
Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο, να δημιουργείται παρερμηνεία για το τι σημαίνει το

ακρωνύμιο LOD. Πολλές φορές ο ορισμός να αλλάζει ανάλογα με την εκάστοτε
χώρα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής για παράδειγμα ερμηνεύεται ως Level
of Development, ενώ στην Μεγάλη Βρετανία επικρατεί η ερμηνεία του ως Level
of Detail (Μ. Ellis, 2020). Είναι σύνηθες λοιπόν, πολλοί να πιστεύουν πως το
επίπεδο ανάπτυξης της πληροφορίας (Level of Development) και το επίπεδο
Λεπτομέρειας (Level of Detail), είναι το ίδιο πράγμα.
Εικόνα 14 : Επίπεδο λεπτομέρειας κτηριακού μοντέλου (πηγή : mdpi.com)

Στην πραγματικότητα όμως υπάρχουν σημαντικές διαφορές.
Το επίπεδο λεπτομέρειας δεν αναφέρεται ταυτόχρονα στον βαθμό που έχει

μελετηθεί η γεωμετρία και οι συνημμένες πληροφορίες που εμπεριέχει το
εκάστοτε στοιχείο του μοντέλου, όπως συμβαίνει στο επίπεδο της ανάπτυξης
της πληροφορίας, αλλά προσδιορίζει το βαθμό λεπτομέρειας που
περιλαμβάνουν τα στοιχεία. Είναι ένα εργαλείο ένδειξης του όγκου των
παρεχόμενων πληροφοριών, αποκλειστικά μέσα από την γραφική
αναπαράσταση του στοιχείου
Όπως αναφέρεται στο ΒΙΜ Forum, το επίπεδο λεπτομέρειας θα μπορούσε να

θεωρηθεί ως η είσοδος στο στοιχείο, ενώ το επίπεδο ανάπτυξης ως την
αξιόπιστη έξοδο (ΒΙΜ Forum, 2020)
2.3.4 Επίπεδα ωριμότητας – Levels of Maturity (LoM)
Η εξέλιξη του ΒΙΜ στον κατασκευαστικό κλάδο, δημιούργησε την ανάγκη να

ορισθούν συγκεκριμένα κριτήρια, που θα έδιναν την δυνατότητα να
προσδιορισθεί ο βαθμός ανάπτυξης της νέας αυτής τεχνολογίας.
Το μοντέλο ωριμότητας του BIM, γνωστό και ως iBIM ή BIM Wedge,

αναπτύχθηκε από τους Mark Bew και Mervyn Richards και καθιερώθηκε αρχικά
από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου ήδη από το 2011, είχε
επιβάλει την χρήση του BIM για την εκπόνηση κάθε δημοσίου έργου. Μ’ αυτό
τον τρόπο η κυβέρνηση, μπορούσε να ελέγχει με αποτελεσματικότητα, αν οι
ενδιαφερόμενοι είχαν συμμορφωθεί με τα καθορισμένα πρότυπα. Υπάρχουν
αρκετές παραλλαγές και διαφοροποιήσεις, ωστόσο το βασικό μοντέλο που έχει
καθιερωθεί πλέον σε διεθνές επίπεδο, είναι αυτό που παρουσιάζεται στην
Εικόνα 15.
Τα επίπεδα ωριμότητας Levels of Maturity (LoM) του BIM λοιπόν, καθορίζουν

την τεχνολογική πρόοδο που επιτυγχάνεται στην βιομηχανία της AEC, ανάλογα
με τον βαθμό συνεργασίας και ανταλλαγής πληροφοριών, μεταξύ του συνόλου
των ενδιαφερομένων που εμπλέκονται σε ένα κατασκευαστικό έργο.
Όπως αναφέρει ο Dakhil, υπάρχει μια προοδευτική διαδικασία υιοθέτησης της

τεχνολογίας BIM στον κλάδο της κατασκευής, όπου η ωρίμανση εκτείνεται σε
τέσσερα επίπεδα. Κάθε επίπεδο ωρίμανσης, εμπεριέχει συγκεκριμένα και σαφή
ορόσημα, ώστε να καθορίζεται με συγκεκριμένα κριτήρια το επίπεδο χρήσης.
(Α. J. Dakhil, 2017)

Εικόνα 15 : Επίπεδα ωριμότητας – LoM (πηγή : biblus.accasoftware.com)
Ανάλογα με το επίπεδο κορεσμού του μοντέλου σε συγκεκριμένες

πληροφορίες, τα επίπεδα ωριμότητας κατατάσσονται στις έξεις τέσσερις
κατηγορίες :
• Επίπεδο ωριμότητας 0 – BIM Level 0
Το επίπεδο ωριμότητάς 0, είναι προς το παρόν το επίπεδο που χρησιμοποιείται

περισσότερο από κάθε άλλο από τους επαγγελματίες. Αποτελείται κυρίως από
δισδιάστατα (2D) σχέδια και βασίζεται κατά κόρον στα προγράμματα
τεχνολογίας CAD. Απουσιάζει πλήρως η τρισδιάστατη (3D) απεικόνιση και κατά
συνέπεια ο πιθανός κίνδυνος δημιουργίας σφαλμάτων, είναι αρκετά υψηλός. Η
παραγωγή και ο διαμοιρασμός των σχεδίων, γίνεται σε έντυπη μορφή, μιας και
βασίζονται στις κοινές εκτυπώσεις σε χαρτί. Μπορεί να επιτευχθεί ελάχιστος
αυτοματισμός σε αυτό το επίπεδο, μέσω κάποιων πρόσθετων προγραμμάτων
της γλώσσας Lisp. (R. Zieliński, M. Wójtowicz, 2019)

Σε γενικές γραμμές, η επίτευξη συνεργασίας μεταξύ των μελών και οι

αυτοματισμοί που μπορούν να επιτευχθούν σε αυτό το επίπεδο, είναι σχεδόν
ανύπαρκτοι και δεν ανταποκρίνεται στην φιλολογία που διέπει την τεχνολογία
ΒΙΜ.
Στο επίπεδο ωριμότητας 1, χρησιμοποιείται μόνο ένα μικρό μέρος από τις
δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία BIM. Γίνεται χρήση της δισδιάστατης
σχεδίασης και τεκμηρίωσης, ωστόσο μπορεί να χρησιμοποιηθούν και οι τρεις
διαστάσεις (3D CAD), χωρίς όμως την δημιουργία όλων των στοιχείων του
έργου, σε αυτή την διάσταση. Τα παραγόμενα σχέδια που εξάγονται, είναι
αποκλειστικά δύο διαστάσεων και η συνεργασία των εμπλεκομένων υπάρχει,
αλλά βρίσκεται σε σχετικά χαμηλό επίπεδο. Λόγω της ανεπάρκειας του σταδίου
ανάπτυξης, δεν είναι δυνατόν να παραχθεί ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα σε
αρκετά στοιχεία του μοντέλου, κάτι που αποτελεί σημαντικό μειονέκτημα. (R.
Zieliński, M. Wójtowicz, 2019)
Η πλειοψηφία των εταιριών του κλάδου των κατασκευών της Μεγάλης

Βρετανίας, βρίσκεται σε αυτό το επίπεδο, το οποίο είναι γνωστό και ως
μοναχικό ΒΙΜ (Lonely BIM). Λειτουργεί όπως ορίζει το πρότυπο BS 1192:2007,
που επιτρέπει την συνεργασία μεταξύ αρχιτεκτόνων , πολιτικών μηχανικών και
κατασκευαστών, δια μέσω του διαμοιρασμού της κοινής τους πληροφορίας με
τη βοήθεια ενός κοινού περιβάλλοντος δεδομένων.
Το επίπεδο ωριμότητας 2, αφορά κατά κύριο λόγω ένα τρισδιάστατο

περιβάλλον, που εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο διαμοιράζονται οι
πληροφορίες μεταξύ των διαφόρων μελών του έργου.
Όμως παρά το γεγονός πως η συλλογική εργασία είναι η βάση του επιπέδου
αυτού, δεν είναι απαραίτητο όλα τα εμπλεκόμενα μέλη να λειτουργούν πάνω
στο ίδιο τρισδιάστατο μοντέλο. Κάθε μέλος μπορεί να διαχειρίζεται ένα
ξεχωριστό μοντέλο, που να στηρίζεται όμως σε έναν κοινό τύπου αρχείου, ο
οποίος θα περιέχει όλες τις πληροφορίες σχεδιασμού. Έτσι όλοι οι
συμμετέχοντες, μπορούν να έχουν πρόσβαση σε όλες τις διαθέσιμες
πληροφορίες του μοντέλου και μπορούν να τις τροποποιούν κατά το δοκούν για
την επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσματος. Αυτό επιτρέπει την πλήρη
συνεργασία, μεταξύ των πολυάριθμων τμημάτων του έργου και την δημιουργία
ενός ενιαίου μοντέλου BIM.
Επιπλέον σε αυτό το επίπεδο εισάγονται δύο νέες διαστάσεις στο έργο (οι
οποίες έχουν περιγραφεί προηγουμένως), η τέταρτη διάσταση (4D) που αφορά
την διαχείριση του χρόνου και η πέμπτη διάσταση (5D) που σχετίζεται με το
κόστος και τον προϋπολογισμό του έργου. Τα διεθνές πρότυπα BS1192-2 και
BS1192-3, ορίζουν αναλυτικά τη διαδικασία για την επίτευξη αυτού του
επιπέδου.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη όλων των παραπάνω , είναι όλα τα
μέλη που διαχειρίζονται το μοντέλο, να χρησιμοποιούν και να εξάγουν τα
δεδομένα τους σε κοινούς τύπου αρχείων, όπως είναι το IFC, το COBie , κ.α.
Έτσι το κοινό μοντέλο, διατηρεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του τομέα
διαχείρισης του κάθε εμπλεκομένου.
Το επίπεδο 3, επιτρέπει την δημιουργία ενός συστήματος διαχείρισης του

μοντέλου, που βασίζεται στην ιδέα του έξυπνου κτηρίου. Προς το παρόν
συναντάται μάλλον σπάνια, λόγω των απαιτούμενων πόρων (ανθρώπινων και
χρηματικών), αλλά και της μεγαλύτερης απαίτησης σε χρόνο, που είναι
αναγκαίος για να επιτευχθεί. (R. Zieliński, M. Wójtowicz, 2019)
Το επίπεδο αυτό, είναι ο τελικός στόχος που μπορεί να φτάσει ένα έργο του
κατασκευαστικού τομέα. Βασικός σκοπός του είναι η καθολική ενσωμάτωση
των πληροφοριών του έργου σε μια κοινή διαδικτυακή πλατφόρμα (cloud
based), εύκολα προσβάσιμη ανά πάσα στιγμή. Αυτό επιτρέπει σε ένα κοινό
μοντέλο, να είναι διαθέσιμο σε όλα τα εμπλεκόμενα μέλη του έργου, τα οποία
μπορούν σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή, να προσθέτουν και να
επεξεργάζονται τις δικές τους πληροφορίες. Το μοντέλο το οποίο διαμοιράζεται
μεσώ του δικτύου, πρέπει να είναι κατά προτίμηση σε μορφή αρχείου IFC,
ώστε να είναι προσβάσιμο και διαχειρίσιμο σε κοινό και ευρέως αποδεκτό
πρότυπο, ούτως ώστε να διευκολύνονται οι μεμονωμένες ενέργειες σε
πραγματικό χρόνο.
Με το επίπεδο ωριμότητας 3 επιτυγχάνεται πλήρης διαχείριση του έργου σε

ολόκληρο τον κύκλο ζωής του. Από τον αρχικό σχεδιασμό, την διαδικασία
κατασκευής, μέχρι και την συντήρηση του. Είναι το μόνο επίπεδο, που
δημιουργεί μια πλήρη αλυσίδα δεδομένων, από την αρχή μέχρι το τέλος της
ζωής του έργου, η οποία είναι συνεχώς ανοιχτή και προσβάσιμη ηλεκτρονικά,
χωρίς να απαιτείται η ανταλλαγή αρχείων. Οι πληροφορίες στην βάση
δεδομένων θα ακολουθούν για πάντα το έργο και θα αποτελούν την
ηλεκτρονική του ταυτότητα (R. Marty, 2014)

2.4 Ανταλλαγή δεδομένων – Διαλειτουργικότητα
Στον κατασκευαστικό κλάδο, δραστηριοποιείται σημαντικός αριθμός

επαγγελματιών από διάφορες ειδικότητες. Ήδη οπό το στάδιο των μελετών,
επαγγελματίες όπως τοπογράφοι, αρχιτέκτονες, πολιτικοί και Η/Μ μηχανικοί,
πρέπει να βρίσκονται σε συνεχή συνεργασία και να ανταλλάζουν δεδομένα.
Αυτοί οι επαγγελματίες χρησιμοποιούν διαφορετικό λογισμικό, ανάλογα με το
είδος της μελέτης που αναλαμβάνουν και τη φάση που βρίσκεται το έργο, ενώ
δεν είναι σπάνιο φαινόμενο να εργάζονται σε διαφορετικές εταιρίες. Αυτή η
εστίαση του εκάστοτε επαγγελματία στην δική του εργασία, μπορεί να οδηγήσει
σε προβλήματα συντονισμού και επικοινωνίας.
Επιπλέον οι χρήστες ενός λογισμικού, πρέπει να έχουν την δυνατότητα της

ελεύθερης αλλαγής του αν το επιθυμούν, διατηρώντας όμως την ικανότητα να
μείνουν τα δεδομένα τους ανέπαφα μετά την μεταφορά.
Όλα αυτά μπορούν να λυθούν με την υιοθέτηση της τεχνολογίας ΒΙΜ, μέσω της
διαλειτουργικότητας των προτύπων ανοιχτών δεδομένων που υποστηρίζει.
Όπως υποστηρίζει ο Weygant, τόσο ο τελικός χρήστης, όσο και οι στόχοι του
έργου, πρέπει να καλύπτονται από τον όγκο των πληροφοριών που εισάγονται
στο μοντέλο. Αν οι ανάγκες αυτές δεν καλύπτονται, τότε δεν υπάρχει λόγος να
δαπανάται πρόσθετος χρόνος για να ενταχθούν στο μοντέλο πληροφορίες που
δεν θα χρησιμεύσουν σε κάποιον τομέα (R. Weygant, 2011)
Γίνεται λοιπόν εύκολα κατανοητό πως η βελτίωση της συνεργασίας των
εμπλεκομένων, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην δυνατότητα ανταλλαγής
δεδομένων μεταξύ του λογισμικού που διαχειρίζεται ο καθένας. Με την
αυτοματοποίηση της διαδικασίας, μειώνεται ο χρόνος εισαγωγής των
δεδομένων και πιθανά σφάλματα που θα μπορούσαν να είχαν προκύψει από
τον επανασχεδιασμό, ενώ ο όγκος των δεδομένων που είχε εισαχθεί στο
αρχικό μοντέλο είναι διαχειρίσιμος και μπορεί να αξιοποιηθεί από τα υπόλοιπα
μέλη.
Η ανταλλαγή δεδομένων είναι ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό των

προγραμμάτων ΒΙΜ. Είναι μια λειτουργία, που δίνει την δυνατότητα σε
διαφορετικά προγράμματα και επαγγελματίες, να ανταλλάσσουν δεδομένα
μέσω κοινών προτύπων. Μπορούν να διαβάζουν και να επεξεργάζονται αυτές
τις κοινές μορφές αρχείων, αφού χρησιμοποιούν τα ίδια πρωτόκολλα.
Για να αντιμετωπιστεί το θέμα της διαλειτουργικότητας, αναπτύχθηκαν πρότυπα
που κατάφεραν να βελτιώσουν σε σημαντικό βαθμό, την προσβασιμότητα, τη
χρηστικότητα, τη διαχείριση αλλά και την βιωσιμότητα των ψηφιακών
δεδομένων. Αναπτύχθηκαν πολλά πρότυπα, όπως το IFC, BCF, COBie,
CityGML, gbXML, κ.α.
Ωστόσο τα πλέον αναγνωρισμένα και διαδεδομένα πρότυπα που χρησιμοποιεί

η τεχνολογία BIM είναι τα IFC και COBie.
2.4.1 Το πρότυπο IFC
H υλοποίηση του IFC (Industry Foundation Classes) ξεκίνησε το 1994, όταν η

Autodesk σχημάτισε μια κοινοπραξία από εταιρίες του κλάδου, για την
ανάπτυξη μιας γλώσσας που θα υποστήριζε την ολοκληρωμένη ανάπτυξη
εφαρμογών. Συνολικά δώδεκα εταιρίες εντάχθηκαν στην συγκεκριμένη
πρωτοβουλία που αρχικά ονομάστηκε Industry Alliance for Interoperability. Τον
Σεπτέμβριο του 1995, η κοινοπραξία επέτρεψε την εγράφη και σε άλλα
ενδιαφερόμενα μέλη και το 1997 μετονομάστηκε σε International Alliance for
Interoperability. Η νέα αυτή συμμαχία αποτελούσε έναν μη κερδοσκοπικό
οργανισμό της βιομηχανίας AEC και είχε ως στόχο την κυκλοφορία ενός
ουδέτερου και κοινά αποδεκτού προτύπου, που θα ανταποκρινόταν σε
ολόκληρο τον κύκλο ζωής του κτηρίου. Το 2005 ο οργανισμός άλλαξε ξανά το
όνομα του σε buildingSMART και με αυτή την επωνυμία διατηρεί και
αναπτύσσει το πρότυπο IFC μέχρι και σήμερα.
Εικόνα 16 : H χρήση του προτύπου IFC
Μια εναλλακτική πρόταση, επίσης από τον οργανισμό buildingSMART, σε

περίπτωση μη υποστήριξης του προτύπου IFC, είναι το BIM Collaboration
Format (BCF), το οποίο είναι πολύ πιο περιορισμένο και δεν καλύπτει όλες τις
χρήσεις του IFC, αλλά μπορεί να είναι πολύ χρήσιμο στη συμβατότητα που
υποστηρίζουν ορισμένα λογισμικά.
H πρώτη έκδοση του προτύπου IFC 1.0, κυκλοφόρησε το 1996 και στην
συνέχεια ακολούθησαν ορισμένες ενημερώσεις του, IFC 1.5, IFC 1.5.1 και IFC
2.0. Το 2000 κυκλοφόρησε η παλαιότερη έκδοση που εξακολουθεί και
χρησιμοποιείται, το IFC 2x, που επικεντρωνόταν στην αύξηση της
σταθερότητας της πλατφόρμας και των πληροφοριών. Λίγο μετά, κυκλοφόρησε
μια έκδοση που έκανε δυνατές τις πιστοποιήσεις IFC και οι επόμενες
αναβαθμίσεις εστίασαν στην επέκταση των δυνατοτήτων και των
συμβατοτήτων του προτύπου. Η πιο δημοφιλής έκδοση είναι η 2×3, του 2007, η
οποία παρουσίασε αρκετές βελτιώσεις στην απόδοση και την ποιότητα, καθώς
και διορθώσεις σφαλμάτων από προηγούμενες εκδόσεις. Η τελευταία βασική
έκδοση είναι το IFC 4.0 (γνωστό ως IFC 2×4), που διατέθηκε το 2013 και έφερε
νέες μορφές τεκμηρίωσης, καθώς και υποστήριξη για νέες πλατφόρμες,
κατασκευές και υπηρεσίες κατασκευής. Η πιο πρόσφατη ενημερωμένη έκδοση
του IFC 4.0, είναι το Addendum 2 (ΙFC 4.2), που κυκλοφόρησε τον Ιούλιο του
2016 και το οποίο εστίασε σε κάποιες βελτιώσεις και διορθώσεις. (ZIGURAT,
2019)
Προς το παρόν, οι κύριες χρήσεις του προτύπου IFC, στοχεύουν στην

συμβατότητα των έργων και στον σχεδιασμό των φάσεων εκτέλεσης της
κατασκευής. Επιπλέον, πολλοί σχεδιαστές χρησιμοποιούν αυτή τη λύση, όταν
εργάζονται με διαφορετικό λογισμικό. Για παράδειγμα, οι αρχιτέκτονες που
χρησιμοποιούν λύσεις όπως το AECOsim ή το Archicad και οι πολιτικοί
μηχανικοί που χρησιμοποιούν το Revit ή το DDS-Cad, μπορούν να
επωφεληθούν από της δυνατότητες του προτύπου IFC. (ZIGURAT, 2019)
To IFC είναι μακράν το πιο διαδεδομένο πρότυπο ανταλλαγής δεδομένων στο

κόσμο του ΒΙΜ και σίγουρα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο
χρειάζεται να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στους περιορισμούς του, καθώς πολλές
φορές δημιουργούνται ασυμβατότητες, που μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια
δεδομένων.
2.4.2 Το πρότυπο COBie
Το COBie (Construction-Operations Building information exchange) είναι και

αυτό ένα ελεύθερο πρότυπο, που χρησιμοποιείται ως ένα εργαλείο μεταφοράς,
κυρίως των μη γραφικών δεδομένων ενός έργου. Ο κύριος ρόλος του COBie,
είναι η διασφάλιση ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι θα λαμβάνουν πληροφορίες
σχετικά με το έργο, σε όσο το δυνατόν πληρέστερη και χρήσιμη μορφή. Το

πρότυπο COBie μπορεί επίσης να λειτουργήσει και ως ένα χρήσιμο ευρετήριο,

για την τεκμηρίωση των δεδομένων που έχουν ενταχθεί στο μοντέλο.
Η δημιουργία του προτύπου COBie έγινε από τον William East, του σώματος
μηχανικών στρατού των Ηνωμένων Πολιτειών, ο οποίος συνέγραψε ένα
πιλοτικό πρότυπο το 2007, για τη βελτίωση της διαδικασίας παράδοσης
πληροφοριών προς τους ιδιοκτήτες, κατόχους και διαχειριστές κτιρίων, δίνοντάς
τους τη δυνατότητα να διαχειρίζονται τα περιουσιακά τους στοιχεία πιο
αποτελεσματικά. Το 2008 το πρότυπο COBie αναθεωρήθηκε, ώστε να
συμμορφωθεί με τα διεθνή πρότυπα δεδομένων και ταξινόμησης. (P. Wilkinson,
2021)
Το πρότυπο αυτό χρησιμοποιεί αποκλειστικά πληροφορίες, που είναι (ή θα

έπρεπε να είναι) διαθέσιμες ούτως ή άλλως. Επομένως δεν αναπτύχθηκε για
να προωθήσει αλλαγές στο παραχθέν περιεχόμενο, αλλά η χρησιμότητα του
εστιάζεται κυρίως στην εύκολη προσβασιμότητα του συνόλου των
πληροφοριών του έργου. (Department of Business, Innovation and Skills, 2011)
Είναι ένα πολύ καλά οργανωμένο μέσο επικοινωνίας και ανταλλαγής

πληροφοριών, μεταξύ των όλων των μερών του έργου, ιδιαίτερα όμως με τον
ιδιοκτήτη, που συνήθως δεν έχει τις γνώσεις και την δεξιότητα να χειριστεί πιο
εξειδικευμένο λογισμικό και να έχει πρόσβαση στα στοιχεία της κατασκευή
του.(Department of Business, Innovation and Skills, 2011)
Η εξαγωγή των δεδομένων γίνεται σε αρχεία τις μορφής CVS ή XLS, δηλαδή
είναι οργανωμένα σε υπολογιστικά φύλλα εργασίας, εύκολα προσβάσιμα από
τον οποιοδήποτε, που μπορούν να επεξεργαστούν από κοινά λογισμικά όπως
το MS Excel.
2.5 Οφέλη και πλεονεκτήματα από την χρήση του BIM
Η χρήση του ΒΙΜ από τα μέλη της βιομηχανίας AEC, αυξάνεται χρόνο με το
χρόνο. Οι λόγοι είναι πολλοί και κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει τον ρόλο
του BIM, στην βελτίωση της παραγωγικότητας της ομάδας του έργου, καθώς
και της αύξησης της ποιότητας και της βιωσιμότητας της κατασκευής,
προσδίδοντας τελικά μια αυξημένη αξία στο ολοκληρωμένο έργο. Το ΒΙΜ
εντάσσεται με αποτελεσματικότητα σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής του κτηρίου,
και πάρα τις συνεχείς και αυξανόμενες απαιτήσεις των σύγχρονων
κατασκευών, προσφέρει πλήθος πλεονεκτημάτων σε σχέση τις παραδοσιακές
μεθόδους του παρελθόντος. (L. Doumbouya, et al., 2016)

Το BIM είναι μια πλατφόρμα, που φέρνει σε επαφή τον πελάτη με τους
επαγγελματίες που θα αναλάβουν το έργο και προσδίδει μια τελική υπεραξία σε
όλα τα στάδια υλοποίησης του. Τα οφέλη από την χρήση του ΒΙΜ
εμπλουτίζονται συνεχώς, καθώς χρόνο με το χρόνο ερευνώνται τρόποι που
αξιοποιούν αυτή την τεχνολογία, προσθέτοντας νέες δυνατότητες. (Δ.
Φαρμάκης, 2013)
Εικόνα 17 : Συνεργατικό μοντέλο ΒΙΜ (πηγή : Δ. Φαρμάκης, 2013)
2.5.1 Οφέλη πριν από την κατασκευή
 Προσδιορισμός σκοπιμότητας έργου
Πριν ο εργοδότης οριστικοποιήσει την συνεργασία του, με την ομάδα των

μηχανικών που θα αναλάβει την οριστική σχεδίαση και υλοποίηση του έργου,
είναι απαραίτητο να καθοριστεί, το μέγεθος της κατασκευής, το επίπεδο της
ποιότητας που προσδοκά να έχει και τις ιδιαίτερες επιθυμίες και τις απαιτήσεις
του. Αυτά τα ζητούμενα θα πρέπει να καλύπτονται, από τους οικονομικούς
πόρους που μπορεί να διαθέσει και μέσα στο χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει
ο ίδιος για την ολοκλήρωση της κατασκευής. Εφόσον ο εργοδότης μπορεί να
καλύψει αυτές τις απαιτήσεις, τότε μπορεί να προχωρήσει έχοντας μια σχετική
βεβαιότητα, πως οι στόχοι που έχει θέσει μπορούν να επιτευχθούν. Σε αντίθετή

περίπτωση, αν ο προϋπολογισμός του έργου υπερβαίνει σημαντικά τα

διαθέσιμα κονδύλια, δεν υπάρχει λόγος να συνεχίσει, αφού θα οδηγηθεί σε
βέβαιη σπατάλη χρόνου και χρήματος. Το όφελος που αποκομίζει μέσο αυτής
της μεθόδου πρόγνωσης ο ιδιοκτήτης, είναι καθοριστικής σημασίας για την
πορεία του έργου. (C. Eastman, et al., 2011)
 Εξέταση εναλλακτικών λύσεων
Επιπλέον, λόγω του ότι από πολύ πρώιμο στάδιο, μέσω των προσχεδίων του
έργου, επιτυγχάνεται μία αξιολόγηση σχετικά με το αν πληρούνται οι
λειτουργικές απαιτήσεις και η βιωσιμότητα της κατασκευής, είναι εφικτή η
αξιολόγηση εναλλακτικών λύσεων σχεδιασμού με την βοήθεια εργαλείων
ανάλυσης και προσομοίωσης, αυξάνοντας την συνολική ποιότητα του έργου.
(C. Eastman, et al., 2011). Όπως αναφέρει ο Kjartansdóttir, είναι λιγότερο
δαπανηρό για τον ιδιοκτήτη να εξερευνήσει το έργο μέσα από ένα ψηφιακό
περιβάλλον, παρά στο πεδίο κατά την υλοποίηση του έργου όπου οι αλλαγές
πληρώνονται ακριβά. (I. B. Kjartansdóttir, et al., 2017)
2.5.2 Οφέλη στο στάδιο σχεδιασμού
 Ακρίβεια απεικόνισης του έργου
Με τη χρήση του ΒΙΜ, ο μηχανικός δεν απαιτείται να δημιουργήσει αρχικά

δισδιάστατα σχέδια και μετά να μοντελοποιήσει το κτήριο σε τρισδιάστατο
περιβάλλον. Το τρισδιάστατο μοντέλο δημιουργείται απευθείας, επιτρέποντας
στον μελετητή μηχανικό να έχει καλλίτερες και πιο ακριβείς απεικονίσεις του
κτηρίου, σε όλα τα στάδια της διαδικασίας. (C. Eastman, et al., 2011)
 Παραμετρικός σχεδιασμός
Ένα άλλο σημαντικό πλεονέκτημα της συγκεκριμένης τεχνολογίας είναι η χρήση

του παραμετρικού σχεδιασμού. Με την βοήθεια του παραμετρικού σχεδιασμού,
τα αντικείμενα του μοντέλου αποκτούν μια μορφή ευφυίας, που τους επιτρέπει
να αναγνωρίζονται και να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, καθώς είναι
προγραμματισμένα να υπακούν σε συγκεκριμένους κανόνες. Αυτό τα κάνει να
υλοποιούν από μόνα τους αυτόματες διορθώσεις και αποδεσμεύει τον χρήστη
από την ανάγκη να διαχειριστή αυτές τις αλλαγές ο ίδιος. (C. Eastman, et al.,
2011)
 Αυτόματη παραγωγή σχεδίων

Σε οποιοδήποτε στάδιο και αν βρίσκεται η σχεδίαση, μπορούν να παραχθούν

και να εξαχθούν ακριβή δισδιάστατα σχέδια. Οποιοδήποτε αλλαγή
πραγματοποιεί ο μηχανικός στο βασικό μοντέλο, έχει άμεση ανταπόκριση σε
ολόκληρη την σειρά σχεδίων. Δεν χρειάζονται τροποποιήσεις και περαιτέρω
ενέργειες από μέρος του, καθώς όλη η διαδικασία γίνεται αυτοματοποιημένα. Μ’
αυτό τον τρόπο, εξαλείφονται τα σφάλματα που μπορεί να οφείλονται στον
ανθρώπινο παράγοντα και μειώνεται σε πολύ σημαντικό βαθμό, ο χρόνος που
θα απαιτούσε η συγκεκριμένη διαδικασία. (C. Eastman, et al., 2011)
 Συνεργασία μηχανικών
Μέσω του ΒΙΜ μηχανικοί από διάφορες ειδικότητες, έχουν την ευκαιρία να
διευκολύνουν σημαντικά την συνεργασία τους. Σε σχέση με τις συμβατικές
μεθόδους όπου οι χρήστες πρέπει να ανταλλάζουν μεταξύ τους σχέδια, το BIM
επιτρέπει όλοι να εργαστούν ταυτόχρονα πάνω σε ένα κοινό τρισδιάστατο
μοντέλο. Το μόνο που χρειάζεται, είναι το λογισμικό που χρησιμοποιούν να
επικοινωνεί στην ίδια γλώσσα και αυτό επιτυγχάνεται με την χρήση κοινών
προτύπων, όπως τα αρχεία IFC, που έχουν αναφερθεί προηγουμένως. Έτσι
μειώνεται ο συνολικός χρόνος σχεδιασμού και αποφεύγονται σφάλματα και
παραλήψεις, ενώ παράλληλα επιτρέπει να εντοπιστούν πολύ νωρίτερα
προβλήματα, που θα μπορούσαν να προκύψουν σε μεταγενέστερο στάδιο. (C.
Eastman, et al., 2011). Επιπλέον αυτή η λεπτομερής κατανόηση του κτηρίου,
μέσω της συνεχής επαφής των συμμετεχόντων με το κοινό μοντέλο, αυξάνει
κατακόρυφα της ποιότητα του παραδοτέου αποτελέσματος. (Ν. Παναγιωτίδου)
 Λειτουργικότητα και βελτιστοποίηση
Ένα ακόμα σημαντικό πλεονέκτημα της τεχνολογίας ΒΙΜ, βρίσκεται στο

κομμάτι της λειτουργικότητας των χώρων και της ποσοτικοποίησης των υλικών
για την επίτευξη της. Η δυνατότητα ακριβούς απεικόνισης των χώρων,
επιτρέπει την καλλίτερη εποπτεία σε θέματα λειτουργικότητας. Κάποια κτήρια
έχουν συγκεκριμένες και ιδιαίτερες απαιτήσεις που πρέπει να πληρούνται και
να προβλέπονται στη φάση της σχεδίασης. Για παράδειγμα όπως αναφέρει ο
Eastman, σε ένα νοσοκομείο ένας συγκεκριμένος χώρος μπορεί να είναι
ανάγκη να βρίσκεται κοντά σε κάποιον άλλο (C. Eastman, et al., 2011). Το ΒΙΜ
επιτρέπει να γίνει εύκολα αυτός ο έλεγχος, μέσω του τρισδιάστατου μοντέλου
και ταυτόχρονα να ποσοτικοποιήσει τις ποσότητες των υλικών, ώστε να
προκύψει η βέλτιστη λύση.
 Ακριβής προσδιορισμός κόστους

Η εκτίμηση του κόστους κατά τη φάση του σχεδιασμού, είναι ένα από τα πιο
σημαντικά οφέλη της τεχνολογίας ΒΙΜ. Σε όποιο στάδιο και αν βρίσκεται η
μελέτη, τα υλικά υπολογίζονται αυτόματα και επομένως μπορεί να προκύψει με
εύκολο τρόπο ο προϋπολογισμός του έργου. Όσο προχωρά το σχεδιαστικό
σκέλος και προστίθενται λεπτομέρειες στο μοντέλο, τόσο πιο ακριβή και
λεπτομερής είναι η εκτίμηση του κόστους η οποία προκύπτει. Αυτή η λειτουργία
του συνεχούς επαναυπολογισμού, επιτρέπει την καλύτερη εποπτεία και
δυνατότητα να ληφθούν οι βέλτιστες αποφάσεις πριν την έναρξη της εκτέλεσης
του έργου. (C. Eastman, et al., 2011). Όπως φαίνεται από το διάγραμμα της
καμπύλης MacLeamy στην Eικόνα 18, σε όσο γρηγορότερο στάδιο γίνει η
υιοθέτηση της τεχνολογίας ΒΙΜ, τόσο μικρότερο θα είναι τα συνολικό κόστος
της κατασκευής. (W. Lu, et al., 2014)
Εικόνα 18 : Διάγραμμα απόδοσης – κόστους, καμπύλη MacLeamy (πηγή : M.

Landgren, et al., 2018)
 Ενεργειακή απόδοση κτηρίου
Τα παραδοσιακά εργαλεία σχεδίασης, δεν επέτρεπαν στον μελετητή να πάρει

αποφάσεις που σχετίζονταν με την ενεργειακή απόδοση του κτηρίου, στα
πρώιμα στάδια σχεδιασμού. Η ενεργειακή ανάλυση έπρεπε να
πραγματοποιηθεί μετά την ολοκλήρωση της σχεδιαστικής διαδικασίας, με την
διενέργεια ανεξάρτητης μελέτης. Ωστόσο το ΒΙΜ, επιτρέπει την ταυτόχρονη

σύνδεση του κτηριακού μοντέλου με το ενεργειακό σκέλος της κατασκευής,

επιτρέποντας ήδη από την φάση της σχεδίασης, την λήψη αποφάσεων που θα
βελτιώσουν τα ενεργειακά χαρακτηριστικά της. (C. Eastman, et al., 2011). Ο
μηχανικός μπορεί να διαχειριστεί κατά το βέλτιστο τρόπο τα υλικά που
απαιτούνται και να τα τροποποιεί βλέποντας το ενεργειακό αποτέλεσμα σε
πραγματικό χρόνο. (Σ. Ταγκαράκη, 2021)
2.5.3 Οφέλη στο στάδιο κατασκευής
 Παρακολούθηση προόδου κατασκευής σε πραγματικό χρόνο
Η συνεργασία της τρίτης (3D) και της τέταρτης (4D) διάστασης του ΒΙΜ,
επιτρέπει την προσομοίωση και την παρακολούθηση της προόδου της
κατασκευής, σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο και αν βρίσκεται. Μέσω αυτής της
εικονικής προσομοίωσης, λαμβάνονται σημαντικές πληροφορίες για την
κατασκευή του κτηρίου, συνεχώς και μέρα με τη μέρα. Είναι δυνατόν να
εντοπισθούν πρόωρα πιθανά σημεία που χρήζουν προσοχής, τόσο για το
τεχνικό – κατασκευαστικό κομμάτι , όσο και για την ασφάλεια των εργαζομένων.
Η προσομοίωση προσωρινών κατασκευαστικών αντικειμένων, όπως
σκαλωσιές, γερανοί, αντιστηρίξεις, κ.α., παίρνουν μορφή και συνδέονται άμεσα
με το χρονοδιάγραμμα του έργου. (C. Eastman, et al., 2011)
 Ανίχνευση συγκρούσεων αντικειμένων (Clash Detection)
Ο τρόπος λειτουργίας του BIM, δίνει την δυνατότητα να εντοπιστούν λάθη και
παραλήψεις, που μπορεί να οδηγήσουν σε κατασκευαστική σύγκρουση
αντικειμένων, πριν από την έναρξη εκτέλεσης των εργασιών. Έτσι ο
υπεύθυνος για το σχεδιασμό του έργου, μπορεί να έρθει σε επαφή και να
ενημερώσει τον εργολάβο. Μ’ αυτό τον τρόπο επιταχύνεται σημαντικά η
διαδικασία κατασκευής , ελαχιστοποιούνται οι δαπάνες και η πιθανότητα
διαξιφισμού μεταξύ της ομάδας του έργου. (C. Eastman, et al., 2011).
Στατιστικά στοιχεία έχουν δείξει, πως σε σχέση με τα παραδοσιακά
προγράμματα σχεδιασμού, που παρέχουν ελάχιστες πληροφορίες, μία ώρα
ενασχόλησης για την ανίχνευση και διόρθωση των συγκρούσεων πάνω στο
τρισδιάστατο μοντέλο, αντιστοιχεί σε δέκα ώρες εργασιών επιδιόρθωσης στην
φάση της κατασκευαστικής διαδικασίας. (Κ. Πουλιάδης, 2011)
 Καλύτερη επικοινωνία στο εργοτάξιο

Η πρόοδος της τεχνολογίας, επιτρέπει στον εργολάβο να χρησιμοποιεί

σύγχρονα οπτικά μέσα (όπως τάμπλετ), στο χώρο που εξελίσσεται το έργο. Τα
μέσα αυτά μπορούν να προβάλουν πληροφορίες του μοντέλου BIM και να
λειτουργήσουν ως ένα οπτικό βοήθημα, για ευκολία λήψης αποφάσεων
απευθείας στο πεδίο. Επιπλέον, πολύ συχνά στο εργοτάξιο εργάζονται άτομα
διάφορων εθνικοτήτων, που είναι δύσκολο να επικοινωνήσουν μεταξύ τους. Η
προβολή ενός τρισδιάστατου μοντέλου, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην
σωστή συνεργασία, ξεπερνώντας τις δυσκολίες συνεννόησης. (I. B.
Kjartansdóttir, et al., 2017)
Εικόνα 19 : Χρήση του BIM στο εργοτάξιο (πηγή : I. B. Kjartansdóttir,

et al., 2017)
 Αναπροσαρμογή σε πιθανή τροποποίηση της μελέτης
Τεχνικές δυσκολίες ή ακόμα και αποφάσεις της τελευταίας στιγμής από τον
ιδιοκτήτη, μπορεί να επιβάλουν την τροποποίησή των μελετών του έργου , ενώ
αυτό βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Με την τεχνολογία BIM και με την βοήθεια του
παραμετρικού σχεδιασμού που χρησιμοποιεί, οι τροποποιήσεις αυτές μπορούν
να γίνουν αυτόματα ενημερώνοντας απλά το βασικό μοντέλο. Η ενημέρωση
αυτή, επιτρέπει σε όλα τα σχέδια και τα λοιπά κατασκευαστικά έγγραφα που
έχουν ήδη παραχθεί, να τροποποιηθούν αυτόματα σε ελάχιστο χρόνο και να
παραδοθούν στον εργολάβο άμεσα, για να συνεχίσει τις εργασίας χωρίς
καθυστέρηση. (C. Eastman, et al., 2011)
 Κατασκευαστικά δεδομένα και σύνδεση τους με τον προμηθευτή

Η λεπτομέρεια που περιέχει ένα μοντέλο BIM, είναι τόσο ακριβείς που μπορεί
να παραχθεί σχεδόν σε απόλυτο βαθμό η αναπαράσταση των κτιριακών
αντικειμένων, που απαιτούνται για την κατασκευή του κτηρίου. Η δημιουργία
κατασκευαστικών σχεδίων, που θα απεικονίζουν με ακριβή τρόπο υλικά και
κατασκευαστικές λεπτομέρειες, καθώς και πίνακες με ανάλυση των
απαιτούμενων υλικών, μπορούν να παραχθούν αυτοματοποιημένα. Έτσι σε
οποιοδήποτε στάδιο και αν βρίσκεται το έργο, οι προμηθευτές μπορούν να
έχουν πρόσβαση στα δεδομένα αυτά, πετυχαίνοντας μείωση χρόνου και
κόστους. (C. Eastman, et al., 2011)
 Εφαρμογή της λιτής κατασκευής
Για να είναι επιτυχής η τεχνική της λιτής κατασκευής, απαιτείται στενή

συνεργασία και προσεκτικός συντονισμός εργολάβων και υπεργολάβων, ώστε
να διασφαλισθεί πως το έργο μπορεί να εκτελείται με τους απολύτως
απαραίτητους πόρους. Μέσω της ακριβής εποπτείας που προσφέρει η
τεχνολογία ΒΙΜ, μπορεί να γίνει διαχείριση των υλικών και των ανθρώπινων
πόρων που χρειάζονται σε κάθε φάση κατασκευής του έργου, πετυχαίνοντας
μείωση του κόστους και καλύτερη συνεργασία στο χώρο εργασίας. (C.
Eastman, et al., 2011)
2.5.4 Οφέλη μετά την κατασκευή
 Βέλτιστη διαχείριση εγκαταστάσεων
Ήδη από το στάδιο του σχεδιασμού και της κατασκευής, ένα κτήριο που έχει
πραγματοποιηθεί μέσω της τεχνολογία BIM, περιέχει πλήθος πληροφοριών
που σχετίζονται με τα συστήματα και τις εγκαταστάσεις που έχουν τοποθετηθεί
σε αυτό. Αυτή η πηγή πληροφοριών μπορεί να αξιοποιηθεί από τον τελικό
ιδιοκτήτη – χρήστη, βοηθώντας τον στην λήψη αποφάσεων για την διαδικασία
συντήρησης, όταν πλέον το κτήριο θα βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία.(C.
Eastman, et al., 2011)
 Ενσωμάτωση συστημάτων παρακολούθησης λειτουργίας
Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, ένα κτήριο που έχει κατασκευαστεί με τη

βοήθεια της τεχνολογίας BIM, περιέχει όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες για
την σωστή λειτουργία του. Αυτό δίνει την δυνατότητα, να γνωρίζουμε σε
πραγματικό χρόνο δεδομένα για σωστή λειτουργία των συστημάτων και των
εγκαταστάσεων, με την βοήθεια αισθητήρων και συστημάτων ελέγχου. Έτσι
επιτυγχάνεται πλήρη εποπτεία σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής της κατασκευής,
και προβλέπονται καταστάσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε

μεταγενέστερα προβλήματα. (C. Eastman, et al., 2011)
2.6 Το ΒΙΜ στον κατασκευαστικό κλάδο της Ευρώπης και της

Ελλάδας
Σύμφωνα με έρευνες, η χρήση του ΒΙΜ μπορεί να επιφέρει εξοικονόμηση της

τάξης του 15% έως 25% έως το 2025, στον παγκόσμιο κατασκευαστικό τομέα.
Το οικοσύστημα των κατασκευών αποτελεί ένα από τα 14 βιομηχανικά
οικοσυστήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι υπεύθυνο για το 9% του ΑΕΠ
της Ε.Ε.,κατέχει το 7% της συνολικής απασχόλησης, ενώ αποτελείται από 3,1
εκατομμύρια επιχειρήσεις (με τις περισσότερες από αυτές να είναι
μικρομεσαίες) σε όλα τα κράτη μέλη. (ΕU BIM Task Group, 2017)
Όπως αναφέρθηκε στο συνέδριο “Didital Constaction 2021”, οι δημόσιες

αρχές κατέχουν πολύ σημαντικό ρόλο για την προώθηση του ΒΙΜ στις
Ευρωπαϊκές χώρες, καθώς είναι υπεύθυνες για την ανάθεση των
κατασκευαστικών έργων. Ως έναρξη ενασχόλησης των Ευρωπαϊκών χωρών με
το BIM, θεωρείται η οδηγία 24/2014 της Ε.Ε., όπου στο άρθρο 22, καθόρισε
συγκεκριμένους όρους για τις δημόσιες συμβάσεις, που έφερναν το BIM και
επίσημα βάση νόμου, για πρώτη φορά στο προσκήνιο της κατασκευαστικής
βιομηχανίας της Ευρώπης. Η οδηγία όριζε διάφορες διαδικασίες, όσον αφορά
την ανάθεση των δημόσιων συμβάσεων των κατασκευαστικών έργων και τους
διαγωνισμούς μελετών, ενώ ταυτόχρονα επισήμαινε, πως τα κράτη μέλη
μπορούν να απαιτήσουν την χρήση συγκεκριμένων μέσων, όπως ηλεκτρονικών
εργαλείων τεχνολογίας ΒΙΜ ή και άλλων σύγχρονων τεχνολογικών
βοηθημάτων.
Το Φεβρουάριο του 2016, συστήνεται η ομάδα εργασίας ΕU BIM Task Group,
για την προώθηση του ΒΙΜ σε όλα τα κράτη μέλη, με συμμετοχή εκπρόσωπων
που εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον και είναι αρμόδιοι για την ψηφιακή
μετάβαση του κατασκευαστικού τομέα στην Ε.Ε. Η ομάδα έχει μέλη από 27
χώρες, με κάθε κράτος μέλος να εκδηλώνει αυτοβούλως την επιθυμία του να
συμμετέχει στην επιτροπή, με την Ελλάδα να γίνεται επισήμως μέλος σε αυτήν
το 2018.
Το όραμα αυτής της επιτροπής, είναιι η προτροπή για ανάπτυξη της
καινοτομίας στις κατασκευές, ώστε να χρησιμοποιούνται όσο το δυνατό
περισσότερο τεχνολογικά εργαλεία, με κοινό στόχο να δοθεί, μεγαλύτερη αξία
στο δημόσιο χρήμα, να βελτιωθεί η ποιότητα των υποδομών και να υπάρχει
βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, σε όλο τον κλάδο της κατασκευαστικής
βιομηχανίαςς της Ε.Ε.

Η πρώτη δράση της επιτροπής, ήταν η σύνταξη του εγχειριδίου για την
υιοθέτηση της μοντελοποίησης των κατασκευαστικών πληροφοριών, από τον
Ευρωπαϊκό δημόσιο τομέα. Σε αυτό το εγχειρίδιο έγινε καταγραφή των
πληροφοριών που παρείχαν όλα τα κράτη μέλη, σχετικά μες το στάδιο που
βρισκόταν το θέμα των ψηφιακών υποδομών και η παραγωγή έργων στον
δημόσιο τομέα της χώρας τους, ενώ στην συνέχεια έγινε η μετάφραση του σε
21 γλώσσες. Στην συνέλευση της επιτροπής το 2019, αποφασίστηκε και
ψηφίστηκε ομόφωνα ο οδικός χάρτης που θα ακολουθούσε η ΕU BIM Task
Group τα επόμενα χρόνια.
Ο οδικός χάρτης βασίζεται σε 5 βασικούς άξονες.

- Ο πρώτος άξονας αφορά την σύνταξη μιας μελέτης κόστους – οφέλους, για
την χρήση του ΒΙΜ στα δημόσια έργα της Ε.Ε.
- Ο δεύτερος άξονας σχετίζεται με τη δυνατότητα να μπορούν όλα τα κράτη
μέλη, να έχουν πρόσβαση σε αξιόπιστες πληροφορίες στο θέμα του ΒΙΜ και να
γίνει καταγραφή βασικών οδηγιών, ώστε να ενσωματώσουν την χρήση του ΒΙΜ
στην εγχώρια παραγωγή έργων.
- Ο τρίτος άξονας αφορά την προτυποποίηση μέσω ανοιχτών πλατφορμών
ΒΙΜ και κοινό Ευρωπαϊκό σύστημα ταξινόμησης.
- Ο τέταρτος άξονας στοχεύει στην μεταφορά τεχνογνωσίας από εξειδικευμένο
προσωπικό σε όλη την Ευρώπη και όλα τα κράτη μέλη.
- Ο πέμπτος άξονας αφορά την υποστήριξη των κρατών μελών, για
πρωτοβουλίες σχετικά με την χρήση του ΒΙΜ (π.χ. συνέδρια).
Στην Ελλάδα, μετά την συμμετοχή στην ΕU BIM Task Group, ξεκίνησαν (το
2019) οι πρώτες πρωτοβουλίες από τα αρμόδια υπουργεία, συστάθηκαν
επιτροπές με συμμετοχή μελών από όλο τον τεχνικό κόσμο (μελετητικές και
εργοληπτικές οργανώσεις, ΤΕΕ, Υπουργείο Περιβάλλοντος, Υπουργείο
Υποδομών) και το 2020 με πρωτοβουλία του ΤΕΕ, διοργανώθηκαν δύο
σημαντικές εκδηλώσεις σχετικά με τη χρήση του ΒΙΜ. Τον Οκτώβριο του 2021
πραγματοποιήθηκε το δεύτερο συνέδριο “BIM Conference 2021”. Ο βασικός
στόχος για την Ελλάδα είναι να περάσει στον ψηφιακό μετασχηματισμό της
Ελληνικής κατασκευαστικής βιομηχανίας, γρήγορα συντονισμένα και
αποτελεσματικά, καθώς υστερεί σημαντικά σε σχέση με αρκετές Ευρωπαϊκές
χώρες.

Εικόνα 20 : Βαθμός υιοθέτησης της τεχνολογίας BIM από τις Ευρωπαϊκές χώρες
(πηγή : ECSO survey, 2020)
Σύμφωνα με αναφορές στο συνέδριο “BIM Conference 2021”, στην Ευρώπη η

μία χώρα μετά την άλλη καθιστά πλέον το BIM υποχρεωτικό στις δημόσιες
συμβάσεις, με την Ελλάδα να καθυστερεί σημαντικά να ακολουθήσει τις
εξελίξεις. Στις πρώην σοβιετικές χώρες που έχουν ενταχθεί πρόσφατα στην ΕΕ
(Λιθουανία, Εσθονία, κλπ), η ψηφιοποίηση αγγίζει το 100%. Αντίθετα στις
παραδοσιακές Ευρωπαϊκές χώρες η διαδικασία προχωράει σταθερά, αλλά
σχετικά πιο αργά. Εξαίρεση αποτελούν οι Σκανδιναβικές χώρες, που βρίσκονται
σε πολύ υψηλό βαθμό ενσωμάτωσης.
Πλέον δέκα χώρες της Ε.Ε. το έχουν θέση ήδη ως προαπαιτούμενο στα
δημόσια έργα των κρατών τους, χωρίς να υπολογίζεται η Μεγάλη Βρετανία που
θεωρείται από τους πρωτοπόρους στην ενσωμάτωση της τεχνολογίας ΒΙΜ, η
οποία θέσπισε ως υποχρεωτικό το ΒΙΜ Level 2 στα δημόσια έργα το 2011 (με
εφαρμογή το 2016) και ανακοίνωσε την υποχρέωση ΒΙΜ Level 3 από το 2025.
Σύντομα αναμένεται η τροποποίηση της Ευρωπαϊκής οδηγίας, όπου πλέον θα
καθίσταται υποχρεωτική η χρήση του ΒΙΜ σε κάθε χώρας της Ε.Ε., για όλες τις
δημόσιες συμβάσεις και την Ελλάδα να καλείται να εφαρμόσει την χρήση του
ΒΙΜ στην πράξη.

2.7 Ενδεικτικά έργα στην Ελλάδα
Η τεχνολογία ΒΙΜ στην Ελλάδα, σε αντίθεση με πολλές χώρες του εξωτερικού

δεν είναι ευρέως διαδεδομένη και σπανίως εφαρμόζεται στα κατασκευαστικά
έργα της χώρας. Τα τελευταία χρόνια όμως, έχει κάνει δειλά την εμφάνιση της
σε κάποια εμβληματικά έργα, κυρίως μεσαίας και μεγάλης κλίμακας που
συνήθως προέρχονται από διεθνής αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς και απαιτούν
την συνεργασία και συνεννόηση πολλών επαγγελματικών ομάδων του κλάδου,
διαφόρων εθνικοτήτων.
Στην ενότητα αυτή θα δούμε δύο από αυτά τα έργα. Το Κέντρο Πολιτισμού
Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, που είναι μία ολοκληρωμένη κατασκευή και την
ανακατασκευή του πύργου του Πειραιά, όπου δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμα οι
εργασίες.
2.7.1 Το κέντρο πολιτισμού ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) , αποτελεί ίσως το πιο

γνωστό έργο στην χώρα μας, το οποίο υλοποιήθηκε με την τεχνολογία ΒΙΜ.
Πρόκειται για ένα έργο συνολικής επιφάνειας 210.000μ² και περιλαμβάνει
εγκαταστάσεις, όπως της Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας, την Εθνική Λυρική
Σκηνή και το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος (δημιουργήθηκε και τεχνητός λόφος)
έκτασης 170.000μ². Το έργο σχεδιάστηκε από το αρχιτεκτονικό γραφείο του
Renzo Piano (Renzo Piano Building Workshop) , κόστισε 618 εκατομμύρια
ευρώ και αποτελεί την πρώτη σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, σε
έργου τέτοιου είδους στην Ελλάδα (με το μεγαλύτερο όμως μέρος ,να
καλύπτεται από δωρεά του Ιδρύματος). Η έναρξη των εργασιών
πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 2011 και η τελική παράδοση του έργου
τον Φεβρουάριο του 2017.
Τον χρόνο που υλοποιήθηκε το έργο, αποτελούσε την μόνη εφαρμογή της
τεχνολογίας ΒΙΜ σε εθνικό επίπεδο για κατασκευή αυτής της κλίμακας, καθώς η
Ελλάδα την περίοδο αυτή υστερούσε σημαντικά σε σχέση με την πλειοψηφία
των υπολοίπων Ευρωπαϊκών χωρών. (E. Bakogiannis, et al., 2020)

Εικόνα 21 : Κατασκευαστικά σχέδια ΚΠΙΣΝ και υλοποίηση

(πηγή : https://www.ebarchitects.eu)
Σαν βασικό λογισμικό σχεδιασμού ΒΙΜ χρησιμοποιήθηκε το Autodesk Revit και

την διαδικασία μεταφοράς στην τεχνολογία, ανέλαβε η κοινοπραξία των
αρχιτεκτονικών γραφείων EB Architects και Elytron a+u. H τεχνολογία BIM είχε
παρουσία στο έργο, τόσο στο αρχικό στάδιο από την εκπόνηση των μελετών,
όσο και μετέπειτα για την παραγωγή των κατασκευαστικών σχεδίων και πάσης
φύσεως κατασκευαστικών λεπτομερειών, που ήταν απαραίτητες σε ένα
ιδιαιτέρα απαιτητικό έργο όπως αυτό. Οι ομάδες μελέτης και συντονισμού του
έργου χρησιμοποίησαν την τεχνολογία ΒΙΜ σαν ένα κοινό σημείο επικοινωνίας
και εκτός των άλλων, διευκόλυνε στον αποτελεσματικό συντονισμό των
εργασιών και στην καλύτερη κατανόηση των κατασκευαστικών απαιτήσεων
από τους υπεργολάβους του έργου.
Σύμφωνα με την αναφορά του Α. Καρδιτσά στο συνέδριο “Digital Constucrion

2021“, κάθε εργολάβος και υπεργολάβος που συμμετείχε στο έργο, είχε την
υποχρέωση να συντάξει σε περιβάλλον Revit την αντίστοιχη μελέτη εφαρμογής
και να την υποβάλει στην κοινοπραξία, ώστε να ενσωματωθεί στο μοντέλο και
να ελεγχθεί για class detection. Στην συνέχεια γινόταν διαμοιρασμός σε μορφή
αρχείου IFC προς την τοπογραφική ομάδα του έργου, για τον ακριβή
προσδιορισμό της θέσης.
Στο έργο συμμετείχαν 24 τοπογραφικά συνεργεία, 2 εκ των οποίων είχαν
αναλάβει την δημιουργία νέφους σημείων (point cloud) μέσω σάρωσης με laser
scanners, τα οποία τροφοδοτούσαν σε καθημερινή βάση την ομάδα
σχεδιασμού της κοινοπραξίας. Με αυτόν τον τρόπο μπορούσαν να ελεγχθούν
σε σχεδόν πραγματικό χρόνο, κατασκευαστικές αποκλίσεις σε σχέση με το ΒΙΜ
μοντέλο και υπήρχε απόλυτος έλεγχος για αποκλίσεις του χρονικού
προγραμματισμού.

Εικόνα 22 : ΚΠΙΣΝ, αντιπαράθεση μοντέλου ΒΙΜ και πραγματικότητας

(πηγή : https://www.ebarchitects.eu)
Το ΚΠΙΣΝ είναι ένα έργο που αξιοποίησε στο έπακρο τα πλεονεκτήματα της
τεχνολογίας ΒΙΜ, δημιουργώντας ένα σημαντικό υπόβαθρο για τα επόμενα
στάδια, που αφορούν την λειτουργία και την συντήρηση της κατασκευής.
2.7.2 Η ανακατασκευή του πύργου του Πειραιά
Ο πύργος του Πειραιά είναι ένα κτίριο με συνολική επιφάνεια περίπου

34.600μ², που σχεδιάστηκε από τους αρχιτέκτονες Ι. Βικέλα, Α. Λοϊζο, Γ.
Μολφέση και ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 1972, ενώ το 1983 τοποθετήθηκαν
στις εξωτερικές όψεις, τα γυάλινα και τα μεταλλικά ελάσματα. Είναι το δεύτερο
ψηλότερο κτήριο στην Ελλάδα, με ύψος 84 μέτρα και αποτελείτε από 23
ορόφους και 2 υπόγεια, από τους οποίους αξιοποιήθηκαν μόνο οι 3 πρώτοι και
οι υπόλοιποι έμειναν κενοί. Ιδιοκτησιακά ανήκει στο Δήμο του Πειραιά, έκτος
από ένα ισόγειο κατάστημα, όπου εμφανίζεται ως συνιδιοκτήτης το Ταμείο
Παρακαταθηκών και Δανείων. (Α. Βανδώρος, 2009).
Αποτελεί ένα πρωτοποριακό έργο για την εποχή του, όχι μόνο από
αρχιτεκτονική άποψη και μέγεθος, αλλά και λόγω των στατικών στοιχείων που
τοποθετήθηκαν, όπως σεισμικά εφέδρανα (που στην σύμφωνα με την μελέτη
ανακατασκευής αφαιρούνται), δοκιδωτή κοιτόστρωση πάχους 5.5 μέτρων κ.α.
Το 2018 διενεργήθηκε διαγωνισμός από τον Δήμο του Πειραιά, για την
ανακατασκευή και αξιοποίηση του έργου, με αντάλλαγμα την παραχώρηση του
για 99 χρόνια. Λόγω της μη ταύτισης των σχεδίων της αδείας με το υφιστάμενο
κτήριο, ο ανάδοχος προχώρησε στην σάρωση όλης της κατασκευής και την
μεταφορά του νέφους σημείων σε BIM περιβάλλον, μέσω της τεχνικής scan to

BIM. Ο προϋπολογισμός για την ανακατασκευή του πύργου, ορίσθηκε στα 19

εκατομμύρια ευρώ και η ολοκλήρωση των εργασιών αναμένεται σύμφωνα με
το χρονοδιάγραμμα το φθινόπωρο του 2023.
Εικόνα 23 : Ανακατασκευή πύργου Πειραιά – Φωτορεαλιστική απεικόνιση

(πηγή : https://www.archisearch.gr)
Όπως ανέφερε η Σ. Πατσαλίδου και η Ι. Κοντιζά στο συνέδριο “ΒΙΜ Conference

2021”, εκπροσωπώντας το αρχιτεκτονικό γραφείο PILA που είχε αναλάβει τον
σχεδιασμό των όψεων (σε συνεργασία με τους eckersley o'callaghan) στην
ανακατασκευή του Πύργου του Πειραιά, σε ένα σχετικά μεγάλο και σύνθετο
έργο για τα δεδομένα της Ελλάδας, με μία πληθώρα πληροφοριών και
μελετητών, το ΒΙΜ ήταν μονόδρομος από τα πρώτα στάδια της μελέτης, κυρίως
για το θέμα του συντονισμού. Επίσης βελτιστοποίησε σε μεγάλο βαθμό τη
διαδικασία του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού και μείωσε την χρονική διάρκεια που
χρειάστηκε για το documentation, δηλαδή για την παραγωγή του πακέτου της
μελέτης εφαρμογής, αλλά και των υπόλοιπων σταδίων, ενώ παράλληλα
διευκολύνει σημαντικά την κατασκευασιμότητα του έργου.
Το αρχιτεκτονικό γραφείο όπως και οι υπόλοιποι μελετητές, κλήθηκαν να

παραδώσουν ένα μοντέλο ΒΙΜ LOD 300, δηλαδή το επίπεδο λεπτομέρειας θα
έπρεπε να αντικατοπτρίζει αναλυτικά στο μοντέλο, τις τεχνικές λεπτομέρειες
που έχουν δρομολογηθεί να εφαρμοστούν στο έργο. Σε κάποια σημεία του

project και κυρίως για τον συντονισμό χρησιμοποιήθηκε το ΒΙΜ 360, ενώ
ακολουθήθηκαν οι βασικές αρχές του CSI master format. Σε συνεργασία με τον
ΒΙΜ Manager του αναδόχου, χρησιμοποιήθηκε το Autodesk Navisworks για
έλεγχο clash detection, ούτως ώστε να παραδοθεί τελικά ένα πλήρες ελεγμένο
και συντονισμένο μοντέλο.
Το μοντέλο σχεδιάστηκε αρχικά σε περιβάλλον Rhino, κάνοντας χρήση του
Grasscoper και με την βοήθεια του προσθέτου (plugin) Rhino Inside Revit (ένα
εργαλείο που προσφέρει διαλειτουργικότητα), όλα τα δεδομένα μεταφέρθηκαν
στο περιβάλλον του Revit. Η διαλειτουργηκότητα αυτή επέτρεπε στην
μελετητική ομάδα να δουλεύουν και στα δύο λογισμικά (Revit και Rhino)
ταυτόχρονα και να επιτύχουν με ευκολία, οποιαδήποτε αλλαγή ή τροποποίηση
απαιτείτο στο μοντέλο, σε όλα τα στάδια υλοποίησης, από την προμελέτη μέχρι
και την μελέτη εφαρμογής.
2.8 Βασικά Λογισμικά που χρησιμοποιούν την μεθοδολογία BIM
H υιοθέτηση της τεχνολογίας BIM από μελετητικά γραφεία και γενικότερα από
επαγγελματίες του κλάδου AEC, συνεχώς και αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, οι εταιρίες λογισμικού να ακολουθούν αυτή την τάση
και να εμφανίζονται όλο και περισσότερα προγράμματα, που είτε λειτουργούν
αυτόνομα, είτε σαν πρόσθετα μέσω της επικοινωνίας και της διασύνδεσης με το
βασικό ΒΙΜ λογισμικό. Επιπλέον δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις, που πολλά
λογισμικά παρουσιάζονται και διαφημίζονται από τις εταιρίες τους ως “λογισμικά
ΒΙΜ”, αλλά στην πραγματικότητα απλά υιοθετούν κάποια συγκεκριμένα στοιχεία
της μεθοδολογίας, χωρίς όμως να αλλάζει ο βασικός πυρήνας λειτουργίας τους,
που συνήθως βασίζεται στο CAD.
Παρακάτω θα δούμε 4 από τα σημαντικότερα και πιο ευρέως διαδεδομένα

λογισμικά ΒΙΜ, που βασίζονται στον παραμετρικό σχεδιασμό. Το REVIT από
την Autodesk, το Archicad από την Graphisoft, το Vectorworks της Nemetschek
και το Allplan της Nemetschek. Αξίζει να σημειωθεί πως τόσο η εταιρία που
παρήγαγε το Vectorworks, όσο και η Graphisoft που εξακολουθεί να
αναπτύσσει το Archicad, έχουν εξαγοραστεί από την Nemetschek.
 REVIT
H Autodesk, η εταιρία ανάπτυξης του REVIT, είναι η πιο γνωστή εταιρία

λογισμικού στην κατηγορία AEC παγκοσμίως, κυρίως λόγο του λογισμικού
AutoCad. Το REVIT αναπτύχθηκε αρχικά, από την Charles River Software το
1997, μια εταιρία που δημιουργήθηκε από τους Leonid Raiz και Irwin Jungreis.
Το 2000 μετονόμασαν την εταιρία τους σε Revit Technology Corporation, η
οποία το 2002 εξαγοράστηκε από την Autodesk. Το λογισμικό απευθύνεται σε

όλο το φάσμα της βιομηχανίας AEC και μέχρι πρότινος κυκλοφορούσε
διαφορετική έκδοση για κάθε κλάδο της, όπως REVIT Architecture, REVIT
Structure, REVIT MEP. Από την έκδοση 2017, όλες οι πλατφόρμες
ενοποιήθηκαν σε μία ενιαία. Αυτή την στιγμή, το REVIT αποτελεί το πιο γνωστό
και διαδεδομένο πρόγραμμα παραμετρικής μοντελοποίησης σε παγκόσμιο
επίπεδο.
 ArchiCAD
Tο 1982 ο Gábor Bojár, ξεκίνησε να αναπτύσσει στην Ουγγαρία το Radar CH.

Το λογισμικό αυτό ολοκληρώθηκε και κυκλοφόρησε το 1984, για τους
υπολογιστές Apple Lisa. Το Radar CH (ή ανεπίσημα πιο γνωστό σε κάποιους
ως Archicad 1.0) πέρασε στην ιστορία, καθώς αποτελεί το πρώτο λογισμικό
ΒΙΜ, το οποίο έγινε διαθέσιμο σε προσωπικό υπολογιστή. Αργότερα το Radar
CH θα μετονομαστεί σε ArchiCAD, ένα από πλέον γνωστά και πετυχημένα
λογισμικά ΒΙΜ των ημερών μας, που κυκλοφορεί από την εταιρία Graphisoft
τόσο σε Macintosh όσο και σε Windows. To 2007 η εταιρία ανάπτυξης του
λογισμικού Graphisoft, εξαγοράστηκε από την Nemetschek. Το ArchiCAD είναι
ιδαίτερα πετυχημένο και διαδεδομένο στην Ευρώπη (κυρίως την κεντρική
Ευρώπη).
 Vectorworks
Το λογισμικό αρχικά κυκλοφόρησε αποκλειστικά για υπολογιστές με λειτουργικό

Macintos, με την ονομασία MiniCAD, από την εταιρία Graphsoft, που ιδρύθηκε
από τον Richard Diehl το 1985. To 2000 η εταιρία εξαγοράστηκε (αφού
προηγουμένως είχε αλλάξει το όνομα της σε Diel Graphsoft), από την
Nemetschek και το πρόγραμμα μετονομάστηκε σε Nemetschek Vectorworks σε
αρχική φ’άση, ενώ το 2016 πήρε την ονομασία με την οποία κυκλοφορεί μέχρι
και σήμερα, δηλαδή Vectorworks. Το Vectorworks είναι ιδιαίτερα δημοφιλές και
θεωρείται ένα από τα απλούστερα και πιο γρήγορα στην διαδικασία εκμάθησης
λογισμικά BIM, που κυκλοφορούν αυτή την στιγμή στην παγκόσμια αγορά.
 Allplan
Το λογισμικό Allplan, ήταν αρχικά ένα πρόγραμμα CAD που βγήκε στην αγορά
το 1984 από την Γερμανική Nemetschek, μια εταιρία που ιδρύθηκε το 1963, με
την τότε επωνυμία ngenieurbüro für das Bauwesen, από τον Georg
Nemetschek και ήταν μία από της πρώτες εταιρίες στην ιστορία που παρείχε
λογισμικό AEC. Πλέον το Allplan έχει εξελιχθεί σε ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα
λογισμικά BIM και επεκτείνεται σε όλους τους κλάδους του κατασκευαστικού

τομέα. Όπως αναφέρθηκε και προηγούμενος, η εταιρία ανάπτυξης του Allplan
εξαγοράσει τόσο την εταιρία παραγωγής του Vectorworks (από το 2000), όσο
και του ArchiCAD (από το 2007).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IIΙ
3. Νέες τεχνολογίες και BIM

Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, έχει φέρει στο προσκήνιο μέσα και τεχνικές,
που πριν από μερικά χρόνια θα θύμιζαν σενάριο ταινίας επιστημονικής
φαντασίας. Νέες τεχνικές αποτύπωσης μέσω drones και laser scanners, και η
μετέπειτα δημιουργία νέφους σημείων, δίνουν άλλη σημασία στην έννοια του
όρου της αποτύπωσης. Παράλληλα οι σύγχρονοι μέθοδοι εικονικής
αναπαράστασής , όπως η εικονική και η επαυξημένη πραγματικότητα, δίνουν
ζωή στο μοντέλο, προσφέροντας πλήρη εποπτεία και την απόλυτη
αναπαράσταση του έργου. Αυτές οι νέες τεχνικές, μπορούν να συνεργαστούν
άψογα με το ΒΙΜ και να προσδώσουν νέες δυνατότητες και προοπτικές στην
τεχνολογία, φθάνοντας σε σημείο να αγγίξουν την έννοια του “as build“.
3.1 Δημιουργία νέφους σημείων (Point Cloud)
Το νέφος σημείων (point cloud), είναι η συγκέντρωση ενός πολύ μεγάλου

αριθμού σημείων, με υψηλή πυκνότητα, όπου το κάθε ένα από αυτά έχει
μοναδικές συντεταγμένες τριών διαστάσεων x,y,z. και σαν σύνολο μπορούν να
αναπαραστήσουν γραφικά, την πραγματική απεικόνιση αντικειμένων.
Είναι ένα αποτέλεσμα που μπορεί να προέλθει είτε μέσω τις τρισδιάστατης
σάρωσης με χρήση οργάνου τύπου laser scanner (τεχνολογία Lidar), είτε με
την μέθοδο της φωτογραμμετρίας, δηλαδή με χρήση διαφόρων τύπων
φωτογραφικών μηχανών, αλλά κυρίως στις μέρες μας, με την χρήση μη
επανδρωμένων αεροσκαφών (UAV) και την μετέπειτα επεξεργασία των εικόνων
μέσω εξειδικευμένου λογισμικού.
Συνδυαστικά μπορεί στο ίδιο μοντέλο να γίνει η χρήση και των 2 μεθόδων
δημιουργίας νέφους σημείων. Χρησιμοποιώντας για παράδειγμα επίγεια μέσα
τεχνολογίας Lidar, για την αποτύπωση των όψεων και της εσωτερικής
διαμόρφωσης ενός κτηρίου και την μέθοδο της εναέριας φωτογραμμετρίας, για
την αποτύπωση του οικοπέδου αλλά και δυσπρόσιτων σημείων όπως οι
στέγες. Επιπλέον πολλά σύγχρονα συστήματα Lidar, κάνουν παράλληλη χρήση
φωτογραφικής κάμερας, για να αποδώσουν χρώμα στο νέφος σημείων και να
έχουν μια πιο ρεαλιστική απεικόνιση.

H παραγωγή του νέφους σημείων, είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στην βιομηχανία

AEC. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αποτύπωση υφιστάμενων κατασκευών
και να παρέχει σημαντικές πληροφορίες για το ανάγλυφο του εδάφους, αλλά
πλέον βρίσκει χρήση και στην επιτόπια και ακριβή παρακολούθηση της
προόδου ενός έργου. Το μοντέλο ΒΙΜ συνδέεται με το νέφος σημείων και μέσα
από το ενιαίο περιβάλλον, μπορούμε να εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα για
την εξέλιξη των εργασιών. (A. Braun, et al., 2015)
Εικόνα 24 : Αποτύπωση όψεων κτηρίων και δημιουργία νέφους σημείων - point

cloud (πηγή : R. McPartlant, 2017)
Να σημειωθεί πως στην πραγματικότητα, η τεχνολογία του Lidar αποτελεί και

αυτή μία φωτογραμμετρική μέθοδο αποτύπωσης, χρησιμοποιώντας ως πηγή
φωτός το laser. Ωστόσο ο όρος έχει επικρατήσει και συνηθίζεται να
χρησιμοποιείται, για να υποδείξει την μέθοδο αποτύπωσης μέσω λήψης
φωτογραφιών.
3.1.1 Τεχνολογία Lidar
Η τεχνολογία Lidar (light detection and ranging) είναι η πλέον σύγχρονη

μέθοδος αποτύπωσης, αν και βασίζεται στην ακτινοβολία Laser, η οποία
αναπτύσσεται από το 1960. Λειτουργεί μέσω της σάρωσης με χρήση δέσμης
ακτίνων λέιζερ και τα πλέον πρόσφατα όργανα που υποστηρίζουν αυτή την
τεχνολογία, μπορούν να αποτυπώσουν αντικείμενα ακόμα σε απόσταση
εκατοντάδων μέτρων. Κάθε δευτερόλεπτο, μπορούν να ληφθούν και να
αποθηκευτούν ακόμα και εκατομμύρια σημεία, τα οποία όλα μαζί, λόγω της
πυκνότητας τους, δημιουργούν το λεγόμενο νέφος σημείων, όπου πλέον

μπορούμε να δούμε τις σαρωμένες επιφάνειες σαν ένα εικονικό τρισδιάστατο
περιβάλλον.
Η ακρίβεια των οργάνων αυτών ποικίλει ανάλογα το είδος, τον τύπο, καθώς και
από την απόσταση και την ανακλαστικότητα του υλικού των αντικειμένων που
θέλουμε να αποτυπώσουμε. Σε γενικές γραμμές η ακρίβεια κρίνεται εξαιρετική
και μπορεί να είναι από λίγα χιλιοστά έως μερικά εκατοστά.
Τα laser scanners διαχωρίζονται σε δύο κύρια είδη, ανάλογα με τον τρόπο που
λειτουργούν κατά την διάρκεια της συλλογής των δεδομένων στο πεδίο, τα
στατικά και τα δυναμικά.
 Στατικά Laser Scanner
Οι στατική σαρωτές θυμίζουν στην χρήση τους, το πλέον δημοφιλές όργανο

αποτύπωσης, τον γεωδαιτικό σταθμό (total station). Είναι μια επίγεια διαδικασία
αποτύπωσης και παραμένουν πάντα σταθεροί στην θέση τους (συνήθως πάνω
σε τρίποδο), μέχρι της ολοκλήρωση της διαδικασίας σάρωσης. Αν οι επιφάνειες
που θέλουμε να αποτυπώσουμε δεν μπορούν να καλυφθούν από μία θέση,
πρέπει να μεταφέρουμε και να επανατοποθετήσουμε το όργανο στην σταθερή
βάση του, σε νέο σημείο.
Για είναι εφικτή η ένωση των σαρώσεων σε ένα ενιαίο περιβάλλον (σε επόμενο
στάδιο), θα πρέπει κάθε φορά πριν την μεταφορά του οργάνου, να έχουμε
προνοήσει πως έχει εξασφαλισθεί και σαρωθεί ο κατάλληλος αριθμός στόχων.
Οι στόχοι αυτοί πρέπει να είναι κοινοί από στάση σε στάση και συνήθως έχουν
την μορφή λευκής σφαίρας. Τα νέφη που προκύπτουν από κάθε θέση, θα
ενωθούν σε κατάλληλο λογισμικό, χρησιμοποιώντας ως σημεία επαφής τους
κοινούς στόχους, και θα παραχθεί ένα τελικό ενιαίο νέφος σημείων.
Το σημαντικό πλεονέκτημα των laser scanner αυτής της κατηγορίας, είναι πως
πετυχαίνουν (στην πλειοψηφία τους) πολύ υψηλή ακρίβεια μετρήσεων, που
μπορεί να αγγίξει και το ένα χιλιοστό. Λόγω του μεγάλου κόστους κτήσης, δεν
είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη μέθοδος και σε μεγάλο βαθμό βρίσκει χρήση, στην
αποτύπωση αρχαιολογικών χώρων και γενικότερα στην αποτύπωση μνημείων
της θρησκευτικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Εικόνα 25 : Laser Scanner σταθερού τύπου (πηγή : https://floor-dynamics.com)
 Δυναμικά - Κινητά Laser Scanner
Οι δυναμική ή κινητοί σαρωτές, έχουν την δυνατότητα σάρωσης και

δημιουργίας νέφους σημείων ενώ βρίσκονται σε κίνηση. Για να το καταφέρουν
αυτό, χρειάζεται να συνεργαστούν με κάποιο σύστημα προσδιορισμού της
θέσης του οργάνου, όπως το GPS ή να διαθέτουν αδρανειακό σύστημα IMU
(Inertial Measurement Unit), που θα αναγνωρίζει τις μεταβολές λόγω της
κίνησης του.
Οι σαρωτές αυτού του τύπου μπορούν να προσαρμοστούν σε κάθε είδους

όχημα, επίγειου, εναέριου, ακόμα και θαλάσσιου τύπου. Στον τομέα των
κτηριακών κατασκευών και της τοπογραφίας, κύρια χρήση βρίσκουν τα εναέρια
μη επανδρωμένα οχήματα UAV, τύπου Drone και σε επίγεια μορφή με φορητές
συσκευές χειρός. Η τεχνολογία αυτή είναι γνωστή ως SLAM (Simultaneous
Localization and Mapping), δηλαδή ταυτόχρονος εντοπισμός και
χαρτογράφηση. Τα συστήματα SLAM απλοποιούν την συλλογή των δεδομένων
και μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολύ εύκολα, τόσο σε εξωτερικούς, όσο και
σε εσωτερικούς χώρους.
Η ακρίβεια των μετρήσεων που επιτυγχάνεται με αυτή την μέθοδο, είναι αρκετά
καλή, αλλά όχι τόσο ώστε να είναι συγκρίσιμη με τους σαρωτές σταθερού
τύπου. Συνήθως κυμαίνεται από ένα έως πέντε εκατοστά, ανάλογα το όργανο
και τις εκάστοτε συνθήκες μέτρησης.

Το σημαντικό πλεονέκτημα των συστημάτων SLAM είναι η ευκολία χρήσης

τους. Η μέθοδος της στατικής σάρωσης (που περιγράφηκε παραπάνω), υστερεί
λόγω ορισμένων περιορισμών στη χρήση της, σε περιπτώσεις πολύπλοκου
εσωτερικού περιβάλλοντος. Η πλήρης σάρωση εσωτερικών χώρων χωρίς
απώλεια πληροφοριών, απαιτεί τη συχνή αλλαγή θέσης του σαρωτή, γεγονός
που συνεπάγεται σε πρόσθετη εργασία και καθυστέρηση. (J. Jung, et al., 2015)
Εικόνα 26 : Laser Scanner τύπου SLAM

(πηγή: http://geoslam.landmark.com.gr)
Τόσο τα εναέρια όσο και τα επίγεια μέσα laser σάρωσης, χρησιμοποιούνται στις
μέρες μας με μεγάλη επιτυχία, για τη λήψη μεγάλου όγκου νέφους σημείων,
στις περιοχές και στα κτήρια που θέλουμε να εξετάσουμε. Αν και τις
περισσότερες φορές οι έμμεσες μετρήσεις και ο προσδιορισμός αντικειμένων
που προκύπτουν από τα νέφη επαρκούν, πλέον υπάρχει η δυνατότητα της
αυτόματης επεξεργασίας των νεφών και η άμεση εξαγωγή πληροφοριών,
σχετικά με τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά των σαρωμένων αντικειμένων. Αυτή η
αυτόματη επεξεργασία, επιτρέπει την αναγνώριση συγκριμένων γεωμετρικών
σχημάτων και επιφανειών, σαν ξεχωριστές οντότητες σε ένα μοντέλο και όχι
απλά σαν μία πυκνή μάζα ανεξάρτητων τρισδιάστατων σημείων. (G.
Vosselman, et al., 2004)
Τόσο τα στατικά, όσο και τα δυναμικά laser scanner, πάρα την σημαντική
πτώση των τιμών τους τα τελευταία έτη, εξακολουθούν να έχουν πολύ υψηλό
κόστος κτήσης, καθώς οι τιμές των οργάνων ξεκινάνε από μερικές δεκάδες
χιλιάδες ευρώ και μπορούν να φτάσουν και τις εκατοντάδες χιλιάδες.
Ωστόσο τα τελευταία χρόνια η ραγδαία εξέλιξη ενός διαφορετικού και πιο
μαζικού κλάδου, αυτόν της αυτοκινητοβιομηχανίας, έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον
αρκετών εταιριών και έχουν επενδύσει στον τομέα των συστημάτων Lidar. Ο
λόγος είναι πως τα σύγχρονα συστήματα αυτοματισμού των οχημάτων και η
αυτόνομη οδήγηση, απαιτούν την χρήση αυτής της τεχνολογίας, που οδηγεί τις
τιμές σε ραγδαία πτώση χρόνο με το χρόνο. Από αυτήν την εξέλιξη, είναι
βέβαιο πως θα επωφεληθεί και η βιομηχανία AEC, τα επόμενα χρόνια.
Ταυτόχρονα η τεχνολογία Lidar έχει κάνει την εμφάνιση της και σε κάποιες
σύγχρονες φορητές συσκευές (iphone pro, ipad pro), που μπορεί να έχουν
περιορισμένη εμβέλεια και δυνατότητες, αλλά δείχνουν πως η τεχνολογία αυτή
διαδίδετε με ταχύτατους ρυθμούς και είναι πιο προσιτή από ποτέ.
3.1.2 Η μέθοδος της φωτογραμμετρίας
Η φωτογραμμετρία, είναι μία τεχνική που ανακαλύφθηκε στα μέσα του 19ου
αιώνα και χρησιμοποιούνταν σχεδόν αποκλείστηκα για την χαρτογράφηση -
τοπογράφηση περιοχών. Πλέον χρησιμοποιείται από κάθε κλάδο που μπορεί
να αξιοποιήσει αυτή την τεχνική, για παραγωγή νέφους σημείων και κατ’
επέκταση τρισδιάστατων μοντέλων. Αποτελεί έναν έμμεσο τρόπο υπολογισμού
των διαστάσεων και της θέσης αντικειμένων, από δεδομένα που προκύπτουν
αξιοποιώντας φωτογραφικές εικόνες.
Στον κλάδο των κατασκευών, η φωτογραμμετρία είναι μία μέθοδος που

χρησιμοποιείται κατά βάση, για τοπογραφικές αποτυπώσεις. Μπορεί να
χρησιμοποιηθεί σε όλα τα στάδια εκτέλεσης κατασκευαστικών έργων και μας
παρέχει χρήσιμες πληροφορίες, σχετικά με την μορφολογία και την κατάσταση
του εδάφους. Ανάλογο με τον τρόπο που λαμβάνονται οι φωτογραφίες, μπορεί
να διακριθεί σε επίγεια και εναέρια φωτογραμμετρία. (Χ. Αποστολόπουλος et
al., 2003)
Πλέον η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας και ειδικά η χρήση μη επανδρωμένων

αεροσκαφών, την έχει φέρει στο προσκήνιο και βρίσκει πρόσφορο έδαφος στην
βιομηχανία των AEC, ως μια πιο προσιτή μέθοδος παραγωγής νέφους σημείων
(σε σχέση με τα laser scanner) και όχι απλά μιας δισδιάστατης χαρτογράφησης,
όπως συνέβαινε παλιότερα.
 Επίγεια φωτογραμμετρία
Η επίγεια φωτογραμμετρία, δεν παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον κλάδο

των κατασκευών (σε σύγκριση με την εναέρια). Βασίζεται στην λήψη
φωτογραφιών από το έδαφος, με χρήση φωτογραφικών μηχανών. Λόγω της

υψηλής αλληλοεπικάλυψης μεταξύ των φωτογραφιών, από διάφορες γωνίες
λήψης, που είναι αναγκαίο να επιτευχθούν, για την μεταγενέστερη επεξεργασία
τους και την παραγωγή του point cloud, κάνουν την μέθοδο αρκετά επίπονη και
δύσχρηστη, ειδικά στην αποτύπωση πολύπλοκων εσωτερικών χώρων. Σίγουρα
όμως μπορεί να βρει εφαρμογή και να δώσει αρκετά καλά αποτελέσματα, σε
μεμονομένα τμήματα της κατασκευής.
Τα τελευταία χρόνια έχουν κατασκευασθεί ειδικά συστήματα, με πολλαπλές

κάμερες που έρχονται να διευκολύνουν σε σημαντικό βαθμό την διαδικασία της
επίγειας φωτογραμμετρίας, κάτι το οποίο πετυχαίνουν σε μεγάλο βαθμό. Σε
καμία περίπτωση όμως, δεν μπορεί να συγκριθεί, με την ευκολία και την
ακρίβεια που προσφέρουν τα αντίστοιχα επίγεια laser scanner.
Εικόνα 27 : Σύγχρονο σύστημα συλλογής επίγειων φωτογραφιών (πηγή :

https://fotodesign-peter-wolf.de)
 Εναέρια φωτογραμμετρία
Η εναέρια, είναι η πλέον διαδεδομένη μέθοδος της τεχνικής της

φωτογραμμετρίας από τους επαγγελματίες του κλάδου. Η συνεχής ανάπτυξη
των ΣμηΕΑ (Συστήματα μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών), που είναι ευρέως
γνωστά ως Drones, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο για την εδραίωση της μεθόδου.
Οι δυνατότητες και η ευελιξία που χαρακτηρίζει τα drone, τα καθιστά ως την

ιδανική επιλογή για την αποτύπωση επικίνδυνων και δυσπρόσιτων σημείων. Ο

χρόνος πτήσης των σύγχρονων drone κρίνεται πλέον επαρκής, ενώ η εμβέλεια
τους από το σημείο ελέγχου, μπορεί να φτάσει ακόμα και δεκάδες χιλιόμετρα,
πετώντας παράλληλα σε χιλιάδες μέτρα ύψος. Ο προγραμματισμός της πτήσης
(σχέδιο πτήσης) μπορεί να πραγματοποιηθεί πολύ εύκολα από κάποια
εφαρμογή κινητού τηλεφώνου, ρυθμίζοντας απλές παραμέτρους όπως, το
υψόμετρο , η γωνία λήψης, το ποσοστό αλληλοεπικάλυψης των φωτογραφιών ,
η ταχύτητα κ.α.
Κάποια νεότερα (και ακριβότερα) μοντέλα drone, διαθέτουν συστήματα

εντοπισμού θέσης μέσω δορυφόρου, RTK (Real Time Kiematic) ή PPK (Post
Processed Kinematic), ώστε να είναι δυνατός ο ακριβής εντοπισμός της θέσης
και η μετέπειτα δημιουργία του παραγόμενου νέφους σημείων στην σωστή
κλίμακα. Σε διαφορετική περίπτωση, θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν επίγειοι
στόχοι με γνωστές συντεταγμένες.
Εικόνα 28 : Δημιουργία νέφους σημείων με τη μέθοδο της φωτογραμμετρίας

(πηγή : Y. Li, C. Liu, 2018)
Οι βασικοί τύποι drone είναι τρείς:
- Τα drone μονού έλικα, τύπου ελικοπτέρου, τα οποία δεν χρησιμοποιούνται

πολύ συχνά.
- Τα drone με πολλαπλούς έλικες – πολυκόπτερα (π.χ. τετρακόπτερα,
εξακόπτερα, κλπ), που είναι ο πιο συνηθισμένος και γνωστός τύπος.

- Τα drone σταθερής πτέρυγας, τύπου αεροπλάνου, που μπορούν να

αναπτύξουν πολύ μεγάλες ταχύτητες και να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις.
Τα drone φέρουν σύστημα φωτογράφησης (συνήθως στο κάτω μέρος τους), το

οποίο είναι είτε σταθερό, είτε αφαιρούμενο (στα πιο ακριβά μοντέλα), ώστε να
μπορεί να τοποθετηθεί αυτό που θα επιλέγει από το χειριστή. Αυτά που
διαθέτουν αφαιρούμενο σύστημα, συνήθως μπορούν να δεχθούν εναλλακτικά
και Lidar, όπως περιγραφικέ πιο πάνω.
Οι φωτογραφίες που έχουν ληφθεί στο πεδί,ο μπορούν να εισαχθούν σε κάποιο

λογισμικό φωτογραμμετρίας ηλεκτρονικού υπολογιστή, όπου θα γίνει το
ταίριασμα των εικόνων και θα παραχθεί το τελικό τρισδιάστατο νέφος σημείων.
Η ακρίβεια της εναέριας φωτογραμμετρίας, ποικίλει ανάλογα τον τύπου του

drone και το υψόμετρο που έχουν πραγματοποιηθεί οι λήψεις, ωστόσο σε
γενικές γραμμές κρίνεται αρκετά καλή, της τάξης των λίγων εκατοστών.
Παράλληλα η προσιτή τιμή αυτών των συστημάτων καθιστούν την χρήση τους
πιο ελκυστική (όχι όμως πιο ακριβής), από τη χρήση συστημάτων drone που
διαθέτουν σύστημα Lidar.
Όπως αναφέρουν ο Li και ο Liu, ο κατασκευαστικός κλάδος άργησε να

υιοθετήσετε την χρήση των drone, παρά τον καθοριστικό τους ρόλο στο κομμάτι
της χαρτογράφησης. Ωστόσο είναι βέβαιο πως η χρήση τους, θα συνεχίσει να
αυξάνεται με ταχύτατους ρυθμούς στο μέλλον. (Y. Li, C. Liu, 2018)
3.2 Εικονική και επαυξημένη πραγματικότητα (VR & AR)
Τόσο η εικονική πραγματικότητα VR (Virtual Reality), όσο και η επαυξημένη

πραγματικότητα AR (Augmented Reality), έχουν κάνει δυναμικά την εμφάνιση
τους τα τελευταία χρόνια στον τομέα των κατασκευών. Η συνεχής αύξηση της
υπολογιστικής ισχύς, σε συνδυασμό με την μείωση των τιμών σε συσκευές που
υποστηρίζουν αυτές τις τεχνολογίες, κάνουν όλο και πιο προσιτές αυτές τις
μεθόδους στο ευρύ κοινό.
Η είσοδος και η συνεργασία αυτών των τεχνικών εικονικής παρακολούθησης,
με την τεχνολογία του ΒΙΜ, δίνει νέες δυνατότητας και πλεονεκτήματα στον
κλάδο, προσφέροντας ένα νέο τρόπο που μπορεί να έρθει σε επαφή ο
ανθρώπινος παράγοντας (εργοδότες, μηχανικοί, κατασκευαστές), με το υπό
κατασκευή έργο. Ταυτόχρονα η αξιοποίηση αυτών των τεχνολογιών, απαλείφει
κάθε πιθανότητα ασυνεννοησίας μεταξύ των εμπλεκομένων, καθώς και
εμφάνισης σφαλμάτων στο στάδιο της κατασκευής.

3.2.1 Η εικονική πραγματικότητα (VR) στον κατασκευαστικό κλάδο
Τα κατασκευαστικά έργα γίνονται όλο και πιο απαιτητικά, με αποτέλεσμα να

δημιουργείται ένα πιο πολύπλοκο και δυναμικό κατασκευαστικό περιβάλλον. Ως
εκ τούτου, τα διαθέσιμα εργαλεία που θα βοηθήσουν το BIM να αξιοποιήσει
πλήρως τις δυνατότητές του, βρίσκονται σε μεγάλη ζήτηση. Για να διευκολυνθεί
η ανάπτυξη και η εφαρμογή του BIM, χρειάζονται τεχνολογίες με δυνατότητες
ψηφιακής προσομοίωσης. Έτσι τα εργαλεία εικονικής πραγματικότητας φαίνεται
να καθιερώνονται, ως μια πολλά υποσχόμενη προσθήκη στη μεθοδολογία BIM.
(A. Sidani, et al., 2021)
Εικόνα 29 : Περιήγηση μέσω της τεχνολογίας VR (πηγή :https://aecmag.com)
Η εικονική πραγματικότητα (VR) είναι μια τεχνολογία, όπου ο χρήστης

χρησιμοποιώντας τον κατάλληλο εξοπλισμό, μπορεί να περιηγηθεί σε έναν
εικονικό κόσμο. Μέσα σε αυτόν το προσομοιωμένο περιβάλλον, μπορεί να
έρθει σε επαφή και να αλληλεπιδράσει με εικονικά αντικείμενα. Βρίσκεται μέσα
σε ένα τρισδιάστατο περιβάλλον, όπου έχει πλήρη εποπτεία. Μπορεί να
περπατήσει και να περιηγηθεί, σε οποιοδήποτε σημείο της κατασκευής αυτός
επιθυμεί και οποιαδήποτε τροποποίηση συμβαίνει στο μοντέλο (π.χ. αλλαγή
του χρώματος σε έναν τοίχο), αναπαρίσταται άμεσα στον εικονικό κόσμο που
βρίσκεται.
Συνήθως οι συσκευές VR που χρησιμοποιούνται, έχουν μορφή μάσκας που

εφαρμόζεται στο κεφάλι (headset). Κατά την χρήση τους το άτομο αποκόπτει
την επαφή του με το φυσικό περιβάλλον και εμβυθίζεται πλήρως εντός του
ψηφιακού κόσμου. Τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί και συσκευές πολύ

μικρότερου κόστους (και επιδόσεων), όπου στο μπροστινό τους μέρος, μπορεί
να γίνει προσαρμογή κινητού τηλεφώνου, αντί της σταθερής οθόνης ή των
διπλών οθονών (μία για κάθε μάτι), που διαθέτουν οι πιο επαγγελματικές
συσκευές.
Στην βιομηχανία AEC υπάρχουν φραγμοί που πρέπει να ξεπεραστούν, τόσο

από τεχνολογική, όσο και από διαχειριστική άποψη. Ένα από αυτά τα εμπόδια
είναι η επικοινωνία και η συνεργασία μεταξύ των φάσεων σχεδιασμού,
κατασκευής, λειτουργίας και συντήρησης. Το VR μπορεί να καλύψει αυτό το
κενό, παρέχοντας πρόσθετες δυνατότητες για το BIM, που είτε δεν ήταν
διαθέσιμες πριν, είτε δεν ήταν δυνατό να χρησιμοποιηθούν με πρακτικούς
τρόπους. (S. Safikhani, et al., 2022)
3.2.2 Η επαυξημένη πραγματικότητα (AR) στον κατασκευαστικό κλάδο
Πολλοί είναι αυτοί που συγχέουν την τεχνολογία της επαυξημένης

πραγματικότητας (AR), με αυτή της εικονικής πραγματικότητας (VR),
πιστεύοντας πως πρόκειται για την ίδια μέθοδο εικονικής αναπαράστασης.
Μπορεί να μοιράζονται κάποια κοινά σημεία, αλλά στην πραγματικότητα
πρόκειται για μία τελείως διαφορετική τεχνική, που προσφέρει νέες καινοτόμες
δυνατότητες στον χώρο των κατασκευών. Όπως γίνεται αντιληπτό και από την
ονομασία, η τεχνική αυτή δεν έχει σκοπό να αντικαταστήσει το πραγματικό
περιβάλλον, αλλά να το επαυξήσει, δηλαδή να το εμπλουτίσει με ψηφιακές
πληροφορίες, έτσι ώστε να παντρέψει τους δύο κόσμους, τον πραγματικό και
τον εικονικό. Με τη σύνδεση αυτή καταφέρνει να προσφέρει μια τρισδιάστατη
διαδραστική απεικόνιση, σε πραγματικό χρόνο και περιβάλλον.
Σε αντίθεση με την εικονική πραγματικότητα, όπου έχουμε ψηφιακά αντικείμενα

σε ένα ψηφιακό περιβάλλον, στην επαυξημένη πραγματικότητα
χρησιμοποιούνται ψηφιακά αντικείμενα στο πραγματικό περιβάλλον. Ο χρήστης
δηλαδή, κατά την χρήση της AR, διατηρεί την επαφή του με τον πραγματικό
κόσμο. (Α. Κλεφτοδήμος, 2020)
Οι συσκευές που χρησιμοποιούνται για την προβολή AR, μπορεί να είναι

παρόμοιας λειτουργίας με την VR (μορφής headset), αλλά και πιο απλής
μορφής (όπως τα γνωστά Google glasses). Επίσης μπορούν να
χρησιμοποιηθούν και κοινές συσκευές καθημερινής χρήσης, όπως κινητά
τηλέφωνα ή tablet, αρκεί να διαθέτουν ικανοποιητικής ανάλυσης και ποιότητας
κάμερα και οθόνη, χωρίς όμως να μπορούν να προσφέρουν την ίδια εμπειρία
χρήσης με τις επαγγελματικού τύπου συσκευές.

Εικόνα 30 : Αναπαράσταση σωληνώσεων στην πραγματική τους θέση, μέσω της

τεχνολογίας AR (πηγή : T. David, 2020)
Πλέον οι εμπλεκόμενοι στην κατασκευή του έργου, έχουν την δυνατότητα να το

δουν ολοκληρωμένο, σε πραγματικό χρόνο στο φυσικό του περιβάλλον, πριν
από την έναρξη των εργασιών. Παράλληλα η AR, δημιουργεί νέες δυνατότητες
στον τομέα της απομακρυσμένης βοήθειας (remote assistance), καθώς είναι
δυνατή η διαχείριση καταστάσεων, η παροχή συμβουλών και ο διαμοιρασμός
ψηφιακής πληροφορίας από απόσταση, σε πραγματικό χρόνο, πάνω στο εν
εξελίξει έργο.
Με την συνεργασία του ΒΙΜ και της επαυξημένης πραγματικότητας,

προκύπτουν πολλαπλά οφέλη, όπως μείωση του χρόνου λήψης αποφάσεων
στο στάδιο του σχεδιασμού, καλλίτερη κατανόηση του μοντέλου και της
πληροφορίας που εμπεριέχει, παρακολούθηση του έργου σε πραγματικό χρόνο
κατά την κατασκευή του και διασφάλιση της τήρησης του χρονικού
προγραμματισμού που έχει ορισθεί. (C. Calderon-Hernandez, X. Brioso, 2018)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙV
4. Μελέτη περίπτωσης
4.1 Γενικά στοιχεία έργου
4.1.1 Περιγραφή έργου
Το συγκρότημα κατοικιών το οποίο αφορά η παρούσα ΜΔΕ, θα αναπτυχθεί σε

ένα εκτός σχεδίου γήπεδο (αγροτεμάχιο) εκτάσεως περίπου 14.000μ², που
βρίσκεται εντός την Τ.Κ. Λιθινών, στο νότιο τμήμα του Δήμου Σητείας. Το
γήπεδο έχει πρόσωπο στην επαρχιακή οδό Σητείας – Ιεράπετρας, καθώς και
σε τμήμα της παλαιάς επαρχιακής οδού, η οποία πλέον είναι εγκαταλελειμμένη
(σφραγίστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα) και χρησιμοποιείται μόνο για
αγροτικό σκοπό από τους παρακείμενους ιδιοκτήτες. Το μεγαλύτερο μέρος της
ιδιοκτησίας περιέχει ελαιόδεντρα και το έδαφος σε αρκετά σημεία παρουσιάζει
έντονη κλίση.
Εικόνα 31 : Θέση έργου
Εντός του γηπέδου θα χωροθετηθούν συνολικά τρία κτήρια, τα οποία θα

τοποθετηθούν στο βορειοδυτικό τμήμα της ιδιοκτησίας όπου βρίσκεται και
μεγαλύτερο υψόμετρο, αξιοποιώντας την θέα που προσφέρεται από αυτό το
σημείο, ενώ παράλληλα αποτελούν την βέλτιστη θέση έχοντας άμεση
πρόσβαση από την επαρχιακή οδό και μικρότερη κλίση εδάφους σε σχέση με
την υπόλοιπη έκταση.
Καθένα από τα κτήρια θα έχει συνολική επιφάνεια 200μ² και θα είναι εν μέρη
ισόγειο και εν μέρει διώροφο. Τα κτήρια θα είναι πανομοιότυπα και θα
αποτελούνται από δύο κατοικίες επιφάνειας 100μ² έκαστο, διαθέτοντας ένα
ενιαίο χώρο που απαρτίζεται από καθιστικό – τραπεζαρία – κουζίνα, ένα
υπνοδωμάτιο και ένα wc στο ισόγειο με επιφάνεια 57.5μ² και θα έρχονται σε
επικοινωνία μέσω εσωτερικής ξύλινης σκάλας με τον Α΄ όροφο, που θα
αποτελείτε από δύο υπνοδωμάτια και λουτρό με επιφάνεια 42.5μ². Επιπλέον
στο δώμα του διώροφου τμήματος, θα πραγματοποιηθεί φύτευση και στον
ακάλυπτο θα τοποθετηθούν ξύλινες πέργκολες.
Και τα τρία κτίσματα θα έχουν φέρον οργανισμό από οπλισμένο σκυρόδεμα

κατηγορίας ποιότητας C30/37, πληρώνοντας τις αντισεισμικές απαιτήσεις του
Ευρωκώδικα 8. Οι εξωτερικοί τοίχοι θα είναι από μπατική οπτοπλινθοδομή
πάχους 30 εκ. (συμπεριλαμβανομένου και των επιχρισμάτων), ενώ σε κάποια
τμήματα θα τοποθετηθεί επιπλέον εξωτερική επένδυση από πέτρα, και τα
εσωτερικά χωρίσματα από δρομική οπτοπλινθοδομή πάχους 14,5 εκ. Στο
κέλυφος κάθε κτηρίου θα τοποθετηθεί η απαιτούμενη θερμομόνωση, ώστε να
καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες σύμφωνα με τον κανονισμό ενεργειακής
απόδοσης.
4.1.2 Περιγραφή διαδικασίας
Η αποτύπωση του γηπέδου θα γίνει εναέρια, με χρήση drone και με την

βοήθεια της εφαρμογής Pix4D capture. Θα ακολουθήσει η παραγωγή νέφους
σημείων (point cloud) με χρήση του λογισμικού Agisoft Metashape pro και στην
συνέχεια το point cloud θα εισαχθεί στο λογισμικό Autodesk Recap
Professional, ώστε να γίνει καθαρισμός του θορύβου από το νέφος και η
απαραίτητη μετατροπή του παραγόμενου αρχείου σε μορφή αναγνωρίσιμη από
το λογισμικό Autodesk Civil 3D. Αφού εισαχθεί το point cloud στο Civil 3D θα
πραγματοποιηθεί απλοποίηση του νέφους, ώστε να είναι διαχειρίσιμο από το
λογισμικό Autodesk Revit, όπου θα γίνει η παραγωγή του ακριβούς μοντέλου
εδάφους. Σε ανεξάρτητο αρχείο στο περιβάλλον του Revit θα γίνει η ανάπτυξη
της κτηριακής μονάδας, όπου θα πραγματοποιηθεί και σύνδεση με το λογισμικό
Autodesk FormIt για την ολοκλήρωση του αρχιτεκτονικού μοντέλου. Θα
ακολουθήσει η χρήση των Η/Μ εργαλείων του Revit, όπου θα αναπτυχθεί
τμήμα του δικτύου ύδρευσης-αποχέτευσης και στην συνέχεια θα
πραγματοποιηθεί σύνδεση με το λογισμικό Autodesk Robot Stuctural Analysis
Professional, για την στατική επίλυση του φορέα. Στην συνέχεια θα γίνει χρήση
των ενεργειακών εργαλείων του Revit και σύνδεση με το Autodesk Insight 360

για επίτευξη της ενεργειακής ανάλυσης. Ολοκληρώνοντας την επεξεργασία της

κτηριακής μονάδας, θα γίνει έλεγχος συγκρούσεων (Clash Detection) μέσω του
λογισμικού Autodesk Navisworks. Τα δύο ανεξάρτητα μοντέλα του Revit, όπου
αναπτύχθηκε το μοντέλο εδάφους και η κτηριακή μονάδα, θα ενοποιηθούν και
θα προκύψει το κτηριακό συγκρότημα, ενώ τέλος με το λογισμικό Enscape, το
οποίο επιτρέπει την χρήση και σύνδεση συσκευών εικονικής πραγματικότητας
(VR), θα γίνει η παραγωγή φωτορεαλιστικών αναπαραστάσεων.
4.2 Δημιουργία νέφους σημείων (point cloud) με την μέθοδο της

εναέριας φωτογραμμετρίας
4.2.1 Διαδικασία πριν από την πτήση
Πριν την διαδικασία της φωτογραμμετρικής αποτύπωσης, είναι απαραίτητο να

καθορισθούν ορισμένοι παράμετροι, που θα διευκολύνουν την εργασία στο
πεδίο και θα βοηθήσουν στην παραγωγή πιο αξιόπιστων τελικών
αποτελεσμάτων.
Αρχικά πρέπει να γίνει προσδιορισμός της θέσης του ακινήτου, ούτως ώστε να
σχεδιαστεί το εύρος υποχρεωτικής κάλυψης, που θα πρέπει να εμπεριέχει
πλήρως τα όρια της ιδιοκτησίας, ούτως ώστε να αποφευχθεί (ή να μειωθεί)
πιθανή δημιουργία κενών τμημάτων στο point cloud,μετά από την επεξεργασία.
Εικόνα 32 : Περιοχή κάλυψης και προσδιορισμός θέσης GCP

Για το λόγο αυτό χαράσσεται στον ορθοφωτοχάρτη (κατά προτίμηση στο

Google Earth, λόγω της δυνατότητας εξαγωγής kml αρχείου), η περιοχή
κρίνουμε πως είναι ικανή να καλύψει πλήρως το εύρος της ιδιοκτησίας. Η
περιοχή αυτή, η οποία αργότερα θα χρησιμοποιηθεί και ως βάση για το
σχεδιασμό του σχεδίου πτήσης (και θα επεκταθεί περαιτέρω), πρέπει πάντα να
εξέχει σημαντικά από τα όρια της ιδιοκτησίας. Επιπλέον κρίνεται σκόπιμο, να
προσδιορισθούν παράλληλα και τα σημεία ελέγχου – Ground Control Points
(GCP), καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις είναι σχεδόν αδύνατο και
χρονοβόρο, να βρεθεί η ιδανική θέση στο πεδίο, λίγο πριν την έναρξη της
πτήσης. (η κατασκευή και η χρησιμότητα των GCP, αναλύεται παρακάτω)
Στην Εικόνα 32 εμφανίζονται, με κόκκινο χρώμα τα όρια της ιδιοκτησίας, με
κίτρινο χρώμα η περιοχή υποχρεωτικής κάλυψης κατά την διάρκεια της πτήσης
και οι πινέζες, απεικονίζουν τα σημεία όπου θα τοποθετηθούν τα GCP πριν την
πτήση.
Η περιοχή κάλυψης που σχεδιάσθηκε στο Google Earth μπορεί να αποθηκευτεί

ως αρχείο kml, και να εισαχθεί στην εφαρμογή φωτογραμμετρικής
αποτύπωσης, έτσι ώστε να διευκολυνθεί η διαδικασία σχεδιασμού πτήσης.
Υπάρχει πλήθος εφαρμογών για κινητές συσκευές που υποστηρίζουν την
διαδικασία. Στην συγκεκριμένη περίπτωση επιλέχθηκε και θα χρησιμοποιηθεί η
εφαρμογή Pix4D capture.
Εικόνα 33 : Προγραμματισμός σχεδίου πτήσης στην εφαρμογή PIX4D capture

Συνολικά προγραμματίστηκαν 2 σχέδια πτήσης. Στο πρώτο σχέδιο που

εμφανίζεται στην Εικόνα 33, προγραμματίστηκε η πτήση να πραγματοποιηθεί
στα 50 μέτρα ύψος, με γωνία λήψης φωτογραφιών στις 25 μοίρες (σε σχέση με
την κάθετη λήψη των 90 μοιρών), με την μέγιστη δυνατή ταχύτητα και
επικάλυψη των παραγόμενων φωτογραφιών στο 80%. Η γωνία κλίσης της
κάμερας στις 25 μοίρες, καθώς και η πτήση προς τις δύο διευθύνσεις (Χ και Υ),
επιλέχθηκε για να παραχθεί καλύτερη απεικόνιση του υψομέτρου του εδάφους,
αρά και πιο αξιόπιστο 3d μοντέλο εδάφους. Έχοντας καθορίσει τον τύπο του
drone και με τις παραπάνω παραμέτρους, η εφαρμογή υπολογίζει αυτόματα
πως θα καλυφθεί μια περιοχή 122x335 μέτρα, σε 20 λεπτά και 30
δευτερόλεπτα και θα αποδοθεί δείγμα εδάφους – Ground Sample Distance
(GSD) στο 1,5 εκατοστό ανά πίξελ.
Στο δεύτερο σχέδιο πτήσης επιλέχθηκε υψόμετρο στο 35 μέτρα, χωρίς κλίση
για την κάμερα (δηλαδή κάθετα στο έδαφος) και αποτύπωση προς την μία
διεύθυνση, με τις υπόλοιπές επιλογές να μένουν ίδιες. Ο χρόνος πτήσης με
αυτές τις παραμέτρους υπολογίσθηκε στα 14 λεπτά.
Λόγω του γεγονότος πως το drone που θα χρησιμοποιούνταν για την

φωτογραμμετρική αποτύπωση, δεν διέθετε ενσωματωμένο GPS γεωδαιτικής
ακρίβειας RTK ή PPK (διέθετε απλού τύπου, χαμηλής ακριβείας), κρίθηκε
σκόπιμο να γίνει χρήση σημείων έλεγχου (GCP). Τα GCP είναι συνήθως
φωτοσταθερά - στόχοι, που οι συντεταγμένες τους λαμβάνονται επίγεια με την
βοήθεια τοπογραφικών οργάνων υψηλής ακρίβειας και προσδίδουν στο τελικό
παραγόμενο αποτέλεσμα, την σωστή κλίμακα και την προσδοκώμενη
λεπτομέρεια με σωστές διαστάσεις. Εκτός από τα φωτοσταθερά, ως GCP
μπορούν να ληφθούν και συγκεκριμένα χαρακτηριστικά σημεία, που είναι
εύκολο να εντοπιστούν μετέπειτα από τις φωτογραφίες (όπως η γωνία ενός
κτίσματος) ή ακόμα και χαρακτηριστικά σημεία που θα δημιουργήσουμε εμείς
στο πεδίο (όπως η δημιουργία ενός σταυρού με σπρέι). Τα σημεία ελέγχου
πρέπει να διασκορπίζονται στην προς αποτύπωση περιοχή (αν είναι δυνατόν
από το σχήμα της), σε θέσεις εναλλάξ (ζικ-ζακ) και οπωσδήποτε πρέπει να
λαμβάνονται σημεία, κοντά στα άκρα και σε σημαντικά σπασίματα της
περιμέτρου.
Έπειτα από πειραματισμό, έχει προκύψει το συμπέρασμα, πως τα πλέον

ευκρινές φωτοσταθερά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως GCP, έχουν την
μορφή ασπρόμαυρου μοτίβου σε τετράγωνο – ρομβικό σχήμα.
Επειδή δεν υπήρχαν άμεσα διαθέσιμα φωτοσταθερά, για να χρησιμοποιηθούν
ως σημεία ελέγχου, αποφασίστηκε η ιδιόχειρη κατασκευή τους από φθηνά
υλικά. Χρησιμοποιήθηκε μία άνθυγρη γυψοσανίδα διαστάσεων 1,20x2,50
μέτρα, η οποία τεμαχίστηκε σε 8 τμήματα διαστάσεων 0,60x0,60 μέτρα (Εικόνα
34-1). Στην συνέχεια έγινε η χάραξη σε σχήμα σταυρού (Εικόνα 34-2), κόπηκαν
αριθμοί για να χρησιμοποιηθούν για την αρίθμηση τους (Εικόνα 34-3) και
βάφτηκαν με σπρέι και με πλαστικό χρώμα (Εικόνα 34-4). Λόγο της
ευαισθησίας του γύψου σε θραύση, στις γωνίες τοποθετήθηκε σιλικόνη για να
βελτιωθεί η αντοχή τους στα χτυπήματα και τελικά πήραν την τελική τους
μορφή (Εικόνα 34-5)
Εικόνα 34 : Διαδικασία κατασκευής φωτοσταθερών

4.2.2 Εκτέλεση της φωτογραμμετρικής αποτύπωσης
Για την διαδικασία της φωτογραμμετρικής αποτύπωσης στο πεδίο, έγινε χρήση
του Drone DJI Phantom 4 pro. Πρόκειται για το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο
drone στον κλάδο της φωτογραμμετρίας. Είναι τετρακόπτερο και μπορεί να
αναπτύξει μέγιστη ταχύτητα 72 χλμ/ώρα. Έχει διάρκεια πτήσης στα 28 λεπτά,
διαθέτει σύστημα εντοπισμού GPS και GLONNAS και μπορεί να πετάξει σε
ύψος έως 6000 μέτρα. Η κάμερα που φέρει έχει μηχανικό κλείστρο (που είναι
πολύ σημαντικό πλεονέκτημα όταν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για
φωτογραμμετρία), με σπόνσορα 1 ίντσας και ανάλυση 20 megapixel.
Πριν την έναρξη της πτήσης τοποθετήθηκαν τα 8 φωτοσταθερά που είχαν

κατασκευαστεί, ενώ με χρήση σπρέι χαράχτηκαν ακόμα 4 σημεία με μορφή
σταυρού. Και στα 12 φωτοσταθερά, λήφθηκαν οι ακριβείς τους συντεταγμένες
(Εικόνα 35), ώστε να είναι γνώστες
Εικόνα 35 : Μέτρηση φωτοσταθερών

Από το σύνολο των φωτοσταθερών που τοποθετήθηκαν στο πεδίο, ένα

ποσοστό 80% θα χρησιμοποιηθεί ως GCP και το υπόλοιπο 20% ως CP,
δηλαδή Check Points για έλεγχο και προσδιορισμό των αποκλίσεων.
Εικόνα 36 : Έναρξη φωτογραμμετρικής αποτύπωσης με το DJI Phantom 4 Pro
Το προγραμματισμένο σχέδιο πτήσης που είχε ήδη αποθηκευτεί στην

εφαρμογή Pix4D capture, φορτώθηκε στο DJI Phantom 4 Pro και ξεκίνησε
αυτόματα η διαδικασία της φωτογραμμετρικής αποτύπωσης (Εικόνα 36). Η
διαδικασία επαναλήφθηκε και για το δεύτερο σχέδιο πτήσης.
4.2.3 Επεξεργασία δεδομένων και δημιουργία νέφους σημείων
Κατά την διάρκεια των δύο πτήσεων λήφθηκαν συνολικά 767 φωφωτογραφίες,
οι οποίες εισήχθησαν στο λογισμικό Agisoft Metashape. Με την εισαγωγή τους
και με την βοήθεια από τα πρωτογενή δεδομένα, το λογισμικό κάνει μια αρχική
αναγνώριση της διαδρομής πτήσης και της θέσης λήψης της κάθε φωτογραφίας
(Εικόνα 37-1) και με την επιλογή Align Photos δημιουργείται ένα πρώιμο
νέφους, με περίπου 490.000 σημεία (Εικόνα 37-2). Μπορούμε πλέον αν
επιθυμούμε, να εισάγουμε τις συντεταγμένες στα GCP, ώστε να γίνει σωστή
γεωαναφορά και το τελικό μοντέλο να έχει την σωστή κλίμακα.

Εικόνα 37 : Αναγνώριση θέση λήψης και δημιουργία πρώιμου νέφους σημείων
Αν δεν υπάρχει κάποιο εμφανές σφάλμα, μπορούμε να προχωρήσουμε στην

διαδικασία δημιουργίας dense cloud, όπου το Metashape παράγει το τελικό
πυκνό νέφος σημείων.
Η διαδικασία της δημιουργίας πυκνού νέφους σημείων απαιτεί μεγάλη
υπολογιστική ισχύ. Η διάρκεια που κρατάει η διαδικασία, εξαρτάται εκτός από
την ισχύ του υπολογιστή και από το πλήθος και το μέγεθος των φωτογραφιών.
Στην συγκεκριμένη περίπτωση κράτησε περίπου 8 ώρες, αλλά σε αρκετές
περιπτώσεις μπορεί να κρατήσει ακόμα και μέρες. Συνολικά παρήχθησαν
περίπου 210.000.000 σημεία και δείγμα του παραγόμενου νέφους σημείων από
το λογισμικό Agisoft Metashape εμφανίζεται στις Εικόνες 38 (1-3).
Εικόνα 38 : Πυκνό νέφος σημείων στο λογισμικό Agisoft Metashape

Όπως φαίνεται στις Εικόνες 38 (1-3), το νέφος σημείων παρήχθει με ιδιαίτερη

λεπτομέρεια, εκτός των σημείων που υπήρχε δυσκολία λήψης φωτογραφιών
(κάτω από τα δέντρα), όπου δημιουργούνται κενά, καθώς δεν μπορούσε να
προχωρήσει η επίλυση. Κάτι το οποίο ήταν φυσικά αναμενόμενο. Το λογισμικό
αναγνώρισε αυτόματα τον θόρυβο που προκλήθηκε από τα διερχόμενα
οχήματα στην επαρχιακή οδό και τα αφαίρεσε, δημιουργώντας ένα καθαρό
point cloud.
Επιπλέον το πρόγραμμα Agisoft Metashape, παρέχει επιπλέον εργαλεία, όπου

μπορούμε να δημιουργήσουμε και να εξάγουμε, το τρισδιάστατο μοντέλο
(Εικόνα 39-1), το ψηφιακό υψομετρικό μοντέλο DEM (Digital Elevation Model)
με χρωματική διαβάθμιση του εδάφους ανάλογα το υψόμετρο (Εικόνα 39-2) και
ορθοφωτοχάρτη στα πρότυπα του Google Earth, αλλά πολύ υψηλότερης
ανάλυσης (Εικόνα 39-3).
Εικόνα 39 : Παραγωγή 3D model – DEM – Orthomosaic
Στα πλαίσια αυτής της Μ.Δ.Ε. δεν θα ασχοληθούμε περαιτέρω με αυτές τις
δυνατότητες, αλλά μόνο με την αξιοποίηση του νέφους σημείων ώστε
δημιουργήσουμε το μοντέλο εδάφους στο λογισμικό BIM.

4.2.4 Δημιουργία μοντέλου εδάφους από το νέφος σημείων
Το νέφος σημείων εξάγεται από το Agisoft Metashape σε μορφή αρχείου LAS

και μεταφέρεται στο Autodesk ReCap Pro για να μετατραπεί σε αρχείο RCP
(είναι το μόνο είδος point cloud αρχείου που αναγνωρίζεται από τα
προγράμματα της Autodesk), αλλά και για περαιτέρω επεξεργασία.
Για να μειωθεί ο όγκος του του νέφους και να καταστεί το αρχείο πιο
διαχειρίσιμο, αφαιρούνται εντός του ReCap Pro τα τμήματα που βρίσκονται
εκτός της ιδιοκτησίας, ενώ παράλληλα αφαιρείται βλάστηση η οποία θα έδινε
εσφαλμένο ανάγλυφο εδάφους (Εικόνα 40).
Εικόνα 40 : Το νέφος σημείων μετά την επεξεργασία του στο Autodesk ReCap Pro
Στην συνέχεια το επεξεργασμένο νέφος σημείων, αποθηκεύεται σε μορφή RCP

και εισάγεται στην εκπαιδευτική έκδοση του Autodesk Civil 3D.
Να σημειωθεί ότι είναι δυνατή η εισαγωγή του αρχείου RCP κατευθείαν στο
Autodesk Revit, όπου θα αναγνωριστεί αυτόματα (Εικόνα 41). Ωστόσο για να
γίνει η περαιτέρω επεξεργασία και αξιοποίηση του, θα χρειαστεί η χρήση
πρόσθετου προγράμματος (add-in επί πληρωμή) ή εναλλακτικά η δημιουργία
script μέσω του Dynamo.
Εικόνα 41 : 3D απεικόνιση και τομή point cloud στο Autodesk Revit
Έτσι γίνεται η εισαγωγή του νέφους σημείων στο Civil 3D, τα σημεία
αναγνωρίζονται και γίνεται επιλογή για δημιουργία της τρισδιάστατης
επιφάνειας με την κατασκευή πολυγώνων (Εικόνα 42-1). Κατόπιν μπορούμε να
κατασκευάσουμε το μοντέλο των τρισδιάστατων ισοϋψών (Εικόνα 42-2), που
είναι και το τελικό μοντέλο που θα εισαγάγουμε στο Revit για την δημιουργία
του ψηφιακού μοντέλου εδάφους.
Εικόνα 42 : Δημιουργία πολυγώνων και ισοϋψών στο Autodesk Civil 3D
Το μοντέλου εδάφους που θα προκύψει από το εξαγώγιμο DWG αρχείο και

έχει προέλθει από το point cloud, μπορεί να έχει πολύ μεγάλη ακρίβεια. Ωστόσο
για ευκολία στην διαχείριση του και για χρήση μικρότερης υπολογιστικής ισχύς
στο περιβάλλον του Revit, εσκεμμένα επιλέχθηκε να αφαιρεθεί μεγάλος όγκος
σημείων.
Το αρχείο εισάγεται στο Autodesk Revit και πλέον έχουμε το τελικό μοντέλο
εδάφους, πλήρως επεξεργάσιμο και διαχειρίσιμο από το λογισμικό (Εικόνα 43).
Εικόνα 43 : Τελικό μοντέλο εδάφους στο περιβάλλον του Revit
4.3 Ανάπτυξη κτηριακού συγκροτήματος σε περιβάλλον BIM
4.3.1 Βασικά χαρακτηριστικά του λογισμικού Autodesk Revit
Ο σχεδιασμός του μοντέλου που εξετάζεται με την παρούσα μελέτη

περίπτωσης, θα γίνει με την εκπαιδευτική έκδοση του προγράμματος Autodesk
Revit, που αποτελεί το πλέον διαδεδομένο BIM λογισμικό. Πριν
προσχωρήσουμε στην μορφοποίηση του, θα δούμε από τα βασικά του
λογισμικού, που σχετίζονται με το περιβάλλον εργασίας. Στην εικόνα 44
παρουσιάζεται το περιβάλλον εργασίας του Revit, αφού το ανοίξουμε για να
ξεκινήσουμε ένα νέο έργο (project).

Εικόνα 44 : Περιβάλλον εργασίας Autodesk Revit
Στο άνω μέρος εμφανίζονται τα εργαλεία γρήγορης επιλογής. Πρόκειται για

κάποια βασικά εργαλεία που επιτρέπουν την γρήγορη πρόσβαση, όπως
αποθήκευση, εκτύπωση, επιλογή μέτρησης, δημιουργία τομής, προβολή 3d
κλπ. Τα εργαλεία αυτά εμφανίζονται μόνιμα στην ίδια θέση, καθ όλη την
διαδικασία σχεδίασης, ανεξάρτητα από πιο παράθυρο είναι ενεργοποιημένο.
Κάτω από τα εργαλεία γρήγορης επιλογής υπάρχουν οι καρτέλες (tabs), που

χωρίζονται ανάλογα με την κατηγορία της εργασίας που θέλουμε να
εκτελέσουμε. Επιλέγοντας την επιθυμητή καρτέλα, εμφανίζονται κάτω από
αυτήν, οι αντίστοιχες επιλογές και τα εργαλεία ομαδοποιημένα ανάλογα με το
είδος τους. Αν κάτω από κάποια ομάδα, υπάρχει ένα μικρό βέλος (εικόνα 45),
σημαίνει πως υπάρχουν και άλλες επιλογές, οι οποίες δεν εμφανίζονται λόγω
του περιορισμένου χώρου. Αν υπάρχει ένα βέλος στο πλάι του κάτω μέρους
μίας ομάδας επιλογών, σημαίνει πως αν το επιλέξουμε, θα ανοίξει ένα
ανεξάρτητο παράθυρο με ρυθμίσεις που επηρεάζουν ολόκληρη την ομάδα.

Εικόνα 45 : Καρτέλες εργασιών Autodesk Revit
Οι καρτέλες (tabs), χωρίζονται σε :
- Architecture tab, όπου υπάρχουν οι επιλογές και τα εργαλεία, που

σχετίζονται με το αρχιτεκτονικό σκέλος του μοντέλου, όπως τοίχοι,
κουφώματα, στέγες, εμβαδομετρήσεις, κλπ.
- Structure tab, όπου υπάρχουν οι επιλογές και τα εργαλεία, που έχουν να
κάνουν με το κατασκευαστικό σκέλος, όπως υποστυλώματα, δοκάρια,
θεμελείωση, συνδέσεις, οπλισμός κλπ.
- Steel tab, είναι μία καρτέλα που προστέθηκε από την έκδοση Revit 2019 και
μετά, όπου υπάρχουν οι επιλογές και τα εργαλεία, που έχουν να κάνουν
αποκλειστικά με τα μεταλλικά στοιχεία του μοντέλου, όπως μεταλλικές
συνδέσεις, κοχλιώσεις, συγκολλήσεις κλπ.
- Precast tab, είναι μία καρτέλα που προστέθηκε από την έκδοση Revit 2021
και μετά, όπου υπάρχουν οι επιλογές και τα εργαλεία, που αφορούν
αποκλειστικά με τα προκατασκευασμένα στοιχεία του μοντέλου.
- System tab, όπου υπάρχουν οι επιλογές και τα εργαλεία, που αφορούν το
Η/Μ σκέλος, όπως συστήματα ύδρευσης, αποχέτευσης, δίκτυα θέρμανσης,
αερισμού, ηλεκτρολογικός εξοπλισμός, κλπ.
- Insert tab, όπου υπάρχουν οι επιλογές και τα εργαλεία, που σχετίζονται με
εισαγωγή (insert) ή σύνδεση (link) ανεξάρτητων αρχείων στο μοντέλο, όπως
εικόνες, pdf, cad files κλπ. Από την καρτέλα insert, μπορούμε ακόμα να
εισάγουμε (ως link) και άλλα αρχεία Revit, έτσι ώστε να ενοποιηθούν σε ένα
ενιαίο αρχείο. Η διαφορά insert και link, είναι πως μεσω του link δεν εισάγουμε
απλά το αρχείο στο μοντέλο Revit, αλλά όποια αλλαγή πραγματοποιούμε
μεταγενέστερα στο ανεξάρτητο εξωτερικό αρχείο, μεταφέρεται αυτόματα και στο
μοντέλο του Revit.

- Annotate tab, όπου υπάρχουν οι επιλογές και τα εργαλεία, που αφορούν τα

βοηθητικά στοιχεία του μοντέλου, όπως εισαγωγή διαστάσεων, κειμένου,
συμβόλων, ετικετών, λεπτομερειών κλπ.
- Analyze tab, όπου υπάρχουν οι επιλογές και τα εργαλεία, που έχουν να
κάνουν με την ανάλυση του μοντέλου, όπως εισαγωγή φορτίων και στατική
ανάλυση του δομικού φορέα, ενεργειακή ανάλυση, έλεγχος ορθής λειτουργίας
Η/Μ συστημάτων, κλπ.
- Massing & Site tab, όπου υπάρχουν οι επιλογές και τα εργαλεία, που δίνουν
την δυνατότητα δημιουργίας γεωμετρικών όγκων ακαθόριστου σχήματος και
την μετατροπή τους σε παραμετρικά στοιχεία του λογισμικού, όπως τοίχοι,
δάπεδα και οροφές. Επιπλέον από αυτήν την καρτέλα, μπορούμε να
δημιουργήσουμε το μοντέλο εδάφους του έργου μας, και να διασειστούμε
εργαλεία που αφορούν τον περιβάλλον χώρου του κτηρίου.
- Collaborate tab, όπου υπάρχουν οι επιλογές και τα εργαλεία που σχετίζονται
με τον διαμοιρασμό του μοντέλου, ώστε όσοι συντελούν την ομάδα εργασίας
που διαχειρίζεται το έργον να μπορεί να μπορούν να εργάζονται πάνω σε ένα
κοινό κεντρικό αρχείο.
- View tab, όπου υπάρχουν οι επιλογές και τα εργαλεία που αφορούν το
κομμάτι της προβολής, όπως είναι η δημιουργία τομών και όψεων,
τρισδιάστατων προβολών, διαχείριση χαρτιών εκτύπωσης και πινάκων
υπολογισμού, κλπ.
- Manage tab, όπου υπάρχουν οι επιλογές και τα εργαλεία που έχουν να
κάνουν με τις ρυθμίσεις όλου του έργου. Όλες οι βασικές λειτουργίες, οι
παράμετροι και εργαλεία διαχείρισης του project, μπορούν να επεξεργαστούν
από αυτήν την καρτέλα.
- Add-Ins tab, όπου εδώ εμφανίζονται πρόσθετα βοηθητικά εργαλεία τα οποία
έχουμε εγκαταστήσει. Να σημειωθεί πως ορισμένα πρόσθετα, μπορεί να μην
εμφανιστούν σαν επιλογή κάτω από το Add-Ins tab, αλλά να δημιουργήσουν
δικιά τους ανεξάρτητη καρτέλα (tab).
- Modify tab, που είναι μία καρτέλα όπου εμφανίζονται τα βοηθητικά εργαλεία
τροποποίησης. Οι επιλογές και τα εργαλεία που εμφανίζονται κάτω από την
καρτέλα Modify tab, δεν είναι σταθερά, αλλά μεταβάλλονται ανάλογα το
στοιχείο που σχεδιάζουμε ή το στοιχείο που έχουμε επιλέξει, ώστε να
προσαρμοστούν τα σωστά εργαλεία που σχετίζονται αποκλειστικά με το
στοιχείο αυτό.
Στην αριστερή πλευρά την κεντρικής οθόνης του περιβάλλοντος λειτουργίας του
Revit, υπάρχει ο πίνακας των ιδιοτήτων (properties). Ο πίνακας ιδιοτήτων
παρέχει ρυθμίσεις και πληροφορίες, σχετικά με το στοιχείο ή τα στοιχεία που
έχουν επιλεγεί από το χρήστη. Η θέση του δεν είναι κλειδωμένη σε αυτό το
σημείο, οπότε μπορεί να μεταφερθεί σε άλλο σημείο εντός του παραθύρου
σχεδίασης.
Στην αριστερή πλευρά κάτω από των πίνακα ιδιοτήτων, υπάρχει ο πίνακας του
δένδρου πλοήγησης του έργου, ο οποίος και αυτός μπορεί να μεταφερθεί σε
άλλη θέση. Μέσω αυτού του πίνακα ο χρήστης μπορεί να δημιουργήσει νέα ή
να περιηγηθεί στις υφιστάμενες προβολές που έχουν δημιουργηθεί (όπως
κατόψεις, όψεις, τομές, 3d, κλπ.), να δει και να δημιουργήσει σχέδια
εκτύπωσης, καθώς και να δει οποιοδήποτε άλλο στοιχείο έχει φορτωθεί στο
συγκεκριμένο project.
4.3.2 Δημιουργία αρχιτεκτονικού μοντέλου
Η ανάπτυξη του κτηριακού μοντέλου, δεν θα πραγματοποιηθεί άμεσα στο

αρχείο του Autodesk Revit που περιέχει το μοντέλο εδάφους όπως
αναπτύχθηκε προηγουμένως. Θα δημιουργηθεί νέο έργο στο περιβάλλον του
Revit, όπου θα γίνει η ανάπτυξη του τυπικού κτηρίου και στην συνέχεια θα γίνει
σύνδεση των ανεξάρτητων έργων, μέσω της εντολής Link Revit. Με αυτόν τον
τρόπο, μπορούμε να επιτύχουμε μια πιο εύκολα διαχειρίσιμη κατάσταση κατά
το στάδιο δημιουργίας του έργου και παράλληλα δημιουργούνται πιο “ελαφρά”
αρχεία κάνοντας πιο αποδοτική αυτή την προσέγγιση.
Αρχικά με την ενεργοποίηση του λογισμικού επιλέγουμε την δημιουργία νέου

Architectural Template, ούτως ώστε να προσαρμοστούν τα κατάλληλα εργαλεία.
Πριν την έναρξη ανάπτυξης του μοντέλου πρέπει να ορίσουμε τις μονάδες
μέτρησης – Units (Εικόνα 46) που θέλουμε να εργαστούμε καθώς και τα
επίπεδα του κτηρίου – Levels (Εικόνα 47).
Εικόνα 46 : Ορισμός μονάδων μέτρησης (Units)

Ως μονάδες μέτρησης επιλέγονται τα μέτρα, με εμφάνιση 2 δεκαδικών ψηφίων

και δημιουργούνε αρχικά 3 επίπεδα, που αντιπροσωπεύουν το δάπεδο του
ισογείου, του α΄ ορόφου και του δώματος.
Εικόνα 47 : Ορισμός επιπέδων (Levels)
Τόσο οι μονάδες όσο και να επίπεδα, μπορούν να αλλάξουν και να

διαμορφωθούν κατά βούληση, σε οποιοδήποτε στάδιο υλοποίησης του
μοντέλου.
Στην συνέχεια γίνεται η προσαρμογή των δομικών στοιχείων σύμφωνα με τις

ανάγκες του έργου. Το Revit επιτρέπει την ακριβή προσομοίωση των
στρώσεων (Layers), κάθε δομικού στοιχείου.
Στην Εικόνα 48 φαίνεται η διαμόρφωση, ενός από του εξωτερικούς τοίχους του
κτηρίου. Ο συγκεκριμένος τοίχος αποτελείται, από επίχρισμα στην εσωτερική
πλευρά, μπατική τοιχοποιία, θερμομόνωση, επίχρισμα στην εξωτερική πλευρά
και επένδυση πέτρας. Το Revit απεικονίζει γραφικά κάθε μεταβολή που
πραγματοποιείται, ενώ παράλληλα ανάλογα με τα υλικά που επιλέγουμε και το
πάχος των στρώσεων, τροποποιεί άμεσα τα στοιχεία της τοιχοποιίας,
υπολογίζοντας το συνολικό πάχος του τοίχου αλλά και υπολογίζοντας χρήσιμες
πληροφορίες που σχετίζονται με το ενεργειακό σκέλος.

Εικόνα 48 : Διαμόρφωση στρώσεων τοιχοποιίας
Παράλληλα όπως φαίνεται στην Εικόνα 49, το Revit μας επιτρέπει να εντάξουμε
στο στοιχείο και άλλες πληροφορίες.
Εικόνα 49 : Επιπλέον στοιχεία τοιχοποιίας

Οι πληροφορίες αυτές μπορούν να σχετίζονται με το κόστος κατασκευής ανά

τετραγωνικό μέτρο, τον βαθμό πυραντίστασης, κλπ, και μπορούν να φανούν
πολύ χρήσιμες για αξιοποίηση στην συνέχεια (π.χ. αν επιθυμούμε να
συντάξουμε προϋπολογισμό του έργου). Επιπλέον στην Εικόνα 49 φαίνεται ο
αυτόματος υπολογισμός των ενεργειακών συντελεστών, όπως ο συντελεστής
θερμοπερατότητας (U), η θερμική αντίσταση (R) κ.α.
Ανάλογα διαμορφώνονται και όλοι οι υπόλοιποι τύποι τοιχοποιίας (εξωτερικοί
και εσωτερικοί), που θα χρησιμοποιηθούν στο μοντέλο.
Στην συνέχεια γίνεται η διαμόρφωση των πλακών οπλισμένου σκυροδέματος.

Αν θέλουμε να ορίσουμε πως οι πλάκες που θα κατασκευάσουμε, θα
συμμετέχουν στο στατικό προσομοίωμα, πρέπει να επιλέξουμε την επιλογή
Stuctural (Εικόνα 50). Σε διαφορετική περίπτωση το Revit θα αναγνωρίσει τις
πλάκες, ως απλά αρχιτεκτονικά στοιχεία. Με τον ίδιο τρόπο όπως και στις
τοιχοποιίες, ορίζουμε τις στρώσεις των υλικών που επιθυμούμε να έχει κάθε
πλάκα.
Τόσο στις πλάκες όλων των ορόφων, όσο και στα υπόλοιπά στοιχεία του
φέροντα οργανισμού του κτηρίου (κολώνες, δοκοί, θεμελίωση), ως υλικό
κατασκευής ορίζεται σκυρόδεμα κατηγορίας αντοχής C30/37. Στην Εικόνα 50
φαίνεται ενδεικτικά η διαμόρφωση του δαπέδου του Α΄ ορόφου.
Εικόνα 50 : Διαμόρφωση στρώσεων δαπέδου

Με την ολοκλήρωση της διαμόρφωσης και των υπολοίπων δομικών στοιχείων,

μπορεί να ξεκινήσει ο σχεδιασμός της κτηριακής μονάδας. Φυσικά όλα τα
στοιχεία είναι παραμετροποιήσιμα και μπορούν να μεταβληθούν και στην
συνέχεια αν το επιθυμούμε.
Εικόνα 51 : Σχεδιασμός κτηριακού όγκου ισογείου
Όπως φαίνεται στην Εικόνα 51, αν θέλουμε μπορούμε να προσδώσουμε σε

κάθε δομικό υλικό συγκεκριμένο χρώμα ή και διαγράμμιση (hatch), ούτως ώστε
να γίνεται πιο κατανοητή και ευδιάκριτη η εκάστοτε στρώση των υλικών. Στην
τοιχοποιία επιλέχθηκε κεραμιδί απόχρωση με hatch και στην θερμομόνωση του
κελύφους απόχρωση πράσινου χρώματος. Επιπλέον το Revit αναγνωρίζει τα
στοιχεία και δημιουργεί αυτόματα την μεταξύ τους ένωση. Στην Εικόνα 51
παρουσιάζεται η ένωση από 3 διαφορετικές τοιχοποιίες. Εξωτερικός τοίχος,
εξωτερικός με επένδυση πέτρας και εσωτερικός.
Με την ολοκλήρωση σχεδίασης του βασικού κτηριακού όγκου μπορεί να

πραγματοποιηθεί η τοποθέτηση των κουφωμάτων. Τα κουφώματα όπως και
κάθε άλλο στοιχείο του Revit, μπορούν να φορτωθούν από την βιβλιοθήκη του
λογισμικού, αλλά εναλλακτικά μπορούμε να κατασκευάσουμε το δικό μας
στοιχείο με τις παραμέτρους προσαρμοσμένες στις ανάγκες μας (δημιουργία
νέας Family), είτε να φορτώσουμε ένα ανεξάρτητο αρχείο με την Family που
έχουμε λάβει ή έχουμε κατεβάσει από το διαδίκτυο από πλήθος ιστοσελίδων
όπως το revitcity.com και το bimobject.com.

Στην συγκεκριμένη περίπτωση έγινε χρήση από τις έτοιμες Famiies της
βιβλιοθήκης του Revit, για το σύστημα Curtain Wall ώστε να δημιουργηθούν
τζαμαρίες στην νότια πλευρά του κτηρίου και για την πόρτα εισόδου των
κατοικιών.
Για τα υπόλοιπα κουφώματα (παράθυρα και μπαλκονόπορτες), έγινε χρήση
Families που ανακτήθηκαν από τον διαδίκτυο και συγκεκριμένα από τον
ιστότοπο bimobject.com. Η συγκεκριμένη οικογένεια αφορά κουφώματα της
Ελληνικής εταιρίας Alumil (Εικόνα 52). Πρόκειται για Families που
δημιουργηθήκαν από την ίδια την εταιρία και φέρουν τις ακριβής λεπτομέρειες
και παραμέτρους του πραγματικά παραγόμενου προϊόντος.
Εικόνα 52 : Χρήση κουφωμάτων της εταιρίας Alumil
Μετά την ολοκλήρωση της τοποθέτησης κουφωμάτων, έγινε χρήση των

υπολοίπων απαραίτητων στοιχείων για την ολοκλήρωση του μοντέλου. Για την
ολοκλήρωση της φέρουσας κατασκευής από οπλισμένο σκυρόδεμα,
τοποθετήθηκαν υποστυλώματα και δοκοί με χρήση της επιλογών από την
αντίστοιχη καρτέλα Structulal (Εικόνα 53). Επιπλέον δημιουργήθηκαν
βοηθητικά επίπεδα (Levels) υπό της στάθμης του εδάφους, για την
διευκόλυνση κατασκευής και τοποθέτησης πεδιλοδοκών

Εικόνα 53 : Επιλογές για την ολοκλήρωση του φέροντα οργανισμού
Σε κάποια σημεία, το λογισμικό μπορεί να μην δημιουργεί αυτόματα ή να

εμφανίσει κάποια προειδοποίηση στην ένωση των υλικών. Σε αυτή την
περίπτωση η ένωση πρέπει να πραγματοποιηθεί με παρέμβαση του χρήστη,
επιλέγοντας το εργαλείο Join και τα στοιχεία που θέλουμε να ενώσουμε. Στην
Εικόνα 54 γίνεται χρήση του εργαλείου Join σε μία τομή, για την σωστή
ενοποίηση δοκαριού και πλάκας.
Εικόνα 54 : Χρήση εργαλείου Join σε τομή
Στην συνέχεια πραγματοποιήθηκε η τοποθέτηση της ξύλινης κλίμακας που

ενώνει εσωτερικά το ισόγειο με τον Α΄ όροφο χρήση του εργαλείου Stair. Η
απαραίτητη οπή στην πλάκα του ορόφου, στο τμήμα που διέρχεται η κλίμακα
έγινε με το εργαλείο Shaft και τέλος τοποθετήθηκαν έπιπλα, είδη υγιεινής και
λοιπά αντικείμενα.
Η μορφοποίηση του βασικού κτηριακού μοντέλου έχει ολοκληρωθεί (Εικόνα 55)

Εικόνα 55 : Τρισδιάστατη απεικόνιση κτηριακού μοντέλου
Σε περίπτωση που επιθυμούμε την δημιουργία στοιχείων, που αφορούν

αποκλειστικά το συγκεκριμένο έργο και δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν με
χρήση των έτοιμων Families του Revit, το λογισμικό δίνει την δυνατότητα
σχεδιασμού πολύπλοκης γεωμετρίας μέσω της λειτουργίας του Model In-Place.
Στην συγκεκριμένη περίπτωση πραγματοποιήθηκε μια πρόχειρη διακοσμητική
κατασκευή από γυψοσανίδα στο εσωτερικό του ισόγειου. Για το σχεδιασμό της
ογκοπλασίας χρησιμοποιήθηκαν τα εργαλεία Extusion και Void Form (Εικόνα
56-1). Η ολοκλήρωση επεξεργασίας του στοιχείου εμφανίζεται στην Εικόνα 56-
2.

Εικόνα 56 : Δημιουργία στοιχείου με την λειτουργία Model In-Place
4.3.3 Διασύνδεση μοντέλου με Autodesk FormIt
Τα εργαλεία που προσφέρει το Revit μέσω της λειτουργίας του Model In-Place,
μπορεί να επιτρέπουν την δημιουργία σύνθετης γεωμετρίας, ωστόσο η χρήση
της κρίνεται πολλές φορές πολύπλοκη και αντιπαραγωγική.
Λύση σε αυτό το πρόβλημα μπορεί να δοθεί μέσω της χρήσης του Autodesk
FormIt. To Formit είναι ένα λογισμικό, το οποίο λειτουργεί αποκλειστικά σε
τρισδιάστατο περιβάλλον και συνεργάζεται σε ικανοποιητικό βαθμό με το Revit.
Ειδικά από την έκδοση Revit 2022, ενσωματώθηκε το πλήκτρο FormIt 3D
Sketch στην καρτέλα Massing & Site, που επιτρέπει την άμεση μεταφορά του
μοντέλου μεταξύ των 2 λογισμικών (Εικόνα 57). Απαραίτητη προϋπόθεση για
να καταστεί δυνατή η μεταφορά, είναι να υπάρχει ενεργό τρισδιάστατο
παράθυρο του μοντέλου στο Revit. Σε διαφορετική περίπτωση η επιλογή θα
είναι απενεργοποιημένη.

Εικόνα 57 : Διαδικασία μεταφοράς μοντέλου από το Revit στο FormIt
Υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς τόσο ολοκλήρου του μοντέλου, όσο και

μεμονωμένα κάποιου συγκεκριμένου τμήματος. Στην συγκεκριμένη περίπτωση,
έγινε μεταφορά ολόκληρου του μοντέλου (Εικόνα 58)
Εικόνα 58 : Μεταφορά μοντέλου από το Revit στο FormIt
Η χρήση του είναι πολύ απλή καθώς χρησιμοποιεί την λογική του push & pull,
όπως και το πολύ γνωστό Trimble SketchUp. Με δημιουργία απλών σχημάτων
και γραμμών μπορούμε να ορίσουμε επιφάνειες οι οποίες είναι άμεσα
διαχειρίσιμες από τον χρήστη.
Το Formit δεν επιτρέπει να μεταβάλλουμε ήδη υφιστάμενη γεωμετρία, η οποία
έχει δημιουργηθεί στο περιβάλλον του Revit. Αυτό που μας επιτρέπει είναι να
χρησιμοποιήσουμε στοιχεία του μοντέλου ως υπόβαθρό, για την κατασκευή
των επιθυμητών σχημάτων, από τα οποία θα προκύψουν οι όγκοι.
Στην περίπτωση μας η μεταφορά του μοντέλου στο περιβάλλον του FormIt,
έγινε για την δημιουργία τεσσάρων ξύλινων περγκόλων στο νότιο τμήμα του
κτηρίου. Με πολύ απλό τρόπο, μπορούμε να δημιουργήσουμε τα ορθογώνια
σχήματα στην θέση που επιθυμούμε να κατασκευαστεί η πέργκολα και να τα
σύρουμε μεμονωμένα ή μαζικά, στην κατεύθυνση και στο μήκος της αρεσκείας
μας. (Εικόνα 59)

Εικόνα 59 : Δημιουργία ξύλινης περγκολας
Με την ολοκλήρωση του σχεδιασμού, μπορούμε προαιρετικά να επιλέξουμε το

υλικό (στην περίπτωση μας ξύλο) που θα εμφανίζεται στο κατασκευή που
σχεδιάσαμε. Για να επιστέψει το μοντέλο στο περιβάλλον Revit αρκεί να
πατήσουμε από το αντίστοιχο εικονίδιο (Εικόνα 60)
Εικόνα 60 : Ολοκλήρωση της κατασκευής στο περιβάλλον του FormIt

Τα υλικά που τοποθετούνται στο FormIt, είναι αναγνωρίσιμα και στο περιβάλλον
του Revit, στην περίπτωση που αργότερα θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε το
μοντέλο για φωτορεαλιστική απεικόνιση. Πλέον στο κτηριακό μοντέλο έχει
προστεθεί το σύνολο από τις πέργκολες που δημιουργήθηκε στο FormIt
(Εικόνα 61)
Εικόνα 61 : Ολοκλήρωση κτηριακού μοντέλου σε 3D απεικόνιση
Με την πλήρη ολοκλήρωση του αρχιτεκτονικού σκέλους του μοντέλου, μπορεί

να γίνει η παραγωγή των αρχιτεκτονικών σχεδίων με την προσθήκη
διαστάσεων και λοιπών λεπτομερειών (Εικόνα 62)
Εικόνα 62 : Παραγωγή αρχιτεκτονικών σχεδίων

Στο Παράρτημα Α, παρατίθενται τα παραγόμενα αρχιτεκτονικά σχέδια,

κατόψεων, τομών και όψεων.
4.3.4 Διασύνδεση μοντέλου με Revit Systems
Το Revit δίνει την δυνατότητα μέσα από το περιβάλλον λειτουργίας του, να

αξιοποιήσουμε το παραγόμενο μοντέλο και να διαχειριστούμε πλήθος Η/Μ
εγκαταστάσεων, όπως υδραυλικές, ηλεκτρικές, θέρμανσης, κλπ. Προσφέρει
πλήθος δυνατοτήτων και εργαλείων, που επιτρέπουν την προβολή
τρισδιάστατων Η/Μ εγκαταστάσεων με το σύνολο των πληροφοριών που τις
αντιπροσωπεύει, παρέχοντας πλήρη εποπτεία, ώστε να προβλεφθούν και
αποφευχθούν κατασκευαστικά λάθη, που πολύ συχνά παρουσιάζονται στον
συγκεκριμένο τομέα.
Στην συγκεκριμένη περίπτωση θα γίνει χρήση των εργαλείων, για δημιουργία

του δικτύου ύδρευσης – αποχέτευσης σε ένα ενδεικτικό τμήμα, στο ισόγειο του
κτηρίου.
Καταρχάς πρέπει να δημιουργήσουμε ένα νέο έργο στο Revit, αλλά αυτή την
φορά κάνουμε χρήση του Systems Template, ώστε να γίνει η προσαρμογή του
Η/Μ περιβάλλοντος εργασίας. Από την καρτέλα Insert κάνουμε εισαγωγή του
μοντέλου που ήδη έχουμε δημιουργήσει με την επιλογή Link Revit. Η εισαγωγή
του μοντέλου μέσω της επιλογής Link είναι πολύ σημαντική, αφού οποιαδήποτε
τροποποίηση στο αρχιτεκτονικό μοντέλο, θα μεταφέρεται αυτόματα και στο Η/Μ
μοντέλο. Με την εισαγωγή του μοντέλου, το Revit αναγνωρίζει αυτόματα ποιες
από τις Families έχουν MEP (Mechanical, Electrical & Plumbing) ιδιότητες. Τα
στοιχεία αυτά παρουσιάζονται με πιο έντονο μαύρο χρώμα, ενώ το υπόλοιπό
μοντέλο παίρνει μορφή υποβάθρου με γκρι χρώμα.
Αρχικά θα γίνει η ανάπτυξη του δικτύου αποχέτευσης και στην συνέχεια η

ανάπτυξη του δικτύου ύδρευσης, για παροχή κρύου και ζεστού νερού χρήσης.
Επειδή οι Families που είχαν χρησιμοποιηθεί στο συγκεκριμένο μοντέλο ήταν
κυρίως αρχιτεκτονικής μορφής, πρέπει να γίνει αντικατάσταση τους από την
βιβλιοθήκη MEP του προγράμματος, ώστε να διαθέτουν τις απαραίτητες
συνδέσεις. Εναλλακτικά μπορούμε να εισάγουμε ανεξάρτητες συνδέσεις
(Connectors), που θα χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη των σωληνώσεων
του δικτύου.
Στο WC του ισογείου θα πάμε με την μέθοδο της αντικατάστασης των ειδών
υγιεινής, ενώ επιπλέον θα τοποθετηθεί ένα σιφόνι στο δάπεδο. Στον νεροχύτη
της κουζίνας θα πραγματοποιηθεί τοποθέτηση νέου connector.
Όταν δημιουργείται μία σύνδεση το λογισμικό δίνει αυτόματα πράσινο χρώμα
στο στοιχείο (Εικόνα 63). Το Revit δίνει την δυνατότητα αυτόματης δημιουργίας

συνδέων και επιτρέπει την εισαγωγή της επιθυμητής κλήσης, ώστε να

επιτυγχάνεται φυσική ροή.
Εικόνα 63 : Ολοκλήρωση δικτύου αποχέτευσης σε κάτοψη
Για καλύτερη εποπτεία, μπορούμε να δημιουργήσουμε τομές στα σημεία

ενδιαφέροντος ή να ελέγξουμε το δίκτυο σε τρισδιάστατο περιβάλλον (Εικόνα
64)
Εικόνα 64 : Τρισδιάστατη απεικόνιση του δικτύου αποχέτευσης

Με τον ίδιο τρόπο επιτυγχάνεται η ανάπτυξη του δικτύου ύδρευσης. Στον

νιπτήρα, την ντουζιέρα και τον νεροχύτη, γίνεται χρήση κρύου και ζεστού νερού,
ενώ στο καζανάκι της τουαλέτας χρησιμοποιείται μόνο κρύο. Το δίκτυο του
κρύου νερού απεικονίζεται με μπλε χρώμα και του ζεστού νερού με κόκκινο
(Εικόνα 65).
Εικόνα 65 : Ολοκλήρωση δικτύου ύδρευσης σε κάτοψη
Φυσικά και σε αυτήν την περίπτωση, μπορούμε να κάνουμε χρήση των

τρισδιάστατων εργαλείων (Εικόνα 66).
Εικόνα 66 : Τρισδιάστατη απεικόνιση του δικτύου ύδρευσης

Μέσα από το τρισδιάστατο περιβάλλον μπορούμε να ελέγξουμε αναλυτικά και

με πολύ εύκολο τρόπο, τις συνδέσεις και τις σωληνώσεις του δικτύου ύδρευσης
και αποχέτευσης για τυχόν σφάλματα, καθώς και για πιθανές συγκρούσεις
μεταξύ τους ή με άλλα στοιχεία του μοντέλου (Εικόνα 67).
Εικόνα 67 : Έλεγχος δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης WC
4.3.5 Διασύνδεση μοντέλου με Autodesk Robot Structural Analysis
Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, το κτηριακό συγκρότημα θα φέρει

φέρον οργανισμό από οπλισμένο σκυρόδεμα. Κατά το στάδιο σχεδιασμού του
αρχιτεκτονικού μοντέλου, για τα στοιχεία που αφορούσαν τον φέροντα
οργανισμό του κτηρίου, χρησιμοποιήθηκαν families με την ιδιότητα Structural
(και σκυρόδεμα ποιότητας C30/37). Αυτό επιτρέπει στο Revit να αναγνωρίζει
αυτόματα, ποια δομικά στοιχεία έχουμε επιλέξει να συμμετέχουν στο στατικό
σκέλος της κατασκευής.
Αν θέλουμε μπορούμε να απομονώσουμε αυτά τα στοιχεία και να ελέγξουμε αν

έχουμε προβεί σε σχεδιαστικά σφάλματα, αξιοποιώντας τις δυνατότητες του
λογισμικού. Στην Εικόνα 68 έχει γίνει αποκλειστική επιλογή των στοιχείων
οπλισμένου σκυροδέματος και χρήση του εργαλείου Section Βοx, που μας
επιτρέπει την δημιουργία τρισδιάστατων τομών για καλύτερη εποπτεία του
μοντέλου.

Εικόνα 68 : Φέρον οργανισμός κτηρίου και χρήση του εργαλείου Section Box
Επιπλέον το λογισμικό μας δίνει την δυνατότητα να δούμε το αναλυτικό

μοντέλο, μέσα στο ίδιο περιβάλλον λειτουργίας του. Για να φορτωθούν οι
δυνατότητες Stuctural, δημιουργήθηκε νέο αρχείο στο Revit, με χρήση του
Structural Template. Όπως και για τις H/Μ εγκαταστάσεις, πραγματοποιήθηκε
σύνδεση με το αρχιτεκτονικό μοντέλο μέσω της επιλογής Link Revit, από την
καρτέλα Insert.
Αυτόματα έχουμε πρόσβαση στο αναλυτικό μοντέλο (Εικόνα 69-1) και το Revit
μας δίνει διάφορα εργαλεία διαχείρισης, όπως να προσθέσουμε κάποιο φορτίο
(σημειακό, γραμμικό και ομοιόμορφα κατανεμημένο) ή να επιλέξουμε τους
συνδυασμούς φόρτισης.
Στην περίπτωση της παρούσας διπλωματικής εργασίας θα προβούμε σε

σύνδεση του μοντέλου με το λογισμικό Autodesk Robot Stuctural Analysis
Professional. Αν θέλουμε να επιτύχουμε άμεση διασύνδεση του μοντέλου που
βρίσκεται στο Revit με το Robot, απαραίτητη προϋπόθεση είναι τα δύο
λογισμικά να λειτουργούν στην ίδια έκδοση (π.χ. Revit 2022 – Robot 2022). Σε
διαφορετική περίπτωση, το Revit δεν το αναγνωρίζει και θα πρέπει να
ακολουθήσουμε διαφορετική διαδικασία.
Με την εγκατάσταση της κοινής έκδοσης, δημιουργείται μία επιπλέον επιλογή
στην καρτέλα Analyze (Εικόνα 69-1). Επιλέγοντας Robot Stuctural Analysis
Link, δίνεται η επιλογή να μεταφερθεί άμεσα το μοντέλο στο περιβάλλον του

Robot (Εικόνα 69-2) ή να δημιουργήσουμε αρχείο της μορφής .smxx που είναι
o κοινός αναγνωρίσιμος τύπος αρχείου μεταξύ Revit και Robot.
Εικόνα 69 : Μεταφορά στατικού φορέα από το Revit στο Robot
Με την αναγνώριση του στατικού φορέα από το Robot, μπορεί να γίνει

διαγραφή των περιττών φορτίσεων που έχουν γίνει εισαγωγή από το Revit (π.χ.
φορτίσεις από άνεμο ή χιόνι) και δεν θα συμμετέχουν στην στατική ανάλυση.
Μπορούμε να προβούμε σε εισαγωγή οποιασδήποτε μορφής φορτίου, που
θέλουμε να συμμετέχει στους υπολογισμούς. Το πρόγραμμα είναι πλήρως
παραμετροποιήσιμο και προσφέρει πλήθος εργαλείων και επιλογών. Τα
αποτελέσματα της ανάλυσης μπορούν να προβληθούν μεμονωμένα για κάθε
φόρτιση ή να επιλέξουμε τους συνδυασμούς που επιθυμούμε.

Τα διαγράμματα των εντατικών μεγεθών μπορούν να προβληθούν άμεσα

πάνω στον τρισδιάστατο φορέα (Εικόνα 70), ενώ αν θέλουμε μπορούν να
επιλέξουμε και την εμφάνιση των τιμών τους (Εικόνα 71)
Εικόνα 70 : Προβολή διαγραμμάτων εντατικών μεγεθών στο Robot
Εικόνα 71 : Προβολή τιμών εντατικών μεγεθών και αποστολή φορέα στο Revit

Το Robot δίνει την δυνατότητα να επιστροφής του στατικού φορέα στο Revit
(Εικόνα 71) αν το επιθυμούμε, όπως στην περίπτωση που έχουν προκύψει
μεταβολές στις διαστάσεις των στοιχείων. Για να επιτευχθεί αυτό, από την
καρτέλα Add-Ins επιλέγουμε Integration και στην συνέχεια Autodesk Revit
Structure. Για την μεταφορά, απαιτείτε το Revit να βρίσκεται σε λειτουργία και
να υπάρχει ενεργό παράθυρο.
4.3.6 Ενεργειακή ανάλυση κτηριακού μοντέλου
Όπως είδαμε κατά την διάρκεια κατασκευής του αρχιτεκτονικού μοντέλου, στα
δομικά στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν, έγινε χρήση υλικών με συγκεκριμένες
ιδιότητες. Βάσει των υλικών αυτών, το Revit ήταν σε θέση να υπολογίσει
αυτόματα χαρακτηριστικά, που σχετίζονται με το ενεργειακό σκέλος του
εκάστοτε δομικού στοιχείου, όπως ο συντελεστής θερμοπερατότητας (U), η
θερμική αντίσταση (R), κλπ.
Αν ωστόσο έχουμε συγκεκριμένες τιμές των ιδιοτήτων που σχετίζονται με το
ενεργειακό σκέλος, το λογισμικό μας δίνει την δυνατότητα να παρέμβουμε και
να τις τροποποιήσουμε κατά βούληση. Στην Εικόνα 72 παρουσιάζονται οι
ιδιότητες που που προσδίδει το Revit στο σκυρόδεμα C30/37.
Εικόνα 72 : Ενεργειακές ιδιότητες σκυροδέματος C30/37

Με τον ίδιο τρόπο μπορούμε να παρέμβουμε και να τροποποιήσουμε,

οποιοδήποτε υλικό σχετίζεται με τα αδιαφανή και τα διαφανή στοιχεία του
μοντέλου.
Επιπλέον αν σε κάποια από τα στοιχεία που έχουμε χρησιμοποιήσει στο
μοντέλο, δεν έχει γίνει αυτόματα ο ορισμός του κατασκευαστικού τύπου,
μπορούμε να τον επιλέξουμε χειροκίνητα. Στην περίπτωση που εξετάζουμε,
αυτό συνέβαινε στο κούφωμα που είχε οριστεί για την κεντρική είσοδο. Όπως
φαίνεται στην Εικόνα 73, επιλέγοντας τον κατάλληλο κατασκευαστικό τύπο
(ξύλο χωρίς υαλοπίνακα), το Revit υπολογίζει αυτόματα τους ενεργειακούς
συντελεστές.
Εικόνα 73: Προσδιορισμός κατασκευαστικού τύπου κεντρικής εισόδου
Στην συνέχεια πρέπει να γίνει προσδιορισμός της θέσης της κατασκευής, ώστε
να εισέλθουν στους υπολογισμούς τα σωστά κλιματικά δεδομένα. Από την
καρτέλα Analyze, επιλέγουμε το εργαλείο Location. Στο παράθυρο που
αναδύεται, επιλέγουμε τη θέση του έργου και παράλληλα γίνεται επιλογή ενός
μετεωρολογικού σταθμού σε κοντινή απόσταση, που αντιπροσωπεύει κατά το
δυνατόν καλύτερα τις κλιματικές συνθήκες του περιβάλλοντος που θα
κατασκευαστεί το έργο (Εικόνα 74).

Εικόνα 74: Προσδιορισμός θέσης και κλιματικών δεδομένων
Από την καρτέλα Analyze και την επιλογή Energy Settings, μπορούμε να
ορίσουμε τις επιπλέον επιλογές-προδιαγραφές που αφορούν τις ενεργειακές
συνθήκες του κτιρίου, όπως τα στοιχεία που θα συμμετέχουν στους
υπολογισμούς την χρήση του, τις θερμαντικές μονάδες κλπ.
Αφού επιλέξουμε τις επιθυμητές προδιαγραφές, επιλέγουμε Create Energy
Model και το Revit δημιουργεί το ενεργειακό μοντέλο και ορίζει τους χώρους,
που θα συμμετέχουν στην ενεργειακή ανάλυση (Εικόνα 75).
Εικόνα 75: Δημιουργία ενεργειακού μοντέλου

Αφού δημιουργήθηκε το ενεργειακό μοντέλο, μπορούμε πλέον να

προχωρήσουμε στην ενεργειακή ανάλυση. Από την ίδια καρτέλα επιλέγουμε
Generate και το μοντέλο αποστέλλεται στην βάση δεδομένων της Autodesk,
όπου πραγματοποιούνται οι υπολογισμοί στο Autodesk Insight 360.
Με την ολοκλήρωση των υπολογισμών μπορούμε να έχουμε πρόσβαση στο

αναλυτικό ενεργειακό μοντέλο και σε πλήθος αποτελεσμάτων που σχετίζονται
με το ενεργειακό σκέλος και την βελτίωση της αποδοτικότητας (Εικόνα 76-1).
Επιπλέον το Insight έχει υπολογίσει, την συνολική ετήσια κατανάλωση της
κατασκευής μας ανά τετραγωνικό μέτρο, ενώ ορίζοντας την τιμή της Kwh
προσδιορίζει και το συνολικό κόστος (Εικόνα 76-2). Στην περίπτωση μας η
κατανάλωση ήταν 330KWh/μ²/έτος, που οδηγεί σε κόστος 24.5€/μ²/έτος.
Εικόνα 76: Αποτελέσματα ενεργειακής ανάλυσης

4.3.7 Έλεγχος συγκρούσεων (clash detection) με το Autodesk Navisworks

Manage
Κατά το στάδιο του σχεδιασμού, το Revit αναγνωρίζει τις ιδιότητες των

στοιχείων και των αντικείμενων που τοποθετούνται στο μοντέλο. Κάποιες φορές
ανιχνεύει τα σημεία επαφής και δημιουργεί αυτόματα την μεταξύ τους ένωση
(όπως η ένωση δύο τοίχων που αναφέρθηκε προηγουμένως στην παράγραφο
4.3.2), κάποιες άλλες αναγνωρίζει την σύγκρουση των στοιχείων και ειδοποιεί
τον χρήστη μέσω μηνύματος, δίνοντας του την δυνατότητα να προχωρήσει ή
όχι τον σχεδιασμό, ενώ σε μερικές περιπτώσεις δεν επιτρέπει καθόλου την
σχεδίαση.
Το Revit λοιπόν πραγματοποιεί έναν βασικό και άμεσο έλεγχο συγκρούσεων
(clash detection) κατά την φάση του σχεδιασμού, που βοηθά σημαντικά,
ωστόσο δεν αποτελεί ένα εξειδικευμένο λογισμικό σε αυτόν τον τομέα.
Επιπλέον όταν η ομάδα σχεδιασμού διαχειρίζεται περισσότερα του ενός αρχεία
(όπως ανεξάρτητο αρχιτεκτονικό και Η/Μ μοντέλο), μέσω της διαδικασίας Link
Revit, το λογισμικό δεν έχει την δυνατότητα να πραγματοποιήσει έλεγχο
συγκρούσεων μεταξύ των δύο αυτών μοντέλων.
Αυτήν την δυνατότητα την καλύπτει με μεγάλη επιτυχία η συνεργασία με του

Revit με το Autodesk Navisworks Manage. Το Naviworks είναι ένα λογισμικό
που εστιάζει σε δύο κύρια σημεία:
 το πρώτο σχετίζεται με την διαχείριση της κατασκευής, δίνοντας την
δυνατότητα εκπόνησης χρονικού προγραμματισμού και κοστολόγησης
(διαστάσεις 4D & 5D), όπου υπάρχει η δυνατότητα ελέγχου της εξέλιξης
της κατασκευής σε οποιαδήποτε φάση επιθυμεί ο χρήστης, μέσω
αναλυτικών λεπτομερειών και γραφικών απεικονίσεων.
 το δεύτερο, το οποίο θα εξετάσουμε και στην παρούσα ΜΔΕ, σχετίζεται
με τον έλεγχο συγκρούσεων και την εύρεση αστοχιών. Αυτές μπορεί να
σχετίζονται είτε μεταξύ του ίδιου του μοντέλου, είτε μέσω περισσότερων
του ενός, όπως θα δούμε και παρακάτω.
Η μεταφορά ενός μοντέλου του Revit στο περιβάλλον του Navisworks, γίνεται
μέσα από την καρτέλα Add-Ins, επιλέγοντας την λειτουργία External Tools και
στην συνέχεια Navisworks. Εναλλακτικά από το κεντρικό μενού (File),
μπορούμε να επιλέξουμε Export και στην συνέχεια NWC.
Με την μεταφορά στο Navisworks, το μοντέλο μας εμφανίζεται σε 3D μορφή

στο κεντρικό παράθυρο (Εικόνα 77). Από την καρτέλα Home, επιλέγουμε Clash
Detective, ώστε να ενεργοποιηθούν οι επιλογές ανίχνευσης συγκρούσεων.

Εικόνα 77: Εισαγωγή μοντέλου και ενεργοποίηση ελέγχου συγκρούσεων στο

Navisworks
Με την ενεργοποίηση του παραθύρου ανίχνευσης συγκρούσεων, επιλέγουμε τα

σημεία που θέλουμε να πραγματοποιηθεί ο έλεγχος. Στην περίπτωση που
εξετάζουμε θα γίνει στοχευμένος έλεγχος συγκρούσεων μεταξύ του
αρχιτεκτονικού και του H/M μοντέλου. Συγκεκριμένα θα ελέγξουμε αν το δίκτυο
ύδρευσης και αποχέτευσης παρουσιάζει κοινά σημεία με τον κορμό των
πεδιλοδοκών. Επιπλέον ορίζουμε την ανεκτή απόκλιση που επιθυμούμε, ώστε
να αναγνωρίσει το Navisworks, πότε μια επαφή μεταξύ των στοιχείων θα
θεωρείται σφάλμα και πότε όχι (Εικόνα 78).
Εικόνα 78: Επιλογές ελέγχου συγκρούσεων

Με την διενέργεια του ελέγχου, το Navisworks κατατάσσει σε σειρά τις

συγκρούσεις που ανιχνεύτηκαν. Επιλέγοντας κάποια από αυτές, το λογισμικό
μας μεταφέρει στο σημείο ανίχνευσης, όπου μας παρουσιάζει γραφικά μέσω
χρωματικής απόδοσης την αστοχία. Όπως φαίνεται στην Εικόνα 79, ανιχνευτικέ
σύγκρουση μεταξύ του κορμού της πεδιλοδοκού και του σωλήνας αποχέτευσης.
Εικόνα 79: Ανίχνευση σύγκρουσης κορμού πεδιλοδοκού και σωλήνας

αποχέτευσης
Πολλές φορές και ανάλογα την φύση του ελέγχου, μπορεί να ανιχνευτεί
μεγάλος αριθμός συγκρούσεων, με κάποιες από αυτές να κρίνονται σοβαρές
και να χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης και κάποιες να είναι άνευ σημασίας. Για
κάθε σύγκρουση που έχει ανιχνευτεί, το Navisworks δίνει την δυνατότητα
διαχείρισης και ταξινόμησης της σε κατηγορίες (όπως, επιλυμένη, ενεργή,
δεκτή), καθώς και προσθήκης σχολίου, ώστε να εφιστήσουμε την προσοχή του
εκάστοτε μελετητή.
Ο έλεγχος συγκρούσεων μπορεί να αποσταλεί πίσω στον αρμόδιο μελετητή σε
μορφή αρχείου, ώστε να προβεί στις απαραίτητες διορθώσεις, ενώ υπάρχει και
η δυνατότητα σύνταξης αναφοράς (report) με το σύνολο των αστοχιών και των
σχολίων που έχουμε προσθέσει, προσβάσιμη από τον οποιοδήποτε. Ενδεικτικό
απόσπασμα της αναφοράς (για την πρώτη από τις τέσσερις συγκρούσεις που
ανιχνεύτηκαν), εμφανίζεται στην Εικόνα 80.

Εικόνα 80: Απόσπασμα αναφοράς συγκρούσεων
4.3.8 Σύνδεση κτηριακού μοντέλου με μοντέλο εδάφους και διαμόρφωση

περιβάλλοντος χώρου
Με την ολοκλήρωση των ελέγχων που σχετίζονται με την κτηριακή μονάδα,

μπορούμε να προχωρήσουμε στην ενοποίηση του κτηριακού μοντέλου με το
μοντέλο εδάφους και στην διαμόρφωση του χώρου, γύρω από το κτηριακό
συγκρότημα.
Συνολικά το συγκρότημα θα αποτελείται από τρία κτήρια, με έξι ανεξάρτητες
κατοικίες, που θα τοποθετηθούν στο βορειοανατολικό τμήμα της ιδιοκτησίας,

ώστε να έχουν ευκολότερη και πιο άμεση πρόσβαση από την επαρχιακή οδό.
Κάθε κτήριο θα έχει υψομετρική διαφορά δύο μέτρων από το διπλανό του.
Για την ενοποίηση των μοντέλων θα γίνει χρήση της λειτουργίας Link Revit. Το
αρχείο που περιέχει το μοντέλου εδάφους, θα αποτελεί το κεντρικό μοντέλο,
στο οποίο θα εισαχθούν οι τρεις κτηριακές μονάδες.
Για να είναι σε θέση το Revit να αναγνωρίσει την θέση των κτηρίων πάνω στο
μοντέλο εδάφους, χρησιμοποιήθηκε ως υπόβαθρο το αρχείο dwg, που είχε
δημιουργηθεί προηγουμένως στο Civil 3D κατά την διαδικασία εισαγωγής του
point cloud στο Revit. Χρησιμοποιώντας το αρχείο αυτό σαν υπόβαθρο,
ορίζουμε το Project base point και το Survey point, σε κοινή θέση για κάθε
μοντέλο του Revit. Επιπλέον για διευκόλυνση μας, μπορούμε να σχεδιάσουμε
και την προβλεπόμενη θέση των κτηρίων. (Εικόνα 81)
Εικόνα 81: Ορισμός κοινού σημείου μοντέλων και προβλεπόμενη θέση κτισμάτων
Πριν ολοκληρώσουμε την διαδικασία του Link, γίνεται χρήση του εργαλείου
Graded Region, από την καρτέλα Massing & Site (Εικόνα 82). Με αυτό τον
τρόπο, δημιουργείται ένα αντίγραφο της εδαφικής επιφάνειας και οποιαδήποτε
μεταβολή του, μας επιτρέπει να μπορούμε να υπολογίσουμε τις μεταβολές που
έχουν επέλθει σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση. Στην ουσία το Revit,
αναγνωρίζει το στάδιο κατασκευής και δημιουργεί δυο ανεξάρτητες φάσεις, την
υφιστάμενη (existing) και την νέα κατάσταση (new constuction).

Εικόνα 82: Χρήση εργαλείου Graded Region και εναλλαγή φάσεων
Με γνωστή την θέση των κτηρίων και έχοντας ορίσει τις φάσεις, μπορούμε να
τροποποιήσουμε την εδαφική επιφάνεια στην θέση τοποθέτησης του κτηριακού
συγκροτήματος (Εικόνα 83).
Εικόνα 83: Γραφική απεικόνιση εκχωματώσεων και επιχώσεων
Όπως φαίνεται στην Εικόνα 83, το Revit αναγνωρίζει κάθε μεταβολή που
πραγματοποιούμε στο εδαφικό μοντέλο, σε οποιοδήποτε στάδιο και αν
βρισκόμαστε και απεικονίζει γραφικά τα σημεία που θα πραγματοποιηθούν οι
εκχωματώσεις και οι επιχώσεις. Επιπλέον οι προμετρήσεις των υλικών,
πραγματοποιούνται σε πραγματικό χρόνο και μπορούμε να εξάγουμε τα
αποτελέσματα σε μορφή πίνακα (Πίνακας 1)

Πίνακας 1: Υπολογισμός χωματουργικών εργασιών
Όπως μπορούμε να δούμε, στην συγκεκριμένη φάση έχουν προμετρηθεί

εκσκαφές 897,79μ³ και επιχώσεις 658,31μ³, οπότε θα πρέπει να απομακρυνθεί
από το εργοτάξιο εδαφικό υλικό 239,48μ³. Οι έγραφες που παρουσιάζονται
στον Πίνακα 1 είναι 3, καθώς είχε προηγηθεί διαχωρισμός των 2 οδών που
περιβάλουν την ιδιοκτησία. Προφανώς οι οδοί είναι εκτός της ιδιοκτησίας και
δεν παρουσιάζουν κάποια εδαφική μεταβολή.
Με την εισαγωγή του κτηριακού μοντέλου, μπορούμε να ελέγξουμε αν οι

μεταβολές του φυσικού εδάφους, βρίσκονται εντός του εύρους που ορίζει η
νομοθεσία (Εικόνα 84). Το ακριβές μοντέλο εδάφους που έχει προέλθει από το
νέφος σημείων, μας επιτρέπει να έχουμε τον ακριβή προσδιορισμό της
εδαφικής μεταβολής σε οποιαδήποτε θέση επιθυμούμε, δημιουργώντας απλά
μία μηκοτομή.
Εικόνα 84: Μηκοτομή για έλεγχο εδαφικής μεταβολής

Πλέον μπορούμε να προχωρήσουμε στην κατασκευή των υπολοίπων

διαμορφώσεων στον περιβάλλοντα χώρο, όπως περίφραξη, σημεία πρασίνου,
δρόμος κλπ. (Εικόνα 85)
Εικόνα 85: Διαμόρφωση περιβάλλοντα χώρου
Το κτηριακό συγκρότημα και οι λοιπές διαμορφώσεις έχουν πλέον

ολοκληρωθεί, όπως φαίνεται στην Εικόνα 86.
Εικόνα 86: Ολοκλήρωση κτηριακού συγκροτήματος

4.3.9 Φωτορεαλιστική απεικόνιση κτηριακού συγκροτήματος
Με την ολοκλήρωση του κτηριακού συγκροτήματος, μπορούμε να

προχωρήσουμε στην υλοποίηση φωτορεαλιστικής απεικόνισης (render). Το
Revit εμπεριέχει μηχανή render, η οποία όμως προσφέρει περιορισμένες
λειτουργίες και δυνατότητες, σε σχέση με άλλα λογισμικά που εξειδικεύονται σε
αυτόν τον τομέα. Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί πλήθος λογισμικών, τα
όποια μπορούν να συνδεθούν άμεσα μέσω χρήσης προσθέτων με το Revit (και
με πολλά άλλα προγράμματα) και τα οποία προσφέρουν λειτουργίες
φωτορεαλιστικής απεικόνισης υψηλής ποιότητας σε πραγματικό χρόνο (real
time render). Χαρακτηριστικά αναφέρονται το V-Ray, το Lumion, το Twinmotion,
το D5 Render και το Enscape της εταιρίας Chaos, το οποίο και θα
χρησιμοποιηθεί για την παρούσα εργασία.
Το Enscape έχει το πλεονέκτημα της αναγνώρισης των υλικών που έχουν
τοποθετηθεί ήδη στο Revit κατά την διαδικασία σχεδιασμού του μοντέλου, ενώ
παράλληλα με την χρήση κατάλληλης συσκευής, υποστηρίζει τη λειτουργία
εικονικής πραγματικότητας (VR), ώστε ο χρήστης να μπορεί να
πραγματοποιήσει εικονική περιήγηση (Εικόνα 87). Επιπλέον με την τελευταία
έκδοση του λογισμικού, προστέθηκε η δυνατότητα συγχρονισμού σε
πραγματικό χρόνο με το ενεργό παράθυρο του Revit, διευκολύνοντας
σημαντικά την διαδικασία επεξεργασίας του εικονικού μοντέλου.
Εικόνα 87: Συγχρονισμός προβολής μοντέλου και λειτουργία VR
Για να επιτευχθεί μια πιο αληθοφανείς απεικόνιση του κτηριακού

συγκροτήματος, πραγματοποιήθηκε μεταβολή σε κάποια από τα υλικά που
είχαν τοποθετηθεί προηγουμένως στο περιβάλλον του Revit. Επιπλέον
τοποθετήθηκαν στοιχεία πρασίνου (δέντρα, λουλούδια, κλπ), καθώς και κάποια
αντικείμενα που βελτιώνουν την συνολική εικόνα.

Ακολουθούν ενδεικτικές εικόνες από την φωτορεαλιστική απεικόνιση, στο

εξωτερικό του κτηριακού συγκροτήματος.
Εικόνα 88: Φωτορεαλιστική απεικόνιση νοτιοδυτικής πλευράς
Εικόνα 89: Φωτορεαλιστική απεικόνιση νοτιοανατολικής πλευράς

Εικόνα 90: Φωτορεαλιστική απεικόνιση βορειοανατολικής πλευράς
Εικόνα 91: Φωτορεαλιστική απεικόνιση βορειοδυτικής πλευράς

Εικόνα 92: Φωτορεαλιστική απεικόνιση εισόδου κτηριακού συγκροτήματος
Τέλος όπως φαίνεται στις εικόνες που ακολουθούν, πραγματοποιήθηκε

ενδεικτική φωτορεαλιστικη απεικόνιση στο εσωτερικό (ενιαίος χώρος ισογείου)
των κατοικιών. Επιπλέον έγινε χρήση της λειτουργίας Decal του Revit, έτσι
ώστε να προσαρμοστεί το λογότυπο του Πανεπιστημίου στην συσκευή
τηλεόρασης που είχε τοποθετηθεί.
Εικόνα 93: Φωτορεαλιστική απεικόνιση ενιαίου χώρου (λήψη 1)


ΚΕΦΑΛΑΙΟ V
5. Συμπεράσματα - προτάσεις
Με την παρούσα διπλωματική εργασία, γίνεται μια προσπάθεια να αναδειχθούν

οι δυνατότητες που μπορεί να επιφέρει η μεθοδολογία ΒΙΜ, καθώς και ο
συνδυασμός της με σύγχρονα τεχνολογικά μέσα, που σχετίζονται με τον
κατασκευαστικό κλάδο. Νέοι μέθοδοι αποτύπωσης και η ακριβής ψηφιακή
απεικόνιση της κατασκευής μέσω της εικονικής πραγματικότητας, μπορούν να
συνδυαστούν και να αναδείξουν ακόμα περισσότερο, τα προτερήματα που
απορρέουν από την εφαρμογή της μεθοδολογίας ΒΙΜ σε ένα σύγχρονο
κατασκευαστικό έργο.
Μέσω της βιβλιογραφικής ανασκόπησης, γίνεται σαφή αναφορά στις

προηγμένες λειτουργίες και στα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει το σύνολο
των εμπλεκομένων του έργου σε σχέση με τις παραδοσιακές μεθόδους,
καταδεικνύοντας την ανάγκη καθιέρωσης της μεθοδολογίας ΒΙΜ και των
σύγχρονων τεχνολογιών από τους επαγγελματίες του κλάδου. Στην συνέχεια με
την διεξαγωγή της μελέτης περίπτωσης, πραγματοποιείται μια προσέγγιση για
ανάδειξη αυτών των προτερημάτων, μέσα από τη διαδικασίας ανάπτυξης ενός
νέου κτηριακού συγκροτήματος.
Η μεθοδολογία ΒΙΜ, παρά το γεγονός πως σε Εθνικό επίπεδο βρίσκεται σε

πολύ χαμηλά ποσοστά υιοθέτησης σε σχέση με τις αναπτυγμένες χώρες της
Ε.Ε., κρίνεται ως ένα πολύτιμο εργαλείο, που μπορεί να αλλάξει τον τρόπο
αντίληψης της κατασκευαστικής διαδικασίας, αλλά και να μεταβάλλει τον τρόπο
συνεργασίας όλου του φάσματος των εμπλεκομένων μερών ενός έργου. Η
ανάπτυξη ενός ψηφιακού μοντέλου με την διαδικασία του ΒΙΜ, πέρα από την
γραφική αναπαράσταση, δίνει την δυνατότητα οπτικοποίησης της
πληροφορίας.
Η χρήση αυτών των πληροφοριών κατά το στάδιο δημιουργίας του μοντέλου,
διευκολύνει την μετέπειτα συνεργασία της ομάδας μελέτης, καθώς διαχειρίζεται
ένα ενιαίο μοντέλο, αυξάνει την αποδοτικότητα και την ταχύτητα διασύνδεσης
μεταξύ διαφορετικών κλάδων, ελαχιστοποιεί την πιθανότητα εμφάνισης
σφαλμάτων που οφείλονται στον ανθρώπινο παράγοντα, δίνει την δυνατότητα
αυτοματοποιημένης ενημέρωσης λόγω πιθανών μεταβολών, επιτρέπει την
αναλυτική προμέτρηση και κοστολόγηση σε οποιαδήποτε φάση κατασκευής του
έργου, επιτρέπει την εύρεση συγκρούσεων και αστοχιών πριν την έναρξη της
κατασκευής, μειώνει σημαντικά τον χρόνο των παραδοτέων, δημιουργεί μια
βάση για την μετέπειτα παρακολούθηση του έργου σε ολόκληρο τον κύκλο
ζωής του, ενώ παράλληλα μειώνει σημαντικά το ρίσκο ανάληψης της

επένδυσης.
Επιπλέον όπως είδαμε και στην περίπτωση που μελετήθηκε, η δυνατότητα

εναέριας αποτύπωσης και η μετέπειτα δημιουργία νέφους σημείων, μπορεί να
συνδυαστεί με την χρήση της τεχνολογίας ΒΙΜ. Σημεία τα οποία παρουσιάζουν
δυσκολία πρόσβασης ή εδάφη με έντονα ανάγλυφα, μπορούν να
προσομοιωθούν ψηφιακά με υψηλή ακρίβεια και να παραχθεί ένα εδαφικό
προσομοίωμα, που με τα συνήθη μέσα αποτύπωσης θα ήταν αδύνατο να
επιτευχθεί, προσφέροντας πέραν της ρεαλιστικής εδαφικής αναπαράστασης
αναλυτικές και ακριβείς εδαφικές προμετρήσεις σε οποιοδήποτε στάδιο της
κατασκευής επιθυμούμε, μέσα από το περιβάλλον του ΒΙΜ.
Παράλληλα, με τη χρήση λογισμικού που υποστηρίζει την τεχνολογία της
εικονικής πραγματικότητας, επιτυγχάνεται αναπαράσταση της φυσικής
παρουσίας του ατόμου μέσα στο κτηριακό προσομοίωμα, δίνοντας την
δυνατότητα εικονικής περιήγησης και προβολής σε πραγματικό χρόνο,
οποιασδήποτε μεταβολής πραγματοποιείται στο ΒΙΜ μοντέλο.
Από την άλλη πλευρά υπάρχουν παράγοντες, που μπορεί να επιβραδύνουν ή

ακόμα και να αποτρέψουν την υιοθέτηση του ΒΙΜ και των σύγχρονων
τεχνολογιών, από μία επιχείρηση που δραστηριοποιείται στον κατασκευαστικό
κλάδο της Ελλάδας.
Ο πρώτος σχετίζεται με τον χρόνο που απαιτείται, για την εκμάθηση και
εξοικείωση, τόσο του λογισμικού, όσο και των νέων αυτών υλικοτεχνικών
μεθόδων, ώστε να επιτευχθεί η ορθή χρήση τους. Ο τρόπος λειτουργίας τους,
διαφέρει σημαντικά από τις καθιερωμένες μεθόδους, πράγμα που απαιτεί από
το χρήστη την ανάπτυξη ενός νέου τρόπου σκέψης, κάτι που μπορεί να
καταστεί δύσκολο, ειδικά από άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.
Επίσης το κόστος απόκτησης, είναι ένας πολύ βασικός αποτρεπτικός
παράγοντας. Αν αναλογιστούμε δε τα Ελληνικά δεδομένα, όπου κυριαρχούν οι
μικρές ατομικές επιχειρήσεις και οι συρρικνωμένες αμοιβές, λόγω της
απαξίωσης που έχει υποστεί ο κλάδος, η χρήση των νέων τεχνολογιών και του
ΒΙΜ, καθίσταται για ένα μεγάλο μέρος, σχεδόν απαγορευτική. Ενδεικτικά
αναφέρετε, πως αν δεν γινόταν χρήση των εκπαιδευτικών εκδόσεων για την
υλοποίηση της συγκεκριμένης μελέτης περίπτωσης, μόνο για το λογισμικό της
εταιρίας Autodesk θα απαιτούνταν περισσότερα από 14.000€ ετησίως για
μεμονωμένη αγορά (της συνδρομής) του λογισμικού ή περισσότερα από
4.000€ ετησίως για αγορά ως συνολικό πακέτο.
Επιπλέον για την επίτευξή μιας εύρυθμης λειτουργίας χρήσης, απαιτείται πολύ
υψηλή υπολογιστική ισχύς. Τόσο η δημιουργία του νέφους σημείων, όσο και η
διασύνδεση που αναπτύχθηκε στο περιβάλλον του ΒΙΜ και της εικονικής

αναπαράστασης, απαιτούν σημαντική χρήση υπολογιστικών πόρων, που

συνήθως συναντάμε σε υπολογιστικά συστήματα τύπου workstation.
Ακόμα, στην περίπτωση που θέλουμε να αξιοποιήσουμε σε όλο το φάσμα του
κτηριακού μοντέλου, τις δυνατότητες που μας παρέχει η μεθοδολογία του ΒΙΜ,
ώστε να προβούμε σε ακριβή αυτόματη προμέτρηση και εντέλει στην συνολική
κοστολόγηση του έργου, απαιτείται πολύ μεγάλη κατασκευαστική εμπειρία.
Τέλος γίνεται αντιληπτό, πως σε μικρής κλίμακας έργα, τα οφέλη από την
χρήση των νέων τεχνολογιών και του BIM, είναι περιορισμένα.
Η μεθοδολογία BIM και οι νέες τεχνολογίες, παρουσιάζουν πλήθος από οφέλη

και σίγουρα αποτελούν το μέλλον της κατασκευαστικής βιομηχανίας. Κρίνεται
ωστόσο σκόπιμο να υπάρξουν δράσεις, που θα βοηθήσουν στην υιοθέτηση
αυτών των νέων πρακτικών και θα καταστίσουν πιο ελκυστική την διαδικασία
μετάβασης. Εκπαίδευση των επαγγελματιών και εκσυγχρονισμός του
προγράμματος σπουδών των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας,
καθώς και οικονομικά κίνητρα των ιδιωτικών επιχειρήσεων (όπως
επιχορηγήσεις), για αγορά λογισμικού και σύγχρονου εξοπλισμού, είναι μερικές
πρακτικές που θα οδηγούσαν προς αυτή την κατεύθυνση.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ξενόγλωσση Βιβλιογραφία
NIBS. (2008). United States National Building Information Modeling Standard, version
1—Part 1: Overview, principles, and methodologies. National Instidute of Building
Sciences
M. Yalcinkaya, D. Arditi. (2013). Building Information Modeling (BIM) and the

Construction Management Body of Knowledge. IFIP International Conference
onProduct Lifecycle Management, Product Lifecycle Management for Society pp 619–
629
C. Eastman, P. Teicholz, R. Sacks, K. Liston. (2011). BIM Handbook. A Guide to

Building Information Modeling for Owners, Managers, Designers, Engineers, and
Contractors. John Wiley & Sons, Inc.
S. Tornincasa. (2010). THE FUTURE AND THE EVOLUTION OF CAD. 14th

International Research/Expert Conference ”Trends in the Development of Machinery
and Associated Technology”
D. C. Englebart. (1962). Augmenting Human Intellect: A Conceptual Framework.

STANFORD RESEARCH INSTITUTE
V. Quirk. (2012). A Brief History of BIM. Αναρτημένο ηλεκτρονικά στην διεύθυνση

https://www.archdaily.com
C. Eastman, D. Fisher, G. Lafue, J. Lividini, D. Stoker, C. Yessios. (1974). An Outline

of the Bulding Description System. Reserch Report No. 50. Carnegie-Mellon
University, Pittsburgh, Pa. Institute of Physical Planning
C. Eastman. (1999). Building product models: Computer environments supporting

design and construction. CRC Press, Inc.
S. Sinoh, Z Ibrahim, F Othman, N Muhammad. (2020). Review of BIM literature and

government initiatives to promote BIM in Malaysia. 2nd International Conference on
Materials Technology and Energy, IOP Publishing
C. Eastman. (1995) A generic building product model incorporating building type

information. Automat Constr 3 283-304

Α. Koutamanis. (2020). Dimensionality in BIM: Why BIM cannot have more than four
dimensions?. Elsevier Ltd.
J. Ocean. (2020). BIM dimensions explanation and benefits. 2D, 3D, 4D, 5D and 6D
BIM. Αναρτημένο ηλεκτρονικά στην διεύθυνση https://revizto.com
C. McCartney. (2010). Factors Effecting the Uptake of Building Information Modeling

(BIM) in the Auckland Architecture, Engineering, & Construction (AEC) Industry,
Unitec Department of Construction
J. Jupp. (2017). 4D BIM for Environmental Planning and Management. Elsevier Ltd.
Z. Jin, J. Gambatese, D. Liu, V. Dharmapalan. (2019). Using 4D BIM to assess

construction risks during the design phase. Engineering, Construction and Architectural
Managemen, Emerald Publishing Limited
P. Smith. (2016). Project Cost Management with 5D BIM. Elsevier Ltd.
D. Forgus, I. Iordanova, F. Valdivesio, S. Staub-French. (2012). Rethinking the Cost

Estimating Process through 5D BIM: A Case Study. Construction Research Congress
2012, ASCE Library
P. Mesároš, J. Smetanková & T. Mandičák. (2019). The Fifth Dimension of BIM –

Implementation Survey. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science
F. J. Montiel-Santiago, M. J. Hermoso-Orzáez, J. Terrados-Cepeda. (2020).

Sustainability and Energy Efficiency: BIM 6D. Study of the BIM Methodology Applied
to Hospital Buildings. Value of Interior Lighting and Daylight in Energy Simulation.
MDPI - Multidisciplinary Digital Publishing Institute
M. Afzal. (2021). BIM 7D – Research on Applications for Operations & Maintenance.

European Master in Building Information Modelling BIM A+
I. Kamardeen. (2010). 8D BIM modelling tool for accident prevention through design.
Association of Researchers in Construction Management, 281-289
G. Piaseckienė. (2022). BIM DIMENSIJOS LITERATŪROJE: APŽVALGA IR

ANALIZĖ. Vilniaus Gedimino technikos universitetas
BIM Forum. (2021). Level of Development (LOD) Specification For Building

Information Models Part Ι, Guide & Commentary.

T. Ghazzaoui. (2021). All About the Level of Development (LOD). Αναρτημένο

ηλεκτρονικά στην διεύθυνση https://bimcareers.ca
M. Ellis. (2020). Level of Detail or Development: LOD in BIM. Ανηρτημένο

ηλεκτρονικά στην διεύθυνση https://rebim.io
I. B. Kjartansdóttir, S. Mordue, P. Nowak, D. Philp, J. T. Snæbjörnsson. (2017).

Building Information Mondelling - BIM. Civil Engineering Faculty of Warsaw
University of Technology
A. J. Dakhil. (2017). Building Information Modelling (BIM) maturity-benefits

assessment relationship framework for UK construction clients. School of The Built
Environment, University of Salford. ProQuest Dissertations Publishing
R. Zieliński, M. Wójtowicz. (2019). Different BIM levels during the design and
construction stages on the example of public utility facilities. AIP Publishing
R. Marty. (2014). What Is BIM Level 3? Αναρτημένο ηλεκτρονικά στην διεύθυνση

https://www.3ds.com
R. Weygant. (2011). BIM Content Development: Standards, Strategies, and Best

Practices. John Wiley & Sons, Inc.
ZIGURAT. (2019). IFC and BIM Interoperability. ZIGURAT GLOBAL INSTITUTE

OF TECHNOLOGY. Αναρτημένο ηλεκτρονικά στην διεύθυνση https://www.e-
zigurat.com
Department of Business, Innovation and Skills. (2011). A report for the Government
Construction Client Group. Building Information Modelling (BIM) Working Party
Strategy Paper, URN 11/948
P. Wilkinson. (2021). COBie, BIM Wiki, Part of Designing Buildings. Αναρτημένο

ηλεκτρονικά στην διεύθυνση https://www.designingbuildings.co.uk
L. Doumbouya, G. Gao, C. Guan. (2016). Adoption of the Building Information

Modeling (BIM) for Construction Project Effectiveness: The Review of
BIM Benefits. Science and Education Publishing
W. Lu, A. Fung, Y. Peng, C. Liang, S. Rowlinson. (2014). Cost-benefit analysis of

Building Information Modeling implementation in building projects through
demystification of time-effort distribution curves. Elsevier Ltd.

E. Bakogiannis, K. Papadaki, C. Kyriakidis, C. Potsiou. (2020). How to Adopt BIM in

the Building Construction Sector across Greece?. Multidisciplinary Digital Publishing
Institute (MDPI).
A. Braun, A. Tuttas, A. Bormann, U. Stilla. (2015). A CONCEPT FOR AUTOMATED

CONSTRUCTION PROGRESS MONITORING USING BIM-BASED GEOMETRIC
CONSTRAINTS AND PHOTOGRAMMETRIC POINT CLOUDS. Journal of
Information Technology in Construction
J. Jung, S. Yoon, S. Ju, J. Heo. (2015). Development of Kinematic 3D Laser Scanning

System for Indoor Mapping and As-Built BIM Using Constrained SLAM. MDPI
G. Vosselman, B.G.H. Gorte, G. Sithole, T. Rabbani. (2004). RECOGNISING

STRUCTURE IN LASER SCANNER POINT CLOUDS. International Institute of
Geo-Information Science and Earth Observation (ITC)
Y. Li, C. Liu. (2018). Αpplications of multirotor drone technologies in construction

management, International Journal of Construction Management. Taylor & Francis
Group
A. Sidani, F. M. Dinis, L. Sanhudo, J. Duarte, J. S. Baptista, J. P. Martins, A. Soeiro.

(2019). Recent Tools and Techniques of BIM-Based Virtual Reality: A Systematic
Review. Arch Computat Methods, 449–462
S. Safikhani, S. Keller, G. Schweiger, J. Pirker. (2022). Immersive virtual reality for

extending the potential of building information modeling in architecture, engineering,
and construction sector: systematic review. International Journal of Digital Earth,
Volume 15, 503-526
C. Calderon-Hernandez, X. Brioso. (2018). Lean, BIM and Augmented Reality Applied

in the Design and Construction Phase: A Literature Review. International Journal of
Innovation, Management and Technology, Vol. 9, No. 1
Ελληνική Βιβλιογραφία
Δ. Φαρμάκης. (2013). Building Information Modeling (BIM): Ορισμός, τα οφέλη και

οι εφαρμογές. Plus Energy LAB
Σ. Ταγκαράκη. (2021). BIM και 4D Μοντελοποίηση – Τι είναι; Ποια τα οφέλη;

Αναρτημένο ηλεκτρονικά στην διεύθυνση https://www.terga.gr
Κ. Πουλιάδης. (2011). BIM: Η νέα προσέγγιση του σύγχρονου τρόπου διαχείρισης.

Έργων. Περιοδικό ΚΤΙΡΙΟ, Τεύχος 05/2011. ΚΤΙΡΙΟ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Ι.Κ.Ε.
Ν. Παναγιωτίδου. Τα πλεονεκτήματα του building information modeling για τους

αρχιτέκτονες. Αναρτημένο ηλεκτρονικά στην διεύθυνση http://buildinggreen.gr
ΕU BIM Task Group. (2017). Εγχειρίδιο για την υιοθέτηση της μοντελοποίησης
κατασκευαστικών πληροφοριών από τον ευρωπαϊκό δημόσιο τομέα. Ευρωπαϊκή
Επιτροπή
Α. Βανδώρος. (2009). Πύργος Πειραιά – ο κοιμώμενος γίγαντας. Αναρτημένο

ηλεκτρονικά στην διεύθυνση https://www.greekarchitects.gr
Χ. Αποστολόπουλος, Ε. Μπουσιάς, Π. Τσακανίκα, Ι. Φικίρης. (2003). Τεχνική της

Κατασκευής, Αρχές Τεχνολογίας Κατασκεύων, Τόμος Β’. Ελληνικό Ανοιχτό
Πανεπιστήμιο
Α. Κλεφτοδήμος. (2020). Νέες τεχνολογικές τάσεις. Εικονική και επαυξημένη

πραγματικότητα . Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α










Υπεύθυνη Δήλωση Συγγραφέα:
Δηλώνω ρητά ότι, σύμφωνα με το άρθρο 8 του Ν. 1599/1986 και τα άρθρα 2,4,6 παρ. 3 του Ν.
1256/1982, η παρούσα εργασία αποτελεί αποκλειστικά προϊόν προσωπικής εργασίας και δεν
προσβάλλει κάθε μορφής πνευματικά δικαιώματα τρίτων και δεν είναι προϊόν μερικής ή ολικής
αντιγραφής, οι πηγές δε που χρησιμοποιήθηκαν περιορίζονται στις βιβλιογραφικές αναφορές
και μόνον.
Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) 134

138048 - ΓΑΔΑΝΑΚΗΣ - ΜΙΧΑΗΛ - Η Εφαρμογή Του Building Information Model (BIM) Στην Κατασκευή Κτηρίων

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

138048 - ΓΑΔΑΝΑΚΗΣ - ΜΙΧΑΗΛ - Η Εφαρμογή Του Building Information Model (BIM) Στην Κατασκευή Κτηρίων

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Η εφαρμογή του Building Information Model (BIM) στην

Επιβλέπων καθηγητής : Άγγελος Λιώλιος

Πάτρα, Ιούνιος 2022

Επιτροπή Επίβλεψης Διπλωματικής Εργασίας

Επιβλέπων Καθηγητής: Συν-Επιβλέπων Καθηγητής:

Πάτρα, Ιούνιος 2022

Η διείσδυση της πληροφοριακής τεχνολογίας στον καθιερωμένο ψηφιακό

Επιπλέον νέοι μέθοδοι αποτύπωσης, όπως λέιζερ σαρωτές και μη

Στόχος της παρούσας διπλωματικής εργασίας, είναι ο προσδιορισμός των

Σε αυτό το πλαίσιο, μελετάται αρχικά το θεωρητικό-τεχνικό υπόβαθρό που

Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) iv

Μοντελοποίηση Κτηριακής Πληροφορίας (ΒΙΜ), Νέφος Σημείων, Εικονική

Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) v

The penetration of information technology in the established digital design

In this context, studied at first the theoretical-technical background that

Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) vi

Building Information Modeling (BIM), Point Cloud, Virtual Representation,

Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) vii

2.1 Ορισμός και βασικά στοιχεία της τεχνολογίας ΒΙΜ .............................. 4

2.2 Από το χαρτί στην ψηφιακή σχεδίαση και το ΒΙΜ................................... 7

2.3 Ιδιότητες του ΒΙΜ........................................................................................ 14

2.4 Ανταλλαγή δεδομένων – Διαλειτουργηκότητα ........................................ 30

Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) viii

2.5.4 Οφέλη μετά την κατασκευή ............................................................................ 40

2.6 Το ΒΙΜ στον κατασκευαστικό κλάδο της Ευρώπης και της

2.7 Ενδεικτικά έργα στην Ελλάδα ................................................................... 44

2.8 Βασικά Λογισμικά που χρησιμοποιούν την μεθοδολογία BIM ............ 48

3.1 Δημιουργία νέφους σημείων (Point Cloud) ............................................ 51

3.2 Εικονική και επαυξημένη πραγματικότητα (VR & AR) ........................ 59

4.1 Γενικά στοιχεία έργου ................................................................................. 63

4.3 Ανάπτυξη κτηριακού συγκροτήματος σε περιβάλλον BIM .................. 76

Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) ix

4.3.3 Διασύνδεση μοντέλου με Autodesk FormIt.................................................... 88

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ .................................................................................................. 119

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α .................................................................................................. 124

Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) x

Κατάλογος Εικόνων & Πινάκων

Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) xi

Εικόνα 33 : Προγραμματισμός σχεδίου πτήσης στην εφαρμογή PIX4D capture ...... 66

Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) xii

Εικόνα 72 : Ενεργειακές ιδιότητες σκυροδέματος C30/37......................................... 99

Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) xiii

Συντομογραφίες & Ακρωνύμια

BIM Building Information Modeling

Μ.Δ.Ε. - Διαχείριση Τεχνικών Έργων (ΔΧΤ) xiv

1.1 Αντικείμενο της διπλωματικής εργασίας

H παρούσα διπλωματική εργασία, πραγματεύεται την διερεύνηση του ρόλου

Επιπλέον γίνεται εκτενείς αναφορά στην δυνατότητα συνεργασίας μεταξύ

Παράλληλα παρουσιάζονται σύγχρονα τεχνολογικά μέσα και μέθοδοι, που τα

1.2 Μεθοδολογία έρευνας

Η ακολουθούμενη μεθοδολογία για την εκπόνηση της παρούσας διπλωματικής

Πιο συγκεκριμένα, μέσω έρευνας διεθνούς και Ελληνικής βιβλιογραφίας, τόσο

κατασκευαστικό τομέα και οι οποίες μπορούν να λειτουργήσουν επικουρικά,

Μια συνοπτική περιγραφή της διαδικασίας που θα εφαρμοστεί στην μελέτη

 Εναέρια αποτύπωση της ιδιοκτησίας που θα αναπτυχθεί το κτηριακό

1.3 Δομή εργασίας

Η ανάπτυξη των κεφαλαίων που παρουσιάζεται στην παρούσα διπλωματική

 Το δεύτερο κεφάλαιο σχετίζεται με τη βιβλιογραφική ανασκόπηση της

Μ.∆.Ε. - ∆ιαχείριση Τεχνικών Έργων (∆ΧΤ) 2

 Στο τρίτο κεφάλαιο, γίνεται η βιβλιογραφική αναφορά που συσχετίζεται