Ang Ginintuang Tuntunin

May mag-asawang nakatira sa isang bayan na may isang anak. Sa loob ng mahabang panahon, magkasamang
namuhay nang masaya ang tatay kasama ang anak niyang lalaki at ang kaniyang asawa. Subalit nang siya ay
tumanda na, humina na rin ang kaniyang katawan. Palagi siyang nakababasag ng plato sa tuwing kumakain
siya sa mesa. Nanginginig na kasi ang mga kamay niya. Hindi nagtagal, nagalit ang anak sa pagiging lampa
ng tatay niya. Kaya isang araw, iginawa niya ito ng mapagkakainang pinggan na kahoy. Ang pinggang kahoy
na ito na ang nagsilbing kainan ng kaawa-awang matanda.

Nang mapansin ng lalaking apo ang ginawa ng kaniyang tatay, kumuha siya ng ilang gamit pangkarpintero at
nagpunta sa ilalim ng bahay. Nang makita siya ng tatay niya, tinanong siya nito,

“Anak, ano ang ginagawa mo?"

“Tay, iginagawa ko kayo ni Ina ng pinggang kahoy para sa inyong pagtanda", sagot ng anak.

Pagkarinig sa mga salita ng anak, tumulo ang mga luha ng ama. Simula noon, pinayagan na ang matandang
lalaki na kumain sa mesa kasama ng buong pamilya. Hindi na siya pinakakain sa pinggang kahoy.

Mga Bugtong (Part 1)

Ang bugtong ay isang pahayag o tanong o parirala na may doble o nakasalalay na kahulugan, na
inilagay bilang palaisipan upang malutas. Narito ang ilan sa mga tanyag na bugtong ng Pilipinas:

"Dalawang bolang itim, malayo ang nararating."

Sagot: Mata
"Hindi tao, hindi hayop, ngunit lumuluha"
Sagot: Kandila
"Ayan na si kaka, bubuka bukaka"
Sagot: Palaka
"Isang Prinsesa, nakaupo sa tasa"
Sagot: Kasoy
"Binili ko ng patay, tinapon ko ng buhay"
Sagot: Sigarilyo
"Baboy ko sa gulod, balahibo'y pako"
Sagot: Langka
"Nang sumipot sa maliwanag, kulubot na ang balat"
Sagot: Ampalaya
"Isang butil ng palay, sakot ang buong bahay"
Sagot: Ilaw
"Ako'y may kaibigan, kasama-sama kahit saan"
Sagot: Anino
"Sa araw ay bungbong, sa gabi ay dahon."
Sagot: Banig
"Dumaan ang hari, nagkagatan ang mga pari."
Sagot: Zipper
"Munting hayop na pangahas, aaligid aligid sa ningas."
Sagot: Gamugamo
"Tinaga ko sa puno, sa dulo nagdurugo"
Sagot: Gumamela
"Naabot na ng kamay, pinagawa pa sa tulay"
Sagot: Kubyertos

 Save

Ang mga bugtong o riddles sa wikang Ingles ay mga pahulaan na pangungusap na

may nakatagong kahulugan na nilulutas bilang isang palaisipan.
Ito ay isang maikling tula na kalimitan ay patanong at patungkol sa pag-uugali,
kaisipan, pang-araw-araw na buhay at katutubong paligid ng mga Pilipino.
Ang mga bugtong ay nagpapatalas sa kaisipan ng mga taong naglalaro nito. Noong
araw, isa ito sa mga pampalipas oras ng mga Pilipino.
Ito rin ay nakapagbibigay saya at sigla sa mga bata at matatanda.
Narito ang mga halimbawa ng bugtong na aming kinalap at pinagsama-sama na
susubok sa talas ng inyong isipan.
Mga Bugtong Tungkol sa Katawan
1. Heto na ang magkapatid, nag-uunahang pumanhik.
Sagot: Mga paa
2. Dalawang batong itim, malayo ang nararating.
Sagot: Mga mata
3. Kay lapit-lapit na sa mata, di mo pa rin makita.
Sagot: Tenga
1. Dalawang punsu-punsuhan, ang laman ay kaligtasan.
Sagot: Suso ng Ina
2. Batong marmol na buto, binalot ng gramatiko.
Sagot: Ngipin
3. May tubig na pinagpala, walang makakakuha kundi bata.
Sagot: Suso ng Ina
Mga Bugtong Tungkol sa Prutas
1. Baboy ko sa pulo, ang balahibo’y pako.
Sagot: Langka
2. Nakayuko ang reyna di nalalaglag ang korona.
Sagot: Bayabas
3. Isang prinsesa nakaupo sa tasa.
Sagot: Kasoy
4. Ate mo, ate ko, ate ng lahat ng tao.
Sagot: Atis
 5. Isang tabo, laman ay pako.
Sagot: Suha
6. Kung tawagin nila’y “santo” hindi naman milagroso.
Sagot: Santol
7. Bulaklak muna ang dapat gawin, bago mo ito kanin.
Sagot: Saging
1. Nakatalikod na ang prinsesa, ang mukha’y nakaharap pa.
Sagot: Balimbing
2. Tatlong bundok ang tinibag, bago narating ang dagat.
Sagot: Niyog
3. Hindi Linggo, hindi piyesta, naglawit ang bandera.
Sagot: Dahon ng saging
4. Isang pamalu-palo, libot na libot ng ginto.
Sagot: Mais
5. Bahay ni Gomez, punung-puno ng perdigones.
Sagot: Papaya
6. Nang maglihi’y namatay, nang manganak ay nabuhay.
Sagot: Puno ng Siniguelas
7. Kumpul-kumpol na uling, hayon at bibitin-bitin.
Sagot: Duhat
Mga Bugtong Tungkol sa Gulay
1. Isda ko sa maribeles nasa loob ang kaliskis
Sagot: Sili
2. Sinampal ko muna bago inalok.
Sagot: Sampalok
3. Baboy ko sa parang, namumula sa tapang.
Sagot: Sili
4. Nang munti pa ay paruparo, nang lumaki ay latigo.
Sagot: Sitaw
5. Ang anak ay nakaupo na, ang ina’y gumagapang pa.
Sagot: Kalabasa
6. Nang sumipot sa maliwanag, kulubot na ang balat.
Sagot: Ampalaya
7. Munting tampipi, puno ng salapi.
Sagot: Sili
8. Ulan nang ulan, hindi pa rin mabasa ang tiyan.
Sagot: Dahon ng gabi
 9. Puno ko sa probinsiya, puno’t dulo ay may bunga.
Sagot: Puno ng Kamyas
10.Gulay na granate ang kulay, matigas pa sa binti ni Aruray, pag nilaga ay
lantang katuray.
Sagot: Talong
Mga Bugtong Tungkol sa Bagay
1. Sa maling kalabit, may buhay na kapalit.
Sagot: Baril
2. Maliit na bahay, puno ng mga patay.
Sagot: Posporo
3. May puno walang bunga, may dahon walang sanga.
Sagot: Sandok
4. Hayan na si kaka bubuka-bukaka.
Sagot: Gunting
5. Nagtago si Pedro nakalabas ang ulo
Sagot: Pako
6. Dumaan ang hari, nagkagatan ang mga pari.
Sagot: Zipper
7. Bumili ako ng alipin, mataas pa sa akin.
Sagot: Sumbrero
8. Isa ang pasukan, tatlo ang labasan.
Sagot: Kamiseta
9. Kung kailan mo pinatay, saka pa humaba ang buhay.
Sagot: Kandila
10.Walang sala ay ginapos, tinapakan pagkatapos.
Sagot: Sapatos
11.Kaban ng aking liham, may tagpi ang ibabaw.
Sagot: Sobre
12.Dikin ng hari, palamuti sa daliri.
Sagot: Singsing
13.Isang hukbong sundalo, dikit-dikit ang mga ulo.
Sagot: Walis
14.Huminto nang pawalan, lumakad nang talian.
Sagot: Sapatos
15.Hiyas akong mabilog, sa daliri isinusuot:
Sagot: Singsing
16.Malambot na parang ulap, kasama ko sa pangangarap.
Sagot: Unan
17.Ako’y aklat ng panahon, binabago taun-taon.
Sagot: Kalendaryo
18.Maraming paa, walang kamay, may pamigkis sa baywang ang ulo’y parang
tagayan, alagad ng kalinisan.
Sagot: Walis
19.Alalay kong bilugan, puro tubig ang tiyan.
Sagot: Batya
20.Nagbibihis araw-araw, nag-iiba ng pangalan.
Sagot: Kalendaryo
21.Itapon mo kahit saan, babalik sa pinanggalingan.
Sagot: Yoyo
22.Hindi hayop hindi tao, nagsusuot ng sumbrero.
Sagot: Sabitan ng sumbrero
23.Nagbibigay na, sinasakal pa.
Sagot: Bote
24.Isang butil ng palay, sakop ang buong buhay.
Sagot: Bumbilya
 25.Hinila ko ang baging, sumigaw ang matsing.
Sagot: Kampana o Batingaw
26.Isang pirasong tela lang ito, sinasaluduhan ng mga sundalo.
Sagot: Watawat
27.Panakip sa nakabotelya, yari lata.
Sagot: Tansan
28.Hindi hayop, hindi tao, pumupulupot sa tiyan mo.
Sagot: Sinturon
29.Araw-araw nabubuhay, taon-taon namamatay
Sagot: Kalendaryo
30.Sa buhatan ay may silbi, sa igiban ay walang sinabi.
Sagot: Bayong o Basket
31.Lumuluha walang mata, lumalakad walang paa.
Sagot: Pluma o Pen
32.Dala mo dala ka, dala ka ng iyong dala.
Sagot: Sapatos

Ang ulo’y nalalaga ang katawa’y pagala-gala.

Sagot: Sandok
33.Bagama’t nakatakip ay naisisilip.
Sagot: Salamin ng mata
34.Hindi ako sikat na pilosopo, tulad ng henyong kapangalan ko, pero mahal din
ako ng tao, dahil kinakainan ako.
Sagot: Plato
35.Hindi tao, hindi hayop, kung uminom ay salup-salop.
Sagot: Batya
36.Sa araw ay bungbong, sa gabi ay dahon.
Sagot: Banig
37.Naabot na ng kamay, ipinagawa pa sa tulay.
Sagot: Kubyertos
38.Malaking supot ni Mang Jacob, kung sisidlan ay pataob.
Sagot: Kulambo
39.Hinila ko ang tadyang, lumapad ang tiyan.
Sagot: Payong
40.Bahay ni Mang Kulas, nang magiba’y tumaas.
Sagot: Payong
41.Sa bahay ko isinuksok, sa gubat ko binunot.
Sagot: Gulok/Itak
42.Kalesa ko sa Infanta, takbo nang takbo pero nakaparada.
Sagot: Silyang tumba-tumba
43.Aling mabuting letrato ang kuhang-kuha sa mukha mo?
Sagot: Salamin (mirror)
44.Isang tingting na matigas, nang ikiskis ay namulaklak.
Sagot: Posporo
45.Takbo roon, takbo rito, hindi makaalis sa tayong ito.
Sagot: Duyan
46.May bibig walang panga, may tiyan walang bituka; may suso walang gatas,
may puwit walang butas.
Sagot: Bayong
47.Maliit na parang sibat, sandata ng mga pantas.
Sagot: Pluma o Pen
48.Gawa ito sa kinayas na kawayan, lalagyan ng santol, mangga at pakwan.
Sagot: Tiklis
49.Dalawang patpat, sabay lumapat.
Sagot: Gunting
50.Butasi, butasi, butas din ang tinagpi.
Sagot: Lambat
51.Alipin ng hari, hindi makalakad kung hindi itali.
Sagot: Sapatos
52.Urong sulong, lumalamon.
Sagot: Lagari
53.Lumabas, pumasok, dala-dala ay panggapos.
Sagot: Karayom
54.Walang hininga ay may buhay, walang paa ay may kamay, mabilog na parang
buwan, ang mukha’y may bilang.
Sagot: Orasan
55.Sinakal ko muna, bago ko nilagari.
Sagot: Biyulin
56.Sandata ng mga paham, papel lamang ang hasaan.
Sagot: Pluma o Pen
57.Aso ko sa Muralyon, lumukso ng pitong balon.
Sagot: Sungkaan
58.Isang malaking suman, sandalan at himlayan.
Sagot: Unan
59.Lumalalim kung bawasan, bumababaw kung dagdagan.
Sagot: Tapayan
60.Buklod na tinampukan, saksi ng pag-iibigan.
Sagot: Singsing
61.Ipinalilok ko at ipinalubid, naghigpitan ang kapit.
Sagot: Sinturon
62.Utusan kong walang paa’t bibig, sa lihim ko’y siyang naghahatid, pag-inutusa’y
di na babalik.
Sagot: Sobre
63.Instrumentong pangharana, hugis nito ay katawan ng dalaga.
Sagot: Gitara
64.Banga ng pari, pauli-uli.
Sagot: Duyan
65.Walang paa, lumalakad, walang bibig, nangungusap, walang hindi hinaharap
na may dala-dalang sulat.
Sagot: Sobre
66.Isang panyong parisukat, kung buksa’y nakakausap.
Sagot: Sulat
67.Dalawang magkaibigan, magkadikit ang baywang; kapag silay’y nag papasyal,
nahahawi ang daanan.
Sagot: Gunting
68.Pitong bundok, pitong lubak, tig-pitong anak.
Sagot: Sungkaan
69.Halaman ng dunong, walang dilig maghapon, araw-araw kung bilangin isang
taon kung tapusin.
Sagot: Kalendaryo
70.Aso ko sa muralyon, lumukso ng pitong balon.
Sagot: Sungkaan
71.Pinilit na mabili, saka ipinambigti.
Sagot: Kurbata
 72.Baboy ko sa Sorsogon, kung di sakyan, di lalamon.
Sagot: Kudkuran
73.Ang alaga kong hugis bilog, barya-barya ang laman-loob.
Sagot: Alkansiya
Mga Bugtong Tungkol sa Hayop
1. Matanda na ang nuno di pa naliligo
Sagot: Pusa
2. Maliit pa si kumpare, nakakaakyat na sa tore.
Sagot: Langgam
3. Heto na si Kaka, bubuka-bukaka.
Sagot: Palaka
4. Kaaway ni Bantay, may siyam na buhay.
Sagot: Pusa
5. Maliit pa si kumare, marunong ng humuni.
Sagot: Kuliglig
6. Kahoy ko sa Marigundong, sumasanga’y walang dahon.
Sagot: Sungay ng Usa
7. Hindi pari, hindi hari, nagdadamit ng sari-sari.
Sagot: Paruparo
 8. Aling bagay sa mundo, ang inilalakad ay ulo?
Sagot: Suso (snail)
9. Munting hayop na pangahas, aaligid-aligid sa ningas.
Sagot: Gamu-gamo
10.Mataas kung nakaupo mababa kung nakatayo.
Sagot: Aso
11.Bahay ng aluwagi, iisa ang haligi.
Sagot: Bahay ng Kalapati
12.Usbong ng usbong, hindi naman nagdadahon.
Sagot: Sungay ng Usa
13.Isang bahay na bato, ang takip ay bilao.
Sagot: Suso (snail)
14.Pagmunti’y may buntot, paglaki ay punggok.
Sagot: Palaka
Iba pang mga Bugtong
1. Tinaga ko ang puno, sa dulo nagdurugo.
Sagot: Gumamela
2. Nakakaluto’y walang init, umuusok kahit na malamig.
Sagot: Yelo
3. Hindi naman hari, hindi naman pare, nagsusuot ng sarisari.
Sagot: Sampayan
4. Baka ko sa palupandan, unga’y nakakarating kahit saan.
Sagot: Kulog
5. May bintana nguni’t walang bubungan, may pinto nguni’t walang hagdanan.
Sagot: Kumpisalan
6. Pitak-pitak, silid-silid, pinto man ay di masilip.
Sagot: Kawayan
7. Sundalong Negro, nakatayo sa kanto.
Sagot: Poste
8. Sapagkat lahat na ay nakahihipo;
walang kasindumi’t walang kasimbaho;
bakit mahal nati’t ipinakatatago.
Sagot: Salapi o Pera
9. Tatlong hukom, kung wala ang isa’y hindi makakahatol.
Sagot: Apog, ikmo at bunga
10.Tinuktok ko ang bangka, naglapitan ang mga isda.
Sagot: Kampana
11.Bahay ni San Vicente, punung-puno ng diyamante.
Sagot: Granada
12.Rubing nanggaling sa brilyante, brilyanteng nanggaling sa rubi.
Sagot: Itlog
13.Likidong itim, pangkulay sa lutuin.
Sagot: Toyo
14.Pampalapot sa sarsa, almirol sa kamiseta.
Sagot: Gawgaw
15.Isang lupa-lupaan sa dulo ng kawayan.
Sagot: Sigarilyo
16.Buhok ng pari, hindi mahawi.
Sagot: Tubig
17.Lumalakad nang walang paa, maingay paglapit niya.
Sagot: Alon
18.Nang munti pa ay may tapis, nang lumaki ay nabulislis.
Sagot: Kawayan
19.Nang hinawakan ko ay namatay, nang iniwan ko ay nabuhay.
Sagot: Makahiya
20.Kaisa-isang plato, kita sa buong Mundo.
Sagot: Buwan
 o Save
21.Kakalat-kalat, natisud-tisod, ngunit kapag tinipon, matibay ang muog.
Sagot: Bato
22.Patung-patong na sisidlan, may takip ay walang laman.
Sagot: Kawayan
23.Nagtanim ako ng isip sa gitna ng tubig, dahon ay makitid, bunga ay matulis.
Sagot: Palay
24.Palda ni Santa Maria, ang kulay ay iba-iba.
Sagot: Bahaghari
25.Ako ay may kaibigan, kasama ko kahit saan.
Sagot: Anino
26.Puno ay layu-layo, dulo’y tagpu-tagpo.
Sagot: Bahay
27.Dalawang katawan, tagusan ang tadyang.
Sagot: Hagdanan
28.Kung sa isda, ito ay dagat, kung sa ibon, ito’y pugad, lungga naman kung ahas,
kung sa tao, ano ang tawag?
Sagot: Bahay
29.Tungkod ni apo hindi mahipo.
Sagot: Ningas ng kandila
30.Buto’t balat lumilipad.
Sagot: Saranggola
 31.Uka na ang tiyan, malakas pang sumigaw.
Sagot: Batingaw
32.Ang sariwa’y tatlo na, ang maitim ay maputi na, ang bakod ay lagas na.
Sagot: Matanda
33.Wala pa ang giyera, wagayway na ang bandera.
Sagot: Dahon ng Saging
34.Nanganak ang aswang, sa tuktok nagdaan.
Sagot: Puno ng saging
35.Pag-aari mo, dala-dala mo, datapwa’t madalas gamitin ng iba kaysa sa iyo.
Sagot: Pangalan
36.Maaari mong makita ako sa tubig, ngunit hindi ako basa.
Sagot: Panganganinag (reflection)
37.Lupa ni Mang Juan, kung sinu-sino ang dumadaan.
Sagot: Kalsada
38.Bahay ko sa Pandakan, malapad ang harapan.
Sagot: Pantalan
39.Alin sa mga santa ang apat ang paa?
Sagot: Sta. Mesa
Sana ay nagustuhan ninyo ang koleksyong ito ng mga tagalog riddles. Meron ka
bang alam na mga bugtong na wala sa pahinang ito?
Mag-iwan lamang ng komento sa ibaba para maidagdag natin. Please don’t forget to

share this post friends. Thank you! 🙂