R İ YAZ İ YYAT 5

1.11. 0,(2) + ifadəsinin qiymətini tapın.

9
1. Həqiqi ədədlər 11 8 7 4
A) B) C) D)
9 9 9 9
1.1. (5) 3  16  125 ifadəsinin qiymətini 34
E)
tapın. 45
А) 109 В) 16 С) 16
D) 141 E) 250 2
1.12. 0,(4) + ifadəsinin qiymətini tapın.
5
1.2. (18  (6)) : 8  ( 3) ifadəsinin 38
A) 0,8 B) 0,9 C) 0,(8) D)
qiymətini tapın. 45
А) 6 В) 0 С) 3 D) 24 Е) 21 E) 0,38

4 1.13. Aşağıdakı ədədlərdən hansı böyükdür?

1.3. 4,2 : 7  ifadəsinin qiymətini tapın. A) 0,00001 B) 0,0001 C ) 0,001
10
А) 1 В) 0,6 С) 0,4 D) 2 Е) 4,6 D) 0,01 E) 0,1

1.4. 5,655 : 0,65  5,4 ifadəsinin qiymətini 1.14. Aşağıdakı ədədlərdən hansı böyükdür?
tapın. A) 1,1 B) 1,01 C) 1,001
А) 3,3 В) 3,03 С) 1,3 D) 0,33 Е) D) 1,000111 E) 1,11
0,13
1.15. ( 3)3  28  27 ifadəsinin qiymətini
1.5. 5,508:0,275,3 ifadəsinin qiymətini tapın. tapın.
A) 15,1 B) 15 C) 1,51 D) 0,151 A) 28 B) 27 C) 54 D) –54 E) 82
E) 151
1.16. (7)3  15  343 ifadəsinin qiymətini
1.6. |5,27,7| ifadəsinin qiymətini tapın. tapın.
A) 2,5 B) 2,5 C) 12,9 D) 12,9 A) 15 B) 343 C) 686 D) 701 E) 358
E) 2
1.17. (4)3  14  64 ifadəsinin qiymətini
2 tapın.
1.7. 3 :  0,5  5 ifadəsinin qiymətini tapın.
3 A) 64 B) 14 C) –64 D) 128 E) –128
A) 2,5 B) 0 C) 10 D) 3 E) 2
1.18. (6)3  216  16 ifadəsinin qiymətini
3 2 tapın.
1.8. 3 və  2 ədədlərinin cəmini tapın.
5 3 A) 16 B) 216 C) 432 D) 434 E) 448
1 9 5
A) 1 B) C) D) 1 E)
10 10 8 1.19. (2)5  12  32 ifadəsinin qiymətini
1 tapın.
1
8 A) 32 B) 32 C) 12 D) 64 E) 76

1.9. 147 ədədinin müxtəlif bölənlərinin cəmini 1.20. (1) 29  29  1 ifadəsinin qiymətini
tapın. tapın.
A) 80 B) 301 C) 228 D) 220 A) 1 B) – 1 C) 29 D) 30 E) 28
E) 235
1.21. (8)3  17  512 ifadəsinin qiymətini
1.10. 153 ədədinin müxtəlif bölənlərinin
tapın.
cəmini tapın.
A) 17 B) 512 C) 521 D) 529 E) 530
A) 90 B) 233 C) 235 D) 234
E) 231

1
2. Nisbət. Tənasüb. Faiz
2.10. Bölən 12, qismət 10 və qalıq 5 olarsa,
2.1. 160 ədədinin 30%-ni tapın. bölünəni tapın.
А) 4800 В) 480 С) 48 A) 17 B) 27 C) 62 D) 70
D) 30 Е) 45 E) 125

2.2. 130%-i 0,8 olan ədədi tapın. 2.11. 240 ədədinin 20%-ni tapın.
1 13 1 A) 480 B) 48 C) 4,8
А) В) С)
8 8 13 D) 1200 E) 12000
8 2
D) Е) 13 2.12. Sinifdə oxuyan 24 şagirdin -si
13 3
qızlardır. Sinifdə neçə oğlan oxuyur?
2.3. 55 ədədinin 20%-ni tapın. A) 16 B) 8 C) 12 D) 10 E) 36
А) 11 В) 5 С) 10 D) 25 Е)
12 2.13. 25%-i 10 olan ədədi tapın.
A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60
2.4. 4%-i 5,6 olan ədədi tapın.
А) 5,5 В) 25 С) 14 D) 56 2.14. 5 ədədi 125 ədədinin neçə faizidir?
E) 140 A) 5% B) 4% C) 2% D) 25% E) 12,5
3
2.5. Oğulun yaşı atanın yaşının hissəsini, 2.15. 120%-i 0,6 olan ədədi tapın.
8
2 1 1 1 1
qızın yaşı oğulun yaşının hissəsini təşkil A) B) C) D) 12 E)
3 2 3 6 4
edir. Əgər oğul və qızın birlikdə yaşları 25
ildirsə, atanın necə yaşı var 2.16. Bölən 12, qismət 10 və qalıq 5 olarsa,
A) 40 B) 48 C) 44 D) 32 E) bölünəni tapın.
56 A) 17 B) 27 C) 62 D) 70
5 E) 125
2.6. Oğulun yaşı atanın yaşının hissəsini,
12
3
qızın yaşı oğulun yaşının hissəsini təşkil 2.17. 60 %-i 7 olan ədədi tapın.
5
edir. Əgər oğul və qızın birlikdə yaşları 24 2 2 6
A) 11 B) C) 11 D) 11 E)
ildirsə, atanın necə yaşı var? 3 3 7
A) 36 B) 48 C) 50 D) 40 E) 60 1
11
3
2.7. 160 q qarışıqda 60%, 240 q qarışıqda isə
40% duz var. Onları bir qaba tökdükdə alınan 2.18. 90 ədədinin 60 %-ni tapın.
qarışıqda neçə faiz duz olar? A) 30 B) 45 C) 54 D) 60 E) 540
A) 45% B) 48% C) 50% D) 47,5%
E) 62% 2.19. 80 %-i 3,6 olan ədədi tapın.
2 9 7 4 3
A) B) C) D) E)
2.8. 150 q qarışıqda 30% spirt, 250 q qarışıqda 9 2 2 9 2
isə 70% spirt var. Onları bir qaba tökdükdə
alınan qarışıqda neçə faiz spirt olar? 2.20. 120 ədədinin 35%-ni tapın.
A) 50% B) 55% C) 54% D) 58% A) 42 B) 24 C) 35 D) 46 E) 48
E) 65%
2.21. 70 %-i 0,8 olan ədədi tapın.
4 8 7 1 1 3
2.9. Oyunda iştirak edənlərin -ü qızlardır. A) B) C) D) E)
5 7 8 7 8 8
Oyunda 20 qız iştirak edirsə, cəmi neçə
oyunçu vardır? 3. Tam cəbri ifadələr
A) 20 B ) 30 C) 40 D) 25 E) 15

2
3.1. р-nin hansı qiymətində ((с 3 ) p ) 5  c 12 0,5 2  1,5 2
3.10. ifadəsinin qiymətini
bərabərliyi doğrudur? 1,8  0,72  0,2 2
2

А) 0,8 В) 0,6 С) 0,5 D) 0,9 tapın.

Е) 1 A) 0,5 B) 0,5 C) 1,5 D) 1,2 E)
1,5
3.2. р-nin hansı qiymətində ((с p ) 2 ) 5  c 17
bərabərliyi doğrudur? 1
А) 1,7 В) 1,6 С) 1,5 D) 2 3.11. 330 ədədinin -ni tapın.
3
Е) 1 A) 30 B) 930 C) 915
D) 329 E) 330
3.3. р-nin hansı qiymətində (( z 3 ) p ) 5  z 45
bərabərliyi doğrudur? 3.12. 2100 ədədinin yarısını tapın.
А) 3 В) 4 С) 2 D) 0,5 A) 210 B) 250 C) 4 50 D) 2 20 E)
Е) 1,5 2 99

3.4. р-nin hansı qiymətində (( z 7 ) p ) 8 = z 56 3.13. 3c(c+5) (c2)(3c+5) ifadəsini

bərabərliyi doğrudur? sadələşdirin.
А) 1 В) 2 С) 3 D 0,1 Е) A) 10c+16 B) 15c+16 C) 16c+10
0,2 D) 16c10 E) 1015c

3.5. (2a  3)(a  5)  (2a  1)(a  4) ifadəsini 3.14. 2 40 ədədinin yarısı nəyə bərabərdir?
sadələşdirin. A) 210 B) 230 C) 1 40 D) 2 20 E)
A) 11 B) 2a11 C) 10 D) a11 E) 2 39

a10 3.15. c 4,5  13c 0,5 ifadəsini sadələşdirin.

3.6. ( a  4)( 2a  1)  ( a  2)( 2a  3) A) 13 0, 5 c 5 B) 13 c 4 C)
0 , 5 4
ifadəsini sadələşdirin. 13 c
A) 10 B) a10 C) 11 D) 2a10 E) D) 13c 5 E) 13c 4
a11
1
3.16. a  olduqda, 34 a  32 a ifadəsinin
3.7. 12m  12n ifadəsini vuruqlara ayırın.
2 2 2
A) 12(m  n) 2 B) (mn)(m+n) qiymətini tapın.
C) (12m12n)(12m+12n) D) 12(mn) A) 27 B) 4,5 C) 3 D) 81 E) 25
(m+n)
E) 12(m  n) 2 1
3.17. a  olduqda, 27 a  23a ifadəsinin
2
3.8. c(c4) (c3)(c+5) ifadəsini sadələşdirin. qiymətini tapın.
A) 156c B) 15+6c C) 6c15 A) 256 B) 32 C) 8 D) 4
D) 9c+15 E) 3c+15 E) 5

0,6 2  0,12  0,12

3.18. b 5, 6  11b 0, 4 ifadəsini sadələşdirin.
3.9. ifadəsinin qiymətini A) 11b 5, 2 B) 110, 4 b 5, 2 C) 11b 6
1,5 2  1,5
D) 110, 4 b 6 E) 111,5
tapın.
1 1
A)  B) C) 1,5 D)  1,5 3.19. k-nın hansı qiymətində ((m k )3 ) 4  m18
3 3
1 bərabərliyi doğrudur?
E) A) 1,5 B) 0,5 C) 1,6
2
D) 1,7 E) 1,8

3
3.20. a –nınhansı qiymətində  4a 4a 4a  b
A) 2 x  y B) y  2 x C) 2 x  y
((b ) )  b bərabərliyi doğrudur?
a 2 7 21

A) 1,5 B) 1,6 C) 1,9 D) 2,5 4a  b 1

D) 2 x  y E) 2 x  y
E) 1,7

3.21. n-nin hansı qiymətində ((m5 ) n )6  m 27 9 x 2 3x

4.6. : ifadəsini kəsr şəklində
bərabərliyi doğrudur? 10 y 2 5 y
A) 0,9 B) 0,8 C) 0,7 D) 0,6 E) 0,5 göstərin.
3x 3x
A) y B) 5 y C)
x
4. Rasional ifadələr y
3x 2 3x
a2 4a  8 D) E) 2 y
4.1. + ifadəsini 2y
a  2a  4
2
a3  8
sadələşdirin. 3a 2  27
a2 a2 4.7. ifadəsini sadələşdirin.
A) 2 B) 2 18  6a
a  2a  4 a  2a  4 a3 a3 a3
a2 a2 A) B) C) 
C) 2 D) 2 2 2 2
a  2a  4 a  2a  4 a2 a
a2 D) E)   1,5
3 2
E) 2
a  2a  4
x5 x3
4.8.  ifadəsini sadələşdirin.
a3 6a  18 1 x x 1
4.2.  3 ifadəsini 2x  8 8 2
a  3a  9 a  27
2
A) B) C)
sadələşdirin. 1 x 1 x 1 x
a 3 a3 2 8
A) 2 B) 2 D) E)
a  3a  9 a  3a  9 x 1 x 1
a3 a3
C) 2 D) 2 xy  x
a  3a  9 a  3a  9 4.9. kəsrini ixtisar edin.
x y2  x2
2
a3
E) 2 xy  x 1 1 x
a  3a  9 A) xy  x B) xy  x C) xy  x
1 x
ax D) xy  x E) xy  x
4.3. kəsrini ixtisar edin.
a2  x2
1 ax 1 2
A) B) C)  9x 3 
ax ax ax 4.10.   ifadəsini kəsr şəklində göstərin.
2
a x  2y 
D) E)
ax ax 9x 6 9x 5 81x 6
A) B) C)
2y4 2y4 4y4
x 2  16 18 x 3 18 x 6
4.4. ifadəsini sadələşdirin. D) E)
4 x  16 4y2 4y4
x4 x4
A) B) x  4 C)
4 x4 x 2  16
1 1 4.11. ifadəsini sadələşdirin.
D) E) 4( x  4) x4
4 x4
A) x  4 B) x  4 C)
x4
4a b
4.5. 2 x  y  y  2 x ifadəsini sadələşdirin. x  16
D) E) x  16
x4

4
 m 2  64
2x x 4.19. kəsrini ixtisar edin.
4.12.  ifadəsini sadələşdirin. 2m  16
a b ba m8 2 m
3x x 3x A) B) C)
A) B) C) 2 m8 2
ab a b ba 1 1
x 2x 2
D) E)
m8 m 8
D) E)
ba ab
(b  2)3
3a 10 4.20. kəsrini ixtisar edin.
4.13.  ifadəsini sadələşdirin. ( 2  b) 2
4b 3a 2 A) b  2 B) 2  b C) b  2
30 a 5a 5 1 1
A) B) C) D) E)
12ab 2b 2ab b2 b2
5 15
D) E)
ab 4ab 3a 6a
ba 4.21. : ifadəsini sadələşdirin.
4.14. 2 kəsrini ixtisar edin. 7b 35b
b  a2 9a 18a 2
1 1 ba A) 2,5 B) C)
A) B) C) 42b 245b 2
ba ba ba 2 1
b a D) E)
D) E) 5 2
ba ba

2m  14 5. İrrasional ifadələr
4.15. kəsrini ixtisar edin.
m 2  49
2 2 m7 5.1. 3 64a 4 ifadəsini sadələşdirin.
A) B) C)
m7 m7 m7
A) 4 a 3 a B) 8 a 3 a C) 4 a 2
m7 1
D) E) 3
a
m7 m7
D) 8a 2 3
a E) 4 a
a  3b
4.16. kəsrini ixtisar edin. 5.2. 7 128a 8 ifadəsini sadələşdirin.
a 2  3ab
1 1 a А) 2a 7 a В) 4a 7 a С) 2a 2 7 a
A) B) C)
a b b D) 7 a 7 a 3 Е) 8a a
b 1
D) E)
a a  3b 5
192t
5.3. ifadəsini sadələşdirin.
5 x ( y  2)
5
6t 11
4.17. kəsrini ixtisar edin. 2
6 y  12 25 36
A) B) C) 2t 2
5x 6 y2 t2 t2
A) B) C)
6 5x 6 D) 2t 2 5
36 E) 2t 3
5x 1
D) 6 y E) y  2
5.4. 4 625·0,0016 ifadəsini hesablayın.
A) 1 B) 5,2 C) 0,05
y 2  16 D) 0,001 E) 5,3
4.18. kəsrini ixtisar edin.
3 y  12
y4 3 y4 5.5. 4 27a · 4 3a 3 ifadəsini sadələşdirin.
A) B) C)
3 y4 y4 A) 4 9a 2 B) 3a C) 34 a 3
1 1
D) y  4 E) y  4 D) 9a E) 4a

5.6. 3
712 c15 ifadəsini sadələşdirin.

5
A) 7 9 c 12 B) 7 4 c 5 C) 7 36 c 45 5.16. 11  4 7  (1  7)2 ifadəsinin
D) 715 c 18 E) 7 3 c 12 qiymətini tapın.
A) 0 B) 1 C) 2 D) –1
3
112 E) –2
5.7. 3
ifadəsini hesablayın.
14
A) 8 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 5.17. ( 15  4 )( 15  4) ifadəsini
hesablayin.
A) 60 B) 30 C) 11 D) 19 E)
5.8. 3
0,008·27 ifadəsini hesablayın. 12
A) 0,18 B) 0,006 C) 3,2
D) 0,6 E) 0,5 5.18. 7  6  a olduqda, 7 + 6 ədədini
a ilə ifadə edin.
5.9. 4
0,0625·81 ifadəsini hesablayın. A) –a B) a+1 C) a–1 D) a E)
1
A) 1,5 B) 3, C) 0,45 D) 0,15 E) 2,5
a
5.19. 3 27a 4 ifadəsini sadələşdirin.
5.10. 3
125·0,027 ifadəsini hesablayın.
A) 3a 3 a B) 9a 3 a C) 3a
A) 1,5 B) 15 C) 0,015 D) 0,15 D) 3a a23
E) a 3a
3
E) 1,7
5.11. 5
310 a 5 ifadəsini sadələşdirin. 5.20. 5 243x 6 ifadəsini sadələşdirin.
A) 350 a 25 B) 315 a 10 C) 35 a 25 A) 3 x 5 x B) 3x 3 5 x C) 3 x
D) 3 2 a E) 33 a 10 D) 3x 3
E) 9 x

5.12. a 5 3 ifadəsində vuruğu kök işarəsi 5.21. 3 125m5 ifadəsini sadələşdirin.

altına daxil edin. A) 5m 3 m 2 B) 5m 2 3 m C) 5m
A) 5 35 a B) 5 3 a 5 C) 5 3 a D) 25m m 3
E) 5m 3

D) 5 3 a 6 E) 5 3a 3
b
5.13. kəsrinin məxrəcini 6. Birdəyişənli tənliklər
b 1
irrasionallıqdan azad edin. 6.1. x2  4x tənliyini həll edin.
b( b  1) b( b  1) А) 3 В) 3; 6 С) 2; 4 D) 6
А) В)
b 1 b 1 Е) 0
b( b  1)
С) D) b( b  1)
b 1 6.2. x2  x4 tənliyini həll edin.
Е) b 1 А) 6 В) 3; 6 С) 2; 4 D) 0 Е)
3
4a  1
5.14. kəsrini ixtisar edin. 6.3. Diskriminantı 81 olan kvadrat tənliyi
4a  4 a  1
2 a 1 1 1 göstərin:
A) B) C) А) 2 x 2  7 x  4  0
2 a 1 2a  1 2 a 1
2 a 1 В) 2 x 2  7 x  4  0
D) E) 2 a 1 С)  2 x 2  7 x  4  0
2 a 1
D) 5 x 2  3 x  1  0
5.15. ( 3  3) 2  42 3 ifadəsinin Е) 3x 2  11x  5  0
qiymətini tapın.
A) 0 B) –4 C) 3 D) –3 E) 6.4. Diskriminantı 64 olan kvadrat tənliyi
4 göstərin:
А) 4 x 2  4 x  3  0

6
В) 4x 2  4x  3  0 2
D) 4 və E) 4
С) 3x 2  4 x  4  0 3
D) 5 x 2  11x  3  0 6.15. x9  x3 tənliyini həll edin.
Е) x 2  3x  15  0 A) 7 B) 7;12 C) 12 D) 0 E) 3;9

6.5. 3 x 2  4 x  24  3 tənliyinin kökləri 6.16. x4  x6 tənliyini həll edin.

A) 4 B) 6 C) 5;8 D) 8 E) 0
cəmini tapın.
A) 4 B) 3 C) 24 D) 4 E) 0
6.17. x7  x 5 tənliyini həll edin.
A) 0 B) 5;9 C) 9 D) 4;5 E) 4
6.6. 3
3x 2  8 x  10  5 tənliyinin kökləri
hasilini tapın. 6.18. x  5  x  3 tənliyini həll edin.
115 5 8 10 A) 4;7 B) 4 C) 7 D) 3;5 E) 0
A)  B) C) D) E)
3 3 3 3
5 6.19. x 2  5 x  10  2 tənliyini həll edin.
A) 2 B) 2;4 C) 2;3 D) 3 E) 
6.7. x 2  6 x  5  0 tənliyinin köklərinin
kubları cəmini tapın. 6.20. x2  6x  9  5  2x tənliyini həll edin.
A) 108 B) 216 C) 126 D) 125 E) 2
216 A) 2;2 B) 3 C) 2 D) 2; 1 E) 
3
6.21. x  1  x  5 tənliyini həll edin.
6.8. x 2  8 x  15  0 tənliyinin köklərinin A) 4; 1 B) 1 C) 4 D) 1;5 E) 5
kubları cəmini tapın.
A) 152 B) 152 C) 892 D) 892
E) 512 7. İkidəyişənli tənliklər sistemi

6.9. (4–x2) x 2  9  0 tənliyinin neçə kökü 7.1. m və n -in hansı qiymətlərində (2;1)
var? cütü
A) 1 B) 2 C) kökü yoxdur D) 3  mx  4 y  12
E) 4  sisteminin həllidir?
 3 x  ny  3
А) m  4, n  3 В) m  3; n  4
6.10. (x 2 – 16) 9  x 2 = 0 tənliyinin neçə
С) m  1, n  2 D) m  0; n  3
kökü var? Е) m  2; n  1
A) 2 B) 3 C) 4 D) kökü yoxdur
E) 1 7.2. a və b -in hansı qiymətlərində (1; 4)
cütü
6.11. x 2  3x  | 4 | 0 tənliyini həll edin.  ax  2 y  13
A) –1 B) 4 C) {–1;4} D) Ø E)  sisteminin həllidir?
 bx  3 y  10
{–4;1}
А) a  5; b  2 В) a  3; b  4
С) a  5; b  2 D) a  2; b  5
6.12. x 2  6 x  | 7 | 0 tənliyini həll edin.
Е) a  0; b  1
A) 7 B) 1 C) {1;7} D) Ø E)
{7;1}  5x  2 y  3
7.3.  sistemindən y  2x
 4 x  2 y  12
6.13. 2 x  4 | 10 | tənliyini həll edin. cəmini tapın.
A) 3 B) 7 C) 7 А) 2 В) 6 С) – 4 D) – 7 Е)
D) 7 və 3 E)  0

6.14. 3 x  7 | 5 | tənliyini həll edin.

2 2
A)  4 və  B) 4 C)
3 3
7
  4 x  3 y  15 D) 10 E) 20
7.4.  sistemindən 2 x  y
 2x  3y  3
fərqini tapın.  2x  2 y  8
7.12.  tənliklər sisteminidən x+y
А) 7 В) 5 С) 8 D) 3 Е)  8x  2 y  2
2 cəmini tapın.
4 5
A) 3 B) 4 C) 4
 x  3y  7 9
5
9
7.5.  tənliklər sistemindən xy D) 5 E) 2
 2x  y  4
9
 x  y  xy  15
7.13.  tənliklər sistemindən xy
cəmini tapın.  x  y  5
A) 3 B) 4 C) 5 D) 2 E) 3 hasilini tapın.
A) 5 B) 15 C) 20 D) 10 E) 10

 3x  y  6  x 2  y 2  117
7.6.  tənliklər sistemindən xy 7.14.  tənliklər sistemindən x+y
 x  2y  7
 x y 3
cəmini tapın.
fərqini tapın. A) 33 B) 36 C) 39 D) 43 E)
A) 2 B) 2 C) 3 D) 3 34
E) 4
 4 x  7 y  30
7.15.  tənliklər sistemindən x-
 x  y  44
2 2
 4 x  5 y  90
7.7.  tənliklər sistemindən |xy| y fərqini tapın.
 xy  4
fərqini tapın. A) 30 B) 60 C) 20 D) 70 E) 90
A) 6 B) 8 C) 22 D) 11
E) 12  5 x  6 y  12
7.16.  tənliklər sistemindən
 4x  6 y  6
 x 2  y 2  100 x  3y cəmini tapın.
7.8.  tənliklər sistemindən |x+y| A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
 xy  48
cəmini tapın.
 y  2x  4
A) 4 B) 14 C) 24 D) 52 7.17.  tənliklər sistemindən xy
E) 12  7x  y  1
hasilini tapın.
 x  y  16
2 2 A) 1 B) 6 C) 4 D) 8 E) 14
7.9.  tənliklər sistemindən xy
 x y 4
 2u  5v  0
hasilini tapın. 7.18.  tənliklər sistemindən
  8u  15v  7
A) 8 B) 8 C) 6 D) 6
u  v fərqini tapın.
E) 0
A) –0,7 B) 0,7 C) 0,5 D) 0,3 E) 0
 x 2  y 2  34
7.10.  tənliklər sistemindən xy  4 p  3q  14
 x y 2 7.19.  tənliklər sistemindən
 5 p  3q  25
hasilini tapın. p  q cəmini tapın.
A) 12 B) 15 C) 30 D) 30 E) 15 2 1 1
A) 3 B) 4 C)  1 D) 6
9 3 9
 x  y  xy  15 E) 9
7.11.  tənliklər sistemindən xy
 x y5
hasilini tapın.
A) 5 B) 15 C) 10

8
  x  y  xy  20 x3
7.20.  tənliklər sistemindən 8.7.  0 bərabərsizliyinin ən böyük tam
 x y4 5 x
xy hasilini tapın. həlli ilə ən kiçik tam həllinin hasilini tapın.
A) 20 B) 16 C) –16 D) 14 E) 12 A) 12 B) 15 C) 12 D) 15
E) 16
3x  2 y  5

7.21.  tənliklər sistemindən x5
  5 x  2 y  45 8.8.  0 bərabərsizliyinin ən böyük tam
2 x  y cəmini tapın. 3 x
A) 0 B) 5 C) 10 D) 15 E) 20 həlli ilə ən kiçik tam həllinin hasilini tapın.
A) 20 B) 15 C) 12 D) 15
E) 20
8. Rasional bərabərsizliklər
( x  3)( x  1) 2
8.9.  0 bərabərsizliyini həll
8.1. ( x  2) 2 (5 x  x 2 )  0 bərabərsizliyini həll x2
edin. edin.
А)  0;5 В)  0;5 С)  0;5 A) [2;3] B) (;1] C) (2;
D)  0 ;5  Е)  2;5 3] {1}
D)  E) (;1](2;3)
8.2. ( x  3) x( x  2)  0 bərabərsizliyini həll
2

edin. ( x  1) 2 ( x  3)
8.10.  0 bərabərsizliyini həll
А)  0;2   3 В)  0;2 С) x 3
 0;2   3 edin.
D)  0;2    3 Е)  0;2   3 A) (;3) [3;+ ) B) (;3][0;
+)
2x  3 2x  5
8.3.   2 bərabərsizliyinin ən C) [3; 3) {1} D) 
2 3
E) (;3](3;+ )
kiçik tam həllini tapın.
А) 6 В) 5 С) 7 D) 8 Е)
8.11. |x–5| <7 bərabərsizliyini həll edin.
4
A) (–2;12) B) (–; 12) C) (–2; 12)
x2 x2 D) 6 E) (–;–2)  (12;+)
8.4.   3 bərabərsizliyinin ən
3 2
böyük tam həllini tapın. 8.12. | x  5 | 7 bərabərsizliyini həll edin.
А) –9 В) –8 С) 9 D) 8 Е) – A) (10;+) B) (;10) C)
10 (10;4)
D) (;-10)  (4:+ ) E) (;+)
8.5. Bərabərsizliklərdən hansılar
eynigüclüdür? 8.13. | x  9 | 4 bərabərsizliyini həll edin.
I. x 2  1 II. x  1 A) (5; 13) B) (13; +) C) (; 5) 
III. 0  x  1 IV.  1  x  0 (13; +)
A) I və II B) I və III C) II və III D) (; 5) E) (4; 4)
D) II və IV E) hamısı eynidir
8.14. | x  5 | 3 bərabərsizliyini həll edin.
8.6. Bərabərsizliklərdən hansılar
A) (; 8) B) (8; +)
eynigüclüdür?
I. x 2  1 II. x  1 C) (;8)(2; +) D) (; +)
III. x  1 IV. x  1 E) həlli yoxdur
A) I və II B) I və III C) II və III
D) III və IV E) hamısı eynidir 8.15. | x  5 | 8 bərabərsizliyini həll edin.
A) (3;8) B) (13 : )
C) ( ;3)  (13;) D) (3 ; 3)

9
E) (;3) 9.4. Ədədi silsilədə a 7  24 olarsa, S13 -ü
tapın.
8.16. ( x  4) 2 ( x 2  8 x)  0 bərabərsizliyini А) 312 В) 288 С) 156
həll edin. D) 336 Е) 240
A) (0,4)  ( 4;8) B) (0;4) C) (0;8)
D) (4;8) E)  9.5. I. an  2n  3 , II. a n  2n 2  3 ,
2
8.17. | 2 x  3 | < 9  x bərabərsizliyini həll III. a n   3 ardıcıllıqlarından hansı
n
edin. ədədi silsilədir?
A) (6;4) B) (3;9) C) 0 A) I B) I və II C) I və III D) II E)
D) (2;4) E) (2;9) III

8.18. | 2 x  4 | 6 bərabərsizliyini həll edin. 9.6. I. a n  3 , II. a n  4n  1 , III. a n  n  2

n 2

A)   ;1   5;  B) ( ;1) ardıcıllıqlarından hansı həndəsi silsilədir?

C) ( 5;) D)  E) (1;5) A) I B) II C) III D) I və II E) II
və III
8.19. ( x  5) 2 (2 x  x 2 )  0 bərabərsizliyini
həll edin. 9.7. (bn) həndəsi silsiləsində b4  5 , b6  45
A) [0;2]{-5} B) [0;2] C) (2;5) Silsilənin müsbət vuruğunu tapın.
D) [2;50 E) (0;5] A) 3
1
B) 3 C) 9 D) 9
1

E) 5
8.20. | 5 x  8 | > 7 bərabərsizliyini həll edin.
1 1
A) (; )  (3;) B) ( ;3) C) 0 9.8. ( bn ) həndəsi silsiləsində b3  8, b5  32
5 5
(3;  )
. Silsilənin müsbət vuruğunu tapın.
D) E) (5;8) 1 1
A) B) 2 C) 4 D)
2 4
8.21. | x  3 | 2 >0 bərabərsizliyini həll edin.
E) 8
A) (1;5) B) (;1) C)
(5; )
9.9. Ədədi silsilədə a1  5 , d=2-dir. Silsilənin
D)   ;  E) ( ;1)  (5;)
ilk 15 həddinin cəmini tapın.
A) 280 B) 281 C) 282
D) 283 E) 285
9. Ədədi ardıcıllıqlar. Silsilələr
E) 385
9.1. Həndəsi silsilədə b4  48 , q  2 olarsa, 9.10. 3, x+3, 27 ədədləri ədədi silsiləsinin üç
b9 - u tapın.
ardıcıl hədləridir. x-i tapın.
А) 1536 В) 384 С) 24596 A) 12 B) 15 C) 27 D) 24 E) 0
D) 1600 Е) 24548
9.11. (bn) həndəsi silsiləsində b36, d  2 -
9.2. Həndəsi silsilədə b3  36 , q  2 olarsa, dir. b1-i tapın.
b8 -i tapın. 1
A) 6 2 B) C) 3 D) 2 E)
А) 1152 В) 1080 С) 2304 3
D) 576 Е) 2240 6
9.12. (an) həndəsi silsiləsində a13, d1,5
9.3. Ədədi silsilədə a 6  18 olarsa, S11 - i olarsa, a3-ü tapın.
tapın. A) 3 B) 5 C) 6 D) 0 E) 6,5
А) 198 В) 180 С) 216
D) 210 Е) 188 9.13. a15,6 və a24,8 olarsa, ədədi
silsilənin neçənci həddi 16-ya bərabərdir?
A) 28 B) 22 C) 27 D) 8 E) 32

10
 10.2. y  x 2  5 x  4 funksiyasının qrafiki ilə
9.14. a1  a 5  20 və a 2  a3  17 olarsa, ədədi y  x  1 düz xəttinin kəsişmə nöqtələrinin
silsilənin birinci həddini tapın. absislərini tapın.
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10 А) 1 və 5 В) –1 və 5 С)
1 və –5
9.15 Həndəsi silsilədə b5  64, q  2 olarsa, D) –1 və –5 Е) 4 və –1
b8 -i tapın.
A) 512 B) 125 C) 5128 10.3. f ( x)  3 x 2  8 x  5 parabolasının təpə
D) 5112 E) 1128 nöqtəsinin koordinatlarını tapın.
 4 1  4 1
А)  ;  В)  ;  С)
9.16. Ədədi silsilədə a4  16, a8  28 olarsa,  3 3  3 3
d- ni tapın.  3 1
 ; 
A) 2 B) 3 C) 5 D) 7 E) 8  4 3
 4 1  1 4
9.17. Ədədi silsilədə a8  26 olarsa, S15 -i D)   ;  Е)   ; 
 3 3  3 3
tapın.
A) 125 B) 150 C) 159 D) 195 E) 10.4. f ( x)  2 x 2  6 x  5 parabolasının təpə
390 nöqtəsinin koordinatlarını tapın.
А) (1,5; 0,5) В) (–1,5; –0,5) С)
9.18. Həndəsi silsilədə b4  108, q  3 olarsa, (0,5; 1,5)
b7 -i tapın. D) (–0,5; –1,5) Е) (1,5; 0,5)
A) 324 B) 916 C) 1096
D) 2916 E) 2016 10.5. y  3 x 2  5 x  2 funksiyasının müsbət
olduğu aralığı tapın.
9.19. Ədədi silsilədə a3  15, d  3 olarsa, a8 2
-i tapın. A) (; )  (1;) B)
3
A) 30 B) 35 C) 40 D) 45 E)  2 
50  ;1
 3 
 2
9.20. Həndəsi silsilədə b4  15, b6  135 , C)   ;  D) (1;+)
 3
olarsa, q- nü tapın.
E) belə aralıq yoxdur
A) 2 B) 3 C) 3; 3 D) – 4 E) 4 ;4
10.6. y   x 2  6 x  7 funksiyasının müsbət
1
9.21. Həndəsi silsilədə b1  96, q  olduğu aralığı tapın.
2
A) (1;7) B) (;1)(7;+ )
olarsa, b7 -ni tapın.
C) (;1) D) (7;+ )
A) 1 B) 1,5 C) 1,6 D) 2 E) 2,5
E) belə aralıq yoxdur

10. Funksiyalar və qrafiklər 10.7. f ( x)  3  2 x  x 2 funksiyasının

qiymətlər çoxluğunu tapın.
10.1. y  x 2  4 x  3 funksiyasının qrafiki ilə A) (0;2) B) [2;0] C) [0;2] D) (0;2]
y  x  1 düz xəttinin kəsişmə nöqtələrinin E) 
absislərini tapın.
А) 1 və 4 В) –1 və 4 С) 1 və – 10.8. f ( x)  8  2 x  x 2 funksiyasının
4 qiymətlər çoxluğunu tapın.
D) –1 və –4 Е) 4 və 3 A)  B) [3;0] C) [0; ) D) [3; )
E) [0;3]

11
 x A) ( ;4)  (5;) B) (5;) C)
10.9. y  funksiyasının təyin oblastını (4;5)
3 x
tapın. D) (;4) E) (0;1)
A)  B) (;0)[3;+) C)
(0; 3) 10.18. y  x 2  3 x  10  0 funksiyasının
D) (;0](3; +) E) [0; 3) müsbət olduğu aralığı tapın.
A) (;2)  (5;) B) (2;5) C) (
 ;2)
12  4 x
10.10. y funksiyasının təyin D) ( 5;) E) (2;2)
x
oblastını tapın.
A) [0; 3) B) (;0)(3;+∞) C) (0;3] 20  5 x
10.19. y = funksiyasının təyin
D)  E) (;0][3;+ ) x
oblastını tapın.
 5 x x  0olduqda A) (0;4) B)  C)
10.11. f ( x)   (;0)   4; 
 x  3 x  0olduqda
2

D)  0;4 E) (4;+  )
funksiyasi üçün f (4) -ü hesablayın.
A) 19 B)1 C) 9 D) –13 E) 9
10.20. f ( x)  6  5 x  x 2 funksiyasının
və 19
qiymətlər çoxluğunu tapın.
 4 x  5 x  2olduqda A) (0;5) B) (5;0) C) 
10.12. f ( x)   D) [0;5) E) (0;5]
 x  3 x x  2olduqda
2

funksiyası üçün f (3) -ü hesablayın.

7 x  35
A) 17 B) 7 C) 0 D) 18 E) 12 10.21. funksiyasının təyin
x
və 0 oblastını tapın.
A) (0;5) B) [5;) C)
10.13. f ( x)  x 2  2 x funksiyası üçün ( ;0)  (5;)
f (2) -ni hesablayın.
D)  E) (0;5]
A) 15 B) 3 C) 0 D) 24
E) 10
11. Triqonometrik funksiyalar
10.14. f ( x)  x 2  7 x  2 funksiyası üçün
f (2) -ni hesablayın. 11.1. y  sin x  5 funksiyasının qiymətlət
A) 20 B) 20 C) 14 D) 122 oblastını tapın.
E) 2 A) [0; 10] B) [6; 4] C)
[4; 6]
10.15. y  x 2  5 x  10
parabolası ilə D) [5; 6] E) [0; 5]
y x2 düz xəttinin kəsişmə nöqtələrinin
absislərini tapın. 11.2. y  11 sin x funksiyasının qiymətlət
A) 1 və 3 B) 2 və 4 C) 1 və - 3 oblastını tapın.
D) – 2 və 4 E) 3 və 4 A) [11; 11] B) [0; 11] C) [1; 1]
D) (  ; +  ) E) [1;+)
10.16. y  x2  6x  5
parabolası ilə
y  x  5 düz xəttinin kəsişmə nöqtələrinin
11.3. y  11 cos x funksiyasının qiymətlət
absislərini tapın. oblastını tapın.
A) 1 və 2 B) 2 və 3 C) 2 və 4 A) [0; 11] B) [1; 1] C) (  ;
D) 2 və 5 E) 5 və 6
+)
D) [11; 11] E) (1;11)
10.17. y  x 2  9 x  20  0 funksiyasının
müsbət olduğu aralığı tapın.

12
11.4. 8 sin 4   8 sin 2   1 ifadəsini 1 1
A) sin 48  B) 0 C) D) 1
sadələşdirin. 8 4
А) cos 4 В) sin 2 2 С) 8 E) 1
D) cos 2
2
Е) cos 2
11.13. sin   0,6 , sin   0,8 və ,  bucaq-
11.5. 8 cos 4   8 cos 2   1 ifadəsini larının I rübün bucaqları olduğunu bilərək,
sadələşdirin. sin(   ) -nın qiymətini tapın.
А) cos 4 В) cos 2 С) sin 4  A)
2
B)
3
C) 0 D) 
2
E)
D) sin 2  Е) 8 2 2 2
0,28
11.6. 2 sin   3 cos 
2
ifadəsinin ən böyük
qiymətini tapın. 11.14. 8 cos 2 300  8 sin 2 300 ifadəsini
1 25 hesablayın.
A) B) C) 3 D) 3 E)  
8 8 A) 8 B) 4 C) D) E)
2 4 3
1
11.7 3 cos 2   2 sin  ifadəsinin ən böyük 2
qiymətini tapın.
1 10 11.15. cos   0,8 , cos   0,6 və , 
A) 1 B) 2 C) 2 D)
3 3 bucaqlarının I rübün bucaqları olduğunu
E) 3 bilərək, cos(   ) -nın qiymətini tapın.
2 3 2
A) B) C) 0 D)  E)
11.8. cos y  cos(120 0  y ) ifadəsinin ən 2 2 2
böyük qiymətini tapın. 2
A) 2 B) 2 C) 0 D) 1 E) 4
3

<  <
3
11.16. sin   və olduğunu
11.9. cos y  cos(600  y ) ifadəsinin ən böyük 2 2
qiymətini tapın. 
bilərək, cos(   ) -nı hesablayın.
A) 0 B) 1 C) 3 D) 2 3
E) 2 A) 1 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

11.10. cos( 330 0 )  cos(120 0 )  tg 45 0 ifa- 5 3

11.17. cos    ; sin   və ,  bucaq-
dəsinin qiymətini tapın. 13 5
3 1 1 3 1 3 larınıın II rübün bucaqları olduğunu bilərək,
A) B) C) cos(   ) -nın qiymətini tapın.
2 2 2
D) 3 E) 1 4 16 13
A)  B) C)
65 65 16
11.11. tg (300 0 )  cos120 0  sin 120 0 ifadə- 5 5
D) E) 
sinin qiymətini tapın. 13 13
3 1 3 1 1 3
A) B) C) 11.18. ctg 2 (1  cos 2 ) 2 ifadəsini
2 2 2
 3 1 sadələşdirin.
D) E) 0 A) sin 2 2 B) cos 2 2 C) sin 2
2
D) cos 2 E) 1
1
11.12. sin 12   cos12   sin 24  ifadəsinin
2 11.19. sin 23 cos 7   cos157 cos 97 
qiymətini hesablayın. ifadəsinin qiymətini tapın.
1 1 3
A) B)  C) 1 D) 0 E)
2 2 2

13
11.20 sin 4   sin 2  cos 2   cos 2  ifadəsini 12.5. 4 sin 2 x cos 2 x  2 bərabərsizliyini
sadələşdirin. həll edin.
1   k 3 k 
A) 1 B) 2 C) 0 D) 1 E) А)   ;   , kZ
2  12 2 4 2
11.21 sin 2   sin 2  cos 2   cos 4  ifadəsini   k 3 k 
В)   ;  , kZ
sadələşdirin.  6 2 2 4 
1
A) – 1 B) 1 C) 2 D) E) 0   k 3 k 
С)   ;  , kZ
2
 16 2 16 2 
   
D)   k ;  k  , k  Z
12. Triqonometrik tənliklər və  4 3 
bərabərsizliklər    
E)   k ;  k  , k  Z
 6 4 
12.1. 3 cos 2 x  cos x  4  0 tənliyinin [ 0;  ] 1
12.6. sin x cos x  tənliyini həll edin.
parçasına aid olan kökünü göstərin. 4
 k  k
A) B) 0 C) A)   1  , k Z
2 12 2
4 k 
arccos( ) B)   1  k , k Z
3 6
 k 
D) kökü yoxdur E) C)   1  2k , k Z
3 6
 k 
12.2 Tənliyi həll edin : sin(  x )  cos( ) D)   1   k , k Z
3 12
n 1  
A) (1)  n, n  Z E)  2k , k Z
6 6
k  3
B) (1)  n, n  Z 12.7. sin x  cos x  tənliyini həll edin.
3 4
  k
C)   2n, n  Z A)   1
k
 , k Z
6 6 2
 k 
D)   2n, n  Z B)   1  k , k Z
3 6
E) həlli yoxdur k 
C)   1  k , k Z
3
 k 
12.3. tg 2 x  tgx  0 tənliyinin (- ; ) D)   1  k , k Z
2 3
parçasında köklərinin sayını göstərin. 
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 E)  2k , k Z
3

12.4. 2 sin 3 x  3 bərabərsizliyini həll edin. 12.8. sin x  cos x  0 tənliyini həll edin.
  2   
А)   2k ;  2k  , k  Z A)  k , k  Z B)   k , k  Z
 3 3  4 4
  2    3
C)  k , k  Z D)   k , k  Z
В)  9  2k ; 9  2k  , k  Z 2 4
  2k 2 2k 

E)   k , k  Z
С)  9  9 ; 9  9  , k  Z 2
  2 
D)   3  2k ; 3  2k  , k  Z 12.9. cos x  sin x  0 tənliyini həll edin.
 
  2k 2 2k  A)  k , k  Z B)   k , k  Z
4 4
E)  3  3 ; 9  9  , k  Z

14
 3 3
C)  k , k  Z D)   k , k  Z
4 4 12.15. sin x  sin 2 x  2 triqonometrik tənliyini
 həll edin.
E)  k , k  Z
2 
A) ( 1) k  k , k  Z B)
3
12.10. 2 cos 2 3 x  1 tənliyini həll edin. 
( 1) k  k , k  Z
 k k  6
A)  , k  Z B)(1)  k , k  Z
12 6 6 
C)  2k , k  Z D) 2k , k  Z
 k  k 2
C)   , k Z D)   , k Z
12 12 6 3 E) 

E)   k , k  Z
4 12.16. 3 sin x  1  0 tənliyini həll edin.
1
A) (1) n arcsin  n , n  
12.11. 2 sin 4 x  1 tənliyini həll edin.
2
3
 k  1
A)   k , k  Z B) (1)  k , B) ( 1) n arcsin  2n , n  
4 6 3
kZ 1
 k  k
C) (  1) n arcsin  2n , n  
2
C)   , k  Z D)   , kZ
16 16 8 4 
 k
D) ( 1) n  n , n  
 2
E) , kZ
16 8 
E) ( 1) n  n , n  
3
2
12.12. sin 2 x  tənliyini həll edin.
3 12.17. sin 2 x  1 tənliyini həll edin.
2 k 
A) (1) k arcsin  ,k  Z A)   n ; n  
3 2 4
k  k 
B) (1)  ,k  Z B)  n ; n  
12 2 4
C) Ø 
C)  2n ; n  
 2
D)    , k  Z 
12 D)   2n ; n  
k  2
E) ( 1)   , k  Z
6 
E)  n ; n  
12.13. sin x cos 2 x  cos x sin 2 x  0 bərabər- 3
sizliyini həll edin.
k 3k 12.18. 2 cos 2 x  1  0 tənliyini həll edin.
A) x , kZ
2 3 
A)  n ; n  
2k  2k 3
B) x  , kZ
3 3 3 
B)   n ; n  
k  3
C)  x   k , k  Z
2 2 
C)   2n ; n  
D) 2k  x    2k , k  Z 3
  
E)  k  x   k , k  Z D)  2n ; n  
6 3 4

E)   n ; n  
12.14. 2 cos x  1  0 tənliyini həll edin. 4
  x
A)   2k , k  Z B)   2k , k  Z 12.19. 2 cos  3 tənliyini həll edin.
3 6 3
 
C)  2k , k  Z D) 2k , k  Z A)   6n ; n  
2 2
E) k , k  Z

15
  1
B)  2n ; n   13.3. y  3x4 funksiyasının təyin
2 3  3 2
 oblastını tapın
C)  2n ; n  
4 А) (  ;2)  ( 2;)
 В) (;2)  (2;)
D)  6n ; n  
2 С)   ;3   3; 
  2  2 
E)   6n ; n   D)   ;    ; 
2  3  3 
 3  3 
12.20. 2 sin x  3 cos x  0 tənliyini həll edin. Е)   ;    ; 
3  2  2 
A) arctg  n ; n   1
2 13.4. y 3 x 2 funksiyasının təyin
 2  24
B)  n ; n   oblastını tapın.
3
1 А) (;2)  (2;)
C) arctg  n ; n   В)   ;6    6; 
3
  2  2 
D)  2n ; n   С)   ;    ; 
2  3  3 
 D) (  ;2)  ( 2;)
E)  n ; n  
4 Е) (2; 2)
x3
13.5. y  log 2 fuksiyasının təyin
12.21. 4 cos x  1  0 tənliyini həll edin.
2
x3
 oblastını tapın.
A)   2n ; n  
3 A)   ;3   3;  B)

  2n ; n  
  3;3
B)
2 C)   ;3 D)  3; 
C)

 2n ; n   E)   ;3   3; 
3 x4
 13.6. y  log 3 fuksiyasının təyin
D)  2n ; n   x4
4 oblastını tapın.
E)

  2n ; n   A)   ;4    4;  B)
4   ;4 
C)  4;  D)   4;4 
E)   ;4   4; 
13. Üstlü və loqarifmik funksiyalar, ifadələr

13.7. f ( x)  log 1 (5  4 x  x ) funksiyasının

2

13.1. y  3  log 4 x funksiyasının

4
təyin 2

oblastını tapın. təyin oblastını tapın.

А)  0;64 В)  0;  С) A) [5;1] B) (5;1] C) (5;1)
  ;64 D) [5;1) E) (5; 1)
D)  0;1 Е)  0;64 
13.8. f ( x)  log 5 (3 x  x  4) funksiyasının
2

13.2. y  4 5  log 2 2 x funksiyasının təyin təyin oblastını tapın.

oblastını tapın. A) [1;4] B) (1;4] C) [1;4)
А)  0;16 В)  0;2 С) D) (1; 4) E) 
 0;5
D)   ;16 Е)  0;25  1
x

13.9. y  2 funksiyasının qiymətlər

 8
çoxluğunu tapın.

16
A) (2; +) B) (2; +) C) 1
13.18. log 1  log 1 250 ifadəsinin
(0; +) 5
10 5
1 qiymətini hesablayın.
D) (; +) E) [ ; )
8 A) 25 B) 2 C) 5 D) 2 E) 3
13.10. y  (0,25) x  2 funksiyasının qiymətlər
çoxluğunu tapın. 13.19. lg ab  3 olduqda, lg 2a  lg 5b
A) (2; +) B) (2; +) C) (0; ifadəsinin qiymətini hesablayın.
+) A) 1,5 B) 6 C) 3 D) 4
1 E) 3,5
D) (; +) E) [ ; )
4
13.11. 3log3 16 ifadəsinin qiymətini tapın. 49
13.20. log 7 14  log 7  log 7 3,5 ifadəsinin
A) 4 B) 8 C) 16 D) 36 E) 13 4
qiymətini hesablayın.
13.12. 3
2 log 3 7
ifadəsinin qiymətini tapın. A) 0 B) 2 C) 4 log 7 2 D) 4
1 E) 5
A) 14 B) 49 C) 63 D) 16 E)
49
13.13. log12 2  log12 6 ifadəsinin qiymətini b
13.21. log 2 b  3 olduqda, log 2 -nı
tapın. 16
A) log12 8 B) 1 C) 1 hesablayın.
D) log 3 2 E) log12 36 A) 1 B) 7 C) 1 D) 7
E) 3
13.14. log 6 24  log 6 4 ifadəsinin qiymətini
tapın.
1 14. Üstlu tənliklər və bərabərsizliklər
A) log 6 20 B) log 6 C)
20
log 6 96 14.1. 36 x  4  6 x  12  0 tənliyini həll edin.
A) 1 B) 2;6 C) 2
D) 1 E) 1
D) 0; 6 E) 0; 1
13.15. f ( x)  log 3 (5 x  x 2 ) funksiyasının
14.2. 3 2 x  27 bərabərlsizliyini həll edin.
təyin oblastını tapın. A) (; 1] B) (1; ) C) (;1)
A) (5; 0)  (0; +  ) B) (  ;5)  (0;
D) [1;) E) [1; 1]
+)
C) (0; +  ) D) (5; +  )
14.3. 3  9 x  2  15 x  5  25 x tənliyini həll edin.
E) (5;0)
A) 0,5 B) 2 C) 0,5
1
13.16. log 1 225  log 1 9 ifadəsinin qiymətini D) 1 E) 1
5 5

hesablayın. 16
14.4. (0,8) x  bərabərlsizliyinin ən kiçik
A) 2 B) 5 C) 25 D) 1 E) 25
2 tam həllini tapın.
A) 3 B) 4 C) 2 D) 1 E) 2
1 9
14.5. (0,6) 
x
13.17. log 1 245  log 1 5 ifadəsinin qiymətini 25
bərabərlsizliyinin ən böyük
7 7

tapın. tam həllini tapın.

A) 49 B) 2 C) 2 D) 7 A) 1 B) 2 C) 2 D) 1 E) 0
E) 5 x
 1
14.6. 27    bərabərlsizliyini həll edin.
 3
A) (3; ) B) [3; ) C) (; 3)

17
 14.15. 2 log16 x  log16 x  1  0
2
D) (3; 3) E) [3; 3] tənliyinin
kökləri cəmini tapın.
14.7. 5  2 x 3  4  2 x 1  9,5 tənliyini həll edin. 1 1
A) 4 B) 8 C) 16 D) 4 E)
A) 1 B) 4 C) 0,5 D) 2 E) 3 16 4
16
x2 x 1
14.8. 3 3  3  4  43
x
tənliyini həll
edin. 14.16. 49  7 2 x  50  7 x  1  0 tənliyinin
A) –1 B) 1 C) 0,1 D) – 0,1 kökləri cəmini tapın.
E) 3 A) 1 B) 2 C) 2 D) 50 E) 1

14.9. 2 x  2  2 x 1  2 x  7  14 tənliyini həll x

14.17. 3 x  2  3 2  15  0 tənliyi həll edin.
edin.
1 1 3
A) 0 B) C)  D) E) A) 1 B) 2 C) 5 D) log 3 5 E) 3
2 2 2
3 1
 14.18. y  ( ) x  3 funksiyasının qiymətlər
2 2
14.10. 0,37  4 x  0,027 bərabərlsizliyini həll çoxluğunu tapın.
edin. A) (3;) B) (3;+  ) C) (0;)
 1 
A) (; 1] B) (1; ) C) (;1) D) ( ;) E)  2 ; 
 
D) [1;) E) [1; 1]

x 3 x 3 14.19. 0,13x  4  0,132  x bərabərsizliyini həll

 2  2 edin.
14.11.    2   3 tənliyini həll edin.
 5  5 A)   ;3 B) (0; 3) C)
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E)  3; 
5 D) (3; 3) E) ( ;)

14.12. 2 x  2  3  2 x 1  2 x  36 tənliyini həll 14.20. 63 x 1  61 2 x tənliyini həll edin.

edin. A) 0,4 B) 0,5 C) 0,6 D) 0,7 E) 0,8
1
A) 1 B) 2 C) 3 D) E)
2 1
1 14.21. 4 x < bərabərsizliyini həll edin.
2
4 A) ( ;0,5) B) (;0) C) (
0;0,5)
x  2,3 1 D) (0,5; ) E) [0,5;+∞)
14.13. Bərabərsizliyi həll edin : (7) 
49
14.22. 32 x 1  10  3x  3  0 tənliyini həll edin.
A) (  ; 0,3] B) (  ;4,3] A) 1; 1 B) 1;2 C) 0;1 D) 1;3 E)
2;3
C) [4,3; +  ) D) [0,3; +  )

E) (0; 1) 15. Loqarifmik tənliklər və bərabərsizliklər

2 x 5 1 1 15.1. log8 (8  x) < 1 bərabərsizliyinin ən

14.14. Bərabərsizliyi həll edin: ( ) 
3 9 kiçik tam həllini tapın.
A) (  ;1,5] B) [3,5; +  ) А) 1 В) 0 С) 8 D) 7
C) (  ; 3,5] D) [1,5; +  ) Е) 
E) (0; 1,5)
15.2. log 3 (4  x)  1 bərabərsizliyinin ən
böyük tam həllini tapın.

18
А) 0 В) 1 С) 4 D) 3 A) (
 ; 21] B) (3; 21) C) [3; +
)
Е)  D) (21; +
) E) (3;3)

15.3. log 3 x  log 3 8  2 tənliyini həll edin. log 5 (2 x  9)  log 5 x

А) 72 В) 81 С) 9 D) 16 15.14. bərabərsizliyini
6 6
Е)  həll edin.
A) (  ; 9] B) (4,5; 9) C) [4,5; +
15.4. log 2 x  log 2 5  4 tənliyini həll edin. )
А) 80 В) 16 С) 20 D) 625 D) (9; +  ) E) [4,5; 9]
Е) 
15.15. log 1 (3  5 x)  3 bərabərsizliyini həll
15.5. log 2 ( x  3)  2 tənliyini həll edin.
2 2
edin.
A) 3; 4 B) 0; 5 C) –1; 1 D) 2
E) 5 A) ( ;1) B) (  ;1 ] C) (0;1)
D) 1;  E)   ;1
15.6. log 3 ( x  8)  2 tənliyini həll edin.
2

A) – 1; 1 B) 3; 5 C) 4; 8 D) 2 15.16. log 1 (7  8 x)  2 tənliyini həll edin.

2
E) 6 1 3 3
A) B) C) 1 D)  E)
8 8 8
15.7. log 9 (log 3 (log 2 x))  0 tənliyini həll 3
edin.
A) 2 B) 0 C) 8 D) 9 E) 6 log 1 (4  9 x )  3
15.17.
3

15.8. log 7 (log 2 (log 3 x))  0 tənliyini həll 1 23 1 23

A) B) C) 1 D)  E) 
edin. 9 9 9 9
A) 2 B) 0 C) 8 D) 9 E) 6
15.18. log 7 (3 x  4)  log 7 (5 x  8) tənliyini
15.9. lg x  lg 1,5  lg 8 tənliyini həll edin. həll edin.
A) 3 B) 8 C) 12 D) 120 E) 9,5 A) 0 B) 1 C) 2 D)  E) 2

lg 1 ( 2 x  4)  2 15.19. lg(2  5 x)  1 tənliyini həll edin.

15.10. tənliyini həll edin.
2
A) 1 B) 1,5 C) 1, 6 D) 1 E) 1 ,6
A) 4 B) 4 C) 2 D) 2 E) 
15.20. log 0, 4 x  2 bərabərsizliyini həll edin.
15.11. lg x  lg( x  3)  1 bərabərsizliyini həll
A)  0,16;  B) ( ;) C)
edin.
(0;0,16)
A) (; 0) B) (; 3) C) (0; 2)
D)   ;0,16 E) 
D) [3; 5] E) (5; )
15.21. log 3 (7  x) >1 bərabərsizliyinin ən
lg 1 ( x  2)  log 1 (3 x  4)
15.12. bərabərsiz- böyük tam həllini tapın.
2 2

liyini həll edin. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

 1   1
A) (1; 2) B)  1 ;2  C)  1;1 
 3   3
16. Törəmə və onun tətbiqləri
D) (; 1) E) (2; )
16.1. y  x 3  3x 2  2 funksiyasının [1;3]
parçasında ən böyük qiymətini tapın.
log 1 (7 x  21)  log 1 (6 x) А) 2 В) 0 С) –2 D) –1
15.13. 2 2
bərabərsizliyini həll Е) 1
edin.

19
16.2. y  x 3  3 x 2  4 funksiyasının [0;2] par- 2 2
A) ( ;2 ) B) [ ;2 ] C) [–2; –
çasında ən kiçik qiymətini tapın. 3 3
А) – 4 В) 16 С) 4 D) 3 2
Е) 8 ]
3
2
16.3. Absisi x0  1 olan nöqtədə D) (– 2; – ) E) (2; +  )
3
y  x  2x  1
3
funksiyasının qrafikinə
çəkilmiş toxunanın absis oxunun müsbət 16.10. f(x)=e  x +x funksiyasının qrafikinə
istiqaməti ilə əmələ gətirdiyi bucağı tapın. absisi x 0 =0 olan nöqtədə çəkilmiş toxunanın
А) arctg 5 В) arctg2 С) 45°
tənliyini yazın
D) arctg3 Е) 30°
A) y1 B) y–1 C) y0 D) yx E)
16.4. Absisi x0  1 olan nöqtədə yx+1
y  2 x  3x  1
3
funksiyasının qrafikinə
çəkilmiş toxunanın absis oxunun müsbət
16.11. f(x)=x2 5 funksiyasının qrafikinə
istiqaməti ilə əmələ gətirdiyi bucağı tapın.
A) arctg3 В) 30° С) arctg2 absisi x0=1 olan nöqtədə çəkilmiş toxunanın
D) 0° Е) arctg5 tənliyini yazın.
A) y2x+8 B) y2x8 C) y2x6
16.5. Absisi x 0  1
olan nöqtədə D) y–2x6 E) y2x2
f ( x)  x  2 x  2
2
funksiyasının qrafikinə
çəkilən toxunanın tənliyini yazın. 16.12. y  4 x 2  6 x  3 funksiyasının azalma
A) y  4 x  1 B) y  4 x  1 aralığını tapın.
 3
C) y  4 x D) y  4 x  1 A) 1;3 B)   ;  C)
E) y  4 x  1  4
1;2
16.6. Absisi x 0  1olan nöqtədə  3   3
D)  4 ;  E)   ; 
   4
f ( x)  x 2  3 x  3 funksiyasının qrafikinə
çəkilən toxunanın tənliyini yazın.
A) y   x  2 B) y   x  2 16.13. f ( x)  x 2  12 x  2007 funksiyasının
C) y  x  2 D) y  x  2 artma aralığını tapın.
E) y   x A)   6;  B) [6;) C)
1 3   ;6
16.7. f ( x)  x  2x 2  3 x  5 funksiyası
3 D)   ;6 E)  0; 
üçün f (4) -ü tapın.
3 3 5 7 6 5
A)  B) C) D) 16.14. y  9  9x8  x funksiyasının
4 4 4 4 5
5 törəməsini tapın.
E)  1
4 A) y  9 x  x  x
' 9 6

5
16.8. y  x 2 ( x  2) funksiyasının azalma B) y '  9 x  72 x 7  5 x 4
aralığını tapın. C) y '  72 x 7  6 x 4
4 4 D) y '  17 x 7  6 x 4
A) (0; ) B) [0; ] C) (;0)(1; y '  8x 7  5x 4
3 3 E)
+)
D) [0;2] E) (0;2) 16.15. y  3 cos x  x 2 funksiyasının
törəməsini tapın.
16.9. y   x( x  2) 2 funksiyasının artma A) y '  3 sin x  2 x
aralığını tapın. B) y '  4 x  sin x
C) y '  2 x  3 sin x

20
D) y '  x 2  2 cos x  ctg
2
17.2. xdx -i tapın.
E) y '  3 sin x  2 x 1
А)  x  ctgx  C В) ctg 3 x  C
3
16.16. y  x 6  4 sin x funksiyasının 1
törəməsini tapın. С) 2ctgx  tgx  C D) x  C
sin 2 x
A) y '  6 x 5  4 cos x Е) ctg 2 x  x  C
B) y '  6 x 5  4 cos x
x7 17.3. y  x , y  x 2 əyriləri ilə hüdudlanan
C) y '   4 cos x
7 fiqurun sahəsini tapın.
D) y '  x 5  4 cos x 1 1
А) В) 1 С) 2 D) 1
E) y '  x 5  cos x 3 3
1
Е) 3
16.17. f ( x)  2 x 7  4 cos x funksiyasının 3
x 0  0 nöqtəsində qiymətini tapın. 17.4. y  x 3 , y  x əyriləri ilə
A) 0 B) 2 C) 6 D) 14 E) hüdudlanan fiqurun sahəsini tapın.
5 1 1
4 А) В) С) 8 D)
12 12 4
Е) 4
16.18. y  2 x  x 2 funksiyasının qrafikinə
1
absisi x0  2 olan nöqtədə çəkilmiş 17.5. f ( x )  funksiyasının bütün ibtidai
x2
toxunanın bucaq əmsalını tapın.
funksiyalarını tapın.
A) 0 B) 2 C) 6 D) 8
1 1 1
E) 4 A)   C B)   C C)  3  C
x x x
x0  2
1
16.19. Absisi olan nöqtədə D) 3  C E) 2x + C
x
f ( x)  x  3 x 2
funksiyasının qrafikinə
çəkilən toxunanın tənliyini yazın. 1
A) y  11x  12 B) y  11x  12 17.6. f  x    funksiyasının bütün ibtidai
C) y  11x  12 D) y  11x x2
E) y  11x  12 funksiyalarını tapın.
1 1 1
A)  C B)   C C)  3  C
16.20. Absisi x0  3
oian nöqtədə x x x
f ( x)  x  3 x
3 1
funksiyasının qrafikinə D) 3  C E) 2x + C
çəkilən toxunanın tənliyini yazın. x
A) y  30 x  54 B) y  30 x  54
C) y  30 x  54 D) y  30 x 2
E) y  30 x  54
17.7.  (sin x  cos 2
x
)dx -i tapın.
A)  cos x  2tgx  C B) cos x  2tgx  C
16.21. y  x  6 x  9 x funksiyasının [–4;0]
3 2 2
C)  cos x  2tgx  C D) cos x  C
parçasında ən böyük qiymətini tapın. cos x
A) – 1 B) 0 C) 1 D) 2 E) 3 2
E)  sin x  C
cos x

17. İbtidai funksiya və inteqral 2

17.8.  (cos x  sin 2
x
)dx -i tapın.

17.1.  tg xdx -i tapın.

2
A) sin x  2ctgx  C B) sin x  2ctgx  C
А) tgx  x  C В) 2tgx  C C)  sin x  2ctgx  C D)
1 3 2
С) tg 2 x  C D) tg x  C sin x  C
3 sin x
Е) ctgx  x  C 2
E) sin x  C
sin x

21
 x3
2 D) F ( x)   cos x
3
 (3x  6 x  3) dx -i hesablayın.
2
17.9.
1
E) F ( x)   x 3  cos x
A) 9 B) 19 C) 21 D) 9 E)
19 17.16. f ( x )  e x  x 3 funksiyasının ibtidai
funksiyasını tapın.
3 x4
A) F ( x)  e x 
 (3x  4 x  2)dx -i hesablayın.
2
17.10. 4
1
B) F ( x)  e  3x 2
x

A) 26 B) 36 C) 20 D) 17 C) F ( x )  e x 1  3e 2
E) 6
D) F ( x)  e x x  x 4
E) F ( x)  e x  x 2
17.11. f ( x )  sin 6 x funksiyasının ibtidai
x
funksiyalarının ümumi şəklini tapın. 17.17. f ( x)  e 4  sin 2 x funksiyasının ibtidai
A) cos 6 x  C B)  cos 6 x  C
1 funksiyalarının ümumi şəklini tapın.
C)  cos 6 x  C D) 6 cos 6 x  C x
1 x
6 A) 4e 4  cos 2 x + c B) 4e 4 + c C)
E)  6 cos 6 x  C 2
 4e + c
x

17.12. f ( x)  e6 x funksiyasının ibtidai x

e  cos 2 x + c
D) 4e  cos 2 x + c E)
funksiyalarının ümumi şəklini tapın. 4
2
A) e 6 x  c B) 6e 6 x  c C)
1 6x 17.18.  (3 x 2  4 x  5) dx -i hesablayın.
e c 0
6 A) 6 B) 8 C) 10 D) 11 E) 12
1 1
D)  e 6 x  c E) e 6 x  c
6 6 1
1
17.13. f ( x)  2 x  2 funksiyasının [0; + 
17.19. 
1
( x 2  1) dx -i hesablayın.
x
) parçasında ibtidai funksiyasını tapın. 2 2 1 1
A) 2 B)  2 C) 1 D) 2
1 1 3 3 2 2
A) F ( x)  x 2  B) F ( x)  2 x  2
x x E)
1 1 3
C) F ( x)  x 2  D) F ( x )  2 
2

x 2x3
1 17.20. f (x )  5 x 4  2 x 3 funksiyasının
E) F ( x)  2 x  ibtidai funksiyalarının ümumi şəklini tapın.
x
x4
A) x 5  + c B) x 5  2x 4 + c C)
17.14. f ( x )  2 sin x  5 funksiyasının ibtidai 2
funksiyasını tapın. x5
 x4  +c
A) F ( x )  2 cos x 2
B) F ( x)  2 cos x  5 x x x4
D) 5 x  + c
4
C) F ( x )  2 cos x  5 x E) 2 x  +c
2 2
D) F ( x)  2 cos x  5 x
E) F ( x)   cos x  5 x 17.21. y  x 2 , y  2  x xətləri ilə hüdudlanan
fiqurun sahəsini tapın.
17.15. f ( x)  3x 2  sin x funksiyasının ibtidai 1 2 1
funksiyasını tapın. A) 3 B) 3 C) 3 D) - 3
2 3 2
A) F ( x )  x 3  cos x 1
E)
B) F ( x)  2 x  sin x 2
C) F ( x)  x 3  cos x

22
18. Əsas həhdəsi fiqurlar . Çevrə

18.1. Müstəvinin hər hansı bir nöqtəsindən

750-li bucağın tərəflərinə parallel şüalar
çəkilib. Bu şüalar arasındakı bucağı tapın.
А) 80° və ya 100° В) 100° С)
180°
D) 90° Е) 75° və ya 105°
18.7. O mərkəzli çevrədə MN diametr, OK isə
18.2. Müstəvinin hər hansı bir nöqtəsindən
radiusdur. KMO=420 olarsa, NOK-nı
1100-li bucağın tərəflərinə perpendikulyar
şüalar çəkilib. Bu şüalar arasındakı bucağı tapın.
tapın. A) 420 B) 1380 C) 1260 D) 840
А) 700 və ya 1100 В) 800 və ya 1000 С) E) 900
110 0 K
D) 1800 Е) 900
M 42o N
18.3. Uzunluğu 40 sm olan АВ parçası
üzərində М nöqtəsi qeyd edilib. АМ və МВ O
parçalarının orta nöqtələri arasındakı məsafəni
tapın.
А) 12,5 sm В) 17,5 sm С) 15 sm 18.8. O mərkəzli çevrədə MN diametr, OK isə
D) 10 sm Е) 20 sm radiusdur. KMO = 360 olarsa, NOK-nı
tapın.
18.4. Uzunluğu 50 sm olan AB parçası A) 360 B) 840 C) 720 D) 1440
üzərində M nöqtəsi qeyd edilib. АМ parçası E) 62 0

MB-dən 4 dəfə böyük olarsa, AM-in

K
uzunluğunu tapın.
А) 10 sm В) 30 sm С) 35 sm
D) 40 sm Е) 45 sm M 36o N
O
18.5. Şəkildə CAD  400 və O nöqtəsi
çevrənin mərkəzidir. ABC bucağını tapın.
A) 50 0 B) 40 0 C) 80 0 D) 100 0 E) 90 0
18.9. M nöqtəsindən çevrəyə çəkilmiş
toxunanın uzunluğu 6 sm, kəsənin uzunluğu
12 sm olarsa, kəsənin çevrə xaricində qalan
hissəsinin uzunluğunu tapın.
A) 3sm B) 6 sm C) 18 sm
D) 2 sm E) 4 sm

A M
18.6. Şəkildə CAD  50 və O nöqtəsi
0
C
çevrənin mərkəzidir. ABC bucağını tapın.
A) 50 0 B) 40 0 C) 80 0 D) 100 0 E) 90 0 B

18.10. A nöqtəsindən çevrəyə çəkilmiş

toxunanın uzunluğu 6 sm, kəsənin uzunluğu 9
sm olarsa, kəsənin çevrə xaricində qalan
hissəsinin uzunluğunu tapın.
A) 4 sm B) 6 sm C) 3 sm
23
D) 15 sm E) 1,5 sm 18.15. ( x  3) 2  ( y  5) 2  36 çevrəsinin
B A radiusunu tapın.
D A) 2 B) 6 C) 36 D) 4 E) 34

C 18.16. Radiusu 9 sm olan çevrədə 600-li

mərkəzi bucağa uyğun qövsün uzunluğunu
tapın.
18.11. Şəkildə ABC  700-dir. AKC-ni A) 9 sm B) 54 sm C) 3 sm
tapın. D) 15 sm E) 60 sm
A) 350 B) 400 C) 300 D) 700 E)
140 0 18.17. Uzunluğu 70 sm olan CD parçası
üzərində K nöqtəsi qeyd edilib. CK parçası
KD parçasından 6 dəfə kiçik olarsa,CK
parçasının uzunluğunu tapın.
A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25

18.18. ( x  6) 2  ( y  8) 2  25 çevrəsinin
radiusunu tapın.
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
18.12. Şəkildə verilənlərə görə a||b olduqda,
x-i tapın 18.19. Uzunluğu 60 sm olan MN parçası
A) 70 0 B) 40 0 C) 110 0 D) 35 0 üzərində K nöqtəsi qeyd edilib. MK və KN
parçalarının orta nöqtələri arasındakı məsafəni
E) 20 0
tapın.
a 1400 b
A) 30 sm B) 20 sm C) 35sm
0
D) 40 sm E) 50sm
110
x
18.20. Uzunluğu 50 sm olan AB parçası
üzərində C nöqtəsi qeyd edilib. AC parçası
CB parçasından 3 dəfə kiçik olarsa, CB
18.13. Şəkildə AOB  800-dir. OBC-ni
parçasının uzunluğunu tapın.
tapın. A) 10 sm B) 12 sm C) 12,5 sm
A) 500 B) 400 C) 1000 D) 14 sm E) 15sm
0 0
D) 130 E) 20
19. Üçbucaqlar

19.1. Çevrədə ОА, ОВ və ОС radiusları elə

çəkilib ki, АОВ =ВОС=АОС= 120°
АВС üçbucağının bucağlarını tapın.
А) 30° , 60° , 90° В) 60° , 60° , 60°
С) 10° , 50° , 120° D) 45° , 45° , 90°
Е) 30° , 30° , 120°
18.14. Şəkildə verilənlərə görə a||b olduqda,
x-i tapın.
19.2. O mərkəzli çevrə daxilinə АВС üçbucağı
A) 1390 B) 500 C) 1300 D) 700
E) 170 0 çəkilib. АОВ = 140°, СОВ = 100°, СОА
= 120° olarsa, ABC üçbucağının bucağlarını
tapın.
А) 50° , 60 °, 70° В) 60° , 60° , 60°
С) 30° , 60° , 90° D) 40°, 70° 70°
Е) 30° , 70° , 80°

24
19.3. АВС üçbucağında median ondan 19.11. Oturacağı AC olan bərabəryanlı ABC
bərabərtərəfli üçbucaq ayırır. ABC üçbucağında A=350 olarsa, B-ni tapın.
üçbucağının bucaqlarını tapın. A) 35 0 B) 70 0 C) 110 0 D) 75 0 E)
А) 30° , 60° , 90° В) 40° , 60° , 80° 105 0
С) 60° , 60° , 60° D) 45° , 60° , 75 °
Е) 20° , 60 °, 100° 19.12. Bərabəryanlı üçbucağın yan tərəfi 15
sm, oturacağa çəkilmiş hündürlüyü isə 12 sm-
19.4. Düzbucaqlı üçbucaqda hipotenuza dir. Üçbucağın sahəsini tapın.
çəkilən median ondan bərabərtərəfli üçbucaq A) 150 sm2 B) 108 sm2 C) 225
ayırır. Bu üçbucağın kiçik bucağını tapın. sm 2
А) 15° В) 30° С) 45° D) 144 sm2 E) 216 sm2
D) 60° Е) 75°
19.13. Bərabəryanlı üçbucağın yan tərəfi 13
19.5. Üçbucağın bucaqları 2:3:7 nisbətindədir sm, oturacağa çəkilmiş hündürlüyü isə 12 sm-
və kiçik tərəfi 6 sm-dir. Üçbucağın xaricinə dir. Üçbucağın sahəsini tapın.
çəkilmiş çevrənin radiusunu tapın. A) 90 sm2 B) 110 sm2 C) 60 sm2
A) 6 sm B) 3 sm C) 2 sm D) 9 sm E) D) 70 sm2 E) 144 sm2
2 3 sm
19.14. İki oxşar üçbucağın uyğun tərəfləri 20 sm
19.6. Üçbucağın bucaqları 3:4:5 nisbətindədir və 15 sm-dir. Böyük üçbucağın sahəsi 64 sm2
və kiçik tərəfi 8 sm-dir. Üçbucağın xaricinə olarsa, kiçik üçbucağın sahəsini tapım.
çəkilmiş çevrənin radiusunu tapın. A) 36 sm2 B) 40 sm2 C) 46 sm2
A) 4 2 sm B) 2 2 sm C) 8 sm D) 50 sm 2
E) 56 sm 2

D) 5 2 sm E) 6 sm
19.15. Təpə bucağı 120° olan bərabəryanlı
19.7. Bərabəryanlı üçbucağın oturacağa bitişik üçbucağın oturacağına bitişik bucaqları tapın.
bucağının tənböləni qarşıdakı tərəflə 600-li A) 40° ; 40 ° B) 35° ; 35° C) 30° ; 30°
bucaq əmələ gətirir. Oturacağa bitişik bucağı D) 25° ; 25° E) 20° ; 20°
tapın.
A) 1200 B) 400 C) 600 D) 800 E) 19.16. Oturacağa bitişik bucağı 40° olan
0
30 bərabəryanlı üçbucağın təpə bucağını tapın.
A) 100° B) 120° C) 130°
19.8. İki oxşar üçbucağın uyğun tərəfləri 16 D) 140° E) 150°
sm və 12 sm-dir. Böyük üçbucağın sahəsi 40
sm2 olarsa, kiçik üçbucağın sahəsini tapın. 19.17. İki oxşar üçbucağın uyğun tərəfləri 12
A) 22,5 sm2 B) 20 sm2 C) 24 sm2 sm və 18 sm-dir. Kiçik üçbucağın sahəsi 72
D) 32,5 sm2 E) 30 sm2 sm2 olarsa, böyük üçbucağın sahəsini tapın.
A) 162 sm2 B) 144 sm2 C) 124 sm2
19.9. İki oxşar ücbucağın sahələri 96 sm2 və D) 100 sm2 E) 120 sm2
150 sm2-dir. Kicik üçbucağın tərəfi 32 sm
olarsa, böyük üçbucağın ona uyğun tərəfini 19.18. Bərabəryanlı üçbucağda oturacağa
tapın. bitişik bucağın tənböləni qarşıdakı tərəflə 75°-
A) 40 sm B) 64 sm C) 36 sm li bucaq əmələ gətirir. Bu bucağın oturacaq
D) 75 sm E) 48 sm qarşısında durduğunu bilərək, oturacağa
bitişik bucağı tapın.
19.10. Təpə bucağı 1300 olan bərabəryanlı A) 30° B) 35° C) 70° D) 75° E)
üçbucağın oturacağına bittişik bucaqları tapın. 80°
A) 50 0 ; 50 0 B) 30 0 ; 30 0 C)
20 ; 30
0 0
19.19. Oturacağı MK olan bərabəryanlı MNK
D) 10 0 ; 40 0 E) 25 0 ; 25 0 üçbucağında M250 olarsa, N-ni tapın.
A) 100° B) 120° C) 130° D) 135° E)
140°

25
 20.9. Qabarıq çoxbucaqlının daxili
20. Dördbucağlılar və çoxbucaqlılar bucaqlarının cəmi 1440° olarsa, onun
tərəflərinin sayını tapın.
20.1. Oturacaqlarının uzunluqları hasili 36 A) 8 B) 9 C) 10 D) 12 E)
olan trapesiyanın diaqonalı onu iki oxşar 14
üçbucağa ayırır. Bu diaqonalın uzunluğunu
tapın. 20.10. Qabarıq çoxbucaqlının daxili
0
А) 6 В) 12 С) 18 D) 9 Е) bucaqlarının cəmi 1620 olarsa, onun
36 tərəflərinin sayını tapın.
A) 10 B) 9 C) 11 D) 12
20.2. Uzunluğu 8 olan diaqonal trapesiyanı iki E) 13
oxşar üçbucağa ayırır. Trapesiyanın
oturacaqlarının hasilini tapın. 20.11. Düzbucaqlı üçbucağın iti bucaqlarının
А) 64 В) 32 С) 16 D) 24 dərəcə ölçüləri 1:8 nisbətindədir. Bu
Е) 48 üçbucağın kiçik bucağını tapın.
A) 200 B) 900 C) 100
20.3. Paraleloqramın tərəfləri 6 sm və 12 sm, D) 50 E) 300
kiçik hündürlüyü 4 sm-dir. O biri hündürlüyü
tapın. 20.12. ABCD rombunun kor bucaq təpəsindən
А) 8 sm В) 2 sm С) 12 sm endirilən hündürlüyü qarşıdakı tərəfi iti bucaq
D) 10 sm Е) 16 sm təpəsindən başlayaraq 5 sm və 8sm kimi
parcalara bölür. Rombun hündürlüyünü tapın.
20.4. Paraleloqramın tərəfləri 10 sm və 8 sm, A) 12sm B) 13sm C) 2,5sm
böyük hündürlüyü isə 5 sm-dir. O biri D) 4sm E) 39 sm
hündürlüyü tapın.
А) 4 см В) 6,25 см С) 2 см 20.13. ABCD düzbucaqlısı verilir. Şəkildə
D) 1, 6 см Е) 8 см verilənlərə əsasən onun perimetrini
hesablayın.
20.5. Bərabəryanlı trapesiyanın oturacaqları A) 20(1+ 3 ) B) 10(1+ 3 ) C) 30 3
12 sm və 5 sm, diaqonalı isə onun iti bucağını D) 20 3 E) 20 + 3
yarıya bölür. Trapesiyanın perimetrini tapın.
A) 27 sm B) 25 sm C) 41 sm
D) 22 sm E) 34 sm

20.6. Bərabəryanlı trapesiyanın oturacaqları

10 sm və 4 sm, diaqonalı isə onun kor
bucağının tənbölənidir. Trapesiyanın 20.14. ABCD rombunun korbucaq təpəsindən
perimetrini tapın. endirilən hündürlüyü uzunluğu 12 sm, qarşı
A) 34 sm B) 22 sm C) 28 sm tərəfdən ayırdığı parcalardan kiçiyi 5 sm-dir.
D) 18 sm E) 24 sm Rombun tərəfini tapın.
A) 13 sm B) 10 sm C) 14 sm
20.7. Daxili bucaqları 1:2:3:4 nisbətində olan D) 12sm E) 7sm
qabarıq dördbucaqlının kicik bucağını tapın.
A) 180 B) 360 C) 720 D) 900 E) 20.15. Paraleloqramın tərəfləri 7 sm və 14 sm,
0
24 paraleloqramın kiçik hündürlüyü 5 sm-dir.
Onun böyük hündürlüyünü tapın.
20.8. Daxili bucaqları 2:2:3:5 nisbətində olan A) 3 sm B) 6 sm C) 8 sm
qabarıq dördbucaqlının böyük bucağını tapın. D) 10 sm E) 12 sm
A) 900 B) 1600 C) 1500 D) 1650 E)
0
170 20.16. Rombun tərəfi 9 sm, bucağı isə 150 0-
dir. Rombun sahəsini tapın.
A) 30,5 sm2 B) 35 sm2 C) 40 sm2

26
D) 40,5 sm2 E) 45 sm2 21.4. Mərkəzi koordinat başlanğıcında olan
cevrə (8;6) nöqtəsindən keçir. M (10;0) ,
20.17. Qabarıq çoxbucaqlının daxili N (5;8) , P (6;8) , Q (3;11)
0
bucaqlarının cəmi 1260 olarsa, onun nöqtələrindən hansı bu çevrə üzərindədir?
tərəflərinin sayını tapın. А) M, P В) N,Q С) heç biri D) N Е)
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 Q

20.18. Rombun kor bucaq təpəsindən endirilən 21.5. Bir üçbucağın iki bucağı digərinin iki
böyük hündürlüyü qarşıdakı tərəfi iti bucaq bucağına bərabərdir. S1=50 sm2, S2=32 sm2 və
təpəsindən başlayaraq 6 sm və 4 sm kimi P1=30 sm olduqda, P2-ni tapın.
parçalara bölür. Rombun hündürlüyünü tapın. A) 34 sm B) 22 sm C) 28 sm
A) 8 sm B) 9 sm C) 10 sm D) 18 sm E) 24 sm
D) 12 sm E) 5 sm
21.6. Bir üçbucağın uç tərəfi digər üçbucağın
20.19. Düzbucaqlının tənböləni onun tərəfini 8 üç tərəfi ilə mütənasibdir. P1=28 sm, P2=21 sm
sm və 11 sm parçalara ayırır. Düzbucağlının və S1=64 sm2 olduqda, S2-ni tapın.
perimetrini tapın. A) 36 sm2 B) 96 sm2 C) 32 sm2
A) 8 sm B) 19 sm C) 54 sm D) 48 sm2 E) 27 sm2
D) 60 sm E) 65 sm 
21.7. x-in hansı qiymətlərində a ( 4  x; x) və

b (8  x;6) vektorları kollineardır?
20.20. Paraleloqramın iki bucağının fərqi 130° A) 2 və 12 B) 2 və 12 C) 2 və
olarsa, onun bucaqlarını tapın.
12
A) 15°; 145° B) 25° ; 155° C) 50°; 180°
D) 30° ; 160° E) 20°; 150° D) 2 və 12 E) 14 və 7

21.8. x-in hansı qiymətlərində a (3;5  x ) və

b (5  x;8) vektorları kollineardır?
20.21. Düzbucaqlının kiçik tərəfi 9 sm-dir.
Onun böyük tərəfinə bitişik bucaqların A) 3 B) 1 C) 1 D) 3 E)
tənbölənləri qarşı tərəfi üç bərabər parçaya 1
bölür. Düzbucaqlının böyük tərəfini tapın.
A) 12,5 sm B) 15 sm C) 17,5 21.9. AB (1; 4) vektoru və B(6;3) nöqtəsi
sm verilib. A nöqtəsinin koordinatlarını tapın.
D) 18 sm E) 13,5 sm A) (1;5) B) (5;1) C) (5; 1)
D) (1;1) E) (0;5)
21. Hərəkət. Oxşarlıq və koordinatlar
metodu 21.10. FK (3;4) vektoru və F(–3; –5) nöqtəsi
21.1. m parametrinin hansı qiymətində verilib. K nöqtəsinin koordinatlarını tapın.
 
a ( m;3) , b ( 12; m) vektorları paraleldir? A) (0; –1) B) (0;1) C) (5;0)
А)  6 В) – 3 С) 0 D) – 12 Е) D) (–5; –10) E) (5; –5)
 4
21.2. m parametrinin hansı qiymətində 21.11. Ordinat oxuna nəzərən M(5, 2,4)
 
a (m;8) , b ( 2; m) vektorları paraleldir? nöqtəsi ilə simmetrik olan nöqtəni tapın.
А)  4 В) 8 С) 0 D) 2 A) (5; 2;4) B) (5; 2;4) C) (5; 2;
Е)  1 4)
D) (5; 2; 4) E) (5; 2; 4)
21.3. Mərkəzi koordinat başlanğıcında olan
cevrə (3;4) nöqtəsindən keçir. M ( 5;3) , 21.12. Koordinat başlanğıcına nəzərən
N (5;0) , P (3;6) , Q (3;4) M(2;3;5) nöqtəsi ilə simmetrik olan nöqtəni
nöqtələrindən hansı bu çevrə üzərindədir? tapın.
А) N, Q В) M, P С) M D) P Е) heç A) (2;3;5) B) (2; 3; 5) C) (2; 3;
biri 5)
D) (2; 3; 5) E) (2; 3;5)

27
 
22.1. Şəkildə verilmiş kvadratın sahəsini tapın.

21.13. a (3;2) və b ( 2;5) vektorlarının А) 50 sm2 В) 100 sm2 С) 25 sm2
2 2
skalyar hasilini tapın. D) 10 sm Е) 75 sm
A) –16 B) –1 C) –3 D) 4
E) –6 22.2. Şəkildə verilmiş kvadratın sahəsini tapın.
А) 18 sm2 В) 36 sm2 С) 9 sm2
 
21.14. a ( 2;3) və b (3;5) vektorlarının D) 6 sm 2
Е) 24 sm 2

skalyar hasilini tapın.

A) 9 B) 21 C) 22 D) 8 E) 22.3. Şəkildəki kvadratın daxilinə çəkilmiş
10 çevrənin radiusu 2 sm olarsa, ştrixlənmiş
hissənin sahəsini tapın.
А) ( 4   ) sm2 В) (16  4 )
21.15 Mərkəzi koordinat başlanğıcında olan 2
çevrə (5; 12) nöqtəsindən keçir. A (3;4) , B sm
(3;13) , C (- 5; 12) , D (0;13) nöqtələrindən С) (8  2 ) sm2 D) (42  ) sm2
hansı bu çevrə üzərindədir? Е)  sm 2

A) A,C B) C,D C) A, B, C
D) heç biri E) B 22.4. Şəkildə verilmiş kvadratın tərəfi 4 sm
olarsa, ştrixlənmiş hissənin sahəsini tapın.
21.16. Absiss oxuna nəzərən K(4; 3; 5) А) (16  4 ) sm2 В) ( 4   ) sm2
nöqtəsi ilə simmetrik olan nöqtəni tapın. С) (8  2 ) sm2 D) (42  ) sm2
A) (4;3;5) B) (4; 3; 5) C) (4; 3; Е)  sm2
5)
22.5. Bərabəryanlı düzbucaqlı üçbucağın
D) (4; 3; 5) E) (0;0;5)
hipotenuza endirilmiş hündürlüyü 4 sm-dir.
21.17. a parametrinin hansı qiymətində
  Üçbucağın sahəsini tapın.
m(a;3) , n (12; a ) vektorları paraleldir? A) 16 sm2 B) 8 sm2 C) 32 sm2
A)  1 B) 0 C)  6 D) 5 E) 12 D) 4 sm 2
E) 12 sm 2


21.18. NP (5;6) vektoru və N(3; 2) 22.6. Bərabəryanlı düzbucaqlı üçbucağda
nöqtəsi verilib. P nöqtəsinin koordinatlarını hipotenuz 10 sm-dır. Bu üçbucağın sahəsini
tapın. tapın.
A) (0;2) B) (2;4) C) (0;2) A) 25 sm2 B) 50 sm2 C) 12,5 sm2
D) (4;6) E) (2;6) D) 5 sm2 E) 15 sm2

21.19. Koordinat başlanğıcına nəzərən N(4; 22.7. Şəkildə AO radius, CD=6 sm, AOCD
rombdur. Bu rombun sahəsini tapın.
2;5) nöqtəsi ilə simmetrik olan nöqtəni
A) 18 3 sm2 B) 6 3 sm2 C) 12 3
tapın. 2
sm
A) (4;2; 5) B) (4; 2; 5) C) (0;0;5) D) 24 sm2 E) 30 sm2
D) (4;0; 5) E) (4;2;5)
D C
21.20. A (1;4) və B (6;16) nöqtələri arasındakı
məsafəni tapın.
A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14 N
A B
O
21.21. C (0,7; 3,6) və D (0; 1,2) nöqtələri
arasındakı məsafəni tapın.
A) 0,5 B) 1,5 C) 2,5 D) 4 E) 4,5

22.8. Şəkildə AO radius, CD=8 sm, AOCD

22. Fiqurların sahəsi rombdur . SBOC-ni tapın.

28
A) 8 3 sm2 B) 16 3 sm2 C)
12 3 sm2 22.16. Perimetri 32, hündürlükləri 3 və 5 olan
D) 32 sm2 E) 24 sm2 paraleloqramın sahəsini tapın.
C A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40
D
22.17. Tərəfləri 8 sm və 12 sm, kor bucağı isə
N 1500 olan paraleloqramın sahəsini tapın.
A B A) 32 sm B) 48 sm C) 50 sm D)
O
56 sm E) 64 sm

22.18. Diametri 12 sm olan dairənin sahəsini

tapın.
22.9. İti bucağı 600.və bu bucaq qarşısındakı A) 12  sm2 B) 25  sm2 C) 36  sm2
hündürlüyü 6 3 sm olan rombun sahəsini D) 50  sm2 E) 60  sm2
tapın.
A) 72 3 sm2 B) 72 sm2 C) 108 sm2 22.19. Bərabəryanlı düzbucaqı üçbucaqda
D) 36 3 sm2 E) 108 3 sm2 hipotenuz 14 sm-dir. Bu üçbucağın sahəsini
tapın.
22.10. İti bucağı 600, hündürlüyü 8 sm olan A) 68 sm2 B) 76 sm2 C) 80 sm2
rombun sahəsini tapın. D) 98 sm2 E) 49 sm2
64 3 128
A)
3
sm2 B)
3
sm2 C) 128 sm2 22.20. Sahəsi 81  sm2 olan dairənin
128 3 radiusunu tapın.
D) sm2 E)128 3 sm2 A) 6 sm B) 7 sm C) 8 sm
3
D) 9 sm E) 10 sm
22.11. Diametri 10 sm olan dairənin sahəsini
tapın. 22.21. İti bucağı 60  və bu bucaq
A) 15  sm2 B) 20  sm2 C) 25  qarşısındakı hündürlüyü 8 3 sm olan
sm 2 rombun sahəsini tapın.
D) 100  sm2 E) 50  sm2 A) 72 sm2
2
B) 108 sm2 C) 128 3
sm
22.12. Tərəfləri 4 sm və 8 sm, iti bucağı kor D) 98 3 sm2 E) 110 sm2
bucağından 5 dəfə kicik olan paraleloqramın
sahəsini tapın. 22.22. Rombun sahəsi 49 sm2 diaqonallarının
A) 20 sm2 B) 12 sm2 C) 16 sm2 nisbəti 1:2 kimidir.ombun diaqonallarını
D) 32 sm 2
E) 8 sm2 tapın.
A) 7sm; 14 sm B) 3 sm; 6 sm C) 5 sm; 10
22.13. Sahəsi 25  sm2 olan dairənin radiusunu sm
tapın. D) 2 sm; 4 sm E) 6 sm; 8 sm
A) 5 sm B) 10 sm C) 15 sm
D) 100 sm E) 20 sm 23. Fəzada düz xətlərin və müstəvilərin
qarşılıqlı vəziyyəti
22.14. Bərabəryanlı trapesiyanın oturacaqları
12 sm və 24 sm, hündürlüyü isə 8 sm-ə 23.1. Müstəvidən 10 sm məsafədə olan
bərabərdir. Trapesiyanın yan tərəfini tapın. nöqtədən bu müstəvi ilə 30°-li və 45°-li bucaq
A) 8 sm B) 12 sm C) 10 sm əmələ gətirən iki mail çəkilmişdir. Onların
D) 20 sm E) 48 sm proyeksiyaları perpendikulyardır. Maillərin
ucları arasındakı məsafəni tapın.
22.15. Perimetri 28, hündürlükləri 3 və 4 olan А) 20 В) 5 С) 15 D) 10 Е)
paraleloqramın sahəsini tapın. 10 3
A) 36 B) 32 C) 30 D) 24
E) 12

29
23.2. Müstəvidən 8 sm məsafədə olan
nöqtədən bu müstəvi ilə 30°-li və 45°-li
bucaq əmələ gətirən iki mail çəkilmişdir.
Onların proyeksiyaları perpendikulyardır. 23.8. Şəkildə  , BB1  20 sm,
Maillərin ucları arasındakı məsafəni tapın. AA1  159 sm, A1 B1  15 sm,
А) 16 В) 4 С) 12 D) 8 Е) 8 AA1  A1 B1 , BB1  A1 B1 olarsa, AB-ni
3
tapın.
A) 28 sm B) 25 sm C) sm
23.3. А nöqtəsindən  müstəvisinə qədər
159
D) 35 sm E) 30 sm
məsafə 4 sm-dir. AB maili proyeksiyasından 2
sm uzundur. Mailin uzunluğunu tapın.
А) 5 В) 6 С) 3 D) 2 A 
Е) 12

23.4. А nöqtəsindən  müstəvisinə qədər

A1 B1
məsafə 3 sm-dir. АВ maili proyeksiyasından
1 sm uzundur. Priyeksiyanın uzunluğunu
tapın.
А) 4 В) 6 С) 3 D) 2 Е) 12 A
B
23.5. Düzgün üçbucağın müstəvisi üzərində
olmayan nöqtədən onun hər bir təpəsinə qədər
olan məsafə 8 sm-dir. Üçbucağın tərəfinin
12sm olduğunu bilərək, verilmiş nöqtədən
23.9. Parçanın bir ucu müstəvidən 3 sm
üçbucağın müstəvisinə qədər məsafəni tapın.
məsafədə, orta nöqtəsi isə 5 sm məsafədədir.
A) 4 sm B) 6 sm C) 3 2 sm
O biri ucun müstəvidən məsafəsini tapın.
D) 5 2 sm E) 3 sm
A) 8 sm B) 6 sm C) 7 sm D) 5 sm E)
10 sm
23.6. Düzgün üçbucağın müstəvisi üzərində
olmayan nöqtədən onun təpələrinə qədər
məsafə 4 sm, üçbucaq müstəvisinə qədər olan
məsafə isə 2sm-dir. Düzgün üçbucağın tərəfini
tapın. 5
A) 6 sm B) 2 3 sm C) 2 sm 3
D) 5 sm E) 2 2 sm

23.7. Şəkildə    , AA116 sm, A1B15 sm,

BB1  119 sm, AA1  A1 B1 , BB1  A1 B1
olarsa, AB-ni tapın.
A) 20 sm B) 12 sm C) 21 sm
D) 11 sm E) ( 5  119 ) sm 23.10. Parçanın bir ucu müstəvidən 8sm
məsafədə, orta nöqtəsi isə 7 sm məsafədədir.
A  O biri üçün müstəvidən məsafəsini tapın.
A) 6 sm B) 7 sm C) 8 sm D) 5 sm E) 9
sm
A1 B1
8
A 7
B

30
 A) 20° B) 30° C) 45° D) 60°
E) 90°

23.17. M nöqtəsindən  müstəvisinə qədər

23.11. a ( 2;3) və b(3;1) vektorlarının məsafə 4 sm-dir.MN mailinin uzunluğu onun
skalyar hasilini tapın. proyeksiyasından 2 sm uzundur.
A) 9 B) 6 C) 5 D) 3 E) 8 Proyeksiyanın uzunluğunu tapın.
A) 2 sm B) 3 sm C) 5 sm D) 7 sm
23.12. Katetləri 4 sm olan bərabəryanlı E) 8 sm
düzbucaqlı üçbucağın perimetrini tapın.
A) 16 B) 12 C) 8  4 2 23.18. A nöqtəsindən  müstəvisinə AC və
D) 8  2 E) 15 AD mailləri çəkilmişdir. AB
perpendikulyardır. AC  16sm ,
23.13. Nöqtədən müstəviyə uzunluğu 12 sm CAB  60 və BD  6 sm olduqda, AD


olan mail çəkilmişdir. Mailin proyeksiyasının mailinin uzunluğunu tapın.

6 sm olduğunu bilərək, onun müstəvi ilə əmələ A) 8 sm B) 10 sm C) 12 sm D) 14 sm
gətirdiyi bucağı tapın. E) 15 sm
A) 300 B) 450 C) 1900
D) 900 E) 600 23.19. Müstəvini kəsməyən parçanın bir ucu
müstəvidən 11 sm məsafədə, orta nöqtəsi isə
23.14. Şəkildə ABCD kvadratdır. MD, AB 9 sm məsafədədir. O biri ucun müstəvidən
 4 sm, MD  3 sm olarsa, AM parçasının məsafəsini tapın.
uzunluğunu tapın.
A) 3 sm B) 4 sm C) 5 sm D) 7 sm Şəkil.
A) 5 sm B) 6 sm C) 7 sm D) 8 sm E)
7 9 sm
E) sm
2
23.20. Müstəvini kəsməyən parçanın bir ucu
ondan 5 sm məsafədə, ortanöqtəsi isə 8 sm
məsafədədir. O biri ucun müstəvidən
məsafəsini tapın.
A) 7 sm B) 8 sm C) 9 sm
D) 10 sm E) 11 sm

23.21. B nöqtəsindən  müstəvisinə BM və

BN mailləri çəkilmişdir. BK
perpendikulyardır. BM  4sm ,
BMK  60 və KN  13 olduqda, BN –ni


23.15. Nöqtədən müstəviyə uzunluqları 14 sm tapın.

və 8 sm, proyeksiyaları isə perpendikulyar A) 5 sm B) 6 sm C) 7 sm
olan iki mail çəkilmişdir. Bu maillər müstəvi D) 8 sm E) 9 sm
ilə uyğun olaraq 600və 450-li bucaq əmələ
gətirir.Maillərin ucları arasındakı məsafəni
tapın. 24. Çoxüzlülər. Onların səthi və həcmi
A) 7 sm B) 8 sm C) 9 sm D) 10 sm
E) 12 sm 24.1. Apofemi 3 sm, tam səthi 16 см2 olan
düzgün dördbucağlı piramidanın oturacağının
23.16. Nöqtədən müstəviyə uzunluğu 24 sm tərəfini tapın.
olan mail çəkilmişdir. Mailin proyeksiyasının А) 2 В) 1 С) 3 D) 4
12 sm olduğunu bilərək, onun müstəvi ilə Е) 8
əmələ gətirdiyi bucağı tapın.

31
24.2. Oturacağının tərəfi 1 sm tam səthi 9 см 2 B1
olan düzgün dördbucağlı piramidanın
apofemini tapın.
А) 1 В) 2 С) 3 D) 4
A1 C1
Е) 8

24.3. Diaqonalları 8 sm və 5 sm, hündürlüyü 2 B

sm olan düz prizmanın oturacağı rombdur.
Prizmanın oturacağının tərəfini tapın.
А) 4,5 В) 3,5 С) 2 D) 4 Е) A C
8
13

24.4. Düz prizmanın diaqonalları 12 sm və 10 24.10. Düz üçbucaqlı prizmanın oturacağının

sm, oturacağı isə tərəfi 6 sm olan rombdur. tərəfləri 9sm, 11 sm və 12 sm, yan tili 8 sm-
Prizmanın hündürlüyünü tapın. dir. Prizmanın həcmini tapın.
А) 5 2 В) 6 С) 4 D) 3 2 A) 64 7 sm3 B) 64 5 sm3 C) 64
Е) 5 35 sm 3

D) 149 sm3 E) 64 sm3

24.5. Düzgün üçbucaqlı piramidanın B1
hündürlüyü 3 sm, apofemi 6 sm-dir.
Piramidanın yan səthinin sahəsini tapın.
A) 162 sm2 B) 152 sm2 C) 142 sm2 C1
D) 150 sm2 E) 50 sm2 A1

24.6. Düzgün üçbucaqlı piramidanın B

hündürlüyü 5 sm, apofemi 10 sm-dir.
Piramidanın yan səthinin sahəsini tapın.
A) 450 sm2 B) 400 sm2 C) 500 sm2
A C
D) 300 sm2 E) 400 3 sm2

24.7. Düzgün dördbucaqlı piramidanın 24.11. Tam səthi 20 sm 2 ,apofemi isə 4 sm

oturacağının tərəfi 2 sm-dir və yan üzləri olan düzgün dördbucaqlı piramidanın
oturacaq müstəvisi ilə 600-li bucaq əmələ oturacağının tərəfini tapın.
gətirir. Piramidanın yan səthinin sahəsini A) 1 sm B) 2 sm C) 3 sm D) 4 sm
tapın. E) 5 sm
A) 16 sm2 B) 8 3 sm2 C) 8
2
sm 24.12. Düzgün dördbucaqlı prizmanın
D) 16 3 sm2 E) 9 sm2 hündünlüyü 6 sm-dir və diaqonalı oturacaq
müstəvisi ilə 60  -li bucaq əmələ gətirir.
24.8. Düzgün dördbucaqlı piramidanın Prizmanın həcmini tapın.
oturacağının tərəfi 2 2 sm-dir və yan üzləri A) 36 sm3 B) 42 sm3 C) 64 sm3
oturacaq müstəvisi ilə 450-li bucaq əmələ D) 27 sm3 E) 125 sm3
gətirir. Piramidanın yan səthinin sahəsini
tapın. 24.13. Düzgün dördbucaqlı piramidanın
A) 16 2 sm2 B) 8 2 sm2 C) 8 sm2 oturacağının tərəfi 4 sm-dir və yan üzləri
2 2
D) 16 sm E) 10 2 sm oturacaq müstəvisi ilə 30°-li bucaq əmələ
gətirir. Riramidanın yan səthinin sahəsini
24.9. Düz üçbucaqlı prizmanın oturacağının tapın.
tərəfləri 5sm, 6 sm və 7 sm, yan tili 4 sm-dir. A) 6 sm2 B) 8 2 sm2 C) 3 2 sm2
Prizmanın həcmini tapın. 2
A) 24 2 sm3 B) 24 3 sm3 C) 24 D) 2 sm2 E) sm2
3
3
6 sm D) 24 sm3 E) 36 sm3

32
24.14. Diaqonalları 7 sm və 4 sm, hündürlüyü 25.5. Kürə mərkəzdən 3 sm məsafədə yerləşən
3 sm olan düz prizmanın oturacağı rombdur. müstəvi ilə kəsilmişdir. Kəsiyin sahəsi 16 
Prizmanın oturacağının sahəsini tapın. sm2 olarsa, kürənin həcmini tapın.
A) 70 sm2 B) 2 70 sm2 C) 14 sm2 500 500
2 A)  sm3 B) sm3 C) 500
D) 28 sm E) 11 sm2 3 3
sm3
24.15. Düzgün dördbucaqlı prizmada 128
2
oturacağın sahəsi 144 sm hündürlüyü isə 14 D) 128 sm3 E) sm3
3
sm-dir. Prizmanın diaqonalını tapın. 32
A) 18 sm B) 22 sm C) 24 sm 25.6. Kürənin həcmi sm3-dir. Onun
3
D) 28 sm E) 32 sm mərkəzindən 1 sm məsafədə yerləşən
kəsiyinin sahəsini tapın.
24.16. Apofemi 4 sm, tam səthi 48 sm 2 olan A) 3 sm2 B) 4 sm2 C) 2 sm2
düzgün dördbucaqlı piramidanın oturacağının
D)  sm2 E) 3,5 sm2
tərəfini tapın.
A) 3 sm B) 4 sm C) 5 sm D) 6 sm
25.7. Ox kəsiyi kvadrat olan silindrin ox
E) 7 sm
kəsiyinin sahəsi 64 sm2 olarsa, onun həcmini
tapın.
24.17. Oturacağının tərəfləri 25 sm, 29 sm və
36 sm olan düz üçbucağlı prizmanın tam səthi A) 128 sm3 B) 512 sm3 C) 128 sm3
1620 sm2-dir. Prizmanın yan səthini tapın. D) 512 sm3 E) 256 sm3
A) 9 sm2 B) 10 sm2 C) 11 sm2 D C
2 2
D) 12 sm E) 14 sm

A B
25. Fırlanma cisimləri
25.8. Ox kəsiyinin diaqonalı 13 sm,
25.1. Şəkildə konusun yan səthinin açılışı hündürlüyü 5 sm olan silindrin həcmini tapın.
verilmişdir. АОВ = 1200, |ОВ|=18 см A) 180 sm3 B) 65 sm 3 C) 65
olarca, konusun həcmini tapın. sm 3
A) 144 2 B) 136 2 C) 124 2 D) 180 sm3 E) 210 sm3
D) 121 3 E) 136 

25.2. Şəkildə konusun yan səthinin açılışı D C

verilmişdir АОВ=1200, |ОВ|=9 sm olarsa,
konusun həcmini tapın.
A) 18 2 sm3 B) 36 2 sm3 C) 24
3
2 sm
D) 48 2 sm3 E) 54  sm3 A B

25.3. Kubun daxilinə radiusu 3 sm olan kürə 25.9. Ox kəsiyinin sahəsi 15 sm2, oturacağının
çəkilmişdir. Kubun həcmini tapın. sahəsi isə 9 sm2 olan silindrin həcmini tapın.
А) 216 sm3 В) 186 sm3 С) 156 sm3
3 3 A) 25,5 sm3 B) 30 sm3 C) 45 sm3
D) 108 sm Е) 78 sm
D) 33 sm3 E) 22,5 sm3
25.4. Həcmi 64 sm3 olan kubun daxilinə
çəkilmiş kürənin radiusunu tapın.
А) 2 sm В) 8 sm С) 12 sm
D) 4 sm Е) 3 sm

33
 A) 2 sm B) 3 sm C) 4 sm D) 5 sm
D C E) 6 sm
25.16. Həcmi 512  sm 3 olan silindrin ox
kəsiyi kvadratdır. Kvadratın sahəsini tapın.
A) 56 sm2 B) 64 sm2 C) 68 sm2
D) 81 sm2 E) 100 sm2
A B
25.17. Kubun tili 7 sm-dir. Onun tam səthinin
sahəsini tapın.
25.10. Ox kəsiyinin sahəsi 30 sm2, A) 216 sm2 B) 294 sm2 C) 324 sm2 D)
oturacağının sahəsi isə 9 sm2 olan silindrin 2
356 sm E) 400 sm 2

həcmini tapın.
A) 30 sm3 B) 23 sm3 C) 45 sm3 25.18. Tam səthinin sahəsi 216 sm2olan kubun
D) 18 sm3 E) 27 sm3 tilini tapın.
A) 3 sm B) 4 sm C) 5 sm D) 6 sm
D C E) 7 sm

25.19. Ox kəsiyinin sahəsi 20 sm2,

oturacağının sahəsi isə 16 sm2 olan silindrin
həcmini tapın.
A B A) 25  sm2 B) 50  sm2 C) 75  sm2
D) 100  sm2 E) 150  sm2

25.11. Oturacağı ABCD paraleloqramı olan 25.20. Səthinin sahəsi 4 3 36 sm olan
ABCDA1 B1C1 D1 lüzgün paralelepiipedində kürənin həcmini tapın.
CD  2 3 , D  60  . Oturacaq A) 2 sm3 B) 3 sm3 C) 4 sm3
3 3
müstəvisinin A1 BC müstəvisi ilə əmələ D) 5 sm E) 6 sm
gətirdiyi bucağın tangensi 6 olduğunu
bilərək, paralelepipedin hündürlüyünü tapın.

25.12. Oturacağı ABCD paraleloqramı olan

ABCDA1 B1C1 D1 düzgün prizmada
AD  4 2 , BCD  135 . 
Prizmanın
hündürlüyü 3-dür Prizmanın oturacaq
müstəvisi ilə A1 DC müstəvisinin əmələ
gətirdiyi bucağın tangensini tapın.
A) B) C) D) E)

25.13. Kubun tili 5 sm-dir. Onun tam səthinin

sahəsini tapın.
A) 25 sm2 B) 27 sm 2 C) 100
2
sm
D) 108 sm2 E) 150 sm2

25.14. Ox kəsiyinin diaqonalı 80 sm,

hündürlüyü 4 sm olan silindrin həcmini tapın.
A) 60  sm3 B) 64  sm3 C) 70  sm3
D) 74  sm3 E) 80  sm3

25.15. Həcmi 216 sm3 olan kubun daxilinə

çəkilmiş kürənin radiusunu tapın.

34