།།སྤྱི་སྡོམ་ལ། ཤེས་བཞིན་དང་ནི་ས་བོན་དང་། །མ་བསྐོས་པ་དང་ཡང་ཡང་དང་། །ཆུ་དང་ཁྱིམ་དང་བསམས་བཞིན་དང་། །འགྲོན་མང་རྐུན་མ་

མཆོད་སྟོན་ནོ།། །།སྡོམ་ལ། བརྫུན་སྐྱོན་དགེ་སློང་ཕྲ་མ་དང་། །སྐྱོ་སྔོགས་བྱེད་དང་ སྟོན་པ་དང་། །འདོན་དང་གནས་ངན་ལེན་དང་ཆོས། །བཤེས་ངོར་བྱེད་དང་

ཁྱད་དུ་གསོད། །

སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་འོད་མའི་ཚལ་ཀ་ལན་ད་ཀའི་གནས་ན་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་ཅན་ཟིན་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་ཆུ་དྲོན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་
འདུག་སྟེ། བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་དད་པ་ཅན་དག་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་ཅན་ཟིན་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་ཅན་ཟིན་ལ་
བཙུན་པ་སྒྲ་ཅན་ཟིན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བཞུགས་ཞེས་འདྲི་བ་ན། གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འོད་མའི་ཚལ་ Veṇuvana ན་
བཞུགས་ན་ནི་དེ་ན་རེ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོ་ Gṛdhrakūṭa ལ་བཞུགས་སོ་ཞེས་ཟེར། གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོ་ལ་བཞུགས་
ན་ནི་དེ་ན་རེ་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ་ཞེས་ཟེར། གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་པིས་པ་ལའི་ཕུག་ན་བཞུགས་ན་ནི་དེ་ན་རེ་སྡེ་ཅན་མའི་
ཕུག་1ན་ 6-1-215b བཞུགས་སོ་ཞེས་ཟེར། གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྡེ་ཅན་མའི་ཕུག་ན་བཞུགས་ན་ནི་པིས་པ་ལའི་ཕུག་ན་བཞུགས་
སོ་ཞེས་ཟེར་ནས། དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཙལ་ན་མ་རྙེད་ནས་དེ་དག་ལུས་ངལ་བ་དང་།2 ལུས་དུབ་པ་དང་།3 ལུས་རྒུད་པས་4ཚེ་
དང་ལྡན་པ་སྒྲ་ ཅན་ཟིན་ག་ལ་བ་དེར་དོང་བ་དང་། དེ་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་ཅན་ཟིན་གྱིས་དེ་དག་ལ་དྲིས་པ། ཤེས་ལྡན་དག་5བཅོམ་ལྡན་
འདས་མཐོང་ངམ། བཙུན་པ་སྒྲ་ཅན་ཟིན་མ་མཐོང་ངོ་། །དེ་དགོད་པ་6དང་དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་སྒྲ་ཅན་ཟིན་བསམས་བཞིན་དུ་
བདག་ཅག་ལ་མཐོ་འཚམས་པར་7མི་མཛད་དམ། དེ་ཡིན་ནོ། །
The Buddha, the Blessed one was staying at the Kalandaka-nivāsa in the Bamboo grove in
Rajagṛha. At that time, Venerable Rāhula was at the Warm-water park (Uṣṇodaka-ārāma, chu
dron gyi kun dga’ ra ba). Then the faithful (dad pa can, śraddhāvān, prasādavān) brahmins and
householders would come to the place where Venerable Rāhula was and ask him, “Venerable
(btsun pa) Rāhula, where is the Blessed one (bcom ldan ‘das, Bhagavān) staying [now]?” If the
Blessed one was staying at the Bamboo grove, he [Rāhula] would say, “he is staying at the
Vulture’s Peak (Gṛddhrakūta).” If the Blessed one was staying at Vulture’s peak, he would say,
“he is staying at the Bamboo grove.” If the Blessed one was staying at the Pippali cave, he would
say, “he is staying in the Senika cave (re sde can ma’i phug).” If the Blessed one was staying in
the Senika cave, he would say, “he is staying at the Pippali cave.” When they looked/searched
(btsal,8 ) for the Blessed one, if they didn’t find him (ma rnyed na) him, with their tired body (lus
ngal ba, śrānta), fatigued/exhausted body (lus dub pa, khidyate), and frail/weak body (lus rgud
pa, hīyate), they would go back to where Venerable Rāhula was. Then Venerable rāhula would
ask them, “wise people (shes ldan dag), did you see the Buddha.”

1
सेनिकगुहा,
2
v.i. ངལ་བ་/ ངལ་བ་/ ངལ་བ་//. Meaning «to be tired, having been worn down because of some difficulty». Śrama, klama
3
v.i. དུབ་པ་/ དུབ་པ་/ དུབ་པ་//. For body and mind to be tired / difficult through exerting a lot of energy i.e., «to be tired out / exhausted / fatigued»
khidyati, क्लान्तः,
4
རྒུད་པ། རྒུད་པ། རྒུད་པ intr. v.; to decline, degenerate, sink, get weak, become frail, go down, decay, grow frail. हीयते
5
wise, learned, intelligent. = མཁས་པ ज्ञानवान्, पण्डितः,
6
དགོད་པ། དགད་པ། བགད་པ། དགོད trans. v.; to laugh; हसति
7
Viheṭhanā, a hurting, injuring, fretting
8
t: i:བཙལ་ i:འཚོལ་ i:བཙལད་ i:ཚོལད་paryeṣā, mārgayati, अन्विष्य, समन्विष्य,
“Venerable, Rāhula. We did not see.”
He laughed (dgod pa, hasati) and they asked, “did you not hurt/bully us (mtho ’tshams pa,
viheṭha) deliberately (bsams bzhin du).”
“Yes, that is (de yin no).”
དེ་དག་སྨོད་པར་བྱེད། ཕྱར་ཀ་གཏོང་བར་བྱེད། ཁ་ཟེར་བར་བྱེད་པའི་སྐབས་དེ་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་ཏོ། །དེ་ནས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོ་ཤམ་ཐབས་9གསོལ།10 ལྷུང་བཟེད་ དང་ཆོས་གོས་བསྣམས་ཏེ་11རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་ནས་
རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་བསོད་སྙོམས་བརྒྱུས་ཏེ་12ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་མཛད་ནས་ཕྱི་མའི་ཟས་13ཀྱི་བསོད་སྙོམས་ལས་སླར་ལོག་པས་ཆུ་དྲོན་གྱི་ཀུན་
དགའ་ར་བར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་ཅན་ཟིན་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་ ག་ལ་བ་དེར་གཤེགས་སོ། །
When they rebuked him (smod par byed), made fun of him (phyar ka gtong bar byed), and
slandered (kha zer bar byed), the [other] monks reported this to the Buddha. Then the Blessed
one put on/wear (gsol) the morning undergarment (snga dro sham thabs, nivāsanam), took
(bsnams14) the alms bowl, and robes and went to Rājagṛha for alms. Having collected
(brgyus,15granthnāti) alms, having finished his meal, when returning after the meal, he went to
the monastery (gtsug lag khang) at the Warm-water park (kun dga’ ra ba) where Venerable
Rāhula was.

9
lower garment worn by monks
10
v.t. གསོལ་བ་/ གསོལ་བ་/ གསོལ་བ་/ གསོལ་/. 1) [Hon] for ཞུ་བ་. Translation of the Sanskrit «apacāyanā». «To ask», «to request», and hence also «please....» and
«to supplicate». 2) [Hon] for འབུལ་བ་ «to offer», «to give», «to provide with». 3) [Hon] for བཞེས་པ་ «to wear», «to dress in», etc. उपयाचनम्, आराधनम्,
निवेदितः, ज्ञापनम्, अध्येषितः
11
t: i:བསྣམ།་ i:སྣོམ།་ i:བསྣམས།་ i:སྣོམས།་ ]] [s: [c.e: [HP] «carry; take up; grasp; brandish; add» गृहीत्वा
12
make a string of, stitch together, ग्रथ्नाति, निबद्धः, प्रोतः, v.t. བརྒྱུས་པ་/ རྒྱུད་པ་/ བརྒྱུ་བ་/ རྒྱུས་/. «To thread» i.e., to run a thread through the hole of something
being threaded such as a rosary or needle.
13
पश्चाद्भक्तम्
14
[t: i:བསྣམ།་ i:སྣོམ།་ i:བསྣམས།་ i:སྣོམས།་ ]] [s: [c.e: [HP] «carry; take up; grasp; brandish; add»
15
v.t. བརྒྱུས་པ་/ རྒྱུད་པ་/ བརྒྱུ་བ་/ རྒྱུས་/. «To thread» i.e., to run a thread through the hole of
something being threaded such as a rosary or needle.
ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་ཅན་ཟིན་གྱིས་ཐག་རིང་པོ་ཁོ་ན་16ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་ནས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སླད་དུ་17
གདན་ཤོམ་པར་བྱེད། ཞབས་བསིལ་བའི་18ཆབ་དང་ཞབས་རྟེན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འཇོག་པར་19བྱེད་ཅིང་བསུ་ ནས།20 ཆོས་གོས་ལེན་པར་
བྱེད་ཅིང་འདི་སྐད་ཅེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་སུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱོན་པ་ལེགས་སོ།21 །བཅོམ་ལྡན་འདས་གདན་བཤམ་པ་
ཉིད་ལ་བཞུགས་སུ་གསོལ་ཞེས་ཀྱང་སྨྲས་སོ། །
Venerable Rāhula saw the Blessed one even from a long distance. After
seeing him, he prepared (shom pa, prajñapayati) a seat (gdan), placed the
water for washing his feet and foot rest at one side, and he welcomed the
Buddha, took his robes (chos gos), and thus requested the Buddha to
come? The Blessed one arrived (byon pa22). The Blessed Buddha sat on
that seat and said.
བཅོམ་ལྡན་འདས་གདན་བཤམས་པ་ཉིད་ལ་བཞུགས་ནས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉིད་ཀྱིས་ཞབས་གཉིས་བསིལ་ནས་ཆུ་སྣོད་དུ་ཆུའི་
ལྷག་མ་ཉུང་ཞིག་བཞག་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་ཅན་ཟིན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ངས་ཆུ་སྣོད་ཏུ་ཆུའི་ལྷག་མ་ཉུང་ཞིག་བཞག་པ་ཁྱོད་
ཀྱིས་མཐོང་ངམ། བཙུན་པ་མཐོང་ངོ་། །

6-1-216a
སྒྲ་ཅན་ཟིན་དེ་བཞིན་དུ་ང་ནི་མི་གཏི་མུག་ཅན་གང་ལ་ལ་ཤེས་བཞིན་དུ་བརྫུན་སྨྲ་ཞིང་ངོ་ཚ་མེད་པ། འཛེམ་པ་མེད་པ།23 འགྱོད་པ་24མེད་
པ་དེའི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་ཆུང་བར་སྨྲའོ།25 །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆུའི་ལྷག་མ་ཉུང་ངུ་དེ་ས་ལ་ཕོ་ནས་26ཚེ་དང་ལྡན་ པ་སྒྲ་ཅན་
ཟིན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ངས་ཆུའི་ལྷག་མ་ཉུང་ངུ་མ་ས་ལ་ཕོ་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་མཐོང་ངམ། བཙུན་པ་མཐོང་ངོ་། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་དེ་བཞིན་
དུ་ང་ནི་མི་གཏི་མུག་ཅན་གང་ལ་ལ་ཤེས་བཞིན་དུ་བརྫུན་སྨྲ་ཞིང་ངོ་ཚ་མེད་པ། འཛེམ་པ་མེད་པ། འགྱོད་པ་མེད་ པ་དེའི་དགེ་སློང་གི་ཚུལ་

16
alone, only, purely, only, solely, exclusive, nothing but, एव
17
karitvād, «for the sake of; on account of»
18
v.t. བསིལ་བ་/ བསིལ་བ་/ བསིལ་བ་/ བསིལ་/. This verb is usually used in an honorific sense; all the examples below are in the honorific form. It has the basic
meaning of removing something, especially from the surface of something. 1) Meaning འཁྲུད་པ་ «to wash off the outer surface of something with
water», «to rinse».
19
t: i:གཞག་ i:འཇོག་ i:བཞག་ i:ཞོག་«pratiṣṭhāpana» «avasthāna» «avasthāpanā» «niveśana» «prasthāna» «posit; establish; set; assign; deposit; designate;
put; set aside; placement»
20
[t: i:བསུ།་ i:བསུ།་ i:བསུས།་ i:བསུས།་ ]] [s: [c.s: [b:C] «pratyudgamana» ] [c.e: [HP] «go to meet; escort» अभिगमनम्,
21
t: i:འབྱོན།་ i:འབྱོན།་ i:བྱོནད།་ i:བྱོན།་ ]] [s: [c.e: [HP] «come; arrive» समायातः,
22
t: i:འབྱོན།་ i:འབྱོན།་ i:བྱོནད།་ i:བྱོན།་
23
v.t. འཛེམས་པ་/ འཛེམ་པ་/ འཛེམ་པ་/ འཛེམས་/.blush, shrink, avoid, shun, refrain from, abstain, eschew, लज्जते, रितीयते, भीरुः,अह्रीकाः, दिगम्बराः
24
regret, remorse. va.—བྱ་ to repent, to regret. vi.—སྐྱེ་ to feel regret/ remorse
25
ཆུང་བ་ alpa» «nyūna» «parītta» «small» «little; few; limited»
26
ཕོ་བ་ [s:Prabhaṣṭa] fallen down, hanging down {231/154 one སྐད་གོ་འདུན་གྱི་མིང་ལ་}1) stomach; 2) reticulum, 2nd stomach of ruminant, पातयति,
आमाशयः, पक्वाशयः, निपतितः,
བོར་བར་སྨྲའོ།27 །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆུ་སྣོད་དེ་ས་ལ་བཟུར་ནས་28ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་ཅན་ཟིན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྒྲ་ཅན་ཟིན་
ངས་ཆུ་སྣོད་ས་ལ་བཟུར་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་མཐོང་ངམ། བཙུན་པ་མཐོང་ངོ་། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་དེ་བཞིན་དུ་ང་ནི་མི་ གཏི་མུག་ཅན་གང་ལ་ལས་ཤེས་
བཞིན་དུ་བརྫུན་སྨྲ་ཞིང་ངོ་ཚ་མེད་པ། འཛེམ་པ་མེད་པ། འགྱོད་པ་མེད་པ་དེའི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་བཟུར་བར་སྨྲའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱིས་ཆུ་སྣོད་དེ་ས་ལ་ཁས་བུབ་ནས་29ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་ཅན་ཟིན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ ངས་ཆུ་སྣོད་ས་ལ་ཁས་ཕུབ་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་
མཐོང་ངམ། བཙུན་པ་མཐོང་ངོ་། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་དེ་བཞིན་དུ་ང་ནི་མི་གཏི་མུག་ཅན་གང་ལ་ལ་ཤེས་བཞིན་དུ་བརྫུན་སྨྲ་ཞིང་ངོ་ཚ་མེད་པ།
འཛེམ་པ་མེད་པ། འགྱོད་པ་མེད་པ་དེའི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་ཁས་ཕུབ་པར་སྨྲའོ། །སྒྲ་ ཅན་ཟིན་འདི་ལྟ་སྟེ།

Elephant simile
དཔེར་ན་རྒྱལ་པོའི་གླང་པོ་ཆེ་དྲེགས་པ་30མ་ཏང་ཀ་ནས་བྱུང་བ་གཞོན་པ་ལོ་དྲུག་བཅུ་ལོན་པ། མཆེ་བ་31ཤིང་རྟའི་མདའ་32ཙམ་དང་ལྡན་
པ། བྲང་དཀྱེལ་ཆེ་བ།33 གཡུལ་ངོར་སྤྱད་པ།34 གཡུལ་གྱི་ནང་དུ་སོན་པ། ལག་པ་གཉིས་དང་། རྐང་པ་ གཉིས་དང་། བརླ་གཉིས་དང་། རྐེད་
པ་དང་།35 མཇུག་མ་དང་།36 གློ་གཉིས་དང་།37 རྒྱབ་དང་།38 ཟ་འགྲམ་གཉིས་དང་།39 མགྲིན་པ་དང་།40 རྣ་བ་གཉིས་དང་།41 མཆེ་བ་42
གཉིས་ཀྱིས་ལས་བྱེད་ཅིང་སྣས་43ལས་མི་བྱེད་པ། ཕ་རོལ་གྱི་དཔུང་དང་།44 ཕ་རོལ་གྱི་ 6-1-216b དམག་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ན་དེ་
27
v.i. བོར་བ་/ བོར་བ་/ བོར་བ་//. Transitive form is འབོར་བ་ q.v. To be no longer present because of being discarded; «to be gone» or «lost to use» because of
having been «cast off», «discarded», etc. E.g., ཡིག་རིགས་བོར་བ། «the files have been discarded». s:Pratyākhātam, क्षिपति स्म, परित्यागः, निपातः,
उत्सारितः, अपहृतः,
28
v.t. བཟུར་བ་/ འཛུར་བ་/ གཟུར་བ་/ ཟུར་/. «To dodge or duck», «to go around, to steer clear of». For the similar but different meaning «to shrink or shy away
from / to avoid»
29
འབུབ་ /ps.བུབ་ /f.འབུབ་ /imp.བུབས་ /res. spub sbub []. /m.1. To be turned over, upside down.
ཁས་<ཚིག་ grammatical phrase> Formed from the noun ཁ་ + the agentive case marker ས་. It is the equivalent of ཁ་ཡིས་. 1) It will mostly have the meaning
of something done by the mouth, and that often will be something that is said or stated; something done orally or verbally. 2) It is also seen
sometimes where ཁ་ has the meaning of a side, a corner, or on the side of something else that has been mentioned.
II. Used in combination with various other words to give various meanings. See the entries following this for the specific meaning
30
v.i. དྲེགས་པ་/ དྲེགས་པ་/ དྲེགས་པ་//. «To be bloated or puffed up and overbearing», «to be haughty». The verb has the sense of someone who is full of
strength, has a large body because of it, and is being puffed up / bloated about their greatness.
31
canine teeth, fangs, tusks. vi.—སྐྱེ་ to growfangs/tusks, vi.—གཙིགས་ tobareone'sd fangs/teeth.
32
kāṇḍa, iṣu, arrow, 1) arrow; a fiery dart, gun, firelock, 2) lower part of valley, syn མདོ; 3) the lower terrace of a plateau,
33
བྲང་ l.chest, breast. 2.housè. 1) extent. 2) compass. 3) size. 4) bulk. 5) universe; extent, bulk.
34
battle-front/ warfare, battle
35
waist, कटिः
36
tail, posterior that hangs down, लाङ्गूलम्, कलापः,
37
lung, lungs, क्लोमम्, फु प्फु सः, फु प्फु सः, पार्श्वम्, कक्षाधोभागः
38
back, behind, s:Pṛṣṭha, अपरम्,
39
ཟ་འགྲམ་ cheeks, हनुः
40
neck, throat, grīva,
41
ear, faculty of hearing, कर्णः, शरीरावयवविशेषः, श्रवणम्,
42
canine teeth, fangs, tusks. daṃṣṭrā, दंष्ट्रा, दन्तविशेषः,
43
weaving implement,
44
l. force (military), troops. 2.crowd, mass of people. 3.abbr. of དབུང་པ་ सेना, बलम्, चमूः, प्रताप,
ན་རྒྱལ་པོའི་གླང་པོ་ཆེ་ཞོན་པ་45འདི་སྙམ་དུ་འདི་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་གླང་པོ་ཆེ་དྲེགས་པ་མ་ཏང་ཀ་ནས་བྱུང་བ་གཞོན་པ་ལོ་དྲུག་བཅུ་ལོན་པ།
མཆེ་བ་ཤིང་རྟའི་མདའ་ཙམ་དང་ལྡན་པ། བྲང་དཀྱེལ་ཆེ་བ། གཡུལ་ངོར་སྤྱད་པ། གཡུལ་གྱི་ ནང་དུ་སོང་བ་ལག་པ་གཉིས་དང་། རྐང་པ་
གཉིས་དང་། བརླ་གཉིས་དང་། རྐེད་པ་དང་། མཇུག་མ་དང་། གློ་གཉིས་དང་། རྒྱབ་དང་། ཟ་འགྲམ་གཉིས་དང་། མགྲིན་པ་དང་། རྣ་བ་གཉིས་
དང་། མཆེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ལས་བྱེད་ཅིང་སྣས་ལས་མི་བྱེད་ པ། ཕ་རོལ་ཀྱི་དཔུང་དང་ཕ་རོལ་ཀྱི་དམག་འཇོམས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱལ་པོའི་གླང་
པོ་ཆེ་ནི་སྣ་སྲུང་བར་46བྱེད་པས་རྒྱལ་པོའི་གླང་པོ་ཆེས་སྲོག་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །47
སྒྲ་ཅན་ཟིན་གང་གི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོའི་གླང་པོ་ཆེ་དྲེགས་པ་མ་ཏང་ཀ་ནས་བྱུང་བ་ གཞོན་པ། ལོ་དྲུག་བཅུ་ལོན་པ། མཆེ་བ་ཤིང་རྟའི་མདའ་ཙམ་
དང་ལྡན་པ། བྲང་དཀྱེལ་ཆེ་བ། གཡུལ་ངོར་སྤྱད་པ། གཡུལ་གྱི་ནང་དུ་སོན་པ། ལག་པ་གཉིས་དང་། རྐང་པ་གཉིས་དང་། བརླ་གཉིས་དང་།
རྐེད་པ་དང་། མཇུག་མ་དང་། གློ་ གཉིས་དང་། རྒྱབ་དང་། ཟ་འགྲམ་གཉིས་དང་། མགྲིན་པ་དང་། རྣ་བ་གཉིས་དང་། མཆེ་བ་གཉིས་དང་།
སྣས་ཀྱང་ལས་བྱེད་པ། ཕ་རོལ་གྱི་དཔུང་དང་། ཕ་རོལ་གྱི་དམག་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ན་དེ་ན་རྒྱལ་པོའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་ཞོན་པ་འདི་སྙམ་དུ་
འདི་ལྟར་ རྒྱལ་པོའི་གླང་པོ་ཆེ་དྲེགས་པ་མ་ཏང་ཀ་ནས་བྱུང་བ་གཞོན་པ། ལོ་དྲུག་བཅུ་ལོན་པ། མཆེ་བ་ཤིང་རྟའི་མདའ་ཙམ་དང་ལྡན་པ།
བྲང་དཀྱེལ་ཆེ་བ། གཡུལ་ངོར་སྤྱད་པ། གཡུལ་གྱི་ནང་དུ་སོན་པ། ལག་པ་གཉིས་དང་། རྐང་པ་གཉིས་དང་། བརླ་གཉིས་ དང་། རྐེད་པ་དང་།
མཇུག་མ་དང་། གློ་གཉིས་དང་། རྒྱབ་དང་། ཟ་འགྲམ་གཉིས་དང་། མགྲིན་པ་དང་། རྣ་བ་གཉིས་དང་། མཆེ་བ་གཉིས་དང་། སྣས་ཀྱང་ལས་བྱེད་
པ། ཕ་རོལ་གྱི་དཔུང་དང་། ཕ་རོལ་གྱི་དམག་འཇོམས་པར་བྱེད་ 6-1-217a པའི་རྒྱལ་པོའི་གླང་པོ་ཆེ་ནི་སྣ་སྲུང་བར་མི་བྱེད་པས་རྒྱལ་
པོའི་གླང་པོ་ཆེས་སྲོག་ཡོངས་སུ་བཏང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ང་ནི་དེའི་ཚེ་ན་རྒྱལ་པོའི་གླང་པོ་ཆེ་དེས་ལས་མི་བྱ་བ་ཇི་ཡང་མེད་
པར་སྨྲའོ། །
སྒྲ་ཅན་ཟིན་དེ་བཞིན་དུ་གང་ལ་ལས་ཤེས་བཞིན་དུ་བརྫུན་སྨྲ་ཞིང་ངོ་ཚ་མེད་པ། འཛེམ་པ་མེད་པ། འགྱོད་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་ང་ནི་མི་གཏི་
མུག་ཅན་དེས་སྡིག་པའི་ལས་མི་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པར་སྨྲའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་བཀའ་
སྩལ་པ། ལུས་ཅན་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཡིས། །ཆོས་གཅིག་ལས་ནི་འདས་གྱུར་ཅིང་། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་བྲལ་བ་ཡིས། །འདི་ལ་སྡིག་པ་མི་བྱ་མེད། །
ལྕགས་གོང་མེ་ལྕེ་འདྲ་བ་དག །ཟོས་པར་གྱུར་པ་མཆོག་ཡིན་གྱི། །ཚུལ་འཆལ་ཡང་དག་མི་སྡོམ་པས། །ཡུལ་ འཁོར་བསོད་སྙོམས་ཟ་བ་མིན། །སྒྲ་
ཅན་ཟིན་ཇི་སྙམས་དུ་སེམས། མི་རྣམས་ཀྱི་མེ་ལོང་ཅིའི་ཕྱིར་འཆང་། བཙུན་པ་འདི་ལྟར་རང་གི་བཞིན་གྱི་གཟུགས་སོ་སོར་བརྟག་པའི་སླད་
དུའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་ལས་བྱ་བར་བསམས་པ་གང་ཡིན་ པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ་ལ་ཅི་བདག་གིས་ལུས་ཀྱིས་ལས་
བྱ་བར་བསམས་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་
པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ་བདག་དང་གཞན་ལ་ ཕན་པར་འགྱུར་བ་དགེ་བ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་
བ་ཡིན་ཞེས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་བདག་གིས་ལུས་ཀྱི་ལས་བྱ་བར་
བསམས་པ་གང་ཡིན་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ། བདག་དང་ གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་བ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་
བསྔལ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་ན། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ་གཏང་བར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་བདག་
གིས་ལུས་ཀྱི་ལས་བྱ་བར་བསམས་

6-1-217b
45
[t: i:བཞོན།་ i:ཞོན།་ i:བཞོནད།་ i:ཞོནད།་ ]] [s: [c.s: [b:MSA] «ārūḍha» ] [c.e: [HP] «mount; ride
46
[t: i:བསྲུང་ i:སྲུང་ i:བསྲུངས་ i:སྲུངས་ ]] [s: [c.s: [b:MSA] «rakṣa»
47
ཡོངས་སུ་མ་བཏང་ [t: i:གཏང་ i:གཏོང་ i:བཏང་ i:ཐོངས་ ]] [s: [c.s: [b:C] «parimukta» ] [c.s: [b:C] «parityajati» ] [c.s: [b:C] «parityāgita» ] [c.e: [HP] «thoroughly
give/give up/send/let go/renounce» ] [c.e: [b:C] «deprived of; renounces; abandons; deserts; renunciation» ] ]
པ་གང་ཡིན་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དགེ་བ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བ་ཡིན་པ་ཤེས་ན།
སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ཀྱིས་ལས་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའི་ལུས་ཀྱི་ ལས་དེ་ལ་
ཅི། བདག་གིས་ལུས་ཀྱི་ལས་བྱེད་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་བ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་
རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དགེ་ བ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་རྣམ་
པར་སྨིན་པ་བདེ་བ་ཡིན་ཞེས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་བདག་གིས་ལུས་
ཀྱི་ལས་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་ བ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་
སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་ན། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ་གཏང་བར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་
བདག་གིས་ལུས་ཀྱི་ལས་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ། བདག་ དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དགེ་བ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་
སྨིན་པ་བདེ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་ན། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་ལས་བྱས་པ་
གང་ཡིན་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ་ལ་ཅི། བདག་གིས་ ལུས་ཀྱི་ལས་བྱས་པ་འདས་པ་ཟད་པ་འགགས་པ་བྲལ་བ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ།
བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་བ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ་
བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་ འགྱུར་བ་དགེ་བ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བ་ཡིན་ཞེས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སོ་སོར་བརྟག་པར་
བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་བདག་གིས་ལུས་ཀྱི་ལས་བྱས་པ་འདས་པ་ཟད་པ་འགགས་པ་བྲལ་བ་རྣམ་པར་གྱུར་
པ་གང་ཡིན་པའི་

6-1-218a
ལུས་ཀྱི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་བ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་ན།
སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ་སྟོན་པ་དང་། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་མདུན་དུ་སོ་སོར་བཤགས་པར་བྱ་ཞིང་།
ཕྱིན་ཆད་ཀྱང་བསྡམ་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་བདག་གིས་ལུས་ཀྱི་ལས་བྱས་པ་འདས་པ་ཟད་
པ་འགགས་པ་བྲལ་བ་རྣམ་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པའི་ལུས་ ཀྱི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དགེ་བ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་
རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་ན། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་དགའ་བ་དང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཉིན་མཚན་དུ་རྗེས་སུ་བསླབ་
ཅིང་། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱིས་མང་དུ་ གནས་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ངག་གི་ལས་བྱ་བར་བསམས་པ་གང་ཡིན་པའི་ངག་གི་
ལས་དེ་ལ་ཅི། བདག་གིས་ངག་གིས་ལས་བྱ་བར་བསམས་པའི་ངག་གི་ལས་གང་ཡིན་པ་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་
བ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ངག་གི་ལས་དེ་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དགེ་བ་
བདེ་བ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བ་ཡིན་ཞེས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་དེ་ ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན།
གལ་ཏེ་བདག་གིས་ངག་གི་ལས་བྱ་བར་བསམས་པ་གང་ཡིན་པའི་ངག་གི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་བ་སྡུག་
བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་ན། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ ཁྱོད་ཀྱིས་ངག་གི་ལས་དེ་གཏང་བར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་
དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་བདག་གིས་ངག་གི་ལས་བྱ་བར་བསམས་པ་གང་ཡིན་པའི་ངག་གི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་
འགྱུར་བ་དགེ་བ་བདེ་བ་འབྱུང་

6-1-218b
བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་ན། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ངག་གི་ལས་དེ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ངག་གི་
ལས་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའི་ངག་གི་ལས་དེ་ལ་ཅི། བདག་གིས་ངག་གི་ལས་བྱེད་པའི་ངག་གི་ལས་གང་ ཡིན་པ་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་
པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་བ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ངག་གི་ལས་དེ་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་
པར་འགྱུར་བ་དགེ་བ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་ བ་ཡིན་ཞེས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་དེ་
ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་བདག་གིས་ངག་གི་ལས་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའི་ངག་གི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་
དགེ་བ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་ པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་ན། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ངག་གི་ལས་དེ་གཏང་བར་བྱའོ། །སྒྲ་
ཅན་ཟིན་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་བདག་གིས་ངག་གི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དགེ་བ་བདེ་བ་འབྱུང་
བ་ རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་ན། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ངག་གི་ལས་དེ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ངག་གི་
ལས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པའི་ངག་གི་ལས་དེ་ལ་ཅི། བདག་གིས་ངག་གི་ལས་བྱས་པ་འདས་པ་ཟད་པ་འགགས་ པ་བྲལ་བ་རྣམ་པར་གྱུར་པ་གང་
ཡིན་པ་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་བ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ངག་
གི་ལས་དེ་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དགེ་བ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་ པ་བདེ་བ་ཡིན་ཞེས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སོ་སོར་
བརྟག་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་བདག་གིས་ངག་གི་ལས་བྱས་པ་འདས་པ་ཟད་པ་འགགས་པ་བྲལ་
བ་རྣམ་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པའི་ངག་གི་ལས་དེ། བདག་དང་

6-1-219a
གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་བ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་ན། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ངག་
གི་ལས་དེ་སྟོན་པ་དང་། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་མདུན་དུ་སོ་སོར་བཤགས་པར་ བྱ་ཞིང་། ཕྱིན་ཆད་ཀྱང་བསྡམ་པ་
བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་བདག་གིས་ངག་གི་ལས་བྱས་པ་འདས་པ་ཟད་པ་འགགས་པ་བྲལ་བ་
རྣམ་པར་གྱུར་བ་གང་ཡིན་པའི་ངག་གི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་ འགྱུར་བ་དགེ་བ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བ་
ཡིན་པར་ཤེས་ན། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་དགའ་བ་དང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཉིན་མཚན་དུ་རྗེས་སུ་བསླབ་ཅིང་། དྲན་པ་དང་ཤེས་
བཞིན་གྱིས་མང་དུ་གནས་པར་བྱའོ། །
སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཡིད་ནི་འདས་ པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་བརྟེན་ཏེ་སྐྱེ་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ་ལ་ཅི། བདག་གི་ཡིད་འདས་པའི་འདུ་བྱེད་
རྣམས་ལས་བརྟེན་ཏེ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་བ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་
པར་སྨིན་ པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དགེ་བ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་
སྨིན་པ་བདེ་བ་ཡིན་ཞེས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་ བདག་གི་ཡིད་
འདས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་བརྟེན་ཏེ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་བ་སྡུག་
བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་ན། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ་གཏང་བར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་
དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་བདག་གི་ཡིད་འདས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་བརྟེན་ཏེ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ། བདག་
དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དགེ་བ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་

6-1-219b
སྨིན་པ་བདེ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་ན། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཡིད་ནི་མ་འོངས་པའི་འདུ་བྱེད་
རྣམས་ལས་བརྟེན་ཏེ་སྐྱེ་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ་ལ་ཅི། བདག་གི་ཡིད་མ་འོངས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་བརྟེན་ཏེ་ སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་
པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་བ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནམ།
འོན་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དགེ་བ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་ བ་ཡིན་ཞེས་ཡང་དང་ཡང་
དུ་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་བདག་གི་ཡིད་མ་འོངས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་བརྟེན་ཏེ་
སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་ བ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་
བསྔལ་བར་ཤེས་ན། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ་གཏང་བར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་བདག་གི་
ཡིད་མ་འོངས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་བརྟེན་ཏེ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པའི་ ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པར་
སྨིན་པ་བདེ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་ན། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཡིད་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་འདུ་
བྱེད་རྣམས་ལས་བརྟེན་ཏེ་སྐྱེ་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡིད་ཀྱི་ ལས་དེ་ལ་ཇི། བདག་གི་ཡིད་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་བརྟེན་ཏེ་སྐྱེས་པ་
གང་ཡིན་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་བ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་
ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ་ བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དགེ་བ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བ་ཡིན་ཞེས་ཡང་
དང་ཡང་དུ་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་བདག་གི་ཡིད་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་
ལས་བརྟེན་ཏེ་སྐྱེས་པ་

6-1-220a
གང་ཡིན་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་མི་དགེ་བ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བར་
ཤེས་ན། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ་གཏང་བར་བྱའོ། །
སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་དེ་ལྟར་ སོ་སོར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་བདག་གི་ཡིད་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་བརྟེན་ཏེ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པའི་
ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དགེ་བ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་ན། སྒྲ་ཅན་ཟིན་
ཁྱོད་ཀྱིས་ཡིད་ ཀྱི་ལས་དེ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །སྒྲ་ཅན་ཟིན་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་གང་དག་ད་ལྟར་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་། ངག་གི་ལས་དང་།
ཡིད་ཀྱི་ལས་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་ཤིང་། སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཏེ། མང་དུ་ གནས་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་
ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་། ངག་གི་ལས་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་ལ་དེ་ལྟར་སོ་སོར་བརྟགས་ཤིང་། སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་
ཤིང་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་། མང་དུ་གནས་པར་བྱེད་དོ། །དགེ་སྦྱོང་ངམ་ བྲམ་ཟེ་གང་དག་འདས་པའི་དུས་ན། ལུས་ཀྱི་ལས་དང་། ངག་གི་ལས་དང་།
ཡིད་ཀྱི་ལས་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་ཤིང་། སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཏེ་ཤིང་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཏེ། མང་དུ་གནས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་
ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ ལུས་ཀྱི་ལས་དང་། ངག་གི་ལས་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་ལ་དེ་ལྟར་སོ་སོར་བརྟགས་ཤིང་། སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཡོངས་སུ་
སྦྱངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཏེ། མང་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སྦྱོང་དང་། བྲམ་ཟེ་གང་དག་མ་འོངས་པའི་དུས་ན། ལུས་ཀྱི་ལས་དང་། ངག་
གི་ལས་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་ཤིང་། སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཏེ། མང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་
བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་། ངག་གི་ལས་དང་།

6-1-220b
ཡིད་ཀྱི་ལས་ལ་དེ་ལྟར་སོ་སོར་བརྟགས་ཤིང་། སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཏེ། མང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །
སྒྲ་ཅན་ཟིན་དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལྟར་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་། ངག་གི་ལས་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ་ལ་སོ་ སོར་བརྟགས་ཤིང་། སོ་སོར་བརྟགས་ནས་
ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཏེ། མང་དུ་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། སྒྲ་ཅན་ཟིན་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། བདེ་བར་ གཤེགས་པས་དེ་སྐད་གསུངས་ནས། སྟོན་པས་གཞན་ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་
སྩལ་ཏོ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་དྲན་བྱེད་ན། །ལུས་ཀྱི་ལས་དང་ངག་ལས་དང་། །ཡིད་ཀྱི་ལས་ལ་མང་དུ་ནི། །སོ་སོར་རྟོགས་ཤིག་སྒྲ་ཅན་ཟིན། །
འདི་ ནི་དགེ་སྦྱོང་ལས་ཡིན་ཏེ། །འདི་ལ་སློབས་ཤིག་སྒྲ་ཅན་ཟིན། །འདི་ལ་ཁྱོད་ནི་སློབ་བྱེད་ན། །དགེ་བར་འགྱུར་ཞིང་སྡིག་མེད་ཡིན། །དེ་ནས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་ཅན་ཟིན་ལ་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བསྟན། ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག །
ཡང་དག་པར་བཟེངས་བསྟོད། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བར་མཛད་ནས་གདན་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཤེགས་སོ། །འདི་ནི་རེ་ཞིག་བྱུང་བ་ཡིན་
ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རེ་ཞིག་འདུལ་བ་ལ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ ཀྱི་བསླབ་པའི་གཞི་བཅའ་བར་ནི་མི་མཛད་དོ། །

སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ན་མཉན་
ཡོད་ན་ཤཱཀྱའི་བུ་དགེ་སློང་ལག་བརྒྱུད་48ཅེས་བྱ་བ་ཞིག་འདུག་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་ སྨྲ་བ་དང་གཞན་གྱི་སྨྲ་བའི་རྗེས་སུ་བརྩོན་པར་གནས་སོ། །དེ་
ན་ཤེད་བུ་[manu, mānava]གསང་ཚིག་49འདོད་པ། གསང་ཚིག་པ་ཚོལ་བ་50ཞིག་ཡུལ་དབུས་ནས་ལྷོ་51ལམ་དུ་སོང་ངོ་། །དེ་
ན་བྲམ་ཟེ་རིག་བྱེད་52དང་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པ།53 ཡུལ་ 6-1-221a ཐ་དད་པ་ན་གནས་པའི་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་
སྟོན་པར་གྱུར་པ་ཞིག་འདུག་ནས། ཤེད་བུ་དེ་བྲམ་ཟེ་དེའི་དྲུང་54དུ་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་ཞི་བ་དང་སྤྱོད་ལམ་ཞི་བས་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་
མཐའ་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་དེས་ཤེད་བུ་ དེ་ལ་འོངས་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་ཤེད་བུ་
ཁྱོད་ག་ལས་འོངས། ཅི་ཞིག་འདོད། ཤེད་བུས་སྨྲས་པ། བདག་ཡུལ་དབུས་ནས་མཆིས་ཏེ། མཁན་པོའི་ཞབས་ལ་སྲི་ཞུ་55བགྱིད་པར་འཚལ་ལོ། །
ཅི་ཞིག་ གི་ཕྱིར། རིག་བྱེད་བཀླག་པའི་56སླད་དུའོ། །ཤེད་བུ་ལེགས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གྱིས་ཤིག །དེ་ནི་བྲམ་ཟེས་[ཀྱི་]བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཤེད་བུ་དེས་
བྲམ་ཟེ་དེའི་དྲུང་དུ་རིག་བྱེད་བཀླག་པ་བྱ་བར་བརྩམས་སོ། །ཤེད་བུ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ནི་འདི་ ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་མི་ཀློག་པར་གྱུར་པ་
དེའི་ཚེ་ན་ལན་འགའ་57ནི་ཆུ་ངོགས་58སུ་ཉེ་རེག་59བྱེད་དུ་དོང་ངོ་། །ལན་འགའ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་བལྟར་འདོང་ངོ་། །ལན་འགའ་ནི་ཡམ་60
སྲེག་ཤིང་ཐུར་61འདོང་ངོ་། །ཇི་ཙམ་དུས་གཞན་ཞིག་ན་དེ་དག་མི་ཀློག་པར་གྱུར་ནས་ དེའི་ཚེ་དེ་དག་ཡམ་སྲེག་ཤིང་ཐུར་དོང་བ་62དང་།
48
v.t. བརྒྱུད་པ་/ བརྒྱུད་པ་/ བརྒྱུད་པ་//. The exact meaning is «to send on in link from one to another in an unbroken chain». paraṃparā, सम्प्रदायः, परिवर्तः,
सञ्चारकः, v.t. བརྒྱུད་པ་/ བརྒྱུད་པ་/ བརྒྱུད་པ་//. The exact meaning is «to send on in link from one to another in an unbroken chain». shun. to pass sth. from
hand to hand.
49
«Secret talk(s) / discussions». In general, talk which is kept private, secret. 2) «Secret language / terminology»; the གསང་སྔགས་, रहस्यपदम्,
अपलापः, politics, confidential conversation, secret speech,
50
[t: i:བཙལ་ i:འཚོལ།འཚེལ་ i:བཙལ་ i:ཚོལད་ ] eṣaṇā, mṛgya, पर्येष्टिः, परीष्टिः, प्रत्येषकः,
51
South
52
Veda,
53
v.i. སོན་པ་/ སོན་པ་/ སོན་པ་//. «To reach» in the sense of «to arrive and be at / meet with», «to come to».
54
beside, next to; attendant,
55
སྲི་ཞུ་བྱེད་པ་ शुश्रूषणा, गुरुशुश्रूषणा,
56
[t: i:བཀླག་ i:ཀློག་ i:བཀླགས་ i:ཀློགས་ ]] [s: [c.s: [b:C] «vācayanti» ] [c.s: [b:MV] «vācana» ] [c.s: [b:MV] «vācyamāna» ] [c.s: [b:C] «paṭhiṣyanti» ] [c.s:
[b:C] «likhati» ] [c.e: [HP] «read; read out» ] [c.e: [b:C] «preach; speak; will recite; write; copy (out)» ] [n:Comment: This does not mean
""study"" or ""think over.""] ]
57
several times, a few/ several/ sometimes,
58
तटम्,
59
[Old] Acc. [LGK] this term was revised during the སྐད་གསར་བཅད་ language revisions and meant, when written in new signs, ཁྲུས་ «washing». In fact,
it is one specific kind of «washing»; see ཉེ་རེག་འཐོར་འཐུང་གསུམ་. Upaspṛśya, उपस्पर्श, उपस्पृष्टम्,
60
ཡམས་ནད་ उपद्रवविशेषः, epidemic, व्याधि– मृत्युभयं चापि दुर्भिक्षमीत्युपद्रवम्,
61
a slope; down, downhill, a declivity
62
proceeded, went, quivered, अपक्रमणम्, निर्गतः, प्रक्रान्तः, संप्रस्थितः, प्रत्युद्गतः,
དེ་དག་ལ་ལམ་གྱི་བར་དུ་བར་སྐབས་ཀྱི་གཏམ་རྗོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་བྱུང་སྟེ། ཀྱེ་ཀུད་སའི་63རིགས་དག །བད་སའི་64རིགས་དག །ཤན་དི་
ལིའི་རིགས་དག །བྷ་ར་དྭ་ཛའི་རིགས་དག །ལྔ་ པའི་65རིགས་དག །ཉེ་ལྔའི་རིགས་དག །ཇི་ཁྱེད་ཅག་ལས་གང་ནི་ཡུལ་ག་ལས་འོངས་པ་དྲི་
བར་བྱའོ། །དེ་ན་ཤེད་བུ་གཅིག་གིས་སྨྲས་པ། ཁོ་བོ་ནི་ཡུལ་ཤར་ནས་སོ། །གཞན་དག་གིས་སྨྲས། ཁོ་བོ་ནི་ལྷོ་ལམ་ནས་སོ། །ཡང་ གཞན་ཞིག་
གིས་སྨྲས་པ། ཁོ་བོ་ནི་ནུབ་ཀྱིས་ནས་སོ། །ཡང་གཞན་ཞིག་གིས་སྨྲས་པ། ཁོ་བོ་ནི་བྱང་ལམ་ནས་སོ། །
ཤེད་བུ་དེས་སྨྲས་པ། ཁོ་བོ་ནི་ཡུལ་དབུས་ནས་སོ། །དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། ཤེས་ལྡན་དག་བདག་ཅག་

6-1-221b
གིས་ཡུལ་ཐམས་ཅད་མཐོང་ཞིང་ཐོས་ན་ཡུལ་དབུས་ནི་མ་མཐོང་མ་ཐོས་སོ། །ཤར་ན་བློ་ཅན་གནས་པ་སྟེ། །ལྷོ་ལམ་ན་ནི་གཡོན་བྱེད་འདུག །
ནུབ་ཀྱི་ཡུལ་ན་ཕྲ་མ་ཅན། །བྱང་ལམ་ན་ནི་ཚིག་རྩུབ་བོ། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཡང་སྨྲས་ སོ། །དེ་ནས་དྲིས་པ། ཤེད་བུ་ཡུལ་དབུས་ཅི་འདྲ།
ཤེས་ལྡན་དག་ཡུལ་དབུས་ནི་ཡུལ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། སཱ་ལུ་དང་rice། བུ་རམ་ཤིང་གི་ཕྲེང་བ་དང་ sugar cane། བ་ལང་
དང་། མ་ཧེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། beggars སློང་མོ་པ་བརྒྱས་ཁྱབ་པ། དབུས་པའི་སྐྱེ་བོས་གང་བ། མཐའ་འཁོབ་པའི་སྐྱེ་བོས་སྤངས་པ། སྐྱེ་
བོ་མཁས་པས་བསྟེན་པ། དེ་ན་ཆུ་ཀླུང་གང་གཱ་ཁ་རྗེ་དང་བསོད་ནམས་དང་། བཀྲ་ཤིས་དང་། གཙང་བ་དང་། གཙང་མ་ཉིད་ཀྱི་གནས་སུ་
གྲགས་པ། འགྲམ་གཉིས་ ནས་རླན་འཕྱོ་བ།66 དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་བསྟི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ཆུ་དགུར་བཅྭ་/བཅུ་བརྒྱད་འབབ་པ་ཡོད་དེ། དེར་
དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱིས་དཀའ་ཐུབ་སྤྱད་ན་རང་གི་ལུས་ཉིད་ཀྱིས་མཐོ་རིས་སུ་འདོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་ཤེད་བུ་དེ་ནི་མཇལ་གྱིས་གཞན་འདི་འདྲིའོ།
། ཡུལ་དབུས་ན་མཁས་པར་བགྲང་བ་དག་ཡོད་དམ། ཤེས་ལྡན་དག་ཁོ་བོས་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཡུལ་དབུས་ནི་དབུས་པའི་སྐྱེ་བོས་གང་བ།
མཐའ་འཁོབ་པའི་སྐྱེ་བོས་སྤངས་པ། སྐྱེ་བོ་མཁས་པས་བསྟེན་པའོ་ཞེས་མ་སྨྲས་སམ། ཤེད་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་སྐད་སྨྲས་སོ། །ཤེད་བུ་ཡུལ་དབུས་ན་
འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་བདག་ཅག་གི་མཁན་པོ་དང་འདྲ་བ་སྨྲ་བའི་ཁྱུ་མཆོག་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཡོད་དམ། ཤེས་ལྡན་དག་ཡུལ་དབུས་ན་བདག་ཅག་
གི་མཁན་པོས་གང་དག་གི་གདོང་དུ་བལྟ་བར་ཡང་མི་ནུས་པ། སྙན་པར་སྨྲ་བ་སྨྲ་བའི་ཁྱུ་མཆོག་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཡོད་དོ། །ཤེད་བུ་དེས་དེ་དག་ལ་
དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། འདི་ལྟར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡུལ་དབུས་སུ་འདོང་འདོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཤེད་
བུ་དེ་དག་གིས་ཡམ་སྲེག་ཤིང་དག་

6-1-222a
བཙལ་ཏེ། ཡམ་སྲེག་ཤིང་firewood གི་ཁུར་ཐོགས་ནས། བྲམ་ཟེ་དེའི་ཁྱིམ་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་ཡམ་སྲེག་ཤིང་གི་ཁུར་མཐའ་
གཅིག་ཏུ་བཞག་སྟེ། བྲམ་ཟེ་དེ་ག་ལ་བ་དེར་དོང་ནས་ཕྱིན་པ་དང་། བྲམ་ཟེ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ། མཁན་པོ་མཁྱེན་པར་མཛོད་ཅིག །
ཤེད་བུ་འདིས་ཅི་ནས་ཀྱང་བདག་ཅག་ཐམས་ཅད་ཡུལ་དབུས་སུ་མཆི་འཚལ་བར་གྱུར་པ་དེ་ལྟར་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །བྲམ་

63
कु त्सः, ऋषिविशेषः
64
tribe or class,
65
pañcaka,

66
स्नेहः sloppy, wet, immersed in v.i. འཕྱོ་བ་/ འཕྱོ་བ་/ འཕྱོ་བ་//. this term was revised during the སྐད་གསར་བཅད་ language revisions and meant, when written in
new signs, ལྡིང་བ་ with meaning as follows. The term is related to འཕྱེ་བ་ q.v. It is used to indicate any kind of movement where a mass moves forward
horizontally through some medium. i) «To fly through the air», «to soar in space», «to glide along», «to swim in», «to float through»; commonly
used to describe the movement of animals who move horizontally on their underbellies and with the sense of the head forward and the belly
down.
ཟེ་དེས་སྨྲས་པ། བུ་དག་ཅི་ཇི་སྙེད་ཐོས་པ་དེ་སྙེད་བགྲོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་ཡུལ་དག་ནི་ཐོས་ན་དགའ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་
མཉན་པར་བྱའི། བགྲོད་པར་ནི་མི་བྱའོ། །མཁན་པོ་ཤེད་བུ་འདིའི་མཆིད་ནས། ཡུལ་དབུས་ན་བདག་ཅག་གི་མཁན་པོས་གང་དག་གི་གདོང་དུ་
བལྟ་བར་ཡང་མི་ནུས་པ། སྙན་པར་སྨྲ་བ་སྨྲ་ བའི་ཁྱུ་མཆོག་དེ་ལྟ་བུ་དག་མཆིས་སོ་ཞེས་མཆིའོ། །བུ་དག་ཅི་ཁོ་བོ་ན་རེ། སའི་སྟེང་ན་ཁོ་བོ་
གཅིག་པུ་ཁོ་ན་ལས་སྨྲ་བ་གཞན་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རམ། ས་ནི་རིན་པོ་ཆེ་མང་པོ་འཛིན་པ་ཡིན་པས་ས་གཞི་ནི་མཛེས་པ་དག་གིས་
གང་བ་ཡིན་ནོ། ། མཁན་པོ་རེ་ཞིག་ཡུལ་དེ་ཡང་མཐོང་བར་འགྱུར་ཞིང་། ཆུ་ངོགས་སུ་ཉེ་རེག་ཀྱང་བགྱི། སྨྲ་བའི་ཁྱུ་མཆོག་དེ་དག་ལ་ཡང་
བསྙེན་བཀུར་བགྱི། རྒོལ་བ་དག་ཀྱང་ཚར་གཅད་པར་བགྱི། རང་གི་གྲགས་པ་ཡང་བསྒྲག་པར་བགྱི། རྙེད་པ་ ཡང་བསྒྲུབ་པར་བགྱིས། བདག་
ཅག་ཡུལ་དབུས་སུ་མཆིའོ། །བྲམ་ཟེ་དེ་སློབ་མ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་བཅས་པ་དང་། འཁོར་ཉུང་བ་ཡིན་པས་དེས་ཤེད་བུ་དེ་དག་ལ་འདི་
སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བུ་དག་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གཡང་གཞི་[animal skin..]དག་དང་། ཤིང་ཤུན་དག་དང་། དབྱུག་གུ་དག་དང་།
བླུགས་གཟར་དག་དང་། དགང་གཟར་དག་དང་། རིལ་བ་དག་ལོང་ཤིག་དང་ཡུལ་དབུས་སུ་འདོང་ངོ་། །དེ་དག་གིས་དེ་དག་བླངས་ནས། བྲམ་
ཟེ་དེ་ཤེད་བུ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཡུལ་དབུས་སུ་

6-1-222b
འཕགས་པ་དང་། དེས་རྒོལ་བ་ཁ་ཅིག་ནི་ཚར་བཅད་དེ་རྒོལ་བའི་ཤིང་རྟ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད། ཁ་ཅིག་མགོར་ཐལ་བའི་བུམ་པ་དག་གིས་བསྣུན།
ཁ་ཅིག་ནི་འཕོང་གི་དཔོང་སར་ཁྭ་བཞིན་དུ་ཐག་རིང་པོ་ནས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་བྱེད། ཁ་ཅིག་ནི་གདུགས་ དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་
དག་གིས་བསུ་བར་བྱེད། ཁ་ཅིག་ནི་སློབ་མ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་མཐར་གྱིས་གྲོང་དང་གྲོང་རྡལ་དང་། དབྱེ་ཚོངས་དང་། ཚོང་
རྡལ་དག་ཏུ་རྒོལ་བ་འདུལ་ཞིང་མཉན་ཡོད་དུ་ཕྱིན་ཏོ།། །།
འདུལ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ། བམ་པོ་སུམ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་པ།
མཉན་ཡོད་ན་བྲམ་ཟེ་འཁོར་ཤིན་ཏུ་མང་བ་ཞིག་གིས། ལྷོ་ལམ་ནས་བྲམ་ཟེ་རྒོལ་བ་ཞིག་འོངས་ཞེས་ཐོས་སོ། །ཐོས་ནས་ཀྱང་དེས་རང་གི་
འཁོར་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། ཤེས་ལྡན་དག་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །ཁོ་བོས་ལྷོ་ལམ་ནས་བྲམ་ཟེ་རྒོལ་བ་ཞིག་མཉན་ཡོད་དུ་འོངས་ཞེས་ཐོས་ཀྱིས། དེ་
གལ་ཏེ་རིག་པའི་གནས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ལ་གཏམ་འདྲེ་བར་བྱེད་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གཏམ་འདྲེ་བར་བྱའོ། །རིག་པའི་གནས་ཆེ་གེ་མོ་
ཞིག་ལ་ གཏམ་འདྲེ་བར་བྱེད་ན་ནི། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གཏམ་འདྲེ་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་ཚར་གཅད་པར་ནུས་ན་དེ་ལྟ་ན་
ལེགས། གལ་ཏེ་ཚར་གཅད་པར་མ་ནུས་ན་ཤཱཀྱའི་བུའི་དགེ་སྦྱོང་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་གཏང་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་ཤཱཀྱའི་བུའི་ དགེ་སྦྱོང་
རྣམས་ཚར་ཆོད་ན། བྲམ་ཟེ་མཆོག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་ཤཱཀྱའི་བུའི་དགེ་སྦྱོང་རྣམས་ཀྱིས་ཚར་གཅད་པར་གྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ལྷོ་ལམ་
ནས་རྒོལ་བ་ཞིག་འོངས་པ་དེ་མཉན་ཡོད་ནས་ཚར་བཅད་དོ་ཞེས་བདག་ཅག་ལ་ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་རྣམས་སུ་སྙན་པའི་སྒྲའི་ཚོགས་
རྒྱ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་མངོན་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ལྷོ་ལམ་ནས་འོངས་པའི་བྲམ་ཟེ་དེ་ནང་པར་སྔར་ལངས་ཏེ་གོས་ཀྱིས་གློ་དཀྲིས་ནས་རྩྭའི་
སྒྲོན་མ་ཐོགས་ཏེ་མཉན་ཡོད་དུ་ཞུགས་པ་དང་། མཉན་ཡོད་པའི་བྲམ་ཟེའི་

6-1-223a
ཁྱེའུ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལ་སྨྲས་པ། མཁན་པོ་ཅིའི་སླད་དུ་གོས་ཀྱིས་གློ་དཀྲིས་པར་གྱུར། ཁོ་བོས་ཐོས་པ་དེ་སྙེད་བཟུང་བ་གློ་རྡོལ་ཏེ་མི་འབྱུང་བར་
བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཟངས་མའི་གླེགས་བུས་དཀྲིས་པར་བགྱི་བའི་རིགས་སོ། །ཅིའི་སླད་དུ་རྩྭའི་སྒྲོན་མ་བསྣམས། ཅི་འཇིག་རྟེན་མི་
ཤེས་པའི་མུན་པ་ཅན་གྱི་ནང་དུ་ཤེས་པའི་སྒྲོན་མས་འཇུག་པར་བྱའོ། །དེ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་རིག་པའི་གནས་གང་དང་གང་ལ་གཏམ་འདྲེ་
བར་བྱེད་པ་དེ་དང་དེ་ལ་དེས་དེ་དག་སྤོབས་པ་ མེད་པར་བྱེད་ཅིང་། གང་གི་ཚེ་ཐམས་ཅད་སྤོབས་པ་མེད་པར་བྱས་པ་དེའི་ཚེ་ན་དེ་དག་
གིས་སྨྲས་པ། མཁན་པོ་ཅི་རང་གི་ཕྱོགས་འཇོམས་པ་ཁོ་ན་ལགས་སམ། དེས་སྨྲས་པ། ཅི་ཁོ་བོ་ལ་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་དམ། དེ་
དག་ གིས་སྨྲས་པ། མཆིས་ཏེ་ཤཱཀྱའི་བུའི་དགེ་སྦྱོང་བྱུང་ནས་དུས་རིང་པོ་མ་ལགས་པ་དག་ལགས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་རིགས་བཞི་པོ་དག་
རྣམ་པར་དག་པར་འདོད་པ་དང་། སྟོན་པ་དང་། འདོགས་པ་དང་། རབ་ཏུ་འཇོམས་པར་བགྱིད་པ་ལགས་ཀྱིས། དེ་ དག་དང་རེ་ཞིག་ལྷན་
ཅིག་གཏམ་འདྲེ་བར་མཛོད་ཅིག །དེ་དག་ག་ལ་འཁོད། མཉན་ཡོད་འདི་ཉིད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་
ནའོ། །དེ་དག་གི་སྨྲ་བའི་ཁྱུ་མཆོག་གང་ཡིན། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཁས་པ། སྤྱོད་པ་གསལ་བ་ཤ་སྟག་ལགས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་དག་གི་
སྨྲ་བའི་ཁྱུ་མཆོག་ནི། དགེ་སྦྱོང་ལག་བརྒྱུད་ཅེས་བགྱི་བ་ལགས་སོ། །དེ་ག་ལ་འདུག །མཉན་ཡོད་འདི་ཉིད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་
སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ནའོ། །དེ་དག་དེ་ལྟར་ གཏམ་འདྲེ་བར་བྱེད་པ་ན། ཤཱཀྱའི་བུ་ལག་བརྒྱུད་དེ་ཉིད་དུ་ཕྱིན་ནས། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་དེ་དག་
གིས་བྲམ་ཟེ་དེ་ལ་སྨྲས་པ། མཁན་པོ་རེ་ཞིག་ཤཱཀྱའི་བུའི་དགེ་སྦྱོང་གཞན་དག་ཞོག་ལ། ཤཱཀྱའི་བུ་ལག་བརྒྱུད་འདི་དང་ལྷན་ཅིག་གཏམ་འདྲེ་
བར་མཛོད་ 6-1-223b ཅིག །དེས་དེ་མཐོང་ནས་སྨྲས་པ། འདི་ལ་སློབ་དཔོན་གྱི་མཚན་ཡོད་པས་འདི་ནི་སྨྲ་བའི་ཁྱུ་མཆོག་ཡིན་ནོ་
ཞེས་དེ་དེའི་གན་དུ་སོང་སྟེ་སྨྲས་པ། ཀྱེ་དགེ་སློང་བདག་གིས་བླ་མ་ལས་ཡི་གེ་ཅུང་ཟད་བླངས་པ་དག་ཅིག་ཡོད་དེ། བདག་ཁྱོད་དང་ལྷན་ཅིག་
ཅུང་ ཟད་གཏམ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱེད་པར་འདོད་དོ། །བྲམ་ཟེ་མ་ཉེས་ཏེ། ཁོ་བོ་ལ་ཡང་གང་དུ་བདག་གི་རྒོལ་བའི་བསྟན་
བཅོས་རྣོན་པོར་བྱ་སྙམ་པའི་བློ་སྐྱེས་ན། ཁྱོད་ཀྱང་འདིར་འོངས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་བྱའོ། །ཉི་མ་གང་ལ་བྱ། སང་བྱའོ། ། ཕྱོགས་གང་དུ། སྐྱེད་མོས་
ཚལ་ག་གེ་མོ་ཞིག་ཏུའོ། །དེ་བཞིན་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ་སོང་ངོ་། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་དེ་ཕྱོགས་དང་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སེམས་ཤིང་གལ་ཏེ་དེ་འདི་སྐད་
ཅེས་ཟེར་ན། བདག་གིས་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ན་མཚན་ཐམས་ཅད་འདས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཤཱཀྱའི་བུ་ལག་བརྒྱུད་ཀྱིས་བསམས་
པ། གལ་ཏེ་བདག་གིས་རེ་ཞིག་བྲམ་ཟེ་ཚར་བཅད་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདག་གིས་སྒོ་འཕར་བརྒྱ་དག་འདས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལྟོ་དགང་བ་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་བྲམ་ ཟེས་བདག་ཚར་བཅད་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་བདག་གི་གྲགས་པའི་ཕྲེང་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་མོ། །བྲམ་ཟེ་ཡང་
ནང་པར་སྔར་ལངས་ཏེ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་སོང་ནས། དེས་དེར་དེ་ཡུན་རིང་དུ་བསྡད་དེ། དེ་མ་འོངས་པར་རིག་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་ཞུགས་སོ། །
ཤཱཀྱའི་བུ་ལག་བརྒྱུད་ཀྱང་བརྩད་པའི་དུས་ཡོལ་ནས། མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་པ་དང་། དེ་བྲམ་ཟེ་དེས་མཐོང་ནས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་
དགེ་སློང་ཁྱོད་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དེར་མ་འོངས་སོ། །ལག་བརྒྱུད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཁོ་བོ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ གང་དུ་བོས་ན་མ་འོངས། སང་སྐྱེད་མོས་ཚལ་
ག་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་གཏམ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །ལག་བརྒྱུད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་ཁོ་བོས་ཡེ་བརྗེད་དོ། །བྲམ་ཟེས་བསམས་
པ། བདག་ནི་མཚན་ཐོག་ཐག་ཏུ་ཕྱོགས་དང་། 6-1-224a གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སེམས་པས་ནམ་ནངས་པར་གྱུར་ན། དགེ་སློང་འདི་ན་རེ་ཁོ་
བོས་ཡེ་བརྗེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལས་ན། ཡང་ན་ནི་བློན་པོ་/བླུན་པོ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ནི་ཤེས་པས་མི་འཁྲུགས་པ་ཞིག་ཡིན་ནོ་སྙམ་
ནས་དེས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་ དགེ་སློང་སང་བྱའོ། །བྲམ་ཟེ་དེ་ལྟར་བྱའོ། །བྲམ་ཟེ་དེ་ཕྱི་དེ་ཉིན་པར་ཡང་ནང་པར་སྔར་ལངས་ཏེ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དེར་
སོང་ནས། དེས་དེར་ཡུན་རིང་དུ་བསྡད་དེ། དེ་མ་འོངས་པར་རིག་ནས་ཡང་མཉན་ཡོད་དུ་ཞུགས་སོ། །ཤཱཀྱའི་བུ་ལག་བརྒྱུད་ཀྱང་ བརྩད་པའི་
དུས་ཡོལ་ནས། མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་པ་དང་། དེ་བྲམ་ཟེ་དེས་མཐོང་ནས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་དགེ་སློང་ཁྱོད་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དེར་མ་
འོངས་སོ། །ལག་བརྒྱུད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་ཅི་ཁོ་བོའི་བྱ་བ་དེ་ཁོ་ནར་ཟད་དམ། ཁོ་བོས་ཇེ་སྟོན་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་དགོས་སོ། །ཐོས་པ་
གཟུང་བར་བྱ་དགོས་སོ། །ཚོགས་ཀློག་ཏུ་གཞུག་དགོས་སོ། །བྲམ་ཟེ་དང་། ཁྱིམ་བདག་འོངས་ཤིང་ལྷགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ་
དགོས་སོ། །བྲམ་ཟེས་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་ཁྱོད་ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ་མཐོ་འཚམ་པ་མི་བྱེད་དམ། དེ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ན་ཤཱཀྱའི་བུ་ལག་བརྒྱུད་ཡུལ་
ཕྱོགས་བྱེད་ཅིང་བརྡ་དང་མཚན་མ་བྱེད་དོ། །དེས་ཡུལ་ཕྱོགས་བྱས་ཤིང་བརྡ་དང་མཚན་མ་བྱས་ནས་ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ་མི་འགྲོ་ནས། གཞན་
མུ་སྟེགས་ཅན་དག་ཤེས་ལྡན་དག །ཤཱཀྱའི་བུའི་དགེ་སྦྱོང་འདི་དག་ནི་བརྫུན་སྨྲ་བ་བརྫུན་སྨྲ་བ་ལས་མ་ལོག །མ་སྤངས་སོ་སོར་མ་སྤངས་པ་
དག་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ཕྱོགས་བྱེད་ཅིང་བརྡ་དང་མཚན་མ་བྱེད་ལ། ཡུལ་ཕྱོགས་བྱས་ཤིང་ བརྡ་དང་མཚན་མ་བྱས་ནས། ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ་འགྲོ་
བར་མི་བྱེད་ཅེས་སྨོད་པར་བྱེད། ཕྱར་ཀ་གཏོང་བར་བྱེད། ཁ་ཟེར་བར་བྱེད་པའི་སྐབས་དེ་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་ཏོ།
།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱུང་

6-1-224b
བ་འདི་དང་། གླེང་གཞི་འདི་དང་། སྐབས་འདི་ལ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་བསྡུ་བ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སངས་
རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མཁྱེན་བཞིན་དུ་རྨེད་པར་མཛད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྔ་ མ་བཞིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་ཤཱཀྱའི་བུ་ལག་བརྒྱུད་ལ་རྨས་པ། ལག་བརྒྱུད་ཁྱོད་ཡུལ་ཕྱོགས་བྱེད་ཅིང་བརྡ་དང་མཚན་མ་བྱེད་ལ། ཡུལ་ཕྱོགས་བྱས་ཤིང་བརྡ་
དང་མཚན་མ་བྱས་ནས། ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ་མི་ འགྲོ་བ་བདེན་ནམ། བཙུན་པ་མད་དོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་
མ་ཡིན་པ། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པ། རུང་བ་མ་ཡིན་པ། ཚུལ་དང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ རྣམ་
པར་སྨད་པ་མཛད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་དུ་མས་རྣམ་པར་སྨད་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་
དག་དེ་ལྟ་བས་ན་ཕན་ཡོན་བཅུ་ཡང་དག་པར་གཟིགས་པས། འདུལ་བ་ལ་ཉན་ཐོས་ རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་གཞི་བཅའ་བར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ངའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་འདུལ་བ་ལ་བསླབ་པའི་གཞི་འདི་ལྟར་གདོན་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་བཞིན་དུ་བརྫུན་སྨྲ་ན་
ལྟུང་བྱེད་དོ། །ཤེས་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་ པར་དཔྱད་ནས་སོ། །བརྫུན་སྨྲ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བརྫུན་སྨྲ་བ་ནི་རྣམ་པ་དགུ་ཡང་ཡོད། རྣམ་པ་
བརྒྱད་ཀྱང་ཡོད། རྣམ་པ་བདུན་ཡང་ཡོད། རྣམ་པ་དྲུག་ཀྱང་ཡོད། རྣམ་པ་ལྔ་ཡང་ཡོད། རྣམ་པ་བཞི་ཡང་ཡོད། རྣམ་ པ་གསུམ་ཡང་ཡོད། རྣམ་
པ་གཉིས་ཀྱང་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་དགུ་གང་ཞེ་ན། གཞི་མེད་པར་ཕམ་པར་འགྱུར་བ་དང་། དགེ་འདུན་ལྷག་མ་དང་། ལྟུང་
བྱེད་དང་། སོ་སོར་བཤགས་པར་བྱ་བ་དང་། ཉེས་

6-1-225a
བྱས་ཀྱིས་གླེང་བ་དང་། གཞི་མེད་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་དང་། ལྟ་བ་ཉམས་པ་དང་། ཆོ་ག་ཉམས་པ་དང་། འཚོ་བ་ཉམས་པས་གླེང་བའོ། །
བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། གཞི་མེད་པར་ཕམ་ པར་འགྱུར་བ་དང་། དགེ་འདུན་ལྷག་མ་དང་། ལྟུང་བྱེད་དང་། སོ་སོར་བཤགས་
པར་བྱ་བ་དང་། ཉེས་བྱས་ཀྱིས་གླེང་བ་དང་། གཞི་མེད་པར་མཐོང་བ་དང་། ཐོས་པ་དང་། དོགས་པས་གླེང་བའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་
བདུན་གང་ཞེ་ན། གཞི་མེད་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་དང་། ལྟ་བ་ཉམས་པ་དང་། ཆོ་ག་ཉམས་པ་དང་། འཚོ་བ་ཉམས་པས་གླེང་བ་དང་།
གཞི་མེད་པར་མཐོང་བ་དང་། ཐོས་པ་དང་། དོགས་པས་གླེང་བའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་ བ་རྣམ་པ་དྲུག་གང་ཞེ་ན། དགེ་སློང་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བར་
འདོད་པ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་བརྫུན་སྨྲ་བར་བྱའོ་སྙམ་པ་དང་། བརྫུན་སྨྲ་བ་ན་འདི་སྙམ་དུ་བརྫུན་སྨྲའོ་སྙམ་པ་དང་། བརྫུན་སྨྲས་པ་ན་འདི་སྙམ་
དུ་བརྫུན་སྨྲས་སོ་སྙམ་པ་དང་། དགེ་སློང་གཞི་མེད་པར་ མཐོང་བ་དང་། ཐོས་པ་དང་། དོག་པས་བརྫུན་སྨྲ་བའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་
གང་ཞེ་ན། གཞི་མེད་པར་ཕམ་པར་འགྱུར་བ་དང་། དགེ་འདུན་ལྷག་མ་དང་། ལྟུང་བྱེད་དང་། སོ་སོར་བཤགས་པར་བྱ་བ་དང་། ཉེས་བྱས་ཀྱིས་
གླེང་ བའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན། གཞི་མེད་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་དང་། ལྟ་བ་ཉམས་པ་དང་། ཆོ་ག་ཉམས་པ་དང་།
འཚོ་བ་ཉམས་པས་གླེང་བའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། གཞི་མེད་པར་མཐོང་བ་དང་། ཐོས་པ་དང་། དོགས་པས་གླེང་བའོ། །
གཞན་ཡང་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། བརྫུན་སྨྲ་བར་འདོད་པ་ན་འདི་སྙམ་དུ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བར་བྱའོ་སྙམ་པ་དང་། བརྫུན་དུ་སྨྲ་
བ་ན་འདི་སྙམ་དུ་བརྫུན་དུ་སྨྲའོ་སྙམ་པ་དང་། བརྫུན་དུ་སྨྲས་པ་ན་འདི་སྙམ་དུ་བརྫུན་སྨྲས་སོ་སྙམ་

6-1-225b
པའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ན་འདི་སྙམ་དུ་བརྫུན་སྨྲའོ་སྙམ་པ་དང་། བརྫུན་སྨྲས་པ་ན་འདི་སྙམ་དུ་བརྫུན་
སྨྲས་སོ་སྙམ་པའོ། །བརྫུན་སྨྲ་བ་ལ་རྣམ་པ་གཅིག་པུ་འབའ་ཞིག་ནི་མེད་དོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ནི་ཕམ་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ནི་
དགེ་འདུན་ ལྷག་མར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ནི་ཉེས་པ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། ཉེས་བྱས་
སུ་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཕམ་པར་འགྱུར་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་མེད་ལ་མེད་བཞིན་དུ་མིའི་ཆོས་བླ་མ་སྨྲ་
བའོ། །བརྫུན་དུ་ སྨྲ་བ་དགེ་འདུན་ལྷག་མར་འགྱུར་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་ཁྲོས་ཤིང་ཞེ་སྡང་བར་གྱུར་ནས་ཅི་ནས་ཀྱང་འདི་
ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང་དབྲལ་ལོ་སྙམ་ནས་དགེ་སློང་དག་པ་ལྟུང་བ་མེད་པ་ལ་གཞི་མེད་པར་ཕམ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱིས་སྐུར་པ་འདེབས་
པའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཉེས་ པ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་དགེ་འདུན་གྱི་ནང་དུ་ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་
ཆོས་སུ་སྟོན་པ་དང་། ཆོས་ཆོས་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པ་དང་། འདུལ་བ་མ་ཡིན་པ་འདུལ་བར་སྟོན་པ་དང་། འདུལ་བ་འདུལ་བ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་
པའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཉེས་བྱས་ སུ་འགྱུར་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་ཟླ་བ་ཕྱེད་ཕྱེད་ཅིང་སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ་བསྟན་པ་འདོན་པ་ན་
ཅི་འདི་ལ་ཁྱེད་ཡོངས་སུ་དག་གམ་ཞེས་དྲིས་པ་ན་ཡོངས་སུ་མ་དག་བཞིན་དུ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་སྡོད་པའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་བ་
གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་མ་གཏོགས་པར་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ལྟུང་
བྱེད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ལྟུང་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོ་དང་། ཡི་དགས་ངན་སོང་དང་། ངན་འགྲོ་དང་།
ལོག་པར་ལྟུང་བ་དག་ཏུ་སྲེག་པར་བྱེད། འཚེད་ པར་བྱེད། ལྟུང་བར་བྱེད་པའོ། །གཞན་ཡང་ལྟུང་བ་དེ་མ་བཤགས་ཤིང་སོ་སོར་མ་བཤགས་ན་
དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེས་ན་ལྟུང་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ལྟུང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། །བར་སྡོམ་ལ། མ་
བརྗེད་པ་དང་ཡིད་གཉིས་དང་། །འདུ་ཤེས་པ་ནི་ཐ་མ་

6-1-226a
ཡིན། དགེ་སློང་གིས་མ་མཐོང་བ་དང་། མ་ཐོས་པ་དང་། མ་རིག་པ་དང་། རྣམ་པར་མི་ཤེས་པ་ལ། དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཞིང་བཟོད་པ་དང་།
འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་མཐོང་ངོ་། །བདག་གིས་ཐོས་སོ། ། བདག་གིས་རིག་གོ། །
བདག་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་མཐོང་ལ་དེ་ཡང་བརྗེད་པ་དང་། ཐོས་ཤིང་རིག་སྟེ་རྣམ་
པར་ཤེས་ལ། དེ་ཡང་བརྗེད་ནས་དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་ པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་
སྐད་ཅེས་བདག་གིས་མཐོང་སྟེ་དེ་ཡང་མ་བརྗེད་དོ། །བདག་གིས་ཐོས་ཤིང་རིག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་ཏེ་དེ་ཡང་མ་བརྗེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་
ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་མཐོང་ལ་དེ་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བ་དང་། ཐོས་ཤིང་རིག་སྟེ་རྣམ་པར་ཤེས་ལ། དེ་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་ནས། དེས་
འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་མཐོང་སྟེ་དེ་ལ་
ཡིད་གཉིས་མི་ཟའོ། །བདག་གིས་ཐོས་ཤིང་རིག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་ཏེ། དེ་ལ་ཡིད་གཉིས་མི་ཟའོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ།
།དེས་མཐོང་བ་ལ་མ་མཐོང་བར་འདུ་ཤེས་ཤིང་། ཐོས་པ་དང་། རིག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པར་མ་ཤེས་པར་འདུ་ཤེས་ལ། དེས་
འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་ མཐོང་ངོ་། །ཐོས་
སོ། །རིག་གོ། །རྣམ་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་མ་མཐོང་ཞིང་ཐོས་པ་དང་། རིག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་
ལ། དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ ཅེས་བདག་གིས་མཐོང་
གི་མ་ཐོས། མ་རིག །རྣམ་པར་མ་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་མ་ཐོས་ཤིང་། མཐོང་བ་དང་། རིག་པ་དང་།
རྣམ་པར་ཤེས་ལ། དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་

6-1-226b
སྐད་ཅེས་བདག་གིས་ཐོས་ཀྱི། མ་མཐོང་། མ་རིག་རྣམ་པར་མ་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་མ་རིག་ཅིང་།
མཐོང་བ་དང་། ཐོས་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་ལ། དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་
བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་རིག་གི། མ་མཐོང་། མ་ཐོས། རྣམ་པར་མ་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་
རྣམ་པར་མ་ཤེས་ཤིང་། མཐོང་བ་དང་། ཐོས་པ་དང་། རིག་ལ་དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་
དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་ཀྱི། མ་མཐོང་། མ་ཐོས། མ་རིག་གོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་
རོ། །དེས་མཐོང་ལ་དེ་ཡང་བརྗེད་པ་དང་ཐོས་ཤིང་རིག་སྟེ་རྣམ་པར་ཤེས་ལ། དེ་ཡང་བརྗེད་ནས་དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་།
འདོད་པ་ དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་མ་མཐོང་ཏེ། དེ་ཡང་མ་བརྗེད་དོ། །མ་ཐོས། མ་རིག །
རྣམ་པར་མ་ཤེས་ཏེ་དེ་ཡང་མ་བརྗེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་མཐོང་ལ་དེ་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བ་དང་། ཐོས་
ཤིང་རིག་སྟེ་རྣམ་པར་ ཤེས་ལ་དེ་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་ནས་དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་།
ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་མ་མཐོང་སྟེ་དེ་ལ་ཡིད་གཉིས་མི་ཟའོ། །བདག་གིས་མ་ཐོས། མ་རིག །རྣམ་པར་མ་ཤེས་ཏེ་དེ་ལ་ཡིད་
གཉིས་མི་ཟའོ་ཞེས་ཟེར་ན་ སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་མཐོང་ལ་མཐོང་བར་འདུ་ཤེས་ནས་དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་
དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་མ་མཐོང་གི་ཐོས་ཤིང་རིག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་སོ་
ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། ། དེས་ཐོས་ལ་ཐོས་པར་འདུ་ཤེས་ནས་དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་
དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་མ་ཐོས་ཀྱི། མཐོང་ཞིང་རིག་སྟེ་རྣམ་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་
སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་རིག་ལ་རིག་པར་འདུ་ཤེས་ནས་

6-1-227a
དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་མ་རིག་གི་
མཐོང་ཞིང་ཐོས་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་རྣམ་པར་ཤེས་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་ འདུ་ཤེས་
ནས་དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ། འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་རྣམ་
པར་མ་ཤེས་ཀྱི། མཐོང་ཞིང་ཐོས་ལ་རིག་གོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་གིས་མཐོང་བ་དང་། ཐོས་པ་དང་། རིག་
པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་ལ་དེ་ལ་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་
ཅེས་བདག་གིས་མ་མཐོང་ངོ་། །བདག་གིས་མ་ཐོས་སོ། །བདག་གིས་མ་རིག་གོ། །བདག་གིས་རྣམ་པར་མ་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་
བྱེད་དུ་ འགྱུར་རོ། །དེས་མ་མཐོང་ལ་དེ་ཡང་མ་བརྗེད་པ་དང་མ་ཐོས་མ་རིག་རྣམ་པར་མ་ཤེས་ལ་དེ་ཡང་མ་བརྗེད་ནས་དེས་འདུ་ཤེས་
བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་མཐོང་སྟེ་དེ་ཡང་བརྗེད་དོ།
།བདག་གིས་ཐོས་ཤིང་ རིག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་ཏེ་དེ་ཡང་བརྗེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་མ་མཐོང་ལ་དེ་ལ་
ཡང་ཡིད་གཉིས་མི་ཟ་བ་དང་། མ་ཐོས་མ་རིག་རྣམ་པར་མ་ཤེས་ལ་དེ་ལ་ཡིད་གཉིས་མི་ཟ་ནས་དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་།
འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་ པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་མཐོང་སྟེ་དེ་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟའོ། །བདག་གིས་ཐོས་
ཤིང་རིག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་ཏེ་དེ་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟའོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་མ་མཐོང་བ་ལ་མཐོང་བར་འདུ་
ཤེས་ཤིང་མ་ཐོས་པ་དང་། མ་རིག་པ་དང་། རྣམ་པར་མ་ཤེས་ པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འདུ་ཤེས་ལ། དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་།
འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་མ་མཐོང་ངོ་། །མ་ཐོས་སོ། །མ་རིག་གོ། །རྣམ་པར་མ་ཤེས་
སོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་

6-1-227b
མཐོང་ཞིང་མ་ཐོས་པ་དང་། མ་རིག་པ་དང་། རྣམ་པར་མ་ཤེས་ལ། དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་།
རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་མ་མཐོང་གི། ཐོས་ཞིང་རིག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་ བྱེད་
དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ཐོས་ཤིང་མ་མཐོང་མ་རིག་རྣམ་པར་མ་ཤེས་ལ། དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་།
རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་མ་ཐོས་ཀྱི། མཐོང་ཞིང་རིག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ ལྟུང་བྱེད་
དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་རིག་ཅིང་མ་མཐོང་མ་ཐོས་རྣམ་པར་མ་ཤེས་ལ། དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་།
རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་མ་རིག་གི། མཐོང་ཞིང་ཐོས་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་ བྱེད་
དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་རྣམ་པར་ཤེས་ཤིང་མ་མཐོང་མ་ཐོས་མ་རིག་ལ། དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་།
རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་རྣམ་པར་མ་ཤེས་ཀྱི། མཐོང་ཞིང་ཐོས་ལ་རིག་གོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་ བྱེད་
དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་མ་མཐོང་བ་ན་ཡང་མ་བརྗེད་པ་དང་། མ་ཐོས་མ་རིག་རྣམ་པར་མ་ཤེས་ལ་དེ་ཡང་མ་བརྗེད་ནས་དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་
ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་མཐོང་སྟེ་དེ་ཡང་བརྗེད་དོ། །ཐོས་
ཤིང་རིག་ལ་རྣམ་ པར་ཤེས་ཏེ་དེ་ཡང་བརྗེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་མ་མཐོང་བ་དེ་ལ་ཡིད་གཉིས་མི་ཟ་བ་
དང་། མ་ཐོས་མ་རིག་རྣམ་པར་མ་ཤེས་ལ་དེ་ལ་ཡིད་གཉིས་མི་ཟ་ནས་དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་།
རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་ བདག་གིས་མཐོང་སྟེ་དེ་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟའོ། །བདག་གིས་ཐོས་ཤིང་རིག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་ཏེ་དེ་
ལ་ཡིད་གཉིས་ཟའོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་མ་མཐོང་ལ་མ་མཐོང་བར་འདུ་ཤེས་ནས་དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་
བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་

6-1-228a
པ་དང་། ལྟ་བ་བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་མཐོང་གི། མ་ཐོས་མ་རིག་རྣམ་པར་མ་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་
རོ། །དེས་མ་ཐོས་ལ་མ་ཐོས་པར་འདུ་ཤེས་ནས་དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་ དང་། ལྟ་བ་
བསྒྱུར་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་ཐོས་ཀྱི། མ་མཐོང་མ་རིག་རྣམ་པར་མ་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་མ་
རིག་ལ་མ་རིག་པར་འདུ་ཤེས་ནས་དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་ བསྒྱུར་ཏེ་
འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་རིག་གི་མ་མཐོང་མ་ཐོས་རྣམ་པར་མ་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་རྣམ་པར་མ་
ཤེས་ལ་རྣམ་པར་མ་ཤེས་པར་འདུ་ཤེས་ནས་དེས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཅིང་བཟོད་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོག་པ་དང་། ལྟ་བ་
བསྒྱུར་ ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་ཀྱི། མ་མཐོང་མ་ཐོས་མ་རིག་གོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྨྲས་སོ་ཅོག་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་
ཇི་ཙམ་དུ་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ཏེ་ཚིག་སྨྲ་བར་བྱེད་ན་ཐམས་ཅད་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །ལས་དང་པོ་པ་དང་། སྨྱོས་པ་དང་། སེམས་འཁྲུགས་པ་
དང་། ཚོར་བ་དག་གིས་ཉེན་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བའི་ལྟུང་བྱེད་དེ་དང་པོ་རྫོགས་སོ།། །།