Plfi2023 VM

Présid en c e d e la R épu bliq u e
VOLAVOLAN-DALÀNA LAHARANA FAHA 017/2022

MOMBA NY LALÀNA MIFEHY NY
FITANTANAM-BOLAM-PANJAKÀNA
HO AMIN’NY TAONA 2023
PROJET DE LOI n° 017/2022

PORTANT LOI DE FINANCES
POUR 2023
PLF 2023 | Exposé des motifs. VERSION DIN

MOMBA NY LALÀNA MIFEHY NY FITANTANAM-BOLAM-PANJAKÀNA
HO AMIN'NY TAONA 2023
FILAZANA NY ANTONANTONY
Tompokolahy sy Tompokovavy,
Na dia eo aza ny zava-misy eo amin’ny sehatra iraisam-pirenena, ny Fanjakana malagasy dia

hanohy ny fanarenana ny toe-karena nanomboka ny taona 2019 toy izay efa voafaritra anatin’ny Teti-
pivoarana ho an’ny Fisandratan’i Madagasikara (PEM)
Mba ahafahana mahatratra ny fitomboan’ny harinkarena voafaritra anatin’ny PEM, ny fanjakana

dia mametraka fitantanana hentitra ny famatsiam-bolam-panjakana sy ny fampandraisana anjara ireo
mpisehatra rehetra voakasik’izany toy ny sehatra tsy miankina.
Ity volavolan-dalàna mifehy ny fitantanam-bolam-panjakana ho an’ny taona 2023 ity, mifototra

amin’io vina io, dia manolotra ny fepetra ara-ketra sy ara-tetibola mba ho fanatanterahana ny velirano 13
izay miorina amin’ ny andry fototra, ny fitantanam-pitondrana, ny fototra : « sosialy sy ny maha-olona »,
« toe-karena sy fampandrosoana haingana », « tontolo iainana sy fanatsarana ny fiainana »
Projet de Loi de Finances 2023 |1

I- FIRONANA ANKAPOBENY AO ANATIN’NY LALANA MIFEHY NY

FITANTANAMBOLAMPANJAKANA 2023
Ny fivoaran’ny toe-draharaha nasionaly sy maneran-tany ankehitriny dia nampiseho ny fahafahan’i

Madagasikara nihatrika ny vokatr’izany. Na dia eo aza izay fahafahana izay dia tsikaritra fa marefo ihany
Madagasikara mihatrika izany. Noho izany dia niteraka fahataràna ara-pandrosoana izay hita fa tsy maintsy
harenina izany.
Ny Plan Emergence Madagascar (PEM) dia mikasa ny hanatratra io fahataràna ara-pandrosoana

io, amin’ny alalan’ny vina : « hahatonga an’i Madagasikara ho firenena misandratra, mafy, miray hina ary
mikatsaka izay hahasoa ny mponina ao aminy ». Noho izany, ny PEM dia miankina amin’ireo Velirano 13
napetrak’Andriamatoa Filoha, ka ny tanjona voalohany dia ny hahatonga an’i Madagasikara ho firenena
misandratra ny taona 2038. Izany dia ho tratra vokatry ny fihenan’ny taham-pahantrana ho 37% sy noho
ny fivoaran’ny harikarena faobe isan’olona ho 3200 USD no mihaotra.
Noho izany, ny paik’adin’ny PEM dia miodina manodidina fototra telo (Ny Sosialy, ny toe-karena,
ny tontolo iainana sy ny fiainana maha olona) ka ny andry fototra dia ny fitantanam-pitondrana. Noho izany,
ny asa dia hifototra kokoa amin’ireo tombony lehibe hananan’ny firenentsika ka ho hita taratra amin’ireo
tetik’asa mivaingana tanterahina amin’ireo sehatra matanjaka izany (fandraharahana eo amin’ny sehatry
ny fambolena, ara-tsakafo, fitrandrahana, fizahan-tany, sns.). Izany dia mba hahatratrarana ny vinam-
pisandratana izay napetraka. Anisan’ny vain-dohan-draharahan’ny fitondram-panjakana ny hahatonga ny
harikarena faobe mba hizara mira lanja isam-batan’olona.
Araka izany ireo fironana ara-paik’ady ao anatin’ny Lalàna mifehy ny fitantanam-bolam-panjakana

taona 2023 dia mifanaraka tsara amin’ny PEM. Noho izany, ho an’ny taona 2023, ny fitondram-panjakana
dia hijery manokana ny :
Ny fanafainganana ireo fanavaozana sy ireo tetik’asa mba hametrahana tontolo manome vahana ny
fandrosoana ara-toe-karena
Ny fisian’ny foto-drafitr’asa manara-penitra sy mahazaka ny fiovaovan’ny toetr’andro dia ilaina

tokoa hampandrosoana an’i Madagasikara. Ny fitondram-panjakana izany dia manolo-tena hanamafy ireo
asa ataony hampivoarana sy hanamboarana foto-drafitr’asa eo amin’ny sehatry ny fitaterana sy ny
serasera, singa manan-danja lehibe ho an’ny fivoarana ara-tsosialy sy ara-toe-karena.
Ankoatra izay, ny fifandonana misy ao Ukraine dia nampahatsiahy ny tsy maintsy hahatratrarana
ny fahaleovana ara-tsakafo. Ny paik’adin’ny fitondram-panjakana izany dia ny hampifototra ny
fampiroboroboana ny sehatry ny fambolena sy ny fiompiana amin’ny fidirany lalina kokoa miaraka amin’ny
sehatry ny indostria. Izany dia mba hampivoarana ireo seha-pamokarana mba hahavaly ny fanjifàna ato
anatiny sy ny mba hampihena ny fiankinan-doha amin’ny fanafarana entana avy any ivelany. Noho izany,
ny fivoaran’ny sehatry ny fambolena sy ny fiompiana dia hirindra amin’ny dingan’ny tao-zava-baventy. Raha
ny mahakasika ny sehatry ny haiasa indray, Madagasikara dia hisitraka ny fandraisana ny Lalaon’ny Nosy
andiany faha-11, ho fanamarihana ny fiverenan’ny firoboroboan’ny sehatry ny fizahan-tany eo aminy. Ny

fitondram-panjakana dia miara-miasa amin’ny sehatra tsy miankina mba hahatanteraka ireo fampiasam-
bola manosika io sehatra io.
Etsy andaniny, ny fivoarana ara-toe-karena dia mitaky ny fidiran’ny sehatra tsy miankina mba
hampiasa vola malalaka. Ho ataon’ny fitondram-panjakana noho izany izay hampivoatra ny fitantanana
ara-toe-karena sy ny fametrahana ireo fepetra rehetra ilaina hisarihana na ireo mpamatsy vola nasionaly
na ireo mpamatsy vola vahiny. Ankoatran’ireo fanavaozana apetraka mba hiadiana amin’ny kolikoly sy ny
fihisaran’ny fitantanan-draharaham-panjakana, dia misy ireo hetsika ataon’ny fitondram-panjakana izay
mikatsaka indrindra ny hampivoatra sy ny hampangaharahara ny rafi-dalàna mifehy ny fampiasam-bola,
mba hisarihana ireo mpampiasa vola. Hojerena manokana ny momba ny sehatry ny fitrandrahana harena
an-kibon’ny tany mba hahafahan’i Madagasikara manome lanja tanteraka ny harena voajanahary ananany,
indrindra amin’ny fotoana maha-ambony dia ambony ny tinady maneran-tany ny graphite, nickel, sy cobalt.
Ny fanamasinana ireo hetsika ho an’ny fivoarana amin’ny maha-olona
Ny fisandratan’i Madagasikara dia tsy maintsy mandalo amin’ny fanatsaràna ny toe-piainan’ny

mponina ao aminy (fisitrahana fampianarana, fiofanana, ary fitsaboana) sy ny fahafahan’ny rehetra
mandray ireo fahafahana misehatra ara-toe-karena (asa tsara sy mahavelona, fandraharahana), indrindra
ho an’ireo tena marefo.
Noho izany, ao anatin’ny fanatanterahana ny PEM, ny fitondram-panjakana dia miasa mba

hitaran’ny faritra hahafahana mametraka ireo foto-drafitr’asa eo amin’ny sehatry ny fahasalamana. Toy
izany ihany koa, ireo hetsika ho atao dia ny mba hahamora ny fisitrahan’ny rehetra fampianarana manara-
penitra sy tolo-piofanana mifanaraka amin’izay ilain’ny eo amin’ny sehatry ny asa.
Ny Fitondrampanjakana dia manohy ny politikan’ny famoronana asa eo amin’ireo sehatra napetraka

ho laharampamehana
Amin’ny taona 2023, ireo sehatra napetraka ho laharampahamehana (Fanabeazana,

Fahasalamana, Filaminam-bahoaka sy Fitsarana) dia hisitraka toeranasa vaovao miisa 9 498 ka 3 488
amin’ireo dia handraisana mpiasa afaka tamin’ny fifaninanana ary 6 010 dia handraisana mpiasa araka ny
fandraisana mivantana. Ny tanjona dia ny fiantohana ny fisitrahana ny rafitra fanabeazana sy ireo
fitsaboana ho an’ny vahoaka malagasy tsy ankanavaka, izay singa iray lehibe ho an’ny ady amin’ny
fahantrana, ary hiantohana ny fiarovana sy ny fanajana ny lalàna manakery manerana ny firenena. Ny
fanamafisana ny andraikitra tanan’ny Fanjakana amin’ny alalan’ireo sehatra napetraka ho
laharampahamehana ireo dia fepetra iray izay hampahomby ny Drafitra ho an’ny fisandratan’i
Madagasikara na « Plan d’Emergence pour Madagascar ». Ireo fandraisana mpiasa vaovao manaraka ny
fandraisana mpiasa amin’ny fomba mivantana dia hizotra hanaraka ny lamina izay mametraka azy ireo ho
isan’ireo izay hahazo karama amin’ny taona 2023. Ambadik’izay, ireo izay afaka tamin’ny fifaninanana dia
tsy mbola hahazo tetibola handoavana ny karamany raha tsy amin’ny fotoana hahavitany ny fiofanana
ataony.
Ny fitsinjaran’ireo toeranasa dia araka izao manaraka izao : toeranasa miisa 3 943 ho an’ny
Minisiteran’ny Fanabeazam-pirenena, toeranasa 500 ho an’ny mpiasan’ny fahasalamana, toeranasa 712
ho an’ny Minisiteran’ny fampianarana teknika sy ny fiofanana arakasa, toeranasa 1 270 ho an’ny

Minisiteran’ny Fitsarana, mpitana ny tombokasem-panjakana, toeranasa 1 420 ho an’ny Minisiteran’ny

Filaminam-bahoaka, toeranasa 830 ho an’ny Minisiteran’ny Fiarovampirenena ary toeranasa 823 ho an’ny
Sekreteram-panjakana miadidy ny Zandarimariam-pirenena.
Ankoatra ireo toeranasa vaovao ireo, mpiasa miisa 2 955 izay nahavita ny fiofanana tamin’ny taona
2021 (Polisy manamboninahitra miisa 30 sy kaomisera miisa 20) sy 2022 (mpianatra ho zandary 1 500,
« percepteurs principaux des finances » miisa 35, mpianatra ho inspekteran’ny polisy miisa 220 sy
mpianatra ho mpitandro filaminana 1 150) no hanatevina ny mpiasa eny amin’ireo Minisitera mpiahy azy
ireo amin’ny taona 2023.
Momba ny fandehanana misotro ronono, mpiasa miisa 5 311 no hivoaka hisotro ronono raha
avondrona ny isa ho an’ny Minisitera rehetra amin’ny taona 2023. Ny fandehanana misotro ronono dia
mandeha ho azy rehefa tratran’ny mpiasa ny fetran-taona napetraky ny lalàna izay 60 taona, ankoatra ireo
Mpitandro filaminana (61 taona). Ankoatra izany, ireo Mpiasa fehezin’ny Sata manokana sasantsasany toa
ireo Mpitsara, ireo mpampianatra mpikaroka ary ireo inspekteram-panjakana dia afaka mangataka ny
fanohizana ny fotoam-piasany hatramin’ny folo taona, arakaraky ny Sata mifehy azy, noho ny tsy
fahampian’ny isan’izy ireo.
II- VINAVINA ARA-TOE-KARENA SY ARA-BOLA
Ny fivoaran’ny toe-draharaha maneran-tany sy nasionaly dia nahazoana vinavina vaovao ho an’ny

fitomboan’ny harikarena ho 4,2% ny taona 2022
Ny ady ao Ukraine dia nitarika ny fisondrotan’ny vidim-piainana maneran-tany, indrindra ho an’ireo

vokatra fampiasa amin’ny angovo sy ara-tsakafo. Ny fiakaran’ny vidin’ny solika 40% ny volana Jolay 2022
dia nahatonga fiazakazahan’ny fisondrotan’ny vidim-piainana, izay nahatratra 8,4% ny volana Jolay ary
9,3% ny volana Aogositra.
Izany dia niteraka fihenan’ny vola eo am-pelatanan’ireo mpisehatra ar-toe-karena sy ny tinady

amin’ny ankapobeny. Kanefa, ireo fepetra noraisin’ny fitondram-panjakana (fampiakarana ny karaman’ny
mpiasam-panjakana, fampiakarana ny karama farany ambany indrindra ho an’ny sehatra tsy miankina,
sns.) dia nahafahana namehy ny vokatry ny fiakaran’ny vidim-piainana teo amin’ny fahefa-mividy.
Na izany aza, ny toe-karena malagasy dia afaka manararaotra ny fisian’ny fiazakazahan’ny tinady
iraisam-pirenena, ho an’ny vokatra fampiasa amin’ny angovo manokana (graphite, cobalt ary nickel).
Ankoatra izay, ny fisondrotan’ny vidin’ny entana izay afarana avy any ivelany dia nanokatra ny
fahafahana mampivoatra ny famokarana eto an-toerana, tsindrina manokana eto ireo entana ho an’ny
filàna andavan’andro (PPN). Hatramin’ny fiantombohan’ny taona 2022, ny Minisiteran’ny Indostria, ny
Varotra ary ny Fanjifàna dia namoaka antontan’isa toeram-pamokarana 38 ka ny 17 amin’izany mamokatra
PPN (savony, menaka, siramamy).
Tsy azo hialàna noho izany ny fanitsiana ny tahan’ny harikarena faobe izay nihabo ho an’ny taona
2022. Kanefa, ny ezaka vita teo amin’ny sehatry ny fanondranana dia nafahana namehy io fihaboana io.

Noho izany, ny fitomboan’ny harikarena ny taona 2022 dia lasa ho 4,2%, izany hoe nisy fidinana 0,1 raha
hoarina amin’ny vinavinan’ny LFR 2022.
Ny tahan’ny harikarena faobe dia vinavinaina ho 4,9% ny taona 2023
Ireo fampiasam-bola maro isan-karazany izay hanomboka na hifarana ny taona 2023 (fampiasam-
bola ataon’ny fanjakana ary iarahany amin’ny sehatra tsy miankina) dia tokony hahatratra ny vina
napetraka. Ireo tetik’asa ireo dia sady mahakasika ny sehatra matanjaka sy ireo sehatra sosialy. Ireo
tetik’asa fanajariana sy fanondrahana ireo faritra fambolena dia tokony hampiakatra ny tahan’ny
famokarana ara-pambolena, toy ny vary, izay vinavinaina hiakatra 9% ny famokarana azy. Ny fanohizana
ireo hetsika fametrahana indostria (fanokafana orinasa mamokatra siramamy sy simenitra, sy famoronana
« zone d’émergence industrielle » dia ahafahana mamphena ny fiankinan-doha amin’ny fanafarana entana
avy any ivelany. Farany, ny fanamboarana sy fanavaozana ireo foto-drafitr’asa fitaterana sy ny serasera
ary ny fampandrosoana sy fanamorana ny tolotra angovo mba hanome vahana kokoa ireo fampiasam-bola
eo amin’ny sehatra tsy miankina. Ho an’ny harena an-kibon’ny tany manokana dia tokony ho ampiharina
ny lalana vaovao mifehy azy mba hahafahana mamelona indray ny asa sy ny tombony azo amin’io sehatra
io 2023 sy hisarihana ireo mpamatsy vola.
Mahakasika ny sehatra ara-tsosialy dia hotohizan’ny Fanjakana hatrany ireo hetsika ataony mba
hampivoatra ny fisitrahan’ny mponina fampianarana manara-penitra sy fitsaboana ilaina. Vinavinaina ihany
koa ny fanamboarana sekoly sy toeram-pianarana ho an’ny ambaratong aambony, ary ny fivoaran’ny
fitsaboana (fanamboarana toeram-pitsaboana manara-penitra).
Handray ny Lalaon’ny Nosy andiany faha-11 i Madagasikara ny taona 2023. Noho izany, tokony
hiverina hiroborobo ny fizahan-tany. Efa nisokatra tanteraka ihany koa manko ny sisin-tany ny telovolana
voalohan’ny taona 2022.
Vinavinaina ho 4,9% ny tahan’ny fitomboan’ny harikarena ny taona 2023, izany hoe fanitsiana
tahany 0,6 eo ho eo raha hoarina amin’ny voalaza ao amin’ny LFR 2022. Io fanitsiana io dia mandray ny
fisondrotan’ny vidim-piainana izay heverina haharitra hatramin’ny 2023. Ary koa ny tinady eo amin’ny
sehatra iraisam-pirenena, izay ahitàna fiakarana ho an’ny vokatra sasantsasany, fa kosa tsy hihoatra ny
vinavina talohan’ny nisian’ny ady tao Ukraine.
Io vinavina ho an’ny fitomboan’ny harikarena amin’ny 2023 io dia hotohanana amin’ny tahan’ny
fampiasam-bola manodidina ny 25,3% an’ny harikarena faobe, 12,2% avy amin’ny Fanjakana foibe ary
13,1avy amin’ny sehatra tsy miankina. Ny famatsiana ny fandaniam-bolam-panjakana dia iantohan’ny
fampidiran-ketra anatiny izay mahatratra 12,1% ny tahany ny taona 2023, ary ireo fanampiana avy
amin’ireo mpiara-miombon’antoka dia hahatratra 6,4% ny tahany.
Ny Fitondram-panjakana dia manamafy ny ezaka ataony mba hanatsarana ny fitantanana ny

volam-panjakana sy hanaja ireo teny nomena eo amin’ny lafiny teti-bola. Noho izany, ny tahan’ny vola
banga mila feoina ao am’ny teti-bola ny 2023 dia tsy hihoatra ny -6% du PIB. Ary koa, ny tahan’ny banga
ao amn’ny vola voalohany mila fenoina dia -0,4% ny taona 2023 raha toa ka -1,4% izy io ny 2022.

III- FITODIKY NY TETIBOLAM-PANJAKÀNA AO AMIN’NY LALÀNA MIFEHY NY

FITANTANAM-BOLAM-PANJAKÀNA 2023
III.1- VOLA MIDITRA
III.1.1- HETRA
III.1.1.1- HO AN’NY VOLA MIDITRA AMIN’NY HETRA ANATINY :
Ny Fandraharahana misahana ny hetra dia manombana ny tahan’ny fidiram-bola amin’ny hetra tsy
afa-karatsaka ho 12,7 amin’ny harikarena faobe ho amin’ny taona 2023, fitomboana mitentina teboka 1,2
amin’ny harikarena raha oharina tamin’ny taona 2022. Ny Foibe-pitondrana ankapobe mifehy ny hetra dia
maminavina ny tahan’ny tsindrin-ketra anatiny ho 6,7 amin’ny taona 2023 raha 6,1 tamin’ny 2022, izany
hoe fiovana teboka 0,6 amin’ny tahan’ny harikarena faobe. Mba ahatrarana ny tanjona amin’ny fidiran-ketra
ho 4 786,16 miliara amin’ny lalana mifehy ny fitatanam-mbola 2023, ezaka fanampiny no atao amin’ny
alalan’ny fametrahana ireo fepetra ara-ketra sy ara-panjakana izay heverina hampiditra 501,87 Miliara
Ariary.
Miliara Ariary
KARAZAN-KETRA LFR 2022 LFI 2023
Impôt sur les Revenus 885,30 1 379,32
Impôt sur les Revenus Salariaux et Assimilés 616,47 717,78
Impôt sur les Revenus des Capitaux Mobiliers 72,61 54,55
Impôt sur les Plus Values Immobilières 9,13 14,33
Impôt Synthétique 80,97 131,83
Droit d'Enregistrement 49,83 51,69
Impôt sur les Marchés Publics 84,00 100,80
Taxes sur la Valeur Ajoutée 1 435,40 1 643,66
Droit d'Accise 577,69 666,63
Assurances 10,37 14,55
Autres 3,32 1,33
Droit de Timbres 23,50 9,69
Impôt sur les Revenus 885,30 1 379,32
III.1.1.2- MIKASIKA IREO FEPETRA ARA-KETRA :
Ny Fandraharahana ara-ketra Malagasy, izay mikatsaka hatrany ny paikady mahomby

hanatsarana ny tolotra omena ny mpandoa hetra, dia miezaka amin’ny fanamafisana ny fampiasana
tsaratsara kokoa ny Fehezan-dalàna ankapobe momba ny hetra (C.G.I).
Arak’izany, ny fanavaozana izay entina dia manana tanjona manokana mba ahafahan’ny
mpampiasa ny lalana ara-ketra avy amin’ny fanamborana ireo fepetra hita ao amin’ny Fehezan-dalana
momba ny hetra araky ny Lalana mifehy ny Fitantanam-bola nasiam-panitsiana 2022 ho sokajy roa lehibe,
voalohany amin’izany ireo fepetra mikasika ny lalàna fototra dia ny Fehezan-dalàna momba ny hetra (Code
des Impôts) sy ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra (Code des Procédures fiscales).

Amin’ny fanavahana ireo fepetra hita ao amin’ny Fepetra ankapobe mifehy ny hetra ho Fepetra
mikasika ireo fombafomba sy ny Fepetra ara-ketra dia manaraka ireto fepetra roa miavaka tsara ireto :
- Ireo fitsipika mikasika ny fototra hamerana sy ny fikajiana ny hetra dia hijanona miaraka
amin’ireo Fifanarahana ara-ketra sy Fepetra manokana mikasika ireo Faritra sy Orinasa
afakaba, ao anatin’ny Fepetra mikasika ny hetra, sy
- Ny Fepetra mikasika ireo fombafomba kosa dia ahitana ireo fepetra ara-ketra mifanaraka
indrindra amin’ireo asa atao eo amin’ny Foibe Fitantanana sy izay mikasika ny mpandoa hetra
toy ny fanaovana ny laharam-pamantarana, ny fanambarana ny fandoavan-ketra, ny famorian-
ketra, ny fifanolanana ara-ketra sy ireo fombafomba mikasika ny lalàna ara-ketra.
Ny fanavaozana atao dia ny fanavahana ao amin’ny Fepetra ankapobe mifehy ny hetra ireo fepetra
manana endrika mikasika ny fombafomba arahina, arak’izany dia natao ny fametrahana fanondroana ireo
andininy ao amin’ny Fepetra mikasika ny fombafomba ara-ketra, izay aseho amin’ny endrika roa raha toa
ka aseho amin’ny endrika telo izany ao aminy Fepetra ankapobe mifehy ny hetra.
Arak’izany, ireo andininy mikasika ny fepetra vaovao naroso mikasika ny fombafomba ara-ketra
dia aseho arak’ity endrika vaovao fanehoana ity.
Amin’izany, novolavolaina ny torolalana fampiharana ny Fepetra mikasika ny fombafomba ara-

ketra izay ahitana ny fifanarahan’ny andininy mikasika ny Fepetra ankapobe mifehy ny hetra izay nafindra
ao amin’ny Fepetra mikasika ny fombafomba arahina ara-ketra.
Amin’ny fanavaozana, Madagasikara dia mizotra manaraka izay zava-misy any amin’ireo firenena
afrikaina na ny eropeana toy ny Mali, Aligérie, Côte d’Ivoire, Bénin, Gabon na France amin’ny fandrindrana
ny fepetra ara-ketrany.
Ankoatr’izany, ny foto-kevi-dehibe aroso amin’ny Lalana mifehy ny fitantanam-bola 2023 dia

mitodika indrindra amin’ny hanatrarana ny tanjona amin’ny fiarovana ny fahefa-mividy ny vahoaka, ny
fanohanana ny fisian’ireo indostria eto an-toerana, ny fanohanana ny famokarana ary koa ny asa nefa
amin’ny fitazonana ny lalan-jotra amin’ny famerana ireo fepetra mety hiteraka fandaniana ara-ketra.
Mipetraka hatrany ho anisan’ny fanamby lehibe ho an’ny Foibe Fitantanana ny hetra ny fanitarana
ny sehatra ampiharana azy. Arak’izany ny hetsika ataon’ny Governemanta malagasy amin’ny alalan’ny
fampiroboroboana ny kaoperativa (SNDCoop) izay manana tanjona ny fanatsarana ny zava-bitan’ireo
mpiantsehatra eto Madagasikara anisan’izany ireo mpamokatra sy mpanodina eo amin’ny sehatry ny
fambolena noho ny fiovaovan’ny toetrandro. Ny fampiharana ireo rafitra mikasika ny kaoperativa dia
ahafahana mampanara-dalana ireo ao amin’ny sehatra fototra izay ny ankamaroany dia mbola tsy
voasoatra eo amin’ny Foibe fitantanana ny hetra. Fepetra maromaro no raisina mba hampanarahan-dalana
io sehatra io.
Atao ihany koa ny fanitsiana vitsivitsy amin’ny fepetra sasantsasany mikasika ny hetra entina
hanamorana ny fahazoana ireo fepetra, indrindra ireo mikasika ny vola miditra (IR), ny hetra amin’ny
tsenambarom-panjakana, ny haba amin’ny tataom-bidy ary koa ny mikasika fahefana mitaky
fampahalalana.

Arak’ireo voalaza ireo, toy izao ireo fanovana misongadina entina :
 Fampidirana ireo fepetra entina hanatsarana ny fitantanana ny hetra amin’ny orinasa :
o Fanafahana amin’ny tsy fandoavana IR ny sora-bola vokatry ny fanombanana ireo fanana-

mifaka amin’ny fampiasam-bola sy ireo fananana biolojika ;
o Fanafahana amin’ny tsy fandoavana IR/IS ny vola miditra amin’ireo soasety kaoperativa, ny
fikambanan’ireo kaoperativa ary ny federasion’ireo kaoperativa ;
o Fahafahana mampiasa ny trosa-ketra amin’ny fanefana hetra aty aoriana ireo hetra mitovy
sokajy na avy amin’ny fanambaran-ketra voafaritra na koa ireo fampilazana fitakian-ketra ;
o Fanafahana amin’ny tsy fandoavana ny IRCM ireo zana-bola avy amin’ny fampindramana
ataon’ireo mpikambana na koa ny findramana ataon’ireo mpikambana ny sosaety kaoperativa ;
o Fanitarana ireo fandaniana natao ahazoana misitraka ny fampiharana ny fampihen-ketra 2% ho
an’ny mpandoa hetra ao anatin’ny rafitry ny hetra tambatra :
 ny fandraisana anjaran’ny mpampiasa any amin’ny CNaPS sy ireo fikambanana mitovy
amin’izany ary koa ireo fikambanana mikasika ny fahasalamana ;
 ny fandaniana mikasika ny fiahiana ara-tsosialy naloan’ny mpampiasa ho tombotsoan’ny
mpiasa izay tsy tokony hioatra ny 5 isan-jaton’ny vola lany amin’ny karama ;
o Tsy fandoavana ny haba amin’ny tataom-bidy amin’ny fanafarana sy ny fivarotana ireo fitaovana
sy entana ilaina amin’ny fanamboarana orinasa fanaovana simenitra ;
o Tsy fandoavana ny haba amin’ny tataom-bidy amin’ny fitaovana sy entana amin’ny fametrahana
indostria fanodinana sy fanamborana sakafo avy amin’ny fambolena amin’ny fametrahana
indostria isaky ny distrika araky ny fanapahana raisina amin’ny Filan-kevitry ny Ministra ;
o Tsy fandoavana haba amin’ny tataom-bidy amin’ny fanafarana fitaovana sy entana manokana
tsy hita eto an-toerana amin’ny fametrahana hotely lehibe sy toerana mikasika ny fizahan-tany
araky ny ny fanapahana raisina amin’ny Filan-kevitry ny Ministra ;
o Tsy fandoavana haba amin’ny tataom-bidy amin’ny fitaovana sy entana amin’ny fametrahana
toeram-pialam-boly anisan’izany ny toeram-pialam-boly mampiasa ny rano araky ny ny
fanapahana raisina amin’ny Filan-kevitry ny Ministra ;
o Tsy fandoavana ny haba amin’ny tataom-bidy amin’ireo biby enti-misarika araky ny ny
fanapahana raisina amin’ny Filan-kevitry ny Ministra
o Tsy fandoavana hetra main’ny vola miditra ho an’ireo sekoly miankina amin’ny finoana tsy natao
hitadiavam-bola.
 Fampiharana ny fepetra hanatsarana ny fampidiran-ketra :
o Fampiharana ny hetra amin’ny vola miditra (IR) na ny hetra tambatra (IS), amin’ny vola miditra
amin’ny fandraharahana ataon’ireo mpikambana ao amin’ny sosaety kaoperativa, ary ny fakana
ny IRCM amin’ny vola zarain’izy ireo ;
o Fitazonana ny hetra tambatra amin’ny vola miditra ho an’ireo mpamboly sy mpitrandraka hazo
na firy na firy ny vola azon’izy ireo (lavanila 48,45 miliara Ariary) ;

o Fanovàna ny fomba fikajian-ketra amin’ny vola miditra ho an’ireo mpanondrana vokatra avy
amin’ny fambolena sy ala : fampiharana ny taha 3% amin’ny sandan’ny entana aondrana isaky
ny fanondranana atao izay efaina ao antin’ny roa volana : (vokatra lavanila 115 miliara) ;
o Fanamarihana mikasika ny IMP amin’ny vola miditra amin’ny fividianana entana sy saikinasa
izay nanaovana fifanarahana mialoha tahaka ny fifanarahana efa nanaovana famandrihana ;
o Famerana isan’andro ny tahan’ny fahazoan-dalana amin’ny foara ho Ar 15 000 fa tsy Ar 40 000
isakin’ny 72 ora ;
o Fampiharana ny hetra amin’ny taha 0,50% ny fitondrana, fivarotana sy ny ireo famindrana vola
ananana na misy sanda na atao maimaimpoana : (7 miliara) ;
o Ny mety hamerenana indray ny fakan-ketra amin’ireo solika (lasantsy sy gazoala) amin’ny taha
20% manomboka ny enim-bolana faharoa ny 2023 arakaraky ny fivoaran’ny vidy iraisam-
pirenenan’izy ireo : (48,54 miliara Ariary) ;
 Fanamorana sy fanamafisana ny fanaraha-maso mikasika ny haba amin’ny fandaniana (DA) :
o Fanatsorana ny fikajian-ketra amin’ny asa aman-draharahan’ny mpamokatra alikaola eto an-

toerana amin’ny fampiharana ny taha manokana ny DA ho ar 360 isaky ny litatra ho an’ny rôma
sy ny vokatra ao anatin’ny tondro SH 2208.40 ;
o Fijerena eny an-toerana ireo fitaovana ampiasaina alohan’ny amoahana ny fahazoan-dalàna ;
o Fanamarinana ny fampidirana ao amin’ny toeram-pamokarana na ny toeram-piotazana na ireo
mifandray amin’izany ny akora entina hanamboarana ampiharana na tsy ampiharana hetra,
indrindra ny alikaola ambony taha, na iza na iza mpiasa azy ;
 Fanazavana mikasika ireo fepetra ara-ketra mba hiarovana ny vola miditra :
o Sehatra ampiharana ny IMP : ireo olona rehetra misy fidiram-bola avy amin’ny tsenam-barom-
panjakana, avy amin’ny fampisam-bolam-panjakana, tsena isitrahan’ny sampandraharam-
panjakana ;
o Fototra amerana ny hetra amin’ny sora-panoratana (DE) amin’ny famoronana na ny fanalavana
ny sosaety ;
o Fampiasana ny Tabilao ara-bola ananan’ny Fandraharahana araka ny karazan’asa ataon’ny
sosaiety amin’ny fanombanana ny sora-pizakana amin’ny fivarotana ;
o Ireo antokon’olona misitraka ny tsy fandoavana ny haba amin’ny tataom-bidy amin’ny alalan’ny
Fanamarinana ny fampiasana (AD) ary koa ny hampiasana ireo entana sy saikin’asa tsy
handoavana haba amin’ny tataom-bidy ;
o Fampifanarahana ny fe-potoana fanorenana ny trosa-kaba amin’ny tataom-bidy sy ny
faharetan’ny fe-potoana ahafahana manitsy ny haba amin’ny tataom-bidy noho ny varotra
nofoanana na notapahina, ho telo volana manaraka ny nanafoanana na nahatapahan’ny
varotra ;
 Fanamafisana, fanazavana sy fanamaivanana ireo andraikitra ara-ketran’ny mpandoa hetra :
o Ny tsy maintsy hanomezana taratasy fanamarinana na ny mitovy amin’izany ny nanaovana

fitazonana ny IMP ho an’ny rehetra, na fikambanana izay nanao ny fitazonana ifotony ny IMP ;

o Fanazavana mikasika ny andraikitr’ireo sosaety kaoperativa amin’ny fitazonana sy ny

fandoavana ny hetra tambatra (IS) n’ireo mpikambana ao amin’ny sosae ty kaoperativa :
.
 Fanoratana tsy misy sara ireo fanapahana ara-pitsarana rehetra avoaka mahakasika ny
famerenana indray ny taratasin-tany sy fandrefesan-tany araka ny fepetry ny Lalàna laharana faha
2021-018 tamin’ny 27 jolay 2021.”
 Fanamboarana ireo fepetra sasantsasany mikasika ny zo fampahalalana ;
Ny fanamboarana mikasika ny zo fampahalalana dia manaraka ireto fepetra dimy manraka ireto :
Mikasika ireo antokon’olona tsy maintsy manao izany – Ny antony hanaovana ny fanambarana- Ny
fomba fanaovana ny fanambarana – Ny fanitsiana azo ataon’ny mpandoa hetra – Ny
fampahatsiahivina ataon’ny fandraharahana.
Ankoatr’ireo, entina hamenoana ny fepetra misy, fanadiovana vitsivitsy, fanitsiana ireo lesoka,
fanazavana, fampanarahana amin’ny fepetra misy, dia natao ihany koa.
III.1.1.3- MIKASIKA IREO FEPETRA ARA-PANJAKANA :
Mikasika ny fitantanana ny fanangonan-ketra, ny Foibe Fitantanana ny Hetra dia mametraka ireto

fepetra ireto :
 Fitsirihana ny hetra (+20 miliara Ariary) ;

 Fitakiana ny trosan-ketra (+250 miliara Ariary) ;
 Fampiasana araky ny tokony ho izy ireo tahirin-kevitra DGD-DGI (15 miliara Ariary) ;
 Fanarahana ny fanangonana ny IRSA (12 miliara Ariary) ;
 Fanapariahana ny fandoavan-ketra ampitain-davitra (e-hetra paiement, e-hetraphone,
hetraonline) : (+20 miliara Ariary) ;
 Fametrahana ny SAFI (+6 miliara) ;
 Fanarahana ireo fepetra amin’ny fanafoanana ny tsy fandoavan-ketra sy ny fampihenan-ketra
(+19 miliara)
 Fandraisana an-tanana ny DAT (30 miliara Ariary) ; fanatsarana ny tolotra ho an’ny mpandoa hetra
(+2 miliara) ;
 Fanarahana ireo mpanafatra entana vaovao sy fampidirana ao anatin’ny ara-dalana ireo asa aman-
draharaha tsy manara-drafitra (+15miliara) ;
 Fanaraha-maso ireo fifanarahana ny fanatsarana atao amin’ireo Ivon-ketra (+3miliara Ariary) ;
 Fanatsarana ny fitantanana ny TVA (45 miliara) sy ny fanaraha-maso ny fanitsiana ny DA amin’ny
ranom-boakazo (+1,19 miliara Ariary).
Projet de Loi de Finances 2023 | 10

Tabilao : ny fiatraikan’ny fepetra araky ny lalàna sy ara-panjakana
Miliara Ariary
SORA-
FEPETRA
BOLA
FEPETRA ARAKY NY LALANA (1) 313,68
Fampiakarana ny DA amin’ny paraky 20,69
Fametrahana lalan-jotra fanarahana ireo vokatra ampiharana DA 25,00
Fitazonana avy hatrany ny hetra amin’ny vola miditra amin’ny fambolena (lavanila) 48,45
Haba amin’ny fandaniana alaina amin’ny volamena Or (6%) 10,00
Fampiakarana ny tahan’ny TVA ho 20% amin’ny gazoala sy lasantsy 48,54
Fampiharana ny fakana mialoha ny hetra amin’ny vola miditra amin’ny fanondranana 31,00
vokatra ankoatry ny lavanila
Fanovàna ny taha mifangaro ho taha manokana amin’ny rôma vokarina eto an-toerana 3 ,00
115,0
Fanovàna ny fomba fikajian-ketra amin’ny vola miditra ho an’ireo mpanodrana vokatra
avy amin’ny fambolena sy ala : fampiharana ny taha 3% amin’ny sandan’ny entana
aondrana isaky ny fanondranana atao izay efaina ao anatin’ny roa volana
7,0
Fampiharana ny hetra amin’ny taha 0.50% ny fitondrana, fivarotana sy ny ireo
famindrana vola ananana na misy sanda na atao maimaimpoana
Fototra hamerena ny fikajiana amin’ny sora-panoratana(DE) ho an’ny fanorenana sy 5,0
taratasy fanohizana ny ny soaseity
FEPETRA ARA-PANJAKANA (2) 188,19
Fitsirihana ny hetra 20,00
Fampiasana araky ny tokony ho izy ireo tahirin-kevitra DGD-DGI 15,00
Fametrahana ny SAFI 6,00
Fanarahana ny fanangonana ny IRSA amin’ny taha miakatra hatrany 12,00
Fanapariahana ny fandoavan-ketra ampitain-davitra (E-hetrapaiement,e- 20,00
hetraphone,hetraonline)
Fanarahana ireo fepetra amin’ny fanafoanana ny tsy fandoavan-ketra sy ny 19,00
fampihenan-ketra
Fandraisana an-tanana ny DAT 30,00
Fanatsarana ny tolotra ho an’ny mpandoa hetra 2,00
Fampidirana ao anatin’ny ara-dalana ireo asa aman-draharaha tsy manara-drafitra 15,00
Fanaraha-maso ireo fifanarahana ny fanatsarana amin’ireo Ivon-ketra sy ny Tale paritry 3,00
ny hetra
Fanatsarana ny fitantanana ny TVA 45,00
Fanaraha-maso ny fanitsiana ny DA amin’ny ranom-boakazo 1,19
TOTAL (1+2) 501,87

III.1.2- FADINTSERANANA
Ny andinindininy amin’ny fanapahan-kevitra noraisina eo anivon’ny fadintseranana ao anatin’ny

Lalàna mifehy ny fitatanam-bolam-panjakana ho amin’ny taona 2023 dia mikendry indrindra ny
fanamafisana ny sehatry ny fanarahamaso ny harena voajanahary, ny vidin’ny entana fampiasa
andavanandro, ary koa ny fitohizan’ny fanatanterahana ny tanjona voafaritry ny vina 2020-2023 napetraky
ny fadintseranana.
Anisan’ny fepetra lehibe noraisina ny :
- Fandrindrana ny andininy ao amin’ny fehezan-dalàna momba ny fadintseranana Malagasy

mifandraika amin’ny faritra afak’haba faritan’ny fifanarahana iraisam-pirenena « Convention
Internationale pour la Simplification et l’Harmonisation des Régimes Douaniers (Convention de
Kyoto Révisé) » ;
- Fametrahana rafitra fitiliana 100% an’ireo entana afarana sy aondrana;
- Fisian’ny sampana laboratoaran’ny fadintseranana vaovao mba hamaly ny filàna eo amin’ny

famakafakana;
III.1.2.1- NY AMIN’NY FAMPIDIRAM-BOLA AMIN’NY HABAN-TSERANANA :
4236.1 miliara Ariary no vinavinaina ho tafiditry ny fadintseranana ao amin'ny kitapom-bolam-

panjakana avy amin'ny fanafarana entana avy any ivelany sy fanondranana entana mankany ivelany
amin'ny taona 2023. Ny 97,6% amin'io dia avy amin'ny fanafarana entana ary ny 2,4 % kosa dia avy amin'ny
fanondranana harena voajanahary. Ny entana fanjifa andavanandro dia hahitana fiakarana antonontonony
noho ny fanohizana ny tetikady fampandehanana ny orinasa eto an-toerana izay mahatonga fanoloana ny
entana fanafatra ho amin’ny entana vokarina eto an-toerana. Etsy ankilan’izany, ny manam-pahaizana
momba ny solika dia manombana fidinan’ny vidina solika noho ny fidinan’ny tinady eran-tany ho amin’ny
taona 2023.
Montant avec DTI

Nature des droits et taxes
(En milliers d’Ariary)
Droit de douane 937 400 000
TVA 1 946 900 000
Droit de navigation 1 700 000
Taxe sur les produits pétroliers 343 900 000
TVA sur les produits pétroliers 905 200 000
Droit de sortie sur les exportations 101 000 000
Somme 4 236 100 000

III.1.2.2- MIKASIKA NY FEHEZAN-DALÀNA MOMBA NY FADINTSERANANA :
Ny fanovàna noentina tao anatin’ny fehezan-dalàna momba ny Fadintseranana dia mikendry ny:
- Fanoritana ny porofon’ny fiaviana sy ny fitsipiky ny fiavian’ny entana nazahoan-tombon-dahiny ;

- Fanamafisana ny fitaovana fandoavam-bola sy ireo entana tsy ara-dalàna afahana manatanteraka
ny tolo-kevitra avy amin’ny “Groupe d’Action Financière” (GAFI) mikasika ny ady atao amin’ny
famotsiam-bola amin’ny ankapobeny sy amin’ny famotsiam-bola amin’ny fampiorohoroana ;
- Fampifanarahana ny rijan-teny mikasika ny faritra afak’haba;
- Fanavaozana ny rijan-teny mikasika ny fanaovana fanambarana amin’ny antsipiriany sy ny
fanambarana mialoha ;
- Fanoritana ny tsy maintsy hametrahana fanambarana amin’ny antsipiriany ho an’ireo entana
anatin’ny sata fampadalovana ;
- Fisorohana ny tsy maintsy hanomezana ny fandikana tena izy momba ireo fampahafantarana
misoratra anatin’ny antontan-taratasy fanamarinana ;
- Fanavaozana ireo rijan-teny momba ny fanodinana tsy andoavana haban-tseranana ;
- Fanoritana ireo rijan-teny mikasika ny porofo momba ny tsy fisian'ny fandikan-dalàna ;
- Famaritana ireo karazana olona tompon’andraikitra amin’ny fanatanterahana hosoka amin’ny
andraikitra amin’ny ady heloka ;
- Fanitsiana ny fahadisoana ara-materialy ;
III.1.2.3- MIKASIKA NY LAZAM-BIDY AMIN'NY FADINTSERANANA :
Ny fanovàna momba ny lazam-bidy amin'ny fadintseranana dia miompana amin’ny:
- Fampidirana ny fehin-kevitra iombonana tapaka nandritra ny fifanakalozana teo amin’ny Fadin-

tseranana sy ny sehatra tsy miankina mba ho fampiroboroboana ny ady hevitra ary ny fanampiana
ny orinasa eto an-toerana dia nekena ny fangatahana sasantsasany, nampifandrindrana amin’ny
maha-mpamory hetra ny Fadin-tseranana;
- Fandraisana anjara amin’ny politika ara-toekarena eo amin’ny famelomana ny sehatra fizahan-
tany: fanafahana ny haban-tseranana sy ny haba amin’ny tataom-bidy amin’ny sambo kely na
sambo lehibe fitsangatsanganana. Hita soritra nandritra ny valan’aretina COVID-19 izay naharitra
teo amin’ny telo taona fa tena nijaly tanteraka io sehatra fizahan-tany io nandritra ny telo taona teo
noho eo, ka sitraky ny Fanjakana Malagasy ny handray anjara amin’ny fanamaivanana ny
famelomana izany sehatra izany indray taorian’ny fisokafan’ny sisin-tany ;
- Fandraisana anjara amin’ny politika ara-toekarena amin’ny fiampitana amin’ny angovo: fanafahana
ny haban-tseranana sy ny haba amin’ny tataom-bidy amin’ny fiarakodia vaovao sy motosikleta
vaovao hafa noho ny mandeha amin’ny famelomana avy amin’ny famatrarana na pitik’afo. Ny
fanjakana Malagasy dia mandray anjara mavitrika amin’ny fiampitana amin’ny angovo tsy
mampiasa solika mba hiarovana ny harena voajanahary sy ny tontolo iainana;
- Fametrahana haban-tseranana amin’ny fanondranana ny harena voajanahary satria ny
fitrandrahana sy ny fanondrananaazy ireo dia tokony hitondra fandraisana anjara amin’ny toe-

karena anatiny sy ny fivoaran’ny firenena. Ao anatin’nyfitandrovana sy ny fitrandrahana ny harena

voajanahary dia tena ilaina ny mandray andraikitra amin’ny fitandrovana azy ireo noho ny
fitrandrahana ary koa ny famoronana sanda fanampiny eto an-toerana. Ny fanondranana
ataon’ireo orinasa nisafidy ny lalàna momba ny fampiasambola goavana eo amin’ny sehatra
harena ankibon’ny tany, ary ireo orinasal nanao fifanarahana manokana tamin’ny Fanjakana
Malagasy, dia tsy hiharan’ny haba-tseranana ho amin’ny fanondranana;
- Fifanarahana amin’ny vondrona eoropeana araka ny Accord de Partenariat Economique
intérimaire na APEi. Hatramin’ny fanombohan’ny fampiharana an’io fifanarahana tamin’ny 2009,
ny tetiandro fampidinana ny haban-tseranana nifanarahana tamin’ny firenena rehetra mpiara-
miombon’antoka nanao sonia, ary taorian’ny fifanarahana sy fanemorana ny fampiharana ny
fanafahana tanteraka izany manomboka ny fiantombohan’ny taona 2023 ;
- Fampidirana anaty lazam-bidy ny fanasokajiana araka ny politika nasionaly amin’ny lazam-bidy,
araka ny firafitra navoakan’ny CNUCED momba ny vokatra sasany, mampisongadina ny haban-
tseranana amin’ny akora fanodina (5%), ny vokatra antenantenany (10%) sy ny vokatra jifaina
(20%) ;
Fametrahana fanamafisana ao amin’ny zana-tsokajy laharana faha-9807.00 00 satria ny entana

mandeha eo ambany fifehezan’ny fadintseranana dia tsy maintsy ho hanaovana fanambarana amin’ny
antsipirihany.
III.1.2.4- FIANTRAIKAN’NY FANOVANA :
Ny fiantraikan'ireo fanovàna dia tombanana ho:
1) 306,0 miliara Ariary nytombony noho nyfampiharanaan’ireo fepetra ara-panjakana ;

2) 253,0 miliara Ariary ny tombony noho ny fanasokajiana ny lazam-bidy ary ny haba-tseranana
hampiharina amin’ny fanondranana ny harena voajanahary, ary 58.4 miliara Ariary ny fatiantoka
noho ny fepetra noraisina araka ny toe-karena sy ny fifanakalozana niaraka tamin’ny sehatra
tsy miankina sy ny fanjakana ary ny fanafahana tanteraka ny haban-tseranana APEi.

III.2- FANDANIAMBOLAM-PANJAKÀNA
III.2.1- Antontankarama
Fahatsaran’ny fitantanana ny antotakarama dia singa manan-danja ho an’ny fampandrosoana ara-

toekarena ho an’ny firenena
Ny antotakarama dia ahitana ny karama fototra sy ireo tambikarama ho an’ny Mpiasampanjakana,

sy ireo latsakemboka iantsorohan’ny Fanjakana amin’ny maha-mpampiasa azy ho amin’ny famatsiana ny
kitapombola ho an’ny Fisotroandronono. Ho an’ny taona 2023, tombanana ho 3 623,9 miliara Ariary, na
taha 5,1%-n’ny Harikarena Faobe. Io taha voalaza io dia mifanaraka amin’izay napetraky ny Tahirimbola
Iraisampirenena (FMI) ao anatin’ny Fandaharanasa « Facilité Elargie de Crédit (FEC) ». Ny fifehezana ny
antontakarama dia ilaina mba hialana amin’ny fangalany ampahany betsaka ao amin’ny
Tetibolampanjakana sy ny fibahanany ireo sorabola tokony haompana amin’ireo tetikasa fampiasambolam-
panjakana sy ireo Famindram-bola manana endrika sosialy izay mitondra vokatra tsara ho an’ny
fitomboan’ny Toekarena sy ny fanatsarana ny fiainan’ny mponina. Ho an’ny taona 2023, Izy io dia
hahatratra ny 22,11%-n’ny Fandaniana rehetra ary ny 41,85%-n’ny vola miditra avy amin’ny Hetra afa-
karatsaka.
Miohatra amin’ny an’ny taona 2022, ny Antontakarama dia hisy fitomboana +386,3 miliara Ariary,
na +11,93%. Io fitomboana io dia hazavain’ny anton-javatra maro, toy ny:
- Ny fampiharana mandritra ny taona 2023 manontolo ireo fepetra noraisina tamin’ny taona 2022,
indrindra ireo fampiakarana karama nahitana taha samy hafa teo anelanelan’ny 25% sy 5%, ireo
fandraisana mpiasa vaovao miisa 16 197, na izany avy amin’ny fandraisana mpiasa amin’ny fomba
mivantana na avy amin’ny fahavitany ny fiofanana natao ary ny fampidirana anaty Tetibola
ankapobe ny fandoavana ny karaman’ireo “Personnel Administratif et Technique” eny amin’ireo
Oniversite sy IST ary CROUA ;
- Ny fametrahana tetibola ho an’ny fandraisana mpiasa vaovao ho an’ny taona 2023 ahitana mpiasa
vaovao 6 010 ho raisina amin’ny alalan’ny fomba mivantana, mpiasa 2 955 nahavita ny fiofanany
taorian’ny nahafahany fifaninanana tamin’ny taona 2021 sy 2022 ary ny fanendrena ireo masoivoho
na solontena hiandraikitra ny fifandraisana amin’ireo firenena vahiny eny amin’ireo firenena tsy
hananan’i Madagasikara masoivoho ary ireo mpiasa hiandraikitra ny lafiny teknika sy ny fitantanan-
draharaha mifanaraka amin’izany ;
- Ny fampiakarana karama mba hitazomana ny fahefa-mividin’ny Mpiasampanjakana sy ny

fampitomboana ny sorabola ho an’ny Vonjy rano vaky na « secours aux décès » manoloana ny
mbola fisian’ireo areti-mandringana;
- Ireo fanefana ny vola tsy mbola voaefa sasantsasany sy ireo zo tsy noraisina ara-potoana niaraka
tamin’ny karama (latsakemboka aloan’ny mpampiasa, fiakarana sokajy eo amin’ny toeranasa,
fiakaran’ny mari-pahaizana, tambikarama samihafa, sns.) sy ny famaliana ireo fitakiana apetraka
hanankery manomboka ny taona 2023.

III.2.2- Tombanezaka ho an’ny kitapombolan’ny fisotroandronono :
Ny toe-bolan’ny rafitra fitantanana ny Fisotroan-dronono dia mihatsara vokatr’ireo fanavaozana

notanterahana
Anatin’ny fampiharana ny andininy faha-29 sy 30-n’ny Lalampanorenan’ny Repoblika faha- IV, dia
manana adidy amin’ny fanampiana ara-bola ny Fisotroandronon’ireo Mpiasampanjakana ny
Fitondrampanjakana. Ny lalàna dia manazava io zo io ao anatin’ny Sata ankapobeny mifehy ny
Mpiasampanjakana sy ireo Sata manokana hafa. Ireo kitapombola ho an’ny Fisotroandronono karazany
roa napetraka eo anivon’ny Tahirimbolampanjakana izay manana fomba fitantanana mitovy amin’ireo
kaontim-barotra, dia ny Kitapombola ho an’ny Fisotroandronono Sivily sy Miaramila na « Caisse de Retraite
Civile et Militaire (CRCM) napetraky ny Didimpanjakana n°62-144 tamin’ny 21 marsa 1962 ho an’ireo
Mpiasampanjakana raikitra na « agents encadrés de l’Etat » sy ny Kitapombola ho Fitsinjovana ny
Fisotroandronono na « Caisse de Prévoyance de Retraite (CPR) » napetraky ny Didimpanjakana n°61-642
tamin’ny 29 novambra 1961 ho an’ny mpiasa tsy raikitra na « agents non encadrés de l’Etat », dia miodina
amin’ny alalan’ny « régime par répartition ». Raha lazaina amin’ny fomba hafa, ny famatsiana ara-bola ireo
kitapombola roa ireo dia miankina amin’ny rafitra isian’ny firaisankinan’ireo mpiasa anatin’ireo andiany
isaky ny sokajin-taona, amin’izany ny fanefana ireo Fisotroandronono dia hiantohan’ireo latsakemboka
ataon’ireo mpiasa amperinasa. Na izany aza, noho ny tsy fahampian’ny isan’ireo mpandoa latsakemboka
manoloana ny isan’ireo mpisotro ronono, io rafitra io dia ahitana fatiantoka lavareny miseho eo amin’ny
CRCM izay manaratsy endrika ny Tetibolampanjakana, satria ny Fitondrampanjakana dia voatery mameno
izany fatiantoka izany isan-taona.
Ho an’ny taona 2023, io famenoana ny banga io dia hitentina 311,2 miliara Ariary, raha
339,9 miliara Ariary tamin’ny taona 2022, izany hoe hisy fihenana -28,7 miliara Ariary. Ireo fandaniana
mandrafitra azy (Fisotroandronono, karama farany tsy mbola voaray, solon-tsakafo, Vonjy rano vaky, sns.)
sy ireo vola miditra avy amin’ny latsakemboka (latsakemboka aloan’ny mpiasa sy latsakemboka aloan’ny
mpampiasa) dia hisy fitomboana hatrany mitovy amin’ny fizotrany tsapa tamin’ny taona 2022, ny
tahatombon’ny vola miditra amin’izany dia mijanona ho ambonin’ny tahatombon’ny fandaniana (35,5%
miohatra amin’ny 19,1% ho an’ny taona 2023). Amin’ny sandany amin’izao fotoana izao, ireo vola miditra
dia hisy fitomboana +203,0 miliara Ariary ka hitentina 774,3 miliara Ariary amin’ny faran’ny taona 2023,
raha fitomboana +174,3 miliara Ariary ho an’ny fandaniana izay tokony hitentina 1 085,5 miliara Ariary. Ny
Fisotroandronono dia hampiakarina mba hiatrehana ny fiakaran’ny vidimpiainana.
Ireo vokatra tsara nentin’ireo hetsika nametrahana fanavaozana natomboka tamin’ny taona 2019
dia tsapa sahady, indrindra ny fihenana teo amin’ny vola nentina namenoana ny kitapombolan’ny
Fisotroandronono. Hita tokoa mantsy fa na inona na inona sehatra (endrim-pitantanana, singa ao anatiny
na ny rafitra misy azy), ireo fanavaozana ireo any am-parany dia hanatrarana ny tanjona fiverenana amin’ny
fifandanjan’ny kaontin’ny Kitapombolan’ny Fisotroandrononon’ny Mpiasampanjakana. Ny fanekena azy
ireny sy ny fanatanterahana azy dia apetraka miandalana.

III.2.3- Fandaniana ho an’ny fampandehanan-draharaha sy fandaniana ho an’’ny hana-

pamokarana
Manoloana ny finiavan’ny Fanjakana hampihena ny fandaniambolam-panjakana dia tsy hisy

fiakarana ny sorabola ho an’ny fandaniana ho an’ny fampandehanan-draharahan’ireo andrim-panjakana
sy ny minisitera ho an’ny taona 2023 ankoatran’ireo tambin-karaman’ireo lehiben’ny fokontany izay hiakatra
20 000 Ariary isan’olona.
Mikasika ny hana-pamokarana avy amin’ny famatsiam-bola anatiny, ny ampahany lehibe dia

atokana ho an’ny fanohizana ireo asa natomboka tamin’ny taona 2022, indrindra ny fanamboarana ny
arabe migodana mampitohy an’Antananarivo sy Toamasina, ny fananganana ny fotodrafitr ‘asa mitondra
herinaratra avy amin’ny masoandro ary ny fantsona lehibe mitondra rano « pipeline » EFAHO.
Ny fanohizana ireo hana-pamokarana ho an’ny sehatra sosialy koa anefa dia tsy ho latsa-danja
amin’ny alalan’ny fananganana fotodrafitr’asa ho an’ny fampianarana sy fahasalamana. Tsara marihana
etoana fa nandritra ny fikaonan-doham-paritra momba ny tetibola tamin’ny volana martsa 2022, ny
ankamaroan’ny soso-kevitra nivoaka avy tao dia ny fananganana na fanarenana ireo foto-drafitr’asa ho
an’ny fampianarana, ny làlana ary ny fahazoana misitraka ny tolotra momba ny fahasalamana.
Raha ho an’ny sehatra famokarana, ireo fotodrafitr’asa mifandraika amin’ny tetik’asa « Titre Vert »,
ny fividianana ireo fitaovana ho an’ny tetik’asa ODOF, ny fanarenana ireo tany fambolena, ny fametrahana
ireo « Zones d’Emergence Piscicole » no anisan’ireo lahasa ho atao mba hahafahana mampitombo ny
vokatra sy ny famokarana. Eo amin’ny sehatra fotodrafitr’asa kosa dia hitohy ny fananganana ireo trano
sosialy na « logements sociaux », ireo tanàna vaovao, ny làlana.
Momba ny hana-pamokarana avy amin’ny famatsiam-bola ivelany dia tetik’asa maro no andrasana
amin’ny taona 2023 ka anisan’izany ny :
 Fanombohana ny andiany faharoa amin’ny tetik’asa « Aménagement de corridors et facilitation du

commerce » izay ho vatsian’ny BAD, OPEP, AIIB, UE. Fanamboaran-dàlana manodidina ny
240,9 Km (RN9 any atsimo-andrefana sy ny RNT 12A any atsimo atsinanana) sy fanamboarana
tetezana no ao anatin’io tetik’asa io ;
 Fampindramam-bola mitentina 200 tapitrisa dolara nomen’ny AfreximBank nandritra ny fihaonana

tany Washington mikasika ny lalambe migodana mampifandray an’Antananarivo sy Toamasina ;
 Tetik’asa « Développement des champs et installations pour la production de semences de riz »

izay mitentina 65 miliara Ariary nosoniavina ny 26 oktobra 2022 teo amin’ny Fanjakana malagasy
sy japoney. Io tetik’asa io dia mikendry ny hampitombo ny famokarana masomboly manaram-
penitra izay ilaina amin’ny fampitomboana ny voka-bary ;
 Fandaharan’asa SANDA vatsian’ny Banky iraisam-pirenena, fandaharan’asa ho an’ny fiahiana

ara-tsosialy amin’ny alalan’ny famindram-bola tsy misy fepetra mitentina 300 000 Ariary ho an’ny
tokantrano miisa 1 154 613.
Raha mikasika ny vola entin’ny mpamatsy vola kosa dia ny International Development Association
(IDA) no tena mpamatsy vola antsika satria mitentina 2 168 miliara Ariary ny vola vinavinainy ho vatsiana.

Tetik’asa hitodika amin’ny fanohanana ireo marefo any atsimo, ny fisitrahana herinaratra, ny tolotra fototra
amin’ny fahasalamana no ho ataony amin’izany.
III.3- NY TROSAM-PANJAKANA
TROSA IVELANY
Hahatratra 1 008,8 miliara Ariary ny trosa avy any ivelany aloa ao anatin’ny lalana mifehy ny
fitantanam-bolam-panjakana 2023 ity ka 702,2 miliara amin’izany ny famerenana ny renivola ary
306,6 miliara ho an’ny zanabola. Mitombo 60,0% izany raha oharina amin’ny fandoavana trosa tamin’ny
taona 2022 izay novinavinaina ho 630,6 miliara Ariary.
Ny fanombohan’ny famerenena ny vola nindramina tamin’ny Banky Iraisam-pirenena (famatsiana

tetik’asa nosoniavina tamin’ny taona 2017) ary koa ny fiakarana misy eo amin’ny taham-panakalozana
DTS/MGA izay vinavinaina ho lasa 5 519,0 ny taona 2023 raha toa ka 5 460,0 izany tamin’ny taon-dasa no
tena nahatonga io fiakarana io.
TROSA ANATINY
Tombanana ho 335,5 miliara Ariary ny fandaniana amin’ny fandoavana ny zanabola amin’ny trosa
anatiny ho an’ny taona 2023. Ny tahan’ny zanabola fanefana ny taratasimbolam-panjakana amin’ny
ankapobeny dia hahatratra ho 9,0%.
III.4- NY KAONTY MANOKAN’NY TAHIRIM-BOLAM-PANJAKÀNA
Raha momba ny kaontim-barotra dia hifandanja eo amin’ny 1 060,3 miliara Ariary ny vola miditra
sy mivoaka amin’ny kaontin’ny fandoavana ny fisotroandronono. Ao anatin’izany dia vinavinaina ho
311,2 miliara Ariary ny vola entina hanetsemana ny fatiantokin’io kaonty io ho amin’ny taona 2023.
Hitotaly 95,5 miliara Ariary ny fandaniana amin’ny fandraisana anjaran’ny fanjakana amin’ny
renivola-na orinasa ka 73,1 miliara Ariary atao amin’ireo vondrona iraisam-pirenena. Ny kaontin’ny
fampitrosana kosa dia tombanana ho 423,9 miliara Ariary raha toa ka 381,1 miliara Ariary tamin’ny taona
2022. Io fiakarana io dia mifandraika indrindra amin’ny fampitrosana ny SPAT noho ny fanitarana ny
seranantsambo ao Toamasina.

III.5- NY VOLA ATERAKY NY FANOMEZANA SY NY FANAMPIANA AVY ANY

IVELANY
Ny vola ateraky ny fanomezana sy ny fanampiana avy any ivelany (FCV) araka ny fifanarahana
misy dia vinavinaina ho 0,4 miliara Ariary. Ny fandaniana ho an’ny hana-pamokarana vatsian’ny FCV kosa
dia hahatratra 13,0 miliara Ariary.
III.6- NY FAMADIHANA HO RENIVOLA NY TROSAM-PANJAKÀNA
Ny fanentsemana ny fatiantoka anatiny ara-tetibolan’ny Fanjakana dia hotanterahina amin’ny

fivarotana taratasim-bola eo amin’ny sehatry ny banky sy ny ivelan’ny banky amin’ny ankapobeny.
Hahatratra 1 970,1 miliara Ariary ny vola handrandraina hiditra raha toa ka 1 852,7 miliara ny hivoaka
amin’ireo. Hitombo 117,4 miliara Ariary noho izany ny antontan-trosan’ny Fanjakana amin’ny taratasim-
bola mandritra ny taona 2023. Ny Tahirimbolam-panjakana dia haka avansy avy amin’ny Banky Foiben’i
Madagasikara.
Ankoatr’izay ny tetibola 2023 dia hisitraka ny fampindramambola avy amin’ny FMI amin’ny
alalan’ny “Facilité Elargie de Crédits” (FEC) izay hitentina 48,8 tapitrisa DTS sy ny fanampiana avy amin’ny
“allocations de DTS” 300,0 miliara Ariary.
Ny fanampiana avy any ivelany kosa dia hahatratra 3 843,0 miliara Ariary. Ny famoaham-bola ho
an’ireo tetik’asa ao anatin’izany dia heverina ho 3 346,0 miliara Ariary raha toa ka hitentina
1 199,2 miliara Ariary ny vola famatsiana tetibola (777,6 miliara Ariary avy amin’ny Deutsche Bank izany
hoe 200,0 tapitrisa euros ary 421,6 miliara Ariary na 100,0 tapitrisa usd avy amin’ny Banky
Iraisampirenena) ». Hitotaly 702,2 miliara Ariary ny renivola aloa amin’ny trosa avy any ivelany amin’ny
taona 2023.
Toy izany no antonanton’izao volavolan-dalàna izao.
NY MINISITRY NY TOEKARENA SY NY FITANTANAM-BOLA

VOLAVOLAN-DALÀNA LAHARANA FAHA -017/2022
PLF 2023 | Dispositions fiscales. VERSION DIN
VOLAVOLAN-DALÀNA LAHARANA FAHA –017/2022

MOMBA NY LALÀNA MIFEHY NY FITANTANAM-BOLAM-PANJAKÀNA
HO AMIN'NY TAONA 2023
I- FEPETRA MIKASIKA NY HETRA
ANDININY VOALOHANY
Raha tsy mifanohitra amin’ny fepetra voalazan’ity lalàna mifehy ny fitantanam-bolam-

panjakana ity dia hatao manaraka ny didy aman-dalàna manan-kery ny fandrotsahana ho an’ny
Tetibolam-panjakana sy ho an’ny Vondrom-bahoakam-paritra, ny hetra, ny sara aman-kaba
amin’ny hetra sy fadintseranana ary koa ny vokatry ny fidiram-bolam-panjakana amin’ny taona
2023.
ANDININY FAHA-2
FEHEZAN-DALÀNA ANKAPOBE MOMBA NY HETRA
Ny Fehezan-dalàna ankapobe momba ny hetra dia nosarahina roa : ny Fehezan-dalàna

momba ny hetra (CDI) sy ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra (CPF).

Andininy 2-1 Fehezan-dalàna momba ny hetra (CDI)
Ny Fehezan-dalàna momba ny hetra dia ahitana ireo fepetry ny Fehezan-dalàna ankapobe

momba ny hetra izay nofenoina sy nasiam-panovana toy izao :
BOKY I
HETRAM-PANJAKANA
FIZARANA I
HETRA AMIN’NY VOLA MIDITRA SY NY TOA AZY
LOHATENY I
HETRA ALAINA AMIN’NY VOLA MIDITRA
ZANADOHATENY I
HETRA AMIN’NY VOLA MIDITRA (IR)
TOKO II
SEHATRA FAMPIHARANA
SOKAJY II
VOLA MIDITRA TSY VOAN’NY HETRA
Andininy 01.01.03.-
Ampidirana 15° izay mirija toy izao, aorian’ny 14° amin’ity andininy ity :
“ 15° Ny vola miditra amin’ny kaoperativa, ny fikambanan’ny kaoperativa ary ny vondron’ny
kaoperativa.
Mba ahazoany misitraka io fanesoran-ketra io, ny vola matin’ireo vondrona voalaza etsy ambony
miaraka amin’ireo tsy mpikambana ao aminy dia tsy tokony hihoatra ny ampahefan’ny
fitambaran’ny vola maty.
Raha toa ka mihoatra io fetra io, ny fitambaran’ny vola miditra nataony miaraka amin’ireo tsy
mpikambana dia iharan’ny hetra.”
SOKAJY IV
OLONA IHARAN’NY HETRA
Andininy 01.01.05.-
Ovàna ho “ ireo andininy I-01 sy I-02 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny
vondron-teny “ ireo andininy 20.05.01 sy 20.05.02” amin’ny III amin’ity andininy ity.
Foronina ny VI- izay mirija toy izao, aorian’ny V- amin’ity andininy ity :
“ VI- Ny olon-tsotra na fikambanana izay manao fanondranana ireo vokatra ara-pambolena sy
avy amin’ny ala, na ohatrinona na ohatrinona vola maty sy/na miditra aminy isan-taona, dia
iharan’ny hetra amin’ny vola miditra amin’ny fitambaran’ireo vola miditra aminy.”
Andininy 01.01.06.-
Ampiana paragirafy izay mirija toy izao amin’ny faran’ity andininy ity :
“ Ireo mpikambana amin’ny sosaiety kaoperativa izay manana vola maty sy/na vola miditra
nahatratra ny fetra voalazan’ny andininy 01.01.02 amin’ity fehezan-dalàna ity, dia tsy maintsy

iharan’ny hetra isam-batan’olona amin’ny vola miditra amin’ny fitambaran’ireo vola miditra
rehetra miaraka amin’ny kaoperativa.”
TOKO IV
FOTOTRA AMERANA NY HETRA
Andininy 01.01.10.-
1) Ampidirana paragirafy izay mirija toy izao, aorian’ny paragirafy voalohany amin’ity andininy ity :
“ Na izany aza, ny tombony na vola azo avy amin’ny fiovan-tsandan’ny fananana mifaka
nametraham-bola na ny vola enti-miasa araka ny voalazan’ny Drafi-pitanan-kaonty ankapobe
2005, dia tsy miditra amin’ny fikajiana ny vokatra iharan’ny hetra amin’ny taom-piasana
hanaovan’ny orinasa fanombanana indray, raha toa ka hita ao anatin’ireo fitanan-tsoratra
nandritra ny taom-piasana ny hetra azo ahemotra mikasika ny tombony, ary ny antsipirihany
amin’ireo singa nanaovana fanombanana indray dia hita ao anatin’ireo tovan’ny filazana toe-
bola. Ny sanda nampiasaina dia tsy maintsy ahitana taratra ny tena toetry ny tsena amin’ny daty
hikatonan’ny taom-piasana. Ireo fombafomba arahina amin’ireo fepetra ireo dia faritan’ny didy
amam-pitsipika.”
2) Ovàna toy izao manaraka izao ny rijan-tenin’ny andalana faharoa amin’ity andininy ity :
“Ny fameran-ketra dia atao aorian’ny fanesorana ireo fandaniana mifandraika amin’ny taom-
piasana sy nahazoana na nitahirizana ireo vola niditra sy nilaina ho fampandehanana ny orinasa
ka nisy fakitiora manaraka ireo fepetra voalazan’ny andininy IV-21 ny Fehezan-dalàna amin’ny
paika arahina ara-ketra, indrindra indrindra, raha mitranga izany :”
3) Ovàna ho “fiahina ara-pahasalamana” ny vondron-teny “fiahina ara-tsosialy” ao amin’ny
paragirafy faha 2 ny 1° amin’ity andininy ity.
4) Ovàna toy izao manaraka izao ny rijan-tenin’ny tsipika faharoan’ny 1° amin’ity andininy ity :
“ Ireo saram-pitsaboana tsy nanaovana filazana voalazan’ireo fepetry ny andininy IV-09 ny
Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra.”
5) Ampiana tsipika farany izay mirija toy izao amin’ny faran’ny 1° amin’ity andininy ity :
“ Ny fatiantoka vokatry ny fiovan-tsandan’ny fananana mifaka nametraham-bola na ny vola enti-
miasa ary koa ireo fampitaovana vaovao mety ho hita taorian’ny fanombanana indray.”
TOKO VI
FOMBA FAMERANA NY HETRA
Andininy 01.01.13.-
1) Ovàna ho “andininy V-22 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-teny
“andininy 20.06.23” ao amin’ny paragirafy faha 5 ny IV amin’ity andininy ity.
2) Ampiana V izay mirija toy izao amin’ny faran’ny IV amin’ity andininy ity :
“V-Ireo vola miditra amin’ireo olona voalazan’ny andininy 01.01.05.VI amin’ity Fehezan-dalàna
ity, dia mitarika amin’ny fitakiana ny hetra alaina amin’ny vola miditra isaky ny raharaham-
panondranana”.
Ny hetra dia fantarina eny sampana mpirotsaka an-tsehatra mpitantanana ny antontan-taratasin-
ketra alohan’ny filazana fanondranana atao eny amin’ny sampandraharahan’ny fadintseranana.
Ny tapakila mifanaraka amin’izany dia anisan’ireo antontan-taratasy ilaina amin’ny fanondranana
ireo vokatra ara-pambolena sy avy amin’ny ala.

Ny filazana dia apetraka sy ankatoavina amin’ny alalan’ny sehetra aterineto mikasika ny filazana
natokana amin’izany na manaraka ny modelin’ny taratasy nomen’ny Fandraharahana ara-ketra.”
TOKO VII
FIKAJIANA NY HETRA
Andininy 01.01.14.-
Ampiana VI izay mirija toy izao amin’ny faran’ny V amin’ity andininy ity :
“VI- Ireo olona manana vola miditra avy amin’ireo raharaha voalazan’ny andininy 01.01.13 V
amin’ity Fehezan-dalàna ity, ampiharina ny taha 3 isan-jato amin’ny vidin’entana haondrana,
voalaza ao anaty fakitiora na ny vidiny vonjimaika voalazan’ny mpandoa hetra raha toa ka tsy
mbola nanaovana fakitiora ireo entana haondrana.
- Ny hetra dia kajian’ny sampana mpirotsaka an-tsehatra mpitantanana ny antontan-taratasin-
ketra vonjimaika araka ireo filazana natao talohan’ny fanondranana ;
- Ny fanefana ny hetra dia atao eny amin’ny Mpandray volan’ny sampana mpirotsaka an-tsehatra
farafahatarany ny faha 15n’ny volana faharoa manaraka ny fanondranana. Ny hetra voakajy
amin’izany, amin’ny fotoana handoavana azy, dia hanaovana fanitsiana manaraka ny fakitiora sy
ny Taratasim-Panjakana Tokana (DAU) mifanaraka amin’izany.
- Ny mpanondrana vokatra ara-pambolena sy avy amin’ny ala dia tsy maintsy manefa vola
fandrotsaka mialoha Ar 100 000 amin’ny fanaovana ireo fombafomba arahina. Na izany aza, ireo
izay tsy manao afa-tsy ny fanondranana ireo vokatra ireo dia tsy manefa izany isam-banim-
potoana.
Ireo fombafomba fampiharana ireo fepetra dia voafaritra ara-pitsipi-dalàna.”
TOKO VIII
FANDOAVANA NY HETRA
AMPAHAM-BOLA NAROTSAKA MIALOHA
Andininy 01.01.15.-
Ovàna toy izao manaraka izao ny rijantenin’ny paragirafy faha 7 amin’ity andininy ity.
“ Raha toa ka latsaky ny ampaham-bola narotsaka mialoha ny hetra tsy maintsy aloa arak’ireo
fepetra voalaza etsy ambony, ny vola naloa mihoatra ny tokony ho izy dia lasa trosan-kaba izay
azo esorina amin’ny fandoavam-bola aoriana amin’ny hetra mitovy aminy, amin’ny filazana isaky
ny fe-potona na ny fampahafantarana raikitra ny fanarenana ara-ketra.”
TOKO X
ANDRAIKITRY NY MPANDOAA NY HETRA
Andininy 01.01.17.- (nafindra any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
(andininy I-11 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
Andininy 01.01.17 bis.- (nafindra any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)

Andininy 01.01.19.-
Ovàna ho “andininy I-11 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-teny
“andininy 01.01.17 eo aloha” ao amin’ny paragirafy voalohany sy ny vondron-teny “andininy
01.01.17” amin’ny andalana farany amin’ity andininy ity.
Andininy 01.01.21.-
Ampidirana paragirafy izay mirija toy izao alohan’ny paragirafy farany amin’ity andininy ity.
“ Ny sosaiety kaoperativa dia tsy maintsy manao isaky ny faran’ny taom-piasana ao amin’ny
tovan’ireo filazana toe-bola, ny filazana misaraka sy amin’ny antsipiriany :
a) Ireo fandaniana manokana sy ireo ampahan’ny fandaniana niarahana amin’ireo asa
niarahana tamin’ireo tsy mpikambana ;
b) Ireo vola niditra niarahana tamin’ireo tsy mpikambana.”
TOKO XI
FEPETRA SAMIHAFA
Andininy 01.01.22.-
Ovàna ho “ireo andininy V-34 sy ny manaraka amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina
ara-ketra” ny vondron-teny “ireo andininy 20.03.01 sy ny manaraka” amin’ny paragirafy alohan’ny
farany amin’ity andininy ity.
ZANA-DOHATENY II
SARA SY HETRA MIVANTANA ALAINA AMIN’NY SOLIKA (IDH)
TOKO II
HETRA MIVANTANA AMIN’NY SOLIKA
Andininy 01.01.38.-
Ovàna ho “Fehezan-dalana momba ny hetra” ny vondron-teny “Fehezan-dalàna ankapobe momba
ny hetra” amin’ity andininy ity
ZANA-DOHATENY III
HETRA AMIN’NY TSENAM-BARO-PANJAKANA (IMP)
TOKO II
SEHATRA FAMPIHARANA
SOKAJY II
VOLA MIDITRA TSY IHARAN’NY HETRA
Andininy 01.01.46.-
i. Ovàna toy izao manaraka izao ny rijantenin’ny tsipika faha 3 amin’ity andininy ity :
“ - Ireo vola miditra avy amin’ny fividinana amin’ny tsenanam-barotra ka kely ny sandany
izay tsy nanaovana fifaninanana ara-dalana ka natao avy hatrany amin’ny alalan’ny
fividinanana mivantana.
Na izany aza, dia iharan’ny hetra amin’ny tsenam-baro-panjakana ihany koa ny fividianana
entana na saikin’asa nanaovana fifanarahana mialoha toy ny famandrihana ka ny sora-bola

voasoratra amin’ny fakitiora dia mety miova amin’ny vanim-potoana samihafa. Toy izany
koa ny tsenam-barotra voatsinjara amin’ny ampahany izay ahitana ampahany raikitra sy
ampahany iray na maro misy fepetra ; ”
ii. Ovàna toy izao manaraka izao ny rijantenin’ny tsipika alohan’ny farany amin’ity
andininy ity :
“ - Ireo vola miditra amin’ny mpamatsy entana avy amin’ny fivarotana hajian’ny paositra
ataon’ny Paositra Malagasy, karatra amin’ny antso an-tariby, ny gazety, ho an’ny olona
miasa amin’ny fanjakana ;”
iii. Ovàna toy izao manaraka izao ny rijantenin’ny tsipika alohan’ny farany amin’ity
andininy ity
“ ‐ Ny karama raisin’ireo orinasa mpampindram-bola sy ny toa azy, ho tambin’ny raharaha

naloan’ny olona miasa amin’ny fanjakana sy/na ho an’ny tombontsoany.”
SOKAJY IV
Andininy 01.01.48.-
Ovàna toy izao manaraka izao ny rijantenin’ity andininy ity :
“ Ny olona rehetra na antokon-draharaha, tompony na nahazo ny tsenam-baro-panjakana, na ny
tsenanam-barotra novatsian’ny tahirim-bola avy amin’ny fanjakana, na tsenanam-barotra ho
an’ny olona miasa amin’ny fanjakana, monina na tsia na ohatrinona na ohatrinona vola matiny
dia iharan’ny hetra.
Iharan’io hetra io ihany koa ireo mpiandraikitra fanaovana asa dingana voalohany nomen’ny
tompon’ny tsena, monina na tsia.”
TOKO VI
TOKO VII
ANDRAIKITRY NY MPANDOA HETRA
Andininy 01.01.54.-
“ Ankoatra ireo andraikitra voafaritry ny andininy teo aloha, ireo orinasa tsy manana afa-tsy vola
miditra avy amin’ny tsenam-barom-panjakana na tsia dia tsy maintsy manao ireo andraikitra ara-
pitanan-kaonty sy filazana voalazan’ity Fehezan-dalàna ity, araka ny fomba famerana ny hetra
indrindra araka izay voalazan’ireo andininy I-11 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina
ara-ketra, 01.01.19, 01.01.21, 06.01.16 na 01.02.06 paragirafy faha 3 sy 01.02.07 amin’ity Fehezan-
dalàna ity.
Andininy 01.01.55.-
Ovàna toy izao manaraka izao ny rijantenin’ny paragirafy faharoa amin’ity andininy ity :
“Ny tompon’ny tsena naloa tamin’ny alalan’ny fanampiana sy fanomezana na izay nandoavan’ny
mpamatsy vola mivantana, no manao ny fanambarana ny haba eny amin’ny ivon-ketra

mpitantana ny antontan-taratasin-ketrany, fara-fahatarany ny faha 15 n’ny volana manaraka ny

nandraisana ny vola, ny avansy na ny vola fandrotsaka mialoha. Ireo mpiandraikitra fanaovana
asa amin’ny tsenam-baro-panjakana iharan’ny hetra dia tsy maintsy manao fanambaràna eny
amin’ny Ivon-ketra mpitantana ny antontan-taratasiny, ny hetra notazonin’ny tompon’ny tsena,
farafahatarany ny faha 15 n’ny volana manaraka ny nandraisana ny vola, ireo avansy na ireo vola
naloa mialoha miaraka amin’ny taratasy fanamarinana milaza ny fitazonana sy ny dika
mitovin’ireo fifanarahana voalohany sy ny fampisahanana asa.
Ireo mpandoa hetra tsy iharan’ny TVA kanefa manana fidiram-bola iharan’ny hetra amin’ny
tsenam-barom-panjakana dia tsy maintsy manisy tovana amin’ireo filazana ataony, ny lisitr’ireo
mpamatsy entana sy saikin’asa araka ny modely nomen’ny Fandraharahana.”
LOHATENY II
HETRA TAMBATRA
TOKO II
SEHATRA FAMPIHARANA
SOKAJY I
Andininy 01.02.02.-
1) Ampidirana tsipika farany izay mirija toy izao amin’ny faran’ity andininy ity :
“ -Ny mpikambana amin’ny sosaiety kaoperativa izay manana vola maty sy/na vola miditra tsy
mahatratra ny fetra voalaza etsy ambony.”
2) Ovàna ho “I-01 sy I-02 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-teny “ireo
andininy 20.05.01 sy 20.05.02” amin’ny paragirafy voalohan’ny II amin’ity andininy ity.
3) Ampidirana III izay mirija toy izao amin’ny faran’ity andininy ity :
“ III- Na eo aza ny fetra fameran-ketra voalaza teo aloha, ireo mpamokatra fototra toy ny
mpamboly, mpitrandraka ala, mpanelanelana ara-barotra miara-miasa amin’izy ireo amin’ny
fivarotana, ka manana vola miditra ambonin’io fetra io, dia iharan’ny hetra tambatra araka ireo
fepetr‘ity lohateny ity.”
TOKO III
SOKAJY I
FOTOTRA HAKANA NY HETRA
Andininy 01.02.04.-
“ Ny fototra hakana ny hetra tambatra dia miainga avy amin’ny vola maty na ny vola miditra tsy
afakaratsaka na vola azon’ny mpandoa hetra nandritry ny taom-piasana mifarana ny faha 31
desambra ny taona teo aloha. Tsy voakasik’izany ireo vola azo avy amin’ny tsenam-baro-
panjakana voafaritry ny andininy 01.01.44 sy ny manaraka.
Ho an’ireo mpandoa hetra voafaritry ny andininy 01.02.02. II, ny fototra hakana ny hetra dia
miainga amin’ny vidin’ny entana sy/na saikin’asa.

Ho an’ireo mpikambana amin’ny sosaiety kaoperativa, ny fototra hakana ny hetra dia miainga
avy amin’ny fitambaran’ireo vola miditra aminy.
Io fototra io dia azo avy amin’ny vidy ivarotana ny vokatra ataon’ireo olona voalazan’ny andininy
01.02.02 III.
Na izany aza, ireo mpikambana amin’ny foibem-pitantanana ankatoavina iharan’ny hetra
tambatra dia misitraka ny fampidinana 30 isan-jato amin’ny fototra hakana ny hetra izay tsy
tokony hihoatra ny Ar 2 000 000 araka ireo fepetra sasantsasany voafaritry ny fitsipi-dalàna.”
SOKAJY II
FIKAJIANA NY HETRA
Andininy 01.02.05.-
Ampidirana paragirafy faha 2 izay mirija toy izao, aorian’ny paragirafy voalohany amin’ity andininy ity :
“ Amin’ny fikajiana ny hetra, ny fototra hakana dia boriboriana ho amampolony amin’ny arivo
Ariary ambaniny.”
Andininy 01.02.05 bis.-
1) Ovàna ny vondronteny “ny andininy 20.06.18” ao amin’ny tsipika voalohany ho “ny andininy IV-
21 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ao amin’ity andininy ity.
2) Ampiana tsipika izay mirija toy izao, amin’ny faran’ny paragirafy voalohany ao amin’ity andininy ity
:
“ - ireo fandaniana atao amin’ny mpiasa nanaovana filazana mahazatra takian’ny CNaps sy/na
antokon-draharaha toa azy ;
- ireo latsakemboka nataon’ny orinasa, ferana 1 isan-jaton’ny fitambaramben’ny karama,
arotsaka ho an’ny Tahirim-pirenena hamatsiana ny fiofanana arak’asa eto Madagasikara ;
- ireo fandaniana mifandray amin’ny fiahiana ara-pahasalamana naloan’ny mpampiasa ho an’ireo
mpiasa rehetra ao aminy, izay ferana ho 5 isan-jaton’ny fitambaramben’ny karama.
3) Ovàna toy izao manaraka izao ny rijantenin’ny paragirafy alohan’ny farany amin’ity andininy ity :
“ Ho an’ireo mpamokatra fototra sy mpanelanelana voalaza etsy ambony, ny fampihenana 2

isan-jato dia ampiharina amin’ny totalin’ny varotra nanaovana fakitiora mifanaraka amin’ny
fepetry ny andininy IV-21 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra na araka ny
voalazan’ireo antotan-taratasy mahasolo ny fakitiora nataon’ireo mpanjifa izay manamarina ny
varotra nataony izay ahitana ny anarana, adiresy mazava, ny filazana ny entana, ny vidin’ny
tsirairay, ny totalim-bidiny, ny laharam-pamantarana ara-ketran’ny mpamatsy raha misy, ary
voamarin’ny mpamatsy entana ao anatin’ny antotan-taratasy avokoa izany. Amin’ny sokajin’ireo
mpandoa hetra ireo, ny hetra aloha dia tsy tokony ho latsaky ny 3 isan-jaton’ny vola maty
aorian’ny fampiharana ireo fampihenan-ketra roa voalaza etsy ambony.”
TOKO IV
FAMORIAN-KETRA
Andininy 01.02.06.-
Ovàna toy izao ny rijan-tenin’ny paragirafy alohan’ny farany amin’ity andininy ity :
“Ny ampaham-bola naloan’ny mpandoa hetra mialoha dia azo ampifanalana amin’ny hetra
tokony haloany amin’ny fotoana hanaovany filazana. Raha toa ny vola tokony haloany ka latsaky

ny ampaham-bola efa naloany araka ireo fepetra voalaza etsy ambony, ny vola naloa mihoatra
ny tokony ho izy dia ahazoana trosan-ketra izay azo ampifanalana amin’ny fandoavana any
aoriana ireo hetra mitovy aminy, izay mifanaraka amin’ny filazana isam-banim-potoana na avy
amin’ny fampahafantarana raikitra noho ny fanitsiana ara-ketra.”
TOKO V
Andininy 01.02.07.-
Foronina ny andininy 01.02.07 bis izay mirija toy izao, aorian’ny andininy 01.02.07 :
“ 01.02.07 bis. – Ireo mpandoa hetra tambatra dia tsy maintsy manisy tovana amin’ireo filazana
ataony momba ireo fividianana entana sy raharaha ary koa ny filazana mikasika ireo fandaniana
atao amin’ny mpiasa araka ny voalazan’ny andininy 01.02.05 bis.
Ho an’ireo mpandoa hetra voalazan’ny andininy 01.02.02.II, ny hetra dia kajiana sy tazonin’ny
olon-tsotra na fikambanana manana laharam-pamantarana izay miantoka ny fandrotsahana
izany eny amin’ny Mpandray volan’ny Sampana Mitantana ny antontan-taratasiny, alohan’ny
faha 15 n’ny volana nanaovana ny fitanana. Ny filazana dia apetraka sy ankatoavina amin’ny
sehatra aterineto natokana ho an’izany na manaraka ny lasitra vita printy sy tovana faritan’ny
fandraharahana ara-ketra.
Ho an’ireo mpikambana amin’ny sosaiety kaoperativa voalazan’ny andininy 01.02.02.II, ny hetra
dia kajiana sy tazonin’ny sosaiety kaoperativa izay miantoka ny fandrotsahana izany eny amin’ny
Mpandray volan’ny Sampana Mitantana ny antontan-taratasiny, alohan’ny faha 15 n’ny volana
nanaovana ny fitanana.
Ny hetra tambatr’ireo mpamokatra fototra manana laharam-pamantarana na tsia dia kajiana sy
tanan’ireo mpanjifa manana laharam-pamantarana izay miantoka ny fandrotssahana izany
manaraka ny fepetra mitovy amin’ireo voalaza teo aloha.”
LOHATENY III
HETRA ALAINA AMIN’NY KARAMA SY NY TOA AZY (IRSA)
TOKO V
FOMBA FAMERANA AMIN’NY FITANANA IFOTONY

Andininy 01.03.15.-
Ovàna ho “ ny andininy I-22 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-
teny “ny andininy 01.03.14 etsy ambony” amin’ny paragirafy farany amin’ity andininy ity.
TOKO IX
ANDRAIKITRY NY MPANDOA HETRA SY IREO OLONA MANDROTSAKA VOLA
HAKANA NY HETRA
LOHATENY IV
HETRA ALAINA AMIN’NY FITOMBOAN-KARENA AVY AMIN’NY FANANANA MITERA-
BOLA
TOKO II
A – VOLA MIDITRA ITAKIANA HETRA
Andininy 01.04.03.-
Foronina ny 3° izay mirija toy izao, amin’ny faran’ity andininy ity :
“3° Ny zanabola avy amin’ny anjaram-petra-bola sy ny tamberim-bidy narotsak’ireo sosaiety
kaoperativa ho an’ireo mpikambana ao aminy.
Raha toa ka misy ny faharavan’ny sosaiety kaoperativa, ny fikambanana, ny fivondronana sy ny
fivondronam-ben’ny kaoperativa, ny tombony azo avy amin’ny fivarotana ny orinasa dia azo
heverina ho vola miditra itakiana hetra.”
B – FIKAJIANA NY HETRA
Andininy 01.04.04.-
Ampidirana paragirafy izay mirija toy izao, aorian’ny paragirafy faharoa amin’ity andininy ity :
“ Na izany aza, ampiharina ny taha nahena 10 isan-jato amin’ireo zanabola avy amin’ny anjaram-
petra-bola sy ny tamberim-bidy izay tsinjaraina isan-taona amin’ireo mpikambana araka ny
fanapahan’ny fivoriambe.”
C – FOMBA FAMORIAN-KETRA
III- Toerana andoavana ny hetra
IV- Fomba fandoavan-ketra
Andininy 01.04.08.-
“ Ny hetra dia kajiana, tazonina, anaovana fanambarana sy arotsaky ny antokon-draharaha
mpandoa izany.”

Andininy 01.04.09.-(nafindra any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)

TOKO III
FANAFAHANA SY FEPETRA MANOKANA
Kaoperativa
Andininy 01.04.11.-
Foronina indray ity andininy ity izay mirija toy izao :
“ Ny hetra alaina amin’ny fitomboan-karena avy amin’ny fananana mitera-bola dia tsy ampiharina
amin’ireo zanabola amin’ny fampisamboram-bola nankatoavin’ireo mpikambana na amin’ny
fisamboram-bola ataon’ireo mpikambana amin’ny sosaiety kaoperativa.”
Fampisamboram-bola iombonana sy fiaraha-miasa ara-pambolena
Andininy 01.04.12.-
Ovàna toy izao ny fepetry ny 1° sy 2° amin’ity andininy ity :
“ 1° Tsy amin’ny anjara zanabola, ny sosaiety na ny fikambanan’ny sosaiety kaoperativa, na ny
tahiry fampisamboram-bola ara-pambolena eo an-toerana, fikambanana ara-pambolena ;”
2° Tsy amin’ny zanabola ny fitrosana natao amin’ny tahirim-bola foibe amin’ny fampisamboram-
bola iombonana.”
Fampahafantarana famoaham-bola
LOHATENY V
HETRA ALAINA TOMBOM-BAROTRA (IPVI)
SOKAJY VI
FAMORIANA
SOKAJY VII

FIZARANA II
SARA-PANORATANA SY FAMINDRAN-TOMPO
TOKO I
SEHATRA FAMPIHARANA SY FEPETRA ANKAPOBE
Sora-panekena an’ny fanjakana, tena izy, voamarina ary natao an-trano
Fifanarahana am-bava
Sora-panekena natao tany ivelany

Famindrana noho ny fahafatesana

Ny birao tsy maintsy hanaovana ny sora-panekena sy ny famindram-pananana


Famindrana noho ny fahafatesana

Fampitana ny sora-panekena sy filazana

TOKO II
SARA SY FIKAJIANA NY HETRA
SOKAJY I
FEPETRA ANKAPOBE
Andininy 02.05.01.-
Ovàna toy izao manaraka izao ny rijantenin’ny paragirafy voalohany amin’ity andininy ity :
“Ny Fandraharahana ara-ketra irery ihany no manao ny famoriana ny haba amin’ny hajia sy ny
toa azy ho an’ny Tetibola ankapobe. Ny fandoavam-bola dia amarinina amin’ny fanomezana
tapakila nadoavana izany ary voasonian’ny mpiasa mazava izay miandraikitra ny famoriana eny
anivon’ny biraon’ny hetra mahefa ara-paritra na amin’ny alalan’ny fanamarinana ny fandraisaina
izany ho an’ireo fanambarana sy fandoavana natao an-tambazotra, atao ho fanamarinana.”
SOKAJY IV
FAMINDRAM-PANANA MISY SETRINY
SORA-PANEKENA SY FAMINDRAM-PANANA IHARAN’NY HETRA
Sosaiety
Andininy 02.02.32.-
Ovàna toy izao ny rijatenin’ny a) amin’ity andininy ity :
“ a) Ireo taratasy famoronana sy fanalavana ny fotoana iasan’ny sosaiety izay tsy misy
famindrana fanana-manaraka na fananana mifaka eo amin’ny samy mpikambana na olon-kafa,
dia iharan’ny tataon-ketra 0,5 isan-jato.
Amin’ny fiforonan’ny sosaiety, io sara io dia kajiana amin’ny fitambaran’ny vola nentina sy
karazan-javatra, izay ampifanalana amin’ny trosan’ny Sosaiety.
Ny fandraisan’ny sosaiety ny trosa momba ny anjara dia mahatonga saram-pamindrana mitovy
amin’ny varotra fananana mitovy karazana.

Amin’ny fanalavana ny taom-piasan’ny sosaiety, ny sara dia alaina amin’ny Vola enti-mihetsika
afakaratsaka voasoratra ao amin’ny toe-pananana amin’ny fiafaran’ny taom-piasana
mialohan’ny nandraisana fanapahan-kevitra hanaovana ny fanalavana, ary takiana ny
fametrahana izany.
Raha ao anatin’ny 2 volana manaraka ny daty fahataperan’ny sosaiety, tsy misy sora-panekena
na taratasy mampahafantatra ny fanapahan-kevitry ny fivoriam-ben’ny mpikambana hanajanona
ny sosaiety na hanalavana ny fotoana iasana manaraka ny fepetra ny firaiketana amin’ny boky,
ny fanalavana ny fotoana iasany dia heverina ho mitohy. Ny sara mifanentana aminy dia alaina
aminy vola enti-mihetsika afakaratsaka hita ao amin’ny toe-pananana natao tamin’ny fe-potoana
fahataperan’ny sosaiety.
Raha toa ka ny fametrahana ireo filazana toe-bola mifandray amin’ny taom-piasana farany izay
mbola tsy afaka takiana, ny fikajiana ny sara mifanentana dia atao amin’ny vola enti-mihetsika
afakaratsaka hita ao amin’ny toe-pananan’ny taom-piasana mialoha ny fiafaran’ny sosaiety.
Fizarana Sosaiety
Andininy 02.02.38.-
Ovàna ho “andininy I-42 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-
teny “ andininy 02.01.09 amin’ity Fehezan-dalàna ity” ao amin’ny tsipika faharoa amin’ny 2° amin’ity
andininy ity.
Varotra sy fanekena hafa misy setriny mamindra tanana fahazakana na fizakam-

bokatry ny tany aman-trano
Andininy 02.02.43.-
1) Ovàna toy izao manaraka izao ny rijantenin’ny paragirafy faharoan’ny 1° amin’ity andininy ity :
“Io sara io dia alaina araka izay voalaza ao amin’ny andalana faharoa amin’ny andininy 02.01.05.
Ny fanombanana ireo sora-pizakana amin’ny fivarotana dia ampiasana ny tabilao ara-bola
ananan’ny Fandraharahana araka ny karazan’asa ataon’ny sosaiety.”
2) Ovàna ho “andininy I-34 III.4° amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny
vondron-teny “ andininy 02.01.11.III.4° amin’ity Fehezan-dalàna ity” ao amin’ny paragirafy farany
amin’ity andininy ity.
Andininy 02.02.45.-
“ Ireo fitaterana, fivarotana sy famindran-trosa hafa dia mandoa sara 0,50 isan-jato.”
TOKO III
FAMINDRAN-TANANA TSY MISY SETRINY
SOKAJY III
FEPETRA MANOKANA AMIN’NY FANDOVANA
(andininy I-53 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra).

Fiheverana ny fananana
Andininy 02.03.23.-
Ovàna ho “andininy I-89 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-
teny “ andininy 02.04.34” amin’ity andininy ity.
SOKAJY IV
NY ANDRAIKITRY NY MPISOLO VAVA, NOTERA,VADINTANY, MPIRAKI-DRAHARAHA ARA-

PITSARANA, MPITAN-TSORATRA, MPITSARA, MPANELANELANA, MPITANTAN-DRAHARAHA
SY MPANAO TARATASIM-PANJAKANA HAFA NA MPIASAM-PANJAKANA NA IREO OLONA
SAMIHAFA IHARAN’NY HETRA SY NY MPANDRAY VOLAN’NY HETRA.
SORA-PANEKENA ARAKA NY ANTONY
Andininy 02.04.01- (nafindra any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
SORA-PANEKENA TSY TEO ANATREHAN’NY FANJAKANA
FILAZANA NY FAHAMARINANA

TARATASY FAMETRAHAM-BOLA
SORA-PANEKENA SY DIDIM-PITSARANA MILAZA FAMINDRAN-PANANANA NA FANOLORANA

FANANANA MIFAKA
MPIVAROTRA ENTANA SY TOKOTANIM-BAROTRA
Andraikitra manokana
BOKIM-PIRAKETAN’IREO NOTERA, VADINTANY, MPIRAKI-DRAHARAHA ARA-PITSARANA,
MPANDRAKITRA AN-TSORATRA ARA-PANJAKANA, MPITAN-TSORATRA, MPANAO LAVANTY
SY MPANELANELANA ARA-BAROTRA
Andininy 02.04.21-
Ovàna ho “andininy I-64 hatramin’ny I-67 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-
ketra” ny vondron-teny “ andininy 02.04.15 hatramin’ny 02.04.18 etsy ambony” amin’ity andininy
ity.
VAROTRA FANAKA AMPAHIBEMASO

TRANO SY TOKOTANIM-BAROTRA
ANDRAIKITR’IREO MPANDRAY, IREO NOTERA, IREO MPITAHIRY NY FANANAN-TANY ARY

IREO MPIRAKI-DRAHARAHA ARA-PITSARANA.
FAMINDRANA ANJARA
ANDRAIKITR’IREO MPANAO SORA-PANEKENA
ANDRAIKITR’IREO MPIASA
(andininy IX-37 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra).
FANEHOANA AMPAHIBEMASO

TOKO V
SARA AMIN’NY HAJIA SY NY TOA AZY
SOKAJY I
FEPETRA ANKAPOBE
Andininy 02.05.01.-
“Ny Fandraharahana ara-ketra irery ihany no manao ny famoriana ny haba amin’ny hajia sy ny
toa azy ho an’ny Tetibola ankapobe. Ny fandoavam-bola dia amarinina amin’ny fanomezana
tapakila nadoavana izany ary voasonian’ny mpiasa mazava izay miandraikitra ny famoriana eny
anivon’ny biraon’ny hetra mahefa ara-paritra.”
SOKAJY III
SARA-PANOMEZANA TARATASY SY FANDRAISANA HABA SAMIHAFA
C- Hetra isan-taona amin’ny basy
Andininy 02.05.08.-
“ Handoavan’ny olona rehetra hetra isan-taona ny fitanana basy, misy tsipika na tsia, izay
ananany amin’ny 1 Janoary amin’ny taona amerana izany. Ny hetra dia takiana farafahatarany ny
faha 31 martsa ny taona diavina na mialoha ny fanomezan-dalana hitondra na hitana basy.”
TOKO VI
HABA AMIN’NY FIFANEKEM-PIANTOHANA
SOKAJY I
FOMBA FIKAJIANA SY FANDOAVANA NY HABA
Andininy 02.06.06:
Ovàna ho “ ny andininy I-102 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny
vondron-teny “ andininy 02.06.11” ao amin’ny paragirafy faha 2 sy faha 3 amin’ity andininy ity.
ANDRAIKITRY NY MPIANTOKA
Andininy 02.06.09: (nafindra any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
FAHALANIANA PAIK’ANDRO
(andininy VII-57 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra).

FANENJEHANA SY FITSARANA
TOKO VII
FAMORIAN-KETRA
SOKAJY I
FADOAVAN-KETRA
Fandoavana ny sara alohan’ny fanoratana
SOKAJY II
ANDRAIKITRA AMIN’NY FANDOAVANA
Andininy 02.07.05:
teny “ andininy 02.04.20 amin’ity Fehezan-dalàna ity” ao amin’ny 3° amin’ity andininy ity.
Andininy 02.07.06:
teny “ andininy 02.04.01” amin’ity andininy ity.
SOKAJY IV
PAIKA ARAHINA
Fepetra samihafa
Zo amin’ny fanarenam-bidy
Andininy 02.07.18:
Ovàna ho “ ny andininy IX-41 4° amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny
vondron-teny “ ny andininy 20.01.79 4° amin’ity Fehezan-dalàna ity ” amin’ny tsipika faha 3 ny
paragirafy faha 4 amin’ity andininy ity.
SOKAJY V
FITSIPIKA MANOKANA AMIN’NY TSY FAHAMPIANA
Andininy 02.07.20:
Ovàna ho “ ny andininy VII-33 sy ny manaraka amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina
ara-ketra” ny vondron-teny “ ny andininy 20.01.43 sy ny manaraka” amin’ny paragirafy faha 2

TOKO VIII
FANAFAHANA ARA-KETRA SY FEPETRA MANOKANA
SOKAJY I
FANDRAHARAHANA ANKAPOBENY
Taratasy ara-panjakana sy Didy avoakan’ny fitsarana avo amin’ny raharaham-panjakana
Andininy 02.08.01.-
Ovàna toy izao manaraka izao ny rijantenin’ny paragirafy faharoa amin’ity andininy ity :
“ Soratana tsy misy sara ireo didy avoakan’ny fitsarana avo amin’ny raharaham-panjakana; ireo
fanapahana ara-pitsarana rehetra navoaka mahakasika ny famerenana indray ny famoronana ny
taratasin-tany sy fandrefesan-tany araka ny fepetry ny Lalàna laharana faha 2021-018 tamin’ny
27 jolay 2021.”
SOKAJY III
RAHARAHA ARA-TOEKARENA
Laharam-pamantarana - Kadasitra
Andininy 02.08.16:
Ovàna ho “andininy I-34 III amin’ny fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-
teny “ ny 02.01.11 III amin’ity fehezan-dalàna ity” amin’ny II amin’ity andininy ity.
FIZARANA III
HETRA TSY MIVANTANA
LOHATENY I
HETRA TSY MIVANTANA ALAINA AMIN’NY FANDANIANA (D.A)
TOKO IV
FEPETRA MIFEHY NY FIOTAZANA NA NY FANAMBOARANA NY VOKATRA,
FIVIDIANANA ETO AN-TOERANA SY FANAFARANA IREO VOKATRA IHARAN’NY
HETRA TSY MIVANTANA ALAINA AMIN’NY FANDANIANA
SOKAJY I
NY FANOMEZAN-DALANA AMIN’NY FIOTAZANA NA FANAMBOARANA, FIVIDIANANA
ETO AN-TOERANA SY FANAFARANA
(andininy II-01 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra).

SOKAJY II
FITSIRIHANA NY TOERAM-PAMOKARANA, NY FITAOVAM-PIOTAZANA NA NY
FAMOKARANA
1) Fitsirihana ny toerana
2) Fitsirihana sy fampiasana ny fitaovana
3) Fepetra manokana mifehy ny lalambika

SOKAJY III
ASA AMIN’NY FANAMBOARANA SY NY FAMOKARANA
(andininy II-34 ny Fehezan-dalàna amin’ny Paika arahina ara-ketra).
SOKAJY VI
NY FANATOBIANA ENTANA IVELANY SY NY FAMETRAHAN-KETRA
I-Fepetra ankapobeny
II-Fepetra fanokafana fantobian’entana ivelany na ny fametrahan-ketra

III-Fandraisana ireo vokatra eo am-pahatongavana
VI-Fivezivezen’ny vokatra –Fikirakirana isan-karazany
V‐Fanisana ireo vokatra

(andininy II-42 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
TOKO V
FEPETRA MIKASIKA NY FISIAM-PANOVANA AMIN’IREO VOKATRA IHARAN’NY HETRA TSY
MIVANTANA ALAINA AMIN’NY FANDANIANA
SOKAJY I
FEPETRA ANKAPOBE

SOKAJY II
ANDRAIKITR’IREO MPANAO FANOVANA
SOKAJY III
NY FAHAZAHOAN-DALANA AMIN’NY FAMPIASANA VOKATRA NASIAM-PANOVANA
TOKO VI
FEPETRA MIFEHY NY FIVEZIVEZEN’NY VOKATRA IHARAN’NY HETRA TSY
MIVANTANA ALAINA AMIN’NY FANDANIANA
SOKAJY I
FEPETRA ANKAPOBE
I-Foto-kevitra
II- Fe-potoana ahafahana mitatitra ny entana

III- Fahazoan-dalana hamakivaky tanàna
SOKAJY II
TARATASY FAKANA ENTANA SY TARATASY FAHAZOAN-DALANA HANDEHA
SOKAJY III
FILAZANA OMBAN’ANTOKA
I- Ankapoben-javatra
II- Taratasy fanamarinana ny fanalàna arakaraka

III- Fandavana ny taratasy fanamarinana ny fanalàna arakaraka
IV-Falaniana paik’andro
V-Fihenan-ketra ateraky ny zava-misy am-pitaterana sy fahaverezana mandritry ny fitaterana
SOKAJY IV
TARATASY FANAFAHAN-KETRA
TOKO VII
ANDRAIKITRA SAMIHAFA NY MPANDOA HETRA
SOKAJY I
FOMBA FITANANA NY REJISTRA
I-Rejisitry ny fanamboarana

II- Rejisitry ny filazana fivezivezena
SOKAJY II
FAMETRAHANA FILAZANA FANJIFANA NY VOKATRA
Fandoavana ny hetra tsy mivantana alaina amin’ny fandaniana
SOKAJY III
FITSIRIHANA SY FANARAHAMASO
SOKAJY IV
FANOHIZANA NY ASA MANARAKA NY FIZARAN-TAONA
SECTION V
FITSAHARANA AMIN’NY ASA
TOKO VIII
FAMETRAHANA MARIKA ARA-KETRA SY SORITRA MITOETRA HO AN’NY VOKATRA
NAFARANA SY VITA ETO AN-TOERANA
SOKAJY I
FOTO-KEVITRA
SOKAJY II
SEHATRA FAMPIHARANA

TOVANA
TABILAON’NY HETRA TSY MIVANTANA ALAINA AMIN’NY FANDANIANA
TOVANA 2 :
Ovàna toy izao ireo andalana mifanaraka amin’ny laharana SH 2208.40 10 sy 2208.40 90 amin’ity
tovana ity :
TARIF TAUX ET TARIF

DESIGNATION DES PRODUITS
NUMERO LOCAL IMPORTE
2208.40 - Rhum et autres eaux de vie provenant de la distillation, après

fermentation, de produit de canne à sucre
2208.40 10 - - - En récipients d'une contenance n'excédant pas 2l Ar 360/L 260%
2208.40 90 - - - Autre Ar 360/L 260%
LOHATENY II
SARA SY HABA SAMIHAFA
TOKO I
HABA MANOKANA ALAINA AMIN’NY ZAVA-PISOTRO MISY ALIKAOLA, PARAKY
VOAHODINA ARY NY LALAO MIANKINA AMIN’NY KISENDRASENDRA
SOKAJY I
FEPETRA ANKAPOBE
Andininy 03.02.01.-
“Foronina ny haba manokana alaina amin’ny zava-pisotro misy alikaola, paraky voahodina. Ireo
mpanamboatra sy mpanafatra avy any ivelany zava-pisotro misy alikaola sy paraky voahodina
no mandoa ny haba amin’ny alalan’ny filazana izay apetrany eny amin’ny sampana mpirotsaka
an-tsehatra mpitantana ny antotan-taratasin-ketrany.
Ho an’ireo vokatra voavoatra azo avy amin’ny alikaola amin’ny taha ambony vita eto an-toerana,
dia foronina ny fomba fitanana mialoha ny haba manokana amin’ireo zava-pisotro misy alikaola
sy ireo paraky voahodina.”
SOKAJY II
TAHA SY FOMBA FAMORIANA NY HABA MANOKANA
Andininy 03.02.02.-
“Ny taha, ny fomba amerana sy amoriana ny haba manokana dia faritana toy izao :
a. zava-pisotro misy alikaola:
‐ Toaka, tafia sy ny mitovy aminy : 30 Ar/LAP
‐ Whiskies : 75 Ar/ isaky ny tavoahangy 70 sl
‐ Divay, labiera : 6 Ar/ litatra
‐ Zava-pisotro misy alikaola hafa: « spiritueux, liqueurs, champagnes, vins mousseux,

vermouths, apéritifs à base de vins, sns. 75 Ar/litatra »

b. Paraky voahodina:
‐ sigara, cigarillos : 75 Ar/boaty na fonosany
‐ Sigara et paraky fohana : 10 Ar/ boaty, fonosany na kitapo.
‐ Paraky fihinana : 2 Ar/fonosana »
SOKAJY III
FITSINJARANA NY VOKATRY NY HABA MANOKANA
Andininy 03.02.03.-
“Ny vokatry ny haba manokana alaina amin’ny zava-pisotro misy alikaola sy ireo paraky
voahodina dia atokana ho an’ny Tahirim-pirenena ho amin’ny Fampivoarana sy
Fampandrosoana ny Tanora, ny Fanatanjahantena ary ny Fialam-boly (FNPDJSL) na TAFITA, ny
Ofisy Nasionaly miady amin’ny Fifohana Sigara (OFNALAT) ary ny Tahirim-bola Loharano Otrika
Vola ho an’ny Kolontsaina (LOVAKO), izay mitsinjara toy izao :
‐ 70 isan-jato ho an’ny FNPDJSL ;
‐ 20 isan-jato ho an’ny OFNALAT ;
‐ 10 isan-jato ho an’ny LOVAKO.”
SOKAJY IV
FEPETRA SAMIHAFA
Andininy 03.02.04.-
“ Ireo mpandoa hetra voakasik’ity haba ity dia tsy maintsy manao filazana ny habetsaky ny
vokatra na ny sora-bola iharan’ny hetra ary mandoa ny haba mifandraika amin’izany any amin’ny
Mpandray volan’ny hetra eny amin’ny sampana mpirotsaka an-tsehatra mpitantana ny antotan-
taratasin-ketrany fara-fahatarany ny faha-15n’ny volana manaraka ny volana nanamboarana ny
vokatra na ny nandraisana ny vidin’ny vokatra.”
Andininy 03.02.05.-
“ Ireo sazy voalazan’ireo andininy 20.01.61 sy 20.01.63 hatramin’ny 20.01.66 dia azo ampiharina
amin’ny haba manokana.”
SOKAJY IV
ANDRAIKITRY NY MPANDOA HABA
LOHATENY III
NY FIKAJIANA SY NY FAMORIANA HO AN’NY HABA TSY MIVANTANA
TOKO I
FIKAJIANA SY FAMORIANA
Andininy 03.03.06:
Ovàna ho “ ny andininy II-33 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny
vondron-teny “ ny andininy 03.01.40 ” amin’ity andininy ity.

FIZARANA VI
HABA AMIN’NY TATAOM-BIDY (TVA)
LOHATENY VOALOHANY
HABA AMIN’NY TATAOM-BIDY (TVA)
TOKO II
SEHATRA FAMPIHARANA
SOKAJY II
OLONA SY ORINASA IHARAN’NY HABA
Andininy 06.01.04.-
“Ny olona rehetra na sampandraharaha izay manana vola maty afa-kaba mihoatra na mira ny Ar
400 000 000 isan-taona dia tsy maintsy iharan’ny TVA.
Na izany aza, ireo orinasa vaovao niforona, araka ny asany, ny fampiasam-bola noheveriny,
mahafeno ireo fepetra voafaritry ny didy amam-pitsipika, sy nanaovany fangatahana dia afaka
misafidy ny handoa TVA.
Ny fanekena izany fandoavany TVA izany dia atao aorian’ny fametrahany fangatahana eny
amin’ny biraon’ny hetra miandraikitra ny fananganana orinasa na ny sampandraharaha
mitantana ny antontan-taratasin-ketrany. Raha tsy feno ny fepetra noho ny antony samihafa, ny
fitazonana na ny fanesorana ny maha-mpandoa TVA amin’ny taom-piasana manaraka, dia
miankina amin’ny fomba fahitan’ny fandraharahana ara-ketra ireo antony napetrany.
Ny olona mahatsapa fa ny vola maty na vola, miditra mandritry ny taom-piasana itsahina dia
mihoatra ny Ar 400 000 000, dia tokony mametraka filazana amin’ny fandoavana TVA eny amin’ny
sampandraharaha mitantana ny antontan-taratasin-ketrany, alohan’ny fikatonan’ny taom-
piasany. Ny fandoavana TVA dia mihatra amin’ny fanombohan’ny taom-piasana manaraka
amin’ny zo sy andraikitra mifanaraka amin’izany.
Ny fijanonana na ny fisitahana amin’ny maha-mpandoa TVA dia tsy maintsy manaraka ireo
fepetra voafaritry ny andininy 01.01.13–II sy ny andininy 06.01.20.”
SOKAJY III
VOKATRA SY RAHARAHA TSY IHARAN’NY HABA
Andininy 06.01.06.-
1) Ovàna toy izao ny rijantenin’ny 14° amin’ity andininy ity :
“14° Ny fanafarana sy ny fivarotana biby hampitomboana taranaka, ireo fitaovana sy kojakoja
amin’ny fambolena, amin’ny taozava-baventy mpamokatra sakafo, amin’ny famokarana angovo
azo avaozina, amin’ny fanatanjahan-tena ho an’ny daholobe, soratana ao amin’ny tovana.
Ny fanafarana sy ny fivarotana ireo fitaovana sy kojakoja amin’ny fanamboarana simenitra,
amin’ny fametrahana ireo vondrona ara-taozava-baventy amin’ny fanodinana sy famokarana
sakafo ao anatin’ny fandaharan’asa « One District One Factory », ny fanafarana fitaovana sy
kojakoja manokana tsy misy eto an-toerana ilaina amin’ny fananganana trano fandraisam-bahiny
maro loha sy fizahan-tany, amin’ny fananganana toerana fialana voly, fanafarana biby hisarihana
olona. Ny fombafomba fampiharana izany fepetra izany dia faritan’ny didy amam-pitsipika.”
2) Ovàna toy izao ny rijantenin’ny 16° amin’ity andininy ity :

“16° a- Ankoatra ny fifanarahana nifanaovana, ireo entana na saikin’asa azo na nisitrahan’ireo

iraka ara-diplomatika na kaonsily sy ireo mpikambana nahazo fankatoavana teto Madagasikara
izay manana sata diplomaty, tamin’ny olona mandoa haba ;
b- Araka izay voafaritra ao anatin’ny Taratasy mirakitra ireo zo nomena, ireo entana na saikin’asa
azo na nisitrahan’ireo antokon-draharaha iraisam-pirenena nahazo tombontsoa ara-ketra avy
amin’ny fifanarahana iraisam-pirenena izay nankatoavin’i Madagasikara, tamin’ny olona mandoa
haba ;
Na izany aza, ireo entana sy raharaha natao amin’ny lafiny ofisialy sy ho an’ireo birao na
ampiasain’ireo olona voatondro manokana hisitraka izany.
3) Ovàna toy izao ny rijantenin’ny 28° amin’ity andininy ity:
“28° Ireo fanatanterahana ny famatsian’entana, raharaha, fisahanan-draharaha ara-tsaina sy
foto-drafitr’asa, izay iharan’ny hetra amin’ny tsenam-baro-panjakana izay tanterahin’ny
tompon’ny tsenam-barotra. Ny fahazoana sy fividianana entana sy raharaha ilaina amin’ny
fanatanterahana izany tsena izany ataon’ny tompony dia mijanona iharan’ny TVA, raha toa ireo
raharaha ireo ka tsy voalaza mazava tsara fa tsy mandoa haba.”
4) Foronina ny 29° izay mirija toy izao, aorian’ny 28° amin’ity andininy ity :
“29° ny fivarotana sy ny fanafarana fiarakodia mandeha amin’ny solika sy herinaratra.”
5) Ovàna toy izao ny rijantenin’ny andalana farany amin’ity andininy ity :
“Ireo fananana voalaza ao amin’ny 8°, 9°, 10°, 11°, 12°, 13°, 14°, 17°, 20°, 21°, 22°, 23° sy 29° dia
soratana ao amin’ny tovana.”
TOKO VIII
FOMBA FAMERANA NY HABA
Andininy 06.01.15.‐ (nafindra any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
TOKO IX
FEPETRA AMIN’NY FANESORAN-KABA
Andininy 06.01.17.-
1) Ovàna ho “ ny andininy I-104 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny
vondron-teny “ ny andininy 06.01.15 etsy ambony ” , amin’ny paragirafy voalohany amin’ity andininy
ity.
2) Ovàna ho “andininy IV-21 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-
teny “ ny andininy 20.06.18 amin’ity Fehezan-dalana ity”,amin’ny 1°n’ny A amin’ity andininy ity.
3) Ovàna ho “andininy IV-21 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-
teny “ ny andininy 20.06.18 amin’ity Fehezan-dalana ity ” , amin’ny paragirafy voalohany ao amin’ny
B amin’ity andininy ity.
Andininy 06.01.22.-
“ Raha misy ny fanadinoana amin’ny fanesorana ny haba, ny mpandoa hetra dia omena alalana
hanarina amin’ny fampidirana izany amin’ny iray amin’ireo fandoavan-kaba izay atao ao
anatin’ny telo volana manaraka ny fe-potoana mifandraika amin’izany, ny haba misoratra ao
anatin’ny fakitiora nividianana na nanaovana raharaha na hita ao anatin’ny tapakila nandoavam-

bola tamin’ny fanafarana entana tamin’io fe-potoana io ary nanaovana ny fanesoran-kaba,

ampahany na manontolo, izay hadino tany amboalohany.
Ireo mpandoa hetra izay manana trosan-kaba dia omena alalana hamindra ireo fanesoran-kaba
hadino tamin’ny iray amin’ireo filazana izay atao ao anatin’ny telo volana manaraka ny fe-
potoana tokony nanaovana ny fanesoran-kaba.
Ireo mpandoa hetra dia tsy maintsy manao fanambarana ny fanarenana izay afindra ao amin’ny
filazana araka ny voalazan’ny andininy 06.01.16.
Raha toa ny haba amin’ny tataom-bidy ka narotsaka tany amin’ny Tahirim-bolam-panjakana
tamin’ny fivarotana izay natsahatra na nofoanana na koa ny raharaha tsy nandoavam-bola, ny
haba aloa dia azo afindra amin’iray amin’ireo fandoavan-kaba izay atao ao anatin’ny telo volana
manaraka ny nanafoanana na nampitsaharana ny varotra.
Ny famindrana dia arahina fanamariham-panitsiana mialoha ny nanaovana fakitiora voalohany,
na amin’ny fanamarinana ny tsy nandoavana ny trosa. Ny fanambarana dia tsy maintsy ahitana
io fanitsiana io.”
TOKO XI
Andininy 06.01.25.‐ (nafindra any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
Andininy 06.01.26.-
Ampiana paragirafy farany izay mirija toy izao, amin’ny faran’ity andininy ity :
“ Ho an’ireo mpandoa haba manana vola miditra iharan’ny hetra amin’ny tsenam-baro-
panjakana, ireo tovana amin’ny filazana dia tsy maintsy ahitana ny lisitr’ireo mpamatsy entana
ary koa ireo fividianana entana sy raharaha na dia tsy azo esorina aza ny TVA mifanaraka
amin’izany.”
Andininy 06.01.27.-
Ovàna ho “andininy IV-21 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-
teny “ ny andininy 20.06.18” , amin’ny paragirafy faharoa amin’ity andininy ity.
TOKO XIV
FEPETRA SAMIHAFA
Andininy 06.01.34.-
“ Ny fitantanana ny vola miditra amin’ny TVA dia isitrahana vola ho tambin-karama roa isan-jato
amin’ireo vola nampidirina ary tsinjaraina isam-banim-potoana araka ireo fepetra faritan’ny
Fanapahana ataon’ny Minisitra miandraikitra ny didy amam-pitsipika momba ny hetra izay afaka
mamindra ny fahefany amin’ny Tale Jeneralin’ny hetra.”

TOVANA
LISITR’IREO VOKATRA AFAHANA AMIN’NY TVA
1) Andininy 06.01.06-14°
Ampidirana ireto andalana ireto ny tovana mifanaraka amin’ity andininy ity :
TARIF
NUMERO
8701.22 - - Equipés à la fois, pour la propulsion, d’un moteur à piston à allumage par compression
(diesel ou semi-diesel) et d’un moteur hybride
8701.23 - - Equipés à la fois, pour la propulsion, d’un moteur à piston à allumage par étincelles et
d’un moteur hybride
8701.24 - - Uniquement à moteur hybride pour la propulsion
2) Ampidirana andalana izay mirija toy izao, amin’ny faran’ity tovana ity :
Andininy 06.01.06-29° :
TARIF
NUMERO
87.02 Véhicules automobiles pour le transport de dix personnes ou plus, chauffeur inclus.
8702.20 - Equipés à la fois, pour la propulsion, d'un moteur à piston à allumage par compression (diesel
ou semi-diesel) et d'un moteur hybride
8702.30 - Equipés à la fois, pour la propulsion, d'un moteur à piston à allumage par étincelles et d'un moteur
hybride
8702.40 - Uniquement à moteur hybride pour la propulsion
87.03 Voitures de tourisme et autres véhicules automobiles principalement conçus pour le

transport de personnes (autres que ceux du n°87.02), y compris les voitures du type "break"
et les voitures de courses.
8703.40 - Autres véhicules, équipés à la fois, pour la propulsion, d'un moteur à piston à allumage par
étincelles et d'un moteur électrique, autres que ceux pouvant être chargés en se branchant à une
source externe hybride
compression (diesel ou semi-diesel) et d'un moteur hybride, autres que ceux pouvant être chargés
en se branchant à une source externe d'alimentation hybride
étincelles et d'un moteur hybride, pouvant être chargés en se branchant à une source externe
d'alimentation hybride
compression (diesel ou semi-diesel) et d'un moteur hybride, pouvant être chargés en se branchant
à une source externe d'alimentation hybride
8703.80 - Autres véhicules, équipés uniquement d'un moteur hybride pour la propulsion
87.04 Véhicules automobiles pour le transport de marchandises.
- Autres, équipés à la fois, pour la propulsion, d’un moteur à piston à allumage par compression
(diesel ou semi-diesel) et d’un moteur hybride
8704.41 00 - - D'un poids en charge maximal n'excédant pas 5 tonnes
8704.42 00 - - D'un poids en charge maximal excédant 5 tonnes mais n'excédant pas 20 tonnes
8704.43 00 - - D'un poids en charge maximal excédant 20 tonnes

- Autres, équipés à la fois, pour la propulsion, d’un moteur à piston à allumage par étincelles et
d’un moteur hybride
8704.51 00 - - D'un poids en charge maximal n'excédant pas 5 tonnes
8704.52 00 - - D'un poids en charge maximal excédant 5 tonnes
8704.60 00 - Autres, uniquement à moteur hybride pour la propulsion
87.11 Motocycles (y compris les cyclomoteurs) et cycles équipés d'un moteur auxiliaire, avec
ou sans side-cars, side-cars.
8711.60 - A moteur hybride pour la propulsion
BOKY II
HETRAM-BONDROM-BAHOAKA
LOHATENY I
HETRA ALAINA AMIN’NY TANY (IFT)
TOKO V
TOKO V
FOMBA FAMERAN-KETRA
Andininy 10.02.08.-
1) Ovàna toy izao manaraka izao ny rijantenin’ny paragirafy voalohany amin’ity andininy ity :
“Ny Vaomiera Monisipaly na Kaominaly dia tsy maintsy hatsangana isaky ny Kaominina mba
hiantoka ny fanaovana fanombanana izay tsy maintsy atao fototra amin’ny hetra amin’ny trano
miorina.”
2) Ampidirana paragirafy faharoa izay mirija toy izao, aorian’ny paragirafy voalohany amin’ity andininy
ity :
“ Io Vaomiera io no manome ny tolo-kevitra amin’ireo ankevi-kofa izay aroso hofidin’ireo filan-
kevitra monisipaly na kaominaly.”
TOKO VI
FIKAJIANA NY HETRA
Andininy 10.02.10.-
“Ny hetra dia kajiana araka ny fampiharana ny taha raikitra 5 isan-jaton’ny ankevin-kofa araka ny
voafaritr’ireo fepetra ao amin’ny andininy 10.02.06.
Na izany aza, ny hetra aloa dia tsy tokony ho latsaky ny Ar 5 000 isan-trano.
Ho fandinganana ireo fepetry ny andininy 10.02.06 amin’ity Fehezan-dalàna ity, dia ferana
isan’amparitra ny hetra amin’ny trano miorina, ireo naorina nahazoana alalana avy amin’ny
Kaominina, ahitana masontsivana manokana voafaritry ny tompon’andraikitry ny Ivon-ketra
mahefa ara-paritra aorian’ny fanambarana nataon’ny Vaomiera Monisipaly na Kaominaly.

Ny vola isan’amparitra dia faritan’ny fanapahan-kevitry ny Filan-kevitra Monisipaly na

Kaominaly.”
TOKO VII
LOHATENY III
HABA AMIN’NY FIAROVANA NY ISAM-BATAN’OLONA
TOKO IV
LOHATENY IV
HABA AMIN’NY FONENANA HO AMIN’NY FAMPANDROSOANA
TOKO III
FIKAJIANA NY HETRA
Andininy 10.04.04.-1
Ovàna ho “Boky I Fizarana I ny Fehezan-dalàna momba ny hetra” ny vondron-teny “Boky I Fizarana
I ny Fehezan-dalàna ankapobe momba ny hetra” amin’ity andininy ity.
TOKO IV
TOKO V
FAMORIANA
LOHATENY V
HABA AMIN’NY FIVAHINIANANA
TOKO IV
TOKO V
FAMORIANA

LOHATENY VI
HETRA AMIN’NY FAHAZOAN-DALANA
ZANA-DOHATENY I
HETRA AVY AMIN’NY FAHAZOAN-DALANA MIKASIKA NY ALIKAOLA SY NY
VOKATRA MISY ALIKAOLA
TOKO I
FEPETRA ANKAPOBE
Andininy 10.06.06.-
Ovàna ho “ ireo andininy III-36 sy ny manaraka amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina
ara-ketra” ny vondron-teny “ ireo andininy 10.06.52 sy ny manaraka amin’ity lohateny ity”, amin’ny
2° amin’ity andininy ity.
TOKO II
HETRA AMIN’NY FAHAZOAN-DALANA HIVAROTRA
Andininy 10.06.08.-
“Ny sandan’ny Hetra amin’ny Fahazoan-dalana hivarotra mifanaraka amin’ny sokajy tsirairay
avy dia fidin’ny Filan-kevitra Monisipaly na Kaominaly misy ny fivarotana zava-pisotro misy
alikaola isan-taona, amin’ny elanelany farany ambony sy farany ambany ferana toy izao :
c) Ho an’ny kaominina ivelan’ny sokajy : Ar 800 000 sy Ar 1 500 000 ;
d) Ho an’ireo kaominina an-tanan-dehibe sokajy 1 : Ar 600 000 sy Ar 1 000 000 ;
e) Ho an’ireo kaominina an-tanan-dehibe sokajy 2 : Ar 350 000 sy Ar 750 000 ;
f) Ho an’ireo kaominina ambanivohitra sokajy 1 : Ar 300 000 sy Ar 500 000 ;
g) Ho an’ireo kaominina ambanivohitra sokajy 2 : Ar 150 000 sy Ar 250 000.”
Andininy 10.06.09.-
“ Ny tahan’ny fanomezan-dalana miserana dia voafaritry ny fe-potoana efatra amby roapolo ora
izay faritan’ny fanapahan-kevitry ny filan-kevitra monisipaly na kaominaly izay tsy tokony ho
latsaky ny Ar 15 000 isam-banim-potoana. Takiana mialoha io hetra io, ary atao araka ny taratasy
fitakiam-bola ataon’ny mpandidy hampandoa vola fanampiny ao amin’ny kaominina hivarotana.”
TOKO IV
FEPETRA AMIN’NY FIVAROTANA ALIKAOLA SY NY VOKATRA MISY ALIKAOLA
SOKAJY I
FIVAROTANA ALIKAOLA
(andininy III-01 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra).


SOKAJY II
FIVAROTANA ZAVA-PISOTRO MISY ALIKAOLA
I- Ireo sokajin’ny fahazoan-dalana hivarotra
II- Fahazoan-dalana
III- Fepetra amin’ny fanomezana fahazoan-dalana hivarotra
A- Fangatahana
B- Fahafaha-manaon’ny mpangataka manolona ny lalàna
C- Fitrandrahana maro loha


D- Fitsirihana ny toerana hivarotana zava-pisotro misy alikaola
F- Faritra arovana
IV- Fomba arahina amin’ny fandinihana ny fangatahana fahazoan-dalana
V- Toetry ny fahazoan-dalana
VII- Fandraràna
SOKAJY III
FANATOBIAN’ENTAN’NY FIVAROTANA ZAVA-PISOTRO MISY ALIKAOLA

TOKO V
SOKAJY I
FITAZONANA REJISITRA

SOKAJY II
FITSIDIHANA SY FANAMARINANA
SOKAJY III
FANDOAVANA NY HETRA AMIN’NY FAHAZOAN-DALANA
SOKAJY IV
FANOVANA NY FITSIRIHANA TOERAM-PIVAROTANA ZAVA-PISOTRO MISY
ALIKAOLA

SOKAJY V
FIKIRAKIRANA ZAVA-PISOTRO MISY ALIKAOLA
SOKAJY VI
FITSAHARANA AMIN’NY ASA
TOKO VI
FAMOAHANA AMPAHIBEMASO
TOKO VII
FANDRARANA
TOKO VIII
ANTOKON-DRAHARAHA MANDINIKA MOMBA NY FIDOROHANA
ZANA-DOHATENY II
HETRA AMIN’NY FAHAZOAN-DALANA HAFA
TOKO III
Andininy 10.06.81.-
Ovàna ho “ andininy I-01 hatramin’ny I-02 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-
ketra” ny vondron-teny “ andininy 20.05.01 hatramin’ny 20.05.02”, amin’ny paragirafy farany amin’ity
andininy ity.

TOKO IV
FAMORIANA
TOKO V
FEPETRA AMIN’NY FANOMEZANA FAHAZOAN-DALANA
TOKO VI
ANDRAIKITRA
LOHATENY VII
HABA ISAN-TAONA AMIN’NY MILINA FILOKANA MANDEHA HO AZY
Andininy 10.07.01.-(nafindra amin’ny ampahany any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika
arahina ara-ketra) (andininy I-114 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra).
LOHATENY VIII
HABA AMIN’NY RANO FISOTRO MINERALY
TOKO IV
FIKAJIANA NY HABA
Andininy 10.08.04.-
Ovàna ho “ny andininy I-15 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-
teny “ ny andininy 10.08.05 etsy ambany”, amin’ny paragirafy voalohany amin’ity andininy ity.
TOKO V
TOKO VI
FAMORIANA

LOHATENY IX
HABA AMIN’NY DOKAMBAROTRA
ZANA-DOHATENY I
DOKAMBAROTRA AMIN’NY ALALAN’NY PETADRINDRINA, TAKELABY,
MARITSENA MIREHITRA JIRO NA FITAOVANA HAFA MANDEHANDEHA
TOKO IV
ZANA-DOHATENY II
DOKAMBAROTRA AMIN’NY HAINO AMAN-JERY
TOKO II
SEHATRA FAMPIHARANA
Andininy 10.09.07.-
“ Iharan’ny haba amin’ny dokam-barotra amin’ny haino aman-jery ny fanaparitahana dokam-
barotra miendrika fivarotana rehetra amin’ny fahitalavitra, amin’ny radio, na an-gazety na
amin’ny aterineto.”
TOKO V
LOHATENY XI
HABA AMIN’NY LANONANA, FAMPISEHOANA SY HETSIKA SAMIHAFA
TOKO III
FOTOTRA AMERANA
Andininy 10.11.05.-
Ovàna ny teny “ toerana ” ho “ toerana efa lafo ” ao amin’ny tsipika voalohany amin’ity andininy ity.
TOKO V
TOKO VI
FAMORIANA

LOHATENY XII
HABA ALAINA AMIN’NY JOALAMBY, FAMPITANA, TENDROMPAMPITA SY NY TOA
AZY
TOKO IV
TOKO V
FAMORIANA
BOKY III
FEPETRA IRAISAN’NY HETRA, SARA SY HABA VOARAKITRA AO AMIN’NY BOKY I SY
II AMIN’ITY FEHEZAN-DALANA ITY
LOHATENY I
FAMORIANA HETRA
TOKO I
FAMORIANA ATAON’NY SAMPAN-DRAHARAHAN’NY TAHIRIM-BOLAM-PANJAKANA
SOKAJY I
FITAKIANA NY HETRA
SOKAJY II
FANDOAVANA NY HETRA
SOKAJY III
TOMBON-JON’NY TAHIRIM-BOLAM-PANJAKANA


SOKAJY IV
ANDRAIKITRY NY OLON-KAFA
SOKAJY VI
PAIKA ARAHINA AMIN’NY FANENJEHANA
Andininy 20.01.29 bis.-(nafindra any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)

SOKAJY VII
FANOHERANA NY FANENJEHANA
(andininy VIII-01 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra).
SOKAJY VIII
FITAKIANA IREO ENTANA NOGIAZANA
SOKAJY X
SARAN’NY FANENJEHANA
TOKO II
FAMORIANA ATAON’NY SAMPAN-DRAHARAHAN’NY HETRA
SOKAJY I
FOTO-KEVITRA
SOKAJY III
SORA-PAMERANA
Andininy 20.01.43 bis.-(nafindra any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
SOKAJY V
FANENJEHANA
1- Fe-potoana sy Fomba
Andininy 20.01.45.1-(nafindra any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)


2- Ny amin’ny fifanolanana amin’ny famoriana
Andininy 20.01.46-(nafindra any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
3- Ny amin’ny fampiatoana ny asa famoriana
Andininy 20.01.46 bis-(nafindra any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
SOKAJY VI
FEPETRA IRAISANA AMIN’IREO FANOHERANA
SOKAJY VII
TOMBON-JON’NY SAMPAN-DRAHARAHAN’NY HETRA SY ANTOKA ARA-DALANA

SOKAJY VIII
ANDRAIKITR’IREO OLONA HAFA
SOKAJY IX
FEPETRA MANOKANA
Andininy 20.01.50 bis-(nafindra any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
TOKO III
SAZY SY LAMANDY
SOKAJY I
FEPETRA ANKAPOBE
Andininy 20.01.51.-
Ovàna toy izao manaraka izao ny rijantenin’ny paragirafy farany amin’ity andininy ity :
“ Na izany aza, dia azo atao ny manome ny fanalefahan-tsazy sy lamandy ampahany na

manontolo amin’ny alalan’ny fangatahana alefa eny amin’ny biraon’ny hetra miandraikitra ny
fintantanana ny antontan-taratasin’ ny mpandoa hetra. Ny fanapahana izany dia ataon’ ny Tale
Jeneralin’ny hetra izay afaka mamindra manontolo na ampahany izany fahefany izany.”
SOKAJY II
TSY FAMETRAHANA FILAZANA
Andininy 20.01.52.1.-
Ovàna ho “ireo andininy I-64 hatramin’ny I-69 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-
ketra sy 02.04.21 hatramin’ny 02.04.44 amin’ity Fehezan-dalana ity” ny vondron-teny “andininy
02.04.15 hatramin’ny 02.04.44 amin’ity Fehezan-dalàna ity” amin’ity andininy ity.
SOKAJY IV
LAMANDY AMIN’NY FILAZANA TSY AMPY, TSY FAHAMARINANA, FANADINONA NA
FAMPIHENANA
Andininy 20.01.54.1.-
Ovàna ho “ireo andininy I-20 sy ny manaraka amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-
ketra” ny vondron-teny “ ny andininy 01.03.10 sy ny manaraka” amin’ny paragirafy voalohany
SOKAJY V
LAMANDY AMIN’NY FAMERAN-KETRA SY FANITSIANA TSY MISY FIERANA
Andininy 20.01.55.-
Ovàna ho “andininy V-45 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-
teny “ ny andininy 20.02.45” amin’ity andininy ity.

SOKAJY VI
FANDIKAN-DALANA HAFA
Andininy 20.01.56.5-
1) Ovàna toy izao manaraka izao ny rinjan-teny ny paragirafy telo voalohany amin’ity andininy ity:
“Ny fanaovana hosoka voafaritra sy hita araka izay voalazan’ireo andininy V-44 sy V-45 ao
amin'ny fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra dia ampiharana lamandy 80 isan-jato
amin’ny hetra takiana. Amin’ny tranga misy hosoka izay tsy ahafahana mikajy ireo sara, hetra sy
haba tokony takiana, ampiharina ny lamandy ankapobatana Ar 5 000 000 hatramin’ny Ar 50 000
000. Ny famaritana io lamandy io, amin'ity tranga ity, dia miankina amin'ny fanombanana
ataon’ny Vaomiera momba ny hosoka ara-ketra voalazan’ny andininy V-44 sy ny manaraka
amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra.
Izany dia hita amin’ireo fepetra voalazan’ireo andininy V-46, V-47, V-48 sy V-51 ny Fehezan-
dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra.
Ireo mpiara-miombon’antoka sy ireo mpiray tsikombakomba amin’ny fanaovana hosoka

voalazan’ny andininy V-44 sy ny manaraka amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-
ketra dia samy tompon’andraikitra amin’ny fandoavana ireo lamandy ara-ketra na amin’ny
famaizana, izay hita ao amin’ny fitanana an-tsoratra.
2) Ovàna ho “Fehezan-dalàna momba ny hetra” ny vondron-teny “Fehezan-dalàna ankapobe
momba ny hetra” amin’ity andininy ity.
Andininy 20.01.56.6.-
Ovàna ho “ny andininy V-55 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-
teny “ny andininy 20.02.52” ao amin’ny andalana faha 2 amin’ity andininy ity.
Andininy 20.01.56.8.-
Ovàna ho “ny andininy V-24 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra”, “ireo
andininy V-34 sy ny manaraka amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ary “ny
andininy V-28 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-teny “ny
andalana faha 7 amin’ny andininy 20.06.23”, “ireo andininy 20.03.01 sy ny manaraka” ary “ny
andalana faha 13 amin’ny andininy 20.06.23” ao amin’ny 2° amin’ity andininy ity.
Andininy 20.01.56.10-
Ovàna ho “ny andininy VI-40 ao amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny
vondron-teny “ny andininy 20.02.35” amin’ity andininy ity.
Andininy 20.01.56.11-
Ovàna ho “ao amin’ny andalana faha 3 amin’ny andininy V-46 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika
arahina ara-ketra” ny vondron-teny “ny andininy 20.02.46” ao amin’ny andalana farany amin’ity
andininy ity.
Andininy 20.01.56.15.-
Ovàna toy izao ny rinjan-teny ity andininy ity :
“ Ny fandikana ireo fepetry ny Lohateny V amin’ny boky III dia iharan’ny sazy :
1° lamandy Ar 100.000 isaky ny fadikan-dalàna amin’ireo fepetry ny I-03, I-04, I-06 sy I-07 amin’ny
Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra ary koa ho an’ny laharam-pamantarana ara-
ketra tsy misy fierana ;

2° lamandy Ar 100.000 ny fadikan-dalàna amin’ireo fepetry ny I-08 amin’ny Fehezan-dalàna

amin’ny paika arahina ara-ketra. Io lamandy io dia ampiakarina ho Ar 1 000 000 ho an’ny an-
dalana faha 2 amin’io andininy io.
3° lamandy ara-ketra mitovy amin’ny sandan’ny raharaha voakasiky ny fandikan-dalàna
amin’ireo fepetry ny andininy I-05 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra na
main’ny tranga fampiasana hosoka ny laharam-pamantarana ara-ketra amin’ny aterineto
noforonina na diso.
Na eo aza ireo fepetra manokana voalazan’ity Fehezan-dalàna ity, ny tsy fanaovana ireo
andraikitra voalazan’ny andininy 20.06.15 na ny fandavana rehetra ataon’ny orinasa
mpampindram-bola sy/na ara-bola ary koa ataon’ny antokon-draharaha mpitantana vola,
amin’ny fanomezana ireo antotam-baovao nagatahan’ny Fandraharahana ara-ketra, dia
iharan’ny lamandy 40 isan-jato ny totalim-bola notanan’ny mpitam-bola ao amin’ny bokiny.”
Andininy 20.01.56.16.-
“ Ny tsy fametrahana ara-potoana ireo andraikitra fampahalalana dia iharan’ireo sazy voafaritry
ny andininy 20.01.52 amin’ity Fehezan-dalàna ity.
Ny fanitsiana rehetra manaraka ny andininy 20.06.10-b amin’ity Fehezan-dalàna ity izay natao tao
anatin’ny fe-potoana nahazoan-dalana dia iharan’ny sazy mitovy amin’ny etsy ambony.
Ireo fanarenana natao tao anatin’ny valo andro voalazan’ny andininy IV-10 c dia iharan’ny sazy
0,5 isan-jato ny fitambaran’ny vola amin’ireo sokajy nanaovana filazana izay voafaritry ny
andininy IV-09.
Ny tsy fanaovana fanarenana tao anatin’ny valo andro dia iharan’ny sazy 5 isan-jato ka ny fototra
dia ferana tsy misy fierana araka ny fepetry ny andininy V-42 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika
arahina ara-ketra. Ny sazy voakajy dia tsy tokony ho latsaky ny Ar 1.000.000.
Ireo sazy voafaritr’ity andininy ity dia atao amin’ny alalan’ny filazana fikajian-ketra – izay azo
anaovana fitarainana voafaritry ny andininy VI-07, VI-17 sy VI-18 sy ny manaraka ny Fehezan-
dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra ka ny endriny sy ny vontoatiny dia faritan’ny didy amam-
pitsipiky ny Tale misahana ny fahefana mitaky fampahalalana.”
Andininy 20.01.56.17.-
“ Ankoatra ireo fanitsiana ara-ketra :
- Ireo olontsotra na orinasa izay nanao filazana misy tsy fahamarinana, amin’ny sora-bola na ny
famantarana ny olon-kafa hanaovana filazana, izay hita aorian’ny fikirakirana ny antontan-
taratasy ataon’ny fandraharahana ara-ketra dia iharan’ny lamandy 5 isan-jato amin’ny sora-bola
nahitana izany fahadisoana izany.
- Amin’ny fanaovana filazan-draharaha noforonina ataon’ny mpandoa hetra, mba hampidinana
ny hetra aloa na mba ahazoana zo samihafa, izay hita aorian’ny fikirakirana ny antontan-taratasy
ataon’ny fandraharahana ara-ketra dia iharan’ny lamandy 40 isan-jato amin’ny raharaha
noforoniny, ankoatra ny fanenjehana amin’ny fanaovana hosoka, izay tsy tokony ho latsaky ny
Ar 1.000.000.”
Andininy 20.01.56.18.-
Ovàna ho “ny andininy IV-21 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-teny
“ny andininy 20.06.18” ao amin’ny tsipika voalohany amin’ity andininy ity.

Andininy 20.01.56.19.-
1) Ovàna ho “ny andininy IV-16 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-
teny “ny andininy 20.06.19” ao amin’ny paragirafy voalohany amin’ity andininy ity.
2) Ovàna ho “ny andininy IV-17 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-
teny “ny andininy 20.06.20” ao amin’ny paragirafy faharoa amin’ity andininy ity.
Andininy 20.01.56.23.-
Ovàna ho “ny andininy I-109 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-teny
“ny andininy 10.03.04” amin’ity andininy ity.
Andininy 20.01.56.25.-
Andininy 20.01.56.26.-
TOKO IV
SAZY MANOKANA HO AN’NY PARAKY SY ALIKAOLA
SOKAJY I
FANDIKAN-DALANA ARA-KETRA AMIN’NY FAMBOLENA, FANAMBOARANA, FIVIDIANANA
ETO AN-TOERANA, FANAFARANA PARAKY TSY VOAVOATRA SY VOAHODINA ARY NY
FAMETRAHANA MARIKA ARA-KETRA.
Andininy 20.01.57.-
Ovàna ho “ny andininy II-100 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-teny
“ny andininy 03.01.107 sy ny manaraka” ao amin’ny 7° amin’ity andininy ity.
SOKAJY VI
FANDIKAN-DALANA AMIN’NY HETRA AMI’NY FAHAZOANAN-DALANA HIVAROTRA ALIKAOLA
SY VOKATRA MISY ALIKAOLIKA
i. Ny tsy fananan-kery, fampiatoana na fisintonana ny fahazoan-dalana
Andininy 20.01.75.-
Ovàna ho “ny andininy III-16 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-teny
“ny andininy 10.06.27 etsy ambony” amin’ity andininy ity.
III- Sazy ara-panjakana
Andininy 20.01.78.-
Ovàna ho “ny andininy III-12 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” sy “ny andininy
III-06 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra” ny vondron-teny “ny andininy 10.06.23”
sy “ny andininy 10.06.17” amin’ity andininy ity.
TOKO V
FINJINJARANA NY VOKATRY NY LAMANDY SY FITAZONANA
TAMBIN-KARAMAN’NY MPANDRAY VOLAN’NY HETRA

LOHATENY II
FIFANOLANANA ARA-KETRA
FEPETRA ANKAPOBE
TOKO I
SEHATRY NY PAIKA ARAHINA AMIN’NY FIFANOLANANA SY NY PAIKA ARAHINA AMIN’NY
FAMINDRAM-PO
(andininy VI-01 sy VI-12 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra).
(andininy VI-13 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra).
SOKAJY I
PAIKA ARAHINA AMIN’NY FAMINDRAM-PO
SOKAJY II
PAIKA ARAHINA AMIN’NY FIFANOLANANA
I- FITARAINANA MIALOHA ATAO ENY AMIN’NY FANDRAHARAHANA
Andininy 20.02.13 (nafindra any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
(andininy VI-19 sy VI-23 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra).

II- PAIKA ARAHINA MANOLOANA NY SAMPAM-PITSARANA ARA-PANJAKANA
1- Fampidirana ny fitarainana
2- Endriky ny fitarainana sy paika arahina
3- Paika arahina amin’ny fanamarinana didin’ny mpitsara

III- PAIKA ARAHINA MANOLOANA NY FITSARANA
SOKAJY III
FANGATAHANA FAMPIATOANA FANDOAVAM-BOLA
TOKO II
PAIKA ARAHINA AMIN’NY FANENJEHANA HOSOKA ARA-KETRA
SOKAJY I
FEPETRA ANKAPOBE
(andininy V-44 sy V-45 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra).
SOKAJY II
FITADIAVANA SY FAHITANA IREO FANDIKAN-DALANA AMIN’NY FITANANA AN-TSORATRA
Paika arahina amin’ny famotorana sy fitanana an-tsoratra
(andininy V-46, V-47, V-48 sy V-51 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra).
(andininy V-49 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra).

SOKAJY III
FITSIDIHANA SY FISAVANA
1- Eny amin’ny lalam-bahoaka sy ireo toerana misokatra ho an’ny daholobe
2- Fakana santionany sy ireo fanamarinana
3- Fitsidihana an-tokantrano
 Fitsidihana any amin’ny olona manokana

B- Fitsidihana any amin’ny mpandoa hetra
C- Fitsidihana ara-batana
SOKAJY IV
NY FANAGIAZANA SY NY FITAZONANA FANANANA

SOKAJY V
ANDRAIKITRA SY FIOMBONANA
SOKAJY VI
AMIN’NY FISAMBORANA
SOKAJY VII
FANDAVAN-DRAHARAHA
TOKO III
FIFANOLANANA AMIN’NY FAMAIZANA
SOKAJY I
ANTON-JAVATRA MANAMAIVANA SAZY
SOKAJY II
FANENJEHANA
1- FEPETRA ANKAPOBE

2- FIFANARAHANA
3- FAHALANIANA PAIK’ANDRO
SOKAJY III
PAIKA ARAHINA ENY AMIN’NY FITSARANA
TOKO IV
FEPETRA IRAISANA MIKASIKA NY LOHATENY II AMIN’NY BOKY III
SOKAJY I
FANATANTERAHANA IREO DIDIM-PITSARANA
SOKAJY III
FEPETRA SAMIHAFA

SOKAJY IV
FEPETRA FITAHIRIZANA
TOKO V
PAIKA ARAHINA AMIN’NY FANAKATONANA ORINASA
LOHATENY III
FOMBA FAMERAN-KETRA TSY MISY FIERANA
FEPETRA IRAISANA
I- FAMERAN-KETRA TSY MISY FIERANA
Andininy 20.03.01 bis- (nafindra any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
A- TSY FISIANA NA FAHATARANA FAMETRAHANA FILAZANA, TSY FANAJANA IREO
ANDRAIKITRA MANOKANA, FANAOVANA HOSOKA
B- FAHATARANA NA TSY FISIAN’NY VALINY AMIN’IREO FANGATAHAM-PANAZAVANA NA
FANAMARINANA
II- FANOMBANANA TSY MISY FIERANA

III- PAIKA ARAHINA

LOHATENY IV
IREO FE-POTOANA FAHALANIANA PAIK’ANDRO
I- FEPETRA ANKAPOBE
(andininy IX-01, IX-13 sy IX-14 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
II-HETRA MIVANTANA SY HABA TOA AZY
(andininy IX-02 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
III-HABA AMIN’NY VOLA MATY
IV-SARA AMIN’NY FANORATANA, SARA AMIN’NY HAJIA SY HABA TOA AZY

(andininy IX-07ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
(andininy IX-10 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra.
(andininy IX-11 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra.
V- HETRA TSY MIVANTANA
VI – FEPETRA IRAISAN’NY HETRA


LOHATENY V
LAHARAM-PAMANTARAN’NY MPANDOA HETRA
TOKO I
FOMBA ARAHINA SY FILAZANA
FANOMEZAN-DALANA HIASA
TOKO II
MANDRITRY NY ASA
AMIN’NY FOTOANA HIASANA
AMIN’NY FOTOANA IATOANA

TOKO III
FIJANONANA TANTERAKA AMIN’NY ASA
LOHATENY VI
FAHEFANA MITAKY FAMPAHALALANA – ZO HAFAN’NY FANDRAHARAHANA SY
ANDRAIKITRA HAFAN’NY MPANDOA HETRA
TOKO I
FAHEFANA MITAKY FAMPAHALALANA
SOKAJY I
FAHEFANA MITAKY FAMPAHALALANA - FAHEFANA MANOME DIKA MITOVY
(andininy IV-01 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
(andininy IV-07 sy IV-15 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
SOKAJY II
TSIAMBARATELON’NY ASA
(andininy IV-10 sy IX-25 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
(andininy IV-11 sy IX-26 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
SOKAJY III
ANDRAIKITR’IREO OLON-TSOTRA NA FIKAMBANANA MANDROTSAKA VOLA IHARAN’NY
HETRA

SOKAJY IV
ANDRAIKITR’IREO MPANAO TAOZAVA-BAVENTY, MPIVAROTRA, MPANAO ASA
TANANA, MPANAO SAIKIN’ASA, IREO ORINASA MPAMPINDRAM-BOLA SY/NA ARA-
BOLA SY IREO MPIKARAKARA LANONANA
(andininy IV-09 sy IV-11 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
(andininy VI-20 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
SOKAJY V
FANAMARINAM-PITOVIANA ATAON’NY FANDRAHARAHANA ARA-KETRA
SOKAJY VI
ANDRAIKITRA AMIN’NY FANANANA KAONTY ANY AMIN’NY BANKY
SOKAJY VII
PAIKA ARAHINA AMIN’NY FANAMARINANA SY NY FANITSIANA IFANATREHANA
(andininy V-01 sy V-08 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
a) Fanamarinana an-taratasy
i. Fangataham-panazavana sy ny fanamarinana
(andininy V-02 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
2- Paika arahina amin’ny fanitsiana ifanatrehana mandritry ny fanamarinana an-
taratasy
Andininy 20.06.21 ter.- (nafindra any amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
(andininy V-03, V-04, V-05, V-06 sy V-47 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
b) Fanamarinana an-toerana
a) Antoka mifandraika amin’ireo asa fanamarinana an-toerana

2- Raharaha amin’ny fanamarinana an-toerana

(andininy V-11, V-12, V-13, V-14, V-19, V-20, V-21, V-22, V-23, V-24 V-25 V-26 V-27 V-28 ny Fehezan-
dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
3- Paika arahina amin’ny fanitsiana ifanatrehana taorian’ny fanamarinana an-toerana
c) Fepetra iraisana amin’ireo paika arahina amin’ny fanamarinana sy ny fanitsiana
ifanatrehana
SOKAJY VIII
ANDRAIKITRA AMIN’NY FAMPIASANA FITAOVANA FANDRAISAM-BOLA
ELEKITRONIKA
SOKAJY IX
FANARAHA-MASO NY TOERAM-PITRANDRAHANA
LOHATENY VII
DIDY AMAM-PITSIPIKA SY TARATASY IFANDRAISANA AMIN’NY FANJAKANA

LOHATENY VIII
IVON-TOERAM-PITANTANANA NANKATOAVINA
TOKO IX
VAOMIERA ARA-KETRA
i. FEPETRA ANKAPOBE
(andininyVI-48 ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra)
ii. MPIKAMBANA MANDRAFITRA NY VAOMIERA
III- FITARAINANA ATAO ENY AMIN’NY VAOMIERA ARA-KETRA

IV- FANDINIHANA NY ANTONTAN-TARATASY

V- FENEHOAN-KEVITRY NY VAOMIERA ARA-KETRA
VI-SAMIHAFA
LOHATENY X
TOMBON-JO MANOKANA, FIAROVANA IREO MPIASAN’NY HETRA
BOKY IV
FEPETRA MANOKANA AMIN’NY FAMERAN-KETRA
FIZARANA VOALOHANY
FEPETRA MANOKANA HO AN’IREO FARITRA SY ORINASA AFAKABA
TOKO I
HETRA AMIN’NY VOLA MIDITRA
SOKAJY I
SEHATRA FAMPIHARANA
Andininy 30.01.01.-
Ovàna toy izao ny rinjan-teny ity andininy ity :
“ Na eo aza ireo fepetra faritan’ny andininy I-03 amin’ny Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina
ara-ketra, ireo vola miditra amin’ireo faritra sy orinasa afakaba dia iharan’ny Hetra alaina amin’ny
Vola miditra.”

TOKO V
HETRAM-BONDROM-BAHOAKA
HETRAN-TANY (IFT) SY HETRA AMIN’NY TRANO MIORINA ( IFPB)
Andininy 30.01.15-
Ovàna ho “Fehezan-dalàna momba ny hetra” ny vondron-teny “Fehezan-dalàna ankapobe momba
ny hetra” ao amin’ny paragirafy voalohany amin’ity andininy ity.
Ny sisa tsy misy fiovana.

Andininy 2-2 Fehezan-dalàna amin’ny paika arahina ara-ketra (CPF)
REPOBLIKAN’I MADAGASIKARA
Fitiavana - Tanindrazana - Fandrosoana
--------- o ---------
FEHEZAN-DALANA
AMIN’NY PAIKA ARAHINA
ARA-KETRA

ARAKA NY VOLAVOLAN-DALANA MIFEHY NY

FITANTANAM-BOLAM-PANJAKANA 2023
LOHATENY I: NY AMIN’NY LAHARAM-PAMANTARANA, FILAZANA SY PAGE

FANDROTSAHANANY HETRA 11
ZANA-DOHATENY I: LAHARAM-PAMANTARAN’NY MPANDOA HETRA 11

TOKO I: FEPETRA ARAHINA SY FILAZANA 11
TOKO II: FANOMEZAN-DALANA HIASA 11
TOKO III: FEPETRA ARAHINA MANDRITRA NY FANATANTERAHANA ASA 12
SOKAJY I: AMIN’NY FOTOANA IASANA 12
SOKAJY II: AMIN’NY FOTOANA IATOANA 13
TOKO IV: FEPETRA ARAHINA AMIN’NY FITSAHARANA TANTERAKA AMIN’NY ASA 13
ZANA-DOHATENY II: FILAZANA SY FANDROTSAHANA NY HETRA 13

TOKO I: ANDRAIKITRY NY MPANDOA HETRA IHARAN’NY HETRA AMIN’NY VOLA MIDITRA 13
SOKAJY I: FILAZANAVOKATRA AZO SY VOLA MIDITRA 13
SOKAJY II: FANDINGANANA FEPETRA 14
SOKAJY III : ANDRAIKITRY NY SOSAIETY MANANA ANDRAIKITRA VOAFETRA
SY NY ORINASAN’OLON-TSOTRA SASANTSASANY 14
TOKO II: ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA MIVANTANA ALAINA AMIN’NY
AKORANAFO 14
TOKO III: ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA AMIN’NY TSENAM-BAROM-
PANJAKANA 14
SOKAJY I: FOMBA ARAHINA AMIN’NY FANDOAVANA NY HETRA AMIN’NY
TSENAM-BAROM-PANJAKANA 14
SOKAJY II: FILAZANA 15
TOKO IV: ANDRAIKITRY NY MPANDOA HETRA IHARAN’NY HETRA TAMBATRA 15
SOKAJY I:FILAZANA SY FANDOVAN-KETRA 15
SOKAJY II: FANORATANA AMIN’NY REJISITRY NY FANISANA 15
SOKAJY III: FIOVAN’NY FAMERAN-KETRA 16
TOKO V:ANDRAIKITRY NY MPANDOA HETRA IHARAN’NY HETRA AMIN’NY KARAMA
SY NY TO AZY 16
SOKAJY I: FITANANA IFOTONY 16
SOKAJY II: FANDROTSAHANA NY HETRA 16
SOKAJY III: FILAZANA 17
TOKO VI: ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA ALAINA AMIN’NY FITOMBOAN-
KARENA AVY AMIN’NY FANANANA MITERA-BOLA 17
SOKAJY I: TOERANA FANDOAVAN-KETRA 17
SOKAJY II: FOMBA FANDOAVAN-KETRA 18

SOKAJY III: FAMPAHAFANTARANA NY FAMOAHAM-BOLA 18

TOKO VII: ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA ALAINA AMIN’NY TOMBOM-BIDY
(IPVI) 18
SOKAJY I: FANDOAVAM-BOLA SY FAMORIANA NY HETRA 18
SOKAJY II: SORATRA TSY MAINTSY APETRAKA 19
TOKO VIII : ANDRAIKITRA AMIN’NY SARA-PANORATANA (DE) 19
SOKAJY I: FE-POTOANA FANORATANA 19
SOKAJY II: BIRAO HANAOVANA NY FANORATANA NY SORA-PANEKENA SY
FAMINDRAM-PANANANA 21
SOKAJY IV: SOMBIN’IREO REJISITRA, DIKA MITOVY AMIN’IREO TARATASY SY
FANAMBARANA 30
SOKAJY V: FANDOAVANA NY HETRA 30
TOKO IX : NY FEPETRA MAHAKASIKA NY HETRA AMIN’NY FIFANARAHANA
FIANTOHANA 30
SOKAJY I: FANAMBARANA 30
SOKAJY II: FANKATOAVANA 30
SOKAJY III: FITAZONANA TARATASY FIRAIKETANA 31
TOKO X : FEPETRA TAKIANA MAHAKASIKA NY HETRA EO AMIN’NY ZAVA-
PISOTROALIKAOLIKA SY MISY ALIKAOLA 31
TOKO XI: FEPETRA MIHATRA AMIN’ IREO IHARAN’NY LALANA ARA-KETRA
MAHAKASIKA NY HABA AMIN’NY TATAOM-BIDY 31
SOKAJY I: FEHIM-POTOAM-PANDOAVANA 31
SOKAJY II: FILAZANA NY FISIANA 31
TOKO XII: ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA TANY 32
TOKO XIII : ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA TRANO 32
TOKO XIV : ANDRAIKITRA MIKASIKA HABA ALOA AMIN’NY FIAROVANA NY ISAM-
BATAN’OLONA 32
TOKO XV : ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HABA ALOA AMIN’NY FIORENAPONENANA
HO FAMPANDROSOANA 33
SOKAJY I: FILAZANA 33
SOKAJY II: FANDOAVAM-BOLA 33
TOKO XVI : ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HABA ALOA AMIN’NY FIVAHINIANANA 33
TOKO XVII: HABA ISAN-TAONA ALOA AMIN’NY MILINA FILOKANA MANDEHA HO AZY 34
TOKO XVIII:HABA AMIN’NY RANO MINERALY 34
TOKO XIX :IREO ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HABA MOMBA NY DOKAMBAROTRA 35
SOKAJY I : DOKAMBAROTRA AMIN’NY ALALAN’NY PETADRINDRINA, NY
TAKELAKA FILAZAMBAROTRA, NY FAMANTARANA MIREHIJIRO NA AMINA
INDRAMBITY AZO AFINDRA 35
SOKAJY II : DOKAMBAROTRA AMIN’NY HAINOAMANJERY 35
TOKO XX : ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HABA AMIN’NY LANONANA, NY
FAMPISEHOANA SY FIHETSIKETSEHANA SAMIHAFA 35

TOKO XXI:HABA ALAINA AMIN’NY JOALAMBY, FAMPITANA, TENDROMPAMPITA NA

SALAZANA 36
LOHATENY II:ANDRAIKITRA AMIN’NY HETRA TSY MIVANTANA ALAINA AMIN’NY
FANDANIANA 39
TOKO I: FAHAZOAN-DALANA MIOTY NA MANAMBOATRA, FIVIDIANANA ETO AN-
TOERANA SY FANAFARANA ENTANA 39
TOKO II: NY TOERAM-PAMOKARANA, NY FITAOVAM-PIOTAZANA SY NY
FAMOKARANA 40
SOKAJY I: FANDRINDRANA NY TOERAM-PAMOKARANA 40
SOKAJY II: FANDRINDRANA NY TOERANA SY NY FAMPIASANA NY
FITAOVANA 41
TOKO III: FEPETRA MANOKANA MIFEHY NY LALAMBIKA 41
SOKAJY I: FANAMBARANA NY ASA MPANAMBOATRA NA MPIVAROTRA
LALAMBIKA 41
SOKAJY II: REJISITRY NY LALAMBIKA 42
SOKAJY III: FANAMBARAM-PANAMBOARANA NA FANANANA LALAMBIKA 42
SOKAJY IV: FIVEZIVEZENA 42
SOKAJY V: FAMETRAHANA TOMBOKASE, FANESORANA TOMBOKASE,
FANDRAVANAIREO FITAOVANA 43
SOKAJY VI: FANDRAVANA IREO LALAMBIKA 43
TOKO IV: NY ASA AMIN' NY TOERA-PANAMBOARANA SY NY TOERAM-
PAMOKARANA 44
TOKO V : NY AMIN'NY TRANO FITOBIAM-BOKATRA IVELAN'NY ORINASA SY NY
TRANO FITEHIRIZAM- BOKATRA SAHANIN'NY SAMPANDRAHARAHAN'I HETRA 45
SOKAJY I: FANAMARITANA 45
SOKAJY II: FINTANTANANA 45
SOKAJY III: FEPETRA FANOKAFANA TRANO FITOBIAM-BOKATRA IVELAN’NY
ORINASA NA TRANO FITEHIRIZANA 46
SOKAJY IV: FAHAFANTARANA NY VOKATRA EO AM-PAHATONGAVANA 46
SOKAJY V : NY FIHETSEHAN' NY VOKATRA-FIKIRAKIRANA SAMIHAFA 46
SOKAJY VI: NY FANISANA NY VOKATRA 46
TOKO VI : FITSIPIKA MIFEHY NY FANOVAN-TOETRAN'NY VOKATRA IHARAN' NY
HETRA TSY MIVANTANA AMIN'NY FANJIFAINA 47
SOKAJY I: FEPETRA ANKAPOBENY 47
SOKAJY II: ANDRAIKITRIN'NY MPANAO FANOVAN-TOETRA 48
SOKAJY III: FANOMEZAN-DALANA HO FAMPIASANA VOKATRA NOVAN-
TOETRA 48
TOKO VII: FEPETRA MIFEHY NY FIVEZIVEZEN'NY VOKATRA IHARAN' NY HETRA TSY
MIVANTANA AMIN' NY FANDANIANA 48
SOKAJY I: FEPETRA ANKAPOBE 49
SOKAJY II: ANTONTAN-TARATASY ILAINA 51
TOKO VIII: NY ANDRAIKITRA SAMIHAFA NY MPANDOA HETRA 55
SOKAJY I: FOMBA FITANANA NY REJISITRA 55
SOKAJY II:FAMETRAHANA FANAMBARANA FANJIFANA NY
VOKATRAFANDOAVANA NY HETRA TSY MIVANTANA AMIN' NY FANDANIANA 56

SOKAJY III: FITSIRIHANA SY FANARAHA MASO 56

SOKAJY IV: FANOHIZANA NY ASA MANARAKA NY FIZARAN-TAONA 56
SOKAJY V: FITSAHARANA AMIN'NY ASA 56
TOKO IX: FAMETRAHANA MARIKA ARA-KETRA SY SORITRA MITOETRA HO AN’NY
VOKATRA NAFARANA SY VITA ETO AN-TOERANA 57
SOKAJY I: FOTO-KEVITRA 57
SOKAJY II: SEHATRA FAMPIHARANA 57
LOHATENY III :ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA AMIN’NY FAHAZOAN-DALANA
HIVAROTRA 60
TOKO I:HETRA AVY AMIN’NY FAHAZOAN-DALANA MIKASIKA NY ALIKAOLASY NY
VOKATRA MISY ALIKAOLA 60
SOKAJY I: FEPETRA AMIN’NY FIVAROTANA ALIKAOLASY NY VOKATRA MISY
ALIKAOLA 60
SOKAJY II: TOERAM-PATOBIANA ZAVA-PISOTRO MISY ALIKAOLA 65
SOKAJY III: ANDRAIKITRY NY MPANDOA HETRA 65
SOKAJY IV: DOKAM-BAROTRA 67
SOKAJY V: FANDRARANA 68
SOKAJY VI: SAMPAN-DRAHARAHA MPAMANTATRA NY ALIKAOLA 69
TOKO II: IREO HETRA HAFA MAHAKASIKA NY FAHAZOAN-DALANA 69
SOKAJY I: NY FANDOAVANA 69
SOKAJY II: FEPETRA FAHAZOANA FAHAZOAN-DALANA 70
SOKAJY III: FEPETRA TAKIANA 70
LOHATENY IV : FAHEFANA MITAKY FAMPAHALALANA, IREO ZO HAFA AN’NY
FANDRAHARAHANA SY IREO ANDRAIKITRA HAFA AN’NY MPANDOA HETRA 74
TOKO I :FAHEFANA MITAKY FAMPAHALALANA 74
SOKAJY I :FAHEFANA MITAKY FAMPAHALALANA IZAY ANGATAHINA 74
SOKAJY II: ANDRAIKITRA MANAO FAMPAHALALANA 75
SOKAJY III: FIKIRAKIRANA IREO ANTONTAM-BAOVAO AZO TAMIN’NY
FAHEFANA MITAKY FAMPAHALALANA 76
TOKO II: IREO ZO HAFA ANANAN’NY FANDRAHARAHANA 77
SOKAJY I: FANARAHA-MASO NY TOERAM-PITRANDRAHANA 77
SOKAJY II: SARAM-PANOMEZANA TARATASY DIKA MITOVY 77
TOKO III: ANDRAIKITRA HAFAN’NY MPANDOA HETRA 78
SOKAJY I: FANKATOAVANA NY MAHA ARA-DALANA AVY AMIN’NY
FANDRAHARAHANA ARA-KETRA SY ANDRAIKITRA MIKASIKA NY KAONTIM-
BOLA ANY AMIN’NY BANKY 78
SOKAJY II: ANDRAIKITRA AMIN’NY FAMPIASANA NY MILINA FANDRAISAM-
BOLA ELEKITRONIKA 78
SOKAJY III: FITANAN-KAONTY MAMAKAFAKA SY FANOMEZANA FAKITIORA
ARA-DALANA 78
LOHATENY V: IREO PAIK’ADY AMIN’NY FANAMARINANA ATAON’NY FANDRAHARAHANA
ARA-KETRA 82
TOKO I : FANAMARINANA AMIN’NY ANTONTAN-TARATASY 82
SOKAJY I : ZO AMIN’NY FANAMARINANA 82

SOKAJY II : IREO PAIK’ADY AMIN’NY FANAMARINANA ATAON’NY

FANDRAHARAHANA ARA-KETRA 82
SOKAJY III : PAIKA ARAHINA AMIN’NY FANARENANA IFANATREHANA
AMIN’NY FANAMARINANA AN-TARATASY 82
TOKO II : FANAMARINANA ENY AN-TOERANA 84
SOKAJY II : PAIKA ARAHINA AMIN’NY FANAMARINANA ENY AN-TOERANA 84
SOKAJY III : PAIK’ADY MANOKANA ATAO AMIN’NY FANAMARINANA NY
VIDIN’NY FAMINDRANA 84
TOKO III : FEPETRA IRAISANA AMIN’IREO PAIKA AMIN’NY FANAMARINANA
SY NY FANITSIANA IFANATREHANA 86
TOKO IV : FOMBA FAMERANA NY HETRA TSY MISY FIERANA 87
SOKAJY I : FAMERAN-KETRA TSY MISY FIERANA 87
SOKAJY II : FANOMBANANA TSY MISY FIERANA 88
SOKAJY III : PAIKA ARAHINA 89
TOKO V : PAIKA ARAHINA AMIN’NY FANENJEHANA HOSOKA ARA-KETRA 89
SOKAJY I : FEPETRA ANKAPOBE 89
SOKAJY II : FIKAROHANA SY FAHITANA IFOTONY IREO FANDIKAN-DALANA
ANAOVANA FITANANA AN-TSORATRA 90
SOKAJY III : FITSIDIANA SY FISAVANA 93
SOKAJY IV : NY FANAGIAZANA SY FITAZONANA FANANANA 96
SOKAJY V : ANDRAIKITRA SY FIOMBONANA 97
SOKAJY VI : NY FISAMBORANA 98
SOKAJY VII : FANDAVANA FANAOVANA NY ASA 98
LOHATENY VI: PAIKADY FANOLANANA SY FAMINDRAM-PO 102
TOKO I: ANKAPOBEAN’JAVATRA 102
TOKO II: PAIKADY FANGATAHANA FAMINDRAM-PO 102
SOKAJY I: SEHATRA FAMPIARANA NY FANGATAHANA FAMINDRAM-PO 102
SOKAJY II: FAMELANA FAMINDRAPO 102
SOKAJY II: FANAFOANAN-KETRA 103
TOKO III: PAIKADY FIFANOLANANA FAMERANA HETRA 103
SOKAJY I: SEHATRA HAMPIARANA NY PAIKADY FIFANOLANANA FAMERANA
HETRA 103
SOKAJY II: PAIKADY MIALOHA ENY ANIVON’NY SAMPAN-DRAHARAHA-
PANJAKANA 104
SOKAJY III : PAIKADY MANOLOANA NY FITSARANA MIANDRAIKITRA NY
ADIM-PITSARANA AMIN’NY FANJAKANA 106
SOKAJY IV: PAIKADY AMPIASAINA ENY AMIN’NY FITSARANA MISAHANA NY
ADY MADIO 108
SOKAJY V : FANDRAVONANA IREO FIFANOLANANA ARA-KETRA EO
ANIVON’NY VAOMIERA ARA-KETRA 108
TOKO IV: FAMAIZANA FANDIKAN-DALANA 111
SOKAJY II: PAIKADY FAMAIZANA 111

SOKAJY III: FIFANARAHANA 112

SOKAJY IV: FAHALANIANA PAIK’ANDRO 112
TOKO V: FAMPIHARANA IREO DIDIM-PITSARANA 113
TOKO VI: FEPETRA FIAROVANA 113
TOKO VII: PAIKADY FANAKATONANA TOERAM-PIASANA 113
LOHATENY VII: FITAKIANA HETRA 116
TOKO I: FITAKIANA HETRA ATAON’NY KITAPO BOLAM-PANJAKANA 116
SOKAJY I: TOETRA MAHA TSY MAINTSY TAKIANA NY HETRA 116
SOKAJY II: FANDOAVANA HETRA 117
SOKAJY III : TOMBON’ANTOKY NY KITAPO BOLAM-PANJAKANA 117
SOKAJY IV: ANDRAIKITRY NY OLONKAFA 120
SOKAJY V: PAIKADY FANENJEHANA 120
SOKAJY VI: SARAM-PANENJEHANA 121
TOKO II: FANANGONAN-KETRA ATAON’NY SAMPAN-DRAHARAHAN’NY HETRA 121
SOKAJY II: SORA-PITAKIANA HETRA 122
SOKAJY III: FANENJEHANA 123
SOKAJY IV:TOMBON’ANTOKY NY SAMPAN-DRAHARAHAN’NY HETRA SY
ANTOKA ARA-DALANA 124
SOKAJY V: ANDRAIKITRY IREO OLONKAFA 125
SOKAJY VI: FEPETRA MANOKANA 127
TOKO III: FANGATAHANA FAMPIATOANA NY FANDOAVAM-BOLA 128
LOHATENY VIII: FIFANOLANANA ARA PANANGONAN-KETRA 132
TOKO I: FANOHANANA ARA-PANENJEHANA MOMBA IREO HETRA ANGONON’NY
SAMPAN-DRAHARAHAN’NY KITAPOM-BOLAM-PANJAKANA 132
TOKO II:FIFANOLANANA ARA-PANANGONANA HO AN’IREO HETRA ANGONIN4NY
SAMPAN-DRAHARAHAN’NY HETRA 132
SOKAJY I: FITARAINANA 132
SOKAJY II: FAMPIATOANA IREO HETSI-PANANGONAN-KETRA 132
TOKO III: FEPETRA IRAISAN’NY FANOHANANA 133
LOHATENY IX: FEPETRA ISAN-KARAZANY 137
TOKO I: FAHALANIANA PAIK’ANDRO SY FE-POTOANA 137
SOKAJY I : PAIK’ANDRO 137
SOKAJY II: FE-POTOANA 140
TOKO II: TSIARAMBATELO ARAK’ASA 140
SOKAJY I: FOTO-KEVITRA ANKAPOBENY 140
SOKAJY II : SEHA-MPAMPIHARANA NY ANDRAIKITRA AMIN’NY
TSIAMBARATELO ARAK-ASA 140
TOKO III: IVON-PITANTANANA NAHAZO FANKATOAVANA 140
TOKO IV: ANDRAIKITRA MIKASIKA NY KAONTY ANY AMIN’NY BANKY 141
TOKO V : ANDRAIKITRY NY MPIASA AMIN’ SORA-PANORATANA 141
TOKO VI: RIJAN-TENY FAMPIHARANA SY TARATASIM-PANJAKANA 142
TOKO VII : TSY FAHAZOANA MANENJIKA, FIAROVANA IREO MPIASAN’NY HETRA 142

TOKO VIII: VOKATR’IREO LAMANDY SY FITAZOMAM-PANANANA 142

TOKO IX: TAMBIM-TOERA-PANDOAVAM-BOLA 143
TOKO X: FITOROHANA MANALA-BARAKA 143
TOKO XI: FITONDRANA FITAOVAM-PIADIANA 143

LOHATENY I : NY AMIN’NY LAHARAM-

PAMANTARANA, FILAZANA SY FANDROTSAHANA
NY HETRA

LOHATENY I: NY AMIN’NY LAHARAM-PAMANTARANA, FILAZANA SY PAGE

FANDROTSAHANANY HETRA 12
ZANA-DOHATENY I: LAHARAM-PAMANTARAN’NY MPANDOA HETRA 12

TOKO I: FEPETRA ARAHINA SY FILAZANA 12
TOKO II: FANOMEZAN-DALANA HIASA 12
TOKO III: FEPETRA ARAHINA MANDRITRA NY FANATANTERAHANA ASA 13
SOKAJY I: AMIN’NY FOTOANA IASANA 13
SOKAJY II: AMIN’NY FOTOANA IATOANA 14
TOKO IV: FEPETRA ARAHINA AMIN’NY FITSAHARANA TANTERAKA AMIN’NY ASA 14
ZANA-DOHATENY II: FILAZANA SY FANDROTSAHANA NY HETRA 14

TOKO I: ANDRAIKITRY NY MPANDOA HETRA IHARAN’NY HETRA AMIN’NY VOLA MIDITRA 14
SOKAJY I: FILAZANAVOKATRA AZO SY VOLA MIDITRA 14
SOKAJY II: FANDINGANANA FEPETRA 15
SOKAJY III : ANDRAIKITRY NY SOSAIETY MANANA ANDRAIKITRA VOAFETRA
SY NY ORINASAN’OLON-TSOTRA SASANTSASANY 15
TOKO II: ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA MIVANTANA ALAINA AMIN’NY
AKORANAFO 15
TOKO III: ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA AMIN’NY TSENAM-BAROM-
PANJAKANA 15
SOKAJY I: FOMBA ARAHINA AMIN’NY FANDOAVANA NY HETRA AMIN’NY
TSENAM-BAROM-PANJAKANA 15
SOKAJY II: FILAZANA 16
TOKO IV: ANDRAIKITRY NY MPANDOA HETRA IHARAN’NY HETRA TAMBATRA 16
SOKAJY I:FILAZANA SY FANDOVAN-KETRA 16
SOKAJY II: FANORATANA AMIN’NY REJISITRY NY FANISANA 16
SOKAJY III: FIOVAN’NY FAMERAN-KETRA 17
TOKO V:ANDRAIKITRY NY MPANDOA HETRA IHARAN’NY HETRA AMIN’NY KARAMA
SY NY TO AZY 17
SOKAJY I: FITANANA IFOTONY 17
SOKAJY II: FANDROTSAHANA NY HETRA 17
TOKO VI: ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA ALAINA AMIN’NY FITOMBOAN-
KARENA AVY AMIN’NY FANANANA MITERA-BOLA 18
SOKAJY I: TOERANA FANDOAVAN-KETRA 18
SOKAJY II: FOMBA FANDOAVAN-KETRA 18
SOKAJY III: FAMPAHAFANTARANA NY FAMOAHAM-BOLA 19
TOKO VII: ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA ALAINA AMIN’NY TOMBOM-BIDY
(IPVI) 19
SOKAJY I: FANDOAVAM-BOLA SY FAMORIANA NY HETRA 19
SOKAJY II: SORATRA TSY MAINTSY APETRAKA 20
TOKO VIII : ANDRAIKITRA AMIN’NY SARA-PANORATANA (DE) 20
SOKAJY I: FE-POTOANA FANORATANA 20
SOKAJY II: BIRAO HANAOVANA NY FANORATANA NY SORA-PANEKENA SY 22

FAMINDRAM-PANANANA
SOKAJY IV: SOMBIN’IREO REJISITRA, DIKA MITOVY AMIN’IREO TARATASY SY
FANAMBARANA 31
SOKAJY V: FANDOAVANA NY HETRA 31
TOKO IX : NY FEPETRA MAHAKASIKA NY HETRA AMIN’NY FIFANARAHANA
FIANTOHANA 31
SOKAJY I: FANAMBARANA 31
SOKAJY II: FANKATOAVANA 31
SOKAJY III: FITAZONANA TARATASY FIRAIKETANA 32
TOKO X : FEPETRA TAKIANA MAHAKASIKA NY HETRA EO AMIN’NY ZAVA-
PISOTROALIKAOLIKA SY MISY ALIKAOLA 32
TOKO XI: FEPETRA MIHATRA AMIN’ IREO IHARAN’NY LALANA ARA-KETRA
MAHAKASIKA NY HABA AMIN’NY TATAOM-BIDY 32
SOKAJY I: FEHIM-POTOAM-PANDOAVANA 32
SOKAJY II: FILAZANA NY FISIANA 32
TOKO XII: ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA TANY 33
TOKO XIII : ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA TRANO 33
TOKO XIV : ANDRAIKITRA MIKASIKA HABA ALOA AMIN’NY FIAROVANA NY ISAM-
BATAN’OLONA 33
TOKO XV : ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HABA ALOA AMIN’NY FIORENAPONENANA
HO FAMPANDROSOANA 34
TOKO XVI : ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HABA ALOA AMIN’NY FIVAHINIANANA 34
TOKO XVII: HABA ISAN-TAONA ALOA AMIN’NY MILINA FILOKANA MANDEHA HO AZY 35
TOKO XVIII:HABA AMIN’NY RANO MINERALY 35
TOKO XIX :IREO ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HABA MOMBA NY DOKAMBAROTRA 36
SOKAJY I : DOKAMBAROTRA AMIN’NY ALALAN’NY PETADRINDRINA, NY
TAKELAKA FILAZAMBAROTRA, NY FAMANTARANA MIREHIJIRO NA AMINA
INDRAMBITY AZO AFINDRA 36
SOKAJY II : DOKAMBAROTRA AMIN’NY HAINOAMANJERY 36
TOKO XX : ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HABA AMIN’NY LANONANA, NY
FAMPISEHOANA SY FIHETSIKETSEHANA SAMIHAFA 36
TOKO XXI:HABA ALAINA AMIN’NY JOALAMBY, FAMPITANA, TENDROMPAMPITA NA
SALAZANA 36

LOHATENY I
NY AMIN’NY LAHARAM-PAMANTARANA, FILAZANA SY
FANDROTSAHANA NY HETRA
ZANA-DOHATENY I
LAHARAM-PAMANTARAN’NY MPANDOA HETRA
TOKO I
FEPETRA ARAHINA SY FILAZANA
Andininy I-01.- (andininy 20.05.01 amin’ny CGI) Omena laharam-pamantarana ara-ketra amin’ny
aterineto ireo olontsotra na sosaiety na koa ireo izay manana toeram-piasana raikitra eto Madagasikara
ka manana asa, fananana sy fidiram-bola andoavana hetra, sara na haba voafaritr’ity Fehezan-dalàna
ity.
Ny laharam-pamantarana ara-ketra dia an’ny mpandoa hetra manokana, tokana sy maharitra.
Andininy I-02.- (andininy 20.05.02 amin’ny CGI) Ny laharam-pamantarana ara-ketra amin’ny aterineto
dia omen’ny Sampandraharahan’ ny hetra miandraikitra ny famantarana sy ny fampidirana ny mpandoa
hetra ao anaty rejisitra :
- na avy alalan’ny filazana ataon’ny mpandoa hetra ;
- na avy hatrany tsy misy fierana ho an’ireo mpandoa hetra tratra nandritra ny fitsirihana nataon’ny
Fandraharahana ny hetra.
Omena karatra ara-ketra izy rehefa nekena ny fangatahany.

Ankoatra ny fananana karatra ara-ketra isan-tsokajin’asa na isaky ny toeram-pamokarana na
toerampiasana dia tsy maintsy manana karatra ara-ketra na ny olontsotra na ny sosaiety manana asa,
fananana na vola miditra andovan-ketra eto Madagasikara.
Andininy I-03.- (andininy 20.05.03 amin’ny CGI) Ny orinasa rehetra, na inona na inona endriny araky
ny lalàna na ny sehatr’asa misy azy, dia tsy maintsy manao filazana manokana manaraka ny lasitra
omen’ny Fandraharahana ara-ketra amin’ny fotoana fanatanterahany ireo fombafomba fitsanganany
ary alohan’ny hanombohany ny asany.
Ny fampiarana an’io asa io dia tsy mahazo alàlana raha tsy aorianan’ny fanatanterahana an’io
fombafomba io. Azo atao ny manidy ny toeram-piasana mandritran’ny fisafoana atao, mandrapaha-ara-
dalàna ny zava-misy raha tsy natao io fombafomba io.
Tsy maintsy omena ny Fandraharahana ara-ketra miaraka amin’ny taratasy fanamarinana mifanaraka
amin’izany ny adiresy mazavan’ny mpandoa hetra eny am-panombohana.
Hetra Tambatra no haloan’ireo orinasa rehetra vao mitsangana ka ny ampaham-bola arotsaka mialoha
amin’izany dia voafaritr’ireo fepetra voalazan’ny andininy 01.02.06 ny Fehezan-dalàna momba ny hetra.
Na izany aza, dia azony atao ny misafidy ny famerana tena izy amin’ny alalan’ny taratasy tsotra apetraka
eny amin’ny birao miandraikitra ny fananganana orinasa, ka manaja ireo fepetra voalazan’ny didy
amam-pitsipika. Amin’izay, ireo fepetra voalazan’ny andininy 01.01.14- I. andalana faha 7 no mametra
ny ampaham-bola arotsaka mialoha araka ny karazan’asa ataony.
Ankoatra izany, ireo orinasa manana foibe toerana ivelan’ny toeram-pamokarana dia tsy maintsy manao
fanambaram-pisiana eny amin’ny Ivo-ketra misy ny toeram-pamokarana amin’ny fanombohana ny
asany.

Ny fanambarana fikatonanan’ny toeram-piasana dia tsy maintsy atao eny amin’ny Fandraharahana ny
hetra raha misy izany.
TOKO II
FANOMEZAN-DALANA HIASA
Andininy I-04.- (andininy 20.05.04 amin’ny CGI) Omena karatra ara-ketra manaraka ny lasitra
omen’ny Fandraharahana ny mpandoa hetra aorian’ny fanomezana azy laharam-pamantarana ara-
ketra amin’ny aterineto.
Na izany aza, ny fanomezana laharam-pamantarana ara-ketra sy karatra dia tsy maintsy ialohavan’ny :
- ho an’ireo mpanafatra, mpanondrana sy mpanao taozava-baventy, ny filazana ataon’ny mpandoa
hetra manazava izay rehetra tokony ho fantatra mikasika ny asany ;
- ho an’ireo mpamongady, fanomezan-dalana mialoha avy amin’ny Tale Jeneralin’ny Hetra izay
afaka manome fahefany araka ireo fepetra izay hofaritan’ny didy fanapahana ;
- ho an’ny asa rehetra ilàna fanomezan-dalana, fanomezan-dalana omen’ny minisitera na antokon-

draharaha mahefa.
TOKO III
FEPETRA ARAHINA MANDRITRA NY FANATANTERAHANA ASA
SOKAJY I
AMIN’NY FOTOANA IASANA
Andininy I-05.- (andininy 20.05.05 amin’ny CGI) Tsy maintsy ahitana ny laharam-pamantarana ara-
ketran’ny mpandoa hetra ny antontan-taratasy rehetra takian’ny Fandraharahana ara-ketra.
Toy izany koa ny momba ireo taratasy fanamarinana voalazan’ny andininy III.48 sy ny karatra voafaritry
ny andininy I-04 amin’ity Fehezan-dalàna ity.
Ny mpandoa hetra dia tsy maintsy mametraka laharam-pamantarana ara-ketra amin’ny aterineto
amin’ireo antontan-taratasy ifanaovanay amin’ireo Fandraharahana hafa izay mety hisy fiantraikany ara-
ketra amin’ny fananany, ireo fidiram-bolany na ireo vola matiny ary koa ny an’ireo olon-kafa, indrindra
amin’ny fametrahana sy fifanarahana amin’ny tsenam-barom-panjakana ary amin’ireo fanambarana
atao amin’ny fadintseranana.
Andininy I-06.- (andininy 20.05.06 amin’ny CGI) Ny karatra voalazan’ny andininy eo ambony dia tsy
maintsy havaozin’ny mpandoa hetra isan-taona na inona na inona famerana ny hetra nosafidiany
amin’ny fotoana ametrahany ireo filazana takian’ny andininy I-11 na 01.02.06 amin’ny Fehezan-dalàna
momba ny hetra.
Miankina amin’ny fanatanterahana ireo andraikitra ara-ketra ilaina amin’ny fotoana nanomezana azy ny
fanavaozana io karatra io.
Azon’ny mpandoa hetra atao ny manonta io karatra ara-ketra io amin’ny sehatra aterineto natokana ho
an’izany. Eo anatrehan’ny lalàna dia mitovy lanja amin’ny karatra taratasy izay azo alaina foana eny
amin’ny ivon-ketra mpitantana.
Andininy I-07.- (andininy 20.05.07 amin’ny CGI) Omen’ny Ivon-ketra mpitantana ireo antotan-
taratasiny karatra izay manamarina ny fahatombanan’ny hetra sy haba iantsorohany na amin’ny lafiny
fanajana ireo fepetra na eo amin’ny lafiny fandoavam-bola ireo mpandoa hetra.
Apetraka amin’ny toerana hita maso ao amin’ny trano na toeram-piasana io karatra io.

Andininy I-08.- (andininy 20.05.08 amin’ny CGI) Ny mpandoa hetra rehetra dia tokony hitatitra izay
fiovana rehetra mikasika azy ao anatin’ny fe-potoana 20 andro any amin’ny Sampandraharahan’ny
hetra, indrindra indrindra, fa tsy voafetran’ireo, ny fiovana adiresy, ny amin’ny fianakaviana na amin’ny
fanambadiana sy izay rehetra fiovana amin’ny fihariana ara-toekarena.
Mitombona ihany koa io fe-potoana io amin’ny tsy maintsy hanovana filazana fanovana mikasika ireo
tsara ho fantatra rehetra voalazan’ny andininy I-04.
Ny adiresy farany nomen’ny mpandoa hetra teny amin’ny Sampan-draharahan’ny hetra no manankery
aminy. Ny mpandoa hetra nanova adiresy dia tsy maintsy mandray ireo fepetra ilaina hampanarahana
ny taratasiny. Alefan’ny fandraharahana ny hetra any amin’io adiresy farany io izay taratasy rehetra avy
aminy.
Raisina ho ara-dalàna ny fampahafantarana satria noheverina natao araka ny fenitra raha toa ka
niverina ny taratasy nalefa tany amin’ny mpandoa hetra tamin’io adiresy farany io, noho ny tsy
fahafantarana na ny tsy fahitana azy. Amin’izay fotoana izay, ny fandraharana ara-ketra no mitondra ny
porofo ny nitondrana ny taratasy tao amin’ny adiresy voalaza, miaraka amin’ny fanamarihan’ny
Fokontany teny an-toerana misy daty eo amin’ny taratasy miverina. Afaka manao fanamarihana ny
Fokontany raha toa ka tsy fantatra amin’io adiresy io ilay olona na koa efa nanome ny adiresiny vaovao
izy mba hampanarahana ny taratasiny.
Na izany aza, izay fiovana rehetra momba ny famerana ny hetra na ny vanim-potoana handrotsahana
ireo vola tokony aloa eny amin’ny Tahirimbolam-panjakana dia tsy maintsy hanaovan’ny mpandoa hetra
filazana na fangatahana alalana. Ataon’ny sampandraharaha mahefa sora-tanana eo amin’ny taratasy
fangatahana alalana ny teny hoe « Voavaky ary ekena » na ampahafantarina ny mpandoa hetra ny
fanapahana miaraka amin’ny antony aorian’ny fanadihadiana. Izay fanambarana rehetra ataon’ny
mpandoa hetra dia soniavin’ny sampandraharaha mahefa.
SOKAJY II
AMIN’NY FOTOANA IATOANA
Andininy I-09.- (andininy 20.05.09 amin’ny CGI) Ny tsy fiasana mandalo, vonjimaika na ny fiatoana
dia tsy maintsy hanaovana fanambarana eny amin’ny Ivon-ketra mpitantana ireo antotan-taratasiny ao
anatin’ny roapolo (20) andro taorian’ny fiatoana ary tsy manala ny mpandoa hetra amin’ireo andraikitra
voalazan’ity Fehezan-dalàna ity miaraka amin’ny famerenana ny karatra araka ny volazan’ny andininy
I-04.
Ny fiverenana manontolo na amin’ny ampahany amin’ny asa dia tsy maintsy hanaovana fanambarana
ihany koa ao anatin’io fe-potoana io. Omena karatra vaovao izy rehefa ara-dalàna ny momba ny hetrany.
TOKO IV
FEPETRA ARAHINA AMIN’NY FITSAHARANA TANTERAKA AMIN’NY ASA
Andininy I-10.- (andininy 20.05.10 amin’ny CGI) Ny mpandoa hetra izay voatery manakatona ny
orinasany sy manajanona tanteraka ny asany dia tsy maintsy manatanteraka ireo andraikitra ara-ketra
mandra-pamafa tanteraka ny anarany ao anatin’ny rejisitry ny varotra sy ny sosaiety, raha toa ka misy
izany. Ho an’ireo tsy ao anaty rejisitry ny varotra sy ny sosaiety, ny daty namafana ny anarany tao
anatin’ny lisitry ny laharam-pamantarana ara-ketra dia ampy hanafoanana ireo andraikitra ara-ketra.
Ny famafana ao anatin’ny lisitry ny laharam-pamantarana ara-ketra dia hanomezana taratasy
fanamarinana ny mpandoa hetra aorian’ny nandoavany ireo sara sy haba notakiana taminy taorian’ireo
filazana napetrany, na taorian’ireo fitsirihana ara-ketra, na taorian’ny fanapahana na ny didim-pitsarana
raikitra, na koa taorian’ny namerenany ny karatra ara-ketra tany aminy eny amin’ny Ivon-ketra
mpitantana ireo antotan-taratasiny.
Ny amin’ny fomba arahina mikasika ny fanenjehana ireo hosoka ara-ketra, ny fananana io taratasy
fanamarinana famafana io dia tsy manafoana ny zon’ny fandraharahana ara-ketra hiverina hitaky indray

izay rehetra tokony mbola haloany araka ny fe-potoana voafaritry ny TOKO I ny Lohateny IX amin’ity
Fehezan-dalàna ity.
ZANA-DOHATENY II
FILAZANA SY FANDROTSAHANA NY HETRA
TOKO I
ANDRAIKITRY NY MPANDOA HETRA IHARAN’NY HETRA AMIN’NY VOLA MIDITRA
SOKAJY I
FILAZANA VOKATRA AZO SY VOLA MIDITRA
Andininy I-11.- (andininy 01.01.17 amin’ny CGI) Ny olona iharan’ny hetra dia tsy maintsy manao
filazana isan-taona ireo vokatra azo sy vola miditra, araka izay voafaritra ao amin’ny andininy 01.01.09
hatramin’ny 01.01.11 ao amin’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra, azo tamin’ny taona lasa araka ireto
fe-potoana manaraka ireto :
1° ho an’ny olona manana taom-piasana ara-pitantanan-kaonty mifanandrify amin’ny taom-bahoaka :
fara-fahatarany ny faha 15 Mey ny taona manaraka ;
2° ho an’ny olona manana taom-piasana ara-pitantanan-kaonty mifarana ny 30 Jona : fara-fahatarany
ny faha 15 Novambra ny taona itsahina ;
3° ho an’ny olona manana taom-piasana hafa noho ireo voalaza eo amin’ny 1° sy 2° eo ambony : fara-
fahatarany ny faha 15 n’ny volana fahaefatra manaraka ny nifaranan’ny taom-piasana.
Omena ny mpisafo na ny mpanaramaso ny hetra eo amin’ny toerana hamerana ny hetra araka izay
voalazan’ny andininy 01.01.12 ao amin’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra, ny filazana voasonia izay
hanomezany tapakila naharaisana.
Ho fepetra vonjimaika, ny mpandoa hetra manana taom-piasana manokana mihoatra ny 12 volana ho
fampiharana ny fepetra voalazan’ity andininy ity, dia tsy maintsy manao filazana vonjimaika ny vokatra
azo nandritry ny 12 volana, isaina manomboka ny nametrahany todikefa farany raha mihoatra ny 18
volana ny taom-piasana. Tsy maintsy atao ao anatin’ny 3 volana manaraka ny nifaranan’ny 12 volana
voalaza io filazana io.
SOKAJY II
FANDINGANANA FEPETRA
Andininy I-12.- (andininy 01.01.17 bis amin’ny CGI) Ho fandinganana ireo fepetra voalaza teo aloha,
ho an’ireo asa voatondro manokana izay manana vidin’ny entana na saikin’asa voafaritra, apetraka ny
fomba amin’ny fitanana ifotony ireo hetra amin’ny vola miditra tokony nataon’ny mpandoa hetra tena
izy. Ny mpandoa hetra ara-dalàna dia manao ny fandrotsahana ny hetra voatazona.
Ny fombafomba fampiharana ireo fepetra ireo dia feran’ny didy amam-pitsipika.
SOKAJY III
ANDRAIKITRY NY SOSAIETY MANANA ANDRAIKITRA VOAFETRA SY NY
ORINASAN’OLON-TSOTRA SASANTSASANY
Andininy I-13.- (andininy 01.01.18 amin’ny CGI) Ny Sosaiety manana andraikitra voafetra sy ny
Orinasan’ olontsotra voan’ny hetra alaina amin’ny fitomboan-karena, ka manana endrika na toetry ny
Sosaiety manana andraikitra voafetra mitovy amin’ireo fepetra voalaza etsy ambony dia tsy maintsy
manome ny filazana ahitana :
1° Ny anarana, fanampin’anarana, fonenan’ny mpitantana mpiombon’antoka sy ny mpiombon’antoka ;
2° Ny sorabola narotsaka ho an’ireo mpitantana mpiombon’antoka na mpiombon’antoka tsirairay
mandritry ny fotoana raikitra amerana ny hetra alaina amin’ny karama, tambinkarama, famerenana

ankapobatana ny sara sy ny sandan’ny karaman’izy ireo ao anatin’ny Sosaiety ary koa ny taona
handrotsahana izany vola izany ;
3° Ny isan’ny anjara ananany manontolo na isitrahan’ny mpiombon’antoka tsirairay.
TOKO II
ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA MIVANTANA ALAINA AMIN’NY AKORANAFO
Andininy I-14.- (andininy 01.01.41 amin’ny CGI) Ireo orinasa iharan’ny IDH dia tsy maintsy manao
filazana isan-taona mamoaka ireo vokatra azo voafaritra ao amin’ny TOKO II ny Lohateny I amin’ny
Boky I amin’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra, azo nandritry ny taona teo aloha araka ireto fe-
potoana manaraka ireto :
- fara-fahatarany ny 15 Mey ny taona manaraka ho an’ireo manana taom-piasana mifanindry amin’ny
taom-bahoaka ;
- fara-fahatarany ny 15 Novambra ny taona itsahina ho an’ireo manana taom-piasana mifarana ny

30 Jona ;
- 4 volana aorian’ny fikatonan’ny taom-piasana ho an’ireo hafa. Ankoatr’izany, tsy maintsy manaja
ireo andraikitra voalazan’ireo andininy 01.01.12 hatramin’ny 01.01.16 amin’ny Fehezan-dalàna
momba ny hetra sy ireo andinininy I-11 sy I-13 amin’ity fehezan-dalàna ity izy ireo.
TOKO III
ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA AMIN’NY TSENAM-BAROM-PANJAKANA
SOKAJY I
FOMBA ARAHINA AMIN’NY FANDOAVANA NY HETRA AMIN’NY TSENAM-BAROM-
PANJAKANA
Andininy I-15.- (andininy 01.01.52 amin’ny CGI) Ho an’ireo tsenam-baro-panjakana izay aloan’ny
mpitana kaontim-panjakana na mety ihany koa ny mpiasa rehetra miandraikitra ny fandoavana ny
tsenam-baro-panjakana, izy ireo no mikajy sy mitana ifotony ny hetra ary tsy maintsy mandrotsaka izany
any amin’ny mpandray volan’ny Fitaleavan’ny orinasa vaventy, fara-fahatarany ny faha 15 ny volana
manaraka ny fitanana ifotony.
Ho an’ireo tsenam-baro-panjakana izay aloan’ireo mpamatsy vola mivantana amin’ny nahazo ny tsena,
dia io farany io no manao filazana sy mandoa ny hetra eny amin’ny mpandray volan’ny Sampana
mpikirakira ny antontantaratasin-ketrany, fara-fahatarany ny faha 15 ny volana manaraka ny
nandraisany vola.
Ho an’ny nahazo ny tsena tsy monina eto Madagasikara dia tsy maintsy manendry solontena mipetraka
eto, hanatanteraka ireo andraikitra any amin’ny Sampandraharahan’ny hetra amin’ny fotoana
fanasoniavana ny fifanekena na fanomezana ny tsena. Ny olona miandraikitra ny tsenam-baro-
panjakana na ny olona miandraikitra ny fanomezana ny tsena amin’ny vondrona mitantana ny volam-
bahoaka dia tsy maintsy manamarika amin’ny Antontantaratasy Fitaomana hanao Tolobidy na
fagataham-bidy, ny andraikitra hanondro Solontena eto Madagasikara, raha toa ka tsy monina eto ny
nahazo ny tolotr’asa na inona na inona fomba nahazony ny tsena.
Ny Solontena nankatoavina dia tsy maintsy mandrotsaka ny hetra eny amin’ny Sampana mpikirakira
ny antontantaratasin-ketra amin’ny fomba rehetra manomboka ny daty nandrenesany ny fandraisan’ny
tompon’ny tsena ny vola ary fara-fahatarany ny faha 15 ny volana manaraka ny famimdram-bola na ny
fampahafantarana. Na tsy misy aza ny famimdram-bola nataon’ny tompon’ny asa, ny Solontena
nankatoavina dia azon’ny Fandraharahana ny hetra terena handoa ny hetra sahaza izay azony takiana
any amin’ny tompon’ny tsena.
Ho an’ny tsenan’asa vaventy na fanatanterahana saikin’asa nomena mpisahana asa, tazonina ifotony

ny hetra ary arotsaky ny tompon’ny tsena any amin’ny mpandray volan’ny Fitaleavan’ny orinasa
vaventy, fara-fahatarany ny faha 15 ny volana manaraka ny fitanana ifotony. Raha toa ka tsy monina
ny tompon’ny tsena, ny solontena nankatoavina mipetraka eto Madagasikara no manao filazana sy
mandoa ny hetra notanana ifotony any amin’ny Fitaleavana voalaza etsy ambony.
Ny olona rehetra na antokon-draharaha, nanao fitanana ifotony ny hetra alaina amin’ny tsenam-baro-
panjakana tamin’ny sora-bola amin’ny tsenam-barotra voaloa dia tsy maintsy manome taratasy
manamarina ny nandoavany izany araka ny modely nomen’ny Fandraharahana na antontan-taratasy
mahasolo izany.
SOKAJY II
FILAZANA
Andininy I-16.- (andininy 01.01.53 amin’ny CGI) Ny tompon’ny tsena, nahazo laharam-pamantarana,
dia tsy maintsy manao filazana eny amin’ny sampana mpirotsaka an-tsehatra mpitantana ny antotan-
taratasiny, ny haba notanan’ny mpitana kaontim-panjakana na ny mpiasa misahana ny fandoavam-bola
voalazan’ny andininy teo aloha, miaraka amin’ taratasy fanamarinana ny fitozanana, farafahatarany ny
faha 15 n’ny volana nandraisana ny vola,
Ho an’ireo mpandoa hetra tsy iharan’ny TVA, ny lisitr’ireo mpamatsy entana ary koa ny fividianana
entana sy raharaha dia tsy maintsy ampiarahina amin’ny filazana tovana araka ny modely nomen’ny
Fandraharahana.
TOKO IV
ANDRAIKITRY NY MPANDOA HETRA IHARAN’NY HETRA TAMBATRA
SOKAJY I
FILAZANA SY FANDOVAN-KETRA
Andininy I-17.- (andininy 01.02.06 andalana 1 sy 2 amin’ny CGI) Ny mpandoa hetra ihany no mikajy
ny Hetra Tambatra izay hanaovana fanambarana sy aloa eny amin’ny sampandraharahan’ny hetra
mahefa ara-paritra alohan’ny faha 31 Martsa manaraka ny taona nahazoana ny Vola maty na ny hary
ankapobeny na ny tombony. Na izany aza, azo ahemotra io daty io arakaraka ny fanapahan’ny Tale
Jeneralin’ny Hetra aorian’ny tolokevitry ny Talem-paritry ny hetra mahefa raha ilaina.
Ny mpandoa hetra dia tsy maintsy manao filazana ny vola maty, ny hary ankapobeny na ny tombony
ary mandoa ny hetra mifanaraka amin’izany fara-fahatarany amin’ny daty voatondron’ny andalana 1
raha tsy misy ny fandinganana ny fepetra voalazan’ny andalana etsy ambony.
SOKAJY II
FANORATANA AMIN’NY REJISITRY NY FANISANA
Andininy I-18.- (andininy 01.02.08 amin’ny CGI) Ankoatra ireo andraikitra voalazan’ireo andininy I-
17 amin’ity Fehezan-dalàna ity sy ny andininy 01.02.07 amin’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra, izay
rehetra mandoa hetra tambatra dia tsy maintsy manoratra ny anarany isan-taona alohan’ny faha 15
Desambra, ao anatin’ny rejisitry ny fanisana izay misokatra eny amin’ny kaominina misy ny toeram-
piasany na toeram-ponenany.
Ny fanovana rehetra mikasika ny fomba fiasa sy ny fitsaharana amin’ny asa andoavan-ketra dia tsy
maintsy hanaovana filazana ao anatin’ny 20 andro aorian’izany.

SOKAJY III
FIOVAN’NY FAMERAN-KETRA
Andininy I-19.- (andininy 01.02.08 bis amin’ny CGI) Ny olona rehetra iharan’ny Hetra Tambatra izay
mahatsapa fa mihoatra ny Ar 200 000 000 ny vola matiny mandritra ny taom-piasana itsahana dia tsy
maintsy mametraka filazana fiovana ny fameran-ketra eny amin’ny sampandraharaha miandraikitra ny
antontan-taratasin-ketrany, alohan’ny fikatonan’ny taom-piasana. Io fiovana ny fameran-ketra io dia
mihatra amin’ny fanombohan’ny taom-piasana manaraka amin’ny lafiny zo sy andraikitra mifanaraka
amin’izany fameran-ketra izany.
TOKO V
ANDRAIKITRY NY MPANDOA HETRA IHARAN’NY HETRA AMIN’NY KARAMA SY NY
TO AZY
SOKAJY I
FITANANA IFOTONY
Andininy I-20.- (andininy 01.03.10 amin’ny CGI) Ireo karama, tambin-karama na amin’ny ankapobeny
ireo vola azo amin’ny fanatanterahana asa mifandraika amin’izany dia mitarika ny fitanana ifotony,
mahasolo sy manafaka amin’ny hetra alaina amin’ny karama.
- Ny hetra dia tazonin’ny mpampiasa na ny antokondraharaha mpandoa vola ifotony isaky ny

fandoavana karama. Ka izy ireo no manefa ny sazy, raha misy izany, araka ny andininy 20.01.53
amin’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra.
- Raha misy mpikarama mandray vola mifanaraka amin’ny fe-potoana mihoatra ny iray volana,
mandritra ny iray volana, na inona na inona fomba iantsoana azy dia azo atao ny mangataka
fandoavana hetra misaraka any amin’ny sampandraharaha miandraikitra ny antontan-taratasin-
ketra.
Noho ny antony manokana, azon’ny Fandraharahana atao ny mampiato amin’ny ampahany na
manontolo ny fitanana ifotony ny hetra, mandritra ny fe-potoana voafetra, vokatry ny fangatahana
famindram-po nataon’ny mpandoa hetra.
Ny fanapahana mikasika izany fanomezan-dalana izany dia ataon’ny Minisitra misahana ny didy amam-
pitsipika momba ny hetra, izay afaka manome fahefana manontolo na amin’ny ampahany amin’ny Tale
jeneralin’ny Hetra, na amin’ireo Tale na amin’ireo Lehiben’ny sampandraharahan’ny hetra.
SOKAJY II
FANDROTSAHANA NY HETRA
Andininy I-21.- (andininy 01.03.12 amin’ny CGI) Ny fitambaran’ny hetra manontolo voakajy dia
tazomin’ny mpampiasa na ny antokondraharaha mpandoa vola ifotony alohan’ny handoavany ny
karama sy ny toa azy, ary arotsany any amin’ny mpiasa miandraikitra ny famoriana ao anatin’ny 15
andro voalohany amin’ny volana manaraka ny nanaovana ny fitanana ifotony.
Na izany aza, ny antokondraharaha mpandoa vola dia omena alalana hanangona sy handrotsaka isaky
ny roa volana ny hetra raha toa ka ny famerana amin’ny hetra tambatra no mihatra aminy.
Ho an’ireo Antokondraharaha Tsy miankina amin’ny Fanjakana (ONG), ireo fikambanana na ireo
tetikasa, na inona na inona loharanom-bolany, ho an’ireo antokondraharaham-panjakana sy ireo
antokondraharaha miankina ary koa amin’ireo vondrona hafa miankina amin’ny Fanjakana na tsia izay
mandrotsaka karama kanefa tsy iharan’ny vola miditra na hetra tambatra, ny fandrotsahana ny IRSA
any amin’ny mpiasa miandraikitra ny famoriana dia tsy maintsy atao ao anatin’ny 15 andro voalohany
amin’ny volana manaraka ny nanaovana ny fitanana ifotony.

Kanefa, raha toa ka tsy mihoatra ny Ar 50 000 isam-bolana ny vola notanana ifotony, dia azon’ireo
antokondraharaha voalaza etsy ambony ny manambatra ny fandrotsahana izany isaky ny enim-bolana.
Ny fandrotsahana isaky ny enim-bolana voalazan’ny paragirafy faha 4 amin’ity andininy ity dia tsy
maintsy atao ao anatin’ny 15 andro voalohany amin’ny volana manaraka ireo enim-bolana voalaza.
Ny famorian-ketra voalaza etsy ambony dia ataon’ny mpiasa hetra miandraikitra ny antontantaratasin-
ketran’ny mpampiasa na ny antokondraharaha mpandoa vola na ny mpitana kaontin’ny Tahirimbolam-
panjakana miandraikitra ny fandoavana ireo vola handoavan-ketra.
Raha toa ka ny olona na ny antokondraharaha iray mandrotsaka vola iharan’ny hetra amin’ny toerana
roa na maromaro samihafa, ny hetra dia arotsaka any amin’ny mpiasan’ny sampandraharahan’ny hetra
amin’ny toerana iasan’ireo mpisitraka ny vola.
Ny fiovana rehetra amin’ny fotoana fandrotsaham-bola dia tsy maintsy hanaovan’ny mpandoa hetra
fangatahana alalana. Manome fanapahan-kevitra ny Fandraharahana ny hetra aorian’ny fanadihadiana.
Andininy I-22.- (andininy 01.03.14 amin’ny CGI) Ny mpandoa hetra manana mpampiasa na ny
antokondraharaha mpandoa vola mipetraka ivelan’i Madagasikara dia izy tenany ihany no mikajy sy
mandrotsaka ny hetra na ihany koa amin’ny alalan’ny solontena monina eto Madagasikara
nankatoavin’ny Fandraharahana ny hetra, any amin’ny mpiasa miandraikitra ny famorian-ketra misy ny
fonenany, ny hetra mifanaraka amin’ny karama noraisiny nandritry ny volana voalaza, ary manaja ireo
fombafomba sy ny fe-potoana voafaritr’ireo andininy 01.03.11 amin’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra
sy I-21 amin’ity Fehezan-dalàna ity .
Andininy I-23.- (andininy 01.03.21 amin’ny CGI) Ny mpampiasa na ny antokondraharaha mpandoa

vola dia tsy maintsy manao filazana sy fandrotsahana araka ny andininy I-21 amin’ity Fehezan-dalàna
ity, eny amin’ny ivon-ketra mahefa ara-paritra, amin’ny taratasy natokana amin’izany avy amin’ny
fandraharahana sy tovanana filazana misy ny anaran’ireo mpiasa sy ny vola aloany na ohatrinona na
ohatrinona totalin’ny karama narotsaky ny mpampiasa.
SOKAJY III
FILAZANA
Andininy I-24.- (andininy 01.03.22 amin’ny CGI) Ireo mpandoa hetra voafaritry ny andininy 01.03.13
amin’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra dia tsy maintsy manao filazana alohan’ny faha 15 Janoary
eny amin’ny biraon’ny hetra mahefa ara-paritra, ny vola aloan’ny mpampiasa na ny antokondraharaha
mpandoa vola, ny karama isam-bolana na ny hary salany isam-bolana voarainy.
Izay rehetra fiovana mitranga momba ny mpandoa hetra dia tsy maintsy hanaovana filazana apetraka
ao anatin’ny 15 andro aorian’izany.
Azo lazaina ho fiovana tsy maintsy hanovaona filazana ihany koa ny fandraisan’ny mpandoa hetra
karama avy amina mpampiasa na ny antokondraharaha mpandoa vola roa na maromaro raha toa ka
iray ihany izany teo aloha
Andininy I-25.- (andininy 01.03.23 amin’ny CGI) Ireo mpandoa hetra voalazan’ny andininy I-22 dia
tsy maintsy mampiaraka amin’ny taratasy fandrotsaham-bola ho an’ny sampandraharahan’ny hetra ny
taratasy fandoavana karama na izay singantaratasy hafa rehetra ahafahana manamarina ny karazany
sy ny fitambaran’ny vola miditra aminy.

TOKO VI
ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA ALAINA AMIN’NY FITOMBOAN-KARENA AVY
AMIN’NY FANANANA MITERA-BOLA
SOKAJY I
TOERANA FANDOAVAN-KETRA
Andininy I-26.- (andininy 01.04.07 amin’ny CGI) Ny hetra dia aloa any amin’ny birao mahefa ara-
paritra ho an’ireo sosaiety sy orinasa.
SOKAJY II
FOMBA FANDOAVAN-KETRA
Andininy I-27.- (andininy 01.04.09 amin’ny CGI) A- Ny hetra dia aloa amin’ny alalan’ny fametrahana
filazana any amin’ny sampana mpirotsaka an-tsehatra mpitantana ny antotan-taratasin’ny mpandoa
hetra farafahatarany ny faha 15 ny volana manaraka ny fizarana vola .
B- ny hetra dia aloa sy takiana rehefa am-pelatanana ireo vola iharan’ny hetra araka ny fepetra
voalazan’ireo andininy 01.04.02 sy 01.04.03 amin’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra na ny fanoratana
azy amin’ny kaonty iray nosafidiny, na inona na inona fomba fandoavam-bola nataony.
C- Ankoatra ny fandoavam-bola, dia apetraka amin’ny Mpandray vola ny lisitr’ireo mpiombon’antoka
miaraka amin’ny isan’ny titra na anjaran’ny tsirairay, ny dika mitovy amin’ny fitanana an-tsoratry ny
fisarihana raha nisy izany, ary ny filazana izay ahitana :
a. ny isan’ny titra nahavitana fanavotam-bidy ;
b. ny tahan’ny fandrotsahana ny titra voafaritry ny andininy 01.04.06 amin’ny Fehezan-dalàna momba
ny hetra, raha mikasika ny tambin’ny famerenana ;
c. raha toa ka misy, ny fividianana indray any amin’ny tsenam-pifanakalozan-tsanda ireo titra ireo ;
d- ny vidiny amin’ny fitambaran’ireo titra sy tambiny mikasika ireo titra navotam-bidy ;
e. ny vola ahafahana mitaky ny hetra.
SOKAJY III
FAMPAHAFANTARANA NY FAMOAHAM-BOLA
Andininy I-28.- (andininy 01.04.15 amin’ny CGI) Ny fandrotsahana, ny fampiratiana, ny fivarotana,
ny fampidirana eo amin’ny tsena eto Madagasikara ireo petrabola, ireo andraikitra na titra na inona
na inona endriny, na sosaiety frantsay na vahiny, mikasika ireo titra nomena ny daholobe, dia
manaraka ireo fomba arahina voafaritry ny fehezan-dalàna manan-kery.
TOKO VII
ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA ALAINA AMIN’NY TOMBOM-BIDY (IPVI)
SOKAJY I
FANDOAVAM-BOLA SY FAMORIANA NY HETRA
Andininy I-29.- (andininy 01.05.09 amin’ny CGI) Ny hetra tokony aloan’ny mpivarotra fananana
mifaka misitraka ny tombom-bidy dia arotsaka eny amin’ny mpandray volan’ny hetra, miaraka amin’ny
saram-panoratana ny sora-panekena, na ataon’ireo mpanao raharaham-panjaka mianadraikitra ny
fandoavana ireo haba, na ny olona mitondra ny sora-panekena tsy vita sonia teo anatrehan’ny
fanjakana, ankoatra ny fitarainana atao amin’ny mpandoa hetra raha misy izany.

Omena miaraka amin’ny sora-panekena vita fanoratana ny taratasy fanamarinana ny nandovana ny

hetra.
Andininy I-30.- (andininy 01.05.10 amin’ny CGI) Ny hetra alaina amin’ny tombom-bidy nokajiana eo
amin’ny sora-panekena, anisan’izany ny haba amin’ny famindrana dia zakain’ny Tetibolam-panjakana
na an’ireo Vondrom-bahoaka itsinjaram-pahefana, dia takian’ny mpandray volan’ny hetra mivantana
amin’ny mpivarotra.
Tsy misy vola azo avoaka ho an’ny mpivarotra, raha tsy nanamarina mialoha ny nahaloavany hetra izy.
Andininy I-31.- (andininy 01.05.11 amin’ny CGI) Amin’ny tranga rehetra, raha tsy misy fanavahana
voatondro amin’ny andininy manaraka, ny mpanao raharaham-panjakana sy ny mpiasam-panjakana
nomena anjara raharaha mitovy laharana aminy, dia tanana ho tompon’andraikitra amin’ny fandoavana
ny hetra asehon’ny taratasim-panekena voarainy na taratasy atovany na ampiasainy.
Andininy I-32.- (andininy 01.05.12 amin’ny CGI) Ny mpiraki-draharaha an’ireo tribonalin’ny rafitra
ara-pitsarana sy ny rafitra ara-pitantanan-draharaha, ho an’ny didi-pitsarana avoaka amin’ny fotoam-
pitsarana, dia afaka amin’io andraikitra io ; raha toa ny mpandoa hetra niangavian’izy ireo hametraka
ny sandan’ny hetra takiana miaraka amin’ny sara-panoratana ka tsy nahantanteraka izany.
Amin’io tranga io, ny mpandray volan’ny hetra no mamory avy hatrany ny hetra amin’ireo izay tokony
handoa izany. Noho izany, ny mpiraki-draharaha dia mandefa any amin’io mpiasam-panjakana io, ao
anatin’ny 15 andro manaraka ny nivoahan’ny didi-pitsarana, ny tsoatsoratra voamarin’izy ireo mikasika
ny didi-pitsarana na taratasy hafa mampiseho ny toetra maha tsy maintsy itakiana ny hetra.
SOKAJY II
SORATRA TSY MAINTSY APETRAKA
Andininy I-33.- (andininy 01.05.13 amin’ny CGI) Ny sora-panekena na filazana famindran-tanana dia
tsy maintsy maneho ny niandohan’ny fananana, ny filazalazana mikasika ny vaninandro sy ny fomba
nahazoana azy, toy izany koa ny vidin’ny fananana mifaka tamin’ny nividianan’ny mpivarotra azy.
Ireo filazalazana ireo dia ampiana ny vaninandro nanoratana ny sora-panekena, taratasy, didi-pitsarana
na taratasy mikasika ny fananana mifaka izay nanaovana fanoratana, sy araka izay azo atao,
mahakasika ny fanoratana.
TOKO VIII
ANDRAIKITRA AMIN’NY SARA-PANORATANA (DE)
SOKAJY I
FE-POTOANA FANORATANA
I - SORA-PANEKENA AN’NY FANJAKANA, TENA IZY, VOAMARINA ARY NATAO AN-TRANO

TSY NATREHAN’NY FANJAKANA
Andininy I-34.- (andininy 02.01.11 amin’ny CGI) Tsy maintsy soratana :
I – Ao anatin’ny 15 andro manomboka ny daty nanaovana ny sora-panekena :
Ny fanomezam-pahefana rehetra, ny fanomezam-pitokisam-barotra, ny taratasy famindran-tompo ary
amin’ny ankapobeny ireo sora-panekena rehetra miankina amin’ny asa fanelanelanana ny fividianana
sy ny fivarotana fananana mifaka na tokotanim-barotra na ho an’ny efa tompony tamin’ny fividianana
mahazatra ireo fananana mba hamidy ampahany na manontolo, na amin’ny toko ho an’ireo tany an-
drenivohitra na manodidina, raha toa ka natao tany amin’ny notera ny sora-panekena.
II- Ao anatin’ny fe-potoana iray volana manomboka ny daty nanaovana ny sora-panekena :

Ny sora-panekena natao tany amin’ny vaditany, mpampanao lavanty sy ny hafa izay manana fahefana
manao fitanana an-tsoratra na fikarohana.
III - Ao anatin’ny fe-potoana roa volana manomboka ny daty nanaovana ny sora-panekena :
1° Ny sora-panekena natao teo anatrehan’ny notera, ny sora-panekena voamarina, ny sora-panekena
nataon’ny mpiraki-draharaha ankoatry ny didy miafina ;
2° Ny fitanana an-tsoratry ny fampihavanana nataon’ny mpitsara, ny filohan’ny fitsarana, ny fanapahana
mila tanterahina avy hatrany, fanapahan’ny fitsarana, fifanarahana mitranga nandritry ny fomba-
pitsarana, ny fanapahana didy amboalohany ka hatramin’ny farany ahitana fehin-kevitra raikitra ;
3° Ny sora-panekena misy famindran-tompo na fizakam-bokatra amin’ny fanaka mifaka, tokotanim-
barotra na ny fitambaran’ny mpanjifany, fiarakodia, na fivarotana zo amin’ny fifanaraham-panofana na
tombony amin’ny fampanantenana fampanofana mikasika ny fananana amin’ny ampahany na
manontolo ;
4° Ny sora-panekena misy famindran-tompo na fizakam-bokatra amin’ny fanaka ;
5° Ny sora-panekena misy famindram-pisitrahana amin’ny fanaka ho an’ny orinasa raha toa ny
mpampanofa dia tsy manana laharam-pamantarana sy ireo misy famindram-pisitrahana amin’ny
fananana mifaka ;
6° Ireo taratasy sy soratra milaza ny toetra, ny zava-misy na ny vidin’ny fananana amin’ny mpivady
tsirairay nandritra ny fankalazana ny fanambadiana ;
7° Ireo taratasy rehetra milaza ny fiforonana, fanalavana, fanovana na faharavan’ny sosaiety iray,
fitomboana, fanavotam-bidy na fanenana ny renivolany ary koa ireo fifanarahana amin’ny kaonty
fampiasan’ny mpiombon’antoka ;
8° Ny taratasy milaza fizarana fanaka na fananana mifaka, na amin’ny fomba toy inona na toa inona ;
9° Ny sora-panekena na antontan-taratasy rehetra izay natokana apetraka ao main’ny fikajiana ny
fananan-tany na ao amin’ny biraon’ny kadasitra ankoatr’ireo fangatahana titra na baorina sy
fangatahana fanoratana taratasy ;
10° Ny fifanarahana sy ny fanekena, amin’ny ankapobeny ireo taratasy mikasika ny fanomezana ny
tsenam-panjakana isan-karazany ka ny fandoavana ny vidiny dia hiantsoroan’ny Fanjakana, ny
Vondom-bahoakam-paritra sy antokon-draharaham-panjakana.
IV- Ao anatin’ny fe-potoana 3 volana aorian’ny nahafatesan’ny mpanao didy miafina napetraka tany
amin’ny notera sy mpanao raharaham-panjakana na noraisin’izy ireo.
Andininy I-35.- (andininy 02.01.12 amin’ny CGI) Tsy misy ny fe-potoana hentitra ny fanoratana ireo
sora-panekena hafa rehetra ankoatra izay voalazan’ny andininy etsy aloha sy ireo fifanekem-pivarotana
famindrana trosa tany amin’ny banky sy ny tsena ary ny fifanarahana miendrika taratasim-barotra araka
ireo andininy 632, 633, sy 634 laharana 1 amin’ny Fehezan-dalàna mikasika ny varotra, natao na
nosoniavina tsy teo anatrehan’ny fanjakana.
II : Fifanarahana am-bava
Andininy I-36.- (andininy 02.01.13 amin’ny CGI) Ny famindrana ny fananana voalazan’ny andininy I-
34.II -3° dia anaovana filazana amin’ny antsipirihany sy tombam-bidy ao anatin’ny 2 volana nahazoana
azy raha toa ka tsy misy ny taratasy fifanekena.
Andininy I-37.- (andininy 02.01.14 amin’ny CGI) Ny famindrana fizakana ny fananana mifaka dia
anaovan’ny mpampanofa filazana ary apetraka ao anatin’ny 2 volana voalohany isan-taona raha tsy
misy ny taratasy fifanekena.
Ny filazana dia atao araka ny taratasy manokana omen’ny Fanjakana. Ny filazana dia mihatra

manomboka ny 01 Janoary hatramin’ny 31 Desambra ny taon-dasa.
Na izany aza, ny famindrana fizakana ny fananana sy/na fananana mifaka ho an’ireo orinasa dia tsy
maintsy anaovana fifanaraham-panofana.
Andininy I-38.- (andininy 02.01.15 amin’ny CGI) Ny famindrana ny fananana ary koa ny fanalavana
fifanarahana voasoratra na araka ny lalàna amin’ny fizakana ny tokotanim-barotra dia anaovan’ny
mpampanofa fanambarana amin’ny antsipirihany sy tombam-bidy ao anatin’ny 2 volana manomboka
amin’ny nahazoana azy raha toa ka tsy misy ny fifanarahana an-tsoratra.
III : Sora-panekana natao tany ivelany
Andininy I-39.- (andininy 02.01.16 amin’ny CGI) Ny fanoratana ny sora-panekena natao teo
anatrehan’ny fanjakana na tsia sy ny didim-pitsarana natao sy navoaka ivelan’ny Repoblikan’i
Madagasikara sy fifindran-tanana fananana mifaka, tokotanim-barotra na mpanjifa eto Madagasikara
dia tsy maintsy angatahana ao anatin’ny 3 volana manomboka ny nahazoana azy ao amin’ny birao
miandraikitra ny toerana misy ny fananana.
IV : Ny famindrana noho ny fahafatesana
Andininy I-40.- (andininy 02.01.17 amin’ny CGI) Ny fe-potoana fanoratana ny fanambaram-pananana

atoan’ny mpandova sy ny mpandray fananana, ny mpandray ny tolotra noho ny fananana azon’izy ireo
na noho ny fahafatesana dia :
- enim-bolana manomboka ny nahafatesany raha toa ka maty teto Madagasikara ny olona
lovaina ;
- heritaona raha toa ka maty ivelan’i Madagasikara ilay olona.
Andininy I-41.- (andininy 02.01.18 amin’ny CGI) Raha toa ny mpandova ka nandray ny fananana
talohan’ny fe-potoana enim-bolana farany voafetra anaovana ny filazam-pananana, tamin’ireo olona
maty ivelan’i Madagasikara, dia tsy maintsy hatao ao anatin’ny enim-bolana nanomboka tamin’ny
nandraisany ny fananana ny filazana.
Andininy I-42.- (andininy 02.01.19 amin’ny CGI) Ny mpandova, ny mpandray ny tolotra na izay rehetra
manan-jo handova ny olona maty, tsy hita popoka, dia tsy maintsy manao fanambarana ao anatin’ny
enim-bolana aorian’ny nizakana vonjimaika ny fananana, izay tokony nataony ary mandoa ny hetra
amin’ny vidin’ny fananana sy izay manandrify azy ireo.
Andininy I-43.- (andininy 02.01.20 amin’ny CGI) Ny fe-potoana fanaovana fanambarana ny fananana
tsy fantatra tompo dia heritaona aorian’ny nandraisan’ny mpiahy izany fananana tsy hita tompo izany.
SOKAJY II
BIRAO HANAOVANA NY FANORATANA NY SORA-PANEKENA SY FAMINDRAM-
PANANANA
I : Sora-panekena natao teo anatrehan’ny fanjakana, taratasy ampitain’ny vadintany

taratasy ampitain’ny vadintany
Andininy I-44.- (andininy 02.01.21.1 amin’ny CGI) Tsy afaka manao ny fanoratana mikasika ny sora-
panekena nataony ny notera afa-tsy ao amin’ny birao misy ny toeram-ponenany mahazatra.
2 – Ny vadintany sy ireo olona manana fahefana hanao taratasy na fitanana an-tsoratra dia manao ny
fanoratana ao amin’ny fonenany mahazatra na any amin’ny birao na toerana nanaovana ny asa.
Andininy I-45.- (andininy 02.01.22 amin’ny CGI) Ny fitanana an-tsoratra ny varotra ataon’ny fanjakana
sy ny lavanty ho an’ny fanaka, kojakoja, entana, hazo, voankazo, vokatra sy ireo fanaka hafa rehetra

dia tsy azo raiketina an-tsoratra afa-tsy ao amin’ny birao nanaovana ny fanambarana voatondron’ny
andininy I-78.
II : Sora-panekena natao tsy anatrehan’ny fanjakana
Andininy I-46.- (andininy 02.01.23 amin’ny CGI) Ny fanoratana ny sora-panekena natao tsy
anatrehan’ny fanjakana izay tsy maintsy manaraka ny fepetra araka ny fe-potoana voafetra, dia atao :
- ao amin’ny birao misy ny fananana na ao amin’ny birao misy ny fonenan’ny iray amin’ireo
mpifanaiky ka omena sosony iray ny birao misy ny fananana ho fampahafantarana azy araka
ny voafaritra ao amin’ny andininy 02.01.11 III 3° sy 5°,
- ao an’ireo taratasy hafa rehetra, ao amin’ny birao misy ny fonenan’ny iray amin’ireo mpifanaiky.
III : Famindra-tànana am-bava ny fananana mifaka
Andininy I-47.- (andininy 02.01.24 amin’ny CGI) Ny fanambarana ny famindra-tànana am-bava ny

fananana mifaka, ny tokotanim-barotra sy ny mpanjifa ary koa ny fanambarana famindra-tànana am-
bava ny zo hanofa na ny fahazoana fanomezana toky hanofa amin’ny ampahany na manontolo ny
fananana mifaka, dia tsy maintsy atao ao amin’ny birao misy ny fananana.
IV : Sora-panekena natao tany ivelany
Andininy I-48.- (andininy 02.01.25 amin’ny CGI) Ny sora-panekena natao teo anatrehan’ny fanjakana
tany ivelany dia heverina ho toy ny taratasy tsy vita sonia teo anatrehan’ny fanjakana. Toy izany koa
ireo taratasy nataon’ireo masoivohom-pirenena sy kaonsily miasa eto Madagasikara.
Andininy I-49.- (andininy 02.01.26 amin’ny CGI) Ny didy miafina natao tany ivelany dia tsy azo
ampiharina amin’ny fananana mitoetra eto Madagasikara raha tsy nosoratana tao amin’ny birao misy
ny fonenan’ilay nanao izany, raha toa ka mitazona sosony iray izy, raha tsy izany dia tao amin’ny birao
misy ny fonenana farany nahafantarana azy, raha toa ka misy ny fepetra momba ilay fananana mifaka
ao anatin’ilay didy miafina dia soratana ao amin’ny birao misy ireo fananana izany ary tsy handoavana
vola intsony.
V : Ny famindram-pananana noho ny fahafatesana
Andininy I-50.- (andininy 02.01.27 amin’ny CGI) Ny famindram-pananana noho ny fahafatesana dia
soratana ao amin’ny birao mpiandraikitra ny toeram-ponenan’ny maty na ahoana na manao ahoana ny
tombambidin’ny fanaka na fananana mifaka anaovana ny filazana.
Raha toa ka tsy manana fonenana eto Madagasikara ny maty, ny filazana momba izany dia atao ao
amin’ny biraon’ny hetra an’Antananarivo.
Andininy I-51.- (andininy 02.01.28 amin’ny CGI) Na izany aza sy ho fandiganana ny fepetry ny
andininy eo aloha sy mandram-pisian’ny ivotoeram-pirenena mikasika ny fananana, ny filazana ny
tombam-pananana dia azo atao ao amin’ny birao misy ny fonenana vaovaon’ny vady mbola velona na
ny mpiahy ny kamboty tsy ampy taona, na ao amin’ny fonenan’ny ray aman-drenin’ny maty raha toa ka
hita ao ny filazana fananana amin’ny anaran’ny maty izay omen’ny mpikajy ny fananan-tany tao amin’ny
fonenany farany.
VI : Fampitana sy filazana ireo sora-panekena
Andininy I-52.- (andininy 02.01.29 amin’ny CGI) Amin’izany rehetra izany, ny ivo-ketra izay
nanatotosa ny fanoratana dia tokony handefa sy hampahafantatra hatrany ny birao miandraikitra ny
toerana misy ireo fananana mifaka tsirairay.

SOKAJY III
FILAZANA
I : Mikasika ny fandovàna
Andininy I-53.- (andininy 02.03.13 amin’ny CGI) Ny mpandova, ny mpandray, ny tolorana, ireo
mpiahy na mpiahy ny fananana tsy hita tompo, dia tokony hanao fanambarana an-tsipiriany sy voasonia
amin’ny taratasy omen’ny Fandraharahana.
Ho an’ny trano mihofa, ny taratasy fanambarana dia tsy maintsy misy ny fitambaran’ny hofatrano.
Na izany aza, mikasika ireo fananana mifaka ao anatin’ny fari-piadidiana ny sampandraharaha
ankoatr’ireo efa vita fanambarana, ny antsipiriany izay tsy tao anatin’ity fampahafantarana ity fa samy
hafa arakaraka ny karazan’ny fananana ary araka ny taratasy avy amin’ny fandraharahana izay
soniavin’ny mpilaza.
Andininy I-54.- (andininy 02.03.14 amin’ny CGI) Ny fanambarana voalazan’ny andininy teo aloha dia
tsy maintsy misy anarana, fanampin’anarana, daty sy toerana nahaterahana :
1. ho an’ireo mpandova tsirairay, ny mpandray, ny tolorana ;
2. Ny zanaka tsirairay ny mpandova, ny tolorana na ny mpandray mbola velona amin’ny fotoana

anaovana ny tombam-pananana.
Raha toa ka nisy teraka ivelan’i Madagasikara ireo, dia tsy maintsy hamarinina io daty io alohan’ny
firaiketana ny fanambarana.
II- Ankoatry ny voalaza teo aloha, ny filazana dia tsy maintsy misy ny laharana, daty sy toerana
nanaovana ny fanamarinana fandovana, ny rohipihavanana sy ny kopia nahafatesan’ny maty.
Andininy I-55.- (andininy 02.03.15 amin’ny CGI) Ireo mpiasan’ny hetra, ny mpiraki-teny mpanao
raharaham-panjakana mpanamarina ny sora-panekena no tsy maintsy manoratra ny fanambarana
araka ny fangatahana ataon’ny mpilaza tsy afaka manao izany. Tsy afaka mitaky tambiny izy ireo
amin’izany.
Andininy I-56.- (andininy 02.03.16 amin’ny CGI) Ny fanambarana rehetra momba ny famindrantanana
noho ny fahafatesana, nataon’ny mpandova, ireo notolorana sy ny mpandray, ny vadiny, ny mpiahy, ny
mpiahy ny fananana tsy hita tompo na ireo mpitantandraharaha napetraky lalàna dia faranana amin’izao
teny izao : “ Araka ny andininy 366 mikasika ny Fehezan-dalàna amin’ny ady heloka, ny mpanao
fanambarana dia milaza fa marina tsy misy diso izay rehetra voalaza ao anatin’ity fanambarana ity, na
ny vola, ny petra-bola, sy izay fananan’ny maty rehetra fahavelony na an-tsaha na an-tanàna amin’ny
ampahany na manontolo araka ny fahafantarany.”
Raha toa ka milaza marina ny mpanambara fa tsy mahay na tsy afaka manao sonia, dia vakiana aminy
ny fanambarana eo ambony sy ny andininy 366 mikasika ny Fehezan-dalàna amin’ny ady heloka.
Hamarinina eo ambanin’ny fanambarana fa natao io fepetra io ary manaiky ny fahamarinan’ny
fanambarana nataony ny mpilaza.
Ny fanambarana araka ny fepetra voalazan’ny andalna voalohany dia tsy maintsy ataon’ny mpilaza
sora-tanana.
Andininy I-57.- (andininy 02.03.17 amin’ny CGI) Raha mihevitra ny mpanao filazana alohan’ny
fahataperan’ny fetra ara-dalàna fa ampahany ihany ny fanambarana ataony ka ho fenoiny amin’ny
fotoana manaraka, dia tsy takiana ny fanoratana eo no eo ny fanamafisana fahamarinana.
Nefa ho fanamarinana ny tsy fisian’ny fanamafisana, ny fanambarana dia tsy maintsy faranana amin’ny
marika maneho ny maha tena ampahany ihany azy, taorian’ny famakiana izany tamin’ny mpanao
fanambarana raha toa ka manamafy ity farany fa tsy mahay na tsy afaka manao sonia.
Ny filazana amin’ny ampahany dia azo ekena aorian’ny fepotoana noferana ho 6 volana raha tsy
amin’ny tranga manokana ary misy antoka hafa koa amin’ny famoriana ny trosan’ny Tahirimbolam-

panjakana.
Raha filazana ampahany ihany no nataony, ny mpandoa hetra dia tsy afaka tanteraka amin’ny
andraikiny manolona ny Tahirimbolam-panjakana, raha tsy amin’ny andro nahavitany filazana feno sy
mifarana amin’ny fanamafisana fahamarinana.
II : Ireo andraikitry ny mpisolo vava, notera, vadintany, mpirakidraharaha-pitsarana,
mpitantsoratra, mpitsara, aribitira, adiminisitiratera sy manamboninahitra hafa na mpirakitsora-
panjakana
na tompon’antoka isan-tsokajiny amin’ny mpanao fanekena ary ireo mpandray vola
Andininy I-58.- (andininy 02.04.01 amin’ny CGI) Ny notera, ny vadintany, ny mpirakidraharaha-
pitsarana, ny mpisolo vava, ny mpirakitsora-panjakana, ny manampahefana ara-panjakana dia tsy
mahazo manao na mirakitra an-tsoratra taratasy noho ny na vokatry ny taratasy tsy maintsy raiketina
am-boky amin’ny soratra to na matoa atovana amin’ny soratra to, mandray izany amin’ny firaketany na
manome izany ho fanamarinampamoronana, toatsoratra, dika mitovy, mialoha ny iraiketana azy am-
boky, na mbola tsy dila aza ny fepotoana andreketana azy am-boky.
Avahana ny taratasy nampitaina sy ireo taratasim-panekena izay mitovy aminy izay ampahafantarina
ny ankolafiny roa, amin’ny petadrindrina na fanononana am-pahibemaso.
Na izany aza, ny notera dia afaka manao sora-panekena na taratasy voarakitra raha mbola tsy dila ny
fepotoana ahafahana manao ny fanoratana, nefa ny tsirairay amin’ireo sora-panekena ireo dia tsy
maintsy ampanarahina amin’ilay iray izay voamarika ao izy, tsy maintsy sandaina miaraka amin’ny
fombafomba ara-panoratana ary ny notera dia tomponandraikitra feno, tsy amin’ireo haba amin’ny
fanoratana ihany, na amin’ny lamandy mety ampiharina amin’io sorapanekena io ihany koa.
Mikasika ny sorapanekena ara-panjakana sy ny didy navaokan’ny fitsarana izay tsy maintsy voarakitra
am-boky amin’ny soratra to, ary ny sara raha mbola tsy voarakitra an-tsoratra eo am-pelatanan’ny
tomponandraiki-panjakana sy ny mpirakidraharaha-pitsarana ao anatin’ny fepotoana voafaritra amin’ny
fandraketana am-boky, ny famorian-ketra dia ampanarahina ny andaniny tambesaran’ny sara sy ny
sazy nahavoa azy.
Vokatr’izany, ny mpirakidraharaha sy ny tomponandraki-panjakana no manome ireo mpiasa
miandraikitra izany ao anatin’ny hafoloana aorian’ny fepotoana voafetra, ny tsoatsoratra nalaina
tamin’ny sorapanekena sy ny didim-pitsarana voamarin’izy ireo izay mbola tsy nandoavan’ireo andaniny
roa sara. Tsy maintsy mandoa ny lamandy mety hisy miaraka amin’izany izy ireo. Omena tapakila avy
amin’ny taratasy tsotra izy ireo ho solon’ireo tsoatsoratra. Raiketina ao anatin’ny boky firaketana io
tapakila io.
1 : Andraikitry ny notera na ny mpirakidraharaha-pitsarana
Andininy I-59.- (andininy 02.04.02 amin’ny CGI) Ny notera na ny mpirakidraharaha-pitsarana rehetra
dia voarara, tsy handray sora-panekena na iray aza ho amin’ny fitahirizana raha tsy nahaforona sora-
paneken’ny fitahirizana.
Tsy ao anatin’izany ny didy miafina napetraka tany amin’ny notera.
2 : Fanamarihana tsy maintsy apetraka amin’ny tapakila nandovana sara
Andininy I-60.- (andininy 02.04.03 amin’ny CGI) Marihina amin’ny fandefasana rehetra ny taratasim-
panjakana, sivily na ara-pitsarana, izay tsy maintsy voarakitra am-boky tamin’ny soratra to, ny rosian’ny
sara famindrana ara-bakiteny ary manontolon’io rosia io.
Fanamarihana mitovy amin’io ihany koa izay vita ao anaty soratra to amin’ny taratasim-panjakana, sivily,
ara-pitsarana na hafa ankoatra ny ara-pitsarana izay atao amin’ny sora-panekena voasonian’ny
olotsotra na nitranga ivelan’i Madagasikara izay raiketina am-boky.
Andininy I-61.- (andininy 02.04.04 amin’ny CGI) Amin’ny fisian’ny fahadisoana amin’ny fanamarihana
ara-panoratana na amin’ny soratra to, na amin’ny fandefasana, ny mpandoa hetra dia enjehin’ny

fanjakana avy amin’ny fitoriana ny diso voalazan’ny Mpandray volan’ny hetra.

Andininy I-62.- (andininy 02.04.05 amin’ny CGI) Ny sora-panekena rehetra amin’ny
fifanarahampanofana amin’ny zavatra hofàna, fanolona, famelana na famerenana ny
fifanarahampanofana dia tsy maintsy misy famosahana indray ara-bakiteny ny fanamariham-
panoratana am-boky ny fifanarahampanofana navela amin’ny ampahany na manontolo.
Andininy I-63.- (andininy 02.04.06 amin’ny CGI) Isaky ny misy fanapahan-kevitra izay raisina ny sora-
panekena voarakitra am-boky, ny didim-pitsarana na didy manokana izay voamarika dia milaza izany
sy manambara ny vola naloa, ny vaninandro nandoavana sy ny birao nandoavany azy. Raha nisy
fanadinoana, ary raha toa ka sora-panekena apetraka ao anatin’ny fotoana voafetra, ny mpiasa
mpiandraikitra dia mitaky ny haba, raha toa ny sora-panekena ka tsy vita fanoratana tao amin’ny
biraony, izay averina ao anatin’ny fetrandro voafaritra, raha voamarina avy eo ny fanoratana am-boky
ny sora-panekena izay voalazan’ny didi-pitsarana voatonona.
3 : Bokim-piraketan’ireo notera, vadintany, mpirakidraharaha-pitsarana,

mpirakidraharaha ara tsora-panjakana, mpitantsoratra, mpampanao lavanty, mpanelanelam-
barotra
Andininy I-64.- (andininy 02.04.15 amin’ny CGI) Ireo notera, vadintany, mpirakidraharaha-pitsarana,
mpirakidraharaha ara tsora-panjakana, ary ireo mpitantsoratra ara-panjakanan’ny vondromparitra
itsinjarampahefana dia mitazona ny bokim-piraketana misy tsanganana, izay hanoratana isan’andro
isan’andro, tsy asiana malalaka na elanelana andalatsoratra ary ampifanarahana araka ny laharana :
1° ho an’ireo notera sy ny mpirakidraharaha ara tsora-panjakana, ireo rehetra sorapanekena sy

fifanarahana izay noraisiny, na koa ireo nampandalovina fanamarinampamoronana aza ;
2° ho an’ireo vadintany, ny sorapanekena rehetra sy ny taratasy ampitaina avy amin’ny minisiterany ;
3° ho an’ireo mpirakidraharaha-pitsarana, ny didy rehetra, didim-pitsarana, sorapanekena, taratasy
ampitaina tsy misy ankanavaka, na voarakitra ara-panoratana am-boky, na tsy iharan’ny fombafomba
ara-ketra ;
4° ho an’ireo mpitantsoratra, ny sorapaneken’ny fitantanandraharahan’ny vondromparitra
itsinjarampahefana voatondro ao amin’ny andininy 02.01.11 paragirafy III, 3, 4 sy 5 n’ity Fehezandalàna
ity.
Votoatin‘ny boky firaketana
Andininy I-65.- (andininy 02.04.16 amin’ny CGI) Ny andininy tsirairay avy ao anatin’ny bokim-
piraketana dia hisy :
1- laharan’ny sorapanekena ;
2- ny datin’andro ;
3- ny momba azy ;
4- ny anarana sy fanampin’anaran’ireo mpifanaiky sy ny fonenany ;
5- fanondroana ireo fananana, ny toerana misy azy sy ny vidiny, raha toa ka sorapanekena mikasika io
fananana io, ny fizakam-bokatra na ny fisitrahana fananana tahiry ;
6- fanamarinana ny fanoratana am-boky.
Fampisehoana ny boky firaketana
Andininy I-66.- (andininy 02.04.17 amin’ny CGI) Ireo notera, vadintany, mpirakidraharaha-pitsarana,
mpirakidraharaha ara tsora-panjakana, ary ireo mpitantsoratra ara-panjakanan’ny vondromparitra
itsinjarampahefana dia mampahafantatra, isaky ny 3 volana, ireo bokim-piraketany amin’ny mpandray
volan’ny hetra, haba sy sara isan-karazany amin’ny faritra misy azy, izay manamarina sy manambara
ao anatin’izany ny isan’ireo sorapanekena voasoratra. Izany fanambarana izany dia atao isan-taona ao

anatin’ny folo andro voalohany ny volana Janoary, Aprily, Jolay ary Oktobra.
Andininy I-67.- (andininy 02.04.18 amin’ny CGI) Ankoatra ny fanambarana voalazan’ny andininy teo
aloha, ireo notera, vadintany, mpirakidraharaha-pitsarana, mpirakidraharaha ara tsora-panjakana, ary
ireo mpitantsoratra dia tsy maintsy manolotra amin’ ireo mpiasan’ny hetra tonga hanamarina ao aminy,
ireo bokim-piraketana isaky ny misy ny filana izany.
Endriky ny boky firaketana
Andininy I-68.- (andininy 02.04.19 amin’ny CGI) Ireo bokim-piraketana dia misy marika sy sonia
rango-pohy isaky ny pejy : ho an’ ireo notera, dia ny filoha na ny mpitsara amin’ny ady heloka tsotra ao
amin’ny faritra ; ho an’ireo vadintany sy ny mpirakidraharahan’ny sampan-pitsaran’ny tribonaly, dia ny
mpitsara ao amin’ny fonenany ; ho an’ireo vadintany sy ny mpirakidraharaha-pitsarana amin’ny fitsarana
ambony, dia ny filoha na ny mpitsara izay nampiandraiketiny azy, ary ho an’ireo mpitantsoratra ara-
panjakana kosa, dia ny tompon’andraikitra ambony ara-panjakana ao aminy no manao izany.
Ireo olona hafa mitana boky firaketana
Andininy I-69.- (andininy 02.04.20 amin’ny CGI) Ireo fepetra mikasika ny fitazonana sy fametrahana
ny bokipiraketana dia ampiharina amin’ireo mpampanao lavanty sy ireo mpanelanelam-barotra, kanefa
voatokana ho an’ny fitanana an-tsoratra ny fivarotana fanaka sy ireo entambarotra, ary ho an’ireo
sorapanekena vita avy amin’ny fiantraikan’ireo varotra ireo ihany.
III: Taratasy ifanaovan’ny olon-tsotra
Andininy I-70.- (andininy 02.04.07 amin’ny CGI) Ny andaniny sy ankilany izay nanoratra ny taratasy
ifanaovan’olon-tsotra izay entina ho soratana any amin’ny bokim-pandraiketana ao anatin’ny fotoana
voafetra dia tokony hanaovana dika mitovy, izay misy ny sonia toy ilay sorapanekena ihany koa ary
entina apetraka ao amin’ny birao miandraikitra ny fanoratana rehefa tontosa araka ny tokony ho izy.
IV : Fanamafisana araka ny hitsiny tokoa
Andininy I-71.- (andininy 02.04.08 amin’ny CGI) Ny andraikitra apetraka amin’ny olona iharan’ny
hetra eo amin’ny lafiny fanamafisana araka ny hitsiny tokoa dia voamarika araka ny andininy 02.02.10
ao anatin’ny Fehezan-dalàna mikasika ny sora-panekem-pamindrana ny sara tena izy amin’ny
fananana mifaka ary ao amin’ireo andininy I-56 sy I-57 ny mikasika ny famindrana aorian’ny
fahafatesana.
Andininy I-72.- (andininy 02.04.09 amin’ny CGI) Ankoatran’ ireo andraikitra izay voafaritry ny lalàna
mifehy ny nôtera momba ny fanafenana, raha toa ka mandray taratasim-barotra, fifanakalozana sy
fizarana dia tsy maintsy mampahafantatra ny andaniny sy ny ankilany ny fepetra ao amin’ny andininy
02.02.10 ao amin’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra sy ny andininy 366 ny Fehezan-dalàna
famaizana. Ampahafantarina mazava ao anatin’ny taratasy nifanaovan’ny andaniny sy ny ankilany izany
fampahafantarana izany.
Andininy I-73.- (andininy 02.04.10 amin’ny CGI) Ny solontenam-panjakana sy ny mpiasam-panjakana

miandraikitra ny fanoratana ny sora-panekena am-boky dia tsy maintsy manaraka ny fepetra takian’ny
andininy 02.02.10 amin’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra sy I- 72 voalaza etsy ambony.
Andininy I-74.- (andininy 02.04.11 amin’ny CGI) Alohan’ny famaranana, ny nôtera izay mandrafitra
fitanisam-pananana aorian’ny fahafatesana dia tsy maintsy milaza mandritra ny asa fa tsy
nahavoamarika ny fisian’ny vola na trosa ankoatran’ny izay efa voambara tamin’ilay sora-panekena, na
koa ny fisian’ny kaonty petra-bola ankoatra ny eto an-toerana na kaonty manokana fametraham-bola
na sora-pampiasam-bola, na koa kaonty tambatra iombonana.

Ny solontenam-panjakana izay ninia nandika ny fepetra voatanisa etsy ambony na koa nanao
fanambarana tsy feno sy tsy marina dia iharan’ny sazy izay apetraky ny Fehezan-dalàna momba ny
hetra, ankoatra izay mety ho sazy ara-pitsipi-pifehezana.
V : Taratasy fametrahana
Andininy I-75.- (andininy 02.04.12 amin’ny CGI) Rehefa maneho ny didim-pitsarana manaraka ny
fenitry ny fanoratana ny nôtera, ny vadintany, ny mpiraki-draharaha dia tsy maintsy mametraka taratasy
mamintina ny didim-pitsaràna natao dika roa mitovy amin’ny taratasy vita printy mialoha avy amin’ny
fandraraharana momba ny hetra.
Lavina ny fanaovana ny raki-tsoratra raha tsy voahaja ireo fepetra ireo.
VI Ireo soratra tsy maintsy hita amin’ny sora-panekena sy didim-pitsarana milaza famindram-
pananana na fanolorana fananana mifaka
Andininy I-76.- (andininy 02.04.13 amin’ny CGI) Ny sora-panekena na didy rehetra izay mahakasika
ny famindrana na fanolorana zo ho tompon’ny fananana mifaka, dia tsy maintsy ahitana amin’ny
antsipirihany ny anaran’ny fananana, ny laharana fanamarinana ny fananan-tany na fangatahana
laharam-pamantarana, ny toetra, ny habeny,, ny mombamomba ny tany, ny laharana fanondroan-
toerana, ny adiresin’ny trano ara-dalàna nomen’ny sampan-draharaha monisipaly. Raha toa ka tany vita
kadasitra na andalam-panaovana izany, ny laharan’ny toko, ny anaran’ny sokajy sy ny toerana, dia tsy
maintsy soratana. Ho an’ireo tany tsy manana laharanam-pamantarana na tsy vita kadasitra, ny
fametrahana baorina sy ny toerana marina misy azy.
Toy izany koa ny sora-panekena sy ny didim-pitsarana dia tokony mirakitra ny nahazoana ny fananana
sy ny fifandraisany amin’ny fanoratana.
Vll : Olontsotra na orinasa izay manao asam-panelanelanana
Andininy I-77.- (andininy 02.04.14 amin’ny CGI) Ny olona na ny orinasa rehetra manao asam-
panelanelanana, amin’ny fampanofana, fividianana na fivarotana fananana mifaka na tokotanim-barotra
na koa amin’ny fividianana amin’ny anarany sy maha tompony azy ireo fananana ka ahafahany
mivarotra azy indray dia tsy maintsy :
1° manao fampafantarana ao anatin’ ny fepotoana iray volana, manomboka amin’ny fiandohan’ireo

raharaha voalaza etsy ambony, eny amin’ny birao fandoavam-bolan’ny hetra misy ny toeram-ponenany
na eny anivon’ny sampana na masoivoho tsirairay, raha misy izany ;
2° takiana ny handrafetana isan’andro lisitra misy tsanganana roa, tsy misy banga na elanelan-tsipika
ary manaraka laharana ireo fanomezam-pahefana, fanomezana tokim-barotra, sora-panekena
mamindra fananana sy fisitrahana sy amin’ny ankapobeny, ireo sora-panekena rehetra mifandraika
amin’ny asam-panelanelanana na amin’ny maha tompony azy : ny iray amin’ireo lisitra dia natokona ho
an’ireo asam-panelanelanana, ny iray amin’ny maha tompony ;
3° mifanaraka amin’ny fampiasana ny fahefana mitaky ataon’ny mpiasan’ny Fandraharahana ara-ketra

amin’ireo voalazan’ity Fehezan-dalàna ity.
VIII: Famarotana ampahibemaso ny fanana-manaraka
Andininy I-78.- (andininy 02.04.23 amin’ny CGI) Tsy misy solontenam-panjakana afaka manao
lavanty ampahibemaso ny fanana-manaraka raha tsy manao fanambarana mialoha eny amin’ny
biraon’ny hetra amin’ny fari-piadidiana hanaovana izany.

Na izany aza, tsy ilaina ny fanambarana mialoha mahakasika ny lavanty ampahibemaso ny fananana
tsy azo tsapain-tanana, ny fidiram-bola maharitra sy trosa, na koa ny fitambaran’ny mpanjifa tsy misy
fanana-manaraka.
Ny fanambarana voalaza etsy ambony dia tsy maintsy atao farafaharatsiny iray andro mialoha amin’ny
andro iasana.
Andininy I-79.- (andininy 02.04.24 amin’ny CGI) Atao dika roa mitovy ny taratasy filazana, takiana ny
hisian’ny daty mazava sy sonian’ny mpanao taratasim-panjakana. Ny taratasy dia tsy maintsy ahitana
ny anarana, andraikitra sy ny toeram-ponenan’ny mpiraki-draharaham-panjakana, ny mpangataka ary
ny olona tompon’ny entana amidy. Ilaina ihany koa ny famantarana ny toerana nanatontosana ny
varotra, ny andro sy ny ora nisokafana. Tsy azo ampiasaina raha tsy amin’ireo entana voasoratra ao
anatin’ilay filazana.
Ny taratasy filazana dia ahitana amin’ny antsipirihany ny karazan’entana hanaovana lavanty.
Aterina ao amin’ny birao ary raiketina an-tsoratra tsy misy sarany ny taratasy filazana. Ny iray amin’ireo
dika mitovy, voarakitra an-taratasy tsotra misy ny fanamarinana ny fahavitan’ny fanoratana dia omena
ny mpiraki-draharaham-panjakana izay tsy maintsy mampiaraka izany amin’ny fitanana an-tsoratra
nanaovana ny lavanty. Ny dika mitovy iray kosa mijanona ho tahiry ao amin’ny birao.
Andininy I-80.- (andininy 02.04.25 amin’ny CGI) mialohan’ny hanaovana lavanty ampahibemaso, ny
mpanao taratasim-panjakana dia tsy maintsy mamaky an’ireo fepetra voalazan’ny andininy VII-53
mikasik’ireo andraikitr’ireo mpividy fiarakodia.
Marihina mazava ao anaty fitanana an-tsoratra ny famakiana.
Ny mpanao taratasim-panjakana izay mandika an’io fepetra voalaza io dia amin’ny fananany manokana
an’ireo haba sy sazy ara-ketra azo takiana raha tsy hoe misy fitoriana atao amin’ny ananan-trosa.
Andininy I-81.- (andininy 02.04.26 amin’ny CGI) ny zavatra nomena amin’ny alalan’ny tolo-bidy dia
atao anaty fitanana an-tsoratra tokony hisy ny anaran, ny toetra sy ny fonenana ny mpandray ny tolo-
bidy; soratana mazava an-tsoratra sy ara- tarehimarika ny vidiny.
Ny fivoriana rehetra dia faranana sy soniavin’ny mpanao taratasim-panjakana.
Ny varotra aorian’ny fitanisam-pananana dia marihina ao anaty fitanana an-tsoratra, manondro ny

datin’ny fitanisam-pananana, ny anaran’ny nôtera izay nanontosa, ary ny marim-pandraisan’ny
mpiandraikitra ao amin’ny hetra.
Andininy I-82.- (andininy 02.04.27 amin’ny CGI) Ny lalàna dia manome halalana ny mpiasan’ny hetra
hidina hifotony eo anivon’ny toerana hanantanterahana ny lavanty ampabehimaso sy amin’ny fisoloana
toerana ao amin’ny ny fitanana an-tsoratry ny lavanty sy ny taratasy fanambarana mialoha.
Andraikitr’izy ireo ny mandrafitra fitanana an-tsoratra ireo fandikan-dalàna izay fantany sy hitany ifotony.
Azo ekena ny porofo amin’ny alalan’ny vavolombelona mikasika ny varotra mandika ireo voalaza teo
aloha.
Andininy I-83.- (andininy 02.04.28 amin’ny CGI) Tsy voakasika amin’ny ny fanambarana didin’ny
andininy I-78 ny mpiasam-panjakana izay hanantontosa ny varotra ny fanana-manaraka izay an’ny
fanjakana sy ny an’ireo vondrom-paritra.
Tsy voakasika ihany koa ny mpiasa miandraikitra ny famarotana entana avy amin’ny fandovàna
tantanana amin’ny alalan’ny fepetra manokana fiarovana an’ireo olona izay mila izany.

Andininy I-84.- (andininy 02.04.29 amin’ny CGI) Ny mpanelanelna izay manao lavanty
ampahibemaso an’ireo entana ambogady sy ireo zavatra nomena ho antoka, arak’ireo fepetra
voalazan’ny 28 mey 1858 na ny andininy 93 ao amin’ny fehezan-dalàna momba ny varotra novain’ny
lalàna 23 mey 1863 dia tsy maintsy manaja ireo fepetra voalaza etsy ambony momba ny lavanty lavanty
ampahibemaso ireo fananana manaraka.
IX: Ireo andraikitry ny mpangataka, ny nôtera, ny mpitahiry fananan-tany ary ny mpiraki-

draharaham-pitsarana.
Andininy I-85.- (andininy 02.04.30 amin’ny CGI)
1°Ireo mpividy ireo zo amin’ny fananana mifaka na tokotanim-barotra ara-barotra miankina amin’ny
fandovana eto Madagasikara dia tsy afaka mandoa ny vidiny raha tsy mampiseho taratasy
fanamarinana nomen’ny Mpandray hetra tsy misy sarany sy manamarina ifotony na ny fandoavana na
ny fahazoana mitaky ny hetra amin’ny famindram-pananana.
Sahala amin’izay ihany koa ny famindram-pananana, mikasika ny fiara, traktera, sambo, botry, sambo
fitondrana entana, fiaramanidina miankina amin’ny fandovana, izay tsy atao raha tsy mampiseho ny
taratasy fanamariana voalaza etsy ambony.
2° Ny fanoratana anarana eo amin’ny sehatry ny fiarovan-tany sy ny birao mikarakara ny taratasy

fanoratana anarana momban’ny fananan-tany na raki-tsoratra manambara famindram-panana na
fanoratana anarana anaty bokim-pamindra-tany na ny fanorantana anarana anaty raki-tsoratra
momban’ ny famindram-pananana ara-barotra, ireo dia tsy afaka ny ho tanterahina raha tsy mitondra
taratasy fanamarinana tsy misy sarany navoakan’ny mpandray hetra
3° Ny mpitahiry fananana ara-barotra, ny mpiraki-draharahan’ny fitsarana ara-barotra,ny lehibehin’ny

foibem-pisoratana anarana,ny lehiben’ny boriboritany an-dranomasina izay nandika ny volazan’ny
lalana andalana voalohany sy faharoa etsy ambony dia tompon’andraikitra amin’ny tenany momba ireo
zo sy sazy azo takiana. raha tsy hoe misy fitoriana mikasika ny ananan-trosa.
X : fepetra takiana raha misy famindrana fananan-jo
Andininy I-86.- (andininy 02.04.31 amin’ny CGI) 1 ° ny famindram-pananana, ny famindran-tompo,

ny fiovan’ny mpitondra ny titra na ny famerenam-bola mikasika ny fanoratana ny fidiram-bola maharitra
amin’ny fanjakana na fanamarinan-jo manendry ny orinasa na vondrom-paritra, avy amin’ny tompony
efa maty na voambara ho tsy hita popoaka, dia tsy afaka tanterahina raha tsy manolotra taratasy
fanamarinana omen’ny mpandray hetra tsy misy sarany, izay manamarina ny fandoavana ny zo-
pamindram-pananana.
Ito lalàna ito dia amin’ny ankapobeny, ary tsy ny famindram-pananana izay atao amin’ny anaran’ny
olona voatondro manokana ihany no voakasika, fa ny famindram-pananana amin’ny anaran’ny
mpandova, tsy misy fanendrena manokana.
Ny taratasy manamarina fandoavana dia tsy maintsy atao aorian’ny fahafatesan’ny vadin’ilay tompom-
pananana voasoratra, raha tsy hoe ny manam-pahefana izay mpanome taratasy fanamarinan-tompo
no manamarina mazava fa ny fanamarinan-jo dia an’ny velona ho toy ny fananany manokana
Ny taratasim-panamarinan’ny mandray hetra dia tsy hiaharan’ny sara-panoratana na dia efa voatovana
amina taratasy fanamarinam-pananana aza.
2° raha toa ka ny famindram-pananana, ny famindran-tompo, ny fiovan’ny mpitondra ny titra na

famerenam-bola miteraka fanomezana taratasy fanamarinam-pananana mifanaraka amin’ny fitsipika
mifehy ny fanamarinan-jo mpanendry, dia adidin’ny mpanoratra an’io antontan-taratasy io mijery ny
taratasim-panamarinan’ny mandray hetra voalaza eo amin’ny paragirafy aloha raha toa ka nitranga

izany. Tompon’andraikitra noho izany ny mpanamarina, izany oe misolo vaika ny orinasa na vondrom-
paritra.
3° na iza na iza mandika ny fepetra etsy ambony, dia voafatotry ny lalàna manokana handoa ny zo sy
ny sazy mahakasika izany izy, ankoatra ny fitoriany ny ananan-trosa
Andininy I-87.- (andininy 02.04.32 amin’ny CGI) Rehefa ny famindram-pananana, ny famindran-

tompo na ny fiovan’ny mpitondra ny titra no tanterahina ho amin’ny fifampiraharahana na rehefa misy
fifampiraharahana ny fanamarinan-jo, ny taratasim-panamarinan’ny mpandray hetra voalazan’ny
andininy teo aloha dia afaka soloina fanambaranan’ny ankilany sy ny andaniny amin’ny alalan’ny
taratasy tsy misy hajia, izay manondro mazava tsara ny fanamarinan-jo iharany ary manondro fa ny
famotsorana fitompoam-pananana dia natao mba hanafaka ny saram-pamindran-tompo rehefa maty,
ary ny vokatr’izany dia harotsaka ao amin’ny mpandray hetra mahefa amin’ny fanambaram-pandovàna
amin’ny alalàn’ny mpanelanena manana anjara raharaha amin’ny fifampiraharahana.
Ny famindram-pananana, ny famindran-tompo ary ny famadihana eritreretina dia ireo tanterahina ho

amin’ny fifampiraharahana ny fanamarinan-jo na rehefa misy fifampiraharahana ny fanamarinan-jo
ihany; Arak’izany dia tsy voakasik’izany ny famindram-pananana natao ho amin’ny fanoratana ny
fanamarinan-jo amin’ny anaran’ny mpandova, ary koa ny fiovan’ny mpitondra ny titra izay tahirizin’ireo
mpandova.
Ny fanambaran’ny andaniny sy ny ankilany, nomena ho solon’ny taratasy fanamarinana avy amin’ny

Mpandray hetra hetra, dia tsy manaraka ny fenitra manokana. Ampy azy ny toro-dalana voafaritry ny
lalàna
Ny fanambarana dia atao an-taratasy tsy misy hajia ; tsy mila atao sara-panoratana io taratasy io na dia
voakendry na tovanana taratasy fanamarinam-pananana ataon’ny nôtera
Raha toa ka ny fanamarinan-jo manontolo na amin’ny ampahany no nanaovana fanavotam-bidy, ny

fanolorana amin”ny mpanelanelana ny vola avy amin’ny famerenam-bola dia manafaka ny orinasa
mpanome, toy ireo fepetra takiana ho amin’ny fanolorana ny fanamarinan-jo.
Andininy I-88.- (andininy 02.04.33 amin’ny CGI) Ny fanoratana anarana,ny famindran-pananana na

famindram-trosa na taratasi-trosa amin’ny tompo trosa na ny tompon’ny fananana efa nody mandry na
voamarika fa tsy hita popoaka, dia afaka tanterahina raha misy taratasy fanamarinana tsy misy sarany
avy amin’ny mpandray hetra. Ny mpandray hetra no manamarina fa ny trosa sy ny maha tompon-trosa
dia vorakitra ao amin’ny taratasy fanambarana fandovana.
Andininy I-89.- (andininy 02.04.34 amin’ny CGI) 1°Ny fitantanan-draharaham-panjakana , toeram-

piasana , antokon-draharaha dia samy eo ambany fifehezan’ny manam-pahefana amin’ny raharaham
panjakana, ny orinasa, ny mpiasan’ny banky, mpanao esikaonty, ny mpanao taratasim-panjakana na
mpiasa-mpandraharaha izay mpitahiry,mpitazona, na ananan-trosa na vola miankina amin’ny
fandovana izay nosokafany, dia tsy maintsy manome ny lisitry ny fanamarinan-jo, ny vola any amin’ny
Mpandray hetra mahefa eny an-toerana. Misy rosia manamarinana ny fandohava-ketra omena.
2° io fepetra io dia mihatra amin’ny orinasa,ny tahirim-bola na ny sampan-drahararaha fiantohana ary

koa ny toeran-mpiasana, masohivoho, sampana, foibe pintananana ara-paritra na ivony eto
Madagasikara, ho an’ ny vola, fidiram-bola maharitra isan-karazany, izay tokony alohany nohon’ ny
fahafatesan’ny nihantohana.
3° ny fitondram-panjakana, ny toeram-piasàna, ny sampandraharaha na olona voatondro ao amin’ny

paragirafy voalohany sy faharoa etsy ambony dia tsy afaka miala miala amin’io vola, sanda, fidiram-
bola maharitra, tambin-karama io, na manantontosa ny fanolorana na famindrana ny fanamarinan-jo
raha tsy maneho ny taratasim-panamarinana nomen’ny mpandray hetra tsy misy sarany izay

manamarina, na fahafahana, na ny tsy fahazoana mitaky ny saram-pamindran-tompo rehefa maty na

inona na inona toeram-ponenan’ny mpandova na mpisitraka ny lova.
4° izay rehetra mandika ny fepetra takian’ito andininy ito dia tsy maintsy mandoa ny zo sy ny sazy azo
takiana, raha tsy hoe misy fitoriana atao amin’ny ananan-trosa.
Andininy I-90.- (andininy 02.04.35 amin’ny CGI) Ny Fandraharahana ara-panjakana, ny

sampandraharaha, ny toeram-piasàna, orinasa, na olona voatondro ao amin’ny andininy teo aloha dia
afaka, araka ny fangatahana an-tsoratra an*-taratasy tsy misy hajia ataon’ny mpandova, mpisitraka
fananana avy amin’ny tobam-pananana, mpisitraka fanomezana maimaimpoana, na mpisitraka,
mandoa ny vola manontolo na amin’ny ampahany izay tokony alohany amin’ny fahazoana ny saram-
pamindran-tompo nohon’ny fahafatesana any amin’ny mpandray hetra mahefa mba ahazahoana ny
taratasy fanambraram-padovana,.
Ny iray amin’ireo dika mitovy izay hanamarihan’ny mpandray hetra ny sora-bola ny sara tsy maintsy
takiana aminy dia soniavina rangom-pohy ary omena ny ananan-trosa mba ho haverina any amin’ny
Fandraharahana na sampan-draharaha ho fanampin’ny fangatahana fandoavana. Ny dika mitovy iray
hafa dia tahirizina any amin’ny birao mandra-pandoavan’ireo olon-tsotra na rafitra mizaka zo
aman’andraikitra voalaza etsy ambony ny vola.
Andininy I-91.- (andininy 02.04.36 amin’ny CGI) Ny mpitazona voalazan’ny paragirafy voalohan’ny
andininy I-89 dia tsy maintsy mampahafantatra ny mpandray hetra an’ny toeram-ponenana, ny anarana,
ny fanampin’anarana, ny trano fonenan’ ireo mpametraka ary koa ny daty nisokafan’ny kaonty
farafahatarany ao anatin’ny telo (3) volana aorian’ny fanokafana ny kaonty itambarana, na iraisana sy
hiombonana
Manaraka izany ny mpitazona dia tsy maintsy manolotra any amin’ny mpandray hetra amin’ny toeram-
ponenany ny lisitry ny fanamarinan-jo, ny vola na sandam-bola misy tamin’ny fotoam-pahafatesana
amin’ny trosan’ny mpihazona kaonty iombonana
XI: Andraikitr’ireo mpampandry an-tsoratra
Andininy I-92.- (andininy 02.04.37 amin’ny CGI) ny olona voakasikan’ny andininy I-64 ka hatramin’ny
I-69 an’ ito fehezan-dalàna ito sy 02.04.21 ka hatramin’ny 02.04.22 ny fehezan-dalàna mifehy ny hetra,
ny mpanao taratasim-panjakana izay manamarina ny taratasy sy ny olona rehetra izay mandika ny
taratasy dia tsy maintsy maneho an-taratasy ireto angom-baovao ireto:
a- Hoan’ny olon-tsotra manao fifanarahana na voakasika izany:

Ny anarana, ny fanampiny, ny andraikitra, ny laharam-pisoratana ho mpandoa hetra ao anaty
aterineto,ny tena tranom-ponenana na toerana nosafidiana, famantarana ny zom-pirenena, ny
fahafaha-manao ara-dalàna, ny rohim-pihavanana mampifandray ny zaza amin’ny reniny na any rainy,
ny daty sy ny toerana nahaterahana miaraka amin’ny anarany vady, ny andraikitrany, ny daty sy ny
toerana nahaterahany, ny datin’ny fanambadiana, ny rafim-pipehezam-panambadiana napetraka, ary
raha tahiany ka ilaina, ny daty ny fifanarahana sy ny anarana ary ny toeram-ponenanan’ny mpanao
taratasim-panjakana naharay ny taratasy.
b- Hoan’ny rafitra mizaka zo aman’andraikitra manao fifanarahana na voakasika izany:

Fanehoana ny endrika ara-dalàna, ny foibe toerana, ny laharam-pamatarana fandoavan-ketra sy
laharam-pisoratana any amin’ny rejisitra ara-barotra hoan’ny sosaiety ara-barotra.
XII: Fanafenana, tsy fahamarinanana, ary tsy fahampian’ny porofo
Andininy I-93.- (andininy 02.07.12 amin’ny CGI) Araky ny andalana voalohany amin’ ny andininy
20.01.54.10 amin’ny fehezan-dalana momba ny hetra, dia azo ekena avokoa ny karazam-porofo rehetra
momba ny fanafenana.

Andininy I-94.- (andininy 02.07.13 amin’ny CGI) ny tsy fahamarinan’ireo fanambarana na taratasy
fanamarinana ny trosa dia afaka atao amin’ny fomba fanaporofoana rehetra izay eken’ny lalàna mifehy
ny ankapobem-bahoaka ankoatran’ny fihanianana.
Tsy voakasikan’ny famelana handingana fepetra ny andininy 02.07.21 ankoatra ny tranga izay tsy
mahakasika ny dingana manokana apetrak’io andininy io.
Andininy I-95.- (andininy 02.07.14 amin’ny CGI) Amin’ny fotoana mitovy, raha ilaina miaraka amin’ny
dingana voarakitra ao amin’ ny andininy 02.07.21 sy ny manaraka ao anatin’ny famehezan-dalàna
amin’ny ankapobeny , ao anatin’ny telo taona miantomboka amin’ny fotoana nanaovana sara-
panoratana ny taratasy na fanambarana, ny Fandraharahana dia afaka manaporofo amin’ny fomba
rehetra mifanaraka main’ny paikady manokana amin’ny sara-panoratana ny tsy fahampiam-bidy sy ireo
tombana voalaza an-taratasy na fanambarana iharan’ny sara-panoratana arakaraky ny vidiny.
SOKAJY IV
SOMBIN’IREO REJISITRA, DIKA MITOVY AMIN’IREO TARATASY SY FANAMBARANA
Andininy I-96.- (andininy 02.04.39 amin’ny CGI) ny mpiasan’ny hetra dia afaka manome ny
sombin’ireo rejisitra sy kopian’ireo taratasy sy fanambarana izay ananany amin’ny andaniny sy ny
ankilany nanao fifanarahana na ireo manana antony na koa ireo manana hitsivolam-pitsarana izay
manome alalana azy.
Ireo fepetra momba ny karaman’izy ireo dia ho faritan’ny didy amam-pitsipika.
SOKAJY V
FANDOAVANA NY HETRA
I- Fandoavana ireo sara mialoha ny fanoratana
Andininy I-97.- (andininy 02.07.01 amin’ny CGI) Ny saran’ireo sora-panekena sy ny famindrana

amin’ny fahafatesana dia aloa mialoha ny fanoratana amin’ny taha sy anjara aloa araka ny
fanasokajiana ataon’ny mpandray volan’ny hetra, izay tompon’antoka ara-bola amin’ireo raharaha izay
iandraiketany.
Ny Mpandray volan’ny hetra mahefa ara-paritra ihany no afaka mandray ireo saram-panoratana amin’ny
sora-panekena sy famindrana ary ireo sara amin’ny fandovana, na raikitra na mifanentana.
Andininy I-98.- (andininy 02.07.02 amin’ny CGI) Tsy misy afaka mampihena na mampihemotra ny
fandoavan-ketra noho ny fandavana amin’ny anjara, na amin’ny antony hafa, ankoatra ny famerenam-
bola, raha toa ka misy izany.
Andininy I-99.- (andininy 02.07.04 amin’ny CGI) Ny tapakilan’ny fanoratana dia atambatra amin’ilay
taratasy noraiketina ny sombin’ny fanambarana ny tompony vaovao.
Ambara ao ny datin’ny fanoratana, fisoratana anarana folio, ny laharana, sy atao an-tsoratra ny

tambatran’ny sara voaray.
Raha toa ka misahana fepetra maromaro samy miasa zo manokana, ny manam-boninahitra mahefa dia
manondro ireo amin’ny ambangovangony ao anaty tapakilany ary manambara amin’ny fomba miavaka
ny ampahan’izay tsohahana amin’ny hetra voaray.

TOKO IX
NY FEPETRA MAHAKASIKA NY HETRA AMIN’NY FIFANARAHANA FIANTOHANA
SOKAJY I
FANAMBARANA
Andininy I-100.- (andininy 02.06.09 amin’ny CGI) ny sosaiety momba ny fiantohana sy ny mpiantoka
hafa, ny mpanelanelana sy ny mpanelanelana hafa voakendry eo amin’ny andininy 02.06.06, dia tokony
hanao fanambarana any amin’ny biraon’ny hetra ny toeram-piasany foibe na ny toeram-ponenany
milaza ny toetran’ny asa sy ny anaran’ny talen’ny orinasa na ny lehiben’ny toeram-piasàna mialohan’ny
hanombohany ny asany.
Ny sosaiety momba ny fiantohana izay manana masoivoho maromaro dia tokony manao fanambarana
miavaka eo anivon’ny biraon-ketra ny foibe misy ny masoivoho tsirairay sady manamarika ny anaran’ny
mpiasa.
SOKAJY II
FANKATOAVANA
Andininy I-101.- (andininy 02.06.10 amin’ny CGI)ny mpiantoka avy amin’ny fanjakana ankoatran’ny
frantsa sy ireo fanjakana avy amin’ny vondrona afrikana sy Malagasy sy ny fikambanana afikana sy
Malagasy fiaraha-miasa ara-toe-karena dia tokony, fanampin’izany, mba hankatoavin’ny
Fandraharahana ara-ketra ny solontena Malagasy tompon’andraikitra manokana amin’ny hetra sy ny
sazy.
Ny fankatoavana sy ny fanesorana ireo solontena tompon’andraikitra dia avoaka amin’ny gazetim-

panjakana, araka ny baikon’ny fitantanan-ketra. Ny fitondram-panjakana, raha ny tokony ho izy isan-
taona,dia mamoaka amin’ny gazetim-panjakana ny lisitry ny mpiantoka manana mpisolontena
tompon’andraikitra tamin’ny 31 desambra teo aloha.
SOKAJY III
FITAZONANA TARATASY FIRAIKETANA
Andininy I-102- (andininy 02.06.11 amin’ny CGI)ireo mpanelanelana voalaza ao amin’ny andininy
02.06.06 dia tsy maintsy mitazona ny lahatahiry voamarika, natao sonia rango-pohy ary nasian’iray
amin’ireo mpitsara ao amin’ny fitsarana momban’ny ara-barotra fitomboka, izay noraketin’izy ireo
isan’andro, amin’ny filaharan’ny daty sy eo ambanin’ny andiana isa tsy tapaka, ny asa rehetra
nifampiraharahana natao tamin’ny alalan’izy ireo; milaza ny datin’ny fiantohana izy ireo, ny fotoana, ny
anaran’ny mpiantoka, ny anarana sy ny adiresin’ny iantohana, ny toetran’ny loza, ny tena zava-misy
iainany na mety hitranga, araka ny fanavahana voalaza ao amin’ny andininy 02.06.03, ny habetsaky ny
renivola azo antoka na ny fidiram-bola maharitra, ireo vola natokana hoan’ny mpiantoka sy ny fanampin-
javatra, fehim-potoanan’ireo vola, ny volan’ny hetra tokony alohany any amin’ny tahirim-bolam-
panjakana na ny antony tsy nandoavany hetra, ary raha tahiany ka misy izany , ny fangatahana
fisarahana voambara ao amin’ny andalana faharoa ny andininy 02.06.06 ao amin’ny fehezan-dalàna
momba ny hetra ho an’ireo fifanarahana milaza fepetra fanavaozana, ary raiketina ao amin’ny
tsanganan’ny fe-potoana io fepetra io. Ny soso-panovàna, ny fepetra ara-tsakafo na fampiharana dia
misy fanamarihana amin’ny fepetra taloha.
Hoan’ny fifanarahana ao anatin’izany ny fehezan-dalàna fanavaozana, voambara ao amin’ny

fitsanganana maharitra. Isaky ny faran’ny telovolana, ny mpanelanelana dia mandrafitra filazana
lahatahiry momban’ny telovolana manontolo ary mametraka izany filazana izany ho tohan’ny
fandoavam-bola voambara ao amin’ny andininy 02.06.06 ao amin’ny fehezn-dalàna momba ny hetra.

TOKO X
FEPETRA TAKIANA MAHAKASIKA NY HETRA EO AMIN’NY ZAVA-PISOTRO
ALIKAOLIKA
SY MISY ALIKAOLA
Andininy I-103- (andininy 03.02.09 amin’ny CGI) ny mpamokatra zava-pisotro alikaolika sy misy
alikaola dia tsy maintsy manao fanambarana momban’ny fetra iharan’ny hetra ary mandoa ny hetra
mifanaraka amin’izany ao anatin’ny 15 andro voalohany ny volana mifanaraka ny fampidirana azy eo
amin’ny tsenam-barotra. Raha tsy misy fandoavam-bola ao anatin’ny fotoana voafehin’ny lalàna dia
ampiharina ny fepetra momba ny hetra tsy mivantana alaina amin’ny fandaniana.
TOKO XI
FEPETRA MIHATRA AMIN’ IREO IHARAN’NY LALANA ARA-KETRA MAHAKASIKA
NY HABA AMIN’NY TATAOM-BIDY
SOKAJY I
FEHIM-POTOAM-PANDOAVANA
Andininy I-104- (andininy 06.01.15 amin’ny CGI) Ny fandoavan-ketra dia tanterahina manaraka ny
fepetra momban’ny fanambarana isam-bolana.
Ny fanambarana isam-bolana dia tsy maintsy maneho amin’ny ankapobeny ny fitamabaran’ny asa
voakasikin’ny hetra sy ny tsy voakasikin’ny hetra izay tanterahin’ny iharan’ny lalàna ara-ketra amin’ny
fomba samy hafa.
SOKAJY II
FILAZANA NY FISIANA
Andininy I-105- (andininy 06.01.25 amin’ny CGI) Ny olon-tsotra na fikambanana iharan’ny haba
amin’ny tataom-bidy dia tsy maintsy manao filazam-pisiana any amin’ny sampan-draharaha
miandraikitra ny hetra mahefa ao anatin’ny 10 andro manaraka ny fiatombohan’ny asa iharan’ny hetra;
ny fanovan-kasa, famindrana, fitsaharana, sy fanovana asa dia tsy maintsy manao filazana ao anatin’io
fehim-potoana io.
TOKO XII
ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA TANY
Andininy I-106- (andininy 10.01.08 amin’ny CGI) Tsy maintsy mandefa filazana isan-taona an-
tsoratra, na mandeha aterineto, any amin’ny kaominina misy ny fananana mifaka, alohan’ny faha 15
oktobra,na ny tompon’ny tany, na izay tena mampiasa azy, ka ahitana ireto, farafaharatsiny :
1° Ny toerana misy ny na ireo tany ;
2° Ny haben’ny tany isan’ny karazam-boly,na fampiasana hafa ;
3° Ny anarana sy fanampinanaran’ny mpanofa miaraka amin’ny hofany.
Na izany aza, azo soloina filazana am-bava tsotra ireo filazana voalaza etsy aloha, any amin’ny
kaominina ambanivohitra. Filazana izay ho raiketin’ny Ben’ny tanana, na ny solotenany anatina rejisitra
roa mitovy natokana ho amin’izany.
Tsy maintsy manao filazana fanitsiana alohan’ny fiandohan’ny taona handoavana hetra ny tompon’ny
tany raha misy fiovana eo amin’ireo fepetra mikasika ny fanofana ny tany ao anelanelan’ny faha 15
oktobra sy ny 1 janoary ny taona handoavana ny hetra.

TOKO XIII
ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA TRANO
Andininy I-107- (andininy 10.02.11 amin’ny CGI) Tsy maintsy mandefa filazana isan-taona an-
tsoratra, na mandeha aterineto, any amin’ny kaominina misy ny fananana mifaka, alohan’ny faha 15
oktobra, ny tompontrano , ka ahitana ireto, farafaharatsiny :
1°Ny anarana sy ny fanampinanaran’ny mpanofatrano, ny isa sy haben’ny efitra mihofa tsy misy fanaka,
ny isa sy haben’ny efitra mihofa miaraka amin’ny fanaka, ary ny sandan’ny hofatrano ;
2°Ny isa sy haben’nyefitra onenan’ny mpanao filazana ;
3°Ny Ny anarana sy ny fanampinanaran’ireo olona tsy mandoa hofatrano, miaraka amin’ny isa sy
haben’ny efitra tazoniny ;
4°Ny isa sy haben’ny efitra tsy misy olona.
Na izany aza, azo soloina filazana am-bava tsotra ireo filazana voatanisa etsy aloha, any amin’ny tanana
ivelan’ny renivohitrin’ny kaominina. Filazana izay ho raiketin’ny Ben’ny tanana, na ny solotenany,
anatinza rejisitra roa mitovy natokana ho amin’izany
Tsy maintsy manao filazana fanitsiana, alohan’ny taona handoavana hetra ny tompontrano, raha misy
fiovana amin’ireo fepetra mikasika ny fanofana trano, ao anelanelan’ny faha 15 oktobra sy ny 1janoary
n’ny taona handoavana hetra.
Andininy I-108- (andininy 10.02.12 amin’ny CGI) Tsy maintsy ampanarahina taratasy fanamarinana
avy amin’ny lalana, izay rehetra sorapanekena entina ao amin’ny sampandraharaha miandraikitra ny
famerana ny hetra, raha mikasika famindrana fananana.
TOKO XIV
ANDRAIKITRA MIKASIKA HABA ALOA AMIN’NY FIAROVANA NY ISAM-
BATAN’OLONA
Andininy I-109- (andininy 10.03.04 amin’ny CGI) Tsy maintsy mandefa filazana an-tsoratra, alohan’ny
faha 15 janoary, isan-taona, any amin’ny biraon’ny kaominina na fokotany misy ny toeraponenany, na
ny foibetoerany ny olona rehetra mandoa ny haba amin’ny fiarovana ny isam-batan’olona. Filazana izay
ahitana ireto manaraka ireto fara faha keliny :
‐ Ny anarana sy fanampinanaran’ny tompona alika, na biby masiaka hafa ompiana, na manana

manana fiadiana mandratra ;
‐ Filazalazana fohy mikasika ireo alika na biby masiaka ompiana, na ihany koa, ireo fiadiana
mandratra miaraka amin’ny isany isaky ny karazany avy.
Na izany aza, azo atao ny manao filazana am-bava, ho solon’ny an-tsoratra, any amin’ireo kaominina
ambanivohitra. Filazana izay ho raiketina ao anaty rejisitra misokatra ao amin’ny fokontany.
TOKO XV
ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HABA ALOA AMIN’NY FIORENAPONENANA HO
FAMPANDROSOANA.
SOKAJY I
FILAZANA
Andininy I-110- (andininy 10.04.05 amin’ny CGI) Tsy maintsy mandefa filazana an-tsoratra isan-
taona, any amin’ny biraon’ny kaominina na fokotany, alohan’ny faha 15 jona, ireo olona mandoa haba
amin’ny fiorenaponenana ho fampandrosoana. Filazana ahitana, fara-fahakeliny, ireto manaraka ireto :

‐ Ny anarana sy ny fanampiny ;
‐ Ny daty nahaterahana ;
‐ Manambady na mpitovo ;
‐ Anarana sy fanampinanaran’ny vady ;
‐ Ny fonenana ;
‐ Ny asa.
Tsy maintsy aloa avy hatrany, miaraka amin’ny fametrahana filazana, ny fitambaran’ny haba sahaza.
Tsy maintsy soratana ao anaty karinempokotany na ao anaty boky fanarahamaso ny fandoavan’ny
mpandoa hetra ny hetrany ka anomezana azy dika mitovy, ny vola naloany ho haba amin’ny
fiorenaponenana ho fampandrosoana, mba ho singantaratasy fanamarinana.
Raha tany amin’ny kaominina no naloa ilay haba, dia anjarany ny mampandre ny fokotany
amin’alalan’ny fandefasana ny lisitr’ireo rehetra nahaloa tao amin’ny fokotany.
Azo soloina filazana am-bava, tahirizina anaty rejisitra ao amin’ny fokotany ilay filazana an-tsoratra, any
amin’ny kaominina ambanivohitra.
Rijanteny momba ny didy amam-pitsipika no mety hameno ny fombafomba fampiharana ireo fepetra
ireo.
SOKAJY II
FANDOAVAM-BOLA
Andininy I-111- (andininy 10.04.07 amin’ny CGI) Misy ny haba rehefa namoaka baikofaoriam-bola ny
mpanalalanan’ny kaominina misy ny fonenan’ny mpandoa hetra. Ny mpitantana ny famoriambolan’ny
kaominina no miandraikitra ny fanangonana ny haba.
Tsy maintsy manome tapakila mirasanda amin’ny vola naloa voaray ny mpiasa mpamory hetra, mba ho
singantaratasy fanamarinana ho an’ny mpandoa hetra.
TOKO XVI
ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HABA ALOA AMIN’NY FIVAHINIANANA.
SOKAJY I
FILAZANA
Andininy I-112- (andininy 10.05.04 amin’ny CGI) Tsy maintsy manao filazana fisiana any amin’ny
biraon’ny kaominina misy azy, ao anatin’ny 30 andro aorianan’ny nisokafany, izay olona rehetra
mitantana tranombahiny, efitra fandraisana vahiny, na trano hafa ahafahana mivahiny mandoa vola.
Tsy maintsy soratan’ny mpitantana ny toerana fivahiniana eo ambanin’ny faktiora nataony ny sandan’ny
haba momba ny fivahinianana nalainy ary tsy maintsy aseho mibaribary ao anaty tahirinkevitra na
rejisitra ara-kaontin’ny toby fivahiniana ihany koa.
Tsy maintsy mandefa filazana famintinana ireo taratasy filazalazana nofenoin’ireo vahiny any amin’ny
biraon’ny kaominina misy ny toerana fiasana, alohan’ny faha10 n’ny volana, sady mandrotsaka
manontolo ny haba amin’ny fivahinianana voarainy, tao amin’ny orinasany, nandritra ny volana teo
aloha, ny mpandoa hetra.
SOKAJY II
FANDOAVAM-BOLA
Andininy I-113- (andininy 10.05.06 amin’ny CGI) Misy ny haba rehefa namoaka baikofamoriam-bola
ny mpanalalan’ny kaominina misy ny toerapiasana, miainga avy amin’ny filazana famintinana ireo
filazalazana nambara tao amin’ny andininy teo aloha.

Ny mpitantana ny famoriambolan’ny kaominina misy ny toerapiasana no miandraikitra ny fanangonana

ny hetra raha fidirambola madio, fa ny lehiben’ny boriborintany, na ny mpitana kaontin’ny tahirimbolam-
panjakana mahefa araparitra kosa, no manao izany, raha fidirambola mifangaro.
Izay fandrotsahambola rehetra natao tao amin’ny trano fivahinianana, dia tsy maintsy anomezan’ilay
mpiasa miandraikitra ny famoriana izany, tapakila mirasanda amin’ny hetra naloa mba ho
singantaratasy fanamarinana ho an’ny mpandoa hetra.
Tsy maintsy ampiarahan’ny mpiasa miandraikitra ny famorian-ketra alohan’ny faha dimy ambinifolo ny
volana manaraka ny filazana amin’ny antsipirihany ireo fandrotsaham-bola voarainy isam-bolana, ny
dika mitovy ny filazana famintinana ireo baikopamoriam-bola alefany any amin’ny biraon’ny faritra, ho
an’ny ampahany ananany fisitrahana.
TOKO XVII
HABA ISAN-TAONA ALOA AMIN’NY MILINA FILOKANA MANDEHA HO AZY.
Andininy I-114- (andininy 10.07.01 amin’ny CGI) Ny mpitantana ny famoriambola ao amin’ny

Kaominina amin’ny faripiadidiana ampiasanailay milina no miandraikitra ny famoriana ny haba.
Tsy maintsy anomezan’ilay mpamory hetra tapakila mirasanda izay rehetra fandrotsaham-bola natao,
mba ho singan-taratasy fanamarinana, ho an’ny mpandoa hetra.
Azo takiana mialoha ny haba isan-taona, amin’ny fotoana anaovana ny filazana hampiasana ny milina.
Na manao ahoana na manao ahoana ny faharetan’ny fampiasana, sanda feno no takiana ho an’ireo
fitaovana manomboka miasa ny enimbolana voalohany ary antsasany, kosa, ho an’ireo amin’ny
enimbolana faharoa.
Ho an’ireo taona manaraka, dia sanda feno hatrany, izay tsy maintsy voaloa alohan’ny faha 31 janoary
n’ny taona fandoavana ny haba.
TOKO XVIII
HABA AMIN’NY RANO MINERALY
Andininy I-115- (andininy 10.08.05 amin’ny CGI) Tsy maintsy manao filazana, isan-telovolana, ny
isan’ny litatra, na ampahana litatra na rano mineraly, ny isan’ny latabatra fisakafoana isan’andro,
isakin’ny mpanjifa, any amin’ny kaominina misy ny toerana iasana alohan’ny fifaranan’ny volana
manaraka ireo telovolana, ka tsy maintsy androtsahany manontolo ihany koa, ny haba amin’ny rano
mineraly voaray tao amin’ny orinasa nandritra ny telovolana nodiavina.
Andininy I-116- (andininy 10.08.06 amin’ny CGI) Tsy maintsy soratan’ny tompon’ny orinasa eo
ambanin’ny faktiora ataony ny sandan’ny haba izay izy ihany koa no mandray azy, izay tsy maintsy
asehony mibaribary, ihany koa, ao anatin’ireo tahirinkevitra sy fitanana kaontin’ny orinasa.
Andininy I-117- (andininy 10.08.08 amin’ny CGI) Ny mpitantana ny famoriambolan’ny kaominina no

miandraikitra ny fandraisana ny haba.
Tsy maintsy anomezan’ny mpamory haba, tapakila mirasanda amin’ny haba naloa, izay rehetra
fandrotsaham-bola, mba ho singantaratasy fanamarinana ho an’ny mpandoa hetra.

TOKO XIX
IREO ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HABA MOMBA NY DOKAMBAROTRA
SOKAJY I
DOKAMBAROTRA AMIN’NY ALALAN’NY PETADRINDRINA, NY TAKELAKA
FILAZAMBAROTRA, NY FAMANTARANA MIREHIJIRO NA AMINA INDRAMBITY AZO
AFINDRA.
Andininy I-118- (andininy 10.09.05 amin’ny CGI) Aloa alohan’ny fametahana ny petadrindrina ny haba
voalaza ao amin’ny 1 sy 2n’ny andininy teo aloha. Asian’ny mpamory hetra ao amin’ny kaominina misy
ny orinasa, marika fanamarinana voasonia, misy daty ary ahitana ny sorabola naloa voasoratra, ho
fanamarinana ny nandoavana ny haba amin’ny dokambarotra.
Ho an’ny petadrindrina, takelaka filazambarotra voalaza ao amin’ny paragirafy 3 sy 4 n’ny andininy teo
aloha, aloa alohan’ny fametrahana azy na ny fanovana ny filazana nataon’ny mpisitraka ny
dokambarotra na ny tompon’ny orinasa mpanao dokambarotra napetraka ao amin’ny kaominina misy
ny toerana heverina hanaovana ny dokambarotra.
Io fomba fandoavana vola io no atao mikasika ny petadrindrina amin’ny paragirafy 2n’ny andininy teo
aloha rehefa tsy mety ny fanisiana marika fanamarinana.
Tsy maintsy manome tapakila mirasanda amin’ny vola narotsaka ny mpiasa miandraikitra ny famoriana,
ho singantaratasy fanamarinana ho an,’ny mpandoa hetra.
SOKAJY II
DOKAMBAROTRA AMIN’NY HAINOAMANJERY.
Andininy I-119- (andininy 10.09.10 amin’ny CGI) Tsy maintsy mandrotsaka manontolo isam-bolana
eny amin’ny mpitana kaontin’ny tahirimbolam-paritra mahefa, alohan’ny faha 15 n’ny volana aorian’ny
volana namoriana, ny haba sahaza, ny filazana mamintina ny sandan’ny haba voaray, ireo filazana na
hafatra navoaka ampahibemaso miaraka amin’ireo datiny avy nandritra ny iray volana , ny mpandoa
hetra. Ampanarahana amin’izany, tovana misy ny anarana, ny fonenana mazava, ny NIF na ny
laharan’ny karapanondrom-pirenen’ireo mampahafantatra sy ny fitambaran’ny sorabola naloa isaky ny
mpampahafantatra.
Tsy maintsy manome tapakila mirasanda amin’ny vola narotsaka ny mpiasa miandraikitra ny famoriana.
Rijanteny momba ny didy amam-pitsipika no mety hamaritra (hameno) ny fombafomba fampiharana

ireo fepetra ireo.
TOKO XX
ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HABA AMIN’NY LANONANA, NY FAMPISEHOANA SY
FIHETSIKETSEHANA SAMIHAFA.
Andininy I-120- (andininy 10.11.07 amin’ny CGI) Tsy maintsy milaza, farafahakeliny, 24ora alohan’ny
fanombohana, any amin’ny biraon’ny vondrombahoaka voakasika, ireo mpandamina na mpikarakara
fampisehoana, loteria na tombola na seho hafa. Tsy maintsy mandoa mialoha ny 5% n’ny fitambaran’ny
vidin’ireo tapakila amidy, ihany koa, rizareo.
Miankina amin’ny karazan’ny lanonana, na fampisehoana, ny andoavana ny vola, na ny andron’ny

faharaisana ny fidirambola, na isan-kerinandro, na isam-bolana.
Tsy maintsy manana karaketra izay olona rehetra mikarakara seho mitarika olona, na ao anatina, na
any ivelana tsenabe na fihetsiketsehana hafa.

Rijanteny momba ny didy amam-pitsipika no mety hamaritra (hameno) ny fombafomba fampiharana

ireo fepetra ireo.
Andininy I-121- (andininy 10.11.08 amin’ny CGI) Ny mpitantana ny famoriana ny hetra ao amin’ny
kaominina no miandraikitra ny fandraisana ny haba.
Ny fandrotsahana vola rehetra dia tsy maintsy anomezan’ny mpiasa mpamory hetra, tapakila mirasanda
amin’ny haba naloa, ho singantaratasy fanamarinana ho an’ny mpandoa hetra.
TOKO XXI
HABA ALAINA AMIN’NY JOALAMBY, FAMPITANA, TENDROMPAMPITA NA
SALAZANA
Andininy I-122- (andininy 10.12.04 amin’ny CGI) Izay rehetra olona manana joalamby, na fitaovana
mifanaraka amin’ny voafaritry ny fepetra ao anatin’ny andininy 10.12.02, na dia anatina saha na
fananana manokana aza, dia tsy maintsy manao filazana isan-taona, manambara ny isa, ny toerana,
ny toetra mampiavaka azy ary ny daty nametrahana ireo fitaovana, ary tsy maintsy milazalaza ihany
koa ny mombamomba ireo hetra aloany sy ny an’ireo mpanjifany ao amin’ny kaominina misy ny
fitaovana, alohan’ny faha 15 oktobra. Ary mandoa manontolo ny haba takiana.
Andininy I-123- (andininy 10.12.06 amin’ny CGI) Misy ny hetra aorian’ny namoahan’ny mpanalalana
mpandamina ny fidiram-bolan’ny kaominina ipetrahan’ireo fitaovana, sorapanekena hetra niainga
tamin’ny filazana voasoritra ao amin’ny andininy 10.12.04 eo ambony.
Ny lehiben’ny boriborintany mpanapaka na ny mpitana kaontin’ny tahirimbolam-paritra mahefa ao

amin’ny toerana misy ny fitaovana no miandraikitra ny famoriana ny haba.
Tsy maintsy anomezan’ny mpiasa mpamory hetra tapakila mirasanda amin’ny haba naloa ny
fandrotsaham-bola rehetra natao, mba ho singantaratasy fanamarinana ho an’ny mpandoa hetra.
Ny dika mitovy amin’ny filazana mamintina ireo baikom-pamoriam-bola miaraka amin’ny filazana
amin’ny antsipirihany ireo fandrotsaham-bola isam-bolana voaray dia tsy maintsy alefan’ny mpiasa
miandraikitra ny famorian-kaba, alohan’ny faha 15 n’ny volana manaraka,any amin’ny biraon’ny faritra.

LOHATENY II : ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA

TSY MIVANTANA ALAINA AMIN’NY FANDANIANA
(D.A)

LOHATENY II:ANDRAIKITRA AMIN’NY HETRA TSY MIVANTANA ALAINA AMIN’NY

FANDANIANA 39
TOKO I: FAHAZOAN-DALANA MIOTY NA MANAMBOATRA, FIVIDIANANA ETO AN-
TOERANA SY FANAFARANA ENTANA 39
TOKO II: NY TOERAM-PAMOKARANA, NY FITAOVAM-PIOTAZANA SY NY
FAMOKARANA 40
SOKAJY I: FANDRINDRANA NY TOERAM-PAMOKARANA 40
SOKAJY II: FANDRINDRANA NY TOERANA SY NY FAMPIASANA NY
FITAOVANA 41
TOKO III: FEPETRA MANOKANA MIFEHY NY LALAMBIKA 41
SOKAJY I: FANAMBARANA NY ASA MPANAMBOATRA NA MPIVAROTRA
LALAMBIKA 41
SOKAJY II: REJISITRY NY LALAMBIKA 42
SOKAJY III: FANAMBARAM-PANAMBOARANA NA FANANANA LALAMBIKA 42
SOKAJY IV: FIVEZIVEZENA 42
SOKAJY V: FAMETRAHANA TOMBOKASE, FANESORANA TOMBOKASE,
FANDRAVANAIREO FITAOVANA 43
SOKAJY VI: FANDRAVANA IREO LALAMBIKA 43
TOKO IV: NY ASA AMIN' NY TOERA-PANAMBOARANA SY NY TOERAM-
PAMOKARANA 44
TOKO V : NY AMIN'NY TRANO FITOBIAM-BOKATRA IVELAN'NY ORINASA SY NY
TRANO FITEHIRIZAM- BOKATRA SAHANIN'NY SAMPANDRAHARAHAN'I HETRA 45
SOKAJY I: FANAMARITANA 45
SOKAJY II: FINTANTANANA 45
SOKAJY III: FEPETRA FANOKAFANA TRANO FITOBIAM-BOKATRA IVELAN’NY
ORINASA NA TRANO FITEHIRIZANA 46
SOKAJY IV: FAHAFANTARANA NY VOKATRA EO AM-PAHATONGAVANA 46
SOKAJY V : NY FIHETSEHAN' NY VOKATRA-FIKIRAKIRANA SAMIHAFA 46
SOKAJY VI: NY FANISANA NY VOKATRA 46
TOKO VI : FITSIPIKA MIFEHY NY FANOVAN-TOETRAN'NY VOKATRA IHARAN' NY
HETRA TSY MIVANTANA AMIN'NY FANJIFAINA 47
SOKAJY II: ANDRAIKITRIN'NY MPANAO FANOVAN-TOETRA 48
SOKAJY III: FANOMEZAN-DALANA HO FAMPIASANA VOKATRA NOVAN-
TOETRA 48
TOKO VII: FEPETRA MIFEHY NY FIVEZIVEZEN'NY VOKATRA IHARAN' NY HETRA TSY
MIVANTANA AMIN' NY FANDANIANA 48
SOKAJY I: FEPETRA ANKAPOBE 49
SOKAJY II: ANTONTAN-TARATASY ILAINA 51
TOKO VIII: NY ANDRAIKITRA SAMIHAFA NY MPANDOA HETRA 55
SOKAJY I: FOMBA FITANANA NY REJISITRA 55
SOKAJY II:FAMETRAHANA FANAMBARANA FANJIFANA NY
VOKATRAFANDOAVANA NY HETRA TSY MIVANTANA AMIN' NY FANDANIANA 56
SOKAJY III: FITSIRIHANA SY FANARAHA MASO 56
SOKAJY IV: FANOHIZANA NY ASA MANARAKA NY FIZARAN-TAONA 56

SOKAJY V: FITSAHARANA AMIN'NY ASA 56

TOKO IX: FAMETRAHANA MARIKA ARA-KETRA SY SORITRA MITOETRA HO AN’NY
VOKATRA NAFARANA SY VITA ETO AN-TOERANA 57
SOKAJY II: SEHATRA FAMPIHARANA 57

LOHATENY II
ANDRAIKITRA AMIN’NY HETRA TSY MIVANTANA ALAINA AMIN’NY FANDANIANA
TOKO I
FAHAZOAN-DALANA MIOTY NA MANAMBOATRA, FIVIDIANANA ETO AN-TOERANA
SY FANAFARANA ENTANA
Andininy II-01.- (Andininy 03.01.06) Tsy misy afaka mioty na manamboatra, mividy eto an-toerana
na manafatra paraky sy alikaola, raha tsy nanao fanambarana eny amin’ny Ivon-ketran mahefa ara-
paritra ary raha tsy nahazo alalana mialoha avy amin’ny Tale jeneralin’ny hetra, izay afaka mamindra
ny fahefany. Kanefa, ny fividianana eto an-toerana ny paraky nahodin’ny orinasa eny amin’ireo
mpanamboatra na mpivarotra dia tsy mila fahazoan-dalana.
Ny fahazoan-dalana mioty sy manamboatra dia mamaritra ny karazan’asa, ireo andro sy ora fiasan’ny
orinasa.
Ireto ihany no afaka misitraka fahazoan-dalan manafatra :
- alikaola sy vokatra misy alikaola, ireo mpampiditra an-tavoahangy na mpanamboatra nahazo

fankatoavana;
- alikaola ambony taha voafehin’ny lazam-bidin’ny fadi-tseranana 2207.10.00, ireo mpanamboatra
ranon-javatra sy ranon-javatra mitapoka alikaola entina miady amin’ny otrik’aretina sy ireo
fikambanana manokana mivarotra azy ireo tsy manao fanodinana intsony na mampiasa azy ireo
ara indostria ka voafetra ho 20 000 litatra isan-taona.
Kanefa, amin’ny toe-javatra miavaka araky ny fanapahan-kevitry ny governemanta, dia azo omena
fahazoan-dalana manokana tsy azo havaozina ireo fikambanana manokana tsy miasa amin’ny sehatry
ny fanamboarana na fanodinana ireo vokatra avy amin’ny alikaola.
- vokatra avy amin’ny alikaola, ireo mpivarotra manana fahazoan-dalana sokajy voalohany.
- paraky, ireo mpanamboatra nahazo fankatoavana. Kanefa, ny saran-panafarana ireo sigaran’izy
ireo dia voafetra ho 5% an’ny lanjam-bidin’ny vokatra eto an-toerana nandritran’ny taom-piasana
teo aloha.
Andininy II-02.- (Andininy 03. 01. 07) Ho an'ny vokatra atao ho fihinana, azo atao ny mamokatra
ampahambokatra ho fanandramana izay alefa mialoha ho titian' ny laboratoara manana ny fahaiza
manao amin’izany.
Ny fanomezan-dalana dia araky ny valin' ny fitiliana mahafa-po ny ampahambokatra natao

fanandramana izay nalain' ny Sampandraharahan' ny hetra.
Andininy II-03.- (Andininy 03. 01.08) Ny fahazoan-dalana mividy eto an-toerana sy manafatr’entana
voalaza ao amin' ny andininy II-01 etsy ambony dia omena amin’ny ankapobeny. Omena isan-taona,
an’ny tena manokana sy tsy azo varotana, havaozina isan-taona mialohan’ireo fangatahana fahazoan-
dalana raikitra izy ireo.
Isaky ny asam-barotra na fanafarana alikaola, vokatra azo amin’ny alikaola, sy paraky mbola tsy
voaodina, ary isaky ny fanafarana paraky voaodina, ny fahazoan-dalana raikitra dia milaza isaky ny
tranga misy, ny marik’ireo vokatra sy ny habetsahan’ny entana ho vidiana na afarana araka ny venty
ampiasaina, sy ny biraon’ny fadin-tseranana izay hanaovana ireo asa famoahan’entana raha
fanafarana entana no atao.
Ny fahazoan-dalana mioty na manamboatra dia manan-kery mandritran’ny fitrandrahana.
Amin’ny fotoana rehetra dia azo atao ny mampiato ny fahazoan-dalana amin’ny alalan’ny fanapahan-
kevitry ny manam-pahefana mahefa voalazan’ny ireo andininy II-01 sy II-05 nohon’ny tsy fandoavana

ny hetra tsy mivantana alaina amin’ny fandaniana na nohon’ny fandikana tafahotra ireo didy aman-
pitsipika manan-kery.
Na inona na inona antony, ny fanakatonana toeram-piasana ao anatin’ny fe-potoana voafetra araky ny

fanapahan-kevitry ny fanjakana dia tsy manakana ny fandoavan’ny tompon’ny fanomezan-dalana ny
hetra tsy mivantana alaina amin’ny fandaniana azo takiana mandritran’ny fanantanterahany ny asany.
Kanefa, foana ny fanomezan-dalana raha misy tranga tsy fampiasana izany mandritran’ny fe-potoana
iray taona, raha tsy hoe misy fanitarana, fanamboarana goavana na trangan-javatra tsy azo anoharana
izay ampahafantarina amin’ny sampan-draharahan’ny hetra.
Ny fisintonana ny fahazoan-dalana manamboatra dia tsy mitarika fanenana na famerenana ny hetra

tsy mivantana alaina amin’ny fandaniana.
Andininy II-04 (Andininy 03. 01.09) Ny famindrana tompo ny fahazoan-dalana na ny famindrana

ny toeram-pamokarana ho any amin' ny toeran-kafa dia eo ambanin' ny fanapahan' ny Tale
Jeneralin'ny Hetra izay afaka mamindra ny fahefany amin' ny Tale misahana an’ireo fepetra ara-
ketra manokana.
Andininy II-05 (Andininy 03. 01. 10) Ny olontsotra na ny fikambanana mikasa hanamboatra na hioty
ny vokatra fehezin' izao fepetra izao dia tsy maintsy mandefa fangatahana milaza amin' ny Tale
misahana an’ireo fepetra ara-ketra manokana:
1° Ny toeram-panamboarana na fiotazana sy ireo trano izay tsy maintsy ampiasaina amin' izany.
2° Ny fomba famokarana sy fiotazana izay hampiasaina ary ny fatra mety ho azon' ny mpanamboatra
na ny mpioty isan' andro, isambolana, na isaky ny taom-pamokarana ;
3° Ny fepetra fanamboarana sy ny fiotazana mikasika ny andro sy ny ora
iasana ;
4° Ny famaritana ny fitaovana ampiasaina.
5° Raha toa ka sosaiety na koperativa, ny anarana sy adiresin' ny mpitantanana na ny olona notendrena
iandraikitra.
Isaky ny fangatahina dia tsy maintsy ampiarahina atao dika roa mitovy:
1° Ny sary manondro ny ao anatin'ny toeram-panamboarana na ireo faritra izay mamaritra ny toeram-
pamokarana miaraka amin' ny fanondrona ireo momba azy rehetra
2° Raha toa ka sosaiety na kaoperativa, ny fanamarinan'ny fiforonany ara-dalana, ny sata, ny anarana,

ny fanampin' anarana, ny adiresin' ny mpitantana ny sosiety na ireo mpikambana ao amin'ilay
kaoperativa, ny dika iray mitovy ny fahefana nomena ny mpitantana ny sosiety na ireo olona
notendrena
3° Raha toa ka ilaina, ny sary amin' ny antsipirihiny ny trano natokana iasana sy ipetrahan' ny
mpiasa mpanara-maso ao amin' ny sampandraharahan' ny hetra
TOKO II
NY TOERAM-PAMOKARANA, NY FITAOVAM-PIOTAZANA SY NY FAMOKARANA
SOKAJY I
FANDRINDRANA NY TOERAM-PAMOKARANA
Andininy II-06 (Andininy 03.01.13) Ny trano natokana ho an'ny fiotazana na ny fanamboarana ary koa
ny trano fitahirizana miankina amin' ireo dia tsy maintsy mihidy tanteraka sy mikambana ao anaty fefy
iray arakan' ny nameran' ny Talem-paritry ny hetra azy na ny solotenany mba ahamora ny fanaraha-
maso ataon'ireo mpiasan'ny hetra.

Voarara ary tsy maintsy foanana ny fifandraisana ao anatin' ireo toeram-piasana amin' ireo trano
manodidina na ampiasaina na tsia ampiasain' ny mpanamboatra na ny mpamokatra na ny mpiasany.
Ny fanovana atao amin' ny firafitrin' ny toeram-pamokarana dia tsy maintsy anaovana filazana arahina
sary vaovao ary hazoana ny fankatoavan' ny Talem-paritry ny hetra, tsy miankina amin' ny fepetra
hafa anaty fitsipiky ny lalana manankery.
Andininy II-07 (Andininy 03.01.14) Raha ilaina ny fanarahamaso maharitry ny mpiasan' ny hetra iray
na maro ny halehiben' ny famokarana na ny fanamboarana, dia takiana amin' ny mpamokatra na ny
mpanamboatra ny fiantohana fanomezana, ao anatin’ny toeram-pamokarana na fitrandrahana, na
ivelan’ireo fa faran’izay akaiky ny fidirana amin’ny toeram-pamokarana na fitrandrahana, trano
fonenana misy efitra efatra farafahakeliny (efitra fandraisam- bahiny iray, efitrano roa, birao iray)
miaraka amin' ny fanampiny (efitra fidiovana, lakozia,fanasana lamba,lava-piringa) izay hatao trano
fonenana sy biraon' ny lehiben' ny fanarahamason' ny orinasa.
Ireo trano fonenana dia tsy maintsy hankatoavin' ny Talem-paritry ny hetra ary voakarakara tsaran'
ny mpanamboatra na ny mpamokatra.
Raha ohatra misy mpiasan' ny hetra hafa voatendry hanara-maso ny orinasa, ny mpanamboatra na
ny mpamokatra dia tsy maintsy manome trano fonenana misy efitra telo farafahakeliny miaraka
amin' ny fanampiny koa (trano fidiovana, lakozia, fanasan-damba, lava piringa).
Ho an’ireo asa fanaraha-maso ivelan’ny ora fiasana ara-dalàna, dia misy tambi-karama homen’ny
orinasa ny mpanaramaso ary ny antsipirihan’ireo dia voafaritry ny fanapahan’ny Tale jeneralin’ny
hetra.
SOKAJY II
FANDRINDRANA NY TOERANA SY NY FAMPIASANA NY FITAOVANA
Andininy II-08 (Andininy 03.01.15) Ny fitaovana natokana ho an' ny fiotazana na ny fanamboarana

dia mahazo laharana miaraka amin' ny filazana ny fatrany amin' ny litatra raha misy, alohan' ny
ampiasana azy.
Ny laharana sy ny marika filazana ny fatrany dia tsy maintsy voasoratra amin' ny loko, farafaharatsiny
dimy santimetatra ny haavony, ary ny vola lany momba izany dia andraikitry ny mpanamboatra na ny
mpioty.
Ny fatran'ny vilany be, lalambika, ny sinibe, ny fantsona, ny koveta ary ny fitaovana fanatatazana hafa
dia amarinin' ny mpiasan' ny hetra amin' ny alalan' ny fitsapam- patra ara-drefy ary raha ilaina, amin'
ny alalan' ny famindram-patra.
Eo amin' ny fanatanterahana amin' ny alalan'ny famindram-patra, ny mpiasan' ny hetra dia manao izany
eo anatrehan' ny mpanamboatra na ny mpioty amin' ny fitsinjaram-patra miaraka amin' ny filazana ny hadirin'
ny fanatatazana.
Ny fitaovam-pandrefesana na ny fandanjana izay efa voamarin' ny sampan-draharaha misahana

ny fandrefesana dia tsy voakasik' io fepetra voalaza io.
Aorian' ireo fanamarinana ireo dia tsy maintsy misy fitanana an-tsoratra atao mirakitra ny filazalazana
sy ny tsiahy ilaina rehetra ary voasonian'ny andaniny roa miaraka.
Andininy II-09 (Andininy 03.01.16) Tsy misy fanovana azo atao amin' ny fitaovana voarindra raha tsy
misy ny filazana vaovao an-tsoratra ho an' ny mpiasan' ny hetra eo amin' ny faritra misy.

lo filazana io dia mirakitra ny fanekena ny tsy hampiasana ny fitaovana fanatatazana raha tsy aorian'
ny fanamarinana ny fatran' izy ireo.
Andininy II-10 (Andininy 03.01.17) Hoan' ny fandanjana ny vokatra fototra sy ny vokatra vita ary ny
fatran' ireo farany, ny mpioty na ny mpanamboatra dia tsy maintsy mamatsy ny fitaovana sy ny
mpiasa ilaina amin' ny fanamarinana sy ny fanisana izay hitan' ny mpiasan'ny hetra fa tokony hatao.
TOKO III
FEPETRA MANOKANA MIFEHY NY LALAMBIKA
SOKAJY I
FANAMBARANA NY ASA MPANAMBOATRA NA MPIVAROTRA LALAMBIKA
Andininy II-11 (Andininy 03.01.18) lreo mpanamboatra na mpivarotra fitaovana na ampaham-pitaovana

ilaina amin' ny fanasitilina, amin' ny fanamboarana sy ny fampitana ny alikaola na ireo vokatra misy
alikaola dia tsy maintsy manao filazana momba ny asa atao mialohan' ny fanombohana ny
fanamboarana na ny fivarotana, manao fanambarana momban' ny asany amin' ny mpiasan' ny hetra
eo amin' ny faritra misy azy ary milaza ny isa, karazana ary ny fatran' ireo fitaovana na ampaham-
pitaovana izay ananany.
SOKAJY II
REJISITRY NY LALAMBIKA
Andininy II-12 (Andininy 03.01.19) Ny mpamokatra na ny mpivarotra ny lalambika dia tsy maintsy
mitana «rejisitry ny lalambika » izay handraisana an-tsoratra indrindra ny fotoana nanamboarana sy
ny nandraisana azy ireo nifanesy, ny fanoloram-bokatra ary koa ny filazana voarakitra ao amin' ny
fanomezan-dalana mivezivezy amin' ireo fitaovana ireo.
Ireo fanoratana ireo dia atao arakaraka ny fahavitana na fanaterana ny fitaovana na ny ampahan'
ny fitaovana. Ny fitaovana rehetra na ny ampahan' ny fitaovana vaovao efa nampiasaina na
eo ampanamboaranadia tokony ho hita eo amin'io kaonty io.
SOKAJY III
FANAMBARAM-PANAMBOARANA NA FITAZONANA LALAMBIKA
Andininy II-13 (Andininy 03.01.20) Ny olon-tsotra izay manamboatra ny lalambika natokana ho

ampiasainy manokana dia tsy maintsy manao filazana mialoha amin' ny mpiasan' ny hetra eo an-
toerana mikasika ny fanamboarana kasainy atao.
Rehefa vita ny fitaovana dia tsy maintsy manao filazam-pitazonana izy izay ho raisin' ny mpiasan'
ny hetra ao amin' ny « rejisitra filazana ny lalambika ».
Andininy II-14 (Andininy 03.01.21) Na iza na iza raha vao mihazona lalambika dia tsy maintsy manao
filazana manambara ny isany, ny toetra sy ny fatran' ireo fitaovana na ampaham-pitaovana ireo izay
ho raisin' ny mpiasan' ny hetra eo an-toerana ao anatin' ny rejisitry ny filazana lalambika.
Andininy II-15 (Andininy 03.01.22) Ny filazana voalazan' ny andininy eo ambony dia tsy maintsy
mahakasika ny fitaovana na ny ampahampitaovana fanasitiliana rehetra na toy inona na toy inona
karazany na fatrany.
Ny lalambika fanandramana ihany no tsy voakasik' io fitsipika io.

Heverina ho toy ny lalambika fanandramana ireo fitaovana ampiasaina amin' ny famatrarana

mitsitapitapy, tsy misy fitaovana fanitsiana na fampihenana izay tsy manome ny fatran' ny
vilanibe mihoatran' ny iray litatra.
Andininy II-16 (Andininy 03.01.23) Ny filazana rehetra izay natao ao amin' ny « rejisitry ny filazana
lalambika » dia hanaovan' ny mpiasan' ny hetra dika iray izay tsoahina amin' io rejisitra io ary alefa tsy
misy atakandro amin' ny Talem-paritry ny hetra izay mitana ny fitadidiana ankapoben'ny lalambika iray
tazomina ao amin' ny Faritra.
SOKAJY IV
FIVEZIVEZENA
Article II-17 (Andininy 03.01.24) Ankoatran' ireo lalambika fanandramana voafaritra ao amin' ny
andininy II-15 eo ambony, ny fitaovana na ny ampaham-pitaovana mety ampiasaina amin' ny
fanamboarana ,amin' ny fanitsiana, na amin' ny fampitana an' ireo alikaola na vokatra misy alikaola
dia tsy afaka mivezivezy amin' ny toerana rehetra ivelan' ny faritra voatokana, na inona na inona anton'
ny famindran-toerana , afatsy amin' ny alalan' ny fahazoandalana mivezivezy izay nomen' ny mpiasan'
ny hetra eo an-toerana.
Io fahazoan-dalana io dia takian' ny sampandraharahan' ny fanditseranana alohan' ny hakana ny

fitaovana sy ampaham-pitaovana nafarana avy any ivelany.
Andininy II-18 (Andininy 03.01.25) Ankoatran' ny anarana sy adiresin' ny mpandefa sy ny handefasana,

ny fahazaondalana mivezivezy dia tsy maintsy manambara ny isa,ny toetra, ny fatra na halehiben' ny
fitaovana ary koa ireo filazalazana voafaritra ao amin'ny taratasy fahazoan-dalana mivezivezy.
Andininy II-19 (Andininy 03.01.26) Raha toa ka tsy manaraka ny fepetra voasoritra ao amin' ny
fahazon-dalana mivezivezy ireo entana, dia mety hanaovana fitanana an-tsoratra hoan' ny
handefasana.
SOKAJY V
FAMETRAHANA TOMBOKASE, FANESORANA TOMBOKASE, FANAPOTEHANA IREO
FITAOVANA
Andininy II-20 (Andininy 03.01.27) Ny fitaovana na ny ampaham-pitaovana fanasitiliana dia tsy

maintsy hasian' ny mpiasan' ny hetra fitombokase mandritry ny fotoana tsy hampiasana azy ;
Azo tehirizina an-trano na hapetraka any amin' ny toerana nankatoavin' ny Fanjakana izy ireo.
Ny fitombo-kase dia tsy azo kitihina, raha tsy nohon' ny antony voalaza ny andininy II-21 eo
ambany ; tsy ho entina raha tsy eo anatrehan' ny mpiasa sampandraharahan' ny hetra.
Andininy II-21 (Andininy 03.01.28) Ny fangatahana fanesorana tombo-kase dia manambara ny antony
izay iantsoana ny sampandraharaha hanatanteraka io asa io .Valo andro mialoha fara faharatsiny no
anaovana izany any amin' ny mpiasan' ny hetra eo amin' ny faritra iadidiany, ary raisina ao amin' ny «
rejisitry ny filazana fanaovana ny tombo-kase sy ny fanesorana ny tombo-kase ny lalambika » izany.
Raha toa ka tsy tonga manala ny tombo-kase ny mpiasan' ny hetra, efatra amby roapolo ora
aoriana ny fotoana nomen' ny mpanao filazana, ito farany afaka manampotika izany fa kosa
mamerina ny fira-mainty sy ny potikin' ny tombo-kase any amin' ny mpiasan' ny hetra.
Andininy II-22 (Andininy 03.01.29) Ny filazana fametahana tombo-kase, fanesorana tombo-kase ary
koa ireo filazana fanapotehana dia raisina ao amin' ny « rejisitry ny filazana fanaovana ny tombo-kase
sy ny fanesorana ny tombo-kase ny lalambika ».

SOKAJY VI
FAANAPOTEHANA IREO LALAMBIKA
Andininy II-23 (Andininy 03.01.30) Tsy misy fanapotehana lalambika azo ato raha tsy nanaovana
filazana an-tsoratra mialoha, voasonian' ny mpitazona eo anatrehan' ny mpiasan' ny hetra miandraikitra
ny fandraisana ao amin' ny “rejisitry ny filazana fametahana tombo-kase, sy filazana fanesorana ny
tombo-kase ny lalambika”.
Andininy II-24 (Andininy 03.01.31) Ankoatran ny toe-javatra voalazan' ny andininy II-21 eo ambony, ny
asa fametahana tombo-kase, ny fanesorana tombo-kase ary koa ny asa fanapotehina dia tsy azo atao
raha tsy eo anatrehan' ny mpiasan'ny hetra izay manao fitanana an-tsoratra mikasika izany.
Andininy II-25 (Andininy 03.01.32) Ny mpanamboatra, mpivarotra ary mpitazona lalambika dia tsy
maintsy mampiseho ireo amin' ny mpiasan' ny hetra raha vao takiana aminy izany ary raha mbola eo
am-pelatanany ny fitaovana dia voatery izy ireo tsy maintsy manaiky ny fanaraha-maso ataon' ireo
mpiasan' ny hetra ireo ihany, araka ny fepetra mifehy ny mpanamboatra na mpioty ny vokatra eo
ambanin' ny satan' izao sokajy izao.
Tsy maintsy manamora ny asa fanamarinana izy ireo ary izy ireo ihany na ny solotenany no tsy
maintsy manao ny filazana ny habetsahana sy ny karazana ary koa ny fatra na ny halehiben' ny
fitaovana, na ny ampahan' ny fitaovana eo am-pelatanany.
Andininy II-26 (Andininy 03.01.33) Na izany aza dia afaka tsy manaraka ny fitsipikin' ny fametahana
tombo-kase na ny fisafoana amin 'ny alina:
1° Ny mpitazona lalambika andrana.
2° Ireo toeram-pikarohana ara-tsiansa na ara-pampianarana ho an' ny fitaovana manokana

ampiasaina amin' ny fanandramana.
3°Ny mpivarotra fanafody.
4°Ny olona izay manamarina ny antony izay tsy maintsy ampiasina tsy tapaka fitaovana
fanasitiliana.ho amin' ny asa voafaritra ary tsy mampiasa akora misy alikaola.
Ny fahazoana io fanafahana io dia tsy azo omena afa tsy ho an' ny mpitazona manana fahazoan-
dalana amin' ny anarany manokana ary azo foanan' ny Talem-paritry ny hetra.
TOKO IV
NY ASA AMIN' NY TOERA-PANAMBOARANA SY NY TOERAM-PAMOKARANA
Andininy II-27 (Andininy 03.01.34) Ny atao hoe asa dia ny fitambaran' ireo raharaha izay andraikitry ny
mpiasan' ny hetra ny manara-maso azy mba hiantohana sy hahitana ny fototr' ireo haba.
Toy izao avy ireo raharaha ireo :
-Fampidirana ireo akora fototra ao amin' ny toeram-pamokarana na toeram-panamboarana na

amin' ireo toerana fanampiny.
-Ny fanamboarana, ny famokarana, ny fampitana indray, ny fanitsiana na ny

fandrendrehana ;
-Ny fampidirana ao amin' ny toeram-pitobina ivelan' ny orinasa na trano fitehirizana

;

-Ny fikirakirana isan-karazany izay atao ao amin'ny toeram-panamboarana, toeram-

pamokarana, ao amin' ny trano fanangonam-bokatra na fitehirizana ;
-Ny fanondranana sy ny fivezivezen' ny vokatra.
Andininy II-28 (Andininy 03.01.35) Ny fampidirana ao amin' ny toeram-panamboarana na ao amin' ny

toeram-pamokarana na ao amin' ireo fanampiny an' ireo akora fototra natokana ho an' ny
fanamboarana ireo vokatra voan' ny haba dia tsy maintsy voamarina.
Arakarakan' ny fidiran' ireo akora fototra no andraisan' ny mpanamboatra na mpioty an-tsoratra ny

isany,ny lanjany na hadiriny, ny vidiny sy ny karazany , ao, amin' ny rejisitry ny fanamboarana ao
amin'ny fanoratana ny akora fototra.Io fanoratana io dia anesoran' ny mpanamboatra na mpioty
arakarakan' ny habetsahan'ny akora ampiasaina na aondrana tsy misy fanovana any ivelany,
omban' ny taratsy fahazoan-dalana mivezivezy.
Andininy II-29 (Andininy 03.01.36) Ny mpiasan' ny hetra dia afaka miditra an-tsehatra mba hanamarina
ny toetry ny ambin' ny akora fototra ary manao ny fifandanjan' ny fanoratana isaky ny heverany ilana
izany.
Ny mihoatra avokan' ny fifandanjan' ny fanoratana dia anampiana ireo miditra .Ny tsy ampy kosa
dia soratana any amin' ny mivoaka. Raha voamarin' ny mpanamboatra fa ny tsy ampy ao amin' ny
akora fototra dia avy amin 'ny fisian' ny fahaverezana, ny Talem-paritry ny hetra dia manafaka azy ireo
amin' ny haba izay mety hiatra aminy.
Ny fahaverezana tsy voamarina dia tonga dia iharan' ny hetra avy hatrany. Ny haba dia kajiana amin'
ny alalan' ny vokatra avy amin famokarana azo nandritrin' ny volana teo aloha na mandritrin' ny
volana manarakan' ny fahitana fototra.
Andininy II-30 (Andininy 03.01.37) Ny fanamboarana na fiotazana sy ny asa rehetra mifandray amin'
izany na mivantana na tsy mivantana, dia tsy maintsy anaovan' ny mpanamboatra na mpioty filazana
izay raisina ao amin' ny rejisitry ny fanamboarana na fiotazana, mba ahazoana manara-maso ny
fanovana ny fitaovana, mahita fototra, ary mametra ny azo avy amin' ny vokatra, ny faikany ary ny
vokatra azo.
Andininy II-31 (Andininy 03.01.38) Amin' ny fivoahany eo amin ny toeram-panamboarana na

fiotazana, ny vokatra vita dia azo amidy avy hatrany na apetraka any amin' ny trano fitobiam-bokatra
ivelan' ny orinasa na trano fitehirizana ankatoavin' ny sampandraharahan' ny hetra araka ny fepetra
voafaritra ao amin' ny andininy II-35 sy II-36 eo ambany.
Ny vokatra tsy lavorary kosa dia tsy maintsy tehirizina ao amin' ny magazay manokana eo am-
piandrasana ny famerenana azy ireo indray amin' ny fanamboarana.
Andininy II-32 (Andininy 03.01.39) Eo amin' ny toeram-panamboarana na mpiotazana, ny fanisana ny

vokatra vita dia azo tanterahina amin' ny fotoana rehetra sy arakaraky ny filan' ny sampandraharahan'
ny hetra azy.
Ny mpanamboatra na ny mpioty dia tsy maintsy manao filazana ny fatra-bokatra eo am-pelatanany.

Ny sakana rehetra, ny fandavana rehetra, ny fahatarana rehetra avy aminy dia midika fandavana ny
fanaovana ny asa.
Raha toa ka misy ny fatiantoka hita fototra avy amin' ny fanisana, ny fandoavana ny haba amin' ny tsy
ampy, tsy voasaron' ny ampahany ekena izay hita ao amin' ny andininy II-33 manaraka, dia takiana
araka ny rariny. Kanefa, ny fatiantoka avy amin' ny tsy.azo anoarana voamarina ara-dalana dia tsy tokony
iaran' ny sazy na andoavana haba.

Ny mihoatra nekena dia soratana avy hatrany ao amin' ny “ rejisitrin' ny fanamboarana na ny

fiotazana”. Raha misy fiahiahiana halatra, dia mety hanaovana fitanana an-tsoratra noho ny tsy fisian'
ny filazana.
Andininy II-33 (Andininy 03.01.40)Afaka ekena ho faikam-panamboarana (fanamainana, fanajariana ho

entona, fandrendrehana indray, ...) ny fihenana voakajy avy amin' ny vidim-bokatra voavotra izay
miovaova ny taha amin' izany araka ny toetran' ny vokatra dia ho feran' ny fanapahan-kevitrin' ny
Talem-paritry ny hetra aorian' ny fanandramana hiadiankevitra.
Ny famotehana ireo vokatra iharan’ny hetra tsy mivantana alaina amin’ny fandaniana dia hatao eo
anatrehan’ny mpiasan’ny hetra, hanaovana fintanana an-tsoratra sy omen’ny Tale jeneralin’ny hetra
alalana mialoha izay afaka manome ny fahefany. Ireo fepetra ireo dia tsy maintsy hajaina mba
ahafahana manala ireo fandaniana mifanaraka amin’izany araka ny voalazan’ny andininy 01.01.10 ny
Fehezan-dalana momba ny hetra.
Andininy II-34 (Andininy 03.01.41) Ny fepetra hita ao amin- ny andininy II-27 ka hatramin ' ny II-33 eo
ambony dia tsy azo ampiasaina amin ny orinasa tenany izay mampiasa ny fomba nentim-paharazana
amin' ny famokarany.
TOKO V
NY AMIN'NY TRANO FITOBIAM-BOKATRA IVELAN'NY ORINASA SY NY TRANO
FITEHIRIZAM-
BOKATRA SAHANIN'NY SAMPANDRAHARAHAN'I HETRA
SOKAJY I
FANAMARITANA
Andininy II-35 (Andininy 03.01.42) Ny trano fanangonam-bokatra ivelan’ny orinasa na ny trano

fitehirizana eo an-toerana dia ny fahefana omena ny mpanamboatra na ny mpamokatra ampiditra
amin 'ny fihantonan' ny fandoavana ny haba, ny vokatra vita avy amin' ny toera-panamboarana,
ho ao amin' ny magazay iray miorina na eo anivon' ny toerapanamboarana na amin' ny toerana
rehetra izay misy sampan-draharaha-pisafoana, fanarahamaso, foibe na toerana izay fehezin' ny
fitondram-paritanin' ny hetra, na ny toerana rehetra maha-mora ny fifandraisana amin' ireo foibe ireo.
Ny lalana mankany amin'ilay trano fitehirizana dia tsy ilana fepetra manokana eo amin'ny fiarovana.
Andininy II-36 (Andininy 03.01.43) Ny trano fitehirizana sahanin' ny sampandraharahan' ny hetra dia
ny fahafahana omena ny mpanamboatra sy ny mpioty hampiditra amin' ny fihantonan' ny
fandoavana ny haba, ny vokatra vita avy amin' ny fanamboarana, ho ao anaty magazay izay ilaina
miorina eo amin' ny toerana iray izay misy biraon' ny hetra. Iray ihany ny fivoahana tokony hisy. Mba
ahazoana antoka tsara dia asiana fitoerana fanalahidy roa nyvaravarana ka samy manana
fanalahidy fray avy. Ny fanalahidy iray dia any am-pelatanan' ny mpiandraikitra ny trano fitehirizanam-
bokatra, ny faharoa omena ny mpiasan' ny hetra eo an-toerana.Ny fivoahana hafa rehetra
(varavarambe, ny loaka ary ny varavarankely) dia tsy maintsy asiana fitombo-kase na vonoina avy
any anatiny na asiana harato vy izay makarakara.
Ny trano fitehirizana sahanin' ny sampandraharahan' ny hetra dia tsy azo sokafana raha tsy eo
anatrehan' ny mpiasan' ny hetra.Ny ora izay hanaovana ny famoahana ny vokatra dia feran' ny
mpiasan' ny hetra arakarakan' ny sokajy, sy ny habetsahan' ny fanekena momba ny varotra ;

SOKAJY II
FINTANTANANA
Andininy II-37 (Andininy 03.01.44) Ny trano fitobiam-bokatra na fitehirizam-bokatra izay iharan' ny

hetra tsy mivantana amin'ny fandaniana dia ny fitohizan' ny fanamboarana ary noho izany dia eo
ambanin'ny tantanin' ny mpamokatra ihany.
Noho ny famelana handingana ny fepetra etsy ambony, ny Talem-paritry ny hetra dia afaka manome
alalana ho an' ny olon-kafa ny fitantanana ny trano fitobiam-bokatra, na fitehirizana miorina eny amin'
ny toerana rehetra ankoatran' ny toeram-panamboarana, raha tsy hoe misoratra amin' ny anarana
sy eo ambony fiandreketana tanteraky ny mpanamboatra ireo trano fiasana ireo.
SOKAJY III
FEPETRA FANOKAFANA TRANO FITOBIAM-BOKATRA IVELAN’NY ORINASA NA
TRANO FITEHIRIZANA
Andininy II-38 (Andininy 03.01.45) Ny fanokafana ny trano fitobiam-bokatra ivelaln’ny orinasana trano
fitehirizana paraky sy ny vokatra iharan' ny hetra tsy mivantana amin' ny andaniana dia amin' ny
alalan'ny fanomezan-dalan' ny Talem-paritanin' ny hetra araka ny fangatahana mazava ataon' ny
mpanamboatra.
Ny isan' ny trano fitobiam-bokatra ivelan’ny orinasa na ny fitehirizana dia azo sokafana ao anaty
faritany iray amin' ny anaran' ny olona iray ihany, ary ferana amin’ny alalan’ny fanapahan-kevitry ny
Talem-paritanin' ny hetra araka ny toerana sy ny karazam-bokatra.
SOKAJY IV
FAHAFANTARANA NY VOKATRA EO AM-PAHATONGAVANA
Andininy II-39 (Andininy 03.01.46)Tsy azo raisina ao amin' ny trano fitobiam-bokatra ivelan’ny
orinasacna fitehirizana ireo vokatra raha tsy aorian' ny filazan'ny andefasana sy ny misolo-tena azy any
amin' ny mpiasan' ny hetra mpandefa. lo filazana ny trano fitobiambokatra na fametraham-bokatra io
dia tsy maintsy atao avy hatrany raha vantany vao tonga any amin' ny toerana andefasana azy ny
entana ; izany dia fiantohana ho ao amin'ny trano fanangonam-bokatra na fitehirizana ny habetsahan'
ny vokatra fantatra tamin 'ny alalan' ny fanamarinana, mba ho fitsinjovana ny fahefan' ny Fanjakana
amin' ny fahitana fototra ny fandikan-dalana.
Alohan' ny hampidirana ireo vokatra ao amin' ny trano fitobiam-bokatra na ny fitehirizana, ny mpiasan'

ny hetra eo amin' ny toerana ahatongavana dia tsy maintsy manao fanamarinana amin' ny
antsipirihany mikasika ny karazana, ny habetsahany, ny lanja, ny hadiry
Amin' ny lafiny rehetra, io fahafantarana io dia tsy maintsy atao mialohan' ny fanafahana ny
taratasy fahazoan-dalana mivezivezy.
SOKAJY V
NY FIHETSEHAN' NY VOKATRA-FIKIRAKIRANA SAMIHAFA
Andininy II-40 (Andininy 03.01.47) Voarakitra an-tsoratra ao anatin' ny rejisitrin'ny fitanana an-tsoratra
ny trano fitobiam-bokatra ivelan’ny orinasa tazonin' ny mpiasan' ny hetra eo an-toerana ny fihetsehan'
ny vokatra. Ny habetsahan' ny vokatra raisina an-tsoratra dia izay neken' ny mpiasan'ny hetra eo
an-toerana ny fihetsehany, fa izay nivoaka kosa dia ireo nalefa niaraka tamin'ny taratasy filazana
fivezivezena ary koa ny fatiantoka sy ny tsy ampy nekena teo amin'ny fanalana.
Andininy II-41 (Andininy 03.01.48) Afa tsy ny raharaha iharan'ny fepetra manokana, dia mety ho azo atao
ao amin' ny trano fitobiam-bokatra na fitehirizana, ny fikirakirana rehetra mba hanomezana endrika ara-

barotra ilaina hoan' ny vokatra, kanefa ny fanaovana izany dia tsy tokony hitarika fiovana eo amin' ny
karazan' ireo vokatra.
Ny raharaha famonosan' entam-barotra sy fametahana soratra hilazana ny karazana atao amin'ny

zavapisotro misy alikaola kosa dia tsy maintsy ahazoana alatana avy amin'ny fanapahin'ny Talem-
paritry ny hetra.
SOKAJY VI
NY FANISANA NY VOKATRA
Andininy II-42 (Andininy 03.01.49) Mety hisy ny fanisana ny vokatra napetraka any amin' ny trano
fitobiam-bokatra amin' ny fotoana tsy voafaritra ary matetika mihitsy araka izay heveran' ny
sampandraharahan' ny hetra ilana izany.Ny elanelana eo amin' ny miditra sy mivoaka no mandrafitra
ny tahirim-bokatra tokony hita ao amin' ny trano fanangonambokatra,ka izany fitambaran' ny vokatra
hita ao amin' ny trano fitobiam-bokatra izany dia tsy maintsy mifanaraka amin' ny fitambaram-bokatra
tena misy ao.
Raha ao aorian' ny fanisana, ka hita avy amin' ny fampifandanjana ny kaonty ny mihoatra tena hita
fototra na eken' ny mpiandraikitrin' ny trano fitobiam-bokatra, io mihoatra io dia azo tazonina ary
anaovana fitanana an-tsoratra.
Ny tsy ampy hita dia voasazin' ny lalana raha tsy hoe voasaron' ny fanesorana voafetran' ny didy
amampitsipika .Azo raiketina amin' ny fitanana an-tsoratra koa izany.
Ny fatiantoka naterakin' ny fahaverezana tsy nahy voalaza tsy misy atak' andro sy voamari-pototry
ny mpiasan' ny hetra dia tsy iharan'ny fitakian-ketra mihitsy.
Andininy II-43 (Andininy 03.01.50) Mety hisy fanisana atao araka ny filan' ny sampan-draharahan' ny
hetra any amin' ny trano fitehirizana. Afa tsy ny tsy ampy avy amin' ny halatra na avy amin' ny
teti-pamitahana, ny fatiantoka rehetra na ny fahaverezana hita fototra tao aorian'ny asam-panisana
dia afahana ary tsy voan' ny haba.
TOKO VI
FITSIPIKA MIFEHY NY FANOVAN-TOETRAN'NY VOKATRA IHARAN' NY HETRA TSY
MIVANTANA
AMIN'NY FANJIFAINA
SOKAJY I
FEPETRA ANKAPOBENY
Andininy II-44 (Andininy 03.01.51) Ny olona rehetra mikasa hanova toetra an' ireo vokatra na zavatra
iharan' ny hetra dia tsy maintsy manao fangatahana avantana amin' ny Tale misahana ny fepetra
manokana ara-ketra izay manapaka izany, sady afaka manome ny fahefany manapa-kevitra.
Ny fangatahana dia tsy maintsy manondro :
Ny toerana izay tsy maintsy hanatanterahina ny fanovan-toetra ary ny magazay ho

ampiasaina amin' izany ,
Ny karazana, ny toetra, ny habetsahan' ny vokatra ovana toetra sy ny mety
ampiasana ireo vokatra ireo ;
Ny karazana ranon-javatra entina manova toetra ;
Ny satan' ny fanamboarana raha amin' ny andro sy ora fiasana ;
Tsy maintsy ampiarahana amin' io fangatahana io ny sary mampiseho ny toeram-panamboarana sy

izay miankina aminy miaraka amin' ny fanondroana azy rehetra.

Andininy II-45 (Andininy 03.01.52) Raha misy hosoka sy tsy fanarahan-dalana tafahoatra hita fototra
avy amin mpanova toetra dia azon' ny Tale misahana ny fepetra manokana ara-ketra na ny
solontenany atao ny misintona ny fanomezan-dalana nomeny.
Andininy II-46 (Andininy 03.01.53) Azo atao ny fanovan-toetra na ao amin' ny toeram-pamokarana na

ao amin' ny toeram-pitrandrahana, na ao amin'ny trano fiasana izay hikarakarana ny vokatra, na ao
amin' ny trano fitobiam-bokatra ivelan’ny orinasa nosokafana amin' ny anaran' ny mpanova toetra.
Andininy II-47 (Andininy 03.01.54) Ny asa fanovan-toetra tsirairay dia tsy maintsy anaovana filazana
mialoha eny anivon' ny mpiasan'ny hetra eo antoerana, izy no mampahafantatra ny mpanao filazana
ny andro sy ny ora izay anatrehany ny asa.
Ny fanovan-toetra dia tsy maintsy atao eo anatrehan' ny mpiasan' ny hetra ka ny lany amin' izany
dia anjaran' ny mpanova toetra.
Raha nohon'ny antony hafa ka tara ny fanovan-toetra dia tsy azon' ny mpanova-toetra atao ny
mangataka onitra.
Andininy II-48 (Andininy 03.01.55) Ny vokatra natokana hovana toetra any amin'ny toeram-piasana
ankoatran'ny toeram-panamboarana na toeram-pitobiam-bokatra ivelan’ny orinasa dia alefa amin' ny
alalan' ny fira-maintin'ny fitantanan' ny hetra ary amin' ny alalan' ny filazana omban' antoka, ary misy
fitombokasen' ny sampandraharahan' ny hetra ny vokatra amin ny fandraisana azy.
Andininy II-49 (andininy 03.01.56) Ny fanovan-toetran' ny vokatra noraisina arak’ireo fepetra voalazan'
ny andininy II-48 eo ambony dia tsy maintsy atao avy hatrany aorian' ny fahafantarana ny vokatra.
Raha tsy izany, ny vokatra dia tsy maintsy ampidirina ao amin'ny trano manokana eo
ambany fanarahamason' ny mpiasan' ny hetra.
Ny vokatra dia tsy azo esorina amin' io toerana io raha tsy eo anatrehan' ny mpiasan' ny hetra ary raha
tsy anaovan' ny mpanao fanovan-toetra filazana fanovan-toetra mialoha.
Andininy II-50 (Andininy 03.01.57) Ny mpanao fanovan-toetra dia tsy maintsy mahazo mivantana ny
akora mpanova toetra ilainy amin' ny tao zavatra ataony.
Ny akora mpanova toetra voatana ampiasaina dia misy sombiny amarinina any amin'ny tranom-pitiliana
aradalana ary nalain`ny sampandraharahan' ny hetra maimaim-poana. Izy ireo dia afaka mitaky ny
taratasin' entana milaza ny fiavin' ny entana na taratasy fanamarinana hafa.
Andininy II-51 (Andininy 03.01.58) Rehefa heveriny fa ilaina, ny sampandraharahan' ny hetra dia
maka maimaimpoana ao amin' ny trano fiasana na magazay ny sombiny amin' ny vokatra
ampiasaina amin' ny akora manova toetra na eo andalam-panomanana. Afaka maka sombony
amin' ny vokatra alefa ihany koa izy mandritrin' ny fotoana fanesorana na fitaterana.
SOKAJY II
ANDRAIKITRIN'NY MPANAO FANOVAN-TOETRA
Andininy II-52 (Andininy 03.01.59) Ny mpanao fanovan-toetra nahazo alalana dia eo ambanin' ny
fitsipik' asa fanaraha-maso sy fisafoana, sahala ny amin' ny mpanamboatra sy mpamokatra ny
vokatra iharan' ny hetra tsy mivantana amin' ny fandaniana. Fanampin' izany, izy ireo dia voafehin'
ny andraikitra mitovy amin' ireto farany indrindra momban' ny fitazonana rejisitra, ny fandoavana ny
haba, ny fitsipika mifehy ny trano fitobiam-bokatra ivelan’ny orinasa na fitahirizana, ny fivezivezen' ny
vokatra.
Andininy II-53 (Andininy 03.01.60) Ny mpanao fanovan-toetra rehetra izay mijanona amin' ny asany
na izay nosintonina aminy ny fahazoandalana nohon' ny andininy II-45 dia tsy maintsy mandefa ny

tahirim-bokatra araka ny toetrany sy ireo vokatra novan-toetra any amin' ny mpanova toetra hafa na
tonga dia mandoa avy hatrany ny hetra sy ny haba amin' ny tataom-bidy alaina araka ny karazam-
bokatra.
SOKAJY III
FANOMEZAN-DALANA HO FAMPIASANA VOKATRA NOVAN-TOETRA
Andininy II-54 (Andininy 03. 01. 61) Ny olona rehetra izay hampiasa vokatra novan-toetra voan' ny
haba ao amin 'ny indostria ataony na ao amin' ny fambolena dia tsy maintsy manao fangatahana an'
izany amin' ny Tale misahana ireo fepetra manokana ara-ketra izay manome na manda ny fanomezan-
dalana. Azony atao ny manome ny fahefany manapa-kevitra.
Ny fangatahana dia manoro ny habetsahan'ny vokatra novan-toetra sy ny fampiasana izay anokanana

ireo vokatra ireo.
Andininy II-55 (Andininy 03. 01. 62) Ho an' ny famokarana izay mety hitaky fampiasana vokatra voan'
ny haba tsy misy fanovan-toetra mialoha ao amin' ny tao zavatra na ao amin' ny fambolena, ny Tale
misahana ireo fepetra manokana ara-ketra na any mpisolo-toerana dia afaka manome alalana ny
fampiasana ny vokatra amin' ny karazana maha izy azy raha toa ka ny mpampiasa :
1.manamarina ny filana ny fampiasana ny vokatra tsy novan-toetra amin' ny alalan'ny iray amin'
ireo fomba nahazoan-dalana ;
2.mitana rejisitry ny miditra sy mivoaka amin' ny vokatra tsy novan-toetra.
Amin' ny fotoana rehetra, ny mpiasan' ny hetra dia afaka manamarina ny habetsahan' ny vokatra
misy. Ampiana amin' ny miditra ny ambiny izay voamarina. Raha mampiseho tsy fahampiana
kosa ny fanamarinana, dia iharan'ny hetra manontolo io tsy ampy io.
TOKO VII
FEPETRA MIFEHY NY FIVEZIVEZEN'NY VOKATRA IHARAN' NY HETRA TSY
MIVANTANA AMIN' NY FANDANIANA
SOKAJY I
FEPETRA ANKAPOBE
PARAGIRAFY I
FOTO-KEVITRA
Andininy II-56 (Andininy 03. 01. 63) Ny fanesorana, famindrana, na fitondrana vokatra iharan' ny hetra
tsy mivantana amin' ny fandaniana dia tsy azo atao manerana ny tany sy ny Fanjakana raha tsy misy
taratasy fanamarinana ny fivezivezeny :
1° Ny taratasy fanesorana ho an' ny vokatra izay tsy maintsy takiana eo amin' ny fankana azy ny haba
sy ny hetrany;
2° Ny taratasy mbay lalana hoan' ny vokatra izay efa nandoavan-kaba ;
3° Ny filazana omban' antoka hoan' ny vokatra izay ahazoana fampihatona ny fitakiana sy ny fanefan-
ketra ary haba amin' ny fitondrana azy ;
4° Ny taratasy fanafahan-ketra hoan' ny vokatra izay mivezivezy ka nafahana ny hetrany.
Andininy II-57 (Andininy 03. 01. 64) Nohon'ny famelana handingana ny fepetra etsy ambony :

1° Afahana amin' ny fomba arahina amin' ny fivezivezena :
a.Ny vokatra na zavatra taterina, alefa na amidin' ny mpivarotra antsinjarany ho an' ny olon-tsotra fotsiny
;
b.Ny vokatra na zavatra efa nandoavana haba sy hetra entin' ny olon-tsotra ;
c. Ny vokatra izay manana fototra divay na alikaola natokana ho fanao fanafody ka tsy afaka ho jifaina
toy ny zava-pisotro.
Ho fampiharana ny fepetra voalaza ao amin' ny andalana a sy b n' ity andininy ity, ny fanafahan-ketra
hoan' ny zava-pisotro misy alikaola dia tsy azo omena afa tsy hatramin' ny dimy litatra ny hadirin' ny
zava-pisotro voasitily sy ny toa azy ary folo litatra hoan' ny zava-pisotro mandraotra ,
2° Taterina araka ny fatoran'ny filazana omban'antoka.
Amin'ny toerana fakana ho ao amin' ny seranana fanondranana, ny vokatra tsy nandoa

haba sy hetra , alaina sy taterina haondrana any ivelany ;
Ny vokatra mivezivezy eto amin' ny tany sy ny Fanjakana manaraka ny fepetra ny
seranam-tsambo mankeny amin'ny seranam-tsambo
Na izany aza nefa, ny filazan' omban' antoka dia tsy azo omena hakana ny vokatra iharan' ny hetra tsy
mivantana izay miditra ho akora sy kojakoja amin' ny fanamboarana vokatra iharan' ny hetra tsy
mivantana amin' ny fanjifana koa.
Andininy II-58 (Andininy 03. 01. 65) Ny fandefasana ny vokatra iharan' ny hetra tsy mivantana amin' ny
fanjifana na afarana izany, na voaodina eto an-toerana izany dia tsy maintsy hanaovan'ny mpandefa
filazana mialoha ny hakana azy izay soniavin' ny mpandefa, ary arak'izay ny anaovana ny taratasy
ahafahana mivezivezy.
Ireo fanoroana hita ao amin' ny filazana fanesorana dia manondro indrindra ny karazan' ny vokatra, ny
isan' ny fonosan' entana, ny marika sy ny nomerao raha misy, ny ao anatin' ny fonosana, lanja na
hadiry marina, ny havesarany, ny sandany....... ;,ny anarana, fanampin' anarana, asa sy ny
toerana ipetrahan' ny mpandefa sy ny andefasana, ny andro, ny taona sy ny ora fakana voasoratra
amin' ny litera, ny fomba sy ny faharetan' ny fitondrana ary ny rangopohin' ny mpanao filazana.
Ho an' ny alikaola, ny filazana dia manondro koa ny maritry ny alikaola amin' ny mari-pana 15 °
santigirady sy ny mariky ny alikaola tsy mitampoka .
Ny famaritana ny habetsahan' ny alikaola tsy mitampoka dia tsy maintsy atao amin' ny santilitatra.
Raha toa ny fikajiana ny alikaola manome ampahany santilitatra, ireo ambanin' ny isa dimy dia tsy
raisina.
Andininy II-59 (Andininy 03. 01. 66) Ny filazana fampidiram-bokatra amin' ny trano fitobiana izay
ataon' ny mpamokatra dia mitovy lanja amin'ny taratasy fanamarinana fivezivezena ho fandraisana
ny vokatra alefa avy amin' ny orinasa ho any amin' ny trano fitobiam-bokatra.
Andininy II-60 (Andininy 03. 01. 67) Ny taratasy fanamarinana fivezivezena izay tsy maintsy
ampanarahina ny fitondrana ny vokatra iharan' ny hetra dia tsy maintsy mamerina ny fanondroana
hita ao amin' ny filazana fanesorana araka ny modely nataon' ny Fanjakana. Ireo dia tsoahina ao
amin' ny rejisitra fototra izay manana fizarana telo :
ny taratasy fototra izay mety, manan-danja filazana fakana araky ny zava-misy ;
ny sosony izay ampanarahina ny vokatra;

sy taratasy fazahoana mamoaka izay tsy maintsy alefa any amin' ny mpiasan'ny hetra izay misy
ny toerana andefasana amin' ny fotoana indrindra hakana ny vokatra mba ahafahana manara-maso ny
fandefasana sy ny fitaterana.
Ny taratasy fototra sy ny soson' ny taratasy fanamarinana ny fivezivezena dia tsy maintsy mitovy.
Andininy II-61 (Andininy 03. 01. 68) Ireo rejisitrin' ny filazan' omban' antoka sy ny filazana fanafahan-
ketra dia tazomin' ny mpiasan' ny hetra.
Ny rejisitrin'ny taratasy fanamarinana fivezivezena izay ampiasain' ny mpamokatra, ny mpioty, ny

mpanana trano fitobiana, sy ireo mpanana trano fitehirizam-bokatra dia omen' ny Sampandraharahan'
ny Hetra.
Ny mpivarotra dia tsy maintsy miantoka ny rejisitrin'ny taratasy mbay lalana izay ilainy amin'ny
andefasana vokatra.
Ny rejisitrin' ny taratasy fanamarinana ny fivezivezena dia tsy maintsy voamarika sy misy sonia
rangom-pohy ny Talem-Paritry ny Hetra ny faritra iadidiny.
Andininy II-62 (Andininy 03. 01. 69) Ireo mpitantitra ny vokatra iharan' ny hetra tsy mivantana amin' ny
fandaniana dia tsy maintsy mampiseho amin'ny fisavan' ny mpiasa afaka manao fitanana an-tsoratra
ny fandikan- dalana mikasika ny hetra, ny taratasy ahafahana mivezivezy manaraka ny vokatra
hoentina. Ny mpitondra ankoatr'izany dia tsy maintsy manamora ny fanamarinana ny vokatra entina izay
ataon' ny mpiasa mahazo manao izany ka manisy sonia ny taratasy fanamarinana fivezivezena.
PARAGIRAFY II
FE-POTOAN'NY FITANTERANA
Andininy II-63 (Andininy 03. 01. 70) Ny vokatra dia tsy maintsy entina any amin' ny toerana voalaza,
anatin' ny fe-potoana voarakitra ao amin' ny taratasy fandefasana. lo fe-potoana io dia voafaritra arakin'
ny fahalavirana aleha, ny fomba sy ny fitaovana itaterana.
Ny faharetan' ny fitanterana an-datamby sy amin' ny fiarakodia dia voafaritra araky ny ora ofisialin' ny
lalana.
Andininy II-64 (Andininy 03. 01. 71) Raha tsy maintsy ampiasaina fomba fitaterana samihafa ny
fitondrana ny vokatra dia misy fe-potoana manokana voafetra hoan' ny lalana izay aleha.
PARAGIRAFY III
FAMPANDALOVANA
Andininy II-65 (Andininy 03. 01.72) Amin' ny hetra tsy mivantana, ny atao hoe fampandalovana
dia ny fepetra voatokana amin' ny fampiantonana tsy maintsy atao amin' ny fitanterana entana
ary noho izany antony izany dia mijanona mihoatra ny valo amby efapolo ora amin' ny toerana iray.
Ny fepetran' ny fampandalovana dia tsy ampiharina raha tsy ho an'ny taratasy filazana fivezivezena
omena ny mpamokatra, mpioty vokatra, ny mpanana fitobiam-bokatra sy fitehirizana iharan'ny hetra.
Andininy II-66 (Andininy 03. 01. 73) Ny mpitondra ny entana izay mihantona ny fitaterana nohon' ny tsy
fihetsehana voafetra na maharitrin' ny fiara dia tsy maintsy manao filazana any amin' ny mpiasan' ny
hetra na ny tobin'ny zandarimaria akaiky indrindra ao anatin' ny fe-potoana valo amby efapolo ora sy
alohan' ny fampidinana ny vokatra tanterina.
Ny fe-potoana omena hitondrana dia ampiana ny fe-potoana naharetan' ny fihantonan' ny fitaterana.

Tsy misy fepetra voatokana ho an' ny fampidinana ny vokatra alohan' ny filazana raha tsy misy loza tsy
azo anoharana ilaina anaovana izany.
Andininy II-67 (andininy 03. 01. 74) Ireo filazana ny fampandalovana dia tsy maintsy atao an-tsoratra
ary milaza ny toerana marina misy ny entana sy ny anton' ny fihantonana ;
Mba isian' ny fangatahana fampandalovana, ny vokatra dia tsy maintsy mivoaka avy any
amin'ny mpandefa ary ny taratasy filazana ny fivezivezena izay ampiarahina azy dia manondro ho
toerana aleha, toeran- kafa ankoatran'ny isian' ny fijanonan' ny fitaterana.
Raha toa ny vokatra lavin' ilay andefasan' entana, dia afaka hanaovana filazana fampandalovana
izany, fa ny fametrahana izany dia tsy afaka atao any am in'io nandefasan'entana io.
llaina koa ny filazana fampandalovana ho an' ireo vokatra izay nahato ny fitaterana nohon' ny loza
Andininy II-68 (andininy 03. 01. 75) Ny taratasy fandefasana asehon' ny mpitatitra dia apetraka ao
amin' ny toeram-piasana misahana ny filazana hatramin' ny fanohizan'ny fitaterana indray.
Ny andraikitry ny manana fametraham-bokatra dia maharitra hatramin' ny fotoana fitohizan'

ny fitaterana.lzany fotoana izany (andro sy ora) dia voasoratra amin 'ny litera ao ambadikin' ny taratasy
filazana fivezivezena ;
Ny naharetan' ny fijanonana, arakan'ny fanamarihan'ny mpiasan' ny hetra na ny tobin' ny zandarimaria

dia miampy ny fe-potoana voasoratra ao amin' ny taratasy fandefasana ; Ny entana dia mijanona toy
ny tamin' ny fotoana nametrahana ny taratasy fandefasana mandritra ny fe-potoana ambiny ijanona.
Andininy II-69 (andininy 03. 01. 76) Ny vokatra amin' ny fampandalovana dia tsy maintsy tehirizina
anaty fitoerana misaraka amin' Ireo vokatra hafa izay an' ny manana trano fametrahana.
Mandritra ny fampandalovana, tsy maintsy mijanona amin' ny toetra ohatran' ny tamin' ny nahatongavany
ny vokatra.
Ny raharaha ilaina amin' ny fitahirizana ny vokatra no hany omena alalana, tsy maintsy atao izany
eo anatrehan' ny mpiasan'ny hetra, raha tsy hoe loza tsy azo anoharana izay tsy maintsy hitan'ny
mpiasan' ny hetra ifotony haingana na, raha toa tsy misy mpiasan' ny hetra dia ny zandarimaria.
SOKAJY II
ANTONTAN-TARATASY ILAINA
PARAGIRAFY I
NY TARATASY FAKANA SY NY TARATASY MBAY LALANA
Andininy II-70 (andininy 03. 01. 77) Ny taratasy fakana dia omen' ny mpamokatra, mpioty, manana
fametraham-bokatra sy manana fitobiambokatra
Ny taratasy mbay lalana dia ataon' ny mpivarotra, ary amin'ny fakana ny vokatra iharan' ny hetra izay
atao eny amin' ny ladoany alefa ho jifaina kosa dia ny mpisan' ny hetra na raha tsy eo ireo dia ny
mpandray volan' ny ladoany na izay olona manao raharaha any amin' ny ladoany hoan' ny tenany na
hoan'olon-kafa.
lreo rejisitrin' ny taratasy fakana ny taratasy mbay lalana dia tsy maintsy voamarika sy misy sonia
rangopohy mialohan' ny mpiasan' ny hetra an-toerana.
Andininy II.71 (andininy 03. 01. 78) Ny filazana fanesorana voalazan' ny andininy II-58 amin' ity lohateny
ity dia tsy takiana raha ohatra ka ny Talem-paritry ny hetra nanome alalana ny mpanao filazana, ny
rejisitry ny taratasy mbay lalana na ny taratasy fanesorana .Amin' izany, ny taratasy fototra mikasika

ny fandefasana dia mitovy lanja amin' ny filazana fanesorana ka tsy maintsy mampiseho ny
fanondroana izay ilaina amin' ny fanoratana azy.
PARAGIRAFY II
NY FILAZANA OMBAN'ANTOKA
I — An kapoben-javatra
Andininy II-72 (andininy 03.01. 79) Amin'ny fanomezana ny filazan' omban' antoka, ny mpamokatra ny
mpioty, ny manana fametrahan' entana na fitobian' entana dia tsy maintsy manao fanekena ny
hamerina amin' ny fe-potoana voalazan' ny andininy II-77 manaraka etoana ny taratasy fanamarinana
nahitana fototra ny fahatongavan' ny vokatra any amin' ny toerana alehany izay voalaza ny fivoahany
ny tany sy ny fanjakana malagasy, ary manao fanekena handoa, raha toa tsy misy fanamarinana,
ny indroan' ny hetra tsy mivantana amin' ny fandaniana izay iantohan' ny filazan' omban' antoka.
Amin' ny tsy fisian' ny antoka, izay manao ny filazan' omban' antoka dia tsy maintsy manoratra
ao ny tontalin' ny indroan' ny haba izany.
Andininy II-73 (andininy 03.01.80) Ny rejisitry ny filazan' omban' antoka, alohan' ny ampiasana azy dia
isaina sy asiana sonia rango-pohin' ny Talem-paritry ny hetra amin' ny faritra iadidiany.izay afaka
mamindra ny fahefany
Andininy II.74 (andininy 03. 01. 81) Alohan' ny anendahana ny fiiazan' omban' antoka amin' ny taratasy
fototra,ny sampandraharaha dia tsy maintsy mampanao sonia ny rejisitrin'ny mpanao filazan' antoka
raha toa ka tsy voasoratra ny totalin' ny voalazan' ny andininy II-72 voalaza etsy ambony;
Fa, ny sonian'ny mpandefa dia azo soloina amin' ny filazana lazain' ny andininy II-58 an' ity fehezan-
dalana ity.
Andininy II-75 (andininy 03. 01. 82) Raha ohatra ka tsy misy mpiasan' ny hetra tokony hanome filazana
omban' antoka ao amin' ny toerana fanesorana na ny manodidina ny toerana, ny mpanamboatra,
mpioty, mpanana tobin' entana na mpanana fametrahan'entana izay manana vokatra halefa amin' ny
alalan' ny taratasy filazana fivezivezena, dia afaka omen' ny Talem-paritry ny hetra alaiana
ahafahan'izy ireo manao taratasy fanesorana vonjimaika hoan' ny tenany hatreo amin' ny biraon' ny
hetra handalovana voalohany.
Amin' izany, ny sampandraharahan'ny hetra manome azy ireo ny rejisitry ny filazana fanesorana
izay tsy maintsy hamarininy ny fampiasana azy. Izany filazalazana fanesorana izany dia tsy maintsy
misy ny toromarika rehetra.
Amin' ny toerana handalovana voalohany misy mpiasan' ny hetra, ny filazana fanesorana vonjimaika
dia soloina filazana omban' antoka izay omena araka ny fomba tsotra.
Raha toa tsy misy mpiasan' ny hetra amin' ny lalana handalovana, na any amin' ny toerana hanaterana,
tsy misy filazana fanesorana. Amin' izany toe-javatra izany, ny mpandefa dia tsy maintsy manana
filazan' omban'antoka alohan' ny fanesorana raha tsy izany dia iharan' ny sazy natokana ho an' ny
fitaterana tsy misy taratasy filazana fivezivezena.
Ireo vokatra mivezivezy miaraka amin' ny filazana fanesorana vonjimaika ivelan' ny toerana izay tsy
maintsy hanoloana azy dia heverina ho tsy misy taratasy filazana fivezivezena miaraka aminy ka noho
izany dia mety ho giazana. Toy izany koa raha toa ka ny taratasy filazana fanesorana vonjimaika tsy
mihatra manontolo amin'ny entana.

II — Taratasy fanamarinana fanalana arakaraka
Andininy II-76 (andininy 03. 01. 83) Ny filazan' omban' antoka omena mba ampanarahana ny vokatra
iharan' ny hetra alefa any ivelany dia halana arakaraka aorian' ny fanondranana ireo vokatra ireo,
fanondranana izay hita fototra ary hamarinin' ny sampandraharahan' ny ladoany. Ny vokatra izay alefa
eto an-toerana, na inona na inona fomba fitaterana, dia tsy halana arakaraka raha tsy aorian' ny
fandraisana ny habetsahana voalaza, raha toa ny mpandefa voafehin' ny asan' ny mpiasan' ny hetra
na aorian' ny fandoavana ny haba raha toa izany tsy maintsy efaina amin' ny fahatongavana, na
aorian' ny fanamarinana materialy ny vokatra raha toa tsy misy fiantohana na tsy misy fandoavan-
ketra.
Raha toa ny fitanterana atao amin' ny biraon' ny ladoany mankany amin' ny toerana izay misy ny
biraon' ny ladoany hafa, na tsy misy biraon' ny hetra ao amin' io toerana io, na ny tompon' ny
entana nalefa tsy manana toeram-pitobiam-bokatra, na fametraham-bokatry ny hetra, ny fanalana
arakaraka dia ataon' ny mpandray volan' ny ladoany izay manao ny fitakian-ketra.
Izany fanalana arakaraka izany dia atao miaraka amin' ny fanalana arakarakin' ny omban' antokan'
ny ladoany izay miaraka amin' ny entana.
Andininy II-77 (andininy 03. 01. 84) Tsy maintsy averina ao anatin' ny fe-potoana roa volana izay
manaraka ny fahataperan'ny fe-potoana voafetra hoan' ny fitaterana ny fanamarinana fanalana
arakaraka, raha toa ka ny toerana andefasana ny entana voalaza dia ao anatin' ny faritra, ary ao
anatin' ny efa-bolana raha toa ivelan' ny faritra.
Raha misy izany trangan-javatra izany, ny fanalana arakaraka ivelan’ny fe-potoana voalaza amin’ny
paragirafy voalohany an’ito andininy ito, ny Sampan-draharahan’ny hetra dia manatanteraka
fanangonana ny taratasin’antok’ireo zo sy haba.
Andininy II-78 (andininy 03. 01. 85) Raha nomena fanamarinana fanalana arakaraka ny taratasy
filazan' omban' antoka, na, raha toa misy fahaverezan' izany taratasy fandefasana izany, ka misy
fampisehoana dikasolo ara-dalana an' ireo taratasy fanamarinana fanalana arakaraka, ny teny
ifanomezan' ireo mpanao omban' antoka, sy ireo mpiantoka dia foanana, na haverina ny vola
napetraka ho antoka afa tsy ny notazonina ho an' ny haba amin' izay tsy hita tao amin' ny fanaovana
fitiliana tamin' ny fahatongavana.
Andininy II-79 (andininy 03. 01. 86) Raha toa ka misy elanelany eo amin' ny habetsahana ary fantatra
fa izany elanelana izany dia avy amin' ny fanovana, na fanampiana na fanesorana, alana amin' ny
taratasy filazan' omban' antoka ny habetsahana izay hita ankoatran' ny fitanana an-tsoratra mety ho
atao.
Raha toa ka ambany ny elanelany, tsy maintsy manefa ny habetsahana tsy ampy aorian' ny
fanomezana fihenan-ketra aterakin' ny zava-miseho eo am-pitaterana ny mpandefa vokatra. Raha
ambony ny elanelany, tsy maintsy manefa ny vola amin' ny mihaotra ny mpandray ny vokatra nalefa.
Andininy II-80 (03. 01. 87) Raiketina an-tsoratra eny amin' ny toerana ahatongavan' ny vokatra
ny fanamarinam-panalana arakaraka.Tsy maintsy omena ny taratasy dikasolo isaky ny misy
fitakiana.
III - Fandavana ny taratasy fanamarinana

ny fanalana arakaraka
Andininy II-81 (andininy 03. 01. 88) Tsy mahazo manome taratasy fanamarinana ny fanalana
arakaraka ho an' ny vokatra tsy naseho, na naseho fa taorian' ny fitsaharan' ny fotoana voafetran'

ny taratasy filazan' omban' antoka, na ho an' ireo izay tsy mitovy karazana amin' izay voalazan' ny
taratasy filazan' omban' antoka ny mpiasan' ny hetra.
IV- Fahalaniana Paikandro
Andininy II-82 (andininy 03. 01. 89) Raha toa ka tsy tafaverina ao anatin' ny fe-potoana voalazan' ny
andininy II-77 etsy ambony ny taratasy fanamarinana ny fanalana arakaraka ary raha toa tsy misy petra-
bola teo amin' ny fiaingana, ny mpiasan' ny hetra dia tsy manome taratasy fanefan-ketra ho an' ny
mpandefa entana sy ny taratasy mandidy ny fandoavan-ketra ho an' ny mpandefa entana sy mpiray
antoka aminy mba hanefa ny haba voalazan' ny fanekena natao.
Ny sampandraharahan'ny hetra dia tsy maintsy mitory ao anatin'ny enim-bolana manomboka eo

amin'ny fahataperan'ny fe-potonan'ny fitanterana raha tsy te ho maty paik’andro.
Andininy II-83 (andininy 03. 01. 90) Raha toa tafaverin' ireo mpandefa entana ao anatin'ny fe-potoana
enimbolana aorian' ny fahataperan' ny fepotoana ambaran' ny filazana, ny taratasy fanamarinana
fanalana arakaraka ara-dalana, dia averina amin'izy ireo ny vola naloa.
Aorian' ny enim-bolana dia tsy misy fitakiana azo atao, ny haba dia mirotsaka any amin' ny tahirim-
bolampanjakana toy ny fakana ny hetra mahazatra hatramin' ny totalin' ny hetra, ary ny ambiny atao
lamandy.
Andininy II-84 (andininy 03. 01. 91) Raha toa hita fa hosoka ny taratasy fanamarinana ny arakaraka,
ny mpandefa sy ny mpiantoka dia tsy voatana afatsy amin' ny fanamelohana amin' ny ady tsotra
fotsiny araka ny filazany, tsy manakana ny fanenjehana an' izay tokony hanaovana an izay, toy ny
amin' ny fanaovana soratra an-kosoka na ovana.
Ny sampandraharahan' ny hetra dia manana efa-bolana mba ahitana ny fahamarinan' ny taratasy

fanamarinana fanalana arakaraka sy hanaovana fitoriana. Aorian' io fe-potoana io tsy afaka manao
fangatahana intsony izy.
Andininy II-85 (andininy 03. 01. 92) Ny fahalanian' ny paikandro efabolana voalaza etsy ambony dia
tsy ampiasaina amin' ny ady heloka tsotra izay aterakin' ny fandikan-dalana mikasika ny hetra.
Izany ady heloka izany dia atao ao anatin' ny fe-potoana sy ny fomba mahazatra.
V - Fihenan-ketra aterakin'ny zava misy eo am-pitanterana

na Fahaverezana mandritra ny fitaterana
Andininy II-86 (andininy 03. 01. 93) Afatsy ny fisian' ny fiahiana hosoka sy ny fanararaotam-pahefana,
azo omena amin’ny ny vokatra alefa miaraka amin' ny taratasy filazana omban' antoka ny
fisitrahan' ny fanomezana fanafahan-ketra raha toa ny fantiantoka dia avy amin' ny toetran' ny
vokatra entina sy ny lalana nodiavina.
Ny tahan'ny fihenan-ketra ateraky ny zava-misy eo am-pitanterana araka ny toetran' ny vokatra dia

feran' ny Tale jeneralin’ny hetra.
Andininy II-87 (andininy 03. 01.94) Afatsy ny fahaverezana tsy nahy voaporofo marina, ny fatiantoka
rehetra ambonin' ireo taha ireo dia hanefana haba ary toy izany koa ireo voasaron' ny fanomezana
araka izay voalaza etsy ambony nefa tsy voaporofo dia tsy heken'ny sampandraharahan' ny hetra.
Na inona na inona, ny fampihenana voafetran' ny fihenan-ketra aterakin' ny zava misy eo am-

pitaterana dia tsy azo omena raha toa ny fahabangana nozahana hita fototra ara-dalana dia tsy avy
amin' ny fahasimbana azo mandritran' ny fitaterana.

Andininy II-88 (andininy 03. 01. 95) Raha miseho tsy nahy ny fahaverezan' ny entam-barotra hiaran' ny
hetra izay mivezivezy amin' ny alalan' ny filazan' omban' antoka, ny mpamily dia tsy maintsy
mampizaha ifototra eo noho eo izany ny mpiasan'ny hetra na, raha tsy misy izany, ny mpiasam-
panjakana nahavita fianianana ara-dalana.
Ny mpiasan' ny hetra na ny mpiasam-panjakana dia tsy maintsy milaza marina fa ny vokatra very dia
izay voalaza ao amin' ny filazana omban' antoka, manaraka tsara ny filazalazana voarakitra ao anaty
taratasy fivezivezena, manaraka tsara ny lalana voatondro ary ny fe-potoana nomena amin' ny
fitaterana dia tsy mbola tapitra.
Raha toa misy izany, tsy maintsy mandinika izy raha misy faritra ranon-javatra miraraka eo amin' ny
tany, raha tsy nokitihina ny saron' ny fitoerana ary raha tsy misy tsentsina na faritra ranon-javatra mety
heverana ny fisian' ny fanesorana.
Raha toa ampahany ny fahaverezana, ny fitaterana dia azo tohizana amin' ilay filazan' omban'
antoka tovanana fitanana an-tsoratra ara-panjakana milazalaza ny loza.
Raha izy rehetra no very, tazonin' ny mpiasan' ny hetra na ny mpiasam-bahoaka nanao ny fizahana
ifototra ny filazan' omban' antoka ary alefany miaraka amin'ny fitanana an-tsoratra ara-panjakana
any amin' ny Talem-paritry ny hetra.
PARAGIRAFY III
TARATASY FANAFAHAN-KETRA
Andininy II-89 (andininy 03. 01. 96) Manome taratsy fanafahan-ketra hoan' ny fanesorana vokatra
afahana amin' ny hetra ny mpiasan'ny hetra.
Ny rejisitry ny taratasy fanafahan-ketra dia isaina sy asiana sonia rango-pohin' ny mpiasan' ny hetra
mpisafo na mpitsapa alohan' ny ampiasan'azy.
Raha misy taratasy fanafahan-ketra omena mba hitondrana vokatra nafarana, dia tsy maintsy asiana sonia
fanamarinan' ny mpandray hetran' ny ladoany alohan' ny fanesorana.
Torak' izany, rehefa any amin' ny toerana ahatongavana, ny sonia fanamarinan'izany taratasy izany dia
tsy maintsy atao eo anivon' ny mpiasan' ny hetra amin' ny faritra iadidiany izay misy ny toerana
ahatongavana.
Tsy maintsy misy sonia fanamarinana izay voalaza etsy ambony vao afaka mampiasa malalaka ny
vokatra.
TOKO VIII
NY ANDRAIKITRA SAMIHAFA NY MPANDOA HETRA
SOKAJY I
FOMBA FITANANA NY REJISITRA
PARAGIRAFY I
REJISITRIN'NY FANAMBOARANA
Andininy II-90 (andininy 03. 01. 97) lreo izay mpamokatra, mpanomana na mpioty vokatra iharan'
ny hetra eo ambanin' ny fitsipika ny asa dia tsy maintsy mitazona arak' andro rejisitrin' ny
fanamboarana.
Ireo olona rehetra mividy ka mivarotra na ireo mividy ka manondrana volamena, vatosoa sarobidy sy
vatosoa sarobidy amin’ny antsasany, dia tsy maintsy mitazona rejisi-mpanoratana ireo asa isan’andro.

Ny firafitr'io rejisitra io dia feran' ny fanapahan'ny Talem-paritry ny hetra, ifanarahana amin'

ny mpanamboatra, izay araka ny toetran' ny vokatra namboarina.
Andininy II-91 (andininy 03. 01. 98) Ny rejisitry ny fanamboarana alohan'ny ampiasana azy, voalaza
eo aminin' ny andininy etsy ambony dia tsy maintsy asiana isa sy sonia rango-pohin' ny mpiasan' ny
sampandraharahan'ny hetra amin' ny faritra iadidiany ary ampiasaina tsy misy soratra sy elanelany.
Voarara ny fikikisana ary ny takosona na ny soratra mihoatra, ireo dia tsy maintsy voamarina.
Andininy II-92 (andininy 03. 01. 99) Hoan' ny vokatra ilana fitazonana kaonty manokana, ny firafitrin'
ny rejisitrin' ny fanamboarana dia mety ahazoana alalana avy amin' ny Talem-paritry ny hetra.
Andininy II-93 (andininy 03. 01. 100) Ny mpandoa hetra voakasik'izany no miantoka ny rejisitry ny
fanamboarana ary torak' izany koa ny lany
PARAGIRAFY II
REJISITRY NY FILAZANA FIVEZIVEZENA
Andininy II-94 (andininy 03. 01. 101) Ny amin' ny fandefasana vokatra iharan' ny hetra, ny
mpanamboatra, ny mpanana trano fitobiam-bokatra dia tsy maintsy manome na omena taratasy
filazana fivezivezena araka ny fepetra voalazan' ny andininy II-56 sy ny manaraka an' ity fehezan-
dalana ity.
SOKAJY II
FAMETRAHANA FANAMBARANA FANJIFANA NY VOKATRA
FANDOAVANA NY HETRA TSY MIVANTANA AMIN' NY FANDANIANA
Andininy II-95 (andininy 03.01.102) Ny mpanamboatra ny vokatra iharan' ny hetra tsy mivantana
amin'ny fandaniana sy ireo olona mividy sy mivarotra na mividy vatosoa sarobidy na vatosoa
sarobidy amin’ny antsasany dia tsy maintsy manao filazana ny habetsahana, sara handoavan-ketra
ary manefa ny haba mifanaraka amin' izany eny amin' ny mpandray vola ao amin' ny faritra iadidiany,
farafahatarany ny dimy ambin' ny folon' ny volana manaraka ny volan' ny fanamboarana na ny
fandefasana fanjifana ny vokatra na ny fividianana vatosoa sarobidy na vatosoa sarobidy amin’ny
antsasany.
Ireo olona rehetra miondrana any ivelany, mitondra vatosoa sarobidy na vatosoa sarobidy amin’ny
antsasany ka tsy nandoavan-ketra tsy mivantana alaina amin’ny fanjifana, sy ireo olona toy izany
koa mitondra volamena, dia tsy maintsy mandoa ireo hetra voalaza ireo eny amin’ny birao misahana
ny fanondranana an’ireo vokatra ireo.
Ankoatr’izay, mahakasika ireo vokatra vita azo avy amin’ny alikaola taha ambony vokarina eto an-
toerana, dia arafitra ny fomba fitazomana any ambony ny hetra tsy mivantana alaina amin’ny
fanjifana ka ny tombam-bola amin’izany dia atao araka ny sanda misoratra ao amin’ny tabilaon’ny
hetra tsy mivantana alaina amin’ny fanjifana ao amin’ny fanampiny. Io fitazomana ao ambony io dia
hetra alaina mialoha amin’ny hetra tsy mivantana alaina amin’ny fanjifana amin’ny fotoanam-
pilazan-ketra isambolana ho fandaniana ireo vokatra.
Ho an’ireo alikaola taha ambony vokarina eto an-toerana, ny hetra tsy mivantana alaina amin’ny
fanjifana dia ampiarana ny taha mifanaraka amin’ny sandany ka tsy ambanin’ny sora-bola kajiana
amin’ny sanda fara-fahakeliny.
Ny fepetra fampiarana dia voalazan’ny fanapahan’ny Tale jeneralin’ny hetra

Nefa kosa, ho an' ny mpanafatr' entana, ny hetra tsy mivantana amin' ny fandaniana dia tsy maintsy
anaovana fanambarana ary efaina eny amin' ny sampan-draharahan’ny fadin-tseranana, mialohan’ny
fanesoran’entana. Ny hetra tsy mivantana alaina amin’ny fanjifana dia azo hanaovana fifanarahana
fanemora-panesorana na fifanarahan’jo.
Andininy II-96 (andininy 03.01.103) Ny fifanolanana amin' ny hetra tsy mivantana amin' ny
fandaniana dia manaraka ny fitsipika voalazan' ny Lohateny VI sy IX an’ito fehezan-dalana ito.
SOKAJY III
FITSIRIHANA SY FANARAHA MASO
Andininy II-97 (andininy 03. 01. 104) Ireo mpanamboatra, mpamokatra, mpanana trano fitobiana
na trano fitehirizana ny vokatra iharan' ny hetra dia tsy maintsy manaiky ny fitsirihana sy ny fanaraha-
maso izay tontosain' ny mpiasan' ny hetra araka ny fepetra mikasika ny famaizana ny fandikana an’ito
fehezan-dalàna ito.
SOKAJY IV
FANOHIZANA NY ASA MANARAKA NY FIZARAN-TAONA
Andininy II-98 (andininy 03. 01. 105) lreo mpioty na mpanamboatra mpanana trano fitobiam-bokatra
na manana trano fitehirizam-bokatra nahazo alalana, isan-taona, iray volana, alohan' ny fanombohan'
ny asa, raha toa izy tsy miasa amin' ny fotoana maharitra, dia tsy maintsy manao filazana amin' ny
Talem-paritry ny hetra mikasika ny fanohizan' ny asampiotazana na fanamboarana, ary raha toa misy
fiovana entina amin' ny fandraharahana hatramin' ny fitsaharan' ny asa farany.
SOKAJY V
FITSAHARANA AMIN'NY ASA
Andininy II-99 (andininy 03. 01. 106) lreo mpanamboatra, mpioty, mpanana fitobiam-bokatra, na
fitehirizam-bokatra izay mitsahatra amin' ny asany dia tsy maintsy manao filazana amin' ny mpiasan'
ny hetra amin' ny faritra iadidiany, izay manao fitanana an-tsoratra ny isan' ny zavatra tafajanona ao
amin' ny magazay, ary tsy maintsy manefa ny haba sy sara tokony aloha amin' ny habetsaham-bokatra
nisaina sy ny tsy ampy raha toa misy izany.
TOKO IX
FAMETRAHANA MARIKA ARA-KETRA SY SORITRA MITOETRA HO AN’NY VOKATRA
NAFARANA SY VITA ETO AN-TOERANA
SOKAJY I
FOTO-KEVITRA
Andininy II-100.- (Andininy 03.01.107) Apetraka ho fanamafisana ny fanaraha-maso ny vokatra
iharan’ny hetra tsy mivantana alaina amin’ny fandaniana ny fametrahana marika ara-ketra sy soritra
mitoetra azo tsapain-tanana na ara-kajy mirindra ny vokatra. Ny fomba fampiharana ireo fepetra ireo
dia faritan’ny didy amam-pitsipika.
SOKAJY II
SEHATRA FAMPIHARANA
Andininy II-101.- (andininy 03.01.108) Iharan’ny fametrahana marika ara-ketra, mba iantohana ny
fahitan-tsoritra, ny vokatra vita na nafarana eto Madagasikara iharan’ny hetra tsy mivantana alaina
amin’ny fandaniana.
Ho an’ny vokatra azo avy amin’ny paraky, ny paika napetraka dia mifanaraka amin’ny fepetran’ny

andininy faha 8 ao amin’ny fifanarahana tao amin’ny Fikambanambe Iraisam-pirenena momba ny

Fahasalamana (OMS) mikasika ny ady atao momba ny fanaraha-maso atao amin’ny paraky sy
hanafoanana ny fivarotana tsy ara-dalana ireto vokatra voalaza.
Andininy II-102.- (andininy 03.01.109 du CGI) Iharan’ny fametrahana marika ara-ketra sy soritra
mitoetra ny mpamokatra, ny mpanafatra na mpaninjara ny vokatra izay iharan’ny hetra.
Ny fametrahana sy ny fanaraha-maso ny paikan’ny marika ara-ketra dia tarihin’ny Fandraharahana ny

hetra miaraka amin’ireo mpamokatra, mpanafatra na mpaninjara ny vokatra voalaza.

LOHATENY III : ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA

AMIN’NY FAHAZOAN-DALANA HIVAROTRA

LOHATENY III :ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA AMIN’NY FAHAZOAN-DALANA

HIVAROTRA 60
TOKO I:HETRA AVY AMIN’NY FAHAZOAN-DALANA MIKASIKA NY ALIKAOLASY NY
VOKATRA MISY ALIKAOLA 60
SOKAJY I: FEPETRA AMIN’NY FIVAROTANA ALIKAOLASY NY VOKATRA MISY
ALIKAOLA 60
SOKAJY II: TOERAM-PATOBIANA ZAVA-PISOTRO MISY ALIKAOLA 65
SOKAJY III: ANDRAIKITRY NY MPANDOA HETRA 65
SOKAJY IV: DOKAM-BAROTRA 67
SOKAJY V: FANDRARANA 68
SOKAJY VI: SAMPAN-DRAHARAHA MPAMANTATRA NY ALIKAOLA 69
TOKO II: IREO HETRA HAFA MAHAKASIKA NY FAHAZOAN-DALANA 69
SOKAJY I: NY FANDOAVANA 69
SOKAJY II: FEPETRA FAHAZOANA FAHAZOAN-DALANA 70
SOKAJY III: FEPETRA TAKIANA 70

LOHATENY III
ANDRAIKITRA MIKASIKA NY HETRA AMIN’NY FAHAZOAN-DALANA HIVAROTRA
TOKO I
HETRA AVY AMIN’NY FAHAZOAN-DALANA MIKASIKA NY ALIKAOLA
SY NY VOKATRA MISY ALIKAOLA
SOKAJY I
FEPETRA AMIN’NY FIVAROTANA ALIKAOLA
SY NY VOKATRA MISY ALIKAOLA
PARAGIRAFY I
FIVAROTANA ALIKAOLA
Andininy III-01- (andininy 10.06.12 amin’ny CGI) Ny fivarotana ambongadiny alikaola tsy mitapoka,
dia any amin’ny fanasitiliana, na any amin’ny fanatobian’entana ivelany, na any amin’ny fanatobian’ny
sampandraharahan’ny Hetra, ary amin’ny fampisehoan’ny mpangataka ny fanomezan-dalana hividy avy
amin’ny Fandraharahana ny Hetra.
Ny fivarotana antsinjarany ny alikaola tsy mitapoka dia any amin’ny fivarotam-panafody. Azo atao ihany
ny manao izany, eny amin’ireo fametrahana fanafody nahazo alalana avy amin’ny lehiben’ny Faritra,
raha voahaja ireto fepetra ireto :
1. Ny alikaola dia tsy maintsy atao anaty tavoahangy misy tombokasen’ny mpivarom-panafody vita
fianarana, ary tsy mihoatra sy dimampolo amby zato santimetatra toratelo ny fiatiany.
2. Ny olona mitazona ny fametrahana fanafody dia tsy maintsy manoratra ao anaty rejisitra voaisa
takelaka sy vita sonia rangopohin’ny sampan-draharahan’ny hetra isaky ny misy fampidirana na
famoahana alikaola.
Andininy III-02- (andininy 10.06.13 amin’ny CGI) Tsy misy olona afaka mivarotra alikaola nasiam-
panovana raha tsy efa nahazo alalana avy amin’ny Lehiben’ny Faritra. Tsy maintsy ampahafantariny ny
Talem-paritry hetra izany fanomezan-dalana izany.
Ny fanomezan-dalana hivarotra ambongadiny ny alikaola nasiam-panovana dia tsy azo omena raha tsy
amin’ireo mpivarotra manana karatra maha-matihanina mpamongady.
Ny fanomezan-dalana hivarotra amin’ny atsinjarany io vokatra io dia tsy azo omena raha tsy amin’ireo
mpivarotra zava-manitra sy mpivarotra fanafody, ankoatr’izany dia tsy azo omena ihany koa ireo
mpivarotra manana fahazoan-dalana mampisotro an-toerana.
Amin’ireo tranga roa ireo, ny fangatahana alalana, izay ilana ny hevitry ny Lehiben’ny Distrika sy ny
Sampandraharahan’ny hetra, dia tsy maintsy manambara ny karazam-barotra efa ataon’ilay
mpangataka, manoro ny toerana hametrahana na hivarotana ny alikaola nasiam-panovana. Voarara ny
fitahirizana alikaola nasiam-panovana ivelan’ireo toerana voatondro ireo.
Andininy III-03- (andininy 10.06.14 amin’ny CGI) Tsy misy fivarotana alikaola nasiam-panovana azo
atao, raha tsy misy fanomezan-dalana hividy nomen’ny Talem-paritry ny Hetra, ho an’ny fivarotana
ambongadiny ary avy amin’ny Ben’ny Tanana na ny solotenany, ho an’ny varotra antsinjarany.
Ny fahafantarana ny mombamomba ilay mpividy eo amin’ny lafiny faripiainana, ny anton-draharahany

no hahafahana mametra ny hadirin’ny alikaola homena azy.

Rejisitra misy sosony no amoahana fahazoan-dalana mividy amin’ny antsinjarany. Tsy maintsy
omen’ilay mpividy an’ilay mpizara alikaola izany ary tehiriziny mba ho asehony ireo mpiasa
mpanamarina.
Andininy III-04- (andininy 10.06.15 amin’ny CGI) Azon’ny mpiasan’ny hetra atao ny maka santionana
alikaola nasiam-panovana, na vokatra hafa misy alikaola, any amin’ny mpivarotra, raha toa heveriny fa
vokatra misy alikaola nasiam-panovana izany.
Andininy III-05- (andininy 10.06.16 amin’ny CGI) Ny mpivarotra alikaola nasiam-panovana dia tsy
maintsy manaiky ireo fepetra natao ho azy ireo, amin’ny fitsidihana sy ny fanamarinana ataon’ny
mpiasan’ny hetra.
PARAGIRAFY II
FIVAROTANA ZAVA-PISOTRO MISY ALIKAOLA
I-Ireo karazana fivarotana zava-pisotro misy alikaola
Andininy III-06- (andininy 10.06.17 amin’ny CGI) Ny fahazahoan-dalana mivarotra zava-pisotro misy
alikaola dia mizara ho sokajy roa sy kilasy roa ho an’ny sokajy faharoa :
1 Sokajy voalohany: fahazahoan-dalana hivarotra ambogadiny ny zava-pisotro misy alikaola.
2 Sokajy faharoa: fahazahoan-dalana hivarotra zava-pisotro misy alikaola amin’ny atsinjarany:
‐ Kilasy voalohany: entina mody

‐ Kilasy faharoa: sotroina eo an-toerana
Andininy III-07- (andininy 10.06.18 amin’ny CGI) Ny karazana fahazahoan-dalana misy fanambarana
an-tsoratra mazava ny mombamomba azy, trandrahana ao anaty toeram-piasana dia tsy maintsy
manondro amin’ny fomba mazava na amin’ny alalan’ny takelaby hita eny ivelany na amin’ny takelakazo
ao anatiny, farafahakeliny dimy sentimetatra ny haavon’ny soratra.
Andininy III-08- (andininy 10.06.19 amin’ny CGI) Ny fahazahoan-dalana miserana ahafahana

manokatra toeram-pisakafoanana sy fisotroana amin’ny fotoana isian’ny lanonana, foara, fandihizana,
kerimesy, hazakazaka, sns… Omena alalana araka ny lahara-pamehan’ny tompon’ny fahazahoan-
dalana sokajy faharoa araka ny voalazan’ ny andininy III-06 etsy ambony.
Ny mpitazona ireo toeram-pivarotana ireo dia tsy afaka mivarotra afa-tsy zava-pisotro misy alikaola
sotroina eo an-toerana.
Andininy III-09- (andininy 10.06.20 amin’ny CGI) Ireo fahazahoan-dalana voalazan’ny andininy III-06
etsy ambony dia tsy azo afangaro. Ny fampiasana fahazahoan-dalana anaty sokajy roa samihafa dia
miteraka fandoavana sarany mifanaraka amin’izy roa tonta.
Andininy III-10- (andininy 10.06.12 amin’ny CGI) Marihana fa ny fahazahoan-dalana iray dia tsy
natokana hoan’ny toeram-piasana iray ary tsy afaka na oviana na oviana hifehy toeram-piasana roa. Ny
hoe toeram-piasana samihafa dia ivon-draharaha voafaritra ao anaty toeram-piasana samihafa sy
fitantanan-kaonty manokana. Ny iray amin’ireo fepetra ireo ihany dia afaka amaritana ny maha toeram-
piasana samihafa azy.
II-Fanomezana alalana
Andininy III-11- (andininy 10.06.22 amin’ny CGI) Tsy misy fivarotana zava-pisotro misy alikaola
fitondra-mody na hohanina eo am-pitoerana afaka misokatra raha tsy mahazo alalana mialoha.

Ny fanomezana alalana voalaza etsy ambony dia mitaky fangatahana an-tsoratra ary eken’ny
manampahefana mahefa arakan’ny andininy III-16 etsy ambany.
Andininy III-12- (andininy 10.06.23 amin’ny CGI) Ny fahazoan-dalana mivarotra eny amin’ny foara
dia azo avy amin’ny Ben’ny tanana.
Ny Ben’ny tanana no mamaritra ny ora fisokana sy fikatonan’ny toeram-pivarotana zava-pisotro misy

alikaola.
72 ora mifanesy no fehim-potoana voafetra itrandrahana ny fanomezana alalana mivarotra eny amin’ny
foara . Raha te hanitatra izany fe-potoana izany ny mpitrandraka ny fahazahoan-dalana dia tsy maintsy
manao fangatahana fahazahoan-dalana hivarotra zava-pisotro misy alikaola araka ny fepetra takian’ny
andininy II-16 sy ny manaraka.
Anjaran’ny firaisana ny mandefa isan-telovolana, alohan’ny faha 15 ny volana manaraka eo anivon’ny

ivon-ketre mahefa. Ny listry ny fananpahan-kevitra momba ny fahazahon-dalana foraine dia tokony
ahitana ireto voalaza manaraka ireto:
Ny anarana,ny fanampin’anarana ,ny asa atao, ny toeram-ponenan’ny mpangataka ary ny toerana

isian’ny fivarotana ho an’ny vatatenan’olona ;
Ny antony ara-tsosialy;ny foibe ary ny toerana misy ny fivarotana ho an’ny rafitra mizaka zo sy
andraikitra
Ny daty nanombohana ny fandraharahana ary ny famaranana ny fitrandrahana;
Ny laharanam-pamatarana ara-ketra ho an’ny olona manana laharan-ketra na laharan’ny karatra maha

olom-pirenenavho an’ny olona tsy manana laharan-ketra
Andininy III-13- (andininy 10.06.24 amin’ny CGI) Ny fanapahan-kevitra mikasika ny famindrana,

fanamadihana, famindra-tompo, fitantanana, na fanovana ny fitantanana ny fahazahoan-dalana efa nisy
dia voafehin’ny Tale Rejionaly misahana ny hetra na ny lehiben’ny ivon-ketra mahefa.
Andininy III-14- (andininy 10.06.25 amin’ny CGI) Ny fahazahoan-dalana mivarotra zava-pisotro misy
alikaola ao amin’ny karazany voalohany dia omen’ny Tale Rejionaly misahana ny Hetra mahefa hoan’ny
vatatenan’olona na ny rafitra mizaka zo sy andraikitra izay nahazo hanomezan-dalana hanamboatra
alikaola na zava-pisotro misy alikaola.
Andininy III-15- (andininy 10.06.26 amin’ny CGI) Tsy voafehin’ny fepetra momba ny fanazavana ny
fanapahan-keviny ny manampahefana manome alalana.
III-Fepetra momban’ny fanomezana ny fahazahoan-dalana hivarotra

A. Fangatahana
Andininy III-16- (andininy 10.06.27 amin’ny CGI) Ireo vatatenan’olona sy rafitra mizaka zo sy
andraikitra rehetra izay mikasa ny hivarotra zava-pisotro azo entina mody sy hohanina eo am-pitoerana
dia tsy maintsy manao fangatahana amin’ny Tale Rejionaly misahana ny Hetra na ny Lehiben’ny Ivon-
ketra mahefa izay maneho ireto singa manaraka ireto:
1 Ny anarana, fanampin’anarana, daty sy toerana nahaterahana, asa atao ary ny fonenan’ny mpanao
fangatahana;
2 Ny toerana tokony isokafan’ny toeram-pivarotana sy ny faritra mazava misy ny fivarotana;

3 Raha toa ka mahakasika ny hanankina ny toeram-pivarotana amina mpitantana hafa ny mpanao

fangatahana dia ambara avokoa ny mombamomba io mpitantana io toy ny anarana, fanampin’anarana,
asa atao, fonenana, daty sy toerana nahaterahan’ny mpitantana notendreny;
4Raha toa ka mahakasika ny rafitra mizaka zo sy andraikitra dia ambara ny anaram-pikambanana sy

foibe toerana.
Ampiarahina amin’ny fangatahana ihany koa ireto manaraka ireto:
a. Ny sombin’ny firaketan-tsazy izay nalaina tao anatiny 3 volana mialohan’ny fangatahana raha
farany ela an’ny mpanao fangatahana na ny mpitantana izay atolotra amin’ny fankatoavan’ny
fampandehanan-draharaha;
b. Ny drafitrin’ny toeram-pivarotana zava-pisotro misy alikaola, ny magazay, ny toeram-
pametrahana entana ary ny fanekena ny hanambara izay fanovana rehetra mety hatao amin’ny
ho avy;
c. Raha mahakasika sosaiety dia mila maneho kopia tena izy momba ny lalam-pikambanana sy
ny fahefana apetraka amin’ny mpitantana.
Andininy III-17- (andininy 10.06.28 amin’ny CGI) Ny olon-tsotra na fikambanana izay maniry ny
hanana fahazoan-dalana hivarotra amin’ny sokajy faharoa dia tsy maintsy, alohan’ny hanombohany ny
fanorenana na fanamboarana ny toerana hiasany, mamory ireo antotan-taratasy araka ny voalazan’ny
andininy III-16 etsy ambony sy mameno izany amin’ny filazana ny vola sy ny karazan’asa hatao, ny
famatsiam-bola hananany ary ny vokatra heveriny ho azo.
Ny Talem-paritra eny an-toerana no manana fahefana hanome fahazoan-dalana hivarotra zava-pisotro

misy alikaola.
B- Fahafaha-manaon’ny mpangataka araka ny lalàna
Andininy III-18- (andininy 10.06.29 amin’ny CGI) Na iza na iza maniry fahazoan-dalana hanokatra
fivarotana zava-pisotro misy alikaola dia tsy maintsy manamarina ny maha-olom-pirenena malagasy
azy.
Na izany aza, ny fandinganana manokana ireo fepetra dia azon’ny Lehiben’ny Disitrika omena ireo
vahiny izay maniry hanao ny asa fivarotana zava-pisotro misy alikaola.
Andininy III-19- (andininy 10.06.30 amin’ny CGI) Ireo olona tsy feno iraika ambin’ny roapolo taona
marina, ankoatra ireo efa mahaleotena noho ny mariazy, ireo voarara, ny olona rehetra efa voaheloka
noho ny antony samihafa amin’ny fampidirana am-ponja na ny olona rehetra voaheloka noho ny
fandikan-dalàna lehibe amin’ny didy amam-pitsipika ara-ketra.
C- Fivarotana amin’ny toerana maromaro

Andininy III-20- (andininy 10.06.31 amin’ny CGI) Tsy misy olon-tsotra afaka, ankoatra ireo efa
manana fahazoan-dalana taloha, manana na mivarotra mivantana na tsia na koa tantanin’olon-kafa
toeram-pivarotana sokajy faharoa mihoatra ny iray.
Andininy III-21- (andininy 10.06.32 amin’ny CGI) Tsy misy sosaiety afaka, ankoatra ireo efa manana
fahazoan-dalana taloha manana na mivarotra mivantana na tsia na koa tantanin’olon-kafa toeram-
pivarotana sokajy faharoa mihoatra ny iray, raha tsy amin’ny fitambaran’orinasa misehatra amin’ny
fizahan-tany, misy amin’ny toerana samihafa izay tantanin’ireo mpiasan’ny orinasa ihany.

D- Fitsirihana toeram-pivarotana zava-pisotro misy alikaola
Andininy III-22- (andininy 10.06.33 amin’ny CGI) Ny toerana misy ny fivarotana zava-pisotro misy
alikaola dia tsy maintsy manamorona ny lalam-bahoaka ary mora ho an’ireo mpiasa manam-pahefana
aleha.
Andininy III-23- (andininy 10.06.34 amin’ny CGI) Ny toerana misy ny fivarotana zava-pisotro misy
alikaola sotroina eo an-toerana dia aorina eny amin’ny toerana isian’ny fandriam-pahalemana ho an’ny
besinimaro amin’ny loza rehetra mety hitranga.
Ireo toeram-pivarotana dia tsy maintsy mifanaraka amin’ny ampiasana azy ary tsy afaka atao toeram-
ponenana.
Andininy III-24- (andininy 10.06.35 amin’ny CGI) Raha toa ka atao amin’ny toerana iray ny fahazoan-
dalana sokajy voalohany sy faharoa, dia tsy maintsy sarahina mazava izany ary tsy misy fifandraisana
avy ao anatiny.
E- Faritra arovana
Andininy III-25- (andininy 10.06.37 amin’ny CGI) Ankoatra ireo efa manana fahazoan-dalana taloha,
tsy misy fivarotana zava-pisotro misy alikaola sotroina eo an-toerana, natao ho fisotrona sy hivarotana
amin’ny antsinjarany miorina manodidina latsaky ny dimampolo amby zato metatra :
‐ amin’ireo toerana natokana ho toeram-pivavahana samihafa, ireo fasam-bahiny, ireo toerana

fitaizana beantitra, ny toeram-pampianarana miankina amin’ny fanjakana na tsia, ireo hopitaly,
toeram-pitsaboana, sanatoria sy preventoria, ireo antokon-draharaham-panjakana
nantsangana ho fikolokolom-batan’ny tanora sy fiarovana ny fahasalamam-bahoaka, ireo fonja,
ireo toby miaramila, ireo toerana fitahirizana fitaovam-piadiana sy ireo trano rehetra
ampiasain’ireo miaramila an-tanety, an-dranomasina sy an’habakabaka, ireo polisy ary koa ny
olona miasa amin’ireo sampandraharaham-panjakana.
Io elanelana io dia refesina isam-baravarana amin’ny lalam-bahoaka fohy indrindra.
Andininy III-26- (andininy 10.06.38 amin’ny CGI) Amin’ny lafiny manokana, dia azo dinganina ireo
fepetry ny andininy III-25 etsy ambony noho ny antony manokana ara-pizahan-tany.
Andininy III-27- (andininy 10.06.39 amin’ny CGI) Ireo fepetra mikasika ny faritra arovana dia tsy
ampiharina amin’ireo varotra miserana.
IV- Paika arahina amin’ny fangatahana fahazoan-dalana hivarotra

Andininy III-28- (andininy 10.06.40 amin’ny CGI) Ny antotan-taratasy fangatahana hivarotra zava-
pisotro misy alikaola rehetra izay voafaritry ny andininy III-16 sy III-17 dia tsy alefa amin’ny Talem-paritry
ny hetra aorian’ny fanamarihana ataon’ny Lehiben’ny Fokontany sy ny Lehiben’ny sampana mpirotsaka
an-tsehatra eny an-toerana.
Ho an’ireo fahazoan-dalana sokajy faharoa ho an’ny toeram-pisakafoana, fandriam-bahiny - toeram-

pisakafoana, fandriam-bahiny - toeram-pisotroana sy fisakafoana, toeram-pisotroana sy fisakafoana,
dia ilàna ny fankatoavan’ny Talen’ny fizahan-tany. Ity farany no manome ny fankatoavana amin’ny
fisokafana, ny fanamboarana sy ireo asa hatao amin’ny toeram-pivarotana.
V- Toetry ny fahazoan-dalana hivarotra
Andininy III-29- (andininy 10.06.41 amin’ny CGI) Ny fahazoan-dalana hivarotra dia manokana. Ny
tompon’ny fahazoan-dalana hivarotra ihany no tsy maintsy mampiasa izany ho azy amin’ny toerana
ivarotany ary azony omena ihany koa ny mpiasa karamaina sy ankatoavin’ny Fandraharahana ny

fitantanana izany, araka ny fitsipika faritan’ny andininy III-13 etsy ambony.
Ny fitantanana fampanofana na fitantanana malalaka dia tsy azo ekena ; raha toa ny toeram-pivarotana
izay ampiasana ny fahazoan-dalana hivarotra ka ampanofaina na ampanofaina indray, ny mpanofa dia
tsy maintsy manao ny famindrana ny fahazoan-dalana hivarotra amin’ny anarany.
Andininy III-30- (andininy 10.06.42 amin’ny CGI) Ny solontena araka ny lalàna amin’ny fandovana
dia afaka manohy amin’ny anarany ny fampiasana ny fahazoan-dalana hivarotra hatramin’ny
fahalanian’ireo tahirin-java-pisotro misy tamin’ny fotoana nanombohan’ny fandovana.
Raha toa bankirompitra na misy fandravonana ara-pitsarana, ny olona voatendry hitantana na ny

mpitantana dia afaka manohy amin’ny anarany ny fampiasana ny fahazoan-dalana hivarotra
hatramin’ny fahataperan’ny raharaha.
VI-Fandraràna
Andininy III-31- (andininy 10.06.47 amin’ny CGI) Voarara ary saziana arak’ireo andininy 20.01.60 sy
20.01.78 amin’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra :
a. Ireo tompon’ny fahazoan-dalana hivarotra ankoatra ireo efa nahazoana alalana amin’ny varotra
antsinjarany sotroina eo an-toerana, amin’ny fametrahany ao anatin’ny toerana hivarotana sy ny
miankina aminy, ireo latabatra, seza, vera sy fanaka hafa na kojakoja amin’ny fihinana ahafana milaza
ny fisotroana eo an-toerana ;
b. Ny olona rehetra tsy manana fahazoan-dalana hivarotra sokajy faharoa mampiasa tokotanim-barotra,
ny mitazona na mamela hisotro ao amin’ny toeram-pivarotany zava-pisotro misy alikaola sotroina,
ankoatra ireo izay voalaza manokana amin’ity lohateny ity.
Andininy III-32- (andininy 10.06.48 amin’ny CGI) Voarara ary iharan’izay voalazan’ireo andininy
20.01.71 sy 20.01.72 amin’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra, ny fanomezana na tsinahy aza ny zava-
pisotro misy alikaola ho tambin’ny entana, na ny fandoavana ny fanampin-karama ataon’ny mpampiasa
amin’ireo mpiasany, amin’ny alalan’ireo zava-pisotro ireo na ny fanomezana izany na amin’ny
masonkarenany aza. Ankoatra ireo fanenjehana atao aminy, ireo mpandika lalàna dia raisina, araka ny
zava-mitranga, ho toy ny tompon’ny fahazoan-dalana hivarotra sotroina an-toerana na entina ary terena
handoa ireo sara nanaovana fandikana lalàna sy sazy voalazan’ny andininy 20.01.73 amin’ny Fehezan-
dalàna momba ny hetra.
Andininy III-33- (andininy 10.06.49 amin’ny CGI) Voarara ao anatin’ny toeram-pivarotana zava-
pisotro misy alikaola sotroina an-toerana ny fanaovana lotery, tombola, lalao mitsapa vitana sy amin’ny
ankapobeny, ny hetsika rehetra mety hanohintohina ny filaminam-bahoaka.
Andininy III-34- (andininy 10.06.50 amin’ny CGI) Voarara ny :
- fivarotana zava-pisotro misy alikaola enti-mandeha ;
- ny fanomezana ny fahazoan-dalana miserana amin’ny olona rehetra tsy manana karatra ara-ketra
amin’ny taom-piasana diavina.
SOKAJY II
TOERAM-PATOBIANA ZAVA-PISOTRO MISY ALIKAOLA
Andininy III-35 (andininy 10.06.51 amin’ny CGI) Ireo mpamokatra zava-pisotro misy alikaola ankoatra
ny labiera dia afaka mivarotra ambongandiny na antsinjarany ary afahana amin’ny fandoavana hetran’ny
fahazoan-dalàna hivarotra, ny vokatra vokarin’izy ireo manokana ao amin’ny trano fanatobiana entana
misokatra amin’ny anarany ary eo ambanin’ny andraikiny feno araka ny fepetra voafaritra etsy ambany.

Andininy III-36 (andininy 10.06.52 amin’ny CGI) Ny fanomezan-dalana hanokatra toeram-pivarotana

dia azo ekena amin’ny alalan’ny fangatahana mazava ataon’ny mpamokatra, araka ny fanapahan’ny
Talem-paritry ny hetra, izay tsy maintsy eken’ny Lehiben’ny Faritra.
Mahakasika ny isan’ny fitobian’ny entana amin’ny anaran’ny mpamokatra iray, araka ny maha zava-
dehibe ny famokarana, dia faritan’ny fanapahana ataon’ny Tale Jeneraly ny hetra, izay tsy maintsy
havaozina isan-taona na amin’ny fotoam-piasana.
Andininy III-37 (andininy 10.06.53 amin’ny CGI) Tsy misy toeram-pivarotana afaka misokatra ao
anatin’ny toeram-pamokarana.
SOKAJY III
PARAGIRAFY I
FITANANA REJISITRA
Andininy III-38 (andininy 10.06.54 amin’ny CGI): Ny mpivarotra manana fahazoan-dalana dia tsy
maintsy mitazona rejisitra (modely tovana 32) ahitana ireo fidirana sy fivoahan’ny alikaola na vokatra
misy alikaola natao hamidy.
Andininy III-39 (10.06.55 amin’ny CGI): ny rejisitra dia tsy maintsy apetraka tsy tapaka tsy misy banga
na famafàna. Manarak’izay, tsy maintsy voamarika, natao Sonia rango-pohy an’ny lehiben’ny foiben-
ketra mahefa alohan’ny ampiasaina azy ny rejisitra.
Ny takosona, ny fanampiana ny efa voasoratra (surcharges), fanakikisana dia mila ankatoavina.
Andininy III-40 (10.06.56 amin’ny CGI): ny fanisàna ny vokatra sy ny ankora dia afaka atao amin’ny
fotoana tsy voafaritra ataon’ny ny sampan-draharaha misahana ny hetra.
Ny mihoatra tsy voamarina dia afaka gihazina sy miteraka fitanana an-tsoratra.
Ny tsy fahampiana dia natao entana mivoaka mba ampifandanjàna ny kaonty, ankoatra ny oe misy ny
fanaovana hosoka.
Andininy III-41 (10.06.57 amin’ny CGI) Ny mpivarotra alikaola voaova toetra dia tsy maintsy amin’ny
fihazonana rejisitra fidirana sy fivoahana izay tsy maintsy hanoratany ny zavatra noraisiny sy ny varotra
nataony manondro ny anarana, ny toeram-ponenan’ny mpividy, ny laharana sy ny datin’ny fahazoan-
dalàna hividy ary koa ny habetsaky ny alikaola voaova hendrika lafo.
Andininy III-42 (10.06.58 amin’ny CGI) Ny mpivarotra dia tsy maintsy mamoaka taratasy manome
alalana misaraka amin’ny rejisitra tsy maintsy tazominy rehefa amin’ny fotoanan’ny fisavàna ny zava-
pisotro misy alikaola izay ny habetsahany mihoatra ny fetra apetrakin’ny andininy fehezan-dalàna
voalaza na rehefa nanao famarotana ny vokatra tamin’ny mpivarotra alikaola hafa.
Andininy III-43 (10.06.59 amin’ny CGI) Na dia misy aza ny fenitra voalazan’ny andininy etsy ambony,
ny mpivarotra zava-pisotro dia afaka mahazo alalana avy amin’ny talem-paritry ny hetra ny hampiasa
ny faktiora izay manamarika ny taratasy manamarina ny fivezivezen’ny entana, misy laharana sy ny
datin’ny fahazoan-dalana.
Andininy III-44 (10.06.60 amin’ny CGI): Ny rejisitrin’ny fidirana sy fivoahan’ny alikaola na vokatra
alikaolika ary ny rejistry ny taratasy manome alalana dia tsy maintsy ananan’ny mpiasan’ny hetra. Raha
toa ka misy ny fitanana an-tsoratra dia afaka giazana mba ho porofo.

PARAGIRAFY II
TSIRIKA SY FISAVÀNA
Andininy III-45 ( 10.06.61 amin’ny CGI): ny mpivarotra alikaola na vokatra alikaolika dia tsy maintsy
manaiky ny tsirika sy ny fisavana ataon’ny mpiasan’ny hetra izay afaka manantanteraka amin’ny fotoana
rehetra izay mety ao amin’ny trano fitehirizam-bokatra, ny fanatobiana na famarotana sy ny miankina
aminy.
Ireo iharan’ny hetra dia tsy maintsy manambara ny habetsaka sy ny fahan’ny alikaola sy ny voakatra
alikaolika izay hazoniny.
Andininy III-46 (10.06.62 amin’ny CGI): rehefa misy ny fitanana an-tsoratra izay miteraka fandavana
mahakasika izany, ny toetra sy ny fahan’ny alikaola sy ny vokatra alikaolika, ireo mpiasan’ny hetra dia
afaka manantanteraka ( contradictoirement) amin’ny fakàna santionany telo amin’ireo vokatra misy
fifandirana ka ny voalohany dia hazonina rehefa misy fandavana ara-pitsarana, ka ny faharoa dia natao
famakafakana laboratory simika ofisialy, ka ny fahatelo dia atolotra ny olona voakasika, raha misy ny
fangatahiny.
Ireo santionany ireo dia tsy maintsy misy fitombokon’ny mpiasan’ny hetra sy fitombo-kase, atao eo
amin’ny sisin’ny fitanana an-tsoratra. Ny mpandika lalàna dia tsy maintsy mametraka ny soniany ao
amin’io fintanana an-tsoratra io; raha misy fandavàny izany dia raiketina ao amin’ny fintanana an-
tsoratra izany.
Ny fepetra voasoratra etsy ambony dia mihatra raha toa ka misy fifanolanana mahakasika ny alikaola
na vokatra alikaolika tsikaritra mandritra ny fitaterana:
PARAGIRAFY III
FANDOAVANA)
Andininy III-47 (10.06.63 amin’ny CGI) : ny mpivarotra zava-pisotro dia tsy maintsy mandoa mivantana
any amin’ny fandoavam-bolan’ny mpandray hetra any amin’ny ivon-ketra mahefa, ny hetra ny fahazoan-
dalàna famarotana zava-pisotro misy alikaola amin’ireto fem-potoana manaraka ireto :
-hoan’ny fahazoan-dalana famarotana efa misy, farafahatarany ny faha 15 andro ny isan-telovolana
-hoan’ny fahazoan-dalana famarotana vaovao, fara-fahatarany ny faha 15 andro mandritra ny

fivarotana.
Ny fanambarana dia atao sy raisina ao anaty aterineto fanaovana fanambarana natokana hoan’io na
manaraka ny modely efa mivoaka taratasy sy ny rantsana voafaritry ny fitantanan-draharaha
mahakasika ny hetra.
Hoan’ny mpivarotra am-bongadiny sy ny fintrandrahana marobe voalaza ao amin’ny andininy izay

manana toeram-pamokarana maro, ny fandoavn-ketra sy ny fahazoan-dalana dia miaraka amin’ny
rantsana misy ireto mombamomba manaraka ireto : adiresy, kaominina, faritra misy ny toeram-
pamokarana.
Andininy III-48 (10.06.64 amin’ny CGI) : ny hetran’ny fahazoan-dalana hivarotra zava-pisotro misy
alikaola vonjimaika voafetra dia tsy maintsy aloa any amin’ny mpandray hetra voantendry ny kaominina
mialohan’ny fintrandrahana ny ara-barotra.

PARAGIRAFY IV
TARATASY FANAMARINANA
Andininy III-49 (10.06.55 amin’ny CGI) : ny iharan’ny hetra voalaza ao amin’ny andininy etsy ambony
dia tsy maintsy mangataka any amin’ny mpandray hetran’ny ivon-ketra mahefa ny taratasy
fanamarinana manaporofo ny maha ara-dalàna ny mombamomba eo anoloan’ny hetra fahazoan-dalana
hivarotra.
Io taratasy fanamarinana io dia tsy afaka atolotra raha tsy misy marim-pandraisana manamarika ny
fandoavany manontolo ny hetra amin’ny fahataperan’ny telovolana.
Andininy III-50 (10.06.66 amin’ny CGI) : Ny fanaovana faktiora ny alikaola na vokatra alikaolika
amin’ny samy iharan’ny hetra fahazoan-dalana hivarotra dia tsy maintsy maneho mazava tsara ny
tarehimarika taratasy manamarina voankendry eo amin’ny andininy III-49 etsy ambony.
PARAGIRAFY V
FANAMBARANA FANOVANA NY FANDAMINANA NY FIVAROTANA ZAVA-PISOTRO
MISY ALIKAOLA
Andininy III-51(10.06.67 amin’ny CGI): Ny fikasana fanitsiana mikasika ny fandaminana ny fivarotana

zava-pisotro misy alikaola dia tsy maintsy anaovana fanambarana an-tsoratra arahan’ny drafitra ny
toerana vaovao.
Hoan’ny fivarotana zava-pisotro misy alikaola izay sotroina eo no eo, ny sampana fizahantany dia afaka
manendry ny asa fampandrosoana izay heveriny ilaina oentina eo amin’ny toerana.
Ny mpivarotra dia tsy maintsy manantanteraka izany raha tsy oe manana fahafahana izy hanajanona
mazava tsara ny drafitra fanovàna.
PARAGIRAFY VI
FEPETRA TAKIANA MAHAKASIKA NY FIKIRAKIRANA NY ZAVA-PISOTRO MISY
ALIKAOLA
Andininy III-52 (10.06.68 amin’ny CGI) Ankoatran’ny alikaola sy ny vokatra alikaolika voaray amin’ny
tavoahangy sy ny siny voamarika, voasarona sy misy kapisiily nataon’ny mpamokatra, ny alikaola sy ny
zava-pisotro alikaolika rehetra izay natao ao-am-pivarotana dia afaka afangaron’ny mpivarotra amin’ny
zava-pisotro hafa, fa mila tanterahina ao anatin’ny rejisitra ny fidirana sy fivoahanan’ny fanambara an-
tsoratra ireo asa.
Andininy III-53 (10.06.69 amin’ny CGI) Ireo mpivarotra dia tsy maintsy manisy amin’ny fomba mazava
tsara eo amin’ny tavoahangy sy ny fonosana, ny barika manondro ny anarana hamarotana azy na
hatobiana mba ho varotana ny alikaola sy ny vokatra alikaolika, ary hoan’ny rano misy alikaola sy ny
fanahy isan-karazany, ny fanondroana ny tahan’ny alikaola.
Andininy III-54 (10.06.70 amin’ny CGI): ankoatra ny mpamokatra sy mpivarotra mpijinja, tsy azo
ataon’ny mpivarotra rehetra ny mivarotra ambongadiny ny alikaola sy ny vokatra alikaolika misy fahany
mihoatra ny 51 fahany.

PARAGIRAFY VII
NY FEPETRA TAKIANA REHEFA MISY FANATSAHARANA NY ASA
Andininy III-55 (10.06.71 amin’ny CGI): ny mpitahiry trano fanatobiana entana na mpanatoby alikaola
na vokatra alikaolika izay manatsahatra ny asany dia tsy maintsy manaraka ny fenitra voalazan’ny
andininy II-99 ito fehezan-dalàna ito.
-raha toa ka misy ny fanatsaharana asa, ireo mpivarotra zava-pisotro misy alikaola dia tokony
mampahafantatra an-tsoratra ny mpiasan’ny hetra mahefa. Raha to ka tsy misy ny fanambarana an-
tsoratra amin’ny fanatsaharana nandritry ny taona nitsaharana dia tokony mbola aloha ny hetra
fahazoan-dalana hivarotra erintaona manontolo.
Andininy III-56 (10.06.72 amin’ny CGI): rehefa amin’ny zava-misy tsy azo ialàna, ny fiatoana
vonjimaika ny asa dia miteraka tsy fadoavan-ketra fahazoan-dalana hivarotra mifanaraka amin’ny
fotoana nikatonana, tsy misy ny famerenana ny sara efa voaloa.
SOKAJY IV
DOKAM-BAROTRA
Andininy III-57 (10.06.73 amin’ny CGI) Ny dokam-barotra hoan’ny zava-pisotro misy lalivay dia
malalaka raha toa ka tsy aseho ho manana fiantraikany tsara amin'ny fahasalamana sy ny faharetana
ireo vokatra ireo.
Andininy III-58 (10.06.74 amin’ny CGI) Ny dokam-barotra, na inona inona endrim-panehoana azy
amin’ny hoan’ny zava-pisotro misy alikaola voatanika dia voarara.
Mitoetra ho hankatoavana anefa tahakan’ny zava-pisotro misy lalivay:
1° ny fandefasana any amin’ny mpitsinjara sy ny mpivarotra zava-pisotro alikaolika nataon’ny
mpanafatra entana , mpamokatra, sy ny mpitahiry an’trano fanatobian’entana amin’ny alalan’ny tenimita
ara-barotra manondro ny toetoetran’ny vokatra varotany sy ny fepetra famarotana.
2° ny fitsinjarana eny amin’ny mpitsinjara sy mpivarotra zava-pisotro alikaolika nataon’ny mpanafatra
entana, mpamokatra sy ny mpitahiry trano fanatobiana entana ny entana fampiroboroboana hoan’ny
zava-pisotro misy alikaona
3° ny fandratiana, ao anatin’ny fivarotana sy toerana fanjifana hafa na famarotana natao hoentina, ny
anaran’ny zava-pisotro nankatoavina sy ny singa mandrafitra azy, ny anarana sy ny adiresin’ny
mpamokatra, ny vidiny ankoatran’ny toetoetra ary indrindra ireo izay maneho azy ho hisy sanda ara-
pahasalamana
4°ny fiparitahan’ny gazety mivoaka matetika nahazo fankatoavana ara-dalàna ary misy fanambarana
hoan’ny zava-pisotro mahamamo.
5° ny dokam-barotra mahakisa ny divay misy kininina, divay voaova sy ny divay misy hanitra vita amin’ny
divay mifatra latsakin’ny 23 fahany rehefa manondro manokana ny fiantso sy ny singa mandrafitra ny
vokatra, ny anarana sy ny adiresin’ny mpamokatra, ny mpiasa sy ny mpanatoby izy

Ny fepetran’ireo zava-pisotro ireo dia tsy afaka vokarina raha tsy misy manokana ny fiantsoana sy ny
singa mandrafitra ny vokatra, ny anarana sy ny adiresin’ny mpamokatra, ny mpiasa sy ny mpanatoby
SOKAJY V
FANDRARÀNA (10.06.75)
Andininy III-59 (10.06.75 amin’ny CGI): raràna manerana ny nosy ny fihazonana, ny fivezivezena sy
ny famarotana sy ny fanomezana maimaimpoana ny:
1° ny divay izay nampiana alikaola
Kanefa, tsy voakasika io fandraràna io ny divay marina sy hovarotana, sy mifatra latsakin’ny 12 fahany,
rehefa nampiana alikaola miteraka fiakaran’ny fahan’ny divay latsakin’ny 1,5 fahany, ary ny fatrany dia
tsy tokony hihoatra mihintsy ny 12 fahany, raha tsy oe nampiana alikaola misy fanahy na rano misy
alikaola avy amin’ny fitanihana divay fotsiny sy fatra azo varotana mihoatran’ny 45 fahany.
2° ny toaka maintso avy amin’ny zava-maniry sy ireo karazan-toaka mitovitovy aminy:
Heverina ho toan’ny rano misy alikaola mitovy aminy ny toaka « spiritueux » rehetra ka ny tsiro sy hanitra
« anis » no mibahana ary manome, rehefa ampiana fatra efatra amin’ny rano voatanika amin’ny 15
fahany, fangaro mikorontana izay tsy manjavona tanteraka rehefa ampiana fatra telo amin’ny rano
voatanika amin’ny15 fahany.
Heverina ho toan’ny rano misy alikaola ihany koa ireo toaka « spiritueux » misy hanitra « anis » izay tsy
miteraka fangaro misy korontana amin’ny fanampiana rano amin’ny fepetra voalaza etsy ambony nefa
misy « essence cetonique » ary indrindra ny iray amin’ireto « essence » manaraka ireto : « grande
absinthe », « tanaisie », « carvi », ary ihany ko ny toaka spiritueux misy hanitra « anis » manana
fiakaran’ny alikaola maherin’ny 40 fahany.
Ho fandinganana ny fepetra etsy ambony, tsy heverina ho toaka maintso avy amin’ny zava-maniry
mitovitovy aminy, les liqueurs anisés an’ny fiakaran’ny alikaola manelanelan’ny 41 hatramin’ny 45
fahany miteraka fanakorotanana izay miala tanteraka rehefa ampiana 16 ny fatran’ny rano voatanika ka
hatramin’ny 15 fahany izay manaraka ny fenitra manaraka eto :
- Azo avy amin’ny fampiasana alikaola misy fara fahabetsany 25 grama tsy fahadiovana isaky ny
hektolitatra
- Voaomana eo ambanin’ny fanarahi-mason’ny mpiasan’ny fitantanan-draharahan-ketra.
- Namidin’ny mpivarotra tamin’ny tavoahangy misy kapisily, ny fara fahafaha-manao ny iray litatra
ary misy fonosana misy anaran sy adiresin’ny mpamokatra
3° ny zava-pisotro apéritifa misy divay ary koa ny zava-pisotro mandevi-kanina izay misy fatra totaly
amin’ny « essence supérieure » atsasa-grama isaky ny litatra na misy « essences » na vokatra voarara.
4° ny zava-pisotro rehetra apéritifa misy alikaola ankoatran’ny zava-pisotro misy hanitra « anis » eo
anelanelan’ny 41 sy 45 fahany, izay manome fangaro mikorontana tsy manjavona tanteraka rehefa
miampy 14 ny fatran’ny rano voatanika ka hatramin’ny 15 fahany, azo avy amin’ny fampiasana alikaola

misy tsy fahadiovana 25 grama isaky ny hektolitatra, nomanina eo ambany fanaraha-mason’ny

mpiasan’ny Fandraharahana ary namidin’ny mpamokatra amin’ny tavoahangy misy kapisily mahazaka
fara-fahabetsany 1 litatra sy mifono fonosana mitondra ny anarana sy ny adiresin’ny mpamokatra.
SOKAJY VI
SAMPAN-DRAHARAHA MPAMANTATRA NY ALIKAOLA
Andininy III-60 (10.06.76 amin’ny CGI) : noforonina :

- Eo anivon’ny ministera miandraikitra ny fahasalamam-bahoaka izay sampan-draharaha
mitondra ny anarana hoe « komity nasionaly ho fihadiana ny fisotroan-toaka »
- Eo anivon’ny lehibem-paritry ny fahasalamam-bahoaka, sampana iray izay mitondra ny
anarana oe komitim-paritra hoan’ny fihadiana ny fisotroan-toaka
Andininy III-61 (10.06.77 amin’ny CGI) : ireo olona mandrakitra sy ny fitsipim-pipehezana

mampandeha ny sampana dia voafaritra mifanaraka amin’ny lalàna velona.
Andininy III-62 (10.06.78 amin’ny CGI) : ireo sampan-draharaha ireo indrindra dia manana andraikitra
mba hanambatra ny singam-baovao amin’ny fanontaniana mahakasikan’ny fisotroan-toaka, dia
manoraka hevitra ireo manam-pahefana mpiandraikitra, ny fepetra rehetra izay manena ny
habetsakin’ny fisotroan-toaka sy mampahafantatran’ny be sy ny maro ny voka-dratsy ateraky ny
firoboroban’ny fisotroan-toaka, ary amin’ny ankapobeany, manome soso-kevitre ireo manam-pahefana
ny hevitra azo ampiharina sy fanampiana mahasoa.
TOKO II
IREO HETRA HAFA MAHAKASIKA NY FAHAZOAN-DALANA
SOKAJY I
NY FANDOAVANA (10.06.82)
Andininy III-63 (10.06.82 amin’ny CGI) : Ny hetra dia miorina amin'ny alàlan'ny didy fampidiram-bola
navoakan'ny tompon'andraikitra manome alalana ny fidiram-bola faharoa amin'ny vondrom-
piarahamonina mahazo tombony ho an'ny fidiram-bola manokana ary avy amin'ny tompon'andraikitra
manome alalana ny vola miditra faharoa ao amin'ny kaominina amin'ny toerana hanaovana ny asa ho
an'ny fomba fanao iombonana.
Ny fanomezan-dàlana dia omena amin'ny fandoavana ny hetran'ny fahazoan-dàlana
Ny famoriam-bola dia ataon'ny tompon'andraikitra amin'ny fitantanam-bolam-panjakana amin'ny
ambaratongan'ny vondrom-piarahamonina mahazo tombony ho an'ny fidiram-bolan'ny tenany fa ny
lehiben'ny distrika ara-pitantanana na amin'ny kaonty amin'ny tahirim-bolam-panjakana manana
fahefana ara-paritra ho an'ny fidiram-bola iombonana

Ny fandoavam-bola rehetra dia tsy maintsy iharan'ny famoahana tapakila mitovy amin'ny vola ataon'ny
mpandraharaha tompon'andraikitra amin'ny fanangonana, ho antontan-taratasy fanohanana ho an'ny
mpitrosa
Ny dika mitovy amin'ny famintinana ny didy fampidiran-ketra miaraka amin'ny fanambarana amin'ny
antsipiriany momba ny tapakila isam-bolana dia tsy maintsy alefan'ny mpiandraikitra ny fanangonana
alohan'ny faha-15 amin'ny volana manaraka, tsirairay avy any amin'ny biraon'ny faritra sy ny faritany,
ho an'ny antoko izay mpahazo tombontsoa azy ireo.
SOKAJY II
FEPETRA FAHAZOANA FAHAZOAN-DALANA
Andininy III-64 (10.06.83 amin’ny CGI): Ny dika mitovy amin'ny famintinana ny didy fampidiran-ketra
miaraka amin'ny fanambarana amin'ny antsipiriany momba ny tapakila isam-bolana dia tsy maintsy
alefan'ny mpiandraikitra ny fanangonana alohan'ny faha-15 amin'ny volana manaraka, tsirairay avy any
amin'ny biraon'ny faritra sy ny faritany, ho an'ny antoko izay mpahazo tombontsoa azy ireo
Andininy III-65 (10.06.83 amin’ny CGI): Ny faharetan'ny fanomezan-dàlana dia miankina amin'ny
toetry ny hetsika. Izy dia:
- isan-taona ho an'ny toeram-piasana amin'ny alina, “billiard” sy ny asa mitovy amin'izany, “video” sy
fitaovana baolina kitra an-databatra
-amin'ny fampielezan-kevitra na vanim-potoana ho an'ny hetsika vonjimaika, vanim-potoana ary
tsindraindray
- ara-potoana ho an'ny fametrahana vonjimaika, vanim-potoana ary tsindraindray ary koa ho an'ny
fandaminana ny latsa-bato sy ny loteria
SOKAJY III
FEPETRA TAKIANA
Andininy III-66 (10.06.85 amin’ny CGI): Ny manampahefana eo an-toerana itsinjaram-pahefana dia
tsy maintsy mamolavola sy mametraka alohan'ny 15 desambra isan-taona any amin'ny foibem-
pahefan'ny faritany mahefa ny lisitr'ireo fanomezan-dàlana navoaka ahitana:
- ny anaram-bositra, ny anarana, ny asa ary ny toeram-ponenan'ny mpangataka ary koa ny toerana
iasan'ny hetsika ho an'ny vatatenan’olona
- ny anaran'ny orinasa, ny birao voasoratra anarana ary ny toerana iasan'ny rafitra mizaka zo amanan-
draikitra
- ny laharam-pamantarana ny hetra ho an'ny olona voasoratra anarana
Andininy III-67 (10.06.86 amin’ny CGI): Ny mpandraharaha amin'ny billiards sy ny mitovitovy
amin'izany, fitaovana vidéo ary baolina kitra an-databatra dia takiana amin'ny fanaovana fanambarana
isan-taona momba ny fitaovana ampiasaina amin'ny kaominina.

Andininy III-68 ( 10.06.87 amin’ny CGI): ho an'ny orinasa amin'ny alina, ny fanomezana ny fahazoan-
dàlana dia miankina amin'ny fepetra voalazan'ny andininy sy ny fepetra mifandraika amin'ny fepetra
hanomezana fahazoan-dàlana hivarotra zava-pisotro misy alikaola amin'ity fehezan-dalàna ity.
Torak'izany koa, raha toa ka misy ny fanatontosana ny asa miverimberina ataon'ireo olona voalaza ao
amin'ny andininy faha-10.06.80 ao amin'ny fehezan-dalàna momba ny hetra, dia ilaina ny fisoratana
anarana amin'ny foibem-pandraharahana mahefa amin'ny faritra.
Andininy III-69 (10.06.88 amin’ny CGI): ny fepetra fampiharana ny fepetra amin'ity toko II amin'ity
lohateny ity dia mety ho lohahevitry ny lahatsoratra mifehy

TITRE IV. FAHEFANA MITAKY FAMPAHALALANA,

IREO ZO HAFA AN’NYFANDRAHARAHANA SY IREO
ANDRAIKITRA HAFA AN’NY MPANDOA HETRA

LOHATENY IV : FAHEFANA MITAKY FAMPAHALALANA, IREO ZO HAFA AN’NY

FANDRAHARAHANA SY IREO ANDRAIKITRA HAFA AN’NY MPANDOA HETRA 74
TOKO I :FAHEFANA MITAKY FAMPAHALALANA 74
SOKAJY I :FAHEFANA MITAKY FAMPAHALALANA IZAY ANGATAHINA 74
SOKAJY II: ANDRAIKITRA MANAO FAMPAHALALANA 75
SOKAJY III: FIKIRAKIRANA IREO ANTONTAM-BAOVAO AZO TAMIN’NY
FAHEFANA MITAKY FAMPAHALALANA 76
TOKO II: IREO ZO HAFA ANANAN’NY FANDRAHARAHANA 77
SOKAJY I: FANARAHA-MASO NY TOERAM-PITRANDRAHANA 77
SOKAJY II: SARAM-PANOMEZANA TARATASY DIKA MITOVY 77
TOKO III: ANDRAIKITRA HAFAN’NY MPANDOA HETRA 78
SOKAJY I: FANKATOAVANA NY MAHA ARA-DALANA AVY AMIN’NY
FANDRAHARAHANA ARA-KETRA SY ANDRAIKITRA MIKASIKA NY KAONTIM-
BOLA ANY AMIN’NY BANKY 78
SOKAJY II: ANDRAIKITRA AMIN’NY FAMPIASANA NY MILINA FANDRAISAM-
BOLA ELEKITRONIKA 78
SOKAJY III: FITANAN-KAONTY MAMAKAFAKA SY FANOMEZANA FAKITIORA
ARA-DALANA 78

LOHATENY IV
FAHEFANA MITAKY FAMPAHALALANA, IREO ZO HAFA AN’NY FANDRAHARAHANA
SY IREO ANDRAIKITRA HAFA AN’NY MPANDOA HETRA
TOKO I
FAHEFANA MITAKY FAMPAHALALANA
SOKAJY I
FAHEFANA MITAKY FAMPAHALALANA IZAY ANGATAHINA
Andininy IV-01.- Ho amin’ny fameran-ketra, fikajiana ary ny famoriana, ny fahefana mitaky
fampahalalana dia eken’ny Fandraharahana ara-ketra.
Ny fahefana mitaky fampahalalana dia azo hanaovana fangatahana na miendrika andraikitra
fampahafantarana.
Andininy IV-02.- (andininy 20.06.01 amin’ny CGI) Ireo mpiasan’ny Hetra dia mana-jo ahazo ny
mombamomba na ireo antotan-taratasy na koa ireo fampahafantarana, na inona na inona misy azy na
iraiketany ao amin’ireo solosaina, mba ahafahana mahazo ireo antotan-kevitra hita amin’ireo
tambazotra isan-karazany ary koa ireo fitaovana ilaina amin’ny fametrahana sy ny fanamarinana ireo
hetra voafaritr’ity Fehezan-dalàna ity, ho an’ireo olon-tsotra na fikambanana, miankina na tsia amin’ny
fanjakana.
Ireo fampahafantarana na koa ireo antotan-taratasy angatahina dia tokony foronina ao anatin’ny 10
andro manomboka amin’ny daty nandraisana ny fangatahana ary eo ampandraisana ny taratasy
fanirahana ho an’ny fandraiketana ireo antotan-taratasy ara – informatika.
Andininy IV-03.- (andininy 20.06.03 amin’ny CGI) Ireo nôtera, vadintany, mpiraki-draharaha ary ireo
hafa manana andraikitra sy asa dia tsy maintsy mampahafantatra tsy misy sarany amin’ireo mpiasa
manana ny grady mpanara-mason’ny hetra farafahakeliny, ireo fanambarana, tsoatsoratra na dika
mitovy izay ilain’izy ireo.
Ireo orinasa, fiantohana, mpiasa, solontena, tompon’andraikitra, mpivarotra an-tselika sy
mpanelanelana dia tsy maintsy manome ireo fangatahana ataon’ireo mpiasan’ny hetra, ireo boky izay
mirakitra izay hita ao amin’ny Lohateny II ao amin’ny Fehezan-dalàna momba ny varotra izay
mifandraika amin’ny lalàna mikasika ny fitsirihana sy fanaraha-maso ireo fiantohana, ireo votoatin’ny
fifanarahana na ireo dika mitovin’ireo votoatin’ny fifanarahana mahakasika ireo fifanekem-piaraha-
miasa mitohy, torak’izany ihany koa ireo havaozina tsy misy fierana na ireo lany fetr’andro ao anatin’ny
6 taona, ny taratasy firaiketana izay voafaritry ny andininy 02.06.11 ary koa ireo boky na tahirin-kevitra
ampiasaina amin’ny fitsirihan-kaba.
Ireo mpikambana ao amin’ny tranom-piantohana tsy manana toeram-piasana na masoivoho, na
sampana na mpisolon-tena tompon’andraikitra dia tsy maintsy mampahafantatra ireo fangatahana
nataon’ireo mpiasam-panjakana mahakasika ireo votoatin’ny fifanarahana mitohy, torak’izany ihany koa
ireo havaozina tsy misy fierana na ireo lany fetr’andro ao anatin’ny enina taona.
Andininy IV-04.- (andininy 20.06.04 amin’ny CGI) Ny manam-pahefana ara-pitsarana dia tokony
hampahafantatra ireo sampan-draharahan’ny hetra ireo fanoroana izay tokony ho azony, izay heverina
ho fanaovana hosoka amin’ny hetra na ny antony sy ny vokany dia natao hialana amin’ny hetra, raha
amin’ny ady madio na ara-barotra na fampahafantarana ady heloka na fanitsiana, nafahana noho ny
fisalasalana.
Ao anatin’ny 15 andro manaraka ny namoahana ny didy ataon’ny fitsarana ady madio, ara-panjakana,
masoivoho, arak’asa sy miaramila, ireo antotan-taratasy dia apetraka ao amin’ny mpiraki-draharaha;
aorian’io fe-potoana io dia azon’ny sampan-draharahan’ny hetra ampiasaina.

Andininy IV-05.- (andininy 20.06.05 amin’ny CGI) Ny olona rehetra manao ny asa ao anatin’ny
sehetra ampiharana ny hetra araka ny voafaritr’ity Fehezan-dalàna ity dia tsy maintsy manome ireo
fampahafantarana izay angatahin’ireo sampan-draharahan’ny hetra.
Ireo mpiasa manana ny grady mpanara-mason’ny hetra farafahakeliny ary mitondra taratasy fanirahana
dia manan-jo eo am-panatanterahana ny asany, ny mangataka :
- ny fampahafantarana ireo boky izay ny fampiasana azy dia voafaritry ny didy amam-pitsipika momba
ny hetra ary koa ireo boky hafa, fanamarinana sy antotan-taratasy tovàna ;
- ny fanamarinana ny karatra ara-ketra ary ny fanatanterahana ny andraikitry ny mpandoa hetra.
Ireo mpiasa ireo ihany koa dia afaka, dia afaka manatanteraka ireo fombafomba voafaritr’ireo andininy
V-75 sy V-76, amin’ny fitsirihana na fanagiazana mba hanaovana fanamarinana ireo toeram-piasana,
ireo fitaovana sy tahirin’entana.
Andininy IV-06.- (andininy 20.06.06 amin’ny CGI) Ireo mpiasa manan-jo hikirakira ny fahefana mitaky
fahalalana dia afaka atrehan’ireo mpiasa manana grady ambaniny, na mitovy aminy, ny fitazonana ny
tsiambaratelon’ny asa, mba ampiandraiketana ny fanoratana, fanisana sy fanaovana didy mitovy ireo
antotan-taratasy.
Andininy IV-07.- (andininy 20.06.02 amin’ny CGI) Amin’izany tranga izany, ireo sampan-draharaham-
panjakana, Vondrom-bahoaka itsinjaram-pahefana ary koa ireo orinasa nomena na narahin’izy ireo
maso, sy ireo toeram-piasana na vondrona samihafa iharan’ny fanarahi-maso ataon’ny
tompon’andraikitra ara-panjakana dia tsy mahazo manafina ny tsiambaratelon’ny asa amin’ireo mpiasa
manana ny grady mpanara-mason’ny hetra farafahakeliny, izay mangataka amin’izy ireo ny antotan-
taratasim-panjakana izay tazoniny.
SOKAJY II
ANDRAIKITRA MANAO FAMPAHALALANA
1- Fepetra ankapobeny
Andininy IV-08.- (andininy 20.06.08 amin’ny CGI) Ny olona rehetra manana vola maty hafak’haba
mitovy na mihoatra Ariary 100 000 000 isan-taona ary koa ireo orinasa miankina na tsia amin’ny
fanjakana na ohatrinona na ohatrinona vola matiny hafak’haba isan-taona dia tsy maintsy manao
filazàna fampahalalana.
Torak’izany koa ny olona manao asa voan’ny hetra eto Madagasikara nefa tsy manana toeram-piasana
raikitra. Izany andraikitra izany dia tanterahin’ny solon-tenany nahazo fankatoavan’ny Minisitera
miandraikitra ny fandraharahana ara-ketra.”
Andininy IV-09.- (andininy 20.06.12, 20.06.15, 20.06.17 amin’ny CGI nofintinina) Ireo rehetra
voatondro hanao filazàna fampahalalana dia tsy maintsy manambara ireo sora-bola rehetra :
- Fivarotana entana isaky ny mpanjifa sy ny fomba nandoavana sy/na ny saikin’asa natao.
-Totalin’ny sora-bola sy/na voatana kaonty, naloa sy narotsaka tamin’ireo olona izay nanaovana ny
saikin’asa.
- Fividianana ireo vokatra na entana na koa ireo zavatra hafa novidiana, voasoratra sy/na voatana
kaonty, toy ny :
 Ireo zavatra novidiana tsy natao amidy ;
 Ireo zavatra novidiana hovarotana ;
 Ireo zavatra hafa mifàka novidiana ;
 Ny fanangonana na fividianana ireo vokatry ny fambolena na fiompiana na fiotazana na ireo

vokatra mbola ahodina toy ny fonosan’entana, akora fototra na amin’izay ampiasana azy.

Ireo taratasy filazàna ary koa ny antsipirihany isan-tsokajy dia faritan’ny didy amam-pitsipika ataon’ny
Tale Jeneralin’ny Hetra.
Andininy IV-10.- Ireo filazàna dia tsy maintsy apetraka alohan’ny 30 Jona ny taona manaraka ny taom-
piasana na inona na inona daty fiafaran’ny taom-piasana.
a. Fomba fanaovana filazàna
Ireo filazàna dia tsy maintsy apetraka sy hamarinina ara-tambazotra ao amin’ny sehatra ho an’ny
filazàna ireo andraikitra amin’ny fampahalalana. Ireo taratasy fanaovana fanambarana dia alaina ao
amin’io tambazotra io.
b. Fanitsiana irian’ny mpandoa hetra atao
Ireo mpandoa hetra manao fanambarana dia mana-jo hanao fanitsiana, araka ny faniriany, ireo
fanambarany ireo dia ho fanitsiana ny diso na adino. Io fanitsiana io dia tsy maintsy atao mialohan’ny
fikirakiran’ny fandraharahana ireo fampahafantarana.
Ny fikirakirana ireo fampahafantarana azo tamin’ireo fanaovana filazàna amin’ny fampahalalana no
ahafahan’ny fandraharahana manambatra ireo filazàna isan’olona, izay mandalina sy manaparitaka ireo
mba ho azo ampiasaina.
Amin’ny taona iray, ny daty hanombohana ny fikirakirana ireo fampahafantarana ataon’ny
fandraharahana ara-ketra dia tsy maintsy hanaovan’ny Tale miandraikitra ny fahefana mitaky
fampahalalana fampahafantarana.
c. Fanentanana ataon’ny fandraharahana
Raha toa ka tsy nanao ireo andraikitra filazàna fampahafantarana, ny fandraharahana dia manan-jo
hanentana amin’ny alalan’ny taratasy izay azony atao ara-tambazotra, na amin’ny taratasy tsy
verimandeha miaraka aminy fanamarinam-paharaisana, na nomena an-tanana.
Ny fe-potoana 8 andro dia manomboka amin’ny naharaisana ny taratasy fanentanana izay manery ny
mpandoa hetra hanao ny fanarenana.
Raha toa ka tsy nisy io fanarenana io tao anatin’izay fe-potoana izay dia mihatra avy hatrany ireo sazy
voafaritry ny andininy 20.01.56.16.
2 - Fepetra manokana
Andininy IV-11.- (andininy 20.06.13 hatramin’ny 20.06.15 amin’ny CGI)
Ankoatra ireo andraikitra voalaza etsy ambony :
1- Mba tsy hiaran’ireo sazy voafaritr’ity Fehezan-dalàna ity, ny antokon-draharaha sy orinasa
mpampindram-bola sy/na ara-bola, ary koa ireo olona izay mandray vidin’entana matetika,
taratasim-bola na lelavola, dia tsy maintsy mametraka alohan’ny 30 jona isan-taona ao amin’ny
sampan-draharaha misahana ny fahefana mitaky fampahalalana ny lisitr’ireo kaonty
nosokafana any amin’ny banky, ary koa ireo kaonty hafa ( kaonty tahiry, taratasim-bola, sns).
Ho fampanarahana toetr’andro ireo antontan-kevitra ao amin’ny Fandaraharahana ara-ketra,

ny fanokafana, ny fanovana na fanakatonana ireo kaonty na inona na inona karazany ao
anatin’ny volana dia tsy maintsy ampahafantarina ara-tambazotra araka ny modely sy fomba
ara-elekitronika omen’ny Fandaraharahana, farafahataranay ny faha 25 ny volana manaraka.
2- Ireo orinasa, na sosaiety na fikambanana izay mandray vola sy mandrotsaka ireo zon’ny
mpamorona na mpamorona dia tsy maintsy manao fanambarana ny totalin’ny vola mihoatra ny
Ar 100.000 isan-taona ary mandrotsaka izany amin’ireo mpikambana na ireo solon-tenany
nandritry ny taom-piasana teo aloha, alohan’ny 30 Jona isan-taona any amin’ny sampan-
draharaha misahana ny fahefana mitaky fampahalalana.

Ny filazana dia tsy maintsy atao ara-tambazotra araka ny modely sy fomba ara-elekitronika
omen’ny Fandaraharahana.
3- Ho an’ny hetsika nokarakaraina tamin’ny taom-piasana teo aloha, ireo mpikarakara hetsika ara-
java-kanto sy/na ara-kolotsaina dia tsy maintsy manao filazana ny momba azy ireo, ny karazana
fampisehoana nataony sy ny vola narotsaka isaky ny mpanakanto.
Ny filazana dia tsy maintsy atao ara-tambazotra araka ny modely sy fomba ara-elekitronika
omen’ny Fandaraharahana alohan’ny 30 jona isan-taona, any amin’ny sampan-draharaha
misahana ny fahefana mitaky fampahalalana.
4- Ny olon-tsotra na fikambanana, iharan’ny TVA na tsia, izay mandrotsaka ny vola lany voafaritry
ny andininy 06.01.11 dia tsy maintsy manao fanambarana manaraka ny fepetra mitovy amin’ireo
vola voafaritry ny andininy IV-09 tsipika fahatelo.
5- Mba tsy hiaran’ireo sazy voafaritr’ity Fehezan-dalàna ity, ireo kaoperativa, ny fikamban’ireo
kaoperativa sy ny fivondronamben’ireo kaoperativa, dia tsy maintsy mametraka isan-taona
alohan’ny faha 30 jona eny amin’ny sampan-draharaha miandraikitra ny fahefana mitaky
fampahalalana ny lisitr’ireo mpikambana rehetra, ary koa ireo raharaha ataon’ny mpikambana
na tsia.
Ireo fepetry ny andininy IV-10 b sy IV-10 c etsy ambony dia mihatra amin’ireto fepetra manokana ireto.
SOKAJY III
FIKIRAKIRANA IREO ANTONTAM-BAOVAO AZO TAMIN’NY FAHEFANA MITAKY
FAMPAHALALANA
Andininy IV-12.- Ireo vaovao azo avy amin’ny filazana fampahalalana dia ho kirakiraina sy
hampiasan’ny Fandraharahana ara-ketra mba ahafahana mametraka ny fikajiana sy ny fitakiana ny
hetra.
Ireo antontam-baovao nampiasaina dia afaka hanaovan’ny mpandoa hetra voalaza fanoherana.
Andininy IV-13.- Raha tsy eken’ny mpandoa hetra voalaza ireo antontam-baovao nokirakiraina sy
nampiasaina dia azony lavina ka hampanarahina ireto fombafomba manaraka ireto :
- Ireo fandavàna dia atao an-taratasy ary alefa any amin’ny Lehiben’ny sampan-draharaha misahana
ny fahefana mitaky fampahalalana ataon’ilay olona vokasik’izany na ny solon-tenany nahazo
fankatoavana. Izany fandavàna izany dia tokony atao alohan’ny fanaovana ny fampahafantarana raikitra
ho an’ny fombafomba hifanarahana, izay nampiatoana mandram-pivoaka ny fanoherana; na ny
fombafomba tsy misy fierana, alohan’ny fanapahan-kevitra avy amin’ny raharaha fifanolanana voafaritry
ny andiny VI-20 izay ny fetr’andro voafaritr’io andininy io dia mampiantona azy ihany koa.
- Dika mitovy amin’ny taratasy fandavàna voafaritra etsy ambony dia tokony alefa any amin’ny antoko
mpanao fanamarinana izay manatanteraka ireo fombafomba fampiasana ireo antontam-baovao
nokirakiraina tao amin’ny fombafomba hifanarahana; na any amin’ny antoko misahana ny fikirafikara
ireo fifanolanana ao amin’ny fombafomba tsy misy fierana.
- Eo am-pandraisana ny taratasy, ny Lehiben’ny sampan-draharaha misahana ny fahefana mitaky
fampahalalana dia manao fiantsoana ny roa tonta, ny mpanao fanambarana sy ny nanaovana filazàna
mba hampifanatrehana, izay tokony ho tonga amin’ny toerana sy ny daty faritra tao anatin’ny fiantsoana
izay tsy mihoatra ny valo andro taorian’ny naharaisana ny fiantsoana.
- Ny fiantsoana dia tsy maintsy ahitana farafaharatsiny ny andro, ny ora sy ny toerana hanaovana ny
fifanatrehana; ireo antony mazava, mba ahafahan’ny mpanao fanambarana mandrafitra ireo toha-
keviny; ny mombamomba ny nanaovana filazàna izay manohitra; ny zony hanana mpanolo-tsaina araka
ny safidiny mandritry ny fifanatrehana.

- Ny roa tonta dia tsy maintsy mamaly io fiantsoana io ary tsy maintsy mitondra ireo porofo mahakasika
izany.
- Ny fitanana an-tsoratra dia tsy maintsy atao aorian’ny fifanatrehana.
- Ny fitanana an-tsoratra dia tsy maintsy manambara ireo fifanakalozana nisy teo amin’ny roa tonta sy
ny Fandraharahana, mitanisa ireo toha-kevitra sy ireo teboka mampifanolana, mampiseho ireo porofo
nananany.
- Ny fitanana an-tsoratra dia azo lavina na tsy manan-kery raha toa ka tsy nanatrika ny iray na ny roa
tonta. Raha toa tsy mety manao sonia ny iray na ny roa tonta, dia hanaovana fanamarihana ao anaty
fitanana an-tsoratra izany.
- Ny fitanana an-tsoratra dia tokony ampahalalan’ny sampan-draharaha miandraikitra ny fampahalalana
ny roa tonta ary omena dika mitovy ny sampana mpanao fanadihadiana izay nanao ireo fombafomba
nikirakirana ireo antontam-baovao nampiasaina tamin’ny fifanatrehana; na ny sampana izay
miandrikitra ny fikirakirana ny fitarainana amin’ny fifanolanana amin’ny fombafomba tsy misy fierana.
Ireo fombafomba voatanisa etsy ambony dia mihatra manomboka amin’ny datin’ny fampahalalana ny
fitanana an-tsoratra.
- Raha toa ka tsy teo amin’ny fifanatrehana ny nanaovana filazàna, dia tsy misy fitohizany intsony ny
fanoherany. Torak’izany ihany koa ny tsy fahatongavan’ny roa tonta. Raha ny mpanao filazàna no tsy
tonga amin’ny daty voatondro hanaovana ny fifanatrehana dia azy ny fahadisoana.
Raha toa ka voamarina ny fandàvana nataon’ny mpandoa hetra nanaovana filazàna, ny mpanao
filazàna izay diso dia tsy maintsy hanaovana fanitsiana ao anatin’ny fetra fahalanian’ny paik’andro.
TOKO II
IREO ZO HAFA ANANAN’NY FANDRAHARAHANA
SOKAJY II
FANARAHA-MASO NY TOERAM-PITRANDRAHANA
Andininy IV-14.- (andininy 20.06.32 amin’ny CGI) Ny fandraharahana ara-ketra dia afaka mitaky
amin’ireo mpandraharaha amin’ny harena an-kibon’ny tany sy ny solika eny ifotony ny fametrahana
birao sy fanomezana trano fonenana ho an’ny mpiasa mpanara-maso, araka ny andininy II-07 amin’ity
fehezan-dalàna ity.
Ny fombafomba fampiharana izany fepetra izany dia faritan’ny didy amam-pitsipika.
SOKAJY II
SARAM-PANOMEZANA TARATASY DIKA MITOVY
Andininy IV-15.- (andininy 20.06.07 amin’ny CGI) Ny mpiasan’ny sampan-draharahan’ny hetra dia
afaka manome dika mitovin’ireo taratasy rehetra tantaniny eo am-pelatanany, amin’ireo tompony na
amin’ireo afaka hisitraka izany ary koa ireo olon-kafa mitondra taratasim-pitsarana manome alalana.
Ny fepetra fanomezana ny sara azy ireo dia faritana ara-pitsipi-dalàna.
TOKO III
ANDRAIKITRA HAFAN’NY MPANDOA HETRA
SOKAJY I
FANKATOAVANA NY MAHA ARA-DALANA AVY AMIN’NY FANDRAHARAHANA ARA-
KETRA SY ANDRAIKITRA MIKASIKA NY KAONTIM-BOLA ANY AMIN’NY BANKY
Andininy IV-16.- (andininy 20.06.19 amin’ny CGI) Ny filazana toe-bola apetraka amin’ireo sampan-
draharaha miankina na tsia amin’ny fanjakana mba ho famenon’ny antontan-taratasin’ny mpandoa hetra

dia tsy maintsy mahazo mialoha ny fankatoavana ny maha ara-dalàna avy amin’ireo tompon’andraikitra
mahefan’ny Ivon-ketra mitantana ireo antontan-taratasiny.
Andininy IV-17.- (andininy 20.06.20 amin’ny CGI) Ireo mpandoa hetra amin’ny fameran-ketra tena izy
sy ireo mandoa hetra tambatra manana vola maty voafaritry ny didy amam-pitsipika, dia tsy maintsy
manana kaontim-bola any amin’ny banky, misoratra amin’ny anarany, izay ampiasainy farafahakeliny
mandritry ny taom-piasana.
SOKAJY II
ANDRAIKITRA AMIN’NY FAMPIASANA NY MILINA FANDRAISAM-BOLA
ELEKITRONIKA
Andininy IV-18.- (andininy 20.06.30 amin’ny CGI) Ny Fandraharahana ara-ketra dia afaka mametraka
milina fandraisam-bola elekitronika eny amin’ny mpandoa hetra raha ilaina izany, araka ireo mason-
tsivana sy fomba nofaritan’ny didy amam-pitsipika. Ny fampiasana ireo fitaovana ireo dia tsy maintsy
ataon’ireo olona voakasik’izany, raha tsy izany dia hanaovana ny fameran-ketra tsy misy fierana izy.
Andininy IV-19.- (andininy 20.06.31 amin’ny CGI) Ny mpiasan’ny Fitantanana ankapobe momba ny
hetra nahazo alalana dia voatendry hanao fanaraha-maso ireo fitaovana ao amin’ny toeram-piasan’ny
mpandoa hetra, raha ilaina izany.
SOKAJY III
FITANAN-KAONTY MAMAKAFAKA SY FANOMEZANA FAKITIORA ARA-DALANA
Andininy IV-20.- (andininy 20.06.16 amin’ny CGI) Ireo mpanao taozava-baventy dia tsy maintsy
mitazona fitanan-kaonty mamakafaka sy taratasy mirakitra ny tahirin’entana. Ny fitazonana ny taratasy
mirakitra ny tahirin’entana dia tsy maintsy ataon’ny mpivarotra mandoa TVA ihany koa.
Andininy IV-21.- (andininy 20.06.18 amin’ny CGI) Ireo mpanao taozava-baventy, mpanao asa-
tanana, mpanao saikin’asa sy ireo mpivarotra ivelan’ireo fepetran’ireo mpaninjara dia tsy maintsy
manome fakitiora ara-dalàna na antontan-taratasy ho an’ireo mampiasa fitaovana informatika ho an’ireo
varotra sy ny raharaha rehetra nataony.
Ireo mpanao taozava-baventy, mpanao asa-tanana sy mpivarotra ambongadiny sy atsinjarany miaraka
dia tsy maintsy manome fakitiora ara-dalàna araka izay voafaritr’ity andininy ity, amin’ireo varotra
rehetra ataony na inona na inona ireo fepetra anaovany izany na amin’ny toerana iray na samy hafa.
Heverina ho toy ny ara-dalàna ireo fakitiora :
- atao dika roa mitovy ;
- misy daty sy nosoniavin’ny mpivarotra na mpanao saikin’asa ;
- misy laharana mitohy araka ny namoahana ireo fakitiora izay mitohy isan-taona ;
Tsy maintsy ahitana sy azo vakiana :
- ny anarana na anaran’ny orinasa, ny adiresy, ny laharana statistika, ny laharam-pamantarana ara-
ketra amin’ny aterineto an’ny mpivarotra na ny mpanao saikin’asa, toy izany koa ho an’ny mpividy ;
- ny habetsahany, ny vidy atsinjarany sy ny fitambaram-bidy natao an-tarehimarika sy an-tsoratra
amin’ireo entana lafo sy ireo raharaha natao ;
- ny daty tsy maintsy handoavam-bola ;
- ny fomba fandoavam-bola.
Ireo mpanao taozava-baventy, mpivarotra, mpanao asa-tanana sy mpanao saikin’asa dia tsy maintsy
mitaky fakitiora araka ny voalazan’ny andalana etsy ambony ho an’ny fividianana entana rehetra izay
mbola hamidy amin’ny toetrany na nasiam-panovana, sy ho an’ireo raharaha nampanaovina. Ireo
fakitiora dia tsy maintsy aseho amin’ny fitakiana rehetra ataon’ny mpiasan’ny Fitantanana ankapobe

momba ny hetra izay manana laharana mpanara-mason’ny hetra fara-fahakeliny na misahana ny

andraikitry ny Lehiben’ny ivon-ketra.

LOHATENY V: IREO PAIK’ADY AMIN’NY

FANAMARINANA ATAON’NY FANDRAHARAHANA
ARA-KETRA

LOHATENY V: IREO PAIK’ADY AMIN’NY FANAMARINANA ATAON’NY FANDRAHARAHANA

ARA-KETRA 82
TOKO I : FANAMARINANA AMIN’NY ANTONTAN-TARATASY 82
SOKAJY II : IREO PAIK’ADY AMIN’NY FANAMARINANA ATAON’NY
FANDRAHARAHANA ARA-KETRA 82
SOKAJY III : PAIKA ARAHINA AMIN’NY FANARENANA IFANATREHANA
AMIN’NY FANAMARINANA AN-TARATASY 82
TOKO II : FANAMARINANA ENY AN-TOERANA 84
SOKAJY II : PAIKA ARAHINA AMIN’NY FANAMARINANA ENY AN-TOERANA 84
SOKAJY III : PAIK’ADY MANOKANA ATAO AMIN’NY FANAMARINANA NY
VIDIN’NY FAMINDRANA 84
TOKO III : FEPETRA IRAISANA AMIN’IREO PAIKA AMIN’NY FANAMARINANA
SY NY FANITSIANA IFANATREHANA 86
TOKO IV : FOMBA FAMERANA NY HETRA TSY MISY FIERANA 87
SOKAJY I : FAMERAN-KETRA TSY MISY FIERANA 87
SOKAJY II : FANOMBANANA TSY MISY FIERANA 88
SOKAJY III : PAIKA ARAHINA 89
TOKO V : PAIKA ARAHINA AMIN’NY FANENJEHANA HOSOKA ARA-KETRA 89
SOKAJY I : FEPETRA ANKAPOBE 89
SOKAJY II : FIKAROHANA SY FAHITANA IFOTONY IREO FANDIKAN-DALANA
ANAOVANA FITANANA AN-TSORATRA 90
SOKAJY III : FITSIDIANA SY FISAVANA 93
SOKAJY IV : NY FANAGIAZANA SY FITAZONANA FANANANA 96
SOKAJY V : ANDRAIKITRA SY FIOMBONANA 97
SOKAJY VI : NY FISAMBORANA 98
SOKAJY VII : FANDAVANA FANAOVANA NY ASA 98

LOHATENY V
IREO PAIK’ADY AMIN’NY FANAMARINANA ATAON’NY FANDRAHARAHANA ARA-
KETRA
TOKO I
FANAMARINANA AMIN’NY ANTONTAN-TARATASY
SOKAJY I
ZO AMIN’NY FANAMARINANA
Andininy V-01.- (andininy 20.06.21 amin’ny CGI) Ireo mpiasan’ny Foibem-pitondrana Ankapobe
momba ny Hetra, nanao fianianana sy manana fahazoan-dàlana, manana ny grady mpanara-mason’ny
hetra farafahakeliny dia manan-jo hanao ny fanamarinana amin’ireo antotan-taratasy ara-ketra
napetraky ny mpandoa hetra araka ny voalazan’ity Fehezan-dalàna ity, izay tsy mivoaka ny toeram-
piasany, afaka manao fitsirihana eny an-toerana ny raharaha ara-ketran’ny mpandoa hetra sy manam-
pahefana amin’ny famaritana ny fototra amerana ireo hetra, sara sy haba tokony naloan’ny mpandoa
hetra izay nanaovana fitsirihana.
SOKAJY II
FANGATAHAM-PANAZAVANA SY FANAMARINANA
Andininy V-02.- (andininy 20.06.21 bis amin’ny CGI) Ny mpiasan’ny hetra manana ny grady
mpanara-mason’ny hetra farafahakeliny dia afaka manao fanamarinana an-taratasy ireo filazàna ary
afaka managataka amin’ny mpandoa hetra am-bava na an-tsoratra ireo fanazàvana sy ireo
fanamarinana. Raha toa ka mandà ny mpandoa hetra ny hamaly ny fangatahana am-bava na ny valin-
teny ataony dia heverina ho toy ny fandàvana tsy hanome fanazàvana amin’ny ampahany na
manontolo, ny mpiasa dia tsy maintsy manavao ny fangatahany atao an- taratasy.
Ireo fangatahana an-taratasy dia tsy maintsy ahitana mazàva ireo teboka izay ilan’ny mpiasa
fanazàvana na fanamarinana sy manery ny mpandoa hetra hanome valin-teny ao anatin’ny 15 andro
katroka.
SOKAJY III
PAIKA ARAHINA AMIN’NY FANARENANA IFANATREHANA
AMIN’NY FANAMARINANA AN-TARATASY
PARAGIRAFY I
VOLAVOLAM-PANITSIANA
Andininy V-03.- (andininy 20.06.21 ter amin’ny CGI) Ny mpiasa miandraikitra ny fameran-ketra dia
manan-jo hanitsy ireo fanambarana.
Afa-tsy amin’ny fanaovana tombana na ny fameran-ketra tsy misy fierana, amin’ny fanitsiana ny diso
ara-materialy na amin’ny fampihenana ny fameran-ketra nolazaina, ny mpiasa miandraikitra ny
fameran-ketra dia tsy maintsy mampahalala ny mpandoa hetra ny endriny sy ireo antony heverina
hanaovana ireo fanarenana ao anatin’ny fampahafantarana voalohany.
Andininy V-04.- (andininy 20.06.21 ter amin’ny CGI) Ny fampahafantarana voalohany dia tsy maintsy
ahitana :
- ny karazana fanamarinana ara-ketra ampiasaina;
- ny endriny, ireo antsipirihin’ny fikajiana sy ireo anton’ny fanarenana mba ahafahan’ny mpandoa hetra
manao ireo fanamarihany na mampahafantatra ny fanekeny ;
- ny fiantsoana ny mpandoa hetra hanao ny fanekeny na ireo fanamarihany ao anatin’ny 30 andro, isaina
manomboka ny daty nandraisana ny fampahafantarana voalohany;

- ny fiantsoana ny mpandoa hetra amin’ny adi-hevitra am-bava hifanatrehana dia tsy maintsy atao
manomboka ny daty nametrahana ny valin-tenin’ny mpandoa hetra izay tsy tokony hihoatra ny 5 andro
aorian’ny fahataperan’ny zo hamaly ny fampahafantarana ;
- ny fahafahana mitondra mpanolo-tsaina araka izay nofidiany mandritry ny adi-hevitra am-bava
ifanatrehana.
PARAGIRAFY II
FANAMARIHANA ATAON’NY MPANDOA HETRA
Andininy V-05.- (andininy 20.06.21 ter amin’ny CGI) Ny mpandoa hetra dia tsy maintsy
mampahafantatra ao anatin’ny valin-taratasiny :
- ireo anton’ny fanitsiana lehibe nekeny sy/na ireo tsy nekeny miaraka amin’ireo teny entiny mandresy
lahatra sy ireo fanamarihana heveriny ilaina ;
- ny vinavina amin’ny daty hanaovana ny adi-hevitra am-bava hifanatrehana amin’ireo mpanao
fanamarinana araka ny voalaza ao amin’ny fampahafantarana voalohany, amin’ny fihaonana sy ireo
fitaovan-tserasera hampiasaina amin’izany raha misy tsy fitovian-kevitra amin’ny teboka sasantsasany.
Ny fanamarihana rehetra, ireo mombamomba na antotan-taratasy nomena taorian’ny fe-potoana dia tsy
azo raisina. Na izany aza, ireo mpanao fanamarinana dia afaka mitazona ireo mombamomba na
antotan-taratasy nomen’ny mpandoa hetra taorian’ny fe-potoana raha toa heveriny ilaina amin’ny
fampahafantarana raikitra izany.
PARAGIRAFY III
ADI-HEVITRA AM-BAVA SY IFANATREHANA AORIAN’NY FANAMARIHANA
ATAON’NY MPANDOA HETRA
Andininy V-06.- (andininy 20.06.21 ter amin’ny CGI) Ny adi-hevitra am-bava sy ifanatrehana dia atao
any amin’ny biraon’ireo mpanao fanamarinana ary aorian’izany no tsy maintsy hanaovana ny fitanana
an-tsoratra izay soniavin’ny roa tonta.
Ny fitanana an-tsoratra dia atao araka ny modely voafaritra avy amin’ny Fandraharahana ara-ketra, izay
tsy maintsy ahitana ireo fifandaharana ataon’ny mpandoa hetra sy ny Sampan-draharaha, milaza ireo
fandikan-dalàna hita sy ireo antony, manome ny heviny ny Fandraharahana, ireo fanamarihana ataon’ny
mpandoa hetra sy ireo teny entiny mandresy lahatra, ireo fanitsiana lehibe nekena sy ireo teboka tsy
nifanarahana.
Raha toa ka mandà ny tsy hanao sonia ny mpandoa hetra dia raiketina ao anatin’ny fitanana an-tsoratra
izany.
PARAGIRAFY IV
FANAOVANA NY FAMPAHAFANTARANA RAIKITRA
Andininy V-07.- (andininy 20.06.21 ter amin’ny CGI) Raha tsy misy ny valin-teny ao anatin’ny fe-
potoana telopolo (30) andro amin’ny fanaovana ny fampahafantarana voalohany, ny mpiasa dia
mamaritra ny fototra amerana ny hetra sy manao ny fampahafantarana raikitra.
Raha ka mitondra fanamarihana ny mpandoa hetra momba ny fampahafantarana voalohany ny mpiasa
dia afaka manova na mitazona na manajanona ireo fanitsiana lehibe araka ny valin-tenin’ny mpandoa
hetra sy raha ilaina izany, ny votoatin’ny fitanana an-tsoratra amin’ny adi-hevitra am-bava sy
ifanatrehana.
Mba hampanankery azy, ny fampahafantarana raikitra dia tsy maintsy ahitana :
- Ireo singa noraisina ho fototra amerana sy ireo fepetra ara-dalàna nadrafetana ireo fanarenana;

-Ireo antony nandavana ireo fanamarihan’ny mpandoa hetra izay voalaza ao amin’ny fitanana an-
tsoratra ifanatrehana;
- Raha notazonin’ny Fandraharahana ara-ketra avokoa ireo fanamarihana nentin’ny mpandoa hetra dia
tsy misy ny fanarenana.
- Fampahafantarana ny amin’ireo fitarainana azony atao voafaritry ny andininy V-30 amin’ity fehezan-
dalàna ity.
Raha toa ny mpandoa hetra ka manaiky manontolo an-tsitra-po ireo fanarenana ao anatin’ny
fampahafantarana voalohany amin’ny valin-teniny, dia atao avy hatrany ny fampahafantarana raikitra.
Ny fanamarinana an-taratasy dia tsy sakana amin’ny fanaovana fanamarinana eny an-toerana aty
aoriana ao anatin’ny tsy fahalaniana paik’andro.
TOKO II
FANAMARINANA ENY AN-TOERANA
SOKAJY I
ZO AMIN’NY FANAMARINANA
Andininy V-08.‐ (andininy 20.06.21 amin’ny CGI) Ireo mpiasan’ny Foibem-pitondrana Ankapobe
momba ny Hetra, nanao fianianana sy manana fahazoan-dàlana, manana ny grady mpanara-mason’ny
hetra farafahakeliny dia manan-jo hanao ny fanamarinana eny an-toerana, ny raharaha ara-ketran’ny
mpandoa hetra sy manam-pahefana amin’ny famaritana ny fototra amerana ireo hetra, sara sy haba
tokony naloan’ny mpandoa hetra izay nanaovana fitsirihana.
SOKAJY II
PAIKA ARAHINA AMIN’NY FANAMARINANA ENY AN-TOERANA
PARAGIRAFYI
ANTOKA MIFANDRAIKA AMIN’IREO FANAMARINANA ENY AN-TOERANA
Zana-paragrafy I : Taratasy fampahafantarana amin’ny fanamarinana
Andininy V-09.- (andininy 20.06.22 amin’ny CGI) Ny famakafakana ifanatrehana ny fitanan-kaontin’ny

orinasa na ny fanamarinana ny fandoavan-ketrany rehetra, sara sy haba dia tsy tokony atao raha tsy
nampahalalana ny mpandoa hetra na nomena taratasy fampahafantarana.
Io taratasy fampahafantarana io dia tsy maintsy misy daty, ireo hetra sy haba voakasika izany, ireo
taom-piasana hanaovana fitsirihana, ny lisitr’ireo antotan-taratasy nangatahina, ny fe-potoana
hanomezana ireo antotan-taratasy nangatahina, ny anaran’ireo mpiasa hanao ny fanamarihana, ny
tombon-kasen’ny Foibem-pitondrana Ankapobe momba ny Hetra sy ny sonian’ny lehiben’ny toeram-
piasana manao ireo asa fanamarinana.
Amin’ny fitsirihana tampoka izay ahitana ireo fitaovam-pamokarana na ny fisiany sy ny fitazonana ireo
antontan-taratasy mirakitra kaonty, ny taratasy fampahafantarana dia omena amin’ny fiatombohan’ny
asa.
Zana-paragrafy II : Fanatrehen’ny mpanolon-tsaina

Andininy V-10.- (andininy 20.06.22 amin’ny CGI) Ny mpandoa hetra dia manan-jo hatrehana
mandritry ny fitsirihana ny kaonty sy ny aoriana na ny famakafakana ny raharaha ara-ketra manokana,
sara sy haba, ny Mpanolo-tsaina araka ny safidiny dia tsy maintsy ampahafantarina io fahafahana io ao
anatin’ny taratasy fampahafantarana ny fitsirihana eny an-toerana, mba hampanakery ny fomba
arahina.
Amin’ny fitsirihana tampoka, ny mpandoa hetra dia ampahafantarina an-tsoratra io zo io amin’ny
fiandohan’ny asa fanamarinana sy fitsirihana.

PARAGIRAFY II
FANAMARINANA ENY AN-TOERANA
Zana-paragrafy I
Ny faharetan’ny asa fanamarinana
Andininy V-11.- (andininy 20.06.23 andalana 1 amin’ny CGI) Ny fanamarinana eny an-toerana ireo
taratasy, boky sy antontan-taratasy dia tsy afaka mihoatra ny telo volana amin’ny fitambaran’ny taom-
piasana telo tsy lany paik’andro. Afaka itarina io fe-potoanan’ny fitsirihana io amin’ny alalan’ny
fanomezan-dalana manokana nomen’ny Tale Jeneralin’ny Hetra. Io fe-potoana io dia manomboka
amin’ny andro ahazoan’ireo mpanao fitsirihana ny antontan-taratasy nangatahiny. Na izany aza, ny
fahataperan’ny fe-potoana 3 volana amin’ny fitambaran’ny taom-piasana telo tsy lany paik’andro dia tsy
mihatra amin’ny Fandraharahana amin’ny fanomezany ireo fanamarihana na ireo fangatahana atolotry
ny mpandoa hetra taorian’ny fahataperan’ireo asa fitsirihana.
Zana-paragrafy II
Fampahafantarana ireo antontan-taratasy mandritry ny asa fanamarinana
eny an-toerana
Andininy V-12.- (andininy 20.06.23 andalana 2 amin’ny CGI) Ny fampahafantarana ireo antontan-
taratasy nangatahina nandritry ny fanamarinana eny an-toerana dia tsy maintsy atao ao anatin’ny 12
andro farafahabetsany raha tsy izany dia iharan’ny fameran-ketra tsy misy fierana voafaritr’ireo andininy
V-34 sy ny manaraka amin’ity fehezan-dalàna ity. Na inona na inona antony, io fe-potoana io dia tsy
mahakasika ireo voafaritry ny andininy V-24 amin’ity fehezan-dalàna ity. Ny mpandoa hetra dia tsy
maintsy manome ireo antontan-taratasy ara-kaonty araka ny fangatahan’ny mpanao fanamarinana izay
faritan’ny lalàna ara-ketra mandidy ny fitazonana izany mba hanamarinana ireo fanambarana, raha toa
ka nisy zany, ireo taratasy isan-karazany no hanamarinana ireo valiny nambarany.
Andininy V-13.‐ (andininy 20.06.23 andalana 3 amin’ny CGI) Ny fanomezana ireo antontan-taratasy
fanampiny nangatahina nandritry ny fanamarinana dia tsy mampiova ny fikajiana ny fe-potoana
hanaovana ny fanamarinana arak’ireo fepetra voalazan’ity fehezan-dalàna ity.
Andininy V-14.‐ (andininy 20.06.23 andalana 4 amin’ny CGI) Raha toa ny fitanan-kaonty ka natao
araka ny rafitra ara-solosaina, dia tsy maintsy omena ireo mpanamarina any am-piandohan’ny asa
fanamarinana, ireo antontan-taratasim-pitanankaonty ara-informatika sy ny marika fidirana mifanaraka
amin’izany, raha misy.
Zana-paragrafy III
Paika arahina amin’ny fanitsiana ifanatrehana atao amin’ny fanamarinana eny an-
toerana
Andininy V-15.‐ (andininy 20.06.24 andalana 1 amin’ny CGI) Ny valin’ny fanamarinana dia
ampahafantarina ny mpandoa hetra, na dia tsy nisy fanitsiana natao aza.
Andininy V-16.‐ (andininy 20.06.24 andalana 2 amin’ny CGI) Raha toa ka nisy fanitsiana eritreretina
hatao, ny mpanamarina dia mandefa taratasy fampahafantarana any amin’ny mpandoa hetra izay
milaza ireo singa amerana ny hetra ahafahan’itsy farany manao fanamarihana na mampahafantatra ny
fanekeny, ao anatin’ny fe-potoana 30 andro katroka manomboka amin’ny daty naharaisana ny
fampahafantarana.
Andininy V-17.- (andininy 20.06.25 amin’ny CGI) Ny paika arahina amin’ny fanitsiana ifanatrehena
voalazan’ireo andininy V-03 hatramin’ny V-07, mikasika ny fanamarihana atao amin’ny antontan-
taratasy, dia azo ampiharina ihany koa amin’ny fanamarinana eny an-toerana.
Ireo taratasy sy antontan-taratasy izay tsy maintsy omena sy ireo nangatahan’ny Fandraharahana
mandritry ny asa fanamarinana eny an-toerana izay azo taorian’ny fe-potoana ara-dalàna, dia tsy
azon’ny Fandraharahana raisina ho porofo amin’ireo fototra notanana noheverina ho mihoampampana.

Andininy V-18.‐ (andininy 20.06.26 amin’ny CGI) Rehefa tapitra ny fanamarinana eny an-toerana ny
fitanan-kaonty ao anatin’ny fotoana voafetra atao amin’ny hetra na haba iray, ny Fandraharahana dia
tsy afaka manao fanamarinana vaovao momba ireo hetra na haba ireo, sy amin’ny vanim-potoana iray.
Na izany aza, azo atao ny mandingana izany raha toa ka ny fanamarinana eny an-toerana dia voafetra
tamin’ireo asa voafaritra sy tamin’ny fanaovana hosoka.
SOKAJY III
PAIK’ADY MANOKANA ATAO AMIN’NY FANAMARINANA NY VIDIN’NY FAMINDRANA
PARAGIRAFY I
FE-POTOANA AMIN’NY FANATANTERAHANA NY FANAMARINANA AMIN’NY VIDIN’NY
FAMINDRANA
Andininy V-19.‐ (andininy 20.06.23 andalana 5 amin’ny CGI) Ny fe-potoana hanaovana ny
fanamarinana amin’ny vidin’ny famindrana dia enim-bolana (6) na firy na firy isan’ny taom-piasana tsy
lany paik’andro hanaovana fanamarinana.
Andininy V-20.‐ (andininy 20.06.23 andalana 5 amin’ny CGI) Io fe-potoana io dia manomboka amin’ny
andro nahazoana fanampin’ireo antontan-taratasy mikasika ny vidin’ny famindrana nangatahina sy
nomena an’ireo mpanao fanamarinana.
Andininy V-21.‐ (andininy 20.06.23 andalana 5 amin’ny CGI) Izany fe-potoana izany dia azo
halavaina manokana araka ny fanomezan-dalana omen’ny Tale jeneralin’ny hetra. Amin’io tranga io, ny
fe-potoana vaovao dia manomboka amin’ny daty naharaisan’ny mpandoa hetra nanaovana
fanamarinana ny fahazoan-dalana nohalavaina.
PARAGIRAFY II
TARATASY FAMPAHAFANTARANA AMIN’NY FANAMARINANA
Andininy V-22.‐ (andininy 20.06.23 andalana 6 amin’ny CGI) Ny taratasy fampahafantarana amin’ny
fanamarinana dia milaza ireo fomba arahina, zo sy andraikitra mikasika ny fanamarinana ara-ketra,
anisan’izany ireo fampahafantarana ireo fomba arahina amin’ny fanamarinana amin’ny vidin’ny
famindrana. Milaza ny daty hanombohana ny fikajiana ny fe-potoana manokana amin’ny fanamarinana
ny vidin’ny famindrana raha toa ny mpanamarina nahita nandritra ny fanamarinana, tranga mitarika
amin’ny fanamarinana lalina kokoa.
Andininy V-23.‐ (andininy 20.06.23 andalana 6 amin’ny CGI) Tsy ilana taratasy fampahafantarana
manokana intsony ho an’ny vidin’ny famindrana raha toa ka misy fivadihana amin’ny fomba arahina
amin’izany.
PARAGIRAFYIII
ANTONTAN-TARATASY AMIN’ NY VIDIN’NY FAMINDRANA
Andininy V-24.‐(andininy 20.06.23 andalana 7 amin’ny CGI) Amin’ny fandefasana ny taratasy
fampahafantarana amin’ny fanamarinana na mandritra ny asa fanamarinana ny fitanan-kaonty, ny
mpanamarina dia afaka mangataka amin’ny orinasa anaovany fanamarinana, ireo antontan-taratasy
mikasika ny vidin’ny famindrana tsy napetrany mandritra ny fotoana nanaovany fanambarana ny vola
miditra na ireo fanampin’antontan-taratasy mikasika ny vidin’ny famindrana.
Andininy V-25.‐(andininy 20.06.23 andalana 8 amin’ny CGI) Ny fe-potoana lava indrindra amin’ny
fanomezana ireo fanampin’antontan-taratasy mikasika ny vidin’ny famindrana dia iray (1) volana
manomboka amin’ny naharaisana ny taratasy fampahafantarana amin’ny fanamarinana na ny
fangatahana manokana amin’izany ataon’ireo mpanamarina mandritra ny asa fanamarinana eny an-
toerana.
Io fe-potoana fanomezana antontan-taratasy io dia azo halavaina amin’ny alalan’ny fangatahana milaza
ny antony ataon’ny mpandoa hetra izay tsy tokony hihoatra ny roa (2) volana.

Andininy V-26.‐(andininy 20.06.23 andalana 9 amin’ny CGI) Ny fivadihana amin’ny fomba arahina
amin’ny fanamarinana ankapobeny ho fanamarinana amin’ny vidin’ny famindrana dia ataon’ny
mpanamarina ary atao amin’ny alalan’ny fangatahana manokana ny fanampin’antontan-taratasy
mikasika ny vidin’ny famindrana izay alefa any amin’ny mpandoa hetra.
Andininy V-27.‐(andininy 20.06.23 andalana 10 amin’ny CGI) Raha tsy misy ny fangatahana
fanampin’antontan-taratasy mikasika ny vidin’ny famindrana ataon’ny mpanamarina, ny fe-potoana dia
manomboka amin’ny daty nanombohana ny asa teny an-toerana ka nampahafantarina mazava ny
mpandoa hetra ny fanapahan-keviny hiroso amin’ny fanamarinana amin’ny vidin’ny famindrana. Atao
anaty fitanana an-tsoratra izany.
Andininy V-28.‐(andininy 20.06.23 andalana 11 amin’ny CGI) Ireo mpanamarina dia tsy maintsy
mametraka ao amin’ny fangatahana fanampin’antontan-taratasy mikasika ny vidin’ny famindrana ireo
fampahafantarana famenony rehetra izay ilainy ary mampilaza amin’ny orinasa hanaovana
fanamarinana ny fe-potoana hamaliana araka ny voalazan’ny andininy V-25 amin’ity fehezan-dalàna ity.
Araka izay azo atao, ireo mpanamarina dia tsy maintsy mampilaza isaky ny sokajin’asa na ny vokatra,
ny firenena na toerana voakasika, ny orinasa, ny soasiety na ny vondrona voalaza ary koa ny sora-bola
noresahina, raha misy izany.
Raha toa ka tsy ampy ny valin-teny nomen’ny orinasa, ny Fandraharahana dia manome taratasy
fampitandremana ny hamenoana izany ao anatin’ny dimy ambinifolo (15) andro hanomezany ireo
fanampim-baliteny tadiaviny. Ity taratasy fampitandremana ity dia tsy maintsy mampatsiahy ireo sazy
ampiharina amin’ny tsy fisiana na tsy fahampian’ny valiteny araka ny voalazan’ny andininy 20.01.56.8
2° amin’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra.
TOKO III
FEPETRA IRAISANA AMIN’IREO PAIKA AMIN’NY FANAMARINANA
SY NY FANITSIANA IFANATREHANA
Andininy V-29.‐(andininy 20.06.27 amin’ny CGI) Azo heverina ho tapitra ny fanamarinana raha toa
efa raikitra ireo fanitsiana.
Raha tsy nisy ny fanitsiana, ny fanamarinana dia noheverina ho tapitra rehefa nampahafantarina ny
mpandoa hetra izany toe-javatra izany.
Raha toa ny fanamarinana ka voafetra tamin’ireo asa voafaritra, ireo izay tsy mbola nanaovana
fanamarinana dia afaka hanaovana izany any aoriana ao anatin’ny fe-potoana tsy lany paik’andro.
Andininy V-30.‐(andininy 20.06.27 bis amin’ny CGI) Ny fampahafantarana raikitra dia tsy maintsy
milaza ao anatiny miaraka amin’ireo fe-potoany avy :
- ny fangatahana amin’ny fifanolanana, fandavana ny sora-pamerana sy ny fangatahana famindram-po,
eny amin’ny Fandraharahana ara-ketra .
- ny fahafahana manao fitarainana eny amin’ny Vaomiera ara-ketra ho fakan-kevitra. Ny
fampahafantarana raikitra dia ampiarahina amin’ny sora-pamerana sy ny taratasy mampahafantra
izany.
Andininy V-31.‐(andininy 20.06.28 amin’ny CGI) Na eo aza ireo fepetry ny andininy V-29, ny
Fandraharahana dia manana ny zony hiverina hitaky ireo hetra efa nanaovana fanamarihana, ary ireo
fehiny tany am-boalohany tamin’ny fanamarinana efa vita dia azo ovaina ao anatin’ny fe-potoana
iverenana, raha toa ka ireo fanovana naroso dia tsy natao tamin’ireo fanadihadiana vaovao tao amin’ireo
fanoratana na antontan-taratasim-pitanakaonty. Na izany aza, tsy misy fampiakarana azo atao mifototra
amin’ny fiovana fomba fijery raha toa ka ireo fehiny tany am-boalohany dia nifototra tamin’ny fandikana
ny fitsipika ara-ketra tena nekena ary tsy mifanohitra amin’ny fehezan-dalàna ankapobe ny hetra
tamin’ny fotoan’androny nataon’ny Fandraraharana.

Andininy V-32.-(andininy 20.06.29 amin’ny CGI) Raha toa tsy nisy ny fanamarinana ara-ketra noho
ny antony avy amin’ny mpandoa hetra na avy amin’ny olon-kafa, dia atao ny fanombanana tsy misy
fierana amin’ireo fototra amerana araka ny fomba arahina voalaza isaky ny hetra na haba. Ny
fanoherana ny fanamarinana dia anaovana fitanana an-tsoratra.
Andininy V-33.‐(andininy 20.06.29 bis amin’ny CGI)
I- Ny mpandoa hetra izay nanaovana fanamarinana eny an-toerana araka ireo andininy V-09
hatramin’ny V-17 amin’ity fehezan-dalàna ity na fanamarinana atao amin’ny antontan-taratasy araka
ireo andininy V-02 hatramin’ny V-07 amin’ity fehezan-dalàna ity dia afaka manao fitarainana amin’ny
Vaomiera ara-ketra ao anatin’ny dimy ambinifolo (15) andro manaraka ny daty naharaisana ny
fampahafantarana raikitra.
Ny Fandraharahana no manome ny porofo amin’ny fomba arahina amin’ny fanitsiana ifanatrehana
amin’ny lafiny fifanolanana.
II- Ny mpandoa hetra tsy namaly tamin’ny fampahafantarana voalohany ary tsy nanao fitarainana
tamin’ny Vaomiera ara-ketra tao anatin’ny fe-potoana voatondro no manome porofo raha misy ny
fitarainana. Etsy an-kilany, raha toa ka nitondra fanamarihana tao anatin’ny fe-potoana telopolo (30)
andro ny mpandoa hetra kanefa mbola nisy tsy fitovian-kevitra, ary tsy nanao fitarainana tamin’ny
Vaomiera ara-ketra izy, dia anjaran’ny Fandraharahana no manome ny porofo.
III- Ireo fepetra mikasika ireo mpikambana ao aminy, ny andraikitra sy ny fampandehanana io vaomiera
io dia voafaritry ny Sokajy 3 ny Toko III amin’ny Lohateny VI.
TOKO IV
FOMBA FAMERANA NY HETRA TSY MISY FIERANA
Andininy V-34.‐(andininy 20.03.01 amin’ny CGI) Ireo vola miditra na tombom-barotra iharan’ny hetra
ary koa ireo singa nentina hikajiana ny haba amin’ny vola maty, ny sara-panoratana sy ny haba toa azy,
ary koa ireo hetra alaina amin’ny fandaniana dia tombanana na hakana haba tsy misy fierana arak’ireo
fepetra voalaza eo ambany.
Ny fototra amerana ny hetra na ny fanombanana tsy misy fierana dia atao araka ireo singa eo am-
pelatanan’ny Fandraharana na raha tsy ampy izany, ny fototra amerana dia atao amin’ny alalan’ny
fampitahana ny orinasa mitovitovy aminy.
SOKAJY I
FAMERAN-KETRA TSY MISY FIERANA
Andininy V-35.‐(andininy 20.03.01 bis amin’ny CGI) Iharan’ny fameran-ketra tsy misy fierana,
mandritry ny fanatanterahana fanamarinana sy ny fanitsiana ifanatrehana, voafaritr’ireo andininy V-01
sy ny manaraka, na araka ny paika fanenjehana ireo hosoka ara-ketra voalazan’ireo andininy V-44 sy
V-45 amin’ity fehezan-dalàna ity, ireo olona voakasik’ireto antony tanisaina eto ambany ireto.
PARAGIRAFY I
TSY FISIANA NA FAHATARAN’NY FAMETRAHANA FILAZANA, TSY
FANAJANA IREO ANDRAIKITRA MANOKANA, FANAOVANA HOSOKA
Andininy V-36.‐(andininy 20.03.02 amin’ny CGI) Iharan’ny fameran-ketra tsy misy fierana amin’ny
vola miditra sy ny toa azy, ny haba amin’ny vola maty, ireo saram-panoratana sy ireo hetra alaina
amin’ny fandaniana ireo olona na orinasa izay :
- tsy nametraka ara-potoana ny filazana ara-ketra na ireo antontan-taratasy ahafahana mikajy ny hetra
izay tsy maintsy atao;

- tsy nametraka ny filazana mikasika ny saram-panoratana na ireo haba mitovy aminy na tsy nanao ny
fombafombam-panoratana tao anatin’ny fe-potoana ara-dalàna ;
- tsy nametraka tao anatin’ny fe-potoana ara-dalàna ny filazàna ireo vokatra iharan’ny hetra alaina
amin’ny fandaniana sy ny toa azy.
Andininy V-37.-( andininy 20.03.03 amin’ny CGI) Iharan’ny fameran-ketra tsy misy fierana amin’ny
hetra rehetra ihany koa, ireo sara sy haba voafaritry ny boky I amin’ity fehezan-dalàna ity :
1- Ny olona na orinasa izay :
- tsy mitazona fitanan-kaonty ara-dalàna raha toa ka tokony hitana izany izy na ny antontan-
taratasy voafaritr’ity Fehezan-dalàna ity, na rehefa ahitana tsy fanarahan-dalàna lehibe sy
miverimberina ny fitanan-kaonty ka tsy ahitana ny fahamarinana na mampanan-kery azy, na ny
tsy fanaovana ny fanoratana, na fanoratana zavatra tsy marina na noforonina ao amin’ny
taratasy fitanan-kaonty;
- ny fividianana na fivarotana tsy misy fakitiora, ny fampiasana na ny fanomezana fakitiora na

ireo antontan-taratasy izay tsy mifanaraka tamin’ireo raharaha tena izy;
- ny tsy fanajana ireo andraikitra manokana voalazan’ny Sokajy II amin’ny Lohateny IV amin’ity
Fehezan-dalàna momba ny hetra ity.
2- Ireo tompon’antoka, ireo mpiara-miombon’antoka sy ireo mpiray tsikombakomba amin’ny fanaovana

hosoka voalazan’ny andininy V-44 sy ny manaraka, ary izany amin’ny fotoana hanaovana
fanamarihana, amin’ny fotoana rehetra tsy lany paik’andro, na ireo filazana tokony atao izay mbola tsy
lany fetrandro.
3- Raha tsy tanteraka ny fitsirihana ara-ketra izay tokony natao tamin’ny mpandoa hetra noho ny antony
avy aminy na ny solon-tenany. Ity fepetra ity dia ampiharina avy hatrany raha misy fandavana amin’ny
fanatanterahana ny fitsirihana na fanakatsakanana ny fahazoana ireo antontan-taratasy izay voafaritry
ny andininy V-11 amin’ity Fehezan-dalàna ity.
PARAGIRAFY II
FAHATARANA NA TSY FISIAN’NY VALINTENY AMIN’IREO FANGATAHAM-
PANAZAVANA NA FANAMARINANANA
Andininy V-38.-(andininy 20.03.04 amin’ny CGI) Ireo mpandoa hetra tsy nanome valinteny na namaly
ivelan’ny fe-potoana tamin’ireo fangataham-panazavana na fanamarinana voalazan’ity fehezan-dalàna
ity, dia iharan’ny fameran-ketra tsy misy fierana.
Io fepetra io dia azo ampiharina amin’ireo hetra rehetra, sara sy haba voalazan’ny Fehezan-dalàna
momba ny hetra.
Andininy V-39.-(andininy 20.03.05 amin’ny CGI) Ny paik’ady dia arahina arak’ireo fepetra voalazan’ny
andininy V-42 etsy ambany.
SOKAJY II
FANOMBANANA TSY MISY FIERANA
Andininy V-40.-(andininy 20.03.06 amin’ny CGI) Afaka hanaovana fanombanana tsy misy fierana :
- raha toa tsy voapetraka ara-potoana sy ara-dalàna ny filazàna izay nanaovana fampatsiahivana araka
ny voalazan’ny andininy V-42 etsy ambany.
- ny fototra ilaina amin’ny fameran-ketra, sara sy haba voafaritry ny Boky I amin’ny Fehezan-dalàna
momba ny hetra ary koa ny fameran-ketra mifanaraka amin’izany.

Andininy V-41.-(andininy 20.03.07 amin’ny CGI) Ny fanombanana dia atao araka ireo singa
ananan’ny sampan-draharaha na, amin’ny tsy fahampian’izany, amin’ny fampitahana ny fototra
amerana amin’ireo orinasa mitovy aminy, raha misy izany.
SOKAJY III
PAIKA ARAHINA
Andininy V-42.-(andininy 20.03.08 amin’ny CGI) Ho an’ny fameran-ketra tsy misy fierana, ny fitanana
an-tsoratra mirakitra ireo fadikan-dalàna voalazan’ireo andininy V-37 sy V-38 etsy ambony, izay
nanaovana ny fameran-ketra tsy misy fierana,dia tokony efa natao mialoha.
Amin’ny fanombanana tsy misy fierana, ny fanombohan’ny fanenjehana mifandraika amin’izany dia
tokony ialohavan’ny fampahatsiahivana izay ataon’ny sampan-draharaha mpitantana ny antontan-
taratasin’ny mpandoa hetra.
Amin’ireo fameran-ketra tsy misy fierana, ireo antony amin’ny paika arahina ary koa ireo fototra na ireo
singa nampiasaina amin’ny fikajian-ketra dia ampahafantarina ny mpandoa hetra amin’ny alalan’ny
taratasy fampahafantarana araka ny fomba voafaritr’ity Fehezan-dalàna ity.
Ny fampahafantarana ny fanombanana tsy misy fierana dia mitovy lanja amin’ny filazàna ara-ketran’ny
mpandoa hetra voakasik’zany ary azo hanaovana ny paika arahina izay voafaritry ny andininy V-01 sy
ny manaraka amin’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra. Ny fampahafantarana dia mampiato ny
fahalaniana paik’andro.
Andininy V-43.-(andininy 20.03.09 amin’ny CGI) Tsy tohinina ireo fepetra manokana, ny mpandoa
hetra iharan’ny fandoavan-ketra tsy misy fierana dia mbola afaka manao fitarainana ao anatin’ny 15
andro aorian’ny nandraisany ny taratasy fampahafantarana miaraka amin’ny sora-pamerana, arak’ireo
fepetra voalazan’ireo andininy VI-15 hatramin’ny VI-16, VI-18 hatramin’ny VI-46, sy IX-23 amin’ity
Fehezan-dalàna ity ary misy ireo porofo manamarina fa mihoampanpana ny hetra notakiana taminy.
TOKO V
PAIKA ARAHINA AMIN’NY FANENJEHANA HOSOKA ARA-KETRA
SOKAJY I
FEPETRA ANKAPOBE
Andininy V-44.-(andininy 20.02.45 amin’ny CGI) Amin’ny fandikan-dalàna ara-ketra, lazaina fa

fandikana ireo voalazan’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra sy ny Fehezan-dalàna amin’ny paika
arahina ara-ketra, mifehy ny hetra, ny sara sy haba isan-karazany ary ireo rijan-teny fampiharana.
Miteraka fandikan-dalàna amin’ny lafiny toe-karena na mikasika ny filaminam-bahoaka izany.
Andininy V-45.-(andininy 20.02.45 amin’ny CGI) Lazaina fa fanaovana hosoka, izay tsy voafetran’ity
lisitra manaraka ity :
- ny finiavana hanafoana na hampihena ny hetra aloa na hahazoana famerenam-bola tsy marim-pototra

avy amin’ny Fanjakana,
- na ny fanafenana fandikan-dalàna ara-ketra amin’ny raharaha heverina ho ara-dalàna mba

hampanjavozavo sy hanasarotra ny fanaraha-maso ataon’ny Fandraharahana,
- Ny fanaovana tetika tsy andoavana sy ny fametrahana sakana amin’ny fanatanterahana sy/na

famoriana ny trosa ara-ketra.
Azo enjehina ho mpanao hosoka ihany koa, toy ireo tompon’antoka tamin’ny fadikan-dalàna sy ireo
mpiara-miombon’antoka taminy ireo mpiray tsikombakomba na ireo nandray ny zavatra nanaovana
hosoka.

Ny fomba fanenjehana ireo hosoka voalazan’ity toko ity dia tsy azo tanterahina raha tsy aorian’ny
fanomezan-dalana mialoha avy amin’ny Voamiera miady amin’ny hosoka ara-ketra izay faritan’ny
fanapahan’ny Tale Jeneralin’ny Hetra ny fandaminana sy ny fampandehanana azy.
SOKAJY II
FIKAROHANA SY FAHITANA IFOTONY IREO FANDIKAN-DALANA ANAOVANA
FITANANA AN-TSORATRA
PARAGIRAFY I
MPIASA MANANA FAHEFANA AMIN’NY FIZAHANA IFOTONY IREO FANDIKAN-
DALANA ANAOVANA FITANANA AN-TSORATRA
Andininy V-46.-(andininy 20.02.46 andalana 4,5,6 amin’ny CGI) Mba hahafahana mahita ny
paipaikan’ireo hosoka, ireo mpiasan’ny hetra manana laharan’ny mpisafo hetra farafahakeliny no afaka
mandray ny filazalazana sy fanamarinana avy amin’ireo olona heverina ho afaka manome izany ary ireo
mpandoa hetra voakasik’izany. Io paika arahina io dia maka endrika fihainoana ireo olona nantsoina.
Ireo fihainoana ireo dia hanaovana fitanana an-tsoratra.
Ny fiantsoana dia ahitana ny datin’ny fanadihadiana, ny antony, ny toerana nosafidian’ny mpiasan’ny
hetra, ny zon’ny mpandoa hetra hisafidy ny olona hanampy azy hiatrika ny fanadihadiana ary ny laharan-
tariby an’ny sampan-draharaha mandefa ny fiantsoana mba ahafahany mifandray aminy, ny sampan-
draharaha nandefa ny fiantsoana, raha ilaina izany. Ny fiantsoana dia avantana avy hatrany any
amin’ilay olona amin’ny alalan’ny taratasy tsotra, farafahakeliny dimy andro mialohan’ny daty voatondro.
Raha toa ka tsy tonga amin’ny daty voatondro ity farany dia halefa avy hatrany amin’ny fomba rehetra
ny fiantsoana faharoa izay avantana any amin’ny mpandoa hetra miziriziry. Ny tsy fahatongavana na ny
fandavana aorian’ny fiantsoana faharoa dia atao anaty fitanana an-tsoratra izay ampahafantarina ny
mpandoa hetra araka ny voalazan’ny andininy V-56 miaraka amin’ny sazy voafaritry ny andininy
20.01.56-11 amin’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra.
Andininy V-47.-(andininy 20.02.46 andalana 7 amin’ny CGI) Ireo mpiasan’ny hetra amin’ny sokajy II
nahavita fianianana miandraikitra ny asan’ny Lehiben’ny Birao na ny Fanamarinana amin’ny sampan-
draharahan’ny hetra, izay asan’ny Mpanara-mason’ny hetra, ary manatontosa izany araky ny lalàna sy
ara-panjakana ny asany ao anatin’ny faritra iadidiany. Manao fitanana an-tsoratra amin’ireo mpandika
lalàna izy ireo aorian’ny asa fisafoana sy fanamarinana nataony.
Andininy V-48.-(andininy 20.02.46 andalana 8 amin’ny CGI) Afaka ihany koa manao fitanana an-
tsoratra amin’ireo fandikan-dalàna mikasika ny paraky sy ny zava-pisotro misy alikaola avy amin’ny
hosoka na ny mitovy amin’izany ankoatr’ireo ilàna fanamarinana any amin’ireo mpandoa hetra, ireo
mpiasa rehetra ao amin’ny sokajy II hatramin’ny VIII ny Fadintseranana, ny Zandary, ny mpiasan’ny
Harena an-kibon’ny tany sy ireo mpiasa manam-pahefana ara-pitsarana (OPJ).
Andininy V-49.-(andininy 20.02.47 amin’ny CGI) Ireo mpiasan’ny hetra sy ireo Mpiasam-panjakana
hafa volazan’ny andininy teo aloha ao amin’ny sokajy I izay tsy manao fanamarinana an-tsoratra dia
afaka mandray anjara amin’ny fanenjehana toy ny fanampiana ireo mpiasa mpanao fitanana an-tsoratra
; na izany aza, dia afaka manao tatitra an-tsoratra izay mitovy lanja amin’ny angom-baovao izay fototra
amin’ny fitanana an-tsoratra izy ireo.
Ny fianianana dia afaka atao amin’ny fitsarana ampahibemaso na an-tsoratra. Manan-kery manerana
ny tany sy ny firenena izany.
Andininy V-50.-(andininy 20.02.48 amin’ny CGI) Ireo mpiasa manana fahefana amin’ny fahitana
ifotony ireo fandikan-dalàna ara-ketra dia tsy maintsy mitondra ny fanendrena azy na ny karatra
manamarina ny asany sy ny momba azy. Tsy maintsy mampiseho izany izy ireo raha misy ny
fangatahana izany.

PARAGIRAFY II
PAIKA ARAHINA AMIN’NY FITANANA AN-TSORATRA
Andininy V-51.-(andininy 20.02.46 andalana 1,2,3 amin’ny CGI) Ireo fandikan-dalàna heverina ho
fanaovana hosoka, ny fandikan-dalàna amin’ny paraky sy ny alikaola izay takian’ny mpiasan’ny
sampandraharan’ny hetra dia karohina arak’ireo paika arahina voalaza ao amin’ity Fehezan-dalàna ity,
indrindra amin’ny alalan’ny paika arahina amin’ny famotorana. Atao anaty fitanana an-tsoratra izany.
Na izany aza, ny fitanana an-tsoratra dia afaka milaza trangan-javatra, firosoana amin’ny fanagiazam-
panana na mitana an-tsoratra ireo voalaza, araka ny voalazan’ireo fepetra amin’ity Fehezan-dalàna ity.
Ny paika arahina amin’ny famotorana voafaritr’ireo andininy V-46, V-47, sy V-48 dia tsy ao anatin’ireo
paika arahina amin’ny fanamarinana voalaza amin’ireo andininy V-01 sy ny manaraka.
Andininy V-52.-(andininy 20.02.49 amin’ny CGI) Ireo fitanana an-tsoratra izay milaza ireo fadikan-
dalàna ao amin’ireo didy aman-dalàna mifehy ny sampan-draharahan’ny hetra dia tsy maintsy dika
mitovy maromaro arak’izay ilana azy ary amarinin’ireo mpanao fitanana an-tsoratra izany. Ny fitanana
an-tsoratra dia atao amin’ny anaran’ny Lalàna, fanenjehana sy fitarian’ny Tale Jeneralin’ny hetra.
Andininy V-53.-(andininy 20.02.50 amin’ny CGI) Ireo fitanana an-tsoratra ara-ketra dia afahana
amin’ireo fomba arahina amin’ny fanoratana.
Andininy V-54.-(andininy 20.02.51 amin’ny CGI) Ireo fitanana an-tsoratra dia azo atao any amin’ny
biraon’ny sampan-draharahan’ny hetra na ny toerana nahita ny fadikan-dalàna. Afaka atao any amin’ny
tobin’ny Zandarimaria na any amin’ny biraon’ny mpiasan’ny Minisiteran’ny Vola na koa any amin’ny
biraon’ny Vondrom-bahoaka Itsinjaram-pahefana.
Andininy V-55.-(andininy 20.02.52 amin’ny CGI) Ireo fitanana an-tsoratra, na inona na inona antony,
dia tsy maintsy ahitana farafaharatsiny :
1. Ny toerana, ny daty, ny antony.
2. Araka ny antony, na ny famaritana ireo tranga hita ; na ireo na ireo toe-draharaha nisy tamin’ny
fitanana an-tsoratra ; na ireo fanontaniana napetraka sy ny valiny nentina ; na ny antony marina
nanaovana ny fanagiazana ; na ny karazan’ny fandikan-dalàna hita.
3. Ny fanambaran’ny mpandika lalàna sy ny fanagiazana na ny olona voatanisa ao anatin’ny fitanana

an-tsoratra, raha misy izany.
4. Ny anarana, fanampin’anarana, andraikitra sy toeram-ponenana ary koa ny filazalazana sy ny

mombamomba ny mpandika lalàna na ny (ireo) olona voatanisa ao anatin’ny fitanana an-tsoratra.
5. Ny anarana, fanampin’anarana, andraikitra sy toerana nosafidian’ny mpiasa hanaovana ny fitanana

an-tsoratra.
6° Ny anarana sy toeram-piasan’ny Tale Jeneralin’ny hetra miandraikitra ny fanenjehana na ny toerana

nosafidiny.
7. Ny filazalazana ireo entana nogiazana : karazany, lanjany na refiny sy ireo tombany na fitanisana ireo
fandikan-dalàna sy ny hetra aloa, sara sy haba, nanaovana hosoka na very ary koa ireo didy aman-
dalàna ara-ketra nodikaina sy ireo fepetra manasazy amin’ireo fandikan-dalàna, raha ilaina izany.
8. Ny fanerena natao tamin’ny mpandika lalàna, na tamin’ny solon-tenany na izay nomeny fahefana
hanatrika ny fanoratana ny fitanana an-tsoratra any amin’ny toerana notondroina.

9. Ny fanazavana ataon’ny mpandika lalàna, ny solon-tenany, na izay nomeny fahefana amin’ny

fandikan-dalàna nisy, na raha tsy misy izany, ny soratra milaza fa tsy manan-kolazaina izy ireo.
10. Ny tolotra amin’ny fanalana tsatoka amin’ireo fitaovam-pitanterana nogiazana hiantohana ny

fandoavana ny lamandy ary koa ny tolotra amin’ny fanalana tsatoka entana nogiazana, raha ilaina izany.
11.Ny anarana, andraikitra sy fonenan’ny mpiambina raha misy ny fanagiazan’entana.
12.Ny fiantsoana ny mpandika lalàna, na ny solon-tenany na olona nomeny fahefana na ny (ireo) olona
voatanisa ao anatin’ny fitanana an-tsoratra hanao sonia izany. Ao anatin’izany ihany koa ny filazany ny
fanakeny na ny fandavany hanao sonia.
13.Ny daty sy ora nahavitan’ny fitanana an-tsoratra
Andininy V-56.-(andininy 20.02.53 amin’ny CGI) Raha toa ka nanatrika ny fanoratana ny fitanana an-
tsoratra ny mpandika lalàna, dia milaza izy fa namaky izany ary nasaina nanao sonia sy nahazo ny dika
mitovy amin’izany izy. Ao anatin’izany ihany koa ny filazany ny fanakeny na ny fandavany hanao sonia.
Ny fitanana an-tsoratra natao tsy teo anatrehan’ny mpandika lalàna dia tsy maintsy ampahafantarina
azy any amin’ny fonenany, na lazaina amin’ny any amin’izay toerana misy azy, na atao peta-drindrina
any amin’ny biraon’ny Fokontany, ny Fivondronana na Faritany misy ny fonenany na ny Kaominina.
Ny fitanana an-tsoratra sy fampahafantarana dia afaka atao miaraka isan’andro. Ny fonenana

nolaizan’ny mpandoa hetra tamin’ny mpanao fitanana an-tsoratra no ampiharina amin’ny eo
anatrehan’ny lalàna.
Andininy V-57.-(andininy 20.02.54 amin’ny CGI) Raha toa ka ny anton’ny fanagiazana dia mikasika
ny hosoka na fanovàna ny taratasy manaraka ny entana na sora-pamerana hafa, ny fitanana an-tsoratra
dia milaza ny kazana hosoka na fanovàna na fanovanana.
Ireo taratasy manaraka ny entana ireo na ireo sora-pamerana hafa, vita voasonia sy rangompohin’ireo
mpanao fanagiazana, dia tovànana amin’ny fitanana an-tsoratra izay ahitana ny fampahafantarana
natao taminy mba asiany rangompohy sy hamaliany azy.
Andininy V-58.-(andininy 20.02.55 amin’ny CGI) Raha toa ny mpandoa hetra ka nandositra ary tsy
nisy nahalala na nanajanona ny asany, ny fitanana an-tsoratra dia atao amin’ny olon-tsy fantatra ary
alefa any amin’ny Tale Jeneralin’ny hetra izay mangataka ny fanagiazana na fitazonana ireo fananana
manaraka na fananana mifaka eny amin’ny Fitsarana mahefa.
Raha misy ny fahafatesan’ny mpandika lalàna alohan’ny fanatanterahana ny didim-pitsarana raikitra na

ny fahataperan’ny raharaha, ny sampan-draharahan’ny hetra dia afaka manohy ny raharaha amin’ireo
nanjoanina eny amin’ny fitsarana izay mandidy amin’ny fandoavana ny vola mitovy amin’ny hosoka
nataony, raha tsy efa nisy fifampiraharahana natao tao anatin’ny fandovana amin’ny fandoavana izany.
PARAGIRAFY III
POROFON’IREO FITANANA AN-TSORATRA
Andininy V-59.-(andininy 20.02.56 amin’ny CGI) Ireo fitanana an-tsoratra nataon’ny mpiasa iray araka
ny voalazan’ireo andininy V-46 hatramin’ny V-48 amin’ny lafiny ara-ketra dia manan-kery mandram-
pisian’ny porofo manohitra izany sy filazana ataon’ny fitsarana ny maha hosoka ny fitanana an-tsoratra
nataon’ny mpiasa roa farafahakeliny. Amin’ny fahitana fadikan-dalàna aorian’ny fanamarinana tamin’ny
fanoratana, ny porofo manohitra izany dia tsy afaka entina raha tsy amin’ny alalan’ny antontan-taratasy
misy ny daty tena marina talohan’ny fanoratana.

Raha toa ny mpandika lalàna ka mangataka ny hitondra porofo, ny fitsarana dia manemotra ny raharaha
dimy ambinifolo farafahakeliny.
Ao anatin’ny fe-potoana 3 andro katroka amin’ny fotoam-pitsarana izay nanaovana ny fanemorana, ny

mpandika lalàna dia tsy maintsy mametraka any amin’ny Mpiraki-draharaha ny lisitr’ireo vavolombelona
tiana henoina, miaraka amin’ny anarany, fanampin’anarany, andraikiny sy fonenany.
Andininy V-60.-(andininy 20.02.57 amin’ny CGI) Amin’ny tsy fahampiana na tsy fananan-kerin’ireo
fitanana an-tsoratra tamin’ny fomba arahina, ny fadikan-dalàna dia mbola mitoetra ary azo arahina
amin’ny fomba rehetra araka ny lalàna.
Raha toa ka nofoanana ny fitanana an-tsoratra natao tamin’ny fanagiazana ireo entana voarara, ny
fitazonana ireo entana ireo tsy misy lamandy dia ambaran’ny Mpampanoa lalànan’ny Repoblika amin’ny
famaranana ny raharaha ataon’ny mpanenjika.
SOKAJY III
FITSIDIANA SY FISAVANA
PARAGIRAFY I
AN-DALAMBE SY AMIN’NY TOERANA MISOKATRA HO AN’NY DAHOLOBE
Andininy V-61.-(andininy 20.02.58 amin’ny CGI) Ireo fanamarinana sy fahitana trangan-javatra dia
azo atao amin’ny fotoana rehetra na andro na alina ary tsy misy fanakanana na fomba arahina raha eny
an-dalambe ; azo ato ihany koa ny manao izany tsy misy fomba arahina eny amin’ny toerana misokatra
ho an’ny daholobe nefa amin’ny ora fisokafan’ireo toerana ireo ihany.
Andininy V-62.-(andininy 20.02.59 amin’ny CGI) Ireo mpiasan’ny hetra mpisava dia afaka, tsy ilàna
fomba arahina, eny amin’ny lakan-drafitra, lakana, lakana mpitondra entana, fiarakodia, sarety,
fiaramanidina sy ireo fitaovam-pitanterana hafa, na toerana na fotoana ahitana izany manao fitsidiana,
fikarohana, fisavana ilaina mba iantohana ny tsy fisian’ny entana hosoka. Ny mpanamory ireo fitaovana
ireo dia tsy maintsy manamora ny fanamarinana ataon’ny mpiasan’ny hetra, mba ialana amin’ny
fandikan-dalana amin’ny fandavana na fanakanana amin’ireo asa ireo izay voafaritry ny andininy V-103.
Andininy V-63.-(andininy 20.02.60 amin’ny CGI) Ireo mpiasan’ny hetra dia afaka miditra amin-
kalalahana eny ireo toeram-piantsonana sy ny gara, toeram-pijanonana, magazay sy toeram-piasana
hafa na ireo toerana miankina amin’ny lalamby na ny toeram-pikarakarana fiarakodia na fitanteram-
bahoaka.
Ao anatin’ny fanatanterahana ny asany, dia afaka mandeha na mivezivezy amin’ny lalamby amin’ny
fotoana rehetra ilàna izany izy ireo sy mitondra ny taratasy manamarina ny momba azy ary tsy maintsy
manaraka ireo fepetra amin’ny fiarovana izay voafaritra amin’izany.
Manan-jo izy ireo hanao fitsidiana amin’ireo gara, toeram-pijanonana na ny foiben’ny toeram-piasana
isaky ny toeram-pikarakarana na kaompaniam-pitanterana ary koa afaka manitatra ny fikarohana sy
fanamarinana amin’ireo asa fitanan-kaonty mikasika ny fitanterana.
Andininy V-64.-(andininy 20.02.61 amin’ny CGI) Ao anatin’ny fanatanterahana ny asany, ireo

mpiasan’ny hetra dia manan-jo handalo amin’ireo toeram-ponenana manokana, toeram-pambolena,
tanety, tanin-kazo, tany mifefy na tsy miaraka amin’ny faritra honenana aza.

PARAGIRAFY II
FITSIDIHANA AN-TOKANTRANO
A- Fitsidihana any amin’ny olona manokana
Andininy V-65.-(andininy 20.02.67 amin’ny CGI) Ankoatra ireo fepetra voafaritra manokana, ireo
fitsidihana ataon’ireo mpiasan’ny hetra nahazoana alalana dia tsy azo atao raha tsy amin’ny 6 ora
maraina hatramin’ny 06 ora hariva.
Kanefa, ny raharaha rehetra natomboka talohan’ny 06 ora hariva dia afaka tohizana aorian’izany raha
toa hitan’ireo mpiasa fa ilaina ny fanohizana ny fanadihadiana indrindra raha momba ny fanoratana ny
fitanana an-tsoratra izany. Azo atao amin’ny andro maromaro ny fanaovana ireo fitsidihana an-
tokantrano ireo.
Andininy V-66.-(andininy 20.02.68 amin’ny CGI) Ny fitsidihana na fisavana rehetra any amin’ireo
toerana manokana misy ireo olona tsy iharan’ny hetra dia tsy azo atao raha tsy mahazo ny fankatoavana
mazava avy amin’ilay olona tompon’ny toerana hanaovana izany na ny didy fisavana nomen’ny
Mpampanoa lalàna ny repoblika amin’ny toerana hanaovan’ny mpiasan’ny hetra ny raharaha.
Izany fankatovana izany dia tsy maintsy hanaovany fanambarana an-tsoratra na amin’ny alalan’ny
fanamarinana ataon’ny vavolombelona roa ka ny iray mety ho mpiasa manam-pahefana ara-pitsarana
na Filohan’ny Fokontany, na Ben’ny tanana na ireo solontenany manatrika ny fitsidihana.
Ny didy fisavana dia omena aorian’ny fanomezana any amin’ny Fampanoavana ny fangatahana an-
tsoratra ataon’ny Sampan-draharaha miandraikitra ny fanenjehana izay milaza ireo antony tsotsotra
nahatonga ny ahiahy amin’ny fisian’ny hosoka.
Andininy V-67.-(andininy 20.02.69 amin’ny CGI) Ny fitsidihana rehetra dia tsy maintsy hanaovana
fanambarana fitsidihana ary amin’ny no hilazany ny fanaovany ny raharaha.
Andininy V-68.-(andininy 20.02.70 amin’ny CGI) Ny fitsidihana na fisavana rehetra atao any anatin’ny
toeram-ponenana dia tsy maintsy atrehan’ny Filohan’ny Fokontany, na Ben’ny tanana na ireo
solontenany na ny mpiasa manam-pahefana ara-pitsarana, izay mandefa ny fangatahana an-tsoratra
natao tamin’izy ireo ary tsy maintsy soratana amin’ny lohan’ny fitanana an-tsoratra izany, mba
hampanan-kery azy.
Andininy V-69.-(andininy 20.02.71 amin’ny CGI) Na izany aza, ireo entana notanterina nanaovana
hosoka, tamin’ny fotoana nanagiazana azy, izay nampidirina tany amin’ny trano fonenana mba tsy ho
hitan’ireo mpiasan’ny hetra, dia azon’izy ireo enjehina na tsy manaraka ireo fepetra faritan’ireo andininy
V-65 hatramin’ny V-68 etsy ambony aza.
Torak’izany koa ho an’ny olona manana raharaha na asa ataony ao an-tranony izay faritan’ny lalàna
ara-ketra na mametraka entana, fitaovana na akora ilainy amin’ny fandraharahany. Amin’izany tranga
izany, ny trano honenany dia raisina toy ny toeram-piasany fa tsy toeram-ponenana tsotra ipetrahana.
Andininy V-70.-(andininy 20.02.72 amin’ny CGI) Ny fanambarana ny fitsidihana araka ny andininy V-

67 dia atao amin’ny anaran’ilay olona manokana, misy daty sy voasonia. Mba hampanan-kery azy, izany
fanambarana izany dia tsy milaza ireo antony tsotsotra nahatonga ny ahiahy amin’ny fisian’ny hosoka.
Andininy V-71.-(andininy 20.02.73 amin’ny CGI) Aorian’ny fitsidihana natao tany an-trano araka ny
fepetra voalazan’ireo andininy teo aloha, ireo mpiasan’ny hetra dia tsy maintsy mamerina amin’ny
laoniny indray ireo toerana nanaovany fitsidihana.
Ny mpiasa manam-pahefana ara-pitsarana na ny Filohan’ny Fokontany, na Ben’ny tanana na ireo

solontenany manoratra ireo fanoherana mety hitranga ao anatin’ny taratasy milaza ny antony ary omena
dika mitovy amin’izany ilay olona.

Andininy V-72.-(andininy 20.02.74 amin’ny CGI) Ny fitsidihana an-trano rehetra izay tsy nahitam-
bokany dia tsy maintsy soratana ao anatin’ny tatitra milaza ny daty sy ora nanaovana ny fitsidihana, ny
anarana sy laharin’ireo mpiasan’ny hetra nanao izany, ny anarana, fanampin’anarana, asa atao sy
fonenan’ny olona noahiahina, ireo anton’ny fitsidihana sy ny ora marina nahavitan’izany.
Io tatitra nosoniavin’ny mpiasan’ny hetra nanao ny fitsidihana io sy raha misy ny fankatoavin’ny manam-
pahefana nanatrika izany dia alefa any amin’ny Tale miandraikitra ny fifanolanana.
Andininy V-73.-(andininy 20.02.75 amin’ny CGI) Raha misy tsy fahafahana, ny mpiasam-panjakana
nangataka ny didim-Pitsarana dia afaka mamindra amin’ny alalan’ny taratasy fanomezan-dalana hanao
fitsidihana, amin’ny mpiasa iray eo ambany fahefany hanolo azy.
B- Fitsidihana atao any amin’ireo mpandoa hetra
Andininy V-74.-(andininy 20.02.76 amin’ny CGI) Ny atao hoe mpandoa hetra dia ny olon-tsotra na
fikambanana rehetra, noho ny amin’ny asany na amin’ireo raharaha ataony dia tsy maintsy manaraka
ny didy amam-pitsipika momba ny hetra.
Andininy V-75.-(andininy 20.02.77 amin’ny CGI) Ny mpandoa hetra ao amin’ny Fandraharahana ara-
ketra dia maintsy manaiky amin’ireo fotoana hisokafany ho an’ny besinimaro, ireo fitsidihana sy
fanamarinana ataon’ny mpiasan’ny hetra na andro na alina. Ireo Tale na Mpitantana ny toeram-piasana
dia tsy maintsy manokatra amin’ ny fangatahana ireo trano, toerana fanaovana asa, magazay, lakavy
sy toerana fitahirizana.
Andininy V-76.-(andininy 20.02.78 amin’ny CGI) Ny zo amin’ny fitsidihana etsy ambony dia mitatra
tsy amin’ireo faritra rehetra sy toerana hanovana taozava-baventy na tsia na amin’ny varotra sy ireo
toerana miankina amin’ny ao anatin’ny faritra, ny toerana mihidy, ny tokontany na zaridaina irery ihany,
fa indrindra koa amin’ireo trano tsy anaovan-draharaha miankina aminy aza ary miorina latsaky ny 300
metatra ao anatin’ny faritra, ary mandritra ny fitsidihana, tsy nisy ny fampisehoana ny fifanaraham-
panofana natao tamin’ny olona hafa.
C- Fitsidihana ara-batana
Andininy V-77.-(andininy 20.02.79 amin’ny CGI) a) Ny fitsidiana ara-batana dia tsy azo atao raha tsy
nisy ny ahiahy amin’ny hosoka hita amin’ny endrika ivelany.
b) na amin’ny fahitana ireo singa ivelany mamaritra ny fomba fiainana : trano natao itoerana tena izy sy
ny fanampiny, fananganana trano, fividianana trano, tokotanim-barotra na ireo fananana mitovy aminy,
ny fiara, ny fiaramanidina sy ny sambo fitsangatsanganana, ny fiarakodia, mpiasa an-trano, fivoahana
any ivelany ka ny mpandoa hetra ihany no mandoa ny saran-dalana, fandefasana vola vahiny any
ivelany.
Andininy V-78.-(andininy 20.02.80 amin’ny CGI) Ny fitsidihana ara-batana dia atao eo an-toerana na
koa amin’ny fangatahana ataon’ny mpiasan’ny hetra, atao eny amin’ny biraon’ny Fokontany,
Fivondronana na Faritany na koa eny amin’ireo biraon’ny Kaominina, na ny Polisy na ny Zandarimaria,
na eny amin’ny biraon’ny hetra. Raha mandà ny hanaraka ireo mpiasan’ny hetra ilay olona ahiahiana
dia afaka mampiasa hery izy ireo.
Ny fanatrehan’ny mpiasa manam-pahefana ara-pitsarana dia tsy takiana amin’ny fahamarinan’ny

fitsidihana. Ny fitsidihana ara-batana rehetra dia tsy azo atao raha tsy amin’ny olona mitovy fitaovam-
pananahana. Ny fitsidihana ara-batana dia afaka atao na andro na alina.

PARAGIRAFY III
FAKANA SINGA SY FANAMARINANA ATAON’NY MANAM-PAHAIZANA MANOKANA
Andininy V-79.-(andininy 20.02.62 amin’ny CGI) Ireo fanoherana rehetra mikasika :

- ny toetrany,
- ny endriny,
- ny kalitaony,
- ny karazany,
- ny marika,
- ny firafiny ,
- ny niaviany,
- ny fomba nanamboarana azy,
- na koa ireo toetoetra ara-tekinikan’ireo entana sy vokatra tanterina, iharan’ny hetra tsy mivantana ilaina
amin’ny fandaniana, tazonina, amidy na efa lafo, dia afaka alefan’ny Fandraharahana ara-ketra amin’ny
fotoana rehetra, hanaovana fanadiadiana izay ataon’ireo manam-pahaizana manokana nahazo
fankatoavana eny amin’ireo Fitsarana na eny amin’ny laboratoara ofisialy manana fahaizana manokana
amin’izany.
Andininy V-80.-(andininy 20.02.63 amin’ny CGI) Ny fanadiadiana izay ataon’ireo manam-pahaizana

manokana na fitiliana ataon’ny laboratoara dia atao amin’ireo entana na vokatra ireo ihany ka koa
amin’ireo singa nalaina manaraka ny voalazan’ireto Andininy manaraka ireto.
Andininy V-81.-(andininy 20.02.64 amin’ny CGI) Ny fakana ireo singa rehetra tamin’ireo vokatra na
tamin’ireo entana iharan’ny hetra tsy mivantana ilaina amin’ny fandaniana amin’ny dingana rehetra
amin’ny famarotana dia tsy maintsy ahitana singa efatra mitovy ary tena mitovy karazana raha azo atao
:
1- amin’ny fanadihadiana ataon’ny manam-pahaizana manokana na amin’ny fitiliana ;
2- amin’ny fitsinjovana mialoha ny famerenana ny fanadiadiana ;
3- amin’ny olona izay nakana ny singa hanaovana fanadiadiana ;
4- amin’ireo sampan-draharahan’ny hetra. Ireo singa hanaovana fanadiadiana ireo dia mihidy sy asiana
fitomboka ary asiana soratra apetaka aminy.
Andininy V-82.-(andininy 20.02.65 amin’ny CGI) Ny fakana ireo singa rehetra hanaovana
fanadiadiana dia hanaovana fanoratana ny taratasy atao hoe : “Fitanana an-tsoratra amin’ny fakana
ireo singa” izay tsy maintsy ahitana ireto soratra manaraka ireto :
1- ny daty sy ny ora nanaovana ny fakana ireo singa;
2- ny anarana, fanampin’anarana, grady sy andraikitry ny mpiasan’ny hetra nanao ny fakana ireo singa,
3- ny anarana, fanampin’anarana, asa atao, andraikitra sy fonenan’ny olona nanaovana ny fakana ireo
singa ;
4- ny anton’ny fakana singa ;

5- ny toerana, ny fomba nitazonana, ny kalitao sy ny fiavian’ireo entana sy vokatra nanaovana fakana

ireo singa ;
6- ny famaritana amin’ny antsipirihany ireo fomba nanovana ny fakana ireo singa ;
7- ny fatra sy ny sandan’ireo singa nalaina ;
8- ny filazana ny fisian’ny olona na tsia teny amin’ny toerana nanaovana fakana ireo singa ary ny filazana
natao taminy ny hanaovany sonia ny taratasy, ny fanekeny na ny fandavany ny hanatanteraka izany ;
9- ny daty sy ny ora nifaranan’ireo asa fakana singa ;
10- ny sonian’ny mpiasa nanao ny fakana ireo singa ;
11- ny handefasana ireo singa nalaina.
Ny fitomboka napetraka tamin’ireo singa sy ireo soratra apetaka amin’ny fakana singa dia atao apetraka
indray amin’ilay taratasy.
Andininy V-83.-(andininy 20.02.66 amin’ny CGI) Amin’ny hosoka hita mazava taorian’ny
fanamarinan’ny manam-pahaizana na ny fitiliana, dia soratana ny fitanana an-tsoratra amin’ny fanerena.
Ny saran’ireo dia aloan’ny mpandika lalàna, ankoatra ireo sazy hafa voalazan’ny lalàna mifehy ny
ankapobem-bahoaka na ireo didy amam-pitsipika manan-kery.
SOKAJY IV
NY FANAGIAZANA SY FITAZONANA FANANANA
Andininy V-84.-(andininy 20.02.81 amin’ny CGI) Ireo fadikan-dalàna amin’ny didy amam-pitsipika
ara-ketra dia mitarika amin’ny fanagiazana ireo entana nambara ho misy hosoka.
Ny fanagiazana dia lazaina tena izy raha mikasika ireo entana nambara ho misy hosoka ka
nogiazan’ireo mpiasan’ny hetra izany. Raha toa nisy fanakatsakanana nataon’ny mpandika lalàna ka
tsy nahafahan’ireo mpanao fitanana an-tsoratra nanatanteraka ny fanagiazana tena izy tamin’ireo
entana nanaovana hosoka, ireo mpanao fitanana an-tsoratra dia tsy maintsy manambara ny
fanagiazana an’eritreritra. Ny fanagiazana an’eritreritra dia manana fiantraikany mitovy amin’ny
fanagiazana tena izy.
Andininy V-85.-(andininy 20.02.82 amin’ny CGI) Azo atao ny fanalana tsatoka amin’ireo entana na
vokatra nogiazana ankoatra ireo voarara, amin’ny alalan’ny fanomezana antoka ara-bola manokana na
fandrotsahana vola sy, amin’ny antoka atao am-pianianana ataon’ny mpandika lalàna amin’ny
fanombanana natao am-pihavanana amin’ireo entana nogiazana.
Andininy V-86.-(andininy 20.02.83 amin’ny CGI) Mba ahazoana antoka amin’ny fandoavana ny
lamandy, amin’ny tsy fisian’ny antoka afahana mandoa trosa na amin’ny famerenana araka izay betsaka
indrindra ny lamandy, ny fanagiazana ireo sambo, ireo fiaramanidina, soavaly na fiara hafa na biby
ampiasaina amin’ny fitanterana ireo entana hosoka dia atao.
Na izany aza, raha ny tompon’ny fitaovam-pitanterana no sady tompon’ireo entana hosoka na ihany
koa tamin’ny fandraisany anjara tamin’ireo hosoka, dia azo ambara ho toy ny mpiray antoka amin’ny
fandikan-dalàna izy, ireo fitaovam-pitanterana dia azo giazana toy ireo entana nanaovana hosoka. Azo
hanaovana fanalana tsatoka ireo fitaovam-pitanterana voalaza ireo amin’ny alalan’ny antoka ara-bola
na famerenana amin’ny vidiny voafaritra nifanarahana na tsy nisy fierana.
Andininy V-87.-(andininy 20.02.84 amin’ny CGI) Raha toa ka mikasika ny biby na ireo entana mora
simba ny fanagiazana, ny fanalana tsatoka vonjimaika dia azo omena araka izay voalazan’ny andininy
V-85.

Andininy V-88.-(andininy 20.02.85 amin’ny CGI) Raha toa ka nofoanana ny fitanana an-tsoratra
mikasika ny fangiazana entana voarara noho ny tsy fahampian’ny fepetra amin’ny endriny, dia ambara
ihany ny fitazonana azy ireo tsy misy lamandy araka ny fehin-kevitra ataon’ny sampan-draharahan’ny
hetra na ny Mpampanoa lalàna ny Repoblika. Ny fitazonana ireo entana nogiazana noho ny fandikan-
dalàna dia ambara ihany koa na teo aza ny fanafoanana ny fitanana an-tsoratra raha toa ka voamarina
mazava tsara ao anatin’ny fanadihadiana ny fandikan-dalàna .
Andininy V-89.-(andininy 20.02.86 amin’ny CGI) Ny fitazonana ireo entana nogiazana dia azo
tohizana sy ambara amin’ireo mpamily na mpitatitra entana ary ny Fandraharahana ara-ketra dia tsy
voatery hitazona ny tompon’ny entana, raha tsy hoe niditra an-tsehatra ny tompon’entana nogiazana na
nantsoin’ireo olona nitondra ny entana nogiazana, hanapaka araka ny lalàna amin’ny fidirana an-
tsehatra na fitarainana.
Andininy V-90.-(andininy 20.02.87 amin’ny CGI) Ireo entana, na nogiazina noho ny hosoka, na
fadikan-dalàna, na notazonina, dia tsy azon’ireo tompony takiana, na ny vidiny, na nanovana
famerenam-bola na tsia, na ireo tompon-trosa manana tombon’antoka, ankoatra ireo fitarainana atao
amin’ireo tompon’antoka amin’ny hosoka.
Andininy V-91.-(andininy 20.02.88 amin’ny CGI) Ireo zavatra, entana na vokatra hafa tsy nanaovana
hosoka izay hita niaraka taminy, dia tsy maintsy averina amin’ny tompony, ankoatra ireo nampiasaina
hanafenana ny hosoka.
Andininy V-92.-(andininy 20.02.89 amin’ny CGI) Ny sampan-draharahan’ny hetra dia afaka

mangataka amin’ny Fitsarana amin’ny alalan’ny fangatahana tsotra ny fitazonana ireo entana
nanaovana hosoka nogiazana tamin’ireo olona tsy fantatra, mba hanaovana lavanty ampahibemaso.
Andininy V-93.-(andininy 20.02.90 amin’ny CGI) Ireo fitaovam-pitanterana nogiazana izay ny

fameranana azy dia atao amin’ny fanaovana antoka ara-bola hita tao anatin’ny fitanana an-tsoratra
saingy tsy neken’ny ankilany dia tsy azo tazonina mihoatra iray volana.
Raha dila io fe-potoana io, araka ny didim-pitsarana dia atao ny lavanty ampahibemason’ireo fiara
nogiazana ka ny Fandraharahana ara-ketra no mitarika izany.
Andininy V-94.-(andininy 20.02.91 amin’ny CGI) Ny didim-pitsarana manome alalana amin’ny lavanty
dia ampahafantarina ny olona mifanandrina miaraka amin’ny fanambarana fa atao avy hatrany ny
lavanty na manatrika izany izy na tsia.
Ny didim-pitsarana dia tanterahana na nisy fanohanana na fampiakarana ny raharaha.
Andininy V-95.-(andininy 20.02.92 amin’ny CGI) Ny vola azo tamin’ny lavanty dia apetraka any
amin’ny Mpandray volan’ny hetra mandra- pisian’ny didim-pitsarana raikitra.
SOKAJY V
ANDRAIKITRA SY FIOMBONANA
Andininy V-96.-(andininy 20.02.93 amin’ny CGI) Ny mpitana ireo entana nanaovana hosoka dia
heverina ho tompon’andraikitra amin’ny hosoka. Na izany aza, ireo tompon’ny entana dia
tompon’andraikitra amin’ireo mpiasany, mpanatitra entana, mpiasa na mpanampy an-trano mikasika
ireo zo, fitazonana, lamandy sy saram-pitsarana.
Andininy V-97.-(andininy 20.02.94 amin’ny CGI) Ireo mpitatitra, izy ireo sy ny mpanampy azy na
mpiasa, dia tsy azo heverina ho toy ny mpandika lalàna raha tsy amin’ny fanondroana mazava sy ara-
dalàna ataon’ireo mpaniraka azy ireo, ka ahafahan’ny sampan-draharahan’ny hetra manao ny
fanenjehana amin’ireo tena nanao ny hosoka.

Andininy V-98.-(andininy 20.02.95 amin’ny CGI) Ireo tompon’ny toerana nahitana ireo entana hosoka
dia heverina ho tompon’antoka amin’ny fandikan-dalàna naterak’izany, raha tsy misy ny fiaraha-miasa
miaraka amin’ny sampan-draharahan’ny hetra, mba hitadiavana ny tena tompon’antoka marina amin’ny
fandikan-dalàna.
Andininy V-99.-(andininy 20.02.96 amin’ny CGI) Raha toa ka olona roa na maromaro no miara-
tompon’antoka amin’ny fandikan-dalàna, ny fanamelohana atao amin’ireo olona ireo amin’ny tranga
fanaovana hosoka iray dia iombonana araka ireo fepetra voalazan’ny andininy VII-33
Article V-100.- (article 20.02.97 du CGI) Heverina ho mpiara mpandika ny lalàna ara-ketra, ireo olona
ninia nanamora ny hosoka na nanome ireo fitaovana hanantanterahana izany.
Heverina ho mpiray tsikombakomba, ireo olona izay nanamora ny hosoka, amin’ny fomba tsy misy
fihetsehana mazava, ka tsy izy ireo no mpandika lalàna na mpiara mpandika lalàna.
Heverina indrindra ho mpiara mpandika lalàna :
- Ireo manampahaizana manokana amin’ny fintanana kaonty, ireo mpitana kaonty nahazo
fankatoavana, ireo mpanolotsaina ara-ketra ary amin’ny ankapoben-javatra ireo olona rehetra, amin’ny
maha tsy mpikarama azy, izay misolo ny toeran’ny mpandoa hetra na manampy azy ireo amin’ny
fanaovana fanambarana ara-ketra, amin’ny fandrafetana ireo antontan-taratasy ara-kaonty na amin’ireo
andraikitra samihafa voalazan’ito fehezan-dalàna ito, sy/na nandray anjara mivantana na tsia amin’ny
fandrafetana ny fanambarana atao ara-potoana na tsindraindray ho famerana ireo hetra, zo, sy haba. ;
- ireo olona izay mikarakara ny fantiantoky ny mpandoa hetra mba tsy andoavany ny trosany na izay
mametraka sakana , amin’ny alalan’ireo fitaka hafa ny amin’ny fandoavan-ketran’ito farany, manampy
azy /Les personnes qui, en organisant l’insolvabilité d’un contribuable ou en mettant obstacle, par
d’autres manœuvres, au paiement de l’impôt de ce dernier, l’aide à se soustraire ou à tenter de se
soustraire frauduleusement au paiement de ses impôts ;
- ireo olona rehetra tena mitantana araky ny lalàna na araky ny zava-misy, mivantana na tsia, ny orinasa,
ny rafitra mizaka ny zo aman-andraikitra na vondrona rehefa tompon’andraikitra amin’ny fanaovana
hosoka, sy amin’ny tsy fanajàna tafahoatra sy miverimberina an’ireo andraikitra ara-ketra izay tsy
nafahana nanangona ny fameran-ketra sy sazy. Toy izany koa ireo mpikambana na mpiombon’antoka
ao amin’ireo rafitra mizaka zo aman’andraikitra na vondrona.
- Ireo olona manao fifanarahana amin’ny fampindramana anarana ka mirona amin’ny fanaovana
hosoka, ary tsy ilaina akory ny fahazoana ny fifanarahana miafina eo amin’ny mpandoa hetra manana
laharam-pamantarana sy ny mpanome fahefana azy. Amin’izay tranga izay, ny rohy manamarina io
fifandraisana io dia tsy maintsy hazavain’ny Fandraharahana.
Andininy V-101.- (andininy 20.02.98 amin’ny CGI) Ny sazim-panagadrana voalazan’ny didy amam-
pitsipika ara-ketra dia tsy mihatra amin’ny tompom-pananana sy mpitatitra voalazan’ny andininy V-97
sy V-98, afa tsy amin’ny ireo mpiara –mandika lalàna.
SOKAJY VI
NY FISAMBORANA
Andininy V-102.- (andininy 20.02.99 amin’ny CGI) Rehefa sazy famonjana no iharan’ny fandikan-
dalàna ara-ketra, ny mpandika lalàna tratra am-body omby dia samborina sy gadraina. Hoentina avy
hatrany manoloanan’ny mpiasa manam-pahefana ara-pitsarana na atolotra ny hery mitam-piadiana izay
mitondra azy manoloana ny Mpitsara mahefa izay mitsara avy hatrany amin’ny alalan’ny fanapahana
voazava tsara ny amin’ny famonjana na famotsorana azy. Ireo didim-pamotsorana dia ampahafantarina
amin’ny Fandraharahana ny hetra arak’ireo fe-potoana sy fepetra voalazan’ny Fehezan-dalàna momba
ny famotorana ireo heloka be vava.

SOKAJY VII
FANDAVANA FANAOVANA NY ASA
Andininy V-103.- (Andininy 20.02.100 amin’ny CGI) Le droit de visite ou d'exercice ne peut être
retardé ou paralysé par un obstacle quelconque, prétexte, excuse, opposition verbale ou de fait, menace
ou acte de rébellion.
Andininy V-104.- (article 20.02.102 amin’ny CGI) Ireo fandavana fitsidihana na fanaovana ny asa,
famokarana na fifandraisana antontan-taratasy dia hamarinina ifotony amin’ny fitanana an-tsoratra izay
mirakitra fa ny mpandika lalàna dia nangatahana na nampitandremana ny amin’ny fanantanterahana
ireo andraikitra ireo ary nanohatra izany izy.
Ireo fikomiana, fampiasan hery amin’olonkafa tsy manaiky izany, fanompana, , fanevatevana sy
fandrahonana amin’ny mpiasan’ny hetra dia hamarinina ifotony amin’ny alalan’ny tatitra tsotra omena
ny Tale jeneralin’ny hetra ary henjenhina eny amin’ny Fitsarana ho fampiarana ireo sazy voalazan’ny
lalàna famaizana, ankoatran’ireo sazy ara-bola sy fitazoman-pananana mety hiaran’ny mpandika lalàna.
Raha sanatria misy fandikan-dalàna ara-ketra hita ifotony, arafitra arak’ireo fomba takian’ny lalàna ara-
ketra ny fintanana an-tsoratra ary voarakitra ao : fikomiana, fampiasan hery amin’olonkafa tsy manaiky
izany, fanompana, , fanevatevana na fandrahonana.
Andininy V-105.- (andininy 20.02.103 amin’ny CGI) Raha ny olon-tsotra na rafitra mizaka zo
aman’andraikitra iaharan’ny lalàna ara-ketra no manao fikomiana, mampiasa hery amin’olonkafa tsy
manaiky izany, manompa, mandrahona, manevateva, ny Fitsarana dia tsy maintsy mandidy ny
fanakatonana ny toeram-piasana mandritran’ny fe-potoana iray volana fara-fahakeliny sy enim-bolana
fara-fahabetsany.
Amin’ny trangan-javatra rehetra, ny Fandraharahana momba ny hetra dia afaka misintona vonjimaika
na hatramin’ny farany nohon’ny filaminam-bahoaka, ny fahazoan-dalana manamboatra, mitrandraka, ,
mamokatra na mivarotra nomena ny mpandika lalàna ary izany dia tsy manakana ny fampiharana sazy
ara-ketra mety ho azo sy ny fandoavana ny zo, hetra sy haba na sara amin’ny vokatra izay mety
haloan’ny ananan-trosa.

LOHATENY VI. – PAIKADY FANOLANANA SY

FAMINDRAM-PO

LOHATENY VI: PAIKADY FANOLANANA SY FAMINDRAM-PO 102

TOKO I: ANKAPOBEN’JAVATRA 102
TOKO II: PAIKADY FANGATAHANA FAMINDRAM-PO 102
SOKAJY I: SEHATRA FAMPIARANA NY FANGATAHANA
FAMINDRAM-PO 102
SOKAJY II: FAMELANA FAMINDRAPO 102
SOKAJY II: FANAFOANAN-KETRA 103
TOKO III: PAIKADY FIFANOLANANA FAMERANA HETRA 103
SOKAJY I: SEHATRA HAMPIARANA NY PAIKADY FIFANOLANANA
FAMERANA HETRA 103
SOKAJY II: PAIKADY MIALOHA ENY FANDRAHARAHANA 104
SOKAJY III : PAIKADY MANOLOANA NY FITSARANA
MIANDRAIKITRA NY ADIM-PITSARANA AMIN’NY FANJAKANA 106
SOKAJY IV: PAIKADY AMPIASAINA ENY AMIN’NY FITSARANA
MISAHANA NY ADY MADIO 108
SOKAJY V : FANDRAVONANA IREO FIFANOLANANA ARA-KETRA
EO ANIVON’NY VAOMIERA ARA-KETRA 108
TOKO IV: FAMAIZANA FANDIKAN-DALANA 111
SOKAJY II: PAIKADY FAMAIZANA 111
SOKAJY III: FIFANARAHANA 112
SOKAJY IV: FAHALANIANA PAIK’ANDRO 112
TOKO V: FAMPIHARANA IREO DIDIM-PITSARANA ARA-KETRA 113
TOKO VI: FEPETRA FIAROVANA 113
TOKO VII: PAIKADY FANAKATONANA TOERAM-PIASANA 113

LOHATENY VI
PAIKADY FANOLANANA SY FAMINDRAM-PO
TOKO I
ANKAPOBEN’JAVATRA
Andininy VI-01(Andininy 20.02.01 amin’ny CGI).- Ny hetra, ny haba, sy ny vola rehetra tokony
alohan’ny mpandoa hetra dia azon’izy ireo hanaovana fitakiana, na tolo-kevi-panafohanana avy amin’ny
ireo tompon’andraikitry ny fikajiana ny hetrambondromparitra, na avy amin’ny Fandraharahana
miandraikitra ny hetra-panjakana foibe.
TOKO II
PAIKADY FANGATAHANA FAMINDRAM-PO
SOKAJY I
SEHATRA FAMPIARANA NY FANGATAHANA FAMINDRAM-PO
Andininy VI-02 (Andininy 20.02.03 amin’ny CGI).- Ny fangatahana dia lazaina fa mamindra fo rehefa
mangataka izany amin’ny Fandraharahana ny mpandoha hetra manana fahasarotana ara-bola tsy
ahafahan’izy ireo mandoa amin’ny tokony ho izy ireo hetra tokony aloany sy mety hampikatso ny orinasa
na mety hanakana ny atom pivelomany.
Andininy VI-03 (Andininy 02.07.03.- I amin’ny CGI)– Amin’ny sara-panoratana, tsy azon’ny ireo
manam-pahefana ara –panjakana, na ny Fandraharahan’ny hetra, na ireo mpiasam-panjakanany atao
ny manome famelana na fihenan’ny sara-panoratana sy ireo sazy mety ho azo, na mampiato izany na
mpampapiato ny fanangonana izany raha tsy te ho tompon’andraikitra amin’ny tenany manokana
amin’izany.
Andininy VI-04 (Andininy 20.02.04 amin’ny CGI).-Ao anatin’ny fangatahana famindram-po ihany koa
:
- Ireo fangatahana ataon’ireo mpiasan’ny tahirim-bolam-panjakana mikendry ny fanafoanan-ketra
ireo zaran-ketra tsy voavory intsony,
- Ireo fangatahana fanemorana fe-potoana atolotry ny Tale paritry ny hetra momba ny hetra tambatra
- ary ireo fangatahana napetrak’ireo mpandoa hetra mba ho :
 fampihenana manontolo na amin’ny ampahany ireo lamandy, sazy amin’ny endriny rehetra,
voafaritr’ity fehezan-dalàna ity ary iandraiketan’izy ireo ;
 fandoavana tsikelikely ireo vola tokony aloa ;
 fanalavana ireo fe-potoana takian’ny fanatanterahana ireo andraikiny ;
 fampihatoana ny fitakiam-bola atao aminy
Andininy VI-05 Ny mpandoa hetra dia mahazo mangataka famindram-po amin’ny manam-pahefana
mpanapa-kevitra fandeferana momba ny fampiasan’ny zony ivelan’ny fe-potoana.
Amin’izany, ny manam-pahefana mpanapa-kevitra dia afaka manome fe-potoana vaovao tsy mihoatra
ny dimy amby folo andro (15) miatomboka amin’ny fampahafantarana ny fanapahan-kevitra.

SOKAJY II
FAMELANA FAMINDRAPO
PARAGIRAFY I
FEPETRA ARA-POMBAFOMBA AN’IREO FANGATAHANA FAMELANA FAMINDRAPO
Andininy VI-06 (Andininy 20.02.06 amin’ny CGI).- Tsy azo raisina ny fangatahana raha tsy :
‐ mirakitra ny karazan-ketra, ny taon-ketra sy ireo hetny sora-bola-ketra voakendry
‐ mirakitra ny fanambarana tsotsotra ny anton’ny fangatahana
‐ ampiharahana amin’ny sora-pitakiana ny hetra, sy/na ny filazana fitakiana hetra mikasikaireo

hetra-bondro-paritra
‐ misy ny sonian’ny mpanoratra, ny anarany, sy ny andraikiny.
Ny fangatahana famindrampo dia angalana ny hevitry ny Sampan draharaha miandraikitra ny antontan-

taratasy na Sampandraharaha miandraikitra ny filazana fameran-ketra sy/na ny baikom-pamorian-ketra,
zo, haba isan-karazany voalazan’ny Boky faha IIan’ito fehezan-dalàna ito.
Andininy VI-07 (Andininy 20.02.05 amin’ny CGI).- Ny fangatahana fanalefahana fanenam-tsazy dia
apetraky ny nanjoanina na ireo olona rehetra tokony andoa hetra nahazo antso fampitandremana, eny
amin’ny Sampan-draharaha miandraikitra ny filazana fitakian-ketra sy/na baikom-pamoriam-bola ho
an’ny hetra, haba sns voarakitry ny Fehezam-dalàna ny hetra, na eny amin’ny Sampan-draharaha
miandraikitra ny mpandoa hetra ho an’ireo hetra hafa voarakitra ao amin’io fehezan-dalàna io. Ireo olona
rehetra manao fangatahana amin’ny anaran’olon-kafa dia tsy maintsy mitondra taratasy fanomezam-
pahefana ara-dalàna tsy misy hajia, sy nosoratana am-boky tao amin’ny sampandrahara miandraikitra
ny mpandoa hetra na eny amin’ny sampandraharaha mahefa alohan’ny ametrany ny fangatahany. Tsy
ilaina kosa anefa ny fanomezam-pahefana ho an’ireo mpisolovava.
PARAGIRAFY II
FAHEFANA MANDRAY FANAPAHAN-KEVITRA
Andininy VI-08 (Andininy 20.02.07 amin’ny CGI).- Ny fahefana mandray fanapahan-kevitra dia an’ny
Tale Jeneralin’ny Hetra izay afaka manome io fahefana mandray fanapahan-kevitra io
PARAGIRAFY III
FAMPAHAFANTARANA NY FANAMPAHAN-KEVITRA
Andininy VI-09.- (Andininy 20.02.08 amin’ny CGI) Io fanampahan-kevitra io dia ampahafantarina

amin’ny mpandoa hetra amin’ny alalan’ny taratasy alefa manokana na amin’ny alalan’ny ireo rohi ara-
panjakana.
Andininy VI-10.- (Andininy 20.02.09 amin’ny CGI) Ireo fanapahan-kevitra momba ny fangatahana
famindram-po dia tsy azo anaovana fampakarana.
SOKAJY III
FANAFOANAN-KETRA
Andininy VI-11 (Andininy 20.02.10 amin’ny CGI).- Ny mpiasa miandraikitra ny famorian-ketra

mivantana sy ireo miandraikitra ny famoriana ireo hetra hafa voalazan’ny Fehezan-dalàna ny hetra dia
afaka mangataka fanafohanana ireo zaran-ketra sy zo ketra sy sazy tsy voavory intsony ao anatin’ny
fe-potoana telo taona fahalanian’ny paik’andro. Ireo fangatahana fanafohanan-ketra mirakitra ny
famelabelarana ny antony dia avantana any amin’ny Tale miandraikitra ny fifanolanana ara-ketra ary
mirakitra famelabelarana tsotsotra ireo antony. Hanaovan’ireo mpiasa miandraikitra fanadihadiana ireo

fangatahana ireo. Ny Tale miandraikitra ny fifanolanana ara-ketra dia mandray fanampahan-kevitra

amin’ireo fangatahana ireo amin’ny anaran’ny Minisitra misahana ny lalàna ara-ketra.
TOKO III
PAIKADY FIFANOLANANA FAMERANA HETRA
SOKAJY I
SEHATRA HAMPIARANA NY PAIKADY FIFANOLANANA FAMERANA HETRA
Andininy VI-12 (Andininy 20.02.01 amin’ny CGI).- Ny hetra, zo sy haba, sy ireo vola tokony aloa eto
Madagasikara dia afaka hanaovan’ny mpandoa hetra fangatahana fitarainanana, sy tolo-kevi-
panafoanam-ketra avy amin’ny mpiasan’ny Sampan draharaha miandraikitra ny fameran-ketram-
bondrom-bahoaka, na avy amin’ny Sampandraharaha miandraikitra ny hetram-panjakana.
Andininy VI-13 (Andininy 20.02.02 amin’ny CGI).-Ny fangatahana dia lazaina am-pifanolanana ny
fameran-ketra rehefa mikendry ny fanarenana ireo hadisoana tamin’ny famerana ny hetra, na rehefa
mikendry ny hisitraka zo voalazan’ny lalàna aman-didy mahakasika ny fandoavan-ketra na mahakasika
ny fanoherana ny toetra maha tsy maintsy takiana ny hetra.
Voakasiky ito andininy ito ny fitarainana am-pifanolanana ny fameran-ketra sy ny fangatahana am –

panoherana ny sora-pitakiana ny hetra .
Ny fangatahana mahakasika ny fameran-ketra, zo, haba dia avantana any amin’ny Fandraharahana
miandraikitra izany araka ny voalazan’ny Sokajy II an’ny Toko II an’ito Lohateny ito. Afaka misafidy ny
mangataka ny hevitry ny Vaomiera ara-ketra anefa ny mpandoa hetra araky ny andininy VI-47 sy ny
manaraka amin’ito fehezan-dalàna ito.
Andininy VI-14 (Andininy 06.01.32 amin’ny CGI). - Ny fifanolanana momba ny haba alaina amin’ny
fanafarana entana dia fehezin’ny lalàna mahakasika ny Sampan-draharahan’ny fadin’tseranana.
Ny fifanolanana momba ny haba alaina nohon’ireo asa tanterahina eto Madagasikara dia manaraka
an’ireo fepetra voalazan’ny andininy VI-65 sy ny manaraka amin’ito fehezan-dalàna ito, ireo hetsika sy
fanenjehana dia atao araky ny lalàna, ny fanenjehana sy ny hafainganan-draharahan’ny Tale
jeneralin’ny hetra. Ireo mpiasa mahefa amin’ny fizahana ifotony ny fandikan-dalàna voalazan’ito
lohateny ito sy mahefa amin’ny fandrafetana ny fitanana an-tsoratra dia ireo mpiasa voalazan’amin’ny
andininy V-46 ka hatramin’ny V-50 an’ito fehezan-dalàna ito.
SOKAJY II
PAIKADY MIALOHA ENY ANIVON’NY FANDRAHARAHANA
PARAGIRAFY II
FE –POTOANA ANAOVANA NY FANGATAHANA
Andininy VI-15 (Andininy 20.02.14 amin’ny CGI).-Ny fe-potoana mialoha eny anivon’ny
fandraharahana, na amin’ny fameran-ketra na amin’ny sora-piakiana hetra , dia iray (1) volana
miatomboka amin’ny fandraisana ny taratasy fampahafantarana raikitra ny fameran-ketra sy ny sora-
pitakiana ny hetra omban’ny taratasy fampahafantarana ny sora-pitakiana ny hetra.
Io fe-potoana io dia telo (3) volana miatomboka amin’ny fandraisana ny taratasy fampahafantaran-ketra
na ny sora-ketra, ho an’ny hetram-bondrom-paritra.

PARAGIRAFY II
FEPETRA ARA PAIK’ADY AMETRAHANA NY FITAKIANA MOMBA NY FAMERAN-
KETRA SY NY FANOHERANA NY SORA-PIATAKIANA NY HETRA
Andininy VI-16 (Andininy 20.02.15 amin’ny CGI).- Ny fitakiana tsy manaraka an’ireto fepetra ireto dia
tsy azo raisina :
‐ mahakasika mpandoa hetra iray
‐ mahakasika fampahafantarana fameran-ketra raikitra iray ihany
‐ mirakitra ny karazan-ketra, ny taon-ketra, sy ny fameran-ketra hifanolanana
‐ mirakitra ny famelabelarana amin’ny antsipirihany ny anton’anton’ny fangatahana, ireo toha-

kevitra sy fehi-kevitra.
‐ Mirakitra ny tolotra ara sora-bola-ketra sy/na manazava tsara ny fototry ny fanafoanana

angatahana raha toa ka fitakiana ara pifanolanana fameran-ketra no atao.
‐ Mirakitra ny sonia, ny anarana, sy ny andraikitry ny ny mpanoratra
‐ Ampanarahana ny taratasy manamarina ny fandoavana ny ampahan-ketra ekena raha misy

izany
‐ Ampanarahana ny dika mitovy amin’ny sora-pitakiana hetra, ny taratasy fampahafantarana

an’io sora-pitakiana ny hetra io, miaraka amin’ny taratasy manamarina ny nandraisana an’izany.
‐ Ampanarahana ny dika mitovy amin’ny sora-pitakiana ny hetra sy ny taratasy manamarina ny

nandraisana an’izany.
‐ Ampanarahana ny filazana ara-ketra, ny sora-pameran-ketra ho an’ireo hetram-bondrom-

bahoaka sy/na ny dika mitovy amin’ny sora-pitakiana hetra
Raha toa ka ny ampahan’ny hetra tokony alohany ihany no hanaovany fangatahana ara
pifanolanana ny fameran-ketra, ny mpandoa hetra dia tsy maintsy mandoa ny ampahan’ny hetra
ekeny alohan’ny ny hanaovany io fangatahana fitarainana io, na izany eny anivon’ny
Fandraharahan’ny hetra, na mialohan’ny hanaovana fangatahahan fampiantoana ny fandoavan-
ketra
Andininy VI-17 (Andininy 20.02.05 amin’ny CGI).-Ny fangatahana dia ataon’ny mpandoa hetra, ny
nanjoanina, na ny olona nahazo antso fampitandremana manokana amin’ny fandoavana ny hetra
voalazan’ny fangatahana
Foana ny fangatahana amin’ny anaran-olonkafa raha tsy omban-taratasy fanomezan-dalana ara-

dalàna, nosoratana am-boky tao amin’ny Sampan-draharaha mintantana ny antontan-taratasin’ny ny
mpandoa hetra, mialohan’ny ametrahana ny fitarainana.
Tsy ilaina ny taratasy fahazoan-dalana ho an’ny mpisolovava ara-dalàna
PARAGIRAFY III
TOERANA AMETRAHANA NY FANGATAHANA SY FANDINIHINA NY FANGATAHANA
Andininy VI-18 (Andininy 20.02.13 amin’ny CGI).-Ho an’ny hetram-bondrom-paritra voalazan’ny

lalàna ara-ketra, ny fangatahana fanalàna na famihenana dia apetraka eny amin’ny Foibe miandraikitra
ny fifanolanana ara-ketra rehefa avy nampandalovina eny amin’ny Sampandraharaha miandraikitra ny
fameran-ketran’ny kaominina. Ny fangatahana dia tsy maintsy omban-taratasim-panadihadihan’ny
Kaominina.

Ny fitarainana mialoha mahakasika ny fameran-ketra na/ny fanoherana ny sora-pitakiana ny hetram-

panjakana voafaritry ny lalàna ara-ketra dia apetraka eny amin’ny Foibe miandraikitra ny fifanolanana
ara-ketra zay manamarina ny fandraisana izany,
Ny Sampan-draharaha miandraikitra ny antontan-taratasin’ny mpandoa hetra dia handefasana dika
mitovy amin’ny fitarainana mba ahfahan’izy ireo manao fanadihadiana. Ny taratasi-panadihadiana dia
tsy mainsty ampitaina eny amin’ny Foibe miandraikitra ny fifanolanana ara-ketra.
Article VI-19(Andininy 20.02.17 amin’ny CGI).-Ny fangatahana mahakasika ireo hetra, zo, haba
voarakitry ny Boky II an’ny Fehezan-dalàna ny hetra dia hanaovan’ny Sampan-draharaha mintantana
ny antontan-taratasin’ny ny mpandoa hetra na ny Sampandraharaha miandraikitry ny fameran-
ketran’ny kaominina mahefa fanadihadiana.
PARAGIRAFY IV
FANAPAHANA
Andininy VI-20 (Andininy 20.02.18 amin’ny CGI).- Ny fe-potoana andraisan’ny Fandraharahana

fanapahana dia roa (2) volana aorianan’ny fametrahana ny fitarainana.
Ny fahefana manapaka dia an’ny Tale jeneralin’ny Hetra izay afaka manakina ny andraikitra rehetra na
amin’ny ampahany.
Article VI-21 (Andininy 20.02.19 amin’ny CGI).- Io fanapahan-kevitra io dia ampahanfantarina amin’ny
mpandoa hetra amin’ny alalan’ny taratasy alefa manokana na amin’ny alalan’ny rohin’ny sampan-
draharaham-panjakana ary tsy maintsy mirakitra ny famelabelarana tsotsotra ny anton’anton’ny
fanapahana raha toa ka fandàvana ny fitarainana rehetra na amin’ny ampahany no atao.
PARAGIRAFY V
FANAFOANAN-KETRA
Article VI-22 (Andininy 20.02.16 amin’ny CGI).- Mba ahafahana manarina ireo fahadisoana tamin’ny
fameran-ketra dia afaka manao fanafoanan-ketra ireo tompon’andraikitra mahefa amin’izany.
Ny fanafoanan-ketra nohon’ny fahadisoana amin’ny fameran-ketra dia azo atao aorianan’ny fe-potoana
voafetran’ito fehezan’dalàna ito mahakasika an’ireo fanapahana momban’ny ny fitarainana ara-
pifanolanana ny fameran-ketra.
Article VI-23 (Andininy 20.02.17 amin’ny CGI).- Ny fanafoanana ireo hetra voalazan’ny Boky II ny
Fehezan-dalànan’ny hetra dia hanaovan’ny Sampandraharaha miandraikitra ny antontan’taratasin’ny
mpandoa hetra na ny Sampandraharaha miandraikitry ny fameran-ketran’ny kaominina mahefa
fanadihadiana.
Andininy VI-24 (Andininy 20.02.18 amin’ny CGI).- Ny fe-potoana handraisan’ny Fandraharahana

fanapahana dia roa (2) volana aorianan’ny fandraisana ny tolo-panafoanan-ketra ataon’ny mpiasa
mpiandraikitra ny fameran-ketra. Ny fahefana manapaka dia an’ny Tale jeneralin’ny Hetra izay afaka
manankina amin’olon-kafa ny fahefany rehetra na amin’ny ampahany.
Andininy VI-25 (Andininy 20.02.19 amin’ny CGI).- Io fanapahan-kevitra io dia ampahanfantarina

amin’ny mpandoa hetra amin’ny alalan’ny taratasy alefa manokana na amin’ny alalan’ny rohin’ny
sampan-draharaham-panjakana ary tsy maintsy mirakitra ny famelabelarana tsotsotra ny anton’antony
raha toa ka fandàvana ny fangatahana rehetra na amin’ny ampahany no atao.

SOKAJY III
PAIKADY MANOLOANA NY FITSARANA MIANDRAIKITRA NY ADIM-PITSARANA
AMIN’NY FANJAKANA
PARAGIRAFY I
FAMPIDIRANA NY FANGATAHANA
Andininy VI-26 (Andininy 20.02.20 amin’ny CGI).- Ny fanapahana raisin’ ny Fandraharahana amin’ny
fitarainana makasika ny fifanolanana amin’ny fameran-ketra ka tsy mahafa-po an’ny mpangataka dia
azo hoentina eny amin’ny Filan-kevi-panjakan’ny Fitsarana Tampony ho an’ny hetra-panjakana, ary eny
amin’ny Fitsarana miandraikitra ny adim-pitsarana amin’ny Fanjakana ho an’ny hetram-bondrom-paritra.
Ny fanapahan-kevitra momba ny fanoherana ny sora-pitakiana hetra dia azo hoentina eny amin’ny Filan-
kevi-panjakan’ny Fitsarana Tampony. Raràna ny fanafoanan’ny Mpitsara ny sora-pitakiana hetra raha
toa ka tsy misy fanapahana mialoha, ary tompon-andraikitra manokana amin’ny fandoavan-ketra izy
ireo raha manao izany.
Ny mpanao fitarainana dia afaka manao an’io fampakaran-draharaha io ra toa ka tsy naharay ny
fanapahana roa volana aorianan’ny fametrahany ny fitarainany izy.
Ny Fandraharahana dia afaka mitondra ny fitarainan’ny mpandohan hetra momba ny fameran-ketra eny
anivon’ny Fitsarana.
Ny Foibe miandraikitra ny fifanolanana ara-ketra no misolotenan’ny Fandraharahana eny anivon’ny

Fitsarana.
Andininy VI-27 (Andininy 20.02.21 amin’ny CGI).- Ny fitoriana eny amin’ny Fitsarana dia tsy maintsy
apetraka ao anatin’ny roa (2) volana miantomboka amin’ny fandraisana ny fampahanfantanrana ny
fanapahana na miatomboka amin’ny fahataperan’ny fe-potoana voalazan’ny andininy VI-26 eo ambony.
Ny fitoriana eny amin’ny Fitsarana mialohan’ny fahataperan’ny fe-potoana roa volana voalaza etsy
ambony na mialohan’ny fahapafantarana ny fanapahan-kevitra na aorianan’ny fahataperan’ny fe-
potoana ahafahan’ny mpangataka mitory eny amin’ny Fitsarana dia azo foanana sy tsy azo raisina.
PARAGIRAFY II
ENDRIKY NY FANGATAHANA SY PAIKADY
Andininy VI-28 (Andininy 20.02.23 amin’ny CGI).- Ny fangatahana dia tsy maintsy ampiharahana
raha misy izany amin’ny fanapahana ny manam-pahefana mahefa ara-pitantanana voalazan’ny
andininy VI-24, votoatin’ny fifanolanana. Avantana eny amin’ny Mpiraki-draharahan’ny Filan-kevi-
panjakan’ny Fitsarana Tampony izay manamarina ny fandraisana izany ny fangatahana. Ireo fepetra
arak-endriky ny fitarainana hafa takian’ny andininy VI-16 et VI-18 dia takiana amin’ny fitoriana eny
amin’ny Fitsarana Tampony. Ny sora-bola angatahana fanafoanan-ketra dia tsy mahazo mihoatran’ny
sora-bola nangatahana fanafoahanan-ketra tamin’ny fangatahana voalohany.
Andininy VI-29 (Andininy 20.02.24 amin’ny CGI).- Ny fanadihadihana ny raharaha dia iandraiketan’ny
Mpanoro hevitra eo anivon’ny Fitsarana Tampony.
Andininy VI-30 (Andininy 20.02.25 amin’ny CGI).-Ny fangatahana dia ampitaina eny amin’ny Foibe
miandraikitra ny fifanolanana ara-ketra izay mamerina ny fehin-kevitra eny amin’ny Mpiraki-
draharahan’ny Filan-kevi-panjakan’ny Fitsarana Tampony rehefa avy nanome ny heviny.
Andininy VI -31 (Andininy 20.02.26 amin’ny CGI).- Ny Mpiraki-draharahan’ny Filan-kevi-panjakan’ny

Fitsarana Tampony dia miantso ny mpitory handray ny fehi-kevitry ny Sampan-draharaham-panjakana

ao anatin’ny folo (10) andro miantomboka amin’ny fandraisan’ny mpitory ny taratasim-pahafantarana ny

hevitry ny Mpiraki-draharahan’ny Filan-kevi-panjakan’ny Fitsarana Tampony.
Andininy VI-32 (Andininy 20.02.27 amin’ny CGI).- Raha manome fanamarihana ny mpitory dia
ampitaina any amin’ny Fandraharahana ara-ketra izay afaka mamaly izany ao anatin’ny fe-potoana folo
(10) andro miantomboka amin’ny fandraisana an’ireo fanamarihana. Raha toa ka milaza zava-baovao
na antony vaovao ny Fandraharahana ara-ketra dia arahina indray ireo paikady voalazan’ny andininy
VI -31 etsy ambony.
Andininy VI-33 (Andininy 20.02.28 amin’ny CGI).- Ny mpitory sy ny Fandraharahana ara-ketra dia tsy
maintsy ampilazan’ny Mpiraki-draharahan’ny Filan-kevi-panjakan’ny Fitsarana Tampony ny andro sy
ora hiantsoana ny raharaham-pitsarana. Io fampilazana io dia alefa valo (8) andro mialohan’ny
raharaham-pitsarana.
Andininy VI-34 (Andininy 20.02.29 amin’ny CGI).- Aorianan’ny tatitra ataon’ny Mpanoro hevitry ny
Fitsarana Tampony dia afaka manao ny fanamarihana am-bava ny mpifanolana. Ny Kaomiseran’ny
lalàna dia manolotra fehin-teniny.
Andininy VI-35 (Andininy 20.02.30 amin’ny CGI).- Ny fangatahana mahakasika ny hetra miankina
amin’ny vola miditra dia tsaraina amin’ny fotoam-pitsarana tsy azo atrehan’ny be sy ny maro.
Andininy VI-36 (Andininy 20.02.31 amin’ny CGI).- Ny mpanao fangatahana rehetra dia afaka
misintona ny raharahany mialohan’ny didi-pitsarana amin’ny alalan’ny fangatahana atao an-taratasy tsy
misy hajia apetraka eny amin’ny Mpiraki-draharahan’ny Filan-kevi-panjakan’ny Fitsarana Tampony. Io
fisintonana io dia atao tsotra sy mazava ary soniavin’ny mpangataka na ny solontenany.
PARAGIRAFY III
PAIKADY HANAOVAN’NY MANAM-PAHAIZANA FANADIHADIANA IZAY DIDIN’NY
FITSARANA
Andininy VI-37 (Andininy 20.02.32 amin’ny CGI).- Ny fanadihadiana ataon’ny manam-pahaizana no

hany lalana tokana hanaovana fanadihadihana lalina azo atao amin’ny hetra mivantana.
Azo didin’ny Fitsarana mivantana io fanadihadiana ataon’ny manam-pahaizana io na angatahan’ny
mpitory na angatahan’ny Tale miandraikitra ny fifanolanana ara-ketra. Ny Fitsarana Tampony dia
mametra mazava tsara ny andraikitr’ireo manam-pahaizana. Tsy misolo ny Fandraharahana ara-ketra
kosa anefa ny manam-pahaizana amin’ny fanombanana ny ny fameran-ketra.
Andininy VI-38 (Andininy 20.02.33 amin’ny CGI).- Ny Vaomiera ara-ketra no manam-pahaizana

manao fanadihadihana lalina ara-ketra tendren’ny Filan-kevi-panjakana.
Andininy VI-39 (Andininy 20.02.34 amin’ny CGI).-Araky ny fangatahan’ny Filohan’ny Filan-kevi-
panjakana dia manendry mpiasa iray miandraikitra ny fanadihadihana lalin’ny manam-pahaizana ny
Tale miandraikitra ny fifanolanana ara-ketra. Io Mpiasa voatendry io no manondro ny daty, ora, sy
toerana hanombohan’ireo manam-pahaizana manokana ny asany, ary ampahafantariny amin’izy ireo
sy ny mpitory izany ao anatin’ny fe-potoana folo (10) andro mialoha fara fahakeliny.
Andininy VI-40 (Andininy 20.02.35 amin’ny CGI).- Ireo manam-pahaizana dia manantanteraka ny asa
nampandraiketina azy ireo ary manao tatitra momba izany. Ny lehiben’ny manam-pahaizana dia manao
fintanana an-tsoratra milaza ny fandehan’ny asan’izy ireo ary manome ny heviny mahakasika ny
fifanolanana ao anatin’io fintanana an-tsoratra io. Ny tatitra sy ny fintanana an-tsoratra dia tsy maintsy
apetraka eny amin’ny Mpiraki-draharahan’ny Filan-kevi-panjakan’ny Fitsarana Tampony ao anatin’ny
fe-potoana folo (10) andro aorianan’ny fahataperan’ny asa.
Amin’ny trangan-javatra rehetra, ny asa fanadihadihana lalina ataon’ireo manam pahaizana dia tsy
maintsy tanterahina ao anatin’ny enim-bolana miantomboka amin’ny fandraisana ny didi-panendrena.

Andininy VI-41 (Andininy 20.02.36 amin’ny CGI).-Ny Mpiraki-draharahan’ny Filan-kevi-panjakan’ny

Fitsarana Tampony dia miantso ny mpitory hijery ireo antontan’taratasy eny amin’ny firaketan’draharaha
ao anatin’ny fe-potoana folo (10) andro miatomboka amin’ny fandraisan’ny mpitory ny taratasin’ ny
Mpiraki-draharahan’ny Filan-kevi-panjakan’ny Fitsarana Tampony. Afaka manome fanamarihana ny
mpitory.
Andininy VI-42(Andininy 20.02.37 amin’ny CGI).- Rehefa dila io fe-potoana io, ny antontan’taratasy
ombana ny fanamarihan’ny mpitory raha misy izany, dia ampitaina any amin’ny Foibe miandraikitra ny
fifanolanana ara-ketra izay manome ny valiny any amin’ny Mpiraki-draharahan’ny Filan-kevi-
panjakan’ny Fitsarana Tampony arak’ireo fepetra voalazan’ny andininy VI-40 sy manararaka azy etsy
ambony.
Andininy VI-43 (Andininy 20.02.38 amin’ny CGI).- Raha mihevitra ny Fitsarana Tampony fa tsy ampy
na tsy ara-dalàna ny fandalinana lalina ataon’ireo manam-pahaizana, dia afaka mandidy fandalinana
lalina vaovao ataon’ireo manam-pahaizana izy araka ireo fepetra voalaza amin’ny andininy VI-37
hatramin’ny VI-41 etsy ammbony.
Andininy VI-44 (Andininy 20.02.39 amin’ny CGI).- Ny saran’ny fandalinana lalina ataon’ny manam-
pahaizana dia aloan’ny mpifanolana izay tsy mahazo rariny eny amin’ny Fitsarana. Ireo sarany ireo dia
azo ampifamenoana manontolo na amin’ny ampahany noho ny fanadihadiana ny raharaha.
Andininy VI-45 (Andininy 20.02.40 amin’ny CGI).- Ny paikady ankapobeny ampiasaina eny amin’ny
Filan-kevi-panjakan’ny Fitsarana Tampony dia azo ampiharina amin’ny fifanolanana amin’ny hetra
mivantana raha toa ka tsy mifanohatra amin’ito fehezan-dalàna ito.
SOKAJY IV
PAIKADY AMPIASAINA ENY AMIN’NY FITSARANA MISAHANA NY ADY MADIO
Andininy VI-46 (Andininy 20.02.42 amin’ny CGI).- Ireo fombafomba sy ireo taratasim-paikady
ampiasaina amin’ny anaran’ny Sampan-draharahan’ny hetra dia tsy andoavam-bola.
SOKAJY V
FANDRAVONANA IREO FIFANOLANANA ARA-KETRA EO ANIVON’NY VAOMIERA
ARA-KETRA
I- FEPETRA ANKAPOBENY
Andininy VI-47 (Andininy 20.09.01.- I amin’ny CGI).-. I .Ny Vaomiera ara-ketra dia mahefa amin’ny
fandravonana ireo fifanolanana eo amin’ireo zava-misy mety hitranga amin’ny paikadim-pisavana ara-
ketra eto Madagasikara araka ny andininy V-01 hatramin’ny VI-33.
II. Ny Vaomiera ara-ketra dia tsy azo hanaovana fangatahana rehefa :
- nanaovana fameran-ketra tsy misy fierana ny mpandoa hetra arak’ireo fepetra voalazan’ny andininy
V-34 sy ny manaraka.
- niharan’ny sazy nohon’ny osoka ara-ketra.
Andininy VI-48 (Andininy 20.09.02 amin’ny CGI).-Ny Vaomiera ara-ketra dia manambara ny heviny
sy ny anton-kevitra amin’ireo fifanolanana izay omena ho dinihany.
Andininy VI-49 (Andininy 20.09.18 amin’ny CGI).-Ny saran’ny antotan’taratasy voaray no miantoka
ny fampiodinana ny vaomiera ara-ketra ka voafaritry ny rijan’teny momba ny didy aman-pitsipika ny
momba izany.

II- FIRAFITRY NY VAOMIERA
Andininy VI-50 (Andininy 20.09.03 amin’ny CGI).-Ny mpikambana ao anatin’ny Vaomiera ara-ketra
dia tendren’ny Minisisitra misahana ny lalana ara-ketra hiasa mandritran’ny fe-potoam-piasana roa (2)
taona araka izao manaraka izao:
Afaka mandray fanapahan-kevitra :
- Filoha iray (1) eo anivon’ny mpikambana amin’ny Vaomiera ara-ketra ;
- Mpampianatra iray (1) eny anivon’ny oniversite manana fahaiza-manao voamarina amin’ny lalàna
na fintantanana , na mpitsara iray manana ny grady voalohany ;
- Mikambana roa (2) solontenan’ny Foibem-pintantanana ankapobeny momba ny hetra;
- Solotena iray (1) avy amin’ny Federasiona ny antenimieran’ny varotra sy ny indostria eto
madagasikara;
- Solotena iray (1) avy amin’ny fikambanana sy/na vondrona matihanina;
- Solontena iray (1) avy amin’ny Filan-kevitra Ambony momba ny fitantanam-bola;
Ny fintanana an-tsoratra dia iandraiketan’ny mpiasa iray (1) avy amin’ny - Fandraharahana ara -ketra
Ny Vaomiera ara-ketra dia tsy maintsy mampita ny lisitr’ireo mpikambana any amin’ny Sampan-
draharan’ny hetra.
Ny mpikambana amperinasa dia manohy vonjimaika ny asa ao amin’ny Vaomiera mandritran’ny fe-
potoam-piasana telo (3) taona azo havaozina mandram-panendry ireo mpikambana vaovao.
Andininy VI-51 (Andininy 20.09.04.- I amin’ny CGI).- Ireo mpikambana ao amin’ny Vaomiera ara-
ketra dia tsy maintsy manaja ny tsimbarantelon’ny asa, ny fitsipiky ny fifanoherana sy ny adidy amin’ny
fanambaram-pananana izay hitovizany amin’ireo mpiasam-panjakana izay tsy maintsy manao izany
araky ny lalàna.
II. Momba ny fitsipiky ny fifanoherana dia tsy mahazo manatrika ny fotoam-pivorian’ny ny Vaomiera ny
vady, ny havana hatramin’ny ambaratonga fahatelon’ny mpandoa hetra sy ny mpitantana sy ireo mpiara
miasa amin’ny orin’asa nanaovana fitsrihana ara-ketra.
Andininy VI-52 (Andininy 20.09.05 amin’ny CGI). Ny fanadihadiana lalina ataon’ny manam-pahaizana
dia azo ampisain’ny Vaomiera ara-ketra-arak’ireo fepetra voalazan’ny andininy VI-37 an’ito fehezan-
dalàna ito.
III- FAMPANDRENESANA NY VAOMIERA ARA-KETRA

Andininy VI-53 (Andininy 20.09.06.-1 amin’ny CGI).-Ny fampandrenesana ny Vaomiera ara-ketra dia
azo atao ao anatin’ny fe-potoana dimy ambinifolo (15) andro aorianan’ny daty nandraisana ny
fampandrenesana ara-ketra rakitra miaraka amin’ny sora-pitakiana ny hetra sy ny fampahanfantarana
an’io sora-pitakiana io. Ny taratasy fampandrenesana napetraka aorianan’io fe-potoana io dia tsy azo
raisina.
2. Tsy voatery mampandre ny Vaomiera ara-ketra ny mpandoa hetra.
3. Ny fampandrenesana ny Vaomiera ara-ketra dia ao anatin’ny paikady fangatahana fakan-kevi-
pitarainana momba ny fameran-ketra araka ny voalazan’ny andininy VI-13 an’ito fehezan-dalàna ito.
izay dingana mialohan’ny fitondrana ny raharaha eny amin’ny Fitsarana araka ny andininy VI-26 sy ny
manaraka an’ito fehezan-dalàna ito.

4. Ny taratasy fampandrenesana dia hapetraka eny amin’ny Fandraharahana mpitan’tsoratry ny

Vaomiera ara-ketra izay mampita dika mitovy amin’izany any amin’ny Sampan-draharaha miandraikitra
ny Fifanolanana.
5. Ny fangatahana apetraka eny amin’ny Vaomiera ara-ketra dia tsy mampiato ny fitakiana hetra.
Afahana mampiato izany fitakiana hetra izany dia apetraka eny amin’ny Sampan-draharaha
miandraikitra ny Fifanolanana ara-ketra ny fangatahana fampiatoana mitokana mifanaraka amin’ny
sora-bola-ketra hifanolanana eny amin’ny Vaomiera ara-ketra.
Andininy VI-54 (Andininy 20.09.07.- 1 amin’ny CGI).- Azo raisina ny fampandrenesana ny Vaomiera
ara-ketra raha manaraka ireto fepetra ireto :
‐ mahakasika mpandoa hetra iray ;
‐ mahakasika fampahafantarana fameran-ketra raikitra iray ihany ;
‐ Ampanarahana ny taratasy manamarina ny fandoavana ny fanitsiana ara-ketra ekena, raha

misy izany ;
‐ Ampanarahana ny fintànana an-tsoratry ny adi-hevitra natrehin’ny mpandoa hetra

voakasik’izany araka ny voalazan’ny andininy VI-03 hatramin’ny V-07 ho an’ny fanaraha-maso
ara-ketra ny antontan-taratasy momban’ny kaonty, ary voalaza amin’ny andininy V-17 ho an’ny
fanaraha-maso ara-ketra eny an-toerana. ;
‐ mirakitra ny karazan-ketra, ny taon-ketra, sy ny sora-bolan-ketra hifanolanana
‐ mirakitra ny famelabelarana amin’ny antsipirihany ny anton’anton’ny fifanolanana, ireo toha-

kevitra sy fehi-kevitra.
‐ Ampanarahana ny porofo manamarina ny toha-kevitra
‐ Mirakitra ny sonia, ny anarana, sy ny andraikitry ny mpanoratra
2. Ireo olona mampandre ny Vaomiera ara-ketra amin’ny anaran’olonkafa dia tsy maintsy mitondra
miaraka amin’ny fampandrenesana taratasy fanomezan-dalana ara-dalàna natao an-taratasy tsy misy
hajia nosoratana am-boky ao amin’ny biraon’ny hetra mintantana ny antontan-taratasin’ny ny mpandoa
hetra mialohan’ny fampandrenesana ny vaomiera ara-ketra. Marihina anefa fa ireo tsy
fahatomombanana ara-pombafomban’paikady, ankoatran’ny fahalanian’ny paik’andro, dia azo
amboarina mialohan’ny fotoam-pivoriana voalohany apetraky ny Vaomiera ara-ketra.
Andininy VI-55 (Andininy 20.09.08 amin’ny CGI).- Ny taratasy fampandrenesana sy ireo taratasy dia
ampitaina any amin’ny Sampan-draharaha mintantana ny antontan-taratasin’ny ny mpandoa hetra na
any amin’ny mpanao fitsirihana ara-ketra ao anatin’ny fe-potoana roa (2) andro katroka miantomboka
amin’ny daty fampandrenesana ny Vaomiera, ho fampahafantarana. Ny mpanao fitsirihana dia tsy
maintsy mampita ny dika mitovy amin’ny fintànana an-tsoratra ny adi-hevitra natrehan’ny mpifanolana
any amin’ny Vaomiera, izay heverina ho toin’ny fanadihadihana.
Andininy VI-56 (Andininy 20.09.09 amin’ny CGI).- Ny fitarainana eo anivon’ny Vaomiera ara-ketra dia
mampiato ny fahalanian’ny paik’andro araka ny voalazan’ny IX-21 sy VI-53-3 an’ito fehezan-dalàna ito.
IV- FANADIHADIANA NY ANTONTAN-TARATASY
Andininy VI-57 (Andininy 20.09.10 amin’ny CGI).- Ny Vaomiera dia mivory amin’ny fotoam-pivoriana
ara-potoana isak’herinandro rehefa mampiantso fivoriana ny Filoha. Mivory tsy ara-potoana ny
Vaomiera raha ilaina ny fandinihana fandaharam-pivoriana manokana araky ny fangatahan’ny Minisitra
misahana ny lalàna ara-ketra na araky ny fangatahan’ny mpikambana maro an’isa.

Andininy VI-58 (Andininy 20.09.11 amin’ny CGI).- Manana fe-potoana iray volana miatomboka
amin’ny daty fampandrenesana na ny daty nandraisana ny dika mitovy amin’ny fintanana an-tsoratra ny
adihevitra natrehin’ny mpifanolana, raha misy izany, ampafantarana ny heviny amin’ny roa tonta ny
Vaomiera
Andininy VI-59 (Andininy 20.09.12 amin’ny CGI).- Tsy mihatra amin’ny Fandraharahana ny fitsipiky
ny tsiambarantelon’ny asa manoloana ny Vaomiera manokana. Mihatra aminy kosa anefa fitsipiky ny
tsiambarantelon’ny asa manoloana ny mpandoa hetra manam-draharaha eo anivon’ny Vaomiera ara-
ketra mahakasika indrindra ny angom-baovaon’ny mpandoa hetra hafa.
Andininy VI-60 (Andininy 20.09.13 amin’ny CGI).- Ny mpanara-maso ara-ketra solontenan’ny

Sampan-draharaha mpitantana ny antontan’taratasin’ny mpandoa hetra dia mampita any amin’ny
Vaomiera ny fintanana an-tsoratra ny adihevitra natrehin’ny mpifanolana miaraka amin’ny ireo
antontan’taratasin’ny paikady sy ireo porofo. Afaka hakana hevitra amin’ny fotoana rehetra ny ny
mpanara-maso ara-ketra fa tsy manatrika ny adi-hevitra.
1. Ny Vaomiera dia afaka mampiantso ny mpanara-maso ara-ketra sy ny mpandoa hetra. Manome ny
fanamarihany ny mpandoa hetra na ny solontenany mahakasika ny fanitsiana ara-ketra tsy ekeny eny
am-piandohany ny fivoriana, fa tsy afaka manatrika ny adi-hevitra izy.
2. Tsy afaka manadihady olana hafa ankoatran’ireo voarakitra ao anaty taratasy fampandrenesana azy
ny Vaomiera ara-ketra. Ny fanitsiana ara-ketra tsy niadihan-kevitra tao anatin’ny fintanana an-tsoratra
fa voarakitra ao anaty taratasy fampahafantarana voalohany sady voarakitra ao anaty fanitsiana ara-
ketra raikitra dia heverina ho toy ny neken’ny mpandoa hetra.
Andininy VI-61 (Andininy 20.09.14.-1 amin’ny CGI).- Aorianan’ny fanadihadihanan’ny

antontan’taratasin’adin’ireo mpifanolana dia mamoaka hevitra ny Vaomiera rehefa eo ny mpikambana
efatra (4) fara-fahakeliny ka ao anatin’izany ny solontena roa (2) avy amin’ny Foibe pintantanana ny
hetra. Tsy azo atrehin’ny be sy ny maro ny fanapahan-kevitra.
2. Ny hevitry ny Vaomiera ara-ketra dia raisin’ny mpikambana maro an’isa, ka manan-danja amin’izany
ny safidin’ny Filoha.
V- HEVITRY NY VAOMIERA ARA-KETRA
Andininy VI-62 (Andininy 20.09.15 amin’ny CGI).- Ny hevitry ny Vaomiera ara-ketra dia
ampahafantarina amin’ireo mpifanandrina ao anatin’ny fe-potoana roa (2) andro miantomboka amin’ny
fanaovan-tsonian’ny Filohan’ny Vaomiera ara-ketra ny taratasin-kevitra.
Andininy VI-63 (Andininy 20.09.16.- 1 amin’ny CGI).- Ny taratasin-kevitry ny Vaomiera ara-ketra dia
manambara ireo anton’iny fanapahan-kevitra sady milaza amin’ireo mpifanandrina ny anton’ny
faharesen-dahatr’ireo mpikambana.
2. Ny taratasin-kevitry ny Vaomiera ara-ketra dia tsy mihatra amin’ireo mpifanandrina.
3. Ny taratasin-kevitry ny Vaomiera ara-ketra dia ampahafantarina amin’ny Fandraharahana misahana
ny fifanolanana ara-ketra mba afahan’ireo manam-pahefana mandray fanapahan-kevitra araka ny
voalazan ‘ny andininy VI-24 an’ito fehezan-dalàna ito.
Manana fe-potoana roa (2) volana miantomboka amin’ny fandraisana ny hevitry ny Vaomiera ny
Fandraharahana handraisana fanapahana. Mitohy ny paikady toy ny amin’ny fangatahana mialoha eny
amin’ny Fandraharahana araka ny voalazan’ny andininy VI-26 sy ny manaraka.
Tsy azo atao ny mampifanitsy ny fangatahana mivantana eny amin’ny Sampandraharaham-panjakana
sy ny fampahafantarana ny Vaomiera ara-ketra.

Andininy VI-64 (Andininy 20.09.17 amin’ny CGI).- Raha toa ka tsy mamoaka heviny ao anatin’ny fe-
potoana voafaritry ny lalàna ny Vaomiera ara-ketra dia afaka mandray an-tanana ny taratasy
fampandrenesana ny vaomiera ara-ketra araka ny andininy VI-18 sy ny manaraka ny Sampan-
draharaha miandraikitra ny fifanolanana ara-ketra. Ny tsy fisian’ny fanapahan-kevitra raisin’ireo manam-
pahefana ao anatin’ny fe-potoana roa (2) volana miantomboka amin’ny fahataperan’ny fe-potoana
voafetran’ny lalàna hamoahan’ny Vaomiera ara-ketra ny heviny miaraka amin’ny fanazavana dia toy ny
fanapahan-kevitra fandàvana izay azo hoentina manoloana ny Fitsarana.
TOKO IV
FAMAIZANA FANDIKAN-DALANA
SOKAJY I
FEPETRA ANKAPOBENY
Andininy VI-65 (Andininy 20.02.105 amin’ny CGI).- Ireo fitoriana sy fanenjehana ara-ketra nohon’ny
fandikàna ny lalàna misy ao amin’ny fehezan-dalàna momba ny hetra sy fehezan-dalàna momba ny
paikady ara-ketra, sy ny tsy fanarahana ny rijan-teny fampiharana dia hatao avy hatrany araky ny lalàna,
fanenjehana, amin’ny anaran’ny Tale jeneralin’ny hetra.
Andininy VI-66 (Andininy 20.02.108 amin’ny CGI).- Raha toa ka nodimandry ny mpandika lalàna
mialohan’ny nanaovana ny fifampiraharahana na mialohan’ny didim-pitsarana raikitra, dia afaka
mangataka amin’ny Fitsarana ny hanagiazana ny fanana-manaraka na fanaka mifaka napetraky ny
nodimandry ny Fandraharahana.
Andininy VI-67 (Andininy 20.02.129 amin’ny CGI).- Raha misy toe-javatra tsy voafehin’ito Fehezan-
dalàna ito dia ny lalàna mifehy ny ankapobem-bahoaka no ampiharin’ny Sampan-draharahan’ny hetra
ho famaizana.
Andininy VI-68 (Andininy 20.02.121 amin’ny CGI).- Ny mpiasan’ny hetra dia afaka manao ny taratasy
ampitain’ny vadi-tany sy ireo taratasi-pitsarana izay fanaon’ny vadi-tany mahazatra ; Afaka mampiasa
ireo vadi-tany kosa anefa izy ireo indrindra rehefa misy famarotana entana voageja.
SOKAJY II
PAIKADY FAMAIZANA
PARAGIRAFY I
FAMPILAZANA HIATREHANA FITSARANA
Andininy VI-69 (Andininy 20.02.109 amin’ny CGI).- Tsy manan-kery ny fampilazàna hiatrehana
Fitsarana raha tsy atao ao anatin’ny fe-potoana iray (1) taona miatomboka amin’ny daty famaranana ny
fitànana an’tsoratra. Raha manao fangatahana mazava fifampiraharahana mialohan’ny didi-pitsarana
ny mpandoa hetra dia miantona io fe-potoana io mandram-piverin’ny antontan’taratasy fanangonan-
ketra nalefan’ny mpitana kaonty miandraikitra ny fandraisana ny fifanarahana eny amin’ny Sampan-
draharaha miandraikitra ny fifanolanana ara-ketra.
Andininy VI-70 (Andininy 20.02.110 amin’ny CGI).- Raha toa ka voasambotra ireo tompon’antoka
amin’ny fandikan-dalàna dia tsy manan-kery ny fampilazàna hiatrehana Fitsarana raha tsy omena ao
anatin’ny fe-potoana roa (2) volana miatomboka amin’ny daty nanaovana ny fisamborana
Andininy VI-71 (Andininy 20.02.111 amin’ny CGI).- Ny fampilazàna hiatrehana Fitsarana dia
mampiato ny fahalanian’ny paikandro roa (2) volana na iray (1) taona voalaza etsy ambony.
Andininy VI-72 (Andininy 20.02.112 amin’ny CGI).- Raha tsy azo atao kosa anefa ny fiatrehana
fitsarana amin’ny daty voalaza etsy ambony dia hanaovana fiantsoana vaovao lazaina hoe « avenir »
manaraka ireo fepetra amin’ny fampilazana hiatrehana Fitsarana.

Andininy VI-73 (Andininy 20.02.113 amin’ny CGI).- Ny fampilazàna hiatrehana Fitsarana dia azo
halefa amin’ny alalan’ny vadi-tany na amin’ny alalan’ny mpiasa mahefa hanao ny fizahana ifotony ny
fanadikan-dalàna ara-ketra.
PARAGIRAFY II
PAIKADY ENY AMIN’NY FITSARANA
Andininy VI-74 (Andininy 20.02.118 amin’ny CGI).- Ny fandikan-dalàna dia hoentina tsarain’ny
Fitsarana araky ny voalazan’ny andininy VI-26 sy ny manaraka.
Andininy VI-75 (Andininy 20.02.119 amin’ny CGI).- Ny lalàna manan-kery eto Madagasikara
mahakasika ny fampiakarana ny raharaha sy ny fandravàna didy ninon’inona ny Fitsarana nandehanana
(fitsarana misahana ny ady amin’ny Fanjakana na fitsarana misahana ny ady tsotra) dia ampiharina
amin’ny fandikàn-dalàna ara-ketra.
Andininy VI-76 (Andininy 20.02.120 amin’ny CGI).- Na eny amin’ny ambaratonga voalohany, na eny
amin’ny fampiakarana, ny fanadihadihana dia hatao an-tsoratra araka ny fehinteny na tahirin-kevitra.
Ny Fitsarana kosa anefa dia afaka manome alalana ireo mpifanandrina hitondra ny fanazavana amin’ny
tenany manokana na amin’ny alalan’ny mpisolovava. Ny fotoam-pitsarana dia tsy azo atrehan’ny be sy
ny maro.
Andininy VI-77 (Andininy 20.02.104 amin’ny CGI).- Eo amin’ny sehatry ny hetra, ho fampiharana ny
andininy 463 ny Fehezan-dalalàna famaizana, raha miseho fa manamaivan-tsazy ny zava-miseho, dia
azon’ny Fitsarana atao ny mampihena ny sazy ara-ketra sy manafaka ny fitazomam-pananana
ankoatran’ireo zavatra voarara, amin’ny fandoavana araka izay voafetran’ny Fitsarana, raha toa ka
mazava, voaporofo sy voazava tsara ny fahatsoram-po an’ny mpandika lalàna. Ny sazy fanamelohan’ny
Fitsarana dia tsy azo atao ambanin’ny vola-panjakana niharan’ny hosoka na very. Tsy mihatra io fepetra
io raha misy famerenan-keloka ao anatin’ny fe-potoana iray (1) taona.
Andininy VI-78 (Andininy 20.02.122 amin’ny CGI).- Raha tsy te ho tompon’andraikitra amin’ny
fananany manokana dia tsy azon’ny Mpitsara atao ny mampihena ny hetra very.
SOKAJY III
FIFANARAHANA
Andininy VI-79 (Andininy 20.02.114 amin’ny CGI).- Ny fandikàna ny lalàna ara-ketra dia azo
hanaovana fifanarahana mialoha na aorianan’ny didim-pitsaràna. Manajanona ny fanenjehana ny
fandikan-dalàna rehetra hatramin’ireo izay mety ahazohana sazim-pamonjana voalazan’ny lalàna
manan-kery ny fifanarahana mialohan’ny didim-pitsarana raikitra. Ny fanamelohana ara-bola ihany no
azo hifanarahana aorianan’ny didim-pitsrana raikitra. Raha tsy misy ny fandoavana manontolo ny vola
nifanarahana ao anatin’ny fe-potoana napetraka dia foana ny fifanarahana ary miverina man-kery ny
fitanana an-tsoratra. Ny fanangonana ny vola tokony aloa anefa dia tohizana arak’ireo fepetra
voalazan’ny andininy VII-33 sy VII-35.
Andininy VI-80 (Andininy 20.02.115 amin’ny CGI).- Ny fahefana manao fifanarahana dia an’ny Tale
jeneralin’ny hetra izay afaka mamindra ny fahefany mandray fanapahana.
SOKAJY IV
FAHALANIANA PAIK’ANDRO
Andininy VI-81 (Andininy 20.02.116 amin’ny CGI).- Ny fandikana ny lalàna ara-ketra dia azo
hamarinina ifotony raha mbola tsy lany ny paik’andro mahakasika ny fombafomba ankapobeny na
manokana amoahana ny sora-pitakiana hetra na hafa (filazana omban’antoka) azo amin’ny ananan-
trosa momba ny hetra, zo, haba, sara azo amin’ny vokatra sy ireo fitakiana hafa tsy nataon’ny Sampan-

draharahan’ny hetra ao anatin’ny fe-potoana telo (3) taona miatomboka amin’ny daty ahazoana mitaky
ireo hetra, zo, haba, sara azo amin’ny vokatra sy ireo fitakiana hafa ireo.
Andininy VI-82 (Andininy 20.02.117 amin’ny CGI).- Ny sazim-pitsarana nohon’ny fandikàna ny lalàna
ara-ketra, sy ireo zo nanaovana hosoka dia lany paik’andro ao anatin’ny fe-potoana telo (3) taona
miatomboka amin’ny andro nahalasa didy raikitra ny didim-pitsarana araka ny andininy 676 ny fehezan-
dalàna momba ny fanadihadiana ireo heloka bevava.
TOKO V
FAMPIHARANA IREO DIDIM-PITSARANA
Andininy VI-83 (Andininy 20.02.123 amin’ny CGI).- Ny fampiharana ireo didim-pitsarana ara-ketra dia
azo tanterahina amin’ny dingana ara-dalàna rehetra sy amin’ny alalan’ny fanenjehana ara-batana.
Andininy VI-84 (Andininy 20.02.124 amin’ny CGI).- Ny fahapahafantarana ny didim-pitsarana, ny

fanoherana sy ny fanatanterahana ireo didy sy taratasy paik’ady voalazan’ito Fehezan-dalàna ito dia
fehezin’ny lalàna mifehy ny ankapobem-bahoaka.
Andininy VI-85 (Andininy 20.02.125 amin’ny CGI).- Ny didim-pitsarana manameloka amin’ny

fandoavana ireo sazy ara-ketra ho fanarenana ireo fahasimbana sy famerenana ny vola lany amin’ny
adim-pitsarana dia tanterahina araka ny lalàna manan-kery.
Ny fanamelohana ara-bola zakain’ny olona maro nohon’ny hosoka niaraha natao dia hiraisana.
TOKO VI
FEPETRA FIAROVANA
Andininy VI-86 (Andininy 20.02.130 amin’ny CGI).- Amin’ny fotoana rehetra fanenjehana hosoka dia
afaka mandray fepetra fiarovana, fanagiazam-pananana na fanakanana fananan’ ireo olona ahiahiana
nanao hosoka ny Fandraharahana ara-ketra. Ny mpiasa miandraikitra ny famaizana ny hosoka dia afaka
mandray an-tanana ny fanagiazam-pananana izay tsy ilàna fanomezan-dalana mialoha avy amin’ny
mpitsara. Azo ataon’ny Fandraharahana ara-ketra na ny mpitsara miandraikitra ny raharaha amehana
ny mamotsotra ny fanagiazana natao. Ny famotsorana ny fanagiazam-pananana anefa dia tsy
manakana ny zon’ny Fandraharahana ara-ketra hanao fanaraha-maso ara-ketra. Rehefa
nampahafantarina ny fampahatsiahivan-ketra, zo sy haba mifanaraka amin’ny hosoka sy ny sora-
pitakiana hetra dia azo ovaina ho fanagiazana manome fananana ny fanagiazam-pananana araky ny
fepetra voalazan’ny lalàna mifehy ny ankapobem-bahoaka.
TOKO VII
PAIKADY FANAKATONANA TOERAM-PIASANA
Andininy VI-87 (Andininy 20.02.133 amin’ny CGI).- Ny fanakatonana toeram-piasana izay didin’ny
Tale jeneralin’ny hetra araky ny voalazan’ny andininy 20.01.56.2. 2° sy 20.01.56. 20. 2° ao amin’ny
Fehezan-dalànan’ny hetra dia tanterahin’ny mpiasan’ny Sampan-draharahan’ny hetra mahazo alalana.
Mitovy amin’izay no atao raha araka ny didim-pitsarana voafaritry ny andininy V-105.
Andininy VI-88 (Andininy 20.02.134 amin’ny CGI).- Tendrena amin’ny alalan’ny didi-pitondrana
raisin’ny Minisitra misahana ny lalàna arak-hetra io mpiasan’ny Sampan-draharahan’ny hetra voalaza
amin’ny andininy teo aloha io.

LOHATENY VII. – FITAKIANA HETRA

LOHATENY VII: FITAKIANA HETRA 116

TOKO I: FITAKIANA HETRA ATAON’NY KITAPO BOLAM-PANJAKANA 116
SOKAJY I: TOETRA MAHA TSY MAINTSY TAKIANA NY HETRA 116
SOKAJY II: FANDOAVANA HETRA 117
SOKAJY III : TOMBON’ANTOKY NY KITAPO BOLAM-PANJAKANA 117
SOKAJY IV: ANDRAIKITRY NY OLONKAFA 120
SOKAJY V: PAIKADY FANENJEHANA 120
SOKAJY VI: SARAM-PANENJEHANA 121
TOKO II: FANANGONAN-KETRA ATAON’NY SAMPAN-DRAHARAHAN’NY
HETRA 121
SOKAJY II: SORA-PITAKIANA HETRA 122
SOKAJY III: FANENJEHANA 123
SOKAJY IV:TOMBON’ANTOKY NY SAMPAN-DRAHARAHAN’NY
HETRA SY ANTOKA AMIN4NY FANANANA MIFAKA 124
SOKAJY V: ANDRAIKITRY IREO OLONKAFA 125
SOKAJY VI: FEPETRA MANOKANA 127
TOKO III: FANGATAHANA FAMPIATOANA NY FANDOAVAM-BOLA 128

LOHATENY VII
FITAKIANA HETRA
TOKO I
FITAKIANA HETRA ATAON’NY KITAPO BOLAM-PANJAKANA
SOKAJY I
TOETRA MAHA TSY MAINTSY TAKIANA NY HETRA
Andininy VII-01 (Andininy 20.01.01 amin’ny CGI).- Ny hetra mivantana sy ireo haba mitovitovy aminy
voarakitra ao amin’ny Lohateny I sy II ao amin’ny Fehezan-dalanan’ny hetra dia azo takiana
manomboka ny 1 martsa ny taom-pameran-ketra ary miankina amin’ny fepetra manokana mifehy ireo
karazan-ketram-bondrom-paritra tsirairay. Ny sora-bola dia ampahafantarin’ny Sampan-draharaha
misahana ny famerana ny hetra ao amin’ny Kaominina amin’ireo mpandoa hetra amin’ny alalan’ny
filazana fameran-ketra nandalo teo imason’ny Lehiben’ny Ivon-ketra mahefa ary soniavin’ny Ben’ny
Tanàna izay afaka manome fahefana hanao sonia amin’ny iray amin’ireo lefiny. Foana tsy misy
fiantraikany ny filazana fameran-ketra tsy nandalo teo imason’ny Lehiben’ny Ivon-ketra mahefa. Ny
Lehiben’ny Ivon-ketra dia afaka manome fahefana hanao sonia an’ireo mpiasan’ny hetra manana girady
mpisava ara-ketra fara-fahakeliny.
Mahafeno ireto fepetra ireo ny filazana fameran-ketra vao manan-kery :
 Anarana na anaram-pikambanan’ny mpandoa hetra ;
 Laharam-pisoratana ho mpandoa hetra, na laharan’ny kara-panondrom-pirenena ;
 Anaran’ny Kaominina;
 Taom-pameram-ketra ;
 Famantarana ny zavatra iharan’ny hetra ;
 Ireo tena mipetraka (Tompony na mpanofa) ho an’ny trano miorina;
 Fampiasana (trano ipetrahana na hafa) ho an’ny trano miorina ;
 Sokajy ho an’ny tany ;
 Fototra amerana ny hetra ;
 Tahan’ny hetra na sanda-ketra;
 Sora-bola.
Ireo mpandoa hetra dia tsy maintsy mandoa ny hetrany ao anatin’ny fe-potoana telo (3) volana
miantomboka amin’ny daty fandraisana ny filazana fameran-ketra.
Andininy VII-02(Andininy 20.01.02 amin’ny CGI).- Araky ny fanapahan-kevitry ny Ben’ny Tanàna

voakasika dia azo aloa atao lefilany kajiana amin’ny hetra tamin’ny taon-dasa ny hetrantany tokony aloa
amin’ny taona iray.
Andininy VII-03 (Andininy 20.01.03 amin’ny CGI).- Ho famelana handigana fepetra etsy ambony dia
azo ahemotry ny Ben’Tanàna ny fandoavana hetra ho fitsinjovana ny vanim-potoana hananan’ny
mpandoa hetra fidiram-bola betsaka. Kanefa, ireo fanampahan-kevitra dia tsy tokony anemotra ny daty
farany fandoavan-ketra aorianan’ny 1 novambra.
Andininy VII-04 (Andininy 20.01.04 amin’ny CGI).- Ny fameran-ketra rehetra dia azo takiana avy
hatrany araka ireto tranga ireto :
1° Fiovana trano fonenana na toeram-ponenana ivelan’ny Kaominina.
2° Fiondranana raikitra ivelan’ny faritanin’i Madagasikara antenantenan-taona
3° Varotra an-tsitrapo na an-tery.
4° Bankiropitra na fandravonana ara-pitsarana

5° Foana.
6° Ho solon-tsazy, rehefa ampiharahana amin’ny tataon-ketra ny hetra nohon’ny tsy fahampiana na tsy
fanaovana ny fanambarana ara-ketra
SOKAJY II
FANDOAVAN-KETRA
Andininy VII-05 (Andininy 20.01.05 amin’ny CGI).- Ny hetra mivantana sy haba mitovy aminy dia
tokony aloan’ny mpandoa hetra eny amin’ny sampan-draharahan’ny hetra sy azo takiana aminy.
Andininy VII-06 (Andininy 20.01.06 amin’ny CGI).- Ny hetra mivantana sy haba mitovy aminy dia aloa
amin’ny vola manan-kery fampiasa eto Madagasikara na araka ny fomba fandoavam-bola eken’ny
Minisitra misahana ny lalàna ara-ketra any amin’ny kitapom-bolan’ny Mpitantana ny famoriam-bola
miandraikitra ny fanangonan-ketram-bondrom-paritra, tendren’ny Ben’Tanàna misy ny fanana-mifaka
amin’ny alalan’ny didi-pitondrana ary mifanaraka amin’ny tenimita iraisan’ny Ministera n°68-
2008/MID/MFB tamin’ny 19 jona 2008.
SOKAJY III
TOMBON’ANTOKY NY KITAPO BOLAM-PANJAKANA
Andininy VII-07 (Andininy 20.01.07 amin’ny CGI).- Ny tombon’antoky ny kitapo bolam-panjakana

mahakasika ny hetra mivantana sy haba mitovitovy azy dia mihatra amin’ny fanaka sy fanana-manaraka
an’ny ananan-trosa naizanaiza misy azy ireo, mialohan’ny tombon’antoka hafa mandritran’ny fe-
potoana roa (2) taona miantomboka amin’ny datin’ny sora-pitakiana hetra.
Andininy VII-08 (Andininy 20.01.08 amin’ny CGI).- Ny tombon’antoka voalaza etsy ambony momba
ny hetrantany dia ampiharina arak’ireo fepetra voalaza etsy ambony ihany amin’ny vokatra, voankazo,
hofany sy amin’ny vola miditra avy amin’ny fananana mifaka.
Andininy VII-09 (Andininy 20.01.09 amin’ny CGI).- Ampiharina ihany koa ireo tombon’antoka ireo
rehefa tsy misy antoka amin’ny fananana mifaka hifanarahana amin’ny fitaovana ampiasaina amin’ny
fampandehanana ny orinasa, na rehefa heverina ho toy ny fanaka mifaka ireo fitaovana ireo araky ny
andalana farany amin’ny andininy faha 524 ny Fehezan—dalan momba ny zo isan-batan’olona.
Andininy VII-10 (Andininy 20.01.10 amin’ny CGI).- Ny foto-kevitra voafaritra amin’ny andininy VII-08
sy VII-09 etsy ambony dia ampiharina ihany koa amin’ny fanangonana ny sazin-ketra, rehom-bola sy
tataon-ketra, saran-panenjehana sy ny tataon-ketra noho ny fahadisoam-potoana.
Andininy VII-11 (Andininy 20.01.11 amin’ny CGI).- Manoloanan’ny trangan-bankiropitra na

fandravonana ara-pitsarana dia manana fahafahana manenjika mivantana ny fanangonana ny
fananam-bola amin’ny hafa misy tombon’antoka amin’ny fananana enti-mihetsika rehetra ny
Kitapombolam-panjakana.
Andininy VII-12 (Andininy 20.01.12 amin’ny CGI).- Ny tombon’antoka omena ny Kitapombolam-

panjakana mba afahany manangona ireo hetra mivantana sy haba mitovitovy azy dia tsy manakana ny
zoany hafa azony ampiharina amin’ny fananan’ireo ananan-trosa, toy ny ataon’ireo tompon-trosa hafa.
Andininy VII-13 (Andininy 20.01.13 amin’ny CGI).-Ireo fepetra voalaza teo aloha dia azo ampiharina
amin’ny hetra, haba sy fandraisana anjara-hetra ampidirina ao amin’ny teti-bola ankapobe, sy amin’ny
Vondrombahoaka itsijaram-pahefana sy antokon-draharaham-panjakana.
Ny tombon’antoka noforonina ho an’ny Teti-bola ankapobe dia maka laharana mialohan’ny

tombon’antoka sitrahan’ny teti-bolan’ny Vondrombahoaka itsijaram-pahefana ; Ny tombon’antoka

noforonina ho an’ny teti-bolan’ny Vondrombahoaka itsijaram-pahefana dia maka laharana mialohan’ny
tombon’antoka sitrahan’ny teti-bolan’ny antokon-draharaham-panjakana.
Andininy VII-14 (Andininy 20.01.14 amin’ny CGI).- 1° Ny tombon’antoka omena ny Tahirim-bolam-

panjakana dia tsy maintsy avoaka araka ireo fepetra voalazan’ny Toko faha V amin’ny Didim-panjakana
mikasika ny famoahana ireo fampisamboram-bola hoenti-mividy fanana-manaraka , ho an’ireo ambim-
bola misy tombon’antoka tokony aloan’ireo mpivarotra sy fikambanana mizaka zo aman’andraikitra
ifampitondran’ny isam-batan’olona.
2° Ny Fandraharahana miandraikitra ny fanangonana no manao amin’ny fomba malaky ny famoahana.
3° Tsy azo atao ny fanoratana, araka ny karazam-bola ananana amin’ny hafa, raha tsy miatomboka
amin’ny daty izay :
a. nahazoan’ny ananan-trosa tataon-ketra noho ny tsy fandoavana ny hetra mivantana;
b. namoahana ny sora-pitakiana hetra araka ny andininy VII-33 ho an’ny hetra angonon’ny Sampan-
draharahan’ny hetra na ny Sampan-draharaha miandraikitra ny fanangonana ny hetra-bondrom-
paritra.
4° tsy maintsy anaovana ny famoahana rehefa mihoatran’ny Ar 30.000.000 amin’ny andro faran’ny
telovolana sivily ny vola mety anaovana famoahana tokony alohan’ny ananan-trosa miasa amin’ny
toeram-pitantanam-bola na Sampan-draharaha mitovitovy. Azo anaovana famoahana ihany koa ny
lelabola tsy mihoatra ny fetrabola farafahakeliny.
5° Raha misy fisolon-toerana amin’ny fandoavam-bola, ninon’inona ny lelavola naloa, dia tsy maintsy
manatanteraka ireo fepetra hiandraiketan’ny Fandraharahana voalazan’ito andininy ito ny mpisolo
toerana amin’ny zoan’ny kitapom-bola panjakana,
Raha tsy namoahana sora-pitakiana azo ampiharina voalaza ao amin’ny 3° ny fandoavambola
nataon’ny mpisolo-toerana dia tsy azo atao raha tsy enim-bolana aorianan’ny fandoavam-bola fara-
fahakeliny ny fanoratana.
6° Ny Tahirim-bolam-panjakana no miandraikitra ny fanefana ny sara-panoratana ny tombon’antoka.
7° Raha misy trangan-bankiropitra, fandravonana ara-pitsarana, fanitsiana na famaranam-pananana

ara-pitsarana, ny Tahirim-bolam-panjakana na ny mpisolo-toerana azy dia tsy afaka mampihatra ny
tombon’antoka ananany amin’ny fananam-bola amin’ny hafa izay tsy maintsy nanaovana famoahana
voalaza amin’ny 1° hatramin’ny 5° ka tsy notakiana amin’ny fomba ara-dalàna tamin’ny ananan-trosa
ny famoahana.
8° Ny fanoratana natao araky ny 1° hatramin’ny 5° dia mitahiry ny tombon’antoka mandritran’ny roa
taona. Azo havaozina ny fanoratana.
Andininy VII-15 (Andininy 20.01.15 amin’ny CGI).- 1° Ny fanoratana ny lelavola misy tombon’antoka
tokony aloa amin’ny Kitapom-bolam-panjakana sy amin’ny Sampan-draharahan’ny hetra dia atao :
a. eny amin’ny Mpiraki-draharahan’ny Fitsarana ara-barotra izay mahefa amin’ny fari-piadidiana misy
ny toeram-piasana ara-barotra foibe, raha olon-tsotra ny ananan-trosa.
b. eny amin’ny Mpiraki-draharahan’ny Fitsarana ara-barotra izay mahefa amin’ny fari-piadidiana misy
ny foibe, raha rafitra mizaka zo aman’andraikitra tsy miankina amin’ny fanjakana manana laharam-
pamantanarana eny amin’ny rejisitra ara-barotra sy ny orinasa ny ananan-trosa.
c. eny amin’ny Mpiraki-draharahan’ny Fitsarana ara-barotra izay mahefa amin’ny fari-piadidiana misy
ny foibe, raha rafitra mizaka zo aman’andraikitra tsy miankina amin’ny fanjakana tsy manana
laharam-pamantanarana eny amin’ny rejisitra ara-barotra sy ny orinasa ny ananan-trosa.

2° Rehefa tsy maintsy atao ny famoahana, araky ny voalazan’ny 4° amin’ny andininy teo aloha, ny
fanoratana ny lelavola faritan’ny 3° ao amin’ny anidininy voalaza dia tsy maintsy angatahana fara-
fahatarany :
a. Ny 28 na ny 29 febroary ho an’ny lelavola tokony aloa ny 31 désambra ny taona lasa;
b. Ny 31 may ho an’ny lelavola tokony aloa ny 31 martsa ny taona diavina;
c. Ny 31 aogositra ho an’ny lelavoa tokony aloa ny 30 jona ny taona diavina;
d. Ny 30 novambra ho an’ny lelavola tokony aloa ny 30 septambra ny taona diavina.
- Ny fanomezana fe-potoana andoavam-bola dia tsy manakana ny fampiharana an’ireo fepetra

voalazan’ito andininy ito.
3° Ho fangatahana ny fanoratana ny lelavola misy tombon’antoka tokony aloa amin’ny Kitapom-bolam-
panjakana dia manome na mandefa taratasy, alefa amin’ny fomba manokana miaraka amin’ny
fangatahana filazam-pandraisana izany, natao dika roa mitovy, ny mpitana kaontim-bolam-panjakana
miandraikitra ny fanangonam-bola, ary misy ireto famantarana ireto:
a. Daty nanaovana ny taratasy ;
b. Fanendrena ny mpitana kaontim-bolam-panjakana mpangataka;
c. Anarana, fanampiny, anaran’ny orinasa, adiresin’ny toerampisana foibe na ny foibe piasan’ny
ananan-trosa;
d. lelavola tokony aloa amin’ny Kitapom-bolam-panjakana amin’ny telovolana sivily mialohan’ny
fanoratana.
Ny mpitana kaontim-bolam-panjakana dia mampandre ny mpandoa hetra fa nangatahiny fanoratana izy
4° Ny dika mitovy iray amin’ny taratasy voalaza amin’ny 3° dia averin’ny Mpiraki-draharahan’ny
Fitsarana na alefany any amin’ny mpitana kaontim-bolam-panjakana, rehefa avy vita sora-panoratana
izay mirakitra ny datin’ny fanoratana sy ny laharam-panmantarana azy. Ny dika mitovy faharoa izay
mitovy sora-panoratana aminy dia tahirizina eny amin’ny Firaketan-draharam-pitsarana ho fananganana
ny rejisitry ny fanoratana ; Ankoatrizay dia mitana lahatahiry manaraka ny abidy ny mpiraki-
draharahan’ny Fitsarana.
5° Rehefa tsy manaiky ny fameran-ketra izay nanaovana fanoratana ny ananan-trosa sady misitraka
fampiatoana fandoavan-ketra izy dia azony atao ny mampanoratra an’ny mpiraki-draharan’ny fitsarana
ny fisian’ny fifanolanana ;; atao amin’ny sisin’ny taratasi-panoratana ny raki-tsoratra milaza izany.
Ho fiantraikan’izay dia tsy maintsy mitondra taratasy fanamarinana omen’ny mpitana kaonty
miandraikitra ny fanangonana ny fameran-ketra hifanolanana ny ananan-trosa.
Ny ampahany amin’ny fameran-ketra mbola tsy voaloa nanaovana raki-tsoratra ao amin’ny rejisitry ny
daholobe dia atao miavaka tsara eo amin’ny taratasy nataon’ny Mpitana kaonty mba hahafahana manao
fanorantana mifanaraka amin’ny fepetra voalazan’ny andalana voalohany amin’ny 6°.
6° Ny fanoratana vaovao angatahan’ny mpitana kaonty mitovy amin’ny ananan-trosa mitovy dia tsy
mampanan-kery ny fanoratan teo aloha.
Ivelan’ny tranga voalazan’ny 7° dia azon’ny ananan-trosa angatahina amin’ny fotoana rehetra ny
fikosehina iray manontolo ny fanoratana raha mitondra taratasy manamarina ny fandoavan-ketra
nataon’ny mpitana kaonty nangataka ny fanoratana.
Ts azo atao ny fikosehana amin’ny ampahany afa tsy ho an’ny lelavola mitovy amin’ny sorabola fara-
fahakeliny voalazan’ny fanoratana.
Ny mpitana kaonty nangataka ny fanoratana no mandray an’tanana ny fangatahana fikosehana

nohon’ny fanafoanan-ketra. Toy izay ihany ny fandraisan’ny mpitana kaonty an’tanana ny fangatahana
fikosehana ra misy fahadisoana nataony amin’ny sora-bola misy tombon’antoka na amin’ny anaram-
pamantarana ny ananan-trosa.
Soratan’ny mpiraki-draharahan’ny fitsarana eo amin’ny sisin’ny fanoratana ny fikosehana mifanaraka
amin’izany.
7° Ny mpisolo-toeran’ny zoan’ny Tahirim-bolam-panjakana ho fanoratana ny tombon’antoka ananany,
dia manome taratasy fanamarinana ny fisolon-toeranaataon’ny mpitana kaonty mpanao fanangonana,
any amin’ny mpiraki-dragharahan’ny fitsarana.Raha voarakitra ao anaty fanoratana ny trosa nanaovana
fisoloan-toerana, ny taratasy fanamarinana dia mitovy lenta amin’ny fanakosehana an’io fanoratana sy
mitovy tombam-bidy..
8° Ny taratasy fanamarinana na taratasy vavolombelona voalaza amin’ny 5°, 6° sy 7° dia atolotra dika
roa mitovy na alefa amin’ny Mpiraki-draharaha-pitsarana amin’ny alalan’ny taratasy alefa amin’ny fomba
manokana miaraka amin’ny taratasy fanamarinana ny nandraisana izany. Vao azony ny dika mitovy iray
dia omena na averina alefa amin’ny mpangataka, rehefa avy nosoratana ny daty manamarika ny
fanantanterahana ny fombafomba angatahina. Ny dika mitovy faharoa dia tehirizina any amin’ny
Firaketan-draharahan’ny Fitsarana.
9° Ny Mpiraki-draharaha-pitsarana dia tsy maintsy manome ho an’izay mpangataka izany ny filazana
fisoratana misy na ny taratasy fanamarinanana ny tsy fisian’ny fisoratana ary ny saran’izany dia aloan’ny
mpangataka. Ny fangatahana tsirairay dia tsy mikendry afa-tsy ny ananan-trosa iray voatendry mazava
amin’ny anarany.
Ny filazana fisoranatana omen’ny Mpiraki-draharahan’ny Fitsarana dia tsy maintsy mirakitra ny
fanondroana ny mpitana kaonty na ny olonkafa mpisolo-toerana nangataka ny fanoratana, ny datin’ny
fanoratana, ny mari-bola voasoratra sy ny firaketana ny fifanolanana raha misy izany.
10° Ny modely taratasy, taratasy fanamarinana, fangatahana, filazana fanoratana voalaza amin’ny 3°,
5° ,6°, 7° sy 9° dia ho raiketina amin’ny alalan’ny didi-pitondrana iraisan’ny Minisitra misahana ny volam-
panjakana sy ny Mpitahiry ny Tombo-kase-mpanjakana, Minisitry ny Fitsarana.
SOKAJY IV
ANDRAIKITRY NY OLONKAFA
Andininy VII-16 (Andininy 20.01.16 amin’ny CGI).- Ny sora-pitakiana hetra izay fototry ny filazana
fameran-ketra nampahafantarina dia azo tanterahina amin’ny mpandoa hetra izay voasoratr’ao sy
amin’ny nanjoaniny. Ny mpandova dia miombon’ andraikitra amin’ny fandoavana ny hetra mivantana sy
haba tokon’naloan’ny maty namela lova.
Andininy VII-17 (Andininy 20.01.17 amin’ny CGI).-Ny mpamboly, mpanofa, ny mpandray, ny

mpitantam-bola sy ireo ananan’ny mpandoa hetra trosa hafa nosoratana ho tombon’antoky ny Tahirim-
bolam-panjakana dia tsy maintsy mandoa amin’ny anaran’ny ananan-trosa ny vola tazominy na tokony
aloany, rehefa manao fangatahana amin’izany ny mpiasa mpanangon-ketra.
Andininy VII-18 (Andininy 20.01.18 amin’ny CGI).-Ireo fepetra voalan’ny andininy teo aloha dia
mihatra amin’ny mpitantana, mpitantan-draharaha, tale na mpamara-pananan’ny orinasa nohon’ny
hetra tokony alohan’ny orinasa.
Andininy VII-19 (Andininy 20.01.19 amin’ny CGI).-Ny vadi-tany, mpanao lavanty, nôtera, syndika,
mpitantana ny fandravonana ara-pitsarana sy ireo nametraham-bola hafa nohon’ny asa tsy maintsy
ataony, mpitazom-bolan’ny ananan’trosa dia tsy mahazo mamerina izany vola napetraka na notazominy
izany raha tsy manamarina ny fandoavan-ketra misy tombon’antoka tokony aloan’izay tokony hanao
izany.

Article VII-20 (Andininy 20.01.20 amin’ny CGI).-Ny mpividy misitraka ny zo azo avy amin’ny fananana
mifaka sy fananana ara-barotra dia tsy maintsy miantoka fa efa voaloa daholo ny karazan-ketra rehetra
mifanaraka amin’ireo fananana ireo mialohan’ny andoavana ny vidin’ireo. Raha tsy izany dia izy ireo no
tsy maintsy mandoa ny hetra tsy voaloa amin’ny andro anaovana ny taratasim-pamarotana, sy mitaky
izany any amin’ny mpamarotra avy eo.
SOKAJY V
PAIKADY FANENJEHANA
Andininy VII-21 (Andininy 20.01.23 amin’ny CGI).- Ny mpandoa hetra tsy nandoa ny anjara-hetrany
amin’ny fotoana voafaritry ny lalàna dia azo enjehina araky ny fepetra voalazan’ny andininy VII-33 sy
ny manaraka an’ito Fehezan-dalàna ito.
Andininy VII-22 (Andininy 20.01.25 amin’ny CGI).- Ny fanenjehana misy sarany avy amin’ny sora-
pitakiana hetra nataon’ny mpiasa miandraikitra ny famorian-ketra dia ampiharina araky ny paikady
voalazan’ireo fepetra ao amin’ny andininy VII-33 et VII-35 etsy ambany, ankoatran’ireo fanapahan-
kevitra voalazan’ny andininy VII-03 etsy ambony.
Andininy VII-23 (Andininy 20.01.26 amin’ny CGI).- Ireo taratasi-panenjehana rehetra dia heverina fa
nanaovana fampahafantarana makasika ny fanangonana ny ampahan’ny zaran-ketra azo takiana sy ny
ampahan’ny zaran-ketra rehetra mitovy izay tonga fe-potoana mialoan’ny andoavan’ny mpandoa hetra
ny trosany.
Andininy VII-24 (Andininy 20.01.27 amin’ny CGI).-Ny fanohanana avy amin’ny ananan-trosa
mahakasika ny hetra mivantana misy tombon’antoka dia anaovana fangatahana voalazan’ny andininy
VII-17 izay miendrika fampandrenesan’olonkafa mpitazo-trosa.
Io fampandrenesan’olonkafa mpitazo-trosa io dia azo ampahafantarina manaraka ireo fepetra

voalazan’ny andininy VII-22 mahakasika ny fampandrenesana fanerena. Nohon’ny fampahafantarana
ny fampandrenesan’olonkafa mpitazo-trosa dia tsy maintsy omena ny mpiasa mpanango-ketra ny
volan’ny ananan-trosa tazominy mifandraika amin’ny hetra mivantana misy tombon’antoka.
Andininy VII-25 (20.01.28 amin’ny CGI).- Ny mpiasa mpandray hetra na ny mpiasa mpanangon-ketra
voalazan’ny Boky II an’ito Fehezan-dalàna ito izay tsy nanao fanenjehana ny ananan-trosa iray misy
fahataràna mandritran’ny telo taona mifanesy, miatomboka amin’ny andro nampahafatanrana ny
filazana fameran-ketra na taratasy fameran-ketra, dia tsy manan-jo sy tsy mahazo manao fanenjehana
intsony amin’ny ananan-trosa.
Andininy VII-26 (Andininy 20.01.29 amin’ny CGI).- Ny mpiasa mpandray hetra miandraikitra ny
fanangonana ny hetra mivantana sy haba mitovitovy azy dia tompon’andraikitry ny fanangonana ny
latsa-kemboka sady tsy maintsy manaporofo ny fanaovana izany iray manontolo mifanaraka amin’ireo
fepetra voalazan’ny fitsipika manan-kery.
Andininy VII-27 (Andininy 20.01.29 bis amin’ny CGI).-Ny fanangonanana ny hetra alaina amin’ny
hajia sy ny tataon-ketra aman-tsazy mifanaraka amin’izany dia enjehina amin’ny alalan’ny sora-
pitakiana hetra, ary raha misy fanohanana dia hadihadiana sy tsaraina ny tranga misy arak’ireo fepetra
voalazan’ny andininy VIII-05 sy ny manaraka an’ito Fehezan-dalàna ito.
SOKAJY VI
SARAM-PANENJEHANA
Andininy VII-28 (Andininy 20.01.35) amin’ny CGI.- Ny saram-panenjehana iandraiketan’ny mpandoa

hetra dia kajiana amin’ny sora-bola-ketra azo takiana araka ny sanda voafaritry ny didim-panjakana.
Andininy VII-29 (Andininy 20.01.36 amin’ny CGI).- Ny saram-panenjehana fanampiny iandraiketan’ny

mpandoa hetra dia voafaritry ny didim-panjakana.
Andininy VII-30 (Andininy 20.01.37 amin’ny CGI).- Ny saram-panenjehana iandraiketan’ny mpandoa

hetra dia fanampi-ketra ankoatran’ny trosan’ny mpandoa hetra misy fahataràna ary mitovy fiafaràna
amin’ny renin-ketra arak’izany.
Ny fanangonana ny saram-panenjehana dia azo atao toy ny hetra, na dia nandoa ny renin-ketra aza ny
ananan-trosa kanefa tsy manaiky mandoa na manao tsirambina ireo saram-panenjehana ireo.
Andininy VII-31 (Andininy 20.01.38 amin’ny CGI).- Ny mpiasa manao fanenjehana dia manan-jo
ahazo karama isaky ny taratasim-panenjehana nampahafantariny araky ireo fepetra sy sanda voafaritry
ny Didim-panjakana.
TOKO II
FANANGONAN-KETRA ATAON’NY SAMPAN-DRAHARAHAN’NY HETRA
SOKAJY I
FOTO-KEVITRA
Andininy VII-32 (Andininy 20.01.40 amin’ny CGI).- Na dia eo aza ireo fepetra manokana volazan’ito
fehezan’dalàna ito, ny hetra, zo sy haba sy sora-bolan-ketra hafa tokony ato anatin’ny sisin-tanin’i
Madagasikara ka ny mpiasan’nySampan-draharahan’ny hetra no miandraikitra ny fandraisana azy dia
hanaovan’ny ananan-trosa fanambarana sy fandoavan-ketra eny amin’ny Ivon-ketra miandraikitra ny
fintantanana ny antontan-taratasiny, araky ny fitsipika manan-kery.
Ireo mpandoa hetra rehetra dia afaka manao fandoavan-ketra amin’ny alalan’ny haba aloa mialohan’ny
fe-potoana voalazan’ito Fehezan-dalàna ito.
Ny fanangonana an’ireo hetra, haba sy sora-bolan-ketra isan-karazany tokony aloa dia iandraiketan’ny
mpiasa miandraikitra ny asan’ny Mpandray hetra na ny Sampan-draharaha foibe miandraikitra ny
fanangonan-ketra an-tery na ny vondrom-panangonan-ketra. Izy ireo dia tsy maintsy mandrotsaka ny
hetra voaangona eny amin’ny Ivon-ketra mpitantana ny antontan-taratasin’ny mpandoa hetra.
Ny Mpandray hetra dia tompon’antoka feno amin’ny tenany manokana sy amin’ny fanànany amin’ny
asa izay iandraiketany.
Ny andro, ora fisokafana sy fikatonan’ny biraon’ny fidiran-ketra dia voafaritry ny Fanapahana raisin’ny
Minisitra miandraikitra ny lalàna ara-ketra sy hanaovan’ny Ivon-ketra tsirairay peta-drindrina
Rehefa mifanojo amin’ny andro Asabotsy, Alahady na andro tsy fiasàna ny fetrandro hanatanterahana
ireo fepetra ara taratasy takian’ito Fehezan-dalàna ito dia ahemotra hatramin’ny ny andro voalohany
iasàna io fetrandro io
Ny hetra, zo, sy haba dia aloa amin’ny vola manan-kery fampiasa eto Madagasikara amin’ny alalan’ny
sheky na taratasim-bola fampiasan’ny banky, na taratasim-bola fampiasan’ny Paositra, na amin’ny
fomba elektronika ary sokajiana amin’izany ny fandoavam-bola amin’ny Finday na fandoavam-bola
amin’ny tranon-kalam—pifandraisana, na amin’ny alalan’ny fandrotsaham-bola na famindram-bola ao
amin’ny kaonty ivelany fisian’ny vola izay misokatra amin’ny anaran’ny Mpitana kaontim-panjakana, na
arak’ireo fepetra fanaovana fanambarana sy fandoavam-bola nomen’ny Minisitra misahana ny lalàna
ara-ketra alàlana. Ny lalàna fampiharana no mamaritra ny fombafomba fanaovana fandoavan-ketra
amin’ny alalan’ny tranon-kalam-pifandraisana na amin’ny alalan’ny finday.
Ny fandoavan-ketra tsy maintsy atao amin’ny alalan’ny famindram-bola atao ao amin’ny kaontin’ny
Tahirim-bolam-panjakana misokatra ao amlin’ny Bokin’ny Banky Foiben’i Madagasikara dia atao
miatomboka amin’ny fetra fandoavan-ketra faritan’ny fanapahana raisin’ny Minisitra miandraikitra ny
lalàna ara-ketra.
Ny fombafomba fampiharan’ireo mpandoa hetra mahazo alàlana hanao ito fomba fandoavan-ketra

amin’ny alalan’ny famindram-bola any amin’ny banky dia voafaritry ny fanapahan’ny Minisitra
miandraikitra ny lalàna ara-ketra.
Ireo mpandoa hetra voalaza amin’ny andalana teo aloha, rehefa mahazo alàlana mialoha avy amin’ny
Tale jeneralin’ny hetra, dia afaka mampiasa ny famindram-bola mandeha hoazy amin’ny fandoavan-
ketra, haba isam-banim-potoana amin’ny alalan’ny vola aloa isam-bolana raikitra araky ny fanambaran-
ketra natao ny taona lasa. Ny fanitsiana atao amin’ny ny vola tokony aloa marina mifanaraka amin’ny
taon-pameran-ketra dia tsy maintsy atao mandritran’ny roa volana voalohan’ny taona manaraka ho
an’ny hetra hafa ankoatran’ny hetra alaina amin’ny vola miditra.
Ho an’ny mpandoa hetra nahazo alàlan’ny Minisitra miandraikitra ny lalàna ara-ketra hanao ny
fanambarana ara-ketra amin’ny tranon-kalan-pifandraisana dia tsy maintsy mirakitra isa laharan’ny
antontan-taratasy na isa miafina amin’ny alalan’ny tsipika omen’ny rafitra informatika ny taratasy pirinty
elektronika izay alefa any amin’ny Sampan-draharahan’ny hetra, ary misy taratasy omena manamarina
ny fandraisana izany isaky ny fandefasana azy.
Ny sonia elektronika eo amin’ny antontan-taratasy avy amin’ny Sampan-draharahan’ny hetra dia
manan-kery sy ara-dalàna raha manaraka an-tsakany sy an-davany ireo fepetra voalaza amin’ny
andininy 6 ny lalàna n°2014-025 momba ny sonia elektronika.
SOKAJY II
SORA-PITAKIANA HETRA
Andininy VII-33 (Andininy 20.01.43 amin’ny CGI).- Ny fananam-bola amin’ny hafa voalazan’ny
andininy VII-01 sy VII-32 an’ito Fehezan-dalàna ito dia handrafetana sora-pitakiana hetra isam-
batan’olona na iraisana, ary lasa azo takiana vokatr’izany. Ny sora-pitakiana hetra dia avoaka
aorianan’ny Fampandrenesana farany, ny taratasy fameran-ketra tsy misy fierana, na ny filazana
fameran-ketra voalazan’ny andininy 20.01.56.16 ao anatin’ny fe-potoana voalazan’ito Fehezan-dalàna
ito. Ny sora-pitakiana hetra dia avoaka aorianan’ny taratasy fameran-ketra ho an’ireo tranga hafa, ary
tsy misy fahavoazana amin’ny fe-potoana voalazan’ito Fehezan-dalàna ito. Ny mpiasa miandraikitra ny
fandraisana ny hetra na ny mpiasa tompon’andraikitry ny fanangonana ny hetram-bondrom-bahoaka
miasa eny amin’ny Vondrom-bahoakam-paritra itsinjaram-pahefana no mandrafitra ny sora-pitakiana
hetra izay tsy maintsy mandalo eo imaso sy mahazo toetra tsy maintsy tanterahina avy amin’ny Tale na
ny Lehiben’ny sampan-draharahan’ny hetra miasa ifotony mitantana ny antontan-taratasin’ny ananan-
trosa, ary ny Lehiben’ny sampan-draharahan’ny hetra miasa ifotony mahefa eny an-toerana ho’an’ny
hetra sy haba voalazan’ny Boky II. Ny sora-pitakiana hetra dia arafitra isakin’ny taratasy fameran-ketra
iray, isaky ny karazan-ketra iray, ary tsy maintsy mirakitra ireto manaraka ireto :
- Anaran’ny mpandoa hetra na anarana iantsoana ny orinasan’ny mpandoa hetra;
- Laharam-pisoratana ho mpandoa hetra na laharan’ny kara-panondrom-pirenena;
- Taratasy fameran-ketra fototry ny fanananm-bola amin’ny hafa ;
- Karazan-ketra, taon-ketra sy sorabolan-ketra.
Ny sora pitakiana hetra dia ampahafantarina :

- ny mpiasan’ny Sampan-draharahan’ny hetra na mpiasan’ny kaominina ho’an’ny hetram-
bondrom-bahoaka ary misy fanoratana ny fandraisana izany eo amin’ny dika mitovy amin’ny
taratasy na eo amin’ny kahie fanaovana fampitàna na taratasy manamarina ny fandraisana;
- Na arak’ireo fitsipika fampandrenesana ny taratasim-pitsarana araky ny voalaza ao amin’ny

andininy 144 ny Fehezan-dalàna momba ny paikady madio sy araky ny fahefana omena ny
mpiasan’ny Sampan-draharahan’ny hetra araky ny voalazan’ny andininy VI-68 an’ito Fehezan-
dlàna ito ;

- Na amin’ny alalan’ny taratasy alefa amin’ny fomba manokana miaraka amin’ny taratasy
manamarina ny fandraisana izany;
- Na amin’ny fomba elektronika miaraka amin’ny fanamarinana ny nandraisana izany ho’an’ny

mpandoa hetra mahazo alalana hanao fanambaran-ketra amin’ny fitaovan-tseraseram-
pifandraisan-davitra.
Ny sora-pitakiana hetra dia heverina ho toy ny voarain’ny hananan-trosa amin’ny alalan’ireo fomba
voalaza mialoha ireo.
Ny taratasy fampahafantarana dia toy ny antso fampitandremana. Ny sora-pitakiana hetra dia mirakitra
ny fandidiana ny andoavana tsy misy hatak’andro ny sora-bolan-ketra voarakitra ao anatiny. Azo takiana
avy hatrany io sora-bola io.
Ny fampahafantarana ny sora-pitakiana hetra dia mampiato ny fe-potoana azoan’ny Fandraharahana
ampiharana ny didy aman-dalàna ary lasa misolo ho fe-potoana hahazoana mampiatra ny didy aman-
dalàna amin’ny lalàna mifehy ny ankapobem-bahoaka izany fe-potoana izany.
Ny sora-pitakiana hetra rehetra dia heverina fa nanaovana fampahafantarana ho an’ny fanangonana ny
sora-bola voarakitra azo takiana, sy ho an’ny fanangonana an’ireo hetra, zo, na haba mitovy karazany
izay tonga fetrandro na izay mipoitra ny fahazoana mitaky izany aty aoriana, mialohan’ny andoavana
ny mpandoa hetra ny trosany.
Ny sora-pitakiana hetra nomena, nandalo imaso sy nampahanfantarina amin’ny fmba ara-dalàna dia
manan-kery hatrany raha tsy foana ny taratasy fameran-ketra fototry ny nandrafetan’azy araky ny
fanapahan-kevi-panafoanan-ketra na araky ny didim-pitsarana na foana nohon’ny fahataperan’ny fe-
potoana telopolo taona ahazoan’ny Sampan-draharahan’ny hetra ampiharana ny didy aman-dalàna.
Ny sora-pitakiana hetra dia ampiasaina ihany koa ho fototry ny fanangonana ireo trosan-ketra tsy voaloa
amin’ny alalan’ny fitazonana ifotony ireo loavola nohon’ny fandaniam-bolam-panjakana. Misy paikady
manokana napetraka ho fanatanterahana foana an’io fanitsiana io ao anatin’ny fe-potoana latsaky ny
roa volana.
Ny sora- pitakiana hetra dia tanterahina araka ny lalàna ary midika fananan’antoka amin’ny fananana
mifaka toy izay voarakitr’ireo fepetran’ny didim-pitsarana raikitra navaokan’ny fitsarana. Na izany aza,
ny fivarotana ireo entana nogiazana dia tsy azo atao raha tsy mahazo alalana manokana avy amin’ny
Tale Jeneralin’ny Hetra izay afaka mamindra izany fahefany izany
Ny saram-panenjehana aloan’ny mpandoa hetra, ho fampiaharana ny sora-pitakiana hetra, dia
fanampin-ketra miampy amin’ny trosan’ny mpandoa hetra ary mitovy fiafarana amin’ny renin-ketra.
Mitovy amin’ny fitakiana ny hetra ny fanenjehana an’ireo saram-panenjehana ireo.
Andininy VII-34 (Andininy 20.01.43 bis amin’ny CGI).- Rehefa olon-tsotra sy/na rafitra mizaka zo
aman’andraikitra roa na maromaro no mpiara tompon’antoka amin’ny fandikan-dalàna iray dia
andrafetana sora-pitakiana hetra iray amin’ny anaran’izy ireo hiraisan’ izy ireo. Vokatr’izay dia
miombona izy ireo amin’ny fandoavana ny hetra azo takiana.
Azon’ny Fandraharahana ny mitaky ny hetra rehetra amin’ny iray amin’izy ireo, ary tsy afaka manohatra
izany amin’ny fisitrahana ny fizarana afahana mamaritra ny hetra tokony aloan’ny tsiraray izy ireo
mansdritran’ny fanenjehana. Na izany aza, azon’ny mpandoa hetra izay nandoa ny trosan-ketra rehetra
ny mitory ireo mpiray trosa aminy eny amijn’ny Fitsarana.
SOKAJY III
FANENJEHANA
Andininy VII-35 (Andininy 20.01.45 amin’ny CGI).- Ireo fanenjehana amin’ny alalan’ny sora-pitakiana
hetra dia azo atao ao anatin’ny 15 andro manaraka ny fampandrenesana io sora-pitakiana io na ny
baiko handoa vola rehefa tsy voahefan’ny mpandoa hetra ny vola tokony haloany.

Io fe-potoana 15 andro io dia tsy voatery arahina raha ohatra atahorana ho very ny antoky ny
Sampandraharahan’ny hetra.
Ireo fanenjehana ireo dia tanterahin’ny vadintany na ny mpiasan’ny Fandraharahana ny hetra afaka
manatanteraka izany araka ny fangatahan’ny mpitana kaonty miandraikitra ny famoriana.
Andininy VII-36 (Andininy 20.01.45.1 amin’ny CGI)- Ireo taratasim-panenjehana dia tokony hanaraka
ny fomba araky ny lalàna momba ny ankapobe-bahoaka. Na izany aza, ireo fanerena ireo dia tokony
ampahafantarina amin’ny alalan’ny taratasy tsy very mandehan’ny paositra miaraka amin’ny
fanamarinam-pandraisana. Ireo taratasim-panenjehana ireo dia tsy iharan’ireo fepetra ankapoben’ny
fananan-kerin’ireo taratasy ampitain’ny vadintany izay voafaritry ny Fehezan-dalàna momba ny Paik’ady
madio.
Andininy VII-37 (Andininy 20.01.45.2 amin’ny CGI).- Ny fivarotana ireo entana nogiazana dia atao ao
anatin’ny 5 andro nanaovana ny fanagiazana.
Andininy VII-38 (Andininy 20.01.45.3 amin’ny CGI).- Mba hanatanterahana ny antoka amin’ny
anarany, ny Fandraharahana ara-ketra dia mampandre na mampahafantatra ilay olona na an-tranon’ny
mpandoa hetra, fanerena handoa, izay ahitana ihany koa fampitandremana fa ny tsy fandoavana izany
ao anatin’ny 10 andro, dia hirosoana amin’ny fivarotana ny entana nogiazana..
Andininy VII-39 (Andininy 20.01.45.4 amin’ny CGI).- Ny taratasim-panerena atao voalohany dia
amarinina sy soratana amin’ny titra fanoratana ny fizakan-tany ataon’ny Mpikajy ny toetry ny tany, araka
ny fangatahan’ny fandraharahana ara-ketra.
Andininy VII-40 (Andininy 20.01.45.5 amin’ny CGI).- Ao anatin’ny 15 andro aorian’ny fanoratana ny
fanerena any amin’ ny Mpikajy, ny fandraharahana dia afaka mametraka any amin’ny naotera
miandraikitra ny fanomezana amin’ny alalan’ny tolo-bidy, ny bokin’andraikitra misy ireo fepetra amin’ny
fomba voalaza ao amin’ny lalàna ankapobe, ho fandoavana ny vola ananany.
Andininy VII-41 (Andininy 20.01.45.6 amin’ny CGI).- Aorian’ny fametrahana ny bokin’andraikitra sy

30 andro farafahakeliny alohan’ny andro hanaovana ny lavanty, ny Fandraharahana ara-ketra amin’ny
maha tompon-trosa mpanenjika azy dia afaka manao fampahafantarana amin’ny alalan’ny filazàna sy
peta-drindrina ka ny fomba sy ireo fepetra dia manaraka ny lalàna mifehy ny ankapobem-bahoaka.
Andininy VII- 42 (Andininy 20.01.45.7 amin’ny CGI).- Ny vidy iaingana dia tsy tokony ho latsaky ny
vidy voafaritry ny fanjakana mikasika ny fananana mifaka.
Andininy VII-43 (Andininy 20.01.45.8 amin’ny CGI).- Ny lavanty dia ataon’ny Naotera notendren’ny
Tale Jeneralin’ny hetra. Atao ao amin’ny toeram-piasan’ity farany izy io,na amin’ireo toerana an’ny
Fandraharahana ara-ketra voatondro hanaovana izany, ao anatin’ny 30 andro nametrahana ny
bokin’andraikitra.
Andininy VII-44 (Andininy 20.01.50 bis amin’ny CGI). – Na dia eo aza ny fanapahan-kevitra
manafoanana ireo zaran-ketra tsy voavory intsony araky ny voalazan’ny andininy VI-11, dia azo takiana
foana ny trosan-kera hananana amin’ny hafa rehefa mihatsara ny toe-pananan’ny ananan-trosa
mialohan’ny fahalanian’ny paikandro.

SOKAJY IV
TOMBON’ANTOKY NY SAMPAN-DRAHARAHAN’NY HETRA SY ANTOKA AMIN4NY
FANANANA MIFAKA ARA-DALANA
Andininy VII-45 (Andininy 20.01.48 amin’ny CGI).- 1° Ny tombon’antoky ny sampandraharahan’ny

hetra, zo momba ireo hetra, sara sy haba, izay iantohany ny famoriana azy, dia mitovy fanatanterahana
amin’ny tombon’antoky ny Tahirim-bolam-panjakana, mialoha ny hafa rehetra, mandritra ny roa taona,
manomboka amin’ny tranga rehetra, amin’ny daty nanaovana ny famoriana aorian’ny fampahafantarana
ny sora-pamerana amin’ny fanaka sy ireo fitaovan’ny mpandoa hetra na aiza na aiza misy azy, ankoatra
ny saram-pitsarana, izay amin’ny hofan-trano 6 volana ihany afatsy ny fitakiana natao sy misy
ny’anton’antony ataon’ireo tompon’entana izay mbola ahitana mari-pamantarana, marika, laharana sy
ireo singam-panavahana hafa hamantarana ny maha izy azy ary hamaritana ny fiandohany sy ny
fiavihany.
Ampiharina ihany koa izany tombon’antoky ny sampandraharahan’ny hetra izany, raha toa ka tsy misy
antoka nifanarahana amin’ireo fitaovana sy fanaka ampiasaina amin’ny fampandehanana ny
toerampiasana indostrialy na varotra ;
Ny foto-kevitra voafaritra eo ambony io dia azo ampiharina ihany koa amin’ny famoriana ireo sazy,
lamandy, sazy amin’ny fahatarana, fanerena sy tataovan-tsazy ara-ketra, amin’ireo saram-
panenjehana.
2° Raha toa ka bankirompitra na nisy fampitsaharana ara-pitsarana, ny fandraharahana ara-ketra dia

manana fahafahana mialoha amin’ny fanenjehana avy hatrany ny famoriana ireo trosa amin’ny
fananana rehetra.
Ny tombon’antoka mifandraika amin’ireo hetra, sara sy haba, tamberim-bidy izay ny fitakiana azy dia
ankinina amin’ny fandraharahana ara-ketra dia tsy manala ny zon’ireo tompon-trosa hafa izay afaka
mampihatra izany amin’ireo fananan’ny mpandoa hetra ;
Ireo fepetra voalazan’ireo andininy VII-14 sy VII-15 dia ampiharina amin’izay niova ary tokony tsy
maintsy ovàna eo amin’ireo sampan-draharahan’ny hetra;
Andininy VII-46 (Andininy 20.01.48.1 amin’ny CGI).- Amin’ny famoriana ireo hetra, zo sy haba, sazy,
ny fandraharahana ara-ketra dia manana antoka ara-dalàna amin’ireo fananana mifakan’ny mpandoa
hetra sy ny an’ireo olona voalazan’ny lalàna ho mpiara-miombon’antoka aminy, amin’ny fandoavana ny
hetra.
Andininy VII-47 (Andininy 20.01.48.2 amin’ny CGI).- Ny antoka amin’ny fananana mifaka dia soratana
ao amin’ny bokin’ny fananantany, araka ny fanapahan’ny Tale jeneralin’ny hetra, dia manome ny zo
amin’ny fanohizana sy ny zo amin’ny fakana mialoha amin’ireo fananana nampiharana ireo
tombon’antoka ireo, ny fandraharahana ara-ketra.
Andininy VII-48 (Andininy 20.01.48.3 amin’ny CGI).- Ny fanoratana dia mitahiry ny antoka amin’ny
fananana mifaka mandram-panomezan’ny Tale misahana ny fifanolanana ny fanalana tsatoka. Na
izanizanyy aza, io fanoratana io dia manan-kery ao anatin’ny folo taona. Ny fanavaozana azy dia mitovy
lanja amin’ny fanoratana tany am-boalohany hatramin’ny daty vaovao nofaritan’ny Fandraharahana”.
Andininy VII-49 (Andininy 20.01.48.4 amin’ny CGI).- Ny Antoka amin’ny fananana mifaka ara-
dalanan’ny sampandraharahan’ny hetra dia voasoratra manomboka amin’ny daty nanaovana ny
famoriana, aorian’ny fampahalalana ny sora-pamerana, ho an’ny hetra, lamandy sy sazy.
Andininy VII-50 (Andininy 20.01.48.5 amin’ny CGI).- Ny fanoratana ny antoka ara-dalana dia atao
araky ny fangatahan’ny Tale jeneralin’ny hetra.

Rehefa hangataka ny fanoratana ny antoka, ny fandraharahana ara-ketra dia tsy maintsy manome ireo
taratasy ilaina izay manome antoka marina, izay ahitana:
- ny fangatahana mba hanoratana ny antoka amin’ny fananana mifaka ;
- ny dika mitovin’ireo sora-pitakiana hetra;
- ny fanapahan’ny Tale jeneralin’ny hetra manome alalana ny fanoratana ny antoka amin’ny fananana
mifaka ;
- ny taratasy manamarina araka ny lalàna ny fananana mifaka.
Andininy VII-51 (Andininy 20.01.48.6 amin’ny CGI).- -Ny fangatahana mba hanoratana ny antoka,
atao dika roa mitovy dia tsy maintsy ahitana ireto fanoroana manaraka ireto:
- ny daty anaovana ny fangatahana,
- ny anaran’ny ananan-trosa,
- ny filazana ny trosa
- ny vola tsy maintsy aloa
- ny mombamomba ny na ireo sora-pitakiana hetra,
- ny famaritana ny na ireo tany miaraka amin’ireo mombamomba azy..

Andininy VII-52 (Andininy 20.01.48.7 amin’ny CGI).- Ny fanoratana ny antoka amin’ny fananana
mifaka ara-dalana amin’ny anaran’ny fandraharahana ara-ketra dia atao tsy misy sarany na fandoavam-
bola eny amin’ny Sampan-draharahan’ny fananan-tany ara-paritra mahefa..
SOKAJY V
ANDRAIKITRY IREO OLONKAFA
Andininy VII-53 (Andininy 20.01.49 amin’ny CGI).- Ny fanohanana amin’ny fandoavam-bolan’ny

ananan-trosa voatazona any an-kafa, tanterahina arak’ireo fepetra voalazan’ny andalana faha 3 sy ny
manaraka an’ito andininy ito dia miendrika filazana fitazonam-bola any amin’olon-kafa. Io filazana io dia
amapahafantarin’ny mpiasan’ny Sampan-draharahan’ny hetra na ny mpiasan’ny Kaominina ho’an’ny
hetram-bondrom-bahoaka, na arak’ireo fitsipika fampahafantarana an’ireo taratasim-pitsarana, na
amin’ny alalan’ny taratasy alefa manokana miaraka amin’ny taratasy manamarina ny nandraisana
an’izany.
Nohon’ny fampahafantarana ny filazana fitazonam-bola any amin’olon-kafa dia tsy maintsy atolotr’izy
ireo eny an’tananan’ny mpiasa miandraikitra ny fanangonan-ketra ireo vola tsy maintsy alohan’izy ireo
na tazomin’izy ireo na ho tazomin’izy ireo mandrapaha-voahefa ireo hetra, zo na haba misy
tombon’antoka.
Ny fanohanana izay natao dia ampahafantarina amin’ny ananan-trosa nanaovana fanagejana fananana
ao anatin’ny fe-potoana valo andro raha monina ao anatin’ny fari-piadidian’ny birao namoaka ny sora-
pitakiana hetra ny nanaovana fanagejam-pananana, ary ao anatin’ny fe-potoana dimy amby folo andro
raha monina ivelany io faritra voalaza io eto Madagasikara izy, ary ao anatin’ny fe-potoana iray volana
raha monina any am-pitan-dranomasina izy ; Io fampahafantarana io dia atao miendrika an’ireo
fampahafantarana fanerena.
Ny Mpamboly sy mpiompy, ny mpanofa trano, mpandray vola, mpitantam-bola, orinasa mpampidram-
bola sy ireo mpitazom-bola hafa ananan’ny mpandoa hetra vola sady misy tombon’antoky ny
Fandraharahana, rehefa misy fangatahana ataon’ny mpiasa miandraikitra fanangonan-ketra amin’izy
ireo dia tsy maintsy mandrotsaka amin’ny anaran’ny mpandoa hetra ireo vola ananany aminy na

tazominy na ho tazominy na ireo vola hoa avy tsy maintsy ho alohany mandrampaha-voahefa an’ireo
hetra tokony alohan’ny mpandoa hetra, raha tsy hoe misy fanalana tsatoka ny fanohanana fandoavam-
bola.
Rehefa apetraka any amin’ny orinasa mampidram-bola iray na maromaro ny vola dia manana zo
mivantana amin’ny hanisisa misy vola amin’ireo kaonty misokatra amin’ny anaran’ny mpandoa hetra ny
Sampan-draharahan’ny hetra.
Na dia izany aza ny voalazan’ny andalana faharoa amin’ny andininy teo aloha, raha manana kaonty
iray na maromaro ao amin’ny orinasa mampidram-bola iray ny mpandoa hetra, ny hanisisa misy vola
isaky ny kaonty dia atokana ho an’ny Fandraharahana mandrapaha-voahefa ny hetra tokony alohan’ny
mpandoa hetra.
Noho izany dia tsy azo atao ny mampitambatra kaonty raha tsy misy fifanarahana ara-dalàna mialoha
eo amin’ny banky sy ny mpanjifa, alohan’ny fanagejana fananana ary ny dika mitovy amin’izany dia tsy
maintsy ampitaina amin’ny Sampan-draharahan’ny hetra ao anatin’ny fe-potoana 24 ora nanaovana ny
fanagejam-pananana.
Rehefa tsy misy vola na tsy ampy hanefan-trosa azo takiana ny hanisisa ao amin’ny kaonty iray na
maromaro an’ny mpandoa hetra nanaovana filazana fitazonam-bola any amin’olon-kafa dia tsy maintsy
manome ny asa marika natao rehetra tamin’ny kaontin’ny mpandoa hetra miatomboka tamin’ny andro
nanaovana ny fanagejam-pananana ny orinasa mpampidram-bola mpitazona ny kaontin’ny mpandoa
hetra ary tsy azony atao ny mampirangaranga ny fitsipika mifehy ny tsiambaratelon’ny asa. Ankoatr’izay
dia azon’ny Sampan-draharahan’ny hetra ny mangataka fanazavana fanampiny raha ilaina.
Ny olonkafa nanaovana fanagejana ihany koa dia tsy maintsy manao fanambarana ny fiampakan’ny
andraikiny manoloana ny mpandoa-hetra ny andron’nanaovana ny fanagejana iny ihany, sy ireo
fiantraikany amin’izy ireo. Ny Ny angom-baovao dia tsy maintsy ampitaina eo no eo miaraka amin’ireo
antontan-taratasy manamarina izany. Raha misy trangan-javatra manakana ny orinasa mpampidram-
bola ny hanomezana ireo angom-baovao ireo ao anatin’ny fe-potoana ilaina dia tsy maintsy manamarina
ny anton’izany izy sady mampita tsy misy hata-kandro ireo angom-baovao.
Ny tsy fanajan’ny olonkafa nanaovana ny fanagejana an’ireo andraikitra voalazan’ito Fehezan-dalàna
ito dia azo saziana amin’ny sazy ara-bola mifandraikika amin’ny sora-bola tokony aloa amin’ny Sampan-
draharahan’ny hetra, na dia eo aza ny fitakiany izany amin’ny mpandoa hetra ananan-trosa.
Ireo fanambarana tsy marina na mifono lainga dia fandikan-dalàna voalaza sy sazian’ny andininy
20.01.56-5 ao amin’ny Fehezan-dalàna momba ny hetra.
Ny fanagejana dia atao amin’ny vola ananana voatazona any amin’ny olon-kafa, ahitana ireo vola
ananana misy fepetra, misy fe-potoana na misesisesy ny fanatanterahana azy. Ireo fepetra manokana
amin’nireo andraikitra ireo dia mihatra amin’ny tompon-trosa manao fanagejana.
Ireo fepetra ireo dia mihatra ihany koa amin’ny mpitantana sy mpitantan-draharaha, tale sy mpamara-
mpananan’ny orinasa ho’an’ny hetra tokony alohany. Ny mpamara-mpananana dia tokony tsy maintsy
mandoa ireo hetra sy haba hanisisa an’ny orinasa mandritran’ny famarana-pananana.
Ireo mpahazo ny zo amin’ny fanananan mifaka sy ny tokotanim-barotra eto Madagasikara, na io amin’ny
alalan’ny varotra an-tery na an-tsitrapo dia tsy afaka mandoa ny vidin’izany raha tsy mampiseho taratasy
tsy misy sarany avy amin’ny Sampan-draharaha eo anivon’ny Foibe miandraikitra ny vola miditra
amin’ny hetra izay mizaha ifotony ny tsy fananan-trosan-ketra, zo, haba na tataon-ketra izay angonin’io
Sampan-draharaha io.
Ny hetra sy ny tataon-ketra dia azo takiana amin’ireo rehetra mandika ireo fepetra ireo raha tsy hoe
misy fangatahana atao amin’ny ananan-trosa.
Ho famelana handinganana ireo fepetra teo aloha, ny lehiben ‘ny Sampan-draharaha miandraikitra ny
fanangonan-ketra, rehefa nahazo famindran-jo avy amin’ny Minisitra misahana ny lalàna ara-ketra, dia

afaka manome baiko amin’ny famerenana ireo vola mihoatra amin’ny alalan’ny fampizakana amin’ny
hetra, zo sy haba tokony aloany amin’ny Sampan-draharaha.
Raha misy fifanolanana amin’ny fepetra fandraisana ny fangatahana dia afaka mitondra ny raharaha
eny amin’ny Fitsarana ny mpandoa hetra.
Ny raharaham-pitsarana mitaky ny famerenam-bola dia tsaraina arak’ireo fepetra voalazan’ny andininy
VII-33 sy ny manaraka.
SOKAJY VI
FEPETRA MANOKANA
PARAGIRAFY I
SARA-PANORANATANA
Andininy VII-54 (Andininy 20.01.50 amin’ny CGI).- Ny fangatahana famerenam-bola amin’ny sara-
panoratana mihoatra na voaray tsy araka ireo fitsipika noho ireo hadisoan’ireo andaniny sy ankilany na
ny hadisoan’ny Fandraharahana dia lany paika’andro aorianan’ny fe-potoana reo (2) taona miatomboka
amin’ny fandoavan-ketra.
Ireo sara-panoratana azo averina nohon’ny trangan-javatra miseho aty aoriana, ny fangatahana
femerenana azy ireo dia lany paik’andro erintaona aorianan’ny andro niantombohan’ny fahazoana
mamerina izany, ary fahafahatarany telo taona miantomboka amin’ny fandraisana ny sara-panoratana.
Ny fahalanian’ny paik’andro dia miato amin’ny alalan’ireo fangatahana nampahafantarina aorianan’ny
fisokafan’ny zo hamerenenam-bola.
Miato ihany koa ny fahalanian’ny paik’andro amin’ny alalan’ireo fangatahana, alefa an-taratasy
manokana miaraka amin’ny taratasy milaza ny nandraisana izany, voazava tsara ataon’ireo mpandoa
hetra amin’ny lehiben’ny Ivon-ketra mehefa ao amin’ny fari-piadidiany.
Tsy azo angatahana famerenam-kosa ireo sara-panoratana voaray ara-dalàna mifandraika amin’ireo
taratasim-pifanarahana foana na tratrin’ny fanafoanana aty aoriana nohon’ireto antony ireto :
1° Fanafoanana ireo fanomezana eo amin’ireo samy mbola velon’aina, nohon’ny tsy fanatanterahana
ireo fepetra na nohon’ny tsy fahaizan-mankasitraka.;
2° Fanafoanana ireo fifanarahana nohon’ny fanatanterahan’ny fepetra iray fanafoanana.;
3° Fanafoanana ny fifanarahana miteraka zo sy andraikitra eo amin’ny andaniny sy ankilany nohon’ny
tsy fanatanterahan’ny andaniny iray ny andraikiny;
4° Fanafoanana ny fifanaraham-barotra nohon’ny tsy fandoavana ny vidiny;
5° fahazoan’ny mpivarotra mividy indray ny fananana novarotana.
Raha misy tranga fanafoanana fifanarahana nohon’ny tsy fifandanjan’ny ny andraikitra aman’jo
voarakitra ao, na fanafoanana fifanaraham-barotra nohon’ny kileman-pifanarahana miafina, sy amin’ireo
trangan-javatra rehetra miteraka fanafoanana ny fifanarahana dia tsy azo averina intsony ireo saran-
panoratana naloa tamin’ireo fifanarahana foana raha tsy hoe didim-pitsarana ambaratonga voalohany
raikitra na ny didim-pitsarana fampiakarana raikitra no manafoana ireo fifanarahana ireo.
Ny fanafoanana rehetra amin’ny alalan’ny didim-pitsarana ambaratonga voalohany na didim-pitsarana
fampiakarana ninon’inona antony dia tsy miteraka fandoavana saran-panoratana tsy mitanila amin’ny
fampindram-pananana.
Raha toa ka miverina ny noeverin’ny ny Fitsarana fa tsy eo, dia averina ireo saran-panoratana naloa
araky ny voalazan’ny I-42 etsy ambony rehefa nalàna ny saran-panoratana nahatonga ny fisitrahan’ny
mpandova.

PARAGIRAFY I
HABA ALAINA AMIN’NY FIFANEKEM-PIANTOHANA
Andininy VII-55 (Andininy 02.06.13 amin’ny CGI amin’ny CGI).- Ireo haba sy tataon-kaba tsy tokony
naloa dia azo averina ao anatin’ny fe-potoana 3 taonan’ny nandoavana azy.
Sahala amin’izay ihany koa ireo haba naloan’ny mpiantoka raha tsy afaka atao ny fampizakana
voalazan’ny andalana alohan’ny farany amin’ny andininy 02.06.04 ny Fehezan-dalàna ny hetra.
Andininy VII-56 (Andininy 02.06.14 amin’ny CGI).-Ankoatran’ny fampiharana ny voalazan’ny

andalana faharoa amin’ny andininy teo aloha, ny haba voaloa dia tsy azo averina raha tsy foana ara-
pitsarana ny fifanarahana mifanaraka amin’ny ampahambola mahakasika ny :
a. Sora-bola ho tombontsoan’ny mpiantoka sy ireo fanampiny ka ny famerenana izany amin’ny
hiantohana dia didin’ny Fitsarana ;
b. Sora-bola ho tombontsoan’ny mpiantoka sy ireo fanampiny ka, nahatonga fandoavana marina ny

haba, na dia tsy mbola voaloan’ny mpiantoka dia tsy azony takiana intsony amin’ny hiantohana
araka ny voalazan’ny didim-ptsarana.
Ny fampidirana raharaham-pitsarana voalazan’ito andininy ito dia maty paikandro aorianan’ny iray
taona miatomboka amin’ny andro maha raikitra ny didim-pîtsarana, ary na inona na inona mitranga telo
taona fara faha ela aorianan’ny fandoavam-bola.
Ireo voalazan’ito andininy ito dia tsy manakana an’ireo voalazan’ny andininy 02.06.04 momba ny
fanalana ireo sora-bola voasoratra ho an’ny mpiantoka sy ireo fanampiny nofoanana na naverina.
Andininy VII-57 (Andininy 02.06.12 amin’ny CGI).- Ny fampidirana raharaham-pitsarana ataon’ny

Fandraharahana ho fanangonana haba sy tataon-kaba dia maty paik’andro ao anatin’ny fe-potoana 3
taona miantomboka amin’ny fahazoana mitaky azy ireo.
Lasa 10 taona io fe-potoana io mahakasika an’ireo haba sy tataon-kaba mivesatra amin’ny mpiantoka,
mpanelanelana tsy nanao fanambarana voalazan’ny andininy I-100.
Andininy VII-58 (Andininy 02.06.15 amin’ny CGI).-Ny fanangonana ireo haba sy tataon-kaba dia
hiantohan’ny Fandraharahana ary ireo raharaha dia ampidirina sy tsaraina toy ny amin’ny saram-
panoratana.
TOKO III
FANGATAHANA FAMPIATOANA NY FANDOAVAM-BOLA
Andininy VII-59 (Andininy 20.02.44).-Ny fametrahana fitarainana momba ny fifanolanana amin’ny

fototra amerana ny hetra na fangatahana manoloana ny Fitsarana dia tsy mampiato ny fanangonana
ireo hetra. Ny fangatahana fampiatoana ny fandoavam-bola dia aterina eny amin’ny biraon’ny Foibe-
mpitantanana miandraikitra ny fifanolanana ara-ketra miaraka amin’ny dika mitovy amin’ny fitarainana
momba ny fifanolanana amin’ny fototra amerana ny hetra ary voamarina ara-taratasy ny nandraisan’ny
biraon’ny hetra mintantana ny antontan-taratasin’ny mpandoa hetra izany.
Kanefa, ny mpandoa hetra mametraka fitarainana ara-pifanolanana dia mahazo fampiatoana
mampifanolana raha manao fangatahana mazava :
- manoloanan’ny Fandraharahana, ao anatin’ny fitarainana mialoha alefa eny amin’ny sampan-
draharaha mpitantana ny antontan-taratasin’ny mpandoa hetra na eny amin’ny sampan-
draharaha miandraikitra ny famerana ny hetra ;
- raha mampandre ny Vaomiera ara-ketra, kanefa dia mangataka amin’ny alalan’ny taratasy
miavaka eny amin’ny sampan-draharaha misahana ny fifanolanana ara-ketra izy ;

raha manome miaraka amin’ny fangatahany taratasy manamarina ny fandoavana ny ampahan-ketra

nekeny izy raha misy izany, miaraka amin’ny fangatahany;
raha maneho ao anatin’ny fitarainany na faritany ny fototry ny fangataham-panafoanana tiany sitrahana ;
raha manome miaraka amin’ny fitarainana ara-pifanolanana taratasy fanamarinana miantoka mialoha
ny fandoavana amin’ny alalan’ny fomba eken’ny lalàna tsy miteraka zana-bola izay mira amin’ny
atsasakin’ny fameran-ketra mampifanolana izy, na antontan-taratasy manamarina ny sora-paneken’ny
orinasa fitrosana vola iray na maromaro mba hiantoka ny fandoavana ny antsasakin’ny fameran-ketra
mampifanolana amin’ny tahirimbolam-panjakana mandritran’ny fe-potoana iray taona fara fahakeliny
izy. Ny antoka dia tsy maintsy havaozin’ny mpandoa hetra, atao mitovy faharetany, ao anatin’ny fe-
potoana iray volana mialohan’ny fahataperany, ary mandra paivoakan’ny fanapahan-kevitra raikitra
mahakasika ny fifanolanana amin’ny fameran-ketra mandritran’ny ny dingana ara-panjakana na ara
pitsarana.
Raha tsy misy fanavaozana ny antoka apetraka eny amin’ny Foibem-pitantanana misahana ny
fifanolanana ara-ketra araka ireo fepetra voalaza eo ambony dia tsy afaka mampiato ny
fanantanterahana an’ireo hetsi-panangonan-ketra ny fampiatoana fandoavam-bola lasa tsy manan-kery
intsony.
Ny Tale misahana ny fifanolanana ara-ketra, manam-pahefana ara-ketra mahefa, dia mampahafantatra
ny tohin’ny fangatahana fampiatoana fandoavam-bola ao anatin’ny fe-potoana folo andro miatomboka
amin’ny nandraisana ny fangatahana. Raha misy fandavana dia azon’ny mpandoa hetra atao ny
mampiakatra ny raharaha eny amin’ny Filan-kevi-panjakana izay manapa-kevitra ankamehana. Manana
an’io zo io ko ny mpandoa hetra raha tsy misy fanapahan-kevitry ny Sampan-draharaha ao anatin’io fe-
potoana io.
Ny fangatahana eny amin’ny Fitsarana dia tsy maintsy ampidirina ao anatin’ny fe-potoana folo andro
miatomboka amin’ny nandraisana ny fanapahan-kevitra na ny fahataperan’ny fe-potoana voalazan’ny
andalana eo aloha.
Ireo fepetra voalazan’ito andininy ito dia azo ampiarina amin’ny fanaovana antoka amin’ny fitarainana
ara-pifanolanana amin’ny fameran-ketra, eny amin’ny Fandraharahana na eny amin’ny Fitsarana.
Ny fampiatoana fanatanterahana, paikady amin’ny lalàna mifehy ny ankapobem-bahoaka ampiarina eny
amin’ny Fitsarana Tampony sy ireo karazam-pitsarana ao aminy dia tsy mihatra amin’ny hetra.

LOHATENY VIII. – FIFANOLANANA ARA

PANANGONAN-KETRA

LOHATENY VIII: FIFANOLANANA ARA PANANGONAN-KETRA 132

TOKO I: FANOHANANA ARA-PANENJEHANA MOMBA IREO HETRA
ANGONON’NY SAMPAN-DRAHARAHAN’NY KITAPOM-BOLAM-
PANJAKANA 132
TOKO II:FIFANOLANANA ARA-PANANGONANA HO AN’IREO HETRA
ANGONIN4NY SAMPAN-DRAHARAHAN’NY HETRA 132
SOKAJY I: FITARAINANA 132
SOKAJY II: FAMPIATOANA IREO HETSI-PANANGONAN-KETRA 132
TOKO III: FEPETRA IRAISAN’NY FANOHANANA 133

LOHATENY VIII. –
FIFANOLANANA ARA PANANGONAN-KETRA
TOKO I
FANOHANANA ARA-PANENJEHANA MOMBA IREO HETRA ANGONON’NY SAMPAN-
DRAHARAHAN’NY KITAPOM-BOLAM-PANJAKANA
Andininy VIII-01 (Andininy 20.01.30 amin’ny CGI).- ireo fitarainana mahakasika ny fanenjehana dia
miendrika fanohanana amin’ny taratasim-panenjehana na fanohanana sora-pitakiana hetra.
Foana ny fanohanana raha tsy atao anatin’ny volana nanaovana ny fampahafantarana ny taratasy.
Andininy VIII-02 (Andininy 20.01.31 amin’ny CGI).- ireo fitarainana mahakasika ny sora-pitakiana
hetra sy ireo taratasim-panenjehana dia tsy mikendry afa-tsy ny fahalavorarian’ny endriky ny taratasy.
Ny fanohanana ny taratasim-panenjehana dia hoentina eo anivon’ny Fitsarana misahana ny
raharahan’olon-tsotra ary ny fanohanana ny sora-pitakiana hetra dia hoentina eo anivon’ny Fitsarana
misahana ny ady amin’ny Fanjakana.
Kanefa, rehefa tsy manaiky ny andraikitra amin’ny trosan’ny mpandoa hetra misoratra amin’ny filazana
fameran-ketra ny olonkafa voasaringotra nohon’ny lalàna mifehy ny ankapobem-bahoaka, dia mampiato
ny fanapahan-kevitra ny Fitsarana misahana ny ady amin’ny Fanjakana mandrapahatapa-kevitry ny
Fitsarana misahana ny ady madio momba ny olana ara-andraikitra. Ny Fitsarana ady madio dia tokony
hapandrenesina ao anatin’ny volana nanaovana ny fampahafantarana ny fanapahan-kevitra mampiato
fitsarana, raha tsy zany dia foana.
Andininy VIII-03 (Andininy 20.01.32 amin’ny CGI).- Na fanohanana taratasim-panenjehana io na

fanohanana sora-pitakiana hetra, ny mpandoa hetra dia tsy afaka mitondra ny raharaha eny amin’ny
Fitsarana misahana ny raharahan’olon tsotra na ny Fitsarana misahana ny ady amin’ny Fanjakana
mialohan’ny fitondrana ny fangatahany miaraka amin’ny porofon-kevitra rehetra eny amin’ny Tale
jeneralin’ny hetra izay afaka manankina ny fahefam-panapahan-kevitra amin’olonkafa.
Ny fangatahana dia tsy maintsy atao miendrika taratasim-panazavana ny anton-pifanolanana izay azo
soratan’ny mpanohana ihany amin’ny taratasy tsy misy hajia na ireo solontenany afaka manao izany
mitondra ny fanamarinan-pahefany
Foana ny taratasim-panazavana ny anton-pifanolanana raha tsy apetraka ao anatin’ny fe-potoana
voalazan’ny andininy VIII-01 etsy ambony.
Raha tsy mahafapo an’ny mpanohana ny fanapahan-kevitry ny Tale jeneralin’ny hetra dia azony
hoentiny eny amin’ny Fitsarana mahefa ny raharaha Sahala amin’izay ny atao raha tsy misay
fanapahan-kevitra raisina ao anatin’ny vola nametrahana ny taratasim-panazavana ny anton-
pifanolanana
Article VIII-04 (Andininy 20.01.33 amin’ny CGI).- Amin’ny tranga fanagejana fananana manaraka sy
ireo fananana manaraka hafa ho fandoavan-ketra, raha misy fangatahan’ireo milaza ho tompom-
pananana dia tsy azo hoentina eny amin’ny Fitsarana misahana ny raharahan’olon-tsotra ny raharaha
raha tsy avy hoentin’ny ankilany tompon-draharaha eny amin’ny manam-pahefana amin’ny raharam-
panjakana izany arak’ireo paikady voalazan’ny andininy VIII-03 etsy ambony.

TOKO II
FIFANOLANANA ARA-PANANGONANA HO AN’IREO HETRA ANGONIN’NY SAMPAN-
DRAHARAHAN’NY HETRA
SOKAJY I
FITARAINANA
Andininy VIII-05 (Andininy 20.01.46 amin’ny CGI).- Ny fitarainana mahakasika ireo taratasim-
panenjehana dia tsy afaka mifototra afa tsy amin’ireo tsy fahatomombanana ara pombafomban’ny
taratasy, na amin’ny tsy fahazoana mitaky ny sora-bola takiana avy amin’ireo fandoavana vita, na
amin’ny fahalanian’ny paik’andro, na ireo antony hafa rehetra tsy mampisy adihevitra intsony ny
fameran-ketra sy ny fikajiana ny hetra. Tsy azo raisina ireo fitarainana natao aorianan’ny 8 andro
miatomboka amin’ny andro nanaovana ny fanagejana.
Ny fanohanana amin’ny taratasim-panenjehana mampisy adihevitra amin’ny fahazoana mitaky ny hetra
takiana amin’ny alalan’ny sora-pitakiana hetra tsy nanaovana fanohanana tao anatin’ny fe-potoana
voalazan’ny lalàna dia tsy azo raisina no sady tsy afaka manakana ny fanantanterahana ny sora-
pitakiana hetra.
Ny fanohanana amin’ny taratasim-panenjehana dia hoentina eny amin’ny Fitsarana misahana ny ady
madio ny toerana nanaovana ny fanagejana.
Tsy maintsy hampandalovina amin’ny Tale misahana ny fifanolanana ara-ketra, ary tsy azo raisina raha
tsy feno izany fepetra izany, ao anatin’ny fe-potoana valo andro miantomboka amin’ny
fampahafantarana ny fanagejana, ny fangatahana miaraka amin’ireo porofon-kevitra ilaina amin’izany
omen’ny :
- olonkafa voasaringotra amin’ny raharaha noho ireo fepetra voalazan’ny lalàna mifehy ny ankapobem-
bahoaka, tsy manaiky ny andraikiny amin’ny trosan’ny mpandoa hetra voahenjika.
- ireo olona milaza ho tompon’ireo fananana voageja ho’an’ny fandoavana ny hetra, zo, haba tokony
aloan’ny mpandoa hetra.
Ny mpandoa hetra sy ireo milaza ho tompom-pananana dia tsy afaka mitondra eny amin’ny Fitsarana
ireo porofo hafa ankoatran’ireo porofo efa noentiny manohana ny taratasim-panazavana ny anton-
pifanolanana, sy maneho anto-kevitra vaovao na trangan-javatra hafa ankoatran’nireo voazava ao
anatin’ny taratasim-panazavana ny anton-pifanolanana amin’ny taratasim-pamaranan-kevitra eny
amin’ny Fitsarana.
SOKAJY II
FAMPIATOANA IREO HETSI-PANANGONAN-KETRA
Andininy VIII-06 (Andininy 20.01.46 bis amin’ny CGI).- Na dia eo aza ireo fepetra voalazan’ny
andininy VIII-05 etsy ambony, ny Mpandray hetra dia, rehefa mahazo faneken-kevitra avy amin’ny Tale
na ny Lehiben’ny sampana mpitantana, afaka manala tsatoka amin’ny fomba madio sy tsotra amin’ny
fanohanana avy amin’ny filazana fitazonam-trosa ataon’ny olonkafa , raha mangataka izany ny
mpandoa hetra aorianan’ny fanaovana antoka ampy tsara, fanekem-pandoavam-bola, na fandoavana
ireo zo sy haba tokony aloa, miaraka amin’ny fisintonana an-tsitrapo ny fanenjehana ny filazana
fitazonam-trosa ataon’ny olonkafa.
Ny Tale misahana ny fifanolanana ara-ketra dia manapa-kevitra amin’ny fangatahana tsy maintsy atao
aminy.
Ny fanjavonan’ny antoka sy/na ny tsy fanajana ireo fanekena voalaza etsy ambony dia mitarika avy
hatrany ny fanaovana indray ny hetsi-panangonan-ketra.

TOKO III
. FEPETRA IRAISAN’NY FANOHANANA
Andininy VIII-07 (Andininy 20.01.47 amin’ny CGI).- Raha misy fanohanana an’ireo taratasim-
panenjehana, ny mpandoa hetra dia tsy afaka mitondra ny raharaha eny amin’ny Fitsarana mahefa raha
tsy mampandalo ny fangatahany miaraka amin’ny porofon-kevitra ilaina amin’ny Tale misahana ny
fifanolanana ara-ketra.
Ny fangatahana dia miendrika taratasim-panazavana ny anton-pifanolanana soratan’ny mpanohana
ihany na ireo solontenany mahefa afaka manaporofo ny fisoloantenany, amin’ny taratasy tsy misy hajia.
Ny taratasim-panazavana ny anton-pifanolanana dia apetraka ao anatin’ny fe-potoana voalazan’ny
andininy VIII-05, ra tsy izany dia foana.
Ny Tale dia manapa-kevitra ao anatin’ny iray volana nametrahana na nandraisana ny taratasim-
panazavana ny anton-pifanolanana. Afaka manankina ny fahefam-panapahan-kevitra amin’olonkafa
izy.
Ny fanapahan-kevitra dia ampahafantarina avy hatrany amin’ny mpanohana amin’ny alalan’ny rohin’ny
sampan-draharaha na amin’ny alalan’ny taratasy manokana miaraka amin’ny taratasy manaporofo ny
nandraisana izany.
Ny fanapahan-kevitra dia tsy maintsy maneho, raha misy fandavana amin’ny ampahany na manontolo,
ny famelabelaran-kevitra tsotsotra ny anton’ny fanapahan-kevitra.
Raha tsy mahafapo azy ny fanapahan-kevitry ny Tale dia azon’ny mpanohana atao ny mitondra ny
raharaha amin’ny Fitsarana mahefa ao anatin’ny fe-potoana iray volana miantomboka amin’ny
nandraisana izany, miaraka amin’ny fampiantsoana amin’ny andro raikitra. Toa izany ihany koa raha
tsy nisy fanapahan-kevitra noraisina tao anatiny iray volana nanaovana ny fametrahana na ny
fandraisana ny taratasim-panazavana ny anton-pifanolanana ; amin’io tranga farany, ny fe-potoana iray
volana dia miantomboka amin’ny fahataperan’ny fe-potoana voalazan’ny andalana faha 4 etsy ambony.
Ny fampiantsoana nalefa mialohan’ny fahataperan’io fe-potoana iray volana voalaza io na mialohan’ny
fampahafantarana ny fanapahan-kevitry nyTale na ihany koa aorianan’ny fahataperan’ny fe-potoana
nomena an’ireo mpanohana hitondrana ny raharaha eny amin’ny Fitsarana dia foana sy tsy azo raisina.
Raràna ny fandidian’ny mpitsara ny fanajanonana ny fanenjehana raha tsy misy fanapahan-kevitra
mialoha voalazan’ny andalana faha 5 an’ito andininy ito, raha tsy te ho tompon’antoka amin’ny anarany
madio sy manokana amin’ny fandoavana ireo hetra tokony aloa.

LOHATENY IX. FEPETRA ISAN-KARAZANY

LOHATENY IX: FEPETRA ISAN-KARAZANY 137

TOKO I: FAHALANIANA PAIK’ANDRO SY FE-POTOANA 137
SOKAJY I : PAIK’ANDRO 137
SOKAJY II: FE-POTOANA 140
TOKO II: TSIARAMBATELO ARAK’ASA 140
SOKAJY I: FOTO-KEVITRA ANKAPOBENY 140
SOKAJY II : SEHA-MPAMPIHARANA NY ANDRAIKITRA AMIN’NY
TSIAMBARATELO ARAK-ASA 140
TOKO III: IVON-PITANTANANA NAHAZO FANKATOAVANA 140
TOKO IV: ANDRAIKITRA MIKASIKA NY KAONTY ANY AMIN’NY BANKY 141
TOKO V : ANDRAIKITRY NY MPIASA AMIN’ SORA-PANORATANA 141
TOKO VI: RIJAN-TENY FAMPIHARANA SY TARATASIM-PANJAKANA 142
TOKO VII : TSY FAHAZOANA MANENJIKA, FIAROVANA IREO
MPIASAN’NY HETRA 142
TOKO VIII: VOKATR’IREO LAMANDY SY FITAZOMAM-PANANANA 142
TOKO IX: TAMBIM-TOERA-PANDOAVAM-BOLA 143
TOKO X: FITOROHANA MANALA-BARAKA 143
TOKO XI: FITONDRANA FITAOVAM-PIADIANA 143

LOHATENY IX.
FEPETRA ISAN-KARAZANY
TOKO I.
FAHALANIANA PAIK’ANDRO SY FE-POTOANA
SOKAJY I
PAIK’ANDRO
PARAGIRAFY I
FE-POTOANAN’NY FAHALANIAN’NY PAIK’ANDRO
Andininy IX-01 (Andininy 20.04.01 amin’ny CGI).- Ireo tsy fahampiana, tsy fahamarinana na
fahadisoana amin’ny fameran-ketra, ireo fanadinoana manontolo na amin’ny ampahany voamarina
ifotony ao anatin’ny fanambaran-ketra, zo, sy haba, ny tsy fanaovana na fahampian’ny fandoavan-ketra,
zo, haba dia azon’ny Fandraharahana amboarina arak’ireo fepetra sy fe-potoana voalaza etsy ambany,
raha tsy hoe misy fepetra manokana.
ZANA-PARAGIRAFY I
HETRA MIVANTANA SY HABA MITOVITOVY AMINY
Andininy IX-02 (Andininy 20.04.02 amin’ny CGI).- Ho an’ny ny hetra alaina amin’ny vola miditra, ny
famerenan-jo an’ny Fandraharahana dia ampiharina hatramin’ny faran’ny taona fahatelo manaraka ny
taona tsy maintsy hanefana ny fameran-ketra. Ireo fepetra araky ny andalana faharoa ao amin’ny
andininy IX-01 dia azo ampiarina amin’ny fanarahamason’ny fanemorana ny fatiantoka.
Andininy IX-03 (Andininy 20.04.03 amin’ny CGI).- Ny fe-potoana amin’ny famerenan-jo voalaza
amin’ny andoniny IX-02 etsy ambony dia mihatra ihany koa amin’ny hetra alaina amin’ny fitomboan-
karena avy amin’ny fanana mitera-bola.
Ny fiantombohan’io fe-potoana io dia ny daty ahazoana mitaky ny hetra.
Kanefa, ny fahalanian’ny paik’andro dia tsy mihatra amin’ny Fandraharahana raha tsy amin’ny andro
nahafahany nijery ifotony ny fahazoana mitaky ny hetra, araka ny taratasy nanaovana sora-panoratana
na amin’ny alalan’ny antontan-taratasy voapetraka amin’ny fomba ara-dalàna eny amin’ny birao mahefa
ho’an’ny fahalanian’ny paik’andron’ny hetra.
Andininy IX-04 (Andininy 20.04.04 amin’ny CGI).-Ireo fanadinoana, ireo fahadisoana na tsy
fahampiana hetra mahakasika ireo hetrantany dia azo harenin’ny sampan-draharaha mandrampaha-
tapitry ny taona fahatelo manaraka ny taona nanaovana ny famerana ny hetra tokony aloa.
ZANA-PARAGIRAFY II
HABA ALAINA AMIN’NY VOLA MATY
Andininy IX-05 (Andininy 20.04.05 amin’ny CGI).-Amin’ny haba alaina amin’ny vola maty sy haba
mitovitovy, ny famerenan-jo dia mihatra hatramin’ny fahataperan’ny taona fahatelo manaraka ny taona
nahazoana nitaky ny haba. Raha tsy mifanaraka amin’ny taom-piasana ny taona sivily, ny fe-potoana
dia miantomboka amin’ny vanim-potoana nampiharana ny famerenan-jo amin’ny hetra halaina amin’ny
vola miditra ary tapitra ny 31 désambra amin’ny taona fahatelo manaraka ny taona namaranana io
vanim-potoana io.
Andininy IX-06 (Andininy 20.04.06 amin’ny CGI).-Na dia eo aza ireo fepetra voalazan’ny andininy IX-
05 etsy ambony, ny zo ahafahan’ny Fandraharahana manaramaso ny hetra dia azo ampiharina amin’ny
taona lany paik’andro rehefa ireo taona ireo no ipoiran’ny sora-bola andoavana ny haba izay
angatahan’ny mpandoa hetra fisitrahana.

ZANA-PARAGIRAFY III
SARA PANORATANA, ZO SY HAJIA ARY HABA MITOVITOVY AZY
Andininy IX-07 (Andininy 20.04.07 amin’ny CGI).- Ny famerenan-jo an’ny Sampan-draharaha dia lany
paik’andro amin’ny faran’ny taona fahatelo manaraka ny taona nanaovana ny sora-panoratana na ny
fanambaran-ketra.
Ny fahalanian’ny paik’andro telo taona dia mihatra amin’ny sazy ara-ketra nohon’ny fandikana ny
fitsipika momba ny hajia. Io fahakanian’ny paik’andro io dia miantomboka amin’ny andro nahafahan’ny
mpiasa hijery ifotony ny fandikan-dalàna araka ny taratasy tsirairay hanaovana sara-panoratana.
Andininy IX-08 (Andininy 20.04.08 amin’ny CGI). – Misy ny fahalanian’ny paik’andro aorianan’ny fe-
potoana 10 taona :
a) miantomboka amin’ny andro nahafatesana, raha tsy nisy fanambarana fandovana;
b) miantomboka amin’ny andro nanaovana ny fanoratana raha adino ny nanambara fananana ao

anatin’ny fanambarana fandovana ;
c) miantomboka amin’ny andro nanaovana ny fanoratana ny fanambaram-pandovana ho an’ny hetsika

fanangonana ireo zo sy sazy azo takiana, nohon’ny tsy fahamarinan’ny taratasy na fanambarana trosa;
d) miantomboka amin’ny andron’ny fanoratana ny fanambaram-pandovana, ho an’ny fitarainana

amin’ny hetra alaina amin’ny tombom-pananana mifaka ;
e) miantomboka amin’ny andron’ny fanoratana ny taratasim-panomezana na fanambaram-pandovana,

ho an’ny hetsika fanangonana ireo zo sy sazy azo takiana nohon’ny fanondroana tsy marina ny rohi na
ambaratongam-pifandraisana eo amin’ny mpanome na ny maty sy ireo mpandray fanomezana na
mpandova, sy ireo isan’ny zanaky ny maty na ny mpandova ny mpandray fanomezana na mpisitraka
ny tolotra.
Kanefa, ho an’ny lova tsy misy mpitaky na tsy misy mpandray, ny fe-potoana fahalanian’ny paik’andro
dia tsy miatomboka afa tsy amin’ny daty nahazoana ny fandovana.
Andininy IX-09 (Andininy 20.04.09 amin’ny CGI).- Rehefa tsy misy fanambarana na taratasy hatao
fanoratana, ny fahalanian’ny paik’andro ara-ketra dia 10 taona miatomboka amin’ny trangan-javatra
nipoiran’ny fahazoana mitaky ny hetra.
Andininy IX-10 (Andininy 20.04.10 amin’ny CGI).- Ho an’ny haba amin’ny fifanekem-piantohana, dia
ampiharina ireo fepetra mikasika ireo haba amin’ny vola maty.
Andininy IX-11 (Andininy 20.04.11 amin’ny CGI).- Ho amin’ny fanisana ny fe-potoana fahalanian’ny
paik’andron’ireo zo sy sazy miandry, ny datin’ireo taratasy vita sonia tsy teo anatrehan’ny fanjakana dia
tsy azo avohitra manoloanan’ny Fandraharahana, raha tsy hoe nahazo daty voafaritra mazava nohon’ny
fahafatesan’ny ankilany iray na amin’ny fomba hafa.
ZANA-PARAGIRAFY IV
HETRA TSY MIVANTANA
Andininy IX-12 (Andininy 20.04.12 amin’ny CGI).- Na dia eo aza ireo fepetra manokana momban’ny
filazana omban’antoka, ny hetsika famerenan-jo an’ny Fandraharahana dia lany paik’andro amin’ny
faran’ny taona fahatelo miantomboka amin’ny daty nahazoana nitaky ireo zo, haba sy ireo haba
mitovitovy aminy.

PARAGIRAFY II
FAMELANA HANDIGANA FEPETRA
Andininy IX-13 (Andininy 20.04.01 al 2).-Ny zo afahan’ny sampan-draharaha manao fitsirihana ara-
ketra dia mety azo ampiharina amin’ireo taona efa lany paik’andro rehefa misy fiantraikany amin’ny
fameran-ketran’ny vanim-potoana aoriana tsy lany paik’andro ireo asa mifanaraka amin’izany. Ho
famelana handigana ireo fepetra eo ambony ireo, ny zoan’ny sampan-draharahan’ny hetra hanao
fitsirihana ara-ketra ho’an’ny taom-piasana 2017 dia raiketina amin’ny fomba miavaka amin’2021.
Andininy IX-14 (20.04.01 al 3 amin’ny CGI).- Ny famerenan-jo an’ny sampan-draharahan’ny hetra

kanefa dia folo taona, raha toa ka nisy fitsirihana natomboky ny mpanangom-baovao ara-bola na ireo
vondrona hafa afaka manao fikarohana ireo fivezivezem-bola tsy ara-dalàna.
Andininy IX-15 (Andininy 20.04.13 amin’ny CGI).- Na dia efa tapitra aza ireo fe-potoana famerenan-
jo voalazan’ny andininy teo aloha , ireo fanadinoana na tsy fahampiana fameran-ketra navohitryny
fangataham-pitarainana na ny raharaha eny anivon’ny fitsarana, dia azo harenin’ny Fandraharahana
hatramin’ny faran’ny taona manaraka ny taona nandraisana ny fanapahan-kevitra nampivalona ny
raharaha.
Andininy IX-16 (Andininy 20.04.14 amin’ny CGI).- Na dia tapitra aza ny fe-potoana famerenan-jo
voalazan’ireo andininy teo aloha, ireo fahadisoana rehetra amin’ny karazan-ketra azo ampiharina dia
azo harenina hatramin’ny faran’ny taona manaraka ny taona nandraisana fanampahan-kevitra
manafoana ny fameran-ketra.
Andininy IX-17 (Andininy 20.04.15 amin’ny CGI).- Rehefa nametraka fitoriana an’ny mpandoa hetra
izay nanao hosoka ny Fandraharahana, dia azony atao ny manao fitsirihana sy fampiakaran-ketra
amin’ny taona roa mihoatran’ny fe-potoana mahazatra fahalanian’ny paik’andro.
Kanefa, miato ny fanangonana ny fameran-ketra fanampiny natao arak’ireo fepetra eo ambony raha
manome antoka ampy tsara ny mpandoa hetra ahazoana miantoka ny fanangonana ire fameran-ketra
sy sazy azo takiana.
Andininy IX-18 (Andininy 20.04.16 amin’ny CGI).- Ny fe-potoana fahalanian’ny paik’andro ampiharina
amin’ny sazy ara-ketra mahakasika ny fameran-ketra sy fandoavan-ketra, zo, sy haba sy ireo fameran-
ketra hafa dia sahala amin’ny fe-potoana ampiharina amin’ny renin-jo.
Andininy IX-19 (Andininy 20.04.17 amin’ny CGI).- Amin’ireo trangan-javatra rehetra tsy misy fe-
potoana fahalanian’ny paik’andro fohy kokoa, ny famerenan-jo an’ny Fandraharahana dia ampiharina
mandritran’ny telo taona miantomboka amin’ny antony miteraka hetra.
PARAGIRAFY III
VOKATRY NY FAHALANIAN’NY PAIK’ANDRO
Andininy IX-20 (Andininy 20.04.18 amin’ny CGI).- Ny vokatry ny fahalanian’ny paik’andro dia
manafoana ireo andraikitry ny mpandoa hetra nohon’ny tranga manokana nahalany ny fe-potoana, ary
mitovy amin’ny fandoavan-ketra rehefa lany ny paik’andro.
Kanefa, amin’ny sara panoratana, ireo fombafombam-panoratana dia mitoetra foana na dia lany
paik’andro aza ireo taratasy sy famindram-pananana, ny zo raikitra an’ireo taratasy tsy voafaritra
anarana dia azo takiana.

PARAGIRAFY IV
FANAPAHANA NY FAHALANIAN’NY PAIK’ANDRO
Andininy IX-21 (Andininy 20.04.19 amin’ny CGI).- Ny fahalanian’ny paik’andro dia tapaka amin’ny
alalan’ny fampahafantarana ny tolo-kevitra fanitsiana ara-ketra, ny fanambarana na fampahafantarana
fitanana an-tsoratra, ny fandrotsahana haba aloa mialoha, ny fametrahana fitarainana, ny fametrahana
fangatahana fihenan-tsazy, ireo taratasy rehetra maneho ny faneken’ny mpandoa hetra sy ireo taratasy
rehetra manapaka ny paik’andro araka ny lalàna mifehy ny ankapobem-bahoaka.
Raha misy fitsipahan’ireo mpandoa hetra voambara an’ireo angom-baovao azo avy amin’ny andraiki-
panambarana ny fifandraisana, ny fahalanian’ny paik’andro ho an’ny mpandoa hetra mpanao
fanambarana diso dia tapaka amin’ny alalan’ny fampahafantarana ny tolo-kevi-panitsiana ara-ketra
natao amin’ny mpandoa hetra voambara.
Andininy IX-22 (Andininy 20.04.20).- Ny vokatry ny fanapahana ny fahalanian’ny paik’andro dia ny

fanafoanana ny fahalanian’ny paik’andro natomboka sy ny fanisana fe-potoana vaovao mitovy karazany
sy faharetany amin’ny teo aloha, miantomboka amin’ny taratasim-panapahana.
Ho famelana handingana ireo fepetra voalaza eo ambony, ny fampahafantarana ny sora-pitakiana hetra

dia manapaka ny fahalaniana paik’andro amin’ny Fandraharahana ary soloin’ny fahalanian’ny
paik’andro voalazan’ny lalàna mifehy ny ankapobem-bahoaka.
SOKAJY II
FE-POTOANA
Andininy IX-23 (Andininy 20.02.41 amin’ny CGI).- Ireo fe-potoana voalazan’ny Fehezan-dalàn’ny
hetra sy ito andininy ito dia fe-potoana katroka.
TOKO II
TSIARAMBATELO ARAK’ASA
SOKAJY I
FOTO-KEVITRA ANKAPOBENY
Andininy IX-24 (Andininy 20.06.09 amin’ny CGI).- Ny mpiasan’ny sampan-draharahan’ny hetra sy

amin’ny ankapobeny ireo olona rehetra voantso mandritran’ny fanatanterahana ny asany na andraikiny
amin’ny fandrafetana, ny fandraisana, ny fifanolanana na fandrafetana ara-materialy ny sora-pitakiana
hetra alaina amin’ny vola miditra, ireo tombom-barotra na vola maty, dia voafehin’ny tsiambaratelo arak-
asa araka ny voalazan’ny andininy 378 ny Fehezan-dalàna famaizana sy azo ampiharana ireo sazy
voalazan’io andininy io.
SOKAJY II
SEHA-MPAMPIHARANA NY ANDRAIKITRA AMIN’NY TSIAMBARATELO ARAK-ASA
Andininy IX-25 (Andininy 20.06.10 amin’ny CGI).- Ny fitsipika momba ny tsiambaratelon’ny asa dia
tsy mihatra :
- amin’ny Minisitra misahana ny lalàna ara-ketra, ny Tale jeneralin’ny hetra, Tale, Lehiben’ny sampan-
draharaha na ny ivon-ketra ary tsy azo ataon’izy ireo ny manankina andraikitra amin’ny fandinihana
antontan-taratasy any amin’ny ivon-ketra sy lafin-draharaha. Ireo antontan-taratasy dia tsy azo alefan’ny
mpisafo raharahan’ny hetra any amin’ny lehibe isan’ambaratonga raha tsy misy baiko an-taratasy ;
- amin’ny mpitsara mpanao famotorana izay manao fanadihadiana amin’ireo trangan-javatra nanaovana
fitoriana ara-dalàna ataon’ny Fandraharahana amin’ny mpandoa hetra ;

- amin’ny tompon-pahefana ara-pitsarana manapa-kevitra amin’ny famerana ireo tambi-karama na

onitra, takian’ny mpandoa hetra amin’ny Fanjakana, na amin’ny Vondrom-bahoakam-paritra itsijanram-
pahefana rehefa miankina mivantana na tsy mivantana amin’ny sorabolan’ny tambi-karama na onitra
ny tombony na vola miditra amin’izy ireo.
Ankoatrizay, rehefa mitory ny mpandoa hetra ny Sampan-draharahan’ny hetra ary misy paikady heloka
ho fanadihadiana nosokafana, ny mpiasan’ny sampan-draharahan’ny hetra dia tsy voafatotry ny fitsipika
momba ny tsiambaratelon’ny asa manoloana ny Mpitsara mpanao famotorana izay manadihady azy
ireo ny amin’ireo trangan-javatra nanaovana fitoriana.
Andininy IX-26 (Andininy 20.06.11).- Ireo fitsipika momba ny tsiambaratelon’ny asa dia tsy manakana
ny fifanankalozana angom-baovao eo amin’ny Fandraharahana ara-ketra an’ny Repoblikan’i
Madagasikara sy ireo Fandraharahana ara-ketra an’ireo Firenena nanao fifanarahana fifanampiana
amin’ny hetra, tsy manakana fifanankalozana amin’ny Tahiry nasionaly momba ny fitsinjovana ara-
tsosialy ireo angom-baovao mifandraika amin’ny karama vita kaonty.
TOKO III
IVON-PITANTANANA NAHAZO FANKATOAVANA
Andininy IX-27 (Andininy 20.08.01 amin’ny CGI).- Ireo ivon-pitantanana nahazo fankatoavana ka ny
anton-pisiany dia ny manampy amin’ny fintantanana amin’ireo mpandoa hetra tsy maintsy manao
fintanana kaonty araka ny drafitra ankapobeny momba ny kaontim-bola 2005 sy amin’ny fepetra mifehy
ny hetra tambatra miasa amin’ny lafiny ara-indostria, ara-barotra, ara asa tanana, ara-pambolena, sy
mampiroborobo ny fampiasana ny kaontim-bola sy manamora ny fanatanterahana an’ireo andraikitra
arakin’ny raharaham-panjakana sy ara-ketra an’ireo mpikambana amin’ny asa-tena sy ireo mpihazona
andraikitra sy birao, dia azo omena fankatoavana arak’ireo fepetra amin’ny alalan’ny didy amam-
pitsipika.
Andininy IX-28 (Andininy 20.08.02 amin’ny CGI).- Ireo ivon-pitantanana dia atsangana araka ny
finiavan’ny manampahaizana ara-kaonty na ireo orinasa misoratara amin’ny fikambanan’ny
manampahaizana ara-kaonty sy ara-bola eto Madagasikara (OECFM), na ireo antenimieran’ny varotra,
,ny indostria, ny fambolena, sy ny asa-tanana, ireo fikambanana na ireo fikambanana matihanina
mitsangana ara-dalàna.
Andininy IX-29 (Andininy 20.08.03 amin’ny CGI).- Ny kaontin’ireo mpikambana amin’ny ivon-
pitantanana nahazo fankatoavana dia tsy maintsy tazomin’ny manampahaizana ara-kaonty na orinasa
mpikambana amin’ny fikambanana, izay manamarina imaso ireo antontan-taratasy ara-ketra rehefa avy
mahazo toky ny amin’ny maha ara-dalàna azy ireo rehefa nanontany ireo angom-baovao rehetra ilaina
ka ahafahana mandrafitra ny fifandraisan’ireo vokatra ara-ketra sy ny kaonty. Ny manampahaizana ara-
kaonty, ny orinasa mpikambana amin’ny fikambanana dia manao asa fanaraha-maso isaky ny antontan-
taratasy ary manome ny fanamarinana ny fandalovana imaso voalazan’ny andalana teo aloha. Afaka
mandà ny hanatanteraka an’io fombafomba io izy ireo raha tsy misy tohiny ny fanamarihana nataony
mialohan’ny fanakatonana ireo kaotntin’ny taom-piasana. Amin’izay tranga izay, ny Fandraharahana dia
mandinika raha ilaina na tsia ny manome tombon-tsoa ara-ketra voalazan’ny didy amam-pitsipika.
Andininy IX-30 (Andininy 20.08.04 amin’ny CGI).- Ny ivon-pitantanana nahazo fankatoavana dia
afaka mandrafitra, amin’ny anaran’ny mpikambana, mpandoa hetra voalazan’ny andininy IX-27, ny
fanambarana ara-ketra ho an’ny sampan-draharahan’ny hetra ; ny mpiasan’ny sampan-draharahan’ny
hetra dia mitondra ny fanohanana ara-teknika ho an’ny ivon-pitantanana nahazo fankatoavana arak’ireo
fepetra voalazan’ny fifanarahana nataon’ny ivon-pitantanana nahazo alalana sy ny Fandraharahana
ara-ketra.
Andininy IX-31 (Andininy 20.08.05 amin’ny CGI).- Ny mpikambana amin’ny ivon-pitantanana nahazo
fankatoavana dia iharan’ny andraikitra amin’ny fanekena ny fandoavana amin’ny alalan’ny sheky, ny

fanoratana ny baiko fandoavam-bola amin’ny anarany sy ny tsy fahazoana manoratra eo an-damosin’ny

sheky afa tsy ny fanomezana mivantana ho amin’ny fakàna vola. Tsy maintsy ampahafantariny ny
momba izany ny mpanjifa.
Ireo fepetra fampiharana an’ito andininy ito dia apetraka amin’ny alalan’ny didy amam-pitsipika.
Andininy IX-32 (Andininy 20.08.06 amin’ny CGI).- Ny Tale paritry ny hetra na ny solontenany dia
manatrika, sady manan-jo aneho hevitra, ny fivoriam-panampahan-kevitry ny mpitantana an’ireo ivon-
pitantanana nahazo fankatoavana, rehefa mifandraika amin’ny teti-bola sy amin’ireo fepetra
fampandehanana an’izy ireo ny fivoriam-panampahan-kevitra.
Andininy IX-33 (Andininy 20.08.07 amin’ny CGI).- Ny fanapahan-kevitra fanomezana fankatoavana

ivon-pitantanana nahazo fankatoavana iray dia raisin’ny Tale jeneralin’ny hetra izay afaka manome
fahefana amin’izany amin’ny Tale-paritry ny hetra any amin’ny Faritra izay misy ny foiben’ny ivon-
pitantanana nahazo alalana. Ny fanavaozana ny fankatoavina dia isaky ny 3 taona.
Andininy IX-34 (Andininy 20.08.08 amin’ny CGI).- Rehefa avy nampahafantarina an’ireo voakasika
izany ireo tsy fahombiazana hita ifotony tamin’ny fanantanterahana ireo andraikitra voafaritry ny didy
aman-pitsipika, sy nanolotra ireo fanazavana momba izany izy ireo, ny Tale-paritry ny hetra dia afaka
mampiankina ny fitazonana na fanavaozana ny fankatoavina ny ivon-pitantanana nahazo fankatoavina
amin’ny fanovana ny mpitantana.
TOKO IV
ANDRAIKITRA MIKASIKA NY KAONTY ANY AMIN’NY BANKY
Andininy IX-35 (Andininy 20.06.20 amin’ny CGI).- Ireo mpandoa hetra iharan’ny ny fepetra fameran-
ketra tena izy na ny hetra tambatra izay mahafeno vola maty voafaritry ny rijan-teny momba ny didy
amam-pitsipika ny sora-bola, dia tsy maintsy manana kaonty any amin’ny banky misokatra amin’ny
anarany izay azo ampiasaina fara-faha-keliny mandritran’ny fotoam-piasany ara-toe-karena.
TOKO V
ANDRAIKITRY NY MPIASA AMIN’ SORA-PANORATANA
Andininy IX-36 (Andininy 02.04.38 amin’ny CGI).-Na inona na inona antony dia tsy azon’ireo
mpiasan’ny hetra atao, na dia tsy maintsy misy fanadihadihana ataon’ny manam-pahaizana aza, ny
manemotra ny fanaovana sora-panoranatana an’ireo taratasy sy taratasi-pamindrana fananana
nandoavana zo ka ny tahany dia voafaritr’ito fehezan-dalàna ito.
Tsy azon’izy ireo atao ihany koa ny mampiato na manajanona ireo paikady efa mandeha ka mitazona
an’ireo taratasy na taratasy ampitain’ny vadi-tany ; kanefa, raha misy taratasy tsy misy soratra to na
taratasy ampitain’ny vadi-tany mirakitra angom-baovao ka ny soritr’-izany dia mety ilaina amin’ny
fahitana ireo zo tokony aloa, ny mpiasa dia afaka manao dika mitovy sy manamarina ny fitovizan’izany
amin’ny tena izy amin’ny mpiraki-draharaham-panjakana izay nanolotra izany. Raha misy fandavana,
dia azony atao ny mitahiry ny taratasy mandritran’ny 24 ora fotsiny mba ahazoany endri-tsakafo, izay
hiantohany, raha ilaina izany.
Io fepetra io dia ampiharina amin’ireo taratasy vita sonia tsy teo anatrehan’ny fanjakana izay atao sara-
panoratana.
TOKO VI
RIJAN-TENY FAMPIHARANA SY TARATASIM-PANJAKANA
Andininy IX-37 (Andininy 20.07.01 amin’ny CGI).- Na dia eo aza ireo fepetra voalazan’ireo andininy
tsirairay mazava tsara, ny manam-pahefana mahefa ara-ketra dia afaka mametraka amin’ny alalan’ny

didy aman-pitsipika ireo fombafomba fampiharana na fandikana ny hevitr’ireo fepetra voalazan’ito

fehezan-dalana ito.
Andininy IX-38 (Andininy 20.07.02 amin’ny CGI).- 1. Ekena ny fampahafantarana amin’ny fomba
elektronika ireo taratasim-panjakana avy amin’ny Fandraharahana..
Ireo fombafomba fiantohana ny maha tena izy ny nipoirany sy ireo fiarovana ny voarakitra ao amin’ny
alalan’ny fanamarinana na sonia elektronika dia voafaritry ny didy amam-pitsipika.
2. Ny mpandray hetra dia miandraikitra ny fanomezana ny fintananana kaonty ara-potoana, amin’ny rohi
elektronika, sy ny fampitàna izany any amin’ny mpitàna ny kaontim-panjakanan’ny biraon’nny kitapom-
bolam-panjakana eny an-toerana.
TOKO VII
TSY FAHAZOANA MANENJIKA, FIAROVANA IREO MPIASAN’NY HETRA
Andininy IX-39 (Andininy 20.10.01 amin’ny CGI).- Ireo mpiasan’ny hetra, raha manatanteraka ny
asany, dia tsy azo hanaovana fanadihadiana na famotorana raha tsy misy fanomezana alalana avy
amin’ny Minisitra misahana ny lalàna ara-ketra, raha tsy hoe misy tranga fandikan-dalàna tratra am-
body omby izay manandraikitra azy ireo amin’ny tenany manokana.
Io alalana io dia tsy azo omena raha tsy aorian’ny hevitry ny vaomiera misy mpikambana mpisafon’ny
raharahan’hetra prinsipaly kilasy miavaka dimy (5), miandraikitra fara-fahakeliny ny asana Tale amin’ny
fotoana anendrena azy ireo ho mpikambana amin’io vaomiera io.
Ireo mpikambana amin’io vaomiera io dia tendrena amin’ny alalan’ny didi-pitondran’ny Minisitra
misahana ny lalàna ara-ketra mandritran’ny tao-piasana dimy (5) taona.
Ny anjara asa sy ny fampandehanana an’io vaomiera io dia faritan’ny fanapahan-kevitry ny Tale
jeneralin’ny hetra.
TOKO VIII
VOKATR’IREO LAMANDY SY FITAZOMAM-PANANANA
Andininy IX-40 (Andininy 20.02.126 amin’ny CGI).- Ireo vokatr’ireo lamandy rehetra, fitazomam-
pananana, sy sora-bola hafa nangonina amin’ny sehatry ny hetra, zo, sy haba dia tsinjaraina araka ireo
paikady voalazan’ny andininy IX-41.
Andininy IX-41 (Andininy 20.01.79 amin’ny CGI).- Ny vokatr’ireo lamandy sy sazy ara-ketra
manontolo voalazan’ito fehezan-dalàna ito sy ireo fitazomam-pananana sy sora-bola voangona amin’ny
sehatry ny hetra, zo, sy haba araka ny fanatanterahana ireo fifanarahana nekena na didim-pitsarana
famaizana, dia hanefàna mialohan’ny fitsinjarana an’ireto manaraka ireto :
1° Ireo zo nihanran’ny hosoka zay harotsaka ho tombon-tsoan’ny tetibola ankapobeny na ny tetibolan’ny
vondrm-bahoakam-paritra itsinjaram-pahefana, arakaraka ny tranga.
2° Ireo karazan-tsarany ; Ny ambi-bava no lasa vokatra azo ampiasaina.
3° foana.
4° Ny sora-bola ambiny aorianan’ireo karazan-ketra ireo no mandrafitra ny vokatra madiodio azo
tsinjaraina amin’ireo nanjoanina araky ny fanampahan-kevitry ny Tale jeneralin’ny hetra.
TOKO IX
TAMBIM-TOERA-PANDOAVAM-BOLA
Andininy IX-42 (Andininy 20.01.80 amin’ny CGI).- Ny mpandray hetra dia tompon-andraikitra amin’ny
tenany manokana sy amin’ny fananany an’ireo asa iandraiketany arak’ireo voalazan’ito fehezan-dalàna
ito. Noho izany, dia misy tambin-toera-pandoavam-bola omena azy araky ny fanapahan-kevitry ny Ta
le jeneralin’ny hetra.

TOKO X
FITOROHANA MANALA-BARAKA
Andininy IX-43 (Andininy 20.02.127 amin’ny CGI).- Ireo sazy voalazan’ny andininy 373 ny Fehezan-
dalàna famaizana dia ampiharina amin’ireo rehetra nanao fitorohana diso am-bava na an-tsoratra ireo
lazaina fa fandikàn-dalàna ara-ketra.
TOKO XI
FITONDRANA FITAOVAM-PIADIANA
Andininy IX-44 (Andininy 20.02.128 amin’ny CGI).- Ny mpiasan’ny hetra amin’ny fanantanterahana
an’ireo asany amin’ny fanasaziana dia mahazo mitondra fitaovam-piadiana.
Azon’izy ireo atao ny mampiasa izany raha misy trangam-piarovana ara-drariny.
Ireo manam-pahefana sivily sy miaramila sy ny vondrom-kerim-bahoaka dia tsy maintsy manampy sy
manohana ireo mpiasan’ny hetra amin’ireo tranga rehetra angatahany izany.

ANDININY FAHA-3
FADINTSERANANA
A- MAHAKASIKA NY FEHEZAN-DALÀNA MOMBA NY FADINTSERANANA :
Ny andinidin’ny fehezan-dalana momba ny Fadintseranana dia ampiana sy ovaina toy izao manaraka
izao :
A.1- FAMPIDIRANA SY FANOVANA AMIN’NY ANKAPOBENY :
LOHATENY VOALOHANY
FENI-KEVITRA ANKAPOBE
MOMBA NY SATA ARA –PADINTSERANANA
TOKO V
FEPETRA FAMPIHARANA NY LALÀNA MOMBA NY LAZAM-BIDY
Sokajy III
Fepetra iombonana
Ovaina ny andininy 11, ho toy izao:
And. 11. – 1° Ireo fitaovana fandoavam-bola dia voasokajy ho entana eo anivon’ny didy amam-pitsipika
momba ny Fadintseranana. Araka ity Fehezan-dalàna ity, ireto no anisan’ny fitaovana fandoavam-bola
:
- Vola toy ny vola avy any amin’ny banky sy ireo vola madinika ampiasaina, anisan’izany ny
vola vahiny mbola azo atakalo ;
- Fitaovana azo ifanarahan’ny mpitondra toy ny : taratasim-bola, taratasim-bola azo entina
mivezivezy, taratasy fampanantenana sy alàlana ;
- Ireo entana azo tehirizina ary azo ampiasaina amina sandam-bola: entana afaka misolo
tena tahan’ny sanda/isa ambony ary azo avadika ho vola azo ampiasaina eo amin’ny
tsenan’ny fifanakalozana azo hidirana afa tsy amin’ny alalan’ny vidin’ny fifanakalozana
mora ;
- Karatra azo aloha vola mialoha.
2° Hisy ny didim-panjakana ho raisin’ny Ministra miandraikitra ny Fadintseranana ho fampiharana an’ity
andinin-dalàna ity.
LOHATENY II
FANDAMINANA SY FAMPANDEHANANA NY FANDRAHARAHANA NY FADINTSERANANA
TOKO II
TOMBON-JO, FIAROVANA ARY ADIDY AMAN’ANDRAIKITRY
NY MPIASAN’NY FADINTSERANANA
Ampidirina ny paragirafy 4° vaovao amin’ny andininy 45, ho toy izao:

And. 45. – 4° Ao anatin’ny ady atao amin’ny famotsiam-bola sy famatsiam-bola amin’ny
fampihorohoroana, ny mpiasan’ny Foibem-pitantanana ny Fadintseranana sy ireo mpiasan’ny servisy
misahana ny fikarohana sy fampahafantarana ara-bola eto Madagasikara dia afaka mifanome
mifanakalo vaovao amin’ny alalan’ny fangatahana atao na tampoka ho an’ireo fampahafantarana sy
taratasy voatazona na azo nandritra ny fanatanterahana ny asan’ny tsirairay avy.

TOKO III
FAHEFAN’NY MPIASAN’NY FADINTSERANANA
Sokajy Voalohany
Zom-pitsirihana ny entana, ny fitaovam-pitaterana ary ny olona
Ampidirina ny andininy 46 Bis vaovao, ho toy izao:

And. 46 Bis. Ny Fandraharahana ny Fadintseranana dia voatendry ho fahefana mahefa mikasika ny
fitsirihana atao amin’ny fitaterana ara-batana an’ireo fitaovana fandoavam-bola ireo na miditra, na
mivoaka na mandala eto Madagasikara.

And. 51 Bis. - 1° Ny mpiasan’ny sampan-draharahan’ny Fadintseranana dia afaka manao fanaraha-
maso ny olona, ny entany, ny fitaovampitan-terany ary koa ireo entana rehetra ao anatin’ny
fitaovampitan-terana mety hisy vola tsy misy mpanaraka. Manan-jo hitaky ny fampisehoana ny taratasy
milaza ny mombamomban’ny mpitondra vola tsy misy mpanaraka, ny momba ny mpandefa sy ny
andefasana na ihany koa ny mpisolo-tena azy ireo araky ny zava-misy ary mitaky ny tokony ho fantatra
rehetra sy antontan-taratasy rehetra mifandraika amin’ny fiavina sy ny fiafaran’ny solo-vola entina
manefa.
2° Ny mpiasan’ny fadintseranana dia afaka manao fitazonana vonjy maika ny vola na solo-vola entina
manefa latsaky ny fetra lazain’ny lalàna manakery raha toa izy ka manana fambara fa ny vola na solo-
vola tanterinan’olona iray na nalefa tsy misy fandraisan’anjaran’ny mpitatitra miditra na mivoaka na
mandalo eto Madagasikara dia misy finfandraisany amin’ny asa fampiorohoroana voalazan’ny lalàna
miady amin’ny famotsiambola sy ny famatsiana ny asa fampiorohoroana eto Madagasikara. Ny fetran’ny
fitazonana vonjy maika dia telopolo andro azon’ny Tale Jeneralin’ny fadintseranana alavaina indray
mandeha ho amin’ny sivy volo andro mba ho filan’ny fanadihadihana.
Ny mpiasan’ny fadintseranana dia mitahiry izany angom-baovao izany, ary manao fanambarana
antsoratra na ara-elektronika araky ny fafana natokana manokana ho ampiasain’ny sampan-
draharahan’ny fadintseranana. Izy ireo dia mampahafantatra amin’ny fomba rehetra ary eo noho eo ny
Sampan’ny fitsikilovana ara-bola, ary mampahafantatra ity farany ny antontan-taratasy rehetra
ampelatanany mba ahafahan’izany sampana izany manao fanadihadina lalina.
Ny anton’ny fitazonana vonjimaika dia ampahafantarina ny mpitondra, ny mpandefa na ny andefasana
ny vola na koa ireo mpisolo-tena azy araka ny zava-misy. Ireto farany, vantany vao mahare ny
fampahafantarana dia teren’ny lalàna hanome an’ny sampan-draharahan’ny fadintseranana ny angom-
baovao ilaina rehetra ahafahana manaporofo ny fiaviana sy ny fiafarana mahazatra ny vola na solo-vola
entina manefa na ihany koa ny ampiasana azy hita maso.
Ny fanapahan-kevitra fitazoma vonjimaika dia afaka hanaovan’ilay olona nahazo ilay fanapahan-kevitra
antso manolona ny fitsarana mahefa iankinan’ny sampandraharaha na ny biraon’ny fadintseranana
misahana ny dingana ao anatin’ny dimy amby folo (15) andro izay manomboka amin’ny fotoana
nampahafantarana azy ilay fanampahankevitra fitazomana vonjimaika. Ny fanapahankevitry ny
fitsarana mahefa dia afaka havaona antso araka ny fitsipika voalazan’ny fehezan-dalàna momba ny
fitsarana heloka bevava.
3° Ho fampiharana izao andininy izao, ny mpiasan’ny fadintseranana dia mitazona ny fahefana

manokana araka ny fahefana voalazan’ity fehezan-dalàna ity.
4° Ireo sehatra tsy manaraka ny adidy aman’andraikitra ateraky ny fanambarana na famborahana dia
manana andraikitra amin’ny maha mpanataneraka azy ireo, na mpiray tsikobakoba na voakasik’ilay
hosoka arakaraky ny tranga misy.
Sokajy VII
Fitsirihan’ny Fadintseranana atao amin’ireo entana nalefa paositra
And. 55 Bis. - 1° Ireo fandoavam-bola tsy misy mpitondra, nalefa paositra, na noentina an’habakabaka
na an-tsambo na amin’ny alalan’ny fandefasana taratasy miditra, na mivoaka na mandala eo

Madagasikara, amin’ny alalan’ny vola mitovy na mihoatran’ny fetra voafetran’ny didy amam-pitsipika
manan-kery dia tokony hanaovana fanambarana famborahana amin’ny Fandraharahana ny
Fadintseranana. Ny mpiasan’ny Fadintseranana dia afaka mitazona ireo fitaovana fandoavam-vola
hatramin’ny fotoana hametrahan’ny mpandefa, mpandray na ireo mpisolo tena azy ireo ilay
fanambarana famborahana.
2°. Ny tsy maintsy hanaovana famborahana dia tsy heverina ho toy ny voatanteraka raha:
- tsy fantatra izy io, na hosoka na tsy azo ampiharina ;
- ny fampahafantarana omena dia diso na tsy feno;
- ny fitaovana fandoavam-bola dia tsy natao ho azo ampiasain’ny Fandraharahana ny
Fadintseranana araka ny fangatahany, na tamin’ny alalan’ny fitsirihana nandritra ny fitaterana ;
- tsy nampiharahana taratasy izay afahana manamarina ny fiaviana ;
- ny fanambarana dia tsy natao tao anatin’ny fe-potoana voafetra, mikasika ny fanambarana
famborahana.
LOHATENY IV
RAHARAHA MOMBA NY FAMOAHAN’ENTANA ENY AMIN’ NY FADINTSERANANA
TOKO VOALOHANY
FANAMBARANA AMIN’NY ANTSIPIRIANY
And. 84 Bis. - 1° Ireo mpitondra rehetra izay mitondra fandoavam-bola miditra, na mivoaka na mandala
eto Madagasikara, an’ireo vola mitovy na miohatran’ny fetra voafetran’ny didy amam-pitsipika manan-
kery dia tokony manao fanambarana eny anivon’ny Fandraharahana ny Fadintseranana. Ireo fitaovana
fandoavam-bola ireo dia tokony apetraka eny anivon’ny Fandraharahana ny Fadintseranana raha to aka
misy fitsirihana atao mandritran’ny fitondrana azy.
2°. Ny tsy maintsy hanaovana fanambarana dia tsy heverina ho toy ny voatanteraka raha:
- tsy fantatra izy io, na hosoka na tsy azo ampiharina ;
- ny fampahafantarana omena dia diso na tsy feno;
- ny fitaovana fandoavam-bola dia tsy natao ho azo ampiasain’ny Fandraharahana ny
Fadintseranana araka ny fangatahany, na tamin’ny alalan’ny fitsirihana nandritra ny fitaterana ;
- tsy nampiharahana taratasy izay afahana manamarina ny fiaviana ;
LOHATENY X
FIFANOLANANA
TOKO II
Fizahana fototra ny fandikan-dalàna momba ny Fadintseranana
Sokajy Voalohany
Fizahana fototra amin’ny alalan’ny fitànana an-tsoratra ny fanagiazam-pananana
And. 267 Bis. - 1° Raha toa ka misy fandikan-dalàna mifandraika amin’ny tsy maintsy hanaovana
fanambarana na famborahana dia azon’ny mpiasan’ny sampan-daraharahan’ny Fadintseranana atao
ny miroso amin’ny fanagiazana na fitazonana manontolo ny vola na solo-vola entina manefa izay fototry
ny fandikan-dalàna na fikasana hanao fandikan-dalàna ary koa ny antontan-taratasy rehetra
mifandraika amin’izany vola na solo-vola entina manefa voageja na notanana izany.
Tsy afaka mahazo famotsorana ireo vola na solo-vola entina manefa nogiazana ireo raha tsy vita
manontolo ny fitsarana. Mety ahatonga fanafoanana ny sazy sy ny honitra ho an’ny sampan-
draharahan’ny fadintseranana ny famotsorana azy ireo aloan’ny fahavitan’ny fitsarana.

Raha toa ka tsy azo raisina eo noho eo ireo solo-vola entina manefa ho giazana ireo dia manao
fanambarana ny fahefa mahefa mba hisian’ny fisamborana sy fanamelohana handoha ny sora-bola
mitovy amin’ny sandan’ny solo-vola enitina manefa tokony nogiazana.
Ny fanampahan-kevitra ny hamotsorana na fanafahana madiodio dia mitarika ho azy ho amin’ny
fandaniana ao amin’ny tahirimbolam-panjakana ary ny fanafoanana ny fepetra nodidiana. Mitovy
amin’izay ihany koa raha toa ka misy ny fampiarana ny fanafoanana ny sazy ara-ketra.
TOKO VII
FEPETRA FAMAIZANA
Sokajy Voalohany
Fanasokajiana ny fandikan-dalàna amin’ny fadintseranana sy sazy fototra
Ampidirina ny paragirafy 5° vaovao amin’ny andininy 362, ho toy izao:

C. HELOKA MADINIKA KILASY FAHATELO
And. 362. – 5° Ireo izay, tamin’ny alalan’ny fanondranana, fanafarana, famindrana na onitra, nanao na
saika hanao hanatanteraka asa ara-bola na fifanakalozana ara-bola eo amin’i Madagasikara sy ny any
ivelany, mikasika vola izay fatam-piaviana, na mivantana na tsia, ho an’ny fandikan-dalàna voalazan’ity
fehezan-dalàna ity ary manitsakitsaka ny tombotsoa ara-bolan’i Madagasikara, na fandikan-dalàna
momba ny didy aman-dalàna mikasika ny vokatra fitrandrahana, mikasika vokatry ny biby sy ny zava-
maniry ary mikasika ny zavatra na zava-manan’aina misy poizina voafaritra ho zava-mahadomelina.
Ho fampiharana ity andininy 362. – 5° ity, ireo vola dia voahevitra ho vokatra mivantana na tsia
mivantana tamin’ny alalan’ny fandikan-dalàna voalazan’ity fehezan-dalàna na manitsakitsaka ny
tombontsoa ara-bolan’i Madagasikara na fandikan-dalàna momba ny didy aman-dalàna mifehy ny
vokatra fitrandrahana, mikasika vokatry ny biby sy ny zava-maniry ary mikasika ny zavatra na zava-
manan’aina misy poizina voafaritra ho zava-mahadomelina rehefa ny toe-javatra ara-materialy, ara-
dàlana na ara-bola an’ireo asa fanondranana, fanafarana, famindrana na fametrahana dia hita taratra
fa tsy nankato antony hafa afa tsy ny manafina ny fiavian’ireo vola ireo.
LOHATENY VOALOHANY
FENI-KEVITRA ANKAPOBE
MOMBA NY SATA ARA –PADINTSERANANA
TOKO V
FEPETRA FAMPIHARANA NY LALÀNA MOMBA NY LAZAM-BIDY
Sokajy III
Fiavian’ny entana
Ovaina ny andininy 20 Sexies, ho toy izao:

§ 2.3 – Porofon’ny fiaviana
And. 20 Sexies. – 1° Ny taratasy fanamarinana fiaviana nomena namam-pahefana mahefa ao amin’ilay

Firenena mpanondrana dia manaporofo ny fiaviana.
2° Ny taratasy fanamarinana fiaviana dia maneho ny toetoetry ny endrika, izay nomena araka ny fitsipiky
ny fiaviana maneho fepetra fototra mahakasika ny famaritana ny fiavian’ny entana.
3° Ny taratasy fanamarinana fiaviana dia mety ara taratasy, ara elektronika na voasolo amin’ny alalan’ny
fiantohan-tena izay ny fepetra fampiharana azy dia ho voafaritra amin’ny alalan’ny fanapahan’ny Tale
Jeneralin’ny Fadintseranana.

Ovaina ny andininy 20 Septies vaovao, ho toy izao:
§ 3. – Fitsipiky ny fiavian’ny entana nazahoan-tombon-dahiny
And. 20 Septies. – 1° Ny fitsipiky ny fiaviana nazahoan-tombon-dahiny dia mamaritra ny fepetra

nahazoana fiavian’ny entana afahana mahazo:
a) ireo fepetra momba ny lazam-bidy nazahoan-tombon-dahiny voafaritra ao anatin’ny
fifanarahana izay nataon’i Madagasikara tamina Firenena sasany na fikambanana
Firenena;
b) ireo fepetra momba ny lazam-bidy nazahoan-tombon-dahiny nomen’ny Repoblikan’i
Madagasikara na azo amin’ny tombontsoan’ny Repoblikan’i Madagasikara.
2° Ny fitsipika arahina afahana mamaritra fiavian’ny entana afarana na aondrana ao anatin’ny fitsipika
nazahoan-tombon-dahiny dia voafaritra amin’ny alalan’ny rijan-teny manokana voafaritra tao amin’ny
fifanarahana iraisam-pirenena mihatra voalaza etsy amin’ny 1°.
3° Ny taratasy fanamarinana fiaviana nomena namam-pahefana mahefa ao amin’ilay Firenena
mpanondrana dia manaporofo ny fiaviana.
4° Ny taratasy fanamarinana fiaviana dia maneho ny toetoetry ny endrika, izay nomena araka ny fitsipiky
ny fiaviana maneho fepetra fototra mahakasika ny famaritana ny fiavian’ny entana.
5° Ny taratasy fanamarinana fiaviana dia mety ara taratasy, ara elektronika na voasolo amin’ny alalan’ny
fiantohan-tena izay ny fepetra fampiharana azy dia ho voafaritra amin’ny alalan’ny fanapahan’ny Tale
Jeneralin’ny Fadintseranana.
6° Io fanamarinana io dia takiana eo ampanatanterahina ny fanambarana atao amin’ny Fadintseranana.
§ 3. – Fitsipiky ny fiavian’ny entana nazahoan-tombon-dahiny
And. 21. – 1° Amin’ny fanondranana, ny toetoetry ny endrika sy ny fitsipika hanomezana ny taratasy

fanamarinana fiaviana dia voafaritra araky ny rijan-tenin’ny:
a) Ny fifanarahana nataon’ny Repoblikan’i Madagasikara niaraka tamin’ireo Firenena sasany na
fikambanana Firenena;
b) Ny fahazoana tombon-dahiny nomen’ny Repoblikan’i Madagasikara samy irery na ho
tombotsoan’ny Repoblikan’i Madagasikara.
2° Ny Fandrarahana ny Fadintseranana no fahefana mahefa mikasika ny fanomezana sy ny fiantohan-
tena an’ireo taratasy fanamarinana fiaviana.
LOHATENY IV
RAHARAHA MOMBA NY FAMOAHAN’ENTANA EO AMIN’ NY FADINTSERANANA
TOKO I
FANAMBARANA AMIN’NY ANTSIPIRIANY
Sokajy I
Toetoetra tsy maintsy arahina amin’ny fanambarana amin’ny antsipiriany

Ovaina ho toy izao ny fanoratana ny andininy faha-86:

And. 86. - 1° Ny fanambarana amin’ny antsipiriany dia tsy maintsy apetraka ao amin’ny biraon’ny
fadintseranana nosokafana ho an’ny raharaha mikasika ny fadintseranana.
2° Amin’ny fanafarana entana :
a) ny fanambarana amin’ny antsipiriany dia azo apetraka raha vantany vao tonga ny entana;
b) ny entana natao fametrahana amin’ny fadintseranana izay tsy misy fanambarana amin’ny
antsipiriany amin’ny fahatongavany, dia tsy maintsy, raha vantany vao vita io fametrahana
amin’ny fadintseranana io, ary eo am-piandrasana ny fahazoana ny sata omena amin’ny
fadintseranana, atoby ao amin’ny magazay sy ny toerana anafahana ny fadintseranana
mandritra ny fe-potoana izay tsy mihoatra ny voalaza ao amin’ny andininy faha-80 amin’ity
Fehazan-dalàna ity;
c) ny fanambarana amin’ny antsipiriany dia azo apetraka, mialoha ny fahatongavan’ny entana,
amin’ny fomba mialoha, araka ny fepetra voalazan’ny andininy faha-88 amin’ity Fehezan-
dalàna ity.
3° Amin’ny fanondranana entana :
a) ny fanambarana amin’ny antsipiriany dia tsy maintsy apetraka raha vantany vao tonga ao
amin’ny biraon’ny fadintseranana ny entana;
b) aorian’ny fanafahana amin’ny fadintseranana, ny entana natao haondrana dia tsy maintsy
afatratra amin’ny fitaovam-pitaterana na, raha tsy izany, dia atoby ao amin’ny magazay sy
ny toerana anafahana ny fadintseranana.

And. 88. - 1° Amin’ny fanafarana entana, ny fanambarana amin’ny antsipiriany dia azo apetraka amin’ny
fomba mialoha, mialoha ny fahatongavan’ny entana ao amin’ny biraon’ny fadintseranana, raha toa ka
efa voarakitra ao amin’ny rafitra informatika ho an’ny famoahana entana ny taratasy manambara ny
entana entin’ny sambo na ny fiaramanidina izay ahitàna izany entana izany.
2° Ny fanambarana amin’ny antsipiriany napetraka mialoha dia tsy maintsy manaraka ireo fepetra
voalaza ao amin’ny andininy faha-98 ka hatramin’ny faha-100 amin’ity Fehezan-dalàna ity.
3° Ho fampiharana ny andininy faha-119, ny sara sy haba alaina dia ireo manan-kery amin’ny
vaninandro nandraiketana am-boky ny fanambarana, raha manaraka ny fombafomba ara-
padintseranana manan-kery.
4°Ireo fanambarana ireo dia azo ahitsy araka ny fepetra voalazan’ny 5° amin’ny andininy faha-103.
5°Ny fombafomba mifandraika amin'ny fepetra sy ny fametrahana an'ity fanambarana fanafarana

entana mialoha ity dia faritana amin'ny alàlan'ny didy amam-pitsipika.
Sokajy III
Endrika, fitanisana, fandraiketana am-boky, fanitsiana sy fanafoanana ny fanambarana amin’ny

antsipiriany ary fizahana ny entana alohan'ny fanambarana
§ 3. – Fandraiketana am-boky ny fanambarana amin’ny antsipiriany

And. 103. - 1° Aorian'ny fandraiketana azy ireo am-boky, dia tsy azo ovana intsony ny fanambarana.
Zary lasa sora-panekena ara-dalàna mamatotra ilay mpanao fanambarana amin'ny Fandraharahana ny
Fadintseranana izany.
2° Na izany aza anefa, ny mpanao fanambarana dia afaka mangataka fanitsiana ny fitanisàna iray na
maromaro ao amin’ny fanambaràny aorian’ny fandraiketana azy am-boky. Na izany aza, ny fanitsiana

dia tsy afaka misy fiantraikany hampifandraika ny fanambarana amin'ny entana hafa ankoatry ireo izay
niompanan'ny fanambarana tany am-boalohany.
3° Tsy misy fanitsiana ekena raha toa ny fangatahana fanitsiana ka novolavolaina taorian’ny
Fandraharahana ny Fadintseranana:
a) nampahafantatra ny mpanao fanambarana ny fikasàny ny hanao fizahàna ny entana ;
b) nanamarina ny tsy fahatomombanan’ny fitanisàna ao amin’ny fanambaràna;
c) nanome famotsorana ny entana.
4° Na dia izany aza, ny Fandraharahana ny Fadintseranana dia afaka manome alalana ny hirosoana
amin’ny fanovàna nangatahina amin’ireo tranga voalaza ao amin’ny a) sy b) n’ny 3° rehefa afaka nahita
izy, taorian’ny fanaraha-maso, fa tsy nisy hosoka natao tamin’ny fanambarana, izany dia tsy manakana
ny fampiharana ny lamandy na sazy voafaritr’ity Fehezan-dalàna ity.
TOKO II
FANAMARINANA NY ENTANA
Sokajy Voalohany
Fepetra fanatanterahana ny fanamarinana ny entana
Ovaina ny paragirafy voalohany amin’ny andininy 110, ho toy izao:

And.110. - 1° Ny Fandrarahana ny Fadintseranana dia afaka mitaky any amin’ny mpanao fanambarana
ny hanomezana atontan-taratasy ilaina amin’ny fanamarinana ireo voalaza tao anatin’ny fanambarana
na ny fandikana tena izy momba ireo fampahafantarana misoratra anatin’ny antontan-taratasy
fanamarinana.
LOHATENY V
FAMPANDALOVANA SY SATA ARA-TOEKARENA
TOKO II
FAMPANDALOVANA
Sokajy III
Ny Fampandalovana amin’ny làlam-pirenena: Fandefasana avy amin'ny biraon'ny
fadintseranana voalohany mankany amin'ny birao faharoa
And. 146. – Ny entana rehetra izay tsy maintsy alefa any amin’ny birao hafa eo ambany sata
fampandalovana amin’ny làlam-pirenena dia anaovana fanambarana amin’ny antsipiriany ao amin’ny
biraon'ny fadintseranana voalohany nidirany, ho fampiharana ny andininy faha-139-2° amin’ity
Fehezan-dalàna ity.
And. 149. – Ny entana alefa eo ambany sata fampandalovana amin’ny làlam-pirenena dia iharan’ny
fombafomba voalaza ao amin’ny andininy faha-145 amin’ity Fehezan-dalàna ity ihany koa.
TOKO IX
FANODINANA TSY ANDOAVANA HABAN-TSERANANA

And. 206. - Tsy afaka misitraka izany sata izany raha tsy ny olona manana na afaka manana ny
fitaovana ilaina amin’ny fanodinana noheverina sy arak’ireto fepetra manaraka ireto :
- Fahazoana alàlana mialoha momba ny fanodinana avy amin’ny Ministera voakasika ;

- ny vokatra voahodina dia tsy maintsy misitraka, araka ny fepetra voalazan’ny didy amam-
pitsipika manokana, ny fanafahana manontolo na amin’ny ampahany ny sara sy haba amin’ny
fanafarana na ny fanaovana lazam-bidy misy fampihenana raha oharina amin’ny an’ny entana
mbola ho karakaraina ;
- ny fangatahana ny sata momba ny fanodinana tsy andoavana haban-tseranana dia tsy tokony
hiteraka familiviliana ny fiantraikan’ny fitsipika mikasika ny fampihenana ny habetsahana
ampiharina amin’ireo entana nafarana ;
- ny entana ampiasaina dia tsy maintsy fantarina ao anatin’ny vokatra ahodina

And. 207. - 1° Ny sata momba ny fanodinana tsy andoavana haban-tseranana dia omena amin’ny
alalan’ny fanapahana ataon’ny Ministra misahana ny Fadintseranana.
Ovaina ny paragirafy voalohany amin’ny andininy 208, ho toy izao:
And. 208. - 1° Ny fe-potoana farafahabetsany hijanonan’ny entana araka ny sata momba ny fanodinana
tsy andoavana haban-tseranana dia roa ambin’ny folo volana manomboka amin’ny vaninandro
ahazoan-dàlana avy amin’ny Fandrarahana ny Fadintseranana. Io fe-potoana io dia tsy azo halavaina
afa tsy indray mandeha ho an’ny fe-potoana mitovy rehefa avy nanaovan’ny mpangataka fangatahana
voamariny.
Raha manamarina izany ny toe-java-mitranga ary rehefa avy nanaovana fangatahana misy ny soson-
kevitra ara-teknika avy amin’ny Ministera voakasika, azo atao ny manao fandaharam-potoana
fanadiovana araka any fahitan’ny Ministera misahana ny Fadintseranana mikasika ireo sisa tavela
manokana tsy voaodina ao anatin’ny fe-potoana fara faha-betsany nahazoana alàlana.
Marihana fa ny fahazoan-dàlana dia tsy manan-kery afa tsy ho an’ireo entana sy isa nahazoana alàlana.
TOKO XII
FARITRA AFAK’HABA
Ampidirana Sokajy I mitondra ny lohateny hoe « Famaritana » ary ovaina ho toy izao ny fanoratana ny
andininy faha-225:
Sokajy I
Famaritana
And. 225. - 1° Ny atao hoe :

a) « faritra afak’haba » : ampahany amin’ny faritra ara-padintseranan’ny Repoblikan’i Madagasikara
voafaritra tsara ary voafefy tanteraka izay iharan’ny sata ara-padintseranana manokana, eo
ambany fanaraha-mason’ny Fandraharahana ny Fadintseranana;
b) « orinasa ao anatin’ny faritra afak’haba » : orinasa tsy miankina amin’ny Fanjakàna izay manao
asa nomena alalana voalaza ao amin’ny andininy faha-226 ao anatin’ny faritra afak’haba iray, asa
mankany amin’ny fanondranana entana ;
c) « mpitantana ny faritra afak’haba » : orinasa miankina amin’ny Fanjakàna, tsy miankina amin’ny
Fanjakàna na mitambatra izay miompana amin’ny fitantanana ny faritra afak’haba iray izay
nomena hosahaniny.
2° Ireo orinasa araka ny lalàna malagasy irery ihany, ka afaka mahafeno ny fepetra fananganana
orinasa, no afaka ho :
a) « orinasa ao anatin’ny faritra afak’haba » ;
b) « mpitantana ny faritra afak’haba ».
3° Tsy azon’ny « orinasa ao anatin’ny faritra afak’haba » iray atao ny manatanteraka ny asa fihariany
raha tsy ao anatin’ny faritra afak’haba izay nahazoany fankatoavana voalazan’ny andininy faha-229
Sexdecies ihany.
4° Tsy azon’ny « mpitantana ny faritra afak’haba » iray atao ny mitantana ankoatry ny faritra afak’haba
izay nomena hosahaniny ao anatin’ny rafitry ny fankatoavana voalaza ao amin’ny andininy faha-229
Novodecies, ary tsy azony atao ny manatanteraka asa fihariana hafa.
5° Ny sata nomena ireo orinasa sy mpitantana ao anatin’ny faritra afak’haba dia tsy azo atambatra
amin’ny sata ara-padintseranana hafa.

Ampidirana Sokajy II mitondra ny lohateny hoe « asa azo atao ao amin’ny faritra afak’haba » ary ovaina
ho toy izao ny fanoratana ny andininy faha-226:
Sokajy II
Asa azo atao ao amin’ny faritra afak’haba
And. 226. – Ny faritra afak’haba dia misokatra amin’ny asa fanodinana entana izay misy fiantraikany
manova ny fanondroana sy fanomezan-daharana ilay entana ao amin’ny sandam-bidy. Ny asa
fanodinana dia midika hoe fanambarana sy famokarana ireo entana ireo.
Ampidirana Sokajy III mitondra ny lohateny hoe « sata ara-padintseranan’ny faritra afak’haba »,
ampidirana paragirafy 1 ary ovaina ho toy izao ny fanoratana ny andininy faha-227 :
Sokajy III
Sata ara-padintseranan’ny faritra afak’haba
§ 1. – Fampihantonana na fanafahana ny sara sy haba alaina amin’ny fampidirana entana amin’ny

faritra afak’haba
And. 227. -1°Ho fanatanterahana ireo asa voalaza ao amin’ny andininy faha-226, ireo orinasa voalaza
ao amin’ny b. amin’ny andininy 225 dia afaka, manomboka amin’ny daty namoahana ny fanomezan-
dalana hiasa amin’ny faritra afak’haba voalaza ao amin’ny andininy 229 Sexdecies mampiditra ao
amin’ny faritra afak’haba entana ampihantonana sara sy haba alaina amin’ny fanafàrana entana na koa
entana mivoaka sata ara-padintseranana ara-toekarena na ampihantonana sara sy haba.
2° Ho an’ny fanajariana ny faritra afak’haba nomena hosahaniny, ireo mpitantana ao anatin’ny faritra
afak’haba voalaza ao amin’ny c. amin’ny andininy faha-225 dia afaka, manomboka amin’ny daty
namoahana ny fanapahan-kevitra fanomezan-dàlana hisahana faritra afak’haba voalaza ao amin’ny
andininy 229 Novodecies, hampiditra ao entana anafahana sara sy haba alaina amin’ny fanafàrana
entana na koa entana mivoaka sata ara-padintseranana ara-toekarena na ampihantonana sara sy haba,
nefa kosa tsy maintsy entana natao hanajariana ireo toerana ao amin’ilay faritra afak’haba ihany ireto
farany.
3° Na izany aza, tsy azo ampidirina ao amin’ny faritra afak’haba ka ampihantonana na anafahana sara
sy haba alaina amin’ny fanafàrana entana ny fiara mpitondra mpandeha sy ireo kojakojany ary koa ny
solika.
Ovaina ny fanoratana ny andininy faha-228 ary ampidirana paragirafy faha-2, ho toy izao :
§ 2. – Entana voarara tsy hiditra ao amin’ny faritra afak’haba
And. 228. - 1°Voarara tsy hiditra ao amin’ny faritra afak’haba ireo entana izay voarara amin’ny fomba
rehetra ny fanafàrana na fanondranana azy, izay tsy mahafeno ny fanerena napetraka momba ny
famantarana ny niavian’ny entana sy ny fiantsoana ara-jeografika na izay iharan’ny fameperana, fitsipika
momba ny kalitao na momba ny famonosana na fombafomba manokana.
2° Voarara indrindra indrindra ny entana mitondra fanimbàna:
a) ny fitondran-tenam-bahoaka ;
b) ny filaminam-bahoaka ;
c) ny fiarovana ny vahoaka ;
d) ny fiarovana ny fahasalamana na ny fiainan’ny olona sy ny biby ;
e) ny fikajiana ny tontolo iainana ;
f) ny fiarovana ny harem-pirenena manana ny lanjany ara-javakanto, ara-tantara na
arkeolojika ;
g) ny fanajàna ny lalàna mifehy ny fifaninanana ;
h) ny fiarovana ny mpanjifa ;
i) zo ara-tsaina iray.
3° Rehefa nolavina ny entana ho sokajiana ao anatin’ny satan’ny fadintseranana mifehy ny faritra

afak’aba noho ny tsy fanajana ny fitsipi-pifehezana ny ara-pahasalamana sy ny fitsipika ara-teknika, ny
fandraraharan’ny fadintseranana dia afaka manome alalana ireo mpanafatra entana hamerina izany any
amin’ny mpandefa ny entana, na amin’ny olona nomen’ny mpandefa entana alalana manokana, na

ihany koa hamotika ny entana eo ambany fanaraha-maso ny fitantanan’ny fadintseranana. Ny

mpanafatra ny entana mandray an-tanana ny fandanina ateraky ny famotehana.
Novaina ho toy izao ny andininy faha 229 ary ampiana paragirafy faha 3 :
§ 3. – Fanambarana amin’ny antsipirihany ny fametrahana ireo entana ao anatin’ny sokajin’ny sata ny

orinasa afak’aba
And. 229. -1° Ireo entana ampidirina ao amin’ny fartra afak’aba dia ampahafantarana ny
fandraharahana ny fadintseranana mba hanaovana fanambarana amin’ny antsipirihiny mba ahafahana
mametraka azy ireo amin’ny sokajin’ny sata mifehy ny faritra afak’aba. Atao elektronika ny fanambarana
amin’ny antsipirihiny ary ampidirina ao anatin’ny rafitra ara-informatika momban’ny famoahana entana,
mifanaraka amin’ny voalazan’izao fehezan-dalàna momban’ny fadintseranana izao.
2° Ny fametrahana ny entana ao anatin’ny faritra afak’aba dia mitarika fiatraikany toy izao :
a) Amin’ny maha « orinasa afak’aba » voafaritry ny andininy 225 :

i. Miato ny haba rehetra tokony efaina amin’ny fanafarana entana na amin’ny fivoahan’ny
entana teo amban’ny sata ara-padintseranana ekonomika na miantona;
ii. Miatra ho fampiantona tanteraka rehefa lany nampiasaina tamin’ny sehatry ny fanodinana
tao amin’ny faritra afak’aba ny entana ;
b) Amin’ny maha « fitananana ny faritra afak’aba » voafaritry ny andininy faha 225 : fanafohanana
ny haba rehetra tokony efaina amin’ny entana nafarana na amin’ny fivoahan’ny entana teo
amban’ny sata ara-padintseranana ekonomika na miantona.
3° Ny fe-potoana hijanonan’ny entana eo ambanin’ny satan’ny faritra afak’aba dia tsy afaka mihoatra
ny dimy taona. Rehefa tapitra ny fe-potoana dia ampanarahana ny fanarenana araka ny sata ara-
padintseranana ny entana.
4° Ireo entana efa niharan’ny fanjifana eto amin’ny repoblikan ny Madagasikara na avy amin’ny
repoblikan’ny madagasikara dia afaka apetraka eo amban’ny satan’ny rafitra afak’aba raha toa ka efa
voaefa mialoha ny haban-tseranana rehetra. Ny fanomezana ireo entana miaigana amin’ny tanin’ny
fadintseranana amin’ ny repoblikan’ny Madagasikara ho an’ny fikambanana na orinasa mipetraka
amin’ny faritra afak’aba dia voasokajy ho fanondranana. Ireo entana ireo dia mila hanaovana
fanambarana antsipirihany mba ahafahany mahazo ny satan’ny fadintseranana ho an’ny rafitra
afak’aba.
Ampiana andininy faha 229 Bis sy paragrafy 4, ho toy izao:
§ 4. – Ireo asa afaka atao eo amban’ny saatan’ny faritra afak’aba
And. 229 Bis. - 1° Ny fahazoandalana mampiasa ny faritra afak’aba voafaritry ny andininy faha 229
Sexdecies natokana ho an’ny « orinasa amin’ny faritra afak’aba » dia milaza mazava :
a) Ireo asa fanodinana mety ataon’ny tompon’ny fahazoandalana amin’ny faritra afak’aba ;
b) Ireo entana ampiasaina ao anatin’ny faritra afak’aba tafiditra ao anatin’ny asa fanodinana,
nahazo fampiatonana ny haba rehetra tamin’ny fidirana ao amin’ny faritra afak’aba.
2° Ny fahazoandalana hitantana ny faritra afak’aba araka ny andininy faha 229 Novodecies nomena ny
« rafi-pitantananan’ny faritra afak’aba » dia milaza mazava :
a) Ny asa fanamboarana afaka atao ao anatin’ny rafitra afak’aba ;
b) Ireo entana lany na ampiasaina ao anatin’ny asa fanamboarana;
3° etsy andaniny, ireo entana nampidirina ao amin’ny faritra afak’aba dia mety :
a) Ny ilaina atao amin’ny fitahirizana
b) Ny fikitiana mahazatra natokana hanatsarana ny fampahafantarana na ny kalitao azo amidy na
ny fampanarahana ny fepetra amin’ny fitaterana, toy ny fizarana na fampitambarana ny
fonosana, fampitoviana sy fandaminana ny entana na fanoloana ny fonosana

Ampiana andininy vaovao 229 Ter ho toy izao :
And. 229 Ter. - 1° ny orinasa amin’ny faritra afak’aba dia afaka mivarotra ny ambin’ny entany na ny
vokatr’ireo entana amin’ny orinasa hafa amin’ny faritra afak’aba mitovy izay mitaky ny fampahafantarana
ny fandraharahan’ny fadintseranana.
2° ny fifampivarotana entana amin’ny samy orinasa amin’ny faritra afak’aba dia tanterahina araka ny
sata ny faritra afak’aba ary hanaovana fanambarana amin’ny antsipirihany ampidirina amin’ny rafitra
informatikan ny fadintseranana.
Ampiana andininy vaovao 229 Quater sy paragirafy 5 ho toy izao :
§ 5. – fivoahana amin’ny faritra afak’aba
Sous-paragraphe 1.
Satan’ny fadintseranana mikasika ny famoahana ao amin’ny faritra afak’aba
And. 229 Quater. - 1° eo ampamoahana ny faritra afak’aba, ireo entana nampidirina, novokarina na
natambatra tao amin’ faritra afak’aba dia afaka mahazo ny iray amin’ireo satan’ny fadintseranana eto
ambany :
a) Fanondranana ;
b) Fampandalovana amin’ny fadintseranana;
c) fanondranana vonjimaika;
d) fanondranana vonjimaika noho ny fanamborana ;
e) fanampotehana eo ambany fanaraha-maso ny fadintseranana ho an’ny fitaovana, faika sy fako
avy amin’ny ny famokarana tsy namidy.
2° eo ampivoahana ny faritra afak’aba, ireo entana voalazan’ny 1° dia afaka jifaina eto amin’ny
repoblikan’ny Madagasikara saingy mila manaraka ny fepetra voafaritry ny andininy 229 Sexies
Ampiana andininy vaovao 229 quinquies toy izao :
Sous-paragraphe 2.
Fanambarana antsipirihany ny famoahana ny faritra afak’aba
And. 229 Quinquies. - 1° ireo entana manana ny satan’ny faritra afak’aba izay sokajiana ao antin’ny
sata ny fadintseranana voafaritry ny andininy faha 229 Quater eo ampivoahana ny faritra afak’aba dia
mila hanaovana fanambarana amin’ny antsipirihany. Fanambarana amin’ny antsipirihany atao
elektonika ary ampidirina ao anatin’ny rafitra informatikan’ny fadintseranana.
2° ny fanambarana amin’ny antsipirihana eo ampamohana ny faritra afak’aba dia manala ny

fanambarana nandritra ny fidiran’ny entana teo aloha amin’ny sata ny faritra afak’aba ;
3° Fanalana atao amin’ny alalan’ny rafitra informatika ny fadintseranana.
Ampiana andininy vaovao 229 Sexies toy izao :
Sous-paragraphe 3.
Fanjifana ny entana mivoaka ny faritra fak’aba
And. 229 Sexies. - 1°rehefa mivoaka ny faritra afak’aba, dia afaka jifaina eto amin’ny repoblikan’ny
Madagasikara rehefa mandoa ny haban-tseranana ary ny hetra amin’ny fanafarana :
a) ireo entana mitoby tsy mbola nokitihana, nampiana singa, natabatra ao amin’ny faritra afak’aba
namidin’ny « orinasa amin’ny faritra afak’aba », rehefa tsy afaka sokajiana ao ana’ny iray
amin’ireo sata ny fadintseranana voalazan’ny 1° ny andininy 229 Quater ;

b) ireo faika sy fako avy amin’ny fanamboarana izay tsy azo ampiasaina namidin’ny « orinasa
amin’ny faritra afak’aba » tamin’ny faika sy fako ny fanamboarana amidy ho ny « orinasa amin’ny
faitra afak’aba »;
c) Ireo fitaovana efa nihena sadambidy amin’ny ampahany na tanteraka mifanaraka amin’ny
tabilaon’ny kaonty namidin’ny « orinasa amin’ny faritra afak’aba » na ny « mpitantana ny faritra
afak’aba ».
2° Ny fanjifana ny entana voafaritry ny a) ny 1° eo amin’ny fivoahana ny faritra afak’aba dia tsy mahazo
alalana raha tsy misy ifandraisany amin’ny tsy fahafahana mihitsy manasokajy ny entana ao anatin’ny
sata ny fadintseranana voalazan’ny 1° ny andininy faha 229 Quater voamarin’ny fandraharahan’ny
fadintseranana. Ny « orinasa amin’ny faritra afak’aba » dia afaka mitondra porofo mahakasika izay tsy
fahafahana izay amin’ny fomba rehetra. Tsy fahafahana vokatry ny :
a) Tranga tsy aoharana anoharana sy tsy nampoizina d’un cas fortuit ou de force majeure ;
b) Fepetra amin’ny fandraràna : de mesures de prohibition :

i. Mifandraika amin’ny fanapahan-kevitry ny Repoblikan’ny Madagasikara ;
ii. Mifandraika amin’ny fanapahan-kevitra noraisin’ireo firenena nandefasana ny entana ho an’ny
fanondranana ;
c) Fanovana ny fehezan-dalàna mikasika ny varotra ivelany sy ny fanarahamaso ny fanakalozam-

bola :
i. Noraisin’ny Repoblikan’ny Madagasikara ;

ii. noraisin’ireo firenena nandefasana ny entana ho an’ny fanondranana ;
d) Ny antony ara-pivarotana amin’ny tranga :

i. Tsy mifanaraka ny entana;
ii. Fahatapahan’ny fifanarahan’ny ividianana ny entana
iii. Tsy fahafahan’ny mpividy ny entana.
3° Mandritra ny fanjifana, ny famerana ny haba sy hetra :
a) Ny entana voatahiry amin’ny endriny voafaritry ny a) 1° dia ferana araka ny karazany, fiaviny sy
ny sandany amin’ny fotoana nidirany ao amin’ny faritra afak’aba, nampiatohana ny haba sy hetra.
Na izany aza, ireo entana avy amin’ny tsena anatiny dia jifaina amin’ny fanahafana ny haba ;
b) Ireo entana nampiana singa fitahirizana, vokarina na natambatra voafaritry ny a) 1° dia ferana
araky ny habetsany, ny karazany, ny fiaviany ary ny sandany ny akora afaka miditra ao anatin’ny
faritra afak’aba, izay nampiatona ny fandoavana ny haba rehetra . Entana ao anatin’ny vokatra
hojifaina. Rehefa azo tamin’ny tsena anatiny ny akora dia tsy horaisina ny habetsany, ny
karazany, ny fiaviany ary ny sandany ;
c) Ireo faika sy fako vokatry ny fanamboarana voafaritry ny b) 1° dia faritana araky ny habetsany,
karazany, fiaviany ary ny sandany. Ny sadany dia voafaritry ny fehezan-dalàna manankery ;
d) Ny fitaovana sy ny kojakoja voafaritry ny c) 1° dia faritana araka ny habetsany, ny karazany, ny

fiaviany ary ny sandany. Ny sandany dia faritan’ny fandraharahana nt fadintseranana mifanaraka
amin’ny amin’ny andininy faha 24 momban’ny famaritana ny sanda sisa.
Ampiana andininy vaovao 229 Septies toy izao :
Sous-paragraphe 4.
Famindrana sy famarotana ny entana ao amin’ny faritra afak’aba
And. 229 Septies. - 1°Ny orinasa ao amin’ny faritra afak’aba, izay maniry ny hamindra ireo entana ao
amin’ny samy faritra afak’aba na maniry ny hivarotra ireo entana amin’ny orinasa amin’ny faritra
afak’aba dia mila fahazoandalana mialoha avy amin’ny fandraharahana ny fadintseranana.

2° a) Raha toa ka tranga fifampivarotana, raha toa ka mahazo fahazoandalana, ny famindrana ireo
entana ao amin’ny samy faitra afak’aba dia tsy amintsy taterahina araky ny sata ara-pitateran’ny
fadintseranana. Ny fanambarana amin’ny antsipirihany ny famindrana ny entana eo amban’ny sata ny
faritra afak’aba nidirany no manala ny sata ara-pitaterana.
b) Raha toa ka tranga famindrana amin’ny ampahany, ireo fepetra arahina amin’ny fivoahana sy
fidiran’ireo entana ao amin’ny orinasa ny faritra afak’aba dia voafaritry ny fehezan-dalàna.
3° Ny fandraharahana ny fadintseranana dia afaka :
a) Mamaritra ny lalan’ireo entana ho entina ao amin’ny faritry ny fadintseranana ;

déterminer l’itinéraire des marchandises acheminées sur le territoire douanier ;
b) Mametraka marika fampahafantarana na manidy ireo entana. apposer des marques
d’identification ou de scellement sur les marchandises.
Ampiana section IV « fiambenana sy fanaraha-maso ny fadintseranana », ampiana paragirafy 1 sy

andininy vaovao 229 Octies toy izao :
Section IV
Fiambenana sy fanaraha-maso ny fadintseranana
§ 1. – Hetsika eo ambany fiambenana sy fanaraha-mason’ny fadintseranana
And. 229 Octies. – Iharan’ny fiambenana sy fanaraha-maso ny fadintseranana ireo entana :
a) Raha alefa amin’ny faritra afak’aba ; à destination d’une zone franche ;

b) Atoby na hampiasaina ao amin’ny faritra afak’aba ; entreposées ou utilisées dans une zone
franche ;
c) Avy amin’ny faritra afak’aba. en provenance d’une zone franche.
Ampiana andininy vaovao 229 Nonies sy paragirafy 2, toy izao :
§ 2. – Fitanana antsoratra ny fifamezivezena Registres des mouvements
And. 229 Nonies. - 1° Ireo « orinasa amin’ny faritra afak’aba » na ireo « fitantanana amin’ny faritra
afak’aba » dia tsy maintsy manana fitanana antsoratra mizara mazava tsara :
a) Ny iray ho an’ny fifamezivezen’ny entana sy ny kojakoja ;

b) Ny iray hafa ho an’ny fifamezivezena ny entana fototra, ny ankora sy ny vokatra vita.
2° Ireo rejistra ireo dia tokony ho tehirizina anaty fanohanana ara-informatika ary azon’ny sampan-
daharahan’ny fadintseranana idirana aminn’ny alalan’ny internety izany.
Asina andininy vaovao faha 229 Decies sy paragirafy faha 3, izay mirafitrea toy izao :
§3.- Fanaraha-maso ny fananganana ny faritra afa-kaba
And. 229 Decies. - 1° Ny sampan-draharahan’ny fadintseranana dia manana toerana iasana isaky ny
faritra afa-kaba.
2° Ny fananganana, ny fanavaozana ary ny vola lany amin’ny fiasan’ireo toerana iasana ireo, izay tokony
hisy ny fitaovana ilaina rehehta amin’izany:
a) Dia voafarity ny fifanarahana vita eo amin’ny sampan-draharahan’ny fadintseranana sy ny
« mpitantana ny faritra afa-kaba » ;
b) Dia vatsin’ny « mpitantana ny faritra afa-kaba ».
3° Ny fanaraha-maso ataon’ny sampan-draharahan’ny fadinteranana dia atao 24 ora amin’ny 24 ora.

4°Ao anatin’io fanaraha-maso io, ambonin’ny fahefana iombonana dia azon’ny sampan-draharahan’ny
fadintseranana atao amin’ny fotoana rehetra ny :
a) manao fanaraha-maso ny entanana miditra, tazonina ary mivoka ao anatin’ny faritra afa-kaba ;
b) manara-maso ny sakeli-dalana miditra ny faritra afa-kaba ;
c) manao izay ahazoana antoka fa ny entana miditra ao anaty faritra afa-kaba dia tsy anaovana
asa afa-tsy izay omen’ny andininy 226 sy 229 Bis alalana ihany.
Asina andininy vaovao faha 229 Undecies, izay mirafitra toy izao :
And. 229 Undecies.-1° Ny sampan-draharahan’ny fadintseranana dia manamarina fa ny « mpitantana

ny faritra afa-kaba » dia manaja ny adidy voalaza ao anatin’ny fahazoandalana ary koa :
a) ny faritra afa-kaba dia voafefy aminn’ny rindrina azo antoka izay manana ahavo 3 metatra fara-
fahakeliny ;
b) ny fidirana amin’ny faritra afa-kaba dia tsy azo atao afa-tsy amin’ny fidirana roa ihany, izay ny
iray dia natao ho sokafana ho amin’ny vonjy taitra raha misy hamehana ary eo ambany
fanaraha-mason’ny sampan-draharahan’ny fadintseranana ;
c) ny fidirana ao amin’ny faritra afa-kaba dia mihidy amin’ny sakana izay fiambenana mahritra
ataon’ny mpiasan’ny fiarovan’ny « mpitantana ny faritra afa-kaba »;
d) ny toerana iasan’ny sampan-draharahan’ny fadintseranana dia mipetraka eo akaikin’ny fidirana
lehibe ao anantin’ny faritra afa-kaba ;
e) ireo fotodrafit’rasa mitsangana ao anatin’ny faritra afa-kaba dia miala 5 metatra fara-faha keliny
amin’ny rindrin’ny fefy ;
f) misy jiro manazava maharitra mandritra ny alina amin’ny toerana rehetra ao anatin’ny faritra
afa-kaba ;
g) misy rafitra fanaraha-maso video izay ahafahana mijery ny faritra rehetra anatin’ny faritra afa-
kaba ary ireo sary dia afaka tenirizina mandritra ny telo taona fara-faha keliny indrindra ny eo
aminn’ny faritry ny fidirana lehibe.
2° Ny fanaganana fotodrafitr’asa rehetra ao anatin’ny faritra afa-kaba dia tsy maintsy ahazoana alalana
mialoha avy amin’ny sampan-draharahan’ny fadintseranana.
Asina andininy vaovao faha 229 Doudecies, izay mirafitra toy izao :
And. 229 Duodecies.-1° Ny fidirana ao anatin’ny faritra afa-kaba dia tsy maintsy ampiseoana
fahazoandalana mandeha. Ny fangatahana fahazoandalana mandeha ho an’ny olona tsirairay dia
ampandalovina amin’ny sampan-draharahan’ny fadintseranana mba ahazoana ny fankatoavan’izy irao.
Ny « mpitantana ny faritra afa-kaba » no mamoaka ny fahazoandalana mandeha izay miendrika badge
elektronika.
2° Tsy misy olona afaka manorim-ponenana ao anatin’ny faritra afa-kaba afa-tsy ireo olona izay takiana
ny fisiany maharitra ao mba ho fampandeanana sy fikojakojana ny faritra, raha toa ity farany ka nahazo
alalana avy amin’ny sampan-draharahan’ny fadintseranana.
Asina andininy vaovao faha 229 Terdecies sy paragirafy faha 4, izay mirafitra toy izao :
§ 4.- Fanaraha-maso ny famindrana tetik’asa ao anatin’ny faritra afa-kaba
And.229 Terdecies.-1°Ny sampan-draharahan’ny fadintseranana dia tokony ampahafatarina ny

famindrana manontolo na amin’ny ampahany ny tetik’asa izay ataon’ny fikambanana iray ao anaty faritra
afa-kaba, na io famindrana amin’ny alalan’ny varotra fitondrana na amin’ny alalan’ny fanakambanana.
2°Raha misy famindrana tetik’asa atao ao anatin’ny faritra afa-kaba :
a) ny orinasa mpamindra dia tsy afaka misitraka ireo sata eo amin’ny fadintseranana natokana ho
an’ny faritra afa-kaba intsony ;
b) ny orinasa mpividy dia misolo ny orinasa mpivarotra amin’ny adidy sy andraikitra ary manohy
misitraka ny sata eo amin’ny fadintseranana natokanana ho an’ny orinasa afa-kaba raha toa io
orinasa mpividy io manana fahazoandalana orinasa afa-kaba amin’ny anarany manokana.

Asina Sokajy V manao hoe « Fankatoavana ho orinasa ao anaty faritra afa-kaba », asina paragirafy
voaloha ary asina andininy faha 229 Quaterdecies, izay mirafitra toy izao :
Sokajy V
Fankatoavana ho « orinasa ao anaty faritra afa-kaba »
§1.-Fepetra ahafahana miasa ao anaty faritra afa-kaba
And. 229 Quaterdecies.-1°Ireo asa voalazan’ny andininy faha 226 ataonn’ny « orinasa ao anaty faritra
afa-kaba » lazain’ny andininy 225 ihany no afaka atao ao anaty faritra afa-kaba.
2° Ireo fikambanana maniry ny ho tonga « orinasa ao anaty faritra afa-kaba » nahazo alalana anao ireo
asa voalazan’ny andininy 226 ao anaty faritra afa-kaba dia tokony:
a) hampiseo fahafahana ara-bola tsara. Mba ahafahana mahafantatra izany dia tokony hampiseho
ireto antontantaratasy ireto ilay fikambanana :
i. dika mitovy ny sata mifehy hatramin’ny vaninandro nametrahana ny fangatahana hanao
asa ao anaty faritra afa-kaba ;
ii. rezisitry ny varotra sy orinasa latsaky ny telo volana manomboka amin’ny datin’ny
fametrahana ny fangatahana hanao asa ao anatin’ny faritra afa-kaba ;
iii. ny tabilaon’ny fandaminana ao anatin’ny orinasa miaraka amin’ny anarana, adiresy ary
laharantariby sy adiresy mailakin’ny mpitantana ;
iv. tatitra ara-bola nandritra ny dimy taona farany na nandritra ny fotoana rehetra niasany
ho an’ny orinasa niasa latsaky ny dimy taona ;
v. taratasy fandoavana hetra latsaky ny telo volana manomboka ny daty nametrahana ny
fangatahana hanao asa ao anaty faritra afaka haba.
vi. ny porofo fa mifanaraka amin’ny fenitra ara-tontolo iainanana sy ara-tsosialy ny asa
kasaina atao ao anaty faritra afa-kaba ;
b) manana fitsipipifehezana ara-padintseranana, ara-ketra sy ara-tsosialy matotra tsara, izany hoe

mahafeno ireto fepetra mitambatra manaraka ireto :
i. manamarina ny fomba azo antoka eken’ny sampan-draharahan’ny hetra, sosialy ary
fadintseranana amin’ny fitehirizana ny rejisitra sy ny mombamomba azy mba hiarovana
azy amin’ny fhaverezana, ny fahapotehana na fahasimbana ;
ii. nametraka tsy tapaka ny fanambarana ara-ketra, haba na fandraisana anjara ny
fiahiana ara-tsosialy ary ny fanambarana eo amin’ny fadintseranana nandritra ny dimy
taona farany niasany mandrapahatonga ny daty nametrahany ny fangatahana hiasa ao
anatin’ny faritra afa-kaba.
iii. Nahavoaloha ara-dalàna ny hetra, redevansa ary fandraisana anjara ny fiahiana ara-
tsosialy nandritra ny dimy taona farany niasany mandrapahatonga ny daty nametrahany
ny fangatahana hiasa ao anaty faritra afa-kaba,
iv. tsy nisy fanitsiana natao teo anivon’ny fadintseranana, nekena taoriann’ny tsy
fanarahandalàna taorian’ny fahavitana nandritra ny dimy taona taloann’y fametrahana
ny fangatahana hanao asa ao anatin’ny faritra afa-kaba :
1) ho an’ny sanda ambonin’ny 25 isanjaton’ny haba sy hetra nialana ; na
2) miaraka amin’ny fanamelohana ho amin’ny fadintseranana ; na
3) miaraka amin’ny sazy heloka bevava.
v. tsy mbola nisy fanitsiana hetra, nekena taorian’ny fandikandalàna taoriann’y
fahavitan’ny fiangaviana, nandritra ny dimy taona talohann’y fametrahana y
fangatahana hanao asa ao anatin’ny faritra afa-kaba :
1) ho an’ny sanda ambonin’ny 25 isanjaton’ny vola nambara ; na
2) ampiarahana amin’ny sazy noho ny fanaovana hosoka na fanafenana vidy ;
vi. Tsy nisy fanitsiana natao teo amin’ny lafin’ny fandraisan’anjaran’ny fiahiana ara-
tsosialy, nekena na nakatoavina taorian’ny fifandirana taorian’ny fiangaviana, nandritra
ny dimy taona nialoha ny fametrahana ny fangatahana hanao asa ao anatin’ny faritra
afa-kaba :
1) Ho an’ny sanda ambonin’ny 25 isanjaton’ny sandan’ny fandraisan’anjara nialana ;
na


3° Ny fikambanana izay mbola tsy nahavita dimy taona niasana dia heverina ho manana fitsipi-
pifehezana ara-padintseranana, ara-ketra sy ara-tsosialy raha toa ka mahafeno mitambatra ireto fepetra
enina voalazan’ny b ao amin’ny 1 tao anantin’ny fotoana niasany ka hatramin’izao.
Asina andininy vaovao faha 229 Quindecies sy paragirafy faha 2, mirafitra toy izao :
§2.- fangatahana fankatoavana ho « orinasa ao anaty faritra afa-kaba »
And. 229 Quindecies.-1° Ny fangatahana hiasa ao anatin’ny faritra afa-kaba dia tsy maintsy alefa
amin’ny alalan’ny taratasy ary hamarinin’ny sampan-draharahan’ny fadintseranana amin’ny alalan’ny
taratasy omena ny fandraisana azy.
2° Ny fangatahana dia tsy maintsy ampiarahana amin’ny :
a) taratasim-pangatahana feno tsara avy amin’ny sampan-draharahan’ny fadintseranana ;
b) fandalinana ny maha-mety ny tetik’asa ;
c) fandaharan’asa.
3° Ny sampan-draharahan’ny fadintseranana no manapa-kevitra ao anatin’ny telopolo andro aorian’ny
nametrahana ny fangatahana raha azo raisina izany na tsia Mba ahafahana manao izany dia
manamarina ny sampan-daharaha raha toa ka feno avokoa ireao antontantaratasy rehtra takin’ny a ao
amin’ny 2 amin’ny andininy 229 Quaterdecies.
4° Raha tsy azo ekena ny fandraisana ny fangatahana satria tsy feno ireo antontantaratasy takiana dia
mapahafantatra ny mpangataka amin’ny alalan’ny taratasy alefa miaraka amin’ny fanamarinana fa
voaray ny sampan-draharahan’ny fadintseranana ary manana fotoana dimy ambin’ny folo andro ny
mpangataka mba hanatomombananany ny fangatahany. Araka izany, ny fotoana voalzan’ny 3 dia lasa
enimpolo andro katroka. Raha toa ny mpangataka ka tsy mahavita manao izay mahatomombana ny
fangatahany dia lavina avy hatrany izany.
5°Kanefa, raha misy ny fandavana ny fangatahana tsy feno dia azon’ny mpangataka atao ny manao
fangatahana vaovao.
Asina andininy vaovao faha 229 Sexdecies sy paragirafy faha 2, izay mirafitra toy izao:
And. 229 Sexdecies.-1° Raha toa ka azo raisina soamatsara ny fangatahana hanao asa ao anatin’ny
faritra afa-kaba araka ny voalazan’ny andininy faha 229 Quindecies dia mandray fanapahan-kevitra
amin’ny alalan’izany ny sampan-draharahan’ny fadintseranana amin’ny fanamarinana fa :
a) manana fahafahana ara-bola voalzan’ny a ao amin’ny 2 amin’ny andininy faha 229
Quaterdecies ny mpangataka ;
b) manana fitsipipifehezana ara-padintseranana, ara-ketra ara-tsosialy araka ny b ao amin’ny 2
amin’ny 229 Quaterdecies ny mpangataka ;
c) mahafeno ny fepetra ilaina amin’ny fankatoavan’ny sampan-draharahan’ny fadintseranana ny
fomba fiasa momba ny firaketana an-tsoratry ara-kontin’ny mpangataka ;
d) manome antoka ampy amin’ny lafiny ara-bola, ara-tekinika sy ara-tontolo iainana ny
fanadihadiana natao momba ny fanatontosana ny tetik’asa sy ny fandaharan’asa naseon’ny
mpangataka.
2°Ao anatin’ny enimpolo andro katroka aorian’ny nandraisana ny fangatahana hiasa ao anaty faritra
afa-kaba no andraisan’ny sampan-draharahan’ny fadintseranana fanapahan-kevitra.
3°Ny sampan-draharahan’ny fadintseranana dia afaka :
a) mitaky fanazavana fanampiny amin’ny alalan’ny taratasy alefa na taratasy aterina mivantana
misy fanamarinana fa voarain’ny mpangataka. Ity farany dia manana dimy amin’ny folo andro
katroka mba hamalina izany. Raha izany dia miembotra ho sivy folo andro katroka ny fotoana
voalazan’ny 2. Raha toa ny mpangataka ka tsy mamaly ny fitakiana dia lavina avy hatrany ny
fangatahany.
b) mampiantso ny mpangataka mba hiresahana ny tetik’asany ao anatin’ny dimy ambin’ny folo
andro katroka aorian’ny datin’ny fampiantsoana
c) Amin’izany, ny fotoana voalazan’ny 2 dia miembotra ho sivy folo andro katroka. Afaka miseo
irery ny mpangataka na miaraka amin’ny mpanolo-tsainy amin’izany fiantsoana izany. Raho
toa ka tsy mipoitra amin’ny fiantsoana ny mpangataka dia lavina avy hatrany ny fangatahany.
4°Raha toa ka nekena ny fangatahana, ny fahazoandalana hiasa ao anaty faritra afa-kaba :
a) dia omen’ny sampan-draharahan’ny fadintseranana ;
b) mamaritra mazava tsara :

i. ny fotoana mampanankery ny fahazoandalana izay tsy tokony hiotra ny dimy taona ;

ii. ny fepetra manokana natokana ho an’ny mpangataka
c) avoaka :
i. ao amin’ny gazety ofisialin’ny Repoblikan’i Madagasikara ; ary
ii. ary ny fandaniana amin’izany dia iantohan’ny mpisitraka ; ao amin’ny gazety mpiseho
isan’andro eto amin’ny Repoblikan’i Madagasikara.
5° Raha toa ka nolavina ny fangatahana, ny fanapahak’evitry ny sampan-draharahan’ny fadintseranana
dia tokony :
a) mampahafantantra ny mpangataka amin’ny alalan’ny taratasy aterina miaraka amin’ny
fanamarinana fa voaray na amin’ny alalan’ny taratasy entina antanana ;
b) misy antony mazava tsara ;
c) misy ny fomba sy ny fotoana ahafahana manao antso avo.
6° Ny Fandraharahana ny Fadintseranana dia heverina fa nandà tanteraka ny fangatahana rehefa

mbola tsy naka fanapahan-kevitra tao anatin’ny fe-potoana voalaza ao amin’ny 2°.
7° Ny fandavana ireo fanapahana voasoratra rehetra na tanteraka dia afahana manao antso araka ny
titra IX Bis voalazan’ity fehezan-dalàna ity.
8° Ny fahazoana voalaza ao amin’ny 4° dia azo avaozina amin’ny alalan’ny fangatahana tsotra ataon’ilay
« orinasa afak’haba » amin’ny alalan’ny taratasy fanekena ny fandraisana na taratasy naterina an-
tanana omena ny Fandraharahana ny Fadintseranana. Ny fanavaozana dia omen’ny Fandraharahana
ny Fadintseranana afa tsy :
a) raha misy tsy fahampiana, voatsikaritra amin’ilay orinasa mpangataka araka ny adidy
aman’andraikitrany voalaza ao amin’ny andininy 226, 229 Bis, 229 Quaterdecies, 229
Quindecies, 229 Unvicies ary 229 Duovicies. Araka izay, ny tsy fanaovana fanavaozana dia
misy fiantraikany mitovy amin’ny fanalana fankatoavana araka ny voalazan’ny andininy 229
Quinvicies ;
b) raha misy fisintomana tanteraka ilay fankatoavana voalaza araka ny andininy 229 Quatervicies.
Ampidirana sokajy VI mitondra lohateny « Fankatoavana amin’ny maha mpitantana ny faritra

afak’haba », ampidirina ny paragirafy voalohany sy ny andininy 229 Septdecies vaovao, ho toy izao :
Sokajy VI
Fankatoavana amin’ny maha mpitantana ny faritra afak’haba
§ 1. – Ny mombamomban’ilay fangatahana fankatovana sy ny antsipiriany tokony ampahafantarina
And. 229 Septdecies. - 1° Ny « mpitantana ny faritra afak’haba » voalazan’ny andininy 225 dia orinasa
ara-panjakana, na avy amin’ny sehatra tsy miankina na fikambanan’izy roa izay manana tanjona ny
hitantana ny faritra afak’haba. Araka izany, io mpitantana io dia tsy maintsy :
h) manamboatra, mampivelatra, mikojakoja sy mitantana :
iv. ny fefy sy ny fidirana ao amin’ilay faritra afak’haba ;
v. ny lalana, ny trano sy ny foto-drafitr’asa an’ilay faritra afak’haba ho an’ireo « orinasa
afak’haba » ;
vi. ny toerana voatoaka ho an’ny Fandrarahana ny Fadintseranana ao anatin’ilay faritra
afak’haba ;
i) manamafy amin’ny lafiny rehetra ny fametrahana filaminana an’ilay faritra afak’haba ;
j) mampanofa amin’ireo « orinasa afak’haba » ny foto-drafitr’asa ilaina amin’ny fanatanterahana
ny asa ara-ekonomika azy ireo ;
k) manome an’ireo « orinasa afak’haba » ny servisy rehetra momba ny fanomezana rano fisotro
madio, angovo, fifandraisan-davitra, fikarakarana fako ary, raha azo ampiharina, toerana
fisakafoanana sy fipetrahana sady fatoriana.
2° Ny « mpitantana ny faritra afak’haba » dia tokony nahazo alàlana avy tamina tetikasa nalefa tany
amin’ny Fandraharahana ny Fadintseranana araka ny fepetra voalazan’ny andininy manaraka.
Ampidirina ny andininy vaovao 229 Octodecies, ho toy izao :
And. 229 Octodecies. – 1° Afahana mahazo faritra afak’haba nifanekena tamin’ny Fanjakana, ny
mpitantana dia tsy maintsy manao ilay fangatahana eo anivon’ny Fandraharahana ny Fadintseranana.
2° Io fangatahana io dia tsy maintsy :

a) ahitana ny fampahalalana rehetra takiana ao amin’ny andininy 229 Quaterdecies sy 229

Quindecies ;
b) manome ireo fampahalalana fanampiny manaraka :
iii. ny toerana misy ilay faritra afak’haba noheverina araka ireto :
4) ny titra fanamarinana ho tompon-tany ; na
5) ny vodiondrimbarotra nifanekena momba ilay tany ; na
6) ny fifanekem-panofana momba ilay tany ;
iv. ny famaritana sy ny fandalinana ara-ekonomika sy ara-teknika an’ilay tetikasa ;
v. ny drafitra fampivelarana an’ilay tany, ireo foto-drafitrasa sy ny faritra maitso ;
vi. ny fandaharam-potoana fanatanterahana ;
vii. ny tomban’isan’ireo mpiasa ;
viii. na dia eo aza ny mety ho fanovàna, ny hofan-trano voatokana ho an’ny fampiasana ny
faritra natokana handraisana ireo « orinasa afak’haba » sy ny vola natokana ho an’ny
saram-panjakana ho an’ireo servisy omena ao anaty faritra afak’haba ;
ix. ny lisitra sy isan’ny kojakoja, fitaovana sy akora ilaina amin’ny fanatanterahana ny
tetikasa.
3° Araka ny teboka iii. b) 2°, ny « mpitantana ny faritra afak’haba » dia tsy maintsy mandray ny
andraikitra sy ny adidy mikasika ny fanorenana, fampivelarana sy fikojakojana :
d) ny fefy fara faha keliny dia telo (3) metatra ny hahavony sy voaaro ary tokony hifandraika
amin’ny fanovana izay mety hisy araka ny fepetra takian’ny Fandraharahana ny
Fadintseranana ;
e) ireo toerana voatokana misy ireto manaraka ireto :
ii. fampitaovana ilaina amin’ny fiasan’ny servisin’ny Fandraharahana ny Fadintseranana ;
iii. fitaovana informatika sy fitaovam-pifandraisana mifanaraka amin’ny fitantanana
mandeha ho azy mikasika ireo asan’ny Fadintseranana ;
f) ireo trano misy ny fitaovana hiadivana amin’ny afo sy ny fandorona ;
g) ireo toerana maitso ;
h) ireo foto-drafitrasa momba ny famatsiana rano fisotro madio, angovo, fitaovam-pifandraisana ;
i) ireo tambazotran-dalana ao anatin’ny faritra afak’haba ;
j) ny fametrahana tatatra, fanariana sy fandehanan’ny rano araka ny tokony ho izy mifandray
amin’ny tambajotra monisipaly afahana manangona rano efa nampiasaina sy ho fanariana ny
ranon’orana ;
k) ireo foto-drafitrasa voatokana ho an’ny fako izay manaraka ny manaja ny fenitra amin’ny tontolo
iainana ;
l) ireo foto-drafitrasa manaraka sy manaja ny fenitra amin’ny fahasalamana izay afahana manome
fitsaboana ;
m) ny toerana voatokana amin’ny fatoriana sy fipetrahan’ny mpiasa izay tsy maintsy mijanona ao
anatin’ilay faritra afak’haba ilaina amin’ny fampandehanan’ny servisy ;
n) raha azo ampiharina :
ii. toerana fisakafoanana isaky ny orinasa na iraisan’ny fikambanan’ireo mpampiasa
an’ilay faritra afak’haba ;
iii. toerana fampiofanana ho an’ireo mpiasan’ny « orinasa afak’haba ».
4° Araka ny 3°, ny « mpitantana ny faritra afak’haba » dia afaka manome servisy mikasika ny rano fisotro
madio, angovo, fitaovam-pifandraisana, toerana hatoriana sy hisakafoanana na mivantana na tsy
mivantana avy amin’ny mpanome tolotra. Ireto farany dia tsy mahazo ny sata amin’ny Fadintseranana
momba ny faritra afak’haba afa tsy hoe mahazo ny fankatoavana ho « orinasa afak’haba ».
Ampidirina ny andininy vaovao 229 Novodecies, ho toy izao :
And. 229 Novodecies. – 1° Ny fangatahana voalaza ao amin’ny andininy 229 Octodecies dia alefa
sy dinihana araka ny fepetra voalazan’ny andininy 229 Quindecies sy 229 Sexdecies.
2° Ny fanapahana fanomezana an’ilay mpiantsehatra anatin’ny faritra afak’haba dia tsy maintsy
hahitana taratran’ireo andraikitra noraisin’ilay « mpitantana ny faritra afak’haba » araka ny 3° amin’ny
andininy 229 Octodecies, araka ny fankatoavan’ny Fandraharahana ny Fadintseranana.
3° Ny fahazoana mitantana ny faritra afak’haba dia nomena anatin’ny folo (10) taona. Izany dia azo
havaozina araka ny fepetra voalazan’ny 8° andininy 229 Sexdecies.
4° Ny fanapahana nanomezana fampiasana faritra afak’haba dia hampahafantarina araka ny
fombafomba voalaza etsy amin’ny 4° an’ny andininy 229 Sexdecies.

Ampidirina ny andininy vaovao 229 Vicies sy lohatenina paragirafy 2, ho toy izao :
§ 2. – Fanatanterahana ny asa rehefa avy nahazo ny fankatoavana
And. 229 Vicies. – 1° Ny fahazoana ny fitantanana ny faritra afak’haba dia manome alalana an’ilay
« mpitantana ny faritra afak’haba hanomboka ireo asa fanitarana sy fanamboarana ny foto-drafitrasa,
trano sy fanamboarana anaty lisitra voambara tanatin’ny fanapahana izay nanome alalana ny
fampiasana ny faritra voalazan’ny andininy 229 Novodecies.
2° Ny fomba fanamboarana dia azo atao miandalana araka ny hita ao amin’ny drafi-panatanterahana
izay nankatoavin’ny fanapahana nanomezana ilay fampiasana faritra afak’haba.
3° Ny « mpitantana faritra afak’haba » dia manana fe-potoana valo polo amin’ny zato (180) andro,
manomboka ny datin’andro fanapahana nahazoana nampiasa ny faritra afak’haba, hanombohana ny
asa fanitarana sy fanamboarana. Io fe-potoana io dia azo halavain’ny Fandraharahana ny
Fadintseranana miaraka amin’ny porofo entin’ilay nahazo azy ka haterina tolopolo (30) andro
alohan’ny fahateperan’ny fe-potoana voalohany.
4° Amin’ny fahataperan’ny fe-potoana voalaza etsy amin’ny 3°, ny Fandraharahana ny Fadintseranana
misahana ny faritra afak’haba manome an’ny « mpitantana ny faritra afak’haba », taratasy fanekena
fandraisana na taratasy naterina an-tanana, fampahafantarana ofisialy hanombohana ny asa ao
anatin’ny sivy folo (90) andro manomboka amin’ny daty fandraisana izany taratasy ofisialy izany, raha
tsy izany dia faranana hatreo ny nanomezana fankatoavana ho fampiasana ilay fartra afak’haba.
Ampidirina ny sokajy VII mitondra lohateny « Adidy aman’andraikitra ho an’ireo orinasa afak’haba sy ho
an’ireo mpitantana faritra afak’haba », ampidirina ny paragirafy voalohany sy ny andininy 229 Unvicies,
ho toy izao :
Sokajy VII
Adidy aman’andraikitra ho an’ireo « orinasa afak’haba » sy ho an’ireo « mpitantana faritra
afak’haba »
§ 1. – Adidy aman’andraikitra tsy maintsy hitazomana fomba fitantana kaontin’entana
And. 229 Unvicies. – 1° Ny « orinasa afak’haba » na ny « mpitantana faritra afak’haba » dia tsy
maintsy mametraka fomba fitantanana kaontin’entana amin’ny alalan’ny fampiasana teknolojia vaovao
izay mifanaraka amin’ny takian’ny Fandraharahana ny Fadintseranana. Ity farany dia tokony hitan’ny
Fandraharahana ny Fadintseranana amin’ny alalan’ny fampiasana ny aterineto. Ny fitantanana
kaontin’entana dia rejistra ahitana ny fihetsika sy fiovan’ny tahirin’entana izay tazomin’ny « orinasa
afak’haba » na ny « mpitantana faritra afak’haba », ireo entana dia tokony voatahiry sy voaray daholo
anatin’io fitantanana kaontin’entana io.
2° Vao tafiditra ao anatin’ny toeran’ny « orinasa afak’haba » na ny « faritra afak’haba » ny entana dia
tsy maintsy raisina ao anatin’io fitantanana kaontin’entana io.
Ampidirina ny andininy vaovao 229 Duovicies sy paragirafy faharoa, ho toy izao :
§ 2. – Adidy aman’andraikitra manokana ho an’ny « mpitantana faritra afak’haba »
And. 229 Duovicies. – Ny « mpitantana faritra afak’haba » rehetra dia tsy maintsy :
b) mandray ny fepetra hiarovana ny tahirin’entana tafiditra ao anatin’ny faritra afak’haba ;
c) mikojakoja ny foto-drafitrasan’ny faritra afak’haba ;
d) mikajy sy miambina ny fanamboarana voapetraka araka ny lamina sy fitsipika mifandraika
amin’ny lafiny filaminana, fahadiovana sy fiarovana ny tontolo iainana.

Ampidirina ny andininy vaovao 229 Tervicies, ho toy izao :
And. 229 Tervicies. – Mba tsy ho tratran’ny fangiazana an’ireo fananana anatin’ny faritra afak’haba
voakasika, ny « mpitantana faritra afak’haba » rehetra iza mikasa hamarana ny fitantana faritra
afak’haba dia tokony :
a) manome fampahafantarana ny Fandraharahana ny Fadintseranana enim-bolana (6) mialoha ;
sy
b) mamoaka fampahafantarana amin’ny gazety malagasy be mpividy indrindra, ao anatin’ny
dimy amby folo andro (15) voalaza ao amin’ny a).
Ampidirina sokajy VII mitondra lohateny hoe « fampiantoana na fisintomana fankatoavan’ny orinasa
afak’haba na mpitantana faritra afak’haba » ary ampidirina ny andininy vaovao 229 Quatervicies, ho toy
izao :
And. 229 Quatervicies. – 1° Ny Fandraharahana ny Fadintseranana dia afaka manapaka ny

fampiatoana na fisintomana :
a) ny fankatoavana ny « orinasa afak’haba » raha toa ka misy tsy fanajana an’ireo adidy
aman’andraikitra sy fanekena noraisina :
i. mikasika ireo asa azo tanterahina ao anatin’ny faritra afak’haba voalaza ao amin’ny
andininy 226 ary voarakitra ao anatin’ny fahazoana alalana miasa ao amin’ny faritra
afak’haba araka ny andininy 229 Bis ;
ii. mikasika ny asa sy fanodinana azo atao anatin’ny faritra afak’haba voalazan’ny
andininy 229 Bis ;
iii. mikasika ny fahafahana ara-bola na ny fanajana ireo fepetra ara-padintseranana, ara-
ketra na ara-tsosialy voalazan’ny andininy 229 Quaterdecies ;
iv. ao anatin’ny fandalinana azo atao sy programan’asa voalazan’ny andininy 229
Quindecies ;
v. ao anatin’ny fahazoana manatanteraka ny asa ao anatin’ny fartira afak’haba
voalazan’ny andininy 229 Sexdecies ;
vi. mikasika ny fitazomana ny kaontin’entana voalazan’ny andininy 229 Unvicies ;
b) ny fankatoavana amin’ny maha « mpitantana ny faritra afak’haba » raha sendra misy ny tsy
fanajana an’ireo adidy aman’andraikitra noraisin’ilay mpahazo tombony :
i. mikasika ireo asa fanitarana nahazoana alalana sy ireo entana azo hohanina na
ampiasaina nandritra ny asa voatanisa tao anatin’ny fahazoana miasa ao anatin’ny
faritra afak’haba araka ny voalazan’ny andininy 229 Bis ;
ii. mikasika ny asa sy fanodinana azo atao anatin’ny faritra afak’haba voalazan’ny
andininy 229 Bis ;
iii. mikasika ny fahafahana ara-bola na ny fanajana ireo fepetra ara-padintseranana, ara-
ketra na ara-tsosialy voalazan’ny andininy 229 Quaterdecies ;
iv. ao anatin’ny fandalinana azo atao sy programan’asa voalazan’ny andininy 229
Quindecies ;
v. ao anatin’ny fandilanana ara-ekonomika sy teknikan’ilay tetikasa, ireo drafitr’asa
fampivelarana sy ny tetiandro fampiharana araka ny andininy 229 Octodecies ;
vi. ao anatin’ny fanapahana nanomezana ny fahazoana mampiasa ny faritra afak’haba
voalazan’ny andininy 229 Novodecies ;
vii. mikasika ny fe-potoana hanatanterahana ny asa voalazan’ny andininy 229 Vicies ;
viii. mikasika ny fitazomana kaontin’entana voalazan’ny andininy 229 Unvicies ;
ix. mikasika ireo adidy aman’andraikitra amin’ny lafiny fitehirizan’entana na fikojakojana sy
ny fanajana ny fanamboarana voalazan’ny andininy 229 Duovicies ;
2° Ny fanapahana ny fampiatoana na ny fisintomana ataon’ny Fandraharahana ny Fadintseranana dia

tsy maintsy :
a) misy antony ;
b) hampahafantarina ny « orinasa afak’haba » na ny « mpitantana ny faritra afak’haba » amin’ny
alalan’ny taratasy fanekena fandraisana na taratasy naterina an-tanana nasiana porofom-
pandraisana ;
c) hampahafantarina ny Fandraharahana ankapoben’ny Hetra sy ireo departemantan’ny ministera
voakasika.
3° Raha toa ka misy ny fanapahana amin’ny fampiatoana, manana fe-potoana enim-polo andro (60) ilay
voakasika, manomboka ny datin’andro nandraisana na nametrahana an-tanana nataon’ny

Fandraharahana ny Fadintseranana ho amin’ny fandrindrana ny zava-misy. Mandritra io fampiatoana

io, tsy mahazo ny sata ara-padintseranana momba ny faritra afak’haba intsony izy mikasika ny
fampidirana ireo entana vaovao anatin’izany faritra izany : ny fidirana anatin’ny faritra afak’haba an’ireto
farany dia miditra anatin’ny fepetra momba ny zo iombonana ary mandoha ny sara sy haba takiana.
4° Amin’ny fahataperan’ny fe-potoana voalaza etsy amin’ny 3°, ny Fandraharahana ny Fadintseranana
dia mamaritra na tsia ny fahazoan’ilay mahazo tombony ny fisintomana ny fankatoavana.
5° Ny fanapahana fisintomana noraisina aingana na aorian’ny fampiatoana dia mihatra avy hatrany.
Izany dia azo hanaovana fampiakarana araka ny titra IX Bis voalazan’ity fehezan-dalàna ity. Io
fampiakarana io dia manana fiantraikana fampiatoana.
6° Ny fanapahana fisintomana dia manamarika ny daty hanombohan’ny fihatrany manontolo.
7° Manomboka amin’ny daty fiantrany :
a) ny « orinasa afak’haba » dia tsy afaka mampiditra entana vaovao intsony ao anatin’ny faritra
afak’haba, afa tsy ny entana eo an-dalam-pandehanana mandritra ny daty nahazoana
fampiharana fanapahana fisintomana ;
b) ny « mpitantana faritra afak’haba » dia tsy mahazo sata amin’ny Fadintseranana intsony
voalazan’ny 2° an’ny andininy 227 : ny fidirana ao amin’ny faritra afak’haba dia atao amin’ny
alalan’ny fepetra fampidiran’entana amin’ny zo iombonana miaraka amin’ny fandoavana ny
sara sy haba mifandraika amin’izany.
c) ny « orinasa afak’haba » sy ny « mpitantana faritra afak’haba » dia tsy maintsy, ao anatin’ny
sivy folo andro (90), mametraka sata amin’ny Fadintseranana voalazan’ny andininy 229 Quater
an’ireo entana anatin’ny tahiry (izay notehirizina tamin’iny naha izy azy iny, voafono,
nampiarahana sy novokarina tao anaty faritra afak’haba), tamin’ny faika sy fako fanamboarana
sy tamin’ny fitaovana nanatanterahana izany. Ireo entana ireo dia azo apetraka ho amin’ny
fanjifana, ary ny sata sy haba takiana dia voarakitra ao amin’ny 3° an’ny andininy 229 Sexies ;
d) arakaraka ny raharaha :
i. ny fankatoavana « orinasa afak’haba » dia faranana ary ny nahazo fankatoavana dia
tsy maintsy miala eo amin’ny faritra afak’haba ao anatin’ny fe-potoana sivy folo (90)
andro, raha tsy izay dia hisy ny fanagiazana ireo entana ao amin’ny faritra afak’haba ;
ii. ny fankatoavana « faritra afak’haba » dia faranana ary ny nahazo fankatoavana dia tsy
maintsy mamindra anatin’ny valo polo amin’ny zato andro (180) ilay faritra afak’haba
amina mpandraharaha vaovao nankatoavin’ny Fandraharahana ny Fadintseranana
araka ny fombafomba voalazan’ny andininy 229 Septdecies hatramin’ny andininy 229
Novodecies, raha tsy izay dia hisy ny fanagiazana ireo entana ao amin’ny faritra
afak’haba.
8° Ny fepetra fampiharana an’ity andininy ity dia ho faritana anatin’ny rijan-tenin’ny didy amam-
pitsipika.
Ampidirina ny sokajy IX mitondra ny lohateny « Fepetra farany » ary ampidirina ny andininy vaovao 229
Quincies, ho toy izao :
And. 229 Quinvicies. – Ity toko ity dia mihatra ho an’ny « faritra afak’haba », « orinasa afak’haba »
sy ho an’ny « mpitantana faritra afak’haba », araka ny voalazan’ny andininy 225, izay hiforona
manomboka amin’ny 1 janoary 2023, ireo fepetra mifanohitra rehetra dia foana avokoa manomboka
amin’io daty io.
Ampidirina ny andininy vaovao 229 Sexvicies, ho toy izao :
And. 229 Sexvicies. – Ny orinasa afak’haba misy ankehitriny rehetra dia eo ambanin’ny fampiharana
ny didy aman-dalàna sy amam-pitsipika manan-kery ho an’ireo orinasa tsy mbola tafiditra ao anatin’ny
faritra afak’haba. Na dia izany aza, tsy maintsy miditra ao anatina faritra afak’haba ireo orinasa rehetra
ireo ao anatin’ny fe-potoana telo taona (3), manomboka amin’ny 1 janoary 2023, afa tsy ireo tsy
nahafeno ny fepetra rehetra takiana voalazan’ny andininy 226 an’ity fehezan-dalàna ity.
Ampidirina ny andininy vaovao 229 Septvicies, ho toy izao :
And. 229 Septvicies. – Ny orinasa nahazo alalana hiasa anatina faritra afak’haba dia tsy maintsy
manaja ireo fepetra rehetra ara-ketra, ara-tontolo iainana sy ara-tsosialy voalaza sy voafetran’ny didy
aman-dalàna sy amam-pitsipika manan-kery.
LOHATENY X
FIFANOLANANA

TOKO IV
PAIKA ARAHINA MANOLOANA NY FITSARANA
Sokajy V
Fepetra samihafa
Ovaina ny andininy 318 sy ny lohateny mitondra ny titra A, ho toy izao:

§ 3 - Fepetra manokana ho an'ireo ady vokatry ny fandikan-dalàna momba ny fadintseranana
A - POROFO MOMBA NY TSY FISIAN'NY FANDIKAN-DÀLANA
And. 318. - Amin'izay rehetra fampakaran-draharaha mikasika ny fanagiazana, ny porofo momba ny

tsy fisian'ny fandikan-dalàna dia andraikitry ny olona nogiazan'entana, na inona fandikan-dalàna.
TOKO V
EXECUTION DES JUGEMENTS DES CONTRAINTES ET DES OBLIGATIONS EN MATIERE
DOUANIERE
Sokajy II
Fomba fanatanterahana
Ovaina ny paragirafy voalohany amin’ny andininy 334 Quater, ho toy izao:

§ 2 – Zo manokana natokana ho an’ny Fadintseranana
And. 334 Quarter. - 1° Ao anatiny telo-polo andro (30 andro) manaraka ny fandraisana ny filazàna ho
an’ny olona rehetra mpitrosa mpihazona, dia mandrotsaka vola amin’ny Tale Jeneralin’ny
Fadintseranana na amin’ireo mpandrain’ny Fadintseranana ny mpihazona ny tahiry voatazona, raha tsy
izay dia voatery handoa ny vola miampy ny tahan’ny tombon’ny fahataràna ary ny taha ampiharina
amin’izany dia ny taha voafetra, manan-kery sy ampiarin’ny Banky Foiben’i Madagasikara miampy isa
3.
TOKO VI
Andraikitra sy fiaraha-mientana
Sokajy Voalohany
Andraikitra amin’ny ady heloka
Ovaina ny andininy 338 sy ny lohateny mitondra ny titra §1, ho toy izao:
§1.- Mpitazona ny entana, mpanafatra, mpanondrana, tompony sy ny tena andefasana entana

And. 338.- 1° Ny mpitazona ny entana misy hosoka, ny mpanafatra, ny mpanondrana, ny tompony sy
ny tena andefasana entana dia heverina ho tompon’andraikitra amin’ny hosoka ;
Ovaina ny paragirafy 2°. a) amin’ny andininy 345, ho toy izao:

§7. Voakasiky ny hosoka
And. 345. - 2° Ireo heverina fa voakasika :

a. ny mpianton-draharaha, mpikambana ao amin’ny orinasa, mpiantoka, iantohana, mpamatsy
vola sy, amin’ny ankapobeny, ireo izay manana tombontsoa mivantana amin’ny hosoka ;
Foanana ny paragirafy 3° amin’ny andininy 345, ho toy izao:

And. 345. – Foanana.

A.2- FANITSIANA NY DISO ARA MATERIALY :
And. 13. quinquies - Ny Fitantanan-draharahan’ny Fadintseranana dia manome ny sata maha-

mpandraharaha ara-toekarena nankatoavina ho an’ireo mpandraharaha ara-toekarena izay mahafeno
ny
fepetra voafaritra tamin’ny alàlan’ny fanapahan’ny Tale Jeneralin'ny Fadintseranana, izay mamaritra
ihany koa ny tranga izay mety haha- voasintona io sata io. Io sata io dia manome tombontsoa izay mety
ho samihafa araka ny ambaratonga misy.
Ovaina ny paragirafy 2° amin’ny andininy 76 Bis, ho toy izao:
And. 76 Bis. - 2° Raha toa ka amin’ny birao hafa ankoatra ilay biraon’ny Fadintseranana nandefasana
ireo entana alefa ivelan’ny faritra fehezin’ny Fadintseranana, no nanaovana ny fanambaràna rehetra
ilaina, dia tokony ho hita ho azy ao amin’io birao faharoa io ireo fanambaràna natao tamin’ilay birao
voalohany.
Ovaina ny paragirafy 4°. b) amin’ny andininy 98, ho toy izao:
And. 98. - 4° Ho fampiharana ny andininy faha 98.3° b) dia toy izao ireo fanondroana rehetra ilaina hita
ao anatin’ny fanambaràna antsipiriany:
b) ny anarana, ny numeraon’ny fankatoavana, ny adiresy ary ny laharana famantarana momba ny hetra
ho an’ireo mpanafatra entana na ireo mpanondrana entana;
Ovaina ny paragirafy 1° amin’ny andininy 157, ho toy izao:
And. 157. – 1° Ny sata fametrahana entana amin’ny fadintseranana dia ny sata ara-padintseranana
izay ahafahana manoby entana eo ambany fanaraha-maso ataon’ny fadintseranana any amin’ireo
toerana ankatoavin’ny Fandraharahana momba ny Fadintseranana ka ampihantonana ny sara sy haba
ary ny fepetra ara-toekarena.
And. 250. Ny fisitrahana sata ny fiverenana dia atokana ho an’ny mpanondrana entana tam-boalohany.
Ny fangatahana fanafarana entana indray dia tokony apetraka ao anatin’ny fe-potoana iray taona
manomboka amin’ny vaninandro nandraisana ny fanambarana fanondranana.

And. 6. - 2° Ny hany tombon-jo na famelàna handingana fepetra azo ekena dia izay faritana amin’izao
Fehezan-dalàna izao sy ireo rijan-tenin’ny didy amam-pitsipika raisina ho fampiharana azy.
And. 14 – 2° Na izany aza anefa, ny Fandraharahana ny Fadintseranana dia afaka manome alàlana ny
fanavahana ny entana, izay niara-nafatratra, ka mety ho nisy fahasimbana taorian’ny fisehoan-javatra
nitranga talohan’ny fandraketana am-boky ny fanambaràna amin’ny antsipiriany ; ny entana simba dia,
na tsy maintsy potehina avy hatrany, na averina afarana avy any ivelany na alefa indray ao anatiny
araka ny fisehoan-javatra, na andoavana haba araka ny toetrany vaovao.

And. 15 - 4° Misy didim-pitondrana ataon’ny Minisitra miandraikitra ny Fadintseranana hanoritra ny

fepetra fampiharana ity andininy ity, ary indrindra ny fe-potoana tsy maintsy ametrahana aorian’ny
fanafarana ny entana ny fangatahana ny fanonerana.
And. 24 - 5° Ny sandany faritana araka ny fepetra etsy ambony dia tsy maintsy, raha ilaina izany,
boriboriana amin’ny ventiny ambany.
And. 29. - 4° Na izany aza anefa, ho an’izay mikasika ny hosoka sy ny halatra amin’ny mari-
panamboarana, ny sampan-draharahan’ny fadintseranana dia afaka mampihatra avy hatrany ny paika
arahina momba ny fandraofana eny amin’ny fadintseranana isaky ny hita miharihary fa misy ny hosoka
sy ny halatra. Noho izany, araka ny fepetra mikasika ny paika arahina eny amin’ny fadintseranana eo
amin’ny lafiny famaizana ny fanaovana hosoka, ny entana misy mari-panamboarana hosoka na halatra
dia giazana rehefa manapaka ny fitsarana na misy fitsipika nifanarahana.
And. 45. - 3° Ny olona tokony hahafantatra sy hampiasa ny vaovao nampitaina toy izany araka ny
fepetra raha tsy izany dia voasazin’ny fepetra voalazan’ny Fehezan-dalàna Famaizana, dia tsy maintsy
mitana ny tsiambaratelon’ny asa ny amin’izay rehetra mikasika izany vaovao izany.
And. 46. – 2° Ankoatra ny didy amam-pitsipika azo ampiharina ao amin’ny faritry ny fari-piasan’ny
fadintseranana ary koa ireo entana voalazan’ny andininy faha-254 amin’ny Fehezan-dalàna momba ny
Fadintseranana, raha tsy misy ny fanomezana ireo taratasy firaketana ireo amin’ny fitakiana voalohany,
ny mpiasan’ny fadintseranana dia afaka mamindra ny entana, ka ny tompon’ny entana no mandoa ny
lany amin’izany, any amin’ny biraon’ny Fadintseranana akaiky indrindra na raha ilaina, mametraka azy
ireny ho eo ambany fanaraha-mason’ny Fadintseranana amin’ny alalan’ny fametrahana ny firamainty
na eo amin’ny vatavy lehibe fametrahana entana, na eo amin’ny fisokafan’ny toerana nametrahana azy,
mba hisorohana ny fanodinkodinana izany entana izany.
And. 49. – 2° Ny Kapiteny sy ny mpifehy ny sambo dia tsy maintsy mandray ny mpandraharahan’ny
fadintseranana, miaraka amin’izy ireo amin’ny fitsirihana ny sambo. Tsy maintsy asehony amin’ireo
mpandraharaha ireo ihany koa ny filazalazana ankapobe ny entana entin’ny sambo.
Ny mpiasan’ny fadintseranana dia afaka mangataka ny hanokafana ny drama, ny efitrano, ary ny
lalimoaran’ireo sambo ireo, ary koa ny entana voalaza fa hanaovana fitsirihana.
Raha misy ny fandavana, ny mpiasan’ny fadintseranana dia mangataka ny fanampian’ny mpanao
fikarohana ny fandikan-dalana izay tsy maintsy mampanokatra ny drama, efitrano, lalimoara ary entana.
Anaovana fitanana an-tsoratra ny fandikan-dalana sazian’ny andininy faha-35.- 1° sy faha-361 amin’ity
Fehezan-dalàna ity, ka tsy tohinina ny fandikan-dalàna hita fototra taorian’ny fanokafana ny drama,
efitrano, lalimoaran’ny sambony na entana.
Raha toa ny mpanao fikarohana ny fandikan-dalàna nalaina ho amin’izany ka manda ny hanampy, ny
mpandraharahan’ny Fadintseranana dia mihoatra io fandavana io, amin’ny alalan’ny fampahafantarana
ny Fampanoavana ary atao ao anaty fitanana an-tsoratra ny filazana ny zava-nitranga.
Na izany aza anefa, ny efitranon’ny mpanamory izay ampitoviana amin’ny trano fonenana, dia tsy
maintsy ahazoana taratasy manome baiko hisava avy amin’ny Mpampanoa, araka ny fepetra
voalazan’ny andininy faha-13 ao amin’ny Lalàmpanorenana.

Ovaina ny paragirafy 1°. a) amin’ny andininy 53, ho toy izao:
And. 53. - 1°. a) Ny Fandraharahana ny Fadintseranana dia afaka, aorian’ny fanomezana ny fahazoan-
dalana momba ny fanalana tsatoka ny entana, manao ny fandinihana indray ny fanambarana, ny
fanaraha-maso ny taratasy firaketana ara-barotra mikasika ny mombamomba ny entana na ny
fanamarinana ireo entana ireo raha toa ka mbola azo aseho izy ireny.
Ny fitsipika mombamomba ny fitsirihana dia ho voafaritra amin’ny alalàn’ny fanapahana avy amin’ny
Tale Jeneralin’ny Fadintseranana.
Ovaina ny paragirafy 1° amin’ny andininy 126 bis, ho toy izao:
And. 126 bis. - 1° Ny mpandoa vola dia azo ekena hanolotra ireo adidy aman’andraikitra ara-dalàna
amin’ny fiantohana ka fe-potoana andoavan-trosa dia feran’ny Minisitra miandraikitra ny fadintseranana,
amin’ny fanefana ny sara sy haba tafiditra mikasika ny vokatra amin’ny solitany ataon’ny Sampan-
draharahan’ny Fadintseranana;
And. 126 bis. - 4° Ny fizarana ny fampihenam-bidy eo amin’ny mpitan-kaonty ny tahirim-bola sy izay

an’ny fadintseranana dia ferana amin’ny alalan’ny didim-pitondrana ataon’ny Minisitra miandraikitra ny
fadintseranana.
And. 143. - Ny entana andoavana sara sy haba na voarara ny fanafarana azy dia alefa any amin'ny
fampandalovana ka anaovana taratasy filazana antoka na antontan-taratasy iraisam-pirenena
mifanaraka amin'ny modely voalaza amin'ny fifanarahana iraisam-pirenena izay neken'i Madagasikara.
And. 193 bis. - 2° Ny tontalin’ny sara sy haba ho raisina dia tsy tokony ho ambonin’izay tokony noraisina
raha toa ka nojifaina ireo entana voakasika amin’ny vaninandro nametrahana amin’ny sata fampidirana
entana tsy maharitra, miampy ireo zana-bola izay mety hoheverina ampiharina amin’izany.
And. 199. - 4° Noho ny famelana handingana ny fepetra voalazan’ny 2° sy 3° amin’ity andininy ity, raha
toa napetraka hojifaina ny vokatra fanonerana voalaza ao amin’ny 5° amin’ny andininy faha-194 etsy
ambony, ny sara sy haba dia takiana arak any famerana ny sara sy haba manan-kery amin’ny andro
fandraketana ny filazana antsipirihany amin’ny fandefasana ho jifaina izany ka tsy napetraka ho antoka
mikasika ny zana-bola amin’ny fahatarana izay ny taha dia feran’ny didim-pitondrana ataon’ny Minisitra
miandraikitra ny Fadintseranana.
Izany zana-bola amin’ny fahatarana izany dia tokony ho aloa manomboka ny vaninandro nandraketana
am-boky ny fanambarana mikasika ny sata momba ny fanatsarana ny entana nafarana hatramin’ny
andro fandraisam-bola katroka.
Ny sanda horaisina dia izay an’ireo entana nafarana teo aloha amin’ny andro andraketana am-boky ny
fanambarana amin’ny antsipiriany ho amin’ny fametrahana hojifaina izany.
Ovaina ny fanoratana ny Lohateny IX amin’ny fehezan-dalàna momba ny fadinsteranana, ho toy izao:
Haba samihafa alain’ny fadintseranana
And. 288. - 3° Manoloana ny Fitsarana Ambony, ny Fitsarana Ambaratonga voalohany na sampam-

pitsarana ao amin’ny fari-piadidiana izay misy ny biraon’ny fadintseranana, ny Fandraharahana ny

Fadintseranana dia soloin’ny Mpandray vola ao amin’ny Fadintseranana tena na ny solontenany

tendrena ho amin’izany.
Manoloana ny Fitsarana Tampony, izy dia soloin’ny Lehiben’ny Sampan-draharaha ifotony miandraikitra
ny Fifanolanana amin’ny Fanjakana na ny solontenany manam-pahaizana amin’izany.
Raha ilaina, ny andaniny na ny ankilany dia afaka manatanteraka tsara ny asan’ny fisoloan-tena
nanoloana ny fitsarana dingana voalohany na dingana faharoa sy miantoka amin’ny fotoam-pitsarana
ny fiarovana ny tombotsoan’ny Tahirim-bolam-panjakana amin’ny maha mpangataka onitra, maha
mpitory azy.
And. 299. - Ny Fandraharahana ny Fadintseranana dia afaka adidy manoloana ny mpandoa hetra, telo
taona aorian'ny fahataperan'ny taona niasana avy, ny amin'ny fitanana ny rejisitry ny vola miditra sy ny
hafa amin'izany taona izany ihany, ka tsy voatery hanolotra izany raha toa ka misy ady mbola mitoetra
fa tsy voatsara amin'ny famotorana sy didim-pitsarana ilana izany rejisitra sy ny singan-taratasy izany.
And. 301 bis. - 1° Ny mpiasa miandraikitra ny fanangonana ny trosa ho an’ny Fadintseranana

voarakitr’ity fehezan-dalàna ity dia afaka mangataka ny fomba famoizana ny trosa efa nahalany aika ny
fitakiana azy mahakasika ny haba sy lamandy tsy voataky tao anatin’ny fe-potoana mifandraika
amin’izany.
Ny ambiny tsy misy fanovana.

B- MIKASIKA NY LAZAM-BIDY AMIN'NY FADINTSERANANA :
B.1- Fampidirana ny fehin-kevitra iombonana tapaka nandritra ny fifanakalozana

eo amin’ny Fanjakana sy ny sehatra tsy miankina:
B.1.1- Fampidinana ho 10% ny tahan’ny haban-tseranana ho an’ny vokatra ampiasaina

ho taratasy famantarana apetaka amin’ny tavoahangy :
Tsy hoe :
DD
TARIF n° DESIGNATION DES PRODUITS UQN DD TVA
APEi
3921.90 90 --- En autres matières plastiques --------------------------------- kg 20 20 3
Fa vakio hoe :
DD
APEi
3921.90 90 --- En autres matières plastiques --------------------------------- kg 10 20 ex
B.1.2- Famoronana zana-tsokajy ho an’ny kitapo fasiana simenitra :
Tsy hoe :
DD
APEi
6305.33 10 --- Neufs -------------------------------------------------------------- kg 20 20 5
Fa vakio hoe :
DD
APEi
6305.33 10 --- Neufs :
6305.33 21 ---- Sacs en plastique polypropylène tissés, laminés, à valve et à
fond plat, soudés ------------------------------------------------ kg 10 20 ex
6305.33 29 ---- Autres ----------------------------------------------------------- kg 20 20 ex
B.2- Fandraisana anjara amin’ny politika ara-toekarena eo amin’ny famelomana

ny sehatra fizahan-tany: fanafahana ny haban-tseranana sy ny haba amin’ny
tataom-bidy amin’ny sambo kely na sambo lehibe fitsangatsanganana;
Tsy hoe :
DD
APEi
8901.10 90 --- Autres --------------------------------------------------------------- u 10 20 ex
8903.21 00 -- D’une longueur n’excédant pas 7,5 m ------------------------- u 20 20 ex
8903.22 00 -- D’une longueur excédant 7,5 m mais n’excédant pas 24 m - u 20 20 ex
8903.23 00 -- D’une longueur excédant 24 m --------------------------------- u 20 20 ex
8903.31 00 -- D’une longueur n’excédant pas 7,5 m ------------------------- u 20 20 ex
8903.32 00 -- D’une longueur excédant 7,5 m mais n’excédant pas 24 m - u 20 20 ex
8903.33 00 -- D’une longueur excédant 24 m --------------------------------- u 20 20 ex

Fa vakio hoe :
DD
APEi
8901.10 90 --- Autres --------------------------------------------------------------- u ex ex ex
8903.21 00 -- D’une longueur n’excédant pas 7,5 m ------------------------- u ex ex ex
8903.22 00 -- D’une longueur excédant 7,5 m mais n’excédant pas 24 m - u ex ex ex
8903.23 00 -- D’une longueur excédant 24 m --------------------------------- u ex ex ex
8903.31 00 -- D’une longueur n’excédant pas 7,5 m ------------------------- u ex ex ex
8903.32 00 -- D’une longueur excédant 7,5 m mais n’excédant pas 24 m - u ex ex ex
8903.33 00 -- D’une longueur excédant 24 m --------------------------------- u ex ex ex
B.3- Fandraisana anjara amin’ny politika ara-toekarena amin’ny fiampitana

amin’ny angovo: fanafahana ny haban-tseranana sy ny haba amin’ny
tataom-bidy amin’ny fiarakodia vaovao sy motosikleta vaovao mandeha
amin’ny herin’aratra, fiarakodia vaovao sy motosikleta vaovao sady
mandeha amin’ny solika no mandeha amin’ny herin’aratra ary koa fizarana
ny zana-tsokajy laharana faha-8704.41, 8704.42, 8704.43, 8704.51, 8704.52,
8704.60;
B.3.1- Fizarana ny zana-tsokajy laharana faha-8704.41, 8704.42, 8704.43, 8704.51,

8704.52, 8704.60;
Tsy hoe :
DD
APEi
8704.41 00 -- D'un poids en charge maximal n'excédant pas 5 tonnes ------ u 10 20 ex
8704.42 00 -- D'un poids en charge maximal excédant 5 tonnes mais
n'excédant pas 20 tonnes -------------------------------------------- u 10 20 ex
8704.43 00 -- D'un poids en charge maximal excédant 20 tonnes ----------- u 10 20 ex
- Autres, équipés à la fois, pour la propulsion, d’un moteur à piston
à allumage par étincelles et d’un moteur électrique
8704.51 00 -- D'un poids en charge maximal n'excédant pas 5 tonnes ------ u 10 20 ex
8704.52 00 -- D'un poids en charge maximal excédant 5 tonnes ------------ u 10 20 ex
8704.60 00 - Autres, uniquement à moteur électrique pour la propulsion --- u 10 20 ex
Fa vakio hoe :
DD
APEi
8704.41 -- D'un poids en charge maximal n'excédant pas 5 tonnes :
8704.41 10 --- Neufs (1) --------------------------------------------------------- u ex ex ex
8704.41 20 --- Usagés ------------------------------------------------------------- u 10 20 ex
8704.42 -- D'un poids en charge maximal excédant 5 tonnes mais
n'excédant pas 20 tonnes :
8704.42 10 --- Neufs (1) --------------------------------------------------------- u ex ex ex
8704.42 20 --- Usagés ------------------------------------------------------------- u 10 20 ex
8704.43 -- D'un poids en charge maximal excédant 20 tonnes :
8704.43 10 --- Neufs (1) --------------------------------------------------------- u ex ex ex
8704.43 20 --- Usagés ------------------------------------------------------------- u 10 20 ex
à allumage par étincelles et d’un moteur électrique :
8704.51 10 --- Neufs ------------------------------------------------------------- u ex ex ex
8704.51 20 --- Usagés ------------------------------------------------------------- u 10 20 ex

8704.52 10 --- Neufs ------------------------------------------------------------- u ex ex ex

8704.52 20 --- Usagés ------------------------------------------------------------- u 10 20 ex
8704.60 - Autres, uniquement à moteur électrique pour la propulsion :
8704.60 10 --- Neufs -------------------------------------------------------------- u ex ex ex
8704.60 20 --- Usagés ------------------------------------------------------------- u 10 20 ex
B.3.2- Fanafahana ny haban-tseranana sy ny haba amin’ny tataom-bidy amin’ny

fiarakodia vaovao sy motosikleta vaovao mandeha amin’ny herin’aratra, fiarakodia
vaovao sy motosikleta vaovao sady mandeha amin’ny solika no mandeha amin’ny
herin’aratra :
Tsy hoe :
DD
APEi
- Equipés à la fois, pour la propulsion, d'un moteur à piston à
allumage par compression (diesel ou semi-diesel) et d'un moteur
électrique :
8702.20 11 ---- Neufs ------------------------------------------------------------ u 20 20 ex
8702.20 21 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- u 20 20 ex
8702.20 31 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- u 5 20 ex
allumage par étincelles et d'un moteur électrique :
8702.30 11 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- u 20 20 ex
8702.30 21 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- u 20 20 ex
8702.30 31 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- u 5 20 ex
- Uniquement à moteur électrique pour la propulsion :
8702.40 11 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- u 20 20 ex
8702.40 21 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- u 20 20 ex
8702.40 31 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- u 5 20 ex
- Autres véhicules, équipés à la fois, pour la propulsion, d'un moteur
à piston à allumage par étincelles et d'un moteur électrique, autres
que ceux pouvant être chargés en se branchant à une source
externe d'alimentation électrique :
8703.40 10 --- Neufs -------------------------------------------------------------- u 20 20 ex
à piston à allumage par compression (diesel ou semi-diesel) et d'un
moteur électrique, autres que ceux pouvant être chargés en se
branchant à une source externe d'alimentation électrique :
8703.50 10 --- Neufs -------------------------------------------------------------- u 20 20 5
à piston à allumage par étincelles et d'un moteur électrique, pouvant
être chargés en se branchant à une source externe d'alimentation
électrique :
8703.60 10 --- Neufs -------------------------------------------------------------- u 20 20 5
moteur électrique, pouvant être chargés en se branchant à une
source externe d'alimentation électrique :
8703.70 10 --- Neufs -------------------------------------------------------------- u 20 20 5
- Autres véhicules, équipés uniquement d'un moteur électrique
pour la propulsion :
8703.80 10 --- Neufs -------------------------------------------------------------- u 20 20 5
à allumage par compression (diesel ou semi-diesel) et d’un moteur
électrique
8704.41 10 --- Neufs ------------------------------------------------------------- u 10 20 ex
n'excédant pas 20 tonnes :
8704.42 10 --- Neufs ------------------------------------------------------------- u 10 20 ex

8704.43 10 --- Neufs ------------------------------------------------------------- u 10 20 ex

8704.51 10 --- Neufs ------------------------------------------------------------- u 10 20 ex
8704.52 10 --- Neufs ------------------------------------------------------------- u 10 20 ex
8704.60 00 - Autres, uniquement à moteur électrique pour la propulsion -- u 10 20 ex
Fa vakio hoe :
DD
APEi
allumage par compression (diesel ou semi-diesel) et d'un moteur
électrique :
8702.20 11 ---- Neufs (1) -------------------------------------------------------- u ex ex ex
8702.20 21 ---- Neufs (1) -------------------------------------------------------- u ex ex ex
8702.20 31 ---- Neufs (1) -------------------------------------------------------- u ex ex ex
allumage par étincelles et d'un moteur électrique :
8702.30 11 ---- Neufs (1) -------------------------------------------------------- u ex ex ex
8702.30 21 ---- Neufs (1) -------------------------------------------------------- u ex ex ex
8702.30 31 ---- Neufs (1) -------------------------------------------------------- u ex ex ex
- Uniquement à moteur électrique pour la propulsion :
8702.40 11 ---- Neufs (1) -------------------------------------------------------- u ex ex ex
8702.40 21 ---- Neufs (1) -------------------------------------------------------- u ex ex ex
8702.40 31 ---- Neufs (1) -------------------------------------------------------- u ex ex ex
à piston à allumage par étincelles et d'un moteur électrique, autres
que ceux pouvant être chargés en se branchant à une source
externe d'alimentation électrique :
8703.40 10 --- Neufs (1) --------------------------------------------------------- u ex ex ex
moteur électrique, autres que ceux pouvant être chargés en se
branchant à une source externe d'alimentation électrique :
8703.50 10 --- Neufs (1) --------------------------------------------------------- u ex ex ex
- Autres véhicules, équipés à la fois, pour la propulsion, d'un moteur ex ex ex
à piston à allumage par étincelles et d'un moteur électrique, pouvant
être chargés en se branchant à une source externe d'alimentation
électrique :
8703.60 10 --- Neufs (1) --------------------------------------------------------- u ex ex ex
moteur électrique, pouvant être chargés en se branchant à une
source externe d'alimentation électrique :
8703.70 10 --- Neufs (1) --------------------------------------------------------- u ex ex ex
- Autres véhicules, équipés uniquement d'un moteur électrique
pour la propulsion :
8703.80 10 --- Neufs (1) --------------------------------------------------------- u ex ex ex
à allumage par compression (diesel ou semi-diesel) et d’un moteur
électrique
8704.41 -- D'un poids en charge maximal n'excédant pas 5 tonnes:
8704.41 10 --- Neufs (1) --------------------------------------------------------- u ex ex ex
n'excédant pas 20 tonnes:
8704.42 10 --- Neufs (1) --------------------------------------------------------- u ex ex ex
8704.43 -- D'un poids en charge maximal excédant 20 tonnes:
8704.43 10 --- Neufs (1) --------------------------------------------------------- u ex ex ex
8704.51 00 -- D'un poids en charge maximal n'excédant pas 5 tonnes:
8704.51 10 --- Neufs (1) --------------------------------------------------------- u ex ex ex
8704.52 00 -- D'un poids en charge maximal excédant 5 tonnes :
8704.52 10 --- Neufs (1) --------------------------------------------------------- u ex ex ex

Motocycles :
8704.60 - Autres, uniquement à moteur électrique pour la propulsion :
8704.60 10 --- Neufs (1) --------------------------------------------------------- u ex ex ex
8711.60 - A moteur électrique pour la propulsion :
8711.60 10 --- Neufs -------------------------------------------------------------- u ex ex ex
Note de renvoi :
(1) Les véhicules neufs classés dans ces sous-positions
devront posséder un certificat de conformité issu par Gasynet
aux fins de dédouanement.
B.4- Fametrahana haba-tsreanana amin’ny fanondranana ny harena voajanahary

;
DROIT
TARIF n° DESIGNATION DES PRODUITS UQN DE
SORTIE
2502.00 00 Pyrites de fer non grillées. ----------------------------------------------- Valeur 20
2503.00 00 Soufres de toute espèce, à l'exclusion du soufre sublimé, du soufre Valeur 20

précipité et du soufre colloïdal. ------------------------------
25.04 Graphite naturel.

2504.10 00 - En poudre ou en paillettes -------------------------------------------- Valeur 10
2504.90 00 - Autres --------------------------------------------------------------------- Valeur 20
25.05 Sables naturels de toute espèce, même colorés, à l'exclusion des

sables métallifères du Chapitre 26.
2505.10 00 - Sables siliceux et sables quartzeux ---------------------------------- Valeur 20
2505.90 00 - Autres sables ------------------------------------------------------------- Valeur 20
2506.20 - Quartzites :
2506.20 10 --- Brutes ou dégrossies --------------------------------------------------- Valeur 20
2506.20 90 --- Autres -------------------------------------------------------------------- Valeur 10
2507.00 Kaolin et autres argiles kaoliniques, même calcinés.

2507.00 10 --- Calcinés ---------------------------------------------------------------- Valeur 10
2507.00 90 --- Autres ------------------------------------------------------------------- Valeur 20
25.08 Autres argiles (à l'exclusion des argiles expansées du n° 68.06),

andalousite, cyanite, sillimanite, même calcinées ; mullite ; terres de
chamotte ou de dinas.
2508.10 00 - Bentonite -------------------------------------------------------------------- Valeur 20
2508.30 00 - Argiles réfractaires --------------------------------------------------------- Valeur 20
2508.40 - Autres argiles
2508.40 10 --- Calcinées ---------------------------------------------------------------- Valeur 10
2508.40 90 --- Autres ------------------------------------------------------------------- Valeur 20
2508.50 - Andalousite, cyanite et sillimanite
2508.50 10 --- Calcinées ---------------------------------------------------------------- Valeur 10
2508.50 90 --- Autres ------------------------------------------------------------------- Valeur 20
2508.60 00 - Mullite ----------------------------------------------------------------------- Valeur 20
2508.70 00 - Terres de chamotte ou de dinas ------------------------------------------ Valeur 20
2509.00 00 Craie. ------------------------------------------------------------------------- Valeur 20
25.10 Phosphates de calcium naturels, phosphates alumino-calciques

naturels et craies phosphatées.
2510.10 00 - Non moulus ----------------------------------------------------------------- Valeur 20
2510.20 00 - Moulus ----------------------------------------------------------------------- Valeur 10
25.11 Sulfate de baryum naturel (barytine); carbonate de baryum naturel

(withérite), même calciné, à l'exclusion de l'oxyde de baryum du
n°28.16.
2511.10 - Sulfate de baryum naturel (barytine) :
2511.10 10 --- Calciné ---------------------------------------------------------------- Valeur 10

2511.10 90 --- Autres ------------------------------------------------------------------- Valeur 20

2511.20 - Carbonate de baryum naturel (withérite) :
2511.20 10 --- Calciné ---------------------------------------------------------------- Valeur 10
2511.20 90 --- Autres ------------------------------------------------------------------- Valeur 20
2512.00 Farines siliceuses fossiles (kieselguhr, tripolite, diatomite, par

exemple) et autres terres siliceuses analogues, d'une densité
apparente n'excédant pas 1, même calcinées.
2512.00 10 --- Calciné ---------------------------------------------------------------- Valeur 10
2512.00 90 --- Autres ------------------------------------------------------------------- Valeur 20
25.13 Pierre ponce; émeri; corindon naturel, grenat naturel et autres abrasifs
naturels, même traités thermiquement.
2513.10 - Pierre ponce :
2513.10 10 --- Brute ou en morceaux irréguliers, y compris la pierre ponce
concassée (graviers de pierre ponce ou « bimskies ») -------------- Valeur 20
2513.10 90 --- Autres -------------------------------------------------------------------- Valeur 10
2513.20 - Emeri, corindon naturel, grenat naturel et autres abrasifs naturels
2513.20 10 --- Emeri ------------------------------------------------------------------- Valeur 20
2513.20 20 --- Corindon naturel
2513.20 21 ---- Traités thermiquement ---------------------------------------------- Valeur 10
2513.20 29 ---- Autres ----------------------------------------------------------------- Valeur 20
2513.20 30 --- Grenat naturel
2513.20 39 ---- Autres ----------------------------------------------------------------- Valeur 20
2513.20 40 --- Autres abrasifs naturels
2513.20 49 ---- Autres ----------------------------------------------------------------- Valeur 20
2514.00 00 Ardoise, même dégrossie ou simplement débitée, par sciage ou

autrement, en blocs ou en plaques de forme carrée ou rectangulaire.
2514.00 10 --- Brutes ou dégrossis ---------------------------------------------------- Valeur 20
2514.00 90 --- Simplement débités, par sciage ou autrement, en blocs ou en plaques
de forme carrée ou rectangulaire --------------------------------- Valeur 10
25.15 Marbres, travertins, écaussines et autres pierres calcaires de taille ou

de construction d'une densité apparente égale ou supérieure à 2,5, et
albâtre, même dégrossis ou simplement débités, par sciage ou
- Marbres et travertins :
2515.11 00 -- Bruts ou dégrossis -------------------------------------------------------- Valeur 20
2515.12 00 -- Simplement débités, par sciage ou autrement, en blocs ou en plaques
de forme carrée ou rectangulaire ----------------------------- Valeur 10
2515.20 00 - Ecaussines et autres pierres calcaires de taille ou de construction;
albâtre :
2515.20 10 --- Ecaussines :
2515.20 11 ---- Bruts ou dégrossis ---------------------------------------------------- Valeur 20
2515.20 12 ---- Simplement débités, par sciage ou autrement, en blocs ou en plaques
2515.20 20 --- Autres pierres calcaires de taille ou de construction :
2515.20 30 --- Autres pierres calcaires de taille ou de construction :
25.16 Granit, porphyre, basalte, grès et autres pierres de taille ou de

construction, même dégrossis ou simplement débités, par sciage ou
- Granit :
2516.11 00 -- Brut ou dégrossi ---------------------------------------------------------- Valeur 20
2516.12 00 -- Simplement débité, par sciage ou autrement, en blocs ou en plaques de
forme carrée ou rectangulaire ------------------------------ Valeur 10
2516.20 - Grès :
2516.20 10 --- Brut ou dégrossi -------------------------------------------------------- Valeur 20

2516.20 11 --- Simplement débité, par sciage ou autrement, en blocs ou en plaques

2516.90 - Autres pierres de taille ou de construction :
2516.90 10 --- Brut ou dégrossi -------------------------------------------------------- Valeur 20
2516.90 11 --- Simplement débité, par sciage ou autrement, en blocs ou en plaques
25.17 Cailloux, graviers, pierres concassées, des types généralement utilisés

pour le bétonnage ou pour l'empierrement des routes, des voies ferrées
ou autres ballasts, galets et silex, même traités thermiquement;
macadam de laitier, de scories ou de déchets industriels similaires,
même comprenant des matières reprises dans la première partie du
libellé; tarmacadam; granules, éclats et poudres de pierres des n°s
25.15 ou 25.16, même traités thermiquement.
2517.10 00 - Cailloux, graviers, pierres concassées, des types généralement utilisés
pour le bétonnage ou pour l'empierrement des routes, des voies ferrées
ou autres ballasts, galets et silex, même traités thermiquement --------------
----------------------------------------------- Valeur 10
2517.20 00 - Macadam de laitier, de scories ou de déchets industriels similaires, même
comprenant des matières citées dans le n° 2517.10 ----------- Valeur 10
2517.30 00 - Tarmacadam ---------------------------------------------------------------- Valeur 10
- Granules, éclats et poudres de pierres des n°s 25.15 ou 25.16, même
traités thermiquement :
2517.41 00 -- De marbre ----------------------------------------------------------------- Valeur 10
2517.49 00 -- Autres --------------------------------------------------------------------- Valeur 10
25.18 Dolomie, même frittée ou calcinée, y compris la dolomie dégrossie ou

simplement débitée, par sciage ou autrement, en blocs ou en plaques
de forme carrée ou rectangulaire.
2518.10 00 - Dolomie non calcinée ni frittée, dite « crue » -------------------------- Valeur 20
2518.20 00 - Dolomie calcinée ou frittée ----------------------------------------------- Valeur 10
25.19 Carbonate de magnésium naturel (magnésite); magnésie électrofondue

; magnésie calcinée à mort (frittée), même contenant de faibles
quantités d'autres oxydes ajoutés avant le frittage; autre oxyde de
magnésium, même pur.
2519.10 00 - Carbonate de magnésium naturel (magnésite) ------------------------- Valeur 20
2519.90 00 - Autres ------------------------------------------------------------------------ Valeur 10
25.20 Gypse; anhydrite; plâtres, même colorés ou additionnés de faibles

quantités d'accélérateurs ou de retardateurs.
2520.10 00 - Gypse; anhydrite :
2520.10 10 --- Colorés ou additionnés de faibles quantités d'accélérateurs ou de
retardateurs ----------------------------------------------------------------- Valeur 10
2520.10 90 --- Autres ------------------------------------------------------------------- Valeur 20
2520.20 00 - Plâtres :
2520.20 10 --- Colorés ou additionnés de faibles quantités d'accélérateurs ou de
retardateurs ----------------------------------------------------------------- Valeur 10
2520.20 90 --- Autres ------------------------------------------------------------------- Valeur 20
2521.00 00 Castines ; pierres à chaux ou à ciment. -------------------------------- Valeur 10
25.22 Chaux vive, chaux éteinte et chaux hydraulique, à l'exclusion de l'oxyde

et de l'hydroxyde de calcium du n° 28.25.
2522.10 00 - Chaux vive ------------------------------------------------------------------ Valeur 10
2522.20 00 - Chaux éteinte --------------------------------------------------------------- Valeur 10
2522.30 00 - Chaux hydraulique --------------------------------------------------------- Valeur 10
25.24 Amiante (asbeste) :

2524.10 00 - Crocidolite :
2524.10 10 --- Sous forme de roche --------------------------------------------------- Valeur 20
2524.10 20 --- Autres ------------------------------------------------------------------- Valeur 10
2524.90 00 - Autres :
2524.90 10 --- Sous forme de roche --------------------------------------------------- Valeur 20
2524.90 90 --- Autres ------------------------------------------------------------------- Valeur 10

25.25 Mica, y compris le mica clivé en lamelles irrégulières (« splittings »);

déchets de mica.
2525.10 00 - Mica brut ou clivé en feuilles ou lamelles irrégulières :
2525.10 10 --- Mica brut ---------------------------------------------------------------- Valeur 20
2525.10 11 --- Clivé en feuilles ou lamelles irrégulières --------------------------- Valeur 10
2525.20 00 - Mica en poudre ------------------------------------------------------------- Valeur 10
2525.30 00 - Déchets de mica ------------------------------------------------------------ Valeur 10
25.26 Stéatite naturelle, même dégrossie ou simplement débitée par sciage

ou autrement, en blocs ou en plaques de forme carrée ou rectangulaire;
talc.
2526.10 00 - Non broyés ni pulvérisés -------------------------------------------------- Valeur 20
2526.20 00 - Broyés ou pulvérisés ------------------------------------------------------- Valeur 10
[25.27]
2528.00 00 Borates naturels et leurs concentrés (même calcinés), à l'exclusion des

borates extraits des saumures naturelles; acide borique naturel titrant
au maximum 85% de H3BO3 sur produit sec. ------------------------------------
----------------------------- Valeur 20
25.29 Feldspath; leucite; néphéline et néphéline syénite ; spath fluor.

2529.10 00 - Feldspath -------------------------------------------------------------------- Valeur 20
- Spath fluor :
2529.21 00 -- Contenant en poids 97 % ou moins de fluorure de calcium -------- Valeur 10
2529.22 00 -- Contenant en poids plus de 97 % de fluorure de calcium ----------- Valeur 10
2529.30 00 - Leucite; néphéline et néphéline syénite --------------------------------- Valeur 20
25.30 Matières minérales non dénommées ni comprises ailleurs.

2530.10 00 - Vermiculite, perlite et chlorites, non expansées ----------------------- Valeur 10
2530.20 00 - Kiésérite, epsomite (sulfates de magnésium naturels) ---------------- Valeur 10
2530.90 00 - Autres ------------------------------------------------------------------------ Valeur 10
26.01 Minerais de fer et leurs concentrés, y compris les pyrites de

fer grillées (cendres de pyrites).
- Minerais de fer et leurs concentrés, autres que les pyrites de fer grillées
(cendres de pyrites) :
2601.11 00 -- Non agglomérés ---------------------------------------------------------- Valeur 20
2601.12 00 -- Agglomérés --------------------------------------------------------------- Valeur 10
2601.20 00 - Pyrites de fer grillées (cendres de pyrites) ----------------------------- Valeur 10
2602.00 00 Minerais de manganèse et leurs concentrés, y compris les minerais de

manganèse ferrugineux et leurs concentrés d'une teneur en
manganèse de 20% ou plus en poids, sur produit sec. - Valeur 10
2603.00 00 Minerais de cuivre et leurs concentrés. ------------------------------- Valeur 10
2604.00 00 Minerais de nickel et leurs concentrés. -------------------------------- Valeur 10
2605.00 00 Minerais de cobalt et leurs concentrés. ------------------------------- Valeur 10
2606.00 00 Minerais d'aluminium et leurs concentrés. --------------------------- Valeur 10
2607.00 00 Minerais de plomb et leurs concentrés. ------------------------------ Valeur 10
2608.00 00 Minerais de zinc et leurs concentrés. ---------------------------------- Valeur 10
2609.00 00 Minerais d'étain et leurs concentrés. ---------------------------------- Valeur 10
2610.00 00 Minerais de chrome et leurs concentrés. ------------------------------ Valeur 10
2611.00 00 Minerais de tungstène et leurs concentrés. ---------------------------- Valeur 10
26.12 Minerais d'uranium ou de thorium et leurs concentrés.

2612.10 00 - Minerais d'uranium et leurs concentrés --------------------------------- Valeur 10
2612.20 00 - Minerais de thorium et leurs concentrés -------------------------------- Valeur 10

26.13 Minerais de molybdène et leurs concentrés.

2613.10 00 - Grillés ---------------------------------------------------------------------- Valeur 10
2613.90 00 - Autres ----------------------------------------------------------------------- Valeur 10
2614.00 00 Minerais de titane et leurs concentrés ---------------------------------- Valeur 10
26.15 Minerais de niobium, de tantale, de vanadium ou de zirconium

et leurs concentrés.
2615.10 00 - Minerais de zirconium et leurs concentrés ----------------------------- Valeur 10
2615.90 00 - Autres ------------------------------------------------------------------------ Valeur 10
26.16 Minerais de métaux précieux et leurs concentrés.

2616.10 00 - Minerais d'argent et leurs concentrés ----------------------------------- Valeur 10
2616.90 00 - Autres ------------------------------------------------------------------------ Valeur 10
26.17 Autres minerais et leurs concentrés.

2617.10 00 - Minerais d'antimoine et leurs concentrés ------------------------------- Valeur 10
2617.90 00 - Autres ----------------------------------------------------------------------- Valeur 10
2618.00 00 Laitier granulé (sable-laitier) provenant de la fabrication de la fonte, du

fer ou de l'acier. ------------------------------------------------ Valeur 10
2619.00 00 Scories, laitiers (autres que le laitier granulé), battitures et autres

déchets de la fabrication de la fonte, du fer ou de l'acier. --------- Valeur 10
26.20 Scories, cendres et résidus (autres que ceux provenant de la

fabrication de la fonte, du fer ou de l’acier) contenant des métaux, de
l’arsenic ou leurs composés.
- Contenant principalement du zinc :
2620.11 00 -- Mattes de galvanisation ------------------------------------------------- Valeur 10
2620.19 00 -- Autres ---------------------------------------------------------------------- Valeur 10
- Contenant principalement du plomb :
2620.21 00 -- Boues d’essence au plomb et boues de composés antidétonants
contenant du plomb ------------------------------------------------------ Valeur 10
2620.29 00 -- Autres --------------------------------------------------------------------- Valeur 10
2620.30 00 - Contenant principalement du cuivre ----------------------------------- Valeur 10
2620.40 00 - Contenant principalement de l'aluminium ----------------------------- Valeur 10
2620.60 00 - Contenant de l’arsenic, du mercure, du thallium ou leurs mélanges, des
types utilisés pour l’extraction de l’arsenic ou de ces métaux ou pour la
fabrication de leurs composés chimiques --------------------- Valeur 10
- Autres
2620.91 00 -- Contenant de l’antimoine, du bérylium, du cadmium, du chrome ou leurs
mélanges -------------------------------------------------------- Valeur 10
2620.99 00 -- Autres ---------------------------------------------------------------------- Valeur 10
26.21 Autres scories et cendres, y compris les cendres de varech; cendres

et résidus provenant de l’incinération des déchets municipaux.
2621.10 00 - Cendres et résidus provenant de l’incinération des déchets municipaux -----
------------------------------------------------------------ Valeur 10
2621.90 00 - Autres ----------------------------------------------------------------------- Valeur 10
27.01 Houilles; briquettes, boulets et combustibles solides similaires

obtenus à partir de la houille.
- Houilles, même pulvérisées, mais non agglomérées :
2701.11 00 -- Anthracite ----------------------------------------------------------------- Valeur 10
2701.12 00 -- Houille bitumineuse ------------------------------------------------------ Valeur 10
2701.19 00 -- Autres houilles ------------------------------------------------------------ Valeur 10
2701.20 00 - Briquettes, boulets et combustibles solides similaires obtenus à partir de
la houille ---------------------------------------------------------- Valeur 10
27.02 Lignites, même agglomérés, à l'exclusion du jais.

2702.10 00 - Lignites, même pulvérisés, mais non agglomérés --------------------- Valeur 10
2702.20 00 - Lignites agglomérés ------------------------------------------------------- Valeur 10
2703.00 Tourbe (y compris la tourbe pour litière), même agglomérée.

2703.00 10 --- Tourbe même comprimée en bulles à l'exclusion des agglomérés -------
-------------------------------------------------------- Valeur 20

2703.00 20 --- Agglomérés de tourbe ------------------------------------------------- Valeur 10
2704.00 Cokes et semi-cokes de houille, de lignite ou de tourbe, même

agglomérés; charbon de cornue.
2704.00 10 --- Coke et semi-coke de houille, charbon de cornue ----------------- Valeur 10
2704.00 20 --- Coke et semi-coke de lignite ou de tourbe -------------------------- Valeur 10
2705.00 00 Gaz de houille, gaz à l'eau, gaz pauvre et gaz similaires, à l'exclusion
des gaz de pétrole et autres hydrocarbures gazeux. -- Valeur 10
2706.00 00 Goudrons de houille, de lignite ou de tourbe et autres goudrons

minéraux, même déshydratés ou étêtés, y compris les goudrons
reconstitués. ----------------------------------------------------------------- Valeur 10
27.07 Huiles et autres produits provenant de la distillation des goudrons de

houille de haute température; produits analogues dans lesquels les
constituants aromatiques prédominent en poids par rapport aux
constituants non aromatiques.
2707.10 00 - Benzol (benzène) ----------------------------------------------------------- Valeur 10
2707.20 00 - Toluol (toluène) ------------------------------------------------------------ Valeur 10
2707.30 00 - Xylol (xylènes) ------------------------------------------------------------- Valeur 10
2707.40 00 - Naphtalène ------------------------------------------------------------------ Valeur 10
2707.50 00 - Autres mélanges d'hydrocarbures aromatiques distillant 65 % ou plus de
leur volume (y compris les pertes) à 250 °C d'après la méthode ISO 3405
(équivalente à la méthode ASTM D 86) --------- Valeur 10
- Autres :
2707.91 00 -- Huiles de créosote -------------------------------------------------------- Valeur 10
2707.99 00 -- Autres ---------------------------------------------------------------------- Valeur 10
27.08 Brai et coke de brai de goudron de houille ou d'autres goudrons

minéraux.
2708.10 00 - Brai -------------------------------------------------------------------------- Valeur 10
2708.20 00 - Coke de brai ---------------------------------------------------------------- Valeur 10
2709.00 00 Huiles brutes de pétrole ou de minéraux bitumineux. -------------- Valeur 10
71.03 Pierres gemmes (précieuses ou fines) autres que les diamants, même
travaillées ou assorties mais non enfilées, ni montées, ni serties ;
pierres gemmes (précieuses ou fines) autres que les diamants, non
assorties, enfilées temporairement pour la facilité du transport.
7103.10 - Brutes ou simplement sciées ou dégrossies :
7103.10 10 --- Rubis --------------------------------------------------------------------- Valeur 20
7103.10 20 --- Saphirs ------------------------------------------------------------------- Valeur 20
7103.10 30 --- Emeraudes --------------------------------------------------------------- Valeur 20
7103.10 90 --- Autres -------------------------------------------------------------------- Valeur 20
- Autrement travaillées :
7103.91 -- Rubis, saphirs et émeraudes :
7103.91 10 --- Rubis --------------------------------------------------------------------- Valeur 5
7103.91 20 --- Saphirs ------------------------------------------------------------------- Valeur 5
7103.91 30 --- Emeraudes --------------------------------------------------------------- Valeur 5
7103.99 -- Autres :
7103.99 10 --- Cristal de roche pour l'optique----------------------------------------- Valeur 5
7103.99 20 --- Cristal de roche limpide pour la taille, cristal de roche rose ou coloré,
amazonites et pierres d'ornement analogues ---------------- Valeur 5
7103.99 30 --- Cristal de roche pour la fonte, cristal gris ou opaque ou enfumé,
calcédoine et analogues (agates, zircons) ----------------------------- Valeur 5
7103.99 40 --- Grenats de pivoterie ---------------------------------------------------- Valeur 5
--- Autres :
---- Pour usages industriels :
7103.99 91 ----- Articles en quartz piézo-électrique-------------------------------- Valeur 5
7103.99 92 ----- Autres----------------------------------------------------------------- Valeur 5
7103.99 99 ---- Autres------------------------------------------------------------------- Valeur 5
71.05 Egrisés et poudres de pierres gemmes ou de pierres synthétiques.
7105.10 00 - De diamants ----------------------------------------------------------------- Valeur 20
7105.90 00 - Autres ------------------------------------------------------------------------ Valeur 20
71.06 Argent (y compris l'argent doré ou vermeil et l'argent platiné), sous
forme brutes ou mi-ouvrées ou en poudre.

7106.10 00 - Poudres ---------------------------------------------------------------------- Valeur 10

- Autres :
7106.91 00 -- Sous forme brutes -------------------------------------------------------- Valeur 10
7106.92 00 -- Sous forme mi-ouvrées -------------------------------------------------- Valeur 10
7107.00 00 Plaqué ou doublé d'argent sur métaux communs, sous formes brutes ou
mi-ouvrées --------------------------------------------------------------- Valeur 10
71.08 Or (y compris l'or platiné) sous formes brutes ou mi-ouvrées, ou en
poudre.
- A usages non monétaires :
7108.11 00 -- Poudres -------------------------------------------------------------------- Valeur 10
7108.12 00 -- Sous autres formes brutes ----------------------------------------------- Valeur 10
7108.13 00 -- Sous autres formes mi-ouvrées ----------------------------------------- Valeur 10
7109.00 00 Plaqué ou doublé d'or sur métaux communs ou sur argent, sous formes
brutes ou mi-ouvrées. ------------------------------------------- Valeur 10
71.10 Platine, sous formes brutes ou mi-ouvrées, ou en poudre.
- Platine :
7110.11 00 -- Sous formes brutes ou en poudre --------------------------------------- Valeur 20
7110.19 00 -- Autres ---------------------------------------------------------------------- Valeur 10
- Palladium :
7110.29 00 -- Autres ---------------------------------------------------------------------- Valeur 10
- Rhodium
7110.39.00 -- Autres ---------------------------------------------------------------------- Valeur 10
- Iridium, osmium et ruthénium :
7110.49 00 -- Autres ---------------------------------------------------------------------- Valeur 10
7111.00 00 Plaqué ou doublé de platine sur métaux communs, sur argent ou sur or,
sous formes brutes ou mi-ouvrées. ---------------------------- Valeur 5
71.12 Déchets et débris de métaux précieux ou de plaqué ou doublé de

métaux précieux ; autres déchets et débris contenant des métaux
précieux ou des composés de métaux précieux du type de ceux utilisés
principalement pour la récupération des métaux précieux autres que
les produits du n°85.49.
7112.30 00 - Cendres contenant des métaux précieux ou des composés de métaux
précieux, à l’exclusion des cendres d’orfèvre ------------------ Valeur 20
- Autres :
7112.91 00 -- D'or, même de plaqué ou doublé d'or, à l'exclusion des cendres d'orfèvre
contenant d'autres métaux précieux ---------------------------- Valeur 20
7112.92 00 -- De platine, même de plaqué ou doublé de platine, à l'exclusion des
cendres d'orfèvre contenant d'autres métaux précieux ------------- Valeur 20
7112.99 00 -- Autres ---------------------------------------------------------------------- Valeur 20
75.02 Nickel sous forme brute.

7502.10 00 - Nickel non allié ------------------------------------------------------------ Valeur 20
7502.20 00 - Alliages de nickel -------------------------------------------------------- Valeur 10
81.05 Mattes de cobalt et autres produits intermédiaires de la métallurgie du

cobalt ; cobalt et ouvrages en cobalt, y compris les déchets et débris.
8105.20 00 - Mattes de cobalt et autres produits intermédiaires de la métallurgie du 20
cobalt; cobalt sous forme brute ; poudres ---------------------------- Valeur
8105.30 00 - Déchets et débris ---------------------------------------------------------- Valeur 10
8105.90 00 - Autres ---------------------------------------------------------------------- Valeur 10

B.5- Fifanarahana amin’ny vondrona eoropeana araka ny Accord de Partenariat

Economique intérimaire na APEi :
DD APEi
TARIF n° DESIGNATION DES PRODUITS AU LIEU LIRE
DE
0207.53 00 -- Foies gras, frais ou réfrigérés --------------------------------- 20 ex
0711.59 00 -- Autres ------------------------------------------------------------- 3 ex
0902.30 00 - Thé noir (fermenté) et thé partiellement fermenté présentés en
emballages immédiats d'un contenu n'excédant pas 3 kg -- 20 ex
0902.40 00 - Thé noir (fermenté) et thé partiellement fermenté présentés autrement ----
--------------------------------------------------------- 20 ex
1102.90 00 - Autres --------------------------------------------------------------- 3 ex
1107.10 00 - Non torréfié ---------------------------------------------------------- 3 ex
1511.10 11 ---- Même conditionnée pour la vente au détail ---------------- 3 ex
1511.10 19 ---- Autres (1) ------------------------------------------------------- 5 ex
1511.10 99 ---- Autres ---------------------------------------------------------- 5 ex
1511.90 00 - Autres --------------------------------------------------------------- 5 ex
1513.11 19 ---- Autres (1) ------------------------------------------------------ 5 ex
1513.11 91 ---- Même conditionnée pour la vente au détail --------------- 3 ex
1513.11 99 ---- Autres (1) ------------------------------------------------------ 5 ex
1513.19 00 -- Autres -------------------------------------------------------------- 5 ex
1513.21 10 --- Même conditionnée pour la vente au détail ---------------- 3 ex
1513.21 90 --- Autres (1) ------------------------------------------------------- 5 ex
1513.29 00 -- Autres ------------------------------------------------------------- 5 ex
1701.13 00 -- Sucre de canne mentionné dans la Note 2 de sous-positions du présent
Chapitre ------------------------------------------------- 10 ex
1701.14 00 -- Autres sucres de canne ------------------------------------------- 10 ex
2713.20 00 - Bitume de pétrole --------------------------------------------------- 3 ex
3307.20 00 - Désodorisants corporels et antisudoraux ------------------------ 5 ex
3402.31 10 --- Matière active d’une pureté supérieure ou égale à 90% (1) 20 ex
3402.31 90 --- Autres ------------------------------------------------------------- 20 ex
3402.39 00 -- Autres -------------------------------------------------------------- 20 ex
3402.41 00 -- Cationiques -------------------------------------------------------- 20 ex
3402.42 00 -- Non-ioniques ------------------------------------------------------ 20 ex
3402.49 00 -- Autres -------------------------------------------------------------- 20 ex
3402.50 00 - Préparations conditionnées pour la vente au détail------------- 20 ex
3403.19 00 -- Autres ------------------------------------------------------------- 10 ex
3507.90 00 - Autres --------------------------------------------------------------- 3 ex
3814.00 10 --- Contenant des chlorofluorocarbures du méthane, de l’éthane ou du
propane (CFC), même contenant des hydrochlorofluorocarbures (HCFC) ---
--------------------------- 3 ex
3814.00 20 --- Contenant des hydrochlorofluorocarbures du méthane, de l’éthane ou
du propane(HCFC), mais ne contenant pas de chlorofluorocarbures (CFC) -
-------------------------------------- 3 ex
3814.00 30 --- Contenant du tétrachlorure de carbone, du bromochlorométhane ou du
1,1,1-trichloroéthane(méthyle chloroforme) -------------------------------------------
-------------- 3 ex
3814.00 90 --- Autres ----------------------------------------------------------- 3 ex
3824.40 00 - Additifs préparés pour ciments, mortiers ou bétons ----------- 3 ex
3824.99 11 --- Flottation minerais --------------------------------------------- 3 ex
3824.99 12 --- Autres produits destinés à la préparation d'engrais ou d'insecticides ----
----------------------------------------------------- 3 ex
3824.99 13 --- Mélanges constitués essentiellement d’alkyl(méthyl,éthyl,n-propyl ou
isopropyl) phosphoridates de O-alkyle(EC10, y compris cycloalkyl) -----------
--------------- 3 ex
3824.99 14 --- Mélanges constitués essentiellement de N,N-dialkyl,éthyl,n-propyl ou
isopropyl) phosphoramidocyanidates de O-alkyles(EC10, y compris
cycloalkyl) ---------------------- 3 ex
3824.99 15 --- Mélanges constitués essentiellement d’hydrogénoalkyl(méthyl,éthyl,n-
propyl ou isopropyl)phosphonothioates de [S-2-dialkyl(méthyl, éthyl, n-
propyl ou isopropyl)amino)éthyl] et leurs esters de O-alkyls(EC10, y 3

compris cycloalkyle) ;mélanges constitués essentiellement de leurs sels

alkylés ou protonés ----------------
ex
3824.99 16 --- Mélanges constitués essentiellement de difluorures
d’alkyle(méthyle,éthyl,n-propyl ou isopropyl)phosphonyle --- 3 ex
3824.99 17 --- Mélanges constitués essentiellement d’hydrogénoalkyl(méthyle,éthyl,n-
propyl ou isopropyl)phosphonites de [O-2(dialkyl,éthyl,n-propyl ou
isopropyl)amino)éthyl] et leurs esters de O-alkyls(EC10, y compris
cicloalkyle) ;mélanges constitués essentiellement de leurs sels alkylés ou
protonés --------------------------------------
3 ex
3824.99 18 --- Mélanges constitués essentiellement de dihalogénures de N,N-
dialkyl(méthyl,éthyl,n-propyl ou isopropyl)phosphoramidiques ------------------
-------------------- 3 ex
3824.99 19 --- Mélanges constitués essentiellement de N,N-dialkyl(méthyl,éthyl,n-
propyl ou isopropyl)phosphoramidates de dialkyl(méthyle,éthyle,n-propyl ou
isopropyle) -------------- 3 ex
3824.99 21 --- Mélanges constitués essentiellement de N,N-dialkyl(méthyl,éthyl,n-
propyl ou isopropyl))-2-aminoéthanols ou leurs sels protonés -------------------
---------------------------- 3 ex
3824.99 22 --- Mélanges constitués essentiellement de N,N-diméthyl(méthyl, éthyl, n-
ptopyl ou isopropyl)-2-aminoéthanol ou leurs sels protonés ---------------------
-------------------------- 3 ex
3824.99 23 --- Mélanges constitués essentiellement de N,N-diméthyl-2-aminoéthanol
ou de N,N-diéthyl-2-aminoéthanols ou leurs sels protonés -----------------------
--------------------------------------- 3 ex
3824.99 24 --- Mélanges constitués essentiellement d’amines de N,N-2-
dialkyl(méthyl,éthyl,n-propyl ou isopropyl)aminoéthanétiol ou leurs sels
protonés -------------------------------------------------- 3 ex
3824.99 25 --- Mélanges constitués essentiellement d’amines de N,N-
dialkyl(méthyl,éthyl, n-propyl ou isopropyl)2-chloroéthyle ou leurs sels
protonés --------------------------------------------------- 3 ex
3824.99 29 --- Autres mélanges constitués essentiellement de produits chimiques
contenant un atome de phosphore auquel est lié un groupe méthyl,éthyl,n-
propyl ou isopropyl, sans autres atomes de carbones -----------------------------
------------------------------ 3 ex
3824.99 31 ---- Contenant des dérivés des hydrocarbures acycliques perhalogénés
uniquement avec du fluor et du chlore ----------- 3 ex
3824.99 39 ---- Autres ---------------------------------------------------------- 3 ex
3824.99 91 ---- Stabilisateurs de parfums et de couleurs utilisés dans l'industrie du
savon --------------------------------------------------- 3 ex
3824.99 99 ---- Autres ----------------------------------------------------------- 3 ex
3906.90 00 - Autres ---------------------------------------------------------------- 3 ex
3921.90 10 --- En polyéthylène ------------------------------------------------- 3 ex
3921.90 20 --- En polypropylène ------------------------------------------------ 3 ex
3921.90 30 --- En polystyrène -------------------------------------------------- 3 ex
3921.90 40 --- En poly(chlorure de vinyle) ----------------------------------- 3 ex
3921.90 50 --- En copolymères de chlorure de vinyle et d'acétate de vinyle 3 ex
3921.90 60 --- En polymères acryliques, polymères méthacryliques ------ 3 ex
3921.90 70 --- En poly(acétate de vinyle) ------------------------------------- 3 ex
3921.90 80 --- En autres produits de polymérisation ou de copolymérisation --------------
------------------------------------ 3 ex
3921.90 90 --- En autres matières plastiques ---------------------------------- 3 ex
3925.90 00 - Autres ----------------------------------------------------------------- 3 ex
3926.90 10 --- Formes pour chaussures----------------------------------------- 5 ex
3926.90 90 --- Autres -------------------------------------------------------------- 5 ex
4011.10 00 - Des types utilisés pour les voitures de tourisme (y compris les voitures du
type « break » et les voitures de course) ------- 5 ex
4011.20 00 - Des types utilisés pour autobus ou camions --------------------- 5 ex
4011.30 00 - Des types utilisés pour véhicules aériens ------------------------ 5 ex
4011.40 00 - Des types utilisés pour motocycles ------------------------------- 5 ex
4011.50 00 - Des types utilisés pour bicyclettes ------------------------------- 5 ex
4011.70 00 - Des types utilisés pour les véhicules et engins agricoles et forestiers -------
------------------------------------------------------- 5 ex
4011.80 00 - Des types utilisés pour les véhicules et engins de génie civil, de travaux
miniers et de manutention industrielle --------------- 5 ex
4011.90 00 - Autres ---------------------------------------------------------------- 5 ex

4012.11 00 -- Des types utilisés pour les voitures de tourisme (y compris les voitures
du type « break » et les voitures de course) ------ 3 ex
4012.12 00 -- Des types utilisés pour autobus ou camions ------------------- 3 ex
4012.13 00 -- Des types utilisés pour véhicules aériens ----------------------- 3 ex
4012.19 10 --- Des types utilisés pour motocycles ---------------------------- 3 ex
4012.19 20 --- Des types utilisés pour bicyclettes----------------------------- 3 ex
4012.19 90 --- Autres ------------------------------------------------------------- 3 ex
4012.20 10 --- Des types utilisés pour les voitures de tourisme (y compris les voitures
du type "break" et les voitures de course) ------ 3 ex
4012.20 20 --- Des types utilisés pour autobus ou camions ----------------- 3 ex
4012.20 30 --- Des types utilisés pour véhicules aériens --------------------- 3 ex
4012.20 40 --- Des types utilisés pour motocycles ---------------------------- 3 ex
4012.20 50 --- Des types utilisés pour bicyclettes ---------------------------- 3 ex
4012.90 10 --- Bandages pleins ou creux (mi-pleins) ------------------------ 5 ex
4012.90 21 ---- Plus de 70 kg --------------------------------------------------- 5 ex
4012.90 22 ---- 15 kilogrammes exclus à 70 kg inclus ---------------------- 5 ex
4012.90 23 ---- 2 kilogrammes à 15 kg inclus -------------------------------- 5 ex
4012.90 29 ---- Autres ----------------------------------------------------------- 5 ex
4012.90 90 --- Autres ------------------------------------------------------------ 5 ex
4804.19 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 3 ex
4810.19 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 3 ex
4811.51 00 -- Blanchis, d'un poids au m² excédant 150 g --------------------- 3 ex
5903.20 10 --- Tissus pour bâches pesant plus de 500 g le m2 --------------- 3 ex
5903.20 90 --- Autres -------------------------------------------------------------- 3 ex
6305.10 11 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- 5 ex
6305.10 12 ---- Ayant servi------------------------------------------------------- 5 ex
6305.10 21 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- 5 ex
6305.10 22 ---- Ayant servi ------------------------------------------------------ 5 ex
6305.10 31 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- 5 ex
6305.10 32 ---- Ayant servi ------------------------------------------------------ 5 ex
6305.20 10 --- Neufs -------------------------------------------------------------- 5 ex
6305.20 20 --- Ayant servi -------------------------------------------------------- 5 ex
6305.32 10 --- Neufs -------------------------------------------------------------- 5 ex
6305.32 20 --- Ayant servi-------------------------------------------------------- 5 ex
6305.33 10 --- Neufs -------------------------------------------------------------- 5 ex
6305.33 20 --- Ayant servi -------------------------------------------------------- 5 ex
6305.39 10 --- Neufs -------------------------------------------------------------- 5 ex
6305.39 20 --- Ayant servi -------------------------------------------------------- 5 ex
6305.90 11 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- 5 ex
6305.90 12 ---- Ayant servi ------------------------------------------------------ 5 ex
6305.90 91 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- 5 ex
6305.90 92 ---- Ayant servi ------------------------------------------------------ 5 ex
6307.90 10 --- Patrons de vêtements -------------------------------------------- 5 ex
6307.90 20 --- Couvertures de parapluie --------------------------------------- 5 ex
6307.90 90 --- Autres -------------------------------------------------------------- 5 ex
6403.51 00 -- Couvrant la cheville ------------------------------------------------ 5 ex
6403.59 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 5 ex
6403.91 00 -- Couvrant la cheville ----------------------------------------------- 5 ex
6403.99 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 5 ex
6907.21 00 -- D'un coefficient d'absorption d'eau en poids inférieur ou égal à 0,5 % -----
------------------------------------------------------ 3 ex
6907.22 00 -- D'un coefficient d'absorption d'eau en poids supérieur à 0,5 % mais
inférieur ou égal à 10 % ------------------------------------ 3 ex
6907.23 00 -- D'un coefficient d'absorption d'eau en poids supérieur à 10 % --------------
---------------------------------------------------------- 3 ex
6907.30 00 - Cubes, dés et articles similaires pour mosaïques, autres que ceux du n° 3 ex
6907.40 ---------------------------------------------------
6907.40 00 - Pièces de finition --------------------------------------------------- 3 ex
7010.90 10 --- Excédant 1 l ------------------------------------------------------- 5 ex
7010.90 20 --- Excédant 0,33 l mais n'excédant pas 1 l ----------------------- 3 ex
7010.90 30 --- Excédant 0,15 l mais n'excédant pas 0,33 l ------------------- 5 ex
7010.90 40 --- N'excédant pas 0,15 l -------------------------------------------- 5 ex
7216.32 00 -- Profilés en I --------------------------------------------------------- 3 ex
7216.61 00 -- Obtenus à partir de produits laminés plats --------------------- 3 ex
7216.99 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 3 ex
7302.90 00 - Autres ----------------------------------------------------------------- 3 ex
7308.90 00 - Autres------------------------------------------------------------------ 3 ex

7326.90 10 --- Protecteurs et ferrures pour chaussures ----------------------- 5 ex

7326.90 20 --- Agrafes pour courroies de transmission et de transport ---- 5 ex
7326.90 30 --- Fonds de cuve ou de réservoir en tôle de fer ou d'acier ----- 5 ex
7326.90 40 --- Buses en tôle de fer galvanisée, ondulées pour travaux routiers ----------
-------------------------------------------------- 5 ex
7326.90 50 --- Accessoires pour lignes de transport de force ---------------- 5 ex
7326.90 60 --- Ferrures pour lignes électriques -------------------------------- 5 ex
7326.90 70 --- Ferrures pour silent-blocs --------------------------------------- 5 ex
7326.90 90 --- Autres -------------------------------------------------------------- 5 ex
7407.29 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 3 ex
7607.20 00 - Sur support ----------------------------------------------------------- 3 ex
8302.41 00 -- Pour bâtiments ----------------------------------------------------- 3 ex
8309.10 00 - Bouchons-couronnes ------------------------------------------------ 3 ex
8309.90 10 --- Bouchons métalliques, bondes filetées et capsules déchirables -----------
---------------------------------------------- 3 ex
8309.90 20 --- Capsules de surbouchage --------------------------------------- 3 ex
8309.90 90 --- Autres ------------------------------------------------------------- 3 ex
8413.70 00 - Autres pompes centrifuges ----------------------------------------- 3 ex
8414.90 00 - Parties ----------------------------------------------------------------- 3 ex
8418.99 00 -- Autres ---------------------------------------------------------------- 3 ex
8421.99 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 3 ex
8422.90 00 - Parties ----------------------------------------------------------------- 3 ex
8431.39 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 3 ex
8431.49 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 3 ex
8503.00 00 Parties reconnaissables comme étant exclusivement ou principalement
destinées aux machines des n°85.01 ou 85.02. - 3 ex
8517.62 00 -- Appareils pour la réception, la conversion et la transmission ou la
régénération de la voix, d’images ou d’autres données, y compris les
appareils de commutation ou de routage ----------- 5 ex
8538.10 00 - Tableaux, panneaux, consoles, pupitres, armoires et autres supports du
n°85.37, dépourvus de leurs appareils ----------- 3 ex
8538.90 00 - Autres ----------------------------------------------------------------- 3 ex
8544.49 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 3 ex
8703.10 00 - Véhicules spécialement conçus pour se déplacer sur la neige ; véhicules
spéciaux pour le transport de personnes sur les terrains de golf et véhicules
similaires --------------------------- 5 ex
8703.21 10 --- Voitures ambulances --------------------------------------------- 5 ex
8703.21 20 --- Quad --------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.21 91 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.21 92 ---- Usagés ------------------------------------------------------------ 5 ex
8703.22 91 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.22 92 ---- Usagés ----------------------------------------------------------- 5 ex
8703.23 10 --- Voitures ambulances -------------------------------------------- 5 ex
8703.23 91 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.23 92 ---- Usagés ------------------------------------------------------------ 5 ex
8703.24 10 --- Voitures ambulances -------------------------------------------- 5 ex
8703.24 91 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.24 92 ---- Usagés ----------------------------------------------------------- 5 ex
8703.31 91 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.31 92 ---- Usagés ----------------------------------------------------------- 5 ex
8703.32 91 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.32 92 ---- Usagés ----------------------------------------------------------- 5 ex
8703.33 91 ---- Neufs ------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.33 92 ---- Usagés ------------------------------------------------------------ 5 ex
8703.40 10 --- Neufs -------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.40 20 --- Usagés -------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.50 10 --- Neufs --------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.50 20 --- Usagés ------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.60 10 --- Neufs --------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.60 20 --- Usagés ------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.70 10 --- Neufs --------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.70 20 --- Usagés -------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.80 10 --- Neufs --------------------------------------------------------------- 5 ex

8703.80 20 --- Usagés ------------------------------------------------------------- 5 ex

8703.90 10 --- Neufs -------------------------------------------------------------- 5 ex
8703.90 20 --- Usagés ------------------------------------------------------------- 5 ex
8708.99 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 3 ex
9401.61 00 -- Rembourrés -------------------------------------------------------- 5 ex
9403.20 10 --- Meubles isothermiques ----------------------------------------- 5 ex
9403.20 20 --- Lits de camp, lits pliants, lits- cages et similaires avec sommier ou
autres garnitures inséparables -------------------- 5 ex
9403.20 30 --- A usage technique ----------------------------------------------- 5 ex
9403.20 90 --- Autres ------------------------------------------------------------- 5 ex
9503.00 00 Tricycles, trottinettes, autos à pédales et jouets à roues similaires ; landaus
et poussettes pour poupées ; poupées ; autres jouets ; modèles réduits et
modèles similaires pour le divertissement, animés ou non ; puzzles de tout
genre. --------- 5 ex
9608.10 10 --- Stylos et crayons à bille ----------------------------------------- 5 ex
9608.10 21 ---- Pointes et cartouches non remplies d'encre ----------------- 5 ex
9608.10 29 ---- Autres ------------------------------------------------------------ 5 ex
B.6- Fampidirana anaty lazam-bidy ny fanasokajiana araka ny politika nasionaly

amin’ny lazam-bidy, araka ny firafitra navoakan’ny CNUCED momba ny
vokatra sasany, mampisongadina ny haban-tseranana amin’ny akora
fanodina (5%), ny vokatra antenantenany (10%) sy ny vokatra jifaina (20%)
ary fanesorana ny teny fanamafisana ao amin’ny zana-tsokajy laharana
faha-4803.00 10 sy 4803.00 20;
B.6.1- Zana-tsokajy nasionaly :
TARIF n° DESIGNATION DES PRODUITS DD

AU LIEU
LIRE
DE
3923.29 10 --- Sacs et sachets en cellulose régénérée ------------------------ ex 10
3923.50 00 - Bouchons, couvercles, capsules et autres dispositifs de fermeture -----------
--------------------------------------------------- 5 10
3926.20 10 --- Gants, mitaines et moufles spécialement conçus pour la pratique du
sport ------------------------------------------------------ ex 20
4010.11 00 -- Renforcées seulement de métal ---------------------------------- 5 10
4010.12 00 -- Renforcées seulement de matières textiles --------------------- 5 10
4010.19 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 5 10
4010.31 00 -- Courroies de transmission sans fin, de section trapézoïdale, striées,
d'une circonférence extérieure excédant 60 cm mais n'excédant pas 180
cm ------------------------------------------- 5 10
4010.32 00 -- Courroies de transmission sans fin, de section trapézoïdale autres que
striées, d'une circonférence extérieure excédant 60 cm mais n'excédant
pas 180 cm -------------------------- 5 10
4010.33 00 -- Courroies de transmission sans fin, de section trapézoïdale, striées,
d'une circonférence extérieure excédant 180 cm mais n'excédant pas
240 cm --------------------------------------------- 5 10
4010.34 00 -- Courroies de transmission sans fin, de section trapézoïdale, autres que
striées, d'une circonférence extérieure excédant 180 cm mais n'excédant
pas 240 cm ----------------------- 5 10
4010.39 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 5 10
4407.11 00 -- De pin (Pinus spp.) ------------------------------------------------ ex 10
4407.12 00 -- De sapin (Abies spp.) et d'épicéa (Picea spp.) ----------------- ex 10
4407.19 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 5 10
4803.00 10 --- Ouate de cellulose utilisé dans la fabrication d'articles d'hygiène et
paramédicaux ------------------------------------- 5 20
4803.00 20 --- Ouate de cellulose de 12 à 25 g/m², utilisée pour la fabrication de
papier hygiénique, présentée en bobine de 1 m et plus de diamètre et 20cm
et plus de largeur --------------- 5 20

4818.90 10 --- Ouate de cellulose de 12 à 25g/m2, utilisée pour la fabrication de

papier hygiénique : présentée en bobine de 1m et plus de diamètre et de
largeur comprise entre 20 cm et 36 cm ------------------------------------------------
----------------------- 5 20
5603.11 00 -- D'un poids n'excédant pas 25 g/m2 ------------------------------ ex 20
7319.90 00 - Autres ----------------------------------------------------------------- ex 10
7322.11 00 -- En fonte ------------------------------------------------------------- 5 10
7322.19 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 5 10
7322.90 00 - Autres ----------------------------------------------------------------- 5 10
8201.30 00 - Pioches, pics, houes, binettes, râteaux et racloirs --------------- 5 10
8201.40 00 - Haches, serpes et outils similaires à taillants -------------------- 5 10
8201.50 00 - Sécateurs (y compris les cisailles à volaille) maniés à une main --------------
----------------------------------------------------- 5 10
8201.60 00 - Cisailles à haies, sécateurs et outils similaires, maniés à deux mains -------
----------------------------------------------------------- 5 10
8202.10 00 - Scies à main ---------------------------------------------------------- 5 10
8202.20 00 - Lames de scies à ruban --------------------------------------------- 5 10
8202.31 00 -- Avec partie travaillante en acier --------------------------------- 5 10
8202.39 00 -- Autres, y compris les parties ------------------------------------- 5 10
8203.10 00 - Limes, râpes et outils similaires ----------------------------------- 5 10
8203.20 00 - Pinces (même coupantes), tenailles, brucelles et outils similaires ------------
-------------------------------------------------- 5 10
8203.30 00 - Cisailles à métaux et outils similaires ---------------------------- 5 10
8203.40 00 - Coupe-tubes, coupe-boulons, emporte-pièce et outils similaires --------------
------------------------------------------------ 5 10
8207.13 00 -- Avec partie travaillante en cermets ------------------------------ 5 10
8207.20 00 - Filières pour l'étirage ou le filage (extrusion) des métaux------ 5 10
8207.30 00 - Outils à emboutir, à estamper ou à poinçonner------------------ 5 10
8207.40 00 - Outils à tarauder ou à fileter --------------------------------------- 5 10
8207.50 00 - Outils à percer ------------------------------------------------------- 5 10
8207.60 00 - Outils à aléser ou à brocher----------------------------------------- 5 10
8207.70 00 - Outils à fraiser ------------------------------------------------------- 5 10
8207.80 00 - Outils à tourner------------------------------------------------------- 5 10
8207.90 00 - Autres outils interchangeables-------------------------------------- 5 10
8309.10 00 - Bouchons-couronnes ------------------------------------------------ 5 10
9024.10 00 - Machines et appareils d'essais des métaux ----------------------- 5 10
9024.80 00 - Autres machines et appareils --------------------------------------- 5 10
9025.11 00 -- A liquide, à lecture directe --------------------------------------- 5 10
9025.19 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 5 10
9025.80 00 - Autres instruments -------------------------------------------------- 5 10
9026.10 00 - Pour la mesure ou le contrôle du débit ou du niveau des liquides ------------
--------------------------------------------------- 5 10
9026.20 00 - Pour la mesure ou le contrôle de la pression --------------------- 5 10
9026.80 00 - Autres instruments et appareils ------------------------------------ 5 10
9027.10 00 - Analyseurs de gaz ou de fumées ---------------------------------- 5 10
9027.20 00 - Chromatographes et appareils d'électrophorèse ----------------- 5 10
9027.30 00 - Spectromètres, spectrophotomètres et spectro-graphes utilisant les
rayonnements optiques (UV, visibles, IR) --------- 5 10
9027.50 00 - Autres instruments et appareils utilisant les rayonnements optiques (UV,
visibles, IR) ----------------------------------------- 5 10
9027.81 00 -- Spectomètres de masse ------------------------------------------- 5 10
9027.89 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 5 10
9028.10 00 - Compteurs de gaz --------------------------------------------------- 5 10
9028.20 00 - Compteurs de liquides ---------------------------------------------- 5 10
9028.30 00 - Compteurs d'électricité --------------------------------------------- 5 10
9029.10 00 - Compteurs de tours ou de production, taximètres, totalisateurs de chemin
parcouru, podomètres et compteurs similaires -------------------------------------
------------------------ 5 10
9029.20 00 - Indicateurs de vitesse et tachymètres ; stroboscopes ----------- 5 10
9030.10 00 - Instruments et appareils pour la mesure ou la détection des radiations
ionisantes ------------------------------------------------ 5 10
9030.20 00 - Oscilloscopes et oscillographes ----------------------------------- 5 10
9030.31 00 -- Multimètres, sans dispositif enregistreur ----------------------- 5 10
9030.32 00 -- Multimètres, avec dispositif enregistreur ---------------------- 5 10
9030.33 00 -- Autres, sans dispositif enregistreur ----------------------------- 5 10
9030.39 00 -- Autres, avec dispositif enregistreur ----------------------------- 5 10

9030.40 00 - Autres instruments et appareils, spécialement conçus pour les techniques

de la télécommunication (hypsomètres, kerdomètres, distorsiomètres,
psophomètres, par exemple) -- 5 10
9030.82 00 -- Pour la mesure ou le contrôle des disques ou des dispositifs à semi-
conducteur (y compris les circuits intégrés) -------------- 5 10
9030.84 00 -- Autres, avec dispositif enregistreur ----------------------------- 5 10
9030.89 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 5 10
9031.10 00 - Machines à équilibrer les pièces mécaniques ------------------- 5 10
9031.20 00 - Bancs d'essai --------------------------------------------------------- 5 10
9031.41 00 -- Pour le contrôle des disques ou des dispositifs à semi-conducteur (y
compris les circuits intégrés) ou pour le contrôle des masques
photographiques ou des réticules utilisés dans la fabrication de
dispositifs à semi-conducteur (y compris les circuits intégrés) ---------------
----------------- 5 10
9031.49 00 -- Autres -------------------------------------------------------------- 5 10
9031.80 00 - Autres instruments, appareils et machines ----------------------- 5 10
9032.10 00 - Thermostats ---------------------------------------------------------- 5 10
9032.20 00 - Manostats (pressostats) --------------------------------------------- 5 10
9032.81 00 -- Hydrauliques ou pneumatiques ---------------------------------- 5 10
9032.89 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- 5 10
B.6.2- Fanasokajiana ny menaka :
Tsy hoe :
DD
APEi
Huile de soja et ses fractions, même raffinées, mais non
chimiquement modifiées.
1507.10 - Huile brute, même dégommée
1507.10 10 --- Même conditionnée pour la vente au détail ------------------ kg 10 20 5
1507.10 90 --- Autres (1) --------------------------------------------------------- kg 5 20 5
1507.90 00 - Autres ----------------------------------------------------------------- kg 10 20 5
Fa vakio hoe :
DD
APEi
Huile de soja et ses fractions, même raffinées, mais non
1507.10 00 - Huile brute, même dégommée ------------------------------------ kg 10 20 5
1507.90 00 - Autres ----------------------------------------------------------------- kg 20 20 5
Tsy hoe :
DD
APEi
Huile d'arachide et ses fractions, même raffinées, mais non
1508.10 11 ---- Même conditionnée pour la vente au détail ----------------- kg 10 20 5
1508.10 19 ---- Autres (1) -------------------------------------------------------- kg 5 20 5
1508.10 99 ---- Autres (1) -------------------------------------------------------- kg 5 20 5
1508.90 00 - Autres ----------------------------------------------------------------- kg 10 20 5

Fa vakio hoe :
DD
APEi
Huile d'arachide et ses fractions, même raffinées, mais non
1508.10 00 - Huile brute ------------------------------------------------------------ kg 10 20 5
1508.90 00 - Autres ----------------------------------------------------------------- kg 20 20 5
Tsy hoe :
DD
APEi
1509.20 00 - Huile d’olive vierge extra ------------------------------------------ kg 10 20 ex
1509.30 00 - Huile d’olive vierge ------------------------------------------------- kg 10 20 ex
1509.40 00 - Autres huiles d’olive vierges -------------------------------------- kg 10 20 ex
Fa vakio hoe :
DD
APEi
1509.20 00 - Huile d’olive vierge extra ------------------------------------------ kg 20 20 ex
1509.30 00 - Huile d’olive vierge ------------------------------------------------- kg 20 20 ex
1509.40 00 - Autres huiles d’olive vierges -------------------------------------- kg 20 20 ex
Tsy hoe :
DD
APEi
Autres huiles et leurs fractions, obtenues exclusivement à partir
d'olives, même raffinées, mais non chimiquement modifiées et
mélanges de ces huiles ou fractions avec des huiles ou fractions
du n° 15.09.
1510.90 00 - Autres ----------------------------------------------------------------- kg 10 20 ex
Fa vakio hoe :
DD
APEi
Autres huiles et leurs fractions, obtenues exclusivement à partir
d'olives, même raffinées, mais non chimiquement modifiées et
mélanges de ces huiles ou fractions avec des huiles ou fractions
du n° 15.09.
1510.90 00 - Autres ----------------------------------------------------------------- kg 20 20 ex
Tsy hoe :
DD
APEi
Huile de palme et ses fractions, même raffinées, mais non
chimiquement modifiées :
1511.10 19 ---- Autres (1) -------------------------------------------------------- kg 5 20 5
1511.10 99 ---- Autres ------------------------------------------------------------ kg 5 20 5
1511.90 00 - Autres ----------------------------------------------------------------- kg 10 20 5

Fa vakio hoe :
DD
APEi
Huile de palme et ses fractions, même raffinées, mais non
chimiquement modifiées :
1511.10 00 - Huile brute ----------------------------------------------------------- kg 10 20 ex
1511.90 00 - Autres ----------------------------------------------------------------- kg 20 20 ex
Tsy hoe :
DD
APEi
- Huiles de tournesol ou de carthame et leurs fractions :
1512.11 90 --- Autres (1) --------------------------------------------------------- kg 5 20 5
1512.19 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- kg 10 20 5
- Huiles de coton et ses fractions :
1512.21 90 --- Autres (1) --------------------------------------------------------- kg 5 20 5
1512.29 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- kg 10 20 5
Fa vakio hoe :
DD
APEi
- Huiles de tournesol ou de carthame et leurs fractions :
1512.11 00 -- Huiles brutes ------------------------------------------------------ kg 10 20 5
1512.19 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- kg 20 20 5
- Huiles de coton et ses fractions :
1512.21 00 -- Huile brute, même dépourvue de gossypol -------------------- kg 10 20 5
1512.29 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- kg 20 20 5
Tsy hoe :
DD
APEi
- Huile de coco (huile de coprah) et ses fractions :
1513.11 -- Huile brute :
--- Faits à la main(2)
1513.11 19 ---- Autres (1) -------------------------------------------------------- kg 5 20 5
--- Autres
1513.11 99 ---- Autres (1) -------------------------------------------------------- kg 5 20 5
1513.19 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- kg 10 20 5
- Huiles de palmiste ou de babassu et leurs fractions :
1513.21 -- Huiles brutes
1513.21 10 --- Même conditionnée pour la vente au détail ----------------- kg 10 20 3
1513.21 90 --- Autres (1) --------------------------------------------------------- kg 5 20 5
1513.29 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- kg 10 20 5
Fa vakio hoe :
DD
APEi
- Huile de coco (huile de coprah) et ses fractions :
1513.11 00 -- Huile brute --------------------------------------------------------- kg 10 20 ex
1513.19 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- kg 20 20 ex
- Huiles de palmiste ou de babassu et leurs fractions :
1513.21 00 -- Huiles brutes ------------------------------------------------------ kg 10 20 ex
1513.29 00 -- Autres --------------------------------------------------------------- kg 20 20 ex

Tsy hoe :
DD
APEi
Graisses et huiles animales, végétales ou d’origine microbienne
et leurs fractions, partiellement ou totalement hydrogénées,
interestérifiées, réestérifiées ou élaïdinisées, même raffinées,
mais non autrement préparées.
1516.20 00 - Graisses et huiles végétales et leurs fractions ------------------- kg 5 20 ex
Fa vakio hoe :
DD
APEi
Graisses et huiles animales, végétales ou d’origine microbienne
et leurs fractions, partiellement ou totalement hydrogénées,
interestérifiées, réestérifiées ou élaïdinisées, même raffinées,
mais non autrement préparées.
1516.20 00 - Graisses et huiles végétales et leurs fractions ------------------- kg 10 20 ex
Tsy hoe :
DD
APEi
1517.90 20 --- Mélanges ou préparations alimentaires de graisses ou
d'huiles animales ou végétales, conditionnés en contenant
de 25 kg et plus --------------------------------------------------- kg 5 20 5
Fa vakio hoe :
DD
APEi
1517.90 20 --- Mélanges ou préparations alimentaires de graisses ou
d'huiles animales ou végétales, conditionnés en contenant
de 25 kg et plus --------------------------------------------------- kg 10 20 5
B.7- Fametrahana teny fanamafisana ao amin’ny zana-tsokajy laharana faha-

9807.00 00 :
Tsy hoe :
DD
APEi
9807.00 00 Marchandises en transit sous déclaration simplifiée --------- kg ex ex ex
Fa vakio hoe :
DD
APEi
9807.00 00 Marchandises en transit sous déclaration simplifiée (1) ------------ kg ex ex ex
(1) Les marchandises classées ici sont réservées aux envois
spéciaux définis par les dispositions en vigueur
Ny ambiny tsy misy fanovana.

PLF 2023 | Equilbre général. VERSION DIN
II- FIFANDANJANA ANKAPOBEN’ NY

VOLAVOLAN-DALÀNA MIFEHY NY FITANTANAM-BOLAM-PANJAKÀNA
ANDININY FAHA-4
Ny vokatra sy ny vola miditra azo ampiharina amin'ny Tetibola nasiam-panitsiana amin'ny taona
2023, anisan’izany ny fanampiana ara-bola tsy averina sy ny vola miditra hafa, dia vinavinaina
11 853 785 064 000 Ariary araka ny tabilao manaraka etoana :
Arivo Ariary
FANONDROANA SORA-BOLA
FAMPANDEHANAN-DRAHARAHA 9 233 522 130
- Vola miditra avy amin’ny hetra 9 022 263 200
- Vola miditra ankoatry ny hetra 189 858 583
- Fanampiana ara-bola tsy averina 0
- Fanampiana avy any ivelany/Fanitsiana 21 400 347
FAMPIASAM-BOLA 2 620 262 934
- Fanampiana avy any ivelany/FFBP 2 620 262 934
FITAMBARANY 11 853 785 064
Ao amin’ny tovana ireo antsipiriany.
ANDININY FAHA-5
Ny farafahabetsaky ny sora-bola anomezan-dàlana ho an’ireo Zana-bola avy amin’ny trosa, ireo

vola omena ireo Andrimpanjakàna sy Ministera, ireo antom-pandaniana hafa, ny famatsiam-bola ireo
Kaomina, ireo fandaniana ho an’ny Hana-pamokarana (famatsiam-bola avy any ivelany sy avy ato anatiny)
ary ireo asa marika fanitsiana amin’ny Tetibola ankapobeny 2023 dia mitentina 15 384 249 937 000 Ariary.
ANDININY FAHA-6
Ao anatin'io fetra faratampony io, dia sokafana amin'ny taona 2023 ny sora-bola azo ampiharina :
- Hatramin’ny : 642 085 757 000 Ariary ho an'ny zana-bolan'ny trosa.

- Hatramin’ny : 14 536 469 384 000 Ariary ho an'ireo Andrimpanjakàna sy Minisitera
- Hatramin’ny : 4 213 001 000 Ariary ho an’ireo “Organes Constitutionnels”
- Hatramin’ny : 3 694 680 000 Ariary ho an’ny Fitsarana Avo
- Hatramin’ny : 197 787 115 000 Ariary ho an’ny “Opérations Ordre”
Izany hoe :

FAFANA FITSINJARANA NY VOLA HO AN'IREO ANDRIMPANJAKÀNA SY MINISITERA

Arivo Ariary
FAMPANDEHANAN-DRAHARAHA SORA-BOLA ENTI-MAMOKATRA
FITAMBARAM-
ANDRIMPANJAKÀNA / MINISITERA KARAMA Entana sy
Tambi-Karama Famindram-Bola Fitambarany Ivelany Anatiny Fitambarany BENY
Raharaha
FIADIDIANA NY REPOBLIKA 16 237 613 25 454 831 29 709 219 21 619 905 76 783 955 163 297 288 82 168 319 245 465 607 338 487 175
ANTENIMIERAN-DOHOLONA 0 11 558 184 6 948 537 208 000 18 714 721 0 392 975 392 975 19 107 696
ANTENIMIERAM-PIRENENA 0 47 866 624 30 227 317 933 896 79 027 837 0 533 000 533 000 79 560 837
FITSARANA AVO MOMBA NY LALAMPANORENANA 0 5 562 306 3 405 734 92 856 9 060 896 0 0 0 9 060 896
FIADIDIANA NY PRAIMINISTRA 7 756 103 14 768 452 9 493 634 28 489 819 52 751 905 153 342 051 21 580 791 174 922 842 235 430 850
FILANKEVITRY NY FAMPIHAVANANA MALAGASY 0 4 826 000 1 936 287 33 644 6 795 931 0 0 0 6 795 931
VAOMIERA MAHALEOTENA MISAHANA NY
0 12 857 557 3 204 567 263 408 16 325 532 0 52 343 290 52 343 290 68 668 822
FIFIDIANANA
MINISITERAN’NY FIAROVAM-PIRENENA 358 416 755 36 074 246 28 195 086 928 299 65 197 631 21 081 623 30 666 950 51 748 573 475 362 959
MINISITERAN’NY RAHARAHAM-BAHINY 57 909 801 4 621 787 8 802 825 13 635 635 27 060 247 0 0 0 84 970 048
MINISITERAN’NY FITSARANA 123 011 642 8 648 215 23 783 353 2 775 475 35 207 043 14 190 000 44 904 705 59 094 705 217 313 390
MINISTERAN'NY ATITANY SY NY FITSINJARAM-
40 319 287 34 750 32 703 008 124 039 429 156 777 187 526 482 520 117 236 237 643 718 757 840 815 231
PAHEFANA
MINISITERAN’NY TOEKARENA SY NY FITANTANAM-
560 113 482 17 456 774 165 320 192 1 287 165 143 1 469 942 109 267 463 349 379 077 232 646 540 581 2 676 596 172
BOLA
MINISITERAN'NY FILAMINAM-BAHOAKA 173 266 534 400 800 18 662 152 1 647 491 20 710 443 0 28 942 500 28 942 500 222 919 477
MINISITERAN’NY FAMPIROBOROBOANA NY
17 224 894 2 430 840 2 700 000 22 883 954 28 014 794 84 219 010 23 877 673 108 096 683 153 336 371
INDOSTRIA, NY VAROTRA ARY NY FANJIFANA
MINISITERAN’NY FANAJARIANA NY TANY SY NY
24 051 270 34 000 2 872 632 1 671 641 4 578 273 184 592 337 41 033 948 225 626 285 254 255 828
FANANAN-TANY
MINISITERAN’NY ASA, NY FAMPANANAN’ASA, NY
22 432 387 198 290 2 588 314 1 779 143 4 565 747 0 4 580 509 4 580 509 31 578 643
ASAM-PANJAKANA ARY NY LALANA SOSIALY
MINISITERAN’NY FIZAHAN-TANY 4 867 722 24 319 2 563 842 1 299 994 3 888 155 2 000 000 0 2 000 000 10 755 877
MINISITERAN’NY FAMPIANARANA AMBONY SY NY
183 467 475 286 912 5 140 530 78 216 891 83 644 333 0 45 847 773 45 847 773 312 959 581
FIKAROHANA ARA-TSIANSA
MINISITERAN'NY TONTOLO IAINANA SY NY
19 431 724 740 386 7 872 750 4 285 847 12 898 983 63 736 011 10 756 120 74 492 131 106 822 838
FAMPANDROSOANA MAHARITRA
MINISITERAN’NY FANABEAZAM-PIRENENA 1 212 869 935 35 989 497 39 113 124 125 605 794 200 708 415 149 093 843 173 569 669 322 663 512 1 736 241 862
MINISITERAN’NY FITATERANA SY NY FAMANTARANA
5 710 912 191 283 3 199 510 2 116 503 5 507 296 14 546 330 81 639 099 96 185 429 107 403 637
NY TOETR’ANDRO
MINISITERAN’NY FAHASALAMAM-BAHOAKA 252 375 178 617 007 15 309 750 49 236 719 65 163 476 753 793 864 123 566 430 877 360 294 1 194 898 948
MINISITERAN’NY SERASERA SY NY KOLONTSAINA 14 190 999 41 738 7 225 200 1 620 500 8 887 438 1 697 000 13 017 028 14 714 028 37 792 465
MINISITERAN’NY ASA VAVENTY 8 929 585 54 290 3 820 166 5 302 643 9 177 099 1 301 015 243 402 277 067 1 703 292 310 1 721 398 994
MINISITERAN' NY HARENA AN-KIBON’NY TANY SY NY
5 510 863 55 053 10 347 376 532 677 10 935 106 0 3 375 850 3 375 850 19 821 819
LOHARANON-KARENA STRATEJIKA
MINISITERAN’NY ANGOVO SY NY AKORANAFO 3 812 400 54 000 1 778 839 230 000 2 062 839 421 853 491 100 000 000 521 853 491 527 728 730
MINISITERAN’NY RANO, NY FANADIOVANA ARY NY

6 372 307 33 700 2 946 630 1 879 500 4 859 830 258 731 269 449 917 230 708 648 499 719 880 636
FIDIOVANA
MINISTERAN' NY FAMBOLENA SY NY FIOMPIANA 28 766 501 57 160 4 365 639 8 732 150 13 154 949 768 796 886 52 830 000 821 626 886 863 548 336
MINISITERAN’NY JONO SY NY TOEKARENA MANGA 5 669 462 33 758 3 287 323 10 694 579 14 015 660 65 795 777 9 736 134 75 531 911 95 217 033
MINISITERAN’NY FAMPIANARANA ARA-TEKNIKA SY
62 036 642 3 671 512 11 121 110 1 201 883 15 994 505 16 661 000 20 393 630 37 054 630 115 085 777
FAMPIOFANANA ARAK’ASA
MINISITERAN’NY ASA TANANA SY NY HAITAO 864 361 23 519 2 614 929 330 000 2 968 448 0 4 650 000 4 650 000 8 482 809
MINISITERAN’NY FAMPIROBOROBOANA NY HAITAO
ARA-KAJY MIRINDRA, NY PAOSITRA SY NY 1 245 526 37 000 2 399 162 136 100 2 572 262 57 517 055 2 028 000 59 545 055 63 362 843
FIFANDRAISAN-DAVITRA
MINISITERAN’ NY MPONINA, SY NY FIAHIANA ARA-
9 957 068 26 625 20 984 490 3 166 560 24 177 675 162 203 123 25 944 820 188 147 943 222 282 686
TSOSIALY ARY NY FAMPIVOARANA NY VEHIVAVY
MINISITERAN’NY TANORA SY NY
16 155 125 49 776 4 842 392 17 543 999 22 436 167 9 736 000 146 159 556 155 895 556 194 486 848
FANATANJAHANTENA
SEKRETERAM-PANJAKANA MIADIDY NY TANANA
849 897 2 154 600 3 313 594 1 851 801 7 319 995 148 571 364 200 000 000 348 571 364 356 741 256
VAOVAO SY NY TOERAM-PONENANA
SEKRETARIAM-PANJAKANA MIADIDY NY
379 823 245 4 762 650 19 128 880 479 725 24 371 255 0 3 101 583 3 101 583 407 296 083
ZANDARIMARIAM-PIRENENA
FITAMBARANY 3 623 646 695 241 698 441 541 928 093 1 822 631 603 2 606 258 137 5 610 416 434 2 696 148 118 8 306 564 552 14 536 469 384

Rafitra voalazan’ny Lalàmpanorenana :

FITAMBARAM-
RAFITRA VOALAZAN’NY LALAMPANORENANA KARAMA Tambi- Entana sy Famindram-
Fitambarany Ivelany Anatiny Fitambarany BENY
Karama Raharaha Bola
FILANKEVITRA AMBONY MOMBA NY FIAROVANA NY
DEMOKARASIA SY NY 0 0 0 2 105 290 2 105 290 0 0 0 2 105 290
FANJAKÀNA TAN-DALANA (HCDDED)
VAOMIERAM-PIRENENA MAHALEOTENA MOMBA NY
0 0 0 2 107 711 2 107 711 0 0 0 2 107 711
ZON’OLOMBELONA (CNIDH)
FITAMBARAN’NY RAFITRA VOALAZAN’NY
0 0 0 4 213 001 4 213 001 0 0 0 4 213 001
LALAMPANORENANA
FITSARANA AVO 263 305 3 071 000 353 808 6 567 3 431 375 0 0 0 3 694 680
FITAMBARAN’NY IVELAN’NY ASA MARIKA

3 623 910 000 244 769 441 542 281 901 1 826 851 171 2 613 902 513 5 610 416 434 2 696 148 118 8 306 564 552 14 544 377 065
FANITSIANA NY TETIBOLA
Asa marika fanitsiana ny Tetibola :

FITAMBARAM-
ASA MARIKA FANITSIANA NY TETIBOLA KARAMA Tambi- Entana sy Famindram-
MINISTERAN’NY TOEKARENA SY NY FITANTANAM-
BOLA 0 0 197 787 115 0 197 787 115 0 0 0 197 787 115
FITAMBARAN NY ASA MARIKA FANITSIANA NY
0 0 197 787 115 0 197 787 115 0 0 0 197 787 115
TETIBOLA

FITAMBARAM-
KARAMA Tambi- Entana sy Famindram-
FITAMBARAMBE 3 623 910 000 244 769 441 740 069 016 1 826 851 171 2 811 689 628 5 610 416 434 2 696 148 118 8 306 564 552 14 742 164 180
Izany hoe amin’ny Fitambarany :
Arivo Ariary
ZANA-BOLA AMIN’NY TROSAM-PANJAKÀNA 642 085 757
NY HOENTI-MANAN’NY ANDRIMPANJAKÀNA 14 536 469 384
RAFITRA VOALAZAN’NY LALAMPANORENANA 4 213 001
FITSARANA AVO 3 694 680
ASA MARIKA FANITSIANA NY TETIBOLA 197 787 115
FITAMBARANY 15 384 249 937
ANDININY FAHA-7
Araka ny fitsinjarana hita ao amin'ny tabilao atovana amin’ity lalàna ity, ny andinindininy dia ekena
ny fanoratana ny soritr'asa nomen-dàlana ao amin'ny Tetibola ankapobe 2023 izay mitentina
24 125 000 000 000 Ariary mba ho fandaniana ho amin'ny fampiasam-bolam-panjakàna (Tahirim-bola
anatiny, Vola notrosaina avy any ivelany, Fanomezana avy any ivelany, Sandan’ireo entana fanomezana
avy any ivelany).

ANDININY FAHA-8
Ny fetra faratampon'ny sora-bola azo aloa araka ny tabilao atovana amin’ity lalàna ity ao amin'ny
Tetibola Ankapobe 2023 dia mitentina 8 306 564 553 000 Ariary mba ho fandaniana ho amin'ny
famokarana (Tahirim-bola anatiny, Vola notrosaina avy any ivelany, Fanomezana avy any ivelany).
ANDININY FAHA-9
Ny vokatra azo raisina, ny fidiram-bola ary ny fandaniana azo ampiharina amin'ny Tetibola
anankina an’ny Paositra sy Fifandraisan-davitra amin'ny taona 2023 dia novinavinaina ho toy izao :
Arivo Ariary
VOLA MIDITRA 8 000 000
- Vola miditra ho fampandehanan-draharaha 8 000 000
- Renivola miditra 0
FANDANIANA 8 000 000
- Fandaniana ho fampandehanan-draharaha 7 986 000
- Fandaniam-pampiasam-bola 14 000
ANDININY FAHA-10
Ny vokatra azo raisina, ny fidiram-bola ary ny fandaniana azo ampiharina amin'ny Tetibola
anankina an’ny Tranom-printim-pirenena amin'ny taona 2023 dia novinavinaina ho toy izao :
Arivo Ariary
VOLA MIDITRA 38 964 080
- Vola miditra ho fampandehanan-draharaha 23 659 080
- Renivola miditra 15 305 000
FANDANIANA 38 964 080
- Fandaniana ho fampandehanan-draharaha 23 659 080
- Fandaniam-pampiasam-bola 15 305 000
ANDININY FAHA-11
Ny fampiasana ny Kaonty manokana ny Tahirim-bolam-Panjakàna dia vinavinaina ho

1 230 357 137 000 Ariary amin'ny vola miditra ary ho 1 822 686 985 000 Ariary ho an'ny fandaniana araka
ny tabilao atovana amin’ity volavolan-dalàna ity.

Arivo Ariary
VOLA MIDITRA 1 230 357 137
- Avansy 0
- Kaontim-bola nindramina (remboursement) 0
- Kaontim-bola nindramina
37 096 131
(régularisation/consolidation)
- Kaontim-barotra 1 060 310 000
- Kaontim-bola voatokana 132 951 006
VOLA MIVOAKA 1 822 686 985
- Avansy 0
- Kaontim-bola nindramina 423 897 163
- Kaontim-pandraisana anjara 195 528 816
- Kaontim-pandraisana anjara (Fanitsiana) 10 000 000
- Kaontim-barotra 1 060 310 000
- Kaontim-bola voatokana 132 951 006
ANDININY FAHA-12
Ny Minisitry ny Toekarena sy ny Fitantanam-bola dia omena alàlana amin'ny taona 2023 hanao
fanomezam-bola mialoha, fampisamborana ary fandraisana anjara tsy mihoatra ny 629 425 979 000
Ariary, araka ny tabilao atovana amin’ity lalàna ity.
ANDININY FAHA-13
Ny fampiasana ny vola vidin'entana fanomezana avy any ivelany sy izay mitovy lenta amin'izany
amin’ny taona 2023 dia vinavinaina ho 13 017 876 000 Ariary amin'ny fandaniana ary
380 640 000 Ariary eo amin'ny vola miditra.
ANDININY FAHA-14
Ny vinavinan’ny kirakira momba ny trosam-panjakàna dia ferana toy izao manaraka izao :
Arivo Ariary
- eo amin'ny vola miditra …………………………………… 7 498 541 562

- eo amin'ny fandaniana …………………………………… 3 363 109 605
ANDININY FAHA-15
Ny fifandanjana ankapoben’ izao Lalàna mifehy ny Fitantanam-bolam-panjakàna ho amin'ny taona

2023 izao dia ferana araka izao tabilao manaraka izao :

FIFANDANJANA MOMBA NY
LALÀNA MIFEHY NY FITANTANAM-BOLAM-PANJAKÀNA
Arivo Ariary
FANONDROANA VOLA MIDITRA FANDANIAM-BOLA

FIZARANA I
TETIBOLA ANKAPOBE
a.- Lahasa fampandehanan-draharaha 9 233 522 130 7 077 685 385

b.- Lahasam-pamokarana 2 620 262 934 8 306 564 553
FITAMBARAN'NY TETIBOLA ANKAPOBE 11 853 785 064 15 384 249 938
HANISISA FIZARANA I -3 530 464 874
FIZARANA FAHA II
TETIBOLA ANANKINA
a.- Lahasa fampandehanan-draharaha 31 659 080 31 645 080

b.- Lahasam-pamokarana 15 305 000 15 319 000
FITAMBARAN'NY TETIBOLA ANANKINA 46 964 080 46 964 080
HANISISA FIZARANA II 0
FIZARANA FAHA III

FAMPIASANA NY KAONTY MANOKANA
NY TAHIRIM-BOLAM-PANJAKÀNA
FITAMBARAN'NY FIZARANA FAHA III 1 230 357 137 1 822 686 985
HANISISA FIZARANA III -592 329 848
FIZARANA FAHA IV
FAMPIASANA NY TAMBERIN'NY VIDIN'ENTANA
FANOMEZANA AVY ANY IVELANY
FITAMBARAN'NY FIZARANA FAHA IV 380 640 13 017 876

HANISISA FIZARANA IV -12 637 236
FIZARANA FAHA V
FAMPIASANA HO RENIVOLA
NY TROSAM-PANJAKÀNA
a.- Trosa Anatiny

. Bons du Trésor 2 070 190 794 1 852 723 990
. Avansy 163 800 000 300 000 000
. Samihafa 0 105 863 944
b.- Trosa ivelany
. Amortissement capital 702 232 092
. Fisamborana 3 346 016 420
. Famatsiam-bola manokana 1 768 534 348
. Régularisation Emprunts 150 000 000
c.- Disponibilité Mobilisable 0 402 289 579
FITAMBARAN'NY FIZARANA FAHA V 7 498 541 562 3 363 109 605
HANISISA FIZARANA V 4 135 431 957
FITAMBARAMBENY 20 630 028 483 20 630 028 483

PLF 2023 | Dispositions spéciales. VERSION DIN
III-FEPETRA MANOKANA
ANDININY FAHA-16
Ankatoavina ireo Didim-panjakàna manova ny sora-bola ho fampandehanan-draharaha sy

fampiasam-bolam-panjakàna, noraisina nandritra ny taom-pampiharana ny tetibola 2022, ho
fanatanterahana ny andininy faha-19 ao amin’ny Lalàna Fehizoro laharana faha-2004-007 tamin’ny 26 jolay
2004 mikasika ny Lalàna mifehy ny Fitantanam-bolam-panjakàna.
ANDININY FAHA-17
Fetran’ny findramam-bola
Ao amin’ny lalàna mifehy ny fitantanam-bola 2023, ny fetran’ny fitrosana ivelany azon’ny Fanjakana
Foibe atao dia mitentina 16 902 miliara Ariary.
Ny fetran’ny antoka izay afaka omen’ny Fanjakana amin’ny taona 2023 dia ferana ho 150 miliara
Ariary. Ho takalon’izany, ny Tahirim-bolam-panjakana dia omena alalana haka ny saran’ny antoka any
amin’ireo izay nahazo izany.
Ny fetran’ny trosa anatiny dia hitentina ho 2 400 miliara Ariary.
ANDININY FAHA-18
Ny Banky Foiben’i Madagasikara dia mahazo alàlana hampindrana ny fanampiana ho an’ny toe-
danjam-pifanakalozana ivelany amin’ny taona 2023. Ny andinindinin’izany fampindramana izany dia
voafaritra anaty fifanarahana eo amin’ny Banky Foiben’i Madagasikara sy ny Minisitera misahana ny
Fitantanam-bola.
Ny Banky Foiben’i Madagasikara dia mahazo alàlana ihany koa hanome Avansy ny Tahirimbolam-
panjakana amin’ny taona 2023. Ny andinindinin’izany fanomezana Avansy izany dia voafaritra anaty
fifanarahana eo amin’ny Banky Foiben’i Madagasikara sy ny Minisitera misahana ny Fitantanam-bola.

ANDININY FAHA-19
Ny Tahirimbolam-panjakana dia mahazo alàlana hanatanteraka ireto kirakira manaraka ireto :
(i) fividianana ny taratasimbolam-panjakana efa miparitaka sy fivarotana azy ireo raha ilaina eo
amin’ny tsena ambaratonga faharoa, ary
(ii) fanokafana indray ny fividianana ny taratasimbolam-panjakana izay efa manana laharam-
pamantarana.
Ny andinindininy mahakasika ireo kirakira ireo dia hofaritana anaty Fanapahana raisin’ny Tale
Jeneralin’ny Tahirimbolam-panjakana.
ANDININY FAHA-20
Ekena ho fandaniana tanteraka ary heverina ho ara-dalàna ireo asa-marika tamin’ny taom-piasana
ara-pitanàn-kaonty 2021 sy tany aloha, mahakasika ireo fandaniana tena namoaham-bola arynosokajiana
tao amin’ny kaonty manondro antony vonjimaika amin’izay mahakasika ny tetikasa avy amin’nyfamatsiam-
bola avy any ivelany. Raiketina anaty rijan-tenin-dalàna amam-pitsipiky ny Ministeran’nyToekarena sy ny
Fitantanam-bola ny fampiharana io fepetra io.
ANDININY FAHA-21
Ny volam-panjakana voalaza ato amin’ity Lalàna ity dia ireo « tahirim-bola sy fananana
»,ananan’ireo vondron-draharaham-panjakana ary tehirizin’ny mpitan-kaontim-panjakana.
Ny volam-panjakana tehirizin’ny mpitan-kaontim-panjakana dia tsy azo giazana ho amin’ny

famerenana amin’ny tompony na fanohanana.
ANDININY FAHA-22
« Sokafana ao amin’ny sampandraharaha misahana ny karama ny sorabola mahakasika ireto vola

miditra ao amin’ny tetibola ankapobe manaraka ireto « Annulation de mandat » (kaonty 7781) sy
« Recouvrement sur trop payé » (kaonty 7782).

ANDININY FAHA-23
Havoaka amin’ny Gazetim-panjakan’ny Repoblika izao lalàna izao. Hotanterahina izany fa lalàm-
panjakàna.
Antananarivo, faha-
Ny Praiminisitra, Lehiben’ny Governemanta
NTSAY Christian
Hita ary ho atovana amin’ny

Didim-panjakàna laharana faha-2022-1476
tamin’ny 26 octobre 2022

Plfi2023 VM

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Plfi2023 VM

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Présid en c e d e la R épu bliq u e

VOLAVOLAN-DALÀNA LAHARANA FAHA 017/2022

PROJET DE LOI n° 017/2022

VOLAVOLAN-DALÀNA LAHARANA FAHA 017/2022

Na dia eo aza ny zava-misy eo amin’ny sehatra iraisam-pirenena, ny Fanjakana malagasy dia

Mba ahafahana mahatratra ny fitomboan’ny harinkarena voafaritra anatin’ny PEM, ny fanjakana

Ity volavolan-dalàna mifehy ny fitantanam-bolam-panjakana ho an’ny taona 2023 ity, mifototra

Projet de Loi de Finances 2023 |1

I- FIRONANA ANKAPOBENY AO ANATIN’NY LALANA MIFEHY NY

Ny fivoaran’ny toe-draharaha nasionaly sy maneran-tany ankehitriny dia nampiseho ny fahafahan’i

Ny Plan Emergence Madagascar (PEM) dia mikasa ny hanatratra io fahataràna ara-pandrosoana

Araka izany ireo fironana ara-paik’ady ao anatin’ny Lalàna mifehy ny fitantanam-bolam-panjakana

Ny fisian’ny foto-drafitr’asa manara-penitra sy mahazaka ny fiovaovan’ny toetr’andro dia ilaina

Projet de Loi de Finances 2023 |2

Ny fanamasinana ireo hetsika ho an’ny fivoarana amin’ny maha-olona

Ny fisandratan’i Madagasikara dia tsy maintsy mandalo amin’ny fanatsaràna ny toe-piainan’ny

Noho izany, ao anatin’ny fanatanterahana ny PEM, ny fitondram-panjakana dia miasa mba

Ny Fitondrampanjakana dia manohy ny politikan’ny famoronana asa eo amin’ireo sehatra napetraka

Amin’ny taona 2023, ireo sehatra napetraka ho laharampahamehana (Fanabeazana,

Projet de Loi de Finances 2023 |3

Minisiteran’ny Fitsarana, mpitana ny tombokasem-panjakana, toeranasa 1 420 ho an’ny Minisiteran’ny

II- VINAVINA ARA-TOE-KARENA SY ARA-BOLA

Ny fivoaran’ny toe-draharaha maneran-tany sy nasionaly dia nahazoana vinavina vaovao ho an’ny

Ny ady ao Ukraine dia nitarika ny fisondrotan’ny vidim-piainana maneran-tany, indrindra ho an’ireo

Izany dia niteraka fihenan’ny vola eo am-pelatanan’ireo mpisehatra ar-toe-karena sy ny tinady

Projet de Loi de Finances 2023 |4

Ny tahan’ny harikarena faobe dia vinavinaina ho 4,9% ny taona 2023

Ny Fitondram-panjakana dia manamafy ny ezaka ataony mba hanatsarana ny fitantanana ny

Projet de Loi de Finances 2023 |5

III- FITODIKY NY TETIBOLAM-PANJAKÀNA AO AMIN’NY LALÀNA MIFEHY NY

III.1- VOLA MIDITRA

III.1.1.1- HO AN’NY VOLA MIDITRA AMIN’NY HETRA ANATINY :

III.1.1.2- MIKASIKA IREO FEPETRA ARA-KETRA :

Ny Fandraharahana ara-ketra Malagasy, izay mikatsaka hatrany ny paikady mahomby

Projet de Loi de Finances 2023 |6

Amin’izany, novolavolaina ny torolalana fampiharana ny Fepetra mikasika ny fombafomba ara-

Ankoatr’izany, ny foto-kevi-dehibe aroso amin’ny Lalana mifehy ny fitantanam-bola 2023 dia

Projet de Loi de Finances 2023 |7

Arak’ireo voalaza ireo, toy izao ireo fanovana misongadina entina :

 Fampidirana ireo fepetra entina hanatsarana ny fitantanana ny hetra amin’ny orinasa :

o Fanafahana amin’ny tsy fandoavana IR ny sora-bola vokatry ny fanombanana ireo fanana-

 Fampiharana ny fepetra hanatsarana ny fampidiran-ketra :

Projet de Loi de Finances 2023 |8

 Fanamorana sy fanamafisana ny fanaraha-maso mikasika ny haba amin’ny fandaniana (DA) :

o Fanatsorana ny fikajian-ketra amin’ny asa aman-draharahan’ny mpamokatra alikaola eto an-

 Fanazavana mikasika ireo fepetra ara-ketra mba hiarovana ny vola miditra :

 Fanamafisana, fanazavana sy fanamaivanana ireo andraikitra ara-ketran’ny mpandoa hetra :

o Ny tsy maintsy hanomezana taratasy fanamarinana na ny mitovy amin’izany ny nanaovana

Projet de Loi de Finances 2023 |9

o Fanazavana mikasika ny andraikitr’ireo sosaety kaoperativa amin’ny fitazonana sy ny

 Fanamboarana ireo fepetra sasantsasany mikasika ny zo fampahalalana ;

III.1.1.3- MIKASIKA IREO FEPETRA ARA-PANJAKANA :

Mikasika ny fitantanana ny fanangonan-ketra, ny Foibe Fitantanana ny Hetra dia mametraka ireto

 Fitsirihana ny hetra (+20 miliara Ariary) ;

Projet de Loi de Finances 2023 | 10

Tabilao : ny fiatraikan’ny fepetra araky ny lalàna sy ara-panjakana

TOTAL (1+2) 501,87

Projet de Loi de Finances 2023 | 11

Ny andinindininy amin’ny fanapahan-kevitra noraisina eo anivon’ny fadintseranana ao anatin’ny

Anisan’ny fepetra lehibe noraisina ny :

- Fandrindrana ny andininy ao amin’ny fehezan-dalàna momba ny fadintseranana Malagasy

- Fametrahana rafitra fitiliana 100% an’ireo entana afarana sy aondrana;

- Fisian’ny sampana laboratoaran’ny fadintseranana vaovao mba hamaly ny filàna eo amin’ny