Klucz odpowiedzi Baza zadań dział 4 Liczba punktów 163

Grupa A

1 B Autor: Nowa Era

(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
2 1A, 2D Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Kryteria oceniania: 2 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
3 1A, 2B Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Kryteria oceniania: 2 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
4 1D, 2B, 3C, 4A Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Kryteria oceniania: 4 p. – poprawne uzupełnienie 4 odp.
3 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
2 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
5 1B, 2C, 3A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–2 odp.
6 1C, 2A, 3D Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Kryteria oceniania: 3 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
2 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
7 1B, 2D, 3A, 4E Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 4 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–3 odp.
8 1BDE, 2ACF Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–1 odp.
9 1B, 2C, 3A Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Kryteria oceniania: 3 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
2 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
10 1B, 2D, 3A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–2 odp.
11 1D, 2B, 3C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–2 odp.
12 1B, 2C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–1 odp.

strona 1 z 17
13 1B, 2A, 3D, 4C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 4 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–3 odp.
14 1BCE, 2ADF Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–1 odp.
15 1D, 2C Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Kryteria oceniania: 2 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
16 1B, 2A Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Kryteria oceniania: 2 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
17 1D, 2B Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Kryteria oceniania: 2 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
18 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
19 kulturkampf, rusyfikacja Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawne pojęcie
20 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
– protesty i strajki w szkołach
– zakładanie polskich instytucji kulturalno-oświatowych
– tajne nauczanie
Komentarz: 1 pkt – za jeden poprawny przykład
21 1F, 2P Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–1 odp.
22 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
23 ruch narodowy, ruch socjalistyczny [niepodległościowy] Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną nazwę ruchu
24 ruch socjalistyczny, ruch ludowy Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną nazwę ruchu
25 1F, 2P, 3F Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–2 odp.
26 B, D, E Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 6 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–5 odp.
27 B, D, E Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 6 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–5 odp.
28 1B, 2C, 3B Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
strona 2 z 17
29 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
30 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
31 Przykładowa odpowiedź: Odwoływanie do dawnej świetności Rzeczypospolitej było Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
źródłem dumy narodowej polskiego społeczeństwa. Poza ty malarstwo oraz literatura
historyczna ksztaltowały i umacaniały tożsamość narodową Polaków. Autorem powieści
historycznych był Henryk Sienkiewicz, natomiast malarzem historycznym Jan Matejko.
Komentarz: 1 pkt - za poprawne wyjaśnienie, 1 pkt - za podanie imienia i nazwiska
autora powieści historycznych; 1 pkt - za podanie imienia i nazwiska malarza
historycznego
32 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
33 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
34 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
35 A. orientacja prorosyjska Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
B. Roman Dmowski
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
36 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
37 A. Przykładowe wyjaśnienie: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Strajk dzieci we Wrześni był wyrazem sprzeciwu wobec wprowadzenia języka
niemieckiego w nauczaniu religii.
B. Przykładowa odpowiedź:
Metody, jakie szkolne władze stosowały wobec polskich dzieci, były zróżnicowane.
Początkowo kary nie były zbyt dotkliwe, jednak wraz z przedłużaniem się protestu
wprowadzono nawet kary cielesne.
Komentarz: 1 pkt – za poprawne wyjaśnienie, 1 pkt – za poprawną odpowiedź
38 Przykładowe wyjaśnienie: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Polacy przeprowadzili strajk szkolny. Na początku XX w. [w 1901 r.] we Wrześni dzieci
odmówiły nauki religii w języku niemieckim [– dotknęły je za to kary, a rodziców
represje].
Komentarz: 1 pkt – za poprawne wyjaśnienie
39 1P, 2F, 3P Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–2 odp.
40 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.

strona 3 z 17
41 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
42 Przykładowe odpowiedzi: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
– germanizacja [np. w szkołach, administracji]
– kulturkampf [, który uderzył w polski Kościół katolicki, wspierający Polaków w
zaborze pruskim]
– wspieranie niemieckiego osadnictwa na ziemiach polskich
Komentarz: 1 pkt – za poprawny przykład
43 1F, 2P, 3P Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–2 odp.
44 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
– rusyfikacja [np. szkolnictwa i administracji]
– zsyłki powstańców w głąb Rosji [, najczęściej na Syberię i Kaukaz]
– konfiskaty majątków powstańców
Komentarz: 1 pkt – za poprawny rodzaj represji
45 Przykładowe wyjaśnienia: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
a) „Czerwoni” chcieli, aby w niepodległej Polsce nie było podziału na klasy społeczne. W
ich planach miał powstać jeden naród polski.
b) „Czerwoni” chcieli rozpocząć powstanie od przedstawienia swoich celów za pomocą
propagandy, zorganizowania armii i władzy dyktatorskiej. Powstanie miało się rozpocząć
w wielu miejscach jednocześnie.
Komentarz: 1 pkt – za poprawne wyjaśnienie
46 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
47 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
48 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
49 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
50 Przykładowe wyjaśnienia: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
a) Szlachta miała przewodzić wszystkim Polakom i kierować ich w stronę niepodległości.
b) Polacy powinni korzystać ze wszystkiego, co oferują państwa zaborcze dla rozwoju
polskości. Powinni też domagać się kolejnych ustępstw, a w wypadku odmowy straszyć
działaniami ze strony „czerwonych”.
Komentarz: 1 pkt – za poprawne wyjaśnienie
51 Ludwik Mierosławski Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
52 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
53 A, C, F Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 6 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–5 odp.
strona 4 z 17
54 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
– dążenie Polaków do odzyskania niepodległości
– przeprowadzenie branki
– wzrost nastrojów patriotycznych wśród Polaków
Komentarz: 1 pkt – za jedną przyczynę
55 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
56 A. Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Przyczyną emigracji z Galicji była bieda i trudności ze znalezieniem pracy na wsi. Z tego
powodu część osób wyjeżdżała do Niemiec, Stanów Zjednoczonych i Brazylii.
B. Przykładowe wyjaśnienie:
Polacy podtrzymywali poczucie świadomości narodowej poprzez wiarę – wspólnie się
modlili, wznosili kościoły. Zakładano również stowarzyszenia i instytucje kulturalne.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź, 1 pkt – za poprawne wyjaśnienie
57 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
58 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
59 Przykładowe odpowiedzi Autor: Nowa Era
(0-6 p.)
Gospodarka na ziemiach polskich w drugiej połowie XIX w.
Gałąź
Zabór pruski Zabór rosyjski Zabór austriacki
gospodarki
– rozwój przemysłu w – słabo rozwinięty
– nowoczesne zakłady Królestwie Polskim przemysł
i fabryki – rozwój – wydobycie ropy
– konkurowanie włókiennictwa, naftowej
Przemysł polskich zakładów z zwłaszcza w Łodzi – kopalnie soli w
niemieckimi – powstanie Bochni i Wieliczce
– rozwój przemysłu nowoczesnych banków – powstanie instytucji
przetwórczego i giełdy papierów wspierających rozwój
wartościowych gospodarczy
– rolnictwo rozwinięte
– zakończony proces – uwłaszczenie – niewielkie
uwłaszczenia chłopów w Królestwie gospodarstwa
– tworzenie instytucji Polskim w 1864 r. – przeludnienie wsi
Rolnictwo zrzeszających kółka – brak ziemi na wsi – brak ziemi dla
rolnicze – małe gospodarstwa wszystkich chcących
– organizacje nie były często w stanie utrzymywać się z
udzielające kredytów się utrzymać rolnictwa
Polakom
Komentarz: 1 pkt – za poprawne wypełnienie jednej komórki tabeli
60 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.

strona 5 z 17
61 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
62 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
63 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
64 Przykładowe odpowiedzi: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
A. Szyldy z dwujęzycznymi napisami, jak na fotografii, wprowadzono na obszarze
Królestwa Polskiego po upadku powstania styczniowego.
B. Władze rosyjskie prowadziły politykę rusyfikacji i wypierania języka polskiego z
wszystkich dziedzin życia mieszkańców Królestwa Polskiego.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
65 A. Zabór rosyjski – migracja ze wsi do miast, modernizacja folwarków ziemskich, Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
początek procesów uwłaszczeniowych, powolne zmiany
B. Zabór pruski – rozwój spółdzielczości, modernizacja rolnictwa, wprowadzanie
młockarni i elewatorów, powstanie zakładów Hipolita Cegielskiego, szerokie stosowanie
płodozmianu
C. Zabór austriacki – słaby rozwój przemysłu, ubogie i przeludnione wsie, narastające
konflikty między wsią a dworem, kredyty dostępne dla najbogatszych ziemian i chłopów
Komentarz: 1 pkt – za kompletne dopasowanie stwierdzeń do jednego zaboru
66 Przykładowe odpowiedzi: wzrost nastrojów patriotycznych, organizacja demonstracji; Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
rozwiązanie Towarzystwa Rolniczego; krwawe tłumienie demonstracji oraz represje
wobec działaczy politycznych i Kościoła; wprowadzenie przez cara stanu wojennego w
1861 r.; przygotowania „czerwonych” do powstania; tworzenie przez „czerwonych” siatki
konspiracyjnej; branka
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
67 A. wydobywano ropę naftową - pole przy Jaśle i Krośnie; B. produkowano tkaniny - pole Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
przy Łodzi; C. działały zakłady metalowe - pole przy Starachowicach
Komentarz: 1 pkt - za poprawne uzupełnienie wszystkich pól
68 Przykładowe odpowiedzi: wzrost liczby ludności i wydłużenie średniej życia; zanik Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
warstwy ubogiej szlachty oraz przekształcenie szlachty średniej w ziemiaństwo; wzrost
liczby mieszkańców miast i ich rozwarstwienie; pojawienie się nowych warstw
społecznych: robotników i inteligencji; nasilenie emigracji; rozwój ruchu emancypantek
Komentarz: 1 pkt – za podanie jednego przykładu
69 Przykładowa odpowiedź: W 1851 r. zniesiono granicę celną między Królestwem Polskim Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
a Rosją, ponadto upowszechniała się kolej, co przyczyniło się do rozwoju gospodarczego
tych ziem. Najsilniej rozwijał się okręg łódzki, który stał się centrum włókiennictwa, a
największymi zakładami były fabryki Karola Scheiblera i Izraela Poznańskiego. W
Warszawskim Okręgu Przemysłowym dominował przemysł metalurgiczny i maszynowy,
a Zagłębie Dąbrowskie było okręgiem przemysłowym, w którym przeważał przemysł
ciężki, wydobywczy i hutniczy.
Komentarz: 1 pkt – za podanie jednego przykładu

strona 6 z 17
70 Przykładowa odpowiedź: Praca organiczna to hasło, które stało się popularne w latach 60. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
i 70. XIX w. U jej podstaw leżało przekonanie, że naród przypomina żywy organizm i
dlatego wszystkie grupy społeczne powinny być rozwinięte, aby społeczeństwo mogło
harmonijnie funkcjonować i się rozwijać. Dla zwolenników pracy organicznej istotny był
także rozwój świadomości narodowej, jednak powstania niepodległościowe były przez
nich odsuwane w daleką przyszłość.
Komentarz: 2 pkt – za kompletną odpowiedź
71 wybuch rewolucji w Rosji; żądania poprawy sytuacji robotników; postulaty Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
przeprowadzenia radykalnych reform społecznych; dążenia niepodległościowe
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
72 Przykładowa odpowiedź: Najważniejszymi celami Narodowej Demokracji, nazywanej Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
endecją lub ruchem wszechpolskim, było zachowanie tożsamości narodowej i odzyskanie
niepodległości. Jej zwolennicy propagowali solidaryzm narodowy i pracę organiczną.
Wspierali i inicjowali powstawanie polskich instytucji i negowali idee powstańcze.
Odrzucali aspiracje innych narodów żyjących na ziemiach polskich, w tym Ukraińców,
Białorusinów i Żydów. We wszystkich zaborach podejmowali działania opozycyjne
wobec akcji wynaradawiania, a za szczególnie groźną uznawali germanizację, dlatego
szukali oparcia w Rosji. Jej założycielem był Roman Dmowski, wywodzący się z Ligi
Narodowej.
Komentarz: 3 pkt – za pełny opis programu, 1 pkt – za podanie imienia i nazwiska
73 Nurt socjaldemokratyczny na ziemiach polskich reprezentowała Polska Partia Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Socjalistyczna (PPS), której głównymi postulatami były walka o niepodległość i
odrodzenie państwa jako republiki demokratycznej. Zwolennicy PPS uważali, że
niepodległe państwo jest najlepszym gwarantem bezpieczeństwa socjalnego robotników.
Dążyli do zapewnienia równości wszystkich obywateli i zabezpieczeń socjalnych. W
swoim programie zakładali gwarancję wolności i swobód obywatelskich przez państwo,
w tym prawa do zakładania stowarzyszeń i partii oraz prawa do strajku. Ważnymi
członkami PPS byli: Józef Piłsudski, Aleksander Sulkiewicz, Stanisław Wojciechowski,
Aleksander Malinowski.
Komentarz: 3 pkt – za pełny opis programu, 1 pkt – za podanie nazwisk dwóch
przedstawicieli
74 Przykładowa odpowiedź: Działacze polityczni w Galicji byli zwolennikami polityki Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
ugodowej i legalną drogą dążyli do uzyskania szerokiej autonomii. W 1866 r.
namiestnikiem tych ziem, który reprezentował cesarza, został Agenor Gołuchowski.
Najważniejszą instytucją był Sejm Krajowy we Lwowie, kontrolujący samorządy gminne
i powiatowe. W zakresie ustawodawstwa Sejm miał kompetencje w sprawach oświaty,
kultury, rolnictwa i opieki społecznej, zaś jego postanowienia wymagały kontrasygnaty
cesarza. Organem wykonawczym był Wydział Krajowy, a szkolnictwem zajmowała się
Rada Szkolna Krajowa. Przedstawiciele Galicji zasiadali w ogólnokrajowej radzie
państwa, tworząc tam Koło Polskie. W Galicji wprowadzono język polski do
administracji, policji, sądownictwa i szkół. W Krakowie utworzono Akademię
Umiejętności i spolonizowano inne wyższe uczelnie w Galicji.
Komentarz: 1 pkt - za wyjaśnienie pojęcia, 1 pkt - za wymienienie jednego organu
władzy
75 Kulturkampf, czyli „walka o kulturę”, była elementem programu unifikacji ziem polskich Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
z państwem niemieckim rozpoczętego przez Ottona von Bismarcka. Polegała na
podporządkowaniu Kościoła katolickiego centralnej władzy świeckiej.
Komentarz: 2 pkt – za kompletne wyjaśnienie pojęcia

strona 7 z 17
76 Przykładowa odpowiedź: Mianem trójlojalistów określano zwolenników postawy Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
ugodowej wobec zaborców. Dążyli oni do uzyskania jak największej autonomii, przy
jednoczesnej rezygnacji z działalności niepodległościowej. Tworzyli i wspierali legalną
działalność różnych instytucji i organizacji. Zwolennicy tej koncepcji działali w każdym
zaborze, stąd określenie „trójlojaliści”.
Komentarz: 2 pkt – za kompletne wyjaśnienie pojęcia
77 Przykładowe odpowiedzi: wprowadzenie języka rosyjskiego do administracji i Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
szkolnictwa; zamknięcie Szkoły Głównej w Warszawie; wprowadzenie rosyjskich
instytucji i prawa oraz wymiana urzędników polskich na rosyjskich; działalność kuratora
Aleksandra Apuchtina
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
78 Przykładowe odpowiedzi: likwidacja odrębności ustrojowej i prawnej Królestwa Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Polskiego; likwidacja centralnych organów władzy i instytucji polskich; wprowadzenie
rosyjskiej administracji, systemu sądów i prawa rosyjskiego; likwidacja urzędu
namiestnika i wprowadzenie urzędu generała-gubernatora; nowy podział administracyjny
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
79 Przykładowe odpowiedzi: ogromna przewaga armii rosyjskiej; brak wsparcia ze strony Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
państw europejskich; brak jedności między przywódcami powstania; brak poparcia
dużych grup społecznych, zwłaszcza chłopów
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
80 A. Langiewicz - pole między Małogoszczą a Miechowem; B. Kalinowski - pole przy Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Grodnie; C. Padlewski - pole przy Płocku
Komentarz: 1 pkt – za każde poprawne dopasowanie
81 Poprawna odpowiedź: Francja, Wielka Brytania i Austria wystosowały noty do cara, Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
żądając nadania autonomii Polakom, zapewnienia im swobód obywatelskich i zgody na
utworzenie rządu narodowego. Natomiast Prusy podpisały z carem tzw. konwencję
Alvenslebena, na mocy której stworzyły kordon wojskowy wzdłuż granicy z Królestwem
Polskim, co zahamowało napływ ochotników z zaboru pruskiego i Europy.
Komentarz: 2 pkt – za kompletną odpowiedź
82 Przykładowa odpowiedź: Przykładowo utworzono Rząd Narodowy, stanowiący centralny Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
organ powstańczej władzy. Podporządkowano mu jednostki terenowe. Działały też
trybunały rewolucyjne państwa podziemnego, które m.in. wydawały wyroki na szpiegów
i zdrajców.
Komentarz: 2 pkt – za kompletną odpowiedź, 1 pkt – za wymienienie jednego organu
władzy i jego scharakteryzowanie
83 Walki powstańcze miały charakter partyzancki. Zasięg zrywu wykroczył poza granice Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Królestwa Polskiego i objął Białoruś, część zachodniej Ukrainy i Litwę.
Komentarz: 2 pkt – za kompletną odpowiedź, 1 pkt – za określenie charakteru walk, 1
pkt – za poprawne podanie zasięgu walk
84 Przykładowa odpowiedź: Aleksander Wielopolski stał na czele rządu cywilnego Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Królestwa Polskiego i był zwolennikiem ugodowej polityki wobec cara. Przeprowadził
wiele reform, m.in. równouprawnienie Żydów i oczynszowanie chłopów, a także
utworzył Radę Stanu oraz miejski i powiatowy samorząd. Ponadto starał się
przeciwdziałać próbie wzniecenia powstania, organizując imienną brankę.
Komentarz: 2 pkt – za kompletną odpowiedź, 1 pkt – za podanie mniej niż trzech
osiągnięć

strona 8 z 17
85 Przykładowa odpowiedź: „Biali” dążyli do odzyskania niepodległości przy użyciu Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
legalnych metod. Uważali, że powstanie jest ostatecznością i może wybuchnąć jedynie
przy wsparciu Francji i Wielkiej Brytanii. Zakładali uwłaszczenie za odszkodowaniem
dla właścicieli ziemskich. Przywódca (jeden spośród podanych): Andrzej Zamoyski,
Leopold Kronenberg.
Komentarz: 2 pkt – za poprawne scharakteryzowanie programu, 1 pkt – za poprawne
podanie imienia i nazwiska
86 Przykładowa odpowiedź: Autor tekstu propaguje pracę u podstaw, ponieważ uważa, że Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
dla sprawy narodowej najważniejsze jest wzmocnienie sił intelektualnych i zasobności
materialnej społeczeństwa polskiego, postęp cywilizacyjny oraz konieczność rozszerzenia
praw na grupy społeczne do tej pory unikające dotąd aktywności politycznej, społecznej,
gospodarczej i kulturowej.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
87 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
88 A, B, D, F Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 7 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–6 odp.
89 1P, 2F, 3F Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–2 odp.
Grupa B Liczba punktów 163

1 B Autor: Nowa Era

(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
2 1D, 2B Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Kryteria oceniania: 2 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
3 1B, 2A Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Kryteria oceniania: 2 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
4 1D, 2A, 3B, 4E Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Kryteria oceniania: 4 p. – poprawne uzupełnienie 4 odp.
3 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
2 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
5 1A, 2D, 3C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–2 odp.
6 1D, 2C, 3A Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Kryteria oceniania: 3 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
2 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.

strona 9 z 17
 7 1C, 2A, 3E, 4B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 4 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–3 odp.
8 1AEF, 2BCD Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–1 odp.
9 1A, 2C, 3D Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Kryteria oceniania: 3 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
2 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
10 1D, 2B, 3A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–2 odp.
11 1A, 2B, 3C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–2 odp.
12 1A, 2C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–1 odp.
13 1A, 2B, 3D, 4C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 4 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–3 odp.
14 1ADF, 2BCE Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–1 odp.
15 1B, 2D Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Kryteria oceniania: 2 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
16 1D, 2C Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Kryteria oceniania: 2 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
17 1B, 2A Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Kryteria oceniania: 2 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
18 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
19 kulturkampf, rusyfikacja Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawne pojęcie
20 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
– protesty i strajki w szkołach
– zakładanie polskich instytucji kulturalno-oświatowych
– tajne nauczanie
Komentarz: 1 pkt – za jeden poprawny przykład

strona 10 z 17
21 1F, 2F Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–1 odp.
22 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
23 ruch narodowy, ruch socjalistyczny [niepodległościowy] Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną nazwę ruchu
24 ruch socjalistyczny, ruch ludowy Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną nazwę ruchu
25 1F, 2F, 3P Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–2 odp.
26 A, C, F Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 6 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–5 odp.
27 A, E, F Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 6 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–5 odp.
28 1C, 2B, 3C Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
29 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
30 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
31 Przykładowa odpowiedź: Odwoływanie do dawnej świetności Rzeczypospolitej było Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
źródłem dumy narodowej polskiego społeczeństwa. Poza ty malarstwo oraz literatura
historyczna ksztaltowały i umacaniały tożsamość narodową Polaków. Autorem powieści
historycznych był Henryk Sienkiewicz, natomiast malarzem historycznym Jan Matejko.
Komentarz: 1 pkt - za poprawne wyjaśnienie, 1 pkt - za podanie imienia i nazwiska
autora powieści historycznych; 1 pkt - za podanie imienia i nazwiska malarza
historycznego
32 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
33 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
34 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
35 A. orientacja proaustriacka Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
B. Józef Piłsudski
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź

strona 11 z 17
36 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
37 A. Przykładowe wyjaśnienie: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Strajk dzieci we Wrześni był wyrazem sprzeciwu wobec wprowadzenia języka
niemieckiego w nauczaniu religii.
B. Przykładowa odpowiedź:
Metody, jakie szkolne władze stosowały wobec polskich dzieci, były zróżnicowane.
Początkowo kary nie były zbyt dotkliwe, jednak wraz z przedłużaniem się protestu
wprowadzono nawet kary cielesne.
Komentarz: 1 pkt – za poprawne wyjaśnienie, 1 pkt – za poprawną odpowiedź
38 Przykładowe wyjaśnienie: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Polacy przeprowadzili strajk szkolny. Na początku XX w. [w 1901 r.] we Wrześni dzieci
odmówiły nauki religii w języku niemieckim [– dotknęły je za to kary, a rodziców
represje].
Komentarz: 1 pkt – za poprawne wyjaśnienie
39 1F, 2F, 3P Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–2 odp.
40 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
41 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
42 Przykładowe odpowiedzi: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
– germanizacja [np. w szkołach, administracji]
– kulturkampf [, który uderzył w polski Kościół katolicki, wspierający Polaków w
zaborze pruskim]
– wspieranie niemieckiego osadnictwa na ziemiach polskich
Komentarz: 1 pkt – za poprawny przykład
43 1F, 2F, 3P Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–2 odp.
44 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
– rusyfikacja [np. szkolnictwa i administracji]
– zsyłki powstańców w głąb Rosji [, najczęściej na Syberię i Kaukaz]
– konfiskaty majątków powstańców
Komentarz: 1 pkt – za poprawny rodzaj represji
45 Przykładowe wyjaśnienia: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
a) „Czerwoni” chcieli, aby w niepodległej Polsce nie było podziału na klasy społeczne. W
ich planach miał powstać jeden naród polski.
b) „Czerwoni” chcieli rozpocząć powstanie od przedstawienia swoich celów za pomocą
propagandy, zorganizowania armii i władzy dyktatorskiej. Powstanie miało się rozpocząć
w wielu miejscach jednocześnie.
Komentarz: 1 pkt – za poprawne wyjaśnienie
46 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.

strona 12 z 17
47 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
48 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
49 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
50 Przykładowe wyjaśnienia: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
a) „Czerwoni” chcieli, aby w niepodległej Polsce nie było podziału na klasy społeczne. W
ich planach miał powstać jeden naród polski.
b) „Czerwoni” chcieli rozpocząć powstanie od przedstawienia swoich celów za pomocą
propagandy, zorganizowania armii i władzy dyktatorskiej. Powstanie miało się rozpocząć
w wielu miejscach jednocześnie.
Komentarz: 1 pkt – za poprawne wyjaśnienie
51 Romuald Traugutt Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
52 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
53 B, D, E Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 6 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–5 odp.
54 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
– dążenie Polaków do odzyskania niepodległości
– przeprowadzenie branki
– wzrost nastrojów patriotycznych wśród Polaków
Komentarz: 1 pkt – za jedną przyczynę
55 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
56 A. Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Przyczyną emigracji z Galicji była bieda i trudności ze znalezieniem pracy na wsi. Z tego
powodu część osób wyjeżdżała do Niemiec, Stanów Zjednoczonych i Brazylii.
B. Przykładowe wyjaśnienie:
Polacy podtrzymywali poczucie świadomości narodowej poprzez wiarę – wspólnie się
modlili, wznosili kościoły. Zakładano również stowarzyszenia i instytucje kulturalne.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź, 1 pkt – za poprawne wyjaśnienie
57 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
58 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.

strona 13 z 17
59 Przykładowe odpowiedzi Autor: Nowa Era
(0-6 p.)
Gospodarka na ziemiach polskich w drugiej połowie XIX w.
Gałąź
Zabór pruski Zabór rosyjski Zabór austriacki
gospodarki
– rozwój przemysłu w – słabo rozwinięty
– nowoczesne zakłady Królestwie Polskim przemysł
i fabryki – rozwój – wydobycie ropy
– konkurowanie włókiennictwa, naftowej
Przemysł polskich zakładów z zwłaszcza w Łodzi – kopalnie soli w
niemieckimi – powstanie Bochni i Wieliczce
– rozwój przemysłu nowoczesnych banków – powstanie instytucji
przetwórczego i giełdy papierów wspierających rozwój
wartościowych gospodarczy
– rolnictwo rozwinięte
– zakończony proces – uwłaszczenie – niewielkie
uwłaszczenia chłopów w Królestwie gospodarstwa
– tworzenie instytucji Polskim w 1864 r. – przeludnienie wsi
Rolnictwo zrzeszających kółka – brak ziemi na wsi – brak ziemi dla
rolnicze – małe gospodarstwa wszystkich chcących
– organizacje nie były często w stanie utrzymywać się z
udzielające kredytów się utrzymać rolnictwa
Polakom
Komentarz: 1 pkt – za poprawne wypełnienie jednej komórki tabeli
60 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
61 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
62 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
63 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
64 Przykładowe odpowiedzi: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
A. Szyldy z dwujęzycznymi napisami, jak na fotografii, wprowadzono na obszarze
Królestwa Polskiego po upadku powstania styczniowego.
B. Władze rosyjskie prowadziły politykę rusyfikacji i wypierania języka polskiego z
wszystkich dziedzin życia mieszkańców Królestwa Polskiego.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
65 A. Zabór pruski – rozwój spółdzielczości, modernizacja rolnictwa, wprowadzanie Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
młockarni i elewatorów, powstanie zakładów Hipolita Cegielskiego, szerokie stosowanie
płodozmianu
B. Zabór austriacki – słaby rozwój przemysłu, ubogie i przeludnione wsie, narastające
konflikty między wsią a dworem, kredyty dostępne dla najbogatszych ziemian i chłopów
C. Zabór rosyjski – migracja ze wsi do miast, modernizacja folwarków ziemskich,
początek procesów uwłaszczeniowych, powolne zmiany
Komentarz: 1 pkt – za kompletne dopasowanie stwierdzeń do jednego zaboru

strona 14 z 17
66 Przykładowe odpowiedzi: odwilż posewastopolska w Rosji; zjednoczenie Włoch; rozwój Autor: Nowa Era

idei romantyzmu (0-3 p.)

Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
67 A. działały zakłady metalowe - pole przy Starachowicach; B. wydobywano ropę naftową Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
- pole przy Jaśle i Krośnie; C. produkowano tkaniny - pole przy Łodzi;
Komentarz: 1 pkt - za poprawne uzupełnienie wszystkich pól
68 Przykładowe odpowiedzi: wzrost liczby ludności i wydłużenie średniej życia; zanik Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
warstwy ubogiej szlachty oraz przekształcenie szlachty średniej w ziemiaństwo; wzrost
liczby mieszkańców miast i ich rozwarstwienie; pojawienie się nowych warstw
społecznych: robotników i inteligencji; nasilenie emigracji; rozwój ruchu emancypantek
Komentarz: 1 pkt – za podanie jednego przykładu
69 Przykładowa odpowiedź: Pruskie władze prowadziły modernizacyjną politykę Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
uprzemysłowienia tego zaboru, rozbudowywały kolej i tworzyły nowe ośrodki
przemysłowe. Najintensywniej przemysł rozwijał się na Górnym Śląsku, gdzie kwitł
przemysł wydobywczy, hutniczy i maszynowy. Na Pomorzu Gdańskim rozkwitał
przemysł stoczniowy, maszynowy i tytoniowy, a w Wielkopolsce, która była terenem
rolniczym – przemysł przetwórczy i drzewny.
Komentarz: 1 pkt – za podanie jednego przykładu
70 Przykładowa odpowiedź: Hasło pracy u podstaw stało się popularne pod koniec XIX w. i Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
oznaczało konieczność rozwoju świadomości narodowej wśród niższych warstw
społecznych, zwłaszcza chłopskich. Głównym celem było podniesienie poziomu edukacji
ludności wiejskiej. Zaczęto zakładać instytucje, których zadaniem była realizacja tego
celu, jak np. Polska Macierz Szkolna.
Komentarz: 2 pkt – za kompletną odpowiedź
71 śmierć i kary więzienia czy zsyłki dla biorących udział w rewolucji; ogłoszenie Ukazu Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
tolerancyjnego kończącego prawną dyskryminację Kościoła rzymsko- i
greckokatolickiego; utworzenie w Dumie polskiego koła poselskiego; zgoda na
powstawanie legalnych organizacji kulturalnych, społecznych i naukowych;
wprowadzenie do szkół i uniwersytetów języka polskiego; wprowadzenie języka
polskiego do urzędów gminnych
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
72 Przykładowa odpowiedź: Do głównych celów Stronnictwa Ludowego (SL) należały Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
poprawa warunków bytowych na wsi poprzez obniżenie podatków, wsparcie chłopskiej
spółdzielczości oraz ułatwienie udzielania kredytów rolnikom. Ważnym punktem
programu było również podniesienie poziomu edukacji na wsi, co miało umożliwić
chłopom awans społeczny i doprowadzić do zwiększenia ich udziału w życiu
politycznym. Działacze Stronnictwa Ludowego wspierali także działania modernizacyjne
na wsi i rozwój infrastruktury drogowej. Jego pierwszym prezesem został Karol
Lewakowski.
Komentarz: 3 pkt – za pełny opis programu, 1 pkt – za podanie imienia i nazwiska
73 Komunistyczny nurt w ruchu socjalistycznym na ziemiach polskich reprezentowała Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL), która dążyła do obalenia
caratu drogą powszechnej rewolucji oraz utworzenia z Polski republiki współtworzonej z
Rosją. Komuniści byli przeciwnikami walki o niepodległość, ponieważ koszty tej walki
uznawali za zbyt wysokie. Uważali, że najistotniejsze jest doprowadzenie do rewolucji
światowej obalającej dotychczasowe systemy władzy. Cele klasy robotniczej stawiali w
swoim programie wyżej od celów narodowych. Przedstawiciele tego ugrupowania to
Róża Luksemburg i Julian Marchlewski.
Komentarz: 3 pkt – za pełny opis programu, 1 pkt – za podanie nazwisk dwóch
przedstawicieli

strona 15 z 17
74 Przykładowa odpowiedź: Działacze polityczni w Galicji byli zwolennikami polityki Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
ugodowej i legalną drogą dążyli do uzyskania szerokiej autonomii. W 1866 r.
namiestnikiem tych ziem, który reprezentował cesarza, został Agenor Gołuchowski.
Najważniejszą instytucją był Sejm Krajowy we Lwowie, kontrolujący samorządy gminne
i powiatowe. W zakresie ustawodawstwa Sejm miał kompetencje w sprawach oświaty,
kultury, rolnictwa i opieki społecznej, zaś jego postanowienia wymagały kontrasygnaty
cesarza. Organem wykonawczym był Wydział Krajowy, a szkolnictwem zajmowała się
Rada Szkolna Krajowa. Przedstawiciele Galicji zasiadali w ogólnokrajowej radzie
państwa, tworząc tam Koło Polskie. W Galicji wprowadzono język polski do
administracji, policji, sądownictwa i szkół. W Krakowie utworzono Akademię
Umiejętności i spolonizowano inne wyższe uczelnie w Galicji.
Komentarz: 1 pkt - za wyjaśnienie pojęcia, 1 pkt - za wymienienie jednego organu
władzy
75 Pojęcie rugi pruskie dotyczy akcji masowego wysiedlania Polaków niemających Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
obywatelstwa niemieckiego z ziem zaboru pruskiego. Celem akcji było zniemczenie tych
ziem poprzez kolonizację opuszczonych gospodarstw i zasiedlenie niemieckimi
osadnikami.
Komentarz: 2 pkt – za kompletne wyjaśnienie pojęcia
76 Mianem pozytywistów warszawskich określano działaczy zaboru rosyjskiego, którzy byli Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
przeciwni ugodowej polityce wobec cara. Głosili pozytywistyczne hasła związane z
podniesieniem poziomu wiedzy i wykształcenia polskiego społeczeństwa po to, by
utworzyć nowoczesny i świadomy naród gotowy do podjęcia walki o niepodległość. Byli
zwolennikami pracy organicznej i pracy u podstaw.
Komentarz: 2 pkt – za kompletne wyjaśnienie pojęcia
77 Przykładowe odpowiedzi: wprowadzenie języka rosyjskiego do administracji i Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
szkolnictwa; zamknięcie Szkoły Głównej w Warszawie; wprowadzenie rosyjskich
instytucji i prawa oraz wymiana urzędników polskich na rosyjskich; działalność kuratora
Aleksandra Apuchtina
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
78 Przykładowe odpowiedzi: kara śmierci i zesłania księży na Syberię; podporządkowanie Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Kościoła katolickiego Kolegium Duchownemu w Petersburgu; rozpoczęcie likwidacji
zakonów i konfiskaty dóbr kościelnych; represje wobec Kościoła unickiego i rozpoczęcie
procesu jego likwidacji
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
79 Przykładowe odpowiedzi: ogromna przewaga armii rosyjskiej; brak wsparcia ze strony Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
państw europejskich; brak jedności między przywódcami powstania; brak poparcia
dużych grup społecznych, zwłaszcza chłopów
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
80 A. Taczanowski - pole między Łodzią a Sieradzem; B. Hauke-Bosak - pole przy Kielcach Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
(pod Radomiem); C. Wróblewski - pole nad Lublinem
Komentarz: 1 pkt – za każde poprawne dopasowanie
81 Poprawna odpowiedź: Francja, Wielka Brytania i Austria wystosowały noty do cara, Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
żądając nadania autonomii Polakom, zapewnienia im swobód obywatelskich i zgody na
utworzenie rządu narodowego. Natomiast Prusy podpisały z carem tzw. konwencję
Alvenslebena, na mocy której stworzyły kordon wojskowy wzdłuż granicy z Królestwem
Polskim, co zahamowało napływ ochotników z zaboru pruskiego i Europy.
Komentarz: 2 pkt – za kompletną odpowiedź

strona 16 z 17
82 Przykładowa odpowiedź: Przykładowo utworzono Rząd Narodowy, stanowiący centralny Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
organ powstańczej władzy. Podporządkowano mu jednostki terenowe. Działały też
trybunały rewolucyjne państwa podziemnego, które m.in. wydawały wyroki na szpiegów
i zdrajców.
Komentarz: 2 pkt – za kompletną odpowiedź, 1 pkt – za wymienienie jednego organu
władzy i jego scharakteryzowanie
83 Walki powstańcze miały charakter partyzancki. Zasięg zrywu wykroczył poza granice Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Królestwa Polskiego i objął Białoruś, część zachodniej Ukrainy i Litwę.
Komentarz: 2 pkt – za kompletną odpowiedź, 1 pkt – za określenie charakteru walk, 1
pkt – za poprawne podanie zasięgu walk
84 Przykładowa odpowiedz: Romuald Traugutt był dowódcą i ostatnim dyktatorem Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
powstania styczniowego. W trakcie tego zrywu podjął się misji dyplomatycznej do
Paryża. Ponadto w ostatniej fazie powstania zreorganizował oddziały powstańcze, dzięki
czemu przedłużył walkę. Dążył również do uwłaszczenia chłopów.
Komentarz: 2 pkt – za kompletną odpowiedź, 1 pkt – za podanie mniej niż trzech
osiągnięć
85 Przykładowa odpowiedź: „Czerwoni” dążyli do wzniecenia powstania zbrojnego, w Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
którym miały wziąć udział wszystkie grupy społeczne. Byli zwolennikami uwłaszczenia
bez odszkodowania oraz nadziałów dla bezrolnych chłopów w zamian za udział w
powstaniu. Opowiadali się za wprowadzeniem demokratycznych zmian w kraju.
Przywódca (jeden spośród podanych): Jarosław Dąbrowski, Zygmunt Padlewski.
Komentarz: 2 pkt – za poprawne scharakteryzowanie programu, 1 pkt – za poprawne
podanie imienia i nazwiska
86 Przykładowa odpowiedź: Autor tekstu propaguje pracę u podstaw, ponieważ uważa, że Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
dla sprawy narodowej najważniejsze jest wzmocnienie sił intelektualnych i zasobności
materialnej społeczeństwa polskiego, postęp cywilizacyjny oraz konieczność rozszerzenia
praw na grupy społeczne do tej pory unikające dotąd aktywności politycznej, społecznej,
gospodarczej i kulturowej.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
87 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0 odp.
88 B, C, D, F Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 7 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–6 odp.
89 1F, 2P, 3F Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. – poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. – poprawne uzupełnienie 0–2 odp.

strona 17 z 17