iaéni i tozsamosci
ne podejscia mozna traktowaé jako przyklady prac teoretycznych w_obrebi
kanonu interakcjonizmu.symbolicmego w XX w. Wywodzac sig 2 poglads
George'a Herberta Meada, wszystkie te teorie dazyly do zrozumienia powigzani
mmigdzy osoba, zachowaniem w roli, strukturg spoleczna i kultura. Podstawo
dynamika tego ukladu, jak wywodzili przedstawiciele tego kierunku, kryje si
W poieciach jazni i tozsamosci. Kiedy ludzie umiejscawiajg. sig w struktu
spoteczne} I w kulturze, kiedy uzyskuja wiedze 0 sobie nawzajem 1 buduja di
siebie role, daéa przez to do potwierdzania swoich pojeé siebie, rozumiany
‘ogélnie jako ciagi tozsamosci zrdznicowane pod wrgledem uwydatnienia i upor
dkowane w hierarchie. Niektérzy teoretycy, np. Stryker, uwazali, ze zar6
kultura, jak i struktura spotecena ograniczaja t¢ dynamike, podczas gay i
McCall i Simmons, przypisywali jednostce wigkszy wplyw i wigce} wolnos
w konstruowaniu tozsamosci. Jednak wszyscy interakcjonisci symboliczni mi
tendencje do traktowania jaéni jako zasadniczej sity stojacej za ludzkim postrzega
niem i dzialaniem w sytuacjach interakcyjnych, sily organizujacej i determinujaee
przebieg odgrywania roli oraz przyjmowania roli w kontekstach spoleczaych,
tre sidadaja sig inni Iudzie, definicic kultutowe i pozysje struktury spoleczng}
Réwnolegle z przedstawionymi interakcjonistycznymi teoriami jazni i to
samosci powstaly w potowie stulecia inne, zwiqzane 2 nimi, orientacje teoretyca
ne, Kladace nacisk na role. Jazsi pozostala w nich gléwnym elementem zapew
higjacym dynamike, lecz przestala byé postrzegana wylacznie w terminach sil
kietujace} wszystkimi zachowaniami w rolach. Zatem przed przejsciem do now
szych kierunkéw teorii interakcjonistyczne} powinnismy zatrzyma€ sig przy 16
nie znaczacej orientacji teoretycznej: teori roi
1997, 62, s. 134-150; Attiudes, Behavior, and the Self, w: The Sell-Society Dynami
8, 189-208; Identity Processes and Social Stress, , American Sociological Review" 1994
56, s. 836-849.
29. Dojrzewanie tradycji III
Teorie roli
Podejscie syntetyczne — Turner
>
1 Proces tworzenia roll
0 .,Potoczna norma spojnosci"
D Tymczasowy charakter interakoji
0 Proces potwierdzania roli
(0 Koncepeja samego siebie a rola
1) Strategia budowania teori rol
1D Podsumowanie. Formutowanie praw wyjasniajacych
Do polowy XX w. w teorii socjologiczne} panowalo przeswiadczenie, Ze jednostki sa
iqzane w szetsze struktury spoleczne dzigki zobowiazaniom plynacym z. pozy