អង្គការសកម្មភាពសម្រាប់ការអប់រ ំនៅកម្ពជា

ុ (នេប)

ិ ីសាលានរៀនជំនាន់ថ្មី
កម្មវធ

ការនម្របើម្រាស់ទម្រម្ង្់សណ
ំ ួ រសម្រាប់
បនង្កើតនតសតម្របឡង្

Using Question Formats in Test Development

កំពង្់ចាម្ ២០១៩
 ាតិកា

I. សេចក្ដីស្ដើម ........................................................................ ……………1

II. េំណួរស្រើេសរ ើេ ............................................................. ……………3

III.េំណួរចសមលើយខ្លី ................................................................ ……………8

IV.េំណួរ្គូរ្គង.................................................................... ………….11

V. េំណួរខ្ុេ្រូវ ................................................................. ………….13

VI. េំណួរចំណណក្ថ្នាក្់ ......................................................... ………….14

VII. េំណួរេំសណរ ............................................................... ………….17

 ើ
I. នសចកតីន្តម្

នៅនេលចែកនេស្តប្រឡង ន ង
ើ មានប្រនេទស្ំណួរជាមូលដ្ឋានេើរយ៉ាង ចែលអ្នកស្រនស្រ
នេស្តប្េូវែឹង។ ប្រនេទស្ំណួរទំងេរើ ននេះគឺ ស្ំណួរមន
ិ លំនអ្ៀង នង
ិ ស្ំណួរលំនអ្ៀង។ ជាទូនៅស្ំណួរ
មិនលំនអ្ៀងប្េូវបានន្លើ យ៉ាងរហ័ ស្ មានែនមលើ ប្េឹមប្េូវចេមួ រ៉ា៉ុន្ណេះ នហើ ស្ងកេ់ធ្ងន់នលើផល
ែ៉ុងនប្ោ រងអស្់ក៉ុ ងោរស្
ន ិកា (មានន័ ថា ន ើ ែង់ែឹងថាស្ិស្សអាែន្លើ នឹងស្ំណួរ ឬ មិនអាែ)
ង
។ នគេ៉ុំមានកងវល់អ្ំេចើ ផនកទំងឡា ននលំន(
ំ ឧទហរណ៍រនរៀររូកនលខេេ
ើ )
ួ ចែលស្ស្
ិ សមន
ិ ែង
ឹ
ននេះ នឡើ ។ ជាធ្មមតាស្ំណួរមិនលំនអ្ៀងមានោរលំបាករំផ៉ុេកន៉ុងោរស្រនស្ររ៉ា៉ុចនតងា ប្ស្ួលកន៉ុងោរ
ចក។ ឧទហរណ៍ទូនៅននស្ំណួរមន
ិ លំនអ្ៀងរួមមានៈ ស្ំណួរនប្រស្
ើ នរស្
ើ (ស្ំណួរចែលឱ្យែនមលើ នប្ែន
ើ
នែើមបនើ ធ្វើោរនប្រើស្នរស្)
ើ ស្ំណួរែនមលើ ខលើ និងស្ំណួរផគូរផគង។

ប្រនេទស្ំណួរ

មន
ិ លំនអ្ៀង លំនអ្ៀង
ស្ំណួររងាាញេផ
ើ លកន៉ុងននេះ ស្ំណួររងាាញេល
ើ ន
ំ ក
ំ ៉ុ ងននេះ
ន
ោរដ្ឋក់េិន៉ុ ម
ទ ន
ិ ចប្រប្រួលរវាងអ្នកចក ោរដ្ឋក់េិន៉ុ អាែចប្រប្រួ
ទ លរវាងអ្នកចក

ែំចណកឯស្ំណួរលំនអ្ៀងវ ិញ ចេងចេនប្រើនេល ូរកន៉ុងោរន្លើ មានែនមលើ នប្ែើន ចែលកំចណ

អាែចប្រប្រួល នៅតាមោររកប្ា ររស្់អ្នកចក នហើ ស្ងកេ់ធ្ងន់នលល
ើ ំននំ នោរស្ក
ិ ា។ ស្ំណួរ
លំនអ្ៀងប្គូមានោរងា ប្ស្ួលកន៉ុងោរចេង រ៉ា៉ុចនតមានោរលំបាក្ស្់ក៉ុ ងោរចក។
ន រឯស្ំ
ើ ណួរស្ំនណរ (
Essay Question) អាែជាឧទហរណ៍លអរំផ៉ុេ ននស្ំណួរលំនអ្ៀងវាអាែរួមរញ្ចូ លទប្មង់នផសងៗជា
នប្ែើនផងចែរ។ ឧទហរណ៍ ស្ំណួរចែលបានរងាាញខាងនប្ោមទំងេើរននេះ ស្ួរេ័េ៌មានែូែគ្នន។
នទេះជាយ៉ាង្ក៏នដ្ឋ ែនមលើ ខ៉ុស្ររស្់
ស្ិស្សចែលបានរងាាញឱ្យន ញ
ើ វាផដល់ែល់
អ្នកចកនូវេ័េ៌មានខ៉ុស្ៗគ្នន អ្ំេោ
ើ រស្ក
ិ ា
ររស្់ស្ិស្ស ស្ំណួរេហ៉ុនប្រើស្នរស្ប្គ្នន់
ើ ចេ
រងាាញថា ស្ស្
ិ សមន
ិ ែឹងេរើ នរៀររូកនលខ។
នទេះយ៉ាង្ក៏នដ្ឋ ស្ំណួរចែលផដល់
ែនមលើ នៅចផនកខាងាដ ំ រងាាញថាស្ស្
ិ ស

1
នៅមិនទន់ ល់េើរនរៀរប្តាទ៉ុក នៅនេលនធ្វើនលខរូក។ ននេះនហើ គឺវារងាាញកំហ៉ុស្នៅកន៉ុង “ លំន ំ “
ននោររូកនលខ។
េ័េ៌មានននេះមានារៈប្រនយរន៍ែំន េះប្គូ នែើមបែ
ើ ឹងកន៉ុងោររ ំឭកខលឹមារនមនរៀនឬរួ
ស្ស្
ិ សជារ៉ុគគល។ ែូនែនេះ វាមានារៈប្រនយរន៍្ស្់ែំន េះប្រនេទននោរវា េនមលចររែំ្ក់
(Formative)។ នៅកន៉ុងនស្ៀវនៅចណនំននេះ ន ើ នឹងេិភាកាេើទប្មង់ស្ំណួរ ៦ យ៉ាង។ ទប្មង់
ង
ស្ំណួរទំងននេះរួមមានៈ ស្ំណួរនប្រើស្នរស្
ើ ស្ំណួរែនមលើ ខលើ ស្ំណួរផគូរផគង ស្ំណួរខ៉ុស្ប្េូវ ស្ំណួរ
ែំ្េ់ថានក់ និងស្ំណួរស្ំនណរ។

2
 II. សំណួរនម្រជើសនរ ើស

A. ព័ត៌ានទូន ៅៈ គុណសម្បតតិ និង្ គុណវិបតតិ

 ស្ំណួរនប្រើស្នរស្ ឺ ទប្មង់ស្ំណួរ មន
ើ គជា ិ លំនអ្ៀងចែលមានភាេទន់េលន់រេ់ចរនជាងនគរំផ៉ុ
េ។ វាអាែប្េូវ បាននប្រើនែើមបនើ ធ្វើនេស្ដរំណិនននោរគិេ ចែលបានេើោរែងចំ នធ្វើ នេស្ត
នលើោរ ល់ែឹង ោរអ្ន៉ុវេត និង ោរវ ិភាគ។
 ស្ំណួរនប្រស្
ើ នរស្
ើ មានកប្មេ
ិ ខពស្់ជាង ស្ំណួរ ប្េូវ-ខ៉ុស្ េនើ ប្ េះទប្មង់ែនមលើ ែ៏នប្ែន
ើ ររស្់
វា រួ ោេ់រនថ ភាេបា៉ាន់ាមននៅនលើែនមលើ ប្េឹមប្េូវ។
 គ៉ុណស្មបេតស្
ិ ំខាន់ជាងនគមួ នទៀេ ររស្់ស្ំណួរនប្រស្
ើ នរស្
ើ គវា
ឺ ផដល់លទាភាេឱ្យោររូក
ស្រ៉ុរនលើរំណិនននោរស្រនស្រ។ គ៉ុណស្មបេតិននេះរនងកើនយ៉ាងខាលង
ំ ោលនូវស្៉ុេលភាេនននេ
ស្ដ។
 គ៉ុណវ ិរេតិទង
ំ ឡា ជាែមបងននស្ំណួរនប្រើស្នរស្
ើ គថា
ឺ វាមានោរលំបាករំផ៉ុេកន៉ុង ោរ
ស្រនស្រ េប្មូវលកខខណឌនេស្ដេង
ឹ រង
ឹ នែម
ើ បរ
ើ ងាករោរែមលងគ្នន នហើ វាអាែនឹងនៅមាន
កប្មិេខលេះននោរបា៉ាន់ាមនកន៉ុងោររកែនមលើ ចែលប្េឹមប្េូវ។

ើ នរ ើស
B. ទម្រម្ង្់ជាម្ូលដ្ឋានននសំណួរនម្រជស
1. ចផនកចមកធាង (The Stem)
 ចផនកចមកធាងននស្ំណួរនប្រើស្នរស្
ើ ចេងចេប្េូវបាននប្រើ កយ ចែលជាស្ំណួរផ្ទទល់ចេមដង ឬ
ជាលបេះមន
ិ នេញនលញ។
ឧទហរណ៍ៈ នៅប្រនទស្កមព៉ុជា នេើនខេត្ចែលមានប្រជារននប្ែើនជាងនគ?
ក. បាេ់ែំរង
ខ. តាចកវ
គ. កំេង់ចម
. ក្ដ ល
នខេតចែលមានប្រជារននប្ែន
ើ ជាងនគនៅប្រនទស្កមព៉ុជាគៈឺ
ក. បាេ់ែំរង ។
ខ. តាចកវ ។
គ. កំេង់ចម ។
. ក្ដ ល។
 កេ់ស្មាគល់ក៉ុ ងឧទហរណ
ន ៍ ខាងនលថា
ើ ែនមលើ ទំងឡា ចែលជាលបេះនេញនលញប្េូវដ្ឋក់
ស្ញ្ញា (។) នៅែ៉ុងរញ្ច រ់លបេះនើមួ ៗ។ ចផនកចមកធាងចែលជាស្ំណួរនេញនលញ ែូែជា
នៅកន៉ុងឧទហរណ៍ទើ ១ ប្េូវដ្ឋក់ស្ញ្ញាស្ួរ (?)។
2. ចផនកែនមលើ

3
  ស្ំណួរនប្រើស្នរស្
ើ ចេងចេមានែនមលើ ចែលអាែន្លើ បាន ៤ ឬ ៥ នហើ កន៉ុងរ្ដ ែនមលើ
ទំងននេះ គមា
ឺ នែនមលើ ចេមួ រ៉ា៉ុន្ណេះចែលប្េម
ឹ ប្េូវ។ ែនមលើ ចែលអាែន្លើ បានេែ
ិ
ជាង ៤ មិនបានចណនំឱ្យនប្រើនទ នប្ េះរនងកើេលទាភាេឱ្យន្លើ បានប្េឹមប្េូវនៅតាមោរ
ាមន (មានន័ ថា វាអាែរ៉ាេះ ល់នលភា
ើ េនរឿទ៉ុកែិេតននស្ំណួរ (Reliability)។
 ែនមលើ អាែប្េូវបានរងាាញនដ្ឋ អ្កសរ ឬ នលខ ។ ែនមលើ គួរចេប្េូវបាននរៀរែំក៉ុ នងលំដ្ឋរ់
ស្មប្ស្រនៅតាមនេលនវលាររស្់វា។ ឧទហរណ៍
មន
ិ លអ លអ
ប្រនទស្កមព៉ុជាបានោល ជាប្រនទស្ឯករារយ ប្រនទស្កមព៉ុជាបានោល ជាប្រនទស្ឯករារយ
េើប្រនទស្បារា ំងកន៉ុងឆ្ន ំ េើប្រនទស្បារា ំងកន៉ុងឆ្ន ំ
ក. 1960 ។ ក. 1948 ។
ខ. 1954 ។ ខ. 1954 ។
គ. 1975 ។ គ. 1960 ។
. 1948 ។ . 1975 ។

 កន៉ុងករណើភាគនប្ែន
ើ ប្េូវបានចណនំឱ្យនរៀរែនមលើ រញ្ឈររំនស្
ួ ោរនរៀរនផដក។ ចេនទេះជា
យ៉ាង្ោនរៀរែំែនមលើ នផដកអាែប្េូវបាននប្រើ នរើែនមលើ ទំងននេះខលើ។

ោរនរៀររញ្ឈរ ោរនរៀរនផដក
នេប្ើ កុមនលខ្មួ ខាងនប្ោមននេះ ែូរកំណេ់ថានក់ កយ “ទស្ករ”
ចែលនរៀរតាមលំដ្ឋរ់េើធ្ំជាងនគរងអស្់មកេូែ ក.នម,ខ.គ៉ុណនម, គ. កិរយស្័
ិ េទ , .ស្េវនម
ជាងនគរងអស្់បានប្េម
ឹ ប្េូវ?
ក. 663540 . 5334333 . 744236. 537062
ខ. 32294 . 136428 . 475536 . 210697
គ. 6105675 . 3676037 . 332106 . 335045
. 864954 . 496862 . 357152 . 186243

ើ នរ ើស
C. ម្របនេទេុសគ្នាននសំណួរនម្រជស
 ស្ំណួរនប្រើស្នរស្មាន
ើ ៤ ជាមូលដ្ឋាន។ ប្រនេទទំងននេះគឺប្រនេទែនមលើ ប្េូវ ប្រនេទ
ែនមលើ លអរំផ៉ុេ ប្រនេទែនមលើ អ្វ ិរជមាន នង
ិ ប្រនេទែនមលើ នប្ែន
ើ ។ ប្រនេទនើមួ ៗប្េូវ
បានេនយល់ែូែខាងនប្ោម៖
1. ប្រនេទែនមលើ ប្េូវៈ
 នៅកន៉ុងស្ំណួរចររននេះ ែនមលើ ចេមួ គេ់ចែលប្េឹមប្េូវនេញនលញ។ ែនមលើ ែនទនទៀេ
ខ៉ុស្ទំងប្ស្ុង។

4
 ឧទហរណ៍ៈ មាដ ខ្៉ុំមានប្បាក់ 5000៛ នៅផារ។ គ្នេ់ទិញប្េើអ្ស្់ 800៛ ាែ់ប្រូក 2400
៛។ នេគ្ន
ើ េ់នៅស្ល់ប្បាក់រ៉ុន
៉ា ម ន?
ក. 1500៛
ខ. 1800៛
គ. 1850៛
. 1870៛

2. ប្រនេទែនមលើ លអរំផ៉ុេ
 កន៉ុងស្ំណួរចររននេះ ែនមលើ នើមួ ៗមានធាេ៉ុខលេះេិេ។ ស្ិស្សប្េូវនប្រើស្នរស្
ើ កែនមលើ ្
ចែលប្េម
ឹ ប្េូវជាងនគរំផ៉ុេ។
ឧទហរណ៍ៈ េួចែកនន 12 មានៈ
ក. 1.2.3.4.6.12
ខ. 1.3.4.6.8.12
គ. 1.2.4.5.6.12
. 1.2.4.6.8.12
 កន៉ុងឧទហរណ៍ ននេះមានធាេ៉ុខលេះេិេនៅកន៉ុងែនមលើ នើមួ ៗ។ ឧទហរណ៍កន៉ុងែនមលើ ខ
នលខ 3.4.12 អាែជាេួចែកនន 12 រ៉ា៉ុចនត 8 មិនអាែជាេួចែកនន 12 នទ។ នទេះជាយ៉ាង្
ក៏នដ្ឋ មានែនមលើ ក រ៉ា៉ុន្ណេះ ចែលជាែនមលើ ប្េឹមប្េូវនេញនលញ។

3. ប្រនេទែនមលើ អ្វ ិរជមាន

 កន៉ុងស្ំណួរចររននេះ ស្ស្
ិ សប្េូវនប្រើស្នរស្ែនមល
ើ ើ ចែលប្េម
ឹ ប្េូវ។
ឧទហរណ៍ៈ លបេះទំងអ្ស្់រញ្ញជក់េើលកខណៈររស្់ន េ នលើកចលងចេ៖
ក. ន េជាែំ្ប្ំ រចំរែូវ។
ខ. ន េជាែំ្ធ្
ំ ញ្ាជាេិ។
គ. ផ្ទកញើ និង នមមលនៅជាមួ គ្នន។
. នគ កនមៅន េនធ្វើនំ។

4. ប្រនេទែនមលើ នប្ែន
ើ ៈ
 កន៉ុងស្ំណួរចររននេះកែ
ិ ចោរររស្់ស្ស្
ិ សគប្ឺ េូវនប្រើស្នរស្នូ
ើ វ ែនមលើ ចែលប្េូវនប្រើស្នរស្
ើ ក
មួ ឬផសំែនមលើ ចែលប្េូវនប្រើស្នរស្
ើ ក ចែលជាែនមលើ ប្េឹមប្េូវ។
ឧទហរណ៍ៈ

5
 (I) (II) (III) (IV) (V)

រូរ្ខលេះខាងនលើននេះ ចែលរងាាញេើេក
ួ ស្េវគ្នមន្អឹងកង?
ក. I គេ់
ខ. II, III និង IV
គ. II, IV និង V
. I, III និង V
ើ នរ ើស
D. សំណូម្ពរនៅនពលសរនសរសំណួរនម្រជស
 នគ្នលោរណ៍ចណនំែូែេនៅននេះ គួរចេប្េូវបានស្នងកេនៅនេលស្រនស្រស្ំណួរនប្រើស្នរស្ៈ
ើ
ើ យប្បាកែថាស្ំណួរទប្មង់ចមកធាងនម
1. នធ្វឱ្ ើ ួ ៗមានរញ្ញាកំណេ់ែាស្់លាស្់។
ឧទហរណ៍ៈ
មន
ិ លអ លអ
េនំនេញ នេើេនំនេញមានទើតាង
ំ ស្ថិេនៅឯ្?
ក. មានទតា
ើ ងំ ស្ថេ
ិ នៅែេ៉ុម៉ុខ។ ក. នៅកចនលងមួ នៅថាែេ៉ុម៉ុខ
ខ. មានទើតាង
ំ ស្ថិេនៅនខេតក្ដ ល។ ខ. កន៉ុងនខេតក្ដ ល
គ. មានទើតាង
ំ ស្ថិេនៅនខេតនស្ៀមរារ ។ គ. កន៉ុងនខេតនស្ៀមរារ
. មានទតា
ើ ងំ នៅរឹងទននលារ ។ . នៅរង
ឹ ទននលារ

2. ក៉ុំនប្រើ កយនប្ែន
ើ ហួស្ោរចំបាែ់ កន៉ុងោរនធ្វឱ្
ើ យមានអ្េថន័ ែាស្់លាស្់។
ឧទហរណ៍ៈ
មន
ិ លអ លអ
រ៉ុកខជាេិេ៉ុលនគនប្ែើនន ញ
ើ មានៈ រ៉ុកខជាេិេ៉ុលនគនប្ែើនន ញ
ើ មាននៅកន៉ុងៈ
ក. នៅកន៉ុងេូមិ ។ ក. េូមិ ។
ខ. នៅកន៉ុងែមាករ ។ ខ. ែមាករ ។
គ. នៅកន៉ុងនប្េ ។ គ. នប្េ ។
. នៅកន៉ុងស្ួនរចនល . ស្ួនរចនល ។

3. នធ្វើឱ្យប្បាកែថា ែនមលើ ររស្់អ្នកប្ស្រនៅនឹងរែនស្មព័នធនវ ាករណ៍ នហើ ោរនប្រើ កយ

ររស្់អ្នកស្ប្មរនៅនង
ឹ ចមកធាង។
ឧទហរណ៍ៈ

6
 មន
ិ លអ លអ
ារៈប្រនយរន៍នននែើមនតានេចែល ារៈប្រនយរន៍នននែើមនតានេចែល
ស្ំខាន់ជាងនគមានៈ ស្ំខាន់ជាងនគគឺៈ
ក. ស្ប្មារ់ កនធ្វជា
ើ អាហារ ។ ក. កនធ្វជា
ើ អាហារ ។
ខ. នែើមបើ កទឹក ។ ខ. កទឹក ។
គ. នធ្វជា
ើ ប្េំររង ។ គ. នធ្វជា
ើ ប្េំររង ។
. នធ្វើទូក ។ . នធ្វើទូក ។
4. ក៉ុំនធ្វឱ្
ើ យែនមលើ ររស្់អ្នកជាន់នលគ្ន
ើ ន បានន័ ថាែនមលើ មួ មានែនមលើ ែនទនទៀេនៅកន៉ុង
ននេះ។
ឧទហរណ៍ៈ
នមអ្ំនៅជាស្មារិកននប្កុមស្េវ្?
ក. ស្េវឥេ្អង
ឹ កង ។
ខ. ស្េវចែលមាននោស្ិោចេមួ ។
គ. ស្េវលិេ
អ ។
. ស្េវាលរ ។

5. េាយមទ៉ុកែនមលើ ទំងអ្ស្់ក៉ុ ងប្រចវងែូ

ន ែគ្នន។ ជាញឹកញារ់ប្គូចេងមានទមាលរ់រនងកេ
ើ
ែនមលើ ចវងជាងនគរំផ៉ុេជាែនមលើ ប្េឹមប្េូវ។ នរើស្ិស្សែឹងែំណ៉ុែននេះ នឹងអាែរួ េួកនគឱ្យ
ាមនរកែនមលើ ប្េម
ឹ ប្េូវនដ្ឋ នគេ៉ុំនែេះ។
6. ផ្ទលស្់រូ រទ
ដ ើតាង
ំ ែនមលើ ប្េូវ និងនធ្វើោររ ំចលកែនមលើ ទំងននេះឱ្យបាននស្មើគ្នន។
ើ យស្ំណួរទប្មង់ចមកធាងផដល់នូវស្ញ្ញារងាាញ (Clue) ចែលទក់ទងនៅនង
7. ក៉ុំនធ្វឱ្ ឹ ែនមលើ
ប្េឹមប្េូវ។ រញ្ញាននេះនធ្វើឱ្យខូែស្៉ុ េលភាេននស្ំណួរ នប្ េះស្ិស្សអាែាមនែនមលើ ប្េឹមប្េូវ
នដ្ឋ នគេ៉ុំនែេះ។
ឧទហរណ៍ៈ
ើ ូលនហេ៉ុខាងនប្ោម្ខលេះ អាែរនងកើេឱ្យមានរំងឺ AIDS?
នេម
ក. ោរញា៉ុបា
ំ នៅកន៉ុងហាង ។
ខ. ោររួមនេទ នង
ិ ោរទទួលមម ។
គ. ោររ៉ាេះ ល់នគ ។
. ោរនប្រប្ើ បាស្់រងគន់រម
ួ ។
នៅកន៉ុងឧទហរណ៍ខាងនលើ ោរស្ួររកកតាត្ “ខលេះ” ចែលរនងកើេឱ្យមានរំងឺ AIDS រងាាញ
ើ ជាងមួ ជាែនមលើ ប្េឹមប្េូវ។ ែូនែនេះស្ំណួរទប្មងច់ មកធាង
ថាកតាតចែលមានែនមលើ នប្ែន
ចែលមាន កយរនល អាែនំស្ិស្សាមនថាជាែនមលើ ខ ។

7
8. នៅនេលស្រនស្រស្ំណួរនប្រើស្នរស្ចររអ្វ
ើ ិរជមាន នធ្វើឱ្យនលែនធាលរនឡង
ើ នូវ កយអ្វ ិរជមាន
នដ្ឋ គូស្រនទេ់េនើ ប្ោមវា នែើមបឱ្
ើ យស្ស្
ិ សែឹង នហើ នគប្េូវនប្រើស្នរស្ែនមល
ើ ើ អ្វ ិរជមាន។
ឧទហរណ៍ៈ
ឃ្លលខាងនប្ោមននេះេេ
ិ ទំងអ្ស្់ នលក
ើ ចលងចេៈ
ក. ប្ស្ូវជារ៉ុកខជាេិនមម ។
ខ. នែើមប្ស្ូវជានែើមតាន់ចណន។
គ. ប្ស្ូវែ៉ុេះជាគ៉ុមព ។
. ស្លក
ឹ ប្ស្ូវជាស្លក
ឹ នទល។

8
 III. សំណួរចនម្លើយេលី

A. ព័ត៌ានទូន
 ស្ំណួរែនមលើ ខលើប្េូវបាននប្រើក៉ុ ងនគ្នលនៅនធ្វ
ន ើនេស្តនលើកប្មិេែងចំចេរ៉ា៉ុន្ណេះ។
 វាក៏មានប្រនយរន៍ផងចែរ នៅនេលចែលប្គូែង់នធ្វនើ េស្ដទមទរស្ស្
ិ សែងចំនដ្ឋ ខលួនឯង
(Recall)។
A. ប្រនេទខ៉ុស្ៗគ្ននននស្ំណួរែនមលើ ខលើ
 មានស្ំណួរែនមលើ ខលើ រើប្រនេទជាមូលដ្ឋាន។ ប្រនេទទំងននេះមានែូែេនៅៈ
1. ប្រនេទស្ំណួរ
ឧទហរណ៍ៈ
នេើមាននខេតរ៉ុ៉ានមននៅប្រនទស្កមព៉ុជា?__________
2. ប្រនេទរំនេញ
ឧទហរណ៍ៈ
នៅកន៉ុងេូមវិ ិទា ទតា
ើ ងំ ខាងនរង
ើ ខាងេបូង និង ខាងលែ
ិ នៅនលចើ ផនែប្ើ េូវបានរងាាញ
នដ្ឋ នប្រើចខសរ ៈរនទេ់ ___________និង__________។
3. ប្រនេទទំនក់ទំនង
ឧទហរណ៍ៈ
ោរចណនំៈ នៅកន៉ុងែននលេះែំហរចែលប្េូវរំនេញ ែូរស្រនស្រនលខរូមា
៉ា ៉ុ ង
ំ ចែលទក់ទងនង
ឹ
នលខចខមរចែលផដល់ឱ្យៈ
1. ២៣ _____
2. ១១ _____
3. ៩ _____
B. សំណូម្ពរនៅនពលសរនសរសំណួរចនម្លើយេលៅៈី
1. នធ្វឱ្
ើ យប្បាកែថា ស្ំណួរអាែន្លើ បានចេមួ កយ មួ ឃ្លលឬនលខប្េម
ឹ ចេមួ គេ់។
ឧទហរណ៍ៈ
មន
ិ លអ
ស្ភាេំ្ងរាស្តស្តននប្រនទស្កមព៉ុជាមកប្ររ៉ុំគ្នននៅកន៉ុង_________។
រឬ
ើ រួនែនមលើ អាែប្េូវបាននប្រក
ើ ៉ុ ងោរន្ល
ន ើ យ៉ាងប្េម
ឹ ប្េូវនៅនង
ឹ ស្ំណួរននេះរួមមានៈ
េនំនេញ មករា និង នប្គ្នេះអាស្នន។ ែូនែនេះនហើ ស្ំណួរនៅកន៉ុងទប្មង់ននេះគឺ អាែមានភាេ
លំនអ្ៀងននកំចណ។ កលអស្ំណួរននេះគួរនប្រើ កយែូែេនៅៈ
លអ
ស្ភាេំ្ងរាស្តស្តននប្រនទស្កមព៉ុជាមកប្ររ៉ុំនៅទើប្កុង__________។
2. ផដល់ែំនន
ួ ែននលេះែំហ ឱ្យនស្មន
ើ ង
ឹ ែនមលើ ។

9
 ឧទហរណ៍ៈ
ឥណូ ឌ ែន
ិ បារា ំង ប្េូវបានរនងកេ
ើ នឡង
ើ នដ្ឋ ប្រនទស្______ _______នង
ិ _______។
3. ក៉ុំល៉ុរ កយនប្ែើននេកេើស្ំណួររំនេញ។
ឧទហរណ៍ៈ
______ចស្់ននប្រនទស្កមព៉ុជាគឺ_______។

10
 IV.សំណួរ្គរ្គ
ូ ង្
A. ព័ត៌ានទូន ៅៈ
 ស្ំណួរផគូរផគង គឺជាោរចប្រប្រួលននស្ំណួរនប្រើស្នរស្។
ើ វាមានចមកធាងខលើៗចែលប្េូវផគូរ
ជាមួ ែនមលើ មួ ែំនួន។
ឧទហរណ៍ៈ
ោរចណនំៈ នប្រើស្នរស្នម
ើ ម េះនខេតនៅខាងាដនំ ែ ចែលទក់ទងនៅនឹងអាគ្នរលបល
ើ ាញនៅ
ខាងន្វង។ ស្រនស្រអ្កសរនមមេះនខេតនៅកន៉ុងែននលេះែំហនៅខាងាដនំ លខ។ នមមេះនខេតអាែ
ប្េូវបាននប្រនើ ប្ែន
ើ ជាងមដង ឬមន
ិ មានទល់ចេនាេះ។

1___អ្ងគរវេត ក. កំេង់ចម
2___បា ន
័ ខ. តាចកវ
3___វ ិមានឯករារយ គ. នស្ៀមរារ
4___វេតេនំ .េនំនេញ
5___ប្បាាទទននលបាទើ ង. រេនគិរ ើ
ែ. បាេ់ែំរង
 គ៉ុណស្មបេតិស្ំខាន់ជាងនគមួ កន៉ុងរ្ដ គ៉ុ ណស្មបេតិស្ំខាន់ទង
ំ ឡា គឺភាេផដល់
ប្រស្ទ
ិ ាភាេររស្់វា។ បានន័ ថានមល
ើ លំហាេ់ខាងនលនើ នេះ ប្េូវបានស្រនស្រជាស្ំណួរ
នប្រើស្នរស្
ើ ននេះវានឹងប្េូវនប្រើែននលេះែំហនប្ែើនចែមនទៀេ។
 ស្ំណួរផគូរផគងចេងចេប្េូវបាននប្រើ នែើមបវា
ើ ស្់រំណិនននោរគេ
ិ នលក
ើ ប្មេ
ិ ែងចំ ក៏រ៉ុច៉ា នតវាអាែ
វាស្់រំណិនននស្ំណួរ ល់ែឹងផងចែរ។

B. សំណូម្ពរនៅនពលសរនសរសំណួរ្គូរ្គង្ៅៈ
 នៅនេលស្រនស្រស្ំណួរផគូរផគង ប្េូវស្រនស្រតាមនគ្នលោរណ៍ ចណនំែូែខាងនប្ោមៈ
1. ស្រនស្រោរចណនំឱ្យបានែាស្់លាស្់ស្ប្មារ់លំហាេ់ ក៉ុំប្គ្នន់ចេនិយ ថា “ផគូរផគង
ែំណ៉ុែែូែេនៅ”។ រញ្ញជក់ឱ្យែាស្់លាស្់ក៉ុ នងោររងាាញថាប្េូវផគូរ ែំណ៉ុែទំងននេះនដ្ឋ
រនរៀរ្នៅកន៉ុងោរចណនំចែលផដល់ឱ្យ (ឧទហរណ៍ៈ ោរគូស្រនទេ់ ោរស្រនស្រ
ែនមលើ ជាអ្កសរនៅកន៉ុងែននលេះែំហចែលនគទ៉ុ កឱ្យរំនេញ ។ល។)។
2. ជានិែចោលចមកធាងននស្ំណួរប្េូវចវង នហើ ែនមលើ ចែលប្េូវផគូរផទឹមប្េូវខលើ។
3. នប្រើរញ្ជ ើែំណ៉ុែចែលប្េូវឱ្យផគូរផគងជារញ្ជ ើ ខលើ។ ក៉ុំឱ្យរញ្ជ ើ ននេះនលើស្េើ 10 ែំណ៉ុែ។
4. នប្រើែនមលើ ឱ្យបាននប្ែើនជាងចមកធាងចែលផគូរផទឹម។ នធ្វើយ៉ាងននេះនឹងរួ ោេ់រនថ រំណិន
ររស្់ស្ិស្សកន៉ុងោរាមនែនមលើ ប្េឹមប្េូវនដ្ឋ េ៉ុំនែេះ។
5. នរៀរែំែនមលើ នៅតាមលំដ្ឋរ់នដ្ឋ ស្មនហេ៉ុផល នរើស្ន
ិ ជាែនមលើ ននេះមានលំដ្ឋរ់ររស្់
វា។

11
 ឧទហរណ៍ៈ រញ្ជ ើឆ្ននំ រៀរតាមលំដ្ឋរ់លំនដ្ឋ តាមឆ្ន ំ រញ្ជ ើែំនន
ួ ឬនលខ នរៀរតាមលំដ្ឋរ់
នលខ។ល។
6. នប្រើែនមលើ ចែលប្រហាក់ប្រចហលគ្នន។ ក៉ុំលា ែនមលើ ចែលតាងឱ្យប្កុមខ៉ុស្ៗគ្ននននអ្វើចែល
បាននរៀន។ ឧទហរណ៍ៈ ក៉ុំលា រញ្ចូ លគ្នននូវប្កុមែូ ែជា ប្កុមទននល ប្កុមមន៉ុស្ស នង
ិ ប្កុម
ឆ្ននំ ៅកន៉ុងស្ំណួរចេមួ ។ ខាងនប្ោមននេះជា ឧទហរណ៍ ននស្ំណួរផគូរផគងចែលមិនស្ម
រមយ
1.___ នស្ដែចែលស្ង់ប្បាាទបា ន
័ ក. កំេង់ចម
2.___ នខេតចែលមានប្រជារននប្ែន
ើ ជាងនគរំផ៉ុេ ខ. រ័ វរនទ
ម ័ ើ7
3.___ វ ិមានឯករារយ គ. 1954
4.___ ឆ្នឯ
ំ ករារយររស្់ប្រនទស្កមព៉ុជា . េនំនេញ
5.___ប្បាាទចែលលបល
ើ ាញជាងនគនៅកមព៉ុជា ង. រេនគិរ ើ
ែ. អ្ងគរវេត
7. ក៉ុំចេងស្ំណួរផគូរផគងឱ្យរ ំលងេើទំេ័រមួ នៅទំេ័រមួ នទៀេ៕

12
 V.សំណួរម្រតូវ/េុស
A. ព័ត៌ានទូន ៅៈ
 ស្ំណួរប្េូវ/ខ៉ុស្ ភាគនប្ែើនជាអ្ំណេះអ្ំ្ងចែលស្ិស្សប្េូវស្នប្មែថា ប្េូវ ឬ ខ៉ុ ស្។
 ស្ំណួរប្េូវ/ខ៉ុស្ មានោរលំបាកកន៉ុងោរចេង េនើ ប្ េះវាលំបាកកន៉ុងោររកឱ្យន ញ
ើ នូវអ្ំណេះ
ើ នករំនញក៏
អ្ំ្ងចែលថា ប្បាកែជាខ៉ុស្ដ្ឋែ់ខាេ ឬ ប្េូវដ្ឋែ់ខាេ។ រួនោលស្ូ មបអ្
នដ្ឋ ក៏នៅចេមន
ិ ល់ប្ស្រថា អ្ំណេះអ្ំ្ង្មួ ចែលប្េូវ ឬ ខ៉ុស្ននេះនទ។
 ជាទូនៅប្គូភាគនប្ែើន ល់ថា ស្ំណួរប្េូវ/ខ៉ុស្មានោរងា ប្ស្ួល្ស្់ក៉ុ ងោរចេង
ន រ៉ា៉ុចនត
េ៉ុំចមនែូនចនេះនទ។
 ស្ំណួរប្េូវ/ខ៉ុស្អាែមានប្រនយរន៍្ស្់ កន៉ុងោរវាស្់ប្រនេទរំណិនែងចំនៅកប្មិេវា
េនមល។ ៏ ំរំផ៉ុេមួ កន៉ុងរ្
ននេះគឺជាគ៉ុ ណស្មបេតិែធ្ ដ គ៉ុណស្មបេតិធ្ំៗជានប្ែើននទៀេររស្់
វា។
 នេស្តប្រឡងចរររូកស្រ៉ុរែ៏ស្ំខាន់ៗ ន ង
ើ មិនគួរនប្រើស្ំណួរប្េូវ/ខ៉ុស្េើនប្ េះស្ំណួរចររ
ននេះនធ្វឱ្
ើ យស្ស្
ិ សមានលទាភាេបា៉ាន់ាមនកប្មេ
ិ ខពស្់។
B. ម្របនេទេុសគ្នាននសំណួរម្រតូវ/េុស
 មានស្ំណួរប្េូវ/ខ៉ុស្ 4 ប្រនេទខ៉ុស្គ្នន ចែលប្គូអាែនប្រក
ើ ៉ុ ងោរនធ្វ
ន ើនេស្ត។ ប្រនេទទំងននេះ
មានែូែេនៅៈ
1. ស្ំណួរប្រនេទមូលដ្ឋាន (នប្រប្ើ បាស្់ញឹកញារ់)
 ននេះជាប្រនេទស្ំណួរប្េូវ/ខ៉ុស្ចែលភាគនប្ែើន នគនប្រើនៅនលើនេស្ដ។ កន៉ុងស្ំណួរចររននេះនគ
ផដល់ឱ្យស្ស្
ិ សនូវអ្ំណេះអ្ំ្ងមួ នហើ ឱ្យកំណេ់ថា នេវា
ើ ប្េូវឬខ៉ុស្។ នរអ្
ើ ំណេះអ្ំ្ង
ននេះប្េូវស្ិស្សគូស្រងវង់ “គ”។ នរើវាខ៉ុស្ ស្ិស្សប្េូវគូស្រងវង់ “ខ”។
ឧទហរណ៍
េ/ខ ែំនន
ួ មួ អាែចែកដ្ឋែ់នឹង “0”។
េ/ខ ខយល់មានទមងន់។
េ/ខ រ័ វរនទ
ម ័ ើ ៧ ជានស្ដែស្ម័ អ្ងគរ។
2. ប្រនេទកំចណ
 កន៉ុងស្ំណួរប្េូវ/ខ៉ុស្ ចររននេះស្ិស្សមិនចមនប្គ្នន់ចេកំណេ់ថា នេើអ្ំណេះអ្ំ្ងននេះប្េូវឬ
ខ៉ុស្រ៉ា៉ុន្ណេះនទ ចេក៏ប្េូវចកអ្ំណេះអ្ំ្ងផងចែរ នរើមានោរចំបាែ់។
ឧទហរណ៍
េ/ខ រ័ វរនទ
ម ័ ើ7 ជានស្ដែចែលបានស្ង់ប្បាាទអ្ងគរវេត។
____________________________

 នរស្
ើ ស្
ិ សស្នប្មែែេ
ិ តថាអ្ំណេះអ្ំ្ងខាងនលនើ នេះខ៉ុ ស្ នគប្េូវនមល
ើ នៅនមមេះ ចែលមាន
គូស្រនទេ់េើនប្ោម នហើ ស្រនស្រនមមេះនស្ដែ ចែលជាក់ចស្ដងបានស្ង់ប្បាាទអ្ងគរវេតនៅ

13
 កន៉ុងកចនលងែំហ ចែលបានទ៉ុកឱ្យរំនេញ។ នៅនេលចេងស្ំណួរចររននេះប្គូប្េូវរញ្ញជក់ឱ្យ
ែាស្់ថាចផនកនៅកន៉ុងអ្ំណេះអ្ំ្ងចែលេប្មូវឱ្យចក គឺមានគូស្រនទេ់េនើ ប្ោម។
 ស្ំណួរចររននេះឱ្យប្គូមានោរប្រ េនប្រច ងកន៉ុងោរចក នប្ េះថាមាន 2 ែំណ៉ុែ ចែលឱ្យ
ស្ស្
ិ សនធ្វើ
1/ រងាាញថានេើអ្ំណេះអ្ំ្ងននេះប្េូវឬខ៉ុស្ និង 2/ ចកអ្ំណេះអ្ំ្ងនរើោរចំបាែ់។ នរើ
អ្ំណេះអ្ំ្ងននេះមន
ិ េប្មូវឱ្យចកនទ ននេះស្ស្
ិ សប្េូវទទួលបានេន
ិ ៉ុ ទ ែំន េះែនមលើ ប្េម
ឹ ប្េូវ។
នរើអ្ំណេះអ្ំ្ងននេះខ៉ុស្ នហើ ស្ិស្សរងាាញែំណ៉ុែននេះនដ្ឋ ប្េឹមប្េូវ ចេមិនអាែចកអ្ំ
ណេះអ្ំ្ងននេះបាន ននេះនគទទួលបានេន
ិ ៉ុ ស្ូ
ទ នយ។
3. ប្រនេទធ្ំជាង/េូែជាងៈ
 ស្ំណួរចររននេះអាែមានប្រនយរន៍ក៉ុ ងគណ
ន ិ េវ ិទា។ កន៉ុងស្ំណួរចររននេះស្ិស្សប្េូវរងាាញ
ថានេើែំនន
ួ មួ ធ្ំជាងែំនួនមួ នទៀេឬនទ? កន៉ុងោរចណនំអ្នកចេងនេស្តប្េូវរងាាញែំនន
ួ
ចែលប្េូវនប្រៀរនធ្ៀរនដ្ឋ គូស្រនទេ់េនើ ប្ោមែំនន
ួ ននេះ រនទរ់មកស្ស្
ិ សប្េូវរងាាញថា នេើ
ែំនន
ួ ននេះធ្ំជាង ឬេូែជាងែំនន
ួ ែនទនទៀេ។
ឧទហរណ៍
ធ្ំជាង / េូែជាង /-70/ +50
4. ប្រនេទេេ
ិ /មេិ
 ស្ំណួរចររននេះមានប្រនយរន៍្ស្់ កន៉ុងោររួ ស្ស្
ិ សឱ្យែំ្ភា
ំ េខ៉ុស្គ្ននរវាងនហេ៉ុ
ោរណ៍េិេនិងមេិទស្សនៈ។ ោរន្លើ នឹងស្ំណួរចររននេះប្េូវោររំណិនននោរគិេែល់
កប្មេ
ិ វា េនមលននតាក់ស្ូណូមរ
ើ ម
ល៊ូ (Bloom’s Taxonomy) ។ ស្ំណួរចររននេះមាន
ប្រនយរន៍្ស្់ក៉ុ ងោររំ
ន រ៉ានស្ិស្សឱ្យមានស្េិប្បាជា្ទូលំទូលា មានអ្វើៗចែលប្េូវោរ
ជាម៉ុនស្ប្មារ់ស្ងគមប្រជាធ្រ
ិ នេ យ។ ស្ូ មេាយមនមល
ើ នូវស្ំណួរខលេះខាងនប្ោមននេះ
នហើ កំណេ់នដ្ឋ ខលួនឯងថា នេើអ្ំណេះអ្ំ្ងទំងននេះជានហេ៉ុោរណ៍េិេ ឬ ប្គ្នន់ចេ
ជាមេនិ យរល់ររស្់នរ្មានក់។
ឧទហរណ៍ៈ
េ/ មេិ ស្ម័ អ្ងគរ គជា
ឺ ស្ម័ ែ៏រ៉ុងនរឿងរំផ៉ុេននប្រវេតិាស្តស្តប្រនទស្កមព៉ុជា។
េ/ មេិ ប្រជារនេិែេួែនៅប្រនទស្កមព៉ុជានែេះនិយ ភាាអ្ង់នគលស្។
េ/ មេិ គណិេវ ិទា និង ភាាចខមរ ស្ំខាន់នស្មគ្ន
ើ ន កន៉ុងោរស្ក
ិ ា។

C. សំណូម្ពរនៅនពលសរនសរសំណួរម្រតូវ / េុស
1. ក៉ុំស្រនស្រអ្ំណេះអ្ំ្ងចវងនេកនប្ េះថា ជាកតាតមិនទក់ទងនលើោរវាស្់រំណិនកន៉ុងោរ
អានជាមួ ោរន្លើ ស្ំណួរបានប្េម
ឹ ប្េូវននេះនទ។ ស្ូ មចំថា នគ្នលរំណងននស្ំណួរននេះ
គឺនធ្វើនេស្ដអ្ំេើោរ ល់ែឹងររស្់ស្ិស្សនៅនលើនគ្នលនៅស្ិកាជាក់លាក់ ចេេ៉ុំចមនជារំណិន
ររស្់េក
ួ នគកន៉ុងោរអានននេះនទ។

14
2. នៅនេលស្រនស្រស្ំណួរប្េូវ / ខ៉ុស្ នែៀស្វាង កយែូ ែជាៈ ជាែរារ មិនចែល ទំងអ្ស្់
គ្នមនទល់ចេនាេះ។ ស្ស្
ិ សអាែែឹងថា កយទំងននេះជាោរកំណេ់ែនមលើ ែំៗ នង
ិ ជាោរ
ផដល់ស្ញ្ញារងាាញរួែនៅនហើ ែូែជាថានេើអ្ំណេះអ្ំ្ងមួ ប្េូវ ឬខ៉ុស្ននេះ ប្េូវបាន
វ ិនែ
ិ ឆ័ តាមែំណ៉ុែខលេះថា េិេជាែរារឬមិនចែលេេ
ិ ទល់ចេនាេះ រួែនៅនហើ ។
3. ក៉ុំនប្រើ កយអ្វ ិរជមានកន៉ុងអ្ំណេះអ្ំ្ង នៅនេលស្រនស្រស្ំណួរខ៉ុស្ប្េូវ។ អ្ំណេះអ្ំ្
ងចែល មាននប្រើ កយអ្វ ិរជមាន
4. ក៉ុំដ្ឋក់ធាេ៉ុនប្ែើន ចែលធាេ៉ុ ខលេះេិេ និង ធាេ៉ុ ខលេះមិនេិេនៅកន៉ុងអ្ំណេះអ្ំ្ងចេមួ ។

ឧទហរណ៍ៈ
េ/ខ ស្ំនឡងនធ្វើែំនណើរតាមខយល់ តាមវេថ៉ុរាវ តាមវេថ៉ុរង
ឹ និងតាមស្៉ុ ញ្ាោស្។
5. ក៉ុំនប្រើអ្ំណេះអ្ំ្ងចែលជាមេិនយរល់មួ នៅកន៉ុងស្ំណួរប្េូវ / ខ៉ុស្ នលើកចលងចេ
ករណើ ចែលបានកំណេ់ថា ជាមេិររស្់អ្នក្។

ឧទហរណ៍ៈ
មន
ិ លអ
េ/ខ ស្ម័ អ្ងគរ ជាស្ម័ ែ៏រ៉ុងនរឿងរំផ៉ុេននប្រនទស្កមព៉ុជា។
លអ
េ/ខ ចផអកនៅតាមអ្នកប្រវេតិាស្តស្តជានប្ែើន ស្ម័ អ្ងគរជាស្ម័ ែ៏រ៉ុងនរឿងរំផ៉ុេននប្រនទស្
កមព៉ុជា។
6. នរៀស្វាងោរ កលំនែ
ំ នមលើ តាមលំដ្ឋរ់ែចែលៗកន៉ុងស្ំណួរប្េូវ/ខ៉ុស្ បានន័ ថា ប្េូវ
េាយមផ្ទលស្់រូ រលំ
ដ ដ្ឋរ់ែនមលើ ប្េូវ/ខ៉ុស្ ឱ្យបាននប្ែន
ើ រំផ៉ុេ។
7. នប្រើែំណ៉ុែខ៉ុស្ឱ្យបាននប្ែើនជាងែំណ៉ុែប្េូវ កន៉ុងោររនងកើេចផនកប្េូវ/ខ៉ុស្។ ែំណ៉ុែននេះនឹង
រួ ស្ស្
ិ សកន៉ុងោររនងកើនទមាលរ់ក៉ុ ងោរររ
ន ើកស្ួររកភាេប្េម
ឹ ប្េូវអ្វចើ ែលបាននគបានអាន។
ស្ិស្សប្េូវែឹងថា អ្វើៗចែលនគបាននបាេះេ៉ុ មព េ៉ុំចមនស្៉ុ ទាចេប្េឹមប្េូវេិេប្បាកែននេះនទ ៕

15
 VI.សំណួរចំណណកថ្នាក់
A. ព័ត៌ានទូន ៅៈ
 ស្ំណួរែំចណកថានក់គឺប្ស្នែៀងគ្នននឹងស្ំណួរផគូរផគង។
 ស្ំណួរននេះមានគ៉ុណស្មបេតិនប្ែន
ើ នលោ
ើ រវាស្់ចវងរំណិនកប្មេ
ិ ខពស្់ែូែជា រំណិនអ្ន៉ុវេត
និងវ ិភាគ។
ឧទហរណ៍ទើ១៖
 នស្ែកដើចណនំ៖ ស្ំណួរ១ែល់៥គឺស្ួរអ្ំេើភាវៈមានរើវ ិេ និងភាវៈគ្នមនរើវ ិេ។ អ្នកប្េូវនប្រើស្
នរស្នម
ើ ម េះប្កុមចែលេេ
ិ ណ៌នងេស្
ើ ំណួរទំងននេះនដ្ឋ ដ្ឋក់អ្កសរ “ក” ឬ “ខ” នៅកន៉ុង
ែននលេះែំហរនៅខាងន្វងស្ំណួរ។
___ ១. ែម ក. ភាវៈមានរើវ ិេ
___ ២. ទឹក ខ. ភាវៈគ្នមនរើវ ិេ
___ ៣. នមម
___ ៤. រែ នដ
___ ៥. ទនា
ឧទហរណ៍ទ២
ើ ៖
គំនេ
ិ ៖ ប្រជាធ្រ
ិ នេ យគជា
ឺ វ ិធ្ើប្គរ់ប្គងលអ។
 នស្ែកដចើ ណនំ៖ ែូរអានលបេះែំនន
ួ ៥ខាងនប្ោម។ លបេះខលេះគ្នំប្ទគំនេ
ិ ខាងនលើ លបេះខលេះ
ប្រឆ្ំងគំនិេខាងនលើ និងលបេះខលេះមិន ក់េ័នធ។ ែូរស្រនស្រអ្កសរ “គ” (គ្នំប្ទ), “រ”
(ប្រឆ្ំង), ឬ “មេ” (មន
ិ ក់េ័នធ)ខាងម៉ុខលបេះខាងនប្ោមនៅតាមាថនភាេររស្់វា។
___ ១. នស្រភាេជាែំ
ើ ណ៉ុែមួ ចែលប្រជារនែង់បាន។
___ ២. ក៉ុំទ៉ុកែេ
ិ តមន៉ុស្សជាមួ នង
ឹ អ្ំ្ែ។
___ ៣. ប្រនទស្ចែលរកែនប្ម
ើ ើនជាងនគនៅកន៉ុងនលាកគឺប្រោន់ កលទធិប្រជាធ្ិរនេ យ។
___ ៤. លទធក
ិ ៉ុម៉ុ ម នស្
ើ ជាវ ិធ្ប្ើ គរ់ប្គងមិនលអ
___ ៥. មន៉ុស្សភាគនប្ែើនងា នឹងចញ់ នបាកនមែឹកនំមិនលអ។

16
 VII. សំណួរសំនណរ

A. ព័ត៌ានទូន ៅៈ

ស្ំណួរស្ំនណររួនោលនៅថា ស្ំណួរ “ែនមលើ នដ្ឋ នស្រ”ើ ។ ស្ំណួរចររននេះេប្មូវឱ្យ

ស្ិស្សរនងកើេែនមលើ ស្ំនណរជាទប្មង់កថាខណឌ បានន័ ថា វាមិនែូែស្ំណួរមិនលំនអ្ៀង
ននេះនទ។

ឺ ទប្មង់ចស្់ជាងនគរំផ៉ុេ ចែលនគនប្រក
ស្ំណួរស្ំនណរ គជា ើ ៉ុ ងោរនប្រ
ន ើនេស្តប្រឡង នហើ
ចែលនិ មនប្រើជានប្ែើនស្េវេសរមកនហ
៍ ើ ។
 នដ្ឋ នហេ៉ុថាស្ំណួរស្ំនណរនប្រើនេល ូរកន៉ុងោរន្លើ ែូ ែននេះស្ំណួរចររននេះរួ ន ង
ើ
កន៉ុងោរវា េនមលចេទំហេ
ំ ូែននខលឹមារចែលបានកំណេ់រ៉ុន៉ា ្ណេះ។ ស្ំណួរនប្រើស្នរស្
ើ 60
លអជាងស្ំណួរស្ំនណរែំនន
ួ 4។
 នទេះរថា
ើ ស្ំណួរស្ំនណរជាទូនៅងា ប្ស្ួលចេងជាងស្ំណួរមន
ិ លំនអ្ៀង ចេប្គូគរួ ចេែង
ឹ
ថា ោរដ្ឋក់េិន៉ុ នល
ទ ើស្ំណួរស្ំនណរជាកិែចោរលំនអ្ៀង្ស្់។ ប្គូអាែនធ្វើឱ្យចរលកគ្ននជា
ស្ំខាន់ែំន េះោរឱ្យរងាវន់ នលេ
ើ ន
ិ ៉ុ ចែលនគឱ្យនៅនល
ទ ែ
ើ នមលើ ស្ស្
ិ សែូែគ្នន។ ែំន េះនហេ៉ុផល
ននេះប្គូប្េូវចេប្រុងប្រ េ
័ ននៅនេលចកស្ំណួរស្ំនណរ។

B. ម្របនេទននសំណួរសំនណរ
1. ស្ំណួរស្ំនណរនស្រ ើ (Extended Response Essay Question)
 ស្ំណួរស្ំនណរនស្រ ើ គ្នមនលកខខណឌកំណេ់នៅនលើស្ិស្សកន៉ុងោរនប្រើស្នរស្េ័
ើ េ៌មានចែល
ទក់ទងនៅនឹងស្ំណួរ ោរនរៀរែំេ័េ៌មាន និង គ្នមនោរវា េនមលននគំនេ
ិ ។ ោរខវេះរែនស្
មព័នធននេះ រងាាញេើោរលំបាកកន៉ុងោរដ្ឋក់េិន៉ុ ទ េើនប្ េះែនមលើ ររស្់ស្ិស្សេ៉ុំមានភាេប្ស្នែៀង
នលប្ើ រចវង នង
ិ នលល
ើ កខណៈននស្ំនណរនទ។ នទេះយ៉ាងននេះក៏នដ្ឋ ក៏ប្រនេទននស្ំណួរចររ
ននេះ អាែឱ្យប្គូរកន ញ
ើ ផងចែរ ថា នេើស្ិស្សអ្ន៉ុវេតបានលអយ៉ាង្ ែំន េះកប្មិេស្ំនយគ
នង
ិ ោរវា េនមលននោរគិេ។
ឧទហរណ៍ៈ ែូរនប្រើស្នរស្អ្ំ
ើ ្ននរឿងមួ ចែលអ្នកែូលែិេតអាននហើ េនយល់េើមូលនហ
េ៉ុ។
2. ស្ំណួរស្ំនណរមានលកខខណឌកំណេ់ (Restricted Response Essay Question)
 កន៉ុងស្ំណួរស្ំនណរចររននេះ នគ្នលោរណ៍ចណនំជាក់លាក់ ប្េូវបានផដល់ឱ្យស្ិស្ស នែើមបើ
កំណេ់លកខខណឌទំងខលឹមារនិងទប្មង់ននែនមលើ ។ រែនស្មព័នធនប្ែើនចររននេះ នធ្វើឱ្យងា
ប្ស្ួលកន៉ុងោរដ្ឋក់េិន៉ុ ទ រ៉ា៉ុចនតមិនផដល់នូវរងាវស្់ននរំណិនររស្់ស្ិស្សកន៉ុងោរនធ្វើស្ំនយគនិង

17
 វា េនមលេ័េ៌មានននេះនទ។ប្រនេទស្ំណួរចររននេះ ប្រនស្ើររំផ៉ុេស្ប្មារ់វាស្់លទាភាេននោរ
ស្ក
ិ ាតាមកប្មិេននោរ ល់ែឹង នង
ិ ោរអ្ន៉ុវេតននោរគេ
ិ ។
ឧទហរណ៍ៈ ែូរកំណេ់នស្ដែអ្ងគ្នៅកន៉ុងស្ម័ អ្ងគរ ចែលគួរចេ់ទ៉ុកថា ជានស្ដែែ៏លបើ
លាញនៅកន៉ុងស្ម័ ននេះ។ រញ្ញជក់ឱ្យបានែាស្់លាស្់ក៉ុ នងោរេភា
ិ កា ាននែស្នប្មែបាន
ែំន េះស្ងគម ននយបា និង វរបធ្ម៌។ រកាែនមលើ ររស្់អ្នកប្េឹមមួ ទំេ័រកនលេះ ឬ េិែ
ជាង។

 កន៉ុងឧទហរណ៍ខាងនលើ ន ង
ើ អាែន ញ
ើ ថា ស្ស្
ិ សប្េូវបានស្ួរនដ្ឋ នផ្ទដេនៅនលរ
ើ ចើ ផនកៈ
ាននែស្ងគម (ឧទហរណ៍ៈ ោរាងស្ង់ាលានរៀន និង មនទើរនេទយ) ាននែននយបា
(ឧទហរណ៍ៈ ោរេប្ងើកទក
ឹ ែើអា្ែប្កកមព៉ុជា) និង ាននែវរបធ្ម៌ (ឧទហរណ៍ៈ ោរ
ាងស្ង់អាគ្នរ និង វេត ឬ ប្បាាទលបៗ
ើ ) ។ មានន័ ថា នគប្េូវឱ្យកំណេ់ែនមលើ ររស្់
នគនៅនលចើ ផនកទំងននេះ។ ម៉ាាងនទៀេនគបានកំណេ់ប្រចវងឱ្យស្ស្
ិ សស្រនស្រផងចែរ។
និយ រួម ែនមលើ ររស្់ស្ិស្សប្េូវបាន “កំណេ់លកខខណឌ” 3 ឬ 4 ។ ែូនែនេះស្ំណួរននេះមាន
ភាេចរលកគ្នន នរើនប្រៀរនធ្ៀរនៅនឹងស្ំណួរទើមួ ចែលគ្នមនោរកំណេ់លកខខណឌនៅនលើ
ែនមលើ ររស្់ស្ស្
ិ ស។

C. សំណូម្ពរនៅនពលសរនសរសំណួរសំនណរ
1. រញ្ញជក់ឱ្យបានែាស្់ថា ស្ំណួរស្ំនណរររស្់អ្នកកំេ៉ុងនធ្វើនេស្ដោរ ល់ែឹងររស្់ស្ិស្ស
តាមកប្មេ
ិ អ្ន៉ុវេត ឬ កប្មេ
ិ ខពស្់ជាង។ នរើស្ំណួរររស្់អ្នកប្គ្នន់ចេស្ួររកេ័េ៌មានតាម
ើ វ ិញនដ្ឋ នប្រើទប្មង់ស្ំណួរមិនលំនអ្ៀង។
កប្មិេែងចំនទននេះ គួរចេស្រនស្រស្ំណួរនឡង
2. ែូរនប្រើ កយ “ចណនំ” ចែលស្មរមយនៅនង
ឹ កប្មេ ិ ចែលអ្នកែង់វា
ិ ននោរគេ េនមល។ រញ្ជ ើ
កយចណនំចែលអាែនប្រើបាន ចផអកនៅតាមកប្មិេននោរគិេ ែូ ែមានខាងនប្ោម៖
3. នែៀស្វាងោរនប្រើ កយចណនំមន
ិ ែាស្់ ឬ ប្ស្េែ
ិ ប្ស្េល
ិ នៅកន៉ុងស្ំណួរែូែជា “េភា
ិ កា”.
ឧទហរណ៍ៈ
េភា
ិ កាភាេខ៉ុស្គ្ននរវាងមន៉ុស្សចែលរស្់នៅតាមន្នរស្ម៉ុប្ទនង
ិ មន៉ុស្សចែលរស្់នៅនលេ
ើ នំ។
(ស្ំណួរមិនលអ)

18
 កយចណនំស្ប្មារ់ស្ំនរួ ចេងនស្ែកដើ
ោរ រ
រនណើដ រននេះរងាាញេើរញ្ជ ើ កយចណនំខេះល និងកប្មិេននោរ
-

- បាននធ្វើោរស្ននិដ្ឋានខលេះ

គិេចែលទក់ទងនិង កយននេះ។ នេលខលេះរំហានអាែជាន់ - វ ិនិែឆ័

វា េនមល
នលើគ្នន។ ោរអ្ន៉ុវេតប្េូវរួមរញ្ចូ លោរែងចំនហើ អាែប្េូវ
-

- រងាាញភាេស្មនហេ៉ុ ផល

ោរ ោរវ ិភាគស្ំនយគ នង
ិ ោរវា េនមលផងចែរ។ កយ - .....្មួ ចែលអ្នកែូ លែិេតរំផ៉ុេ
- នហេអ្វើ
ចណនំខេះល អាែផ្ទលស្់រូ រកប្ម
ដ ិេររស្់វានៅតាមន័ ននស្ំនួរ។
នស្នរើ រកវ ិធ្នើ ផសង...
ឧទហរណ៍ៈ -

- ប្រឌិេនឡង
ើ ...
កំនេ់ភាេប្រហាក់ប្រចហលគ្ននរវាងស្េវចែលគ្នមន្អង
ឹ នង
ិ - រនរៀរ្នទៀេចែលអ្នកប្េូវ..
កាង...
ស្េវចែលមាន្អង
ឹ ខនង (វ ិភាគ)
-

- រនងកើេ...
- នប្រៀរនធ្ៀរ..

- នេទ
ើ ំនក់ទំនងអ្វចើ ែលមាន...
- កំនេ់នូវគំនេ
ិ ែមបង...
- វ ិភាគ...
- េិនិេយ...
- ចវកចញក...
- នប្រៀរនធ្ៀរ និង នធ្វើឱ្យន ញ
ើ ភាេ
ខ៉ុ ស្គ្នន

- អ្ន៉ុ វេត
- នេើអ្វើនឹងនកើេនឡង
ើ នរើស្ិនជា...
- េនយល់រនរៀរ___និងមានប្រេិកមមនៅនឹង....
- រងាាញ...
- រកប្ា ....
- រងាាញេស្ត៉ុតាង....

- នហេ៉ុ អ្វើ.....
- ែូ ែនមដែ.....
- ចែលង កយផ្ទទល់ររស្់អ្នក...
- រងាាញ ឬ រកប្ា ថា...
- រកប្ា ...
- ស្នងខរ
- ប្បារ់នឡង
ើ វ ិញ..

- អ្វើ.....
- នៅឯ្.....
- នៅនេល្...
- អ្នក្...
- ឱ្យអ្េថន័ ...
- នធ្វើគនប្មាង
- ចែលង..
- នធ្វរ
ើ ញ្ជ ើ
- នរៀររារ់

19
 នប្រៀរនធ្ៀរនឹងនធ្វើឱ្យន ញ
ើ ភាេខ៉ុស្គ្នន រវាងមន៉ុស្សចែលរស្់នៅតាមន្នរស្ម៉ុប្ទ និង
មន៉ុស្សចែលរស្់នៅនលេ
ើ នំ។ (ស្ំណួរលអ)
4. េាយមផដល់ឱ្យស្ិស្សនូវេ័េ៌មានឱ្យបាននប្ែើន នែើមបឱ្
ើ យនគអាែន្លើ នឹងស្ំណួរបាន។
ឧទហរណ៍ៈ ប្េូវប្បារ់លកខណៈវ ិនែ
ិ ឆ័ ចែលនប្រក
ើ ៉ុ នងកំចណែនមលើ ររស្់នគ។ លកខណៈវ ិនែ
ិ ឆ័
ចររននេះអាែមានោរនរៀរែំគំនិេ អ្កខរាវ ិរ៉ុទធ នវ ាករណ៍ វណណ ៉ុេតិ ។ល។..
5. ប្គូគរួ ប្បារ់ផងចែរនូវេិនទស្រ៉ុរននស្ំណួរនម
ើ ួ ៗ (នធ្វយ
ើ ៉ា ងននេះស្ស្
ិ សអាែនលនេលនវលា
ររស្់នគនដ្ឋ មានប្រស្ិទធភាេ ) និងប្រចវងននែនមលើ ចែលែង់បាន។
6. រញ្ញជក់ឱ្យែាស្់ថា ស្ិស្សទំងអ្ស្់កំេ៉ុងន្លើ នង
ឹ ស្ំណួរែូែៗគ្នន។ នេលខលេះប្គូែង់ឱ្យ
ស្ិស្សនប្រើស្នរស្ស្ំ
ើ ណួរនែើមបនើ ្លើ ។ ោរអ្ន៉ុវេតន៍ចររននេះគួរនែៀស្វាង េើនប្ េះទមាលរ់ននេះ
រំផ្ទលញលទធភាេននោរនប្រៀរនធ្ៀរេន
ិ ៉ុ ររស្់
ទ ស្ស្
ិ សខ៉ុស្ៗគ្នន។ នរអា
ើ ែឱ្យស្ស្
ិ សនប្រើស្នរស្
ើ
ស្ំណួរខលេះកន៉ុងែំន្មស្ំណួរទំងអ្ស្់ គឺអាែឱ្យស្ិស្សទំងអ្ស្់ន្លើ ស្ំណួរែំរងែូែគ្នន
នហើ នទរ
ើ ផដល់ោរនប្រើស្នរស្ខល
ើ េះកន៉ុងែំន្មស្ំណួរ 3 ឬ 4 ចែលមិនស្ូវស្ំខាន់។
7. ប្េូវប្បាកែកន៉ុងែិេតថា ស្ំណួរទំងអ្ស្់ររស្់អ្នក ស្ិស្សអាែន្លើ បាននៅតាមរ ៈនេល
ចែលអ្នកបានកំណេ់ឱ្យនគ។ ជាញឹកញារ់ប្គូចេងចេដ្ឋក់ស្ំណួរជានប្ែើនឱ្យស្ិស្សន្លើ
នហើ គ្នេ់កំណេ់នេលនវលាខលើ ចែលជានហេ៉ុនធ្វើឱ្យស្ស្
ិ សមន
ិ អាែន្លើ ទន់។ ស្ូ មាក
លបងនឹងស្ំណួរចែលរប្មុងដ្ឋក់ឱ្យស្ិស្សនធ្វើនដ្ឋ ខលួនឯងស្ិន នហើ ប្េួេេិនិេយនមើលរ ៈ
នេលចែលប្គូប្េូវន្លើ ។ អ្នកប្េូវចែម 5 ឬ 6 នទក
ើ ៉ុ ងស្ំ
ន ណួរនើមួ ៗ រួែរូ ករ ៈនេល
ចែលប្គូន្លើ និងរ ៈនេលរចនថមនលើស្ំណួរទំងអ្ស្់។ នធ្វើោរនប្រៀរនធ្ៀររ ៈនេល
កំណេ់ និង រ ៈនេលេប្មូវោរររស្់ស្ស្
ិ ស ចែលបានរកន ញ
ើ នរស្
ើ និ ជារ ៈនេលេប្មូវ
ោរររស្់ស្ិស្ស ចវងជាងរ ៈនេលកំណេ់ ស្ូមរនថ ស្ំណួរមួ ែំនន
ួ នែញវ ិញ។

D. សំណូម្ពរនៅនពលណកសំណួរសំនណរ
 ោរដ្ឋក់េិន៉ុ នល
ទ ើស្ំណួរស្ំនណរមានោរលំបាក្ស្់។ តាមោរប្ាវប្ជាវបានរងាាញឱ្យ
ន ញ
ើ ថា ប្គូមានក់ៗបានឱ្យេន
ិ ៉ុ ខ៉ុ
ទ ស្ៗគ្ននកន៉ុងោរចកស្ំណួរស្ំនណរចេមួ ។ ម៉ាាងនទៀេប្គូចេ
មានក់ចែលចកស្ំណួរស្ំនណរចេមួ ចេចកនប្ែើនែង េិន៉ុ ចែលគ្នេ់
ទ បានឱ្យនៅនលើស្ំណួរ
ែចែលននេះក៏ខ៉ុស្ៗនៅតាមនេលនវលានផសងៗគ្ននចែរ។ កន៉ុងោរស្ក
ិ ាមួ នគឱ្យប្គូ 100
នក់ ដ្ឋក់េិន៉ុ នល
ទ ើកិែចោរស្ំនណរមួ ររស្់ស្ិស្សមានក់ចែលនរៀនថានក់ទើ 12។ រនទរ់មកនគឱ្យ
នរៀរេន
ិ ៉ុ ទំ
ទ ងននេះនរៀងតាមលំដ្ឋរ់ នហើ ឱ្យវ ិនែ
ិ ឆ័ ថា នេស្
ើ ស្
ិ សននេះនរៀនថានក់ទរ
ើ ៉ុន
៉ា ម ន។
រ្ដ េិន៉ុ ចែលប្គូ
ទ ទង
ំ ននេះបានឱ្យនៅនលើស្ំណួរចេនស្ែកដើននេះមានេើ 60 % នៅ 98 %
នហើ ែំន េះថានក់ចែលបានបា៉ាន់ាមនមានេថា
ើ ន ក់ទើ 5 នៅែល់ថានក់ឆ្នទ
ំ ើ 2 ននាកលវ ិទា
ល័ ។ ករណើជាក់ចស្ដងចររននេះ ប្គូប្េូវចេមានោរប្រុងប្រ េ
័ នរំផ៉ុេកន៉ុងោរដ្ឋក់េិន៉ុ ទស្ំណួរ
ស្ំនណរ។

20
 ខាងនប្ោមននេះជានគ្នលោរណ៍ចណនំខលេះចែលមានប្រនយរន៍ នែើមបនើ ប្រើក៉ុ ងោរដ្ឋក់
ន េិន៉ុ ទ
ស្ំណួរស្ំនណរ។ ន ង
ើ ប្េូវចំថា វាចេងចេមានភាេលំនអ្ៀងខលេះកន៉ុងោរដ្ឋក់េិន៉ុ ររស្់
ទ ន ង
ើ ។
រ៉ា៉ុចនតនទេះជាយ៉ាងននេះក៏នដ្ឋ ែំណ៉ុែស្ំខាន់ចែលប្េូវែងចំ គឺែង់ឱ្យភាេលំនអ្ៀងននេះ
មានកប្មេ
ិ េែ
ិ េួែរំផ៉ុេ។
1. ប្េូវនរៀរែំ “ែនមលើ គប្មូ” មួ ជាម៉ុនកន៉ុងោរចកកិែចោរស្ិស្ស។ េិនិេយែនមលើ គប្មូននេះនហើ
នផទៀងវានៅនង
ឹ ស្នលឹកកែ
ិ ចោរខលេះ (2 ឬ 3) ម៉ុននង
ឹ ចរ់នផដើមចកកិែចោរ កចមនចទន។ អ្នក
អាែប្េួេេិនិេយនឡង
ើ វ ិញនូវលកខណៈវ ិនិែឆ័ ររស្់អ្នក នរើអ្នក ល់ន ញ
ើ ថា នស្ែកដើរ ំេឹង
ររស្់អ្នកខពស្់ហស្
ួ នេក។ នៅនេលចែលអ្នកបានរញ្ច រ់ ោរចកស្ប្មួលលកខណៈវ ិនែ
ិ ឆ័
ររស្់អ្នកនហើ ននេះ គឺអ្នកបាននប្េៀមលកខណៈកន៉ុងោរចរ់នផដើមដ្ឋក់េិន៉ុ នហ
ទ ើ ។
2. កន៉ុងោរស្រនស្រ “ែនមលើ គប្មូ” ររស្់អ្នក ប្េូវេាយមរកឱ្យន ញ
ើ នូវលកខណៈវ ិនែ
ិ ឆ័ ជាក់
លាក់ននោរដ្ឋក់េិន៉ុ ទ ែូែជាវ ិធ្ើនប្រើវណណ ៉ុេតិ អ្កខរាវ ិរ៉ុទធ ោរនរៀរែំ និង ែំនន
ួ េិន៉ុ ចែលស្មរមយ
ទ
នៅនង
ឹ លកខណៈវ ិនែ
ិ ឆ័ នម
ើ ួ ៗ។
ឧទហរណ៍ៈ កន៉ុងោរដ្ឋក់េិន៉ុ នល
ទ ើស្ំនណរខាងភាា ប្គូអាែចរងចែកជាងអ្េិររមា 5 េិន៉ុ ទ
ស្ប្មារ់ោរនរៀរែំ 3 េិន៉ុ ទស្ប្មារ់នវ ាករណ៍ និង 2 េិន៉ុ ស្ប្មារ់
ទ អ្កខរាវ ិរ៉ុទធ និងោរនប្រើវណណ
៉ុេ។
តិ
3. ើ វ ិញនូវ “ស្ដង់ដ្ឋរជាមូ លដ្ឋាន” ននោរដ្ឋក់េិន៉ុ ។
ូរៗមដង ប្េូវនធ្វើនិទស្សន៍នឡង ទ ោរនធ្វើនៅ
តាមទមាលរ់ អាែនចទ ជារញ្ញាកន៉ុងោរដ្ឋក់េន
ិ ៉ុ ទស្ំណួរស្ំនណរ។ ននេះមានន័ ថា នេលខលេះ
់ រររស្់ន ង
ស្ដងដ្ឋ ើ ចប្រប្រួលនៅតាមស្នលឹកកិែចោរនប្ោ ចែលប្គូនទើរនឹងដ្ឋក់េិន៉ុ ។
ទ
ែូនែនេះ ូរៗមដងប្គូប្េូវនមល
ើ កែ
ិ ចោរ 2 ឬ 3 ចែលបានដ្ឋក់េន ើ ំរូង។ នធ្វចើ ររននេះ គបា
ិ ៉ុ ទេែ ឺ ន
រកាទ៉ុកនូវស្ដង់ដ្ឋរននោរដ្ឋក់េិន៉ុ ចេមួ
ទ តាំងេើនែើមរហូេែល់ទើរញ្ច រ់ននោរវា េនមល។
4. ប្េូវដ្ឋក់េន
ិ ៉ុ ទស្ំណួរចេមួ នលប្ើ គរ់ស្នលក
ឹ កែ
ិ ចោរទំងអ្ស្់ នទរ
ើ ចរ់នផដើមដ្ឋក់េិន៉ុ ទ ស្ំណួរ
មួ នទៀេនហើ នធ្វើរនរៀរននេះរហូេែល់ស្ំណួរែ៉ុងនប្ោ ។ ោរនធ្វើចររននេះ លអជាងោរដ្ឋក់
េន
ិ ៉ុ ប្គរ់
ទ ស្ំណួរទំងអ្ស្់នលស្
ើ នលឹកកែ
ិ ចោរចេមួ ែរ់នហើ នទរ
ើ ចរ់នផដើមដ្ឋក់េន
ិ ៉ុ នល
ទ ើ
ស្នលឹកកិែចោរមួ នទៀេ។ វានធ្វើឱ្យន ង
ើ ប្បាកែកន៉ុងែិេតថា ន ើ បានរកាស្ដង់ដ្ឋរចេមួ
ង
កន៉ុងនេលេន
ិ ៉ុ ទ វាក៏រួ ន ង
ើ កន៉ុងោររនងកើនោរចំែាស្់អ្ំេល
ើ កខណៈវ ិនិែឆ័ ននោរដ្ឋក់េន
ិ ៉ុ ទ
ចែលន ង
ើ ប្េូវនប្រើនៅនលើស្ណ
ំ ួ រននេះផងចែរ។
5. ប្េូវដ្ឋក់េន
ិ ៉ុ ទនលស្
ើ នលក
ឹ កិែចោរ នដ្ឋ មន
ិ ចំបាែ់ាគល់នមមេះស្ស្
ិ សនទ។ នធ្វចើ ររននេះនឹងរួ
ោេ់រនថ ភាេលំនអ្ៀងនៅនលើស្ិស្សខលេះចែលប្គូាគល់ថា ជាស្ិស្សលអ (ឬ ស្ស្
ិ សមិនលអ)។
6. ប្េូវេាយមចញកនមោនែ
ិ (Mechanics) កន៉ុងោរស្រនស្រ ឱ្យដ្ឋែ់នដ្ឋ ចឡកេខ
ើ ម
លឹ ារ
ចែលប្េូវវា េនមល។ ែំណ៉ុែននេះស្ំខាន់្ស្់ក៉ុ នងោរដ្ឋក់េិន៉ុ នល
ទ ើម៉ុខវ ិជាជនផសងៗ នប្ៅេើ
ភាាចខមរ ប្គូចេងចេឱ្យេន
ិ ៉ុ ទខពស្់នៅនលក
ើ ែ
ិ ចោរ្ ចែលស្ស្
ិ សស្រនស្របានលអនលរើ ែនរទ
នទេះរើជាកិែចោរចែលនគស្រនស្រននេះមានខលឹមារមិនស្ូ វលអ ឬ មិនទក់ទងគ្ននក៏នដ្ឋ ។

21
 ននេះជានគ្នលោរណ៍ចណនំស្ំខាន់រំផ៉ុេមួ កន៉ុងរ្ដ នគ្នលោរណ៍ស្ំខាន់ែនទនទៀេ
ចែលប្គូប្េូវប្រោន់ឱ្យបានខាជរ់។
7. ប្គូេាយមដ្ឋក់េិន៉ុ ទ ស្ំណួរ្មួ នលើស្នលឹកកិែចោរទំងអ្ស្់ នដ្ឋ គ្នមនោររងាអក់ឬ
រ ំខានក្ដ លទ។
ើ ោរចប្រប្រួលអារមមណ៍ ោរចប្រប្រួលកប្មេ
ិ ថាមេល ល។ នៅនេលចែល
កិែចោរេើនេលមួ នៅនេលមួ នទៀេអាែរ៉ាេះ ល់ែល់ោរស្នប្មែែិេតក៉ុ ងោរដ្ឋក់
ន េិន៉ុ ទ នរើ
អ្នកហេ់ននឿ ឬ អ្នកមានអារមមណ៍មន
ិ លអ ស្ូ មក៉ុំដ្ឋក់េន
ិ ៉ុ ទស្ំណួរស្ំនណរឱ្យនាេះ។
8. នរៀរែមាករដ្ឋក់េិន៉ុ នផសងគ្ន
ទ ន ែំន េះស្ំណួរនើមួ ៗ។ ននេះមានន័ ថា ប្គូមានក់ៗកន៉ុងែំននម
ប្គូេរើ នក់ ប្េូវដ្ឋក់េិន៉ុ ទស្ំណួរនម
ើ ួ ៗ នរៀងៗខលួន រួែនទរ
ើ នប្រៀរនធ្ៀរេិន៉ុ ននេះ។
ទ ប្គូគរួ នធ្វើ
តាមរនរៀរននេះ នរើស្ិនវាជានេស្តស្ប្មារ់នធ្វើោរប្រឡងែ៏ស្ំខាន់ែូែជា ោរនឡង ើ ថានក់ / ោរ
ប្េួេថានក់ជានែើម។ នរនើ ង
ើ នប្រៀរនធ្ៀរេន
ិ ៉ុ រវាងអ្ន
ទ កចកទំងេរើ ន ញ
ើ ថាមានោរខ៉ុ ស្គ្ននខាលង
ំ
នេក ន ង
ើ ប្េូវេិភាកានិងនដ្ឋេះប្ា ភាេខ៉ុស្គ្ននននេះ។ រ៉ា៉ុចនតនរើេិន៉ុ ននេះមានោរខ៉ុ
ទ ស្គ្នន
រនតែ
ិ រនតួែ ប្េូវរកមធ្យមភាគវា នហើ វាជាេន
ិ ៉ុ ទែ៉ុងនប្ោ រងអស្់។៕

22