9. Sınıflar Haftalık Ödev (01.03.

2024)

1) İkili devlet teşkilatının (ikili yönetim sistemi) Türk siyasi

hayatına etkilerini olumlu ve olumsuz yönleriyle
değerlendiriniz.

İkili devlet teşkilatının Türk siyasi hayatına etkileri hem

olumlu hem de olumsuz yönleriyle değerlendirilebilir.
Olumlu yönlerinden biri, farklı iki otoritenin varlığıyla
denge ve denetim sağlanmasıdır. Bu, iktidarın tek elde
toplanmasını engelleyerek demokratik dengeyi
koruyabilir. Ancak, bu sistemde çatışma ve rekabetin
artmasıyla istikrarsızlık riski de artabilir. Ayrıca, işleyişteki
karmaşıklık ve karar alma süreçlerindeki yavaşlık da
olumsuz etkiler arasında sayılabilir. Sonuç olarak, ikili
devlet teşkilatı Türk siyasi hayatına hem denge hem de
karmaşıklık getirmiştir.

2) Aşağıda verilen metinden yola

çıkarak Türk toplum yapısı ve Türk
toplumunda kadının sosyal yaşamdaki
rolü hakkında değerlendirme yapınız.

Çin Elçisinin Raporu

981-984 tarihleri arasında Turfan Uygurları’na giden Çin elçisi Wang Yen-te’nin raporuna göre “Kao-
ch’ang (Turfan) şehrinde yağmur ve kar yoktur. Aynı zamanda çok sıcaktır. Evler beyaz badanalıdır.
Chinling Dağları’ndan çıkan nehir, başşehrin bütün çevresini dolaşır, tarlaları ve meyve bahçelerini
sular ve su değirmenlerini işletir. Bu yerde beş hububat yetişir. Zengin insanlar at eti yerler, geri
kalanlar ise sığır eti ve yaban kazı yerler. Onlar müziklerinde kopuz kullanırlar. Onlar, samur kürkü
postu, keçe ve çiçek motif işlemeli elbise imal ederler. Kadınlar başlarına bir çeşit şapka giyer. Onların
âdetlerine göre büyük bir kısmı ata biner ve ok atarlar. Onlar, gümüş ve pirinçten yaptıkları tüpleri su
ile doldururlardı. Bu tüplere basarak suyu fışkırtırlar yahut birbirlerine su atarak spor yaparlar.

Çin elçisi Wang Yen-te'nin raporuna göre, Turfan Uygurları'nın yaşam

tarzı hakkında bilgi verilir. Kadınların sosyal yaşamdaki rolüne dair
ipuçları da bulunmaktadır. Kadınlar, başlarına şapka giyip ata biner ve
ok atarlar. Ayrıca, gümüş ve pirinçten yapılmış su tüpleriyle spor
yaparlar. Bu, kadınların aktif bir sosyal yaşam sürdürdüklerini
göstermektedir. Kadınların spor yapmaları ve açık alan etkinliklerine
3) “İlk Türk devletlerinin çevresindeki devletlerle siyasi, sosyal ve ekonomik ilişkilerinde cihan
hâkimiyeti anlayışı da etkili olmuştur. Bunu İstemi Yabgu’nun ‘Atalarımızdan işittik ki Roma
İmparatorluğu elçileri geldiği zaman bu bizim için artık yeryüzünü fethedeceğimize delalet eder.’
sözünden anlaşılabilir.”

Türklerde cihan hâkimiyeti anlayışının ortaya çıkmasında kut inancının etkisi nedir?

Türklerde cihan hâkimiyeti anlayışının ortaya çıkmasında kut

inancının etkisi büyüktür. Kut inancı, toplumun gücünü ve başarısını
doğa üstü güçlerin desteğine bağlar. Bu inanç, Türklerin
çevrelerindeki devletlerle olan ilişkilerinde kendilerini üstün
görmelerine yol açmış olabilir. İstemi Yabgu'nun Roma
İmparatorluğu elçilerinin gelişini "yeryüzünü fethedeceğimize delalet
eder" şeklinde yorumlaması, Türklerin cihan hâkimiyeti hedeflerini

4) Türk toplumunda aile yapısının basamaklarını boş bırakılan yerlere uygun şekilde yazınız.