25-Dec-23

Mục tiêu
Người học hiểu được:
Chương 1  Định nghĩa và các loại kiểm toán
Tổng quan về kiểm toán  Sự hình thành và phát triển của nghề nghiệp kiểm toán
& kiểm toán độc lập  Lợi ích của kiểm toán độc lập về kiểm toán BCTC
 Tiêu chuẩn KTV, doanh nghiệp kiểm toán
 Mục tiêu tổng thể của kiểm toán BCTC
GV: Đoàn Văn Hoạt
 Quy trình kiểm toán BCTC
 Vai trò của chuẩn mực kiểm toán

Nội dung Định nghĩa: Kiểm toán là gì?

• Định nghĩa kiểm toán
• Phân loại kiểm toán Những thông tin được
kiểm tra
• Lịch sử hình thành & phát triển của kiểm toán
• Vai trò của kiểm toán độc lập trong nền kinh tế thị trường KTV đủ năng Thu thập và đánh giá
Sự phù hợp Lập báo cáo kiểm toán
• KTV, doanh nghiệp kiểm toán & hiệp hội nghề nghiệp lực & độc
lập
bằng chứng

• Mục tiêu tổng thể của kiểm toán BCTC

• Quy trình kiểm toán Các tiêu chuẩn được
thiết lập

• Chuẩn mực kiểm toán

 25-Dec-23

Định nghĩa: Kiểm toán là gì? Phân loại kiểm toán

Có nhiều định nghĩa khác nhau về kiểm toán và hiện nay
định nghĩa được sử dụng rộng rãi là: 2 cách phân loại
chủ yếu
“Kiểm toán là quá trình thu thập và đánh giá bằng
chứng về những thông tin được kiểm tra nhằm xác
Theo chủ thể
định và báo cáo về mức độ phù hợp giữa những thông Theo mục đích

tin đó với các tiêu chuẩn đã được thiết lập. Quá trình ■ Kiểm toán hoạt động ■ Kiểm toán nội bộ
■ Kiểm toán của nhà nước
kiểm toán phải được thực hiện bởi các kiểm toán viên ■ Kiểm toán tuân thủ
■ Kiểm toán BCTC ■ Kiểm toán độc lập
đủ năng lực và độc lập.”
(A. A. Arens & J. K. Locbbecke)

Theo mục đích: Kiểm toán hoạt động Định nghĩa: Kiểm toán tuân thủ
Là quá trình kiểm tra một hoạt động nào đó và đánh giá nó về tính hiệu  Là việc kiểm tra nhằm đánh giá mức độ chấp hành một văn bản hay
quả (Efficiency) và tính hữu hiệu (Effectiveness) và đưa ra biện pháp để quy định.
cải tiến.  Chuẩn mực đánh giá là các văn bản hay quy định có liên quan.
Thuật ngữ “Hoạt động” được hiểu: một dự án, một chương trình, một
hoạt động cụ thể…
Tiêu chuẩn đánh giá sẽ được xác định tùy thuộc vào từng đối tượng kiểm Công ty của chúng ta vi
phạm luật thuế TNDN!
toán cụ thể và nhận thức của KTV.
 25-Dec-23

Định nghĩa: Kiểm toán BCTC Theo chủ thể: Kiểm toán nội bộ
 Là việc kiểm tra và đưa ra ý kiến nhận xét về BCTC của đơn vị được Do chính nhân viên của đơn vị hoặc thuê ngoài thực hiện.
kiểm toán. Tiến hành hoạt động kiểm tra và tư vấn để đưa ra các đảm bảo và kiến
 Tiêu chuẩn đánh giá là các chuẩn mực và chế độ kế toán hiện hành. nghị về những quy trình quản lý rủi ro, các quy trình kiểm soát và các quy
trình quản trị.
Kết quả kiểm tra và tư vấn cho HĐQT (Ủy ban kiểm toán) hoặc Ban kiểm
BCTC của công ty là “trung thực soát.
và hợp lý”

Theo chủ thể: Kiểm toán của nhà nước Theo chủ thể: Kiểm toán độc lập
Là hoạt động kiểm toán do các công chức trong các cơ quan chức năng của
Nhà nước (Thanh tra Chính phủ, cơ quan thuế kiểm tra, cơ quan kiểm toán tối  Do các KTV độc lập thuộc những DN kiểm toán tiến hành.
cao…) tiến hành và chủ yếu là thực hiện kiểm toán tuân thủ.  Cung cấp nhiều loại dịch vụ khác nhau: Kiểm toán, thuế, tư vấn quản
Riêng tại các đơn vị sử dụng tài sản công hoặc liên quan đến tài chính công, lý….
Kiểm Toán Nhà nước có thể thực hiện kiểm toán hoạt động hoặc kiểm toán báo
cáo tài chính.
Việt Nam, Kiểm toán Nhà nước có chức năng đánh giá, xác nhận, kết luận và
kiến nghị đối với việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công.
 25-Dec-23

Lịch sử hình thành & phát triển Lịch sử hình thành & phát triển
Từ khi hình thành đến năm 1900 Từ năm 1900 cho đến nay
Mục đích: Nhằm phát hiện sự gian lận Xác nhận sự trung thực và hợp lý của số
của nhân viên. liệu kế toán
Việt Nam
Thế giới
Phương pháp: Kiểm tra chi tiết toàn bộ - Phương pháp chọn mẫu.
 Trước 1975. nghiệp vụ - Dựa vào hệ thống KSNB.
 Trước 1900.
- Kiểm toán trong môi trường CIS.
 1975 đến cuối thập niên 80. - Mở rộng kỹ thuật tiếp cận trong kiểm toán
 Sau 1900. là dựa trên rủi ro.
 Sau đó …

Đối tượng phục Chủ nhân Các cổ đông, nhà đầu tư, chủ nợ…
vụ:

Vai trò của kiểm toán độc lập trong nền KT thị trường Vai trò của kiểm toán độc lập trong nền KT thị trường

Các nguyên nhân:

Sự khó khăn trong tiếp cận thông tin
Thông tin có khả Động cơ của người cung cấp thông tin
năng bị xuyên tạc Khối lượng và tính phức tạp của thông tin
 cần có biện Tầm quan trọng của thông tin cho việc ra quyết định
pháp gì ?
 25-Dec-23

Vai trò của kiểm toán độc lập trong nền KT thị trường KTV, doanh nghiệp kiểm toán & hiệp hội nghề nghiệp

Có rủi ro? Giải pháp nào để giảm rủi ro?
Người sử dụng trực tiếp kiểm
tra
Gia tăng trách nhiệm pháp lý
của NQL
1- Kiểm toán viên:
 Trình độ chuyên môn.
 Kinh nghiệm nghề nghiệp.
 Chứng chỉ hành nghề.
2- Doanh nghiệp kiểm toán.

KTV độc lập tiến hành kiểm 3- Hiệp hội nghề nghiệp.
toán BCTC

KTV, doanh nghiệp kiểm toán & hiệp hội nghề nghiệp Sự quốc tế hóa hoạt động kiểm toán

Các loại hình  Doanh nghiệp tư nhân Các công ty kiểm  Deloitte Touch Tohmatsu
 Công ty hợp danh toán quốc tế (Big  Ernst & Young
 Công ty TNHH four)
 KPMG
Các cấp bậc nghề  Partner  PricewaterhouseCoopers
nghiệp  Manager
 Senior Auditor
 Staff Assistant Các chuẩn mực  Chuẩn mực kế toán quốc tế
quốc tế  Chuẩn mực kiểm toán quốc tế
 25-Dec-23

Các dịch vụ của DN kiểm toán Mục tiêu tổng thể của KTV trong KT BCTC
Dịch vụ đảm bảo  Kiểm toán VSA 200
 Soát xét thông tin tài chính quá khứ Mục tiêu kiểm toán BCTC:
 Dịch vụ đảm bảo khác a) Đạt được sự đảm bảo hợp lý rằng BCTC xét trên các phương diện tổng
Dịch vụ liên quan  Kiểm tra theo thủ tục thỏa thuận
thể, không còn có các sai sót trọng yếu do gian lận và nhầm lẫn.
Có nghĩa là KTV đưa ra ý kiến về việc BCTC được lập phù hợp với Khuôn
 Tổng hợp thông tin tài chính
khổ về lập và trình bày BCTC được áp dụng trên mọi khía cạnh trọng yếu.
Dịch vụ thuế  Tư vấn thuế b) Lập báo cáo kiểm toán và trao đổi thông tin phù hợp với các phát hiện của
 Lập báo cáo thuế… KTV.
Dịch vụ tư vấn quản trị  Tư vấn tài chính
 Xây dựng chiến lược…
Dịch vụ khác  Đào tạo …

Mục tiêu tổng thể của KTV trong KT BCTC Mức độ đảm bảo & các hạn chế vốn có của cuộc kiểm toán

VSA 200 VSA 200

Các nguyên tắc chi phối đến cuộc kiểm toán BCTC
 Tuân thủ các quy định về đạo đức nghề nghiệp
 Duy trì thái độ hoài nghi nghề nghiệp trong suốt cuộc kiểm toán Hạn chế tiềm tàng
 Áp dụng xét đoán chuyên môn
 Bản chất của việc lập và trình bày báo cáo
 Thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp tài chính ĐẢM BẢO HỢP LÝ
 Thực hiện cuộc kiểm toán theo chuẩn mực kiểm toán Việt Nam  Bản chất của các thủ tục kiểm toán
 25-Dec-23

Mức độ đảm bảo & các hạn chế vốn có của cuộc kiểm toán Khái quát quy trình kiểm toán BCTC

• Tiền kế hoạch
Chuẩn bị kiểm toán
• Lập kế hoạch

Đảm bảo hợp lý được hiểu là sự đảm

bảo ở mức độ cao, nhưng không • Thực hiện thử nghiệm kiểm soát
Thực hiện kiểm toán
phải là đảm bảo tuyệt đối. • Thực hiện thử nghiệm cơ bản

• Đánh giá kết quả

Hoàn thành kiểm toán
• Phát hành báo cáo kiểm toán

Chuẩn mực kiểm toán Sự hình thành & phát triển của chuẩn mực kiểm toán

Quốc gia
Chuẩn mực kiểm toán là những quy định và hướng dẫn về yêu cầu, nguyên • Hình thành từ đầu thế kỷ 20
tắc, thủ tục kiểm toán và việc xử lý các mối quan hệ phát sinh trong hoạt
động kiểm toán mà thành viên tham gia cuộc kiểm toán và doanh nghiệp • 1948, Hiệp hội kế toán viên công chứng Hoa Kỳ bắt đầu ban hành các
kiểm toán phải tuân thủ. chuẩn mực kiểm toán được chấp nhận phổ biến.
• 1951 Úc ban hành chuẩn mực kiểm toán
• ……..
Bao gồm cả những
Đo lường và đánh
hướng dẫn và giải
giá chất lượng công
thích về các nguyên
việc kiểm toán.
tắc cơ bản

Sự hình thành & phát triển của chuẩn mực kiểm toán
Quốc tế (IFAC)
• 1980, IAPC ban hành Các hướng dẫn thực hành kiểm toán quốc tế.
• 1994, IAPC ban hành hệ thống chuẩn mực quốc tế về kiểm toán.
• 2002 IAPC đổi thành IAASB và ban hành hệ thống chuẩn mực quốc tế về
kiểm toán và dịch vụ đảm bảo và chúng được cập nhật liên tục hàng năm.
Prepared by DVH
25-Dec-23
Sự hình thành & phát triển của chuẩn mực kiểm toán
Việt Nam
• 1999, Bộ Tài chính đã ban hành 04 chuẩn mực kiểm toán đầu tiên.
• 2012, Bộ Tài chính đã ký Quyết định số 214/2012/TT-BTC ban hành 37
chuẩn mực kiểm toán mới.
• 2015, Bộ Tài chính tiếp tục ban hành các chuẩn mực về dịch vụ đảm bảo và
các dịch vụ khác của công ty kiểm toán.
31