Pamumuno ni Pangulong Ferdinand Marcos (1965-1969: First Term)

Ayon sa 1935 Constitution, may 4 years ang isang term ng pangulo at maaaring tumakbo sa pangalawang
pagkakataon
 Ipinatupad ang “Green Revolution” (IRRI – International Rice Research Institute sa Los Baños Laguna)
 Pagpapadala ng sundalo sa Vietnam (noong Vietnam War)
 Pagkakatatag ng CPP (Communist Party of the Philippines) sa pamumuno ni Jose Maria Sison
o grupong ideolohiya, hindi pa sila terorista
 Pagkakatatang ng NPA (New People’s Army) sa pamumuno ni Bernabe Buscayno
o nagkaroon ng kaguluhan sa pagbuo ng mga grupong ito, maraming pagkakataon kung saan
nagkaroon ng pagsabog at kaguluhan sa mga lungsod

MGA ISYU SA PAMUMUNO NI PANGULONG FERDINAND MARCOS (1969-1986)

 Isyu ng pandaraya sa halalan 1969
 Pagkakatatang ng MNLF (Moro National Liberation Front) – Jabidah Massacre
o Nor Misuari – leader ng MNLF
 Pag-iral ng First Quarter Storm
o kabi-kabilang mga rally ng mga kabataang nag-aaral sa mga pamantasan tulad ng UP
 Pagbuo ng “Rolex 12”
o pagbibigay ng mga regalo sa mga gabinete ng rolex
 Pagpapasabog sa Plaza Miranda
o Ibinintang kay marcos ang pagsasabog na ito. nagkaroon ng miting de avance ang liberal
party (kalaban ng nationalista party nila marcos) dito
 Pagpapatupad ng Batas Militar (Proklamasyon 1081)

PAGLABAG SA KARAPATANG PANTAO SA PAMUNUANG MARCOS (PANAHON NG BATAS MILITAR)

 Pagsuspindi sa Writ of Habeas Corpus o karapatang iprisenta ang sarili sa korte upang matiyak kung
legal ang pagkakakulong
 Pagpapasara sa mga midya
o isa raw sa mga dahilan ng pagkalat ng maling impormasyon
 Paglaganap ng desaparecidos
o mga taong nakikipaglaban sa gobyerno na biglang nawala

ANG TORTURE SA PANAHON NG BATAS MILITAR SA PANULAT NI MICHAEL CHARLESTON CHUA

1. Electric Shock
2. San Juanico Bridge
3. Truth Serum
4. Russian Roulette
5. Beating
6. Pistol Whipping
7. Strangulation
8. Pepper Torture
9. Flat Iron
10. Water Cure
11. Animal Treatment

MGA PANGKAT NG NABUO UPANG ISULONG ANG KARAPATANG PANTAO

1. Samahan ng mga Ex-Detainees Laban sa Detensyon at Aresto – SELDA
2. Campaign Against the Return of the Marcoses to Malacañang – CARMMA
3. Coalition Against Marcos Burial at the Libingan ng mga Bayani – CAMB-LNMB
4. KARAPATAN
5. ANAKBAYAN
ILAN SA MGA NAGAWA SA PANAHON NG PANUNUNGKULAN NI PANGULONG MARCOS
1. Proyektong Pabahay (BLISS – Bagong Lipunan Improvement of Sites and Services at PAG-IBIG)
2. Pagpapatayo ng Pamilihang Bayan (KADIWA – Kasama sa Diwa na maghatid ng serbisyo sa mga
Pilipino)
 Paghahatid sa mga baryo o barangay ng mga mura na agricultural products
3. Pagpapatayo ng Puericulture Center
a. Heart Center
b. National Kidney Institute
c. Philippine Lung Center
d. Philippine General Hospital
e. MEDICARE
4. Pagpapatupad ng programang pansakahan (PD 27)
5. Pagpapagawa ng patubig
a. Binga-Ambuklao Dam
b. Angat Dam
c. Caliraya Dam
d. Pantabangan Dam
e. Maria Cristina Dam
6. Pagpapagawa ng daan at tulay
a. Pan-Philippine Highway (Maharlika Highway)
b. San Juanico Bridge
7. Pagpapatayo ng Geothermal na nakilala sa buong mundo
a. Benguet, Mountain Province
b. Palinpinon, Negros Oriental
c. Manito, Sorsogon
d. Makban, Laguna
e. Tongonan, Leyte
f. Tiwi, Albay
8. Pagpapatayo ng mga industriya na gagawa ng mga kagamitang panluwas
a. Bataan Economic Zone
9. Pagtatag ng pambansang komisyon sa pag-uugnay sa paggawa
a. CFO – Commission on Filipinos Overseas
b. POEA – Philippines Overseas Employment Administration
c. PESO – Public Employment Service Office
d. TESDA – Technical Education And Skills Development Authority
e. Rural Service Program
10. Pagbabago ng kurikulum
a. “Sa Ikauunlad ng Bayan, Disiplina ang Kailangan”
b. 3r’s – reading, writing, arithmetic
c. Bilengual Policy – English, Filipino
d. NCEE – National College Entrance Examination
e. Youth Civic Action Program – YCAP
f. Vocational at Technical – TESDA
11. Ipinagawa ang mga lumang museo at parke
a. Cultural Center of the Philippines
b. Folk Arts Theater
c. Philippine Trade Center
d. Philippine International Convention Center
e. Film Center
f. Reclaimed Area sa Manila Bay
EXTRA JUDICIAL KILLINGS o EJK
 Walang pakundangang pagpatay sa tao ng walang legal na proseso at kagagawan ng mga nasa
(pamahalaan?) – sa bansa walang malinaw na kahulugan ito
 Dahil walang legal na kahulugan ang extra-judicial killing ay sakop ng Revised Penal Code – homicide
 Nais ding ituring ng EJK ang pagpatay ng mga lumalaban sa estado katulad ng CPP-NPA

KATANGIAN NG EXTRA-JUDICIAL KILLINGS

1. Kapag buhay ang biktima habang hawak ng mga pulis
2. Kapag ang mga detalye ng pagkamatay ay maaaring iugnay sa partikular na death squad ng gobyerno
3. Kung sinasadyang tanggalin o pagtakpan ang ginawa habang iniimbestigahan
4. Kapag ang ebidensiya o testimonya ay hindi na mahagilap
5. May elemento ng estado
6. May bahid ng politika

ANG EJK AT ANG KAMPAYAN LABAN SA BAWAL NA GAMOT AT KRIMEN

 PNP Oplan Double Barrel Project Tokhang – Inilunsad ng pamahalaan laban sa bawal na droga at iba
pang krimen
o Tokhang (mula sa diyalektong Bisaya na toktok hangyo) – kumakatok ang mga pulis sa pinto
ng taong pinaghihinalang gumagamit o nagtutulak ng droga at hihimukin siyang sumuko
upang masubaybayan, masuri, at mabigyan ng tulong ng rehabilitasyon kung kailangan

TORTURE
 Pananakit ng kapwa upang makuha ang impormasyon o pag-amin sa kasalanan

Wheel of Torture – Roleta ng Kapalaran

 Isang gulong na may iba’t-ibang kulay na ginagamit na laro at maaaring kanalo ng premyo depende
kung saan titigil ang pag-ikot ng gulong. Ginagamit ito ng mga alagad ng batas sa Biñan, Laguna

Anti-Torture Act ng 2009

 Batas sa bansa laban sa ganitong gawain