BÀI 4

NHÖÕNG PHÖÔNG THÖÙC

THANH TOAÙN QUOÁC TEÁ

1
 PHÖÔNG THÖÙC THANH TOAÙN
QUOÁC TEÁ LAØ GÌ?
Giao haøng
Ngöôøi baùn Ngöôøi mua
Nhaän tieàn
→ Phöông thöùc thanh toaùn quoác teá laø toaøn boä quaù
trình, caùch thöùc giao haøng, nhaän tieàn hay caùch
thöùc nhaän traû tieàn haøng trong giao dòch ngoaïi
thöông.
2
PHÖÔNG THÖÙC THANH TOAÙN
QUOÁC TEÁ LAØ GÌ?
→ Phöông thöùc thanh toaùn quoác teá laø caùch
thöùc thöïc hieän chi traû moät hôïp ñoàng xuaát
nhaäp khaåu thoâng qua trung gian NH baèng
caùch trích tieàn töø TK cuûa ngöôøi nhaäp khaåu
chuyeån vaøo TK cuûa ngöôøi xuaát khaåu caên cöù
hôïp ñoàng thöông maïi vaø chöùng töø do hai
beân cung caáp cho NH

3
Löïa choïn phöông thöùc thanh toaùn quoác teá
Ñieàu kieän
cuï theå

Nhaø xuaát
khaåu Nhaø nhaäp
khaåu
5

4
4.1 Phöông thöùc chuyeån tieàn

5
 4.1.1 Khaùi nieäm

Chuyển tiền là phương thức thanh toán trong

đó một khách hàng của ngân hàng yêu cầu
ngân hàng chuyển một số tiền nhất định
cho người thụ hưởng ở một địa điểm nhất
định

6
 1. Khaùi nieäm
▪ Hai phöông thöùc chuyeån tieàn:
o Phöông thöùc chuyeån tieàn caù nhaân (Western Union)
o Phöông thöùc chuyeån tieàn thanh toaùn hôïp ñoàng XNK
▪ Ngöôøi chuyeån tieàn yeâu caàu ngaân haøng chuyeån moät
soá tieàn nhaát ñònh, ôû moät ñòa ñieåm xaùc ñònh vaø trong
moät thôøi gian nhaát ñònh cho ngöôøi treân chæ thò ñoù.

7
4.1.2 Caùc ñoái töôïng lieân quan goàm
o Ngöôøi chuyeån tieàn: ngöôøi mua, ngöôøi nhaäp khaåu,
ngöôøi maéc nôï
o Ngaân haøng chuyeån tieàn: laø NH phuïc vuï cho ngöôøi
chuyeån tieàn
o Ngaân haøng ñaïi lyù: laø NH phuïc vuï cho ngöôøi thuï
höôûng vaø coù quan heä ñaïi lyù vôùi NH chuyeån tieàn
o Ngöôøi thuï höôûng: laø ngöôøi baùn, ngöôøi xuaát khaåu hay
chuû nôï

8
4.1.3 Caùc hình thöùc chuyeån tieàn

▪ Hình thöùc ñieän baùo ( T/T telegraphic

transfer)
▪ Hình thöùc thö chuyeån tieàn (M/T mail
transfer)
▪ Hình thöùc chuyeån tieàn qua maïng SWIFT
(Society for Worldwide Interbank
Financial Telecommunication)

9
 4.1.4 Qui trình thanh toaùn
(1) HH+ BCT
Nhaø xuaát Nhaø nhaäp
khaåu khaåu
(5b)

Ngaân
(5) BC (2) Leänh CT (3) BN
haøng

(5a) (4) CT
Ngaân Ngaân
haøng haøng
10
 4. Caùc yeâu caàu veà chuyeån tieàn
• Muốn chuyển tiền phải có giấy phép của Bộ chủ quản hoặc
Bộ tài chính.
• Phải có : Quyết định thành lập doanh nghiệp (Doanh nghiệp
giao dịch lần đầu) Ðăng ký kinh doanh (Doanh nghiệp giao
dịch lần đầu) Ðăng ký mã số XNK(Doanh nghiệp giao dịch
lần đầu)
• Hợp đồng ngoại thương gốc Hoá đơn thương mại bản gốc
• Tờ khai hải quan nếu hàng đến cửa khẩu
• Giấy phép nhập khẩu (nếu có)
• Hợp đồng vay vốn ngân hàng(nếu có)
• Hợp đồng mua bán ngoại tệ(nếu phảI mua ngoại tệ)
• Giấy nộp ngoại tệ tiền mặt (nếu có)
• Lệnh chi của khách hàng.
11
 5. Nhaän xeùt
▪ Thuû tuïc
▪ Chi phí
▪ Vai troø cuûa ngaân haøng
▪ Quyeàn lôïi cuûa caùc beân

Nhaø nhaäp khaåu Khuyeát

ñieåm

12
 5. Nhaän xeùt
• ƯU điểm:
- Quy trình nghiệp vụ và thủ tục đơn giản .
- thời gian xử lý giao dich tương đối nhanh
- Chi phí thấp
- Chuyển tiền trước thuận lợi cho nhà Xk
- Chuyển tiền sau thuận lợi cho nhà NK
- Ngân hàng chỉ là trung gian thực hiện thanh toán theo đề nghị
của khách hàng
• Nhược điểm:
- Pt chuyển tiền rủi ro cho cả nhà Xk, NK
13
4.2. Phöông thöùc nhôø thu
(Collection of payment)

14
 Phöông thöùc nhôø thu laø gì?

Nhaø xuaát khaåu Ngaân haøng

Nhaø nhaäp khaåu

Hoái phieáu

15
 Caùc beân tham gia
➢ Ngöôøi uûy nhieäm thu (Principal): nhaø xuaát khaåu, ngöôøi kyù
phaùt hoái phieáu
➢ Ngaân haøng göûi (chuyeån) nhôø thu (Remitting
bank/Sending bank): laø NH phuïc vuï ngöôøi XK
➢ Ngaân haøng thu hoä (Collecting bank): laø NH nhaän Nhôø
thu töø NH göûi nhôø thu, laø NH phuïc vuï ngöôøi NK
➢ Ngaân haøng xuaát trình (Presenting bank): laø NH xuaát
trình chöùng töø cho ngöôøi traû tieàn, thöôøng laø ñaïi lyù cho
NH thu hoä
➢ Ngöôøi traû tieàn (Drawee): laø ngöôøi ñöôïc xuaát trình chöùng
töø

16
 Khaùi nieäm
Nhôø thu laø phöông thöùc thanh toaùn trong ñoù ngöôøi
xuaát khaåu sau khi hoaøn thaønh nghóa vuï giao haøng
hoaëc cung öùng dòch vuï tieán haønh uûy thaùc cho ngaân
haøng phuïc vuï mình thu hoä tieàn döïa treân cô sôû hoái
phieáu vaø chöùng töø do ngöôøi xuaát khaåu laäp ra

17
1. Nhôø thu trôn
(Clean Collection)

18
 a. Khaùi nieäm

Nhôø thu trôn laø phöông thöùc thanh toaùn maø toå chöùc
xuaát khaåu sau khi giao haøng cho toå chöùc nhaäp
khaåu, chæ kyù phaùt tôø hoái phieáu (hoaëc nhôø thu seùc)
ñoøi tieàn toå chöùc nhaäp khaåu vaø yeâu caàu ngaân haøng
thu soá tieàn ghi treân tôø hoái phieáu ñoù, khoâng keøm
theo moät ñieàu kieän naøo caû cuûa vieäc traû tieàn.

19
 b. Quy trình thanh toaùn
(1) HH+ BCT
Nhaø xuaát Nhaø nhaäp
khaåu khaåu

(7) BC (2) HP+ Giaáy (4) HP

nhôø thu (5) Leänh
chi

(3) HP
Ngaân haøng Ngaân haøng
Nhờ thu ( 6) CT Thu hộ

20
 Ưu điểm
➢ Quy trình nghiệp vụ đơn giản
➢ Nhà XK có thể chủ động đòi tiền nhà NK.
➢ Nhà NK có lợi vì việc thanh toán tiền cho nhà XK và việc
nhận hàng không ràng buộc lẫn nhau.

21
 Hạn chế
➢ Nhà XK có rủi ro lớn
➢ Nhà NK có thể gặp bất lợi khi chỉ thị nhờ thu + hối
phiếu đến sớm hơn hàng hóa và BCT. Nhà NK phải
trả tiền ngay hoặc chấp nhận trả tiền mà không kiểm
soát đc HH đc giao có theo đúng hợp đồng ngoại
thương đã ký kết hay không.

22
 Tröôøng hôïp aùp duïng
➢ Hai beân mua vaø baùn hoaøn toaøn tin caäy laãn nhau
➢ Coù quan heä noäi boä vôùi nhau

23
2. Phöông thöùc nhôø thu keøm chöùng
töø
(Documentary Collection)

24
 1. Khaùi nieäm
Ñieàu
kieän

Nhaø xuaát khaåu Ngaân haøng

Nhaø nhaäp khaåu

Boä chöùng töø

Hoái phieáu
25
 1. Khaùi nieäm
• Phöông thöùc nhôø thu keøm chöùng töø laø phöông thöùc
thanh toaùn,trong ñoù:
• toå chöùc xuaát khaåu nhôø ngaân haøng thu hoä tieàn töø toå
chöùc nhaäp khaåu khoâng chæ caên cöù vaøo hoái phieáu maø
coøn caên cöù vaøo boä chöùng töø haøng hoùa gôûi keøm theo
hoái phieáu, vôùi ñieàu kieän ngaân haøng ñoàng yù giao boä
chöùng töø khi nhaø nhaäp khaåu ñoàng yù traû tieàn hoaëc
chaáp nhaän leân hoái phieáu.
26
 b. Quy trình thanh toùan
(1) HH
Nhaø xuaát Nhaø nhaäp
khaåu khaåu

(8) BC 6) BCT
(2) BCT(HP) +
(
(5) Leänh (4)
hoaëc HP Giaáy nhôø thu chaáp HP+
cn
nhaän BCT
baûn
(3) BCT(HP) sao
Ngaân haøng Ngaân haøng
(7) TT

27
 Những điều kiện trao chứng từ
• D/P (document against payment)
• D/A (document against acceptance)
• D/OT (document against others terms) : trao chứng từ
theo các điều kiện khác như thanh toán từng phần ,
trao chứng từ đổi lệnh phiếu, trao chứng từ đổi biên
lai tín thác, trao chứng từ đổi hối phiếu được chấp
nhận và bảo lãnh của bên thứ ba.

28
 Öu ñieåm
➢ Khaéc phuïc ñöôïc nhöôïc ñieåm cuûa nhôø thu phieáu trôn
laø ngöôøi baùn khoâng sôï maát haøng, gaén thanh toaùn
quoác teá vôùi vaän taûi haøng hoùa
➢ Traùch nhieäm cuûa NH coù cao hôn: khoáng cheá ngöôøi
mua baèng boä chöùng töø

29
 Nhöôïc ñieåm
➢ Chöa raøng buoäc ngöôøi mua, ngöôøi mua coù theå nhaän
haøng vaø coù theå khoâng
➢ Toác ñoä thanh toaùn vaãn chaäm

30
 4.2.4. Lệnh nhờ thu ( collection order)
➢ Theo điều 4 . URC 522
- tất cả chứng từ gửi đi nhờ thu phải kèm theo một lệnh
nhờ thu trong đó có ghi rõ rằng nhờ thu được áp dụng
quy tắc URC 522.
- Các ngân hàng chỉ đc phép hành động theo đúng các
chỉ thị như ghi trong lệnh nhờ thu và phải tuân theo
quy tắc URC 522

31
 4.2.4. Lệnh nhờ thu ( collection order)
➢ Theo điều 4 . URC 522
- NH không kiểm tra chứng từ làm căn cứ thụ lý nhờ thu
- Trừ khi có ủy quyền khác trong lệnh nhờ thu, NH sẽ
không xem xét bất kỳ chỉ thị nào của bất kỳ bên hoặc
NH nào.

32
 4.2.4. Lệnh nhờ thu ( collection order)
➢ Theo điều 4 . URC 522: lệnh nhờ thu phải bao gồm
các thông tin sau :
• Chi tiết NH: tên đầy đủ, địa chỉ bưu điện, SWIFT,
telex, điện thoại, fax…
• Chi tiết về người ủy thác: tên, địa chỉ, telex, điện
thoại, fax…
• Chi tiết về người trả tiền: tên, đia chỉ, telex,điện thoại,
fax… 33
 4.2.4. Lệnh nhờ thu ( collection order)
➢ Theo điều 4 . URC 522: lệnh nhờ thu phải bao gồm
các thông tin sau :
• Chi tiết về NH xuất trình: tên, địa chỉ bưu điện, telex, điện
thoại, fax…
• Số tiền và loại tiền nhờ thu.
• Danh mục chứng từ và số lượng mỗi loai chứng từ gửi đi.

• Các điều khoản nhờ thu theo đó thanh toán hoặc chấp
nhận thanh toán được thực hiện
34
 4.2.4. Lệnh nhờ thu ( collection order)
➢ Theo điều 4 . URC 522: lệnh nhờ thu phải bao gồm
các thông tin sau :
• Các khoản phí phải thu, phải ghi rõ ràng là chúng có đc miễn
hay không.
• Lãi suất phải thu( nếu có) : mức lãi suất, thời gian, cơ sở tính
lãi suất
• Phương thức trả tiền và hình thức thông báo trả tiền.
• Các chỉ thị trong trường hợp từ chối thanh toán, từ chối chấp
nhận thanh toán hoặc không tuân thủ các chỉ thị khác 35
 4.2.4. Lệnh nhờ thu ( collection order)
➢ Theo điều 4 . URC 522:
- Lệnh nhờ thu phải ghi rõ ràng và đầy đủ tên của người trả tiền
hoặc nơi chứng từ xuất trình.

36
CÁC PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN QUỐC TẾ

4.3 PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ

DOCUMENTARY CREDITS D/C
KHÁI NIỆM VÀ CƠ SỞ PHÁP LÝ

THƯ TÍN DỤNG (L/C)

QUY TRÌNH MỞ THƯ TÍN DỤNG

QUY TRÌNH THÁNH TOÁN THƯ TÍN DỤNG

LỢI ÍCH VÀ RỦI RO

Nhà nhập khẩu Ngân hàng Nhà xuất khẩu

Phương thức tín dụng chứng từ là một phương thức thanh toán
mà trong đó ngân hàng (ngân hàng mở thư tín dụng) sẽ phát hành
một thư bảo lãnh dưới dạng một tín dụng thư theo yêu cầu của
người nhập khẩu, để cam kết với người xuất khẩu là sẽ trả tiền,
hoặc chấp nhận trả tiền vào hối phiếu cho người xuất khẩu khi
người xuất khẩu thực hiện đúng với các điều khoản đã ghi trong
thư tín dụng, đồng thời xuất trình bộ chứng từ thanh toán đầy đủ,
đúng hạn theo quy định trong thư tín dụng.
1. Quy tắc thống nhất về tập quán và thực hành tín dụng chứng từ (UCP – Uniform
customs and practice for documentary credits): UCP 600.
2. Quy tắc thống nhất về bồi hoàn chuyển tiền giữa các ngân hàng theo tín dụng
chứng từ ( Uniform rules for bank to bank reimbursements under documentary
credits No-725 URR 725 ) do ICC ban hành và có hiệu lực từ ngày 1/10/2008.
3. e-UCP: là phụ lục 7 được UCP ban hành vào đầu năm 2007 để phù hợp với UCP
600.
4. Văn bản về thực hành kiểm tra chứng từ theo tiêu chuẩn Ngân hàng quốc tế đối
với phương thức tín dụng chứng từ (International Standard Banking Practice for
examination of documents under documentary credits ISBP – 681).
Thư tín dụng (Letter of Credit) là văn bản do ngân hàng mở
L/C lập ra theo yêu cầu của nhà nhập khẩu (Người yêu cầu mở
L/C) nhằm cam kết trả cho đơn vị xuất khẩu (Người thụ
hưởng) một số tiền nhất định, trong một thời gian nhất định
với điều kiện người này thực hiện đúng và đầy đủ những điều
khoản quy định trong văn bản đó.
 Nhà nhập khẩu Ngân hàng Nhà xuất khẩu

Ý nghĩa của L/C

• Là một chứng thư

• Là một cam kết trả tiền hoặc một chấp nhận trả tiền
chứ không phải 1 lời hứa

• Căn cứ trả tiền của L/C là các chứng từ

 Nhà nhập khẩu Ngân hàng Nhà xuất khẩu

Tính chất của L/C:

L/C được hình thành dựa trên cơ sở của hợp đồng mua
bán, nhưng một khi đã được hình thành thì độc lập hoàn
toàn với hợp đồng mua bán
Nhà nhập khẩu Ngân hàng Nhà xuất khẩu

Người yêu cầu mở L/C (Applicant)

CÁC Ngân hàng mở thư tín dụng (Opening

BÊN bank/Issuing bank)
LIÊN
QUAN Người hưởng lợi (Benificiary)
Ngân hàng thông báo thư tín dụng
(Advising bank)
1

2
 Ký kết hợp đồng
Bên xuất khẩu Bên nhập khẩu

3. Thư tín dụng L/C 1. Yêu cầu + Tiền

2. Thư tín dụng L/C

NH xuất khẩu NH nhập khẩu

Bước 1 : Tiếp nhận hồ sơ xin mở L/C của doanh nghiệp

❖ Đơn yêu cầu mở L/C

❖ Quyết định thành lập doanh nghiệp
❖ Đăng ký kinh doanh
❖ Đăng ký mã số xuất nhập khẩu
❖ Hợp đồng ngoại thương gốc
❖ Hợp đồng nhập khẩu uỷ thác
❖ Giấy phép nhập khẩu của Bộ Thương Mại
❖ Cam kết Thanh toán, Hợp đồng Tín dụng
❖ Hợp đồng mua bán ngoại tệ

BACK
Bước 2: Phát hành thư tín dụng

Lập 2 bản L/C

Ngân hàng mở L/C

Bên nhập khẩu

BACK
 9. Documents và
5. Product is Shipped
nhận hàng

Bên xuất khẩu Bên nhập khẩu

6. Documents 8. Documents

11. Tiền
7. Documents

NH xuất khẩu 10. Tiền NH nhập khẩu

Bước 5: Kiểm tra L/C và tiến hành thủ tục gửi hàng

Khi nhận được L/C chuyển đến, người

nhập khẩu cần làm những công việc sau:
➢ Kiểm tra toàn bộ nội dung của thư
tín dụng.
➢ Tiến hành thủ tục gửi hàng cho
người xuất khẩu theo đúng các điều
khoản đã ghi trong thư tín dụng.
Bước 5: Kiểm tra L/C và tiến hành thủ tục gửi hàng

Lập B/L

Bên xuất khẩu

Giao hàng
Bước 6: Lập bộ chứng từ thanh toán và
gửi ngay cho ngân hàng thông báo
trong thời hạn hiệu lực của thư tín dụng

➢ Hóa đơn thương mại.

➢ Chứng từ vận tải
➢ Chứng từ bảo hiểm
➢ Các loại giấy chứng nhận hàng hóa
➢ Hối phiếu
➢ Bảng kê chứng từ
➢ Kèm theo bản photo hợp đồng thương
mại + bản chính của L/C
Bước 7: Kiểm tra bộ chứng từ tại ngân hàng thông báo.

➢ Thứ nhất: kiểm tra tính thông nhất của DCs

➢ Thứ hai: kiểm tra tính đầy đủ của DCs về loại, số
lượng có phù hợp với yêu cầu của L/C hay không.
➢ Thứ ba: kiểm tra tính chân thật vẻ bên ngoài của DCs.

Sau khi kiểm tra DCs hoàn toàn phù hợp với L/C,
ngân hàng thông báo đóng dấu đã kiểm tra lên bảng
kê chứng từ, rồi gửi ngay bộ chứng từ này cho ngân
hàng phát hành L/C.

Nếu bộ chứng từ có sai sót thì tất cả các sai sót hoặc
bất hợp lệ của chứng từ đều được thanh toán viên
ghi vào phiếu kiểm chứng từ xuất khẩu. Sau đó phân
chia làm hai loại :
➢ Sai sót có thể sửa chữa được
➢ Sai sót không thể sửa chữa được
Bước 8 + 10: Kiểm tra xử lý bộ chứng từ tại ngân hàng mở L/C

- Kiểm tra bộ chứng từ

- Xử lý bộ chứng từ theo 2 phương án :
➢ Từ chối thanh toán, trả lại Dcs nếu DCs
không phù hợp với L/C
➢ Thực hiện cam kết thanh toán nếu Dcs phù
hợp với L/C
- Trả tiền ngay nếu thanh toán theo L/C trả ngay
- Ký chấp nhận hối phiếu theo L/C chấp nhận.
- Thanh toán theo điều khoản trả chậm nếu là L/C
trả dần.
Bước 9: Ký hậu vận đơn và chuyển giao bản gốc DCs cho người nhập khẩu

Bên nhập khẩu

Giao bộ chứng từ

Giao bộ chứng từ

Bên nhập khẩu

Giao hàng
Bước 10: Hoàn tất quy trình thanh toán tại ngân hàng thông báo L/C

❖ Khi ngân hàng thông báo nhận được tiền hoặc hối phiếu đã chấp nhận, thì sẽ ghi CÓ
và tài khoản của người hưởng lợi (người xuất khẩu) số tiền nhận được, hoặc chuyển
hối phiếu cho người hưởng lợi.
❖ Người xuất khẩu nhận được giấy báo CÓ, sẽ hạch toán tiền gửi của mình và tất toán
khoản thanh toán vào tài khoản của người mua, người nhập khẩu. Nếu nhận được
hối phiếu đã có chữ ký chấp nhận của ngân hàng phát hành, thì người xuất khẩu sẽ
có 2 phương án xử lý:
➢ Thứ nhất: xin chiết khấu hối phiếu này tại ngân hàng của mình.
➢ Thứ hai: người xuất khẩu lưu giữ hối phiếu, chờ đến hạn thanh toán sẽ gửi hối
phiếu nhờ ngân hàng thu hộ tiền.
1. Số hiệu của L/C (DCs number)
2. Địa điểm mở L/C (Issuing place)
3. Ngày mở L/C (Date of issue)
4. Địa điểm và ngày hết hạn hiệu lực L/C Loại
thư tín dụng (Form of DCs)
5. Tên địa chỉ của những người liên quan
6. Số Tiền của thư tín dụng (Amount)
7. Thời hạn xuất trình chứng từ
8. Thời hạn trả tiền của L/C
9. Thời hạn giao hàng (Date of shipment)
10. Giao hàng từng phần (Partial shipment)
11. Chuyển tải (Transhipment)
12. Điều khoản về hàng hóa
13. Nội dung về vận tải, giao nhận hàng hóa.
14. Các chứng từ mà người xuất khẩu phải xuất
trình (Documents required)
15. Cam kết trả tiền của ngân hàng mở L/C
16. Chữ ký của ngân hàng mở L/C
Thông tin của L/C

Địa chỉ ngân hàng mở L/C

Địa chỉ ngân hàng đại diện xuất khẩu

Loại L/C (40A)

Số hiệu L/C (20)
Ngày mở L/C (31C)
Quy tắc áp dụng (40E)
Thời hạn hiệu lực của L/C (31D)
Ngân hàng mở L/C (51D)
Bên yêu cầu mở L/C (50)
Bên hưởng lợi (59)

Tổng số tiền và đơn vị tiền tệ (32B)

Dung sai số tiền cho phép (39A)
Cách thức trả tiền tại NH xác định (41D)
Dự thảo thanh toán (42C)
Đơn vị chịu trách nhiệm thanh toán (42D)
Cách thức giao hàng (43P)
Trung chuyển qua trạm trung gian (43T)
Cảng xuất hàng (44E)
Cảng dỡ hàng (44F)
Ngày giao hàng cuối cùng (44C)

Mô tả hàng hóa (45A)

Các chứng từ yêu cầu (46A)

Điều kiện đi kèm (47A)

 Thư tín dụng có thể hủy ngang (Revocable L/C)
Là loại mà người yêu cầu mở L/C có thể bổ sung, sửa đổi các điều khoản của
L/C, hoặc thậm chí có thể hủy bỏ L/C đã mở, mà không cần phải tham khảo hoặc
phải có sự đồng ý của người hưởng lợi, miễn là sự sửa đổi hoặc bổ sung hoặc
hủy bỏ L/C xảy ra trước khi người hưởng lợi thực hiện việc gửi hàng.

Báo cáo
Bên mở L/C Bên hưởng lợi

Trước
 Thư tín dụng không hủy ngang (Irrevocable L/C)
Là loại L/C mà sau khi ngân hàng phát hành đã chuyển đến cho người hưởng lợi thông qua
ngân hàng thông báo, thì ngân hàng phát hành, cũng như người nhập khẩu không được
quyền bổ sung, sửa đổi các điều khoản của L/C đã mở, không được quyền hủy bỏ hoàn
toàn thư tín dụng đã mở, trừ khi, điều đó được người hưởng lợi đồng ý, hoặc người hưởng
lợi có yêu cầu.

Báo cáo
Bên mở L/C Bên hưởng lợi

Đồng ý hoặc yêu cầu

 Thư tín dụng dự phòng (Stand by L/C)
Như tên gọi của nó, không phải là một thư tín dụng để phục vụ việc giao dịch và
thanh toán thương mại mà là một thư tín dụng để dự phòng những trường hợp bất
thường xảy ra.

Mở L/C dự phòng
Ngân hàng mở L/C

Nhà xuất khẩu Nhà nhập khẩu

 Thư tín dụng điều khoản đỏ (Red clause L/C)
Là loại L/C mà khi nó được chuyển đến cho người hưởng lợi, thì người hưởng lợi được ứng
trước một số tiền nhất định theo quy định của L/C (giá trị ứng trước có thể là 100% giá trị của
L/C) nhờ đó người hưởng lợi có vốn để sản xuất kinh doanh để mua, khai thác, chế biến… và
sau đó gửi hàng đi cho người mua. Trị giá hàng gửi đi sẽ được trừ vào số tiền ứng trước.

Ngân hàng mở L/C

Nhà xuất khẩu Nhà nhập khẩu

 Thư tín dụng dự phòng Thư tín dụng điều khoản đỏ

➢ Được áp dụng trong trường hợp 2 bên ➢ Được áp dụng trong trường hợp 2 bên
không hoặc ít tin tưởng lẫn nhau. tin tưởng lẫn nhau.
➢ Bảo vệ quyền lợi cho nhà nhập khẩu. ➢ Bảo vệ quyền lợi cho nhà xuất khẩu.
➢ Nhà NK yêu cầu NH phục vụ nhà XK ➢ Nhà nhập khẩu phải mở L/C tương đối
mở L/C dự phòng. sớm trước khi giao hàng, chịu chi phí
và rủi ro về việc ứng trước tiền.
➢ Thực chất là một thư bảo lãnh của ➢ Thực chất là thực hiện một khoản tín
ngân hàng. dụng thương mại.
Thư tín dụng không hủy ngang, không xác nhận (Unconfirmed Irrevocable L/C)
Một L/C không hủy bỏ được coi là không xác nhận, khi L/C này được chuyển đến cho
người hưởng lợi thông qua ngân hàng thông báo, mà không kèm theo cam kết nào
khác ngoài cam kết của ngân hàng phát hành L/C, nghĩa là việc thực hiện cam kết trả
tiền theo L/C chỉ có duy nhất một ngân hàng, đó là ngân hàng phát hành L/C.

Thư tín dụng không hủy ngang, có xác nhận (Confirmed Irrevocable L/C)
Là loại thư tín dụng không hủy ngang và được một ngân hàng khác uy tín hơn đứng ra
đảm bảo việc trả lại tiền theo thư tín dụng đó cùng với ngân hàng mở L/C.

Ngân hàng L/C (2) Ngân hàng L/C (4) Ngân hàng
mở L/C xác nhận thông báo
Xác
nhận

Đơn L/C (2) L/C (4)

NHẬP XUẤT
KHẨU KHẨU
Thư tín dụng không hủy ngang, miễn truy đòi (Irrevocable Without Recourse L/C):
Đây là loại L/C không hủy ngang, nếu sau khi đã được sử dụng, tiền đã được trả cho
người hưởng lợi, hoặc hối phiếu của người hưởng lợi đã được chấp nhận, thì người nhập
khẩu cũng như ngân hàng phát hành L/C không được truy đòi lại số tiền đã thanh toán.
Thư tín dụng tuần hoàn (Revolving L/C)
Thư tín dụng tuần hoàn là loại L/C mà khi giá trị của L/C được sử dụng hết thì nó sẽ tái
lập giá trị mới, và cứ như thế cho đến khi nào người bán, người xuất khẩu hoàn thành
nghĩa vụ gửi hàng theo hợp đồng đã kí kết.

Gồm 2 loại tuần hoàn : 3 phương pháp tuần hoàn

➢ Tuần hoàn không tích lũy ➢ Tuần hoàn không tự động
➢ Tuần hoàn có tích lũy ➢ Tuần hoàn tự động
➢ Tuần hoàn bán tự động
Thư tín dụng chuyển nhượng (Transferable L/C)
Đây là loại thư tín dụng mà người hưởng lợi L/C được quyền chuyển nhượng một phần
hoặc toàn bộ giá trị của L/C cho người khác - Người được chuyển nhượng L/C có thể là
một hoặc nhiều người, nhưng chỉ được phép chuyển nhượng 1 lần.

Thư tín dụng giáp lưng (Back to back L/C)

Sau khi nhận được L/C do người nhập khẩu mở cho mình hưởng, nhà xuất khẩu căn cứ
vào nội dung L/C này và dùng chính L/C này để thế chấp mở một L/C khác cho người
khác hưởng với nội dung gần giống như L/C ban đầu.
 Thư tín dụng chuyển nhượng
➢ Cho phép chuyển nhượng từ người hưởng lợi
ban đầu sang một hay nhiều bên khác (theo yêu
cầu của người hưởng lợi thứ nhất).
➢ Một L/C duy nhất.
➢ Phải ghi rõ “Transferable L/C”
➢ Chịu sự điều chỉnh của điều 38 UCP 600.
➢ Ngân hàng chuyển nhượng chỉ có nghĩa vụ
chuyển nhượng, không có nghĩa vụ thanh toán.
➢ Những phần L/C chuyển nhượng cho nhiều
người không vượt quá tổng số tiền L/C; có thể
chuyển riêng rẽ và thanh toán từng phần. Ngày
giao hàng có thể sớm hơn.
Thư tín dụng giáp lưng
➢ Là một L/C biệt lập được mở trên cơ sở của L/C
gốc (cùng điều kiện với L/C gốc).
➢ Hai L/C độc lập.
➢ Không cần phải ghi rõ việc chuyển nhượng.
➢ Không chịu sự điều chỉnh riêng biệt nào trong
UCP 600.
➢ Ngân hàng mở L/C đối có nghĩa vụ thanh toán
cho người xuất khẩu, sau khi ngân hàng người
nhập khẩu thanh toán.
➢ Phức tạp phải thay đổi chứng từ và phải phối
hợp thời gian sao cho ăn khớp với thời gian
giao hàng.
Thư tín dụng đối ứng (Reciprocal L/C)
Thư tín dụng đối ứng là loại thư tín dụng mà người hưởng lợi của một thư tín dụng này, lại
trở thành người yêu cầu mở một thư tín dụng khác cho người đã mở L/C cho mình hay
nói cách khác là đơn vị xuất khẩu khi nhận được L/C do đơn vị nhập khẩu mở thì phải mở
lại L/C tương ứng thì L/C mới có giá trị.
 L/C trả chậm L/C chấp nhận

L/C trả ngay L/C chiết khấu

Thời hạn
thanh toán
1 Được ngân hàng cam kết thanh toán

2 Nhận được sự tài trọ của ngân hàng khi thiếu vốn

3 Hàng hóa được giao thì người nhập khẩu mới trả tiền

4 Yên tâm là người xuất khẩu sẽ phải tuân theo L/C

 Rủi ro do người xuất khẩu không cung cấp hàng hoá

Biện pháp:
❖ Tìm hiểu bạn hàng kỹ lưỡng
❖ Tham khảo ý kiến ngân hàng về quá trình kinh doanh của người xuất khẩu.
❖ Quy định trong hợp đồng điều khoản Penalty, trong đó quy định phạt bên nào không thực
hiện nghĩa vụ của mình một cách đầy đủ.
❖ Yêu cầu cả hai bên ký quĩ tại một ngân hàng để đảm bảo thực hiện hợp đồng.
 Rủi ro do thanh toán dựa trên chứng từ giả, mâu thuẫn
giữa hàng hoá và chứng từ
Biện pháp:
➢ Yêu cầu về nội dung và hình thức chứng từ phải rất chặt chẽ, không yêu cầu chung chung.
➢ Chứng từ phải do những cơ quan đáng tin cậy cấp.
➢ Vận đơn do hãng tàu đích danh lập. Khi xếp hàng hoá phải có sự giám sát của đại diện phía nhà
nhập khẩu để kịp thời đối chiếu sự thật giả của vận đơn và lịch trình tàu (đối với lô hàng có giá trị
lớn).
➢ Ðề nghị nhà xuất khẩu gửi thẳng 1/3 bộ vận đơn gốc (bản chính) thẳng tới nhà nhập khẩu.
➢ Hoá đơn thương mại đòi hỏi phải có sự xác nhận của đại diện phía nhà nhập khẩu hoặc của Phòng
Thương mại hoặc hoá đơn lãnh sự (Consular's invoice).
➢ Giấy chứng nhận chất lượng do cơ quan có uy tín ở nước xuất khẩu hoặc quốc tế cấp hoặc có sự
giám sát kiểm tra và ký xác nhận vào giấy chứng nhận của đại diện phía nhà nhập khẩu.
➢ Giấy chứng nhận số lượng cũng phải có sự giám sát của đại diện phía nhà nhập khẩu hoặc đại diện
thương mại Việt Nam.
➢ Cung cấp giấy chứng nhận kiểm tra (Certificate of inspection).
 Lựa chọn hãng tàu không tin cậy, hư hỏng hàng hoá do
xếp hàng không đúng quy định

Biện pháp:
➢ Giành quyền chủ động thuê tàu ( nhập khẩu theo điều kiện nhóm F)
➢ Chỉ định hãng tàu nổi tiếng, đặc biệt nên thuê tàu của các hãng có văn phòng giao
dịch tại nước nhà nhập khẩu
➢ Mua bảo hiểm cho hàng hoá
➢ Trong hợp đồng nên ràng buộc trách nhiệm của nhà xuất khẩu trong vấn đề xếp
hàng lên tàu như nhập khẩu theo điều kiện FOB stowed, CFR stowed, CIF
stowed...
 Rủi ro từ phía ngân hàng phát hành L/C không có uy tín

Biện pháp:
➢ Lựa chọn ngân hàng đích danh có uy tín ngay từ khâu ký kết hợp đồng.
➢ L/C được xác nhận bởi ngân hàng được nêu đích danh hoặc chi nhánh của ngân hàng phát
hành tại nước xuất khẩu.
 Doanh nghiệp xuất khẩu không thực hiện đúng những
điều kiện mà L/C quy định

Biện pháp:
- Thời gian giao hàng chậm so với quy định của L/C
➢ Dùng kinh nghiệm thực tế để lập bảng chiết tính thời gian, gồm 2 bảng :
➢ Thời gian thu mua và chuẩn bị hàng hóa.
➢ Thời gian đưa hàng lên tàu.
➢ Nếu không thỏa mãn với khung thời gian cho phép trong L/C thì phải tu chỉnh ngay.
 Doanh nghiệp xuất khẩu không thực hiện đúng những điều kiện
mà L/C quy định

Biện pháp:
- Chuyên chở hàng hóa không đúng quy định của L/C
➢ Điều tra từ trước về tuyến đường vận tải.
➢ Xem hãng tàu mạnh ở tuyến nào
➢ Tu chỉnh rồi mới giao hàng nếu không giải quyết vấn đề chuyển tải được.
- Giao hàng không đúng cơ cấu yêu cầu:
➢ L/C cho phép giao hàng mấy lần
➢ Thời gian, khối lượng của từng lần giao hàng.
➢ Đọc kỹ L/C và chuẩn bị hàng hóa theo đúng quy định.
➢ Đề nghị tu chỉnh L/C khi cần.
 Rủi ro trong khâu thanh toán. Người xuất khẩu lập bộ chứng từ
không đúng quy định của L/C

Biện pháp:
➢ Bố trí nhân sự giỏi về nghiệp vụ ở khâu lập bộ chứng từ
➢ Lựa chọn đối tác nhập khẩu có thiện chí.
➢ Đọc kỹ nghiên cứu quy định của L/C đối với bộ chứng từ.
➢ Nghiên cứu kỹ những rủi ro sai sót thường gặp đối với từng chứng từ lập và cách
khắc phục.
➢ Thỏa thuận ngay với hà nhập khẩu từ khâu ký kết hợp đồng ngoại thương về các
chứng từ cần xuất trình khi thanh toán.
➢ Đề nghị tu chỉnh L/C khi cần
 KIỂM TRA CHỨNG TỪ TRONG PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG
CHỨNG TỪ
4.3.6 .1 CƠ SỞ ĐỂ KIỂM TRA CHỨNG TỪ
- Thư tín dụng (L/C)
- Quy tắc thống nhất và thực hành về tín dụng chứng từ (UCP)
- Tập quán ngân hàng tiêu chuẩn quốc tế (ISBP)

81
 KIỂM TRA CHỨNG TỪ TRONG PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG
CHỨNG TỪ
4.3.6 .2 NGUYÊN TẮC KIỂM TRA
- Tuân thủ Điều 14 UCP 600 và các mục của ISBP 745
- Nguyên tắc độc lập
- Bản gốc , bản copy
- Nguyên tắc kiểm tra nội dung chứng từ
- Nguyên tắc kiểm tra thời hạn, thời gian
- Nguyên tắc kiểm tra địa chỉ, địa điểm
- Kiểm tra giấy chứng nhận, sự chứng nhận, lời khai, bản tuyên ngôn.
- Sửa chữa và thay đổi thông tin , dữ liệu trên chứng từ
- Các chứng từ mà các điều khoản về vận tải trong UCP600 không điều chỉnh
82
 KIỂM TRA CHỨNG TỪ TRONG PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG
CHỨNG TỪ
4.3.6 .2 NGUYÊN TẮC KIỂM TRA
- Các thuật ngữ không được UCP600 đề cập
- Các chữ viết tắt
- Lỗi chính tả và đánh máy
- Ngôn ngữ
- Tính toán
- Tên của chứng từ và chứng từ kết hợp

83
 KIỂM TRA CHỨNG TỪ TRONG PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG
CHỨNG TỪ
4.3.6 .3 TRÌNH TỰ , CÁCH THỨC KIỂM TRA
- Đoc chỉ thị xử lý (nếu có)
- Kiểm tra lần lượt từng chứng từ xuất trình với những quy định của L/C và các
tu chỉnh L/C (nếu có)
- Đối chiếu sự phù hợp của những nội dung dữ liệu thể hiện trên các chứng từ
với nhau và trên chứng từ đó

84
 KIỂM TRA CHỨNG TỪ TRONG PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG
CHỨNG TỪ
4.3.6 .4 KIỂM TRA MỘT SỐ LOẠI CHỨNG TỪ CƠ BẢN
- KIỂM TRA HỐI PHIẾU
• Số tiền của hối phiếu (trường 32B ), trị giá hàng hóa (45A), quy định về giao
hàng từng phần (43T)
• Thời hạn thanh toán hối phiếu (42C)
• Người ký phát và người bị ký phát có đúng với quy định của L/C ( người ký
phát là người thụ hưởng (59), người bị ký phát là ngân hàng phát hành hay
ngân hàng xác nhận (42A)

85
 KIỂM TRA CHỨNG TỪ TRONG PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG
CHỨNG TỪ
4.3.6 .4 KIỂM TRA MỘT SỐ LOẠI CHỨNG TỪ CƠ BẢN
*KIỂM TRA HÓA ĐƠN THƯƠNG MẠI
❑ ĐỊNH NGHĨA:
Hóa đơn thường được lập làm nhiều bản, để dùng trong nhiều việc khác nhau:
xuất trình ngân hàng để đi lấy hàng, xuất trình chi cty bảo hiểm để tính phí bảo
hiểm, cho hải quan để tính thuế…
❑ Vai trò của hóa đơn
- Vai trò trung tâm trong BCT

86
 KIỂM TRA CHỨNG TỪ TRONG PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG
CHỨNG TỪ
4.3.6 .4 KIỂM TRA MỘT SỐ LOẠI CHỨNG TỪ CƠ BẢN
*KIỂM TRA HÓA ĐƠN THƯƠNG MẠI
Nội dung

- số hóa đơn - tổng số tiền phải thanh toán . Phần tổng số

- Ngày lập hóa đơn tiền có thể phải kèm theo phần ghi trị giá
- Họ tên và địa chỉ người bán hàng bằng chữ.
- Họ tên, địa chỉ người mua và người thanh
toán
- Điều kiện thanh toán
- Số lượng , đơn giá và trị giá của từng mặt
hàng theo từng hóa đơn đặt hàng
87
 KIỂM TRA CHỨNG TỪ TRONG PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG
CHỨNG TỪ
4.3.6 .4 KIỂM TRA MỘT SỐ LOẠI CHỨNG TỪ CƠ BẢN
*KIỂM TRA PHIẾU ĐÓNG GÓI
Nội dung:
- Tên người bán
- Tên người mua
- Tên hàng
- Số hiệu hóa đơn
- Số thứ tự của kiện hàng
- Cách đóng gói
- Số lượng hàng đủ trong kiện
- Trọng lượng, thể tích của kiện hàng
- Số lượng container, và số container
88
 KIỂM TRA CHỨNG TỪ TRONG PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG
CHỨNG TỪ
4.3.6 .4 KIỂM TRA MỘT SỐ LOẠI CHỨNG TỪ CƠ BẢN
*KIỂM TRA GIẤY CHỨNG NHẬN XUẤT XỨ (Certificate of orgin)
*KIỂM TRA GIẤY CHỨNG NHẬN PHẨM CHẤT , SỐ LƯỢNG/ TRỌNG LƯỢNG HÀNG
HÓA (certificate of quality/quantity/ weight)
* KIỂM TRA GIẤY CHỨNG NHẬN VÊ SINH( Sanitary certificate) , KIỂM DỊCH thực
phẩm (phytosanitary certificate) , Kiểm dich động vật ( veterinary certificate)

89
1.1 Vận đơn đường biển (VĐĐB)
VĐĐB (Ocean Bill of Lading hay Marine Bill of
Lading, viết tắt là B/L) la chứng từ chuyên chở
hàng hóa (Transport Document) bằng đường
biển do người có chức năng ký phát cho người
gửi hàng (Shipper) sau khi hàng hóa đã được
nhận để chở hay đã được bốc lên tàu.
1.1.2. Nguồn lực điều chỉnh
❖ Coâng öôùc quoác teá ñeå thoáng nhaát moät soá quy taéc veà
vaän ñôn ñöôøng bieån, kyù keát taïi Brussels ngaøy
25/8/1924, goïi taét laø coâng öôùc Brussels 1924, coøn
ñöôïc goïi laø QT Hague coù hieäu löïc naêm 1931.
❖ Nghò ñònh thö Visby 1968, söûa ñoåi Coâng öôùc
Brussels 1924, coù hieäu löïc töø 23/6/1977, cuøng vôùi
QT Hague taïo thaønh QT Hague-Visby.
❖ Coâng öôùc cuûa Lieân Hieäp Quoác veà chuyeân chôû haøng
hoaù baèng ñöôøng bieån, kyù taïi Hamburg 1978, coù hieäu
löïc töø 1/11/1992.
1.1.3. Tác dụng của B/L
• B/L là biên lai của người vận tải xác nhận đã nhận hàng để
chuyên chở, thực hiện hợp đồng vận chuyển.
• B/L là chứng từ xác nhận quyền sở hữu đối với những hàng hóa
đã ghi trong vận đơn, cho phép người nắm bản gốc của vận đơn
nhận hàng hóa khi tàu cập bến.
• Làm căn cứ để khai hải quan, làm thủ tục xuất, hoặc nhập khẩu.
• Là một chứng từ trong Bộ chứng từ mà người bán gửi cho
Người mua hoặc Ngân hàng thanh toán để thanh toán tiền
hàng.
• Là chứng từ có thể cầm cố, mua bán (tính lưu thông của vận
đơn).
1.1.4. Phạm vi sử dụng
– Đối với người bán:
• B/L chứng minh về việc hoàn thành nghĩa vụ giao
hàng của mình.
• B/L là 1 chứng từ không thể thiếu khi lập bộ chứng
từ thanh toán
– Đối với người nhập khẩu:
• Căn cứ vào B/L để xem người bán có hoàn thành
nghĩa vụ giao hàng hay không
• Dùng B/L để nhận hàng
• Dùng B/L để chuyển nhượng, mau bán hàng.
– Đối với người chuyên chở:
 Sau khi giao hàng và nhận lại B/L gốc, người chuyên chở được xem là
hoàn thành nghĩa vụ chuyên chở.
 B/L là 1 căn cứ để giải quyết các tranh chấp về giá trị, số lượng, chất
lượng hàng hóa chuyên chở
- Các trường hợp khác:
B/L là chứng từ quan trọng được sử dụng trong giải quyết các tranh chấp, khiếu
nại, kiện tụng giữa các bên có liên quan.
B/L là 1 chứng từ trong bô hồ sơ đòi người bảo hiểm bồi thường tổn thất
B/L còn là chứng từ được sử dụng khi làm thủ tục, khai báo hải quan.
– Các trường hợp khác:
• B/L là chứng từ quan trọng được sử dụng trong
giải quyết các tranh chấp, khiếu nại, kiện tụng
giữa các bên có liên quan.
• B/L là 1 chứng từ trong bô hồ sơ đòi người bảo
hiểm bồi thường tổn thất
• B/L còn là chứng từ được sử dụng khi làm thủ
tục, khai báo hải quan.
1.1.5 Hình thức cuả B/L

– Kích thước, màu sắc: thường có cỡ A4. Bản gốc (Original) có thể in
màu mặt trước và mặt sau. Bản sao (Copy) thường được in bằng mực
đen mặt trước, mặc sau để trống.
– Hình thức mặt trước: rất đa dạng, tùy vào thiết kế của các hãng tàu.
– Tiêu đề: tiêu đề rất phong phú, nó không quyết định loại vận đơn và
phương thức chuyên chở. Để nắm 2 vấn đề này đòi hỏi phải căn cứ
vào nội dung cụ thể trên B/L.
1.1.6 Nội dung của B/L

1 • Tiêu đề của B/L

2 • Số của B/L (B/L No.)
3 • Tên hãng chuyên chở (Shipping Company)

4 • Người gửi hàng (Shipper)

5 • Người nhận hàng (Consignee)
6 • Bên được thông báo (Notify Party)
 1.1.6 Nội dung của B/L
7 • Nơi nhận hàng để chở (Place of Receipt)

8 • Cảng bốc hàng (Port of Loading)

9 • Cảng dỡ hàng (Port of Discharge)
10 • Nơi giao hàng (Place of Delivery)
11
• Tên tàu & số hiệu chuyến tàu (Vessel & Voy. No.)

12
• Số lượng vận đơn gốc (Number of Original B/L)
1.1.6 Nội dung của B/L
• Ký mã hiệu & số hiệu hàng hóa (Marks & Numbers)
13
• Số lượng và mô tả hàng hóa (Number & kind of Packages: Description
14 of Goods)

• Trọng lượng cả bì (Gross Weight)

15

• Thể tích (Measurement)

16

• Tổng số container hoặc kiện hàng được ghi bằng chữ (Total No. of
17 Containers or Packages in words:)
 • Chi tiết về cước phí và các loại phí khác (Freight details, Charges)
18

• Ngày và nơi phát hành B/L (Place and Date of Issue)

19

SHIPPED on Board the Vessel Xác nhận về ngày

Date: ................................... hàng được bốc lên
20 tàu
By: ............(signed).............

• Người phát hành vận đơn ký tên (Signature)

21
 1.1.7 Phân loại vận đơn đường biển

a. Caên cöù vaøo vieäc ñaõ xeáp haøng hay chöa:

❖ Vaän ñôn ñaõ xeáp haøng (Shipped on Board B/L)
Laø vaän ñôn ñöôïc phaùt haønh sau khi haøng hoaù ñaõ ñöôïc xeáp leân taøu. Treân B/L naøy,
thöôøng ngöôøi chuyeân chôû, ñaïi lyù hoaëc thuyeàn tröôûng ñoùng daáu caùc chöõ nhö :
“Shipped on board”, “On board”, “Laden on Board” hoaëc “Shipped”.

❖ Vaän ñôn nhaän ñeå xeáp (Received for shipment B/L): laø loaïi vaän ñôn ñöôïc phaùt haønh
sau khi ngöôøi chuyeân chôû nhaän haøng vaø cam keát seõ xeáp haøng vaø vaän chuyeån haøng
hoaù baèng con taøu ghi treân vaän ñôn.
b. Căng cứ phê chú của thuyền trưởng
trên vận đơn

❖ Vaän ñôn hoaøn haûo (Clean B/L) : laø loaïi vaän ñôn maø ôû treân ñoù
khoâng coù pheâ chuù xaáu cuûa thuyeàn tröôûng veà haøng hoaù cuõng nhö
tình traïng cuûa haøng hoaù.

Caùch theå hieän vaän ñôn hoaøn haûo nhö sau :

• Ñoùng daáu “Clean” leân phaàn nhaän xeùt veà haøng hoaù vaø bao bì.
• Khoâng coù pheâ chuù gì treân tôø vaän ñôn.
• Coù pheâ chuù nhöng khoâng laøm maát tính hoaøn haûo cuûa vaän ñôn :
second hand cases / repaired and remailed cases/said to weight …
❖ Vaän ñôn khoâng hoaøn haûo (Unclean B/L) : laø loaïi
vaän ñôn maø ôû treân ñoù coù pheâ chuù xaáu cuûa thuyeàn
tröôûng veà haøng hoaù cuõng nhö tình traïng cuûa haøng
hoaù.
Ví duï: - Moät soá thuøng bò beïp kho xeáp leân taøu.

- Haøng bò öôït khi nhaän ñeå xeáp.

- Kieän haøng soá “345 HTK” khoâng coù.
- Kyù maõ hieäu bò nhoeø khoâng roõ
…
c. Caên cöù vaøo quyeàn chuyeån nhöôïng, sôû höõu
haøng hoaù ghi treân vaän ñôn:

❖ Vaän ñôn ñích danh (Straight B/L, B/L to a

named person): laø vaän ñôn maø treân ñoù ngöôøi
ta ghi roõ teân vaø ñòa chæ cuûa ngöôøi nhaän.
❖ Vaän ñôn theo leänh (B/L to order of) : laø vaän
ñôn maø treân ñoù ngöôøi ta khoâng ghi roõ teân
ngöôøi nhaän haøng maø ghi :”theo leänh cuûa …”

Ví duï : -To order of shipper

-To order of consignee
-To order of the bank
❖ Vaän ñôn voâ danh (To bearer B/L) : laø vaän ñôn
treân ñoù khoâng ghi ngöôøi nhaän haøng vaø cuõng
khoâng ghi theo leänh.
Thuyeàn tröôûng seõ giao haøng cho ai caàm vaän
ñôn (B/L holder) vaø xuaát trình cho hoï. Vaän
ñôn naøy ñöôïc chuyeån nhöôïng baèng caùch trao
tay vì ai laø ngöôøi caàm vaän ñôn ñeàu coù theå
nhaän ñöôïc haøng.
d. Caên cöù vaøo phöông thöùc thueâ taøu

❖ Vaän ñôn taøu chôï (Liner B/L) : laø vaän ñôn ñöôïc
duøng khi haøng hoaù ñöôïc göûi theo taøu chôï. Moïi
ñieàu khoaûn ñöôïc in saün treân vaän ñôn vaø chæ do
moät beân (ngöôøi chuyeân chôû) kyù teân.
❖ Vaän ñôn taøu chuyeán / Vaän ñôn theo hôïp ñoàng
thueâ taøu : laø vaän ñôn ñöôïc caáp trong tröôøng
hôïp coù hôïp ñoàng thueâ taøu, chæ xaûy ra vôùi
thueâ taøu chuyeán vaø taøu ñònh haïn. Treân vaän
ñôn thöôøng coù ghi : “B/L to be used with
charter party”.
e. Caên cöù vaøo haønh trình chuyeân chôû

❖ Vaän ñôn ñi thaúng (Direct B/L) : laø vaän ñôn ñöôïc caáp
trong tröôøng hôïp haøng hoaù ñöôïc chuyeân chôû thaúng
töø caûng xeáp haøng maø khoâng coù chuyeån taûi caûng doïc
ñöôøng. OÂ “Transhipment” khoâng ñöôïc ghi gì.
❖ Vaän ñôn chôû suoát (Throught B/L) : laø vaän ñôn ñöôïc
caáp trong tröôøng hôïp coù chuyeån taûi caøng doïc
ñöôøng, coù thay theá taøu chuyeân chôû vaø ngöôøi chuyeân
chôû.
❖ Vaän ñôn vaän taûi lieân hôïp (Combined transport B/L):
laø vaän ñôn ñöôïc caáp trong tröôøng hôïp haøng ñöôïc
vaän chuyeån ít nhaát baèng hai phöông thöùc vaän taûi
khaùc nhau trôû leân.
f. Caên cöù vaøo khaû naêng löu thoâng

❖ Vaän ñôn goác (Original B/L): laø vaän ñôn

ñöôïc ñöôïc duøng ñeå nhaän haøng, thanh
toaùn, chuyeån nhöôïng, khieáu naïi, kieän tuïng
… do ngöôøi chuyeân chôû phaùt haønh theo
yeâu caàu cuûa ngöôøi göûi haøng..
❖ Vaän ñôn Copy (Copy B/L) : laø vaän ñôn khoâng coù
giaù trò löu thoâng, khoâng phaûi laø chöùng töø sôû
höõu haøng hoaù. Ngöôøi ta duøng ñeå laøm thuû tuïc,
tham khaûo hoaëc löu tröõ hoà sô.
g. Moät soá loaïi vaän ñôn, chöùng töø khaùc

❖ Giaáy göûi haøng ñöôøng bieån (Sea waybill)

Maët tröôùc cuûa noù cuõng töông töï nhö vaän ñôn
thoâng thöôøng, bao goàm caùc ñieàu khoaûn chuû yeáu
nhö teân haøng, caûng xeáp, caûng dôõ, ngöôøi
chuyeân chôû, ngöôøi nhaän haøng vaø moät soá caùc
chi tieát khaùc. Maët sau ñeå troáng hoaëc ghi ngaén
goïn vôùi muïc ñích tieát kieäm chi phí in aán.
Sea waybill khoâng coù chöùc naêng löu thoâng,
treân beà maët thöôøng coù in chöõ Non-negotiable.
4.4 các phương thức thanh Toán khác
• 4.4.1 Phương thức ứng trước ( advanced payment)
• Khái niệm:
Là phương thức thanh toán theo đó người mua chuyển tiền ứng trước một phần hay
toàn bộ giá trị hợp đồng thương mại trước khi người bán chuyển giao hàng hóa hay
dịch vụ cho người mua.
4.4 các phương thức thanh Toán khác
• 4.4.1 Phương thức ứng trước ( advanced payment)
Quy trình nghiệp vụ
Ngân hàng (1)
Ngân hàng
người bán người mua

(1)
(1)

(2)
Người bán Người mua
4.4.2 Phöông thöùc ghi soå
(Open Account)

113
 Khaùi nieäm
➢ Phöông thöùc ghi soå laø phöông thöùc thanh toaùn trong
ñoù toå chöùc xuaát sau khi xuaát khaåu haøng hoùa, cung
öùng dòch vuï thì ghi nôï cho beân nhaäp khaåu vaøo moät
cuoán soå rieâng cuûa mình vaø vieäc thanh toaùn caùc
khoaûn nôï naøy ñöôïc thöïc hieän trong töøng thôøi kyø nhaát
ñònh (thaùng, quí, naêm)
➢ Toå chöùc xuaát khaåu ñaõ thöïc hieän caáp moät khoaûn tín
duïng thöông maïi cho ngöôøi nhaäp khaåu

114
 Phöông thöùc ghi soå

Hôïp ñoàng
Xuaát khaåu Nhaäp khaåu
HH, DV

HH, DV

Thanh toaùn
ñònh kyø

Taøi khoaûn
ñònh bieân

115
 Öu ñieåm

➢Töï caùc coâng ty ñöùng ra môû TK vaø lieân heä vôùi nhau,
khoâng caàn thoâng qua NH neân thuû tuïc ñôn giaûn
➢Do nhaø nhaäp khaåu vaø xuaát khaåu töï quaûn lyù khoaûn nô vaø
do hoï khoâng nhaän baát cöù söï hoã trôï naøo töø phía NH neân chi
phí thanh toaùn tieàn haøng laø raát thaáp

116
 Chuù yù khi aùp duïng
➢ Căn cứ ghi nợ của người xuất khẩu thường là hoá
đơn thương mại
➢ Căn cứ nhận nợ của người nhập khẩu , hoặc là dựa
vào trị giá hoá đơn giao hàng, hoặc là dựa vào kết
quả nhận hàng ở nơi nhận hàng
➢ Phương thức chuyển tiền hoặc là bằng thư, hoặc là
bằng điện cần phải được thoả thuận thống nhất giữa
hai bên
➢ Giá hàng trong phương thức ghi sổ thường cao hơn
giá hàng bán tiền ngay 117
4.4.3. Phöông thöùc giao chöùng töø nhaän
tieàn (CAD, COD)

118
 1. Khaùi nieäm
H2
Nhaø xuaát Nhaø nhaäp
khaåu khaåu
Taøi khoaûn
tín thaùc

Môû taïi ngaân 100% trò giaù

haøng xuaát khaåu hôïp ñoàng

119
Phöông thöùc CAD (Cash against Documents)/COD
(Cash on Delivery) laø phöông thöùc thanh toaùn maø
trong ñoù toå chöùc nhaäp khaåu treân cô sôû hôïp ñoàng
mua baùn yeâu caàu NH beân xuaát khaåu môû cho mình
moät taøi khoaûn tín thaùc (Trust account) ñeå thanh toaùn
tieàn cho toå chöùc xuaát khaåu khi nhaø xuaát khaåu xuaát
trình ñaày ñuû chöùng töø theo ñuùng thoûa thuaän

120
 2. Quy trình thanh toaùn
(3) HH
Nhaø nhaäp Nhaø xuaát
khaåu khaåu

Memorandum
(1) Taøi
khoaûn tín (2) Thoâng
(6) BCT thaùc (4) BCT (5) Thanh
baùo
toaùn

Ngaân haøng Ngaân haøng

nhaäp khaåu Xuaát khaåu

121
 2. Quy trình thanh toaùn

• Memorandum: quy ñònh roõ veà thôøi haïn cuûa taøi

khoaûn tín thaùc, trò giaù hôïp ñoàng, vaø lieät keâ moät soá
chöùng töø ñoøi hoûi nhaø xuaát khaåu phaûi xuaát trình.
• Yeâu caàu: ngaân haøng xuaát khaåu kieåm tra chöùng töø,
chæ giao tieàn cho toå chöùc xuaát khaåu khi boä chöùng
töø ñuùng vôùi yeâu caàu trong memorandium.

122
 3. Nhaän xeùt ? Giaûm
thieåu ruûi ro
❖Nhaø xuaát khaåu
❖Nhaø nhaäp khaåu
▪ Nguy cô veà boä chöùng töø giaû
▪ Ngaân haøng chæ chòu traùch nhieäm kieåm tra tính ñaày ñuû
cuûa boä chöùng töø
▪ Nhaø nhaäp khaåu khoâng kieåm soaùt vieäc giao haøng cuûa
nhaø xuaát khaåu

123
 Ñieàu kieän aùp duïng
✓ Ngöôøi mua vaø ngöôøi baùn coù quan heä mua baùn toát,
tin töôûng laãn nhau
✓ Aùp duïng trong mua baùn nhöõng maët haøng khan hieám,
baùn chaïy, thò tröôøng ôû beân ngöôøi xuaát khaåu
✓ Aùp duïng cho traû tieàn ngay, khoâng aùp duïng cho traû
chaäm

124