Professional Documents
Culture Documents
Letersi Klasa 11 Teste
Letersi Klasa 11 Teste
TEST 1
Lexoni fragmentin e mëposhtëm shkëputur nga vepra “Fausti” i Gëtes dhe përgjigjjuni pyetjeve.
Burgu
1 Fausti me një tufë çelësash dhe një fener, 40 S’tu prit sa t’engjëllonte dita?
përpara një dere të hekurt. (Ngrihet)
Fausti Akoma jam e re, e re!
Po më pushton një tmerr që e pata harruar, Dhe duan të vdes që tani!
Gjithë breng’ e njerëzimit më pushton. Ah, e bukur isha, kjo më solli vdekjen.
Në këtë kthinë të errët me lagshti lëngon ajo. Miku qe pranë,-ndodhet larg tani.
Dhe faj i saj s’qe veç nj’ësndërr e bukur! M’u prish kurorë e nusërisë!
Ti druan të hysh tek ajo! Dhe lulet u shpërndanë!
Ke frikë ta shohësh përsëri! Po mos më kap ashtu përdhunë!
10 Kjo ndrojtja jote s’e shpëton nga vdekja! 50 Dhe falma jetën! Ç’të kam bërë?
(kap kyçin) As të kam parë kurrë ndonjëherë!
Njeri, dëgjoma lutjen.
Zë (Nga Brenda, Këndon)
Qe nëna lavirja Fausti
Ajo që më mbyti, Si mund ta duroj këtë dhimbje!
Im atë katili
Ai që më hëngri! Margarita
E vogëlza motër Ja, jam në dorën tënde,
Kokallat m’i vuri Po lërmë t’i jap sisë foshnjes!
Në gropëzën e ftohtë. E nanurita gjithë natën.
20 U bë zogth i vogël pylli. Ma muarr të më zemëronin,
Dhe fluturoj. Dhe fluturoj. 60 Dhe tani thonë që e vrava unë.
Më kanë ngritur edhe këngë!
Fausti (Duke çelur derën) S’u vjen keq njerëzve!
S’i shkon në mend se i dashuri përgjon Kështu mbaron një prrallë e vjetër,
Dëgjon se si kërcasin prangat Po ç’kanë që ma ngjitin mua?
E kashtën që po frushullon. (Hyn)
Fausti (Bie në gjunjë)
Margarita (Duke u fshehur në shtresë) Një që të don, më gjunjë të ka rënë;
Po vijnë! E mjera unë! O vdekje e hidhur! Do të t’i zgjidhë prangat e mallkuara.
Fausti Fausti
90 Jam unë! Po unë! Eja me mua!
Margarita Margarita
Ti je! Ma thuaj dhe një herë! M’i zgjidhe prangat,
(duke e kapur) Më vure përsëri në zemrën tende.
Ai është!Ai është! Ku më shkoi gjithë vojtja! Po si nuk të vjen frikë ty prej meje?
Ku shkoi mundimi i burgut? I vargonjve? 140 Dhe a e di, o shpirt, se kë liron?
Ti je! Dhe vjen të më shpëtosh!
Shpëtova! Fausti
Ja tek më shfaqet rruga përsëri Eja! Eja! Po thyhet nata. Eja!
100 Ku u poqa me të dashurin të parën herë,
Dhe kopshti i qeshur, i gëzuar, Margarita
Ku prisja tok me Martën të më vije. Të gjorën nënë e vrava,
Fausti (Duke e tërhequr) Dhe foshnjen time embyta.
Eja të shkojmë! Eja! A nuk t’u dha dhuratë ty dhe mua?
Po, dhe ty. Ti je?! Mezi u besoj syve.
Margarita Po jepma dorën! – S’qenkam në ëndërr, jo!
Prit! E dashur dorë! Ah, pse e ke të lagur!
Sa mirë jam kur ndodhesh ti. 150 Fshije!
(E përkëdhel) Më ngjan e ke me gjak të lyer.
Perëndi! Ç’ke bërë ashtu?
Fausti Ngule shpatën në mill,
Po nuk shpejtove, Të lutem!
110
Do ta paguajmë shtrenjtë.
Tani nuk të lë më mb’udhë! Fausti
Ç’u bë, u bë! Harro të shkuarën!
Margarita Ti po më vret.
Si? S’di të puthësh më?
Për pakë, i dashur, q’u largove meje Margarita
Harrove si të ? Jo , duhet të jetosh akoma ti!
Pse më zë brenga kur të përqafoj? 160 Do të përshkruanj varret një nga një
Dikur nga fjala jote, syri yt Dhe të kujdesesh ti për ‘ta
Më dukej bota si parajsë. Që nesër.
120 Me puthje, sikur doje të më haje. Nënën ta vësh në vendin më të mirë,
Puthmë! Dhe fare pranë nënës tim vëlla,
Në mos po të puth unë! Mua disi veçan
(E përqafon) Po jo dhe larg!
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
Margarita
Atë, në dorën tënde jam! Shpëtomë!
Trumba shenjtorësh, engjëj,
Më merrni në mes tuaj! Mbromëni!
Henrik! Po më tmerron.
1. Skena “Burgu” është një nga më të fuqishmet në vepër sepse:
a) përshkruan tragjedinë e një vajze të bukur që do të gëzojë dashurinë
b) me një art të shkëlqyer, i ngre himn dashurisë dhe dhimbjes njerëzore
c) ndërtohet si analizë e fuqishme psikologjike
d) ndërthur aq natyrshëm lirizmin prekës me elegjinë e dhimbjes për njerëzit e zemrës
5. Ç’gjendje shpirtërore përjeton Margarita në fragment? Me ç’kohë lidhen këto gjendje? Si realizohen
ato? A mund ta quajmë fatale dashurinë e saj?
_______________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
6. Në ç’gjendje shpirtërore na jepet Fausti në 8 vargjet e para të skenës? Gjeni fjalët kyçe që lidhen me
këtë gjendje. Ç’mjet artistik përdor autori për të na përcjellë këtë gjendje shpirtërore të heroit?
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
7. Pse Margarita nuk largohet me Faustin? A nuk mund të gjente ajo ngushëllim te dashuria? Gjeni vargjet
që i shprehin këto.
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________
8. Në fjalët e Margaritës: “Xhelat…lutjen.” gjeni detajet më të goditura që japin idenë e shkatërrimit të
ëndrrave. Ç’e shquan Margaritën në këto vargje?
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
9. Margarita është dënuar si vrasëse. Ajo përjeton një gjendje ankthi e tmerri, pasi i është goditur ekuilibri
mendor dhe shpirtëror. Si shprehet kjo gjendje e saj nëpërmjet formës metrike? (Krahaso:
Përjashta?...Shpëtoje! Shpëtoje!)
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
10. Në cilin varg kemi dhanoren etike të shqipes? Ç’i jep ajo vargut ku gjendet? Ç’figurë janë vargjet?
a) Ku ma ke humbur dashurinë?
b) Kush ma ka vjedhur?
_____________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
11. Margarita përfytyron ekzekutimin e saj. Dalloni antitezën e fuqishme dhe vlerësoni forcën artistike të
vargut të fundit, të dhënë me një krahasim.
“Ah, zbardhi dita! Dit e fundit!
----------------------------------
---------------------------------
Bota hesht si varri”
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
12. Si është stili i Gëtes në skenën “Burgu”? Epik, lirik apo tragjik-elegjiak? Jepeni me shembuj përgjigjen
tuaj.
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
13. Ofelia dhe Margarita janë krijesa të dy gjenive, e Shekspirit e para, e Gëtes e dyta, që vdesin pa
realizuar ëndrrat e tyre. Krahasojini ato me synimin që të gjeni afrimet dhe dallimet midis tyre dhe
shkruani një ese të shkurtër krahasim-kontrasti.
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
TEST 2
Lexoni me kujdes fragmentin e mëposhtëm shkëputur nga vepra “Katedralja e Parisit” e Viktor Hygosë
dhe përgjigjjuni pyetjeve në vazhdim.
Rrëmbimi i Esmeraldës
Papritur, në çastin kur ndihmësit e xhelatit do të zbatonin urdhërin e dhënë me gjakftohtësi nga z’tni Sharmoly,
ai njeri kapërceu parmakun e galerisë dhe e kapi tërkuzen me këmbë, me gjunjë dhe me duar; pastaj rrëshqiti
tatëpjetë fasadës së katedrales, si ajo pika e ujit që rrëshqet tatëpjetë një qelqi, rendi te të dy ndihmësit e
xhelatit me shkathtësinë e një maceje që bie nga çatia, i rrëzoi ata përdhe me grushtet e tij të fuqishëm,
rrëmbeu me një dorë ciganen, siç rrëmben një fëmijë kukullën, dhe, pasi e ngriti përmbi kokën e tij, u sul në
kishë, duke sokëllitur me zë buçitës:
- Strehim!
Kjo u bë me aq shpejtësi, saqë, po të kishte ndodhur natën, të pranishmit mund ta kishin parë këtë skenë në
dritën e një vetëtime të vetme.
- Strehim! Strehim! – përsëriti turma, dhe duartrokitjet e dhjetëmijë duarve e bënë syrin e vetëm të
Kuazimodos të shndriste nga gëzimi dhe krenaria.
Kjo ngjarje e papritur e bëri të dënuarën të vinte në vete. Ajo hapi qepallat, vështroi Kuazimodon dhe i mbylli
shpejt përsëri, si e trembur nga shpëtimtari i saj.
Zoti Sharmoly, xhelatët dhe të gjithë rojtarët shtangën në vend. Brenda mureve të katedrales së Shën Mërisë e
dënuara ishte me të vërtetë e paprekshme. Katedralja ishte një strehë e sigurtë dhe te pragu i saj pritej hovi i
drejtësisë njerëzore.
Kuazimodo ishte ndalur tani në kubenë e portalit të madh. Shputat e gjera të këmbëve të tij dukej se shkelnin
aq fort mbi pllakat e gurta të dyshemesë, sa dhe shtyllat e rënda romane. Koka e tij e madhe dhe leshtore
humbte midis supeve, si koka e një luani në krifën e gjatë, e cila i mbulon qafën. Ai po e mbante vajzën e
tmerruar mbi pëllëmbën e duarve të tij të vrazhda, si ndonjë copë pëlhurë e bardhë; por e mbante me aq kujdes,
saqë dukej sikur kishte frikë se mos e copëtonte, ose mos e prishte. Do të thoshe se Kuazimodo e ndjente që
ajo ishte diçka e brishtë, elegante dhe e çmueshme, diçka e krijuar jo për duart e tij të ashpra. Herë-herë dukej
se ai nuk guxonte ta prekte atë as me frymën e tij. Pastaj, befas e shtrëngonte në krah, në gjoksin me gunga, si
ta kishte plaçkë, thesarin e tij. Kështu e shtrëngon nënna në gji fëmijën e vet. Syri i tij prej ciklopi ulej herë-
herë mbi vajzën dhe i shprehte asaj butësi, ëmbëlsi, dhembshuri, por pastaj ngrihej pak lart duke lëshuar
shkrepëtima. Atëherë gratë qeshnin e qanin, turma brohoriste nga entuziazmi, sepse në ato çaste Kuazimodoja
ishte vërtetë i bukur. Po ishte i bukur ky jetim, ky fëmijë i gjetur, ky njeri i neveritur; dhe ai e ndjente veten të
fortë e të madhërishëm e po e vështronte drejt e në fytyrë shoqërinë, që e kishte dëbuar, por në punët e së cilës
ai ndërhynte kaq fuqimisht; e vështronte drejt e në sy drejtësinë njerëzore, tigrave të së cilës ai i kishte
rrëmbyer prenë dhe i kishte lënë me gisht në gojë rojtarët, gjyqtarët, xhelatët, tërë atë forcë të mbretit që ai
njeri aq i parëndësishëm e kishte thyer menjëherë.
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
Ishte vërtetë një gjë prekëse ndihma e dhënë nga një qenie kaq e shëmtuar sa Kuazimodo, një qenie tjetër
fatkeqe e dënuar me vdekje. Kuazimodoja dhe Esmeralda ishin dy njerëz të përbuzur nga natyra dhe shoqëria;
ata ndodheshin në të njëjtën shkallë mjerimi dhe tani po ndihmonin njëri-tjetrin.
Ndërkaq, pas disa minutash, Kuazimodo ngadhënjyes u fut papritmas në katedrale, tok me barrën që kishte në
krahë. Turma, e mahnitur prej këtij gjesti trimërie, po kërkonte Kuazimodon me sy nën kubetë e zymta të
kishës; asaj i erdhi keq që ishte zhdukur aq shpejt njeriu që ajo po brohoriste. Befas ai u duk prapë te një cep i
galerisë së mbretërve të Francës, të cilën e përshkoi duke rendur si i marrë me prenë e vet në duar dhe duke
thirrur: “Strehim!”. Turma prapë shpërtheu në brohoritje. Kuazimodo e kaloi galerinë dhe humbi përsëri brenda
në kishë. Pas pak u duk te platforma e sipërme, duke vrapuar gjithnjë si i shkalluar me ciganen në krahë dhe
duke klithur: “Strehim!”.
E turma duartrokiste. Më së fundi, ai u duk për të tretën herë në majë të kullës së këmbanës së madhe dhe prej
andej i tregoi me krenari tërë Parisit vajzën që kishte shpëtuar. Me një zë si bubullimë, që njerëzit vetëm rralllë
e herë e dëgjonin dhe që ai vetë nuk e dëgjonte kurrë, sokëlliu tri herë me furi deri lart në retë:
- Strehim! Strehim! Strehim!
- Rroftë! Rroftë! – thërriste populli, dhe kjo britmë e fuqishme që gjëmonte deri në bregun tjetër të lumit, e
habiti turmën e mbledhur në sheshin Grev si dhe të vetmuarën, që ia kishte qepur sytë trekëmbëshit të rëndë.
a) i fjalisë së gjatë
b) i mbiemrave
c) i foljeve
d) i fjalive njëkryegjymtyrëshe
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
TEST 3
Lexoni me kujdes fragmentin e mëposhtëm shkëputur nga vepra “Shtegtimet e Çajld Haroldit” e Bajronit
dhe përgjigjjuni pyetjeve në vazhdim.
Në nga episodet heroikë të luftës së popullit spanjoll, ishte mbrojtja e Saragozës. Banorët burra e gra e
mbrojtën qytetin e tyre për tetë muaj rresht. Bajroni krijon imazhin e vajzës së butë spanjolle, e cila bëhet
heroinë popullore, “Vajza e Saragozës”.
54.
Prandaj u ngrit spanjollja vajzë, e vari T’i ndinit zënë e lehtë e t’ëmbël n’odë;
Me çap Minerve atje ku Marsi do të dridhej. 56. I vluari i bije – nuk ka nge të qajë;
Kush ju vërsul më rreptë Galit n’ikje, Vështrim i saj sa keq i bukur! Febi
I mundur nga një grua pirgjesh të rrëzuar? Më kot e mblesëroi t’ia çarte faqen,
57. Po bijë e Spanjës nuk është amazon, Kush do kërkonte nuse në Veri,
Edhe ndë mos më e bukur, është më Mos shkojë dashuria atje ku do)
shpirtmadhe.
Me syzezat e Spanjës – të mësoni
c) prirjen e Bajronit për nga realizmi b) ajo është vajzë me nam për bukurinë
______________________________________________________________________________
6. Gjeni detajin artisktik me të cilin autori jep botën e pasur të ndjenjave dhe dashurinë për jetën të vajzës.
Gjeni nëntekstin e vargut ku gjendet detaji.
______________________________________________________________________________
7. Mbi ç’figurë ndërtohet vargu i parë? Çfarë shprehet me të? (Ilustrojeni me vargje)
______________________________________________________________________________
8. Ndaluni në strofën 55 dhe gjeni figurat dhe detajet me të cilat autori bën portretin e vajzës së Saragozës. Si
është ky portret?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
9. Ç’vlerë merr viza në katër vargjet e para të strofës 56, ç’dukuri gjeni dhe në ç’raport janë pjesët e vargut?
_________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
10. Krahasoni vargjet 1,2,3,4 me 5,6,7,8,9. Në ç’raport janë midis tyre? Ç’të veçantë kanë ato në shprehjen
figurative?
_________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
12. Gjeni vargjet ku poeti sjell figura të tjera grash. Në ç’raport i vë ai ato, lidhur me vajzën e Saragozës?
Ç’tregon kjo për Bajronin?
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
_________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Pasthirrma:_______________________________
____________________________________________________________________________________
14. Cilat prej parimeve të romantizmit gjejnë shprehje më dukshëm në këtë këngë?
_________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
16. Gjeni elementet që autori i merr nga mitologjia. Ç’domethënie ka futja e këtyre elementeve në këngë?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
17. Zgjidhni një nga temat dhe shkruani një ese a) Cili është kuptimi juaj për femrën?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
TEST 4
Lexoni me kujdes fragmentin e mëposhtëm shkëputur nga vepra “Këngët e Milosaos” e De Radës dhe
përgjigjjuni pyetjeve në vazhdim.
Kënga XVI
Një shpirt i trazuar
b) rrëfim lirik
c) poemë dramatike
d) rrëfim epik
2. Milosaoja është:
d) heroi i letërsisë arbëreshe, krejt i ndryshëm nga heronjtë e letërsisë së lëvruar brenda trojeve shqiptare
b) mallit për atdhe, xhelozisë për Rinën dhe mëshirës për veten
c) shprehje të mendësive primitive ku njeriu e shpirtëzon natyrën në pamundësi për të gjetur shpjegime për
ndodhitë e jetës
6. Cili grup fjalësh është sinonimi më i përafërt me grupin e fjalëve “më ngrinë eshtrat”:
a) më ngriu gjaku
b) më ngrinë këmbët
c) më ngriu shikimi
7. Ndajeni këngën në 2 pjesë dhe paraqitni gjendjen shpirtërore të Milosaos në secilën pjesë.
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
8. Era (e shpirtëzuar) luan rolin e një personazhi në fragment. Ç’lloj personazhi bëhet ajo në raport me
Milosaon? A mbetet njëlloj nga fillimi deri në fund të këngës? A është vërtetë era ajo që e trazon Milosaon, pra
era si element i jashtëm?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
9. Ç’rol luan natyra në 6 vargjet e para? Ç’raport ndërton Milosaoja me të? Gjeni figurat në këto vargje. Cila
është tipike për De Radën?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
10. Dialogu është mjet tipik i gjinisë dramatike. Pse e përdor De Rada atë në një këngë aq lirike?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
11. Në fjalët e Erës rrokim një përshkrim të goditur për Rinën (vashën). Me ç’tipare vjen imazhi i saj? A ka
pika takimi ky portret me atë që gdhend poeti në këngën II? Me ç’mjete gjuhësore e bën portretin e Rinës Era?
Ç’figura stilistike përdoren?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
12. Cilat veçori të romantizmit gjejnë shprehje në këngë?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
13. Gjeni fjalët onomatopeike që përdor Era dhe thoni ç’i japin ato vargjeve?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
TEST 5
Lexoni me kujdes fragmentin e mëposhtëm shkëputur nga vepra “Xha Gorio” e H. de Balzak
dhe përgjigjjuni pyetjeve në vazhdim.
- Të do, Nasi, të do! – thirri xha Gorioi, - e dëgjova me veshët e mi qëpari. Po flisnim për ty dhe ajo më thoshte
se ti ishe e bukur e se ajo ishte e lezetshme!
- Mirë se unë qenkam ashtu, - tha Delfina, duke u skuqur, - po ti si je sjellë kundrejt meje? Ti më ke bërë
hasha, më ke mbyllur dyert e të gjitha shtëpive ku kam dashur të shkoj, me një fjalë, ke përfituar nga çdo rast
që të më bësh të vuaj. A kam ardhur unë, si ti, t’i shkul të gjorit baba nga një mijë franga e nga një mijë franga
gjithë pasurinë e tij dhe ta katandis në këtë ditë? Këtë ke bërë ti, moj motër. Unë kam ardhur e kam parë tim atë
me sa kam mundur, nuk e kam dëbuar dhe s’kam ardhur t’i puth dorën vetëm kur i kam pasur nevojën. Unë as
që e dija se i kishte prishur për mua ato të dymbëdhjetë mijë frangat. Ti e di se sa e rregullt jam unë përsa u
përket të hollave! Bile edhe dhuratat që më ka bërë babai, vetë m’i ka bërë, unë s’i kam lypur kurrë.
- Ti ishe më me fat se unë: zoti Dë Marsaj ishte i pasur, dhe ti e zhvatje; i di ato shtigje ti, i di. Gjithnjë e ligë si
floriri ke qenë. Lamtumirë, s’kam as motër, as …
- Vetëm një motër si ti mund t’i përsëritë ato që s’i beson më njeri, ti je kuçedër! – i tha Delfina.
- Mirë, Nasi, po të fal, - tha zonja Dë Nysingen, - ti je fatkeqe. Po unë jam më e mirë se ti. Të më flasësh
kështu në çastin kur unë i kisha marrë në sy të gjitha që të të ndihmoja, bile edhe të hyja në dhomën e tim
shoqi, gjë që s’do ta kasha bërë as për vete, as për … Ky është një vazhdim i denjë i të gjitha të zezave që më
ke punuar këto nëntë vjetët e fundit.
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
- Ah! – vijoi ai duke u ulur, - ju ma copëtuat zemrën. Po vdes, fëmijët e mi! Më ziejnë trutë, sikur po më del
zjarr nga koka. Amani, moj, rrini urtë, duajeni njëra-tjetrën! Do të më vdisni. Delfinë, Nasi, mjaft tani, që të
dyja kishit të drejtë dhe që të dyja kishit faj: Dedel, - vazhdoi ai, duke e vështruar baroneshën me sy të përlotur,
- asaj i duhen dymbëdhjetë mijë franga, le të përpiqemi t’ia gjejmë. Mos u shikoni kështu. (Ai ra në gjunjë
përpara Delfinës). Kërkoji ndjesë asaj, bëja qejfin babait, - i tha në vesh; - hajde, ajo është më fatkeqe se ti!
- E dashur Nasi, - tha Delfina, e llahtarisur nga shprehja e egër dhe e çmendur që i kishte dhënë dhembja
fytyrës së t’et, - bëra gabim, përqafomë…
- Ah! Ju po më hidhni ballsam në zemër, - thirri xha Gorioi. – Po ku t’i gjej të dymbëdhjetë mijë frangat? Po
sikur të shkoja bedel?
- Ah, baba! – thirrën të dyja vajzat, duke e vënë në mes, - jo, jo.
- Vetëm zoti mund të të shpërblejë për këtë që mendon të bësh, se jeta jonë nuk do të mjaftonte kurrë! Apo jo,
Nasi? – vijoi Delfina.
- Përveç kësaj, i dashur atë, kjo do të ishte një pikë ujë në det, - vërejti kontesha.
- Po, atëherë s’u bëka asgjë me gjakun tonë! – thirri plaku, i dëshpëruar. – Unë do të jem robi i atij që do të të
shpëtojë ty, Nasi! Do të vras një njeri për të. Do të bëj si Votrëni, le të më dënojnë me punë të detyruar! Do të
…
- U shkunda! – tha duke shkulur flokët. – Ah, sikur ta dija se ku të shkoja të vidhja, po është zor edhe të gjesh
një rast të tillë. Pastaj, duhen njerëz dhe kohë për të grabitur bankën. Oh, duhet të vdes, vetëm vdekja i lan
hallet. S’jam më i zoti për asgjë, s’jam më baba, jo. Ajo më kërkon, ka nevojë! Dhe unë, varfanjaku, s’kam
asnjë dysh. Ah, ti sigurove për vete të ardhura jetike, o i mallkuar, dhe nuk mendove për vajzat! Domethënë
nuk i do ato? Ngordh, ngordh si qen që je! Po unë jam më i lig se qeni, qeni nuk do të sillej kështu! Oh! Koka
… po më zien!
b) shthurja e familjes
c) degjenerimi moral
d) hipokrizia e shoqërisë
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
c) prindi fatkeq
a) të tendosura
b) të shfytyruara
c) armiqësore
d) të komplikuara
d) Delfinë, Nasi, mjaft tani, që të dyja kishit të drejtë dhe që të dyja kishit faj.
7. Arsyeja pse vajzat e Gorioit janë katandisur në këtë gjendje do kërkuar te:
8. Balzaku shquhet për kapjen e pikave dramatike dhe çuarjen e tyre drejt pikave kulmore. Ç’e bën dramatik
këtë fragment?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
9. Shihni fragmentin ku Gorioi thotë: “U shkunda! … Oh! Koka … po më zien!” është më tepër dialog apo
monolog? Si e gjykon ai veten? Cila është fjalia që bart idenë e paragrafit?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
10. Ku qëndron gabimi i Gorioit ndaj të bijave që bëhet shkak i tragjedisë së tij?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
11. Krahasoni tonin me të cilin i drejtohen njëra-tjetrës vajzat e Gorioit me tonin me të cilin u drejtohet Gorioi
vajzave. Ku qëndron ndryshimi? Ilustroni përgjigjen.
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
12. Ç’kuptim kanë fjalët e vizuara në fjalitë e mëposhtme? Ç’figurë stilistike përbëjnë ato?
13. Ç’e bën hero balzakian Gorioin në këtë fragment? Arsyetoni në formë eseje përgjigjen e pyetjes.
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
TEST 6
Lexoni me kujdes fragmentin e mëposhtëm shkëputur nga vepra “Zonja Bovari” e G. Flober
dhe përgjigjjuni pyetjeve në vazhdim.
Ideja për të shkuar në shfaqje hodhi rrënjë shpejt në mendjen e Bovarisë, sepse ia tregoi menjëherë së shoqes, e
cila, në fillim nuk e pranoi, duke nxjerrë si shkak lodhjen, jo bezdisjen, jo shpenzimet, mirëpo, për çudi, Sharli
nuk u zbraps, aq keq i ishte tiposur që ky argëtim kishte për t’i bërë mirë… Pastaj, duke menduar se ajo nuk
pranonte për mirësjellje të hollë, Sharli ngulmoi akoma më shumë; kështu që ajo, meqë ai iu qep keq, më në
fund vendosi të shkonte…
Emës i rrahu zemra me të hyrë në korridor. Ajo vuri buzën në gaz pa dashje me mburrje, duke parë turmën që
sulej nga e djathta nëpër korridorin tjetër, ndërsa ajo ngjitej shkallëve për në lozhat e para. U gëzua si fëmijë që
i shtyu me një gisht dyert e gjera të veshura me tapiceri; thithi me gjithë mushkëritë erën e pluhurosur të
korridoreve dhe, kur u ul në lozhë, e ngrehu trupin me një lirshmëri dukeshe. Ndërkaq u ndezën qirinjtë e
orkestrës; nga tavani zbriti llampadari, duke përhapur, me rrezatimin e faqezave të kristalta, një gëzim të
papritur; pastaj hynë njëri pas tjetrit instrumentistët dhe në fillim nisi një gër-vër e gjatë e basave që gërhisnin,
e violinave që gërvishtnin, e veglave frymore që buçisnin, e flauteve dhe klarinetave që cingëronin. Mirëpo në
skenë u dëgjuan tri goditje; zunë të binin tamburet, të shoqëruara nga akordet e veglave prej tunxhi dhe prapa
perdes që po ngrihej, u duk një peizazh.
Ishte një udhëkryq në një pyll, me një burim në të majtë, nën hijen e një lisi. Fshatarë e zotërinj me qyrk mbi
sup, këndonin të gjithë së bashku një këngë gjuetie; pastaj ia behu një kapiten që thërriste ëngjëllin e së keqes,
duke ngritur duart nga qielli, u duk edhe një tjetër; ata u larguaan dhe gjuetarët ia morën këngës përsëri.
Ajo (Ema) u gjend sërish në botën e librave të rinisë, në thellësitë e Uollter Skotit. I dukej sikur dëgjonte
nëpërmjet mjegullës tingujt e gajdeve skoceze që përsëriteshin nëpër shqope. Madje, duke e ndjekur me lehtësi
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
libretin, sepse i kujtohej romani, ajo e ndiqte dramën fjalë për fjalë, ndërsa ca mendime të pakuptueshme që i
vinin ndër mend, shpërndaheshin menjëherë nga shkulme muzikore. Lëshohej e tëra pas përkujdesjes së
melodive dhe ndiente se dridhej e tëra, sikur harqet e violinave t’i binin nervave të saj. Nuk ngopej duke
soditur kostumet, dekoret, artistët, pemët e pikturuara që dridheshin kur ecnin artistët, si dhe kësulat prej
kadifeje, palltot, shpatat, të gjitha këto fantazira që lëviznin gjithandej në harmoni të plotë, si në atmosferën e
një bote tjetër. Mirëpo, befas, doli një grua që i hodhi një qese një shqyrtari të veshur në të blerta. Ajo ndenji
vetëm dhe atëhere u dëgjua një flaut që nxirrte tinguj të ngjashëm me gurgullimën e burimit ose me cicërimat e
zogjve. Luçia hijerëndë ia mori kavatinës së saj në sol maxhor; ankohej për dashurinë, kërkonte krahë të
fluturonte. Po kështu edhe Emës ia kishte qejfi të largohej dhe të përfundonte duke fluturuar në krahët e dikujt.
Papritmas u duk Edgar Lagardi… Ai ngjalli entuziazëm që në skenën e parë. Luçien e shtrëngonte në krahët e
tij, e lëshonte, kthehej përsëri, dukej i dëshpëruar; kishte shpërthime inati, pastaj nxirrte psherëtima të thella
pikëllimi me një ëmbëlsi të pafundme dhe notat i dilnin nga fyti i zbuluar gjithë ngashërima e puthje. Ema
përkulej ta shihte duke gërvishur me thonj kadifen e lozhës. Zemra i mbushej me këto vajtime melodioze që
zgjateshin me shoqërimin e kontrabaseve, si klithma të mbyturi në zhaurimën e një stuhie. Ajo i njihte tashmë
të gjitha dehjet dhe ankthet, të cilat për pak e bënë të vdiste. Zëri i këngëtarit i dukej tamam si jehonë e
ndërgjegjes së saj dhe ai iluzion që e magjepste, si pjesë e vetë jetës së saj. Mirëpo askush mbi tokë nuk i ishte
përkushtuar me një dashuri të tillë… Salla ushtonte nga brohoritjet. E filluan edhe një herë pjesën e fundit:
dashnorët flisnin për lulet e varrit të tyre, për betime, për mërgim, për fat, për shpresa dhe, kur kënduan
lamtumirën e fundit, Ema nxori një klithmë të mprehtë, që u përzie me dridhjen e akordeve përfundimtare.
-Sidoqoftë, ai betohej se do të marrë hak në familjen e saj, ndërsa ai tjetri, ai që doli pak më parë, thoshte “E
dua Luçien dhe besoj se edhe ajo më do”. Le qe ai iku bashkë me babanë e saj, krah për krah. Se ai shkurtabiq i
shëmtuar që mban një pupël në kapele babai i saj është, apo jo?
-Ja që kam dëshirë, ti e di, - vazhdoi ai duke u përkulur mbi supin e saj, - të marr vesh se ç’bëhet.
Luçia bënte përpara, gjysmë e mbështetur mbi gratë që e shoqëronin, me kurorë portokalli mbi flokë dhe me
fytyrë më të zbehtë sesa atllasi i bardhë i fustanit që kishte veshur. Ema sillte ndër mend ditën e martesës dhe
përfytyronte veten aty, mes grurit, në shtegun e vogël, kur ecnin drejt kishës. Përse pra nuk kishte rezistuar,
nuk ishte lutur e stërlutur ajo? Jo vetëm që s’e bëri këtë, por përkundrazi, ajo fluturonte nga gëzimi, pa e vënë
re as vetë humnerën drejt së cilës po turrej… Ah! Sikur, atëherë kur ruante freskinë e bukurisë së saj, para
cënimit që i solli martesa dhe zhgënjimi që pësoi nga dashuria jashtëmartesore, të kishte mundur t’ia kishte
besuar jetën ndonjë zemre fisnike, duke iu shkrirë në një të vetme virtyti, dashuria, epshet dhe detyra
bashkëshortore, nuk kishte për të rënë kurrë nga një lumturi aq e lartë. Mirëpo ajo lumturi ishte, pa dyshim, një
gënjeshtër e sajuar për të venitur çdo dëshirë. Ajo e dinte tani vogëlsinë e pasioneve, që arti e zmadhonte jashtë
mase. Duke u përpjekur, pra, të largonte mendjen prej andej, Ema nuk donte të shihte gjë tjetër në këtë
ripërsëritje të dhimbjeve të saj, veçse një fantazi plastike për të zbavitur sytë dhe, bile, buzëqeshte përbrenda
saj me një mëshirë përbuzëse, kur u duk në fund të skenës, nën portën prej kadifeje, një burrë i veshur me një
pallto të zezë… Dashnori i fyer vringëllinte shpatën e zhveshur… Ai duhej të kishte, mendonte ajo, një dashuri
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
të pashtershme aq sa e derdhte mbi turmë me gjithë atë afsh. Tërë dëshirat e mekura të saj për t’u treguar
mospërfillëse, shuheshin përpara poezisë së rolit që e pushtonte të tërën dhe, e magjepssur prej atij njeriu
skenik, që e bëri për vete me vegullinë e personazhit që luante, ajo u përpoq të përfytyronte jetën e saj, atë jetë
të bujshme, të jashtëzakonshme, të shkëlqyer, të cilën edhe ajo, në fund të fundit, mund ta kishte bërë po të
kishte dashur fati. Ata do të ishin njohur, do ta kishin dashur njëri-tjetrin. Ajo do të ishte udhëtuar bashkë me të
nëpër gjithë mbretëritë e Europës, kryeqytet më kryeqytet, duke marrë pjesë si në lodhjet dhe në krenarinë e tij,
duke mbledhur lule që do t’i hidhnin atij, duke ia qendisur vetë kostumet; pastaj çdo mbrëmje, ulur në fund të
një lozhe, do të priste me gojë hapur shfrehjet e atij shpirti, që do të këndonte vetëm për të. Ai do ta shihte që
nga skena, ndërsa ishte duke luajtur. Por befas, sa s’u marros; ai po e shihte, kjo ishte me siguri. Asaj i vinte të
vraponte e të hidhej drejt e në krahët e tij, që ta mbronte fuqia e tij, si në mishërimin e vetë dashurisë, dhe t’i
thoshte, t’i bërtiste: “Rrëmbemë, merrmë me vete e t’ia mbathim! Për ty, për ty e kam gjithë afshin e shpirtit
dhe gjithë ëndrrat e mia!”
Perdja u ul.
b) mediokër, mendjelehtë
c) qëndron i paanshëm
7. Pasi ta keni lexuar me vëmendje fragmentin, thoni ç‘është për secilin në veçanti (për Emën dhe Sharlin)
shfaqja që ata po shohin?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
8. Me ç’tipare shfaqet Ema në fragment? A ka ndryshuar ajo, apo ka mbetur siç ka qenë? (Jemi në fund të
pjesës së dytë të veprës me tri pjesë.) Ilustroni mendimet tuaja.
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
9. A na parapërgatit Floberi në fragment për tragjedinë (e mundshme) e mëvonshme? Nëse po, cilat janë
shenjat paralajmëruese të saj? Ilustroni.
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
10. Cilat janë fjalët kyçe në pasazhin “…ajo u përpoq të përfytyronte…. Perdja u ul.”? Pse Ema e ndien si
nevojë të domosdoshme të ëndërruarit?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
11. Duke ndërruar vetë Floberi na bën të dëgjojmë zërin e brendshëm të Emës: “Rrëmbemë, merrmë me vete e
t’ia mbathim!” Cila është domethënia e këtyre fjalëve? Ç’ton i përshkon ato? Si janë shprehur nga ana
gjuhësore?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
12. Nisur nga fragmenti a është Ema për ju jashtë kohës dhe realitetit ku jeton apo është pjesë e tyre? Është keq
të ëndërrosh? A ushqeni dhe ju iluzione për lumturinë tuaj?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
TEST 7
Lexoni fragmentin dhe testoni njohuritë tuaja duke iu përgjigjur pyetjeve të mëposhtme.
Mitia, Mitia! Po kjo ç’ishte? Unë atë e kam dashur! – i foli me pëshpërimë të nxehtë. – Kaq shumë e kam
dashur, gjatë atyre pesë vjetëve e kam dashur, tërë atë kohë! Po cilin paskam dashur atë apo mllefin tim?Jo,
atë! Ah, atë! Gënjej kur them se kam dashur mllefin tim, vetëm mllefin e jo atë! Mitia, po atëherë isha vetëm
shtatëmbëdhjetë vjeçe, dhe ai atëherë me mua tregohej aq i dashur, aq gazmor, më këndonte këngë…Apo më
është dukur ,mua, budallaqes, se më donte…Kurse tani! O Zot! (…)
Oh, Mitia! Çfarë turpi! Sa turp më vjen! Të mallkuar, të mallkuar qofshin këto pesë vite!
Dhe përsëri u la në lot, por nuk e lëshoi nga duart e saj dorën e Mities, ia shtrëngonte fort e më fort.
Prit, Mitia, mos ik, dua të të them një fjalë, - tha me pëshpërimë të nxehtë dhe e ngriti fytyrën për ta parë sa
më mirë. – Më thuaj tani unë cilin dashuroj? Është një njeri që e dashuroj, cili është? Ja ma thuaj! – Në sytë e
buhavitur nga lotët i lodroi buzagazi i lehtë, drithërues, sytë i shkëlqyen në gjysmë errësirë. – Pak më parë hyri
në këtë dhomë një sokol, tak, ma bëri zemra, kur e pashë. “Budallaqe je, ja cilin dashuron!”- më tha zemra.
Hyre ti dhe gjithçka u ndriçua. “Po ky pse sheh kështu i frikësuar?” – e pyeta veten. Se ti vërtet dukeshe i
trembur, të kishte hyrë frika në palcë, fjalët mezi i nxirrje nga goja. (…) A do të më falësh, Mitja? Hë do të më
falësh? Më do? Hë, më thuaj, më do?
U ngrit, e kapi fort me të dyja krahët nga supet. Mitia i heshtur nga entuziazmi e shihte në sy, në faqe, në
buzë…Pastaj e përqafoi dhe eputhi, e puthi gjatë dhe fort.
Do të më falësh, që u solla keq? Nga mllefi u solla ashtu, i mundova të gjithë. Edhe plakushin e gjorë nga
mllefi e torturova, e luajta mendsh…Ti më puth, më puth fort, ja kështu. Në më do, dua të më duash me gjithë
shpirt! Do të jem skllavja jote, Mitja, për tërë jetën! Është kënaqësi të jesh skllave!...Më puth! Më rrih, po
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
deshe, ma merr shpirtin, bëj me mua ç’të të shkrepë në kokë…E di që e meritoj torturën…Prit! Pastaj! Kështu
nuk dua…- e shtyu papritur nga vetja.- M’u hiq sysh, Mitka, tani dua të pi, të dehem, të kërcej…Dua, dua!
U shkëput nga krahët e tij, doli nga vendi prapa perdes. Mitia doli pas saj. “Të bëhet ç’të bëhet! Për një minutë
të vetme, gati jam gjithë botën ta fal!” – i vegoi Mities në mendjen e ndezur. Grushenka vërtet e rrëkëlleu me
fund një gotë plot me shampanjë dhe u trullus. U ul në kulltukun ku qe ulur dhe më parë dhe qeshi e
ngazëllyer. Faqet i digjeshin, buzët iu ndezën prush, sytë iu përshkënditën, e tërë qenia e saj të joshte.
A më ndjeve qëparë si të putha, kur po dremisje? – i belbëzoi. – Tani jam e dehur…Po ti i dehur je? Po Mitia
pse nuk po pi? Mitia, ti pse nuk pi? Unë e ktheva me fund, kurse ti nuk po pi…
I dehur jam! Edhe pa pirë jam i dehur…Nga ti jam i dehur…Tani dua të dehem edhe me verë. – E piu dhe një
gotë dhe, u deh menjëherë, ndërsa deri para kësaj ishte esëll, ishte krejt i vetëdijshëm për këtë. Tani gjithçka po
i vinte vërdallë, ishte si në jerm. Vente dhe vinte nëpër dhoma, qeshte, fliste me të gjithë, por gjithçka e bënte
pa qenë në vete. Vetëm një ndjenjë fikse, përvëluese, aq fort përndjekëse nuk i ndahej për asnjë çast, i rrinte “si
thëngjill përvëlues në shpirt”, kujtoi më pas. I afrohej Grushenjkës, i qëndronte pranë, nuk ia ndante sytë, e
dëgjonte ç’thoshte…Kurse ajo u bë fjalëshumë. (…)
Mitia jepi ndopak para, - i tha Grushenjka. – Dhuroja, është i varfër. Ah, këta të varfrit, të përbuzurit!...E di,
Mitia, që do të mbyllem në manastir? Vërtet, do të shkoj një ditë. Sot Aliosha më tha disa fjalë, që nuk do t’i
harroj kurrë, gjatë gjithë jetës do t’i kujtoj…Po…Tani, eja të kërcejmë. Në manastir nesër, tani të kërcejmë!
Dua të dëfrej e shfrenuar, e ç’të keqe ka këtu? Zoti do të më falë, o njerëz të mirë! Sikur të isha Zot, do t’i falja
të gjithë: “Të dashurit e mi, mëkatarët e mi, që sot e tutje jeni të falur të gjithë!” Kurse vetë do t’u kërkoja falje
të tjerëve: “ Më falni, o njerëz, mua mendjelehtën!” E di që jam egërsirë, por t’i falem Zotit, dua. Jam nga ato
që ia zgjas mëkatarit që digjet në ferr bishtin e qepës! Një bishë si unë kërkon të lutet! Mitia, mos i ndalo, le të
vallëzojnë! Njerëzit janë të mirë, të gjithë sa janë në botë janë të mirë, pa asnjë përjashtim. Është mirë të rrosh
në këtë botë. Ndonëse jemi të liq, po jemi të mirë, jemi dhe të liq dhe të mirë…Ejani, afrohuni, dua t’ju pyes
përse jam kaq e mirë? Se unë jam e mirë, jam shumë e mirë…Vërshonte vala e dehjes…U ngrit t’ia merrte
valles. Iu morën këmbët.
Mitia, mos më lërë të pi më, edhe po të kërkoj të pi, mos më jep. Vera nuk ta qetëson shpirtin…
8. Si është karakterizuar Grushenjka në fragment? Ç’tipare të botës shpirtërore e mendore të saj shpalosen
në fragment? A është ajo mishërim i heroit dostojevskian?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
9. Nga mënyra si e shfaqin veten Grushenjka dhe Mitja, heronjtë e Dostojevskit ngjasojnë me të
Shekspirit, thotë kritika. Cila është kjo mënyrë? Në ç’momente realizohet ajo? Ilustroni mendimin tuaj.
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
10. Si është dashuria e Grushenjkës për Mitjan? A ngjason ajo me dashurinë e Esmeraldës për Febysin, me
dashurinë e Margaritës për Faustin apo me atë të Emës për Leonin e Rodolfin. Argumentoni përgjigjen
tuaj.
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
11. Mitja ka ardhur aty pasi ka kryer një krim (edhe pse s’ishte kriminel). Në emër të kujt, të çfarë gjëje u
bë Mitja vrasës? Gjeni fjalinë që e pohon këtë dhe formuloni idenë e Dostojevskit për këtë.
Fjalia që e pohon:__________________________________________________________________________
Ideja e Dostojevskit:_______________________________________________________________________
12. Dostojevski “hyn e del” tek Grushenjka dhe Mitja, herë i vëren nga jashtë, herë nga brenda. Ç’synon të
arrijë me këtë mënyrë të shikuari? Përgjigjuni pyetjes pasi të keni gjetur, së paku, nga një rast për
secilin personazh.
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
13. Si është sintaksa e këtyre fjalive? A i përshtatet ajo momentit dhe gjendjes shpirtërore të Grushenkës
“A do të më falësh, Mitja?A do të më falësh? Më do? Hë, më thuaj, më do?”
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
14. “Më mirë të jesh viktimë se sa vrasës.” Ku e gjejmë të shprehur këtë ide të Dostojevskit në fjalët e
Mitjas? Gjejeni fjalinë, thoni si është ndërtuar ajo; në cilin grup fjalësh bie theksi logjik i mendimit?
Kush flet në të?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
Fjalia ilustruese:___________________________________________________________________________
Kush flet?________________________________________________________________________________
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
15. Bëni një tekst përshkrues /shpjegues ku ta përfytyroni Grushenjkën si modele të një reklame apo spoti
publicitar. Si do ta paraqitnit portretin e saj? Për çfarë do të fliste kjo reklamë, çfarë do të reklamonte?
Vërini asaj një diçiturë.
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
TEST 8
Lexoni poezinë e mëposhtme shkruar nga Sh. Bodëleri dhe testoni njohuritë tuaja duke iu përgjigjur pyetjeve.
Splin (Spleen)
Kur toka është qeli përplot me lagështirë, Dhe lëshojnë në qiell një piskamë lemeri,
Kur shiu, duke hedhur litarë të stërgjatë, Parakalojnë përzishëm në shpirtin gjithë mërzi;
Hekurat e një burgu të paanë imiton, E mundur, Shpresa qan dhe Ankthi tiranik,
E kur një lukuni merimangash përnatë, Mbi kokën e ulur ngul flamurin e zi.
a) vetmie
b) dëshpërimi
c) mërzie
d) pesimizmi.
a) varësie
b) i ndërsjelltë
c) shkak-pasojë
d) kundërshtues.
a) kontrastues
b) paralelizmi
c) i ndryshueshëm
d) varësie
a) njeri-natyrë
b) njeri-qiell
c) liri-skllavëri
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
6. Tri strofat e para nisin me lidhëza kohore kur. Për ç’kohë flitet? Pse për të?
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
9. Poeti konverton detajet konkrete në abstrakte. Gjeni dhe i shpjegoni ato. (3-4 detaje).
_____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
10. Si simbolist Bodëleri gjen korrespondenca mes fjalëve dhe ngjyrave. Cila ngjyrë sundon?
Pse ajo?
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
11. Fjala Shpresë përdoret dy herë. Në ç’raporte e vendos atë poeti në secilin rast?
_____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
12. Bëni komentin tuaj për pasojën e Splin-it në dy vargjet e fundit të poezisë.
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
13. Poeti shquhet për ndjeshmëri të skajshme shqisore dhe forcë të jashtëzakonshme
perceptuese e imagjinative. Si dhe ku e gjejmë të shprehur këtë të vërtetë në këtë poezi?
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
14. Idenë e burgut poeti e jep dy herë. Gjeni vargjet, figurën dhe i shpjegoni ato.
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
15. Si shfaqet koncepti i palimpsestit në poezinë e Bodëlerit? Shpjegoni konkretisht njërën prej
shfaqjeve të këtij koncepti.
_____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
16. Ç’ju shkakton mërzia? A e provoni shpesh atë? Nga se ju shkaktohet? (mund të krahasoni
veten me Bodëlerin)
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Suksese!