KOMUNIKACJA MIEDZY LUDZMI MOTY WACJA, WIEDZA, UMIEJETNOSCI WYDANIE NOWE SHERWYN P. MORREALE BRIAN H. SPITZBERG J. KEVIN BARGE Przelozyli Pawel lzdebski Aleksandra Jaworska-Surma Dorota Kobylifiska Redakcja naukowa polskiego wydania Hanna BryczDane oryginalu Shewryn P. Morreale, Brian H. Spitzberg, J. Kevin Barge, Communication. Motivation, Knowledge, Skills. Third edition © 2013 Peter Lang Publishing, Inc., New York Published by arrangement with Peter Lang Publishing, Inc. Przeloiyli Pawet Izdebski - Wprowadzenie, czeé¢ | Aleksandra Jaworska-Surma ~ czesci III, IV, V_ Dorota Kobylifiskea - czes¢ IT Projekt oktadki i stron tytulowych Kalina Moidéyfiska Wydawea Aleksandra Matek-Leéniewska Redaktor prowadzacy Jolanta Kowalezuk Korekta Magdalena Pluta Produkeja Mariola iwona Keppel kamanie »ROCH” Wojciech Ochocki Ksigzka, ktdra nabyleg, jest dziclem twércy i wydawcy. Prosimy, abys praestrzegat praw, jakie im przystuguja. Je) zawartos¢ mozesz udostepni¢ nieodplatnie osobom bliskim lub osobiécie znanym. Ale nie publikuj jej w internecie. Jesli cytujesz jej fragmenty, nie zmieniaj ich wesci i koniecznie zaznacz, czyje to dzielo. A kopiujac je} czeSé, r6b to jedynie na uzytek osobisty. Szanujmy cudza wlasnoé¢ i prawo. ‘Wigce} na wwwlegalnakultura pl Polska Izba Ksiqaki Copyright © for the Polish edition by Wydawnictwo Naukowe PWN SA ‘Warszawa 2015 ISBN 978-83-01-18290-8 Wydanie tI Warszawa 2015 Wydawnictwo Naukowe PWN SA 02-460 Warszawa, ul, Gottlieba Daimlera 2 tel. 22 69 54 321; faks 22 69 54 228 infolinia 801 33 33 88 e-mail: pwn@pwn.com.pl; www.pwn plRozdziat 1 Rozdzial 2 Rozdziat 3 Rozdzial 4 Rozdziat 5 Rozdziat 6 Rozdziat 7 Rozdziat 8 Rozdzial 9 Rozdzial 10 Rozdzial 11 Rozdziat 12 Rozdzial 13 Rozdzial 14 Rozdziat 15 Slowniczek Skrécony spis tresci Wetep CZESCI NIKACHE Wprowadzenie do komunikacji Model kompetencji komunikacyjnej Percepcja, kultura i ja Kompetencja jezykowa Kompetencje w komunikacji niewerbalnej Kompetencje w stuchaniu czEsé 0 KOMUNIKACIA @ PERSONALNA Komunikacja interpersonaina: wiedza Komunikacja interpersonaina: umiejetnosci CZESC ‘CJA W MALE} Male grupy i podejmowanie decyzji. Wiedza i umiejemosci Praywédatwo w malych grupach, Wiedza i umiejetnogci czEse Iv -WYSTAPIENIA PUBL Praygotowanie wystapienia publicznego. Rozwijanie wiedzy Prezentacja wystapienia, Rozwijanie umiejetnosci. ‘wystapienia informacyjne ‘Wystapienia perswazyjne CZESCV KOMUNIKACIA XX Wi Komunikacja masowa i konwergencja mediéw Indeks nazwisk Indeks rzeczowy v 2a 23 47 7 97 121 147 187 169 193 27 219 27 a 273 303 337 363 389 391 424 441 447Spis tresci ‘Wetep ‘Wyjatkowe cechy ksigéki Komunikacja migdzy ludémi: motywacja, wiedza i umiejetnoSci SeczegéIne cechy trzeciego wydania Szczegéine cechy kaidego rozdziatu Podzigkowania C2ESCI PODSTAWY KO! Rozdzial1 W, ‘Czym jest komunikacja? Wiadomosci Media Znaczenie Organizowanie Modele komunikacji Komunikacja jako informowanie Komunikacja jako perswazja Komunikacja jako tworzenie zwiazkéw: kacji Zalozenia dotyczqce komunikacji Komunikacja jest procesem Komunikacja tworzy nasz éwiat spolecany Kornunikacja jest funkcjonalna i adaptacyjna Znaczenie komunikacji Podsumowanie rozdziatu Kluczowe pojecia Motywacja: narzedzie do oceny siebie ‘Sytuacje komunikacyjne Motywacja Wiedza Umiejetnosci Interpretacja wynikow Wiedza: pytania do dyskusji Umiejetnosci: éwiczenia dia studentow Cuwiezenia indywiduaine Cwiezenia w grupach Bibliografia Rozdzial2 Model kornpetencj komunikacyjnej Gzym jest kompetencja komunikacyjna? Kompetencja jako wywieranie wrazenia v7 v7 18 18 20 23 26 26 28 29 29 30 30 32 33 36 37 38 38 39 41 at at 42 42 42 42 3 3 43 44 45 47 49 50 |8 Spis tresci Schemat kompetencji Etyka a kompetencja komunikacyjna Skiadniki modelu kompetencji komunikacyjnej Motywacja Wiedza Umiejetnogei Kontekst Procesualny model kompetencji komunikacyjnej Pokonywanie wyzwan dla kompetencji komunikacyjnej Lek przed komnunikacjq Globalizacja, technologia i konwergencja mediow Podsumowanie rozdzialu Kluczowe pojecia Motywacja: narzedzie do oceny siebie Sytuacje komuniieacyjne Motywacja Wiedza Umiejetnosci Interpretacja wynik6w Wiedza: pytania do dyskusji Umiejetnosci: éwiczenia dla studentow Cwiezenia indywiduaine Cwiezeniaw grupach Bibliografia Rozdzial3 Percepcja, cultura i ja C2ym jest spostrzeganie? Definicja spostrzegania Spostrzeganie jako zauwazanie Spostrzeganie jako organizowanie Spostrzeganie jako interpretowanie Wplyw kultury na spostrzeganie Kultura i aréanicowanie percepcji Rozwijanie struktury Ja Komunikacja i poczucie Ja Ja XXIstulecia Ujawnianie Ja innym Definicja ujawniania Ja ‘Wymiary ujawniania Ja Sprostanie wyzwaniom dia spostrzegania Dokonywanie wyboru dziatan a spostrzeganie Wpiyw mediéw i technologii Podsumowanie rozdzialu Kluczowe pojecia Motywacja: narzedzie do oceny siebie Sytuacje komunikacyjne Motywacja Wiedza Umiejetnosci Interpretacja wynikew 7 s1 53 s4 54 55 56 57 63 63 63 6s 65 66 66 66 67 67 67 67 68 68 69 7 74 a 4 75 7 80 81 81 82 83 84 8s 88 88 89 90 91 92 92 92 92 92 93_ Wiedza: pytania do dyskusji ~ Umiejetnosci: éwiczenia dia studentow Ewiczenia indywidualne Cwiczenia w grupach Bibliografia Rozdziat 4 Kompeter Caym jest jezyk? Definiowanie jezyka Jezyk jako system symboli Jezyk jako system regut ‘Wartosciowanie jezyka Punkeje jezyka ‘ja jezykowa - Yauwazanie reeczy ‘Tworzenie mozliwosci i ograniczes Ulatwianie interakeji Pokonywanie wyzwati dla kompetencfi jezykowe} ‘spolecznosci jezykowe Wplyw mediéw i technologit Podsumowanie rozdzialu Kluczowe pojecia ‘Motywacja: narzedzie do oceny siebie Sytuacje komunikacyjne Motywacja Wiedza Urniejemnosei Interpretacja wynikéw Wiedzar pytania do dyskusji Umiejetnosci: éwiczenia dla studentow Cwiczenia indywidualne Cwiczenia w grupach Bibliografia RozdziatS Kompetencje w komunikacji niew ‘Czym jest komunikacja niewerbalna? Definiowanie komunikacji niewerbalnej Wartosciowanie komunikacji niewerbalne} Funkcje komunikacji niewerbalnej Uzupelnianie wiadomogdi werbalnych Regulowanie interakeji i definiowanie 2wiazkow ‘Typy przekazéw niewerbalnych ‘wyglad fizycany i pierwsze wrazenie Mowa ciata, gesty, twarz i kontakt werokowy Dotyk Glos Czas i praestrzen Sprostanie wyzwaniom dla komunikacji niewerbalne} Liezba, stalosé i éwiadomosé wskazéwek niewerbalnych Rodnice indywidualne zwigzane z picig kulturowa i kulturg Wplyw mediow i technologii 93 93 93 95 97 100 100 100 102 103 104 105 105 108 109 110 112 113 114 14 114 a4 15 118 us 116 uy 117 us 119 121 124 124 124 125 125 126 127 17 127 131 132 133 137 137 137 138 Spis tregci a8 ola Spis tresci Podsumowanie rozdzialu Kluczowe pojecia Motywacja: narzedzie do oceny siebie Sytuacje komunikacyjne Motywacja Wiedza Umiejemosci Interpretacja wynikow Wiedza: pytania do dyskusji Umiejetnosci: Gwiczenia dia studentow Cwiczenia indywiduaine Cwiezenia w grupach Bibliografia Rozdzial6 Kompetencje Gzym jest stuchanie? Definigja stuchania Wartosciowanie stuckania Rodzaje stuchania Dowiadywanie sig i rozumienie Ocenianie i krytyka Empatia i zrozumienie Laczenie rodzajéw stuchania Pokonywanie wyzwari dia kompetengji w stuchaniu Bariery fizyczne, psychologiczne i interakcyjne Bariery internetowe i elektroniczne Podsumowanie rozdziatu Kluczowe pojecia Motywacja: narzedzie do oceny siebie Sytuacje komunikeacyjne Motywacja Wiedza Umiejetnosci Interpretacja wynikow Wiedza: pytania do dyskusji Umiejetnosci: éwiczenia dla studentow Cwiezenia indywiduaine Cwiczenia w grupach Bibliografia CzeSC I KOMUNIKAGJA INTERPERSOD Rozdziak7 Kemunikacja interpersonaina: wiedza Czym jest komunikacja interpersonalna? Komunikacja interpersonalna jako interakeja Komunikacja interpersonalna jako relacja ‘Wiedza deklaratywna a komunikacja interpersonaina Repertuary zachowai i role Skrypty i opowiesci Reguly i normy 10 139 140 140 140 141 141 241 141 141 142 142 143 144 147 150 180 asi. 152 153 153 154 154 155 155 187 161 162 162 162 163 163 163 163 163 164 164 165 165 169 192 172 172 173 174 176 wTPokonywanie trudnoéci w relacjach interpersonalnych - Planowanie Empatia i przyjmowanie perspektywy "Strategie zdobywania wiedzy Podsumowanie rozdziatu Kluczowe pojecia Motywacja: narzedzie do oceny siebie Sytuacje Romunikacyjne Motywaicja ‘wiedza Umigjetnosci Interpretacja wynikéur Wiedza: pytania do dyskusji ‘Umiejetnosci: éwiczenia dla studentéw - Cwitzenia indywidualne “ Gwiczenia w grupach Bibliografa Rozdziat 8 Komunikacja interpersonaina: umieje Istota umiejemnoéci interpersonalnych Charakterystyka umiejetnoéci interpersonainych Rodzaje umiejetnoéci interpersonalnych Pokonywanie trudnosci zwiqzanych z umiejemogciami komunikadi interpersonalnej Dostosowywanie sig a spéjnosé Zainteresowanie soba a zainteresowanie innymi Wplyw komunikacji za posrednictwem komputera na umiejetnosci interpersonalne Podsumowanie rozdziahy Kluczowe pojecia Motywacja: narzedzie do oceny siebie Sytuacje komunikacyjne Motywacja Wiedza Umiejgtnosci Interpretacja wynikow Wiedza: pytania do dyskusii Umiejetnosci: éwiczenia dla studentow Cwiczenia indywiduaine Cwiczenia w grupach Bibliografia CZE8¢ 1 KOMUNIKAGJA W MALE} GRUPEE I PRZYW Rozdzial9 Mate grupy i podejmowanie decy Wiedza i urniejetnogei Caym jest mata grupa? Definioja male} grupy Wskazanie, kiedy grupy powinny podejmowaé decyzje 179 180 181 182 183 184 185 185 185 185 186 186 187 188 188 190 191 193 196 196 199 205 205 206 207 209 210 210 210 21 att 2a 2it 2a. 212 212 213 214 219 222 222 223 Spis tresci 114 Spis tresci Podejmowanie decyzji przez grupe Rozwigzywanie probleméw a podejmowanie decyzji Definiowanie zadari grupowych zwigzanych z podejmowaniem decyzji Zastosowanie komunikacji w podejmowaniu decyzji przez grupy Umiejetnosci zadaniowe w procesie decyzyjnym 2definiowanie i analiza problemu Identyfikacja kryteriéw rozwiqzania problemu Generowanie i cena rozwigzan Praezwycigzanie trudnogci zwiazanych z podejmowaniem decyzji syndrom myélenia grepowego MySlenie dywergencyjne i konwergencyjne Wplyw mediéw i technologii na grupy i zespoly Podsumowanie rozdzialu Kluczowe pojecia Motywacja: narzedzie do oceny siebie Sytuacje komunikacyjne Motywacja Wiedza Umiejgtnosci Interpretacja wynikéw Wiedza: pytania do dyskusji Umiejetnosci: ¢wiczenia dla studentow Cwiezenia indywidualne Cwiczenia w grupach Bibliografia Rozdziat 10 Przywédatwo w maly Wiedza i umiejemosci rupach Co to jest praywédztwo? Definicja prywodztwa Praywodztwo i zmiana Preywodztwo i konflikt Radzenie sobie z trudnodciami zwiqzanymi z kompetentnym praywodztwem Kontrolowanie klimatu grupy Analiza réznych stanowisk Sformulowanie problemu ‘Wpiyw medisw i technologii na przywédztwo w grupach Podsumowanie rozdziatu Kluczowe pojecia Motywacja: narzedzie do oceny siebie Sytuacje komunikacyjne Motywacja Wiedza Umiejetnogci Interpretacja wynikew Wiedza: pytania do dyskusji Umiejetnosci: éwiczenia dla studentow Cwiezenia indywiduatne Cwiezenia w grupach Bibliogratia 12 224 225, 227 228 230 230 232 232 233 234 237 239 240 244 242 242 242 242 243, 243, 243 244 244, 244 245 247 250 250 252 254 256 257 259 260 262 264 265 265 266 266 266 266 267 267 267 267 268 269CZESC IV iA PUBLIC WYSTAI nie wystapienia publicznego eary Retoryka { historia wystapieti publicznych Okres grecki ‘Okres rzymski ~ Rozdziat 11 Czym jest wystapienie publiczne? Rodzaje wystapier Rodzaje prezentacji ‘Analiza publicznosci i sytuacji ‘Sluchacze sytuacja ‘Wybér i zawezenie tematu Znalezienie dobrego tematu Dostosowanie i zawezenie tematu Okregienie celu i sformulowanie tezy wystapie Gel ogdiny i cel szczegdlowy ‘Sformulowanie tezy Zebranie materialéw pomocniczych Obserwacje osobiste i prowadzenie wywiadéw Zastosowanie Internetu Ocena arédel internetowych Korzystanie z zasob6w bibliotecznych Materiaty pomocnicze i mySlenie krytycane Co powinienes zrobic Czego nie powiniene’ robié. . Organizacja i praygotowanie planu wystapienia Sposoby uporzadkowania materiatu Podstawy przygotowania planu wystapienia Rodzaje planéw wystapienia Wprowadzenie, rozwinigcie i wnioski Podsumowanie rozdziatu Kluczowe pojecia Motywacja: narzedzie do oceny siebie Sytuacje wystapien publieznych Motywacja Wiedza Urnigjgtnosci Interpretacja wynikow Wiedza: pytania do dyskusji Umiejetnosci: éwiczenia dla studentow Cwiczenia indywidualne Cwiczenia w grupach Bibliografa 273 276 276 276 277 277 278 279 280 283 284 284 234 285 285 285 286 286 287 287 288 289 289 290 290 290 291 293 294 296 297 298 298 298 298 299 299 299 300 300 300 301, Spis treéci ms 13i Spis tresci Rozdziat 12 Prezentacia wy Rozwijanie ur apienia iejemosei Kompetentna i wiarygodna prezentacja Jak staé sie wiarygodnym méwea Jak staé sig kompetentnym prezenterem Uiycie slow Jezyk zrozumialy, barwny i wlasciwy Uaycie glosu Tempo mowienia, wysokoSé glosu i glosnosé Poprawme i wlasciwe méwienie ‘Wymowa, dykeja i gramatyka Komunikacja niewerbalna w wystapieniach publicznych Wyglad Postawa i ruchy ciata Gesty Mimika Kontakt wzrokowy Zastosowanie pomocy wizuainych Rodzaje pomocy wizualnych Prezentacje komputerowe Praeawyciezanie trudnosci zwigzanych z kompetentnym prezentowaniem wystapiefi publicanych Lek przed wystapieniami publicznymi Publiczne praemawianie w sieci Podsumowanie rozdziatu Kluczowe pojecia Motywacja: narzedzie do oceny siebie Sytuacje wystqpien publicenych Motywacja Wiedza Umiejetnosei Interpretacja wynikow Wiedza: pytania do dyskusji Umigjetnosci: éwiczenia dla studentow Cwiezenia indywidualne Cwiezenia ws grepach Bibliografia Rozdziat 13 Wystapienia informacyjne Zrozumienie istoty wystapien, informacyjnych Co to jest wystapienie informacyjne? Wadnos¢ umiejgtnosci w zakresie wystapieri informacyjnych Typy wystapien informacyjnych Organizacja i praygotowanie planu wystapienia informacyjnego Organizacja tematycena Organizacja chronologiczna Organizacja przestrzenna Organizacja wedtug poréwnania i kontrastu Organizacja wedlug prayczyny j skutku 14 303 306 306 307 307 308 312 312 314 314 315 315, 316 316 316 317 318 319 321 324 324 327 329 330 331 331 331 331 332 332 333 334 334 334 335 237 340 342 342 344 345, 347 348 348. 349_ Materialy pomocnicze w wystapieniu informacyjnym —-Dehnicjeiopisy _Prayktady i historyjki = Swiadectwa i cytaty _ Fakty i statystyki _Etyka a wystapienia informacyjne Radzenie sobie z trudnogciami dotyezacymi wystapien informacyjnych Nieodpowiedni temat lub przedmiot wystapienia _Niewlaéciwe informacje Ba organizacja wystapienia Podsumowanie rozdziatu Kluczowe pojecia “Motywacja: narzedzie do oceny siebie © Sytuacje omunikacyjne - Motywacja Wiedza Uimiefetnosci Interpretacja wynikéw Wiedza: pytania do dyskusji Umiejetnosci: éwiczenia dla studentow Cwiczenia indywidualne Gwiczenia w grupach Bibliografia Rozdzial 14 Wystapienia perswazyjne Zrozumienie istoty wystapien perswazyjnych Co to jest wystapienie perswazyjne? Waanosé umiejetosci w zakresie wystapien perswazyjnych ‘Typy wystapien perswazyjnych Organizacja i przygotowanie planu wystapienia perswazyjnego Problem-rozwigzanie i sekwencja motywacyjna Obalenie argumentéw przeciwnika Poréwnanie modliwych rozwiqzah ‘Wamocnienie perswazyjnosci argumentacji Apeie odwolujace sig do logiki Apele odwohujgce sie do emocji Apele odwolujace sig do wiarygodnoéci ‘Wystapienia perswazyjne a etyka Radzenie sobie z wyzwaniami dla wystapien perswazyjnych Odsetek nieskutecznych wystapien perswazyinych Czynnik reakeji publicznosci Podsumowanie rozdzialu Kluczowe pojecia ‘Motywacja: narzedzie do oceny siebie Sytuacje komunikacyjne Motywacja Wiedza Umiejetnosci Interpretacja wynikow ‘Wiedza: pytania do dyskusji 351 354 351 352 352 353 354 354 354 356 356 387 387 358 358 358 358 358 359 359 359 360 361 363 366 366 366 367 370 370 373 373 375 375 378 378 379 381 381 382 383 384 385 385 285 385 386 386 386 Spis treéci wa 15‘™ Spi tresci Umiejetnosci: éwiczenia dla studentow Cuiezenia inéywidualne Cwiezenia w grupach Bibliografia CZESCV ACIA XXi WIEKU Rozdziat is Xomy masowa i konwergencja medigw nikac) Media i komunikacja masowa: od modelu jeden-do-jednego do modelu jeden-do-wielu Historia komunikacji masowej Glowne teorie komunikacji masowej Modele komunikagji masowej Konwergencja mediéw: od modelu jeden-do-wielu do model Jeden-do-kogokolwiek Kompetencje w zakresie komunikacji za podrednictwem komputera Waznosé technologii i komunikagji zaposredniczonej Charakterystyka komunikacji za posrednictwem komputera Prrezwycigzanie trudnosci w komunikowaniu sig za posrednictwem komputera Trudnogci zwigzane z niejednoznacznoscig, zlogonosciq i emocjonalnym charakterem komunikatu Przezwycigzanie trudnosci Motywacja Wiedza Umiejgtnosei Kontekst Efekty Podsumowanie rozdzialu Kluczowe pojecia Motywacja: narzedzie do oceny siebie Sytuacje komunikacyjne Motywacja Wiedza Umiejetnosci Interpretacja wynikow Wiedza: pytania do dyskusji Umiejgtnosci: éwiczenia dla studentow Cwiczenia indywidualne Cwiczenia w grupach Bibliografia Slowniczek Indeks nazwisk Indeks rzeczowy 387 387 387 388 391 394 395, 398 401 402 403 404 408 410 414 ait 413 414 415 417 47 417 418 418 41g 418 419 419 419 420 421 424 441 447Wstep ‘prawie wszystko, co jest wane dla ludzkiej kondycji, zarowno tej dobrej, jak i zlej, ma poczatek | gr kornunikacji. Dzigki niej modliwe sq konflikt i kooperacja, spoleczevistwo i rodzina, milosé | prayjaéti, funkcjonowanie handlu i organizacji, Okazuje sig, Ze im bardziej kompetentna jest __komunikacja, tym lepsze sq podstawowe instytucje i zwiqzki. Trzecie wydanie pracy Komunikacja migdzy. Iudémi: motywacja, wiedza i wmigjemosci mode sig staé istotaym czynnikiem rozwoju |. kompetentnej komunikacji dla wszystkich studentéw uczestniczacych w zajeciach 2 podstaw ~ Komunikacji, Nasza ksiqzka jest przeznaczona na zajecia podstawowe i skupia si¢ na kornuni- | kacji interpersonalnej i grupowej oraz przemawianiu publicanym ~ takie zajgcia sq czasami ‘okreglane jako ,hybrydowe”, Na zajeciach z hybrydowe) komunikagji wykorzystuje sie juz kilka dobrych podrecznikéw, lecz trzecie wydanie tej pracy jest troche odmienne w kilku podstawo- ‘wych punktach, _” Wyjatkowe cechy ksigiki Komunikacja miedzy ludzmi: motywacja, wiedza i umiejetnosci > © Cala ksiqéka jest rezultatern wspélnej pracy trzech uznanych ekspertéw w dziedzinie ko- munikacji, z ktérych kazdy specjalizuje sig w jednym z trzech obszaréw przedstawianych na zajeciach podstawowych i hybrydowych - interpersonelne} komunikecji (Brian Spitzberg), komunikacji w matych grupach (Kevin Barge) i w praemawianiu publicznym (Sherwyn [Sherry] Morseale). > Wksigéce zaprezentowane jest ujednolicone podejécie do zrozumienia ludzkiej komuni- kacji, kt6re opiera sig na modelu kompetencji komunikacyjnej zapoczatkowanym przez jednego z autoréw, Briana Spitzberga. Model ten opisuje kompetentng komunikacje jako réwnoczesnie stosowna (komunikowanie sig w sposéb zgodny z normami i oczekiwaniami wynikajacymi z kontekstu komunikagji) i skuteczna (osiqganie najbardzie} pozadanych celéw i wynikéw w kontekécie lub sytuacji). > AbySmy byli skuteczni i stosowni w komunikacji, nasza kompetencja komunikacyjna po- winna skladaé sie z trzech elementéw ~ motywacji, wiedzy i umiejetnosci. Ten model po- jeciowy stosownosci i skutecznogci w polgczeniu z motywacja, wiedza i umiejetnogciami zapewnia solidne teoretyczne podstawy do studiowania komunikacji. > Ina koniec, podrecznik ten zawiera zupelnie nowy rozdzial na temat komunikacji za po- mocg mass mediéw, konwergencji mediéw i komunikacji za poSrednictwem komputera — a te zagadnienia sq bardzo istotne dla skutecznego i stosownego komunikowania sig w na- znaczonym technologig XXI wieku. © Ao v7Szczegélne cechy tego wydania Wiychodzac od zatozenia, ze wszystkie formy komunikacji maja potencjal bycia kompetentny- ‘ni, podrecanik umodliwia studentom zdobycie umiejetnosci dokonania wyborn sposrdd wia~ domosc | zachowas komunikacyjnych, ktére pozwola im komunikowaé sie najbardziej kom- Petentnie w kazde} sytuacji. rzecie wydanie Komunikagji zawiera pieé ezesci i pigtnagcie rozdzialéw, > Cagsé 1 rozdzialy od 1 do 6, to wprowadzenie w najistotniejsze podstawy komunikacji Rzsé* ta zawiera takée rozdzial poswigcony naszemu modelowi kompeteng}i komunt. kacyjne), > Czesé I~ rozdzialy 7 18, jest poswiecona wiedzy i umiejetnogciom zwiqzanym z komuni- kacja interpersonaing. > Cze66 Ill rozdziaty 91 10, pozwala poszerayé wiedze i umiejgtnoéci w komunikowantu sig w malych grupach, podejmowaniem decyzji i praywodztwem w grupach. > Crg6é IV ~ rozdzialy od 11 do 14, obejmuje przemawianie publicane, lacznie 2 przygoto- waniem i prezentowaniem wystapieit, oraz praemawianie w celu informowania { prze- konywenia, > Czesé V ~ rozdziat 15, zawiera doniesienia z najnowszych badaf oraz rekomendacje dotyezace kompetentnego komunikowania sig w dwéch istotnych kontekstach Xl wie. Ke ~ komunikagji masowej i technologicznej oraz komunikowania sig 2a posrednictwem komputera Szczegéine cechy kazdego rozdzialu Oprécz tresci wykorzystujacej teorie, ale napisanej w sposéb pizystepny, kaady rozdziat Komunikacji zawiera elementy majace na celu poprawe nauczania i uczenia sie, Sq to: > Opowiadanie 0 doswiadczeniu studenta, ktéte otwiera kaddy rozdziat i nastepnie jest ‘wykoraystywane i oméwione jako przyklad ilustrujacy jego tresé. > Tabele i rami powiazane 2 wainymi zagadnieniami prezentowanymi wkagdym rozdziale, aby pobudzié ciekawosé studentw i zachecié ich do uczenia sie > Narzedzia samooceny, kt6re studenci moga wykorzystywaé do oceniania whasnej motywa- ohh Wiedzy i umiejgmosci w sytuacjach z realnego éwiata, Tresé kaidego rozdziata jest tak- 2e streszczona w podsumowaniach. *|Wstep va pytania do dyskusji na temat wiedzy i dziatania zwigkszajgce kompetencje, ktére za- — gnykajq kazdy rozdzial i moga byé wykorzystywane jako zadania domowe lub na zajeciach | grupowych. Poprzedni przewodniczacy National Communication Association, Dan. O'Hair, stwierdzit “kiedy$ coé bardzo glebokiego w swojej prostocie: ,Nadzieja komunikacji jest zrozumienie”. Zgadzamny sig z Danem i jestesmy przekonani, ze lepsza komunikacja - dzieki zwigkszaniu _ kornpetencji komunikacyjnej ~ pomode w spelnieniu tej nadziei, ulepszajac zwiqzki, niwelujgc roznice i zachecajac do tworezych dialogow w organizacjach i spoleczenstwie. “Trzech autoréw nowego wydania Komunikacji miedzy ludémi ayczy Wam jak najlepiej i ma gzczerg nadzieje, Ze ksiqzka ta przyczyni sig do rozwoju wszystkich studentéw jako kompe- © tentnych uczestnikéw komunikacji. Zwyrazami szacunku Sherry Morreale, Brian Spitzberg i Kevin BargePodziekowania Na poczatku wyragamy nasza wdziecznos¢ kolegom zajmujacym sig komunikacja, badaczom, instruktorom i liderom w dziedzinie komunikagji, ktorzy przez wiele lat wyraéali zaufanie do naszego podejécia do kompetencji komunikacyjnej i zwigzane} z tym pedagogiki. W odniesieniu do tego podrecznika szczegélne podzigkowania kierujemy do Mary Savigar i Bernadette Shade z Wydawnictwa Peter Lang, ktére umiejetnie prowadzily prace nad trzecim wydaniem od pojawienia sig pomystu wznowienia przez jego realizacje do gotowego dziela, Preez kilka lat znaczacy wktad w powstawanie ksiqzki mieli takze nasi absolwenci - asystenci naukowi. Na University of Colorado-Colorado Springs doceniamy prace Rose Fortune, Mireya Garcia, Rayven Irons, Kelly Lynch i Lindsey McCormick. Ich wysilek badawezy i ciagle, wielo- krotne czytanie wszystkich rozdziat6w pomogly w stworzeniu maszynopisu pozbawionego biedéw - taka mamy nadzieje! Na San Diego State University Shaan Couture spedzila nieali- czone godziny, skuzac nam jako fotograf (zobaczcie inne prace Shaan na www.wediawix.com) Doceniamy jej wysokt poziom profesjonalizmu i kompetencji, ktary jest oczywisty, edy sie pa~ tray na zdjecia studentéw, otwierajace kazdy rozdziat tej ksia#ki. Dzigkujemy takée Heather Sweeney za je} zachwycajace dzielo sztuki Desert Mantra, ktére ozdabia okladke trzeciego wy- dania* (zobaczcie jej inne prace na http//heathersweeneynet). W naszych domach rodziny okazywaty zrozumienie, gdy spedzaligmy niezliczone godziny, piszae i poprawiajac kaédy rozdziat w ciagu ostatnich lat. Na koniec, jako wspétautorzy, wyrazamy sobie nawzajem wdzigcznos¢ i doceniamy wlasne zaangazowanie w prace nad trzecim wydaniem. » Dotycey wydania amerykariskiegoPODSTAWY KOMUNIKACJIROZDZIAt 1 - WPROWADZENIE DO KOMUNIKACJI + Czym jest komunikacja? Wiadomosei Media Znaczenie Organizowanie + Modele komunikacji Kornunikacja jako informowanie Komunikacja jako perswazja Kornunikacja jako tworzenie zwiazkow + Zalozenia dotyczqce komunikac; Komunikacja jest procesem Komunikacja tworzy nasz Swiat spolecany Komunikacja jest funkcjonalna i adaptacyjna + Znaczenie komunikacji + Podsumowanie rozdziatu Kluczowe pojecia Motywacja: narzedzie do oceny siebie \Wiedze: pytania do dyskusi Umiejetnosci: éwiczenia dla studentowKemunikacja - polgezenie ludzi ~ jest kluczem do osobistego i zawodowego sukcesu. PAUL J, MEYER (2928-2009), biznesmen i autor prac 0 motywacji -poniedziatek, godzina 20 ~ Kathryn wrdcila do swojego mieszkania po warsatatach dotyczacych organi- zaejizespolu i prowadzonych przez uniwersytecki samorzad studencki, Chocia miala spore doswiadcze- "| ale w przewodniczeniu posiedzeniom, czekala na te warsztaty 2 niecterpliwoscia, poniewaZ. je) nowe gtanowisko przewodniczace} komitetu zbierajgcego fundusze stawiato przed nig wiele wyzwat. ‘Zaraz po wejéciu do mieszkania Kathryn zauwaiyla, Ze otrzymata szesé SMS-6w, osiem e-maili, dwa - pweety i kilka komentarzy do zdjecia, kt6re zamiescila na Facebooku, Jeden z e-maili byl od prayjaciela, ‘téry potwierdail godzing ich spotkania na lunchu, czesé wiadomosei pochodzila od kolezanek z grupy, | ajedenz SMS-6w ~ od wepéipracownika, ktéry pytal, czy Kathryn weémie zmiane w ich sklepie w nastep- © nym tygodniu. Odpowiedziala na kilka wiadomosci, lecz saybko musiala zabraé sig do pracy nad prezen- tacja na jutrzejsze zajecia z marketingu 0 9 rano, Wiedziala, ze preemawianie do duéej grupy nie jest je mocna strong ~ Kathryn zawsze denerwowela sig, wystepujgc przed shichaczami, Zaczela pisaé kon spekt prezentacji. “iorek, godzina 10.30 - Wystapienie wypadio #ie, Chociaz przygotowala sig rzetelnie i znala potrzebne informacje, nie megia opanowaé zdenerwowania. Zgubila sig wigcej niz raz, a w trakcie prezentacji pa~ nowala przez kilka minut klopotliwa cisza. jej koledzy z grupy spogladali na nig zazenowani, a ocena _ wystapienia przez profesora nie bya najlepsza. ‘Worek, godzina 13 - Lunch z Kwanem przebiegl spokojniej niz prezentacja. Kwan zastanawiat sig nad przeniesieniem na inna uczelnig. Kathryn nie ciazylo stuchanie go, ale ezuta sig zaklopotana, gdy miala mu coé poradzié. Chciala powiedzieé Kwanowi, jak naprawde sig cuje, ale nie potrafita maleé sposobu "ma wyratenie swoich uczué stowami _- Wtorek, godzine 17 ~ Posiedzenie komitetu zbierajacego fundusze wypadio bardzo dobrze, Kathryn usty- : szata kilke pochwat od czlonkéw komitetu dotyczacych dobrego praygotowania zebrania i jej skuteczno- Sciw trzymaniu sig tematu dyskusii. ‘Wiorek, godzina 20 - Kathryn wr6cita do domu wyczerpana po dlugim dniu, Spojrzala na telefon i zoba- czyla, 2 ma wiele nowych wiadomosci. Odshuchala wiadomosci 2 pocaty glosowej od matld i jeszcze jedng od swojego chlopaka, ktérzy stwierdzali, ze z powodu spotkati nie odpowiada na ich telefony. Spojrzata do kalendarza i zauwazyla, 2e ma w Srode oprécz dwéch éwiczent dwa inne zebrania, Jaki dies dedzie jutro? 25‘ Wprowadzenie do komunikacji Wiekszo8¢ czasu spedzamy na komunikowa- niu sie z innymi. Dzieje sie tak, gdy rozma- wiamy, wysylamy SMS-y, tweety czy odpovria- damy na e-maile; gdy stuchamy wykdadu lub kogoé na spotkaniu albo gawedzimy z przy- jacielem, rozmawiamy i tworeymy zwiazki z réanymi ludémi. Realia wspélczesnego Zy- cla zmuszaja nas do cigglego radzenia sobie z innymi, po to zeby wykonywaé prace, utray- mywaé z nimi zwiqzki oraz prowadzi¢ szcze- Sliwe i zdrowe Zycie, Rozdzial ten rozpoczyna naszq dyskusje na temat komunikacji miedzy ludémii zawiera podstawy dia wszystkich po- Jeé i informacji, ktére anajdq sie w nastep- nych rozdzialach. Zaczynamy od wyjasnienia, czym jest komunikagja i jak dziata. Czym jest kemunikacja? Rozwaz na poczatku takie oto twierdzenie: twoja kompetencja komunikacyjna jest jed- nym z najwainiejszych czynnikéw, ktore de- cyduja 0 jakosci twojego zycia, Mozesz ¢q- dzi¢, Ze jest to nazbyt émiate - 2 pewnoscig zdrowie, milos¢, rodzina czy ekonomiczne bezpieczeristwo znaczq wigcej. jednakse sprébuj sobie wyobrazié, jak chcialbys zebie- raé sie do osiagniecia tych niezbednych ce- low bez motywagji, Zeby to robié, bez wiedzy, Jak to robié, i bex umiejetnosci robienia tego. Krotko méwigc, wszystkie rzeczy i sprawy, Kt6re maja dla nas znaczenie, w istotnym stopniu zaleza od zdolnogci dobrego kornuni- ‘kowania sig. Ta ksiqéka ma na celu wyjasnie- nie, jak ludzie, tacy jak Ty i tacy jak Kathryn w opisane} wezesniej histori, wykorzystuja komunikacje do osiggniecia swoich celéw. Zademonstrajemy, jak zrozumienie najbar- aziej podstawowych aspektéw komunikacji mode sprawié, ze bedziesz bardziej ezczesi- wy, i znaczqco poprawi twoja 2doinosé do osiagania sukcesu w ciagu calego zycia, Rzeczywiscie, jezeli wigkszoSé naszego zycia spedzamy na komunikowaniu sie, to 26 jakoSé naszej komunikacji wiele znaczy, de- finiuje bowiem to, jak dobrze czy jak kom- petentnie sie komunikujemy. Komunikacja kompetentna jest rownoczegnie stosowna i skutecena. Komunikacja stosowna ozna- cza zachowanie sig w sposéb zgodny z nor- mami i oczekiwaniami w danym kontekScie. Komunikacja skutecena oznacza osiaganie najbardzie} pozqdanych celow i wynikow moéliwych w danych okolicanosciach, Twoja kompetencja komunikacyjna mode sie r62- nié w zaleznogci od kontekstu, Na przyklad Kathryn byla oceniana jeko bardzo kompe- tentna przez czlonkéw komitetu, do ktorego nalezala, ale zarazem jako mniej kompetent- na przez profesora i kolegow z grupy podczas prezentacji na temat marketingu, Wystarczy tylko chwila, by pomysleé o prayktadach, w ktérych twoja komunikacja mogia byé widziana jako mniej kompetent- na. Powiedziales cos kopotliwego, poczules sig skrepowany tym, co powiedziales, albo nie bytes w stanie przekonad kogo§, Zeby wi- dzial sprawy na tw6j sposéb. W kaédej z tych sytuacji wieksza swiadomoé¢ i lepsze zrozu- mienie komunikacji sprawityby, 2e mogto byé inaczej, a to zrozumienie zaczyna sie od tego, co tak naprawde oznacza komunikacja. Nawet gdy komunikujesz sie na co dziet, istnieje réznica miedzy podejéciem intuicyjnym do nie) a je) naukowg definicja. Komunikacja jest procesem organizowania wiadomoéci isrodk6w prekazu w celu tworzenia znacze- nia (Frey, Botan i Kreps 2000). Chociaz zawar- te sq w tej definicji liczne terminy (Littlejohn, i Foss 2010), zajmiemy sig teraz saczegdto- wym oméwieniem nastepujacych czterech Kluczowych pojge: wiadomosci, érodki prze- kazu, znaczenie i organizowanie, Wiadomosci Wiadomosci - w kontekécie Komunikacji ~ to slowa, déwigki, dziatania i gesty, ktorymi“Iudrie w trakcie interakcyi wyrataig siebie wobec innych. Wiadomoéci moga byé wyra- Zane werbalnie lub niewerbalnie ~ przez wieki, dzialania i gesty. Moga ted mieé cha- yakter symboliczny. Symbol jest slowem, - Gawiekiem, dziataniem lub gestem, ktore od- jiosza sie’ do czegos innego. Zwiazek migdzy _ symbolamila rzeczami lub pojeciami, do kto- _ gych sie odnosza, ma charakter arbitralny. "-mibitralny .2wiqzek migdzy symbolami a ich odniesieniem badé rzecza, do ktérej © moga sig odnosi¢, zastuguje na glebsze za- stanowienie, Pomys! o siourie nuts’. Ma ono - wiele potencjalnie konwencjonalnych zna- zen, jak w zdaniach ,Ten facet ma Swira!” cay ,Zaimijmy sie czymé praktycznym”. Albo ~ jMieszanka orzech6w, ktére podano na przy- jeciu, byla wspaniata”. Ale do jakiej rzeczywi- _stogci'te slowa naprawde sig odnosza? Fak- " tyeanie, to jak cog nazywamy, jest wytworem, istorii, kultury i naszej zdolnoéci do komu- nikowania sig za pomnoca arbitrainych ety- Adletek, ktére umieszczamy na rzeczach. “ Podstawowy zwigzek migdzy symbolem a odniesieniem zostat praedstawiony na ry- sunku. 1.1, na ktérym widzimy méwcg pré- bujacego przekonaé stuchaczy do swojego © stanowiska wobec Kary émierci. Istnieje rze- "Gaywisty akt dokonania egzekucji osoby, a potem sq réine symbole, ktére wykorzystu- * Nut ~ orzech, migdal, nakretka, ale moze tez ‘ozhaczaé wariata, maniaka, feb, mézgownice czy wul- _gamie jadra i bycie stukmigtym, Swirem (przyp. thm.) KOMUNIKACIA KOMPETENTNA jest stosowna i skutecana w okreslonej sytuacii, KOMUNIKACIA STOSOWNA ‘oznacza zachowanie sie w sposdb zgodny znormami i oczekiwaniami w kontekstach i sytuacjach, w ktérych uczestnicaysz, KOMUNIKACIA SKUTECENA zachodzi, gdy jesteS w stanie osiagnaé najbardzie} pozadane cele i wyniki w danych kontekstach, Caym jest komunieacja? tt jemy w odniesieniu do tego aktu (np. kara Smierci, egzekucja, wyrok Smierci). W na- szych umystach pojawiajq sie rozmaite wra- zenia i myéli, gdy interpretujemy takie sym- bole. Jest takie rzeczywisty akt wykonania na kimé egzekucfi. Kazda osoba przetworzy te zwigzki miedzy symbolami, dzialaniami i znaczeniami w odmienny sposdb. Dlatego te same wiadomogei mogg byé réznie inter- pretowane, co czesto prowadzi do braku zro- zumienia dane} sytuacii Arbitralna natura zwiqzku migdzy sym- bolami a odniesieniami ma czesto podstawo- we maczenie dla zrozumienia problemow w komunikacji w wielu zréznicowanych sy- tuacjach. Na przyktad kiedy polityk méwi, e koniecane jest szerzenie demokracji na Swie- cie, to jak to sie odnosi do rzeczywistych zmian politycznych? Czy oznacza to zmiany w konstytucji, procesie glosowania, rynku, wladzach wojskowych, zwigzkach rodzin- nych i dotyczqcych plei psychologicznej, czy ted wszystkiego razem? Jeéeli zinterpretujesz demokracje jeko symbol werbainy w od- mienny sposdb niz ktoé inny, to jak mozesz okreglié, kto bardziej ,prawdziwie” rozumie jej znaczenie? Najpowszechniej uzywanym zestawem symboli werbalnych, z ktérych korzystamy, jest jezyk. Jezyk to system symboli werbal- nych pozwalajacy nam na odbieranie wiado- moéci i wypowiedzi w formie siéw oraz na praeksztalcanie ich w znaczenia, Na przy- Klad uzywamy stéw, takich jak dom i samo- chéd, do opisywania obiektéw fizycznych KOMUNIKACIA jest procesem organizowania wiadomoset i Srodkéw przekezu w celu tworzenia zaczenia. WiaDOMoser w kontekscie komunikacji - to stowa, déwieki, dziatania i gesty, ktorymi ludzie w trakcie interakeji wyrazaja siebie wobec innych. sYmaot jest stowem, déwiekiem, dziataniem lub gestem, xtére odnosza sig do czegos innego, 278 Wprowadzenie do komunikacji w naszym Swiecie i stéw, takich jak mitose i 2losé, do opisywania naszych ucaué. Wigk- szo&¢ symboli werbainych moze wystepowaé zaréwne w formie méwionej, jak i pisanej. Komunikacja werbalna i jezyk zostang omé- wione bardziej seczegétowo w rozdziale 4. Zachowanie syrboliczne nie jest ograni- czone do wiadomosci werbalnych ~ moze byé réwniez niewerbalne. Komunikacja niewer- balna zawiera déwieki i gesty, ktérym ludzie przypisujg znaczenie. Kiedy niewerbaine za- chowanie ma wspélnie dzielone znaczenia, tomoze byé zrozumiane jako forma symbolu niewerbalnego. Przykladem symbolu niewer- ‘balnego w Ameryce Péinocne| jest polgczenie palca wskazujacego i kciuka dla zasygnalizo- wania, Ze jest OK. Jednakze w innych kultu- rach ten sam symbol wysyla wiadomogé ob- sceniczna! (Spitzberg i Changnon 2009.) Komunikacja niewerbalna jest doktadniej oméwiona w rozdziale 5. Media Media to wszystkie Srodki, dzigki ktdrym symbole sq przekazywane, a ich znaczenia sq czytelne. Najwczeéniejsze wysitki w komu- nikacji rodzaju ludzkiego prawdopodobnie wiazaly sie z wykorzystaniem naturalnych 2doinesci jako Srodka przekazu, takich jak chrzaknigcia, warknigcia, wycie i inne formy wokalizagji. Péaniej ludzie prawdopodob- nie uzywali régnych narzedzi naturainych jako srodkow przekazu, wykoraystujac pnie drzew do wydawania déwiek6w, sygnaly dymne czy malowidia na écianach jaski#. Po pewnym czasie rozwingly sie wypracowane zestawy symboli razem z gramatyka i alfa betem. Gdy postugujemy sie naszym glosem, gestami i cialem, komunikujemy sig bezpo- Stednio z kims znajdujgcym sig blisko nas w zasiegu zmystéw. Jest to forma natural- nych medisw. RYSUNEK 1.1, Skladniki wladomosci poner |_wencjonalny ewiazek z rzeczami, do ktérych sig odnosza (tj. do odniesien). 28 | W kaidym procesie komunikacji istnieje prynajmniej jedna osoba przeldadajqca mySli lub znaczenia na | | 2achowania i symbole majgce na celu ich wyrazenie, Z kolel te myéll i znaczenia majq arbitralny, ale kon- | J“@becnie jeszcze jednym dodatkiem do - paturalnych mediow sq media technologicz- _ Piéra i papier byly poczatkowo Srodkiem _praekazu, ktory stat sig potem drukowang prasa, 4 nastepnie réinymi formami komu- “pikowania sie elektronicznego i digitalnego, Telefony:w daisiejszych czasach w sposob ritynowy przenosza glos, tekst i obrazy. internet, e-mail i ciagle wysylanie wiadomo- ‘ci pozwalaja na transfer informacji pisem- “nej, warokowej i déwigkowej. Modliwosci ‘\komunikowania sie za pomoca mediGw tech- nologicanych poszerzyly sig w sposéb zna- -ezacy w ostatnich dziesigcioleciach. _ Ostatecanie fundamenty ludzkich starari, na przyktad zdobywanie rzeczy, poszuki- “wanie autonomii, szukanie potwierdzenia, Igczenie sig w pary, pozostajg ciagle nie- _-gmienne. Jednakée praeksztalcajace sig w nie- - spotykanym stopniu szybkosé, skutecznosé i skala wykorzystywania mediéw do zrea- " ligowania tych zadati zapowiadaja wiele zmian w tym, jak bedziemy sig do tego przy- stosowywac i jak bedziemy sig komunikowa¢ vw otaczajqcym nas éwiecie. Znaczenie | Enaczenie odnosi sig do interpretacji wiado- _ moéci, do tego, jak jest ona rozpoznana lub rozumiana, Znaczenie slow iwydarzen moze “+ byé osobiste i indywiduaine albo podzielane przez innych. W trakcie procesu socjalizacji |) OBNSESIENIE to r2eez, do ktérej symbol sig odnosi SEZYK jest systernem symboli werbainych pozwalajacym | -nam na odbieranie wiadomosci i wypowiedzi _- wformie sléw oraz na przeksatalcanie ich w znaczenia. KOMUNIKACIA NIEWERBALNA zawiera déwieki, dziatania i gesty - inne ni slowa - ktoryin ludzie preypisuja znaczenie. Caym jest komunikacja? ww grupie lub kulturze ludzie moga rozwijaé wspélne dla danej spolecznogci znaczenia pewnych slow i wydarzett, Weémy jednak ta- ie slowa, jak spam, wirus i Sciana ognia (fire- wall), Jezeli jestes kucharzem, to spam odnosi sig do pikantnej saynki w puszce. Dia lekarza termin wirus oznacza zakaény czyonik, ktory atakuje i opanowuje ludzkie komérki. Dla strazaka walezacego z ogniem w lesie stowo Sciana ognia odnosi sig do lini obrony, na ktére} bedzie prébowal zatrzyma€ pozar. Ale jezeli jestes informatykiem, stowa te prayj- mujq odmienne znaczenia. Slowo spam od- nosi sig do pocaty zawierajacej émieci, ktore otrzymujesz. w e-mailach; wirus dotyezy pro- gramu komputerowego, ktory niszczy twoje pliki lub powoduje inne zniszczenia, a Sciana ognia (firewall) ogranicza dostep do danych w sieci komputerowej. Ludzie moga do pewnego stopnia podzie- lag znaczenia poszczegéInych stow hub wy- darzen,, ale znaczenie mode byé takée osobi- ste i indywidualne ~ na prayktad zalezeé od doswiadczen zyciowych, kultury, przekonan politycanych ireligijnych, organizacji, do ktd- rych sig nalezy. Nie wystarczy wiec zapytaé: Co to znaczy?”. Lepiej doprecyzowaé: ,Co to znaczy dia ciebie?”. Organizowanie W naszej wezesniejezej definicji organizowa- nie oznaczato dokonywanie wyboréw doty- SYMBOLS NIEWERBALNE to déwighi, dziatania lub gesty, co do ktérych ludzie zgadzaja sig, 2e maja wspdlne znaczenie, MEDIA to wszystkie érodki, dzigki ktérym symbole sa przekazywane, a ich znaczenia sq czytelne. ZNACZENIE odnosi sig do interpretacji wiadomosci, do tego, Jak jest ona rozpoznana lub rozumiana, 291 Wprowadzenie do komunikacji czacych tego, jak sig zachowaé w danym kon- tekécie komunikacji, Naszym zadaniem jako 086b komunikujaeych sig jest organizowanie procesu tworzenia, otrzymywania i odpowia- dania na wiadomosci werbalne i niewerbalne oraz pochodzace 2 mediéw. jeden ze sposo- bow sortowania wiadomosci, medi6w i zna- zeit polega na zbadaniu modeli komunikacji, ktore zostaly stworzone przez badaczy w cela opisania procesu komunikagji (ibid). Inay- nierowie, architekci, artyéci, stratedzy woj- skowi, ekonomiéci i inni wykorzystujg mode- le komunikacji dla zrozumienia zlodonych proces6w i planowania strategii stuzqcych po- dejmowaniu bardziej kompetentnych dzia- lari. Modele odgrywaja wazng role w zmienia- niu Swiadomosci procesu, a takze jego same- go. W ten sam sposdb modele komunikacji mogg odgrywaé istoina role w zrozumieniu komunikacji jako procesu oraz kierowaniu naszymi dziataniami i zachowaniami. Modele komunikacj ‘W ciagu ostatniego stulecia powstaly try réine modele opisujace komunikacje: 1. Komunikacja jako informowanie, 2. Komunikacja jako perswazja, 3. Komunikacja jako tworzenie zwigzku. Komunikacja jako informowanie Informacyjny model komunikacji ma diuga historie siggajaca od filozoféw rozmysla- jacych na temat natury zachowania sym- bolicznego po inzynieréw pracujacych nad technologiami komunikacji, takimi jak syste- my telefoniczne. Wezesny model komunika- Gii, weigt dzig wykorzystywany, traktuje ko- munikacje jako informowanie (Shannon i Weaver 1949). 30 Wiym modelu transferu informacji ér6d- to, inaczej nadawca, jest tw6rcq wiadomogci iw ludzkiej komunikacji chodzi zwykle © osobe. Kanal jest Srodkiem praekazu wia- domosci. Kanaly mogg byé pisemne (litery, notatki, SMS-y), stowne (jak w komunikacji werbainej twarzq w twarz czy w rozmo- wie telefoniczne}), niewerbalne (wymiana spojrzen, podniesienie brwi) albo zaposred- niczone (e-mail, praekaz w trakcie wideokon- ferencji). Odbiorca wiadomosci jest osoba lub gtupa ludzi, ktéra stanowi ostateczne audy- torium dla nadawcy. Najbardziej bezpoérednia wersja tego mo- delu, stanowiacg oryginalny wz6r, jest roz~ mowa telefoniczna badé program telewizy] ny, wktérych Zr6dlo tworzy tresé wiadomosci, wysyla tg tresé przez kabel lub za pomocq. sygnatéw telewizyjnych i przenosi do telefo- now lub telewizorow, w ktérych ludzie ja otrzymuja. Na kazdym etapie procesu prze- kazu istnieje modliwoSé utraty informacji spowodowana réénymi formami szuméw, ktére znieksztalcaja i zakdécajq oryginalna treSé. Na przyklad pray odbiorze rozmowy przez telefon komérkowy moze byé staba sila sygnalu w miejscu, gdzie jest nadawea, albo duzy hatas w jego otoczeniu, co z kolei moze dzialaé i wplywaé na wiadomos¢ jako szum. Nadawca lub odbiorca mogg tez po prostu ulega¢ zakiéceniom przez szum wewnetreny wynikajacy 2 rozproszenia uwagi. W omawianym modelu sugeruje sig, Ze zrozumienie sytuacji komunikacyjnej moze byé osiagnigte po udzieleniu odpowiedzi na pigé prostych pytari (Lasswell 1964): (1) Kto?, (2) Co?, (3) Do kogo?, (4) jakim kanatem? oraz (6) Z jakim skutkiem? Pytania te prowadza do bardziej ogdInych, ale istotnych kwestii: Czy nadawca, czyli 4r6dio, skutecanie preekazuje zawarte w wiadomosci znaczenia odbiorcy? Czy odbiorca precyzyjnie zrozumiat to, co na- dawea chciad przekazaé?” (Eisenberg i Good- all 2004). Model komunikacji jako informowania - opracowany po raz pierwszy w latach pigé- dziesiatych XX wieku - ciagle traktuje komu- eles,_ pikacje-w sposéb uproszczony jako kanat lub abel do wysylania i odbierania informacji (Hartison, Todd i Lawton 2008). Ale mimo in- tuicyine} atrakeyjnogci model informacyjny “yaa gnacaace ograniczenia. Po pierwsze, jest pasbyt lineamy, poniewaa zaklada, ze kiedy wiadomodé jest wysylana i otraymywana, to - nadawea i edbiorca nie wysyiaja i nie otrzy- “muja wiadomosci jednoczeénie. Sugeruje, ze nadawca wysyla wiadomoSé, a odbiorca nie - komunikuje sie, dopoki nie odpowie i nie wy- “gle wiadomosci z powrotem do nadawcy ‘yr postact informacji zwrotnej. To petla infor- _magji-zwrotnych reprezentuje informacje, “tore pozwolg osobom komunikujacym sie _w danym systemie na interpretacje skutkéw | jch wiadomodci, Na pryklad w rozmowie 2 kimé przez telefon osoba moe wysta¢ in- | formacje zwrotna, méwige: ,Co? - Nie usly- szalem, co powiedzialeé?”. W innej sytuacji, “zwracajac sig do male} grupy, méwca moze zauwazyé z wyrazu czyjejé twarzy, de ten calonek grupy nie uwaza, poniewat widzi cos na ekranie swojego komputera, Takie formy informacji zwrotnych pozwalajg osobie ko- munikujgcej sig dostrzegaé zakres, w jakim ~ wiadomosé dociera do stuchaczy. W obu | praykladach reakcja jest sama w sobie forma wysytania wiadomosci. Odbiorca rawnoczes- 1 nie wysyla je i odbiera. ‘wysitki majqce na celu zaadaptowanie te- go modelu i sprawienje, zeby by! mniej | ORGANIZOWANIE to radzenie sobie lub kierowanie ludémi albo jakimé procesem czy materiatem. KOMUNIKAGJA JAKO INFORMOWANIE = jest modelem transfera informacji, ktory identyfikuje Zrédlo, kanal, odbiorce, szumy i petle informac}i zwrotnych. jest oryginalnym tworeg wiadomoset i w ludzkie] komunikacji chodzi zwylde 0 osobe. Modele komuniteacji 8 linearny, doprowadzity do bardziej ziozonej wersji ujmowania komunikacji jako informo- wania, w ktorej widzi sig ten proces jako transakeje. Modele bardziej transakcyjne uznaja, ze nie ma precyzyjnego rozréznienia migdzy nadawca a odbiorca, Sugeruja, Ze wszystkie osoby komunikujgce sie ciagle dziatajg jako nadawcy i odbiorcy. Dzigki co- raz bardzie) intensywnej i interaktywnej technologii wszyscy stajq sie w wigkszym stopniu zaréwno twércami wiadomosci, jak ich odbiorcami, Preyklad takiego transak- cyjnego modelu komunikacji jako informo- wania zostal przedstawiony na rysunku 1.2. Poprawiony model komunikacji jako in- formowania ~ transakcyjny model kom kacji ~ skupia sig na identyfikowaniu obsza- réw, w ktérych istnieje znaczenie wspéine, oraz obszaréw, w ktérych ludzie nie zgadzaja sig co do znaczenia i proceséw komunikacyj- nych wykorzystywanych do uzgadniania wspéinego znaczenia. W modelu tym stwier- daa sig, de jednostki wkraczaja w sytuacje 2 réimymi obszarami osobistego znaczenia, Ktére moga, ale nie musza, sig pokrywaé. Model transakeyjny uwydatnia drugie ogra niczenie modeli ujmujacych komunikacje jako informowanie. Ow6% zaktadajq one, Ze podstawowym celem kazdej komunika- Gji jest osiggniecie wspéInego znaczenia. ‘Tymezasem sq sytuacje, w ktérych komuni- kacja spelnia wiele funkeji, Wspéine znacze- oDBioRCA to osoba lub grupa ludzi, ktéra stanowi ostateczne audytorium dla nadawcy. to r6znego rodzaju zalcenia pochodzace ze Srodowiska, ktdre znieksztalcaja wiadomosé lub odwracajg naszq uwage od kornunikacii, PETLA INFORMACJI ZWROTNYCH reprezentuje informacje, ktére pozwola osobom komunikujacym sig w danym systerie nna interpretacje skutk6w ich wiadomosci. 31Sa Wprowadzenie do komunikacji nie nie jest jedyng z nich, wystepujq sytuacje, Kiedy osoby komunikujace sig intencjonal- nie majq nadzieje, ze bedg niejednoznaczne, beda oszukiwa¢ czy poszukiwa¢ rezultatéw w malym stopniu zwiazanych z tworzeniem wspélnego znaczenia. Jedna z tych pozosta- lych funkeji komunikacji stuzy wplywaniu na innych lub perswazji Komunikacja jako perswazja Od Kiedy Arystoteles w IV wieku p.ne. stwo- rzyt pierwszy kurs retoryki, naukowcy zaj- mujacy sie komunikacja badali sposéb, jakim powinien postuiyé sie nadawca, by skutecz- nie przekonaé odbiorcéw do swoich idei. Perswazja polega na wykorzystywaniu ko- munikacji do wzmacniania, zmieniania lub modyfikowania postaw, wartosci, przekonan i dziala stuchaczy. Definicja ta jest giebie} analizowana w tozdziale 14, poniewaz od- nosi sig do preemawiania publicznego, Per- swazja ~ zazwyczaj postrzegana jako forma wplywu ~ moze wystepowaé w wielu réznych kontekstach, na przykiad gdy rozmawiamy z przyjaciétka na temat filmu, ktérego ona nie chee zobaczyé, gdy sprzedawca naklania nas do kupienia ustug lub produktéw albo gdy mamy przekonaé czlonkéw grupy badé zespolu do postepowania zgodnie z naszymi zaleceniami. Model komunikacji jako perswazji ujmuje komunikacje jako proces wplywania na in- nych w celu osiagnigcia wlasnych celdw. Kiedy prébujemy przekona¢ innych, mozemy zwykle zada¢ sobie nastepujace pytani: > Kogo prébuje praekona¢? Kto jest obiek- tem mojej préby przekonywania? Jakie sq najwainiejsze postawy, wartosci i prze- konania tej osoby? > Jakiego rodzaju argumentéw moge uzyé, by przekonaé te osobe? Jak te argumenty pasuja do jej najwagniejszych postaw, wartosci i przekonan? podzielanych znaczen RYSUNEK 1.2, Model komunikacji jako informewania ‘Transakcyjny model komunikacji jako informowania traktuje érédto i odbiorce jako zajmujacych sig révmo- 32 | czeGnie kodowaniem i odkodowywaniem. Co wigce}, zaktada osobisty obszar znaczesi.Te osobiste obszary | | znaczeti dwéch osdb kommunikujacych sie moga na siebie zachodzic, tworzqc wspSiny obszar znaczen. |~ y Jakiego rodzaju apele lub argumenty beda najskuteczniejsze? W jaki sposéb osoba, ktérq chee przeko- -naé, powinna sig zachowywaé, bym wie- dzial, ée osiggnatem sukces? _ Patizae na to w ten sposéb, mozemy stwierdzi¢, Ze komunikacja jest skuteczna, jesli uda nam sie przekonaé innych, by robili to, czego od nich oczekujemy. Skutecenosé _ komunikacji oceniamy na podstawie naszej -g@olnogci przekonywania innych i kierowa- © piaich w strone, ktora my wybieramy. Tak jak | pokazano to na rysunku 1.3, biorgc pod uwa- ge wiadomosci i czas, im bardziej twoja ko- ‘munikacja porusza innych, by widzieli i robi- lizeczy tak, jak ty chcesz, tym bardziej ulegli _twojej perswagji. | Wykorzystywanie komunikacji do osiaga- nia funkeji przekonywania innych mode byé wwamocnione przez nasza zdolnogé do two- tzenia zwigzk6w z ludémi. Czas 1 Wiadomosé 1 Czas 21 wiadomosé 2 Czas 3) wiadomosé 3 Cras 4 : — wiadomose 4 ee = Binet Model komunikagji jake perswazji = | Kormunikacja jest wykorzystywana do wplywania na innych. W tym modelu, gdy osoba A komunikuje sig || z osoba B, proces komunikacji prowadzi do zmian w postawach, wartosciach, przekonaniach i zachowa- iach, zwigkszajac wplyw pogladéw osoby A lub osiagnigcie praez nig zamierzonych efektow. Modele komunikacji wa Komunikacja jako tworzenie zwiazkow Za kazdym razem kiedy sig z kimé komuni- kujesz, tworzysz zwiazek z ta osoba. Niektére zwiqzki trwaja przez krétkie chwile ~ inne sq na cale zycie. Gdy uezestniezymy i komuni- kujemy sie w zwigzku, tworzymy razem na- sze Swiaty spotecene. W tym sensie komuni- kacja jest poteznym narzedziem (Pearce 1994). Latwo mona to dostrzec w wiadomo- Sciach takich jak: ,Chce rozwodu” badé »Nienawidze cig” lub ,Kocham cig". Gdy takie wiadomogci sq wypowiedziane, tworzg na- ture zwigzku miedzy komunikujacymi sig osobami. Ta wteéciwa komunikecji moc two- renia, utrzymywania i rozwigzywania zwig- zkéw z innymi jest pokazana w modelach komunikacji jako tworzenia zwigzkw. Zwigzek to rzeczywista lub postrzegana wspélzaleznosé migdzy komunikujacymi sie osobami albo posréd nich. Wepétzaleznosé ZEmiana w stron ‘stanowiska "goanegof zwinaomoseig / ad shy AY J 33Wprowadzenie do komunikacji oznacza, ze cele i dzialania katdej osoby <9 pod wplywem dzialai drugiej osoby. Zalez- noéé jest jednokierunkowym wplywem, pod czas gdy wspéizaleinoéé to sytuacja, w ktérej cele i dzialania obu lub wszystkich oséb sq osiagane b4dz blokowane przez dzialania in- nych oséb w tym zwigzku, Niektore zwigzki trwaja tylko krétkie chwile, jak w przypadku zwracania ubrania sprzedawcy. Ale przez wigkszosé czasu, majac na uwadze taki zwig- zek, wykazujemy tendencje do mySlenia © bliskich lub osobistych zwigzkach, ktére trwajq przez dludszy czas i znaczaco wply- wag na to, kim jestegmy ico robimy. Gdy ta- kie zwigzki istniejg migdzy wiekszq grupq ludzi, czesto tworzy sig spolecznoaé, a komu- nikacja odgrywa znaczacq role w powstawa- niu poczucia wspéinoty. Spotecznoéé, inaczej wspélnota, to grupa 036b, ktére 2najduja sie w tej samej fizyeznej, duchowej lub wirtualnej przestrzeni i dazq do wspéinego celu. Instytucje publiczne, ta- kie jak ready i szkoty, organizacje, takie jak Microsoft i Apple, grupy, takie jak rodziny, zespoly pracownicze i nawet ludzie, ktérzy posiadaja konta na Facebooku i Twitterze - wszyscy reprezentujg olbrzymia réznorod- noéé wspélnot spolecanych, do ktorych nale- zymy. W jaki sposb powstajq rozmaite rodzaje spolecznoSci? Jak mozemy zobaczyé na rysunku 14, nasze érodowisko jest prze- niknigte komunikacja, a ta buduje réznorod- ne spolecznosci, do ktérych nalezymy. Co wigcej, réane formy komunikacji tworza r62- ne spotecznosci, Na prayklad kiedy ludzie w grupie wykazujq mate zainteresowanie RYSUNEK 1.4, Model komuntiacji jako tworzenia ewigzkéw | Model komunikacji jako tworzenia zwiqzkéw pokazuje, de kaddy akt komunikac | nia lub okresiania awriqzku z innymi. Wszyscy éyjomy w przenikajacych sig réznych zwigrkach z innymi, |__Ktore sq tworzone, uteaymywane | rozwigzywane daigki komunikec) 34 Jest procesem ustanawia-“ukoficzeniem wyznaczonego zadania, to ro- ‘dzaj spolecznosci stworzony przez jej czlon- - jew jest znaczqco odmienny od spotecano- éci, ktorej cztonkowie czuja sie zaangazowani w wykonanie zadania i pragna poswiecié -gas i eriergig konieczng do jego ukoriczenia. To, co ludzi mowia, ustala reguly pracy w ta~ kich grupach, a takze staje sie wskagnikiem lub sygnalem zwiazkéw i afiliacji, jakie ma _ osobaw grupie. | Jeden 2 wybitnych teoretykéw komuni- | -kaeji, Basil Bernstein, wyjaénia, jak jezyk i komunikacja ~ uzywajac terminu kody ko- _ munikagji - Swiadezg o grupie, z ktérej po- © chodzi osoba komunikujaca sig, i o grupie, _. gktérg ta osoba sie komunikuje (Bernstein 1971; Steinfatt 2009). Kody komunikacji to ze- " staw:zasad i znaczer, ktore tworza podstawe interpretacji i kieruja jezykiem wykoraysty- _wanym przez czlonkéw danej grupy spolecz- ~ one}. Na przyklad kiedy komunikujemy sie _ wspolecznoéci lub grupie, ktérg dobrze zna- miy, mozemy wykorzystywaé kod jezykowy, _. wktérym symbole i wyrazenia byly wypraco- "wane w tej grupie w ciggu dlugiego czasv. Oczywiste ich pojmowanie pozwala czion- kom danej grupy na rozumienie siebie na- weajem i rozpoznawanie tych, ktérzy do niej nie naleza. Gdy ci czlonkowie grupy komuni- kujg sig z ludémi spoza swojej grupy lub spo- -_ lecenosci, majg sklonnogé do uzywania kodu Jezykowego, w ktérym mysli sq jasno wyra- zane w celu uzyskania przekazu tego samego znaczenia. Jedeli byles kiedy$ outsiderem PERSWAZIA polega na wykoraystywaniu komunikacji do ‘wamacniania, zmieniania lub modyfikowania postaw, wartosci, przekonat i dziata stuchaczy. ©. KOMUNIKACIA JAKO PERSWAZIA widziana jest jako proces wptyyrania na innych dia osiagania swoich whasnych celéw. ZWIAZEK to rzeczywista lub postrzegana wepdlzaleznosé migdzy komunikujgcymi sig osobami Sréd nich Modele kormunikacji prébujacym komunikowaé sie ze ztytq wspdlnota lub grupg, to opis kodéw komuni- kacji Bernsteina nie wymaga dalszego wy- jaéniania. Poglad, ze kod komunikacji moze zmienié to, jak ludzie reaguja { jak siebie postrzegaja, doprowadzit niektérych teoretykéw do prze- konania, Ze jezyk jest filtrem tego, jak po- strzegamy caly Swiat wokét nas. Niewielu naukowcéw uwaia obecnie, Ze jezyk faktycz- nie determinuje mySli i rzeczywistosé, ale nie ma take watpliwosci co do tego, ze na to, jak ludzie mysla, maja wptyw ich jezyke i kody jezykowe wynikajace 2 ich spoteczno- Sci i kultury. W rozdziale 4 przeanalizuje- my bardziej szczegétowo, jak jezyk wplywa, do pewnego stopnia, na nasze postrzeganie rzeczywistosci. Wyzwaniem dla ciebie jako kompetentnie komunilujacej sie osoby jest dostosowanie wlasnych kodéw komunikacji do ludzi w grupach i spolecanosciach, z kté- tymi spotykasz sig regularnie. ‘Wszystkie trzy modele komunikacji-jako informowania, jako perswazji i jako tworze- nia zwigzkow, sa uzytecane, kiedy decyduje- my o tym, jak komunikowaé sig w réznych sytuacjach. Na przyklad model informacyjny jest korzystny w masowej komunikacji, albo gdy podajemy instrukcje duzej grupie ludzi. Uznanie, ze komunikacje traktujemy jako perswazje, pomoze sprzedawcy wypelnié ustalone zadania, a to pozwoli mu w utrzy- maniu sig w pracy. Komunikacja jako tworze- nie zwigzkéw pomaga nam w zrozumieniu KOMUNIKACIA JAKO TWORZENIE ZWIAZKOW skupia sig na wlaéciwej korounikacji mocy tworzenia, utraymywania i rozwigzywania zwigzkéw z innymi, SPOLECZNG inaczej wspéinota, to grupa os6b, ktére znajduja sig w tej samej fizycanej, duchowej lub wirtualne} przestrzeni i dgia do wspéinego celu KODY KOMUNIKAGH to zestaw zasad i znaczeti, ktOre tworza podstawe interpretacji i kierujg jezykiem wykorzystywanym praez czlonk6w danej grupy spolecane 35#8 Wprowadzenie do komunikacji znaczenia zwiazk6w i spolecznosci, Jednakée katdy z tych modell daje jedynie cagéciowy welad w proces komunikacji, poniewaz po- zwala na zwrécenie uwagi tylko na to, co uwada sie w nim za istotne. Jezeli wierzymy w komunikacje jako informowanie, to odrat- camy sposéb, w jaki wspdlne znaczenie jest. - tworzone, i perswazyjne elementy komuni- kacji. Jezeli uznajemy 2a prawdziwg komu- nikacje jako perswazje, to nie zwracamy uwagi na to, jak ludzie tworza wspélne zna- czenie i wzajemne zwigzki. Jedeli koncentru- jemy sig jedynie na zwigzkach, to mozemy zignorowaé role osiqgania osobistych celow dzieki komunikacji jako perswazji Te ograniczajace przekonania na temat komunikacji moga wplywaé na naszq zdol- noéé do Kompetentnego komunikowania sie w sposéb przez nas preferowany. Ale dzigki rozwazeniu blednych zalozeri na temat natu- ry komunikacji, 0 ktérych moéesz myéleé, Ze sq prawdziwe, zrobisz krok w strone popra- wienia wiasnej kompetencji komunikacyjnej. Zalozenia dotyczace komunikacji Jezeli patreymy na komunikacje jak na spo- Jecenosé i jak na proces organizowania wia- domosci w celu tworzenia znaczenia, to ja~ kie zalozenia jej dotyczace przyjmujemy? Sprawdé swoje zalozenia na temat komu- nikagji, wykorzystujac test 2 ramki 1.1, Praeczytaj nastepnie szczegélowe opisy przedstawionych tam powszechnych zalo- eh dotyczacych komunikacji i poréwnaj je ze swoimi odpowiedziami na pytania testu. RAMKA 1.1. Sprawdé swoje zalozenia dotyczace komunitadi Praeczytaj nastepujgce stwierdzenia i zdecydui, kt6re z nich jest prawdziwe, a ktére falszywe. Pravda (P} | Falsz(@) | stwierdzenie wystepuie zrobione. deultury. 4, Znajomosé intencji nadawcy wiadomoici jest istotna dia zrozumienia komunikacji, 1, Powiedzenie czegos dwa razy komunikuje dokladnie to samo za kazdym. raze, 2, Znaczenie symbotu jest takie samo bez wagiedht na sytuacj, w ktérej on 6. Najwaeniejs2q funkcjq komunikacji jest zapewnienie, Ze cos bedzie 36eee. ze komunikacja jest procesem, aczy, iz kazdy aspekt kontekstu komuni- yacii oddzialuje na kazdy inny jego aspekt. Ovnacza to, Ze komunikacja jest holistycana, ezylicaly proces komunikacji tworzy system, a ktérym wszystkie czeéci staraja sie wspol- | grecowad by pomée w jego dziataniu, Dzia- Jajac wepélnie, czeéci tego systemu osiggaja yenultat odmienny, niz pozwalaja na to jego .oiedyneze elementy. Tak jak kaddy element slinika samochodowego powinien wspéipra- “cowaé 2 jego pozostalymi elementami, by -silnik funkcjonowal optymalnie, tak w pro- cesie Komunikacji wszystkie relacje i osobi- ste historie os6b, ktére w nim uczestnicza, igh wiadomoéci, dzialania, mySli, uczucia j otoczenie wptywajq na rezultaty kazdego spotkania. Jednym z przelomowych momentéw ‘w kazdym zwiqzku o potencjale romantycz- ‘nym jest chwila, kiedy dwoje ludzi patrzy so- _ bie prosto w oczy i méwi: ,Kocham cig”. Czy -_wypowiedzenie tej frazy oznacza to samo za tysigcznym razem, co za pierwszym? Chociaz - slowa moga by¢ takie same, znaczenie jest 162ne, poniewaz osoby komunikujace sie, sy- tuacja i zwiqzek ~ caly proces komunikacji ~ _ Sainne. Chociaz mozesz powiedziec te slowa - @wa razy, nie beda one oznaczaly tego same- go. Stwierdzenie 1 w ramce 1.1. Sprawdé swo- je zalozenia dotycaqce komunikacji jest zatem falszywe, Fakt, e komunikacja jest procesem, nie ognacza, iz skuteezna komunikacja musi przebiegaé w okreglony sposéb. Sugeruje to HOLISTYCZNY ‘oznacza, ze caly proces komunikacji tworzy system, w ktdrym wszystkie cegéci staraja sig ‘wapolptacowaé, by pomée w jege daiatani, FUNKCIONALNY oznacza, ze wiadomosci sq wykorzystywane do osiaganis preferowanych rezultatow, Zalozenia dotycaqce komunikacji we raczej, de znaczenie wypowiedzi zalezy od momentu, w ktérym zostata wypowiedziana w procesie~co wydarzylo sie, zanim te stowa padly i co wydarzy sie pézniej, Aby zrozu- mieé proces komunikacji, musimy zadaé na- stepujace pytania: co powiedziano, do kogo, w jakim kontekscie i jak odbiorca/y zareago- wali? Stwierdzenie ,Jest naprawde #le” mo- globy byé krytyka albo zabawnym podsumo- waniem, w zaleinosci od tego, co stanowi odniesienie, kto to powiedzia? i kim byli su- chacze, do ktérych zostalo skierowane. Stwierdzenie 2 z ramki 1.1. Sprawdé swoje za- tozenia dotyczace komunikacji jest zatem falszywe Pojmowanie komunikacji holistyeznie oznacza, 2 méwea, stuchacze i to, co razem robia, powinno byé postrzegane jako zlozone zestawy proceséw dzialajacych réwnoczes- nie. Podejécie holistyczne jest zatem nie- zmiernie waine, poniewaz skoncentrowanie sig jedynie na intencji méwey albo na spo- strzeganiu stuchacza wiadomosci ogranicza zrozumienie calego procesu komunikacji. Gay modemy zrozumieé caly proces komunikacji, jedeli koncentrujemy sie jedynie na intencji méwcy, pomijajac osobe, do ktdrej on méwi? Czy mozemy powiedzie¢, ze wiadomose jest skuteczna, jegeli odbiorca wiadomosci za ta- ka ja uwata, ale nadawea juz nie? Ocaywista odpowied? brzmi nie”. Zrozumienie calej ko- munikagji jako procesu holistycznego wyma- ga przeanalizowania przesztosci, spojrzenia ww prayszlosé i skupienia sig na samej sytu- acji. Dlatego stwierdzenia 3 i 4 z ramki 1.1. Sprawda swoje zatozenia dotyezqce komunikacji sq prawdziwe. ADAPTACYINY oznacza, Ze wiadomosci podlegaja modyfikacji, tak by dopasowaly sie do poszezegéinych sytuacji w spos6b, ktéry ma zapewnid lepsze reaultaty. 378 Wprowadzenie do komunikacji Komunikacja tworzy nasz Swiat spoteczny Komunikacja ma wyjatkowg zdolnosé tworze- nia naszych swiatéw spolecznych, a nie jedy- nie odzwierciedlania rzecaywistosci. Zasta- néw sie nad zwykla debata migdzy glownymi partiami politycznymi, Republikanie wykazu- ja tendencje do blokowania podnoszenia po- datkéw bogaczom, poniewad, ,zabija to miej- sca pracy”. Demokraci z kolei majg sktonnos¢ do argumentowania, ze podnoszenie podat- kéw bogaczom zmnicjsza deficyt i zapewnia fundusze na programy pomagajace gospodar- ce w tworzeniu miejsc pracy. Chociaé politycy okazjonalnie odnosza sig do wynikow badan, by uzyskaé potwierdzenie swoich opinii, przez wigkszo8é czasu po prostu wystepuja ze swo- imi stwierdzeniami, gdyz pasuja one do ich szerszych pogladéw na temat tego, jaki jest Swiat. Tacy politycy reinterpretuja historie, nature spoleczefistwa i gospodarki w celu stworzenia éwiata spoltecznego, ktéry pasuje do ich prayjetych z gory zalozer i pogladéw. Komunikacja jest czymé wigcej niz mé- wieniem innym o naszych stanach wewngtr2- nych, takich jak mySlii uczucia. Tworzy raczej i poprawia nasze rozumienie tych stanéw, wydarzefi i ludzi. To komunikacja pomaga nam w wykreowaniu naszego poczucia rze- czywistosci i znaczenia fudzi oraz sytuacji, Poniewaz sposéb, w jaki sie komunikujemy, jest w duaym stopniu odpowiedzialny za tworzenie naszych swiatéw spolecznych, stwierdzenie S w ramce 1.1. Sprawdé, swoje za- toienia dotyczqce komunikacji jest fatszywe Komunikacja jest funkcjonaina iadaptacyjna Jednym z istotych powodéw komunikowa- nia sig jest cheé osiggniecia czegos. Ludzie czasami niechetnie przyznaja, ze wszystko, co robig lub méwia, jest proba uzyskania cze- gos. Czesto blednie interpretujemy to stwier- dzenie, poniewat zakiada ono, ze manipulu- jemy innymi badé Ze jestesmy samolubni. ‘Tymezasem nalezy uzna¢ za oczywisty fakt, 4e komunikacja ewoluowala, poniewaz oka- zala sie doskonalym mechanizmem adapta- cyjnym dla rozwoju i przetrwania, Wiado- mosci sq funkejonalne, co oznacza, ze sa wykorzystywane do osiagania preferowa- nych rezultatow, Sq takée adaptacyjne, co znaczy, 2e podlegaja modyfikacji, tak by do- pasowaly sig do poszezegéinych sytuacji w spos6b, ktory ma zapewni¢ lepsze rezulta- ty. Dlatego stwierdzenie 6 w ramce 11 jest prawdziwe. Kiedy mySlisz 0 komunikowaniu sie w no- wej dla ciebie sytuacji, takiej jak pierwsza randka albo nowa praca, naturalne jest, Ze zastanawiasz sie nad zaadaptowaniem two- je) komunikacji do tych okolicznoéci. Rze- caywigcie, sq sytuacje, w ktérych dzialanie w nowy lub odmienny sposéb otwiera nieist- niejace wezeénie} modliwosci. Gdy kornuni- kujesz sig w sposdb twérczy i wyzwalajacy, pojawiajg sig moéliwosci przeksztalcenia norm, wartosci i pogladéw. jednakée powin- no sig to odbywaé w spos6b, ktéry inni bed oceniali jako stosowny. Innymi slowy, istoty ludzkie sq zdolne do réwnoczesnego tworze- nia i dostosowywania sig do oczekiwan ‘w kazdym kontekécie. Kiedy dostosowujemy sig do kontekstu, to ten Konteket mode ogra- niczyé lub narzucié niepotrzebne granice na- szej komunikacji. Mote jest to zaskakujace, ale stwierdzenie 7: Bardzo dobra komunika- cja musi podiegaé wplywom norm zwiqzku lub kultury”, jest falszywe. Z dostosowaniem laczy sie bycie konsek- wentnym, Wielu z nas ma tendencje do nadawania konsckwencji dude} wartoéci Oczekujemy od innych konsekwentnego po- stepowania i widoczne zaprzeczenie temu mode powadnie zmnicjszyé czyjaé wiary- godnoéé. Jednakie konsekwencja zakladaquezdelnios€ do adaptacji lub zmiany, gdy preeksatatcaja sig okolicznosci, oraz nie “gdomosé do. uczenia sig i rozwoju dzicki doswiadczeniu. Najbardziej kompetentng komuriikacja nie jest ta, ktéra pozostaje | yw sposob oczywisty konsekwentna dia samej onsekwencji, ale ta, ktéra przystosowuje sig do sytuacji. W ten sposdb stwierdze- nie 8: Waane jest, by byé konsekwentnym -w gposobie, w jaki sie komunikujemy’, jest _falszywe: AW koricu wieksz0S¢ z nas prayjmuje, ze _géy ludzie komunikujq sig dobrze, musza - zielié jasne i wspdlne znaczenie dla wyda- yaen ivstéw (stwierdzenie 9 w ramce 1.1 Sprawdé swoje zatozenia dotyczqce komuni- acl), i Ze zawsze powinni byé precyzyj- ii jednoznaczni,, by osiagnaé dobra komuni- "kage (stwierdzenie 10). Oczywigcie czesto powinnigmy osiqgaé wspélne znaczenie | jasnogé w sposobie komunikowania - ale nile. preez caly czas. Zdarzajq sie sytuacje, “w ktérych bedziemy musieli albo po prostu “gechcemy byé troche mniej precyzyjni w na- $26) komunikacji, po to byémy mogli sig do nic} zaadaptowaé i osiagnaé pelna fun- _. Kejonalnosé. : “Bycie niejednoznacznym moze nieé¢ “ dwie podstawowe korzyéci (Eisenberg i Good- all 2004), Po pierwsze, niejednoznacznosé po- ‘maga ludziom, ktérzy maja odmienne zesta- uy opinii, wspétpracowaé ze soba. Jedeli -niejednoznacenos¢ co do przekonart lub war toSci jest istotna, to ludzie moga przyjaé, ze maja wspdlne niektore z tych przekonafi lub wartosci i beda chcieli razem pracowaé. Gay Komunikacja jest jasna, réznice migdzy ludé~ mi stajq sig bardziej wyraziste i moga do- prowadzié do niepotrzebnego konfliktu. Po drugie, niejednoznaczna komunikacja moze sprzyja¢ twOrczosci. Na prayklad nauczycie- Je czasarni moga byé niejednoznaczni w swo- ich instrukcjach dotyczacych ukoficzenia ja- = Kiego$ zadania, by zachecié studentow do _ kreatywnoéci. Stwierdzenia 9 i 10 sq zatem . falszywe. Znaczenie komunileacii sa Znaczenie komunikacji Rozdzial ten rozpoczat sig od stwierdzenia, ze komunikacja i twoja kompetencja komu- nikacyjna sq najwazniejszymi czynnikami determinujacymi jakosé twojego zycia. Bio- rac pod uwage, ile czasu poswigcamy na mé- wienie, stuchanie, pisanie, informowanie, przekonywanie i rozmawianie, istoty ludzkie komunikuja sig prawie bezustannie. Rzeczy- wigcie, badacze zajmujacy sie komunikacja powszechnie akceptuja fakt, Ze ,jednostka nie mode sig nie komunikowaé”. Brak dziata- nia jest takze dziataniem. Komunikujesz sig nawet wtedy, gdy milezysz - co zapewne wiesz, jezeli kiedykolwiek spotkales kogos, z kim miateé ,ciche dni” Oprécz faktu, ze ciagle sig komunikuje- my~ czy zamierzamy to robié, czy nie - ane- liza 93 artykuléw, raportéw i badari kra- jowych 2 czasopism naukowych i prasy przeprowadzona przez dwéch naukowcow zajmujacych sig komunikacja dostarcayta take dowodéw na znaczenie skutecznej i stosownej komunikacji (Morreale i Pearson 2008). W analizie tej wykazano, Ze komunika- cja i nauczanie komunikacji sq decydujace dla twojego rozwoju osobistego (psycholo- gicznego i spotecznego); dla osiagania sukce- sow w szkole; dla stawania sig odpowiedzial- nym obywatelem i uczestnikiem Swiata; dia osiagnigcia sukcesu zawodowego, bizneso- wego iw dzialalnoéci spolecznej. Na dodatek uwada sie, ze dobra komunikacja jest ko- nieczna dla naszej zdolnesci zajmowania sig problemami spolecanymi, ktére przynosi XXI wiek. Dotyczy to zagadnien komunikacji 2drowotnej, komunikacji w sytuacjach kry- zysu, przestepczosci i zapewnienia porzgdku spolecznego. Jak widaé, komunikacja jest duéo bardziej ztozona, niz sie pozornie wydaje. Tak jak Kathryn na poczatku tego rozdzialu, praw~ dopodobnie komunikujesz sig codziennie z dugg liczba r6znorodnych oséb na temat 39® Wprowadzenie do komunikacji licznych probleméw i spraw w rozmaitych sytuacjach, Gdy weimiemy pod uwage to zrbénicowenie i zlozonosé, okade sig, ze nie~ moiliwe jest skonstruewanie regul komuni- kagji, ktére doktadnie i szczegétowo okresia- lyby, jakie wiadomosci sa wymagane, dozwo- Jone badé zabronione w kaade) 2 wielu sytuacji, Dlatego stworzenie ogéInego mo- delu komunikacji, w ktérym znajdowalyby sig zalecenia na temat tego, co ludzie muszq m0bié lub powiedzieé we wszystkich sytu- acjach, jest niemosliwe, Jaki zatem rodzaj modelu komunikacji modemy stworzyé? Mo- Aiwe jest skonstruowanie modelu, ktéry po- zwoli na dokonywanie swiadomych wyboréw wiadomosci i umoiliwi dziatanie w kompe- tentny sposdb, tak by twoja komunikacja by- la postrzegana przez innych jako stosowna i skuteczna. Kompetentna komunikacja jest tematem rozdziaha 2. Podsumowanie rozdziala Komunikacja ma olbrzymi wplyw na nasze codzienne Zycie, poniewaz to dzieki niej two- raymy zwigzki z wieloma osobami w réénych kontekstach spolecznych i zawodowych. Ko- munikacja jest procesem organizowania wia- domosci i srodkéw przekazu w celu stworze- nia znaczenia. Wiadomosci to siowa, déwigki, dzialania i gesty, ktérymi ludzie w trakeie interakeji wyrazajq siebie wobec innych. Media to wszystkie grodki, dzieki ktérym symbole sq przekazywane, a ich znaczenia~ caytelne. Znaczenie odnosi sie do inter- pretacji wiadomosci, do tego, jak jest ona rozpoznana lub rozumiana, Komunikacja kompetentna jest rownoczeénie stosowna iskuteczna. Kornunikacja stosowna oznacza zachowanie sig w sposdb zgodny z norma- mi i oczekiwaniami w danym kontekécie. Komunikacja skuteczna zaé to osiqganie naj- bardziej pozadanych celéw i wynikéw moéli- wych w danym kontekécie, Istniejq rézne modele, dzigki ktérym moz- na zrozumieé proces komunikacji, takie jak komunikacja jako informowanie, jako per- swazja i jako tworzenie zwigzkéw. Wszyst- kie te trzy modele sq uéytecene, gdy decydu- jemy o tym, jak komunikowaé sig w réznych sytuacjach. Komunikacja jest procesem holistycz- nym, ktéry rozwija sig przez dhugi czas i two- rzy nasze swiaty spotecane. Komunikacja jest funkejonalna, poniewaz pomaga nam w osiaganiu preferowanych rezultatow, i jest takée adaptacyjna, co znaczy, ze podlega mo- dyfikacji, tak by dopasowala sie do poszcze- golnych sytuacji, Nasza zdolnogé do krea- tywnego komunikowania sie moze stworzyé okazje do preeksztalcenia norm, wartosei i pogiadéw, a takie nowe sposoby myélenia istnienia,monikacia _komunikacja jako informowanie omunikacja jako perswazja ornunikacja jako tworzenie zwigzkéw - komunikacja kompetentna kornunikacja niewerbalna -komunikacja skuteczna _komunikacja stosowna MOTYWACJA: Sytuacje komunikacyjne NOE ROS steczku uniwersyteckim. NARZEDZIE DO OCENY SIEBIE Podsumowanie rozdziatu tt media odbiorca odniesienie organizowanie petla informacji zwrotnych perswazja spolecznosé symbol symbole niewerbaine szumy wiadomosci znaczenie awigzek fxédto - Oceh kad z ofmiu opisanych tu sytuacji komunikacyjnych, wskazujac wlasny poziom kom- petencji w zakresie komunikacji, Ocett kompleksowo jednq z sytuacji w odniesieniu do swojej motywacji, wiedzy i umiejetnosci, Nastepnie ceri w ten sposdb kolejng sytuacje. Uzyj skali od 1do4, gdzie 1 oznacza niski poziom kompetencji, a 4 ~ wysoki. Pierwsze spotkanie 2 twoim przyszlym teéciem. Zjedzenie kolacji ze studentem z wymiany, ktéry pochodzi z innej kultury. Praca w zespole praygotowujacym projekt z wykorzystaniem technologii komunikacyjnych. Praca w zespole przygotowujacym projekt na spotkaniu twarza w twarz. Poprowadzenie dyskusji w malej grupie na zebraniu dotyczacym polityki. Zaprezentowanie przemowienia na wstepnych zajeciach z publicznego przemawiania. Zaprezentowanie sesji treningowej wspétpracownikom lub znanym ci studentom w mia- “8. Uczestniczenie w oficjalnym przyjeciu, na ktSrym znasz tylko jedng lub dwie osoby. 41mm Wprowadzenie do komunikacji Motywacja 1 = Nie zwracam na to uwagi, nie jestem tym zainteresowany lub po prostu nie mam motywa- ji do bycia w tym kompetentnym. 2= Nie zwracam na to duzej uwagi, raczej nie jestem tym zainteresowany, ale mam motywa- je do bycia kompetentnym. 3 = Jestem tym dosé zainteresowany i mam motywacje do bycia kompetentnyr. 4= Jestem bardzo tym zainteresowany i marn duza motywacje do bycia kompetentnym. Wiedza 1 = Czgsto brakuje mi jasnego pomystu, co powiedzieé lub zrobié w tej sytuacji 2= Od czasu do czasu brakuje mi jasnego pomystu, co powiedzieé lub zrobié w tej sytuacii. 3 = Na ogél wiem, co powiedzie¢ lub zrobi¢ w tej sytuacji 4= Bardzo dobrze orientuje sig we wszystkich aspektach zwiqzanych z tym, co powiedzieé i zrobie w tej sytuacfi Umiejetnosci 1 = Zawsze wydaje sig, 2e méwig i robig niewlasciwe raeczy, kiedy sig komunikuje. 2= Cagsto méwie i robig niewlasciwe rzeczy, kiedy sig komunikuje. 3.= Cagsto méwie i robig wlasciwe rzeczy, kiedy sie komunikuje. 4= Zawsze méwig i robig wiasciwe rzeczy, kiedy sig komunikuje. Interpretacja wynikow Oblicz wynik ogdiny dia katdej sytuacji (motywacja, wiedza i umiejetnosci). Za kazdym razem mozesz uzyskaé od 3 do 12 punktow. jesli twdj wynik ogéiny dla ktérejkolwiek sytuacji jest nidszy nid 6 punktéw, to znaczy ze postrzegasz siebie jako osobg mniej niz przecigtnie kompe- tentng. Wynik od 7 do 9 punktow oznacza, Ze jestes srednio kompetentny w wysylaniu i odbie- raniu komunikatéw. Natomiast wynik od 10 do 12 punktéw Swiadczy o tym, ze masz wysoki poziom kompetencji w tego typu sytuacjach, 42Podsumowanie rozdziatu NIA DO DYSKUSJI W jald sposéb nowe technologie komunikacyjne, takie jak e-maile, blogi, SMS-y, tweety ; wideokonferencje, wplywaja na proces komunikacji? ‘olereél trzy sytuacje, w ktérych bytoby uzasadnione skorzystanie z modeli komunikacji ja- informowania, perswazji i tworzenia zwigzkéw. jak jeszcze inaczej nié w tych trzech modelach modesz zdefiniowaé i opisaé komunikacjg? Pomyslo chwili, kiedy cauteé, Ze jakaé osoba byla dosé ugodowa w swojej komunikacji, ale _ pie byla postrzegana jako oportunista ani jako ktos wychodzacy naprzeciw czyimé potrze- bom. Co decydowalo o plastycznosci jej komunikowania? Dlaczego zrozumienie komunikacji jest wazne w naszym codziennym ayciu? Gay 2darzaja sig sytuacje, w ktérych komunikacja nie peini 2adnej funkcji? Sprobuj to wyjasnié. UMIEJETNOSCI: . WICZENIA DLA STUDENTOW Cwiczenia indywiduatne 1L Pomysl o niedawnej rozmowie, kt6rg scharakteryzowalbyé jako slaba komnunikacje. Na ka- ‘walku papieru narysuj linig pionowa, dzielacg kartke na dwie czeéci. W kolumnie po lewe} stronie zapisz rozmowe. Zapisz kazdg kolejng wypowiedé w osobnej linii. W kolumnie po prawej stronie, obok kazdej wiadomosci, zapisz pow6d, ktéry, jak przypuszczasz, sktonil cie do prackazania tej wiadomosci. PomySt o istotnych zalozeniach, ktére tworzy kaddy uczest- nik rozmowy, i przyczynach doprowadzajacych do ich interakeji, jak méglbys zmienié roz- mowe, by przebiegata w lepszy spos6b? jakie istotne zalozenia powinienes zmodyfikowa¢, -_ by poprawid rozmowe? . Znajdz artykul lub jakas opinig w czasopiémie albo gazecie. Przeczytaj go i zaznacz wyko- rzystane przez autora siowa kluczowe i wyrazenia, Biorgc pod uwage te slowa i wyrazenia, jak opisalbyé spos6b, w jaki autor postrzega swoja spolecznos

You might also like

• Never Split the Difference: Negotiating As If Your Life Depended On It

  

  From Everand

  Never Split the Difference: Negotiating As If Your Life Depended On It

  Chris Voss

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (844)
• The Subtle Art of Not Giving a F*ck: A Counterintuitive Approach to Living a Good Life

  

  From Everand

  The Subtle Art of Not Giving a F*ck: A Counterintuitive Approach to Living a Good Life

  Mark Manson

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (5814)
• Hidden Figures: The American Dream and the Untold Story of the Black Women Mathematicians Who Helped Win the Space Race

  

  From Everand

  Hidden Figures: The American Dream and the Untold Story of the Black Women Mathematicians Who Helped Win the Space Race

  Margot Lee Shetterly

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (897)
• • Magazines
  • Podcasts
  • Sheet music
• The Yellow House: A Memoir (2019 National Book Award Winner)

  

  From Everand

  The Yellow House: A Memoir (2019 National Book Award Winner)

  Sarah M. Broom

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (98)
• Shoe Dog: A Memoir by the Creator of Nike

  

  From Everand

  Shoe Dog: A Memoir by the Creator of Nike

  Phil Knight

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (540)
• Grit: The Power of Passion and Perseverance

  

  From Everand

  Grit: The Power of Passion and Perseverance

  Angela Duckworth

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (590)
• The Little Book of Hygge: Danish Secrets to Happy Living

  

  From Everand

  The Little Book of Hygge: Danish Secrets to Happy Living

  Meik Wiking

  Rating: 3.5 out of 5 stars

  3.5/5 (401)
• The Emperor of All Maladies: A Biography of Cancer

  

  From Everand

  The Emperor of All Maladies: A Biography of Cancer

  Siddhartha Mukherjee

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (271)
• The Hard Thing About Hard Things: Building a Business When There Are No Easy Answers

  

  From Everand

  The Hard Thing About Hard Things: Building a Business When There Are No Easy Answers

  Ben Horowitz

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (348)
• On Fire: The (Burning) Case for a Green New Deal

  

  From Everand

  On Fire: The (Burning) Case for a Green New Deal

  Naomi Klein

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (74)
• Elon Musk: Tesla, SpaceX, and the Quest for a Fantastic Future

  

  From Everand

  Elon Musk: Tesla, SpaceX, and the Quest for a Fantastic Future

  Ashlee Vance

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (474)
• A Heartbreaking Work Of Staggering Genius: A Memoir Based on a True Story

  

  From Everand

  A Heartbreaking Work Of Staggering Genius: A Memoir Based on a True Story

  Dave Eggers

  Rating: 3.5 out of 5 stars

  3.5/5 (231)
• Yes Please

  

  From Everand

  Yes Please

  Amy Poehler

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (1898)
• Team of Rivals: The Political Genius of Abraham Lincoln

  

  From Everand

  Team of Rivals: The Political Genius of Abraham Lincoln

  Doris Kearns Goodwin

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (234)
• Devil in the Grove: Thurgood Marshall, the Groveland Boys, and the Dawn of a New America

  

  From Everand

  Devil in the Grove: Thurgood Marshall, the Groveland Boys, and the Dawn of a New America

  Gilbert King

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (266)
• Fear: Trump in the White House

  

  From Everand

  Fear: Trump in the White House

  Bob Woodward

  Rating: 3.5 out of 5 stars

  3.5/5 (738)
• The World Is Flat 3.0: A Brief History of the Twenty-first Century

  

  From Everand

  The World Is Flat 3.0: A Brief History of the Twenty-first Century

  Thomas L. Friedman

  Rating: 3.5 out of 5 stars

  3.5/5 (2259)
• The Gifts of Imperfection: Let Go of Who You Think You're Supposed to Be and Embrace Who You Are

  

  From Everand

  The Gifts of Imperfection: Let Go of Who You Think You're Supposed to Be and Embrace Who You Are

  Brene Brown

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (1092)
• Principles: Life and Work

  

  From Everand

  Principles: Life and Work

  Ray Dalio

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (609)
• Rise of ISIS: A Threat We Can't Ignore

  

  From Everand

  Rise of ISIS: A Threat We Can't Ignore

  Jay Sekulow

  Rating: 3.5 out of 5 stars

  3.5/5 (137)
• John Adams

  

  From Everand

  John Adams

  David McCullough

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (2409)
• The Unwinding: An Inner History of the New America

  

  From Everand

  The Unwinding: An Inner History of the New America

  George Packer

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (45)
• Steve Jobs

  

  From Everand

  Steve Jobs

  Walter Isaacson

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (807)
• Angela's Ashes: A Memoir

  

  From Everand

  Angela's Ashes: A Memoir

  Frank McCourt

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (441)
• Bad Feminist: Essays

  

  From Everand

  Bad Feminist: Essays

  Roxane Gay

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (1018)
• The Glass Castle: A Memoir

  

  From Everand

  The Glass Castle: A Memoir

  Jeannette Walls

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (1717)
• The Outsider: A Novel

  

  From Everand

  The Outsider: A Novel

  Stephen King

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (1850)
• The Sympathizer: A Novel (Pulitzer Prize for Fiction)

  

  From Everand

  The Sympathizer: A Novel (Pulitzer Prize for Fiction)

  Viet Thanh Nguyen

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (122)
• The Light Between Oceans: A Novel

  

  From Everand

  The Light Between Oceans: A Novel

  M.L. Stedman

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (789)
• The Woman in Cabin 10

  

  From Everand

  The Woman in Cabin 10

  Ruth Ware

  Rating: 3.5 out of 5 stars

  3.5/5 (2522)
• Wolf Hall: A Novel

  

  From Everand

  Wolf Hall: A Novel

  Hilary Mantel

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (3811)
• A Man Called Ove: A Novel

  

  From Everand

  A Man Called Ove: A Novel

  Fredrik Backman

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (4770)
• Brooklyn: A Novel

  

  From Everand

  Brooklyn: A Novel

  Colm Tóibín

  Rating: 3.5 out of 5 stars

  3.5/5 (1947)
• Little Women

  

  From Everand

  Little Women

  Louisa May Alcott

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (104)
• The Perks of Being a Wallflower

  

  From Everand

  The Perks of Being a Wallflower

  Stephen Chbosky

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (2104)
• Manhattan Beach: A Novel

  

  From Everand

  Manhattan Beach: A Novel

  Jennifer Egan

  Rating: 3.5 out of 5 stars

  3.5/5 (792)
• The Art of Racing in the Rain: A Novel

  

  From Everand

  The Art of Racing in the Rain: A Novel

  Garth Stein

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (4203)
• A Tree Grows in Brooklyn

  

  From Everand

  A Tree Grows in Brooklyn

  Betty Smith

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (1929)
• Sing, Unburied, Sing: A Novel

  

  From Everand

  Sing, Unburied, Sing: A Novel

  Jesmyn Ward

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (1104)
• Her Body and Other Parties: Stories

  

  From Everand

  Her Body and Other Parties: Stories

  Carmen Maria Machado

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (822)
• The Constant Gardener: A Novel

  

  From Everand

  The Constant Gardener: A Novel

  John le Carré

  Rating: 3.5 out of 5 stars

  3.5/5 (104)