You are on page 1of 201
VU QUANG HOI - NGUYEN VAN CHAT - NGUYEN THI LIEN ANH TRANG BI DIEN - DIEN TU MAY CONG NGHIEP DUNG CHUNG [1 NHA XUAT BAN GIAO DUC V0 QUANG HOI - NGUYEN VAN CHAT - NGUYEN THI LIEN ANH - TRANG BI DIEN - BIEN TU MAY CONG NGHIEP DUNG CHUNG (Tai han ldn thie nas) NHA XUAT BAN GIAO DUC LOI NOL DAU Trong da phat trién ea khoa hoc ki thugt, nhidu thanh teu mdi (hi thudt dién tt, ki thugt 86...) da duge p dung vdo link vite cong nghi¢p. © nude ta, dé va dang nhop khé nhitu logi may méc, thiét bi rit hién dai ; do dé doi Adi qué trinh dao tao clin c6 nhitng gido trink méi, dé trang bi nhiing kién thite titn tién cho sinh vién, nhdm bat hip véi thuc 16 cha x6 hOi trong hign tai va nhting nam ti, Do vay, gido trinh "Trang bi dién - dién uk may céng nghigp ding chung" nay dicge bin soqn, dé lam tai ligu hoc tap cho sinh vién nganh Tu dong héa XNCN cita truong DHBK Ha Noi. Gido trinh cing hitu ich cho cée can bO ki thuét lam viée truc tiép hoge gién tiép véi cdc méy dd duge dé chp ti. Gido trinh gdm nam phan. Bon phin diy d® chp tdi trang bi dién ~ dién it cée may nang - vén chuyén, lo dign, may han, may bom, quat va may nén khi, Phin nam dé cép toi cde may thude cong nghi¢p dét (tuy phan nay khong thuge cdc may cing nghi¢p ding chung, nhung trong khi cha dgi gido trinh trang bi dién - dién ti ete mdy cong nghiép nhe, ching ti vdn xép vdo noi dung cle giéo trinh nay). Trong gido trinh, 6 titng loai may, déu duge gidi thitu va phan tich qué trink cong nghé, dac tinh ki thudt, nhitng ing dung co bdn, co 36 Wi ludn va tink chon mot 86 thiét bi dién ding cho mdy, sa dd nguyén Hi dién hinh, Gido trink duge 68 chite bién soan cu thé nhit sau > Chit bién Vii Quang Hi vd viét phan II , phn IV. Nguyén Van Chét viét phan I, phn Ill. Nguyén Thi Lien Anh vidt phan V. Cée tte gid xin thanh thuc cém on céc ding nghitp dé cho nhitu ¥ Rién dong gop quy béu trong lie bien sogn giéo trink nay. Chic tac gid cing v6 cing biét on vb tran trong moi gop 9 khée ctia ban doc dé gido trinh duge houn thién hon. Thu gop ¥ xin gili theo dia chi: Khoa Tu dong ha XNCN - Trudng DHBK He Noi hoge Nha xuét ban Giéo due 81 - Tran Hung Deo — Ha Noi. cAC TAC GIA PHAN | TRANG BI DIEN - DIEN TU CAC MAY NANG - VAN CHUYEN Chweng 1 NHOUNG KHAI NIEM CO BAN §1:1. KHAL NIEM CHUNG Su phdt trién kinh 16 cha mi nuéc phy thuge rét nhiéu vao mite do co gidi hda va ty dong héa ode qué trlnh sin xudt, Trong qué trink sin xudt, may nang ~ ven chuy€n dong vai tro kha quan trong. May nang - van chuy@n 1A ofu n6i gitia ede hang muc cong trinh sAn xudt riéng biét, giita céc phan xudng trong mot nha méy, gia cdc may céng téc trong mét day chuyén san xudt viv... ‘Tinh chat va 86 lugng hang héa cfin van chuyén thy thude vio dic thi: cia qua trink sin xuét. Vi du : Mot xi nghigp luyén kim c¢ Id cao nang sut 1.000 tan gang/ngay dem, cin phai van chuyén Tén 1 cao 2.000 sn quang, 700 tain phy gia vA 12.000 tan than ese. ‘Tong ngnh khal théc m6, tron céc cong trink thiy lei, trén ce cong truvng xy dung mba may thay dign, xy dung cong nghiép, xy dung dan dung vv... phn lén cde odng vige nang né nhu b6c, xc, ddo, Khai thic dat 64 déu do cde may nang — van chuy€n thie hign. . Viee ait dung cée may nang - van chuyén trong cée hang mye efng trinh Ion sé lam gidm dang k6 thoi gian xAy dung, gidm bét #6 Iwgng cong nhan (khodng 10 1én). Vidu ; Néu ding mot edn cfu 08 I6n c6 thé thay thé cho 500 cong nhaa, cdn néu dang mét méy xc c0 16n dé dao hao, kénh, mung hofe trong cOng vige cdi tao dién dja thi cé thé thay thé cho 10,000 cong nhan. ‘Prong ede nha may ch€ tao co khi, may nfng ~ van chuyén dimg dé van chuyén phei, bin thanh phém va thanh phim tit nha méy nay sang nha may hdc, ti phan xudng nay sang phan xudng khéc 5 §1.2. PHAN LOAI MAY NANG - VAN CHUYEN Phu thugc vao dic diém cia hang héa cin van chuy8n, kich thu6c, s6 luong va phuong van chuyén ma cée méy nang - van chuyén rét da dang. Vide phan loai mot cfich hoin héo cée méy nang - van chuyén rét kho khan. D 4 Win 1-1, (ée lost my ning-van ctuyén a~ Chu oye vbi moe ca hang; b~ Cl rac gus ngosan, © Con cd com de; de Cin oye cing’ c= Cn a hip: a> Thang may ; h~ May te lh thug + — My ale gle treo; Bang ii; F Cou mc trong.nccng lin thép. C6 thé phan logi céc may nang - van chuyén theo céc dac diém chinh sau : (hinh 1-1) 1. Theo phuong van chuyén hang héa a) Theo phuong thang ding : thang m4y, méy nang b) Theo phuong nim ngang : ‘bang chuyén, bang tai c) Theo mat phdng nghiéng : xe kip, thang chuyén, bang tai. 4) Theo ede phuung két hop : edu truc, edn truc, cdu true cang, may xtc v.v.. 2. Theo céu tao ca ec cfu di chuyén a) May nang ~ van chuyén dat e& dinh : thang mdy, may nang, thang chuyén, bang tai, bang chuyén vv... b) Di chuyén tinh tién : c&u truc cang, c&n cu con dé, cac loai cfn truc, cdu tryc vv... c) Di chuyén quay vdi mot goc quay téi han : can edu thip; may xlic viv... 3. Theo co cfu b6c hang a) Co effu béc hang la thing, cabin, gdu treo... b) Ding mac, xich treo, bang. ©) Co edu b6c hang bang nam cham dign. 4, Theo ché d6 lam vige a) Ché dé dai han : bang tai, bang chuyén, thang chuyén b) Ché dg ngin han lap lai : may xGo, thang may, ofin true vy. §1.3. BAC DIEM DAC TRUNG CHO CHE BO LAM viec CUA HE TRUYEN DONG DIEN MAY NANG - VAN CHUYEN May nang - van chuy8n thudng duge l4p dat trong nha xudng hose dé 6 ngoai tro, ‘Moi truting lam vige cla cde méy nang - van chuyén rat nang né, dac biet 1 ngoai hai cang, ede nha may héa chat, cdc xi nghigp luyén kim... Cée khi ey, thiét bi dien trong he thOng truyén dong va trang bi dign cha céc may nang ~ van chuy€n phai lm vige tin ody trong moi diéu kign nghiet nga cia msi M, ben ‘Binh 1-2. Quan ne M, = fw) khi khdi dong Adng’ed bing tai. Dong co truyén dong cfu true, nh&t la déi voi co cfu nang — ha, ‘momen ‘thay d6i theo tai trong rat 16 rét. Kbi khong co tai trong (khong tai), mémen cta dong oo khong vust qué (15 + 20)%. Magy G61 voi oo cfu “a 48 trugng, nham nang cao nang suat, an toan trong van hanh va khai théc. DE vot he truyén dong dién cho bang chuyén va bang tai, phai dam bao khdi dong dong co truyén dong khi day tai ; dae bigt 14 vao mia déng, khi nhi¢t dé mdi trudng gidm lam tang mémen ma sét trong cdc 6 dO din dén lam tang dang ké momen can dinh M, Trén hinh 1-2 biéu dién m6i quan be phu thuge gita momen can tinh va t6c dO dong co : M, = f(w) "Tren 46 thi ta thy : Khi w = 0, M, lon hon(2 = 2,5 Min) M, ung vai tée do dink mute. Dac diém trén eding ding v6i mot sé ‘may nang - van chuyén khac nb thang chuyén, bang chuyén v.v... MMe nang eta cfin true géu ngoam dat tdi 50% Mg A6i vOi dong co di chuyén xe con bing (35 + 50)% Magy d6i voi dong co di chuyén xe cfu bang (50 + 55)% Magy Prong cic hé truyén dong cfc co cau cba méy nding - vén chuyén, you cfu qua trink ting téc va gidm t6c xy ra phi ém, dac bigt 1a doi voi 46 a4 G2 thang méy va thang chuyén chd khdch. Béi vay, mémen dng trong qué trinh qué dQ phai duge han che theo yéu cdu oda ki thu@t an toan, a2. 44 96 08 b/64n Hinh 1-3. ‘Momen cha dong ed phy thade vao ti trong, I+ Dog co di chuyEm ze clu ; 2- Ding cer di chuyéin xe con: 3-Déng co néng he Nang sut cla méy nang - vn chuyén -quyét dinh: boi hai yéu t6 ; tai trong cia thiét bi va 6 chu ki béc, xic trong mét gid. S6 lugng hang hda b6e xGe trong mdi mot chu ki khéng nh nhau va nhé hon trong tai dinh mde, cho nén phy tai 46i voi dong og chi dat (60 + 70)% cong sudt dink mttc cia dong co. Do diéu kign lam vige cia may nang — van chuy€n nang né, thydng xuyén Jam viée trong ché 4) qué tai (dac bigt 1A may xtc) nén céc may nang - van chuy&n duge ché tao ed do bén oo khi cao, kha nang chju qué tai lén. §1.4, HE TRUYEN DONG DUNG TRONG CAC MAY NANG - VAN CHUYEN Hien nay, hé truyén dong dign trong céc may n&ng - van chuyén sit dung phé bién Ja he truyén dong voi dong co xoay chiéu va mot chiéu, Xu huéng chi y€u khi thiét k& va ché tao hé truyén dong di¢n cho may nang - van chuyén la thudng chon hé truyén dong v6i dong co xoay chiéu vi cd higu qua kinh té cao, dat yéu cfu vé dac ~ tinh khéi dong cang nhu dac tinh diéu chinh. Dé dép ng cde you cfu vé an todn, dO tin cAy khi lam viée dai hen cia he truyén dong di¢n cic may nfng - van chuyén, nang cao tuéi tho cia cdc khi cy diéu khién, * nan ding eéc khi cu phi tigp diém thay cho céc khi cu tiép diém (role ~ cdngtacta). Cae Kkhf cu phi tip diém dé od thé ché tao, l4p rép tY cic phn tii dién ti, dign ti va ban dan, Nhing nam gan dfy, do sy phat trién nhanh cia ki thuat ban dan, ki thuat bién déi dién nang céng sudt 16n, céc hé truyén dOng di¢n cho may nang - van chuyén da dang nhiéu cdc bd bién déi thyristor thay thé cho cdc hé c6 dién ding may dién khuéch _dai cong nhu khuéch dei tit. Bo.biéa d6i thyristor cd nhiéu wu diém hon hdn so vdi bd bién déi quay : quan tinh nh, 49 nhay cao,"kich thuée va trong lugng bé hon, cho phép ché tao duge nhiing he truyén dong c6 céc chi titu kinh t& va ki thuat cao, Chirong 2 TRANG BI DIEN - DIEN TU CAU TRUC §2.1. NHUNG DAC DIEM CO BAN CUA HE TRUYEN DONG VA TRANG BI DIEN CAU TRUC Ché dé lam viée cia cfc co cfu cu tryc duge xéc djnh tik c4e yeu cfu cia qua trink cng nghé, chitc nang cha cdu truc trong day chuyén san xudt. C4u tgo va két cfu cia edu truc rat da dang. Khi thist ké va ché tao hé th6ng diéu khién va hé truyén dong dign phai pha hop voi ting loai cy thé. Cau truc trong phan xudng luygn thép ld Mactanh, trong cdc phan xuéng nhitt luyén phai dam bdo cdc chi tieu ki thugt trong ché do qué do. Cau truc trong céc phan xuéng l4p r4p phai dam bao qué trinh mé méy @m, dai diéu chink t6c d6 rong, dig chinh xde ding noi Idy hang va ha hang v.v... Cae cd eu cha cau truc lam viéc trong ché 6 cue ki nang né : tan s6 ding cht J6n, ché do qué dO xy ra nhanh khi mé mdy, ham va ddo chiéu. Tu nhitng dic didm trén, cd thé dua ra nhiing yeu cu ca ban d6i voi hé truyén dong va trang bj dién cho céc co cAu cia céu true : 1- So dé cfu tric cia hé diéu khién tu dong don gidn. 2- Cée phan tir cfu thanh ed dé tin cay cao, don gidn vé cu tao, thay thé dé dang. 8- Trong so d6 digu khién phai os mach bao vé dién 4p "khéng’, qué tai va ngkn mach. 4- Qué trinh mé méy dién ra theo mot luat duge dinh san. 5- So d6 diéu khién cho timg dong co riéng biét, doc lap. 6- C6 cong tdc hanh trinh han ché hanh trinh tign, li cho xe cfu, xe con ; han ché hanh trinh lén cia co cfu nang ~ha. 7- Dam bao ha hang 6 t6c do thép. 8- Ty dong cét nguén cp khi cd ngudi lam vige trén xo edu. §2.2. TINH CHON CAC PHAN TU TRONG HE TRUYEN DONG DIEN VA TRANG B] DIEN CAU TRUG 1. Tinh chon céng sudt déng eo -a) Dong co truyén dong co c&u nang - ha Dong co truyén dong co cfu ning - ha gitt vai trd quan trong trong céc méy nang ~ van chuyén néi chung va trong céu truc ndi riéng. Dong co truyén dong ca cu nang ~ ha lam viée 6 ché 46 ng4n han lap Jai, nén khi chon céng sudt déng co phai tinh dén cA phy tai dong. *) Tink toén phu tdi tink. Phu tai tinh cia co cfu nang — ha chi yéu 1a do tai trong quyét dinh. Dé xéc djnh phy tai tinh, phat dua vac so d6 dong hee cia co cfu nding - ha cu thé. Gid si o¢ sv d6 dong hoc nhu hinh 2-1. ~ Phy tAi tinh Khi nang ¢6 tai : G+G, M,< « — ‘Prong dé : G ~ trong lvgng cia’ tai trong, [N]. G, - trong ligng cia bo lay tai (NI. R, - ban kinh ca tang nang, (ml. u ~ bdi 06 cba hé théng rong rc. fle ~ bigu sudt cla co cfu. i- ti s6 truyén QR, is Vv (2-2) > [Nm] (2-1) ‘rong dé : v ~ t6c dO nang tai, {m/s} n - tée dd quay cia dong co, [vg/s] ‘Trong cdc cong thitc tinh trén, hidu sudt 4, Ity bang dinh miic khi tai trong bing dinh mic. ‘Ung véi cfc tai trong khéc dinh mute, odin xac + dinh 7, theo tai trong nhu trén hinh 2-2. Xéc dinh 7, dya theo hé s6 mang tai : P. K=5-. Pot Finh 2-1 10 a 02 OF 06 o8 7 Woh 2-2 Quan he phy thude m, theo (ai trong. 86 d6 dong hie cia co ofa ning ~ ha ding mic. J Truc ve 2= Binh vit; 3~ Tryon ddng ink rang + Tangnang; S- Bp phir mdchang; 6- Méc;7- Pinger; A- Bim c6 anh cop. ~ Phy taf tinh khi nang khong tai : _ SR m aba, ~ Phy tai tinh khi ha tai. Cé thé cd hai ché do ha tai : ha dong Ive va ha him. Ha dong luc thye hign khi tai trong nbd. Khi dé-mémen do tAi trong gay ra khong di dé thd4ng mémen ma sét trong co cfu. May dign lam viée & ché dd dong co. » Nm) (2-8) Ha ham the hign khi he tai trong ln. Khi dé momen do tai trong géy ra rit lon. May dién phai lam viéc 6 ché do ham dé gitt cho tai trong duge ha voi tée do én din (chuyén dong khOng cd, gia t6c). DE xdc dinh momen trén tryc cla dong co khi ha tai, cfin thc hign vai phép bién déi sau : Goi momen trén truc dong cd do tai trong gay ra khéng cd t6n that la M, thi : G, + GR, = IN) (2-4) Khi hg tai, nang lvong duyc truyén tit phia tai trong sang co cfu truyén dong, nén : M, = M, - AM = M, 9, , (Nm) (2-5) Trong dé : M,, - mdmen trén truc dong co khi he tai, [Nm] AM - tén thét mémen trong co c&u truyén dong, [Nm] Ny 7 higu sudt ctia co céu khi ha tai. Néu M, > AM ~ hg ham, M, < AM - he dong lye. Coi t6n that trong co cfu nfng - ha khi nang tai va khi ha tAi nhe nhau, thi : aw = pi m =m (b-1) (2-6) t= a, % Do do : : 1 L My = M-M (qo — 1) = (2 a (@, +6) ~ APE 2-2) en So sénh hai bi€u thite (2-6) va (2-7) ta cd + a Me Déi voi nhiing tai trong tuong déi lén (y, > 0,5) ta cd 4, > O, M, > 0. Diéu do co nghia 1A momen dong co nguge chidu véi mémen phy tdi. Dong co lam vige J ché 40 ba ham. Khi tai trong tuong d6i nhd (, < 0,6) thi», < 0, M,, < 0, mémen dong cg ching chiéu voi momen phy tai. Dong co lam vige & ché d6 ha: dong lyc. +) Tinh todn hé 86 tiep dién tvong déi TD%. Chu ki lam viée cla co cfu nang — ha bao gém cée giai doan sau : ha khOng tai, nang tai, ha tai vA nang khong tai (gitta cc giai dogn thutng cd thdi gian nghi). Khi tinh todn hé #6 tiép dign tuong d6i, ching ta bd qua thdi gion ham miy vA md méy. Thi gian ton bd 1 chu ki lam viée cda od clu nAng - ha od thé tinh duge theo nang sudt Q va tai trong dinh mic G,,,. ™ = (2-8) 36006, Ta = Qo ots) (3-9) 1, TD% = Ge . 100% (2-10) ck 11 ‘Srong 43 : Ty, - thdi gian lam vige cia mQt chu Ki, xéc dinh theo diéu ki¢n Jam vie cy thé cha co cfu *) Chon so bo cong sudt déng co. Chon so bd cong suat dong co cd thé theo phu tai trung bin M,,, hot theo phy tai ding tri Ma, két hop v6i he s6 tiép digm tuong 461 TD% Phy tai trung binh, phy tai dang tri tioh theo cae bidu thiic sau : (@-11) Ma = (2-12) Trong dé : M, ~ tri s§ momen dng véi khodng thoi gian t; 5 k = (1,2 + 1,8) - h6 86, phy thuge vao do nhap nb6 eda d6 thi phy t&i, tn s6 mo may, ham may. Diéu kien dé chon cong sudt déng co : Manpe = Ma Mamoc ® Mar (2-13) *) Kiém nghiem Dé kiém nghiém cOng sudt dong co dA chon, can phai xay dung biéu 46 phu tai ehinh xéc. Sau khi d& xét d&n thai gian mé méy, him may va thoi gian nghi cia dong ca, tinh lai thai gian tiép dién tuong déi thie. . + Pt, + St re, - Bat Bint Bee on) Trong dé; Dit, - téng thdi gian lam vige. D ty ~ tong thdi gian bam. S tam ~ tng thal. gian ma may. va tinh phy tai chinh xéc theo dai Iueng ding tri My... Dong co da chon Ja ding néu théa man yéu cfu = Me < Mame (2-15) My = Max (2-16) Trong 46 : Mj, - 1A momen quy d6i'vé be 96 tiep dign tieu chufin. TD,% ~ he #6 tiép dign tigu chun : 15%, 25%, 40%, 60%, Cha ¥ = 4) D6i v6i dorig co dign mot chiéu kich tit doc lap khi khéng diéu chinh ti thong, 46 kiém nghiém cOng sudt dong co, c thé sit dung phuong phép tén thét trung binh hay déng dign, c6ng su&t hoc momen dang tri. 12 DOi voi dong co dign mot chiéu kich tit n6i tiép, nén sit dung phuong phép t6n that trung binh va dong dign ding tri. D6i vOi dong co khong déng bd, phuong phép tOn thét trung binh va dong dién ding tri cho két qua chinh x4c hon so véi cde phucng ph4p khac. +) Kiém tra tri sf gia t6c cia timg co cfu cy thé cla cfu truc. Theo 86 ligu ki thugt va so d6 dau day cla dong co xdc dinh momen mé may va momen ham mdy cla dong ca. Déi v6i dong co khéng d6ng b6 rotor léng sdc, co thé l4y tri 86 trung binh khong déi cia mémen trong thdi gian ham va mé may theo biéu thie : i Mivmm = 34, + Moun) (2-17) Di voi dong co dién mot chiéu md may bang dién rd ea) a8 ‘Trong dé; -M, ~ momen t6i han cia dong co. Mom — momen mé miy. M, va M, ~ mdmen ove dai va mémen chuyén tiép khi mo may. Gia tée cia dong co tinh theo bigu thee : do _ Momm ~ Me co 2-19) Khi khai dong nang tai va ha tai M, > 0, khi khéi dong he dong lye M, < 0. Trong qué trinh ham cia dong co, déu cia M, cing duge xée dink tong ty mbit vay theo tuong quan vé chiéu gitta M, va mémen dong ca, Néu dimg bam bling co kni (dong co ct ra khéi nguén dign) thi tri 2d Mimm eta dng ed thay thé bang M,, cia bo ham co khi. b) Tinh chon céng sufit déng ca cho cdc co cfu di chuyén theo phuong nim ngang Vi du dién hinh cho es cfu di chuyén theo phuong nim ngang la co cfu xe clu vaxe = * con cia cdu truc, So dé lye duge gidi thigu trén hinh 2-3: Phu tai tinh cia ed cfu 1A do Ive can chuyén dong gay ra. Lye dé bao gém hai thank phén chinh : Ive ma sét Jan trén dudng di F, va lve ma sét trong c6 true bénh xe ot Thanh ph&n F, duge xde dink theo biéu thie = “Woh 2-3 ‘So dé tue cla co cfu di chuyén theo phuong nim ngang. G, +G).f R-SQm (2-20) 13 Trong dé: G, ~ trong Iugng ban than co cfu, [N]. » G - trong lugng tai trong, [N]. R, - bén kinh banh xe, [em]. f - hé s6 ma sét lan, (cm). Neu bénh xe bang thép lan trén dung ray thi £ = (0,05 + 0,1) em ‘Thanh phén lye F,, dude xdc dink theo biéu thite + Fy = G,+@e, @-21) Neu dai diém dat cia lve nay vé vanh bénh xe thi tinh theo biéu thie : R, Fy = G+ Ge NN. (2-22) R, Trong dé : w - 18 hé 86 ma sét trugt ; khi ding 6 trugt # = 0,05 + 0,08 ; khi dang 6 bi # = 0,01 + 0,05. Ry - ban kinh ed true, (em). Toan bo Ive dat len bénh xe 1a : G+tG FoF + Pg = RG Ry +9, (2-28) Déi vol cAe cd flu 06 bénh xe sét lan trén dudng ray, phai tinh dén lye cin ma sat gitta mép bénh xe va duidng ray, Lye dS duge tinh them bang he s6 dy tri k, va toan bo lye can trong trutng hgp nay sé la + G+G KR = ke He 36 k duge ldy tit thyc té va kinh nghigm van hanh, vi du : - DOi v6i xe cfu khi ding 8 bi: k = 1,5 + 2,-khi dimg 6 trugt : k = 2,5 + 4. = DOi véi xe con, tuong Ong IA: k = 1,26 + 1,6 va k = 2,5 + 3,2. Néu od ca di chuyén trén dudng 6c od géc nghieng a, ton bo Ive can F*, duce tinh theo biéu thie : @R, +, IN) (2-24) G+G Pos Ee Ry + Noose + (G, + G)sina, IN] (2-25) D6i vei cdc co clu lam vige ngoai trdi, cfin phai tinh them lye cAn cua gic R= Cla.wyt 0,1 qv, [NI (2-26) Trong dé: Che 96 kinh nghigm = (0,8 + 0,9) y ~ trong lugng riéng oda khong khf, (12 Nf?) q. ~ dign tich can gid, [m?] g - gia tc trong tridng, [9,8 mis"). v5 — t6c do tdng cia co cfu va gis, [m/s]. Cong suat vA momen trén trye cda dong eo duge tinh theo bidu thie sau : 4 F, Po = ® iam" kW! @-27 E. Mo = yn) Om (2-28) ‘Trong dé: - P,, M, ~ cOng su&t va mémen can trén true déng oo - R, - bén kink binh xe, [ml ~i- tl sé truyén > 4 ~ hiéu suat cba cg cfu ~ v ~ t6c do di chuyén theo phucng ngang cla xe, [m/ph] Chon c6ng suat dong cu, kiém nghiém cong sudt déng co di chon tién hanh theo ede bude nhu da néu trén, ©) Thi dy tinh chon cong sust dong ca Thi du 1 Rac dink phy tai tinh khi nang va ha cla eo edu nang — ha 6 du truc, cho bit: Gyq = 207 5 9, = 0,82 5G, = IT; Ry = Om; i = 75; u = 1; (ang voi 1 \, tai dinh mic, 5 dink mic vA khong tai), - Momen trén tryc dong co khi nang tai bing dinh mic : G+ QR, 0 + 1).0,4.1000 a = Taq 170,87 = 186,5kGm = 1340 Nm. M ~ Momen tren true dgng co khi ha véi tai bang dinh mite : (G, + G).R, 1 (20 + 1) 0,4. 1000 i ~ ( -a) = 75.1 (2 > oa) = 87 kGm = 850 Nm. Mn = ~ Khi nang tai trong bing 5 inh mde, higu sudt tra theo bigu dé @ hinh 2-2 la 1 = 0,746. _ (10 + 2).0,4.1000 _ Ma, = “Ggcotag-7 — = 7864 kGm » 771 Nm ~ Khi hg ti trong bing 5 jah mic ; _ (0 + 1).04, 1000 -ty)e. ~ My, = “ag (2 ~ agg) = 986 kGm ~ 3794 Nm ~ Moémen nang khi khong tai, higu sudt 71 = 0,258. Tra theo biéu d6 4 hinh 2-2. = 20,67kGm ~ 202 Nm - Momen ha khong tai : 15 1.0,4. 1000 1 D 1 (2-ga68) = —9,96kGm = —97,5Nm. Momen ha khong tai M,, < 0 cd nghla 1a co cfu lam vige & ché do ha dong lye. Thi du 2 : Tinh chon cong su&t dong co truyén dong xe cdu (dong co khong déng bé réto dy quan) cho biét :; trong lugng xe céu G, = IT ; tai trong dinh mite G4, = 100T ; t6e do di chuyén v = 55™ph ; lye cdn chuyén dong khi trong tai dinh mic F, = 6480N, va khi trong ti F,, = 3240N, hiéu sudt cda ed cdu 4 = 0,85 ; ti oO truyén i = 18, dung kinh binh xe D = 0,35m ; momen quén tinh cia cdc bo phan quay cba ca fu quy déi vé truc dong co J, = 0,15 kGm? ; thei gian xe ding dé théo tai trong t,, = 100s ; thai gian lay tai t,, = 150s. Ham dong eg bang od cdu phanh co khi co mémen phanh My, = 785 Nm. Cung dutng dich chuyén tai trong 1 = 50m. ~ Thdi gian xe cdu chay hét quang dutng : pa ba 50-80 ¥ = 553 - Hé 6 tigp dign tuong ddi : 2t 100% 2 x 55 x 100% - Cong sudt tinh trén truc tong o ed khi tai bang dinh mic : F 6480. 56 © * 10007, ~ 1000.0,85.60 = Cong suift can tinh khi xe céiu chay khong tai. Ta od higu sudt y = 0,78 cing voi _ tdi bing 2 theo 46 thj hinh 2-2 v P, = 6,98kW . Feo ¥ 9240. 55 Poo = Ta00q = To00.0,78.60 ~ S8kW. Né6u chon cfng sudt dong cd theo c6ng sudt trung binh thi : 6,98 + 38 Pam =k Gy = 1,28 Dong cd ch€ tao khong cd hé s6 tiép dign quy chudn TD% = 30% nen phai quy déi vé dong co ed TD% = 25%. : Khi dé : {= % [m P, th® = 6,73 yj 22 = 7,73kW om ND % 25% - Téc dd cia dong co duge tinh ti téc do cta banh xe : mick 65.18 Mae = Met = a, = B14. 0,58 = 6,73KW . = 900°%ph Trong ds 16 - t6¢ dQ cia binh xe [“8/ph]. ‘Theo sé tay tra ctu ta chon ddng co khong déng bo roto day quén kiéu MT-22-6 véi ede thong s6 ki thuat : Uy, = 380V ; TD% = 25 ; Pag = 7,5 kW j nym = 945°%/ph 5 dy = 28; 3 = 0,26 kGm. 2. Tinh ton va chon ea c4u phanh ham Phanh ham 1a mét bé phan khéng thé thiéu trong cdc co cfu chinh cla cfu truc Phanh dig trong cfu truc thudng cé ba loai : phanh gudc, phanh dia va phanh dai Nguyén i hoat dng cia cAc loai phanh ndi trén vé co ban giéng nhau. Khi dong co cia eo edu déng vao lvéi dién thi déng thdi cugn day ella nam cham phanh ham cing ed dién. Lye hut cia nam cham thdng luc cin cba 16 xo, gial phdng truc dong co dé dong co lam viée, Khi cAt dign, cuén day nam cham cing mat dign, lye cang cia 1d xo s8 6p chat ma phanh vio tryc dong co, dé ham Phanh ham dién tit thudng ché tao theo hai kiéu ; hank trinh phan tng dai (hang chue mm) va hanh trink phén dng ngén (vai mm). Loai hank trinh dai yéu cau luc hit nho, nhung két edu co khi cing kénh va phic tap. Thc té thudng ding phanh ham haph trinh ngin So d6 dong hoe cia phanh dai vA phanh gude gidi thi¢u trén hinh 2-4. Khi cugn day cia nam cham cé dién, Ive hGt cha nam cham sé nang cdnh tay don L Jen, lam cho dai phanh (ho&e gue phanh) Khong ép chat vao truc dong co. Khi mat dien, do ty trong cla nam chim G,, va di trong phanh G,,, , cénh tay don ha xu6ng va dai phanh ghi chat truc dong ea. D6i véi loai phanh hank trinh ngén, khi mit dién, du6i tac dung cla lye 1d xo, dai phanh 08 6p chat, Idy truc dong co. Khi chon co cfu phanh cfin chi y dén 3 théng 86 cd ban’: dign’ 4p lam’ viéc, he 36 fidp'.dien tuong.d6i (TD%) va do dai hank trinh cha phn ding (hege tr] 66 géc quay Jon nhét); a) Tinh toén.va Iya chon phanh cho oo cfu nang-he. Lye tée dung lén trac dng cv khi phanh phy thud vao tri sé mémen cia co c&u phanh va ché do lam vige cia od edu nang-ha. ‘Mémen can tinh khi he tai voi tai din mic : Wink 2-4 Gom*Go)-R 1 sous doy orca poh imme a My yg (27) ND OB a Phanh dai ; b — Phanh guide. 2. TRDOT. Fob ye 3. Tinh chon nam cham dién Ify tai cia chu tryc ti Cau trye tit khie vdi cdc loai cflu truc thing thudng cc cffu lay tai: thay cho méc hoae géu JA mot nam cham dign. Hinh dang, kich thuéc cla nam cham duge ché tae thanh cde logi nhu trén hink 2-5 a) Nam cham lay tai hinh tron, ding dé van chuyén cic chi tiét bAng gang, st 6 kich thu6c khong én, hinh dang khde nhau (sdt thép vun, phol, dinh v.v...) b) Nam cham fron lém mat cfu, ding dé van chuyén cée vat thé hinh céu lén ) Ban tai bink chit nhdt, dung dé van chuyén cic vat dai nhu : thép tim, duting ray, Ong thép dai v.v... d) XA nam cham, ding dé van chuyén ede vat siéu trudng, siéu trong. Khi thiét ke cdu truc ti, cfm chi ¥ hang d4u 1A vin dé cung ep dign (ho tieu thu loai 1) dé loai trit su c6 va nhimg trudng hyp khOng may do tai trong roi ty do. Ché do lam vite cha nam cham May tai 1a ché dQ ngén han lap lai, o6 he 86 tiep dign tuong déi bang 50%, chu ki lam vigc khong 6m hin 10 phit. Néu cung do tam vige cla nam cham ning né va hé 86 tiép dign lon hon 50% thi cfin gidm dign ap dat Jen cue nam cham. 19 lp Wink 2+5. Nam cham léy (i a — Hink win ; b— Hinh ron idm matt ctu ; ¢ - Hink chee nha; d ~ XA nam chan. TD5y % 155,5 % ~ VID, (2-34) Trong dé : U,, ~ din dp cho phép dat lén cup nam cham khi TDs9% = 50%. TD,,% — hé 96 tigp didn thuc. U,, = 220 4, Tinh chon dudng day tiép dign cho cau truc (dudng tréléy) Cae co cau cia cfu true 1a nhiing thiét bi khOng cf dinh, cho nén viée cp dién den ede dong co truyén dong, dén cdc thiét bi diéu khign ding mOt hé théng tiép dién dac biét goi 1a dutng trolay. Co thé dimg hai he tiép dign : hé tiép dién cing va hé tiép di¢n bing day mém. Dutng tiép dién bing day mém chi 20 Binh 2-6, Két fu cia he tgp ditn cing a Ket cu cha gid do dudmg up dita ; b— Ket cdfu cia bp Idy dit, duge phép ding khi cung dutng di chuyén ota co c&u khong qua lén. Dudng tiép dién cling thutng dimg thép gée (60 x 60 x 5) va (75 x 75 x 10) mm. Hinh 2-6 m6 ta két c&u cia hé tiép dién cing. Thép goc 1 duge ga tran gia da dudng tiép dién nim dui cfu truc va cach dién bing sit do 2. Bo lay dién bao gém thép géc 1 ga lén déiu néi cap bang gang 3. Cap mém 4 sé cdp dién dén céc dong co va thiét bi diéu khién cla céu truc. Cac dong co truyén dong céc co clu ca célu truc cd hé a6 ti¢p dién kha nhau, nén qué trinh tinh chon dutng tiép dién nén thye hién theo céc buGe sau : - Tinh téng dong dinh mite ota céc dong co. a Tam =D ami im - Tinh téng dong dinh miic eta cde dong co cing cé hé 36 tiép dién nhu nhau. Tsgmt = Ds lees ng vGi TD,% , tong tt nhu vay tinh cho Ipie, tng voi TDy% vv - Tinh hé sf tiép diée trung binh. Fam $Sgnat TDy% = TDy% Tae? TP? - Tinh dong dién eve dai trong 30 ph theo hé sé hiéu dung k, Traw30 = 1 Tat Theo tr] 86 cia Iago ta cé thé chon duge tiét dien cua dutng day tiép dién. Kiém tra d6 syt 4p trén dudng day titp dién cho day din bing déng va nhém theo eng thite : = Déi voi dong di¢n mot chiéu : Dag AUG = 3.80, 100% _ = Déi voi dong dign xoay chiéu VB Typ Leosp AU = Se — 00% Trong 45 : Ty, — dang ditn eve dai [Al L ~ chigu dai dudng tip di¢n {m] o - suft dién din cia vat liéu lam dutng ti€p dign (d6ng o = 57, nhom o = 35 [zea] > S - tist di¢n dutng ti¢p dién (mm?) 21 Uam ~ ign 4p dink mic eta h6i, [V]. Doi voi dudng tisp dien lam bang st, d6 sut ap cfin tinh dén cA hai thanh phéin = thudn tré va dién khang. Au% = Trong dé : R, X 1m, [0/m). Khi tinh todn, thutng chon 5, Bang bao vé Céc ikh{ cu edu true duge bé tri trén mot bang riéng dat trong buéng lai goi lA bang bao vé. Chie ning cia bing bao ve: ~ Bao vé ngén mach va qué tai, - Bao vé dign dp "khong", ~ Va mot sf chite nang bao vé Khéc C6 hai loai bang bdo ve : bang bao v@ xoay chiéu (hinh 2-7a) va bang bao vé mot chiéu (hinh 2-7p). Céc khf eu tren bang bao ve bao gém : cdu dao CD, cong te ta dutng day Dg, role dong dien eye dal ORC, IRC, 2RC, SRC, nut bam mé may M, cong tée ngling sy c6 CT, cau chi CC, cae cong the hanh trinh KNN KTT, KTN, KTC, KNC. Tri sé chinh djnh ctia cdc role dong dién eve dai IRC, 2RC va SRC la: Tyg = (2,25 + 2,5) Tyry Trong dé : Ig - dong tac dong céa role Ign ~ dng dién dinh mic eta dong ca. 22 VB (Reosp + Xsing) I, ———™ 100%, : ¥y :cosp = ifs Bo 2? ie 43 A, ae fealese ae as U, lam 0,65 + 0,7 va sing = pero Ae bee ree eae RE ~ dign trd thudn va dién khéng cia duiing tiép dien tren dé dai 0,75 + 0,7. » Hinh 2-7, Bing bio ve. a ~ Xoay chitu ; b — Mot chitu, ‘Tri 56 chinh dinh cia role dong dign cuc dai ORC 18 : Tas U5 Tagg + Lame + Tams? Trong 46: Tym i Tama i Tyna ~ dong dink mule eda eae dong eo lép trén edu true. §2.3. MOT SO SO DD KHONG CHE CAU TRUC DIEN HINH 1. Diéu khién cu truc bing bo khng ché dong luc Cac bo khéng ché dong lye dang 48 didu khién cde logi clu truc cd c6ng sudt nhé va trung binh voi ché dd lam viéc nhe, trung binh va nang. BO khéng ché dong luc ed cfu tao dén gidn, dé dang trong cong nghé ché tao, gid thanh khong cao, dé dang trong sit dung va diéu khién cfc cd cfu cia edu truce mgt cdch linh boat, ditt khoat. Thudng * dang hai sd dé khéng ché : déi xting va khong déi xing. O so 46 Kh6ng ché d6i xing thi mach néi dong cd, ho dac tinh co eta dong co hon toan giéng nhau khi quay 0 khOng ché sang phai hotc sang trai d nhiing vi tri cing s6 thi ty. . So dé déi xing nay thudng ding cho o9 cfu di chuyén xe cfu, xe con va co cfu quay ban ; vi d8i vidi nhiing co edu nay dae tinh og khi chay tin hode Iii (thusn bode ngugc) od yéu cfu ho&n toan nhu nbau. So dé khéng ché khong d6i xing thutng ding cho co cfu néng-ha ; vi d6i vai cd edu nay, dudng dic tinh co khi nfing va khi ha phéi khée nhau. ‘Trén hinh 2-8 1A so d6 kh6ng cho dong co khong déng bd rotor day quéin dang bo khéng ché dong Iyc loai HT-51 (hoae true ding, d6i xting), Bo khéng ché dong luc nay od 11 vi tri : 5 vi trf sang ben phai (1 + 5) wing voi ché 4g lam viee (nang - chay thugn) va 5 vi tri sang bén tri (ha - chay nguge). aah Wires ae 3 1 Mee “en | Bong bdoue 1 : ae AB be pee! mae 7 Me Wink 2-8, Khong ehé cd cf nang ha ting bo khong ché dong lye. 23 BO khOng ché 6 12 tiép diém : 4 tip diém d4u (Kl, K8, K7 va K5) ding cho mach stator (do chiéu quay cia dong co), 5 titp diém tigp theo (K2, K4, K6, K8, K10) ding cho mach rotor (ddng cft dién tré phy trong mach rotor) va 3 tiép diém K9, K11, K12 ding cho mach bao vg. BO kh6ng ché dong luc nay od thé si dung dé khGng ché co cdu nang — ha cing nhu ce co cu di chuyén. Qué trinh mé méy, diéu chink t6e dd thye hign bang cach dong c&t dain di¢n tro phu trong mach rotor cla dong cd. Khi mé méy, quay ti tir vO lang cha bo kh6ng ché dong lye ti vi tri nay sang vi tri khée dé tranh hién tugng dong di¢n va momen tang mot c4ch nhay vot qué gidi han cho phép. Cac dutng dae tinh co cla ddng co due bidu dién trén hinh 2-8. Cac chi s6 ghi tren dubng dae tinh o6 tng voi cée vi tri cia bd khdng ché. Dudng dic tinh cd 1 ding dé khdi dong dong co, va khée phuc céc khe hé trong od cu truyén luc hoae dé ching cla c4p. Dudng dac tinh co 2 dé tgo ra t6c dd thap khi cfin thiét. Tuy nhién, vi cdc dudng dac tinh co nay mém nén dong co lam vide kém én dinh, do dé khOng thé thye hién ha ham 6 t6c dd théip duc, ma chi cd thé thyc hign duge ché 43 tha ham v6i t6e dQ cao hon t6c dO khéng tai ly tudng. He truyén dong chc co cffu ciia cu tryuc dong hé truyén dong may phit - dong co (F-D) Déi v6i nhiig cdu truc trong tai lin, ché do lam vite nang né, cSn dap tng céc yéu céiu vé diéu chinh téc 40 cing nbu cac yéu cfu ngat nghéo do céng nghe dat ra, thi viée sit dung ddng co khong d6ng bo véi bo khOng ché dong luc khong thé théa mén diigc ma thutng ding hé truyén dong F-D _ He truyén dng nay duge sit dung cho cdc cfu truc 4 phan xudng luyén kim, lp rép v.v.. : D6ng co truyén dong D, duge cap nguén tit may phat F. Cugn kkich tit cla may phat CKTF duge néi voi déu ra cila may dign khuéch dai tit truong ngang MDKD. Méy dien khuyéch dai ti trudng ngang o 4 cudn diéu khién : cugn cha dao CCD, cudn phan héi am dién 4p CFA ; cudn: phan héi &m dong cé ng&t CFD va cugn én dinh COD. Ditw Knién’he truyén dong bang bo khGng ché chi hey KC od thai vi tri : nang va ha. Cudn chi dao CCD ota méy dign khuyéch dai duge ofp’ dign tit may phat kich ti qua cée tigp diém cia congtacto nang N va he H va ign’ trd r,. Cudn’ phan héi am dign 4p CFA dim hao qué trinh cudng bite kich ti cho my di¢n khuyéch dei dé gidm thdi gian mé m4y cla hé. Khi ding méy, cudn CFA duge cap dign qua hai tip diém thutng kin cla céc cOngtécto N va H qua dién trd r,, Do phan tng cha CPA, sé lam gidm dign ap du cia my phét va cing chink 1a gidm dong dign tinh cia he F-D. Trong qué trinh lam viée, cudn CFA duge n6i vio phd ting cia méy phét F qua hai tigp diém N (ho§e H) va hai diét V3 (hoac V4) va dign tré ry, Diéu chinh t6c do quay olla dong co, thuc hi¢n bing cfich thay déi site tit dong (s.t.d) sinh ra trong cudn CPA. 6 t6c do thap, tip diém cia congtdcts gia t6c G kin, sue tt dong sinh ra trong cudn CFA lén nhit. Stic tt dong téng cla céc cudn diéu khién MDKD gidm va di¢n ap ra ciia méy phat F giam. 24 aoe +N So) a a Ww £0 age ATT DC KaF dén std cia cugn CFA glam, stic’ tt dong t6ng cia MDKD tang lén, dign 4p ra cia méy phét F tang lén. Cuon phan héi am dong od ngat CFD cha may dign khuéch dai ding 48 han ché dong khi mé may va dao chiéu. Cugn phan h6i Am dong cd ng&t duge dau vao dign 4p roi tren dign trd shunt Ry, Dién ap nay th Ig vOi dong cia dong cg va duge 60 Hinh 2-9. He F-D truyén dong 0 cf ming - he. «SAH vGi din &p dc lap qua hai 2 — So-dd nguyen H ; b~ Dic tinh ca, cia ding co. din trd phan &p R. ¥ err BRD. + “Te ee ” ert KH Tang te d9 dong 09 bing eich ofp i, om Capea T Teo4 dien cho cudn déy cia odngticta G din (Aq Do trong hé cé cufn CFA, nén dic tinh co cla he sé cing, diéu dé d6i voi hé truyén dong edn tryc 1A khong mong mu6n. Khi lam vige, trong cugn CFD ludn cd dng chay qua (han ché dong bang di¢n tri r,) n@h dac tinh cg ving lam viée od mém bét di do te dung phan hi am ofa CFD. Khi déng dign ciia dong oo qué lén (én hon dong sign ngét), dien 4p roi trén dign trd Ry, lén hon dign 4p Uy, (hose U,,) cila hai dign td phan dp R, trong cugn CFD 88 cé dong phy chey qua lam gidm ste ti dong ting eda MDKD va han ché duge mOmen cia ding cd. Dé nang cao tinh én dink ca hé théng,-cd cugn én inh COD. Cugn day dé dau vao cugn day so edp cia bién dp én dinh BA. Cugn sd efp cia BA dau vao cudn kich tit cila méy phat qua dign trd han ché ding r5. Trong mach cla cuda day kich th cia dong co 06 rule bio ve mat kich tit RTT va dign trd phu ry va ry. © ché do lam vige én dinh, cugn day kich tit cba dong co déu 25 n6i tip véi r,. Trong thdi gian md méy, tiép diém cia congiécts KKD sé-ngén mach dign trd 1r,. Két qua 1a momen dong co sé ting trong thdi gian khéi dong. Thoi gian o6 dién cia cudn day congtécts KKD duge digu chinh bing hai role thii gian 2Rth va 8Kth (8 chiéu nang hode chiéu ha). 3, Hé truyén dong cdc co cu cha cau truc ding bo bién di thyristor ~ dong co mOt chiéu (T-D) Nhiing nam giin day, truyén dong cho cfu truc da ding b0 bién d¢i thyristor thay cho bd bién d6i quay (méy phét). Ding bd bién déi thyristor (BT) ed nhiéu uu diém : giam trong long, kich thuée va chat lvong diéu chink nang cao. D6i voi co effu nang - ha ding bo BT sé gap 1 56 diéu phic tap trong mach diéu khién 1a ché dO ham tai sinh. D6i voi co cu di chuyén, do o6 anh huéng cla momen phan khéng, cho nén sv d6 khng ché ddo chiu don gin ding cdc cOngtacte dao chiéu trong mach phan dng cia dong co. Mot trong b¢ truyén dong co efu nang - ha ding T-D gi6i thigu trén binh 2-10. Dong co truyén dong cd cu nang ha Ia dong co didn mot chiéu kich tit dec lap. Dign ép eung cap cho phdn tng déng co lay ti bO bién déi thyristor qua hai congtdcto dao chiéu “nang N (hoae ha HD. Cudn khéng CK ldp trong mech phéin ting d8 loc dong phdn eng. ‘Prong h¢ c6 eée mach bdo v@ sau : bao vé-qué tai bing role dong di¢n cy dai RDC, mach bao vé cho cde thyristor » T,+T, bang ede phiin tit r, +15 va GC, Finh 2-40, He truyén dong T-D. Diéu khién bo bién déi la kh6i KDK. Trong mach diéu khién cd hai mach vong : mgch vong dong dign R, va mach vong t6c db R,. Tin hi¢u phdn héi dong lay tit be bién dong 1TI + STI, tn higu phan h6i t6c do ldy ti méy phat tée FT. 4, So dd khGng ché clu tryc tit © day chi gidi han trong phén khéng ché nam cham lay tai, Trén hinh 2-11 gidi thieu hai so d6 khOng ché nam cham My tai dién hinh. 26 QD a ue 200 Hinh 2-11. So dé khéng ch nam cham ify 181 a — Logi PMC - 50; b~ Logi PMC ~ 150. __ Khi ddng khda K, cugn dong cla cngtécte N (hode cée cOngticts 1N, 2N) od itn, > hai tigp diém cla nd déng nguén efip cho cudn day cla nam cham fy tai, dong thoi ‘-ng&t nguén c4p cho cugn day cia cOngtdcta H. Khi dé sé 06 dong chdy qua cudn day nam chém lay tii NC va qua cde dign tré, phong dién r, , ry Va ry Thai gian déng nguén cho NC la thdi gian cin thiét dé thuc hign van chuyén hang. Khi mé khda K, cée cudn day cba cOngticto N (hodc 1N va 2N) mat dign, bing tiép diém cia minh ching sé cdt nguén cAp cho NC va dong mach nguén c&p cho cudn day cla congtdcto H. Khi dé cugn diy NC duge khép kin mgch véi rj; ry va rs. Nang lugng dign tit tich trong NC sé phdng qua céc dién tré trén, tao ra 1 higu dign thé 6 hai dau cudn day ciia cingtdcta H, dé lam cho né téc dong. Hai titp diém cha né ding NC vao nguén véi eye tinh nguge lai, khir tY du nhanh va tha tai trong nhanh hon, Khi dong chéy qua r, do chiéu, dién ap roi trén né od cy tinh nguge vai dién 4p roi trén tr, - Higu dign thé tren cugn day H giam, khong di tac dong nia vA NC ty dong duge c&t ra khéi nguén dp. 27 Chuong 3 TRANG 8] DIEN - DIEN TU THANG MAY VA MAY NANG §3.1. KHA! NIEM CHUNG ‘Thang may (méy nang) 1a thiét bi van tai ding dé ché hang va ngudi theo phuong “thang ding. Nhung logi thang may hién dai ed két cdu co kh phitc tap, hé truyén dong, hé théng khéng ché phic tap ~ nhaim nang cao nang su&t, van hanh tin céy, an toin, Tat ca cdc thigt bi dign duge lép dat trong buéng thang va buéng may. Budng méy thudng bé tri 6 ting trén cing cia gitng thang may. Két ctu, so dd b6 tri thiét bi cia thang méy gidi thigu trén hinh 3-1. . H6 ging cla thang may 11 1a khodng khong gian ti mat bang san tfing 1 cho dén day ging. Nou h6 gigng o6 dQ sau hon 2m thi phai lam thém cifa ra vao. Dé nang ~ ha buéng thang, ngudi ta ding dng co 6. Dong cg 6 duge n6i truc tip vai co ofu nang hoge qua bop gidm t6c. Néu n6i tryc tip, buéng thang duge treo len pull quéin cop, Néu néi gidm tigp thi gitfa puli quén cp va ddng co c6 l4p hop giam téc 5 vol tl ed truyén i = 18 + 120. Khung cia buéng thang 3 duge treo len puli quén cap bang cép kim logi 4 (thutng ding 1 dén 4 soi cp). Bu6ng thang luén luén duge git theo phuong thing ding nbd cd gid treo 7 va nhiing con trugt din huéng (con trugt la loai puli trugt e6 bec cao su bén ngoai). Buéng thang va d6i trong di chuyén doc 28 Hin 3-1. K4 cfs va b6 tri hit bj ota thang méy. theo chiéu cao cla thanh giéng theo ede thanh dén hudng 9. Buéng thang cd trang bi bd phanh bao hiém (phanh di), Phanh bao hiém git buéng thang tai chd khi dit cép, mét dién va khi t6c d0 di chuyén vust qué (20+40)% t6c 40 dinh mite. Phanh bao hiém thudng duge ché tao theo 8 kiéu : phanh bio hiém kidu ném, phanh bao hiém kiéu Iéch tam va phanh bao hiém kigu kim, Trong céc loai phanh trén, phanh bao hiém kiéu kim duge sit dung rong rai hon, nd dam bdo cho buéng thang dig ém hon. Két cdu cia phanh bio hiém kidu kim duge biéu dién trén hinh 3-2. Phanh bao hiém thutag duge Mp phia duéi budng thang, gong kim 2 tiugt theo thanh dén huéng 1 khi téc 4) coa. buéng thang binh thutng. Nam gia hei cdnh tay don cia kim ed ném 5 gan voi hé truyén dong ban vit ~ true vit 4. He truyén dong truc vit cd hai loai ren : ren phai va ren trai. Cing v6i két cfu cha phanh bdo higm, budng thang co trang bi thém co cdéu han ché téc d6 kidu ly tam. Khi buéng thang di chuyén sé lam cho cg edu han ché t6c dd kidu ly tam quay. Khi t6c dO di chuyén ca bung thang tang, co c&u dai truyén 3 sé lam cho tang 4 quay vA kim 5 sé ép chat buéng thang vao thanh dén huéng va han ché téc dO cia bung thang. fo, Hink 32, Phanh bio hiém kids kim. 1 — Thanh din cémeg; 2— Gong tim megt ; 3~ Dai majtn 4— HI ihting dng bdnh vit— uc vs ; 5— Nem. §3.2. PHAN LOAI VA CAC THONG SO Ki THUAT CO BAN GUA THANG MAY Tay thude vio chifc némg, thang méy cd thé phin logi theo cde nbdm sau : 1 - Thang méy cha ngudi trong cdc nhA cao tang. 2 - Thang méy ding trong cdc bénh vidn . 3 - Thang may chd hang cé ngudi diéu khién . 4 - Thang mdy dang trong nha an va thu vién. 29 Phan loai theo trong tai : 1 - Thang méy loai nhé Q < 160kG. 2 - Thang may trung binh Q = 500 + 2000 kG. 3 - Thang may loai In Q@ > 2000kG. Ph&n loai theo t6e do di chuyén : 1 - Thang may chay chm v = 0,5mis. 2 - Thang may t6c do trung binh v = 0,75 + 1,5m/s. 3 - Thang méy cao t6c v = 2,5 + Sms. §3.3. TINH CHON CONG SUAT DONG CO TRUYEN DONG THANG MAY Dé tinh chon duge céng sudt dong co truyén déng thang may ofin 06 cdc diéu kin va tham s6 sau : = 80 dé dong hoc cia thang may - T6c 48 ya gia t6c lén nh&t cho phép - Trong tai - Trong ludng buéng thang. Cong sudt tinh cia dong oo khi nang tai khong ding doi trong duge tinh theo cong thite sau : 3 Trong do : G,, — khéi lugng budng thang [kel G - khéi lugng bang, [kel v — t6c dO nang, [m/s] & - gia thc trong trudng, [m/s*] y ~ hi¢u suat cia co cfu nang (0,5 + 0,8), Khi 6 d6i trong, cong sudt tinh cia dong co Kic nAng tai duge tinh theo biéu thitc sau : Poy = {[e + ey]? — Ga n}vke.10> , ew. (8-2) Va khi ha. tai 1 Py = {[o + Guilt + Gy, - aye 107 , [kW]. (3-8) Trong dé : P.,, - cong sudt tinh eta dong oa khi nang cd ding d6i trong Poy ~ cong sust tinh ela dong co khi ha cd ding d6i trong Gg, - kh6i lugng cha d6i trong, [ke] k ~ hé 6 tinh dén ma sit gitfa thanh din hung va déi trong (k = 1,15 + 1,3). Kh6i lugng cha d6i trong duge tinh theo biu thie sau day : Gy, = G,, + @G, [kel (8-4) Trong dé : a ~ hé 86 cin bang (2 = 0,3 + 0,6). 30 Phan J6n cic thang mAy chd khach chi van hanh déy tai trong nhiing gid cao diém, thdi gian cdn lai luén Jam viéc non tai ; cho nén d6i véi thang méy ché khdéch nén chon hé 86 a = 0,35 + 0,4. Déi v6i thang méy ché hang, khi nAng thung 1a déy tai va khi ha thudng 1a khong tai, nén chon a = 0,5. Dya trén hai bigu thie (8-2) va (8-8) cd thé xay dung duge biéu dé phy tai va chon sd bd céng sudt cla dong co theo sd tay tra cu. Mugn xay dung bigu 46 phy tai chinh x4c, cn phai tink dén th’! gian mé méy, thai gian him, thai gian déng, mé ctta va s6 lin ditng cba buéng thang khi chuyén dong. Thong s6 tuong d6i dé tinh todn cdc thdi gian trén duge dua ra trong bang 3-1. Thdi gian ra, vio bubng thang duce tinh gén ding ls/i ngwai, Sé lan ding (tinh theo xdc sudt) cla buéng thang cd thé tim theo cdc dubng cong trén hinh 3-3. Bang 3-1 ‘Thai gian mé may Tong thi gian cdn Iai (s) Téc do va ham may véi khodng di chuyén| cach gitfa cia tang (s) Buéng thang | Buéng thang | Buéng thang (amis) o cita rong | od cla rong | cd cita rong 3,6 mét_ | » 7,2 mét | audi 800mm | dvoi 800mm | du6i 1000mm (mé bang tay) | (mé ty dong) | (mé ty dong) 05 1,6 16 12,0 7,0 - 0,75 16 1,8 12,0 7,0 - 1,0 1,8 1,8 13,0 7,0 63 1,5 1,8 18 - 7,2 62 2,5 28 2,0 - - 6,5 35 32 25 - - 7,0 Mg ey 18 16 14 EF 21 nguoi 2 E=1 10 ml EA 13.nghor a |_ Es 10nger [ 6 C1 4 Es Snguor 2 5 10 14 18 2 2 30 3 38 42 46 50 m Hink 3-3. Dudng cong dé xdc dinh s6 ldn ding (theo xic sufit) cua buéng thang. m, ~ 86 ldo dling ; m, ~ 96 fing ; E - 96 ngudi trong badng thang. 3 Phuong phap tinh chon cing sudt déng co truyén dng thang méy tin hanh theo cde bube sau day = 1. Tink Ive kéo dat lén puli e4p kéo buéng thang 4 tang duéi cing va céc lén ding tiép theo : F=@+G, - AG, - Gy) g INI (3-6) Trong 46 : k, - 96 ln diing cia buéng thang. AG, - thay déi (gim) Khéi wong tdi sau méi In ding. g - gia t6c trong trudng, Im/s“1. 2. Tinh mémen ting tng vai luc kéo. FR ° M = [ (NmI neu F > 0 (3-6) va: w= TE, mh, néu F < 0. Trong dé R - ban kinh eda pull, [m]. i - ty 86 truyén cba co ctu 1 ~ higu suit cia oo cau 3. Tinh t6ng thdi gian hanh trinh nang va ha cia buéng thang bao gém : thoi gian budng thang di chuyén véi téc do én dinh, thdi gian md may va ham may va téng thoi gian con lai (thdi gian ding mé cia buéng thang, thdi glan ra vao budng thang cia hanh khach) theo bang 3-1. 4, Dua tren két qua cia ede buée tinh todn trén, tinh md men dang tr] va tinh chon céng sudt dong co. 5. Xay dung biéu dé phy tai chinh xéc cia dong co truyén dong cd tinh dén céc qué trinh qué d@ va tién hanh kiém nghiém cong sudt dong co da chon theo diéu kién phat noéng, qué tai. §3.4. ANH HUONG CUA TG6c DO, GIA T6c VA DO DAT (DAO HAM BAC NHAT CUA GIA TOC) BOI VOI HE TRUYEN DONG THANG MAY Mot trong nhing yéu cdu co bin déi véi hé truyén dong thang mdy 1a phai dam bao cho bu$ng thang chuyén dong 6m. Buéng thang chuyén dng ém hay khOng, phu thude vao gia tée khi md may va khi ham méy. Cac tham sé chinh dac trung cho ché 46 lam vige cla thang méy IA : t6e dé di chuyén v[mis], gia tée alm/s*] va dO dat pim/s*) ‘Téc do di chuyén cia buéng thang quyét dinh nang suft cia thang may, ed ¥ nghia quan trong, nht 18 d6i v6i cde nha cao téing, D6i voi cde nha choc tri, t6i uu nhat la ding thang may cao téc (v = 8,5m/s), gidm thai gian qué dé va téc 46 di chuyén trung binh cia bu6ng thang dat géin bang téc do djnh mic, Nhung vige tang t6c 40 lai din dén tang gid think cia thang may. Néu tang 32 t6c dO cia thang my v = 0,76m/s lén v = 3,5m/s, gid thanh tang len 4 + 5 lan. Boi vay, tity theo dd cao cia nha mA chon thang may cd tée dd phir hyp voi tc dd toi wu. Tée do di chuyén trung binh cia thang m4y cd thé tang bang c4ch giam thoi gian mé may va ham méy, eo nghia la tang gia t6c. Nhung khi gia tOc lon sé gly ra cam giée khé chju cho hanh kh4ch (nhu chéng mat, og hai, nghet thd v.v...). Béi vay, gia t6c ti du la a < 2m/s*, Gia t6c toi uu dam bao nang sudt cao, khong gay ra cim gide khé chiu cho hanh khach, duge dua ra trong bang 3-2. Bang 3-2 ‘Hé truyén dong ‘Tham $6 Xoay chiéu ‘Mot chiéu "T6c do thang may (m/s) 05 | 0,75 1 15 | 25 | 35 Gia téc eye dai (n/s*) 1 1 15 15 2 2 ‘| Gia t6e tinh toam trung binh, Gals?) 0,5 O5 0,8 1 1 15 Jy, uM aM/s? PMs? Himh 3-4. Cac dung cong bidu gién su phy thuge cla quéing dudng S, te dO v, gia {6c a va dd d3t P theo Ihdi gian aetgpa 8 33 Mot dai higng nifa quyét dinh sy di chuyén ém ofa buéng thang la téc dd tang cia gia tde khi md méy va te do gidm cia gia t6c khi ham méy. Noi mot cach khéc, do la 2 a dat (dao him ba nhs cia gia te p = %* hoge duo him bie ha cia te db p = Ty ). bi gia t6c a < 2m/s* thi do dat khong duge qué 20m/s* Bigu d6 lam viée tdi tu cia thang méy t6c do trung binh va t6e do cao biéu dién trén hinh 3-4. Biéu d6 nay cd thé chia ra lim 5 giai doan theo tinh chat thay déi tc do cia buéng thang : mé may, ché d6 dn dinh, ham xuOng t6e do th4p, bu6ng thang dén thing va ham ding. Bigu d6 t0i wu hinh 24 s6 dat duge néu ding hé truy6n dong mot chiéu (F-D). Néw ding hé truyén dong xoay chiéu véi dgng co khong déng bo hai cép t6c dd, biéu dé chi dat gin gidng bidu dé t6i wu. Déi vai thang may chay cham, bidu d6 chi od ba giai doan : mé may, ché dd én “dink va ham ding. §3.5. DUNG CHINH XAC BUONG THANG Buéng thang cla thang may odin phi diing chinh xéc so voi mat bang ciia ting can dimg sau khi Gn nuit dig, Néu budng thang dimg khong chinh xic sé gay ta céc hién tugng sau : ~ Déi voi thang méy ché khéch, lam cho hanh khdch ra, vao kho khan, tang: thdi gian va, vao cia hanh khéch, ddn dén gidm nang suat. ~ Déi véi thang may ché hang, gay khé khin trong vige xép va b6c dé hang. Trong mét 86 trudng hgp cd thé khong thyc hitn duge viée xép va béc do hang. DE Kkhée phuc hau qué dé, 06 thé dn nhdp nuit bam dé dat duge do chink xac khi ding, nhimg sé din dén céc vin dé khong mong muén sau : — Hong thigt bj diéu khién — Gay tén that nang lwong = Gay héng hée cae thiét bi od khi = Tang th’i gian ti Ic ham dén dimg. Dé dimg chinh xéc buéng thang, cén tinh dén mOt nifa hieu s6 cia hai quing dvong trugt khi phanh bung thang ddy tai va phanh buéng thang khong tai theo cimg mot huéng di chuyén. Cée yéu 16 anh hudng dén dimg chinh xdc budng thang bao gém : ‘momen cba cd chu phanh, momen quén tinh cia buéng thang, toc do khi bat dau ham va mot sé yéu t6 phy khac. Qua trinh ham budng thang xy ra nhu sau : khi budng thang di dén gan san téing, cong the chuyén déi tdng ofp lénh len hé théng diéu khién dong co d8 ding budng 34 STRAT. 5 thang. Trong quang th?i gian At (thal gian tée dong cia thiét bj diéu khién), buéng thang di duge quang dudng IA 8’ = vAt , im] (8-7) Trong 46 : v, - Téc dO lde bt du ham, [m/s]. Khi co cfu phanh tac déng 1A qué trink ham buéng thang, Trong thoi gian nay, buéng thang di duge mot quang dung S”. ms 8” = WE, + FS" [m] (3-8) ‘Prong dé: m - khéi Ivgng cde ph4n chuyén dong cha bung thang, {kel Foy ~ Tye phanh, (1 F, ~ lve can tinh, [N] Dau (+) hoae trit (-) trong biéu thite (8-8) phy thuge vao chiéu tac dung cia luc : Khi buéng thang di Jén (4) va khi buéng thang di xuéng (-). $” cig cé thé vist duéi dang sau: Joe. — : 9) iM, = ™) tm] (3-9) ‘Trong dé: J - momen quén tinh hé quy d6i vé chuy€n dong cia budng thang, {kgm?} Myy ~ momen ma sét, [N] M, - momen can tink, [N] ao, ~ t6e 49 quay eda dong co luc bat délu phanh, [rad/s] D - dung kinh puli kéo c4p, [m] i - ti-sé trayén. wld s” Quang dung buéng thang di duge ti khi cbng tée chuyén déi téng cho lenh ding d6n khi buéng thang dimng tai san téing 18 : . Jaz 3 S=#S +8 = %o Ot + SG, = M) (3-10) Cong tée chuygn déi ting dat cich sin, téing mot khoang cdch nao dé lam sao cho buéng thang nam 6 gida higu hai,quing dung trugt khi phanh déy tai va khong tai Sai s6 lén nhét (49 ding khOng chink x4c l6n nhét) 1a G1) trong dé : S, ~ quang dudng trugt nhé nhdt cde buéng thang khi phanh 8, - quang dudng trugt 1én nhét eta buéng thang khi phanh (hink 3-5) Bang 3 - 3 dua ra cac tham s6 cia cdc he truyén dong v6i do khong chinh ac khi ding As. 35 Bang 3 - 3 Pham | Téc do] Gia | Do khong Hé truyén dong dién vi diéu di- t6e chinh xéc khi chinh | chuyén ) (m/s?) | dimg Gnm) t6e do | [mis] Dong co KDB ro toléng se lefptéedd | 1:1 | 08 1,5 | # 120 + 150 Dong oo KDB 10 to King adc hai cp toc dd) 1:4 | 05 15 | £104 15 Dong co KDB ro to long sdc hai cdp t6e dQ) 1: 4 1 15 £26 + 35 He may phat - dong eo (F - D) 1:80] 20 2,0 | + 10+ 15 He may phat - dong co od khuyéch dai trung gian. 1:100| 2,5 2 £5+ 10 Bing than Hinh 3+$. Ding chinh xe buéng thang, 36 §3.6. CAC HE TRUYEN DONG DIEN DUNG TRONG THANG MAY VA MAY NANG Khi thiét ké hé trang bj dign - dién tit cho thang may, viée Iya chon mot hé truyén’ ddng, chon loai dong co phai dua trén cdc yeu edu sau: - Do chinh xe khi ding - Téc d6 di chuyén buéng thang ~ Gia t6c 16n hat cho phép. - Pham vi diéu chinh tée do. He truyén dong dign xoay chiéu ding dong co khong dng bo rotor I6ng séc va rotor day quinn duge ding kh4 phé bién trong trang bi dién - dign tu thang m4y va may nang. Hé truyén dong dong co khong d6ng bd rotor Jéng sdc thudng ding cho thang indy chd hang t6c ¢ cham. 1g truyéa dong dong co khong d6ng bo rotor day quan thutng dimg cho cée méy nang’ ot’ trong tai lon (cong sudt dong co truyén dong téi 200kW) nh&in han ché dong khdi dong 46 khong lam anh hydng dén nguén di¢n cung cép. He truyén dong xoay chiéu ding dong co khong déng be nbiéu cp t6e dO thutng ding cho ec thang méy ché khéch t6e dQ trung binh. He truyén dong mot chiéu may phét ~ dng co co khugch dai trung gian thuting dimng cho cde thang méy cao tée. Hé may dim bio biéu dé chuyén dong hep ly, nang cao a chinh xéc khi dig toi + (5 + 10) mm. Nhuge diém cia-hé nay 1a cong suat dat lon g&p(3 + 4)lMin so véi he xoay chiéu, phite tep trong van hanh va sta chita. Nhiing nam gén day, do sy phét trién ola ky thuat dign ti cong suGt Ton, cde he truyén dng mot chiéu dung bo bign déi tinh di duge dp dung kh4 rong rai trong cae thang may cao t6c voi tée do t6i & mis. L. Hé thong tu dong khéng ché thang méy t6c d6 trong binh Hea truyén déng dign ding cho thang méy t6e do trung binh thutng 1A bé truyén dong xoay chiéu voi dong co khong d6ng b9 2 cp tée do. He nay dam bao dimg chinh xde cao, thie hién bing céch chuyén t6c €0 clin dong co xudng t6c do thap (vy = 2.5 m/s) true khi buéng thang s&p dén san ting. He nay thudng ding cho ede thang may ch khdch trong cic nha cao tang (7 + 10) tng) vai t6e do di chuyén cia buéng thang duoi 1 mis. So dé nguyén If dign céa thang may duge gidi thigu trén hinh 3 - 6. Cap nguén cung effp cho hg bing edu dao CD vA aptomat Ap. Cuon day stator cha déng co duce ndi vio nguén cp qua céc tip diém eda cong tde to nang N hose congtactd ha H va cée tiép diém cia congthcta tée do cao C hoge cOngtacto t6c do thép T. Ngu6n ofp cho mach diéu khién ify tit hai pha qua hai éfu chi 1 CC, Cac cita ting duge trang bi khda lien dong voi céc ham cusi 1CT + SCT. Then cai ngang civa lien dng voi céc ham cu6i 1PK + 5PK. Vie dong ~ mé cila tang 6 thc dong lén khéa va then cai cita tng lam cho nam cham NO, téc dong. Khi cét nguén nam cham NC, lic 37 Qa 1ET 207 SCT aT LT “TE o-WS 2g 2g eHo + 20. a te SIT 9 Mo-9. —S ene “Tt a a ATt aS RTA 167 |_ sien ere c IPR 28K SAK 408 SPK 4 i wer AW Ad SS eo sel WO2 We Minh 3-6, So dé nguyén li dign cha thang may. 38 1E = buéng thang dén san tang, lam quay then cai, then cAi tac déng lén mot trong cdc ham cu6i PK va mé khda cita tang. DE ding bu6ng thang tai méi san tang, trong sd dé ding him cui HC dat trong budng thang. Tac dong len tiép diém HC hode bang nam cham ding theo téng NC, hode bling edn dong - mé cita tang. Cong tée chuyén déi ting 1CDT + 5CDT es ba vi tri 1A cam bién ding bu6ng thang va xée dinh vj tri thye cia buéng thang so voi céc tng. Diéu khién hoat dong cta thang mdy duge thyc hién tw hai vi tri : tai ‘cia tang bang nit bém goi tang 1GT + 5GT va trong buéng thang bang cac nut béim dén tang 1DT + SDT. Khei ddng cho thang méy lam vige chi khi : 1D kin, ICT + 5CT kin (cde cita tang da déng), 2D, CT kin, FBH (lién dong voi phanh bao hiém) kin, cita buéng thang déng, CBT kin va 8D kin, Ham cu6i JHC va 2HC lién dong voi san budng thang, Néu trong buéng thang cd ngudi, tiép diém cia chting mé ra, 1HC du song song véi CBT cho nén dit 1HC hd nhung mach vn néi lién qua CBT, cbn 2HC mé ra loai trir kha nang diéu khién thang méy bang nut bam goi tang GT. Trong so d6 cé 5 den béo D, + D; lip 6 trén méi cia tding vA 1 den chiéu sang budng thang Dg. Khi co ngudi trong buéng, tiép diém 2HC mé ra, cudn day role trung gian mat dién, tiép diém thutmg kin RTr dong lai lam cho 1D + 6D séng lén béo cho bist thang dang "ban" va chiéu sang cho bung thang. So dé nguyén ly trén hinh 3 - 6 1A s¢ d6 cha thang lp dat trong nha nam téing vi cho trugng hgp bung thang dang nim d tang mot. Xét nguyén ly lam viée cba so 46 _ khi edn len tang 4. Hanh khach di vao budng thang, déng cifa tang va cifa budng thang. Do trong lugng cla hanh khéch, 2 tiép diém thutng dong 1HC va 2 HC mé ra. An nut bam dén tang 4 DT, role tang RT4 cd dién. Cac titp diém cia RT4 déng lai cfip ngu6n cho cudn day cla cong tdc ta tée dO cao C. Cae tiép diém cia congticta téc dé cao dong lai cap nguén cho céu chinh Ivu CL la nguén 1 chiéu cap cho hai nam cham NC, va NC,. Nam cham NC, sé dong tiép diém 1 PK, cu6n day céngtdcto N cd dién. Cudn day stator cha dong co duge cap nguén qua céc tiép diém C va N, bung thang di Ién. Nam cham NC, sé kéo con doi lam cho ham cudi HC mé ra. Khi nha nut bam 4 DT, cudn day cia cOngtdcto N duge duy tri nguén cp qua hai tigp diém T (thudng kin) va N (da dong lai). Déng thdi cubn day cha rule 4RT vin duge tip tyc duy tri nguén cp qua cing t&e chuyén d6i ting 4CDT va céc tiép diém 1PK + 5PK. Khi budng thang g@n dén ting 4, buéng thang tac dong vao cOng téc chuyén déi tang 4 CDT, lam cho role ting RT4 va cbngtdcte t6c dd cao mat dign. Cudn day congtdcts tde dé thélp T od di¢n qua tiép diém thutmg hd N (da dong kin) va tigp diém thudng kin C, Cugn day stator ca dong ca duge dau vao nguén cap qua cdc tiép diém N va T. Buéng thang tiép tuc di lén véi t6c dO thip hon. Déng thdi cAt nguén c&p cho cfu chink lm CL, hai nam cham NC, va NC, mét dign. NC, mat dien lam cho him cuéi HC kin lai, van duy tri nguén c&p cho cu6n day céngtdcta N. Khi buéng thang dén ngang véi sin tang 4, céin déng mé cita dat 4 cita ting 56 tac dong lam 39 ham cuéi HC hd ra. Cu6n day e6ngticto N mat di@n, dong co truyén dong ditng Jai va phanh ham din tt NCH s6 ham ditng buOng thang. Hé thong ty dong khOng ché thang mAy hoan toan tuong ty nhu trén khi diéu khién bang ode ndt bam goi tfing 1GT + 5GT. Diéu khién thang may lam viéc bing céc mit bam goi ting chi thye hién khi 2HC kin. 2, He thong ty dng khong ché thang may cao téc Dé truyén dong thang may ed t6c do di chuy@n buéng thang v > 3 mis, thuong dang he truyén dong mot chiéu. Bu6ng thang duge treo len puli kéo cp n6i truc tiép v6i true dong od trayén dong khong qua hOp gidm téc. Trong mach diéu khién thang méy cao t6c, cng the chuyén d6i ting cd tay gat co khi duge thay thé bing cong tdc chuyén déi téng phi tiép diém. Vi véi t6c do di chuyén buéng thang lén, cong téc chuyén d6i téing co kh{ lam vide khong tin cAy, gay ra tiéng 6n lon. Cong tée chuyén 46i tding phi titp diém thutng dimg labo cém bién vj tri kigucdm tng va bocim bign vj tri ding té bao quang dign. Trén hinh 3-7a gidi thigu cfu tao va dac tuyén cia cong the chuy@n déi tang ding bé cdm bién vi tri kiéu cém tng. Cu tego cba né bao gém : > mach ti hé 2, cudn day 8. Khi mach tit hd, do dign khéng cla cudn day bé, dong xoay \ chiéu qua cudn day khd lén. Khi thanh sdt dong 1 lam kin mach tu, ti thong sinh ra trong mach ty tang, lam tang dién cam L cia cudn day va dong di qua cudn day sé gitm xuéng. Sy phy thuge dign cam cugn day L vao vj tri thanh dong 1 duge biéu dién tren hinh 3-7b. Néu dau ‘n6i tigp véi cugn day cia bé cim bién mét role ta sé duge mét phan ti phi tiép diém dé dang trong hé thOng digu khién. Tay thugc vao myc dich st dung, .e6 thé dung né lam cong téc chuyén déi ting, chm bién dé thyc hien ding chink xc buéng thang hodc cam bién dé chi thi vi tri buéng thang v.v... é 0 46 ft, Sit a as 10 Ps) 9 Hinb 3-7. Cam bién yj tri kid cam ing. a Cu tao + b~ Sie phu thude L = f(s). 40 ow) Binh 3-8 so od nguyen ty cba cim bien cm Gng. Su d6 nguyen ly cia cdm bién cdm ing trén hinh 8-8. Cuon day cia role tng RTr duge dau n6i tiép vot cudn day cla cam bién kiéu cdm ‘ing CB. Dé nang cao d¢ tin e4y, song song voi cugn day cda bd cdm bién co déu them mot tu C. Tri s6 dign dung cia ty dién duge chon sao cho khi thanh sft dong 1 che kin mech ti s8 tao duge dong cong hudng. Khi mach tit cla cdm bién hé, dong di qua cudn day cia role RTr dé Ién lam cho ng téc dong. Khi mach tit kin, dong dign di qua cugn day gidm xu6ng gén bang khong, role khong téc dong. Thong thudng bo cam bién CB duge lép 6 thanh giéng thang, thanh s&t dong ldp & bu6ng thang. ‘Trén hinh 89a giGi thigu mach luc cia hé truyén dong mot chiéu (BQ bign déi thyristor - dong co) cho thang méy cao tc v6i v = 2 m/s va trong tai Q = 1000 kG. Phan ting cia dong co truyén dong duge c&p ngu6n tit bo bién déi tink dimg thyristor tao béi 2 mach cfu chinh Iyu ba pha 1T1 + 6T1 (bo thuga) va 1T2 = 6T2 (bo ngugc): Hai bQ nay du song song nguge voi nhau. Bao vé qué 4p cho méi thyristor ding mach R-C. Bdo vé ngdn mach bing cfu chi t4c dong nhanh CC. Cugn kh4ng 1CK va 2CK dang dé han ché dong dign cAn bang. Mach diéu khién bd bign déi ddo chiéu ding thyristor biéu din trén inh 3-9b. Diéu khién hai cfu chinh luu IBTh va 2BTh bing hai khdi diéu khién KDKN va KDKH. Trong méi kh6i diéu khign bao gém cdc khau : khau déng pha, khéu tao disn ap ring cua, khau so sénh va tao xung va khau khuéch dai xung. Nguyen ly lam vige cha so dé kh6ng ché thang may cao téc nit sau : Dien ap dat duge lay ra tit'd&u ra oda khau han ché gia téc HOGT, d6 lon va cue tinh cua dién ap dat do khau diéu hanh DH quyét dinh. Dién 4p ra cba khau han ché gia t6c HCG tang dfn theo ham tuyén tinh bac’ nh&t khi thay déi tin hi¢u déu vao. Didu chinh tde dO dong co truyén dong bang bd diéu chinh t6c d4 R,. Tin hie dau vao cia bo diéu chinh t6c do R,, 14 tng dai 86 hal tin higu : tin higu chi dao (dign 4p ra alia khau HCG) va tin hiéu phan hél am t6e dé tl Ié v6i te dO quay cia dong eg (din 4p ra cla khau K,). Khau R,, dimg bo khuéch dai mot chiéu (ham ti lé P). Tin higu ra cia R,, 1a tin higu dau vao R/N (hi thang may di lén) va R,H (Ichi thang may di xuéng). Ca hai khau R,N va R,H ding bd khuéch dai mot chiéu (ham ti lé, tich phan PI), Ngoai ra, tin higu phan héi Am dong ly tiv déu ra cla khau 1 K, (ti le voi Al dong eta dong co) dua vio ddu vao cia R,N va ti khau 2 K, dua vao R,H. Tin higu va eta khau R,N hod RH chinh la tin higu diéu khién dua vao kh6i diéu khién tuong ting KDKN hotc KDKH. Dé thyc hign diing chinh x4c buéng thang, hé théng sé chuyén tii ché dd diéu chinh t6e do sang ché do diéu chinh vi tr{. ‘Tin higu ra tit khau cdm bién dig chinh xéc CBDCS dwa vao khau diéu chinh vi tri R,. Khi buéng thang nim ngang véi sin ting, tin higu ra cia khau CBDCS s& bang khong. ER 17h Me dita hide déa a) 3 b> Winh 3-9. a Truyén dong @ thang may cao 16¢ ding he Bth- DB; We So dé khéi cia he Bh - B. 42 §3.7. TU DONG KHONG CHE THANG MAY DUNG CAC PHAN TU LOGIC Dé nang cao dé tin cay trong qué trinh hoat dong cla thang mdy, hé thong ty dong kh6ng ché hé truyén dong dién thang may da dung ofc phdn ti phi tiép diém (phdn tit logic). Ung dung céc phén ti logic trong mach diéu khién cho phép xay dung mot hé théng diéu khién véi sé lugng phan ti diéu khién la it nhat. So.d6 ty dong khong ché thang may ding céc phéin tit logic giéi thigu trén hinh 3 - 10. Day la so dé khéng ché don gian nhét : bu6ng thang nang lén dén mt trong nam tang, nhwng khi ha,chi ha xuGng tang mot. Cong te chuyén d6i tng ding bp clm bién vj tri bing 6 bao quang dign 1F + 5F dat trén cdc tang tuong ung. Han ché hanh trink lén va hanh trinh di xu6ng bang hai céng t4e hanh trinh phi tigp diém HON va HCH (hai cong tée hanh trink nay cling giéng nhu cOng t&c chuyén 461 tng). Trén so d6 khong bidu dién mach Ive cla dong cg truyén dong thang may, nhung cfin hiéu cOngtdcts nang N sé déng mach cho dong co nang budng thang di Ién, congtacts ha H déng mach cho dong co ha buéng thang. Diéu khién thang may bing “ cée nit béim phi tigp diém 2DT = 5DT Ip trong bung thang vA mot nut bém goi tang lap 6 cia tang mot 1GT. Trén so d6, cAm bién 1F + 5F, HCN va HCH (6 vudng t6 d4m) co mite logic "1" va khi ed tac dong tit bén ngoai la mde logic "0", cam bién 2DT + SDT va 1GT, cd mic logic "0" vA khi tac dong lén no s6 cd mite logic "1". Xét nguyén ly lam vide eda hé thOng : Néu mu6n Ién tAng nam, &n nét én SDT, “du ra céa phan ti "HOAC* 5H od mic logic "1" va mtée dé dia vao 1 déu vao cia phan té "WA" 5V. Tu bO cam bién SF dua vao dau vao thi hai cia phén ti 5V mite logic "1" (ing voi khi SF chwa bj tdc dong ben ngoai). Tin higu du ra cia phén ti 5V ed mite logic *1". Tin higu ra vin cd mite logic "1" ké ca khi ta khOng téc dong lén nut bam SDT vi cd mach ty duy tri My tit dau ra.cua 5V dua vao dau vao 5H, khéng cho phép 5H chuyén trang thai. Tin hi¢u ra ed mic légic "1" dua vao mét trong bon déu vao cla phn ti “HOAC" 6H. ‘Tin higu ra cia phén ti "HOAC" GH co mtc logic "1" dua vio mOt trong ba d@u vao cia phéin ti “VA" 6V. Tin bigu thi hai phén tt "VA - DAO" 1B cd mic logic "I" (do déu ra cia 1V od mitc logic *0"). Tin higu tit dau ra oda cong tée hanh trinh HCN of mc logic "I" dva vao déu vao thé ba cla phén tt 6V. Tin higu déu ra cda phén tu 6V od mite logic "1" qua khau khuéch dai IKD sé lam cho cOngticto nang N tée dong. Dong co st duge déng vio nguén cfip theo chiéu nang buéng thang di lén. Khi bu6ng thang di dén téng nam, s¢ téc dong len cam bién SF, lam cho tin higu ra cla SF cd muc logic "0". Tin higu dau ra cha phéin ti 5V co mite logic *1* chuyén sang méc légic "0". Tin hiéu ra cia 6H 6 mic légie 0°, tin higu ra ctia 6V co mic logic "0", congtdcto N mét ditn, dong co ngitng quay, buéng thang ding dung 6 tfng nam. Mugn ha buéng thang xung téng mot, fn nut én 1G, tin higu ra cia phin tt "HOAC" 1H o6 mite logic "1" dua vao phén ti "VA" 1V. Ba d&u vao con lai cla 1V déu 43 cd mite logic "1" nén ddu ra cia 1V c¢ mic logic "1, cugn day cdngtdcto H cs dién déng dien cho dong cd theo chiéu quay ha buéng thang ar Hinh 3-10 So G6 nguyen Ii khng ché thang may ding cée phi til logic. 44 Chuong 4 TRANG BI DIEN - DIEN TU VA TU DONG HOA MAY xUc $4.1. KHAI NIEM CHUNG VA PHAN LOAI May xe duge sit dung rng rai trong cOng nghiép Khai thac mé 19 thién, trén cdc céng trudng xdy dung, trén cdc cong trudng thiy Igi, cée cong trutng xty dung cau dudng dé san gat mat bang, bée xtc dat dé, quang... Méy xGe ed thé phan loai theo céc chi titu sau : 1, Phan logi theo tinh nang st dung a) Méy xtic xAy dung chay bénh xich, banh I6p cd thé tich gdu xtc tit 0,25 + 2 m?, ») May xc diing trong ofng nehiep Khai thée mé 10 thién os thé tich géu xtc tit 46+ 8m’. . c) Méy xtc b6c dat dé cd thé tich gdu xde ti 4 + 96 m’. 4) May xtc g&u ngoam o¢ thé tich géu xtc th 4 + 80 m* 2. Phan loai theo co céiu b6c xtc a) May xtc o6 co oftu béc xde 1A gdu xe thufn : gu xic di chuyén vAo d&t d4 theo hung tit méy xtc ra phia trude duéi téc dung cia hai Ive két hgp cia co cfu nang va co cfu ddy tay géu (hinh 4 - 1a). b) Méy mic od co cfu b6c xtc ki¢u gfu cdo di chuyén theo huGng ti tay gdu vao méy xie theo mat phdng nm ngang (hinh 4 ~ 1b). ©) Méy xtc cd co cfu béc xtc Kiéu gu treo trén day : gdu di chuyén theo huéng tit phia ngoai vao méy xtc duéi téc dung cia Ive két hgp eta hai co flu : co cou kéo va og cfu nang (hinh 4-1c). d) Méy xGe od co eff béc mic kiéu gu ngoam : qué trinh bée xtc dit dé thy hign bang cach khép kin ddn hai nia thanh glu ngoam duéi tac dung Ive kéo eta co cfu kéo. (xem hinh 4 - 14). d) Méy xie 6 co cfu bée xtc kiéu géu quay. Gu quay la mot banh xe, géu xdc duce gé len banh xe theo chu vi (hinh 4 ~ 1d). ‘ e) May xiic ed ev edu béc xe kidu mang cdo nhiéu gdu xGc (xem hinh 4 ~ le). 3. Phan loai theo thé tich gau xtc a) Méy xde cOng sudt nhé, od thé tich géu xic tit 0,25 déin 2 m? b) Méy xde cOng suft trung binh, od thé tich giu xtc ti 2 dén 6 m* c) Méy xtc cong sudt lén of thé tich gdu xtc ti 6 dén 80 m*, 45

You might also like