BUHAY AT MGA SINULAT NI RIZAL

Reaction Paper #3: Documentary - Ang Huling Pag-ibig ni Rizal', dokumentaryo ni

Howie Severino
BA History 2-3 | Ysabelle R. Abad

Nagsimula ang dokumentaryo sa pamamagitan ng pagtuklas sa buhay pag-ibig ni Rizal, na

nakita kong nakakaintriga at, sa una, ay walang kaugnayan sa kanyang papel sa rebolusyong

Pilipino laban sa kolonisasyon ng mga Espanyol. Ngunit sa paglalahad nito, natanto ko na ang

personal na aspeto ng kanyang buhay ay napakahalaga sa pag-unawa sa taong nasa likod ng

bayani. Mahusay na pinagtagpi ni Howie Severino ang mga makasaysayang katotohanan,

anekdota, at mga panayam ng dalubhasa upang maging makatao si Rizal, na naglalarawan sa

kanya hindi lamang bilang isang matapang na makabayan kundi bilang isang tao na nakaranas

ng pag-ibig, dalamhati, at kahinaan.

Isang aspeto na tumatak sa akin ay ang malalim na pagmamahal ni Rizal sa kanyang inang

bayan, at kung paano naimpluwensyahan ng kanyang mga karanasan sa ibang bansa ang

kanyang pananaw sa Pilipinas. Ipinakita ng dokumentaryo ang kanyang personalidad: isang

mahusay na manunulat, artista, isang palaisip, at isang taong madamdamin lalo na patungkol

sa reporma sa kanyang tinubuang-bayan. Ang pagmamahal ni Rizal sa Pilipinas ay hindi

lamang isang damdaming makabayan; ito ay isang dedikasyon upang iangat at bigyang

kapangyarihan ang kanyang mga kababayan.

Ang isa pang makapangyarihang tema sa dokumentaryo ay ang paghahangad ni Rizal sa

pag-ibig at kung paano ito nauugnay sa kanyang dedikasyon sa layunin ng Pilipinas. Ang

kanyang mga relasyon sa mga kababaihan, lalo na ang kanyang pag-ibig para kay Josephine

Bracken, ay nagpahayag ng isang mahinang panig sa dakilang pambansang bayani. Ang mga

sakripisyo at panloob na mga salungatan ni Rizal ay umalingawngaw sa akin, dahil napagtanto

ko na kahit na ang mga nagbibigay inspirasyon sa mga bansa ay mga tao rin na may mga

damdamin at kahinaan.

Ang dedikasyon ni Rizal sa Pilipinas ay higit pa sa mga salita; ito ay isang taos-pusong pag-ibig

na nagtulak sa kanya na magtrabaho nang walang tigil para sa kapakanan ng kanyang bayan.

Hinimok ako nito na pag-isipan kung paano ako makakapag-ambag sa pag-unlad ng ating

bansa, kahit sa pinakamaliit na paraan, tulad ng ginawa ni Rizal noong kanyang panahon.

"Ang Huling Pag-ibig ni Rizal" ay hindi isang tipikal na dokumentaryo. Sinasaliksik nito ang

kalooban at kaluluwa ni Dr. Jose Rizal, na nagpinta ng isang matingkad na larawan ng isang

taong lubos na nagmahal, marubdob ang pakiramdam, at handang magsakripisyo para sa

kanyang bayan. Ang pagkukuwento ni Howie Severino ay nagpaalala sa atin ng kahalagahan

ng pagpapakatao ng mga makasaysayang bayani, na nagpapahintulot sa atin na kumonekta sa

kanilang mga pakikibaka, adhikain, at tagumpay. Ang paglalakbay ni Rizal, tulad ng ipinakita sa

dokumentaryo, ay nagsisilbing pangmatagalang inspirasyon para sa atin na maging mas

mahabagin, masigasig, at tapat sa paggawa ng pagbabago sa mundo sa ating paligid.