You are on page 1of 150
‘ALLUTA PELA BORRACHA NO BRASIL i i ee al ae _ \ eC FOFT44L Warren Dean Sea ie nn wenn = Lh ysen. A LUTA PELA BORRACHA NO BRASIL Um estudo de historia ecolégica Lierada Nobel 8.4, tes Doperamants tat ‘ene: pap astane seed ia, Foon: Gis te esha pane Sct pk eps vm pea por exo So eats se mn ote, ft ae ‘nT poe oe op a un ec nr ‘en aces pac Os ern ons an fe 0, SO ce commis Wk eins HE Saar i retpesonce eee ‘aia Ab’Siber ‘Um novo lize de Warren Dean sbre asuntosbraleros sets sempre um motivo de sattagho pura fa nn commande alc: ‘al que sabe da sriedade dose trabalho de Hstoradon © autor um dos bratiianistas mas admiradan, a nivel pessoal inlet, por quantos tveram oportunidade de conhurcr ny iin, se ater c sum produgso histriogrfia.Nio ertarianos em inet Guo Dean antes de sor otulado como Braco! 6 um eaute beast Ieito, por sus postra ecapaldade do penetra com plon spain, ‘menndres completo de wnsor aunts bcs. Sab un trtaments strangets « aprofundado, sempre altmentefvonel so nao pals suas genes, Enolvend mals roceuerente, considera ele fea, oportunas indlspendnel (5 trabalos de Warren Dean vém se sueedendo, ene ms, @ Inarvais de alguns snow A Fndusniaicneao de Sto Pando (TFB, 171, fio Claro (Pa e Tera, 1970), A Malinacionae CBrsene, 198, E agora, pr initva da NOBEL, pubis, eh wad por tages oto gue seatm de nr noe Estos Unidos, pela Cea University Pres, com o io sbi de Brust aad the Stree for Rubber. Na traluio bras, ore vem «hms sa tle de ‘Lata pela Borreche no Brasl aon Estude de Mitta Potion 1 hem a fo desss das toe que 4 obta se insere. O autor basen em enruorcnvla documento bras, fel han om Aico de brass assum, reupera& Ista ride pelo asl ‘ara dexervoverplantagdes de borachs, na Amaia ¢ ost ee ores de nossa terms topics (Sto Palo, sult Bai, morte do Mato Gross, Espirito Santo) fe ute sencon de toua tans equ ide Lenios ecarecids, na longo de tts ou quco prasde, para ‘desenvolver seringnisplantadon em slo brler. Tratse de aco ‘anhar 2 longa campanhe de tdenicos © govecanten, cm vistas congue da proguvidade, por via agronomic, sand auto-st ‘enc produtva e reaguiogdo de tum mercado peed, desde a Segunda do sul, ct ungGo do Suess da sernga nas plan tgbes tropics maare an Asa de Sadests 0 tivo se consti cm um capitulo da Bist coogi da sugrcuturn nos trpioos Gnidos, envolsendoalpuse dos seu pars: ‘Sos peclosdadce regan tamisn wm ear para retrogar ‘dein de una planta de grande valor scone, que hace em fem proces intrude coolio ha forest amie, mas q0e eve condgtesfnvoriveie pars ser noplind por clio, no su Po I ambiente de origem, sob forma de plantagses penis hom bincan Um simples tango, mo doinsve, atepbsae expat doo ‘rings ptados.,albures, em Areas de slo Tres, em ond Ger tropicals insula, tudo fol dferete, fvoresndo a expansto “Gt hover por imensae gles, vb urna efiidaca produ © ceoul ‘nica extvordindls, ‘Maw Warren Dean no ert intereeado apenas ea: mostrar 0 rotcro da oriach ede et uso. Ele wll bs pander Ian que (sll vom dernvoiendo para compensa pers da peu fade dov morcndos internacional da oerach, dead os mendor da ‘Senda de aD. Newtesntdo, lo procura fetrager ov esorgor de Savotvidos a Amana efor da Amana, no tisos 6s quae fos de edulo fi de encontrar ‘ma tokio apron par ue Fetoma do proceso produtve da boracha (Com su Ungugersconcin © harmdnic, Warten Dean reps ‘ aramatien histria da revanehe da nature tropes! sore os efor fo dor brsiros para fazer plantgoes de seraguets, Det bem Sho ofato de que, ate hoje + lever branensis omen se des ‘rive na tecture da grande forest em asocingso natal com od ‘estoque das eaécies arborea region, nos solos de plnils ame. Brien Todas as expeienlas Ge plonogSes de seringn em trras firmer tem #0 prosieas, nludando en faces eclepicos © conbmes Dees formn eo produto nav, altameste anne fara ladstria bras, ton so tpedido dee ample em f: Pandas arrinics © de partipar a quobre dob moelosagrilos Predator, constfdor pear mondioms © auleolgias SB-0pe ‘hirag que se multpcaram em claret, oo melo da bea ‘Warren Dean transforms ero en ba ber) plane vs- sen poe dominios da domestinsso das plantas tropa de aloe ‘Ecntmico, perepunde sma nove hisoriograla da ecologa © val: ‘Seana a iemiticn das tranaerénclas de sementes © mda, 8 fe] {Se smbletes quentes tmidon de divers parce do mundo. Roe sali 0 comportmeto dierencal de ume mesma espéce, de vale onder, em aversas pares os topcos midos ‘0 Brasil se benefiiou enormemeste com inlrodusso do ea to weston Inrodugae de semontes © mds de Neva, pels oe Bes an de Sane, Caen bode Fa com ta slo herangs dn ature rn América ropa, Warren Des conse fserever um lero em for00 de ish personapem ole! # ern: fuer, Um personage qu, de resto, desde os mendos sco XIX ‘Solve os mas varado» personagens humans (oengua, sve falists, “vindres, Teens, Insc cabo), strias pessoas ‘empresas as als diversas ¢ singular (cplalistes, rmadors © Smintsradores)e os negicos ras readoose socniente dials Mas olive dle respi no Brat e del nap se alata, A sun do- Cimento Je polo ¢ barkamente brasileira, na maior parte Jor ‘tus, alguns dos qual dalicoses de so lee fEtels pare prove: ‘Gr iellederprojetivan, Us pouco por toda a obra, Warren Dest ‘lori trabalho de bases que se ddiaram ao estado, dos Seringals aves e aida selon que © pals tem par oom os ‘ee ste cents egies Sorte deinen Sotria produeto de breach halve, bas slides dn Azar. Os ‘enchimale,sobrerido, Robert Santos foram suclentemente al- ‘ads ¢sprovelaos so que possum de eastcal Fara enclarecer ‘Tata pela boracha ent os braselfos, Os eres © as boas tee ‘ele vest conebuigss storigeias falas bem de ener far, O instado fol 0 volume de docimentos oils ov privaes, ‘tlzados palo sutr, pare claborar sou liv. Imagine 0 Suter Dclentemente, no fio e na sldao que 6 Nova York, ands Infor ‘aptes de una pequena seta de pope! um wabalbo msi. Receeree tee eee ieee tres, ensaios e artigos. Fo tratada como personage cena ek Ferveira de Castro. E por historiadores bem munidos de conhecimen- tone docuentagio prindria (Ferra Rel, Lanadro Tocantins, Ro. ert Santos, etre mulls outros). 0 estudo da percep de sus Taira mer ayin ety eel ee, ‘bem aguinoado ers mumerosas contribugde Na hstrs de percep. ‘io dos rcarsou natura bocrct et o su gar & part A bor ‘Reba entrou no deenwalimento 8 proceso inden» Porte dos menos do sfclo pasado, quando a tecnologia do frre ers enior= Sentee tlazate A extrada de fro fol o pro ras vipa Universal de uma época que abtsedeu ood boracks, Ea no ‘so par sstfuir nada, mis complmentar quate ida. A feo marco a époc da roa ie ago em conto dreto com os tbo de 2g. Ja descoberta dos nace maltipls a borat tornado pow Shel intermedia 9 ag em relago noche coca a atomdvel en czas o level rdovariam, a intermedagto do uso de ar ‘cha dot los Inbrifcantes ouve ts grandes modelos e seupssto doe expagos a Ama 2énias un prieio e male antigo, de orem Ponctal To, eo fo stculo pana, de earater Ineo « belzdcte, forado plo ext tino dak seringulas nates agra, pec da horrachs, a ‘cupngso eaten, interval © incon, te abvangenca are Iigada ‘m0 ‘pondtono ello das agropecarat. Nesse sentido, Dara & Amani, terra seingoia, as repetewaber di desobert dot to tenes para e gma tveram iflancias coon, eae ‘espichas realmente extoodingiae, Pants di emp en gue ‘oF ileos ~ humsnor amarradon& ett fortes portage mise reliplosas ~ aeearam de er colin de aposment, ee Iabeleendo profecdes demogrticas para toe ot roe © mameroroe learapés da pocgto nucle ds Boia amasinien. Fol a rands di ora, melo lala mdi cabosi, na congusta da bir so us orm Postel © destanche do exten nos serignie nao dt ae iis da Amana, Aliiace 0 Solimée, ogmparsinae estaes Imelndrcos wir do urd e Pan, atiogiamese os tras ae tm dia sera Act. Sobreptose terrtoralade do on, faa os na belie, ma teritrinhdade salar, aaptada& explores doe Sringsisastvor.Ilcaimeny sora renliadon ltamente nop, tivos,empanada pelo gonacdi incomneeente Costu eo pare ‘que os Indios e seringeir me denticasen como pow da Dons {recoakecosem alge de seus principals agus Nos ities vnte ano, enguanto tenor «cents realizavam satudos param recnguista dena prod sendigna de lite em Plaotaes tropics, Inklaramee 2 grande penetrgto de getos fu ‘anos extrvamaadnions ne rel, aproveltan o Snentvosnacios ‘om 2 corso de Brass, «uma nove fue Jo panto ‘aos vidios mt Arabia, Coo esx panetragio midevstador, Iragirnic in ee depen sca, ptr do orn das dino agaro Ga Arann sem wo de ul epag) © ea es predarbes Frets Av aes Ja dereseda oma do ue Suticentes para casas sragsplntados © valor de ‘ropricines de erent dimen. Semen asi havetaos de ‘ompensr os eats ets elo neonselente rode das grope ee mltas Gas quis reba nea do Por senator funda Em quer te, las pola seconqulsta tu produed da borzacha bo Bras one ‘in sndo tn cmpanba Ss nee acon O etude de Waren Dean sobre or complica retcox drat, enre mats omit ‘igs, scve port feavinr a media nacional em tno de a helo gue poe Serra prs 9 sos Arba, SUMARIO NOTAS EXPLICATIVAS. " oo ABREVIATURAS UTILIZADAS NO TEXTO E NOTAS DE RO- AGRADECIMENTOS INTRODUGAO PROMETEU AS AVESSAS, 18551676 AGUARDANDO © DESENROLAR DOS ACONTECIMENTOS, 176.1906 : PRODUCAO E FOLCLORE, 18751910 . (© MOTIVO, 13011825, ree LUM SALTO NO ESCURO, 153 ATHATALITA DA. BORRACHA, 19401545 DDESCONTINUIDADES ADMINISTRATIVAS, 1461981 (COMPLETA PERPLEXIDADE, 1961.92 [BCONOMICAMENTE GARANTIDO, 1771986 ‘concLUsKO a APENDICE POSFACIO A EDICAO BRASILEIRA Novas. 2 s o re ns Ey NOTAS EXPLICATIVAS Mooda. A mocia brasiira er chamada miadis até novembro de IDI, depots erueeo ate fever de 1986, ano fok sda pare ‘rude em 1989 para ceurado novo. A enorme nfl o Reriods posterior Sagunda Guera Mania orn s vl diel, ors ‘autor oto equivalent cm dae, quando nessa. Produsto de boric, Pat tito de compargo prodogte fo on. vertda em equivalente A borrecha sea, com base us Wena Bo trap pudrto: a ue die ae (0 vere por ao), numa sep de Inca espiral Tamm fl consertida pura um pars de trae: Srvores por hecare Embers ar plantas sejarhnormsnente male ‘densa, tezentas usa ha Lae em que ne poe Illar extra, B ABREVIATURAS UTILIZADAS NO TEXTO. E NOTAS DE RODAPE autor pode desculpss por et sta th exensa, Que, nko oben te, ruprountaapenne at sbvlstutescrencini Mate dela, li as apenas una yer text, foram emis mus Todas ae que 22 Iferem a instiuigoes ou progamas baslecos So apresctadas na ‘ign portputs. ABSSEMS. Aariuture Buen of Straits Settoments ad ‘Rederated Malay Stats Aur, Amer. —Agrcutue ithe Ameroas ANPRC™ sociation of Natal Rubber Prodcing Coonties ASA Banco da Amazonia SA BEATE. Bullen ofthe Board of Agicltareof Trinidad and BCA ——_“Bareo de Crito ds Amanini (mas tarde BASA) BDLS Bullen Department vs da Laboe in Suriname BeldmMRR U.S. Conta, Belém, Monthly Rubber Report BUIK Bullen of Miscatanous txformation Kew BMTIC Belen do Ministerio do Prabaih, distri Comércio CEPEC Centro do Page de Cac, Iabuna, Bahia NB Conacno Naconnl do Borra CNPSD Cento Nacional de Pegi eon Seringuntn ¢ Dende, Maus {COPERBO Companhia Pernambacann de Boric Since CRATU Centro de Pesquiss Agropeatrias do Trpco Unido, [CPL49/67—Didro do Congresso Nacional, Sogo 1, Pojeto de Ressiuo.n* 11 de 197) (Lmao de 197), Spleen rAprova st conchnder da Comissto Pariamentar de Ingato dstnada a verificar ax Tes do dsestinlo BTA FRRCA ouriase mae. TaN TNeRA Ine eat wean ncn a3 MAP PROBOR PROHEVEA ReGk REBAP prougio da borrach (a CPL crinda pel Renlugio ae 9960" ‘Emprese Brasiira de Pesquisa Aropecusia Empresa Brera de Aartenia Téaica Rural EEsnbelecimento Rural 86 Tapa Escrtrio Tenico Agricola, Rio de Jando Farin de Borracha, Dugue de Casas, Rlo de Fanci Firestone Tie and ier Company. Archives, Akron, Ohio ‘Grupo Exccutvo do Plano de Serlaguelea lary Ford Maseam and archive, Dearory, Mclean otto Agzoabmico de Campinas Instituto Agrondmiso do Cast, Una, Bahia Tpettto Agrondnien do Norte. Belém Thatta Nacional de Coloizato e Reforma Agriria Inet Nacional do Talgragto e Cololasto India Office London Records Contre, Revere Forests ome Correspondence Ineutwo de Pesqusas © Bxperimentagdo Agropecuiras do Leste (sucesor do TAL) Testo de Pesquisas e Experinentagio Agropecsia do Norte (sucesso do TAN) Thott de Rocherches sur le Caoutchouc de PAfriane International Rober Rewurch and Development Board Journal of the Board of Areutare of British Cian Nelynian Raber Producers Reserch Association, Brickendonbury, Hertfordshire Pesquisa Agropecidria Bris Philp H. Willams. Papers, Muse Uirary, Princeton University, Princeton, Nev Jersey Public Records Office, Londo Programa de Tacentiv 4 Producto de Horracha Natura (4a SUDHEVA, 1972 Projeto de Hewieatara na Amataia Programa Especial de Controle do MaldasFolhas da Sernguera Royal Botnfe Garden, Kew, Bland Rubber Developsent Corporation FReunllo deste de Borrachn para Aumento da Proto. RG sent RG 166FAR Ro mRPE sxe SNS? SPVEA, ‘sua SUDHEVEA US, Nation Archives, Record. Group St, Bureau of Plant Tndusty, Feld Crope Reveareh Branch, Brat US, National Archives, Record. Group 166, Forel ‘Aeriutarel Relations Report, Bra! US. National Archies, Record Group 234, Recontrstion Fiance Corpoatlon, Bra ‘Rabber Reearch Josue of Malayaia ‘Sorin de Expansio da Seinguelre ‘Seminiro Nacoaal da Serngatr, 1, Cab Anis Semnrio Nacional da Seringuer, 2, Rio Brae, Anais Seminiio Nacional da Seingela 3, Manaus, Anais Superintendtncia do Plano de Valrzagio Beonimlen a ‘anartnin ‘Suprinendtaca da Amaxdnia ‘Superintendéoea da Borah “Tem de Onpanizaio © Regulamentgfo do Mercado da Unite States Department of Agdculture AGRADECIMENTOS © sor agmdece of recursos concedidos pula John Simon SGuggenbeim Memorial Foundation, pelo Socal ‘Sener Research (Couns, pela Comissto Fulbright de Bras «pao Departamento Se ists @ Faculdade de Artes © Ciéniss da NYU — Univer de Nove York Mulaspssous proporctonaram informagées, crit, ncemioe ausiatinci O autor deel agradecer especialmente a Bary Machado, KH Choo, Paul Holiday, Bran AveryJoney, Paulo de Taro Alvim, Palo de Souza Gongalvs, Rickard Graham, Car Pres, ein Unger, ‘Thomas Glick, .. Prance, Norman Gal, Over Pardias Borraa, P. Alla, Reinhard Liberal Gullerme Constantine, aoe editor da 6 Te conbeekes cates te itmectioed Blob, Deal Westar ‘Aled Crosby, e« Frank Smith, dn Cambridge University Pros. Ver ‘ies de tene deat or foram apretentaa facade oe ext ter da UNESP Asis, 20 Center for Latin Amerisn Stes, & Soph University, Togo, ¢ ao Program ia Ageclral Resureo Develop: ment ds Gorell Unversity. Suas valiosasertias fora muito ape. das No € precio dizer gue nena desss pessoas tem gular ‘esponsbildade plas flbas gue posam ter pusisidoo txt. "Ene multoe gue gencrosamenteprestaram seis seve, 0 autor fustaria de agradecer om espa os argulists ebiotcon Rs Sard Crawford. David R. Crippen, Shey Evans, SMD. zgera, Paula Jeseavaps © Lothian Lynas, ter como ao deseniets Thomas Dean. Tambem foram mito aprcladss a bspiaidade ea delice czas de amigos como Cli, Gabriel, Cama Fis Dol Anns Veronica Mautner, Nene, Anthony, Euginiav Sandro Naro: Fumio Nalnguee 6 Hy Altea: Fnulmeic © solr deat expres totdio a ElanbethMeArdle Dean, cm cuja sa incentive cot esquian muna tera so read ‘A domesticagto de plantas ¢ ura das retinas mals consegen- tes ds humanidace 0 esi de regents maliplicos os humane, Itapulsonou a cviagto eestabslsey, pare melhor ou Pars por ‘dominio do homem sobre natures A domesticgio — nos tempos prenisericos um process gradual © em parte acldental de seleeao hibriasio —~ pot a pouco aumento etabllzoa a8 foates de Simentos e matdriteprimas da populagto humana. O interetmbo de “montos¢ mstrsevegetts,ntamente com se tenieas respects, fol desorto ums day formas mais importantes do dust culutal ‘Asim, por exemplo, 0 mio peso dn regan de Tamaulipas, no MS ‘ko, ond cr brad ugaes th remotes quanto Massechasets ‘Parag, plo menos um milinio antes da chomnda doe eropeus ‘to Novo Rind “he vngens de Colombo marca o iio de ma tranafertncie ssibernda'egoneraiadn de plantas domexcdas, de prance MPO {cin porto onstantecrescinent da Popalagio humans, «amps ‘lo do comdrcio mundial e a expansao do imperialism europe, ‘sin, por exemplo, a cana deagaer,levada do Mediterrneo © das Ith J Alinco pra o Dal Caribe, proprcionou um execente Iiprimento de carboiraton aos habitastes da zone tempera ‘ons enguanto pera um medonho tafieo de forga de trabalho rian eo fendmeno de cline agrlndastaadas as police ‘mente reer! "ho meso tempo que expandiam sin agrclturs mediante a - Ingo de novon eure «locales mate props, 0% eUTOpEWS Inseam de manera cada wer mais ares na relies cate Plantae e sous praia ¢ pages Etnbors irae e eaperb {as earns udtoes tember acntccienton Matton, ape "vei das mudangas adciopolicas que sucderam a intrdupio os | “hag BOLIVIA LAS nos cultveres, Por exemplo A sransfertnca da beta de acu slo tivo, Andes Cental, para o Nore da Europe seule, num tte ‘alo de menos de dois ssl, traateincia “inves, como {os epectacores ator denominam tis somteinenton — da Phovoph ‘hora infest, a praga da tatala om eonveghlncasextstiieae pata sb popula cropdaa, do Stanon ao Volga” Por volta do século XIX, «tranaertacis de pants exticas © = busca de plantas setvagons parse de domestica erm aha ‘tue ae toravam reclongliadas, orgnizndan potas 2 neva doce Pitti Indust. A'Europe madara colores aoh vals stants "cies da Terra &procua de expéiesdesconhecias que puesern Srv como materia prima, emedion ornament, Emborn fore ex Presto de burvcrcies centieas © ctatais exe emprosndimento ‘nha ua gut de romantnmos era demanda do rato, do Preixo, 40 perigoo ‘De todos os grandes fitor daqvelaépoca de desoberae botin as, nnbum fol ma grandiow do quc a domenieago dan Arvorer [redutoras de borracha, Os habitants do Novo Mando mostrar orm, que obtaham de varias espécles de pants tops 20s ‘rimeivesexploraceres Inclusive Colonbo. Sendo um produ este ‘durante nis de ws scales oreacha permaneses una eles Sarosidade. Mais tarde, em 1659, descobrse que as propiocader flisticas da borzacha podium tomarse mais draoures por melo de tum tratamento com emoee calor. Star apsgbe malpcaram re, ‘ntenstcasae a explora devia doce slivers produaras fe Borrach, inclusive aguas gu logo foram descoberte na fein madi, orém a drvore silvestre que promi a boracia mais pura & stistien ~ 6, tambo, eo mntor sbundinea — era ate da cin fmuzinia. Contech no comérlo coo Para rubber (bcrachor- ‘art, tomowes logo objeto de un mens eyes sista de tie, ‘ea partir de Belém, maf do ro, penetrava por 3000 quiets fm malore mals densa floata tpleal do mundo. O comer de Uorraca torneo um ststenticalo da economia bran cm set sige, proporionow quae SOW das reclaede exporagto, uss ig Teno 9 café eo porto Ne demaron molto para que se coucebeste a dla de domi ss arvores produtoras de borrach. O proto sovavinmaitosprole- vas compleos: a Idetitcaso botnlea dessa arvores sess: a ‘let delformaien aren demu candies de ereacmento © a ‘ancra como eram sangre a selva onatiago de expels » ars colt ¢ alla de espécimes em localizages vantaloss; 6 Finalmente, o stptoendinento de programas experimeta deta fea dstrinar as tonne adequadan de clive exploragi. Teds ‘xs quests foram reolidas, eno info do seulo XX a boracka Acute ingresa no mercado murda ‘Contd, nla eo Brasil que a comerctigo da brracha 86 sealers com tolhores resides Asin, © cui das arvores pro ‘Gutores de borrocha fol Wanserdo pars o Sadeste Asc, Malas, Cato, Somstr, Java e Cochinchia tomaremse imensos campos 06 lnvestiente cuando cae colleias tne erreltmente sane me twopolesimperas, Logosbuadante e bart, = Borracha assou a tr tnhaes de apc, Sou cust redusido conta um ator por ante na emergtaca de uc metendo de mans para os automoves| ‘Misra do dole teror a tree guarioe da emanda de bortacha logo provera ds fabrlenter de poeus « eatasdear para veeuls 2 irementer, Brasil, prinlro€ malorfornecedoe de borracha ‘xtrativa wir um deste. Seu crescmentoeconmico dina © fa vastareidoamazOnca real na estgnagio no desespero, Ps (oe econacimentos moder demonstra tio ber fatrselg80 is gin humanos, Desde entio 0 Brasil tem Totado impacinte tnonte por abjetive ge cont tm conseguir lengae pl tare eu tert o clio raconal da rvore de que fl espoindo aces acotcments,embora bseureldos pelo tempo, no fo- am sem eonseqeneas psn o presen ¢ oft previ Apes ‘ciqvenso dos clstnerossinttcoe, a Boracha tual ainda i Sibpensivel pura certow Fw sods, contnooTepresenando fora de un frye o meade mond Os planiadores vos grernos ‘Solniis artim havin malo de seus doanios tropicals mas deb Sarem are de sw routs de meso ‘alo, ase o» Batados rede Independent tesara desenvolver sem cous, Otros Paes Wop ‘hie sobre dae China lem do Brel nsosos por super ‘tw india em expan cam steraprimas de prod domi tiene ainds pobremente dacs do petelco neces A manstatara foe castmerossntcs, Intenalfienram o desenvolvimento de pla {acier de drvores predators de boracia. Ns Ke, Cota do Ma fin, como anterinmente = Libra, tontow desewoler & borracha amo um de seus prncpas produtos de exportaco. iste estdo procura efocar »Bitria do clo das vores ‘rovors de boracha num conteato abl, embora se caneente as lata bresiira. Seu objetivo ¢ responder As perguntar que o& brash laos tamse eto repetidamente, Nao ¢preiaa mua empatia Peta etecber que a primeira perguntnarcesaiamente deve wt co © Brasil pordeu 0 monopeio du boracia? A exporta, pneu noe capilbs Le 2, €inportante pars a compreeneto da ago ecole fue embasa ates deste estdoe ainda dest un mito Que sabre Sho Prem, dinrcenin compres seve » 0 1 prénima eineiivel pergunta: porque of brats nko em ‘reendear clio da serogucir, em repost hameage do Sudste Asttco? Como sera domonstrao, os braileros tara Iso, mas ‘lo tier Eto. Enimeras eolicaoes foram proporas para te er tal ncsso. Ouando um stem come sm regime agncoa fe ‘ta, podomee apontar mula fine Inecetacoeadee ue foram St idenicar o problema esseclal come aquele gue pernanece ua ‘os deals 60 corighdon O culo da seringuera no Br slr, fe diferentes lugares tempos, a escansr de mo deobrs, apt © ‘enia: Toda, inlnive quanda era ificuldades eat supeadas 4s cringelras apreseutavam ua prodatvdade demasiado. has prs jusicar seus custn.O problema, como ber saber todo os ‘Sipeialisas ean borracha,& esteailmente eels. um fangs lave slay sserngucra om seu bia cout t Gua 6 agora m0 Tram iventadasdelosasadequadsse econtmicas A reveagto dese realidad Nircas etd nor cpus 3 ‘A questo sequin sobre a qu brassirosinstuldos« purple sos tim rele, como on Enedon Unie, gu durante mal do inte mos xpicaram capital etecooogi na plntago de serine no Brasil nfo vera Exits, por infer, a 0 ics posers simercanos acasaram, con or Draslioncocacgirin,sornhoy, Sleangaro suc? A hstria das planagoee da Ford na Arann * dor exfrgoeWicorparndesenwolver osuprimento de Doracha pt Feqito€ deulhacs, por ies, nor capitce 5 ¢ © Eses captuloyofe- ecem uma abundantsconfirmagio dh tes formula o cape mos talvernenhuma A tere de que of Estados Union ncrentemente ‘saver em Meliorescondigier para devenvlver&Attagona ‘inament, em anos reste, ob bases Sncagaramae come ra posse qu, om toda competncia tena quc v pus deer ‘olla na pesqula asco © com todon os itor ue experientara ‘olive de novos voetisitrodsidos avin pouco temp — ir ‘laste na Amacai, supostamente ost» qualquer fori de wgth cultura comercal— a seringutitacontinuasae se recut a eresce! tae paradona ra albda mis pono ple fate deo Bra estar 92 {ndurialiando o-er ron neces urgete; deoepera al do borracha como matéfeprina em sun fabrics: Ox capo 7,8 69 Eta da evita ce pens tee abe seingt © deenvolvimento de sia prog do porqurra ae o peer. ‘me histiacustoa,sfrda,domitdn por confor comm proweniro letor — que anda na tem alle "se flat data Dranira par cle sringvels tem wm objetivo, lem ce sun importing peta stra ecndmica dem Pr onde uma mereaorin. 0 autor espera que © presente esto acora parma compreensio stria ds regimes aiaas em geal [Em particlar, parece que or relatos sco da opis tropics So exerts eomo so ubjeto do estado fom wm proce inti, tm ver de bolic, « coma ses condigaes eclopics de prods Ilo esse importcia pars os Tenuta histricon. Nats ample Tent and, este rato pretnde scr ums cantibagso 20 dni 4a ria eooépca, que o autor conscera como um geero de is ‘ra curl que alin» capecidade de non espace de compres dere conduc, om diferent creustanian sane rlagoen cm © “ambiente natural, Posa 0 presente esto conebuir Para sts com Dreeato ctasrelagdce PROMETEU AS AVESSAS, 1855-1876 ‘0 povos ntivos do Brasil area que suas plantas domes sicas Torararae eave 8 curt de marti. Assim, 0 malo fea brotado do corpo de Abs um guerrero que se dettara vencer no combate por rem de Nhandeiar,o grande espinite; © = mandioes fencer Go corpo de uma ersanganacrda de ums princess rg Nios come eoacy abo univers a agrcatira er um beni to rand gus boil, eve deer arranada dor deus por um bent. for herGio ou sobrenatural. Um preg to mipa tna de ser aD "A domesticspo da sringucita io ocoreu num passado remote, ‘read em fle Fo um feito modema recente demas, poder Sel supor, para que © mito se cristalizase Mas mio corresponde ‘Tuma necesidade mito profuné, Ebora os documentos exten ‘a léae' cats, shenlines'» talientens reeves ee Fens ‘araviiosa dor seoneimentox.O mito € moder, ors, ¢ 8 aro: {ites moderns no amit dvs pra com Nhandlare, Noss etts nfo fazem sce; confrivalnentsaposeatados, rirase zara sus chbes, onde do sto As proprias Indes, mld nossa Tlnde tial noah {no valor ema sorte. Esta srs « historia 4s boracha brain, pris cmesar com o mit, poras tal mio fobrevive,conqustou a imaglapto do mundo Ine, e & poderoso magn. B'0 mito de Henry Wickham, o her ings, © doaoe tas serents de seingsia. Bo mito de Henry Wickiom, 0 pate Ings, Indeto dan sementen de seiner. 2 transferteia da seringuia para fora da Amzdaiabralcra © su domestics no Sodste Astin consti tm fato realmente rotivel Inteliente no fl tanto uma svetturs. quan um co leo projeto bureerstice, cw execu levou crea de cnglenta ‘os, 85m dea de 1850 @Tardim Hotica Rel, no stir lor ino de Kew, pela princi ver preston atengio nas évores ‘ests prodatrns de borrscha apenas por wot dim a Scan de 190 a8 primelas poscas bras peso de orracha de uli foram ‘ferecias 8 yenda, No inervalo tier do ser roland programas 4s luvestiagso e experiment, multe els, Ineiaveete, en ‘ojos ere. ‘0 prineir problema a sluiona er a Mela dis planta rodutora de borracha que chepneam aor portos de Lands © Ha bugs. A borracia ¢ uns hidrcarboneto, um polimeto Jo isoprene, ‘ste devi a sua orgnnizago em cade logge sinus, OF Indios do Novo Mundo srenderam sextir a borracia de peo menos ‘to ds mos especies tropicals nar gals oe encanta cone Tae ‘term fd ets ctamado lifes que cone pr ato expecta Situndos ma parte intern da cacaprovavelsente oma defen conn Insetos precadors, Porton, = Ita pla borachs fre de oxngat om obsersio dow povorindigene, Nada hava de nove, ‘0 botinicos que wiajvam plas regis selvngecs de Artin do Sel ‘ependiam dos habitanies als pe ober instragn quanto 209 ‘ds copie estranhas, mai are tvtadas ts abortion dears, Londres erin Bs metocoloza, que pradonaierte pret he smenagen a cultures qe ox europers consideravam primiias 2b (uiros pects, fot impostn pi Ressldade confronts con mi- Inares de plantas desonhockas, difiimente poseriam descobrit 0 Dotenclal de todas el i ert entso o mtodo limita @sanee 4a descoberta nu meinem que on indlgens era Sncapazes de dec frat os unos de mais de ua frag da vida veal que os rodeeve ‘eagamene, jf que 0 avango da frontaascampaasave ee peel sores, os cllurasnatva nite venes eam destrldasAStr gu & ‘tansriio enue pudeese eomeest ‘s mals antigos rents sobre orraca veram da América Go tral, once bos oro objets cam absicade com el. Oth 6 fam borscha 3 partir do lex de srvnes do gener Cat ou Ca tll). Cohida ma sli, a boreac da Castile excho, comets lum modesto artigo do comer Internacional) até madara. 66 ilo XVI Em Teém,perto da for do Amazons, ara steno da auto- sidades colons portguesas utr lipo de torracka,chamada "ee Fingo” ei referees na de uae prea apne, Por volta ‘Ge 1750 bots do Exerc, moctlas © ouron sige as veess cram mamas de ito para Belem fn de cr inpermeailndos, Mat 1 prieira ote publleada em Portugal aceon de args fin » VV Be NY PEN} SEN ES = KN (Gare The Now York ie Lay Spall) es cps de botraca data somente de 1799. Apenas um sno de fs os comeriantes da Nove Inglaterra comegaram encmenda de [ik saptosfettor de seringn Por volt de 189 ails cldade wel ‘vn um comércio atv: exporiara 450000 pares, Os wlajantes amen ‘hos Willan Hs edwardse Willem 1. Herndon acharam a mas tir desser patos tm curondade dig de ser iculda on sous ‘eltiios? ‘Bniementes, su compatrcta, Charles Goodyear, ampliara mult mo a aplcagespotencis da horracha gregasbdescberta da pas bldad do ci wer catsbliaaqulmicamete corn a mirtara de ex te emt prongs de calor — proceso conbecio sab © nome de ‘ulanizagSo. A orrscha Jogo storm o aerial preferido para 2 ‘onfouso do pretar pera mdgulnas a vapor Assim, essa meter fia obscuramente ode acompachow 0 fer © © go sode quer ‘ea iualssem magia industelal, bombs de mina fron borvac tanbn ctu ssenll as correlas« tubo de maaquinas {osm como son parechogure elses ven as comporige foro. ‘ras, En 188 a GrbBretaaha impor 211 gulor de borracia Dit 187, 1OGN0 qullon em 167, com 2 borrach comegando fbr aplieada 205 fos teloritics, a imporigio pulow para $8710 ‘ull. im 1736 Charles Marie de La Condaminecoletu anostras de bor sacha da Carll ao Equador onde et charade caoutchoue Ou he ‘ando, ama decada depo, encantrou 9 patseinga em nue Msg “Amazonas sano, confor com 2 Casta. Em 1775 eat warm Ista frets, Fuse Aublt, publicos ume desrgfo acura de uma frvore produtara de borracts,mava das Gulaas, que Dato de esos putas, sindasparentercnte se peteebe falta de rela ‘la enlue as averes Castilla nye o pauses, Em 1873 Jeanap- ste Tamarck eccbeu 9 primeir espace seco de patselngs qe chegoa Europa: suspeliatrtarce de uma expel drente a qe form idntfiena por Aublet, ras no pode er cers, j4 que © ‘exemplar estava sem toes, Por fim, em 1807 EG. Sicber obteve um ‘ipctne com flores ¢enviouo « Car Ludwig Wildonow, defor do Sardi Botinica de Becin, que, em I, apo o epiteto bre- ‘alate (Or princios espécimes soos dessa planta chegaram 20 Jardim Bosinico Real de Kew em 1630, fradoe por um clelonador, mas am estavam sem ores. species competos 50 cegntan TUSK, quando Richard Space vllow de ues lngas igen pla Ae sen Sul; foram examinadoe por George Bonham, ue om et 2 ‘ico com ob examplares de Wildenow e laorou uma Ista de sete ‘npies,Ptalment, em 148 Jean Moller vom Arg publlou ue ‘onograta ern Limca, suprizindo o nome gedtio alterativo Si dphowia apleanda Hevea brasitnss espace levada de Bem por ‘ics, que paola sar da verdadera seringa do comérclo, afi, fryer da boracha hava rwccldo ia desgnagio Gti ested ‘er futuoe coletores team condiges de saber ials OU meD08 © Even Hevea branes & uma Severe a Aoresta tropical, que ‘rece tn cap esa na altora ene ae ington Betis A pcpio era mais comamente cxploraga 20 longo 405 ‘two fp, neh maior faliade de enantio que re a ‘mentes bola, Mas em geal os maioresespcimes lncallamse em ‘rvos mais aay cm soon ronawelmente om enados. A aevare bo se enciavn em arvordosunifoites; ao contri, pdia a0 Iver sue‘ dole tes espécimes explores num hectare. Na toedida em Que demands de borrocka cress e «busca da even ‘rampliar, descothvae que aH. braenis, com exceg de alg {ando ao ul Mato Grosso, © Act, 0 norte da Bolis'eo liste 60 erm até una altude do sere de oocentos metros, det daguela ‘org da bala gue rein elo menos 1 £00 milintroe de bem is {ebuldapreiptgie piv ancl, Richard Spruce fol o primece » dexcrever de manciraacureda stents de coe da borat, Ein 185, no Hooker's Journal of Fotos, ele eplicou gu o castor fia numerosos ertes irepulares fn caaca a dvore som ua machadinka eo liek escorta cs Inc ‘Ses ron salto, at uma cla de barr, sendo da cletado nama ‘i, A boracha ers nto coaguds,glejandose aberiosamente © Tuc mam apoio gu gtava bom devagar sobre um ogo brand ‘Spruce ober o ites prog do mora indo de wna demas recente, Apes dese oterese, 08 naturalists Henry Bates © AL fred Rusel Wallac, que fealzram coletas ‘sa Artaznia on cada ‘SSD, bem como Louis Ags, que at fez no ano de BE, poaca feng dora sevoguca eo Telatroe, 0 que pate, Bo Imandaram para » Europa outros esecimes! 'h Amazin, na alate europea una vst sem exninhes, tinho um Tongs bison de eeaeatamento, 0 eontole porta da tanlor Forge baci fo exnbseao por volta de 179 «orale ‘io pein deviso do rl de Porigl de transfer sun core para 2 lo de Janeiro qua em 1407, Porta fol Invdldo pelo exéecto| ypoeinio. Ofetoro do ecm 10 evoudistaments& indepen ncn do Bris doi anes dcpas. O nove goverma, uma meonarqai ‘onstitcoas, no Inox conroiondebinnte oe vases terion ‘ese com as respectivas apts em Belém Mana O Bras brie {Amazin comerco exterior nos anor de IED, peritinds a ope ‘agho de uma eompankis inca de navegato. Nee period xbloragio cence Tease fob lcenga do govern, 9 gual ce ‘born com jstifindoe motion de apresnse quanto A tenes dot ftranglos, stave decidda a detarerae do sige do pastas colt bial e alia os prineipos eras do eomérco da diploma. Com: ‘quanta repio eportsne ena micas 0 esto a econemin dt fatieals dvi ekistenecae raw ci Ge roeaios de ce Enpicie Na dads de 1890s eracents demand de borracin eat ‘mudand rapiamenteorcutsos selon: Spruce not gus 25 00) Ironicamente foi um bras o primeira char a atensSo dos ropes pre possibidads de plantar Hevea Hr fs de ovo, fn 148 Jato Martins da Siva Coutinho, hava muito empenbad nt flora dos sree prodatoras de bora da Atabas,rcomen ‘dou o culo de seringuiras ao govern provid do. Pars. No Ibe deam ouvidos, mas setentes da done lo foram xvid, po sivelmente pelo propo Siva Coulbo, 20 Rio de Janeiro, vendo plan {adas os terenor do Musou Naclonal, Ens devoresflotsoeaah eh 1NT2. Enemestes, 0 gorerno braalliro mandou Sis. Coutinho a Passa fim de tomar parce na xpoigo Universal de 167. nando ara presidente or ataliow as amostan de vores pradtoras de Dorracha mandadar de volta de varios pines para a posit de monstando que n Hevea braser rae do pero e dan CStimatva dos estos de prodagso de im seria Seu telatric Fa Dublcado no no seein, sed regstredo ean Londres por Imex Eno curadr do muses da Sosedade Formactatie, Cons Ja relatrios de vinjantes da Ameaina ecorresponceuse com els. Tam bem freqento as docs de Londres dante varios abo, inspecionan Ao carepamentos de bormecha a fim de aprender mais actea do produto © dis vias espces de que derivav. Bu 1868 pablicow us igo no Hooters Jourl condo que sabia x rapt dense ‘Bercdorian No ano ogunt, no Zoural of the Roel Socey of Art 4 forneces ma detabes« exprimis acu dscjo de ober mals for mares do torent - ‘Or ago: de Cos chanaram a senso de Cemeats R. Ma hum, notin! figura do imperaliao ritico do steuo XIX. Pat taro cnusants da explo gorda Markers, gue ve tornatia Ima trde distor da Royal Grographie Society, er, ma pce, fue ‘Gonirio do Mineiro da ia 0 segundo artigo de Call dew 8 dcvide steko 8 grande sventura de Markham ba Sada anterior 1 Semavcetia turferncin da nchora, mative do Peru pora 2 Tada um faanhs em que eee pssaiente enol. © elit ‘ds incon pars obtengo de gunn ee um acoteinento de Irons mporttnia stn} que falta 0 colonialism europen os topes 18 quo ab creda a Martham o fo de ter coe {x empreendimesto como lode sethorar a condo da massa {Gs poptingoInlan, endo apenas ads fry de ocupao — com ‘Sea als ard tian pen cartel angloandts du ulna? ‘Markham decd "que crm neessrio far com a8 Aor Po- utorat de tortaca que Tor feo, com ts (linn resus, ‘Sm ciacho' Eoperava qo produto cates pase er ovo SErmcrendo 1 prego mas ato do que o ido muse e delrara Clcmor, It expeno por Siva Cut, de quo etoque de drores Stvestes no arate para sasazer demand crescente © 0 me {ols de extras comastem derperdii © desta. Eisas const erage etmelaram sun bus do pls de coehons ‘Markham abrlutameate ao ley em eorsideres o xiv da seriogicra tn si. No caso nctchona, esa extn Mo sein Jr © hibitat nto ds cnchons era dstante dos monde San ir» auininn desnavese as coinastropcls ais 64 ‘Betae. 1 boric, porn ves communi ta legate, © ¢ Amaones cravat pero de Livegoa © Southanpton Jo gus © Terawaday:Porem, Markham nto ecco questo diteamente to ‘utr, puelsobscutetla Ses objtve pode rato bem a io 3'te comagu in mosopo sob controle tpera. ‘O Ministre de odin extava 8 epreta de produtos vegetal com poten par 8 exportagso. No extant, Markham no suger qv 1 borrachaprodiana nda as desrase & exportao, mas aU fone usa peat trrovas e pao tlgratoInano Pesce i, egeano fence rico, an cansthve conse 0 ah Sanco do mieten, max pesminente preenda apenas rept fu gana de dex anos ani pelo siople per da gra ole ‘ssn ota mis tare, Markham se gucass de quo cere 3s (i India no enha demonszndo Interest por ete emprecadiment, Devore notar tah que Hancor, 0 mais importante fsbreaoe lr ‘ts de artefaton de borrach, embors tvesseacompaninde per {uly de Coin ees projet de Marka, aparniemente nk fove tentume partipacko deta cls, cm too cao nio a ponte deco far ara i barat transporter om mtg Aa Ilse nto de Benen Markham afrma gue aia de transfert seringuen core Ihe em 1870, quando falver thetzecomeredo 4 Instat 0 Minster fs fais a astm algum tipo de cmpromiso. Fulipente, er fae 44010710 minitro encarepns Coline de slabort un relates ste ‘atdade dae vie execs de Atvores produtoras de borrache, [Ean claro favrece a Hevea, junto com a Cats es Flew eae ra ums especie nda, e recomend & agus de une remente. "seu opi ol envlada «deka especiaitas no asmnto,« nem todos concordaram. Usn naturists interoendo plo governador dot ‘otabeleimertos do Esteli (ago Mali) achou qe» Hevea nim: x passrin de uma “cuioidade boinc”, maar Ditch Bread, Inspetongeral do Departamento Floresta do govern da nd, ree: ‘eum endoss, que Collins abexu su ratio pubado. bor rcomendasse © planagso ho Sul da dine mar costa cx Birman ‘Brandivachava que Geli avez fnse mabe inden, por estan ‘Em semida Northam pesuadlu 0 Ministre a faa 8 manda 6 reat do Calne ao Mlnstee i Exlrior com um peta pare ‘ue fosam evn cops pars o cdl em Belem, junt com a Ine {tagdo de obrer ements de Hove. Este pedo, datad de 10 de malo fe 187%, tambem menconava un "s- Wickham, em Santarém, que ode fener o trabalho”, No ta 7 do meio septa outa cara, desea Yor pr Joaeph D Hooker atetor do andim Botnico de Kew, com maiz Spas do velar, palin a opti. Hooker responce que 0 Jat ‘im Hotinicoestavs pronto prs planta as ements pects eta Feros parse Orente Esidencie gue Marka Jt conttara for ‘almente Hooker, pis este era. font da informacdo sre Wickham, Ein taryo de 1677 Henry A. Wath mana a Hooker ia deta se Santari,oferscendose pars colar expécimesbotinicor, Hooker Ino se dou ao taba de responder; mesmo asim, expe para ‘Kent um pequeno pacote do tunereuos serentes de palmeias, be ‘chara poucss semanas ates da Indagagio do Mnstiod fin. Prorvelmente inetd por Maks, Hacker jt exerera» Wickham nova $ de mala” % Mas, antes que se rehome qualquer reports do Bra, pen: tinunente apscceram sementes de eringonea no mercado de tam ties. im sun exten corespondencin James Coline dears de Pri seme, assim como informagbes. No dia? de juno de 1973 {Bformou Markham que un certo Chats Parl, que ese em amet, ut cdade rea de cr qulometror ao tl de Bele, wo tar Londres doente, mas com uma cole de sementes de tre poe eoesahers esc en tee ts arms notiicou Hooker neatamente «autora Calne» core rar sr sementer de Faris por dae bir © mela 0 mai, arktamsssinow um memorando do Ministero da Toda ndvertinds ‘ie oF ctomulestranes ¢ mereuno 4 havam feio oferta, Arse ‘Rent de Faria 20 dees form rcebdas pelo Jardin Both io de Kew dos di depois ogo plantades. Inflzmente no est ‘ato fracas quanto Freda, de mode ques done perminatat No dia 2 de ccteabro o novo superintendents do Tard Botiico de Gilets Levu a metade dense plantas pura Toa ‘Tentouse propaga pot estaas, as o lima de Caleuth era estivorive, cm ano depois restavam apenas tes plantas Noe sabe o que wconeeen com cane remmnescent ttt Cnt bla Taran et Kew, as parece que mo sobrevveram. Aiea colt ton que rerio deste ep Tol a decide mandar novas rome: fs para um lgar aie quente. Coliss ao Love neni ganho me teri 0 este um resto de sua conerbuio pela gual mance roe bes maca. Em 1678 Coling vise abegado 4 wanda wma segunda ‘ont, com um comprido relator. Infelimenteexageru um pou ‘Sr mtimeros © Maram, iestionade poe contadores do Misistris a indi, anseveron que nao se lembeava do caso, Eno 0 subseere= {so Lous Malet reewson a cobrangasevsando Clin do "tentatina fZossera de hiria © secretaro de Extn, «lnmentou que" este consogsido ober etenta ras desta sectetaia por un eatin ‘rvatomente fait sobre a gungercha™: Provielmente despre ‘do cpu, Calin merece mito nis = aang que Insere om es eato:"Gostara de oprovelar esta oportunidad para repitrar ‘ciamente que, se aigama hon for ded & primers pesson East ‘Squat plantas viva de serngueiea fram intoxtwiss ne tol one, sa dvda nenbuma, doves a min" Equant af sementes de Calne cram ansiosunnte culiadas cm Kev, Joseph Hooker rcebe na Terpota de Santarém, Com © SF de emsprador que se lorara sua mara regsirada, Wickham i Faatis o distor que esava“contene em aoctar sus proposta de colocarme em contato com a pete que ae refere em si cata", uma cara Yeteéncia a0 carl em Belem. Wickham enn pont Ae inelar a moior aventura desta vida, que noqsele momento co. to, representa pars se dina simples oportunidad de easpar'& utr angutnsta frets, Sa tahoe que ponte Hooker © ‘Marina tink conesments de que Wickham postu prande emp ‘nia do pico «ja eerevera my relatro de vis. Flbo de lin proearador que © debra Ge aow quay anoe de ade, em 1s, Henry Alexander Wicktam taba 7 anos. im 1868 vijou para 2 fariea Central onde perinanece ts aoe tabula Sonn Pit ‘ragons de aves Relorno & Inpatrr © depos arta de now, dees Yerpar © Orinoco, onde se exvalen por ag tempo ba cota da Sorracha. Pereeuido pela ma sorte e pela febre, decid regress & Tater ino Negro © Amazonas, No percireodeterees em Same ‘anim, nde encontrow alguns americans ingleses que sara, ‘em Belo, onde o wins providenion nun passage de volt” Em Londres caouse com Violet Cave, flba do WLI. Carter, tum edior de Repent Steet que publica roatlo de Wim © fparentemente oubadiow sone anda, yor multe sans depot ‘Wietham persona su mulher @scurpanhio ate Santa, lst

You might also like