Translated from English to Turkish - www.onlinedoctranslator.

com

William Stallings
Bilgisayar organizasyonu
ve Mimarlık
10buBaskı

Sizin tarafınızdan düzenlendi

Dr.George Lazik

+ Bölüm 8
İşletim Sistemi Desteği

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Uygulama programları
başvuru
programlama programı
başvuru Kitaplıklar/yardımcı programlar
Yazılım
ikili gruplar

İşletim sistemi
Komut seti
Mimari
Yürütme yapısı

Hafıza
Sistem ara bağlantısı
tercüme Donanım
(otobüs)

G/Ç cihazları
Ana
Ve
hafıza
ağ oluşturma

Şekil 8.1 Bilgisayar Donanımı ve Yazılım Yapısı

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.
+
İşletim Sistemi (OS) Hizmetleri

- En önemli sistem programı

- Donanımın ayrıntılarını programcıdan maskeler ve

programcıya sistemi kullanmak için uygun bir geliştirme
sağlar

- İşletim sistemi genellikle aşağıdaki alanlarda hizmet sağlar:

- Program oluşturma
- Programın yalıtımı
- G/Ç cihazlarına erişim
- Dosyalara kontrollü erişim
- Sistem erişimi
- Hata eksikliği ve tutarlılığı
- muhasebe

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Arayüzler
- Tipik bir bilgisayar sistemindeki anahtar anahtarları:

IIn uc
nssttrru Açık
cttiio evet falan apkişipliliik
A başı Cattiio
A AçıkN Apkişipliliik
a başı Cattiio
A Açık N
yay
A chhiitte cttu
tamam amanetanrım biin
B acele
hayır You are prro
P çok benmm
büyükanne benim nG g
SA
((IIS A)) ben
ntte
hata ACce AB
e ((bir BII)) ben
ntte
hata ACce e ((bir
Erişim
Kişisel
noktası
bilgiler))

Bir programa erişim sağlar

donanım yetenekleri
Makineyi kullandınız küresel ikili taşınabilirlik ve mevcut hizmetler
dil talimatları için bir standart olarak Kullanıcı ISA ile para
bir bilgisayar takip edebilir programlar birimi sistem aracılığıyla
üst düzey dil (HLL)
kütüphane çağrıları

İşletim sistemi ve donanıma

API kullanımı, uygulama
yönelik sistem şeması
yazılımının
Aradaki sınır dağıtımını yapabilirsiniz
diğer sistemlere
donanım ve yazılım kaynaklar ve hizmetler
taşınabilir.
ISA kullanıcısı aracılığıyla
aynı API
bir sistem mevcuttur

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

+ İşletim sistemi
gibi
Kaynak Yöneticisi
Bilgisayar, veri aktarımı, işleyişi ve bu sürekliliğin
kontrolü için kullanılan bir dizi kaynağıdır.

- İşletim sistemi bu değişikliklerden sorumludur

Bir kontrol oranları olarak çalışma sistemi iki taraftan dış

sıradır:
- İşletim sistemi sıradan bilgisayar yazılımıyla aynı şekilde
çalışıyor; işlemci tarafından yönetilen bir programdır

- İşletim sistemi sık sık kontrolü bırakıyor ve kontrolü yeniden

ele almak için işlemciye bağlı olmak zorunda kalıyor

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Bilgisayar sistemi
G/Ç Cihazları
Hafıza
işletme G/Ç Denetleyicisi Yazıcılar,
Sistem klavyeler,
Yazılım dijital kamera,
G/Ç Denetleyicisi vesaire.

Programlı
ve Veri

G/Ç Denetleyicisi

İşlemci İşlemci

Depolamak

işletim sistemi

Programlı

veri

Şekil 8.2 Kaynak Yöneticisi Olarak İşletim Sistemi

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

+
İşletim Sistemi Türleri

- İnteraktif sistem
- Kullanıcı/programcı bir işin yapılmasını talep etmek veya bir
işlem için doğrudan bilgisayarla etkileşime girer.
- Kullanıcı, bilgisayarla iletişimin devamı sırasında, silindiğine göre
işin devamı sırasında.

- Parti sistemi
- İnteraktifin kaldırılması
- Kullanıcının programının diğer kullanıcıların programlarıyla bir araya getirilmesi ve
bir bilgisayar operatörü tarafından gönderilir.
- Program çalıştıktan sonra sonuçlar kişisel olarak yazdırılır

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

+
Erken Sistemler
- 1940'ların sonlarından 1950'lerin ortalarına kadar programcı
doğrudan bilgisayar sistemiyle etkileşime giriyordu; dağıtım
sistemi yoktu
- İşlemciler oluşan bir konsoldan çalıştırıldı:
ekran ışıkları, geçiş anahtarları, bir çeşit giriş cihazı ve bir yazıcı

- Sorunlar:
- Planlama
- Kayıt verileri işlem süresi ayırma için kayıt
- Bu, öğrencinin işinin erken tükenmesi durumunda bilgisayarın boşta kalmasının boşa harcanmasına neden olabilir

- Sorun ortaya çıkarsa, kullanıcı sorunu çözülmeden önce

durmaya zorlanabilir
- Kurulum zamanı

- Tek bir program kapsanabilir

- Derleyiciyi ve kaynak programını belleğe yükleniyor
- Derlenen programın kaydedilmesi
- Nesne programı ve ortak süreklilik yükleme ve bağlanma

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Yarıda kırma

İşleme
Cihaz
Sürücüler
Monitör
Dır-dir

Sıralama
C Dili kontrol et
Tercüman
Sınır

Kullanıcı

programı
alan

Şekil 8.3 Yerleşik Monitör için Bellek Düzeni

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

+ İşlemcinin görünümünden. . .
- İşlemci talimatları ana belleğin takibini içeren bölümün sürdürülür
- Bu talimatlar bir sonraki işin ana belleğinin başka bir bölümünün okunmasına neden olur.
- İşlemci, bir bitiş veya hata durumuyla karşılaşana kadar öğrencinin programında talimat
yürütür.
- Her iki olayın da işlemcinin bir sonraki talimatını monitör programının alınmasına neden olur

- Monitör kurulumu ve planlamayı yönetir

- Bir grup iş kuyruğa alınır ve boşta kalma süresi olmadan mümkün olduğunca hızlı bir şekilde yürütülür

- İş kontrol dili (JCL)

- Monitör talimatları sağlamak için kullanılan özel tipte programlama dili

- Örnek:
- $DIR-DİR

- $FTN
* * FORTRAN talimatı ve bir öğesi
- ... Bazı Fortran talimatları Veriler ayrı bir delikli kartta veya kasette ayrı bir kayıttadır.
FORTRAN ve veri hatlarına ek olarak iş, iş kontrol talimatlarını
- $YÜK da içerir.
- $KOŞMAK
“$” başlangıcıyla başlatılır.

- ... Birkaç veri

- $OĞUL

- Monitör veya toplu işletim sistemi yalnızca bir bilgisayar programıdır

- İşlemcinin, kontrolün dönüşümü olarak ele geçirilmesi ve bırakılması için ana belleğin
çeşitli uzunluklu talimatları sağlama kabiliyeti dayanıklıdır.

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

+
İstenilen Özellikler Donanım
- Bellek koruması - Ayrıcalıklı talimatlar
- Yalnızca monitör tarafından
- Kullanıcı programı monitörün
yürütülebilir
içerdiği hafıza tamponu
değiştirilmemelidir - Eğer işlemci bir kullanıcı programını
çalıştırırken böyle bir talimatla
- İşlemci donanımı bir arıza
karşılaşırsa bir hata kesintisi meydana
tespit işlemleri ve kontrol
gelirse gelir
monitörü aktarılmalıdır.
- G/Ç talimatları kurallarılıdır, bu sayede
- Monitör işi iptal eder, bir hata
monitör tüm G/Ç cihazlarının kontrolü
mesajı yazdırılır ve sonraki
kontrolünde tutulur
işlem yüklenir

- Zamanlayıcı - Kesintiler
- Bir iş sisteminin tekelinde - Kullanıcı programlarının kontrolünü bırakma ve

kalmasını önlemek için kullanılır kullanıcı programlarının kontrolünü yeniden

kazanma konusunda işletim sisteminin daha fazla

- Zamanlayıcının dolar süresisa bir
esneklik sağlar
kesinti meydana gelir ve kontrol
monitörü geri döner

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.
 Program A Koşmak Beklemek Koşmak Beklemek

Zaman

(a) Tek Programlama

Program A Koşmak Beklemek Koşmak Beklemek

Program B Beklemek Koşmak Beklemek Koşmak Beklemek

Koşmak Koşmak Koşmak Koşmak

Kombine
A B A B
Beklemek Beklemek

Zaman

(b) İki programlı çoklu programlama

Program A Koşmak Beklemek Koşmak Beklemek

Program B Beklemek Koşmak Beklemek Koşmak Beklemek

Program C Beklemek Koşmak Beklemek Koşmak Beklemek

Koşmak Koşmak Koşmak Koşmak Koşmak Koşmak

Kombine
A B C A B C
Beklemek Beklemek

Zaman

(c) Üç programlı çoklu programlama

Şekil 8.5 Çoklu Programlama Örneği

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Tablo 8.1
Örnek Program Yürütme Nitelikleri

İŞ1 İŞ2 İŞ3

İş türü Ağır işlem Ağır G/Ç Ağır G/Ç
Elbette 5 dakika 15 dakika 10 dakika

Bellek gerekli 50 milyon 100 milyon 80 milyon

Diske ihtiyacınız var mı? HAYIR HAYIR Evet

Terminale ihtiyacım var mı? HAYIR Evet HAYIR

Yazıcıya mı ihtiyacın var? HAYIR HAYIR Evet

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Tablo 8.2
Çoklu Programlamanın Kaynak Kullanımı Üzerindeki Etkileri

Tek programlama Çoklu programlama

İşlemci kullanımı %20 %40

Bellek kullanımı %33 %67
Disk kullanımı %33 %67
Yazıcı kullanımı %33 %67
Geçen zaman 30 dakika 15 dakika

Üretim oranı 6 iş/saat 12 iş/saat

ortalama yanıt süresi 18 dakika 10 dakika

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 100% 100%

İşlemci İşlemci

%0 %0
100% 100%

Hafıza Hafıza

%0 %0
100% 100%

Disk Disk
%0 %0
100% 100%

terminal terminal

%0 %0
100% 100%

Yazıcı Yazıcı

%0 %0

İş geçmişi İş geçmişi İŞ1

İŞ1 İŞ2 İŞ3
İŞ2
0 5 10 15 20 25 30
dakika İŞ3

0 5 10 15
zaman
dakika
zaman

(a) Tek Programlama (b) Çoklu programlama

Şekil 8.6 Kullanım Histogramları

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.
+
Zaman Paylaşımlı Sistemler

- Kullanıcı bilgisayarla doğrudan iletişim kurarken kullanılır

- İşlemcinin anında birden fazla kullanıcı arasında paylaşılır

- İşletim sisteminin kullanıcı akışının kısa bir patlama veya kuantum

programlamayla eklenmesiyle, birden fazla kullanıcı terminalleri
sistem aracılığıyla eşzamanlı olarak erişilir.

- Örnek:
- Eğer varsaNAktif olarak tek aralıklarla hizmet talep etmeyen
kullanıcılar, kullanıcı ortalaması olarak yalnızca 1/Netkili bilgisayar
hızı

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Tablo 8.3
Toplu Çoklu Programlamaya Karşı Zaman Paylaşımı

Toplu Çoklu Programlama Zaman paylaşımı

Asıl amaç İşlemcinin tükenmesi en üst düzeydeki değişim Yanıt süresi en aza indirilir

İşletim sistemine yönelik İş kontrol dili Girilen komutlar

direktiflerin kaynağı iletilen komutlar terminal
dır-dir

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Tablo 8.4 Planlama Türleri

Uzun vadeli planlama Yürütülecek işlemlerinin defterine eklenmesi

Orta vadeli planlama Kısmen veya tamamen ana bellekte bulunan

işlemin eklenmesini kesme

Kısa vadeli planlama İşleyici tarafından hangi mevcut sürecin yürütüleceğine

ilişkin karar

G/Ç zamanlaması Hangi prosedürü bekleyen I/O talebinin mevcut bir I/O
cihazı tarafından ele alınacağına ilişkin karar

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Uzun Vadeli Planlama

Bazı sistemlerde yeni süreçte

bir süreç belirli bir yerde başlar.
Hangisini belirler Bir iş teslim edildikten
durum, bu durumda orta
programlar için sunulur sonra, bir süreç haline gelir.
vadeli bir kuyruğa takviyesi
işleme kısa vadeli planlayıcı
zamanlayıcı

Zaman paylaşım sistemi

Parti sistemi
• Kullanıcı sistemlerini bağlama
• Yeni gönderilen ürünler diske yönlendirilir ve
çabasında bir işlem ayarları oluşturulur
toplu kuyrukta tutulur
• İşletim sistemi, sistem doyana kadar tüm yetkili
• Uzun vadeli planlayıcı, mümkün olduğunda
gelenleri kabul edecektir
işlemlerden oluşur
• Bu noktada sistemin dolu olması ve daha sonra
tekrar aranmasını sağlayarak bir mesajla
terminalin karşılanması sağlanır.

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

+
Orta Vadeli Planlama
ve Kısa Vadeli Planlama

Orta vadeli Kısa vadeli

- Değişim fonksiyonunun bir
- Gönderici olarak
parçası
da bilinir
- Değişimi, değişiminin
- Sık sık çalıştırılır ve ince
düzeyinin düzenlenmesine
taneli hale gelir
dayanmaktadır.
bundan sonra hangi bölümün
çoklu programlama
yürütüleceğine karar verilmesi

- Değiştirme kararında
hafızaya kaydedilmeyecek
içinde
değiştirilen işlemler

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Sevk etmek
İtiraf etmek Serbest bırak

Yeni Hazır Koşma çıkış

Zaman aşımı

Etkinlik
Etkinlik
Meydana gelmek

Beklemek

Engellendi

Şekil 8.7 Beş Durumlu Süreç Modeli

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Tanımlayıcı

Durum

Öncelik

Program sayıcı

Bellek uçları

Bağlam verileri

G/Ç durumu
bilgi

muhasebe
bilgi

Çizim 8.8 Proses Kontrol Bloğu

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 İşletim sistemi İşletim sistemi İşletim sistemi
İçinde

kontrol

Servis Sorumlusu Servis Sorumlusu Servis Sorumlusu

Zamanlayıcı Zamanlayıcı Zamanlayıcı
Kesme işleyicisi Kesme işleyicisi Kesme işleyicisi

A A A
"Koşma" "Beklemek" "Beklemek"

İçinde

kontrol

B B B
"Hazır" "Hazır" "Koşma"

İçinde

kontrol

Diğer bölümler Diğer bölümler Diğer bölümler

(A) (B) (C)

Şekil 8.9 Planlama Örneği

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 İşletim sistemi
Servis araması
Hizmet
Süreçten Arama

İşleyici (kod)

Uzun- Kısa- G/Ç

Yarıda kırma
Terim Terim Kuyruklar
Süreçten Yarıda kırma
sıra sıra
Yarıda kırma
İşleyici (kod)
G/Ç'den
Kısa vadeli
Zamanlayıcı
(kod)

Geçiş Kontrolü
İşlenecek

Şekil 8.10 İşletim Sisteminin Temel Unsurları İçin Çoklu Programlama

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Uzun vadeli Kısa vadeli
sıra sıra
İtiraf etmek Oğul
İşlemci

G/Ç 1
Meydana gelmek

G/Ç 1 Sırası

G/Ç 2
Meydana gelmek

G/Ç 2 Sırası

G/ÇN
Meydana gelmek

G/ÇNsıra

Şekil 8.11 İşlemci Planlamanın Kuyruk Diyagramı Gösterimi

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Ana
Disk kapasitesi hafıza
işletme
sistem

Uzun vadeli Tamamlanan işler

sıra ve kullanıcı kayıtları

(a) Basit iş verileri

Disk kapasitesi

Ana
hafıza
Orta seviye
sıra işletme
sistem

Tamamlanan işler
Uzun vadeli
ve kullanıcı kayıtları
sıra

(b) değişiklik

Şekil 8.12 Takas Kullanımı

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 İşletim sistemi İşletim sistemi
8 milyon 8 milyon

2 milyon

8 milyon
4 milyon

6 milyon

8 milyon

8 milyon

8 milyon

8 milyon

8 milyon

12 milyon

8 milyon

8 milyon

16 milyon

8 milyon

(a) Eşit boyutlu bölmeler (b) Eşit olmayan büyüklükteki bölümler

Şekil 8.13 64 Mbyte Belleğin Sabit Bölümlendirme Örneği

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 işletme işletme işletme işletme
Sistem Sistem Sistem Sistem
8 milyon

Süreç 1 20 milyon Süreç 1 20 milyon Süreç 1 20 milyon

56 milyon
Süreç 2 14 milyon Süreç 2 14 milyon

36 milyon

Süreç 3
22M
18 milyon

Mantıksal adresi
- konuma göre olarak ifade edilir
program başına 4 milyon

(A) (B) (C) (D)

internet adresi
- ana bölgedeki gerçek bir konum
hafıza

Temel adres işletme işletme işletme işletme

- mevcut başlangıç konumu Sistem Sistem Sistem Sistem
işlem
Süreç 2 14 milyon

Süreç 1 20 milyon Süreç 1 20 milyon 20 milyon

6 milyon

Süreç 4 8 milyon Süreç 4 8 milyon Süreç 4 8 milyon

14 milyon

6 milyon 6 milyon 6 milyon

Süreç 3 18 milyon Süreç 3 18 milyon Süreç 3 18 milyon Süreç 3 18 milyon

4 milyon 4 milyon 4 milyon 4 milyon

(e) (F) (G) (H)

Şekil 8.14 Dinamik Bölümlemenin Etkisi

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.
 Ana Ana
hafıza hafıza

Sayfa 1
Süreç A 13 Süreç A 13
A'nın
Sayfa 0 Sayfa 0
Sayfa 1 Sayfa 1 Sayfa 2
14 14
Sayfa 2 Sayfa 2 A'nın
Sayfa 3 Sayfa 3
Sayfa 3
15 15
A'nın

İçinde İçinde
16 16
kullanmak kullanmak

Ücretsiz çerçeve listesi Ücretsiz çerçeve listesi

13 17
İçinde
20 17
İçinde

14 kullanmak kullanmak

15 Süreç A
Sayfa 0
18 18 sayfa tablosu 18
A'nın
20 18
19
İçinde
13 19
İçinde

kullanmak kullanmak
14
15
20 20

(Bir kere (b) Sonra

Şekil 8.15 Serbest Çerçevelerin Tahsisi

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.
 Ana
Hafıza

Sayfa 1
13
A'nın

sayfa giriş adresi çerçeve giriş adresi Sayfa 2

sayı sayfa içinde sayı çerçeve içinde
14
A'nın

Mantıklı Geleneksel Sayfa 3

Adres 1 30 Adres 13 30 15
A'nın

16

18
17
13
14 Sayfa 0
18
A'nın
15

Süreç A
Sayfa Tablosu

Şekil 8.16 Mantıksal ve Uluslararası Adresler

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

+ Sanal bellek
Talep Çağrısı
- Bir ödemede her sayfanın yalnızca ihtiyaç duyulduğunda birleştirilmesi

- Yerellik ilkesi
- Büyük bir süreç devam ederken, programın küçük bir bölümüyle (alt program)
sınırlandırılabilir.
- Sadece birkaç tanesinde yükleme hafızasını daha iyi kullanır
- Program veriye başvuruyorsa veya ana bellekte olmayan bir sayfadaki talimata
dalılıyorsa,sayfa hatasısistemin istenilen arıza getirmesini tetikler

- Avantajları:
- Bellekte daha fazla işlem yapılabilir
- Kullanılmayan sayfalar belleğe girip çıkarılmadığı zaman tasarruf sağlanır

- Dezavantajları:
- Bir sayfa getirildiğinde diğer sayfanın atılması gerekir (sayfa değişikliği)
- Bir sayfa kullanılmadan hemen önce atılırsa sistemin gidişatı tekrar değişecektir.

- Dövülüyor
- İşlemci zamanının kurallarının yürütülmesi aralıkların değiştirilmesinde

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Ana
Hafıza

Sayfa 1
13
A'nın

sayfa giriş adresi çerçeve giriş adresi Sayfa 2

sayı sayfa içinde sayı çerçeve içinde
14
A'nın

Mantıklı Geleneksel Sayfa 3

Adres 1 30 Adres 13 30 15
A'nın

16

18
17
13
14 Sayfa 0
18
A'nın
15

Süreç A
Sayfa Tablosu

Şekil 8.16 Mantıksal ve Uluslararası Adresler

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

+Sanal Bellek – Bayt Adreslenebilir
Bellek Boyutları
• VM Sayfa Boyutu: 1024 bayt
• PM Çerçeveleri: 4
• PM Çerçeve Boyutu: 1024 bayt

Başlangıç koşuları
• Başbakan boş
• İlk 4 VM Sayfası Çerçeve 0, 1, 2, 3 ile eşlenir

Sanal Adresin Daha Sonra Eşleştirilmesi

• LRU Değişimini Kullan

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Sanal bellek
Basit Çağrı – Sanaldan Uluslararasıe

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Sanal adres
Ndaha sert

Sayfa # Telafi etmek

Kontrol
Ndaha sert daha sert

İşlem
doğramak Mdaha sert Sayfa # İD Zincir
işlev 0

Ben

2M–1 Çerçeve# Telafi etmek

Mdaha sert
Ters çevrilmiş sayfa tablosu
Gerçek adres
(bir giriş için fiziksel
bellek çerçeveleri)

Şekil 8.17 Ters Çevrilmiş Sayfa Tablosu Yapısı

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.
 Başlangıç

Geri vermek
hatalı talimat
CPU TLB'yi kontrol ediyor

Sayfa tablosu Evet

giriş
TLB'mi?

HAYIR

Erişim Sayfası Tablosu

Sayfa hatası
rutinin işlenmesi

İşletim sistemi CPU'ya talimat verir

Sayfa
HAYIR
okumak için esas olarak

disket hafıza?

Evet
CPU etkinleştirilir
TLB'yi güncelle
G/Ç yapısı

Sayfa aktarıldı
disket CPU üretir
ana hafıza fiziksel adres

Hafıza Evet
tam dolu mu?

HAYIR
Sayfayı gerçekleştir

yenisiyle değiştirme

Sayfa tabloları
güncellenmiş

Şekil 8.18 Çağrı ve Çeviri Görünümü Arabelleğinin (TLB) Çalışması [FURH87]

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 TLB Operasyonu

Sanal Adres

Sayfa # Ofset
TLB
TLB'yi kaybetmeyi

TLB
vurmak
Önbellek İşlemi

Gerçek Adres

+ Etiket Kalanı
Önbellek
Vurmak Değer

Kayıp

Ana
Hafıza

Sayfa Tablosu
Değer

Şekil 8.19 Çeviri Görünümü Arabelleği ve Önbellek İşlemi

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.
+
Segmentasyon

- Programcı tarafından
görülebilir
- Avantajları:
- Programları ve verileri düzenlemek - Büyüyen veri yapılarının
için kolaylık sağlamak ve ayrıcalığı yönetimini basitleştirir
ile korumayı saklamak için bir araç
- Programların değiştirilmesine ve
olarak korunur
yeniden derlenmesine izin verir
talimatlar ve veriler içeren
özellikler bağımsız olarak
Tüm program setinin yeniden
- Programcının belleğinin birden bağlanmasını ve yeniden
fazla adres alanından veya çalıştırmayı gerektirir
parçadan oluştuğunu görmesine - Süreçler arasında
olanak tanır paylaşıma uygundur
- Korumaya uygundur

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

- Hem segmentasyon hem de sayfalama için donanım içerir

- Bölümlere ayrılmamış sayfalaştırılmamış bellek

Intel
- Sanal adres fiziksel adresle aynıdır x86
- Düşük karmaşıklık, yüksek performanslı kontrolör uygulamaları
kullanışlıdır

- Bölümlere ayrılmamış sayfalanmış bellek

- Bellek, disk miktarına doğrusal adres alanı olarak ayarlanabilir
- Belleğin korunması ve yönetimi sayfalama yoluyla yapılır
- Bazı işletim sistemleri tarafından tercih edilir

- Bölümlere ayrılmış sayfalaştırılmamış bellek

Hafıza
- Bellek, kalıcı adres değişimi bir koleksiyon olarak görülür Yönetmek
- Tek bayt düzeyine kadar koruma sağlar
- Segment bellekteyken ihtiyaç seçeneği çeviri tablosunun çip
üzerinde olmasını garanti eder
- Tahmin edilebilir erişim süreleriyle tamamlanır
+
- Bölümlere ayrılmış sayfalanmış bellek
- Segmentasyon, erişim kontrolüne tabi aralık bellek bölümlerini
hesaplamak için kullanılır ve sayfalama, bölümlerin içindeki bellek
dağıtımını sağlamak için kullanılır.
- UNIX System V gibi işletim sistemleri bu konuyu destekliyor

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

+
Segmentasyon – Pentium II

- Sanal adresi, 16 bitlik bir bölüm referansından ve

32 bitlik bir ofsetten oluşur.
- Koruma seçenekleriyle ilgili iki bitlik segment referansı
- 14 bit segmenti belirtir

- Bölümlere ayrılmamış sanal bellek 2'dir32= 4Gbayt

- Bölümlenmiş sanal bellek 2'dir46=64 terabayt (Tbayt)

- Uluslararası adres alanı maksimum 4 Gbyte için 32 bit adres

kullanılır

- Sanal adres alanını iki ayırma

- Yarısı küreseldir ve tüm işlemciler tarafından paylaşılır
- Geriye kalan kısım yereldir ve her süreç için farklıdır

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

+ Segment Koruması
- Her bölümün iki koruma biçimi vardır:
- Ayrıcalık düzeyi
- Erişim özelliği

- Dört ayrıcalık düzeyi vardır

- En çok korunan (seviye 0)
- En az korunan (seviye 3)

- Bir veri segmentiyle genişleme derecesi onun "sınıflandırılmasıdır"

- Bir programın bölümüyle genişleme derecesi onun "izin"idir

- Yürütülen bir program, yalnızca temizleme düzeyini veri bölmesine eşit

veya daha düşük olan veri bölümlerine erişebilir

- Ayrıcalık oranları, belirlenen talimatlar ve dağıtımlar

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 15 3210

Dizin T RPL
BEN
TI — Tablo göstergesi RPL — Talep
edenin ayrıcalık düzeyi
(a) Segment seçimi

31 22 21 12 11 0

Rehber Masa Telafi etmek

(b) Doğrusal adres

31 24 23 22 20 19 16 15 14 13 12 11 87 0
D A Segment
Taban 31...24 G / L V sınır P DPL S Uç Taban 23...16
B L 19...16

Taban 15...0 Segment sınırı 15...0

AVL — Sistem yazılımı tarafından kullanılabilir L — 64 bit kod bölümü

Temel — Segment temel adresi (yalnızca 64 bit modu)
D/B — varsayılan işlem boyutu P — Segment mevcut
DPL — Tanımlayıcı ayrıcalık Tür — Segment türü S
boyutu G — Parçalık — Tanımlayıcı türü
(c) Segment tanımlayıcısı (bölüm tablosu girişi)

31 12 11 9 76543210
P P P You areR
Sayfa ortamı adresi 31...12 AVL S 0 A C k
D T S k
P

AVL — Sistem programcılarının PWT kullanımı için kullanılabilir — P aracılığıyla yaz = kayıtlı
- Sayfa boyutu BİZ — Kullanıcı/yönetici
A — Erişildi RW - Okuma yazma
PCD — Önbelleği devre dışı bırakın P - Sunmak
(d) Sayfa dizini girişi

31 12 11 9 76543210
P P You areR
Sayfa ortamı adresi 31...12 AVL D A Ck S k P
D T
D - Kırlı
(e) Sayfa tablosu girişi

Şekil 8.20 Intel x86 Bellek Yönetimi Formatları

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Tablo 8.5
x86 Bellek Yönetimi Parametreleri(sayfa 1 / 2)
Segment Tanımlayıcısı (Segment Tablosu Girişi)

Temel
4 GB'lik doğru adres alanı içindeki segmentin başlangıç adresini içerir. D/B
biti
Bir kod bölümünde bu, D bitidir ve işlenenlerin ve adresleme modlarının 16 bit mi yoksa 32 bit mi
olduğunu gösterir.
Tanımlayıcılık Ayrıca Düzeyi (DPL)
Bu segment tanımlaması tarafından başvurulan segmentin ayrıcalıklı olduğu belirtilir.
Parçacıklık biti (G)
Limitin bir bayt olarak mı yoksa 4 KByte olarak mı yorumlanacağını belirtir. Sınır

Segmentin sıcaklığında. İşlemci, sınır aralığı, ayrıntı bitine bağlı olarak iki performans özellikleri
kısıtlamaları: 1 MByte'lık segment boyutu sınırına kadar bir baytlık birimler halinde veya 4 GByte'lık
segment boyutu sınırına kadar 4 KByte'lık birimler halinde. .
S bit
düzenli bir segmentin bir sistem segmenti mi yoksa kod veya veri segmenti mi olduğunu belirler.
Segment Mevcut biti (P)
Disk belleği olmayan sistemler için kullanılır. Segmentin ana bellekte bulunup bulunmadığını gösterir. Sayfalı
sistemler için bu bit her zaman 1'e bölünür.
Uç
Çeşitli segment türleri arasında ayrım yapar ve erişim özelliklerini belirtir.

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

 Tablo 8.5
x86 Bellek Yönetimi Parametreleri(sayfa 2 / 2)
Sayfa Dizini Girişi ve Sayfa Tablosu Girişi
Erişilen bit (A)
Bu bit, ilgili sayfaya bir okuma veya yazma işleminde, sayfa tablosunun iki
düzeyindeki işlemci tarafından 1'e bölünmüştür.
Kırlı parça (D)
İlgili sayfaya bir yazma işleminin yürütülmesinde bu bit işlemci tarafından 1'e
bağlanır.
Sayfa Çerçevesi Adresi
Mevcut bit ayarlanmışsa, bellekteki sayfanın fiziksel adresini sağlar. Sayfa çerçeveleri 4K
sınırlarında hizalandığından, alttaki 12 bit 0'dır ve yalnızca üstteki 20 bit girişe dahil
edilir. Bir sayfa dizininde adresi, sayfa tablosunun adresidir.
Sayfa Önbelleğini Devre Dışı Bırakma biti (PCD)

Sayfadaki verilerin önbelleğe alınıp alınamayacağını belirtir.

Sayfa Boyutu biti (PS)
Sayfa sızıntısının 4 KByte mı yoksa 4 MByte mı olduğunu
belirtir. Sayfaya Yazma biti (PWT)
İlgili sayfadaki veriler için doğrudan yazma veya geri yazma önbelleğe alma ilkesinin kullanılıp
kullanılmayacağını belirtir.
Mevcut bit (P)
Sayfa tablosunun mu yoksa sayfanın mı ana bellekte olduğunu gösterir.
Okuma/Yazma biti (RW)
Kullanıcı düzeyindeki sayfalar için, sayfanın tuza erişimi mi, yoksa kullanıcı düzeyindeki programlar için okuma/yazma
erişimi mi olduğunu belirtir.
Kullanıcı/Denetleyici biti (ABD)
Sayfanın yalnızca işletim sistemi için mi (yönetici düzeyi) veya hem işletim sistemi hem de
uygulamalar için mi (kullanıcı düzeyi) kullanılabilir olduğunu belirtir.
© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.
+ Çağrı

- Segmentasyon devre dışı bırakılabilir

- Bu durumda doğrusal adres alanı kullanılır

- İki seviyeli sayfa tablo araması

- İlk olarak sayfa dizini
- Maksimum 1024 giriş

- 4 Gbyte doğrusal uzunlukta 4 Mbyte'lık 1024 sayfa gruba ayırer

- Her sayfa tablosunda 4 Kbyte sayfaya karşılık gelen 1024 giriş
bulunmaktadır
- Tüm işlemler için, işlem veya karıştırma başına bir tane olmak üzere tek sayfa dizisi
mevcuttur

- nakit işlem için sayfa dizini her zaman belleğinde

- 32 sayfalık tablo girişini tutan TLB'yi kullanın
- İki sayfa boyutu mevcuttur, 4k veya 4M

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.
 Bellek Yönetim Birimi (MMU)

Erişim bitleri, Sanal Geleneksel

Erişim
ihtisalar Sanal adres hafıza adres
kontrol TLB
Erişim bitleri, tercüme
donanım
ihtisalar donanım

İptal internet adresi

Ana
Kontrol Geleneksel
hafıza
daha sert adres

KOL
çekirdek
Önbellek

Sanal Ve Önbellek

adres yaz satır getirme

tampon donanım

Şekil 8.22 ARM Bellek Sistemine Genel Bakış

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.
+
Sanal Bellek Adresi
Tercüme
- ARM, bölümlere veya sayfalara dayalı - Bölümler ve üst bölümler, TLB'de
olarak bellek erişimini destekleme yalnızca tek bir giriş kullanılırken geniş
bir belleğin çoğaltılmasına olanak
- Üst bölümler (isteğe bağlı)
sağlamak için desteklenir
- 16 MB'lık ana bellek bloklarından
oluşur
- Ana bellekte sınırlı çeviri
- Bölümler tablosunun iki düzeyi vardır:

- 1 MB'lık ana bellek bloklarından - Birinci düzey tablo

oluşur
- Bölüm ve üst bölüm çevirilerini
ve ikinci düzey tabloya tabloları
- Büyük sayfalar
tutar
- 64 kB'lik ana bellek bloklarından
oluşur - İkinci düzey tablolar
- Hem büyük hem de küçük sayfa
- Küçük sayfalar çevirilerini tutun
- 4 kB'lik ana bellek bloklarından
oluşur

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.
© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.
 Tablo 8.6 ARM Bellek Yönetimi Parametreleri

Erişim İzni (AP), Erişim İzni Uzantısı (APX)

Bu bitler karşılık gelen kalıcı erişim erişimini kontrol eder. Gerekli izinler
olmadan hafızanın bir alanına erişim yapılırsa İzin Hatası oluşur.

Arabelleğe alınma (B) biti

TEX bitleriyle yazma arabelleğinin önbelleğe alınması için belleğe nasıl kayıt edileceğini belirler.

Önbelleğe alınma (C) biti

Bu belleğin önbellek yoluyla eşlenip eşlenemediği belirlenemiyor.

İhtisaslar
Bellek bölgelerinin seçin. Erişim kontrolü etki alanının bazılarında uygulanabilmektedir.

Küresel değil (nG)

Çevirinin genel (0) olarak mı yoksa süresi boyunca özel (1) olarak mı işaretlenmesi belirlenmesini
belirler.

Paylaşılan (S)
Çevirinin paylaşılmayan (0) veya bileşenler (1) bellek için mi ayrıştırılması belirlenir.

SBZ
Sıfır olmalı.

Tip Uzantısı (TEX)

Bu bitler, B ve C bitleriyle birlikte önbelleklere erişim, yazmanın nasıl aktarılacağını kontrol eder.
arabellek kullanılırsa ve eğer bellek bölgesi paylaşılabilirse ve bu nedenle harcamaların yapılması.

Hiçbir Zaman Yürütme (XN)

Bölgenin yürütülebilir (0) olup olmadığı veya yürütülemez (1) olup olmadığı belirlenir.

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

+ Giriş kontrolü
- Her tablo girişindeki AP erişim kontrolü bitleri, belirli bir işlemle belleğin bir açık erişim
kontrolü yapar

- Bir bellek bölgesi şu şekilde belirlenebilir:

- Erişim yok
- Sadece oku
- okuma yazma

- Bölge yalnızca ayrıcalıklı erişime sahip olabilir; uygulamalar tarafından değil, işletim sistemi tarafından kullanılmak üzere
düzenlemek

- ARM, alan adı sistemini kullanır:

- ödemelerine erişim izinlerine sahip bölümler ve/veya sayfalar birimleri
- ARM mimarisinin 16 alanı
- Birden fazla işlemin aynı çeviri tablolarını göstermesine ve aynı zamanda sürekli bir miktar korumasına izin vermesine
izin verir

- İki tür etki alanı erişimi desteği:

- Müşteriler

- İlgili alanın bireysel bölümlerin ve/veya sayfaların erişim izinlerine uyması gereken
alan adlarının Kullanıcıları
- Yöneticiler
- Etkilenen davranışlarını kontrol edin ve alan alanındaki tablo girişlerine erişim izinlerini atın

© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.

+ Özet İşletim sistemi
Destek
Bölüm 8
- Bellek yönetimi
- İşletim sistemine genel bakış
- Değiştirme
- İşletim sistemi koşulları ve
- Bölümleme
stabilitesi
- Çağrı
- İşletim sistemi türleri
- Sanal bellek
- Planlama
- Çeviri odaklı arabelleği
- Uzun vadeli planlama
- Segmentasyon
- Orta vadeli planlama
- ARM bellek yönetimi
- Kısa vadeli planlama
- Bellek sistemi kutlaması
- Intel x86 bellek
yönetimi - Sanal bellek adresi
çevirisi
- Adres alanı
- Bellek yönetimi
- Segmentasyon
formatlar
- çağrı
- Giriş kontrolü
© 2016 Pearson Education, Inc., Hoboken, NJ. Onun hakkı saklıdır.