SİLİNDİRİK KAZAN (BUHAR/KIZGIN SU KAZANI)
PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ - TASLAK
1. KAPSAM
Bu doküman hacimleri 2 L’den fazla olan, 110 °C’tan yüksek bir sıcaklıkta ve 0,5 bar’dan daha büyük bir müsaade edilebilir
basınçta buhar ve/veya kızgın su üretimi için kullanılan katı, sıvı, gaz yakıtlı ve elektrik ile ısıtılan silindirik kazanların
periyodik kontrolünü kapsar. Piyasada buhar jeneratörü olarak adlandırılan serpantinli tip buhar üreticileri ve ütü kazanları
bu dokümanın kapsamında değildir.
Ekipman türü, Periyodik Kontrol Raporunda rapor başlığında bulunan noktalı alana büyük harflerle Buhar Kazanı veya Kızgın
Su Kazanı olarak yazılmalıdır.
2. KONTROL KRİTERLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Başlık
1. Bilgi etiketi, sağlık ve güvenlik
işaretleri
2. İşletme talimatları
3. Kazan üzerinde işlemler
4. Kapaklar ve kapak contaları
5. Isıtma yüzeyleri
6. Vanalar
7. Yalıtım
8. Genleşme sistemi
9. Dolaşım (devirdaim) sınırlaması
10. Besleme suyu sağlanması
Rev No: 00Ϯ
Rev Tarihi: .0.20
KONTROL KRİTERLERİ
İçerik Standart Maddesi
❖ ** Kazan üzerinde bilgi etiketi vardır.
❖ ** Bilgi etiketinde gerekli ve yeterli bilgi vardır.
❖ * Kazanın barındırdığı risklere ait sağlık ve güvenlik işaretleri vardır.
TS 377-5 EN 12953-5 6.4
❖ * Bilgi etiketi ve tüm işaretlemeler anlaşılırdır, dikkat çekicidir,
okunaklıdır, doğru renktedir ve kolay sökülemeyecek şekilde
iliştirilmiştir.
❖ * Kazan tesisinin işletmesini, bakımını ve deneylerini kapsayan işletme
talimatları, kazan operatörü için her zaman mevcuttur.
TS EN 12953-6 7
❖ * Sistemle tutarlıdır.
TS EN 12953-13 4
❖ Talimatlar anlaşılırdır, dikkat çekicidir, okunaklıdır ve kolay
sökülemeyecek şekilde iliştirilmiştir.
❖ ** Kazan üzerinde üretim sonrası kaynak vb. işlemler yetkili TS 2025 1.3.1.3
kişi/kuruluşlar tarafından gerekli prosedürlere göre yapılmıştır. TS 377-5 EN 12953-5 5
❖ ** Arka ve/veya ön duman sandığı kapak contalarında deformasyon
yoktur. TS 2025 1.3.4.8
❖ ** Kapakların kilit mekanizmaları çalışır durumdadır.
❖ ** Alev duman boruları (var olanlar için) külhan, ateşe dayanıklı tuğla
(şamot), alev çarpma plakası vb. gibi kazan iç yapısında deformasyon TS 2025 1.3.3.1 – 1.3.3.2 – 1.3.3.3 –
yoktur. 1.3.3.6 – 1.3.4.1 – 1.3.4.2 – 1.3.4.3
❖ * Isıtma yüzeyleri temizdir. – 1.3.4.4 – 1.3.4.5 – 1.3.4.7 –
❖ * İç yüzeyler temizdir. 1.3.4.9
❖ ** İç yüzeylerde deformasyon yoktur. TS 497 4.2.2.10.1.1 – 4.2.2.10.1.2 –
❖ * Patlama kapağında deformasyon ve bağlantılarında çözülme yoktur. 4.2.2.10.1.3
TS EN 12953-6 Ek C Çizelge C.1
Kazan iç yüzey kontrolleri yönetmelikte belirtilen sürelerde gerçekleştirilir.
❖ * Kazan üzerinde bulunan vanalar rahatlıkla açılıp kapanmaktadır. TS 2025 1.1.7.10 – 1.1.7.13 –
❖ * Kazan üzerinde bulunan vanalarda deformasyon yoktur. 1.3.4.7 – 1.3.4.8 – 1.3.4.11
❖ * Kazan üzerinde bulunan vanalarda herhangi bir sızdırma yoktur. TS EN 12953-6 5.3
❖ ** Kazan üzerinde sıcak yüzeyle temas riskinin önlenmesi için yalıtım
vardır.
TS 4040 1.7
❖ * Kazan üzerinde var olan yalıtımda eksik kısım ve/veya deformasyon
TS EN 12953-6 4.6.4
yoktur.
❖ ** Donma ihtimali olan hatlar korunmaktadır.
❖ ** Genleşme sistemi vardır.
❖ ** Bakım amaçları için, basınçlandırma sistemi ile kazan arasına
kapatma cihazı konulması durumunda, kilitlenebilir özelliktedir.
❖ ** Havalık hattı açık ve aktiftir. TS EN 12953-6 6.1.5 – 6.1.6 – 6.2 –
❖ * Havalık hattı/hatları tıkanmaya ve donmaya karşı korunmuştur. 6.6
❖ * Havalık vanası/vanaları rahatlıkla açılıp kapanmaktadır.
❖ * Havalık vanasında/vanalarında deformasyon yoktur.
❖ * Havalık vanasında/vanalarında herhangi bir sızdırma yoktur.
❖ ** Debinin müsaade edilebilen en düşük debinin altına düşmesi
halinde ısı beslemesini kesecek ve kilitleyecek bir debi TS EN 12953-6 6.5.3
sınırlayıcısı/sınırlayıcıları vardır ve çalışır durumdadır.
❖ ** Besleme suyunu sağlayan sistemin çalışır durumdadır.
❖ * Besleme suyunu sağlayan sistem ve bağlantılarında sızıntı yoktur.
TS EN 12953-6 5.4 – 5.7 – 6.3 – 6.10
Elektrotlar arasındaki elektrik akımı ile ısıtılan buhar kazanları ve elektrikle
ısıtılan dahili buhar yastıklı kızgın su kazanları bu maddede ki kontrol

11. Su kalitesi
12. Emniyet valfleri (ventilleri)
13. Katı yakıtlar için yakma sistemi
14. Sıvı ve gaz yakıtlar için yakma
sistemi
15. Basınç sınırlaması (presostat)
16. Basınç kontrol cihazı
17. Sıcaklık sınırlaması (termostat)
18. Seviye göstergeleri
19. Besleme suyu kontrolü
SİLİNDİRİK KAZAN (BUHAR/KIZGIN SU KAZANI)
Rev No: 00Ϯ
PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ - TASLAK Rev Tarihi: .0.20
içeriğinden muaftır.
❖ ** Besi suyu şartlandırma sistemi vardır.
TS EN 12953-6 4.7 – 4.8
❖ ** Besi suyu şartlandırma sisteminin çalışır durumdadır.
❖ ** Emniyet valfi/valfleri vardır.
❖ ** Bağlantı doğrudur.
TS 2025 1.3.4.12
❖ ** Deformasyon yoktur.
TS EN 12953-6 4.1 – 6.9
❖ * Dıştan ayarlanabilirse mühürlüdür.
TS 377-8 EN 12953-8 4
❖ * Çıkışları güvenli şekilde tahliye edilmektedir.
❖ ** Kazanla emniyet valfi/valfleri arasında herhangi bir vana yoktur.
❖ * Hareket eden bileşenlerin personeli yaralamasını engellemek için
önlemler alınmıştır.
❖ ** Hazne doldurma açıklıkları, personelin içeri düşmesini engelleyecek
şekildedir.
TS 2025 1.1.3
❖ ** Yakıt beslemesinin kesilmesi durumunda (örneğin besleme
TS 377-12 EN 12953-12 4.2.2. –
vidasındaki tıkanıklık) emniyet sistemlerinin en az biri korumaya
4.3.4 – 6.1
devam etmektedir.
❖ ** Kontrolsüz yakıt yüklenmesi durumunda sistem durdurulmaktadır.
❖ * Alevin ve yanma yastığının muayenesine izin veren bir düzenek
sağlanmıştır ve güvenlidir.
❖ ** Ana yakıt kesici vardır.
❖ ** Ana yakıt kesici çalışır durumdadır.
❖ * Ön ısıtma çalışır durumdadır.
❖ ** Yakıt sızıntısı yoktur.
❖ ** Güvenlik durdurma cihazları çalışır durumdadır. (yakıt beslemesinin
serbest bırakılmaması)
❖ ** Otomatik ateşleme, alev izleme ve güvenlik kumanda cihazları
varıdır.
❖ ** Otomatik ateşleme, alev izleme ve güvenlik kumanda cihazları
çalışır durumdadır.
❖ * Ateşleyiciyi ve brülör alevlerinin görsel gözlemlemesine imkân TS 377-7 EN 12953-7 4 – 6.1.3 – 6.2
sağlamak için, yanma odasında veya brülörde/brülörlerdeki – 6.3, TS 2025 1.1.2.2
konumlarda gözetleme delikleri vardır ve görüş iyi durumdadır.
❖ * Herhangi bir ateşleme sistemini ilk harekete başlatmadan önce, baca
gazı geçişlerini etkin olarak temizlenmesini sağlayan sistem vardır. (ön
süpürme vb.)
❖ * Herhangi bir ateşleme sistemini ilk harekete başlatmadan önce, baca
gazı geçişlerini etkin olarak temizlenmesini sağlayan sistem çalışır
durumdadır.
❖ ** Brülör, işletici tarafından alet gerektirmeden açılabilen bir
menteşeli kazan kapağına bağlı ise, kapak açık olduğunda brülör
çalışmamaktadır.
❖ ** Isı beslemesini kesecek ve kilitleyecek basınç sınırlayıcı/sınırlayıcılar
vardır.
TS 2025 1.3.4.12 – 1.2.3 (c)
❖ ** Basınç sınırlayıcının/sınırlayıcıların ayarlandığı değerler doğrudur.
TS EN 12953-6 5.6.2 – 6.5.2.1 –
❖ ** Basınç sınırlayıcı/sınırlayıcılar ayarlandığı değerlerde çalışmaktadır.
6.5.2.2
❖ ** Basınç sınırlayıcının/sınırlayıcıların bağlantıları uygundur.
❖ * Basınç sınırlayıcısında/sınırlayıcılarında deformasyon yoktur.
❖ ** Basınç kontrol cihazı vardır.
❖ ** Basınç kontrol cihazı çalışır durumdadır. TS EN 12953-6 6.8
❖ * Deformasyon ve bağlantılarında çözülme yoktur.
❖ ** Isı beslemesini kesecek ve kilitleyecek sıcaklık emniyet
sınırlayıcı/sınırlayıcıları (limit termostat) vardır.
❖ ** Isı beslemesini kesecek ve kilitleyecek sıcaklık kumanda
sınırlayıcı/sınırlayıcıları (kontrol termostatı) vardır. TS 2025 1.3.4.12 – 1.2.2 (c)
❖ ** Sıcaklık sınırlayıcının/sınırlayıcıların ayarlandığı değerler doğrudur. TS EN 12953-6 5.6.3 – 6.5.2.3
❖ ** Sıcaklık sınırlayıcı/sınırlayıcılar ayarlandığı değerlerde çalışmaktadır.
❖ ** Sıcaklık sınırlayıcının/sınırlayıcıların bağlantıları uygundur.
❖ * Sıcaklık sınırlayıcısında/sınırlayıcılarında deformasyon yoktur.
❖ ** Doğru göstermektedir.
❖ ** Seviye görülebilirdir.
❖ * Maksimum ve minumum seviyeler işaretlenmiştir. TS EN 12953-6 5.1 – 6.4, TS 2025
❖ * Sayısı uygundur. (İmal yılına göre değerlendirilmelidir, 2011 ve 1.3.4.12 – 1.3.4.18
öncesi en az iki adet, 2011 sonrası en az bir adet yeterlidir)
❖ * Deformasyon ve bağlantılarında çözülme yoktur.
❖ ** Otomatik su seviye kontrolünü yapmaktadır. TS EN 12953-6 5.5

20. Düşük su koruması
21. Basınç ölçüm cihazı (manometre)
22. Sıcaklık ölçüm cihazı (termometre) ❖ * Deformasyon yoktur.
23. El, baş, adam, gözetleme vb. giriş
açıklıkları
24. Boşaltma tertibatları
25. Elektrik teçhizatları ve tertibatlar
SİLİNDİRİK KAZAN (BUHAR/KIZGIN SU KAZANI) Rev No: 00Ϯ
PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ - TASLAK Rev Tarihi: .0.20
❖ ** En yüksek su seviyesinin geçilmesinin engellenmesi için sistem
vardır ve çalışır durumdadır.
❖ * Doğru seviyede ayarlanmıştır.
❖ ** En düşük su seviyesi konumuna düşüldüğünde, ısı beslemesini
kesecek ve kilitleyecek iki seviye sınırlayıcısı vardır.
❖ ** En düşük su seviyesi konumuna düşüldüğünde, ısı beslemesini
kesecek ve kilitleyecek iki seviye sınırlayıcısı çalışır durumdadır.
❖ ** Tipleri (elektrikli veya mekanik) doğru seçilmiştir. (İmal yılına göre
değerlendirilmelidir, 2011 ve öncesi en az biri mekanik olmalı, 2011
sonrası ikisi de elektrikli olabilir)
TS EN 12953-6 5.6.1 – 5.7 – 6.5.1 –
Elektrotlar arasındaki elektrik akımı ile ısıtılan buhar kazanları, elektrikle 6.10
ısıtılan dahili buhar yastıklı kızgın su kazanları ve elektrotlar arasındaki
elektrik akımı ile ısıtılan dahili buhar yastıklı olmayan kızgın su kazanları bu
maddede ki kontrol içeriğinden muaftır.
Dalgıç ısıtıcılarla ile ısıtılan buhar kazanlarında ve elektrikle ısıtılan dahili
buhar yastıklı kızgın su kazanlarında en düşük su seviyesi konumuna
düşüldüğünde, ısı beslemesini kesecek ve kilitleyecek bir seviye
sınırlayıcısının olması yeterlidir.
❖ * Basınç ölçüm cihazı (manometre) vardır.
❖ * Doğru göstermektedir. (Kullanılacak ölçüm cihazı: Manometre)
❖ * En yüksek kullanım basıncı değeri kırmızı renk ile işaretlenmiştir.
❖ * Gösterge borusunun su ile dolu olmasını sağlayan sistem (sifon vb.) TS 2025 1.3.4.12
vardır. TS EN 12953-6 5.2.1 – 5.2.2 – 5.2.3
❖ * Skala ve boyut büyüklüğü (en az 100 mm) uygundur ve – 5.2.4 – 5.2.5 – 6.7.3
görülebilmektedir.
❖ * Skala birimi bar’dır.
❖ * Gerekli ise titreşime karşı korunmaktadır.
❖ * Deformasyon yoktur.
❖ * Sıcaklık ölçüm cihazı (termometre) vardır.
❖ * En yüksek sıcaklık değeri işaretlenmiştir.
❖ * Doğru göstermektedir ve görülebilmektedir.
TS 2025 1.3.4.12
TS EN 12953-6 5.2.6 – 6.7.1 – 6.7.2
❖ * Gidiş ve dönüş hattında vardır.
❖ ** Gösterilen akış sıcaklığını ve sıcaklık sınırlayıcının ayar noktasını
kontrol eden tertibat vardır ve çalışır durumdadır.
❖ * Olması gereken açıklıklar bulunmaktadır ve uygun boyuttadır.
(Kullanılacak ölçüm cihazı: Kumpas ve/veya Şerit Metre) TS 2025 1.3.4.14
❖ * Kapaklarda deformasyon bulunmamaktadır ve bağlantıları TS EN 12953-3 14.1
çözülmemiştir.
❖ ** Boşaltma sistemleri vardır.
❖ * Boşaltma sistemlerinin kazan üzerindeki yerinin doğrudur.
TS 2025 1.1.10.6. – 1.2.5
❖ ** Boşaltma sistemleri çalışır durumdadır.
TS EN 12953-6 4.6 – 5.1.7
❖ ** Su seviye göstergelerinin boşaltılabilir şekilde yapılmıştır.
❖ ** Su seviye göstergelerinin boşaltma sistemleri çalışır durumdadır.
❖ ** Korunaklı yapı içinde bulunan sistemlerde doğrudan temas riskine
karşı için muayene, bakım, operatör vb. personel için en az IP 2X
koruma derecesi vardır.
❖ ** Korunaklı yapı içinde olmayan veya kısmen korunaklı bir yapı içinde
bulunan sistemlerde doğrudan temas riskine karşı için muayene,
bakım, operatör vb. personel için en az IP 4X koruma derecesi vardır.
❖ Brülör, pompa vb. güç devrelerine sağlanan enerjiyi kesen kilitlemeli
tip ana şalter vardır.
❖ Brülör, pompa vb. güç devrelerine sağlanan enerjiyi kesen kilitlemeli
tip ana şalter çalışır durumdadır.
TS EN 12953-6 4.3.2
❖ Brülör, pompa vb. güç devrelerine sağlanan enerjiyi kesen kilitlemeli
tip ana şalterde deformasyon yoktur ve montajı uygundur.
❖ * Kumanda ve/veya enerji panolarında kanal kapakları, kablo girişleri
ve kablo muhafazaları uygundur.
❖ ** Kumanda ve/veya enerji panosunda ucu açıkta kablo yoktur.
❖ ** Kumanda ve/veya enerji panosunda kablolarda ek yoktur.
❖ * Tüm ünite topraklanmıştır. (Kullanılacak ölçüm cihazı: Multimetre)
❖ * Motorları (brülör, pompa vb.) aşırı yüke karşı tüm gerilimli
iletkenlerin motorlara sağladığı enerjiyi keserek koruyan sistem
(sigorta vb.) vardır.
 SİLİNDİRİK KAZAN (BUHAR/KIZGIN SU KAZANI)
Rev No: 00Ϯ
PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ - TASLAK Rev Tarihi: .0.20

❖ * Motorları (brülör, pompa vb.) aşırı yüke karşı tüm gerilimli

26. Bakım, onarım ve periyodik kontrol ❖
faaliyetleri için erişim
iletkenlerin motora sağladığı kaynağı keserek koruyan sistem (sigorta
vb.) çalışır durumdadır.
❖ * Motor sargılarının tamamı aşırı yüke karşı ayrı ayrı korunmaktadır.
❖ * Termik röle/röleler çalışır durumdadır.
❖ * PTC çalışır durumdadır.
❖ * Motor koruma (faz sıralı) rölesi vardır.
❖ * Motor koruma (faz sıralı) rölesi faz eksikliğinde devreye girerek
durmayı sağlamaktadır.
❖ * Motor koruma (faz sıralı) rölesi fazların yer değiştirmesinde devreye
girerek durmayı sağlamaktadır.
❖ * Kontaktörler çalışır durumdadır.
❖ * Kontaktörlerin açmama (yapışma) riskine karşı önlem alınmıştır.
❖ * Güç besleme devresinde/devrelerinde seri şeklinde yer alan
kontaklardaki besleme iki bağımsız kontaktör ile kesilmektedir.
❖ * Güç devresi/devreleri ve buna bağlı devreler ana şalterinde eşik
değeri topraklama direncine bağlı olarak seçilen ve uygulanan hata
akımına karşı korunmaktadır.
❖ * Yürüme yolu zeminin kaymazdır.
❖ ** Korkuluklarda deformasyon yoktur.
❖ ** Korkuluk ölçüleri uygundur.
* Merdiven yapısında deformasyon yoktur.
TS 2025 1.3.4.17
❖ * Merdiven bağlantılarında çözülme yoktur.
❖ ** Tüm erişimlerde üç nokta desteği vardır.

Bu bölümdeki kontroller kalıcı erişim bulunması durumunda yapılacaktır.

❖ ** İzleme paneli, hangi kazanın/kazanların çalıştığını veya alarm
durumunda olduğunu belirlemek amacıyla yeterli bilgileri
sağlamaktadır ve uygun olduğunda ilave acil durdurma tertibatına
sahiptir.
❖ ** İzleme paneli ve sistemi çalışır durumdadır.
TS 2025 1.2.3.a – 1.2.3.b – 1.2.3.c –
27. Kazan tesisi için alarmlar ve izleme ❖ ** Kazan için uzaktan acil kapatma/kilitleme sağlandığında, ilgili bilgi
1.2.3.d
tertibatları ve bu komutun tamamlanması, uzaktan kumanda sistemine geri
TS EN 12953-6 Ek E
iletilmektedir.
❖ * İzleme sistemi konumu mevcut ortam şartlarında görevlinin dikkatini
çekebilecek özelliktedir.
❖ ** Aşırı su seviyesi düşmesini ve/veya aşırı basınç ve/veya aşırı sıcaklık
yükselmesini haber veren sistemin çalışır durumdadır.
TESTLER
Başlık İçerik Standart Maddesi
❖ ** Kazan etiketi üzerinde belirtilen en fazla çalışma basıncı değerinde
basınç uygulanarak gerçekleştirildi, deformasyon ve sızıntı yoktur.
(Kullanılacak ölçüm cihazı: Manometre)
❖ ** Kazan üretim standardında belirtilen basınç değerinde basınç
uygulanarak gerçekleştirildi, deformasyon ve sızıntı yoktur. TS EN 12953-3 5.7.4
28. Hidrostatik test (Kullanılacak ölçüm cihazı: Manometre) TS 377-5 EN 12953-5 5.7.2.3 –
5.7.2.4
Kazan etiketi üzerinde belirtilen en fazla çalışma basıncı değerinde her
periyodik kontrolde, kazan üretim standardında belirtilen basınç değerinde
ise önemli bakım onarım faaliyetlerinden sonra işletmeye alınmadan önce
ve yönetmelikte belirlenen sürelerde gerçekleştirilir.
❖ ** Emniyet valfi/valfleri ayar basıncında tahliyeyi gerçekleştirmektedir.
(Kullanılacak ölçüm cihazı: Manometre) TS EN 12953-3 5.7.3
29. Emniyet valfi/valfleri testi
❖ ** Tahliyenin gerçekleşmesinden sonra emniyet valfi/valfleri TS 377-8 EN 12953-8 4
kapanmaktadır. (Kullanılacak ölçüm cihazı: Manometre)

Not 1: Kusur derecesi “*” hafif kusurlu ve “**” kusurlu anlamında kullanılmaktadır.

Not 2: Kontrol içeriğinde belirtilen kriterler ekipmanın kullanım yeri, kullanım amacı, tip ve modellerine vb. göre değişkenlik gösterebilmektedir. İlgili imalat
mevzuatı ve/veya standardı baz alınarak ekipmanda belirtilen risklerin bulunmadığı durumda kontrol kriterleri aranmayacaktır. Kontrol içeriğinde belirtilen
kriterin o ekipmanda aranıp aranmayacağı ile ilgili karar standart maddesi bölümünde atıf yapılan mevzuat ve/veya standart maddelerine dikkat edilerek
verilmelidir. Belirtilen kriterin ekipmanın hangi tipinde, modelinde, imal yılında vb. olması gerektiği mevzuat ve/veya standart maddelerine göre
değerlendirilmelidir. Kriterin kontrol içeriğinde bulunması her ekipman için zorunlu olarak aranacak kriter anlamına gelmemektedir.