You are on page 1of 164
CLASE Till Wydanie drugie poprawione Pwit EDITION Polskie Wydawnictwo Muzyczne SA Krakow 2011 PWM 10 139 | | { Podrecznik dopuszezony do wéytku sckolnego przez ministra wlaSciwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodo- \wego na podstawie recenzi specjalistéw: dr Mari Orzechowskie,Ireny Bizoh, prof. dr hab. Marii Korytowskic). Numer dopuszezenia: 1/2001 Etiudy, duety i uwory, pray ktérych nie podano nazwiska kompozytora sq autorstwa Joanny Piotrowskiej i Antoniego Cofalika. (© 2001 by Polskie Wydawnictwo Musycene SA, Krakéw, Poland \Waalkie pra zasuzedone, Reproduvrane i kopiowaniezarbwo calc ak i casi zabronione All rights reserved. Reproduction and duplication in whole or in par legally prohibited, OSTRZEZENIE \Wydec pzypomin la powetne nines pula foie kerogratcang est seagodne = prepsan paws autoriegn pace Wydswes mote domagaé ae _preesaia naan pana eodes don Slowo wstepne. 22... Oe ee eee Cagsé 1 1. CzgSci skrzypiee i smyczka .. . . . eee oe 2. Cwiczenia ruchowe bez skrzypiec 3. Postawa, traymanie skrzypiec eves 4, Cwiezenia wstepne bez smyczka... 0.2... . 5. Trzymanie smyczka + Cwivzenia ruchowe ze smyczkiem.... 2... : 6. Struny skraypiee + Pierwsre pociagnigoia na pustych strunach (A i) . 7. Zasady pisma nutowego*Puls*+Rytm...... 2... oe 8, Spiewamy piosenki 9. Cwierénuty na pustych strmach + Takt na cztery czwarte ( 2» + Technika przygotowaweza prawej reki 10. Cwiczenia bez instrumentu przygotowujace do ustawienia lewej reki . . 11. Ukdad lewej reki : cro 12, Détaché. ee 13, Gra palcami 1, 23 na stfunach A iD 2 péttonem tmigdzy paleem 2 23 + Gra pizzicato + Technika przygotowaweza lewej reki . 14, Gra paleami 1,213 na strunach BiG. . 15. Granie éwierénut géma i dolng polowa smyczka 16. Polnuta + Gra calym smyczkiem . . . 17. Gama D-dur z tr6jdéwiekiem » Tonacja durowa. . 18, Podzialy smyczka ~kombinacje catego smyczka 2 jego ‘g6ma i dolna potowa veeee 19, Przenoszenie smyczka w powietrzu . 20. Gramy 4 palcem . . . 21, Osemki « Takt na dwie ezwarte (3) « Cwiczenia i melodie z zastosowaniem ésemek ee 22. Legato * Gama A-dur, 23. Cwiezenia paleowe na réénych strunach. 24, Péiton miedzy 1 a2 palcem * Gama C-dur 25. Interwaly . . ae hes 26. Takt na try eawarte (+ Polnute 2 kropka + Procitakt. os we. - 69 35 - 40 43 45 46 48 - 51 33 37 61 - 64 66 1 27. Martelé : : Gocco 4 28. Gama G-dur dwuoktawowa . 7 29. Portato . ee eo feeee ee) 30. Rytm punktoweny J a)... d60b0Gg0duno09u06 . 81 31. Zmiany strun w legato oraz w détaché. . : 2. 83 ' 32, Potton miedzy prodkiem a 1 paleem oraz 3 a 4 4 paleem (uklad 2 bemolam) + Gama B-dur * Cata nuta. cee ees 86 | 33, Dynamika * Oznaczenia tempa. . . . . 89 34, Stawianie palea na dwéch strunach . . = 92 35. Potton migdzy 3 a 4 palcem (uklad z krzyzykami) + Gama E-dur. . 94 36. Dwudéwieki z pusta string (I)... ee 96 37.Fladolety 2.0... eo Lecce eee ee 99 38. Tonacja molowa*Gamaa-moll .......-.-+ - 101 39, Takt na tray ésme (8) i szesé osmych (§) 6... wee ees 103 40, Szesnastki + Cwiczenia i melodie z zastosowaniem szesnastek sees 105 Cre66 H 1. Il pozyeja * Zmiana pozycji (I-II) tym samym paleem . eel y ahiviole ne vee Goceooqecnosendc ld 3. Gama Es-dur + Péltonowe przesunigcie palea 2.2... 116 4. Zmiana pozyeji (I-IMl) przez pusta strane... 2.2... Lee 118 5. Dwudéwieki z pusta strna (II)... os cones 120 6. Staccato ee see eee . ss 122 7. Rytm punktowany J. . rn 124 8, Zmiana pozycji (I-II) peloem wyjéciowymw legato... .. 127 i 9. Synkopa.. 2... Bee eer 129 | 10, Dyudéwighi 2 chuvytem dwéch cn pales (3. . Soo. BL 11. Bieglosé gry * Gama g-moll . 133 12, Rytm sicilianowy .. .. . BS : . 6 137 13, Pétpozycja » Gama A-dur dwuoktawowa, .... . eee la) | 14, Dwudzwieki z chwytem dwéch paledw (ID) eye 141 i 15, Zmiana pozyeji(F-I) paleem docelowym + Gama D-dur dvuoktawowa ... . 143 16. Ozdobniki. 2. 146 i7. Upozyoja*GamaF-dur .. 2... ee B56 -.. 150 18. Zmiana pozycji zzamiangpalea.. 153 19, Akordy tamane 154 20. Utwory ze zmianami pozyejj 156 Slowo wstepne Poczatki nauli ery na skrzypeach to okres niezwykle ‘wainy w rozwoju instrumentalnym jednostki. Od sposo- bu prowadzenia w tym okresie, od tego, czy na samym poczatku co$ nie zostalo zaniedbane lub przeoczone, Ww duiej mierze zalezy pééniejszy rozw6j technicany i muzycany ueznia, Owe poczatki musza byé réwnoczeénie na tyle atrakeyjne dla dziecka, by nie zniechecilo sig ono do skrzypiec i do muzyki w ogéle. Staraligmy sig uwzglednié w Skrzypcowym ABC rane aspekty pracy z dzieckiem, Kladae nacisk na pra- widlowa technike, .fizjologie” gry oraz pobudzanie wyobraéni, Bralismy przy tym pod uwage mentalnosé, nature dziecka, jego sklonnosé do zabawy. ‘Sckofa pomySlana zostala jako podrecznik do na- uuczania poczatkowego dla dzieci w réznym wieku. Modna ja wykorzystywaé zaréwno w nauczaniu szkol- nym, jak i przedszkolnym, Rozpoczynanie nauki w wieku szesciu, a nawet pig- civ let, to rzecz znana w pedagogice instrumentalngj Jest ono moéliwe pod warunkiem umiejetnego i odpo- wiednio wezesnego pokierowania zainteresowaniami dziecka, Wiele zalezy od rodzicéw dziecka, ktérych rola jest tutaj nie do przecenienia. ,.Los dziecka znaj- duje sie w rekach jego rodzicéw" (S, Suzuki). Wezesniejsze rozpoczynanie edukacji: muzyczne} nie musi byé weale réwnoznaczne z pozbawianiem dziecka dziccitstwa. Wezesne ksztaliowanie artysty~ cznej osobowosei dziecka moze odbywaé sig z zasto- sowaniem form i metod pracy z pogranicza zabavy, dajgeych dziecku wiele przyjemnosei i satysfakeji, Zunikaniem stres6w. Stuéa temu poprzedzajace wpro- wadzanie niektérych zadea instrumentalnych éwi- czenia ruchowe. Maja one na celu poznanie naszego ciala, jego mozliwosci ruchowych, oraz lepsze przy- stosowanie sig do instrumentu. Moga zapobiec zako- reenieniu sig zlych nawykéw, takich jak: wadliwa po- stawa, zbedne napigcia miesniowe, nieprawidlowe od- dychanie, Godine uwagi jest to, Ze niektore z tych zabaw za- wieraja charakterystyezne elementy ruchowe zaawan- sowanej gry, zapoznajac dziecko z potencjalnymi moz- liwosciami skrzypiec. Te zajecia mona prowadzié ‘w malych grupach ~ od dwéch do czterech uczniéw. ‘Materiaiem muzycznym, na kt6rym oparlismy sig ww naszej Sckole, sa dziecigce piosenki oraz melodie lu- dowe réznych narodéw, a takte wybrane fragmenty muzyki artystycene) réénych epok, ze szezegélnym uwzglednieniem taficéw z okresu baroku i Klasyeyz~ mu. Uzupetniaja go gamy, krétkie éwiczenia, etiudy ‘oraz opatrzone tytulami drobne utworki, Calosé podzielona zostata na dwie czeSei. W pier- ‘wszej uczeti zapoznaje sig 2 podstawowymi elementa- mi techniki skrzypcowej; ezeSé druga stanowi konty- nuacje i rozwinigeie pierwsze} Cz@8é opisowa preeznaézona jest dla naiczycieli oraz tych, ktérzy pomagaja dziecku podezas éwieze- nia w domu, Fragmenty wyréénione kolorem skiezo- wane sq do ucznia, Rownied fotografie i rysunki moga stanowié istotna pomoc dia ueznia podezas jego pracy domowej Uktad i Kolejnosé wprowadzonych w Sekole za- gadniefi zasadniczo nie roni sig od tego, co znajdzie~ my w innych tego typu pracach. Pierwsze rozdzialy (1 ~ 12) to zapoznanie dziecka ze skrzypeami, ,usta~ wienie” jego aparatu gry, gra na pustych strunach. Od rozlziahu 13 dziecko poznaje na przemian podstawo- wwe elementy techniki prawej i lewej reki. Nowoseia.w stosunia do innych tego typu podrecz- nikéw jest wyraéne wyartykulowanie poszczegdlaych probleméw-zadai oraz ich powiqzanie w jednq kon- sekivening catosé. Uczeii jest swiadom czego sie uezy, a zdobywanie kolejnych umiejeinoSei potaczone jest zawsze 2 ugruntowaniem niezbednej wiedzy. (Od pewnego momentu uezed zspoznaje sie teé 2 za- pisem nutowym, poznaje podstawy zasad muzyki. Na samym poczatiu nauki nie jest konieczne, aby dziecko ‘znalo nuty, wystarczy jedynie znajomosé strun. Nawet wtedy, edy gra jué paleami, wigksz0$6 éwiczei imelo- ii powinno ono graé ze stuchu, powtarzajae je za na- uczycielem. Dopiero pééniej nauczyciel tumaczy dziecku zapis tego, co zagrato. ,Metoda beznutowa” pomaga dziecku skoncentrowaé sie na obserwacji swo- jego aparatu gry oraz shuchaniu wlasnej gry. Zmusza wet 10 139 Je ona do wyraémego uslyszenia tego, co ma zagraé, uswiadamia zaleznosé ,palca od ucha”, JeSli chodzi o sposéb korzystania 2 zawartego w ‘ole materiatu muzycznego, nauezyciel nie jest 20bli- ‘gowany do przerobienia z uczniem wszystkich éwiezed, i utwordw, a takse do écistego praestrzegania zapro- onowanej kolejnosci. Prawie od poczatku nauki modli- wa jest pewna swoboda w doborze programu dla po- szezegélnych uczniéw. Mniej wigcej od polowy pierw- sze) ezeici uczacy tworzy okreslone zestawy programo- we ~ np. gama, éwiczenie lub etiuda, duet lub utw6r 2 fortepianem, dostosowujge je do modliwosei i potrzeb uucznia, Moéna przy tym wykorzystywaé fragmenty jed- nego, dwéch, a nawet wigcej rozdzialbw. Pomyslowosé W tej dziedzinie Swiadezy o naszym twerczym, Zywym, stosunku do nauczania ‘W nauezaniu gry na skrzypeach ogromne ustugi mo- ze oddaé zwykly magnetofon, Wykorzystanie tego urzadzenia w poczatach nauki polega na tym, Ze na- uczyeiel dostarcza uczniowi taime magnetofonowa ‘znagranymi éwiczeniami i melodiami z biedgcejlekoji, stanowigcymi dla niego swoisty wzorzee. Uczef kilka- rotnie przestuchuje taSme w domu, a nastepnie stara si¢ nasladowaé gre swojego nauczyciels. Owo nasladow- nictwo powinno dotyczyé takich element6w jak: jakos ; 2 tt it 45 46 17 Gama D-dur z tréjdzwiekiem * Tonacja durowa Gama nazywamy szereg déwickow ulozonych kolejno wedlug wysokosei, zawar- ty w obrebie oktawy. Poszezegélne déwi¢ki gamy nazywamy stopniami i oznaczamy rzymskimi cyframi od I do VIII. Gamy dzielimy na durowe i molowe. W gamie duro wej pélton znajduje sie miedzy Ila IV oraz VII a VIII stopniem gamy. Miedzy pozostalymi stopniami gamy sq odlegtosci calotonowe. Jesli utwér lub melodia oparta jest na dwigkach gamy D-dur, méwimy ze jest w tonacji D-dur, Tonacja durowa posiada wesoly, pogodny charakter. Znaki przykluczowe (krzyzyki oraz bemole) umieszezone przy Kluczu okreslaja tonacje i obowiazuja przez cata linijke. Gama D-dur 33 Tréjdzwigk } a . Bn coewervar cette nine ne PIOSENKA UKRAINSKA PIOSENKA FRANCUSKA 47 rn 10139 Podzialy smyczka — kombinacje calego smyczka z jego gérng i dolng polowa Wair: {ol ¢ NA SPACERZE 3 1 36 } Wz6r: Gama D-dur i 48 Pancie7 49 aw WESOLA ZABAWA TANIEC KRASNOLUDKA Wz6r: tesoasc KURCZATKO ‘Niemiecka melodia ludowa 19 eS. Przenoszenie smyczka w powietrzu Praed praystapieniem do grania obserwuj uwatnie ruchy prawej reki twojego nauezyciela. Sq one Koliste, ksztaltem przypominaja owale i odbywaja sie zawsze na pauzie, Oto znak, ktory obrazuje ksztatt tych ruch6w: Podany na stronie 52 wz6r graé poczatkowo ,lotym” pizzicato, w ktorym keiuk nie opiera sig o krawedé chytni (fot. 20 2) a xeka odchodzi od struny po kadym szarpnigeit (fot. 20 b).—-~ -—~- oe Grajac smyczkiem, mozna go poczatkowo trzy- 'maé nieco powyzej owijki (fot. 21). Tak ,skréco- ty” smyczek wydaje sig dziecku znacznie Izejszy. fot. 21 Paton 51 pizz. - arco 5 0 Wa6r: Ruich reki w powietrz powinien stanowié przediuzenie pociagnigcia smyezka ~ uczef stara sig zachowaé cigglosé ruchu, Bledem jest kurezowe Sciskanie smyczka oraz napinanie pale6w. W momencie przylozenia smyczka do struny unikaé uderzania, a takée nadmiernego weiskania w strung, PIOTRUS Franeuska piosenka dziecigca pepiemaue 24 pp yt 2 1 4a 4 42. LESNA ROZMOWA n a 2 0 3 2 4 3 52 20 Gramy 4 palcem showaé Podobnie jak pozostate palce, r6wnie? 4 palec nalezy stawiaé na strunach opuscka, Powinien on byé we wszyst- kich stawach zaokraglony. Przy krétkim paleu, a takée podezas grania na strunach G i D, moma poméc sobie % Jokciem, whladajac go glebiej pod skrzypce siecigca Déwieki na strunie A: | 5 Melodia populama ° PIOSENKA BORSUKA z 3 5 g 2 g 2 5 54. ~ Déwigki na strunie E: 55 Rrra POLECZKA A PORANEK D Déwiek zagrany 4 palcem brami jak wyzsza pusta struna. st fo 21 Osemki + Takt na dwie czwarte (%) i ° Cwiezenia i melodie z zastosowaniem ésemek | ‘ d — ésemka Ae iz / | -mminion = J DT la ae Cwiezenia rytmiezne i Wystukaé (wyklaska6) éwierénuty w gémym glosie iréwnoczesnie wymawiaé nuty dolnego glosu sylabizujae: Osemki nalezy graé niewielka iloscig smyczka, otwierajac i zamykajac przedramig. Podobnie jak podezas "Sania éwierénut — przy pociagnieciu w dét (7) palee na smyczku nieznacznie sig prostuja, a przy pociagnieciu 0 gory (V) lekko sie uginaja, Poets 37 Ne 3 Bog “tay g 8 3 Ff 2 & + 7 | cell | -| a jo g ll £ S 7 2 cel _ gl in a THe? 3 3 Hee a Z PIOSENKI FRANCUSKIEJ” ‘Takt naZ raz dwa raz dwa raz dwa raz dwa NS Graw takeie 3 powinna charakteryzowaé sig oparciem na poczatku kazdego taku, WESOLA PIOSENKA 59 = ludowa ' 22 Legato ° Gama A-dur Legato jestrodzajem smyozkowania, w ktérym wykonuje sig dwa, trzy lub wiecej déwiekéw na jeden smyczek. Legato oznacza sig tukiem nad lub pod mutami. = Grajge divie nuty pod tukiem dzielimy smyczek na dwie réwne ezeSci: Sposoby éwiczenia: 1 2 3 4 5 | ac) 61 60. 3 3 ae Le py kb PIOSENKA HIM). Spokojnie Ho A. Komarowski al 0 eels el 302 4 3 61 a @ STARY DONALD Amerykatiska melodia dziecigca fo a 6 0 3 3 A 62 a K. Rodionow | o ‘ | 3 | WESOLY POCIAG A 2 4 1 obs or on 4394 04 poczgthu do stowa ,Konive” 63 67 68 69 64 el ° ee aFNe BFE UY Y 23 Cwiczenia palcowe na réznych strunach so 4 in 4a be ee Na NA aa he 210120 1232 1231 2343 2342 65 ETIUDA ETIUDA | woo 24 Pélton migdzy 1 a 2 paleem * Gama C-dur b — bemol. Znak obnizajacy nute o pot tonu, Nazwa nuty przyjmuje koicowke es, np. d+ es = des, Wyjatek stanowi nuta b (obnizone h) oraz as. ‘znosi (kasuje) krzyzyk lub bemol. Niekiedy stosuje dodany wezesniej krzyzyk lub bemol juz nie obo- 66 Pinter PIOSENKA J. Haydn, (Af Umiarkowanie i { Gama C-dur, trojdéwigki 3 6 4 30 716 Sposoby éwiczenia: L 2 in. Cwiezenie gamowe anv SF inv o 2 77 py 68 25 Interwaly Interwalem nazywamy odlegtosé miedzy dwoma déwiekami, Tereja Kwarta 82 | : : = Protons 6. atta MALE PRELUDIUM IM) miarkowanie zywo A. Cofalik -J. Garscia : Wace lees Bs ee] Oe ese rae eS er 26 Takt na trzy ezwarte (3) ° Pélmuta z kropka ° Przedtakt Kropka przy nucie oznacza je] wydluzenie o polowe wartosci. ji-d Takt na 2 fl 7 a raz da tay raz dyatrey — rezdwatrey raz dwa try raz dwa tray Gama A-dur MELODIA | KUKULKA Melodia Iudowa ETIUDA. Koniee 04 poczatku do stowa ,Koniec” fet R E : = . __ osnsstusaneninsssn sehen Sy Przedtaktem nazywamy niepelny’takt na poozgtku utworu, Ostatni takt i utwomu, réwniez niepelny, stanowi dopelnienie przedtaktu. Praedtakt gra sie naj- ezeécie} nieco stabiej od pierwszej nuty w takeie, ktranazywamy mocng ¢ze- Scia taktu, Przedtakt zazwyczaj gra sie smyczkiem do géry (V). ARIA (z Kantaty chtopskiej) HM) Umiarkowanie y 4 0 2 MENUET g aE E ge 3 E ° o W. A. Mozart go ° 94 B iiaccteannianioat 27 Martelé Martelé nazywamy artykulacje polegajaca na krétkich, urywanych po- ciagnigciach smyczka w jego srodkowej lub gémej czesci, na przemian w gorei w dot, ‘Na koicu dawigku zmniejszamy Kontakt smyczka ze struna, a reka odpreda sie. Stosowane oznaczenia: martelé, 4 , niekiedy 4 Gama D-dur, tr6jdéwieki 5 ° _ ° i 95 | ETIUDA > 4 Pwo (197 Pee Wyden Muyeme SA, Ki Pl Alero ROZMOWA wwg D. Kabalewskiego 1 o_ mco | 15 SEL eS LSE TTS SE SE EY ee i é g a ETIUDKA 28 Gama G-dur dwuoktawowa Gama G-dur, tréjdéwieki n Pine 0i3 MAJOWY KOROWOD [ER] Zywo Inlandzka melodia ludowa Vv pease 7 a 0 3 a 3 B 29 Portato Portato jestrodzajem smyczkowania, w ktorym wykonujemy na jeden smy- czek dwa, tray lub wigcej déwigkow, migkko oddzielajac je od siebie. Pod wegle- dem brzmieniowym portato zblizone jest do détaché. fo Wa6r: Cwriezenie gamowe 7 oY 105 MELODIA WS NUE RS NS NE 4 2 NS SN NUE 719 Pmneio1s9 KANON SZWEDZKA MELODIA LUDOWA [IM] Umiarkowanie zywo 7 ‘ 108 1S. Bach 80 81° 30 d C.fff ad > S Rytm punktowany d. d J @. I Pros Gama D-dur 2 = aerate ee—er — 3 FT iia Melodia angielska — 1 TM Umiarkowanie. 31 ae Zmiany strun w legato oraz w détaché aa y ‘Zmiany strun w legato wykonujemy plynnym, ,bezschodkowym"” ruchem cate) reki, przy luznym przegubie, 3 0 Weorem poprzedniego éwiczenia, graé na pozostalych parach strun. Pinto 83 NA LODCE Praejécia smyczka z jednej struny na druga w ponizszym wzorze nalezy takée éwiczyé plynnym ruchem calej reki. 9 : = q ; i it E =e - sr ETIUDA 84 Zany stun ,co nute” w détaché oraz w legato wykonuje sig ruchami preedramienia i nadgarstka, a reka ustawiona jest w plaszozyénie ,pomigdzystrunowej”. 7 Waér: ETIUDA ECOSSAISE Umiarkowanie F. Schubert 2031 0203 , 32 Pélton migdzy prozkiem a 1 palcem oraz 3 a 4 palcem (uklad z bemolami) ¢ Gama B-dur ¢ Cala nuta Poniésze éwiezenia wykonujemy przy niezmienionym ukladzie lewej reki, przesunigeiu do prozka ulega jedynie 1 palec. of ot 4 19 a) cE RRP EL SHH ATER PEN ot ne enh ea AFTEIS AOU AUP HAA RES 86 mnni0ns 4 beeen seey | : | | | | | i | | Gama B-dur, tréjdéwigki > 7 120 Sposoby éwiezenia: 1 a ane A pane Gwiczenie gamowe 7 To 121 o | ea o -JdJJ — pauza cafonutowa eae ETIUDA E. Gniesina ° ARIETTA EFomin 4 Spokojnie, spiewnie m 7 4 ZNAKI DYNAMICZNE f( forte )~ gosno © p (piano )—cicho mf ( mezzoforte ) — Srednio gtosno ‘mp ( mezzopiano )~ grednio cicho ——= (crescendo ) - coraz glosniej _ ==— (diminuendo ) — coraz ciszej ~ akcent; nute z akcentem wykonujemy _ wigksza iloseia smyczka, zwiekszona je- _ go szybkoscia oraz nieznacznie wiekszym | naciskiem sniyezka. 5 0 124 a) 33 Dynamika ° Oznaczenia tempa OZNACZENIA TEMPA Vivo —zywo Allegro —wesolo, awawo Allegretto —niezbyt szybko Moderato —umiarkowanie Andante ~ tempo wolnego kroku Larghetto ~dosé szeroko Largo ~szeroko Ritenuto (rit) Rallentando (ral) —zwalniajac Allargando (allarg.) a tempo —powrdt do poprzedniego tempa 9 — cezura, oddech Cwiezenie 124 rozpoczaé érodkiem smyczka, a nastepnie réwnomiemie rozszerzad pociagniecia, z wyezu- ciem zwigkszajae nacisk smyczka na strune | (crescendo). W diminuendo kolejnogé ezynnosei zostaje odwrécona, om, Allegro D. ae v o 4 | i strunie, Wynika to z budowy pala. Oznaczenie: 92 34 Stawianie palea na dwéch strunach Stawigjae palee na dwéch strunach, nalezy go postawi¢ nieco wyéej nia wtedy, kiedy stawiamy go na jednej 35, ee ~alla breve ~taktna dwie drugie (3), iczony poimutami GAWOT G, Ph. Telemann, meio 19 sessctaartnterteihneireamnatnanieeenndnmensnmssaaanll > reer stems einer be TURLAJ SIK, PILECZKO! D. Obijalska - M, Wawruk ©1001 Pole Wyawncw Mazyene SA Kis Pln Ah ened 93 SY auner0 18 35 ° Gama E-dur Pélton miedzy 3 a 4 palcem (uklad z krzyzykami) 94 Gama E-dur, tr6jdéwigki #7 F. Schubert =a 36 Dwudéwieki z pustg strung (1) Cwiezenia wstepne dla prawej reki ‘Smyczek przylega do strun z jednakowa sila, Polozenie prawej reki odpowiada plaszezyinie danych dwéch stun, 136 a) b) Powyésze éwiczenia przenieSé na pozostate pary strun. Grajae ponizsze éwiczenia, uczeéi powinien dazyé do czystosci intonacyjnej i bremieniowej. Unika weiskania smyczka w struny, a takze praesadnego przyciskania strun palcami. Poprawianie (wystrajanie) falszywych dwu- dawvigkbw odbywa sig bez. przerywania gry. Po pamigciowym opanowaniu ponizszych éwiczea, kontynuowaé gre o kwinte wyzej lub nize. 137 96 Prion? less iii ube acpi W éwiczeniu 138, w celu uniknigeia zahaczania palcami stuny A, ,budujemy” z paleéw rodzaj tunelu; tunelem tym biegnie droga, ktéra jest nasza struna A. 138 PIOSENKA 37 Flazolety Dokladnie w srodku struny D (pomiedzy podstawkiem a prozkiem) znajduje sig take déwigk d, lecz bramiacy o oktawe wyzej od pustej struny. Déwiek ten to flazolet. Brzmi on wyraziscie i czysto, kiedy dotykasz struny bardzo lekko, Do- chodzac do srodka struny, dlori dotyka pudta skrzypiec, a palec 4 prostuje sie. Podobne flazolety mozna zagraé na wszystkich strunach. Nuty bedace flazoletami oznaczamy kélkiem pod cyfra palca. Tréjdéwigki Gedur KONIK NA BIEGUNACH A (Ouse cee estan oe Fo 4 146 W. Wiededski (IE) Moderato accel, Allegro 4 5 Hi . a Pizzicato na koficu utworu graé z keiukiem przytozonym do krawedzi chwytni, 100 38 Tonacja molowa * Gama a-moll Tonacja molowa (minorowa) w odréénieniu od durowej (majorowej) posiada smutniejszy, tagodniejszy charakter. O smutniejszym brzmieniu tonacji molowej decyduje III stopies gamy, ktdry jest tereja mata, liczae od I stopnia gamy. dur moll Najbardziej znanq odmiang gamy molowej jest gama molowa melody- czna. W jej pochodzie wstepujacym podwyzsza sie VIi VII stopied, zas w zste- pujacym wraca sie do déwiekéw gamy naturalnej. W odréénieniu od gam durowych, pisanych duzq litera, gamy molowe piszemy mala litera. Gama a-moll melodyezna 4 eo Tou om Ww ov wow ova Trojdéwiek molowy sktada sig z tercji matej i wielkiej. I mv Gama a-moll melodyczna, tr6jdéwigki c ° 148 Sposoby éwiczenia: 1 Cwiezenie wstepne fn A aa Pinson 101 MELODIA IS eae Imp com expressione Moderato Ze) 102 39 Takt na trzy ésme (2) i szesé ésmych (8) log raz dwa trey rag dwa trsy raz da tray raz da tray ra dha wry exterypleészesé re dya tray etery pied sceié raz da poe ‘W obit taktach (§i§) jedniostka rytmiczna jest 6semka. W szybszym tempie takt | a g moana nickiedy liezyé .na dwa”, a jednostka rytmiczna jest wtedy J. MALA ETIUDA CZARNY BARAN Piosenks ludowa 153 Pano ise 103 40 Szesnastki » Cwiczenia i melodie z zastosowaniem szesnastek J sonst dF Y= pauza szesnastkowa de ieee 1-STHITT MELODIA LUDOWA ETIUDA nf tempo A {RY Moderato a R. Twardowski 2 : 1198 by Folie Wydaunewe Mayme Sa Kit Pliod. Al ig ene 4 i 2 “TL. Biegiosé gry «Gama g-moll 1. I pozyeja * Zmiana pozygji (I-II1) tym samym paleem . . 2.Triole . . . beeen 3. Gama Es-dur + Patonowe preesunieie plea... 4, Zmiana pozygji (II) przez pusta strane. . . 5. Dwudéwieki z pusta strung (I)... ee 6. Staccato . 7.Rytm punktowany Ta. 8, Zmiana pozyeji (II) palcem wyjSciowym w legato eee 9. Synkopa.. : 10. Dwudawieki z chy dwéch paledw (1), 12. Rytm siciliamowy 22... es 13. Pétpozycja + Gama A-dur diuoktawowa, 14. Dwudéwieki z chwytem dwéch paledw (II) 15, Zmiana pozyeji (I) palcem docelowym + Gama D-dur dwuoktawowa 16. Ozdobniki. . . . 17, Ipozycja* Gama F-dur 18, Zmiana pozyeji z zamiana palea.. . . « 19, Akordy lamane 2 eee 20. Utwory ze zmianami pozyoji . . . . . iil . 14 116 U8 120 .. 122 . 124 127 129 2. BL . 133 137 ee.) .. 141 .. 143 . 146 -- 150 . 153 . 154 - 156 | 1 Hil pozycja ° Zmiana pozyeji (I - M1) tym samym palcem ‘Nauke zmian pozyoji dobrze jest rozpoczaé od wykonania kilku swobodnych porusze reka wadlué chwytni, poczatkowo bez smyczka, a nastepaie w potaczeniu ze spokojnymi, miarowymi pociagnigciami smyczka na do- wolnej pustejstrunie. W ezasie éwiczed tych staw lokciowy lewej reki na przemian zgina sie i prostuje, praegub nie zmienia swojego utozenia i wygladu, Prawidlowa wysokosé déwigku granego | palcem w Ill pozycjina strunach E, A lub D modna sprawdzié, po- réwnujgc go z sqsiednia niésza pusta strung. Déwigki te powinny daé czysta oktawe. Ustawienie palca 2 na stru- nach A, D lub G sprawdza sig z wyzsza pusta strung, Powinnigmy otraymaé dawiek o tej same] wysokoSci. 3 ret Ley 24 seal hor ass oe praee Zmieniajae pozyeje, zmniejszyé nacisk palea wchodzacego (schodzacego) na strung. Uklad keiuk ~ palec wskazujacy nie zmienia sie, ona 10139 ML vieki Gama C-dur, trojdzwigki Gama D-dur, trojdé 42 CWICZENIE | | | Triole Triola dsemkowa jest figura rytmiczna zlozong z trzech 6semek, oznaczona cyfra 3. Cyfra ta oznacza, ze éwierénuta podzielona jest na tray ésemki (JJ J ~ 4). Triola szesnastkowa sktada sie z trzech szesnastek (J 4 =). ‘Wa6r: Gama A-dur, trojdéwigki n 03 Cwiezenie gamowe A o simile o 8 : ° i 4 ‘ wes — fete SSS SS ov —S 4 rane019 k beetroot DUET MENUET (ze Zbiorku nut Anny Magdaleny Bach) HR) Moderato JS. Bach 115 Gama Es-dur © Péltonowe przesunigcie palea Gama Es-dur, tr6jdzwigki a 1 A 12 Sposoby éwiczenia: Przesuwajae palec nalezy zmniejszyé jego nacisk na strung, Krétkie éwiczenia Powyasze éwiezenie nalezy graé takze na pozostalych strunach. ETIUDA 116 mano? 15 16 SMUTNA OPOWIESC 40 ka 22 23 ele te ae) lea Realizacja podwéjnego tuku: zewnetrzny oznacza kierunek smyczka, wewnetrzny — artykulacje ae MENUET Allegretto grazioso W.A. Mozart 2 4 : ae ‘mp cantabile nf f Zmiana pozycji (I - I) przez pusta strune Zmiana pozyoji przez pusta strune powinna zawieraé element techniki przygotowawezej lewej r¢ki: reka rusza ze ,starego” miejsca w momencie rozpoczecia déwigku na pustej strunie. Dzieki temu ruch reki moze byé spokoj- ‘ny, gwarantujacy poprawng intonacj¢. | | MELODIA 18 pmne0 8 DUET g 4 10 4 A. Komarowski 119 5 Dwudzwieki z pusta strung (1) 4. ~ 4 a ETIUDA 120 panos MAZUREK Da capo al Fine WALC F. Schubert nb Staccato Staceatem nazywamy szereg krétkich, urywanych déwiekéw granych na jeden "1 OD Staccato najezesciej gra sig smyczkiem do g6ry. W porswnaniu z martelé staccato brzmi krécej. Staccato wykonyje sig ruchami przegubu i pale6w, w polgczeniu 2 minimaln ym przesuwaniem smyczka po strunie. W pauzkach reka kazdorazowo powinna sie odprezyé. a 0 A + Gama A-dur 5 rt 28 ay 4 ~ ~ aon as a? a) as 10139 _G.B, Martini. ETIUDA GAWOT Moderato — nf Oa 30 Gama D-dur b) ‘Sposé wykonania: y tecerttte cost ll feepef tte pets ease Gpeaeeperece ee eS 3 ‘ i t SIANOKOSY Moderato Rosyjska melodia ludowa 126 PIESN (z opery Majowa noc) M, Rimski-Korsakow a = poco rit. toy 7 8 Zmiana pozyeji (1 - TM) paleem wyjéciowym w legato Zmiany pozysji palcem wyjéciowym (,starym") w legato wykonuje sig z niewielkim wyprzedzeniem, «a bardziej lub mniej lyszalne portamento nalezy do auty poprzedzajgcej zmiane pozycj. Niestyszaing (bez porta. menta) zmiang pozyeji uzyskujemy poprzez 2mniejszenie nacisku palca na strane. Ornaczenie zmiany pozycji palcem wyjsciowymn: 1, 2~ itp, SSE ~ nuta pomocnicza (Iaeznikowa), miejsce do ktorego mniej wigcej dochodzi paleg "7 nee ° Cwiezyé na pozostatych strunach, Krétkie éwiezenia Puna 9 127 Andante 128 Fine Da capo al Fine 9 Synkopa Synkopa nazywamy praesunigcie akcentu z mocnej czesci taktu na staba, Ti-h > DUECIK 40 PIORECZKO Allegretto W. Lutostawski no a . 41 atenpo (© 184 Pte Wyevale Mz 84, Kn, Pon Allis eee 129 wg Z. Jahnkego (©2001 by Pole Wyaneicmo Muyean SA, Kein, Fl. Alli ered 10 Dwudéwigki z chwytem dwéch palcéw (1) ETIUDA n K Tachtadiijew ° PANIE JANIE. 131 | POLOWANIE (fragment) ————— iy B — 1 6b Plein Maree SA Ki, Po Allg cei i 132 W. Krotkiewski | i Biegtosé gry ° Gama g-moll ‘Meéaym clementem pracy 2 uczniem jest rozwijaniebieglosci gry. Do tego celunjlepiej nada sie oviezenta {iupwory oparte na powtarzajacych sig ukladach bramieniowych. ‘WY Gsiezenu poniészych wprawek, a takiefagment6w utwordw, moina zastosowaé metode tmp skokowych, Polega onana tym, Ze po opanowaniu danego materialu w wolnym tempie uczeprobuje go grat od rama tempie Guto szybszym (ap. da razy szybszym). W tempie tym nie wshichuje sig jué on w pojedyncze déwigki, leoz myslowo ogamia grupy déwiekow. Gama g-moll melodyezna, tr6jdéwigki a o fi ° 49 gs Sposoby éwiezenia: 133 ~-o« Gwiezyé na réznyeh strunach. — GALOP {M)Attegro D. Kabalewski o » poco allarg, 3S> Te f 134 Warincje to utw6rmuzyczny, w ktorym podstawowa melodia (temat) ulega réznorodnym przeksztalceniom. TEMAT Z WARIACJAMI Hf} Allegro Temat (Gawot) . GF. Handel 53 poco marcato = } 138 i i ‘ i | | | 20

You might also like