You are on page 1of 151

ww

w.
my
an
ma
rcu
pid
.ne
t
'kwd,tBudrf?
2000jynfhESpf? pufwifbmv
pmrlcGifhjyKcsuftrSwf-559^97(10)
rsufESmzHk;cGifhjyKcsuftrSwf-536^2000(8)

wefzdk;
....
tkyfa&
700tkyf

tzHk;'DZdkif;
ydkydk

uGefysLwmpmpD
ydk;uGefysLwm
18?taemufjrif;NydKifuGif;vrf;?wmarG? zkef; 544291

rsufESmzHk;zvif
Conqueror

twGif;zvif
OD;xGef;qdkif

xkwfa0ol
a':rdk;aucdkif? csdKaw;oHpmay? a½TeHYomaus;½Gm
ykvJNrdKUopf(3)? r*Fvm'HkNrdKUe,f? &efukefNrdKU/
rsufESmzHk;yHkESdyf
OD;wdk;0if;? aeva&mif atmhzfquf
trSwf 96? 11vrf;? vrf;rawmfNrdKUe,f? &efukefNrdKU/
twGif;yHkESdyf
a':cifcif0if;? uvsmatmhzfquf
152? uRef;a½TNrdKifvrf;? ok0PÖ? oCFef;uRef;NrdKUe,f? &efukefNrdKU/

pmtkyfcsKyf
udkjrifh

pdf rSwfwrf;

uGefjyLwm pmpDpm½dkuf ESifh tacsmowf pdf wnf;jzwfol


maypyo
MMCP pdf Creator Group
rSwifqufonf/

jrefrmtD;bGwftjzpf
yxrtBudrf
rwfv 2009
r&Sdrjzpfrdk;
*sL;

This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost.

Commercial use of this book will be at your OWN RISK !


*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef;(1)
aomMumaeY aeYcif;3em&Donf cgwdkif;aeYcif; 3em&Drsm;uJhodkY t"dyÜm,f uif;rJhvsuf &Sdonf/
3em&Dtcsdefrsm;wGif ol zwfzl;aom 0w¬Kwpfyk'fxJrS pmaMumif;wpfckudk tjrJvdkvdk owd&avh&Sd\/
pma&;q&m emrnfvnf; rrSwfrd? 0w¬Kemrnfvnf; rrSwfrd/ ol rSwfrdonfu 0w¬KxJrS
t"duZmwfaqmif\ emrnfomjzpfonf/ Monsieur Antoine Roquentin qdkaom
cyfaMumifaMumif vlwpfa,mufyJ/

]]aeYv,f 3em&D/ 3em&Dqdkaom tcsdefonf oihftwGuf wpfpHkwpfck jyKvkyf&ef


aemufusvGef;oGm;csdef (odkYr[kwf) apmvGef;ao;csdef jzpfonf}} wJh/

,cifu xdkpmaMumif;udk owd&vQif pdwfxJu jyHK;rdaomfvnf; ,ckawmh ol oabmwloGm;NyD/


wu,fudkyif aeYcif;3em&Donf wpfpHkwpfck jyKvkyf&ef aemufusvGef;aeNyD/ odkYr[kwfvnf;
apmvGef;aeonf/ enf;enf;rS wuf<uzG,f&m r&Sdaom tcsdefwpfck jzpfonf/ txl;ojzifh ,ckvdk
&moDOwkrsdK;rSmaygh/

½Hk;cef;tjyifbufwGif ywf0ef;usifwpfckvHk; rdIif;arSmifvsuf &Sdonf/ wpfaeYvHk; rjywfbJ wzGJzGJ


&Gmaeaomrdk;onf vlawG\pdwfudk ydkrdkxdkif;rdIif;atmif zefwD;ae\/ wHpufNrdwfrS rdk;a&pD;usoHonf
av;wGJUaom *DwoHwpfckvdk ysif;&dNiD;aiGUpGm xGufay:vsuf &Sdonf/ a&T*Hkwdkifvrf;ray:rSm t&Sdefjyif;pGm
jzwfoef;oGm;aom um;BuD;um;i,fwdkY\toHrsm; ½Hk;cef;xJodkY wpfcsufwpfcsuf
0ifa&mufvmwwfonfuvGJí ywf0ef;usifonf rdk;oHoJhoJhjzifh zHk;vTrf;aeonf/

]]q&m...}}

olUteD;odkY arT;&eHYwpfck a&mufvmí ol armhMunhfvdkufonf/

]]tm;vHk;NyD;oGm;NyD q&m? tJ'g ppfaq;NyD;&if q&mhvufrSwf xdk;vdkuf½HkyJ}}

olUteD;wGif vm&yfaom rdef;uav;\ tjyHK;uav;rSm csdKjraeonf/ jynfhazmif;aom


EIwfcrf;uav;u yef;a&mifawmufyae\/ olwGufvufp ta&mif;cefYrSef;ajc pm&if;onf pk'gvD[ef
\ tjyHK;atmufwGif a00g;oGm;onf/

ausmv,fcefY &Snfvsm;ajzmifhpif;aom qHyifaysmhuav;rsm;xHrS arT;&eHYwpfckonf olYudk


,pfrl;atmif jyKpm;vsuf&Sd&m olr vSrf;ay;aom tpD&ifcHpmay:u *Pef;rsm;? pmvHk;rsm;udk
awmfawmfESifh tm½Hkpl;pdkufr&bJ jzpfae\/

]]tif;... xm;cJhav 'gvD}}

awmfawmfaumif;wJh a&arT;eHYyJ/ bma&arT;rsm;ygvdrfh/ ol rqDrqdkif wpfcsufawG;NyD; pdwfxJu


jyHK;vdkufrdavonf/ uJ... a&arT;emrnf od&awmh rif; bmvkyfrSmvJ/

~4~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]'geJY q&m? 3em&DcGJrSm tydGKihfrifhwpfck &Sdw,faemf}}

aMomf... [kwfom;yJ/ ol 'gvDhudk aus;Zl;wifpGm MunhfíjyHK;jyvdkuf\/ awmfygao;&JU/ nae


3em&DcGJwGif xdkif;ukrÜPDwpfckrS ta&mif;udk,fpm;vS,fwpfa,mufESifh awGU&efcsdef;xm;onf/ aqG;aEG;&ef
tcsuftvufrsm; ol pkaqmif;xm;NyD; jzpfayr,fh pepfwus jyefvnfrpDpOf&ao;yg/

]]aus;Zl;yJ 'gvD}}

pk'gvDu ESmacgif;av; ½HIUvsuf jyHK;NyD;vSnfhxGuf oGm;onf/

pk'gvD[efonf Integrated Farming Enterprise \ {nfhBudKXmewm0efcHjzpfonf/


emrnftm;jzifh {nfhBudKXmewm0efcH qdkaomfvnf; pk'gvD\ wu,fhtvkyfrSm vufESdyfpuf½dkufjcif;ESifh
ukrÜPDwpfckvHk;\ xkwfukef? oGif;ukefpm&if;rsm; ulnDjyKpkay;jcif; jzpfonf/ wjcm; ½Hk;awG?
ukrÜPDawG rdom;pkqufqHa&; &Sdonfqdkayr,fh olwdkY½Hk;avmuf rdom;pkqufqHa&;vdk &if;ESD;uRrf;0if
rnf r[kwfyg/ bmaMumifhvJqdkawmh pk'gvD[efonf þukrÜPD\ Managing Partner OD;pdk;jrihf\
orD;jzpfNyD;? oluawmh tpdk;&tvkyfrS xGufcgeD;qJqJjzpfaom tBudK Managing Partner jzpfol
OD;xifausmf\om; jzpfaeaomaMumifhyifwnf;/

'gvDhudk olcifrifonf/ 'gvDonf olYtwGuf cspfp&mt½kyfuav;ozG,fvnf; jzpfNyD;


Muifemwwfaom ESruav;ozG,fvnf; jzpfonf/ olUpm;yGJay:u zdkifwGJrsm;? pm&if;rsm;udk 'gvDu
rdef;uav;yDopGm &Sif;vif;ay;avh&Sd\/ wpfcgwpf&H AdkvfcsKyfaps;? r*Fvmaps;utp a&Twd*Hkbk&m;txd
pk'gvDudk ol vdkufydkYay;&wwfonf/ pk'gvDuvnf; ol BudKufESpfoufaom *Pef;aumfjyefYaMumf
rsm;udk trSwfw& 0,f0,fvmwwfavonf/ þ½Hk;\ t&m&Sdrsm;? {nfhonfrsm;twGuf wpfckwnf;
aom twGif;{nhfcef;pm;yGJwGif aeYpOfyef;pdkuftdk;rSm yef;a0qmatmif xdef;odrf;tvSqifolrSmvnf;
pk'gvDomjzpfonf/ þukrÜPDwpfckvHk;wGif trsdK;orD;0efxrf; [lívnf; pk'gvDom &Sdonf/

tHhMozdkY aumif;pGmyif þrdef;uav;\ uspfvspfEGJUaESmif;aom udk,fcE¨muav;onf pepfwus


yHkoGif;jyKjyifxm;ovdk vSyvsuf&Sdavonf/ ol BudKufESpfoufaom rdef;uav;wpfa,muf\
t&nftcsif;rsm; pk'gvDwGif tjynfht0&Sdonf/ EGJUaESmif;rI? ½dkusdK;rI? MuifemrI? tvdkufodwwfrI?
½dk;om;yGihfvif;rI/ bk&m;a&... 'Dt&nftcsif;awGeJY rif;eJY bmqdkifvdkYwkef;/ rif;xifausmfonf
olUtjzpfol oabmusoGm;\/

aps;uGuf&SmazGrItwGuf tpD&ifcHpmudk pdwfrygpGm ppfaq;aepOf olUpm;yGJay:rS w,fvDzkef;oH


cyfaysmhaysmhuav; jrnfvm\/ ½Hk;wGif;ac:aom w,fvDzkef;jzpfonf/ ol pm&Gufudkifxm;vsufu
zkef;udk aumuf,lvdkufonf/

]]q&m}}

pk'gvD\ csdKjraom toHEGJUEGJUuav;/

]]aMomf...'gvD? bmvJ}}

]]q&mhudk awGUzdkY {nfhonfwpfa,muf a&mufaew,f q&m? csdef;rxm;wJh {nfhonfwJh}}

ol rsufarSmif usHKUoGm;\/

em&Dudk iHkYMunhfvdkufawmh 3em&D15rdepf/ xdkif;ukrÜPDu vlESifhawGU&ef 15rdepfom vdkawmhonf/

]]b,folwJhvJ}}

~5~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]trsdK;orD;wpfa,mufyJ? cPuav;}}

wpfbufu toHwdwfoGm;NyD;rS ]]rcifrdk;jrifhwJh q&m}} [laom toHuav; xGufvm\/


rcifrdk;jrihf? ol rodyg/

]]b,fXmeuvJ 'gvD}}

]]rodbl; q&m? ½Hk;udpö r[kwfbl;wJh? udk,fa&;udk,fwmudpövdkY ajymw,f}}

jrwfpGmbk&m;/

trsdK;orD;wpfa,mufESihf udk,fa&;udk,fwmudpö ywfouf&avmufatmif ol r&if;ESD;rdwm


MumygNyD/ olonf ausmif;wkef;u ol wGJcJhzl;aom rdef;uav;rsm;ukd uref;uwef; jyefpOf;pm;,l
vdkuf\/ rcifrdk;jrihf.../ aocsmonfuawmh ol wGJcJhaom rdef;uav;rsm;wGif rcifrdk;jrihfqdkaom
emrnfwpfa,mufrS rygyg/ aemufNyD;udk,fa&;udk,fwm udpöudk ½Hk;odkY o,f,lvmwmrsdK;udk ol
rBudKufyg/

]]q&m b,fvdkvJ[if? awGUzdkY tcsdef&&JUvm;}}

pk'gvD vrf;zGifhay;aom ar;cGef;u vdr®myg;eyf\/ ol rawGUcsifvQif tcsdefr&bl;[k


ydwfajymvdkuf½HkygyJ/ odkYaomf udk,fa&;udk,fwmudpö[laom rcifrdk;jrifhudk ol pdwf0ifpm;aeonf/

]]awGUr,fav? vTwfvdkufyg}}

qifem;&GufwHcg;udk wGef;zGifhvsuf 0ifvmaom xdktrsdK;orD;udk ol rodyg/

trsdK;orD;onf &Snfjrifhaom t&yfESifh vdkufzuf½Hk rqdkoavmuf jynhfaomfvnf; EGJUaESmif;rI r&Sd?


cyfrwfrwf cyfawmifhawmifhjzpfonf/ qHyifu wdkeYHeHYuav;? rif;xifausmf\ qHyifxuf
tenf;i,fom ydk&Snfrnf/ ezl;ay:rS vdIif;uav;rodrom yHkazmfí aemufjyefvSefNzD;xm;aom
rnf;eufonfh qHyifrsm;onf yHkyef;use aooyfae\/ em;&Guftxufu qHyifudkvnf;
aemufbufodkY ajyavQmpGm NzD;xm;onf/ em;rSm em;uyfr&Sd/ rsufcHk;rsm;xlxJ eufarmifNyD; rsufvHk;rsm;
rnf;eufpGm awmufyonfudk csufcsif;owdxm;vdkufrd\/ &SyftusÐvuf&Snfudk vufMu,foD;
tjynhfwyf? vnfyif;Mu,foD; aumfvmtxd aphydwfxm;ojzifh olr\yHkpHu oyf&yfaeonf/

odkYaomf olr wpfvSrf;csif; 0ifvmcdkuf ol aphaphMunhfí tuJcwf&orQawmh aygif;oif;


qufqH&cufrnfh rdef;rpm;rsdK;aywnf;/ pl;&Saom rsufvHk;rsm;u rnf;eufawmufyNyD; vlwumudk
tjypf&Smrnfh yHkpHjzpfaeonf/ xbDu rwdkr&Snf? ajcrsufpdtxuf wpfxGmavmuf a&mufatmif
0wfxm;onf/ xbDatmufwpfjcrf; tenf;i,fpdkpGwfaeonf/ tusÐESifhqHyifrsm; rdk;pdkpGwfjcif; r&Sdyg/
olrwGif xD;ygvmNyD; xD;udk ½Hk;cef;t0if yvwfpwpf a&yHk;xJwGif xnfhxm;cJh[ef wlygonf/

]]xdkifyg}}

trsdK;orD;u ukvm;xdkifudk toHjrnfatmif qGJ,lvsuf xdkif\/ ol enf;enf;atmifhoGm;onf/


olUqDvmaeus {nfhonfrsm;onf ukvm;xdkifukd rdrdwdkYbufodkY qGJ,lavhr&SdMuyg/ qGJ,lvQifvnf;
toHrxGufatmif nifompGm qGJ,lavh &SdMuygonf/

udk,fa&;udk,fwmudpö.../ ol ,ckwdkif OD;aESmufajcmufaeqJ jzpfonf/

~6~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]uRefawmf cifAsm;eJY rawGUzl;bl;aemf}}

tjzLa&mif &Syfvuf&SnfaMumifhvm;rod? trsdK;orD;\ rsuf0ef;rsm; xl;xl;jcm;jcm; awmufyae


onf/ teufa&mifom;a&ycHk;vG,ftdwfudk &ifcGifrSmydkufvsuf ½dkUusdK;[ef wpfpufrSrygbJ olr
acgif;ndwfavonf/

]][kwfuJh? rawGUzl;ygbl;}}

]]'gjzifh...}}

]]uRefr OD;rif;xifausmfqDu tultnDwpfck awmif;csifvdkYyg}}

cyftuftuf toHrSm qGJaqmifrItjynfh &Sdaomfvnf; ol\ rauseyfrIudk ajyaysmuf


roGm;apEdkifyg/

]]uRefawmf cifAsm;eJY pum;ajymzkdY q,frdepftcsdef &ygw,f? udpöudk ajymyg? uRefawmf


wwfEdkifwJh udpörsdK;vm;}}

olru em&Dudk wpfcsufiHkYMunfh\/ rnf;eufaom rsufawmifaumhrsm; 0ef;&Hxm;aom rsufvHk;


tpHkrSm pl;&Svsuf udk,fhudkudk,f txifBuD;rnfh rsufvHk;rsm; jzpfonf/ us,fjyefYaom EIwfcrf;rSm
yd&dyg;vSyfNyD; yHkyef;use aooyfonf/ EIwfcrf;qdk;aq; vHk;0 rwifxm;aom yef;Eka&mif
cyfazsmhazsmhEIwfcrf;rsm; jzpfonf/ pk'gvD\ jynfhNzdK; azmif;<uaom yef;Eka&mifEIwfcrf;iHkuav;udk
zswfceJ jrifa,mif EdIif;,SOfrdoGm;\/

]]uRefrtaeeJY cufcJaeayr,fh OD;rif;xifausmftwGuf vG,fvG,fuav;yg}}

b,fvdkygvdrfh/ pum;ajymyHku ydkifvScsnfvm;/

ol rsufcHk;yifhrdoGm;onf/ trsdK;orD;toufu olESifh rwdrf;r,drf;[k cefYrSef;&onf/ touf


26ESpfavmuf/ avsmhvQif wpfESpf? ydkvQif wpfESpf/ 'gayr,fh olUxuf vlrIa&; nHhzsif;rSm
aocsmonf/

olru om;a&tdwfxJrS pm&Gufwpfckudk xkwf,lvsuf olUa&SUodkY csjyonf/

]]uRefr 'Dpmtkyfpmwrf;uav;awG 0,fcsifygw,f}}

ol rsufceJ atmifhoGm;jyef\/

]]uRefawmfwdkYukrÜPDu a&xGufypönf; xkwfvkyfwJhud&d,mawG? a&xGufypönf; arG;jrLenf;awGeJYyJ


ywfoufygw,f? cifAsm;taeeJY pmtkyfawGvdkcsif&if yef;qdk;wef; pmtkyfqdkifawG? ajreDukef;
pmtkyfqdkifawGrSm oGm;ar;zdkYaumif;w,f}}

ol pdwfwdkwdkjzifh ajymrdawmh trsdK;orD;u acgif;,rf;\/ vufxJu pm&Gufudkom


a&SUwdk;ay;onf/

]]uRefr vdkcsifwJhpmtkyfu yef;qdk;wef;rSmvnf; r&Sdbl;? ajreDukef;rSmvnf; r&Sdbl;?


jrefrmEdkifiHrSmvnf; r&Sdbl;&Sifh}}

[m... bmpmtkyfrdkYvJ/

~7~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

ola&SU a&mufaeonfh pm&GufxJrS pm&if;udk iHkYMunfhvkduf\/

Journal of Agricultural and Food Chemistry (pdkufysdK;a&;ESifhtpm;tpm "mwkaA'


*sme,f)/ European Journal of Applied Microbiology and Biotechnology
(taxmuftuljyK tPkZD0aA'ESifh ZD0pufrIodyÜH taemufwdkif;*sme,f)/ Biotechnology Volume-4
(ZD0pufrIodyÜH *sme,f? twGJ 4)/ Aquaculture Magazines-1983 (a&xGufypönf;arG;jrLjcif;
r*¾Zif;rsm;? 1983)...

ol pdwfysufvufysuf oufjyif;csí armhMunfhvdkufawmh trsdK;orD;\ rmausmausm rsuf0ef;rsm;


ESifh qHkrdonf/

]]'gayr,fh 'DpmtkyfawG uRefawmfwdkYukrÜPDu ra&mif;wmawmh cifAsm; odrSmygaemf}}

]][kwfuJh odygw,f? 'DpmtkyfawGudk [m0dkif,DrSm rSmvdkY&csif&r,f? aocsmwmuawmh


xdkif;EdkifiHrSm 0,fvdkY&ygw,f/ cufwmu...}}

olr rsuf0ef;axmifhuyfí wpfatmifhpOf;pm;[efjzihf NidrfoufaeNyD;rS tenf;i,f a&SUudkif;vsuf


qufajymonf/

]]uRefr befaumufrSmvnf; todtuRrf; r&Sdbl;? [m0dkif,DrSmvnf; r&Sdbl;? uRefr


ausmif;olb0wkef;uawmh [m0dkif,Dwuúodkvfuae pmtkyfESpftkyf rSmvdkY&zl;ygw,f? olwdkYu
ausmif;om;awGqdk&if ydkYay;w,fav/ 'gayr,fh tckuRefru ausmif;ol r[kwfawmhbl;? 'Dawmh
uRefrudk OD;rif;xifausmfu ulnDNyD; 'Dpmtkyfuav;awG rSmay;Edkifvdrfhr,fvdkY arQmfvifhygw,f}}

'gayr,fh cifAsm;u uRefawmhfvdyfpmudk b,fuae&ovJ/ xdkar;cGef;udk ar;vQif ½dkif;oGm;rSmpdk;í


ol rar;yg/wu,fqdk&if olru pwifzGifhajym&rnf r[kwfvm;/

]]uRefawmfwpfcgrS EdkifiHjcm;udk pmtkyfrrSmzl;ao;bl;/ aemufNyD; tJ'Dudpöu cifAsm;xifoavmuf


rvG,fbl;/ bmaMumifhvJqdkawmh aiGwefzkd; udpöyJ/ [kdrSm vlcH&Sdae&if awmifrS...}}

]]tdk 'gudkawmh pdwfrylygeJY? usoihfoavmuf jrefrmaiGeJY...}}

olUpum;udk jzwfajymwm ol vHk;0rBudKufyg/

]]'DrSm uRefawmfajymwJh pum;udk qHk;atmif em;axmifygOD;? cifAsm; ydkufqHwwfEdkifvdrhfr,fvdkY


uRefawmf xifNyD;om;yg/ 'gayr,fh 'DpmtkyfawGudk befaumufrSm0,f&if bwfaiGeJY 0,f&r,f? 'Dudk
ydkYay;wJh ukefusp&dwfuvnf; bwfaiGyJ/ 'Dudk a&mufawmh cifAsm;u uRefawmhfudk jrefrmaiGeJY
ay;r,f? 'DjrefrmaiGudk uRefawmfu b,fvdkvkyfNyD; [dkudk jyefqyfay;&rSmvJ}}

]]uRwf...}}

trsdK;orD;\ pdwfr&Snfovdk pkwfoyfvdkufawmh ol EIwfcrf;wif;wif; aphxm;vdkuf\/

]]&SifwdkYukrÜPDu EdkifiHjcm;u 0,fwJhypönf;awGudk jrefrmaiGeJYwGufNyD; jyefa&mif;aewm


r[kwfbl;vm;/ 'gav;udk &Sifu bmrsm;cufcJaevdkYvJ? a':vmeJY0,f&&if vuf&Sdaygufaps;aygh/
ukrÜPDawGtm;vHk; aiGwefzdk; 'DvdkyJ vJvS,fNyD; jyefoGif;aewJhudpöyJ}}

olr\ cyfpGmpGmpum;aMumifh ol\ onf;nnf;cHpdwfrsm; tm;vHk;vGifhxGufoGm;\/

~8~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]'gayr,fh tck[mu ukrÜPDudpörS r[kwfwmbJuG? 'g tjyiftvkyfyJ/ b,fuvmrSef; rodwJh


bmvkyfrSef; rodwJh rdef;rwpfa,muf&JU udk,fa&;udk,fwmudpöyJ/ 'gudk w&m;r0ifvkyfay;zdkY
b,fvG,frvJ/ ukrÜPDtvkyfeJY a&mypfvdkYr&bl;/ 'gudk vkyfay;zdkYqdk&if uRefawmhrSm&SdorQ
tcsdefxJuae zJhay;NyD; [dkurdwfaqG wpfa,mufa,mufudk tultnD awmif;&rSm/ aemufNyD;
'DpmtkyfawGudk rSm,lvdkY &NyD;NyDxm;? cifAsm;u taMumif; wpfpHkwpf&maMumifh jyefra&G;awmhbl;qdk&if
'D[mawGtm;vHk; uRefawmfhaiGeJY pdkufay;&awmhrSm? 'Dawmh cifAsm;tay:rSm uRefawmf ,HkMunfzdkYvnf;
t"du ta&;BuD;aew,f? 'Dawmh...}}

ol rcifrdk;jrihfqdkaom cyfrmrmausmausm rdef;rudk txufpD; tMunfhjzifh Munhfvdkuf\/

]]'Dtvkyfudk uRefawmfvkyfay;zdkY vdktyforQ cifAsm;&JU taxmuftxm;awG uRefawmf odcsifw,f}}

trsdK;orD; cPNidrfoufoGm;\/ olYudk pdkufMunhfaeaom rsuf0ef;rsm;wGif a'got&dyftaiGUudk


ol aumif;aumif;jrif&onf/

rif;xifausmfudk 'Dvdk vm&ifhvdkY b,f&rvJ/ tultnD awmif;wJhrsufESmqdkwm 'Dvdk


rsufESmay;rsdK; r[kwf&bl;uG/ ol tenf;i,f jyHK;jyvdkuf\/ txufpD; tjyHK;rSef; olr odygvdrfhrnf/

olru rvTJra&SmifompGm vufcHvdkuf&aom [efyefrsdK;jzihf acgif;wpfcsuf nTwf\/

]]&ygw,f? 'g uRefrbufu vdkoGm;wJh tcsufyJ/ wu,fqdk&if uRefr 0ifvmvmcsif;


ajym&r,fhudpöyJ r[kwfvm;/ 'gayr,fh q&mhom;u 'DavmufZDZmaMumifvdrfhr,fvdkY uRefrrS rxifwm?
cPav; uRefr&JU tdkif'JifwDwDuwfawG jyygr,f}}

q&mhom;.../

xdkpum;aMumifh olYezl;ol zswfceJ ½dkufypfvkdufrdawmhrvdk jzpfoGm;\/

aovdkufprf;yguGm/ tufuGmumvfcsm; r*¾Zif;qdkuwnf;u ol &dyfrdzdkYaumif;ygonf/ olUzcif


OD;xifausmfrSm armfvNrdKifwuúodkvf tPÖ0gZD0aA'XmewGif uxdujzpf\/ ol rsufESmenf;enf;
yloGm;um pm&Gufudk iHkYMunfhvdkufonf/ pmtkyfpm&if; atmufqHk;rSm a&;xm;aom pmtkyfemrnfu
olYudk avSmifajymifaeovdk cHpm;&onf/

Micro-Algal Biotechnology By Michael A.Borowitzka & Lesley Borowitzka


(tPkt,fvfa*; ZD0pufrIodyÜH)/

'Drdef;r tpuwnf;u bmjzpfvdkY 'DtaMumif; rajym&wmvJ/ ol rcHcsdrcHom jzpfae\/

]]aeyg aeyg? cifAsm;udk uRefawmf ,HkMunfoGm;ygNyD}}

]]uRefru q&mOD;xifausmf&JU wynfhyg/ q&mu OD;rif;xifausmf&JU vdyfpmudk...}}

ol vufjyvdkufawmh trsdK;orD;\ pum;oH &yfoGm;\/

]]cifAsm; tpuwnf;u OD;xifausmf&JU wynfhygvdkY ajymvdkuf&if NyD;aewmyJ/ 'gqdk&if


uRefawmfwdkYESpfa,mufvHk; tcsdefukef oufomwmaygh}}

olru pl;pl;&S&S jyefMunhfae\/

~9~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]'guawmh 'Dpmtkyfpm&if;udk jrif½HkeJY &Sif odEdkifr,f xifvdkYyg? 'g uRefr&JU trSm;ygyJ}}

qdkvdkcsifwmu pmtkyfpm&if; jrif½HkeJY azazhwynfhrSef; rodwm rif;xifausmf nHhw,faygh/

]]aumif;NyD? azazhrsufESmudk axmufxm;NyD; uRefawmf 'DpmtkyfawG rSmay;ygr,f/ 'gayr,fh


uRefawmfxifwmu 'DatmufqHk;pmtkyfu *sme,fr[kwfbl;? 'g...}}

]]'g twwfynm pmtkyfav}}

]]tJ'grsdK; pmtkyfawGu aps;BuD;w,f? wpftkyfudk a':vmudk;q,f wpf&m&Sdr,f? 'Dawmh 'gudk


jrefrmaiGeJY jyefwGufMunhfOD;? cifAsm;taeeJY pmtkyfwpftkyfwnf;udk aiGckepfaxmifausmf tukeftuscHNyD;
0,fcsifpdwf&Sdwm aocsm&JUvm;}}

]]ydkufqHukefwJhtvkyfudk uRefr wm0efxm;yg}}

ol xdkrdef;rudk yxrOD;qHk;tBudrf wtHhwMo *½kwpdkuf Munfhrd\/

olru azazhwynfhqdkvQif tPÖÖ0gZD0aA' t"du,lol jzpf&rnf/ ausmif;ol r[kwfawmhbl;


qdkawmh olr b,fXmerSm tvkyfvkyf aeygoenf;/ azazhvufatmufrSmyJvm;/

]]'DpmtkyfawGudk uRefawmf b,fydkYay;&rvJ}}

]]tdk;...tJ'DtwGufawmh 'ku©r&SmygeJY&Sif? uRefr vm,lygr,f? b,fawmhavmuf &EdkifrvJqdkwmom


cefYrSef;ay;yg}}

Munfhprf;/ ighudkrsm; trsdK;orD;awG vdyfpmawmif;NyD; r[m;'&m; ydk;wwfwJh vlpm; rSwfvdkYvm;/


'g ighudk &dvdkufwmayghav/

ol tHBudwfí trsdK;orD;rsufESmudk tuJcwfrdonf/ odkYaomf trsdK;orD;\ rsufESmwGif olwpfyg;


tcH&cufatmif uvdonfh trlt&mrsdK; r&Sdyg/ yuwd &Sif;vif;aeaom rsufESmxm; jzpfonf/ ol
pdwfavQmhí jyHK;jyvdkuf\/

]]befaumufeJY &efukefeJY pmtoGm;? cefYrSef;ajc 4-5&ufavmuf Mumw,f? uRefawmfhpm


[dkudka&mufzdkY tcsdef? ol [dkrSm tm;vyfzdkYtcsdef? pmtkyf&Sm0,fzdkYtcsdef? jyefydkYay;zdkY tcsdef
wGufMunhfawmh tenf;qHk; oHk;ywfMumr,f}}

]]ydkydkrdkrdkqdk&if wpfvayghaemf}}

]][kwfw,f? wpfvaygh}}

olr tenf;i,f ukd,fudk rwfvdkuf\/

]]uRefr wpfvjynhfwJh&ufrSm wpfcg jyefvmcJhygr,f? 'geJY pmtkyfzdk;aiG cefYrSef;NyD; BudKwifay;cJhzdkY


vdkrvm;}}

ol jyHK;í acgif;,rf;vdkufonf/

~ 10 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]rvdkygbl;? pmtkyfawG &efukefa&mufrS rcifrdk;jrifh ydkufqHxkwfyg/ aMomf...cP? rcifrdk;jrifh


aumfzDaomufoGm;ygOD;? uRefawmf rSmay;yg&ap}}

ol w,fvDzkef;udk vufvSrf;vdkuf\/ azazhwynfhqdkvQif ol {nfh0wfjyKpk&ef vdktyfvdrfhrnf/

]]aeygap OD;rif;xifausmf? &Sif owfrSwfay;xm;wJh q,frdepftcsdef aphoGm;ygNyD? uRefrudk


jyefcGifhjyKyg}}

olr ajymajymqdkqdk rwfwwf&yfawmh ol rsufceJ atmifhoGm;jyef\/ olyg


rwfwwf&yfvdkufonf/

]]udpör&Sdygbl;? uRefawmfeJY awGU&r,fh ta&mif;udk,fpm;vS,fvnf; rvmao;ygbl;/


azazhwynfhqdkawmh uRefawmfu {nfh0wfjyK&r,f r[kwfvm;}}

odkYaomf olr aemufodkYqkwfí &yfvdkuf\/

]]aus;Zl;wifygw,f? 'gayr,fh uRefrrSm tcsdefr&vdkYyg&Sif? aemufvrS awGUMuwmayghaemf}}

awmfawmf½dkif;pdkif;wJh rdef;r/

em&Dudk wpfcsufiHkYMunhf&if; enf;enf;rQ rjyHK;bJ vSnfhxGufoGm;aom xdktrsdK;orD;udk ol


rcsifhr&J Munhfvsuf usefcJh\/ bmaMumifhrsm; azazu olUq&m jzpfae&wmvJ/

olonf tjypfr&Sdaom ukvm;xdkifudk a'gowBuD; ydwfuefypfvdkuf\/

Commercial use of this book will be at your OWN RISK !

~ 11 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef;(2)
tu,fíom bDyDtdkifrSm tvkyfvkyfaom tpfr0rf;uGJxHrS awma&Smufvdrf;aq; oGm;,lay;zdkY
araru olYudkrcdkif;cJhbl;qdkvQif xdktlaMumifaMumif rdef;rudk xyfawGU&rnf r[kwfyg/

tkef;cGHa&mif qefeDypfuyfum;av; bDyDtdkif0if;xJrS xGufvmcsdefwGif rdk;zGJzGJuav; pwif&Gmcs


onf/ vuf0JbufodkYauGUí uGefu&pfvrf;twdkif; jznf;jznf;uav; armif;vmpOf rif;xifausmf
vufywfem&Dudk wpfcsufiHkYMunhfvdkuf\/ nae 4 em&Dxdk;&ef ig;rdepfom vdkawmhonf/

4em&DcGJwGif pk'gvD[efESifh ajreDukef;rSm csdef;xm;onf/ ,aeY pk'gvDudk bk&m;odkY vdkufydkYay;&ef


oluwday;xm;NyD; jzpfygonf/ ]q&mhudk 'ku©ay;&rSm tm;awmhemygw,f} wJh/ udpör&Sdyg/
þEke,fvSyaom rdef;uav;udk bk&m;odkY vdkufydkYay;&rnfh tvkyfonf 'ku©jzpfvQif xdk'ku©onf
csdKNrdefaom 'ku©wpfckom jzpfygvdrfhrnf/

uGefu&pfvrf; vuf0Jbuf yvufazmif;wGif a&SUodkY avQmufoGm;aeMuaom bDyDtdkif0efxrf;


trsdK;orD;wpfpk olYum;tvmudk &yfapmifhvdkufMuwm jrif&onf/ oHk;a,muf? ig;a,muf?
ckESpfa,muf/ olUum; ao;ao;av;wGif trsdK;orD; (7)a,muf pkjyHKwufxdkifí &yghrvm;/ ol
um;r&yfbJ armif;oGm;vQif b,fhES,faervJ/ 'gqdk&if ol odyf½dkif;oGm;vdrfhrnf/ þvrf;udk
jzwfoGm;aom udk,fydkifum;wdkif; um;MuHKwifoGm;&avh &Sdygonf/

tusÐtjzLESifh rD;cdk;&ifhxbD 0wfpHk0wfxm;onfh trsdK;orD;wpfa,mufu &,farmí


vufjywm;vdkufcsdefwGif um;udk vuf,mbufab;rSm uyfí &yfay;vdkufNyD; jzpfonf/

trsdK;orD;uav;rsm; tkyfpkvdkuf tajy;tvTm; um;aemufydkif;ay: wufMu\/ ol


pdwf&Snfvuf&Snf apmifhonf/ bDyDtdkif0if;aygufrS tif;pdefvrf;rtxd avQmuf&rnfh aeYpOf'ku©udk
oludk,fcsif;pmygonf/ cyfvSrf;vSrf; nmbufab;wGif wpfa,mufwnf; xD;rygbJ
avQmufoGm;aeaom trsdK;orD;wpfa,ufudk owdxm;rdonf/ um;wm;&rSm &Sufaom
trsdK;tpm;xJwGif yg0if[efwlygonf/

um;udk nifompGm armif;xGufvm&if; trsdK;orD;\ eHab;rS jznf;jznf;armif;vmNyD;


&yfay;vdkufonf/ ckESpfa,mufeJY &Spfa,muf odyfrxl;jcm;ygbl;av/

trsdK;orD;u vSnhfMunhf\/

ol wtHhwMo jzpfoGm;onf/

ol tvGefrSwfOmPfaumif;ygonf/ xdkrsufvHk;rsm;udk ol rarhyg/ arh&avmufatmifvnf; umv


rMumao;yg/ &Syfvuf&Snf tusÐÐtjzLESifh wkduyfuyf 'dkif,mem qHyifyHkESifh t&yf&Snfjrihfaom
xdktrsdK;orD;udk ol csufcsif;rSwfrdvdkuf\/ xdktawmtwGif; rdk;u cyfpdyfpdyf onf;yufvmonf/

~ 12 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

olYudk iHkYvSnfhMunhfaeaom trsdK;orD;\ rsufESmwGif &if;ESD;cifrifjcif; t&dyfta,mif rawGU&ay/


xkdYaemuf cyfwnfwnfyif a&SUodkY ajzmifhwef;pGm qufavQmufoGm;awmhonf/

ol a'go axmif;ceJ xoGm;\/

Munhfprf;/ 'Drdef;r vlyg;0jyefNyDvm;/ bDyDtdkif0efxrf; trsdK;orD;uav;wpfa,muf rdk;&GmxJrSm


xD;ryg&Smbl;[laom apwemuav;udk &Sufa'gou zHk;vTrf;oGm;\/

vGefcJhaom wpfywfu befaumufu oli,fcsif;xH pma&;í pmtkyfrSmvdkufNyD;om;


jzpfaevdkYomaygh/ rrSm&ao;bl;qdkvQif þtvkyfudk olwwfEdkiforQ tcsdefqGJxm;rdawmhrnf/
azazhwynfhruvdkY bmBuD;yJjzpfjzpf/

olUum; ausmfvmonfhtcg trsdK;orD;u iJhapmif;íyif Munfhazmfr&acs/


rdk;zGJpdyfpdyfuav;rsm;aMumifh trsdK;orD;\ tjzLa&miftusÐ aemufausmrSm pdkaeonfudk awGU&onf/
bmvJuG...'Drdef;ru ighum;udk rpD;csifbl;vm;/

tif;pdefvrf;rodkY rauGUrDvrf;xdyfwGif ol um;udk &yfay;vdkuf\/ trsdK;orD;wpfodkuf


ckefqif;Muonf/ tkyfpkacgif;aqmif jzpf[efwlaom um;wm;onfh trsdK;orD;u um;a&SU
jywif;aygufeHab;odkY avQmufvmí aus;Zl;wifpum; ajym\/ ol rIefukyfaeaom rsufESmudk tcsdefrD
jyKjyifí jyHK;&,fvdkuf&onf/ xdkYaemuf um;xJrSmyif xdkifívuf0Jbufab; aemufMunhfrSefrSwpfqifh
aemufudk vSrf;Munhfapmihfaevdkufonf/

q,frdepfMumrS xdktrsdK;orD; cyfoGufoGuf avQmufvmonf/

a&vHkaom rdk;um vufqGJtdwfuav;udk qGJvsuf avmuwpfckvHk;udk xDrxifpGm


avQmufvmaeaom trsdK;orD;udk ol bmjzpfvdkY pdwf&Snfvuf&Snf apmifhaerdygvdrfh/ olr bDyDtdkifrSm
tvkyfvkyfovm;/ tPÖÖ0gZD0aA'ESifh jrefrmEdkifiH aq;0g;puf½Hkudk qufoG,fxm;aom vkyfief;rSm
a&nd§pDrHudef;jzpfonf/ okdYaomf...

qHyifwdkwdkESifh trsdK;orD;\ wnfNidrfaom rsufESmonf aemufMunfhrSefrSwpfqifh eD;eD;vmNyD;


eHab;rS jzwfausmfavQmufoGm;\/ ol vSrf;Munhfaecdkuf olru vHk;0 vSnfhrMunhfyg/ apmapmu
olrudk &yfapmifhaom um;rSef; rodovdkyif jzpfonf/ tif;... olr rrSwfrdvdkYrsm;vm;/ ol
um;vufudkifbD;udk vuf0g;apmif;jzifh cyfzGzGckwfvsuf bmqufvkyf&rSef;rod jzpfaeonf/

raeYnurS ararESihf xdk rcifrdk;jrifhtaMumif; pum;pyfrdMuao;\/

]][dkwpfywfu om;qDudk rdef;rwpfa,muf vmawGUw,fqdk}}

pl;prf;[ef? ylyef[ef rsufESmay;jzifh araru ar;awmh ol csufcsif; 'gvDudk owd&oGm;\/


'gvDhvufcsufyJ[k olodonf/

]][kwfw,f arar}}

a&SUqufrajymbJ zwfvufp pmtkyfudk qufzwfaeaomtcg araru xyfar;onf/

]]om; oli,fcsif;vm;}}

ararhpum; t&dyftuJudk odyfodwmaygh/ ol enf;enf; &,farmvdkufrd\/

~ 13 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]r[kwfygbl; arar? azazhwynfhwJh? r&if; bdkiftdkuyg}}

'Dvdk at;pufpuf rmausmausm rdef;rrsdK;eJY uRefawmfeJY b,fvdkvkyfNyD; oli,fcsif; jzpfEdkifrvJ/

]][Jh...rif;tazwynfhqdk&if ararodwJh rdef;uav;awGrsm; jzpfaervm;? olUwynfhawG 'Dtdrfudk


cPcPvmzl;w,f? rESpfurS 'l;&if;oD;eJY MuufarmufoD;awG vmay;oGm;wma&m}}

]]arar odcsifrS odrSmaygh? azazhwynfhawG trsm;BuD;Opöm}}

]]b,folwJhvJ}}

]]cifrdk;jrifh...wJh}}

araru tenf;i,f pOf;pm;ovdk NidrfoGm;onf/ 'DtrsdK;orD;&JU cyf½dkif;½dkif; pdwf"mwfrsdK;eJY


ararhqD armfvNrdKifu 'l;&if;oD;awG wul;wuo,fNyD; vmay;r,fawmh rxifygbl;Asm/

]]&Snf&Snfvm;? ykykvm;}}

ol arar rMum;atmif oufjyif;cdk;½dIufNyD; pmtkyfrS rsufESmvTJvdkuf\/

]]&Snfovm; rar;eJY? uRefawmht&yfavmufawmif &Sdrvm; rodbl;}}

]]arar odwJh uav;rawG jzpfrSmygyJ? t&yf&Snf&Snf ESpfa,mufygw,f? olwdkY ESpfa,mufu


'Dudk cPcP a&mufw,f om;&JU? 'gjzifh tJ'Duav;ru ararwdkYtdrf a&mufzl;w,fvdkY
rajymbl;vm;}}

]][ifhtif; bmrS rajymbl; arar? ra&mufzl;bl; xifygw,f}}

pum;ydwfí ajymvkdufaomfvnf; araru pOf;pm;aeqJ/

]]t&yf&Snf&Snf ESpfa,muf rif;xif&JU? ESpfa,mufvHk; rEÅav;uyJ? emrnfawGawmh arar


rrSwfrdbl;? oHk;vHk;wGJawGav}}

ol enf;enf; jyHK;&,frdonf/ araru oHk;vHk;wGJ emrnfqdkvQif ]rif;xifausmf} avmufom


rSwfrdol jzpfonf/

]]wpfa,mufu qHyif&Snf? wpfa,mufu qHyifwdk? wdkwmrS a,musfm;qHyif yHkuav;?


0wfvm&ifvnf; a,musfm;uav; &SyftusÐawG}}

ol vSpfceJ wtHwMo jyHK;vkduf\/

]]tJ'g jzpfrSmaygh arar&JU? cifrdk;jrihfqdkwm/ qHyifwdkwdk? t&yf&Snf&Snf? rsufESmay;u


avmuwpfckvHk; olYvkyfpm auR;ae&wJh rsufESmay;rsdK;av}}

]]tJ'Davmufvnf; rqdk;ygbl;[,f}}

araru toHxGuf &,farmawmhonf/

~ 14 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]][dku ay;vdkufwJh ypönf;awG 'DvmydkY? 'Du ay;vdkufwJh ypönf;awG jyefo,fay;eJY


olwdkYcrsmav;awG pdwfoabmaumif;&Smygw,f}}

ol acgif;ndwf vufcHvdkuf&aomfvnf; r,Hkcsifovdk jzpfae\/

b,ft&mudkrqdk ta<u;rxm;csifaom rif;xifausmfonf jyóemudk csufcsif;&Sif;ypfzdkY


qHk;jzwfvdkuf\/ 4em&D 15rdepf/ 'gvDESifhawGU&ef (15)rdepf vdkao;onf/

ol tif;pdefvrf;rBuD;ay: wufí vuf,mbufodkY auGUonf/ pdefyef;yifatmufodkY


rsufvHk;a0hMunhfawmh rcifrdk;jrifhu um;apmifhonfh vltkyfESifh rvSrf;rurf;wGif rwfwwf&yfaeonfudk
awGUjrif&\/ rdk;zGJzGJuav;rsm; usaewmudk rrIovdkyJ/ olra&SUrS uyfuyfuav; cyfjznf;jznf;
armif;oGm;aom um;udkvnf; owdxm;rd[efrwlyg/ ywf0ef;usif tuJcwfrI ynmvnf;
awmfawmfnHhyHkyJ/

bDyDtdkifrSwfwdkiftvGef cyfvSrf;vSrf;rSm vrf;ab;odkYum;udk &yfxm;cJhNyD; rSwfwdkifqDokdY


ajcvSrf;usJrsm;jzifh avQmufvmcJh\/

tif;pdef ql;av um;BuD;wpfpif; xdk;qdkufvmonf/

rSwfwdkifrS vltkyfu um;qDodkY pkjyHKwdk;oGm;Muonf/ um;ay:u qif;aom vlpku enf;enf;


uav;/ olru ajcvSrf;tenf;i,f jyifNyD;rS vufavQmhvdkufovdk ae&mwGif rwfwwf&yf usefaecJh
onf/

ol trsdK;orD;teD;odkY uyfí &yfvdkuf\/ olr zswfceJ vSnfhMunhfonf/ ol tpGrf;ukef


jyHK;jyvdkuf\/

]]cifAsm; b,fjyef&rSmvJ}}

olrudk tar;cHvdkuf&jcif; r[kwfovdk cyfwnfwnfwpfcsufMunhfNyD; a&SUjyefvSnfhoGm;aom


trsdK;orD;\ tjyKtrlaMumifh ol &SufoGm;\/ teD;rS vloHk;av;a,muf\ rsufvHk;rsm; olUxHodkY
wpfNydKifwnf; pl;pdkufvmaomtcg ol rcHcsifpdwfjzifh a&SUqufwdk;&ef qHk;jzwfvdkufonf/ ol t&SufuGJ
rcHEdkifyg/

]]rcifrdk;jrifh}}

trsdK;orD; aemufwpfBudrf vSnfhMunhfavonf/ trsdK;orD;\ pl;prf;[ef Za0Z0g tMunfhaMumifh


ol rcHr&yfEdkif jzpfoGm;\/

vufpowfawmh ol ighudk rrSwfrdbJudk;/ jzpfrSjzpf&av/

]]udk,fhtwGuf pmtkyfawG EdkifiHjcm;u rSmay;wJhvludkawmh cifAsm; rSwfrdoifhwmaygh}}

cyfjyHK;jyHK; axhaighvdkufaom olYpum;aMumifh trsdK;orD; wtHhwMo jzpfoGm;onf/

]]OD;rif;xifausmf}}

]][kwfuJh? uRefawmf rif;xifausmfyg}}

~ 15 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

ol abmif;bDtdwfawGxJ vufwpfzufpD xdk;xnfhNyD; ukd,fudk rodrom udkif;nTwfjyvdkuf\/

]]tdk...uRefr rrSwfrdbl;}}

&Sm;yghAsm/

]]cifAsm; b,fudk jyefrSmvJvdkY uRefawmf apmapmu ar;vkdufw,f}}

trsdK;orD;u rsufawmifESpfcsuf cwfvdkufaomtcg pl;&Jaom rsuf0ef;rsm;\ vSyrIudk


yxrOD;qHk;tBudrf ol owdxm;rdonf/ cRefjraom ESmacgif;xdyfwGif rdk;pufuav;wpfpuf
wGJvGJcdkae\/ ol xdkrdk;pufuav;udk cPpdkufMunhfNyD; uref;uwef; rsufpdvTJvdkuf&onf/

]]aMomf... vSnf;wef;udk jyefrSmyg}}

]]uRefawmhfum;eJY um;MuHKvdkufcJhvdkY &ygw,f}}

olr vufrcHcsifovkd yHkpHrsdK; jyonfudk ol rtHhMoyg/

]]apmapmu bDyDtdkifvrf;rSm rcifrdk;jrifhrSef; rodbJ um;&yfay;rdao;w,f/ cifAsm; rvdkufbl;}}

]]aMomf...apmapmu um;&yfay;wm OD;rif;xifausmfvm;? uRefrtwGuf &yfay;wmvdkY


rxifrdbl;av? aemufNyD; uRefr bDyDtdkifvrf;udk aeYwdkif; vrf;avQmufaeusyg/ b,fawmhrS
um;MuHKrpD;bl;}}

]]wpfcgwavusawmh vlUb0rSm >cif;csufqdkwm &Sd&w,fAs}}

ajymNyD;rS udk,fhpum;udk rausreyf jzpfoGm;jyefonf/ 'Davmuf rmewpfcGJom;eJY rdef;rudkrsm;


&if;&if;ESD;ESD; ajymaerdyga&mvm;/ olr rsufvHk;wGif tjyHK;&dyf&dyfuav; xif[yfvmovdk &Sdaomfvnf;
EIwfcrf;rsm; wif;aphxm;qJ/ ol pdwfwdkoGm;\/

]]uJ...uRefawmfuawmh rdk;pufawGatmufrSm tMumBuD; rwfwwfr&yfEdkifbl;Asm? b,fvdkvJ?


vdkufrSmvm; rvdkufbl;vm;}}

ol vSnhfxGufrnfh[ef jyifawmhrS rcifrdk;jrifhu acgif;ndwfjyonf/

]]zdk;pdefvrf; tdrfudk cifAsm; a&mufzl;ovm;}}

a&SUwnfhwnfhMunhf&if; olrudk ar;awmh olru vSnfhMunhf\/

]][kwfuJh? a&mufzl;ygw,f/ oHk;av;acgufavmuf q&may;cdkif;wJh ypönf;awG vmay;wm}}

ol acgif;ndwfvdkuf\/ um;vufudkifbD;udk nmvufjzifh xdef;udkifNyD; b,fbufvufu


olrxdkifae&m ul&Sifay:&Sd awma&Smufvdrf;aq;ykvif;xkyfudk onfbuf wdk;a&TUay;vdkuf\/

]]uRefawmf t&ifwpfywfuyJ befaumufudk pmxnhfvdkufw,f}}

]][kwfuJh}}

~ 16 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

xdkYaemuf olwdkYESpfa,muf pum;jywfoGm;Muonf/ trsdK;orD;uvnf; um;a&SUrSefrSwpfqifh


a&SUodkYom pdkufMunhfae\/ oluvnf; bmqufajym&rSef;rod jzpfoGm;onf/ ajymp&mpum;vnf;
&SmrawGUyg/ Mum&Snf Nidrfoufaeaomtcg ol raewwf rxdkifwwf jzpfvm\/ tif;...wpfckckawmh
ajymOD;rS aumif;r,fxifw,f/

]]befaumufu zm[dkndKxifvrf;rSm&SdwJh bdkiftdkwufcfEdkvdk*sDu,fvf &Dqmh(csf)rSm


uRefawmfholi,fcsif;wpfa,muf tvkyfvkyfw,fav? olUqDudk uRefawmfrSmay;xm;ygw,f}}

]][kwfuJh}}

olrxHrS oif;ysHYysHY &eHYuav; rodrom arT;vsuf&Sdonf/ pk'gvDxHrS arT;&eYHvdk


xHk,pfarT;ysHYjcif;rsdK;r[kwf/ wu,fudk rodromuav;/ ½dIufNyD; arT;Munhfjyefawmh teHYr&ovdkvdk/

]]cifAsm; bDyDtdkifrSm tvkyfvkyfwmaygh}}

olr wpfatmifhavmuf NidrfoufaeNyD;rS ]qdkygawmh} [k ajzonf/

ol ycHk; rodromwGefYum 0dkufygcvkyfudk zGifhvdkuf\/ 'Davmufqdk&if ighwm0ef ukefNyDxifyg&JU/


tif;pdefvrf;r wpfavQmufvHk; pum;rajymjzpfMuawmhyg/ tmvmy ov’my ajymzdkYta&;
wGefYwdkaeaom trsdK;orD;udk oluvnf; pum;vHk;0rajymawmhbJ aeypfvdkufonf/
urm&Gwfa&mufawmh olrudk rsufvHk;apGMunhfrdao;\/ olru a&SUwnfhwnfhom pl;pdkufMunhfaeonf/
qif;r,fhae&ma&muf&if ajymvdrfhrayghav/

vSnf;wef;a&mufawmh olr olUbuf vSnfhMunhf\/

]][dka&SUu opfqef;qdkwJh qdkif;bkwfem;rSm qif;r,f}}

[m...? toHu cyfjywfjywfygvm;/ olUudk,fol wuúpD'½dkifbmwpfa,mufyrm cHpm;vdkuf&onf/


aemufrsm;awmh 'DtrsdK;orD;udk um;MuHKrac:awmhyg/ 'l;&if;oD;ruvdkY bmBuD;yJ o,fay;ay;/ ol
qHk;jzwfcsuf csvdkuf\/ ypönf;awG vmvmydkYzl;wJh aus;Zl; 'Davmufqdk&if ausNyDaygh arar&m/

odkYaomf trsdK;orD; um;wHcg;zGifh qif;rnfjyKawmh raeEdkifonfh olYyifudkpdwfaMumifh pdk;&drfwBuD;


wm;jrpfrdao;onf/

]]cPuav; aemufu um;vmaew,f}}

xdkum; ausmfoGm;rS trsdK;orD; zswfceJ qif;oGm;onf/ olYum;\a&SUrS jzwfí vrf;csdK;bufodkY


cyfoGufoGuf avQmufoGm;aom trsdK;orD;udk ol wtHhwMo pdwfysufpGm Munhfí usefcJhonf/
aus;Zl;wifygw,fqdkwJh pum;uav;awmif [efaqmifyefaqmif ajymazmfr&ygvm;/ wuúpDum;ay:rS
qif;oGm;ovdk trlt&mrsdK;/

ol em&Dudk iHkYMunhfvdkufonf/ 4em&DcGJ&ef 3rdepfom vdkawmhonf/ uHaumif;axmufrpGm


rdk;wdwfoGm;NyD/

pk'gvDESifh csdef;xm;aom ]½dIif;} vufzuf&nfqdkifodkY a&mufaomtcg 4em&DcGJtwd jzpfonf/ ol


jcH0ef;xJ r0ifawmhbJ qdkifa&SUrSmyif um;udk &yfxm;vdkufonf/ ol um;wHcg;zGifhí qif;vdkufpOfrSmyif
olUteD;odkY vdar®mfa&mif t&dyfwpf&dyfESifhtwl oif;ysHYaom arT;&eHYuav; a&mufvmonf/

~ 17 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]'gvD...}}

vdar®mfa&mif awmufyaom 0wfpHkaysmhaysmhuav;jzifh vSy&Tifvef;aom rdef;uav;rSm pk'gvD[ef


jzpfonf/

]]awmfawmf apmifhae&ao;ovm;}}

]][ifhtif;}}

rdef;uav;\ jyHK;csdKoGm;aom rsufESmuav;aMumifh apmapmu olU&ifwGif;rS jyóemrsm;udk ol


arhoGm;onf/

]]'gvD vufzuf&nf aomufNyD;cgpyJ &Sdao;w,f/ q&mhum;udk jrifawmh vufzuf&nfzdk; &Sif;NyD;


xGufvmcJhwm/ oGm;Murvm; [if}}

]]oGm;av}}

ao;oG,faom cg;uav;wGif aiGcg;ywfuav; ywfxm;\/ olrcg;rSm 0wfqifxm;aom


t&monf xbDvm;? puwfvm;? ol b,fvdkrS rcGJjcm;wwfyg/ ajcrsufpd txufem;txd &Snfvsuf
cyf0J0Juav; yGaeaom aysmhaysmif;onfh 0wfpHkonf 'gvDESifh tvGefvdkufzufaeaMumif; ol
owdjyKrd\/

]]rif; odyfvSwmyJ}} [laom t*Fvdyfpum; wpfcGef;vTwfceJ xGufoGm;\/

]]'gvDu cg;uav; nTwfudkif;um ]]aus;Zl;wifygw,f}} [k t*Fvdyfvdk jyefajymavonf/


a&Ttdka&mif EIwfcrf;qdk;aq;jzifh <u&Gaeaom EIwfcrf; pdkpdkazmif;azmif;uav;udk cPai;vsuf ol
rsufESmvTJvdkuf&\/

vSyvef;qef;aom þrdef;uav;ESifh a&Twd*Hkbk&m;&ifjyifudk vuf,m&pfwpfywf ywf&pOf


olwdkYESpfa,muf\ yHkpHawGu armifESryHkpHrS [kwf&JUvm;[k awG;Munfhrdonf/ tif;... armifESreJYawmh
rwlEdkifbl; xifyg&JU? 'gjzifh orD;&nf;pm;eJYrsm; wlaeovm;? vHk;0 rwlEdkifyg/
wpfa,mufESifhwpfa,muf ½dI;wdk;&SefYwefY trlt&mvnf; r&SdEdkifyg/ 'gjzifh rdwfaqGyHkpHrsm;vm;/ olonf
armifESryHkpHjzpfatmif rsufESmudk cyfwif;wif; xm;&vQif aumif;rvm;[k pOf;pm;&if; olUtawG;ol
&,fcsifae\/ olwdkYrsufvHk;rsm;\ ½dk;om;oefYpifrIudk olwdkYudk,fwdkif odvQifawmfNyD[k
atmufarhvdkuf&onf/

'gvDuawmh at;at;csrf;csrf; jyHK;vsuf&Sdavonf/

usKHUusKHUuav; xdkifí bk&m;udk tMumBuD;&Sdcdk;aeaom pk'gvD\ aemuf cyfvSrf;vSrf;wGif ol


pD;u&ufwpfvdyf xkwfaomufí apmifhae&onf/ aumhysHaom rsufawmifrsm;ydwfvsuf yg;pyfu
wvIyfvIyf &Gwfaeaomtcg pk'gvDonf cspfpzG,f aumf½kyfuav; wpf½kyfyif jzpfavonf/

]]q&m 'gvDhtwGuf wpfck ulnDygvm;[if}}

'gvDhtwGufqdk ol wpfckru trsm;BuD; ulnDvdkygonf/

]]ajym}}

]]'gvDhtwGuf jrwfpGmbk&m;udk a&TouFef; uyfay;ygaemf}}

~ 18 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

'ku©/ ol wpfoufESifhwpfukd,f wpfcgrQ a&TouFef; ruyfzl;yg/ okdYaomf ol tnHhcHí rjzpfyg/

]]b,fvdkuyf&rvJqdkwm ajymaygh 'gvD&JU}}

'gvDu jyHK;jyHK;uav; rsufpcsDavonf/

þjyóemudk a&TouFef;ta&mif;qdkifu ajz&Sif;ay;ygonf/

a&TouFef;a&mif;aomXmeu uyfap;aomowåd &Sd[efwlonfh opfoD;tn§mwpfck ay;vdkuf\/


tJ'geJY t&ifokwfNyD;rS uyfygwJh/ 'Dvdkqdkjyefawmh odyfudkvG,fwmygyJvm;/

]]'g papö;&JU tpm;aygh q&m? a&Tqdkif;u tJ'Dtay:rSm uyfoGm;wmaygh}}

pk'gvD\qE´jzifh Ak'¨½kyfwkawmf\ ezl;ay:odkY a&TouFef; tjynhfuyfvSLay;vdkufavonf/ ol


wpfcgrQ rjyKvkyfbl;íyJvm;? bk&m;\ t&Sdeft0gaMumifhyJvm; rod? olUvuf enf;enf; wkefae\/

]]q&mvnf; &Sdcdk;yg q&m/ 'gvDeJYtwlwl ukodkvf,lygaemf}}

tvJh? ukrÜPD&JU &Dqufyf&Sif;epf(pf)(wf) wpfa,mufqDu xGufvmwJhpum;u tqifhjrifhvScsnf


vm;/ ol wtHhwMo jyHK;&,fí acgif;ndwf oabmwlvdkufrdonf/ Ak'¨bmom0if trsdK;orD;i,f
uav;wpfa,muftjzpf pk'gvDudk oabmusoGm;onf/

Commercial use of this book will be at your OWN RISK !

~ 19 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef;(3)
aiGpuúLrsm;udk wpf&Gufcsif; cyfjznf;jznf; a&wGufaeaom vufacsmif;rsm; &Snfvsm;vSonf/
pk'gvD\ vufacsmif;rsm;uJhodkY azmif;tdNyD; tzsm;½SL;oG,fvsaom vufacsmif;yHkpHrsdK;r[kwf/
pk'gvD\vufvdk El;nHhaysmhaysmif;yHkvnf; r&/ av;axmifh vuft&Snfpm;rsdK;om jzpfonf/ vufwGif
vufpGyfwpfckwpfavrQ rawGU&/ vufonf;rsm;udk wd&daooyfpGm n§yfxm;NyD; vufonf;qkd;aq;
qdk;rxm;acs/ omreftm;jzifhqdkvQif &ifckefzG,f&m raumif;aom vufacsmif;rsm;[k qdk&rnf/ okdYaomf
jrJjrHaocsmrnfh vufacsmif;rsm; jzpfonf/

]]a&mh...OD;rif;xifausmf a&MunhfvdkufygOD;}}

ol cyfjyHK;jyHK; acgif;,rf;jyvdkufonf/ olr a&wGufaewmudk jrifNyD;om;yg/ aiGpuúLpnf;rsm;udk


a&SUrSm csxm;vdkufonf/ ol {nhf0wfjyKxm;aom aumfzDudk olr vHk;0 raomuf&ao;yg/

]]uRefr odyfaus;Zl;wifwmyJ}}

&Sm;yg;vSaom olr\ pdwfvdkvuf& aus;Zl;pum;aMumifh olenf;enf; b0ifjrifhcsifovdk


jzpfoGm;onf/

]]aus;Zl;wif&if aumfzDaomufyg}}

xdktcg tHhMozG,f&myif olr vSpfceJ jyHK;vdkufavonf/ yg;vsm;us,fjyefYaom yg;pyfu


jyHK;vdkufaomtcg qGJaqmifrIrsm;pGmjzifh vSyoGm;awmh\/ olr\tjyHK;udk yxrOD;qHk;tBudrf
jrifzl;onfü ol ai;armrdoGm;onf/ jyHK;vdkufaomtcg rsufvHk;rsm;\ at;pufpdrf;um;rIu
avsmhenf;oGm;\/ tenf;i,f&SnfNyD; cRefaomESmacgif;u &,farmvdkufaom EIwfcrf;ESifh tqifajypGm
vSyoGm;avonf/ t&yf&Snfoavmuf cdkifrwfaom vnfwdkif&Sdonf/ tjzLa&mif &Syfvuf&Snfudk
vnfyif;Mu,foD;txd aphydwfí wyfxm;aomaMumifh 'gvDhvdk vnfwdkif0if;0if;uav;udk ajzmifhpif;pGm
rjrif&acs/ qGJBudK; rQifrQifuav;vnf; qGJ&efvdkrSmr[kwf[k ol rqDrqdkif awG;rd\/

~ 20 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]aumfzDu ½Hk;rSmwif azsmfwJhaumfzDyg/ 'Dem;rSmu vufzuf&nfqdkif eD;eD; r&Sdbl;av/ aemufNyD;


uRefawmfwdkY½Hk;u ½Hk;qdkayr,fh tdrfvdkyJ rdom;pkvdkygyJ/ {nfhonfvm&if udk,fh[mudk,f pDpOf&wm
rsm;w,f}}

aumfzDazsmfay;olonf pk'gvD[efjzpfaMumif; ol rajymbJ xm;vdkufonf/

]]aumfzD aomufvkdufygOD; rcifrdk;jrifh? avmavmvwfvwf Budwfxm;wJh aumfzDrIefYyJ?


odyfaumif;w,f}}

tif;... igavmuGwfvkyfwm omrefxufrsm; ydkoGm;NyDvm;/ pOf;pm;rdaomtcg olUrsufESmudk


tenf;i,f wif;xm;vkdufrdonf/

olru aumfzDudk odyft&omcHí raebJ cyfjrefjref armhaomufcsvdkuf\/ xdkYaemuf olr


ESmacsvdkufavonf/ ol tenf;i,f oem;pdwf 0ifoGm;\/

]]at;Asm cifAsm;vmwJhtcsdefrSm rdk;uvnf; wtm;onf;vdkufwm/ tckwavm rdk;u


rjywfoavmufbJaemf}}

tif;...'Dpum;awGu tydkjzpfaeNyDeJY wlyg&JU/ rdk;wGif;rSm rdk;&GmwJhtaMumif;u a&;BuD;cGifus,f


udpövnf;r[kwf/

olru teufa&mif om;a&tdwfuav;xJrS puúLvufudkify0guav;wpfpudk qGJxkwfvsuf


rsufESmudk yGwfoyf&if; aemufwpfBudrf ESmacsvdkufjyefonf/

]]'DvdkygyJ? bwfpfum;eJY oGm;&wJhvlwdkif; rdk;rdMuwmygyJ/ bwfpfum; wpfpD;eJYwpfpD; tul;rSm


rdk;onf;&if xD;ygvnf; pdkwmyJav/ uRefr tjrJ rdk;rdaeusyg}}

bwfpfum;eJY oGm;&wJhvl...qdkaom pum;rSm olYudk &dvdkufovdk cHpm;&onf/ ol tjrJ


½Hk;odkYvmwdkif; bwfpfum;udkom pD;&aMumif; olr odrSodyghrvm;/ wpfydkif;pdk&TJaeaom olr0wfpHkudk
ol roufrom Munhfrdonf/

]]cifAsm; tat;rdawmhr,f xifw,f? tjyefrSm wuúpDeJY jyefzdkYaumif;w,f}}

olwpfyg;\ udk,fa&;udk,fwmxJodkY 0ifpGufrdaom rif;xifausmfudk olru cyfpl;pl;


wpfcsufMunhf\/ tif;...owdxm;aewJhMum;u rSm;jyefNyD/ ol tenf;i,f raewwf rxdkifwwf
jzpfoGm;onf/ olru bmrS jyefrajymbJ Nidrfaeonf/

oGyfacgifrdk;ay:odkY rdk;usoHrsm; jyif;xefaeqJ jzpfonf/

cPMumawmh olr zswfceJ x&yf\/

]]uRefrudk jyefcGifhjyKyg}}

[m.../ ol uref;uwef; x&yfvkduf&onf/

]]tjyifrSm rdk;onf;aeao;w,f/ cP apmifhygOD;vm;}}

~ 21 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

trsdK;orD;u jyHK;avonf/ yef;Eka&mif EIwfcrf;rSm EIwfcrf;om; aysmufuG,fvkeD;yg;


rsOf;auG;uav; jzpfoGm;\/ onfvdkqdkjyefawmh rcifrdk;jrifhu £ajE´&pGm vSyaejyefonf/ vSy½HkrQru
cspfcifESpfoufzG,fvnf; jzpfaeonf/ þrdef;rudk tvGefcspfjrwfEdk;ol wpfa,mufru &SdEdkif\/

]]rdk;pJatmif apmifhaevkdY rjzpfbl;av/ naepm pDpOfzdkY wm0efawGeJY}}

wdkuyfaom qHyif? a,musfm;&SyftusÐ zm;zm;BuD;ESifh rD;zdkacsmifwGif csufjyKwfvkyfudkifaernfh


rcifrdk;jrihf\yHkpHukd wtHhwMo rSef;qMunhfrdawmh ol &,fcsifoGm;onf/ odkYaomf olrrSm xrif;csuf
jyKpkauR;arG;&rnfh cifyGef;a,musfm; &SdaeNyDvm;? 'grSr[kwf om;orD;awG.../ awG;rdaomtcg
tenf;i,f ESajrmovdk cHpm;vkduf&onf/

tdrfaxmif&Sdovm;[k ar;vdkufzdkY usjyefawmh cufcJaejyefonf/ bmvkyfrSmvJ? olUbmom


tdrfaxmifruvdkY bmBuD;yJ &Sd&Sd/

um;*dwfodkY vdkufydkYay;zdkY pum;pvkdufvQif oifhawmfyghrvm;/ um;iSm;ay;vdkufvQifaum


vkdufavsmvGef;&m usaernfvm;/ azazhwynfh wpfOD;tay: ol aemufxyfwm0efuszdkY
vdkao;ygovm;/ ol pOf;pm;aeqJrSmyif xbDpatmufydkif; pdk&TJaeaom rcifrdk;jrifhonf
tcef;tjyifbufodkY xGufoGm;awmhonf/ ol xD;udk qGJ,lvsuf tjyifbuf xGufvdkufoGm;&onf/

½Hk;taqmufttHka&SUydkif;odkY vSrf;rdpOfrSmyif wjzef;jzef; onf;yufaom rdk;pufrsm;aMumifh


olYtusÐenf;enf; pdkoGm;onf/ olru vSnhfMunhfonf/

]]aecJhyg &ygw,f? ESpfa,mufpdk&wm t"dyÜg,f r&Sdygbl;}}

ol &SufaoG;jzifh jzef;ceJ rsufESmylaEG;oGm;um bmqufvkyf&rSef; rodbJ ae&mrSm


awmifhawmifhBuD; &yfvdkufrdonf/ olr\ Munfvifaom rsufESmudkjrifrS atmihfxm;rdaom toufudk
tm;&yg;& ½SLvdkufrd\/ xdkYaemuf olru acgif;wpfcsuf nTwfum EIwfqufvsuf rdk;onf;onf;wGif
wpfvSrf;csif; xGufoGm;awmhonf/

yvufazmif;twkdif; rvHkrvJ xD;ao;ao;uav;jzifh ajcvSrf;cyfusJusJ vSrf;um rdk;xJavxJ


wnfNidrfpGm vrf;avQmufoGm;aom olrudk ol tMumBuD; ai;armaerdonf/

rcifrdk;jrifh\ vrf;avQmuf[efu EGJUaESmif;rIr&Sd? odkYaomf crf;em;BuD;us,fonf/ rdrdb0udk rdrd


auseyftm;&aom vrf;avQmufyHkrsdK; jzpf\/ onfvdk rdef;rrsdK; tdrfaxmifjyKrSm r[kwf[k udk,fvdk&m
qGJawG;vdkufonf/

xdknwGif ol wpfa&;Edk;vmaomtcg jzpfawmihfjzpfcJ awmfawmfESifh tdyfraysmfbJ jzpfae\/


olU&ifxJrSmvnf; vdIuf[mEGrf;e,fvsuf &Sdonf/ acgif;atmufwGif jzefY,Sufxm;aom vufESpfzufudk
ab;odkYqefYcsvkdufaomtcg at;pufpufarGU&mjyifonf us,fjyefYvS\/ arGU&mudk vufjzifh rodrom
xdwdkYyGwfoyfMunhf&if;u cPtwGif;rSmyif El;nHhodrfarGUaom emusifrIwpfck olU&ifxJodkY jznf;nif;pGm
0ifa&mufvmavonf/ xdkemusifrIuav; aysmufuG,foGm;rSm pdk;&drfouJhodkY ol vuf0JbufodkY
jznf;jznf;uav; apmif;tdyfvdkufrdonf/ rdrdeHab;wGif aEG;axG;pGm tdyfaysmfaeaom wpfpHkwpfa,muf
Edk;oGm;rSm pdk;&drf[ef tjyKtrlrsdK;yif jzpf\/

wpfa&;Edk; tdyf&mxcsdefrsm;wGif rdrdeHab;wGif aEG;axG;pGm tdyfaysmfaeaom wpfpHkwpfa,muf


Edk;oGm;rSm pdk;&drf&onfh cHpm;csufrsdK;udk ol vdkcsifvSygonf/

,ckawmh olUab;wGif rnfolrQ r&Sdyg/ wpfcgwpf&Husawmh olUb0\ t"dyÜg,frJhrIudk ol


pdwfysufvmzl;onf/

~ 22 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

eHeuf tdyf&mx? aumfzDaomuf? tvkyfoGm;/ tvkyfrSjyefvmvQif tcef;xJ0if? ol ESpfouf&m


*Dwem;axmif? arar jyifqifauR;arG;aom npmxrif;pm;? wdkif;(rf)e,l;pf0d(cf) r*¾Zif;rsm;zwf?
EdkifiHwum pD;yGm;a&;pmapmifrsm;zwf? aemufwpfaeY tvkyftwGuf jyifqif? tdyf/ þoHo&monf
aeYpOf vnfywfvsuf&Sdaomtcg ysif;&d NiD;aiGUzG,f aumif;vmonf/

tacstwif jiif;cHk&rnfh tazmfr&Sd/ tvkyfrS tqifrajyrIrsm;? yifyef; EGrf;e,frsm;udk


rQa0cHpm;rnfh Muifazmfr&Sd/ rdrdukd aEG;axG;pGm ESpfodrfhay;rnfh ZeD;r&Sd/ rdrdu aEG;axG;pGm
ESpfodrfhay;&rnfh ZeD;r&Sd? ½Hk;oGm;½Hk;jyef EIwfqufBudKqdkrnfh ZeD;r&Sd/

ol ywfoufcJhzl;aom rdef;uav;rsm;udk pOf;pm;Munhfrdawmh cyf0g;0g;om rSwfrdonf/ olwdkYESifh


ywfoufpOfu xm0&vufwGJazmftjzpf aomfvnf;aumif;? rdrdom;orD;rsm;\ rdciftjzpf
aomfvnf;aumif; enf;enf;rQ rpOf;pm;rdcJhaMumif; ol 0efcHygonf/ tcspf? &r®uf? tvdkqE´?
aysmf&TifrI? &ifckefrI...? rsm;pGmaom rdef;uav;rsm;xHrS trsdK;rsdK; ol &&SdcJhonf/ okdYaomf ,aeYn ol
vdktyfonfrSm ol &&SdcJhzl;aom t&mrsm; r[kwfyg/

'gjzifh ol bmvdkcsifygoenf;/

noef;acgifausmf eHeuf2em&DavmufwGif olonf tdyf&may:rSm vJavsmif;&if; rdk;Zmh(wf)\


yD,mEdkuGefqmwdkwpfckudk wdk;wdk;uav; em;axmif&if; ol arhxm;cJhaomt&m? ol vdktyfaomt&mudk
aoaocsmcsm qHk;jzwfNyD; jzpfoGm;onf/

ol vdkcsifonfrSm rdom;pkb0 jzpfonf/ rdrd\ udk,fpdwfESpfyg;udk ,HkMunfpdwfcspGm


yHktyfESHvdkuf&rnfh xdkufwefaom ZeD;wpfa,muf? rdrd\ apmihfa&SmufcspfcifrIudk vdktyfaom om;
(odkYr[kwf) orD;? wdkawmif; Murf;wrf;vSaom vlYoufwrf; b0c&D;wGif rdrd vufwGJaygif;pnf;&rnfh
rdom;pk cspfjcif;arwåm jzpfonf/

odkYaomf rdom;pkb0udk rdrd rnfonfhZeD;rsdK;jzifh wnfaqmuf,lrnfenf;/ &Jabmf&Jbufvdk


ZeD;rsdK;vm;/ rdrdudk wpfb0vHk; yHkay;í rdrdxm;&mae ap&moGm;Edkifrnfh ZeD;rsdK;vm;/ ,cif
ywfoufcJhzl;aom rdef;uav;rsm;udk ol enf;enf;rQ pdwfr0ifpm;EdkifcJhyg/ olUrSm
vuf&Sdywfoufaeaom olpdrf;rdef;uav;rSm wpfa,mufwnf;om &Sdonf/ 4if;rSm pk'gvD[ef
jzpfonf/

pk'gvD\ vSyacsmarGUaom rsufESmEkEkuav;udk zswfceJawG;awm pOf;pm;&if;u rqDrqdkifpGm


tjcm;aom rdef;rwpfa,mufudk ol owd&oGm;\/

qHyifwdkwdk? a,musfm;&SyftusÐyGyGESifh vSpfceJ jyHK;vkdufonfh rcifrdk;jrifh\ tjyHK;onf


va&mifwpfcsuf jyufoGm;ovdk? tvif;wef;wpfckvdk awmufycsdKjrvSonf/

olrudk owd&rdonfhtcg ol &SufoGm;\/


*

bDyDtdkifvrf;onf cgwdkif;aeYrsm;xuf ydkrdkom,mvsuf &Sdonf/

bDyDtdkifvrf;odkY vmzdkY ol &ufowåwpfywfavmuf tm;,l&onf/

~ 23 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

vmr,fhvmjzpfawmhvnf; t0dkif;ausmfatmif roGm;&Jovdk jzpfaeonf/ olonf bDyDtdkifvrf;


t0dkif;uav;udkyif vuf0J&pfjyefywfrdNyD; t0dkif;xdyfu tat;qdkifcef;uav; a&SUrSm um;&yfvkduf&\/
nae 3em&D 45 rdepfrSm ol pyghuvifudk pwifaomufonf/ xdkYaemuf vrf;bufodkY pdwf&SnfpGm?
tenf;i,f &Suf&GHUpGm vSrf;arQmfMunhfrdavonf/

tkef;cGHa&mif qefeDypfuyfuav;udk olr rSwfrSrSwfrdyghrvm;/ rSwfrdvdrfhrnf rxifyg/ olr


vrf;avQmufvmwmudk jrifawGU&½Hkjzifh awmfNyDvm;? odkYr[kwf pum;ajym&OD;rSmvm;? ol awGa0aeqJ
jzpfonf/

rcifrdk;jrihfu vla&m um;a&m rrSwfrdEdkifayr,fh rra0uawmh um;udk jrifvdkufvQif olrSef;


odrSmyJ/

]]rif;xif...bmvmvkyfwmvJ}}[k ar;vQif b,fvdkajz&yghrvJ/

]]tawmfyJ ighudk vdkufydkYprf;}} [k cdkif;vQifawmh oGm;ygNyD/

ol xdkif&mrS csufcsif; x&yfrdawmhrvdk jzpfoGm;\/

tdk... rra0wdkYXmeu ½Hk;qif;aemufuswwfygw,f/ uJuGm...awGUawmhvnf; aumif;aumif;


vdrfvdkuf½HkyJaygh/ ol tm;wif;vdkufaomtcg ae&mrSm pGJjrJpGm xdkifjzpfoGm;avonf/

cPtMumwGif tD;wl;aomifZif um;wpfpD;ay:rSm rD;cdk;jymxbDESifh bDyDtdkif0efxrf;


trsdK;orD;tkyfpk ygoGm;wm jrifvdkuf&\/ xdkum; &dyfceJ jzwfoGm;pOf Munhf&orQawmh rcifrdk;jrihf
ryg0ifyg/

]]uRefr bDbDtdkifvrf;udk vrf;avQmufaeusyg/ b,fawmhrS um;MuHKrpD;bl;...}}

þtrsdK;orD;onf olwpfyg;ukd aus;Zl;wif&rnfh tvkyfrsdK; wwfEdkiforQ rvkyfvdkbl; jzpfrnf/


olYudk rwwfomvGef;í aus;Zl;wifoGm;&wm jzpfrnf/

aeprf;ygOD;? olrtwGuf befaumufrS rSMay;&aom pmtkyfrsm;rSm aps;BuD;vSonf/ ausmif;NyD;í


tvkyf0ifaeol wpfa,mufonf bmtwGuf þpmtkyfrsm;udk aps;rwefwqjzihf 0,f,lovJ/
trfbufpD qufajzzdkY qdkvQifawmif trftufpDbGJUuav; wpfcktwGuf rSDjirf;pmtkyfwpftkyfudk
aiGaxmifESifhcsDí tukefcHaeovdk jzpfraebl;vm;/ tJonfxJrS aps;tBuD;qHk;pmtkyfudkawmh ol
rSwfrd\/ Micro-Algal Biotechnology pmtkyf/ tzkH;rSm tpdrf;a&mif t,fvfa*;ESpfrQif oHk;rQif\
"mwfyHkESifh[k rSwfrdonf/ jrefrmEdkifiH aq;0g;vkyfief;puf½HkESifh t,fvfa*;ESifh qufpyfrI\
wpfckwnf;aom xGufukefrSm y½dkADrifaq;jym; jzpfonf/ 'gudkawmh tPÖ0gZD0aA'Xme uxdu\
om;taeESifh a&xGufypönf; arG;jrLa&;ukrÜPD\ ½Hk;refae*sm taeESifha&m olqufpyf
awG;awmwwfygonf/ odkYaomf xdktaMumif;jcif;&mxJwGif rcifrdk;jrihfu rnfonfh tcef;u@rS
yg0ifaeoenf;/ 4if;rSm tcktcsdeftxd ol rod&ao;aom jr§yfuGufwpfck jzpfonf/

olrESifh cifrif&if;ESD;vmaomtcg olr\ pum;wpfcGef;wnf;jzifh tm;vHk;


&Sif;vif;oGm;ayvdrfhrnf/ odkYaomf olrESifh cifrif&if;ESD;zdkY qdkwm ol xifoavmuf vG,fvdrfhrnf
r[kwfyg/

pk'gvD ukrÜPDodkY pwiftvkyf0ifonfh ESpf&ufajrmufaeYwGif olESifh cifrif&if;ESD;aeNyD/


rcifrdk;jrifhESifh ol oHk;Budrf pum;ajymNyD;aomfvnf; pdrf;um;aeqJom jzpfonf/ wu,fqdkvQif
jrefrmEdkifiHrSm 0,fír&onfhpmtkyfrsm; EdkifiHjcm;rS wul;wu rSm0,fay;oludk olr b,favmuf
aus;Zl;wifzdkY aumif;ovJ/

~ 24 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

olUtawG; ol jyeftHhMooGm;\/ ol rcifrdk;jrihfxHrS b,ft&mawGudk arQmfvifhaerdygoenf;/

aemufxyf udk,fydkifum;wpfpD;? ½Hk;um; vif;'f½dkAmwpfpD; jzwfarmif;oGm;\/ trsdK;orD;


oHk;av;a,mufpD ygoGm;Muonf/ xdktkyfpkrsm;wGif rcifrdk;jrifh ryg0ifEdkifyg/

cPMumawmh trsdK;orD; tkyfpkwpfpk cyfoGufoGuf avQmufvmMuwm vSrf;jrif&onf/ t0dkif;\


[dkbufrSm vSrf;jrifae&uwnf;u rcifrdk;jrifh ryg0ifrSef; odvdkufNyD/ rcifrdk;jrifhom ygvQif
þtkyfpkwGif xdk;xdk;axmifaxmif jrifhrm;aerSmaygh/ uHaumif;axmufrpGm xdktkyfpkxJwGif rrvnf;
ryg0ifacs/

ol tenf;i,f pdwfvIyf&Sm;pGm yvwfpwpf ydkufwHuav;udk oHk;csdK; csdK;acgufypfaerd\/ 4


em&Dxdk;NyD;í 5rdepf/ ol yifhoufwpfcsuf ½dIufí zefcGufudk a&SUwGef;ypfvdkufonf/

xdktcsdefrSmyif t0dkif;\ onfbufxdyfrSm wpfa,mufwnf; vrf;avQmufvmaeaom olrudk


jrifvdkuf&avonf/ ol 'dwfceJ &ifckefvIyf&Sm;oGm;aomfvnf; awGa0pGmyif ai;arm Munhfaerd\/
xdkif&mrSx EIwfquf&rvm;? onftwdkif;yJ MunhfNyD; jyef&rvm;/

Munhfae&if;rSmyif olru t0dkif;\ onfbufxdyfodkY a&mufvmonf/

xav... tckae jrefjrefxvdkuf/ oGm;EIwfqufaygh/

odkYaomf ol tHwif;wif;Budwfí onftwkdif; xdkifMunhfaerd\/ olru vrf;\ [dkbufjcrf;rSm


avQmufaeonf/ olYudk vSrf;jrifEdkifzdkY tcGifhta&; tvGefenf;yg;onf/ odkYaomf arQmfvifhrxm;ygbJ
rcifrdk;jrifhu qdkifa&SU&yfxm;onfh um;uav;udk vSrf;Munfhonf/ xdkYaemuf odyfrMumrDyif olr\
rsufvHk;rsm; qdkif&Sd&modkY a&TUajymif;vmavonf/ ol zswfceJ 0rf;omoGm;ojzifh jAKef;pm;BuD;
jyHK;jyvdkufzdkY arhavsmhum nmvufudkom ajr§mufjy EIwfqufvdkufonf/ rcifrdk;jrifhu rjyHK;r&,f
rsufESmxm;jzifh acgif;wpfcsufndwfum vrf;qufavQmufonf/ odkYaomf apmapmu
vrf;avQmufEIef;uJhodkY cyfoGufoGuf r[kwfbJ ajcvSrf;cyfpdyfpdyf jznf;jznf;uav; jzpfavonf/

bk&m;a&...ighudk jrifwm? igu EIwfqufwmawmif 'DqdkifxJ 0ifrvmbl;vm;/ ol


a'goxGufoGm;onf/ rdef;r£ajE´qdkwm 'DvdkBuD;vm;/ 'gjzifh ajcvSrf;udk bmvdkY aES;ypfovJ.../ 'gu
ighudk tay;EdkifqHk; tcGifha&;ayghav/ igu xxGufoGm;&r,fh oabmvm;.../ ol pOf;pm;rdawmh
wpfpuúefUtwGif; x&yfrdNyD; jzpfoGm;onf/ tat;zdk; r&Sif;&ao;bJ ol uref;uwef;
vrf;jzwful;vdkufonf/

ol vrf;wpfbuf a&mufoGm;awmh olru BudKwifarQmfvifhxm;ovdkyif vSnfhMunhfNyD;


jyHK;jyonf/ ol rsufESmenf;enf; yloGm;aomfvnf; olr\ awmufyaom jyHK;&,frIaMumifh apmapmu
a'gouav; vGifhaysmufoGm;awmhonf/

]]OD;rif;xifausmf}}

]]'Dwpfcgawmh uRefawmfhudk rSwfrdoGm;NyDayghaemf}}

olru &,farm&if;u acgif;wpfcsuf ndwf\/

]]um;uav;udk t&ifrSwfrdwm? eHygwfudk r[kwfbl;av? csdwfxm;wJh ausmufpdrf;


bk&m;½kyfwkuav;udk rSwfrdwm}}

~ 25 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

awmfygao;&JU/

]]tck b,fvmwmvJ[if}}

]]aMomf...[dk'if;...rra0qD araru vTwfvdkufvdkYyg/ uRefawmfhtr 0rf;uGJ &Sdw,fav?


bDyDtdkifrSm/ 'geJY rcifrdk;jrifh wpfckck aomufygaemf}}

]][ifhtif; aeygap? uJ...uRefr oGm;awmhr,faemf}}

olr cyfoGufoGuf qufavQmufoGm;awmh\/

aovdkufprf;yguGm/ wu,fqdk uRefawmf rcifrdk;jrifhqD vmwmygvdkY ajymvdkufygawmhvm;/ ol


tlaMumifaMumif vSrf;ai;um usefaecJhonf/ xdkYaemuf pdwfysufvufysuf qdkifxJ jyef0ifum
tat;zdk; &Sif;vdkuf\/

,ckae um;jzifh jyefxGufvQif vrf;xdyfra&mufrD vrf;wpf0ufrSmyif olrudk rDEdkifao;\/


odkYaomf ol rvdkuf&Jyg/ rra0udk vmapmifholu rra0ESifhrawGUbJ olrqD vdkufvmvQif olru
b,fvkd aumufcsufcsrnfvJ/ ol 'Davmuf rsufESm rajymif&Jyg/

ausmif;wkef;uvdk pdwfrsdK;om qdkvQifawmh...

]]r[kwfbl; cifAs? apmapmu uRefawmf nmajymvdkufwm? trSefu uRefawmf rcifrdk;jrifhqD


oufoufvmwmyg}} [k aemufu vdkufajymrdrnf/ ,ckawmh olUtoufvnf; 26ESpf &SdNyD/
*kPfoa&&Sd vlBuD;vlaumif; wpfa,mufvdk.../ bk&m;a& ig 'Drdef;rudk ydk;zdkY BudK;pm;aewmvm;/

awG;rdaomtcg ol awmfawmf&SufoGm;onf/ um;xJrSm awmifhawmifhBuD; xdkifaerdavonf/

~ 26 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef;(4)
aemufwpfBudrf bDyDtdkifodkY oGm;zdkYvnf; aemufxyf&ufowåwpfywfavmuf tm;,l&jyefonf/

onfwpfcgvnf; bDyDtdkifvrf; t0dkif;uav;xdyf&Sd tat;qdkifuav;a&SUwGif um;&yfNyD;


,cifwpfywfuvdkyif pyguvifrSmí aomuf&avonf/

&moDOwku tenf;i,f tHkYrdIif;aomfvnf; rdk; vHk;0r&Gmao;yg/

a&cJwHk;uav;rsm;udk ydkufwHjzifh aqmhupm;&if; pk'gvD\ vSyaom rsuf0ef;uav;rsm;udk


owd&aeonf/ a&cJwHk;uav;awGvdk Munfvifaom rsufvHk;uav;rsm;? El;nHhat;jraom
rsuf0ef;uav;rsm; jzpfonf/

]]q&m 'DaeYn 'ifemrSm ukwftusÐay:uxkd;zdkY 'gvDESif;qDyef;wpfyGifh ,lvmcJhr,faemf? odyfvSwJh


yef;uav;? jzLqGwfaewmyJ? 'gvDhyef;tdk;uav;u yGifhwmav}}

cyfapmapm ½Hk;rSxGufcgeD; ajymcJhaom pum;oHuav;udk trSwf&rdonf/ nae 6 em&DwGif


px&if;[dkw,fvfrSm npmpm;yGJ &Sdonf/

]][muGm 'gvDuvnf; yef;BuD;eJYqdk aMumifawmifawmif aerSmaygh}} [k ol &Suf&Sufjzifh


jiif;awmh pk'gvDu rsufvHk;uav; jyL;jy\/

]]jzpfrSjzpf&av? tbdk;BuD;awmif [dkwpfaeYu yef;uav;wpfyGifh xdk;xm;wm rawGUbl;vm;?


q&mu tckrS touf i,fi,fuav; &Sdao;wm/ 'gvD ,lcJhr,faemf? azaz wpfyGifh? q&mwpfyGifh}}

vGefcJhonfh wpfvavmufu npmpm;yGJwGif pnf;oGm;zkdY[lí vnfpnf;topfuav;wpfck olru


vufaqmifay;cJhzl;onf/ MuufaoG;a&mifay:wGif tjzLa&mif tpufajymufuav;rsm; ygaom
vnfpnf;uav; jzpfonf/

olYudk cifrifwG,fwmNyD; olUvdktyfcsufrSeforQ jznfhpGrf;ay;Edkifrnfh rdef;uav;[k ol


&dyfrdaomfvnf; olUpdwfu tvGefqef;jym;pGmyif wjcm;rdef;rwpfa,muftay: tm½HkNidwG,fae\/

vQdKU0Suf odyfonf;aom xdktrsdK;orD;udk ol tvGefpdwf0ifpm;aeygonf/

pdwf0ifpm;jcif;ESifh cspfjcif;tMum;wGif tvTmwpfck jcm;aeao;onf[k ol t<uif;r&Sd


,HkMunfonf/ xdk,HkMunfcsufjzifhyif udk,hfudk,fudk vdyfjymoefYatmif BudK;pm;vsuf bDyDtdkifvrf;odkY
aemufwpfacguf ol a&mufvmcJhavonf/

~ 27 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

4 em&Dxdk;NyD;onftxd rcifrdk;jrihf\ t&dyfta,mifudk rjrif&yg/

½Hk;um;rsm;? udk,fydkifum;rsm; av;ig;pD; jzwfoGm;NyD;orQwGifvnf; olr ygroGm;yg/ tkyfpkvdkuf


ajcusifavQmufvmMuaom trsdK;orD;0efxrf;rsm;wGifvnf; olr ryg0ifyg/

tat;udk ol tcsdefqGJí aomufaeonfjzpf&m ,ckqdkvQif a&cJrsm;tm;vHk; t&nfaysmfNyD;


zefcGuf\ at;pufrIyifvQif avsmhenf;oGm;NyD/ rcifrdk;jrifhuawmh rvmao;yg/ olU&if ylvm\/

rcifrdk;jrifh\ t&dyfta,mifudk rjrif&aomfvnf; olUtpfruawmh qdkifa&SUa&mufvmcJhonf/


olUudkjrifawmh rra0 tvGeftHhMooGm;yHk &\/ ol vufajr§mufí jyHK;jyvdkufawmh rru qdkifxJ
0ifvm\/

]]rif;xif b,fvmwmvJ}}

rrudk trSeftwdkif;ajymvdkY jzpfyghrvm;[k ol pOf;pm;onf/

]]todwpfa,muf vmapmifhwmyg}}

rru rsufcHk;yifhí jyHK;aphaph Munhf\/

]]rif;todu rdef;uav;rS [kwf&JUvm;}}

ol 0efcHovdk Nidrfaevdkufonf/

]]awGUNyD;NyDvm;? b,folvJ}}

]]rcifrdk;jrihf wJh? bDyDtdkifuyJ}}

]]b,fXmeuvJ}}

]]rodbl;}}

]]a[mawmf}}

rr\ tmar#dwfoHu vdktyfonfxuf ydkí us,faomaMumifh ol &SufoGm;\/

]]bDyDtdkifrSm XmeawG trsm;BuD;? 0efxrf;awGuvnf; trsm;BuD;? b,fXmeurSef; rod&if &SmzdkY


b,fvG,frvJ}}

]]tJ'gaMumifh uRefawmf 'Da&SUuae apmifhaewmaygh}}

]]um;MuHKeJY ygoGm;a&maygh [Jh}}

olr b,fawmhrS um;MuHKrpD;aMumif; ol rajymbJ rsdKodyfxm;vkdufonf/ rra0ESifh


pum;ajymaeqJrSmyif olUrsufpdu vrf;ay:a&mufae\/ rD;cdk;jyma&mif &dyfceJ awGUvdkufwdkif; ol
wpfcsufvSrf;Munhfrdonf/ rra0udk ol tat;wpfykvif; rSmay;&if; tazmfvkyfcdkif;&avonf/
tdrfwdkif&ma&muf ydkYay;&ef uwdjzifh rra0u olUteD;wGif xdkifapmifhay;onf/

~ 28 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]olUqDu ydkufqHawmif;vkdufwm twGufrSm;NyD; vdkaevdkY rr&JU/ tJ'g olUudk jyef&Sif;&OD;rSm}}

ol tquftpyfr&Sd taMumif;jycsuf ay;rdawmh rru igodygw,f[laom yHkpHrsdK;jzifh cyfjyHK;jyHK;


aeavonf/ pdwfxJuawmh onfvdknmajymrdojzifh rcifrdk;jrifhudk awmif;yefvdkuf&onf/ nae 4
em&DcGJNyD;onftxd? vl&Sif;vif;oGm;onftxd rcifrdk;jrifh ay:rvmaomtcg ,aeYtzdkY ol
vufavQmhvdkuf&awmh\/

aemufwpfywfwGif ol ZGJravQmhbJ qufapmihf\/

odkYaomf rcifrdk;jrifh a&mufrvmcJhyg/

nae 3em&D rdepf 20rS 4em&DcGJtxd t0dkif;xdyftat;qdkifwGif xdkif&aom tBudrfaygif;


rsm;vmaomtcg qdkif&Sifrsm;ESifhyif todtuRrf;jzpfaeNyD/ odkYaomf rcifrdk;jrifhudkawmh
t&dyfta,mifrQyif rjrif&ay/

olr ½kwfw&uf bmaMumifh aysmufuG,foGm;&wmvJ/

olr bDyDtdkifrSm tvkyfvkyfwmrS [kwf&JUvm;/ odkYaomf bDyDtdkif0efxrf; jzpfwmawmh


aocsmygonf/ oHo,jzpfp&m r[kwfyg/ jzpfEdkifonfu olr cGifh&uf&Snf,ljcif; odkYr[kwf
tvkyfxGufjcif;yifwnf;/ olr\ tdrfvdyfpmudkvnf; rod&/ vSnf;wef; rSwfwdkifteD;wGif olr
qif;oGm;cJh½HkESifh b,fvdk ol &Sm&rnfenf;/

&ufowåav;ywfwdwd wevFmaeYwdkif; ol apmifhNyD;aomtcg ol vHk;0vufavQmhvdkufavonf/

tvkyfvkyf&mwGif tqifrajyrIawG ydkrsm;vm\/ wpfcgwpf&H pum;ajym&mwGif avoHtenf;i,f


rmxefoGm;onfudk udk,fwdkif owdxm;rdaomtcgwGifawmh pdwfudk jyefjyefavQmh,l&onf/

rcifrdk;jrifhtay: ol ½HI;edrfhaeovdk cHpm;&onf/

tPÖ0gZD0aA'bGJU& [laom *kPfyk'f? bDyDtdkif0efxrf;[laom tvkyf? rcifrdk;jrihf[laom emrnf?


xdkoJvGefp oHk;rsdK;ay;NyD; csufcsif; aysmufuG,foGm;aom xdktrsdK;orD;udk arhypfzdkY rvG,fulrSef;
wdwfwqdwf 0efcHvdkuf&awmhonf/

&ufaygif;rsm;pGm rMumcP owd&aerdNyD;aemuf rcifrdk;jrifh ESifh ywfoufonfh


owif;wpfpHkwpf&m &&Sd&ef wpfckwnf;aom enf;vrf;rSm armfvNrdKifwuúodkvf&Sd olUzcifyif
jzpfaMumif; ol aocsmoGm;\/ odkYaomf azazhudk rdef;rwpfa,muftaMumif; ar;zdkY
awmfawmfowdåaumif;rS jzpfrnf/

azaz\ txifao; ½IwfcsrIudkcHNyD; ar;jref;&avmufatmif xdktrsdK;orD;\ taMumif;t&mu


olUtwGuf xdkufwefyg&JUvm;/ udk,fhudk,fudk wdwfwcdk; ppfaq;rd\/

rdrdukd,frdrd ,HkMunfpdwfcsrItjynfh &Sdonfh £ajE´&& ajcvSrf;rsm;uyif olUtwGuf


xdkufwefaeygonf/ pl;&Jawmufyaom rsuf0ef;rsm;? bmudkrS *½krxm;onhf £ajE´BuD;aom
EIwfcrf;rsm;? ckdifrwfaom vnfwdkifudkjr§ifhí vrf;avQmufwwfaom [efrsm;? tenf;i,f azsmhrSdefaom
0wfpHkazsmhazsmhatmufrS &J&ifhawmufyaom twGif;pdwfudk ol jrifae&onf/

ol qHk;jzwfcsuf csvdkuf\/ azazhudk ar;&rnf/ azaz &efukef jyefajymif;vmzdkY


&uftenf;i,frQom vdkawmhonf/

~ 29 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

uHtm;avsmfpGm wpfnae ol tdrfjyefa&mufaomtcg azazESifharar w,fvDzkef; ajymae\/


cgwdkif; ararwdkY pum;ajymaevQif bmodbmom wpfcsufMunhfvsuf olUtcef;xJ wef;0ifavh&Sdaom
rif;xifausmfonf onfwpfcgawmh ararhtem;rSm uyfí &yfaerdonf/

]]tJ'gawmh uRefr b,fodrvJ tpfudk&,f? oGm;ar;Munhf&OD;rSmaygh}} [laom pum;oHudk


Mum;&uwnf;u azazESifh pum;ajymaerSef; ol odoGm;onf/ araru tem;vm&yfaom om;udk
jyHK;jyvsuf ]]om;azazeJY pum;ajymOD;rvm;}} [k tvkdufwod ar;\/ ol ararhudk aus;Zl;wifpGm
uref;uwef; acgif;ndwfvdkufonf/

vufqGJtdwfudk ukvm;xdkifay: csxm;vdkufNyD; pum;ajymcGufudk vSrf;,lvdkuf\/

]]azaz}}

]]tif;...tif;...bmajymrvdkYvJ}}

]]t&ifvwkef;u azazhwynfhwpfa,muf uRefawmhf½Hk;udk vmw,fav}}

]]b,folvJ}}

]]rcifrdk;jrifh}}

igrodygbl;vdkYrsm; azaz ajymvdkuf&if 'ku©yJ/

]]aMomf...at;? cifrdk;jrifhwdkYudk om;vdyfpm ay;xm;w,f? 'Dawmh}}

]]uRefawmf azazhrsufESmeJY olvdkcsifwJh pmtkyfawGudk befaumufuae rSmay;vdkufygw,f?


'gayr,fh...}}

]]bmjyóem&SdvdkYvJuG}}

tif;...tckcsdefupNyD; rkom; oHk;&awmhrnf/

]]uRefawmf olUqDu ,lxm;vdkufwJh ydkufqHu vdkaew,f azaz? bwfwpf&mavmuf


uGmaew,f? tJ'g...}}

]]tHrmav; rif;xif&m? av;ig; a':vmavmufrsm; pum;xJ xnfhajymraeprf;ygeJY}}

[m...oGm;NyD? bwfig;&mavmufvdkY ajymvdkufrd&if taumif;om;/

]]bmyJjzpfjzpfayghav? jyefawmif;zdkY rawmif;zdkYxuf ol odatmifawmh ajymay;ygaemf}}

]][...oleJY azazeJYu ta0;BuD;uG}}

tif;...enf;enf;awmh eD;pyfvmNyD/ ol tm;wufoGm;\/

]]olu armfvNrdKifrSm r[kwfbl;vm; azaz}}

]]b,f[kwfrvJ? olu wGif;awmifrSm}}

~ 30 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]wGif;awmif...}}

ol wtHhwMo NidrfoufoGm;\/

,ckqdkvQif olUwGif jzpfay:aeaom jyóemtm;vHk;vdkvdk &Sif;vif;oGm;ygNyD/ tpdrf;a&mif


t,fvfa*;rQifuav;rsm;\ rsufESmzHk;"mwfyHkjzifh tPkt,fvfa*;pmtkyfudk rsufpdxJrSm zswfceJ
jrifa,mifoGm;\/ tPÖ0gZD0aA'ESifh jrefrmEdkifiH aq;0g;puf½Hk\ wpfckwnf;aom qufoG,frIrSm
y½dkADrifaq;jym; jzpfNyD; xdky½dkADrifaq;udk pyD½lvdkif;em; (Spirulina) t,fvfa*;rS xkwfazmfaMumif;
vlwdkif;odygonf/ rcifrdk;jrifh? tPÖ0gZD0aA'? pyD½lvdkif;em; (ac:) tPkt,fvfa*; pdrf;jyma&nd§?
wGif;awmif? bDyDtdkif...odkYaomf...

]]wGif;awmifudk rodbl;vdkYawmh rajymvdkufeJYaemf rif;xif}}

]][m azazuvnf;? azazwdkY ukrÜPD\ atmhzfzpf(pf)refae*smyJAs? 'Davmuf t yghrvm;?


[dkwpfaeYuawmif wGif;awmifu rSmwJh Glass Wares awGudk pm&if; vkyf&ao;w,f/ 'gayr,fh
uRefawmf r&Sif;wm wpfck&SdvdkY}}

]]bmodcsifvJ}}

ol enf;enf; tm;,lvdkuf\/

]]aMomf...[dkwpfavmwkef;u tJ'Drcifrdk;jrifhudk bDyDtdkifrSm ½Hk;qif;csdef awGUzl;vdkufvdkYav? tJ'g...}}

wpfbufrS NidrfoufoGm;ojzifh ol vefYoGm;onf/ ig vdkwmxufrsm; ydkNyD; ajymvdkufrdNyDvm;/


azazu igvdkcsifwmudk &dyfrdoGm;NyDvm;/

]]tJ'gawmh azaz rodbl;? oifwef; vmwufwm jzpfrSmaygh? wGif;awmifu pufrI(1)


0efBuD;XmeatmufrSm r[kwfvm;? wGif;awmifu0efxrf;awGudk bDyDtdkif0efxrf;tjzpf bDyDtdkif&mxl;eJY
cefYxm;w,fxifw,f? azaz odyfraocsmbl;? om;twGuf odyfta&;BuD;&if...}}

]][m...&ygw,f azaz? ta&;rBuD;ygbl;}}

onfavmufqdkvQif aus;Zl;BuD;rm;vSygNyD/

]]bmodcsifao;vJ rif;xif}}

ol &SufoGm;\/ odcsifwmuawmh olr tdrfaxmif&Sd r&Sd qdkwmyJ/ odkYaomf...

]]tm...&ygNyD}}

wpfbufrS tquftoG,f jywfoGm;onfhwdkif ol w,fvDzkef;udk udkifxm;rdqJ jzpfonf/

a0;vScsnfvm; rcifrdk;jrifha&/

rdef;rwpfa,muftwGuf ay;&rnfhtcsdefawGu rsm;vGef;vSygvm;/

odkYaomf þvQdKU0Sufodyfonf;aom rdef;rtwGuf olUrSm&SdorQ tm;vyfcsdeftm;vHk; qHk;½HI;cHzdkY ol


qHk;jzwfvdkufNyD; jzpfoGm;\/

~ 31 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]jrefrmEdkifiH\ wGif;awmifrsm;} [laom pmtkyfudk ab;odkY csxm;vdkufNyD; raeYnaeu rra0


ay;xm;aom bDyDtdkifu pmtkyfyg;yg;uav;udk ol aumufudkifvdkufonf/

]jrefrmhobm0 pyD½lvdkif;em;ESifh y½dkADrifaq;jym;rsm;} [laom t*Fvdyfbmomjzifh pmwrf;uav;


wpfapmif jzpfonf/

usJvdkuf pdyfvdkuf jzpfaeaom py&ifyHk a&nd§yifuav;rsm;udk t"dyÜm,fr&Sd ai;armaerd\/


þukrÜPDodkY ajymif;a&TUtvkyf0ifonfrSm vydkif;om jzpfaomfvnf; þa&nd§yif trsdK;tpm;ESifh ol
rpdrf;yg/ okdYaomf b,fwkef;urQvnf; pdwf0ifwpm; ravhvmrdcJhyg/

]þ tyifi,fuav;rsm;onf tylydkif;a'o&Sd t,fvfumvD"mwfrsm;aom a&uefrsm;wGif


aygufonf/ pyD½lvdkif;em;udk ruúZDudkEdkifiHwGif 16&mpktxd us,fus,fjyefYjyefY pm;oHk;cJhMuonf/
tmz&duefvlrsdK;rsm;uawmh cswf('f)a&uefrS pyD½lvdkif;em;udk ,ckxd pm;oHk;aeMuqJ jzpfonf}

rcifrdk;jrifh? cifAsm; awmfawmf 'ku©ay;wmyJ/

cRefjraom ESmacgif;ay:&Sd wGJvGJcdkaeaom rdk;pufuav;udk ol jrifa,mifvmaomtcg &ifxJrSm


El;nHhaom cHpm;csufwpfck 0ifa&mufvm\/ ol trsdK;tpm; rcGJjcm;wwfaom cHpm;csufjzpfonf/
xdkcHpm;csuf rQifrQifuav;aMumifhyif Office Manager wpfa,muftwGuf pdwfr0ifpm;bJ
aeí&Edkifaom a&nd§taMumif; ol BudK;pm;yrf;pm; zwfaerdavonf/

]jrefrmEdkifiHwGifvnf; rHk&Gmc½dkif bkwvifteD;wGif&Sd wGif;awmif[kac:aom rD;awmifa[mif;BuD;\


t0wGif obm0tavsmuf pyD½lvdkif;em; yvmwif;qpf (Spirulina Platensis) aygufa&mufvsuf
&Sdonf}

]armfvNrdKifwuúodkvf tPÖ0godyHÜXme&Sd odyHÜynm&Sifrsm;ESifh tPÖ0gZD0aA' ynm&Sifrsm;


pkaygif;BudK;pm;rIESifhtwl jrefrmhodyHÜynm&Sifrsm;\ yl;aygif;aqmif&GufrIjzifh jrefrmhpyD½lvdkif;em;udk
&dwfodrf;NyD; trIefYjyKvkyfEdkifcJhonf/}

arar\ wGif;awmiftay: pdwf0ifpm;rIuawmh wpfrsdK;/

wGif;awmifrsm; pmtkyfudk jrifoGm;pOfu olYudk pum;wpfcGef; ajymcJh\/

]]tJ'D wGif;awmifuxGufwJh wGif;ydk;u odyfpm;vdkY aumif;wmom;&JU? vufzuf taMumfpHkeJY


pm;&wmav? ykpGefajcmufvdkaygh? odyfcsdKw,f}}wJh/

]]vlwpfudk,frSm tBudKufwpfrsdK;aygh arar&m}} [k &,farmí axmufcHvdkuf&aomfvnf;


rif;xif&JUtBudKufu wGif;ydk;r[kwfbJ rcifrdk;jrifh jzpfaerSef; ararodoGm;vQif awmfawmf&,frSmyJ[k
awG;rd\/

olUpm;yGJay:wGif Argent ukrÜPDrS aMumfjimpmtkyfrsm;jzifh ½IyfyGvsuf&Sd\/ olwdkY ukrÜPDESifh


qufoG,faom EdkifiHjcm;ukrÜPDrsm;xJwGif tiftm;taumif;qHk;rSm Argent ukrÜPD jzpfonf/

wpfywftwGif; rif;xifausmfonf ypönf;aMumfjimrsm;? pmtkyfaMumfjimrsm;udk txyfxyf


zwfae&if;u pdrf;jyma&nd§ xkwfvkyfrIESifh ywfoufaom ypönf;wpfpHkwpf&mudk &SmazGonf/

~ 32 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

ukrÜPDtwGuf tvkyfvkyfaewmvm;? rdrd udk,fusdK;twGuf tvkyfvkyfaewmvm; odkYr[kwf


jrefrmEdkifiHtwGuf tvkyfvkyfaewmvm;? olU[molyif ra0cGJwwfbJ jzpfae\/ aocsmonfuawmh
ol &SmazGaeonfrSm wpfcsufckwfvQif tenf;qHk; ESpfcsufjywfrnfh t&mwpfck jzpfonf/
rcifrdk;jrifhESifhvnf; tquftoG,f &vdkonf/ a,musfm;odu©mvnf; rxdcdkufrS jzpfrnf/
ukrÜPDtwGufvnf; aps;uGufopfwpfck &csifonf/

aemufqHk;awmh olvdkcsifonfht&mudk awGUoGm;\/

Commercial use of this book will be at your OWN RISK !

~ 33 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef;(5)
awmifxdyf EIwfcrf;ay:odkY a&mufí awmifatmufajc wGif;xJu jrifuGif;udk jrifvdkuf&onfhtcg
ol wtHhwMo ai;armrdoGm;onf/
ol a&uefaygif;rsm;pGm jrifzl;ygonf/ ,ckavmuf xl;qef;aomuefudk rjrifzl;yg/ uefa&onf
awm&dyfawmif&dyfaMumifh r[kwfbJ olY tvdktavsmuf pdrf;arSmifae\/ rwfaom ',ftdk;BuD;
wpfckxJwGif tpdrf;a&mifa&awG &SdaeovdkyHkpHrsdK; uefwpfckvHk;onf ab;ywf0ef;usifü jrifhrm;aom
awmifeH&Hrsm;jzihf 0dkif;&Hxm;jcif; cHae&onf/ at;jraom wGif;ajc½Icif;onf wpfavQmufvHk;
Murf;wrf;vmcJhaom um;vrf;c&D;udk arhavsmhoGm;aponf/ xdkYtjyif wpfavQmufvHk; ol ylyefcJh&onfh
]rcifrdk;jrifhrS &Sdaeyghrvm;} [laom tawG;udkyg arhavsmhoGm;aponf/ ]yifEdk&mrm} [laom
pum;vHk;wpfck vTwfceJ a&&Gwfvdkufaomtcg olUab;rSm xdkifvsuf vdkufygvmaom olwdkYtzGJUudk
vmBudKonfh wGif;pcef;0efxrf;wpfa,mufu jyHK;&,favonf/
]]yxrOD;qHk; jrifvdkuf&wJh tcsdefrSmawmh tm;vHk;wGif;awmifudk oabmusoGm;wmcsnf;yJ}}
ol rsufarSmif rodrom wGefUvdkufrd\/
]]aemuftBudrfawG usawmha&mAsm}}
]]tif;...aemuftBudrfawG qufwdkufjzpfoGm;&ifawmh rJZmaygh}}
olwdkY jzwfoef;vmcJh&aom bkwvifESifh wGif;awmiftMum; ua&mfurnfum;vrf;udk
jyefjrifa,mifrdawmh ol acgif;ndwfaxmufcHvdkufrdonf/ ol awGUzl;orQ um;vrf;rsm;wGif
tqdk;0g;qHk; jzpf\/ um;toHk;jyKonfxuf EGm;vSnf;toHk;jyKonfu ydkírsm;aomvrf;
jzpf[efwlygonf/
vSyaom wGif;ajc tpdrf;a&miftkyfpkqDpkdY auGU0dkufqif;oGm;aom awmifqif;vrf;
wpfavQmufrSmawmh jrifjriforQ rD;oifhausmuf tydkif;tprsm;csnf; jzpfonf/ ykyÜm;awmifvrf;udk
oGm;owd&rdonf/
]]t&ifwkef;u uRefawmfwdkYpcef;udk awmifay:rSm aqmufxm;wm? wpfaeY wpfaeY
awmifay:eJYawmifatmuf avQmuf&wm renf;bl;? tckawmh pcef;wpfckvHk; awmifatmufudk
a&TUvdkufNyDav}}
]][kwfvm; tqifajyoGm;wmayghaemf}}
]][kwfuJh? twuftqif; oufomoGm;wmaygh? 'gayr,fh iSufzsm;eJY ydkeD;oGm;wmayghAsm}}
xdkYaemuf xdkvli,fu cyfzGzG &,farmavonf/

~ 34 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

iSufzsm;taMumif; aqG;aEG;rnf pdwful;cdkuf um;u &yfoGm;\/


jrefrmEdkifiH aq;0g;puf½Hk\ yifrtoufaoG;aMumBuD; wpfckjzpfaom tPkZD0
aq;0g;pDrHudef;pcef;rSm tjriftm;jzifh enf;enf;rQ txifBuD;p&m r&Sdyg/
awmifqif; qifajcavQmudk opfyifawGckwf? ausmufwHk;awGNzdK? ajrae&m nd§,lí txyfxyf
wpfxyfcsif; aqmufvkyfxm;aom ajrpdkuftaqmufttHkuav;rsm;onf a&nd§pDrHudef; pcef;wpfckvHk;
jzpf&rnf/
]pufrI (1) 0efBuD;Xme
tPkZD0 aq;0g;pDrHudef;}
[laom qdkif;bkwfom wyfrxm;vQif b,folrQ xifrSmr[kwf/ taqmufttHk
ao;ao;uav;rsm; tqifhqifh aqmufxm;yHkuawmh aooyfvSy\/ odkYaomf tm;vHk;rSm x&Hum?
ysOfcif; taqmufttHkuav;rsm;om jzpfavonf/

ol Hand Bag tao;uav;udk vG,fvsuf tD;wl;aomifZifum;ay:rS ckefqif;vdkufcsdefwGif


yxrOD;qHk; owd&vdkufonfu rcifrdk;jrifh jzpfonf/ odkYaomf rnfonfhtrsdK;orD; t&dyfta,mifrQ
rawGU&yg/ trsdK;om; oHk;av;a,mufom um;qDodkY tajy;tvTm;vmí um;ay:rSypönf;rsm;
o,fcsMuonf/ olwdkY {nhfonftkyfpktwGuf 2&ufpm pm;aomufukefrsm; jzpf[efwlaom
toD;t&Gufrsm; tom;bl;rsm; xnfhxm;onfh jcif;awmif;rsm;vnf; yg0ifonf/

&efukefrS xGufvmuwnf;u bDyDtdkifrS XmerSL;wpfa,mufu BudKwif owday;xm;cJhom;yJ/


]]tpm;taomufuawmh jzpfovdkyJ? [dkrSm bmrSr&Sdbl;? rHk&GmeJY 28rdkifavmuf a0;wm}}wJh/ udpör&Sdyg/
olonf tpm;taomufudk t&omcHí pm;wwf BudKufwwfaomfvnf; jzpfovdk pm;&onfh
tcgrsm;wGifvnf; rnnf;nLwwfyg/

pcef;e,fajrxJodkY 0if0ifcsif; awGU&onfh taqmufttHkrSm ½Hk;cef;taqmufttHk jzpf\/


½Hk;cef;ab;rS jzwfí aemufbufodkY qufoGm;aomtcg {nfhaqmif[laom taqmufttHk jzpfonf/
olwdkYtm;vHk;udk ae&mcsxm;ay;aom {nhfaqmifonf ½Hk;cef;taqmufttHkxuf jrifhaom
ajrjyifwGif&Sdonf/ wpfcef;vQif ckwifwpfvHk;pDESifh {nfh&dyfomaqmifuav;u rqdk;yg/ tdwfudk
csNyD;onfESifh wpfNydKifwnf; ol yxrOD;qHk; jyKvkyfonfhtvkyfrSm wpfukd,fvHk; zkeftvdrf;vdrf;
uyfaeaom udk,fcE¨mudk tcsdefMumjrifhpGm a&pdrfí csdK;jcif;yif jzpfonf/

wGif;pcef;wGif t0Dpdpufa&jzifh a&aygrsm;vSaomaMumifh pufrI(1) 0efBuD;Xmeudk yxrOD;qHk;


tBudrf aus;Zl;wifoGm;onf/

ol awGUcsifvSaom rcifrdk;jrifhudk nae 6em&D tpnf;ta0; ½Hk;cef;rxJwGif yxrqHk;tBudrf


jyefvnfawGUjrif&onf/ ol BudKwif arQmfvifhxm;onfh awGUqHkrIrsdK; r[kwfyg/

jrefrmEdkifiH aq;0g;puf½HkrS t&m&Sdrsm;ESifhtwl ½Hk;cef;xJodkY 0ifvdkufvQif 0ifvdkufcsif;


a&SUqHk;xdkifcHkwef;\ [dkbuf tpGefqHk; tcef;\ ab;axmifhwGif wHcg;ayguf0bufodkY
vSnhfíxdkifaeaom rcifrdk;jrihfESifh rsufvHk;csif; qHkrdonf/ BudKwifarQmfvifhxm;aom olu 'dwfceJ
&ifckefoGm;aomfvnf; pl;&Saom rsuf0ef;eufrsm; vufceJ awmufyoGm;onfrSty olr\
rsufESmjyifonf yuwd wnfNidrfvSonf/ odkYaomf olr olYudk rSwfrdrSef; rsufvHk; t&dyfta,mifjzifh
ol odvdkufygonf/ e*dkuwnf;u ESpfa,mufcsif; awGUwmom r[kwfvQif olrudk jyHK;jyEIwfqufjcif;
rjyK&ef udk,fhudk,fudk BudKwifxdef;csKyfxm;NyD; jzpfaomfvnf; ,ckvdk at;wdat;puf rsufESmxm;ESifh
&ifqdkifvdkuf&aomtcg ol BudK;pm;tm;wif;xm;aom cGeftm;rsm; ,kwfavsmhoGm;awmhonf/

~ 35 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef;xJodkY wpfvSrf;csif; 0ifa&mufoGm;cdkuf olUrsufESmxm;udk pdwfnpfoGm;aom rsufESmxm;


rjzpfap&ef ol BudK;pm;í cyfwif;wif; vkyfxm;&onf/

awmfawmf aoG;at;r,fh rdef;r...[k ol aocsmoGm;onf/

tPkZD0 aq;0g;pDrHudef; nTefMum;a&;rSL; a'gufwm OD;rif;odef;u olUwynfhrsm;udk


{nfhonfrsm;ESifh rdwfqufay;aeonf/ a'gufwm OD;rif;odef;onf þpDrHudef; pwifcsdeftxd
azazhvdkyif tPÖ0gZD0aA'Xme uxduwpfOD; jzpfcJhonf/

]]oluawmh Integrated Farming Enterprise &JU ½Hk;refae*sm OD;rif;xifausmf jzpfygw,f/


udk,fwdkY vkyfief;cGiftwGuf pdwf0ifpm;p&m ypönf;wpfckeJYtwl pcef;udk avhvmwJhtaeeJY
vma&mufjcif; jzpfw,f/ vuf&Sdtajctaet&...}}

rcifrdk;jrifhonf cgwdkif;awGUaeus rcifrdk;jrifh 'DZdkif;twkdif; jzpfonf/

tjzLa&mif &Syfvuf&Snfudk vufMu,foD; wyfvsuf aumfvmtxd aphydwfí Mu,foD;tjynfh


wyfxm;\/ rD;cdk;jyma&mif xbDptpGef;uav;udk pm;yGJatmufajcrS vSrf;jrif&onf/ tm;vHk;aom
trsdK;orD;rsm;onf tjzLa&miftusÐ? rD;cdk;jyma&mif xbDESifhcsnf; jzpfaomfvnf; &Syfvuf&Snfuawmh
rcifrdk;jrifh wpfa,mufwnf;om jzpfonf/ wpfbuf&Sd trsdK;om;tkyfpkqD ol rsufvHk;0ifhí Munhf&if;
rcifrdk;jrifh\ cifyGef; (odkYr[kwf) ywfoufaeol wpfpHkwpfa,mufudk vdkuf&SmazGrdonf/

aMumifvScsnfvm; rif;xif? rcifrdk;jrifh&JU cifyGef;u wpfausmif;wnf; qif;wJh twef;azmf?


wpfXmewnf; vkyfwJh vkyfazmfudkifzuf jzpf&r,fvdkY b,fvdkpdwful;rsdK;eJY arQmfvifhaewmwkef;/

olUrsufvHk; OD;wnf&m wnfhwnfhrSm rcifrdk;jrihf&Sdonf/ olr\ rsuf0ef;rsm;wGif azmfjyaeaom


t"dyÜm,fudk ol b,fvdkrS aumufcsufrcswwfyg/ olr 0rf;omtm;& jzpfraewmawmh aocsmonf/
&Suf&GHU[efvnf; rawGU&? &if;ESD;ESpfvdk[efvnf; rawGU&/ yuwd &Sif;vif;aeaom AvmrsufESmxm;udk
rsufESmcsif;qdkif Munhfae&if; [kdwkef;u &SdcJhzl;aom rdrdukd,frdrd txifBuD;,HkMunf pdwfcspdwfrsm;
wpfppD jyefYMuJukefavonf/

ol rwfwwf&yfvdkuf&\/

]]uRefawmfwdkY&JU a&vkyfief;qdkif&m arG;jrLa&; ukrÜPD[m taMumif;aMumif;aMumihf vlBuD;rif;wdkY&JU


tPkZD0 aq;0g;pDrHudef;vkyfief;eJY &if;ESD;uRrf;0ifNyD;om; jzpfygw,f/ vlBuD;rif;wdkY pdrf;jyma&nd§
xkwfvkyfrIeJY ywfoufNyD; uRefawmfwdkY ukrÜPDu wwfpGrf;orQ ulnDtm;ay;zdkY tqifoifh
jzpfaew,fqdkwm txl;ajymzdkY vdkr,f rxifygbl;}}

tpnf;ta0;aygif; rsm;pGmudk EdkifiHom;tcsif;csif;ESifh vnf;aumif;? vlrsdK;jcm;


EdkifiHjcm;om;rsm;ESifhvnf;aumif; &ifqdkifjzwfoef;cJhNyD;aom rif;xifausmfonf onfwpfBudrf
tpnf;ta0;wGif olUpum;rsm;udk ol,HkMunfrI uif;rJhovdk jzpfae\/ a&SUwnfhwnfhrS
olUwpfudk,fvHk;udk pdwf&Snfvuf&Snf pl;pdkuftuJcwfaeaom olr\ pl;&Jawmufyaom
rsuf0ef;rsm;atmufwGif ol tenf;i, fraewwfovdk jzpfaeonf/

]]uRefawmfh&JU vkyfief;&mxl;u ½Hk;refae*sm jzpfayr,fh uRefawmf[m pm&if;udkifvnf;


jzpfaeygw,f/ vlBuD;rif;wdkY pcef;vdkyJ uRefawmfwdkY½Hk;[mvnf; rdom;pkqufqHa&;rsdK;eJY
tvkyfvkyfaeMuwm jzpfygw,f/ 'Dawmh wpfcgwpfcgrSm uRefawmf[m ½Hk;jymwm tvkyfudk
0ifvkyf&ovdk wpfcgwpfcgrSmvnf; ta&mif;udk,fpm;vS,f jzpfvmwwfygw,f}}

~ 36 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

olUpum;udk rnfolrQ rjyHK;&,fMuyg/ wjznf;jznf; arSmifvmaom ywf0ef;usifonf


at;pdrfhvm\/ olU&ifxJrSmawmh ylavmifvsuf&Sdonf/

pum; odyfr&SnfeJY rif;xif/ olwdkYtm;vHk; pdwf0ifpm;aeMuwmu rif;udk r[kwfbl;?


rif;a&mif;r,fh ypönf;udkuG/ ol tm;wif;í tenf;i,f jyHK;vdkuf\/

]]pyD½lvdkif;em; a&nd§yif&JU vHk;ywftus,f[m ESpfq,fhig; rdkufc&Gef,lepf&Sdawmh olYudk ppf,lwJh


Filtre t0wfp&JU csnfrQiftuGufMum;xJu tus,ft0ef;[m ESpfq,hfig; rdkufc&Gef,lepfxuf
ydkus,fzdkY raumif;ygbl;}}

þpum;rsm;udk bDyDtdkifrS wm0ef&Sdyk*d¾Kvfrsm;ukd ol &Sif;vif; ajymjyay;NyD;om; jzpf\/


a&nd§pDrHudef; nTefMum;a&;rSL;ESifhvnf; aqG;aEG;NyD;om; jzpf\/ prf;oyftoHk;jyKonfh taejzifh
þa&ppftp Filtre cloth udk wpfrDwmvQif a':vm wpf&mEIef;jzifh wpfq,frDwm 0,f,lzdkY
oabmwlnDNyD;om;vnf; jzpf\/ okdYaomf ,ck tpnf;ta0;rSmawmh olU&ifxJrSm vIyf&Sm;aeonf/
udk,fhypönf; a&mif;rpGHrSm pdk;aom ta&mif;udk,fpm;vS,faygufpuav;vdk ol cHpm;ae&onf/ olUa&SUrSm
&Sdaeaom rcifrdk;jrifh\ rsufvHk;rsm;udk ol a&Smifvdkuf\/

]]'Dpcef;rSm vuf&SdtoHk;jyKaewJh ydkvDtufpfwm pawG? a&Tawmifwufx&GefpawGxuf


toHk;wGifus,fr,fh ypönf;wpfck &Sdaeygw,f/ tJ'Dypönf;uawmh Nitex vdkYac:wJh a&ppftpwpfrsdK;
jzpfygw,f/ pyD½lvdkif;em; a&nd§yifudk ppf,lzdkY taumif;qHk;tp jzpfygw,f/ bmaMumifhvJqdkawmh
olUcsnfrQif wpfuGufpm tusJ{&d,m yrmPu ESpfq,fhig;rdkufc&Gef,lepf uGufwdjzpfaevdkYygyJ}}

tpnf;ta0; NyD;oGm;aomtcg tm;vHk;csufcsif; xxGufoGm;aomfvnf; rcifrdk;jrifhESifh


trsdK;orD;wpfa,muf usefaecJhonf/ olrwdkYESpfa,mufudk a'gufwm OD;rif;odef;u pum;ajymae\/
olUpm;yGJrS rMum;&yg/ ol jzKef;ceJ rwfwwf&yfí tcef;ayguf0bufodkY cyfjznf;jznf;
vrf;avQmufoGm;rdavonf/ rcifrdk;jrifhwdkY tkyfpkESifh awmfawmfa0;a0; a&mufoGm;rS ol tenf;i,f
touf½SLacsmifoGm;\/ ol vufESpfzuf aemufypfí tcef;tayguf0rSwpfqifh tjyifbufodkY
vSrf;ai;rdonf/

olUa&SUwnfhwnfhrSm abmvHk;uGif; jzpf[efwlaom uGif;jyifus,fwpfck &Sdonf/ uGif;jyif\


wpfbufrSmawmh pdrf;pdkaom opfyiftkyfMum;rS pmoifausmif;wpfck &Sdonf/ arSmifrnf;aeaom
awm&Gmuav;onf aus;iSufoHrSty wdwfqdwfNidrfoufae\/ ol b,fwkef;urS rpOf;pm;zl;aom
ae&ma'orsdK;jzpfonf/ ol vdkufrvmvQifvnf; jzpfEdkifonfh ae&ma'o jzpfonf/
pD;yGm;a&;wuúodkvfbGJU& vli,fwpfa,muftwGuf enf;enf;rQ pdwf0ifpm;zG,f r&Sdaom ywf0ef;usif
jzpfonf/ þae&modkY qdkufqdkufNrdKufNrdKuf a&mufvmcJh&aom olYudk,fol tHhMoaerdavonf/

]]rif;xif...qmNyDvm;uG}}

olUaemufrSm a'gufwm OD;rif;odef; vm&yfonf/ ol uref;uwef; vSnfhMunhf jyHK;jyvdkuf\/

]]rqmao;ygbl; q&m? &ygw,f}}

q&mhab;em;rSm trsdK;orD;ESpfa,muf cyfwnfwnf rsufESmxm;jzihf avQmufvmonf/

]]rif;wdkYq&m OD;xifausmf&JUom;av? OD;xifausmfuawmh om;wpfa,mufqdk wpfa,muf


pdwfcs,HkMunf&wmyJ}}

q&mhudk av;pm;orIjzihf jyHK;aevdkuf&onf/ trsdK;orD;ESpfa,mufvHk; tHhMoroGm;Muyg/


rcifrdk;jrihfxHrS wpfqifh xdktrsdK;orD; odNyD;NyD jzpfaMumif; ol avmif;&Jonf/

~ 37 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]olwdkYu ausmif;rSmwkef;uwnf;u q&mh&JU tm;tudk;&qHk; wynfhawGayghuGm? olu


ar,kcdkif?olu cifrkd;jrifh wJh? ESpfa,mufvHk; trftufpDawGyJ? ZGJvnf; odyfaumif;Muw,f}}

t&yfuvnf; rdef;uav;xJwGif &Sm;yg;pGm jrifhrm;&mwGif twlwl/ rsufESmxm;awGuvnf;


cyfrmrm rsufESmxm;awG? rar,kcdkifqdkaom trsdK;orD;u udk,fcE¨mydk0í jynfhNzdK;\/ ,SOfvdkufawmh
rcifrdk;jrifhu ydefoG,faeonf/ ol ,Ofaus;zG,f&m tpGrf;ukefjyHK;jyí acgif;nTwfvdkufonf/

]][kwfuJh? awGU&wm 0rf;omygw,f cifAsm? vdktyfwJh tultnD&Sd&if ajymyg? pDrHudef;twGuf


vdktyfwJh pmtkyfpmwrf;awG &Sd&if uRefawmf ulnDEdkifygvdrfhr,f/ EdkifiHjcm; pmtkyfawGudk uRefawmf
wpfqifhrSmay;vdkY &ygw,f}}

rcifrdk;jrifh\ rsufESmxm;udk Munhf&jcif;jzifh ol ceJYvkdufrdonfrSm rSm;oGm;NyD[k odvdkufonf/


olr tenf;i,f rsufarSmifusHKUoGm;wm rauseyfrIudk azmfjy[ef wlonf/

]]OD;rif;xifausmfu awmfawmf aemufwmyJ/ uRefreJY OD;rif;xifausmfeJY t&ifuwnf;u


cifrifNyD;om; q&m&JU/ jyefawGU&wm 0rf;omygw,f? cGifhjyKygOD;aemf}}

rjyHK;r&,f rsufESmxm;jzifh ajymvdkufaom pum;aMumifh olUrsufESm aEG;ceJ jzpfoGm;onf/


tdk;wdk;trf;wrf; jyHK;aevdkuf&avonf/ awmfawmf tn§mwmr&SdwJh rdef;rygvm;/ xdknonf olUtwGuf
cufcJMumjrifhpGm tcsdefukefvGefoGm;\/

eHeufrdk;vif;í urf;pyfodkY tzGJUvdkuf qif;Muaom tcsdefwGif raeYnydkif;u MuHKawGUxm;aom


pdwfroufromjzpfrIrsm; aysmufuG,foGm;onf/

tpdrf;ykyfa&mif uefa&jyifonf eHeufcif;aejcnfatmufwGif awmufypGm Nidrfoufae\/


uefywfvnf awmifajcwGif pdrf;arSmifaom tyifrsm; tkyfqdkif;vsuf&Sdonf/ yJhcsdwfavSuav;onf
a&n§pfpif taqmufttHk&Sd&m urf;ajcrScGmí a&jyifudk xdk;cGJum ajy;vTm;ae\/ avonf
at;pdrhfvSonf/ a&teHYonf vef;qef;MunfvifrI r&SdbJ teHYwpfrsdK; xGufae\/ xdkteHYudk ol
o½kyfrcGJwwfyg/ nD§pdkYpdkY pdrf;a&Ta&T teHYwpfrsdK; jzpfonf/

yJhcsdwfOD;ydkif;wGif vlBuD;rsm; xdkifvsuf vdkufygvmNyD; olu yJhcsdwftv,fydkif; ysOfwef;ay:wGif


pcef;wm0efcH udkwdk;atmifESifhtwl xdkifvsuf pum;ajymvmrdonf/ rsufESmcsif;qdkifyJhydkif;wGifawmh
rcifrdk;jrifhESifh rar,kcdkifwdkY wdwfqdwfpGm vdkufygvmavonf/

]]teHYwpfrsdK; &w,faemf udkwdk;atmif? bmeHYvJ? a&nd§eHYvm;}}

]][kwfw,f? a&nd§yif&JUteHY? aemufNyD; qmvfzmeHYayghAsm/ 'Duefa&u yDtdyfcsf &Spf 'orig;


&Sdw,f}}

rsufESmcsif;qdkifrS rcifrdk;jrihf\ rsufvHk;rsm;onf olYudk a&Smifwdrf;jcif;rjyKbJ &J0HhpGm


Munhfvsuf&Sdonf/ tjzLa&mif&Syfvuf&Snf tusÐjzifh olronf pl;&Sawmufyae\/ bmoeyfcg;rQ
vdrf;jc,frxm;aom rsufESmjyifonf wif;rGwfí 0if;aeonf/ rsufcHk;udk aea&mifaMumifh tenf;i,f
csDxm;vsuf&Sd&m aumhysHaom rsufawmifrsm;atmufrS eufarSmifaom rsuf0ef;onf
ydkrdkawmufyvsuf&Sdonf/ cdkifrwfaom vnfwdkifrS ajyavQmpGm qif;oGm;aom vHk;0ef;onfhycHk;rsm;onf
udk,fhudk,fudk ,HkMunfpdwfcsrI tjynfhjzifh cyfrwfrwf &Sdaeonf/

]]pum;rpyf OD;rif;xifu bmar*smeJY ausmif;NyD;ovJ}}

~ 38 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tHhMozG,f&myif rcifrdk;jrifhu olwdkYpum;0dkif;xJodkY a&mufvmonf/ ol w&if;wESD;


jyHK;jyvdkufrd\/

]]uRefawmfu tDudku qif;wmyg}}

]]'Dvdkqdkawmh yDtdyfcsfqdkwJh pum;vHk;eJY odyfr&if;ESD;bl;ayghaemf}}

olUrsufESm aEG;ceJ yloGm;\/ tenf;i,fvnf; a'goxGufoGm;onf/

]][kwfuJh? uRefawmfu pm&if;Z,m;awG? uGefysLwmy½dk*&rfawGeJYyJ &if;ESD;ygw,f/ 'gayr,fh


uRefawmfwdkY aomufaewJha&&JU yDtdyfcsfu qJAif;&Sd&r,fvdkYawmh odygw,f}}

rcifrdk;jrifhu vSpfceJ jyHK;&,fvdkufavonf/

awmufyaom tjyHK;atmufwGif olr\ rsuf0ef;rsm; El;nHhodrfarGUoGm;\/

]][kwfNyD? tJ'g t"duyJav? obm0a&[m yDtdyfcsf ckepf&Sdw,f? yifv,fa&&JUyDtdyfcsfu


ckepf'or &Spfuae &Spf'oroHk; twGif;rSm&Sdw,f/ tck wGif;awmifu uefa&[m yDtdyfcsf
&Spf'orig; ausmfaew,f}}

olr\ tjyHK;onf yuwd oefYpifMunfvifvGef;ojzifh apmapmu a'goawG aysmufuG,fukef\/

]]'DuefxJrSm ig;awG ykpGefawG b,fowå0grS toufr&Sifwm tJ'gaMumifhaygh}}

ol a&jyifudk vufnd§K;jzifh xdwdkYNyD; vufnd§K;udk jyefEkwfvdkufaomtcg wGJvGJcdk usef&pfaom


a&wpfpufonf tpdrf;a&mif jzpfae\/ ol wtHhwMo jzpfoGm;um cyfwdk;wdk; avcRefvdkufrdavonf/

]]pyD½lvdkif;em;uawmh tJ'DyDtdyfcsfrSm taumif;qHk; rsdK;yGm;Edkifw,fav? tHhMop&myJaemf}}

yJhcsdwfonf oGyfrdk; rdk;xm;aom taqmufttHkwpfcka&SUwGif &yfoGm;\/ uGefu&pf cif;xm;aom


atmufajctqifhay:wGif wpfckpDü a&ppft0wfrsm; cif;xm;aom Muufwla&G;opfom; qefcguGuf
qifajcavQmrsm; [dkbufonfbuf wnfaqmufxm;\/ ywf0ef;usifonf a&pkyfpuf armfwmoH?
usaeaom a&oHwdkYjzifh qlnHae\/ ol avSay:rS qif;vdkufNyD; BuD;rm;aom ausmufwHk;BuD;rsm;jzifh
ajrnd§xm;onfh urf;pyfurf;yg;,Hudk wufvdkufonf/

rcifrdk;jrihfonf rdef;uav;wpfa,muf\ EGJUaESmif;rI? r0Hhr&JjzpfrI vHk;0r&SdbJ avSaygifay:rS


wpfqifh urf;pyfausmufwHk;ay:odkY zswfceJ ckeful;vdkufavonf/

]]rrdk; a&mufvmwm tawmfyJ? 'DrSm aAmfvsL;(rf)awG wpfrsdK;pD xGufaew,f? vkyfygOD;}}

taqmufttHkab;buf ajrjyifay:wGif zef>yefuav;rsm; axmifvsuf tvkyf½Iyfaeaom


trsdK;orD;i,f wpfOD;u tm;udk;wBuD; vSrf;ajymawmh rcifrdk;jrifhu olrxH avQmufoGm;\/

~ 39 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef;(6)
txufwnfhwnfhrS aea&mifonf pl;&SpGm yljyif;vSonf/

a&ppfpif opfom;qefcgapmif;rsm; tay:wGifom trdk;&SdNyD; ab;ywf0ef;usifu


trdk;r&SdaomaMumifh aea&mifonf olwdkYtm;vHk;tay: rn§mrwm usa&mufvsuf&Sdonf/
pdwf0ifpm;rIudk,fpD? tvkyfudk,fpDjzifh pl;pdkufaeMuaom pcef;u t&m&Sdrsm;? 0efxrf;rsm;ESifh bDyDtdkif
vlBuD;rsm;tMum;wGif bmrQtvkyfr&Sdaom rif;xifausmfrSm tlaMumifaMumif jzpfaeonf/

tkwfajrmif;aygifay:wGif tPkMunhfrSefajymif;ud&d,mudk wifvsuf tuste xdkifMunfhaeaom


a'gufwmOD;rif;odef;teD;wGif bDyDtdkifvlBuD;rsm; 0dkif;&Hvsuf&Sdonf/ vli,f0efxrf;ESpfa,mufu
a&ppfpiftay:odkY wG,fwufí a&ydkufu a&t&SdefaMumifh taetxm; ysufysufoGm;onfh
a&ppftprsm;udk vdkufvHxdef;odrf;ay;vsuf &Sdonf/ rcifrdk;jrifhu taqmufttHk\ab;buf
acgif;&if;ajrjyifwGif ausmufwHk;wpfckay: tustexdkifvsuf a&SU&Sdzef>yefrsm;xJodkY a&jznfhvdkuf?
tpdrf;a&mifxkxnf wdkif;vdkufESifh tvkyf½Iyfaeavonf/ rar,kcdkifu a&ppfpifrsm;teD;wGif
rwfwwf&yfvsuf t0wfuawmhrsm;xJrS a&nd§ESpfrsm;udk wpfckNyD;wpfck ppf,l&mwGif
0ifa&mufvkyfudkifvsuf &Sdonf/ tm;vHk;xJwGif bmtvkyfrQ r&SdolrSm rif;xifausmfom jzpf\/

rcifrdk;jrihfteD;wGif rwfwwf&yfvsuf zef>yefxJu tpdrf;a&mifxkxnf rQifrQifuav;udk olr


vufxJu avQmcGjzifh r&ru xkxnfwdkif;aeonfudk ai;arMunhfaerdonf/

]]tJ'Dvdk xkxnfwdkif;&wm ryifyef;bl;vm;Asm? pau;ygwJh zef>yefawGeJY oHk;r,fqdk&if...}}

olYpum;rqHk;ao;rD rcifrdk;jrifhu qwfceJ vSnhfMunhf\/

]]aus;Zl;wifygw,f vlBuD;rif;&,f? uRefrwdkY pcef;rSm yDyufb,fESpfacsmif;? jAL&uf


b,fESpfacsmif; &Sdw,fqdkwm &Sif od&if odyfoem;oGm;r,f}}

olr\ rsufESmxm;u cyfwnfwnf/ odkYaomf ol a&SUqufajymvdkufrd\/

]]vdkorQ 0,f&rSmaygh rcifrdk;jrihf&JU? vkyfief;wGifus,fzdkY? vlyifyef;oufomzdkY? tcsdefukef


oufomzdkY pepfuszdkY}}

]]ydkufqHu b,frvJ}}

]]a[mAsm}}

ol cP qGHYtoGm;\/

~ 40 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]vdktyfwJh ukefusp&dwf toHkp&dwf ypönf;zdk;awG uRefrwdkY pm&if;wifxm;ygw,f/


uHaumif;axmufr&if aemufESpfavmufqdk&if vuf(bf)ypönf;awG &Edkifaumif;yg&JU}}

ol oufjyif;wpfcsuf ½SdLufvdkufonf/

]]tJ'D oJrIefuav;awGu bmvkyfwmvJ[if}}

rcifrdk;jrifhu vufxJrS oJrIefrsm;udk zef>yefacsmif;xJodkY zGzGuav; xnfhae&mrS tenf;i,f


acgif;ndwf\/ zef>yefacsmif;\ atmufwGif tjzLa&mift0wfpuav;jzifh ydwfNyD; om;a&uGif;uav;
pnf;xm;&m oJrIefuav;rsm; zef>yefatmufajc t0wfpay:wGif NidrfoufpGm xdkifae\/
xdkoJuav;rsm;udk a&jzihfpdkpGwfatmif avmif;csNyD;aemuf xkda&rsm; wpfpufcsif;usa&muf
ukefqHk;oGm;atmif olr apmifhaeonf/

]]'DoJu taumif;qHk; tenfxdkifatmif vkyfay;wJhypönf;aygh? Munhfae uefa& wpfq,f ukA


pifwDrDwmudk 'DxJ xnhfjyr,f}}

ol wtHhwMo Munhfaeonf/

rcifrdk;jrifhu ADum zefcGufxJwGif xnfhxm;aom pyD½lvdkif;em; ppf,lNyD;om; a&udk


zef>yefuav;jzifh pkyf,lvdkuf\/ xdkYaemuf xdk>yefuav;udk xdyf0rSm vufnd§K;jzifh axmufydwfNyD;
csdwfxm;aom zef>yefwdkifxJodkY xnfhí vufnd§K;jyefzGifhvkduf\/ pdrf;zefYzefY t&nfrsm; >yefxJodkY
usoGm;onf/

cPMumawmh zef>yefxJu a&enf;enf; MunfoGm;NyD; atmufajcoJay:wGif tpdrf;a&mif


tESpfuav;rsm; wjznf;jznf; xdkifvm\/ rcifrdk;jrifhu vufywfem&Dudk iHkYMunhfonf/ xdkYaemuf
avQmcGjzihf xdkoJay:rS tpdrf;a&mifxkxnfudk BudK;pm;yrf;pm; wdkif;,lavonf/

]]awGUvm; OD;rif;xif...uRefrwdkY wDxGifxm;wJh xkxnfwdkif; ud&d,m b,favmuf[efusovJ?


aiGukefaMu;us tenf;qHk;av? &SdwJhypönf;eJY toHk;0ifatmif zefwD;wwfwm taumif;qHk;yJ
r[kwfvm;}}

olr rsuf0ef;rsm; jyHK;vsuf&Sdaomfvnf; EIwfcrf;u rjyHK;yg/ ol roufrom acgif;ndwfvdkuf\/

]]uRefawmfvufcHygw,f? 'g uRefawmfwdkY jrefrmvlrsdK;awG&JU arG;&myg t&nftcsif; wpfckyJav}}

]]r[kwfbl;}}

olru olUbufodkY jAKef;ceJ vSnhfMunfhonf/ rnf;eufaom rsufcHk;rsm; wGefYcsdK;vsuf &Sdonf/

]]'g arG;&myg t&nftcsif; r[kwfbl; OD;rif;xif&JU? 'g b0ay; t&nftcsif;yg}}

]]aumif;NyD? uRefawmf rjiif;ygbl;/ uRefawmfwdkY vlrsdK;[m qyfAfpwDusL;&Sif; (tpm;xdk;jcif;)


odyfaumif;wm uRefawmfodygw,f/ 'gayr,fh rcifrdk;jrifhwdkY avQmcG[m ao;i,fwJhxkxnfudk zwfzdkY
wDxGifxm;wm [kwf&JUvm;/ 'Davmuf ao;i,fwJhxkxnfudk 'DavmufxlwJh avQmcGeJY zwfwJhtcg
rsufpd rSm;roGm;Edkifbl;vm;}}

rcifrkd;jrifh acgi;fndwf\/

~ 41 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]tJ'gudk odyHÜpum;eJY ajym&if tjrifaoGvGJjcif;vdkY ac:w,f/ [kwfw,f/ odyftwdtusBuD;awmh


b,f&rvJ? 'gayr,fh tvGefqHk; 'or oHk;rDvDrDwmavmufyJ uGmrSmyg/ 'Dtwdkif; xdkifapmihfr,fhtpm;
wpfckck vkyf&if;apmifhwm aumif;w,f r[kwfvm;/ ysrf;rQxkxnf jyefwGufwJhtcg wdusoGm;wmygyJ}}

olr aemufa&xkxnf wpfckjzifh tvkyf½IyfoGm;jyef\/

]]pum;udk uyfajymw,f rxifeJYaemf? uRefawmf r&Sif;wm wpfck&SdvdkY}}

]]&w,fav ajymyg}}

]]tJ'D oJ&JUxkxnfuspfvspfrI yGa&mif;rI[maum a&nd§xkxnfudk rajymif;vJapEdkifbl;vm;/ Oyrm


zef>yefxJrSm ae&mtjynfh oJrIefawG uspfvspfaewJhtcg xkxnfu wpfrsdK;xGufr,f? oJawG
cyfyGyGjzpfNyD; tJ'DoJawGxJudktxd a&nd§u0ifNyD; pkyf,lcH&&if xkxnfu wpfrsdK;xGufr,f r[kwfvm;}}

olru tenf;i,f jyHK;avonf/

]][kwfuJh? oJudk atmufajcrSm aumif;aumif; aeoGm;usatmifvkyfzkdY uRefrwdkYtm;vHk;


uRrf;usifoGm;ygNyD? 'D pDrHudef;pwm 1983 ckESpf/ 'gayr,fh wu,fwrf; tpdk;& todtrSwf jyKwmu
1988ckESpfqdkawmh 88ckESpfuyJ pNyD; wGufMunhfygOD;? 'Davmuf ESpfawGMumMum aeYwdkif;prf;oyfae&wJh
tvkyfqdkawmh}}

]]aeYwkdif;...[kwfvm;}}

ol\ wtHhwMo tar;aMumifh olr tjyHK;aysmufuG,foGm;\/ rsufarSmifrodrom wGefYoGm;NyD;


rsufvHk;rsm; ydkrdkawmufyvmavonf/

]]&Sifu b,fvdkxifvdkYvJ? 'Dprf;oyfrIawGudk wpfESpfwpfBudrf vkyfvdrfhr,f xifvdkYvm;/


'grSr[kwf uRefrwdkY q&mawG? vlBuD;awG vmrS vkyfw,fvdkY xifovm;}}

]][m r[kwfbl; r[kwfygbl;/ uRefawmf xifwmu wpfywfwpfBudrf 'grSr[kwf...}}

olru EIwfcrf;udk rJhauG;í rjyHK;csifjyHK;csif jyHK;\/ ol tenf;i,f tm;emoGm;onf/

]]vlawGtm;vHk;twGuf ta&;odyfBuD;wJh tm[m&ypönf;wpfckudk uRefrwdkY xkwfvkyfaewmyg


OD;rif;xif&JU/ upm;p&mypönf; xkwfaewm r[kwfygbl;/ 'Dypönf;tay:rSm vlxku ,HkMunfoavmuf
tjrJwrf;wdwdusus rSefaezdkY uRefrwdkY BudK;pm;&rSmyJ r[kwfvm;/ ,HkMunfrIudk uRefrwdkY b,fawmhrS
tvGJokH;pm; rvkyfygbl;/ uRefrwdkY aeYpOfprf;oyfaewm 'Dxkxnfuav;wif rubl;/ a&nd§rSmaeYpOf
tcsdefwdkif; yg0ifaewJh bufwD;&D;,m; yg0ifEIef;? ydk;rTm;uif;pifzdkY? uefa&&JU t,fvfumvD"mwf
twdk;tavsmh...tJ'gawGtm;vHk;udk uRefrwdkY av;av;pm;pm; vkyfaeMuwmyg/ uRefrwdkYqDrSm pae?
we*FaEGqdkwmawmif r&Sdygbl;}}

]]uRefawmfawmif;yefygw,f? uRefawmf qdkvdkwmu...}} ol b,fvdk&Sif;jy&rSef; rodyg/

olr acgif;ndwf\/

]]udpör&Sdygbl;? OD;rif;xif ajymcsifwmudk uRefr em;vnfygw,f}}

~ 42 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

olwdkYESpfa,mufvHk; cPwdwfqdwf NidrfoufoGm;\/ olr vkyfudkifaeorQudk ol


ai;Munhfaerdonf/ rSwfpkpmtkyfxJwGif *Pef;rsm; csa&;vdkuf? xkxnfwdkif;vdkufjzifh ywf0ef;usif\
tyl&Sdefudk rodovdkyif jzpf\/ wdwfqdwfrIudk olru NzdKcGJvdkufonf/

]]OD;rif;xif...aemufxyf tMuHaumif;uav;rsm; aqG;aEG;p&m &Sdao;ovm;}}

olr rsuf0ef;rS tjyHK;&dyfukd owdxm;rdojzifh ol pdwfvufayghyg;pGm jyHK;vdkufrd\/

]][kwfuJh? aemufxyf tMuHay;csifwm wpfckuawmh... a&nd§xkxnfudk tjrefqHk;&zdkYeJY


twdtusqHk; &zdkYtwGuf vQyfppfeJY tenfxdkifatmifvkyfwJh ud&d,mwpfckavmuf pcef;rSm
0,fxm;zdkYygyJ/ tJ'gudk uRefawmfukrÜPDuwpfqifh p&dwfpu enf;enf;eJY rSm,l0,fay;Edkifygw,f}}

xl;jcm; qef;Mu,fpGm rcifrdk;jrifhu toHxGuf &,farmavonf/ &,foHrSm xdef;csKyfrI r&Sd?


yGifhvif;vGwfvyf\/ rcifrdk;jrifh &,farmoHaMumifh a&ppfpif atmufu rar,kcdkifyif zswfceJ
vSnhfMunhfavonf/ ol aysmfoGm;\/

]]odyfaumif;wJh tMuHOmPfyJ/ tJ'D Centrifuge ud&d,mwpfckavmuf pcef;twGuf 0,fay;zdkY


oufqdkif&mudk uRefr tpD&ifcHpm wifoGif;vdkufyghr,f/ 0,fay;r,fh yGJpm;u awmh OD;rif;xifwdkY
ukrÜPDayghaemf}}

]]odyf aocsmwmayghAsm}}

aeYv,f aeyl'Pfonf rqkdoavmuf avsmhenf;oGm;ovdk cHpm;&\/ rcifrdk;jrifh\ tjyHK;udk ol


b,favmuf vdktyfaMumif; b,favmuf wefzdk;xm;aMumif; yxrOD;qHk; tBudrf olUudk,fol
owdjyKrdoGm;onf/

tm½Hkpl;pdkuf tvkyfvkyfaeaom rcifrdk;jrifhteD;rS cGmvsuf a'gufwmOD;rif;odef;teD;odkY


xGufvmcJhcsdefwGif olUpdwf Munfvifayghyg;ae\/

OD;rif;odef;u armhMunhfonf/

]]MunhfOD;rvm;}}

ol jyHK;&,fí acgif;ndwfvdkufawmh OD;rif;odef;u xdkif&mrS xay;onf/ tPkMunhfrSefajymif;


toHk;jyKjcif;udk ol odyfruRrf;usifyg/ odkYaomf ,ck qvdkufuawmh a&wpfpufudk ½dk;½dk;yg0gtedrfh
tPkMunhfrSefbDvl;jzifh Munfhjcif;jzpfí olUtwGuf rcufcJyg/ aemufNyD; olrsm;csdefay;NyD;om; ]qHkwm}
jzpfí ydkvG,fygonf/

tpdrf;a&mif py&ifyHk tacGtvdrfuav;rsm; tkyfpkrsm;pGm awGU&onf/ wcsdKUu pkjyHKí


Nidrfoufaeonf/ tPkMunhfrSefajymif; wpfuGufpm tus,ft0ef;xJwGif a&nd§yifuav; trsm;tjym;
yl;uyfaeavonf/ þrQao;i,faom a&nd§yifuav;rsm;u taumif;qHk; tm[m&jznfh ypönf;rsm;
jzpfaeonfrSm thHMop&m/ ol qvdkufudk wjznf;jznf;csif; a&TU,lí Munhfonf/

5rdepfrQ MunfhNyD;onfhtcg ol NiD;aiGUoGm;\/

t0wftdwfrsm;jzifh a&udk ppfaeonfh ae&modkY avQmufoGm;Munhfrdonf/ ydwfptjzLa&mifjzifh


a&ppfvdk uawmhyHkBuD;rsm; jzpfatmif jyKvkyfxm;NyD; xdka&ppftdwfBuD;rsm;xJodkY a&nd§ESpfrsm;
tqifhqifhxnhfí a&ppfaeMuonf/ tptqHk; pufud&d,mwpfckrQrygbJ a&ydkufrS a&nd§rsm;udk
yxrqHk;t0wftdwfxJrS wpfqifhNyD;wpfqifh t0wfuawmhrsm;xJodkY a&cGufjzifh cyf,lxnfhae&aom

~ 43 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

vkyfief;pOfudk Munhf&if; ol pdwfroufrom jzpfvm\/ b,favmufrsm; ZGJaumif;vdkufMuygvdrfh/


a&ppfqefcgrsm;\ atmufwnfhwnfh uGefu&pfcif; Murf;jyifay:wGif ausmufysOfvdk
ab;tem;wpfavQmuf ajrmif;BuD;azmfxm;aomaMumifh qefcgrSusaeaom uefa&rsm;onf
ajrmif;xJrSwpfqifh uefxJodkY pD;qif;oGm;aeonf/ uefxJrS a&udkawmh armfwmjzifh pkyfwifí
qefcgapmif;rsm;\tay:rS a&ydkufcGJrsm;jzihf jznf;nif;pGm usqif;apvsuf &Sdonf/ þoHo&monf
þuefa&rwdrfaumorQ jzpfysufaernfh oHo&mjzpfonf/

ab;ywf0ef;usifudk armhMunhfvdkufaomtcg wGif;BuD;\ jrifhrm;aom awmifeH&Hrsm;onf


aumif;uifwdrfxkESifh xdvkrwwfjzpf\/ awmifeH&HwGif aygufa&mufaeMuaom opfyifrsm;onf
aeyl&Sdefudk rrIovdkyif pdrf;arSmifvsuf&Sdonf/ uefab;ywfvnf ae&muGufuGufuav;om
vlaetdrfajcjzpfNyD; [dkbufwjznf;jznf; jrihfoGm;aomtcg ausmufwHk;rsm;? opfyif½dkif;rsm;jzifh
jynfhvsuf&Sdonf/ rsufpdwqHk; arQmfMunhforQrSm rdk;aumif;uifem; a&mufaeonfh wGif;EIwfcrf;
e,fedrdwfrsm;om jzpf\/

rJZm[laom pum;udk ol em;vnfvmonf/ vrf;yef;qufoG,fa&; bmrQr&Sdaom wGif;BuD;xJrSm


jzpfonf/ ½kyf&Sif½Hkr&Sd? aps;r&Sd? pwdk;qdkifr&Sd? vrf;r&Sd? pm;aomufqdkifr&Sd/ b,fvdk
vlae&Gmwpfckygvdrhf/ &GmESifhwlaom tcsuf[lí pcef;taqmufttHkrsm; teD;u bkef;BuD;ausmif;ESifh
,ck a&ppfpif txufcyfvSrf;vSrf;u ocsØKif;ukef;om &Sdonf/

b,fvdk aysmf&TifrIrsdK;eJY 'DwGif;BuD;xJrSm olr Mum&Snf&yfwnfaeovJ/

]]OD;rif;xif}}

toHrSm rsufESmcsif;qdkif&Sd rar,kcdkifxHrS jzpf\/ ol tenf;i,f a&SUwdk;oGm;vdkufonf/

]][kwfuJh}}

]]tck 'DrSmoHk;aewJh a&ppftpawG b,favmufwefr,fvdkY xifovJ[if}}

olr\ rsufESmrSm cyfwnfwnf/ odkYaomf rsufvHk;wGif &if;ESD;cifrifrIudk awGUae&onf/

tJ...? ol t0wfprsm;\ wefzdk;udk odyfrodyg/ arar csKyfay;aom tusÐvHkcsnfudk


0wfvdkuf½kHjzifh 0wfqifrIvkyfief; jynfhpHkoGm;ygonf/

]]'g ydkvDtufpfwmp ac:w,f r[kwfvm;? tif;...wpfudkufudk wpf&mausmfavmuf...}}

rar,kcdkifu cyf[[ &,favonf/

]]'g a&Tawmifwufx&Gefp &Sifh? wpfudkufudk 67usyfyJ &Sdw,f? xm;ygawmh? wpfudkufu


wpfrDwmeD;yg; &Sdw,fqdkawmh 'Dtp[m wpfrDwmudk jrefrmaiG 70usyfayghaemf}}

olr ajymcsifonfh t"dyÜm,fudk ol BudKwifwGufqrdNyD; oabmuspGm jyHK;vdkuf\/

]]tJ'Dawmh...}}

]]tJ'Dawmh...tck OD;rif;xifqDu ,lr,fh Edkufwuf(uf)(pf)tpu wpfrDwmudk


a':vmwpf&mqdkawmh jrefrmaiG ckepfaxmifayghaemf}}

]][kwfuJh}}

~ 44 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

ol rcsdjyHK; jyHK;vdkuf&avonf/

]]'Dawmh a&nd§ukefacsm xGufwhJae&mrSm a&Tawmifwufx&Gefpudk oHk;wmxuf tqwpf&m


ydkxGufEdkifyghrvm;[if}}

]]½SL;...wdk;wdk; ajymygAsm? vlBuD;awG Mum;ukefyghr,f}} xdkYaemuf ol toHxGuf &,fvkduf\/

tm&yfvlrsdK;wpfa,mufudk oJawG0,fatmif a&mif;Edkifaom ta&mif;udk,fpm;vS,fwpfOD;\


uRrf;usifpGm qGJaqmifrIrsdK;jzifh ol tvkyfvkyfaejcif; r[kwfyg/ ypönf; a&mif;&zdkY t"duusaom
twåorm;wpfa,mufvnf; r[kwfyg/ rcifrdk;jrifh\ vkyfief;onf ol\ vkyfief;vnf; jzpfonf/
rcifrdk;jrifh\ atmifjrifrIonf ol\ atmifjrifrIvnf; jzpfonf/ wpfenf;tm;jzifh jrefrmEdkifiH\
atmifjrifrIvnf; jzpfonf/

]]uRefawmfu rar,kcdkifwdkY pDrHudef;twGuf taumif;qHk;jzpfatmif ulnDay;csifwJh qE´wpfckom


&Sdygw,fAsm/ pyD½lvdkif;em;trQif&JU tus,feJY nDrQwJh tpwpfck jzpfvdkY 'Dtptay:rSm trsm;BuD;
tm;udk;Edkifygw,f/ prf;oyfMunhfao;wmaygh/ oDtdk&Dwpfck jzpfvmzdkY prf;oyfcsufawG trsm;BuD;eJY
p&wmr[kwfvm;As}}

]]q&mhom;u q&mvdkyJ pum;ajym aumif;w,f rdk;a&}}

rcifrdk;jrifhu xdkif&mrS xavQmufvmNyD; olYudk rjyHK;r&,f vSrf;Munhfonf/

]]'gayr,fh wpfzufom;udk enf;enf; ceJYwwfwmawmh q&meJY rwlbl;}}

yGifhvif;aom olr\ xifjrifcsufaMumifh olUrsufESm aEG;ceJ jzpfoGm;\/

aemufqHk;awmh uHaumif;axmufrpGm rcifrdk;jrifhESifh ESpfa,mufcsif; awGUqHkcGifhudk &oGm;onf/

npmpm;csdefwGif tem;rSm xrif;[if;rsm; pDpOfay;aom cifarmiftkef;ESifh twl pum;ajym&if;


xrif;ESpfyef;uefukefatmif pm;ypfvdkufonf/

]]pm;...OD;rif;xif? 'gawGtm;vHk; uRefawmfhvuf&mcsnf;yJ}}

rdef;uav;yrm uEGJUuvsjzpfaeaom cifarmiftkef;udk ol wtHhwMo csD;usL;rd\/

]][m...trsdK;orD;awG csufwm r[kwfbl;vm;}}

cifarmiftkef;u rdef;uav;vdkyif EIwfcrf;rJhauG;jyHK;\/

]]b,f[kwfrvJ tpfudk&m? rSwfxm;? q&meJYtwl ygvmorQ {nfhonfawGudk auR;arG;zdkY


a0,sm0pötm;vHk; a[m'D cifarmiftkef;yJ? olwdkYu uRefawmfhudk ulnD½Hkav;yJ}}

ESpfa,mufwnf;&Sdaom pum;0dkif;onf &,farmoHrsm;jzifh aEG;axG;oGm;onf/

]]xrif;pm;NyD; ysif;ae&if uRefawmfeJY vdkufcJhav/ [dkbuf trsdK;om;aqmifrSm wDADG&Sdw,f}}

&efukefrSmwkef;u b,fawmhrS wDADG rMunhfjzpfaom rif;xifonf þwGif;pcef;wGif wDADG


&SdaeonfhtwGuf pdwfoufom&m &oGm;avonf/

~ 45 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]'DaeY rdk;om;uif;pifw,f/ 'gaMumifh wGif;awmifrSm wDADG Munfvifjywfom;r,f/ rdk;&GmwJhaeYrSm


OD;rif;xif jrifapcsifw,f/ bmqdkbmrS rjrif&atmif 0g;NyD; w*spf*spf jzpfaea&m}}

n&Spfem&DcGJNyD;csdefwGif ½kyfjrifoHMum;xm;&m tcef;xJodkY rcifrdk;jrifh 0ifvm\/ &SnfoG,faom


trsdK;orD; t&dyfwpfck olUa&SUrSm ay:vmuwnf;u ol 'dwfceJ &ifckefoGm;\/ armhMunhfvdkufawmh
azm&if;&Syf tndKEkpif; tqiftusÐÐjzifh rcifrdk;jrifhudk pdwfvIyf&Sm;pGm jrifvdkuf&avonf/ olronf
cgwdkif; jrifaeusxuf ydkí vSyaeonf/

]]aMomf...{nhfonf &SdaewmyJ}}

olr\ cyftuftuftoHudk tuJcwf&orQawmh tcef;xJokdY 0ifa&muf&ef tenf;i,f


wGefYqkwfae[ef wlonf/ olu 0rf;omtm;& zdwfac:vdkufonf/

]]vmyg rcifrdk;jrifh tawmfyJ? pum;ajymzdkY tazmf&NyD}}

olESifh rvSrf;rurf;u xef;vuf ukvm;xdkifwGif olr 0ifxdkifaomfvnf; olwdkY awmfawmfESifh


pum;rajymjzpfMuyg/ olrursm; pwifpum;ajymrvm;[k apmifhae&mrS N*dKvfwkowif; vmcsdeftxd
pum;wpfcGef;rS rajymrday/ olr &Sd&modkY rodrom tuJcwfMunhfrdawmh olru wDADGudk pdwf0ifpm;pGm
Munhfaeonf/

tif;...igrS pum;rajym&if 'D0dkif;u 'DvdkeJY NyD;oGm;rSmyJ/ wpfckckawmh ajymOD;rS jzpfr,f/

ajymrnfhajymjzpfawmh pdwfxJrSm tjrJ&Sdaeonfh taMumif;t&mudk wJhwdk;BuD; ajymrdvsufom;


jzpfae\/

]]'geJY pum;rpyf wGif;awmifudk ydkYpfrif;vm&JUvm;[if}}

bk&m;...bk&m;/ rif;xif...'ghxuf ydkaumif;wJh csOf;uyfrIrsdK; r&Sdawmhbl;vm;uGm/

olr zswfceJ wtHhwMo vSnhfMunhf\/ rif;xif enf;enf;uav; rsufESmyloGm;onf/

]]ykdYpfrif; [kwfvm;? bmtwGuf ar;wmvJ}}

rxl;awmhygbl;uGm/

]]uRefawmf 'Dudk pmxnfh&if pma&mufzdkY vG,frvG,f odcsifvdkYyg}}

olr cP NidrfoufoGm;\/ xdkYaemuf wDADGudk rsufESmrl&if; at;wdat;puf pum;ajym\/

]]'DrSm pmwdkufr&SdvdkY pmydkYorm;vnf; rvmbl;? 'gayr,fh bkwvifudk pcef;u um;jzpfjzpf?


wGif;&Gmu wpfa,mufa,muf jzpfjzpfa&muf&if [dkuae pmudk ay;vdkufwmyJ/ NrdKUawGvdkawmh
rjrefbl;/ vrf;yef;qufoG,fa&;ay:rSm rlwnfw,fav}}

b,folUxH pma&;rSmvJ[k olr rar;yg/ odkYaomf acwfynmwwf trsdK;orD;wpfa,mufyDyD olr


&dyfrdrSmygyJ/

~ 46 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

olrteD;wGif xdkifae&jcif;jzifh t&m&mrSm jynfhpHkaeovkd cHpm;&onf/ olU&ifrSm jzpfay:aeaom


El;nHhonfhcHpm;rIuav;onf olYudktHhMoatmif zefwD;ay;vsuf &Sdonf/ olrxHrS a&csdK;NyD;p
vwfqwfaom &eHYwpfck arT;ysHYaeonf/ a&arT;eHY r[kwfyg/ olr olYudk pl;pl;pdkufpdkuf
tuJcwfaeaeaom tcsdeftcdkuftwefYwGif wDADGrS BuD;rm;aom wifhum;BuD;rsm;? ppfvufeuf
ypönf;rsm; tajymuftusm;rsm;jzifh ppf0wfpHkrsm;onf olYrsufpdxJwGif a00g;oGm;\/ þtrsdK;orD;onf
ol awGUzl;orQ rdef;rxJwGif a00g;oGm;\/ þtrsdK;orD;onf ol awGUzl;orQ rdef;rrsm;wGif
pdwfvIyf&Sm;rI tenf;qHk;jzpfonf/ odkYr[kwf pdwfcHpm;rIudk txdef;csKyfEdkifqHk;rdef;r jzpfonf/
avmuudk &ifqdkif&mwGif olrwdkY vlrsdK;rsm;onf atmifjrifwwfMuonf/ qHk;jzwfp&m&SdvQif
aoG;at;at; qHk;jzwfrnfhvlrsdK; jzpfonf/

cPtMumwGif olr zswfceJ x&yf\/ ol uref;uwef; armhMunhfvdkufonf/

]][m...rMunhfawmhbl;vm;}}

ol csOf;uyfyHk jrefqefvGef;oGm;vdkYrsm; aMumufoGm;avovm;/

]][kwfuJh? N*dKvfwkowif; NyD;NyDyJ? OD;rif;xif qufMunhfav}}

]]bmjzpfvdkYvJ[if? uRefawmfeJY'DrSm twlxkdifaewm roihfawmf&if uRefawmf jyeftdyfyghr,f/


rcifrdk;jrifh xdkifaecJhyg}}

ol x&yfvdkufonf/

]]roifhawmf&if [kwfvm;? b,folu roifhawmfbl;vdkY ajymrSmvJ}}

olr rsuf0ef;rsm; tenf;i,f El;nHhaeonf/

]][dk'if; ywf0ef;usif...}}

olr olYudk wtHhwMo yHkpHjzifh pdkufMunhf\/

]]b,fywf0ef;usifurS bmrSxifrSm r[kwfbl;/ cPae&if wDADGZmwfvrf;MunfhzdkY


tzGJUom;awGtm;vHk; a&mufvmMurSmyg/ olwdkY yef;uefaq;aeMuvdkYyg/ OD;rif;xifu bmawG
t"dyÜm,fr&Sd awG;ylaevdkYvJ}}

yuwd ½dk;om;aom olr rsufESmxm;aMumifh ol yihfoufwpfcsuf ½dIufvdkufrdonf/

]]uRefru "mwfcGJcef; tajzawGudk pm&if;jyKpk&OD;rSmav? aemufNyD; uRefr Zmwfvrf;awG bmawG


rBudKufwwfbl;? oGm;r,faemf}}

tcef;uav;onf ½kwfw&uf ajcmufaoGUoGm;\/

xxGufoGm;zdkY roihfawmfrSef; owdjyKrdí qufxdkifaecJh&aom rif;xifxHodkY tjcm;0efxrf;rsm;


a&mufvmí pum;ajymMuaomfvnf; rif;xiftwGuf wpfpHkwpf&m vpf[maeovdk cHpm;&onf/
xdkvpf[mrIonf n tdyf&m0ifonftxd usefae\/

aemufaeYqdkvQif ol jyef&awmhrnf/

~ 47 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

aemufwpfBudrf þpcef;odkY a&mufzdkY tcGifhta&;rSm tvGefenf;yg;vSonf/ tvkyfudpöudk


taMumif;jy&efrSm rjzpfEdkifawmhoavmuf ukefqHk;aeNyD/ rsufESmylyljzifh vmvQifaum.../
taMumif;jycsuf &Sd&Sd? r&Sd&Sd vmvdkY&wmyJ r[kwfvm;/ vlwdkif; wGif;awmifudk tvnftywf
avhvma&; vmaeMuwmyJ/ EdkifiHjcm;om;awGawmif vmMuao;wm/

½l;aeovm;/ b,folrqdk wGif;awmifudk wpfacgufvmMunhf&if vHkavmufNyDuG/ rif;u


b,fESpfcg vmcsifvdkYvJ/

uJuGm...b,fESpfcg vmvmayhg/ b,folYudk *½kpdkufae&rSmvJ/ rdef;rwpfa,mufudk ydk;w,fqdkrS


awmh 'Davmufawmh rsufESmajymif&rSmyJ/

tawG;jzifhyif ol rsufESm aEG;ceJ yloGm;avonf/

Commercial use of this book will be at your OWN RISK !

~ 48 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef; (7)
wGif;pcef;wGif ESpfntdyfNyD; oHk;&ufajrmufaeYodkY a&mufaomtcg olwdkYtm;vHk;jyefzdkY ypönf;rsm;
odrf;NyD;NyD/ xdktcsdefwGif rcifrdk;jrifhrSwpfyg; tjcm;aom 0efxrf;rsm;ESifh cifrif&if;ESD;NyD;om; jzpfaeNyD/

olwdkYtm;vHk;onf azazhwynfhrsm; jzpfcJhMuonf/ olwdkYtm;vHk;yif azazhudk cspfcifav;pm;Mu


onf/ azaz tvkyfxGufonfhudpö? a&xGufypönf; arG;jrLa&;vkyfief;wGif tpk&S,f,m0ifNyD;
tvkyf0ifonfhudpö? azaz\ aoG;wdk;a&m*g oufom&m&oGm;onfh udpötm;vHk;udk rif;xifausmfESifh
aqG;aEG;pum;ajym&if; &if;ESD;rI &cJhonf/

b,folESifhrqdk cifrif&if;ESD;zdkY 0efrav;aom rif;xifonf ESpf&uftwGif;rSmyif cifarmiftkef;ESifh


pum;vufqHk ajymNyD;NyD/ cifarmiftkef;rSm tvGefvSaom nDrav;wpfa,muf &SdrSef;vnf; odNyD;NyD/
xdknDrav;udk vlwumawmif;wdkif; yg;pyfjzifh tvG,fwul ay;wwfaMumif;vnf; odNyD/ olYudkawmif
cifarmiftkef;u p aemufaeao;\/

]]OD;rif;xifu vlysdK r[kwfvm;? uRefawmfhnDrav;u acsmw,fAs? pmvnf; odyfawmfw,f}}

ol jyHK;aeaomtcg olYudk rcifrdk;jrifhu cyfwnfwnf vSrf;MunhfaecJhonf/

olYudk tzGJUom;tm;vHk;u ta&mif;udk,fpm;vS,f wpfa,muftjzpf oabmrxm;bJ


q&mOD;xifausmf\ om;tjzpfom oabmxm;Mu\/ touft&G,fcsif;vnf; odyfruGmvSay/
trsdK;orD;tzGJUxJwGif touftBuD;qHk;u rar,kcdkif jzpfonf/ tm;vHk;u olrudk rmrD[k ac:ojzifh
yxrwGif ol tHhMordao;\/ odkYaomf aemufydkif; oluyg rmrD[k w&if;wESD; ac:&avmufatmif
&if;ESD;cifrifcJhavonf/ trsdK;orD;tm;vHk; ckESpfa,mufjzpfNyD; xdktxJrSm tdrfaxmifusNyD;aom
trsdK;orD;0efxrf;ESpfa,muf ygaMumif; ol od&onf/ uHaumif;axmufrpGm xdkESpfa,mufxJwGif
rcifrdk;jrifh ryg0ifyg/ trsdK;orD; emrnfawGudkawmh ol a&maxG;aeqJ jzpf\/ rar,kcdkifESifh
rcifrdk;jrifhuvGJvQif usefonfh trsdK;orD;rsm;udk emrnfrSefatmif rac:Edkifao;bJ jzpfaeonf/
wpfcgwpfcg wifat;&D[k ac:rdolu MunfMunfjrifh jzpfaeNyD; cifjyHK;vGif[k ac:rdolu csdKarT;
jzpfaewwfonf/ tm;vHk;u 0dkif;[m;awmh ol enf;enf;&SufoGm;um emrnfrac:bJ pum;ajymzdkY
BudK;pm;&awmhonf/ trsdK;om;0efxrf;rsm;ukdawmh emrnfESifhvl wGJí rSwfrdNyD/

wGif;awmifodkYt0if um;ay:rSmuwnf;u aqG;aEG;csifaom iSufzsm;a&m*gtaMumif;udk


tzGJUom;awGESifh aqG;aEG;jzpfMuonf/

]]'Dem;wpf0dkufu iSufzsm;e,fajrawGyJ? tm;vHk;xJrSmawmh wGif;awmifu iSufzsm;u tqdk;qHk;vdkY


ajym&rSmyJ/ yvyfpfrdk'D,rf z,fvfqDay&rf trsdK;tpm;av}}

ol rcifrdk;jrifhtwGuf pdk;&drfoGm;\/

~ 49 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]BudKwifumuG,fNyD; aq;pm;vdkY r&bl;vm;Asm}}

]]&wmaygh? pm;aewmyJav? 'gayr,fh...}}

pcef;wm0efcH udkwdk;atmifu ycHk;wGefYum jyHK;onf/

]]uRefrwdkYpcef;rSm trsm;qHk;aq;0g;u iSufzsm;aq;yJ? tpHk&Sdw,f/ uDGeif; pm;aq;&Sdw,f?


y½dkifrmuGif;&Sdw,f? ydkif&ufZif; &Sdw,f? uvdk½dkuGif;&Sdw,f? xdk;aq;awGvnf; &Sdw,fav/ bDyDtdkifu
tpHkay;xm;wmyg/ aemufNyD; q&m0ef r&Sdayr,fh usef;rma&;rSL;&Sdygw,f? pdwfrylygeJY OD;rif;xif&JU}}

rar,kcdkifu rsufvHk;omjyL;vsuf cyfwnfwnf rsufESmay;vkyfí rif;xifausmfudk pdwfMunhfajym


awmh ol b,fvdkaerSef; rodatmifjzpfoGm;onf/ awmfygao;&JU? rar,kcdkifu rcifrdk;jrifhudk
apmif;iJhrMunhfayvdkY/ Munhfrsm;MunhfvQif rif;xif xdkif&mrS jAKef;ceJ xajy;rdrnf/

]]tHr,f 'gxuf ta&;BuD;wJh umuG,fypönf; &Sdao;w,fav rmrD&JU? OD;rif;xifudk


ajymvdkufygOD;}} cifarmifOD;u a&nd§tdwfxJrS a&awGudk tm;ESifhrmefESifh n§pfcs&if; cyfaemufaemuf
ajymjyefavonf/

ol rcifrdk;jrihf\ rsufESmudk vSrf;rMunhfrdatmif xdef;csKyfxm;&\/

ighrsufvHk;awGursm; odyfodomaeavovm;/ 'ku©ygvm;/ 'Davmuf ESpfntdyf &ufydkif;uav;


twGif;rSm olwdkY &dyfrdoGm;NyD qdk&ifawmh igudku nHhvGef;vdkY jzpfrSmyJ/ a[m...bmqdkifvJ? ig
ukrÜPDtwGuf tvkyfeJY vmwmyJ? rdef;r vmydk;wmrS r[kwfwm/ ol rsufESmudk cyfwnfwnf
jzpfatmif xdef;xm;&if;u [efaqmifyd&drSm r[kwfrSef; odaejyefonf/

]][kwfwmaygh? umuG,fzdkYtwGuf jcifaq;acG txkyfvdkuf &Sdw,fav/ rif;om; jcifEdkifaq;acGawG


vpOfcGJwrf;xJrSm jcifaq;acG tjrJygw,f? ryleJY}}

xdkYaemuf olwdkYtzGJUom od[efwlaom taMumif;wpfckckjzifh 0g;ceJ atmf[pf&,farmMuonf/


bmrSef; rodaomfvnf; tzGJUom;rsm;\ aysmf&TifrIu olYxH ul;pufoGm;\/ ol a&ma,mifí
jyHK;rdonf/ rcifrdk;jrifhuawmh cyfvSrf;vSrf;rSm olr\ zef>yefrsm;jzifh tvkyf½Iyfum jyHK;½HkjyHK;aeonf/

]]jcifrudkufatmif vdrf;wJhaq;awG &Sdw,fr[kwfvm;}} ol tMuHay;rdawmh cifarmiftkef;u


vufumjy\/

]]&DyDwdk ajymwm r[kwfvm;? uRefawmfwdkY r&wm MumvSNyD/ tckawmh jcifaxmifxJ


a&mufraercsif; rvHkjcHKawmhbl;aygh/ jzpf&if aq;aomufvdkufwmyJav}}

ol pdwfroufrom jzpfoGm;onf/

urf;ajcrSm tvkyfvkyfae&if; aomfvnf;aumif;? a&xJrSm (Oyrm...aEG&moD) avSjzifh a&nd§awG


vdkufq,f,laepOf aomfvnf;aumif; jcifrudkufbl;vdkY b,fhES,fvkyfNyD; pdwfcsEdkifygrnfenf;/
"mwfcGJcef;wGif rdkufu½dkpukwfudk NidrfoufpGm tm½Hkpl;pdkufí MunhfaepOf? a&ppfpifab;wGif
a&nd§yg0ifEIef;udk zef>yefrsm;jzifh pdwf0ifpm;pGm wdkif;wmaepOf? a&nd§pifwGif a&nd§rsm;udk
a&n§pfxkwfNyD; a&csdKjzifh oefYpifaepOf b,fae&rSmrqdk jcifudkufEdkifonf/

]]uRefawmf tMuHay;r,fAsm? cifAsm;wdkY tvkyfcGif0wfpkHudk wwfEdkiforQ udk,fcE¨mtom;udk


zHk;atmif 0wfMuaygh}}

~ 50 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

onfwpfcg atmfí &,farmolu rar,kcdkif jzpf\/

]]tr,fav;...&Sif 'Du jciftaMumif; rodvdkY/ 'Du jcifuav t0wfpudk azmufNyD; tom;udk


udkufwJhae&mrSm uRrf;usifaeNyD&Sifh/ olwdkYu yvwfpwpfpawmif azmufEdkifrvm; rodbl;? tyfeJY
xdk;ovdkyJ}}

]]rmrDa& aemufxyf tMuHOmPfaumif;uav; awmif;prf;ygOD;? OD;rif;xifu tMuHaumif;awG


awmfawmf xGufwwfw,f}} rcifrdk;jrifhu vSrf;ajymcsdefrSm ol rsufESmenf;enf; yloGm;NyD;
&,faevdkuf&\/

]]uJ...OD;rif;xif? uRefrwdkY 0efxrf;awG iSufzsm;a&m*g rjzpfatmif umuG,fzdkY aemufxyf


tMuHuav;rsm;...}}

ol cyf[uf[uf &,fvsuf acgif;ndwfvdkuf\/

]]vG,fygw,f rmrD&m? jcifvHkpumwyf wdkufcef;taqmufttHkawG aqmufay;zdkY 0ef;BuD;qDudk


tpD&ifcHpm wifvdkufaygh}}

tm;vHk; 0dkif;&,fMuavonf/

eHeuf 10em&D xdk;awmh a'gufwmOD;rif;odef;ESifh bDyDtdkifvlBuD;rsm; ajrmufbuf a&ppfpifrS


jyefvmMuonf/

]]q&m aeYv,fpm pm;roGm;bl;qdkvkdY uRefawmfwdkY aeYv,fpm rcsufxm;bl;aemf}}

cifarmiftkef;u OD;rif;odef;udk awGUawGUcsif; today;onf/

]]at;yguGm? bkwvifusrS pm;MurSmyg/ b,fhES,fvJ rif;xif? awmfawmf avhvmNyD;NyDvm;}}

]][kwfuJh q&m}}

ol wu,fwrf; avhvmxm;onfrSm tvkyfESifhwGJaeaom rcifrdk;jrifhom jzpfonf/ a&nd§xkxnf


wdkif;aepOf rcifrdk;jrihf\ pl;pdkufaom rsuf0ef;rsm;? wpfcsufwpfcsuf rsufarSmifcsDxm;aom rsufcHk;rsm;?
"mwfcGJcef;wGif olr arG;jrLxm;aom pyD½lvdkif;em; rSefavSmifuefuav;xJrS a&wpfpufudk
tPkMunhfrSefajymif;jzifh MunhfpOf wif;wif;aphxm;aom EIwfcrf;rsm;? wpfcgwpfcg rausreyfjzifh
bmrSef;roJuGJaom pum;vHk;udk cyfwdk;wdk; a&&GwfpOf vIyf&Sm;oGm;aom EIwfcrf;yg;uav;rsm;?
"mwfcGJcef; rSefavSmifuefxJrS a&udk yDtdyfcsfwdkif;onfh puúLud&d,mav;jzihf wpfpufcsif;
ta&mifcGJjcm;wdkif;aepOf uRrf;usifoG,fvsaom vufacsmif;rsm;/

&efukef jyefa&mufonfhwdkif arhypfzdkY cJ,Of;aom olr\ tao;pdwf trlt&mrsm; jzpfonf/

rdef;rwpfa,muf\ vTrf;rdk;rIudk wGef;vSef rypfEdkifaom olYtodpdwfudk oljyefí


pdwfqdk;aerdonf/

þtrsdK;orD;onf b,folYudkrqdk txufpD;rS tuJcwfí pum;ajymrnfh trsdK;orD;jzpfonf/


pl;&S&J0Hhaom rsufvHk;rsm;u rnfolYudkrQ tm;emvdrfhrnf r[kwfaMumif; azmfjyaeonf/
wif;wif;aphxm;aom EIwfcrf;rsm;u udk,hfudk,fudkrSwpfyg; tjcm; rnfolYudkrQ tm;udk;vdrfhrnf
r[kwfaMumif; tenf;i,f &efvdkpGm azmfjyaeonf/

~ 51 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

olrudkrS ol bmjzpfvdkY a&G;cs,fí csOf;uyfaerdygvdrhf/

olUtawG;xJ a&mufvmaom a&G;cs,frI...[laom pum;udk ol taotcsm pOf;pm;rdaomtcg


av;vHaeaom &ifu enf;enf;ayghyg;oGm;ovdk &Sdonf/ a&G;cs,frI...[k oHk;EIef;NyD qdkuwnf;u 'g
tcspfr[kwfEdkifyg/ OD;aESmuf\ tvkyfwpfckom jzpfonf/ OD;aESmufqdkvQif ol\ qifjcifOmPfudk ol
jyeftm;udk;Edkifao;onf/ roifhawmfbl;? oifhawmfw,fqdkwmudk qifjcifOmPfjzifh tvdktavsmuf
qHk;jzwfay;vdrhfrnf/ ol tenf;i,f pdwfoufom&m &oGm;\/

odkYaomf xdkpdwfoufomrIrSm wm&SnfrcHyg/

aeYv,f 11em&DwGif olwdkYvlpk jyefvnfxGufcGm&ef um;ay:odkY wufMuonf/

a&ppfpifESpfckESifh a&n§pfpifwGif wm0efusaeaom 0efxrf;rsm;u vGJvQif tm;vHk;u


olwdkYq&mudk EIwfqufMu\/ cyfvSrf;vSrf; tajcmufvSrf;pifwGif eef;qGJNyD;om; a&nd§rQifrsm;udk
tajcmufvSef;aeaom tkyfpku vufjyEIwfquf½Hkom jzpfonf/ aeYv,f 2em&Dtxd tm;vyfaeaom
tkyfpkuawmh um;ab;em;txd avQmufvmí EIwfqufonf/ xdktkyfpkxJwGif rcifrdk;jrifh
yg0ifaeaomtcg wGif;pcef;rS rjyefrD usef&SdaeorQ rdepfydkif;uav;onf vGrf;qGwf atmufarhzG,f&m
umvuav; jzpfoGm;avonf/

um;ab; cyfvSrf;vSrf;wGif rwfwwf&yfvsuf vufESpfzuf wif;wif;ydkufum ajcvSrf;udk cyfcsJcsJ


taetxm;vkyfí um;qDodkY pl;pdkufpGm vSrf;Munhfaeaom trsdK;orD;uav;udk ol wpfcPrQ
ai;armMunhfrd\/ rdk;&dyfrdk;aiGUjzifh tHkYysrIefrdIif;aeaom aumif;uifatmifwGif olr &yfaeyHku
tm;rmefwif;xm;yHk ay:aeonf/ tm;vHk;u jyHK;&,fí vufjyEIwfqufcsdefwGif olr tenf;i,frQ
rjyHK;yg/ olr\ tMunhfonf olUxHodkY a&mufvm\/ olr rjyHK;yg/ vufvnf; rjyyg/ odkYaomf
olESifh rsufvHk;csif; qHkrdpOf olr\ taetxm; rqdkpavmufuav; ,drf;,dkifoGm;\/ olr
rsufpdvTJvdkufNyD; ajcvSrf; tenf;i,fjyifvdkufavonf/ ol enf;enf;uav; auseyfESpfodrfhoGm;\/
rif;xifausmf[laom a,musfm;wpfa,muf urmÇavmuwGif wnf&SdaeaMumif; rdef;rwpfOD; taejzifh
todtrSwf jyKvdkufjcif; jzpfonf[k ol ,lqonf/

um;teD;wGif uyf&yfaeaom cifarmiftkef;ESifh rar,kcdkifu olwdkYtm;vHk;udk jyHK;&,fí


EIwfquf&if;

]]aemufvnf; vmvnfOD;aemf OD;rif;xif}}[k olYudk cGifhay;BudKqdkonfh tcsdefwGif rcifrdk;jrifh


EIwfcrf;rsm;u wif;wif;aphxm;qJom jzpfonf/

xkdtcsdefwGif um;u pwif xGufcgonf/

xdktcsdefwGif rcifrdk;jrifh\ rsufvHk;rsm; olYxHodkY aemufwpfBudrf a&mufvm\/ onfwpfcgawmh


ol xdef;csKyfr&awmhojzifh olrudk ai;armMunhf&if;u olr wpfOD;wnf;udk jyHK;jyvdkufrdonf/ olr
jyefírjyHK;yg/ odkYaomf acgif;nGwfí EIwfqufvdkuf\/ vufESpfzuf wif;wif;ydkufvsuf? EIwfcrf;
wif;wif;aphxm;&if;u acgif;udknGwfí EIwfqufvdkufaom olr\ [eftrlt&mudk ol b,fawmhrS
arhaysmufEdkifawmhrnf r[kwfyg/

tjyefc&D; um;ay:wGif aemufwpfBudrf b,fvdkqHkawGUEdkifatmif zefwD;&yghrvJ[laom tawG;jzifh


&ifwpfckvHk; jynfhMuyf av;vHvsuf&Sdavonf/

Commercial use of this book will be at your OWN RISK !

~ 52 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef; (8)
wevFmaeY eHeuf 10em&DcGJwGif ol &efukef jyefa&mufonf/

tdrfrSma&csdK;? xrif;pm;NyD; ½Hk;odkY xGufchJ&\/ ½Hk;a&mufawmh aeYv,f 12em&D cGJNyD;aeNyD/

azaztygt0if vlBuD;rsm; aeYv,fpm oGm;pm;aeMucsdefjzpfí olUpm;yGJwGif wifxm;aom


ig;pmxkwfvkyfrI pm&if;Z,m;udk pdwfrygpGm zwfaevdkufavonf/

azaz þukrÜPDodkY 0ifa&mufvmcsdefrSpí ,cifu olYtcef;uav;rSm azazhtcef;


jzpfoGm;onf/ xdktcg olUtvkyfpm;yGJonf pk'gvDwdkY pm;yGJrsm;enf;wl ½Hk;cef;rxJwGif
a&mufoGm;avonf/

cPMumawmh azazESihftwl pk'gvDwdkY om;tzyg twlwl 0ifvmMuonf/

pm;yGJrSm ol xdkifaewm jrifawmh pk'gvDu csdKjrpGm jyHK;&,fEIwfqufavonf/

]][m...q&m jyefvmNyD/ 'gvDhzdkY rEÅav;xdk;rkefY yg&JUvm;[if}}

ol tenf;i,fjyHK;í acgif;,rf;vdkuf\/

]]wGif;awmif oGm;wm rEÅav;oGm;wmrS r[kwfbJ}}

pk'gvDu rsufESmuav; ½HIUNyD; &,f\/

]]'gayr,fh rEÅav;uae jzwfoGm;&wmyJ Opöm q&muvnf;}}

'gvDhtazu cyfjyHK;jyHK;yif olYorD;acgif;udk ykwfvsuf tcef;xJ 0ifoGm;\/ rif;xif\


pm;yGJem;rSm &yfusefcJholu azazjzpfonf/

]]tqifajy&JUvm; om;}}

]][kwfuJh}}

azaz xGufroGm;ao;yg/ olYudk pl;prf;ovdk iHkYMunhfvsuf&Sdonf/

&efukefrSmuwnf;u Nitex Filtre Cloth udkwpfq,frDwm 0,f,lrnfjzpfaMumif; azaz


odxm;aomaMumifh vnf;aumif;? wGif;awmifudk ,cifu wpfacguf a&mufzl;xm;aomaMumifh

~ 53 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

vnf;aumif; wGif;pcef;tawGUtMuHKukd azaz pdwf0ifpm;rSm r[kwf[k olxifcJhonf/ olUxifjrifcsuf


rSm;oGm;\/

]]cifrdk;jrifheJYa&m awGUcJh&JUvm;...}}

]]cifAsm...}}

ol jAKef;ceJ qGHYtpGm azazhudk armhMunhfrdonf/ azazhrsufESmu wnfNidrfaeonf/ ol


bmajym&rSef; rodatmif jzpfoGm;NyD;rS ]][kwfuJh...}}[k toHwdrfwdrfjzifh ajzrdavonf/

]]bwfwpf&mudpöa&m ajyvnfcJhNyDvm;...}}

]]cifAsm...}}

azaz qdkvdkcsifwmudk ol aemufuspGm oabmaygufvdkuf\/ ol wGefUqkwfpGm jiif;vdkufonf/

]]tJ'Dudpö... rajymjzpfcJhbl; azaz...}}

]]aMomf...}}

]]uRefawmfoGm;wm ukrÜPDtwGuf oGm;wmyg}} [k ol b,fvdkrsufESmxm;jzifh


xyfrHtaMumif;jy&Jygrnfenf;/ ol NzD;jzef;xm;aom bwfwpf&mudpöudk ol arhaeonfhtwGuf
olYudk,folom tjypfwifaerd\/

azazu rif;xifudk rjyHK;r&,fMunhf&if; acgif;wndwfndwf vkyfaeonf/ xdkYaemuf


OD;xifausmf[k qdkif;bkwfwyfxm;aom tcef;xJodkY 0ifa&mufoGm;avonf/ ol rodrom oufjyif;
csvdkuf&\/

rcifrdk;jrifhESifh ywfoufí jzpfay:aeaom xl;jcm;rIudk azaz &dyfrdoGm;avovm;/ rjzpfEdkifyg/


olUwGif jzpfay:aeaom xl;qef;onfh cHpm;rIudk oludk,fwdkifyif ra0cGJEdkifao;yg/

&efukefodkY jyefa&mufcgp &ufrsm;onf olUtwGuf onf;rcHEdkifavmufatmif txD;usef


qefvGef;\/ &efukefjyefa&mufNyD;p &ufrsm;wGif olU&ifxJrSm tjrJwrf; &SdaecJhonf/ wpfpHkwpfck
vpf[maysmufqHk;vsuf&Sdovdk cHpm;ae&onf/ xdkcHpm;csufaMumifh jzpfay:vmaom
raumif;usdK;wpfckrSm olUpm&if;rsm; vGJacsmfrSm;,Gif;aejcif;yif jzpfavonf/ wpfBudrfjyefppfaq;wdkif;
trSm;wpfck xyfxyfawGUae&aomtcg pm;yGJay:rS pm&Guftm;vHk;udk pkjyHKqGJqkwfypfcsifpdwf
aygufaygufoGm;\/ em&D0ufavmuf Mumatmif pdwfudkjyefxdef;,lrS olYpm&if; rSefuefoGm;\/
xdktcgrsdK;wGif ol rcsdjyHK;om jyHK;wwfavonf/

,cifu ESpf&ufjzifh tNyD;vkyfEdkifaom vpOf 0ifaiG xGufaiG pm&if;csKyfjcif;udk wpfywfcefY


nd§,l&aomtcg olYudk,fol awmfawmf tHhMoxdwfvefYoGm;\/

uHqdk;0g;vSpGm rdk;&moD rukefwwfao;csdefjzpf&m ½Hk;cef;tjyifrS rdk;pufrsm;udk jrif&wdkif;


oG,fcRefaom ESmacgif;zsm;rSm wGJvGJcdkaeonfh rdk;pufuav;wpfpufudk jrifa,mifvmwwf\/ xkdodkY
jrifa,mifwdkif; olU&ifxJwGif El;nHhaom emusifrIuav;wpfck rodrom 0ifa&mufvmwwfonf/

tcsdef&SdorQ olUtm½HkxJodkY a&mufaeonfrSm rcifrdk;jrifhtwGuf rnfonfhypönf;awG toHk;0ifovJ


[laom taMumif;t&myif jzpfavonf/

~ 54 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

aemufydkif;&ufrsm;wGif "mwfcGJcef;ypönf; pkaqmif;aom tvkyfwpfck ydkvm\/ ol pkaqmif;aom


ypönf;xJwGif vuftdwftrsdK;rsdK; yg0if\/ aq;½HkoHk; &mbmvuftdwf trsdK;tpm;?
"mwkaA'vkyfief;oHk; &mbmvuftdwf trsdK;tpm;? ol oD;jcm;cGJxkwf pkaqmif;aeonfudk
vlBuD;rsm;tm;vHk;u rsufcHk;yifhMunhf½Hkomjzpfí bmrQa0zefcsuf ray;bJ aeMuonf/
xdkvlBuD;tkyfpkxJwGif azazvnf; yg0ifonf/

wGif;awmif&Sd wpfckwnf;aom okawoe tcef;usOf;usOf;uav;xJrS aumfeDu,fvf


zefykvif;uav; oHk;av;ckudk jrifa,mifvmcsdefrSmawmh aumfeDu,f zefykvif;rsm; (or0g,r
wpfcktwGuf) rSm,lay;csdefwGif vdktyfonfxufydkí pm&if;jyKpk ay;vdkufawmhonf/ a&\yDtdyfcsf
wdkif;onfh puúLwdyf(yf)ud&d,mav;rsm;? zef>yefn§yfonfh oHrPda'gufwdkifrsm;? rDvDrDwm pau;txd
yg0ifonfh zef>yef&Snfuav;rsm;udk wjznf;jznf;csif; pkaqmif;,l\/ wpfaeYawmh pm;yGJwGifiHkYí
&oHk;cefYrSef;ajc pm&if;rsm; jyKpkaeonhf rif;xif\a&SUodkY azaz vmí&yf\/

]]azaz bmvdkcsifvdkYvJ [if...}}

ol ar;awmh azazu rsufarSmifMuKwfí acgif;,rf;jyonf/

]]azaz r&Sif;wm wpfck ar;csifvdkY}}

ol wtHhwMo jzpfoGm;onf/

]][kwfuJh...}}

]]rif;wdkY pD;yGm;a&;wuúodkvfrSm "mwkaA'rsm; oifcJh&ovm;}}

ol tlaMumifaMumifjzpfum acgif;,rf;vdkuf\/

]]roif&ygbl; azaz? bmjzpfvdkYvJ}}

]]om; odrf;xm;wJh vuf(bf)ypönf;awGu "mwfcGJcef;wpfckpm &SdaeNyD}}

ol rsufESm enf;enf; yloGm;onf/

]][kwfuJh}}

ol a&SUqufrajymwwfbJ tdk;wdk;tw jzpfaeaomtcg azazu acgif;wpfcsuf ndwfonf/

]]at;av? tJ'gudk em;rvnfvdkYyg/ vkyf vkyf... pm&if; NyD;atmifvkyf...}}

xdkYaemuf azazu tajz rvdktyfawmhovdkyif vSnfhxGufoGm;\/ ol bmajym&rSef; rodbJ


ai;í usefcJhavonf/ xdkYaemufwGifawmh azazu "mwfcGJcef;ypönf;ESifh ywfoufí aemufxyf
pyfpkjcif; rjyKvkyfawmhyg/

ol aemufxyf pkaqmif;aom ud&d,m wpfckrSm Bug Killer [kac:onhf vQyfppf"mwftm;oHk;


jcifaxmifacsmuf rD;tdrfjzpfonf/

~ 55 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

þrD;tdrf\ c&rf;jymrD;a&mifuav;u jcifudk qGJaqmifEdkifonf[l\/ vQyfppfypönf;ESifh


ywfoufí odyfruRrf;usifonfhtjyif pdwfvnf;odyfr0ifpm;yg/ wpfckwnf;aom arQmfvifhcsufrSm
iSufzsm;a&m*gydk; o,faqmifxm;aom jciftrsdK;tpm;udkom rvGwfwrf; qGJaqmifEdkifygap[laom
qkawmif;uav;yif jzpfonf/

ypönf;pkaqmif;jcif; NyD;qHk;oGm;csdefwGif wGif;awmifvlMuHKudk &Sm&jyefonf/ vlMuHKu awmfawmfESifh


r&bJ &ufawGukefoGm;\/ jrefrmEdkifiH aq;0g;puf½HkrSm tvkyfajymif;a&TUoGm;onfqdkaom wGif;awmif
0efxrf;a[mif; trsdK;orD;wpfOD;xH oGm;NyD; tultnDawmif;zdkY ol pOf;pm;&awmhonf/ wGif;awmifrS
vpOfvcsKyfpm&if;udk jrefrmEdkifiH aq;0g;puf½HkodkY tpD&ifcHpmtjzpf wif&onfqdkwm ol odcJhNyD/
xdkpm&if;udk wGif;awmifrS 0efxrf;wpfa,mufu tjrJvmí wif&onfqdkwmvnf; odcJhNyD/
bmyJjzpfjzpf jrefrmEdkifiH aq;0g;puf½HkrS trsdK;orD;uawmh olYudk ulnDEdkifvdrhfrnf/ ypönf;ud&d,mrsm;?
pm&if;Z,m;rsm;udk wGif;awmifodkY um;MuHKjzifh wifydkYay;&ef olru ulnDaeus jzpfonf[laom
taMumif;t&mu pdwf0ifpm;p&m aumif;aeonf/

uHtm;avsmfpGm rif;xifwdkY ukrÜPDrS Cat Fish ig;trsdK;tpm;rsm; prf;oyfarG;jrL&ef


wGif;awmifodkY ydkYay;rnfhudpö ay:aygufvm\/ bmyJjzpfjzpf wpfa,mufa,mufuawmh wGif;pcef;udk
a&muf&vdrfhrnf/ aocsmayguf arQmfvifhcsufjzifh ol ypönf;rsm;udk pepfwus pkaqmif;
xkyfydk;avonf/

Bug Killer \ vufqGJudkif;tpyfwGif...

]rcifrdk;jrifh} twGuf...
]trf(rf)}

[laom t*Fvdyfvufa&;jzifh uwfuav; csdwfqGJxm;onfrSty tm;vHk;aom ypönf;rsm;?


uwfbl;rsm;wGif bmpm? bmtrSwftom;rQ vkyfray;vdkufawmhbJ xm;\/ xdk uwfbl;rsm;udk
puúLuwfxl aowåm tBuD;BuD;xJodkY xnfh&avonf/ puúLaowåmBuD;\ tjyifbufrSmawmh...

]okawoe "mwfcGJcef;
tPkZD0 aq;0g;pDrHudef; pcef;
wGif;awmif}

[k jrefrmvufa&; cyfBuD;BuD;a&;í vdyfpmwyfvdkufavonf/ ay;ydkYol ae&mwGif ukrÜPDemrnf


rygbJ rif;xifausmf[k wpfvHk;wnf; a&;vdkufonf/

onfavmufqdkvQif olr &dyfrdygvdrhfrnf/

b,fwkef;urS pum;rpyfzl;aom? b,fwkef;urS vkdcsifonf[k rajymcJhzl;aom "mwfcGJcef;


ypönf;rsm;udkjrifí rif;xifausmf\ olrtay: tav;xm;rIudk olrodvQif ol auseyfygonf/
pmydkYorm;taMumif; ar;cJhrdaomaMumifh olru olUxHrS pmudk arQmfaumif;arQmfvifhaevdrfhrnf/
pmwpfvHk;rQ ra&;bJ ypönf;awGom ydkYvdkufaom tjzpftysufaMumifh olr wtHhwMo jzpfoGm;rSm
aocsm\/ tHhMorIudk b,folrS rodatmif xdef;csKyfEdkifpGrf;&Sdwmu wpfu@ayghav/

olUtawG;oljyefí &,fcsifoGm;\/ tif;...udk,fhudk,fudk txifBuD;rIuav;u


aysmufuG,froGm;ao;ygvm;/

vlMuHKjzifh ypönf;rsm; wifydkYcsdefrSmawmh tm;vHk;\ rsufvHk;tMunhfrsm;u rif;xifqDrSm


a&mufaeonf/ xdktMunfhrsm;aMumifh olUwGif bmrSrxl;jcm;[ef? bmrSrjzpf[ef cyfwnfwnf
rsufESmxm;vkyf&\/

~ 56 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]"mwfcGJcef;ypönf;awG vufcH&&SdaMumif; pm&Gufjzwfydkif;wpfck ydkYvdkufygvdkY ajymaemf? Mum;vm;}}

wrif b,fol[k emrnfwyfí rajymbJ xm;vdkufonf/ okdYrSom wGif;pcef;wpfckvHk;ESifh


tusHK;0ifayvdrfhrnf/ ol\ [efaqmifrIonf twdkif;twmwpfck txdawmh atmifjrif\/ tenf;qHk;
paemufvdkaom rsufvHk;rsm;jzifh tMunhfrcH&bl;aygh/

azazuawmh BuD;rm;aom uwfbl;BuD;ay:rS vdyfpmudk wpfcsufomMunhfNyD; rod[efaqmifae\/


pmemaxmufxm;pGmyif wGif;pcef;u rSmvdkYvm;[laom rouFmar;cGef;rsdK;udk rar;ay/ usefwJh
vlBuD;rsm;uvnf; rif;xif\ udk,fa&;ukd,fwm tvkyfudpötjzpf oabmxm;[ef&Sdonf/ bmrQ
ar;jref;xifjrifcsuf ray;Muacs/ em;rvnfaom rsufvHk;rsm;jzifh MunhfMujcif;udkrl ol
arhxm;Edkifygonf/

aemuf 5&uftMumwGif vlMuHKjzifh olYxHodkY wGif;awmifrS pmygvmonf/ OD;rif;xifausmf[laom


emrnfjzifh olwdkYukrÜPD\ vdyfpmtwdtus a&;xm;aom pmtdwfudk ol vQifjrefpGm aemufNyD;
&ifckefpGm zGifhzwfonf/ jrefrmvufa&;rsm;jzpfonf/ pmu ESpfaMumif;wnf;om jzpf\/

ay;ydkYaom ypönf;rsm;tm; vufcH&&Sdygonf/


aus;Zl;wifygonf/
[l\/ þ tvkyfoabmqefvGef;aom pmaMumif;ukd zwf&onfhtcgrSmawmh rcifrdk;jrifhESifh
ywfoufaom ol\ arQmfvifhcsufrsm; vGifhpOfrwwf pdwf"mwfusoGm;awmhonf/

vufrSwfu cyfBuD;BuD; apmif;apmif; t*FvdyfpmvHk;rsm; jzpf[efwl\/ aomhvGef;aom


vufrSwfjzpfí ol rzwfwwfyg/

vufrSwf\ atmufrSmawmh tPkZD0 aq;0g;pDrHudef;pcef;? wGif;awmif[k a&;xm;onf/


vufa&;u rdef;uav;vufa&;ESifh rwlaom rdef;uav;vufa&; jzpfonf/ b,fvufa&;[k
ajym&rnfh cyfapmif;apmif; cyfaomhaomh (tqifhtwef;jrifhjrifh[k ol jznfhpGuf awG;vdkufonf)
vufa&;rsdK;jzpf\/ þvufa&;onf tvkyf½IyfaeolwpfOD;\ vufa&;jzpfonf/ vSyrIudk
ta&;rxm;olwpfa,muf\ vufa&;jzpfonf/ udk,fhudk,fudk ,HkMunfpdwfcsaom vufa&;jzpfonf/

þvufa&;onf rcifrdk;jrihf\ vufa&;om jzpf&rnf[k olYpdwfxJu usdwfí avmif;vkdufonf/


bmyJjzpfjzpf olr\ vufa&;jzifh pmwpfapmif ol vufcH&&SdvkdufNyD r[kwfvm;/

[dk; i,f&G,fpOf yxrqHk;aom &nf;pm;qDrS jyefpmudk vufcH&&SdpOfu aysmf&TifrIrsdK;uJhodkY


½l;½l;rl;rl; jyif;jypGm pdwfvIyf&Sm;cGifh r&Sdaomfvnf; wajrUajrU 0ifa&mufvmaom cHpm;csuf
tydkwpfckjzifh ol tenf;i,f auseyfESpfodrfhoGm;rdonf/

þpmudk ol w,kw, rerf;rdyg/ i,fi,fwkef;u cspfolqDu pmrsm;vdkvnf; rMumcP


jyefrzwfrdyg/ tdyf&m0ifcsdefwGif pmudk &ifbwfay:rSmvnf; rwifrdyg/ odkYaomf olYtvkyf udpörsm;udk
a&;rSwfavh&Sdonfh 1991ckESpf 'dkif,m&DpmtkyfMum;xJwGif w½dkwao n§yfxm;vdkufonf/ xdk'dkif,m&D
pmtkyfudk oGm;av&mrSm o,faqmifavh &Sdojzifh rcifrdk;jrifhonf olESifh tvGefeD;uyfpGm wnf&Sdae[ef
udk,fhudk,fudk vSnfhpm;&mwGif atmifjrifoGm;\/

wu,fawmh rcifrdk;jrifhESifh ol rdkifaygif;rsm;pGm a0;uGmvSygonf/

olwdkYESpfa,muf xyfrHawGUqHkzdkY ol b,fvdkrS arQmfvifhír&yg/ olwdkYESpfa,mufonf rwlnDaom


tvkyfudk,fpDjzifh a0;uGmvSaom wpfae&mpDrSm aexdkifMuonf/ olwdkYESpfa,mufudk rnfonfht&murQ

~ 57 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

qufpyf zefwD;ay;aejcif; r&Sd/ olwdkYESpfOD;tMum;wGif wdkufqdkifpGmawGUqHkrIudk arQmfvihfí


r&paumif;rSef; olodonf/ ausmif;rSmwkef;uvdk y&0kPfwpfcktwGif;? odyfrrsm;vSaom pmoifcef;rsm;?
vrf;rsm;? pm;aomufqdkifrsm;twGif; jAKef;ceJawGUzdkY rvG,fulyg/ jAKef;ceJ awGU[efaqmifzdkYvnf;
rvG,fulyg/ olwdkYESpfa,muf aemufwpfBudrf xyfrHawGUNyDqdkvQif þawGUqHkrIonf wpfa,mufa,muf
u wrifoufouf zefwD;,l&aom awGUqHkrIom jzpfygvdrhfrnf/ aocsmonfrSm xdkzefwD;rIudk
olUbufuom BudK;pm;&rnf jzpfonf/ rcifrdk;jrihfuawmh b,fawmhrS zefwD;BudK;pm;vdrfhrnf r[kwf/

olr\ rsufvHk;rsm;wGif &if;ESD;cifrifrIudk rawGU&/ pdrf;um;rIudkom awGU&onf/ &Suf&GHU


auseyfrIvnf; rawGU&/ at;pufrIudkom awGU&onf/ aoG;at;aom trsdK;orD; wpfa,mufa,mufudk
ol wpfcgrQ pdwfr0ifpm;cJhzl;yg/ tu,fíom ol\cspfoludk ol a&G;cs,fcGifh&cJhrnf qdkvQif
aoG;at;aom rdef;rrsdK;udk ol b,fawmhrQ a&G;cs,fvdrfhrnf r[kwfyg/

odkYaomf avmavmq,f tajctaerSmawmh ol owdrxm;rdcifrSmudk olrudk ol jrwfEdk;aerdNyD/


olrudk vufvGwfqHk;½HI;vdkuf&zdkY pdwfxJu awG;rd½Hkjzifh eifhceJ aMuuGJoGm;rdaeNyD/ olrwGif
tdrfaxmifjyKzdkY pDpOfNyD;om; &Sdaeavovm;[k awG;vdkufrd½Hkjzifhyif ol 0rf;enf;tm;i,foGm;rdNyD/
olrESifh eD;pyfywfoufzdkY? &if;ESD;uRrf;0ifzdkY ol enf;trsdK;rsdK;jzifh BudK;pm;&ef qHk;jzwfrdawmhonf/
onfrdef;rudk ol r& &atmif,lrnf/

&SyftusÐtjzL vuf&Snfudk 0wfqif&ef AD½dkxJrS xkwfrdaom tcsdefwdkif; olr\ rsufESmuav;udk


zswfceJ jrifa,mif vGrf;qGwfoGm;wwf\/ tjzLa&mif &Syfvuf&Snfjzifh &J&ifhawmufyNyD; oyf&yfaom
rsufESmuav;rSm wnfMunfNidrfoufaeavh &Sdonf/ olrudk owd&wdkif; tjzLa&mif &SyftusÐudk
vufMu,foD; vnfyif;Mu,foD; tjynfhwyfí 0wfrdavonf/ y½kwfvHk;eHYESifh a&arT;eHY a&maESmaeovdk
teHY,Of,Ofuav;udk jyefvnfowd&wdkif; acgif;wpfcsuf cg,rf;um tawG;xJrS z,fxkwfypfzdkY
BudK;pm;&\/ odkYaomf aumhysHrnf;eufaom rsufawmifrsm;atmufrS pl;&S&Tef;vufaom rsuf0ef;rsm;udk
ol &ifckefvIyf&Sm;pGm jrifa,mifaeqJ jzpfonf/ yg;vSpfaom EIwfcrf;rsm;jzifh zswfceJ jyHK;&,fvdkufaom
awmufyonfh rsufESmuav;udk owd&pOfrSmawmh ]]rdk;...}} [k vTwfceJ a&&Gwfrdawmhonf/

rdk;&JUb0rSm tcspfqHk;a,musfm;[m b,folvJ [if.../

xdkar;cGef;udk pdwfxJrSm tBudrfBudrf ar;MunhfrdNyD; ar;rdwdkif;vnf; udk,fhudkudk,f odrfi,fpdwfjzihf


aMuuGJrdavonf/

ol aemufusaeNyDvm;/

þtawG;aMumifh &ifxJrSm ylavmifí armoGm;onf/ uRefawmf rkd;udk&rS jzpfr,f/

aemufqHk;awmh olrxH ol pma&;zdkYonfom avmavmq,f taumif;qHk;eD;pyfrI jzpfaMumif;


vufcHvdkuf&awmhonf/

rdk;...
uRefawmf rdk;udk tjrJvdkvdk owd&aeawmhwmyJ/

[m... r[kwfao;ygbl;/ 'D twdkif;qdk&if ighpmu uvufwufwuf tlaMumifaMumifBuD;


jzpfaeawmhrSmaygh/ ol a&;NyD;om; pma&;puúLudk qGJjzKwfvHk;ajc ypfvdkuf\/ 'DpmrsdK; zwfrdvdkYuawmh
olYab;em;u rdef;rawGudkygjyNyD; avSmif&,f &,fawmhrSmyJeJY wlyg&JU/ odkYaomf wpfpHkwpfa,mufudk
[m;wdkufavSmifajymifNyD; pdwfcsrf;omrI &SmwwfolrsdK: r[kwfEdkifygbl;[k ajzí awG;vdkufrdjyefonf/
bmyJjzpfjzpf I.F.E ukrÜPDrS ½Hk;refae*smwpfa,muf a&;xm;onfhpmu uav;rqefoifhbl;aygh/

aemufwpfBudrf ol BudK;pm;yrf;pm; a&;csvdkufonf/

~ 58 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

rcifrdk;jrihfcifAsm...
owd&jcif;rsm;pGmeJY uRefawmf pma&;vdkufygw,f/

tif;...'Davmufqdk&if rqdk;vSygbl;/ ol tenf;i,f tm;wufoGm;\/

uRefawmf &efukef jyefa&mufuwnf;u rcifrdk;jrifhwdkY wGif;awmifudk aemufwpfBudrf b,fvdk


vmvnf&yghrvJvdkY pOf;pm;aecJhwmyg/ tylydkif;a'o jzpfayr,fh wGif;&Gmu awfmawmf
at;csrf;om;yJaemf/ vlOD;a& xlxyf½IyfaxG;wJh NrdKUuae at;csrf;qdwfNidrfwJhae&mudk a&mufvdkuf&awmh
ywf0ef;usif[m uRefawmhfudk odyf qGJaqmifoGm;awmhwmyJ/

a&;vufp pmudk jyefzwf&if; ol &,fcsifoGm;onf/

rvdrfeJY/ rif;udk qGJaqmifwm pm;aomufqdkifawmif r&SdwJh awm&Gmywf0ef;usifuvm;?


rcifrdk;jrihfuvm;? rif; trSefudk 0efrcH&Jbl;vm;/

trSefudk 0efcHzdkY enf;enf;apmao;onf[k ol qifjcifvdkuf\/

ESpfvtwGif; ol pmESpfapmif xnfhNyD;aomfvnf; rdk;xHrS pm vHk;0 rjyefvmyg/

wpfcgrQ rMuHKzl;aom ½HI;edrfhpdwfjzihf ol aerxd xdkifrom jzpfaeawmhonf/ enf;enf;rS


n§mwmpdwf r&Sdbl;vm; rdk;&m/

eHeuf ½Hk;oGm;csdefwGif udk,fhudk,fudk rSefxJ wpfcsufMunfhwdkif; udk,hfb0udk rauseyfaom


qHk;½HI;ol wpfOD;\ rsufESmudk jyefjyefjrifae&onf/ pdwf"mwfusaeaom vlwpfa,muf\ rsufESmrSm
ol r&if;ESD;cJhzl;aom [efyefrl&m jzpfae\/ tvkyfxJudk pdwfyg0ifpm;atmif r&ru oGif;,lvsuf
½Hk;odkY xGufcGmvmEdkifcJhaomfvnf; pma0csdefjzpfonfh aeYcif; (12) em&DESifh wpfem&DMum; tcsdefonf
olYtwGuf &ifckefarmyef;vSaom umvrsm; jzpfae\/ ol\ pdwfylyefrIrsm;? qE´rsm;udk b,folrS
rodatmif awmfawmf xdef;csKyfcJh&aomtcg ESpfv [laom tcsdefumvonf wpfb0pmavmuf
MumjrihfoGm;\/

aemufqHk;awmh ol olr&Sd&m wGif;awmifodkY 'kwd,tBudrf oGm;a&muf&ef qHk;jzwfvdkufavonf/

Commercial use of this book will be at your OWN RISK !

~ 59 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef; (9)
'kwd,tBudrf cspfolxHoGm;aom c&D;[laom todjzihf olYudk,fol tenf;i,f
&Suf&GHUaecJhonfrSwpfyg; rEÅav;c&D;onf tppt&m&m tqifajycJhygonf/

&xm;vufrSwf BudKwif0,f,l &&SdNyD;onfhaemufrS ol c&D;xGufrnfjzpfaMumif; rdbrsm;udk


today;rd\/ Edk0ifbmv\ ESif;jrLyg;yg;jzifh tenf;i,f at;pdrfhaom ywf0ef;usifonf olYudk
&J&ifhwuf<uatmif wGef;tm;ay;aeoa,mif cHpm;&onf/

]]uRefawmf reufjzefnae rEÅav;udk oGm;rvdkYazaz}}

eHeufpm pm;yGJ0dkif;wGif om;trd om;tz oHk;a,mufom &SdaeonfhtxJ olYpum;aMumifh


ydkrdkwdwfqdwfoGm;\/ araruawmh e*dkwnf;u pum;enf; at;aq;olrdkY rif;xifudk ]][kwfvm;}}
[laom tMunhfrsdK;jzifh Munhf½Hkomjzpfonf/ azazuawmh tawG;wpfckckjzifh NidrfoufoGm;rSef;
rif;xifodonf/ araru azazha&SUa&mufaeaom aygifrkefYaxmywfokwf yef;uefudk rif;xifa&SU
a&TUay;NyD; jyHK;aeonf/ azaz\ NidrfoufrIaMumifh rif;xif enf;enf;uav; raewwf rxdkifwwf
jzpfoGm;\/

tif;...rEÅav;udk oGm;csifw,f azazvdkY ajymvdkufrd&if taumif;om;/ tckawmh oGm;rvdkY vdkY


ajymawmh wdkifyifwmcGifhawmif;wmrS r[kwfbJ? today;wmyJ/ odkYaomf ol uav; r[kwfawmhyg/
azazESifhararonf olYudk b,fwkef;urQ rcsKyfcs,fcJhzl;yg/ tckrS bmtxl;tqef;vkyf awG;aewmvJ/

cPMumrQ wdwfqdwfaeNyD;rS azazhpum;oH xGufvm\/

]]rEÅav; wifyJvm;}}

olYrsufESm aEG;ceJ yloGm;\/ trSeftwdkif; ajym&rvm;/ 'grSr[kwf nm&rvm;/ azazhrsufESmudk


tuJcwf&orQawmh cyfwnfwnf yHkpHygyJ/ 'gayr,fh.../ tazawG[m om;awG&JU t&dyftuJudk
tjrJodaeawmhwmygyJvm;/ rnmeJYawmh/ rif; aemufusoGm;NyD/

]]wGif;awmif txdyg}}

cP NidrfoufoGm;jyefonf/ ol aygifrkefYyef;uefudk vufjzifh xdwdkYum rjrifzl;ovdk


pdkufMunhfaevdkuf\/ t&ifwpfacguf oGm;cgeD;wkef;u yHkpHrsdK; bmjzpfvdkY r&J0hHawmhwmvJ/ 'g
vdyfjymroefYbl;qdkwJh t"dyÜm,fvm;/

]]'gjzifh ½Hk;udk aomMumaeY ysufr,faygh}}

]][kwfuJh}}

~ 60 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

rsufESmxm; cyfwnfwnf xm;prf; rif;xif/ 'g[m tvkyfudpöwpfckyJvdkY bmvdkY


oabmrsm;Edkif&wmvJ/ vlwpfa,mufrSm olcspfjrwfEdk;wJh rdef;rqD tcsdefra&G; oGm;vnfcGifh&Sdw,f/
vlwpfa,muf[m olYb0rSm aomMumaeYwpfaeYavmufawmh ½Hk;ysufcGifh&Sdw,f/ txl;ojzifh
tpdk;&tvkyfvnf; r[kwfbJ udk,fhtaz&JU ukrÜPD tvkyfjzpf&if tJ'D tcGifhta&; ydkNyD;&Sdw,f/
olYudk,fol tm;wif;vdkufonf/

]]tJ'g uRefawmf wpf&uf ysufuGufzdkYtwGuf cGifhwifcJh&rvm;azaz}}

]]wpf&ufwavuawmh rvdkygbl;}}

awmfygao;&JU/ bmudpövJ[k a&SUqufrar;onfhtwGuf azazhudk aus;Zl;wif&ygonf/

aomMumaeY eHeuf (7)em&DcGJwGif rEÅav;blwmodkY &xm;qdkufonf/ rEÅav;onf


Edk0ifbmvukef&uf eHeufcif;wGif at;jrjruav; jzpf\/ ol we*FaEGaeY tjyef&xm;vufrSwfudk
wpfcgwnf; pDpOfNyD;rS rHk&Gmum;*dwf&Sd&modkY qdkufum;jzifh oGm;onf/ tvsifwpfacguf oGm;wkef;u
a'gufwmOD;rif;odef;wdkY pDpOfay;cJhaom uH&mZm [D;Edk;um;BuD;rSm ,aeYtwGuf vufrSwfr&Sdawmhyg/
ol tenf;i,f xdwfvefYoGm;onf/ rEÅav;rSm wpf&uf tcsdefjzK;efzdkY b,fvdkrS rjzpfEdkifyg/

uHtm;avsmfpGm qdkufum;q&mu ulnDajz&Sif;ay;\/

]]rHk&Gmum;awGu aygovm;rar;eJY? q&mtckcsufcsif; oGm;vdkY&w,f/ um;av;awG trsm;BuD;}}

aus;Zl;BuD;rm;vSygonf/

qdkufum;q&m ajymovdkyif rEÅav;rSrHk&GmodkY ajy;qGJaom [dki;fvyf(uf)(pf) um;uav;rsm;


rsm;jym;vSygonf/ eHeufpmudk um;*dwfem;u vufzuf&nfqdkifrSm pm;vdkuf&onf/ wpfukd,fvHk;
EGrf;e,fvsuf NiD;apmfeHaeovdk cHpm;&NyD; csufcsif; a&csdK;ypfcsifpdwf aygufvm\/ olUb0rSm wpfcgrQ
þrQavmuf c&D;qufwdkuf (rem;bJ) roGm;zl;yg/ odkYaomf rdk;ESifh awGU&rnfh tcsdefwdkYudk
wwfEdkiforQ xdef;odrf;csifpdwfjzifh tm;wif;xm;&onf/

rHk&GmodkY aeYv,f 1em&DausmfausmfwGif a&muf\/ ol c&D; rqHk;ao;yg/ aemufxyfESpfqifh


oGm;zdkYusefao;onf/ ydkíqdk;onfrSm bkwvifum;*dwf b,frSm&SdrSef; rod/ yxrOD;qHk; ol
qmavmifaeaom jyóemudk tvsif&Sif;&\/ xrif;ESifh[if;udk b,fvdkt&omrsdK;rSef; rodvdkufbJ
AdkufjynhfoGm;onf/ a&csdK;csifpdwf? tem;,lcsifpdwfrSm ydkrdkjyif;xefvm\/ olUtm½HkxJwGif at;jrpdrf;vJh
aom a&ul;uefBuD;wpfckudk jrifa,mifvmonf/

rjzpfbl;/ wGif;awmifudk 'DuaeYnae a&mufudka&mufrS jzpfr,f/

,aeYtzdk 'kwd,tBudrf qdkufum; pD;&jyef\/ bkwvifum;*dwfESifh rEÅav;um;*dwfrSm


odyfra0;vSyg/ rHk&GmESifh bkwvifc&D;rSm ,ciftacgufxufydkí Mum&Snfaeovdk cHpm;&onf/
wpfa,mufESifhwpfa,muf xyfvkeD;yg; Muyfodyfaom vlOD;a&jzifh 28rdkifc&D;udk wpfem&DrQ oGm;&aom
tcg um;pD;&aom 'ku©onf tvGef pdwfnpfnL;zG,f&m jzpfonf/ ,cifuawmh Xmeu um;jzpfí
vrf;Murf;onfh 'ku©udkom odcJh&\/ jynfhMuyfaom vlOD;a&'ku©udk rcHpm;cJh&ay/

bmyJjzpfjzpf þc&D;oGm;'ku©onf rdk;\ wnf&Sd&mae&modkY OD;wnfaeaMumif; pOf;pm;rdonfESifh


wpfNydKifwnf; nnf;nLcsifpdwfrsm; aysmufuG,foGm;avonf/

~ 61 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

odkYaomf wif;q,fxm;&aom cGeftm;rsm;onf bkwvifNrdKUodkY a&mufonfhtcg ,kwfavsmh


usqif;oGm;awmhonf/

bkwvifrS wGif;awmifodkY c&D;quf&ef um;r&Sdyg/

ol q&mOD;rif;odef;wdkYESifh xdkifcJhzl;aom vufzuf&nfqdkifuav;wGif cyfaMumifaMumif


xdkifaevdkuf&onf/

]]wGif;um;u jyefoGm;NyDAs/ wjcm; um;MuHKvnf; r&Sdbl;}} [laom pum;jzifh ol yHkvJusrwwf


jzpf&\/ bmqufvkyf&rSef; rodyg/ naejyefrnfh EGm;vSnf;MuHKawmh &SdonfwJh/ bk&m;...bk&m;/
olUwpfoufwGif EGm;vSnf; wpfcgrQ rpD;zl;yg/ EGm;vSnf;jzifh oGm;vQif wGif;awmifodkY b,ftcsdefusrS
a&mufrSmygvdrfh/ c&D;aqmiftdwfuav; ab;csum pdwfysufvufysuf xdkifaeaom rif;xifteD;odkY
vlwpfa,mufa&mufvmNyD; tMuHÓPfwpfck ay;\/

bkwvifrS wGif;awmifodkY pufbD;jzifh oGm;EdkifonfwJh? pufbD;iSm;aom qdkif&SdonfwJh/ xdk


tMuHjyKcsufonf pufbD;pD; ruRrf;usifaom olYtwGuf tydkoufouf jzpfoGm;\/ bkwvifESifh
wGif;awmiftMum; &THUap;xlxyfNyD; csdKihfcGufrsm;? ausmufwkH;rsm;jzifh Murf;wrf; qdk;0g;vSaom
um;vrf;udk ol b,fvdkowdårsdK;jzifh pufbD;eif;&rnfenf;/ wGif;awmif ra&mufrD pufbD;wpfpkHwpfck
ysufoGm;vQif jyóem/

ol nae 4em&DcGJonfh tcsdeftxd um;MuHK&SdavEdk;jzifh xkdifapmifhNyD; wjznf;jznf; aea&mif


usus vmaomtcg jAKef;ceJ rwfwwf&yfvdkufrdonf/ 7rdkif c&D;udk vrf;avQmufzdkYawmh olUrSm
cGeftm;awG usefygao;onf/ wGif;awmifvrf;cJG[laom qdkif;bkwfESifh wnfhwnfh avQmufoGm;vQif n
7 em&D rxdk;rD wGif;pcef;odkY a&mufEdkifwmyJ r[kwfvm;/

]][m...q&mav; bmeJY oGm;rSmvJAs}}

ol rcsdjyHK; jyHK;vsuf ]]ajcvsifaygh}} [k ajzvdkufonf/

]][m...cPae&if vSnf;vmawmhrSm? cPuav; apmifhvdkufAs/ 'Davmuf ta0;BuD;udk}}

oabmraem aumif;yHk&aom xdkvl cyf&G,f&G,fudk ol ai;armMunhfvdkufrdavonf/

]]EGm;vSnf;eJY vlajcvSrf;eJY b,f[mu jrefvJAs [if}}

]]vSnf;u jrefwmaygh? aemufNyD; vl ryifyef;bl;ayghAsm}}

em&D0uftMumwGif EGm;vSnf;udk ol yxrOD;qkH;tBudrf pD;zl;oGm;awmhonf/

vSnf;u jrefwmaygh [laom pum; rSm;,Gif;aMumif; aemuf 10rdepfavmuf tMumwGif ol


odoGm;\/

EGm;ESpfaumifonf ysif;&dNiD;aiGUpGm wpfvSrf;csif; oGm;aeonf/ vSnf;bD;onf wpfvdrfhcsif;


vdrfhvsuf&Sd\/ qDrxnfhvdkYvm;? wpfckck cRwf,Gif;vdkYvm; rod/ 0if½dk;uvnf; wtDtD w*sD*sD
jrnfaeonf/ ab;ywf0ef;usifuvnf; ½Icif; vSvSyyr&Sd/ aoGUajcmufajcmuf ,mcif;jyifrsm;?
usdK;wdk;usJwJ vrf;ab;opfyifrsm;om &Sdonf/ olr\ wnfNidrfvSyaom rsufESmuav;om
arQmfvifhcsuf r&Sdbl;qdkvQif þc&D;udk ol vHk;0 pdwful;rdrnf r[kwfyg/

~ 62 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

vl ryifyef;bl;aygh [laom pum;vnf; rSm;,Gif;aMumif; c&D;wpf0ufwGif ol odoGm;\/


ausmufwHk;rsm;jzifh zdkYxm;aom csdKifhcGufrsm;? &THUap;jzifh ajcmufuyfrdkYarmufaeaom ajrrm
vSnf;vrf;rsm;onf EGm;vSnf;aemufNrD;udk rn§mrwmyif aqmifhcsaeouJhodkY &Sdonf/ wpfcsuf
aqmifhvdkufwdkif; olYrsufESmwpfcsuf ½HIUrJhoGm;&vsuf vSnf;eH&Hudk jrJjrHpGm udkifxm;&avonf/
ausmufcJBuD;BuD;ay:rS eif;jzwfNyD; wpfcsufacsmfusoGm;wdkif; olu ajrmufceJ<uum (vSrf;Murf;jyifESihf)
'kef;ceJ aqmifhrdawmhonf/ azazhudk ol owd&oGm;\/ azazom olYtjzpfudk jrif&vQif
aumif;aumif; oa&mfawmhrSmyJ? azaz[m ararhudk ydk;yef;cJhwkef;u olYvdk EGm;vSnf;pD;cJh&avovm;[k
ol&,fcsifpGm awG;Munhfvdkufrdavonf/

wGif;pcef;odkY nae6em&DcGJwGif a&mufoGm;\/ wGif;awmifajconf tvif;a&mif vHk;0r&SdawmhbJ


arSmifydef;aeNyD/ c&D;aqmif om;a&tdwfuav; vG,fvsuf abmvHk;uGif;udk jzwfavQmufvmcdkuf
olYrsufESm ylaEG;um &ifw'dwf'dwf ckefvsuf&Sdonf/

pcef;taqmufttHkuav;rsm;rSm rD;rsm; xGef;vif;vsuf at;csrf;wdwfqdwfae\/ ol


ajcvSrf;wpfvSrf;csif; oGufvufpGm avQmufvmcdkuf rdk;rS&Sdaeyghrvm; [laom tawG;jzifh &ifrSm
ylavmif EGrf;e,faeawmhonf/

ajravSum;xpf ESpfxpfrQ wufvdkufpOfwGif tay:buf taqmifrsm;qDrS vlwpfpk


avQmufvmonfESifh rsufESmcsif;qdkifrdonf/ wrmyif&dyf ywfvnfu opfom;cHk t0dkif;ay:rSmvnf;
vlESpfa,muf xdkifae\/ bmpum; p ajym&yghrvJ/ b,foleJY awGUcsifygw,fvdkY ajym&rvJ/
trSeftwdkif;ajym&if rdk;udk rn§mwm&m usavrvm; pOf;pm;&if; eD;uyfvmaom vlpkxJrS
wpfa,mufudk ol tlaMumifaMumif jyHK;jyvdkufrdavonf/

]][m...OD;rif;xif}}

av;vHaeaom acgif;u ajyavsmhoGm;\/ pcef;wm0efcH udkwdk;atmif\ vdIufvSJpGm BudKqdk


EIwfquf[efaMumifh ol pdwfoufom&m &oGm;ygonf/

]]b,fvdkjzpfwmvJ? 'DtcsdefBuD;usrS/ vm vm}}

ol jzpfaMumif;ukefpif ajymjyzdkY cGeftm;rsm;yif rusefawmhyg/ jyHK;íom aevdkuf&\/


ta&;BuD;qHk; ar;cGef;udk ar;vdkufonf/

]]rcifrdk;jrifh &Sd&JUvm;As}}

]]&Sdygw,f &Sdygw,f}}

&Suf&GHUaeonfhMum;rS ,aeYtzdkY yxrOD;qHk;tBudrf ol aysmf&TifoGm;avonf/

n 7 em&DwGif rcifrdk;jrifhudk trsdK;orD;aqmifa&SU Murf;jyifay:ü ol awGUcGifh&oGm;onf/

tjzLcHay:wGif tjymEkpif;uav;rsm;jzifh &SyftusÐ cyfyGyGudk 0wfqifxm;aom rdk;onf &Sdaeus


rmefrsm; ajyavsmhum cgwdkif;xuf ydkrdkEke,fae\/ &Suf&GHUrIudk ZGwfazsmufum a& rajcmufwajcmuf
qHyifzsm;tpudk vufjzifh yGwfoyfzGum tm;wif;í ol avQmufvmaeonfudk pl;pl;pdkufpdkuf
Munhfaeaom olr\[efu wnfNidrfaeonf/ rdk;\ awmufyaom rsufvHk;rsm;onf
zefacsmif;rD;a&mifaMumifh ol awGUzl;orQwGif tvSyqHk; rsuf0ef;rsm; jzpfoGm;onf/

]]bmudpö&SdvdkYvJ OD;rif;xif}}

~ 63 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

þuJhodkY pdrf;um;rIrsdK;udk ol BudKwifarQmfvifhxm;ygvsuf wu,fwrf; &ifqdkif&aomtcg


qGHUtoGm;onf/ ol tm;,lum jyHK;jyvdkuf\/

]]uRefawmf xdkifyg&apaemf}}

]][kwfuJh xdkifyg}}

rjyHK;r&,f rsufESmxm;uav;rSm pdwfnpfnL;[efawmh &SmrawGU&yg/ odkYaomf pdwfvIyf&Sm;[ef?


tHhMo[efvnf; r&Sd/ 0rf;om auseyfzdkYawmh a0;ygao;onf/

zdeyfcRwf[k ac:vQif&rnfh ysOfcif;Murf;jyif usOf;usOf;uav;\ oyf&yfaom oif;jzL;zsmay:wGif


ol 0ifxdkifvdkufonf/ xrif;pm;yGJcHk t0dkif;uav; csxm;NyD; oif;jzL;zsm txyfxyf cif;xm;yHku
&Sd½dk;&SdpOf taetxm;ESifh wl\/ tdrft0if eH&HESifh uyfvsuf axmifhwGif aMumiftdrfAD½dk wpfck&Sdonf/
þae&monf trsdK;ord;rsm; xrif;pm;&m ae&m jzpf[efwlonf/

]]trSeftwdkif; ajym&&ifawmh bmudpörS r&Sdygbl;}}

ol rsufESmylyljzifh ajymcsvdkufonf/ waphwapmif; tuJcwfMunhfawmh olr tHhMooGm;[ef


rwlyg/

]]udk,fa&;udk,fwm udpöeJY tvnfvmw,fqdk&if tHhMorvm; [if}}

pdwfxifvdkYvm; rod? rdk; EIwfcrf; enf;enf; rJhjyHK;jyHK;vdkufovkdyJ/

]]rtHhMoygbl;? avmurSm bmrqdk jzpfEdkifwmyJav}}

]]uRefawmf 'Dudk a&mufatmif bmeJY vmcJh&w,f qdkwma&m pdwf0ifpm;&JUvm;}}

]][ifhtif;}}

ol oufjyif; rodrom csvdkufonf/ olr aemufajymifaejcif; r[kwfyg/ 'l;ESpfzufudk vufjzifh


ydkufvsuf oufoufomom xdkifaeaom olronf avmu0wf w&m;rsm;udk bmrQrodovdkyif
jzpf\/ tdrfxJu tcef;awGrSm trsdK;orD;oHoJhoJhrsm; Mum;ae&onf/ rar,kcdkif a&mufvmvQif
ae&xdkif&wm enf;enf;ayghyg;oGm;rSmyJ[k ol arQmfvifhonf/ arQmfvifhxm;onfxuf ydkí
wdwfqdwfaeaom rdk;udk ol tHhMo&ygonf/

rdk;\ ajczrdk;qDwGif 0Jaeaom jcifwpfaumifudk ol rcsifhr&J Munhfrdonf/ ol jcifudk vufjzifh


Ncdrf;ajcmufay;zdkYyif rvIyf&Sm;&Jyg/ wdwfqdwfpGm xdkifaeaom rdk;\ab;wGif ol wjznf;jznf;
0rf;enf;vmonf/

rdk;&,f.../ uRefawmf rdk;udk awGUcsifvGef;vdkY rdkifaygif;rsm;pGm a0;wJhc&D;udk a&mufvmcJh&wmyg/


rdk;&JU tjyHK;uav;wpfckudk &zdkY uRefawmf bmrqdk &ifqdkif&Jygw,f/

rdk;udk wpfckckawmh ajymrSjzpfrnf/

]]rcifrdk;jrifh xrif;pm;NyD;NyDvm; [if}}

olr olYudk armhMunhf\/ yuwd &Sif;vif;aom rsufESmxm;uav;jzifh acgif;ndwfjy\/ ol


aemufxyf oufjyif;wpfcsuf csvdkufjyefonf/

~ 64 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]uRefawmf bmrSrpm;&ao;bl;}}

]]tdk...[kwfvm;}}

olr enf;enf;vIyf&Sm;oGm;\/ enf;enf;vnf; pdwf½IyfoGm;yHk &onf/ qHyifudk vufjzifh


xdk;zGum jyefoyfvdkufavonf/ rnf;eufaom qHyifwdkrsm;onf aemufaphbufwGif
tkyftkyfuav;jzpfNyD;rS vnfukyftxufem;wGif jyefí yg;oGm;onf/

]]uRefawmf qmNyD}}

]]tdk...}} olr vSpfceJ jyHK;\/ rdk;\ tjyHK;onf yuwd ½dk;om;oefYpifaom tjyHK;uav;


jzpfonf/ xdktjyHK;uav;aMumifhyif {nhf0wf rausyGefvSaom rdk;udk ol cGifhvTwfpdwfjzifh ai;armrd
oGm;ygonf/

]][kwfyg&JUaemf? uRefr wpfckck pDpOf&rSmaygh? cufwmyJ}}

olr jAKef;ceJ rwfwwf&yf\/

]]rmrDa& 'Dudk xGufcJhygOD;? {nfhonf a&mufaew,fav}}

jrwfpGmbk&m;? uRefawmf rdk;qDvmwJh {nfhonfyg rdk;&JU/ ol bmajym&rSef; rodatmif


jzpfoGm;onf/ odkYaomf jyHK;&TifpGm xGufvmaom rar,kcdkifu tajctaeudk tcsdefrD xdef;odrf;ay;&Smyg
onf/

]]OD;rif;xif uHqdk;w,f odvm;? uRefrwdkY 'DaeYn xrif;rusefawmhbl;? cgwdkif;qdk oGefawmif


oGefypf&ao;w,f}}

]]pdwfraumif; vdkufwmAsm}}

ol wu,f pdwfraumif;yg/ olYtl wMuKwfMuKwf qmavmifvsuf &Sdygonf/

]]pdwfraumif; rjzpfygeJY OD;rif;xif&,f? uRefrwdkY xyfNyD; csufrSmaygh/ em&D0ufavmuf


apmifhEdkifw,f r[kwfvm;}}

]][kwfuJh}} ol cyfoGufoGuf acgif;ndwfvdkuf&onf/

]]OD;rif;xif aumfzDeJY aygifrkefYqdk&if wif;wdrfrvm;[if}}

rdk;\toHu cyfwdk;wdk;uav;/ El;nHhaom rsufESmxm;uav;eJYqdkvQif rdk;u cspfjrwfEdk;p&m


tvGefaumif;ygonf/

]][kwfuJh? aumfzDESpfcGufeJY aygifrkefYwpfvHk;avmufqdk&if &ygw,f}}

rdk;u jyHK;í ]]&Sdw,f}} [k ajymNyD; tdrfxJ 0ifoGm;onf/ rar,kcdkifu teD;wGif 0ifxdkif\/

]]rdk;u uRefrwdkYeJY wGJrpm;bl;? olY[mol jzpfovdk pm;wm? trsm;tm;jzifhawmh rkefYeJY aumfzDyJ}}

ol wtHhwMo jzpfoGm;onf/

~ 65 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

ig;rdepfcefY Mumaomtcg rdk;vufxJwGif aumfzDvifyef;uav; ygvm\/ aygifrkefY tcsyfrsm;pGm


vSD;xm;NyD; yef;uefxJrSm xyfxm;onf/ 'g... ig tukefpm;cGifh&SdwJh oabmayghav/ aumfzDudk
a<u&nfokwf rwfcGufcyfvwfvwfjzifh tjynfhazsmfxm;wm awGUawmh ol &,fcsifoGm;onf/

]]ig;aowåm BudKufvm;[if OD;rif;xif}}

]][m...odyfaumif;wmaygh cifAsm}}

ol enf;enf; &J0HhoGm;\/ rdk;\ ig;aowåmu aygifrkefYESifhpm;&ef taumif;qHk; jzpfonf/

ol pm;cJh&aom npmrsm;teuf rdk; jyifqifauR;aom npmonf wefzdk;t&SdqHk; jzpfavonf/

rkd;u ig;aowåm BudKufwwfyHk&w,f/ 'Dwpfcg wGif;awmifudk vlMuHKypönf;ay;&if ig;aowåmawG


xnfhay;vdkufOD;rSyJ[k olr\ pm;aomufrI'ku©udk ol ylyifrdjyefonf/

rar,kcdkifu ar;í ol\ vrf;yef;qufoG,fa&; 'ku©udk trSeftwkdif; ajymjypOf trsdK;orD;rsm;


tm;vHk; &,farmMuonfhtxJwGif rdk; ryg0ifyg/ rsufvHk; awmufawmufuav;rsm;jzifh olYudk
pl;prf;ovdk Munhfvsuf Nidrfoufaeaom trsdK;orD;uav;\ tawG;udk ol odcsifvSonf/

rdk;eJY awGUcsifvGef;vdkY b,fwkef;urS rarQmfvifhzl;wJh 'D'ku©awGudk &ifqdkifcJh&wJh uRefawmf[m


rdk;twGuf pdwf0ifpm;p&m owå0g r[kwfao;bl;vm; rdk;&,f/

pum;0dkif;wGif OD;aqmifí pum;ajymolu rar,kcdkif jzpfonf/ usefonfh trsdK;orD;rsm;urS


wpfcsufwpfcsuf 0ifajymMuao;\/ rdk;uawmh pum;0dkif; tptqHk; wdwfqdwf NidrfoufvGef;aeonf/
aemufqHk;awmh rdk;u vufywfem&Dav;udk iHkYMunfhvsuf xdkif&mrS xawmhonf/

]]uRefrudk cGifhjyKygOD; OD;rif;xif? tvkyfuav;awG rNyD;jywfao;vdkYyg}}

olY&ifxJrS vdIufceJ [moGm;um aMumifaMumifBuD; jzpfoGm;\/ rdk;uawmh pum;


xdkifajymaeMuolrsm;ab;wGif rwfrwf&yfvsuf&SdNyD/ ol b,fvdkowdårsdK;jzifh aeygOD; rdk;&,f [k
wm;jrpf&rnfenf;/

]][Jh rdk;&,f? cPxdkifygOD;[,f? tckrS &Spfem&DyJ &Sdao;wm? OD;rif;xifu ta0;BuD;u vm&wm}}

rar,kcdkif pum;udk rdk;u rwkefrvIyf em;axmifvsuf rwfrwf &yfaeqJ/

]]bmtvkyfvJ [Jh? igwdkY ulvkyfrSmaygh}}

]][ifhtif;? 'g Xmetvkyf r[kwfygbl;? rdk; tvkyfyg/ vpm v,f*smawGeJY tjrwfaiG


&mcdkifEIef;awGav}}

ol em;rvnfpGm armhMunhf ai;aecdkuf rdk;u olYudk zswfceJ iHkYMunfhí &dyf&dyfuav; jyHK;jyonf/

bmvJ... t"dyÜm,fu ]em;vnfay;yg} qdkwmrsdK;vm;/ 'grSr[kwf ]bmrSrwwfEdkifbl;} qdkwJh


t"dyÜm,frsdK;vm;/

ol pdwfysufvufysuf rsufESmrsdK; rjzpfatmif b,fvdkrS [efaqmifcsKyfwnf;í r&yg/


[efaqmifzdkYa&m vdkygao;&JUvm;/ 'Davmuf odomxif&Sm;vSaom tjzpftysufBuD;udk tzGJUom;tm;vHk;

~ 66 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

&dyfrdaeNyDyJ/ ol &Sufvnf;&Suf? 0rf;vnf;enf;um [efaqmifíyif rjyHK;EdkifbJ &Sdaeonf/ rdk;\


ajczsm;uav;awGudk rsufpda&mufum pdkufrdpdkuf&m ai;aerd\/ ajconf;rsm; wd&daooyfae\/
ajconf;tpGef;tprsm;wGif bmaMu;an§mfrS a&mufraebJ jzLazG;aeonf/ pk'gvD\ ajczrdk;rsm;vdkawmh
vSypGm rdkYtpfazmif;tdjcif; r&Sd/ aoG;aMumrsm; rnDrnm xif&Sm;ay:vGifaeonhf ajczrdk;rSm
ajcaxmufudk tm;udk; toHk;jyKaeus vlwpfa,muf\ ajczrdk;rsm; jzpfonf/

ol wdwfqdwfaecdkuf rdk;u tdrfxJ vSnfh0ifoGm;aomtcg olY&ifxJrSm wpfpHkwpfck vpf[mpGm


armEGrf;usef&pfcJh\/

ol rar,kcdkifudk rsufESm rjy&Javmufatmif &SufoGm;um acgif;idkufpdkuf csxm;vdkufonf/

rdk;[m uRefawmfhudk rn§mwmbl;qdkwm e*dkwnf;u odcJhyg&JU rdk;&,f/ 'gayr,fh/

pum;0dkif;u aMumufrufzG,f&m wdwfqdwfoGm;\/ cyfvSrf;vSrf; trsdK;om;aqmif {nfhcef;qDrS


w,fvDAD;&Sif; owif;aMunmoH oJhoJhom ywf0ef;usif\ wpfckwnf;aom toHjzpfaeonf/

]]cifrdk;jrihfu rEÅav;rSm olYudk,fydkiftvkyf &Sdao;w,f OD;rif;xif? tJ'g tck vydwf&uf


jzpfaeawmh olYtvkyfudpöawG ½Iyfaewmaygh? reufjzef olYtvkyform;awGudk vcay;&rSm? olu
vydwf&ufwdkif; rEÅav;udk ESpf&uf jyefaeusyJ}}

ol rar,kcdkifudk armhMunhfvdkufonf/

]]'geJY ol reufjzef rEÅav; oGm;r,fhtaMumif; OD;rif;xifudk ajymjyNyD;NyDvm; [if}}

[m.../ ol eifhceJ aMuuGJpGm toHwdwf acgif;udkom ,rf;jyvdkufrd\/ rar,kcdkifu


pdwfraumif; jzpfoGm;[efjzihf yifhoufwpfcsuf ½dIufavonf/

ol bmqufvkyf&yghrvJ/

rdk; r&Sdaom wGif;pcef;rSm ol aemufxyf wpfn qufaezdkY b,fvdk BudK;pm;tm;wif; &ygrvJ/


rdk; rEÅav; oGm;onfESifh wpfNydKifwnf; ol jyefoGm;zdkYa&m aumif;yghrvm;/

tdk...aumif;ygw,f/ b,folYudk *½kpdkufae&OD;rSmvJ/ tckrSawmh rxl;awmhyg/

þc&D;onf olYtwGuf t½HI;oufoufom jzpf\/

rdk;u {nfh0wf rausyGefayr,fh rar,kcdkifwdkY tkyfpku {nhf0wfausyGefygonf/ ol pm;&ef


vufzufokyfESifh ig;rkefYaMumfudk uref;uwef; pDpOfay;\/ ol pdwfavQmh 0rf;enf;vsufu
tm;wHkYtm;emjzifh pdwfrygpGm pm;ae&onf/ £ajE´qnfum pum;udk wpfvHk;p ESpfvHk;p
ajymae&aomfvnf; olYtm½Hku pum;0dkif;xJrSm r&Sdyg/ toHuvnf; ajcmufaoGUaoGU/

]]Bug Killer u toHk;a&m0if&JUvm; rmrD}}

]]tif;...rqdk;ygbl; OD;rif;xif&,f? oHk;aewJhtcsdefrSm jcifudkufoufomygw,f/ 'gayr,fh &Sifu


cifrdk;jrifhtwGufyJ ydkYvdkufwmudk;/ pcef;rSm 0efxrf; 18a,muf &Sdw,fav OD;rif;xif&JU}}

ajymNyD; [ufceJ &,faomtcg ol rsufESm ylxloGm;\/ wifat;&DwdkY rsufESmawGuvnf;


jyHK;pdpd/ ol csufcsif; pum;vTJypfvdkuf&onf/

~ 67 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]wpfESpf wpfESpfudk a&nd§ b,favmufxGufvJAs}}

]]tif;...aeOD;}} rar,kcdkifu rsufvHk;axmifhuyfí pOf;pm;onf/

]]wjznf;jznf;eJYawmh wdk;wufvmygNyD/ 89ckESpfwkef;u 5wef avmufaygh/ 90 ckESpfusawmh


13wef jzpfoGm;w,f/ tck 91ckESpfrSmawmh 18wefaygh}}

]]rqdk;ygbl;aemf? rsm;om;yJ}}

wu,fwrf;awmh 'Da&nd§awGudk uRefawmf vHk;0 pdwfr0ifpm;ygbl; rdk;&,f/

]]'gayr,fh 'gxufru xGufoifhwm OD;rif;xif/ uRefrwdkYu 'DpDrHudef; pcgpyJ &Sdao;vdkY?


aemufNyD; 0efxrf;tiftm;vnf; odyfudk enf;ao;vdkY? acwfrDud&d,m r&Sd? tptqHk; vufeJYcsnf;
vkyf&NyD; vkyf&wJh vltiftm;uvnf; rjzpfpavmufuav;/ &Gmu vlawG ulnDvdkY awmfao;w,f/
wu,fwrf;usawmh 'DwGif;awmifuefxJrSm pyD½lvdkif;em; a&nd§awG wef80avmuf &Sdw,f?
wpfaeYwpfaeYudk 8wefavmuf topf yGm;aew,f}}

rar,kcdkif ajymaeonfh wefcsdef udef;*Pef;rsm; olYem;xJrS vQHroGm;atmif tawmfBudK;pm;í


rSwfae&\/ þpum;0dkif;wGif rcifrdk;jrifh r&Sdaomfvnf; oluawmh yHkrSeftwdkif;ygyJ[k ol
[efaqmifcsifaomaMumifh pum;udk tqufrjywfatmif renf; pkpnf;,l&onf/

]]topfyGm;aewm &Sdovdk ysufpD; aoaMuoGm;wma&m r&Sdbl;vm;}}

]]&Sdwmaygh? topfyGm;wJh ta&twGufavmufyJ aoaeMuwmyJ}}

]]'Dawmh uRefawmf r&Sif;wm wpfck ar;yg&apOD;aemf/ tJ'D aoaewJh pyD½lvdkif;em;awGu rmrDwdkY


xifovdk y½dkwdef;"mwfawG ADwmrifawG &SdEdkifao;&JUvm;}}

rar,kcdkifu oabmuspGm jyHK;\/

]]tJ'g OD;rif;xifu tyifawG&JU oabmudk em;rvnfvdkY/ pyD½lvdkif;em;u aooGm;vdkY&Sd&if


olYtvdkvdk a&&JUatmufrSm tenfxdkifoGm;NyD;awmh ajrqDvTmtjzpf Ekef;tjzpf atmufajc ajrBuD;rSm
oGm;pkawmhwmaygh/ 'Dawmh uRefrwdkY &,laewJh pyD½lvdkif;em;u tyiftmedoif&SdwJh
trsdK;tpm;awGcsnf;yg/ tJ'D tyiftajctaeawGudk aeYwdkif; Munhf½Ippfaq;zdkY? okawoevkyfzdkY
uRefreJYcifrdk;jrifhu txl;wm0ef,l&w,f}}

ol vufywfem&Dudk rodrom Munhfrd\/ n 9em&D xdk;awmhrnf/ rdk;u tcef;xJrS vHk;0


rxGufvmcJhay/ aemufxyf wpfem&Davmufawmh ol a&SUrsufESm aemufxm;í ZGJaumif;pGm
apmifhMunhfOD;rnf/

]]aemufNyD; uRefawmf odcsifwm wpfck&Sdao;w,f/ uRefawmf odoavmufawmh y½dkwdef;qdkwmu


tyleJYawGU&if ysufpD;vG,fwmyJ/ Oyrm MuufOxJu y½dkwdef;? [kwfw,f r[kwfvm;}}

]][kwfygw,f}}

]]tck pyD½lvdkif;em;&JU y½dkwdef;ua&m tajcmufcHvdkufwJhtcgrSm y½dkwdef;obm0awG ysufrukefEdkif


bl;vm;/ uRefawmfwdkY y½dkADrifaq;xJu y½dkwdef;awG[m e*dkrlv pyD½lvdkif;em;yif&JU y½dkwdef;eJY
bmuGmovJ}}

~ 68 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]][kwfw,f? rodwJhvl twGufawmh tJ'g jyóemyJ/ 'gayr,fh vG,fvG,fajym&&if


pyD½lvdkif;em;u >cif;csufxJrSm ygw,f OD;rif;xif? pyD½lvdkif;em;[m olYudk tjrifhqHk; owfrSwfxm;whJ
tylcsdefeJY tajcmufcHNyD;wmawmifrS b0oufwrf;wpfBudrf jyef&SifEdkifw,f/ tJ'g tHhMop&myJ/
'gayr,fh wu,fudk vufawGU prf;oyfNyD;om;/ pyD½lvdkif;em;udk tajcmufcHwJhtcg uRefrwdkY
wpf&mhajcmufq,f 'D*&Dzm&if[dkuf txd tylay;xm;w,f/ tJ'D tajcmufcH pyD½lvdkif;em;udk
trIefYrvkyfbJeJY 'Dtwdkif;xm;NyD; oleJY vdkufavsmnDaxG&SdwJh a& av "mwkypönf;om zefwD;ay;
vdkuf&if ol[m touf&Sifaeao;wmyJ/ tylcsdef[m pyD½lvdkif;em;xJu tifZdkif;awGudk bmrS
rzsufqD;Edkifbl;/ rzsufqD;EdkifwJhtjyif...}}

rcifrdk;jrifh tcef;qDrS vufESdyfpuf½dkufoHoJhoJh Mum;ae&onf/

ol yifhouf rodrom ½dSKufvdkufrd\/

ol ighudk a&Smifwmoufoufawmh r[kwfbl;/ ol wu,fudk tvkyf vkyfaewm/ {nfhonfudk


ypfxm;NyD; wu,f tvkyfvkyfaewm/

ol pdwfoufom&m &jcif;wpf0uf? rcHcsdrcHom a'gowpf0ufjzifh rar,kcdkif\ pum;


wpfpGef;wpfpudk vQHoGm;\/

]]tat;"mwf[m pyD½lvdkif;em;udk ysufpD;apw,f OD;rif;xif&JU? ckESpfq,f 'D*&Dzm&if[dkuf


avmufqdk&if pyD½lvdkif;em;&JU BuD;xGm;rI[m vHk;0 &yfqdkif;oGm;w,f? ajcmufq,f 'D*&D qdk&ifawmh
pyD½lvdkif;em;[m aoudk aooGm;w,f/ olu tylydkif;ZHku t,fvfumvD a&uefawGxJrSm aygufwJh
tyifqdkwm rarheJYav/ ol BudKufwm tylyJ/ y½dkwif;rdkY a&cJaowåmvdk tat;rsdK;eJY xm;rd&if
tJ'DtarSmifcef; a&cJaowåmxJrSm tqdyftawmufawmif jzpfoGm;ao;wmyJ/ 'Dawmh uRefrwdkYu
pyD½lvdkif;em;udk &dwfodrf; pk,lNyD;&if wwfEdkiforQ jrefjref tajcmufcH&w,f}}

pum;0dkif;u enf;enf; wdwfqdwfoGm;jyefonf/ ol aemufar;cGef;wpfckudk cyfjrefjref


pOf;pm;,lvdkuf\/

]]pyD½lvdkif;em;u tqif&S,fvf trdkifEdktufppfawG ADwmrifawG ygovdk rDe&,fvfpfawGvnf;


ygaew,faemf? tJ'D "mwfowåKawGxJrSm vludk ab;Oy'f jzpfapwJh "mwfawGvnf; ygaeEdkifw,f
r[kwfvm;}}

]]ygaeEdkifw,f r[kwfbl;av? ygudk ygwm/ 'gayr,fh pdwfcsvufcs pm;yg OD;rif;xif&JU/


uRefrwdkYq&m a'gufwmOD;rif;odef;udk,fwdkif EdkifiHjcm;wdkif;jynfawGtxd oGm;NyD; vufawGU"mwfcGJ
prf;oyfNyD;om;/ tmqif;epf(cf)ygw,f? rmusL&D ygw,f? qdkif,mEdkufawmif ygw,f/ 'gayr,fh
tcsdK;tq yg0ifEIef;u odyfudk ao;rTm;vGef;vdkY vludk vHk;0 ab;Oy'f rjzpfapEdkifbl; ,Hk...}}

trsdK;orD;uav;rsm; oabmuspGm &,farmMuawmh ol enf;enf; jyHK;vdkufrdonf/]][m...uRefr


tMuH&NyD/ OD;rif;xifudk reufjzef a&nd§aMumfNyD; auR;&atmif? reufpmav... a&aEG;Murf;eJY jrnf;zkdY?
aemf...rmrD}}

rsufrSefuav;ESifh tjrJwrf; &,farmaewwfaom MunfMunfjrifhu 0ifajymawmh ol tenf;i,f


rsufESm½HIUoGm;onf/

]][m...rvkyfeJY rvkyfeJY? uRefawmf a&nd§awG rpm;&Jbl;}}

~ 69 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]r[kwfbl;/ pm;vdkY t&rf;aumif;w,f OD;rif;xif&JU? qdrfhqdrfhuav;? jrnf;Munhf½Hk Munfhaygh/


pm;zl;w,f &Sdatmifav/ rnD§ygbl;... MuufoGefjzLwdkY csif;wdkY xnfhvdkuf&if py,f&S,fyJ}}

'ku©ygvm;/ y½dkADrif aq;jym;awmif wpfcgrQ ol pm;rMunhfcJhwm b,fvdk&Sif;&yghrvJ/

wGif;awmif a&uef\ nD§pdkYpdkY pdrf;a&Ta&TteHYonf ,ckxdkifaepOfrSmudk avxJrSwpfqifh olYxHodkY


vGifhygaeonf/ rdk;\ "mwfcGJcef;xJrS rSefavSmifuefxJu a&nd§rsm;uawmh qmvfzmeHY rTefxlvsuf
&SdcJhonf/ bmyJjzpfjzpfav? ruúqDudkEdkifiHrSmvnf; vlawG 'gudk pm;aeMuwmyJ/

]]'geJY OD;rif;xif...b,fvkdrSawmh ratmufarhygeJYaemf? reufjzef b,fvdk tpDtpOf &SdovJ}}

rar,kcdkifu toHESdrfhí wdk;wdk;uav; ar;awmh olYrsufESm aEG;ceJ yloGm;jyef\/ tm;vHk;


odaewmawmh aocsmNyDyJ/

]]'DrSm qufaeygvdkY uRefr rwdkufwGef;bl;aemf/ tm;emp&mvnf; rvdkygbl;? bmrS iJhp&mvnf;


rvdkbl;? pcef;wpfckvHk;rSm tm;vkH; vli,fawGcsnf;yJ &Sdw,f/ OD;rif;xif qE´&Sdovdk vkyf?
jyefvdkufcsif&if vdkufoGm;? tdrf&Sifr&SdbJ {nhfonfusefaewmrsdK;awmh rvkyfeJY}}

ol BudK;pm;yrf;pm; &,fcsvdkuf&onf/

]]vdkufcsif&if vdkufoGm;qdkawmh b,folu vdkufcJhygvdkY ac:ao;vdkYwkef;Asm}}

rar,kcdkifu rsufvHk; yifhMunfh\/

]]bk&m;a&? b,folac:rS vdkuf&rSmwkef;? wGif;awmifuae jyefcsifwJhtcsdef jyefvdkufvdkY &aewmyJ/


um;&SdzdkYom vdkwm? tck um;MuHKaew,fav? um;ydkif&Sifudk uRefr oGm;ajymay;rSmaygh/ 'gjzifh &Sifu
EGm;vSnf;eJY jyefzdkYrsm; pdwful;&SdaevdkYvm;}}

jAKef;ceJ olwdkYtm;vHk; 0dkif;&,fvdkufMuavonf/

]]EGm;vSnf;awmh aMumufygNyDAsm? tck xdkifae&if;udk wpfudk,fvHk; udkif½dkufxm;ovdkyJ emaew,f}}

]]'gjzifh NyD;a&maygh}}

]]um;u pcef;u um;vm;}}

]]r[kwfbl;? &GmxJu um;/ tr,f...&GmxJu um;qdkvdkY csufyvufvnf; r[kwfbl;?


tpkwfyvkwfvnf; r[kwfbl;? wDtD;tvJAif; &Sihf/ &Sif uHaumif;&if um;acgif;cef;rSm
oufoufomom pD;vdkY&r,f/ olwdkYtm;vHk; 'D wGif;pcef;u vlawGudk OD;pm;ay;w,fav/ wpfckawmh
&Sdw,f? &Sif t&rf;yifyef;aew,f qdkawmh aemufwpf&uf xyfem;zdkYrsm; vdkrvm; rod}}

]][m...&w,f? &w,f/ uRefawmf odyfryifyef;ygbl; cifAs}}

rar,kcdkifu w[m;[m; &,farmavonf/

rdk;&,f tm;vHk;vnf; odukefMuygNyD/

aemufxyf 15rdepfavmuf pum;ajymNyD;aomtcg ol jyeftdyf&ef xvdkufonf/ rdk;&Sd&m


tcef;qDodkY vSrf;Munhfvdkufrdaomfvnf; EIwfrqufawmhbl;[k qHk;jzwfvdkuf\/

~ 70 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

odkYaomf ol uHaumif;wmvm; uHqdk;wmvm; rod? tdrfxJrS rdk; xGufvmavonf/

]]uRefawmf oGm;awmhr,f rcifrdk;jrihf}}

]][kwfuJh}}

'gyJ...'Dpum;u vGJvdkY cifAsm;rSm ajymp&m pum;r&Sdbl;/ uRefr reufjzef rEÅav;


jyefrSmvdkYawmif today;azmf r&bl;/ ol tenf;i,f a'goxGufae\/

]]'geJY uRefawmf reufjzef rcifrdk;jrihf vdkufr,fh um;MuHKeJYyJ jyefvdkufzdkY pDpOfxm;w,f/ tJ'g


rcifrdk;jrihf taESmifht,Suf rjzpfbl;qdk&if...}}

rdk;rsufESm enf;enf; awGa0 wGefYqkwfoGm;onf/ EIwfcrf;wif;wif; aphvsuf Murf;cif;rS


qif;aeNyD jzpfaom rif;xifudk cyfpl;pl; Munhfae\/

]]uRefr oGm;r,fhc&D;rSm ab;u a,musfm;wpfa,muf uefYvefYuefYvefY ygaewmudkawmh uRefr


oabmrusbl;}}

rarQmfvifhaom pum;aMumifh zdeyfpD;vufpudk arhavsmhoGm;atmifyif rsufpdrsm; jyma0um a'go


jzpfoGm;onf/ ol EIwfcrf;axmifhpGef;uav;rsm; wkef,if vIyf&Sm;oGm;vsuf wpfckck ajymzdkY
tm;,lvsuf toHxGufrvm/ rcifrdk;jrihfuom qufajym\/

]]'gayr,fh...}}

ol tm;wif;í rdk;udk wpfcsufMunhfvdkuf\/ cifAsm; tm;empum;wpfcGef;awmh ajymoifhNyD rdk;/

]]'gayr,fh um;ydkif&Sifu cGifhjyKvdkY vdkufwmrsdK;udk uRefr bmrS rwwfEdkifbl;av}}

ol rsufESm &JceJ eDoGm;onf/ qGHUtvsuf bmpum;rS rajymEdkifavmufatmifyif rkd;\


½dkif;ysrI'Pfudk ol tvl;tvJ cHae&awmhonf/

]]cifAsm; wwfEdkifygw,fAsm? rvdkufapcsif&if uRefawmfhudk cifAsm; wm;cGifh &Sdygw,f? uRefawmf


jzpfovdk jyef&rSmaygh? uRefawmf a,musfm;yJ}}

ajym&if; pdwfvIyf&Sm;rIaMumifh toHu tzsm;qGwfí wkef,ifoGm;aomtcg ol EIwfcrf;


wif;wif;aphvsuf csmceJ vSnfhxGufvmcJhawmhonf/

vufoD;udk wif;wif;qkyfxm;&if; {nfhaqmiftcef;qDokdY cyfoGufoGuf jyefvmcJh&csdefwGif


ywf0ef;usifrSm b,folawG &SdaerSef;? bmawG jzpfaerSef; vHk;0owdr&Edkifatmif &Sd\/
a'goaMumifha&m? &Suf&GHUrIaMumifha&m olYrsufvHk;rsm; jyma0um aoG;ckefEIef; w'dwf'dwf jrefqefvsuf
&Sdonf/ jzpfEdkifvQif þae&mrS tjrefqHk; jyefxGufajy;csif\/ olYudk b,folrS rjrifEdkifaom ae&modkY
ajy;oGm;csifavmufatmif &Sufaeonf/

tcef;xJa&mufawmh xdef;csKyfxm;orQ pdwfudk vTwfay;vkdufaomtcg tcef;wHcg;


ysOfjym;aygifudk vufoD;jzifh oHk;av;csuf qufwdkuf xdk;rdvsufom; jzpfoGm;\/ vufqpfrsm;
rcHr&yfEdkifatmif emusifoGm;rS ol &yfvdkufonf/ wHcg;eH&Haygifay: vufz0g;jzefYjzefY axmufum
xdkvufzrdk;rsm;ay:odkY ezl;tyfxm;&if; puúefYawfmawmfrsm;rsm; Nidrfoufogm;NyDqdkrS eH&HrS
rsufESmcGmvdkuf&onf/ ckwifqDodkY wpfvSrf;csif; avQmufvmum ckwifay:wGif csxm;aom

~ 71 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

c&D;aqmiftdwf ao;ao;uav;udk rjrifzl;ovdk ai;rdonf/ arQmfvifhwBuD; BudKwifrSef;qcJh&aom


pdwful;rsm;? &ifckef vIyf&Sm;cJh&aom aeY&ufrsm;? tm;vHk; vGifharsmoGm;NyD/

wpfcgrS rcHpm;&zl;aom emusif&Suf&GHUrIrsm;jzifh tdyf&may: ypfvSJcsvdkufonf/ jcifaxmiftrdk;udk


t"dyÜg,fr&Sd rsufvHk;aMumifpGm ai;pdkuf Munhfaerdavonf/

uRefawmf rSm;vdkufwm/ 'Drdef;rudkrS cspfaerdygNyDaumvm;/ azazod&if bmajymrvJ/

ol acgif;tHk;ay: rsufESmtyfum udk,fudk arSmufcsvdkufpOf urmÇavmuBuD; wpfckvHk; wdwfqdwf


Nidrfoufaeawmhonf/

Commercial use of this book will be at your OWN RISK !

~ 72 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef; (10)

wpfudk,fvHk; udkufcJemusifvsuf &Sdaomfvnf; ol eeHuf 5em&D uwnf;u tdyf&mrS Edk;ae\/

rsufvHk;zGifhvdkufvQif zGifhvdkufcsif; tarSmifESifh &ifqdkifvdkuf&onf/ udk,fhudk,fudk b,frSm&SdaerSef;


owdr&bJ aysmufqHk;ae\/ ywf0ef;usifü aus;iSufoHrsm;udk oJhoJhMum;ae&onf/

wGif;awmif...

rdk;...

rdk;udk owd&vdkufaomtcg ol jAKef;ceJ tdyf&mrS xxdkifvdkufrdonf/

awmfawmf tn§mtwm uif;wJhrdef;r/ ol wufwpfcsuf acgufvdkufrdNyD;rS olYpdwfudk


jyefavQmhvdkufonf/ bmqdkifvJ? rdk;[m tjypfwpfckrS rvkyfcJhao;bl;/ olu olY&ifxJ&SdwJh pum;udkyJ
ajymwm/ tjypfvkyfrdwm igyJ/ udk,fhudk rvdkvm;wJh rdef;rwpfa,mufudk csOf;uyfrdwJh tjypf/ ol
xdkif&mrS rwfwwf&yfzdkY awmfawmfBudK;pm;&onf/ odkYaomf aemufem&D0uf Mumaomtcg at;jrvSaom
aqmif;eHeufcif; ESif;rIefrsm;Mum;wGif ol cyfjznf;jznf; ajy;aeawmhonf/

um;vrf;twdkif; awmifay:txd wufvdkufNyD; wGif;EIwfcrf;aygifwpfavQmuf wGif;udkywfí ol


cyfjznf;jznf;rSefrSef ajcvSrf;pdyfpdyfuav; ajy;onf/ wGif;EIwfcrf; t0ef;t&Snfonf 3rdkifcGJavmuf
&Sd\/ &efukefrSm BuD;jyif;aom &efukefom;wpfa,muftwGuf þeHeuftapm vrf;avQmufajy;jcif;onf
udk,fhudk,fudk ESdyfpufjcif;oufouf jzpfonf/ rvif;wvif; t½kPfOD;atmufwGif pdrf;arSmifaom
wGif;ajca&uefESifh urf;pyf opfyifpdrf;wdkY\ jrLMum;xJrS ½Icif;onf tvGefvSyae\/ tu,fíom
olYü &Suf&GHUemMunf;rIBuD;om &Sdraebl;qdkvQif þeHeufcif;wGif ol oDcsif; wpfydkif;wpfpyif
nnf;csifpdwf aygufvmEdkifonf/

,ckawmh ywf0ef;usif½Icif;u olY&ifudk rat;jrapEdkifyg/

wGif;wpfywf rjynfhcifrSmukd ol t&rf;armvmonf/ ol cPem;&ef pdwful;ao;\/ odkYaomf


rem;jzpfyg/ rn§mrwmyif qufí vrf;avQmufajy;aeqJ jzpfonf/ Akef;ueJ vJusoGm;&if
ydkaumif;r,f/ odkYaomf ol vJrusyg/ wqwfqwf wkef,ifaeaom ajcaxmufrsm;? w'dwf'dwf
jrefqefpGm xkESufaeaom ESvHk;ckefEIefrsm;? pdk&TJaeaom acR;rsm;jzifh pcef;a&SU uGif;jyifodkY
6em&DwdwdwGif jyefa&mufoGm;\/

ESif;rsm; ydkrdkxlxyfvmNyD/ ESif;jrLxJrSm t&dyfoP²mefwpfckudk cyfa0;a0;uwnf;u vSrf;jrif&\/


wjznf;jznf; eD;eD;vmaomtcg &SnfoG,fjrifhrm;aom t&yfjzifh trsdK;orD; udk,fcE¨mwpfck...? jzLvGvG
tusÐ.../ rsufpdxJodkY usaeaom acR;pufrsm;udk yGwfoyfypfvdkufonf/

~ 73 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

rdk;.../

olESihfawmfawmf eD;eD;uyfuyfa&mufrS rcifrdk;jrifhrSef; odonf/ odvdkufonfESifh wpfNydKifwnf;


olYrsufESm xltrf;oGm;\/ rEIwfqufbJ a&SUqufoGm;zdkYtxd ol pdwful;vdkufrdaomaMumifh olYudk,fol
jyef&SufoGm;rdao;onf/ olYpdwfudk avQmhcsum ol wHkYceJ &yfvdkuf\/ armaeonfhMum;rS jyHK;jyvdkufyg
onf/

]]rcifrdk;jrifh}}

olrvufxJwGif c&D;aqmif om;a&tdwf wpfckwavrQ r&Sdyg/

]][kwfuJh}}

olr rsufESmxm;u yuwd &Sif;vif;aeonf/

]]jyefawmhrvm;As}}

olYtar;udk olr acgif;,rf;ygonf/

]]awmifbufpifudk oGm;rvdkYyg? uRefru reufwm0efav}}

ol em;rvnfpGm ai;Munfhvdkufonf/

]]rjyefjzpfbl;vm;}}

]]tdk...jyefjzpfygw,f? q,fem&DrS um;xGufr,fav}}

jyHK;ra,mifa,mif rsufESmxm;aMumifh tavmwBuD; ar;rdaom udk,fhudk,fudk usdefqJvdkufrdonf/


at;pufvmaom vufz0g;ESpfzufudk wpfckESifhwpfck yGwfoyfvdkuf&onf/

]]OD;rif;xif vrf;avQmufjyefvmwmvm;}}

b,fqdk;vdkYvJ? tmv’my ov’myawG bmawGawmif ajymaeyghvm;/ ol oa&mfawmfawmf


awG;vdkuf\/

]][kwfuJh? wGif;EIwfcrf;twdkif; wpfywf avQmufajy;wmyg}}

]]aMomf...[kwfw,faemf? bDyDtdkifu vlBuD;awGvm&ifvnf; olwdkY tjrJ tJvdk avQmufw,f?


usef;rma&;twGuf odyfaumif;wmaygh}}

ol rJhjyHK; jyHK;vkduf\/

]]uRefawmfuawmh usef;rma&;twGuf avQmufwmr[kwfygbl;}}

olr rsufarSmif enf;enf;wGefYoGm;onf/

]]udk,fhudk,fudk 'Pfay;wmyg}}

~ 74 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

ZGwfrSdwfí ajymcsvdkufaomtcg olr rsufvHk; 0dkif;oGm;\/ EIwfcrf; r[w[ zGifhvsuf


wpfcP pdkufai;oGm;aom rsufESmuav;udk ol ememMunf;Munf; Munhfvdkufonf/ bmjzpfvdkY
'Pfay;wmvJ[k olr qufrar;yg/ olr qufrar;aomaMumifh tifrwef &ufpufwif;rmwJh rdef;r
wpfa,mufudkrS cspfrdvdkYayghAsm [laom taMumif;jycsufudk rajymjzpfawmhyg/

olacgif;wpfcsuf nGwfEIwfqufvsuf olr ab;rS jzwfausmf&ef ajcvSrf; vSrf;vdkufonf/

]]OD;rif;xif}}

ESpfvSrf;rQ ajcvSrf; vSrf;NyD;aomtcg olrtoHaMumifh ol wkHYceJ &yfvdkuf\/ aemufvSnfhMunhf


vdkufaomtcg csDwHkcswHk jzpfae[ef Za0Z0g rsufESmxm;jzifh rdk;udk rsufESmcsif;qdkifrdonf/ ol
EIwfcrf; wif;wif;aphvsuf olrtajymudk apmifhaeonf/

]]uRefr nu enf;enf;uav; ½dkif;oGm;w,f xifw,f}}

[m...? enf;enf;uav; r[kwfbl;As? trsm;BuD; ½dkif;wm/

odkYaomf ol bmrSxifjrifcsuf ray;yg/

]]OD;rif;xif&JU aus;Zl;awG uRefrtay:rSm &Sdaew,f}}

]]aMomf...}}

ajymyHku aus;Zl;awG &Sdaewmudk rESpfNrdKUwJh yHkpHrsdK;ygvm;/

]]tJ'Daus;Zl;awGudk uRefr jyefqyf&rS jzpfr,f}}

ol a'goxGufaeonfhMum;rS tenf;i,f &,fcsifoGm;\/ ol bmrS rajymyg/

]]'Dawmh &Sif uRefrvdkufwJh um;MuHKeJY vdkufcJhyg}}

ol ememusifusifyif toHxGufatmif &,farmvdkufrdavonf/

]]&Sif bm&,fwmvJ}}

csufcsif; rmausmoGm;aom olrrsuf0ef;rsm;udk ol &J&ifhpGm pdkufMunhfvdkuf\/

]]cifAsm;eJY um;MuHK twlvdkuf&&if uRefawmfhaus;Zl;awG ausa&mvm;}}

]]uRefr pum;rqHk;ao;bl;}}

]]aMomf...aqm&D;}}

ol abmif;bDtdwfawGxJ vufwpfzufpD xdk;xnfhvsuf acgif;nTwfjyvdkufonf/

]]uRefr &Sifhudk 'DaeY aeYv,fpm rHk&GmrSm auR;csifw,f? npmudk rEåÅav;rSm auR;csifw,f/


aemufNyD; &efukefjywfwJhtcg vufaqmif 0,fay;vdkufcsifw,f}}

ol rJhjyHK; jyHK;jyvkduf\/

~ 75 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]bmvufaqmifvJ}}

]]tdk;...&Sif vdktyfr,f xifwJh ypönf;rsdK;aygh}}

]]uRefawmf bmvdkw,fqdkwm cifAsm;u b,fvdkvkyf odrSmvJ}}

olrEIwfcrf;u rsOf;ajzmifhuav;vdkyif wif;ceJ aphoGm;onf/ wpfcPrQ wdwfqdwfoGm;NyD;aemuf


olru vufywfem&Dudk iHkYMunfhonf/

]]uRefr aemufusaeNyD? tJ'Dudpö aemufrS qufajym&atmif}}

olr ajcvSrf;jyif\/

]]rdk;...}}

vTwfceJ ac:vdkufrdaom yg;pyfudk ydwf½dkufypfcsifpdwfjzihf ol awmifhawmifhBuD; &yfrdvsufom;


jzpfoGm;onf/ olr olYudk rMunhfyg/ a&SUwnfhwnfhudk pdkufMunhfaeonf/ xdkYaemuf acgif;wpfcsuf
qwfum ]]&Sifhudk rmrDwdkY reufpmauR;zdkY apmihfaeMuw,f}} [k owif;ay;NyD; cyfoGufoGuf
vrf;avQmufoGm;avonf/

eHeuf 10em&DwGif wGif;awmifxdyfrS um;pwifxGufcGmonf/

rdk;onf jrifaeus tjzLa&mifrS cGJxGufum a&nd§pdrf;a&mif &SyftusÐvuf&Snfjzifh e*dku


jzL0if;aom tom;rSm ydkrdk0if;yvsuf &Sdonf/ pm&Gufpmwrf;rsm; n§yfxm;[ef&Sdaom tndKa&mif
zdkufbm zdkifwGJBuD;wpfckudk vufudkifuGif;wyf yvwfpwpf vufqGJtdwfxJ xnhfxm;onf/
xdkvufqGJtdwfyg;yg;uav;rSwpfyg; wjcm;bmypönf;rS ryg0ifacs/ awmifay:txd vdkufydkYaom
rar,kcdkifwdkYtkyfpkudk jyHK;&,fEIwfqufaeaom olr\rsufESmu vef;qef;aeonf/ tpGrf;ukef
yGifhtmaeaom ESif;qDjzLwpfyGifhESifh wlavonf/

um;armif;ol\ ab;uyfvsufwGif olr xdkifapNyD; tpGef;bufcHkwGif ol xdkifonf/ tusÐcsif;


xdpyfvsuf&Sdaom rdk;\ udk,foif;eHYrSm vef;qef; csdKjrvsuf &Sdonf/ um;armif;ol olpdrf;wpfa,muf
&SdaeaomaMumifh ol twwfEdkifqHk; pum;rajymbJ rsdKodyfxm;vdkuf\/ wGif;awmifESifh bkwvifMum;
Murf;wrf;aom ckESpfrdkifc&D;onf ,cktcg om,mvSyrItwd jzpfawmhonf/ ajcmufaoGUaom
,mcif;rsm;? yifaygufuav;rsm;? ysdK;xm;cgp pdkufcif;rsm;onf rdk;ukyfpuf0dkif; tpGef;txd
us,fjyefYaeonf/ a&SUwnfhwnfhodkY pdkufai;aeaom rcifrdk;jrifh teD;wGif ol wdwfqdwf NidrfoufpGm
vdkufygvmcJhonf/

bkwvifNrdKUodkY 0ifcsdeftxd ESpfa,mufom; wpfcGef;rS pum;rajymMuonfudk um;armif;olu


&dyfrd[efwlygonf/ olwdkYbufodkY rMumcP vSnhfvSnhfMunhfonf/

]]q&mrwdkY qmNyDvm;As}}

]]rqmao;ygbl; OD;av;}}

]]'gjzifh uRefawmfwdkY rHk&Gmta&muf qufarmif;r,faemf}}

]][kwfuJh}}

~ 76 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

þpum;onf wGif;awmifrS xGufvmuwnf;u bkwvifa&mufonftxd um;a&SUcef;xJwGif


yxrqHk; ajymjzpfaom pum;jzpf\/ aemufxyfvnf; b,folrS bmpum;rS rajymMuawmhyg/
wjznf;jznf; ylvmaom aeyl'Pfonf aqmif;&moDESifh rqDqdkifpGm 'ku©ay;vsuf&Sdonf/ ol
&SyftusÐtay:qHk; vnfyif;Mu,foD;udk jzKwfvkduf&\/ vufMu,foD;rsm; jzKwfum vufudk
wHawmifqpftxd acgufwifvdkufonf/ rdk;uawmh aemufrSDudk oufoufomom rSDum
yltdkufrI'Pfu olYtay: rusa&mufovdk cyfwnfwnf Nidrfoufaeavonf/ awmfawmf
xdef;csKyfEdkifpGrf;wJh rdef;r/

olwdkYESpfa,muf þc&D;wGif yxrqHk; pum;ajymjzpfonfrSm rHk&Gmpm;aomufqdkifxJusrS jzpfonf/


pm;aomufzG,f&mrsm; rSm,lNyD;pD;onftxd pum;wpfcGef;rS rajymaom rif;xifudk rdk;u
rsufcHk;yifhMunhfonf/

]]OD;rif;xif... pum;av;bmav; ajymOD;rSaygh/ bmvdkY rajymwmvJ? 'g yHkrSef r[kwfbl;}}

ol rsufESmcsif;qdkifrS rdk;udk pl;pl;&J&J pdkufMunhfonf/ olr rsufvHk;vTJroGm;yg/

]]aMomf...cifAsm;ab;rSm a,musfm;wpfa,muf uefYvefYuefYvefY ygaewmudk twwfEdkifqHk; cifAsm;


arhaysmufxm;vdkY &apcsifvdkYyg}}

]]tdk;...}}

rdk;u tm;&yg;& jyHK;&,fvdkufaomtcg olrrsufvHk;rsm; El;nHhodrfarGUoGm;\/

]]&Sifu a,musfm;jzpfNyD; pdwfaumufwwfw,faemf}}

þxdk;ESufcsufaMumifh ol raewwf rxdkifwwf jzpfoGm;\/ ol bmrSrajymbJ yxrqHk;


vmcsxm;aom 0ufacgufuifyef;uefudk olrbufodkY a&TUay;vdkufonf/

]]'gayr,fh uRefru trSefawGudkyJ ajymcJhwmyJ? 'DtwGuf &Sifrauseyfjzpfwmudk uRefr


rwwfEdkifbl;av}}

]]rSefwdkif;rajym&bl; rdk;&JU}}

aemufwpfBudrf rdk;[k ac:vdkufrdonfhtcg yxrOD;qHk;tBudrfavmuf tdk;wdk;trf;wrf;


rjzpfawmhyg/ enf;enf; rsufESmyloGm;wmudkawmh rod[efaqmif xm;vdkufygonf/

]]pum;BuD; ajcmufcGef;xJrSm nu rdk;ajymwJhpum;rsdK;u rajymoifhwJh trsdK;tpm;yJ}}

rdk;u &Tef;vufaom rsuf0ef;rsm;jzifh £ajE´&& Munhfaeonf/ ol qufajymvdkuf\/

]][kwfrSef\/ tusdK;r&Sd? Mum;olvnf; rESpfoufaom pum;...qdkwmav}}

rdk; rsuf0ef;rsm; vufceJ awmufyatmif jyHK;avonf/

]]qdkvdkwmu &Sif ESpfoufr,fh pum;rsdK; ajym&r,fayhgav}}

]]r[kwfbl;? tJ'gvnf; rajymoifhwJh pum;yJ/ r[kwfrrSef? tusdK;r&Sd? Mum;ol ESpfoufaom


pum;... qdkwmvnf; rajymoifhwJh pum;yJAs}}

~ 77 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

xdktcg rdk;u toHxGuf &,farm\/ rdk;ESifholUtMum;rS tmCmwrsm; vGifhaysmufoGm;ovdk ol


cHpm;vdkuf&onf/ &efukefrS xGufvmonfh tcsdefupí ,cktBudrf yxrOD;qHk; ol pdwfoufom&m
&oGm;ygonf/

MumZHaMumfrsm; a&mufvmaomtcg olwdkYESpfa,muf wdwfqdwfpGm pm;Muonf/ olr


pm;aomufyHk[efyefudk yxrOD;qHk;tBudrf jrifzl;onf/ olronf ZGef;cuf&if; udkif&mwGif
taetxm;wpfrsdK; jzpfaeonf[k olxif\/ aoaocsmcsm MunhfawmhrS olr cuf&if;udk
arSmufcHkrudkifbJ yufvuf udkifxm;wm awGU&onf/ okdYaomf jyóem r[kwfyg/ 0ufacgufuifudk
cuf&if;jzifh xdk;r,lbJ wljzifh uRrf;usifpGm aumuf,l pm;aomufEDkifwm awGU&onf/ xdkYaemuf wludk
[if;csdKyef;uefay: zswfceJ wifvdkuf\/

]]Munhfprf;? uRefr arhaevdkufwm? OD;rif;xif 0ufom;rpm;bl;eJY wlw,faemf? uRefr rar;rdbk;/


wpfckck xyfrSm&atmif}}

ol tenf;i,f &,fcsifoGm;onf/ MumZHaMumfxJrS Muuftonf;zwfuav;rsm;udk ol a&G;pm;&if;


jyHK;\/

]]r[kwfbl;? uRefawmf tom;pHk pm;ygw,f? bmrS rvdkygbl;? aeygap}}

awmfawmf vlrIa&;nHhwJh rdef;rygvm;? tif;...arareJYrsm; awGUvdkufvdkYuawmh.../ ol rqDrqdkif


awG;um &SufjyHK;jyHK;vdkufrdavonf/

]]'geJY rcifrdk;jrifh rEÅav;b,frSmaewmvJ [if}}

olr tenf;i,f wGefYqkwfoGm;\/

]]&Sif wGif;awmifudk a&mufvmuwnf;u tar;oifhqHk; ar;cGef;wpfckudk rar;ao;bJeJY


rqdkifwmawGcsnf; ajymaeawmhwmyJaemf}}

ol rdk;udk ai;Munhfvdkufonf/

]]tar;oihfqHk; ar;cGef;...[kwfvm;}}

]][kwfw,f? &Sif a&mif;cJhwJh Edkufwuf(uf)(pf)tp&JU tusdK;oufa&mufrI tajctaeudk &Sif


wpfcgrS rar;ao;bl;}}

ol tenf;i,f a'gyGoGm;\/

uRefawmfu 'Davmuf Edkufwuf(uf)(pf)tpudk bmjzpfvdkY pdwf0ifpm;&rSmvJ/ odkYaomf ol


xdef;csKyfum jyHK;vdkufygonf/

]]'Dtp&JU tusdK;jzpfxGef;rIudk uRefawmf pdwfcs,HkMunfNyD;om;yJ? a&nd§txGufEIef;


b,favmufwdk;vJ}}

]]&SifxifwmeJY ajymif;jyefjzpfaew,f}}

]]b,fvdk...}}

~ 78 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]Edkufwuf(uf)(pf)tp&JU a&nd§ppf,lEIef;u ydkvDtufpfwmp&JU ppf,lEIef;eJY b,fvdkrS ruGmbl;/


aemufNyD; pdwfraumif;vnf; rjzpfeJYOD;? tcktajctae twdkif;qdk&if ydkvDtufpfwmpu ydkNyD;
a&nd§ppf,lEIef; rsm;aew,f OD;rif;xif}}

ol rsufESmenf;enf; yloGm;\/

]]rjzpfEdkifbl;}}

]]aMomf...jzpfEdkifvdkY jzpfaeNyDyJ&Sif? wpfaeY wpfaeY ADGAdkifADG (v/v) tjrJ wGufcsufNyD;


rSwfwrf;wifaewmyg/ uRefrwdkY aeYpOfprf;oyfcsufawG rSm;w,fvdkY &Sifu ajymcsifwmvm;}}

]]r[kwfygbl;}}

'gxufydkí ol ajymoihfonf/ ol tenf;i,f pOf;pm;vdkuf\/

]]uRefawmf wpfckr&Sif;wm ar;yg&apOD;? Edkufwuf(uf)(pf)tpu uswJh a&nd§a&eJY ydkvDtufwmp


u a&nd§a&udk cifAsm;wdkY cGJjcm;rxm;bl; r[kwfvm;}}

]]a&nd§a&awGtm;vHk; qefcgapmif;awGxJuae ysOfjym;ajrmif;wpfavQmuf twlwl oGm;aewmawmh


rSefygw,f/ 'gayr,fh ysOfjym;ajrmif;ay: ra&mufcif tpatmufajcrSm ADumcGufeJY cHxm;NyD;
prf;oyfMunhfaewmyJav}}

ol tpOf;pm;& usyfoGm;\/

]]Edkufwuf(uf)(pf)tp tukefvHk; pifwpfbufjcrf;u qefcgapmif;awGay:rSm wpfnDwnf;cif;NyD;


[dkbufjcrf;u a&nd§ppfEIef;eJY ,SOfwGufMunhf&ifaum}}

]]tdk;...q,frDwmudk qefcgapmif; q,fckpm b,fvdkvkyf cif;vdkY &yghrvJ&Sifh? qefcgapmif;wpfckudk


Edkufwuf(uf)(pf)tp oHk;udkufoHk;&wmudk;? pifwpfpifrSm Edkufwuf(uf)(pf)tpcif;wJh
qefcgapmif;wpfckyJ &Sdw,f/ tydktjzpf tpav;rDwm csefxm;ao;w,f/ aMomf...aemufNyD; ydkNyD;
0rf;enf;p&m aumif;wmu tpwpfckqdk&if wpfxGmausmfausmfavmuf uGJaeNyD/ ydkvDtufpfwmavmuf
&SifwdkYtpu tMurf;rcHwmvnf; trSefyJ}}

]]a[mAsm}}

ol bmpum;rS rajymEdkifatmif jzpfoGm;\/

]]wpfckawmh &Sdw,fAs/ Edkufwuf(uf)(pf)tpu topf r[kwfvm;/ ydkvDtufpfwmpu


ta[mif;qdkawmh olYtay:rSm a&nd§txyfxyf wifNyD;om; ydwfqD;aeNyDayghAsm/ csnftuGuf
Mum;xJuae a&nd§xGufusEIef;u...}}

]]uRefrwdkY 'Da&ppfpawGudk oHk;NyD;wdkif; avQmfypfrSm r[kwfbl;vdkY &Sifxifaew,f r[kwfvm;/


a&ppftm; ydkaumif;atmif aemufNyD; oefY&Sif;pifMu,fatmif uRefrwdkY tjrJavQmfaeMuwmyg/ bm
[muGufrS r&Sdbl; OD;rif;xif}}

]]'gayr,fh 'Dtpudku pyD½lvdkif;em; ppf,lzdkY xkwfvkyfxm;wJh tpyJ rdk;}}

]]olY[mol bmtwGuf xkwfxkwf? uRefrwdkYpcef;twGufawmh xifoavmuf tusdK;r&Sdao;bl;?


'gayr,fh w&m;0ifawmh rowfrSwf&ao;ygbl;? q&mOD;rif;odef;uawmh enf;enf;

~ 79 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

xyfapmifhMunhfOD;r,fvdkY ajymw,f/ 'Dowif;Mum;&&if pufrI(1)b@ma&;rSL;awmh enf;enf;


touf½SLacsmifoGm;rSm trSefyJ? &SifpOf;pm;Munhfav? a&ppfpifwpfckrSm [dkbufonfbuf qefcgapmif;
tckESpfq,f&Sdw,f/ a&ppfpifESpfckqdkawmh tm;vHk;av;q,f/ qefcgapmif;wpfckrSm oHk;&wJh a&ppftpu
oHk;rDwm&Sdw,f/ qefcgapmif;av;q,ftwGuf rDwmwpf&mhESpfq,f/ jrefrmaiG &Spfodef;cGJ? tpwpfckudk
pifwpfckrSm b,fESpfvMumMum oHk;EdkifovJqdkwmvnf; wGufMunhfygOD;}}

ol vufajr§mufjyum jyHK;aevdkufygonf/

olr\ vkyfief;uRrf;usifrI? jywfom;rI? pnf;pepfusrIwdkYudk ol tapmBuD;uwnf;u


owdjyKrdygonf/

]]cifAsm;[m a,musfm;wpfa,muf jzpfzdkYaumif;w,f rdk;...}}

olYcsD;usL;pum;onf olrudk apmfum;vdkufovdk jzpfoGm;rSef; ol tcsdefvGefpGm odvdkuf&\/ olr


rsufESm&JceJ eDoGm;wmudkjrifrS ol aemifw&oGm;onf/

]]&Sifqdkvdkwmu uRefrom rdef;r rjzpfbJ a,musfm;jzpf&if uRefr[m tckxufydkNyD; toHk;usr,f


tJ'Dvdkvm;}}

]][m...r[kwfygbl;? uRefawmf qdkvdkwmu 'Dvdkav? a,musfm;awGrSm &SdwJhpGrf;&nfowdårsdK;


cifAsm;rSm &Sdw,f? 'gayr,fh rdef;rom;qdkawmh a,musfm;awGeJY b,favmufyJ
&ifabmifwef;Edkifonfjzpfap tenf;eJYtrsm; cGeftm;uGmjcm;rI...}}

]]&Sifb,fvdk vSnfhywfajymajym t"du qdkvdk&if;uawmh wpfckwnf;ygyJ}}

olr\ rsuf0ef;rsm;rSm emMunf;&dyfudk jrif&onf/

]]uRefr a,musfm;jzpf&if pcef;twGufa&m jrefrmEdkifiHtwGufa&m ydkNyD;toHk;usr,f? &Sif


ajymcsifwm 'gyJ/ tJ'Dpum;rsdK;udk uRefr&JUq&mawGvnf; cPcP ajymaeusyJ/ cifrdk;jrifh
rdef;uav;r[kwf&if odyfaumif;rSmyJ wJh}}

]]'gayr,fh cifAsm;tJvdk pGrf;&nf&SdwJh rdef;uav;jzpfaewmudk oabmuswJhvl &SdaerSmygAsm/


tenf;qHk; wpfa,mufawmh &Sdr,fAsm}}

olr [ufceJ &,fcsvdkufojzifh ol tHhMooGm;\/

]]bmvJ tJ'Dvlu OD;rif;xifyJvm;}}

yGifhvif;vSaom olrar;cGef;aMumifh ol tdk;wdk;trf;wrf;jzpfum acgif;udkom ndwfjyvdkufrd


avonf/

]]uRefr&JUtbGm;u uRefrudk cPcP qlw,f/ nnf;udk,fnnf; a,musfm;uav;


atmufarhaeovm;wJh/ rdef;rwpfa,muf &Sd&r,fh t&nftcsif;awGr&SdbJ a,musfm;wpfa,muf&JU
t&nftcsif;awG &Sdaew,fvdkY bGm;bGm;u ajymaeusyJ? rdef;rjzpfap? a,musfm;jzpfap
udk,fhywf0ef;usifrSm udk,f[m tvdktyfqHk;vlom;jzpfatmif BudK;pm;cGifhawmh &Sdw,fav? uRefrajymwm
oabmwlvm; OD;rif;xif}}

]]cifAsm...[kwfuJh}}

~ 80 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

ol wtHhwMo ai;armae&mrS uref;uwef; acgif;ndwfvdkufonf/

]]uRefr[m uRefrrdom;pkxJrSm i,fi,fuwnf;u wefzdk;t&SdqHk;jzpfatmif aecJhw,f/


udk,fusifhw&m;eJY ywfoufvdkY ausmif;rSm? aumvdyfrSm? twef;xJrSm uRefr[m wefzdk;t&SdqHk;
jzpf&r,fvdkY qHk;jzwfcsufcscJhw,f/ tJ'Dwefzdk;u a,musfm;awGtwGuf wefzdk;r[kwfbl;aemf? a,musfm;
rdef;r tm;vHk;twGuf...}}

olr rsuf0ef;xJrSm rme&dyfrsm;jzifh awmufyvsuf&Sdonf/

]][kwfuJh uRefawmf em;vnfygw,f rdk;}}

]]tvkyfxJ 0ifwJhtcg tvkyfpcef;wpfckvHk;rSm uRefr[m r&Sd&ifrjzpfatmif wefzdk;&SdzdkY


tjrJBudK;pm;xdef;odrf;cJhwmyJ? rEÅav;rSm uRefrudk,fydkiftvkyfawG &Sdw,f/ tbGm;eJY pdwfcsvufcs
vTJxm;&w,f? tJ'DtvkyfrSmvnf; vltm;vHk;twGuf uRefr r&Sd&if rjzpfavmufatmif vdktyfaezdkY
uRefrBudK;pm;cJhwmyJ? uRefr owfrSwfxm;wJh vlYwefzdk;qdkwm tJ'gyJ OD;rif;xif? jrefrmEdkifiHrSm
uRefrudk vdktyfzdkYqdkwmawmh a0;vGef;ygw,f? 'gayr,fh 'DtkyfpkuGufuGufuav;awG twGufawmh
uRefr[m tjrJwrf; tqif&S,fvf jzpfae&r,f? cifrdk;jrihf[m rdef;rwpfa,mufqdkwm arhoGm;&wJhtxd
vdktyfaeap&r,f/ tJ'Dpdwful;rsdK;udk rSm;w,fvdkY &Sifajymrvm;}}

]][m... rajymygbl; rdk;}}

ol &nfrSef;csuf BuD;rm;aom? tvdkqE´ BuD;rm;aom? twåBuD;rm;aom trsdK;orD;uav;udk


ai;armMunhfaerdonf/ i,f&G,folrsm;twGuf r&Sdrjzpf vdktyfaom pdwf"gwfrsdK;jzpfonf/
avmuDqdkif&m vlYwefzdk;ESifh ywfoufí pdwfysufemMunf;zG,f&m jzpf&yfrsm;udk rMuHKzl;ao;ol
wpfa,muf\ rmersdK;jzpfonf/ Ak'¨\w&m;awmfudk cGJjcrf;pdwfjzm rMunfhzl;ao;ol? w&m;awmfESifhtnD
jzpfysufaeaom vlYavmujzpf&yfrsm;udk rMuHKzl;ao;olwpfa,muf\ rmefrmersdK;jzpfonf/
þvlYavmuwGif r&Sdrjzpf vdktyfaom 'Essential' [lonfh vlpm;rsdK;r&SdaMumif; olr wpfcsdefcsdefrSm
awmh odoGm;ygvdrhfrnf/

ol oufjyif;wpfcsuf ½dIufvdkuf\/

]]uRefawmf cifAsm;udk csD;usL;ygw,f/ aemufNyD; cifAsm; 0rf;omp&m *kPf,lp&mwpfck


ajym&OD;r,f}}

olru pm;NyD;oGm;aom yef;uefudk a&SUodkY wGef;ydkYí rsufcHk;yifhMunhf\/

]]cifAsm;udk r&Sdrjzpf vdktyfaewJh ae&mwpfckvnf; &Sdaeygao;w,f? tJ'g cifAsm; rodvdkYyg}}

olr rsufvHk;0dkif;pufum olYudk ai;Munhf&mrS rsufvTmcsypfvdkufavonf/ b,fae&mrSmvJ[k


olr rar;yg/ olr rar;aomaMumifh oluvnf; rajymjzpfawmhyg/ b,fae&mrSmvJqdkwm olr
rkcsodaevdrfhrnf[k ol ,HkMunfygonf/

]]uRefrwdkY um;ay: jyefoGm;Mu&atmif}}

jAKef;ceJ olrxdkif&mrS x&yfvdkuf\/

]]apmapmu cifAsm; b,frSmaewmvJvdkY uRefawmf ar;vdkufw,f? cifAsm; rajzao;bl;}}

]]uRefr&JU ae&yfvdyfpmawG uRefrvkyfief;awG &Sif odNyD;om;vdkY uRefr xifaewm}}

~ 81 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

qef;jym;aom olrpum;aMumifh ol rsufarSmifMuKwfypfvdkufrdonf/

]]cifAsm;taMumif; b,folYudk ar;MunhfvdkY uRefawmf odESifh&rSmwkef;}}

]]rodEdkifbl;av}}

ol rausreyf jzpfoGm;\/

bmvJ[? bmt"dyÜg,fawGvJ? ol odyfpdwfr&Snfawmhyg/

]]uJ... 'Davmufawmif rajymcsif&ifvnf; aeAsm}}

ol a&SUrS cyfoGufoGuf jzwfausmfavQmufoGm;vdkuf\/ olr jyHK;&,fvdkufwm ol wpfpGef;wpfp


jrif&onf/ bmvJ? igu olYtwGuf [mowpfck jzpfoGm;jyefNyDvm;/

]]pdwfqwfw,fqdkwm raumif;bl; OD;rif;xif}}

olr\ rSwfcsufaMumifh olYrsufESm aEG;ceJ jzpfoGm;\/

aoG;at;vGef;wmvnf; raumif;bl;As/

xdkpum;udk ol rajymbJ rsdKodyfxm;vdkufygonf/

Commercial use of this book will be at your OWN RISK !

~ 82 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef; (11)
olr tcsdef tvGefwdusygonf/

n 7 em&DwdwdwGif rEÅav;[dkw,fatmufxyf {nfhcef;aqmifodkY olqif;í xdkifaevdkufonf/ 7


em&DESifh 3rdepfwGif olr a&mufvm\/

olrudk jrifvdkufawmh ol tHhtm;oifhum wpfcPrQ NidrfoufpGm ai;armrdoGm;\/

bk&m;a&? odyfvSwJh rdef;rygvm;/

ol&Sd&m {nfhcef;aqmifqDodkY wpfvSrf;csif; avQmufvmaeaom olronf *kPfoa&&Sd


rdef;rvSwpfOD; jzpfonf/ cgwdkif;jrifaeus &SyftusÐvuf&Snf 'DZdkif;rsdK; r[kwfyg/ MuufaoG;a&mif
awmufyaom bavmufpftusÐrSm udk,fESifhwdkif;NyD; csKyfxm;onfhyHkpH jzpfonf/ aumfvmrygbJ
vnfyif;om;udk azmfxm;aomyHkpHjzpfí aMumh&Sif;cdkifrwfaom vnfwdkifrSm jzL0if;vSyae\/ cg;qDwGif
tenf;i,f odrfícsKyfxm;aom tusÐ\atmufwGif olr\ udk,fcE¨mrSm EGJUaESmif;pGm tqifajyvsuf
&Sdonf/ xbDu teufcHay:wGif MuufaoG;a&mif qEGif;ruif;uGuf ao;ao;uav;rsm;
azmfxm;aom aysmhaysmif;onfhtp jzpfonf/ olr ajcwpfvSrf; vSrf;vdkufwdkif; aysmhaysmif;aom
xbDponf ajcovHk;\vSyrIudk wGef;tm;ay;vsuf &Sdavonf/ olr\vufwGif tjzLa&mif
tay:0wftusÐwpfxnfudk acgufvsuf wifxm;onf/

ol tHhMovGef;ojzifh jAKef;ceJ xdkif&mrS x&yfvdkufrdonf/

]]tqifoifhyJvm; OD;rif;xif}}

]][kwfuJh}}

olr vnfwdkifwGif a&TBudK;rQifrQifuav;udk oHk;ckqifhí qGJxm;onf/ tusÐu


wHawmifqpfatmuf enf;enf;om zHk;ojzifh jzL0if;aom vufzsHrsm;udk yxrOD;qHk;tBudrf &ifckefpGm
jrifawGUae&onf/

]]&Sif oabmuswJh pm;aomufqdkif wpfckckrsm; &Sdaeovm;}}

]][m...r&Sdygbl;? uRefawmf rEÅav;eJY enf;enf;pdrf;ygw,f}}

]]'gjzifh uRefrwdkY axm,OfyJ oGm;&atmifaemf}}

um;&yf&m ae&mqDodkY wpfvSrf;csif; OD;aqmifí avQmufoGm;aom rdk;\ aemufrS ol


vdkufoGm;onf/ olr vufxJwGif wef;vef;uav; qGJxm;aom aomhwGJav;udkjrifrS rdk;rSm

~ 83 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

um;ygvmyHk &onf[k olawG;vdkufrdonf/ rdk;\um;rSm cefYnm;aom? tMurf;cHaom vJif;('f)½dkAm


a&nd§pdrf;a&mif jzpfonf/ olrESifh vkdufzufygonf/

]]'Dvdkum;rsdK; uRefr armif;aewm udk;uefYvefY jzpfaeovm;}}

]][m... rjzpfygbl; rdk;? Munhfaumif;ygw,f}}

olronf vufudkifbD;udk oufoufomom xdef;udkif&if;u ryGifhwyGifh jyHK;vdkufavonf/


olrxHrS oif;arT;aom &eHYwpfck arT;aeonf/ xdk&eHYonf olYudk tdyfrufwpfckuJhodkY
cHpm;rIrsdK;jzpfatmif zefwD;vsuf &Sdonf/

]]OD;rif;xifudk tdrfrSm xrif;rauR;wmudk b,fvdkrS oabmrxm;eJYaemf? uRefru rD;zdkacsmif


rEdkifeif;bl;/ tbGm;udkvnf; 'ku©ray;csifbl;}}

]]udpör&Sdygbl;}}

onfvdkqdkjyefawmh rdk;u vlrIa&; odwwfaejyefa&m/

]]rdk;&JU rdbawGa&m}}

olr rsuf0ef;rsm; tenf;i,f pl;&SoGm;\/

]]&Sif awmfawmf pyfpkw,f}}

[m.../ ol aemifw&oGm;um wpfbufodkY rsufESmudk vTJvdkuf\/ NrdKUawmfcef;r em&DpifBuD;udk


t"dyÜm,fr&Sd ai;aevdkufavonf/

axm,Ofonf ol wpfcgrQ ra&mufzl;aom pm;aomufqdkif jzpf\/

]]uRefrwdkY ESpfa,mufwnf;qdkawmh tcef;xJoGm;pm;zdkY raumif;bl; OD;rif;xif? 'gayr,fh


tay:xyfrSm at;at;aq;aq; xdkifvdkYaumif;wJh ae&m&Sdw,f? vljrifuGif;yJ? 0&efwmav?
vlr&Sdao;&if tJ'DrSm pm;Muwmaygh}}

uHaumif;axmufrpGm 0&efwmwGif pm;yGJwpf0dkif;pm ae&mvGwf usefaeygao;onf/ tenf;i,f


at;pdrfhaom avxkatmufrSm ol enf;enf;csrf;ovdk jzpfvmonf/ ol\ &SyftusÐvufudk
wHawmifqpftxd wifxm;&mrS ajzcsum vufMu,foD; wyfvdkuf\/

]]uJ...OD;rif;xif? t&ufuvGJvdkY BudKufwmrSmyg}}

uRefawmf tBudKufqkH;u t&ufyJvdkY ajymypfvkdufzdkY pOf;pm;ao;\/ odkYaomf þae&monf


&efjzpf&ef ae&mr[kwfyg/ ol tjrifuwfuwfjzifh [if;udk pHkaeatmif rSmypfvdkufrnf[k usdwfí
awG;vdkufonf/ olr\ vufaumuf0wfrS rdef;rywf a&Ta&mif½dk;vuf(pf)em&D ao;ao;uav;ESifh
vnfwdkifrS oHk;qifhqGJxm;aom qGJBudK;udkaxmufxm;í *Pef;vufraMumf? ig;&SOfhajcmufaMumf?
MuufoGefjzLtyGaMumfwdkYudk pyguvifESifhwGJí yrmPrSmvdkuf\/ olr bmrS xifjrifcsuf ray;yg/
em&Dudkom wpfcsuf iHkYMunhf\/ ol tenf;i,f a'goxGufoGm;jyefonf/

]]rcifrdk;jrifh wjcm;csdef;xm;wm &Sdaeovm;}}

olr EIwfcrf; wif;ceJ aphoGm;wmudk jrif&í ol aysmfoGm;onf/

~ 84 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]'Dvdk ntcsdefrSm uRefru b,foleJY csdef;&rSmwkef;}}

]]rodbl;av? 'gjzifh uRefawmfhudk cifAsm; b,favmuf tcsdefay;EdkifovJ}}

]]n &Spfem&DcGJ txd}}

]]aumif;NyD}}

xdk&&SdorQ tcsdefudk tusdK;&Sd&Sd toHk;csrnf/

]]reufjzefrSm uRefawmf rcifrdk;jrifheJY awGUEdkifOD;rvm;[if}}

]]rawGUEdkifbl;}}

[m jywfom;vScsnfvm;/

]]reufjzefrSm uRefr '½dkifbmeJY &SifhtwGuf vufaqmifypönf;awG [dkw,fudk ay;cdkif;vkdufyghr,f}}

]]aMomf...}}

'DvdkydkYay;&if uRefawmfhaus;Zl;awG ukefNyDayghaemf/ ol rcsifhr&J ai;armaerdonf/

]]bmawGrsm; ay;zdkY pDpOfxm;ovJAs}}

]]omrefa,musfm;wpfa,muf vkdtyfr,fh ypönf;awGaygh}}

[ cRwfvScsnfvm;/ ighudk omrefa,musfm;vdkY ajymvdkufwmayghav/

ol rcsdjyHK; jyHK;vsuf acgif;wpfcsuf ndwfvdkuf\/

]]cifAsm;ay;r,fh ypönf;awGu uRefawmfhtwGuf cifAsm;vdyfpm od&zdkYavmuf rvdktyfygbl;}}

olr pdwfysufvufysuf oufjyif;½dIufvdkufwmudk taotcsm odvdkuf&onf/

]]&Sif bmjzpfvdkY 'Davmufawmif uRefrtdrfudk pdwf0ifpm;ae&wmvJ}}

]]cifAsm;ua&m bmjzpfvkdY 'Davmuf vQdKU0Sufae&wmvJ/ uRefawmf rodapcsifwJh? rvSywJh


vQdKU0Sufcsufwpfckck &SdaevdkYvm;}}

olr a'gyGoGm;wm Munhfí ol aysmf&TifoGm;\/

]]bmvQdKU0SufcsufrS r&Sdbl;/ rajymcsifwm wpfckygyJ/ uRefr rajymcsifwmwpfckudk ZGwfar;wm[m


uRefrudk apmfum;wmyJ}}

]]cifAsm; vkyfyHku pydkif0w¬KawGvdk jzpfaeNyD? uHqdk;csifawmh cifAsm;&JU um;eHygwfudk uRefawmf


tvGwf&oGm;NyDAs? b,fhES,hfvkyfrvJ? uJ...}}

]]vJaovdkufaygh}}

~ 85 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

ol w[m;[m; atmf&,fvdkufaomtcg olr rsufvHk;jyL;oGm;avonf/

]]½SL;... wdk;wdk;? wjcm;vlawG uRefrwdkYudk *½krpdkufpdkufatmif &Sif vkyfaewmyJ}}

jzpf&jyefNyD/

cgwdkif;ESihfrwlbJ tenf;i,f jyifqifjc,foxm;aom rsufESm wnfwnfuav;udk ol


ai;pdkufMunfhrd\/ olr\ yg;rdkYrdkYrsm; yef;aoG;a&mif vQrf;aeonfrSm rdwfuyfaMumifh jzpfEdkifygonf/
EIwfcrf;onf MuufaoG;a&mifawmufum pdkvufae\/ yg;vsm;vGef;aomaMumifh MuufaoG;a&mif
rsOf;auG;uav;ESifh wlae\/ cifAsm; b,favmufyJ ½dkif;pdkif;ygap uRefawmfuawmh cifAsm;tay:
enf;enf;rS vufravQmhEdkifbl;Asm/

jzL0if;aom vnfwdkifuav;rS wvIyfvIyf ckefaeaom aoG;aMumuav;aMumifh aoG;aMumay:rSm


wifaeaom qGJBudK;rQifuav; wpfpuyg vdkufíckefaeonf/ xdkaoG;ckefEIef;udk ol *½kwpdkuf
a&wGufMunhf\/ ol xifovdk olr aoG;ckefEIef; rjrefqefyg/ omreftwdkif; aES;auG;vsuf
&Sdaeygonf/

cifAsm;udk &ifckefatmif uRefawmfu rwwfEdkifao;bl;ayghaemf/

ol taMumfrsm;udk tcsOf&nfjzifh wdkY&if; NidrfoufpGm pm;aevkdufygonf/

rSmxm;aom [if;rsm; wpfckNyD;wpfck a&mufvm\/ olwdkYESpfa,muf pm;í rukefEdkifatmif


[if;rsm;u rsm;jym;aeonf/ olr bmrQrajymbJ NidrfoufpGm xrif;p pm;onf/

]]aMomf... rdk;}}

olr armhMunhf\/

]]uRefawmhfudk bmvufaqmifypönf;rS ray;ygeJYaemf? uRefawmf twnfajymaewmyg/ uRefawmf


rdk;qDu vufaqmifypönf;udk arQmfudk;NyD; vufaqmifay;cJhwm r[kwfygbl;? 'Davmufqdk&if
uRefawmfhaus;Zl;awG ukefoGm;ygNyD}}

olr vufxJu ZGef;cuf&if;udk cyfqwfqwf vTwfcsvdkuf\/

]]&Sifhaus;Zl; ukef rukefudk uRefrbmom wefzdk;jzwfyg&ap}}

tif;...awmfawmf aus;Zl;wifwwfr,fh rdef;rrsdK;/

]]aemufNyD; &Sif em;vnfrI vGJaewm wpfck&Sdw,f/ &Sifh&JU aus;Zl;awG uRefrtay:rSm


&Sdaew,fqdkwJh ae&mrSm "mwfcGJcef;ypönf;awG? bwf(*f)uDvmawG ydkYay;wJh aus;Zl;udk ajymwm
r[kwfbl;/ uRefrtwGuf uRefrvdkcsifwJh pmtkyfawGudk xdkif;EdkifiHuae rSmay;wJh aus;Zl;udk ajymwm?
[dkypönf;awGtwGuf uRefr &Sifhudk vHk;0aus;Zl;rwifbl;? od&JUvm;}}

a[mAsm/ ol pm;vufp xrif;udk 0g;zdkY vkH;0arhum cyfaMumifaMumif ai;Munhfaerdonf/


b,fvdk rdef;rvJAsm/ ol pum;udk twwfEdkifqHk; ajyjypfatmif BudK;pm;pDpOfvkduf&\/

]]'gayr,hf uRefawmfhudkawmh aus;Zl;wifygw,f qdkwJh pmwpfapmif a&;ay;om;yJ/ cifAsm; 'gudk


aus;Zl;wifwJh taeeJY a&;ay;wm r[kwfbl;vm;}}

~ 86 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

,aeYtzdkY yxrOD;qHk;tBudrf olr tm;&yg;& jyHK;avonf/ olrxHwGif awGU&cJaom


npfus,fus,f tjyHK;rsdK;jzpf\/ olrtjyHK;aMumifh ol pdwfroufrom jzpfoGm;onf/

]]vufpowfawmh &Sif txifrSm;aewmudk;/ tJ'D aus;Zl;wifaMumif; pmvTmu uRefr a&;wm


r[kwfbl;&Sifh? rmrDa&;wm? rmrDhvufa&;}}

aovkdufprf;yguGm/

ol rsufESmyl&Sdef;um &Suf&GHUqGHUt oGm;avonf/

xdkYaemuf pum;0dkif;onf twefMumatmif wdwfqdwfNidrfoufoGm;\/ olYyg;pyfxJrSm wpfckckudk


tqufrjywf 0g;ae&aomfvnf; bm[if;rSef;rod? bmt&omrSef;vnf; rodawmhay/ wjznf;jznf;
at;pdrhfvSaom Edk0ifbm 30&ufaeYn\ tat;"mwf atmufwGifyif ol acR;jyefvm\/

rdef;rwpfa,mufudk 'Davmuftxd ½HI;edrfh&vdrfhrnf[k b,fwkef;urS rxifcJhzl;yg/

]]aemufNyD; ajymvufpeJY wpfcgwnf; ajymvdkufyg&apOD;/ &SifhtwGuf oufom&m&r,fh


pum;rsdK;awmh r[kwfbl;? 'gayr,fh ajymrSudk jzpfrSmrdkYyg}}

at;pufpuf pum;oHaMumifh ol BudK;pm;í armhMunhfvdkufonf/

]]aemufudk uRefrqD bmvufaqmifrS ay;zdkY pdwfrul;ygeJYaemf? 'Dvdk csOf;uyfrIrsdK;eJY wjcm;rdef;r


wpfa,mufa,mufudk qGJaqmifEdkifaumif; qGJaqmifEdkifvdrhfr,f? uRefru tJ'D rdef;rrsdK; r[kwfbl;}}

a,musfm;wpfa,mufudk apmfum;&mwGif tajymifajrmufqHk;pum; jzpfonf/ ol rsufESm &Sdef;ueJ


ylxloGm;jyef\/

]]cifAsm;udk qGJaqmifzkdY qdkwJh rormwJh pdwful;rsdK;eJY uRefawmf tJ'Dypönf;awG ay;cJhwm


r[kwfbl;As? cifAsm; vdktyfr,fxifvkdY ay;cJhwm? apwemeJY ay;cJhwm? cifAsm; tJ'Dapwemudkawmh
apmfum;zdkY raumif;bl;}}

]]apwem [kwfvm;? tHhMop&mygvm;? 'Dypönf;awGudk &Sifu apwemoufoufeJY


ay;w,fayghaemf}}

oa&mfawmfawmf pum;onf olYem;wGif cg;oufvS\/ ol tHBudwfxm;&onf/

]]uJ...&Sifhudk uRefr &Sif;&Sif;yJ ar;r,f? &Sif uRefrqDu bmudkrS rarQmfvihfbl;vdkY &Sif usdef&Jvm;?
uRefrqDu aemufqufwGJ bmwpfckudkrS rvdkcsifbl;vdkY &Sif aocsm&JUvm;}}

ol a'gyGyGjzifh bmpum; jyefajym&rSef; rodatmif wkef,ifae\/

]]avmurSm vlawG[m axmifudk rvdkcsifbJeJY &mudk b,fawmhrS rpGefYbl; &Sifh/ udk,fhtwGuf


wpfckck tusdK;tjrwf r&bJeJY b,fawmhrS bmrS rvkyfbl;? em;vnfvm;/ tck &Sifu uRefrqDu
bmtusdK;tjrwfrS rarQmfvihfwJh apwemoufoufeJY vkyfay;cJhwmygvdkY ajymcsifwkef;yJvm;}}

ol bmajym&rnfenf;/ olr xifxm;ovdk olrxHrS tusdK;tjrwfwpfckckudk vdkcsifí


r[wkfaMumif; ol b,fvdkajz&Sif;Edkifygrnfenf;/ olrudk cspfjrwfEdk;jcif;? olrxHrS cspfjrwfEdk;rIudk

~ 87 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

vdkvm;jcif;wdkYonf olr ajymaom tusdK;tjrwfxJwGif tusHK;0ifaeovm;/ uRefawmf cifAsm;qDu


bmqdkbmrS rvdkcsifbl;[k rsufESmarmhum jiif;vdkufcsifonf/ odkYaomf

]]ajymav OD;rif;xif? &Sif uRefrqDu bmudkrS rvdkcsifbl;vdkY ajymav}}

a,musfm;wpfa,muf\ xGufaygufudk ydwfqdkY&mwGif olr tvGefawmfygonf/

]]cifAsm;eJY uRefawmfeJY b,fwkef;urS &efolawG rjzpfcJhMuygbl; rdk;? cifAsm; uRefawmfhudk


&efolvdk rqufqHygeJY? uRefawmfu apwem oefYoefYeJY cifAsm;udk ulnDzdkY BudK;pm;cJhwmyg}}

]][if vmjyefNyD 'Dapwem? 'gjzifh uRefr ar;wm &Sif ajzOD;rSaygh? uRefrqDu wu,fhudk
bmtusdK;tjrwfrS rarQmfvifhcJhbl;vm;}}

ol pdwf½IyfpGm pm;vufp yef;uefudk cyfMurf;Murf; wGef;ypfvdkuf\/

]]'Dvdk&Sdw,f rdk;? uRefawmf cifAsm;udk vufaqmifypönf;ay;wJh ae&mrSm tusdK;tjrwfudk vHk;0


rarQmfudk;bl;vdkYawmh uRefawmf rnmcsifbl;/ 'gayr,fh cifAsm; vdktyfwmawG jznfhqnf;ay;zdkYqdkwJh
pdwfqE´[m yxrqHk; jzpfay:vmwJhpdwfyg/ cifAsm; vdktyfwmawGudk xm0pOf jznfhqnf;oGm;ay;cGifh
&zdkYpdwfqE´[m 'kwd,jzpfay:vmwJh pdwfyg/ uRefawmf cifAsm;udk tJvdkjznfhqnf;ay;wmudk
cifAsm;auseyfrI&SdzdkY qdkwmu wwd,jzpfay:vmwJh pdwfyg/ cifAsm; uRefawmfhapwemudk em;vnf&if
aumif;rSmqdkwJh pdwfqE´u pwkw¬ jzpfay:vmwJhpdwfyg/ cifAsm;qDu tusdK;tjrwfudk
arQmfvihfwmuawmh aemufqHk;usrS jzpfay:wJh pdwfyg rdk;/ odyfudk ta&;rygwJh aemufqHk;ae&mrSm
&Sdygw,f}}

]]'gjzihf...}}

]]aeOD;? uRefawmfhpum; rqHk;ao;bl;/ tJ'D odyfta&;rygbl;qdkwm uRefawmfhb0twGuf


odyfta&;rygbl;vdkY qdkvdkwm r[kwfbl;aemf? rdk; em;vnfrI rvGJeJY? cifAsm;udk vdktyfwmawG
jznfhqnf;ay;oGm;csifwJh pdwfqE´ wnfjrJaezdkYtwGuf odyfta&;rygbl;vdkY ajymwm? &Sif;&JUvm; rdk;}}

]]&Sif;ygw,f}}

olrtoHu wdk;wdwfoGm;onf/

]]yxrqHk;tcsuf taeeJY arQmfvifhwmyJjzpfjzpf? aemufqHk;tcsuf taeeJY arQmfvifhwmyJ jzpfjzpf?


cifAsm;qDu wpfckckudk uRefawmf arQmfvifhw,fqdkwmawmh cifAsm; xifwJhtwdkif; rSefoGm;NyDayghaemf}}

olr pum;wpfcGef;rS rajymbJ pyguvifzefcGufudk vSnfhywfMunhf½I ae\/

]]tJ'g bmvJvdkY cifAsm; rar;awmhbl;vm;}}

olr pum;ajym&ef EIwfcrf;jyifvdkufcsdefwGif ol uref;uwef; ajymcsvdkufonf/ ]]uRefawmf


cifAsm;udk vufxyfcsifw,f rdk;}}

awmf½Hkwef½Hk rdef;rwpfa,muf &Suf&GHUoGm;Ekdifonfh olYpum;udk olr rwkefvIyfonfhtjyif jyHK;yif


jyHK;vkdufao;\/

]]"mwfcGJcef; ypönf;av; rjzpfpavmuf vufaqmifay;NyD; &Sifu rdef;rwpfa,mufudk


vufxyf,lr,f [kwfvm;? ypönf;wefzdk;csif; enf;enf; uGmjcm;raebl;vm; OD;rif;xif &,f}}

~ 88 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

olYpum;ESifh ol ydwfrdoGm;aomaMumifh ol EIwfcrf;udkufum NidrfoufoGm;\/ bmrS


ajymp&mpum; r&Sdatmif jzpfoGm;onf/ tajctae odyfraumif;yg/ r[kwfao;bl;/ odyfraumif;jcif;
r[kwfbJ odyfudk qdk;0g;onfh tajctae jzpfygonf/

]]uRefru tJ'D"mwfcGJcef; ypönf;avmufyJ wefzdk;&Sdw,fvdkY &Sif owfrSwfw,faygh aemf}}

]]rdk;}} ol vHk;0 onf;rcHEdkifawmhyg/

ol pm;yGJukd jAef;ceJ ykwfypfvdkufrd\/

]]cifAsm; pum;wwfwdkif; uRefawmfhudk acsmifydwfydwf rar;prf;ygeJY/ cspfjcif;arwåm qdkwm


bmeJYrS wefzdk;jzwfvkdY r&bl; rdk;? tck uRefawmfay;wJh vufaqmif[m cifAsm;udk wefzdk;
jzwfwmvnf; r[kwfbl;? cifAsm; enf;enf;rS em;rvnfbl;Asm/ wu,fwrf;awmh cifAsm;[m
uRefawmhfb0rSm wefzdk;tjrifhqHk; rdef;ryJAs/ uRefawmfhtoufxufawmif wefzdk;BuD;wJh rdef;ryg/
uRefawmfhtcspfudk cifAsm;u a&nd§"mwfcGJovdk cGJjcrf;pdwfjzmNyD; wefzdk;rJhatmif vkyfypfw,f...?
cifAsm;...}}

]]r[kwfao;bl; OD;rif;xif? wu,f wefzdk;&SdwJh ypönf;wpfck[m b,favmufyJ


"mwfcGJMunhfygap? olYwefzdk; avsmhroGm;bl;? ysufroGm;bl;/ uRefr cGJjcrf;pdwfjzmrIaMumifh
&SifhtcspfBuD;u wefzdk;rJhoGm;w,f qdk&if e*dkuwnf;u wefzdk;rJhaecJhvdkYyJ}}

ol acgif;udk txyfxyf cg,rf;aerdonf/ b,fvdk &Sif;jy&yghrvJ/

olYtcspfudk 'Drdef;r em;vnfatmif b,fvdk &Sif;jy&yghrvJ/

olruawmh rwfrwfxdkifvsuf rsufESm armhaeqJ/ rsufESmrSm rxDw&D tjyHK;uav; &Sdaeonf/

]]uRefawmf cifAsm;udk t½HI;ay;ygw,f/ tcspfqdkwm ½kyf0w¬Kypönf; r[kwfwJhtwGuf


twdkif;tqudk wGufzdkY? pDppfzdkY b,fvdkrS rvG,fEdkifbJudk;/ cifAsm; ,HkzdkY uRefawmf oufaovnf;
rjywwfbl;? jyvnf; rjyEdkifbl;/ 'gayr,fh wpfcsdefcsdefrSmawmh cifAsm; odvmvdrfhr,fvdkY
arQmfvifhygw,f}}

olr wdwfqdwfpGm olYudk pdkufMunhfaeonf/ olr rsuf0ef;rsm;wGif rkef;wD;&dyfr&Sd? &Suf&GHU&dyf r&Sd?


cifrif&if;ESD;&dyf r&Sd/ pl;prf;aom tMunhfrsm;om jzpfonf/

]]rdk;...}}

olr rvIyf&Sm;yg/

]]rdk;udk uRefawmf vufxyfyg&apaemf? wu,fvdkY rdk;rSm wjcm;&nf&G,fxm;wJh


vlwpfa,mufa,muf r&Sdbl; qdk&if...}}

olr rJhjyHK;jyHK;avonf/ EIwfcrf;yg;av; rJhauG;oGm;yHku rcHcsdrcHom jzpfp&m/

]]b,fa,musfm;udkrS vufxyfzdkY &nf&G,f rxm;ygbl;/ tJ'DxJrSm &Sifvnf; ygwmaygh/


uRefrb0rSm a,musfm;qdkwm vHk;0rvdktyfwJh t&myJ}}

ol wdwfqdwfpGm acgif;idkufpdkuf usoGm;\/

~ 89 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

olr rlaejcif; r[kwfwm olodonf/

]]uJ &Spfem&DcGJNyD? uRefrwdkY jyefzdkYaumif;NyD}}

olr ydkufqH&Sif;aepOf ol cyfa0;a0; Mu,fuav;rsm;udk &nf&G,fcsufrJhpGm ai;pdkufMunhfaecJhrd\/

rEÅav;[dkw,fodkY tjyefvrf;wGif olYudk,fol aysmufqHk;ae\/ ab;rS rdk;uawmh


um;vufudkifbD;udk *½kwpdkuf owdxm; armif;ESif&av[efjzifh rsufESmuav;rQyif iJhapmif;
Munhfazmfr&/ r*FvmwHwm;em; a&mufawmhrS jAKef;ceJ olUbuf vSnfhMunhfonf/

]]reufjzef b,ftcsdef blwmqif;rvJ OD;rif;xif}}

ol &ifeifhaMuuGJvsufu jrnfhjrnfhuav; jyHK;vdkufrdonf/

]]bmvJ? aus;Zl;awG usefaeao;ovm;[if}}

olr rajzyg/

]]uRefawmf ig;em&D&xm;eJY jyefr,f}}

]]uRefr rEÅav;[dkw,fudk um;vTwfay;vdkufr,faemf}}

ol zswfceJ vSnfhMunhfvdkuf\/

]]rvdkygbl; rdk;? uRefawmf wuúpDeJY oGm;vdkY jzpfygw,f}}

]]bmvJ? 'g uRefrudk pdwfckaeao;wJh oabmvm;}}

]]r[kwfygbl;? tm;emvdkYyg? rdk;taeeJY rvkyfcsifwJh tvkyfwpfckudk...}}

]]&Sif uRefrudk em;rvnfbJudk;? uRefrrSm rvkyfcsifwJh tvkyfwpfckudk avmu0wfeJY


vkyfw,fqdkwm r&Sdygbl;/ 'Dawmh reufudk;em&DrSm uRefr vufaqmifypönf;awG ydkYcdkif;vdkufr,f? nae
av;em&DrSm blwmqif;zdkY um;vTwfay;vdkufr,f? [kwfNyDaemf}}

ol acgif;udk cyfav;av; ndwfjyvdkuf\/

]]'geJY rdk;wpfa,mufwnf; um;armif;oGm;&rSmaemf? a0;ovm;[if? b,ftxd jyef&rSmvJ?


uRefawmf bmtultnD ay;&rvJ}}

olr vSpfceJ jyHK;\/

]]bmvJ? 'g wpfzufvSnfheJY b,frSmaevJvdkY ar;vdkufwmvm;}}

]]cifAsm; uRefawmfhudk apmfum;jyefNyD}}

]][kwfvm;}}

~ 90 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

a'goudk ol xdef;xm;vdkuf\/

]]rdk;wdkYtdrfrSm zkef; &Sdw,faemf? &Sd&JUvm;}}

]]&Sdwmaygh}}

ol t&JpGefYí jyHK;jyvdkufonf/

]]'gjzifh uRefawmfhudk wpfckawmh ulnDyg/ rEÅav;[dkw,feJY rdk;tdrfeJY b,fESpfrdepf Mumatmif


um;armif;&ovJ cefYrSef;vdkuf? tJ'Dtcsdefudk wGufNyD; uRefawmf rdk;qD zkef;qufMunhfyg&ap? 'grS rdk;
acsmacsmarmarm tdrfjyefa&mufw,fqdkwm od&r,f/ r[kwf&if uRefawmf pdwfylae&vdrhfr,f rdk;}}

olr toHxGuf &,farmvdkufavonf/

]]tif;...'gvnf; wpfzufvSnfheJY ar;wJh ar;cGef;yJ}}

ol a'gowpf0uf? 0rf;enf;rI wpf0ufjzifh wdwfqdwfoGm;onf/

]]'gayr,fh ar;cGef;av;u ynmom;ygvGef;awmh zkef;eHygwf ay;csifpdwf aygufoGm;w,f}}

xdkYaemuf olr\ zkef;eHygwfudk olYtm; &Gwfjyonf/

]]aus;Zl;wifygw,f rdk;}}

n 9em&D 5 rdepftcsdefwGif ol [dkw,f{nhfBudKXmerS w,fvDzkef;jzifh rdk;xH zkef;qufonf/

]]rdk;...}}

]][kwfuJh}}

olr\ Munfvifaom toHudk Mum;&onfhtcg ylyifaomursm; vGifhpOfoGm;onf/

]]rdk; tdrfjyefa&mufw,fqdkawmh uRefawmf pdwfcsoGm;NyD}}

]][kwfuJh? 'gyJ r[kwfvm;}}

]]cP...cP aeygOD; rdk;}}

wpfbufu Nidrfoufae\/

]]uRefawmf wpfck ajymyg&apOD;/ apmapmu axm,OfrSm ajymcJhwJh rdk;tajzeJY ywfoufvkdY


uRefawmf 0rf;vnf;omw,f? 0rf;vnf; enf;w,f? rdk; em;axmifae&JUvm; [if}}

]][kwfuJh}}

]]0rf;enf;wmu rdk;qDu uRefawmf arQmfvifhwmudk r&vdkY? 0rf;omwmuawmh tJ'D


tusdK;tjrwfudk arQmfvifhwJh pdwfqE´u aemufqHk;ae&mrSm &Sdw,fqdkwJh uRefawmfhpum;udk rdk;
,HkMunfzdkY tcGifhta&; &oGm;vdkYyJ/ rdk; uRefawmf ajymwm em;vnfygw,faemf}}

~ 91 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]][kwfuJh em;vnfygw,f OD;rif;xif}}

cg;oD;zG,f&m jzpfaom t½HI;\t&omudk wpfnvHk; wvl;vl; wvdrfhvdrfh cHpm;&onf/ nonf


ukefqHk;&ef Mum&SnfvSonf/

rdef;rwpfa,mufudk cspfzdkYqdk&mwGif xdkrdef;r\ vspfvsL½IrIudk a'gojzpfrI ryg0ifap&bJ


tm;wif;í cHEdkifavmufonfh pdwfpGrf;tifvnf; vdktyfaMumif; ol yxrqHk;tBudrf oabmayguf
oGm;\/

Commercial use of this book will be at your OWN RISK !

~ 92 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef; (12)
um;eHygwfrS wqifh tdrfvdyfpm pHkprf;zdkYudpörSm oHk;av;qifhavmuf BudK;pm;zdkY vdktyfaomfvnf;
w,fvDzkef;eHygwfjzifh tdrfvdyfpm pHkprf;&efrSm wpfqifhom vdktyfygonf/

eHeuf 8em&DcGJwGif rdk;\ tdrfvdyfpmudk ol odoGm;\/

aqmif;ESif;jrLrsm;jzifh pdwfat;csrf;zG,f&m rEÅav;[dkw,fa&SU eHeufcif; jrifuGif;aMumifh ol


tenf;i,f pdwfMunfvifaeonf/ ESif;qDjzLuav; wpfyGihfvdk vef;qef;awmufyaom rdk;wpfa,muf
þvdk eHeufcif;rsdK;wGif bmvkyfaerSmygvdrfh/ rdk;ESifhvufwGJNyD; b0\ usefaomumvrsm;udk &J&J0Hh0Hh
&ifqdkifcsifvSygonf/

[dkw,f{nfhcef;wGif pdkufxm;aom ESif;qDyef;pdkuftdk;uav;xJrS eD&Jaom ESif;qDyGifhuav;udk


ai;MunhfNyD;aemuf rdk;udk ESif;qDyef;vufaqmifay;&ef pdwful;&oGm;\/ odkYaomf rdk;\
'½dkifbmESifhay;zdkY pdwfrul;yg/ olYqDu bmypönf;rS r,lcJheJYqdkonfh pum;udk rSmcsifrSmvdkufvdrfhrnf/
okdYr[kwf ol ar;wmawG bmrSrajzeJY[k rSmcsif rSmvdkufvdrhfrnf/ rdef;rwpfa,muftaMumif;
pHkprf;onfhudpöwGif olr\ '½dkifbm rvdktyfyg/

rdk;\'½dkifbmonf rdk;uJhodkYyif tcsdefrSef\/ rdk;uJhodkYyif rsufESmxm; rmausmausm jzpf\/


{nhfcef;qdkzmwGif xdkifapmifhaeonfjzpf&m rdk;\um; [dkw,f0if;xJodkY 0ifvmuwnf;u ol
jrif&onf/ um;ay:rSqif;í avQmufvmaom xdkvlonf tdwfESpftdwfudk qGJvm\/ tdwfwpftdwfu
awmfawmfBuD;rm;onf/ olYudk ar;jref;pHkprf;ae&rSm pdk;aomaMumifh ol oGm;BudKqdkvdkufygonf/

]]rcifrdk;jrifh vTwfvdkufwmvm;}}

]][m...[kwfygw,f cifAs? olu 'Dypönf;awG OD;rif;xifausmftwGuf ay;vdkufygw,f}}

ol ypönf;rsm;udk vufvTJ&,lvdkuf\/

]]'D tdwftBuD;u q&mhtwGufwJh? <uyf<uyftdwfu q&mhtaz twGufwJh}}

ol jyHK;rdonf/

]]uRefawmf naeav;em&DrSm q&mhudk blwmvdkufydkYzdkY vmcJhyghr,f}}

ol jyHK;í acgif;ndwfjyvdkufygonf/ rdk;\ um;armif;oludk bmrS pum;rajymrdatmif ol


BudK;pm;í atmifjrifygonf/

~ 93 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef;xJ jyefa&mufawmh ypönf;rsm;udk pdwf0ifwpm; zGifhMunhfNyD;aemuf wpfa,mufwnf; usdwfí


&,farmvdkufrdavonf/

aMomf...omrefa,musfmwpfa,muf toHk;vdkwJh ypönf;qdkwm 'Dt0wftpm;awGudk ajymwmudk;/

rD;cdk;a&mifESifh teufa&mif a&mpyfí ESpfyifyl; xdk;xm;aom vufxdk;acgif;pGyf odk;arT;qG,fwm


wpfxnf/ &Sm;ndKa&mif *efYa*gvHkcsnf ESpfxnf/ csmvD a&arT;ykvif; wpfck/ ,m'fav
qyfjymarT;wpfcJ/ tom;a&mif tEkt&ifh ajctdwfESpfpHk/

azazhtwGuf <uyf<uyftdwfuawmh rEÅav;xdk;rkefYbl;rsm;ESihf ausmufz½Hk,dkxkyf jzpfonf/ tdwf


oHk;tdwf qifhí xnfhxm;\/ tdwfawGxJwGif pmuav; wpfaMumif;rQ ryg/ vufrSwfuav;ESifh
wlaom t&myif ryg/

aemuf em&D0uftMumwGif ol vkyfief; pawmh\/

eef;a&SUESif;qDjcHwpfckodkY udk,fwdkifoGm;um tvSyqHk;aom ESif;qDrsm;udk ta&miftaoG;pHkpGm


a&G;cs,fí 0,f,lvdkufonf/ xdkYaemuf xdkESif;qD 15yGifhudk pnf;&ef zJBudK;tjzL ao;ao;uav;
wpfudkuf0,f\/ [dkw,fjyefa&mufaomtcg ol zJBudK;wpfpjzifh tvkyf½Iyfawmhonf/ ESpfcgwdwd
ESif;qDql; pl;NyD;aomtcg vSyaom ESif;qDyef;pnf;uav; jzpfoGm;avonf/ uwfjym;tvGwf
tqifoifhr&Sdojzifh Visiting Card udkyJ oHk;vdkufonf/ wpfbufrsufESm tvGwfwGif
]]rdk;twGuf...}}[k ½dk;&Sif;pGm a&;vdkuf½Hkjzifh NyD;jynhfpHkoGm;ygonf/

aemufxyfem&D0uf tMumwGif [dkw,fa&SUrS tiSm;um;wpfpD;udk iSm;í olodxm;aom vdyfpmudk


&Gwfjyvdkufonf/

rEÅav;[dkw,fESihf rvGef&yfuGuf 86vrf;udk 10rdepfjzifh armif;Edkifaom rdk;udk ol


csD;usL;ygonf/ olqdkvQif onfrQ ½Iyf,Sufcwfaeaom pufbD;rsm;? qdkifu,frsm; tMum;wGif
b,fvdkrS jrefjref armif;Edkifrnf r[kwfyg/

rdk;wdkY tdrfeHygwfrSm us,f0ef;aom jcHBuD;wpfck jzpfNyD; jrihfrm;aom tkwfeH&Hjzifh


0if;cwfxm;aomaMumifh vrf;xdyfrS MunhfvQif wdkuftay:xyfudkom wpfydkif;wpfp jrif&\/
tkwfeH&Ha&SUwGif eD&Jatmif yGifhaom puúLyef;csHKBuD; &Sdonf/ ol vrf;xdyfrSm um;&yfapNyD;
xdkum;armif;oludkyif ESif;qDyef;pnf; tydkYcdkif;avonf/ um;armif;ol xdkjcHt0wGif ESpfrdepfavmuf
Mumatmif &yfaewm jrif&\/

oHwHcg; yGifhvmNyD; '½dkifbmESifh vlwpfa,muf &yfpum;ajymaeonfudk um;xJrS


vSrf;Munhfaerdonf/ xdkolrSm rdk;\um;armif;ol r[kwfyg/ xdkYaemuf yef;pnf;udk ,loGm;NyD;
oHwHcg;BuD; jyefydwfoGm;\/

]]q&m...a':cifrdk;jrifh tr&yl& oGm;w,fwJh/ aeYv,frS jyefa&mufr,fwJh/ olYtbGm; &Sdw,fwJh?


q&mu bmrS rrSmwmeJY...}}

ta&;BuD;onfrSm þtdrfwGif rdk; aexdkifaMumif; aocsmzdkY? rdk; jyefvmvQif ESif;qDyef;pnf;udk


vufcH&&SdzdkYyif jzpfygonf/

[dkw,f jyefa&mufonfhtcg rdk;xH zkef;qufcsifpdwfjzifh ol csDwHkcswHk jzpfaeonf/ rdk;u


þzkef;eHygwfudk olrxH cPcP quf&ef ay;xm;cJhjcif; r[kwfyg/ ntjyef pdwfylaom olYtwGuf
rjzpfvGef;í ay;cJh&jcif; jzpfygonf/ rdk;\ zkef;eHygwfudk ol toHk;cs&ef raumif;yg/ aemufNyD;
rdk;\&Sm;yg;vSaom rEÅav;ü aexdkif&onfh vGwfvyfcGifhudk ol raESmifh,Sufoifhyg/

~ 94 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

zkef;rquf&ef xdef;csKyfrIonf aemufqHk;awmh atmifjrifoGm;\/

&efukefodkY wevFmaeY eHeuf 7 em&DcGJwGif a&mufoGm;\/

om;a&tdwf ycHk;rSm vG,fvsuf? tdwfESpftdwf wpfzufwpfcsuf qGJvsuf avSum;rS rEdkifreif;


wufvmaom rif;xifudk 0&efwmrS vSrf;jrif[efwlaom araru tvsiftjref wHcg;zGifhí BudKqdk\/

]]om; jyefvmNyD/ &xm; apmom;yJaemf}}

olYvufxJrS ypönf;awGudk vSrf;,lawmh ol rkefYxkyfudkom ay;vkdufNyD; usefonfh yvwfpwpf


vufqGJtdwfudk olYvufu rvTwfbJ udkifxm;onf/

]]bmawGvJ om;}}

]]aMomf... azazeJYararzdkY rkefYawGyg}}

]]tvdkawmf... xl;xl;qef;qef;}}

ol jyHK;½Hk jyHK;NyD; olYtcef;odkY oGm;&ef vSnfhxGufvdkufonf/

]]'geJY ighom;uHaumif;cJh&JUvm;[if}}

[m...b,fvdk ar;cGef;BuD;ygvdrfh? ol ararhudk wtHhwMo vSnfhMunhfrdonf/

]]araruvnf; uHaumif;&atmif uRefawmf xDoGm;xdk;wmrS r[kwfbJ}}

araru olYrsufESm t&dyftuJudk aoaocsmcsm pl;pdkufMunhfae\/

]]'gayr,fh xDxdk;wmxuf ta&;BuD;wJh udpö r[kwfvm; om;&JU}}

tif;...ararhudk azaz ajymjyNyD;NyD xifyg&JU/

]]rif; azazu ajymw,f/ om; rdef;uav;wpfa,mufudk oGm;ydk;wmwJh}}

]][m...azazuawmh vkyfNyD}}

ol jyHK;pdpdjzifh acgif;wpfcsuf ukwfvdkufrd\/ ararhudkawmh ol vHk;0r&Sufyg/

]]tqifajycJhovm; om;}}

ol yifhoufwpfcsuf ½dIufum acgif;,rf;vdkuf\/

]]rajycJhbl; arar}}

~ 95 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

ol a&csdK;tNyD; eHeufpmudk wpfa,mufwnf; xdkifpm;aepOf araru ab;em;rSm xdkifae\/


azazuawmh rD;zdkxJ 0ifvmvdkuf? tdrfa&SUcef; xGufoGm;vdkufESifh wpfckck tvkyf½Iyfae[ef &onf/
odkYaomf cPMumawmh olYteD;odkY a&mufvm\/

]]rkefYawGu om;0,fvmwmawmh r[kwfbl;}}

azazhxifjrifcsuf rSefygonf/ ol qufvuf vQdKY0Sufxm;zdkYvnf; pdwfrul;rdyg/

]]rcifrdk;jrifhu ay;vdkufwmyg/ azazhtwGuf wJh}}

]]at;...xifom;yJ? rkefYwHqdyfawG jrifvdkufwmeJY 0,fay;vdkufwJhvludk cefYrSef;vdkY&w,f?


rcifpdefxdk;rkefYeJY qEGif;ruif;awG ua&u&mawGu cifrdk;jrifh ay;aeus rkefYawG? 'geJYrsm;awmif rif;u
tqifrajycJhbl;vdkY ajymcsifao;vdkYvm;}}

ol azazhudk armhMunhfvdkuf\/ azazhrsufESmxm;u cyfwnfwnf? odkYaomf ol\


wpfOD;wnf;aom om;wpfa,muf rdef;r&zdkYta&; pdwf0ifpm;aeyHk &onf/ xdkrdef;ru
olYwynfhjzpfaeí pdwf0ifpm;jcif; jzpfygvdrfhrnf/

]]rajybl; azaz? tjywf jiif;vTwfvdkufwmyJ? 'gxuf aocsmwmawmh r&Sdawmhbl;}}

]]araruawmh tJ'Dowif; Mum;&wm 0rf;omw,f? om; toufuav;u ti,fav;


&Sdao;wmuG,f/ rdef;r,lzdkY i,fvGef;ygao;w,f}}

]][m...EkEk/ rif;[mu wpfrsdK;BuD;ygvm;/ ighwkef;uawmh ightouf ESpfq,fhav;ESpfyJ &Sdao;wm?


rif;yJ r&ru vufxyfzdkY ylqmcJhNyD; tckrif;om;u ESpfq,fhajcmufESpfawmif &SdaeNyDuG/ ightouf
ESpfq,fhajcmufESpfrSm olYudk arG;NyD;NyD/ awmfawmf w&m;uszdkY aumif;ygvm;}}

ol toHxGuf &,farmvdkufrd\/ at;aq;vSaom araruawmh om;rsufESmudk wpdrfhpdrfh


MunhfjyHK;vsufom aeavonf/

]]rdef;rwpfa,mufudk ydk;wJhae&mrSm tJ'Drdef;uav;u rif; vkyfrSmyJvdkY wpfxpfcs arQmfvifhxm;wJh


tjyKtrlrsdK;awGudk b,fawmhrS rvkyfeJYuG/ ol tHhMoatmif rif;BudK;pm;&r,f/ ol tawG;xJrSm
rif;a&mufaeatmif BudK;pm;zdkYu rif;wm0efyJ? aemufNyD; rif;aMumifh ol pdwfrnpfapeJY? udk,f
awGUcsifwm wpfckwnf; MunfhNyD; ol pdwfnpf&avmufatmif t&Sufr&Sd cPcP oGm;wmrsdK;/
olY{nfhonf &SdrSef; r&SdrSef; rod? ol tdyfcsdefrSef; rod? w,fvDzkef; w*Grf*Grf qufwmrsdK;/
tJ'gawGu olYukd pdwftaESmifht,Suf ay;wwfw,fuG}}

azazxHrS wpfcgrS rMum;&zl;aom pum;rsm;udk Mum;&aomaMumifh ol wtHhwMo


armhMunhfaerdonf/

]]rif;aMumifh ol aysmf&Tifaeap&r,f/ Mum;vm;... rif;xif}}

]][kwfuJh}}

'gayr,fh uRefawmfu vljyufrS r[kwfwmyJ azaz&/

]]olYudk ydkifqdkif&zdkYxuf olYvdktyfcsufawGudk ab;u tuJcwfNyD; wwfEdkiforQ


jznfhqnf;ay;EdkifzdkYudk rif;BudK;pm;&r,f}}

~ 96 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

'DZifbm wpfvvHk;vHk; rdk;xH zkef;qufvdkY &rSmr[kwfrSef; odaomfvnf; rdk;toHuav;udk


Mum;csifpdwfjzifh zkef;eHygwfuav;udk tjrJtrSwf&aeawmhonf/ cefYrSef;Munhf&oavmufawmh
xdkzkef;eHygwfwGif wpfvü trsm;qHk; oHk;&ufom &SdyHk&onf/ xdk oHk;&ufonf vydwf&ufjzpfonf/
xdkvydwf&ufodkY a&muf&ef 'DZifbm wpfvvHk;vHk; wGefYvdrfaeatmif ol apmifh&\/

rdk;xHodkY ESif;qDyef;pnf;jzpfap? tjcm;ypönf; wpfckckudk jzpfap ay;ydkYvQif toHk;jyK&ef


uwfjym;uav;awG vdktyfonf/ xdk uwfjym;uav;rsm;udk yHkESdyfwdkufwpfckodkY oGm;í ol
vkyfcdkif;vdkuf\/ uwfjym;udk Visiting Card xufydkí vSyaom EdkifiHjcm; uwfuav;rsm;
oHk;onf/ uwfjym;ay:rSm yHkESdyf&rnfh pmudk ol pm&GufvGwfwpf&GufwGif a&;ay;vdkuf\/
To Essential Moe...

With Love.

M.

uwfuav;awG &aomaeYu ol pmwef;apmif;apmif;uav;udk zwfum rdk;\ &Sm;yg;aom


tjyHK;uav;udk vGrf;qGwfaerdonf/

uRefawmf ½l;NyDxifw,f rdk;a&.../

'DZifbm vukef&ufwGif EdkifiHjcm;ukrÜPDwpfckcku vlwpfa,mufa,muf a&mufrvmzdkY ol


qkawmif;&ao;\/ 'DZifbmvukef&ufonf Edk0ifbmwkef;uvdk ½Hk;ydwf&ufESifh rudkufyg/

ol qkawmif;jynfhoGm;\/

'DZifbm 30&uf? wevFmaeYtxd ol ½Hk;wufvdkufNyD; nae 6em&DcGJ &xm;jzifh ol rEÅav;odkY


aemufwpfBudrf csDwufjyefavonf/

t*FgESifh Ak'¨[l;ESpf&ufpm azazhudk cGifhwdkifawmh azazu oabmaumif;pGm cGifhjyKvdkufonfhtjyif


]]at;at;aq;aq; aeaygh}} [kyif rSmao;\/

at;at;aq;aq;awmh aevdkYr&bl; azaz/ bmaMumifhvJqdkawmh rdk;uvnf; rEÅav;rSm ESpf&ufyJ


&SdrSmrdkYvdkYyg/

okdYaomf ol jyHK;½Hkom jyHK;aevdkufygonf/

rEÅav;odkY a&mufcsdefrSm aeYv,fwpfem&D jzpfonf/

þtcsdefonf ESif;qDyef;ydkY&ef taumif;qHk; tcsdefr[kwfaMumif; ol odonf/ okdYaomf ol


rwwfEdkifyg/ rdk; tdrfjyefa&mufa&mufcsif; ESif;qDyef;pnf;u BudKqdkaernfqdkvQif azazajymovdk rdk;
tHhMooGm;Edkifrnf[k ol xifonf/

onfwpfcg ESif;qDyef;a&mifpHk r&yg/ reufjzef reufrS a&mifpHk&rnf/ avmavmq,fawmh


teDa&mif ESif;qDrsm;om &cJh\/ reufjzef reuftwGuf atmf'grSmxm;cJhNyD; &orQ ESif;qDeDom 15yGifh
0,fvmcJh&onf/ xdkESif;qDeDrsm;udk zJBudK;jzLjzihf pnf;í uwfjym;av; csdwfvdkuf\/

uHaumif;axmufrpGm t&ifvu wuúpDum;orm;BuD;udk [dkw,fab; um;&yf&mae&mwGif


&SmawGUoGm;\/ olonf ig;aowåmbl;rsm;? ig;ydqDaMumfbl;rsm;? xm;0,fig;rkefY txkwfrsm;udk

~ 97 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

yvwfpwpf vufqGJtdwfxJxnfh? ESif;qDyef;pnf;udk vufu udkifvsuf rdk;\ rvGef&yfuGuf


jcH0ef;a&SUodkY aeYv,f 2em&DtcsdefwGif a&mufoGm;onf/

vlac: acgif;avmif;uav;udk ESdyfNyD; wpfrdepfavmufMumrS oHwHcg;\ vl0ifayguf


usOf;usOf;uav; yGifhoGm;\/ rsufESmxm; cyfqdk;qdk; vlBuD;wpfa,muf taygufrS ukef;Munhf\/

]]rcifrdk;jrifh&JU tdrf [kwfygw,faemf}}

]][kwfygw,f/ 'gayr,fh}}

]]rcifrdk;jrifh vmwJhtcg 'Dypönf;uav;awG ay;ay;ygcifAsm}} ol pum;jzwf ajymvdkuf\/

xdkvlu r,lcsifh,lcsif yHkpHrsdK;jzifh vSrf;,l\/ vl0ifaygufuav;rS jcHtwGif;xJ jrif&orQrSm


jrifhrm;aom a&S;a[mif;yHkpH wdkufteDBuD;ESifh wdkufa&SUrSm &yfxm;aom vJif;('f)½dkAm tpdrf;a&mifum;om
jzpfonf/ vlr&Sdovdk wdwfqdwfNidrfoufaewm rtHhMoyg/

]]b,folu ay;oGm;w,fvdkY ajym&rvJ}}

]]udpör&Sdygbl;/ ay;wJhvludk ol odygw,f? uRefawmf oGm;awmhr,f}}

xdkvl\yHkpHrSm rdk;ESifh aqGrsdK;eD;pyf awmfyHkr&yg/ jcHapmifh tvkyform; yHkpHrsdK; jzpfonf/

xdkYaemufwGifawmh olYtvkyfrSm naecif;wpfck ukefqHk;oGm;atmif pdwf&Snfvuf&Snf


apmifhqdkif;jcif;yif jzpfonf/ naecif;wGif olr\ tvkyform;rsm;udk vcay;jcif;jzifh olr
tvkyf½IyfaerSm aocsmonf/ bmtvkyform;awG rsm;vJ/ b,fESpfa,mufavmuf &SdrvJ/ rdk;ESifh
ywfouforQ ol tukefpdwf0ifpm;ae\/

n &Spfem&D a&mufawmh ol xdef;csKyfEdkifpGrf;tm;vHk; ukefqHk;oGm;awmhonf/

wpfvvHk;vHk; atmifhtnf; rsdKodyfcJh&aom tvkyfudk ol pdwfvIyf&Sm;pGm vkyfrdoGm;\/

rdk;xH w,fvDzkef; qufvkdufjcif;yif jzpfonf/

]]rdk;}}

ol em;xJodkY tbGm;BuD;toHwpfck 0ifvmonf/

]]vl ra&mufao;bl;/ ESif;qDyef;awG a&muf&wmeJY? zkef;vm&wmeJY}}

cyfwdk;wdk; jrnfwGefawmufwD;oHaMumifh ol rsufcHk;yifhrdoGm;\/

]]bGm;bGm;? rdk; em;axmifaeygNyD bGm;bGm;&JU}}

]]NyD;a&m}}

w,fvDzkef; aqmifhcsoH wpfcku olYem;xJodkY uefYvefYBuD; 0ifoGm;\/ rdk;\tdrfwGif w,fvDzkef;


ESpfck &Sd&rnf[k ol cefYrSef;vdkufonf/

]]OD;rif;xifyJ r[kwfvm;}} toHu cyfrmrmayr,fh xdktoHuav;udkyif ol cspfjrwfEdk;vSygonf/

~ 98 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]][kwfygw,f rdk;? rdk;tbGm; a'gyGoGm;w,feJY wlw,f? uRefawmf pdwfraumif;ygbl;}}

]]bGm;bGm; a'gyGwm &SifhtwGuf pdwfraumif;p&m r[kwfygbl;/ bGm;bGm;u 'DvdkyJ/ wu,fwrf;


a'gyGwmu uRefr&Sifh}}

ol jyHK;vdkufrdonf/ tJ'Dpum;uav;awGudkyJ ol Mum;csifaeygonf/

]]&Sif uRefrpum;udk *½krpdkufwJh oabmaygh/ bmvufaqmifrS ray;ygeJYvdkY uRefr rSmxm;wmudk


&Sif *½krpdkufbl;}}

ol bmrSrajymyg/

]]aemufNyD; &Sif uRefrudk qufoG,fp&m taMumif;vnf; r&Sdawmhbl;av/ &Sifhaus;Zl;awG


uRefrqDrSm r&Sdawmhbl;}}

ol toHxGuf &,fvdkuf\/

]]'g &,fp&m r[kwfbl;}}

]]rdk;&,f a'gorBuD;ygeJY/ uRefawmf rdk;qD zkef;qufwmu rdk; aeaumif;&JUvm; odcsifvdkYyg/ rdk;


rEÅav;udk acsmacsmarmarm a&muf&JUvm; odcsifvdkYyg/ rdk;&JU usef;rma&;? rdk;&JU c&D;oGm;vma&;twGuf
uRefawmf pdwfylvdkY zkef;qufMunhfwmyg}}

]]uRefr bmrSrjzpfbl;/ 'Davmufod&if auseyfNyD r[kwfvm;/ aemuf rqufygeJYawmh}}

]][m...aeygOD; rdk;&JU? uRefawmf b,frSmwnf;ovJqdkwm rar;awmhbl;vm; [if}}

]]pdwfrS r0ifpm;wm}}

xdkYaemuf wpfbufu tquftoG,f jywfoGm;\/

rdk;[m wu,fudk uRefawmfhudk pdwfr0ifpm;bl;/

olr\ wHkYjyefrIrsm;onf rif;xif\ a,musfm;rmeudk qGay;aeonf/ rdef;rwpfa,mufudk &zdkY


'Davmuf atmufusaemufus csOf;uyf&rSef; tckrS odonf/

uRefawmfhtwGuf rdef;r r&Sm;ygbl; rdk;&JU/ tcspfqdkwmom ryg&if uRefawmf 'Dwpfacguf


rEÅav;awmif a&mufvmp&m taMumif;r&Sdygbl;/

aemufwaeY eHeuf ESif;rsm; a0aecsdefwGif ol ESif;qDjcHodkY vrf;avQmufoGm;pOfrSmawmh


wuf<u&Tifvef;vsuf &Sd\/

tjzLa&mifcsnf; 15yGifh &aomtcg ol tvGefaysmf&TifoGm;onf/

ESif;qDjzLyef;pnf;udk zJBudK;tjyma&mifuav;jzifh pnf;vdkufavonf/ ESif;qDyef; pnf;&mwGif


uRrf;usifoGm;NyD jzpfí vHk;0 ql; rpl;awmhyg/

~ 99 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

rEÅav;NrKdU\ wdwfqdwfNidrfoufaeqJ jzpfaom eHeuf7em&D ESif;rsm; a0aecsdefwGif ol


rdk;wdkYjcHa&SUodkY a&mufaeNyD/ enf;enf;&Sufaeaom rsufESmudk cyfwnfwnfvkyfum
vlac:acgif;avmif;uav; ESdyfvdkuf\/ raeYuvdkyif vl0ifaygufuav; yGifhoGm;NyD; raeYu
vlBuD;\rsufESmudk jrif&onf/

]]rcifrdk;jrifh &Sdygovm;}}

]]&Sdygw,f? b,folu awGUcsifw,fvdkY ajym&rvJ}}

xdktcGifhta&;udk toHk;csvkeD;yg; jzpfoGm;\/ odkYaomf r&ru xdef;csKyfí yef;pnf;udkom


ay;vdkufonf/

]]udpö r&Sdygbl;? 'Dyef;pnf;udk ay;vdkufygaemf}}

rdk; &Sdaeaom tdrfa&SUrS olYqHk;jzwfcsufjzifh jyefvnfxGufcGmvmcsdefwGif &ifxJrSm vpf[mvsuf


&Sdonf/ wGif;awmifwkef;u ESif;xkxJrS rdk;\rsufESmudk ol zswfceJ jrifa,mifrdum
þrsufESmuav;udk xyfrHawGUcsifpdwfudk renf;BudK;pm;í xdef;csKyfxm;&onf/

rdk; tHhMoatmif vkyfwmawmh [kwfyg&JU azaz/ ol tHhMo rtHMoawmh rodbl;? uRefawmfawmh


awGUcsifjrifcsifvGef;vdkY &ifwpfckvHk; emusifaeNyD azaz&/

rEÅav;[dkw,frSm ol wnf;vdrfhrnf[k rdk; awG;rSawG;yghrvm;/ rEÅav;[dkw,f zkef;eHygwfudk


vlwdkif;odygonf/ [dkw,fudk rdk; zkef;qufzdkY qkdwmawmh rarQmfvifhaumif;aom t&mom jzpfonf/
odkYaomf ol r&SufbJ 0efcH&vQif wpfaeYvHk; [dkw,frSmyif aeYvnfpm pm;vsuf tcef;xJrSm
vJavsmif;apmifhpm;aecJhonfrSm rdk;\ qufoG,frIyif jzpfonf/ odkYaomf obm0uspGmyif rdk;xHrS
tquftoG,f r&yg/

{nhfBudKXmeu trsdK;orD;uav;udk uRefawmfhtwGuf zkef;rsm;vmovm;[k r&SufraMumuf


ar;,l&avmufatmif ol ½l;oGyfpGm arQmfvifhaecJhonf/

odkYaomf rdk;xHrS bmrS rqufoG,fyg/

xdktcg rdk;\ rsufESmuav; rjrif&apumrl toHuav;jzpfjzpf Mum;csifvSaom rif;xifuom


zkef;quf&awmhonf/

ol uHqdk;oGm;\/

]]rdk;...}}

]]rdk;r[kwfbl;uG,fh? rdk; tbGm;}}

]]uRefawmf rdk;eJY pum;ajymyg&ap bGm;bGm;}}

]]rdk; tay:xyfrSm &Sdw,f/ ighudk rSmxm;w,f/ zkef;vm&if tbGm;yJ pum;ajymvdkufygwJh?


olYtcef;xJu zkef;udkawmif ol aumufrudkifcsifwJh oabmayghuG,f? b,foleJYrS pum;rajymcsifwJh
t"dyÜm,fyJ}}

]][kwfuJh cifAsm? 'Davmufajym&if uRefawmf em;vnfygw,f}}

~ 100 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]bmudpö &SdvdkYvJuG,fh? b,fu qufwmvJ}}

]]uRefawmf tcknae jyefr,fqdkwm EIwfqufcsifvdkYyg cifAsm...}}

]]at;...at; ajymvdkufr,f? rif;emrnfu b,folwJhvJ}}

]]rif;xifyg bGm;bGm;}}

]]wGif;awmifu r[kwfbl;aemf? 'Demrnf ig rodbl;}}

ol rcsdjyHK; jyHK;vdkuf\/ rdk;u uRefawmfhtaMumif; wpfcgrS rajymzl;bl;qdkwJh t"dyÜm,fayghaemf/

]][kwfuJh? uRefawmf &efukefuyg}}

]]&efukefuae rEÅav;udk bmvmvkyfwmvJ uG,fh}}

uRefawmf rdef;r vmydk;wmyg cifAsm/ olYtawG;jzifh ol jyHK;&,frdoGm;\/

]]rdk;twGuf ESif;qDyef;awGeJY ig;aowåmbl;awG vmay;wmyg cifAsm}}

'g trSefw&m;ygyJ tbGm;&,f/

]]acwfumv uav;awGrsm; awmfawmf½l;wmyJaemf}}

ol toHxGuf &,fvdkufrd\/

]]uRefawmf EIwfqufwJhtaMumif; ajymay;ygaemf bGm;bGm;? aemufvusrS wpfcg jyefvmyghr,f}}

]]ESif;qDyef; vmay;zdkYyJvm;}}

tbGm;BuD;ESifh pum;ajym&wm ol aysmfaeonf/

]][kwfuJh? jcifrudkufwJh vdrf;aq;a&m vmay;rSmygcifAsm? bGm;bGm;a&m &efukefuae


bmrSmOD;rvJ}}

]]ig rjrifzl;wJh vlqDuae ig bmrS rvdkcsifaygif}}

rcifrdk;jrifh&JUtbGm; yDoygayonf/

cspfvSpGmaom rdk;\ rsufESmwif;wif;uav;udkrS rjrifawGU&bJ jyefvmcJh&aom c&D;jzpf\/

~ 101 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef; (13)
Zefe0g&Dvv,f\ eHeuf t½kPfwuf wpfa&;Edk;tcsdefwpfckwGif ol jAKef;ceJ tdyf&mrS vefYEdk;
vmcJh\/

ol Edk;Edk;csif; zswfceJ xxdkifvdkufrdatmif tHhMowBuD; jzpfaeonf/

olYjcifaxmiftrdk;/ Zmjcifaxmif\ yg;vTmrIudk azmufxGif;í jrifae&aom uRef;oHk;xyfom; eH&H/


eH&HrSm csdwfxm;aom tusÐcsdwf/ ab;rSm&Sdonfh t0wfAD½dk/ olonf olYtcef;wGif;rSm a&muf&Sdaejcif;
jzpfaMumif; aocsmatmif cPavmuf tm½Hkpl;pkduf ae&ao;\/ aemufawmh ol &efukefrSm
&SdaeaMumif; vufcHvdkuf&onf/

rdk;.../ 'gjzifh apmapmu[m tdyfrufaygh/

rdk;\rsufESmonf ol wpfcgrQ rjrifzl;aom nd§K;EGrf;onfh rsufESmxm;uav; jzpfonf/


awmufyaom rsuf0ef;rsm; arS;rSdefvsuf? EIwfcrf;uav;u jzLazsmhvsuf/ rdk; tem;wGif ol
&yfaecJhonf/ rdk;udk ol pum;awG trsm;BuD; ajymaecJhonf/ rdk;u wpfcGef;rS jyefrajymyg/ rdk;udk ol
iHkYMunhfae&onf/ rdk;onf tdyf&mvdkvdk tcif;wpfckay:rSm yufvufuav;/ rkd;\ 0wfpHkrSm
tndKa&mifvdkvdk cyfarSmifarSmif 0wfpHkwpfck jzpfonf/

ol rdk;udk wpfcgrQ tdyfruf rrufzl;yg/

rdk; aeaumif;&JUvm;/

wGif;awmifodkY yxrOD;qHk;tBudrf ol a&mufoGm;aomaeYonf wGif;&GmrSm vkyftm;ay;


ausmif;q&mrav;wpfa,muf iSufzsm;a&m*gjzifh aoqHk;NyD; tokbcsonfhaeY jzpfonf/

wGif;awmifodkY 'kwd,tBudrf ol a&mufoGm;aomaeYonf rar,kcdkif iSufzsm;a&m*gjzifh


aq;½HkrSqif;NyD; wpfvajrmufaomaeY jzpfonf/

wGif;awmifrS &efukefodkY jyefa&mufNyD; oHk;&uftMumwGif wGif;awmifrS vlMuHKjzifh od&aom


owif;wpfckrSm wGif;pcef;u rdk;wdkYoli,fcsif; udkausmfav; iSufzsm;a&m*gjzifh qHk;oGm;aMumif;
owif;jzpfonf/

tckwpfacguf rEÅav;rS jyefvmvmcsif; od&onfhowif;rSm rdk;\oli,fcsif; olESifhvnf;


cifrifaeNyDjzpfaom MunfMunfjrifh aq;½Hkwuf&aMumif; owif;jzpfonf/

~ 102 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

wGif;awmifwGif iSufzsm;a&m*g tjzpfrsm;vsuf&SdNyD; wGif;pcef; 0efxrf;rsm;tm;vHk;


iSufzsm;a&m*gaMumifh aq;½HkrMumcP wufaeMucsdefwGif rdk;\ tdyfrufxJu rsufESmnd§K;nd§K;uav;udk
ol b,fvdk arhaysmufí &rnfenf;/ 'g[m pdwfpGJvdkY rufwmyg[k b,fvdk ajzodrfhEdkifrnfenf;/

bk&m; r vdkY rdk;wpfa,muf usef;rmygap/

olY&ifxJrSm ylavmifvsuf &Sdavonf/

pm;yGJwifem&Dudk vSrf;Munhfawmh eHeuf 4 em&D xdk;&ef 5 rdepf/

olonf rdk;\ usef;rm&Tifvef;aom avoHrmrmuav;jzifh ajymonfhpum;udk tckcsufcsif;


em;axmifcsifvmonf/ odkYaomf ,ck&ufydkif;rSm wGif;pcef;rSmom rdk; &Sdaevdrfhrnf/ wGif;pcef;rSm
w,fvDzkef; r&Sdyg/ ol MuH&mr& jzpfum pm;yGJay:rS rdk; vufaqmifay;xm;onfh a&arT;ykvif;av;udk
ai;pdkufMunhfaerdonf/ r[kwfao;ygbl;? enf; wpfckckawmh &Sd&r,f/ rdk;&JU usef;rma&;udk 'Duae
vSrf;odEdkifr,fh enf;wpfckckawmh &Sdae&r,f/

rdk;\ bGm;bGm;udk ol zkef;quf&rnf/

okdYaomf ,ckvdk eHeuf 4em&DwGif zkef;vSrf;qufygu rdk; usef;rmaecsdefom qdkvQif tbGm;BuD;


olYudk b,favmuf a'gyGvdkufrvJ/

olonf eHeuf 6em&Dtxd ylyifaomuudk ZGwfBudwfrSdwf rsdKodyfxm;&onf/ 6em&D xdk;aomtcg


rsufESmyif ropf&ao;rD ol {nhfcef;odkY a&mufoGm;onf/

w,fvDzkef;udk wpfbufwGif udkifrnfhol &Sdygap[k qkawmif;&if; eHygwf ckESpfck vSnfhvdkufonf/


wpfbufu csufcsif; aumufudkifaomtcg ol 'dwfceJ &ifckefoGm;onf/

]][Jvdk...}}

avoHawmh cyfrmrm/ odkYaomf tenf;i,f tavmwBuD;Edkifaom tbGm;\toH/

]]tbGm; rcifrdk;jrifh tck b,frSmvJ[if.../ ol aeaumif;&JUvm;}}

olYtoHudk at;aq;wnfNidrfatmif b,fvdkrS xdef;csKyfr&yg/

]]tck ajymaewm b,fuvJ}}

]]&efukefuyg tbGm;? rdk; aeaumif;ygw,faemf}}

]]raumif;bl;uGJU}}

olYacgif;u e*dkxuf tqrwef BuD;vmovdk ylxlpGm cHpm;vdkuf&onf/

]]rdk; aq;½Hkwifxm;&w,f}}

bk&m;...bk&m;/

]]iSufzsm;vm;}}

~ 103 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]at;? bkwvifuaeNyD; raeYnu rHk&Gmudk ajymif;wifvdkufw,fwJh/ ighudk raeYnurS


zkef;qufMuw,f}}

rHk&Gmtxd ajymif;a&TU&onf qdkawmh rdk;tajctae rwdk;wufvdkYaygh/ olYvufzsm;awG ydkrdk


at;puf wif;MuyfoGm;\/

]]tajctae...}} ol qufrar;Edkifyg/

]]owdvpfaew,fwJh}}

[m...oGm;NyD/ ol w,fvDzkef; vGwfusroGm;atmif *½kpdkuf udkifvdkuf&\/ ig bmvkyf&yghrvJ/

]]tbGm; uRefawmf vdkufvmyg&apaemf}}

]]ig tckyJ rHk&Gm oGm;awmhrvdkY}}

]][kwfuJh? uRefawmf rHk&Gm vdkufcJhyghr,f? 'geJY rHk&Gmudk qufoG,fMunhfzdkY enf;vrf;...}}

tbGm; &Gwfjyaom zkef;eHygwfudk ol pdwfjzifh tvGwfusufvdkuf&onf/

at;jraom Zefe0g&D eHeufcif;wGif ol &ifwpfckvHk; jynhfMuyf ylavmifum acR;jyefae\/

rdk;onf tdyfrufxJuvkdyif rsufESm jzLazsmhvsuf&Sdonf/ tdyfrufxJuESifh uGmjcm;onfrSm


rSdwfxm;aom rsufvHk;rsm;yif jzpfonf/ rsufcGHrsm; csdKifh0ifaeNyD; tenf;i,f ndKa&mifoef;ae\/
ezl;wGif acR;rsm; pdkpGwfaeonf/ rdk;\ vufzsHwpfzufwGif t&nfMunf ykvif;wpfvHk;rS
usonfhydkufjzifh tyfwef;vef; pdkufoGif;NyD; yvmpwm uyfxm;onf/ xdkvufudk ckwifaygifESifhwJGí
ywfwD;pjzifh csnfaESmifxm;wm jrif&awmh ol &ifqdkYoGm;onf/

jzpfrS jzpf&av rdk;&,f.../

rdk;\ aoG;eDOrsm; aygufuJGukefNyD; aoG;tm;jzLazsmh qkwfavsmhoGm;aomaMumifh aoG;oGif;&rnf[k


tm;vHk;acgif;csif;qdkifí wdkifyifMupOfrSm rdk;twGuf vdktyfaomaoG;udk tukef azmufxkwfay;csifpdwf
jyif;jyaecJhonf/ odkYaomf ol rdk;twGuf aoG;ay;vSLí r&yg/ tm;vHk;\ aoG;rsm;udk
azmufppfMunhfonhftcg olYaoG;rSm bDtkyfpk jzpfae\/ rdk;\aoG;u at trsdK;tpm; jzpfaeygonf/

pdwf"mwfcdkifrmyHk&aom rdk;\tbGm;onf ckwifab;wGif xdkifvsuf rdk;\ vufzsHwpfbuf


rvIyf&Sm;atmif xdef;udkif&if; rsuf&nfp pGef;xif;onfh rsufvHk;rsm;jzifh ajr;udk wpdrfhpdrfh
MunhfaecJhonf/ a,musfm;jzpfaeaomaMumifh vlemMunhfcsdef r[kwfbJ w&m;0if 0ifcGifhr&Sdaom
rif;xifuawmh tcef;xJ0ifvdkuf? tjyifjyefxGufvdkufESifh pdwfylyefrIudk xdef;csKyfzdkY owdr&bJ
jzpfaeonf/ rdk;udk aoG;oGif;ay;aom xrDtjym0wf olemjyK q&mrBuD;udk wpfckckar;csifvsuf
ar;rxGufbJ jzpfaeonf/ *sLwDukwf tjzLESifh cyf&G,f&G,f q&m0efwpfa,muf jzwfavQmufoGm;onfh
tcgrSmawmh ol uref;uwef; ar;vdkufawmh\/

]]q&m...uRefawmfhudk wpfckavmuf ulnDygq&m? [dk rcifrdk;jrifh&JU tajctae uRefawmf


odyg&ap}} q&m0efu olYudk pl;prf;pGm Munhf\/

]]uRefawmf ajymNyD;om;yJ? 'g OD;aESmufxJudk iSufzsm;ydk; a&mufoGm;wm? aoG;eDOawG aygufuGJNyD;


aoG;tm;vnf; odyfenf;oGm;w,f}}

~ 104 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]tJ'DtwGuf uRefawmfwdkY olYudk aemufxyf bmulnDEdkifOD;rvJ q&m}}

q&m0efu EIwfcrf;uav;om jyHK;\/

]]olYtwGuf taumif;qHk; uRefawmfwdkY ulnDxm;ygw,f/ olYb,fbufvufuae iSufzsm;ydk;udk


wdkufcdkufzdkY aq;&nfoGif;ay;aew,f? nmbufvufuae olY&JU ysufpD;oGm;wJh aoG;twGuf
tpm;jyefoGif;ay;aew,f? olYiSufzsm;ydk; trsdK;tpm;udk aoG;azmufppfNyD; uRefawmfwdkY odxm;w,f/ 'D
ydk;trsdK;tpm;&JU qdk;0g;wJh tusdK;qufawGudk umuG,fwJhtaeeJY a&m*gvu©PmawGudk em&D0ufwpfBudrf
apmifhMunhfay;w,f/ ausmufuyfudk xdcdkufrI &Sdr&Sd csufcsif;odEdkifatmif qD;udk tjrJpDppfNyD;
wGufcsufcsifwG,f Munhfaew,f/ tzsm; odyfrBuD;atmif a&cJ0wf tkyfay;w,f? iSufzsm;r[kwfwJh
wjcm; bufwD;&D;,m;udk umuG,fzdkY ajcmufem&Djcm;wpfcg y#dZD0aq;awG oGif;ay;aew,f}}

]]tckxd bmjzpfvdkY ol owdr&ao;wmvJ q&m}}

q&m0efu oufjyif;wpfcsuf cs\/

]]olY iSufzsm;ydk; wdkufcdkufrIu xifxm;wmxuf ydkNyD; jyif;xef euf½dIif;aevdkYayghAsm}}

]]touf tEÅ&m,fudk xdcdkufEdkifovm;[if}}

]]trSeftwkdif;ajym&&if vlem&JU tajctaeudk uRefawmf twdtus rajymEdkifao;ygbl;}}

ol emusifylyefaom &ifjzifh yifhoufwpfcsuf ½dIufvkdufrdonf/

]]vlemtwGuf vdktyfwm rSeforQ uRefawmfwdkYudk today;yg q&m? aq;0g;eJY


ywfoufvkdYjzpfjzpf? ypönf;ud&d,meJY ywfoufvdkYyJjzpfjzpf? ae&ma'oeJY ywfoufvdkYyJ jzpfjzpf}}

olYpum;onf q&m0efudk apmfum;ovdk jzpfoGm;Edkifonf/ okdYaomf ol vHk;0 rwwfEdkifyg/

]]uRefawmf ajymcsifwmu 'Dvdkyg q&m? uRefawmfwdkY ½kyf0w¬Kypönf;csdKUwJhrIaMumifh rdk;udk


tqHk;½HI;rcHEdkifygbl;? uRefawmhfpum;rSm;&if cGifhvTwfygaemf}}

q&m0efu tenf;i,f wif;rmaom rsufESmxm;udk avQmhcs\/

]]udpör&Sdygbl;? vlem&SifawG&JU tyl'Pfudk uRefawmfwdkY em;vnfNyD;om;yg}}

q&m0efu vSnfhxGufawmhrnfh[ef jyif\/

]]cPav; q&m? tck...tck avmavmq,f uRefawmfwdkY bmvkyfxm;&OD;rvJ}}

q&m0efu jyHK;onf/

]]cifAsm;wdkY vkyfEdkifwmuawmh qkawmif;zdkYyJ}}

qkawmif;zdkY.../

~ 105 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

xdkpum;udk tjcm;wpfa,mufu ajymvQif ol vufcHEdkifaomfvnf; q&m0efwpfa,mufu


ajymvkdufaomtcg ol awmfawmf rcHcsdrcHom jzpfoGm;\/ 'g[m q&m0efwpfOD;qDu
arQmfvifhEdkiforQ pGrf;aqmifrIyJvm;/ odkYaomf ol pdwfudk avQmhcsí ajzodrfhvdkuf&onf/

olwdkYtaeeJY olwdkYbufu vdktyforQ vkyfay;NyD;NyDqdkwJh t"dyÜg,fyJ/

]]rdk;u tifrwef acgif;rmwm vlav;&JU? ydkufqHuav; rjzpfpavmuf&wJh 'Dtvkyfudk xGufzdkY


tbGm;ajymaewm MumvSygNyDuG,f/ olu 'Da&nd§awGudk awmfawmf oHa,mZOf &Sdwm}}

tbGm;pum;udk t<uif;rJh ol axmufcHygonf/ olronf aiGaMu;aMumifh þtvkyfudk


vkyfaejcif; r[kwfyg/

tbGm;u yg;pyfrS wvIyfvIyfESifh bk&m;pmawG &Gwfvdkuf? olYudk pum;ajymvdkufESifh


aqmufwnf&mr&? wkefvIyfvsuf&Sdonf/ t&yf cyfysyfysyf? qHyifjzL awmfawmfvTrf;aeNyD
jzpfaomfvnf; rsufvHk;rsm; rmausmqJ? EIwfcrf;yg;rS pum;oHrsm;u tiftm;tjynfhygqJ/ yg;a&em;a&
wGefY½HkrSwyg; touf78ESpf [k xifEdkifp&m r&Sdonfh rdk;\tbGm;onf cspfcifav;pm;zG,f&m jzpfonf/

]]ightwGuf 'D ajr;uav; r&SdvdkY rjzpfbl;/ tBuD;ru bmrSoHk;vdkY r&bl;? tvum;


vifw½l;r? ighajr;uav;om r&Sd&if igjzifh aowmMumvSNyD}}

tbGm;&,f? uRefawmfhtwGufvnf; tbGm;ajr; r&SdvdkY rjzpfygbl;/

vdktyfonfh aq;rsm;udk 0,fay;jcif;? vlemjyKpkaom tbGm;udk *½kwpdkuf


vdkwmjznfhqnf;ay;jcif;? rdk;tem;rSm t&dyfwMunhfMunhfjzifh udk,fcE¨mtaetxm;ESifh aoG;ykvif;?
aq;ykvif;? tyftaetxm;udk xdef;csKyfay;jcif;wdkYtjyif ol wjcm;vkyfEdkifonhf tvkyfwpfckrSm
bk&m;&Sdcdk; qkawmif;jcif;yif jzpfonf/ olYb0wGif b,fwkef;urQ onfavmuf o&P*Hk
rwnfzl;bl;[k xifonf/

oHk;&ufwdwd tajctae rxl;bJ txl;olemjyK q&mruav;rsm;yifvQif rsufESmraumif;awmhbJ


jzpfvmaomtcg tbGm;idkawmhonf/
]]ighajr;uav;u b,folYudkrS 'ku©a&mufatmif rvkyfcJhbl;? olYudkom 'ku©a&mufatmif
vkyfcJhMuwm/ rdom;pkxJrSm ighajr;u tajzmifhrSefqHk;? t½dk;om;qHk;? ighajr;udk bk&m;odMum;
apmifha&Smufygap}}

oluawmh enf;enf;rS rsufvH; yGifhrvmonfhtjyif ua,mifacsmufjcm; jzpfaeaom rdk;udk


wpdrfhpdrfh Munhfvsuf &ifemusifae&onf/ aemufqHk;awmh bk&m;a&SUrSm opömqdkzdkY qHk;jzwfvdkuf\/

rdrd\ vkyf&yfwpfckudk wdkifwnfNyD; opömqdk&rnf jzpf&m olonf olYb0oufwrf;


wpfavQmufwGif ajzmifhrSefwnfMunfrI b,favmuf &SdcJhovJ[k jyefvnfqef;ppf Munhf\/ rdbtay:
wm0efausaom om;jzpfcJhovm;/ r[kwfyg/ olonf ,ckwdkif rdbudk rSDcdkae&qJom jzpfonf/
ywf0ef;usiftay: ½dk;om;ol jzpfcJhovm;/ olonf rdk;ajymovdk omrefa,musfm;om jzpfaomaMumifh
auGUywfrI? udk,fusdK;&SmrI? vdrfnmrI? [efaqmifrIawG &SdcJhonf/ rdrdEIwfuxGufaom pum;onf rdrd
r,HkMunfaom pum;rsdK;awG jzpfjzpfaewwfonf/ ausmif;om;b0wkef;u rdrdaMumifh rdef;uav;
av;ig;a,muf rsuf&nfuscJh&zl;onf/ rdrd wu,fcspfrcspf rodbJ cspfonf[k vdrfnmí
olrsm;tcspfudk &,lydkifqdkifcJhzl;onf/ wpfaeY rawGU&vQif raeEdkifonfh pdwfqE´wpfckudk tcspf[k
xifrSm;cJhzl;onf/ rdrdtay: aMumonf[k xifonfh oli,fcsif;rsdK;udk r&ru tEdkif,l
vufpm;acszl;onf/ xdktrSm;rsm;udk trSm;[k trSeftwdkif;odí wdkifwnfopömqdkvQif jzpfEdkifaomfvnf;
olUb0rSm 'gxuf aocsmwmwpfck &Sdygao;onf/

~ 106 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

rdk;udk rdrd\ toufxuf ydkí cspfjrwfEdk;jcif;yif jzpfonf/ rdk;\ pdwfcsrf;oma&;twGuf


rdrdqE´rsm;udk pGefYvTwfEdkifjcif;yif jzpfonf/ b0 tppt&m&m vSyzdkY? atmifjrifzdkYtwGuf
wwfEdkiforQ jznfhqnf;ay;vdkjcif;yif jzpfonf/ a,musfm;wpfa,mufu rdef;rwpfa,muftay:
tcspfEdkifqHk; twdkif;tqtukefjzifh rdk;udk cspfjrwfEdk;rdjcif;yif jzpfonf/

þrSefuefaom pum;udk opömqdkvsuf rdk;\ toufcsrf;om&m &ygrnfhqkawmif;udk


bk&m;xHwGif qkawmif;vdkufrdavonf/

q&m0efawG? olemjyKq&mrawGu olwdkYukorIaMumifh[k ,lqNyD; rif;xifu olwdkY


ukorItay:wGif rdrd\ opömjznhfpGufrIaMumifh[k ,lqonf/ tbGm;uawmh ukoenf;csif; twlwl
ajr;uav; uHaumif;vdkY[k ,lqonf/ b,folawG b,fvdk ,HkMunfonfjzpfap t"dutcsufrSm
ola&mufNyD; av;&ufajrmufaeYwGif rdk; owdjyefvnf &&Sdvmjcif;yif jzpfonf/

rdk;u tbGm;udkvnf; rSwfrdonf/ wdkufwdkufqdkifqdkif a&mufaeaom rar,kcdkifwdkY tkyfpkudkvnf;


wpfcGef;ESpfcGef; pum;ajymEdkifonf/ vltkyf\ aemufbufwGif rm;rm;BuD; &yfaeaom rif;xifudkawmh
puúefYaygif;rsm;pGm ai;pdkufMunhfaeavonf/ ol tenf;i,f tm;ay;jyHK; jyHK;jyvdkufygonf/
olY&ifxJwGif 0rf;omrIaMumifh uwkefu,if jzpfae\/ ol\ 0rf;omaysmf&TifrIudk taumif;qHk;
rQa0cHpm;Edkifrnhfol wpfa,mufrQ r&Sdaomtcg ol q&m0efudk oGm;awGUvdkuf&onf/

]]q&m... uRefawmf odyf0rf;omaew,f? ol owd&vmwm aeaumif;wmayghaemf}}

q&m0efu olYudk uav;wpfa,mufudk jyHK;ovdk jyHK;jy\/

]][kwfwmaygh? olY&JU iSufzsm;ydk;udk uRefawmfwdkY EdkifvdkufNyDaygh}}

q&m0ef\ ynmrmeudk ol vufcHpGm acgif;ndwfvdkufygonf/

]]uRefawmf aemufxyf bmvkyf&OD;rvJ q&m? ol tpm;pm;zdkY bmawGrsm;...}}

q&m0efu vufumjyonf/

]]t&nfyJ wdkuf&r,fvdkY uRefawmf rSmxm;w,fav/ wpfckck cifAsm; auR;r,fvkyfwdkif; emh(pf)udk


ar;NyD;rSauR;yg? [kwfNyDvm;? wjcm;tm;&Sdr,fh tpmtcJawG bmawG rauR;rdapeJYaemf? cifAsm;
taysmfvGefrIaMumifh uRefawmfhvlem rqHk;½HI;yg&apeJYAsm}}

q&m0ef\ [mopum;aMumifh olYrsufESm&JceJ jzpfoGm;um xdef;csKyf&aumif;rSef; odoGm;\/ ig


awmfawmfaMumifwmyJ/ 'Davmufxd ig pdwfrvIyf&Sm;oihfbl;/

ig;&ufajrmufaomaeYwGif rdk;u olYudk yxrOD;qHk;tBudrf pum;pí ajym\/

]]OD;rif;xif tvkyfudk 'DvdkyJ ypfxm;wmyJvm;}}

ol 'Dae&m a&mufaewmudk rdk; rauseyfbl; xifyg&JU/

]][kwfw,f? uRefawmhfukrÜPDrSm uRefawmfu r&Sdrjzpf vdktyfwm r[kwfygbl;? ½Hk;refae*sm


qdkayr,fh pm&if;udkifygyJ rdk;&? NyD;awmhrS tvkyfta<u;awGudk pkjyHKvkyfrSmaygh}}

~ 107 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

rdk;u vQdKU0Sufaom tjyHK;uav;jzifh NidrfoufoGm;onf/

rdk;\ vufrS aoG;ykvif;? aq;&nfykvif;? tyfrsm;udk jzKwf&aomaeYonf rdk; qefjyKwf


pwifaomufEdkifonfh aeYvnf; jzpfonf/ tbGm;wdkufaom qefjyKwfudk uav;ozG,f NidrfoufpGm
aomufaeaom rdk;onf tvGefMuifemzdkYaumif;aom rdef;ri,fuav;wpfOD;om jzpf\/

rdk;wGif &Sdaeus rmefrmersm;? wif;rmrIrsm; aysmufvGifhvsuf tjypfuif;pifrIudkom awGU&onf/

]]rHk&GmrSm a&mufaevdkYaygh rdk;&m? &efukefrSmomqdk&if rdk;udk uRefawmf MuufpGwfjyKwf


aumif;aumif; vkyfay;Edkifw,f}} [k oljyHK;í ajymawmh rdk;u xHk;pHtwdkif; zswfceJ jyefajym\/

]]bmvJ? qdkifu 0,fay;rSm r[kwfvm;}}

tif;...rdk;u uRefawmfhudk awmfawmf txifao;wmyJ/

rHk&GmNrdKUxJ&Sd MunfMunfjrifhwdkYtdrfodkY tbGm;cPjyefNyD; a&rdk;csdK; tem;,laom


wpfnaecif;rSmawmh rdk;twGuf aumfzDudk ol udk,fwdkif azsmfwdkufcGifh &oGm;\/ rdk;u aumfzDudk
aomufNyD; enf;enf;jyHK;onf/

]]'Dtwdkif;qdk&if wGif;awmifrSm uRefrwdkufwJh aumfzDu OD;rif;xiftwGuf awmfawmf nhHrSmyJaemf}}

ol bmrSrajymyg/ rnHhygbl;[kvnf; rnmcsifaomaMumifh jyHK;½Hkom jyHK;ae\/

]]aumfzDazsmfwJhae&m? udwfrkefYvSD;wJh ae&m? zefykvif;awG bl;awG pDwJhae&mrSm uRefrxuf


omw,f}}

rdk;xHrS yxrOD;qHk;aom csD;usL;pum; jzpfonf/

]]uRefawmf awmfwJhae&mwGif trsm;BuD; usefao;w,f rdk;&? rdk; wjznf;jznf; odvmrSmyg}}

rdk;\ yxrOD;qHk;aom rsufapmif;vJhvJhuav;onf olY&ifxJodkY jrm;wpfpif;vdkyif euf½dIif;pGm


pdkuf0ifoGm;avonf/

]]rdk;u rD;aoG; rD;zdkawmif rD;rarT;wwfbl;vdkY tbGm;u ajymw,f? tJ'Dae&mrSmvnf;


uRefawmfu omwmyJAs? uRefawmf ararhudk rD; rvmwJh reufawGrSm tjrJ rD;arT;ay;aeus}}

]]'geJYyJ uRefru txifBuD;&rSmvm;/ rD;arT;wJh tvkyfudk tdrfazmfu tuRrf;usifqHk;aygh}}

olYrsufESm vdktyfonfxuf ½HIUrJhjyvdkufawmh rdk;u &dyf&dyfuav; jyHK;ae\/

]]aemufNyD; reuf tdyf&mx apmifawG jcifaxmifawG acgufwJhae&mrSmvnf; uRefawmf


uRrf;usifwmyJ/ uRefawmfhtcef;qdk arar vHk;0 vSnhfMunhfp&m rvdkbl; rdk;? uRefawmf tusÐawG
vHkcsnfawG uRefawmfudk,fwdkifavQmf? rD;ylwdkufwm tusteyJ}}

rdk;tjyHK;u ydkrdk yDjyifvm\/

]]aeprf;ygOD;? &Sifh tJ'D t&nftcsif;awGeJY uRefreJY bmqdkifvdkYvJ &Sifh}}

vlrrmESifh rwlaom cyfqwfqwf avoHaMumifh ol 0rf;omoGm;\/

~ 108 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]aMomf...rdk; uRefawmfhudk vufxyfwJhtcg... tJ'D vkyfief;awGudk rdk; uRefawmfhtwGuf


vkyfay;aep&m rvdkbl;qdkwm rdk; odxm;apcsifvdkYyg}}

ol twnfayguf rsufESmxm;jzifh p aemufrdonf/

]]vmjyefNyD? 'D vufxyfwJhpum;? rdef;rawG[m a,musfm;awGudk bmvdkY vufxyfMuovJ? &Sif


odvm;}}

]]cspfvdkYayghAsm}}

]]r[kwfbl;&Sifh? tm;udk;Muwm/ ighb0udk oluawmh apmifrMunfh½IEdkifaumif;&JU qdkwJhtawG;rsdK;eJY


arQmfvifhwBuD; vufxyfMuwm/ vufxyfw,fqdkwm udk,fydkif tpGrf;tp r&SdwJh rdef;rawG?
olrsm;ajcaxmufeJY &yfcsifwJh rdef;rawG&JU tvkyfyJ/ 'gayr,fh oem;p&m aumif;wmu olwdkY[m
a,musfm;awGtay: trSeftwdkif; rjrifEdkifMu&Smbl;/ vufxyfNyD;wJh tcgusawmhrS trSeftwdkif;
jrifMuawmhw,f}}

ol rdk;udk cyfjyHK;jyHK; ai;Munhfaerdonf/ rdk;yHkpHu twef;xJu ausmif;om;awGudk acgif;pOfwpfck


&Sif;vif;ajymjyaeovdkrsdK;/ rdk; pdwfcsrf;oma&;twGuf ol pum;axmufay;vdkufygonf/

]]olwdkY bmudk trSeftwdkif; jrifoGm;MuovJ [if}}

]]a,musfm;wpfa,muf[m tdrfaxmifusoGm;wJhtcgrSm EkysdKvef;qef;oGm;NyD;awmh rdef;rwpfa,muf


[m tdrfaxmifusoGm;wJhtcg tdkpmoGm;wJh taMumif;av/ bmjzpfvkdYvJ qdkawmh rdef;r[m olYrSm&SdorQ
onf;cHEdkifpGrf;tm;vHk;udk vifa,musfm;tay:rSm pkjyHKay;tyfvdkuf&NyD;awmh a,musfm;uawmh olY&JU
arG;&myg Edkifvdkrif;xuf jyKvdkpdwf? ydkifpdk;ydkifeif; vkyfcsifpdwfawGudk vufawGUtoHk;cscGifh &oGm;vdkYyJ}}

ol oufjyif;wpfcsufudk ododomom csvdkuf\/

]]rdk;&JU tdrfaxmifa&; tbd"r®mBuD;u aMumufp&mygvm;}}

cgwdkif; jrifawGUaeus rmersufvHk;rsm;udk rdk;xHrSm jyefvnfjrifawGU&onfhtwGuf ol


0rf;omauseyfygonf/

]]tJ'g tdrfaxmifa&;eJY ywfoufwJh pdwfydkif;qdkif&m trSefw&m;yJ &Sdao;w,f/ ½kyfydkif;qdkif&m


trSefw&m;u 'gxuf em;rcHomp&m aumif;w,f}}

]]tJ'D em;rcHomp&m rdk;&JU xifjrifcsufudk uRefawmf em;axmifcsifygw,f}}

]]xifjrifcsuf r[kwfbl; OD;rif;xif? wu,fjzpfaewm/ rdef;rawG[m a,musfm;awGqDu


vdkcsifwm rsm;rsm;r&Sdbl;? oHk;rsdK;yJ &Sdw,f/ opöm&,f? tMuifem&,f? vHkjcHKrI&,f}}

wenf;tm;jzifh rdk; vdkcsifwmayghaemf/ tJ'D oHk;rsdK;vHk; uRefawmf ay;Edkifygvdrhfr,f rdk;&,f/

]]'gayr,fh a,musfm;awGu tJ'gawG wpfckrS ray;bl;/ wjcm;wpfckudkyJ ay;w,f/


rdef;rawGtwGuf t"duvdktyfcsuf r[kwfwJh olwdkYtwGuf vdktyfcsufjzpfwJh udpöwpfckaygh/
tr,f...uRefr pum;rSm;awmhrvdkY ay;wm r[kwfbl;? ay;csifa,mif aqmifNyD; ,lwm}}

~ 109 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

bk&m;...bk&m;/ ol rdk;udk wtHhwMo ai;armMunhfaerdonf/ rdk;&,f 'Dtdrfaxmifa&; tjrifawGudk


rdk; b,fvdkenf;eJY &vmcJhovJ/

]]rdef;rawGqDu olwkdY ,lwmawGuawmh ra&wGufEdkifatmifudk rsm;jym;vGef;vdkY aqG;aEG;&&if


em&Daygif;rsm;pGm ukefoGm;Edkifw,f/ t"duajym&&ifawmh rdef;r[m vufxyfNyD;wmeJY wpfNydKifeuf
rdef;rom;wpfa,muf&JU pGrf;tifawGrSeforQ aysmufuG,fNyD; olwdkY vdktifqE´awGudk tcsdefra&G;
jznfhqnf;ay;&wJh puf½kyfwpf½kyf jzpfoGm;w,f? om;orD;awG arG;ay;&wJH puf½kyfwpf½kyf? olwdkY
opömrJhwm azmufjym;wmudk NidrfcHae&wJh puf½kyfwpf½kyfav}}

]]rdk; a,musfm;awGudk rkef;aew,f}}

]][kwfw,f? uRefr rkef;w,f/ a,musfm;awGeJY ywfouforQ tm;vHk; rkef;w,f}}

rdk;udkrS cspfrdaom rif;xif uHqdk;rdk;arSmifusjcif;yif jzpfygonf/

]]rdk;&JU azaza&m rkef;p&m aumif;ovm;}}

rdk; rsufvHk;rsm; ta&mifvufceJ pl;&SoGm;\/

]]urmÇavmurSm uRefr trkef;qHk; vlu tazyJ...? ol[m zcifwpfa,muf&JU wm0efvnf;


rausbl;? vifa,musfm;wpfa,muf&JU wm0efvnf; rausbl;}}

þpum;udk p rdwm rSm;NyD[k ol odvdkuf\/ tm;enf;aeao;aom emvefx


vlrrmwpfa,mufudk vdktyfonfxuf pdwfvIyf&Sm;cdkif;zdkY raumif;yg/

]]0rf;enf;ygw,f rdk;? 'Dpum;udk p rdwm uRefawmf rSm;w,f? rdk; aumfzDukefatmif aomufNyD;


tem;,lygaemf}}

olr acgif;ndwfNyD; yifhoufudk wdk;wdwfpGm ½dIuf\/

]]avmuBuD;rSm vlawG[m oli,fcsif;awGudk a&G;cs,fEdkifcGifh &Sdw,f/ cspfoludk a&G;cs,fEdkifcGifh


&Sdw,f/ tdrfaxmifzufudk a&G;EdkifcGifh &Sdw,f/ 'gayr,fh uHqdk;wmu rdbawG nDtpfudkarmifESrawGudk
a&G;cs,fEdkifcGifh r&Sdbl;aemf}}

wdk;wdwf tm;aysmhaom toHuav; tzsm;qGwfí wkef,ifoGm;aomtcg ol eifhceJ


aMuuGJoGm;rdonf/ yg;vSyfaom EIwfcrf;av; wif;wif;aphí NidrfoufoGm;yHkrSm jrwfEdk;½HkrQru
Muifemoem;zG,f&mvnf; jzpfonf/

b,fvdk 'ku©rsdK;awGeJY &ifqdkifcJh&vdkYvJ rdk;&,f/

rdk;\ &Snfvsm; oG,faysmif;aom vufzsm;uav;udk trSwfrxif qkyfn§pfrdvdkufonfrSm


wPSmpdwfjzifh r[kwfaMumif; rdk; odrS odEdkifyghvm;/ ol aemifwpdwfjzifh vufudk tvefYwMum;
jyefvTwfvkduf\/

rdk; vQdKU0Suf rsKdodyfxm;aom taMumif;t&mrsm;udk xkwfazmfí &ifqdkifay;csifonf/


zcifwpfa,muftay: rauseyfpdwf? rkef;wD;pdwfjzifh rdk; tukodkvfpdwf 0ifaewmudk twwfEdkifqHk;
z,fxkwfay;csifonf/

~ 110 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

rdk;\ oHAD½dkuav;ay:wGif ol wifay;xm;aom ESif;qDyef;pdkuftdk;uav;rS oif;ysHYaom &eHYrsm;


ysHYvGifhvsuf &Sdonf/ rdk; acgif;tHk;ab;wGif tbGm; &GwfzwfaecJhaom oD&dr*Fvm y&dwfawmf
pmtkyfuav; &Sdaeonf/

]]rdk; pdwfMunfvifatmif uRefawmf w&m;pm zwfjy&rvm; [if? aAmZÑifokwf em;axmifrvm;?


"m&Py&dwf em;axmifrvm;}}

rdk;u [ufceJ toHxGufatmif &,f\/

]]aus;Zl;wifygw,f OD;rif;xif? tJ'D y&dwfawG uRefr pdwfvnf; r0ifpm;bl;? em;vnf;


raxmifyg&apeJY}}

b,fvdk rdef;uav;ygvdrfh rdk;&,f.../

Commercial use of this book will be at your OWN RISK !

~ 111 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef; (14)
rdk; tusÐ vHkcsnfvJjcif;? udk,fcE¨mudk oefY&Sif;ay;jcif;? udk,fvdrf;aygif'g a&arT; ponfwdkYjzifh
jyifqifay;jcif; tvkyfudk tbGm;ESifh txl;olemjyK q&mruav;u tjrJvkyfay;avh&SdNyD; aeYv,f?
nae rdk;\ pm;aomufrI wm0eftwGuf? rdk;\ AD½dkrSm ESif;qDyef;pdkuftdk; xm;ay;zdkY wm0eftwGuf
rif;xifu aqmif&Gufonf/

]]&Sifu vlrrm jyKpkzdkY awmfawmf 0goemygw,f xifw,f}} [k rdk; ceJYonfudk ol jyHK;aeEdkif\/

]]0goemawmh b,fygyghrvJ rdk;&/ 'g 0goemygvkdY vkyfwJhtvkyfrS r[kwfbJ}}

bmjzpfvdkY vkyfwmvJ[k rdk; rar;cJhyg/

rdk; pdwfajyvufaysmufjzpf&ef ½kyf&SiftaMumif;? *DwtaMumif; ajymzdkY ol BudK;pm;onf/ rdk;onf


½kyf&SifMunhfjcif;? *Dwem;axmifjcif;ESifh pdrf;vGef;ol jzpfonf/

]]uRefawmfu ½kyf&Sif? ADG'D,dkudk odyf0goemygwm/ 'gayr,fh Zmwfum;udk a&G;NyD; Munhfwm}}

rdk;u jyHK;ra,mifa,mif ai;pdkufí em;axmifaecJhonf/

]]olrsm;awGu *sLvD,m a&mbwf(wf)(pf) eJY ',f(rf)rDrdk;(&f)udk BudKufaewJhtcsdefrSm uRefawmfu


a&Smif,ef;udk BudKufaecJhwm}}

]]wpfqdwf aus;Zl;jyKNyD; tJ'g bmawGvJ ajymOD;rSaygh}}

]]o½kyfaqmif rif;orD;awGav rdk;}}

rdk;ujyHK;í acgif;w,rf;,rf; jzpfaeonf/

]]'gjzifh acwfa[mif; ½kyf&SifawGtaMumif; ajymjy&rvm; [if? uRefawmf BudKufwJh acwfa[mif;


rif;orD;ESpfa,muf &Sdw,f? emrnfawGudk rdk; em;axmifrvm;}}

]]Mum;zl;wmayghav}}

ol jyHK;vkdufonf/

]]&Dwm a[;0yfeJY tif;*&pf bmh(*f)rifav}}

rdk;u jyHK;ae½Hkom jzpfonf/ rdk; olwdkYum;awG Munhfzl;rSm r[kwfyg/

~ 112 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]'DESpfydkif;awGtwGif; uRefawmf tBudKufqHk; um;wpfum;&Sdw,f rdk;? rdk; pdwf0ifpm;Edkif&if


ajymjyr,f}}

]]ajymMunhfygOD;}}

]]Zmwfvdkufu &pfcsmh(wf)csdefbmvdefyJ? &pfcsmh(wf)csdefbmvdefudkawmh rodbl;vdkY rajymeJYAsm}}

]]uRefr odwmuawmh 0efBuD;csKyf csdefbmvdefyJ &Sifh}}

olwdkYESpfa,mufvHk; jAKef;ceJ [uf[ufyufyuf &,farmvdkufMuonf/

]]½kyf&Sifemrnfu oGef;(ef) bmh('f)wJh}}

]]ql;iSufayghaemf}}

]][kwfw,f? tajymifajrmufqHk; tcspfum; wpfckyJ rdk;/ rdk; tHhMorSmyJ? tJ'D Zmwfum;xJrSm


&pfcsmh(wf)csdefbmvdefu bkef;BuD;av... ½dkrifuufovpf bkef;BuD;}}

xdkYaemuf ol MunhfcJh&aom Pal oHk;acGwGJ Thorn Bird ½kyf&Sif taMumif; wcrf;wem;


ajymjyvdkufonf/

]]a,musfm;wpfa,mufu rdef;rwpfa,muftay:xm;wJh tcspfrSm qifjcifwHkw&m;awG?


udk,fusifhodu©mawGeJY wGJaewmyg rdk;&,f/ trsm;tm;jzifh ½l;rdkufMuwm? pdwfqE´ tvdkudk
vdkufMuwmu rdef;rawGyg/ tJ'Drdef;rawGtay: oem;u½kPmoufpdwf vdktyfwmxuf ydkrsm;wJhtcg
wpfb0vHk; 'ku©a&muf&wmu a,musfm;awGyJ/ 'gayr,fh ESpfOD;oabmwl cspfjrwfEdk;MuwJhtcg
tEdkifawG t½HI;awGqdkwm r&Sdawmhygbl;}}

]]'gayr,fh tjrJwrf; tjypfuif;wmu rdef;rawGyJ/ tenf;qHk; tck ½kyf&SifxJrSm


tjypftuif;qHk;vlu ruf*DyJ/ bkef;BuD;wpfyg;[m wpfoufvHk; bkef;BuD;yJ jzpfoifhw,f/ olu
rjywfom;wmyJ/ ol[m vlrdkufvnf; rvkyf&Jbl;/ vrf;wpfckckudk taumif;qHk; a&G;roGm;cJhbl;/
rdef;ruawmh tptqHk; ajzmifhrSefwJh vrf;udkom a&G;oGm;cJhw,f}}

ol rkd;udk rJhrJhuav; jyHK;jyvdkuf\/

]]rdk;uvnf; trsdK;orD;&JU vdktyfrI? awmif;qdkrI? emMunf;rI? udk,fhudk,fudk rkef;wD;oGm;rI?


tJh'DcHpm;csufawGudk rjrif&ufbJ jrifae&wJh bkef;BuD;ae&mu MunhfrSaygh? olY&JU
xdef;csKyfEdkifpGrf;tm;[m Muifemoem;rIaMumifh wpfcsufuav;yJ ,drf;,dkifoGm;cJhwm rdk;/ tJ'D
wpfcPuav;rSm MopaMw;vs urf;ajcrSm trsdK;orD;uav; aysmf&Tif&wJh pdwfcHpm;rI[m b0rSm
tjrihfqHk; twdkif;twmyJ/ tJ'Daysmf&TifrI[m ol wpfavQmufvHk; tqifrajycJh&wJh aMuuGJp&m
tdrfaxmifa&; 'Pf&mtwGuf taumif;qHk; ukorIyJ}}

rdk;u acgif;rmvSygonf/

]]tdk;...'g[m ukorIqdk&if tJ'DukorItwGuf bkef;BuD;b0udk wpfoufvHk; pGefYvTwfNyD; ol cspfwJh


rdef;rudk vufxyf,lvdkufygvm;/ tckawmh &SifhZmwfvdkufu tpGef;ESpfzufudk rvTwfbJ
qkyfudkifcsifwJhvlrsdK; jzpfaew,f}}

~ 113 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]][kwfNyDav? 'g[m vlomrefawG&JUpdwfyJ rdk;&JU/ 'DtrSm;'Pfudk ol aowJhtxd ol


cHpm;oGm;cJhom;yJ/ uRefawmf ajymcsifwmu vlwpfa,mufrSm tcspf[m cGeftm;odyfBuD;w,f?
txl;ojzifh ol cspfjrwfEdk;wJh rdef;r&JUrsuf&nfwpfp[m ol wefzdk;xm;cJh&wJh odu©myk'fwpfckudk
wpfcP azsmufzsufzdkYtxd rdkufrJ½l;oGyfavmufatmif cGeftm;BuD;w,f}}

]]r[kwfbl;? 'g[m tcspf r[kwfbl;/ &r®ufyJ}}

]]uRwf...}}

ol pkwfwpfcsuf oyfvdkufawmh rdk; rausreyf jzpfoGm;onf/

]]vlqdkwm xdef;csKyfEdkifpGrf; &Sd&r,f OD;rif;xif&JU/ vlawGtm;vHk;rSm qE´qdkwm &SdMuwmyJ/


wd&pmäefawGrSmvnf; qE´qdkwm &SdwmyJ/ vleJY wd&pmäefeJY uGmjcm;rIu wpfckyJ &Sdw,f/ tJ'gu
todÓPfeJY xdef;csKyfrIyJ/ qE´&Sdovdkom vGwfvyfpGm vkyfcGifh&&if vlawG[m wd&pmäefawG
jzpfukefawmhrSmaygh/ vlYb0&JU tESpfom&udku xdef;csKyfjcif;yg/ vlxuf ydkNyD; xdef;csKyfEdkifpGrf;
&Sd&rSmu bkef;BuD;yJ}}

jywfom;aom rdk; pum;aMumifh ol OD;wnfcsuf aysmufoGm;onf/

]][kwfygw,f? tJ'gaMumifhvnf; ol[m aocgeD;rSm olYudk,fola&m tcspfeJY avmifuRrf;cHae&wJh


vlawGudka&m ql;iSufwpfaumif&JU b0Zmwfodrf;rsdK;eJY yHkcdkif;EdIif; jyoGm;wmyJ/ &r®ufqE´r&SdawmhwJh
touft&G,f BuD;&ifhtdkrif; aeMuwJh vlESpfa,mufMum;xJu ppfrSefwJh tcspfudk tJ'DrSm jrifEdkifwmyJ
rdk;&JU/ uRefawmf qdkvdkwmu 'g[m tcspf&JUo½kyfudkazmf&mrSm taumif;qHk;? tcHpm;&qkH; ½kyf&Sifwpfck?
udk,fusifhw&m; xdef;odrf;rIudk wefzdk;txm;qHk; ½kyf&Sifwpfck? &r®ufeJY pnf;pdrfcsrf;om tm;vHk;udk
w&m;"r®twGufeJY pGefYypf&JwJh av;pm;p&maumif;wJh bkef;BuD;wpfyg;&JU twwfEdkifqHk; csKyfwnf;rIudk
azmfjywJhae&mrSm tyDjyifqHk; ½kyf&SifwpfckyJ/ olawmfpifjzpfzdkY usifhMuHwJhae&mrSm trSm;qdkwm &SdrSmyJ
rdk;&JU/ rdk; ajymovdk ol[m bkef;BuD;b0udk pGefYNyD; vifa,musfm;wpfa,mufb0udk &ifqdkifvdkuf&if...}}

]]vifa,musfm;aumif; wpfa,muf jzpfoGm;rSmaygh}}

]]rxifygeJY rdk;&,f? vifaumif;wpfa,muf jzpfzdkYu tdyf&may:u udpöwpfckwnf;rS r[kwfwm/


Muifemwwf½HkeJYawmif rNyD;ygbl;/ vlYavmuDabmifxJu jyóemtm;vHk;ukd a&SUuae rm;rm;rwfrwf
OD;aqmifEdkif&r,f/ wpfoufvHk; bkef;BuD; 0wfvmcJhwJh vlwpfa,muf[m vifaumif;wpfa,muf
rjzpfEdkifygbl;/ ol a&G;wJhvrf; rSefygw,f/ ol[m wpfoufvHk; bkef;BuD;tjzpfyJ aeoifhwJhvlyJ}}

rdk;u jAKef;ceJ [uf[ufyufyuf &,fcsvdkufavonf/

]]uRefrwdkY udk,f vdkufrrDwJht&mwpfckudk aqG;aEG;&if; tcsdefjzKef;aeMuwmyJ}}

]][kwfw,faemf}}

*Dwudk pdwfr0ifpm;vSaom rdk;twGuf taumif;qHk; azsmfajzenf;rSm pmzwfjyjcif;yif jzpfonf/

odkYaomf r*¾Zif;rsm;? 0w¬Krsm;udk rdk;u vHk;0 pdwfr0ifpm;jyefyg/

]]rdk; b,fbmom&yfawGudk pdwf0ifpm;ovJ [if}}

]]ordkif;eJY odyHÜ}}

~ 114 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tHhMop&myJ/

]]odyHÜxJrSm pdwft0ifpm;qHk;u tPÖ0godyHÜ r[kwfvm;}}

]]aocsmwmaygh}}

]]uRefawmf rdk; pdwf0ifpm;rvm;vdkY &orQ pmtkyfawG pkxm;wm trsm;BuD;yJ/ aemufwpfacguf


uRefawmf rEÅav; vmwJhtcg o,fvmcJhr,faemf? tckawmh jAKef;ceJ ta&;wBuD; ajy;vmcJh&wmrdkY}}

]]qdkvdkwmu aemufwpfacguf vmOD;r,faygh}}

]][kwfuJh cifAsm}}

rdk; pdwfqdk;roGm;yg/ jyHK;aeygonf/

]]tJ'D pmtkyfawGtwGuf rdk; uRefawmhfudk aus;Zl; rwifeJYaemf}}

]]&Sifhudk aus;Zl;wifzdkY rwifzdkY uRefr qHk;jzwfr,fav/ bmpmtkyfawGvJ/}}

ol pmtkyfrsm;udk rSwfrdoavmuf &Gwfjyvdkuf\/

" Oceans, Marine Geology, Chemical Oceanography, The Structure and


Reproduction of the Algae, Handbook of Microalgal Mass Culture, Algae Biomass,
Production and Use..."

rdk;u toHxGufatmif &,farm\/

]]&Sif awmfawmf tHhMozdkYaumif;wmyJ}}

]]'gjzifh rdk; uRefawmfhudk aus;Zl;wifoGm;NyDayghaemf}}

]]wifoGm;NyD}}

ol aysmf&TifpGm rsufESmarmhí &,fcsvdkufavonf/

]]wpfcsdefcsdefrSm a,musfm;wpfa,mufa,mufudk vufxyfzdkY pOf;pm;wJhtcg tJ'D


aus;Zl;uav;awGudk rarheJYayghAsm}}

cyfaemufaemuf ajymrdawmh rdk;u vSy½Hk EIwfcrf;rJhauG;pGm jyHK;\/

]]vmjyefNyD vufxyfpum;? uJ... &Sifu uRefrudk vufxyfNyD;&if uRefrudk b,frSm xm;r,f


pdwful;ovJ [if/ q&mh&JU acR;ESJpmeJY 0,fxm;wJh wdkufcef;ay:rSm uRefrudk ac:xm;rSmvm;?
'grSr[kwf rEÅav;u uRefr&JU rvGeftdrfrSm ac:xm;rSmvm;}}

olYrsufESm aEG;ceJ yloGm;\/

]]cifAsm; a,musfm;wpfa,muf&JU tm;enf;csufudk axmufjywJhae&mrSm awmfawmf


ajymifajrmufwmyJaemf rdk;? uRefawmf csD;usL;ygw,fAsm/ aumif;NyD? uRefawmf ydkifwJh
wdkufcef;uav;wpfck r&Sdao;rcsif; aemufxyf cifAsm;udk vufxyfzdkY pum;wpfcGef;rS rajymawmhbl;
rdk;? tJ'g uRefawmfh&JU uwd...}}

~ 115 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

ol rsufESmxm; cyfwnfwnfjzifh emusifpGm ajymrdawmh rdk;u toHxGuf &,fonf/

]]tdk...tdk...tJ'Davmufvnf; udk,hfudkudk,f 'Pfray;ygeJY OD;rif;xif&JU/ udk,fydkiftdrf r&SdbJeJY


iSm;xm;wJh wdkufcef;wpfckay:rSmvnf; rdef;rwpfa,mufudk vufxyfvdkY &ygw,f/ or®mtmZD0eJY
toufarG;zdkY 'Davmufusyfwnf;wJh acwfBuD;rSm OD;rif;xif tdrfwpfvHk; ydkifqdkifrS vufxyf&r,fqdk&if
tJ'Drdef;rawmh oem;p&mygyJ}}

]]ravSmifeJY rdk;}}

ol a'goenf;enf; xGufoGm;wmudk rdk;u rsufpduav; arS;pif;vsuf tay:pD;tMunhfESifh


rcHcsdrcHom jzpfatmif Munhfaeavonf/

]]'geJY OD;rif;xif? uRefrqDu bmvdkcsifwmvJ [if... bmaMumifh vufxyfcsifwmvJ}}

ol rIefukyfukyf Munhfypfvdkuf\/

]]cifAsm;uav &Sif;aewm wpfckudk ½Iyfatmif wu,fvkyfw,f rdk;/ uRefawmf cifAsm;udk


vufxyfcsifwm usef&SdaewJh b0udk cifAsm;eJYtwl qufavQmufzdkYayghAs? cifAsm;udk cspfvdkYaygh}}

]][kwfNyDav? tJ'gawmh uRefr odwmaygh/ 'gayr,fh ywf0ef;usifrSm vrf;ay:rSm vlvGwf


rdef;uav;awG trsm;BuD; &SdaewJh txJu &Sifu uRefrudkrS vufxyfcsifw,f qdkawmh uRefrqDu
bmwpfckck ydkxl;jcm;vdkYvJ b,ftcsufu wGef;tm;ay;aevdkYvJ}}

uJ...ajzprf;uGm/ tvkyf0ifzdkY tifwmAsL;vdkyJ tajz&cufwJh ar;cGef;BuD;awG/

]]uRefawmfu rdom;pkb0 wpfckudk vdkcsifw,f rdk;/ uRefawmfhom;awG orD;awG[m


ÓPf&nfxufjruf&r,f? xl;cRef&r,f? wuf<u&r,f? udk,fhudkudk,f ,HkMunftm;udk&r,f? aemufNyD;
cspfp&mvnf; aumif;&r,f/ tJ'D om;awG orD;awG&JU rdcif[mvnf; uav;awGudk xdef;csKyfay;zdkY?
jyKpkysdK;axmifay;zdkY xdkufwefwJh atmifjrifwJh trsdK;orD; jzpf&r,f/ uav;awG&JU pdwfykdif;qdkif&m
½kyfydkif;qdkif&m vdktyfcsufawGudk jznfhqnf;apmifha&Smuf oGm;EdkifwJh trsdK;orD; jzpf&r,f/udk,hfudk,fudk
,HkMunftm;udk;&r,f? udk,fusifhodu©m aumif;rGef&r,f? aiG;aMu;csrf;omzdkY rvdkbl;/
a,musfm;&JUpum;udk rSm;rSm;rSefrSef om;udkocif? vifudkbk&m;qdkwJh t,ltqrsdK;eJY acgif;iHkYvufcHwJh
rdef;rrsdK; rvdkcsifbl;/ rSm;&if rSm;ovdk a0zefEdkif&r,f/ a,musfm;rSm wdrfjrKyfaewJh cGeftm;awG
pGrf;&nfawG &Sd&ifawmif azmfxkwf ta&mifwifay;Edkif&r,f...}}

rdk;u jAKef;ceJ [uf[ufyufyuf &,fcsvdkufojzifh ajymvufp pum;wefYoGm;\/

]]&Sif vdkcsifwmawGu odyfrsm;vGef;w,f? 'Dvdk ol&Jaumif;rdef;rrsdK;udk &Sif b,fawmhrS


rawGUEdkifbl;}}

]]r[kwfbl;? awGUEdkifwmaygh? rdk;rSm tJ'D t&nftcsif;awG &Sdaew,f}}

olr jyHK;jyHK;uav; acgif;cg,rf;aeonf/

]]uRefrrSm tJ'D t&nftcsif; r&Sdygbl;? uRefrrSm tMuifemqdkwm odyfr&Sdbl;? ,Hkvm;}}

]]aoaocsmcsm ,Hkwmaygh rdk;&m}}

~ 116 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]&Sifu b,frSmaerSef; rodwJhrdef;reJY olY&JUuav;awG a&SUa&;udk pdwful;,OfaewJh tcsdefrSm


uRefru uRefrtvkyfwpfckudkyJ opöm&Sdaew,f? uav;awGqdkwm tvkyfvkyfEdkifwJh
rdef;rwpfa,muftwGuf taESmifht,SufvdkY xifaew,f? aemufNyD; [dkaeYu pum;udk qufzdkYtaMumif;
ay:vmjyefNyD/ vlawGrSm a&G;cs,fcGifhr&SdwJh taMumif;av? vlawG[m tdrfaxmifzufudk a&G;,lvdkY&w,f?
rdbudk om;csif;udk a&G;,lvdkY r&bl;? 'gxufqdk;wmu vlawG[m om;orD;udk a&G;,lvdkY r&bl;&Sifh?
od&JUvm;}}

ol cPavmuf qGHYtoGm;\/ odkYaomf ol t½HI;ray;yg/

]][kwfNyDav? tJ'D taMumif;aMumifhyJ uRefawmfwdkY[m a&G;cs,fEdkifwJh tdrfaxmifzufudk


taumif;qHk; a&G;aeMuwmyJ r[kwfvm;? udk,fhrdef;r&JU t&nftcsif;? ADZ? pdwf"mwf? 'gawG[m
om;orD;awGqDrSm ygoGm;r,fav}}

olr wpfcsuf pkwfoyfum acgif;,rf;vdkufonf/

]]&Sifu tDudku qif;wJhvlqdkawmh rsdK;½dk;ADZynmtaMumif; uRefravmuf odrSm r[kwfygbl;?


uRefru ZD0aA'ynmudk &Sifhxuf odw,f? rsdK;½dk;ynmtaMumif;udk &Sifhxuf odw,f}}

]]uRefawmfvnf; odygw,f? rsdK;½dk;ynmrSm *sD;(ef)vdkYac:wJh c½dkrdkqkrf; tpkta0;awG &Sdw,f? tJ'D


c½dkrdkqkrf;awGu rsdK;yGm;jcif;? rsdK;wljcif; tvkyfudk vkyfay;w,f}}

]]'gayr,fh ikyfADZqdkwm &Sif od&JUvm;}}

ol cPawGa0oGm;jyef\/ Recessive Gene [kawmh ol odygonf/

]]tJ'D ikyfADZ[m b,fESpfqufajrmuf rsdK;qufrSm jyefay:wwfw,fqdkwmaum twdtus &Sif


odvm;? &SifhaoG;om;xJrSm &SdaewJh tbdk;tbGm;awGqDu ikyfADZawG? uRefr taoG;tom;xJrSm &SdaewJh
uRefr taz tar&JU raumif;wJh ikyfADZawG[m uRefrwkdY om;orD;awGrSm jyefray:bl;vdkY &Sif
aocsmvdkYvm;}}

]]'gjzifh uRefawmfwdkYu bmvkyf&rSmvJAs? 'Dtwdkif; xdkifMunfhae&rvm;? aoG;xJu


c½dkrdkqkrf;awGudk azmufxkwfypf&rSmvm;}}

ol a'goaMumifh tenf;i,f pdwfvIyf&Sm;aeonf/ ol bmrS qufrajymEdkifbJ &yfwefYae\/

]]'Dawmh &Sifu xDxdk;ovdk uHprf;&wJh tvkyfwpfckrSm uRefryg0ifzdkY jzm;a,mif;aoG;aqmif


aewmudk vufavQmhvdkufawmhaygh}}

uH...[laom pum;aMumifh ol vrf;pwpfck &oGm;onf/

]][kwfNyD? rdk; ajymwmudkyJ uRefawmf ajymjyr,f? uHqdkwJh pum;av 'geJY rdk; Ak'¨bmomygaemf}}

]]qdkygawmh}}

]]uRefawmfwdkY Ak'¨bmomrSm uH uH\tusdK; qdkwm&Sdw,f/ uH qdkwmudk Ak'¨u jyKvkyfjcif;?


aqmif&Gufjcif;vdkY teufay;cJhw,f? 'Dawmh uH\tusdK;qdkwmu jyKvkyfaqmif&Gufjcif;&JU
tusdK;cHpm;cGifhyJ? vlwpfa,muf[m o&ufaphwpfaphudk pdkuf&if o&ufyifyJ aygufr,f? o&ufoD;yJ
oD;r,f? tJ'DvdkyJ uRefawmfwdkY[m aiG&Sm&if aiG&r,f? oDvudk&Sm&if oDv &r,f?

~ 117 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

aumif;wmudkvkyf&if aumif;wJhtusdK;udk cHpm;&r,f? raumif;wmudkvkyf&if raumif;wJhtusdK;udk


cHpm;&r,f? wlaomtusdK;udkyJ ay;r,f}}

]]'gayr,fh raumif;wmvkyfNyD; aumif;usdK;csrf;omawG &aeMuwma&m}}

]]aeOD;av rdk;uvnf; uRefawmfhpum;rS rqHk;ao;wm? tJ'Dvdk uH uH\tusdK;rSmrS uHqdkwmudk


xyfcGJxm;w,f? rdk; em;vnfatmif &Sif;&Sif;ajym&&ifawmh uHqdkwm av;rsdK;av;pm; &Sdw,f? 'gayr,fh
tck uRefawmfwdkY ajymaewJh acgif;pOfeJY oufqdkifwJh uHu eHygwfoHk;uHaygh? tusdK;ay;wJh
umvtvdkuf cGJjcm;xm;wJh uH? tJ'D uHrSmrS av;rsdK; xyfcGJxm;w,f? tckb0rSm jyKvkyfNyD;
tckb0rSm tusdK;ay;wJhuH qdkwm&Sdw,f? tJ'gudk 'dX"r® a0'ed,uHvkdY ac:w,f/ tJ'Dvdk r[kwfbJ
b0jcm;rS tusdK;ay;wJh uHawG &Sdao;w,f? ygVdawGawmh &Gwfrjyawmhbl;aemf}}

uRefawmfvnf; odyfrydkifEdkifvkdYyg/ ol enf;enf;jyHK;í qufajymonf/

]]tckb0&JU aemuf'kwd,b0usrS tusdK;ay;wJh uH? wwd,b0rSm tusdK;ay;wJh uH? tJ'gawGyJ/


'Dawmh apmapmu uRefawmfwdkYajymwJh om;orD;uHrSm tJ'Dvdk uHrsdK;awG ygvm&ifawmh uRefawmfwdkY&JU
'Db0BudK;pm;rI tv[ó jzpf&rSmaygh/ 'gawmif uRefawmf ajym&Jygw,f? ig;a,mufarG;zGm;&if
tJ'Draumif;wJh ikyfADZu wpfa,mufavmufrSmyJ ygrSmyg}}

olr toHxGufatmif &,fjyef\/

]]bm&,fp&m ygvdkYvJ rdk;}}

]]aMomf... ig;a,mufqdkvdkYyg/ rdef;ru b,frSmaerSef; rod? uav;u ig;a,muf


arG;r,fqdkawmh}}

ol rsufESm aEG;ceJ ylvsuf &Suf&,f &,fvdkufrdonf/

]]'g Oyrmyg rdk;&m}}

]]uRefrwdkYaemuf acgif;pOfwpfck ajymif;Mu&if aumif;r,f}}

ol rdk;\ Munfvif jynhfwif;vmaom rsufESmuav;udk ai;vsuf acgif;ndwfvdkufonf/

]]aumif;NyDav? uRefawmfwdkY bmaqG;aEG;MurvJ... rdk; pdwft0ifpm;qHk;u bmvJ}}

]]pyD½lvdkif;em;}}

xdkpum;udk ol vHk;0,HkMunfygonf/

]]pyD½lvdkif;em;eJY ywfoufNyD; uRefawmf pdwf0ifpm;wm wpfckyJ &Sdw,f/ tJ'D pyD½lvdkif;em;xJu


*vdkufudkvpfypfqdkwJh "mwfwpfcku attdkif'Dtuf(pf) a&m*gydk;udk wdkufzsuf umuG,fEdkifpGrf;
&Sdw,fqdkwJh tcsufyJ/ tJ'g [kwfovm;[if}}

]][kwfw,f qdkygawmhav? uRefrudk,fwdkif "mwfcGJwmxuf pdwfcs&wJh tar&duef


jynfaxmifpku okawoe odyHÜynm&SifawG "mwfcGJ prf;oyfxm;wmyJ/ 'gayr,fh 'g[m uRefrwdkY
urmÇBuD;twGuf awmfawmftm;wufp&myJ r[kwfvm;}}

vlawGtwGuf atmifjrifpGm prf;oyf xkwfazmfEdkifygap[k ol qkawmif;ygonf/

~ 118 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]tif;...tcktcsdefqdk&if pcef;rSm a&nd§ajcmufawGudk jyef½kyfaeMuavmufNyD/ wpfaeYwm


pyD½lvkdif;em; aAmfvsL;(rf)awGudk pm&if;Z,m;awG qGJNyD;avmufNyD/ rmrDuawmh "mwfcGJcef;xJrSm
wpfa,mufwnf; tvkyf½IyfaeawmhrSm/ yDtdyfcsfvnf; olwpfa,mufwnf; wdkif;&r,f?
bufwD;&D;,m;vnf; ol wpfa,mufwnf; &Sm&r,f}}

]]rdk;&m? aeraumif;wJhvl[m usefwJhvlawGtwGuf bmrSylyifp&m rvdkygbl;}}

rdk;u a'go&dyfjzifh olYudkMunhf\/

]]½Sif b,fhES,f ajymvdkufwmvJ? wpfa,mufqdk wpfa,muf vkyftm;qHk;½HI;w,f&Sifh/ pcef;rSm


vltm;vHk; q,fh½Spfa,mufyJ ½Sdw,f? wpfa,mufu aooGm;NyD? wpfa,mufu 'DrSm
aq;½Hkwufaew,f? [dkrSm usefwJhvlawG b,fvdkaeMurvJ ylp&m rvdkbl;vm;/ reuf av;em&Duae
n q,fem&Dtxd b,folrS tvkyfeJYvufeJY rjywf&bl;}}

]]'gayr,fh rdk; aeaumif;&if rkd; ulnDEdkifwmyJ/ aeraumif;wkef;awmh pdwfudk tem;ay;NyD;


aysmfp&mawGyJ awG;rSaygh}}

]]aysmfp&mawG;&atmif uRefru aysmf½TifrIt"du0g'DrS r[kwfwm}}

]]½Spf(xf)}} [k pdwfudk xdef;csKyfum a&½Gwfvkdufonf/

]]½Sif r½dkif;pdkif;eJY}}

pdwfxJu qJvdkufaom pum;udkom rdk; Mum;&vQif wufaorSm aocsm\/ rdk;


pdwfwdkoGm;wmudk owdxm;rdawmh vlrrmESifhNydKifí pdwfaumufrdrvdk jzpfoGm;aom olYudk,fol
xdef;odrf;jyKjyifvdkuf&\/ azaz ajymwmawmh [kwfyg&JU/ 'gayr,fh 'Drdef;r aysmf½TifzdkY uRefawmf
b,fvkdvkyf wwfEdkifrSmvJAsm/

]]aMomf...'geJY rdk; pyD½lvdkif;em;eJY ywfoufvdkY a[majymyGJawG bmawGrsm;vkyf&if uRefawmf rdk;udk


ulnDEdkifw,faemf/ uRefawmf aumif;aumif; a[majymwwfw,f}}

rdk; rsufESmrIefaeqJ/ ol enf;enf; jyHK;vdkufonf/

]]uRefawmf tcka[majymcsifwJh taMumif;t&muawmh uRefawmfwdkY jrefrmvlrsdK;awGtm;vHk;


tem*wfrSm t&yfjrihfrm;zdkY? OD;aESmuf ydkrdkzGHUNzdK;NyD; ÓPf&nf jrihfzdkYtwGuf taumif;qHk;
aq;0g;wpfckjzpfwJh y½dkADrifaq;jym; taMumif;ygyJ/ oifhuav; xGm;usdKif;ÓPfaumif;zdkYtwGuf
y½dkADrifaq;udk oHk;aqmifyg/}}

rdk;u pdwf½Iyf[ef rsufESmay;jzifh olYudk rsufapmif;xdk;Munhf\/

]]rdk; aumfzDaomufrvm; [if? uRefawmf azsmfvdkufr,f}}

rdk;tajzudk rapmihfbJ ol aumfzD cyfoGufoGuf azsmf\/ xdkYaemuf rdk;\ aq;AD½dkav;ay:rS


a&nd§ajcmufykvif;udk zGifhum a&nd§acsmif;uav;rsm;udk vufz0g;xJodkY xnfhNyD; enf;enf;csif;
ajcrTvdkufonf/ a&nd§acsmif; twdkuav;rsm; uGrf;oD;oHk;vHk;cefY &awmhrS rdk;vufxJodkY xnfhay;í
aumfzDESifh aomufcdkif;vdkufonf/

~ 119 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]aomufvdkuf rdk;? tm[m& csdKUwJhaeolawGtwGuf pyD½lvdkif;em;u tjrefqHk;jyefNyD;


usef;rmvmatmif ukoay;vdrfhr,f/ cifAsm;[m udk,f0efaqmifqdkvdkY½Sd&if y&Daew,fvf tm;aq;vdkyJ
pyD½lvdkif;em;udk ,HkMunfpdwfcspGm pm;oHk;Edkifygw,f}}

]]OD;rif;xif...}}

olr enf;enf;rQ rjyHK;yg/ odkYaomf aq;ESifhaumfzDudkawmh olcdkif;onfhtwdkif; aomuf\/

ol cHkwef;uav;ay:rSm jyefxdkifvdkufonf/

]]'geJY rdk;? pyD½lvdkif;em; qdkwJhpum; b,fuae qif;oufvmovJ rdk; od&JUvm;/ tJ'g


vufwifbmomeJY pydkif&,fvfqdkwJh t"dyÜm,fyJ? jrefrmvkdawmh py&ifaMumifvdrf yHkpHaygh/ urmÇay:rSm
pyD½lvdkif;em;xGufwJh a'ou enf;enf;uav; ½Sdw,f/ tmz&du u cswf('f)EdkifiH&,f?
ruúqDudkEdkifiH&,f? uRefawmfwdkY jrefrmEdkifiH&,faygh/ 'gayr,fh tpöa&;eJY xdkif;EdkifiHrSm
arG;jrLNyD;xkwfaeMuw,f/ xdkif0rfeJY*syefEdkifiHrSm arG;jrLa&;uef tBuD;BuD;awG wnfaqmufxm;w,f/
tJ'DuefawGu teufu wpfayavmufyJ½SdNyD; tus,fu aywpf&mhig;q,fpD ½SdMuw,f/ yHkpHu
t0dkif;BuD;awGav/ tJ'DxJrSmrS uef&JU A[dkuaeNyD; tcsif;0uftwdkif; armif;wHBuD;awG wyfxm;w,f/
tJ'D armif;wHwpfavQmufrSm aveJY umAGef'dkifatmufqdkufudk tcsdK;tqtwdkif; a&mpyfxkwfay;NyD;
a&pD;aMumif;yg vkyfay;wJh vufwHawGxyfNyD; wyfxm;w,fav}}

rdk;rsufESm jyHK;vm\/ ol rodcsifa,mifaqmifí qufajymonf/

]]tJ'D vufwHawGudk vIyf½Sm;NyD; armif;wHBuD; wpfckvHk; puf0dkif;yHk vnfywfay;jcif;tm;jzifh


arG;jrLxm;wJh pyD½lvdkif;em;awG[m a&pD;aMumif;tvdkufvnf; obm0twdkif; arsmygr,f/ aveJY
umAGef'dkifatmufqdkufvnf; olwdkY vdkoavmuf &r,f}}

]]½Sif awmfawmfwwfEkdifwJh vlygvm;/ 'gawG b,fwkef;u odaewmvJ}}

'guawmh rdk;&,f/ uRefawmf vufxyfr,fh rdef;rwpfa,muf&JUb0[m uRefawmhfb0ygyJ/ rdk;&JU


pdwf0ifpm;rI[m uRefawmfhpdwf0ifpm;rIygyJ/

ol bmrSrajzbJ jyHK;í ai;Munhfaerdonf/

]]½SifeJY rqdkifwJh 'Da&nd§awGudk ½SifzdkY BudK;pm;yrf;pm; pdwf0ifpm;aew,f}}

]]rqdkifbl; [kwfvm;? odyfqdkifwmaygh rdk;&JU/ azazu wpfaeYaeYrSm pyD½lvdkif;em;


rwf(pf)ya&m'wf(uf)½Sif; vkyfzdkY vkyfief;twGuf tckuwnf;u usdwfNyD; vla½G;xm;w,fav/ tJ'D
vlpm&if;xJrSm rcifrdk;jrifhu xdyfqkH;u ygw,f/ 0rf;enf;p&m aumif;wmu uRefawmf rygbl;}}

rdk;u MunfvifpGm jyHK;avonf/

]]azazwdkYvkyfief;rSm pm&if;awG rEdkifreif; jzpfae&if uRefawmf ygrSjzpfrSmayghvdkY


azazhudkajymawmh azazu bmajymvJ odvm;? pyD½lvdkif;em; aumif;aumif;arG;wwfwJhvlyJ
vdkcsifw,f? pm&if;udkifzdkYvl rvdkcsifbl;wJh}}

olru olYudk acgif;ndwfí axmufcH\/

~ 120 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]wu,fawmh atmhzpf(pf)refae*smqdkwJh &mxl;[m jrefrmEdkifiHrSm vlwpfodef;avmuf


vkyfEdkifygw,fav? 'gayr,fh "mwfcGJcef;rSm pyD½lvdkif;em;udk atmifatmifjrifjrif arG;xkwfEdkifwJh
vluawmh q,fa,mufawmif ½SdrSmr[kwfygbl;}}

]]½Sifu vlwpfzufom; pdwfcsrf;omatmif awmfawmfajymwwfw,f}}

xdkpum;onf olYudk tvGefaysmf½TifoGm;apaMumif; rdk; odEdkifrnf rxifyg/ ol\ t"du


&nfrSef;csufrSm rdk; pdwfcsrf;omzdkYom jzpfaMumif; rdk; odEdkifrnf rxifyg/

]]tJ'gygyJav...? azazu uRefawmfhudk tvkyfcefYzdkY uRefawmf a&nd§awGudk tpGrf;ukef


pdwf0ifpm;jyae&wm rdk;&JU}}

rdk;u r,Hkovdkyif rsufapmif;csDí jyHK;pdpd Munhfavonf/

]]xm;ygawmhav? 'geJY ½Sif &efukefudkjyefzdkY b,fawmh pdwful;rSmvJ}}

ol olrrsufESmudk pl;pdkufMunhfvdkuf\/

]]jyefzdkY pdwful;wmuawmh rdk; owd&vmNyD; aemufaeYuwnf;uyJ? 'gayr,fh


bGm;bGm;wpfa,mufwnf; qdkawmh}}

olr\rsufESmrSm tvkyfudpö aqG;aEG;aeolwpfOD;\ rsufESm jzpfoGm;\/

]]jzpfrSjzpf&av OD;rif;xif&,f? uRefr aeaumif;NyDyJ/ aemufNyD; OD;rif;xif tvkyfudpöawG


awmfawmf ysufaea&maygh/ uRefrvnf; tck awmfawmf vrf;avQmufEdkifNyDav}}

ol rsdKodyfrxm;Edkifawmhyg/

]]uRefawmfhudk jyefapcsifovm; [if}}

olr EIwfcrf;rsm; wif;aphoGm;\/ xdkYaemuf jyHK;onf/

]]½Sifu b,folYqE´eJY tvkyf vkyfcsifaevdkYvJ}}

]]rdk;&JU qE´eJY...}}

]]aumif;NyD? uRefr ½Sifhudk jyefapcsifw,f}}

olYudk jyefapcsifaom olr\ rsuf0ef;rsm; El;nHhvsuf&Sdonf/

Commercial use of this book will be at your OWN RISK !

~ 121 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef; (15)
rEÅav;odkY aemufwpfBudrf roGm;rD &efukefü tvkyfvkyf&aom ckESpf&ufonf olYtwGuf
wpfESpfpm tvkyfrsm;[k xif&avmufatmif rsm;jym;ae\/

naewdkif; ½Hk;rS aemufqHk;xGufcGm&olrSm ol jzpfonf/

azazwdkYu a½Tjynfom½Sd Site xJodkY aeYpOfoGm;ae&aomaMumifh olESifh odyfrsufESmcsif;


rqdkif&yg/ xdkYaMumifh rsufESmyljcif; enf;enf;awmh oufomygonf/ 'gawmif pk'gvDu olYudk
tvkyfawG ulvkyfay;&if; rMumcP pyfpkonfh'Pfudk cHae&ao;\/

]]q&m rEÅav;rSm wpfa,mufa,muf aeraumif; jzpfaewmqdk}}

wpfa,mufa,muf.../ owif; twdtus rajymbJxm;onfh owif;ay;oludk aus;Zl;wif&rvdk


jzpfae\/

]]aygufwwfu& 'gvD&m/ a&mh...'Dv,f*smawGudk jyef,loGm;awmh? udk,f vpmwdk;wJh


&mcdkifEIef;awG wGuf&OD;r,f}}

rEÅav;u wpfa,mufa,mufESifh ywfoufí pk'gvD\ pdwf0ifpm;rIrSm tHhMop&m aumif;\/

]]q&m...'gvDh zdeyfuav; vS&JUvm; [if}}

ol yg;pyfta[mif;om; armhMunhfrd\/ 'gvDu cspfpzG,f jyHK;&,fvsuf½Sdonf/ xdkYaemuf olr\


ajcaxmufudk iHkYMunhfae\/ ol trSwfrxif vdkufí iHkYMunhfvdkufonf/

[kwfyg&JU/ zdeyfuav;u awmfawmfvSygonf/ tndKa&mif om;a&aysmhaysmhuav;jzifh


ajczrdk;ay:rSm tuGufazmfxm;aom OD;cRefzdeyfuav;/ cGjrifhcRef zdeyfuav; jzpfonf/

]]tJ'g bmjzpfvJ 'gvD}}

]]aMomf...'gvDhqDrSm tJ'grsdK; ½Sdao;w,f q&m? *smreDujyefvmwJh todwpfa,mufqDu 0,fxm;


vdkufwmav/ q&m wpf&efavmuf 0,fNyD; vufaqmifay;vdkufygvm;? 'gvD tjrwfr,lygbl;}}

ol enf;enf; rsufarSmifukwfusoGm;\/

]]b,folYudk vufaqmifay;&rSmvJ}}

]]rEÅav;u wpfa,mufa,mufudkav}}

~ 122 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

ol rjyHK;r&,f acgif;,rf;vdkuf&aomfvnf; rsufESmawmh yloGm;\/ rdk;u 'Davmuf t&yf


uvefuvm;eJY cGmjrifhzdeyfrS rpD;wm[k ol ajymvdkufcsifonf/ odkYaomf udk,fhxuf i,f½G,fol
uav;ru ukd,fhudk rqHk;Edkifatmif p aemufaerSmudk ol rcHEdkifyg/

]]q&m... olu vSvm;[if}}

bk&m;a&/ 'Dar;cGef;awGu qHk;yJ rqHk;Edkifawmhbl;vm;/

]]'gvD? 'Dpm&if; topfawGudk vufESdyfpuf ½dkufvdkufygOD;? aumfyDav;ck yGm;&r,faemf}}

'gvDu rsufESmuav; ½HIUí &,farmavonf/ olr\ pm;yGJ½Sd&modkY xGufoGm;awmhrnfh[ef


jyifNyD;rS ]]aMomf q&m? 'gvD aumfjyefY0,fckdif;xm;w,f? pm;rSm r[kwfvm;}} [k ar;onf/

]]pm;rSm? aumfzDvnf; azsmfvdkuf? cg;cg;uav;? udk,ft&rf; tdyfidkufaew,f}}

'gvD azsmfay;aom oHy&meHY arT;aeonfh aumfzDMurf;udk aomuf&if; rdk;udk owd&ae\/ rdk;&JU


rEÅav;tdrfrSm rdk;udk aumfzDaumif;aumif; azsmfay;r,fhvl b,fol ½SdyghrvJ/ olYtawG; oljyefí
&,fcsifoGm;\/ rdk;u uav;rS r[kwfbJ/ tppt&m&m em;vnfaom? vlBuD;vnf; qefaom?
udk,fhudk,fudkvnf; tm;udk;aom rdef;rwpfa,muf jzpfygonf/

olr\ udk,fhudk,fudkomvQifcspfNyD; udk,fhudkudk,fomvQif ,HkMunfwwfaom pdwf"mwfonf


rif;xiftwGuf olrudk b,fvdkrS arQmfvifhí r&atmif qHk;½HI;rIwpf&yf jzpfay:apvsuf &Sdonf/
odkYaomf þqHk;½HI;rIonf tjcm;wpfyg;aom a,musfm;wpfOD;ESifh ,SOfNydKifNyD; ½HI;edrfh&jcif;rsdK;xuf
pdwfoufom&m &apygonf/

azazmf0g&D 1 &ufaeY? paeaeY eHeuf 9em&DtcsdefwGif rdk;\tdrfodkY ol a&mufoGm;onf/


xkxnfBuD;rm;NyD; cHhnm;aom tkwfeDwdkufBuD;onf a[mif;EGrf;NyD; rmausmaom £ajE´&Sdonf/ wdkuf\
twGif;wGif acwfESpfacwfudk wpfNydKifwnf; awGUae&\/

atmufxyfonf bGm;bGm;a':aiGtdrf\ ae&mXmejzpf&m 'kwd,urmÇppf rwdkifrDu toHk;taqmif


tdrfaxmify&dabm*rsm;jzifh qif,ifxm;\/ uRef;pm;yGJBuD;onf e*dk uRef;a&miftwdkif; ndKarSmif
ajymifvufae\/ Budrfcif; ukvm;xdkifrsm;uawmh aemufrDSaumhaumhESifh opfom;yef;ykxGif;vuf&mrsm;
jzpfonf/ qufwDcHk r½Sdyg/ xdk uRef;pm;yGJonfyifvQif tvkyfpm;yGJ? xrif;pm; pm;yGJ? {nfhcHpm;yGJ
jzpfonf/ olYpdwfudk tqGJaqmifEdkifqHk;rSm bk&m;cef;jzpf\/ bk&m;cef;onf acgif;&if;wGif 12ay
ywfvnfavmuf us,f0ef;onf/ uRef;pm;yGJ½SnfBuD;ay:wGif BuD;rm;cHhxnfaom bk&m;ausmif;aqmifBuD;
rSm a½Tcsxm;aom a½S;acwfuEkwfvuf&mrsm;jzifh vSyvsuf½Sdonf/ bk&m;ausmif;aqmifBuD;xJwGifawmh
½kyfyGm;awmfajrmufjrm;pGm apwDtao;pm;uav;rsm;udk udk;uG,fxm;onf/ ausmif;aqmif\ tjyifbuf
pm;yGJrsufESmjyifay:wGif tarT;wdkifxGef;aom aiGuvyf? za,mif;wdkifxGef;aom aiGuvyfrsm; ½Sdonf/
aMu;owåKusnfqefcGH yef;tkd;BuD;rsm;wGifawmh MuufaoG;a&mif opömyef;rsm;jzifh a0qmvef;qef;vsuf
&Sdonf/ bk&m;ausmif;aqmifwif pm;yGJa&SU uGufvyfwGif a½S;acwfaumfaZmBuD; wpfckcif;xm;\/
tbGm;tdyf&m ckwifedrfhedrfhay:wGifawmh oifjzL;zsmtacsmpm;wpfcsyf ½Sdonf/ ckwifab;wGif ½Sdaom
uRef;om;aowåmBuD;rSm tvGefxl;qef;\/ uRef;om;udk xGif;í ½kyfyHkrsm; uEkwfrsm; azmfxm;aom
a½S;a[mif;aowåmBuD; jzpfonf/ ab;rsufESmjyif av;bufvHk;ESifh tay:wGif xGif;xm;aom
½kyfyHkrsm;onf vl? aus;iSuf? opfyif? awmawmifa&ajr pHkvifvSonf/ rSefAD½dkxJ½Sd a<uxnfypönf;
rsm;uvnf; a½S;acwfw½kwfjynfESifh *syefjynfrSvmaom a<uxnfvuf&m ypönf;rsm;jzpfonf/

tay:xyfwGif rdk;aexdkifonf/ ( aexdkifonf qdkjcif;xuf wpfvvQifESpf&uf aexdkifonf[k


ajym&rnf) rdk;\Murf;jyifonf ararhMurf;jyifvdk ajymifvufawmufyjcif; r½Sdyg/ zkefr½Sd½Hkuav;om

~ 123 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

oefY½Sif;\/ a&jr§Kyfqdkzmrsm;\ om;a&wkta&mifrSm tpdrf;ykyfa&mif jzpf\/ qufwDpm;yGJrSm


rSefrsufESmjyifjzpfonf/ rkd;\ ae&ma'owGif yef;pdkuftdk; r½SdaomaMumifh ol o,faqmifvmaom
ESif;qDyef;rsm;udk pm;yGJay:rSmom wifxm;vdkuf&avonf/ rdk;\tay:xyfwGif bk&m;cef;vnf;r½Sd?
bk&m;qif;wkawmfvnf; r½Sd/ crf;em;BuD;us,faom t&mrSm pmtkyfAD½dk tjrifhBuD; jzpfonf/
pmtkyfAD½dkxJwGif ½Sdaeaom pmtkyfrsm;rSm trsdK;rpHkvifvSyg/ jrefrm0w¬K r½Sd? EdkifiHjcm;0w¬K r½Sd/
ordkif;qdkif&m pmtkyfrsm;ESifh tPÖ0gZD0aA' qdkif&mpmtkyfrsm;uawmh awmfawmfrsm;jym;onf/ ordkif;ESifh
ywfouforQ jrefrmbmom? t*Fvdyfbmom ESpfrsdK;vHk; pHkvif\/ a'gufwmoef;xGef;\ acwfa[mif;
jrefrm&mZ0if? topfjrif Armordkif;rStp OD;ukvm;\ &mZ0if? rSefeef; &mZ0iftxd ½Sd\/
jrefrmrif;rsm; tkyfcsKyfyHk pmwrf;udk jrifawmh ol ycHk; wGefYvdkufrdonf/ yxrurmÇppf? 'kwd,urmÇppf
[laom t*Fvdyfbmompmtkyfrsm;udk jrifawmh ol rsufarSmifMuKwfvdkufrdjyefonf/ jyifopf
awmfvSefa&;/ bk&m;a&... 'Drdef;r 'DpmawGudk bmaMumifh pdwf0ifpm;ae&ygvdrfh/ ol tvGef
ysif;&dNiD;aiGUaom bmom&yfpmtkyfrsm;udk awGU&ao;onf/ rEkóaA'qdkif&m pmtkyfrsm; jzpfonf/
a½TBwd*He,fajrrS vlom;rsm;? ta½SUawmiftm½Sa'o rsdK;EG,fpkrsm;? awmifrsm;rS a½TUajymif;vmMuolrsm;/
ol a½SUqufrMunhfawmhbJ oufjyif; ½dIufvdkuf\/ pmtkyfAD½dkatmufajcwGifawmh tpkvdkuf
yHkxm;onfh... National Geographics r*¾Zif;rsm;udk awGU&ao;\/

rdk;ESifhol wpfaeYvHk; Ak'¨bmomtaMumif; tBudwfte,f aqG;aEG;Mu&if; rdb...[laom


acgif;pOfodkY a&mufoGm;onf/

]]rdk; rdbawGtaMumif; uRefawmf rar;rdzdkY tjrJowdxm;cJhygw,f/ 'gayr,fh uRefawmf rdk;&JU


emMunf;rIudk ulnDNyD; em;vnfay;csifw,f}}

'&if;bufay:wGif tomt,m jyefvJavsmif;&if; rsufESmMuuf rD;yef;qdkif;udk armhai;aeaom


rdk;rsufESmwGif wnfNidrfat;pufrIom ½SdNyD; emMunf;rI rawGU&yg/

]]rdk;&JU rdbawGu b,fvdk rdbrsdK;awGvJ [if...}}

rdk;u jyHK;\/ vdIufvSJrI r½Sdaom rxDwxD tjyHK;jzpfonf/

]]tazu rdef;rwpfa,mufudk pnf;pdrfcsrf;om rufNyD; vufxyfcJhwJh odkufwl;orm;aygh}}

ol pdrfhceJ ausmcsrf;oGm;\/ rdk;\ a½SUwGif xdkifae&wm pdwfroufrom jzpfvmonf/


uRefawmf rdk;xuf pnf;pdrfcsrf;om ydkrsm;csifvdkufwm/

]]taru bGm;bGm;&JU wpfOD;wnf;aom orD;av? acwfynmwwf/ &wJh a,musfm;u


olYavmufvnf; ynmtqifhr½Sd/ pufcsKyfq&mwpfa,muf&JU om;/ tarwdkY &ufuef;½HkrSm
csnfpyfwJhvl/ olwdkYESpfa,muf &nf;pm;jzpfwJhtcsdefrSm bGm;bGm;u t&rf;uefYuGufcJhwmaygh/ 'gayr,fh
tcspfudk udk;uG,fwJh taru tazhudk ,HkMunfw,f...wJh}}

olr\avoHu oa&mfawmfawmfyHkpH jzpfvm\/

]]aemufqHk;awmh uRefrtpfrudk udk,f0ef&SdoGm;NyD; ay;pm;vdkuf&a&m qdkygawmhav/ tJ'Duwnf;u


tazh&JU pdwf"mwf? udk,fusifhw&m;udk OD;rif;xif tuJcwfvdkY &ygNyD}}

ol rdk; rodatmif oufjyif; wdwfwdwfuav; csvdkuf&\/

]]bGm;bGm; vufxyfay;NyD;wJhaemufawmh taz[m bGm;bGm;&JU pnf;pdrfcsrf;omay:rSm tNidrfhom;


xdkifNyD; cHpm;oHk;jzKef;awmhwmaygh/ wpfoufvHk; tvkyfrvkyfwJh a,musfm;udk jyygqdk&if tazhudk
jyvdkY&w,f? taz[m t&ufaomufNyD; tarhpnf;pdrfawG oHk;jzKef;&if; uRefrudk arG;vmcJhw,f/

~ 124 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

uHqdk;csifawmh tazh&JU½kyf&nf tarGtESpfudk uRefr &cJhw,f/ tazu ukvm;aoG; enf;enf;uav;


pyfw,fwJh/ awmfygao;&JU? tazhpdwf"mwfrsdK; uRefr &rvmcJhwm...}}

]]aemufqHk;awmh taz[m odkufwl;NyD; ol wl;wJhodkufxJrSm aysmf½TifrI ½Sm&wm tm;r&vdkY


tdrfaxmifa&; azmufjyefNyD; aysmf½TifrI ,lcJhw,f/ ol azmufjyefwJh rdef;ruawmh tdrfazmftrsdK;orD;yJ/
tJ'DtcsdefrSm rru tysdKjzpfaeNyD/ uRefruawmh q,fESpforD;avmufayghav/ tarhrsuf&nfudkvnf;
uRefr jrifzl;w,f/ tazh&JU azmufjyefrIudkvnf; rsufpdeJYwyftyf aocsmudk jrif&zl;ygw,f}}

ol bk&m; wvdkufrd\/ ol olrudk wnfhwnfh rMunhf&JbJ pwD;vifyef;xJrSm at;pufaeaom


aumfzDyef;uefrsm;udk ai;Munhfaerdonf/

]]wu,fqdk&if orD;awG&JUrsufESmudk axmufNyD; wjcm; oGm;azmufjyefMuzdkY aumif;ygw,f/


'gayr,fh tazu rxdef;odrf;bl;/ uRefru tbGm;udk oGm;wdkifawmh tbGm;u tarhudk uGm½Sif;zdkY
wdkufwGef;w,f/ 'gayr,fh taru ruGmEdkifbl;wJhav}}

olr rsufESmrS tjyHK;rSm txifao;onfh tjyHK;jzpfonf/ ol vefYzsyfum uref;uwef;


ajz½Sif;vdkufrd\/

]]tJ'gu rdk;wdkYudk iJhaewm jzpfrSmaygh rdk;&,f/ orD;awG&JU vHkjcHKrIudkiJhwm? orD;awG&JU


pdwfydkif;qdkif&m xdcdkufrIudk iJhwmjzpfrSmyg/ 'D 'ku©udk ol b,favmuf BudwfrSdwf...}}

]]awmfprf;yg OD;rif;xif&,f? b,forD;&JU b,fxdcdkufrIudkrS tar riJhygbl;/ tar[m


orD;awGudk ol tvSysufrSmpdk;vdkY EdkYawmifrwkdufcJhwJh arG;ordcifyg/ tazhudk uGmray;Edkifwmu
tazhudk ol wpfenf;enf;eJY vdktyfaeao;vdkYyg/ tar[m orD;awGudk ynma&; pdwf0ifpm;atmif
rqHk;rwwfbl;? rxdef;csKyfwwfbl;/ a,musfm;awGudk *½kpdkufzdkY rqHk;rwwfbl;/ uRefrwdkY
ausmif;pmtkyf ukef&ifvnf; tbGm;yJ? rkefYzdk;ukef&ifvnf; tbGm;yJ? tusÐpkwf&if puwfawG *g0efawG
pkwfjyJ&if tbGm;yJ/ rdef;uav;awG xdef;odrf;tyfwJh £ajE´qdkwmawGudk tbGm;uom uRefrwdkYudk
oifMum;ay;cJhw,f/ tarhtvkyfu wpfaeukef tvSjyifr,f/ tazeJY pum;rsm;&if idkr,f/ ysif;&if
zJ½dkufr,f}}

ol olrrsufESmudk zswfceJ jyefMunhfvdkufjyef\/ olr\ yg;rdkYrsm; a'goaMumifh aoG;a&mif


vTrf;aeonfrStr rsufESmjyifonf wnfNidrfvSonf/

]]aemufawmh bGm;bGm;BudK;pm;rIaMumifh tazeJY tdrfazmftrsdK;orD;udk &yfuGufvlBuD;awGa½SUrSm


rdoGm;a&m...wJh}}

olr rsufESmu jyHK;aeonf/

]]bGm;bGm;u odyfawmfw,f/ odyfxufjrufw,f/ jzpfcsifwm wpfckudk jzpfatmif vkyfw,f/


tazeJYtareJY uGJoGm;w,f/ bGm;bGm;&JU ar;cGef;u odyfaumif;w,f odvm;/ tarhudk vrf;ESpfckrSm
wpfcka½G;cdkif;w,fav/ nnf; ighqDu tarGypönf;awGudk ,lrvm;? nnf;a,musfm;eJY uGJrvm;/
ightarGawGudk nnf;vdkcsif&if nnf;a,musfm;eJY uGJNyD;wJhtcg igraocifudk pmcsKyfeJY tm;vHk;ay;r,f/
tJvdkrS r[kwfvdkY nnf; tdrfazmfreJY wpfvifwnf; r,m; vkyfcsifaeao;&ifawmh ightarGawGudk
wpfckrS r&bl;rSwf/ igaowJhtcgusrS nnf;orD;ESpfa,mufeJY w&m;qdkifNyD; &atmif,layawmh...wJh}}

yef;Eka&mif0wfpHk yGyGuav;jzifh t&yf½Snf½Snf t½kyfuav;wpf½kyfvdk cspfjrwfEdk;zG,faumif;aom


rdk;\rsufESmwGif emMunf;&dyfuav; cdkwG,fvmjyef\/

~ 125 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]taru tazhudk ra½G;bJ tarGawGudk a½G;vdkufw,f OD;rif;xif/ aemufNyD; uRefr


½Spfwef;ajzr,fh ESpfrSmyJ tar aemufxyftdrfaxmifjyKjyefw,f/ tarh&JU aemuftdrfaxmifu rrxuf
ig;ESpfyJ BuD;w,f}}

ol rsufESmyloGm;um rdk;udk rdbtaMumif; ar;rdwm tm;emoGm;\/

]]tJ'DaeYupNyD; bGm;bGm;u uRefreJYrrudk olYqDac:xm;w,f/ uRefr tazuawmh t&ufaMumifh


vGefcJhwJh oHk;ESpfu qHk;oGm;w,fvdkY Mum;w,f/ tareJY aemuftdrfaxmifu ig;ESpfyJ aygif;&w,f/
tar qHk;oGm;w,f/ bmaMumifh qHk;oGm;ovJodvm; OD;rif;xif}}

ol jznf;av;pGm acgif;,rf;jyvdkufygonf/

]]tdyfaq;aomufNyD; aooGm;wm}}

bk&m;... bk&m;/

]]uRefreJY tarwl tazuGJ armifwpfa,muf arG;xm;cJhw,fav/ tarha,musfm;eJY tarhom;eJY


bGm;bGm;ay;wJh tarhtdrfrSm tckxd aeaeMuwkef; ½Sdao;w,f/ aMomf... arhvdkY? tdrf0dkif;tus,fBuD;udk
tarqHk;NyD;wJhtcg wpfjcrf;a&mif;ypf vdkufowJh/ a,musfm;wpfa,muf tpGrf;aqmifEdkifqHk; tvkyf[m
rdef;rxm;cJhwJh tarGudk a&mif;pm;wJh tvkyfyJ}}

rdk;udk ol b,fvdk ajzodrfhay;&rnfenf;/

]]tazh&JU ½kyfeJY qifwlaevdkY bGm;bGm;u [dkwkef;u uRefrudk odyfrcspfbl;? odyfvnf;


ta&;ray;bl;/ rrudkyJ cspfw,f/ rru ararh½kyf&nf? ararhtom;ta& twdkif;yJ? odyfvSw,f/
'gayr,fh uHqdk;wmu ararh½kyf&nftjyif pdwf"mwfyg tarG&wmyJ/ rru t&rf;aysmhnHhw,f/
bmudkrS OD;raqmifEdkifbl;/ aemufNyD; olYb0rSm ol wefzdk;txm;qHk;uvnf; olYtvSyJ/ OD;rif;xif
tHhMorSmyJaemf}}

ol ryGifhwyGifh jyHK;aevdkuf&ygonf/

]]a,musfm;awGu rrudk tcsufESpfcsufaMumifh BudKufw,f/ eHygwfwpf...½kyfodyfvSvdkY?


eHygwfESpf...aiGaMu; tvGefcsrf;omwJh tbGm;&JUajr;jzpfvdkY/ rruvnf; vmBudKuforQ
a,musfm;awGtm;vHk;avmufeD;eD; jyefBudKufypfwmyJ}}

ol rjyHK;Edkifawmhyg/

]]bGm;bGm;u rrudk b,fvdkrS rEdkifbl;/ wpfcgwpfcgqdk tdrfay:uae ESifcswm/ 'gayr,fh


rruawmh cyfajymifajymifyJ/ rqif;bl;/ rsuf&nfcHxkd;NyD; bGm;bGm;udk acsmhvdkuf? pdwfaumufvdkufeJY
aewmyJ/ bGm;bGm;uvnf; olYorD;eJY odyfwlwJhajr;udk u½kPm ydkyHk &ygw,f/ tJ'gawGudkjrifawmh
uRefr[m udk,fhudk,fudk xdef;rSef;rod xdef;wwfvmcJhw,f/ t&nftcsif; &Sdatmif BudK;pm;wwf
vmcJhw,f}}

]]tckawmh bGm;bGm;u rdk;udk odyfcspfygw,f}}

]][kwfw,f? rrtdrfaxmifusNyD;uwnf;u bGm;bGm;u olYtcspfawGudk uRefrqD yHkvdkufw,f/


rr b,fvdka,musfm;rsdK;eJY &ovJ pdwf0ifpm;vm; OD;rif;xif}}

ol rajzyg/ ajzzdkY vdktyfaom ar;cGef;vnf; r[kwfyg/

~ 126 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]r&cifawmh rrtrsdK;om;u rrtay: aumif;aumif;Muifemcsifa,mif aqmifEdkifcJhw,f/


pnf;pdrfcsrf;om rufwmr[kwfbJ rrudkom cspfjrwfEdk;wmwJh/ uRefruawmh tpuwnf;u
r,Hkygbl;/ a,musfm;wpfa,muf&JU rsufvHk;rSm wPSmawG avmbawG tm;vHk;jrifEdkifwmyJ/ rrudk
uRefr twefwef ajymcJhw,f/ rr[m ½kyfvSvGef;vdkY wpfaMumif;? csrf;omvdkYwpfaMumif; tcspfppfudk
rawGUEdkifbl;av}}

ol pdwfusOf;usyfum bmrS rajymEdkifavmufatmif idkifoGm;\/ rdk;\ pum;vHk;rsm;u olYudk


&daeovdk cHpm;&onf/ odkYaomf rdk;onf trSefwu,f cHpm;&aom taMumif;rsm;udk ajymjyaejcif;om
jzpfygonf/

]]'gayr,fh rru uRefrudk tBuD;tus,f pdwfqdk;cJhw,f/ rr pum;wpfcGef;udk tckxd uRefr


rarhbl;/ igwdkY tcspfudpöxJrSm eif bmrS0ifpGufp&m rvdkbl; rdrdk;wJh? ighcspfoludk igyJ aygif;&rSm?
raumif;vnf; igyJ 'ku©cHpm;&rSm? eif cHpm;&rSm r[kwfbl;? ig olYudk ,lrdvdkY rSm;w,fqdk&if ig
rSm;wJh'Pfudk igcHr,f? eifeJYvkH;0 rqdkifbl;wJh}}

olr tenf;i,f wGefYqkwf[efjzihf olYudk wpfcsufvSrf;Munhf\/ ol acgif;ndwfvdkufonf/

]]tJ'g rSefwmyJ rdk;}}

]][ifhtif;? rrSefygbl;? udk,fhtpfr a,musfm;&JU qdk;0g;rI? ,kwfnhHrI[m c,frqDudk wdkuf½dkuf


vmxdcdkufygw,f/ bmaMumifhvJ odvm;? tJ'DcJtdku uRefr tpfr r&Sdwkef;rSm uRefrudk xduyg;
&duyg; vmvkyfvdkYyJ}}

olYrsufESm yl&Sdef;oGm;\/

]]uRefr taetxdkif rwwfvdkY rxifvdkufygeJY? uRefru a,musfm;awGudk i,fi,fuwnf;u


½GHNyD; rkef;vmcJhwm? uRefrbufu rSm;,Gif;rI vHk;0rygbl;/ olu uRefrudk aoG;wdk;prf;wmav/ &&if
ESpfa,mufvHk; vdkcsifwJh t"dyÜg,faygh}}

rmausmaom rsuf0ef;ESifh vdkufzufpGmyif rsufESmu wif;ae\/

]]olYa,musfm;&JU aumif;usdK;qdk;usdK;u uRefrudk wdkuf½dkufxdcdkufvmwJhtaMumif; rrudk zGifhajymjy


vdkufw,f/ tJ'Dawmh rr bmajymvJ odvm;}}

olr emMunf;pGm toHxGufí &,farmvdkufavonf/

]]'g[m rqef;ygbl;wJh? a,musfm;awG&JU yHkrSefowåaA' wHkYjyefrIyg... wJh}}

ol rcsdjyHK; jyHK;um acgif;udkom cg,rf;vdkufrd\/

]]a,musfm;tm;vHk;[m 'DvdkyJvm;? 'gjzifh olwdkY&JU todÓPfawG aysmufqHk;ukefNyDvm;? olwdkYrSm


wd&pmäefawGvdk owåaA' wHkYjyefrIeJYyJ t&m&mudk jyKrlaqmif½GufaeMuovm;...}}

]]rdk;...}}

rdk;\ EIwfcrf;yg;uav;u rxDwxD jyHK;vsuf½Sdonf/ rdk;\ emMunf;csufrsm; rSm;,Gif;aMumif;


ol b,fvdk ajz½Sif;EdkifyghrvJ/]]rdk; ywf0ef;usifu a,musfm;awG raumif;wdkif; a,musfm;tm;vHk;udk
tjypfrjrifygeJYaemf/ aemufNyD; csKyfwnf;rIqdkwm tajymvG,foavmuf vkyf&wm odyfcufygw,f/

~ 127 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

wcsKdUuvnf; csKyfwnf;oifhrSef; rodvdkY rcsKyfwnf;bl;? wcsdKUu csKyfwnf;oifhrSef; odvsufeJY


vdkufemzdkY cufcJvdkY rcsKyfwnf;bl;/ bmyJjzpfjzpf tdrfaxmifa&;azmufjyefrI qdkwm r½SdoifhwJh udpöyJ?
olwdkY xdef;odrf;oifhwmyJ/ 'gayr,hf rdk; pdwfajzwwfatmif ajym&&ifawmh tdrfaxmifa&;
azmufjyefrIawG[m tdrfaxmifa&;okc rjynfh0rI qdkwmawGaMumifhvnf; jzpfwwfygw,f}}

]]tdk;...}}

olYpum;udk rdk;u yg;eyfpGm? em;vnfpGmyif rsufESm rJhjy\/

]]tJ'Dudpöu a,musfm;wpfa,muf azmufjyefzdkYtwGuf taumif;qHk; taMumif;jycsufrS


r[kwfwm/ tJ'DtaMumif;jycsufu rdef;ru ay;&r,fh taMumif;jycsuf OD;rif;xif&JU}}

]]r[kwfao;bl; ? rdk; >cif;csufawGawmh ½SdOD;r,f}}

ol b,fvdkvkyfNyD; ajymjy&yghrvJ/ olYrsufESmeDeDjzifh acgif;,rf;½Hkom wwfEdkif\/ þudpöonf


olwdkY aqG;aEG;oifhaom udpöxuf abmifausmfoGm;NyD/ ol pum;yGJudk nifnifomomuav;
tqHk;owfvdkuf\/

]]uRefawmfwdkY aumfzDawGvnf; at;pufaeNyD rdk;? uRefawmf jyefaET;ay;&rvm; [if}}

olr pdwfygvufyg jyHK;\/

]]aeygap/ b,fhES,f {nfhonfu aumfzDazsmf& aET;&eJY}}

xdkYaemuf at;pufaom aumfzDrsm;udkyif olwdkYESpfa,muf rsufESmcsif;qdkif aomufMu\/

cPMumawmh rdk;u pmtkyfwpftkyfudk aumufudkifonf/ {nfhonfudk ab;rSmxm;NyD;


pmzwfOD;rnfh[ef ay:\/ ol enf;enf; jyHK;vkdufonf/

]]rdk; q&m0ef tem;,lcdkif;wmu tjynfht0 tem;,lcdkif;wmaemf? rsufvHk;awGudkyg tem;,l&rSm}}

olr rsufarSmif enf;enf;wGefUoGm;\/ ol uref;uwef; pum;qufvdkuf&onf/

]]qdkvdkwmu rdk; pmzwfcsif&if uRefawmf zwfay;ygr,f? rdk;u em;axmifyg}}

rdk;rsufESmwGif oa&mfawmfawmf tjyHK;uav;wpfck &dyfceJjrifvdkuf&NyD; csufcsif;jyefaysmufoGm;\/


xdkYaemuf pmtkyfudk olYtm; vSrf;ay;onf/

]]uJ...'gjzifhvnf; zwfjyprf;ygOD;/ bmomyg wpfcgwnf; jyefay;aemf}}

'g ighudk cRwfwJhpum;yJ/ ol udk,fhpum;ESifh oljyefrdNyD; rdk;zGifhxm;aom pmrsufESmudk zwfjyzdkY


BudK;pm;\/

]]pyD½lvdkif;em; trsm;qHk; xkwf,l&½Sd&ef twGufqdkvQif pyD½lvdkif;em; tajrmuftjrm;


arG;jrLxkwfvkyfjcif; vkyfief;twGuf t"du ZD0qdkif&m uefYowfrIrsm;udk em;vnfxm;&rnf...}}

olr toHxGufatmif &,favonf/

]]OD;rif;xif bmomjyefXmerSm tvkyfvkyfzdkY aumif;w,f}}

~ 128 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

ol rsufESm ½Sdef;ceJaEG;um ½SufoGm;\/ xdkYaMumifh aemufxyf pmydk'frsm;udk zwf&if;


twwfEdkifqHk; ajyjypfatmif bmomjyefzkdY BudK;pm;onf/

]]t"dutcsufrsm;udk atmufygtwdkif; aqG;aEG;Edkifonf/ rdk; yxrqHk; acgif;pOfuav;awGudk


t&ifzwfoGm;r,faemf/ eHygwfwpf... jyifyarG;jrLjcif; vkyfief;wGif jznf;jznf;rSefrSef xkwf,l&ef
xdef;odrf;xm;onfhtcsuf? eHygwfESpf... tvif;ydwfyifrIudk xdef;csKyfjcif;? eHygwfoHk;... tarSmifwGif;
touf½SLrI edrfhusjcif;...}}

rdk;u [uf[ufyufyuf &,farmí olYxHrS pmtkyfudk qGJ,l&ef BudK;pm;\/ ol pmtkyfudk


ab;odkY vTJz,fxm;&if; cyfwnfwnf rsufESmxm;jzifh qufzwfaevdkufavonf/

]]atmufqD*sifwif;tm; avsmhenf;jcif;? eHygwfig;... aeYcif;tcsdefwGif tylcsdef wufvdkufusvdkuf


jzpfjic;f? rdk;... [kwfw,faemf? 'dkiftme,fvfqdkwm aeYcif;tcsdefudk ajymwmaemf}}

]][kwfygw,f? uJ...'gjzifh ½Sif zwf½Hkom zwfjyawmh? bmomjyefray;eJYawmh/ ½Sif


bmomjyefvdkuf&if uRefr em;vnfwmuav;awmif aysmufaysmufoGm;w,f}}

rdk;\ csD;usL;pum;udk ol rjzHKyg/ odkYaomf t*Fvdyfbmomtwdkif;yif zwfjyvdkuf\/ ol


ruRrf;usifaom ZD0aA'ESifh "mwkaA' toHk;tEIef;rsm;aMumifh ol aES;auG;pGm zwf&onf/

]]rdk;...trsm;pkaom t,fvfa*;awGrSm odyfrsm;vGef;wJh tvif;a&mifeJY tMumBuD; xdawGUae&&if


tJ... zdkwdkatmfZDa' wpf(Af)'uf(of)udk jrefrmvdk b,fvdk jyefrvJ[if...}}

rdk;u pmtkyfudk qGJ,lum rsufapmif;xdk;\/

]]tvif;jzifh "mwfaygif;pyfí aoaMujcif;aygh/ ay;prf;yg uRefrpmtkyf/ ½Sifh[m½Sif


udef;*Pef;awG? tjrwfaiGawG? &mcdkifEIef;awGyJ awG;aeyg OD;rif;xif? uRefr vkyfief;udk wpfqdwf
raESmifh,SufygeJY}}

olravmuf udk,fhudkudk,f txifBuD;aom rdef;r ol rawGUzl;yg/

~ 129 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef; (16)
azazmf0g&D wpfvvHk;vHk; rdk; cGifh,lxm;rSef; odaeaomaMumifh azazmf0g&D 15&uf? paeaeY
eHeufydkif;wGif rEÅav;odkY ol aemufwpfacguf a&mufoGm;jyef\/

ol ESif;qDyef; wpfayGUwpfydkufjzifh a&mufoGm;awmh rdk;tdrfrSm rdk; r½Sdyg/

]]awmifNrdKUudk oGm;w,f vlav;&JU? MumOD;rSm/ 'DrSm xdkifapmifhcsif apmifh? vdkufoGm;csif oGm;}}

tbGm;u rif;xifudk cifrifMuifempGm cGifhay;awmh ol t&rf;aysmf½TifoGm;\/

]][kwfuJh? uRefawmf vdkufoGm;r,f bGm;bGm;}}

em&Dudk iHkYMunhfawmh aeYv,f 2em&D/ rdk;rSm um;ygoGm;onf/ olonf tbGm; nTefjyaom


vrf;nTefajryHkjzifh trSwf(8) bwfpfum;pD;NyD; tr&yl&NrdKUodkY a&mufoGm;\/

azazmf0g&Dvv,f aeYcif;onf rEÅav;wGif aEG&moDppfppf jzpfonf/ tr&yl&onf


rEÅav;NrdKUxufydkí zkefxlxyf\/ odkYaomf opfyif t&dyfydkrsm;\/

rdk;wdkY\ &ufuef;puf½Hkonf tawmftwef us,f0ef;aom 0ef;wpfckxJrSm ½Sdonf/ tkwfwHwdkif;


cyfjrifhjrifh um&Hxm;NyD; *dwf0wGif vlwpfa,muf ½Sdae\/ ol rsufcHk;yifhrdvsufom; jzpfoGm;onf/
xdkyk*d¾Kvfu olYudk rqHk;Edkifatmif ar;jref;aeawmhonf/ trnf? ae&yfvdyfpm? rdrdawGUvdkol?
taMumif;udpö? ol wdwfwdwfuav; qJa&;vdkufum rcifrdk;jrifhemrnfudk ajymjyvdkufonf/ odkYaomf
xdkyk*d¾Kvfu olYemrnf? ae&yfESifh tvkyftudkifwdkYudk pm&if;pmtkyfxJwGif a&;rSwfvdkufao;\/

twGif;odkY 0ifvkdufaomtcg oGyfrdk;jzifh ysOftaqmufttHkoHk;ck? tkwfwdkuf jym;jym;uav; wpfck


awGU&onf/ tayguf0rS yk*d¾Kvfu tkwfwdkufuav;qDodkY vufnd§K;nTefjy\/ ol cyfoGufoGuf
avQmufoGm;onf/

tpnf;ta0;wpfck jyKvkyfaejcif; jzpfonf/

rdk;onf pm;yGJxdyfwGif tayguf0udk rsufESmcsif;qdkifvsuf xdkifae\/ rdk;\ rsufESmxm;rSm olESifh


awGUpwkef;uvdkyif wnfNidrf £ajE´&ae\/ vl 10a,mufcefY ½Sdrnf/ trsdK;orD;u rdk;ESifhaygif;ygrS
ESpfa,mufwnf;/ olwdkY\ aqG;aEG;rIudk raESmifh,Sufcsifaomfvnf; rdk;u olYudk jrifoGm;\/
rdk;rsufESmwGif 0rf;omrI rawGU&onfhtjyif pdwf½IyfrIudk awGUvdkuf&onf[k xifonf/ ol enf;enf;
a'gyGoGm;um tayguf0rS csufcsif; vSnfhxGufvdkuf\/ wdkuf\ t&dyfusonfh ab;bufwGif
wdkuftkwfeH&Hatmufajc txpfuav;ay:rSm xdkifcsvdkufonf/ vdkufvmcJhrdaom udk,fhudk,fudkom
a'gyGoifhygonf/ tjyifbufrS tyl½Sdeftm;vHk; olY&ifwGif;odkY pkjyHK 0ifa&mufvm\/ tem;rSm ½Sdaom

~ 130 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

ausmufp&pfcJ wpfvHk;udk aumuf,lNyD; wpfbuf tkwfwHwdkif;qDokdY t½Sdefjyif;pGm aygufypfvdkufrd


onf/

]]OD;rif;xif...}}

ol zswfceJ vSnfhMunhfvdkuf\/ olUa½SUwGif vSyaom? crf;em;aom rdef;rwpfa,muf


rwfwwf&yfvsuf ½Sdonf/ yHkpHusus udk,fESifhtudkuf csKyfxm;aom tom;a&mif azsmhazsmhydwfazmufZm
0wfpHkjzifh olronf oljrifaeus yHkpHrsm;rS cGJxGufvsuf ½Sdonf/ vnfwdkifrSm eDvmBudK;wpfuHk;udk
qGJxm;\/ rsufvHk;rsm;u apmapmu olxifxm;ovdk r[kwfbJ El;nHhodrfarGU aeMuonf/

]]txJ 0ifxdkifav? 'Dem;rSmxdkifvdkY b,fjzpfrvJ}}}

ol av;yifpGm rwfwwf&yfvdkuf\/ xdkYaemuf olraemufu vdkufoGm;rdonf/

tcef;us,fxJ½Sd pm;yGJvGwfwpfckwGif ol 0ifxdkifonf/ olru olYudk wpfcsuf jyHK;jyum


apmapmu ae&modkY jyefoGm;avonf/

olrwdkY\ tpnf;ta0;rSm 2em&DeD;yg; Mum\/ wpfa,mufNyD;wpfa,muf xaqG;aEG;Muaom


acgif;pOfrsm;rSm tvkyfcsdeftvdkuf wdk;jr§ifhaom vpmEIef;xm;? tydkqkaMu;? wpfESpftwGuf
ukefypönf;xkwfvkyfrI yrmP? þudpörsm;ESifh ol &if;ESD;NyD;om; jzpfaomfvnf; vHk;0 pdwfr0ifpm;yg/
rdk;rsufESmwnfhwnfh ai;aezdkYvnf; b,fvdkrS raumif;wwfaomaMumifh tayguf0bufodkYom
vSnfhxdkif&if; vli,fwpfa,muf vmcsaom csdKqdrfhaom vufzuf&nfudk enf;enf;csif;iHkí
aomufaevdkufonf/

bk&m;odMum;rí nae 4em&DcGJwGif tpnf;ta0; NyD;oGm;onf/

]]uRefru vukefrS vmr,f xifaewm}}

]]pae we*FaEG ½Hk;ydwf&ufrSm &efukefrSm ysif;wmeJYyJ}}

olr &dyf&dyfuav; jyHK;aeonf/

]]aMomf...'DrSm rdk;twGuf arG;aeYvufaqmif}}

]][if...uRefr arG;aeYujzifh vukefcgeD;rS Opöm}}

]]BudKay;cGifh r½Sdbl;vm; [if}}

olr tjyHK;aysmufoGm;um olYudk tuJcwfovdk Munhf\/ NyD;rS yifhoufwpfcsuf ½dIufum ol


vSrf;ay;aom txkyfudk ,lonf/ a<upuúLtjzLjzifh vSypGm xkyfydk;NyD; a½Ta&mifzJyGifhuav;
xdk;xm;aom arG;aeYvufaqmifukd olr q Munhf\/

]]'g pmtkyfawG}}

]][kwfw,f? rdk;twGuf tvdktyfqHk; pmtkyfawG}}

olUa½SUrSmyif olr pdwf0ifwpm; zGifhazmufMunhf\/ pyD½lvdkif;em;ESifh ywfoufaom


pmtkyfvnf;r[kwf? ordkif;qdkif&m pmtkyfvnf;r[kwf? Ak'¨bmom pmtkyfvnf; r[kwf/

~ 131 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

csufjyKwfjcif;\ tEkynm[laom t*Fvdyfbmompmtkyf wpftkyfESifh OD;BuD;yk\ csufjyKwfenf;


500pmtkyf jzpfygonf/

xdkpmtkyfrsm;udk Munhfum rdk;u toHxGufatmif &,farm\/ rdk; &,farmonfhtcg ol


tvGefaysmfoGm;ygonf/

rdk;u olYudk ol wpfcgrQ ra&mufzl;aom emrnfBuD;vSonfh OD;ydefwHwm;odkY vdkufydkYonf/ rdk;wdkY


&ufuef;puf½HkESifh eD;eD;uav;rSm ½Sdonf/ rdk;\ vJif;('f)½dkAsm um;uav;onf
uefaygifvrf;csdK;wpfckwGif &yfoGm;\/

jrif&orQ ½Icif;rSm us,fjyefYvSonf/ a&rsm;cef;ajcmufí oJrsm;? pdkufcif; ao;ao;uav;rsm;


jzpfaeaom awmiforeftif;jyifrSm om,mae\/ avonf urf;yg;qDodkY vwfqwfpGm
wdkufcwfvmonf/ a[mif;EGrf;aomfvnf; cdkifcHhaom opfvHk;rsm;? opfom;cif;rsm;jzifh
BuD;rm;½Snfvsm;aom wHwm;BuD;onf tif;\tv,fqDwGif a&\t½Sdefudk xdk;cGJEdkif&ef wpfqpfcsdK;rsm;
jzpfae\/

]]oabmus&JUvm; OD;rif;xif}}

]]vSygw,f? uRefawmfwdkY wHwm;ay: vrf;avQmuf&if aumif;rvm;}}

olr wGefYqkwfoGm;onf/

]]OD;rif;xif avQmufMunhfav? uRefr um;ay:rSm pdwful;eJY [if;csufMunfhvdkufOD;r,f}}

olESifhtwl vrf;avQmuf&ef nifnifomomuav; jiif;qdkvdkufjcif; jzpfonf/ ol rausreyf


jzpfoGm;\/

]]avaumif;avoefY ½SL&wmaygh rdk;&JU? uRefawmf odyfta0;BuD; ravQmufygbl;?


wHwm;tv,favmufwifyg}}

]]avaumif;avoefYu urf;pyftxd vmygw,f}}

olr acgif;rmpGm wif;cHae\/ '½dkifbmae&mrS enf;enf;rQ cGmrnfhyHkray:/

]]bmvJ uRefawmfeYJ vrf;wGJravQmufcsifbl;vm; rdk;}}

olYavoH cyfqwfqwf jzpfroGm;atmif b,fvdkrS rxdef;csKyfEdkifyg/

]]trSeftwdkif; ajym&&ifawmh [kwfw,f OD;rif;xif}}

ol rcsdjyHK; jyHK;vdkuf&onf/

]]rdk; wpfa,mufwnf; ae&Jygw,faemf}}

]]tdk... ae&Jwmaygh/ at;at;aq;aq; avQmufyg}}

aumif;NyD/ ol at;at;aq;aq; vrf;avQmuf½Hkwif rubJ Z&yfwpfckwGif


taemufbufodkYvSnhfí xdkifaevdkuf\/ qHyifudk rsufESmudk vmí wdk;a0SUaomavrSm aeYcif;u
avvdkraEG;bJ at;jraeonf/ &efukefwGif ae0ifcsdefudk jrif&cJaomaMumifh rdk;ukyfpuf0dkif;wGifwpf0uf

~ 132 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

ikyf0ifvsuf½Sdaom aevHk;eDBuD;udk wtHhwMo ai;armaerdonf/ tkyfpkvdkuf cyfedrfhedrfh ysHoef;oGm;aom


AsdKif;iSufrsm;\ tawmifyHonf wdrfawmufcsdefwGif teDa&mifESifh a½Ta&mifoef;ae\/

ywf0ef;usifonf wjznf;jznf; at;pdrfhvmNyD; wjznf;jznf; arSmifvmonf/ wHwm;ay:wGif


pufbD;eif;í oGm;Muaom uRrf;usifolrsm;udk ol tHhMo&ygonf/ olomqdkvQifawmh wHwm;ay:uae
vla&mbD;a&m jyKwfusrSm aocsmonf/ rdk;csKyfaomfvnf; jzwfoGm;jzwfvmvlrsm; enf;roGm;onfhtjyif
ydkírsm;vmovdk xif&onf/

aea&mifvHk;0 uG,faysmufoGm;aomtcg ol rdk;twguf pdwfylvmonf/ um;xJrSm xdkifaewkef;


a,musfm;awG&JU paemufp&m jzpfaervm;/ tenf;qHk; pl;prf;tuJprf;vdkaom rsufvHk;rsm;jzifh
Munhfjcif;udk cH&Edkifonf/

tdk...'Davmufawmif BuD;us,fwJhrdef;r aeprf;ygap/

odkYaomf apmifh&wmMumvdkY pdwfwdkNyD; um;udk armif;xGufoGm;&ifaum/ tJ'grS wu,fhjyóem/


bwfpfum;awG r&Sdawmhyg/

tdk...bwfpfum; r&Sdayr,fh um;MuHKwpfpD;pD;awmh awGUrSmyJ/ wGif;awmifavmuf um;jywfr,f


rxifygbl;/

olUteD;odkY oif;ysHYaom arT;&eHYuav; a&mufvmonf/ rdk;\ &eHY... ol vSnfhMunhfzdkY rvdkyg/

]]OD;rif;xif}}

ol vSnfhMunhfvdkuf\/ rjyHK;rdatmif ZGwfxdef;csKyfxm;&onf/

]]uRefrajymwJh at;at;aq;aq;u q,fhig;rdepf? rdepfESpfq,f ajymwm&Sifh? wpfem&Davmuf


r[kwfbl;}}

ol ratmifhEdkifawmhbJ jyHK;csvkdufonf/

]]a[mAsm... rdk;u em&DtwdtusrS owfrSwfray;wm}}

]]uRefr jyefoGm;zdkY oHk;cgavmuf pdwful;w,f/ uRefr aeraumif;wkef;u &SifjyKpkwJh


aus;Zl;aMumifh 'Davmufonf;cHNyD; apmifhcJhwm odvm;}}

awmfygao;&JU? r,frif;BuD;r aus;Zl;odwwfayvdkY/

]]uJ...tck jyefMupdkY}}

Avt&Sdefjzifh olr\ ezl;ay:rS txufodkY vefvefoGm;aom qHyifzGmzGmuav;rsm;udk ol


ai;aeonf/

]]vmav? 'gxuf uRefr pdwfr½Snfbl;aemf? wpfem&D apmifhvdkuf&wmeJY rHk½Gmwkef;u aus;Zl;awG


tm;vHk;ausoGm;NyD}}

jzpf&jyefNyD/

ol oabmuspGm jyHK;í rdk;\ aemufrS cyfoGufoGuf avQmufvdkufoGm;\/

~ 133 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

npmudk rdk;\tdrfwGif ol pm;cGifh&oGm;\/ tbGm;\qmvdkY pm;xm;vdkufNyD [laompum;aMumifh


ol pdwfcsrf;omoGm;onf/

tbGm;\ uRef;pm;yGJBuD;ay:wGif rsm;jym;vSaom [if;cGufrsm;jzifh olwdkYESpfa,mufwnf;


wdwfqdwfNidrfoufpGm xrif;pm;Muygonf/

ZGef;cuf&if;jzifh pm;wmcsif; twlwlayr,fh rdk;\yef;uefxJodkY tom;zufrsm; t½dk;xGifí


xnfhay;csifvSonf/ odkYaomf rdk;u BudKufrSmr[kwf/ olvnf; r&J0Hhyg/ rdk;u olYyef;uef xJodkYvnf;
tdrf&Sif0wå&m;jzifh vHk;0 [if;xnfhray;acs/ tbGm;uawmh bk&m;cef;xJ a&mufaeNyD/ ol rdk;rsufESmudk
Munhfvdkuf? xrif;pm;vdkufjzifh pdwful;awG rqHk;Edkifatmif ,OfumMunfEl;aepOf rdk; pum;wpfcGef;u
olYudk owday;vdkufonf/

]]{nfhonfudk tdrf&Sifu wm;&wmawmh raumif;bl;? 'gayr,fh OD;rif;xiftwGuf


bmarQmfvifhcsufrS r&Sdbl;qdkwmawmh em;vnfxm;ygaemf}}

wdk;wdwfaom xdkpum;uav;onf olYem;xJodkY us,favmifpGm aqmifh0ifoGm;\/ ol vdIufceJ


&ifemusifpGm olrudk ai;Munhfvdkufonf/ [kwfuJh [laom pum;uav; wpfcGef;udkyif [efaqmifí
rajymEdkifbJ qGHYt oGm;avonf/

olYudk jyefMunhfaeaom rkdk;\ rsuf0ef;rsm;wGif rmausmrI r&Sdyg/ El;nHhpdkvufvsuf &Sdonf/


olwdkYESpfa,muf wpfam,ufudkwpfa,muf azmufxGif;MunhfzkdY BudK;pm;aeMuonf/ odkYaomf ol\
0rf;enf;rIudkom rdk;u jrifawGUoGm;NyD; rdk;\rsufvHk;t&dyfudk ol tuJrcwfwwfyg/ rdk;\ pdwfESvHk;udk
ydkíyif tuJrcwfEdkifyg/ ol oufjyif;rodromuav; csvdkuf\/

]]aus;Zl;wifygw,f rdk;}}

tajctae odyfraumif;yg/ þnpmonf rdk;wdkYtdrfwGif ol pm;cGifh&aom yxrqHk;ESifh


aemufqHk;npm jzpfEdkifygonf/

]]qdkvdkwmu uRefawmf vmaewmudk rdk; rBudKufbl;? rdk;twGuf taESmifht,Suf jzpfw,f/


[kwfvm;[if}}

olr rajzyg/ ajz&ef vdktyfaom ar;cGef;r[kwfovdkyif rsufvTmcsxm;onf/

xrif;pm;NyD;awmh vdar®mfoD;rsm; rdk;u csay;onf/ iSufaysmoD;yef;uefudk olUa½SUwdk;ay;onf/


okdYaomf pm;ygOD;[laom pum;yif rajymyg/ oluvnf; pum;wpfcGef;rS rajymEdkifbJ
Nidrfoufwdwfqdwfae\/ vloHk;a,mufom&Sdaom wdkuftdrfBuD;onf a&S;a[mif;em&DtdkBuD;\
wcsufcsuf jrnfoHrSwpfyg; wdwfqdwfaeavonf/

cPMumawmh rD;awG zswfceJ Nidrf;oGm;\/ wpfcef;vHk; arSmifusoGm;aomtcg rdk;u


pkwfwpfcsufoyf nnf;nLvdkufonf/ xdkYaemuf xdkif&mrS xvdkufonfh vIyf&Sm;oHoJhoJh/ xdkYaemuf
cyfvSrf;vSrf;odkY prf;w0g;0g; oGm;aomajcoH/ ol rvIyfr,Suf Nidrfouf xdkifaerdonf/ cgwdkif;vdkom
qdkvQif rdk; &Smvdkaomypönf;udk ar;jref;í ol &SmzdkYBudK;pm;ay;Edkifonf/ odkYaomf þtcsdefrSmawmh
olYudk,fcE¨mudk wwfEdkiforQ usHKU0ifxm;rdonf/

~ 134 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

wpfrdepftwGif; Rechargeable vQyfppf rD;tdrfuav; zswfceJ vif;oGm;\/ rD;tdrfuav;udk


udkifvsuf pm;yGJqDodkY rdk; jznf;nif;pGm avQmufvmonf/ rSdefjyaom tvif;a&mifuav;aMumifh
rdk;\udk,fcE¨may:rSm aumufaMumif;twdkif; tvif;wifvsuf &Sdavonf/

rdk;u vdar®mfoD;rsm;udk tcGHcGmí tpdwfuav;rsm;udk wpfckcsif; taMumrQifawG ETifaeonf/


NyD;awmh olrvnf; rpm;bJ? olYvnf;pm;zdkY rajymbJ yef;uefxJrSmyif yHkxm;\/ rdk; tae&txdkif&
cufaeyHk&onf[k ol awG;onf/ rdef;rom;ESpfa,mufwnf; &SdaomaetdrfwGif ,ckvdk
rD;jywfonfhtcsdefwGif ol ayuwfí xdkifraeoifhaMumif; em;vnfoGm;onf/

ol jAKef;ceJ x&yfvdkufonf/

]]uRefawmf jyefr,f rdk;}} wdk;wdwfaom olUtoHrSm emusifrIaMumifh ajcmufaoGUaeonf/ rdk;u


wtHhwMo armhMunhf\/

]]aMomf..[kwfuJh? uRefr wHcg; vdkufzGifhay;ygr,f}}

xkdYaemuf tdrfxJrS ol cyfoGufoGuf xGufoGm;\/

tjyifjcH0ef;xJwGif at;jraom va&mifonf jzmusvsuf&Sdonf/ pdwfusOf;usyfrI


aysmufvGifhoGm;um ol toufjyif;jyif; ½SLvdkufrd\/ xHk,pfaom narT;yef;&eHYonf olYpdwfudk
qGJaqmifvsuf &Sdonf/ ajrwvif;onf 0if;0gí awmufyaeonf/ jcHaxmifhqDwGif csHKjzpfvsuf
aygufa&mufaeaom narT;yef;yifwdkYonf va&mifatmufwGif avjzifh ,drf;EGJUvsuf
vIyf&Sm;aeMuonf/

olUa&SUrSm rkd;u cyfoGufoGuf avQmufoGm;\/

vl0ifayguf wHcg;uav;udk aomhzGifh&ef BudK;pm;aeaom rdk;\aemufbuf cyfvSrf;vSrf;wGif ol


&yfaeonf/ va&mifonf rdk;\ rnf;eufaom qHyif\atmuf vnfukyfuav;ay:wGif ½Tef;vufpGm
usae\/ ol cspfjrwfEdk;aom rdk;onf olUtwGuf r[kwf/ xdkYtjyif rnfonfha,musfm;twGufrS
r[kwfacs/ bmyJjzpfjzpf rdk;udk ol rydkifqdkif&vQifawmif urmÇavmuwGif rdk;udk
rnfonfha,musfm;urS ydkifqdkifcGifh r&SdaomaMumifh ol auseyf&ygvdrhfrnf/

]]uRefawmf zGifhay;r,f rdk;}}

ol rdk;teD;odkY a&mufoGm;\/

]][ifhtif;...}}

rdk;\ vufxJrS aomhwGJwGif aomhawG rsm;jym;\/ aemufqHk;awmh atmifjrifpGm aomhwHudk


xdk;oGif;vdkufEdkifonf/

]]&NyD}}

rdk;u olYbufodkY vSnfhMunhf\/ rdk;\ycHk;ESifh olUycHk;rSm odyfruGmvSaomaMumifh eD;uyfaeaom


rdk;\rsufESmudk ol txl;iHkYMunfh&ef rvdkyg/

]]rdk;...}}

~ 135 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

rdk;\vnfyif;rS eDvmqGJBudK; rQifrQifuav;rSm wvIyfvIyfckefvsuf &Sdonfudk va&mifjzifh 0dk;w0g;


jrif&\/ rdk;u olYudk ai;pdkufMunhfaeonf/ aumhysHaom rsufawmifzsm;wGif va&mifjzifh ½Tef;vufpGm
awmufyaeaomfvnf; rsuf0ef;rsm;rSm El;nHhaysmhaysmif;vSonf/ eD;uyfvSaom EIwfcrf;yg;uav;
wif;wif;aphrxm;yg/ eDjref;aom EIwfcrf;uav;onf jyHK;awmhrvdkvdk? rJhawmhrvdkvdk vIyf½Sm;oGm;\/

]]rdk;...uRefawmfav...}}

ajymrnfhpum;rsm; xpftwGefUqkwfum xdef;csKyfxm;onhfMum;rS jAKef;ceJ 0rf;enf;pdwfjzifh rdk;\


vufuav;awGudk cyfzGzG qkyfudkifqGJ,lvdkufrdonf/

]]rdk;udk b,fvdkrS rcGJEdkifbl; rdk;&JU? uRefawmf bmvkyf&rvJ[if}}

rdk;\ vufuav;rsm;rSm at;puf&HkrQru wkefcdkufae\/ olr r½kef;yg/ ESpfOD;vHk; wpfcP


owduif;vGwfpGm ai;armaeNyD;aemuf wpfam,ufqDwpfa,muf wdk;0if eD;uyfvm\/ xdkYaemuf ol
rdk;udk jAKef;ceJ qGJ,layGUzufvdkufrdavonf/

rif;xif\ udk,fcE¨monf aoG;rsm; vSnfhywfpD;qif;aeaMumif; yxrOD;qHk;tBudrf


owdjyKrdoGm;\/ tenf;i,f wkefcdkufaom rdk;\ aEG;axG;onfh udk,fcE¨muav;onf olU&ifcGifxJwGif
aysmhaysmif;pGm cdk0ifvsuf ½SdonfrSm b,fwkef;urS rrufcJhzl;aom vSyqef;Mu,fonfh tdyfrufwpfckyif
jzpfavonf/ olonf rdk;udk olU&ifcGifxJrS vGwfxGufroGm;atmif wif;usyfpGm zufxm;&if;
rsuf&nfrsm; a0hvnfvm\/ uRefawmf rdk;udk cspfw,f... rdk;eJY rcGJyg&apeJYawmh rdk;&,f/

arT;ysHYaom? at;pdrfhaom avwpfcsuf wdkufvdkufonf/

ol xdef;csKyfzdkY owd&oGm;NyD; zufayGUxm;aom vufrsm;ajzavsmhum rdk;xHrS


aemufqkwfcGmvdkufonf/

]]rdk;...}}

rdk;\ ½Tef;vufaom rsuf0ef;rsm; El;nHhae\/ olYudk ai;Munhfaeaom ar;aphcRefcRefuav;udk ol


rcsifhr&J qGJzspfvdkufonf/

]]uRefawmf oGm;rSjzpfr,f rdk;}}

okdYaomf ol rkd;tem;rS rcGmEdkifjyefyg/ xdkYtjyif rdkufrJvSpGmyif rdk;\ ar;aphcRefcRefuav;udk


nifompGm iHkYerf;vdkufrdawmhonf/

wpfavmuvHk; wdwfqdwfNidrfoufoGm;\/ olonf ol r[kwfawmhbJ wdrfrQifuav;wpfp


jzpfoGm;onf/ rD;avmifaeaom wdrfrQifpuav;onf avtvsifjzifh [dk;tjrifhBuD;qDodkY jznf;nif;pGm
a½GUarsmoGm;\/

olYudk rdk;u jAKef;ceJ ½kef;xGufaqmifhwGef;vdkufaomaMumifh ol tdyfrufu vefYEdk;ovdk


cHpm;vdkuf&onf/ ol aemufodkYwpfvSrf; qkwfvdkuf&\/

]]jyefygawmhaemf...}}

csdKomaom ESifxkwfonfh pum;uav;udk wpfcGef;ajymvsuf vSpfceJ jyefvSnfhajy;oGm;aom rdk;udk


ol owdvufvGwf ai;armMunhfaerdonf/

~ 136 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]rdk;...}}

rdk;u vSnhfrMunhfyg/

]]rdk;... wHcg;aomhcwfOD;aemf}}

odkYaomf tdrfxJodkY 0ifa&muf aysmufuG,foGm;avonf/

{&m wnf;cdkcef;odkY vrf;avQmufjyefvmpOf olYajcvSrf;rsm;rSm tiftm;ukefvsuf &Sdaomfvnf;


ajrESifhajcaxmuf rxdovdk vGifhaeonf/

Commercial use of this book will be at your OWN RISK !

~ 137 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef; (17)

aemufwpfaeYeHeufwGif ol tapmqHk; tdyf&mrS Edk;vm\/

ESif;<uif;rsm;jzifh tkyfqdkif;aom eHeufcif;wGif ol wpfcgrS rjzpfay:zl;aom wuf<urIrsm;jzifh


eef;a&SUodkY cyfoGufoGuf vrf;avQmuf&if; ESif;qDyef; oGm;0,favonf/

ESif;rsm;jzifh pdkívef;qef; yGifhtmaeaom ESif;qDjzLckepfyGifh &cJh\/

ESif;qDyef;rsm;udk udkifí rdk;\tdrfa&SUwHcg;0odkY ol a&mufoGm;csdefrSm eHeuf 7em&DcGJ jzpfonf/


ESif;uGJp eHeufcif;atmufwGif rdk; vufaqmifay;aom acgif;pGyfqG,fwm tusÐudk &Sufudk;&Sufuef;
0wfxm;aom rif;xifonf wuúodkvf ausmif;om;wpfa,muf jzpfoGm;\/ 5rdepfavmuf
&ifwvSyfvSyf ckefum NidrfoufaeNyD;rS vlac: acgif;avmif;udk ESdyfvdkufonf/

aemufxyf apmihf&onfh 5rdepfrSm wpfem&Davmuf MumoGm;\/

]]uRefawmf rcifrdk;jrifheJY awGUyg&ap}}

wHcg;vmzGifhaom xdkvlu acgif;,rf;\/

]]OD;rif;xif r[kwfvm;? rcifrdk;jrifhu OD;rif;xif vm&if 'Dpmay;zdkY rSmxm;w,f}}

ol 'dwfceJ &ifckefvIyf&Sm;oGm;\/ ESif;qDyef;pnf; udkifxm;aom vufwpfzuf\ tultnDjzifh


tjzLa&mif pmtdwfuav;udk tavmwBuD; qkwfjzJvdkufoonf/ xdktcsdefwGifyif wHcg;u jyefydwfzdkY
[efjyif\/

]]cPaeOD;}}

ol wm;xm;vdkufNyD; pm&Gufacgufuav;udk zGifhzwfvdkufonf/ vSy 0dkif;pufaomfvnf;


cyfaomhaomh teufa&mif vufa&;rsm;.../

OD;rif;xif...
va&mif&JU jzm;a,mif;rIaMumifh teD;uyfqHk; a,musfm;wpfa,mufudk pdwfupm;rdwJh tjzpfudk
tcspfvdkY rxifygeJYaemf/ nu udpöudk arhvdkufyg/ uRefrwdkY b,fawmhrS awGUzdkY rvdkawmhygbl;.../

ol rsufpdawG jyma0rwwf tHhMorIu tvsifvmonf/ xdkYaemuf &Suf&GHUrI...? xdkYaemuf a'go...?


xdkYaemuf 0rf;enf;rI.../

~ 138 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

va&mif&JU jzm;a,mif;rIwJhvm;... ajym&ufvdkufwm rdk;&,f/

ol &yfae&mrS wpfudk,fvHk; wkef,ifvmonf/

]]tck ol &Sdaeovm; [if}}

]]&Sdygw,f}}

]]uRefawmf cP...}}

]]'DtdrfxJudk b,folrS t0ifrcHzdkY rSmxm;w,f}}

]]b,folrS aomuf*½krpdkufbl;Asm? cifAsm; z,fay;&if aumif;r,f}}

xdkvlu rwkefvIyfonfhtjyif wHcg;udk vsifjrefpGm ydwfzdkY BudK;pm;\/ ol tm;&SdorQ


wGef;xm;vdkuf\/ odkYaomf wpfcPtwGif;rSmyif olYtjzpfol &Suf½GHUpGm 0rf;enf;rIaMumifh ol jAKef;ceJ
vufavQmhrdvsufom; jzpfoGm;\/

]]uRefawmf awmif;yefygw,f OD;av;&,f? uRefawmf r0ifawmhygbl;? ‘'Dyef;pnf;uav;om


ay;vkdufygaemf}}

yef;pnf;\zJBudK;wGif csdwfqGJxm;aom t*Fvdyfpmwef;uav;u olYudk avSmifajymifaeonf/

]]olu OD;rif;xifqDu bmypönf;rS r,lcJhzdkY trdefYay;xm;ygw,f}}

]]&Spf(xf)}}[k wdk;wdk;uav; qJa&;vdkufNyD; ESif;qDyef;pnf;udk ajrjyifay:odkY vTwfcsypfvdkufonf/


wpfudk,fvHk; ylavmifpGm &Suf½GHUaom cHpm;rIjzifh aemufodkY csmceJ vSnfhxGufvmcJhawmhonf/

ol wpfreufcif;vHk; aqmufwnf&mr& wkefvIyfae\/

nwkef;u jrifcJh&aom rdk;rsuf0ef;xJrS El;nHhodrfarGUonfh tcspft&dyfta,mifrsm;udk ol b,fvdk


arhypf&rnfenf;/ olYudk,fcE¨mESifh xduyfpGm zufwG,fxm;rdaom aEG;axG;onfh udk,fvHk;uav;\
wG,fwmrIudk ol b,fvdk arhypf&rnfenf;/

ol w,fvDzkef;eHygwfudk tBudrfrsm;pGm vSnhfonf/ vSnfhwdkif;vnf; tbGm;toHudkom


Mum;&onf/ xdktcg... ol &Suf½GHUpGm? pdwfysufpGm jyefcsxm;vdkuf&avonf/

rdepfrsm;pGm ukefvGefum em&Drsm; MumjrifhoGm;onf/

olonf olYt½HI;udk b,fvdkrS r,HkEdkifbJ jzpfae\/

r[kwfao;ygbl; rdk;&,f? rdef;reJYa,musfm;? wpfa,muf&JU vdktyfrIudk wpfa,muf


rvGefqefEdkifbJ aygufuGJoGm;whJ tjzpftysufrSm tjypfrJhwJh va&mifudk vTJrcscsifprf;ygeJY/

ol aemufwpfBudrf w,fvDzkef; qufvdkufjyefonf/

~ 139 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]bGm;bGm;}}

]]armifrif;xifvm;}}

]][kwfuJh bGm;bGm;? uRefawmf rdk;eJY awGUcsifygw,f}}

]]rdk; r&Sdbl;}}

ol emusifpGm jyHK;vdkuf\/

]]bGm;bGm;&,f... bGm;bGm; vdrfay;p&m rvdkbl;? trSeftwdkif; ajymyg? ol uRefawmfhudk


rawGUcsifbl; r[kwfvm;}}

]]bGm;bGm; rvdrfygbl;uG,f? udk;em&DavmufuyJ wGif;awmifudk jyefoGm;w,f}}

]]cifAsm...}}

olr cGifh&uf raphao;yg/

]]armifwdk;armif rHk½Gmum;*dwfudk vdkufydkYNyD; jyefvmwmawmif MumvSNyD}}

ol em&Dudk iHkYMunhfvdkuf\/ 10 em&DcGJ/

ol rdk;udkawGUNyD; ESpfa,mufcsif; &ifqdkif ajz&Sif;ypfcsifonf/ odkYaomf olUrSm tcsdefr&yg/


,aeYnae &efukefjyefrS jzpfrnf/ reufjzef wevFmaeYwGif Argent ukrÜPDrS xkwfvkyfol
'g½dkufwmwpfOD; a&mufrnf/ a&vkyfief; aps;uGufqdkif&m pD;yGm;a&; vkyfief;½Sifrsm; aqG;aEG;yGJwGif
½Hk;refae*sm r&Sdí rjzpfyg/ ol acgif;iHkYum vufESpfzufudk qHyifMum;xJ xdk;oGif;zGvdkufrd\/

ol rdk;udk ,aeYrS ESpfodrfhajz&Sif;cGifh r&vQif wpfoufvHk; r&Edkifawmhyg/ tenf;qHk; t"dyÜm,f


uif;rJhonfh rdk;\ qHk;jzwfcsufudk ol jyifqifEdkifzdkYawmh BudK;pm;oihfonf/ rif;xifonf rsufpdrSdwfum
qHk;jzwfcsufwpfck csvdkuf\/

vrf;c&D;\ 'ku©rsdK;pHkudk BudwfrSdwfcHpm;&if; bkwvifodkY nae3em&DcGJwGif a&mufoGm;onf/


olonf rdkufrJpGm? pGefYpm;pGmyif pufbD;jzifh ckESpfrdkifc&D;udk wGef;vdkuf? eif;vdkuf? vJvdkufjzifh
tBudrfBudrf BudK;pm;atmifjrifoGm;\/

wGif;pcef;odkY nae 4em&DcGJNyD; 15rdepfavmufwGif a&mufoGm;onf/

vufqGJtdwf ryg? c&D;aqmiftdwf ryg? Avmoufoufvufrsm;jzifh wpfudk,fvHk; zkefrsm;


tvdrf;vdrf; uyfaeaom rif;xifudk rar,kcdkifu wtHhwMo BudKqdkonf/

]]rdk;a&m}}

rar,kcdkifu tjzpftysufudk enf;enf; em;vnfoGm;[efjzifh rdk;&Sd&mae&mudk nTefjyonf/


tPkZD0aq;0g; pDrHudef;pcef;\ wpfckwnf;aom "mwfcGJcef; ao;ao;uav;rSm a&n§pfpifESihf
wpfqufwnf; a&n§pfpif taqmufttHk\ tcef;i,fwpfck jzpfonf/ wHcg;zGifhxm;aom
wdkufcef;uav;xJodkY ol &J0HhpGm 0ifa&mufoGm;\/

~ 140 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef;xJwGif rdk;wpfa,mufwnf; ½Sdonf/ 0ifaygufudk ausmay;vsuf jywif;buf rsufESmrlum


pm;yGJwGif xdkifae\/ olronf tvkyfvkyfaejcif; jzpfygonf/ pm;yGJay: wifxm;aom
tPkMunfhrSefajymif;udk pdwf0ifpm;pGm iHkYMunhfae\/ olrteD;wGif rSefcsyf ao;ao;uav;oHk;csyf
&Sdaeonf/ tpdrf;a&mifa& tenf;i,f xnfhxm;aom ADumzefcGufuav;wpfck &Sdaeonf/
cyfvSrf;vSrf; rSefavSmifuefrS qmvfzmeHY rTefxlvsuf &Sdonf/

olonf pdwfvIyf&Sm;rIrsm;udk ZGwfBudwfrSdwfrsdKcsae&if;rS tmacgifwGif ajcmufaoGUvm\/


vufzsm;awG at;pufpdkxdkif;vmonf/ pmar;yGJatmifpm&if; vmMunhfonfh ausmif;om;wpfOD;\
&ifckefrIrsKd;jzifh ol ajcvSrf;wpfvSrf; vSrf;vdkuf\/ xdkYaemuf wdk;wdwfpGm toHjyKvdkufonf/

]]rdk;...}}

olr\ udk,fcE¨muav; qwfceJ wkefoGm;onf/

jAKef;ceJ aemufjyef vSnfhMunhfí olYudk jrifaomtcg olr rwfwwf&yfvdkufavonf/


tajctae vHk;0raumif;yg/ olrrsufESmwGif ½Suf½GHUrIu cPuav;om ay:vmvdkuf\/

]]&Sif uRefrudk bm'ku© ay;OD;rvdkYvJ [if}}

tHBudwfí wdk;wdk;uav; pGyfpGJvdkufaom olr\rsuf0ef;rsm; pdrf;um;rmausmvsuf &Sdonf/


olU&ifxJrSm qdkYepfoGm;\/

]]uRefawmf bmrS'ku©ray;ygbl; rdk;? rdk;qDu pum;wpfcGef;yJ Mum;csifwmyg}}

olr EIwfcrf;rsm; wif;wif;aphoGm;um tenf;i,f ,dkifaeaom udk,fudk rwfvdkufavonf/

]]nu tjzpfudk rdk; wu,f arhvdkufNyDvm; [if}}

ol EIwfcrf;wGif rxDw&D tjyHK;uav; a&mufvm\/

]]tdk... jzpfrS jzpf&av? 'Dar;cGef;uav;twGufrsm; 'Davmuf'ku©cH&w,fvdkY...? [kwfuJh? uRefr


acgif;xJrSm bmrS r&Sdawmhbl;}}

ol r,Hkyg/ okdYaomf rdk;\rsufESmxm;udk Munhf&jcif;jzifh olUtwGuf yGJNyD;oGm;NyD jzpfaMumif; ol


odvdkuf\/ ,ckrSawmh ol aemufrqkwfEdkifawmhyg/

]]rdk;...tcspfqdkwm ½Sufp&m r[kwfbl;? a,musfm;wdkif; rdef;rwdkif; MuHKawGU&wJh jyóemyg}}

]]'gtcspfvdkY b,folu ajymvJ? 'g a,musfm;wpfa,muf&JU aoG;aqmifrIeJY rdef;rwpfa,muf&JU


wpfcP ½l;oGyfwyfrufrIyJ}}

]]r[kwfbl;}}

ol pdwfvGwfum tenf;i,f toHus,foGm;\/ olru rsufawmifpif;arS;í oa&mfawmfawmf


Munhfonf/

]]aeprf;ygOD;? um,uH½Sifxufrsm; &Sifu ydkodEdkifrSmvm;}}

~ 141 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]um,uH&Sifu vdrfaewmyJ}}

olYpum; tBuD;tus,f rSm;,Gif;oGm;onf/ okdYaomf ol aemifw r&yg/

]]½Sif xGufoGm;zdkY aumif;NyD? uRefr&JU vkyfief;udkvnf; taESmifht,Suf ay;w,f? uRefr&JU


*kPfodu©mudkvnf; taESmifht,Suf ay;w,f}}

wkefvIyfrI uif;rJhaom at;wdat;puf toHaMumifh ol enf;enf; ,dkifoGm;\/ odkYaomf


tHBudwfum rdk;udk pl;pdkuf Munhfvdkufonf/

]]rdk;... wyfrufrIaMumifh tcspf jzpfrvmEdkifbl;? 'gayr,fh tcspfjzpfay:NyD;wJhaemufrSm wyfrufrIu


wGJygvmwwfw,f? 'Dudpö[m nmp&mvnf; r[kwfbl;? &Sufp&mvnf; rvdkbl;? zHk;uG,fxm;p&mvnf;
rvdkbl;? rdk;&,f aus;Zl;jyKNyD;...}}

]]t"dyÜm,f r&SdwmawG rajymeJY}} olr toHu us,favmifvmonf/

ol rcHcsifpdwfjzifh olrxH ol ajcwpfvSrf; wdk;oGm;\/

]]&Sif tckcsufcsif; xGufoGm;? uRefr &SifhrsufESmudk rjrifcsifbl;}}

olr toHrsm; wkef,ifvmonfudk ol rtHhMoyg/ aemufwpfvSrf; xyfvSrf;vdkufpOf rdk;u


tem;&Sd ADumzefcGufjzifh tm;ukef vTJaygufvdkufavonf/ olUrsufpdxJrSm rD;awmufoGm;\/ ezl;qDrS
emusifrIESifhtwl cGrf;ceJ uGJjzwfoH/ olUrsufESmay:odkY cg;oufaom t&nfrsm; pdk½TJoGm;onfh
cHpm;csuf/ xdkYaemuf ezl;ay:rS pD;usvmaom ap;yspfonfh aoG;&nfrsm;jzifh nmbufrsufpdudk
zHk;vTrf;vkrwwf 0g;oGm;\/

ol xdef;csKyfxm;vsufu a'go axmif;ceJ xoGm;onf/

]]uRefawmf cifAsm;udk odyfcspfygw,f rdk;? a,musfm;wpfa,mufudk cspf&aumif;rSef; rodwJh


rdef;rwpfa,muf&JU tjypfuif;pifrIudk uRefawmf oabmusygw,f? tcspfudk em;rvnf pdwfr0ifpm;wJh
rdef;rwpfa,mufudk uRefawmf tepfemcHpdwfeJY wpfoufvHk; cspfjrwfEdk; oGm;Edkifygw,f/ 'gayr,fh...}}

rdk;onf ,cktcg EIwfcrf;udk vuf0g;jzifhtkyfum wpfbufodkY rsufESmvTJvsuf &Sdonf/

]]'gayr,fh udk,fhudk,fudk vdrfnmzHk;uG,fNyD; [efaqmifxm;wJh rdef;rrsdK;udkawmh uRefawmf


oabmrusbl;/ a,musfm;wpfa,mufudk cspfrdwm &Sufp&mvdkY oabmxm;aewJh rdef;rwpfa,muf[m
uRefawmfhtcspfeJY rxdkufwefbl;/ cifAsm;[m a,musfm;awGudk tEdkif,lcsifw,f? udk,fhudk,fudk
emusifatmif vkyfNyD;awmh tEdkif,lrS &r,fqdk&ifawmif cifAsm;u temcHNyD; Edkifcsifw,f/ tJ'Dawmh
cifAsm; Edkifvdkufw,fvdkYyJ oabmxm;NyD; aysmfaysmf½Tif½Tif aeyg}}

ol cspfjrwfEdk;vSpGmaom rdef;rudk aemufqHk;tBudrftjzpf pdef;pdef; Munhfonf/

]]rif;xifausmfu uwdwpfvHk;udk b,fawmhrS rzsufbl; rdk;? uRefawmf cifAsm;eJY vHk;0


rawGUawmhbl;/ tJ'g uwd/ uRefawmf jyefr,f}}

olr rvIyfr,Suf rwfrwf&yfvsuf &Sd&mrS wpfbufodkY csmceJ vSnfhypfvdkufavonf/ ol


emMunf;pGm wpfcsufjyHK;NyD;aemuf acgif;wpfcsufqwfum vSnfhxGufvmcJhonf/

~ 142 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tarSmifonf wjznf;jznf; olYudk 0g;rsdKypfvdkufonf/ olUajcvSrf;rsm;rSm aES;auG;av;vHvsuf


&Sdonf/

&efukefodkY wevFmaeYn ½Spfem&DusrS a&mufoGm;onf/

tm;vHk; aemufusoGm;NyD/

araru olYudk tajy;tvTm; BudKqdkEIwfqufaomfvnf; azazu {nhfcef;rSm wdkif;(rf) r*¾Zif;udk


oJBuD;rJBuD; zwfvsuf Nidrfouf wdwfqdwfaeonf/ pdk;&drf pdwfylaom ararhar;cGef;rsm;udk vHk;0
rajzEdkifao;bJ wpfudk,fvHk; a&pdrfcsdK;ypfvdkuf\/

azaz\a'goudk ol cefYrSef;í &ygonf/ okdYaomf þudpörSm ol bmrQ rwwfEdkifawmhaom


udpöjzpfonf/ tjypfwifvQifvnf; cH½Hkom jzpfonf/

tonf;uGJvmaom vlwpfa,muf\ rsufESmrsdK; rjzpfap&bJ £ajE´&& rsufESmxm;jzifh


azazhab;rSm 0ifxdkifvdkufonf/ azazu armhMunhfNyD;aemuf olESifh rqdkifovdkyif pmudk
iHkYzwfaeavonf/ rdepfaygif;rsm;pGm NidrfoufpGm xdkifaeNyD;aemuf ol raewwf rxdkifwwf
jzpfvmonf/ olonf txuft&m&Sd\ tjypfwifrIudk cHxdkufaom vlwpfa,mufjzpf\/ odkYaomf
azazu tjypfvnf; rqdk? vHk;0vnf; *½krpdkufyg/ aemufqHk; ol onf;nnf;cHEdkifpdwfawG
vGifhpOfoGm;\/

]]azaz uRefawmhfudk wpfckck ajymyg}}

azazu armhMunhfonf/ azazhrsufvHk;rS a'got&dyftaiGUonf rD;a&mifatmufwGif


awmufyae\/

]]bmpum; Mum;csifvdkYvJ? 'DaeY wpfaeYvHk; rif; r&SdvdkY igwdkYtm;vHk; 'ku©a&muf&w,f qdkwmrsdK;


Mum;csifovm;/ 'gqdk&ifawmh rarQmfvifheJY/ rif; r&Sd&ifvnf; jzpfw,f/ pk'gvDu tm;vHk;
tqifajyatmif vkyfay;oGm;w,f}}

ol emusifpGm wdwfqdwfoGm;\/

[kwfw,f? uRefawmf[m b,folUtwGufrS rvdktyfbl;/ 'DurmÇavmurSm uRefawmf r&Sd&ifvnf;


jzpfw,f/

]]ajymcsifwmuawmh rif;udk ighrsufESmeJY tvkyfay;xm;wm? rif;udk tvkyfcefYzdkY ig


wdkufwGef;xm;wm? 'Dawmh tckvdk t&SufwuGJ *kPfodu©musatmif vkyfNyD;wJhaemuf rif;udk
ighwdkufwGef;csufeJYyJ tvkyfjzKwfr,f? rif; reufjzef ½Hk;vmp&m rvdkbl;}}

xdkYaemuf ajymp&mpum; ukefoGm;ovdkyif pmtkyfudk jyefaumufudkifvdkufavonf/

ol acgif;tHk;udk rsufESmtyfvsuf wdwfqdwfpGm emMunf;ae\/ tn§mwm r½Sdaom rdef;r\


EIwfcrf;yg;rsm;rS rxDwxD tjyHK;udk ol ZGwfrSdwfí azsmufzsufypfae&onf/ odkYaomf b,fvdkrS r&yg/
]va&mif&JU jzm;a,mif;rI...? a,musfm;wpfa,muf&JU aoG;aqmifrI...} olonf rdk;\ pum;vHk;rsm;udk
emMunf;pGm jyefMum;a,mifae&onf/

'Davmuf aomuft"dyÜm,f r&SdwJh pum;awG cifAsm;rdkY ajymwwfw,f/

~ 143 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

olr\vufaqmif csmvDa&arT;ykvif;udk vufjzifh wdkufcwfrdaomtcg a'gowBuD; qGJ,lvsuf


tkwfeH&HqDodkY t½Sdefjyif;pGm ypfaygufcGJypfvdkufonf/ wpfcef;vHk; a&arT;eHYrsm; axmif;ceJ ysYHESHUvsuf
zefuJGpawG wpfppD vGifhpOfoGm;aomtcg ol acgif;tHk;ay: rsufESm arSmufcsvdkufjyefonf/

cifAsm;udk uRefawmf b,fvdk arhvdkY&yghrvJ rdk;&,f/

]]om;}}

olUckwifab;odkY arar a&mufvmonf/

]]xrif;pm;vdkufOD;av}}

]]rpm;awmhbl; arar? pm;cJhNyD}}

ol acgif;tHk;rS rsufESm rcGmyg/ arar olYpum;udk ,HkrSm r[kwfwm ol odonf/ ol


&xm;ay:wGif xrif;rpm;wwfwm arar odxm;ygonf/

]]rif;taztaMumif;vnf; rif; odvsufom;eJY? olUa'gou cPav;yg om;}}

bk&m;a&/ ol azazha'gotaMumif; awG;aejcif; r[kwfrSef; ararhudk b,fvdk ajymjyEdkifyghrvJ/

]]om; tazudk om; pdwfrqdk;oifhbl;}}

]]r[kwfbl;? uRefawmf azazhudk pdwfqdk;p&m taMumif;vnf; r&Sdygbl;}}

arar NidrfoufpGm &yfae\/

]]uRefawmf reufus azazhudk awmif;yefrSmyg}}

]]om; ezl;u bmjzpfwmvJ}}

ol yvwfpwm tkyfxm;aom ywfwD;pudk trSwfwrJh oGm;prf;vdkufonf/

]]acsmfvJwm arar? rjzpfavmufygbl;}}

oHk;csufyJ csKyf&wmyg/

]]arar aq;xnfhay;r,f}}

]][m... rvdkbl; arar}}

acgif;tHk;rSm rsufESmarSmufxm;aom om;udk araru tuJcwf em;vnfoGm;yHk &onf/


oufjyif;wpfcsuf csí nifompGm jyefxGufoGm;avonf/

~ 144 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcef; (18)
OD;xifausmfonf ol\ wpfOD;wnf;aom om; rif;xifausmfudk tvkyfrjzKwfyg/

rif;xifonf ol\ jypfrIrsm;ESifh xdkufwefpGmyif tvkyfudk tqrwef vkyf\/


rdef;rwpfa,muftay: emMunf;rIrsm;udk arhaysmufxm;Edkif&eftwGuf tvkyfonf taumif;qHk;
aq;0g;wpfck jzpfonf/

azazmf0g&D vukef&uf\ eHeufrsm;? nrsm;onf rif;xiftwGuf ajcmufaoGUwdwfqdwfpGm


ukefqHk;oGm;onf/ oGm;aeus vukef½Hk;ydwf&ufwGif rif;xif rEÅav;roGm;bJ aejcif;twGuf azaz
tenf;i,f tHhMo[ef &Sdaomfvnf; bmrQ rar;jref;yg/

rwfvonf olwdkY ukrÜPDtwGufvnf; wpfESpfpm bwf*sufydwfaomv jzpfonf/ olonf


vcsKyfpm&if;rsm;udk pk'gvD\ tultnDjzifh ppfaq;jznfhpGuf&if; usef&Sdaom pm&if;rsm;udk tdrfodkY
o,fí wGufcsuf&onf/

wpfnae om;tzESpfa,muf tdrfodkY jyefa&mufoGm;aomtcg rarQmfvifhaom jzpf&yfaMumifh ol


wtHhwMo jzpfoGm;onf/

tdrfrSm {nhfonfwpfa,muf a&mufaeonf/ ararESifh xdkifpum;ajymaeonf/

xdk{nhfonfrSm rcifrdk;jrifh jzpfonf/

ol jAKef;ceJ &ifckefvIyf½Sm;oGm;\/ ,HkEdkifp&m r[kwfaomfvnf; þonfrSm wu,fhtjzpftysuf


jzpfonf/ olronf tayguf0udk ab;wdkuf taetxm;jzifh xdkifaeaomfvnf; olwdkY0ifvmwmudk
jrifvdkufaMumif; ol odonf/ olrudk awGUvdkuf&aomaMumifh tHhMo0rf;omrIrSm ol arQmfvifhxm;aom
cHpm;rIr[kwf/

]]tpfudk... {nfhonf apmifhaewm MumvSNyD}}

]]aeaumif;vm;a[h cifrdk;jrihf}}

olr onfbuf vSnfhMunhfonf/ olr rsufvHk;rsm; olUxH a&mufrvmbJ azazhxHrSmom &Sd\/

]][kwfuJh q&m}}

rif;xif? 'g 0rf;omp&m r[kwfbl;aemf/ 'Drdef;r olUtvkyfudpöwpfckck &SdvdkY a&mufvmwm/


olYudk,fol xdef;odrf;um zdkifwGJrsm; ydkufvsufu olUtcef;qDodkY avQmufoGm;vdkufonf/

~ 145 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]&efukefudk bmvmvkyfwmvJuG}}

]]vcsKyf vmwifwmyg q&m? tJ'g q&mhtwGuf rEÅav;xdk;rkefYawGeJY vmuefawmhwmyg}}

olonf tcef;wHcg;udk toHus,fus,f aqmifhrydwfrdatmif renf; xdef;csKyfxm;&\/


zdkifwGJrsm;? v,f*smpmtkyfrsm;udk pm;yGJay: ypfcsvdkufonf/ xdkYaemuf ckwifay: ypfxdkifcsvdkuf\ /
vufz0g;ESpfzuf jzefYum acgif;idkufpdkuf csxm;aom rsufESmudktkyfvsuf w'dwf'dwf jrefqefpGm
ckefaeaom &ifckefEIef;ukd wnfNidrfatmif BudK;pm;tm;,lvdkuf&onf/

þrdef;rudk jrifvdkuf&aomaMumifh olUwGif jzpfay:vmaom cHpm;rIrsm;rSm xl;qef;vGef;aomaMumifh


trsdK;tpm; rcGJjcm;Ekdifatmif &Sdonf/ 0rf;omjcif;? 0r;fenf;jcif;? wkefvIyfjcif;? tHhMojcif;?
emMunf;jcif;? aMuuGJjcif;... tqdk;0g;qHk; cHpm;csufrSm ½HI;edrfhatmufusjcif; jzpfonf/

{nfhcef;qDrS &,farmoHrsm;onf olUtcef;xJtxd azmufxGif; 0ifa&mufvm\/ ol tHwif;wif;


Budwfxm;vdkufonf/

]]tckawmh rxGufao;ygbl; q&m? ti,fawGudk a&SUuOD;aqmifzdkY vdkaeao;w,f? wjznf;jznf;


olwdkY uRrf;usifoGm;rSmyg? pcef;rSm uRefrudk rvdktyfawmhbl; qdkrS...}}

wpfcsufwpfcsuf olUem;xJodkY 0ifvmaom rcifrdk;jrihf\toHrSm ynmrmersm; vTrf;rdk;ae\/


'Drdef;r igeJY r&wmyJ aumif;w,f/ 'gavmuf BuD;us,fwJh rdef;r igeJYvnf; a&&Snf rjzpfygbl;/

ol pyspfoD; t&omudk csOfonf[k ZGwf BudwfrSdwf qHk;jzwf&ef BudK;pm;ae&onf/

Essential Moe... [laom &nfnTef;csufrsm; yHkESdyfxm;onfh uwfjym;uav;rsm;


pm;yGJatmufajcwGif z½dkz&J jyefYMuJvsuf &Sdonf/ ol rcHcsdrcHom rsufpdvTJypfvdkuf\/

b,favmuf rsufESmajymifwJh rdef;rvJ/ 'DtdrfrSm ig&Sdaer,fqdkwm ol odvsufeJY/ odkYaomf ol


rodvdkufcifrSmyif arQmfvifhcsufuav; wpfck rQifrQifuav; 0ifa&mufvm\/ rdk;[m azazhqDudk
vmwmvm;? ighqD vmwmvm;/

odkYaomf apmapmu olr\ wnfNidrfaom rsufESmxm;udk owd&rdjyefawmh ol &SufoGm;\/ ol


pm;yGJwGif 0ifxdkifum zdkifwGJudk zGifhvdkufonf/

]]rif;xif? cifrdk;jrifhudk vdkufydkYay;vdkufygOD;}}

ol pkwfwpfcsuf oyfvdkuf\/ azazuawmh vkyfNyD/ om;&JU tajctaeudkrsm; enf;enf;yg;yg;


tuJcwfygOD;vm;/

]]aeygap q&m? uRefr av;q,fhig; pD;oGm;&if tqifajyygw,f? 'ku© r&SmygeJY}}

tJ'D 'ku©u azazh'ku© r[kwfbl;As? usKyf'ku©/

]]b,f[kwfrvJ? a0;u a0;eJY? olvnf; tm;aeygw,f? rif;xif...}}

]]cifAsm...}}

ol uref;uwef; xdkif&mrS x&yfvdkufpOf ylaEG;aom rsufESmjzifh &ifckefvIyf½Sm;oGm;wm


bmtwGufygvdrfh/ ol rSefudk wpfcsuf Munhfvdkuf\/ &Suf½GHUaeaom vli,fuav;wpfa,muf\

~ 146 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

emusifaom rsufESm/ ol rsufESmxm;udk £ajE´&& wif;xm;Munhfvdkufonf/ acgif;NzD;zdkY jyifNyD;rS


rNzD;awmhbJ vufjzifh zGoyfum aemufjyefodrf;vdkuf\/

cyfwnfwnf rsufESmxm;jzifh ol {nfhcef;qDodkY atmifjrifpGm a&mufoGm;onf/

]]om; cifrdk;jrifhudk tdrftxd vdkufydkYay;vdkuf}}

azazhrsufvHk;rsm;wGif &,fjrL;&dyfuav; oef;aeaomfvnf; rsufESmxm;u cyfwnfwnf/

]][kwfuJh? &ygw,f azaz}}

rcifrdk;jrihfu azazha&SUwGif rwfwwf&yfvsuf ½Sdonf/ vnfyif;Mu,foD;? vufMu,foD;


tjynfhwyfxm;onfh tjymEka&mif &Syfvuf½Snfjzifh olr wnfNidrfaeonf/ ol eH&HrS um;aomhudk
jzKwf,lvdkufNyD; olrudk aphaphrMunhfbJ acgif;wpfcsuf qwfjyvkdufonf/ xdkYaemuf olrudk rapmifhbJ
avSum;rS cyfoGufoGuf ajy;qif;cJh\/

azazu olYwynfhudk atmuftxd qif;vdkufNyD; um;wHcg; vdkufzGifhay;aomaMumifh ol


enf;enf; rausreyf jzpfoGm;onf/ odkYaomf rauseyfaom rsufESmxm; rjzpfatmif xdef;csKyfum
aomhudk vSnfhzGifhvdkuf\/ olUvufrsm; vHk;0 rwkef,ifwmudk olr owdxm;rdygap[k
qkawmif;onf/

]]b,ftxd vdkufydkYay;&rvJ cifAs}}

]]t&iftdrfyJ}}

azazha&SUwGif ajymcsvdkufaom cyfwnfwnf olrpum;aMumifh olUrsufESm ylaEG;oGm;\/ cifAsm;


uRefawmfhudk azazha&SUrSm aumif;aumif; cRwfvdkufwmyJ/

um;uav;onf pdwfqkd;rmefqdk; aqmifhxGufoGm;\/


t&iftdrfae&mudk ol owd&aevdrhfrnf[k b,fvdkpdwful;rsdK;jzifh pGyfpGJvdkufygoenf;/
odkYaomf vSnf;wef; rSwfwdkifteD;u olrwpfcg qif;oGm;zl;aom ae&mudk olwu,f
owd&aeygonf/ um;uav;onf wmarGvrf;twdkif; w&dyf&dyf ajy;aeonf/ um;xJwGif
olaumif;aumif; vGrf;rufzl;aom arT;&eHYwpfck ysHYvGifhvsuf ½Sdavonf/ ol rsufarSmif
enf;enf;MuKwfvkdufNyD; a&SUwnfhwnfhodkYom pl;pdkufMunhfaeonf/ odkYaomf olUab;rSm eD;uyfpGm
xdkifaeonfh udk,fcE¨mav; tvGefNidrfoufaeaMumif; ol owdjyKrdygonf/ wmarGt0dkif;udk csdK;auGUNyD;
a½T*Hkwdkifvrf;ray: a&mufvmonfhtcg um;vufudkifbD;udk ol cyfavsmhavsmhom
xdef;udkifxm;vdkufonf/
olr pum;wpfcGef;rQ rajymyg/ oluvnf; pum;wpfcGef;rS rajymyg/
olwdkY ½Hk;a&SUodkY um;jzwfvmrdaomtcg rdk;onf;onf;wGif yvufazmif;twkdif; £aje´&&
avQmufoGm;aeonfh BuD;us,faom? cspfjrwfEdk;zG,faumif;aom olrudk jrifa,mifvmrdonf/
xdkpOfwkef;uwnf;u olr olU&ifxJokdY pwif0ifa&mufcJhygonf/ olU&ifrSm El;nHhpGm emusifvm\/
wu,fawmh uRefawmf cifAsm;udk wpfaeYrS arhvdkY r&ygbl; rdk;&,f/
odkYaomf ol vHk;0 tnHhrcHEdkifawmhyg/

~ 147 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

tcspfudk &Sufp&m[k xifaom? twåBuD;aom? tEdkif,lvdkpdwf jyif;jyaom rdef;rwpfa,mufudk


ol vHk;0 'l;raxmufEdkifyg/
ol EIwfcrf; wif;wif;aphí a½T*HkwdkifrD;ydGKifhudk rD;pdrf;trDarmif;zkdY BudK;pm;onf/
]]rD; 0gaeNyD}} olr\ owday;oHu xdwfvefYwMum; EdkifvS\/
ol wdk;wdk;uav; qJa&;um uRDceJaeatmif b&dwftkyfypfvdkuf&\/ xdkYaemuf aemufMunhfrSefudk
vSrf;Munhf&if; jznf;jznf;csif; aemufqkwf&yfaevdkufonf/ vufudkifbD;udk udkifxm;aom olYvufrsm;
acR;jyefae\/ rD;eDwGif &yfaepOfwpfcsdefvHk; olUa&SUrSm jzwfoGm;aeMuaom um;rsm;udkom
ai;pdkufMunhfvsuf olrbufodkY vHk;0 vSnfhrMunhfrdatmif owdxm; xdef;csKyfxm;onf/
rSefxJrSwpfqifhawmif ol olrudk rMunhfyg/ odkYaomf vIyf½Sm;rIjzifh olr aemufrSDodkY rSDcsvdkufaMumif;
olodonf/ rsufpd ab;jrifuGif;jzifhvnf; udk,fcE¨mvIyf½Sm;rIudk ol &dyfceJ jrif&ygonf/
olonf um;udkom *½kwpdkuf oJBuD;rJBuD;armif;&if; acgif;xJrSm bmtawG;rS r&Sdatmif
ZGwfz,fxkwfypfvkdufonf/ odkYaomf aEG;axG;aysmif;EGJUonfh olr\ udk,fcE¨monf olU&ifcGifxJodkY
wpfcgcdk0ifzl;aMumif; ol b,fvdk arhaysmufí &Edkifygrnfenf;/
ol vifh(uf)vrf;rS abmif'&Dvrf;odkY t½Sdefjzihf csdK;auGUcsvdkufaomtcg olr\
udk,fvHk;uav;u trSwfwrJh ,dkifceJ eD;uyfvm\/ olr pkwfwpfcsuf oyfvdkufwm Mum;&onf/ ol
rsufcHk;yifhum awmif;yefvdkufonf/
]]aqm&D;}}
olr bmrS jyefrajymyg/
ol wrifvkyfjcif; r[kwfaMumif; olr odrSodyghrvm;/
xdef;csKyfxm;aom pdwfudk ajzavsmhum zswfceJ olrbuf vSnhfMunhfvdkufonf/ rcifrdk;jrifhonf
a&SUwnfhwnfhodkY NidrfoufpGm ai;ae\/ olr\ rsufvHk;rsm;rSm wif;rm&dyfvnf; vHk;0r&Sd/
El;nHhodrfarGUrIvnf; vHk;0r&Sd/ t"dyÜm,fuif;rJhaom? ai;pdkufawGa0aom rsufvHk;rsm;jzpfonf.../ ol
yifhoufwpfcsuf ½dIufvdkufonf/ ol pdwfaumufaejcif; r[kwfaMumif; oufaojy&if;jzifh ol
t&m&mwGif yHkrSeftwkdif; wnfNidrfjcif;omjzpfaMumif; oufaojyEdkif&ef BudK;pm;&rnf/
]]rar,kcdkifwdkY aeaumif;Muw,f r[kwfvm;}}
olr ½kwfw&uf vSnfhMunhfNyD; a&SUwnfhwnfhodkY jyefvSnfhoGm;jyef\/
]][kwfuJh}}
'gyJ/ cifAsm;&JU vlrIa&;ynmuawmh xHk;pHtwdkif; oknyJ/
]]Edkufwuf(uf)(pf)p&JU tajctaea&m aumif;&JUvm; cifAs}}
onfwpfcgawmh vSnfhMunhfvdkufaom olr rsuf0ef;rsm;wGif pl;&SpGm vufoGm;aom
tvif;wef;rSm a'go&dyfjzpfygonf/
]]&Sif[m b,fawmhrqdk t"dueJY omrnudk tjrJwrf; wvGJwacsmfawG vkyfwwfw,f}}
a[mAsm.../ ol wtHhwMo vSnfhMunhfvdkufrdawmh olYudk pl;&SpGm &efvdk[ef rsuf0ef;rsm;ESifh
qHkrdonf/

~ 148 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

]]'D Edkufwuf(uf)(pf)tptaMumif; ar;zdkYvdktyfwJh tcsdefwkef;u &Sifu wjcm;ar;cGef;awG


avQmufar;aew,f? tck wjcm;ar;cGef;wpfck ar;zdkY toifhawmfqHk;tcsdefrSm &Sifu Edkuf(uf)(pf)
taMumif; ar;jyefNyD}}
ol vDAmudk enf;enf;avQmhcseif;&if; olrudk ai;armrdoGm;\/
]]bmar;cGef;vJ}}
]]uRefr &efukefudk bmaMumifh vmovJqdkwJh ar;cGef;aygh}}
ol owdvufvGwf vDAmudk eif;csypfvdkufjyefonf/ um;uav;onf &dyfceJ vsifjrefaom
t&Sdefjzifh ajy;oGm;\/ a&SUrSm rD;ydGKifh.../ ol jyefxdef;,lvdkufonf/ OD;0dpm&vrf;udk csdK;auGUvdkufonf/
]]vcsKyfawG vmwifwmqdk}}
]]tdk;... 'gu vlBuD; em;axmifvdkY aumif;r,fh tajzrsdK;yJ}}
ol &ifwvSyfvSyf ckefvm\/
rdk;&,f.../ uRefawmf aemufwpfBudrf r½l;csifawmhygbl;/ odkYaomf...
]]'gjzifh uav; em;axmifvdkYaumif;r,fh tajzrsdK;vnf; &Sdao;w,faygh}}
]][kwfw,f}}
]]'gjzifh...}}
olYudk olr vHk;0vSnhfrMunfhyg/ olonf vIyf½Sm;aeaom &ifudk Nidrfoufatmif? rSefuefatmif
b,fvdkrS rxdef;csKyfEdkifbJ &Sdaeonf/ olr\ ab;wdkufrsufESmuav;rSm yDjyifaom aumufaMumif;jzifh
ajyjypfaom yef;csDwpfckyif jzpfonf/ EIwfcrf;rsm; tenf;i,frQ rjyHK;onhftjyif wif;wif;yif
aphxm;vdkufao;\/
]]rdk;...}}
]]avmurSm csKyfwnf;rIqdkwm ae&mwumawmh rvdktyfbl;qdkwm uRefr vufcHvdkufygNyD}}
ol vdIufceJ 0rf;omoGm;onf/ þpum;udk zGifhajym&ef rdrdtwåudk awmfvSefvdkuf&aom rdk;\
&Suf½GHUrIrsm;udk ol cefYrSef;MunhfvdkY &ygonf/ ol um;vufudkifudk wtm; qkyfn§pfxm;vdkuf\/
aus;Zl;wifygw,f rdk;&,f.../
]]OD;rif;xif}}
olYudk vSnfhMunhfvdkufaom olr\ yef;aoG;a&mifrsufESmrSm ol awGUzl;orQ olr rsufESmxJwGif
tvSyqHk;jzpfonf/ ol pum;wpfcGef;ajymvdkufvQif xdkpum;onf olUcHpm;rIudk udk,fpm;jyKEdkif
avmufatmif wefzdk;rBuD;rSm pdk;í pdwftm½Hkudk um;xJwGif tpGrf;ukef pl;pdkufvsuf um;udk t&Sdefjr§ifh
armif;aerdonf/ a&wrmyifrsm; &dyfceJ &dyfceJ usefaecJh\/
]]trSefudk em;axmifrvm; [if}}
ol pdwfvIyf&Sm;pGm acgif;ndwfvdkufrd\/
]]uRefrav...}}

~ 149 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
*sL; r&Sdrjzpfrdk;

rmefrmersm; uif;uGmvsuf tjypfuif;pifaom olrrsufESmav;udk rSefxJrSwpfqifhom ol


wdwfwcdk; Munfhygonf/
]]... arhvdkY r&bl;}}
]]rdk;...}}
ol wpfudk,fvHk; wkef,ifoGm;atmif 0rf;ompdwfjzifh wpfcsufvTwfceJ atmfvdkufum um;udk
vrf;ab;odkY qGJ,luyf&yfypfvdkufonf/ um;uav;onf bD;yGwfwdkufoH us,favmifpGmjzifh
&yfwefYoGm;\/
olr rsufarSmif wGefYauG;oGm;onf/
]]tdk... qufarmif;av OD;rif;xif? vlawGu b,fvdk xifMurvJ &Sifh}}
]]b,fvdk xifxifAsm... cPuav; em;vdkufyg&apOD;}}
ol *spfuefuef avoHudk uref;uwef; jyefjyifvdkuf&\/
]]tckae uRefawmf um;qufarmif;&if awGUorQum;udk tukefvdkufwdkufypfrdvdrfhr,f}}
]][if... bmjzpfvdkYvJ}}
]]aysmfvdkYayghAsm}}
olr\ yGifhvif;aom &,foHatmufwGif urmÇavmuBuD;wpfckvHk; wdwfqdwfoGm;\/
*sL;

Commercial use of this book will be at your OWN RISK !

~ 150 ~ jrefrmhrQm;ewfarmif
ww
w.
my
an
ma
rcu
pid
.ne
t

You might also like