Professional Documents
Culture Documents
https://www.kathimerini.gr/investigations/562813534/oi-diadromes-ton-paranomon-
fytofarmakon-apo-tin-kina-stin-ellada-meso-toyrkias-kai-voylgarias/
«Φαντάσου το παιδί σου να είναι άρρωστο. Να ξέρεις ποιο είναι το φάρμακο που χρειάζεται
αλλά να μην είναι εγκεκριμένο στην Ελλάδα. Θα το βρεις κάπως αλλιώς». Ο αγρότης από
την Ημαθία, που μιλάει στην «Κ» υπό τον όρο της ανωνυμίας, παραδέχθηκε πως έχει
χρησιμοποιήσει μία φορά παράνομο φυτοφάρμακο που είχε εγκριθεί πρώτα στην Τουρκία,
πριν φτάσει στην Ελλάδα, όταν η καλλιέργειά του ήταν σε κακή κατάσταση. Οπως λέει,
γενικά δεν τα εμπιστεύεται, και δεν το θεωρεί ηθικό να τα χρησιμοποιεί.
Το ίδιο δεν ισχύει για πολλούς παραγωγούς, κυρίως στην περιοχή της Βόρειας Ελλάδας.
Σύμφωνα με ερωτηματολόγιο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, οι ερωτηθέντες
επαγγελματίες χρήστες γεωργικών φαρμάκων δήλωσαν ότι έχουν δει ή έχουν χρησιμοποιήσει
παράνομα γεωργικά φάρμακα σε ποσοστό που ξεπερνά το 30%. «Είναι διαδεδομένα τα
παράνομα φυτοφάρμακα, και όσο περνούν τα χρόνια, εδραιώνεται το εμπόριο αυτό»,
σχολίασε ο παραγωγός.
Αγνώστου προελεύσεως
Παράνομο είναι σύμφωνα με τη νομοθεσία οποιοδήποτε φυτοφάρμακο δεν έχει λάβει
έγκριση από το ελληνικό υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Αυτό σημαίνει πως μπορεί να
πρόκειται είτε για ουσία μη συμβατή με τους κανόνες της Ε.Ε. είτε για σκεύασμα για το
οποίο η εταιρεία δεν κατέθεσε ποτέ φάκελο στην Ε.Ε. προς έγκριση.
Ο Δημήτρης Βαφειάδης, γεωπόνος και ελεγκτής του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για
τα φάρμακα επί μία δεκαετία, αναφέρει πως η υπηρεσία του «κυνηγούσε» κυρίως τα
φάρμακα που ήταν αγνώστου προελεύσεως, παράγονταν από εργαστήρια στην Κίνα ή άλλες
χώρες της Ασίας και είχαν απαγορευθεί εδώ και χρόνια από την Ε.Ε. επειδή ήταν πολύ
δραστικά. «Πήγαιναν Τουρκία, έπαιρναν πλαστές ετικέτες, τις κολλούσαν σε φάρμακα που
δεν ήταν αυτό που έλεγε η ετικέτα και τα έφερναν μέσω Βουλγαρίας». Οπως ανέφερε, όσο
περνούν τα χρόνια, το εμπόριο αυτό γίνεται και πιο επικίνδυνο.
Ψεύτικα αντίγραφα
Σημείο επαφής της Europol για τα παράνομα φυτοφάρμακα, ο Διονύσης Βλάχος, γεωπόνος
στο υπουργείο Αγροτικής Aνάπτυξης, έχει εντοπίσει μια νέα τάση: τα ψεύτικα αντίγραφα.
«Αντί να φέρουν εντελώς απαγορευμένα φάρμακα στην Ε.Ε., βρίσκουν ένα ακριβό φάρμακο,
φτιάχνουν κινεζικό αντίγραφό του με πλαστή ετικέτα και προσπαθούν να το
κυκλοφορήσουν. Αυτή είναι μια αυξανόμενη κατηγορία». Οπως εξηγεί ο κ. Βλάχος, τα
πλαστά φάρμακα μπορεί να έχουν την ίδια δραστική ουσία, αλλά δεν τηρούν καμία
προδιαγραφή. Βεβαίως, η δραστική ουσία μπορεί να μην είναι στη συγκέντρωση που
απαιτείται, ενώ τα άλλα συστατικά του φαρμάκου, τα πρόσθετα που έχουν τεράστια σημασία
για την ασφάλεια του φυτού ή του ανθρώπου που θα καταναλώσει τα τρόφιμα, διαφέρουν.
«Οι περιπτώσεις πλαστών αντιγράφων που έχουμε εντοπίσει δεν είχαν την αναγκαία
περιεκτικότητα και περιείχαν τοξικές ουσίες. Για αυτό και ήταν φθηνά». Οπως περιγράφει ο
κ. Βλάχος, οι ετικέτες γράφονται και αυτές στα ελληνικά και, αν κάποιος είναι
παρατηρητικός, εντοπίζει λάθη, όπως στον αριθμό τηλεφώνου των δηλητηριάσεων ή
στην επωνυμία των μπραντ που αντιγράφουν.
Ο ίδιος έχει ρίξει δύο φορές στο χωράφι του παράνομα φυτοφάρμακα από Βουλγαρία: «Η
Ελλάδα δίνει έγκριση σε παρόμοιο φάρμακο, αλλά αργεί κάποιες φορές – τη δίνει τον
Αύγουστο και εμείς το χρειαζόμαστε Ιούνιο. Το βρήκα από έξω». Σε άλλη περίπτωση, όπως
αναφέρει, θα έπρεπε να βρει και να χρεωθεί εργατικά χέρια που θα τσάπιζαν για δύο ημέρες.
Προτίμησε την πρώτη οδό, η οποία ήταν και στο 1/3 της τιμής που βρίσκει στην Ελλάδα.
Ρωτώντας τον πώς τα προμηθεύτηκε, αρκέστηκε να απαντήσει πως είναι πολύ εύκολο.
«Μπορείς να πας εσύ ή να έρθουν σε εσένα. Εμπόριο είναι και κινείται».
Ελλειψη ελεγκτών
Ελεγκτής στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας, επί χρόνια, τονίζει πως απαιτείται
περισσότερο προσωπικό –και πιο ευέλικτο– για να μπορέσει να ελεγχθεί καλύτερα το
επικίνδυνο αυτό εμπόριο. Χαρακτηριστικά ανέφερε πως για τη Δυτική και την Κεντρική
Μακεδονία υπήρχαν 2-3 ελεγκτές για 600 καταστήματα, 30 βιομηχανίες, για 4 σημεία
εισόδου και περίπου 150.000 αγρότες. Οπως είπε, οι παραγωγοί γνωρίζουν μέχρι και τα
ωράρια των ελεγκτών. «Οι διανομές γίνονται το βράδυ. Το φορτηγό ξεφορτώνει απευθείας
στις αποθήκες των παραγωγών και πηγαίνουν το πρωί να ψεκάσουν πριν ξεκινήσουν οι
υπηρεσίες. Οταν φτάνουμε στα σημεία υδροληψίας (όπου αντλούν νερό για τα
φυτοφάρμακα), βρίσκουμε καμένες συσκευασίες με τουρκικά γράμματα».
Για τη Δυτική και την Κεντρική Μακεδονία υπήρχαν 2-3 ελεγκτές για 600 καταστήματα, 30
βιομηχανίες, για 4 σημεία εισόδου και περίπου 150.000 αγρότες.
Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η Κομισιόν θα λάβει μέτρα για τη
μείωση κατά 50% του κινδύνου από τη χρήση χημικών φυτοφαρμάκων,
συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των πιο επικίνδυνων φυτοφαρμάκων, έως το 2030.