Professional Documents
Culture Documents
Math Solution g9
Math Solution g9
កទ &
ក ប ង
ៃហ ហុន
ិ ៖ វទ ល័យប៊ន
ុ នី ហ៊ន
ុ ែសន រម
ៃហ ចរ ៖ វទ ល័យសុខ នសំេ ង
យ៉តពន'ក ៖ និស)ិត*+ទ
ំ ៤
ី បរ-.ប/តគណិតវទ
កព ទ យ ៃហ ហុន
ិ
ប មកម ធ
! ! ក#ថ ប ក %ង
ក ទ
ចក ថង គ
'ម%យក( ន* មច,ន យ- .ន/ ជ%យ
1ម ជង ព 2ក 3
4ក កឹម ពន'ក (6យក ទ7
! យប8ន9: ន ;8ន ន-< ម)
4ក ងួន វ4ន (6យក ង ទ7
! យប8ន9: ន ;8ន ន-< ម)
4ក ស៊ូ ែសន ( ប>ន ក?មប ច@ក ទ .ប8
! ន9: ន ;8ន ន-< ម)
4ក ែប៉ន សំអល
ុ (-B-CD ទ7
! យប8
យប8ន9: ន ;8ន ន-< ម)
4ក អ៊ូ 7ត (-B-CD ទ7
! យប8ន9: ន ;8ន ន-< ម)
4ក ែប៉ន 8ន់បូ (-B-CD ទ7
! យប8ន9: ន ;8ន ន,ទ
ន,ទ)
4ក ឃិន េឡវ (-B-CD ទ7
! យប8ន9: ន ;8ន ន-< ម)
4ក ហួរៃហ ភក=ី (-B-CD ទ7
! យប8ន9: ន ;8ន ន-< ម)
4ក ហុម
ឹ េជៀន (-B-CD ទ7
! យប8ន9: ន ;8ន ន-< ម)
4ក ែប៉ន រទ@ី (-B-CD ទ7
! យប8ន9: ន ;8ន ន-< ម)
4ក ុ (-B-CD .ប8
សំ សំអល ! ន9: ន ;8ន ន-< ម)
កEF /សុម
ឹ ែ/សនAរB (-B-CD .ប8
! ន9: ន ;8ន ន-
ន-< ម)
4ក ឈិត ន់ 1ភ H
! នង
! កន ប? ៃហហួ មុនស
ី ុ
យ ! I លន់ ង
ំ , ផុន សុកល , ែកម ច័នរ# ស% &ី
សូមេ រពជូនពរឲ េ ក ង
ំ អស់ ងេលើជួ
ជប ួ ែតេសចកី
ខ,-ំ ។ /ល់កហ
ំ ស
ុ ែដលេកើត0នេ1ក2ង
- េសៀវេ4េនះ ង
ំ អក6/វ7រទ
ុ 8
ង
ំ បេច9កេទស គឺមន
ិ ែមន<កំហស
ុ របស់េ ក ង
ំ អស់ ងេលើ
ងេលើ
េនះេទ , គឺ<កំហស
ុ >?ល់របស់េយើងខ,-ំ អ2កេរៀបេរៀង និងអ2ក@យ
អតAបទ ។ េហើយក៏សម
ូ អភ័យេ សចំ
សចំេEះកំហស
ុ ឆGង ង
ំ អស់េHះ ។
េ(កឪពុក ៃហ ហួ +យុ ៦២ /0ំ
សូមេ6រពជូនពរេ(កអ0ក2នគុណដ៏មហិ2
:ំងពីរ ឲ<េ(កជួប>បទះែតនឹងេសចក3 ស
ី ខ
ុ
េដDមEីFមGបដ
់ >៏ តFក់ Fទីេ6រព របស់កូនេH
េHទូត តេរ4ងេI ។
េសើឲ រក ននូវេសៀវេ
ទស
“ទស វដីគណិតវទ ៃនកម និង រអប់រ”
េចញ នដល់េលខ ៥ េហើយ
េសៀវេGHងេលើេនះនឹងជួយJ/បេ ជន៍ដល់
អLកសិកMគណិតវទ ពុH
ំ ន។
មក
េសៀវេ “កំែណលំJត់គណិត វទ K0ក់ទ៩
ី ”
ែដលបនៗកំ
ែដលបនៗកំពង
ុ ន់េ ៃដេនះ តវ នចង កងេឡើងកង
! េ"ល
បំណង$ជំ
ង$ជំនយ
ួ ()រ* តីស -ប់បេង.ន
ើ ចំេណះដឹងដល់បនៗ េ0យ-ន
ប12ញ
* ជូនអំពី ៖ លំ7ត់ និងដំេ9ះ (យ7ត់ គប់េមេរៀន ។
េAះេទ គឺ "ន់ែត$ឯក(រេDងមួយកង
! ចំេ9មឯក(រ$េ ចើន
ស -ប់េផFGងHIត
* ់ និង េ បៀបេធៀបែតប៉េ
ុ 9Lះ* ។ ដំេ9ះ (យ
លំ7ត់មយ
ួ ចំនន
ួ បនៗ?ចេឆ@
បនៗ?ចេឆ@យ
ើ េផ*Nងពីេនះក៏ ន ឬ ក៏?ចបែនQម
ចំណច
R មួយចំនន
ួ ែដលបនយល់
ែដលបនយល់Sល បេសើរ ។
ចឲ នកំហស
ុ តិចតួចបំផត
ុ ។
េយើងខU!ំ នខិតខំេរៀបចំVង
ំ ពីអកW>វXរទ
ុ ឱ
Y [* \េផFGងHIត
* េ
់ ]
$េ -នេជៀសមិនរួច ។ េហតុេនះេយើ
នះេយើងសូមអភ័យេcសទុក$មុន
បេចgកេទស ។
តំ7ងអL
ងអLកេរៀបេរៀង
ៃហ ហុន
ិ
( Q 8
R រS គណិតវទ -រូបវទ )
ទូរសពV ៖ ០១២ ៣៤៧ ៦២៤
អីែម៉ល ៖ pahen_hay@yahoo.com
ប ! "#បទ
ទព
េមេរៀនទី១ ៖ ចំនួនអសនិ0ន ១
េមេរៀនទី២ ៖ ស112ត ១៩
េមេរៀនទី
េមេរៀនទី៣ ៖ កេន4មពីជគណិត ២៤
េមេរៀនទី៤ ៖ សមី រដឺេ2កទី១1នមួយអ:;ត ៣៥
េមេរៀនទី៥ ៖ វសមី រដឺេ2កទី១1នមួយអ:;ត ៥១
េមេរៀនទី៦ ៖ បំែណងែចកេ2បកង់ ៦៥
េមេរៀនទី៧ ៖ មធ@មសAត
ិ ិ ៧៧
េមេរៀនទី៨ ៖ 2បCDប ៨៧
េមេរៀនទី៩ ៖ ច1EយរFងពីរចំណGច ៩៨
េមេរៀនទី១០
១០ ៖ សមី រៃនប ត់
H ១១៧
េមេរៀនទី១១
១១ ៖ 2បព័នស
J មី រដឺេ2កទី១ 1នពីរអ:;ត ១៣៧
េមេរៀនទី១២
១២ ៖ 2ទឹសបទពី
ីបទពី គ័រ ១៦៣
េមេរៀនទី១៣
១៣ ៖ រងLង់ និងប ត់
H ១៧១
េមេរៀនទី១៤
១៤ ៖ លកNណៈមុៃំ នរងLង់ ១៨៣
េមេរៀនទី១៥
១៥ ៖ 2ទឹសប
ី ទ ែលល ១៩៣
េមេរៀនទី១៦
១៦ ៖ 2តីេ ណដូចRS ២០៤
េមេរៀនទី១៧
១៧ ៖ ពហុេ ណ ២២៤
េមេរៀនទី១៨
១៨ ៖ សូលីត ២៣៤
$ក% &ង
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
ម នទ ចនន ន ន
1/. ច គ
9 , 16 , 36 , − 64 , − 100
121 , − 144 , 625 , 3
8 , 3
−8
− 3 27 , − 3 64 , 3
125 , 3
216 , 3
1000
2/. ច គ
9 49 81 169 196 400
, , − , , , −
16 9 4 49 25 225
1 8 64 512 216
3 , 3 − , 3 , 3 , 3 −
8 27 125 343 1000
3/. ច ម
( )
3
163 , − 3 362 , 643 , 3
−8
−273 ( −27 )
3 3 2
, 15 , 3
82 , 3
642 , 3
4/. ច ម
y2 , x4 , x2 y 4 , − y6
16 100
, , 3
8x3 , − 64m3
x2 n4
5/. ច ម កន ម
(2 x) 2 , 3
( −5 y ) 3 , (4 − a) 2 , 3
( x + 3)3 , 16b2 + 24b + 9
9 x 2 − 30 x + 25 , 4m 2 − 20mn + 25n 2 , 49 x 2 − 112 xy + 64 y 2
6/. ច ប ! ញមយចននព
30 10
18 , − 48 , 75 , , , 3
40
49 121
3m
3
54 , − 3 128 , 3
192 , 3 , 3
16a 5
8n3
7/. ច ប ! ញមយចននព
36a 2b3 , 27a 4b3 , 72 x5 y 2 , − 112a 3b 4 , 80m 4 n3
64 x 2 y 3 , 3
16m3n3 , 3
−54 x 4b3 , − 3 128a 5 y 3 , 3
24 p 3q 5
8/. ច ប ! មយចននក%& ង x , y , m , n នង p (ចនន)ជ+,ន -
3
23 3m
5 6 , 2m m , , 2 3 5 , 2x 3 4 ,
y3 2n
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 1
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
9/. ច គ
3 2 −4 2 +5 2 −3 2 , 5 2 −3 3 −6 2 +5 3
3 15 − 4 3 − 3 15 + 6 3 , 4 3 − 2 17 + 3 17 − 3 3 − 2 3
2 3 2 − 83 3 + 3 2 + 33 3 , 83 2 − 33 3 − 53 2 + 2 3 3
10/. ច គ
2 3 1 1 3 2
27 − 48 , 288 − 72 , 75 − 27
3 4 4 6 5 3
1
5 3 128 − 3 3 250 , 3 3 81 − 3 192 , 4 3 54 − 3 3 128
2
11/. ច គ
2 8 − 3 98 − 2 200 , − 3 50 − 32 + 5 200
3 175 − 2 28 + 3 63 − 112 , 108 − 2 27 − 40 − 5 160
1
2 3 16 + 3 3 54 − 2 3 128 , 3 3 81 + 3 128 − 3 3 192 + 4 3 54
2
4 3 54 − 6 3 81 − 4 3 16 + 3 3 24 , − 2 40 − 3 3 135 + 5 3 320 + 8 3 5
3
12/. ច គ
( ) (
−2 2 12 − 18 − 5 3 32 − 27 , 3 3 3 40 − 3 135 + 4) ( ) ( 3
320 − 3 40 )
2 27 4 50 4 18 23 1 2 3 135 3 3 40
− 3 48 + − , 81 − 3 24 + −
3 5 3 3 2 3 2
13/. ច គ ក ន ម.ង ម a , b , x , y នង z (ចនន)ជ+,ន -
A = −3 32 x + 6 8 x , B = 2 125 x 2 z + 8 x 80 z
C = 7 a b3 + b 4a 2b − 4b , D = 8b 49b − 7 9b3 + a 4a + a 3
E = 3 xy x 2 y − 2 x 4 y 3 , F = −3a a 3b5 − 2b a 5b3 + 5 a 3b3
G = 8a 3 54a + 6 3 16a 4 , H = 3 3 x3 y − 6 x 3 xy 4 + 2 3 x 4 y 4
16/. ច គ
( 2 3 )(3 2 ) , ( 4 6 )( −2 5 ) , (3 5 )(5 3 )
( 6 2 )( −12 3 ) , (3 8 )( −3 48 ) , ( −3 75 )( −2 48 )
( 2 3 ) − 12 2
3 3
, (3 2 )(5 15 ) , ( 6 8 )( −3 2 )
3 3 3 3
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 2
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
17/. ច គ
(
3 5 2 18 − 3 48 ( ) ) , 12 3 ( 2 48 − 3 32 )
, −3 3 3 6 −3 2
2 ( 2 18 − 3 48 ) , − 4 3 ( 2 6 − 2 5 ) , 2 5 ( 3 3 − 5 2 )
3 3 3 3 3 3 3
2
3 3 ( 3 8 − 2 18 )
3 3
, − 3 5 ( 4 20 − 2 45 )
3 3 3 3
18/. ច គ
( 2 3 − 8)(9 + 2 5 ) , (3 5 − 2 10 )( 50 − 2 80 )
( 50 − 75 )( 32 − 48 ) , ( 125 − 75 )( 80 − 48 )
(3 18 + 3 27 )( 2 8 − 2 12 )
3 3 3 3
, ( 80 − 2 27 )( −3 20 − 3 12 )
3 3 3 3
19/. គ56 a = 3 5 − 2 10 , b = 5 7 + 2 10 , c = 3 18 − 3 27 នង d = 3 3 6 + 3 8 -
ចគ cd , c 2 − b 2 , c 2 + 2cd -
1
−3ab , a 2 + b 2 , a 2 − 2b 2 , b 2 − 2ab ,
2
20/. ច គ
33 − 48 2 84 5 25
, , 2 75 ÷ 15 , , ÷ 5
11 27 − 12 75
12 3 6 5 3 100 3 72 3 6 3 7 4 3 21
3
, , 3 2 , ÷
2 25 3 5 2 8 33 6 2 3 3
21/. ច ម ក ន ម.ង ម
b2 49 x 2 − 56 x + 16
A= , B=
b 2 − 14b + 49 36 x 2
a 2 + 16ab + 64b 2 25b 2 + 10ab + a 2
C= , D=
a 2 + 10ab + 25b 2 16b 2 + 24ab + 9a 2
22/. ច ប7/ ព8គ9បង
3
3 3 3 6 8 9 4 5 5 9
, , , , , , 3
10 33 48 27 18 72 10
23 3 3
18 7m 11 p 3
, , 3 , 3 , 3
3
30 3
20 36n 49q 4 y2
23/. ច ប7/ ព8គ9បង
36 − 6 3+ 5 8 2 3
, , ,
8 3 20 2 75 − 3 50 2 80 − 45
9− 3 3 53 4 + 3 3 23 6 23 2
, , ,
2 3 32 8 3 13 2 3 27 − 3 9 3
16 − 3 12
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 3
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈
0ថJទ K មL MK M , ,ង ប9O ( KP ព ប -
,ន Q4@%កច ច R មយ Fងម/ Dream125
Dream125 S MK K
(មយEនក&ងទនT UV ង W .ង ជង
> ផ ង Yង
ក
= 7ទ ខ/Z[9ក) - ;%ក ង Q49: ជ4ម/ 4 គខ
\ & ] ន4^ង,
ព 4គ\ ខ]& ចញពភ% ពញ :ម
> ` aផb4ក%&ង5 ឈប ,ក
ច d%ថe ប0ព (/9ខe នង :ម
> ` aជប ង WLf
)ទg TយបSន
& ន OS&ន9 នL1 ម 0ថJ9 ក
h 9: ម/ZភកZខ]&7ន
ផVច ផVម
> ធHជ
> ន fក គi ;%ក គi ( ? កគ& : ពកQ/ -
Uង9: 9: ប& 6ខ]&,ន ទប
> ជយ56ខ]&,ន ប /ច/ច -
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 4
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
ច មយ
1/. គ
9 = 32 = 3 16 = 4 2 = 4
36 = 6 2 = 6 − 64 = − 82 = −8
− 100 = − 102 = −10 121 = 112 = 11
− 144 = − 122 = −12 625 = 252 = 25
8 = 3 23 = 2 −8 = ( −2 ) = −2
3 3 3
3
− 3 27 = − 3 33 = −3 − 3 64 = − 3 43 = −4
3
125 = 3 53 = 5 3
216 = 3 63 = 6
3
1000 = 3 103 = 10
2/. គ
9 32 3 49 72 7
= = = 2 =
16 42 4 9 3 3
81 92 9 169 132 13
− =− 2 =− = =
4 2 2 49 72 7
196 142 14 400 202 20 4
= = − =− =− =−
25 52 5 225 15 2
15 3
1 3 13 1 8 23 2
3 = = 3 − =− 3 =−
3
8 23 2 27 3 3
64 3 43 4 512 3 83 8
3 = 3 = 3 = 3 =
125 5 5 343 7 7
216 63 6 3
3 − = −3 3 = − = −
1000 10 10 5
3/. ម
(4 ) ( )
3 2
163 = 2
= 43 = 64 − 3 362 = − 3 62 = − 3 6 4 = −6 3 6
(8 ) ( )
3
2 3
643 = = 83 = 512 3
−8 = −8
3
−273 = −27 3
15 = 1
3
82 = 3
(2 ) 3 2
= 22 = 4 3
642 = 3
(4 )3 2
= 42 = 16
( −27 ) (3 )
2
= 3 27 2 = = 32 = 9
2 3
3 3
4/. ម
y2 = y x4 = x2 = x2
( xy ) (y )
2 2
x2 y 4 = 2
= xy 2 = y 2 x , − y 6 = − 3
= − y3
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 5
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
16 42 4 4 100 102 10 10
= = = = = =
x2 (n ) 2 2
2
x x x n4 n2 n2
8 x3 = ( 2x) = 2x
3 3
3
− 64m3 = − ( 8m ) m = − 8m m = −8 m m
2
5/. ម កន ម
(2 x) 2 = 2 x = 2 x 3
(−5 y )3 = ( −5 y ) = −5 y
(4 − a ) 2 = 4 − a 3
( x + 3)3 = x + 3
16b 2 + 24b + 9 = ( 4b + 3) = 4b + 3
2
9 x 2 − 30 x + 25 = (3x − 5) = 3x − 5
2
4m 2 − 20mn + 25n 2 = ( 2 m − 5n ) = 2 m − 5n
2
49 x 2 − 112 xy + 64 y 2 = (7x − 8 y) = 7x − 8y
2
6/. ប ! ញមយចននព
18 = 9 ⋅ 2 = 32 ⋅ 2 = 3 2 − 48 = − 16 ⋅ 3 = − 4 2 ⋅ 3 = −4 3
30 30 30
75 = 25 ⋅ 3 = 52 ⋅ 3 = 5 3 = 2
=
49 7 7
10 10 10
= 2
= 3
40 = 3 8 ⋅ 5 = 3 23 ⋅ 5 = 2 3 5
121 11 11
3
54 = 3 27 ⋅ 2 = 3 33 ⋅ 2 = 3 3 2 − 3 128 = − 3 64 ⋅ 2 = − 3 43 ⋅ 2 = −4 3 2
3
3m 3m 3m
3
192 = 3 64 ⋅ 3 = 3 43 ⋅ 3 = 4 3 3 3 = = , ( n ≠ 0)
( 2n )
3 3
8n3 2n
3
16a 5 = 3 8a 3 ⋅ 2a 2 = 2a 3 2a 2
7/. ប ! ញមយចននព
( 6ab ) ( 3a b )
2
36a 2b3 = b =6 a b b 27 a 4b3 = 3b = 3a 2b 3b
2 2
(6x y ) ( 4ab )
2 2
72 x5 y 2 = 2
2 x = 6 x2 y 2 x − 112a 3b 4 = − 2
7 a = −4ab 2 7 a
( 4m n ) ( 8 xy )
2
80m4 n3 = 5n = 4 m 2 n 5n 64 x 2 y 3 = y =8 x y y
2 2
5 6 = 52 ⋅ 6 = 25 ⋅ 6 = 150 2m m = ( 2m ) m = 4m 2 ⋅ m = 4m3
2
23 23 23 3
= = 2 5 = 3 23 ⋅ 5 = 3 40
y3 (y )
3 2 6
y
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 6
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
3
3m 3m 3m
2x 3 4 = ( 2 x ) 4 = 3 32 x3 = =
3
3 3
( 2n )
3 3
2n 8n3
9/. គ
3 2 − 4 2 + 5 2 − 3 2 = 2 ( 3 − 4 + 5 − 3) = 2
5 2 − 3 3 − 6 2 + 5 3 = 2 ( 5 − 6 ) − 3 ( 3 − 5) = 2 3 − 2
3 15 − 4 3 − 3 15 + 6 3 = 2 3
4 3 − 2 17 + 3 17 − 3 3 − 2 3 = 17 − 3
2 3 2 − 83 3 + 3 2 + 33 3 = 33 2 − 53 3
83 2 − 33 3 − 53 2 + 2 3 3 = 33 2 − 3 3
10/. គ
2
3
27 −
3
4
2
( ) ( )
3
48 = 3 3 − 4 3 = 2 3 − 3 3 = − 3
3 4
1
4
288 −
1
6
1
( ) ( )
1
72 = 12 2 − 6 2 = 3 2 − 2 = 2 2
4 6
3
5
75 −
2
3
3
( ) ( )
2
27 = 5 3 − 3 3 = 3 3 − 2 3 = 3
5 3
5 128 − 3 250 = 5 ( 4 2 ) − 3 ( 5 2 ) = 20 2 − 15 2 = 5
3 3 3 3 3 3 3
2
192 = 3 ( 3 3 ) − ( 4 3 ) = 9 3 − 2 3 = 7 3
1 1
3 81 −
3 3 3 3 3 3 3
2 2
4 54 − 3 128 = 4 ( 3 2 ) − 3 ( 4 2 ) = 12 2 − 12 2 = 0
3 3 3 3 3 3
11/. គ
(
2 8 − 3 98 − 2 200 = 2 2 2 − 3 7 2 − 2 10 2 ) ( ) ( )
= 4 2 − 21 2 − 20 2 = −37 2
(
−3 50 − 32 + 5 200 = −3 5 2 − 4 2 + 5 10 2 ) ( )
= −15 2 − 4 2 + 50 2 = 31 2
(
3 175 − 2 28 + 3 63 − 112 = 3 5 7 − 2 2 7 + 3 3 7 − 4 7 ) ( ) ( )
= 15 7 − 4 7 + 9 7 − 4 7 = 16 7
108 − 2 27 − 40 − 5 160 = 6 3 − 2 3 3 − 2 10 − 5 4 10 ( ) ( )
= 6 3 − 6 3 − 2 10 − 20 10 = −22 10
( ) (
2 3 16 + 3 3 54 − 2 3 128 = 2 2 3 2 + 3 3 3 2 − 2 4 3 2 ) ( )
= 43 2 + 93 2 − 83 2 = 53 2
1 1
( ) (
3 3 81 + 3 128 − 3 3 192 + 4 3 54 = 3 3 3 3 + 4 3 2 − 3 4 3 3 + 4 3 3 2
2 2
) ( ) ( )
= 9 3 3 + 2 3 2 − 12 3 3 + 12 3 2 = 14 3 2 − 3 3 3
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 7
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
( ) ( ) (
4 3 54 − 6 3 81 − 4 3 16 + 3 3 24 = 4 3 3 2 − 6 3 3 3 − 4 2 3 2 + 3 2 3 3 ) ( )
= 12 3 2 − 18 3 3 − 8 3 2 + 6 3 3 = 4 3 2 − 12 3 3
( ) ( ) (
−2 3 40 − 3 3 135 + 5 3 320 + 8 3 5 = −2 2 3 5 − 3 3 3 5 + 5 4 3 5 + 8 3 5 )
= −4 3 5 − 9 3 5 + 20 3 5 + 8 3 5 = 15 3 5
12/. គ
( ) ( ) (( )
−2 2 12 − 18 − 5 3 32 − 27 = −2 2 2 3 − 3 2 − 5 3 4 2 − 3 3 ) (( ) )
(
= −2 4 3 − 3 2 − 5 12 2 − 3 3 ) ( )
= −8 3 + 6 2 − 60 2 + 15 3 = 7 3 − 54 2
( ) (
3 3 3 40 − 3 135 + 4 3
) (( )
320 − 3 40 = 3 3 2 3 5 − 3 3 5 + 4 4 3 5 − 2 3 5 ) ( )
= 9 3 5 + 8 3 5 = 17 3 5
( ) ( ) ( )
4 50 4 18 2 3 3
( )
2 27 4 5 2 4 3 2
− 3 48 + − = −3 4 3 + −
3 5 3 3 5 3
= 2 3 − 12 3 + 4 2 − 4 2 = −10 3
2 33 5 3 2 3 5 ( ) ( )
23
3
81 −
13
2
24 +
2 3 135 3 3 40 2 3
3
−
2
1 3
= 3 3 − 2 3 +
3 2 3
( ) (
−
2
)
= 2 3 3 − 3 3 + 2 3 5 − 33 5 = 3 3 − 3 5
13/. គ ក ន ម.ង ម a , b , x , y នង z (ចនន)ជ+,ន
(
A = −3 32 x + 6 8 x = −3 4 2 x + 6 2 2 x ) ( )
= −12 2 x + 12 2 x = 0
(
B = 2 125 x 2 z + 8 x 80 z = 2 5 x 5 z + 8 x 4 5 z) ( )
= 10 x 5 z + 32 x 5 z = 42 x 5 z
C = 7 a b3 + b 4a 2b − 4b = 7 ab b + b 2a b − 2 b ( )
= 9ab b − 2 b = b ( 9ab − 2 )
(
D = 8b 49b − 7 9b3 + a 4a + a 3 = 8b 7 b − 7 3b b + a 2 a + a a ) ( ) ( )
= 56b b − 21b b + 2a a + a a = 35b b + 3a a
(
E = 3 xy x 2 y − 2 x 4 y 3 = 3 xy x y − 2 x 2 y y) ( )
= 3x 2 y y − 2 x 2 y y = x 2 y y
(
F = −3a a 3b5 − 2b a 5b3 + 5 a 3b3 = −3a ab 2 ab − 2b a 2b ab + 5ab ab ) ( )
(
= ab −3a 2b 2 − 2a 2b 2 + 5ab )
= ab ( 5ab − 5a b ) = 5ab ab (1 − ab )
2 2
(
G = 8a 3 54a + 6 3 16a 4 = 8a 3 3 2a + 6 2a 3 2a ) ( )
= 24a 3 2a + 12a 3 2a = 36a 3 2a
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 8
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
H = 3 3 x 4 y − 6 x 3 xy 4 + 2 3 x 4 y 4 = 3x 3 xy − 6 xy 3 xy + 2 xy 3 xy
= 3x 3 xy − 4 xy 3 xy = x 3 xy ( 3 − 4 y )
ច 34 a = 5 , b = 3 គ7ន
A = 5 ⋅ 3 (1 − 3 − 3 ⋅ 5 ⋅ 3)
A = 15 (1 − 3 − 45 − 5 )
A = −52 15
:ច ន4 A = −52 15 /i)7នក /-
15/. គ /0ម1 ខ0នក ន ម A
យង
> ,ន
A = 4a + a a 2b + b2 a + b 9b
A = 2 a + a 2 b + b a + 3b b
(
A = a ( 2 + b ) + b a 2 + 3b )
ច 34 a = 3 , b = 2 គ7ន
(
A = 3 ( 2 + 2 ) + 2 32 + 3 ⋅ 2 )
A = 4 3 + 15 2
:ច ន4 A = 4 3 + 15 2 /i)7នក /-
16/. គ
( 2 3 )(3 2 ) = 2 ⋅ 3 3 ⋅ 2 = 6 6
( 4 6 )( −2 5 ) = −4 ⋅ 2 6 ⋅ 5 = −8 30
(3 5 )(5 3 ) = 3 ⋅ 5 5 ⋅ 3 = 15 15
( 6 2 )( −12 3 ) = −6 ⋅12 2 ⋅ 3 = −72 6
(3 8 )( −3 48 ) = −3 ⋅ 3 8 ⋅ 8 ⋅ 6 = −9 ⋅ 8 6 = −72 6
( −3 75 )( −2 48 ) = ( −3)( −2) 25 ⋅ 3 ⋅16 ⋅ 3 = 6 ⋅ 5 ⋅ 4 ⋅ 3 = 360
( 2 3 ) − 12 2 = 2 − 12 3 ⋅ 2 = − 6
3 3 3 3
(3 2 )(5 15 ) = 3 ⋅ 5 2 ⋅15 = 15 30
3 3 3 3
( 6 8 )( −3 2 ) = −18 2 ⋅ 2 = −36 2
3 3 3 3 3
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 9
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
17/. គ
( )
3 5 2 18 − 3 48 = 3 5 2 ⋅ 3 2 − 3 ⋅ 4 3 = 18 10 − 36 15 ( )
( )
−3 3 3 6 − 3 2 = −9 18 + 9 6 = −9 ⋅ 3 2 + 9 6 = −27 2 + 9 6
1
2
3 (2
1
48 − 3 32 =
2
) 1
3 2 42 ⋅ 3 −
2
3 3 42 ⋅ 2 = 4 32 − 6 6
( ) ( )
= 12 − 6 6
3
2
(
2 2 18 − 3 48 =
3
2
) ( )
2 2 ⋅ 3 2 − 3 ⋅ 4 3 = 18 − 18 6
−4 3 ( 2 6 − 2 5 ) = ( −4 3 )( 2 6 ) − ( −4 3 )( 2 5 ) = −8
3 3 3 3 3 3 3 3
18 + 8 3 15
2 5 ( 3 3 − 5 2 ) = 6 15 − 10 10
3 3 3 3 3
3 3 ( 3 8 − 2 18 ) = 9 3 ⋅ 2 − 6 3 ⋅ 2 = 18 3 − 18 2
3 3 3 3 3 3 3 3 3
18/. គ
(2 )( ) (
3 − 8 9 + 2 5 = 2 3 9 + 2 3 2 5 − 8 (9) − 8 2 5 ) ( )( ) ( )
= 18 3 + 4 15 − 72 − 16 5
(3 5 − 2 10 )( )
50 − 2 80 = 3 52 ⋅10 − 6 202 − 2 102 ⋅ 5 + 4 202 ⋅ 2
= 15 10 − 120 − 20 5 + 80 2
( 50 − 75 ) ()( )( )
32 − 48 = 5 2 − 5 3 4 2 − 4 3
= 20 ( 2 − 3 ) = 20 ( 5 − 2 6 ) = 100 − 40 6
2
( 125 − 75 )( 80 − 48 ) = (5 5 − 5 3 )( 4 5 − 4 3 )
= 20 ( 5 − 3 ) = 20 ( 8 − 2 15 ) = 160 − 40 15
2
(3 18 + 3 27 )( 2 8 − 2 12 ) = (3 18 + 3 ⋅ 3)( 2 ⋅ 2 − 2 12 )
3 3 3 3 3 3
= 3 ( 18 + 3) ⋅ 2 ( 2 − 12 ) 3 3
(
= 6 2 3 18 − 3 32 ⋅ 2 ⋅ 22 ⋅ 3 + 6 − 3 3 12 )
= 12 3 18 − 6 ⋅ 6 + 36 − 18 3 12
= 12 3 18 − 18 3 12
( 3
)( ) (
80 − 2 3 27 −3 3 20 − 3 3 12 = 2 3 10 − 2 ⋅ 3 −3 3 20 − 3 3 12 )( )
= −6 ( 10 − 3)( 20 + 12 )
3 3 3
= −6 ( 200 + 120 − 3 20 − 3 12 )
3 3 3 3
= −6 3 23 ⋅ 25 − 6 3 23 ⋅15 + 18 3 20 + 18 3 12
= −12 3 25 − 12 3 15 + 18 3 20 + 18 3 12
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 10
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
19/. គ
1
−3ab , a 2 + b 2 , a 2 − 2b 2 , b 2 − 2ab , cd , c 2 − b 2 , c 2 + 2cd
2
យង
> ,ន
a = 3 5 − 2 10 , b = 5 7 + 2 10
c = 3 18 − 3 27 = 3 18 − 3
នង d = 3 3 6 + 3 8 = 3 3 6 + 2
គ7ន
( )( )
−3ab = −3 3 5 − 2 10 5 7 + 2 10 = −3 15 35 + 6 50 − 10 70 − 2 10 ( )
2
(
= −3 15 35 + 30 2 − 10 70 − 40 )
= 30 70 + 120 − 45 35 − 90 2
( ) + (5 7 + 2 10 )
2 2
a 2 + b 2 = 3 5 − 2 10
= ( 3 5 ) − 2 ( 3 5 )( 2 10 ) + ( 2 10 ) + ( 5 7 )
2 2 2
+2 ( 5 7 )( 2 10 ) + ( 2 10 )
2
= 45 − 12 50 + 40 + 175 + 20 70 + 40
= 300 − 60 2 + 20 70
( ) − 2 (5 7 + 2 10 )
2 2
a 2 − 2b 2 = 3 5 − 2 10
= ( 3 5 ) − 2 ( 3 5 )( 2 10 ) + ( 2 10 )
2 2
−2 ( 5 7 ) + 2 ( 5 7 )( 2 10 ) + ( 2 10 )
2 2
= 45 − 12 50 + 40 − 2 (175 + 20 70 + 40 )
= 85 − 60 2 − 430 − 40 70
= −345 − 60 2 − 40 70
( ) − 2 (15 35 + 30 2 − 10 70 − 40)
2
b 2 − 2ab = 5 7 + 2 10
= ( 5 7 ) + 2 ( 5 7 )( 2 10 ) + ( 2 10 )
2 2
−2 (15 35 + 30 2 − 10 70 − 40 )
= 175 + 20 70 + 40 − 30 35 − 60 2 + 20 70 + 80
= 295 + 40 70 − 30 35 − 60 2
1
2
1
2
( )( 1
) (
cd = 3 18 − 3 3 3 6 + 2 = 3 3 32 ⋅ 2 ⋅ 2 ⋅ 3 + 2 3 18 − 9 3 6 − 6
2
)
1
(
= 9 3 4 + 2 3 18 − 9 3 6 − 6
2
)
93 4 3 93 6
= + 18 − −3
2 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 11
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
( ) ( ) = ( 18 ) − 6 18 + 9
2 2 2
c 2 − b2 = 3
18 − 3 − 5 7 + 2 10 3 3
− ( 5 7 ) + 2 ( 5 7 )( 2 10 ) + ( 2 10 )
2 2
(3 ⋅ 2) ( )
2
= 3 2
− 6 3 18 + 9 − 175 + 20 70 + 40
= 3 3 12 − 6 3 18 + 9 − 215 − 20 70
= 3 3 12 − 6 3 18 − 20 70 − 206
(
c 2 + 2cd = 3 3 12 − 6 3 18 + 9 + 2 9 3 4 + 2 3 18 − 9 3 6 − 6 )
= 3 3 12 − 6 3 18 + 9 + 18 3 4 + 4 3 18 − 18 3 6 − 12
= 3 3 12 − 2 3 18 + 18 3 4 − 18 3 6 − 3
20/. គ
ក ន មមនjច ម 7ន ទ / ទ -
33
11
− 48 4 3 4
=− =−
27 3 3 3
2 75 75
2 75 ÷ 15 = =2 =2 5
15 15
2 84 84
= −2 = −2 7
− 12 12
5 25 25 1 5 15 15
÷ 5 =5 =5 = =
75 5 ⋅ 75 15 15 3
12 3 6 6
3
= 12 3 = 12 3 3
2 2
5 3 100 1 3 100 3 20
= =
25 3 5 5 5 5
3 72 3 23 9 3 3
18
3 2 = 2 =
2 8 2⋅2 2
6 3 7 4 3 21 6 3 7 2 3 3 12 3 7 ⋅ 3 3 1 3 36
÷ = ⋅ = = =
3 3 6 2 3 3 3 3 6 4 3 21 12 6 ⋅ 21 6 6
21/. ម ក ន ម.ង ម
b2 b b
A= = =
b 2 − 14b + 49 (b − 7 )
2 b−7
( 7 x − 4)
2
49 x 2 − 56 x + 16 7x − 4
B= = =
36 x 2 6x 6x
( a + 8b )
2
a 2 + 16ab + 64b 2 a + 8b
C= = =
a 2 + 10ab + 25b 2 ( a + 5b ) a + 5b
2
25b 2 + 10ab + a 2 5b + a 5b + a
2
D= = =
16b + 24ab + 9a
2 2
4b + 3a 4b + 3a
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 12
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
3 3 3 3 ( 33 ) 3 32 ⋅11 3 11
= = =
( )
2
33 33 33 11
6 6 3 3 3
= = =
( )
2
48 4 3 2 3 2
8 8 8 3 8 3
= = =
( )
2
27 3 3 3 3 9
9 4 18 6 2
= = =3 2
18 3 2 2
5 5 5 5 5 5 2
= = =
5 10 ( )
72 6 2 12 12
93
=
3
9 3 100
=
3 (
900 )
3
10 3
103 10
23 3 3 1 2 2 3 100 3 100
3
= 2 3 = 2 3 = = =
30 30 10 3 10 10 5
3 3
18 3 18 3 9 900
3
= = =
20 20 10 10
7m 3
= 3
7m
=
3
7m ( 3
6n 2 ) =
3
42mn 2
( )( )
3
36n 36n 3
36n 3
6n 2 6n
11 p 3 11 p
= =
3 11 p
( 3
)=
7q 2 3
77 pq 2
( 7q )
3
49q 3 7 2 q 3 7 2 q 3 2 7q
3
=
3
3
=
3
3 ( 3 2y ) =
6y
3
( )
3
4 y2 (2 y) (2 y) 2y
2 2
3 3 3 2y
3+ 5
=
3+ 5
=
( 3+ 5 ) 5
=
15 + 5
3 20 6 5 6⋅5 30
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 13
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
8
=
8
=
8 2 3 +3 2
( )
2 75 − 3 50 10 3 − 15 2 5 2 3 − 3 2 2 3 + 3 2
( )( )
8 2 3 +3 2 8 2 3 +3 2
= = −
5 12 − 18 5 6
8 3 + 12 2
=−
15
2 3
=
2 3
=
2 3 2 3 5
=
( )
2 80 − 45 8 5 − 3 5 5 5 25
2 15
=
25
9− 3 3 9− 3 3
= =
)( 2 ) = 9 2 − 6
9− 3 3 ( 3
3 3
2 3 32 4 3 22 ( 2)
4 3 22 8 3
2 6 3
2 6 2 6 ( 36 + 6 9 + 81 )
3 2 6 ( 36 + 6 9 + 3 3 ) 3 3 3 3 3 3
= = =
2 27 − 9 6 − 9 ( 6 − 9 )( 36 + 6 9 + 81 )
3 3 3
216 − 9 3 3 3
2 6 (12 + 2 9 + 3 ) 24 6 + 4 3 ⋅ 2 + 2 183 3 3
3 3 3 3
= =
69 69
24 3 6 + 12 3 2 + 2 3 18
=
69
23 2
=
23 2
=
(
2 4 + 2 3 6 + 3 36 )
3
16 − 3 12 3
2 ( 3
8−36 ) ( 2 − 6 )( 4 + 2 6 + 36 )
3 3 3
2 ( 4 + 2 6 + 36 ) 3 3
= = 4 + 2 6 + 36 3 3
8−6
24/. ប7/ ព8គ9បង9: ; ថ (ចនន)ជ+,ន
3 3 x
=
x x
3a 3a 3a 2ab 3 2ab
= = =
8ab 2 2ab 4ab 4b
3 x 3 x 3 1 3 2y 3 2y
= 3
= ⋅ = ⋅ =
5 2 x3 y 5 2 x y 5 2 x2 y 5x 2 y 10 xy
8a
=
8a ( 3
5a 2 b 2 ) =
8a 3 5a 2 b 2 8 3 5a 2 b 2
=
3
25ab ( 3
25ab )( 3
5a 2 b 2 ) 5ab 5b
27 3 m 27 3 m 27 1 27 3 m 2 n 2 27 3 m 2 n 2
= = ⋅ = =
7 3 m2n 2 m 2 n 7 3 mn 7 3 mn 3 m 2 n 2 7mn
( )
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 14
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
15
=
15 ( 2a + b ) =
15 ( 2a + b )
2a − b ( 2a − b )( 2a + b ) 2a − b
7 2x 7 x− 2x ( 2
14 x 2 − 7 6 xy 3y )
= =
2 x + 3y (
2 x + 3y 2 x − 3y 4x − 3 y )( )
11 3 ( 2m ) + 3 ( 2m )(12n ) + 3 (12n )
3 2 2
3
11
=
2m − 3 12n
( )
2m − 3 12n 3 ( 2m ) + 3 ( 2m )(12n ) + 3 (12n )
3 2 2
3
=
3
11 ( 3
4m 2 + 3 24mn + 3 144n 2 )
2m − 12n
3
44m 2 + 3 264mn + 3 1584n 2
=
2m − 12n
7 3 7x
=
7 3 7x ( 3
x4 − 2 3 x2 y + 4 3 y 2 )
3
x2 + 2 3 y ( 3
x2 + 2 3 y )( 3
x4 − 2 3 x2 y + 4 3 y 2 )
7 3 7 x 5 − 14 3 7 x3 y + 28 3 7 xy 2
=
x2 + 8 y
7 x 3 7 x 2 − 14 x 3 7 y + 28 3 7 xy 2
=
x2 + 8 y
25/. គ ជ=ងមយ0ន / 9កង ន4 ប> គ:ង
? @
[ម ទ? បទព
V [គT c2 = a2 + b2 4,
ក. a = 3 , b = 4
គ7ន
c 2 = 32 + 4 2 = 25
c=5
:ច ន4 c = 5 /i)7នក /-
ខ. a = 5 , b = 12
គ7ន
c 2 = 52 + 12 2 = 169
c = 13
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 15
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
:ច ន4 c = 13 /i)7នក /-
គ. a = 6 , b = 8
គ7ន
c 2 = 62 + 82 = 100
c = 10
:ច ន4 c = 10 /i)7នក /-
ឃ. c = 26 , b = 10
គ7ន
a 2 = 262 − 102 = 576
a = 24
:ច ន4 a = 24 /i)7នក /-
ង. b = 30 , c = 50
គ7ន
a 2 = 502 − 302 = 1600
a = 40
:ច ន4 a = 40 /i)7នក /-
mn + m 2 m2 − n2 n 2 − 2mn
26/. គ , ,
m m+n n2
យង
> ,ន m = 3 8 + 5 នង n = 3 8 − 5 គ7ន
mn + m 2 m ( n + m )
= = m + n = 3 8 + 5 + 3 8 − 5 = 12 2
m m
m 2 − n 2 ( m − n )( m + n )
= = m−n = 3 8 + 5 −3 8 + 5 = 2 5
m+n m+n
n 2 − 2mn n ( n − 2m ) 2m 3 8+ 5
= = 1− = 1 − 2
3 8− 5
2 2
n n n
( )
2
2 3 8+ 5
= 1−
(3 8 ) − ( 5 )
2 2
2 ( 72 + 6 40 + 5 )
= 1−
72 − 5
= 1−
(
2 77 + 6 4 ⋅10 )
67
67 − 154 − 24 10
=
67
−87 − 24 10
=
67
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 16
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
( )=
3
2= 3 2 6
23 = 6 8
នង 3 3 = ( 3) =
2
3 6
32 = 6 9
kយ 9 > 8 56 6 9 > 6 8
:ច ន4 3 3 > 2 /i)7ន បCប ធ ប ច -
28/. ម ក ន ម A = 22 − 288
គ7ន
A = 22 − 288 = 22 − 12 2
A = 18 − 12 2 + 4
(3 2 ) − 2 ⋅ 3
2
A= 2 ⋅ 2 + 22
(3 2 − 2)
2
A=
A= 3 2 −2 = 3 2 −2
:ច ន4 ក ន ម A = 3 2 − 2 /i)7ន ម -
29/. គ r
[ម បមនZ, 0ន & Eង
V = Ah = π r 2 h
kយ V = 628000 cm3 នង h = 2r គ7ន
V = π r 2 ( 2r )
V 628 000 cm3
r3 = =
2π 2 ⋅ 3.14
r = 100 000 cm3
3
:ច ន4 r = 10 3 100 cm /i)7នគ -
30/. ក. បGIញ@ 217 + 217 = 218
យង
> ,ន
217 + 217 = 217 (1 + 1) = 217 ⋅ 2 = 218 ព/
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 17
េមេរ នទី១ ៖ ចំនន
ួ សនិ ន
ខ. ក / x
យង
> ,ន 2 x ⋅ 2 x+3 = 85 គ7ន ,
( )
5
2 x + x + 3 = 23
22 x + 3 = 215
2 x + 3 = 15
15 − 3
x= =6
2
:ច ន4 x = 6 /i)7នក /-
...េពលែដល
...េពលែដល នេ ះ ក់េ ះ គឺ នម៉ត
ូ ម
ូ យ
ួ េបើក ងមុខខ!"ំ យឺត
$ងេល%&នម៉ត
ូ រូ បស់ខ!"ំ , ខ!ក
"ំ ប
៏ ន+យេល%&ន ពី ៦០គ.ម
៦០គ.ម ក/ង
" ១ម៉. មក
9រម:ណខ
៍ $
!"ំ ប់ដត
ិ >មេរឿងែដលនឹងេកើត នេ1ៃថCែសDក(េ18
Sក់$មួយ កTUកម
់ ត
៉ូ រូ បស់ខ!"ំ េ Nះេល%&នរបស់Hន Kេលឿន$ង
េល%&នម៉ត
ូ រូ បស់ខ!"ំ េហើយKក៏រញ
ុ ខ!ឲ
"ំ WដួលែតមXង ។ េពលេ ះ េបើខ!"ំ
បែន+មេល%&នបនQច
ិ បែហល$ផុត ែតមិន9ចឯO , េបើខប
!"ំ ែន+ម
េល%&ន េ ះខ!ច
"ំ \ស់$បុកម៉ត
ូ ម
ូ យ
ួ ងមុខមិន ន ។ េពលែដល
Hនរុញខ!"ំ និងម៉ត
ូ ឲ
ូ Wដួល គឺដល
ួ េ] ង8^ំ េហើយម៉ត
ូ រូ បស់ខM
!"ំ ន
យកខ_ន
` រង$មួយផ_វ
a $តិ េហើយKក៏ បឹងបTbប់ខន
_` K ែតេ>យ8
ដល់កOPលផ_វ
a $តិ េទើបឈប់ េ>យយកខ_ន
` K ទខ!"ំ , សំOងOស់
ែដលេពលេ
ែដលេពលេ ះHនMនេ]ផុត កុអ
ំ ី កង់Hនកិនខ!េ
"ំ ]$េចកេចៀន
េ Nះ ខ!េ
"ំ ឃើញ ម៉ត
ូ រូ បស់ខM
!"ំ នរង$មួយផ_វ
a $តិ េJស Kច
គួសមែដរ េហើយែបកមួយដុេ
ំ ទៀត ឯមួកវ5ញរួស$មួយផ_វ
a $តិែប៉ក
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 18
េមេរ នទី២ ៖ ស ត
ម នទ
1/. គ n
ក. 30% ន n នង 48
ខ. 25% ន 28 នង n
គ. 17 n% ន 85
ឃ. n% ន 150 នង 20
ង. n នង 30% ន 400
2/. មយ ន 20 " ធ$ &% 'ន 17 " ក(គ យ ន "
ធ$ &%
3/. )&មយ*+ប- ក- ថ+ 25 000 /យ012& ក- 20 000
ច2 ក(គ យ ន4 ក-ប56
ប567 8 ថ+
4/. 9: ន A ន ; < 2 400 ក- /យ9: ន B ន ; <
3000 ក- ច2 ក(គ
ក(គ យ ន ; <9: ន A ធ បនង9: ន B
5/. &=> ចង-ទញ
; កង-មយ ថ+ 350 000 012& ន8@ - ន<"'ន 60% ន ថ+
កង- ច /យ @ - Aខ$8 'ក-ប7B ន ទ ទបទញ
; កង- 8'ន ?
6/. 7 ខ ន<"'ន 'ក- 60$ &% 80% ន ម+ B 7 នថ ប
2 B 7ន
8 ថ+ប7B ន ?
7/. DE " ន89: នទទ ; <'ន 4 200 ក- ទ2 ខ ន8 កន ងDEម
" ន
7
20% ច2 កច"
កច"នន ; < នDEF
" -
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 19
េមេរ នទី២ ៖ ស ត
ច មយ
1/. គ n
ក. 30% ន n នង 48
Jមប"\ប-, គ'ន ^
30%n = 48
0.3n = 48
48
n= = 160
0.3
2ច ន8 n = 160 &% 'នក" -
ខ. 25% ន 28 នង n
Jមប"\ប- , គ'ន ^
25% ⋅ 28 = n
n = 0.25 ⋅ 28 = 7
2ច ន8 n = 7 &% 'នក" -
គ. 17 n% ន 85
Jមប"\ប- , គ'ន ^
n% ⋅ 85 = 17
17 1
n% = = = 0.2 = 20%
85 5
n = 20
2ច ន8 n = 20 &% 'នក" -
ឃ. n% ន 150 នង 20
Jមប"\ប- , គ'ន ^
n% ⋅150 = 20
20 2
n% = =
150 15
2 40
n = × 100 =
15 3
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 20
េមេរ នទី២ ៖ ស ត
2ច ន8 n = &% 'នក" -
40
3
ង. n នង 30% ន 400
Jមប"\ប- , គ'ន ^
n = 30% ⋅ 400
30
n= ⋅ 400 = 120
100
2ច ន8 n = 120 &% 'នក" -
2/. ក(គ យ ន " ធ$ &%
Jមប"
Jមប"\ប-, ន 20 " /យ ធ$ &% 'ន 17 " ទ
គ'ន(គ យ ន " ធ$ &% គ_ ^
17 17 ⋅ 5 85
= = = 85%
20 20 ⋅ 5 100
2ច ន8(គ យ ន " ធ$ &% គ_ 85%
3/. ក(គ យ ន4 ក-ប56
ប567 8 ថ+
Jមប"\ប-, ថ+)& 25 000 /យ012& ក- 20 000 , គ'ន ^
(គ យ ន4 ក-ប567 8 ថ+គ_ ^
25 000 − 20 000 5 000 1
= = = 0.2 = 20%
25000 25000 5
2ច ន8)& 8 ក-ប567 8 ម+ 20%
4/. ក(គ
ក(គ យ ន ; <9: ន A ធ បនង9: ន B
Jមប"\ប-, 9: ន A ន ; < 2 400 ក- /យ9: ន B ន
; < 3000 ក- ,
8(គ យ ន ; <9: ន A ធ បនង9: ន B គ_ ^
3000 − 2 400 600 1
= = = 20%
3000 3000 5
2ច ន89: ន A ន ; < ច
; ង9: ន B ច"នន 20%
5/. ក 'ក- @ - Aខ$8
Jមប"\ប-, &=> ចង-ទញ
; កង-មយ ថ+ 350 000 012& ន8@ - ន<"'ន
យ,,
60% ន ថ+កង- ច /យ ននYយ` @ - Aខ$8 40% ប នaម ទ
គ'ន , 40% ន 'ក- ថ+កង- ប
7 គ_ ^
40% ⋅ 350 000 = 0.4 ⋅ 350 000 = 140 000
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 21
េមេរ នទី២ ៖ ស ត
6/. គ ថ+ B 7 នថ
នថ ប
2 8
Jមប"\ប-, 7 ខ ន<"'ន 'ក- 60$ &% 80% ន ម+ B 7 នថ ប
2
ប x ម+ ប - B 7 នថ ប
2 8, គ'ន ^
60 = 80% x
60 = 0.8 x
60
x= = 75$
0.8
2ច ន8 ម+ ន B 7 នថ ប
2 8គ_ 75$ &% 'នគ
7/. កច"
កច"នន ; < នDEF
" -
Jមប"\ប-, DE " ន89: នទទ ; <'ន 4 200 ក- គ_ កន ងDEម
" ន
7
20%
ប x ច"នន ; <DEF
" - ន9: ន 8, គ'ន ^
4 200 − x
= 20%
x
4 200 − x = 0.2 x
4 200 = 0.2 x + x
1.2 x = 4 200
4 200
x= = 3500
1.2
2ច ន8DEF
" -9: ន 8 ន ; < 3500 ក-
8/. ក ម+មន
7 ប567 8 ម+
Jមប"\ប-, ទ"នញ
; មយ ក-ប567 8 ម+ 16% Gយ ក-ក7 ង
E ម+ 4 200
ប x ម+មន
7 ប567 8, គ'ន ^
x − 4 200
= 16%
x
x 4 200
− = 0.16
x x
4 200
1− = 0.16
x
4 200
1 − 0.16 =
x
0.84 x = 4 200
4 200
x= = 5 000
0.84
2ច ន8ទ"នញ
; 8 ក-មន
7 ប567 8 ម+គ_ 5000
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 22
េមេរ នទី២ ៖ ស ត
9/. A ព "
= ច-DE" មង " ច" ញ NO ?
Jមប"\ប-,
'ក- មង " ខព ងb
6 ធ @ 1 :ន I J4 'ក- កE7ងbDE "
មងយក 'ក- 600 000 K ក 7 'នច" ញ 180 000
'ក- 400 000 ទ @ យ
- ក Kចង4 កE7ងI J4 'ក- 14% កE7ងb
ងbDE "
គ'ន ^
4 'ក- មង " &% ងធ @ &ញ
; គ_ ^
12% ⋅1000 000 = 120 000
កូនសិស/ខំជន
ូ ក1ងឲ3សបុណ5ចូល67ំ 8ន តេ:ចិ
9 េ;<ម
ើ ង+*ំ
ៃនផ?វ
@ Aំងេកះ , 3 បរបស់ខំ មួយ េឡបថប ត'វEFក់េGេលើផវ
?@
ង
ំ ពីមត
៉ូ ូ េទើបនឹងដួលេម?ះ៉ ។ ខំេលើកម៉ត
ូ ូ រួចរុ
ចរុញមកចិេ;<ម
ើ ផ?វ
@
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 23
េមេរ នទី៣ ៖ កេន មពីជគណិត
ម នទ ក ន មពជគ
1/. ច ព កន ម ង ម
A = ( x + 4)( x 2 − 4 x + 1) , B = ( x + 3)( x 2 + 4 x − 3)
C = (a − b)(a 2 − 2ab − 3b 2 ) , D = ( x + 2)( x 2 − 5 x − 1)
E = ( y + 5)( y 2 − 3 y − 8) , F = (3n + 4)(n + 5)
G = ( x + 3)( x − 1) 2
, H = ( y − 1)( y + 2) 2
2/. ច ក a ម
ក. ( x + a)( x − 8) = x 2 − 12 x + 32
ខ. (2 y − 6)( y + a) = 2 y 2 + 8 y − 42
3/. ច "ក#ក ន ម$ផ&គ' (នក)*
2 x 4 + 8 x , 7b3 + 21b , 8ax 2 − 12a 2 x3 , 10 x3 y 2 − 15 xy 3
6 x 2 − 9 y 2 , 15 x − 20 y 2 , 4 x3 − 2 x 2 + 14 x , 3a 4 + 9a 2 − 15
2 x 3 + 3 x 2 + 4 x , 9 xy − 3 x 2 + 4 xy 2 , 8abc 2 − 4b 2 c + 12a 2bc
6 x 2 yz + 2 xy 2 z − 4 xyz , 12 x 4 y 3t 2 − 4 x 3 yt 2 + 8 x 2t − 16 xy
4/. ច "ក#ក ន ម ង ម$ផ&គ'
ម$ផ&គ' (នក)*
a ( x + 1) + b( x + 1) , z ( y − 3) + 2( y − 3) , ab − 3a + 9b − 27
ab + 7 a + 4b + 28 , xy + 2 x − 7 y − 14 , ap − 2 pk + ya − 2 yk
am − mb − an + nb , 12 xy + 15 x + 4 y + 5 , 2ab − 8a + 3b − 12
3ab + 12a − b − 4 , xy − 8 x − 3 y + 24
5/. ច "ក#ក ន ម ង ម$ផ&គ'
ម$ផ&គ' (នក)*
A = at + bt + ct + 2a + 2b + 2c , B = ax + 2ay + 3az − 4 x − 8 y − 12 z
C = ax + ay − az − bx − by + bz , D = y 2 − cy − ay + ac − by + bc
6/. ច "ក#ក ន ម ង ម$ផ&គ'
ម$ផ&គ' (នក)*
A = ( x + y)2 − z 2 , B = ( x + y )2 − ( z + t )2
C = ( x 2 − 2 xy + y 2 ) − t 2 , D = ( a + b) 2 − ( a − b) 2
7/. ច ក (ម(ន a ម ផ+,ង-+ .
# ម/ព ង ម0
ក. 4 x 2 − 3ay 4 = ( 2 x + 9 y 2 )( 2 x − 9 y 2 )
ខ. 16 x 2 + 5ay 4 = ( 4 x + 5 y 2 )( 4 x − 5 y 2 )
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 24
េមេរ នទី៣ ៖ កេន មពីជគណិត
ច
4 "ក# P $ផ&គ' (នក)* 5 កទ1 0
11/. ច "ក#ក ន ម ង ម$ផ&គ'
ម$ផ&គ' (នក)* )ម6ធប1 ពញ នងបន:យ 4 <
)ម6ធគ' =ខ>ង 0
x2 + 5x + 4 , x2 + 5x + 6 , t 2 + 8t + 15 , x 2 − 10 x + 9
t 2 − 11t + 28 , x2 + 7 x − 8 , x 2 + x − 6 , x 2 + 11x − 12
b 2 + 6b − 7 , x 2 + 3x − 4 , y 2 − y − 12 , y 2 − 2 y − 35
n 2 − 4n − 12 , a 2 − 3a − 18 , x 2 − 6 x − 7 , 5t 2 + 12t + 7
2 x 2 + 13 x − 7 , 2 x2 + 5x − 3
12/. ច "ក#ក ន ម ង ម$ផ&គ'
ម$ផ&គ' (នក)*
2a 2 + 24a + 70 , 3x 2 + 21x + 36 , 5a 2 − 15a − 90
2 x 2 − 4 x − 160 , 4bc 2 + 12bc − 40b , 6 xy 4 + 18 xy 2 − 168 x
13/. ច គ ក ន ម.ន?ន ង ម
x+2 2x − 5 y−4
3x − , + 3x − 1 , y +
x 3x 3y + 4
5 5 2n + 3
a −3− , b+5+ , 3n +
a +1 b−5 4n + 5
2x − x + 3
2
14/. ច ក1 # a, b, c = & 0
c
= ax + b +
x −1 x −1
15/. ច គ ក ន ម.ន?ន ង ម
6x −1 2x 10 y − 1 5y 11 x2
− , − , −
81 − x 2 x + 9 100 − y 2 y + 10 121 − x 2 x + 11
t 2 4 x + 16 −4 4z + 2 4
− , + , +
2(t + 3) 3(t + 3) ( x + 4)( x − 4) x + 4 16 − z 2
z−4
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 25
េមេរ នទី៣ ៖ កេន មពីជគណិត
ច មយ
1/. ព កន ម ង ម
A = ( x + 4)( x 2 − 4 x + 1) = x 3 − 4 x 2 + x + 4 x 2 − 16 x + 4
A = x3 − 15 x + 4
B = ( x + 3)( x 2 + 4 x − 3) = x3 + 4 x 2 − 3 x + 3 x 2 + 12 x − 9
B = x3 + 7 x 2 + 9 x − 9
C = (a − b)(a 2 − 2ab − 3b 2 ) = a 3 − 2a 2b − 3ab 2 − ba 2 + 2ab 2 + 3b3
C = a 3 − 3a 2b − ab 2 + 3b3
D = ( x + 2)( x 2 − 5 x − 1) = x3 − 5 x 2 − x + 2 x 2 − 10 x − 2
D = x3 − 3 x 2 − 11x − 2
E = ( y + 5)( y 2 − 3 y − 8) = y 3 − 3 y 2 − 8 y + 5 y 2 − 15 y − 40
E = y 3 + 2 y 2 − 23 y − 40
F = (3n + 4)(n + 5) = 3n 2 + 15n + 4n + 20
F = 3n 2 + 19n + 20
(
G = ( x + 3)( x − 1) 2 = ( x + 3) x 2 − 2 x + 1 )
G = x − 2 x + x + 3x − 6 x + 3 = x + x − 5 x + 3
3 2 2 3 2
(
H = ( y − 1)( y + 2)2 = ( y − 1) y 2 + 4 y + 4 )
H = y3 + 4 y 2 + 4 y − y2 − 4 y − 4 = y3 + 3 y2 − 4
2/. ក a ម
ក. ( x + a)( x − 8) = x 2 − 12 x + 32
គCន
x 2 − 8 x + ax − 8a = x 2 − 12 x + 32
x 2 − ( 8 − a ) x − 8a = x 2 − 12 x + 32
8 − a = 12
⇒ a = −4
−8a = 32
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 26
េមេរ នទី៣ ៖ កេន មពីជគណិត
ច នB a = −4 6D Cនក1 #0
ខ. (2 y − 6)( y + a) = 2 y 2 + 8 y − 42
គCន
2 y 2 + 2ay − 6 y − 6a = 2 y 2 + 8 y − 42
2 y 2 + 2 ( a − 3 ) y − 6a = 2 y 2 + 8 y − 42
a − 3 = 4
⇒a=7
6a = 42
ច នB a = 7 6D Cនក1 #0
3/. "ក#ក ន ម$ផ&គ' (នក)*
2 x 4 + 8 x = 2 x x3 + 4)(
7b 3 + 21b = 7b ( b + 3) 2
4 x − 2 x + 14 x = 2 x ( 2 x − x + 7 )
3 2 2
3a + 9a − 15 = 3 ( a + 3a − 5 )
4 2 4 2
2 x + 3x + 4 x = x ( 2 x + 3x + 4 )
3 2 2
9 xy − 3 x + 4 xy = x ( 9 y − 3 x + 4 y )
2 2 2
6 x 2 yz + 2 xy 2 z − 4 xyz = 2 xyz ( 3 x + y − 2 )
(
12 x 4 y 3t 2 − 4 x 3 yt 2 + 8 x 2t − 16 xy= 4 x 3 x 3 y 3t 2 − x 2 yt 2 + 2 xt − 4 y )
4/. "ក#ក ន ម$ផ&គ' (នក)*
a ( x + 1) + b( x + 1) = ( x + 1)( a + b )
z ( y − 3) + 2( y − 3) = ( y − 3)( z + 2 )
ab − 3a + 9b − 27 = ( ab − 3a ) + ( 9b − 27 ) = a ( b − 3) + 9 ( b − 3) = ( b − 3)( a + 9 )
ab + 7 a + 4b + 28 = a ( b + 7 ) + 4 ( b + 7 ) = ( b + 7 )( a + 4 )
xy + 2 x − 7 y − 14 = x ( y + 2 ) − 7 ( y + 2 ) = ( y + 2 )( x − 7 )
ap − 2 pk + ya − 2 yk = p ( a − 2k ) + y ( a − 2k ) = ( a − 2k )( p + y )
am − mb − an + nb = m ( a − b ) − n ( a − b ) = ( a − b )( m − n )
12 xy + 15 x + 4 y + 5 = 3 x ( 4 y + 5 ) + ( 4 y + 5 ) = ( 4 y + 5 )( 3 x + 1)
2ab − 8a + 3b − 12 = 2a ( b − 4 ) + 3 ( b − 4 ) = ( b − 4 )( 2a + 3 )
3ab + 12a − b − 4 = 3a ( b + 4 ) − ( b + 4 ) = ( b + 4 )( 3a − 1)
xy − 8 x − 3 y + 24 = x ( y − 8 ) − 3 ( y − 8 ) = ( y − 8 )( x − 3)
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 27
េមេរ នទី៣ ៖ កេន មពីជគណិត
= ( x − y − t )( x − y + t )
D = ( a + b) 2 − ( a − b) 2 = ( ( a + b ) − ( a − b ) ) ( ( a + b ) + ( a − b ) )
= ( a + b − a + b )( a + b + a − b ) = 4ab
4 x 2 − 3ay 4 = 4 x 2 − 81 y 4
⇒ 3a = 81
81
a = = 27
3
ច នB a = 27 6D Cនក1 #0
ខ. 16 x 2 + 5ay 4 = ( 4 x + 5 y 2 )( 4 x − 5 y 2 )
គCន
(
16 x 2 + 5ay 4 = 4 x + 5 y 2 4 x − 5 y 2 )( )
16 x 2 + 5ay 5 = ( 4 x ) − 5 y 2 ( )
2 2
16 x 2 + 5ay 4 = 16 x 2 − 25 y 4
⇒ 5a = −25
25
a=− = −5
5
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 28
េមេរ នទី៣ ៖ កេន មពីជគណិត
ច នB a = −5 6D Cនក1 #0
8/. "ក#ក ន ម$ផ&គ' (នក)
(នក)*
x 2 − 16 = x 2 − 42 = ( x − 4 )( x + 4 )
y 2 − 121 = y 2 − 112 = ( y − 11)( y + 11)
y 2 − 1 = y 2 − 12 = ( y − 1)( y + 1)
4 z 2 − 49 = ( 2 z ) − 7 2 = ( 2 z − 7 )( 2 z + 7 )
2
( )
3a 2 − 12 = 3 a 2 − 22 = 3 ( a − 2 )( a + 2 )
25b 2 − 64 = ( 5b ) − 82 = ( 5b − 8 )( 5b + 8 )
2
( ) − y = ( 6 x − 7 )( 6 x + 7 )
2
36 x 4 − y 2 = 6 x 2 2 2 2
3 x − 75 = 3 ( x − 5 ) = 3 ( x − 5 )( x + 5 )
2 2 2
4m − 144 = 4 ( m − 6 ) = 4 ( m − 6 )( m + 6 )
2 2 2
= 8 ( x − 10 ) = 8 ( x − 10 )( x − 10 )
2
(
5 x 2 y 2 − 500 = 5 ( xy ) − 102 = 5 ( xy − 10 )( xy + 10 )
2
)
((
3t 2 z 4 − 147 = 3 tz 2 )
2
)
− 7 2 = 3 tz 2 − 7 tz 2 + 7 ( )( )
(
2 xy 2 − 32 x = 2 x y 2 − 42 = 2 x ( y − 4 )( y + 4 ) )
3a 2b 4 − 192a 3 = 3a 2 b 4 − 64a ( )
5ab 2 − 20a + 30b 2 − 120 = 5a ( b 2
) ( ) (
− 4 + 30 b 2 − 4 = b 2 − 4 ( 5a + 30 ) )
= 5 ( a + 6 )( b − 2 )( b + 2 )
(
4cx 2 − 4c − 12 x 2 + 12 = 4c x 2 − 1 − 12 x 2 − 1 = x 2 − 1 ( 4c − 12 ) ) ( ) ( )
= 4 ( x − 1)( x + 1)( c − 3)
(
2 xy 2 − 2 x + 4 y 2 − 4 = 2 x y 2 − 1 + 4 y 2 − 1 = y 2 − 1 ( 2 x + 4 ) ) ( ) ( )
= 2 ( y − 1)( y + 1)( x + 2 )
= ( 3 ( x − 1) − 2 ( 2 x + 3) ) ( 3 ( x − 1) + 2 ( 2 x + 3) )
= ( 3 x − 3 − 4 x − 6 )( 3 x − 3 + 4 x + 6 ) = ( − x − 9 )( 7 x + 3)
4( y + 2) 2 − y 2 = ( 2 ( y + 2 ) ) − y 2 = ( 2 ( y + 2 ) − y ) ( 2 ( y + 2 ) + y )
2
= ( 2 y + 4 − y )( 2 y + 4 + y ) = ( y + 4 )( 3 y + 4 )
3( x + 1) − x 2 − 2 x − 1 = 3 ( x + 1) − ( x + 1) = ( x + 1) ( 3 − ( x + 1) ) = ( x + 1)( − x + 2 )
2
(2 x − 5) 2 − 4 x 2 + 25 = 4 x 2 − 20 x + 25 − 4 x 2 + 25 = −20 x + 50 = 10 ( −2 x + 5)
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 29
េមេរ នទី៣ ៖ កេន មពីជគណិត
16( x + 3) 2 − ( x − 1)2 = ( 4 ( x + 3) ) − ( x − 1) = ( 4 ( x + 3) − ( x − 1) ) ( 4 ( x + 3) + ( x − 1) )
2 2
t4 −1 = (t )
2 2
( )( )
− 12 = t 2 − 1 t 2 + 1 = ( t − 1)( t + 1) t 2 + 1 ( )
4 x − 16 x = 4 x ( x − 4 )
2
( x + 1) 2 − ( x 2 − 1) + 2 x + 2 = ( x + 1) − ( x − 1)( x + 1) + 2 ( x + 1)
2
= ( x + 1)( x + 1 − x + 1 + 2 ) = 4 ( x + 1)
( )
x5 − x = x x 4 − 1 = x ( x − 1)( x + 1) x 2 + 1 ( )
( )
x( y − 1) 2 − 4 x = x ( y − 1) − 4 = x ( y − 1 − 2 )( y − 1 + 2 ) = x ( y − 3)( y + 1)
2
10/. ក1 # (ម(ន a
យងEន P = 2 x3 + 3x 2 − 8x + 3 នង ( x − 1)(2 x 2 + ax − 3)
"យ P = ( x − 1) ( 2 x 2 + ax − 3) គCន
2 x 3 + 3 x 2 − 8 x + 3 = 2 x3 + ax 2 − 3 x − 2 x 2 − ax + 3
2 x 3 + 3x 2 − 8 x + 3 = 2 x3 + ( a − 2 ) x 2 − ( 3 + a ) x + 3
a − 2 = 3
⇒a=5
3 + a = 8
ច នB a = 5 $ច1នន
4 = & D6Cនក1 #0
ច
4 "ក# P $ផ&គ' (នក)* 5 កទ1
ច1 AB a = 5 គCន
( ) (
P = ( x − 1) 2 x 2 + 5 x − 3 = ( x − 1) 2 x 2 + 6 x − x − 3 )
P = ( x − 1) ( 2 x ( x + 3) − ( x + 3) )
P = ( x − 1)( x + 3)( 2 x − 1)
t + 8t + 15 = ( t + 3t ) + ( 5t + 15 ) = t ( t + 3) + 5 ( t + 3) = ( t + 3)( t + 5 )
2 2
x − 10 x + 9 = ( x − 10 x + 25 ) + 9 − 25 = ( x − 5 ) − 4 = ( x − 5 − 4 )( x − 5 + 4 )
2 2 2 2
= ( x − 9 )( x − 1)
( )
t 2 − 11t + 28 = t 2 − 4t − ( 7t − 28 ) = t ( t − 4 ) − 7 ( t − 4 ) = ( t − 4 )( t − 7 )
x2 + 7 x − 8 = ( x + 8 x ) − ( x + 8 ) = x ( x + 8 ) − ( x + 8 ) = ( x + 8 )( x − 1)
2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 30
េមេរ នទី៣ ៖ កេន មពីជគណិត
( )
x 2 + x − 6 = x 2 + 3 x − ( 2 x + 6 ) = x ( x + 3) − 2 ( x + 3) = ( x + 3)( x − 2 )
( )
x 2 + 11x − 12 = x 2 + 12 x − ( x + 12 ) = x ( x + 12 ) − ( x + 12 ) = ( x + 12 )( x − 1)
( )
b 2 + 6b − 7 = b 2 + 7b − ( b + 7 ) = b ( b + 7 ) − ( b + 7 ) = ( b + 7 )( b − 1)
x2 + 3x − 4 = ( x 2
+ 4 x ) − ( x + 4 ) = x ( x + 4 ) − ( x + 4 ) = ( x + 4 )( x − 1)
y2 − y − 12 = ( y 2
− 4 y ) + ( 3 y − 12 ) = y ( y − 4 ) + 3 ( y − 4 ) = ( y − 4 )( y + 3)
y 2 − 2 y − 35 = ( y − 1) − 6 2 = ( y − 1 − 6 ) ( y − 1 + 6 ) = ( y − 7 )( y + 5 )
2
n 2 − 4n − 12 = ( n − 2 ) − 42 = ( n − 2 − 4 )( n − 2 + 4 ) = ( n − 6 )( n + 2 )
2
( )
a 2 − 3a − 18 = a 2 − 6a + ( 3a − 18 ) = a ( a − 6 ) + 3 ( a − 6 ) = ( a − 6 )( a + 3)
x 2 − 6 x − 7 = ( x − 3) − 42 = ( x − 3 − 4 )( x − 3 + 4 ) = ( x − 7 )( x + 1)
2
( )
5t 2 + 12t + 7 = 5t 2 + 5t + ( 7t + 7 ) = 5t ( t + 1) + 7 ( t + 1) = ( t + 1)( 5t + 7 )
( )
2 x 2 + 13 x − 7 = 2 x 2 + 14 x − ( x + 7 ) = 2 x ( x + 7 ) − ( x + 7 ) = ( x + 7 )( 2 x − 1)
( )
2 x 2 + 5 x − 3 = 2 x 2 + 6 x − ( x + 3) = 2 x ( x + 3) − ( x + 3) = ( x + 3)( 2 x − 1)
( ) ((
3 x 2 + 21x + 36 = 3 x 2 + 7 x + 12 = 3 x 2 + 4 x + ( 3 x + 12 ) ) )
= 3 ( x ( x + 4 ) + 3 ( x + 4 ) ) = 3 ( x + 4 )( x + 3 )
(
5a 2 − 15a − 90 = 5 a 2 − 3a − 18 = 5 a 2 − 6a + ( 3a − 18 ) ) (( ) )
= 5 ( a ( a − 6 ) + 3 ( a − 6 ) ) = 5 ( a − 6 )( a + 3)
(
2 x 2 − 4 x − 160 = 2 x 2 − 2 x − 80 = 2 ( x − 1) − 9 2 ) ( 2
)
= 2 ( x − 1 − 9 )( x − 1 + 9 ) = 2 ( x − 10 ) ( x + 8 )
(
4bc 2 + 12bc − 40b = 4b c 2 + 3c − 10 = 4b c 2 + 5c − ( 2c + 10 ) ) (( ) )
= 4b ( c + 5 )( c − 2 )
(
6 xy 4 + 18 xy 2 − 168 x = 6 x y 4 + 3 y 2 − 28 = 6 x ) ( ) (( y 4
+ 7 y 2 − 4 y 2 + 28 ))
= 6 x ( y ( y + 7 ) − 4 ( y + 7 ) ) = 6 x ( y + 7 )( y
2 2 2 2 2
−4 )
= 6 x ( y + 7 ) ( y − 2 )( y + 2 )
2
13/. គ ក ន ម.ន?ន ង ម
x + 2 3x − ( x + 2 ) 3x 2 − x − 2
2
3x − = =
x x x
2x − 5 2 x − 5 + ( 3 x − 1) 3 x 2 x − 5 + 9 x 2 − 3 x 9 x 2 − x − 5
+ 3x − 1 = = =
3x 3x 3x 3x
y − 4 y (3 y + 4) + y − 4 3 y2 + 4 y + y − 4 3 y 2 + 5 y − 4
y+ = = =
3y + 4 3y + 4 3y + 4 3y + 4
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 31
េមេរ នទី៣ ៖ កេន មពីជគណិត
5 ( a − 3)( a + 1) − 5 a 2 − 2a − 8
a −3− = =
a +1 a +1 a +1
5 ( b + 5)( b − 5 ) + 5 b − 25 + 5 b 2 − 20
2
b+5+ = = =
b−5 b−5 b−5 b −5
2n + 3 3n ( 4n + 5 ) + 2n + 3 12n + 15n + 2n + 3 12n 2 + 17 n + 3
2
3n + = = =
4n + 5 4n + 5 4n + 5 4n + 5
14/. ក1 # a, b, c
2 x2 − x + 3
យងEន គCន
c
= ax + b +
x −1 x −1
2 x 2 − x + 3 ( ax + b )( x − 1) + c
=
x −1 x −1
2 x − x + 3 ax − ax + bx − b + c
2 2
=
x −1 x −1
2 x 2 − x + 3 ax + ( − a + b ) x + ( −b + c )
2
=
x −1 x −1
a = 2 a = 2
− a + b = −1 ⇔ b = −1 + a = −1 + 2 = 1
−b + c = 3 c = 3 + b = 3 + 1 = 4
ច នB a = 2 , b = 1, c = 4 6D Cនក1 #0
15/. គ ក ន ម.ន?ន ង ម
6x −1 2x 6x −1 2x 6x −1 − 2x (9 − x )
− = − =
81 − x 2
x + 9 ( 9 − x )( 9 + x ) x + 9 ( 9 − x )( 9 + x )
6 x − 1 − 18 x + 2 x 2 2 x 2 − 12 x − 1
= =
( 9 − x )( 9 + x ) ( 9 − x )( 9 + x )
10 y − 1 5y 10 y − 1 5y 10 y − 1 − 5 y (10 − y )
− = − =
100 − y 2 y + 10 (10 − y )(10 + y ) y + 10 (10 − y )(10 + y )
10 y − 1 − 50 y + 5 y 2 5 y 2 − 40 y − 1
= =
(10 − y )(10 + y ) (10 − y )(10 + y )
11 x2 11 x2 11 − x 2 (11 − x )
− = − =
121 − x 2 x + 11 (11 − x )(11 + x ) x + 11 (11 − x )(11 + x )
11 − 11x 2 + x3 x 3 − 11x 2 + 11
= =
(11 − x )(11 + x ) (11 − x )(11 + x )
t 2 3t − 4
− =
2(t + 3) 3(t + 3) 6 ( t + 3)
4 x + 16 −4 4 x + 16 − 4 ( x − 4 ) 4 x + 16 − 4 x + 16 32
+ = = =
( x + 4)( x − 4) x + 4 ( x + 4)( x − 4) ( x + 4)( x − 4) ( x + 4)( x − 4)
4z + 2 4 4z + 2 4 4z + 2 − 4(4 + z )
+ = − =
16 − z 2
z − 4 ( 4 − z )( 4 + z ) 4 − z ( 4 − z )( 4 + z )
4 z + 2 − 16 − 4 z −14
= =
( 4 − z )( 4 + z ) ( 4 − z )( 4 + z )
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 32
េមេរ នទី៣ ៖ កេន មពីជគណិត
2b 3 2b3 − 3 ( b − 4 ) 2b3 − 3b + 12
− b2 (b − 4) b2 ( b − 4 )
b − 4 b2 = =
5 3 1 3 4b + 3
+ 2 +
5b − 20 4b − 16b b − 4 4b ( b − 4 ) 4b ( b − 4 )
= 2 ⋅ =
(
2b3 − 3b + 12 4b ( b − 4 ) 4 2b − 3b + 12
3
) , ( b ≠ 0, b ≠ 4 )
b (b − 4) 4b + 3 b ( 4b + 3)
1 1 1 1
a +1 = a +1 = a +1 = a +1 1 a2 +1 a2 +1
= ⋅ 3 = 3
a−
1
a− 2
1
a− 2
a a a2 +1 − a a +1 a (
a ( a + 1) )
a+
1 a +1 a +1 a2 + 1
a a
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 33
េមេរ នទី៣ ៖ កេន មពីជគណិត
2 2 2 2 12 12
= = = = =
1 1 5 − c 6c + 5 − c 5c + 5 5 ( c + 1)
c+ c+ c+
c +1 5 − c + c +1 6 6
1+
5−c 5−c
17/. គ (ម(ន A ច1 AB x = 2013
2 x3 − 8 x
យងEន, ក ន ម.ន?ន A = គCន
2 x3 − 8 x 2 + 8 x
A=
2 x3 − 8 x
=
(
2 x x2 − 4 )
(
2 x3 − 8 x 2 + 8 x 2 x x 2 − 4 x + 4 )
A=
( x − 2 )( x + 2 ) = x + 2
( x − 2) x−2
2
2013 + 2 2015
ច1 AB x = 2013 គCន A= =
2013 − 2 2011
ច នB A = 6D Cនក1 #0
2015
2011
... ងរហ័
ងរហ័ស រួចរត់េ េលើក ប ង
ំ នឹក តិចខូច េឡបថប ខ!េ
"ំ
រួចក៏េមើលម៉ត
ូ ូ េតើ&នខូចអីខះ) ? ែតេពលយប់ េមើលមិនច/ស់
0ស់េទ េហើយកំពង
ុ ែតឈឺ ផង ។ ខ!ក
"ំ ប
៏ េ78ះ9 េឡើង េហើយ:ក់ទក
ឹ
េអសុល
ី :
ី ផDរសំេEងេ ង ;Fប់ែតទឹក;ក<ច ៣, ៤ កំបង
៉ុ JKក់
េចញពីេកះ;ក:ស េ េលើផវ
)M េហើយJKយOញ់ទក
ឹ េទើបខ!ដ
"ំ ង
ឹ
&នទឹក;ក<ចខ)ះJKយ ង
ំ ពីដល
ួ មកេម)ះ៉ េ ះបី9េPកQង
" េកះក៏េ:យ
េហើយេពលេBះ9Oន;Rបទឹ
េពលេBះ9Oន;Rបទឹកមក េហើយេធSឲ
ើ Uេកះេសើម ក៏JយOត
K
JKក់េ ដី ខ!ក
"ំ ប
៏ ន=េ មុខ Oនបន=ច
ិ ដល់មខ
ុ EVសFំង ផ)វ
M េ ; W
ំ រX
9ក៏បន=Jក់
K Oញ់ YZស េពញ ។ ខ!ក
"ំ ស
៏ េ;មចចិតេ
= សុទ
ំ ញ
ិ ថង់មយ
ួ
ពីអក
Q អ៊ត
ុ សក់&ក់
X េPWងេកើតផ)វ
M ែដលេពលេBះCត់កព
ំ ង
ុ ែត
េរៀបចំបទ
ិ រ\ Cត់&នចិ
&នចិតល
= ] េរ^ថង់មយ
ួ ឲUខ!"ំ េហើយអត់យកលុយេទ។
ខ!ក
"ំ អ
៏ រគុណCត់ េហើយយកមកេរ^ទក
ឹ ;ក<ច`ែដលេPល]:ក់កង
Q"
ដឹង ខ!&
"ំ នេ;Cះ ក់
X េគក៏;Oប់ខ!"ំ គឺមកពី Oឯងមិន;បយ័តQ ៕
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 34
េមេរ នទី៤ ៖ សមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
ម នទ ម កទ នមយ
1/. ច យ ម ង ម
ក. 4( x − 5) = 2 x − 14 ខ. x + 7 = −2( x + 8)
គ. 3(2 y − 1) = −8(6 + y ) ឃ. −( z + 12) = 5(2 z − 1)
ង. n − (8 + 4n) = 2(3n − 4) ច. (2m + 3) 2 − (2m + 5) = 4m(m + 4) + 4
ឆ. 5 p − (8 − p) = 2 [ −4 − (3 + 5 p) − 13] ជ. − [ k − (4k + 2) ] = 2 + (2k + 7)
ឈ. 2 − 4 {−2 x + 3[ −1 + 5(1 − x) ] − 1} = 0 ញ. 3 ( x − 2 ) − 2 x 2 = 2 ( x 3 − 3 − x 2 )
. 6(7 x + 8) − 7(6 x + 4) = 5(6 + 7 x) − 35( x − 1)
(. 8(3 − 2 p) − 16(1 − p ) − 3( p − 4) = 20 − 3 p
2/. ច យ ម ង ម
2 y +1 5 − y 3y + 2
ក. ខ.
5x 9 7 x 3
+ = + + = 1−
3 8 6 16 3 4 6
2(3 z − 8) 5( z − 3) 3( z − 8) 17 3t − 5 t + 12
គ. − = + ឃ. + =1
9 3 4 36 8 12
x+4 x−4 3x − 1 1− n
ង. ច. 1 + − − n =
2n 1
− = 2+
3 5 15 3 2 3
5k − 3 3( x − 1.6) 8.4 x − 4.9
ឆ. 3k + = 37 ជ. 2.4 x + =
2 5 2
ឈ. x − + x + 0.6 − x − 0.3 = 5.8
3 2 2 7
4 5 3 12
3 4x − 3 5 x − 12 2x −1
ញ. x + − = 1− . 8( x − 2) + 3 = 7 x + −3
2 4 6 2
(2 y + 1) 2 3( y + 2) 2 y ( y − 2) ( z − 2)2 z ( z − 3) (8 z + 7)( z − 1) 4
(. − = ). + = +
4 6 2 3 5 15 5
3/. ច យ ម ង ម
ក. x( x + 3) = 0 ខ. ( x + 5)( x − 1) = 0
គ. ( x − 1) 2 − 4 = 0 ឃ. 4( x − 1) 2 − (2 x − 3)2 = 0
ង. x 2 − 6 x = 0 ច. 2 x 2 − 2 = 0
4/. ច យ ម ង ម
ក. x 2 − 2 x + 3 = 0 ខ. x 2 − 12 x + 32 = 0
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 35
េមេរ នទី៤ ៖ សមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
គ. y 2 − 14 = 5 y ឃ. x 2 − x = 3x + 12
5/. * មយ បក
, ប-. យទក
/ ពក1ពង23ផ A 5ក1ពង23ផ B 3 6 នច 7 យ
57km 8 ព6 * បក
, 62ច*
1 9 ចមយ គ ;: ឈប2 ក 2 1 / 3h
<យ
, 5 62កព
1 ង23ផ B ;: ច1-យ ព6 2 10 / 3h 8 គ ង
/ =ច ន.
ទក
/ ន 6>?ន 2km / h 8 ច គ*@ 6>?ន * AB62 8
6/. CទD E ច កមយ គ?ង ធG, 1 *, ចញពH
គ?ង Iន J ន ន. K ភ
L N1 ពញ OP
5ទ ម ខ . មQប យ 6>?ន 288km / h 8 20 @ទ យមកយន. R
មយ គ?ង ទ Sន R ចញពក3នTង3 មយ 5 ន2ទ ម ខ . មQប3
កN9ង 6>?ន 480km / h 8 យ
, ន. R ន R 2 យU ព6បV@
9 W ន ទប
, Xម
Yន2CទD E ច ក ?
10/. ក
N 9 ; Sនយក
. Sក2មយច1នន 5ចង 8 មយ3ផNកaន Sក2 ន d 2
ទទ6Sន X Sក2 9% នង
L មយ3ផNក ទ 3 6 6, ព3ផNកម9ន
8 000 000 e ទទ6Sន X Sក2 10% 8 កN9ងមយONd
1 ទ
2 ទ6Sន
Sក2Yង
1 2ចន
1 ន 4 600 000 e 8 d
, 2 ន Sក2 ម
, កN9ង X Sក2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 36
េមេរ នទី៤ ៖ សមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
នមយ_បV@
9 Wន 6?
11/. =Nក2 នមយ ន L ] ប` 30 @ក2 កN9ង @ L ] 22 @ក2 6ងS62Y 2
<យ
, L ] 17 @ក2 6ងS62 S ន L ] 03 @ក2មន
L 6ងS62 S
នង
L S62Y 2 8 F B
17 − x
1 *91 F Xងfb ក
N 6ងS62Y 2 22 − x x
1 *91 B Xងfb ក
N 6ងS62 S 3
1 *91 F ∩ B Xងfb ក
N 6ងS62Y 2 នង
L S62 S 8
ច កច1នន L ]3 6 6ងS62Y ផ
2 ង នង
L S62 S ផង 8
12/. កN9ង បគ62 ម យ 5fbកgក Sន ប ព/ . 5Xម61 ប2 ច
ង ម
aថ7ទ1 គSន បគ62 2iក2ក-^ 6aន ម យ
aថ7ទ 2 គSន បគ62 2iក2ក-^ 6aន ម យ3 6 62ពaថ7ទ1
aថ7ទ 3 គSន បគ62 2iក2ក-^ 6aន ម យ3 6 62ពaថ7ទ 2
aថ7ទ 4 គSន បគ62 2iក2ក-^ 6aន ម យ3 6 62ពaថ7ទ 3
<យ
, j 62 ម យ 2 8 ច
, ន
1 នម យ ប
9 នច1ននបV@
9 Wន?
13/. ទ ពBa មយ6ក2
មយ6ក2បkl9 aមT 30% aន aមT3 66ក2ពម9ន 8 យគL Y1ង
ពនDHក ប3នmម 10% aនaថT6ក2 ,ព 9 ខ ;: បង2aថT ប
9 2 Sក2
184800 e 8 ច ក aមT3 6Sន
6Sន6ក2
Sន6ក2ពម9ន 8
ច មយ
1/. យ ម ង ម
ក. 4( x − 5) = 2 x − 14
គSន,
4( x − 5) = 2 x − 14
4 x − 20 = 2 x − 14
4 x − 2 x = −14 + 20
6
x= =3
2
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x=3 8
ខ. x + 7 = −2( x + 8)
គSន,
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 37
េមេរ នទី៤ ៖ សមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
x + 7 = −2( x + 8)
x + 7 = −2 x − 16
3 x = −23
23
x=−
3
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x=− 8
23
3
គ. 3(2 y − 1) = −8(6 + y )
គSន,
3(2 y − 1) = −8(6 + y )
6 y − 3 = −48 − 8 y
14 y = −45
45
y=−
14
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ y=− 8
45
14
ឃ. −( z + 12) = 5(2 z − 1)
គSន,
−( z + 12) = 5(2 z − 1)
− z − 12 = 10 z − 5
− 7 = 11z
7
z=−
11
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ z=− 8
7
11
ង. n − (8 + 4n) = 2(3n − 4)
គSន,
n − (8 + 4n) = 2(3n − 4)
n − 8 − 4 n = 6n − 8
− 3n = 6n
n=0
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ n=0 8
ច. (2m + 3) 2 − (2m + 5) = 4m(m + 4) + 4
គSន,
(2m + 3)2 − (2m + 5) = 4m(m + 4) + 4
4m 2 + 12m + 9 − 2m − 5 = 4m 2 + 16m + 4
10m + 4 = 16m + 4
m=0
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ m=0 8
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 38
េមេរ នទី៤ ៖ សមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
ឆ. 5 p − (8 − p) = 2 [ −4 − (3 + 5 p) − 13]
គSន,
5 p − (8 − p ) = 2 [ −4 − (3 + 5 p ) − 13]
5 p − 8 + p = 2 ( −4 − 3 − 5 p − 13)
6 p − 8 = −10 p − 40
16 p = −32
32
p=− = −2
16
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ p = −2 8
ជ. − [ k − (4k + 2) ] = 2 + (2k + 7)
គSន,
− [ k − (4k + 2) ] = 2 + (2k + 7)
− k + 4 k + 2 = 2 + 2k + 7
k =7
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ k =7 8
ឈ. 2 − 4 {−2 x + 3[ −1 + 5(1 − x) ] − 1} = 0
គSន,
2 − 4 {−2 x + 3 [ −1 + 5(1 − x) ] − 1} = 0
1 − 2 ( −2 x − 3 + 15 − 15 x − 1) = 0
1 − 2 (11 − 17 x ) = 0
1 − 22 + 34 x = 0
34 x = 21
21
x=
34
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x= 8
21
34
ញ. 3 ( x − 2 ) − 2 x 2 = 2 ( x 3 − 3 − x 2 )
គSន,
(
3 ( x − 2) − 2x 2 = 2 x 3 − 3 − x 2 )
3x − 2 3 − 2 x 2 = 2 x 3 − 6 − 2 x 2
−2 3+6= x 3
x=
−2 3 + 6
=
(
−2 3 + 6 ) 3
( )
2
3 3
−6 + 6 3
x= = −2 + 2 3
3
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 39
េមេរ នទី៤ ៖ សមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x = −2 + 2 3 8
. 6(7 x + 8) − 7(6 x + 4) = 5(6 + 7 x) − 35( x − 1)
គSន,
6(7 x + 8) − 7(6 x + 4) = 5(6 + 7 x) − 35( x − 1)
42 x + 48 − 42 x − 28 = 30 + 35 x − 35 x + 35
20 = 65 មន
L ពL
ចន ម នច
dWនច មTយ
, 8
(. 8(3 − 2 p) − 16(1 − p ) − 3( p − 4) = 20 − 3 p
គSន,
8(3 − 2 p ) − 16(1 − p ) − 3( p − 4) = 20 − 3 p
24 − 16 p − 16 + 16 p − 3 p + 12 = 20 − 3 p
− 3 p = −3 p
0 = 0 ផBoងAB 2 គប2 aមT p
ចន ម នច
នច មTយ
, ចន
, Qប2មន
L 28
2/. យ ម ង ម
ក.
5x 9 7 x 3
+ = +
3 8 6 16
គSន,
5x 9 7 x 3
+ = +
3 8 6 16
5x 7 x 3 9
− = −
3 6 16 8
10 x − 7 x 3 − 18
=
6 16
3x 15
=−
3 8
15
x=−
8
ច ន ច មTយ , ប 2 ម គ x=− 8 8
15
2 y +1 5 − y 3y + 2
ខ. + = 1−
3 4 6
គSន,
2 y +1 5 − y 3y + 2
+ = 1−
3 4 6
4 ( 2 y + 1) + 3 ( 5 − y ) = 12 − 2 ( 3 y + 2 )
8 y + 4 + 15 − 3 y = 12 − 6 y − 4
11 y = −11
y = −1
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 40
េមេរ នទី៤ ៖ សមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ y = −1 8
2(3 z − 8) 5( z − 3) 3( z − 8) 17
គ. − = +
9 3 4 36
គSន,
2(3 z − 8) 5( z − 3) 3( z − 8) 17
− = +
9 3 4 36
8 ( 3 z − 8 ) − 60 ( z − 3) = 27 ( z − 8 ) + 17
24 z − 64 − 60 z + 180 = 27 z − 216 + 17
− 63 z = −315
315
z= =5
63
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ z=5 8
3t − 5 t + 12
ឃ. + =1
8 12
គSន,
3t − 5 t + 12
+ =1
8 12
3 ( 3t − 5 ) + 2 ( t + 12 ) = 24
9t − 15 + 2t + 24 = 24
11t = 15
15
t=
11
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ t = 11 8
15
x+4 x−4 3x − 1
ង. − = 2+
3 5 15
គSន,
គSន,
x+4 x−4 3x − 1
− = 2+
3 5 15
5 x + 20 − 3 x + 12 = 30 + 3 x − 1
3= x
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x=3 8
1− n
ច. 1 +
2n 1
− −n =
3 2 3
គSន,
2n 1 1− n
1+ − −n =
3 2 3
1 1 − n 2n
= n+ −
2 3 3
1 1
= n+ −n
2 3
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 41
េមេរ នទី៤ ៖ សមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
= មន
L Hច
1 1
2 3
ចន ម នច
dWនច មTយ
, 8
5k − 3
ឆ. 3k + = 37
2
គSន,
5k − 3
3k + = 37
2
6k + 5k − 3 = 74
11k = 77
77
k= =7
11
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ k =7 8
3( x − 1.6) 8.4 x − 4.9
ជ. 2.4 x + =
5 2
គSន,
3( x − 1.6) 8.4 x − 4.9
2.4 x + =
5 2
24 x + 6 ( x − 1.6 ) = 5 ( 8.4 x − 4.9 )
24 x + 6 x − 9.6 = 42 x − 24.5
− 12 x = −14.9
14.9 149
x= =
12 120
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x = 120 8
149
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 42
េមេរ នទី៤ ៖ សមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
3 4x − 3 5 x − 12
x+ − = 1−
2 4 6
12 x + 18 − 12 x + 9 = 12 − 10 x + 24
27 = 36 − 10 x
10 x = 9
9
x=
10
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x= 8
9
10
2x −1
. 8( x − 2) + 3 = 7 x + −3
2
គSន,
2x −1
8( x − 2) + 3 = 7 x + −3
2
16 x − 32 + 6 = 14 x + 2 x − 1 − 6
0 x = 19 មន
L Hច
ចន ម នច
dWនច មTយ
, 8
(2 y + 1) 2 3( y + 2) 2 y ( y − 2)
(. − =
4 6 2
គSន,
(2 y + 1)2 3( y + 2) 2 y ( y − 2)
− =
4 6 2
( ) ( ) (
3 4 y2 + 4 y +1 − 6 y2 + 4 y + 4 = 6 y2 − 2 y )
12 y 2 + 12 y + 3 − 6 y 2 − 24 y − 24 = 6 y 2 − 12 y
0 y = 21 មន
L Hច
ចន ម នច
dWនច មTយ
, 8
( z − 2)2 z ( z − 3)2 (8 z + 7)( z − 1) 4
). + = +
3 5 15 5
គSន,
( z − 2) 2 z ( z − 3) (8 z + 7)( z − 1) 4
+ = +
3 5 15 5
( )
5 z 2 − 4 z + 4 + 3 z ( z − 3) = 8 z 2 − z − 7 + 12
5 z 2 − 20 z + 20 + 3 z 2 − 9 z = 8 z 2 − z + 5
− 28 z = −15
15
z=
28
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x= 8
15
28
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 43
េមេរ នទី៤ ៖ សមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
3/. យ ម ង ម
ក. x( x + 3) = 0
គSន,
x = 0 x = 0
x + 3 = 0 ⇒ x = −3
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x = 0 នង
L x = −3 8
ខ. ( x + 5)( x − 1) = 0
គSន,
x + 5 = 0 x = −5
x −1 = 0 ⇒ x = 1
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x = −5 នង
L x =1 8
គ. ( x − 1) 2 − 4 = 0
គSន,
( x − 1) − 22 = 0
2
( x − 1 − 2 )( x − 1 + 2 ) = 0
( x − 3)( x + 1) = 0
x +1 = 0 x = −1
x − 3 = 0 ⇒ x = 3
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x = −1 នង
L x=3 8
ឃ. 4( x − 1) 2 − (2 x − 3)2 = 0
គSន,
( 2( x − 1) ) − (2 x − 3)2 = 0
2
( 2 ( x − 1) − ( 2 x − 3) ) ( 2 ( x − 1) + ( 2 x − 3) ) = 0
( 2 x − 2 − 2 x + 3)( 2 x − 2 + 2 x − 3) = 0
4x − 5 = 0
5
x=
4
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x= 8
5
4
ង. x 2 − 6 x = 0
គSន,
x ( x − 6) = 0
x = 0 x = 0
⇒
x − 6 = 0 x = 6
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 44
េមេរ នទី៤ ៖ សមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x = 0 នង
L x=6 8
ច. 2 x 2 − 2 = 0
គSន,
(
2 x2 −1 = 0 )
( x − 1)( x + 1) = 0
x + 1 = 0 x = −1
x −1 = 0 ⇒ x = 1
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x = −1 នង
L x =1 8
4/. យ ម ង ម
ក. x 2 − 2 x + 3 = 0
គSន,
គSន,
(x 2
)
− 2x +1 + 2 = 0
( x − 1) + 2 = 0 មន
L Hច i ( x − 1) + 2 > 0 គប2 x
2 2
ចន ម dWនច មTយ
, 8
ខ. x 2 − 12 x + 32 = 0
គSន,
(x 2
)
− 12 x + 36 − 4 = 0
( x − 6) − 4 = 0
2
( x − 6 − 2 )( x − 6 + 2 ) = 0
( x − 8)( x − 4 ) = 0
x − 4 = 0 x = 4
x − 8 = 0 ⇒ x = 8
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x = 4 នង
L x =8 8
គ. y 2 − 14 = 5 y
គSន,
y 2 − 5 y − 14 = 0
y 2 − 7 y + 2 y − 14 = 0
y ( y − 7) + 2( y − 7) = 0
( y − 7 )( y + 2 ) = 0
y + 2 = 0 y = −2
y −7 = 0 ⇒ y = 7
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x = −2 នង
L x=7 8
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 45
េមេរ នទី៤ ៖ សមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
ឃ. x 2 − x = 3x + 12
គSន,
x 2 − 4 x − 12 = 0
( x − 2 ) − 16 = 0
2
( x − 2 − 4 )( x − 2 + 4 ) = 0
( x − 6 )( x + 2 ) = 0
x + 2 = 0 x = −2
x − 6 = 0 ⇒ x = 6
ច ន ច មTយ
, ប 2 ម គ x = −2 នង
L x=6 8
5/. គ*@ 6>?ន * AB62
Xង v1 K 6>?នAB62 ប 2 *
v2 K 6>?ន ប 2ទក
/ <
Xម បមន., d = ( v1 + v2 ) t
យ d = 57 km , v2 = 2 km / h , t = 10 / 3 h − 1 / 3 h = 3 h
គSន
57 = ( v1 + 2 ) ⋅ 3
57
v1 + 2 =
3
v1 = 19 − 2
v1 = 17 km / h
ច ន 6>?នAB62 ប 2 * គ 17 km / h ;: Sនក1* 2 8
6/. យ
, ន. R ន R 2 យU ព6បV@ , XមYន2CទD E គច ក ?
9 W ន ទប
Xង t1 នង
L t2 K យU ព63 6CទD E ច ក នង
L យន. R ជបdN ងdN
យpប2គL ព ព6 R qង
, ចdN 8
Xម បមន., គSន
d1 = v1t1
d 2 = v2t2
3 យ d1 = d 2 (ច 7 យជបគL ពក3នTង ចញ 1 *, គ ,d
W N)
<យ
, Xមប1Qប2 , t1 − t2 = 20 mn = 3 h , v1 = 288 km / h , v2 = 480 km / h
1
គSន
288t1 = 480t2 3t1 = 5t2 (1)
1 ⇔ 1
t1 − t2 = 3 t1 − t2 = ( 2)
3
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 46
េមេរ នទី៤ ៖ សមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
Xម ( 2 ) គSន t1 = + t2 ជន
1
1 កN9ង ម (1) ,
3
1
3 + t2 = 5t2
3
1 + 3t2 = 5t2
2t2 = 1
1
t2 = h
2
ចន ម
, >XមYន2CទD E ច ក យន. R :; R កN9ង យU ព6 30 @ទ 8
7/. ក1* ច
2 ន
1 ន L ]កN9ង =Nក2 @
ប, x Kច1នន L ]កN9ង=Nក2 ន @
Xមប1Qប2, គSន
280
=4
x
280
x=
4
x = 70
ច ន កN9ង=Nក2 ន @ ន L ]ច1នន 70 @ក2 8
8/. គ*@ 6>?ន ប 2កង2 នង
L មV
Xង v1 K 6>?ន ប 2កង2
v2 K 6>?ន ប 2មV
Xមប1Qប2, គSន
d1 = v1t1
d 2 = v2t2 យ d1 = d 2 = 50 km , t2 = t1 − 2 , t1 នង
L t2 គL K h
v = 2.5v
2 1
យង
, Sន
v1t1 = v2t2 v1t1 = v2 ( t1 − 2 ) (1)
⇔
v2 = 2.5v1 v2 = 2.5v1 ( 2)
យក ( 2 ) ជ កN9ង (1) គSន
v1t1 = 2.5v1 ( t1 − 2 )
t1 = 2.5t1 − 5
1.5t1 = 5
5 10
t1 == h
1.5 3
@ t2 = t1 − 2 = − 2 = h
10 4
3 3
គSន ,
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 47
េមេរ នទី៤ ៖ សមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
d1 50 km
v1 = t = 10 = 15 km / h
1 h
3
v = d 2 = 50 km = 37.5 km / h
2 t2 4
h
3
ច ន 6>?ន ប 2
ក
N ជL កង2គ 15 km / h នង N ជL មV គ 37.5 km / h 8
L 6>?ន ប 2 ក
9/. គ*@ ) 69 យ b9ង 70% 3 6 ;: cយ
Xង V K ) 69 យ b9ង 70% 3 6 ;: cយ
Xមប1Qប2, គSន
t 9 9 ទD ប 2H 9 កN9ង 69 យ b9ង 40% គ 20 ⋅ 40%
t 9 9 ទD ប 2H 9 កN9ង 69 យ b9ង 70% គ V ⋅ 70%
t 9 9 ទD ប 2H 9 កN9ង 69 យ b9ង 50% គ ( 20 + V ) ⋅ 50%
Xម d6 *uព v; , t 9 9 ទD ប
9 ម9នcយ នង
L យcយdN មន
L
S ប
2 ង2 ទ , គSន
20 ⋅ 40% + V ⋅ 70% = ( 20 + V ) ⋅ 50%
20 ⋅ 0.4 + 0.7V = ( 20 + V ) ⋅ 0.5
8 + 0.7V = 10 + 0.5V
0.2V = 2
V = 10 ℓ
ចន ) 69 យ b9ងH 9 70% 3 6 ;: យកមកcយគ 10 ℓ 8
10/. កច1នន Sក2 ម
, ប 2d កN
ក
2 9ង
N X Sក2នមយ_
Xង x K Sក2 ម
, មយ3ផNក3 6d ច
2 ង Sន Sក2 9 %
@ x + 8000 000 K Sក2 ម
, មយ3ផNក ទ 3 6d S
2 ន Sក2 10 %
គSន
Sក2 ប 2d ព
2 3ផNកទ គ 9 % ⋅ x
Sក2 ប 2d ព
2 3ផNកទw គ 10 % ⋅ ( x + 8000 000 )
3 Xមប1Qប2, Sក2 ប
9 ប 2d ក
2 9ង
N ON 1 គ 4 600 000 6, គSន
9 % ⋅ x + 10 % ⋅ ( x + 8 000 000 ) = 4 600 000
0.09 x + 0.1( x + 8 000 000 ) = 4 600 000
0.09 x + 0.1x + 800 000 = 4 600 000
0.19 x = 4 600 000 − 800 000
0.19 x = 3800 000
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 48
េមេរ នទី៤ ៖ សមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
6
3800 000
x= = 20 000 000
0.19
@ x + 8 000 000 = 20 000 000 + 8 000 000 = 28000 000 6
ចន ក
N 9; . ន
, កN9ង X
Sក2 ម Sក2 9 % ច1នន 20 000 000 6
Sក2 ម
, កN9ង X Sក2 10 % ច1នន 28 000 000 68
11/. កច1នន L ]3 6 6ងS62Y ផ L S62 S ផង ( ក x )
2 ង នង
កN9ង=Nក2 ន @ ន L ] 30 @ក2 3 6 ន
ក
N 6ងS62Y 32 ម9ខ 22 − x
ក
N 6ងS62 S 3 ម9ខ 17 − x
ក
N 6ងY1ង w ម9ខ x
ក
N មន
L 6ងY1ងw ម9ខ 3 @ក2
គSន
30 = ( 22 − x ) + (17 − x ) + x + 3
30 = 22 − x + 17 − x + x + 3
x = 42 − 30 = 12
ចន L ]3 6 6ងS62Y ផ
2 ង នង
L S62 S ផង នច1នន 12 @ក2
12/. កច1
កច1នន ម យ ប
9
Xង x Kច1នន ម យ ប
9
Xមប1Qប2, គSន
3ចកaថ7ទ 2ចន
1 ន
x
2
1 x x
3ចកaថ7ទw 2ចន
1 ន =
22 4
1 x x
3ចកaថ7ទx 2ចន
1 ន =
24 8
1 x x
3ចកaថ7ទ 2ចន
1 ន =
2 8 16
j 62 ម យ 2 ទ
@ ម យ ប
9 កN9ង 3ចក គ
x x x x
+ + + +2
2 4 8 16
3 ម យ ប
9 គ x , គSន
x x x x
+ + + +2= x
2 4 8 16
8 x + 4 x + 2 x + x + 32 = 16 x
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 49
េមេរ នទី៤ ៖ សមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
15 x + 32 = 16 x
x = 32
ចន ម យ ប
9 គ នច1នន 32 ម យ 8
13/. ក aមT3 6Sន
6Sន6ក2
Sន6ក2ពម9ន
Xង x K aមT3 6Sន6ក2ពម9ន
Xមប1Qប2, គSន
70% x + 10% ( 70% x ) = 184800
0.7 x + 0.1( 0.7 x ) = 184800
0.7 x + 0.07 x = 184800
0.77 x = 184800
184800
x= = 240 000
0.77
ច ន aថT6ក2ពម9ន ប 2ទ ពBa @ គ 240 000 68
េយើងខំកស
៏ ម
ូ អភ័យេ សផងែដរ ចំេ ះ ល់កហ
ំ ស
ុ
ឆងែដលេកើត"នេ$យអេចត% េ&ក'ងេសៀវេ*
ងេសៀវេ*
មួយក,-លេនះ េហើយក៏សម
ូ រង់.េំ $យរ/ក យ នូវមតិ
រ1ះគន់ 34ប
, % និង63យចម7លព
់ ស
ី :
ំ ក់មត
ិ អ
; ក
' សិក<
,
ពី6គប់មជ,>$?ន
, ។ ទូរសពB ០១២ ៣៤៧ ៦២៤
ឬ អុីែម៉ល ៖ pahen_hay@yahoo.com
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 50
េមេរ នទី៥ ៖ វសមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
ម នទ ម កទ នមយ
1/. ច យ ម ង ម!
ក. x + 5 > 3 , 3 − x < 7 − 2x
គ. 2 x ≤ −
1 x 1 9
, > , −3 x ≥
3 7 4 2
ឃ. 5 x − 1 > 4 , −8 x + 9 ≥ −7 , x −1 < x + 2
ង. 3x − 5 < x + 7 , −2 x + 11 > 5 x + 31
1
ច. −4 x + 9 ≤ 8 x − 3 , −2 x − 1 ≥ 2 x +
2
x +1 2x − 3
ឆ.
2 5
x + 3 > x − 27 , <
3 3 2 4
1 + 2 x 1 − 3x x + 1 1 3 + 2x
ជ. x − ≥ , − ≤
4 3 5 2 2
2/. ច យ បព*ន+ ម ង ម!
2x − 3 ≤ 9 3x − 4 ≤ 8
ក. ,
2 x − 3 ≥ −5 3 x − 4 > −7
2 x + 5 > 5 x − 4 2 x − 3 > 5 x − 1
ខ. ,
x − 7 < 2x − 3 x + 4 ≥ 3x − 2
3x 2 4 x − 3
4 − 3 ≤ 2 2x + 1 < 0
គ. , x
2 x − 1 > 3x − 4 − 2 + 2 < 0
4
3/. គ ក
, ន ឈច
. ន
, ន 40 ម +ជ/, ញច 1 មយ2ងច /
. ព*ទជ/ 34កង 5 ច
. ,
6 7ច ន 8ផ: ក;ធ,បផ
, / ប=6
/ > ន m 2 ប. គ ង
? @ គ ក
, ន ឈA
. B ព
CD 2 m ?
4/. ច បFGញ@ ជHងនមយI8ន 3 ន ប4 ងខBJងកនB ប 8ន
36 5
5/. KកLកMN O8នមយច, ? 5 ធ,Jង Q
O8នមយច,នន4ថមនង .ន ? −3 5 ច កច,នន 6 5
> ង
6/. បចR/បSនD ន Tព/ក ន7យ/ 32 UD , Vយ កនC
. កនC L ន7យ/ 12 UD , 5 .W
កD/ងច 6B ប=6
/ > ន UD , Xម/ខ ទ ទប7យ/
.ប7យ/Tព/ក ចJងប ង ប=4/ នN ចន
.
Jងព ង8ន7យ/កន ?
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 51
េមេរ នទី៥ ៖ វសមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
7/. / ខ ន ក YកLព /, 5 /ទ
, 1 នក YកL 500 Z ច,នន 20 នBក
?
, 2
/ទ នក YកL 1000 Z ច,នន 30 នBក
? 5 8ថ[មយ / ខV 25 នBក
?
ពក YកL\,
\ង , ព /, 6 5 ប. / ខចងLYន YកL]=ង ច 17 500 Z
Vយ
. ]=ង ចន
. 20 000 Z . / ខ7ច ន ក YកL 500 Zប=6
/ > ន នBក
? ?
8/. កD/ង ប^ង O. 8 ម/ខ J_ 4 Oម/ខ J_នមយI នពន:/ 100 5 គក,3 L
ន ទ: A ច, K `M4 O នមធaមbគ]=ង ច .ន
> ង
? 90 Vយ
.
ទទOYនន ទ: B c នមធaមbគ]=ង ច .ន ? 80 5
> ង O ប^ង
Yន 7 ម/ខ J_ យទទOYនពន:/ 84 93 78 87 89 70 នង 81 Vយ
. W
OLមយម/ខ J_ ទ 4 O c ប^ងបនN 5
ក. . O7ចទទOYនន ទ: A Qទ?
ខ. . O7ចទទOYនន ទ: B Q ទ ? ច ក,3 ព
L ន:/8នម/ខ J_ច/ង
យ ម
. Sda គទទOន ទ: B 5
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 52
េមេរ នទី៥ ៖ វសមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
ច មយ
1/. យ ម ង ម!
ក. ច, K x + 5 > 3
x > 3−5
x > −2
ច, K 3 − x < 7 − 2 x
3 − x < 7 − 2x
2x − x < 7 − 3
x<4
ខ. ច, K 5 x ≥ 10
10
x≥
5
x≥2
ច, K −6 x < 12
12
−x <
6
x > −2
ច, K −5 x > −20
−5 x > −20
20
−x>−
5
x<4
គ. ច, K 2 x ≤ −
1
3
1
x≤−
3⋅ 2
1
x≤−
6
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 53
េមេរ នទី៥ ៖ វសមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
ច, K
x 1
>
7 4
7
x>
4
ច, K −3x ≥
9
2
9
−3 x ≥
2
9
−x ≥
3⋅ 2
3
x≤−
2
ឃ. ច, K 5 x − 1 > 4
5x > 4 + 1
5
x>
5
x >1
ច, K −8 x + 9 ≥ −7
−8 x + 9 ≥ −7
− 8 x ≥ −7 − 9
16
−x≥−
8
x≤2
ច, K x − 1 < x + 2
x − x < 1+ 2
0x < 3 ព គបL x
ម . JនចR គបL 8មB x 5
នច មBយ
ង. ច, K 3x − 5 < x + 7
3x − x < 7 + 5
2 x < 12
x<6
ច, K −2 x + 11 > 5 x + 31
−2 x − 5 x > 31 − 11
− 7 x > 20
20
x<−
7
ច. ច, K −4 x + 9 ≤ 8 x − 3
−4 x − 8 x ≤ −3 − 9
− 12 x ≤ −12
x ≥1
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 54
េមេរ នទី៥ ៖ វសមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
ច, K −2 x − 1 ≥ 2 x +
1
2
− 2x −1 ≥ 2x + 1
−2 x − 2 x ≥ 1 + 1
− 4x ≥ 2
2
x≤−
4
1
x≤−
2
ឆ. ច, K
2 5
x + 3 > x − 27
3 3
2 x + 9 > 5 x − 81
2 x − 5 x > −81 − 9
− 3 x > −90
x < 30
x +1 2x − 3
ច, K <
2 4
2x + 2 < 2x − 3
2 x − 2 x < −3 − 2
0 x < −5 មន7ច
ម C>នច មBយ
. ទ5
1 + 2 x 1 − 3x
ជ. ច, K x − ≥
4 3
12 x − 3 − 6 x ≥ 4 − 12 x
6 x + 12 x ≥ 4 + 3
18 x ≥ 7
7
x≥
18
x +1 1 3 + 2x
ច, K − ≤
5 2 2
2 x + 2 − 5 ≤ 15 + 10 x
2 x − 10 x ≤ 15 + 3
− 8 x ≤ 18
9
x≥−
4
2/. យ បព*ន+ ម ង ម!
2x − 3 ≤ 9
ក. ច, K
2 x − 3 ≥ −5
− 5 ≤ 2x − 3 ≤ 9
−5 + 3 ≤ 2 x ≤ 9 + 3
− 2 ≤ 2 x ≤ 12
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 55
េមេរ នទី៥ ៖ វសមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
2 12
− ≤x≤
2 2
−1 ≤ x ≤ 6
ច ន បព*ន+ ម នច មBយ
. −1 ≤ x ≤ 6 5
3x − 4 ≤ 8
ច, K
3 x − 4 > −7
− 7 < 3x − 4 ≤ 8
−7 + 4 < 3 x ≤ 8 + 4
− 3 < 3 x ≤ 12
3 12
− <x≤
3 3
−1 < x ≤ 4
ច ន បព*ន+ ម នច មBយ
. −1 < x ≤ 4 5
2x + 5 > 5x − 4 (1)
ខ. ច, K
x − 7 < 2 x − 3 ( 2)
ម (1) : 2 x + 5 > 5 x − 4
2 x − 5 x > −4 − 5
− 3 x > −9
x<3
ម ( 2) : x − 7 < 2 x − 3
x − 2 x < −3 + 7
−x<4
x > −4
ច មBយ
. ប L បព*ន+ ម . \,ងព គ −4 < x < 3 5
J ប ពe8នច មBយ
2 x − 3 > 5x − 1 (1)
ច, K
x + 4 ≥ 3 x − 2 ( 2)
ម (1) : 2 x − 3 > 5 x − 1
2 x − 5 x > −1 + 3
− 3x > 2
2
x<−
3
ម ( 2 ) : x + 4 ≥ 3x − 2
x − 3 x ≥ −2 − 4
− 2 x ≥ −6
x≤3
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 56
េមេរ នទី៥ ៖ វសមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
ច មBយ
. ប L បព*ន+ ម J ប ពe8នច មBយ
. \,ងព គ x < − 5
2
3
3x 2 4 x − 3
4 − 3 ≤ 2 (1)
គ. ច, K
2 x − 1 > 3 x − 4 ( 2)
4
3x 2 4 x − 3
ម (1) : − ≤
4 3 2
8
3x − ≤ 8 x − 6
3
8
− 5x ≤ − 6
3
10
−x≤−
15
2
x≥
3
3x − 4
ម ( 2) : 2x −1 >
4
8x − 4 > 3x − 4
8 x − 3 x > −4 + 4
5x > 0
x>0
ច មBយ
. ប L បព*ន+ ម J ប ពe8នច មBយ
. \,ងព គ x ≥ 5
2
3
2x +1 < 0
ច, K x
− 2 + 2 < 0
2 x < −1 1
x<− (1)
x ⇔ 2
− 2 < −2 x > 4 ( 2)
ម (1) :
ម ( 2) :
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 57
េមេរ នទី៥ ៖ វសមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
ច មBយ
. ប L បព*ន+ ម J ប ពe8នច មBយ
. \,ងព គC>នច មBយ
.
K C>នច,3ច ប ពe 5
3/. គ36ច,
គ36ច, 8ផ: ក;ធ,បផ
, / ប Lច,
rង x នង y J (ប Ms យ នងទទង
? )8នច, 6
rមប,2បL, គYន !
ប 8នច, 6 គ ! 2 ( x + y ) = 2 ⋅ 40 ⇒ x + y = 40 (1)
Vយ
. 8ផ: ក; ប Lច, គ ! A = xy
យង
. ង
? @ ! ( x + y ) = x 2 + 2 xy + y 2
2
( x − y)
2
= x 2 − 2 xy + y 2
គYន ! 4xy = ( x + y ) − ( x − y )
2 2
6,da A = xy =
1
4
(( x + y ) − ( x − y ) )
2 2
ព (1) 6,da យង
. Yន !
A = xy =
1
4
(
40 2 − ( x − y )
2
)
1
(
= 1600 − ( x − y )
4
2
)
1
= 400 − ( x − y ) ≤ 400
2
4
K ( x − y ) ≥ 0 គបL x នង y
2
នន*យ@ ក;8ផ: 6 ប .ន
> ង
? 400 m OM ( x − y ) = 0
2 2
6,da x = y =
40
= 20 m
2
ច ន ក;8ផ: ប ប Lច, គ 400 m2 5
ច មន ធ ម,
x + y = 40
⇒ ( x + y ) = 1600
2
x 2 + 2 xy + y 2 = 1600
1
(
xy = 1600 − x 2 + y 2
2
( ))
1
(
A = xy = 800 − x 2 + y 2 ≤ 800
2
)
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 58
េមេរ នទី៥ ៖ វសមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
ផក ប នង 800 m 2
) ប x = y = 0 មន ក ទ
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 59
េមេរ នទី៥ ៖ វសមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
6/. កច
កច 6B UD , Xម/ខ ទ
rង x Jច,ននច 6B UD , Xម/ខ ទ ( x ≥ 0)
rមប,2បL, គYន !
2 (12 + x ) < 32 + x < 3 (12 + x )
24 + 2 x < 32 + x < 36 + 3 x
24 + 2 x < 32 + x
32 + x < 36 + 3 x
x < 32 − 24
32 − 36 < 2 x
x < 8
−2 < x
x < 8
4 x ≥ 0 6,da ⇒0≤ x≤7
x ≥ 0
ច ន 0 ≤ x ≤ 7 (ច 6B ព 0 OL 7 UD), Xម/ខ ទ ទប
. 7យ/Tព/ក ច
Jងf
Jងf ង 4 ចន
. Jង u ង7យ/កន 5
7/. កច,នន ក YកL 500 Z
rង x Jច,នន ក YកL 500 Z
6 25 − x Jច,នន ក YកL 1000 Z
rមប,2បL, គYន !
17 500 ≤ 500 x + 1000 ( 25 − x ) ≤ 20 000
175 ≤ 5 x + 10 ( 25 − x ) ≤ 200
35 ≤ x + 50 − 2 x ≤ 40
35 − 50 ≤ − x ≤ 40 − 50
− 15 ≤ − x ≤ −10
10 ≤ x ≤ 15
ចន ក YកL 500 Z c ន]=ង ច 10 នBក
? នង]=ង ចន
.
15 នBក
? 5
8/. ក. O7ចទទOYនន ទ: A Qទ?
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 60
េមេរ នទី៥ ៖ វសមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
6 , មធaមbគ ប ប L Oគ!
682
= 85.25 < 90
8
ចន Oមន7ចទទOYនន ទ: A Yន ទ 5
ខ. O7ចទទOYនន ទ: B Qទ?
យ មធaមbគ
មធaមbគ ប ប L O គ ! 85.25 6 O7ចទទO
Yនន ទ: B 5
ក,3 ព
L ន:/8នម/ខ J_ច/ង យ ម
. Sda គទទOន ទ: B
ម
. SទទOYនន ទ: B មធaមbគ ប L O c 4 ]=ង ច 80
ប. x Jពន:/8នម/ខ J_ច/ង យប L O ( x ≤ 100 ) , គYន !
582 + x
80 ≤
8
640 ≤ 582 + x
x ≥ 640 − 582
x ≥ 58
ចន ម
. SYនទទOន ទ: B O c យកពន:/ O.មខ
/ J_ច/ង យ
? 58 ពន:/ 5
daYន]=ង ច ម
9/. ក ប 8ន ន 6 ( Fe L ជHងJច,ននគ L )
rង x Jទទង
? ប L ន ( x > 0, x Jច,ននគ )L
6 3x + 15 Jប Ms យប L ន
យប ប L ន4 ងប,ផ/ .ន ? 94 m , គYន !
> ង
2 ( x + ( 3 x + 15 ) ) ≤ 94
x + 3 x + 15 ≤ 47
4 x ≤ 47 − 15
32
x≤
4
x≤8
6 , គYន !
3 x ≤ 24
3 x + 15 ≤ 24 + 15
3 x + 15 ≤ 39
ចន ប 8ន នគ !
ទទង
? .ន ? 8m , ប M
> ង s យ .ន
> ង
? 39 m 5
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 61
េមេរ នទី៥ ៖ វសមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
ប បមយ ទ
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 62
េមេរ នទី៥ ៖ វសមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
យ x Jច,នន 6 x ចប,ផ/ គ x = 37
ច ន ច,នន ទ នងទu គ 37 នង 39 c Yនក,
Yនក,3 L 5
កច [ យផB ធe. , 3.
12/. កច ម
. Sក/d
, aឈDOជO O. ព YកLកកL
rង x Jច [ យផB ធe. , 3. ប L ក
D ជO
rមប,2បL, គYន ! 8ថBចM
, យកD/ង ជO ថយនN បL ធe. , 3. ច [ យ
x គ ! 80 000 + 400x
rម មbពកD/ង 3, គYន !
AB − AC < BC < AB + AC
12 − 3 < BC < 12 + 3
9 < BC < 15
យ BC Jច,ននគ L Vយ
. JពV/គ/38ន 3 6 BC = 12 cm 5
ច ន ប4 ង BC = 12 cm c Yនក,3 L 5
14/. កច,ននគ L 6
rង x Jច,ននគ L 6
rមប,2បL, គYន !
2x ≥ 8
x≥4
ច ន ច,ននគ L 6 គJបMs ច,ននគ \
L ង
, ;យM4
;យM4 Oធ,Jង Q
.ន ? 4 5 គ
> ង ! {4,5, 6, 7,⋯} 5
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 63
េមេរ នទី៥ ៖ វសមី រដេឺ កទី១ នមួយអ ត
15/. ក ប4 ងប Ms យ
rង x J ប4 ងប Ms យ ( x Jច,ននគ )L
rមប,2បL, គYន !
15 < 3 x < 24
15 24
<x<
3 3
5< x<8
យ x Jច,ននគ L 6,da x = 6 Q x = 7
ច ន ប4 ងប Ms យ8ន ក 6 គ 6 cm Q 7 cm 5
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 64
េមេរ នទី៦ ៖ បំែណងែចកេ បកង់
ម នទ ប ង ចក បកង
ក. ប ងH<
7 2 ង &,ប34ញព បកង បកង កន
7 នងថយ :
7 ង<បន ន0$នប=>?ន គFG ? <$
ខ. <ក 7 នប=>?ន គFG &,$នក'ន
7 5 >ក ? នងប=>?ន គFG ទ < &,$នក'នC=ង<ច 7>ក ?
C=ង ចន
គ. ង )ប 7 :
"ន បកង កន
3/. គ ងចននក'
ងចននក'ន &,GIបកង J3Kម
ម2ម
2ម គFG នមយ% ទទ, ន
,ទ!ផ,&'ច(ង )ម *
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 65
េមេរ នទី៦ ៖ បំែណងែចកេ បកង់
x = 3:
4/. (ង )ម ន0 1 <
E "នNយកម?ក កង O មយ *
25 22 30 45 28 51 30 32 34 33
18 30 15 20 24 17 24 41 38 27
16 25 28 31 41 28 26 15 25 19
32 36 21 18 34 41 53 25 42 41
ក. ទនន/យ(ង ,712 ង &,$ន 8 ក យ
7 កនមយ%$ន
ប ងច >I0 7ន
? ង
P 5 &'ច1 15-
15-20 20-
20-25 …:
ខ. ង ' . )ម :
គ. ប ពញកង2 ង បកង កន
7 បកង ធ ប កន
7 1Bគ យ ចគ' )បQ :
ឃ. បក Gយ ,7 )ប <ងច ច &,$នNប 25 :
ក. <ក
7 ងR_ច ន0 គផWយX ជYកម? នប=>?ន&ង ? យV ព,
ប=>?ន>ទ ?
ខ. <7 គផWយX ជYកម? នប=>?ន&ង កង យV ព, 20>ទ )យ
20>ទចង )យ?
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 66
េមេរ នទី៦ ៖ បំែណងែចកេ បកង់
30>ទ&ប'ង ?
កង យV ព, <ច1ង 30>ទ
គ. ច' គ' )ប"នព ) 7 នងថយ :
បកង កន
7/. 2 ង(ង )ម 1ចនន ប1ជនGIប នង ប [2មNយ )យពចប
J3Kម *
ច មយ
1/. ក. បម',ផ.ទនន/យ 12 ងប34ញព បកង បកង កន
7 នងថយ
7 នងថយ
បងកង ធ ប នង បកង ធ ប កន
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 67
េមេរ នទី៦ ៖ បំែណងែចកេ បកង់
2/. ក. ប ងH<
7 2 ង &,ប34ញព បកង បកង កន
7 នងថយ
ចននក
នកន x ចនន គ f បកង
បកង កន បកងថយ
0 144 144 685
1 195 339 541
2 130 469 346
3 80 549 216
4 58 607 136
5 45 652 78
6 24 676 33
7 6 682 9
8 3 685 3
ប
685
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 68
េមេរ នទី៦ ៖ បំែណងែចកេ បកង់
ចននក
នកន ប x ចនន គ f បកង ធ ប
1 78 2.96
2 1270 48.27
3 680 25.85
4 320 12.16
5 150 5.70
6 133 5.06
ប
2631 100
)ប "ន បកង *
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 69
េមេរ នទី៦ ៖ បំែណងែចកេ បកង់
)ប "ន បកង ធ ប *
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 70
េមេរ នទី៦ ៖ បំែណងែចកេ បកង់
ខ. ង ' . )ម
គ. ប ពញកង2 ង បកង កន
7 បកង ធ ប កន
7 1Bគ យ
!" ក#យ (%" ) បកង បកង កន បកង ធ ប កន
15-
15-20 7 7 17.5
20-
20-25 5 12 30
25-
25-30 9 21 52.5
30-
30-35 9 30 75
35-
35-40 2 32 80
40-
40-45 5 37 92.5
45-
45-50 1 38 95
50-
50-55 2 40 100
ប
40
គ' )ប បកង កន
7
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 71
េមេរ នទី៦ ៖ បំែណងែចកេ បកង់
គ' )ប បកង ធ ប កន
7 1Bគ យ
ឃ. បក Gយ ,7 )ប <ងច ច &,$នNប 25
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 72
េមេរ នទី៦ ៖ បំែណងែចកេ បកង់
6/. &ម
7 h3យ ,
F ឆIយ
7 Mងប យង
7 ង2 ង បកង
បកង បកង កន
7 នង
បកងថយ1មន ន :
យ' ព)ផ.យ
ព)ផ.យ(*ទ
(*ទ+) បកង បកង កន បកងថយ
/ម 5 5 5 50
5-10 1 6 45
10-
10-15 1 7 44
15-
15-20 3 10 43
20-
20-25 2 12 40
25-
25-30 6 18 38
30-
30-35 8 26 32
35-
35-40 12 38 24
40-
40-45 12 50 12
ប
50
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 73
េមេរ នទី៦ ៖ បំែណងែចកេ បកង់
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 74
េមេរ នទី៦ ៖ បំែណងែចកេ បកង់
មបំ ប់ , េគ ន ង៖
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 75
េមេរ នទី៦ ៖ បំែណងែចកេ បកង់
អុីស&
ស'(& )ម(ប*ជនរបួស(ចំនួន(ប*ជនរបួសគឺ*ៃផ2(ក3) ៖
ខ. ប ងH<
7 2 ង បកង បកង កន
7 "ន ប1ជនGIប នង ប
បកង បកង កន
#យ(%" )
ប ប ប ប
0-5 1 12 1 12
5-15 104 3010 105 3022
15-
15-35 65 3645 170 6667
35-
35-45 45 1700 215 8367
45-
45-55 70 1175 285 9542
55-
55-70 135 1800 420 11342
70-
70-85 195 2400 615 13742
85-
85-100 210 1170 825 14912
ប
825 14912
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 76
េមេរ នទី៧ ៖ មធ មសិតិ
ម នទ មធ ម
ក.
ខ.
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 77
េមេរ នទី៧ ៖ មធ មសិតិ
គ.
5/. ទនន$យ'ង
'ង ម9ចននក&ន ប ប-គ? ក,ន @ងច កមយ )
ក. ច& គ3<ម+& .
ខ. ច& គ3< -3DBពមធ ម .
7/. Gឆ8 ទ1 - ខ បIង 8ម-ខJ9Kទទ #នមធ មBគពនL- 89 . G
ឆ8 ទ2 ន7 - ខ JM បង
N ប ងAនពនL-ប+<
- Oនទ ទបP<Q មធ មBគពនL-
ប គ ន
O ង
N 90 ?
8/. ក- ង ព 0ធប3- S 7ក&ន ប+ង #7 Tយ បជគមV យW ព មយ #S!X
គទទ #ន ទ:ផ ,នបC មប មY កមZ ក&ន ប+ង #7%&ច @ង
'ង ម)
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 78
េមេរ នទី៧ ៖ មធ មសិតិ
ច មយ
1/. កមធ ម ម%*ន នងម+& ,នចនន ក- ងមយ ក
%ម1[យ Y ក ម%*ន យង JM បទនន$យ ម Tប កន9ម-ន ន
គ#ន
គ#ន ,)
19 , 19 , 20 , 20 , 20 , 20 , 20 , 20 , 21 , 21 , 21 , 22 , 22 , 22 , 22 , 23 , 23
23 , 23 , 23 , 23 , 24 , 24 , 24 , 26 , 27 , 27
គ#ន )
មធ ម,នចនន ក- ងមយ កគh )
2 ⋅19 + 6 ⋅ 20 + 3 ⋅ 21 + 4 ⋅ 22 + 6 ⋅ 23 + 3 ⋅ 24 + 26 + 2 ⋅ 27
x=
27
= 22 <ក
599
x=
27
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 79
េមេរ នទី៧ ៖ មធ មសិតិ
27 + 1
ម%*ន,នចនន គh G ង ទ ) = 14
2
គ#ន ) ម%*ន me = 22 <ក .
ម+& គh mo = 23 នង 20 .(8ន បកងខZ 9ង គ)
2/. គ3<មធ ម ម%*ន នងម+&
%ម1[យ Y ក ម%*ន
ម%*ន យង JM បទនន$យ ម Tប កន9ម-ន ន
គ#ន ,)
1 , 2 , 2 , 3 , 3 , 4 , 4 , 4 , 4 , 4 , 4 , 5 , 5 , 5 , 6 , 6 , 6 , 7 , 7 , 8 , 8 , 8 , 10 , 10
គ#ន )
មធ ម គh )
1 + 2 ⋅ 2 + 3 ⋅ 2 + 4 ⋅ 6 + 5 ⋅ 3 + 6 ⋅ 3 + 7 ⋅ 2 + 8 ⋅ 3 + 10 ⋅ 2
x=
24
126
x= = 5.25 kg
24
24 + 1
ម%*ន G ង ទ ) = 12.5 8នន$យ f Gច <k7 ទ 12 នង
2
5+5
13 គ#ន ) ម%*ន me = = 5 kg .
2
ម+& គh mo = 4 kg .(8ន បកងខZ 9ង គ)
3/. គ3<មធ ម ម%*ន នងម+&
មប@ប , គ#ន )
មធ ម គh )
16 ⋅1 + 18 ⋅ 4 + 19 ⋅ 9 + 20 ⋅ 3 + 21 ⋅ 2 + 30 ⋅1
x=
1+ 4 + 9 + 3 + 2 +1
391
x= = 19.55
20
20 + 1
ម%*ន G ង ទ ) = 10.5 8នន$យ f Gច <k7 ទ 10 នង
2
19 + 19
11 គ#ន ) ម%*ន
ម%*ន me = = 19 .
2
ម+& គh mo = 19 .(8ន បកងខZ 9ង គ)
4/. គ3<មធ ម ម%*ន នងម+&
ក. យង8ន ) 2 , 4 , 4 , 6 , 6 , 6 , 6 , 6 , 6 , 8 , 8 , 10 , គ#ន )
មធ ម គh )
2 + 4 ⋅ 2 + 6 ⋅ 6 + 8 ⋅ 2 + 10
x=
12
72
x= =6
12
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 80
េមេរ នទី៧ ៖ មធ មសិតិ
12 + 1
ម%*ន G ង ទ ) = 6.5 8នន$យ f Gច <k7 ទ 6 នង
2
6+6
7 គ#ន ) ម%*ន me = =6 .
2
ម+& គh mo = 6 .(8ន បកងខZ 9ង គ)
គ)
ខ. យង8ន ) 2 , 4 , 4 , 4 , 6 , 8 , 10 , 10 , 10 , 10 , 34 , 34 , គ#ន )
មធ ម គh )
2 + 4 ⋅ 3 + 6 + 8 + 10 ⋅ 4 + 34 ⋅ 2
x=
1+ 3 +1+1+ 4 + 2
136
x= = 11.33
12
12 + 1
ម%*ន G ង ទ ) = 6.5 8នន$យ f Gច <k7 ទ 6 នង
2
8 + 10
7 គ#ន ) ម%*ន me = =9 .
2
ម+& គh mo = 10 .(8ន បកងខZ 9ង គ)
គ. យង8ន ) 5 , 5 , 10 , 10 , 10 , 10 , 15 , 15 , 25 , 25 , 30 , 30 , 30 , 30
35 , 35 , គ#ន )
មធ ម គh )
5 ⋅ 2 + 10 ⋅ 4 + 15 ⋅ 2 + 25 ⋅ 2 + 30 ⋅ 4 + 35 ⋅ 2
x=
2+4+2+2+4+2
320
x= = 20
16
16 + 1
ម%*ន G ង ទ ) = 8.5 8នន$យ f Gច <k7 ទ 8 នង
2
15 + 25
9 គ#ន ) ម%*ន me = = 20 .
2
ម+& គh mo = 10 នង 30 .(8ន បកងខZ 9ង គ)
5/. ក. ប ងA @ង បកង បកង ធ ប កន9Bគ យ
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 81
េមេរ នទី៧ ៖ មធ មសិតិ
ខ. គ3< ម%*ន
76 + 1
ម @ង , ម%*ន G ង ទ = 38.5 គច
h <k7 បកង កនទ 38
2
នងទ 39 .
2+2
គ#ន ម%*ន me = =2 .
2
េយើង ចនិ យមួយែបបេទៀត គឺ ៖ េមដ&ន'ត(វនឹងេ'បកង់េធៀបេកើន-
.គរយ 50% ។ 0ម01ង , េគ ន ៖ me = 2 ។
6/. ក. គ3<ម+&
មប@ប , គ#ន ) ម+& គh mo = 14 oC នង 30 oC (8ន បកងខZ 9ង គ)
ខ. គ3< -3DBពមធ ម
មប@ប , គ#ន ) មធ ម គh )
14 ⋅ 2 + 15 + 18 + 22 + 23 + 25 + 29 + 30 ⋅ 2 + 32 + 35
x=
12
287
x= = 23.91 oC
12
7/. កពនL-C% JM ប ងAន
មប@ប, គ#ន ពនL- - Gឆ8 ទl គh 8 × 89 = 712 ពនL-
ប
ង x 9ពនL-C% JM ប ងAន , គ#ន )
712 + x
= 90
8
712 + x = 90 ⋅ 8
x = 720 − 712
x = 8 ពនL-
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 82
េមេរ នទី៧ ៖ មធ មសិតិ
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 83
េមេរ នទី៧ ៖ មធ មសិតិ
20357.5
x= = 64.63 g
315
%&ច ន79មធ មក- ងមយ,ថdb ក8ក cទក
N T7 `V 64.63 g .
គ. គ3<ម+&
ម @ង គ#ន )
ក 55 − 60 9ម+& .
ឃ. គ3< ម%*ន
315 + 1
ម%*ន8នទ ង ង = 158
2
គ#ន ក 60 − 65 9 ម%*ន .
បក 0យ ម ប
ម%*ន គ9
h ប ព fងCខ ង ច,នព!- 3 បកង កន នង
បកង
បកងថយ .
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 84
េមេរ នទី៧ ៖ មធ មសិតិ
V$ក %ក យងនង
N #ន G V$ក mប - ច <k7 60 − 65 .
10/. ក. ប ងA @ង បកង បកង កន
ខ. ង ប,នព!- 3 បកង កន
គ. គ3< ម%*ន
774 + 1
ម%*ន8នទ ង = 387.5
2
Gច <k7 ទ 387 នង 388 គ#ន )
ម%*ន me G ង ក 160 − 165 .
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 85
េមេរ នទី៧ ៖ មធ មសិតិ
បក 0យ ម ប
មV T ន 387.5 យង ងប<L %កម
%កមយ
យ,f ព!- 3
បកង កន ងមយច3-ចC% គr ម%*ន ចទpក
ច q Cកង V$ក mប - គ ឃញ f JM នង
N mប - G
ច <k7ព 160 − 165 .
េ234ំ ២០០៦
២០០៦ ខ9':ំ ត(វ ន-ប់-សិស<ពូែកក>ង
: ?@ A4ក់ទ១២
ី១២ -មួយមិតD
តD
េ យ?រែតវទ&ល័យតូច េគត'ម(វឲHសិស<ពូែកែដល'ត(វេI'បឡងA4ក់'សុកពី
?@ខ9:ំ Kនែត ២Lក់បេ៉ុ MNះ ក>ង
: មួយមុខវ-P ។ មិតភ
D កDខ
ិ R
9:ំ ង
ំ ' ំ ែដល-អតីត
សិស<ពូែកគណិតវទ&A4ក់?@ 0ំងេ2A4ក់ទ៩
ី េពលដល់ទ១២
ី១២ គឺេ2Kន ៣
Lក់ ែដលេរៀន-មួយខ9:ំ ។ ពីរLក់េទៀត
េទៀត គឺ េV ?យ និង ?ំង រទW'ិ ត(វពHXរYរសិកZ
េ យ?រសុខ.ព ។ េពលេនះ ៣Lក់ េគយក ២ Lក់ ។ ខ9ក
:ំ '៏ ត(វដកខXន េដើម\ីទក
ុ
ឲYសឲHមិតD ។ ខ9ក
:ំ '៏ ត(វ នេ'ជើសេរ^សឲH'បឡងរូបវទ&វញ ។ ខ9:ំ នខំ'បឹងេរៀនរូប
វទ&េនះ ង`ស់ៃដ ែត'គឹះពីAក់
4 ១០ និង ១១ េ2តិច ។ ទូRង
ំ 'សុក េពល'បឡង
រួចខ9:ំ នចំMត់Aក់
4 េលខ ១ ទនaម
ឹ នឹង មិតK
D ក់
4 េទៀតេbcះ លី . ែដល'បឡង
រូបវទ&-មួយខ9:ំ និងមិតព
D រី Lក់េទៀត ែដល'បឡងគណិតវទ& នdeក់ ត់េI
េហើយ ។ េពលេLះគឺ-ប់ នពីLក់ គឺខ9:ំ និង អ៊ក
ុ េណង មិតខ
D ែ9:ំ ដលេគ'បឡងេលើ
មុខវ-Pអក<រសិ
អក<រសិស\៍ែខhរ ( នេលខ៣)
នេលខ៣) ។ ខ9`
:ំ ំ ៃថl'បឡងេពលេLះគឺ ១០ មីL ២០០៦
ៃថlែដលមិតភ
D កDខ
ិ េ9:ំ ផ<ងៗេទៀត ែដលមិន'ត(វ'បឡង រួមRំងភរ ខ9េ:ំ ពលេនះ , េគ ន
Lំoេរៀបចំ
4 ពធិ ជ
ី ប់េលៀងមួយេ2ផaះ អ៊ក
ុ េណង ។ េពលែដល'បឡងចប់ ('បឡង១
('បឡង១
'ពឹក) ពួកខ9:ំ នLំo4 េIYន់ពធ
ិ ជ
ី ប់េលៀង ែដលេគេធp
ែដលេគេធpម
ើ ប
qr ឆtន
ិ េ'តៀម-េ'សច ។
ហូប uរ រួចស'Kកេលងេ2ទី
ស'Kកេលងេ2ទីេLះ រហូតដល់រេសៀលបនDច
ិ ខ9ក
:ំ ជ
៏ ះ
ិ កង់របស់ខ9:ំ
េI?@ែដលេ2ចKvយ ១គ.ម ពីកែនងជប់េលៀង េដើម\ី0ម នលទWផល ។
េពលដឹងAdeក់ សម\តDិ មិតភ
D កDខ
ិ ក
9:ំ ខ
៏ ច
ូ ចិត-
D ថhី ។ ខ9:ំ និងមិតេD ផ<ងេទៀត ក៏ជយ
ួ លួង
េ@ម
េ@ម ។ េ2ៃថlទី ២៨ មីL -ៃថlែដលខ9:ំ និង អ៊ក
ុ េណង មិតខ
D '9:ំ ត(វេI'បឡងេ2
វទ&ល័យ-សុម
ី 0ែកវ ែដលKនចKvយ ៤០ គ.ម ពីផះ
a របស់ខ9:ំ ។ ខ9ក
:ំ យ
៏ កម៉ត
ូ ូ
របស់ខ9:ំ ជិះឌុប េណង េI'បឡង0ំងពី'ពឹក េហើយក៏ នសន&-មួយក{| ណិត
`ន់ ឲHេ2រង់`ជ
ំ ប
ួ ខ9:ំ េ2េKង ៥ @vច េពលខ9ម
:ំ កពី'បឡងវញ ។ េពល'បឡង
ឲេ@កេអើយ លំuត់Rង
ំ ពីរវ{|?សរុប ១២ លំuត់ ។ Kនលំuត់មយ
ួ េLះ
ខ9េ:ំ ទើបែតេធpេើ ហើយ បីៃថlមន
ុ េហើយលំuត់េផ<ងៗេទៀត ខ9េ:ំ ធpើ នែ'កលែដរ ។ េពល
@vយ ខ9':ំ ត(វេចញពី'បឡង េKង ជិត' េំ Iេហើយ ។ ខ9ក
:ំ ខ
៏ កMត់ េ'~ះទ'Kំខ9:ំ
មកដល់?@
?@ េKង ០៦ ត់េIេហើយ ។ ែសtកេទើប Lង' ប់ខA
9:ំ ម<ិលមិញ`ំខ9:ំ
រហូតដល់េKង ៥ និង ៣០ Lទី ។ ខ9ក
:ំ ស
៏ េំ RសLង ។ ប៉L
ុ នៃថl
c េ'Yយមក លទWផល
ក៏េចញ គឺ អ៊ក
ុ េណង មិតខ
D 9:ំ ន'បឡង-ប់ ចំែណកឯខ9d
:ំ ក់
e ត់ ។ ខ9:ំ នេបើកេមើល
លំuត់កង
>: ឯក?ររបស់ខ9:ំ េទើបខ9ដឹ
:ំដង
ឹ A លំuត់ចន
ំ ន
ួ ១០ ក>ង
: ចំេMមលំuត់Rង
ំ
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 86
េមេរ នទី៨ ៖ ប ប
ម នទ ប ប
ក កង កង ក យ កង ប
2 ធL9 , M9
ក. ច ក ប ប ន ក យមT1
2 ធL9 , M9
ខ. ច ក ប ប ន ក យ ថយនV
គ. ប9 គ WX 9 ញ ភ+Z@ 1 2003ក
2003ក ម
9 [ច មក2&ងពធ
' ផ ពLផ\យ M'ជXកម:
ក2&ង 35 ភ+Z@ 7603កQ
7603កQ ក
2 % Pក2&ង កOង ^យ
9 ភ+Z@ 4403កQ
4403កQ ក
2
% PQយ កOង 19 គ 1@ 1Zមច,M1 ថយនVប3
&T : នក ន4ង ?
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 87
េមេរ នទី៨ ៖ ប ប
ទ មន ទ ន ប ប
A 1420 74 182 1676
B 846 26 122 994
C 570 41 60 671
ប 2836 141 364 3341
ក. ច ក ប ប ន%, =ង មន
' ;, ទ បក_ជន A
ខ. ច ក ប ប ន%, =ង
=ងម
មន' ;, ទ បក_ជន B # C
គ. ច ក ប ប នH ;:ន (ប ច, 5 បក_ជន A
ឃ. ច ក ប ប នH ;:ន (ប ច, 5 បក_ជន B # C
ង. ច បZប ធ ប ប ប ន%, =ង ;, ទ បក_ជន A នង
' ប បន
%, =ង ;, ទ បក_ជន B # C
7/. Sង Hម ន5Q ព1 / H
'V Mabច នH 55Hក
Hក 4 ង
HHHH , HTHH , THHH , TTHH
TTHH , HHHT , HTHT , THHT , TTHT ,
HHTH , HTTH , THTH , TTTH , HHTT , HTTT , THTT , TTTT
ក. ច ក ប ប 5 ន ក Hព
ខ. ច ក ប ប 5 ន ក T ព ម&ន គ
គ. ច ក ប ប 5 ន ក H មយម&ន គ
ឃ. ច ក ប ប 5 ន ក H d,ងបន
ង. ច ក ប ប 5 ន ក T មយ(Tង1ច
'
8/. ក2&ងថងមយ eន 1ឃ4ពMf% នង
' g: ច កប ប ប នឃ4
ពMf% យ ង
/ )ប ប ប នឃ4ពMf g: %:9នង
2
/ 5
9/. កOម^h&នមយ នក1 i 9 ចន
, ន ថj @1Veន ប%ប&គk 'ក ប l, 2,
ប9 គ ធL%
9 em%នaQមយប&គk 'កមយ យច ន
ក. ច ក ប ប ប&គk 'ក 35 នឈប(Tង ចន
9 ប ថj
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 88
េមេរ នទី៨ ៖ ប ប
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 89
េមេរ នទី៨ ៖ ប ប
ច មយ
1/. ក2&ង ក PHNOM PENH eន ក d,ង % 9
P eន 2 , H eន 2 , N eន 2 , O eន 1 , M eន 1 , E eន 1
គ នក Mbចeន 9 ក M
កប ប ប ន
ក. ក P
យ ក P eន 2 គ ន , ក Mbច %ប eន 2 ក M
ច ន5 ប ប នក M ន5គu P =
2
9
ខ. ក H
យ ក H eន 2 គ ន , ក Mbច %ប eន 2 ក M
ច ន5 ប ប នក M ន5គu P =
2
9
គ. ក O # M (# គu បក)
យ ក O eន 1 , M eន 1 គ ន
1 1 2
P= + =
9 9 9
ច ន5 ប ប នក M ន5គu P =
2
9
ឃ. ក P # N
យ ក P eន 2 , N eន 2 គ ន
2 2 4
P= + =
9 9 9
ច ន5 ប ប នក M ន5គu P =
4
9
2/. 19 ប ប នច,នន %& ខ នង / ក %:9;2 # ទ ?
' 7ក,ព&ងនក
ព1 21 eនច,ននd,ង % 21 (ក Mbច 21)
21)ក2&ង 35
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 90
េមេរ នទី៨ ៖ ប ប
ខ %%eនច,នន 11 (ក M %ប 11)
11)
ខគeនច,នន 10 (ក M %ប 10)
10)
គ ន , ប ប នច,នន %& ខក,ព&ង កគu P =
11
21
ប ប នច,នន 7ក,ព&ង កគu P ' =
10
21
យ P នង
' P ' មន
' %:9;2
ច ន5 ប ប នច,នន %& ខ នង
' 7ក,ព&ងនក
/ កម
កមន' %:9;2 ទ
3/. ក ប ប ន ;ប=&ក>ក ចញ ខ1 ខ4
;ប=&ក>កeន ខ 6 គu 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 (ក Mbចeន 6)
;ប=
;ប=&ក>ក ចញ ខ1 ខ 4 គu 1 , 2 , 3 , 4 (ក Mbចeន 4)
ច ន5 ប ប ន ;ប=&ក>ក ចញ ខ1 ខ 4 គu
4 2
P= =
6 3
4/. 19 ប ប គប 9 ផFឆ1 %:9នង
/ ផFមន
' ឆ1 # ទ ?
ប9 a នង
' b Qប xy យ នង
' ទទង
/ ន
ច1& HM កង 35 ង;2 , គ ន
ផF ក> ផ2កឆ1 គu A1 = ab
1
2
1a 1a
ផF ក> ផ2កមន
' ឆ1 គu A2 = 2 2 b + 2 2 b = 2 ab
1
ផF ក>ច1& HM កង គu A = ab
1
ab
35 ប ប គប 9 ផ2កឆ1 គu P = A = ab = 2
A1 2 1
1
ab
នង ប ប គប ផ2
ក ឆ1 គ
A2 2 1
' 9 u P ' =
A
=
ab
=
2
យ P = P'
ច ន5 ប ប គប 9 ផFឆ1 នង
' ផFមន
' ឆ1
ឆ1 គu %:9;2
2 ធL9 , M9
5/. ក. ក ប ប ន ក យមT1
iមប,zប ,
ក
2 & eនច,នន 234 + 592 = 826 3ក(ក Mbច)
1@ គ ងI1% ប
ក
2 ធL9 , M9 យមT1eនច,នន 592 3ក (ក M %ប)
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 91
េមេរ នទី៨ ៖ ប ប
2 ធL9 , M9
35 ប ប ន ក យមT1គu P =
592
= 0.72
826
2 ធL9 , M9
ខ. ក ប ប ន ក យ ថយនV
យ យ P ' ប, ពញ ន P 35 P + P ' = 1 គ ន
2 ធL9 , M9
ប បន ក យ ថយនVគu P ' = 1 − P = 1 − 0.72 = 0.28
គ. កច,ននច,M1 ថយនV គ 1@ 1Zមទ&
1Zមទ&ក
iមប,zប, គ ន
ប ប ភ+Z@មកពក2&ង កOងជ5' ថយនVគu P1 =
182 91
=
182 + 254 218
ប ប ភ+Z@មកពQយ កOងជ5' ថយនVគu P2 =
52 2
=
52 + 338 15
eននRយ) ,
ប9 គ WX 9 ញ ភ+Z@ 760 3កព
3កពក2&ង កOង គ 1@ 1Zមច,M1
91
× 760 = 317
218
^យ
9 ប9 គ WX 9 ញ ភ+Z@ 440 3កពQយ កOង គ 1@ 1Zមច,M1 15 ⋅ 440 = 59
2
ច ន5 គ 1@ 1Zមច,M1(Tង1ច
' 317 + 59 = 376 ក ន4ង
6/. ក. ក ប ប ន%, =ង មន
' ;, ទ បក_ជន A
ច,ននមន&% & គu 3341 3ក(ក Mbច)
CFប%F&ង% ប
ច,ននមន&% មន
' ;, ទ បក_ជន A គu 74 3ក(ក M %ប)
គ ន , ប ប ន%, =ង ' ;, ទ បក_ជន A គu P = 3341 = 0.022
មន
74
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 92
េមេរ នទី៨ ៖ ប ប
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 93
េមេរ នទី៨ ៖ ប ប
ឃ. ក ប ប 5 ន ក H d,ងបន
ក M %ប eន ក H d,ងបន គu HHHH
35ក M %បeនច,នន 1 ក M
គ ន, ប ប 5 ន ក H d,ងបន គu P =
1
16
ង. ក ប ប 5 ន ក T មយ(Tង1ច
'
កM មន
' ន ក T C5 គe
u ននRយ) ន ក H d,ង 4 eន
ប ប P=
1
16
ប ប 5 ន ក ' គQ
T មយ(Tង1ច u ប, ពញ ន P
គ ន , P '+ P = 1 ⇒ P ' = 1 − P = 1 −
1 15
=
16 16
ច ន5 ប ប 5 ន ក ' គu P =
T មយ(Tង1ច
15
16
8/. ក ប ប ប នឃ4ពMf%
យង
9 ង
/ )ប ប ប នឃ4ពMf g: គu P =
2
5
35 P ' ប ប ប នឃ4ពMf%
គ ន , P + P ' = 1 ⇒ P ' = 1− P
2 3
P ' = 1− =
5 5
ច ន5 ប ប ប នឃ4ពMf% គu P ' =
3
5
9/. ក Mbចគu 6 + 1 + 15 + 21 + 24 + 18 + 16 + 10 + 7 = 109
ក. ក ប ប ប&គk ' ក 35 នឈប(Tង ចន
9 ប ថj
ច,ននប&គk 'ក ឈប(Tង ចន
9 ប ថjeនច,នន 6 + 1 + 15 + 12 = 34
គ ន ប ប ប&គk 'ក ឈប(Tង ចន
9 ប ថjគu P = 109 = 0.31
34
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 94
េមេរ នទី៨ ៖ ប ប
10/. ក. ក ប ប ប នឃ4ពMf%d,ងព
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 95
េមេរ នទី៨ ៖ ប ប
iម ; H Maផ គ&M គ ន
ប ប គ ជ% % ន3 d,ងព 3ក គu
2 1 1
9 9 P= ⋅ =
5 4 10
15/. ក ប ប គគប ន ក A d,ងព 9ក
ក Mbចeន 3
ក M %ប 9កទ{ ន A គu 2
ក M %ប 9កទ| ន A គu 2
គ ន, ប ប គគប ន ក A d,ងព 9ក គu
2 2 4
P= ⋅ =
3 3 9
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 96
េមេរ នទី៨ ៖ ប ប
16/. ក. កច,
កច,ននឃ4ពMf ខ @ Pក2&ងថង 35
iង b Qច,ននឃ4ពMf ខ @ Pក2&ងថង
35 b + 15 Qច,ននឃ4% ប
& Pក2&ងថង (ក Mbច)
ប ប ប នឃ4ពMf ក^ម គu P =
15
b + 15
1 iមប,zប ប ប ប នឃ4ពMf ក^ម គu P =
3
5
គ ន
15 3
=
b + 15 5
b + 15 = 25
b = 25 − 15 = 10
ច ន5ច,ននឃ4ពMf ខ @ក2&ងថងគu 10 ;ប
ខ. កច,
កច,ននឃ4ពMf ក^ម 1@ កច ប នsមក2& ងថង
iង r Qច,ននឃ4ពMf ក^ម 1@ ថម , 35 គ ន
ច,ននឃ4ពMf ក^មក2&ងថងគu 15 + r
^យ
9 ច,ននឃ4% ប
& ក2&ងថងគu 25 + r
15 + r
35 ប ប ប នឃ4ពMf ក^មគu P =
25 + r
1iមប,zប , ប ប ប នឃ4ពMf ក^មគu
2
P=
3
គ ន,
15 + r 2
=
25 + r 3
3 (15 + r ) = 2 ( 25 + r )
45 + 3r = 50 + 2r
r = 50 − 45 = 5
ច ន5ច,
ន5ច,ននឃ4ពMf ក^ម 1@ កច ប នsមក2&ងថង គu 5 ;ប
...១២ េ ះ គឺ"នេ#ក$ង
% ឯក'ររបស់ខ,%ំ -.ន់ែតលំ0ត់1ង
ំ េ ះខ,េ%ំ ធ3ម
ើ ន
ិ អស់ ។
ែតមិនអីេទ េ-:ះពី
េ-:ះពី-សុកេ; ខ,េ%ំ លខ១
លខ១ ដល់ខ=
,%ំ ក់
> ពួកេគែដលេលខេ-@មខ,=
%ំ ក់
> អស់
មិតខ
A ែ,%ំ ដល-តBវេ;-បឡងទូ1ង
ំ -បេទស នបេងFន
ើ @រសិកG្ាេទ3ដង ។ ទីបផ
ំ ត
ុ េគក៏
=>ក់ នសេ-មចL'Mពរ ។
ឲស">ញ់េអើយ េនះគឺL@ររPលក
ឹ អនុសRវរSយរ៍ បស់ពក
ួ េយើង ។ េពលែដល
គិតដល់េពលេ ះមUងៗ
ងៗ ខ,"
%ំ នWរមXណរ៍ ក
S Yយ េហើយេគងលក់-សួលេទៀតផង ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 97
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
ម នទ ច យ ងពច ច
1/. ច គ ច យ ងព ច ច នក ន ច ង ម
ក. ( 9, 2 ) នង
" ( 6,8) ខ. ( 5, −3) នង
" ( −2, 4 )
គ. ( 2,5 ) នង
" ( 0, 0 ) ឃ. ( −6, −3) នង
" ( 2,1)
ង. (8, 7 ) នង
" ( 8, −6 ) ច. ( 3,12 ) នង
" ( 7,12 )
ឆ. (100, −203) នង
" ( 97, −200 ) ជ. ( −3,8 ) នង
" ( −4, 7 ) '
2/. ចង(ងព )ន ង*+ផ
, "+
. ង/ងម
, យ
0 នក ន ង12 ( 3,1) នង
" ( −2,5 ) '
ចគ ង/ង, ច
0 3ង, ង/ង, ន4 '
3/. ច គ ប 6ង ង*+, ទ7ង)នច+ PQRS P ( −2,3) , Q ( 5,5) , R ( 6, −6 )
នង
" S ( −3, −3) '
4/. ច ប89ញ; + KLM K ( 2,8 ) , L (10,11) នង
" M ( 5, 0 ) < +
3ម=+ '
5/. ច គ ប " +)ន + ABC A ( 3, 7 ) , B ( 5, 2 ) នង
" C ( −7,3) '
ញ; ABC < +
ច ប89ញ; កង ច
0 គ )ផ> ក? ប3, '
6/. ច ក+)ម@ y ម
A BCDច យ ងព ច ច នក ន ( 4, 2 ) នង
" ( 4, y )
3EA នង
F 5 GកH '
7/. ច កច ច C ( x,1) ក2ង ង,ទ1 ម
A BCD + នកព
A (1,1) , B ( 4, 7 ) នង
" C ( x,1) < + 3ម=+ AB = AC '
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 98
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
ចគ ក ន)នច ច B '
16/. ង/ងម
, យ
0 " F ( −2,6 ) ' ង*+ផ
នផ.+ , +
". ង/ង, ន4 នច ចចងម0យ +ង,
V ( 3,8) ' គ ក ន)នច ចT <ច ចចង S ង ទ +)ន
ង*+ផ ". TV ច
, + 0 3ង, ង/ង, ន4 '
17/. ក ន)នកព ប T មម0យ 3EA (1,1) , ( 2, −3) , ( −3, −1) នង
" ( −2, −5 ) '
ចគ ក ន)នច ចកPL )ន ង*+, ទ7ង(ងព ' +A គUច
ន=នV
3ន2" K ន=នVWង ច មLច ?
18/. ច+ ម0យ នកព E ( 5,3) , F ( 5, −5 ) , G ( −3, −3) នង
" H ( −1,5 ) ' ច
គ ក ន)នច ចកPL A , B , C នង
" D )ន ជIង EF , FG
GH នង
" EH ' +ច
A + ABCD នOង< / ?
19/. ច+ កងម0យក +, យច ច A ( 3, 2 ) , B ( 9, 2 ) , C ( 9, 6 ) នង
" D ( 3, 6 ) '
ច XយបYZ ក,;ច+ ក +, យច ចកPL )ន ជIង(ង
ប0ន ប3, ច+ កង ង A <ច+ 3EA '
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 99
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
ក ន , y ច ក +,
5
2
y ម
A BCD M [+
" \ A ង/ង, ច
0 បY
បYZក,; +A M នទHងបW E ន ?
ច មយ
1/. គ ច យ ងព ច ច នក ន ច ង ម
Hម បមនLច យ ងព ច ច A ( x1 , y1 ) នង
" B ( x2 , y2 ) គ]
AB = ( x2 − x1 ) + ( y2 − y1 ) គ=ន
2 2
ក. ( 9, 2 ) នង
" ( 6,8) , 4ច យ ងព ច ច 4គ]
( 6 − 9) + (8 − 2) = 9 + 36 = 45 = 3 5 GកH ប 6ង '
2 2
ខ. ( 5, −3) នង
" ( −2, 4 ) , 4ច យ ងព ច ច 4គ]
គ. ( 2,5 ) នង
" ( 0, 0 ) , 4ច យ ងព ច ច 4គ]
( 0 − 2 ) + ( 0 − 5) = 4 + 25 = 29 GកH ប 6ង '
2 2
ឃ. ( −6, −3) នង
" ( 2,1) , 4ច យ ងព ច ច 4គ]
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 100
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
ង. (8, 7 ) នង
" ( 8, −6 ) , 4ច យ ងព ច ច 4គ]
(8 − 8) + ( −6 − 7 ) = 0 + 132 = 13 GកH ប 6ង '
2 2
ច. ( 3,12 ) នង
" ( 7,12 ) , 4ច យ ងព ច ច 4គ]
( 7 − 3) + (12 − 12 ) = 42 + 0 = 4 GកH ប 6ង '
2 2
ឆ. (100, −203) នង
" ( 97, −200 ) , 4ច យ ងព ច ច 4គ]
( 97 − 100 ) + ( −200 − ( −203) ) = 9 + 9 = 3 2 GកH ប 6ង '
2 2
ជ. ( −3,8 ) នង
" ( −4, 7 ) , 4ច យ ងព ច ច 4គ]
( −4 − ( −3 ) ) + ( 7 − 8 ) = 1 + 1 = 2 GកH ប 6ង '
2 2
2/. គ ង/ង,
HមបOប, , ចង(ងព )ន ង*+ផ
, +
". ង/ង, នក ន ( 3,1) នង
" ( −2,5 )
គ=ន
ង*+ផ
, +
". )ន ង/ងគ
, ] d= ( −2 − 3) + ( 5 − 1) = 25 + 16 = 41 GកH ប 6ង
2 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 101
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
យង
A ន P ( −2,3) , R ( 6, −6 ) , Q ( 5,5 ) នង
" S ( −3, −3)
គ=ន , ង*+, ទ7ង)នច+ PRQS គ]
( 6 − ( −2 ) ) + ( −6 − 3 ) = 64 + 81 = 145 GកH ប 6ង
2
PR =
2
នង
" QS = ( −3 − 5 ) + ( −3 − 5 ) = 8 + 8 = 8 2 GកH ប 6ង
2 2 2 2
MK = ( 2 − 5) + (8 − 0 ) = 9 + 64 = 73 GកH ប 6ង
2 2
យ KL = MK
ច ន4 + KLM < + 3ម=+ កព K '
+ ABC ន A ( 3, 7 ) , B ( 5, 2 ) នង
" C ( −7,3) , គ=ន
AB = ( 5 − 3) + ( 2 − 7 ) = 4 + 25 = 29 GកH ប 6ង
2 2
ប89ញ;
ញ; ABC < + កង
Hម3 យ ង A , យង
A ន AB = 29 , BC = 145 , CA = 116
គ=ន
AB 2 = 29
BC 2 = 145
CA2 = 116
⇒ AB 2 + CA2 = BC 2
ច ន4 ABC < + កង +ង,កព A '
គ )ផ> ក? ប3,
យ ABC < + កង +ង,កព A , គ=ន
ក?)ផ>)ន + ABC គ]
1 1
A= ⋅ AB ⋅ AC = ⋅ 29 ⋅ 2 29 = 29
2 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 102
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
( y − 2) =5
2
y−2 =5
y − 2 = −5 y = −3
y −2 = 5 ⇒ y = 7
ច ន4 y = −3 _ y = 7 +76=នក +, '
7/. កច ច C ( x,1) ក2ង ង,ទ1
យង
A ន A (1,1) , B ( 4, 7 ) នង
" C ( x,1) `យ
A C \ក2ង ង,ទ1 4x >0
គ=ន AB = ( 4 − 1) + ( 7 − 1) = 9 + 36 = 45 = 3 5 GកH ប 6ង
2 2
នង
" AC = ( x − 1) + (1 − 1) = ( x − 1) = x − 1 GកH ប 6ង
2 2 2
+ យ AB = AC , គ=ន
x −1 = 3 5
x −1 = 3 5 x = 1+ 3 5
⇒
x − 1 = −3 5 x = 1 − 3 5
យ x = 1 − 3 5 < 0 យកមន
" ក+
A
ច ន4 C (1 + 3 5,1) +76=នក +, '
8/. ក. គ ប 6ង ជIង(ងប)ន +
យង
A នកព (ងប)ន + គ] ( −3, 2 ) , ( 9, 2 ) នង
" ( 3,10 ) គ=ន
ប 6ង ជIង(ងប)ន + ន4គ] ន
( 9 − ( −3 ) ) + ( 2 − 2 ) = 12 2 + 0 = 12 GកH ប 6ង
2 2
( 3 − 9 ) + (10 − 2 ) = 36 + 64 = 10 GកH ប 6ង
2 2
ខ. =ប, ប ភទ)ន + ន4
ក2ង + ង A, ន ជIងព ន 8/3, 10 GកH 3EA12 '
ច ន4 + ង A គ<
] + 3ម=+ '
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 103
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
9/. ក. គ ប 6ង ជIង នង
" ប 6ង ង*+, ទ7ង)នច+
យង
A ន ,កព
,កព )នច+ គ] ( −1, −2 ) , ( 5, −2 ) , ( 5, 4 ) នង
" ( −1, 4 ) គ=ន
ប 6ង ជIង ប3, គ]
ជIង ( −1, −2 ) នង
" ( 5, −2 ) ( 5 − ( −1) ) + ( −2 − ( −2 ) ) = 6 GកH ប 6ង
2 2
ជIង ( 5, −2 ) នង
" ( 5, 4 ) ( 5 − 5 ) + ( 4 − ( −2 ) ) = 6 GកH ប 6ង
2 2
ជIង ( 5, 4 ) នង
" ( −1, 4 ) ( −1 − 5 ) + ( 4 − 4 ) = 6 GកH ប 6ង
2 2
ជIង ( −1, 4 ) នង
" ( −1, −2 ) ( −1 − ( −1) ) + ( 4 − ( −2 ) ) = 6 GកH ប 6ង
2 2
ង*+, ( −1, −2 ) នង
" ( 5, 4 ) ( 5 − ( −1) ) + ( 4 − ( −2 ) ) = 6 2 GកH ប 6ង
2 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 104
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
យង
A ន, កព ប3,ច+ 4 គ] ( 2, −1) , ( 6, 4 ) , ( 2,9 ) នង
" (−2 , 4)
គ=ន
ប 6ង ជIង ប3, គ]
ជIង ( 2, −1) នង
" ( 6, 4 ) ( 6 − 2 ) + ( 4 − ( −1) ) = 41 GកH ប 6ង
2 2
ជIង ( 6, 4 ) នង
" ( 2,9 ) ( 2 − 6) + (9 − 4) = 41 GកH ប 6ង
2 2
ជIង ( 2,9 ) នង
" ( −2, 4 ) ( −2 − 2 ) + ( 4 − 9 ) = 41 GកH ប 6ង
2 2
ជIង ( −2, 4 ) នង
" ( 2, −1) ( 2 − ( −2 ) ) + ( −1 − 4 ) = 41 GកH ប 6ង
2 2
ង*+, ( 6, 4 ) នង
" ( −2, 4 ) ( −2 − 6 ) + ( 4 − 4 ) = 8 GកH ប 6ង
2 2
ខ. =ប, ប ភទ)នច+ ន4
ច+ ង A ន 8/3, ជIង(ងa
(ងa 3EA12 + ង*+, ទ7ង(ងb
(ងb
មន
" 3EA12 ទ '
ច ន4ច+
ន4ច+ ង A < ច+ 3EA '
11/. +ច
A + ន4 នOង< / ?
យង
A ន, កព ប3,ច+
ច+ 4 ( −2, −3) , ( −3,1) , ( 4,3) នង
" ( 5, −1) '
គ=ន
ប 6ង ជIង ប3, គ]
ជIង ( −2, −3) នង
" ( −3,1) ( −3 − ( −2 ) ) + (1 − ( −3) ) = 17 GកH ប 6ង
2 2
ជIង ( −3,1) នង
" ( 4,3) ( 4 − ( −3) ) + ( 3 − 1) = 53 GកH ប 6ង
2 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 105
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
ជIង ( 4,3) នង
" ( 5, −1) ( 5 − 4 ) + ( −1 − 3 ) = 17 GកH ប 6ង
2 2
ជIង ( 5, −1) នង
" ( −2, −3) ( −2 − 5 ) + ( −3 − ( −11) ) = 53 GកH ប 6ង
2 2
( 5 − 5) + ( y − 8) = ( 5 − 5) + ( y − 12 )
2 2 2 2
( y − 8 ) = ( y − 12 )
2 2
( y − 8 ) − ( y − 12 ) = 0
2 2
( ( y − 8) − ( y − 12 ) ) ( ( y − 8) + ( y − 12 ) ) = 0
4 ( 2 y − 20 ) = 0
2 y = 20
y = 10
ច ន4ច ចកPd )ន AB គ] M ( 5,10 ) '
Qច ចក2ង+ មIយ + ម
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 106
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
ខ. A ( −5, 2 ) នង
" B ( −5,14 )
យ A នង
" B នUប,33 −5 A Hង M ( −5, y ) <ច
ច12 , យង ច
កPd )ន ង*+, AB គ=ន
AM = BM
( −5 − ( −5) ) + ( y − 2 ) ( −5 − ( −5) ) + ( y − 14 )
2 2
=
2 2
( y − 2 ) = ( y − 14 )
2 2
( y − 2 ) − ( y − 14 ) = 0
2 2
( ( y − 2 ) − ( y − 14 ) ) ( ( y − 2 ) + ( y − 14 ) ) = 0
12 ( 2 y − 16 ) = 0
2 y = 16
y =8
ច ន4ច ចកPd )ន AB គ] M ( −5,8) '
Qច ចក2ង+ មIយ + ម
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 107
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
x1 + x2 y + y2
M ( x, y ) x= នង
" y= 1
2 2
ក. A ( −3, −5 ) នង
" B ( 7, −5 )
គ=ន
x1 + x2 −3 + 7
x= = =2
2 2
y +y −5 + ( −5 )
y= 1 2 = = −5
2 2
ច ន4ច ច M ( 2, −5) +76=នក +, '
ខ. A ( −8, −6 ) នង
" B ( 4, 2 )
គ=ន
គ=ន
x1 + x2 −8 + 4
x= = = −2
2 2
y + y 2 −6 + 2
y= 1 = = −2
2 2
ច ន4ច ច M ( −2, −2 ) +76=នក +, '
គ. A ( 3t + 5, −7 ) នង
" B ( t + 7, 7 ) , t ≠ 1
គ=ន
x1 + x2 3t + 5 + t + 7 4t + 12
x= = = = 2t + 6 , t ≠ 1
2 2 2
y + y2 −7 + 7
y= 1 = =0
2 2
ច ន4ច ច M ( 2t + 6, 0 ) , t ≠ 1 +76=នក +, '
ឃ. A ( a, b ) នង
" B ( a, c )
គ=ន
x1 + x2 a + a
x= = =a
2 2
y + y2 b + c
y= 1 =
2 2
b+c
ច ន4ច ច M a, +76=នក +, '
2
14/. គ ក ន)នច ចកPL M
យង
A ន M <ច ចកPd )ន ង*+, ងព ច ច A(−3, − 1) នង
"
B (5, 7) គ=ន
x1 + x2 −3 + 5
x= = =1
2 2
y + y 2 −1 + 7
y= 1 = =3
2 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 108
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
AB = 64 + 64
AB = 8 2 GកH
GកH ប 6ង ប 6ង
ច ន4 AM = BM = = 4 2 GកH ប 6ង +76=នក +, '
AB
2
15/. គ ក ន)នច ច B
យង
A ន , M (1, −2 ) <ច ចកPL )ន ង*+, AB A ( −2, 2 )
គ=ន
x1 + x2
x = 2
y = y1 + y2
2
−2 + x2
1 = 2
−2 = 2 + y 2
2
x2 = 4
y 2 = −6
ច ន4 ក នច ច B គ] ( 4, −6 ) +76=នក +, '
16/. គ ក ន)នច ចT
យ TV < ង*+ផ
, +
". )ន ង/ង,
ង, នផ.+
" F F ( −2,6 ) នង
" V ( 3,8)
ននeយ; F <ច ចកPd )ន ង*+, TV , គ=ន
x1 + x2
x = 2
y = y1 + y2
2
3 + x2
− 2 =
2
6 = 8 + y2
2
x2 = −7
y2 = 4
ច ន4 T ( −7, 4 ) +76=នគ '
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 109
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
3ង, ប
គ=ន
ច ចកPd )ន ង*+, ទ7ង (1,1) , ( −2, −5) គ]
1 + ( −2 ) 1 + ( −5 ) 1
, = − , −2
2 2 2
ច ចកPd )ន ង*+, ទ7ង ( 2, −3) , ( −3, −1) គ]
2 + ( −3) −3 + ( −1) 1
, = − , −2
2 2 2
ច ន4ច ចកPd )ន ង*+, ទ7ង ប3, ប T ម ង Aគ<
]
ច ច − , −2 ម
0 12 '
1
2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 110
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
ន=នV
+A គUច3ន2" K ន=នVWង ច មLច ?
យ យង
A 3 ង*+ ឃញ
A ;ច ចកPd )ន ង*+, ទ7ង(ងព <ច ច
+ម0យ , 4 យង
A Uច3ន2" K ន=ន; ង*+, ទfង(ងព )ន ប T ម
ម0យ នច ចកPd ម
0 12 _ UចនV
" យ; +,12 +ង,ច ច
កPd '
18/. គ ក ន)នច ច A , B , C នង
" D
យង
A ន , កព )នច+
)នច+ គ] E ( 5,3) , F ( 5, −5 ) , G ( −3, −3) នង
" H ( −1,5 )
`យ
A ច ច A , B , C នង
" D )ន ជIង EF , FG , GH នង
" EH , គ=ន
5 + 5 3 + ( −5 )
A , = A ( 5, −1)
2 2
5 + ( −3) −5 + ( −3)
B , = B (1, −4 )
2 2
−3 + ( −1) −3 + 5
C , = C ( −2,1)
2 2
5 + ( −1) 3 + 5
D , = D ( 2, 4 )
2 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 111
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
យង
A ន, ច+ កងម0យ ន A ( 3, 2 ) , B ( 9, 2 ) , C ( 9, 6 ) នង
" D ( 3, 6 )
<កព , គ=ន ក នច ចកPd )ន ជIង AB , BC , CD នង
" DA គ]
3+9 2+ 2
, = ( 6, 2 )
2 2
9+9 2+6
, = ( 9, 4 )
2 2
9+3 6+6
, = ( 6, 6 )
2 2
3+3 2+ 6
, = ( 3, 4 ) ង12 '
2 2
`យ
A គ=ន ច+ នកព ( 6, 2 ) , ( 9, 4 ) , ( 6, 6 ) , ( 3, 4 ) < ប
T ម ' ( មA h+,ទ im) (1)
A 3ព ន4 o ទ + , ច+ ង A ន 8/3,
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 112
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
ជIង ( 6, 2 ) , ( 9, 4 ) គ] (9 − 6) + ( 4 − 2) = 9 + 4 = 13 GកH ប 6ង
2 2
នង
" ជIង ( 9, 4 ) , ( 6, 6 ) គ] (6 − 9) + ( 6 − 4) = 9 + 4 = 13 GកH ប 6ង
2 2
យង
A ន ច+ នកព P ( −3, −2 ) , Q ( −1,5 ) , R ( 3,1) នង
" S ( 5, −4 )
`យ
A A , B , C នង
" D កPL ង12)ន ជIង PQ , QR , RS នង
" SP
គ=ន
−3 + ( −1) −2 + 5 3
A , = A −2,
2 2 2
−1 + 3 5 + 1
B , = B (1,3)
2 2
3 + 5 1 + ( −4 ) 3
C , = C 4, −
2 2 2
−3 + 5 −2 + ( −4 )
D , = D (1, −3)
2 2
ច+ ABCD ន ង*+, ទ7ង AC នង
" BD ច ចកPd )ន
3 3
−2 + 4 2 + − 2
AC គ] , = 1, 0
( )
2 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 113
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
1 + 1 3 + ( −3)
នង
" BD គ] 2 , = (1, 0 )
2
យង A ; ង*+, ទ7ង AC នង
A ឃញ " BD នច ចកPd ម
0 12 '
ច ន4 ច+ ABCD < ប T ម +76=នក +, '
21/. គ ក ន )នច ច A នង
" B
យង
A ន ង*+, P1 P2 P1 ( x1 , y1 ) នង
" P2 ( x2 , y2 ) `យ
A A នង
" B<
ច ច ចក ង*+, P1 P2 <ប ផ2ក 3EAR12 , គ=ន
4 P1 A = AB = BP2
ននeយ; A កPd P1 B នង
" B កPd AP2
Hង A ( xA , y A ) នង
" B ( xB , y B ) 4 គ=ន
x1 + xB y1 + yB
( x A , y A ) = 2 , 2
( x , y ) = x A + x2 , y A + y2
B B 2 2
2 xA = x1 + xB (1)
2 y A = y1 + yB ( 2)
2 xB = x A + x2 ( 3)
2 y = y + y
B A 2 ( 4)
2 x1 + x2
x =
2 x A − xB = x1 A
Hម (1) នង
" ( 3) គ=ន ⇒
3
2 xB − x A = x2 x = x1 + 2 x2
B 3
2 y + y2
yA = 1
A
2 y − y = y
Hម ( 2 ) នង
" ( 4 ) គ=ន
B 1
⇒
3
2 y B − y A = y2 y = y1 + 2 y2
B 3
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 114
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
2 x1 + x2 2 y1 + y2 x + 2 x2 y1 + 2 y2
ច ន4 A , នង
" B 1 , +76=នក +, '
3 2 3 3
22/. ប89ញ;
ញ; P1 Pm + Pm P2 = P1 P2
x1 + x2 y1 + y2
យង
A ន ច ច P1 ( x1 , y1 ) , Pm , នង
" P2 ( x2 , y2 )
2 2
គ=ន
P1 P2 = ( x2 − x1 ) + ( y2 − y1 )
2 2
x +x y +y
2 2
P1 Pm = 1 2 − x1 + 1 2 − y1
2 2
x + x − 2 x1 y1 + y2 − 2 y1
2 2
= 1 2 +
2 2
( x2 − x1 ) (y − y )
2 2
= + 2 1
4 4
( x2 − x1 ) + ( y2 − y1 )
2 2
=
2
P1 P2
=
2
x +x y +y
2 2
នង
" P2 Pm = x2 − 1 2 2 + y2 − 1 2 2
2x − x − x 2 y − y − y
2 2
= 2 1 2 + 2 1 2
2 2
( x2 − x1 ) (y − y )
2 2
= + 2 1
4 4
( x2 − x1 ) + ( y2 − y1 )
2 2
=
2
P1 P2
=
2
គ=ន P1 Pm + Pm P2 = 1 2 + 1 2 = P1 P2
PP PP
2 2
ច ន4 P1 Pm + Pm P2 = P1 P2 +76=ន XយបYZក, '
23/. ក. កក ន)នផ.+
" ង/ង, Hង យច ច I
យង
A ន ង/ង, ន ង*+ផ
, +
". AB A (1,0 ) នង
" B ( 3, 2 )
4ផ.+
" )ន ង/ង, គ] I <ច ចកPd AB , 4ក ន)ន I គ]
1+ 3 0+2
x= =2, y= =1
2 2
ច ន4 I ( 2,1) +76=នក +, '
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 115
េមេរ នទី៩ ៖ ច យរ ងពីចណ
ំ ុ ច
ខ. ក y
2
1
+ ( y − 1) = 1 + 1
2
4
1
+ ( y − 1) = 2
2
4
1
( y − 1) = 2 −
2
4
7
y = 1±
2
ច ន4 y = 1 − _ y = 1+ +76=នក +, '
7 7
2 2
+A M នទHងបW E ន ?
យ M ន+)ម@ព ផpង12 គ] y = 1 − នង
7 7
2
" y = 1+ 2
5 7 5 7
ច ន4 M នព ទHងគ] M ,1 − នង
" M ,1 + '
2 2 2 2
េ ំ ២០០៦ ប"ន
# $សីខ()ំ ៃហ ចរ ន$ត*វ,ប់,សិស.ពូ
ស.ពូែកគណិតវទ2
3ក់ទី ៩ ក5ង
) 67 េហើយ$ត*វ$បឡងទូ:ង
ំ $សុក ។ ែតេពលេ=ះខ(ម
)ំ ន
ិ @នលទABព
CចជួយបFGត់បេ$ងៀនប"ន
# ៗ ន =ងក៏ នKLក់េ 3ក់$សុក=$Mេ=ះេN ។
េ ំ ២០០៩ ប"ន
# $សី ៃហ ចរ ន$ត*វ,ប់,សិស.ពូែកអក.រសិលP៍ែខRរ
3ក់ទ១២
ី១២ ក5ង
) 67 េហើយក៏ ន$បឡង,ប់ទ:
ូ ង
ំ $សុកេទៀត ។ ែតទីបផ
ំ ត
ុ េ
ែតមិនCចឆងទូ:ង
ំ េខតVរច
ួ ដែដល ។ េ យXរេធZស$បែហស របស់=ង គឺ ន
េឆើយខុសមួយសំណរ\ ១៨ ពិន^) េ យXរភ័ន$^ ចឡំ ។
េ ំ ២០០៨ ប"ន
# $សីខ()ំ ៃហ កល2ណ ន$ត*វ,ប់,សិស.ពូែកគណិតវទ2
3ក់ទ៩
ី ក5ង
) 67 េហើយ$ត*aបន$បឡង,ប់ទ:
ូ ង
ំ $សុកេទៀត ។ ែតេ ែតមិនCច
ឆងទូ:ង
ំ េខតVរច
ួ ដែដល ។
េ ំ ២០១១ ប"ន
# $សី ៃហ កល2ណ ន$ត*វ,ប់,សិស.ពូែកអក.រសិលP៍ែខRរ
3ក់ទ១២
ី១២ ក5ង
) 67 ែត$ត*វKLក់េពល$បឡងទូ:ង
ំ $សុក ។
េពលេនះខ(អ
)ំ ស់បងប"ន
# ែដល$ត*វ$បឡងេទៀតេហើយ កbស
ី ងcឹម,បនV គឺ@នែត
កRយ
e ៗ របស់ខ()ំ ដូច, ៖ សុខ វួចេផង (3ក់ទី ៨ ំ ២០១១/២០១២) , ... ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 116
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
ម នទ ម ប
3/. ច ក ម 'នប មព ច ច#
ក. ( −6,1) , ( 6, −2 ) ខ. ( 3, −4 ) , ( −9, 2 )
គ. ( 2,0 ) , (1, −8) ឃ. ( −4.2, −4 ) , ( −2.2,6 )
ង. ( 2.5, −1) , ( 0.5,1) ច. ( 0,5) , ( 3, −2.5) *
4/. កច !មន
+ 'ន ផ-ក. /0កម1 នង 2កម1 "នប34 56ចនន
ក ក ថយច8 9 :ប ; ម<! 0.8 % ក-ងមយ=- * បក
+ ក ន
ចនន 80% >=- 2000 * ច ក ម ?កទង ;នង
@ Aគ យ'ន
ក ក "នថយច8 ; ម=- * !ប+ ម ន8 ម
+ B"CនD1ន ក
ចននក ក >=- 2008 *
5/. យ ង
@ <ព !E8F-ក'ន" ប34 56ចនន<-កជក"នថយច8Hបព=-
1992 មក * ប<
+ ក
- ជក នចនន 38 % >=- 1992 0យ
+ ចនន ន8"ន
@ 15.5% > =- 2007
ថយច8មក! ម 2007 * ច ក ម ?កទងនង
@
ចនន<-កជក នងចនន=- *
6/. ម នង ងប ន មគ !"បទ m 0យ
+ ម
ច ច P ច កក< : ន'នច ច!ប ពI 2ងប នង<JកK *
ក. m = 1 , P ( 0,2 ) ខ. m = −1 , P (1,0 ) គ. m = −2 , P ( 3, −1)
ឃ. m = , P ( −1, −4 ) ង. m = 0 , P ( 2,1) ច. m = −
3 3
, P ( 0,3)
5 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 117
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
9/. គ
+ ម 3ខN8 នប កងE- ?
ក. y = 3x + 1 , y = − x
1
3
ខ. y = 2 x + 5 , x − 2 y + 6 = 0
គ. y = 5 x − 4 , x + 5 y − 1 = 0
10/. ច ក ម ប @ #
! បនង
ក. y = 3x − 4 0យ
+ មច ច ( 5,1)
ខ. 3x − 2 y + 5 = 0 0យ
+ មច ច ( −2, 4 )
គ. 2 x + 2 y + 9 = 0 0យ មច ច − ,0
5
+
3
ឃ. x − 5 y + 6 = 0 0យ
+ មច ច ( 0,0 ) *
11/. ច ក ម ប @ #
កងនង
ក. y = x + 4 0យ មច ច ( 5,0 )
1
2
+
ខ. x − y + 5 = 0 0យ
+ មច ច ( 0,0 )
គ. 8 x + 3 y + 1 = 0 0យ
+ មច ច ( −1,4 )
ឃ. y = − x + 6 0យ មច ច −4, −
2
+
3
12/. ក. ច ក ម 'នប d1 មច ច A ( −3,5) ន
មគ !"បទ
!"បទ +ន
1 ង
@ −2 ច ងប ន8 *
ខ. គ ន ម ប d 2 : y = ( m − 1) x + 2 * ច ក 'មN m ម
+ B56
ប d2 ! ប d1 * + ន 'មN m 56 d2 កងនង
@ d1 O ទ ?
ច ម 'នប
'នប ! QP នង
@ 'មN m នមយR ច ងប ?ង
8*
គ. B 9ច ច នក< : ន ( 6,0 ) * ច ម 'នប
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 118
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
គ. ច ក ម 'នប D′ មច ច B 0យ
+ ! បនង
@ ប AC *
ខ. ច ក ម ង!
'ន ខK ម VទJ ប !ជUង! ABC *
16/. បច
+ ច ( a,6) នង ( 2, a ) Z > +ប 4x + 2 y = b * ច ក 'មN
a នង b ច ងប 8 *
17/. ម < ង[ \ងច!ក + ក ]ក !បF
+ មព ព !បង"ន
ថយច8ពមយ =- ;មយ=- * >=- 1973 \ងច!ក !បF
+ មព
ព !បង ន 47% 0យ
+ >=- 1990 ចនន ន8"នថយច8! ម
@ 38% *
ចក ម ?កទង ;នង
@ !បF
+ មព ព !បង ; ម
=- x * គក យក x = 0 ! QP នង
@ =- 1970 *
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 119
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
ច មយ
ននJយF ប+ x កន
+ 1 ^ក 8 y
នង + 2 ^ក
@ កន *
គ 1 ^ក ចញពច ច ( −4,1) ម
ទ Ox ប បមកគ _ង
+ + 2
^ក មទ Oy * គ"នច ច
មយ ទ *
ច ន8ប ! QP ងគ` មច ច?ងព Lង +*
ខ. a = −
2
, (1,5)
3
បង គ ងច ច (1,5 )
ប ន មគ !"បទ
ននJយF ប+ x កន
2
a=−
3
+ 3
^ក 8 y នង
@ ថយច8 2 ^ក *
គ 3 ^ក ចញព
ចញពច ច (1,5 )
មទ Ox ប បមកគ ច8 ! ម
2 ^ក មទ Oy * គ"នច ចមយ ទ *
ច ន8ប ! QP ងគ` មច ច?ងព Lង +*
2/. មគ !"បទ 'នប មព ច ច#
ម បមន4 , មគ !"បទ 'នប មព ច ច A ( x1 , y1 )
y −y
នង B ( x2 , y2 ) គ` # a = 2 1 *
x2 − x1
ក. ( 3,1) , ( 5,4 )
y2 − y1 4 − 1 3
គ"ន # a = = =
x2 − x1 5 − 3 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 120
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
ខ. ( 3,0 ) , ( −3, −6 )
y2 − y1 −6 − 0 −6
គ"ន # a = = = =1
x2 − x1 −3 − 3 −6
ច ន8 មគ !"បទ 'នប មព ច ច 8គ` a = 1 *
គ. ( −2, −1) , ( −4, −4 )
y2 − y1 −4 − ( −1) −3 3
គ"ន # a = = = =
x2 − x1 −4 − ( −2 ) −2 2
ប 8 ន មគ !"បទ គ"ន #
1
a=−
4
ម ប គ` y = − x + b 0យ
+ 2 មច ច ( −6,1) គ"ន #
1
4
1
1= − ( −6 ) + b
4
3
1= +b
2
1
b=−
2
ច ន8 ម ! QP ក គ` y = − x − *
1 1
4 2
ខ. ( 3, −4 ) , ( −9, 2 )
ម ប ន\ង # y = ax + b
:យប Lង + មច ច ( 3, −4 ) នង ( −9, 2 ) គ"ន #
1
a = −
−4 = 3a + b 2
⇒
2 = − 9 a + b b = − 5
2
ច ន8 ម ! QP ក គ` y = − x − *
1 5
2 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 121
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 122
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
ង y 9Aគ យ'នក ក
y = 80% ! QP នង
@ x=0
<! ថយច8 0.8% 9 មគ !"បទ (ថយច8គ` Sd ក)
គ"ន ម # y = −0.8% x + b b 9 'មN! QP ក
:យ x = 0 ! QP នង
@ y = 80% , គ"ន # b = 80%
ច ន8 ម ! QP ក គ` y = −0.8% x + 80% O y = −0.008 x + 0.8 *
"CនD1ន កចននក ក >=- 2008
យង
+ ន ម # y = −0.8% x + 80%
>=- 2008 ! QP នង
@ x =8 8 គ"ន #
y = −0.8% ⋅ 8 + 80%
y = −6.4% + 80%
y = 73.6%
ច ន8 >=- 2008 ក ក នចនន 73.6% *
5/. ក ម ?កទងនង
@ ចនន<-កជក នងចនន=-
ង x 9=-
=- 1992 ! QP នង + =- 2007 ! QP នង
@ x = 0 0យ @ x = 15
ង y 9Aគ យ'ន<-កជក"
y = 38% ! QP នង
@ x = 0 នង y = 15.5% ! QP នង
@ x = 15
:យ ម ន\ង # y = ax + b a នង b 9 'មN! QP ក
:យ x = 0 ! QP នង
@ y = 38% នង x = 15 ! QP នង
@ y = 15.5% , គ"ន #
38% = b a = −1.5%
⇒
15.5% = 15a + b b = 38%
ច ន8 ម ! QP ក គ` y = −1.5% x + 38% O y = −0.015% x + 0.38 *
6/. ម នង ងប ន មគ !"បទ m 0យ
+ ម
ច ច P ច កក< : ន'នច ច!ប ពI 2ងប នង<JកK #
ក. m = 1 , P ( 0,2 )
ម
មប\ប,ប ន ម y = x + b 0យ
+ មច ច P ( 0, 2 )
គ"ន
គ"ន # 2 = 0 + b ⇒ b = 0
ច ន8 ម ប ! QP កគ` y = x + 2 *
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 123
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
ខ. m = −1 , P (1,0 )
ម
មប\ប,ប ន ម y = − x + b 0យ
+ មច ច P (1,0 )
គ"ន # 0 = −1 + b ⇒ b = 1
ច ន8 ម ប ! QP កគ` y = − x + 1 *
កក< : ន'នច ច!ប ពI 2ងប នង<JកK #
!ប ពI 2ងប @ <JកK x ' x # យក y = 0
នង 8 −x +1 = 0 ⇒ x = 1
!ប ពI 2ងប @ <JកK y ' y # យក x = 0
នង 8 y = −0 + 1 = 1
ច ន8ប <JកK x ' x ! ង (1, 0 ) នង y ' y ! ង ( 0,1) *
ងប
eច ច (1, 0 ) នង ( 0,1) ចATបច ច?ងព គ"នប ! QP
ង*
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 124
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
គ. m = −2 , P ( 3, −1)
ម
មប\ប,ប ន ម y = −2 x + b 0យ
+ មច ច P ( 3, −1)
គ"ន # −1 = −2 ⋅ 3 + b ⇒ b = 5
ច ន8 ម ប ! QP កគ` y = −2 x + 5 *
កក< : ន'នច ច!ប ពI 2ងប នង<JកK #
!ប ពI 2ងប @ <JកK x ' x # យក y = 0
នង 8 −2 x + 5 = 0 ⇒ x =
5
2
!ប ពI 2ងប @ <JកK y ' y # យក x = 0
នង 8 y = 0+5 = 5
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 125
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
ឃ. m = , P ( −1, −4 )
3
5
ម
មប\ប,ប ន ម x + b 0យ មច ច P ( −1, −4 )
3
5
y= +
គ"ន # −4 = ( −1) + b ⇒ b = −
3 17
5 5
ច ន8 ម ប ! QP កគ` y = x − *
3 17
5 5
កក< : ន'នច ច!ប ពI 2ងប នង<JកK #
!ប ពI 2ងប @ <JកK x ' x # យក y = 0
នង 8
3 17 17
x− =0⇒ x=
5 5 3
!ប ពI 2ងប @ <JកK y ' y # យក x = 0
នង 8 y = 0− = −
17 17
5 5
ច ន8ប <JកK x ' x ! ង , 0 នង y ' y ! ង 0, − *
17 17
3 5
ងប
\ង 'មN ខ#
x −1 4
3 17
y= x− −4 −1
5 5
ង. m = 0 , P ( 2,1)
ម
មប\ប,ប ន ម y = b 0យ
+ មច ច P ( 2,1)
គ"ន # 1 = b
ច ន8 ម ប ! QP កគ` y = 1 *
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 126
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
ច. m = −
3
, P ( 0,3)
2
ម
មប\ប,ប ន ម y = − x + b 0យ មច ច P ( 0,3)
3
2
+
គ"ន # 3 = 0 + b ⇒ b = 3
ច ន8 ម ប ! QP កគ` y = − x + 3 *
3
2
កក< : ន'នច ច!ប ពI 2ងប នង<JកK #
!ប ពI 2ងប @ <JកK x ' x # យក y = 0
នង 8 − x+3= 0⇒ x = 2
3
2
!ប ពI 2ងប @ <JកK y ' y # យក x = 0
នង 8 y = 0+3= 3
ច ន8ប <JកK x ' x ! ង ( 2, 0 ) នង y ' y ! ង ( 0,3) *
ងប
eច ច ( 2, 0 ) នង ( 0,3) ចATបច ច?ងព គ"នប ! QP
ង*
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 127
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
ប ន មគ !"បទ
1 1 1
x + 2 y +1 = 0 ⇔ y = − x − a' = −
2 2 2
:យ a ≠ a ' ច ន8ប ?ងព ន8មន! បE- ទ(9ប E-) *
គ. ប 3x − y + 4 = 0 ⇔ y = 3x + 4 ន មគ !"បទ a=3
ប y − 2 = 3 ( x + 1) ⇔ y = 3x + 5 ន មគ !"បទ a' = 3
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 128
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
ឃ. ប ន មគ !"បទ a =
5 5
2 y = 5x + 6 ⇔ y = x+3
2 2
ប ន មគ !"បទ a ' = −
5 1 5
5x + 2 y −1 = 0 ⇔ y = − x +
2 2 2
:យ a ≠ a ' ច ន8ប ?ងព ន8មន! បE- ទ(9ប E-) *
9/. គ
+ ម 3ខN8 នប កងE- ?
យង
+ ន#
ក. ប y = 3x + 1 ន មគ !"បទ a=3
ប ន មគ !"បទ
1 1
y=− x a' = −
3 3
គ"ន # a ⋅ a ' = − ⋅ 3 = −1
1
3
ច ន8ប ?ងព ន8 កងE- *
ខ. ប y = 2x + 5 ន មគ !"បទ a=2
ប ន មគ !"បទ
1 1
x − 2y + 6 = 0 ⇔ y = x+3 a' =
2 2
គ"ន # a ⋅ a ' = 2 ⋅ = 1 ≠ −1
1
2
ច ន8ប ?ងព ន8មន កងE- ទ *
គ. ប y = 5x − 4 ន មគ !"បទ a=5
ប ន មគ !"បទ
1 1 1
x + 5 y −1 = 0 ⇔ y = − x + a' = −
5 5 5
គ"ន # a ⋅ a ' = 5 ⋅ − = −1
1
5
ច ន8ប ?ងព ន8 កងE- *
10/. ក ម ប @ #
! បនង
ក. y = 3x − 4 0យ
+ មច ច ( 5,1)
:យប y = 3x − 4 ន មគ !"បទ a=3 8ប ! QP
កគ` y = 3x + b 0យ
+ មច ច ( 5,1) , គ"ន #
1 = 3⋅5 + b
⇒ b = −14
ច ន8 ម ប ! QP ក គ` y = 3x − 14 *
ខ. 3x − 2 y + 5 = 0 0យ
+ មច ច ( −2, 4 )
3 5 3
:យប 3x − 2 y + 5 = 0 ⇔ y =
2
x+
2 ន មគ !"បទ a=
2
3
8ប ! QP កគ` y = 2 x + b 0យ
+ មច ច ( −2, 4 ) , គ"ន #
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 129
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
3
4= ⋅ ( −2 ) + b
2
⇒b=7
ច ន8 ម ប ! QP ក គ` y = x + 7 *
3
2
គ. 2 x + 2 y + 9 = 0 0យ មច ច − ,0
5
+
3
:យប ន មគ !"បទ
2
2x + 2 y + 9 = 0 a=− = −1
2
8ប ! QP កគ` y = − x + b 0យ មច ច − , 0 គ"ន #
5
+
3
5 5
0 = − − + b ⇒ b = −
3 3
ច ន8 ម ប ! QP ក គ` y = − x − *
5
3
ឃ. x − 5 y + 6 = 0 0យ
+ មច ច ( 0,0 )
:យប ន មគ !"បទ
1
x − 5y + 6 = 0 a=
5
8ប ! QP កគ` y = x + b 0យ មច ច ( 0,0 ) គ"ន #
1
5
+
0 = 0+b ⇒ b = 0
ច ន8 ម ប ! QP ក គ` y = x *
1
5
11/. ក ម ប @ #
កងនង
ប ព កងE- 3 # a ⋅ a ' = −1 ⇒ a ' = − , គ"ន #
1
a
ក. y = x + 4 0យ មច ច ( 5,0 )
1
2
+
:យប ន មគ !"បទ
1 1 1
y= x+4 a= ⇒ a ' = − = −2
2 2 1
2
8ប ! QP កគ` y = −2 x + b 0យ
+ មច ច ( 5,0 ) គ"ន #
0 = −2 ( 5) + b ⇒ b = 10
ច ន8 ម ប ! QP ក គ` y = −2 x + 10 *
ខ. x − y + 5 = 0 0យ
+ មច ច ( 0,0 )
:យប ន មគ !"បទ
1 1
x− y+5 = 0 a = = 1 ⇒ a ' = − = −1
1 1
8ប ! QP កគ` y = − x + b 0យ
+ មច ច ( 0,0 ) គ"ន #
0 = 0+b ⇒ b = 0
ច ន8 ម ប ! QP ក គ` y = − x *
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 130
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
គ. 8 x + 3 y + 1 = 0 0យ
+ មច ច ( −1,4 )
:យប ន មគ
មគ !"បទ
8 1 3
8x + 3 y + 1 = 0 a = − ⇒ a' = − =
3 8 8
−
3
8ប ! QP កគ` y = x + b 0យ មច ច ( −1,4 ) គ"ន #
3
8
+
3 35
4 = ⋅ ( −1) + b ⇒ b =
8 8
ច ន8 ម ប ! QP ក គ` y = x + *
3 35
8 8
ឃ. y = − x + 6 0យ មច ច −4, −
2
+
3
:យប ន មគ !"បទ
1
y = −x + 6 a = −1 ⇒ a ' = − =1
−1
8ប ! QP កគ` y = x + b 0យ មច ច −4, − គ"ន #
2
+
3
2 10
− = −4 + b ⇒ b =
3 3
ច ន8 ម ប ! QP ក គ` y = x + *
10
3
12/. ក. ក ម 'នប d1
ច ងប ន8
\ង
\ង 'មN ខ
x 0 −1
y = −2 x − 1 −1 1
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 131
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
ខ. ក 'មN m ម
+ B56ប d2 ! ប d1
:យប d1 : y = −2 x − 1 ន មគ !"បទ a1 = −2
នង ប d 2 : y = ( m − 1) x + 2 ន មគ !"បទ
!"បទ a2 = m − 1
8 ប+ d1 / / d 2 8! a1 = a2 គ"ន #
−2 = m − 1
m = −1
ច ន8ប d1 / / d 2 3 m = −1 *
+ ន 'មN m 56 d2 កងនង
@ d1 O ទ ?
! ងE- , d1 ⊥ d 2 8! a1 ⋅ a2 = −1 គ"ន #
−2 ( m − 1) = −1
1
m −1 =
2
3
m=
2
ច ន8ប 3 m= *
3
d1 ⊥ d 2
2
ម 'នប
'នប ! QP នង
@ 'មN m នមយR
ប+ m = −1 គ"ន # d 2 : y = −2 x + 2
ប+ m = គ"ន # d 2 : y = x + 2
3 1
2 2
ច ងប ?ង 8
\ង 'មN ខ#
x 0 1 x 0 −2
1
y = −2 x + 2 2 0 y= x+2 2 1
2
( ម ម+ ប >Lង +)
គ. ម 'នប ម A នង B
យង
+ ន # A ( −3,5 ) នង B ( 6, 0 )
ប AB ន\ង y = ax + b មច ច A នង B គ"ន #
5 = −3a + b
0 = 6a + b
5
a = − 9
b = 10
3
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 132
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
ច ន8ប ន ម ! QP "នក *
5 10
AB AB : y = − x +
9 3
បSTកច ចជបនង
@ <JកK y′y
ជន x = 0 ក-ង ម Lង + , គ"ន # y = 0 + 3 = 3
10 10
ច ន8ប AB ជបនង
@ <JកK yy ' ! ង ច ច 0, *
10
3
13/. ក. ក ម 'នប AB នង AC
យង
+ ន , A ( 0, 6 ) , B ( −3, 0 ) នង C ( 6, 0 ) គ"ន #
y−6 0−6
AB : =
x − 0 −3 − 0
AB : y − 6 = 2 x
AB : y = 2 x + 6
y−6 0−6
AC : =
x−0 6−0
AC : y − 6 = − x
AC : y = − x + 6
ច ន8 ម ប ! QP កគ` AB : y = 2 x + 6 នង AC : y = − x + 6 *
ខ. ក ម 'នប D មច ច C 0យ
+ កងនង
@ ប AB
ប D មច ច C ( 6, 0 ) 0យ
+ កងនង
@ AB : y = 2 x + 6 8ប
ន មគ !"បទ , គ"ន #
1
D a 2a = −1 ⇒ a = −
2
D : y = − x + b នង មច ច C ( 6, 0 ) គ"ន #
1
2
1
0 = − ⋅6 + b ⇒ b = 3
2
ច ន8 ម ប ! QP កគ` D : y = − x + 3 *
1
2
គ. ក ម 'នប D′ មច ច B 0យ
+ ! បនង
@ ប AC
ប D' មច ច B ( −3, 0 ) 0យ
+ ! បនង
@ AC : y = − x + 6 8ប
D' ន មគ !"បទ a a = −1 , គ"ន #
ច ន8 ម ប ! QP កគ` D : y = − x − 3 *
14/. ក. ក ម 'នប
'នប មច ច A នង B
ម 'នប មច ច A ( 6,2 ) នង B ( 2, −2 ) គ` #
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 133
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
y − 2 −2 − 2
AB : =
x−6 2−6
−4
AB : y − 2 = ( x − 6)
−4
AB : y = x − 4
ច ន8 ម ប ! QP កគ` AB : y = x − 4 *
ក ម 'ន ខK ម VទJ ប AB
y = −x + b មច ច M ( 4, 0 ) យង
+ "ន # 0 = −4 + b ⇒ b = 4
ច ន8 ម 'ន ខK ម VទJ ប AB គ` y = − x + 4 ! Q"នក
PQ"នក *
ខ. បWXញF CAB 9! ម"
យង
+ នច ច C ( −2,6 ) នង ម ម VទJ ប AB គ` y = − x + 4
គ. ក ម 'នប C2 ម C 0យ
+ ! បនង
@ AB
ប C2 ម C ( −2,6) 0យ
+ ! បនង
@ AB : y = x − 4
8 C2 : y = x + b មច ច C ( −2,6) គ"ន # 6 = −2 + b ⇒ b = 8
ច ន8 ម ប C2 : y = x + 8 ! QP "នក *
ឃ. បWXញFប C2 ម M ( −5,3)
យង
+ ន C2 : y = x + 8 នង M ( −5,3)
ប+ x = −5 8< : ន ប C2 គ y = −5 + 8 = 3
`
ច ន8ប C2 មច ច M *
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 134
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
យង
+ នច ច A ( −6,0 ) , B ( 6,0 ) នង C ( 3,9 ) គ"ន ម ប #
y−0 0−0
AB : =
x − ( −6 ) 6 − ( −6 )
AB : y = 0
y−0 9−0
BC : =
x − 6 3− 6
BC : y = −3 ( x − 6 )
BC : y = −3 x + 18
y −9 0−9
CA : =
x − 3 −6 − 3
CA : y − 9 = x − 3
CA : y = x + 6
ច ន8 ម 'ន!ជUង! ABC គ` # AB : y = 0 , BC : y = −3 x + 18 នង
CA : y = x + 6 *
យង
+ នច ច A ( −6, 0 ) , B ( 6, 0 ) , C ( 3,9 ) នងប AB : y = 0
BC : y = −3 x + 18 , CA : y = x + 6 *
ច ចក3g 'ន BC គ` ,
9 9
2 2
ច ចក3g 'ន CA គ` − ,
3 9
2 2
យង
+ "ន ម 'ន ខK ម VទJ ប #
!ជUង AB គ` # x = 0
9 19
!ជUង BC គ` # y = x + b
1
= +b ⇒ b = 3
3 2 3 2
56 គ"ន ម ប ម VទJ y = x + 3 *
1
3
3
!ជUង CA គ` # y = − x + b
9
= −− + b ⇒ b = 3
2 2
56 គ"ន ម ប ម VទJ y = − x + 3 *
16/. ក 'មN a នង b
យង
+ នប 4x + 2 y = b មច
មច ច ( a,6) នង ( 2,a ) គ"ន #
4a + 12 = b 4a − b = −12 a = −2
⇔ ⇒
8 + 2a = b 2 a − b = −8 b = 4
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 135
េមេរ នទី១០
១០ ៖ សមី រប ត់
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 136
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
ម នទ បពន ម កទ នព
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 137
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
6/. B ខ នង
5 Cទញ
5 4D - B ខទញ
5 4D ង
E 2កF នង
5
4D ' 3កF ' 8ក' 21 000 G - ច7 Hក C4ញទ
5 ញ
5 4D
ង
E 3កF នង
5 4D ' 2កF ' 8ក' 19 000 G - 4D
I7ងព ប ភទ ន. ន =ម%មយ
< កF =ថ%បM
BL @ ន ?
បបម<
7/. NកOBង បបម<យ ន 8ក' 8 000 G - គAប'ចន
7 ន
< ក 8ក' ឃញ 11
ន%ក
P - ក 8ក' ន. នព ប ភទគ ប ភទ 500 G នង
5 ប ភទ
1 000 G - ច កច7នន
< ក 8ក' ប ភទនម<យQ -
8/. ព 7 ក'ទក
P 0O យ ប ខRព< បងS ចB.មក - ប? ម
' ន
5 ប ' ខR#ព ទ
M.? ប
' ងS ប7ពង'មក ' N 'កនTBយ ខR 7 m ទ - បLB នE ប? '
' ងS ប7ពង'មក
ប ' ខRព< #ព ? ប មក ' ម
@ ?@ន ' ខR /. - ប7ពង'
នង
5 ខRប7ពង' ន ប 4ង 1m - កមU ' ម 0O V4 គ5 ពក ន%ង ? '
ងWBយមក ម
P - ច ក ប 4ង ខRព< ន5ងកមU ' ម 0O -
9/. ម<យក ន%ងAងច B H កង នប
នប 5 110 m - ប គ ថម 5m បXE យ
នង
5 2m ទទង
P M.=ផT កZ កន ពមBន 150 m 2 - ច ក ប 4ង
បXE យ នង P =ន M. -
5 ទទង
10/. គយក ក 8ក' 20$ [ទញ
5 ន7 H នង
5 ន7 P -
ប គទញ
5 ន7 H 6 នង
5 ន7 P 4 M. គនង
P \ប'4ញ
5 1.5$
ប គទញ
5 ន7 H 2 នង
5 ន7 P 5 M. គនង
P \ប'4ញ
5 1$
ប គទញ
5 ន7 H 4 នង
5 ន7 P 4 គនង
P \ប'4ញ
5 8ក'បM
BL @ ន ?
11/. ផ នន
ក=នព ច7ន< < ន
@ ង
P 22 - ព ង=នច7នន
< ធ7បកនង
P ប ង=នច7នន
< ច
ន
@ ង
P 246 - កព ច7នន
< M. -
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 138
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
12/. ព ច7នន
< នផ បក ន
@ ង
P 490 នង នផ ធប ន
@ ង
P 7 - ច គHM
3
5
ច7នន
< I7ងព M. -
13/. ផ ធ ប=នព ច7នន
<
ន
@ ង
P 4 នង L =នផ ក ប '] ន
@ ង 324-
5
5 P 324-
ច គHM ច7នន
< នម<យQ -
14/. H ABC ម<យ នប 5 192 m - ច គHM ប 4ង ជ^ង BC , CA
នង
5 AB យ ង
P _ ជ^ងI7ង M. ង?Oនង
P ច7នន
< 2.5 , 2 នង
5
1.5 -
ក' កន #ង B ( ទ ? a B h ?
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 139
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
ច មយ
1/. ក ន គ !ង ម#ច ម%យ ប ' បពន ម (ទ?
x− y =8
ក. ( 3, −5 )
x + y = −2
7 <
ជន ( 3, −5) [កOBង បពន ម , គ8ន 1
3 − ( −5 ) = 8 8=8
⇔ ផTjងkT '
3 + ( −5 ) = −2 −2 = −2
ច ន.ក ន ( 3, −5) #ច ម%យ ប ' បពន ម -
2 x + y = 3
ខ. ( 2, −1)
x + 2y = 4
7 <
ជន ( 2, −1) [កOBង បពន ម , គ8ន 1
2 ⋅ 2 + ( −1) = 3 3 = 3
⇔ មន
5 ផTjងkT '
2 + 2 ( −1) = 4 0 = 4
ច ន.ក ន ( 2, −1) មន
5 មន#ច ម%យ ប ' បពន ម ទ-
y = 3x
គ. ( 0,0 )
x + y = 3
7 <
ជន ( 0, 0 ) [កOBង បពន ម , គ8ន 1
0 = 3 ⋅ 0 0 = 0
⇔ មន
5 ផTjងkT '
0 + 0 = 3 0 = 3
ច ន.ក ន ( 0, 0 ) មន
5 មន#ច ម%យ ប ' បពន ម ទ-
x− y =3
ឃ. ( 5, 2 )
2 x − 2 y = 6
7 <
ជន ( 5, 2 ) [កOBង បពន ម , គ8ន 1
5−2 = 3 3 = 3
⇔ ផTjងkT '
2 ⋅ 5 − 2 ⋅ 2 = 6 6 = 6
ច ន.ក ន ( 5, 2 ) #ច ម%យ ប ' បពន ម -
2/. . /យ បពន ម !ង ម0ម ប1
x − 4y =1 (1)
ក.
x + y = −4 ( 2)
ង'បMT ' (1) នង 7 ង 4V ង'0Aង =ម%
5 ( 2) , ប ខ=ន 1
ច7 `. ម x − 4y =1 (1)
x 1 −3
y 0 −1
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 140
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
ច7 `. ម x + y = −4 ( 2)
x −1 −2
y −3 −2
I #ច7HBច ប ពh=នបMT ' (1) នង
5 ( 2) ម> កក នប ' I
គគ ច7 X កងព I មក កRI7ងព -
0ម ប , គ8នក ន=ន I គ 1 x = −3 , y = −1
ច ន. ( −3, −1) #គច ម%យ=ន បពន ម -
y−2=0 (1)
ខ.
x + 3 = 0 ( 2)
ង'បMT ' (1) នង 7 ង 4V ង'0Aង =ម%
5 ( 2) , ប ខ=ន 1
ច7 `. ម y−2=0 (1)
x 0 1
y 2 2
ច7 `. ម x+3= 0 ( 2)
x −3 −3
y 0 1
I #ច7HBច ប ពh=នបMT ' (1) នង
5 ( 2) ម> កក នប ' I
គគ ច7 X កងព I មក កRI7ងព -
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 141
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
0ម ប , គ8នក ន=ន I គ 1 x = −3 , y = 2
ច ន. ( −3, 2 ) #គច ម%យ=ន បពន ម -
2 x − 3 y = 13 (1)
គ.
x − 2 y = 8 ( 2)
ង'បMT ' (1) នង 7បង 4V ង'0Aង =ម%
5 ( 2 ) , បង ខ=ន 1
ច7 `. ម 2 x − 3 y = 13 (1)
x 5 2
y −1 −3
ច7 `. ម x − 2y = 8 ( 2)
x 0 2
y −4 −3
I #ច7HBច ប ពh=នបMT ' (1) នង
5 ( 2) ម> កក នប ' I
គគ ច7 X កងព
កងព I មក កRI7ងព -
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 142
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
0ម ប , គ8នក ន=ន I គ 1 x = 2 , y = −3
ច ន. ( 2, −3) #គច ម%យ=ន បពន ម -
y = 3x (1)
ឃ.
x + y = 4 ( 2)
ង'បMT ' (1) នង 7 ង 4V ង'0Aង =ម%
5 ( 2) , ប ខ=ន 1
ច7 `. ម y = 3x (1)
x 0 1
y 0 3
ច7 `. ម x+ y = 4 ( 2)
x 1 2
y 3 2
I #ច7HBច ប ពh=នបMT ' (1) នង
5 ( 2) ម> កក នប ' I
គគ ច7 X កងព I មក កRI7ងព -
0ម ប , គ8នក ន=ន I គ 1 x = 1 , y = 3
ច ន. (1,3) #គច ម%យ=ន បពន ម -
2x + y = 6 (1)
ង.
y = 8 − 2 x ( 2)
ង'បMT ' (1) នង 7 ង 4V ង'0Aង =ម%
5 ( 2) , ប ខ=ន 1
ច7 `. ម 2x + y = 6 (1)
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 143
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
x 3 2
y 0 2
ច7 `. ម y = 8 − 2x ( 2)
x 2 3
y 4 2
y 1 0
ច7 `. ម
x y
+ =2 ( 2)
2 2
x 1 2
y 3 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 144
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
y 1 2
7 − 2x
ច7 `. ម y= ( 2)
2
x 1 2
5 3
y
2 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 145
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
y 4 3
ច7 `. ម x = y+3 ( 2)
x 3 1
y 0 −2
I #ច7HBច ប ពh=នបMT ' (1) នង
5 ( 2) ម> កក នប ' I
គគ ច7 X កងព I មក កRI7ងព -
0ម ប , គ8នក ន=ន I គ 1 x = 5 , y = 2
ច ន. ( 5, 2 ) #គច ម%យ=ន បពន ម -
3/. . /យ បពន ម 0ម4ធ
5 ប78 ' យបក 1
2 x + 2 y = −2 (1)
ក.
5 x − 2 y = 9 ( 2)
5 ងW=ន (1) នង
បក ងW នង 5 ( 2 ) គ8ន 1
7x = 7
x =1
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 146
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
7 <
ជន x = 1 កOBង ម (1) យង8ន 1
2 ⋅1 + 2 y = −2
y = −2
ច ន. បពន ម នគច ម%យ (1, −2 ) -
2x + 2 y = 8 (1)
ខ.
2 x − y = 5 ( 2)
7 ព =ន ( 2 ) នង
គBH ងWIង P −1 គ8ន ម 1 −2 x + y = −5 ( 3)
បក ងW នង
5 ងW=ន (1) នង
5 ( 3) គ8ន 1
3y = 3
y =1
7 <
ជន y = 1 កOBង ម ( 2 ) យង8ន 1
2x −1 = 5
x=3
ច ន. បពន ម នគច ម%យ ( 3,1) -
3x + 3 y = 9 (1)
គ.
4 x − 3 y = −16 ( 2)
5 ងW=ន (1) នង
បក ងW នង 5 ( 2 ) គ8ន 1
7 x = −7
x = −1
7 <
ជន x = −1 កOBង ម (1) យង8ន 1
3 ( −1) + 3 y = 9
y=4
ច ន. បពន ម នគច ម%យ ( −1, 4 ) -
8 x − 3 y = 17 (1)
ឃ.
−7 x + 6 y = 2 ( 2)
គBH ងWI7
Iង 7 ព =ន (1) នង
P 2 គ8ន ម 1 16 x − 6 y = 34 ( 3)
5 ងW=ន ( 2 ) នង
បក ងW នង 5 ( 3) គ8ន 1
9 x = 36
x=4
7 <
ជន x = 4 កOB ង ម ( 2 ) យង8ន 1
−7 ⋅ 4 + 6 y = 2
y=5
ច ន. បពន ម នគច ម%យ ( 4,5 ) -
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 147
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
7 x − 10 y = −1 (1)
ង.
3 x + 2 y = −13 ( 2)
7 ព =ន ( 2 ) នង
គBH ងWIង P 5 គ8ន ម 1 15 x + 10 y = −65 ( 3)
5 ងW=ន (1) នង
បក ងW នង 5 ( 3) គ8ន 1
22 x = −66
x = −3
7 <
ជន x = −3 កOBង ម ( 2 ) យង8ន 1
3 ⋅ ( −3) + 2 y = −13
y = −2
ច ន. បពន ម នគច ម%យ ( −3, −2 ) -
4 x − 3 y = 15 (1)
ច.
8 x + 2 y = −10 ( 2)
គBH ងWIង 7 ព =ន ( 2 ) នង
P − 2 គ8ន ម 1 −4 x − y = 5
1
( 3)
5 ងW=ន (1) នង
បក ងW នង 5 ( 3) គ8ន 1
−4 y = 20
y = −5
7 <
ជន y = −5 កOB ង ម ( 3) យង8ន 1
−4 x − ( −5 ) = 5
x=0
ច ន. បពន ម នគច ម%យ ( 0, −5 ) -
2 x + 8 y = −1 (1)
ឆ.
−10 x + 4 y = 16 ( 2)
7 ព =ន ( 2 ) នង
គBH ងWIង P −2 គ8ន ម 1 20 x − 8 y = −32 ( 3)
5 ងW=ន (1) នង
បក ងW នង 5 ( 3) គ8ន 1
22 x = −33
3
x=−
2
7 <
ជន
3
កOង ម (1) យង8ន 1
2 B
x=−
3
2 − + 8 y = −1
2
1
y=
4
ច ន. បពន ម នគច ម%យ − , -
3 1
2 4
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 148
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
5x + 3 y + 9 = 0 (1)
ជ.
3 x − 4 y + 17 = 0 ( 2)
7 ព =ន (1) នង
គBH ងWIង P 4 គ8ន ម 1 20 x + 12 y + 36 = 0 ( 3)
7 ព =ន ( 2 ) នង
គBH ងWIង P 3 គ8ន ម 1 9 x − 12 y + 51 = 0 ( 4)
5 ងW=ន ( 3) នង
បក ងW នង 5 ( 4 ) គ8ន 1
29 x + 87 = 0
x = −3
7 <
ជន x = −3 កOB ង ម ( 2 ) យង8ន 1
3 ( −3) − 4 y + 17 = 0
y=2
ច ន. បពន ម នគច ម%យ ( −3, 2 ) -
6 x − 5 = 2 x − 7 y 4 x + 7 y = 5 (1)
ឈ. ⇔
2x = 5 y − 6 2 x − 5 y = −6 ( 2)
7 ព =ន ( 2 ) នង
គBH ងWIង P −2 គ8ន ម 1 −4 x + 10 y = 12 ( 3)
5 ងW=ន (1) នង
បក ងW នង 5 ( 3) គ8ន 1
17 y = 17
y =1
7 <
ជន y = 1 កOBង ម (1) យង8ន 1
4 x + 7 ⋅1 = 5
1
x=−
2
ច ន. បពន ម នគច ម%យ − ,1 -
1
2
4x − 3 y = 9 (1)
ញ.
−3 x + 5 y = 7 ( 2)
7 ព =ន (1) នង
គBH ងWIង P 3 គ8ន ម 1 12 x − 9 y = 27 ( 3)
7 ព =ន ( 2 ) នង
គBH ងWIង P 4 គ8ន ម 1 −12 x + 20 y = 28 ( 4)
បក ងW នង
5 ងW=ន ( 3) នង
5 ( 4 ) គ8ន 1
11 y = 55
y=5
7 <
ជន y = 5 កOBង ម (1) យង8ន 1
4x − 3⋅ 5 = 9
x=6
ច ន. បពន ម នគច ម%យ ( 6,5 ) -
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 149
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
3 x + 4 y = −1 (1)
.
7 x + 9 y = 0 ( 2)
7 ព =ន (1) នង
គBH ងWIង P 7 គ8ន ម 1 21x + 28 y = −7 ( 3)
គBH ងWIងព
ង
7 ព =ន ( 2 ) នង
P −3 គ8ន ម 1 −21x − 27 y = 0 ( 4)
5 ងW=ន ( 3) នង
បក ងW នង 5 ( 4 ) គ8ន 1 y = −7
7 <
ជន y = −7 កOBង ម ( 2 ) យង8ន 1
7 x + 9 ( −7 ) = 0
x=9
ច ន. បពន ម នគច ម%យ ( 9, −7 ) -
4 x − 2 y = −19 (1)
;.
−6 x − 3 y = 1.5 ( 2)
7 ព =ន (1) នង
គBH ងWIង P 2 គ8ន ម 1 2x − y = −
1 19
( 3)
2
គBH ងWIង 7 ព =ន ( 2 ) នង
P 3 គ8ន ម 1 −2 x − y =
1 1
( 4)
2
5 ងW=ន ( 3) នង
បក ងW នង 5 ( 4 ) គ8ន 1
−2 y = −9
9
y=
2
7 <
ជន
9
កOង ម ( 3) យង8ន 1
2 B
y=
9 19
2x − =−
2 2
5
x=−
2
ច ន. បពន ម នគច ម%យ − , -
5 9
2 2
4/. . /យ បពន ម 0ម4ធ 7 <
5 ជន 1
x − 2 y = 16 (1)
ក.
4 x + y = 1 ( 2)
0ម (1) : x − 2 y = 16 គ8ន 1 x = 2 y + 16 ( 3)
7 <
ជន ( 3) កOBង ( 2 ) យង8ន 1
4 ( 2 y + 16 ) + y = 1
9 y = −63
y = −7
7 <
ជន y = −7 កOBង ម ( 3) គ8ន 1 x = 2 ( −7 ) + 16 = 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 150
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
x + 2 y = 6 (1)
ខ.
4 x + 3 y = 4 ( 2)
0ម (1) : x + 2 y = 6 គ8ន 1 x = −2 y + 6 ( 3)
7 <
ជន ( 3) កOBង ( 2 ) យង8ន 1
4 ( −2 y + 6 ) + 3 y = 4
24 − 5 y = 4
y=4
7 <
ជន y = 4 កOBង ម ( 3) គ8ន 1 x = −2 ⋅ 4 + 6 = −2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 151
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 152
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
7 <
ជន ( 3) កOBង (1) យង8ន 1
5 x + ( − x + 1) = −3
4 x = −4
x = −1
7 <
ជន x = −1 កOBង ម ( 3) គ8ន 1 7 y = − ( −1) + 1 = 2 ⇒ y =
2
7
ច ន. បពន ម នគច ម%យ −1, -
2
7
3 x + 6 y = 6 x + 2 y = 2 (1)
ញ. ⇔
2 x = 2 y x = y ( 2)
7 <
ជន ( 2 ) កOBង (1) យង8ន 1
y + 2y = 2
2
y=
3
7 <
ជន
2
កOង ម ( 2 ) គ8ន 1
2
3 B
y= x= y=
3
ច ន. បពន ម នគច ម%យ , -
2 2
3 3
x = 10 y (1)
. 1
x = 3y + 2 ( 2)
2
7 <
ជន (1) កOBង ( 2 ) យង8ន 1
1
(10 y ) = 3 y + 2
2
5y − 3y = 2
y =1
7 <
ជន y = 1 កOBង ម (1) គ8ន 1 x = 10 ⋅1 = 10
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 153
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
7 <
ជន x = 8 កOBង ម ( 3) គ8ន 1 y = 8− 7 =1
ខ. ក =ម% m នង
5 n ម> បពន ម នគច ម%យAប'មន
5 '
mx + ny = 10 (1)
ច7 `.
4 x − 3 y = 5 ( 2)
0ម (1) គ8ន 1 y = −
m 10
x+
n n
0ម ( 2 ) គ8ន 1 y = x −
4 5
3 3
បពន ម !ង នគច ម%យ ចនAប'មន
5 ' X1
m 4
− n = − 3 m = 8
⇒
10 = − 5 n = −6
n 3
ច ន. បពន ម !ង នច ម%យ ចនAប'
នAប'មន
5 ' B. 0
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 154
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
m = 8 នង
5 n = −6 -
6 x + y = 30
ច7 `. 1
( n − 1) x + 3 y = n + m
គBH ងWIង
7 ព =ន (1) នង P − 2 គ8ន 1 −3x − 2 y = −31500
3 9
( 3)
បក ងWនង
P ងW=ន ម ( 2 ) នង
5 ( 3) យង8ន 1
9
2y − y = −12500
2
5
− y = −12 500
2
y = 5 000
7 ន<
ជន< y = 5000 កOBង ម (1) គ8ន 1
2 x + 3 ⋅ 5 000 = 21000
21000 − 15 000
x=
2
x = 3000
ច ន. , 4D n យកF =ថ% 3000 G
ងម<
aយ 4D 'មយ
< កF =ថ% 5000 G -
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 155
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
7/. កច7នន
< ក 8ក' ប ភទនម<យQ
0ង x #ច7នន
< ក 8ក' ប ភទ 500 G
នង
5 y #ច7នន
< ក 8ក' ប ភទ 1000 G
0មប7Aប' , គ8ន បពន ម 1
500 x + 1000 y = 8000 x + 2 y = 16 (1)
⇔
x + y = 11 x + y = 11 ( 2)
យក (1) − ( 2 ) យង8ន 1 y = 5
7 <
ជន y = 5 កOBង ម ( 2 ) គ8ន 1 x = 11 − 5 = 6
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 156
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
7 <
ជន ម ( 3) កOBង ម ( 2 ) យង8ន 1
2 x + 5 ( 55 − x ) = 140
− 3 x = −135
x = 45
7 <
ជន x = 45 [កOBង ម ( 3) គ8ន 1 y = 55 − 45 = 10
ច ន. M. ន ប 4ងប Xn យ 45 m នង
5 ទទង
P 10 m -
10/. គHM 8ក'\ប'
\ប'
0ង x # =ម%ន7 H នង
5 y # =ម%ន7 P
0មប7Aប', គ8ន បពន ម 1
6 x + 4 y = 20 − 1.5
2 x + 5 y = 20 − 1
6 x + 4 y = 18.5 (1)
2 x + 5 y = 19 ( 2)
0ម ( 2 ) គ8ន 1 2 x = 19 − 5 y ( 3)
7 <
ជន ម ( 3) [កOBង ម (1) យង8ន 1
3 (19 − 5 y ) + 4 y = 18.5
57 − 15 y + 4 y = 18.5
11 y = 57 − 18.5
y = 3.5
7 <
ជន y = 3.5 [កOBង ម ( 3) គ8ន 1 2 x = 19 − 5 ⋅ 3.5 ⇒ x = 0.75
ច7 `. x = 0.75 នង
5 y = 3.5 M7 យង8ន 1
4x + 4 y = 4 ( x + y )
= 4 ( 3.5 + 0.75 )
= 17
= 20 − 3
ច ន. ប គទញ
5 ន7 H 4 នង
5 ន7 P 4 គនង 5 3$ -
P \ប' 8ក'4ញ
11/. កព ច7នន
< M.
0ង x #ច7នន
< ទ នង
5 y #ច7នន
< ទo ( x > y )
0មប7Aប', គ8ន បពន ម 1
x − y = 22 (1)
2 x + 3 y = 246 ( 2)
0ម (1) គ8ន 1 y = x − 22 ( 3)
7 <
ជន ម ( 3) [កOBង ម ( 2 ) យង8ន 1
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 157
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
2 x + 3 ( x − 22 ) = 246
5 x = 246 + 66
x = 62.4
7 <
ជន x = 62.4 [កOBង ម ( 3) គ8ន 1 y = 62.4 − 22 = 40.4
ច ន.ច7នន
< I7ងព M.គ 62.4 នង
5 40.4 4V 8នក7H ' -
12/. គHMច7នន
< I7ងព M.
0ង x នង
5 y #ច7នន
< I7ងព M.
0មប7Aប',ព ច7នន
< នផ បក ន
@ ង
P 490 នង នផ ធប ន
@ ង
3
5 P 7
គ8ន បពន ម 1
x + y = 490 (1)
x 3
y = 7 ( 2)
0ម ( 2 ) គ8ន 1 y = x
7
( 3)
3
7 <
ជន ម ( 3) [កOB ង ម (1) យង8ន 1
7
x+ x = 490
3
x = 147
M. ( 3) : y = ⋅147 = 343
7
3
< I7ងព M.គ 147 នង
ច ន.ច7នន 5 343 4V 8នក7H p
' L ងqយ r -
13/. គHM ច7នន
< នម<យQ
0ង x នង
5 y #ច7នន
< I7ងព M.
0មប7Aប', ផ ធ ប=នព ច7នន
< ន P 4 នង
@ ង =នផ ក ប '] ន
@ ង
5
5 P
324 , គ8ន បពន ម 1
x 5
y = 4
( x − y ) 2 = 324
5
x = y
4
x − y = ±18
5
x = y (1)
កH 4
x − y = 18
( 2)
7 <
ជន ម (1) [កOBង ម ( 2 ) គ8ន 1
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 158
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
5
y − y = 18
4
y = 4 ⋅18 = 72
M. (1) : x = ⋅ 72 = 90
5
4
5
x = y ( 3)
កH 4
x − y = −18
( 4)
7 <
ជន ម ( 3) [កOBង ម ( 4 ) គ8ន 1
5
y − y = −18
4
y = 4 ⋅ ( −18 ) = −72
M. ( 3) : x = ⋅ ( −72 ) = −90
5
4
ច ន. ប < I7ងព M.គ 90 , 72 ( −90 , − 72 -
B មក ច7នន
14/. គHM ប 4ង ជ^ង BC , CA នង
5 AB
0ង a , b , c # ប 4ង ជ^ង BC , CA , AB ង?O
0មប7Aប', គ8ន បពន ម 1
a + b + c = 192
a b c
2.5 = 2 = 1.5
ច ន គ ង a = BC a ជងឈម នម A
ន បប ង កងធ "#$ %
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 159
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
15/. គHMច7
គHMច7នន
< នម<យQ
0ង x នង
5 y #ច7នន
< I7ងព M.
0មប7Aប', គ8ន បពន ម 1
x − y = 36 x − y = 36 x − y = 36
25 ⇔ x = ± 5 ⇔ x
2
x y
y = y =±
81 9 5 9
x − y = 36
ក H x y
5 = 9
ប កsHt គ8ន 1
x y x− y
= =
5 9 5−9
x y 36
= = = −9
5 9 −4
x
5 = −9 x = −45
⇒
= −9 y = −81
y
9
x − y = 36
ក H x y
5 = − 9
ប កsHt គ8ន 1
x y x− y
=− =
5 9 5+9
x y 36 18
=− = =
5 9 14 7
x 18 18 90
5 = 7 x = 7 ⋅ 5 = 7
⇒
− y = 18 y = 18 ⋅ ( −9 ) = − 162
9 7 7 7
ច ន. ប
B មកច7នន
< I7ងព M.គ −45 , − 81 ( -
90 162
,−
7 7
16/. គHM ប 4ង8 នម<យQ
0ង x នង
5 y # ប 4ង=ន8 នម<យQ
0មប7Aប' , គ8ន 1
x 3 x y
= =
y 5 ⇔ 3 5
x + y = 64 x + y = 64
ប កsHt គ8ន 1
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 160
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
x y x + y 64
= = =
3 5 3+5 8
x
3 = 8 x = 24
⇒
y = 8 y = 40
5
ច ន.8 I7ងព =នច B H`Oយ M. ន qh ' 24 m នង
5 40 m -
17/. ក7H ' A នង
5 B
បMT ' Ax + By = 9 0
' មច7HBច ( 2,1) នង
5 ( −3,3) គ8ន បពន ម 1
2 A + B = 9 2 A + B = 9 (1)
⇔
−3 A + 3B = 9 − A + B = 3 ( 2)
យក (1) − ( 2 ) គ8ន 1 3 A = 6 ⇒ A = 2
M. ( 2 ) : −2 + B = 3 ⇒ B = 5
ច ន. A = 2 , B = 5 4V 8នក7H ' -
18/. . /យ បពន ម
2 2 1
x − y = 2
យង ន បពន ម 1
1 + 5 = 3
x y 4
0ង X = គ8ន បពន ម ថ@ 1
1 1
,Y =
x y
1 1
2 X − 2Y = 2 X − Y = 4 (1)
⇔
3 X + 5Y = 3
X + 5Y = ( 2)
4 4
យក ( 2 ) − (1) គ8ន 1 6Y = ⇒ Y =
1 1
2 12
M. (1) : X = + =
1 1 1
4 12 3
1 1
=
x 3 x = 3
គ8ន 1 ⇒
1 = 1 y = 12
y 12
ច ន. បពន ម នគច ម%យ ( 3,12 ) -
19/. ផ 5 ផ A \ច ក' កន #ង B ( ទ ? a B h ?
0ង x #cO 7
cO 7 2008 4V នង
P x=0
0ង y #ច7នន
< ផ 5 ផ 8ន ក' (គ5 #eន គfង)
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 161
េមេរ នទី១១
១១ ៖ បព័នសមី រដេឺ កទី១ នពីរអ ត
គ8ន0Aង 1
x
0 1 2 3
yA
2.3 2.7 3.1 3.5
ច ន.ផ 5 ផ A មន
5 \ច ក' កន#ង B 8ន ទ `.បMT '
y A / / yB aយបMT ' yB N បMT ' y A -
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 162
េមេរ នទី១២ ៖ ទឹសប
ី ទពី គ័រ
ម នទ ទ បទព គ
1/. ច គ x កង ប ង ន
គ. AB = 83 , BC = 49 , AC = 67
4/. ង#ងម
$ យ
' .789នផ:+
; O នង
; * ,ន
< ង 5cm
AB -=ង>+ធ
$ .789ន "# $ , < 8 cm
ចគ ប.@ង OM
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 163
េមេរ នទី១២ ៖ ទឹសប
ី ទពី គ័រ
6/. ច ក +$ x នង
; y 3ន ប ង *មគ+
; -m
ខ. ច គ AH
គ. ច គ BH នង
; HC
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 164
េមេរ នទី១២ ៖ ទឹសប
ី ទពី គ័រ
ច មយ
1/. គ x
ម ប, =ន@+EនZ ទ បទព គ យង
, Vន [
10 2 = 6 2 + x 2
x 2 = 100 − 36
x 2 = 64
x = 8m ,x > 0
7ច ន x = 8 m +D@Vនក +$
2/. ច ! "# $ ជ&ងន
ងនម'យ) ង *ម ន +, ABC - + * .កង / ទ ?
ក. AB = 7 , BC = 9 , AC = 12
យង
, 9ន AB = 7 , BC = 9 , AC = 12 គVន [
AB 2 = 7 2 = 49
BC 2 = 92 = 81
AC 2 = 122 = 144
\] AB 2 + BC 2 = 49 + 81 = 130 ≠ AC 2
7ច ន + * ABC ន មន
; .មន- + * .កង ទ
ខ. AB = 52.8 , BC = 45.5 , AC = 69.7
យង
, 9ន AB = 52.8 , BC = 45.5 , AC = 69.7 គVន [
AB 2 = 52.82 = 2787.84
BC 2 = 45.52 = 2070.25
AC 2 = 69.7 2 = 4858.09
\] AB 2 + BC 2 = 2787.84 + 2070.25 = 4858.09 = AC 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 165
េមេរ នទី១២ ៖ ទឹសប
ី ទពី គ័រ
7ច ន + * ABC ន - + * .កង
គ. AB = 83 , BC = 49 , AC = 67
យង
, 9ន AB = 83 , BC = 49 , AC = 67 គVន [
AB 2 = 832 = 6889
BC 2 = 49 2 = 2401
AC 2 = 67 2 = 4489
\] AC 2 + BC 2 = 4489 + 2401 = 6890 ≠ AB 2
7ច ន + * ABC ន មន
; .មន-
.មន- + * .កង ទ
3/. គ 3ផ5 ក63ន + * ABC
ម ប, គVន [
AD 2 = 152 − 122
= 3 ⋅ 27
= 92
AD = 9 cm
Oយ
, ម^Qង ទ + [
CD 2 = 412 − 9 2
= 32 ⋅ 50
= 402
CD = 40 cm
គVន , ក63ផ53ន + * ABC គ_ [
1
A= ⋅ BC ⋅ AD
2
1
A = ⋅ (12 + 40 ) ⋅ 9
2
A = 234 cm 2
7ច ន 3ផ5 ក63ន + * ABC គ_ 234 cm 2
4/. គ ប.@ង OM
ម ទ បទព គ , គKញVន [
OM 2 = OA2 − AM 2
Lយ OA = R = 5 cm , AM = = 4 cm គVន [
AB
2
OM 2 = 52 − 42
OM 2 = 9
OM = 3 cm
7ច ន OM = 3 cm +D@Vនក +$`Qង"យ 8
a
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 166
េមេរ នទី១២ ៖ ទឹសប
ី ទពី គ័រ
ម ទ បទព គ , គVន [ h + = a 2
a 2
2
.+ Lយ h = 3 cm គVន [
a2
3+ = a2
4
3a 2
=3
4
a2 = 4
a = 2 cm ,a > 0
ក63ផ5 ប $ + * គ_ [
1
A= ⋅ ah
2
1
A = ( 2 cm )
2
( 3 cm )
A = 3 cm2
7ច ន 3ផ5 ក6 ប $ + * មងA គ_ 3 cm 2 +D@Vនក +$
6/. ក +$ x នង
; y 3ន ប ង *មគ+
; -m
( បទ ), ម ទ បទព គ គVន [
x 2 = 62 + 82
x 2 = 102
x = 10 m
Oយ
, ម^Qង ទ + [
122 = y 2 + x 2
y 2 = 144 − 100
y 2 = 44
y = 44 = 2 11 m
7ច ន x = 10 m នង
; y = 2 11 m +D@Vនក +$
( បទ ), ម ទ បទព គ យង
, Vន [
x 2 = 16 2 + ( 50 − 38 )
2
x 2 = 256 + 144
x 2 = 400
x = 20 m
7ច ន x = 20 m +D@Vនក +$`Qងធ
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 167
េមេរ នទី១២ ៖ ទឹសប
ី ទពី គ័រ
AB = BC = CD = DA = EF = FG = GH = HE = AE = BF = CG = DH = 1 cm
ម ទ បទព គ , គVន [
a 2 = AE 2 + AC 2
(
a 2 = AE 2 + AB 2 + BC 2 )
a 2 = 12 + 12 + 12
a2 = 3
a = 3 cm
7ច ន =ង>+$ ទDង3នគប 9ន "# $ 3 cm
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 168
េមេរ នទី១២ ៖ ទឹសប
ី ទពី គ័រ
9/. ក. គ AB
ក63ផ53ន + * ABC គ_ [ A =
1
⋅ AH ⋅ BC (1)
2
/ ម^Qង ទ + A = ⋅ AB ⋅ AC
1
( 2)
2
ផ5ម ម* (1) នង
; ( 2 ) គVន [
AH ⋅ BC = AB ⋅ AC
AB ⋅ AC
AH =
BC
12 ⋅16
AH = = 9.6 cm
20
7ច ន AH = 9.6 cm +D@Vនក +$
គ. គ BH នង
; HC
ម ទ បទព គ កង + * .កង ABH នង
; ACH គKញVន [
BH = AB − AH
2 2 2
CH = AC − AH
2 2 2
BH 2 = 12 2 − 9.6 2
CH = 16 − 9.6
2 2 2
BH 2 = 51.85
CH = 163.84
2
BH = 7.2 cm
CH = 12.8 cm
7ច ន BH = 7.2 cm នង
; CH = 12.8 cm +D@Vនក +$
10/. គ ច9Rយច 3នយនE F នម'យ) P ព8.78STU+ពHVន 100 km
ង vx នង
; v y - 8MNន ប $យនE F មទ; I Ox នង
; Oy ងH
P យd ព8 t 7ចH យនE F Kងព F O, Vនច9Rយ d x = vxt នង
;
d y = vyt
.+ មបeប$ vx = v y \] d x = d y
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 169
េមេរ នទី១២ ៖ ទឹសប
ី ទពី គ័រ
Oយ
, ម ទ បទព គ d x2 + d y2 = 1002
d x2 + d x2 = 1002
2d x2 = 1002
2d x = 100
100
dx = = 50 2 km
2
7ច ន d x = d y = 50 2 km +D@Vនក +$
...ពួកខំទទួល នែត"#ក់មយ
ួ រយេរៀលប៉េុ ()ះស,"ប់េ-./ េហើយ,ត1វេដើរ
២ គ.ម េទើបដល់./ ។ ឪពុកខំ8ត់ជះ
ិ កង់មយ
ួ ែដលរដ:ែចកឲ<8ត់ ។ =លមុន
8ត់ជះ
ិ កង់ក>?ស់មយ
ួ ែតេ,=យមក8ត់ក៏ នកង់រដ:ែចកឲ<េAះជិះBងថDប
ី នFច
ិ ។
ខំជន
ួ =លជិះGមួយ8ត់ ែតមិនសូវេទ េ,Iះចង់េដើរវញសបKយGងេ,Iះ"នមិតF
ភកFេិ គេដើរ,គប់8Mំ
# ងហNង
O ។ េ,=យមកេទើ
េ,=យមកេទើតឪពុកខំ8ត់ ន,បឡងGប់G
,គ1ឧេទRសបឋមសិកTជំAន់ទ១
ី េហើយ,ត1វេឡើងមកសិកTបែនVមេWភXេំ ពញ ៣ែខ ។
ដំ(ក់=លេAះមិនដឹង[8ត់លំ កប៉(
ុ េទ
) ? េ,Iះ,ត1វមក]^យ េហើយGរដូវ
េធNែើ ,សច"`រផង ។ "bយខំ,ត1វBcប់រង=រdរG"bយផង Gឪពុកផង ែតសំ(ង,តង់
[ បងៗខំធំ
ធៗ ំ ,8ន់េបើេហើយ ។ ឪពុកខំ,ត1វមក.#ក់េWេរៀនឯភXេំ ពញ មិនដឹងGហូប
ចុក,ត1វតgិតេតghតប៉(
ុ េទ
) េ,Iះ, ក់ែខតិច េហើយ, ក់បប ៉ មិនMន់េបើក ។ េពល
ំ ន
បំបន
៉ ចប់8ត់ នេបើក, ក់ េហើយទិញ នម៉ត
ូ ក
ូ >?ស់មយ
ួ (jចKស់(ស់[
8ត់kយjយតgិតេតghត កXងរយះេពល៣
ងរយះេពល៣ែខេនះគឺេដើមgីសនmំ
សនmំលយ
ុ ទិញម៉ត
ូ )
ូ ។
...បងៗរបស់ខម
ំ ន
ិ នេរៀនសូ,តឲ< នេ,ចើននឹងេគេទ គឺ នែត,តឹមមធ<មសិកT
បឋមភូម(ឌី
ិ(ឌីបម
O ) ែតប៉េុ ()ះ េ,Iះេបើេរៀនេលើសេនះ ,ត1វចំ(យេ,ចើន (ប>pក់ផង
ែដរ[ បងៗខំសទ
ុ ែq តសិសmេឆXម
ើ stប់ទទួល ន=រសរេសើរពីស(
ំ ក់េ/ក,គ1/
អXក,គw) ។ "នែតខំ និងបxន
O ,សីMង
ំ ពីររបស់ខប
ំ េ៉ុ ()ះែដល នបyzបស
់ >{ប,ត
មធ<មសិកTទុតយ
ិ ភូមិ ( ក់ឌប
ុ ) េហើយឥឡOវខំ នេធNឲ
ើ <ភរ របស់ខ=
ំ យG
t
,បពនq,គ1បេ,ងៀន,សុកែ,ស "#ក់េទៀតេ-េហើយ ។ បxន
O ,សី របស់ខក
ំ ៏ នkប់យក}
ជីពG,គ1បេ,ងៀនេនះែដរ េហើយសល់បន
xO ,សីេ~ខំ ចង់េរៀនេពទ< ែតមិន"នលទq•ព
ក៏េរៀន,តឹមែតឆDបមធ<មវញសិនេ- kំៃថ€េ,=យ េបើ"នឲ=សសឹមគិតេទៀត ។
=រែដលខំ និងបxន
O ខំេធN,ើ គ1េនះ មិនែមនG=រ8•នជេ,មើស េAះេទ គឺGនិសm័យ
Gចំណល
ƒ ចិតF ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 170
េមេរ
េមេរ នទី១៣
១៣ ៖ រងង់ និងប ត់
ម នទ ងង នងប
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 171
េមេរ
េមេរ នទី១៣
១៣ ៖ រងង់ និងប ត់
(ក) (ខ)
(គ) (ឃ)
3/. គ ន ងងផ! O 123 ន PA នង PB "ប ប# នង
% ងង ង8 ង A
នង B 2ច ប ង ម & ច គ- /0 + r នង /0 d & /0គ
" cm &
4/. 9ក
9កង ប ង4:+ ន ន O "ផ! )ន ងង ;យ
< PA នង PB "ប ប#
$នង
% ងង ង8 ង A នង B & /0គ " cm &
ច គ- =
ក. /0 b &
ខ. /0 c &
គ. ប )នច - OAPB &
ឃ. )ផ ក>)នច - OAPB &
5/. កង ប ង មន ន AB , BC នង AC "ប ប# $នង
% ងង ង8 ង
D , E នង F & ច គ- )ផ ក>)ន
ក>)ន - ABC & /0គ " cm &
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 172
េមេរ
េមេរ នទី១៣
១៣ ៖ រងង់ និងប ត់
(ប ប ទ ) (ប ប ទ )
(ប ប ទ ) (ប ប ទ )
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 173
េមេរ
េមេរ នទី១៣
១៣ ៖ រងង់ និងប ត់
(ប ប ទ ) (ប ប ទ )
(ប ប ទ ) (ប ប ទ )
ច ប/JញB MA = MC &
13/. EF នង EG "ប ប# $នង
% ងងផ! H & គ ន ∠JEF = 220 &
ច គ- =
ក. ∠EGH
ខ. ∠HGF
គ. ∠FGE &
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 174
េមេរ
េមេរ នទី១៣
១៣ ៖ រងង់ និងប ត់
ច មយ
1/. ក. រកតៃមៃនមុំ a
េយើង ន PT ប៉ះរងង់ផត
ិ O តង់ T
េគ ន PT ⊥ OT ⇒ ∠OTP = 90o
កង តីេ ណ OTP ន ∠OTP = 90o េគ ន៖
∠TOP + ∠OPT = 90o
∠OPT = 90o − ∠TOP
េ"យ ∠OPT = a , ∠TOP = 50o (សម%តក
ិ ម%)
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 175
េមេរ
េមេរ នទី១៣
១៣ ៖ រងង់ និងប ត់
∠OTS = ∠OST = a
េយើង ន ៖ b + a + a = 180o
b = 180o − 2a
b = 180o − 2 ⋅ 55o = 70o
ដូចេនះ a = 55o និង b = 70o ត*វ នគណ. ។
ង. រកតៃមៃនមុំ a , b និងមុំ c
=មបំ>ប់, េគ ន៖
2b + 65o = 180o
180o − 65o
b= = 57.5o
2
េហើយ b + c = 90o .ំឲ21 េគ ន ៖ c = 90o − 57.5o = 32.5o
ម1?ង
@1 េទៀត , a + 65o = 90o ⇒ a = 25o
ដូចេនះរCDស
1 ម
់ ុំ a = 25o , b = 57.5o និង c = 32.5o ត*វ នគណ. ។
ច. រកតៃមៃនមុំ a និងមុំ b
=មបំ>ប់ , េគ ន៖
∠AOB = 180o − ∠AOP
= 180o − 130o = 50o
េហើយ តីេ ណ AOB 3 តីេ ណសម តកំពល
ូ O េយើង ន៖
2a + ∠AOB = 180o
180o − 50o
a= = 65o
2
េហើយ ∠AOB = ∠POT (មុទ
ំ ល់កព
ំ ល
ូ )
.ំឲ21 ∠POT = 50o
េ.ះ b = ∠OPT = 90o − 50o = 40o េ Eះ PT ប៉ះនឹងរងង់ តង់ T
ដូចេនះ a = 65o និង b = 40o ត*វ នគណ. ។
2/. រករCDស
1 ម
់ ែុំ ដលមិនGHល
1 ់
(ក) រក a , b និង c
=មរូប , េយើង ន៖
a + 22 = 90o
a = 90o − 22o = 68o
ម1?ងេទៀត
@1ងេទៀត , =មលកIណៈៃនប.8ត
1 ប
់ ះ៉ នឹងរងង់ , េគ ន៖
c = 22o និង b = 68o
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 176
េមេរ
េមេរ នទី១៣
១៣ ៖ រងង់ និងប ត់
េហើយ b + c = a
ែតកង តីេ ណ XTO ន OT = OX ( ៃំ នរងង់ែតមួយ)
េ.ះ XTO 3 តីេ ណសម តកំពល
ូ O , េគ ន ៖ b=c
69o
.ំឲ21 b = c = =
a
= 34.5o
2 2
ដូចេនះ a = 69o និង b = c = 34.5o ត*វ នគណ. ។
3/. គណ.រCDស
1 ់ ំ r និងរCDស
1 ់ d គិត3 cm
ចំេEះរូបទី១
េ"យ PB ប៉ះរងង់ តង់ B េគ ន៖
តីេ ណ OPB 3 តីេ ណែកង តង់ B
=ម ទឹសប
Nី ទពី=គ័រ , េគ ន៖
OP 2 = OB 2 + BP 2
17 2 = r 2 + 152
r 2 = 17 2 − 152 = 2 ⋅ 32 , r>0
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 177
េមេរ
េមេរ នទី១៣
១៣ ៖ រងង់ និងប ត់
⇒ r = 8 cm
ដូចេនះ r = 8 cm ត*វ នគណ. ។
ចំេEះរូបទី២
េ"យ PA ប៉ះរងង់ តង់ A េគ ន៖
តីេ ណ PAO 3 តីេ ណែកង តង់ A
=ម ទឹសប
Nី ទពី=គ័រ , េគ ន៖
OP 2 = OA2 + AP 2
( 5 + d ) = 122 + 52
2
5 + d = 13
⇒ d = 8 cm
ដូចេនះ d = 8 cm ត*វ នគណ. ។
4/. ក. គណ. b
=មលកIណៈៃនប.8ត
1 ប
់ ះ៉ នឹងរងង់ , េគ ន៖
PA = PB ែត PB = 9 cm
េ.ះ b = PA = 9 cm
ដូចេនះ b = 9 cm ត*វ នគណ. ។
ខ. គណ. c
=មរូប , េគ ន៖
OA = OB ( ៃំ នរងង់ែតមួយ)
ែត OA = 2 cm
េ.ះ c = OB = 2 cm
ដូចេនះ c = 2 cm ត*វ នគណ. ។
គ. រកបរ7
រកបរ7 តៃនចតុេ ណ OAPB
បរ7 តៃនចតុេ ណ OAPB គឺ ៖
P = OA + AP + PB + BO
P = 2 ( OA + AP )
P = 2 ( 2 + 9 ) = 22 cm
ដូចេនះបរ7 តៃនចតុេ ណ OAPB គឺ P = 22 cm ត*វ នកំណត់ ។
ឃ. រកៃផR
រកៃផR កSៃនចតុេ ណ OAPB
កSៃផRៃនចតុេ ណ OAPB គឺ ៖
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 178
េមេរ
េមេរ នទី១៣
១៣ ៖ រងង់ និងប ត់
ដូចេនះៃផR
េនះៃផR កSៃនចតុេ ណ OAPB គឺ A = 18 cm2 ត*វ នកំណត់ ។
5/. គណ.ៃផR កSៃន តីេ ណ ABC
=មលកIណៈៃនប.8ត
1 ប
់ ះ៉ រងង់ , េគ ន៖
CF = CE = 15 cm
BE = BD = 5 cm
AD = AF = 10 cm
.ំឲ21 BC = BE + EC = 20 cm
និង AB = AD + DB = 15 cm
េគ ន៖
1
A∆ABC = ⋅ AB ⋅ BC
2
1
= ⋅15 ⋅ 20
2
= 150 cm 2
ដូចេនះៃផR
េនះៃផR កSៃន តីេ ណ ABC គឺ A = 150 cm 2 ត*វ នកំណត់ ។
6/. ក. គណ.ៃផR កSចតុ
កSចតុេ ណ APBO
=មលកIណៈប.8ត
1 ប
់ ះ៉ រងង់ , េគ ន៖
AAPBO = A∆PAO + A∆PBO
= 2 A∆PAO
1
= 2 ⋅ OA ⋅ PA
2
= 3 ⋅ 82.4 = 247.2 cm 2
ដូចេនះ ៃផR កSៃន
កSៃនចតុ
ៃនចតុេ ណ APBO គឺ A = 247.2 cm2 ត*វ នកំណត់ ។
ខ. គណ.ៃផR កSៃផR
កSៃផR កSៃនចេ មៀកTសតូច AOB
x oπ r 2
=មរូបមនU កSៃផRចេ មៀកTស ៖ A =
360o
េ"យ x = 140o , r = OA = 3 cm , π =
22
7
22 2
140o ⋅ ⋅3
.ំឲ21 េគ ន A= 7
o
= 11 cm 2
360
ដូចេនះៃផR កSៃផR កSៃនចេ មៀកTសតូច AOB គឺ A = 11cm2 ។
េនះៃផR កSៃផR
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 179
េមេរ
េមេរ នទី១៣
១៣ ៖ រងង់ និងប ត់
7/. រករCDស
1 ៃ់ ន រំ ងង់
េ"យ TB ប៉ះ3មួ
3មួយរងង់ តង់ B
.ំឲ21 េគ ន តីេ ណ TOB 3 តីេ ណែកង តង់កព
ំ ល
ូ B
=ម ទឹសប
Nី ទពី=គ័រ , េគ ន៖
TO 2 = TB 2 + OB 2
(TQ + QO ) = TB 2 + OB 2
2
(10 + r ) = 202 + r 2
2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 180
េមេរ
េមេរ នទី១៣
១៣ ៖ រងង់ និងប ត់
និង AB = AD ( ៃំ នរងង់ែតមួយ)
.ំឲ21 ចតុេ ណ ABCD 3 េរែដល នរCDស
1 ់ ជុង AB = 4 cm
េគ ន , កSៃផRៃន ចតុេ ណ ABCD គឺ ៖ AABCD = 42 = 16 cm2
ដូចេនះ កSៃផRៃនចតុ
នចតុេ ណ ABCD គឺ 16 cm2 ត*វ នកំណត់ ។
10/. ក.គណ.
ក.គណ. ∠AOB
េ"យ TA និង TB 3ប.8ត
1 ប
់ ះ៉ រងង់ តង់ A និង B
េគ ន ∠ATB + ∠AOB = 180o
ែត ∠ATB = 60o ⇒ ∠AOB = 180o − 60o = 120o
ដូចេនះ ∠AOB = 120o ត*វ នកំណត់ ។
ខ. គណ.ៃផR
គណ.ៃផR កSៃនចេ មៀកTសតូច AOB
x oπ r 2
=មរូបមនU ៃផR កSចេ មៀកTស ៖ A =
360o
េ"យ x = 120o , π =
22
, r = OB = 5 cm
7
22
120o ⋅ ⋅ 52
.ំឲ21 េគ ន ៖ A= 7 550 2
= cm
360 21
ដូចេនះ ៃផR កSៃនចេ មៀកTសតូច AOB គឺ cm ត*វ នកំណត់ ។
550 2
21
11/. គណ. AB
=មបំ>ប់
>ប់, េយើង ន ៖ OA = OB = 10 cm ( ៃំ នរងង់ធ)
ំ
និង OT = 8 cm ( ៃំ នរងង់តច
ូ )
េហើយ AB ប៉ះរងង់តច
ូ តង់ T .ំឲ21 េគ ន AT ⊥ OT នន័យT
តីេ ណ OAT 3 តីេ ណែកង តង់កព
ំ ល
ូ T
=ម ទឹសប
Nី ទពី=គ័រ , េគ ន៖
OA2 = OT 2 + AT 2
102 = 82 + AT 2
AT 2 = 36 ⇒ AT = 6 cm
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 181
េមេរ
េមេរ នទី១៣
១៣ ៖ រងង់ និងប ត់
.ំឲ21 េយើង ន ៖ AB = AT + BT = 2 AT = 12 cm
ដូចេនះ AB = 12 cm ត*វ នគណ. ។
12/. បCXញ
1 T MA = MC
=មលកIណៈប.8ត
1 ប
់ ះ៉ រងង់ េគ ន៖
កងរងង់ផត
ិ O ន MA និង MB 3ប.8ត
1 ប
់ ះ៉ ,.ំឲ21 MA = MB (1)
កងរងង់ផត
ិ O' ន MB និង MC 3ប.8ត
1 ប
់ ះ៉ ,.ំឲ21 MB = MC ( 2)
=ម (1) និង ( 2 ) .ំឲ21 េគ ន ៖ MA = MC
ដូចេនះ MA = MC ត*វ នបCXញ
1 Z@ង
1 ខី ។
13/. ក. គណ. ∠EGH
េ"យ EG ប៉ះរងង់ផត
ិ H តង់ G .ំឲ21 េគ ន៖
HG ⊥ EG
⇒ ∠EGH = 90o
ដូចេនះ ∠EGH = 90o ត*វ នគណ.Z@ង
1 ខី ។
ខ. គណ. ∠HGF
េយើង ន EF = EG និង HF = HG
.ំឲ21 EH 3េមដ1?ទ័រៃន FG
.ំឲ21 ∠HJF = ∠HJG = 90o
.ំឲ21 ∠HGF = ∠HEG = 22o (មុំ ន ជុង ត*វKLែ1 កងេរៀងKL)
1
ដូចេនះ ∠HGF = 22o ត*វ នគណ. ។
គ. គណ. ∠FGE
េគ ន៖
∠FGE + ∠HGF = 90o
⇒ ∠FGE = 90o − 22o = 68o
ដូចេនះ ∠FGE = 68o ត*វ នគណ.Z@ង
1 ខី ។
សូមអភ័យេ!សចំេ"ះ$រយឺត វក'ង
( $រេចញផ+យេសៀវេ-កំែណគណិត
វទ0 េនះ ។ $លពីែខ តុ5 វច6$
ិ រ ធ'8 9:ំ ២០១១ ខ>(ំ នេរៀបេរៀងេសៀវេ-េនះ
ន ៦០% េBេហើយ ែតេពលេDះEFប់ែតកុព
ំ H8ទរ័ ខ>ខ
(ំ ច
ូ េហើយខ>ក
(ំ ម
៏ ន
ិ ន
យកឯកFរ!ំងKយមកទុកក'ង
( អងLចងMំ ។ េពលែដលOងេគជួសជុល
េហើយេB ឯកFរេនះក៏ ត់បង់េB ។ ខ>F
(ំ យ
R Sស់ FRយកTUង
ំ ៣ែខ ។
ខ>ន
(ំ ក
ឹ FRយមួយរយះធំ ។ េទើបែតដល់េដើមែខេមFេនះ េទើបសេEមចចិតេX ធYZ
ើ
Fរេឡើងវញ េហើយ នសេEមចOF\ពរ េ]"ក់កS^លែខ ឧស` ៕
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 182
េមេរ នទី១៤
១៤ ៖ លកណៈមុៃំ នរងង់
ម នទ ក ម ន ងង
(ប ប ទ ) (ប ប ទ )
2/. ,មរូប(ងេលើ
(ងេលើេនះ
េនះ ចូររករ ស់
! មុំ ∠ACD , ∠BAE និង ∠BDC ។
3/. ក.ងរងង់ែដល នផិត O េគឲ អងត់ធ AB )សបនឹង CD ។ ចូរគណ1រ ស់
! មុំ
∠BCD , ∠ADC និង ∠ABC ។
(ប ប ទ ) (ប ប ទ )
4/. ,មរូប(ងេលើ
(ងេលើេនះ
េនះ ចូររករ ស់
! មុំ x និង y ។
5/. េគឲ រងង់ែដល នផិត O ។ អងត់ធ AC និង BD *ត់2)តង់
3 I និង
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 183
េមេរ នទី១៤
១៤ ៖ លកណៈមុៃំ នរងង់
(ប ប ទ ) (ប ប ទ )
6/. បីចណ
ំ ច
8 A , B , C ឋិតេ:េលើរងង់ែដល នផិត O ដូចរូប(ង
(ងេលើេនះ
េនះ ។
េគឲ ∠AOC = 120o ។ ចូរគណ1រ ស់
! មុំ ∠ABC ។
7/. ក.ងរូប(ងេ)*ម
(ងេ)*មេនះេគ
េ)*មេនះេគ ន O ;ផិតៃនរងង់ ។ អងត់ធ AD )សបនឹង BC
និង ∠ACB = 45o , ∠ACD = 25o ។ ចូរគណ1រ ស់
! មុំ ៖
ក. ∠ADC ខ. ∠OAB ។
(ប ប ទ ) (ប ប ទ )
8/. ក.ងរូប(ងេលើ
(ងេលើេនះេគ
េនះេគ នចំណច
8 A , B , C និង D េ:េលើរងង់ផត
ិ O ។ េបើេគ
ប1=យ អងត់ធ AB និង CD *ត់2)តង់
3 P េហើយ ∠CBD = 35o ,
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 184
េមេរ នទី១៤
១៤ ៖ លកណៈមុៃំ នរងង់
(ប ប ទ ) (ប ប ទ )
10/. ក.ងរងង់ផត
ិ O ែដល នអងត់ផត
ិ QS )បសពនឹងអងត់ធ PR )តង់ M
ចំណច
8 កABលៃន PR ។ េគឲ ∠POQ = 134o ។ ចូរគណ1រ ស់
! មុំ ៖
ក. ∠PRQ ខ. ∠RPQ គ. ∠RSQ ។
11/. េគ នរងង់ែដល នផិត O និង PQ ;ប1Cត់បះ៉ រងង់)តង់ R ។ RS ;
អងត់ផត
ិ និង ∠ROQ = 48o ។ ចូរគណ1រ ស់
! មុំ ៖
ក. ∠OQR ខ. ∠RST គ. ∠TRQ ។
(ប ប ទ ) (ប ប ទ )
12/. េគ នរងង់ផត
ិ O និង ABE ;)តីេ*ណ ។ េបើរងង់*ត់ BE )តង់ C និង
AE )តង់ D ។ ចូរគណ1រ ស់
! មុំ x , y និង z ។
13/. េគ ន ABCD ;ចតុេ*ណEរFកក.ងរងង់ែដល ន AB = BC និង
∠ACE = 25o ។ េគប1=យ CD ដល់ E និង ∠ADE = 80o ។
ចូរគណ1រ ស់
! មុំ ៖ ក. ∠ABC ខ. ∠BAD ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 185
េមេរ នទី១៤
១៤ ៖ លកណៈមុៃំ នរងង់
(ប ប ទ ) (ប ប ទ )
14/. េគ ន TKXM និង SNXL ;ប1Cត់បះ៉ រងង់មយ
ួ ដូចរូ
ចរូប(ងេលើ
(ងេលើេនះ
េនះ ។ JKL
សGត
ិ េ:េលើប1Cត់ែតមួយ និង ∠TJS = 56o េហើយ ∠NJK = 40o ។ ចូរគណ1
រ ស់
! មុំ ៖ ក. ∠MLN ខ. ∠LMN គ. ∠KLN ។
ច មយ
1/. រករ ស់
! មុំ ∠ACB និង ∠ABO
ក.ង)តីេ*ណ ABC ន AB = AC (សមHតក
ិ មH)
1ំឲ )តីេ*ណ ABC ;)តីេ*ណសមIតកំពល
ូ A
វKIក ៖ ∠ABC = ∠ACB ែត ∠ABC = 65o (សមHតក
ិ មH)
េ1ះ1ំឲ េគIន ៖ ∠ACB = 65o
មLMងេទៀត , េគIន ៖ ∠BAC = 180o − 2 ⋅ 65o = 50o
50o
1ំឲ ∠BAD = ∠CAD = = 25o
2
ក.ង)តីេ*ណ ABO ន AO = BO (*ំៃនរងង់ែតមួយ)
1ំឲ )តីេ*ណ ABO ;)តីេ*ណសមIតកំពល
ូ O
វKIក ៖ ∠OAB = ∠OBA ⇒ ∠ABO = 25o
ដូចេនះ ∠ACB = 65o និង ∠ABO = 25o )តQវIនគណ1 ។
2/. រករ ស់
! មុំ ∠ACD , ∠BAE និង ∠BDC
,មរូប , េគIន ៖ ∠ABD = ∠ACD (RSត់ធរួម AD )
េTយ ∠ABD = 45o ⇒ ∠ACD = 45o
េយើង ន ៖ ∠BEC =
1
2
( )
BC + AD េហើយ AD = 2∠ABD
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 186
េមេរ នទី១៤
១៤ ៖ លកណៈមុៃំ នរងង់
1
⇒ 130o = BC + 45o
2
( )
BC = 2 130o − 45o = 170o
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 187
េមេរ នទី១៤
១៤ ៖ លកណៈមុៃំ នរងង់
6/. គណ1រ ស់
! មុំ ∠ABC
,មបំXប់ , ∠AOC = 120o ⇒ ABC = 120o
េ1ះ AC = 360o − 120o = 240o 1ំឲ ∠ABC = AC = 120o
1
2
ដូចេនះ ∠ABC = 120o )តQវIនគណ1 ។
7/. ក. គណ1រ ស់
! មុំ ∠ADC
េយើង ន AD / / BC ⇒ ∠DAC = ∠ACB = 45o (មុU
ំ ស់
= កង
. )
ក.ង)តីេ*ណ ADC េគIន ៖ ∠ADC = 180o − 45o − 25o = 110o
ដូចេនះ ∠ADC = 110o )តQវIនគណ1 ។
ខ. គណ1រ ស់
! មុំ ∠OAB
េយើង ន ∠AOB = AB ែត ∠ACB = AB
1
2
1ំឲ េយើងIន ៖ ∠AOB = AB = 2∠ACB = 90o
ក.ង)តីេ*ណ AOB ន OA = OB (*ំៃនរងង់ែតមួយ)
1ំឲ េគIន )តីេ*ណ AOB ;)តីេ*ណសមIតកំពល
ូ O
90o
វKIក ៖ ∠OAB = ∠OBA 1ំឲ េគIន ៖ ∠OAB = ∠OBA = = 45o
2
ដូចេនះ ∠OAB = 45o )តQវIនគណ1 ។
8/. ក. គណ1 ∠ACD
េយើង ន ∠ABD + ∠DBP = 180o ⇒ ∠ABD = 180o − 75o = 105o
េTយ ABDC ;ចរុេ*ណEរFកក.ងរងង់ , េគIន ៖
∠ABD + ∠DCA = 180o
⇒ ∠ACD = 180o − 105o = 75o
ដូចេនះ ∠ACD = 75o )តQវIនគណ1 ។
ខ. គណ1 ∠APC
ក.ង)តីេ*ណ APC េគIន , ផលបូកមុក
ំ ង
. )តីេ*ណ ៖
∠APC + ∠PCA + ∠CAP = 180o
⇒ ∠APC = 180o − 75o − 70o = 35o
ដូចេនះ
ចេនះ ∠APC = 35o )តQវIនកំណត់ ។
គ. គណ1 ∠DAB
េយើង ន ៖ ∠DAB = BD =
1
2
1
2
(BC − CD )
ែត BC = 2∠CAB = 2 ⋅ 70o = 140o និង CD = 2∠CBD = 2 ⋅ 35o = 70o
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 188
េមេរ នទី១៤
១៤ ៖ លកណៈមុៃំ នរងង់
េគIន ៖ ∠DAB =
1
2
( )
140o − 70o = 35o
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 189
េមេរ នទី១៤
១៤ ៖ លកណៈមុៃំ នរងង់
10/. ក. គណ1រ ស់
! មុំ ∠PRQ
េយើង ន ៖ ∠QRP = QP ែត QP = ∠QOP = 134o
1
2
េគIន ៖ ∠QRP = QP = ⋅134o = 67o
1 1
2 2
ដូចេនះ ∠QRP = 67o )តQវIនគណ1 ។
ខ. គណ1រ ស់
! មុំ ∠RPQ
ក.ង)តីេ*ណ QRP ន QM ⊥ RP និង RM = MP
1ំឲ េគIន QM ;េមដLទ័រៃន RP
1ំឲ េយើងIន QRP ;)តីេ*ណសមIតកំពល
ូ Q
វKIក ៖ ∠RPQ = ∠PRQ = 67o
ដូចេនះ ∠RPQ = 67o )តQវIនគណ1 ។
គ. គណ1រ
គណ1រ ស់
! មុំ ∠RSQ
េយើង ន ៖ ∠RSQ = ∠RPQ (មុR
ំ ត់
S ធរួម QR )
ដូចេនះ ∠RSQ = 67o )តQវIនគណ1 ។
11/. ក. គណ1រ ស់
! មុំ ∠OQR
េTយ RQ ប៉ះរងង់)តង់ R
េគIន OQR ;)តីេ*ណែកងែដល ន ∠ROQ = 48o
1ំឲ េគIន ៖ ∠OQR = 90o − 48o = 42o
ដូចេនះ ∠OQR = 42o )តQវIនគណ1 ។
ខ. គណ1រ ស់
! មុំ ∠RST
,មលក^ណៈមុំ និងរងង់ , េគIន ៖
RT ែត RT = ∠ROT
1
∠RST =
2
1ំឲ េយើងIន ៖ ∠RST = ⋅ 48o = 24o
1
2
ដូចេនះ ∠RST = 24o )តQវIនគណ1 ។
គ. គណ1រ ស់
! មុំ ∠TRQ
,មលក^ណៈមុំ និងរងង់ , េគIន ៖ ∠TRQ = RT = 24o
1
2
ដូចេនះ ∠TRQ = 24o )តQវIនគណ1 ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 190
េមេរ នទី១៤
១៤ ៖ លកណៈមុៃំ នរងង់
12/. គណ1រ ស់
! មុំ x , y និង z
ក.ង)តីេ*ណ ABE ន ∠A = 110o , ∠B = 40o
1ំឲ េយើងIន ៖ z = ∠E = 180o − 110o − 40o = 30o
ចតុេ*ណ ABCD ;ចតុេ*ណEរFកក.ងរងង់ , េគIន ៖
∠A + ∠DCB = 180o
∠DCB = 180o − 110o = 70o
ែត ∠DCB + y = 180o (មុX
ំ ប)
1ំឲ y = 180o − 70o = 110o
ក.ង)តីេ*ណ CDE ន z = 30o , y = 110o
1ំឲ េយើងIន ៖ x = 180o − (110o + 30o ) = 40o
ដូចេនះ x = 40o , y = 110o , z = 30o )តQវIនគណ1 ។
13/. ក. គណ1រ ស់
! មុំ ∠ABC
េយើង ន ABCD ;ចតុេ*ណEរFកក.ងរងង់ , េគIន ៖
∠ABC + ∠ADC = 180o
ែត ∠ADC = 180o − ∠ADE = 100o
1ំឲ ∠ABC = 180o − 100o = 80o
ដូចេនះ ∠ABC = 80o )តQវIនគណ1
Iនគណ1 ។
ខ. គណ1រ ស់
! មុំ ∠BAD
េTយ BA = BC 1ំឲ BAC ;)តីេ*ណសមIតកំពល
ូ B
180o − ∠ABC
1ំឲ េគIន ៖ ∠BAC = ∠BCA = = 50o
2
េហើយ ∠CAD = ∠ADE − ∠ACD = 80o − 25o = 55o
1ំឲ េយើងIន ៖ ∠BAD = ∠BAC + ∠CAD = 50o + 55o = 105o
ដូចេនះ ∠BAD = 105o )តQវIនគណ1 ។
14/. ក. គណ1រ ស់
! មុំ ∠MLN
េTយ MT ប៉ះរងង់)តង់ K េគIន ៖
∠MKN = ∠KJN = 40o (មុR
ំ ត់
S ធរួម KN )
ែត ∠MLN = ∠MKN (មុR
ំ ត់
S ធរួម MN )
ដូេចះ ∠MLN = 40o )តQវIនគណ1 ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 191
េមេរ នទី១៤
១៤ ៖ លកណៈមុៃំ នរងង់
ខ. គណ1រ ស់
! មុំ ∠LMN
េយើង ន ៖ ∠LKM = ∠TKJ = 56o (មុទ
ំ ល់កព
ំ ល
ូ )
េគIន ៖ ∠MNL = ∠MKL = 56o (មុR
ំ ត់
S ធរួម ML )
ក.ង)តីេ*ណ LMN េគIន ៖
∠LMN = 180o − ∠MLN − ∠MNL
= 180o − 40o − 56o = 84o
ដូេចះ ∠LMN = 84o )តQវIនគណ1 ។
គ. គណ1រ ស់
! មុំ ∠KLN
េយើង ន ៖ ∠LNK = ∠KJN = 40o (មុR
ំ ត់
S ធរួម KN )
េហើយ ∠LKN = ∠LKM + ∠MKN = 56o + 40o = 96o
ក.ង)តីេ*ណ KLM េគIន ៖ ∠KLN = 180o − 96o − 40o = 44o
ដូចេនះ ∠KLN = 44o )តQវIនគណ1 ។
អកវ
អកវ ម័ទ េ#ចើនែតវបត&
ែតវបត&ិ េ យក&
យក&េមើ
ីេមើល)យ
អកេចះ
អកេចះផង
េចះផង,-
ផង,- .ជនស12
ជនស12យ េ#3ះក&
េ#3ះក&1ក់
ី1ក់)យ
េគស6
េគស6បជុ
់ជខ8
ំខ
ុ ន
8 ។
ដក សង់េចញពី វច នុ កមែខរសេមចជួ
កមែខរសេមចជួន ត ។
កំ ន
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 192
េមេរ នទី១៥ ៖ ទឹសប
ី ទ ែលស
ម នទ ទ បទ
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 193
េមេរ នទី១៥ ៖ ទឹសប
ី ទ ែលស
8/. !មរូប(ងេ
(ងេ 5មេគ
5មេគ ន BE / /CD ។ ចូរគណ, បែវង ED និង CD ។ រ67ស់
គិត cm ។
(ប ប ក ) (ប ប ក )
9/. ចូរគណ, a និង b !មរូប(ងេលើ
(ងេលើេនះ
េនះ ។ រ67ស់គត
ិ cm ។
10/. េគចង់សង់ជេណ:រមួ
ើរមួយែដល ន 13 5ំ កម;ស់ 2.40 m និង បែវង 3.40 cm ។
ក. ចូរសង់ តីេ5ណ ABC ែកង តង់ B េ<ក/ង
0 ប=ងែ់ ដល ន ត>?ន
1
20
េ>យយក AB ជុងឈរ និង BC ជុងេដក ។
ខ. េតើេគ តBវែចក AB ប៉,
ុ នែផ/
D ក េដើមEីកណ
ំ ត់ទ!
ី ង
ំ កម;សៃ់ ន5ំនម
ី យ
ួ ៗ?
េតើេគ តBវែចក BC ប៉,
ុ នែផ/
D ក េដើមEីកំ
កណ ំ ត់ទ!
ី ង
ំ មុខឈរៃន5ំនម
ី យ
ួ ៗ?
គ. ធ ធ ចក AB នង BC ច !"#ន នន$យ& ប ង 1cm
1
20
'ក()ងប*ង+ ន
, ង ប ង 20 cm -ន . +ព!
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 194
េមេរ នទី១៥ ៖ ទឹសប
ី ទ ែលស
ក. សរេសរ ទឹសប
]ី ទ!ែលសក/ង
0 តីេ5ណ AGE និង ADC រួចក/ង
0 តីេ5ណ
AFE និង ABC ។
ខ. ចូរប6^ញN FG / / BD ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 195
េមេរ នទី១៥ ៖ ទឹសប
ី ទ ែលស
ច មយ
1/. ែចកអងត់ AB ែដល AB = 6 cm 5 ចំែណកេសើ
សង់ AB = 6 cm , !មចំ
!មចំណច A សង់កន=ះប,Iត់ Ax រួចេKចំណច M , N
P , Q និង R េ<េលើកន=ះប,Iត់េនះ ែដល AM = MN = NP = PQ = QR ។
េគOន ៖
AF FG GB
= =
3 4 5
ដូចេនះ F និង G ចំណចែចកអងត់ AB អងត់ស តនឹង
3 4 5 ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 196
េមេរ នទី១៥ ៖ ទឹសប
ី ទ ែលស
េគOន ៖
AF FG GB
= =
3 5 7
ដូចេនះ F និង G ចំណចែចកអងត់ AB អងត់ស តនឹង
3 5 7 ។
4/. កំណត់ចណ
ំ ច C ែដលែចកអងត់ AB !មផលេធៀប
3
5
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 197
េមេរ នទី១៥ ៖ ទឹសប
ី ទ ែលស
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 198
េមេរ នទី១៥ ៖ ទឹសប
ី ទ ែលស
AC BD CE ⋅ BD 12 ⋅ 8
= ⇒ DF = = = 16 cm
CE DF AC 6
AC BD AC ⋅ DH 6 ⋅ (16 + 6 )
= ⇒ CG = = = 16.5 cm
CG DH BD 8
ដូចេនះ DF = 16 cm និង CG = 16.5 cm តBវOនកំ
វOនកំណត់ ។
7/. គណ, បែវង x ក/ង
0 រូបនីមយ
ួ ៗ(ងេ 5ម
បទ
េយើង ន MN / / BC , !ម ទឹសប
]ី ទ!ែលស េគOន ៖
AM AN 9 8
= ⇔ =
MB NC 16 x
16 ⋅ 8 128
⇒x= =
9 9
ដូចេនះ x = ឯក! បែវង ។
128
9
បទ
េយើង ន MN / / BC , !ម ទឹសប
]ី ទ!ែលស េគOន ៖
AM AN 8 x
= ⇔ =
MB NC 3 4
4 ⋅ 8 32
⇒x= =
3 3
ដូចេនះ x = ឯក! បែវង ។
32
3
បទ
េយើង ន MN / / AB , !ម ទឹសប
]ី ទ!ែលស េគOន ៖
CM CN 6 12 − 4
= ⇔ =
CA CB x 12
6 ⋅12
⇒x= =9
8
ដូចេនះ x = 9 ឯក! បែវង ។
8/. គណ, បែវង ED និង CD (រ67ស់គត
ិ cm )
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 199
េមេរ នទី១៥ ៖ ទឹសប
ី ទ ែលស
!ម ទឹសប
]ី ទ!ែលស , េយើងOន ៖
a+2 6+4 8
= =
a 6 b
2 5 8
1+ = =
a 3 b
2
⇒a= = 3 cm
5
−1
3
8 24
b= = cm
5 5
3
ដូចេនះ a = 3 cm និង b = cm តBវOនកំណត់ ។
24
5
10/. ក. សង់ តីេ5ណ ABC ែកង តង់ B េ<ក/ង
0 ប=ងែ់ ដល
ដល ន ត>?ន
1
20
េ>យយក AB ជុងឈរ និង BC ជុងេដក
ត>?ន នន័យN បែវង ១ឯក!េ<ក/ង
0 ប=ងេ់ សើនង
ឹ បែវង ២០
1
20
ឯក! ៃនរ67ស់ពត
ិ ។
េ>យ រ67ស់ពិ
ពត ិ AB = 2.40 m និង BC = 3.40 m េគOន បែវងេ<េលើ
ប=ងគ
់ ឺ AB = = 0.12 m = 12 cm និង BC =
2.40 3.40
= 0.17 m = 17 cm
20 20
ដូចេនះ តីេ5ណ ABC ែដល តBវសង់គឺ តីេ5ណែដល នរ67ស់
AB = 12 cm និង BC = 17 cm ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 200
េមេរ នទី១៥ ៖ ទឹសប
ី ទ ែលស
គ. ធ ចក AB នង BC
វpធែី ចក AB ៖
!ម B េយើងគូសកន=ះប,Iត់ Bx េហើយេ<េលើកន=ះប,Iត់េនះេគ កិត
១៣ អងត់បន
៉ុ ៗ េហើយេKចំណច M ចំណចចុង ។ េគZaប់ MA
េហើយ !មចំណចនីមយ
ួ ៗ\ំង ១២េទៀតែដលេ<េលើ
១២េទៀតែដលេ<េលើ Bx េយើងគូសប,I
សប,Iត់
សបនឹង MA , េ,ះេយើងOនប,Iត់ សប\ំងអស់េ,ះែចក AB ១៣
អងត់បន
៉ុ ៗ ។
វpធែី ចក BC ៖
!ម B េយើងគូសកន=ះប,Iត់ By េហើយេ<េលើកន=
កន=ះប,Iត់េនះេគ កិត
១៣ អងត់បន
៉ុ ៗ េហើយេKចំណច N ចំណចចុង ។ េគZaប់ NC
េហើយ !មចំណចនីមយ
ួ ៗ\ំង ១២េទៀតែដលេ<េលើ
១២េទៀតែដលេ<េលើ By េយើងគូសប,Iត់
សបនឹង NC , េ,ះេយើងOនប,I
ងOនប,Iត់ សប\ំងអស់េ,ះែចក BC ១៣
អងត់បន
៉ុ ៗ ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 201
េមេរ នទី១៥ ៖ ទឹសប
ី ទ ែលស
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 202
េមេរ នទី១៥ ៖ ទឹសប
ី ទ ែលស
ក/ង
0 តីេ5ណ AGE និង ADC ន GE / /CD េគOន ៖
ទឹសប
]ី ទ!ែលស ៖
AG AE GE
= = (1)
AD AC DC
សេដៀង ែដរ, ក/ង
0 តីេ5ណ AFE និង ABC ន EF / / BC េគOន ៖
ទឹសប
]ី ទ!ែលស ៖
AF AE EF
= = ( 2)
AB AC BC
ខ. ប6^ញN FG / / BD
!ម (1) និង ( 2 ) (ងេលើ , េគ\ញOន ៖
AG AF
=
AD AB
!ម ទឹសប
]ី ទ rសរបស់!ែលស , េគOន FG / / BD
ដូចេនះ FG / / BD តBវOន )យបtaក់ ។
កំ ន
១. េគចង់ ប
ំ េ"#ល បួនេដើម ស*+ប់ចងអ*ងឹងឲ/ ន៦។
េតើេគ*ត2វេធ5ដ
ើ ច
ូ េម7ច ?
២. * ប
ំ ន
ួ ែចកនឹង ពីរ ន ៤ េតើេគេធ5ើ ងេម៉ច នលទ=ផល
េនះ ?
៣. គណAចំនន
ួ Bងេ*Cម ៖
( )
2+ 2÷2
ក. 2 2
2 + 2÷2
+2 −2÷2
( )
2+ 2÷2
ខ. 2 2 + 2 ÷ 2 −2÷2
2
2 2
( ) (( ) )
2+ 2 2
គ. 2
− 22
2
÷ 2 − 2 2⋅ 2 − 2 ÷ 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 203
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
ម នទ ច
ប(ក) ប(ខ
ប(ខ)
ប(គ
ប(គ)
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 204
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
3/. ចូរេ បៀបេធៀប ∆ABC និង ∆A ' B ' C ' , ∆PMN និង ∆P ' M ' N ' រួចសរេសរ
ចសរេសរ
ផលេធៀបដំណច
1 (រូប ងេ ម) ។
ប (A)
ប (B)
ប (A) ប (B)
ប (C)
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 205
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
AB BC ⋯ ? AB ⋯ ? BC
= = = =
GE ⋯ ? FG EG EF ⋯ ?
6/. ចូរ 7យប89
7យប89ក់< តីេ ណ ងេ ម តីេ ណដូច រួច=ញវ>?ក ។
រក បែវងកមGសម
់ យ
ួ ៃន តីេ ណធំេបើកមGសៃ់ ន តីេ ណតូចេសIន
ើ ង
ឹ 10 dm ។
9/. កKង
L តីេ ណ ABC 4ន ∠BAC = 90o េហើយ RS ⊥ BC ។ ចូរ 7យប89ក់<
∆ABC ∼ ∆SRC ។
10/. ចូរេMចំណច
N C និង D ែដលែចកអងOត់ MN ងកKង
L និង ងេ PQមផល
េធៀប ។
a
b
ក. MN = 11 dm , ខ. MN = 6 dm , ។
a 3 a 1
= =
b 5 b 3
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 206
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 207
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
17/. េដើមឫសkីមយ
ួ េដើម4នកមGស់ 10 m តវខAល់
តវខAល់]យ?ក់ តង់ចណ
ំ ច
N P មួយ
េហើយចុងឫសkីបះ៉ ដី តង់ចណ
ំ ច
N មួយែដល4នច4^យ 3 m ពីគល់ ។
ចូរគណCកមG
គណCកមGសេដើ
់េដើមឫសkីពគ
ី ល់េ_ចំណច
N ?ក់ P ។
18/. AB រYhស់ព?
ី តដីដល់
ដល់lឈូ
m ក េហើយែផKកផុតពីទក
ឹ 4ន បែវង AE = 3 dm
េពលេCះ4នTបមួយមកទុេំ ធ)ឲ
ើ Aឈូកេ ទត ប ន់យក7oនpព BA '
ែដល EA ' = 9 dm ។ ចូររកជេ qទឹក EB ។
ក. ចូរគណC IB ។
ខ. ចូរគណCៃផv កwៃន បេល
ឡX ម។
21/. កKង
L រូប ង7sេំ នះ NMQ និង PNQ តីេ ណែកង ។
ក. ចូរគណCរYhស់ MQ ។
ខ. ចូរគណCរYhស់ NP ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 208
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
22/. កKង
L រូប ង7sេំ នះអងOតធ
់ KX CD និង AB ត់ តង់ I ែដល ៖
IC = 12 cm , IB = 5 cm , BD = 3 cm
ក. ចូរេ បៀបេធៀប តីេ ណ IAC និង IBD ។
ខ. ចូរគណCរYhស់ AC ។
ស ល់ ៖ ប នលំ ត់ទ២២
ី២២ េនះ នប រែដល ប នឲ រ ស់ ជុងមក
ដ៏េ ចើនែបបេនះគឺេគចង់ឲ េយើងរក*មផលេធៀប ជុង ។ ប៉ែុ ន0 តៃម2េលខែដល4ក់
មក5ែបរ6មិនសមេហតុសមផល6មួយលក:ណៈមុំ និងរង=ងេ់ >វ@ញ ។ ខBស
Cំ ម
ូ ែក
តៃម2ែដលឲ េ4យទុកែត IC = 12 cm , IB = 5 cm , BD = 3 cm ប៉េុ EFះ ។
រេធ=ែើ បបេនះគឺ Gន់ែតេធ=ឲ
ើ លំ ត់េនះ នដំេEះ Hយ តឹម តJវែតប៉េុ EFះ
23/. កKង
L រូប ង7sំ , ពីចណ
ំ ច
N P េគគូសបCWត់បះ៉ រង)ង់ តង់ A េហើយគូស
បCWត់មួ
មយ ួ េទៀត ត់រង)ង់ តង់ C
និង D ។
ក. ចូរេ បៀបេធៀប តីេ ណ PAC
និង PAD ។
ខ. ចូរ=ញឲAេឃើញ< AP 2 = PC ⋅ PD ។
24/. កKង
L រូប ងេ
ងេ មេនះ
មេនះ , េតើេ ណ=ំងពីរដូច ឬេទ ?
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 209
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
25/. រូប ងេ
ងេ ម េ ណពីរដូច ។
3 3
ច មយ
1/. សរេសរេ ះ និង ជុង តវ
∆MNP ∼ ∆BAC 4ន ៖ ជុង MN តវនឹង ជុង BA
កKង
L តីេ ណ ABC 4ន ∠A = 90o , ∠B = 51o ⇒ ∠C = 90o − 51o = 39o
តីេ ណ ABC និង ADE 4នមុេំ សIើ ែតមួយប៉េុ tyះគឺ ∠BAC = ∠ADE = 90o ។
ដូចេនះគូ តីេ ណ ABC និង ADE មិនដូច េទ ។
ប(ខ)
កKង
L តីេ ណ FGH 4ន ∠F = 80o , ∠G = 70o ⇒ ∠H = 180o − 80o − 70o = 30o
តីេ ណ FGH និង TRS 4នមុេំ សIើ ែតមួយប៉េុ tyះគឺ ∠FGH = ∠SRT = 70o ។
ដូចេនះគូ តីេ ណ FGH និង TRS មិនដូច េទ ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 210
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
ប(គ)
កKង
L តីេ ណ PKL 4ន ∠P = 34o , ∠K = 82o ⇒ ∠L = 180o − 82o − 34o = 64o
តីេ ណ FGH និង TRS 4នមុព
ំ រី េសIើ គឺ ∠PLK = ∠KNM = 64o និង
∠PKL = ∠MKN = 82o (មុទ
ំ ល់កព
ំ ល
ូ )។
ដូចេនះគូ តីេ ណ FGH និង TRS គូ តីេ ណដូច េទ(ករណី
េទ(ករណីដណ
ំ ច
1 ទី១
ម.ម.) ។
3/. េ បៀបេធៀប ∆ABC និង ∆A ' B ' C ' , ∆PMN និង ∆P ' M ' N ' រួចសរេសរផលេធៀប
ដំណច
1
ប (A)
Qមរូប , កKង
L តីេ ណ ∆ABC និង ∆A ' B ' C ' 4ន ៖
∠A = ∠A ' និង ∠C = ∠C '
Qមរូប , កKង
L តីេ ណ ∆MNP និង ∆M ' N ' P ' 4ន ៖
∠M = ∠M ' និង ∠P = ∠P '
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 211
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
កKង
L តីេ ណ=ំងពីរ 4នផលេធៀប ជុង
12 14 16
= =
6 7 8
ដូចេនះគូៃន តីេ ណ=ំ
ណ=ំងពីរេនះ តីេ ណដូច Qមករណីទ៣
ី (ជ.ជ.ជ)
ប (B)
កKង
L តីេ ណ=ំងពីរ 4ន ៖ មុម
ំ យ
ួ គូេសIើ ( មុទ
ំ ល់កព
ំ ល
ូ )
និង ផលេធៀប ជុង
16 10
=
32 20
ដូចេនះគូៃន តីេ ណ=ំងពីរេនះ តីេ ណដូច Qមករណីទ២
ី (ជ.ម.ជ)
ប (C)
កKង
L តីេ ណ=ំងពីរ 4ន ៖ មុម
ំ យ
ួ គូេសIើ ( មុទ
ំ ល់កព
ំ ល
ូ )
និង ផលេធៀប ជុង
27 30
=
36 40
ដូចេនះគូៃន តីេ ណ=ំងពីរេនះ តីេ ណដូច Qមករណីទ២
ី (ជ.ម.ជ)
5/. សរេសរបំេពញផលេធៀបដំ
ពញផលេធៀបដំណច
1
AB BC CA AB AC BC
= = = =
GE EF FG EG EF GF
6/. 7យប89
7យប89ក់< តីេ ណ ងេ ម តីេ ណដូច រួច=ញវ>?ក
កKង
L តីេ ណ ABC និង MNP 4នផលេធៀប ជុង ៖
AC 290
= = 2.2
NP 130.5
= 2.2 និង = 2.2 , េគ?ន
AB 348 BC 400 AC AB BC
= = = =
NM 156.6 MP 180 NP NM MP
ដូចេនះ ∆ABC ∼ ∆NMP Qមករណីដណ
ំ ច
1 ទី៣(ជ.ជ.ជ.)
៣(ជ.ជ.ជ.) ។
៣(
វ>?ក ៖ ∠ABC = ∠NMP = 45o , ∠BAC = ∠MNP = 77o ។
7/. គណC បែវង BC
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 212
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
និង 56 dm , េគ?ន ៖
35 10 56 ⋅10
= ⇒h= = 16 dm
56 h 35
ដូចេនះកមGសម
់ យ
ួ ៃន តីេ ណធំគឺ 16 dm ។
9/. 7យប89ក់< ∆ABC ∼ ∆SRC
កKង
L តីេ ណ ABC និង SRC 4ន ៖
∠BAC = ∠RSC = 90o និង ∠C (មុរំ ម
ួ )។
ដូចេនះ ∆ABC ∼ ∆SRC Qមករណីដណ
ំ ច
1 ទី១ (ម.ម.) ។
10/. េMចំណច
N C និង D ែដលែចកអងOត់ MN ងកKង
L និង ងេ PQមផល
េធៀប
a
b
ក. MN = 11 dm ,
a 3
=
b 5
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 213
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
សង់ MN = 11 dm ។ Qមចំណច
N M និង N សង់បCWត់ d និង d ' េរៀង
ែដល d / / d ' ។
េ•េលើបCWត់ d េយើងេMចំណច
N F និង G ែដល MF = MG = 3 dm
េ•េលើបCWត់ d ' េយើងេMចំណច
N E ែដល NE = 5 dm
គូសបCWត់ EF និង EG ត់បCWត់ MN តង់ C និង D េរៀង ។
េEយ FG / / NE េគ?ន ៖ ( C េ•ចេCDះ MN )
a MC CF MF 3
= = = =
b NC CE NE 5
និង ( D េ•េ PចេCDះ MN )
a MD MG 3
= = =
b ND NE 5
ដូចេនះ C និង D ចំណច
N ែចកកKង
L និងេ PអងOត់ AB Qមផលេធៀប
3
5
តវ?នេMរួច ។
ខ. MN = 6 dm ,
a 1
=
b 3
សង់ MN = 6 dm ។ Qមចំណច
N M និង N សង់បCWត់ d និង d ' េរៀង
ែដល d / / d ' ។
េ•េលើបCWត់ d េយើងេMចំ
េMចំណច
N E ែដល ME = 1 dm
េ•េលើបCWត់ d ' េយើងេMចំណច
N F និង G ែដល NF = NG = 3 dm
គូសបCWត់ EF និង EG ត់បCWត់ MN តង់ C និង D េរៀង ។
េEយ ME / / FG េគ?ន ៖ ( C េ•ចេCDះ MN )
a MC ME 1
= = =
b NC NF 3
និង ( D េ•េ PចេCDះ MN )
a DM ME 1
= = =
b DN NG 3
ដូចេនះ C និង D ចំណច
N ែចកកKង
L និងេ PអងOត់ AB Qមផលេធៀប
Qមផលេធៀប
1
3
តវ?នេMរួច ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 214
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
កKង
L ∆ABI និង ∆AJC 4ន ៖
∠BAI = ∠CAJ ( AJ កនVះបCWត់ពះុ ∠BAC )
និង ∠ABI = ∠AJC (មុ7
ំ ត់
m ធរKX ម
ួ AC )
ដូចេនះ តីេ ណ ∆ABI និង ∆AJC ដូច Qមករណីដណ
ំ ច
1 ទី១(ម.ម.)
១(ម.ម.) ។
១(
ខ. គណCផលគុណ AI ⋅ AJ
េយើង4ន តីេ ណ ∆ABI និង ∆AJC តីេ ណដូច , េគ?នផលេធៀប
AB AI
= ⇒ AI ⋅ AJ = AB ⋅ AC
AJ AC
ដូចេនះផលគុណ AI ⋅ AJ = AB ⋅ AC ។
គ. បYZញ< ∠BAJ = ∠CBJ
េយើង4ន ៖ ∠BAJ = ∠CAJ ( AJ កនVះបCWត់ពះុ ∠BAC ) (១)
និង ∠CBJ = ∠CAJ (មុ7
ំ ត់
m ធរKX ម
ួ CJ ) (២)
Qម (១) និង (២) េគ=ញ?ន ៖ ∠BAJ = ∠CBJ ។
ឃ. 7យប89ក់< JB 2 = JA ⋅ JI
កKង
L តីេ ណ ABJ និង BIJ 4ន ៖
∠BAJ = ∠CBJ (ស 4យ ងេលើ)
និង ∠J មុរំ ម
ួ
េCះេគ?ន ∆ABJ ∼ ∆BIJ Qមករណីទ១
ី (ម.ម.)
វ>?ក ៖
BJ AJ
= ⇒ BJ 2 = IJ ⋅ AJ
IJ BJ
ដូចេនះ JB 2 = JA ⋅ JI តវ?ន 7យប89ក់ ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 215
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
12/. គណCច4^យ AB
េយើង4ន AB / / DE និង CA = 1.8 km = 1800 m , CD = 90 m , DE = 150 m
Qម ទឹសប
}ី ទQែលស , េគ?ន ៖
CD DE
=
CA AB
CA ⋅ DE 1800 ⋅150
⇒ AB = = = 3000 m = 3 km
CD 90
ដូចេនះ AB = 3 km តវ?នគណC ។ (bចេធ)Q
ើ ម តីេ ណដូច ក៏?ន)
13/. ក. បដូច តីេ ណ ABC និង តីេ ណ AMN
េយើង4ន ៖ ∠AMN =
1
2
(AE + DB )
េEយ xy / / DE េគ?ន AE = AD េCះ ∠AMN =
1
2
( )
1
AD + DB = AB = ∠ACB
2
េគ?ន , កKង
L តីេ ណ ABC និង AMN 4ន ∠AMN = ∠ACB និង ∠A មុរំ ម
ួ
ដូចេនះ ∆ABC ∼ ∆ANM Qមករណីទ១
ី (ម.ម.) ។
ខ. 7យប89ក់< AB ⋅ AM = AC ⋅ AN
េយើង4ន ∆ABC ∼ ∆ANM េគ?នផលេធៀបដំណច
1 ៖
AB AC
=
AN AM
⇒ AB ⋅ AM = AN ⋅ AC
ដូចេនះ AB ⋅ AM = AC ⋅ AN តវ?ន 7យប89ក់ ។
14/. ក.គណC CD
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 216
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
កKង
L តីេ ណែកង ACD និង CBD 4ន ៖
∠A = ∠BCD (មុ4
ំ ន ជុង តវ ែកងេរៀង )
េគ?ន ∆ACD ∼ ∆CBD Qមករណីទ១
ី (ម.ម.)
វ>?ក ៖
CD AD
= ⇒ CD 2 = AD ⋅ BD
BD CD
េEយ AD = 4 dm , DB = 9 dm េគ?ន ៖
CD 2 = 4 ⋅ 9 = 36
CD = 6 dm
ដូចេនះ CD = 6 dm តវ?នគណC ។
ខ. គណC AD និង DB
7យដូច ងេលើែដរ េយើង4ន CD 2 = AD ⋅ BD (ស 4យ ងេលើ)
េEយ AB = 29 dm , CD = 10 dm
េយើងQង x = AD េCះ BD = 29 − x
េគ?ន ៖
10 2 = x ⋅ ( 29 − x )
100 = 29 x − x 2
x 2 − 29 x + 100 = 0
x 2 − 4 x − 25 x + 100 = 0
x ( x − 4 ) − 25 ( x − 4 ) = 0
( x − 4 )( x − 25 ) = 0
េបើ x − 4 = 0 ⇒ x = AD = 4 dm េCះ BD = 29 − 4 = 25 dm ។
េបើ x − 25 = 0 ⇒ x = AD = 25 dm េCះ BD = 29 − 25 = 4 dm ។
ដូចេនះ AD = 4 dm , BD = 25 dm ឬ AD = 25 dm , BD = 4 dm តវ?នគណC ។
15/. 7យបំភឲ
Vឺ Aេឃើញ<កKង
L តីេ ណមួយ aha = bhb = chc
កKង
L តីេ ណែកង AHB និង BJC 4ន ∠ABH = ∠JBC (មុរំ ម
ួ )
េCះ ∆AHB ∼ ∆CJB Qមករណីដណ
ំ ច
1 ទី១ (ម.ម.)
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 217
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
វ>?ក ៖
AH AB h c
= ⇔ a = ⇔ aha = chc (1)
CJ CB hc a
7យ សេដៀង ែដរ , េEយ បដូច តីេ ណ AHC និង BIC េគនឹង?ន
aha = bhb ( 2)
Qម (1) និង ( 2 ) េគ?ន ៖ aha = bhb = chc
ដូចេនះ aha = bhb = chc តវ?ន 7យប89ក់ ។
16/. េ បៀបេធៀប តីេ ណ ADB និង តីេ ណ AEB
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 218
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
េលើ េគ?ន ៖
x 2 + 32 = (10 − x )
2
x 2 + 9 = 100 − 20 x + x 2
20 x = 100 − 9
91
x= = 4.55 m
20
ដូចេនះកមG
ចេនះកមGសេ់ ដើមឫសkីពគ
ី ល់ដល់ចណ
ំ ច
N ?ក់គឺ 4.55 m តវ?នគណC ។
18/. រកជេ qទឹក EB
េ បើ ទឹសប
}ី ទពីQគ័រកKង
L តីេ ណ A ' EB េគ?ន ៖
A ' B 2 = BE 2 + A ' E 2 (១)
េEយ A ' B = AB ( បែវងlmឈូកែតមួយ)
AE = 3 dm និង EA ' = 9 dm េគ?ន ,
(១) េ_ AB 2 = BE 2 + 92
( AE + EB ) = BE 2 + 81
2
( 3 + EB ) = BE 2 + 81
2
9 + 6 BE + BE 2 = BE 2 + 81
81 − 9
BE = = 12 dm
6
ដូចេនះជេ
ចេនះជេ qទឹក សះេCះគឺ BE = 12 dm តវ?នគណC ។
19/. គណC h េ_QមតៃមV a និង b
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 219
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
កKង
L តីេ ណែកង CBH និង ACH 4ន ៖
∠CBH = ∠HCA (មុ4
ំ ន ជុង តវ ែកងេរៀង )
េCះ ∆CBH ∼ ∆ACH Qមករណីដណ
ំ ច
1 ទី១ (ម.ម.)
េគ?នផលេធៀបដំណច
1 ៖
CB CH BH
= =
AC AH CH
a h BH
= =
b AH h
a
⇒ h = ⋅ AH
b
េEយអនុវត€ន៍ ទឹសប
}ី ទពីQគ័រ , េគ?ន ៖
AH 2 = AC 2 − CH 2
AH = b 2 − h 2
េយើង?ន ៖
a
h= ⋅ b 2 − h2
b
( hb )
2
(
= a2 b2 − h2 )
( )
h 2 b 2 + a 2 = a 2b 2
ab
h=
a + b2
2
ដូចេនះ h = តវ?នកំណត់ ។
ab
a2 + b2
20/. ក. គណC IB
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 220
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
េEយអនុវត€ន៍ ទឹសប
}ី ទពីQគ័រកKង
L តីេ ណ MNQ េគ?ន ៖
MN 2 + MQ 2 = NQ 2
MQ = 52 − 32 = 4 cm
ដូចេនះរYhស់ MQ = 4 cm តវ?នគណC ។
ខ. គណCរYhស់ NP
កKង
L តីេ ណែកង MNQ និង NPQ 4ន ∠MQN = ∠NQP (សមIតក
ិ មI)
េគ?ន ∆MNQ ∼ ∆NPQ Qមករណីដណ
ំ ច
1 ទី១ (ម.ម.) ។
េគ?នផលេធៀប ៖
MN MQ 3 4
= ⇔ = ⇒ NP = 3.75 cm
NP NQ NP 5
ដូចេនះរYhស់ NP = 3.75 cm តវ?នគណC ។
22/. ក. េ បៀបេធៀប តីេ ណ IAC និង IBD
កKង
L តីេ ណ IAC និង IBD 4ន ៖
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 221
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
កKង
L តីេ ណ PAC និង PAD 4ន ៖
∠APC = ∠APD (មុរំ ម
ួ )
និង ∠PAC = ∠ACP (មុ7
ំ ត់
m ធរKX ម
ួ AC )
ដូចេនះ ∆PAC ∼ ∆PDA Qមករណីដណ
ំ ច
1 ទី១ (ម.ម.) ។
ខ. =ញឲAេឃើញ< AP 2 = PC ⋅ PD
េEយ ∆PAC ∼ ∆PDA េគ?នផលេធៀបដំណច
1 ៖
PA PC
= ⇒ PA2 = PC ⋅ PD
PD PA
ដូចេនះ AP 2 = PC ⋅ PD តវ?ន=ញឲAេឃើ
តវ?ន=ញឲAេឃើញ ។
24/. េតើេ ណ=ំងពីរដូច ឬេទ ?
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 222
េមេរ នទី១៦ ៖ តីេ ណដូច
25/. ក. បYZញ< = =
v h r
V H R
Qមប 4ប់
4ប់ , េ ណ=ំងពីរ ងេលើេនះដូច , េគ?ន ៖
(១)
r h
=
R H
មƒ„ងេទៀត , Qមរូបមន€4ឌៃនេ ណ េគ?ន ៖ v = π r 2 h និង V = π R 2 H
1 1
3 3
1 2
πr h
r 2h
េគ?នផលេធៀប = 3 (២)
v
= 2
V 1 π R2 H R H
3
Qម (១) និង (២) េគ?ន ៖
2 3
v r2 h r r r
= ⋅ = =
V R2 H R R R
2 3
v r2 h h h h
ឬមƒ„ងេទៀត = ⋅ = =
V R2 H H H H
3 3
ដូចេនះសរុបមកវ>ញ = = តវ?នបYZញ ។
v h r
V H R
ខ. គណC4ឌ V ៃនេ ណធំ
េយើង4ន v = 6.28 cm3 េហើយ h = 2 cm , H = 4 cm
3
2 cm
ដូចេនះ 4ឌៃនេ ណធំគឺ V = 50.24 cm3 តវ?នគណC ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 223
េមេរ នទី១៧ ៖ ពហុេ ណ
ម នទ ព
2/. ចូររកចំនន
ួ ជុងៃនពហុេ ណែដល នផលបូករ ស់មក
ុំ ងេស%ន
ើ ង
ឹ
1800o , 2 700o និង 4860o ។
បក បខ
បគ
បក បខ
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 224
េមេរ នទី១៧ ៖ ពហុេ ណ
បគ
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 225
េមេរ នទី១៧ ៖ ពហុេ ណ
េចញពីកព
ំ ល
ូ មួយៃនពហុេ ណ ។
16/. ចូរគណ មុក
ំ ង និងមុេំ ?ៃនឆេ ណនិយត
័ ។
័ ែដល ន n ជុង នរ ស់ 30o េ ចើនIងរ ស់
17/. មុេំ ?ៃនពហុេ ណនិយត
មុេំ ?មួយៃនឆេ ណនិយត
័ ។ ចូរគណ n ។
ច មយ
1/. គណ ផលបូករ ស់មក
ុំ ងៃនពហុេ ណែដល ន 7 8 9 10 និង 12
7មរូបមនS , ផលបូករ ស់មក
ុំ ងៃនពហុេ ណែដល ន n ជុងគឺ ៖
( n − 2 )180o េគ0ន ៖
ករណី n = 7 េ ះផលបូករ ស់មក
ុំ ងគឺ ( 7 − 2 )180o = 900o ។
ករណី n = 8 េ ះផលបូករ ស់មក
ុំ ងគឺ (8 − 2 )180o = 1080o ។
ករណី n = 9 េ ះផលបូករ ស់មក
ុំ ងគឺ ( 9 − 2 )180o = 1260o ។
ករណី n = 10 េ ះផលបូករ ស់មក
ុំ ងគឺ (10 − 2 )180o = 1440o ។
ករណី n = 12 េ ះផលបូករ ស់មក
ុំ ងគឺ (12 − 2 )180o = 1800o ។
2/. រកចំនន
ួ ជុងៃនពហុេ ណែដល នផលបូករ ស់មក
ុំ ងេស%ន
ើ ង
ឹ 1800o
2 700o និង 4860o
ពីរប
ូ មនS , ផលបូករ ស់មក
ុំ ងៃនពហុេ ណែដល ន n ជុងគឺ ៖
S = ( n − 2 )180o េគVញ
េគVញ0ន
Vញ0ន ៖ n =
S
+2
180o
1800o
ករណី S = 1800o េគ0ន ៖ n = + 2 = 12 ជុង ។
180o
2700o
ករណី S = 2700 េគ0ន ៖ n =
o
+ 2 = 17 ជុង ។
180o
4860o
ករណី S = 4860o េគ0ន ៖ n = + 2 = 29 ជុង ។
180o
3/. េតើ នពហុេ ណ)ែដល នផលបូករ ស់មក
ុំ ងេស%ន
ើ ង
ឹ 5130o ែដរ
ឬេទ ?
ពីរប
ូ មនS ៖ n = + 2 េ<យ S = 5130o េគ0ន ៖
S
o
180
5130o
n= + 2 = 30.5 មិនែមនIចំនន
ួ គត់
180o
ដូេចះL5នពហុេ ណែដល នផលបូករ ស់មក
ុំ ងេស%ន ឹ 5130o េទ ។
ើ ង
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 226
េមេរ នទី១៧ ៖ ពហុេ ណ
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 227
េមេរ នទី១៧ ៖ ពហុេ ណ
360o
បក y + 2 y + y + 2 y = 360o ⇒ y = = 60o
6
360o − 150o
បខ y + y + y + 80o + 70o = 360o ⇒ y = = 70o
3
360o
បគ 2 y + 3 y + 2 y + 2 y + 3 y + 2 y + 2 y = 260o ⇒ y = = 22.5o
16
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 228
េមេរ នទី១៧ ៖ ពហុេ ណ
7/. គណ ចំនន
ួ ជុងៃនពហុេ ណនិយត
័ េ<យ=>ល់រ ស់មក
ុំ ងេស%ន
ើ ង
ឹ
150o , 160o និង 175o
មុក
ំ ងVំងអស់េស%L
ើ ,េគ0នរ
M ស់មក
ុំ ងៃនពហុេ ណនិយត
័ គឺ៖
( n − 2 )180o
n
ករណីពហុេ ណនិយត
័ ែដល នរ ស់មក
ុំ ង 150o េគ0ន ៖
( n − 2 )180o = 150o
n
180 ( n − 2 ) = 150n
6n − 12 = 5n
n = 12
ដូចេនះពហុេ ណនិយត
័ េ ះ ន ១២ ជុង ។
ករណីពហុេ ណនិយត
័ ែដល នរ ស់មក
ុំ ង 160o េគ0ន ៖
( n − 2 )180o = 160o
n
180 ( n − 2 ) = 160n
9n − 18 = 8n
n = 18
ដូចេនះពហុេ ណនិយត
័ េ ះ ន ១៨ ជុង ។
ករណីពហុេ ណនិយត
័ ែដល នរ ស់មក
ុំ ង 175o េគ0ន ៖
( n − 2 )180o = 175o
n
180 ( n − 2 ) = 175n
36n − 72 = 35n
n = 72
ដូចេនះពហុេ ណនិយត
័ េ ះ ន ៧២ ជុង ។
8/. គណ រ ស់មេុំ ?នីមយ
ួ ៗ
7មបំXប់ , ផលបូករ ស់មក
ុំ ងៃនពហុេ ណនិយត
័ េ ះ នរ ស់េស%ន
ើ ង
ឹ
3240o េគ0ន ៖
( n − 2 )180o = 3240o
3240
n= + 2 = 20
180
េ<យផលបូករ ស់មេុំ ?Vំងអស់ៃនពហុេ ណេ01ង គឺ 360o
360o
េ ះេគ0នរ ស់មុំ កីនម
ី យ
ួ ៗគឺ ៖ = 18o
20
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 229
េមេរ នទី១៧ ៖ ពហុេ ណ
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 230
េមេរ នទី១៧ ៖ ពហុេ ណ
GH = IJ = KL = MN = OP = QR = GR = HI = JK = LM = NO = PQ
ដូចេនះពហុេ ណ GHIJKLMNOPQR Iពហុេ ណនិយត
័ ែដល ន ១២
ជុង ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 231
េមេរ នទី១៧ ៖ ពហុេ ណ
14/. គណ n
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 232
េមេរ នទី១៧ ៖ ពហុេ ណ
16/. គណ មុក
ំ ង និងមុេំ ?ៃនឆេ ណនិយត
័
ឆេ ណនិយត
័ Iពហុេ ណនិយត
័ ែដល ន ជុង ៦ ប៉ន
ុ ៗLM
េគ0ន ៖
មុក
ំ ងរបស់ឆេ ណនិយត
័ គឺ ៖
( 6 − 2 )180o
= 120o ។
6
o
និង មុេំ ?ៃនឆេ ណនិយយ័ត គឺ ៖ = 60o ។
360
6
17/. គណ n
កំ ន
1. The object below is built from blocks.
A. B. C. D.
2. Find the lateral surface area and the total surface area of the
cylinder shown
shown below to the nearest tenth of a square centimeter.
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 233
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
ម នទ
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 234
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
(ប ប ទ ) (ប ប ទ )
9/. េគឲ24 បេលឡC ម ABCD និង I =ចំណច
D កEFល
2 ៃន AB ។ ប89ត
2 ់ BD
និង CI បសព-HI2 តង់ O ។ េតើៃផ ក ∆BIO តូច=ងៃផ ក ∆DOC
ប៉8
ុ ន
@2 ដង ?
10/. រូបថតៃនជLMង
2ំ មួយ នកមស់ 3cm និង នៃផ ក េស:ន
ើ ង
ឹ 9 cm 2 ។ េគ
ដឹងNជLMង
2ំ ិ 6 m ។ េតើO នៃផ ក
នកមស់ពត ពិត កដប៉8
ុ ន
@2 m 2 ?
11/. ៃផ ក ៃនទីQ0
R2 Sមួយ នរTUស
2 ់ 144 cm2 េVក"ង
# ែផនទី ទី១ េហើយ ន
រTUស
2 េ់ ស:ន
ើ ង
ឹ 256 cm 2 េVក"ង
# ែផនទី ទី២ ។ េ/យដឹងNវ[ តមួយៃនទីQR2
េ8ះេស:ន
ើ ង
ឹ 18 cm េVក"ង
# ែផនទី ទី១ ។ េតើវ[ តេនះេស:
តេនះេស:ន
ើ ង
ឹ ប៉8
ុ ន
@2 cm េV
ក"ង
# ែផនទី ទី២ ?
12/. ទីQម
R2 យ
ួ នៃផ ក ពិត 9 600 m 2 ។ េតើៃផ ក េនះ នប៉8
ុ ន
@2 cm 2 េV
ក"ង
# ប5ងម
់ យ
ួ ែដល ន ត/\ន
2 ?
1
2 500
13/. េគ ត់េ ណឲ24 សបនឹង ត=បីចែំ ណក
(ដូចរូប ង07)
2ំ ។ មុខ ត់ នអង_
នអង_តផ
់ ត
`ិ
េរៀងHI2 6 cm និង 10 cm ។
ក. ចូរគណ8 x ។
ខ. ចូររក ឌៃនេ ណេ8ះ ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 235
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
15/. fមរូប ងេ
ងេ មេនះ េគឲ24 BA = 6 , SA = 8 , SA ' = SA ។ រTUស
មេនះ 2 គ
់ ត
ិ = cm ។
2
3
ក. ចូរគណ8 A ' B ' ។
ខ. ចូរគណ8ៃផ ក ៃន េរe A ' B ' C ' D ' រួចេផhងi9ត
2 N
់ ៖
2
2
ៃផ ក A ' B ' C ' D ' = × ៃផ ក ABCD ។
3
គ. ចូរបTjញ
2 N SO ' = SO រួច ញបLMក 2 N
់ ៖
2
3
2
(ប ប ទ ) (ប ប ទ )
16/. ក"ង
# រូប ងេលើ
ងេលើេនះ
េនះ េគឲ24 SM ' = SM , SO = 10 cm , OM = 6 cm ។
1
2
ក. ចូរគណ8 O ' M ' រួចេផhងi9ត
2 N
់ ៖
2
ៃផ ក Nស ( O ') = × ៃផ ក Nស ( O ) ។
1
2
ខ. ចូរបTjញ
2 N SO ' = SO ។
1
2
គ. ចូរ 0យបLMក
2 N
់ ឌៃនេ ណៃនកំពល
ូ S និង ត O ' េស:ន
ើ ង
ឹ ឌ
3
ៃនេ ណៃនកំពល
ូ S និង ត O គុណនឹង ។
1
2
17/. អ"កលក់ឪឡឹក ក
I2 ក
់ ណ
ំ ត់លក់ែផ5ឪឡឹកតូចពីរ ៃថ5េស:ន
ើ ង
ឹ ែផ5ឪឡឹកធំមយ
ួ ។
េ/យដឹ
េ/យដឹងN ៃំ នែផ5ឪឡឹកតូចេស:ន
ើ ង
ឹ ៃន ឪឡឹ
ំឪឡឹកធំ ។ េតើអក
" ទិញ តnវ
1
4
េ ជើសេរoសមួយEេដើមp2 ឲ
ី 42 នចំេណញ=ង ?
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 236
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
18/. ឈ:ញ
r ក
I2 ល
់ ក់ ស
s2 ន
ុី េ កេ tវពីរ បេភទែដល នbងសុី ង
ំ ដូចHI2 ។
ែតវ[ តៃន ស
s2 ន
ុី ទីមយ
ួ េស:ន
ើ ង
ឹ ៃនវ[
ៃនវ[ ត ស
s2 ន
ុី ទីពរី ។ តៃម5ៃន ស
s2 ន
ុី
9
10
តូចេស:ន
ើ ង
ឹ ៃន ស
s2 ន
ុី ធំ ។ េតើេគ តnវេ ជើសេរoសយក ស
s2 ន
ុី បេភទE
7
10
េទើបចំេណញ=ង ?
19/. សុី ង 2 ់ ំ R និងកមស់ h េគយកេ ណែដល នរTUស
ំ មួយ នរTUស 2 ់ ំ
R និងកមស់ h /ក់កង
"# សុី ង
ំ fមរូប ។
ក. ចូរគណ8 ឌេ ណ និង ឌៃនសុី ង
ំ ។
ខ. ចូរគណ8ផលេធៀបរOង ឌៃនេ ណ និង ឌៃនសុី ង
ំ ។
(ប ប ទ ) (ប ប ទ )
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 237
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
ច មយ
1/. រកៃផ ក ង និងៃផ ក ង
ំ អស់ៃនរូប ងេ ម៖
រូប (a)
ៃផ ក ង គឺ ៖ S L = pa ែដល p = 4 ⋅15 = 60 cm និង a = 9 cm
1
2
េគ ន S L = ⋅ ( 60 cm )( 9 cm ) = 270 cm 2 ។
1
2
ៃផ ក ំ អស់ គឺ ៖ ST = S L + S B ែដល S B = (15 cm ) = 225 cm 2
ង
2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 238
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
រូប (b)
ៃផ ក ង គឺ ៖ S L = pa ែដល p = 6 ⋅ 8 = 48 cm និង a = 14 cm
1
2
េគ ន S L = ⋅ ( 48 cm )(14 cm ) = 336 cm 2 ។
1
2
ៃផ ក ង
ំ អស់ គឺ ៖ ST = S L + S B
ែដល S B = 2S△ + S□ = bh + 8b = b ( h + 8)
េហើយ h = 4 cm និង
b
= 82 − h 2 = 4 3 cm
2
េគ ន ST = 336 cm 2 + 8 3 ( 4 + 8 ) cm2 = ( 336 + 96 3 ) cm 2 ។
រូប (c)
ៃផ ក ង គឺ ៖ S L = π Ra ែដល R = 8 cm និង a = 14 cm
េគ ន S L = ⋅ ( 8 cm )(14 cm ) = 352 cm 2 ។
22
7
ៃផ ក ង
ំ អស់ គឺ ៖ ST = π R ( a + R )
េគ ន ST = 3.14 ⋅ (8 cm )( 8 + 14 ) cm = 552.64 cm 2 ។
2/. រក ឌេ ណែដល នកមស់ និង ំ តក"ង
# ករណីនម
ី យ
ួ ៗ ងេ ម៖
fមរូបមន{ ឌរបស់េ ណ ៖ V = π R 2 h
1
3
ក. R = 5 cm , h = 12 cm
េគ ន ៖ V = ⋅ 3.14 ⋅ ( 5 cm ) (12 cm ) = 314 cm3 ។
1 2
3
ខ. R = 3.4 cm , h = 8.9 cm
េគ ន ៖ V = ⋅ 3.14 ⋅ ( 3.4 cm ) (8.9 cm ) = 107.68 cm3 ។
1 2
3
គ. R = 3.7 cm , h = 7 cm
េគ ន ៖ V = ⋅ 3.14 ⋅ ( 3.7 cm ) ( 7 cm ) = 100.3 cm3 ។
1 2
3
ឃ. R = 5.2 cm , h = 11cm
េគ ន ៖ V = ⋅ 3.14 ⋅ ( 5.2 cm ) (11cm ) = 311.32 cm3 ។
1 2
3
ង. R = 5 mm , h = 13.4 mm
េគ ន ៖ V = ⋅ 3.14 ⋅ ( 5 mm ) (13.4 mm ) = 70.13 mm3 ។
1 2
3
ច. R = 7 dm , h = 16 dm
េគ ន ៖ V = ⋅ 3.14 ⋅ ( 7 dm ) (16 dm ) = 820.59 dm3 ។
1 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 239
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
ឌប៊ល
ូ គឺ ៖ V = ⋅ 3.14 ⋅ ( 3 cm ) = 113.04 cm3 ។
4 3
3
ខ. D = 18 dm េ8ះ R =
D
= 9 dm
2
ក ៃផែស-៊ គឺ ៖ S = 4 ⋅ 3.14 ⋅ ( 9 dm ) = 1017.36 dm 2 ។
2
3
គ. R = 3.7 cm
ក ៃផែស-៊ គឺ ៖ S = 4 ⋅ 3.14 ⋅ ( 3.7 cm ) = 171.95 cm 2 ។
2
3
ឃ. D = 23.2 cm េ8ះ R =
D
= 11.6 cm
2
ក ៃផែស-៊ គឺ ៖ S = 4 ⋅ 3.14 ⋅ (11.6 cm ) = 1690.07 cm 2 ។
2
ឌប៊ល
ូ គឺ ៖ V = ⋅ 3.14 ⋅ (11.6 cm ) = 6534.95 cm3 ។
4 3
3
4/. រក ែំ ស-េ៊ /យ01ល
2 ៃ់ ផ ក ដូច ងេ ម៖
ពីរប
ូ មន{ ៃផ ក ែស-៊ S = 4π R 2 េគ ញ ន R =
S
4π
ក. S =
36
π cm 2
25
36
π cm 2
េគ ន ៖ R = = cm = 0.6 cm ។
25 6
4π 10
ខ. S =
46
π m2
16
46
π m2
េគ ន ៖ R = m = 0.85 m ។
16 46 46
= m=
4π 64 8
គ. S =
12
π dm 2
5
12
π dm 2
េគ ន ៖ R= 5 dm = 0.77 dm ។
3
=
4π 5
ឃ. S = 1764π cm 2
1764π cm2
េគ ន ៖ R= = 21 cm ។
4π
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 240
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
5/. រក ៃំ នប៊ល
ូ េ/យ01ល
2 ់ ឌ៖
ពីរប
ូ មន{ ឌប៊ល
ូ V = π R3 េគ ញ ន R = 3
4 3V 3 0.75V
=
3 4π π
ក. V = 288π cm3
េគ ន ៖ R= 3
(
0.75 288π cm3 ) = 6 cm ។
π
ខ. V =
32
π m3
16
32
0.75 π m3
េគ ន ៖ 16 = 3 1.5 m = 1.14 m ។
3
R=
π
6/. ក. រក ឌ ង
ំ អស់ៃនសូលត
ី
fមរូប , ឌ ង
ំ អស់ៃនសូលត
ី គឺ ឌេ ណ បូកនឹង ឌកន5ះែស-៊ ។
ឌេ ណគឺ ៖ V1 = π R 2 h = ⋅ 3.14 ⋅ ( 4.5 cm ) ( 6 cm ) = 127.17 cm3
1 1 2
3 3
៊ ឺ ៖ V2 = π R 3 = ⋅ 3.14 ⋅ ( 4.5 cm ) = 190.75 cm3
ឌកន5ះែស-គ
1 4 2 3
23 3
ដូចេនះ ឌ ង
ំ អស់ៃនសូលត
ី គឺ ៖ V = V1 + V2 = 317.92 cm3 ។
ខ. រកៃផ ក ង
ំ អស់ៃនសូលត
ី
fមរូប ,ៃផ ក ង
ំ អស់ៃនសូលត
ី គឺ ៃផ ងេ ណ បូកនឹងៃផ ងកន5ះែស-៊
ៃផ ង ក េ ណគឺ ៖
S1 = π Ra = 3.14 ⋅ ( 4.5 cm ) ( 6 cm ) + ( 4.5 cm ) = 106 cm2
2 2
ៃផ ក ងកន5ះែស-គ
៊ ឺ ៖ S2 =
1
2
( )
4π R 2 = 2 ⋅ 3.14 ⋅ ( 4.5 cm ) = 127.17 cm 2
2
ដូចេនះ ឌ ង
ំ អស់ៃនសូលត
ី គឺ ៖ S = S1 + S2 = 233.17 cm2 ។
7/. រកៃផ ក ∆AEB
ក"ង
# តីេ ណ AEB និង CED ន ៖
∠BAE = ∠CDE (មុ|
ំ ស
R2 ក
់ ង
"# )
∠AEB = ∠CED (មុទ
ំ ល់កព
ំ ល
ូ )
8ំឲ42 ∆ABE ∼ ∆DCE ករណីទ១
ី ម.ម
2 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 241
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
េយើង ន MG / / NC fម ទឹសប
}ី ទfែលស , េគ ន ៖
DG DM 9
= =
DC DN 15
2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 242
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
10/. គណ8ៃផ
គណ8ៃផ ក ពិត កដរបស់
កដរបស់ជLMង
2ំ
េ/យរូ
េ/យរូបថតៃនជLMង
2ំ និងជLMង
2ំ =រូបធរណី តពីរដូចHI2 , េគ ន ៖
2
S h
=
S ' h'
េ/យ h = 3 cm = 0.03 m , h ' = 6m , S = 9 cm 2 = 9 ×10−4 m2 េគ ន ៖
9 × 10−4 0.03
2
=
S' 6
9 × 10−4
S'= = 36 m 2
25 × 10−6
ដូចេនះៃផ ក ពិត កដរបស់ជLMង
2ំ េ8ះគឺ 36 m2 ។
11/. រកវ[ តេ8ះ េVក"ង
# ែផនទី ទី២
េ/យែផនទី ង
ំ ពីរតំEងឲ24ទីfង
ំ ែតមួយ េ8ះែផនទី ង
ំ ពីរ=រូប
ធរណី តដូចHI2 ។
fមបំbប់ , ៃផ ក ៃនទីQ0
R2 Sមួយ នរTUស
2 ់ 144 cm2 េVក"ងែផនទី
#ងែផនទី
ទី១ េហើយ នរTU
នរTUស
2 េ់ ស:ន
ើ ង
ឹ 256 cm 2 េVក"ង
# ែផនទី ទី២ , េហើយេគដឹ
េគដឹងN
វ[ តមួយៃនទីQេ8ះេស:
R2េ8ះេស:ន
ើ ងឹ 18 cm េVក"ង
# ែផនទី ទី១ , េគ ន ៖
2
256 a
=
144 18
a 16
=
18 12
16 ⋅18
a= = 24 cm
12
ដូចេនះ វ[ តេ8ះ នរTUស់
2ស់ 24 cm េVក"ង
# ែផនទីទ២
ី ។
12/. រកៃផ
រកៃផ ក ៃនទីQេVក"
R2េVក"ង
# ប5ងម
់ យ
ួ ែដល ន ត/\ន
2
1
2 500
រូបyពទីQេR2 Vក"ង
# ប5ង់ និងកែន5ងពិត =រូបធរណី តពីរដូចHI2 ។
ត/\ន
2 នន័យN1 m េVេលើបង
5 ់ តnវ= 2500 m េVេលើទី
ទf ី ង
ំ ពិត
1
2 500
េគ ន ៖
2
S 1
=
9 600 2500
9600
S= m2
625 × 10 4
S = 15.36 ×10 −4 m 2
S = 15.36 cm 2
ដូចេនះៃផ
េនះៃផ ក ៃនទីQេVក"
R2េVក"ង ់េ8ះគឺ 15.36 cm2 ។
# ប5ងេ8ះគឺ
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 243
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
13/. ក. គណ8 x
េ/យេគ
េ/យេគ ត់េ ណឲ24 សបនឹង ត=បីចែំ ណក , មុខ ត់ នអង_តផ
់ ត
`ិ
េរៀងHI2 6 cm និង 10 cm , េ8ះេគទទួល នេ ណបី(េ ណតូច , មធ24ម
និងេ ណធំ) ែដលេ ណ ង
ំ ៣ =រូបធរណី តដូចHI2 ។
េគ ន ៖
6 x
=
10 x + 4
3( x + 4) = 5x
2 x = 12
x = 6 cm
ដូចេនះ x = 6 cm តnវ នកំណត់ ។
ខ. រក ឌៃនេ ណេ8ះ
េ/យេ ណ ង
ំ បី=រូបធរណី តដូចHI2 , េគ ន ៖
3
v h
= ែដល v = π r 2 h
1
V H 3
េហើយ r = = 3 cm , h = x = 6 cm , H = x + 4 + 2 = 12 cm , េគ ន៖
6
2
1
v = ⋅ 3.14 ⋅ ( 3 cm ) ⋅ ( 6 cm ) = 56.52 cm3
2
3
3 3
12 cm
និង V = v = 56.52 cm3
( )
H
= 452.16 cm
3
h 6 cm
ដូចេនះ ឌៃនេ ណេ8ះគឺ 452.16 cm3 តnវ នកំណត់ ។
14/. ក. រក ជុងៃន េរe EFGH fមតៃម5 x
េ/យ េគ ត់ពb
ី ម
c2 ត
ី េនះឲ24 សបនឹង ត ABCD េគ ន េរe EFGH
េ8ះេគ នពីbម
c2 ត
ី មួយតូច មួយធំ េហើយ=រូបធរណី តពីដច
ូ HI2 ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 244
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
2
S ABCD SO
េគ ន ផលេធៀប ៖ =
S EFGH SO '
េ/យ S ABCD = ( 60 cm ) = 3600 cm 2 , SO = 80 cm , SO ' = 80 − x េគ ន ៖
2
2
3600 80
=
S EFGH 80 − x
3600 ( 80 − x )
2
S EFGH =
80 2
60 ( 80 − x ) 3x
េ8ះ ជុងៃន េរe EFGH គឺ A ' B ' = S A' B 'C ' D ' = = 60 − cm
80 4
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 245
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
និង េរe A ' B ' C ' D ' នៃផ ក S A ' B 'C ' D ' = 16 cm 2
2
36 9 3
េគ ន ៖
S ABCD
= = =
S A ' B ' C ' D ' 16 4 2
2
2
⇒ S ABCD = × S A ' B 'C ' D '
3
2
2
ដូចេនះ ៃផ ក A ' B ' C ' D ' = × ៃផ ក ABCD ។
3
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 246
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
គ. បTjញ
2 N SO ' = SO
2
3
េ/យ េរe A ' B ' C ' D ' ត់ពb
ី ម
c2 ត
ី SABCD សបនឹង ត ABCD េ8ះ
េគ នពីbម
c2 ត
ី ពីរ ដូចHI2 គឺពb
ី ម
c2 ត
ី តូច SA ' B ' C ' D ' និងពីbម
c2 ត
ី ធំ SABCD ។
2
រួច ញបLMក
2 N
់ ឌ SA ' B ' C ' D ' = × ឌ SABCD
2
3
េ/យពីbម
c2 ត
ី SABCD និង SA ' B ' C ' D ' =រូបធរណី តពីរដូចHI2
3 3 3
េ/យNសផ`ត
ិ O' ត់េ ណ=ពីរ េហើយNសផ`ត
ិ O ' សប=មួ
សប=មួយNស
ផ`ត
ិ O េ8ះេគ ន េ ណពីរដូចHI2 ។
េគ ន O ' M '/ /OM , េ/យអនុវត{ន៍ ទឹសប
}ី ទfែលស េគ ន ៖
ែត SM ' = SM , OM = 6 cm េគ ន៖
SM ' O ' M ' 1
=
SM OM 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 247
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
1
SM
2 O'M '
=
SM 6
1 O'M '
=
2 6
O ' M ' = 3 cm
ដូចេនះ O ' M ' = 3 cm តnវ នគណ8 ។
2
រួចេផhងi9ត
2 N
់ ៃផ ក Nស ( O ') = × ៃផ ក Nស ( O )
1
2
ៃផ ក Nស O ' គឺ ៖ S ' = π ⋅ ( O ' M ')
2
ៃផ ក Nស O គឺ ៖ S = π ⋅ OM 2
េគ ន ៖
S ' π ⋅ ( O ' M ')
2
=
S π ⋅ OM 2
2
S ' O'M '
=
S OM
2
S' 1
=
S 2
2
1
S'= ×S
2
2
ដូេច"ះ ៃផ ក Nស ( O ') = × ៃផ ក Nស ( O ) ។
1
2
ខ. បTjញ 2 N SO ' = SO
1
2
េយើង ន O ' M '/ /OM , fម ទឹសប
}ី ទfែលស េគ ន ៖
SO ' SM '
=
SO SM
1
SM
SO ' 2
=
SO SM
8ំឲ42 SO ' = SO
1
2
ដូចេនះ SO ' = SO តnវ នបTjញ 2 ។
1
2
គ. 0យបLMក
2 N
់ ឌៃនេ ណៃនកំពល
ូ S និង ត O ' េស:ន
ើ ង
ឹ ឌ
3
ៃនេ ណៃនកំពល
ូ S និង ត O គុណនឹង
1
2
េ/យេ ណ ង
ំ ពីរ=រូបធរណី តដូចHI2 , េគ ន ៖
3 3
V ' SO ' 1
= 8ំឲ42 V ' = × V
V SO 2
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 248
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
កំពល
ូ S និង ត O គុណនឹង ។
1
2
17/. េតើអក
" ទិញ តnវេ ជើសេរoសមួយEេដើមp2 ឲ
ី 42 នចំេណញ=ង ?
fង V = ឌឪឡឹកធំ និង v = ឌឪឡឹកតូច
េហើយ R = ឪ
ំ ឡឹកធំ និង r = ឪ
ំ ឡឹកតូច ែដល r = R (ស.ក.)
1
4
េ/យឪឡឹក ង
ំ េ8ះ នbង=ែស-ដ
៊ ច
ូ HI2 , េ8ះឪឡឹក ង
ំ ពីរ បេភទ
=រូបធរណី តដូចHI2 ។ េគ ន ៖
3
V 1R 1 R
3
= =
2v 2 r 2 1 R
4
V
= 32 > 1
2v
⇒ V > 2v
ដូចេនះអ"កទិញ តnវេ ជើសេរo
សេរoសយកឪឡឹកធំេដើមp2 ច
ី េំ នញ=ង ។
18/. េតើេគ តnវេ ជើសេរoសយក ស
s2 ន
ុី បេភទEេទើបចំេណញ=ង ?
fង V1 , C1 = ឌ និងតៃម5ៃន ស
s2 ន
ុី ទី១
េហើយ V2 , C2 = ឌ និងតៃម5ៃន ស
s2 ន
ុី ទី២
3
េ/យ 1 > 1
V C
V2 C2
ដូចេនះេគ តnវេ ជើសេរoសយក ស
s2 ន
ុី បេភទទី១ េទើបចំេនញ=ង ។
19/. ក. គណ8 ឌេ ណ និង ឌៃនសុី ង
ំ
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 249
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
fមបំbប់ , សុី ង
ំ មួយ នរTUស
2 ់ ំ R និងកមស់ h
េគយកេ ណែដល នរTUស
2 ់ ំ R និងកមស់ h /ក់កង
"# សុី ង
ំ ។
េគ ន ៖
ឌេ ណ គឺ ៖ V = ⋅ S ⋅ h = π R 2 h
1 1
3 3
ឌសុី ង
ំ គឺ ៖ V ' = S ⋅ h = π R 2 h ។
ខ. គណ8ផលេធៀបរOង ឌៃនេ ណ និង ឌៃនសុី ង
ំ
េ/យ V = ⋅ S ⋅ h = π R 2 h និង V ' = S ⋅ h = π R 2 h េគ នផលេធៀប ៖
1 1
3 3
1
π R2h
V 1
=3 2 =
V ' πR h 3
ដូចេនះផលេធៀបរOង
េនះផលេធៀបរOង ឌៃនេ ណ និង ឌៃនសុី ង
ំ គឺេស:ន
ើ ង
ឹ 3។
20/. ក. គណ8 ឌៃនសុី ង
ំ េ8ះ
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 250
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
fមបំbប់ , សុី ង
ំ េ8ះ នរTUស
2 ់ េំ ស:ន
ើ ង
ឹ a និង នកមស់េស:ន
ើ ង
ឹ 2a
េគ ន , ឌៃនសុី ង
ំ គឺ ៖ V = π R 2 h = π a 2 ( 2a ) = 2π a 3
ដូចេនះ ឌៃនសុី ង
ំ េ8ះគឺ 2π a 3 តnវ នកំណត់ ។
ខ. គណ8ផលេធៀបរOង ឌៃនសុី ង
ំ និង ឌៃនគូប
គូបេ8ះ ន ជុង 2a េគ ន , ឌរបស់Oគឺ ៖ V ' = ( 2a ) = 8a 3
3
V 2π a 3 π
េយើង នផលេធៀប ៖ = =
V ' 8a 3 4
π
ដូចេនះ ផលេធៀបរOង ឌៃនសុី ង
ំ និង ឌៃនគូប គឺ ។
4
22/. កំណត់ ំ r
េ/យគូ
េ/យគូប នរTUស
2 ់ ជុង 2 cm េ8ះ ឌគូប គឺ ៖ V = ( 2 cm ) = 8 cm3
3
េហើយែស-ម
៊ យ
ួ ន ំ r េ8ះ ឌែស-គ
៊ ឺ ៖ V ' = π r 3 = 4r 3 េ ƒះ π = 3
4
3
េ/យដឹងN ឌៃនគូបេស:ន
ើ ង
ឹ ពីរដងៃន ឌែស-៊ , េគ ន ៖
V = 2V '
8 = 2 ( 4r )
r = 1 cm
ដូចេនះ r = 1cm តnវ នគណ8
នគណ8 ។
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 251
េមេរ នទី១៨ ៖ សូលត
ី
2
2
1
h =1 −
2 2
2
1
h = 1−
4
3
h= cm
2
េគ ន , ៃផ ក តីេ ណសម័ងx2 ែដល ន ជុង 1cm គឺ ៖
1 3 3
S= (1cm ) cm = cm2
2 2 4
ៃផ ក េរeែដល
ែដល នរTUស
2 ់ ជុង 1cm គឺ ៖ S ' = (1cm ) = 1cm 2
2
3 2
cm
េគ នផលេធៀប ៖ =
S 4 = 0.4330 = 43.30%
S' 1 cm 2
ដូចេនះៃផ ក តីេ ណសម័ងx2 តnវ= 43.30% ៃនៃផ ក េរeែដល ន
ជុង បែវង 1cm ដូចHI
ចHI2 ។
ចប់
កំែណេ យ ៃហ ហុន
ិ , ៃហ ចរ និងយ៉ត ពនក 252
ក ង
[1]. ក ង ប យ ជន នងក ,គ ទ ទ ( !
") $%ពម()* +,-- .យ គ%/ 0 ន $%ពម( នង
1ចកផ4យ 5
[2]. ក ង ប យ ជន នងក ,គ ទ ទ ( !
" នង គ6) $%ពម()* +,,7
+,,7 .យ គ%/ 0 ន $%
ពម( នង1ចកផ4យ 5
[3]. ទ 0 នពទ8 នប 9 :, ច;ន កម1ខ= ម>ច
ង?@ជ ជន A ក1 +.-
+.- )* +,--
+,-- 5
[4]. ក 1CD ក4Eមយ Fក គ6 HG A នង
Fក គ6 I JI ភក> ( L N
M :គ
:គ ទ )5
[5]. នង
/ ក EO 1ខ= នងប ទ មយចនន ទ 5
ក ម គ ក ប នម មយ “ពន គ ”
ង
ន ក នង យ ប ខ , , ផ (! ទ $ ព& ' (' ) )