Лабораторийн ажил№3

DNS (Domain Name System)

Ажлын зорилго
Энэхүү лабораторийн ажлаар Домайн нэрийн системийн үйл ажилгаатай танилцаж, DNS
сервертэй хэрэглэгчийн төхөөрөмж хэрхэн харилцаж байгааг судална.
Үндсэн ойлголт Domain Name System (DNS) буюу домайн нэрийн систем нь хостийн нэрийг
интернэт хаяг руу хөрвүүлэх үйлдлийг сүлжээний орчинд хийж гүйцэтгэдэг Интернэтийн гол
функц юм. Интернэт орчинд доорх DNS-тэй холбоотой нэршил, ойлголтууд байна.
 Domain name: домайн нэр гэдэг нь интернэт хаягт оноож өгсөн нэр юм.  Hierarchical DNS
servers: домайн нэрийг олон тоогоор оновчтой бөгөөд энгийн зохион байгуулахын тулд шатлах
буюу мод хэлбэрийн бүтэц үүсгэснийг хэлнэ.
 Name server (NS): домайн нэрийн талаарх мэдээллийг тодорхой бүтцэд оруулж хадгалдаг
сервер юм. Өөрөөр хэлбэл records-уудыг хадгалдаг серверийг хэлнэ.
 DNS caching: Энэхүү кешд хэрэглэгчийн хүсэлтэд хариулсан мэдээллүүдийг хадгална.
Хэрэглэгчийн төхөөрөмж Hosts гэсэн файлд серверээс хүлээн авсан хариултуудыг, DNS сервер
өөрийн кеш санд бусад серверээс ирсэн домайн нэртэй холбоотой мэдээллүүдийг кеш буюу түр
хадгалах үйлдэл хийнэ. Дахин давтагдсан хүсэлтэд тухайн кешийг ашиглаж хариу өгнө. 
 Records: домайн нэрийн хадгалах бүтцийг хэлнэ. Record нь name, value, type, ttl гэсэн дөрвөн
хэсгээс бүрдэнэ.
 DNS messages: хэрэглэгчийн төхөөрөмж нь NS-тэй домайн нэрийн талаар мэдээлэл авах
зорилгоор солилцож байгаа мессежүүдийг хэлнэ. Query, response
 DNS name resolution: Хэрэглэгчийн хүсэлтэд хариулахын тулд дотоод сүлжээ дэх DNS сервер
шаталсан бүтцийн бусад сервертэй хэрхэн харилцаж байгааг илэрхийлнэ. Хүсэлтэд хариулж
байгаа хэлбэрээр нь recursive болон iterated гэсэн 2 төрөлд хуваана.

Туршилт №1

Зураг 1.1 nslookup аар хүсэлт илгээсэн

Даалгавар 1

Domain нэр IP хаяг Хариулт өгсөн NS сервер

www.facebook.com 157.240.7.35 a.ns.facebook.com
www.utoronto.ca 23.185.0.1 ans1.utoronto.ca
www.wikipedia.org 103.102.166.224 ns0.wikimedia.org
www.microsoft.com 23.46.166.10 n0dscb.akamaiedge.net
bc.googleusercontent.com 35.186.224.25 ns1.google.com
alpha.gogo.mn 202.131.225.29 mdns.mobinet.mn
liquipedia.net 94.23.144.183 lee.ns.cloudflare.com
playmax.mn 203.34.37.229 mira.ns.cloudflare.com

Даалгавар 2

Record-ийн төрөл Ip хаяг эсвэл сервер name Хариулт өгсөн NS server

MX mta6.am0.yahoodns.net mta5.am0.yahoodns.net
NS ns2.yahoo.com Ns1.yahoo.com
A 74.6.143.26 Ns3.yahoo.com
AAAA 2001:4998:124:1507::f000 Ns5.yahoo.com
Cname hostmaster.yahoo-inc.com ns1.yahoo.com

Даалгавар 3
1. DNS query болон response мессежийг ол. UDP эсвэл TCP-ээр дамжуулсан уу?
UDP payload (30 bytes) UDP гээр дамжуулсан.
2. DNS query мессежийг хүлээн авах порт нь юу вэ? DNS response-ийн source порт юу вэ?
Source Port: 54712
Destination Port: 53
3. DNS query мессежийг ямар IP хаяг руу илгээсэн бэ? Local DNS серверийн IP хаягийг
тодорхойлохдоо ipconfig ашигла. Энэ хоёр IP хаяг ижил байна уу?
Destination Address: 192.168.106.102
DNS Servers . . . . . . . . . . . : 192.168.106.108 ижил байна.
4. DNS query мессежийг шалгана уу. DNS query ямар “төрөл” вэ? Response мессежэнд
"хариултууд" байна уу?
Type: IPv4 (0x0800),
0... .... .... .... = Response: Message is a query байхгүй байна.
5. DNS response мэдэгдлийг шалга. Хэдэн "хариулт" өгсөн бэ? Эдгээр хариулт бүр нь юу
агуулдаг вэ?
Response, opcode, truncated, recursion desired, Non-authenticated data эд нарыг агуулдаг.
6. Таны хостын илгээсэн дараагийн TCP SYN пакетыг харъя. SYN segment-ийн очих IP хаяг
нь DNS хариу мессежэнд өгөгдсөн IP хаягуудын аль нэгтэй таарч байна уу?
7. Дээрх вэб хуудас нь зураг агуулжээ. Зураг бүрийг авахаасаа өмнө таны хост шинэ DNS
query явуулдаг уу?
Явуулдаггүй.

Сорих асуулт
1. DNS протокол гарч ирсэн гол зорилго юу вэ?
DNS нь Domain нэрийг IP хаяг руу хөрвүүлдэг.
2. DNS server-үүдийн бүтцийн талаар тайлбарла.
Интерэтийн хаягууд өөр өөрийн гэсэн IP хаягуудтай байдаг. Зөв хаягаа олохын тулд эхлээд
cache хандаж асууна байхгүй бол TLD – ANS асууна. Гэх мэтчилэн хайлт хийн олно
3. DNS caching гэж юу вэ?
Интернэтийн хурдийг нэмэх зорилгоор агишладаг. Server өмнө хайсан хаягаа түр зуур
хадгалан дараагийн хүн асуухад шууд cache хариулна. TTL ээр хир удаан хадгалахыг
шийднэ.
4. Primary DNS болон Secondary DNS хоорондын ялгааг тайлбарла.
Анхдагч DNS серверүүд нь холбогдох бүх нөөцийн бүртгэлийг агуулж, домэйны DNS
асуулга хариуцдаг . Үүний эсрэгээр, хоёрдогч DNS серверүүд нь зөвхөн уншигдах
боломжтой бүсийн файлын хуулбарыг агуулдаг бөгөөд энэ нь тэдгээрийг өөрчлөх
боломжгүй гэсэн үг юм.
5. PTR гэж юу вэ?
IP хаягаар эхэлж, домэйн нэрийг хайдаг асуулга юм.
6. TLD болон SLD -ний ялгааг тайлбарла.
SLD нь тухайн хаяг. TLD нь rood ийн баруун талд байрлах улс орон байгуулгыг заадаг.
7. DNS Resource Record-ийг юунд ашигладаг вэ?
Домэйн нэр болон IP хаягийн мэдээллийг хадгалахад ашигладаг .
8. Local DNS сервер нь ямар үүрэгтэй вэ?
IP хяагийг домайн нэр болгодог. Эсвэл эсрэгээр нь
9. Authoritative болон non-authoratitive answer-уудын ялгааг тайлбарла.
10. Authoritaive нь домэйны албан ёсны DNS бүртгэлийг хадгалж, удирдаж, үнэн зөв,
шинэчилсэн мэдээллийг баталгаажуулдаг бол non-authoratitive гүйцэтгэлийг сайжруулж,
хоцролтыг багасгахын тулд DNS асуулга дамжуулах, кэш хийх зуучлагчийн үүрэг
гүйцэтгэдэг