NHONG CAP D6 TRONG SO SANH BOI CHIEU GIGA TIENG VIET VA TIENG HAN Ha Lé Kim Anh’ ‘Tm tit: Su ging 98 Khe nha Bi th db cid hai nn mgs due chia than ate op lp <8 nay the hign muted v8 se twang ding va Khe bit cia hai ngén ngi, Abn th de bdo mhieng Ks Kin ‘ma ngudi hoe sé gip phi trong qud trinh thu die ngén ngie dich. Bai viét ndy dua trén 6 ofp d so sdk di chiéu ma Rod Elis (1985) dua vad miu td mhing bw hign ngén ngit trong tio clip dita tens Vit ‘a tidng Hn, i gi thi nguyen mhdn chun ott cuc te tidng me Addi oo mgt 6 sai tung ip cia gud Vigt Nam khi ge dng Ti. Bai vitt sie dung phuong php miéu ti, phan tc, di chiéu Ngit ligu Idi sai cia nguei hoe duge thu thép tit ade bai viét hode ode doan din dat ndi cia sink vién Vigt [Nam trink 48 so cp wt trung cp. ‘Tic kasas ep i chibi hin ngn mgt 18 sa Abstract: Rod Elis (1985) desribed sx degrees of comparison between languages. These degrees not only show the similars and the diferences between two languages, but also forecast difculies students may be face up and errors they will make. This paper is based on Rod Ellis's theory to describe six degrees of comparison between Vietnamese and Chinese language, After ta, itanalyses grammatical errors in Chinese of Vietnamese learners. Language definition, analysis, comparison were the methods used to research, We also collected essays and speaking language data of Vietnamese students in elementary or pre-intermediate of Chinese. Key words: degree of comparison, linguistic item, error 1. DAT VAN DE Dic trung ctia mot ngén ngit chi néi bat khi dugc d6i chiéu véi mot ngon ngit khdc. Két qua catia sit so sénh déi chiéu céc ngén ngit véi nhau khong chi gitip chang ta phat hign ra nhéing dc trung cia tiing ngén ngit, ma con c6 ¥ nghia quan trong trong viéc gidng day ngoai ngé. Trinh tt cia qua trinh so sinh d6i chiéu thuong bao gdm bén bude sau: 1, Miéu ti (description): Miéu ta mét cach chinh xéc va tudng tan ngén ngit me dé va ngon git ich cha ngutii hoe. 2. La chon (selection): Chon ra nhiing hién tugng ngén ngit c6 thé so sinh di chiéu. 3, So sanh (contrast itself): Tién hanh so sinh d6i chiéu aé tim ra nhiing diém giéng va khac nhau gitta nhiing hién tugng ngon ngit da chon. Trung Bai hoc Ngoai ngit- Dai hoc Quéc gia Ha Noi: Email: kimanhoi@yahoo.com,PHAN: BAO CAO KET QUA NGHIEN COU, BIEUTRA, KHAO SAT 4 4, Dy doan (prediction): Dy doan nhimg digm ngon ngit c6 thé Khién ngudi hoc phat sinh Ii sai Nbimng diém giéng va khéc nhau trong so sanh déi chiéu gitta hai ng6n ngtt thudng tin tai nhiing cip d6 (degrees). Rod Ellis (1985) chia su giéng va khac nhau gitta ce ngon ngif thanh 6 cp d6 khdc nhau, cu thé nhur sau: (1) Cp d6 1: Mot bidu hign ngon ngtt ndo a6 gita ting me dé vA ngOn ngit dich khong c6 sut khac biét, (2) Cap d9 2: Hai biéu hign ngon ngit trong tiéng me dé tuong ting voi mot bid hign ngon ngit trong ngén ngtt dich. (3)C&p 6 3: Mot bidu hign ngén ngit nao dé trong tiéng me dé khong tin tai trong ngon. ngit dich. (4)CAp d6 4: Mét bidu hign ngén ngit nao dé trong tiéng me dé va hinh tht tuong duong, trong ngOn ngit dich ¢6 su phan bé va str dung khéc nhau. (5)CSp 49 5: Mét biéu hign ngén ngit nao a6 trong ngon ngit dich ma tiéng me dé khong c6. (6)CSp 46 6: Mot bigu hign ngon ngit trong tiéng me d8 tuong duiong véi hai hay nhidu bidu ign ngOn ngic trong ngon nga dich. ‘rong pham vi bai viét nay, chiing t6i muén dya trén co sé cia ly Ign so sinh d6i chiéu dé tim ra nhiing hign tuong ngén ngir phan anh duge 6 cAp 46 so sanh Abi chidu gita tiéng Viet va tiéng Hin, Cac cp d9 so sinh d6i chiéu v8 co ban tong ting véi mite a6 khé tang dn cita cée hign tuong ngon ngi. Chinh vi vay két qua ca bai viét nay sé c6 gié tri tham khao mht dinh di voi ngudi gidng day tiéng Han, cu thé la cé thé gidp ngudi day du dosn durge mete dé khé cia mot s6 hign tuong ngon ngit trong tiéng Hain, tir d6 dink hudng trong tam giing day va gp ngudi hoc nim bit cic hign tugng ngon ngit d6 mot cach dé dang hon. 2. CACCAP 96 50 SANH D61 CHIEU GIUA TIENG VIET VATTIENG HAN 2.1. Gép 46 1: Mot biéu hign ngén ngi trong tiéng Vigt va tiéng Han khong c6 su khac bet 2.1.1. GutricciuSVO ‘Tiéng Viet va tiéng Hain déu la ngén ngit c6 cfu tric cau co bin la edu trite SVO, vi dw (1) Tiéng Vigt: Toi doe sich Tieng Hin: RE 4. Dich tit: Toi doe sich 2) Tiéng Viet: Toi khong thich uéng tra, Tiéng Han: RR Hk Dich tie: Toi khong thich udng tra @) Tiéng Viet: Anh Ay rit muén mua quyén sich 6. Tiéng Han: th iL x w * S Dich tit: Anh Sy rt muén mua d6 quyén sicha2 167 YEU HOTTA KHOA HOC QUOC GIA 2017: NGHIEN CUU VA GIANG DAY NGOAI NU, NGON NGU & QUOTE HOCTAIVIET NAM ‘Vidu (1) la cdu tric cau co’ ban nhat cia tiéng Viét va tiéng Han, cau chi bao gém cha ngi, dng tir vj ngit va tan ng. Thi ty cdc thanh phan nay trong hai ngén ngit hoan toan giéng nhau, chi ngit ding 6 dau cau, sau dé 1a dong to vj ngit, cudi cing Ia tan ngit. Trong vi du (2), true dong tit vi ngtt “thich/#3" c6 pho tir phii dinh “khong/7h”. Nhu vay, trong tiéng Viet va tiéng Hin, khi biéu thi y nghia phi dink, ngudi ta du ding phé ti phi dinh dat trude vi ngét. Trong vi du (3), trude dong tit vi ngit “mua/32” 06 dong tir nang nguyén “mudr/#!” va phé tir mec do “PAU, dai ti chi su “46” lam tan ngit trong tiéng, Viét ding sau trung tam ngit, con trong tiéng Hin, dai tir chi sy "3" lam tan ngit diing truéc trung tam ngit. (Chu trtic cau eo ban hoan ton Khong c6 suc Khdc bist, cling ¢6 nghia 1a dd kho ve chu trtic cau co bin déi véi nguai hoc gan nhu bang khong, Digu nay gidp ngudi Trung Quéckhi hoc tiéng Vigt hode ngudi Viét Nam khi hoc tiéng Han ngay tir nhimg budi dau tién da dé dang ghép cdc tir Iai tgo thanh rét nhigu cdu cé cu tric SVO. 2.1.2. Gu nghivin dng daitirnghi vo Céch sit dung, dai tir nghi van dé tao cau héi trong tigng, Viét va tiéng Han hoan toan giéng, nhau, tic 1a cin héi thanh phan nao thi ding dai tir nghi van vao vj tr cia thanh phan 46. Cach ding nay khdc véi tiéng Anh. Trong tiéng Anh, dai tir nghi vin khi ding trong cau héi thudmg ding 6 ddu cau. Vid: (4) Tiéng Vigt: Ai da lam xong bai tap? Tiéng Han: i fi 7 mar Dich tic Ailam xong (try tidrdi) bai tap (6) Tiéng Vigt: Em di dau diy? Tiéng Han: fi % BL? Dich tit: Emdi dau (than tir) (6) Tiéng Viet: Tirnay doc thé nao? TiéngHansik i BAS? Dich tit: Nay ci tir thémio doc Gvidu (4) dai tirnghi vin “ai” va. “fe” déu nam 6 vi tri chit ngtt. Trong vi du (6), dai tirnghi vin “dau” va "BE JL" nim vi tri tan ngit. Con trong vi du (6), dai tirnghi van “thé nao” va "454" du nim & vi tri trang ngit (trang ngtr tiéng Han ludn ding truéc vj ngit con trang ngit biéu thi phuong thi trong tiéng Viet thudng ding sau vi ngi. 2.1.3. Béulangén ngi don lap Tiéng Viét va tiéng Han du la ngén ngtt don lap, hiu nhu khong c6 bién héa hinh thai. Trat tu tir va vige str dung hur tir nhimg phuong tién ngit phap quan trong trong cd hai ngén ngit nay. Vidus @) Ting Viet: Tai an com rai. TiéngHin: RE K T. Dich tic T6i an com BiPHAN: BAO CAO KET QUA NGHIEN COU, BIEUTRA, KHAO SAT 3 (8) Tiéng Viet: Toi dang an com. Tiéng Han: ®R TEZE me He Djch ti: Téi dang an com Vi du (%) tiéng Viet va tiéng Han déu dang trg tit (rdi/T) dé bidu thi trang thai da hoan thanh, cia hanh dng; Vi dy (8) tiéng Viet va tiéng Han déu ding pho ti (dang/i: 48) 4é biéu thj trang thai dang dién ra ctia hanh dong, su viee. Nhimg dic diém ngén ngit gidng nhau gitia tiéng me dé va ngén ngit dich sé tao nhimg chuyén ditich cuc, hé tro va thiie day viée hoc ngon ngit dich cia ngudihoc. Chink vi nhiing dic diém tuong déng ca ban nay nén trong giai doan dau hoc tiéng Han, ngudi Viet Nam thuéng cho Hing tiéng Han khong qué kh6, ngudi hoc dé dang tur duy va noi, viét céc cau cobain trong tiéng Hin, Digu nay cing gidp tao nén héing thi hoc tp cho ngudi hoc 2.2. Gp &6 2: Hai biéu hign ngén ngi trong tiéng Viet twang dang voi mat bigu hign ngén ngit trong tiéng Han 2.2.1. ‘Nia’ “roi” vi ""-"” Dé biéu thi ¥ nghia “mot nua” , tiéng Hin diing 6 tir "*#", trong khi tiéng, Viet c6 hai s6 tir biéu thj ¥ nghia nay 1a “nita” va “rudi”, “Nira” bidu thi mét niia cia mot phan nguyén ven, luén éang trudc loai ti, con “rudi” bidu thi mot nita kém thém mét hoje nhiéu phan nguyén ven khac, luén ating sau loai tit. Vi du: (8) Tigng Vit: Nita ngay/ nita théng/ nia can TiéngHan: “FR / * OBL OF Dich tit: ntta ngay/ nita (loai tit) thang/ nite can (9) Tigng Vigt: mot_ngay ruGi/ ba thang. ruGi/ mot cin ruGi Tiéng Han: RF eA FF * Dich tir: mot ngay rudi/” ba (loai ti) rudi thang/mét can nui 22.2. "Vay *may" We Dai tic nghi vin" /U"trong tiéng Han ding dé héi va cing ding dé biéu thi hut chi, Tuong duong voi dai tir "JL", ting, Vist 06 dai tir nghi vin “may” va s6 tit “vai”, Trong 46 “my” vira 66 thé diing dé hei, vita c6 thé diing &é biéu thi mot s6 ung khong xac dink, con “vai” chi dang 48 bigu thj s6 lugng khéng xéc dinh, khong ding dé hoi. Vi du: (10) Tiéng Viet: Chi 4y mua my quyén sich? Tiéng Han: kh EY JL wR BP Dich tit: Chi dy mua ri may quyén sich (11). Tigng Vi6t: Tai cé méy/vai quyén sch khong diing tai, chi mang vé ma doc. Tiéng Hin: R A JL A Aa coh i, Dich tix: Téi__c6 may quyén ding khéng téi (tro tit) sich,44 167 YEU HOTTA KHOA HOC QUOC GIA 2017: NGHIEN CUU VA GIANG DAY NGOAI NU, NGON NGU & QUOTE HOCTAIVIET NAM te i chi mang v8 doe di Cac biéu hign ngén ngit thudc cAp d6 2 hau nhu khéng gay tro ngai cho ngudi hoc. Thong thudng, hoc sinh Vigt Nam 6 thé dé dang nam ving céch ding cia “"" va "JU. 2.3. Cép d6 3: Mot biéu hién ngén ngiindo 46 trong tigng Viet khéng tn tai trong tiéng Hén ‘Té hgp: loai tir+-danh tir Trong tiéng Viet, t6 hop “loai tir+danh tir” e6 thé lam ch ngit hode tan ngit ma khong cn. su két hop cita sé tt hay dai tir chi sy. Trong khi d6 trong tiéng Han, té hop nay bit bude phai cé su k&t hgp cia dai tir chi sy hodc s6 tit mdi c6 thé lam chi: ngif hodc tan ngit trong cau. Vi du: (10) Tiéng Vigt: Doi giay dep qual Mua & dau thé? Tiéng Han: XO HE ke PE! fe EL en? Dich tit: Nay déigiayrétdep! G dau mua (trg tit) ‘Trong vi du trén, tiéng Viét ding “doi giay” lam chi ng, trong khi tiéng Hin bit budc phai 6 dai ti chi su 3X (nay) dat trude AUF (doi gidy) méi c6 thé tao thinh mot cum danh tir hoan chinh lim chai ngtt trong cau. Nhiing khac bit & chp 46 nay o6 thé gi so cip dé mic Iéisai do nham tuéng ngon ngic 48. Mot vai Idi sai thudng gap cla hoc sinh Vigt Nam lign quan dén t6 hop [loai ti-+danh tir] Ta: (11) Cau sai: * 575 2 (A) BBS Cauding i: 3 Roe Be BM OR MH Djch ti: Dé con méo & phong trong chay lai chay di ranhiing chuyén di tiéu cyc va ngudi hoc & giai doan ich clang c6 hinh thc ngon ngit giéng nhu tiéng me Tiéng Viét: Con méo chay di chay lai trong phong. Cau dang 2: vith fe BT BO BE Djch tir; Méocon & phong trong chay lai chay di Tigng Vigt: Cha méo nhé chay di chay lai trong phong. 6 vi dy (11), do anh huéng cia tiéng Vist, ngudi hoc nham tudng loai tit va danh tir trong tiéng Hin c6 thé két hyp dé lam chit ngit nén da gay ra Idi sai, Cau nay trong tiéng Han 06 2.céch bidu dat, cach thir nhdt la thém dai tir chi su (46) tru loai tit 51 (con); cdch thét hai la bé loai tir 54 (con), ding cum danh tit V3 (mao con) truc tiép lam chu ngi 24, Cap 4: Mot biéu hign ngén ng trong tiéng Vigt va hinh thi twang dong trong tiéng Han cé su phan bé vacéch ding khée nhaw 2.4.1. Baitirnghi van trong tiéng Viet vatiéng Hén Dai ticnghi vin trong tiéng Viét va tiéng Han 6 céch ding tuong déi giéng nhau: déu ding, 46 hei, vi tri trong edu vé co ban la ging nhau, cin héi thanh phan nao thi dat dai tirnghi van & vi tri cia thanh phan d6; déu c6 céch ding phiém chi (Ai cling higu chan ly do/ift #619) 18, Biddy thea T #t4). Day la nhimg diém tuong déng gitta dai tir nghi vin cia hai ngon ngit A); déu cé thé bigu thj y nghia khong xéc dinh (Hinh nhu 6 Ay e6 mua cPHAN: BAO CAO KET QUA NGHIEN COU, BIEUTRA, KHAO SAT 45 Bén canh nhiing diém tuong dng nhu trén, sur khac biét trong céch ding gitta dai tir nghi vvin tiéng Viet va tigng Hin cing khong hé nhd. Vi du: mot s6 dai tir nghi vin trong tiéng Viet c6 hin thicc lip dé lam chit ngit bigu thi phiém chi (ai ai, dau dau), dai ticnghi vin trong tiéng Han Kh6ng c6 cach diang nay; dé biéu thi mite d6 vita phi, tiéng Viet ding dai tir “may” tao thank cu tric “khong VP my”, tiéng Han diing dai tir 484" (thé nao) tao thanh chu tric “AEA VP"; tiéng Han diing két hp hai dai tirnghi van 4é biéu thj quan hé phiém chi ho ting, trong khi tiéng Vigt sit dung dai tir nghi vin & vé trudc va dai tit chi sy vé sau, tham chi vé sau khong xust hign ticngit ho ting véi dai tir nghi vin 6 v6 teude. Vi du: (12) Tiéng Viet: O dau vui vé thi anh ta tdi dé. Tiéng Han: BR EL Hh & aE. Dich ti: Gdau vuivé anh ta lignthi dio dau (13) Tiéng Viet: Me dura cho céi gl thi né an ci d6. Tiéng Han: 505 KH te mm thé Dich tit: Me dua cho céigi 6 lign/thi an cai gi (14) Tiéng Vigt: Anh mudn mua céi gi thi mua, toi khong quan tam. TingHan: fs EA OR HA ROR OB Dich tit, Anh mudn mua céi gi thi mua céi gi, ti Khéng quan tam Sukhac bigt nay dé gay ra chuyén di tiéu cuc tit tiéng me dé d6i véi hoc sinh Vigt Nam khi hoc tigng Han, trong giai doan so cép ngudi hoc thudng mac nhéing Idi sai tiéng Han nh: (15) Causa Hs HRS a Dich tit: Anh mun an ci gi thi An cli d6, xin ty nin, Cauding: HPA BO APA. HH OO. Dich tit: Anh muén an cai gi thi an cdi gi, xin tyrnhién “Tiéng Vigt: Anh muén dn cdi gi thi in (céi dé), xin of ty nhign mhé, (16) Cau sais #2 RL kee aM Dich tic Ai bang long di thi di, khong van dé, Cau dang: if ee 2 OR A ot a. Djch ti: Ai bing long di ai thi di, khong vin dé Tiéng Viet: Ai mudn di thi di, khong van a8 gi. Hai vi du trén duge thu thap tir bai viét ca ngudi hoc giai doan so cp. Vi dy (15) méc lbi dung sai tit, cdn thay dai tit chi su 36> (céi dé ) bang dai tit nghi vin fF-4 (cdi gi); vi du (16) mac 18i thiéu tit, cin bé sung dai tir nghi vin i! (ai) truéc vi ngir #2 (thi di) méi phat hop véi cach big dat cua tiéng Han 2.4.2 Su khdc bist trong cach ding ket ti “dugc’ "bi" va gidit"B” Cou bj dong trong tiéng Viet thug sti dung két ti “duuge” hode"bi", trong d6 “duge" thudng biéu thi ¥ nghia tich cyc, “bi” biéu thj ¥ nghia tiéu cyc. Tiéng Han diing mot gigi tir“#k” nhu 1a46 167 YEU HOTTA KHOA HOC QUOC GIA 2017: NGHIEN CUU VA GIANG DAY NGOAI NU, NGON NGU & QUOTE HOCTAIVIET NAM du higu cia cau bj dong. Cau bi déng ding gidi tir“#k” trong tiéng Han théng thudng biéu thi nghia tiéu cuc, d6i khi 06 thé biéu thi y nghia tich cyc khi két hop vei mot s6 dong tir nhu “244 (bidu ducmg/khen ngoi), “29” (bau lim), "28" (binh chon la)”. Véi y nghia tich cue, tiéng Han da phan ding cau chit dong dé thé hién. Vi du: (17) Tiéng Viet: Tang duge c4 l6p bau lam lop trudng. Tiéng Han: 4s BE OBE, Dich ti: Tang duge cd Isp bau lam 6p trudng (18) Tiéng Vigt: Hom nay né bibs danh cho mot tran, Ting Han: SK fh HOT w Dich ti: Homnay né bi bé dénh ri mot tran (19) Tiéng Viet: Thang nao Lan cling duge me cho mét khoan tign tiéu vat. Ting Han: 4§ NS ANE He BTEHR. Dich ti, MOi (loai ti) thing me déucho Lan métit tién tiéu vat ‘Vi du (17) biéu thi ¥ nghia tich cuc, tiéng Viét dang “duge”, vi du (18) biéu thi ¥ nghia tiéu cue, tiéng Viet ding "bi’, cd 2.vi du nay ting Han déu ding ”s"dé biéu thi. Vi du (19) tiéng Viet ding cau bi dong bidu thi y nghia tich cuc, dng tit vi ngit la “cho”, tiéng Han ding cau chit dong dé bidu thi ¥ nghia tuong tng. Chinh su khdc biét nay gay ra tr’ ngai cho ngudi hoc & giai doan so cp, tham chila dau giai doan trung cip. Nhiing Idi sai ma ching tdi hay gap la ngudi hoc ding cau bi dong dé n6i hose viét trong khi véi quy tic trong tiéng Han thi nhiing cau dé phai diing 6 thé chit dng. Mot s6 I6i sai thudng gp nhu: (20) Ting Han: “EF BK, fh MM RS AL. Dich ti Sink nht_hOm a6 né duge bande ting rit mhigu qua Tiéng Vit: Hom sinh nhat né duge ban be tang rit nhieu qua. Qi) Tiéng Han: “HBT A Djch ti: N6 duge me cho ri mot tram Tiéng Viet: N6 duge me cho mét tram té eh lh Ls, Re aR Dich tis Cap 3. tdtghigp saukhi, tdi duge bb me Bo PR RR, (22yTifng Hin: dua sang Trung Quéc du hoc ‘Tiéng Vigt: Sau khi t6t nghigp cp 3, tdi duge bi me cho sang Trung Quéc du hoe. Céc cau tiéng Han trong céc vi dy trén du cin chuyén sang thé cha dong, cw thé 1a: (20) 4 TUR, MARRS ALS ALYY BR, ACA T MBCA AL: (21) BNET MB (22) HALLE, CURA AE,PHAN: BAO CAO KET QUA NGHIEN COU, BIEUTRA, KHAO SAT a7 Bén canh sit khéc biét trén, con mot diém Khéc bist co ban gitta cach ding ciia “bi” trong tiéng Viet voi “82” trong ting Han. D6 1a “bi” 06 thé két hop véi dng tix khong di kém tan ngit (dong tix bit cap vat) hoge tinh tir dé bigu thi mét diéu tiéu cuc, khong cé Igi cho chu thé, kic nay “pi” khong biéu thi ¥ nghia bi dong. Vi du “bi 6m; bi dau ring; bi gay tay; bi diém kém; nha bi chay...". Gigi ti #e trong tiéng Han khéng c6 céch ding nay. Ngu@i Vigt Nam hi hoc ting, Han thudng mic Idi sai do chuyén di cich ding nay cia “bj” sang tiéng Han, thim chi dén giai doan trung, cao cp vin 6 thé mac I6i sai. Vi du: (23) Tiéng Han: AR BE AHS /* RB TF / eh ly BTS Dich tit: Téi bj 6m rdi/ Toi bi rung t6c rdi/ N6 tit nhé bi khé ‘Tiéng, Vigt: Toi bj 6m r8i/Téi bi rung t6c rBi/Tir nh n6 da phai chiu khé. (24) Tiéng Han: #240 MOE ‘tk Om Te Dich tit: Ong lao tir gidle mo trong bi lanh tinh r3i Tiéng Viet: Ong lao bimg tinh khéi gide mo vi qua lanl/Ong lio bi cai lank lam cho bimg tinh khéi gide mo. (25) Tiéng Han: #2 BRE I Dich tit: Anh Ay bj mit di tri nh Tiéng Viet: Anh dy bi mit tri nhs. Céc vi du trén trong ting Hin cin bidu dat thinh (23) 389) T/BNT MH) R/T. BET ARSE: (24) EAM URMET : (25) RA TNL. Tiéng Viet c6 hai hinh thiic ng6n ngit (due, bi) tuong tng véi mst hinh thife ngén ngit trong tiéng Han (#8) c6 thé quy vé clip 6 2 trong céc cp 46 so sinh déi chiéu. Tuy nhién, bén canh nhiing diém giéng nhau, giita “dug, bi” va 8% con tin tai nhidu suc khac bist rat tinh t6, dé ‘ly ra I6i sai cho ngudi hoc, chinh vi thé c6 thé quy vé chp d6 4. Qua quan sit cua chting t6i, chp 46 4 1a cp d6 phic tap nhdt nhung cing th vi nhit trong so sinh déi chiéu ngén nga. Cac biéu hién ngén ngit thudc cp dé nay vita cé sy tuong déng hung lai cé khéng it su khac bigt v6 cing tinh t6, Chinh digu nay gay ra kh khan cho ngudi hoc ni tiép cfn va str dung nhimg bigu hién ngén ngit thudc cp d6 4 trong ngén ngtr dich, tao nén rnhiing I6i sai do chuyén di tiéu cuc tir tigng me dé 25. pds. (at bigu hign ngdn ngit trong tigng Han ma tigng Viet khéng cé 25.1. Trois “ti” ‘Trg tir" trong tigng Hn ding sau dng tir hodec tinh tir dé biéu thj hanh dong dang dién ra ({W HH) hode trang thai dang tigp dién CRE, WAF FAT) hod sy tin tai cha su vat ORF LHL /3H EHO, tiéng Vigt khong c6 trg tir tuong ting. Dé bidu thi hank dong dang dién ra tiéng Vigt ding phé tir “dang” (t6i dang doc saclvné dang lau ban). Tiéng Hin c6 cée pho tic “iE”, "IE", "72" cang bidu thi hanh dong dang dién ra (REE H/ (LIE EF). Nhu vay o6 thé thy, dé bidu thi hanh dong dang dién ra, tiéng, Viet diing pho tir, con ting Han vita c6 thé ding pho tir, vita c6 thé diing tro tie "#3". Dé bidu thi trang thai dang tiép dign, tiéng Vist doi khi ding “dang” (tdi dang yéu/t0i dang dau khé), ting Hn ding tro tix "23" (RBA WAGT) . DS bidu thj su tn tai ca su vat Tiéng Viét ding ciu tn hign va thudng48 167 YEU HOTTA KHOA HOC QUOC GIA 2017: NGHIEN CUU VA GIANG DAY NGOAI NU, NGON NGU & QUOTE HOCTAIVIET NAM Khéng kém pho tit hay trg tr (trén ban dat vai quyén sdch/ trén tudng treo mot bite tranh), tiéng Han dimg cau tn hign véi su két hgp khong thé thigu cua trg tir 2" ngay sau dong tir (AF HEAT / SE i. ‘Su phan bé gitta cdc pho tir“ IE", “IE¢8", "48" va trg tit"28" trong tiéng Han khong hoan toan gidng nhau. Cu thé la (1) Khi chi c6 mt dong tir hanh dong lam vi ngit, tiéng Han c6 xu hudng ding phé tie bigu thj hanh dong dang dign ra, phia sau c6 thé két hgp thém trg tir “25” tgo nén céu tric TE /TRAE/HE+V(+28)". Vi du: (26) Tiéng Han: fh Ee GDB Djch tir: Anh Ay dang doc (tro ti) sdch. Tigng Viét: Anh Ay dang doc sich. (2) Khi dong tirc6 tinh tiép dién lam vi nga, tiéng Han 6 xu hudng ding try tir"#3” . cae pho tir“iE/IE4#/4E” c6 thé xuat hign hogc khong. Vi du: QA) Tieng Han: fh CE) HT eR Dich tit: Anh dy dang. nhin chim cham (trg tit) toi Tigng Viét: Anh dy dang nhin t6i chim cham. Qa) Tiéng Han: fh BR bk MH, Dich ti: Anhdy & sofa trén nam (tro ti) Tiéng Viet: Anh ta dang nam dai trén ghé sofa. (3) Khi cé hai dong tir tiép n6i nhau, trong d6 dong tir thir nhSt la phutong thie cia dong tir hode cum dng tit thit hai, thi tiéng Han sé ding tro tie “#i" ngay sau dng tir thir nhdt, khong ding céc phé tir “iE /aE 8/48" Vidus Q9)Tiéng Han: th tk ETI Dich tit: N6 thich nim (tro tit) nghe nhac Tiéng Vist: N6 thich nim nghe nhac. GO Ting Han: oS OH Djch tit: Dimgsuét ding (trg tit) néi chuyén, mau ngdi xudng Tidng, Vigt: Diing ding néi chuyén mai thé, mau ngdi xudng. Do tiéng Viét khong c6 trg tir tuong duong véi "#2" , clp 46 so sinh déi chiéu & mic nén 6 thé néi trg tir "2" la mot diém khé déi véi ngudi Viét Nam khi hoc tiéng Han. O giai doan dau, tham chi vao dau giai doan trung cp, ngudi Viét Nam kha kh6 Khan dé sit dung thanh thao tro ti nay. Bén canh 6, su giéng va khac gitta phé tir “dang” trong tiéng, Vigt véi cic pho tit “IE/TE 20/40" trong tiéng Han thudc cp 6 4, cing la mot diém khé di vai ngudi Viét Nam. Ho thudng, hay mic nhting 16i sai nhu thiéu trg tir “4” trong céu biéu thj trang thai dang tiép dién hodc st tn tai cia su vat, ding thita pho ti" IE/iE48/48” hoc nhim lin dang ra phai diing try ti "2" thi lai diing cae pho tir “IE/iE4E/48" . Vi du: (31) RABBIS AO. aE ERED — ELLPHAN: BAO CAO KET QUA NGHIEN COU, BIEUTRA, KHAO SAT 49 (32) {BAER ESTER. (G3) * REBA-BIL, WE, BA AMEE. UMA T (34) ACHR AE HE SA PR (PES TED (35) HEE A, WOLTER. CRBTRER)) Vidu (31) dén vi du (33) du thigu trg ti than: (31) 2H SLUR ACHR Sa EEA ENA ERR, BET MITE, ‘Vi du (34) va (35) bidu thi trang thai tigp dign, sau dong tix bat bude phai ding tro tix “2” nhung ngudi hoe chi dang pho tir “fé/ E42", Hai cau nay dn sita lai thanh: (34) Jie (EIUAE HF THERA: | (35) AUER, ORME AEM ANBAR, ETS AA, SEA ABS RS BR, KGS RMA AMe, fee EI BR EAR “28, can bd sung tro tit" ngay ff) -WUBEJL 2) AAT sau déng ti, stra BR: G3) 25.2. Cu cht “f” ‘Trong tiéng Han, thong thudng tan ngie dig sau déng tir vi ngtt, Khi cin nhdn manh két qua cia hanh déng téc d6ng lén tan ngé, hogc cdn biéu thi phuong huéng, vi tri méi ca tan ngit sau khi hanh dng dién ra, ngudi ta ding cau chit “#2"dé dua tin ngit lén trude dong tit vi ng Tiéng Viét khong c6 cfu tric cau tuong duong véi cau chit “#8” trong tiéng Hin, do dé khi chura hoan toan thy dac cdu trie ciu nay, ngudi Viét Nam thudng 6 xu hudng trénh sit dung edu chit “GB, hoae néu ding thuéing hay mic Idi sai. Vi du: (36) Cau sai: * SiR ERATE, Cuding iQ 2 ME Kk AR W AT e Dich tit: “C6 dy” vitidn dé & t6i cua tdi trong Tiéng Viet: C6 y dé vi tién vao trong tii cita toi, 3A) Cau sais* MICA DUAL TEL BAL LIAL. Caudang: 12 A iy A A aL Dich ti: No i phong trong cita 48 dac lam cho bita bai (tro ti) ‘Tiéng Viet: N6 vittbita bai dd dac trong phong lén/B8 dac trong phongbi n6 vit bia ba. (38) Cau sais * GHB UR LIL. COMES) Cau dang: #8, R BRL OR, Dich ti: May 48 cp sich dem toi day t6i (tro tit) ‘Ting Vigt: May mang cap sch ra day di 2.6., Cép 4 6: Mot biéu hign ngén ngii trong tigng Viet tong dusng véi hai hay nhiéu bigu hién ngén ngi trong tigng Han 2.6.1. “Hai” vi "2" “5” Tiéng Viet c6 sé tic “hai” (2) trong khi tiéng Han c6 hai s6 tir bidu thi ¥ nghia 2) la” "va" 8", "=" thudng ding trong sé dém, sé thit ty, con “ding dé biéu thi s6 Iugng, thudng két50. ‘er Y EU HOITHRO KHOA HOC QUOC GIA 2017: NGHIEN COU VA GIANG DAY NGOAI NGU, NGON NGU & QUOC TE HOCTAVIET NI hgp véi loai tit. Hoc sinh Vigt Nam d6i khi bj nhim lin hai tir nay trong tiéng Han, gay ra mot 6 I8i sai nhur (39) Cau sais *h ae FAS, Cau dang: X 6 Ww AH Dich tit: C6 dy mua r8i hai quyén sch Tiéng, Vigt: C6 Ay da mua hai quyén sich (40) Cau sais “i LAER fai. Cau ding: 3 HR eG I OR. Dich tix: Tuémg trén treo t6i ciia hai bic tranh Tiéng Vigt: Tren tutig treo hai bite tranh cia toi 2.6.2. [via...ula....]_wahinh thc tuong ting trong tiéng Hén Dé bidu thj mot ngudi hay mgt su vat ndo 46 hoi ty hai dac diém, tinh chit, tiéng Vigt ding chu trite [vita + tinh tir + vita + tinh ti2] , tuong durong vei cau tric [BE + tinh tir + + tinh ti2] / LX + tinh tir 1+ X+ tinh tir2] trong tiéng Hain. Vi du (41) Ting Vigt: Mén an cia nha hang nay vita 18 vila ngon. Ting Han: 4} UO EE, Dich ti: Nay cai nhahang cia mén an via ré vita ngon Dé biéu thj hai hanh dong dién ra cling mot hic, tiéng Viet ding cfu tric [vita + dong tir 1+ vita + dong tir2] , tiéng Han dang cfu tric [i+ dong tir 1+ i+ dong tir2], vidw (42) Tiéng Vig: Nam vita an com vita xem. tivi Tiéng Han: 8 ik Me HHL Djch tir Nam via ancom vita xem tivi Nhu vy, ciu trite (vita... via......] trong tiéng Vigt vita c6 thé két hop véi tinh tir dé big thi hai dic diém, tinh chit ciang tdn tai, vita 6 thé két hop véi déng tir dé biéu thi hai hanh déng, dign ra cling mot lac, trong Khi tiéng Han sé sit dung hai edu trac khae nhau dé bidu thi 2.9 nghia trén, M@t bidu hign ngén ngit trong tiéng me dé tuong duong véi hai hinh thie ng6n ngit trong gon ngit dich thudc cp dé so sinh cao nhat, cang la mét diém kh6 cho ngudi hoc trong qua trinh thu dac ngén ngtt dich. Nguoi hoc 461 khi mac nhimg l6i sai nh (43) Cau sais 2 ABI ERT Cau ding: 2A —i ROR — id aK. Djch tr: Ong lao vita kéo xe than vita dng tay lau m3 hoi ‘Tiéng, Vigt: Ong lao vira kéo xe than vita ding tay lau mé hii ‘Trong vi du trén, nguai hoc mudn dién dat hai hanh dong cing dién ra, dang le phai ding chu tric [ie] thi lai nhdm sir dung edu tric biéu thi hai dae diém, tinh chit cing tin tail LERPHAN: BAO CAO KET QUA NGHIEN COU, BIEUTRA, KHAO SAT 51 3. KETLUAN Nhiing diém tuong ding va di biét gitta hai ng6n ngit hoan toan o6 thé quy vé céc cp a6 so sinh déi chiéu. Céc cp 6 so sinh d6i chiéu gitta hai ngén ngit khong nhiing gidp chang ta nhan biétr6 hon mite d6 giéng va khac nhau gitta cdc biéu hin ngon ngit duge so sanh, di chiéu, ma con gitp dy béo va phan doan nhiing diém khé khan ma ngudi hoc sé gap phai cng nhu nhiing Idi sai sé hinh thanh trong qué trinh thu dc ngén ngit dich. Ngudi gido vién o6 thé cin eft vao nhiing dt bao va phan doan nay dé xéc dinh nhiing biéu hign ngon ngét dich cén dac biét quan tm trong qué trinh gidng day, cin tim ra cdch gii thich théu do cing hu céch din dat phir hgp dé ngudi hoc vutgt qua nhimg tre ngai dén tir su khdc biét tinh t& gitta tiéng me dé va ngon ngtt dich. TALLIEUTHAM KHAO Le Bign (1998), “Tit oai tiéng Viet hign dai” (SUA'GARRE 828), NXB Gio duc (HC HEAD) FBS (997), “SUIT l, RN gERRCE. Nguyén Dic Din (1985), “Mots6 phuong phap thé hign ytuyat d6i" CARLIE LY —2EIE SN)» Ngo ngitd CIE) SBSH. Ellis, R. (1985), The study of second language acquisition. itt SB AT UML. Freeman, D.L and Long, MH. (2000), An introduction to second language acquisition research, SEE SHER. wat. Stile. ABR) (1997) CLITA", ALR CRA SAA 7 QoO1) CICA, CITA", RAEI ET ifm (1986) BRE EAA ALS, COED SI. ANH (1980), “HALLE, wise. GE (1982), He ae, HY a, Nguyén Kim Thin (1997), Nghién citu ng php tg Viet QRSVETERAAT TOD, MCA LINEAL. SEAR (1997), COE SB ALT ABET, ALI ANTE UTE (1980), REMC OTR, “WAC SOR HORA. FUSS (1996), CECH IC”, BLIGACAT HIER. RUNS (1996), Aik. HEL. RE ULAR, Raa HAE FUSE SORAI, HIRE (2002) AAAI ORCINUS ICID « RAGE (1982), GERRY» AEM