ఐ

నంద

మకృష మఠం
మల డ ద – 500 029
© 2018 Ramakrishna Math, Hyderabad INDIA. All rights reserved.

Published by:
Adhyaksha
Ramakrishna Math
Domalguda, Hyderabad - 29
rkmath.org

e-Book
074v1.1.0
Date: November 23, 2018
ISBN: 9789388439923
Created by: Sriranga Digital Software Technologies Private Limited
srirangadigital.com
 ం ట

1899 సం ॥ 20 వ న నంద .ఐ.ఎ .ఎ క‘ ండ’

ండవ త ల కలక ం బయ .

ఈ ట చ ట ఠ ఒక ష ం .
త న ళ ం ఈ రచన ం . అ దం
య తథం వటం అ ధ ం.

ఈ సకం ండవ గం, 1900 సం ॥ వ త ల ం

పయ వ ం .

‘ఉ ధన’ ప క ఇ కం ట దట ంచబ ం . ఈ త
ణ ష లభ ఇ న అర నంద కృతజత .

- శ
 థమ గ

“ఓం న య య”* ,–న .... అం ఉచ స రం హృ శ

పద ఉచ ం . రం ం ఓడ ం. కడ వన
పద ం మ ం . త మ వల నంత .
వంగ శ సహజ న మ తనం అ న ప య వ . ఈ మ తనం
ద అడం . నచర మ ం . రకర న
వవ ప , అ అం ‘ ప ’ ప ం . ం :
ండ . అం త ఈ ం . మ స ఉ రం
హ మం తం ఈశ యతం బ ద న
ం వటం కషమ అ వ . మ తనం,
త వతనం తప మ ం . ఎంత ! ఆ హ మం ర ం న
మచం తన హృదయం ం ం న ! ఇక ,ఓ ‘స ’ !
ఆ మన క ఏ ? ఆ హ మం ఒక ం శత జన
ర న స అవ ల లం ం న . ం ఒక య ఓడ ం.
ఈ య ఓడ లబ ల ం ఏ ఒక సం ప లబ .
అత కం ఒక షయం మన ప ! ఆయన స క ల .
! ‘ ’ క ణం ం. జన సమయం ప ం
వందల తళ తళ ల సంఘరణ త నం భయం
ర .ఏ ఒక ళ ఆ పక న న ం , కళ ర
అత ట ం ం ! అ అత భయం. అత స మ బ
మ ంత భయం. హ మం స ట మన స ణం వల
ం ధప ? ర ం ఈ ష ం ఏ
న ? రంద చ న . యణం ద న
పం . అం త ఈ సమస తప క ప ష ంచగల . అ తన
పం ం ఈ షయ నం .బ హ మం ఆ వ
ండ . ఒక సం హం క ం . అ మం ఒ క ఓడ హ
ఆ శం ఇం అన న , త ణ ళం
బ చ వ క అన ం న నం ఏ ఒక
భయంకర ర న అ . హ మం ఆ
ఎ ం ం ఈ ( రస) !

మ ం . ఎం ‘మం మ ’ ! ఈ రం ల
స వ ం ం . నం క తం ం , రసవంతం
చక ష , అలం ల న . షంవ న
. జ మం తమం న ‘ య’ అ ప ప ల ,
హ ప రమ బ యత ం గ ం .క కహ కృ
ంద వ త న శ ల ం ? తమం ం
, స ం జ ం శమంత .

ఎ ండ , న , పర , ల , య , వృత రంతర
త పర త ఖ చ ం ! క గ , క న
స ల ం డ ? న ? ఒక క గ ఈ య మంచం
ద – ఇక డ పగ పం వల ం – ఆ డల ద తమల
న ఉ న ,ఎ క , ం ,బ , చ చ అం క పక
బళ చ , చ , ఇ ం ‘ త’ వరణం మధ మన
వంగక చర అత ంత స వం ం న
ల , స , ప కబయ , ఎ ంచగల ? అ మన
అసంభవం. చర తన న తనం వరణ తం ల
. అక డ మం , రశ ం ం ం . క ం ం
, న ం అం ణం అ ం . కరకర ఆక ం . ఇక డ
చర మ భ కృ గత న మ మ , ంద ఆ ంచగ ం .
నకం డక ఒక న పం ఉం – చర బ
(వంగ శం) ట దట.

న హృదయ ర కం అ . అం క ‘క త శ ’
ంచ . అం త భగవం స ఈ ర ం ,
వ డ క ద !

నం ఏ ం , అం కలక వరక ం , ం
న ఓడ ళ బయ ర . ఓడ స ం ంతవర అ రం
ం ం . అంత అత య , అత ఆజ . ఓడ
ం స ం నడపటం, స ం ం వ టం అత ప .
ఖ ర స పం ం దస . ఒక బ బ వద ం
అ ంతం. ండవ మం ర వ ం న ఇ క బ.
స ం న , పగ ఎం త ఓడ నడపగల .
త తర ప నడపటం దకరం. అం త ం ం
ప ం .
 హృ గం న ం ? ఆ సచ న లజలం ఐ గ ల
న ప ల మనం క టవ . మ ల న య చక
, ‘హరహర’ అం వ ం ఆ చ , స పం జల ల ‘హరహర’
ధ ? మన ఆ అర తం, ఆ మ క * ( న ం), ఆ
గం న ల లల ద ఆ జ , ళ క ళ
లటం, కల సం ర యం న ఆ ప ? ఆ
గం న జ ల న మ, ఆ మ న భవం అ ర చ . ఆ త చల స ర
మన ంతపర . నగరం, హ , ఉతర , గం ద న ల ం
ల ల ద వ ం ఆ గం త క . ంతమం ఆ గం న
జన . కలక మన గం న ఒక స హనశ ం .
, రద పర శ ర హ ంగత ంవ అన ల ం ం .ఆ హ త
హృదయం ద అసం న ఓడ ం .ఇ అ ంచటం శభ , మ
న సం ఎవ క? గం త , ం ల ఎంత అ త న
సంబంధ ం ? ఇ వ ఢ స ? . ఈ ం గం
జ ,ఆత జ ల మర . ర ం జనం
తమ గం జ భ పర ళ . పం గ క ప ఆ
గం జ ం కల ం . ,
మ ద ం గ గం జ భ ప ం . ఎం ధనవ యం
గం ం గం జ శ శర ం అ కం .
రం , , ం ం , డ స , య ఏ , ద న ల
ం తమ భగవ త , గం జ ళ .

ం ల ందవ భగవ త, గం జలం ఖ అం . ఇంత ం

త ల న అవసరమ ంద ంత గం జ .
సందర ం క న క . న డ ఆ మ జన హం
మధ , ఆ గ క డవ ఆ లమం ల స నడక చ ళ
ఒక మన ంత , ర అ . ఆ జన హం, ఆ గందర ళం
అ న క ం ఆ స ర, ఆ సంఘటం గ న , లండ , , ,
ద న నగ ల అంత ‘హర’, ‘హర’ అ గం న ష ం .ఆ
జ క గరన ‘హరహర’ అం హృదయం , ధ , న ల
ంట వ న క భవం క .

ఈ గం త మ పం . య ద ! అబ !
ం ంత ఉం త ! ద నం తన
న తనం ం హ . ఆ కశ అత జ లంత అ క .
అత హ . సన ంచక ర ం ‘న హ ’ అం అ అత
నమస ం .స బ ఇ ‘న య య’ అం నమస .
అం త గం త హ కమండ ఈ య
( నం ) అ నం ఒక ంపబ ం ! ఏ నప ఒక
నత త .ఆ గం త ఉండ క
యత ం న . అ జ అ యమ . ఎం కం గం త
ఆ తం ర దృ ల – ల ల ల ం వ ంచటం,
ఐ వత గ యడం, ‘ ’ ఋ పర ల పడ వటం ద న
ల ద ఎంత ర దం ం గ ! న
గం త ఎం ం . “అ ! ంత ఆ త ! దయ మమ
మ ళ .ఆత త షం వ న . అక డ ఏ ల కం ద
తల యల . లమం పర ల .
తల య సగం రకర యబ న ద ం . అ
 జం య బడ ! ల న స త ం .
ఇషంవ న టవ .ఇ ం ంత ఓ వ ం ”అ .
ం ఏం భం? అం వ ర ం . గం త ఒక ట న .

అ చక ఉ యం ం . ఆ అ : “అ ! ఆ
ధ ం , తల న వ లవంక . ఈ ఓడ అ
– మహమ , స న మహమ ;ఎ ం
మహమ . అ ఈ గ ల ఊ , ం న
? రం .‘ ’ . క క ట నక
మం ! ఆ లక ం
పం . ఆ గ ? నం ం ళం ల ర
ళ . అం హశ అం అణ ం . మం గడ త ర .”
ఈ ప ఆ త తల , దల ం ం . ? ఈ డ ం ఒక
వతల మ ల ం . ఎవ ఒక భ
ం !

త ! మ అస సంగ వ ఏ పర స
ప . ం . ఈ ష వ ంచటం స వం .
ఓ క ఉం మ య మ !

స జనం ఎక క ంచ ందర ం ం ం . మన ద ,
ద మ , , – ఎంత స ,
స ర క లకం అందం క . ఐ సర ల , అక జ
వ క మన ం న కం అందం ండ మన ప
ఆనందం క ం . మన వంగ శం ఒక క న ందర ం ం . సృత న
ప కబయ , ల న , డ న లదండ క . మన
శం ఈ ందర ం ంత రళ , రం నవ ం . ళ ందర ం
? అంత ఉ . ద నజ ఆ ల ద ం ం . బ
ఖ రవృ ల ఆ ఆజ ల ం ం తల వం . కప రంతరం
అ ం .ఇ ం దృ ందర ం ఉండ ? మ మన గం న ర ందర ం
లం ల వ గం న ఖ రం ‘ మం
ర ’ ం ం .అ ర త ర ల ందర ం య .
ఆ శం, క నల , ం బం అం ల ల
, ంద ల సనక న ం తల ఊ న బ ,ఖ ర
వృ ల , ం త, , ప పచ రం , ం ం
రం న ర న ఆ పచ వ కల న న , , నల ,
పనస ద న వృ న ఆ ట , మ , మ
క లపం గ న . పక ద ం . ంద
ప కప ం . మృ త ం గ గ ం ం ప , ట
ద న రత కంబ గ ! క ర పచ ప కప
ఎవ చక క ం న ం ం . న ఒ , ద కటల ంద
గం న తరం ఎగ టంతవర ఈ లం పచ గ కప బ ం ం .
ం ం వ ప న గం హం ం . క
ఆ శం ం ం , ఒ ఖ న దృ ల . ఒ రం
క న యల మ క ండ . అస రం ల
స డ ? ;అ ప చ ట ష ల
ప వ ం కచ . రం ల ఆకరణ ఇ ం ! క సంగ :
గం న దృ ల ంద ఆనం ంపద , ఇ త ఆనం ం ! క
లం ఈ దృ ల ప తం . ధ ం వర ల
 ఇవ య . ఈ పచ ప కల బ ఆ ం ఇ కబ
బయ ర . మ య ంట యబడ . గం న తరం
పచ గ స ట న ం జనప ర సర ల పడవ లంగ
యబడ . ఇక ం బ వర స త నఆ బ , , ద న
వృ , ఆ శం, ఆ మ ల అందం క ంచ . బ ట
ట ం గ, ఆ గ మధ లబ న క ర గ
క .

ఇప ఓడ స ం ం ం . ‘ర వంశం’
స వరన చ ం . స రం ల లవర సం శ ఒక
ఇ పచ ం అం న వ ంపబ ం . అ య రం .
సం ఎం రవం. ఆయన ఎన స , ల ల
ండడ నమ కం. ( త త తన అ .
ల ల ం న ఆయన త తప .)

ఇక డ గ గం య న ల సంగమం గంగ స ం
క ట ల , నల క ం . ఇతర రకటం రభం.
హ రం, గ, గం గర సంగ ఖ తం ల ం .
ంద జ న న ఖం దం . ఐ పర శ ‘సహ ,
సహ , సహ , సర ’* క క ఆయన క నమస .

ఈ ంతం ఎంత రమ యం ం ! క ర నల స జలం

ల తరం ళ కం నృత ం ం . క
పర శ ర శ ర వల ధవ త న ప గం న జలం ం .
శంక ల పర శ జ వ , ‘గం తరంగ రమ య
జ క పం’ – (గంగ ఈశ జ టం ధవ త న ) అ . ఇక డ
గం త ంత మందం వ ం . ం గం గర సంగమం నల
ల జ లమధ బ న క ఖ ం . ఇంతవర ల జలం, క ఇక ం నల
స జలం. ం , క, అం నల జల . అం రంతర తరంగ
సంఘటన . ఈ స నల , శ రం నల , నల .
వతల భయం ఎం మం స జ న
వ ంపబ ం . ఈ ఆ ల మం అవ శం వ న ం .ఈ వ
. వత ‘ఎ ల ’ క . భయంకర న
అ ల , గరనల స ఉప తలం ఈ కర న దనృత ం
న ం . ఈ క న తరం అట . ఈ గందర ళం
మధ ఓడ పయ ం .

ఓడ గం న న ల , గరప వృత
మండ అ . రం అంద న ధ ం . చం సం త
హవరం , ఆత సం భ ం న . నల ల
భ ం న గ హం క . న వరసంభ త ల
ఉ ల ం న ఆ శం! – అ క న తరం ల గరన ,
నృ !స బ క య ఓడ యం ల దచ ! ఇవ కలగ
నధ స ళనం! ం సగం , సగం ల వ న ఆశ ర ం
మ డన . హ ఈ ధ ల క గహన, గం ర సం త దం,
ళధ ం మం . ల కంఠస ల కల క ం .
య ఆ . “ఓ ఆంగ శ !ఈస ం . ఆంగ శం
తరం ల ం” దన చరణం ం . ప ం . ఓడ రం
ం ం . ద నం తల ం ల ప
స గం ధప .

ండవ తరగ ద ం వ . చ ల తం
ల . అంతకం అ నం ం . అం ఒక ఎం
భయప న క . ఓడ ఒ ం ప . ఈ
ద , ం దరం ఓడ న ర లం. అ తన రత
లం. ఓడ గం న న ం ద నం “అ తన
రత ” ం న యమ ందర . న
ందర టమ ‘ఉ ధన’ ప సం ద రహస ం అత న .
ఈ స అవ శం ం . నం అ : “ ద !
అ తన రత శ ప ం అ య ?” అత ండవ తరగ వంక
ర తన వంక “ చ యం! మ గందర ళం
త ర ం ”అ .

గం న పద , అ ం ఖ . పద ద య.ఐ
ంత ఖ ం ం ?అ ల దృ ఖ న య. ంతరం
మ య ఏర ం . అ పద . అ ఈ ‘ ల’ గం న క
న . అ ‘ఆ గంగ’ . క కంక ంథం య స
వర . అత లంక య ం పయ ం . ర లం గం న
వర ద ఓడ . సప మమ ఒక ఓడ ఘ
ం ం రం సరస న ఒ న ం .అ తన లం ం వంగ శ య
సప మం ఖ ం . మం సరస న ఖ రం వం మ
ప ం . 1539 వ సంవత రం ఈ ఖ రం వటం త
వర తమ ఓడల నడప గం న ంత రం వ వల
వ ం .ఆ శ తం ద న నగరం ం ం .

16 వ శ బం ం గం న ఖ రం వటం లమం య,
య వర ఆం ళనప . ం? ఈ గం న జల రం మం
అప ం ప వర ం . యం న భ కడ ఏ
ప య క ం . 1666 వ సంవత రం గం న ‘ ’ అ ంతం వద
ంద ఒక ం మత ర . (
) ం లవద గం న త వ ండటం
పడవల వ ం . 1797 వ సంవత రం ,
జలం స పడవ నడపటం ధం ద . 1822 ం
1854 వర ఏ రక న పడవల క క క . 24 సంవత ల
లం ం అ ల ం . 17 వ శ బం
ఒక వ ం ( ) డ ఒక వరక ం
ల . త త వ న ం న మ ంత వ ‘చం నగ ’ వ
ల . 1723 వ సంవత రం జర శ ఓ ం కం బం
చం నగ ఐ ళ వన అవత ఒక క ం . 1616 వ
సంవత రం శ చం నగ ఎ ళ వన రం ఒక
క ం . త త న ఇం వన ఆం కలక నగ
ం . కలక తప ఈ న ఏ ఒక ం ఓడ .
కలక భ ష ం అంద భయప .

ం రం స గం న ంత ండ రణం
ల న : న వ ం హం క ప క ంత రం
ఇం న వ న ం . న తలం ం న
 తలంకం ఎం . న తలం త మ రటం మం న
బం దల ం . అం క ం దం క గవచ ఉం .
కలకల స పం కం ల వ , ఇతర ర ల వ న ఇ ం
అ న టంత అ డ ఎం ం . 1770 వ సంవత రం
ఇ జ ం . 1734 వ సంవత రం అ బ 9 రం మ హం స
‘ఆ ’ లం న ఎం ందట. అ ం ం త త, యం లం ఏ
అమంగళకర న సమయం జ ం , ఫ తం ఎ ం హ
వద .బ శ మ న అక డ వ ం .

రం ల ప న గ వ ప ం . ఇక డ
మనం ం ల వల ం . అ బ , బ . రం
కలక 30 ళ ఎ వ‘ ద న ’వ గంగ క .ఇ లమ మ
గంగ 31 ద ణం న వ ప ం . ఈ ం 6 ళ వ
‘ ప యణ’ న గంగ క ం . ఈ ం న గంగ ఎం ళ
. అ ఒం నం ల ంచటం ఎ ? ఫ తం
న తలం ద లంక తల . ఈ లంక రంతరం ట
ం ం . ఒ క ఇ బ , వ ఉం .
ఒ క బక ం . ఈ లంక ఎం భయ ర . ంబవ న
వల ం . అ త ఈ లత క
ఓడల నషం క ం . ఓడ ఈ లంకల తగల మ ఓడ కదల ం
ం వట , వట జ ం . ర ప న ఓడ ఈ
బల త న అరగంట పల ర ప యల స
క ం సంద అ కం న ద . ఈ ఇ క బ ద ,
ప యణ* న ల ల మనం అ వ . ద న ఇ
‘సం ’ ల ంగటం తృ పడటం . ఇ ఓడల ,
మర ధ ం సం ం ం . 1877 వ సంవత రం “ ం ఆ
ం ” అ ఓడ 1444 ట ల మల ం కలక ం వ , ఈ ఇ క
బల ఊ వలం ఎ న డ ం
అదృశ ం . 1874 వ సం ॥ 2, 400 ట లస న ఒక మ
ం అ గ ప ం . ఓ గం ! వదనం ర లం వ ! మమ
ర తం ఖకమలం ం టపడ నం ల
సమ ం ం . ద నం “అ ! హ త ఔ
ఒక క బ ఇ ” అ . “తప ం . త ! ఒక
ఎం ? ఇ ”అ .మ ద నం మ అ
స . నం వ ం .మ జన ళ కల బ ఎంతవర
వ ంద న . ద స కలవరప ఇ అ : “ఏ అ యం?
క !” అ నత క కథ వ ం . కలక ఒక
వ ం . గం న ఎం రం అత అత ం .
అతడక . జన సమయం ంతమం త ప అక డ వ .
అత అత జ ం అత ం ం మం . ‘బ ఇ ఇక
ఆ ర ! ఒ ం స ం ’ అ అ ఒక .
ంట పక ల త గటం రంభ ం . అత అత అత తల ద
ం ఆనం ల అం : “ య ! జం ధ
ర ం . ఇ . క గం జలం ం . అక
క . మ ల ‘చ న’ మ అ కల క ం. ఇ
గటం ఇక ఆ అ క గంగ క న క ! వల వ ణం
మ త ల ం ం .” ఈ కథ నం త ష
అన ం . కలక ం ఒక వ ఈ ఓడ ణం . ఇక డ ంసం
ప ర ల వంట త . ఆ కలక వ ఆ వంట న డ
గం త ంసం న ! బ ద ం మ ధం
ఆ ంచనక . నం గం ర స క ! ఉప స వం
అత దఎ ప ం వటం కషం.

ఓడ ఎంత ఆశ ర కర న వ .! ఒ ం స ం ఎం భయంకరం
ం ం . గర ం ఆ శం వం క న ం ం . ం
ల ద ం ట , అస ం ట ం ం . ఆ స ం ం
ప ఖ , మన హృద తల . అ ం స ం ఓడలవల ఒక
చ ట – ఎం న రం ంద య బ ం . ఈ ఓడ వ క
– ం ఒక క ండ . న ఎం అవసర న యం ప క ల
క నబ న మ మం త స అ స ం
క ం . చ ం . అ ం మన తం గడవ గడవ .
ర ర ఎడబం ం జగ థ రథం వర , వ టం ం
క ద యం ల ఈ చ ం ఉప గం ం . ఈ చ ఎవ
క ?ఫ డ ప . అం తఇ స యత ఫ తమ
. న న డ ట . ఏట ం ద ద ట
ల ం . మ మం ం చ కృ ల ంద ఈ ట
యబ . ల మం చ ల ఇతర క టబ . ఈ ఒక చ ం త
ంద ఎ ల సంవత ప ం ఎవ ప గల ?
ం శం ఈ అ వృ ద మమం త డబ ం . అ ఎంత అ వృ
ం , ం ఈప ద లన ం ఆ ం ం జనం
. అం త ఈ మమం అ ం . ద ఒక క ఒక
గ క య ఒక యం ం ం . త త ఒక వం క
 ం క క ద వ యం ణం ం . అ అ క
ం , న , న రబ అ క ం ఇ
ప ర న మ రం ం . ఇప బం
రక ఆ ం క క న వం క ండ క క న టం ద
, పల వల అ ‘మజ కహ ’ కథ నం య టం ? ఇ
మధ రత ం ల డం . అక డ ఈ రబ ర
రట న యచ ల బ మన నవ . ఇ ఆ జనం మంద క
క ంచవ .

అ తన లం అం సర గం జ ష పట న ,
అం ‘ పల ఒక , బయట క ’అ నయవంచ ల మ అ భయం
శ దనం , రమ ం అ హం
, స పర దం త ల మ స నం ,
క ల , ళ ఆ ఉప ం * – అ ం ‘మం ’
ళ ద ణం య పల , ల త . సం ఒక
ప యల దగర క ం న పడవ
ఒ ం లం వర వటం ం గ ! అ స ం ఎంత రం
గమ ం ం . ఓడల జం మన
పడవ క ం .

మ వంగ శ ప ళ పడవల ల ం భ త సం
న మత అ నఋ ల ం మ ఎ . ట ం ప న
పడవ ఒక ఇ ం ం . ఎంత న అంద
ప త ం . ఇక లంద ఆఖ యత ం తమ ఇష ల
తల వల ం .మ ద పడవ . ఖ ంతం
ం అ త న దఇత క ం . డ లబ . క కంక
మం ఓడ ప ం న పడవ ఇ . క కంక ఇ :
“ మం ం బం . ఆ సందర ం ర పల
ం అత పడవ టంత పన ం . అత క ం న ప
అ రప .” – ఇ ం మన గం గర పడవ. క అందం
ం ం ; ప గం బదల ంచబ ఉం ం ; గం జలం
ం న ం వ స వ స ఉం ; ఆ గం జలం చల య ం ం .
( మం లం గం గ ద . బ ఆ ఉతర చ కస
ఆ చల ల క స లం న ంప ం ) ఈ గం గర
న పడవ ఈ ం ల ం వద ం ఆ ల , ఇం
ర ం . ఒక ఈ వ ద అజ ం . అత బ ర .
మం గల . రం ఒక మ నక ంట అత
తప పడవ ఒ .ఇ పడవ అ బ న మ ల
. క తర ష డ . మహం మహ
ప ఆ స ంగల ప మ ఆ ం . ఆ స ంగల
‘బ ’ ల ఆయన . ఇ కరం క కం ప “అ ! ఆ
కడ ? అరమవటం ” అ . మ
‘ ద’ ( )అ ంత న పడవ ం .అ మ ం .అ
యమం ళ క పక ల ం ! మ ఆ దతర పడవ ఓడల
పక క పడవల ం . ఒక , ం , ర ప ం . ఇ ,
, అ ల ం బ య , ఖ , ఎం ప ద న
మన మ . ఈ పడవల ణ ప మం న
ద ల య .
 ర పల పడవల న నం క టటం న షయం. ఏ పక
ఆ ర పల సడ మన గమ ం ఓడ ం .
వ క శ ట ంత ఎ వ సమయం ప ం . ణం
న పడవ ఎం అందం ం ం . రం ం అ క క న
ద ప ఆ శం ం న ం ం . ర ప ఓడ వ .
స వ కం ం ం ం అద డం ం ం . మ
అస ం ం శ లం ం అ ఓడ స య ప ం .
మధ ఖ స ప ం నం ఇప అ ం ం . తం
ర ప న పడవ అ క గం ఇ ంచబ న . ఏ ం కలప
ం . ఈ ర ప పడవ సరం ండటం మ కం కష న ప . ఎం
అ భవ ం మం సరం . ఖం ఈ ర ప పడవ సరం
ం ష ం . ఒక అ గ స వం ఎ ం ం
అ . ం రమంత ఎక క డ అ య ం , ం
త వటం. ఈ ం ష మ సరం కం ర పల ఓడ సరం
ఎ వ అవసరం. మ అ క గం మ అ ం ం . వల న ణం
యం ల ఆ యవ . ం , న , పక ల , వల న ,
సలవవ మ పవ . ర ప ఓడ అ నం ం .
ప ం , ఓడ ఏ బ , ఏ ళ న ండ
నవ . క మ ఓడ నవ . ఈ ర ప పడవ ల
తప ల అ ఎ ం ం . నం స ల
ర . అ ఉ వ వం త వ ఖ స ల . న
ర ప పడవ ర ఉప గపడ . ర ప పడవ య
వ ం ణం య . ర ం : ఒక , య ం
 ర య మర గ కం ం . ం , వఅ ల ల
యల ప ం . అం త ఆ నం ,ఆ లల
ఇంగం .

ర ప పడవ న ఈ ఇబ ం ల రణం ర లం దం ఎం
దభ తం ం . ఏ స వ , స హం ఏ స
క దఫ అ ర ం . అం క ఆ ఓడ కలప ం న
బ మంటలం . అం ం ఆర టం కషం. ణం ఎం
న ం . ఒక పక చ , ఎ వ ఎ ం . ఐ అంత ం , ఆ
అంత ఒక పక ఒక య వరం . ం ఓడ య గ , లయం,
ం పక ల త న ఉ ల గ , త త ద శం ఏ ం .
ం పక గ ం . ం అంత అ వం ం . క న
వ ఒక ంద ఒక ఉం . ద అంత ల జన ల ,
పడకగ ఉం . అంత ఇ పక ల వ స న రం . ,
ఓడ డ వ స కంతల ం ం ఉం . ఆ రం ల ఇ పక
రం ప ఉం . మం సం టబ ం .ఈ తన
ద క అంత ల అంత ఎ ండ క ల ం .మ తలవం
న వవల ం . మ ఇం క ఓడల సమ వటం
ఇబ ం న ప . త ం ఒక ఆజ ం . మ
క . బలవంతం , కపటం ఓడ . రన ం
త ల ం ల , ర ల ం భరల . ఒక ఓడ
ఎ .( జన పం ర ండ ) ఓడ ర ప
య ద . భయం ఎక క ందన .ఈఅ ప
త క ంద చ .ఈ య ,ఈ రం ఆ
 ధనవం , ప బ న . రం, , ఇతర ల
జ ంచటం ద న ప ల వ న ల వం . త న ద జ ర
ం ం . ర . పంచ చ తం జ ం ఇ !ఇ
ం య . ఇ ద కల మ ల అ ల
ద వ గజగజ నక .ఇ ఓడ రటం వ వ రం.
వ న అప ళ పంపబడ బ ద క
ణ ం .

ఆ శ ప నం ం . ఇ ఓడ ర ప వ అలం .
ఇ ఓడ ద ఆ రపడ . తం లవల అంత దం .
వల న తల స ం ండల ం . ఓడ
న ం ం . తం ద క ర కలకం ఎం
వ స న . అ ఓడల క ంచ క ంచ . ళ ద న
ప న ఉ టల అ క . రం ల సంఖ
లత ం . ప “ట ల” ం ర రం వ ల
స . ఈ అ తన ద క ఎం గవంత న . అ న
పడవ . ం ం ద శ ల వరక కల ప వ ఉప ం . ఇం
ద క దం న ంచబ .

అ సం క ల ద లం య ఓడల డల
కప ఉ క ల వ స య ఉప ం ం .శ ల రం
ఈఉ క ల త ంద ప . ఓడ నష జ . ఓడ
డల శ ల ళవల ం ండ ఉ య టం
ఆరంభ ం . ఓడ రం ఎం వృ ం . ద ద రం
వ . మం ంపటం, వల న పక ప టం, ంచటం ద న
ప ల వల న యం వ . రం ఐ వందలమం మ
క ంచ రం , అడం ఒక ట క టం ఒక న
ప గల . మం , ళ ంపగల . ంచగల . కం ఒక ణ
పట ! ఓడల డల ఉ ల మందం న రం ల శ
ం ం ం . ం రం ంచబ . ఈ ద కలం
ఉ డల ంచబడ . రం లం వలం మృ ! ఒక బ ఎంత ద
ఓడ క యవ . ం నపద కథ న ంద తం
ంచ “ఈ ఉ అంతః రం”, “ ండ” ద ప బడ
బ ల పర త సదృశ తరం ల ద టం ం . అ
లం గజగజ వ ం . ‘ ’ అం ట ం ఒక వంక
ంచబ ళ ప ం పవ త ం , ణం ఆ
ం . ం శ వంత న ప రం ప త న ధ ం .
ఇ తగల ఓడ క క ప ం .ఈ న మ ల
డ య . ఏ ం అ ంస నకల పం ం ,
ఆ రం ండ . ఈ వ నప ం ఎ వ వవ
పటటం . ఒక ం ల ఒక ద జయ , అపజయ సంభ ం .
ఈ రకం ద క శ టబడ రం వల దం ఉభయ
ప ల జనం ‘ఇంతమం న ’ ర య బడ అంచ య ర ప లన తప
ం .

దం కల ం ంచబడ రం ళ ఏ ఎ
ఓడల త ం ల క వం న వటం తథ ం. ఇ ఒక
ద క ం ల బ న ఐ వందల ళ క నత ఉభయప ఒక
ఓ ం న ం వల ం . ఆశ ర ం ఏమం ఈ రం
అ వృ ం , మ ంత క ం , శల ం
, రం , ళ ం యం ంగం ,
త రత ర ల టం అ ఎ వ తప టం జ న ం . రం
ర , ఆ , తన న డ న ల పంగ క ద
ఎ ం ట త . ఇ న
దభ ఎం అ వృ ం న యం శత ల ట
లగ నప వల క ఫ తం వరణం క టం . యం ంగం
మం . యం ంగం ఎ న మ ఉ హశ న ంప , అత
వ న ఒక యం ం ం . క మ ఒ రక న ప
ంబవ సంవత ల తరబ ం ;ఒ క తర ప ంతమం మ
– న య టం, య టం, మగం ం న
ండటం – ం ప ంతం . ఆ ఉ గం ఆ మ
వవల ం . వ రం మ క రక . ఈ పద ప య టం వల మ
వ న యం ం .ఈ రణం త లమం బ పం ,
ప పరమ త ర .

జ క , ల క – ఆ రం . జ క
ద లం రం ల అమర , శ ల జ కల డ
అ ంచబ ం . ఈ ప ల ం ధనం ల ం . ఇ
ంచబడ ద కల ఎం వ సం ం . ఈ ం ర ల క ల
గం మ . ఇ ల ద , ఎం ఖ న . ఇ ఒ వ భ ం .
బ ంద సంఘం ఏర జ నం వ . రత శం, ర
ం ల వర ఉప గప క న కం ల . అం ఓ కం ఎం త
– ఎం సంపన ం . .ఐ.య .య . కం ండవ . త త
కం . ల సంబం ం న జ కం
ం . ఆ య య కం , జర య కం , కం ఇట
, ల ద న . ఎం ఓ కం ల క భ న ,
గవం ల ం . జ కం ఓడ జన
స ం . ఆ ం ర బయ ట ం
కం ల భయం స ల అం ం ల
ఎ ం వ క ం . ం వ వలస లయం ం
ల చ ; ఏ తమ బలవంతం స
అ య క ప ంచ ళటం ద రణప స
ంద ల వ ద రత శ త ం ఒక ఆజ ం .ఈ
స ఓడ ఎక ం ఖ . ఈ ఆజ ల లం
దమ న ర ల సంబం ం నంతవర అమ . తం
బ ం . బ మ . ఫ తం ల
ర తన ణ ష పవల ం . మన శం
ంతమం దమ లమ , ంతమం మ ల మ ం .
త ం దృ అంద స !మ , , హ , ,
, అం ఒ తరగ స మ . ళ ం న
య ఏ రక న న ం క లంద వ ంచవల ం ! ఓ ఆంగ
త ! అ వంద . దయవల క సం ఒక ణ “ ”
లంద ఒకణ త . ఇ ం వన ఎం గ ం . ఈ శ రం
యస ం ం . అం త అ క తరగ ల ం న జ ల మర ల ం .
ఈ అ వ లజ ప ద రక న ఆ లమ వటం మనం
ం ం ం. అ య దమం న ఆర రకం ఎంత తం
 వ ంద . ంతమం తమం ఆర రకమ , ంతమం న ం ఒక
ఔ అంతకం ఎ త అ అం ం . ఒక షయం ం రం
ఏ భ .అ వ యస కం అ మ . అం క , ఆంగ ఒ
లం ం వ రట. ఒక క లట. బ రట.
అం క ఈ ఆం ల న య ల రస ం
వ రట. మతం ల హం, బ త ం, ధన, స సహగమనం,
పద ద న వట. ఈ ల య ,
సంబం న వల మతం రపబ యట. మతం ఆం ల
మతంవం నట. త, తలంద . ఆం ల ం రట. ఈ
ఉష శ ఎండల నలబ రట. ఇ జ రం ం
ం రం . తం అంద ‘ ’ లం ం . ఇంత నల త కడ
ం ం న , అక డ ం ం మన య అ పట . తం
రంద ‘ ’ అం ం . ఇ ఆం ల షం ం
భం . ఇక ం ర ం భం ట . ం ల ద
తప ం , ఆం ల సఖ ం య య ం వల ల ం
ఎ వ , బ తప మ . ఓ ఆంగ జ ! ఆ .
అదృష వత ఒ . ఇ కవృ ం . అం వల ం
ల , అంగవ ం, వ ధ ం. దయ శం
వ ం ఆ వ వర వ ళ వ తల ణం ం. ం అల
పడ ప , అన ం పద , ల ం ం. ఓ భగవం !అ ం . ం
ఆం య ఇం య పద ల వల త హం ప ం. ం
స ల వద , స మ వద స మ దల , స పద ల
వద న ంట ఈ ఆం మమ తమ ల ద ఎ ం ం
ర వటం ం ం ం. ం అ వద య దం న
సంద ఈ ఆం ర ం , త న ళమం .
ంట అం భయ తం కబ ంపబ న ప . ఆ ఆంగపద ల స
తమ స త ఒ వ ఉ హప . “ ం మ న
ఆంగపద ఆం ల టత ల .”

ఓ ఆంగ త !వ . ఈ ఆం ల ం సనం రపడ ! తం

శ తమవ ! ఆంగపద ల ఆవలం ం ల మంత ఇ ం .
ఆ జల అ నందన . గడం ధ క ం . ఒక
మంగ ణం అ ట , “ ం ం త ధ ం న వ ల సం ఈ
ణం ట ” అ ఎవ క . తల , యరం అంగర
అ ం డ . ఇక ఒక ఇం ,
ల . న ండ అదృషవ ఒక అ క దమ క ం
“ఓ ! య ండటం మం . అ ం ఎవ
రబడ . య ల ధ త ”
అ . త త ఒక ం మంగ ం మ ల ం ం .
త త స యం గడం వడం . ఒక ఆక
మం ం . ఒక జన ల ‘ఫ వ ఉం ?’ అ అ . అత
అ :“ వ య ం.” “అ !అ కడ ం !” అ . ట ల
లం ఆ టల కరం ఇ : “ ం ఇక డ జనం య
. ఎం కం జనం బల ద ఎవ జనం
య . అ అత .” అ వ ం డత . అ అ ,
ల న స శం క ం ం . ఈ ల, నల వ స
మ , ఈ ఆర రకం త , ఈ వంశవృ ం ‘ స ’ ంత
క టం ండటం ఎంత అసహ కరం! ఒక ‘ ’ ( )
అం ం :“ కం ప పంచం . ం లం .” ఇ
ఎంత సద న షయ డం . ఈ వర దమం కం మ ద
న అ కం క ం .

రణం మ ర ప ఓడలకం ద . అ ం మ స ం ం
ణం మ ‘ ండ’* మ కం ఒక న ర ం .జ ం
ప మ స ం ణం న ఓడ ల ద . ద ఓడ
మధ గం ద తరగ గ ం . ం పక ల సలం ం ం .
త త ండవ తరగ గ ం . ల త వ తరగ
వ ం . ఒక వర ల , ప గ ం . ఈ త వ
తరగ డవ తరగ . ల ద ,అ ,ఆ ల
వలస న న ఉం . ఆ గ ఎం ఇ ం .
ం బలల ద ట . డ . రత శం, ఇంగం మధ పయ ం ఓడ
ఇ ం గ . ఆ ఓడ ‘ ’ ం . ఒక , ం తరగ ల
మధ ం స ఈ , ప ఉప .
ర ణం వ రసపడ . 1893 వ
సంవత రం ం ం ం ం శ ల ద ణం
య టం .

ఈ ల ఇబ ం పడ . ఇం ం
స ం ట ంత బం .అ కం న ం
తప త న ం ల ఒక చదర న సలం ం ం . ం స ల
ంచటం, ంచటం . ఆ సంద ం ల ంత బం
తప . క కలక ం య , స లం ఐ ర ల ం
 ద ణం ఎం ం ం . ద తరగ , ండవ తరగ
, కర వంత న గ అ త నఆ ం ద
స రం న ం ం . ఇ ం ఓడ ండవ తరగ ల అ కర ం
ం ం . జర ఆ ల మధ న త ం న జర
య కం ఓడ ం ండవ తరగ క .‘ ’
గ . జన స ‘ ండ’ ఓడ ద తరగ
స నం ం . ఆ ఓడల రమధ ం లం త ం .

ండ ఓడ ద ం ల ం గ . ఒక
క , ఒక . ఎ వ ండటంవల ం ం
ం వ ం . నగ స ఇంజ న ం . అం వల
ఎ వ. ఓడ ఉ యబ లగ ం క క .
ఈ క డల న, ంద ళం స ంచ కంత .
ఈ డల దంత రం .ఒ క గ రం య 25 ఖ
అ ం ం . ల ద ఒక న ప ప . ఒక డ పక న డ ం ఇ ప
బల , మం ఒక ద ఒక డ ం అమ .
న డ ం ం బల .
క వ ఒక , ఒక అదం, ం , గ ం ,
మం ల పక ఇత తడక అమర బ . డ లవ , యవ .
ద ంచ ం గ రం తర ఖ
వ వ . ండవ తరగ ఇ ం స ఉ .
ఒక వ సం. ం ం త వ. , మం ద న అంత
ణ న . ఈ ఓడ రమం ఆం ల హసగత ం . అం త
తర శ ం న క ఆ ర స , ల య
 ణం ఆం ల అ ం ఆంగపద . ఇంగం , ,
జర , ర ద న ఆహర షయం ల యమం ఒక మ క
మధ లవ సం ం ం . మన శం వంగ శం, ఉతర
ం నం, మ , జ ద న ం ల మధ ఇ ం వ స
ం క . ఈవ ఓడ అంత ంచ . ఎం కం ణం
ఆంగం ల సంఖ అ కం. అం వల షయం ఆంగ
పద మలచబ ం .

ఓడ ద అ . రం స ల ద ఓడల
ప ం . ల ంచటం, ఓడ ంగల ఉ యటం ద న ప
. తం ఈ ష అత అంత రం ళ ; అత ట
ఓడ ద . అత ంద న ర ం .త తన ,ఐ
ఇంజ ం . అ ల త . అ
స . అత ద తరగ ఆ రం ల ం . త త న
ం ; వం ల ప వటం ప . ఇంతవర రం
య . త న ప , , . రం ం ,
మహమ . అం ఓ కం ం ం ంతం ం న
ల .ఈప , కలక ం వ న .
ం వంగ ం ం న . వంట ఆ ం ం న
థ స . న ఊ ప . ఓడ
గ ల య టం, ఏ య టం, మ
పరచటం ద న ప . మహమ య వ , లస స ల ం న .
ఓడ ద పం ంసం వం . అం త ఏ ధం
మహమ తమ కం ం సం ం ం . ఓడ
వంట ల త న న అభ ంతరం . కలక ం
వ న, ఆంగ గ కత న ఆంగ ం ఆహర షయం ఏ య
ంచ . ల జన ల . ఒక ప , ఒక ల ,
ఒక . కం జన ల ఒక వంట , ఒక ప
య . జన ల వంటగ కం . మం ం
కలక ం లం ం . ఆ ప ర ప ల క
ఏ వంటగ వం ం . ఈ ప మం ళ
ం . ద డల ం అమర బ ం .
ఇం ఒక మం ఒక ఉ సరఫ ం . ఈ
మహమ లం తమ సం ఈ ం ం .
గ అభ ంతరం ం ఇంగం మ కడ ఆ ర ల
ష తమ తమ ఆ ల ం ం , ఓడల ద ణం
యవ . ఒక వంట ల, మం త ల సంపర ం ం
వ . నం ఎవ ం సం ం వ .
య ం, ప , ర య , ప , ంసం, , ద నప ల
ఓడ ల . ఎం తం ఓడల న ప అ ం .
రం న లం , , బం ంప సరఫ .
ఖం వల ం డ . అ ం ఎక డ . ఆ ర
య ల ం ంచవ .

కలక , ఐ ల మధ ఓడల ం వంగ శ ప

య ంచబడ . మం క లం ం . క
ప ల త . ‘ ’, ఆ స ‘ లం’,
ర ప య ‘ ’, ర ప ‘సర ’, వంచ ‘ఎ ’ ఎత ‘హ ’అ
 ట ప యప .

లస ర , ‘సరం ’ అ య ం . ంద ఇద ,
‘ ండ ’అ అ ం . ంద లస , ప .

ఈ కర న బట , అత న ఒక ఐ య‘ వ ’ ం . లస ఓడల
క . ళ ప టం, టటం ద న ప . పడవల ం
ంపటం గటం, ర పల ఎతటం, ంచటం ప . ఇ ం మ
ప . ‘సరం ’, ‘ ం ’ ఈ లస ప ల పర ,
సహక . ఇంజ గ మంట . ంబవ ఆ
మంట ప . ఇంజ ల ప ం . అంత ద ఇంజన ,
ల ప పరచటం అంత క . సరం అత స య కలక .
వంగ ష డ . దమ ల షం ం . చదవటం, యటం
. చ వటంవల చక ఇం డ . సరం ఒక
, 13 ఏళ . క . గ ం
ం . వంగ న ఈ లస , , ప , వంట – రంద
న శ జల ం న వం లవర ల ం .
బ ష నశ ర రం మ తమ మ ష క ం ం .
,ఐ నయ .‘ ’ ల సహజ న ‘అ నయం రల ణ’ మ
కడ . ఎంత !

ర య లస స ం అ తం ప . తం
ఐ తం లవవం . ఇంగం లమం వల అసంతృ
ం . ఖం ఓడల ద ఉ న ల అసంతృ
క ం ం . రం ఒ క ఉద వ . ర య ల
వ కం ప గల . ఎం కం ర య లస ల కం
న . అం త ల ద ఒ ఒక ఆ పణ ఓడ
దం న ఈ ర య రం ర . ఓ భగవం !
ఈ ఆ పణ ఆ రం . అ య ప ల రం భయం
షంవ న . , ఒ యక . ర య ,
ఎన తం ఒక గ .అ యప త
ప . అస ర య వ దరంగం ? అన శ.
. ర య ల య ం . జనర ం అ క ఆం య
. అత లం రత శం ప . అత
అ క కథ . ఒక నత ఇ ఆ : “ఈ
లంద , మం ం మ , ఆ ర ప సమృ క !
అం ఆ న రభ గ .అ ం ఎం ఓ ?” యన ఇ
జ : “అ త , య లత .ఆ య ం లబ
న ంచ బ , క ర త న ట లబ ‘ ! డం !
రం డం .’ అం అ . య ం లబ
మృ ం క ం రభ రం డ . సర ఇ ం .
య తన ల ల ట డ .ఏ ఒక జన సం ణ గం
య సం న య డ వవ అ . మనక ం
గం . మనమం యక ర ం. వల ఫ తం న ం. మన
ట ఎవ ం ?

‘ఆ ల ం ద ం ’ న ంత అ న రత ం
ంబవ ఎంత సం రనం , జన ంత ఉతమ
ం న ఓ ర ! , బ ర ం ? రం
ప ల సంవత ల సలమ . నడ శ ల ఎవ ం ం
జం ఇప ఏ ంచ వశ కనబ ం . జం నడ శ
! ఇ , వ మ , తన వ దర న ల దర –
అ అంత , . పద ల , వరనల . కద కల , త కడల
క న మ కథల . త
ప చయం త త ఇం ఎవ నంత ర ం ఒక తన ల
మల వ ? అ సం హం పడ . ఈ కం ఉతమ
ం న ర ; జ న య మ ,ఎ ఎండ .
త , ల . ం కనబడటం అ రంవల క న
ఒక ణ డకల. వ , భ ష వ ట . సప క
లట! ం ఎం క డ మస ? ంసం, . వ
తన రత శ కల – తర , ఎం
క ? కం ళం ళ అ ల న రత ంగ .అ
సం ం న . స ష న శ ల ంత ఎ
న రత క ప లపరచబ . ఇప వర ఇత ల అప ం
సమయం క .ఇ ఈ ఆం లప లన ఈఉ త న ,
ఈ ర ల అప ంచం ; నంత త ర ఆప యం .
నం క ం , య ం . నం తన ం శం
ఉద ంచ వ ం . తన రత శం తలఎత వ ం . గ తబ న ల
ల ం , స కల ం , ళ ం , ళ
ల ం న న రత శం ఉద ంచ ! వర ణం ం , సర
అ నం ం తన ం శం జ ంచ ! క ల ం , ప
ల ం , టల ం , అడ ల ం , టల ం , పర ల ం , తన
రత శం త త . ఈ జన నం ల సంవత ల ం అణగ క బ
మన ం స వ ం . ఫ తం అ త న సహనశ అలవ ం .
అ ర ల ః భవ ఫ తం అనంత న వనశ ల ం . నం
ంజల ట పం న ం తల ం య గల . న
క టం , . ఈ సమస పంచం శ ల . రక *

అనంత న వనశ గల . పంచం మ క లభ ం

ప ద న క త బలం ం .అ ం ం , తృ , మ, ఏక ,
శ బం ప అ ం శ అవసర సమ ఆ ంహబల దర నం – వ
కడక ? న అ పంజ న ం ర ,భ ష రత శం
. ఆ భ ష రత శ ల రత కల , రత ంగ ల
అం ంచం , త ర అం ం అంత న ం . అదృ
ం ం నం . య న మ ణ రత శ న వన
రంభ వం, ల ధ స న , ంత ళం ‘జయ !
జయ !’ అ జయ దం ధ ంచటం ఆల ంచం .

ఓడ ఇ బం తం ం .ఇ ల నస ం. అంత
ంతం ల ల ం , ఉతర శం ం వ న
గం న వల, ఒం ం .ఆ రవంత న ంతమం మన వంగ శం. ‘ ందర
వ ’ మన వంగ శం స ం చన . ంతమం ‘ ందరవ ’
రం ఎ న ంతమ , అక డ అ క పట , ం వ .
అ ష అం క ంచ . ఏ ‘ ందరవ ల’ బం తం ఉతర
ంతం అ క క సంఘటన జ . ఈ ం న ఓడ
ంగల వ . అర ఈ ం ఆ ంచ అ క య
. గ చ వ ఈ ఓడ ంగల , య న ‘ ం ’
ంచ ఎం య ం . ఇక స ల , గ ల , మ ల ,
వం ల మధ అ క జ .

బం తం సహజం క లం ం ం . ఇ వ లం.
అం త ఓడ రం ం ం . రంభ ం . ఇక త త
ఏం జ గ ం య ! ంమ ంక .ద ణ రత శం
అ క ంతం మ ం . లం ఏం ం ? ఎ ఒక
అదృషవం స రం ం ం . రంఈమ వ మం.
న పట మ , మ పట మ . చం క వర ల కం
అ . అ ఆం వరకం . ఇంగం క
ఆ శ ంటం ం ం ఉం .మ త న ఆంగ జ ం
ంటం అజ ం . ఇ ంటం ఏ ం ! ఇ మ ఎంత
ం !‘ హ ల ః’ అ ం సత ం ం . జగజన
అ హం ం . ఐ హసవం ల క త అ ం అ
ంద అం క .

మ ద ణ రత శ ల న , కలక జగ థ ఘటం
మన ద ణ శ య క . అక డ మన న న లక ం , తలం
ండనం ం ఖం ద గం త , టన
, ంద , లల ఒళం గంధం ప ం ఒ
హ క క ! జ హ , న ,మ హ ,
చదర తల, క , మం రం న ంకణ హ – రం షం ఒ
ధం ం . అంద దక హ .అ ద న హ
మ క . అత ఖం ద ద ద ( త
భత ం) ం . (ఉతర రత శం నంద మతం ఈ జ
 ల అ స . మన వంగ శ ష ఒళం భయంకరం
ం ) , త ళం, మళ ళం ఇక ష . ఆ సంవత ల
క ట అరం . ‘ఇ’ ర ‘డ’ ల బ
ధ . ఆ అన ం, ఆ లప క న ఒక ద ల ం , శ
ఎ ం టప ం . ఓ ! ఆ రం , ఆ ! వ త !
క , వ గల అన ం క నటం, ల
తలం వటం, ల ప ంచటం, వ ద ణ
రత ఊ ంచ ం.

మహమ ల లం , అంత ర ద ణ రత శం
ం మతం స వం ం న . ఇక శంక జ ం . ఆయన జ ం న
హణ ఖ తల ద ం గం లక . బ
వం న ఆ రం ం . ఈ శం జ ం . మధ
క జ ం . ఈ న న ం మతం ఋణప ం . త షవం
మధ మ నక . ఉతర రత శం మత సంస ర న క , , న ,
ంస ద న రం శంక న ధ . ఉతర రత శం
అ ధ ద న ల ఆ ం .ఈద
ఉత హ ల జ న హ ంచ .
అం క ంచ . న న స సం ఇవ .ఈమ హ
ఇ మతం ఖ ఆ ం . ఉతర శ జ
మహమ య దండ ల త క, ధన ల , గృహ వతల , ఆ డల
వద అర తల , ఈ ద ణ శం నగర జం
రప ం . మ న య * జ ం ం ఇక . ఈయన
జబలం మహమ ప ల ; క ం స
అలంక ం . ఆయన శ , కం నగర ఒస ం . ఆయన
జ ద ణ శం ర ం , అ న ల ం . ఆయన తర భ,
అ రణ కృ సర ద ల ల ం ం ం . ఆయన గ లం,
ప ధ శ క ‘పంచద ’ ం ం . ఆ రణ య . ఆయన
ద ణ శం జ ం .

ఈమ ం త వ. అ న న గ కత. ఒక
ఖ య . అ న లం న రం తమ గ కత
న . ష ం, మత ం , , కర ండ ద న అ ,
గ కతల . ణ థ స ల
లకం . ఈ త ల మ ఖ మల రం ం స ం ఈ
గ కత ంప ం . ఈ త ల ఆ ల ఋణప .
ద ణ శం ం న మ నత ల ర వ, ర షవ మ ల
ప క . ం శం ఈ ప షవ మ ఒక త ళ పంచ కర.
అత శఠ . అత ట ,జ డ అ ం .ఐ మ .
ఈ త ళ ఆ లం ష లంద ప త న రవం. ఇప తర
ం కం ద ణ శం త అ కం అధ యనం
యబ . న ం లకం క మత ష ల పట ద
అ కం.

24 వ ఓడ మ ం . ఉదయం వ మ
న ం . శ లం ం . ట
ఉ ంగతరం గ . అ డ ఆ తరం డ ం .
అ ప ఇర అ ల ఎ , క . మ
 ం ద న ం ం . ఇద ఆం య ఇన క , ఒక మ
జ , ఒక డజ మం ఓడ ద వ ల ఓడ గ
అ మ ఇ ర , ం ల అ మ ద ఎం మ ద .
‘మన ’ ఎంత ప నప అత అల ం . అం త
అత ల ంప య వ న సం హం ం . మ జ
కం అ మ . అ మ వ . మ మ ంతమం
మ పడవల ద న న ం ఓడవద . ,
మమ క ద ధం ం . అం త స రం ం – ఓడ ం
ం . అల ంగ, , నర ం , నం ండ , ద న
లం పడవల ద వ . టల ప , అర ప , బ య ,
అన ం, , , ం వంట ద నవ వ ప . మం
ం ం . , . పడవల ం ఎ వ .మ స
ప న ‘ య ’ అ ఆం య వ .
మకృ నం , ర నం ఓడ దగర వ . అంత ఎండ
జం ఇ పడవల ద ం డ మ ప ప . ఎం వ ం న
త త వర ఆ యత ం . ంద గ న
అ మ ంచ ద ర నగరం ంచ పడవల సంఖ రగ ం . ఓడ ద
ట డ ఆ లబ ండటం త అల . అం వల
మ లంద వద ల గ . ‘ హ ’
ప క ం మ య వల న ప ల ం అల ంగ ప
సమయం క . అం త అత లం వ దప . ఓడ
యం లం ం బయ ం . ట ఒక ద క గ ం
ం . ఓ మం మ , , ల డల ద
. సం ష సమయం వం ల
మ ‘ ...’ అం క ధ .

మ ం లంక వ ప ం . ఉ తరం
వటం గం న ఖ రం ం రంభ ం ఈ తరం
గ . మ క ఈ తరం మ ంత రగటం ఓడ ఎ వ
డ ం . లం స . ఆ ఇద వంగ శ
జ ప . అం ఒక ఖ తం చ న ల .
ఎం కషం ంస ం ం. “ య ! భయపడనక .ఇ
నం అంద వ డ . ం చ న వ ” అ ద
ఊర ం ం. ండవ తరగ స ఓడ ‘ ృ’ ద ం . ఈ ఇద
స నం వల క గ . అక డ , . అం తఆ
అం ండ క . ద ఓడ ఎ వ ం . ఓడ
ం గం తరం న పలం ం ం వంగ క గం ఎం
ం . ఓడ ం గం వలం ం . ఊ ఎ న
ఓడం ప త న సంచలనం క . ండవ తరగ అం బడ ఎ క
జ జ ం .

ఏ నప ఇ లం. ఓడ ప
ఎ వ ం .మ సమృ పం . అం ల గం ంత
, అన ం, ద న ఆ ద ళ ఇ ం. అల ంగ ందర
ందర ళ ం ఓడ ఎ . అతడ డ
ధ ంచడట. న ం క ం . త
ధ ంచక వటం ఎం . తమ వ స సగంవర
అ తం ం వ పడ . మన శం తల ం
 . త న శ రం మ పరచక అంత ప ం . ‘ హ ’
సం ద న అల ంగ జ మత , హ . అత ‘ ’ అం
ఎం . అత తల న రం ఖం ద ంగల పద
ం . అత ఎం త పయన బ ం సం ం ట . ఒక
ట అ , మ మరమ ం న నగ ప
. లంక ంతవర ఉం న అత హ. అ డత
హ ణత ం ! ఇంత ర ం అల ంగ లంక .అ డత లం
అత య య ం . భం క ం . ం శం ఈ
వరపద క . నప అత లం అభ ంతరం టక
త న ఏ య .మ ద ణ రత శం ల ట? ఐ
వందల మం , ఏ వంద , మం కం ఎ వ ండ .
ల కన వల వ న న డళ ం . అంత
స త సంబం త వ సంఖ న ల . దట
న డ వ న ర ంత హ ల
లం రట! ఏ అల ంగ వం కం లఅ ం .
అత , ర తత , భ న . అంత నయ న
కం అ . జన త అత ద ణ ర . ద లక త న తల
ండనం ం ం . ళ ండ . వ ధ . ద తరగ
. అ డ ద ప ఆక న మరమ ,
నగప న . ఓడ ప మ ల నంద
ర ం . ప ధనవం ల , ఒక ద ం సం,
ల సం ఖ టర . ప రం అల ంగ కలవటం వల
అత హ ణత ం ంద . అ జ . మన క నం వల
మ వర య ల ం .
 అల ంగ స జ రం . ద నం ద స
జ ప . . అం తఈ అ కర న
మ ర సం షణల , క ర గ . ం లం ం .ఇ ంహళ
పం. ధ ం క వర ర క వ జ ం .
ర . న ప మ దం మచం ఈ
మ ప పటంగ ం న ఫలకం .
ఒ . శం ం సం య దం .
కరణ మన ం ప ? మన ర ం షయం పరమ
క . మ శం ంహ లంక* అన . ‘లంక’ అ ఎ అం ?
ట ,ప ,స వం , ఆ రం ‘ రప య’ తనం మ !
ధ . జ ం . అం ద న ం . వ
ఆడం అల న మ . ల సన మృ ం .
వణ ంభక ల సం నం! ఏ ం . వంగ శం ం వలసవ న
ఒక దం ం .అ జ అ ం .ఇ వంగ శం ఎ న జనం
ఆడ ల , మృ న, త నప ల , మందమం న నడకల , న
ల డ ల , నప ం మ ర ల
‘ రహం’ ధప ఉ . రం తమ ం ‘ఆడం ’ న ంహ
ఎం ? మన తం ం ? న న ంద
ప వ ఎంత డవ వ . కలక ఖ నగరం ప
పంపద న ంతమం ?

జయ ం డ ఒక ంట వంగ జ ం . అత తన తం
కల ం తనవం ంద క ంహ వ డట. అ ంహళం
అడ ం రట. ఇ ‘ య ’ లం . ఆ అడ ళ ఈ
జ ఎం మ ద తన . ఈ జ
ంత లం ంత అక ం , ఒక ళ తన ర ,
అ ల ప , అత స ల చం . త త
జయ ం ంహళ ం స అ ం . అంత అత శర ఆగ .
త త ంత ఆ ంహళ ర ద , ం శం ం
అ కమం ల , ల ర ం , అం అ ధ అ ఆ హం
. ంహళ ర వ . త త ఆ ండ జల
ంచ . ఏ మం తప అంద చంపబ . న
అర అక డక డ క ం . ఈ ధం లంక, ంహళం ం .అ
ద వంగ శ ండ ల వలస రంభ ం .

ంతరం అ క చ వ తన మ ం , సంఘ
ంహ ద మత ర పం . ద స ; ఇక క
క న జనం అ గ ండటం గమ ం . తమ ంతం కషప
గ య అ క ల య ం . అ క ల
ర ం , నంద దమతం . అ తర ంహ లం
పరమ ల . ఒక దనగ శం మధ ం అ ధ రమ
. ఈ నగర ల న ప ఆశ ర . ద ,
ళ స ం న న కట . ఈ నగరం
అ క గం అడ ం . ఈ అడ అం ఇప న యబడ . తలల
స ,స ,ప పచ ర ధ ం ల ప
ంహళమం ం . ద ల , నమ న , ధర ధ
న న ,ప న న , ణగ న న
 . ఇ ం ల ద ద ల ల కం ల . ల ల
డల ద ంహ నరక క దృ ల క ం . మ ల
న , రం ల న , త ల న , సలసల న
ం న చ ల ఒ న – ఇ ం రదృ
క ంచబ .ఇ ంచటం రం! ‘అ ం పర ధర ః’ అ ం
దమతం ం రదృ ల నం ఎక డ? , జ
ల ఇ ం మన క . ంతపరం అ ంస
ం రం , డ ర న నం అమ ం . ఒక ఈ
అ ం ల గ ం న ఒక వ ఇం ఒక ంగ ప . ఇం ప ఆ
ంగ ప తక ద . ఈ ల ఆ ఇం యజ న
వ ద షయం , “ఆగం ! అత టవ . అ ంస ఎం
ప ధర ం” అ క .ఈఅ ఆఅ ం టడం ఆ “మ ఈ
ంగ ఏం య మం ?” అ అ . యజ ఇ అ :“ క సం
క ళ య ం .” ఆ ంగ ఈ ధ న కృత ం
“అయ దయ ఎంత ప !” అ . ం ల , సర మత సహనం
న ర . దమత ర కలక వ మన ంత మ ద ,
ం న ష ల మనల ం . ఒక ు అ ధ రం
ం ల ం సం . అం వ . ఆ ఉప సం
ఏ య బ ం ఎవ ఇం – ఒక ద నం . అ ఎవ ఆ .
అక ంతమం ద స , ఇత , ద ం డ ,
ం ం వ ద ల . గ క సభ ర ంచవల వ ం .
క ద రక తం జ . అం క అ కషం “అయ ! ఆ
ఆచరణ టక , మన అ ంస ంత ఆచ ం” అం
ం లంద ంతప .
 మం త ళ ం ంహళం వలస రం ం .
ప తప వల ఖ పట వద ఒక ం ‘ ం ’
అ . ంత త ఆ ం ఒక ం
ం . త త ం ం . శ ,
, డ , ఆం వ . వర ఆం . భరణం
ఏ ం జ ంబం తం పంపబ ం . ( ల త
రసం) ‘ ’ తృ వనం !

ఉతర ంహళం ం వ. ద ణ ంతం ం, సంకర

ం న య బ వ ల ఎ వ మం . ల న నం
ఇప ఖ పటణ న లం , ం ల న నం . ల ఇక డ
రత శం న ంత . సంబం ం నంతవర ఏ
. జన షయం ఈ వ . ం జన
షయం ఈ వ సం ం క . ంహళం క ళం రం
! దమత న వన న త త సంఖ త ం . అ
తం తమ ఆం య ల యం ం . ం ల ఒ
ం లం పం ల పరస ర ం .
హ షయం వ య ధ . ల
ం ధ ం వ ఉచ ం ం వ . భర ం ,
ర స వ . ఆ ం లం ట ం ం
‘నమః ర పత ” అం . సవ షన ల ఇ
ధ రణ ం . ంహళం వ క లమం స ట –
వ చ రణం ం ల . ఈ ం అ త దం, ర వ దం
 ఖ న మ . ‘ ం ’ అ ట బ ‘ ’ డన ట ఎ వ క
ం . భజన సం ర ల త వంగ శం శ . అ ం
త ళ శం . ంహళం ప ద న త ళం డ . ఆ శ మతం
త ల మత . ఒక ల మం ఆనందమ వ మ సం రనం య టం,
ఒక మృదం గటం డదగ దృ . ద ద ల శ
ధ .

ఎ కళ , బ ష శ ల , ఖం , ఒం ం తల , డ
ఒ లల మ భ న హ మం ఒ య వం నృత ం
త ళజ క డక , ఊహంచ !

లం ఓడ గ అ మ ం . ం ఓడ
ల క ం. ం స ర . అత
ర ఆం . అత ళ ధ ంచ . ట
ధ . అ చలం, మ ంతమం మమ డ వ .
లం త త ‘ ల త ’( )మ ద బ య .
బ ం ల ఓడ గ ం . మ .
ద కల జ స ల ఏ న ఆ ఠ ల .
త న ం న మ , ఠ ల . మ
ం కం ఇ లం , ఎ వ క ల ం .
తన స ంతడ ఖ ం . మ చం వ ం . వంగ శ
ర ధ ం న యవ ధ ం ం . ంహళ ల
ంట ష రణమం ఎం ఇషం. ఈ రక న రల ధ ం బళ ద ఎ న
ల కమం .
 ల న సలం ‘ద ద గవ’ క దంత లయం. ఇ ం
ం .ఈ లయం దంతం ప లపరచబ ం . ఈ దంతం ద
జగ థ లయం ం దట. త తఅ క ంహళం ం . ఇక డ
దం ం అ క త బయ య ంహ .
ఇ దంతం భ ం ం . ంహ అ క క ల భ ప ;అ
మన కమ కథల వం ం . న గ ష ర ం న దమత
ం ల చక ప లప . దమతం ంహళం ం బ , స ం
ద న ల ం ం . ంహళ మత ం ఉదహ ంచబడ
క క ఒ అత ధనల అ స ంచ య .
, ం, , లడ , , జ ఆ ంచ .
ద న వతల , మం ల గ . శం
ద న నమ క ం . ం గల ంద . ఒక ఉత
గ. ండవ ద గ. ఉత మ ల ం .ద గ
ంహ , బ , స ం శ . రం న .
మ మ ం ఆ . జం ఆ ం ,
అవ శ ల .జ , , శ అవ శ ‘ ఇ ’ అం .
మ న మతం మం తం . శ జ న .
రం ం వతల ఆ , డమ . క
భ ప . మర ం న స ల కల న రల . మద
ం , ద ల , ల ; మం ల ఉచ ం
ల నయం . ,జ లయ డల ద ద గల ఏ ర
మం ల . ఇ వంగ ల లదగ క ఉం .

అల ంగ లం ం మ . ం మ ఓడ ం.
 ర ట మ య , ద బ య , ం నక
ద న బ క ం .

భగవం న హ , ర ద న అ క
: ద ణ శం ఆ ధన ఎ వ. ఓం ర
అవ రమం .

25 వ ఉదయం ఓడ లం ం బయ ం .ఇ వర ఋ
జృం ం ం . ఈ ప ల ం ఎ . ఓడ న
ం ; ద త ం ; ఎడ గ న ం . లక క
క ం ం . ఓడ భయంకర శబం స తరం .
బ ద లబడ అవ శం ఏ ం . జనం బల న న
చద య కల అక ఏ . ఆ యచ ల
బం ఎ . ఓడ ప ం అన చ ం .
అ : “ఈ సంవత రం వరఋ ర ం ఎన నంత ఉధృతం ం .”
సర మ . స ం , ం మ స ం అ క
సంవత గ . క ర తల ఆక గల . కమ కథ
ప టం ర . ఓడ ంగ , ఓడ అ ల చం , ఓడనం
త ం న కథ – ఇ ం కథ ఎ అత . ఇ
య ప ం . ఈ చదవటం, యటం ఏ ం
ధం . గ వటం ఎం కషం. అల పల డ అ
భయం ం. ఒక న నం క ఓర .
ఒక తరంగ శం పల గ జలమయం ం . గ ప ఇ
ం క ! ఇక ద , అలజ ఎం వర తం! ఇ ం గందర ళ
ప ‘ఉ ధ ’ ప క ప ంతవర ంద ం
ద !

ఓడ ఇద సవ . ఒక అ శ .
ంబం స వ . అత ల మం , , అత హ
ఏ ళ ం .ఆ ల . ఓడ ద ప అ హ మం .
ఆ ల ంబ అ అ వటం . అత ర ద ఒక ప
ప , దప . ఒళం ఏ ,
ద ం .

ద న కడ ళ ందప న అ భయం
షంవ న . ఆ భర చం ల ఒక చదర ట
ప , ఒక ల . ఈ ఐ య గ కత మనం
ం. మనం క , ప అ
అ గ కమ రం . ఈ ప ం . ం !
మ క శ అ .ఇ ప మం ం వటం గ క న
ప ? ఇ ం గ కత ంటబ రం ప ! ం
మత ఈ ం మతం ఉతర ఐ న అరం .
ప ట మం ఇం చ మత బ . ఇర
సంవత మ ప టమం . (అం గం మం డల కనటం
ఈ మత ల అరం.)

ఓడ ఇ అ లడం లమం తల ధపడ . ఒక వ

ఆయన న ల వ ం . ఆ . పం త ందట. మన
త , ఆ లల త అ ం . తం
 , టల ం .ఆ అక ం . “అ ! ?”
అ ఆ ల అ .ఆ అం : “ఈ బంగ అంత .ఊ ఎ వ
ఉం . క ం .” ఆ ల ఊహ ఓ బంగ !ఆ ల
ఒక ం . . పం ఆ ప జం ద
ం . ఓడ స .అ డ తన గ ం ట ,
న గ (ఒక ధ న రసం) ప . ల ళవంక
“ పం! ఎంత ఎం ! పం ఎవ ప ం వటం ”అ .

అ కమం శత ర .మ ఖమ శత ఃఖం
శ తం . స ఆ ం డం . క ఎప , ం ఏ
గల ? అదృషవ ఖ ః శ . బ ఆ
న ప ప ంత భయంకర న న ంబవ
ణం ఏ ం. లం ం ం ం , వరం
ఎ వ . ఆ శమం ఒక ద ం . భయంకరం
చ ం . తరం ఉ . ఓడ ఒక అ ం య
ం . అంత ఆ తరం ల ళటం ఓడ గమం
మంద ం ం . దగర వరం ఉధృతం ం . ఈ సల ఋ పవ ల
ం మ , మనం టగ ంత వరణం గ మ
.అ జ ం . ఇంత ణ డ అంత ం .

8 వ యం ం ం ఏ ం. ల , నల ఓడ ం
ం గ , స ఓడ ఎ ంచ అ మ వ బడ . డదగ
ఏ . జ నం ఎ ం స ం .
మ టల మధ ట , టల ద ల ఇ . ం
 ట , అంగ , అరచం కృ కటబ . ఓడ ం .
ఎ ఓడ లంగ ం . ఆం ల క , జర ల క – ం
ద క . త న ర క , ల క . తం
వ న పట . ఈ ండల క ల ఇళ వ స , బ
. అక ం ళ రం ండలపక త . ఆ
వర రం ం ం . ర ం అక ఆ . ఇ యం ల
స ం ం మం త ం . ఖ
ఎ వ. ఏ పటణం మన పట ల ం ం .ఎ వమం జనం ం .
ల అ క గం ం . లమం , ం వర .ఏ
అ తన పటణం. మ చ వ సం సవ మత ర తం ంతమం
మత ర ల అక పం . అర రగబ చం . ం ఆ
మ చ వ ంచవల ం అ య . అ
ల లం సవమతం రం ం .అ ఒక పం ఏ
అర ల క నం ం .త తప ం న ‘సమ ’ఏ
ఆ ం . ండ వ య హ ం న .
త త మహమ య మతం జృం ం ం . అర ఏ పట ఆ ం .
త త ంత ఒక పట ట ంచ
వర య . అ ట ం మ స ంతం ం
ల ళ ట ఏ పట వరం .

మ ఏ పటణం అర అ న ం . త త అత వద ం
ఇం త పట అ వృ . తం పంచం
బలవంత న శ ద క పంచమంత . శం పంచం
ఎక క డ త ం అక డక డ తన అ రం చ మ ల ం ం .
 శం తన ఆ , తన జ య ల , తన వరక వ వసల ప లం
ల ం ం . అం త ల ం సర లస వస
. ద లం శ ల ం సరఫ అవటం కషం. బ శం
వ ం ల తన అ నం ల ం ం .
ఉన మం ం ల ఆం ఆ ం . న
మం ం ఆ ం . త త న త ల ప
వ త న ం ల బలవంతం , ధన లం , హసంబం లవ తమ
అ నం . ఇ ఆ , ఐ ల య వ క ం .
అ ం అ నం ం . అం ఆం ఏ తమ
ప క టం . త న ల ఎ స ం ంట ఏ ఒక
ం ఆ ం . ఒ క ం ం శకర న ఫ ల
ం . ఇట ఏ శ ల లం ల ప లన ంద న ం .
త త అషక ప తం సం ం ం . ంట ఇట తర
ల జ ం ల శ చన య . ఐ ఒక
ం న మ శం అం ళ ఆ ం . అ
జ త న ల క ఆ ఆ ం న శం పడ . ఆ ఈ
శ వం న ఆం ,ర , ం ,డ ఆ ం ం వ న
సలం అం ళ .ఆ న ం ం . బ ఇట
తన దృ ఆ పక ం . దట ఇట ఉతర ఆ ఆ ంచ
య ం ం . అక డ ం ఎ ర . అం త ఇట తన య ల
వల వ ం . ఇ ఇట ఆం ఎ స ంతం ంత
ఇ . అక ం ఇట అ నం ఆ ం గలద
ఆం ల తం ం. ఇట ద నం ద ం . అ ‘మ ’
అ ఇట వ . ఆ ం న వ ఇట
కష ం . ఇం క ర , అ ల సవం దృశ ంవల ర చ వ
అ డ .

స ... ఇ ఓడ ఎ స ం ం ం . ఓడ న సవ
మ అ : “ ల య న తన అ చ ల ఎ
స నడకన .ఈ న ప వ పం న నం
స ం ం . నం ర ల చ రద .”
మ రతం క రథచ ల .

అత ఈ సంగ అ తన క య ర ం ధృడపరచ
వచ . ఈ శం మన మ మ క య పద ల
ంచటం ఒక ష ం . ఇ ం మ మల కృ శ లవల జ
భగవం డ ంచ పడ గ ? ఇ ఒక ద సమ . ఈ
మ మ క ం వల ఋ క అ వ క కథల . అ
మతం అ కమ ం . క ంవల ఋ న . అ
క భవం వ దం గ. అ మ మ త న కృ సంఘటనల
ల . అం ఉభయసంకటం. మత స నం:
“ఇం ఇ య అరం ! న అం .”
ఫర స ంచవ . ఇం రకం జనం . ఇత ల
అ ల గ మ . ఆ మర ర ల దన .
ల సంగ వ న ఇ అం :“ శ ం. ఆ
మన .” ం స ంచటం కషం. ం ?ఏ
. ఇత ల మత ల అంధ ల , ఖం ఐ ల ం ంపబడ
మత ల . ఇత ల మత ల ం .
 ర ల ం భగవ షయక సంద ల క ం
న ఎం ఆ ం ం .

ఓడ ఉతర ం . ఎ స రం న గ కత
వ ం . ఎ స అ అ ఎ , పక ఈ . ఇ
అ న శం. ల సంవత ల ంద ఈ శ ం (ఇ బ శ
మల వ ) ం ఎ స మ మం
ఈ ంప . జ సరణ, గ కత ఎం ఆశ
క ం . . ల ం న ల ‘ ర ’అ .
శ రమం ంహం , ఖం ం నవ న ‘ ం ’అ వతల మల
ం ఆశ ర కర న కట . ఇప ఆ ల క బ
ర భ ం . నఈ శ కడ వ ం .
ఉంగ ం . ల . ల వ ల
ం క . , ,ప చ వ ,అ ండ , ల ,
మ , అర త ఈ ఈ వ . ఎ శ ల త తమ
చ నం తన ‘ ర ’అ క ం త న తం ద,
పలకల ద, మ ండల ద వరం ం .

ఐ ంచబ ం , ర వ ం శం .ఈ నఈ శ
మ మర ం న అత శ రం ంద , అత ల క బ
ఏ ధ న యం క అ అత శ రం ం ంద ,
లశ శనం ఆ శ రం న ంద శ ం . బ
వ క బ ల భ పరచ రంత మప . అం త ల ,
చ వ ల ఇంత ద ద ర ం . ణం పం ఎ
ఉ ల అవలం ం ! ఎంత మప ! సం వర ం . ఈ
ర డ ంచబడ ధన ల ఆక ంగ క ,
గ రబ ఆ ల శ ల ఎ . ఇ జ ం
.ఇ ఆ నఈ శ లప .ఐ వందల సంవత ల తం ,
అర ఎం న నశ ప ఔషధ య న న ,
మం ల ఐ అంత ల . ,హ ల పద తన
శ అస న ‘ ’ ద ప వ .

అ క చ వ ల వంశ ండ ఈ మత ర ల
పం . మత రం , నయం , ం ,
హ చర ం అవలం , ల స స ం . ర , ఎ ,
మ ఛయ ద న అ క మత ఖల ల . ం అ తన
సవమతం జ ం ం . ల ల ప లన ఈ సమస దల లవ ం .
ఇక డ అ ం అ దపటణం ం . ఇక న శ లయం పంచ
ం ం , ఇక ం లయం ఎం శ ం ం . ఇక వం
పంచ ం .ఈఅ ం పటణం ర , ష , న
స ల ప సర శన ం . ం ల త ల . ఇక
ర . ట వ స ‘ ’ అ ఒక ప క చం , ఆ శ
ఎ క తప ఏ గల ం ల ం ఈ , మ అవ నం జ .

ఈ ద ణం అ ఎ ం . ఇ అ కమం ల .
న ర న అర ? అత తల ఊ
ల ఒక ద టబ ం ం . అత నడక, లబడటం , ఆ
, ం శం కనబడ . ల నఆఎ తం క న
 ం ం – అ ం అ . స ల మ దం, ల అ రం,
, మ గ కతల శనం న ,ప తన అ బం ర ఆ ల
క య య ం న , రత శం ర య సంస ృ
బ పడ , ట ఉజ జ అస ం న , శం
ర న ర ల ప లన , పరమ చ న అ , అ లత,
మ వ ధన శృంఖల రం న – ఇ ం పంచ ప ఈ
ఎ ఈ న, ప న అర ర సర ం ం .

ఇక డ మ ం ం ల వ మ గమ ంచం . ట
ఐ షం ం . ఈ సగం త షం ం .
మహమ ఇ ధ . అచ న అర ం
వ బట ధ . మహమ జ ంచ ర ం గంబ , ల
ద ణ య టం అల . మహమ లం ం ధ ంచటం
రంభ ం . ఇం వ మన శం మహమ ర సమ
ం ల బట డగడ . ఇ అర ల
గ ం . ఎడ గ ం ప న ఫ , , అ య
అర ంకర ం . శ ర ఢ ం, శ ం . ఈ
ఎ అర ల ర భవమం నష ం . ఉతర న ట జ
ంత వ గ . ఇక డ లం సవ జ రకల
(ట ) . అర లం ఇషపడ . అం : “ఈ అర న
ం ,చ ం . దమ ల . అంత . రక
ం స ల అణ .”

ఈఎ ఎం ఉష ంత నప క బల నత క ంచ .
తల , శ క ం ఎండవల ఏ ద ల .ఈ ఉక త
ండ . వల బల నత క గ స క ం ఎండవల శ గం
ప ం . జ నం, అ , ఆ ల జన దర నం.
మండ మ , ప , బ షవం , దృఢ
ర ల ండటం ం. ఈ అర ల , ల డం సం షకరం
ం ం . ం మ ం శ రం శ న ం . జం
బల నం ం ం .

ఎ స ం న భయపడ . అక
భయంకర ం . స అ మ ంత ఎ వ ం ం .ఇ అం .
ద న ఒక భయంకర న ఆపద ం కథ .
రంద కం పక . అత : “ ల తం ఒక
ద కఎ స ం ణం ం . , గ ప న మ
ఎ మం ఎండ బ చ .”

గ ప న అ మధ లబ ం .
ఎ స ం ఎండ ఒ క ం . స ం
చ .ఒ క ఇంజ గ చ .

ఈ కథల నట ం ! అదృషవ మంత

మం ండ అ భ ంచ . అ సహజం ద ణ బ
ఉతర ం . ఈ ఉతర మధ ధ స ం ం ం బ చల
ం ం .

14 వ న మ ఎ స య వ ం ం .
 ం య వ ం . య స ం .ఇ ఈ
ం ం .బ ఓడ న ం .
బ ం పక ల ం ఈ ద ం . బ ఈ ంచ ం
కడ న తల మన శం న చర ల అ నమ
. ఇ సర ం . య ప ఓడ
డ . అం వల రం ఓడ ల దప ం .
ప . ల సర , ం ం య
పడవ ం . ఈ పడవ అ ఈ సర . కం ఏజం
ఒక న ం ఓడ వద వ . అత ఓడ వ . అత ం
లబ .ఇ రత శం . అం త క ం న
క క డ ఆం ల వ . ఇక ం ఐ ంరంభ ం .
బ ంచ ం క , రం క నం అమ పరచబ ;
ఒక ళ ఎ క ం నఈ ,అ ం క న చర అమ క
స రం రబ ం అ భయం. ల త లం ప
. అం త ప మనం ఓడ గ డ . ప
. అం త ఆ దం . కడఏఈ
మ ప ఓడ గ డ .

అ , ఎవ ఓడ గ ండ .
అం త ఏ ప రం ం ం య వల వ ం . ఓడ ల
రణం స ంప ఒక ప ం . ఓడ స ం ఆ అ
య వ టగ ఆ ఓడ ం లం య
ప ఓడ వల ం ం . అ ఓడ ప
తప . అం వల ఓడ ర డ . బ ం య 24 గంట
 ం . ఈ య స త ద న, సహజ న . ల
ఇ క ప , ట . ల . ఈ ళ అసం క న ప ,
ర ప ఈ ం . ఇక , ఆ న ంత సమృ
ర ప పంచం మ క క ంచ . ఏరక న సం అ మ ల
ం య దం ం . ఎవ ళ గ హసం య .
మ , ర ప క , చంప సం
ట .

మ ఉదయం జ ం ద ద ర ప ఓడ క
ఈ న ం . బ న ర ప ఎన డ . రం
వ న ఓడ య ం ం ఆ ం .అ పటణం దగర ఆ ం .
అం త ర ప అవ శం క క ం . స , ర పల
ం న మక డ ప ం. ండవ తరగ ఓడ క గం ం . ఓడ
ద , , ల కటక ల న ం ఆ పల
. ం అక డ ళగ ర ప ం ం . అం వల
ఉ హం మంద ం ం . ంల ట వం తల గల ఒక రక న
పల ఈ ండ ం. అం క ఎం న ప
ఎ వ . అ డ ల ద ప ణం అక డక డ
. అ న ర ప అ . త త ద ం .
ఆ ప ‘ ’. ఇంత రం ం చ . ఈ ప
ల ం ద పడవల ద ఎం ప వంగ ఎ మత వ
చ న .ఈ ప ంసం ఎ , కరం ం ంద చ .
ఇ గం, శ ఎం ఆనం ం . అంత ద ప ళ ణం
ం . అం ఈ స ం అదం ర లం .
 రక చల ల స షం . ంఈ పప ల , ఆ న పల
చంచల నృ ల ఇర , ల ం. అరగంట,
గంట వ , ం అల ం. ఒక ‘అ ! ర ప!’ అం
అ . ఒక డజ మం మ ‘అ వ ం ’ అం అ . కళ
పక . ంత రం ఒక ద నల ఆ ఏ అం ల న ళ
వంక కద వ న కనబ ం . మం అ దగర వ ం . తల చ
లం ం .అ మ వ ం . ప న గం ఏ . అ
తల ఒక . ఒక ద వలయం ఏర ం . ల ద ప అ ! ఎం
ం క ం . ం ఒక , ం న ప . అసం క న
ల ప ద, శ రమంత ఆ ం . డ
అ . అ అ ర ప! ప రం , అ చ ల ం .
ం వ పల మ లం . ర ప ఆ ద ంచటం
ప .బ శఅ న న కల ప ం .ఈ ర ప
ఆ ం న మనం . ల భయంకరం ం ం . ఆ సందర ం
అ న త త త న పల ఏ ల ం ? అ సం హం క ం . ఈ
ర పల ద ఎ న పల జలగ ప లం . ఈ పల వ ం ండం ల
డ , అం ల డ గల ం ం . అ సం
ం . అ ఆం ల ల రబ ం . ఈ సం ల
న ప ర పల శ త న అ ం .అ ర పల
ద న ం ం .ఈ ప ,ఈ ర ప శ రం ద
ల బ ం య ం అ యం ం . ర ప రక న
ం తరగ ల ప రం ం ం . అ ం ఏ అ యం తల ట . ‘తన
అ చ , ’అ మ వ ం ం . ఈ జలగ ప ఒక
ఒక లం ప . ఒక న న సం తన
 , అత య ఆ అ అ ం . అ
రకం ర ప ప ం .

ండవ తరగ ల ఉ అం . ఒక లట .
అత ఉ హం ం . ఓడం క ద . అ
వంగ శం పడ కడవల య ప ం లంకం ద .
ం న ం , ఒక దగ క ; ఒక దక క ళ న
ల క . అ క ళ వ . ఓడ ం
గం ఒక పడవ ఒ న జనం ం సంపర ం ం య
ప ం . ద ఇద . ఇ ఓడ ద న
అ జనకం ం . ఇ ం , హ ం . ఒక ద ల
అం ఒక అర క ం లబ . ఏ ఆపద
ంద అత తన ల స . త త ఓడ న ఆ
,ఆక క ‘ఇం స రం యం ’ అ చ ం . అత
‘ ’ అం ఒక సం , న ఒక క , ఆ న క
ంత రం . ం ళ ద లబ , కటక ల , ఎం ఆ రత
ర ప సం ‘జయ ’ క కళ ఎ ం! నం
మనం ఎవ సం ఆ రత అత ఒ క .ఈ ర ప
. ః అంతం ం క ! అ క అంతం
ం .హ ఓడ గ ల రం న ద న ప ద
క ం ం . ంట ద ల ల ం . “అ ర ప! ! ల !
శ బం! అల ర ప ం .” “ఓ ద , ల ల
ం ం యం . క ర ప ప ం !” ఈ రక న క
ప ండ ఉ స ం వ ం ర ప ఆ పం ం స ం ం .
 ర ప ఎర మధ ఏ అ రం ం . ఇంత ద
క స ం . అం త న కద క స వంకర ం . “అ !
ర ప ం ” అం అ .మ క సక ం .
ద శ రం స ం ం .మ అ ఆవ ం వ ం . ఎర
కబ ంచ ం .మ హం కద ం . ర ప తన శ వం ం . ర ప
వలయం ం వ ం , ఆవ ం , ఎర ం , జం
ఎర ం ం . “ గం , నల ఏ మం క గం . బలం గం .
అబ ! ఈ ప ఎంత బలం ం ! ఎంత ం . ఎంత ఆవ ం . గం ,
గం ” అం మ శ ల . అ ళ ద వ ం . మ ం .
పక ం .

“ గం ! గం ! ఆ ఎర వద ం ం . ర ప ం .
ఆ ఎర ం ం ం ం ఓ కపట క ? జం రం ఎంత
హ జ ! ం ం కదల ఆ ప అంత ందర గ య ం
గ ! న త త ఆ ప ం ఏం జనం?” అ రం .
ర ప వద ం ం . అ తన ల పల ఏం
ం ం మన య . జ ం ం . ర ప త ం ం .
ర ప, ఒం ద నల ర న ద ం .ఏ , ద న ప
లం ల అ యకర ంద ం తన ప రం ల పల , జలగ
పల య ం .

అ నప ం శపడవల న ప . ఎం కం ‘ ద ’ ర ప
ఇ ం పక ం ద డ న తల మ ర ప వ ం .
ర పల ష . ఉం ఆ వ ప ఈ ద రల ర ప ఈ
రహ చ ంచ ం ం ? తప ం చ ం . “ఓ !
త! అక డ ఒక త జం ం . ంసం ం ం .
క ఎంత గ ం ! ళ ం .బ న ,చ న ,
సగం చ న టల జం ల . ట ం టల ,
ం , య ం . త జం కల అవ
న స వం వ . క ప , దవడ ఏ !”
అ అ ం ం . ఈ ట ఆ వ జం ఆ ం తన దవడల
ం ం ం . ఆ ండవ వ ల ణ న అ భవం ఈ ప ఏ
ఒ క తర ప త రస ,మ ప ంస , ఆ ప ల చల ఏ ఒక
ళ మ ఉ త సల ం ం . అ ం
జరగ . బ ఈ ర పల ఒక క న ష ండద , ఒక ళ ఉ అ ళ
పల డ ండద మనం శ ం వ . అం వల ర ప
న అ రస యం క , అ ఆ ష ఉప ం వర
అవ ల ప వ . ద రల ర పమ ల క నవ
ల ంత అలవర ం . బ ఆవ డ తల ర ప న పక
ఒక న న “ఏ , ?” అ ప క ం ‘ జ న ప భవం
ం జరగ ం ఎం ం ?’ అ అ ం ం ం .

ఒక వంగ వ ం ం ; “భ ర శంఖం ంద
న ం క గం న అత అ స ం .” ఇ అ శంఖధ
ం ం . అం ం ల ప వ . క ఈ ‘చ తల ప’ తన
పర త సదృశ శ రం వ ం . జలగ ప . ఆ ! ఎవ అంత
ఆకర య న ఎర అణ గల . మధ న ఈ ంసం క వల
ఐ గ ల ర ఆస రం ం .మ ఆ ంసం క సన
ఎంత ం ం ఈ ‘చ –తల’ . ఆ ంసం క
ఎంత రమ ం ం !ఎ , ల , పచ వరం ం . అ అచ న
ఇం పం ంసం. క ళ వ . అ ఎం ఆకర యం
ళ ం .

“ఎవ డవ , కదల , ందరపడవ . ప గ

దం ం ండం . అ !ఆ ర ప లం దగర వ ం . ఎర ప ం .
ం ం . వం . . ఇ డ స పక ం .
తమం ం ం . ంగ వ ం ” అ ంద . ఇ
చ తల ర ప వ , బ ఆ ఎర కబ ం మ స
కదల గబ ం . అ ఆశ ర ం తల ం ం ం , ప న
క ల ం . భం క లం ం మ ంత ం . ం
ద , న అంద క బలం గ . “ డం ! డం !
ర ప తల ళ ద ం . గం ! ద గం ! అ సగం శ రం ళ
వ ం . అబ ! ఏం దవడ . గం ! గం ! హమ య ఇప తమం
వ ం . ఇ లం దవడల ం ంతం ం . గం .
ఆగం . ఓ అర ! క క . ఇ ద దయ ం
ం . ఏ త ! అ క ం !
గం ! గం .అబ ! ఎంత బ ం ! ఓ భగవం ! ర ప ట ద ఏం
ం ! అ ! అంత బ శ రంవల ఆ ట వ .
స ! స ం యం .బ ం త ం . అబ ! ఏం రక హం!
బటల ద పడ ం తప జనం ఏ .అ మనం నం వ .
ఇ ద టం . త. అ దప ఆ ంతం
ం యగల ! కవద వ ! త! ఇ వదలం ! అబ ! పక న ప ం !
ఎంత ద ర ప! ంద పడ ఎంత చ ం ! స ఎంత ప త ం.
అ ఆ ద దం . ఓ లట మ ! ఆప య
త న ” అ ర . ఓడ ద న లంద “ఎంత రం! రం!
చంపవ ! చంపవ !” అ ల . దృ డ ం
? ఇంత ర దృశ ం అంతమవ ! ఆ ర ప ట .
ట ం రకం వ ం ం . అక న ం
. ఐ శ రం ం క ం . ట క , చర ం,
ంసం, య ప . న ం . స , ఇక ఈ ష
వ ం . ఒక సంగ – ఆ ఆ రం ఇం ం ం . అం ఆ
ర ప కం !

వ తవ య వ తవ కం ఆశ ర కర ం . ‘ ం ’
అ ఒక ం ఇంజ వ త ం . ఈ వ మధ ధ స ,
ఎ స క , రత ఐ మధ జ సంబం ల ఆ వృ
ం .

అ న లం ం త నవ గ కత హ న సమస అం ల
ర య జ ఎం ఖ ం . బ తన లం ం రత శం
రం . జ ప మ త నఅ ల కం ఎం ఉచ దశ ం .
ఒక శ బం తంవర పం కంత వల న వ , , జనప ర, మం ,
లక , య ం, ర , అ రత శం ం సరఫ అ . ఇం ,
పంచం ఏ తర శం రత శం ‘ ’ ం ప ,
ఉ వ ల ం . లవం , ఏల , , ఇతర గంధ
రత శం ం ల ం . అం త అ న లం ం ఎ ఏఏ శం
 గ క వ ం అ డ డ ఆ గ క ప ల , వ మ అ
రత శం ఆ రప వ ం . ఈ జ మం ఖం ం ల
జ . ఒక రం. ఆఫ , ప ల రం ం .
ం స రం. ఎ స ం ం అ ండ ప జ ం న త త
రత ఒక స రం క ట ‘ ర ’ అ ప
య ం . ఆ స రం ం న ఖ రం ం మ స ం ,
ఎ స ం ం ఏ యబ ం . , ప , , ల
గం న లం రత శం జం ల గం ఆ రప ం ద
మం జ ల య . మ జ ం పతనం ం క మహమ య
, ఇట ,జ నగ రత శ స ల త జ
ం .త త మ రక జ ం న ఇట
రత జ . అ శ న ఫ
లంబ రత అ ం మ స ం ం ఒక త క ట
య ం . ఆ యత ం అత అ ఖం క . అ
క అ రత శమ ం అత వద . ఆ రణం వల అ
ఆ మ ‘ఇం య ’ అ వబ . ం న
‘ ం ’, ‘ఇం ’ అ ం నవ . ర ‘ ం ’బ ‘ ం ’
అ . ‘ఇండ ’ అ . బ ఇం , ఇం య అ
. మహమ ల జృంభణ ‘ ం ’ అ ప అ ర ర నల డ
అరం ంచబ ం . తం ‘ ’ అ పదం అ ఉప ంచబ ం
క .

ఈ ఆ రత క త
క . రత శం ఎం ం ం . త త ం , డ ,
 , ఆం వ . ర య జ ం, , ఇతర
తం ఇం అ నం . ఆం త త నఅ అ నం
వ ం . ఇ అ ద న రత శం కం రత శ
పంట పం ంచబ . అం త తం రత ష త ం .
రత శం తమ గ కత రణం అ ట ఐ ఇషపడ . తమ
గ కత , సంపద ఈస ల శం ఖ రణమ రం క ంచ . అ
ఇ జ ! ఇ అరం . షయం అరం అ ంత మనం
య ం .

స ం డం . మన శం ఈ మ ల ల
జ ంచబ , స ల చం డబ . కర , ం అ కర ల
వృ ల ం న , అ న లం ం శ బం ప ం .
తమ క త న ఫలం ంద ం అణ ప . ం స
ఆ ం డం . పంచమంత మ ఎంత జ ం ! అ కృ
సహజ న యమం. , గ కత, అ ప ల ల . ఓ
రత శ న మ ! ంత న, రంతర ప మ , ,
ప ,అ ం , , , ,జ , సమరం , , , గ ,
, లం , ఇం ం మం ఆ , మ ందగ .
పం ? మ ం ఎవ ?ఓ య న !
ంత ం ల , ల ర ం ; ల ం . ఇం
ఆ శం ధ ం ట డ బ డ . పం! పంచం స వృ
ఎవ రక మప ఆ జ ం ఎవ ద వ ? ం
ఒక మం ప న ? ంతం , క తం , ప మం
పం న ం జ ం న ంద ల ం ఎంద ంద . సమస
 నవ జనం ప ం . ఎవ ం డ పత ం
ఎవ ఒక ఉ హకర న ప క . అం ం ! అంత ష త న
వరణం వనం గ , అనంత న ఓ , మ , అ త న
ఆచరణ , మన శం జన న ం తమ ఇళ ంబవ తక తమతమ
ధ ల ర .స ! రత ం ? మం ఏ ఒక ద
ర ం మ ం . ం ం జనం
న ఒ క ఎంత ణ దపడ , ఎంత
రప గం . అ రం, అ ధర ర హణ ద, అ స ల
ష , ఎవ దృ పడ ం ం ఎం ప . ఓ అణగ క బడ
ర య !ఆ ప తనం ం , తలవం నమస .

ఈ య వ అ న ం . ఈ ప ం
అసం క న న న స ంటల ఒక ఒక వ స క
స ం ం ఆ స ం ఒక ద వ ఏ . ఈ
మ ప ం న వ ంచ య జ .
త త ‘అమృ’ అ మహమ య ప ఈ జ ం వ ఇ క
ట ం వనం చక ం స .

త త ం ఎవ ద వ ంచ .ఇ న వ, ఈ
ం న ఇ అ వ త ం . ఇత ట జ . ఇత
ం బ , సల ఇ . ఈ వ ద క ం . ఇ
ఎ ం వ ం . అం వల ఇ క ట ం ం .
ద జ క ఒక తప , ఒ ఈ వ ం ఓడ ణం య .
ద న ద క , జ క వ ం ంచ . ప
వ ఓడ , ట ఓడ ఒక క న ం ఈ వ
, ఒ ం పక ల లంగ ంచ నంత ల న
అప త ం . మధ ధ స ఖం ఈ వ న లయం ం .
వ షన ష . ఒక ఓడ, వ
ంచ న ల ఎడ గ ం తం ర పంపబడ .ఆ న
లయం ఎ ఓడ ప వ , ఎ ఓడ , ఏ
ణం ఏ ఓడ ఎక ం స రం తం రల బ ఒక ద
పటం ద ంచబ ం ం . ఒక ఓడ మ ఓడ న ం ం రం
టంకం ంద స రం య ం , ఏ ఓడ అ న ష ం
కదల అ మ ంచబడ .

య వ తం ం అజ ం . వ కం
ఎ వ ఆం ల అ ఒ క జ య ఒప ందం రం ం
వ ద అజ వ .

ఇ మధ ధ స ం వ ం . ం శం క ఇంతకం మ వ
ంతం మ క ఉండ . ఈ స ంఆ ,ఆ ల , న గ కతల వ
హ . ఇంత ఒక రక న ఆ ర వ వ , వన పద అంత , మ ధ న
ఖ ,స , ఆ రపద , ష రణ , ఆ , అల ద .
మనం ఇక ం ఐ ం. ఇం ,శ ర య , , గ కత ,
సంస ృ , ఆ అ క శ ల ం పరస రం క ళ ంచబ .
ం ఒక తన గ కత జ ం ం . ఈ మధ ధ స న
ం వ ం న మతం, గ కత, సంస ృ , ప మం . ఈ
మధ ధ స ద ణం , సంపద , పంటల జన న న,
 న న ఈ ం ; యన, స న, ల, యన,
అ యన, ప యన గ కత ల నఆ న ం ; ఉతరం పంచం
ఆశ ర కర న గ కత వ న ం .

అ క ల , న ల , ండల , స ల ప ం ం. ఇ స
న చ ం . ఈ న ం న కథ ఎం
ఆశ ర కర న . ఇ క కథ . య రం జ న ; జ న నవ చ .
శ తం న ల మ ప . ఏ ంచ ఈ ల
ం ం ఆ ం ం న చ న క కథ ం
క ల ణ న అ త వరనల ం ంచబ ం ! ఇ న
స , కట , గ , ం ద న ద న త .
షయక ప ధన – ఆ ల ం న న చ
శదప . ఈ రక న ప ధన ద ం . ఐ వల ఎం
ఆశ ర కర న చ వ . ఇక ం ం ఏ టపడ
ఎవ ప గల ? ఒక న ల , ల న , కటడం , ం ,
ంచబడ తల ం శ పం తమ తల బద ం ,
లగర ం క న నచ ల త .

ం పట మహమ య య న ఉ ఆ ం క
ఐ అం మహమ ల ఆ పత ం ం న న ం ,
సంస ృ లం శ న ర ల మ న ం
మం ప మ ఐ ం . ల లం మన ఆ పత ం ంద
నప , సంస ృ మన ఉ . సవమతం
రటం , స ల ష ర ంచబడటం మ జ మం సవ
మతం ం ం , మనం యవ ల ,ఐ గ కత థమ న
న స లకం ఎం ర సంస ృ అ న ం .
స న త త సంస ృ నష . తమ న
సంస ృ ఏ ంద ల ళ న సవ
సంస ృ ం . ఈ ం ఐ అం ం . అం ల, జర న,
ం ద న యన గ క ఇ డ . ష, కళ
ర య ఎం హప . ల ం న ం న దం
ఆస ం . ట క ం , క నం అ వృ
ం ఆ ం ల రచ లం, ంథ కర, షయం, కత ద న
ప ంచబడ . స ల ప ం ల ద తప ఇతర ం ల ద
య చ తమ అ ల చ అడం . ఫ తం ఒక త
క ం – అంత మర , బ మర అ – ఉద ం ం .

ఉ హరణ ఫ న ఫ సంఘటన జ ంద ఒక ంథం

యబ నద ం . ఎవ ఒక అ జ ంద నంత న అ జం
జ ంద న యట ? ఆ జ ఊ న స ం ఏ జ న
యటం అల ం . అం క కృ ం మనం వ న
ం ప నం ఏ .ఇ ం ష ల ఆ ం ష లయ ల
ం సం ట ర . ఉ హరణ ఒక చ
ఫ లం చం రత ప ం డ డ ం .
రత శం ం ఆ లం ఆ న ఆ షయం లవర
త న . చం ప లన ం క అత ప లన
ం ఆ ఒక కటడం బయల ,అ ఆ చ ం జ న
ం.
 మ ంథకర అ ండ ప లన ఫ సంఘటన జ ంద
డ ం . అం ఏ ఒక ద మ చ వ ల ం ల
ప పద ష ప బ నవ ం . అ ఆ ంథం
అ ండ సమ లం ం ద పవ .

ఇక ష ప ం. ంతరం ంత
ం ం . రచ త న ం ం . ఒక ంథం
హ ష సంబం ంచ ఒక వరన తటసప ంద ం . అం క రచ త
, అప , సంబంధం ద ం . అ వరన పమ పవ . ఈ
అ నం త, ప త అ క ఒక సకం క స స ల
ం పద ల ఒక త అ వృ ం ం .

అ తన క ం ం అ వృ ం ం . ఈ
సంగం అ క ష ల దబ ల స ంప ం . ఫ తం ఏ
ంథం అ న సంఘటన వ ంపబడ ఏ ం సత ం ద
క ంపబ .

ట ం మ ట యం సంస ృత ష ఐ వ ప ం .
రత శం , న రం , ఈ ల న తన
స ల చదవటం, ఎం లం ం , పర తపం మ పడ
ల ల క నటం, చ షం వటం ద న అం
అ వృ ం .

ఈ తన ప ధ ం , అం స ం ఈ మర ల
య . రం న నమ ల వల భయం .
సంఘ ష ల డవచ భయ ం . క యక అ కమం
పం ఈ ం ల తమ యప ధన . ర ల,
ఇత ల మత ం ల ఎంత ం తమ మర త నం , సవ
మత ం ల అ ం రం మ ంచ డర మనం ఆ ం.
టల ం కం ఒక ఉ హరణ .

ఈ తత రచ త ఐన “ ఏ య ఓ యంట ”
అ న ఈ ల చ ఒక బృహ ంథం ర ం . ఒక
ఆంగ తన త ఆం క ం . చ . ఒక
యం ం లయ ఉ క ఈ , ల ం న
ం అ అ . ర ం న ంథం ంద అత .
ఆం దం వద ంద . అం కత “అ . ఆ
అ ద క ఢ సవ మ . సవమ మ ం న సంద
అత ఆ తల ఇషం వ న మల . అం వల ం
యబడ ల ం చదవం “అ . అ చ క అత ం
య రమ ం – ఇ ల ద ! మత ర నం ఎంత డ
. ఈ మత ర నం వల స స మ నప . అప ం ఈ
ప ధ ం లఅ సం సన ం .

మ త ం అ వృ ం ం . అ నవ చ ం. మ ల
శ ర రం , , శ ర ణం, తల ఆ రం ద న బ తరగ ల
వ క ంచటం ం ఆశయం.

జర అ ఆ న నప సంస ృతం న అ
సంస ృ క ం . ద న దర . ం
 ఈ తత ప ధ ం ట . ద న
దర . డ , న సవ మ ల షణ .
ద న డ పం పంచ ం . ఆం అ క ల
రం ం త త ం .

ఈ పం లఅ ల ం స . అ
ంచక డవ ! దయ న ం ంచవ .
ం , , య ,ఈ య ఇం న ల ం న
– రం నవ తం ఒ ఆ మదంప ల ం భ ం ంద . ఈ
ష ప జ ఎ వ శ ంచ .

ర ? న ం . చ .
ద మందం, ఉంగ ం ం , సన ం. అండ
ం జనం, ం . స ; అంత ఉంగ
ఉండ . ఈ ర థ . ఆ వ . ండవ
తరగ ం న . (అం న ) న లం అ
ం న , ద ణ ప , రత శమంత ,
అండ , మ తర , ఆ వర ం ం .
అ తన లం రత శం అరణ ం , అండ ,
ఆ నవ .

, , , ? ప పచ ,
ల ం . న , నల ం ం . క లనల ం .
గడం, సం స ల ం. ఖం చ ం ం . దవడ క ద . ల ,
బ ల , స ల , మల , జ ?
ఆ రం అ ం ం . స .

న పబ న ం తరగ ల జ మం ల , న మం ల
వబడ . ఈ మం య ఆ అ క ం తం
ఆ ం . ఇ మం , క , , ,
, ట , మం , అ అ క ఖ .
శ మ . , కల , ల , ప ల , ల
ం ం . అవ శం ల తలదండ పంచం దప
ధ ంసం . , ం ర . యన ం .
ఇ , అ ద న పదబంధం క ం నన .

న లం ఈ , న , తం ఇం
అంత , ఖం ద ణ గం నల హవ న ఒక వ ం .
న ం ం . న ం ం . న న నల క . ఐ
అక డక డ అ పం నవ . రం ఒక ం న .
ల .

మ శ రవరం . క న ం . ,
వం స మందం ం . సన , బండ ద ం .
ఉతర అ జ , అ తన , న య , అ య ,
య వ ం న . షల ఒక న ష ం వ న ఖ .
ఈ ‘ ’ అ .

మ ఆర . సంస ృతం ం వ న ష డ .
, క , న ం . ల హ య గల .
నల , వరం ం ం .క నల , లవరం ం .

అ తన నవ ల న ల సంపర ంవల ఏర న . ఏ
శం ఏ జనం ఎ వ ం ఆ శం వర ఆ ష న
రక ణం, ఆ షక ం .

ఉష వ ం నల , తల వ ం ల
ం ర ం త అంత ఒ .న , ల మధ ం
అ క హవ ఈ నల, ల ల సంపర ం త ఏర య లమం అ యం.
ఈ , న గ కత అత ంత న నవ పం లఅ యం.
రం ఆ ల సంవత లకం తన న ఇ , ల భవ ఈ
. రత శం క నబడ తన భవ రం డవ
శ ం న . చం లంకం న న . అంతకం
అ న న ం ం . ఇ ం తన ం మ శం
.* ఐ ల సంవత ల ర న మం ం వ
లగం ధర ల పం వ నంత ం ం ం .
ర ం క సం ఐ ల సంవత ల ం ఇ న పద ం ం .

పం న ం జ ం న త గ క జన నం మధ ధ
స . నఈ య , య , య , ,
ఆర న ప య , , మ రం ఒక ఒక క అ తన
త గ కత ం ం .

ఈ ‘ ల’ అనబ ఒక ద ఫలకం ద ఎ స
ంచబ ండటం క నబ ం . ద స . ంద
మ రక న త , ంద అ ల న స ంచబ
. ఒక పం ర న స ఒక అ ఊ ం ఈ న
ఈ స ల ‘ ’ ల స యం చ వగ . ఈ ల
ప ఈ వ ం ఒక సవ . నఈ యన ం వ న .
ం ల ద, ఇ క ళ ద మలచబడ ం స
మం చ వబ .ఈ రత శం గ ఆ రం అ ల న
స అ కచ వ లం వ ం . ఇంతకం న న స
రత శం క ంచ .* ఈ న ల ల ద, సం ల ద,
శ ల భ పర న కల ద ంచబ న తల మం చ వబ ఈ
న .

ఈ నఈ య ద శ న ం అనబ ంతం ం స ల
ఈ వ .ఈ ం ప టమల అ ,ఈ య , ఒ
ర ంద అ యం. ట ద . న మతం
ంత మన ణ కథల ం ం . ‘ ’ అ ‘ ’ అ
వత త ఆవ ంచబ . తర త ‘ ’ అ వ క న
ల ం . వత శ రం ఆ శం , ఆ ం , ం
ఆ ఆ సం . అ . వత
ఒక , ఒక . ‘ఒ ’. ‘ఐ ’.
ఈ వత . ద ‘ ర ’ అ శజ న
ఆ . ఈ ఒక వరం వబడ . మరల ఐ ఆ పం
వబ ం .

ద వ ం న ఆ శం మ న ం .ఈ న
 న ఒక ఖ. ఈ యన దృ ఒక పడవ
. అ ‘అ ’ అనబ అత ం ం . అ హణం
ఏర ం . చం అ డ ఒక వ హం ఎ ం . మ ఆ
క అతకబడ ప ప ం . అప కత సస
ం .ఈ వత ంద నక , గ ,ఆ క
ధ ం .

ఈ యన గ కత సమ నం న రం మ గ కత
ం . ఇక డ , , ఇ , – ఖ వత . ఇ వత,
అ ల ం ం . ఒక వ హం చం ం .ఇ అత
ం ంద న అ నర ం . అక డ ‘అ ’ అ వత
ఆ ంసల ం . ఇ ట ం స ం తన
ళ నం . ఇ ద సమస . ఇ మ వత.
ఆ ళక అక డ న ల, జం ల అ వృ
సం ం ం . అ వతలం స శ ఒక ప ర .
ల నరకం ం . ఎ ల ద ం . ఇ
అం క ం , వ ం . ఆ క వసం దయమ ం .
పంట సమృ పం .

ఈ ఇం వల ‘అ ’, ‘అ ’అ వ .ఏ న న
వ ల న లమ ల ఒక . య , ,
య , త అర ఒ రక న మ ల క ం .
‘ ’ అ ం ం . వంగ ష ప ‘ ’
( )‘ ల ’ అం జం అ ట రం .‘ ’అ
 ;ఏ న న వ ం య ం . ంద దృ ‘అ ’అ
వ త త అర ల ‘అ ’ .

ఈ వ ధన ర న కర ండ ం . క ఆ ధన
న లల స వం దహనం . ఇ లయం సహజం ,
అసహజం మతృ ందటం ంశం.

కం లచ అ తన ం . ంద పం ల
అ యం అనబ ంథం ర ం ఐదవ శ బం ం తర త ల
సంవత ల వర ర ంచబ ందట. అ నమ ంచబ అ క
ల లం త త ర ంచబ . న ష యన
సంబం ం న . యన సృ మపద , జల ళయవరనం తం
తం ఎ ంచబ . ట ం ఆ న ప య చ వ
ప ం లం అ క ప య ం ల అం ం . త
స ం బ , న దం ఈ పంచ , ఆత , మర నంతరం ఏ
ండ . త స ం ం, మర నంతర వనం, నరన అ ం
ప య ం రబ .‘ ’ ంతం వలం ప యన . ఈ ం ల
త స ం చక ఎ ంచబ .

లమతం ‘ – ’అ వత నం ఆ . ఈ
ల ష . ంద అ రం ఇ ఈ యన పదం.
ఈ పదం ఎక ం వ ం ఎవ య . ఇ ఈ ల లం
వ ం న దృ ం . ఈ దృ ం ల వ తం
అం క ంచ . అ ం, ఐ , ద న ణ లంద క త ల
అ లఅ యం.
 ‘ ’ అ ఉచ ంచ . బ ‘అ ’ అ
ఉచ . ‘ఇ ’, ‘ఎ ’ అ ం ఖ న
ం ం ఖ ల ంచబ .ఇ స ం ఒక
ల ం . ఆ లయం న మ ‘ ’ . ఆ మ
ష గళ . ఈ మ ఒక క ం భ ప . రంవద ఒక
ం కృ ం .ఎ ం న లయం మ బం
న వృష కృ ం ం .

ఈ ం ం ద వ స వదహనం ఆ రం
ం .ఈ ం లయ ంగ ంద ప వృ ం .ఈ
వృ వల వ సం దన లయ ఖ ల తం ఉప .

ంతరం సం తం , టం వతల తమ
ఆవ ంప వటం ఆ ర ం . ఇ ఆవ ంప న రం ఒక
వరం ఏర , మత ల . మం ప యన స త సంబంధం
ధన , బ ల , అ , వ త తర ఆ ల
వ ం . మం నరబ బ ‘ న ’ ఆ రం వ ం . ధన,
వ రం మం అంత ం . ంతరం ఈ మత ల ం
సవమతం ం ం ం .

అస ‘ఏ ’అ ఎవ జ ం అ ద దం.
త స ం ం ర ం న గం వలం క తమ
ంద క ం . త న ఒక న ంథం ం నక య బడవ
ర ంచబ ం . ఈ నక య టం ఏ ం న ల లం
త తజ ం .
 ఏ డ ంచబ లం ‘ ఫ ’, ‘ ’ అ
ద చ జ ం . ద న న ఖల
. ం , స ల ం , మ
వ ద రత ం న షయం ంచ .
ఫ సకం ఈ రత ం ఒ పం ం . అ పమ
ంచబ ం . ల అ మ ప ం . మన ,
ద ర ఉ యత ం వ ం ం . రంద ల
ం ఎ ష . ం , స ల ం
ంచ ంచ .

ఇం మ ం . త స ం అ క , య ,
ం శ ఎం ం రం ం . ఇవ అ క
ం ల ం వ న ‘ ’ ద న మత ల రం ంచబ య
ప ధ . ష బ ం ంద భయం తమ మ ం
ర య . ఇతర మ ల ం ఐ టం మ . అం త
ప ధన ఎం మంద . ‘ఉన త మర ’ అ .

త పం అ క ర లమ ,ఆ , అ క
ష ల ం ప . మన వంగ శం ం ప ధన ఏ .
ఎం క ? ఒక వ ప సంవత సప ఇ ం ం క
అ వ ం లం ఈ ప సంవత అత న ం ల ం ? ఒక ళ
అ వ ం అ య అత డ కడ ం వ ం ?

మనం ం ఖ ష ల గమ ం ; ఒక మన శం అ ద శం,
ం ఏ ధ న అధ యనం ఇక డ . మన శం అ క దల , ల
 ం మనం అధ యనం నం ఎప వ ం ? “తన కృప గ
, ం ండల అ ంప ” భగవ త అ .

ఓడ ం . ం ఇట ం. ఇట ఖ పటణం నగరం. ఈ
అ న న మ ఖ పటణం. మ జ ం ఎం
శ వంత ం . మన జ , క నం, వలసల ద,
తర ం ల జ ం జ – ల సమస పం
.

వ క ఓడ ఆ ం . అక ం స స లండ
ం .

ఇప ఐ ం . ఆ రం, షం, పద ,
ఆ ద న ఎ . మ ం యనక . త
గ కత, లం, మన న సంబంధం, మన ంత
అవలం ం – ఈ రక న ష ల ం ం ం ప వల
ం . య ద ! జన తః మ రవం . అం త ం మ క
. ఏం భం? క డటం , చ ంచటం మన వం ల ఎవ
గల ? త మర మం ప ంచం . ఒక
సంగ ం . నం, అ రం ద ళ ం తరగ జల సం ం
నప ం ఐ అ వృ ం వ ం . ఇతర లద కం, తవ
యబ న న జలం అ ఆ యం ం . ఈ
అ క . ధ , పం అరం
ం ; ం . ఈ షణ షణల క ఫ తం న ం. ఈ
పం , గ వం వలం అలం ర , అం . ణం
మ ల ం న ద క . ద సంఖ , ధనం ,
ద కం ఖ న . మం వ మ కర ఒక ట
పం ఉ త .ఈస మ వ ం ం . ఘటన ఎంత
ం అంత మం . ఘటన ం న గం వ ం ? ఒక షయం ఎంత
త , ఎంత మం , రంభం అ అంత ఘటన ఎ వల వ ం . ఈ
ఘట జయ చకం. ఘ ం ట జయం ళ . ఇక ల .
 ండవ గ

చ న శ మ అ డ మన ఒక త ం .
లంత చ య భయం. సం .
ల త ప ం భం క ం . ఈ అప త నచ
ల ప వటం చ , మ క ంచ . ఐ ఆ
రక న నమ కం ం బ ల ం అ ం చ ఖ య
శ ం .

ఋ ! నగరం ంత లం ం ం ష , ం
గ కత ల ఆ ం . త ల వ ఒక త
ం . అత క ం . న న ఆ యం న .
అత ఆంగం ; ం అ త ం . ఆంగం ం మధ
వ ం ట గ క ం . ం గ ర ం .
వటం ఎం కషం క . తనం
ం న ంప ంద , తర ళం డం వ ంద
ం . వ కం య , ట , , స ం
ద న గవల వ ం . వగ వ త ంచగల ?
ఉత మహమ ల భ ఆఖ ఖ పటణం న ం
ం .
 ణం . ఇద ం .
డవవ అ శ .ఈ ‘ ’. ఈ .
ం ఒక . అత ‘ ’. ఇత ఎం న
ం , త త. ండవ వ ‘ ’. ఈ పంచ త య .
‘ ’ అం ఆంగం ‘ స ’ అ , ‘ డ ’ అం ‘ ’ అ అరం. ఈ
ఈ అ నం నృత ట య . ఈ సం త
దర న ఎం ం . ఈ ఈ దర నలవల సంవత ,
ల ల య వ నం వ ల ం . బ ఈ శ ఎ ం
ఊ ంచవ . ర ప చయం ం . త సం తం ఈ ,
నటన డం ‘ ’అ ఆ . ద ం . ఆంగం ఒక
అ రం . ర డ ఇం ం , అ ల , అక డ ల ల
ల తమ దర నల సం . ం పంచం గ క ష, త
ం డటం గ క ల ణం. త వ ం వ . అం వల
ద ల ఆంగం ల , క . డం
వయ న . షం రంగసలం ఆ అ ట ఆ ఏ షం
ధ ం ఆ స న వయ , షవం సం రం న ం . అ
ష షం వ , షం వ . ఒక , ఒక , ఏ షం య మ ఆ
ఆ చక ర క ం . ఇక ఆ కంఠస ర ర ం వర తం. ఇక
జ ఆ కంఠం ం గ న జం ం ంద ం . డం
రత శమం ఎం అ నం. రత శం అ న శమ , గ కత న
శమ ఆ ఎ . ఒక సంవత రం ఆ ఒక టకం రత
క ం ం . ఆ టకం రత శం . , , ,
ఇ సమసం న అచ న ర య దృశ ం రంగసలం ద
ద ంచబ ం . తన వ దర న లల ఒక ల ,
 రత శం , , ష రణ, నఘ ద న సర ం
అవ హన న దర న త త ఆ ం . డం
రత ల ద క ం . ‘అ శయం’ అ .
(ఇత త త 7 వ ఎడ )ఆ రత వ ద ట ,
ఏ ట న నం . రత వ ం ల ల
యల వర వ యం య వల వ ంద ం . ఆ డ
దవ .ఎ ం ం ?ఆ డ ‘ వత ’అ ం !ఆ డ ంత వ?
క న బం ఆ ణం య . ఆ భవం, సం ఐ
ద ద అ భ ంచ .ఆ దర న ఒక ల ం ం
ధర ం .ఆ డ రత .స ,ఆ ఏ త వ
ఖ ంద ? అం త కం ఆ రత శ ణం
ప ం .

ఈ లమం నం య . ం ం ం .ఈ
ద న ఉష ల ఆ ం . ఆ అ .
ం త ం ఒక సం తం . ఇతర ద ఆ చక వ .
ంతమం , మన మత ం లం ఆ ఎం షం. ఆ అ ద
ంబం ం . మం ఎ క ల భ ం , ఎం మప య భ
ప సంపద ం ం . ల, సంప ల ఆద ల ం .

డం , డం ఎ ఏ ద న త య మ లమం
. , ంక ద న ద య . రంద సంవత
2, 3 ల ల య సం . సం తం అ ల ణ సమ తం.
ఆ అ క ందర ం, వనం, భ, మ ర గంధర ం – ఇవ
 య లంద క ఆ న అవ హ . ఈ అ ం కం మ,
ద కం ఖ ర . ప మ, ద లకం ప ధ . లం
అ ద కం, మ, క – ఈ అ జ ం ం . ఈ
అ సహృదయ ,ప ర న ం త ఆ సం ం . అం క
త య జ వ క ంచ ల అవ . మన శం
కృ , ఉ హం ఉ అవ న ం క ! వంగ శం చ వ
ఉ హప , అవ . బ ఫ తం న క ! మ వంగ ష
వ ం ఏం ం ? ఎంత ఏ ప న నవల ,
ట క అం న ! ం త మం య ష , సంస ృ
ప త ం . అ ంతమం ధ ం . ఈ త తృ ష
అసం క న ం . ం ఏ య ష ఒక తన షయం
త ,అ ంట అ వ ంచబ జలంద అం వ ం .

ద ంథకర. అత ఖం ధ మ ,
క స ల క నటం . ధన,
మం ం, ర , మర ం న ల సం ంచటం – ద న మధ గ
త కర ండల ం న ం ల నత ఒక ద ంథం
ర ం . ఇ ల ద న ంథం. అత ప క . క , మ
ద న ం క ల , , ల ద న జర క ల న ర య ంత
ం ల అత ర . త క త ం ద, తత ల ద ర య
ంత వం ఎం ం . పక ం . తత ం ద ఏ ంథం
ర ంచబ ఏ రకం మన ంత ం రబడవల ం .
ంద ర య ం ఋణప న . వలం
య భ అ ం ల ం మ ం . ‘ ర న ’
 ద న ఈ వ ం . అ క సం బ రంగం
ఋణప న ఒ ం . ఇ – , బ , ప క వ న
ల ! ఒ క ఏం ? ద మ .
అణ వగల . డ న . పం ఎం హం
ఆ థ .ఇ ణం .

ం మ ద వ . ‘ ం ’
మ ఆయన ర.‘ ’ అం ద’ ర అరం. అం స . అత మ థ
చ ం న . అత ం త ం, అత అ రణ , అత త అత
, థ మత సం యం ప మ ద కలగ ర న .‘ క
’ ఎం ప క . అత ఇద ం . ఆ
ఇద ఒక ం . ం నల ఏళ వయ ఒక అ క ం
హం . వల ప సంచలనం ం . ఫ తం థ మతం ం
అత బ షృ డ . ం ంట స స ం ‘ ర ’
బ ‘ , , ’ ధ ం . గృహ ‘ స స ’ అ
. ం అత రం . ఇ ల లం కథ.
వ ఐ ఖండం ఇ కథ. ఈ ఉదంతం ఐ ఖండం
ధ ం ం . సం మత అత ఎం రవం క ం . థ
అత ంచ . అత ం ‘ ’ అత వ వటం
షం క అత థ మత ( ) ండమ , మ చ వదలవద
. థ మత ఒక హం వ .
దపద ఇవ . స ర ం ఒ .
అ రం ం భర ఇవతల ం . ంతరం వృ
క ం . ఇ స స డ . ం అక డ స ల ,
మహమ ల సత ంబం ల ల ల అత యత ం. స ండవ
థ ం స మధ ధ స ం ర య గలడ
స ర ఎ కల కం ం ం . అ ం జరగ .
జ న మం – అత శం స రం డట ! స ర ం
పగ కల కం ం . ఈ స స క మ , న త గల .
భ సంభ త హృద . అత న క న డ ధ మ ల ం ,
ల ం రం చ ం . స వం
భ డవటం అ తమం స జం . అత ర పట ఖత అ
. ఆ వృ ప గం ం , స ం చ న డ
అత మన ర . అత ర ం ప ం .ఇ క,
ం రం , ల స తప ం ఈ తల డ . “అ ! ఆ
మన స మ పత రణమ . ఈ దంప
ం .అ థ శం. బ పం స ర ఎం చ యం. ం
న మత క మం . గృహ వ మ ప
థ స ంచ . స ర స ఇత త ప
ం . ఒక ఒక నర ఈ ఇ ం : “ ఫ వ
ం , అత ండటం ఎం త !” నర ఇ
ం :“ క . న ఒక న వ . అత
హం ట జ .మ ? అంత మ క . ఒక
ప స ప . కత ద అంత మ ం అత వద ఒక ప క
ం ం .అ య క, అత హం గృహ , శనం
.”

అ ట దలక . స న ం
 జం మృ స , ంత మన . అత తన ర, ంబం ఖం
. వ కం ం జలం ఏం ? ఆయన ర స
వ ం అం స . ఒక షయం. ఏ శం ఒక ష
అరం వటం , ంచటం ల పద , ల పద . ల
దృ , ల దృ . క దృక థం ం . మ
దృక థం ం . పమం మగ ద , లపట
. తప ం ల ద మగ క .

పయ న ఈ ల సహచర ం క ప భం క ం .
ఒక అ క తప త ల ఆంగం . అం త ఆంగం డం
క వ ం .* ఏ ఒక ధం ం డటం, నటం తప .

అ ల డ మన ‘ ం’
అక చక ప చయ ప ఇ .‘ ం’ ఎవ య ?
ద న ం క న . ఈ తనంతట ళ
ం గల , వదల గల . రంత యం ల అ న . ం జన తః
అ క . తం ఇం ం రప . అక డ ణ ల క ం .
ఎవ అ ప అత ం అత ం శం అత ం .
“ ! శకర న ఈ యం క టడం తప జకత ం మ ?”
అ అ . ం , రత లం ఎం ఇషం. అత మతం ద,
తత ం ద ఎ రచన . స ల లం ం చ .
బ నం అత ప త న ఆ ధన. అత లమం ల , ల
సరఫ . శం అత ం . అత ‘ – ం –
ం ’అ ఖ . అం అత అ క రవం, క య మతమం
భ ఎ వ. అ డ ల ర అత స ల వ కం
వటం ఉ ద న ం ప క మ ం .
సవ మత ర తమ మత రం య టం అత ఇషం .
అత ర అత అం ఇషప ం , సవమ ం .
ల . అత స , ఎం ధనవం .

ణ క : ం య – అక ం
ద ం – అక డ ం మ ద ఏ , – అక డ ం
మధ ధ స ం ఈ – అక ం ఆ న , స ం ద న
ం . ‘ఓ యంట ’ ఎ ం ం
ం . ఆ ంచ , వ , జనం య అ క
పద స యబ . అ క ళ అ సమ ం
క స య పవ . అ బ 24 వ న
(1900 సం.) ం బయ .

అ బ 23 వ , యం ం ం బయ . ఈ
సంవత రం ‘ఎ ష ’ జ ం . బ పంచం గ క ల ం
అ కడస శ . న పంచం న లల ం
కడ వ . తమ షంవల తమ ల భ ల డ
మ న జ అ క ల ం ఈ స శమ .ఈ
ఎవ కడ ం అత శ భ పంచం ప మ .
ఓ తృ శ ! వంగ శ ! ఈ జర , ం , ఇట ద న ల ం వ న
పం ల ం న ద నగరం నం ం ? ప
ఎవ ? ం శం ఒక ంద క వ క ? ఆ మ
 వం న ల న వ సల ం ఒక వ తన తృ
ం ప ం వ . అత తృ శం వంగ శం. అత పంచ
న న త. అత క జగ చం . (త త ‘స ’ ం )
ఈ వ వంగ ఒక తన అ త భ త స ల
అ శరచ ల ం . సగం చ న తన తృ తన వం .
క న త జగ చం అ నం . జగ
చం ర , వం మ . ఇత , వ ణవ ఐన త
ర – ద ఏ ల అక డ రత శ ఔన ంప .
వంగ త టం తన ర . ద అదృషవం న దంప !

తన భవనం ఎం ధనం ం ం
.అ ర ం .

క , , త , తత త , జ య త , య ,
పం , , – వ ం న ద
ం స శమ . అత ఆ యత, అ ం . ఆ ఎడ గ
సం షణ ండ ం న ల ళ . న ల ం
రకర అ క లవ ం . ఆ సం తం మం ల .
మ వం న తమతమ ల చ ం ం ం తలం
శ ల మ ం ం . ఇవ
స పమ .

ద అంతం ం .ఈ ‘ఎ ష ’ మ
వ . గల వం కడ పవ . ఇ క ష న సభ,
వ న వ దృశ ం.
 ం న ం . రణం అం
ఎం దయ. ఈ ప త న తన ర నత
ఉపసంహ ం . బ శ ఈ కళ – క తల సభ క రహస ం
వ న ఇం య లత డ క తన మ ల క ! క
వర స త న ఈ సర భ ష శం డ క ఃఖం
మ ంతర న !

ఈ దృ డ ం త ం వటం ఎం సం షం. ఈ
‘ఎ ష ’ య టం ఒక ద వ వ రం. త ర తలస రం –
, ంట ం ం .ఈ దర న ల ఒక ం ఖ భవ
తప గ వ య క , క , న తల ం ంచబడ .
పడ న న ం , , ళ ం , అంద ఉ
ం . క , ఇ కమ , వ ం పం లమయ
న ం . న ప నక .

అ బ 24 యం లం ం ం. ఆ
ల క ం . , ఒక ఎ ం. త ర ం. స
ం ఎల జర ం ం. జర వర చక .
క జర న ం న వ సం టవ న క ం .
ఒక సమస పంచం ం , తన స యంకృత షఫలం ల
అస న శ చం ంబం,* ం ం కృత, వ, బలవతర న జర
త రత ర అ వృ ం ం . ఒకపక నల ం క , స న
సవం , ఎం గ ఐన ం జ క శలం ఒ .
తల ం కళ. తం కళ ళ ం ం . ఒకపక దరం క
మం ఒ క న జర జల ర న, క న న ప
నవ . త త అంత ప పటణం త . త న
పటణం నక క సం న క ం యత ం క ం .
కళ ఒక వ ందర ం, భవం . జర , ఇం ం , అ ల
క కరణం , ర ం ం , ం గ కత ఉ హ త ం .
పచ క రం క క అ గ నం ణం ప మళం ం ం . జర
గ కత వ బండ , సం , దరసం బ ం పడ ట ం అ
కదల . జర న కండబలం ఎ ం దం అ ంతం ప . ం
శ మృ ల న . ష ప య టం ద అ ఇ ప
న అ ర ం.

జర ం పద ద ద భవ , హ . ద
, అ క సంబం త ఆ భవ ల ద ల . ఒక
ండంత ల జర భవ మ వ ంచ క ఏ ,
ఒం ద న క య అ ం . ఏ , ం
ఐదంత ల డల న అ వక స ల . అ
ఎ వ జర పద ఇషపడ . నగరం ల ల జర . ష
ం ఆంగ . అ మ జర పద ల ం ం . జర జ
ం , అ ం బలప ం . ఈ జర ఐ కంత యంతృత ం
వ ం ం . ఐ జర అంద కం ం ం . న లకం
ల లం త జర ల ర ంధ ద అమ పరచబ ం . ర సత
రమ సనం . ఫ తం ఈ జర అంద వం . జర
నం పంచం అ తమ ంద . దళం జర స . వ
ణం జర ఇం ం న గ ం ం . జర జం ఆం ల
వలస ం . జర మ మ పత ం వ .
జర చ వ ఆజ బ దరంగం త న ల జర ప
యక అం క ం !

జం జర ం పయ ం , స ఆ స హ
ం ం .ఆ ర ం జర న ఆ పత ం ంద ం .ఇ డ ప ంతం.
ఐ ణం య టం . శం
వ ల ద అక అ అ క ం వ . వం
స త న ం . ర , ట ల త రహ
( ) ం మనం ంచ . ఈ మనవద
ం . ర , ట ల మన స , అ
వశపర ం . ప ం ఆ స ల , ప ల ల ,
మ ల వ క న ద సంతృ ం క మన .
అ నం క శనం . ఇతర మన ద
ం . మన , ట , బం ,ప ట – అవ మనం
పవల ం . అ భయం. ం
లం జర , ఆ ,మ న న ల ం .ఈ న న
రంట మండ .త త స తం న సవ లంద క ట
మహమ ల ం న మండ ల ం .ఈ ద లకం ఈ న
ఎ వ. అ ద మలవం . ఇ న మల వం . న మల
ఢ ం !

అ బ 25 వ నఆ ఖ పటణ న ‘ య ’ ం. ఆ ,
ర జ ం ల ‘ఆ ’ – ‘ఆ డ ’అ .
 ం య ఇద ఆ ం . ంతవర త న
వ గ డ . అం వల ం అ వల
వ ం . ధ ం నఉ , ఈకల ధ ం న ంద
ఈ ఆ సం . ఆ గ రం .
ణం క ం .తర ం ం ం. న
అ ల ం అ మ ంద ఎం పట . ఇంత ర
క ట బస య ఏ జ ం .ఆ ట బం వ .
బం ట ం. అ బ నగ డ
స .మ ఉదయం నగ డ ం. ఇం ం , జర తప
ఐ అ టళ ం పద క ం . ం ల
ం – పగ 12 గంటల , 8 గంటల జనం . ఉదయం 8
గంటల స . ఇం ం , ర ల తప త న గటం
లత వ. ఉదయ జ ం ‘ న ’ అం ఆంగం అం .
జ ‘ ’, ఆంగం న అం .ర ఎ వ .ర
అ తచ శం. లవర చ శ . ం ం . అం
అ క గం ర ఎ మ అ ం . ల రష
క ం . , ల క షమ ందట. అచ ం
న , జ , ర , మధ ఆ జ కలప వ క య
. అ అచ ం న ట జ ద న
క యం క .ర ం ఒక మ య క , ఓ పంచ ర
గడ క . ఇక ద పంచ రగడ త త . న
త త ఆ గడ మ క . ం క . అ ఆ ధం ం .
య పద ంచబ న న నగరం. ఆ జర .
ఆ చ వ న న క జర కంత చ వ . ఇ ం ‘ ’ న
‘ ’ రదృ , అత మం ‘ ’ జ య ర ం , అత
ప ‘ ’ దతం ం ఆ తప త న జర కంత
చ వ ఐ . తం ఆ భవం, అ రం త , ఏ ధం తన
ప షల ం ం . ఆ జపరంపర – బ జవంశం
ఐ క అ తన, జసం న జవంశం. ఈ జవంశ న న
జర కంత చ వ త ం వ ం ం . జర జ ఐ అ ల
ం స ల అ ం . జర న న జ ం ఇం ం ,
ర లవం ల ం . ఆ ఆ ర , ష ఇం అ
ం , శ . ట ‘ఐ జ మ ’ అ . మ
ఆ ఆ దృ ‘జ మ వ’ అ ం . ఆ థ మత శం.
న న వర ఆ ‘ప మ జ’ మ ం .
అ తన జర ట ం ఎ వ. ఆ చ వ జం,
స న అ చ ; మ థ ఖ య , తం ఐ
వ ఆ చ వ ఒక థ ప ల . థ చ ద
వం ; ఇ సర స తం జ ం. , గ పత వస .
ఇట తన ం స ం వ త నంత అ
ఒస ం . సమస భ ,అ అపహ ం ం . ఇట , మధ
పచ గ బ మం ం . రం ఖ పటణ న ఇ ఇట
ఖ పటణం. నహ ల ఇట ఆ ం తన సం .
న ఇట జ మం తం క వర ప త ం . మత
వవ ప బ ఇం ఎ ం . ఈ అ ఇం
ఆ అండ ం . అండ న ఆ వ కం అ తన న
ఇట టప ం . అం తఆ ఇ ఇట . ఎం త? ఇట తన
అ రం ం టప ం బ . రదృషవ శవదశ ఇట ఇం ం
 ధ ఒక ద శ మంత న , ద ంచ ం .
ధనం ఎక ం వ ం ? అం వల ఇట ఋ ల శ రం ప ం .
ఆ తన ల ల , ఒక త
ం . అ చ వ త ప త తన షల ంద
చ లబ ం . ఈ ఒక ద దం ఆ జ ం అ క ం
ఆ ం ం .ఆ మ ం ం ఇట తన ం త
గం వటం అ బ ం .

ఆ జవంశం ఐ జవం ఎం ఆ త ం గల . అ ఎం
న నద , జ కం గలద ఆ వంశ ల అ యం. సంబం ల
ం గ ం . మ థ ం ల తప అన సంబం
. ఈ వంశం సంబంధ రర ల హం ఘ న య
పత ం . అత ఒక జవంశం కన హ
సంత ం ఒక జవం ల ల న హ ం .
అత వంశ మ దల ం ంచబడ ,“ ల మ వ ం
ంద . ఒక ప జవం ల ” న అతడ .
అత అ యం ఇ : “ వంశ ల బతక న . ఒక
మ జవం ల గల .” అంత మ ఈ వంశ రవమ
ప .

మ వ టం, ఆ య చ వ దం ఓ అత
నటం, ఆ య మ భవం య
హ డటం, ఒక జ ంచటం, త జ ం న
ప య టం, య పతనమవటం, మ అత ధం కలగటం,
 , ట , ం ల లఘ తల పటం,
మ తన డ తం ఇంట వ ంచటం, య జ సహచ ఒక న
హం య టం, య ఏ క , అత
మ ఇంట మర ంచటం – ఇవ ద క సంఘటన .

తం అంతకం బల న న ం తన గత భ
తల ం ం . ఇ య ద ఎ స వ . మర ం
క మ న య ద‘ ’ ద న టక రచ త అ క ట
. డం , ద న న మ ఈ ట ల న
ల ం ద . ఇ వల డం ‘ ’ – అం
‘ వగ తం ’అ ట ద ం ఎం దరణ ం ం .

ఈ ‘ వ గ తం ’ య ఏ క . ఇత , తన మ
ం , య రం డ .ఆ చ వ మం ‘ చ య ట ’,
య ర థ ల య ం ఎం త .
మం య ప ఆ ల వ ‘ ’
జభవనం ం . ఈ ల ఎ , ఐ
లంద ం స ఎ ం న ర వంశ
ం సన , ఈ ల ఆ ం సనం ఎ ం య జవం
అ రం ల ఉ శం. ఈ ల ర . బ అత
ఢ న ర , తం ర థల న . ఒక ఈ
‘ ’ జభవనం ం త న ల క .
ట శల ం ఈ సంగ క , ల ం
.ఈ ల ‘ ’ జభవ బ యబ .
ఈ వ గ తం క న ప భ మర ం . ఇ ఆ టకం
కథ.

ఈ ‘ ’ జభవనం న న . ం గ భవం
అలంక ంచబ . ఈ గ ఒక ం ల ప తనం క ం .మ
ందవకళ, ం క మ శ కళ ఒ ం . ఈ జ ద
ఆవరణ ఉ నవనం ఎం రమ ం ం ం . తం జభవ
డవ జనం య గ ం , ఏగ చ ,
ఎక డ మర ం ద న వ ల ఆ రపడ . అ కమం ం
“ఏ గ వ గ తం ం ? ఏ మంచం ద ప ?” ద న
పరంపరల అ తం భవన ర అ ం . ఇ ఎ ం
శ డం . ఆ యన ఆ ల య డ . ఆ
సంబంధం ఆ జవంశ ఆడ ల బలవంతం హం వటం క ం .
హృద ష వం ం .ఆ ల చ వ మ మ ,ఏ సం
, అం త అత వ డ ఇవ క తప . రత ‘ జ”
వ . అత ఆ చ వ మ మ బ ‘ఆ ’ ం వ .

ం అత ద స , అత గ తం య క!
కల తక న ప , డం నట ర ం ఈ కథ ఎం
ఆకర యం యవ క. ఒక ఆ శ న ర కభ
గ తం డ ఎ ం ? ఆ చ వ , అత మం ట
సల య ఒకరకం చం ం డ ఆ సకం యబ ం .

ఈ గ తం డ ఈ భవన ర హం ం , మన
ం . ఒక గ త త మ గ , వ ల ంచ . అంతకం
అత ం య గల ? తన వ డ పం అత వద గ .
ఆ ం ల అ స ల ం. పం తం ట
స టంత క , సంవత క తమ ఇళ
వ . అత శభ వల ం శ ల కత ఖం ం .
అత య ం డ సం . ఈ ం
ం అత ‘గ త ం ’ ం ం , ట
ం . భవన ర క ‘ ద’ స ం త
. అత మన ఆ ం ల తప క ం .

య ఖం డద ం తన వ దర న ల. అం కం
క యవ దర న ల ఉం . ఇ ల ఎం న యక న సంస.
తం న న న ధ ల ం న జం ల కం ల ఇక డ
, భ ప . గం డ ల లవర అ కం
. డ కళ వ ంగ ల ణం . క న వ ల ,
జం ల ం . ఒక పల ం న ఒక ట ,
ఒక ంసం ద , ఒక ంచ సంవత ం .ఆ
ప , ంసం, – ఎం అ తం ఉ . ఈడ కళ
డ వ క .

య జర ం త ం, భ య ం . ట మం
లమవ న రణ మ కడ నవ ం . అ క ,
ష అక . ఆ జనం జర డ . హం జ ‘ ’
. ష . ష , చ సంబం ం న స
.ఇ న ల ఏకం య త నశ ఆ . అం వల
ఆ పతన ం .

త లం య వం ఐ వ వ ం . ఒ ష
, ఒ మ ం న , ఒ ం న ఐక మవ
ఉ హప . ఇ ం ఐకమత ం సంఘ త న ం పశ
క తమ ం . ఐకమత ం ట పతనం తప . త ఆ చ వ *

మర నంతరం ఆ జం జర ం జర తప ం తన
నం ం ం .ర ,త న జర వ . అ క భయంకర న
యవ . ఈ ఆ చ వ ఎం వృ . అం త ద
దం త ర ంచ ం . జర తం ట .ట ,
ర ల ధం ం . జర ఆ ం ఆ ంచ య ం న ర
వ , ట ర ంత ంచగల . అం త జర చ వ ట
జతక .

య ల ం . క త న ఐ
డటం ం జనం క పచ నటం ం .అ ,అ జన
పద , పద అ . ఐ అం పద ల అ కరణం క ం . ఆ నల
, అ రక న . అబ ! అసహ ం! న మ ప ం ం . ఈ జ ల
ం నల ట , నల ట పరమ త ం ం . వ ఐ
పద , వన పద .ఇ ం అ కరణ మరణ చకం.
వందల సంవత అల ఉదయ ప వటం, ఖం క వటం,
జనం య టం – ప ఒ పద య టం మన మన .
అం వల మనం యం ల ం. ఈ యం ఔన , ద ప .ఏ
ష ం తల ప ల .తమ నడ న న స ం మం
కృ ం నష . ఐ ల క ం . లగ ం . జలం
ఒ పద , ఆ రం, సం ష నం అవలం ం షయం అ
ం మం యం ల తమ నడ న రం
న . వల క ఫ తం కృ ం నషమవట గ !

అ బ 28 వ 9 గంటల మ ం ఓ యంట ఎ ఎ ం. 30 వ
ం ం. ం ఒక పగ హం , ,
బ ల ం పయ ం ం . హం జ ఆ చ వ
ప ంపబ .ఆ చ వ హం జ ం . హం జ ,ట
జ ఒ . జల , ఎం దగ క . హం జ
య స ఉతరం ఐ ం .ట జ ఆ న ,
ప స హ ల ం ఐ ం . హం జ స , ట
మహమ . ర న ల ణ న రత ం ఇ వ ల
స నం క ం . హం జ ఆ ం వ ఎ
.ఇ మ ం ఆ ంద .ఆ చ వ హం
మ . ఖ పటణం ‘ ’ ఎం ప న, అంద న
నగరం. హం జ సవం , సం తమం ం . అంత
హం ద బృం .

, బ ద న ం ల ట మండ . ర , ట ల
మధ జ న ఈ మండ స తం , ట .
, బ స తం . ఐ గ క
. ఇ ం , జర , ఇం . త న మన అ గ
. అ క ఆ మన క ంచనంత అ గ క
 . ,బ లంత మ ఇ , న కల క న మ ,
ంట ప మన అ పడ . “ఇ ం ? రత వ ఏం?”
అ ం. ఐ రం స . బ అసం క న పం ం .

ఒక పం ం వందలమం అడ మ టంత ఛం లం ం .
ఈ , బ య మ క న ఇళ వ . క న వ ధ .
న పం ం .అ క ఎం రక త న త త
ట సం ం టప . ంట క ద ఎ ం .
య పద ద త వల వ ం . ఒక
ర తం ంచ ప ల ం . స , ర
. ం నం ం బతకట రభం. అం వల
తప స త .

ఒక షమఘ య , జర ఓ ం . ధం, భయం ర ల

ం .

వ ంత లం నం ప . క ం అధ యనం .
ఎవ తప , అత సంవత ణ ల గ ద ణం
సం ం . శ స జం ద . ల ం
ద పద . త ం అత జనం, ఇ ం . తం క
స. ఈ నంతరం ం సంవత ల ఎ అ వ నం
ర సం ం వద ం .త త 15 ఏళ లవ వ
నం ర దం ం . జర , ం చ ం . బ
జర దం ం వ ం . త న ఒక మ క
పరస ర భయం ండటం అక న ణం ఆవశ క ం . అం త ఇం ం
తప త న ఐ శం ఇ ం కస హం వల వ ం . ఇం ం
పం బ రంతరం తన ద బలప ం ం . య దం
న లవల ఇం ం కస గద ఎవ ప గల ? అ
లకం ర జ ఎ వ. అం త ఐ అంత ర ద
స క ం గల . , బ ల వం న న నప ం
ఎం అ తన న ఆ ధ మ నఅ తన ణ న
ణం వల వ ం . వల న ధనం ఎక ం వ ం ? ఫ తం
లంద కల ధ ం వ ం . పట ఆడంబర న
ల ధ .ఐ వ క హం బ ం . ఎక డ
.

ఏ తం ం తం . సం స . అ ంత ప మ క
ంద ప యవల న ర దన చ ం . వ గత న ధత క ప
ప ల వ య ల . ఒక ట ం డ ధ ం స తం ం బతకటం,
బం ర సం ళ డ వ స ం యటంకం ప ల నయం.
ఇహప ం ఃఖం అ భ . య ల , బ యన
ప హ ం . ల ,త ల ఎ ఏ . పం
సంవత సం మ ఇ క టప . ఒక ణం
సం ంచగల ? త య క తప . అ వందల వ . త ల
ఒ ం . మం సం . ద
ధత ంచం . ఎంత వ శ సమ ల . ఎ ం
కవం ల .

హం , ల ం ం . ఖ న ఆ
 జం వ ం న ల జ బల . హం జ ం
ఎం శ మం .ఐ ఒక ం న ల త , త నవ
ఐ య ం – ‘ఇం య ’ క ఆర ం న . ఈ
హం జ సంస ృత సంబంధ న ష డ ఒక . రం
న హం జ ,ట ఒ ం న .ఈ జ ఎం లం
త ఆ , ఐ తమ ల . ల ల ప మ
ఖ ం పర త ఖ ఉతరం న ష నమ ం .
ఇ థమ ససలం. ఆ ష ‘ ’ అ అం .
ప ం న గ జవంశం, తం ప ం జవంశం,
ం ం ట జవంశం, ఈ హం జ – రం ఆ
ష నం ం తమ ల లం ం వ .

రత శం రం ం ఐ వర ం .ఈ ఈ జవం
‘ ల’ మ ం . రం ష ఒక . ఎ శ ల
రం ం ట జ ఎం గ . ల మందల , ప ల మందల
– మందల , డల , న వ మ ప కబయళ
మందల ం సంచ ం . ప క, ల ంచన ఒక ట ం మ
. ఇ మధ ఆ ఈ ం ఇ
శ మ . ఈ ట జ మధ ఆ ల
షయక న క క . రక న .
ణం , డ ఎ కల నం ట జల మం యన
ల ం . చ క డ ం . క
న ం ద ం . కళ మధ న శం ం ం లం
మం యన ం ం . ల లం ం ఆర రకం ఈ ట
రకం త న క ం . అ న లం ం ట ద కం
గల . సంస ృతం జ , ంద , ప జ మం
వటం ఆఫ , ,హ , ర , అస ద న ద
న ట రణ ం ఈ ల దమం ఎం .
రత అ క అణగ .

అ న లం ట రత శం ప మ ం ల
అ క జ ం ల ల ం . రత జ ం క
దమ క ం . న చ ఈ న ష చ వ ల
మ ంచబ . హ , ,క ద న .ఈ
క మ న దమ ప . త త
అ కసం మహమ య మ అవలం ం మధ ఆ ,
ంద ద న ఖ ద ల . మహమ య మతం
ర ర జ ం న సంస ృ , ల ం తమ
గ కత ం వ య ం . మహమ క
ం దస వ . సంస ృ , నం మ . అం క ఆ త
ల న గ కత వల శన ం . అ తన ఆఫ , ంద
ద న ఆశ ర కర న , సం , ద ద
న క ం న ప . ఈ మహమ య
మతం కలవటం ఆ ల , లవర వస .
తం ఆఫ సంబం ం న జ ఎం అ గ , ర
వటం ఆ న ల ఖం ల న క ంచ బ ‘ ’ ద న
న తశ ల ఖండ ల ం ం ర , అంత ప కట
నవ శ అ ల . ప ప ంపబ న జ గ న
ఆర న ప యన సం నం. ప ం జవంశం అ గ క న,
ప మవంత న ష ం ం . ఈ ధం గ లనదగ ఆర
సం నం ల న , మ ల హ న ం
శ వంత న, అ గ క న ష ప ల త క న ం ం .
రత ప ం న గ చ వ ం ఈ ల
త గ – బ ందవ , త కం సం ంచటం
రణం ! జ క ల ట , క త , క థ రత
జ ం న జవం ల ష వం పబ . ఇ ఎం సమంజస .
మహమ య న ం ఏఏ క యకత ం ం ల .

మహమ య మతం క న క . ంద
నం న ల మహమ య మతం క రం క క
మత అ ం . రం బలవంతం ల త మహమ య మతం
క పబ .ఇ మహమ న ంద త ర ం ం తమ లమ
అవలం ం వ న జల అ క జ ం . మహమ య
దండ ల , మహమ య జయమ , జ పనమ చ లం .
ల ష శ ర ణం ంత ంక న నద వ .
స న న ‘ ’ ం ర ల న ఎం
సంకర ష డ . ఈ సంవత రం ప ‘ ఎ ష ’ వ ,
ం ం తమ . శ ల సంబంధ న
ప నప ప మ ట తన తృ ష అ న
ట ష . ట ష ప య , అర ,
ప ండ , అంతకం ష ంత దం ంద .
 న లం ఈ ం గ . ఒక గ
‘ ల ’. ండవ గ ‘నల ’. ఉతరం న స నం
ల ం – ల ం య స రంవర క
పయ ం . ‘ ల ల’ ఖ అక ం య స ఉతర రం ంట
ఐ అప వస న మ జం ఒక
ఆ ం హం ం ం .

‘నల ల’ ఖ య స ద ణ రం ంట , ప
ప మ గం ఆ ం , ‘ స ’ పర తం , మం ఆ న ద న
ం ల , అ ఆ ం , ం స ఆ ం మ
మ అప న ప మ మ కబ ం ం . అ న
లం ఈ స ధ .బ ఈ జవం ల న ర
‘ ల’ , ‘త ల’ ం ం . త త దమ క ం .
త త జ ం న మ అవలం వ . మ ంత లం
త త మన ం న ఈ ం ‘ ల ల’ ఖ స ల
జ ం మత ం . నల ల ఖ మహమ ల
మత ం . ఈ ం మ ల ఖల ప స ధన, దం
న చ ం .

హం జ , ష మ థ మ ం న .
రం సంబం , శ రక సంబం ల , మత ర
నం . హం జల , ట జల మధ పచ గ భ మం ం . ఈ
హం జల యం క అ క సంద ఆ ద న సవ ల
ఉ . అ తన లం త ప ధనలవల,
 నవ రయ ం వల జ సంబంధం, రకసంబంధం ద న వంక
ఎ వ ఆక ల . మత సంబంధం మం త ం . ఈ ర ల
వం న హం జ , ష జ క వం బ ం .

హం , ఆ జం ఒక గం , ం ం
టపడ ఎ య ం . అ క , అ క ప సంభ ం
హం తం ఆ జం ం క ం . అ ష
హం స తం జ .ఆ చ వ హం జ ం . యవవ ల
హం ఆ సంబంధం ం ర ం ం ం . ఆ చ వ
ం య . ఈ సంబంధం ఎ వ లం ం ట చ .
హం జ ష ల ణ న ద ణ ం, ఔ స సమృ
. మహమ య మతం ర రణం సం ల తకళ
మహమ ల ల ంచ . బ హం జ సం తం
ప . సం త ణంఐ అంత ం ం .

చ శం వ ం జ రం నర రం న . ఈ రం
నటం వలం ఉష శ ల ర స మ . ఈ రం నటం
హం యన ద , బ ల ం , మ లకం
ం న ర క ం ం .

రల న వ క,
ఎ ం వర ప వ ం
ఉం .
 Footnotes

1. స ల నం సం ం ధం ఇ . 1900 సం. ండవ

త ల న నంద తన ఐ ల ఉ ధన
ప సం ద న నంద సం ం . బ ధం
ఆరం ం . ఉదం సరళ న, స బం ర న వంగ
. ఆం దం స త దర ణం .

1. ఇం ం క ం ం .

1. సర ఖం. త: 13–13

1. ద ప యణ శ ష ం . ఇ న ల : ఇ అరం.
ద న య సమ గ ం డ ండవ అరం.

1. హం అం ఏ య , వ పట ,ఆ ల పట రవం
అ గ క, ఆట క వ స కం కడవ .

1. త ల ండవ ట నంద పయ ం న
.ఐ.ఎ .ఎ మ .

1. ‘ సపశ ’ ంచబడ . శ రం ం ల ద ం న
రక ం ం న క .

1. ల షం ర ం న య రణ ద డ ంద
అ యం.

1. వంగ ష లంక అం రప య.

1. హర , హం ద అ ంత తవ న లం ఎం
అ వృ ం న గ క ఋ ల ం . ఇ ర ం 3000 సంవత ల
వ ర ంచబ . ఈ తవ 1922 సం. ం జరగ . –సం ద .

1. ం , య –ఈ య సమ ల బ .

1. త న కల ల న ఏ ఒక య
ష డటం మ ద .

1. క స ఖరం ప ష ం– ‘ ంతలం’ ం – ఒకపక

చం అస .

1. ండవ . ఇత 1916 మర ం .