‫އިޞްތިލާޙީ ގޮތުން ބަލާއިރު‬ ‫ލަފްޒީ ގޮތުން ބަލާއިރު‬

‫❖ ފަރުދެއްގެ ސިކުނޑިއާއި‪ ،‬ޖިސްމާއި‪،‬‬ ‫❖ ބޮޑުވުން‬

‫އުޅުން ވަކި ގޮތަކަށް ބައްޓަން ކުރުމުގެ‬
‫❖ އިތުރުވުން‬
‫މަސައްކަރތް‪.‬‬
‫‪ { -‬އިޖުތިމާޢީ ‪ /‬ފަރުދީ ގޮތުން ހެދި‬
‫ބޮޑުވުން}‬ ‫❖ އިންތިޒާމް ކޮށްފައިވާ މަޢުލޫމާތެއް‬
‫ދިނުމާއި ލިބިގަތުމުގެ މަސައްކަތް‬
‫❖ ބަޔަކު ވަކިގޮތަކަށް (ދީނީ‪ /‬ދުނިޔަވީ‬
‫އެހެން‬ ‫ކުރުމަށް‬ ‫ތަރައްޤީ‬ ‫ގޮތުން)‬
‫ބަޔަކު ގްސްތުގައި މަގުދެއްކުން‪.‬‬
‫ަޢލީމު)‬
‫ތ ު‬ ‫(ވަށާޖެހޭ‬ ‫❖ އުނގެނުން‬
‫ފުރިހަމަ ކޮށްދިނުން‪.‬‬
‫ތަރުބިއްޔަތާ އެހެން ޢިލްމުތަކާ ގުޅުމެއް ވޭތަ؟‬

‫ތަރުބިއްޔަތާ އެހެން‬
‫ޢިލްމުތަކުގެ ގުޅުން‬

‫ތަރުބިއްޔަތާއި‬
‫ނަފްސާނީ ޢިލްމު‬
 ‫ފަލްސަފާ‬
‫❑ ކޮންމެ ކަމެއްގެވެސް ޙިކުމަތް ދެނެގަތުމަށް ވިސްނުމާއި ފިކުރު ކުރުމުގެ މައްޗަށް‬
‫{ މައުޟޫޢުތައް‪ - :‬ވުޖޫދު‪ ،‬މަޢުރިފާ ‪ ،‬އަގުތައް‪.} ...،‬‬ ‫ބިނާވެފައިވާ ޢިލްމު‪.‬‬

‫ނަތީޖާ‪ - :‬މުޖުތަމަޢުތައް ތަރައްޤީ ކުރުމާއި‪ ،‬އިޖުތިމާޢީ މައްސަލަތަކާ ގުޅޭ ފިކުރީ‬

‫ނަޒަރިއްޔާތައް ގެނެސްދިނުން}‪.‬‬

‫❑ ތަރުބުއްޔަތަކީ މުޖުތަމަޢުގެ މައްސަލަތައް ޙައްލުކޮށް‪ ،‬ތަރައްޤީކުރުން ކަމަށް ވާއިރު‪،‬‬

‫ްސފާ‪.‬‬
‫މިކަންކަމުގެ ނަޒަރިއްޔާތަކާއި ފިކުރުތައް ހޯދަން ރުޖޫޢަވާނަޖެހޭ ޢިލްމަކީ ފަލ ަ‬
 ‫އިޤްތިޞާދީ ޢިލްމު‬
‫* މުޖުތަމަޢުގެ ތަރައްޤީގެ އެންމެ މުހިއްމު ވަޞީލަތަކީ އިންސާނީ ވަޞީލަތްކަމަށްވާއިރު‪ި ،‬‬
‫މ‬
‫ވަޞީލަތް ހޯދުމަށް ކުރާ މަސައްކަތް ޤައުމުގެ އިޤުތިޞާދީ ޙަރަކާތްތަކާ ގުޅުވައިލަންޖެހޭ‪.‬‬

‫* ޤައުމުގެ އިޤްތިޞާދީ އަމާޒުތައްޙާޞިލްވާނެގޮތއް ތަޢުލީމާއި ތަރުބިއްޔަތުގެ ހުރިހާ‬

‫މަސައްކަތެއް ކުރިއަށް ގެންދަންޖެޖޭ‪.‬‬
 ‫އެންޓްރޮޕޮލޮޖީ‬

‫ައކަތްތައް ދިރާސާ ކުރާ ޢިލްމު‪.‬‬

‫❑ އިންސާނީ ސުލޫކާއި‪ ،‬ޘަޤާފަތާއި‪ ،‬ޖަމާޢަތްތަކާއި‪ ،‬މަސ ް‬

‫❑ ތަރުބިއްޔަތަކީ އިންސާނާއާއި އޭނާ އުޅޭ ޖަމާޢަތާއި ގުޅިފައިވާ ކަމަކަށް ވުމުން‪ ،‬ފަރުދީ‬

‫ސުލޫކު ތަރައްޤީކޮށް ޘަޤާފަތް ނަޤުލު ކުރުމަށް އެންޓްރޮޕޮލްޖީގެ ޢިލްމު ވަރަށް މުހިއްމު‬
‫ދައުރެއް އަދާކުރޭ‪.‬‬
 ‫އިޖުތިމާޢީ ޢިލްމު‬

‫❑ އިޖުތިމާޢީ އެންމެހައި ކަންކަމާގުޅޭ ޤާނޫނުތަކާ‪ ،‬އުޞޫލުތަކާ‪ ،‬ޖަމާޢީ އަދި ޘަޤާފީ‬

‫ކަންކަން ދިރާސާކުރާ ޢިލްމު‪.‬‬

‫❑ ތަރުބިއްޔަތަކީ އިންސާނާ މުޖުތަމަޢަށް ފައްކާކޮށްދިނުމުގެ މަސައްކަތް ކަމަށް ވުމުން‪،‬‬

‫މުޖުތަމަޢު ބިނާކޮށް އާރާސްތު ކުރުމަށާ‪ ،‬މުޖުތަމަޢުގެ ޙަޟާރަތާ‪ ،‬ޘަޤާފަތާ‪ ،‬އާދަކާދަ‬
‫ދެމެހެއްޓުމަށް އެހީތެރިކަން ލިބޭގޮތަށް ފަރުދުން ތަރުބިއްޔަތު ކުރުމަށް އިޖުތިމާޢީ ނިޒާމު‬
‫ދެނެގަތުން މުހިއްމުވޭ‪.‬‬
 ‫ނަފްސާނީ ޢިލްމު‬
‫❑ މިއީ އިންސާނާގެ ނަފްސު ދިރާސާކުރާ ޢިލްމު‪.‬‬

‫❑ އިންސާނާ ތަރައްޤީވަމުން ދާގޮތާއި‪ ،‬ފިކުރު ކުރުމާއި‪ ،‬އުނގެނުމާއި‪ ،‬އެހެނިހެން‬

‫ުމށް‬
‫ތަޖުރިބާތަކާއި‪ ،‬މި މަރުޙަލާތަކުގައި ދިމާވާ މައްސަލަތައް ދިރާސާކޮށް ދެނެގަތ ަ‬
‫މި ޢިލްމު ބޭނުންކުރޭ‪.‬‬

‫❑ އުނގަންނައިދިނުމުގައި އެންމެ މުހިއްމު އެއްކަމަކީ ދަރިވަރުގެ ނަފްސު (އުނގެނޭގޮތް‪،‬‬

‫ޝައުޤުވެރިކަން‪ ،‬ހެދިބޮޑުވުން‪ ،‬ތޫނުފިލިލި ކަންހުރި މިންވަރު) ދެނެގަތުން ކަމަށް ވުމުން ‪،‬‬
‫ދަރިވަރުގެ އުންގެނުމުގައި ދިމާވާ ތަފާތު މައްސަލަތަކަށް ޙައްލު ހޯދައިދިނުމަށް މި ޢިލްމު‬
‫އުނގެނުން ވަރަށް މުހިއްމު‪.‬‬
 ‫އަޚްލާޤް‬
‫❑ މުޖުތަމަޢުގެ ފަރުދުންގެ މެދުގައި އޮންނަ ގުޅުންތައް ކޮންޓްރޯލްކުރާ އަގުތައް ހިމެނޭ‬
‫ގިޔުގަނޑު‪.‬‬

‫❑ މި އަޚުލާޤީ ގިޔުގަނޑަށް މީހުން ފައްތައި އެގޮތަށް ބައްޓަން ކުރެވޭނީ ތަރުބިއްޔަތުގެ‬

‫ަރށް މުހިއްމު‪.‬‬
‫ތެރެއިންކަމަށް ވީހިނދު‪ ،‬މި ގިޔުގަނޑު ދެނެގަތުން ވ ަ‬
 ‫ސިޔާސީ ޢިލްމު‬

‫* ތަރުބަވީ ނިޒާމު ބިނާކުރުމުގައި އެތަނެއްގައިވާ ސިޔާސީ ނިޒާމު މުހިއްމު ދައުރެއް‬

‫ލިބެރަލް ޑިމޮކްރަސީ)‬ ‫ސޯޝަލިޒަމް‬ ‫އަދާކުރޭ‪( .‬މިސާލު‪ :‬ކެޕިޓަލިޒަމް‬

‫ެއގެ ސިޔާސީ ނިޒާމާ އެއްގޮތަށް‪.‬‬

‫* ޤައުމެއްގެ ތަރުބަވީ ނިޒާމް ބިނާކުރަންވާނީ އެޤައުމ ް‬

‫* ސިޔާސީގޮތުން ހަމަޖެހުން ޤާއިމްވެފައިވާ މުޖުތަމަޢެއް ބިނާކުރުމުގައި އެ މުޖުތަމަޢުގެ‬

‫ްތއް ވައްދަން ޖެހޭނެ‪..‬‬
‫ތަރުބަވީ ނިޒާމުގެ ތެރެއަށް ސިޔާސީ ޢިލްމުގެ އަސާސ ަ‬
 ‫ތަފާސް ހިސާބު‬
‫ްތކާއިގުޅޭ މުހިއްމު މަޢުލޫމާތުތަކާއި‬
‫ދިރިއުޅުމުގެ ކޮންމެ ދާއިރާއެއްގައި ކުރެވޭ މަސައްކަތ ަ‬
‫ހިސާބުތައް ބެލެހެއްޓުމުގެ ޢިލްމު‪.‬‬

‫ހިސާބުތައް‬ ‫މިފަދަ‬ ‫ައކަތުގައި‬

‫މަސ ް‬ ‫ދިނުމުގެ‬ ‫ތަރުބިއްޔަތު‬ ‫ތަޢުލީމާއި‬ ‫އިންސާނާއަށް‬
‫ބެލެހެއްޓުމަކީ ވަރަށް މުހިއްމު ކަމެއް‪.‬‬
 ‫ހިއުމަން ބައިލޮޖީ‬
‫* މިއީ އިންސާނާގެ އުފެދުމާއި‪ ،‬ދިރި ހުރުމާއި‪ ،‬ހެދިބޮޑުވުމާއި‪ ،‬މިކަންކަމާއި ގުޅިފައިވާ‬
‫ޤާނޫނުތައް ދެނެގަތުމުގެ ޢިލްމު‪.‬‬

‫* ތަރުބިއްޔަތުގެ ބޭނުމަކީ ދަރިވަރު ދިރިއުޅުމަސް ފައްކާކޮށްދިނުން ކަމުގައި ވާއިރު‪،‬‬

‫މައްސަލަތައް‬ ‫ުދތަފާތުތަކާއި‪،‬‬
‫ފަރ ީ‬ ‫ހުންނަ‬ ‫ޖިސްމާނީގޮތުން‬ ‫ދާގޮތާއި‪،‬‬ ‫ހެދިބޮޑުވަމުން‬
‫ދެނެގަނެގެން މެނުވީ ދުޅަހެޔޮ ސިއްޙަތެއްގައި އިންސާނާ ބައްޓަންކުރެވުމަކީ އުނދަގޫ ކަމަކަށް‬
‫ވާނެތީ‪ ،‬މި ޢިލްމު އެނގުން މުހިއްމުވޭ‪.‬‬
 ‫‪ .1‬ޢިލްމީ ތަރިކައަކީ ވާރުތަ މުދަލަކަށް ނުވުމާއި‪ ،‬މަސައްކަތުން ހޯދާ އެއްޗަކަށްވުން‪.‬‬

‫‪ .2‬ވެއްޓާއި ގުޅޭގޮތަށް ދަރިވަރުންގެ ދިރިއުޅުން ބައްޓަންކޮށްދޭން ޖެހޭތީ‪..‬‬

‫‪ .3‬ޢިލްމާއި‪ ،‬މަޢުރިފާ އަދި އިންސާނީ ތަޖުރިބާ އެއްދުވަހުން އަނެއް ދުވަހަށް ކުރިއަރަމުން ދާތީ‪.‬‬

‫ަނއް‬
‫‪ .‬ޘަޤާފީ ތަރިކަ ރައްކާތެރި ކުރުމަކީ މުޖުތަމަޢުގެ ޒިންމާއަކަށް ވުމާއި އެ ތަރިކަ އެއްޖީލުން އ ެ‬
‫ޖީލަށް ނަޤުލުކުރަން ޖެހޭތީ‪.‬‬

‫‪ .5‬ޘަޤާފީ ތަރިކަ އިތުރަށް ކުރިއަރުވައި‪ ،‬އޭގެ ތެރެއަށް ވަންނަމުންދާ ނުގުޅޭ ބައިތައް ދުރުކޮށް‪،‬‬
‫ގޮންޖެހުންތަކުން ސަލާމަތްވުމަށް‪.‬‬

‫‪ .6‬މުޖުތަމަޢުގެ ޞިއްޙީ އަދި އިޤްތިޞާދީ ފެންވަރު މަތިކުރުމަށް ބޭނުންވާ ޢިލްމާ‪ ،‬ހުނަރާ‪ ،‬ސިފަތައް‬
‫ދަސްކޮށްދޭން ޖެހޭތީ‪.‬‬
 ‫‪ .1‬ބިނާވެފައި އޮންނާނީ އެބައެއްގެ ދިރިއުޅުމުގެ ފަލްސަފާ އާއި ޘަޤާފަތުގެ މައްޗަށް‪.‬‬

‫‪ .2‬ދިރިއުޅުމުގެ ފަލްސަފާ އާއި ޘަޤާފަތް އެކިމީހުންގެ މެދުގައި ތަފާތުވާތީ ތަރުބިއްޔަތާއި ތަޢުލީމުގެ‬

‫މަޤުޞަދު ތަފާތުވާނެ‪.‬‬

‫‪ .3‬އަމާޒާއި މަޤުޞަދު ތަފާތުވިއަސް އެ އަމާޒުތަކާއި މަޤުޞަދު ނިސްބަތްވާ މައިގަނޑު ދާއިރާތަކެއްވޭ‪ .‬އެއީ‪.:‬‬

‫އަޚްލާޤީ ނުވަތަ ސުލޫކީ މަޤުޞަދު‪{ .‬ދިރިއުޅުމުގެ މަސައްކަތަށާއި‪ ،‬ނުރަނގަޅު ސުލޫކުތަކުން ފަރުދުންގެ ސަލާމަތް‬
‫ކުރުމަށާއި‪ ،‬ވަކި ގޮތަކަށް ފަރުދުން ބައްޓަން ކުރުމަށް‪.‬‬

‫ދީނީ މަޤުޞަދު‪ :‬ކަލާނގެއާ އިންސާނާއާ ދެމެދުގެ ގުޅުންތައް ވަރުގަދަކޮށް ރޫޙާނިއްޔަތުގެ އަގުތައް ދަމަހައްޓާނެ‬
‫ފަރުދަކު ތަރުބިއްޔަތު ކުރުމަށް‪.‬‬
‫މުޖުތަމަޢު ތަރައްޤީކޮށް‪ ،‬އެކަކު އަނެކަކާ ގުޅިގެން އެކުވެރިކަމާއެކު މަސައްކަތް ކުރުމަށާއި‪،‬‬ ‫އިޖުތިމާޢީ މަޤުޞަދު‪:‬‬
‫އެފަދަ ޤާބިލިއްޔަތުތަކާއި ހުނަރުތައް ދަސްކޮށްދިނުމަށް‪.‬‬
‫ޢިލްމީ މަޤުޞަދު‪ :‬ޢިލްމާ މަޢުރިފާއިން އިންސާނާ މުއްސަނދިކޮށްދީ‪ ،‬ބަދަލުތަކަށް ހާނުވައި‪ ،‬ފަރުދުންނާއި‬
‫މުޖުތަމަޢާއި ބަވަނަވަމުންދާ ދުނިޔެއަށް ފައިދާހުރި މަގަށް ހޭނުވުން‪.‬‬
‫‪ -‬ޤައުމީ‪ /‬ވަޠަނީ މަޤުޞަދު‪ :‬ޤައުމީ އަދި ވަޠަނީ ލޯބި ޖައްސުވައި‪ ،‬ތަރިކައާއި ޘަޤާފަތް ރައްކާތެރި ކުރުމަށް‪.‬‬