JAODELARZ | ’ W NUMERZE: Szyhowiec A-1 C-01 Statek parowy 5.000 TDW y typu,,Szezecin“ | Samolot Cessna — 310 a e Wea Be ‘Samolat | Fouga CM-170R f Magister Samochéd Opel — Rekord US eC) Lee CENA 2,50 zt f herNOWE STOWARZYSZENIE MODELARSKIE Basylet — szwasearia Be EEE a eer: cp iede'pile- NAD CZYM MODELARZE PRACUJA? nibliogrtia matego lotatotwa Gistawontes "hodeiarza RS SR pen probie dnt rein hare esarectaeees a mane eee aes eee D(votettnza5()) Sears ZA MIESIAC aks MODELARZ WYBITNYM | Ameivil,sdzle one ale ne stale KONSTRUKTOREM ——‘oeboezal" od “modelarstwa, Bedac Samolotow, a: nawet byl prezesem Bardao caaso ssarmy 0 emery. akolnegy” Kola” lotniezomodela~ kabhi Konstrulorse wspaniaiyen {olneeo Kola otniezo-madelar~ Snigiwooe F ciecckter Prax SEM62 2 modelocsivers Wie, 27" Flaseckt jest x pochodaenia Pols Nn, Srenstruowane modele Saino- lem. “Ofeiee jes przed Twolna {uiow vapracdawal, 2 uayseane. 3 wyomigrowal ‘2° Bisjegortoka de WOW, Spavedawal, 2 uayskane, Miem’°do stromayen sum, Jakle craymywal od olea fealnyeh Ksztaltow, Ja tajace unosza sie W pow noszae slawe ich Konstruktorowi, Na zdjgciu konstruktor F. Piase- ee w miastach stolecznych.| MODELARSTWO SAMOCHODOWE - W Lidze Przyjaciot Zotnierza Pe, dqulniaim obese, preygotowan- Wadvone ‘preee Lise Prayjaciol Zotnleren Bates fore wiere Yee, mien Rochodaw vredukeyinyeh,” a. nayet WH acne” meant yModelrla™ dotars HePuheowanidnow mode Wyeas= Wn 39 ioeitn be, obradowats, pod prrewoancteer ud, .ceengowizes ee Kembla" vail Fecnaicanes central Eerie, fe cba Goes regulamin 1 materiaty: Dias ted beiale to poswigcane zosilo’ spechal= SZKOLENDE MODELARSKIE 1 STOPNIA. Plerwsza, a sarazem_ najlat budowa ‘modell 3 karvomu. Modeie peuavtow. Wyaswniet Bowlem’wyclad "yank Sryeinanek dostatcsanyeh prves miesicernik' Maly’ Modelace® oras th po ce ae eae eee! Srieiciae eee nance ence iter eat Tae Ee ay Pu Wiedystaw Wieeh, — erownle, Delt sekolenta, Motorowese 20 LP nlc tym sprawom Ww went dyseast osunowiong vwprowadsic Tw" sodelate Biowe,"a" mianowici: ‘akoleme 1 s0p- hia, "Jako podsiawowe, szkolonie 1 1 1ir we fmealu, po. dopaserra Konany ‘tdedtug. planouesatctnanek a tego Modeiarsa" SZKOLENIE MODELARSKIE. 1 STOPNIA rust stopied szkotenia modetarspwa, samochodo ocmowat mane budovs modell teauey yc namochoguw 7 arsewn't baths. Models to ale IRS owinny "sanowie. werny ‘Kople oryginainy ch ‘samochoaeyr, ees beta tGwhled ‘Boiasoseane do nich prose navedy, fak nk Brapiiad silk. gumiowSs e1Cksryes: (sear SZKOLENIE MODELARSKIE m1 STOPSIA Sets tla kit mete, eornetoneg vas esha esac SN weteen casey tte Tele — mocornoae tg rdaln ol ra prt et meee Scieratigitai cana i Seatioees, wean reas a ‘wronmomych micJednoktvule tudnyen obllezen'teoretyernvent ©" Bie unotlmied odtartom same chdonsee uray Gian, pe Crows atte otdta Model, wyczymoiey napedzany slit. temo pojemnose 23 ome beds ‘orrantzowane Monkursy’— wystawy Medal tamoetodow odlarey, Badlacy Inlet motos "branta wast w /reanivowanych ‘awodach, 4 wiee Theses feo plerwacciatmo, W praysslosct sbudowane tostand tary tvecigotve we wea, ‘a! mariah wojendéatich, Dna azeallzowania tak powaseto programa sles ‘odelarsidego ‘poterebni a4" insteukiorgyy Rides)” ha 'sw9m teenie, eaelby” a DSrganizowantem modelaral 'samochodowyehe eae st g'icks 2 powvtzuym Dela toons 26 197, pamale zreaivowanie wb. Jest ukeiiczenle 18 In, sainieresowanic. x. aacresie tnodearstwa, sainechodowexe ‘Oras moaliwose zoreantzowanla. W pravszingsl Ww miejreu eamlostkanla) Modern, Samochodowel “Zeloszenta uerestaikGw na Kurs Kuby Motorowe LPZ winny klerowae w rile do’ dnia I-viliis'r.na adres Delta Motorowege 20 LPZ “Warszawa, Chocinska "Mt lub “do Medak wAfodelars™. W zgszenta nalcty" pode ene Hnazwisk, Wiek oraz dokiadny Adres proponowancgo uesesaika Kurs, 3LOTNICZE’ MODELE REDUKCYJNE Dysponujae dodatkowo zebrana, doicumentaejq fotograficang, nalezy ‘wykonaé albo zakupié rysunek mo- delu w odpowiednie} podzialce. Ry- sunek trzeba skon{contowaé x po- sladanymi zjgciami samolotu i uzu- pelnié ewentualnie brakujqee szeze- oly. Jak wykorzystywaé zdjeeia do uzupelniania rysunku models, wy- jnénig na. praykladzie. Zajgcie na rys. 1 przedstawia perednig kabing pilota samolotu sutras”, kct6rego plan zamieszezony byt w numerze 1 ,Modelarza” z br. Na podstawie zdjgcia okrestimy wy- miary tablicy prayrzadéw poktado- ‘wyeh, znajdujaeyeh sie w pierwsze} kabinie. Zaéimy, te wykconujemy model w podaialee 1:25. Aby zn: les wymlary tablicy prayraadéw, musimy oblicayé wapéteryinnile Je”, przez ktéry naledy pomnoiyé wy- mary ,a”, yb", ye” 1 yd” zmierzone nna adigciu, aby otraymaé te same wymlary odpowiadajace podziatce 1:25. W tym celu musimy malesé nna zdjgciu jakié element, ktérego ‘wymiary sq nam gnane. Element ten musi zajdowaé sig mozliwie blislo tablicy prayraad6w, ze wzgledu na to, te adjgeie przedstawia obraz per~ spoktywieany. Odeinek 0 tych sa- mych wymlarach jest wige na zdje- clu wigkszy, jeshi znajduje sie lize} Odcinek 2 | aparatu fotografieznego i mniejszy’ — Jeveli_majduje sie w wigksze} odleglosei od niego. Za taki clement, © zane} wielkoSei, prayjmiemy w naszym praykladzie szerakosé praed- nie} szyby kabiny, oznaezona na ry- suoku przez x" Wymiar x" Ww Dodziatee 1:25 wynosi 90. mm. ‘Tymezasem na zdjeciu x = 48 mm. Wapélezynnile ,k” obliczamy wedlug i = smi to tg ate 0, sa owt Mierzge na zajeciu nas wymiary, otrzymujemy: a= 45 mm, b = 26 mm, ¢ = 25 mm, d= 8 mm. Jesli prez A, B,C, D a8 interesujace Rys. 2 oonaczymy wymiary tabliey przy- rzadéw odpowiadajgee podzialce 1:25, otrzymamy: A=axk = 45 x 0635 — 23 mm B=bxk = 26 x 0625 = 16 mm CH exk = 22,5 x 0625 = 1imm D=dxk = 8 x 0635 = 5 mm ‘Majac wsp6lezynnik ,." dla tabli- cy pryrzqdéw pokladowyeh, mote- my w podlobny spos6b obliczyé roz- mieszezenie poszezegsinych przyraa- dow, ich rednice itp, 2 preytoczonego praykdadu widaé, Jak duze znaczenie posiada dla mo- Gelarza zebranie odpavwiednie} doktu- mentacji fotograficane). Pr2y pomo- cy zljgé moma ustalié wymiary wszystitich deiall, ktérych brak oa rysunica modelu, Korzystajae ze zljeé, naledy sivr6- 16 takée uwage, aby mierzone ele menty zajdowaty sig w pldsccayi- rie réwnolegte} do plaszozyany adie cia, w przceiwnym bowie wypad- Ku obraz na zdjeci pedzie anie- Jesctalcony aight skrésom perspek- tywiezym, Przed rorpoczeciafh pracy pray modelu. naledy zasfanowié sig, wia- ki spos6b majlepie} wykonaé dany typ samolotu. Na wykonanie mode- Iu redukcyjnego nie ma_,recopty”" iw zasadzie Kaédy dofvvindezony modelarz redukeyiny wykonuje mo- dele na swéj sposéb, Nalezy jednak 2 gory zdecydowaé, na jakie ele menty podyielié model, aby je moi nna bylo tatiwo wykonaé, jak model montowaé, kiére elementy moina malowaé przed montatem a Kt6repo zmontowaniu modelu. W miare ‘modliwosel treba moéliwie najwie- ce} elementsw malowaé przed mon- tazem, gdy2 ulatwia to znacznie ma- Towanie { podnosi jego Jakos, Kazdy model redukeyiny samolo tu wykonuje sig wlageiwie w od- rebny spasbb, najodpowiednie}szy la danego typu samolatu. Niemod- ina tu oezywiseie oméwié werysticich rodzaj6w podzlaku modelu. na 20 spoly technologiczne, z jakimi spo- tykamy si¢ pray budowie modeli redukey}nych rOinych samolotéw. Preez zespot technologicany rom miemy czeié modelu, stanowigea pewna caloié, Ktora tyozy sie z innymi ezeseiami dopiero prey ‘montaéu koticowym. Dla orien- faci podam kilka charakterystycz- aych praykladéw podzialu na ze- spoly dla réaych typéw modell. Wykonanie poszezegélnych zespo- Yw oméwione zostanie oddeicinie, Prayklad 1. Szybowlee wyczyso wy. Rys. 2 przedstawla podzial szy- Dowea na zespoly technologicze. Oméwimy Krétko poszezegiélne 20- spoly. Kadlub szybowea drazony zawiera wyposazenie Kabiny. Jeiell istnie- ia przeiscia aerodynamiczne skrzyd- lo — kadlub, wykonuje si¢ je ra- zom z kadlubem. Statecanik kiorun- kowy prayklejony do kadluba przed malowaniem, natomiast ster kierun- kowy — po malowaniu. Wnetrze ka- biny maluje sig przed zamoniowa- rniem wyposaéenia, jak: tablice pr7 raadow, fotele itp. Wyposazenie ka- biny mocuje sig réwnied po poma Jowaniu poszezegéinych ezeéei. Skrzydta wykonuje sie Ja- ko pelne z klocka, jezeli w szybow- cu sq kryte sklejieq albo tez jako sukicletowe, jesll w oryginale kryte ‘sq pl6tnom. Loti wykonuje sig od dzieinie i montuje do skrzydet p> malowanin. Jezeli isinieje plynne przejécie po- migdzy Kadtubem I skezydiem oba te zespoly montuje sig przed malo- waniem, Oszklenie kabiny, tloczone najeze- Selo} 2 jednego Kawalka sakla orga nicznego (plex), montuje sie po malowaniu, Usterzenie poziome Sta- tecani 1 stery wykonule sle osob- no I tacay po malowamiu, Jesli uste- rwanie jest zamocowane na kadi- bie, jake na rys. 2, montuje sie je Juz po pomalowaniu. Przyktad 2 (ys, 3) Samolot Jednosilnikowy 2 zakrytym slini- kkiem, 0 ukladzie doinoplata, 20 sta- lym podwoziem. Kadtub drgtony. Wnetrze ka biny wykkomaje sig podobnie, jak w przyikladzie 1, Oslony slinika traeba nieraz wykonaé osobno, aby mozna dylo wstawié imitacje eylindrow sllnika, jeéli sq one widocane prez ‘wlot powietrza do chlodzenia 2 prea du oston. Przejéeie acredynamicane wykonane razem 2 kadluber, Skrzydta wykonuje sie _naj- czeécie} jako pelne 2 Klocka i mon- tuje do kadtuba przed malowanlem, Lotki wykonane oddzielnie i monto- wane po malowantu, Stateecznik Kierunkowy mon- towany przed malowaniem do kad- tuba. Ster kierunkowy montowany po ‘malowaniu, Statecanik wysokosei mon towany preed malowaniem przez ‘wsunigeie do otwonu w stateeznitcu Klerunkowym i prayiklejenie. Stery wysokogei montowane po pomalowaniu, Smiglo, podwozie | oszcienie kabi- ny montuje sie po pomalowaniu i zmontowaniu pozostalyeh zespol6w, poniewat ezeéci te #4 delikaine i Iatwo moéna je uszkodalé w czasie pracy. can, Rys. 3, Z KRAIJU ize SWIATA MW Woecoadon QNRE) ody} slg zhao mipdearysanoanoaat yeh. ‘fone plan pre na dae Jae wy sea? “punts modelacze eieittecy we ‘rane sorgan soumie de eres kee: ‘extant “WP samen noe ps Hig‘Drodaieia atsscew Zsanee' oer ‘échanscen, “teaeuige,udalal wth Sa Brezach Jako neflopeag selene’ sich Wyrobow! ME Mocaars maziockt 1B. Sered 2 Sit oie, 7eoaal da ucoca St Zak ie eae Soa stan cose So Bidiua ogony poaaw osestnicow Bast i Kibiay” prosian konseraltaroan wie ele ton ‘pumwucsangch “sagas ichiont odes sanocbodowege | felueruezegs, na manyen opaoticowane ‘Nyala model preakoleawyen, atti? ieiinieane pathy, ase tet ae IM eelarsnaoncy. wabogactt sie o Thoddlansewe- okrstowego vt Kowoweay est tam tes gaat Mocetbatien Wye ‘Ganeongy nat ercdenynd abies, Zor Gna 2 eSzampinrsa’ gto nd Ss Sey eamnncap fe Jot ao, Jue aces Smet ey ae , oY atom Be Bovcaatus dotnet Panes Go. prexjemego ‘lenin anvinikow lest apeciaacayan "Myeponolee Weorven jest waa modohuays “SOPROFILE (9) Po wprowadzeni nowego regula- minu FAT, limitujgcezo w mode- lach silaikowyeh, obeigzenie mocy silnika min. 300 G/ em? pojemno- Sel skokowe), znacznie szarsze zasto- sowanie malaly ostatnio profile plasko-wypukle. Na zalgezone}_ ta belee anajduiq sig profile plaskie, © réimych grubosciach, od 7,6% do 10.8%) cigeiwy. Plerwszy z nich RSG-28 jest naj ezeécie] stosowany do usterzenia po- ziomego modeli kategorii klasyer- ych (szybowce A-2 ,,Wakefield” 1 ‘modele silnikowe). Podobne zastogo- Tacze) do platw modell szybowesw u platéw i stateeznikéw modeli sil- wanle ma réwnied profil Go-622, svkolnych A-1 oraz siinikowych. nikowych klasy _mistrowskiej, Dwa nastepne profile stosowane sq Spotykane sq one jednak réwniet szczegélnie zas w takich praypad- ach, gdy do dyspozye)i Jest wagled- nile staby silnik, Modele silnikowe z plaskimi profilaml (mp. RSG-29 1 BSG-31) charakteryzuja sie dosko- nalym wanoszeniem w locie silniko- ym. W wypadku wlaseiwego do- brania rétnicy katéw zaklinowanla pomiedzy platem a statecenikiem (ewykle waha sig ona w_granteach 1 + 2°) uzyskujq one réwniek ma- Je opadanie w locie ‘lizgowym prey Srednie} predkoset poziomej, co jest seezeg6lnic korzystne w razie sil- niejszego wiatru. Poza tym modele 2 plaskimt profilami wyréininja sig oskonala stateezoteia podlwma, Przewadnie stosuje sig analogiczny profil, zaréwno do plata, jak i sta- teezntka poziomego. Nalezy zazna- te plaseezyany nogne 2 plaskl- mi profilami sq bardzo latwe w bu dowie, co ma duse anaczenie dla modelarzy pocaatkujgeyeh, Jezel natomlast chodzi o wyniki, to z pro- filami plaskimi tatwie} uzyskaé Srednio dobre vezultaty pray wasled- nie malym doswiadezeniu modela- ra, nig z profilami wkigslymi, Wéréd naszyeh modelarzy-siinikow- cow profile opisywenego typu nie szq sig, niestety, popularnoseia, wlasnie oni dysponuja prze- ‘wainie silnikami o sabe) mocy na Jednostie pojemnosei, 13 [213 | 0 0 |6s3|60 B choWAKEFIELD - 145 konstr, RUNE JOHANSSON - szwEGA NAb! 16 tasm 61 firmy firew S214, 4Bdem? \Se PRZEKRO) 22. AA deseczbo gr 1s 1260 ‘oprocomano no podshowie materialas dostorceonych przez sonstrukbora. Rysunel Modelem tym sawedzki wyezmo- ‘wiee Rune Johansson zajql tracele micjsce ma mistrzastwach swiata 1958 roku (Cranfield), uyskujac w piecit Iotach #19. sekund. Z kole na misirzostwach Szarecs! uplasowal ‘sig on na drugim mie}- seu, uzyskujge 887 sek. Zwyelgzea miat czas. wigkszy 0 1 sole! ROw- nied drugie micisce zajat Johansson na. misttzosbwach panstw skandy- nawskkich ezasemn 890. sek, (wyeige- a miat 900 sek). ‘Model Johanssona_wvkonany jest ccalkowieie 2 balsy. Kadlub, 0 prze- Kkroju Kolowym, skiada sig 2 eate- 100 200 rech elemento, pray _czym tray przednie czgéci wykonane sq 2bal- Sy 0 gruboscl 1,5 mm, matomiast exeSS koncowa 2 balsy’ 0 grubosel 1 mm. Zewnetranie oldlejony jest paplerem japonskim 1 kilkakroinie cellonawany. Plat deielony, Iaezony -kadlubem 2a pomoea dwéch sworzn| stalowych @ 2 mm, osadzo- nych w wieiyezce kadluba. Tray Srodkowe zebra. wykonane sq 26 sklejki grubosei 1 mm, pozostale 2e- bra z balsy gruboée! 15 mm, Kra- wedé natareia 6x6, déwigary 2x3, krawedd splywu 2,5%12 mm, Od g6- PODZIALKA, (ee 300 400 50D 600 700mm ty plat pokryty jest_wieksza de- seezka balsowa grubosel 1mm, Za koezenie lamelowane, Stateeznile poziomy, wielodéwigarowy z plytka- mi braegowymi, Zebra grubosel 1 mm, 5 déwigarow 0 Wwymiarach 15<2 mm, krawedé splywu 2x10 mim, Keson szerokosei 15 mm, wy- konany % desecak| grubogei 0,3. mm. Statecanik klerunkowy, konsteuke}i normale), przyilejony na stale do kadluba. Smiglo balsowe, dwilopat- kowe, skladane. Cigar calkowity modelu 285 G. Determalizator typi Goldberga. N.yc ae t 880 ie sklefkatd B-B batsa 16 HN 1 120 PNH—_sosna 2x10 | Ny balsa 1.5 \ sosna 2*4 rurka 420 7 — 860 sosno 2x10 40. Pow.skrzyata 13.8acm* Pow. stateczn, 3.78 dem? Pow. catkowita 17.58dem* Ciezar 210 6. sosna 3x3 Zeberko statecznika (1:1) Zeberko_skrzyata (1:1) sosna 2x5 sosna 3x5 ‘sosna 2x3 Rg Szybowiec A-1 Podz.1:5 konstr, M_Cwierzynski~ honstr. A. NAUMIENKO MISRZ ZSRR. 1958 100 0 Uzyskany wynik: aI . 881 sek. js 8 (160 + 161 +180 +180 +180) = g| s Mh16 ——f a 5 65 |8| Liezar mowelu_ 4576 Wa 3 x == — 8 S| 8 S= 18ldem* S-4.45dem? x 2 : 3 = Pow calk 22.55 dem’ 8s = = Podziatha : 0 0 20 3 500 600 700 600mm, W_ roku ubieglym mistrznstwo ZSRR zdobyt A. Naumienko. mode- Jem zaopatrzonym Ww silnik MIS-16, produfke}i radzleckle), 0 pojemnose! Skokowej 148 cm'. Po wprowadze- niu nowego regulaminu FAI dla te) kategorii, a manowieie 200 Gil cm? Pojemnoiei skokowej silnika 1 20 Gidem? powierzehni ealkowite), pa- nowal ogdlay poglad, Ze najwigksza 4 maja modele duze z silnikiem 2,5 Zwyeigstwo radzleckiego wycry- nowea oraz szereg dobrych wyni- k6w na mistrasstwach éwiata, uzy- skane modelaml zaopatraonymi W slinik 1.5 em’, gwiadezy wymownie © tym, Ze I mate modele moga o- Siagnaé ‘nie gorsze rezultaty. ‘Model Naumienkl, ” koneepeyjnte asymetryeznym | skrzydiem, Kon- Strukeja plata 1 statecmikéw goo Getyezna, zapewniajqea duza_sztyw- note { odpomosé na skergcanie, Mo- del_w locie silnikowym uzyskuje maceng Wwysokosé 1 posiada dosko- naly lot dlizgowy. Porostate dane charakterystyezne podano na rysun- feu SZYBOWIEC A-1 C-01 santonowanie Soidaghimea” sayeatem fea Seng, a mignowicle bardzo neyoule Sancense pornpy” ‘kadiab yieonany’ ako "pisses ‘Kratownce 2 diwtewolc abe ngwyen. 210 mun. Bo’ adajon u, Jego procania “coess Dre Sia. na pile taresone} £ witejrio"siaeske pra batagentmn "plage waar asaen Komora'Palastona oliejoba.skiejea grubesel ? sain, a. dale fgriboses teal mm. Na “erpiecia Baidechimea nauiejona Jest” naltuaka o_srevokoset ‘an. min, Rykonana 2 18mm skiejt Natiadie pod ereia dua, kuoae 15mm. Balcachim "okiejony yout NE maa en balaachimem ban Daleowe a PSuliacmie pionowy wykconany calkowicle valey 1 pray- ‘kllouy na slate dp’ kadhube: Links napeds Ser mse 4¢ ‘Weruree igieltowe!” praykiejone! do kagiuba ‘rabose! 1.5 "aus, sezege ace! ‘oprobiostaned ‘Seineia wykonane Jaco, ple daaone. Aiurowane, 2! Siac ® satomiast “ha Eis min balzy, ‘Kraweds natarcia, soma 1 2 mn Dewi: ‘gnny'—sosna 3%) min, drugi =" 9% mim, Krawead “Galy' mode! polrviy Jost Bapiorem Japovsim { trasteotale cpieiorang: Radha” tlvrany clacton, in erem ASUS" Stnda"parlaca “automat peysusowesy, tagowana "font Wocie Sueneaaiym Ena Ww prawa, facie sactony regu Towany — wokonany 2 duralTAJEMNICE KONSTRUKTORSKIEJ. KUCHNI Oprac. ink. Wieslow Schier) 2. Wielkodé ster Klerunkowoso, S040 suyehylente oraz preckdadnia Ww ape- Gach, Wiekose.steruustala sig) co vladezaine (w omawianym pezypad. sx wynosila ona 10 cmt) a proeklad= fig dobiera sie tai aby’ Urysiae a Aogodniejeze wyehylenie wykorayst- awa 2roW starecaM, [00 vougcann, Rys. 15, ine w tym calu szereg ofrorkow spe fjatn‘e wywieroonyeh Ww dziigal IC 1 oreayku pray sterze. Wiozyatice te ezynniki musra byt indy- Wwiduatnie ‘dobrane do modelu 1 Jege ‘wadeiwoset I diatego nie podale og6! yen recent. Zassda delatania Jest proste @ regulaeje tr20ba dopasowat. Opisywa Shy model pottzebowrst wylatowra aute- ot Ghigo eewajgeoyo Ampulsu stoma, aby 10 ‘ (dokonezenie) Odeinek 9 mégt wykonaé prawidiowe praejScle do Tot Aizgorego. Mechanizacja, kiéra oplsstem, deitala sipemmie poprawnle. le moge Jednale Powisdzieé, aby byla mupetnie box wad. Oprécz. wymienionego zalewania #¢ WY Ieznikaolelom, dudo opamp ‘wisly mi opary” w. poezoregsingen me- Chaniamach, tro maint procsuyeleeye wylacznk, ‘Sorzeroinie opory w techar hlzmie spustowyin ,auvoknipss”byIy Bardzo dude, eo Ww polacuen:a % oporam raped stra powodowrato, 20 W mo- mmencie tub pezed wylgezeniom nia ‘wylqemak zwamniak wyresnie 1 wowenas Opracowujye nowy’ model, starsiem aie tak roawiazeé Jogo mechanlzale, aby unling® poprzednieh aledomagat, Mode Jem. tym, Jako zasadnvesym, artowa- Jem w sezonle 1st x, plgé rary na Do waznyon zawodsen cw tym txy smprey Zagronicme). Laeanie. % probamt WyKO- falom nim pezesdo 109 latow 1 w exasie {oie intensywnage ubytkowanla ale 2d ryt sie newer najmnejezy defekt me chanizag}!, Je6rqpostaram sig ombwié ante). Prayklad 2 — Fotografia na eys. 36 praedstewla ogéiny widoke proednie} cxgl i modelu, Wrlacznike rownied Autor Sexps ogolocony zomtet 2 budowy 1 inyeh bednych cxgiet 1 praykracony o sklepkowe) dasecal, xtra jes szc7al_ ‘le woudowana wi gondole_balastow, Dowtep do meenaniom ie yess emia. nlony, pontowas descezka prevkrgcona fost tyiko na dle sruby. W ten spaasd ‘wylaemnile zosiat odizolowany od pH Wow oleju { wykoraystany dodatkowo, Jako alast. ods! napedainy Jest slk- ikem Schlosser i do wylaeania ‘Sonika posiada obrotowy. kran znajdue Jaey sig. pray eamym guintias (fotogra- fia umlessezona byla marys 1). Kean Posinda dwustconna aiwignig, ktéro} Jeden koniee Igery sig 28 posredniotwem 2 mechan'emem ‘wyinezageym, ‘alomiast suzy Jako ogranieza bot rami { polacony Jost = gama owrotna ‘Mechanizm wytaezaiacy, pokazany w rnicio perepektywicnym na rye 1, fwymaga, bardzo doldadnego wkonenia, Daisla on W nastepujacy sposdd: = Obracajaca sig) dewisnie wylacznika D%, za posrednenwam dryika posrod ‘uceacouo "P's tora swoim 2qbom oplers igo Uycleole we wredee "Pray ostateconym prassuveie KrayWvic master uje wyzgaien‘e lstwy Lt ef. ao So tykt pod dzialaniem pasemek gum. Priymocowane do listwy ego zamyxa fran pallwowy. Kexwica A" opolnia aajae ster Ieorunkowy poprzez cleo (C". Dalecy obrot dewignl wylaceniea Dowoduje wyzabiente sa fe) 2 drqakiem posredniceacym i wowease puma po- ‘rota ster lelerunkoweyo popren cig lo .G" obraca lzywhe ," do poloé=- fia “wysseiowego, Dwie "fotograte na ta, la iD ustruja daiatanie mo hanczmu spustowego W pozyelt ‘wylaceenicm'—, oFen 90.63 be, Dalek umleszezeniu mechan-znow W ‘maggientu iota akrryaowego sq one Isewo dostepne dia celow KoNsarWeCs! (0 2ajgelu skrzyden. ADy przygotowae Rrechaniem do deiatania nalcty: 1. Nakreelé 1 aabezpleczy® wylaeznil, (eaverplecsenie. odbywa sig. przy_porno- fey peentyerkl, Qa6ra unleruchamlawia- ‘rcrse wyigemika. Po Wyieel prs prea tenet wylgennie ro.vosayme Brace, 2 Naclagpaé stwe Li" do zengble- nia 2 wees Jeranut paliwoweso. aga bardzo niewielkie} ty do napqduRys, 18a, (ocaywiscle Ww praypadicu_poprawnego ‘wykonanle). Doaé naledy rowniet 0 10, apy ciewta’ do wylgemika | do sterd (rut sialony 9 035 mm) nitdze nie fcleraly sig 4 nie stwarzaly dodatkowyen ‘oporow, ‘Uraadzenie Jeot Ww pel nic owed, ‘Dia tyoh Czytelnukow, it6ray wade, ae deugl 2 Wyte) omowionyen przyklan Gow Jest apy! trudny 1 skomptkowany, ‘mam. jeszeze jeden — najprostszy. Statek parowy 5.000 TDW typu Jedng 2 udanych konstruke}i na: szych indynieréw —stocznlowych sa statki do przeworu ladunk6w maso- ‘wyeh 0 tonazu 3000 TDW, budowa- ne seryjnie dla polskich linil Ze slugowych oraz na eksport. Statki te wyréoniajq sle zwarta, zgrabna sylwetka, korzystnym i wy- godnym przy przeladunisu rozmiesz- ezeniem Iadownt i urzadzeh tadow- niczych, a take praede wszysticim duia dzlelnoscia morska, kt6ra jest echa barizo atrakeyjna dla zagra nleznych armatoréw. Migdzy innymi Brazylia zakupila u nas dwa statki tego typu, mazwane ,Santo Adre” i Santo Amaro”. Stalym i najpowad- niejszym odbioreg jest jednale Zwig- zek Radziecki, ktéry potrzebuje wie- rna_prawa strong, Wytgemile umleszeam BY dostal_ po prucelwne) stronlo W ten spoet, 0. dclanka parasola chron! go peed" zaolejeniom. Wyte ten po Sada odmiennaonsirukele Autom incpe", Roaniea polega na tym, 2e isa we" Jest Ww poayedt poczalcowe) catko~ ‘wicie wysunigta, aw miarg pracy Wy- {cena wolapana jest powoll do. ste. antes. liste. ty oplera sig Koniec Giwigni cana obrotewogo osadzonog> fa seine einen, Z chwila, gay stwa, 1L* praasunie sig do tyhu (pozycla kres- jana ba is. 28), déwignia.D" pod dasataniem salowe) spretynel bedaie ‘mogia obréelé siq i copiyw palva 20~ stanie sambnigty.Tarele Jest tata Tome, a ursadzenie prosto £ pewne. Mo- del ten ale Mint techanszacjt stare ile- Funkowego, Prajtocame zy prayklady fle wyezeroula oezvxiscle wszystkich Droblemew mecnaniaachs, mam Jednaie Spokojne sumenie, bo. meshaniany te ately 1 @ualaly. ‘Oplastom tylko 4, 09 sam wykonalem 1 coobidele sprawdzem. Na tym Kovieza sie tajemnice kuch! onstrukiors, Jak widzicle tajemnice te ws aby sean lu podobnych jednostck dla obstu- il swych rozgatecionych lini prze- wozawych, Na syhwetce statku widzimy éwa waniesienia na baku i mufie, Jest to wige ytrojwyspowiec”, konstrakeja bard29 populama w budownictwie okretowym. catego Swiala na prze- strzeni wielu lat. Werystiie gléwne pomieszezenia miesslcalne, nawigacyjne i maszyno- we ,pigeiotysigezniki” maja zgru- Powane na srédokrgciu. w_jedne} centralne} nadbudéwee. Pomieszezenie na bak spelnia ro- 1g magazynu bosmafiskiego, rufa atomiast zamieszkana jest praex kkunastu ezlonkéw zalogi. Wéréd lurzadzefi przeladunkowyeh 2wraca- J uwage pélmaszty bramowe, 2bli- one Konstrukejq do uéytyeh na pierwszym zbudowanym u nas stat- ku petnomorskim — rudoweglowcu Soldek".. Jednostki. eksportowe na yezenie camawiajacego moga byé wyposatone w radar, Dotyexy to szezegéinie statkow budowanych dla ZSRR, praemaczonych do plywania nna pélnocne) Drodze Morskie}, gdzie ‘warunki nawigacii sq alejednokrot- nie bardzo eigdlle, Plywajace na naszyeh liniach wpigelotysigczniki” obstuguig etow- fle s2lak lewantyfslt, ezyli blisko- Wschodnl, Rejs na te} trasie tra predkosé 12 w. Z serii_pigciotysigeanikéw pocho- zqeyeh ze stocmi polskich nasze przedsigbiorstwa Zexlugowe posia- dajq nastepujqce statki: Gdynia” (e, bud. 1958), ,Szezecin”” (1954 x.) — Zegluga Morska w Seczecinie oraz boda” (1955 .), ,Radom” (1955 r.) I ,Kalisz” (1956), naledace do Pol- skich Linli Oceanieznyeh w Gdyni, Budowe statiow prowadal Stocz- nla Gdariska, Konstrukeje opraco- walo CBKO-1, Dane technicme: lugosé eadkowita 108,25 m Scerokosé 1460 m zanurzenie 664 m raped — maszyna parowa, tlo- kowa z turbina na pare odlotowa, Jedna Sruba e2terolopatkowa. predkosé 12 w. Wykonanie model Zalecamy wykonanie modelu w podzialee 1:100 Iub 1:200. Wobee braku czeéci wymagajacyeh opis ‘wykonawezego, ograniczamy sie do Podania sposob6w malowania _mo- delu, pozostawiajge budowe’ inwen- el wykonawey. Malowanle: Kadtub, ezeSé nadwodna — PLO seary, P2M czarny. Na blalo malu- jemy’ nadbud6wki, massty dziobo- we i rufowe. Réwniez na bialo, ale tylko do potowy, malujemy: masziy na érédokereelu, mawiowniki, wenty- latory, Jodzie ' ratunkowe, | baezek, nadbureie i Zagle wolne} burty. ‘Znak armatora i linia wodna — w kolorze ezerwonym. Wezystkie ezesel metalowe, windy, polery, 1ai- euchy, Kotwiee, relingi, bloki itp oraz gorne polowwy masztow na éréd- okreciu sq czamne, Podwodna ez kadluba — w ko- lorze:zielonym, Pokrowee na tadow- nlach — Ww Kolorze ‘khaki. Polkla- dy nadbud6wki seédokrgcia, rufos- ‘ki oraz wnetrza lodai ratunkowyeh —W naluralnym Kolorze dreewa, LPEANY MODELU NA STR. 12, 8. ‘Opracowal: J. HARASIMOWICZ M1SAMOLOT TURYSTYCZNY CESSNA 2 soca sem trea, Guam = onlay, gen LS ate ae a a Bea a pe She eee ses RARE a's il “as Cha tace Tisaee. ten jot Konuru calkowile, metatowel, Strvalo, yaw igaroe pa i "Slits ties an Wine eee nape eeitven i Ne EoAdach ‘tiydelSnajouln se 2oaaoe patna"o kate troponin. vaieralaee povisrh "snien ably} Sacyzone we, sndvwidesine pomp © parle cokes, Pomilag 2aliedyne Untrnil pala "w anmoloce” ‘Duta "eh ‘odiehiose od EabLny Wikeaeh Beaplete nine Byeeceroterore eras tounge Pa oeg W uksatco WY poncne! abe. weve gm. Ca Wieionasiadsiace) ‘whetve amochogu, ‘majaule sc" pomiemseent' da 8, ox, Etat Malas Seopatsone’ st’ wetaecwoseony. netomat th apa we toma kana anh Ninn fer Hiatt Siseceepy jer $0 Seuemeny” nase, beateu, “Cucekienyayena Sone har al ln ee ona rece ch eaGeR He, dey Hina ita’ ip."Anieny "radio sn okie Gakowice howe” Pod Poy mo AP a tags W chee Wicd pode. ea eran, iSpy pe Exbwvaface nia alowme: somata ‘te 2” powrotem, natomastSiapy pravesryayse> {alee onanja ono." amortyaci Seo ppeumatwema, tyP Y Comna Ole: fen, Zamgatie poder ckitycran, W upati ase, Sloman mone Bore, bye opus pod wage eiparems recone’ elo sterovane fa ob! ‘Simolot wyposntony fest_w dwn sinikt sefcloeyiindrowe 0 ultedzio plasm, typu_ boxer Continental O47 B', 0 jocy 30, RAK’ kasdy.‘Rury -wyaechowe. Wy Pemeadiane 4 oral na conn, pswlecshnte rome spay aktznaia sor Sokiem. wou Hazen ee se eee ee as cane a gf, €2 setaven {meno ‘Model’ Jest_w sasadzle tetwy do xananta, \halay“tsaamansowasy mode lace" tGry "posiada' na" swym_ koncle lia twlgei6tek, a peey Sym ma pews ‘Ba wprawe._ Ww Zastovowani Daisy Susie "mote "praystaple do" ego. budo- Model Cesena 30% zostat, zbudowany ye Ginonle bie “mw Wojewoasiim — pravedziwe) "sceasrie', cate polzyele Jest Brot” Sodsisatvn “Lowezego "prey Pprucujace’."‘Winunie’ con fake "porwais eppiteeStensi ogee hols suecte, BR tak ‘aaualoby ie ‘raviowne wae, Pachowstiege, “prey wapéipracy” autora Jenie™ yondalf“slitkoweh’ besposrednio Diniejwago atwrkuu. ‘Prey opracowranta Wokot Kesonow skrayaia, ber powlcanla radelu Twzorewann ‘ale’ ma Ronstrukelt I Joyo ‘Giwigarem, " Wislokotee” roby ee eet oe Pies Seats Bie naenenanee Geae aie apaata ala Sar Som eer aren cree eae a 5, eres eee eae snmowyene LWykonanie megetuw stanie, rows ay aaibor Nwigees eas T elepit Seale "potecic ania na_ Joo Wha Beith, Pa*Nonuretmie na malowanle, Od. SelGiinio dobry edcleh barwy, Winkel Fakir, bardeo dobEy |B Bia Gay rcemnyroepylars, 1 ODOW, Beet tat Spe at Dogslaowe rene be dada 'w cfekcie Sopra Rlgng’? modal i’ wee “sadoser odecas Then ateleden modelars osent REY. ele Miata *Sodzale st, “onions Sedtpkaastie solo, teviayeme, a HNgRe Ta agotnie avezeniem. oabior- Towans, "Bediie, woleaem. reduey}nym", hu Miaarg sctasie’ pemalujems” roche raja”. senaactowy masonic TMi. chodsi_o,oksploatacte, mode, t9 aaltay “Upintenié “Kika nasiepedacyeh EMplarniki_pallwowe musza lee Jed AME ase aia 0 maim ” feo ay, earsae ‘maksymaing 9 Peso atuzo 1 porwelle, by model Hee Gieerad doa em BENS Ge ates. poniewas, tote as szawiesie Sie’ Tprzepase ma co weuypadka niepreewidzlanego zen ” Manis pracy neuer jeden 2 silo Tata Bi ‘SpotneIgdonse = ere 5 ST egpnake zastosowanta, sltnikéw 3 MRilmowel mocge sale. = teas, dou ewe aobthayne mobile anaes, cba Stee toa dnt Peake Saeaeie Sar at Saari ei yee pe ee epee as Sie ai, eee ak va Soave iatiee aon ese eee eh Seco ete ens ome Be teeny ot psa Pome hE Sead aan aie ae Pe eee eee Eien oar catae e Bement eact te fle Be erat alan ati sc a rod bay ad ee ae ergata Sasa ae ema ‘opis RUDOWY MODELU modetnaaezynamy od wyk9- — ROU RT, eteat eR Ee ica antes Been Gey Sareea, Eee ened Rests” pemgsiomaemy Kraan a Seen oepovaat ats ee acct ns daa at iam bractcn" ects We er tadear etiam Bae BP i ta bode Sena et le Hae | eee cm Rattepnie” motemy pravataplé do. ob, robet Wawedal atacca, Pray pracy 2) 1 erating ge. wmlejseach pole. Tents fond siitonyeh ae rege eatitak natareia mn,” pouoatawions Seah Mees Setcryany klein 0a WTSEA ee ybee “pocorn Sys yxanerenie ao crit, gay KS acaiel Sonmeis "akravect ease, POR tag aalezy na ste. 10) 13[a raintem ope CESSNA 310 \daptacja modelu EDALKinsa- Acromodeller Dlans Service Oprmusta Zictomez ‘Stupsk, styezeniessr Skala 11: CESSNA -4)0 5 (elgg datsey 20 ste. 13) PERE eid eaten c 5 Sropaia ‘Gose hin to, de tacrenie ain us¥sien- hin’ rowne) ine sapedajace) sig’ pe Sreraenlpouryein. Pag aenecbek aie Tewsch powinny ye Jednolite praes eas attorney ety te) Pra Elst, meas" tire | tienile, Seplccatt, 2 kolorowy™ rude. Osobisels lees "ga Jeama aE BRP caatalas as, Seaiee e amea r Baie. coreg Rost ot Sama “nie aes Reva med Siar hc amine innlesapamnst iy" whiefenia ‘na praia) tose Wesco. ep clagares lo i ear wi Seater arte eee alee cate ee tae Se ree rae Spee Teer Pntadgairen TB ps eet ahaa pectin Gee, Balser, yates et Baan wieaeuca arate HGS Patan itaoead bade Kadniba T"dwie.Selanki' bocmne, sclackl erate eoeitt ta tena, Se beret Bonde Retailing aaa aa anit ia ae perk fontatncs i Wace ot ‘nash Siponats Se, ie sminaiac 0 tat kat 5 coe a sar nae rae ae eae Sucre eee ere pe SOS caer sles Sthalt watt oe ae eae Eh Saeage Paneer ae Stitim wesehmigela Mmozemy" umeselé Sie at eatin ie maa she ist Se pacer maton cee ees ewe 2 Ripe aaa eee SR eat etc i Pr SR eo ean spod_(ine} partit Kadtuba pokrywamy eae eee ero cela cad rma Sa Ree oi eee oe Ge ots Si a eer Fae dace ete Be Siar eric vce gen Sor piarius "areas SERIE Sheet, baat ene ieceles Haabat come ny fe! wie cd Steer ene ae Semen ae Sa See et thse ty Tope vsierzente poviome” wk e dwosh sgeteczek alsowych Dow! era acalow'ym -éruvela 2 pest Mitowana" ddwigiensa I'dopiero, womens ‘Steamy ayes 2 plana ‘Wwiemy, 4e statecrnik poriomy Jest eanoutys Po, dokindnym oceymcze- fic, ate uterzente" pesiome’ pokeywamny amie, Tanga 'etondiomy. ak Poopschaczem 1 whtclamy na mises, fplemige jee Selah sa "mit 7 wasleiat" yaaa ey ‘ise! w Hiern oon Koga" popraeeenym, "rapes, Ingeze) Yowiem pesoatalyoy separy. Pray acy” we} "pomoe sepiieent fest nleod= ea ee ee ee fay wsspare srycieta Deanna, “separe "naiesy < -wpuselé gptecwe geebtotona, stateczax eran ReWyy podopnte Jake ster wyonajomy Tuomi ta ‘Jeanak fnicy. Se ‘sawiady ro Dimy’# aieden tub" traced Diaceck alu Blowyens Ktere pozwoin natn’ na: why” Teale’ stera Ww wepedkuy gdyby nae mo- det min lgele tondeniefe. de wenod i prgeiscle ‘pomigtsy. sta- Hapie Wo "pracy “barazo wasn) 1 ruere) ‘tole ane) tnlanowiele"™wytloceenia rmoitiwte a eatunk, "Dobese Best snopmtraye ate. 2 pury "Ww "roehe ‘wickers raps,” ponlewad ae Draet Fnergktuby™, ‘aa cetyl en ems fpachlowanla nopyta. Wnsba, oe gn, en ee Sa eee ane Geant ae neni” pa, ae hedsle” chot“odrobine 2a “auby, plex at, See cee a ss eee Se mae, 5 et ae ee 2 eee Se eee eed Bae cen or eat Be eee eerermeets a Depasowitemy Gach ikabine do kad, {ake aby mle’ hyo" aanyeh \mepecacyeh part mara ‘ening tone cowry to Fra posostamtam “imenelt 1 edotnodelory fpedtiaesy.. Mutee oanak tazmacnyé, Ze Grewt, Korbi. fo” opuscezaniaokienek Dooley, Matokone 3D pracy to skonanie cowerehe Na_planie tesa i ‘acre@ EEEexaal | 5000-7oOw | Ooocowol Horeimontes Jny) a ® nee eats | = @ Ty v=Stefan_Workert POSZYCIE FORNIROWE | SKLEJKOWE Od niedawna zarysowala sig wze- slarstwie wyragna konikurencia po- miedzy lodziami budowanym! "20 sklejki 4 forniru_a lodziami 0 po- Szyeiu Klepkowym lub tp.” Todzie sklojkowe maja bezwzgleina pre- wage, jeili, chodai 0 lekkosé. Wada, Heh jest Koniecznosé roawigzania sharpie, co wplywa ujemnie oa aerodynamike Kadluba, Odmienne cechyposiadaja atomiast kadluby lepkowe, Uniwersalnym rozwiqza- nem jest kadlub fornirowy Klejony a kopycie 2 tkilka warstw. Warto Wwige zapoanaé sie ze sposobami wy Konania tyeh kadtubow Czas wrest cie Bomysieé 0 lekkosci zaglowyeh modell regatowyeh, 0 moana by o- Slagnaé Kosztem "woche. Wiekszog0 fnakladu pracy przy ich. wykonant. W artykule ‘niniejeaym omawig ‘wykonanie modelu 2 fomiru oraz spes6b. zapoblegania zapadaniu sig Posayela pray kryciu skleska. ‘Model @ forniew leimy’ na kopy- cie drewnlanym. Sposéb ten jest dosé pracochtonny, posiada jednalk te zalete, Ze na kopycie mona wy- Konywaé kadtuby” seryjnie,-Kad- lub Kleimy 2 paskow fornira o sve rokoSci 2—3 em 1 @ruboéel okolo 0.5 mm. Wystareza pray tym dwie war- stwy sklejone slojami na krzyz pod katem’ okolo 30°. Drewnlane kopyto nasyeamy woskiem lub parafina, aby poszycle nie przyklejalo sie do lego. Plorws1q warstwe priybija- my do kopyta szpilecekam!, jak to pokazano na rys. 1 ‘Praymocowana, szpileezkamt pierwsza warstwe poszyeia smaruje- my dose obficie klejem_wodcodpor- nym. (kazeinowym lub inaym). Na- stepnie ukladamy “druga_warsiore, mocujae co drug pasek szpllecaka- mi i owijajae guma lub masycong wosikiem tagma 2 materialu (evs. 2 Paski powinny praechodzié mie- dey smplleezkami, "P9 wyschnigclu prayklejonych paskévé, wy}mujemy sepileczict Sszezelnosé kadluba, tak te Jego szpachlowanie staje sig nawet zby- teczne, Jezeli poszycie zostalo wyko- rnane nieabyt dokdadnie, modna” kad. lub zaszpachlowa€. czadka szpach- T6wicq { ewentualnie oklelé clenkaim batystem. Oryginalniejszy _bedzie model uttzymany w kolome drzewa, przy czym dla nadania mu bardziej efektywnego wygladu mozna_stoso~ waé pray poszywaniu gore) War- stwy wa rodzaje fornirow na prvemian. Po polakierowaniu bea Barwaym laklerem oftzymamy wow- czas. pasy skosne w dwu adcieniach, sepachlujemy od wewngtrz 1 wsta- Wiamy: Wadluiniki burtowe, stepke f ewentuainie wmoonienie” Model taki moze byé powodzeniem budo- wany bez wregéw, a nawet z tylko cagsclowa stepka (rys. 3) ‘Wykonany'w ten spos6b kadtub Jest satywny 1 moony. Natomiast po- ‘szycie podobne jest do tzw. diago- alnego, stosowanego w dudym jachtingu, z ta jednak r6inica, ze pry wykonaniu ‘2 klepek jest ono bards trudne do uszezelnienia. Z forniru w podobny spos6b iklet_ sig kadluby duzych scigaczy bojowych. ‘Tyle Jesli chodzl 0 modele kiejo- ne 2 fosniru, % kolel praeidziemy do budowy modeli sklejkowyeh. Ogoine zasady pracy w te} dziedzinie sq modela- feom znane. Pozostaje wige 20r6ele tuwage tylko na pewne mankamenty, z ktorymi wlelu budowniezyeh nie lumie soble poradzié. Poniewaz mo- del sklejkowy nie jest budowany na kopyeie, leez na wregaeh, podpiera- aeyeh sklejke tylko w niektérych unktach, isthiele mozliwosé zapa- Sania sig poszycia w miejscach nie adpartyeh. Model % pozapadanym 19posayciem wyglada nieladnie, 0 i 60 najwamniejsza — ‘wplywa_ to u- Jemnie na jego wiadciwosei acrody- ‘namieane. Tstniele szereg eposobsw zapobie- gaweryeh “zapadaniu sig poszycia Sprowadzaja sie one wlasciwie do ‘unikania biedow pezy_montowaniu rmodelu. Pierwszy, ezesto popelniany przez modelaray, bad polega na Skreeanta gua,’ tama fab jucin lem kadluba pray prayklejani po- Scezogblnyeh. platow poszyela, Okre- amie takle powoduje naprezeniaw sklejce i kedlabie, a co za tym {dale deformuje "go. Mocowante ‘sklejici ‘powrinno odbywaé sig. pray Pomocy gwosdaikGw 1 to postednio PeMpopeaex listewke dociskalaca, co nant cela Téwnomierne. praykleie- fle sig do wadluznikow (rys. 4a Pape ee Drugim bidasée najezesele} spoty- kanym bledem Jest przyklejanie Sklojkt do ‘wregées. le) “wysyeha Jac poworuje weigganie sidejkt | 2a- Dadanie sig poseyeia. Nalexy wee Prayldejag skdeike do wadtusnikéw, Rie za8 do wregow. Pray modelach lugich “ezesto. sano Wlejente do ‘wadluznikéw mie zapobiega zapada- hia sie. posayela. "Nalery wowecas wkykonaé W sklojes Wyeigele w dw lascezyenach, Natomiast — yea hnadaje sig lokkie uwypuklenie, dale- Xe czemu' wylonanie’pokryeis’staje sie nieeo trudnlejeze. Whrew —ogéinemu _twierdzeniu sklejkea posinda dosé dudq plastyez- Rosé. ‘Tak wygigta sklejka nie be- ale zapadaé sig-do wevmatrz, a po- nadto stworzy taw. praeujgee poszy- ie, Ktdre jest sctywniejsze i umo- ‘Alwia waglednie radkie ustawienie wreg lub nawet zrecygnowanie_z nich, Catosé wyjasnia rys. 5. ZZ, uvypuklania ys. Dwuérubowa szybka OK temu zostala_wodowana przez firme John I. Thornycroft and Co Ltd we wlasne} stoczni Wodston Shipyard w Sauthampton wasrubowa szybka 1édé pilotowa Leader”, Lédé 2ostala zaprojekto- wana jako eksperymentalna przez ‘Thornyerotta wspélnie z Corpora- tion of Trinity House, Ktére} jest wlasnoseig. Rozwlazanie konstruk- eyine ,Leadera” stanowi praclom w dotychezasowyeh metodach stoso- wanych przez Trinity House. Moina ie wige pottaktowaé jako konstruk- cig zastuguigca na nasiadowanie pray projektowani statk6w podob- nnogo typu. Poprzednio stuzba piloto- wa Londynu 1 Wysp Wight Pilotage 20 Service dysponowala jedynie 350 1 600-tonowymi~ kutramt pilotowymi, patrolujgeymi marze 1 wodaeymi po kill pilotow, Przeaniaezoniom ,.Lea- Gera” jest dowo2enle pllotéw do statkow oraz pelnienie slushy wpro- waczajqce) 1 patrolujaco-dyauruja- ce] w portach Warto nadmienié, ze nLeadery” zostaly wprowadzone do Slusby wo flocle paktu. NATO. ,Lea- der” posiada bogate wyposazenie mawigaeyjne 4 pomoenieze, a migday innymi lekki cadar i dwa radiotele- fony sluzace do lacenosel z ladem i stata Naped lodzi stanowig dwa silniki spalinowe ezterotaktowe Rolls-Roy- ce typu C8 SFLM serii 196 ofmio- cylindrowe, 0 érednicy eylindra 51/8 ccala skoku tloka 6 call, stopniu sprezania 14:1 oraz mocy 280 KM kstdy, pray obrotach nominalnych, Moc maksymaina pray 1700 obr/min wynosi 296_KM, Kaddy sil- nile napgdza oddzielnie jedna seube, pray czym obroty zredukowane sq 0 polowe. Do wyposazenia technicz- nego maszynowni naledy zaliczyé go. erator, baterie _akumulatoréw, dwuezesciowo wywatonyeh steréw sprzezonych 20 sobq ukladem popy- chaezy. W exes! rufowe} lodal znajduje sig Kabina-salon. Obok miesci sig toaleta. Srédokrecie zajmuje masz nownia, Nad nia znajduje sig ste- rowka, na ktére} umieszecony jest Swietlny napis Pilots”, Dane. tech- niczne ,Leadera” praedstawiaja sie nnastgpujqeo: Diugosé 21,56. m Szerokosé 4,57 m Zanurzenie 1,35 m ‘Moe Igezna 592 KM Obroty silnik6w 1700 obe/min Obroty sub 850° obr/min SzybkoS6 miksymalna 18 wezt6w ‘SzybkoS6 ekonomicana 19. weztéw. STEFAN WORKERTTE, ewnee| ivoon oro ants] a pees | seed 04 Ren aNTS aa eS DAOJO/ID ZPOF oor ou Wus'8 M44) >>Koq-8)04 «2 VAQLOTIa 7493athe, Tater ear Savalas oy ada gehen aad, sonoma, foes 9 itty "ilo RES) By hanes “Yalan ate! Bel Sy SM HE Seay SS ET Ss cocotacn an mi Semone ss ate a seaybicgown. slay bein, hgmalee nee, Rydrauny” na_weayste ko, ‘ae Inamulee “reciny mechanicony na twine ola, BE pie, wom 9 eo, wiglesa obldsaina ‘erybiese — ofoto pokenywanle waniesien: nai bleu — $ poe ta See i proc ta satigele paiva a" iitca na 100 10m, fgoeetatakort ‘Widok samochodu ,Opel — Rekord” 2 boku i 2 1ylu oraz widok 2 przodu z gory. Na rysunkach mozna dokladnie zanbserivowaé ‘Konstrukefe. przednie} sz by i szezegéinie ciekatoq Konstrukeje s=yby. tylne) 22 BB, ania pracy poems Joga Eats Sty 9, mm niaony, mt Sean Hard poeta Sar aly See Shep aren a led ae ‘chowa, iid. "Sink we mletondel od ego, xy Sao ene aes jak aby moet bye potaccony z napedem Soi ‘Rotewie Weeden Sauls se Eppes wet gaye a Wiking” ox pomaionie, pocwora ccamarn deren Rae ie fornice tans Won ocias Clee a Pek ae naa nae ea, i pomocy. ‘meaelaesit ‘motna otrzymad beam Weleda Saint ES Baad Sa crea y arene bem wgucrse's Sanyo guocay Py ata cil Na veer, f busdhyBacy"teh cose ag Bosingwa nintciave anasece Si Sea acstre actcone tS, Seicane uen pecele wyotin or Bye ge fevtocsatd Tatoal Ne Bola HE Soecam Sta Talat peo Sebel eens te a balsie obtyey -postezegslnyen cage eee ene etree ee ee ee ee oe eee ae es aed gt Ein dolaywajagymk, Po "wyschnges, Geenudaine” ‘menownosei deur ory fevnulemy bray” bomocy “fepschicwi SGempm. bo igen sabiesscy yeaa sais Daron, Tooucscmna. Spach ‘Tak preygotowana kasonerte Jessen ber Sry, “obuegwy entoantey.” reel Pow, “sptelalnych wyposabad * «" aandn, afaktory wykonujemy 20 ckielele of zagarkow, Jaane of wewmgire wysiadany Hopi ‘nator “tala. "Nese pra Ziahactamty prec odpow cde pomnalo: ‘malujemy { mocno prayklejamy we win ee ee eer a wens oe comme me ad ee aa eae eS ee Jest _dosiae odpowiednio male tardwecr- oo oe Se comer at aan Sie a eee eee ee eee ‘Sechae ‘So rso- Qui wa, joonae wens} uy mybee) Slerowad nasty imodelem «aber res: ist poy pomocy snnego useaeenia. iy ston? eine a fini Spelniad Maiowy ano preakrogt 68 Go ma). ae nowsse Techni “moteny ewesFRANCUSKI SAMOLOT SZKOLNO-TRENINGOWY FOUGA CM-170 R KONCU i048 1 Francuskie Zaklady Lomieze. Fouga pr2ed- stawily "Ww. Ministerstwie Lotnietwa projekt odrautowego szkolno-trenin- fowero samolotu.Wwstepnes sekole- hla, Projekt ten oznaczono CM-190R, Naped.samolofu stenowie mialy awa turbinowe sllniki” odraitowe, jiTurbomeea Palas", 0 160 kG cla™ eu. ‘W migézyczasie powstal_samolet CMEATOR zakiadajaey “uyeie llni- Kow. sTusbomecea" Morbore II" 0 4100 kG. cla ‘W grudnia 1950 ¢. Francuska,Ar- mia Powletema ('Armec de VAlr Francais) doje lecenie zbudawania ‘rzech prototypow CM-170 R.Zic- cenie fo obejmuje migdzy innymi SWarunki, jakie mist spsinié ten. sa- molot. Awige miat on byé latwy w pllotaiu 1 eksploatacsi,posiadae obra wiadomosé, pelne ‘wyposaze- nie nawigaeyjne i radiowe oraz du. 4a. predlkose, Zlecenie to zostaje Wy etnwone | juz w Gnu 29 lipea 1952 F. oblatano pierwszy. 2 tezech. pro- Totypéw, a whrdtee dua nastepne ‘W 1056 zaklady Fouge dostaig 21- mowienle “na. plerwsze 10" samolo- t6w CMCITOR Magister” z Serit 05 sztuk. Od to} dhwil CM-IT0 R sta Je sig podstawowym spragiem sakol- nym: lofnictwa francuskiego, Jogo cencje zakupuje takue NRF, keb- Taw zakladach Messersehmitta Budule gow llosel 300 srt. Some- Jot ten ‘w dalezym clagu Jost ‘mo- demizowany t roswijany tw Te nultacle’ 2 maszyny’ szkolno-trenin- gowe} przcksrtatea sie w szturmo- ‘wee, 0 slinym uzbrojeniu rakieto- wym, “Ioinioje tei tw. wersja ayeperyeyina, o trzech miejscach (CMm190 1 Chrion). ‘A oto opis wersji CM-170 Jest to calkowicie metalowy dwu- miejscowy érednioplat, 0 téjkolo- wym chowanym podworlu, Kabina pllotow ostonigta plexi 2 przednia, sayba pancerna, ma do- skonala widoeznose. Fotele pilotow uustawione w tandem (jeden 2a deu- gim). Kabine wyposaéono w kom Dlet praswzndow pilotazowo-nawiga- eyinyeh, radiokompas, radio VHF (ulira Krotikofalowe) oraz’ celowntk optyeany, Kadlub o silne} zwarte} budo- ‘wie, wamooniony Jest, w srodkowe) czede] weegami, Przekr6} kadtuba owalny, uwypuktony od drugie} a- biny ku éylowi ostonaml. siloikow. W miejscach wylotu goracyeh ga zw 2 silnikow kadtub leryty stalo- wa Dlacha Zaroodporna. " Kofleawa 2966 Kadluba od spodu zakonezona jest graebieniem, w ktérege obsysic vamocowano mate kélko, zaberpie- ezajace Kkadlub od zniszezenia w ra nie -awaryjnego Igdawania, Czesé Przednia przed kabing pilotow jest ‘odejmowana > FOUGA MAGISTER< WERSJA SZTURMOWA 24 Skrzydlo, o trapezowym obry- sie, jednodawigarowe, calkowieie metalawe, Lotka callowicle metal ‘wa, szezelinowa. Na koricach sk Gel zapasawe zbiornilt pallwa, Usterzenie, o ukladie motyl- kowym, ealkowicle | metalowe. Po- Wierzchnia usterzenia wynosi 235 m3, 2 ezego cagéé ruchoma 1,50 1m? Bodwozie, trojkolowe, chowa- ne. Przednia goleA mosowa Wspar- ta jest_ma rurowyeh Wspomikach, tworzaeyeh jednoczesnie lode agre: kaidw i priod simoiotu. Padwoate slowne chowane jest Ww skraydta, Amontyzacja podworia clejowa, ha- miulee hydraulieane (w kolach gw nych), ealosé oslonieta owlewkami, Naped samolotu stanavria dia silniki turbo-odrautowe typu Tur bomeca Marbore 11", 0.400) kG ciagu addy. Silniki umieszezone 4 ‘w Stodkowe) ezgsci Kadluba ‘aka ina pilotéw. " Zdejmowane ostony zapowniaja dobry dostep do silni- kéw i instalacii, a tym samym do bra eksploatacie, Laczoa polemnosé zbiornikéw paliwa womost 950" li raw. Uzbrojemie samolotu skktada sig z 2 karabinéw maszynowyeh ka- Tibeu 7,5 mm, fotskarabinu, eatereeh vakiet fab dia bomb po 30 kG. Malowanie, Samolot_ma\ko- lot stebmy (naturalny kolor blach duralowyeh),Znaki rozpoenawere czarne lub ezerwone, wyrzutnie fi kietowe ezare, golenie -podwozia jasnobezowe. ‘Na kadtuble oraz Wierzehu 1 spodzie slezydel znajdu- ie si¢ znak przynaletnasel parisiwo- wel DANE TECHNICZNE Seomigiogs 1 saree - : ase Sua? seyokote ha wyeokode abo m — 0 Tasieg_n@_pulapie 400m — 12m wm Bowlcrachnla skreyate "179 me Bowlers otek — x it Bodatkow’ rystunek proedstawia,orzod segdhubal wv were sermowel. Ziman Gelmuje:” vaing, sebrojense” 1 “eit Gx hovbore VE Bo 50) keine Yeni. Sotonate pracktoje 4 taut. Nal “eis Opracow: RYSZARD KACZKOWSKI@): FOU Ch— céi70R Magister =CESSNA (lag datsey 20 str. 16) eymotegkole 38 ems, Zaoen emt osladae ‘rusk’ wiewoWe,,"WYS! Jak Podine ha rye Prawa sivone maski, wiykonujomy jako adejmowana, "w 'ormie” weston” paso” “510 eer eee epg wage Be ome toe Sonate cen si eee Sh ena, pane opt 2am eae te Be ey See rece tei nllaore Seay at do van avanie hae jewierzchnl.” Peay exvesezenia fapachl Ehusimng’ pliie’ uwaiad, by sie" madras? Warstwy "papier japotskicgo, woweras Bibliografia Matego Lotnictwa Opracowal Romuald Flach sqMODEL LATAIACY [Eiesadiowy opis budowy modetu type feeoalts eee eae frat erresearera.ss yAWCZE PAvIEROWSEH MODEIT 82% Bowcowycu, Mods konektor Wye. Bo kota, Choa, Dwi tablice ww kopercie = rusunkamt rebectyr (Sark. Eom oraz opie yeh Steeler seciero” spb ‘enka’ papteru ws plerwesym wypadea WWiatracea, wo drugim’ £08 najprostace, bo. Besogonowca“Fabiien driga casera Rezegdiouy” rysinek {opie modelu Rar tonotwego, Mawicnka Stanisaw, .STRZALAY ZWYCUSKI MODEL SZxHOWCOWY NA SLASKICH ZAWODACH Mop. szvR. Mody. konstcuktor 2 Wyd B, Rost, Ryrunek robocey | (ark. st = at ees ‘Rediaber, 9° roxpig- {Bich tsb mmm dlugodct 90 tom, Radin Mtawicrka Stanislaw. wa. NUMOBEL SzxnowCoWy. Mindy ion Brultior i: Wya, Br Kowh, Cheam. pet or at os eee eee ieee _BOCIAN ae Se ins eee Woviete Sint. GORA —No. pH SAROWEOWY.. Mody Koostn tor 4. Wd. Roti. Ceanyr Peele cea eee ee eg Kofclanowskt, Waelaw {Grasssczake ondan: “BUDOWA™ MODEL CEATAIAS Riczym:fut"do. por ssa epacinwabln, adel oer pemstang boven, futlng amy, liryc ‘ie zmusimy, Po vaajmniejsre awe angy Ou ante” wae) "pracy, Kolorow tino Pad ogo Cuca” aay hintaan . ahah iy ‘eandrwntin, ote Bia Kolorow ‘mote bye dokonane OU See cen vel are Serer en ener eee te Sega Saree ores cue bara presjemple, Nest nile “yea Se ee asa senigtet aanowt “aaa tao 1 Kbw modeiarstwn’ wieloitcoweto. WITOLD zieLewicz Plan modolu_w skal 1:1 do. nabyoia sw" redaite Weenie i OCH, Podsgcznite aia, mtodelety.sckol- ‘bay Naki. ‘Sars. Gh. LOPE Worst ies seine zasady iotu. Ceaser shiadowe comotot, Tian’ rota Mattlaly terse {ein modelarskle, Budown posstzeadinyeh eens ake diouplatowea: Proby wo tocie. "Uwngt 0 PW catgerentu tabtice x plenamt sekot- a aes Sean! ‘almieSmienlone rprumid a fekle 2a ccgomo ‘do lh ete wows play mo Wovna Wojelech, wSKAZOWKI DLA ANETHUKTOROW MODELARSIWA LOT NiGziC0. Sank, Zire, Gh LOPP. Wate ‘Sirah Buse, 4, Format 448x189 mm. Orgenteaesa modelernt lorntezes. Pro gam jee eoretyeen “Zajectn prak- ae Kenituredue.” srvodd (yaanie deuple — 118 e, ste. For. mst Aa). toystats, SriwodsMODELARSTWO KARTONOWE Modelarstwo kartonawe ma ted swych zwolennik6w. Jednym z nich jest Nowa Huta, 1rze- kol, Andrze} Kesik z Sok6lska, pow. Strzelce Krajeriskie. Zbudowal on do- yj, odsiap, rocmik -Modelarzs 2 tychezas $0 modeli okretow, 17, modell samolotéw oraz 10 modeli czolgow : H'samochodow. Na zdjeelu modele drobnicowea ,Mareeli Nowotko" 1 stat- ku, pasazersiciogo ,,Batory’ Zyezymy Kol. Kesilcowi dalezych sukcesow pray budowie modell karto- nowyeh. Nike} model niszezyeiela ,Surcouf” wykonany wedlug planéw_,Matego Modelarza” Nr 11 2 105@7. prez Zygmunta Lasowego + Opola Slaskiego. ‘Karol Burakowski — zwoled, w._Ko- mache SM, ttt eee ane 2 es Satya, siete Pip Seta, Ke Sete ae ct, BPM antag sanuenies 2am a tt PE aae en eta Se eS Mid Bd Chee Bronlstaw Pawliext — melee — 3 miox ‘ulm, poaruicaje nastepalacyehczasgpi eee aN a, 3, tees sie tone Rive 2 bir rot," attest” Slate Ei gale meg Peed wean, mgm Bete se sae ge pe eee ee eee eee ee a Peng Seale — semiatemn Bayci ait 28 ece, o Sete cee ee ‘Adam Jankowski — xcakow, wl, Lima- 5p nastepujace huimory «Alodelarea"! Soci thodelara aatoles nawsidegor dene 1h Nien! ahtodel- Rare Rafemetor Wb Geil = QMOR ¢ HUMOR ¢ HUMOR ¢ HUMOR + HUMOR Frelde «vented, ah peo reece eee Vendetin Oudrus Okotine #5, ok. LI- rnzxcopa pot atikaias SH pramne piiaas® Ko- MODEEARZN °SaMo- Pespondoncte © modelsreen pais. ‘euopowrao nignin Sr Fra 1%, Belecka 2, CSR | — te, opowiadajte See cote aerate anaes sete. poli’ wowieku 16 lat. tezeba zarejestrowae, eo Hae eed 2 Bie St Si oteteaes 27 aegis wer BF hae. CZASOPISMO ZALECONE DO BIBLIOTEK SZKOt LICEALNYCH PISMEM MINISTERSTWA OSWIATY NR PO/3 ~ 30857 Z DN. 25 MARCA 1957 R. ere Fs GRE cae ak renee |B a ee eet ne si Seay Dic Get, emetine omens actrees | see a ae Fiijdawoaleew, sutuen*— Warseawy al, Srebra 1, konto PQ L¢-to0ab, Cena w pre- | lxtese, Jan, Macca, Rt pyle Tecan cee eee es eee | See, etn Ree Drucapiat do dnia 10 miesiaca poprzedzajacego "okres prenumeraty, Zlecenia na aeisekretars Redakes}. ete ay cee ee emanates eaten: | paca ee Sedetid Sie tach dae wr Bre won Sa Sore, 27POTROJNY KADLUB * exe, tevintnn noire ntusinge i eaters Ean es cas Penis? k 5 K Se eee cca eee a Pai a a ee nea ie rad ier SS ea i il anal asec wig Be, it tia, teens wasn te Shad Pole Boner acetone ]—Modelarska fontazia— Cay to x powlesei 1001 no- ey? Nie, to model latajacego dywanu, zbudowany przez mo- . % i elarza angielskiego. Do nape i du uiyto silnik o pojemnosei 15 om’. "na wosokotet st Juz wkrétce Algcle przcastawia mo- Iwighscego wap lene. — sanwocnon ZE SMIGLEM — a, moke pod le nlejec- ss) Plywojacy Sm "pavingminaie ween ig salon