STEMMEN WORDEN GEHOORD: VIER DAGEN OP DE AFDELING DUBBELDIAGNOSE

buitenkomen? Een zware straf moeten ze krijgen. Na het groepsgesprek vertelt Peter waarom het hem zo hoog zit. Onlangs werd hij betrapt op het binnensmokkelen van cocane en het gebruik ervan. Ik moest twee weken op timeout in Zelzate. Toen ik terugkeerde, was ik mijn vrije uren kwijt. Maar ik aanvaard mijn straf. Dat zou iedereen moeten doen. Ook een heroneverslaafd meisje is na veelvuldig gebruik op time-out gestuurd, net als de jongeman die ervan overtuigd is dat de andere wereld hem nodig heeft. We hadden hem betrapt op het uitdelen van pillen, een hele zware inbreuk, zegt Anseeuw. De voorbije maand is de groep flink door elkaar geschud. Tussen de dertien patinten zie ik minstens vijf nieuwe gezichten. De meesten zitten hier zes maanden tot een jaar - de helft vrijwillig, de andere helft gedwongen. Het is niet abnormaal dat er veel verloop is, zoals nu. Een van de nieuwelingen is Melissa (37), het enige meisje op de afdeling. Ze geniet van de aandacht, maar tot haar doordringen is moeilijk. Ik zit hier voor mijn slaapproblemen. Een psychose of drugsverslaving, nee, die heeft ze niet, zegt ze. Ze kijkt schichtig rond. In het groepsgesprek daarnet was ze niet bij de les. Van iedereen hier lijdt Melissa aan de meest acute psychose, zegt Anseeuw. Ze zit hier al voor de zesde of zevende keer. Een draaideurpatint, heet dat. Soms blijft ze enkele maanden, tot ze weer helder kan denken. Maar het is een kwestie van tijd voor ze weer aan de deur staat. Soms moet je aanvaarden dat een patint niet te genezen is. Voor zulke mensen is het al een overwinning als ze blijven terugkeren. DINSDAG 29 NOVEMBER, 13.15 u De volgende dag krijgen de vechtersbazen hun straf te horen. De meesten komen er vanaf met een vingerwijzing en de raad om voor elkaar

te zorgen. De nadruk ligt niet op de straf , zegt Claeys. Het groepgesprek heeft hen aan het denken gezet en dat was de bedoeling. Alleen Filip wordt teruggeslagen van week 3 naar week 2. Dat wil zeggen dat hij enkele uren vrije tijd verliest die hij niet meer kan gebruiken om s avonds het domein te verlaten. Een lichte straf, maar Peter, die de dag voordien nog een voorbeeld had geist, neemt er vrede mee. Hij oogt opvallend kalm. Gisteren is mijn dochtertje van 12 voor het eerst op bezoek geweest. Mijn zoon, die 14 is, heeft mij eerder al opgezocht. Het valt hen zwaar om hun papa hier te zien. Momenteel heb ik weer veel last van mijn psychose, zegt hij. Het is als een griep die komt en gaat. Ik neem nu al dubbel zoveel medicijnen en nog helpen ze niet. Ik hoor stemmen en zie gezichten in de gordijnen. Gezichten van flikken die me waarschuwen dat ik word bedreigd. Beeld ik me dat in? Hij schudt het hoofd. Ik ben er zeker van dat het allemaal is gebeurd. Echt waar. Mijn dochter vertelde me gisteren dat ik niet elf, maar 28 dagen in coma heb gelegen. In het ziekenhuis was ze geschrokken van al die slangen en machines. Doe nu maar normaal, papa, zodat je snel kunt terugkomen, zei ze. Dat heeft me sterk aangegrepen. Als ik tegen mijn psychose en verslaving vecht, dan doe ik dat voor hen. Mijn kinderen houden me recht, net als mijn vriendin die ik hier heb leren kennen. Maar makkelijk is het niet. Geert Dom, hoogleraar verslavingspsychiatrie aan de Universiteit Antwerpen (UA) en psychiater bij de Broeders Alexianen in Boechout, weet hoe moeilijk Peter het heeft. Toch geeft hij hem een behoorlijke kans op slagen. Vijftien jaar geleden begon Dom zich in de dubbeldiagnose te verdiepen. Hij bestudeerde de werking in Sleidinge en Luik door de patinten tot twaalf maanden

na hun behandeling op te volgen. Dat onderzoek werd begin dit jaar gepubliceerd in European Addiction Research. Daaruit blijkt dat de gentegreerde aanpak van dubbeldiagnose wel degelijk een meerwaarde biedt, zegt Dom. Patinten houden de behandeling niet alleen langer vol - minder drop-out - na de behandeling blijven hun psychiatrische symptomen ook langer stabiel en grijpen ze minder terug naar drugs. Allemaal argumenten om de proefprojecten open te trekken, zegt Dom. Alleen: hoeveel gaat dat kosten? De afdeling dubbeldiagnose in Sleidinge telt ongeveer dubbel zoveel personeel, omdat de aanpak heel arbeidsintensief is. Het is goed om te zien dat veel psychiatrische ziekenhuizen nu al creatief zijn in de oprichting van gelijkaardige afdelingen of op zijn minst de competentie in huis halen, want er vallen nog altijd veel patinten uit de boot. Op de gang komen we Steven tegen. De voorbije dagen heeft hij zich zo afzijdig gehouden dat ik dacht dat hij er niet meer was. Overmorgen mag ik hier weg, zegt hij bedeesd. Dan verhuis ik naar de overkant van de straat om er begeleid zelfstandig te wonen, als opstapje naar de echte wereld. Eindelijk zal ik zelf kunnen koken en mijn was en plas doen. Volgende week begin ik ook met vrijwilligerswerk in de voedselbank in Destelbergen, drie halve dagen per week. En zijn therapie? Mijn medicatie moet ik nog nemen. En keer per maand de dokter zien. Maar tegen gesprekken met de psycholoog heb ik nee gezegd. Het is genoeg geweest. Mijn hoofd is helder. Ik ben er klaar voor. Omwille van de privacy is Steven een verzonnen naam.
I

29