12

Wakacje dobiegy koca, a to oznacza, e trzeba spakowa podrczniki i zeszyty do tornistra i ruszy do szkoy.
Nie jest to radosna nowina, gdy nie mona si ju wylegiwa na soneczku, kpa w morzu czy jeziorze. Obowizki wzywaj Ale pamitajmy, e za rok te bd wakacje. Ju mona zacz planowa jaki interesujcy wypad czy wycieczk, a rok szkolny minie bardzo szybko. Przebrniemy przez wszystkie sprawdziany, wypracowania i zadania z fizyki, po to, by za dziesi miesicy spotka si na play i pogra w siatkwk albo wybra na spyw kajakowy czy te na wspinaczk po grach. Wiemy, e emocje wakacyjne jeszcze nie opady. Dlatego poprosilimy pomponki z cukrzyc, by opowiedziay o swoich egzotycznych podrach. Ewa, Weronika i Asia podziel si wraeniami z wakacji i mamy nadziej, e zachc Was do takich wypraw, szczeglnie, jeli towarzyszk podry bdzie pompa insulinowa. Zajrzyjcie na stron 2 do artykuu EGZOTYCZNE WAKACJE. Mamy dla Was super niespodziank. Udao nam si porozmawia z kim, kto tak jak Wy ma cukrzyc i pomp insulinow i jest Wam dobrze znany. Ale kim jest tajemniczy go Zebry dowiecie si, gdy przeczytacie wywiad na stronie 9. Pamitajcie take by koniecznie zapozna si z rozmow z Prezesem Polskiego Stowarzyszenia Diabetykw, panem Andrzejem Baumanem, ktry opowie o tym, jak powstawao stowarzyszenie, jakie ma cele dziaania i jak zasili jego szeregi. To bardzo wane, gdy diabetycy powinni dziaa razem i wspiera si - my te tak uwaamy! Poczytajcie, bo naprawd warto! Skoro wakacje si ju skoczyy, trzeba przypomnie sobie jak to jest w szkole, jak przestawi si

Witaj szkoo!

Gazetka w paski dla uytkownikw pomp insulinowych MiniMed z trybu wakacyjnego lenistwa na szkolny tryb pracy i obowizkw. Pani doktor Agnieszka Janikowska Skucka z Poradni Diabetologicznej w Sopocie, w artykule WRACAMY DO SZKOY opowie Wam o powrocie do obwizkw o czym naley pamita by zapanowa nad koleank cukrzyc w szkole. Chcemy take przedstawi Wam podstawowe zasady prawidowego postpowania z pomp insulinow. Wiemy, e nie s one Wam obce, ale dla jeszcze efektywniejszego wykorzystania moliwoci pompy, warto je sobie przypomnie. Zapraszamy do lektury!

W tym numerze ZEBRA poleca:

Str. 2 Egzotyczne Wakacje - ja i moja pompa Str. 5 Polscy diabetycy - czmy si! Str. 7 Wracamy do szkoy... Str. 9 Sodka gwiazda Str. 12 Kochani pompiarze! Str. 16 DIABETYCY DO TABLICY akcja szkolna Medtronica

Egzotyczne wakacje - ja i moja pompa

Niestety ju si skoczyy. Byo sonecznie i cudownie, po prostu wakacyjnie. Wielu z Was wybrao si nad morze albo w gry, nad jezioro lub na modne wczasy agroturystyczne. A moe spdzilicie je u babci i dziadka? Byli i tacy, ktrym udao si pojecha na fajny zagraniczny wypad. To wanie oni opowiedz Wam, e take w takich warunkach pompa insulinowa spenia swoj rol bez zarzutu, wrcz jest niezbdna. Opowiedz o tradycyjnym jedzeniu w danym kraju, jake rnym od rodzimego, polskiego jedzenia. By moe dziki wypowiedziom Ewy, Weroniki i Asi nabierzesz ochoty na egzotyczne wakacje i nie bdziesz obawia si nieznanego!

wiedzie, jednak mimo kiepskiego nastawienia na wypoczynek udao mi si mio spdzi czas. Chciaabym przedstawi Wam mj wakacyjny wyjazd pod ktem cukrzycy. W te wakacje zawitaam do Grecji, na wysp Korfu. Ten kraj synie nie tylko z piknych widokw, zabytkw i niepowtarzalnej antycznej atmosfery, ale rwnie ze specyficznej rdziemnomorskiej kuchni. Posiki w hotelu byy nie lada wyzwaniem, zarwno pod wzgldem wytrzymaoci wtroby, jak i ustawiania bolusw na pompie. Tym wszystkim pysznociom nie byo sposb si oprze! Grilowane owoce morza; zapiekane warzywa; wspaniae, rdziemnomorskie

Ten wyjazd by strzaem w dziesitk!

Weronika Kowalska - lat 17, Korfu

Wiadomo, e wakacje to czas zarwno spokojnego, beztroskiego wypoczynku, jak i wikszych, letnich szalestw, z czego druga moliwo jest oczywicie o wiele czciej praktykowana. Dla nas dzieciakw z cukrzyc jedno z takich szalestw wystpuje pod postaci jedzenia, oczywicie tylko w odpowiednich warunkach. Wszystko robimy tak jak inni, podejmujemy wyzwania, bawimy si, ale take pozwalamy sobie na luz, ktry w nadmiarze szkodzi naszemu zdrowiu. Wiadomo wakacje i od razu chciaoby si rzuci w kt wszystkie obowizki. Masz ochot na lody, a tutaj wysoki cukier; poszedby na basen z przyjacimi, a na glukometrze powane niedocukrzenie; czasem pompiarze najchtniej wyrzuciliby swoje pompy, a penowcy swoje peny. Nie do, e trzeba te urzdzonka nosi przy sobie, to jeszcze pamita co kiedy zrobi i pilnowa co i ile si je! Totalna udrka mona by po-

Weronika Kowalska na Korfu

ryby, niespotykane ciasta... Nie byo atwo ogarn wymienniki. Jednak myl, e sprostaam zadaniu. Zdarzay si drobne wpadki, ale tak rzadko, e rodzice nie musieli si zbytnio martwi. Jeeli chodzi o moje smakowe wraenia, to prawdziwym fenomenem by dla mnie smaony miecznik! Oprcz bolusowych szalestw bya jeszcze misja pomp odcz!. Przed hotelem mielimy pikny basen, a jak siebie znam, wiedziaam, e na pewno nie bdzie mi si chciao podczy pompy z powrotem. Okazao si, e sama siebie potrafi zaskoczy pompa prawie wcale mi nie przeszkadzaa, wrcz uwielbiaam z ni si obnosi i widocznym wkuciem. Dobra zabawa wzia gr. Korzystanie z wysiku fizycznego rwnie pomagao utrzyma dobre wyniki. Nie tylko pywanie, ale i strzelanie z uku, tace czy po prostu przebieka na chwil do pokoju byy duym plusem. W te wakacje nic zwizanego z cukrzyc nie

zepsuo mi humoru. Teraz zmieniam pomp na Paradigm 715 i mam nadziej, e z t rwnie bdzie mi si dobrze pracowao. Pozdrawiam wszystkich pompiarzy i penowcw (kto co lubi)!

Ewa Fus- lat 26 , Grecja, Knossos

Hmm... wakacje z cukrzyc? To nie jest takie straszne, jak niektrym si wydaje, a w szczeglnoci z pomp insulinow, buzia mi si cieszy, bo to naprawd szczcie posiada ten sprzcik - to moja przyjacika i tak naprawd kad chwil spdzamy razem. Bardzo szybko oswoiam si z tym, e mam cukrzyc i praktycznie nigdy mi ona nie przeszkadzaa - nawet na wakacjach. Wprost przeciwnie nauczya mnie bardzo wiele, to cae moje ycie, poniewa na cukrzyc choruj 17 lat. Wakacje z penami byy faktycznie cikie, ale moje pierwsze wakacje w Grecji z pomp to bya taka forma sprawdzianu, przede wszystkim siebie czy sobie poradz. Wyjazd by sierpniu. Zastanawiaam si, jak to bdzie podczas podry, pniej tam na miejscu najbardziej przeraay mnie upay. Oczywicie pompa bya tak ukrywana, aby jej one nie doskwieray za bardzo. Ale co si okazao najbardziej przeraajce byo to, jak zobaczyam tam te wszystkie przysmaki. Nie ukrywajmy - Grecy lubi sobie troszeczk tuciutko podje. Poza tym pyszne, dojrzae owoce, bez ktrych nie potrafi y! Wszyscy doskonale wiemy, co dzieje si z naszym cukrem po zjedzeniu sodkiego owocka, jeli nie damy odpowiednio wczeniej insuliny. Pomylaam sobie ojejku, jak to wszystko ogarn? Wtedy zapikaa mi

Ewa Fus z siostrzenic zdobywaj plae Knossos

pompa. Poinformowaa mnie, e skoczya podawanie insuliny ze niadania. I to by ten moment, kiedy uwiadomiam sobie, e ona jest. Nie potrafiam sobie odmwi owocowego koktajlu, ktry pniej ju codziennie piam jako drugie niadanko. W naszych pompach jest taka cudowna funkcja, jak zmiana tymczasowej dawki podstawowej. Moemy sobie regulowa podawanie dawki podstawowej, i wanie podczas picia jakichkolwiek owocowych koktajli tej funkcji zawsze uywam, rwnie zrobiam to wtedy. Poniewa nie byam pewna, czy mog zastosowa samo zwikszenie dawki czy powinnam do tego normalnie poda dawk insuliny, zmierzyam cukier przed wypiciem i po. Przed miaam 98, a po wypiciu 91. Dawka tymczasowa by zmieniona na okrelony czas i oczywicie o pewien procent zwikszona. Udao si, co wida byo po wynikach.Troszk inaczej byo, kiedy przychodzi moment treciwszego posiku. Kolejna obawa co i jak. Wtedy trzeba byo ju wiedzie co si je i jak wszystko trzeba policzy. Niektrych ten moment przeraa. Niepotrzebnie. Po pierwsze, kiedy ju wiemy co bdziemy je, ustalamy dawk, oczywicie majc na myli co bdziemy pniej robi wysiek czy odpoczynek. To te jest bardzo wane. Ja byam nastawiona na zwiedzanie, dlatego te po ustaleniu caej dawki wiedziaam, e powinnam odj od niej co czy po prostu znowu zmieni podawanie dawki podstawowej. To regulowanie jest wspaniae. Wracajc do naszego posiku, wiedziaam e danie zawiera wglowodany, ale zarazem i tuszcze. No i tu jest wanie to, czego nie miaam w penach. Mamy moliwo podania insuliny w danym momencie, ale mamy

te moliwo rozoenia podawania insuliny w czasie. Wiemy dobrze, e tuszcze potrafi si bardzo dugo wchania, a tak jak ju wspomniaam, Grecy lubi sobie podje. Jest u nich bardzo duo sosw, jak rwnie dodatkw w postaci rnych serw. Pamitam, e przez pierwsze dwa dni pobytu bardzo mocno zastanawiaam si przed podaniem dawki insuliny przed jakimkolwiek jedzeniem, pniej jako to wszystko ju weszo w krew. Jednake to nie koniec obaw. Kolejny moment, to plaa. Kiedy pierwszy raz poszam na przecudown pla, ktra znajdowaa si niedaleko hotelu, pojawio si pytanie - chciaabym si pokpa w morzu. I co teraz??? A okazao si to bardzo proste. Odpiam pompk, weszam do morza, popywaam i po wyjciu podczyam j z powrotem. Oczywicie zarwno przed wejciem do morza, jak i po wyjciu zmierzyam cukier. Byo wszystko ok. Pomylaam sobie: Boe, jakie to wszystko proste. Ten wyjazd uwiadomi mi, e tak naprawd yj jak zdrowy czowiek : I tak jest z kolejnymi wyjazdami, czy to lato czy to zima, niewane. Zawsze towarzyszy mi moja pompa i nigdy jej si nie pozbd!

Asia Zakrzewska w Turcji

Asia Zakrzewska - lat 15, Turcja, Side

Bardzo lubi podrowa, poznawa nowe kultury i obyczaje ciekawych pastw. Od czasu do czasu wyjedam z moimi rodzicami za granic by odpocz i zobaczy wiele fajnych miejsc. W tym roku pojechalimy do malowniczego miasta Riwiery Tureckiej, Side. Byo to w lipcu a wic okres bardzo wysokich temperatur, dlatego musiaam uwaa nie tylko na przypieczon skr, ale te na moj nieodczn koleank pomp insulinow.

Myl, ze to dziki niej moje wyjazdy stay si swobodniejsze i wygodniejsze. Mogam w kadej chwili zareagowa, gdy np. zachciao mi si pysznego tureckiego deseru serwowanego w super knajpce, czy te gdy trzeba byo wskoczy do hotelowego basenu, bo temperatura nie pozwalaa normalnie wysiedzie lub gdy podczas jakiej wycieczki spad mi cukier po przejciu miliona kilometrw(tak mi si wtedy wydawao). Caodniowe wycieczki fakultatywne po caej Turcji nie stanowiy dla mnie ani dla moich cukrw adnego problemu. Zwiedziam naprawd przepikne i urokliwe miejsca takie jak Istambu, gdzie bardzo podobay mi si meczety. Szczeglnie Meczet Sulej-

mana czy Bkitny Meczet. To przepikne miasto jest pene wspaniaych zabytkw. Jest take mieszank nowoczesnej metropolii i oryginalnego miasta tureckiego. Caa Turcja zrobia na mnie due wraenie, gdy jest to zupenie inna kultura ni europejska. Oprcz zwiedzania, moje dni przepeniay take normalne rozrywki wakacjowicza, czyli plaowanie, pywanie w morzu i gry sportowo plaowe. Po cikim roku szkolnym, penym klaswek, nalea mi si odpoczynek, wiec korzystaam z wakacji w peni. Pywaam w cieplutkim morzu, oczywicie odpinajc si od pompy i leniam si na play ju podczona do niej. Oczywicie musiaam uwaa by nic

si jej nie stao, by nie dosta si do niej piasek. Ale w odpowiednim etui nie ma adnego problemu. No i sprawa najwaniejsza za granic, czyli egzotyczne jedzenie. Pompa to cudo, jeli chodzi o wyrwnanie cukrzycy, gdy umiesz dobrze przelicza jedzonko. Ale niestety jedzenie nie przygotowywane w domku jest ju pewnym wyzwaniem, ale jedzenie tradycyjne dla danego kraju to ju nie lada wyzwanie. I tak te byo z potrawami tureckimi. Co prawda mieszkalimy z rodzicami w hotelu, w ktrym byy dania kontynentalne, a wic troch przypominay nasz kuchni europejsk. Ale na deser byy ju typowo tureckie ciastka i desery, czyli przypominajce ciasto francuskie wyroby z dodatkami. Przecie nie mogam si po prostu im oprze. Troch trzeba byo si pogowi i postara by dobrze ustali dawki bolusw. Podobnie byo z wyjciami do knajpek typowych dla danego regionu, w ktrym si znajdowalimy. I tu pompa mi pomoga, tworzyymy takie trio pompowe- Ja, mama i pompa. I udawao nam si wsppracowa, moe nie od razu, ale udawao si. Nacieszyam si wszystkim, czym mogam i czuam si wspaniale. Nawet prawdziwy turecki kebab nie by ju dla mnie tajemnic, niedostpn tajemnic! Te wakacje byy wspania przygod i mam nadziej, e takich wypadw zagranicznych bd miaa coraz wicej. Oczywicie ja i moja pompa bdziemy nierozczne. Ju planujemy z mam kolejn wycieczk, tym razem do Egiptu. To chyba oczywiste, e nie mog si doczeka, prawda?

Polscy diabetycy aczmy si ! Mamy gdzie!

Cukrzyca to choroba cywilizacyjna, ktra czy wielu ludzi na wiecie. Co znaczy tutaj sowo czy? Chorzy na cukrzyc dziaaj razem, jednocz si w trudnych chwilach, po prostu sobie pomagaj. Doskonaym przykadem s czonkowie Polskiego Stowarzyszenia Diabetykw, z siedzib Zarzdu Gwnego w Bydgoszczy. To wanie oni stawiaj sobie za cel pomoc innym chorym i popraw jakoci ich leczenia. O dziaaniu i celach PSD opowie jego prezes, Pan Andrzej Bauman.
Panie prezesie, prosz powiedzie kilka sw na temat pocztkw powstawania Polskiego Stowarzyszenia Diabetykw? Wszystko zaczo si w latach osiemdziesitych. Nasze pierwsze spotkanie miao miejsce w Krynicy. Zaczy si pierwsze rozmowy o zaoeniu Stowarzyszenia. I tak powstao ono w roku 1981, przed stanem wojennym. Po wielkich trudach i staraniach udao si. Wraz z kolegami zaczlimy nagania spraw w okrgu bydgoskim, wysyalimy pisma do odpowiednich organw. Potem ta dziaalno rozszerzya si na cay kraj. Docieralimy do chorych, ktrych znalimy z sanatoriw, ale to na razie byy krtkotrwae i niezbyt czste spotkania. I wreszcie rok 83 i 84. Wtedy istniao ju kilkuset k, coraz wicej zwolennikw. W roku 86 zorganizowalimy spotkanie liderw naszych k, sprawa nabraa rozpdu i to wszystko zaczo si prnie rozwija. Kiedy w ok. 87 roku powsta kryzys misny w kraju udao nam si zdoby dla diabetykw kartki na produkty, ktre po prostu nie byy dostpne. A prosz mie na wzgldzie, e w naszym stowarzyszeniu w tym czasie byo zarejestrowanych okoo p miliona chorych. Oprcz wspomnianego przeze mnie zaopatrzenia w produkty, samochodw do transportu nie zapomnielimy o tym, co najwaniejsze - o naszym leczeniu. Walczylimy, wic take o strzykawki, insulin a take glukagon. Dostp do nich by bardzo utrudniony, take prosz sobie wyobrazi jak trudne byo zdobycie tych niezbdnych lekw. Tym wszystkim z dugim staem chorobowym nie musz take przypomina ile problemw i komplikacji wizao si z jakoci insuliny. Zwizana z tym walka pozwala mi stwierdzi, e byo naprawd ciko. Jaki jest gwny cel dziaalnoci Stowarzyszenia? Kogo zrzesza? Nasz dewiz jest suenie i pomoc chorym w cikich sytuacjach. W tej chwili na terenie caego kraju jest 520 k zrzeszajcych okoo 100 000 osb. To jest ogromna armia, mona
Prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetykw, pan Andrzej Bauman

j porwna do iloci policjantw w Polsce. Niestety pracy Stowarzyszenia towarzysz cige utarczki, walka z wadzami pastwa o jake wane dla chorych sprawy. My cay czas walczymy o dobro chorego, jest to walka bezpardonowa. Podchodz do tego bardzo osobicie i przeywam obojtno ludzk na potrzeby chorych na cukrzyc. Nie powstaa adna ustawa dotyczca cukrzycy podczas tej kadencji rzdu. Boli mnie, e caa Unia ma dostp do pomp insulinowych, a Polska nie. Pompy w innych krajach s wydawane czy to dzieciom, czy studentom do ok. 25 roku ycia, do skoczenia edukacji. O to trzeba walczy w Polsce. Jakie s cele Stowarzyszenia i jakie plany na przyszo, w szczeglnoci te dotyczce modych ludzi?

Jak ju wspomniaem najwaniejszym naszym celem jest suy chorym! Szczeglnie wani s dla nas modzi ludzie. Ich gos jest niesamowicie istotny w XXI wieku. Jeli chodzi o PSD, to podjlimy prb poczenia modych i starszych w stowarzyszeniu, jednak rnica pokole nie jest sprzyjajca. Ale modzie jest rwnie chtna do pomocy i dziaania w grupie. I tak powstay oglnopolskie struktury modych diabetykw z siedzib w Lesznie, zrzeszajce okoo 300 osb. Przewodniczy im Pan Krzysztof Perek. To grono dziaa bardzo prnie, czonkowie aktywnie uczestnicz w rnych konferencjach np. w wiatowym Dniu Cukrzycy w Cape Town w Afryce. Mamy rwnie zamiar zorganizowa midzynarodowe spotkanie modych ludzi z cukrzyc w Czstochowie. Rok temu w Warszawie odbyo si spotkanie liderw

stowarzysze cukrzycowych z caego wiata i zostao odebrane bardzo pozytywnie, pomimo sceptycznych spojrze na Polsk. Rzekbym nawet kolokwialnie, e przybyym wyszy oczy na wierzch. Wystpienia odbyy si przy wielkim aplauzie i s pytania, kiedy znowu si spotkamy. Zaszczyciy nas znamienite osobistoci. Jakie, z perspektywy wielu lat dziaalnoci w stowarzyszeniu, widzi Pan zmiany w leczeniu cukrzycy i podejciu do tej choroby? Wracajc do czasw, o ktrych wczeniej Pani wspominaem, byo naprawd ciko. Mam tu na myli import docelowy- sprowadzanie insuliny do orodkw trwao strasznie dugo i musiao przej wiele etapw, formalnoci. To byo gorsze ni kartki wspomniane przeze mnie wczeniej. Gdy nie kupio si misa czy innej rzeczy, nie byo tak ogromnej szkody jak przy braku dostpu do insuliny ratujcej ycie. Postp w leczeniu cukrzycy na przeomie ostatnich lat jest imponujcy. Ale naley pamita take, e poza sprztem medycznym i insulin niezmiernie wana jest edukacja. My dalimy temu pocztki. Nie byo waciwej edukacji dopki PSD nie rozpoczo swojego dziaania. Dwadziecia lat temu nie byo lekarzy diabetologw, nie mia kto edukowa. Prosz sobie wyobrazi, e do 1986 roku nie byo adnego lekarza diabetologa. Cukrzyc zajmowali si endokrynolodzy. Uwaano, e zawd diabetologa jest ciki i mao rentowny. Nie chciano robi takiej specjalizacji. Kiedy podczas rozmowy z profesorem Tatoniem zaproponowaem, e moe Stowarzyszenie wczy si w t spraw. I zaczo si. Mamy na dzie dzisiejszy okoo 800 diabeto-

logw i drugie tyle robi w tej chwili specjalizacj. Ale rzucane nam s kody pod nogi, podwaa si celowo dziaa i edukacji. A to jest naprawd bardzo potrzebne! PSD rozpoczo edukacj na wszystkich moliwych szczeblach. Cay czas szkolimy, teraz te si odbywa szkolenie dwutygodniowe liderw PSD. Gdyby nie Polskie Stowarzyszenie Diabetykw powstae w roku 1981, kto wie czy do dnia dzisiejszego nie byoby problemu z edukacj. To jest podstawa. Brakuje jednak pielgniarek diabetologicznych, brakuje moliwoci pochodzcych z gry. Potrzebni s edukatorzy. Niestety brak na nich pienidzy. Boli mnie to, e mamy do czynienia z cig walk! Ale warto walczy, powiciem swoj drug cz ycia by walczy o dobro chorych. Mona pokusi si o stwierdzenie, e pompy insulinowe s rewolucj w leczeniu cukrzycy. Polskie Stowarzyszenie Diabetologiczne kupio pompy, dla kogo byy one przeznaczone? Przewanie zakupione przez nas pompy dotary do modziey. Postawiem sobie za cel pomc modym ludziom najlepiej jak tylko mona. Fundacja Jurka Owsiaka daje pompy mniejszym dzieciom, a my chcemy te pomc tym starszym. Ale mimo wszystko boli mnie strasznie, e nie moemy da wszystkim potrzebujcym. Po ukoczeniu przez dziecko 18 lat, ich rodzicw a tym bardziej ich samych, jeli s w trakcie nauki moe nie by sta na pomp i jej utrzymanie. Uwaam, e pompa to jest cud XXI wieku. Kto kto j konstruowa jest geniuszem i ja bym si zastanawia nawet czy nie typowa go do nagrody Nobla. To tak w przenoni, ale chc wyrazi po prostu ogromne

uznanie i wdziczno. Myl, e take lekarze s zadowoleni z moliwoci jakie daje pompa, gdy wiksza odpowiedzialno spoczywa teraz na chorym. Nie mwic ju o komforcie ycia chorego. Czy Stowarzyszenie ma jakie plany dotyczce refundacji, mam tu na myli poszerzenie granicy wiekowej refundowania osprztu do pomp? Oczywicie! Wnioski s cay czas skadane, cigle apelujemy i prowadzimy rozmowy. Lekcewaenie tak powanej choroby, jak jest cukrzyca jest niedopuszczalne! Mam wraenie, e Ci, ktrzy s odpowiedzialni za ustanowienie tak wanych decyzji nie maj czasu na sprawy zasadnicze. Pompy insulinowe s wybawieniem dla chorych na cukrzyc, tym bardziej dla modych ludzi. Przecie trzeba si stara aby unikn powika choroby, a przynajmniej odsun je jak najdalej w czasie. Ok. 12 500 osb rocznie ma amputowane stopy, takie liczby s zatrwaajce, nie wspominajc o niewidomych z powodu cukrzycy! Podczas kadencji obecnego sejmu nie zostaa wprowadzona adna ustawa dotyczca cukrzycy. Przy dobrym wyrwnaniu, przy dobrym wyedukowaniu, powikania mona odsun o wiele lat. Dlatego walczymy o refundacj osprztu do pomp insulinowych, by pomc modym ludziom w jak najwikszym stopniu. Walczymy take o refundacj osprztu dla kobiet w ciy. I co najwaniejsze, ju od momentu planowania ciy kobieta z cukrzyc powinna mie zapewnion pomp i osprzt do niej. A realia s takie, e kobiety dopiero w momencie rozpoznania ciy mog dosta pomp insulinow i dotyczy to

nie wszystkich kobiet. Opracowalimy autorski program KOLIBER 2007, w ramach ktrego zakupywane maj by pompy z funduszy PFRON. Coraz wicej dzieci i modych ludzi uywa pomp Paradigm 722 z cigym odczytem glikemii. Czy istnieje szansa na refundacje elektrod sucych do pomiaru glikemii? Takie wnioski rwnie skadamy do odpowiednich organw. Uwaam, e zotwka dana na zdrowie dzisiaj, jutro da krociowe zyski. I tak jest w przypadku pomp! Kada wydana pompa zmniejszy powikania o 100 %, wyduy czas choroby bez powika, a moe nawet da si ich - dziki niej - w ogle unikn. Nie widzi si tego, e powikania s niedopuszczalne. Na koniec czy mgby Pan powiedzie jakie warunki powinien spenia diabetyk by sta si czonkiem Stowarzyszenia? Co naley zrobi by zapisa si do Stowarzyszenia? Kady moe sta si czonkiem Stowarzyszenia. Wystarczy zapisa si do koa w swoim rejonie, paci skadki i by aktywnym. Serdecznie zapraszam na nasz stron internetow www.diabetyk.org.pl. Dobrze by czonkiem Stowarzyszenia, bo jest to prna organizacja, dajca wiele satysfakcji i moliwoci. Przekonajcie si sami. Przy okazji chciabym gorco podzikowa wszystkim osobom i instytucjom za wsparcie naszej dziaalnoci. Bardzo dzikuj za rozmow Rozmawiaa Anna Zakrzewska

Wracamy do szkoy...
Wakacje dobiegy koca. W pamici wielu modych ludzi, ktrzy zaczynaj nowy rok szkolny pozostan wdrwki po grach i morskie kpiele, szalone zabawy i sportowe pojedynki. Cz dzieci wstpuje w progi szkolne po raz pierwszy. Na wszystkich czekaj nowe zadania i nowe obowizki, a niektrym dochodz jeszcze dodatkowe problemy zwizane z cukrzyc. Musi zmieni si tryb ycia. Zamiast wielu godzin spdzanych na wieym powietrzu wycieczek, gier i zabaw sportowych, trzeba przez spor cz dnia siedzie w szkolnych awkach, a po powrocie do domu jeszcze odrobi zadane lekcje. Zmian domaga si rznie nasza cukrzyca. Jakich? Przeczytajcie sami.
Inny tryb ycia podczas roku szkolnego sprawia, e zmienia si zapotrzebowanie na insulin. Mniejsza aktywno fizyczna zmusza do zwikszenia jej dawek. Uczniowie uywajcy penw wymagaj zwikszenia dawek insuliny dugodziaajcej. Ci, ktrzy korzystaj z pomp insulinowych, musz pamita o koniecznoci zwikszenia bazy, czyli wlewu podstawowego. Stresy, a take infekcje drg oddechowych, czciej pojawiajce si w okresie jesiennym, mog powodowa wzrosty glikemii. W takich sytuacjach zachodzi konieczno zwikszenia bazy, ale naley to robi stopniowo, najlepiej po konsultacji ze swoim lekarzem. Bardzo przydatn funkcj, ktr posiada pompa insulinowa jest czasowa zmiana bazy. W pierwszych tygodniach nauki w szkole, zanim zauwaymy, w jakich okresach wystpuje zwikszone zapotrzebowanie na insulin mona uywa czasowej zmiany bazy. Dotyczy to zwaszcza sytuacji stresowych zwizanych ze zmian szkoy lub nauczycieli, klaswkami czy egzaminami, ale rwnie zmniejszonym wysikiem fizycznym w porwnaniu z wakacjami. W takich sytuacjach czsto dochodzi do hiperglikemii, ktra jest bardzo gronym dla zdrowia zjawiskiem. Nie do, e wpywa niekorzystnie na koncentracj uwagi ucznia, czego skutkiem s gorsze wyniki w nauce, to jeszcze w dugiej perspektywie moe powodowa nieodwracalne uszkodzenie wielu narzdw wewntrznych i wystpienie powika cukrzycowych. W pierwszych dniach roku szkolnego, dopki nie unormuje si plan zaj , mona stosowa na okres kilku godzin, czasow zmian bazy. Mona np. w czasie pobytu w szkole, zwikszy dawk bazow o okoo 2030% na 4-5 godzin, ale naley w tym okresie czciej kontrolowa poziom cukru, gdy niekiedy stres, ktrego w szkole nie brakuje, moe spowodowa hipoglikemi. Rwnie w czasie infekcji funkcja czasowej zmiany bazy jest nieoceniona. Moemy dokonywa

Pani doktor Agnieszka Janikowska Skucka z jedn ze swoich podopiecznych, Emili Grubb

zmian stopniowo, obserwujc jednoczenie zachowanie si poziomw cukru we krwi. Dzieci i modzie uywajcy penw musz w niektrych sytuacjach poza staymi dawkami insuliny podawa dawki korygujce. W kadej szkole, do ktrej uczszczaj uczniowie chorujcy na cukrzyc, powinni by przeszkoleni pracownicy, ktrzy potrafi pomc dzieciom w pomiarach poziomu cukru i podaniu insuliny. Kiedy zapytaam w poradni moj pacjentk, ktra rozpoczyna nauk w gim-

nazjum, czego w nowej szkole obawia si najbardziej. Chciaam ewentualnie pomc jej w rozwizaniu tych problemw. Trzynastoletnia Magda, chorujca na cukrzyc od 7 lat, zastanawiaa si, czy ma przyzna si w nowej szkole do tego, e choruje na cukrzyc. Oczywicie poradziaam jej, e zdecydowanie lepszym rozwizaniem jest powiedzie o chorobie. Po ujawnieniu prawdy bdzie jej atwiej, a poza tym bdzie bezpieczniejsza, gdy poinformowani wczeniej koleanki i koledzy w szkole,

w momencie hipoglikemii, bd mogli jej pomc. Problemem dla niej jest te przechowywanie odczonej na czas lekcji wychowania fizycznego pompy insulinowej i obawa, czy uda si przekona nauczyciela wychowania fizycznego, e miaa hipoglikemi i nie moe wiczy. Rozwizanie tego problemu nie bdzie moliwe bez pomocy rodzicw, ktrzy w rozmowie z nauczycielem powinni przekaza najwaniejsze informacje o chorobie i wsplnie zapewni bezpieczne miejsce przechowywania tego cennego urzdzenia. Chciaam Wam przypomnie, e po niedocukrzeniu, ale rwnie przy poziomach cukru przkraczajcych 200 mg% i obecnoci acetonu w moczu nie naley wiczy. Napisaam rwnie Magdzie zawiadczenie zawierajce uzasadnienie koniecznoci zwolnienia z zaj wychowania fizycznego w takich sytuacjach. Wy rwnie powinnicie poprosi o takie zawiadczenie swoich diabetologw. Dobrze pamita o dodatkowych wymiennikach wglowodanowych w czasie intensywnego wysiku. Najlepiej byoby, aby wiczenia fizyczne rozpoczynay si 1-2 godzin po podaniu insuliny i zjedzeniu posiku. Kopoty mog pojawi si rwnie w obliczu zbliajcych si wycieczek klasowych. Nauczyciele czasem boj si zabra na dusz wycieczk dzieci majce cukrzyc. Na szczcie z reguy jesienne wycieczki s jednodniowe. I to jest doskonaa okazja, eby pokaza nauczycielowi, e potrafimy samodzielnie mierzy poziom glukozy i podawa insulin, dawkujc sobie jednoczenie wysiek fizyczny. Moemy pokaza, e

Tak rozpoczynali rok szkolny uczniowie ze szkoy Magdy, o ktrej obawach moglicie przeczyta w artykule. A u Was jak byo?

doskonale sobie radzimy! Wtedy na pewno nie bdzie problemu aby wybra si z ca klasa na zielon szko. Rodzice mog rwnie pomc, dajc nauczycielowi instrukcj jak naley zachowa si w konkretnych sytuacjach oraz doczy pisemn zgod na wszelki wypadek, gdyby okazao si, e konieczne jest podanie glukagonu w przypadku wystpienia objaww hipoglikemii przebiegajcych z zaburzeniami wiadomoci.

Czasem dzieci i modzie rozpoczynajce nauk w nowej klasie czy szkole zastanawiaj si, czy w czasie lekcji, a zwaszcza sprawdzianu czy klaswki bdzie mona zmierzy poziom cukru i ewentualnie zje posiek. Nie obawiajcie si! Kade dziecko z cukrzyc musi mie moliwo pomiaru cukru w momencie zego samopoczucia, nawet w czasie lekcji. Postarajcie si jednak , jeeli poziom cukru okae si by niski, szybko wypi soczek, ktry zawsze po-

winnicie mie ze sob albo zje glukoz. Moe nie ma koniecznoci rozkadania na awce caego zabranego z domu drugiego niadania. Moecie je spokojnie zje na najbliszej przerwie. Magda obawiaa si, czy koleanki i koledzy zaakceptuj jej chorob, czy nie bdzie si czua w klasie kim gorszym. Najlepszym sposobem uniknicia takich zachowa jest przeprowadzenie rozmowy rodzicw z wychowawc klasy, a take z pielgniark pracujc w szkole. Warto take jedn z lekcji wychowawczych powici na przekazanie klasie informacji, jak chorob jest cukrzyca. Dostpne s te ulotki edukacyjne powicone cukrzycy. Uczniowie, ktrzy zdobd wiedz o cukrzycy i urzdzeniach pomagajcych w jej leczeniu, nie bd zdziwieni widzc koleank czy koleg wyjmujcego w czasie lekcji glukometr i mierzcych poziom cukru albo pstrykajcych co na pompie. Potraktuj to jako normalne zachowanie, a z czasem przestan reagowa na takie sytuacje. Dobra wsppraca nauczycieli, rodzicw i lekarza prowadzcego pozwoli unikn w szkole nieporozumie i zagwarantowa uczniowi, ktry ma cukrzyc, pen akceptacj otoczenia. Tego wszystkim sodkim uczniom, obok prawidowych poziomw cukru i dobrych ocen ycz, w rozpoczynajcym si nowym roku szkolnym. Dr med. Agnieszka Janikowska - Skucka Poradnia Cukrzycowa dla Dzieci i Modziey SPZOZ Sopot

Sodka

Mylisz, e cukrzyca sprawia, e w Twoje ycie jest bardziej szare od innych ludzi i przysparza wielu problemw? To nieprawda. Owszem ta sodka choroba dodaje obowizkw, ale wszyscy doskonale wiemy, e przy odrobinie dobrych chci mona si z ni zaprzyjani. Te sowa potwierdzi znana wszystkim gwiazda, wykonawczyni muzyki dance, tancerka, choreografka i aktorka. Marta Winiewska, znana jako Mandaryna opowie o sobie i chorobie, ktra po prostu nadaje jej yciu sodkich barw.
Pani Marto, prosz opowiedzie kilka sw o tym jak fakt e jest Pani chora na cukrzyc wpywa na Pani ycie? Cukrzyca kompletnie odmienia moje ycie i wpywa na mnie maksymalnie - w 100 %. W zasadzie moja codzienno od 4 lat jest podporzdkowana tej chorobie, a jako e z natury jestem buntownikiem mylaam, e da si ten fakt odsun i zapomnie. Niestety tak nie jest, tak si nie da. Ale zawsze powtarzam, e trzeba si z cukrzyc zaprzyjani, e nie mona z ni walczy bo zawsze si polegnie. Nie jestem osob idealn, mam chwile zwtpienia i chyba tak jak kady z nas, pytam Dlaczego? Po co?. Myl, e kada osoba z cukrzyc przechodzi takie etapy i chwile w tej sodkiej karierze. Jak radzia sobie Pani kiedy, tzn. na pocztku choroby? Przede wszystkim by to dla mnie straszny szok! Najpierw byam bardzo zadowolona, bo bardzo szybko chudam po porodzie. Miaam cukrzyc ciow i mylaam, e po urodzeniu dziecka jej ju nie bdzie. Nie byam leczona insulin i wszystko wskazywao na to, e na tym si skoczy. Ale po 3 miesicach po urodzeniu dziecka znowu si pojawia. Na pocztku wmawiaam wszystkim i sama byam o tym przekonana, e mam anemi. Ze samopoczucie, nadmierne picie, chudnicie i zbyt czste siusianie skonio mnie jednak do przeprowadzenia bada i tak zostaam ju w szpitalu z cukrzyc. To by naprawd szok, bo nagle zdaam sobie spraw, e od dzi bd musiaa cho troch zmieni tryb ycia. W moim przypadku jest to naprawd trudne. Na trasie pomidzy miastami, w ktrych odbywaj si moje koncerty stoj same gralskie chaty i restauracje fast foodowe i trzeba wybiera w nich co co jest dla mnie odpowiednie, dla mnie i mojej sodkiej koleanki. A to nie jest atwe i bardzo czsto ma si ochot na co nieodpowiedniego. Natomiast staram si widzie w tej chorobie take zalety. Dieta cukrzycowa jest bardzo dobr diet. Nie stanowi dla mnie problemu ograniczenie sodyczy czy te biaego pieczywa. Tak naprawd cz tutaj przyjemne z poytecznym - zdrowie

Gwiazda

10

i dbao o mj wygld. Oczywicie czasami skusz si na mj ulubiony tort orzechowy, naturalnie z umiarem.

rzyszy mi podczas tras koncertowych i innych wydarze medialnych jest przeszkolona, by w kadej chwili mc mi pomc. To wanie oni bardzo czsto przypominali mi o zastrzyku czy zmierzeniu cukru. Z pomp jest mi duo atwiej, nie musz ju pamita o zastrzykach, dugodziaajcej insulinie i przede wszystkim moje poziomy cukru s duo lepsze i atwiej jest mi nad nimi zapanowa. Jakie pozytywne zmiany wprowadzia pompa do tak aktywnego ycia, penego koncertw, wystpw scenicznych i spotka publicznych? Tak jak ju wczeniej wspomniaam dla mnie takim pozytywnym aspektem jest racjonalne ywienie, ktre jest zdrowe i smaczne. Oczywicie to, e nie musz dawa insuliny dugodziaajcej i pamita o zastrzykach. Bardzo wane jest take to, e moesz mie biecy wpyw na insulin, ktra jest podawana przez ca dob. Mona zmieni dawk w zalenoci od tego co robisz, czego potrzebujesz i co si dzieje danego dnia. Bardzo mi si podoba, e mog sama wszystkim zarzdza i mie na to wpyw. Szczeglnie w przypadku kiedy wicz ,mam jakie prby - mog zmniejszy dawk, mog si odczy w razie potrzeby. Idc na prb z penem czy po podaniu insuliny penem nie miaam wpywu na dawk, bo nie da si ju tego cofn. To sprawiao, e cigle musiaam je co sodkiego i wpadaam w bdne koo, tzw. efekt jojo. Tak wic pompa jest niesamowitym uatwieniem i wybawieniem, ale czy nie utrudnia wystpw scenicznych? Jak jest w przypadku stresu, tremy i ruchu na scenie? Jeli mam jaki koncert czy te prb to od-

Jak rol spenia pompa insulinowa przy tak aktywnym trybie ycia jak Pani? Pompa insulinowa bardzo mi pomaga. Najwikszym komfortem dla mnie jest to, e nie trzeba si tyle razy ku. Niestety przy terapii penami robiy mi si dosy due siniaki w miejscach kucia. Pompa jest czym bardzo wygodnym. Czowiek jest mniej uzaleniony od choroby. Przy moim trybie ycia, kiedy byam na penach po prostu zapominaam o zastrzyku czy nawet zabraniu pena ze sob. Poza tym, plusem jest fakt, e w pompie uywam tylko jednej insuliny. Przy moim trybie ycia, bdc na penach, zapominaam o podaniu insuliny dugodziaajcej. Caa moja ekipa, ktra towa-

pinam si od pompy. Nie stanowi to dla mnie problemu. Odczam si na 2 godziny i cukier zazwyczaj jest w normie, czasem zdarza mi si, e jest troszk podwyszony. Ale zdarza si to rzadko - niestety nie da si wyczu ani przewidzie, jaki bdzie poziom cukru po wystpie. Pomimo ruchu, ktry zdecydowanie obnia poziom, takim wystpom towarzyszy wyrzut adrenaliny, ktrej intensywno dziaania jest za kadym razem inna. Natomiast w przypadku penw, poziom glikemii po koncercie zawsze by za wysoki Ruch jest niesamowicie wany, bardzo go wszystkim polecam. Bardzo duo wicz, tacz na scenie i ruch sprawia, e glikemie spadaj. Powoduje to, e dziki niemu mam dobre poziomy. Zauwayam natomiast, e przy bardzo intensywnym wysiku cukier mi ronie. Natomiast trzeba te zwrci uwag na cukier wyjciowy, przed rozpoczciem wysiku fizycznego. Take ja si cigle ucz. Myl, e ta choroba to jest nieustajca nauka, nieustajca nauka o sobie!

Podsumowujc, czy zgodzi si Pani ze mn, e pompa pomaga w prawidowym leczeniu cukrzycy i jednoczenie powoduje e ta choroba nie jest przeszkod w codziennym yciu gwiazdy? Tak naprawd to czowiek moe y z cukrzyc i robi wszystko to na co ma ochot. Natomiast trzeba umie z tego korzysta i wiedzie jak to robi, postpowa z gow. Myl, e najwaniejsze jest to, e trzeba zna troch siebie. Pompa insulinowa w tym bardzo pomaga, naprawd uatwia codzienne ycie. A wygldem przypomina np. pager przypity do paska spodni, co tylko dodaje jej atrakcyjnoci. Jest tyle fajnych i kolorowych pokrowcw, etui dziki ktrym mona z pompy zrobi niezy gadet. I co jest wane - pompa nie boli. Dlatego chciaabym absolutnie zawalczy o to by pompy oraz osprzt byy refundowane przynajmniej do 19 roku ycia, gdy jest to trudny okres, kiedy mody czowiek przygotowuje si do matury, a nie moe jeszcze zarobi pienidzy na osprzt do pompy. Jest to okres, w ktrym modziey towarzyszy stres. Modzi ludzie powinni mie uatwiony dostp do pomp insulinowych, gdy jest to niesamowite udogodnienie i pomoc w leczeniu cukrzycy. Bardzo dzikuj za rozmow. Rozmawiaa Anna Zakrzewska

Zdjcia udostpnia Agencja 69

11

Uwaga

Chyba kady kto uywa pompy insulinowej wie, e w jej codziennym uytkowaniu obowizuj pewne zasady. To wanie dziki nim, moemy w peni korzysta z niezastpionej pomocy, jak jest to urzdzenie. O tych reguach na pewno rozmawiae z przedstawicielem medycznym podczas szkolenia albo ze swoim lekarzem prowadzcym, podczas szkolenia terapeutycznego i wizyt lekarskich. Znajduj one zastosowanie na co dzie. Ale czy na pewno pamitamy o wszystkich? Oto kilka wskazwek, ktre mog pomc Ci udoskonali codzienne ycie z pomp!
Regularnie wymieniaj zbiornik na insulin! Insulina traci swoj tzw. si dziaania po pewnym czasie, szczeglnie przy podwyszonej temperaturze otoczenia i w obecnoci nadmiernych wstrzsw. W rezultacie dziaanie insuliny staje si mniej efektywne i kontrola poziomw glukozy staje si trudniejsza. Dlatego te niezwykle istotne s regularne wymiany zbiorniczka na insulin, aby terapia bya efektywna. Zaleca si, by taka wymiana nastpowaa w odstpach cotygodniowych (mniej wicej co 2-3 wkucia). Pamitaj o zmianie miejsc wkucia! Sukces terapii pompowej zaley w duej mierze od prawidowego przestrzegania zasad dotyczcych uytkowania zestaww infuzyjnych. Bardzo wane jest, by zmienia zestawy infuzyjne, a take miejsca ich wkucia rednio co 2-3 dni. Daje to pewno, e miejsce wkucia jest zawsze zdrowe i odpowiednie. Dlatego powiniene w sposb rotacyjny zmienia miejsce wkucia przy kadorazowej wymianie zestawu infuzyjnego. To pomoe Ci zredukowa: Ryzyko infekcji Nieprzewidzian absorpcj insuliny Lipohipertrofi (wybrzuszenia powierzchni skrnej, ktra tworzy si w przypadku cigej iniekcji i podawania insuliny w tym samym miejscu) Podranienia skry Powstawania blizn Polecane metody rotacji miejsc wkucia Okolice brzucha s najbardziej powszechnym miejscem zakadania zestaww infuzyjnych gwnie ze wzgldu na dobr absorpcj. Aby zadba o powierzchni brzuszn niektrzy stosuj pewnego rodzaju wizualne schematy suce zorganizowanym zmianom miejsc wkucia. Przedstawiamy Ci dwie najbardziej znane metody, ktre moesz uywa wymiennie lub jednoczenie dla zwikszenia ich efektywnoci. W obydwu przypadkach unikaj strefy 2 pokazanej na rysunku okalajcej ppek. Pomocnym moe by tu kalendarz lub Twj zeszyt samokontroli, w ktrych moesz zapisywa czy te obrazowa za pomoc rysunkw miejsca poprzednio zakadanych zestaww infuzyjnych. 1) Metoda Zegarowa Wyobra sobie zegar narysowany na Twoim brzuchu, tak aby centralnym punktem by ppek i jego okolice. Zmieniaj miejsca wkucia zaczynajc od godziny 12.00, tak by wskazwka miejsca kolejnego wkucia zatrzymywaa si co 3 godziny. (12.00, 3.00, 6.00 itd.) 2) Metoda M/W Wyobra sobie du liter M lub W po kadej stronie ppka. Rozpocznij zakadanie wku na kocu litery i kontynuuj wzorujc si na ksztacie wybranej litery. Obserwuj miejsca wku regularnie! Koniecznie pamitaj o sprawdzaniu i ogldaniu powierzchni ciaa, by zweryfikowa prawidowe umiejscowienie kaniuli w ciele i brak jakichkolwiek oznak wyciekania insuliny. Zwr take uwag na oznaki infekcji, ktra przewanie zaczyna si w ciele, na zakoczeniu kaniuli lub igy, nie na powierzchni skry. Oznaki i symptomy infekcji to: Podniesione poziomy glukozy Zaczerwienienie Nienaturalne zmikczenia skry Uczucie ciepa w okolicach wkucia Grudki pod skr Gorczka

Pompiarze!

Unikaj strefy "2" wok ppka

12

Kochani Pompiarze!
Mamy dla Was nie lada nowin, ktr z wielk przyjemnoci chcemy Wam ogosi. W Krakowie, przy ul. Radziwiowskiej 4, w odrestaurowanych piwnicach budynku Towarzystwa Lekarskiego w 2000 roku rozpocza swoj dziaalno stworzona przez firm NovoNordisk kawiarenka internetowa dla osb chorych na cukrzyc - Novo WebCafe. Naszym zdaniem - miejsce bardzo urokliwe. By moe niektrzy z Was mieli okazj ju tam goci?
25 Padziernika 2007 r. wanie w tym miejscu rozpoczyna swoj dziaalno pierwsza w Polsce Akademia Edukacyjna pod patronatem prof. Jacka Sieradzkiego z Katedry i Kliniki Chorb Metabolicznych w Krakowie oraz dr hab. med. Jerzego Starzyka z Kliniki Endokrynologii Dzieci i Modziey Dziecicego Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Zakres dziaalnoci akademii skierowany jest do osb z cukrzyc typu 1 i 2.

Jeli podejrzewasz, e moga nastpi u Ciebie infekcja w miejscu wkucia, skontaktuj si jak najszybciej z lekarzem. Odpowiednie miejsca wku to: o Brzuch o Poladki i biodra o Tylna cz ramion o Zewntrzna strona uda Trzymaj swj osprzt pod rk! Bardzo wane jest, by wkucia wymieniane byy co 2-3 dni, a zbiorniczki co okoo tydzie. Dlatego te wane jest by by pewien, e masz zapas osprztu. Naley pamita, e zuycie

moe nagle si zwikszy ze wzgldu na warunki rodowiskowe czy te bdy przy zakadaniu zestaww infuzyjnych. Najlepszym rozwizaniem jest ponowny zakup wku czy te zbiorniczkw, gdy otworzysz ostatnie pudeko. Znane angielskie powiedzenie mwi Uncja zapobiegawczoci jest warta funta zdrowia . Jest duo atwiej uzyska dobre efekty terapii i bezpieczestwo jeli pamitasz o kilku wyej wymienionych zasadach dotyczcych postpowania z zestawami infuzyjnymi i zbiorniczkami na insulin. Dziki tym kilku prostym wskazwkom moesz unikn wielu problemw i cieszy si z wolnoci jak daje Ci pompa insulinowa.

Oto Novo WebCafe w Krakowie, w ktrej ju niedugo si spotkamy

13

Firma Medtronic Poland zostaa przez firm Novo Nordisk zaproszona do wsppracy i zorganizowania spotka dla osb stosujcych osobiste pompy insulinowe. Sedecznie dzikujemy! Na pocztku chcemy zorganizowa spotkania dla pacjentw, ktrzy stosuj osobiste pompy insulinowe i ukoczyli 16- lat. Chcemy zaprosi zarwno tych, ktrzy rozpoczli terapi pompow w orodkach pediatrycznych jak i tych, ktrzy swoje pierwsze kroki z pomp rozpoczynaj jako osoby dorose w orodkach internistycznych. Dziki uprzejmoci firmy NovoNordisk chcemy stworzy miejsce, gdzie bdzie mona si spotka i porozmawia na nurtujce Was tematy dotyczce terapii pompowej. Niektre spotkania bd odbyway si z udziaem lekarzy specjalistw, tak wic bdziecie mogli zasign rady fachowcw. W padzierniku rozpoczyna si rok akademicki, dlatego drodzy pompiarze najwysza pora podnie swoje kwalifikacje pompowe w Akademii Edukacyjnej. Poniej znajdziecie propozycj tematw, ktre chcielibymy z Wami omwi. Oczywicie lista nie jest zamknita. Kolejno poszczeglnych zagadnie zalee bdzie od Waszych sugestii. Zdajemy sobie spraw, z tego, e wielu z Was ma jeszcze niewielkie dowiadczenie w terapii z zastosowaniem osobistej pompy insulinowej i chciaoby wymieni dowiadczenia z tymi, ktrzy maj w tym zakresie spore osignicia. Na pewno jest wiele zagadnie, ktre chcielibycie poruszy. Dlatego te mamy nadziej, e takie spotkania organizowane raz w miesicu pozwol na poszerzenie krgu znajomych z problemami takimi jak Wasze. Mamy nadziej, e dziki wsplnie

spdzonym chwilom, bdziecie mogli wymieni dowiadczenia, podzieli si sukcesami i porakami, a take zaczerpn informacji na temat najnowszych moliwoci dotyczcych terapii pompowej. Zdajemy sobie spraw z tego, e w codziennej bieganinie ciko jest znale czas

swoich lekarzy. Nie chcemy pisa sloganw, ale to przecie inwestycja we wasne zdrowie. Liczymy na Wasz obecno. Pamitam jak sama zaczynaam leczy si pomp i jak bardzo brakowao mi praktycznych wskazwek, jak szukaam kontaktu z kimkolwiek, kto mgby mi w tym pomc. Dlatego te, teraz

po blisko 10 latach obcowania z pomp insulinow chtnie podziel si z Wami rwnie wasnymi dowiadczeniami. Oto propozycje tematw, jakie powstay na podstawie Waszych telefonw i maili.

Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Data spotkania 25.10.2007 29.11.2007 20.12.2007 31.01.2008 28.02.2008 27.03.2008 24.04.2008 29.05.2008 26.06.2008

Proponowany temat Pompa insulinowa Paradigm 722 RT cigy pomiar glikemii w czasie rzeczywistym. Jak odnie najwiksze korzyci z tego modelu leczenia Kalkulator bolusa funkcja uatwiajca szacowanie dawki insuliny posikowej i korekcyjnej. Praktyczne wykorzystanie Prawidowe ywienie. Jak oblicza warto energetyczn posikw ? Jak korzysta z rodzajw bolusw posikowych? zajcia praktyczne. Co to jest czasowa zmiana bazy i jak z niej korzysta? Wysiek fizyczny. Jak zapobiega pnej hiperglikemii powysikowej? Cia a leczenie osobist pomp insulinow. Niebezpieczne sytuacje podczas stosowania pompy. Perspektywy terapii pompowej.
Gorco zapraszam na I spotkanie, ktre odbdzie si 25 padziernika o godzinie 17tej w Novo WebCafe ul. Radziwiowska 4, Krakw. Podczas tego spotkania ustalimy szczegy kolejnych. Osoby zainteresowane udziaem w spotkaniach Akademii Edukacyjnej prosz o przesanie zgoszenia drog mailow: teresa.benbenek-klupa@medtronic.com lub kontakt telefoniczny 510 202 941 Teresa Benbenek - Klupa Product Specialist Medtronic Diabetes

na swoj chorob, cieszymy si kiedy nie przeszkadza nam ona w yciu. Moe warto znale raz w miesicu godzin by wpa z dziewczyn, chopakiem czy wspmaonkiem i przedyskutowa, a by moe rozwiza pewne problemy wsplnie z innymi chorymi. Na edukacj zdrowotn zawsze brakuje czasu, nie zawsze moecie liczy na profesjonaln rad w orodkach zdrowia, gdzie odwiedzacie

14

Marzenia
Kady w dziecistwie mia marzenia. Bd straakiem, dziennikarzem, lekarzem, stewardes. Ile z nich si do dzi spenio? Ilu z nich przeszkodzia cukrzyca? Ja, podobnie jak wikszo z Was rwnie marzyam o wielu rzeczach. O niektrych nawet ju nie pamitam, inne, wydawaoby si niemoliwe do zrealizowania si speniy. Pragn opowiedzie Wam moj histori.
W wieku 15 lat zachorowaam na cukrzyc. Byo to 13 lat temu. Wtedy cukrzyca oznaczaa sztywn diet i 6 zastrzykw dziennie. Cakowita katastrofa. Zwaszcza dla zwariowanej nastolatki. Moje ycie lego w gruzach. Wstydziam si swojej choroby. Baam si odrzucenia, nawet przez najbliszych przyjaci. Przez cae liceum nie przyznaam si nikomu, e choruj. Teraz wiem, e byo to ogromnie niemdre, ale na szczcie nic zego mi si nie przytrafio. By moe dlatego, e moje cukry byy raczej wysze ni nisze. Okres buntu min. Czas na studia. Jakie tu wybra, co robi w yciu? Wybraam marketing, kompletnie bez pojcia co bd robi w przyszoci. Na II roku, aby dorobi sobie do kieszonkowego rozpoczam prac jako kelnerka w jednej z krakowskich restauracji. Praca nieza, ale tylko dla mojego portfela. Zgadnijcie co si dziao z moj cukrzyc? Posza kompletnie w odstawk. Tym bardziej, e jak tu cigle nie dojada, jeli wszystko tak smakowicie pachnie. Jak si czowiek nie zajmuje swoj chorob to przestaje ona istnie! Czy niektrzy z Was podobnie myl? Cae szczcie, e ju wtedy pojawi si Humalog. On jeden cho troch mi ycie uatwia. Ale, c do ideau wci byo daleko. Pewnego dnia obsugiwaam pewn samotn pani. Byam dla niej wybitnie mia, gdy sama z dowiadczenia wiedziaam, e jak kto decyduje si na samotny posiek to musi mie nie najlepszy humor. Sama miaam taki coraz czciej. Nie widziaam przed sob przyszoci. Byam zmczona chorowaniem ju 7 lat razem, ja i cukrzyca. Nie widziaam przed sob perspektyw co po studiach, ktre mnie w ogle nie interesoway. Ach, zapomniaam doda, e w tym roku rozpoczam studiowanie socjologii na Uniwersytecie Jagielloskim. Moe to mi si spodoba? Wracajc do pani, ktr obsugiwaam... Po obiedzie podesza do mnie i zapytaa czy nie chciabym zmieni pracy? Zapalia si we mnie iskierka nadziei. Na pewno zaproponuje mi co lepszego, ni to, co teraz robi. Zapytaam na jak? Odpowiedziaa, i w tym momencie wiedziaam, e nic z tego nie bdzie. Jestecie ciekawi, co to byo? Pani powiedziaa, e jest szefow stewardes na lotnisku w Krakowie i zapytaa czy nie zechciaabym doczy do ich grona. Oniemiaam. Daa mi wizytwk i powiedziaa ebym jak najszybciej napisaa CV i list motywacyjny i jej to przy-

Agnieszka de Mehlem, jest z nami i od niedawna pomaga innym opanowywa cukrzyc!

niosa. Wrciam wieczorem do domu cay czas mylc o tym wydarzeniu. Pomylaam: nic w wiecie nie dzieje si przypadkowo. Napisz to CV i zobaczymy co si wydarzy. Napisaam, zaniosam i czekaam 3 tygodnie. I zgadnijcie co? I nic. Nikt si do mnie nie odezwa. Zapomniaam o caej sprawie. Rok pniej pojechaam z moim chopakiem w Bieszczady. Nawiasem mwic

by pierwszym chopakiem, ktremu si przyznaam, e mam cukrzyc. Studiowa medycyn, wic pewnych faktw nie dao si przed nim ukry. A wic Bieszczady koniec wiata i jeszcze 31 grudnia. Nie zapomn tego dnia nigdy. Dzwoni telefon. Odbieram i sysz w suchawce znajomy gos pytajcy mnie czy moja aplikacja na stanowisko stewardesy jest nadal aktualna, gdy

15

jeli tak, to wanie w Warszawie rozpocz si nabr i powinnam jak najszybciej tam pojecha. Jeszcze raz pomylaam, e nic z tego nie bdzie, ale pojechaam. Pomylaam, e przynajmniej zobacz jak wyglda profesjonalna rekrutacja. Do pracy w Krakowie byo 600 kandydatek na 12 miejsc. Wiedzc, e i tak nie jest to praca dla mnie podeszam do wszystkiego na luzie i po rozmowie wstpnej okazao si, e za dwa dni mam przyjecha na egzamin pisemny z jzyka angielskiego. To dziao si tak szybko. Egzamin ustny z angielskiego, potem pisemny i ustny z francuskiego, testy psychologiczne, zadania w grupach, wszystkie kolejne etapy przechodziam, ju mi si marzyy zagraniczne wojae. Do czasu jak wyznaczyli mi termin bada lekarskich. Byy bardzo dokadne. Pomylaam, e najwyej mnie zdyskwalifikuj. Tyle ju przeszam, e nie wypada teraz si poddawa. Lekarze nie znaleli nic co by mogo mnie wykluczy. Wszyscy wiemy jak si przygotowa do badania krwi aby mie dobry cukier. Choroby przewleke? Oczywicie adnych. I tak oto 1 maja 2001 roku rozpoczam karier stewardesy. Z jednej strony cudowna praca, z drugiej koszmar. Wyobraacie sobie co to znaczy pilnowa cukrzycy, gdy cigle pracujesz, zmieniasz porty, strefy czasowe. Czasami byam tak zmczona, e w ogle nie robiam zastrzykw. A propos zastrzykw, czy wiecie jak trudno go zrobi w ciasnej toalecie w samolocie, gdy turbulencje nie pozwalaj usta na nogach? Jak tu ukry glukometr podczas kontroli granicznej. Ochrona pewnie by nic na jego widok nie powiedziaa, ale koleanki?

No i jeszcze coroczne badania zdrowotne. Jak ja to przeszam? Nie wiem. W midzyczasie spotkaam mojego znajomego z liceum. Od 2 lat jestemy po lubie. W zeszym roku urodziam wspaniaego, zdrowego chopca. Zastanawiacie si jak to byo moliwe z moj cukrzyc, ktra powinna by stawiana za wzr zego wyrwnania? Ot, gdy zaszam w ci Klinika Chorb Metabolicznych na Kopernika w Krakowie poyczya mi pomp. Poczciwy MiniMed 508. Nie wiem do czego porwna moje odczucia zwizane z jej uywaniem: to byo, jak wyjazd na upragnione wakacje po caym roku szkolnym. Nie przypuszczaam, e ycie z cukrzyc bdzie jeszcze kiedy atwe. W moim yciu od czasu zachorowania na cukrzyc zaszo wiele zmian. Przeszam okres buntu, negacji choroby do cakowitego jej zaakceptowania, co wicej do dbania o ni. Stao si to moliwe, dziki ludziom, ktrzy wycignli do mnie pomocn do, nauczyli mnie jak y z cukrzyc, jak uywa pompy. Gdy musiaam odda poyczon pomp kupiam sobie wasn - Paradigm 722 i ycie stao si jeszcze atwiejsze. Pompa sama mierzy cukier. Mylicie, e teraz nie mam trudnoci z robieniem zastrzykw w samolocie? Oczywicie, e nie mam, gdy ju nie latam i mam pomp, ktra sprawia, e zastrzyki ju nie istniej. Teraz bd si spotykaa z Wami. Od pocztku kwietnia pracuj w Medtronic, w regionie Polski Poudniowej. Agnieszka de Mehlem

DIABETYCYdo tablicy!
akcja szkolna Medtronica rozpoczyna si !
Drodzy Zebrowicze!
Rozpoczynamy akcj Diabetycy do tablicy. Chcemy sprawi, by polskie przedszkola i szkoy stay si dla diabetykw bezpieczne i przyjazne. Na pocztek pragniemy uhonorowa wszystkich Waszych przedszkolnych i szkolnych opiekunw, ktrzy nie bali si przyj Was do swojej grupy lub klasy, pomagaj i wspieraj Was na co dzie, zdobyli pene zaufanie Was i Waszych rodzicw. Pochwalcie si swoimi nauczycielami! Napiszcie do nas o nauczycielach najbardziej otwartych, pomocnych i wiadomych problemu cukrzycy. Czekamy na nominacje nauczycieli i wychowawcw, ktrzy: - pokazuj, e przedszkola i szkoy w Polsce s otwarte dla diabetykw - wiedz o cukrzycy tyle, by bez obawy uczy i opiekowa si diabetykami - sprawiaj, e dzieci z cukrzyc czuj si w szkole dobrze i bezpiecznie Nominowany nauczyciel bdzie mia szans opisania swoich dowiadcze z uczniem diabetykiem. Teksty wezm udzia w specjalnym konkursie. Gwn nagrod za zwycisk prac bdzie pompa Paradigm 722 dla ucznia oraz nagroda niespodzianka dla nauczyciela. 30 listopada 2007 r. termin nadsyania nominacji nauczycieli 15 stycznia 2008 r. termin nadsyania tekstw napisanych przez nauczycieli Moesz wzi udzia w konkursie jeli: - jeste diabetykiem - chodzisz do przedszkola, szkoy podstawowej, gimnazjum lub szkoy redniej - Twj nauczyciel lub wychowawca zgodzi si napisa do nas list o pracy z Tob i swoich wraeniach na temat traktowania diabetykw w szkole. Patronem akcji jest: Polskie Stowarzyszenie Diabetykw Adres nadsyania zgosze: Medtronic Diabetes Ul. Ostrobramska 101 04 041 Warszawa Z dopiskiem DIABETYCY DO TABLICY

Redakcja: Anna Zakrzewska, tel.: 022 465 69 34 Wydawca: Medtronic MiniMed, ul. Ostrobramska 101, 04-041 Warszawa Grafika i skad: Jacek Biskupski, tel.: 0 886 159 452 kontakt