You are on page 1of 190

L

T
H


P
H

N
G

L
I

N


B GIO DUC V O TAO
Trng i hc kinh t quc dn
----------------

------------------



L THI PHONG LIN


Nng cao hiu qu hot ng thanh ton qUC t
ca cc ngn hng thng mi vit nam




Lun n tin s kinh t











H Ni, 2008





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N


B GIO DUC V O TAO
Trng i hc kinh t quc dn
----------------

------------------



L THI PHONG LIN

Nng cao hiu qu hot ng thanh ton QUC t
ca cc ngn hng thng mi vit nam
Chuyn ngnh: Kinh t ti chnh, ngn hng
M s: 62.31.12.01



Lun n tin s kinh t


NGI HNG DN KHOA HOC
1: pGS. TS. L nh Hp
2: TS. Nguyn Vn Thnh





H Ni, 2008





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N


Cng trnh c hon thnh ti trng i hc Kinh t Quc Dn




Ngi hng dn khoa hc: 1 - pGS. TS. L nh Hp
2 - TS. Nguyn Vn Thnh



Phn bin 1: PGS.TS Nguyn Hu Ti
Phn bin 2: PGS.TS L Hong Nga
Phn bin 3: PGS.TS Nguyn Th Quy





Lun n c bo v trc Hi ng chm lun n cp Nh nc
Hp ti: ......................................................................
Vo hi gi ngy thng nm





C th tm hiu lun n ti th vin:
- Th vin trng i hc Kinh t Quc Dn
- Th vin Quc Gia





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N





LI CAM OAN

Ti xin cam oan y l cng trnh nghin cu ca ring ti. Cc s
liu, kt qu nu trong lun n l trung thc v cha c ai cng b trong bt
c cng trnh no khc.

H Ni, ngy 15 thng 09 nm 2008
Tc gi Lun n


L Th Phng Lin

















L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

DANH MC CC CH VIT TT

CNH Cng nghip ho
DN Doanh nghip
DN XNK Doanh nghip xut nhp khu
FDI Vn u t trc tip nc ngoi - Foreign Direct Investment
GDP Tng sn phm Quc ni - Gross Domestic Product
ICC Phng Thng mi Quc t - International Chamber of
Commercial
HH Hin i ho
KT Kinh t
KTQD Kinh t Quc dn
KTQT Kinh t quc t
KT-XH Kinh t x hi
L/C Th tn dng - Letter of Credit
NH Ngn hng
NHCT Ngn hng Cng Thng
NHT&PT Ngn hng u t v Pht trin
NHNNo&PTNT Ngn hng Nng Nghip v Pht trin nng thn
NHNT Ngn hng Ngoi Thng
NHNN Ngn hng Nh nc
NHTM Ngn hng thng mi
NHTMVN Ngn hng thng mi Vit Nam
NHTMCP Ngn hng Thng mi C phn
NHTMNN Ngn hng Thng mi Nh nc
NK Nhp khu
NSL Nng sut lao ng
NSLXH Nng sut lao ng x hi





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

ODA Vn ti tr chnh thc pht trin - Official Development
Assistance
TCTD T chc tn dng
TTQT Thanh ton quc t
TTNK Thanh ton nhp khu
TTXK Thanh ton xut khu
SWIFT H thng thanh ton vin thng lin ngn hng quc t - Society
for Worldwide Interbank Financial Telecommunication.
UCP Quy tc thc hnh tn dng chng t - Uniform Customs and
Practice for Documentary Credits
VN Vit Nam
VND ng Vit Nam
XK Xut khu





















L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

DANH MC CNG TRNH CA TC GI

1. L Th Phng Lin (2003), Gii php v tin t v Ngn hng nhm kim sot
lm pht, thc y tng trng kinh t, Tp ch Hot ng Khoa hc - B Khoa
hc v Cng ngh, 10/2003, trang 57-59.
2. L Th Phng Lin (2006), Ri ro trong hot ng Thanh ton quc t ca
Ngn hng thng mi, Tp ch Hot ng Khoa hc - B Khoa hc v Cng
ngh, 11/2006, trang 31-32.
3. L Th Phng Lin (2007), Bn v cc ch tiu xc nh hiu qu hot ng
TTQT ca Ngn hng thng mi, Tp ch Kinh t v pht trin, 04/2007, trang
49-50.
4. L Th Phng Lin (2007), Hin i ho cng ngh Ngn hng thng mi
Vit Nam, Tp ch Hot ng Khoa hc - B Khoa hc v Cng ngh, 06/2007,
trang 30-31.
5. L Th Phng Lin (2007), Gim thiu ri ro trong TTQT: 12 im cn lu ,
Tp ch Nh Qun l, 09/2007, trang 48-49.
6. L Th Phng Lin (2007), Cht lng nhn lc thch thc ca cc Ngn
hng thng mi Vit Nam trong qu trnh hi nhp, Tp ch Thng mi, (28),
trang 9-10.















L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

DANH MC CC BNG S LIU

S bng Tn bng Trang
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
2.6

2.7
2.8
2.9

Tc tng trng GDP ca Vit Nam giai on 2001-2007
Thu ht vn u t trc tip nc ngoi giai on 2001-2007
Tnh hnh vn ODA ca Vit Nam giai on 2001-2007
Kim ngch XNK ca VN giai on 2001-2007
Doanh s TTQT ca 4 NHTM ln nht VN
nh gi hiu qu hot ng TTQT ca NHTM qua mt s
ch tiu
Tng trng ngun vn ca 4 NHTM ln nht VN
Doanh s kinh doanh ngoi t ca 4 NHTM ln nht VN
D n cho vay ca 4 NHTM ln nht VN
54
55
55
56
60
62

64
66
66


















L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

DANH MC CC BIU PH LC

Biu :
S Tn Trang
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
2.7
2.8
2.9

Tc tng trng GDP ca Vit Nam giai on 2001-2007
Thu ht vn u t trc tip nc ngoi giai on 2001-2007
Tnh hnh vn ODA ca Vit Nam giai on 2001-2007
Kim ngch XNK ca VN giai on 2001-2007
Doanh s TTQT ca 4 NHTM ln nht VN
Tng trng ngun vn ca 4 NHTM ln nht VN
Doanh s kinh doanh ngoi t ca 4 NHTM ln nht VN
D n cho vay ca 4 NHTM ln nht VN
54
55
55
56
61
64
66
67


Ph lc:
S Tn Trang
1
2
3
4
Danh sch cc Ngn hng ti Vit Nam
Mt s hnh thc ti tr xut khu c p dng trn th gii
Tm tt mt s cam kt ca Vit Nam khi gia nhp WTO
Mt s v d v ri ro trong thanh ton quc t
I
VII
X
XIV












L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

MC LC
Trang
Phn m u
Chng 1: Nhng vn c bn v hiu qu hot ng thanh ton
quc t ca Ngn hng Thng mi
1.1. Tng quan v hot ng thanh ton quc t ca ngn hng thng
mi
1.2. Nhng vn c bn v hiu qu hot ng thanh ton quc t
ca ngn hng thng mi
1.3. Kinh nghim ca mt s nc trong vic nng cao hiu qu hot
ng thanh ton quc t v bi hc thc t vn dng vo Vit
Nam
Kt lun Chng 1
Chng 2: Thc trng hiu qu hot ng thanh ton quc t ca
ngn hng thng mi Vit Nam
2.1. Tng quan tnh hnh kinh t Vit nam t nm 2001 n nm 2007
2.2. Thc trng hiu qu hot ng thanh ton quc t ca cc ngn
hng thng mi Vit Nam
2.3. nh gi thc trng hiu qu hot ng thanh ton quc t ca
ngn hng thng mi Vit Nam
Kt lun chng 2
Chng 3: Gii php nng cao hiu qu hot ng thanh ton quc
t ca cc ngn hng thng mi Vit Nam
3.1. nh hng pht trin hot ng thanh ton quc t ca cc ngn
hng thng mi Vit Nam
3.2. nh hng nng cao hiu qu hot ng thanh ton quc t ca
ngn hng thng mi Vit Nam
3.3. Quan im a ra cc gii php nng cao hiu qu hot ng
thanh ton quc t ca ngn hng thng mi Vit Nam
1

6

6

31


44
52

53
53

57

74
104

105

105

108

109





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

3.4. Gii php nng cao hiu qu hot ng thanh ton quc t ca
ngn hng thng mi Vit Nam
3.5. Mt s kin ngh
3.5.1. Kin ngh vi Nh nc
3.5.2. Kin ngh vi Ngn hng Nh nc
3.5.3. Kin ngh vi B Cng - Thng
3.5.4. Kin ngh vi khch hng l cc doanh nghip xut nhp khu ca
Vit Nam
Kt lun Chng 3
Kt lun

110
130
130
139
142
147

147
149

























L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

TI LIU THAM KHO

1. Phm Thanh Bnh (2006), Nng cao nng lc cnh tranh ca h hng Ngn
hng thng mi Vit Nam trong iu kin hi nhp kinh t quc t, ti
liu Hi tho khoa hc v Vai tr ca h thng ngn hng trong 20 nm
i mi Vit nam, thng 1/2006, H Ni.
2. B ngoi giao (2002), Vit nam hi nhp kinh t trong xu hng ton cu
ho vn v gii php, NXB Chnh tr Quc Gia.
3. Chnh ph (2006), Quyt nh s 112/2006/Q-TTg ngy 24/5/2006 v vic
ph duyt n pht trin ngnh ngn hng Vit Nam n nm 2010 v
nh hng n nm 2020.
4. L Vinh Danh (1996), Tin v hot ng Ngn hng, NXB Chnh tr Quc
Gia.
5. David Cox (1997), Nghip v ngn hng hin i, NXB Chnh tr Quc Gia.
6. T Xun Dn, V Ch Lc (1997), Quan h kinh t Quc T, NXB H Ni.
7. Nguyn Du (2001), Qun tr Ngn hng, NXB Thng k.
8. Feredric S. Minskin (1994), Tin t, ngn hng v th trng ti chnh, NXB
Khoa hc v k thut.
9. Phan Th Thu H, Nguyn Th Thu Tho (2002), Ngn hng thng mi
qun tr v nghip v, NXB Thng k.
10. Linh Hip (2002), Gio trnh thanh ton quc t v ti tr xut nhp
khu, NXB Thng k.
11. Hongkongbank (1996), Cm nang thanh ton quc t, NXB Khoa hc x
hi.
12. Nguyn Th Phng Lan (1995), Mt s vn ri ro ngn hng trong iu
kin nn kinh t th trng, Lun n Tin s Kinh t, Trng i hc
Kinh t Quc Dn.
13. Lut cc T chc tn dng (1997), Ngn hng Nh nc Vit nam.
14. Lut Ngn hng nh nc (1997), NXB Chnh tr Quc Gia.





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

15. V Th Thu Nga (2003), Gii php nng cao hiu qu hot ng thanh
ton quc t ca Ngn hng Ngoi thng Vit Nam, Lun n Tin s
Kinh t, Hc Vin Ngn Hng.
16. Trn Hong Ngn (2001), Thanh ton quc t, NXB Thng k.
17. Ngn hng Cng thng Vit Nam, Bo co thng nin cc nm (2001-
2007).
18. Ngn hng u t v Pht trin Vit Nam, Bo co thng nin cc nm
(2001-2007).
19. Ngn hng Nh nc Vit nam (2000), Quyt nh s 488/2000/Q- NHNN
ca Thng c Ngn hng Nh nc ban hnh v vic phn loi ti sn
c, trch lp v s dng d phng x l ri ro trong hot ng ngn
hng ca t chc tn dng.
20. Ngn hng Nh nc Vit nam (2005), Quyt nh s 493/2005/Q- NHNN
ca Thng c Ngn hng Nh nc ban hnh v vic phn loi n, trch
lp v s dng d phng x l ri ro tn dng trong hot ng ngn
hng ca t chc tn dng.
21. Ngn hng Nh nc (2005), Nng cao nng lc qun tr ri ro ca cc
ngn hng thng mi Vit Nam, k yu hi tho khoa hc, NXB
Phng ng.
22. Ngn hng Nh nc Vit nam (2003), Ti liu hi tho Nhng thch thc
ca Ngn hng thng mi Vit Nam trong cnh tranh v hi nhp
quc t.
23. Ngn hng Nh nc (2005), Chin lc pht trin dch v ngn hng n
nm 2010 v tm nhn 2020, k yu hi tho khoa hc, NXB Phng
ng.
24. Ngn hng Nh nc Vit Nam (1996), Ngn hng Vit Nam qu trnh xy
dng v pht trin, NXB Chnh tr Quc Gia.
25. Ngn hng Nh nc Vit Nam (1997), Php lut v Ngn hng Trung
ng v Ngn hng thng mi mt s nc, NXB Th Gii.





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

26. Ngn hng Nng nghip v Pht trin Nng thn Vit Nam, Bo co thng
nin cc nm (2001-2007).
27. Ngn hng Ngoi Thng Vit Nam, Bo co thng nin cc nm (2001-
2007).
28. L Xun Ngha, Mt s vn v chin lc pht trin ngnh ngn hng
Vit nam n nm 2010 v nh hng n nm 2020, Ti liu hi
tho khoa hc, thng 1/2006 H ni.
29. Tt Ngc, i mi t chc hot ng ca Ngn hng Vit Nam pht
trin v hi nhp quc t, Ti liu hi tho khoa hc, Ngn hng Nh
nc Vit nam, 9/2003.
30. Tt Ngc, Gii php hon thin mi trng lut php trong nghip v
thanh ton quc t ca Ngn hng thng mi Vit Nam, ti
nghin cu khoa hc cp ngnh, m s: KNH.03.06.
31. T Kim Ngc (2004)- Tun th yu cu ca Basel 1 tiu chun o lng kh
nng hi nhp ca h thng Ngn hng Nh nc Vit Nam, Tp ch
ngn hng s 11/2004.
32. Phm Ch Quang, Cnh tranh trong hot ng ngn hng giai on hin
nay, Tp ch Ngn hng, s 6/2000.
33. Hong Xun Qu (2002), Nghip v Ngn hng Trung ng, NXB Thng
k.
34. Nguyn Th Quy (2003), Thanh ton quc t bng L/C Cc tranh chp
thng pht sinh v cch gii quyt, NXB Chnh tr Quc Gia.
35. Li Ngc Qu (2000), Nhng vn c bn nhm hon thin cc nghip v
thanh ton quc t ca h thng ngn hng thng mi Vit Nam,
Lun n Tin s Kinh t, Hc Vin Ngn hng.
36. L Vn T (2000), Nghip v ngn hng quc t, NXB Thng k.
37. Nguyn Vn Tin ( 2003), Cm nang Th trng ngoi hi v cc giao dch
kinh doanh ngoi hi, NXB Thng k.
38. Nguyn Vn Tin (2005), Thanh ton quc t ti tr ngoi thng, NXB





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

Thng k.
39. Nguyn Trng Thu (2003), Ton tp UCP Quy tc v thc hnh thng
nht tn dng chng t, NXB Thng k.
40. V Thanh Thu, PGS .TS on Th Hng Vn (2002), Nhng gii php nng
cao hiu qu s dng Incoterms 2000 ti Vit Nam, NXB Thng k.
41. V Duy Tn, Mt s vn v xy dng m hnh qun tr ri ro hiu qu ti
cc Ngn hng thng mi Vit Nam, Tp ch Ngn hng, s 18/2006.
42. L Vn T (2000), Tn dng ti tr xut, nhp khu, thanh ton quc t v
kinh doanh ngoi t, NXB Thng k.
43. Nguyn Hu Tu (2002), K thut nghip v ngoi thng, NXB Gio dc.
44. inh Xun Trnh (2002), Gio trnh thanh ton quc t trong ngoi thng,
NXB Gio dc.
45. E.W Reed & E.K Gill (1993), Ngn hng thng mi, NXB Thnh ph H
Ch Minh.
46. Peter Rose (1999), Qun tr ngn hng thng mi, NXB bn Ti chnh.
47. Tp ch ngn hng s 3 (thng 3/2004); s 4 (thng 2/2006); s 7 (thng
4/2006); s 16 (thng 8/2006); s 17 (thng 9/2006); s 18 (thng
9/2006).
48. Th trng ti chnh tin t s 11 (1/6/2002); s 22 (15/11/2006); s 21
(1/11/2006); s 12 (15/6/2005); s 22 (15/11/2005); s 9 (1/5/2005); s
20 (15/10/2005); s 6 (15/3/2005); s 6 (15/3/2005); s 18 (15/9/2005);
s 6 (15/3/2006); s 5 (1/3/2006); s 17 (11/4/2006).

TING ANH
49. Frederic S.Miskin, The Economics of Money, Banking, and Financial and
Market. New York 1992.
50. The ICC Uniform Rules for Demand Guarantees.
51. UCP 500, ICCs Rules on Documentary Credits.
52. UCP 600, ICCs New Rules on Documentary Credits





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N



Websites:
53. http://www.sbv.gov.vn/vn/home/htTCTD.jsp
54. http://www-wds.worldbank.org/external/default/wdscontentserver/wdsp/IB
55. http://web.worldbank.org/wbsite/external/countries/eastasiapacificext/vietna
minvietnameseextn/
56. http://wwwmof.gov.vn/default.aspx?tabid=5991&itemid=50580
57. http://vneconomy.vn/home/20080910011153464poc5/viet-nam-tut-5-bac-ve-
moi-truong-kinh-doanh.htm
58. http://vnexpress.net/gl/kinhdoanh/2008/09/3ba064ee/
59. http://www.agribank/ecommon/downloads.aspx?doctypeid=2
60. http://www.bidv.com.vn/report_bidv.asp
61. http://www.icb.com.vn/?annua=l
62. http://www.vietcombank.com.vn/annualreports/










L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 1 -
PHN M U

1. Tnh cp thit ca ti
T ngy 7/11/2006, Vit Nam l thnh vin chnh thc ca T chc
Thng mi Th gii (WTO). S kin ny nh du mt mc son lch s
trong pht trin kinh t v hi nhp quc t ca Vit Nam. Thi c v thch
thc ca qu trnh hi nhp t ra nhiu vn cn gii quyt. Trong
TTQT, mt mt xch ca qu trnh pht trin thng mi quc t cng ang
t ra nhng vn phi gii quyt hin nay cng nh trong nhng nm ti.
i vi cc NHTMVN, trong NHTMNN l mt khu vc ln, gi
vai tr chi phi, th hot ng TTQT ang tr thnh mt lnh vc mi nhn
phc v nn kinh t trong thi k hi nhp v c bit l nng cao nng lc
cnh tranh ca NHTM.
Thanh ton quc t ca cc NHTMNN trong thi gian va qua t
c nhng bc pht trin quan trng gp phn m rng tm hot ng, hi
nhp cng ng ngn hng quc t v a li nhng li ch to ln cho ngn
hng. Tuy nhin, hot ng TTQT ca NHTMVN hin nay cng ang bc l
nhiu bt cp, c bit l tnh an ton, hiu qu thp, uy tn trong cng ng
quc t cha tng xng vi tim nng v mong mun.
gp phn tm kim gii php cho cc vn trn, lun n la
chn tiu : Nng cao hiu qu hot ng thanh ton quc t ca cc
Ngn hng thng mi Vit Nam.
2. Tng quan v tnh hnh nghin cu ti
Lin quan n ti Nng cao hiu qu hot ng TTQT ca
NHTMVN c mt s Lun n tin s hay nhng cng trnh nghin cu
khoa hc c cng b di dng ti khoa hc cp B, ngnh v vic
nghin cu ny c tip cn nhng gc v phm vi khc nhau. Nhng
kt qu nghin cu cc cng trnh ny cng phn no c cc NHTMVN
p dng trong vic nng cao hiu qu hot ng TQTT ca NHTM trong tin




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 2 -
trnh hi nhp. C th k n mt vi cng trnh nghin cu tiu biu trong
lnh vc TQTT thi gian qua l: Nghin cu v vn ri ro ca tc gi
Nguyn Th Phng Lan(1995) [5] - tc gi trnh by mt cch tng quan
v nhng dng ri ro m cc NHTM c th gp phi trong qu trnh hot ng
ca mnh, t tc gi xut mt s gii php nhm hn ch bt nhng
ri ro ca ngn hng trong iu kin nn kinh t th trng; Nghin cu tng
th TTQT ca tc gi Li Ngc Qu(2000) [11] - tc gi trnh by mt
cch tng quan v nhng nghip v TTQT, nhng tn ti trong hot ng
TTQT ca cc NHTMVN, t a ra nhng gii php nhm hon thin cc
nghip v TTQT ca h thng NHTMVN; Nghin cu mi trng php lut
trong TTQT ca PGS.TS Tt Ngc v mt nhm tc gi (2004) [9] - nhm
tc gi i su nghin cu v vn php ch ni a trong nc v quc t
c lin quan ti hot ng TTQT, phn tch thc trng hot ng TTQT v
mi trng php l cho hot ng ny Vit Nam, t a ra cc gii php
hon thin mi trng lut php trong nghip v TTQT ca NHTMVN;
Ring v lnh vc nghin cu hiu qu hot ng TTQT c lun n ca tc
gi V Th Thu Nga (2003) [7] cp. Tuy nhin lun n ca tc gi V Th
Thu Nga mi ch dng li phm vi hp l Ngn hng Ngoi Thng Vit
Nam v mi ch n thi im l nm 2003. Trong khi th khi lng
TTQT ca NHTMVN li tp trung phn ln vo cc NHTMNN v c bit l
t nm 2004 n nay th cha c mt cng trnh nghin cu no cp. V
vy, trong lun n ny tc gi nghin cu mt cch tng qut v hot ng
TTQT ca NHTM, cc nghip v TTQT, cc ch tiu nh gi hiu qu hot
ng TTQT ca NHTM, cc nhn t lm nh hng ti hiu qu hot ng
TTQT ca NHTM, cc dng ri ro thng gp trong qu trnh tin hnh hot
ng TTQT ca NHTM. Trn c s phn tch thc trng hiu qu hot ng
TTQT ca NHTMVN thi gian qua v trn c s xem xt, k tha cc cng
trnh nghin cu ca nhng ngi i trc, tc gi xut mt s gii
php nhm nng cao hiu qu hot ng TTQT ca NHTMVN thi gian ti.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 3 -
y l cng trnh khoa hc u tin nghin cu mt cch tng qut v vn
hiu qu TTQT ca NHTMVN, do vy ti khng b trng lp vi cc cng
trnh cng b trc .
3. Mc ch nghin cu
- Lm r thm l lun c bn v hiu qu kinh t ca lnh vc TTQT, c bit
trong thi k ton cu ho v hi nhp quc t.
- nh gi thc trng hot ng TTQT ca cc NHTMNN Vit Nam trong
thi k hi nhp quc t v pht trin ca nn kinh t Vit Nam.
- xut cc gii php nh hng nhm nng cao hiu qu hot ng TTQT
ca cc NHTMVN thi gian ti.
4. i tng v phm vi nghin cu
- i tng nghin cu: Nghin cu hiu qu hot ng TTQT ca cc
NHTM
- Phm vi nghin cu: Lun n tp trung nghin cu nhng vn lin quan
ca bn NHTM ln nht Vit Nam l: NH u t v pht trin Vit Nam,
NH Ngoi thng Vit Nam, NH Cng thng Vit Nam, NH Nng nghip
v pht trin nng thn Vit Nam.
- Mc thi gian nghin cu: T nm 2001 n nm 2007.
5. Phng php nghin cu
Lun n s dng cc phng php nghin cu khoa hc ph bin, c
bit l kt hp phng php nh lng v phng php nh tnh trong
nghin cu l lun cng nh trong nh gi thc tin v xut gii php. T
duy c lp trong vn dng cc quan im pht trin kinh t ca Vit Nam, v
tip cn cc trng phi l thuyt tn c in v cc kt qu nghin cu ca
cc tc gi lun n v ti nghin cu Vit Nam.
6. Nhng ng gp mi ca Lun n
- V mt l lun: Lun n thc hin vai tr c lp ca mnh trong tip cn, h
thng ho, gp phn lm r thm nhng vn c bn v lnh vc hot ng




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 4 -
quc t ca NHTM l TTQT. Trong c bit ch trng lm r tiu ch
nh gi hiu qu hot ng TTQT v phng din nh lng v nh tnh.
- V mt nghin cu thc tin: Trn c s phn tch thc trng hot ng
TTQT ca NHTMVN thi gian qua, lun n ch ra rng mc d t
c nhng kt qu nht nh, song nhng mt hn ch cng khng phi l t
v ginh chin thng trong cuc cnh tranh khc lit khi Vit Nam
chnh thc tr thnh thnh vin ca WTO th khng cn con ng no khc
l cc NHTMVN phi ch trng ti vic nng cao hiu qu hot ng TTQT
ca NH mnh.
- V tnh ng dng ca ti nghin cu vo thc tin: ti tng kt
hot ng thc tin, a ra nhng phn tch, nhn nh tng qut v nhng
thnh cng, tim nng, xu th pht trin hot ng TTQT ca NHTMVN,
ng thi lm r nhng tn ti, hn ch, bt cp v nguyn nhn nh hng.
T c s ny c th to c hi thun li cho vic vn dng vo thc tin ca
cc NHTMVN v gp phn b sung c s l lun trong hot ng nghin cu
hin ti cc NHTMVN.
Trong qu trnh nghin cu ti ny, tc gi cng gp phi mt s
nhng thun li cng nh kh khn nht nh l:
+ Thun li: Tc gi l ngi lm vic lu nm trong lnh vc NH, nn c
iu kin tm hiu mt cch su sc v k cng v cc mt hot ng ca NH
ni chung, v hot ng TTQT ca NH ni ring, t c th a ra
nhng nghin cu v kin ngh thit thc i vi cc NHTM.
+ Kh khn: l vic thu thp s liu t cc NHTM, bi v hot ng
TTQT l hot ng ht sc mi m i vi cc NHTMVN (tr NHNTVN
c hot ng TTQT t lu, cn cc NHTM khc ch c hot ng TTQT t
sau nm 1990), s liu ca cc NH thng khng ng nht, khng c th v
khng chi tit nn rt kh khai thc v so snh.
7. Kt cu ni dung lun n




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 5 -
Tn lun n: Nng cao hiu qu hot ng thanh ton quc t ca
cc Ngn hng thng mi Vit Nam.
B cc lun n: Ngoi Phn m u v kt lun, danh mc cc ti liu
tham kho, ph lc, lun n gm 3 chng:
Chng 1: Nhng vn c bn v hiu qu hot ng thanh ton quc t
ca Ngn hng thng mi.
Chng 2: Thc trng hiu qu hot ng thanh ton quc t ca cc Ngn
hng thng mi Vit Nam.
Chng 3: Gii php nng cao hiu qu hot ng thanh ton quc t ca cc
Ngn hng thng mi Vit Nam.























L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 6 -
CHNG 1
NHNG VN C BN V HIU QU HOT NG
THANH TON QUC T CA NGN HNG THNG MI

1.1. TNG QUAN V HOT NG TTQT CA NHTM
1.1.1. Khi nim TTQT
Hot ng XNK c t ngn xa v gn lin vi vic s dng cc
ng tin quc gia khc nhau, nn c lin quan n vn TTQT. Hnh thc
thanh ton XNK s ng nht l hng i hng (barter). Khi hai bn i tc t
tho thun v chng loi, s lng, cht lng hng ha trong mt giao dch
mua v bn ng thi. Tin thm mt mc, mi c NH xut hin lm trung
gian, chuyn ho loi tin ny sang loi tin khc, i din cho bn mua thanh
ton cho bn bn.
Khi k thut nghip v v mng li hot ng pht trin hn, NH c
th i din cho bn bn yu cu bn mua phi tr tin gi tr ca mn hng
mua. n y vai tr ca NH cn gii hn mc lm dch v gip hai i
tc khng can thip vo quyt nh mua bn v thanh ton ca h. L tc nhn
chnh, hai bn mua bn phi hiu r v tn nhim ln nhau.
Ngoi thng pht trin, to ra kh nng cc i tc d cha hiu k
nhau lm c th mua bn vi nhau to th trng v tng li nhun. Bng
cc nghip v ca mnh, NH tr thnh gch ni gia hai bn mua v bn cch
xa nhau v mt a l, nhng hng ro ngn ng, phong tc tp qun, cha
hiu r nhau, lm n sng phng vi nhau. NH cung cp thm dch v mi:
dch v cho mn uy tn, gip cc i tc kinh doanh XNK thanh ton mau
chng, thun li, an ton.
Nghip v TTQT ca NHTM gip cho ng vn chu chuyn lin tc
trn phm vi ton cu, qua h tr ngoi thng pht trin khng ngng.
ng sau cc lung dch chuyn ti chnh i ng ngc chiu vi lung dch
chuyn hng ho, dch v l s chuyn ng ca h thng NH lun chuyn




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 7 -
vn bng ngoi t nhm phc v nhu cu thanh ton khch hng. Phng thc
cng cc cng c thanh ton ch l cc sn phm ti chnh khch hng tu
chn ph hp tng nhu cu c th tho mn cc tiu ch: nhanh, gn, an ton,
r. Trong thc t kh xc nh phng thc thanh ton no tt hay quan trng
hn phng thc no v mi phng thc u c u, nhc im v phng
thc ra i sau tuy c khc phc bt nhc im nhng khng h ph nh
phng thc trc .
TTQT l chc nng NH quc t ca NHTM. N c hnh thnh v
pht trin trn c s s pht trin ngoi thng ca mt nc v NHTM c
NN giao cho c quyn lm cng tc thanh ton ny. Do vy cc giao dch
thanh ton trong ngoi thng u phi thng qua NH. y l nghip v i
hi trnh chuyn mn, ng dng cng ngh NH, to s ho nhp h thng
NH ni a vo h thng NHTM th gii, an ton v hiu qu i vi NHTM.
TTQT lm tng tnh thanh khon cho NH; thc y tng cng quan h KT
i ngoi.
TTQT tn ti l cn thit, khch quan trong vai tr thc y giao lu
hng ho, tin t gia cc quc gia trn th gii vi nhau. Nghin cu v
TTQT th c rt nhiu quan im khc nhau, chng hn:
C quan im cho rng: TTQT l vic thanh ton gia cc nc vi
nhau v nhng khon tin n ln nhau, pht sinh t cc quan h giao dch v
KT, ti chnh, chnh tr, vn ho..., ch th trong TTQT c th l php nhn
hoc Chnh ph cc nc.
Theo Tc gi Li Ngc Qu Lun n tin s KT (2000), th: TTQT l
vic thc hin cc ngha v chi tr v tin t pht sinh t cc quan h KT,
thng mi, ti chnh, tn dng gia cc t chc KT quc t, gia cc hng,
cc c nhn ca cc nc khc nhau kt thc mt chu trnh hot ng
trong lnh vc KT i ngoi bng cc hnh thc chuyn tin hay b tr trn
ti khon ti cc ngn hng[11].




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 8 -
Cn theo Tc gi V Th Thu Nga - Lun n tin s KT (2003), th:
TTQT l vic thc hin cc ngha v chi tr v tin t pht sinh trn c s
cc hot ng KT v phi KT gia cc t chc, c nhn nc ny vi t chc,
c nhn nc khc, hay gia mt Quc gia vimt t chc quc t, thng qua
quan h gia cc ngn hng ca cc nc lin quan [7].
Cn theo quan im ca tc gi th: TTQT l vic thc hin cc nghip
v chi tr v tin t pht sinh t cc quan h KT, thng mi, ti chnh, tn
dng v dch v phi mu dch gia cc t chc KT, gia cc cng ty, cc c
nhn ca cc nc vi cc i tc ca mnh trn th gii kt thc mt chu
trnh hot ng trong lnh vc KT ngoi bng cc hnh thc chuyn tin
hay b tr trn cc ti khon ti cc ngn hng ca cc nc c lin quan.
Mt hot ng thanh ton c coi l TTQT khi c s di chuyn qua
li cc yu t u vo v cc yu t u ra, gia ngi c tr v phi c tr m
kt qu ca n s lm tng hoc gim d tr ngoi hi ca mt nc th c
coi l hot ng TTQT. Nhng hng tin t nh vy gm cc yu t u vo
nh: bn hng ho ra nc ngoi bng ngoi t; u t vn ngoi quc vo
trong nc; nc ngoi tr n hay li pht sinh t cc nghip v u t ra
nc ngoi; vn ti ph, bo him ph, NH hoc chi ph hoa hng khc c
tr bng ngoi t; bn ti sn nc ngoi, bi thng chin tranh v cc
khon thanh ton khc ca Chnh ph; du lch, cc nghip v khc nhau v
phi mu dch. V cc yu t u ra nh: NK bng tin nc ngoi; u t vn
vo nc khc bng ngoi t; tr n vay v li bng ngoi t cho nc vay;
thanh ton cc loi chi ph v vn ti, bo him, NH, bi thng chin tranh,
chuyn tin cho nc ngoi pht sinh do h bn ti sn ca h nc mnh;
chi ph v du lch v phi mu dch.
Khc vi thanh ton trong nc, TTQT thng gn vi vic trao i
gia ng tin quc gia ny ly ng tin quc gia khc. Khi k kt hp ng
mua bn ngoi thng, cc bn phi m phn v thng nht v ngoi t s
dng trong giao dch: l ng tin ca nc ngi bn, ngi mua hoc ng




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 9 -
tin ca mt nc th ba. Tin t trong TTQT thng khng phi l tin mt
m tn ti di hnh thc l cc phng tin thanh ton nh in chuyn tin,
hi phiu, sc ngoi t.
C s k thut thc hin TTQT l mng TTQT gia cc thnh vin
tham gia cc quc gia ring bit. Hin nay, phn ln vic chi tr trong
TTQT c thc hin thng qua mng SWIFT (chim hn 90% cc giao dch
ti chnh tin t quc t hng ngy) v cc mng thanh ton khc nh chuyn
tin, thanh ton b tr chu lc v ton cu.
Chng t cng l yu t c bn khng th thiu trong TTQT. Chng t
l c s ngi th hng c quyn c i tin v l cn c chp nhn
n hoc t chi thc hin ngha v chi tr ca mnh [11].
1.1.2. c im c bn ca hot ng TTQT
Trong TTQT, hnh vi mua bn hay trao i hng ho v dch v din ra
gia cc quc gia khc nhau, do n cha ng nhiu ri ro hn so vi
thanh ton ni a. Nhng ri ro m thanh ton ni a thng gp phi nh:
la o, mt kh nng thanh ton cng lun tim n trong hot ng TTQT,
nhng vi quy m v mc nguy him hn nhiu ln. Mt khc, trong
TTQT cn pht sinh mt s loi ri ro khc m thanh ton ni a khng c
nh: ri ro chnh tr, ri ro php l, ri ro th trng, ri ro t gi li cng
lm cho hot ng TTQT tr nn ri ro hn. Do nhng c th ring ny m
hot ng TTQT b chi phi bi nhiu nhn t:
1.1.2.1. Hot ng TTQT chu s chi phi ca lut php quc t
Cc ch th tham gia hot ng TTQT l cc t chc, c nhn cc
quc gia khc nhau. Do c s khc bit v a l, phong tc tp qun, ngn
ng, lut php nn d dn n vic cc bn khng thng nht cch hiu v
kh nng xy ra tranh chp v ri ro l rt ln. V vy, hot ng TTQT chu
s iu chnh ca nhiu quy phm, ngun lut khc nhau nh: Lut quc t,
tiu chun php l ca nc i tc... Lut iu chnh quan h hp ng mua
bn v thanh ton cha ng yu t quc t. Trong trng hp xy ra tranh




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 10 -
chp, khng th x l n gin nh trong nc m phi da vo nhng quy
nh php l chung. Cc i tc tham gia hot ng TTQT cn tho thun vi
nhau nhng quy nh r rng v bao qut trong phm vi c hiu lc php l,
nu mun, ngay t u nn loi tr nhng vn nan gii. Thm vo , mt
vi nc c nhng quy nh rt c bit v cc iu kin thanh ton v kh
nng cung ng nhng chng t cn thit, do NH v cc DN XNK phi tm
hiu v xem xt k cng, y mi yu t thc thi tri chy cc nghip
v ngoi thng.
1.1.2.2. Hot ng TTQT chu ri ro cao
Hot ng TTQT ca NH l mt trong nhng hot ng KT c nhiu
ri ro hn ht. Mt h thng NH hot ng tt c th lm gim bt ti mc
ti thiu tt c nhng ri ro, ngoi tr nhng ri ro v tai ho (nh ng
t...), nhng t suy thoi ln v KT trn th gii... Vic nghin cu nhng
ri ro ny khng th tch ri vi vic nghin cu lut l NH, v mc ch
chnh ca lut l NH l bt buc cc NH phi c thi thn trng i vi cc
ri ro. Cc ri ro trong hot ng TTQT gm:
* Ri ro do khng hon tr tn dng
Ri ro tn dng l ri ro gn lin vi hot ng NH. Cho vay bao gi
cng bao gm ri ro v xy ra mt mt. Ri ro tn dng khng gii hn hot
ng cho vay, m cn bao gm nhiu hot ng mang tnh cht tn dng khc
nh cc hot ng bo lnh, cam kt, chp thun ti tr thng mi... Ri ro
tn dng l vn c c bit quan tm khng ch phm vi cc NH m c
trong ton b nn KT.
* Ri ro k thut nghip v
Ri ro k thut nghip v l nhng ri ro hnh thnh do nhng sai st
mang tnh k thut trong qu trnh thanh ton, nh s khc bit gia b chng
t thanh ton vi ni dung L/C, hay vic cc bn tham gia thc hin sai mt
khu trong quy trnh nghip v thanh ton hoc tri vi iu khon ca
UCP500.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 11 -
- Ri ro i vi NH m th tn dng (Issuing bank): l nhng ri ro v t
gi, ri ro trong qu trnh vn chuyn, ri ro do nh NK mt kh nng thanh
ton hoc b ph sn, ri ro do nh XK c hnh vi la o, ri ro do NH m
khng hnh ng ng theo UCP m L/C dn chiu...
- Ri ro i vi NH thng bo th tn dng (Advising bank): l ri ro khi
NH thng bo quyt nh thng bo nhm phi mt L/C gi (hoc sa i gi)
m khng c ghi ch g, th theo thng l quc t phi hon ton chu trch
nhim vi bn lin quan.
- Ri ro i vi NH xc nhn (Confirming bank): l khi NH xc nhn
khng nm c nng lc ti chnh ca NH m m vi i xc nhn theo yu
cu ca h ri cui cng NH xc nhn phi nhn trch nhim thanh ton
thay cho NH m do NH m thiu thin ch hay mt kh nng thanh ton,
thm ch ph sn.
- Ri ro i vi NH chit khu chng t (Negotiating bank): l ri ro xy
ra do nhng nguyn nhn bt kh khng; ri ro do nh NK t chi thanh ton;
ri ro trong qu trnh vn chuyn; ri ro do nh NK t chi thanh ton b
chng t; ri ro do NH m b ph sn; ri ro do NH chit khu khng hnh
ng ng theo quy nh ca UCP.
* Ri ro v mt o c kinh doanh
Ri ro o c l nhng ri ro khi mt bn tham gia c tnh khng thc
hin ng ngha v ca mnh, lm nh hng ti quyn li ca cc bn khc.
* Ri ro do c ch chnh sch thay i hay cn gi l ri ro chnh tr
Ri ro chnh tr thng gp khi mi trng php l, nn KT ca mt
nc cha n nh, thng xuyn c sa i, b sung. Trong thc t nhng
thay i ny thng khin cc NH v cc bn XNK khng th thc hin c
cam kt ca mnh, lm cho qu trnh thanh ton b ngng tr thm ch b hu
b, gy thit hi cho cc bn.
* Ri ro li sut




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 12 -
Ri ro li sut l ri ro m NH phi chu khi c cc khon cho vay hoc
n theo li sut c nh, do din bin li sut v sau gy ra.
* Ri ro hi oi
Cc ri ro trong vic giao dch ngoi hi xut pht t t gi hi oi
ca cc loi tin t khc nhau do tc ng ca KT v chnh tr ca mt t
nc.
* Ri ro mt kh nng thanh ton
Ri ro mt kh nng thanh ton l ri ro ring c ca NH v lin quan
n s sng cn ca NH. N thng l hu qu ca mt hay nhiu ri ro ni
trn xy ra m NH khng lng trc c. Mc d kh nhn ra mt cch
chnh xc c nguyn nhn ca nhng v ph sn NH, song lch s ca hng
lot cc v ph sn NH li cho thy cc iu kin mt kh nng thanh ton
ca NH cng l mt trong s nhng nguyn nhn gp phn rt quan trng.
Mt NH hot ng bnh thng phi m bo c kh nng thanh ton. Kh
nng thanh ton tc l p ng c cc nhu cu thanh ton hin ti, t xut
khi c vn ny sinh v p ng c kh nng thanh ton trong tng lai.
Khi NH thiu kh nng thanh ton, nu khng c gii quyt mt cch kp
thi c th dn n mt kh nng thanh ton. Khi NH tha kh nng thanh
ton s dn n ng vn, lm gim kh nng sinh li, thu nhp ca NH gim.
* Ri ro uy tn
L ri ro d lun nh gi xu v NH, gy kh khn nghim trng cho
NH trong vic tip cn ngun vn hoc khch hng ri b NH.
Ngoi nhng ri ro c bn nu trn, trong hot ng ca NH cn chu
nhng ri ro do bin ng ca thin nhin mang li nh: thin tai, ho hon,
ng t hoc cc ri ro nh la o, trm cp, tham nhng lm thit hi
hay ph hu cc ti sn ca NH. Cc ri ro ny xy ra cng gy mt mt, thit
hi khng nh cho NH.
Tm li, trong hot ng TTQT c nhiu yu t c th gy bt li cho
c NH v DN. l s bin ng ca cc yu t trong sn xut, trong thng




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 13 -
mi, cc yu t v con ngi, phong tc, tp qun, bin ng v chnh tr...
Tng nhng thit hi ny vt xa s vn dnh cho mt khon u t no
do hu qu ti chnh ca n. Nhng ri ro ny s a DN n ch kh khn
thm ch dn n ph sn. Khi s ko theo nhng kh khn cho NH cung
cp tn dng cho DN. Nghin cu cc loi ri ro NH s gip a ra nhng
bin php nhm h thp ri ro. Mt h thng NH hot ng tt c th lm
gim bt ti mc ti thiu tt c nhng kh nng ri ro, ngoi tr nhng ri ro
v tai ho nh ng t, nhng t suy thoi ln v KT trn th gii...
1.1.2.3. Hu ht cc giao dch TTQT u tch ri gia khu thanh ton v
chuyn giao quyn s hu hng ho
Trong cc giao dch TTQT, vic thanh ton tin khng din ra ng
thi vi vic giao hng.
1.1.2.4. ng tin s dng trong thanh ton c th l ni t hay ngoi t
Trong quan h TTQT, cc bn i tc cng quan tm n nhng vn
c li nht cho mnh, bi vy cc bn phi tin hnh m phn v nhng vn
nh: iu kin tin t, iu kin m bo hi oi, iu kin v thi gian
thanh ton. Khc vi thanh ton ni a, TTQT thng gp nhiu ri ro do s
bin ng ca tin t, s bt n chnh tr ca mt quc gia, do v tr a l ca
cc bn tham gia cch xa nhau lm hn ch vic tm hiu kh nng thanh ton
ca con n. Do vy, cc nghip v m bo, bo lnh ca NH, hot ng tn
dng ca cc t chc tin t, ti chnh quc t ra i nh l mt yu t khng
th thiu h tr cho hot ng TTQT.
1.1.3. Vai tr ca thanh ton quc t
1.1.3.1. Vai tr ca thanh ton quc t i vi nn kinh t
Trn th gii mi quc gia u c nhng c im t nhin, KT, x hi
ring bit. Do vy, mi nc c nhng li th ring sn xut ra nhng
hng ho m cc nc khc khng th sn xut ra c hoc sn xut ra vi
chi ph sn xut cao hn. Trn c s phn cng lao ng quc t c hnh
thnh v ngy cng pht trin, cc hot ng bun bn trao i gia cc quc




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 14 -
gia ngy cng a dng phong ph. Hn th na, trong qu trnh tm kim li
nhun cc lung t bn t nc ny sang nc khc an xen chng cho ln
nhau vi mt tc dy c. Qu trnh tin hnh cc hot ng trn, tt yu
ny sinh nhng nhu cu chi tr, thanh ton tin t gia cc ch th cc quc
gia khc nhau. Dn n nhu cu thc hin cc hot ng TTQT.
TTQT l mt khu rt quan trng trong hot ng ngoi thng. Thng
qua hot ng TTQT, cc lung hng ho v dch v c chuyn t quc gia
ny n quc gia khc v ko theo n l s di chuyn lung tin gia cc
quc gia. TTQT em li ngun thu ngoi t ln, gp phn vo s nghip
CNH, HH t nc.
TTQT l iu kin thc y hng ho pht trin. Thng qua hot
ng TTQT, cc ch th kinh doanh mua bn c cc hng ho, dch v.
iu m bo cho qu trnh ti sn xut c tin hnh bnh thng, lu
thng hng ho dch v c thng sut. V vy, khng c hot ng TTQT
pht trin th sn xut v lu thng hng ho khng th pht trin c.
Thng qua vic mua bn hng ha, dch v trn th trng, TTQT c
vai tr quan trng trong vic m rng kh nng tiu dng nng cao mc
hng th ca cc c nhn v DN, gp phn thc y sn xut v m rng
phn cng lao ng x hi, thc hin cch mng khoa hc cng ngh trong
cc ngnh ca nn KTQD.
TTQT l c s m rng v thc y cc quan h KT i ngoi ca
t nc. Hot ng TTQT khai thc trit li th so snh ca mi quc
gia, t quy m ti a cho mi ngnh sn xut, to iu kin xy dng cc
ngnh KT mi nhn, nng cao NSL v h gi thnh sn phm, thc y cc
nhn t pht trin theo chiu su, trao i v ng dng nhanh chng cc cng
ngh mi, thu ht vn u t t bn ngoi, nng cao tc tng trng v
hiu qu ca nn KTQD.
Cng vi s pht trin ca phn cng lao ng x hi v s tin b ca
khoa hc k thut, nn mng li TTQT ngy cng c m rng, ng thi




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 15 -
s ph thuc ln nhau gia cc nc ngy cng tng. V vy, c th ni
TTQT c t lu i, n tn ti nh mt yu t khch quan v s pht trin
ca n lun gn lin vi s pht trin vn minh x hi loi ngi. TTQT c
vai tr l cu ni gn kt nn KT trong nc vi nn KT th gii, thc hin
chnh sch KT m ca.
1.1.3.2. Vai tr ca thanh ton quc t i vi ngn hng thng mi
D hot ng di bt k hnh thc no, mt NHTM bao gi cng m
nhn 3 nghip v chnh: Huy ng vn, cho vay v dch v trung gian. TTQT
thuc mng nghip v trung gian ca NH. Trong nghip v TTQT, NHTM
vi t cch l trung gian thay mt cho khch hng ca mnh thc hin cc
giao dch thu, chi h cc khon tin pht sinh t hot ng XNK hng ho
hay dch v.
Cng vi s pht trin ca cc nghip v kinh doanh v dch v NH
trong nc, xu hng quc t ho nn KT th gii m ra cnh ca ngoi
thng to iu kin cho nghip v NH quc t ra i v pht trin, trong
TTQT ngy cng th hin vai tr quan trng trong bi cnh cnh tranh quyt
lit gia cc NH.
C th ni, TTQT l mt mt khng th thiu trong hot ng kinh
doanh NH, n b sung v h tr cho cc mt hot ng kinh doanh khc ca
NH, th hin trn cc mt:
(1) Hot ng TTQT pht trin s gip cho NHTM thu ht c
nhiu khch hng v m rng th trng.
Trong bt c mt giao dch no, d trong nc hay quc t, c bn u
c hai bn tham gia: l ngi mua v ngi bn. H tham gia vo mt hp
ng mua bn hng ha v tun theo cc iu khon ca hp ng. Ngi bn
cung cp hng ho v dch v cho ngi mua, cn ngi mua tr tin hng
ha v dch v nhn c t ngi bn. Qu trnh trao i ny c v rt n
gin, song trn thc t n gn vi mt s vn phc tp, v n gn vi li
ch ca cc bn tham gia. iu ny cng c bit ng trong quan h ngoi




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 16 -
thng do vic mua bn hng ha xy ra gia cc bn nm hai quc gia
khc nhau. S phc tp trong ngoi thng pht sinh khng phi ch v iu
, m cn bi v cc bn mua bn sng cc quc gia khc nhau, chu s chi
phi ca lut php khc nhau, cc iu kin thng mi v mu dch khc
nhau. l cha k n vic thanh ton cn ph thuc vo thin ch ca cc
bn, tc l lin quan n ci gi l ri ro o c.
Chnh v vy m trong thc hin giao dch ngoi thng, ngi XK c th
gp ri ro nh giao hng m khng c thanh ton hoc thanh ton chm do
nguyn nhn khch quan nh ch chnh tr x hi ca nc bn kia thay
i, gp thin tai bt kh khng trn ng vn chuyn, nguyn nhn ch
quan nh b la lc do khng tm hiu khch hng, do hp ng ngoi thng
quy nh khng cht ch, r rng. Ngc li ngi NK cng c th thanh ton
tin ri m khng nhn c hng ha, hoc nhn c hng ha khng ng
quy cch, phm cht, s lng nh trong hp ng, hoc nhn hng chm, b
l c hi kinh doanh do gi c bin ng. Khi cc bn tham gia mua - bn ri
vo hon cnh phc tp nh vy, h u tm cch chp nhn mt c ch
chuyn i va thun tin, va an ton v ng tin cy cho c hai bn. Do ,
NH thng c chn lm bn th ba c lp lm trung gian thanh ton, c
th m bo quyn li ca cc bn, ng thi to iu kin cho qu trnh trao
i, p ng nguyn vng ca c hai bn. NHTM l mt trung gian ti chnh
chuyn nghip, vi b dy kinh nghim, c kh nng ti chnh ti tr cho
c ngi mua v ngi bn bng ngun vn t c v i huy ng, c mng
li v quan h rng khp, c ngoi t trn ti khon NOSTRO (ti khon
tin gi bng ngoi t ti NH nc ngoi), c cng ngh k thut tin tin bc
nht s dng trong thanh ton. NH c th tin hnh TTQT nhanh chng,
thun tin, chnh xc nht, m bo quyn li cho cc bn.
(2) Hot ng TTQT pht trin to iu kin cho NHTM tng kh
nng doanh thu v li nhun.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 17 -
Khi khch hng n vi NH ngy cng nhiu, th li ch ca NH s
ngy cng tng. Khng nhng doanh thu ca NH tng ln mt cch ng k
nh nhng khon thu ph do cung cp nhiu hn cc dch v cho khch hng,
m cn h tr thm cho cc hot ng khc ca NH pht trin. NH c iu
kin tng thm ngun vn huy ng, to iu kin m rng quy m tn
dng, c bit l tng c ngun vn ngoi t do tm thi qun l c vn
nhn ri ca cc DN c quan h thanh ton qua NH.
Trong qu trnh tham gia cc hot ng TTQT, khch hng cn pht
sinh nhiu nhu cu dch v khc ca NH nh: ti tr cc hp ng XNK, bo
lnh thanh ton thc hin hp ng, mua bn ngoi t thng qua gip
cho NH pht trin c cc nghip v kinh doanh ngoi t, bo lnh v cc
dch v quc t khc.
Hot ng TTQT gip nng cao hiu qu hot ng ca NH. Nh hot
ng TTQT, NH thu c ph dch v chuyn tin, ph thanh ton, ph bo
lnh y l mt loi ph gp phn khng nh vo doanh thu v li nhun
ca NH. Cng do TTQT ng vai tr b sung v h tr cho cc mt hot ng
khc nn n gin tip to ra li nhun t cc mt hot ng ny.
(3) Hot ng TTQT pht trin to iu kin cho NH phn tn bt
ri ro.
Kinh doanh NH l mt lnh vc kinh doanh nhiu ri ro nht. c bit
l trong bi cnh hin nay, khi m nn KT th gii lun c nhiu bin ng,
cc th on la o ngy cng tinh vi th ri ro m NH phi gnh chu ngy
cng nhiu nh: ri ro tn dng, ri ro li sut, ri ro hi oi, ri ro thanh
khon, ri ro cng ngh v hot ng, ri ro Quc gia... Vi vic a dng ho
cc lnh vc kinh doanh v dch v l mt phng sch hiu qu nht phn
tn ri ro trong kinh doanh NH. Li nhun thu c t cc hot ng TTQT
s h tr cho NH khi th trng bin ng gip cho NH gi vng s n nh.
TTQT gip tng cng kh nng cnh tranh ca NH. Lnh vc kinh
doanh XNK vn n cha nhiu ri ro nn i hi TTQT phi thc hin t




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 18 -
khu thu nhn v x l thng tin n khu phn hi thng tin. p ng
c yu cu cc NH phi i mi cng ngh NH, t chc tt khu TTQT
t trang b k thut n o to chuyn vin gip cho qu trnh thc hin
nghip v c an ton, hiu qu. ng thi trong mi trng cnh tranh gy
gt, cc NH cng lun quan tm n cc yu t gi c (ph dch v) li
cun khch hng.
(4) Hot ng TTQT pht trin s gp phn m rng quy m v
mng li NH.
Hot ng TTQT gip cho NH p ng tt hn nhu cu ca khch
hng, trn c s nng cao uy tn ca mnh trn trng quc t. Mt nghip
v ny khng ch n thun lm vic vi cc chng t hay pht cc lnh i
tin v chuyn tin m cn th hin ngha v v trch nhim ca NH trong
vic c vn cho khch hng lp b chng t hon ho.
Hot ng TTQT gip cho hot ng ca NH vt ra khi phm vi
quc gia, ho nhp vi cc NH trn th gii, nng cao uy tn ca NH trn
trng quc t, trn c s pht trin cc quan h i l, khai thc c cc
ngun vn ti tr ca cc NH nc ngoi v ngun vn trn th trng ti
chnh th gii nhm p ng tt hn nhu cu vn pht trin KT XH.
1.1.4. Cc phng thc thanh ton quc t ch yu [3,4,16]
Phng thc TTQT l ton b qu trnh, cch thc nhn tr tin hng
trong giao dch mua bn ngoi thng gia ngi NK v ngi XK. Hin nay
trong quan h ngoi thng c rt nhiu phng thc thanh ton khc nhau
c p dng nh: chuyn tin, ghi s, nh thu, tn dng chng t mi
phng thc u c li th cho mt bn v kh nng ri ro mang li cho i
tc, bi vy phi c s m phn trc khi i n tho thun ca cc bn.
(1) Phng thc tr trc (Advance payment)
Phng thc thanh ton tr trc l phng thc m ngi mua tr tin
trc khi ngi bn giao hng. C th s dng sc, hi phiu NH hay chuyn
tin bng in thc hin vic tr tin.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 19 -
Phng thc tr trc l phng thc m bo cho nh XK nht v h
s nhn c tin thanh ton trc khi giao hng hoc khi hng n, phng
thc ny cng cho php nh XK trnh c vic chn vn ca mnh.
Phng thc tr trc c dng khi c s mt n nh v chnh tr v
KT nc NK hoc khi kh nng thanh ton ca ngi mua b nghi ng.
Phng thc ng tin trc c t ri ro v rt tin li cho nh XK, nhng n
khng c ph bin v s dng rng ri trong ti tr ngoi thng do bt li
i vi ngi mua (chng hn nh: ngi bn nhn tin nhng khng giao
hng, hay ngi bn giao hng khng m bo ng s lng v cht lng).
Phng thc tr trc thng c dng trong thanh ton dch v,
ngi mua v ngi bn c mi quan h lm n thng xuyn, lu di v thc
s tin tng ln nhau.
(2) Phng thc m ti khon (open account)
L phng thc m ngi bn m mt ti khon (hoc mt quyn s)
ghi n ngi mua sau khi ngi bn hon thnh giao hng hay dch v,
n tng nh k (thng, qu, na nm) ngi mua tr tin cho ngi bn.
* c im ca phng thc ny:
- Khng c s tham gia ca cc NH vi chc nng l ngi m ti khon v
thc thi thanh ton.
- Ch m ti khon n bin, khng m ti khon song bin.
- Ch c hai bn tham gia thanh ton: ngi bn v ngi mua.
- S dng phng thc ny c ri ro cho ngi bn, l ngi bn mt kh
nng kim sot hng ho ca mnh.
* Phng thc ny thng c p dng trong cc trng hp sau:
- Thng dng cho thanh ton ni a.
- Hai bn mua, bn phi thc s tin cy ln nhau.
- Dng cho phng thc mua bn hng i hng, nhiu ln, thng xuyn
trong mt thi k nht nh (6 thng, mt nm).
- Phng thc ny ch c li cho ngi mua.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 20 -
- Dng cho thanh ton tin gi bn hng nc ngoi.
- Dng trong thanh ton tin phi mu dch nh: Tin cc ph vn ti, tin ph
bo him, tin hoa hng trong nghip v mi gii, u thc, tin li cho vay v
u t.
(3) Phng thc chuyn tin (Remittance)
Phng thc chuyn tin l phng thc m trong khch hng
(ngi tr tin) yu cu NH ca mnh chuyn mt s tin nht nh cho mt
ngi khc (ngi hng li) mt a im nht nh bng phng tin
chuyn tin do khch hng yu cu. C th s dng sc, hi phiu NH (bank
draft) hay chuyn tin bng in (telegraphic transfer) thc hin vic tr
tin. Cc hnh thc thanh ton ny c thi gian thc hin v an ton khc
nhau nn chi ph cng khc nhau.
(4) Phng thc nh thu (Collection of payment)
Phng thc nh thu l mt phng thc thanh ton trong ngi
bn hon thnh ngha v giao hng hoc cung ng mt dch v cho khch
hng u thc cho NH ca mnh thu h s tin ngi mua trn c s hi
phiu ca ngi bn lp ra.
C hai loi nh thu l:
- Nh thu phiu trn (U thc thu khng km chng t clean collection): L
phng thc trong ngi bn u thc cho NH thu h tin ngi mua cn
c vo hi phiu do mnh lp ra, cn chng t gi hng th gi thng cho
ngi mua khng qua NH.
- Nh thu km chng t (documentary collection): L phng thc trong
ngi bn u thc cho NH thu h tin ngi mua khng nhng cn c vo
hi phiu m cn cn c vo b chng t gi hng km theo vi iu kin l
nu ngi mua tr tin hi phiu th NH mi trao b chng t gi hng cho
ngi mua nhn hng.
Theo cc chun mc khc nhau c th phn loi nh thu (u thc thu)
thnh cc loi khc nhau nh:




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 21 -
- Nu cn c vo cch thc thc hin c hai loi u thc thu l: U thc thu
bng in v u thc thu bng th.
- Nu cn c vo ni dung nghip v th nh thu c hai loi: Nh thu phiu
trn (Clear collection) v nh thu km chng t (Documentary collection).
- Nu cn c vo thi gian tr tin th nh thu chia lm hai loi: Nh thu tr
tin chng t (Documentary against payment D/P) v nh thu chp nhn tr
tin trao chng t (Documentary against acceptance D/A).
(5) Phng thc tn dng chng t (Letter of L/C)
Phng thc tn dng chng t l mt s tho thun, trong mt NH
(NH m th tn dng) theo yu cu ca khch hng (ngi yu cu m th tn
dng) s tr mt s tin nht nh cho mt ngi khc (ngi hng li s
tin ca th tn dng) hoc chp nhn hi phiu do ngi ny k pht trong
phm vi s tin khi ngi ny xut trnh cho NH mt b chng t thanh
ton ph hp vi nhng quy nh ra trong th tn dng.
Phng thc thanh ton L/C rng buc NH m v cc bn tham gia kh
cht ch, n m bo quyn li cho nh XK khi thc hin giao hng xong
ng s lng v cht lng cng nh thi gian quy nh th s nhn c
tin trong thi gian mong mun. i vi nh NK th khi tr tin h s nhn
c hng ho ng yu cu, ng thi gian v a im cn thit. Chnh v
vy m phng thc ny hin c dng kh ph bin nh l cng c thanh
ton chnh trong giao dch thng mi quc t.
Li ch ca th tn dng l[11]:
- Kh nng ti tr vn
+ Th tn dng cung cp giao dch c bit vi mc tn dng NH c lp v
cam kt tr tin r rng.
+ Tho mn nhu cu ti chnh ca ngi bn v ngi mua thng qua vic
xc nh hn mc tn dng NH trn c s ngh ca c hai bn.
+ C th cho php ngi mua mua hng vi gi thp hn cng nh vic tr
tin c ko di hn so vi phng thc m ti khon hoc nh thu.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 22 -
+ Gim bt hoc loi tr c yu t ri ro tn dng thng mi, khi vic
thanh ton c m bo bi NH thng qua vic m L/C khng hu
ngang. Ngi bn s khng phi lo ngi v s trung thc cng nh kh nng
thanh ton ca ngi mua.
+ M rng kh nng cung cp hng cho ngi mua mt khi ngi bn ch
ng bn hng trn c s thanh ton ng trc hoc tn dng th.
- Th tn dng cung cp hnh lang php lut cho thng mi quc t:
Trong TTQT, phng thc thanh ton bng L/C c s dng rt ph
bin. Khi s dng phng thc thanh ton ny, cc bn tham gia u da vo
UCP500 do phng thng mi quc t pht hnh nm 1993.
- m bo kim tra chng t cn thn trc khi c gi ti ngi mua:
Ngi mua c m bo rng, chng t m h yu cu theo th tn
dng phi c xut trnh ph hp vi nhng iu khon v iu kin ca tn
dng th. V chng t xut trnh s c kim tra bi i ng cn b NH c
trnh chuyn mn nghip v cao. Ngi mua ch phi thanh ton cho ngi
bn sau khi cc iu khon v iu kin ca L/C ph hp.
Cc loi th tn dng thng mi gm c:
- Th tn dng khng th hu b (irrevocable Letter of credit) l loi th tn
dng sau khi c m ra v ngi XK tha nhn th NH m L/C khng
c sa i, b sung hoc hu b trong thi hn hiu lc ca n, tr khi c
s tho thun khc ca cc bn tham gia th tn dng.
- Th tn dng khng th hu b c xc nhn (Confirmed Irrevocable L/C) l
loi th tn dng khng th hu b c mt NH khc xc nhn m bo tr
tin theo yu cu ca NH m L/C.
- Th tn dng khng th hu b, min truy i (Irrevocable without recourse
L/C) l loi L/C m sau khi ngi XK c tr tin th NH m L/C khng
cn quyn i li tin ngi XK trong bt c trng hp no.
- Th tn dng chuyn nhng (transferable L/C) l th tn dng khng th
hu b, trong quy nh quyn ca ngi hng li th nht c th yu cu




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 23 -
NH m L/C chuyn nhng ton b hay mt phn quyn thc hin L/C cho
mt hay nhiu ngi khc. L/C chuyn nhng ch c chuyn nhng mt
ln. Chi ph chuyn nhng thng do ngi hng li u tin chu.
- Th tn dng tun hon (revolving L/C) l loi L/C khng th hu b sau khi
s dng xong hoc ht thi hn hiu lc th n li t ng c gi tr nh c
v c nh vy n tun hon cho n khi no tng tr gi hp ng c thc
hin.
- Th tn dng gip lng (back to back L/C)
Sau khi nhn c L/C do ngi NK m cho mnh hng, ngi XK
dng L/C ny th chp m mt L/C khc cho ngi hng li khc vi ni
dung gn ging nh L/C ban u, L/C m sau gi l L/C gip lng.
- Th tn dng i ng (Reciprocal L/C) l loi th tn dng ch bt u c
hiu lc khi th tn dng kia i ng vi n m ra.
Th tn dng i ng thng c s dng trong phng thc mua bn
hng i hng (barter), ngoi ra khng loi tr kh nng dng trong phng
thc gia cng. Tuy nhin, vic s dng trong gia cng c nhiu phc tp.
- Th tn dng d phng (Stand by L/C)
Vic NH m L/C ng ra thanh ton tin hng cho ngi XK l thuc
khi nim truyn thng v tn dng chng t, nhng trong thi i ngy nay
khng loi tr kh nng ngi XK nhn c L/C ri nhng khng c kh
nng giao hng. V vy, m bo quyn li cho ngi NK, NH ca ngi
XK s pht hnh mt L/C trong s cam kt vi ngi NK s thanh ton li
cho h trong trng hp ngi XK khng hon thnh ngha v giao hng theo
L/C ra. L/C nh th gi l L/C d phng. N c p dng ph bin
M trong quan h mt bn l ngi t hng (ngi mua) v mt bn l ngi
sn xut (ngi bn).
- Th tn dng thanh ton dn dn v sau (Deferred payment L/C) l loi th
tn dng khng th hu b, trong NH m L/C hay l NH xc nhn L/C cam
kt vi ngi hng li s thanh ton dn ton b s tin ca L/C trong




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 24 -
nhng thi hn quy nh r trong L/C . y l mt loi L/C tr chm tng
phn.
(6) i chng t tr tin ngay
Cash Against Document (CAD) hay cn gi l giao hng tr tin ngay
(Cash On Delivery (COD): L phng thc thanh ton m trong nh NK
yu cu NH m ti khon k thc (trust account) thanh ton tin cho nh
XK, khi nh XK xut trnh y nhng chng t theo yu cu. Nh XK sau
khi hon thnh ngha v giao hng s xut trnh b chng t cho NH nhn
tin thanh ton.
1.1.5. Cc cng c thanh ton quc t [3,4]
(1) Hi phiu (Uniform Law for Bills of Exchange ULB)
Hi phiu l mt t mnh lnh tr tin v iu kin do mt ngi k
pht cho ngi khc, yu cu ngi ny khi nhn thy phiu, hoc n mt
ngy c th nht nh hoc n mt ngy c th xc nh trong tng lai phi
tr mt s tin nht nh cho mt ngi no hoc theo lnh ca ngi ny
tr cho ngi khc hoc tr cho ngi cm phiu.
Hi phiu c ba c im quan trng:
- Tnh tru tng ca hi phiu: Trn hi phiu khng ghi r l do pht sinh
hi phiu m ch ghi s tin phi tr.
- Tnh bt buc tr tin ca hi phiu: ngi c nhim v tr tin khng th
vin bt c l do no t chi thanh ton s tin ghi trn hi phiu (tr
trng hp hi phiu lp sai lut).
- Tnh lu thng ca hi phiu: hi phiu c th chuyn nhng c mt hay
nhiu ln trong phm vi ca n.
Cc loi hi phiu:
- Cn c vo thi hn tr tin ca hi phiu, ngi ta chia hi phiu lm ba
loi sau:
+ Hi phiu tr tin ngay: ngi tr tin khi nhn thy hi phiu ny do ngi
cm phiu xut trnh th phi tr tin ngay cho h.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 25 -
+ Hi phiu tr tin ngay sau mt s ngy nht nh (thng l t 5 n 7
ngy): ngi tr tin khi nhn thy hi phiu ny do ngi cm phiu xut
trnh th tin hnh k chp nhn tr tin, sau th t 5 n 7 ngy th tr tin
t hi phiu .
+ Hi phiu c k hn: sau mt thi gian nht nh ghi trn hi phiu, ngi
tr tin phi tr hoc tnh t ngy k pht hi phiu hoc tnh t ngy chp
nhn hi phiu hoc t ngy quy nh c th.
- Cn c vo hi phiu c km chng t hay khng, c th chia hi phiu lm
hai loi:
+ Hi phiu trn: Loi hi phiu ny c gi n i tin ngi tr tin
khng c km theo chng t thng mi. Trong TTQT, hi phiu ny c
dng thu tin cc ph vn ti, bo him, hoa hng hoc dng i
tin mua hng ca nhng thng nhn NK tin cy.
+ Hi phiu km chng t: loi hi phiu ny c gi n cho ngi NK c
km theo chng t thng mi. Hi phiu km chng t c hai loi. Loi hi
phiu km chng t tr tin ngay v loi hi phiu km chng t c chp
nhn.
- Cn c vo tnh cht chuyn nhng ca hi phiu c th chia hi phiu lm
hai loi:
+ Hi phiu ch danh: l loi hi phiu ghi r tn ngi hng li hi phiu
khng km theo iu khon theo lnh. Hi phiu ch danh khng chuyn
nhng c bng th tc k hu theo lut nh.
+ Hi phiu theo lnh: l loi hi phiu ghi tr theo lnh ca ngi hng li
hi phiu. Hi phiu theo lnh chuyn nhng bng hnh thc k hu theo
lut nh. y l loi hi phiu c s dng rng ri trong TTQT.
- Cn c vo ngi k pht hi phiu, ngi ta chia hi phiu lm hai loi:
+ Hi phiu thng mi: l hi phiu do ngi XK k pht i tin ngi NK
trong nghip v v thanh ton hng ha XK hoc cung ng lao v ln cho
nhau.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 26 -
+ Hi phiu NH: l hi phiu do NH pht hnh ra lnh cho NH i l ca
mnh thanh ton mt s tin nht nh cho ngi hng li ch nh trn hi
phiu.
(2) Sc (cheque)
Sc l t lnh tr tin v iu kin ca ch ti khon yu cu NH trch
t ti khon ca mnh tr cho ngi th hng (c tn ghi trn sc, hay ngi
cm sc) mt s tin nht nh. Sc c s dng ph bin khng ch trong
ni a m cn c s dng rng ri trong thanh ton quc t v hng ha,
cung ng lao v, du lch v cc chi tr ph mu dch khc.
Sc ra i t chc nng lm phng tin thanh ton ca tin t v c
s dng rng ri trong nhng nc c h thng NH pht trin cao. Hin nay
sc l phng tin chi tr c dng hu nh ph bin trong giao lu thanh
ton ni a ca tt c cc nc. Sc cng c s dng rng ri trong TTQT
v hng ha, cung ng lao v, du lch v v cc chi tr phi mu dch khc.
Sc c th c phn loi theo cc tiu ch khc nhau:
- Sc ghi tn l loi sc ghi r tn ngi hng li. Loi sc ny khng th
chuyn nhng c.
- Sc v danh l loi sc khng ghi tn ngi hng li, ch c cu Tr cho
ngi cm sc. Bt c ai cm sc u c th lnh tin NH. Sc ny chuyn
nhng c.
- Sc theo lnh l loi sc ghi tr tin theo lnh ca ngi c tn trn t sc
Yu cu tr theo lnh ca ng X. Theo tnh cht ca sc.
- Sc tin mt dng rt tin mt ti NH.
- Sc chuyn khon khng rt c tin mt, m ch chuyn tin t ti khon
ny sang ti khon khc.
- Sc gch cho l loi sc trn mt trc ca t sc c hai dng k song song,
loi sc ny khng rt c tin mt m ch dng chuyn khon, song gii
hn phm vi n ca t sc.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 27 -
- Sc xc nhn l loi sc trc khi c s dng phi mang ti NH ng du
xc nhn, NH khng nh, m bo kh nng chi tr ca t sc.
- Sc du lch l loi lnh ca NH yu cu i l ca mnh tr tin cho ngi c
tn trn t sc, loi sc ny c gi tr v thi hn. Ngi s hu sc phi k
sn ch k th nht trn t sc. Khi lnh tin ngi hng li k ti ch ch
k th hai th mi hp l.
(3) K phiu
K phiu do ngi n vit ra ha cam kt tr tin cho ngi hng
li. Vi tnh th ng trong thanh ton nh trn nn t c s dng trong
TTQT.
(4) Th thanh ton
Th l mt cng c thanh ton khng dng tin mt do NH pht hnh
v cung cp cho khch hng s dng tr tin hng ha dch v, cc khon
thanh ton khc v rt tin mt ti cc quy t ng. Th khng nhng c
s dng thanh ton trong nc m cn c s dng rng ri trong thanh ton
nc ngoi.
1.1.6. Cc quy c quc t lin quan n hot ng TTQT [16]
(1) Quy tc v thc hnh thng nht v tn dng chng t do phng
thng mi quc t ban hnh 1933, 1957, 1962, 1974, 1983 (uniform
customs and practice for documentary credits,revision 1983, ICC No.400 v
mi y c revision 1993, ICC No500) - UCP
Bn quy tc ny mang tnh cht php l ty , c ngha l khi p dng
n, cc bn ng s phi tho thun v ghi vo vn bn hp ng, ng thi
c th c tho thun khc; min l c ghi, c dn chiu.
UCP c s dng rt rng ri trong TTQT.
V mi tng quan php l, khi s dng bn quy tc cn tn trng
nguyn tc nh sau: cc quy phm trong bn quy tc v thc hnh thng nht
v tn dng chng t ca Phng Thng mi quc t khi c p dng vo




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 28 -
quan h thng mi gia 2 nc mua v bn phi tn trng lut l v tp qun
quc gia ca 2 nc , nguc li th khng th c.
UCP qua 5 ln sa i v ln sau cng nht l 10/1993 c hiu lc
p dng t 1/1/1994. UCP 500 gm 49 iu khon (t iu 1 n iu 49).
Ni dung chnh ca UCP 500 gm: Nhng nh ngha v nhng iu khon
chung (iu 01 n 05); Nhng hnh thc v thng bo th tn dng (iu 06
n 12); Nhng ngha v v trch nhim (iu 13 n 19); Chng t (iu 20
n iu 38); Nhng iu khon hn hp (iu 39 n iu 47); Th tn dng
chuyn nhng c (iu 48); Phn chia li nhun (iu 49).
Khi p dng UCP500 cn ch cc im sau:
- Cc n phm UCP c trn 160 nc cng nhn v tuyn b p dng trong
c Vit Nam. Tuy nhin y l vn bn php l quc t khng mang tnh
cht bt buc cc bn mua bn quc t phi p dng. Nu p dng UCP 500
th phi dn chiu iu y trong th tn dng ca mnh;
- T ngy ra i n nay, UCP qua 5 ln sa i, nhng cc vn bn ra i
sau khng hu b cc vn bn ra i trc , cho nn 6 vn bn UCP ban
hnh vo cc nm khc nhau u c gi tr thc hnh TTQT. Vic p dng
vn bn UCP no l do nguyn ca cc bn quyt nh v nht thit phi
dn chiu vo ni dung ca th tn dng l p dng UCP s hiu no?
- Vic dn chiu UCP trong th tn dng: khng buc cc bn phi c ngha
v thc hin theo ng tng iu ca UCP. Nu cc bn thng nht c quyt
nh khc so vi ni dung mt s iu UCP quy nh th phi ghi r cc quyt
nh y trong L/C v n c gi tr php l rng buc trch nhim v ngha v
ca cc bn tham gia;
- Ch UCP bn gc bng ting Anh do ICC pht hnh mi c gi tr php l
gii quyt cc tranh chp pht sinh gia cc bn tham gia thanh ton L/C, cc
loi bn dch sang ting cc nc ch c gi tr tham kho;
- UCP ch p dng trong TTQT, khng p dng trong thanh ton ni a.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 29 -
Tuy nhin, sau gn 15 nm i vo cuc sng, nhiu quy nh trong
UCP500 khng cn ph hp, tr nn cn tr cc mi quan h thng mi
quc t, vic nh k hon thin, sa i cc vn bn mang tnh quy tc thng
nht trong TTQT l rt cn thit. to iu kin thun li hn v thc y
giao lu, thng mi quc t pht trin mnh m hn na Phng Thng mi
quc t sa i v ban hnh Quy tc v thc hnh thng nht v tn dng
chng t ca ICC UCP-600, c hiu lc t 1/7/2007. Tip theo vic ban hnh
UCP-600, ICC ban hnh mt s vn bn hng dn km theo.
B tp qun v L/C v cc vn bn c hiu lc t 01/7/2007 bao gm:
- UCP600 2007 ICC Cc quy tc thc hnh thng nht v tn dng chng
t.
- ISBP 681 2007 ICC Tp qun NH tiu chun quc t kim tra chng t
theo th tn dng s 681,2007 ca ICC tun th UCP600 2007 ICC.
- eUCP1.1 Bn ph trng UCP600 v vic xut trnh chng t in t
Bn din gii s 1.1 nm 2007.
- URR525 1995 ICC Quy tc thng nht hon tr tin theo th tn dng.
(2) Quy tc thng nht v nh thu chng t thng mi ca Phng
Thng mi quc t (Uniform Rules for the collection of commercial paper,
revision 1978 ICC - URC). ICC,1978, Publication No 322 c hiu lc t ngy
1-1-1979
Bn quy tc ny quy nh nhng vn c tnh nguyn tc v khi
nim, quyn li v ngha v ca cc bn c lin quan, th tc nh thu, chi ph
nh thu, chng t nh thu.
Quy tc thng nht v cc hnh thc nh thu (Uniform Rules for
Collections) gm c 23 iu (t iu 1 n iu 23). Ni dung chnh ca n
bao gm: Ngha v v trch nhim (t iu 1 n iu 6); Xut trnh (t iu
7 n iu 10); Thanh ton (t iu 11 n iu 14); Chp nhn (iu 15);
Lnh phiu, bin nhn v cc cng c tng t khc (iu 16); T chi (iu
17);Ngi c u nhim (i din ca thn ch) v vic bo qun hng ho




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 30 -
(t iu 18 n iu 19); Thng bo kt qu (iu 20); Tin li, l ph, chi ph
(t iu 21 n iu 23).
(3) Quy tc hon tr lin ngn hng (Uniform for Reimbursement)
Trong qu trnh x l cc khon thanh ton pht sinh trong giao dch tn
dng chng t, chc nng ca NH th ba NH hon tr c pht trin v b
sung trong UCP400 v hon thin dn trong UCP500. p ng s cn thit
v tiu chun quc t v h tr nn thng mi quc t ton cu, nm 1993
U ban NH ca phng thng mi quc t thnh lp ban son tho: Quy
tc thng nht v hon tr lin NH theo th tn dng. Sau mt qu trnh son
tho, Phng thng mi Quc t ban hnh Quy tc thng nht v hon tr
lin NH theo th tn dng theo n phm s 525 c hiu lc t ngy 1.1.1996
(Uniform Rules for Reimbursement. ICC Publication No.525,1996 revision,
in force on July 01
st
, 1996). n nay n ang c cc NHTM dn chiu
trong cc giao dch chng t c lin quan n NH hon tr.
(4) Lut thng nht v hi phiu (uniform law for Bill of Exchange)
- p dng theo cng c Gi - ne - v 1930.
- Hoc theo U ban Lut Thng mi quc t ca Lin hip quc (United
Nations Commission on International Trade Law Document No.A/CN 9/211
18 February 1982).
- Lut thng nht v hi phiu gii thch mt cch thng nht nhng vn
thuc khi nim , ni dung, tnh cht ca hi phiu, lnh phiu quc t, cch
to lp v lu thng chng trong bun bn v tr tin, v quyn li, ngha v
ca ngi lin quan n hi phiu, lnh phiu.
(5) Cng c Gi - ne - v v sc 1931 (Geneve Conventions for
Check 1931)
c cc nc t bn ch ngha (c, , Php, an Mch, Na Uy, H
Lan, Thu S, Thu in, B o Nha) k vo nm 1931 ti Gi - ne - v.
Cng c ny quy phm ha tt c nhng vn v hnh thc, ni dung,




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 31 -
tnh cht, cch pht hnh v lu thng sc, ng thi cng quy nh quyn li
v trch nhim ca cc bn c lin quan ti sc.
(6) Th l thng nht v thu ngn (Uniform rules for collections)
Do Phng Thng mi quc t pht hnh No322, 1978 c hiu lc t
01- 01 - 1979. Quy nh ngha v, trch nhim ca NH v cc bn lin quan
trong vic xut trnh, thanh ton v thu nhn chng t thu ngn.
(7) Sc quc t (international chques)
Do U ban Lut Thng mi quc t ca Lin Hip quc thng qua, k
hp th 15, NewYork. T ngy 26/07 n ngy 06/08/1982, ti liu s A/CN
9/212 ngy 18/02/1982.
N quy nh quyn hn, trch nhim cc bn c lin quan, quyn hn
ngi cm phiu cng cc chi tit v khi nim, phng thc, xut trnh, bo
lnh, t chi ca vic thanh ton sc.
1.2 . NHNG VN C BN V HIU QU HOT NG TTQT
CA NHTM [8,10,12,14]
1.2.1. Khi nim hiu qu hot ng TTQT ca NHTM
Th trng chnh l ni ch ra hot ng TTQT ca NHTM c hiu qu
hay khng. Tuy nhin, hiu qu hot ng TTQT ca NHTM l g? Nhng
nhn t no nh hng n hiu qu hot ng TTQT v lm nh th no
t c hiu qu hot ng TTQT ang cn c nhiu vn cn phi bn.
V vy, cn phi lm r bn cht ca hiu qu hot ng TTQT v nhng biu
hin ca n. iu ny c ngha c v mt l lun v thc tin v c hiu
ng bn cht ca hiu qu hot ng TTQT mi c c s xc nh cc
tiu chun v ch tiu nh gi hiu qu TTQT, t xc nh yu cu i
vi vic ra cc mc tiu v cc bin php nng cao hiu qu hot ng
TTQT ca NHTM.
Trong nn KT th trng, yu cu i vi hot ng TTQT ca NHTM
l hiu qu v gim thiu ri ro. Mt h thng TTQT hiu qu l nn tng cho
s pht trin ca lnh vc thanh ton ngn hng. Hiu qu hot ng TTQT




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 32 -
ca NHTM l yu cu cn thit thu ht cc i tng tham gia. Hiu qu
c th hin thi gian thanh ton, tin cy v chi ph giao dch cho
mt thanh ton.
- Thi gian thanh ton l khong thi gian k t khi ch nh thanh ton
c a ra cho n khi cc ch th tham gia thanh ton nhn tin trn ti
khon. Thi gian di hay ngn c lin quan n hot ng sn xut, kinh
doanh ti a ho hiu qu s dng vn.
- Chi ph giao dch thanh ton khng ch hm ngha n gin l chi ph
ca ngi s dng thanh ton phi tr m ngha rng hn l cn nhc gia
chi ph x hi m ngi thanh ton phi chu v cc tin ch m ngi
c hng. Chi ph cho giao dch bao gm: Chi ph v thi gian giao dch,
th tc giao dch phi thc hin Cn quan tm n vic gim chi ph giao
dch, hoc tng cht lng dch v.
- Gim ri ro trong TTQT: Trong TTQT ri ro thng do php l, ri
ro hot ng, ri ro an ton, ri ro KT
Khi nghin cu v hiu qu hot ng TTQT ca NHTM th c rt
nhiu quan im a dng, tu theo mc ch nghin cu khc nhau. Tuy
nhin, trong lun n ny, hiu qu hot ng TTQT c nghin cu da trn
tiu chun nh gi hiu qu kinh t, th hin mi quan h ti u gia kt qu
thu c v chi ph b ra thu c kt qu , tc l kh nng bin cc yu
t u vo thnh cc yu t u ra hay kh nng sinh li hoc gim thiu chi
ph nhm tng doanh thu, tng li nhun v tng kh nng cnh tranh.
Ngn hng thng mi l mt n v kinh doanh, do vy mc ch hot
ng ca ngn hng l ti a ho li nhun vi mt mc ri ro cho php.
Cc NHTM tin hnh hot ng TTQT vi mt ngun vt lc nht nh v do
h a ra th trng mt lot sn phm dch v vi mc chi ph c bit
nht nh. Khi a ra cc sn phm dch v trn th trng, cc ngn hng u
c gng ti u ha li nhun thng qua gi c dch v, song chnh th trng
mi l ni quyt nh gi c ca cc dch v. Ti mi mt NHTM, chi ph b




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 33 -
ra tin hnh hot ng TTQT suy n cng cng u l chi ph lao ng x
hi, nhng khi nh gi hiu qu kinh t, chi ph lao ng x hi biu hin
di hai dng chi ph l: Chi ph trc tip cho qu trnh hot ng TTQT v
chi ph gin tip phc v cho qu trnh hot ng TTQT. Do khi nh gi
hiu qu kinh t ca hot ng TTQT cn phi nh gi hiu qu tng hp
ca cc loi chi ph trn y, ng thi li phi nh gi hiu qu ca tng
loi chi ph. l i hi cn thit gip cho cng tc qun l kinh doanh tm
c hng gim chi ph c bit v gim chi ph tng hp nhm tng hiu qu
kinh t. ng thi, khi nh gi hiu qu hot ng TTQT ca NHTM cn
phi xem xt trn nhiu gic khc nhau, di y ch cp n nhng
gic v nhng vn ch yu:
- i vi nn kinh t: Hiu qu hot ng TTQT c nh gi thng qua
vic y mnh hot ng thanh ton XNK ca nn KT nh mt tng th, thc
y hot ng u t nc ngoi trc tip v gin tip, thc y v m rng
cc hot ng dch v nh du lch, hp tc quc t, tng cng thu ht kiu
hi v cc ngun lc ti chnh khc, thc y th trng ti chnh quc gia hi
nhp quc t, y mnh sn xut, chuyn dch c cu kinh t, tng NSLXH,
tch lu ngoi t, tng thu cho ngn sch, gii quyt vic lm, ci thin i
sng nhn dn, gp phn ci thin cn cn thanh ton, n nh nn kinh t.
- i vi NHTM: Hiu qu hot ng TTQT c nh gi thng qua vic
pht trin cc nghip v ngn hng, thc y thng mi quc t pht trin,
m rng th trng hot ng ngoi lnh th Vit Nam, a dng ho ngun
thu nhp, tng thu t dch v TTQT, tng thu nhp cho ngn hng v gim chi
ph... Hot ng TTQT cng pht trin th cng nng cao c uy tn ca
ngn hng trn th trng trong v ngoi nc. Khi thc hin cc yu cu ca
khch hng c lin quan n TTQT, NH s thu c mt mc ph nht nh
theo biu ph dch v ca NH (chng hn nh: ph m L/C, ph thanh ton
L/C, ph thanh ton nh thu, ph tu chnh L/C, ph thng bo L/C, ph thanh
ton chuyn tin i, chuyn tin n). Khi cc dch v TTQT cng pht




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 34 -
trin th doanh thu do hot ng TTQT mang li s cng ln v cng lm tng
hiu qu kinh doanh ca NHTM. Cng vi cc khon ph do hot ng TTQT
mang li, cc NH cn c th thu c cc khon li nhun t hot ng kinh
doanh ngoi t hoc chuyn i ngoi t khi cc bn tham gia hot ng
TTQT c nhu cu mua bn hoc chuyn i.
- i vi khch hng: Hiu qu hot ng TTQT ca NHTM c nh gi
thng qua vic thc y tng trng kim ngch XNK ca DN, tng nhanh
vng quay ca ng vn, cc thng v c tin hnh nhanh chng, an ton,
chnh xc v nng cao uy tn ca doanh nghip trn thng trng.
Khi nh gi hiu qu hot ng TTQT ca NHTM, cn phi xem xt
ton din trn c 3 gic : nn kinh t, ngn hng v khch hng bi v gia
cc yu t c mi quan h cht ch vi nhau. i vi NHTM, th hiu qu
c bit ca tng thng v rt c coi trng v hot ng kinh doanh c hiu
qu th mi c ci NH m rng v pht trin quy m hot ng ca mnh.
Nhng quan trng hn l phi t c hiu qu KT-XH i vi nn KTQD,
l tiu chun quan trng nht ca s pht trin. Hiu qu KT-XH v hiu
qu c bit ca tng NHTM c mi quan h cht ch vi nhau v tc ng
qua li vi nhau. Hiu qu KT-XH t c trn c s hiu qu ca cc
NHTM, hiu qu c bit, tuy nhin vn c trng hp hiu qu c bit ca
mt s NHTM no khng bo m nhng hiu qu chung KT-XH vn thu
c. iu ny c th xy ra trong nhng trng hp nht nh, trong nhng
thi im nht nh do nhng nguyn nhn khch quan mang li. Mt khc,
thu c hiu qu KT-XH i khi phi t b mt s hiu qu c bit no
. Bi vy, cc NHTM cn c chnh sch bo m kt hp hi ha li ch
chung ca ton x hi vi li ch ca tng NH v ngi lao ng trn quan
im c bn l t hiu qu kinh doanh trong hiu qu KT-XH.
T s phn tch trn, c th hiu mt cch khi qut rng: Hiu qu
hot ng TTQT ca NHTM l mt phm tr kinh t phn nh kt qu kinh
doanh ca ngn hng trong lnh vc TTQT. N c o bng hiu s gia




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 35 -
doanh thu do hot ng TTQT mang li v chi ph b ra tin hnh hot
ng TTQT.
Hiu qu TTQT = Doanh thu TTQT Chi ph TTQT
- Doanh thu TTQT bao gm: Doanh thu t ph TTQT, doanh thu t vic
mua/bn ngoi t cho TTQT, doanh thu t cho vay cho hot ng TTQT...
- Chi ph TTQT bao gm: Chi ph tin cng, tin lng cho cn b trc tip
lm cng tc TTQT; chi ph qun l khc; chi ph in, nc; khu hao my
mc thit b; ri ro trong TTQT...
Xt mt cch chung nht, hiu qu hot ng TTQT ca NHTM c
xc nh bng t l so snh gia cc i lng phn nh kt qu t c v
kinh t vi cc i lng phn nh cc chi ph b ra hoc ngun vt lc
c huy ng vo trong lnh vc TTQT, tc l biu hin mi tng quan
gia kt qu thu c v chi ph b ra (hiu qu hot ng TTQT = kt qu
u ra/chi ph u vo hay ngc li hiu qu hot ng TTQT = chi ph u
vo/kt qu u ra), hay hiu qu TTQT c o lng bng hiu s gia kt
qu t c v chi ph b ra t c kt qu (hiu qu TTQT = Kt
qu u ra - Chi ph u vo).
Xt gc khc, hiu qu hot ng TTQT khng tn ti mt cch
bit lp vi nn KT. Nhng kt qu do hot ng TTQT mang li tc ng
n nhiu mt nn KT, chng c nh gi v o lng trn c s cc ch
tiu hiu qu KT lin quan n ton b qu trnh sn xut. Ch tiu chnh l
NSLXH, l s tit kim lao ng x hi trn quy m ton nn KTQD.
Xt v mt l lun, ni dung c bn ca hiu qu hot ng TTQT l
ng lc thc y pht trin KT, gp phn tng NSLXH, l s tit kim lao
ng x hi v tng thu nhp quc dn, qua to thm ngun tch lu cho
sn xut v nng cao mc sng, mc hng th ca nhn dn.
1.2.2. Mt s ch tiu c bn xc nh hiu qu hot ng TTQT ca
NHTM




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 36 -
Hiu qu hot ng TTQT c biu hin thng qua mt h thng cc
ch tiu, mi ch tiu phn nh mt mt no trong hot ng kinh doanh
ngn hng v chng c mt ngha kinh t nht nh. C th ni, nu tiu
chun biu hin mt cht lng ca hiu qu, th h thng ch tiu biu hin
c trng s lng ca hiu qu TTQT.
1.2.2.1. Cc ch tiu nh lng
(1) Hiu qu hot ng TTQT c nh gi thng qua ch tiu li
nhun rng t cc hot ng TTQT.
tnh c li nhun rng do hot ng TTQT mang li, th cc
NHTM phi tnh c chi ph pht sinh cho hot ng TTQT. Ch tiu li
nhun rng ny c tnh bng hiu s gia doanh thu do hot ng TTQT
mang li v chi ph b ra tin hnh hot ng TTQT. Li nhun hot ng
TTQT ca NH khng ngng tng mt cch vng chc. y l mc tiu c
bn, mc tiu ca tt c cc NH u hng ti (Li nhun TTQT = Doanh thu
TTQT Chi ph TTQT). ti a ho li nhun, cc ngn hng thng tm
cch ct gim chi ph hot ng, tng NSL trn c s p dng cng ngh
mi v nng cao trnh cn b lm cng tc TTQT.
(2) Hiu qu hot ng TTQT c nh gi thng qua doanh thu t ph
hot ng TTQT
n
DT = P
i
x Q
i
i=1
Trong : DT: Doanh thu t ph hot ng TTQT
P
i
: Gi c dch v th i
Q
i
: S lng dch v th i thc hin trong k
n: S lng dch v.
(3) Hiu qu hot ng TTQT c nh gi thng qua t l gia li
nhun TTQT so vi doanh thu TTQT
T l gia li nhun TTQT so vi doanh thu TTQT = li nhun
TTQT/doanh thu TTQT




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 37 -
T l ny cho bit mt ng doanh thu do hot ng TTQT thc hin
mang li bao nhiu ng li nhun cho NH trong k.
(4) Hiu qu hot ng TTQT c nh gi thng qua t l gia doanh
TTQT so vi tng doanh thu
T l doanh thu TTQT so vi tng doanh thu = doanh thu TTQT/tng
doanh thu NH
Ch tiu ny phn nh t trng ca doanh thu do hot ng TTQT mang
li so vi tng ngun thu t cc hot ng kinh doanh khc ca NH.
(5) Hiu qu hot ng TTQT c nh gi thng qua t l gia chi ph
TTQT so vi doanh thu TTQT
T l chi ph TTQT so vi doanh thu TTQT = chi ph TTQT/doanh thu
TTQT
Ch tiu ny cho thy c mt ng doanh thu phi b ra my ng
chi ph. Ch tiu ny cn phn nh kh nng iu chnh mi quan h gia t l
u ra, u vo t c mc hiu qu. T l ny cng nh th s cho hiu
qu cng cao.
1.2.2.2. Cc ch tiu nh tnh
(1) Hiu qu hot ng TTQT c nh gi thng qua vic tng cng v
cng c ngun vn (c bit l ngoi t cho NH).
i vi ch tiu ny cn cp n mi quan h gia doanh s TTQT
vi s d tin gi ngoi t ti NH, hay doanh s TTQT v s d tin gi
ngoi t ca cc t chc KT. Khi thc hin nghip v TTQT, mi ngun thu
ngoi t t nc ngoi hoc chi ngoi t thanh ton cho nc ngoi, cc
NHTM u phi thc hin thng qua ti khon NOSTRO - ti khon tin gi
ngoi t ca mnh ti nc ngoi. Hot ng TTQT cng pht trin th doanh
s giao dch qua ti khon NOSTRO ny s ngy cng nhiu. c bit, khi
doanh s thanh ton hng XK cng cao th ngun vn ngoi t thu v trn ti
khon NOSTRO s cng ln v s d tin gi ngoi t ca NHTM ti nc




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 38 -
ngoi s cng cao. y chnh l hiu qu m hot ng TTQT mang li
cho hot ng kinh doanh NH.
(2) Hiu qu hot ng TTQT c nh gi thng qua vic tng cng v
h tr nghip v kinh doanh ngoi t.
Trong qu trnh thc hin nghip v TTQT, NH bn ngoi t cho cc
khch hng c nhu cu thanh ton tin hng NK hoc mua li ngoi t ca cc
khch hng c ngun ngoi t thu v t hot ng XK hng. Khi nghip v
thanh ton hng XNK qua NH cng nhiu th s cng to iu kin cho NH
pht trin c nghip v kinh doanh ngoi t, tng doanh thu dch v v
nng cao hiu qu hot ng kinh doanh NH.
(3) Hiu qu hot ng TTQT c nh gi thng qua vic tng cng v
h tr nghip v tn dng XNK.
i vi nh NK, khi cn NK mt khi lng hng ho, dch v cn
thit nhng kh nng ti chnh cha thc hin hot ng , lc ny nh
NK s n ngn hng xin vay. Ngn hng khi s l ngi cung cp ngun
ti chnh cn thit cho nh NK trn c s cc iu kin nht nh c tho
thun. i vi nh XK, khi th trng hng ho dch v i hi cnh tranh
tch cc, nh XK buc phi tm kim ngun u t thc hin hp ng ca
mnh, lc ny ngn hng s ng vai tr l ngi cung cp ngun ti chnh
cho nh XK. Khi ngn hng cho DN XNK vay, ngn hng s thu li trn
khon tin cho vay ny. S hp nht gia ngn hng v cc DN XNK s
to iu kin nng cao cht lng tn dng XNK, a hot ng tn dng
XNK thc s tr thnh mt n by kch thch s pht trin nn KT.
(4) Hiu qu hot ng TTQT c nh gi thng qua vic tng cng
cc h tr dch v ngn hng khc (chit khu hi phiu, bo lnh).
i vi ch tiu ny cng cn cp n mi quan h lng ho gia
doanh s TTQT vi doanh s chit khu hi phiu, doanh s bo lnh ca
ngn hng.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 39 -
(5) Hiu qu hot ng TTQT c nh gi thng qua vic y mnh
qun l ri ro hot ng TTQT.
Qun l v kim sot c ri ro trong hot ng TQTT s gp phn
rt ln trong vic nng cao hiu qu hot ng TTQT ca NHTM.
(6) Hiu qu hot ng TTQT c nh gi thng qua s pht trin v
m rng ca mng li cc ngn hng i l, pht trin quan h i ngoi,
nng cao uy tn ca ngn hng trn trng quc t.
Ch tiu ny c th hin th bc xp hng hay cc gii thng do
cc t chc quc t c uy tn xp hng hay trao tng. Thng hiu ca ngn
hng ngy cng c nhiu ngi bit n, khch hng ngy cng tng mt
cch n nh hay s hi lng ca khch hng i vi ngn hng. Cc khch
hng truyn thng, khch hng c vn n giao dch vi ngn hng. ng thi
khng ngng gia tng c khch hng mi, khch hng tim nng. Chnh s
hi lng, s tho mn v tin ch, cht lng, thi giao dch, tnh an ton
ca cc sn phm, dch v m ngn hng cung ng cho khch hng to nn
mi quan h hiu qu vi khch hng. cng l hiu qu ca vic qung b
hnh nh ca ngn hng, lm cho nhiu ngi ngy cng bit n thng hiu
ca ngn hng, n giao dch vi ngn hng. V s chp nhn ca th trng,
ca khch hng v cc sn phm.
1.2.3. Cc nhn t c bn nh hng ti hiu qu hot ng TTQT ca
NHTM
Hiu qu hot ng TTQT l mc tiu m bt c NHTM no u
hng ti. Bi vy, nng cao hiu qu hot ng TTQT ca NHTM c ngha
l tng cng nng lc ti chnh, nng lc cnh tranh, nng lc iu hnh
nhm thu v li nhun cao, to ra tch lu, m rng hot ng kinh doanh v
nng cao uy tn ca NH trn th trng trong v ngoi nc. Tuy nhin,
nng cao hiu qu hot ng TTQT th i hi cc NHTM phi xc nh r
nhng nhn t lm nh hng ti hiu qu hot ng ca mnh t tm ra
nhng gii php lm hn ch bt nhng ri ro trong qu trnh hot ng. C




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 40 -
th chia cc nhn t nh hng ti hiu qu hot ng TTQT ca NHTM
thnh hai nhm: nhm nhn t khch quan v nhm nhn t ch quan.
(1) Nhm nhn t khch quan:
- Mi trng kinh t, chnh tr, x hi trong nc v trn th gii
Ngn hng thng mi l mt trung gian ti chnh - cu ni gia nn
kinh t trong nc vi nn kinh t th gii. Do vy, mi s bin ng v kinh
t, chnh tr, x hi trong v ngoi nc u lm nh hng ti hiu qu hot
ng ca ngn hng. Trong mi trng kinh t, chnh tr, x hi n nh th
ngn hng c iu kin pht trin tt cc hot ng ca mnh, thu c li
nhun cao v gp phn tng trng kinh t tt. V ngc li, trong mi
trng kinh t, chnh tr, x hi bt n th ngn hng kh c th hot ng tt
v kh c th pht huy tt c vai tr ca mnh.
Mi trng kinh t, chnh tr, x hi y c lin quan n chnh sch
qun l kinh t v m ca Nh nc v s n nh v chnh tr, x hi. Mi
mt s thay i trong vic iu hnh chnh sch kinh t v m ca Nh nc
u c tc ng trc tip hoc gin tip n mi trng kinh doanh ca ngn
hng, ca doanh nghip, n c hi kinh doanh ca cc nh u t. Mi
trng chnh tr cng n nh th mc an ton trong u t s cng ln v
s cng lm cho cc nh u t trong v ngoi nc yn tm b vn vo kinh
doanh. C hi m rng cc hot ng TTQT tng ko theo cc hot ng
thanh ton qua NH tng, qua thc y hot ng TTQT ca cc NH pht
trin. Mi s ri ro v chnh tr nh chin tranh, cm vn KT u c nh
hng n hot ng thng mi quc t, nh hng n vic thanh ton tin
hng trong TTQT.
- Mi trng php l
Trong xu th hi nhp KTQT v khu vc nh hin nay, vn mi
trng php l cho hot ng kinh doanh NH ni chung v hot ng TTQT
ca NH ni ring c vai tr v cng quan trng, tc ng mnh m ti hiu
qu hot ng kinh doanh NH ni chung v hiu qu hot ng TTQT ca




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 41 -
NHTM ni ring. Vai tr ca mi trng php l i vi hot ng TTQT
c th hin ch: n to c s php l hn ch ri ro v gii quyt tranh
chp trong TTQT; to c s php l cc bn trong nc thc hin ngha v
v gii quyt tranh chp; to iu kin cho cc NHTM thc hin tt hot ng
TTQT. Mi trng php l y lin quan n cc o lut v tp qun quc
t, nhng hn ch v k h ca chng cng nh cc mu thun gia lut quc
gia v lut php, tp qun quc t Bt c mt hot ng sn xut kinh
doanh no vt ra ngoi bin gii mt quc gia u phi chu s chi phi ca
lut php trong nc v lut php ca nc s ti ni hot ng sn xut
kinh doanh c tin hnh. Hot ng TTQT ca NHTM cng l mt hot
ng kinh t. N khng nhng chu s chi phi ca lut php trong nc v
quc t, m cn phi tun th theo nhng quy tc, chun mc, thng l quc
t... ca tng loi hnh nghip v pht sinh.
- Kin thc v thng mi quc t ca cc doanh nghip XNK
Mt trong nhng nhn t ht sc quan trng nh hng n hiu qu
hot ng TTQT ca NHTM l: trnh hiu bit ca cc DN XNK v
TTQT, nng lc chuyn mn nghip v, trnh ngoi ng, s hiu bit v
phong tc tp qun, lut php ca nc s ti, lut php quc t, kh nng
nm bt thng tin v nhu cu ca th trng, v gi c hng ho... Nu DN
XNK c kin thc tt v thng mi quc t th s gp phn em li hiu qu
TTQT cao v ngc li.
(2) Nhm nhn t ch quan:
Nhm nhn t ch quan chnh l nhng nhn t t trong ni ti ca mi
NHTM nh: nng lc ti chnh, nng lc qun tr iu hnh, nng lc qun tr
ri ro, trnh cng ngh, trnh cn b, uy tn v mng li ngn hng, s
thnh cng ca hot ng marketing...
- Nng lc ti chnh
Nng lc v ti chnh thng c biu hin thng qua tim lc v vn
ca ngn hng. Nu ngn hng c vn ln, th ngn hng s c iu kin m




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 42 -
rng hot ng ca mnh, c iu kin trang b nhng my mc, cng ngh
hin i nht phc v cho qu trnh thanh ton, c iu kin thu ht ngun
nhn lc cht lng cao...
- Nng lc qun tr iu hnh
Nng lc qun tr iu hnh ca NHTM c th hin qua t duy kinh
doanh mi nhm mc tiu gim thiu chi ph hot ng, s dng cc ngun
lc sn c t c kt qu ti u. Nng lc qun tr iu hnh cn c
th hin qua vic xy dng cc quy ch qun l, quy trnh hot ng ph hp
vi chun mc quc t v ph hp vi mi giai on pht trin (chng hn
nh: quy trnh qun tr ri ro, qun tr tn dng, qun tr vn, quy trnh kim
tra kim ton ni b...).
- Nng lc qun tr ri ro
Hot ng TTQT ca NHTM lun tim n nhng ri ro kh lng v
do nhiu nguyn nhn gy nn, c th l do nguyn nhn khch quan t
nhng chnh sch v m ca Nh nc, s thiu hiu bit v thng mi quc
t hay hnh vi c tnh la o ca khch hng; hoc c th do nhng nguyn
nhn ch quan t chnh cc ngn hng nh s thiu ht v khng ng b ca
cc c ch, chnh sch, cc quy trnh nghip v cho hot ng TTQT, nhng
ri ro v o c ca cn b ngn hng hay s thiu hiu bit ca cn b lm
cng tc TTQT... Hu qu ca n s lm xu i tnh hnh ti chnh ca cc
NH v nh hng n uy tn cng nh thng hiu ca NH. Do vy, qun l
ri ro tt s m bo cho hot ng TTQT ca NHTM an ton, hiu qu hn
v vic nng cao nng lc qun tr ri ro ca cc NHTM l nhim v v cng
quan trng v c ngha sng cn i vi cc NHTM.
- Cng ngh thanh ton
Trc s pht trin khng ngng ca tin b khoa hc k thut, s
cnh tranh gay gt gia cc NH th mt trong nhng yu t quyt nh thng
li l p dng cc thnh tu mi ca khoa hc cng ngh vo hot ng kinh
doanh NH. Cng ngh NH cng hin i th cng gip NH thu thp c




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 43 -
nhiu thng tin nhanh chng, chnh xc, gip NH ra cc quyt nh kp thi,
ng n. Cng ngh NH to nn sc cnh tranh ca NH th hin trn cc
mt: tit kim chi ph, y nhanh tc thanh ton v lu chuyn tin t,
qun l tp trung v s dng c hiu qu ng vn kinh doanh
- Trnh ngun nhn lc
Trnh chuyn mn, nng lc v phm cht ca cn b l mt trong
nhng yu t quyt nh n s lng, cht lng sn phm dch v v s
thnh cng ca hot ng NH. Bi v, cn b NH l ngi trc tip thc hin
cc chin lc kinh doanh ca NHTM. Vi kin thc v kinh nghim chuyn
mn, cn b NH c th lm tng thm gi tr cho dch v, cng nh lm gim
i, thm ch lm hng gi tr ca dch v. Bng vic gy thin cm vi khch
hng trong qu trnh giao dch, ngi cn b NH trc tip tham gia qu
trnh xc tin bn dch v. a s cc tng ci tin dch v hoc cung ng
dch v c xut bi cn b NH. Cn b NH l lc lng ch yu chuyn
ti nhng thng tin tn hiu t th trng, t khch hng, t i th cnh tranh
n cc nh hoch nh chnh sch NH. Do vy, cn b NH c trnh
chuyn mn cao th s lm gim ri ro trong hot ng TQTT v thc hin tt
vai tr t vn, gip khch hng trong vic thc hin hot ng TTQT qua
NH. V mt NH mun pht trin, mun m rng hot ng th phi c i
ng cn b c trnh cao qun l v vn hnh. Vic u t cng ngh
mi trong cc NHTM s tr nn lng ph v khng hiu qu nu chng ta
khng c i ng cn b c trnh cao qun l v khai thc. iu ny li
cng c bit ng trong bi cnh nn kinh t tri thc ang hnh thnh v nh
hng su rng ti t duy qun l, t duy kinh t v phng thc sn xut
kinh doanh hin nay.
- Uy tn v mng li i l ca NHTM
Bt c mt ngn hng no mun cung cp cho khch hng cc sn
phm dch v ca mnh u cn phi c mt mng li i l nhng ni m
ngn hng ca h khng c chi nhnh. Quan h i l gia hai ngn hng l




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 44 -
quan h dch v. Trong mi quan h ny, c th hai bn cng cung cp cho
nhau cc dch v cn thit mang tnh cht a phng, hoc ch n thun l
ngn hng ny lm i l cho ngn hng kia trong vic x l h mt giao dch
no . Bn cnh , uy tn tt trn th trng s l iu kin u tin
khch hng la chn mua cc sn phm dch v ca ngn hng. Uy tn ca
ngn hng c th hin trn cc mt: kh nng thanh ton, k thut x l
nghip v, thi gian thanh ton, kh nng p ng cc phng tin thanh
ton, s a dng ca cc sn phm dch v.
- S thnh cng ca hot ng Marketing ngn hng
S cnh tranh ngy cng gy gt trong lnh vc NH buc cc NH
phi ch nhiu hn n cng tc marketing trong hot ng ca mnh.
Marketing trong hot ng NH vi chc nng nghin cu th trng v pht
trin cc loi sn phm mi s l chic cu ni gia NH vi th trng. Nhim
v c bn ca marketing l thu ht khch hng v to mi iu kin kch
thch khch hng s dng cc sn phm dch v ca NH.
1.3. KINH NGHIM CA MT S NC TRONG VIC NNG CAO
HIU QU HOT NG TTQT V BI HC THC T VN DNG
VO VIT NAM
1.3.1. Kinh nghim ca mt s nc trong vic nng cao hiu qu hot
ng TTQT
(1) Chnh sch qun l ri ro hot ng TTQT ti NH ngoi hi Hn Quc
(Korea Exchange Bank KEB) [28] mt trong cc NH uy tn nht trong h
thng NH Hn Quc, vi hn 3000 i l ti 142 nc, trong c Vit Nam.
Li nhun tng trng bnh qun hng nm trong 6 nm gn y t 38%.
* Chnh sch qun l ri ro hot ng TTQT ca KEB bao gm cc cng vic
nh:
- Ti a ho danh ting KEB v tng li nhun c cn nhc c bit n cc
ri ro c lin quan n hot ng TTQT trn c s tm kim c hi v cc
phng n kinh doanh mi;




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 45 -
- Qun l ri ro hot ng TTQT v qun l nghip v c lp vi nhau;
- Qun l ri ro bao qut ton b hot ng TTQT ca KEB trn c s ng
dng cc phng php qun l ri ro nh tnh v nh lng;
- Qun tr cc ri ro nh lng thng qua cc hn mc v bn danh sch
kim tra. nh k xem xt li cc hn mc v cc bn danh sch kim tra;
- Cc phng php, cng c v d liu qun l ri ro c chia s trong ton
h thng NH;
- a dng ho ri ro hot ng TTQT mt cch hp l ph hp vi chin lc
ri ro ca KEB;
- Xy dng, qun l, o to i ng chuyn gia qun l ri ro v i ng cn
b tc nghip.
* C cu t chc qun l ri ro hot ng TTQT ca KEB c b tr t tr
s chnh n cc n v ph thuc nh sau:
- Hi ng qun tr tn dng KEB c trch nhim xy dng mc tiu, chin
lc, nhim v kinh doanh, ri ro trong xc nh r, trc nhng ri ro v
li nhun ca NH nhm thit lp mt h thng kim sot v qun tr ri ro
hiu qu.
- Hi ng thm nh ri ro tn dng, hi ng iu hnh, hi ng tn dng
t chc gim st cht ch cc hot ng kinh doanh theo quy trnh, quy ch
tn dng, nh gi thng xuyn mc ri ro ca hot ng kinh doanh, a
ra cc bin php nhm gim thiu, hn ch ti a ri ro, tn tht d on
trc. ng thi xem xt, gii quyt v quyt nh x l ri ro h thng.
- Hi ng chuyn vin c chc nng phn tch, thm nh, d bo, o lng,
nh gi nh k ri ro v cc b phn ri ro ngoi t, tn thc, tn dng tc
nghip theo tng mng nghip v chuyn bit qua cc h s, bo co, cc bn
danh sch kim tra ca cc phng ban, t tc nghip lp bo co.
Vi c cu t chc cht ch, tch bch khi hot ng kinh doanh nn
h thng qun tr ri ro hot ng TTQT ca KEB thc s pht huy hiu qu




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 46 -
v gim thiu ri ro, do vic cnh bo tn tht d on trc c thc hin
trc khi a ra cc phn quyt tn dng.
* Qun tr ri ro hot ng TTQT ca KEB gm 4 yu t: Xc nh hn mc
ri ro; nh gi ri ro; theo di ri ro; quy trnh qun l ri ro.
H thng bo co qun tr ri ro hot ng TTQT c KEB xy dng
c hiu qu v hiu lc cho php thng tin ti c tt c cc cp ra quyt
nh tn dng ca cc cp c thm quyn v hi ng ri ro n v ph thuc.
- Qun l ri ro tn dng: KEB qun l cc hn mc ri ro tn dng trn c s
o lng ri ro tn dng, thit lp v qun l hn mc ri ro tn dng, trc
nghim kh nng chu ng, trc nghim m hnh ton VAR cho danh mc
tn dng.
- Qun l ri ro th trng: Phn tch ri ro theo ngnh KT, ri ro t gi
KRW/ngoi t v ti khon tn thc, ri ro theo tng sn phm, phn tch
nhy li sut v cc loi bo co lin quan.
- Qun l ti sn n v ti sn c: Qun l gii hn ri ro li sut; qun l gii
hn ri ro thanh khon; tnh ton mc thu nhp rng t li d kin c xc
nh tng thng; iu chnh li sut u ra u vo, mi b phn u c th
xut thay i li sut, hi ng chuyn vin s xem xt xut v Ch tch
Hi ng qun tr ri ro s ph duyt xut.
- Qun l ri ro vn hnh bao gm: Qun l ri ro tn dng, ri ro cng vic,
ri ro danh ting, ri ro vn phng, ri ro chin lc, ri ro ngoi hi, ri ro
php l.
Ri ro vn hnh c o lng theo cc phng php ca h thng
Basel II; qun l ri ro vn hnh theo cc phng php nh tnh thng qua
bn danh sch kim tra do trng cc b phn lp.
- Qun l ri ro ti cc n v ph thuc: Phn tch ri ro theo nh k hng
thng i vi cc n v ph thuc trong v ngoi nc.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 47 -
Phng php o lng ri ro tn dng ti cc n v ph thuc c o
lng bng cch tnh ti sn c ri ro theo BIS v m hnh Telit (tng gii
hn ri ro).
(2) Kinh nghim qun l n xu trong hot ng TTQT ca Singapore
Bn cnh vic xy dng mt h thng phng nga n xu thng qua
cc c ch, chnh sch cho vay, thnh lp u ban gim st NH cng nh m
rng cc nghip v kinh doanh NH hin i, Singapore quy nh nhng ngi
k kt cc khon tn dng phi chu trch nhim trc tin trong vic thc
hin phn loi tn dng chnh xc da trn nhng nh gi v tnh hnh tng
th (kh nng thanh ton t cc ngun thu nhp thng thng, ngi bo
lnh, ti sn k qu, dng tin, cc iu kin v ti chnh, trin vng pht
trin) v c th thay i kt qu phn loi trong qu trnh ph chun thng
thng hay vo bt k thi im no khc.
phng nga cc khon n xu pht sinh trong qu trnh tin hnh
hot ng TQTT, cc NHTM Singapore xy dng danh sch theo di
nhn bit nhng du hiu cnh bo sm vn n nh v tn dng. Danh
sch theo di khng phi l mt danh mc phn loi m l danh sch nhng
khch hng ang tn ti nhng vn tn dng tim n cn quan tm. Trn c
s ny, cc NHTM Singapore s c nhng chnh sch thch hp i vi tng
khch hng.
(3) Kinh nghim ti tr XNK trong hot ng TTQT ca Ngn hng
EXIMBANK (M)
y mnh hot ng XNK, EXIMBANK ch trng tp trung vo
nhng lnh vc quan trng nh y mnh XK sang cc nc ang pht trin,
khuyn khch nhng giao dch kinh doanh nh, to mi trng thun li cho
XK nhng hng ho v dch v, m rng kh nng ti chnh ca d n.
EXIMBANK ch trng thc hin bo lnh nhng khon vn lu ng
cho cc DN NK M, bo lnh nhng khon vay thanh ton hoc cho nhng
ngi nc ngoi vay tin mua cc hng ho v dch v ca M, cung cp




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 48 -
dch v bo him tn dng i vi nhng khon n khng tr c ca ngi
mua nc ngoi v nhng nguyn nhn do ri ro chnh tr v thng mi em
li. EXIMBANK ng vai tr cu ni quan trng trong vic thc y hot
ng XK ca M thng qua cc loi hnh dch v chnh nh: cho vay trc tip
i vi nhng nh NK nc ngoi; bo lnh cho nhng khon vay ca cc
TCTD cung cp ti chnh cho nhng nh NK hng ho v dch v ca M;
bo lnh cc khon vay i vi ngi cho vay cung cp nhng khon vay
thng mi cho cc nh XK M; v cui cng l bo him cho nhng nh XK
M i vi cc khon n m nh NK khng tr c v nhng ri ro thng
mi v chnh tr gy ra. S h tr v ti chnh ca EXIMBANK l nhm mc
ch tr gip trong trng hp nhng ri ro chnh tr v ri ro thng mi gy
cn tr n vic cung ng vn ca chnh ph hoc ca t nhn v lm nh
hng n tnh cnh tranh ca hng ho XK ca M trn th trng.
(4) Kinh nghim thc y hot ng TTQT ca NH Bangkok Thi Lan
Ngn hng Bangkok l mt trong s nhng NHTM ln nht ca Thi
Lan hin nay. Do c phng hng hot ng ng n v nm bt c thi
c nn NH Bangkok c nhng bc pht trin vt bc v tr thnh mt
trong nhng NH ln c tm c ca Thi Lan, cng nh ca th gii.
thc y hot ng TTQT pht trin, NH Bangkok rt tch cc
trong vic thc hin ti tr hot ng XK (ch yu l ti tr vn), t gp
phn m rng th trng XK ca Thi Lan. Hot ng XK ca Thi Lan pht
trin ko theo cc hot ng khc ca NH cng pht trin, nh hot ng:
cho vay, bo lnh, TTQT v cc hot ng khc.
Ngn hng Bangkok cn rt ch trng ti vic huy ng cc ngun vn
ngoi t thng qua cc chi nhnh ca NH trong v ngoi nc bng cch
pht hnh c phiu, tri phiu...
Cng vi vic gia tng ca cc ngun vn ngoi t l vic m rng ca
cc hot ng cho vay. NH Bangkok thc hin vic cho vay i vi cc




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 49 -
khch hng c quan h tn dng, ng thi tng cng cc khon u t
chng khon quc t.
(5) Kinh nghim nng cao nng lc hot ng TTQT ca NHTM Trung
Quc khi hi nhp quc t
C ch hot ng ca h thng NH Vit Nam c mt s nt tng ng
vi cc NH Trung Quc. Cc NH Trung Quc hin nay ang ng trc sc
p cnh tranh rt ln bi cc cam kt hi nhp quc t. Hin ti, Trung Quc
c 4 NHTM NN, 3 NH chnh sch, 11 NHTMCP, 4 cng ty qun l ti sn v
112 NHTM cp thnh ph. Theo nh gi th h thng NHTM Trung Quc
tn ti nhng yu km ni bt nh: S vn iu l nh b, t l an ton vn
thp; Trnh qun l yu km, nhiu NHTM thua l; C cu t chc nng
n, s can thip ca NN vo c cu t chc, cng tc t chc ca cc NH rt
ln.
c th nng cao nng lc hot ng TTQT ca mnh trong tin trnh
hi nhp quc t, cc NHTM Trung Quc thc hin mt s gii php nh:
- Th nht, tp trung x l dt im n xu.
- Th hai, yu cu cc NHTM NN t hoch nh ra k hoch tng vn iu l
t t l an ton vn theo thng l quc t l 8%.
- Th ba, thc hin xc nh gi tr DN, thc hin c phn ho v nim yt c
phiu ca NHTM trn th trng chng khon.
- Th t, y mnh vn ho kinh doanh trong NH kt hp vi tng lng hp
l cho cn b nhn vinNH. Vn ho NH c th hin hot ng NH theo
tiu chun quc t, phong cch lm vic, kh nng giao tip vi khch hng
v cc ni dung khc thuc v vn ho trong kinh doanh.
- Th nm, hon thin cc quy ch qun tr iu hnh, c cu t chc theo cc
tiu chun quc t, a dng ho cc sn phm dch v NH da trn cng ngh
cao.
1.3.2. Bi hc thc t vn dng vo Vit Nam




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 50 -
Qua phn tch mt s quc gia v kinh nghim trong vic nng cao hiu
qu hot ng TTQT, c th tng hp v rt ra mt s bi hc kinh nghim
cho Vit Nam nh:
Mt l: Xy dng h thng kim sot v qun tr ri ro hot ng TTQT
ring bit vi h thng qun tr tn dng trc thuc HQT, thnh vin Hi
ng tn dng khng c l thnh vin Hi ng qun l ri ro.
- Xy dng nhanh, hiu qu h thng xp hng tn dng ni b nhm h tr
tt cho cng tc qun tr ri ro hot ng TQTT. Thc hin cc khuyn ngh
ca u ban Basel v gim st NH.
- Xy dng, o to i ng chuyn gia v qun tr ri ro hot ng TTQT,
tng cng qun l ri ro o c, ng thi nng cao thc trch nhim,
tnh t gic v o c ngh nghip i vi cn b trc tip lm cng tc
TQTT v theo kinh nghim ca KEB th khng c phng php phn tch
phc tp, hin i no c th thay th c kinh nghim v nh gi ca
chuyn mn trong qun tr ri ro.
Hai l: Tng vn iu l v x l dt im n tn ng ca cc NHTM
nhm lnh mnh ho ti chnh, nng cao kh nng cnh tranh v chng chu
ri ro hot ng TTQT. Tng NHTM phi xy dng v thc hin chin lc
kinh doanh mi, nht l ch trng vic m rng quy m hot ng, HH
cng ngh, hot ng marketing, a dng ho v nng cao tin ch cc sn
phm, dch v NH hin i da trn cng ngh k thut tin tin; ci cch b
my qun l v iu hnh theo t duy kinh doanh mi; xy dng, chun ho
v vn bn ho ton b cc quy trnh nghip v ca cc hot ng ch yu
ca NHTM, thc hin ci cch hnh chnh doanh nghip, xc nh trch
nhim r rng, tun th trit cc quy trnh v vn bn c xy dng.
Tng cng quyn t ch v t chu trch nhim ca NHTM trong kinh
doanh, p dng y hn cc quy ch v chun mc quc t v an ton
trong lnh vc ti chnh ngn hng.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 51 -
Ba l: Xy dng cc quy ch qun l v hot ng ph hp vi chun mc
quc t nh qun tr ri ro, qun tr ti sn n, ti sn c, qun tr vn, kim
tra, kim ton ni b, xy dng quy trnh hot ng TTQT hin i theo
chun mc quc t, xy dng h thng k ton v thit lp cc ch tiu, bo
co ti chnh ph hp vi cc chun mc k ton quc t, xy dng v hon
thnh h thng ch tiu nh gi mc an ton v hiu qu hot ng TTQT
ca ngn hng ph hp vi chun mc quc t v thc tin Vit Nam. y
mnh cng tc kim tra, kim sot ni b trong vic kim tra, gim st hot
ng TTQT ngn nga ri ro.
Bn l: Xy dng chin lc pht trin cng ngh ngn hng, nht l h
thng thng tin qun l (MIS) cho ton b h thng ngn hng phc v cng
tc iu hnh kinh doanh, kim sot hot ng ngn hng, qun l ngun vn,
ti sn, qun l ri ro, qun l cng n v cng tc k ton, h thng thanh
ton lin NH (PIS), h thng giao dch in t v gim st t xa. Ch trng
hn na n vic u t v nng cp h thng cng ngh thng tin nhm phc
v cho vic phn tch, nh gi, o lng ri ro hot ng TTQT. Hin i
ho cng ngh ngn hng bt kp vi trnh cng ngh ca cc nc
trong khu vc v trn th gii. Vic hin i ho cng ngh ngn hng s lm
tit gim c thi gian, lao ng, phc v vic qun tr, iu hnh, tc
nghip cng nh phc v khch hng nhanh chng thun tin hn. ng thi
vi vic pht trin cng ngh ngn hng l vic pht trin cc dch v ngn
hng hin i.
Nm l: Tng cng hp tc quc t, tch cc tham gia cc chng trnh v
th ch hp tc, gim st, trao i thng tin vi cc NH trn th gii, tranh th
ti a s h tr v vn v cng ngh ca cc t chc ti chnh quc t, pht
trin cc mi quan h hp tc song phng v a phng vi cc i tc trn
th gii.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 52 -
* Su l: y mnh cc hot ng ti tr xut khu. Tng cng thu ht cc
ngun vn ngoi t trong v ngoi nc nhm phc v tt hn cho cc hot
ng TTQT.

KT LUN CHNG I

Hot ng TTQT ca NHTM l hot ng c vai tr v cng quan
trng trong hot ng kinh doanh chung ca NH. Hiu qu hot ng TTQT
ca NHTM l c s to lng tin cho cc DN XNK, to iu kin cho qu trnh
lu thng hng ho, to thm sc mnh cnh tranh trn th trng quc t.
Hot ng TTQT ca NHTM l mt hot ng mang li ngun thu rt ln cho
NH, nhng n cng n cha nhiu ri ro lm nh hng ti hiu qu hot
ng kinh doanh ca NH. Chnh v vy, chin thng trong cnh tranh, cc
NHTM cn phi am hiu mt cch tng tn v TTQT.
Do trong Chng I tc gi lm r cc vn l lun c bn v
hot ng TTQT, c th l:
1- Khng nh tm quan trng ca hot ng TTQT i vi nn KT trong qu
trnh hi nhp.
2 - Lm r khi nim, c im, vai tr ca hot ng TTQT i vi nn KT
v NHTM, cc phng thc TTQT ch yu, cc cng c TTQT, cc quy
chun quc t lin quan n hot ng TTQT
3 - Trnh by nhng khi nim c bn v hiu qu hot ng TTQT ca
NHTM, nhng ch tiu nh tnh v nh lng nh gi hiu qu hot ng
TTQT ca NHTM.
4 - Ch ra cc nhn t c bn nh hng ti hiu qu hot ng TTQT ca
NHTM.
5 - Nghin cu kinh nghim ca mt s nc trong vic nng cao hiu qu
hot ng TTQT ca NHTM v rt ra bi hc thc t vn dng vo Vit
Nam.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 53 -
CHNG 2
THC TRNG HIU QU HOT NG THANH TON QUC T
CA NGN HNG THNG MI VIT NAM

2.1. TNG QUAN TNH HNH KINH T VIT NAM T NM 2001 N
NM 2007
Di s lnh o ca ng, cng cuc i mi nc ta t c
nhng thnh tu ht sc to ln trong lnh vc KT nh:
- Nn kinh t vt qua thi k suy gim, t tc tng trng kh
cao v pht trin tng i ton din... Hin nay, Vit Nam ang l quc gia
c tc tng trng nhanh nht Chu sau Trung Quc, vi tim nng tng
trng rt ln trong cc nm tip theo. Vit Nam t tc tng trng GDP
nm sau cao hn nm trc, bnh qun trong 5 nm 2001-2005 t mc k
hoch 7,5% v nm 2005 tip tc t c kt qu kh quan: GDP tng 8,4%
l mc cao nht trong k hoch 5 nm (2001-2005). Trn c s tng trng
kinh t mnh m , GDP bnh qun u ngi ca Vit Nam cng tng
khong 10%/nm trong vng 5 nm (2001-2005). Nm 2006, nn kinh t Vit
Nam tip tc tng trng cao, t 8,2% - y l mc tng trng n nh so
vi 8,4% ca nm trc v vt mc so vi k hoch 8%, lm pht c duy
tr mc di 8%. Mc tng trng kinh t ny gip GDP bnh qun u
ngi t trn 11,5 triu VND, tng ng 720USD. Nm 2007, kinh t
tng trng 8,48% so vi nm 2006, hu ht cc ch tiu KT-XH ca nm
2007 c hon thnh vt k hoch ra.
- Kinh t v m tng i n nh, cc quan h v cn i ch yu
trong nn kinh t (tch lu - tiu dng, thu chi ngn sch) c ci thin;
vic huy ng cc ngun ni lc cho pht trin c tin b, t l huy ng
GDP vo ngn sch Nh nc vt d kin. Tng vn u t vo nn kinh t
tng nhanh. to dng thm nhiu c s vt cht k thut quan trng




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 54 -
- C cu kinh t, c cu lao ng tip tc chuyn dch theo hng
CNH, HH. Hot ng kinh t i ngoi v hi nhp KTQT c bc tin
quan trng. Mt s sn phm ca ta c sc cnh tranh trn th trng quc
t vi thng hiu c uy tn.
- Th ch kinh t th trng nh hng XHCN bc u c xy
dng; mt s loi th trng mi hnh thnh; th trng hng ho pht trin
tng i nhanh.
Bng 2.1: Tc tng trng GDP ca Vit Nam giai on 2001-2007
(n v: %)
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
GI TR
6,9 7,1 7,4 7,8 8,4 8,2 8,48
6,9
7,1
7,4
7,8
8,4
8,2
8,48
6,0
6,5
7,0
7,5
8,0
8,5
9,0
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
%
Ngun: Bo co ca Chnh Ph






Biu 2.1 Tc tng trng GDP ca VN giai on 2001 - 2007
Hot ng u t trc tip nc ngoi tip tc c nhng chuyn bin
tch cc v iu ng ch l hu ht cc d n ln c cp php trin khai
rt nhanh, nht l cc d n trng im mang ngha KT cao. Tng trng v
u t trc tip nc ngoi (FDI) v XK l cc nhn t ch cht thc y s
tng trng vt bc ca VN trong thi gian qua. FDI tng mnh vi tc
tng trng lu k t 71% k t nm 2003, ln con s k lc 10,2 t USD
vn cam kt trong nm 2006. FDI trong nm 2007 t khong 17,85 t USD.
Vic Vit Nam chnh thc tr thnh thnh vin ca t chc thng mi th
gii WTO to nn ng lc thc y tng trng u t nc ngoi trong
nhng nm ti.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 55 -
Bng 2.2: Thu ht vn u t trc tip nc ngoi giai on 2001-2007
(n v: t USD)
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
GI TR 2,5 3,0 3,2 4,1 5,8 10,2 17,85
2,5
3,0
3,2
4,1
5,8
10,2
17,85
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
12,0
14,0
16,0
18,0
20,0
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Nm
T USD
Ngun: Bo co ca Chnh Ph







Biu 2.2 Thu ht vn u t trc tip nc ngoi giai on 2001 - 2007
Cng vi vic tng trng mnh m ca FDI, vn ti tr chnh thc pht trin
ODA cng lin tc tng qua cc nm
Bng 2.3: Tnh hnh vn ODA giai on 2001-2007
(n v: t USD)
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Vn gii ngn 1,65 1,5 1,5 1,65 1,6 1,8 2,0
Cam kt cho vay 2,4 2,5 2,8 2,9 3,7 4 4,45
Ngun: Bo co ca Chnh Ph
1,65
1,5 1,5
1,65
1,6
1,8
2
2,4
2,5
2,8
2,9
3,7
4
4,45
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
4,5
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Nm
T USD
Vn gii ngn Cam kt cho vay







Biu 2.3 Tnh hnh vn ODA ca VN giai on 2001 - 2007




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 56 -
- V tnh hnh XNK:
XK v NK u tng trng nhanh chng vi tc tng trng lu k.
Kim ngch XNK ca c nc nm 2001 t 32,4 t USD, nm 2002 t gn
36 t USD (tng 10% so vi nm 2001), nm 2003 t 45,5 t USD, nm
2004 t 59,5 t USD, nm 2005 t gn 70 t USD, nm 2006 t 85 t
USD, nm 2007 t hn 109 t USD.
Cc mt hng XK ch lc ca Vit Nam l: than , dt may, da giy,
sn phm g, hng in t my tnh, thu sn,du th. Tng trng cc nhm
mt hng cng phn nh tnh tch cc trong vic chuyn dch c cu XK, hin
c 9 nhm mt hng t kim ngch XK trn 1 t USD vi 2 mt hng mi
l c ph v cao su. Nhn chung, nhm cc mt hng cng nghip u tng
trng kh.
V c cu th trng, hng ho Vit Nam c mt trn 200 th
trng, trong khu vc Chu vn chim u th (trn 50%) song gim
dn v t trng. Khu vc Chu u cng c xu hng gim nh v t trng,
chim trn 20%. Trong khi th trng Chu M v Chu Phi tng mnh c
v kim ngch tuyt i ln t trng.
Bng 2.4: Kim ngch XNK ca Vit Nam qua cc nm (2001-2007)
(n v: t USD)
2001 2002 2003 2004 2005 2006
2007
NK
16,8 19 25 32,5 38 45
60,8
XK
15,6 17 20,5 27 32 40
48,3
0
10
20
30
40
50
60
70
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
T USD
Nhp khu Xut khu
Ngun: Bo co ca Chnh Ph






Biu 2.4 Kim ngch XNK ca VN giai on 2001 - 2007




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 57 -
- Tnh hnh th trng ti chnh - tin t:
Trong khong thi gian t nm 2001 n nm 2007, th trng ti
chnh tin t c bc tin quan trng. Nhn chung th trng ti chnh Vit
Nam t tc tng trng tt v ang ngy cng hi nhp vi th trng ti
chnh quc t. Cc nh ch ti chnh ngy cng nng cao vai tr trung gian
ti chnh trong nn kinh t. Ngun lc huy ng cho u t pht trin kh v
a dng c bn p ng chng trnh chuyn dch c cu kinh t, pht trin
kt cu h tng KT-XH.
2.2. THC TRNG HIU QU HOT NG TTQT CA CC
NHTMVN [23,24,25,26]
2.2.1. Khi qut hot ng ca NHTMNN VN
Hin nay, h thng NHTMVN gm c cc loi hnh nh: 7 NHTMNN,
33 NHTMCP th, 1 NHTMCP nng thn, 39 chi nhnh NH nc ngoi ti
VN, 5 NH lin doanh ti VN, 9 Cng ty ti chnh, 12 Cng ty cho thu ti
chnh, 52 vn phng i din NH nc ngoi ti VN (chi tit xem ph lc s
1). Trong , cc NHTMNN vn nm vai tr ch o v chi phi cc th phn
dch v NH ni chung (chim trn 70%), k l cc NH nc ngoi v NH
lin doanh (chim khong 15%). Cc NHTMNN nm vai tr ch o v cc
NH ny c vn u t ln, c mng li rng khp ton quc, khch hng l
tt c mi tng lp dn c trong x hi, cc DN, cc tng cng ty
Nu nh trong giai on nn kinh t bao cp trc y, NHNTVN l
NH duy nht c quyn kinh doanh trong lnh vc TTQT, th t khi chuyn
sang c ch th trng cc NH u c php thc hin TTQT, nhng ch
yu vn tp trung vo 4 NHTM ln ca NN (nh: NHNTVN, NHCTVN,
NHT&PTVN, NHNNoVN, trong NHNTVN vn chim t trng cao
nht) v mt s NHTMCP nh: Exim bank, Chu, ng a s cc
NH u cung cp cc tin ch ca NH trong thanh ton XNK, tc thanh
ton nhanh v hu ht NH u tham gia h thng thanh ton SWIFT vi




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 58 -
nhng phng thc thanh ton ph bin nh: tn dng chng t, nh thu
chuyn tin, cho vay thanh ton L/C, chit khu b chng t hng XK
Trong lnh vc TTQT, cc NHTMVN p dng hu ht cc nghip
v TTQT nh: chuyn tin, ghi s, nh thu, th tn dng, bo lnh theo cc
quy tc v chun mc quc t, t vn v hng dn khch hng la chn cc
nghip v ph hp. Cc NHTM, c bit l NHTMNN c i mi mnh
m v cng ngh thng tin. H thng tin hc ni mng hu ht cc chi nhnh
cp 1, cp 2. Thanh ton trong nc nhanh chng, an ton cng gp phn
quan trng vo thnh cng ca hot ng TTQT v hot ng thanh ton trong
nc v hot ng TTQT c mi quan h cht ch vi nhau. T nm 1995,
VN bt u tham gia h thng thanh ton vin thng lin NH quc t SWIFT.
Ti nay c trn 50 NHTMVN thc hin TTQT v l thnh vin ca
SWIFT. Khi lng thanh ton qua SWIFT hin chim trn 90% doanh s,
nh vy vic thanh ton c tin hnh nhanh nhy, chnh xc v an ton theo
tiu chun quc t.
Nhng nm va qua cng l thi gian cc NHTMVN hon thnh ton
din, vt tri k hoch kinh doanh, va m bo mc tiu tng trng gn
vi cht lng, an ton, hiu qu. Nhng kt qu ni bt ca cc NHTMVN
trong thi gian qua l: hon thnh vt mc, ton din cc ch tiu k hoch
kinh doanh; n lc nng cao nng lc ti chnh v thc hin minh bch, cng
khai hot ng kinh doanh; pht trin mnh m v nng tm quan h hp tc
u t vi cc i tc chin lc ti th trng trong nc v quc t; s dng
c hiu qu nn tng cng ngh thng tin hin i trong ng dng v pht
trin sn phm; tip tc m rng mng li kinh doanh, knh phn phi theo
ng nh hng pht trin; chun b nhng iu kin cn thit CPH; tip
tc i mi mnh m cng tc qun tr iu hnh hng ti cc chun mc
quc t. Vi nhng n lc ca h thng NH trong thi gian qua, cht lng
cc dch v, tin ch NH c bc ci thin ng k, hot ng thanh ton
qua NH cng pht trin mnh. H thng NH c bc t ph nh trin




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 59 -
khai thnh cng h thng thanh ton in t lin NH v tham gia mng
TTQT. T trng thanh ton bng tin mt trong tng phng tin thanh ton
gim, s lng ti khon c nhn trong h thng NH tng kh nhanh. H
thng ATM cng tng trng mnh m p ng nhu cu thanh ton phi tin
mt.
2.2.2. Thc trng hiu qu hot ng TTQT ca NHTMVN
Sau hn 20 nm i mi, nn kinh t nc ta t c nhiu thnh
tu trong pht trin kinh t, c c s n nh v c tc tng trng kinh
t trung bnh hng nm kh cao. H thng ngn hng dn hi nhp vo
cng ng ti chnh quc t v c mi quan h hp tc chnh thc vi nhiu
nc, nhiu t chc quc t v khu vc. V cng sau khong thi gian hn 20
nm hot ng TTQT, cc NHTMVN c nhiu kinh nghim hn v tng
bc ln mnh ln nhiu so vi trc. Vi s c gng n lc ca mnh, cc
NHTMVN ng gp mt phn khng nh trong vic pht trin nn kinh t
t nc. Hot ng TTQT ca NHTMVN c mt vai tr khng nh trong
vic a nn kinh t nc ta ra khi khng hong v c s tng trng kh
nhanh. i sng nhn dn c ci thin r rt. V th nc ta trn trng
quc t khng ngng c nng cao. Nhng nm va qua l thi gian nh
du n lc ca cc NHTMVN trong cam kt hi nhp vi th trng ngn
hng, ti chnh khu vc v quc t. Hot ng TTQT gp phn phc v v
thc y s pht trin ca nn KTQD thi gian qua. Trong giai on mi
chuyn i t c ch k hoch ho tp trung bao cp sang c ch th trng
c s qun l ca NN v mt i s tr gip ca cc nc XHCN (do s sp
ca Lin X c v khi cc nc XHCN), nn kinh t ca Vit Nam gp
v vn kh khn, thiu vn, cng ngh lc hu, th TTQT chnh l chic
cu ni gia nn kinh t Vit Nam vi nn kinh t th gii, gp phn c lc
trong vic thu ht ngun vn ngoi t v thit b cng ngh hin i v phc
v cho s nghip xy dng t nc. Thng qua hot ng TTQT, cc




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 60 -
NHTM v cc DN VN thu ht hng t la m, hng triu tn thit b cng
ngh v hng ho v cho t nc.
Cng vi s gia tng ca nhu cu NK trong nc v nng lc XK ca
khch hng, tng tr gi thanh ton XNK u lin tc tng qua cc nm. i
tng hng ho XNK c m rng, th trng thanh ton c pht trin v
loi tin t thanh ton a dng hn nh JPY, EUR, CAD, AUD So vi kim
ngch XNK, doanh s TTQT qua h thng NH hng nm u chim trn
80%. T l cn li thuc v mt s trng hp nh hng i hng, thanh ton
trc tip ti bin gii bng tin mt Cc NH lun to iu kin cho cc DN
tng cng hot ng XK thc hin theo ch trng khuyn khch XK ca
NN, nhm thu v ngoi t phc v cho s nghip pht trin kinh t t nc.
Doanh s hot ng TTQT tng nhanh trong nhng nm qua. Hiu qu hot
ng TTQT cng tt hn, th hin s lng hot ng TTQT tng nhanh v
doanh thu do TTQT mang li nhiu hn. TTQT gp phn to ln trong vic h
tr cc DN XNK VN thc hin cc thng v c nhanh chng, thun li,
an ton v hiu qu. y l mt thnh cng ng ghi nhn ca cc NHTMVN
trong vic tng thu ngoi t v cho t nc. Khng ch tng v doanh s m
hot ng TTQT ca NHTM cn c ci thin rt nhiu v cht lng, th
hin qua k nng x l cc nghip v phc tp lin quan ti cc loi L/C d
phng, L/C chuyn nhng Trnh cn b lm cng tc TTQT lin tc
c nng cao qua cc chng trnh o to ngn hn v di hn trong nc
v nc ngoi.
Bng 2.5: Doanh s Thanh ton quc t ca 4 NHTM ln nht VN
(n v: Triu USD)
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
NH T & PT 2.785 3.400 3.800 4.200 4.659 5.030 5.420
NH Cng thng 2.240 2.657 3.090 3.951 5.105 6.788 8.493
NH Nng nghip 1.928 2.026 2.929 4.850 5.857 6.131 6.502
NH Ngoi thng 9.389 10.216 12.268 16.382 20.958 21.500 23.400
Ngun: Bo co thng nin ca cc NHTM




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 61 -
2
.
7
8
5
3
.
4
0
0
3
.
8
0
0
4
.
2
0
0
4
.
6
5
9
5
.
0
3
0
5
.
4
2
0
2
.
2
4
0
2
.
6
5
7
3
.
0
9
0
3
.
9
5
1
5
.
1
0
5
6
.
7
8
8 8
.
4
9
3
1
.
9
2
8
2
.
0
2
6
2
.
9
2
9
4
.
8
5
0
5
.
8
5
7
6
.
1
3
1
6
.
5
0
2
9
.
3
8
9
1
0
.
2
1
6
1
2
.
2
6
8
1
6
.
3
8
2
2
0
.
9
5
8
2
1
.
5
0
0
2
3
.
4
0
0
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Triu USD
NH u t v pht trin NH Cng thng NH Nng nghip NH Ngoi thng











Biu 2.5 Doanh s TTQT ca 4 NHTM ln nht VN
- V TTXK: Doanh s TTXK ca cc NHTM bao gm doanh s thanh ton
theo hnh thc L/C, nh thu v chuyn tin n cho cc t chc, d n v nh
ch ti chnh. Trong , phng thc chuyn tin lun chim t trng cao c
v doanh s ln s mn. Vic chit khu chng t hng xut (ti tr sau khi
giao hng) c thc hin phn ln cho cc i tng khch hng l DN va
v nh. Cc mt hng XK ch lc c thanh ton qua cc NHTMVN l: du
th, go, thu sn, giy dp, dt may, cao su, ch...
- V TTNK: Nhn chung cc mt hng NK chnh c thanh ton qua cc
NHTM theo phng thc L/C, nh thu l nhng mt hng ch o ca Vit
Nam, gm xng du, st thp v my mc thit b...
2.2.3. nh gi hiu qu hot ng TTQT ca NHTM thng qua mt s
ch tiu
2.2.3.1. Cc ch tiu nh lng
Bng 2.6 nh gi hiu qu hot ng TTQT ca NHTM qua mt s ch tiu
(n v : t VND)





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 62 -
NM
TN
NH
CH TIU
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
1. Tng doanh thu (DT) 4.506 4.953 5.606 6.445 7.089 7.718 8.358
2. DT TTQT 190 225 264 315 357 412 476
3. CF TTQT 22 28 35 41 47 49 54
4. LN TTQT 168 197 229 274 310 363 422
5. LN TTQT/ DT TTQT 0,8842 0,8756 0,8674 0,8698 0,8683 0,8811 0,8866
6. DT TTQT/Tng DT 0,0422 0,0454 0,0471 0,0489 0,0504 0,0534 0,057
Ngn
hng
Ngoi
thng
7. CF TTQT/DT TTQT 0,1158 0,1244 0,1326 0,1302 0,1317 0,1189 0,1134
1. Tng doanh thu (DT) 2.803 3.223 3.642 4.152 4.816 5.730 6.876
2. DT TTQT 95 111 175 189 202 256 302
3. CF TTQT 12 17 20 25 31 36 41
4. LN TTQT 83 94 155 164 171 220 261
5. LN TTQT/ DT TTQT 0,8737 0,8468 0,8857 0,8677 0,8465 0,8594 0,8642
6. DT TTQT/Tng DT 0,0339 0,0344 0,0481 0,0455 0,0419 0,0447 0,0439
Ngn
hng
u t
v Pht
trin
7. CF TTQT/DT TTQT 0,1263 0,1532 0,1143 0,1323 0,1535 0,1406 0,1358
1. Tng doanh thu (DT) 2.015 2.276 2.641 3.090 3.646 4.047 4.492
2. DT TTQT 87 101 137 148 169 175 198
3. CF TTQT 18 20 23 29 33 35 39
4. LN TTQT 69 81 114 119 136 140 159
5. LN TTQT/ DT TTQT 0,7931 0,802 0,8321 0,8041 0,8047 0,8 0,803
6. DT TTQT/Tng DT 0,0432 0,0444 0,0519 0,0479 0,0464 0,0432 0,0441
Ngn
hng
Cng
thng
7. CF TTQT/DT TTQT 0,2069 0,198 0,1679 0,1959 0,1953 0,2 0,197
1. Tng doanh thu (DT) 4.501 5.062 6.970 8.679 9.527 10.302 11.759
2. DT TTQT 121 149 187 209 245 297 312
3. CF TTQT 20 25 27 30 34 40 47
4. LN TTQT 101 124 160 179 211 257 265
5. LN TTQT/ DT TTQT 0,8347 0,8322 0,8556 0,8565 0,8612 0,8653 0,8494
6. DT TTQT/Tng DT 0,0269 0,0294 0,0268 0,0241 0,0257 0,0288 0,0265
Ngn
hng
Nng
nghip
v Pht
trin
nng
thn
7. CF TTQT/DT TTQT 0,1653 0,1678 0,1444 0,1435 0,1388 0,1347 0,1506
(S liu do tc gi t tnh da trn cc bo co ca cc NHTM qua cc nm)
Qua bng phn tch trn, ta c th d dng nhn thy rng:
- Doanh thu TTQT, chi ph TTQT v li nhun TTQT ca cc NHTM c
chiu hng gia tng qua cc nm. Tuy nhin, tc tng ca doanh thu
TTQT lun cao hn tc tng ca chi ph cho hot ng TTQT, do vy li
nhun TTQT lun c chiu hng tng ln. Chi ph cho hot ng TTQT l
mt trong nhng nhn t lm nh hng n li nhun TTQT, chi ph TTQT
tng th li nhun s gim v ngc li. Do , tng li nhun TTQT th




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 63 -
cc NHTM cn phi c bin php ct gim v s dng chi ph cho hot ng
TTQT mt cch ti u nht.
- T trng gia li nhun TTQT v doanh thu TTQT cng c chiu hng gia
tng qua cc nm, iu ny chng t rng hot ng TTQT ca cc NHTM
tng bc pht trin v mang li hiu qu tt hn.
- T trng gia doanh thu do hot ng TTQT mang li trn tng doanh thu
ca cc NHTM tuy khng cao, song n cng ng gp mt phn khng nh
vo tng doanh thu ca cc NHTM. C th nhn thy rng, doanh thu do hot
ng TTQT ca cc NHTMVN cha cao, nguyn nhn l v cc NHTMVN
vn cha c mt chin lc lu di v c th pht trin hot ng TTQT;
trnh cng ngh v trnh cn b phc v cho hot ng TTQT cha p
ng c nhu cu pht trin ca hot ng TTQT; v hn th na l cc
NHTM cha c c chnh sch khch hng linh hot, mm do nhm thu
ht khch hng n vi ngn hng. u t cho pht trin hot ng TTQT
ca cc NHTMVN c th coi l ht sc mi m (tr NHNTVN) do i hi
cn phi c thi gian mi pht huy c hiu qu.
2.2.3.2. Cc ch tiu nh tnh
(1) Hot ng TTQT gp phn tng cng v cng c ngun vn ngoi t
cho ngn hng
S pht trin nghip v NH quc t ca cc NHTMVN nhng nm qua
gn vi s tng trng cc sn phm, dch v lin quan n ngoi t nh vay
v cho vay trn th trng tin t, th trng vn trong v ngoi nc, u t
tin gi, kinh doanh ngoi t, thanh ton th, sc, chi tr kiu hi cc
nghip v ny gp phn to ra s thay i c v chiu rng v chiu su trong
quan h vi khch hng trong nc v quc t.
Do cc NHTMVN c nhng chnh sch khuyn khch khch hng khi
thu c gi tr kim ngch XK ca l hng s kt hi ti NH theo quyt nh
s 180/Q-TTg ngy 30/8/1999 ca Th tng Chnh ph, s cn li khch
hng cng s gi khng k hn hoc c k hn ti NH lm cho ngun vn




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 64 -
huy ng ti NH tng ln. L do mt phn do t l kt hi, phn khc l do
kim ngch XK ca mt s mt hng ch lc nh du th, thu sn, go tng
mnh trong thi gian qua cng lm cho ngun vn ca NH tng ln.
Bng 2.7: Tng trng ngun vn ca 4 NHTM ln nht VN
(n v: T VN)
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
NH T & PT 39.052 46.115 59.910 67.262 85.747 113.724 128.893
NH Cng thng 49.516 59.284 71.146 81.597 100.572 129.543 132.326
NH Nng nghip 70.830 100.078 131.628 158.413 190.657 233.900 241.584
NH Ngoi thng 61.128 73.496 92.465 110.142 125.662 148.435 163.236
3
9
.
0
5
2
4
6
.
1
1
5
5
9
.
9
1
0
6
7
.
2
6
2
8
5
.
7
4
7
1
1
3
.
7
2
4
1
2
8
.
8
9
3
4
9
.
5
1
6
5
9
.
2
8
4
7
1
.
1
4
6
8
1
.
5
9
7
1
0
0
.
5
7
2
1
2
9
.
5
4
3
1
3
2
.
3
2
6
7
0
.
8
3
0
1
0
0
.
0
7
8
1
3
1
.
6
2
8
1
5
8
.
4
1
3
1
9
0
.
6
5
7
2
3
3
.
9
0
0
2
4
1
.
5
8
4
6
1
.
1
2
8
7
3
.
4
9
6
9
2
.
4
6
5
1
1
0
.
1
4
2
1
2
5
.
6
6
2
1
4
8
.
4
3
5
1
6
3
.
2
3
6
0
50.000
100.000
150.000
200.000
250.000
300.000
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
T VN
NH u t v pht trin NH Cng thng NH Nng nghip NH Ngoi thng
Ngun: Bo co thng nin ca cc NHTM











Biu 2.7 Tng trng ngun vn ca 4 NHTM ln nht VN
(2) Hot ng TTQT gp phn thc y nghip v kinh doanh ngoi t ca
ngn hng pht trin
Hot ng kinh doanh ngoi t cng nh du nhng n lc ca cc
NHTMVN trong vic p ng nhu cu ngoi t cho cc DN XNK VN. Cc
NHTMVN thc hin giao dch vi nhiu loi ngoi t khc nhau nh:
USD, EUR, JPY, GBP, AUD... Hot ng mua bn ngoi t c qun l tp
trung ti Hi s chnh, theo cc giao dch bn bun ngoi t trn lin NH




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 65 -
ch c thc hin ti Hi s chnh. Hot ng kinh doanh ngoi t ti Hi s
chnh tng bc c chuyn nghip ho vi vic p dng h thng cng
ngh phn mm c tnh nng x l trc tuyn v theo cc giao dch c
t ng cp nht t chng trnh giao dch Reutes Dealing vo chng trnh
qun l, kim sot hn mc trn my, ph duyt trn my v chuyn t ng,
trc tuyn ti b phn BO. Hot ng mua bn ngoi t bn l phc v DN, t
chc x hi, c nhn c thc hin ti tt c cc chi nhnh trn phm vi ton
quc nhm phc v tt nht nhu cu ca khch hng vi nhiu sn phm dch
v a dng nh giao ngay, k hn, hon i, quyn chn. Thng qua vic
qun l cc ngun ngoi t thanh ton, p ng nhu cu ca cc chi nhnh,
qun l v u t ngun ngoi t nhn ri. Doanh s kinh doanh ngoi t hng
nm u tng, m bo gp phn cn i ngun cho ton h thng v nng
cao t trng thu nhp ca NH. Bn cnh , cc NHTM cng y mnh hot
ng u t trn th trng tin t v th trng vn, y mnh trin khai cc
nghip v phi sinh nh quyn chn tin t (currency option), quyn chn li
sut (Interest rate option), hon i li sut (Interest rate swap) qun l ti sn
(asset management) gip khch hng linh hot trong hot ng qun l
ri ro t gi, li sut, ng thi c nhng la chn em li hiu qu ti a.
Trong giai on 2001-2007, hot ng kinh doanh ngoi t ca cc
NHTMVN c nhiu thun li, l do kim ngch XNK ca VN tng mnh,
ngun kiu hi di do v t gi USD/VND kh n nh. Do bm st din
bin v li sut trn th trng quc t v trong nc, cc NHTMVN kp
thi iu chnh li sut huy ng USD v ch trng pht trin cc sn phm
mi nh SWAP li sut (IRS) vi nc ngoi, sn phm quyn chn ngoi t
VND, hp ng li sut k hn (FRA). Vic tham gia vo cc hp ng
phi sinh li sut vi cc i tc nc ngoi v cc hp ng phi sinh ngoi
hi mang li cho cc NHTMVN thm nhiu phng thc phng nga ri
ro v p ng kp thi nhu cu v ngoi t ca khch hng. Doanh thu do hot




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 66 -
ng kinh doanh ngoi t mang li gp phn lm tng tng doanh thu
chung ca NHTM.
Bng 2.8: Doanh s Kinh doanh ngoi t ca 4 NHTM ln nht VN
(n v: Triu USD)
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
NH T & PT 3.700 5.000 7.620 9.900 13.800 19.600 20.500
NH Cng thng 4.450 3.905 4.061 5.076 7.051 8.968 9.736
NH Nng nghip 4.215 5.645 8.100 7.981 10.700 10.800 12.564
NH Ngoi thng 10.897 12.317 13.040 20.600 24.000 27.850 29.030
3
.
7
0
0
5
.
0
0
0
7
.
6
2
0
9
.
9
0
0 1
3
.
8
0
0
1
9
.
6
0
0
2
0
.
5
0
0
4
.
4
5
0
3
.
9
0
5
4
.
0
6
1
5
.
0
7
6
7
.
0
5
1
8
.
9
6
8
9
.
7
3
6
4
.
2
1
5
5
.
6
4
5
8
.
1
0
0
7
.
9
8
1
1
0
.
7
0
0
1
0
.
8
0
0
1
2
.
5
6
4
1
0
.
8
9
7
1
2
.
3
1
7
1
3
.
0
4
0
2
0
.
6
0
0
2
4
.
0
0
0
2
7
.
8
5
0
2
9
.
0
3
0
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
35.000
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Triu USD
NH u t v pht trin NH Cng thng NH Nng nghip NH Ngoi thng
Ngun: Bo co thng nin ca cc NHTM









Biu 2.8 Doanh s kinh doanh ngoi t ca 4 NHTM ln nht VN
(3) Hot ng TTQT gp phn thc y hot ng tn dng XNK ca ngn
hng pht trin
Bng 2.9: D n cho vay ca 4 NHTM ln nht VN
(n v: T VN)
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
NH T & PT
42.606 52.520 59.173 67.244 79.383 93.453 105.684
NH Cng thng
37.500 47.121 51.779 64.160 75.886 82.776 91.837
NH Nng nghip
64.540 88.379 106.898 139.381 180.037 211.661 234.578
NH Ngoi thng
16.505 29.295 39.630 53.605 61.043 68.247 79.456
Ngun: Bo co thng nin ca cc NHTM




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 67 -
4
2
.
6
0
6
5
2
.
5
2
0
5
9
.
1
7
3
6
7
.
2
4
4
7
9
.
3
8
3
9
3
.
4
5
3
1
0
5
.
6
8
4
3
7
.
5
0
0
4
7
.
1
2
1
5
1
.
7
7
9
6
4
.
1
6
0
7
5
.
8
8
6
8
2
.
7
7
6
9
1
.
8
3
7
6
4
.
5
4
0
8
8
.
3
7
9
1
0
6
.
8
9
8
1
3
9
.
3
8
1
1
8
0
.
0
3
7 2
1
1
.
6
6
1
2
3
4
.
5
7
8
1
6
.
5
0
5
2
9
.
2
9
5
3
9
.
6
3
0
5
3
.
6
0
5
6
1
.
0
4
3
6
8
.
2
4
7
7
9
.
4
5
6
0
50.000
100.000
15 .000
20 .000
25 .000
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
T VN
0
0
0





NH u t v pht trin NH Cng thng NH Nng nghip NH Ngoi thng
Biu 2.9 D n cho vay ca 4 NHTM ln nht VN
Hot ng tn dng XNK chim mt th phn quan trng trong tng d
n cho vay khch hng ca cc NHTMVN. Nhn thc c tm quan trng
ca hot ng XNK hng ho i vi s nghip CNH, HH t nc, thc
y pht trin KT, cc NHTMVN khng ngng hon thin cc mt cng
tc nhm m bo cc yu cu t ra cho mt NHTM vi hot ng XNK.
nh hng ca cc NHTMVN thi gian qua v trong nhng nm ti l to
iu kin cho cc n v NK cc thit b vt t hng ho trang b c s vt
cht k thut hin i nhm y mnh sn xut hng tiu dng trong nc t
cht lng cao v hng ho XK t tiu chun quc t. V XK, bn cnh vic
phc v cc ngnh du kh v lng thc, cc NHTMVN chuyn trng tm
khuyn khch tng nhanh t trng hng XK ca cc ngnh cng nghip nh,
cng nghip ch bin nhm khai thc tt nht ti nguyn thin nhin cng nh
tim nng lao ng ca t nc.
Hot ng tn dng XNK ca NHTM c coi l hot ng mang li
phn li nhun ln cho NH, nhng y cng l lnh vc c nhiu ri ro chi
phi s thnh cng hay tht bi ca NH. Chnh v vy, cc NHTM coi vn
tn dng XNK l mt nhim v trung tm, nan gii c t ln hng u.
Vi phng chm i vay cho vay, cc NHTMVN to cho mnh mt
nn tng vng chc, l ngun vn phong ph di do. Cc NHTM ch
ng tm kim bn hng, ch ng i vi cc khon cho vay ca mnh v




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 68 -
hn ch bt nhng ri ro ca hot ng ny. i vi hot ng cho vay XK,
cc NHTM c nhiu ci tin v m rng hnh thc cho vay nh chit khu
hi phiu, chit khu b chng t trong phng thc tn dng chng t, tn
dng cho vay c vt t lm m bo, tn dng thu mua, cho vay m rng
sn xut kinh doanh hng XK... i vi hot ng cho vay NK, cc NHTM
ch yu thc hin di hai hnh thc l cho vay m L/C v cho vay theo
phng thc chuyn tin.
Hot ng tn dng XNK ca cc NHTMVN gp phn to ln trong
vic h tr cc DN XNK ca Vit nam XNK hng ho c nhanh chng,
thun li, an ton v ng thi hn. Hot ng tn dng XNK ca NH cng
gp phn lm tng doanh s cho vay chung ca NH.
(4) Hot ng TTQT gp phn thc y cc nghip v NH khc cng pht
trin
Hot ng TTQT gp phn pht trin v a dng ho cc nghip v
kinh doanh ca NHTMVN. Hot ng TTQT v mc ph do hot ng TTQT
mang li gp phn to ra mt ngun thu li khng nh i vi cc NHTM
VN. Thng qua hot ng TTQT, uy tn ca cc NHTM cng dn c nng
cao trn th trng ti chnh, tin t quc t. Vi mc tiu khng ch l NH
mnh ti th trng trong nc gm nhng dch v NH truyn thng a dng
ho ngun thu nhp t ph v hn ch ri ro, cc NHTMVN m rng nhiu
dch v NH quc t theo c chiu rng v chiu su. Cng vi l qu trnh
c cu li h thng NHTM c nhiu tin trin kh quan. Cc NHTM ang tch
cc pht trin a dng cc loi hnh dch v v i mi cng ngh. Cc
NHTM a vo trin khai v m rng D n HH NH v h thng thanh
ton do NH th gii cp tn dng u i, theo cc NH ny c trang b
mt h thng giao dch in t tch hp, tp trung ho d liu v trc tuyn.
Trong hot ng TTQT ca NHTM cc lnh vc c lin quan v ph tr c
th k n l s pht trin ca cng ngh thng tin v tin hc. Hai ng dng
chnh ca cng ngh thng tin v tin hc trong hot ng TTQT ca NHTM




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 69 -
c th hin thng qua h thng thanh ton c my tnh ho CHIPS (the
Clearing House Interbank Payment System) v SWIFT (the Society for
Worldwide Interbank Financial Telecommunications). Chnh s pht trin ca
cc h thng trn gip cho cc giao dch TTQT ca NHTM tng ln c v
mt cht v mt lng. Da trn nn tng cng ngh hin i, cc NHTMVN
xy dng v pht trin nhiu sn phm dch v cng vi cc tin ch gia
tng, nhm mt mt phc v khch hng, p ng yu cu ngy cng cao ca
th trng, mt khc m rng v tng cng cht lng cng tc qun tr kinh
doanh trong ni b NH.
Hin nay, cc NHTM ang tng bc xy dng v hon thin cc quy
ch v m v s dng ti khon, v hn mc giao dch v cc quy ch thanh
ton lin quan chun ho quy trnh cng nh nng cao cht lng dch
v v kh nng phc v. S thng sut ca h thng SWIFT, vic tp trung
qun l ti khon, chuyn tin i n tp trung, chng trnh chuyn nhn
in t ng gip cho vic thc hin cc nghip v TTQT ca NH c
thun tin, nhanh chng, p ng c nhu cu giao dch ca khch hng.
Hin ti, phn ln cc in giao dch ca cc NHTMVN c thc hin thng
qua mng SWIFT (khong 90%), p ng c cc nghip v khc nhau
nh: thanh ton XNK, chuyn tin cho cng ty, c nhn, chuyn tin cho cc
TCTD, nh thu, giao dch ngoi hi, thanh ton sc, tra sot, chuyn ti thng
tin ti cc NH v khch hng. Cht lng giao dch qua mng SWIFT ca cc
NHTMVN t chnh xc cao, nhanh chng, an ton hiu qu cho c NH v
khch hng. Do thanh ton qua mng SWIFT nn vic i chiu vi nc
ngoi c thc hin ngay trn my, m bo nhanh, chnh xc, gip cho vic
tra sot c kp thi, gim bt treo tr. Vi kinh nghim trong lnh vc
TTQT, cc NHTMVN c khch hng tin cy xut trnh L/C qua NH
kim tra v thanh ton.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 70 -
- Doanh s thanh ton sc du lch quc t hng nm u c s tng trng r
rt. Nghip v bn sc trng, thu i sc v hon tin sc mt nhanh chng,
chnh xc cho khch hng, thi gian giao dch sc c rt ngn.
- Dch v th quc t pht trin vi mt tc nhanh chng thu ht hng triu
khch hng s dng. S lng th quc t pht hnh cng nh doanh s chi
tiu ca th thi gian qua cc NHTMVN t mc tng trng ht sc kh
quan v mc ph rng thu c t hot ng kinh doanh th cng khng
ngng tng ln, trong ni bt l s pht trin ca cc loi th Amex, Visa,
Master, JCB, V sn phm th, trn c s nn tng cng ngh ca D n
hin i ho, cng tc pht trin sn phm th ca cc NHTMVN khng
ngng pht trin cc tin ch gia tng da trn dch v th ATM, Connect-
24 Sn phm th ca cc NHTMVN thi gian qua bc u p ng
c nhu cu ca cc i tng khch hng khc nhau.
- Thanh ton phi mu dch: Mt trong nhng nhn t quan trng cc khch
hng tn nhim v thc hin cc giao dch chuyn tin qua cc NHTM, l
an ton, chnh xc, mc ph hp dn trong nghip v chuyn tin qua mng
SWIFT. Hot ng chuyn tin phi mu dch c thc hin thng qua mng
SWIFT vi t l hn 90% in SWIFT thanh ton chuyn thng, khng sai
st v doanh s lin tc tng qua cc nm. Vi u th mng li cc chi
nhnh v phng giao dch rng khp, cc NHTMVN thc hin chi tr kiu
hi nhanh chng v tc thi vi mc ph hp dn m vn m bo an ton.
Nh vic duy tr c dch v tit kim ngoi t kh u i v hp dn nn
cc NHTM thu ht c lng tin chuyn t nc ngoi sang gi s tit
kim kh ln. Lng tin ngoi t ny cng gp phn khng nh trong vic
lm tng ngun vn ngoi t cho NH.
- Hot ng bo lnh nc ngoi ca cc NHTMVN c s tng trng v c
doanh s hot ng v ph thu t hot hot ng bo lnh. Cc loi hnh bo
lnh c s pht trin a dng nh: bo lnh d thu, bo lnh thanh ton, bo
lnh thc hin hp ng, bo lnh hon tin ng trc, bo lnh trn c s




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 71 -
bo lnh i ng, xc nhn L/C, L/C tr chm Doanh s pht hnh bo lnh
i ng nc ngoi ch yu l bo lnh trn c s bo lnh i ng ca NH
nc ngoi. Nhn chung, cc NHTM ch chp nhn bo lnh i ng ca cc
NH nc ngoi c uy tn hoc yu cu k qu tin gi ti NH. Hot ng bo
lnh ca cc NH lun duy tr c mc an ton, khng xy ra ri ro mt
mt vn. M rng hot ng bo lnh gip NH chuyn mnh hot ng
theo hng pht trin dch v, tng t trng thu dch v trong tng ngun thu.
(5) Hiu qu hot ng TTQT c nh gi thng qua vic y mnh
qun l ri ro
Hot ng qun l ri ro TTQT ca cc NHTMVN c nhng bc
khi sc v ci tin ng k mc d cha thc s hon thin theo thng l
quc t. V c bn, cc NHTMVN ch ng nhn bit v kim sot c
ri ro, khng xy ra cc s c ri ro ln trong phm vi ton h thng. Cc
NHTM t c nhng thnh qu ng ch trong qun l ri ro hot
ng TTQT.
Hot ng TTQT ca cc NHTMVN c thc hin theo nguyn tc
c phn cp, u quyn cho tng hot ng nghip v, tng n v kinh doanh
v tng cp qun l. V vy, trch nhim, quyn hn trong qun l hot ng
TTQT l kh r rng v y . Tnh tun th trong qu trnh hot ng
TTQT trn phm vi ton h thng ca NHTM c thc hin kh tt. Cc ch
o iu hnh t Hi s chnh n cc chi nhnh, n cc phng, ban kinh
doanh cng nh cc hng dn nghip v TTQT c tun th nghim ngt.
H thng qun l thng tin tp trung hin i, mt cng c quan trng cho
qu trnh qun l hot ng TTQT, qun l ri ro c trin khai v ang
pht huy hiu qu tch cc.
i vi cng tc qun l ri ro hot ng TTQT, cc NHTMVN ban
hnh v thc hin cc chnh sch nh hng hot ng TQTT, chnh sch
qun l ri ro hot ng TTQT cho tng thi k; cc quy trnh, quy nh v
cc cng vn ch o iu hnh c th v hot ng TQTT ph hp vi thc




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 72 -
tin tng giai on; phn cp u quyn ph duyt cho tp th, c nhn c
tham gia quy trnh hot ng TTQT; xy dng cc ch tiu TTQT, thc hin
kim tra nh k hoc t xut cc hot ng TTQT.
i vi cng tc qun l ri ro th trng, cc NHTM thc hin
nghim cc quy nh ca NHNN nh Quy nh trong qun l ngoi hi, thc
hin cc ch tiu qun l theo Quyt nh 467/Q-NHNN, ban hnh v thc
hin chnh sch qun l ri ro th trng, p dng cc cng c qun l ri
ro li sut, ri ro t gi theo phng php truyn thng: Phn tch khe h
nhy cm li sut, duy tr c cu ti sn hp l, qun l trng thi ngoi hi
theo quy nh ca NHNN, thc hin cc sn phm phi sinh ngoi t
phng nga ri ro, theo st thng tin hng dn th trng. c bit cng c
o lng v qun l gi tr ri ro ngoi hi (VaR ngoi hi) c xy dng
v a vo p dng. Cng tc qun l ri ro hot ng TTQT cng ang trong
qu trnh dn hon thin v hot ng theo chun mc. C s vt cht c
tng cng trong ton h thng, p ng y yu cu kinh doanh, h thng
d phng c chun b m bo an ton trong hot ng, m hnh t chc
ang c nghin cu trin khai theo hng qun l ri ro tp trung, h thng
kim ton c hnh thnh v i vo hot ng, hot ng kim tra ni b
mt mt c tng cng, mt khc ang c xem xt chuyn i m hnh
nng cao hiu qu kim tra, gim st; Cng tc khch hng c qun
trit su sc v c nhng bc tin ng k. Nhiu NH ch ng tm
n khch hng v c nhng gii php hu hiu, linh hot p ng yu cu
ca khch hng.
(6) Hot ng TTQT gp phn thc y quan h kinh t i ngoi pht
trin v nng cao uy tn ca NHTM trn trng quc t
Hot ng TTQT ca cc NHTMVN trong nhng nm qua c
nhng pht trin ng k c v chiu rng ln chiu su, kt qu ny gp
phn thc y quan h kinh t i ngoi ca Vit Nam pht trin theo. Cc
NHTMVN tng cng thit lp, duy tr v pht trin quan h vi cc t




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 73 -
chc ti chnh v cc NH trn th gii theo phng chm thit thc v hiu
qu, trn c s tn trng ln nhau v hai bn cng c li, em li nhng kt
qu to ln, quan h hp tc c m rng, lnh vc hp tc phong ph, sn
phm, dch v c a dng ho; doanh thu v li nhun tng ln v nht l
uy tn ca cc NHTMVN ngy cng c nng cao, to tin cho tin trnh
hi nhp ca NH.
n nay, cc NHTMVN c quan h i l vi hng trm NH v chi
nhnh NH nc ngoi (NHNT c quan h NH i l vi hn 1.200 NH nc
ngoi ti 85 quc gia v vng lnh th trn th gii, trong NHNT lun t
quan h i l vi cc NH hng u ti tng quc gia v vng lnh th ,
NHNT tr thnh NHVN c mng li NH i l ln nht, rng nht. Cng
vi u th l thnh vin SWIFT ln nht ti VN vi 90% giao dch i n vi
nc ngoi c thanh ton qua mng SWIFT (Trung bnh khong 800.000
bc in i n trong mt nm), NHNT c coi l trung tm thanh ton
ngoi t ca cc NH ti Vit Nam; NHT c quan h NH i l vi hn 800
NH nc ngoi; NHNN c quan h NH i l vi gn 1.000 NH nc ngoi;
NHCT c quan h NH i l vi hn 900 NH nc ngoi). Hot ng i l
kh a dng t quan h tin gi ti thanh ton, tn dng, bo lnh, o to.
Mng li NH i l rng khp vi gi dch v kh r so vi cc NH nc
ngoi ti Vit Nam, cc NHTMVN thu ht c s ch v la chn ca
khch hng. Mt s NH khuyn khch khch hng thanh ton qua NH mnh
vi t l k qu thp hoc gim ph thanh ton, t vn cho khch hng ngay
t khi k kt hp ng. Cc NHTMVN c ngun ngoi t di do, to iu
kin cho vay hoc bn ngoi t cho DN thanh ton L/C NK. Doanh s
TTQT, kinh doanh tin t, bo lnh trong nhng nm gn y lun t mc
tng trng cao. Trn c s quan h i l c thit lp, cc
NHTMVN y mnh quan h hp tc c chiu su vi cc NH nc ngoi
cng nh cc chi nhnh NH nc ngoi ang hot ng ti Vit Nam trong
nhiu lnh vc nh tin gi, TTQT, ti tr XNK, kinh doanh tin t, ng ti




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 74 -
tr, bo lnh, nh thu tin mt, thanh ton sc, h tr v o to, trao i
thng tin.
Bn cnh vic tng cng quan h hp tc vi cc NH i l, cc
NHTMVN cng tch cc trong mi quan h l thnh vin ca cc t chc,
hip hi NH trn th gii nh Hip hi NH Chu (ABA), ASEAN... Qua
gp phn nng cao uy tn, v th ca cc NHTMVN trn thng trng quc
t. Vi mng li cc NH i l rng khp trn th gii nhm m bo giao
dch thun tin v gim thiu ri ro, cc NHTMVN tng bc chng t
c th mnh v kh nng ca mnh. Ngoi nhng khu vc th trng trng
im nh Chu , Chu u, cc NHTMVN cn hng ti nhng th trng
tim nng nh Chu M, Chu Phi v Trung ng nhm phc v kp thi yu
cu ca khch hng. Vi mc tiu phn u tr thnh tp on ti chnh tn
dng mnh, ngang tm cc NH tin tin trong khu vc, cc NHTMVN xc
nh r vai tr ca cng tc pht trin mng li nhm xy dng mt knh
phn phi hiu qu cc dch v ca NH ti khch hng. Cc NH thc hin
ng b, ton din v trit cng tc sp xp, cng c li mng li hot
ng trong phm vi ton h thng. Vic m rng v pht trin mng li kinh
doanh ca h thng cc NHTM nhm cung cp dch v ti chnh NH bn
bun, bn l ton din, trn gi, thc hin phng chm a khch hng n
vi NH, m bo tng trng quy m hot ng gn vi nng cao hiu qu,
an ton trong hot ng kinh doanh, khng nh thng hiu v quyt tm ca
cc NHTMVN trc thm hi nhp.
2.2.4. nh gi thc trng hiu qu hot ng TTQT ca NHTMVN
2.2.4.1. Mt tch cc
Trong thi gian qua, hot ng TTQT ca cc NHTMVN c nhng
n lc vt bc vi nhng thnh cng rt ng khch l v qua gp phn
tch cc vo s nghip xy dng v pht trin kinh t t nc. Nhng thnh
tu ni bt l:




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 75 -
(1) Hot ng TTQT ca NHTM gp phn khng nh trong vic y
nhanh tc chu chuyn ca hng ho v tin t.
(2) Hot ng TTQT ca cc NHTM p ng nhu cu tn dng ca nn
kinh t, p ng nhiu hnh thc vay vn nc ngoi nh: vay thng mi,
vay hp vn, vay theo cc hip nh khung v ti tr XNK...
(3) Hot ng TTQT ca cc NHTM gp phn thc y hot ng kinh doanh
XNK ca t nc, duy tr c mc tng kim ngch XNK cao v lin tc
tng trong thi gian qua v to iu kin cho cc DN VN dn tip cn c
vi nn kinh t th gii, nng cao kh nng cnh tranh v uy tn ca DN trong
iu kin hi nhp quc t, c rt c nhng bi hc qu bu trong quan h
lm n vi cc i tc nc ngoi.
(4) Hot ng TTQT ca cc NHTMVN lun m bo kinh doanh c li, an
ton h thng, tun th php lut v thc hin y ngha v i vi ngn
sch NN. Cc ch tiu c bn ca NHTMVN v tng ti sn, tng vn huy
ng v d n tn dng u t mc tng trng bnh qun cao, m bo an
ton, t ri ro.
(5) Hot ng TTQT ca cc NHTMVN c trin khai trn nn tng cng
ngh mi, theo chng trnh hin i ho ngn hng v h thng thanh ton
in t x l t ng v tp trung, chng trnh chuyn, nhn in t ng
trong ton h thng... ph hp vi thng l quc t.
(6) Hot ng TTQT gp phn a cc NHTMVN tng bc hi nhp vi
cng ng ngn hng ti chnh khu vc v quc t. Nhm tng cng m
rng quan h hp tc quc t, cc NHTMVN khng ngng phn u nng
cao cht lng dch v, pht trin cng ngh p ng nhu cu cng vic v
thng l quc t. Cc NHTMVN tng bc xy dng v m rng quan h
hp tc vi cc ngn hng, t chc ti chnh ngn hng quc t theo phng
chm c b rng, chiu su, thit thc v hiu qu, trn c s tn trng ln
nhau v hai bn cng c li. Bn cnh , cc NHTMVN cn i mi t chc
mng li, k hoch chin lc v pht trin ngun nhn lc, a dng ho sn




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 76 -
phm dch v nhm p ng tt hn na nhu cu ca khch hng. Cc
NHTMVN lun xc nh con ngi l mt trong nhng nhn t quyt nh s
thnh bi trong hot ng ca mnh nn tp trung pht trin ngun nhn
lc ca mnh c v s lng v cht lng. Cc NHTM c bit ch trng n
cng tc o to v o to li nng cao trnh nghip v, qun l ca
i ng cn b p ng yu cu ca giai on mi. ng thi c chnh sch
thu ht ti nng, quy hoch v pht trin ngun nhn lc, vng bc tin vo
thin nin k mi v hi nhp quc t.
2.2.4.2 . Mt hn ch
Bn cnh nhng kt qu t c trong qu trnh hot ng TTQT
ca NHTM vn cn nhng mt hn ch nh:
(1) S vn dng lut php quc t v quc gia trong hot ng TTQT [5,13]
Nn kinh t ca nc ta ang trong qu trnh chuyn i cng vi s
sa i hnh thnh, hon thin lut php ni chung v php lut NH ni ring.
Mi trng php l cha ng b, cha thch hp vi cc quy nh v chun
mc quc t, ng ch l cc quy nh ca Lut cc TCTD vn cn nhiu
bt cp, cn sm b sung, sa i. Hn na kinh nghim v TTQT qua NH
trong iu kin nn kinh t th trng, gn vi thng l quc t i vi nc
ta cn qu mi m v phc tp cn c thi gian thc hin, kim nghim
pht trin hon thin dn. H thng php lut cn tip tc c sa i, b
sung, quy trnh lm lut cn c ci tin, hng lot lut v php lnh mi cn
c ban hnh nhm to c s php l cho hot ng qun l NN v vn hnh
nn kinh t th trng nh hng XHCN, p ng nhu cu hi nhp quc t.
C s php l hin hnh cn nhng bt cp, hn ch n hot ng TTQT.
Cho n nay, Vit nam cha c Lut hay quy nh di lut ring cho hot
ng TTQT. Hin nay, cc bn tham gia TTQT u s dng UCP 500 lm c
s quy nh trch nhim v quyn hn ca cc bn tham gia. Cc quy nh
cho hot ng TTQT ca VN nm ri rc cc vn bn nh: B Lut dn s
nm 1995, Lut Thng mi nm 1997, Lut cc TCTD nm 1997, Ngh nh




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 77 -
ca Chnh ph s 64/2001/N-CP ngy 20/9/2001 v hot ng thanh ton
qua cc t chc cung ng dch v thanh ton, Ngh nh ca Chnh ph s
63/1998/N-CP ngy 17/8/1998 v qun l ngoi hi
Bn cnh , vn ri ro hot ng TTQT, c bit l ri ro v mt
php l lun c nhiu DN XNK v cc NH quan tm. Ri ro php l trong
hot ng TTQT c th hiu l nhng s kin xy ra ngoi mong mun, ngoi
tm kim sot, hoc khng c qun l mt cch hiu qu khi ny sinh s
kin ri ro i vi cc DN trong qu trnh tin hnh hot ng kinh doanh
thng mi quc t, lin quan n s iu chnh ca php lut Vit Nam,
php lut nc ngoi v php lut quc t, gy ra nhng thit hi vt cht
hoc phi vt cht i vi DN v NH. Ri ro php l trong lnh vc TTQT l
mt loi ri ro chim t trng khng nh trong qu trnh hot ng TTQT.
Phn ln cc v vic lin quan n cc v tranh chp trong hot ng TTQT
c lin quan nhiu n cch gii thch lut v hnh vi ng x ca cc quc gia
c lin quan. iu ng lu y l phn ln cc lp lun v bng chng
chng minh m nhng quc gia khiu kin li rt hay nhn mnh v tp trung
vo nhng thut ng, nh ngha ca tng iu khon v chng c m x
phn tch rt k di nhiu gc . V khi s dng phng thc tn dng
chng t, hu ht cc nc trn th gii u da trn cc iu khon ca
UCP500. Tuy nhin ti mi Quc gia li c mt h thng php lut ring bit
iu chnh cc quan h pht sinh ph hp vi phong tc v tp qun ca nc
mnh. iu dn ti s khng ng nht trong vic p dng phng thc
tn dng chng t ti mi quc gia. Theo ICC quy nh th nu c s khc
bit, thm ch i nghch vi UCP th lut Quc gia s vt ln tt c v phi
c tun th, do vy trong bt k trng hp no th quyt nh ca to n
a phng vn l quyt nh cui cng. iu ng ni y l lut php ca
mt s nc cho php to n ca h p dng cc bin php cng ch nhm
bo m s cng bng trong TTQT cho d quyt nh tri ngc vi
UCP500 [9].




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 78 -
(2) V cng ngh thanh ton
Cng ngh NH tuy c i mi c bn song vn cn mt khong cch
kh xa so vi h thng NH ca cc nc trong khu vc. Cc dch v TTQT v
chuyn tin hin i cn cha thun li, cn mt nhiu thi gian ca khch.
Mc d trong thi gian qua, cc NH y mnh tin hc ho vo h thng
NH nhng cha p ng c yu cu. Cng ngh khng c u t ng
b m manh mn nn hiu qu s dng khng cao. Cng ngh yu km nn
khng c kh nng cung cp thng tin kp thi v chnh xc phc v cho
cng tc qun tr iu hnh. Tnh khng n nh ca cng ngh cng khin
cho ri ro cng ngh rt cao.
H thng cng ngh ca tng NH c hnh thnh t nhiu ngun, cn
b tch bit nhiu nn cha hnh thnh c s lin thng, gn kt, kh to
c s ng b cn thit tnh cho h thng tng th cng ngh ca ngnh
NH. H thng TTQT cha thc s m bo cc iu kin v mng truyn
thng, tin cy, an ton, cha m bo nhanh m nhiu khi cn b chm tr.
Kh nng tip cn vi cc lung thng tin ca NH cng nh khch hng cn
hn ch. Thng tin khng y v thiu kp thi nn cng tc thm nh th
trng, cp nht thng tin v th trng, thng tin v khch hng, nh gi v
d bo nhu cu ca khch hng ti cc NH khng hiu qu.
(3) V ngun nhn lc
Tuy c rt nhiu c gng trong vic nng cao trnh nghip v ca
i ng cn b qun l cng nh i ng cn b trc tip lm cng tc TTQT,
song vn d dng nhn thy rng, Vit nam, t duy kinh doanh, nghip v
v phng thc kinh doanh ca cc NHTMVN nhn chung mi trnh
thp, c khong cch xa so vi trnh th gii v cc ri ro trong qu trnh
hot ng ca cc NHTMVN ch yu bt ngun t nhng nghip v c th
vi nhng con ngi c th. Do trnh chuyn mn nghip v v hiu bit
v php lut cn bt cp, hoc do thc trch nhim khng cao hoc do thiu
o c ngh nghip... ca cn b nhn vin dn n vic vi phm cc quy




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 79 -
trnh nghip v, c ch, chnh sch, php lut dn n nhng tht thot trong
qu trnh hot ng ca cc NHTM. Nhiu cn b NH lm cng tc TTQT
cha hnh dung c nhng dch v NH tin tin trn th gii. Tim n ri ro
hot ng TTQT cao l mt minh chng cho s cha thnh tho nghip v
TTQT. S ngi hiu mt cch thu o, tng tn lut php quc t, cc quy
nh ca t chc th gii khng nhiu. i ng cn b c trnh vn hnh
cng ngh TTQT cn nhiu hn ch c v l lun v thc hnh; Tc phong,
thi cng nh cng tc tip th khch hng ca cc NH trong lnh vc
hng dn, phc v khch hng cha chuyn kp theo yu cu mi, cn thiu
ch ng.
Mt trong nhng im yu v trnh ca cn b NH xut pht t c
th hnh thnh v pht trin ngun nhn lc do chuyn t h thng c nn rt
ng chu nh hng kh nng ca t tng kinh doanh bao cp. Phn ng
trnh ca cn b cn bt cp, nhiu cn b cha qua o to c bn v
trong s c khng t ngi tuy c o to song hiu bit rt hn ch v
kinh t th trng. Thm vo l trnh ngoi ng, cng nh trnh tin
hc ca i ng cn b NH cng l mt vn ng quan tm. Cc cng c
v cch thc iu hnh NHTMVN cn cha theo kp yu cu ca NHTM hin
i. K hoch hot ng kinh doanh tp trung ch yu vo cc ch tiu s
lng, ch khng vo cc ch tiu cht lng theo tiu chun quc t; i
ng cn b t c cp nht nhng kin thc v TTQT v v kinh doanh NH
hin i. Bn cnh , i ng cn b cng ngh thng tin trong ngnh NH
cn cha mnh, nht l trong vic thit k cc h thng ln, cc phn mm
c tnh phc tp, tch hp cao nn vic trin khai v pht trin kinh doanh cc
sn phm dch v mi trn nn cng ngh cao cn b hn ch; kin thc v k
nng ca mt b phn khng nh cn b NH lm cng tc TTQT cha
khai thc s dng c hiu qu cc tnh nng, cng nng ca h thng trang
thit b tin hc hin c. y l tr ngi ln trong qu trnh thc hin TTQT
ca cc NHTMVN.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 80 -
(4) Cng tc qun tr iu hnh
Cng tc qun l ca cc NHTMVN trong tnh trng cn yu km,
nht l qun l ri ro, qun l danh mc u t, qun l ti sn n c, qun
tr vn, kim ton ni b v h thng k ton. Vn qun tr chin lc ca
cc NHTM cng cn rt hn ch. S hn ch v trnh khin nhiu
NHTM khng xy dng c chin lc kinh doanh di hn, khng d bo
c xu hng li sut v t gi di hn y mnh kh nng huy ng vn
v u t di hn. S hn ch v kh nng phn tch v d bo thng tin nh
hng ln n hiu qu ca hot ng TTQT ca cc NHTM. S yu km v
trnh qun l gy tht thot ln trong qu trnh hot ng TTQT ca
NHTM. Mt s NHTM vi s tr gip ca cc t chc ti chnh quc t c
gng tip cn nhng phng php qun l mi. Tuy nhin, k c h thng o
to cng nh h thng qun l cng tr nn lc hu so vi nhng thay i
nhanh chng ca cc phng php qun l hin i. Phn ln cc NHTM cn
thiu chin lc pht trin hot ng TTQT mt cch lu di, hiu qu v bn
vng trn c s nh gi ngun lc hin c, phn tch mi trng kinh t, mi
trng kinh doanh hin ti v trong tng lai. Chnh sch khch hng ca cc
NHTMVN cn cha c coi trng. Kh nng phn tch ti chnh nh nh
gi li nhun, ri ro hot ng TTQT ca NH cn yu. Cc NH cn thiu mt
tm nhn di hn nng cao v th ca NH trn th trng ti chnh quc t.
H thng thng tin, theo di n, qun l ri ro khng kp thi, chnh
xc. i vi cc NHTMVN th vn ri ro trong k thut thanh ton l iu
c cp ti rt nhiu, nhng vn rt hay xy ra trong qu trnh tin
hnh hot ng TTQT. Nhiu NHTM vn cha c b phn qun l hn mc
m L/C, thiu cc bin php phng nga ri ro v cung ng ngoi t vo thi
im thanh ton; khng c b phn tng hp theo di, nh gi, phn tch ri
ro trong hot ng TTQT; khng c b phn chuyn gia phn tch th trng
t vn cho khch hng.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 81 -
Bn cnh , c cu t chc ni b ca nhiu NHTMVN cng cha
hp l, nh hng xu n cng tc iu hnh ca NH; Nhn thc v hi
nhp quc t ca h thng NH nht l cc NHTM cn hn ch. Cc NHTM
cha thc s sn sng hi nhp, biu hin l qu trnh c cu, ci cch cn
chm chp, nht l i mi qun l, vic chuyn i sang cc chun mc
quc t nh chun mc kim ton, k ton cn chm, chuyn sang hot ng
thng mi thc s cng chm chp; Tinh thn hp tc trong hot ng kinh
doanh ca cc NHTMVN khng cao. Mt s NHTM qu ch trng n li
ch ca NH mnh m thiu quan tm n li ch chung ca ton h thng,
thm ch ngay trong cng mt NH, cc chi nhnh cng cnh tranh vi nhau
rt gay gt. Trong hot ng TTQT th vn mnh ai ny lm, cha c s
phi hp tng tr ln nhau.
(5) Nng lc qun tr ri ro
Hu ht cc NHTMVN hin nay vn cha xy dng c m hnh
qun l, gim st ri ro hot ng TTQT theo ng thng l quc t; cha xy
dng c cc chnh sch, cc quy trnh qun l ri ro, cc m hnh v cng
c o lng ri ro phc v cng tc d bo, cnh bo nhng ri ro mt
cch c nh hng v trong khun kh c th chp nhn c. H thng
thng tin qun l ri ro ca cc NHTM khng c cp nht y v chnh
xc lm nh hng khng nh n cng tc qun tr ri ro. Bn cnh l s
bt cp v trnh nghip v, s nhn thc khng y ca mt b phn
cn b lm cng tc TTQT, cn b lm cng tc kim tra ni b, cn b qun
l cc cp cng l nguyn nhn lm cho cng tc qun tr ri ro ca
NHTMVN thi gian qua t hiu qu khng cao.
(6) Nng lc cnh tranh ca cc NHTM
Trc kia, khi cc NHTMNN nh c li th v quy m, thng hiu
v mng li nn chim th phn p o trong th trng sn phm dch v
ti chnh, NH. Tuy nhin, trong nhng nm gn y khi mi trng php lut
ngy cng r rng hn, to iu kin bnh ng cho cc thnh phn kinh t




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 82 -
cng pht trin theo c ch ca nn kinh t th trng, th trng ghi nhn
s pht trin vt bc ca khi cc NHTMCP v c th ni y v s l
nhng i th cnh tranh ca h thng cc NHTMNN. Thi gian qua, cc
NHTMCP khng ngng nng cao nng lc ti chnh, u t cho cc hot
ng pht trin mng li, thnh lp mi cc chi nhnh, pht trin h thng
cc phng giao dch, u t cng ngh, u t lp t h thng my ATM ti
cc a bn c th phc v khch hng tt hn. Bn cnh cc NHTMCP
cng thc hin hng lot cc chin dch, chng trnh qung co, tip th,
quan h cng chng nng cao v th v hnh nh trn th trng.
- V sn phm dch v TTQT ca cc NHTM vn cha a dng, ch yu vn
l cc loi sn phm truyn thng, p dng chung cho mi i tng khch
hng. Cc loi sn phm thit k ring theo nhu cu ca khch hng hu nh
cha c p dng. S phi kt hp gia cc b phn nhm nng cao cht
lng hot ng TTQT cn lng lo. Vic xy dng v a sn phm mi
vo vn hnh cn chm, c bit l cc sn phm c th theo yu cu ca
khch hng. Nguyn nhn l nhiu NH cn ngn ngi trong vic tip cn sn
phm mi hoc yu cu ca khch hng trong mt s trng hp b lu gi
kh lu ti b phn khch hng, khng kp thi chuyn ti b phn nghip v
lin quan thng nht hng x l.
- V mc ph dch v TTQT cng l mt trong nhng vn quan tm hng
u ca khch hng. Tuy nhin cc NHTMVN vn cha c h thng thng tin
v gi c dch v c th ca cc NH i l t vn, h tr cho khch hng
ngay khi chn giao dch. Cc NHTMVN cha thc s quan tm n cc chi
ph ca khch hng i vi mt giao dch, mi ch dng li mc min sao
thu c tin hng v l xong. Khi khch hng c khiu ni v cc khon ph
thanh ton b tr vo tin hng th cn b NH ch bit xut trnh in thng
bo ca NH nc ngoi lin quan n cc khon ph phi thu. iu ny khin
khch hng cha hi lng. Hn th na l cc NHTM mi ch quan tm n
vic min, gim chi ph ca NH mnh i vi khch hng mc d mc ph




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 83 -
rt thp, cha quan tm n cc loi ph m NH nc ngoi thu, thm ch thu
rt cao. T vic gim chi ph ny lm ny sinh s cnh tranh khng lnh mnh
gia cc NHTMVN. Bn cnh chnh sch thu ph dch v TTQT hin ti
cha c cn c thuyt phc v cha th hin c chin lc pht trin hot
ng TTQT da trn quan im li ch ca tng NH v li ch ca ton b
nn KT.
- V uy tn ca cc NHTMVN i vi khch hng trong v ngoi nc cn
cha cao, l do cc NHTM (tr NHNTVN) c thi gian thm nhp vo
lnh vc TTQT cn ngn. Trnh cng nh kinh nghim hot ng v lnh
vc ny cn hn ch. Mt khc cc NHTMVN cha quan tm ng mc n
cng tc tip th, qung co v chc nng, kh nng hot ng ca mnh, cha
to ra c hnh nh su rng trong v ngoi nc, do vy rt nhiu khch
hng cn cha hiu bit g v cc NHTMVN v cn rt r e ngi khi tin hnh
hot ng TTQT qua NH. Thi gian qua, mc d cc NHTMVN c rt
nhiu c gng trong vic xy dng v m rng quan h hp tc vi cc NH,
t chc ti chnh NH quc t theo phng chm c b rng, chiu su, thit
thc v hiu qu, trn c s tn trng ln nhau v hai bn cng c li, song
hot ng kinh doanh i ngoi vn cha c quan tm ng mc, nht l
ti cc NH chi nhnh. Cc NHTM ni chung cha c nh hng tng th v
hot ng kinh doanh i ngoi, cha xc nh r mc tiu, cha xc lp
c chin lc kinh doanh i ngoi vi cc k hoch c th trong chin
lc chung ca NHNN. Mt im yu ca cc NHTMVN trong vic thu ht
khch hng thanh ton hng XNK l thiu s phi kt hp cht ch, nhp
nhng gia cc b phn, cc phng chc nng ti hi s chnh, cng nh hi
s chnh vi cc chi nhnh, cha to c mt dch v khp kn thanh ton,
tn dng, kinh doanh ngoi t i vi khch hng. Do lm gim sc
cnh tranh ca cc NHTMVN so vi cc NHCP v cc NH nc ngoi ti
Vit Nam. Bn cnh , h s khch hng l cc NH i l cha c xy
dng v cp nht mt cch khoa hc, kp thi. C s d liu v cc NH i l




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 84 -
trn h thng ca cc NHTM cha c u mi qun l cp nht thng xuyn
nh k khin cho vic tra cu phc v tc nghip ca cc NHTM gp kh
khn v tn thi gian. Cha c phng php xp hng, nh gi ri ro trong
TTQT vi cc NH i l.
Theo cam kt hi nhp, t ngy 1/4/2007 Vit Nam s cho php cc
NH con 100% vn nc ngoi c hot ng v thc hin hu ht cc
nghip v nh mt NH ni a. Bn cnh , vi quyt nh s 24/2007/Q-
NHNN v vic ban hnh quy ch cp giy php thnh lp v hot ng ca
NHTMCP, trong thi gian ti s c nhiu NHTMCP ra i v i vo hot
ng. Nh vy quy m v s lng cc NH s tng ln nhiu so vi hin nay.
C th ni, cc NHTMVN v ang phi i mt vi nhng thch thc cnh
tranh khng nh t pha cc NH nc ngoi khi h cng pht trin cc dch
v tng t vi phm vi v quy m tng t m li l cc lnh vc m h c
u th nh thanh ton quc t, ti tr thng mi, u t d n... Trong tnh
hnh , cc NHTM trong nc li gp rt nhiu kh khn, m mt kh khn
ng k nht i vi cc NHVN chnh l tng quan v nng lc ti chnh so
vi cc NH nc ngoi. So vi cc NH nc ngoi th nng lc ti chnh ca
cc NHVN cn rt hn ch. Trong khi , tuy ch chim khong 10% th phn
tn dng ti VN, nhng nhm NH nc ngoi c tim lc kh mnh vi
khong 30% vn ch s hu trong h thng NHTM ang hot ng ti VN.
Xt v li nhun thu c t cc hot ng kinh doanh NH, li nhun
ca khi NHTMNN vn cn t thp so vi cc nc trong khu vc v trn
th gii. T l li tc trn tng ti sn c (ROA) ca ton h thng l 0,65%
(nu tnh ring ca cc NHTMNN l 0,45%) thp hn theo thng l quc t l
1%. Ngoi ra cc NH nc ngoi li c u th hn cc NHTMVN v cng
ngh, loi hnh dch v, chin lc khch hng, hiu qu hot ng v cht
lng ti sn. Ngun thu ch yu ca cc NH lin doanh l dch v NH vi
trn 30% thu nhp v trn 6000 nghip v kinh doanh khc nhau nh TTQT,
u t d n, ti tr thng mi, qun l tin mt, t vn u t, dch v th...




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 85 -
Trong khi cc NHTM trong nc mi thc hin khong 300 nghip v
kinh doanh khc nhau, trong thu t dch v ch chim 6-10%, cn li l thu
t hot ng tn dng. Khng nhng th, so vi cc NH nc ngoi th hot
ng kim tra, kim ton ni b ca cc NHTMVN cn yu, thiu tnh c
lp, h thng thng tin qun l v bo co ti chnh, k ton cha t chun
mc v thng l quc t.
(7) Cc nghip v NH khc c lin quan
Th trng ti chnh ca VN cha hon thin, tt hu kh xa so vi cc
nc trong khu vc. Cc hot ng khc trn th trng vn, c bit l th
trng chng khon cn rt s khai, kh pht trin. su ti chnh ca VN
cn thp, hiu qu hot ng TTQT ca NH cn cha cao, nguyn nhn l do
lng tin, lm pht, li sut, mc cnh tranh hn ch s pht trin ca
dch v ny. Ngoi ra nhng nguyn nhn khc nh s n nh kinh t v m,
tng tim lc ti chnh ca cc NHTM v pht trin th trng tin t cng
cn c p ng v hon thin. Bn cnh , cn cn TTQT ca VN lun b
thm ht, dn n s mt cn i gia cung v cu v ngoi t, nh hng ti
kh nng chi tr ngoi t ca cc NHTM v nhu cu thanh ton ca cc DN
hot ng kinh doanh XNK. Trong hot ng thng mi, gi vng c cn
cn TTQT v cn cn thng mi c ngha quan trng gp phn ch yu
cng c nn c lp dn tc v tng trng kinh t.
Hin nay, nc ta cha c mt th trng ngoi hi hon chnh theo
ng ngha ca n, n mi dng s khai l th trng ngoi t lin NH. Mc
d t c nhng kt qu ng khch l song th trng lin NH vn bc l
nhng hn ch nh hng n ngun ngoi t cung cp cho hot ng TTQT.
Hot ng trn th trng lin NH din ra theo mt chiu, khi ngoi t d
tha th NH no cng cho bn, n khi khan him ngoi t th NH no cng
cho mua, thm ch c NH d tha ngoi t cng khng cho bn. iu ny
dn n ngun ngoi t trn th trng lin NH cung cp cho hot ng TTQT
trong nhng thi im c bin ng t gi hoc nhng thi im tp trung




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 86 -
nhiu ngha v thanh ton vi nc ngoi b hn ch. Thm ch lc ny ngun
cung ngoi t b ng bng, cc NH khng th xoay s lng ngoi t bn
cho cc nhu cu TTQT n hn.
(8) xut hin s li dng v la o trong hot ng TTQT ca NHTM
l do khi mi chuyn sang nn kinh t th trng, nhn thc ca cc
DN hot ng kinh doanh XNK, cng chng v cn b NH cn nhiu hn
ch, dn n nhng k h cho cc t chc v c nhn li dng la o.
Nhiu sai st k thut xy ra dn n ri ro cho NH m th tn dng, nh
vic thiu kim tra mu giao dch (thanh ton bng in), kim tra khng cn
thn v khng y nn khng pht hin c nhng yu t cn thiu trong
b chng t v NH vn cn c thanh ton cho bn th hng. Cn b NH
khng nm vng cc quy nh theo thng l quc t nn cn xy ra tranh
chp. Vic xy ra tranh chp trong TTQT gy nh hng xu n h thng
NH Vit nam. Mc d vic tranh chp xy ra tng NH c th, song do cch
gii quyt v x l khng nht qun, khng r rng nn lm nh hng xu
ti uy tn trong TTQT khng ch i vi NHTM ni xy ra tranh chp m cn
ti cc NHTMVN. V trong cc v tranh chp TTQT, cc NHTMVN thng
phi gnh chu thit hi c v vt cht v uy tn, thm ch c cn b. Do lut
l, quy nh cha cht ch, khi l NH pht hnh, n hn phi tr hoc b
nc ngoi trch ti khon thu n, trong khi li rt kh truy i ngi m L/C.
Ngc li, khi l NH thng bo (chit khu) b nc ngoi t chi cng rt
kh khn trong v kin tng trong khi b vn cho vay ngi xut khu
Trong mt s trng hp, cn b NH b coi l lin quan trong vic mt tin,
mt hng v b x l hnh s.
- i vi phng thc thanh ton L/C: Trong phng thc thanh ton L/C,
vic xc nh mc k qu cho khch hng m L/C cn cha ng nht c v
t chc v tiu ch. Cc thng tin quyt nh hn mc min gim k qu
cho khch hng cn hn ch v hiu qu cn rt thp. Vic k qu ch l mt
trong nhng iu kin m bo thanh ton, nhng khng th loi tr hon




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 87 -
ton ri ro. T l k qu cao khng th thay th k thut x l nghip v ca
cn b thanh ton. Mt s NHTM tin hnh vic cp hn mc m L/C cho
tng chi nhnh ca mnh. Tuy nhin, vic thc hin cp hn mc mi ch
dng li vic theo di s d thanh ton L/C ca tng chi nhnh ch cha
p ng c vic cn i ngoi t chung trong ton h thng v cha t
c mc ch qun l ri ro trong thanh ton hng nhp mi NHTM. Tnh
trng thiu ngoi t thanh ton L/C c gi tr ln dn n mt s L/C ln b
thanh ton chm t 3-6 ngy dn n vic nc ngoi i pht li chm tr
vn cn xy ra tuy khng phi l tnh trng ph bin. Tu ni, tu lc cn xy
ra tnh trng khng c ngoi t sn c bn nn buc phi t chi m L/C
cho khch hng c nhu cu NK km theo yu cu mua ngoi t. Vic x l
nghip v ti cc NHTM cn ph thuc qu nhiu vo kin ca khch hng.
Cc NH v khch hng cha c s tho thun trong vic cung ng dch v
cng nh s dng dch v nhm lm r ngha v v trch nhim ca cc bn.
Vic thanh ton ca cc NH da trn b chng t hon ho, ph hp vi cc
iu khon v iu kin ca L/C, khng cn c vo vic hng ho nhn
hay cha. Tuy nhin, trn thc t vic xc nh s ph hp ca chng t
mi mt NH li c s khc nhau cha nht qun, v vy xy ra khng t
trng hp NH ny ng thanh ton, cn NH khc th li t chi thanh ton
lm nh hng n cht lng v hiu qu ca hot ng TTQT. L/C c
m bng th phn ln l sai ch k mu hoc khng c ch k ng k nn
NH phi hi li nc ngoi, gy chm tr trong vic thng bo cho khch
hng. Vic kim tra chng t hin nay cha c chun mc chung gia cc
NHTM nn thng c quan im rt tri ngc gy tranh ci gia NH v
khch hng, nhiu trng hp khng gii quyt c dn n tranh chp
lm mt uy tn ca NH. y l mt vn tn ti t nhiu nm nay v vt
qu kh nng gii quyt ca mt NH ring l. Hin nay ICC ban hnh n
phm s 645 v tiu chun cho vic kim tra chng t theo UCP500 gi tt l




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 88 -
ISBP, nhng cc vn bn ny cng cha c nhiu NHTMVN v DN hot
ng kinh doanh XNK cp nht.
Mt c th i vi cc L/C do NH pht hnh l yu cu vn n theo
lnh ca NH pht hnh. u th ca vn n theo lnh l rng buc vic
thanh ton ca khch hng v NH c th qun l c l hng trong trng
hp nh NK khng c kh nng thanh ton nhng thc t tnh kh thi cha
cao. Bn cnh tnh tch cc l hng lot cc vn cha c t ra bng vn
bn x l cho cc trng hp khch hng c tnh t chi nhn chng t i
vi cc b chng t c coi l sai st do chnh khch hng yu cu h tr
khch hng trong vic bi lng tm vt.
Mt c th khc cn c xem xt l L/C hu ht khng ch nh
NH thng lng chng t. Ngi hng li L/C c th xut trnh ti bt k
NH no m h mun. iu ny dn n vic chng t c xut trnh ti mt
NH m NH m L/C khng c quan h i l, gy kh khn trong vic xc
nh uy tn ca NH thng lng chng t. c bit i vi cc th trng
mi, t giao dch s l ri ro trong trng hp chng t xut trnh ph hp vi
L/C nhng c th khng c hng, gy bt li cho khch hng v ri ro cho
NH nu L/C c m bng vn vay. Do vy, cn thit phi nghin cu tho
thun s dng dch v thng qua cc NH c uy tn theo tng th trng, tr
trng hp c s ch nh c th ca nh NK trong n xin m L/C (xem v
d ti Ph lc 4 - mc(1)).
- Trong thanh ton L/C hng xut [27] : Vn xy ra tnh trng NH kim tra
chng t hng xut khng cn thn xy ra sai st chng t; cn nh XK th
li qu d di chp nhn nhng ni dung ca L/C, khng ch n nhng yu
t gy bt li nh: ngy v ni ht hiu lc L/C ti NH pht hnh, NH trong
nc ch ng vai tr NH xut trnh. Ngi bn khng c ch ng trong
vic sa cha sai st, quyn nh ot chng t thuc v NH pht hnh, ngi
mua v NH m c th da vo sai st ca chng t t chi thanh ton, dn
n tranh chp ko di, gy thit hi cho nh XK v nh hng n hiu qu




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 89 -
hot ng TTQT ca NHTM. Cn b lm cng tc TTQT cha quan tm n
gi c, cng nh tnh hnh th trng c th thn trng hn ngay t khi m
L/C khuyn co khch hng v trong vic kim tra chng t trc khi
thng bo cho nc ngoi cng nh thng bo cho khch hng NK.
Chng t xut trnh theo L/C b sai st khng ch l vn lm au u
cc nh XK Vit nam m cn lm au u nhiu nh XK trn th gii. Theo
c tnh th t l thanh ton theo phng thc L/C Vit nam khong t 60
70% v t l chng t sai st cng mc tng t v mc tn tht do
nguyn nhn ny cng mc khng nh. Nguyn nhn ca sai st chng t l
v: Rt nhiu cn b kinh doanh ca cc cng ty XNK Vit nam cha tng
c v hiu UCP mt cch y , thm ch h cn khng c UCP trong tay.
L do rt n gin l v h tin rng UCP l dnh ring cho NH lm cn c
kim tra chng t; cn h ch c yu cu lp chng t ph hp vi quy
nh ca L/C ch khng phi ph hp vi UCP. y chnh l mt nguyn
nhn dn n ri ro trong TTQT. Chnh v khng nhn thc c tm quan
trng ca UCP m nhiu DN kinh doanh XNK t quan tm n vic o to
cho i ng cn b nhn vin ca h nhng k nng lp, kim tra chng t,
k nng x l cc vn lin quan n L/C Cn NH thc hin kim tra
chng t vi mc ch quyt nh c chp nhn chit khu chng t hay
khng trn c s mc ph hp ca chng t vi L/C (nu L/C cho php
chit khu) v gip khch hng pht hin nhng sai st chng t sa i
(nu c th) trc khi gi chng t n NH pht hnh hoc NH c ch nh
i tin. Trn thc t c nhng sai st c NH pht hin nhng khng th
khc phc c, chng hn nh: giao hng tr (late shipment), giao hng
thiu (under shipped), xut trnh chng t tr (late presentation); Bn cnh
l hu ht cc cng ty XK khng c quy trnh ni b y quy nh chc
nng, nhim v, s phi hp gia cc b phn/phng ban trong vic thc hin
L/C XK. Cc b phn/phng ban thng lm vic theo kiu vic ai ny lo
cho nn thng dn n s vic l cc L/C khng c tun th mt cch




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 90 -
nghim ngt. Nhiu DN XK ch quan tin rng c c L/C l c c s bo
m chc chn s nhn c thanh ton m khng bit rng L/C l cng c
thanh ton c iu kin - cc chng t yu cu phi ph hp vi L/C. Thng
thng khi nhn c L/C, DN XK ch kim tra bit tn khch hng m
L/C, s tin c ng khng cn hu nh h khng my quan tm n cc
iu kin khc mc d NH thng bo L/C lun nhc nh rng hy kim tra
L/C v yu cu tu chnh nu c nhng iu kin khng th p ng c.
Lng tin ca nh XK i khi cng b t nhm ch khi h qu tin rng ngi
m L/C s khng li dng nhng sai st chng t t chi tr tin. Chnh
lng tin sai lm ny dn n vic h khng my quan tm n vic cn
phi lp chng t ph hp mt cch nghim ngt. V tnh trng chng t xut
trnh ln u lun b t chi v sai st xy ra qu thng xuyn n ni nhiu
nh XK cho rng sai st chng t l mt phn tt yu ca giao dch L/C v
ngc li giao dch L/C lun n cha ri ro sai st chng t. Trn thc t th
vn c mt t l ln chng t xut trnh ph hp vi iu kin L/C c
thanh ton/chp nhn ngay ln u xut trnh. iu ny cho thy rng nu nh
XK c mt quy trnh ni b tt thc hin L/C XK v c i ng cn b
nhn vin gii, am hiu UCP v c kinh nghim x l cc vn lin quan
n L/C th vic lp chng t ph hp vi iu kin L/C s khng cn l vn
qu kh.
Ngoi ra, do tnh cht ca L/C l vic thanh ton tin hng ch da trn
b mt ca b chng t hon ho, nn khi nh XK vi phm o c kinh
doanh, c tnh lp b chng t ph hp nhn tin, thm ch nh XK lp
chng t gi i tin nh NK nhng khng giao hng gy tn tht nng n
cho nh NK. y l mt trong nhng nhc im ca phng thc thanh ton
ny v n c th gy ri ro cho c NH cng nh khch hng. Mt khi chng
t hng ho ph hp vi cc iu khon ca th tn dng c xut trnh ti
NH pht hnh th NH pht hnh buc phi thanh ton gi tr hi phiu cho
ngi hng li d c mun hay khng. Do vy, vic tm hiu k v kh nng




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 91 -
ti chnh cng nh uy tn ca nh XK i vi nh NK v NH l rt quan trng
(xem v d ti Ph lc 4 - mc(2)).
- i vi L/C hng nhp: Trong quan h thanh ton hng NK qua NH hin
nay, bn cnh nhng khch hng c kin thc v bit gi ch tn vi bn
hng ca h, c tinh thn hp tc, tn trng cam kt vi NH phc v mnh,
ng tic vn cn mt s khch hng c th cha am hiu v bun bn ngoi
thng, khng c kin thc v TTQT, kinh doanh theo thi v, tnh li
trc mt, b qua thng l quc t bin NH thnh ni gnh chu cc tranh
chp k c tranh chp thng mi (tranh chp hng ho), lm mt uy tn ca
NH. l cc trng hp nh: Khch hng khng tun th cc cam kt vi
NH v thng l quc t hay trng hp ngi bn giao hng khng ng theo
hp ng k kt, thm ch khng giao hng nhng vn lp b chng t ph
hp L/C i tin, cn ngi mua c NH cho vay tin thanh ton
L/C hng nhp nn cng b v ly. Cn v pha NH l do k thut ca thanh
ton vin cha cao (xem v d ti Ph lc 4 - mc(3)).
- Nghip v m th tn dng tr ngay (L/C at sight): L mt phng thc
TTQT c nhiu NH p dng. Theo phng thc thanh ton ny th NH m
L/C cam kt s thanh ton ngay cho ngi th hng s tin trong th tn
dng nu bn th hng xut trnh ng v y cc ti liu c cp
ti trong L/C (xem v d ti Ph lc 4 - mc(4)).
- Trong lnh vc tm nhp ti xut: Mt s Cng ty XNK ca Vit Nam
mt cnh gic khi nhn n t mua hng ca i tc nc ngoi, thm ch
cha thm tra k n t hng ca pha nc ngoi v cha c nhng iu
kin rng buc i vi h, m vi vng t mua hng ca mt nc th ba
giao cho h.
- i vi phng thc nh thu: Vic thanh ton hon ton ph thuc vo
thin ch ca ngi mua hoc ngi bn. Ngi mua chp nhn thanh ton,
nhng n ngy o hn li c tnh chy l khng thc hin cam kt, cn
ngi bn giao hng khng ng theo hp ng dn n nhng ri ro




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 92 -
trong phng thc thanh ton ny, gy nh hng cho c NH thu h v NH
xut trnh.
+ Thit hi i vi NH thu h do ngi bn c tnh vi phm hp ng k
kt: Thc t xy ra nhiu trng hp ngi mua mun c b chng t khi
nhn hng nn cam kt chp nhn thanh ton cho NH thu h, nhng sau
khi nhn hng h li tr hon thanh ton cho NH v thng vin vo nhng l
do nh: hng giao khng ng hp ng (v s lng, chng loi), hng b
rt gi NH thu h buc phi cho khch hng vay thanh ton khi b
NH nc ngoi thc gic i tin v phong to ti khon ca NH thu h
nc ngoi (xem v d ti Ph lc 4 - mc(5)).
+ Thit hi i vi NH chuyn chng t do ngi mua vi phm cam kt thanh
ton. Thc t cng c nhiu trng hp ngi mua v NH thu h chp
nhn tr tin, cn NH chuyn chng t chit khu 80% tr gi b chng t,
nhng n ngy o hn ngi mua khng ng thanh ton, thm ch cn
tr li hng ho v NH thu h tr li b chng t cho ngi bn, iu ny
dn n nhng thit hi ng k cho NH chit khu chng t.
Cc vi phm v cam kt thanh ton lm nh hng rt nhiu n
hiu qu ca hot ng TTQT. Nhiu DN XNK VN v mun bn c hng
nn sn sng chp nhn nhng iu kin thanh ton bt li, dn n tnh trng
chim dng vn ko di trong thanh ton. l nhng trng hp bn hng
theo phng thc nh thu, tr chm sau X ngy k t ngy chng nhn ca
chng t FDA. Theo thng k ca NHNTVN, th vic ngi mua chim dng
vn ca ngi bn theo phng thc nh thu chng t c hai loi DP v DA
chim 90% cc b chng t nh thu hng xut ca VN. a s cc DN XK ca
VN b khch hng nc ngoi chim dng vn. Mc d bn hng tr chm
t 45 n 75 ngy nhng vn c trng hp hng sau khi bn n 3 thng tri
mi c nc ngoi thanh ton. Trong nhng trng hp NH xut trnh
chit khu cc b chng t nh thu ny s dn n trng hp khng ch
ngi bn b chim dng vn, phi chu ph tn v phi tr li vay NH m cn




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 93 -
nh hng n thi gian chit khu ca NH, chit khu qu thi gian cho
php trn hi phiu, lm cho NH vi phm quy trnh thanh ton [9].
- i vi chit khu chng t hng xut k c chit khu min truy i: Sau
khi xut hng, ngi XK s lp mt b chng t hng ho ph hp vi cc
iu khon ca th tn dng gi n NH c u nhim xin chit khu
hoc nh thu h tin. Trong nghip v ny NH c s u nhim (v danh
hoc ch danh c ghi r trong th tn dng) ca NH pht hnh th tn dng
c th tip nhn b chng t ca ngi hng li chit khu. Chit khu
chng t ca NH c th hiu l vic NH mua li b chng t trn c s tnh
n cc ri ro chi ph v mt t l ph chit khu nht nh. Nhng chit khu
ca NH y l chit khu c bo lu quyn truy i ngi bn. Trong
trng hp khng i c tin NH c quyn i ngi bn hon li tin. i
vi loi hnh nghip v ny th k thut kim tra chng t ca cn b NH cn
cha cao; t l chit khu cn cha hp l; ri ro v khch hng v NH i l
vn cn cao.
- i vi nghip v th tn dng tr chm (L/C tr chm)[11] : y l hnh
thc ti tr ca nh XK cho nh NK v khon thanh ton tin mua hng ho
dch v. c im ca phng thc thanh ton bng L/C tr chm l khch
hng ch phi k qu mt t l nh so vi tr gi ca L/C. Ch khi n hn
thanh ton khch hng mi phi np tin vo ti khon ti NH thanh ton
cho nc ngoi. Thi hn thanh ton di thng t 1 thng n 9 thng, thm
ch c nhng L/C tr chm ko di ti hng nm. Hnh thc ny c cc DN
Vit nam rt a chung. i vi nhng DN NK th y l hnh thc chim
dng vn hp php, cn i vi cc NH th do s hn ch trong nhn thc v
nguy c ri ro ca loi hnh nghip v ny nn khng a ra c cc bin
php qun l v kim sot ph hp. Hu ht cc DN khi s dng hnh thc
m L/C tr chm u tm cch chim dng vn ca NH, quay vng vn to
thm li nhun. Rt nhiu trng hp khch hng s dng vn kinh doanh
khng ng mc ch, khng c hiu qu, khi n hn thanh ton khng c




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 94 -
tin tr cho nc ngoi, buc cc NH phi ng ra tr thay nhm m bo
uy tn trong giao dch quc t. iu ny dn n nhng khon n qu hn,
kh i v y cc NHTM vo tnh trng ht sc kh khn v vn, thm ch
cn y NH vo nhng v tranh chp, kin tng ko di.
Nguyn nhn chnh ca nhng tn ti trong thanh ton L/C tr chm l
do cn b trc tip lm cng tc TTQT ca NHTM cha tun th cht ch
quy trnh thanh ton cng nh thng l quc t, chng hn nh vic thc hin
k qu v gii to k qu khng ng vi quy nh ca NH. Bn cnh
cng cn c nguyn nhn khc l do khch hng NK v li ch ring ca c
nhn v DN mnh m bi c vi NH, li dng nhng s h ca NH c
tnh chy khng thanh ton. Cn pha DN nc ngoi th li li dng c
im ca thanh ton L/C l ch cn c vo b mt ca chng t, ch khng
ph thuc vo hng ho, do vy c tnh gian ln thng mi, giao hng
thiu hoc khng ng phm cht, thm ch khng giao hng nhng vn lp
b chng t gi xut trnh n NH rt tin.
- Ri ro do la o quc t: Trong bun bn quc t, th on ca bn la
o l mun hnh, mun v v rt tinh vi. Bn la o thng c t chc
rt quy m v thng nhm vo nhng cng ty XNK mi c thnh lp,
cha thng tho v bun bn quc t mi chi bng nhng mn li to ln
v chng nh vo tm l ca cc DN v vi nhng nh lnh o a phng
l sn sng hp tc vi nhng thng v mang li hiu qu cao cho DN v
cho a phng. V qu tin tng vo thin ch hp tc lm n lu di ca
pha nc ngoi v qu quan tm n li ch ca DN cng nh ca a
phng m c DN chp nhn bn hp ng y bt li cho mnh do pha
i tc a ra. Bn la o thng s dng hnh thc th bo lnh la o
cc DN, NH. Bn chng thng thng qua mi gii tm n mt s DN ti
a phng v t xng l i din ca mt s cng ty nc ngoi mi chi
bng nhng khon cho vay ln, thi hn cho vay di, li sut thp. V mun
c c cc khon vn tn dng ny, cc DN Vit nam phi c c s bo




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 95 -
lnh ca NH vi ni dung do bn chng son sn. Sau chng dng cc bo
lnh ny thc hin hnh vi la o, th chp vay vn mt s NH nc
ngoi, sau khi rt c tin l b trn. Bn la o thng thc hin hnh vi
la o quc t bng th bo lnh tn dng v la o bng bo lnh gi (xem
v d ti Ph lc 4 - mc(6)).
C th ni, trong xu th hi nhp KTQT th vic pht trin hot ng
TTQT cng ng ngha vi vic gia tng ca cc v la o quc t. Do ,
i hi cc DN tham gia hot ng XNK phi ht sc cnh gic khi tham gia
vo thng trng quc t v phi t nng cao trnh cho cn b lm cng
tc XNK phng trnh nhng ri ro do la o quc t mang li .
(9) Nng lc kinh doanh ca khch hng
Ngoi nhng yu t nu trn, th nng lc kinh doanh ca khch
hng cng l mt trong nhng nhn t lm nh hng ti hiu qu hot ng
TTQT ca cc NHTMVN.
D dng nhn thy rng, Vit nam trnh nghip v ca cc n v
XNK cn thp nh hng n vic pht trin hot ng TTQT. T nn kinh t
ngoi thng c quyn, khp kn bun bn vi cc nc XHCN, vic kinh
doanh XNK ch tp trung ti mt s cc tng cng ty, t nc ta chuyn sang
giai on m ca hi nhp kinh t vi ton cu v khu vc, NN cho php cc
n v trc tip hot ng kinh doanh XNK, rt nhiu n v trc y u
thc XNK v cc n v mi bc vo hot ng kinh doanh XNK u trc
tip tin hnh hot ng kinh doanh XNK. Do kinh nghim v kinh doanh
ngoi thng, s am hiu v thng l v tp qun quc t trong kinh doanh
ngoi thng v TTQT cn hn ch. iu ny dn n s s h khi k kt
hp ng, qu tin tng vo i tc nc ngoi, khng tn dng mi kh
nng hn ch ri ro cho mnh n khi xy ra v vic phi gnh chu
nhiu thit thi. Hn na vi kinh nghim t i bc vo thng trng, cc
DN khng trnh khi vic mua bn vng vo, trung gian nh hng trc tip
n hiu qu kinh doanh. Do thc lc ti chnh ca cc n v cn qu yu




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 96 -
km nn hot ng kinh doanh ch yu li da vo vn vay NH. Do vy, khi
b nc ngoi la o, thua l s nh hng trc tip n cht lng hot
ng tn dng v hot ng TTQT ca NH.
Trong thanh ton hng NK qua NHTM, bn cnh nhng khch hng c
kin thc v bit gi ch tn vi bn hng ca h, c tinh thn hp tc, tn
trng cam kt vi NH phc v mnh, ng tic cn mt s khch hng c th
cha am hiu v bun bn ngoi thng, khng c kin thc v TTQT,
kinh doanh theo thi v, tnh li trc mt, b qua thng l quc t bin NH
thnh ni gnh chu cc tranh chp k c tranh chp thng mi (tranh chp
hng ho), lm mt uy tn ca NH.
Mt thc t na cho thy c nhng n v khi k kt hp ng chp
nhn ng trc mt s tin ln hoc ton b hp ng nhng khng yu cu
pha nc ngoi pht hnh th bo lnh cho khon tin t cc . iu ny
tim n mt kh nng ri ro rt ln. Hoc c nhng n v khi hng v n
cng mc d cha bit r c nhng thng tin v hng ho vn yu cu NH
bo lnh nhn hng v chp nhn thanh ton v iu kin k c khi chng
t sai st. Hoc c n v qu tin tng vo hp ng cho nn ch a vo
L/C nhng iu khon s si, khng cht ch. Theo thng l, khi chng t v
ti NH, NH ch chm s ph hp trn b mt ca chng t vi cc iu khon
L/C nu ch khng chm s ph hp ca chng t vi cc iu khon hp
ng. Do c th gy ra s ng tic khng th t chi thanh ton c.
Nhiu trng hp mc d c NH nu nhng im bt li trong khi m
L/C nhng n v vn khng sa v yu cu NH pht hnh L/C vi l do
khch hng nc ngoi rt ng tin cy. Khi c v vic sai st xy ra li yu
cu NH t chi thanh ton. Trong nhiu trng hp v bo v quyn li ca
khch hng trong nc NH phi tm ra nhng li khng ng k t chi
thanh ton, iu ny c th nh hng khng tt n uy tn ca NH.
2.2.4.3. Nguyn nhn ca nhng hn ch trong hot ng TTQT ca cc
NHTM VN




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 97 -
(1) Nguyn nhn ch quan t pha ngn hng
- Tim lc vn cn nh b
Phn ln cc NHTMVN u c vn t c thp nu em so snh vi
vn t c ca cc NH quc t m VN ang v s phi cnh tranh. NH c vn
t c cao nht l NH Nng nghip ch khong trn 320 triu USD. Hin M
c khong 8.000 NHTM, trong khong 10 NH c vn t c trn 10 t
USD; 62 NH trn 1 t USD v 215 NH trn 150 triu USD. Trong h thng
NHTMCP Vit Nam, NH Si Gn Thng Tn l NH c vn iu l cao nht
cng ch vo khong trn 70 triu USD. Mc vn t c thp l nguyn nhn
lm sc mnh ti chnh suy gim v kh nng chng ri ro trong kinh
doanh yu. Hin nay, t l vn t c trn tng ti sn c ri ro ca hu ht cc
NHTMNN ch t t 3-6% (NHNTVN l NH c h s an ton vn cao nht
cng ch t 5,61%), trong khi quy nh ca NH Thanh ton quc t l 8%.
Mc ri ro tn dng cao: Hu ht cc NHTM u c mc d n khng sinh
li ln hn gii hn cho php t 1,5 n 2,5 ln, t l sinh li bnh qun trn
vn t c ca cc NH mi t xp x 6% (ca cc NHTM trong khu vc l 13
- 15%). Bn cnh , cc NHTM thng c c cu tn dng bt hp l, trnh
qun l, gim st thp. Trong nhng nm qua, mc d cc NH c nhng
c gng trong vic x l n kh i, song t l n kh i trong h thng
NHTMNN ca VN vn cao hn nhiu so vi quy nh 5% ca quc t. y l
mt ri ro e do s n nh ca cc NHTM trong thi gian ti. V do cc
NHTMVN Nh c v quy m (c mng li t chc, c vn v ti sn), yu
km v trnh (c chuyn mn nghip v), c nng lc qun l v kim sot,
c trong vic xy dng php lut v tin t v NH v th s rt kh khn
trong cnh tranh vi cc NH nc ngoi khi NN ta m rng ca h m chi
nhnh hot ng ti Vit Nam.
- Trnh qun tr NH cn nhiu hn ch, thiu tnh chuyn nghip
Hu ht cc nh qun tr NH ca Vit Nam cha c o to bi bn.
Cc nh qun tr NH ch yu c la chn qua thc tin hot ng kinh




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 98 -
doanh nn tnh chuyn nghip trong qun tr v iu hnh khng cao. Mt
khc, trong mi trng kinh doanh bnh ng, cc nh qun tr NH phi ht
sc nng ng, c nh vy mi nm bt c thi c, ti a ho c li
nhun, gim ri ro cho NH.
- Trnh cn b lm cng tc TTQT cn thp
nhiu NH, trnh cn b lm cng tc TTQT cn hn ch, nghip
v non yu, thiu kinh nghim, trnh ngoi ng cha cao, cha nm bt kp
thi nhng thay i trong quy trnh thanh ton hin i. Cha c nhiu cn b
gii lm cng tc tham mu cho lnh o v TTQT. Cn b lm cng tc
TTQT cc NHTM cha c o to bi bn, cha c chuyn gia thc th
v TTQT v chuyn su v pht trin cc sn phm ti tr thng mi. Kin
thc v nghip v chuyn mn thc hin giao dch v o lng ri ro qu
yu km, cha c nhng b phn nghin cu d on s thay i ca t gi
trn th trng. T chc hot ng TTQT cn phn tn. Trnh gia cc chi
nhnh cch bit, h thng x l thng tin ngho nn dn n ri ro cao, cha
c b phn qun l hn mc m L/C... Do s thoi ho bin cht ca mt s
cn b NH c tnh lm sai cc nguyn tc, quy nh ca php lut, thm
ch cn thng ng cu kt vi nhau trc li c nhn thng qua cc nghip
v ca hot ng TTQT. y l nguyn nhn ch yu dn n ri ro trong
hot ng TTQT.
- Cng ngh cho hot ng TTQT cc NHTM cn lc hu, cha p
ng c yu cu ca thanh ton hin i.
Cng ngh h tr cho thanh ton XNK khng ng k. Vic truyn tin,
nhn tin v hch ton cn nhiu sai st, cc bo co thng k v hot ng
TTQT nhiu khi cn phi x l th cng. Trong thi gian qua, cc NHTMVN
rt ch ti i mi cng ngh NH v c nhng tin b nht nh, song so
vi trnh cng ngh NH chung ca khu vc v th gii th cng ch t
trnh trung bnh. Thng tin qun l, theo di hot ng TTQT cn ngho
nn. S thiu thng tin v th trng trong v ngoi nc, thng tin v bn




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 99 -
hng, thng tin v sn phm dn n nhng ri ro trong hot ng
TTQT.
- Sn phm dch v cha a dng
Sn phm dch v cha a dng, cha p ng c nhu cu ngy cng
cao ca khch hng v ca th trng. Cc sn phm thanh ton mi dng li
cc sn phm truyn thng nh thanh ton xut, nhp, chuyn tin. Cha c
s bt ph, u t nghin cu pht trin cc sn phm ti tr thng mi mi.
Hot ng NH i l cha p ng c yu cu giao dch; Chnh sch khch
hng khng ng b trong ton h thng. Sn phm dch v ca NHTM cn
ngho nn, n iu, cht lng dch v thp. Cng tc khch hng, qung b
hnh nh v hot ng TTQT ca NHTMVN cha c trin khai mnh. Dch
v ca tng NH cha to dng c thng hiu ring, quy m ca dch v
cn nh, cht lng dch v thp, sc cnh tranh yu, tin ch ca mt s dch
v i vi khch hng cha cao. C cu t chc hot ng TTQT ca mi
NHTM pht trin t do theo tng chi nhnh cha c nh hng chung v cn
phn tn. S kt hp v tng tr ln nhau gia cc b phn c lin quan
to nn mt dch v khp kn trong hot ng TTQT cha tt nn lm
gim bt hiu qu ca hot ng TTQT.
- Cc NHTM cha c mt gii php tng th pht trin hot ng
TTQT
Do cha nhn thc c ht nhng tc hi ca ri ro hot ng TTQT
i vi hot ng kinh doanh NH, nn cc NHTMVN cn cha c chin lc
c th pht trin hot ng TTQT v bin php nhm gim bt ri ro trong
qu trnh hot ng. Thiu cc bin php phng nga ri ro v cung ng
ngoi t vo thi im thanh ton, khng c b phn tng hp theo di, nh
gi, phn tch ri ro trong hot ng TTQT, khng c b phn chuyn gia
phn tch th trng t vn cho khch hng. Hin nay cc NHTM mi ch
ch n vic mua bn ngoi t nhm mc ch thanh ton, cho vay ngoi t
m qun i yu t bo him t gi nn trong kinh doanh tin t NH ng vai




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 100 -
tr ch yu l trung gian giao dch hn l to lp th trng. V th nn cc
NH rt yu v vic phn tch t gi, cng chnh l nguyn nhn gy ra ri
ro trong hot ng TTQT ca NHTMVN; Cc quy nh php l v cch xc
nh trng thi ngoi hi cha hon thin gy ri ro t gi.
T l thu nhp dch v trn tng thu nhp ca cc NHTM t 20% (t
l ny ca cc NHTM cc nc pht trin l trn 50% v khu vc ng
Nam l 30%), trong thu t cc dch v mang tnh truyn thng vn
chim t trng gn nh tuyt i. Cc NHTM quc t ang thc hin khong
trn 6.000 nghip v kinh doanh tin t, tn dng, NH. Trong khi cc
NHTMVN mi ch thc hin c ti a khong 300 nghip v v mi cung
cp cc dch v mang tnh truyn thng, cn cc dch v hin i nh NH
in t, mi gii kinh doanh, nghip v u t, t vn, ... mi ch bt u
hoc ang trong giai on th nghim. Chnh v vy, nu khng c chin lc
pht trin dch v NH theo hng hin i th chc chn cc NHTMVN s b
thua thit ngay trn sn nh khi hi nhp. V gi dch v: qua qu trnh p
dng biu ph dch v hin hnh cha thc s ph hp vi tng i tng
khch hng giao dch cng nh cha theo kp cc sn phm mi; H tr cng
ngh trong thanh ton XNK cn hn ch. Cc bng biu bo co thng k c
nhng nghip v phi x l th cng; Quy trnh k thut nghip v thanh ton
chuyn tin vi nc ngoi v Quy trnh k thut nghip v thanh ton Th
tn dng km chng t v nh thu km chng t qua thi gian p dng
bc l nhng im bt cp, cn thit phi b sung, chnh sa.
- H thng thng tin cha y
Cc loi thng tin lin quan n ri ro hot ng, ri ro th trng,
thng tin v i tc lm n cha khai thc c nhiu t h thng v vy
hn ch nht nh n hiu qu qun l ri ro; H thng truyn thng cn bt
cp, thiu tin cy v an ton. V vy s kh khn cho h thng thanh ton
trong vic s dng ng truyn; Ngun vn thc hin HH cng ngh
NH cn hn hp.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 101 -
(2) Nguyn nhn khch quan
a) Nguyn nhn khch quan t pha NN v NHNN
- Mi trng php l cha y , thiu ng b v cha ph hp vi
thng l quc t.
H thng php lut VN tuy c khn trng xy dng p ng
yu cu mi, nhng hin cn nhiu bt cp, thiu ng b v cn c c biu
hin ca s ch quan duy ch, cha tht s quan tm n quy lut ca th
trng v chun mc quc t. y l thch thc khng ch v vic kh thc
hin y cc cam kt khi gia nhp WTO, m cn l vic ko di mi
trng php l bt n, kh khn i vi cc NHTMVN. Nhiu ro cn php
l vn cn, m bn thn cc NHTM khng th t tho g v v mt kha cnh
no th chnh bn thn cc NHTM t gy tr ngi trn bc ng pht
trin ca mnh. Vic xy dng h thng php lut cho ph hp vi mi trng
php l WTO khng phi ch n thun v VN gia nhp WTO, m thc cht
l v s pht trin ca chnh nn kinh t VN ni chung, ca cc NHTMVN ni
ring.
i vi NHNN - c quan qun l tin t v h thng NH th vic xy
dng h thng php lut NH cn thiu, cha ng b v kh nhiu vn
cha ph hp vi thng l quc t. H thng chnh sch, php lut NH hin
nay cn c mt s hn ch to ra s phn bit i x gia cc loi hnh
TCTD, gia cc nhm NH v gia NH trong nc vi NH nc ngoi, gy ra
s cnh tranh thiu lnh mnh. iu to ra thch thc phi sa i, to mi
trng kinh doanh bnh ng, thng thong theo nguyn tc khng phn bit
i x ca WTO. Cng vi vic m ca th trng ti chnh ni a s lm
tng ri ro th trng do cc tc ng t bn ngoi, t th trng ti chnh khu
vc v th gii, trong khi , nng lc iu hnh chnh sch tin t, cng nh
nng lc gim st hot ng NH ca NHNN cn hn ch, bn cnh l c
ch qun l v m cn cha ng b, cha hon thin gy kh khn cho NH
khi tin hnh hot ng TTQT nh c ch li sut, t gi




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 102 -
- Cng tc thanh tra, kim tra ca NHNN i vi hot ng TTQT ca
NHTM cn nhiu hn ch
Kh nng gim st ca NHNN i vi hot ng TTQT ca NHTM tuy
c ci thin nhng nhn chung cn nhiu hn ch, nhiu v vic
khng c pht hin v ngn chn kp thi nn xy ra hu qu. H
thng NH cha to c mt h thng thng tin c th p ng kp thi, c
hiu qu cho phn tch, d bo tnh hnh tin t, li sut, tn dng, tnh hnh
kinh doanh ca cc DN. Nng lc hoch nh v iu hnh chnh sch tin t
(chc nng NHTW) ca NHNN vn cn hn ch. Trn thc t, NHNN cha
c nhiu kinh nghim v iu hnh chnh sch tin t trong iu kin nn KT
m ca hi nhp quc t. Cc cng c ca chnh sch tin t cha c i
mi theo hng linh hot, ph hp vi th trng, cc cng c trc tip cha
hon ton c thay th bng cc cng c gin tip. Tnh trng la ho vn
mc cao. Nhng yu t hn ch hiu qu iu hnh chnh sch tin t
ca NHNN. NHNN cng cha c nhiu kinh nghim v gim st th trng
ti chnh tin t v hot ng NH (chc nng qun l NN) vi s chu chuyn
mnh m ca cc lung vn quc t v vi nhng cng c ti chnh a dng,
hin i hn. Bn cnh , cc khun kh php l i vi vic qun l NN v
hot ng NH cn cha y , cha r rng, minh bch, tnh thng nht,
thc thi khng cao, cha ph hp vi thng l quc t. Cc nguyn tc kim
tra, gim st hot ng TTQT ca NH cn yu. H thng thanh tra theo chun
mc quc t cha c p dng. Cc chnh sch lin quan n hot ng
TTQT cha ng b. Cha c vn bn no ca NN iu chnh quyn hn v
trch nhim ca cc bn tham gia hot ng thanh ton XNK.
b) Nguyn nhn khch quan t pha khch hng trong nc
- Kin thc v nghip v thanh ton XNK cha c ph cp rng ri
trong hot ng kinh doanh ca cc DN.
Trnh ca cn b lm cng tc XNK cc DN kinh doanh XNK
cha cao, thiu thng tin v khch hng; cha thng tho v k thut bun




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 103 -
bn ngoi thng, cha nm vng v lut KT, khng nm vng c cc
thng l quc t trong bun bn quc t nh: chn nhm i tc; cn nhiu s
h khi k kt hp ng; khi thng lng k kt hp ng thng mi
thng d dng chp nhn cc phng thc thanh ton v iu kin thanh
ton bt li cho mnh; chp nhn cc bt li trong ni dung L/C nn dn
n ri ro trong thanh ton; d di c tin v chy theo li nhun; Vic lp
chng t hng xut cn nhiu sai st dn n vic NH nc ngoi t chi
thanh ton
- Nhn thc ca cc DN VN v hot ng TTQT cn nhiu hn ch
Cc DN VN cn qu t kinh nghim trong m phn giao dch quc t,
nhiu DN cn xem nh nhng ri ro c th pht sinh t hot ng ny, v th
cng lm cho ri ro ca hot ng ny tng ln. Nhiu thng v lm n vi
cc i tc nc ngoi khng c s phn tch thm nh k cho nn khng
mang li hiu qu KT v DN phi gnh chu ri ro. Mt s DN khng thc
hin ng cam kt vi NH, mt s DN mt kh nng thanh ton
c) Nguyn nhn khch quan t pha nc ngoi
Ch yu l do pha nc ngoi c tnh dng cc th on tinh vi la o;
S thiu o c trong kinh doanh ca khch hng nc ngoi; Trong thanh
ton L/C khch hng v NH m L/C thng ng c tnh bt li chng t tr
hon thanh ton
d) Ngoi ra cn c nhng nguyn nhn bt kh khng nh: Cc yu t thi
tit, kh hu; Mi trng KT khng thun li, chu tc ng ca cc nhn t:
thay i chnh sch ca Chnh ph, ch s cn cn thanh ton, gi tr ca ng
bn t, li sut, thng tin khng y ; Khong cch a l gia cc bn
tham gia hp ng xa hn, lm hn ch s hiu bit ln nhau, hn ch v am
hiu tnh hnh th trng ca i tc, ri ro vn chuyn hng ho tng cao;
Lut l iu chnh mua bn ngoi thng khng ng nht, bi v khng tn
ti mt b lut thng mi thng nht, do hp ng ngoi thng chu s
chi phi bi lut php quc gia v tp qun thng mi ca nc XK cng




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 104 -
nh nc NK; Nguyn nhn v c ch chnh sch ca NN lm nh hng ti
hiu qu ca hot ng TTQT ca cc NHTMVN thi gian qua.

KT LUN CHNG II
Da trn c s nhng vn l lun trnh by Chng I, trong
Chng II tc gi i su vo nghin cu thc trng hiu qu hot ng TTQT
ca NHTMVN thi gian qua v Chng II lm r c cc vn sau:
1 - Nu ln mt cch tng quan v tnh hnh KT Vit Nam t nm 2001 n
nm 2007.
2 - Phn tch thc trng hiu qu hot ng TTQT ca cc NHTMVN mt
cch logic v h thng. Ch ra nhng kt qu t c, cng nh nhng
hn ch lm nh hng n hiu qu hot ng TTQT ca NHTM v nguyn
nhn ca nhng hn ch .
3 - Vi 9 bng biu s liu minh ho, lun n lm r c hiu qu ca
hot ng TQTT i vi nn KT ni chung, i vi NH v DN ni ring.
4 - Trn c s phn tch thc trng hiu qu hot ng TTQT ca cc NHTM,
lun n rt ra mt s bi hc kinh nghim trong hot ng TTQT l:
- Cc NHTM cn xy dng mt quy trnh hot ng TTQT y , ph hp
vi thng l quc t.
- Cc NHTM cn cp nht y thng tin v nhng th trng c nhiu ri
ro nhm gip cho cn b lm cng tc TTQT ca NH cng nh cc DN XNK
c th phng trnh khi tin hnh cc hot ng TTQT. ng thi cn cnh
gic vi nhng th on la o quc t.
- Gia cc NHTM cn c s trao i v chia s thng tin v th trng trong
v ngoi nc gip cc NH v DN XNK c c nhng quyt nh ng
n khi tham gia vo hot ng TTQT.
- Cn nng cao hn na trnh cng ngh ngn hng. Tng cng cng tc
bo mt thng tin nhm m bo cho cc hot ng TTQT din ra c
nhanh chng, an ton v tin li.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 105 -

CHNG III
GII PHP NNG CAO HIU QU HOT NG THANH TON
QUC T CA CC NGN HNG THNG MI VIT NAM

3.1. NH HNG PHT TRIN HOT NG TTQT CA CC NGN
HNG THNG MI VIT NAM [22,23,24,25]
3.1.1. Bi cnh ca nn kinh t
Nn kinh t th gii ang trong k nguyn ca s hi nhp v ton cu
ho, n ang vn ng v pht trin khng ngng. Xu th hi nhp v ton
cu ho l mt xu th tt yu, do vy nn kinh t nc ta cng khng th i
ngc li vi xu th . Chnh v vy, m trong Ngh quyt 07-NQ/TW ngy
27/11/2001 v hi nhp KTQT, B Chnh tr khng nh mc tiu ca hi
nhp KTQT l: "Ch ng hi nhp KTQT nhm m rng th trng, tranh
th thm vn, cng ngh, kin thc qun l y mnh CNH, HH theo
nh hng x hi ch ngha, thc hin dn giu, nc mnh, x hi cng
bng vn minh".
Quan im v hi nhp KTQT ny li tip tc c c th ho trong
bo co chnh tr ti i hi X ca ng nh sau: "y mnh hot ng KT
i ngoi, ch ng v tch cc hi nhp KTQT su hn v y hn vi
cc th ch KT ton cu, khu vc v song phng, trn c s ly phc v li
ch t nc lm mc tiu cao nht v l nguyn tc ch o; ng thi linh
hot, mm do, ph hp vi thng l quc t.
Ch ng v tch cc hi nhp quc t theo l trnh, ph hp vi chin
lc pht trin t nc t nay n nm 2010 v tm nhn n nm 2020.
Thc hin cam kt vi cc nc v thng mi, u t v cc lnh vc khc.
Chun b tt cc iu kin k kt cc hip nh thng mi t do song
phng vi nhiu nc, trong c mt s nc ln, cc hip nh hp tc
KT a phng, khu vc. Thc y quan h hp tc ton din v c hiu qu




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 106 -
vi cc nc ASEAN, cc nc Chu - Thi Bnh Dng. Cng c v pht
trin quan h hp tc song phng tin cy vi cc i tc chin lc; khai
thc c hiu qu cc c hi v gim ti a nhng thch thc, ri ro khi nc
ta l thnh vin T chc Thng mi th gii (WTO).
Trong bi cnh thc hin cc iu khon t do ho, hi nhp nh vy
th thch thc m cc NHTMVN phi i mt li cng tr nn khc lit hn.
Xu hng t do ho thng mi v m ca hn na ca th trng ti chnh
cng nh nn kinh t Vit nam s dn ti nhng thay i c ch v mi
trng hot ng, gy tc ng mnh ti hot ng NH nh: ci cch ch
t gi hi oi, ni lng iu kin tham gia cc hot ng thng mi cng
nh kim sot chu chuyn vn v hot ng NH, s bng n ca cng ngh
in t v kinh t mng s lm thay i cu trc kinh t v cnh tranh mang
tnh a phng. Vi nhng ni dung cn phi thc hin trong qu trnh ton
cu ho s nh hng mnh n mi trng kinh t v m m c bit l khu
vc ti chnh NH. Vi s kin Hip nh thng mi Vit- M chnh thc c
hiu lc v Khu vc mu dch t do ca cc nc trong khi ASEAN
AFTA chnh thc c hiu lc vo nm 2006, khu vc Ti chnh ngn
hng ca Vit nam hin ang phi ng u vi nhiu cnh tranh mi t cc
nc trong khi cng nh t cc t chc ti chnh NH M. y v ang l
nhng th thch v cng to ln i vi cc NHTMVN. Tuy nhin, nh
cp trn, mi yu t u c tnh hai mt ca n. Bn cnh nhng th thch
to ln, cc NHTMVN cng s c c hi c hc hi nhiu t cc NH nc
ngoi v kinh nghim kinh doanh cng nh c tip cn vi nhng tin b
khoa hc k thut mi trong lnh vc NH ng thi m ra nhng c hi kinh
doanh mi trn c s mi trng cnh tranh mi. Tuy nhin cnh tranh
thnh cng l iu khng h d dng, i hi cc NHTMVN phi c s chun
b k lng v s nhn nhn ng n v thi cuc t hon thin mnh theo
hng ph hp.
3.1.2. nh hng pht trin ca NHTMVN




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 107 -
Nhn chung, cc NHTMVN c nhng thun li v mt khch quan v
sc mnh ni ti gip ngn hng tn dng cc thi c do hi nhp mang li,
l:
- Th nht, v mt khch quan, l mi trng kinh t thun li vi tc
tng trng kinh t ca Vit Nam lin tc t mc cao v n nh trong nhiu
nm qua, cu ni a v vn u t nc ngoi ln.
- Th hai, v mt ch quan, cc NHTMVN c i ng lnh o, qun l nhy
bn, c tm nhn chin lc, c t duy ci m linh hot vi uy tn cao trong
cng ng ti chnh. i ng nhn vin c tm huyt, tr trung, nng ng v
trnh chuyn mn cao. Mng li hot ng rng khp trong c nc. Cc
ch tiu c bn v tng ti sn, tng vn huy ng v d n tn dng u t
mc tng trng bnh qun cao. Hin ti, cc ngn hng ang trong qu trnh
ti c cu mnh m chuyn sang hot ng theo thng l quc t, cc ngn
hng ang hng ti mc tiu pht trin thnh mt ngn hng a nng, hot
ng ngang tm vi cc ngn hng trong khu vc. Chng trnh c phn ho
ang c xc tin mnh, hng ti s i mi c bn trong qun tr iu
hnh, ci thin v nng lc ti chnh v nng lc hot ng.
Trong bi cnh hu WTO, t c cc mc tiu ni trn, cc ngn
hng cn thc thi cc bin php tng th mang tnh ng b v ton din
nhm ch ng nm bt cc c hi th trng v c hi hp tc kinh doanh,
xc nh cc lnh vc c tim nng v c th mnh u t pht trin, khai
thc ti a li th ca ngn hng, ng thi pht trin kinh doanh phi gn
lin vi qun l ri ro v lnh mnh ti chnh; tng trng gn lin vi hiu
qu v pht trin bn vng. Cc bin php bao gm:
- Mt l: Nng cao nng lc ti chnh a ngn hng hot ng theo chun
mc chung, kinh doanh c hiu qu. Mc tiu cn hng n l cc ch tiu
v c cu ti chnh v hiu qu kinh doanh c phn nh theo cc ch tiu
ph hp vi thng l quc t v t mc chung ca cc ngn hng hng u
trn th gii.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 108 -
- Hai l, tip tc i mi t chc, qun tr iu hnh v hot ng theo lut
php v thng l quc t. C bn hon thnh sp xp li c cu t chc theo
thng l quc t ca mt ngn hng hin i; nng cao nng lc qun tr iu
hnh v hoch nh chnh sch; pht trin h thng thng tin qun l tp trung
v qun l ri ro c lp, tp trung ton h thng da trn mt nn tng cng
ngh thng tin hin i.
- Ba l, nng cao kh nng cnh tranh v mi mt p ng tin trnh hi nhp
ngy cng su rng. Xc nh r chin lc khch hng v th trng; pht
trin v a dng ho cc sn phm, dch v ngn hng vi cht lng cao da
trn nn cng ngh hin i v linh hot vi mng li phn phi rng khp
nhm p ng y nhu cu ca nn kinh t, ch trng thu ht v lu gi
nhn ti p ng nhu cu hi nhp.
- Bn l, trin khai thnh cng chng trnh c phn ho v vn hnh ngn
hng c phn theo thng l.
- Nm l, xy dng l trnh cho cc chng trnh hnh ng ch ng hi
nhp quc t thnh cng.
3.2. nh hng nng cao hiu qu hot ng TTQT ca NHTMVN
- Mt l: M rng th trng hot ng, tranh th vn u t v tr gip k
thut ca cc nc v cc t chc th gii. Tng trng NH trn c s kh
nng sinh li v bn vng. Cung cp dch v cht lng cao cho th trng;
pht trin mng li knh phn phi sn phm. Gia tng khi lng v nng
cao cht lng hot ng TTQT, t tng doanh thu v li nhun ca hot
ng TTQT.
- Hai l: Cng tc marketing cn c y mnh ton din trn tt c cc mt.
Tng cng cng tc khch hng, tip tc nng cao cht lng hot ng
TTQT v hng ti cc chun mc quc t: H s an ton vn t tiu chun
quc t, p dng cc thng l quc t tt nht.
- Ba l: p dng cng ngh thng tin hin i, cung cp cc dch v tin ch
n mi loi hnh DN.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 109 -
- Bn l: Pht trin v bi dng ngun nhn lc c sc cnh tranh v
thch ng nhanh trong qu trnh hi nhp KTQT.
- Nm l: Vic phng nga v hn ch ri ro hot ng TTQT cn c xem
l mt bin php then cht pht trin hot ng TTQT ca cc NHTMVN.
Vn phng nga v hn ch ri ro hot ng TTQT cn c nhn thc v
x l trn c s ton din, nht qun v ng b. p dng cc chun mc
quc t trong qun l ri ro hot ng TTQT;
- Su l: Nng cp h thng thng tin bo co. S lng v cht lng thng
tin bo co hot ng TTQT lun l iu quan tm ca cc NHTM, do vy
cc NHTM cn p dng cc bin php kin quyt hn nhm sm ci thin
tnh hnh thng tin bo co cn thiu v cha kp thi nh hin nay.
- By l: Trn c s hot ng TTQT pht trin s to iu kin tin m
rng cc hot ng kinh doanh khc ca NHTM nh: tn dng, kinh doanh
ngoi hi, u t hp tc song bin v a bin...
- Tm l: p ng tt nht yu cu pht trin kinh t i ngoi, c bit l
XNK, m rng thng mi quc t ca NHTM.
- Chn l: M rng hot ng kinh doanh an ton, hiu qu v pht trin bn
vng; ti chnh lnh mnh, c k thut cng ngh cao, kinh doanh a nng,
pht trin mnh dch v NH bn l. a dng ho sn phm v nng cao hiu
qu ca hot ng TTQT.
3.3. Quan im a ra cc gii php nng cao hiu qu hot ng
TTQT ca NHTM
- Pht trin hot ng TTQT phi qun trit ng li pht trin kinh t i
ngoi v p ng kp thi vi qu trnh pht trin thng mi quc t.
- i mi, nng cao nhn thc v hot ng TTQT qua cc chnh sch kinh t
v m v c bit l trong qun l iu hnh ca NHNN v tng NHTMVN.
- Hi ho li ch khch hng v ngn hng, t li ch khch hng ln trn li
ch ngn hng ch ng h tr khch hng trong quan h giao dch v gii
quyt s c.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 110 -
- Pht trin TTQT phi da trn c s h tng cng ngh tin tin v ngun
nhn lc cht lng cao.
3.4. GII PHP NNG CAO HIU QU HOT NG TTQT CA
NHTMVN
3.4.1. Hin i ho cng ngh TTQT ca ngn hng
Vic ci tin v nng cao trnh cng ngh NH trong lnh vc TTQT
ca NHTM l mt trong nhng nhn t gp phn nng cao cht lng v hiu
qu ca hot ng TTQT, tng cng hn na s ho nhp ca h thng NH
VN vo th trng ti chnh tin t quc t. Tuy nhin, vn u t cho vic
pht trin cng ngh hin i l rt ln, do vy mi NHTM cn la chn
cho mnh nhng cng ngh thch hp, m bo p ng c cc yu cu ca
s pht trin ca NH mnh trong qu trnh hi nhp. V thc hin c tt
chin lc HH cng ngh TTQT, cc NHTMVN cn phi lm tt c cc
vn sau:
- HH tt c ng dng NH chnh. ng dng cng ngh thng tin vo cc sn
phm dch v, cc nghip v NH nhm to ra cc sn phm mi c tnh t
ph c bit trong lnh vc dch v NH. m bo yu cu phc v a dng
cc loi i tng khch hng l TCTD, DN, c nhn sn phm v dch v
phong ph thch hp vi tng loi i tng. y mnh vic trin khai, ng
dng cng ngh hin i vo qun l, nng cao hiu qu hot ng kinh
doanh NH.
+ Xy dng v pht trin h thng NH theo m hnh hin i. Nng cao cht
lng, hiu qu, ci tin v ti u ho cc hot ng nghip v kinh doanh
truyn thng ng thi y mnh i mi cng ngh, tip tc a ra cc sn
phm, tin ch NH mi c hm lng cng ngh cao, nng cao nng lc cnh
tranh trn th trng.
+ Hon thin h thng thanh ton in t lin NH v h thng thanh ton i
vi khch hng, xy dng h thng thanh ton nhanh, an ton v chnh xc
cao vi chi ph hp l nhm pht trin mnh cc dch v thanh ton qua NH




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 111 -
trn c s h thng cng ngh k thut v h thng thanh ton NH hin i,
an ton, tin cy v hiu qu, ph hp vi thng l v chun mc quc t.
+ Tng bc a dng ho ngun thu v ci thin c cu thu nhp ca NHTM
theo hng tng t trng thu nhp t cc dch v NH. Tip tc m rng cc
hnh thc TTQT, tng cng lin kt gia h thng cc NHTM khch hng
c th d dng thc hin TTQT qua NH.
+ Tng cng s lin kt, hp tc trong vic nghin cu v pht trin sn
phm, dch v NH mi, chuyn giao cng ngh, cung cp cc dch v NH
in t, NH t ng, th thanh ton theo nhu cu th trng.
+ T chc trin khai hiu qu n ci to, nng cp h thng k thut ca
NHTM. Ch trng cc ng dng thng mi in t trong hot ng kinh
doanh NH. ng dng cng ngh x l thanh ton khi lng ln v i
chng: Yu cu ca khch hng ngy cng a dng, khi lng TTQT ngy
cng tng, i hi cc NH phi ng dng cng ngh mi nhm p ng c
yu cu ca khch hng.
- HH cng ngh TTQT m bo nhanh chng, an ton, hiu qu cho php
cc chng t thanh ton c chuyn nhng d dng theo ng thng l
quc t to tnh thanh khon cao, l iu kin gip cho th trng th cp pht
trin. Xo b khong cch gia thanh ton trong nc vi TTQT, cc phng
tin thanh ton trong nc s l nhng phng tin TTQT v ngc li. Xy
dng cc c s h tng IT lm nn tng cho cc ng dng v dch v NH.
Pht trin a dng ho cc knh phn phi, dch v. V tip tc u t cng
c nn tng cng ngh, tng cng khai thc tin ch, to cc sn phm c gi
tr gia tng phc v khch hng, ng thi ch trng khu gii thiu sn phm
dch v v qung b hnh nh ca NHTM n vi cng chng thng qua cc
phng tin thng tin i chng.
- HH c s k thut p ng yu cu tng khi lng TTQT, hi nhp vi
khu vc v th gii.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 112 -
+ Xy dng c s h tng k thut c kh nng p ng y cc yu cu
pht trin cng ngh thng tin ca NH. Tp trung vn cho trang b my mc
hin i v cng ngh thanh ton tin tin. Tiu chun ho v HH tt c cc
hot ng NH nhm m bo kh nng hi nhp vi th trng ti chnh quc
t. Ch trng pht trin cng ngh thng tin vi chin lc kinh doanh v
qun l ri ro. Cc NHTM cng cn xy dng mt h thng cng ngh m
bo thu thp c nhng thng tin qun tr cn thit cho NH kp thi lm
c s cho nhng quyt nh kinh doanh NH.
+ Xy dng chng trnh phn mm cho vic x l nghip v TTQT v bo
mt thng tin thanh ton ph hp vi c th v tin pht trin ca Vit
Nam v ph hp vi thng l quc t. Hon thin hot ng thng tin phng
nga ri ro hot ng TTQT cho ton b h thng NHTM. Xy dng h
thng TTQT chnh xc, t ng ho cao, ng dng cc phn mm hin i
trong qun l hot ng, nghip v NH nh h thng thng tin, gim st, phn
tch, qun tr ri ro Nng cao kh nng qun l ri ro nh: ri ro tn dng,
ri ro li sut, ri ro hi oi, ri ro thanh khon v cc hot ng ngoi bng,
cc loi ri ro khc. Tiu chun ho h thng thng tin phc v cho cng tc
qun tr iu hnh bao gm: qun l v ti chnh, qun l ri ro, qun l vn,
qun l ngun nhn lc, qun l quan h khch hng, qun l li nhun
+ Cn o to cn b chuyn su v cng ngh thng tin, cng nh nng cao
trnh TTQT trong cng ngh thanh ton hin i cho i ng cn b lm
cng tc TTQT bi v: yu cu vic thanh ton in t , kt ni cc h thng,
x l qua mng c chng t v phi chng t phi c i ng c trnh .
Do , phi thng xuyn o to v o to li i ng cn b lm cng tc
TTQT nu khng s b ht hng khi h thng thanh ton hin i i vo hot
ng, c bit l khi Vit Nam chnh thc gia nhp vo WTO.
3.4.2. Nng cao nng lc chuyn mn ca cn b lm cng tc TTQT
Trong xu th hi nhp kinh t th gii hin nay, c bit l t khi VN
chnh thc gia nhp WTO, th vn s dng c hiu qu i ng cn b




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 113 -
nghip v, b tr cng tc ph hp vi kh nng, trnh v s trng ca
mi ngi l iu ht sc cn thit, v n s gip cho NH trnh c nhng
ri ro trong qu trnh tin hnh hot ng TTQT. V lm c iu th
cc NHTM cn tp trung vo chin lc con ngi vi nhng ni dung c th
sau:
- Cn tp trung xy dng v thc hin chin lc, k hoch v chnh sch
tng cng nng lc cnh tranh ca mnh, c bit l tng cng ngun
nhn lc cht lng cao.
Cht lng ca ngun nhn lc l mt trong nhng yu t v cng
quan trng quyt nh n s thnh cng ca hot ng NH. Tuy nhin, vn
t ra l khng ch to ra v gia tng cht lng ca ngun nhn lc, m
iu quan trng hn l phi s dng hp l, c hiu qu ngun nhn lc .
Do c vai tr quyt nh i vi nng lc cnh tranh v s thnh cng ca
hot ng NH, nn cc NH cn gia tng v s dng hp l hn ngun kinh
ph dnh o to v o to li cn b nhm p ng cc yu cu mi.
Chnh sch o to v qun l ngun nhn lc phi to c ng lc v mi
trng cho vic tip thu v p dng cc chun mc quc t nhm nng cao
kh nng cnh tranh cho cc NHTMVN trong mi trng kinh t tri thc
ang c ton cu ho vi tc v bo. Vic bi dng ngun nhn lc
cn bt u t vic tuyn chn nhng ngi c nng lc, c hoi bo v nng
lc c nhn l nh cung cp dch v tt, nng ng, sng to, c k nng lm
vic c lp, c tinh thn hc hi v nm bt nhng kin thc, k nng nghip
v ca NH hin i. Nhng cn b tr c xc nh l c phm cht o c
v cc t cht cn thit, sau khi o to t kt qu cao, c trang b nng
lc chuyn mn, ngoi ng, tin hc tt cn c quan tm, mnh dn b tr
vo cc cng v thch hp c iu kin th hin, khng nh v ng gp
ti a cho NH. Lc lng ny cn c coi l i qun xung kch trong vic
thc hin cc nhim v quan trng ca NH trong qu trnh hi nhp quc t.
- Cc NHTM cn to ra mt mi trng lm vic v ch i ng hp l




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 114 -
Mi trng lm vic tt l , i ng cn b lm vic tn tm, nng
ng, sng to, mi quan h gia lnh o v cn b ci m, chn thc, thng
thn. chnh l mi trng ny n v pht huy tt nht mi quan h con
ngi c s cho s hp tc, nng cao cht lng kinh doanh NH.
Cc NH cn thc hin sp xp, b tr lao ng hp l, hiu qu. Thc
hin vic kim tra nh gi phn loi cn b m bo cn b tiu chun
chc danh, nh gi, nhn xt cn b, kim tra st hch nh k nhm nh
gi trnh ca cn b tr c k hoch o to, bi dng cho nhu cu
trc mt v lu di. Gn kt o to vi vic b tr v s dng ng ngi,
ng vic, to ng lc khuyn khch ngi lao ng. Cn to iu kin cho
ngi lao ng c cng hin v hng th ph hp vi cng hin ca
mnh. Bn cnh , cc NH cn xy dng nh mc cng vic cho tng cn
b nghip v, trn c s xy dng ch tin lng hp l v chnh l
ng lc thc y ngi lao ng. Thc hin quy ch tr lng v thng
hp l cho ngi lao ng da trn nng lc v mc hon thnh cng vic
ca h - y l mt trong nhng ng lc thc y ngi lao ng lm vic
tt hn v hiu qu hn. Thc hin mt c ch ti chnh thng thong hn
nhm thu ht v gi c nhn ti. Nu cn, c th xem xt li ch tin
lng, thng cho cc cn b lm cng tc TTQT gii, c trnh chuyn
mn nghip v tt. Thc hin thng pht nghim minh i vi cc c nhn
v n v lm cng tc TTQT. y l c ch ng lc nhm khuyn khch
nhng n v, c nhn lm tt cng tc phng nga ri ro, m bo an ton
trong qu trnh hot ng TTQT.
- T chc cc hnh thc o to nng cao trnh ca b my qun l v vin
chc ca NH ln ngang tm khu vc v th gii
Cc NHTM cn ch trng o to i ng cn b cn b v chuyn
mn, nghip v, kin thc php lut, o c ngh nghip v thc phng
nga ri ro. Yu cu v hi nhp quc t, c bit l s thay i v cng ngh
v phng php gim st NH theo hng chuyn sang c ch gim st da




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 115 -
trn c s ri ro, ng dng cc thng l, chun mc quc t i hi cn b
lm cng tc TTQT ca NH phi c o to v nng cao trnh c th
tip nhn v vn hnh c hiu qu cc quy trnh ca hot ng TTQT. Ni
dung nng cao trnh nghip v ca cc cn b lm cng tc TTQT ch yu
tp trung vo: (i) Trnh ngoi ng; (ii) Trnh tin hc; (iii) Cc k nng
phn tch tnh hnh ti chnh v pht trin ca th trng, c th kp thi
a ra nhng cnh bo sm v nhng ri ro tim n trong hot ng TTQT
ca NHTM; (iii) K nng giao tip khch hng...
Cc NH cng nn thng xuyn t chc o to v o to li nghip
v cho cn b lm cng tc TQTT nhm xy dng mt i ng cn b c k
nng su v chuyn mn, nghip v, gii v ngoi ng, c kh nng qun tr
cng ngh hin i, c phm cht tt v o c ngh nghip, c phong cch
lm vic nng ng, t tin v lch thip nhm phc v khch hng tt hn, c
sc cnh tranh trn th trng v kh nng hi nhp vo h thng ti chnh
khu vc v th gii. Cn thng xuyn thc hin o to v o to li cn
b, to iu kin cho cn b thng xuyn c hc tp, nng cao trnh
chuyn mn, tip cn kin thc chuyn mn hin i phc v khch hng
ngy cng tt hn. Cc NHTM cn nghin cu, t chc nhng lp o to v
bi dng cn b lm cng tc qun l hot ng TTQT, cng nh cn b
chuyn mn trc tip tham gia vo hot ng TTQT dn hnh thnh i
ng cn b c nng lc, c kh nng x l linh hot, ng thi cn c chnh
sch khuyn khch cc cn b c nng lc v trnh cao. Phn u a trnh
v TTQT ca cn b NH bt kp cc chun mc quc t v tp qun ngn
hng quc t.
3.4.3. Hon thin b my t chc v mng li TTQT
- Hon thin b my t chc v mng li TTQT: B my t chc v
mng li h thng TTQT ngy cng c pht trin v m rng theo yu
cu thc t cng nh cng ngh thanh ton ngy cng hin i. Do vy,
NHTM cn chn chnh li h thng ca mnh cho ph hp vi vic m rng




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 116 -
v pht trin hot ng TTQT hin i theo hng tp trung, trnh lng ph.
Cc NH cn tin hnh c cu li cc mng hot ng TTQT NH mnh theo
m hnh NH tin tin hin i gm cc khi ti tr thng mi quc t, khi
trung tm chuyn tin, khi nh ch ti chnh ph hp vi chin lc pht
trin ca mi NH. Nghin cu xy dng mt m hnh t chc mi cho hot
ng ti tr thng mi, chuyn tin ph hp vi hot ng ca mt NH hin
i. Nng cao cht lng phn tch tnh hnh ti chnh v pht trin h thng
cnh bo sm nhng ri ro tim n trong hot ng TTQT.
- Nng cao trnh TTQT trong cng ngh thanh ton hin i cho i
ng cn b lm cng tc TTQT: yu cu vic thanh ton in t, kt ni cc
h thng, x l qua mng c chng t v phi chng t phi c i ng c
trnh . Bi vy, phi thng xuyn o to v o to li i ng cn b
lm cng tc TTQT nu khng s b ht hng khi h thng thanh ton hin i
i vo hot ng.
- T chc TTQT c hiu qu: Trong mi NHTM, tng h thng cn
c nng cp hin i, t chc dy chuyn TQTT ng b, hp l nhm m
bo cho hot ng TTQT c din ra nhanh chng, an ton, chnh xc. ng
thi gia cc h thng phi c s phi kt hp m bo cho yu cu thanh
ton tri chy trn c s hon thin tnh php l v tng cng s hp tc v
tho thun gia cc i tc tham gia thanh ton.
- Hon thin quy trnh nghip v TTQT: Hot ng TTQT khng tch
ri cc mng hot ng khc ca NH nh huy ng vn, tn dng, kinh doanh
ngoi t. Khch hng rt a dng gm cc NH i l, cc DN, ngi Vit
Nam v nc ngoi, cc t chc ti chnh quc t i hi cc NHTMVN
phi xy dng chin lc tng th v chnh sch khch hng, chnh sch
marketing, chnh sch v sn phm, chnh sch gi c dch v ng b vi
chnh sch v vn, tn dng, ngoi t th mi h tr v thc s to iu kin
thun li cho hot ng TTQT pht trin. Ngc li hot ng TTQT l
nhng mt xch quan trng gn kt cc mng hot ng ca NH trong mt h




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 117 -
thng my lin hp m thiu mt b phn no th h thng my khng
hot ng trn tru hi ho. Do vy, cc NH cn hon thin quy trnh TTQT
hin i, hp l, ci tin cht lng, thi phc v, thu phc khch hng
nhm m bo thanh ton nhanh, an ton, chi ph v ri ro thp. Cc quy nh
v TTQT phi y , cht ch ph hp vi cc nguyn tc, chun mc,
thng l quc t, ng thi quy nh ny phi c tc dng y mnh pht trin
hot ng kinh doanh. Cc c ch, quy ch nghip v cho hot ng TTQT
cn m bo ng b, cht ch, hn ch n mc thp nht ri ro. Khi xy
dng c ch, quy ch, nghip v v hot ng TTQT ca NHTM cn phi
lng ht nhng kh nng c th dn n ri ro c phng n hp ch
ng phng nga v hn ch ri ro. La chn, p dng nhng phng php
v cng c phng nga, hn ch ri ro thch hp theo thng l v chun mc
quc t. Bi v, TTQT l hot ng gia cc NHTM trong nc vi cc nc
khc trn c s t nguyn chp hnh theo cc quy c, quy tc quc t v lut
php Quc gia. Do , cc NHTM cn phi ban hnh cc quy nh, quy trnh
TTQT c th trong ton h thng ca mnh mt cch cht ch, thng nht,
tun theo cc quy tc, thng l quc t, khng tri vi lut php Vit Nam v
ph hp vi c im tnh hnh hot ng ca mnh. Cc quy nh cng c
th, r rng bao nhiu th cng lm gim bt sai st trong qu trnh hot ng
TTQT by nhiu.
3.4.4. Tng cng cng tc kim tra gim st ri ro trong hot ng
TTQT
Cc NHTM cn y mnh cng tc kim sot ni b vi mc tiu quan
trng l xy dng c h thng tm kim nhng xu hng tim n tiu cc,
bt n v thiu st trong hot ng TTQT ca NHTM t a ra cc bin
php gii quyt thch hp. H thng kim tra, kim sot hot ng TTQT
trong mi NHTM phi c coi trng v tin hnh thng xuyn. Cn b
kim tra, gim st hot ng TTQT trong mi NHTM cng phi chu trch
nhim v bo co kt qu kim tra ca mnh. Vic kim tra, gim st cc quy




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 118 -
trnh nghip v hot ng TTQT cn c chun ho cho ph hp vi thng
l quc t. Cc cn b lm cng tc kim tra, gim st hot ng TTQT cn
c o to mt cch bi bn v am hiu su sc v TTQT c v l lun v
thc t.
Trn c s xy dng h thng cc ch tiu nh gi hiu qu hot ng
chung ca NH v hiu qu hot ng TTQT, cc NH cn xy dng v pht
trin h thng thu thp, qun l v cung cp thng tin thng qua vic qun l
ri ro trn tt c cc mt hot ng phc v cho vic kim tra, kim sot t
hiu qu cao hn. ng thi cc NH cn tip tc r sot, cng c, b sung cc
quy trnh nghip v hot ng TTQT. Xy dng cc chun mc kim ton,
nng cao cht lng hot ng kim ton ni b t quy trnh, cc chun mc
ca kim ton n tnh chnh xc ca thng tin. Thng xuyn o to nng
cao trnh cc cn b lm cng tc kim tra, kim sot. Tng cng cht
lng v hiu qu kim tra ni b nhm nng cao tnh tun th v hn ch ri
ro trong TTQT. Khi xy dng chin lc hot ng TTQT cn phn tch, tnh
ton cc iu kin KT v m, xu hng pht trin ca th trng v tnh hnh
quc t. Ch chp nhn ri ro cho php i vi tng nghip v sau khi
phn tch chi tit tt c cc kha cnh lut php, KT. Xy dng c ch, quy
ch nghip v hot ng TTQT m bo ng b, cht ch, hn ch n mc
thp nht ri ro. Khi xy dng c ch, quy ch, nghip v v hot ng TTQT
ca NHTM cn phi lng ht nhng kh nng c th dn n ri ro c
phng n hp ch ng phng nga v hn ch ri ro. Cn tng cng qun
l ri ro hot ng TTQT, t chc tt hot ng thng tin ri ro gia cc NH,
bi v ri ro hot ng TTQT gn lin vi qu trnh hot ng TTQT ca
NHTM, do nhiu nguyn nhn c ch quan, khch quan c t pha NH v
khch hng. Chuyn i t c ch bao cp sang c ch th trng, mc d
c nhiu i mi trong nhn thc v hnh ng, song vn ri ro vn cha
c coi trng ng mc.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 119 -
Bn cnh , cc NHTM cn hp tc ton din vi nhau hn na trong
vic cung cp thng tin v th trng, thng tin v ri ro trong hot ng
TTQT, ng thi cn cp nht y thng tin KT, c bit l thng tin
phng nga ri ro nhm mc ch gim thiu ri ro cho qu trnh hot ng
TTQT ca NHTM, cc NHTMVN cng cn c s trao i kinh nghim
TTQT vi nhau mt cch thng xuyn, phi hp v gip nhau trong qu
trnh tin hnh hot ng TTQT. Gia cc NHTM cn c s trao i, chia s
thng tin phng trnh nhng ri ro c th xy ra v cng da vo nhau
pht trin.
3.4.5. Xy dng cc bin php phng nga ri ro hot ng TTQT mt
cch hon thin.
Hot ng TTQT thng xuyn tim n nhng ri ro lm nh hng
n hiu qu hot ng ca NHTM. phng nga v hn ch ri ro, cc NH
cn nghin cu ra cc bin php qun l ri ro trong thanh ton, thng qua
vic cp hn mc thanh ton tng ln cho cc nghip v m L/C cho tng chi
nhnh ca mi NHTM. Nghin cu xy dng vn bn tho thun vi khch
hng cho tng dch v nhm m bo quyn li v ngha v ca khch hng
cng nh ca NH trong giao dch. Thc hin phn loi ri ro i vi tng loi
th trng, i vi Chnh ph, DN v NH theo cc mc A, B,C Thc
hin cp hn mc giao dch cho cc khch hng l i tng nh ch ti
chnh. Cn c s tho thun gi c dch v c th vi cc NH thng xuyn
c giao dch. Phi hp vi cc b phn chc nng nghin cu a ra chnh
sch khch hng tng th. Bn cnh , NH phi t chc thng k, phn tch,
phn loi ri ro hot ng TTQT mt cch y , chnh xc theo nguyn
nhn v thi gian. Vic lm ny phi c th ch ho trong ch thng tin
bo co tr thnh mt nghip v thng xuyn hng thng, qu, nm ca NH.
Bin php hp l qun l ri ro hot ng TTQT l nng cao cht
lng hot ng TTQT. Bin php ny c thc hin ch yu thng qua
vic phn tch, thm nh k cc thng tin ti chnh v thng tin phi ti chnh




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 120 -
ca nhng DN XNK v p dng th tc cp tn dng cht ch trc khi u t
nhm phn loi khon vay v cc i tc vay vn da vo mc ri ro tn
dng ca n qun l. Bn cnh NH cn trch lp ra mt khon d phng
ri ro nhm b p cho nhng ri ro c th xy ra. NH cng cn yu cu cc
DN XNK phi c mt khon chi ph ph thm cho vic mua bo him nhm
bo m cho DN trong trng hp ph sn. Cht lng hot ng TTQT cng
cao th t l bo him ri ro hot ng TTQT cng thp. Khi ri ro hot ng
TTQT ca mt DN tng ln, NH s yu cu t l bo him cao hn. Vic tng
ln ca cc khon bo him ny l cn thit b p cho mt mt d kin c
th xy ra trong qu trnh hot ng TTQT.
NH cng c th lm gim bt ri ro hot ng TTQT bng cch phn
tn ri ro. Thu nhp t cc hot ng TTQT thnh cng s b p phn l cho
nhng hot ng TTQT khng thnh cng. NH c th s dng th trng bn
n bng cch: Sau khi u t cho cc DN XNK vay, NH lp tc tp hp cc
ti sn c ri ro v bn cho cc nh u t khc chuyn i s hu khon
n nhm qun l v gim thiu ri ro tn dng.
3.4.6. y mnh cng tc marketing trong hot ng kinh doanh ca
NHTM
Trong nn KT th trng, khch hng chnh l ngi ng vai tr quyt
nh n s tn ti v pht trin ca mt NH. Khch hng c quyn la chn
bt k mt NH no tin hnh hot ng TTQT. Trc y, khch hng
khng c quyn la chn nn cc NH khng cn phi quan tm n khch
hng, h ch cung cp nhng dch v m h c. Ngy nay, vi s thay i ln
trong h thng NH v s xut hin ca nhiu NH mi, cnh tranh trong kinh
doanh NH, dch v NH ngy cng tr nn khc lit. Nu cc NH khng quan
tm n nhu cu ca khch hng, n kh nng phc v, cch tip th, gii
thiu sn phm, NH mnh hay ni ngn gn hn l quan tm n chin lc
khch hng, n thng hiu ca NH, n cng tc marketing, th cc NH kh
m tn ti v pht trin c. Do , cc NH cn phi ch ng quan tm n




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 121 -
vic p ng nhu cu v mong mun ca khch hng, NH cn phi nm bt
nhanh chng, chnh xc nhu cu ca khch hng c th p ng kp thi.
Hn na, sn phm m cc NH cung cp cho khch hng thng t c tnh
khc bit, v vy ch cn NH c chin lc khch hng tt nh thi cn b
ho nh, dch v thun tin, qung co rng ri th NH s thu ht c
nhiu khch hng hn. Cc NH cn phi tin hnh nghin cu nhu cu ca th
trng, phi d tnh c s pht trin ca th trng trong tng lai. Thng
qua vic nghin cu d on pht trin th trng m pht hin ra nhu cu v
tim nng ca khch hng, trn c s cc NH cn nghin cu a ra cc
sn phm dch v mi p ng nhu cu ca khch hng. Vic nghin cu th
trng xem kh nng cung ng dch v ca NH n u, nhng im
mnh cn c pht huy v nhng im yu ca NH cn c khc phc v
kh nng cnh tranh ca NH so vi cc i th khc v: vn, cng ngh, uy
tn, trnh ca cn b, tc thanh ton, s an ton trong thanh ton, mc
ph dch v...
Vic nghin cu th trng cn nhm nm bt c nhu cu ca
khch hng i vi sn phm dch v ca NH, nghin cu cc yu t quyt
nh thi ca khch hng i vi sn phm dch v m khch hng cung
cp. iu ny c ngha l NH phi ng v tr ca khch hng xem c
nn chn sn phm dch v ca NH hay khng, tc l la chn sn phm ca
NH no th s c li nht, r nht, nhanh nht v an ton nht.
Trn c s ca s phn tch , NH s a ra chin lc marketing
thch hp cho hot ng ca mnh, c th l:
- Chin lc sn phm: Tu theo tnh hnh th trng, NH xem xt c nn
tip tc s dng nhng sn phm dch v m mnh ang cung cp hay cn
phi i mi sn phm dch v v thay th bng sn phm dch v khc.
Vic a ra sn phm dch v mi phi m bo nguyn tc n gin, thun
tin, d s dng, ph hp vi trnh dn tr v ph hp vi thng l quc t.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 122 -
- Chin lc gi c: Tu theo uy tn v kh nng cnh tranh ca mnh, NH c
th quyt nh a ra mc li sut tin gi, tin vay v mc ph dch v ca
mnh cho ph hp vi tng giai on pht trin, nhm mc ch thu ht khch
hng v tng trng li nhun.
- Chin lc phn phi: Ni dung ch yu ca chin lc ny l sn phm
dch v ca NH n c vi ngi s dng mt cch thun tin nht. lm
c iu ny th cc NH cn ch trng n vic nng cp tr s lm vic,
m rng thm mng li giao dch nhng thnh ph ln, nhng vng KT
trng im...
- Chin lc xc tin: l vic qung b hnh nh ca NH, sn phm dch
v ca NH trn cc phng tin thng tin i chng nh: i, bo, tivi... Mi
cng vic qung co u phi tun theo nhng nguyn tc l: Phi ht sc
ngn gn, sc tch, gy c s ch i vi khch hng, phi gy cho khch
hng c s ham mun v sn sng s dng sn phm dch v ca NH. Tuy
nhin, cc NH cng cn thy rng, chnh nhng ngi nhn vin NH nhng
ngi trc tip tip xc vi khch hng mi l nhng ngi qung co v
hnh nh ca NH mt cch tt nht th hin qua thi phc v, cung cch
phc v v cht lng phc v. Do , cc nhn vin NH cn nng cao cht
lng phc v ca mnh, th hin phong cch vn minh, lch s ca mnh
trong giao tip vi khch hng.
- Chin lc khch hng: Khch hng va l i tc, va l ngi quyt nh
s tn ti v pht trin ca NH. c bit hin nay khi nn KT pht trin, vai
tr ca khch hng c chuyn dn t v tr phi tm n NH (khch hng)
sang thnh thng (cc ng ch) i hi cc NH tm n. Phi thc hin
phng chm duy tr v gi chn nhng khch hng truyn thng, ng thi
m rng v thu ht thm nhng khch hng mi. i vi nhng khch hng
c th cn c s u tin hn nhng khch hng mi xut hin ln u v mc
ph giao dch, mc li sut cho vay, thi gian phc v...




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 123 -
Tm li, marketing chnh l ngh thut ca nhng nh qun l v kinh
doanh NH. Cc NH cn phi ch trng n cng tc marketing nng cao
hiu qu hot ng kinh doanh ca mnh.
3.4.7. Tng cng cng tc dch v t vn v h tr cc DN XNK ca
Vit Nam thm nhp th trng th gii
Mi trng cnh tranh ngy cng gy gt, c bit Hip nh thng
mi Vit M c hiu lc lm cho cc NHTMVN thm kh khn trong hot
ng kinh doanh, cc yu t tri cho ang ngy cng b mt i trng thy;
cnh tranh khng ch din ra trong ni b h thng NH, m cn m rng ra
cc TCTD phi NH nh Qu h tr pht trin, cc cng ty bo him, tit kim
bu in, cc NH nc ngoi c bit cc cng ty bo him trong nc v
nc ngoi hot ng ti Vit Nam ang lin kt rt cht ch vi nhau, c
chng trnh khuych trng hot ng nhm cng nhau tng th phn v
cnh tranh vi NH Cng vi vic m ca nn KT, thu ht cc lung vn,
cng ngh, kinh nghim qun l t nc ngoi, cc NHTMVN , ang v s
phi tng bc thm nhp, m rng sang mt s th trng la chn cc
nc khu vc v th gii. Do vy, cc NHTMVN cn bm st v h tr tch
cc hn cho cc DN hot ng XNK. Bn cnh vic ng hnh, h tr cc
DN trong hot ng XNK, cc NHTMVN cn c chng trnh nghin cu
su v cc th trng tim nng trong lnh vc TTQT, tm hiu lut php lin
quan tng nc, khu vc xy dng chin lc v cch thc thm nhp,
m rng hot ng cho ph hp. Cc NHTM c th thng qua cc tham tn
thng mi ca VN nc ngoi, thng qua Phng Thng mi v Cng
nghip VN hay thng qua mng li cc NH i l ca mnh tm hiu v
nhu cu th trng hng ho XNK ca cc nc s ti, cc lut l c lin quan
n hot ng TTQT ca cc nc, cc ri ro c th gp phi khi tin hnh
hot ng mua bn v thanh ton qua cc nc ... nh k hoc thng
xuyn, nhng thng tin ny s c cp nht ln mng cc DN XNK c
th tham kho.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 124 -
Cc NHTM cn tip tc m rng, hon thin v nng cao cht lng
phc v cc nghip v truyn thng, a dng ho cc loi hnh dch v. M
rng mng li thanh ton lin hng in t ton h thng m bo tc
thanh ton nhanh, an ton, tn dng th mnh sn c tng cng hiu qu
hot ng TTQT v tng nng lc cnh tranh ca NHTM trong qu trnh hi
nhp. Tng cng dch v t vn khch hng, tip th sn phm NH cc dch
v tin ch cho khch hng. Tng cng cc hot ng marketing cng c
v khng ngng m rng i ng khch hng. Cn c chnh sch khch hng
ng b v hu hiu thu ht khch hng nhm tng th phn TTQT ca
NHTM. Cc NHTM cn c cc b phn chc nng nghin cu a ra chnh
sch khch hng tng th. Tu thuc vo tnh c th ca khch hng m cc
NHTM c th t chc cc cuc hi tho theo nhm khch hng (v d: khch
hng dt may, giy dp, thu sn) c th gii thiu, cnh bo nhng
im cn lu khi tham gia vo hot ng TTQT. Cc NHTM cng nn hnh
thnh b phn t vn v mi gii cho khch hng v nghip v TTQT. B tr
cc cn b c trnh hiu bit su rng t vn v mi gii cho cc khch
hng. Khi khch hng c nhu cu TTQT, s c NH cung cp cc thng tin
v t gi, li sut, cc phn tch chuyn su v xu hng bin ng ca th
trng, cc hng dn c th v xu hng bin ng ca th trng, cc bin
php phng nga ri ro, cng nh vic chp hnh tt cc quy nh ca NN
trong hot ng TTQT, t vn cho khch hng trong vic la chn th trng,
loi tin thanh ton, NH thanh ton Thm ch cn b NH c th tham d
cng vi khch hng khi khch hng yu cu m phn k kt hp ng
thng mi nhm gip khch hng t c nhng mc tiu ti u nht. Bn
cnh , cc NH cn tip tc xy dng v hon thin biu ph dch v TTQT
ca NH cho tng i tng khch hng, cn phi c chnh sch li sut v
mc ph dch v hp dn c th cnh tranh vi cc NH khc. Phn u
nng cao t trng ph dch v TTQT trong tng ngun thu ca cc NHTM.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 125 -
Cc bin php m NH c th h tr cho cc DN tham gia hot ng XNK
gm:
- Cung cp thng tin v th trng XNK v uy tn ca cc i tc thng mi
cho cc DN hot ng kinh doanh XNK;
- Cung cp dch v t vn v XNK;
- n gin ho cc th tc XNK;
- Cung cp tn dng cho cc DN XNK;
- Tng cng tnh minh bch ca h s chng t XNK;
- o to kin thc v chun mc quc t i vi cng ngh cho cn b
lm cng tc XNK cc DN XNK;
- H tr nghin cu v trin khai cng ngh tin tin tng cng kh nng
cnh tranh i vi hng XK;
- Thnh lp trung tm x l chng t XNK mi NHTM. Trung tm s m
bo chuyn mn ho cao, ng nht v chun ho k thut kim tra chng t,
cng nh phn loi c tp qun khch hng theo tng khu vc. Trc mt,
cc chi nhnh ca mi NHTM nn bn bc a ra gii php i vi quy
trnh x l giao dch, lun chuyn chng t t chi nhnh cp 2 n chi nhnh
cp 1. Hi s chnh cn c vo t l doanh s pht hnh L/C vi s lng
chm thanh ton do k thut x l nghip v s cp hn mc trong mt ln
m L/C i vi tng chi nhnh. mi NHTM nn thnh lp mt b phn
thm nh ni dung L/C cng cc iu kin khc a ra quyt nh cui
cng v vic m L/C v vi vic chit khu chng t cng x l tng t;
- Ngoi ra cc NHTM cn c mt c ch ti tr XK ph hp vi nhu cu ca
cc DN XK Vit Nam, nhm to iu kin cho XK, thc y tng trng KT
v hi nhp dn vi h thng thng mi ton cu. Cc NHTM cn nhn thc
c rng, vic h tr XK khng ch da vo t gi m cn cn phi c chnh
sch h tr v xc tin thng mi, h tr v tn dng cho DN... bn cnh
cc DN cng cn ch ng a dng ho ngoi t phng nga ri ro t gi.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 126 -
- Cc NHTM cn p dng hnh thc mua ngoi t c k hn i vi cc DN
c L/C xut v c uy tn trong XK cc mt hng truyn thng. Cp hn mc
tn dng cho cc khch hng c bit l khch hng c quan h thng xuyn;
Tham gia cho vay u t vo khu sn xut v ch bin XK, va c th s
dng c hiu qu ngun vn huy ng, va cng c mi quan h khch hng,
m rng hot ng thanh ton XNK. Trin khai rng ri nghip v chit khu
i vi b chng t XK hon ho theo th tn dng.
3.4.8. a dng ho sn phm dch v v ct gim chi ph hot ng
TTQT
Trong nn KT th trng, mi NH mun tn ti v pht trin, khng th
ch sng bng mt hoc mt vi sn phm dch v truyn thng, m phi lun
tm ti, sng to nng cao cht lng nhng sn phm hin c v thng
xuyn to ra sn phm mi ph hp vi nhu cu, th hiu ngy cng cao v a
dng ca khch hng. M thm hng lot cc dch v nh: thanh ton in t,
chuyn tin nhanh, TTQT, thanh ton mu bin, home banking, e-banking,
ATM, th Bn cnh cc nghip v TTQT truyn thng ang s dng, cc
NHTM cn mnh dn trin khai mt s nghip v TTQT m hin nay ang
c p dng trn th gii nh: Factoring (bao thanh ton), Forfaiting (bao
tiu), cho thu... (chi tit xem ph lc s 2).
Cc NHTM cn nghin cu xy dng mt m hnh t chc mi cho
hot ng ti tr thng mi, chuyn tin ph hp vi hot ng ca mt NH
hin i. Cng c i mi h thng t chc m hnh hot ng TTQT theo
hng va tp trung thng nht va chuyn su. Cc NHTM nn cho php
cc chi nhnh ca mnh c ch ng giao dch trc tip m L/C ra nc
ngoi cng nh chit khu chng t hng xut vi nc ngoi nhm tit kim
thi gian cng nh nng cao hiu qu TTQT. V mt ngun vn ngoi t th
cn thng nht tp trung giao dch qua ti khon ca trung ng, nhm tng
cng kh nng qun l gim st ngun vn ca ban iu hnh trung ng
cng nh to ra sc mnh kinh doanh ngoi t cho NHTM. Cc NHTM cn




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 127 -
nghin cu ra bin php qun l ri ro trong TTQT thng qua vic cp hn
mc tng ln cho cc nghip v m L/C cho tng khch hng giao dch. La
chn, p dng nhng phng php v cng c phng nga, hn ch ri ro
thch hp theo thng l v chun mc quc t.
Cc NHTM cn phi ra quy nh c th v quy trnh nghip v L/C
tr chm trn c s vn bn ca NHNN ban hnh, ng thi tng cng
qun l v s dng tt cc phng thc TTQT, c bit l bo lnh L/C nhp
hng tr chm. Khi m L/C tr chm cn cn nhc k v loi hng ho, kh
nng khai thc kinh doanh ca DN c nhng yu cu i vi khch hng
m bo kh nng thanh ton khi n hn nh: k qu bng ngoi t, th chp
bng ti sn, hng ho, bo lnh ca bn th ba cho bn nhp hng tr
chm
Cc NHTM cn pht trin hn na hot ng kinh doanh ngoi t ca
mnh, tip tc pht huy cc hot ng v th trng tin gi v th trng
ngoi hi. Ngoi cc sn phm c nh u t t ng qua m (O/N).
Forward, SWAPS cc NHTMVN cn tip cn v pht trin cc sn phm
mi trn th trng ti chnh tin t th gii nh Option, Asset management,
Bonds khng nhng c th mang li hiu qu tt cho hot ng kinh doanh
ca mnh m cn gip cho khch hng c c nhng sn phm tt cho hot
ng kinh doanh v phng nga ri ro.
Bn cnh vic a dng ho cc sn phm dch v, cc NHTM cn tm
ra nhng bin php ti u gim chi ph hot ng nhm lm tng hiu qu
hot ng TTQT ca mnh. Nh chng ta u bit, chi ph hot ng TTQT
ca NHTM l yu t khng th thiu thc thi cc nghip v TTQT. Cc
chi ph cho hot ng TTQT ca NHTM bao gm: chi ph mua sm cc
phng tin lm vic, chi ph in, nc, chi ph qun l, chi ph v lng
cho cn b lm cng tc TTQT v cc chi ph nghip v khc. Cc khon chi
ph nghip v c th pht sinh ngoi d kin hoc vt qu gii hn... S tng
ln ca cc khon chi ph ny lm nh hng trc tip ti hiu qu hot ng




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 128 -
TTQT ca NHTM. Chi ph hot ng TTQT cng cao th li nhun cng
gim, dn n hiu qu hot ng TTQT cng gim v ngc li. Do vy,
nng cao hiu qu hot ng TTQT, bt buc cc NHTM phi nghin cu
a ra nhng bin php ct gim chi ph mt cch tt nht, ph hp vi tnh
hnh thc t ca mnh. Vic ct gim chi ph hot ng TTQT c th thc
hin bng cch tit kim ti a nhng chi ph v vn phng phm, in, nc
hay gim nhng chi ph cho qu trnh hot ng TTQT (chng hn nh sp
xp b tr li i ng cn b lm cng tc TTQT mt cch ph hp vi kh
nng trnh , nhng cn b khng kh nng hoc di d c th chuyn
sang lm cng tc khc)...
3.4.9. y mnh hot ng kinh t i ngoi v m rng mng li NH
Cc NHTM cn y mnh hot ng kinh t i ngoi, ch ng v
tch cc hi nhp KTQT su hn v y hn vi cc th ch kinh t ton
cu, khu vc v song phng, trn c s ly phc v li ch t nc lm
mc tiu cao nht v l nguyn tc ch o; ng thi linh hot, mm do,
ph hp vi thng l quc t. y mnh hp tc quc t nhm huy ng c
ngun lc v kh nng ca cc i tc trong khu vc v trn th gii v mc
tiu chung. Cu trc li chin lc v chnh sch khch hng p dng vi cc
i tc nc ngoi tng cng mt cch c chn lc v c nh hng
quan h vi cc i tc chin lc nhm ti u ho li th cnh tranh ca cc
NHTMVN v khc phc cc bt li do phm vi hot ng gy ra. Cc
NHTMVN cn ch ng tham gia cc din n quc t, coi y l mt knh
hi nhp v pht trin thng hiu, c hi xy dng mng li quan h vi
cng ng DN quc t, thng qua tng bc to dng uy tn v hnh
nh tch cc cng nh thit lp c cc mi quan h cht ch vi nhiu tp
on NH ln trn th gii.
Cc NHTMVN cn phi thit lp mi v cng c mng li cc NH i
l v cc vn phng i din nc ngoi, m rng hp tc quc t, lin
doanh, lin kt vi cc NHTM trn th gii, m rng quan h NH i l




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 129 -
trong khu vc v trn th gii, c bit l Chu Phi, Trung ng, Chu M
La Tinh c th kp thi p ng ch trng m rng th trng XK, thc
y hot ng thng mi ca NN, tng bc m rng hot ng TTQT ca
NHTM ti mt s vng bin gii c tim nng v mu bin. Cc NHTMVN
cn ch trng v nng cao vai tr hot ng ca cc cng ty ti chnh v vn
phng i din, xc tin vic thnh lp chi nhnh nc ngoi, phn u a
NHTMVN ln ngang tm mt NH tin tin trong khu vc, tin ti c kh
nng hi nhp cng ng ti chnh, NH th gii, tng bc m rng hot
ng TTQT ca NHTM ti mt s vng bin gii c tim nng v mu bin.
Thng qua cung cp thng tin, h tr cho DN tm kim bn hng v thc
hin cc hot ng TTQT mt cch an ton, hiu qu v nhanh chng. Cc
NHTM cn cp nht thng tin v NH i l trn mng nhm to iu kin
thun li trong TTQT. Cn t chc mng li thng tin i ngoi nhanh nhy,
thng sut trong h thng NH, cn thng xuyn t chc tng kt, c rt
kinh nghim trong quan h i ngoi hn ch n mc thp nht ri ro
trong TTQT. Thng qua cc mi quan h NH i l, cc NHTM Vit Nam s
tranh th c s hp tc, gip to ln qu bu ca NH nc ngoi v vn,
cng ngh, o to, cc khon tn dng u i
Hin nay, vic lin doanh lin kt, hp tc lm i l gia cc NHTM
VN v cc NH trn th gii cn gp rt nhiu kh khn, phn v quy m ca
NHTM nc ta qu nh b, phn v cc quy nh v th tc ca NN ta i vi
lnh vc ny cn kh khn (v theo lut th cc NHTM mun tham gia h
thng TTQT phi c NHNN cho php). Do , NHNN cn c chnh sch
h tr cc NHTMVN d dng lin doanh, lin kt vi cc NH nc ngoi
thng qua vic h tr vn hay cho st nhp cc NH, n gin ho th tc, ni
lng cc quy nh.
3.4.10. Tng cng tnh chun xc ca h thng thng tin u vo phc
v cho hot ng TTQT




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 130 -
Trong qu trnh hi nhp, h thng NH Vit Nam cng chu tc ng
mnh m ca th trng ti chnh th gii, nht l v t gi, li sut v ri ro
lan truyn cc cuc khng hong v c sc ngoi sinh. Cng vi hi nhp
kinh t quc t lm tng cc giao dch TTQT v ri ro ca h thng NH, trong
c ch qun l v h thng thng tin gim st NH cn s khai, cha ph hp
vi thng l quc t, cha c hiu qu v hiu lc m bo tun th
nghim php lut v NH v s an ton ca h thng NH, nht l trong vic
ngn chn v cnh bo sm cc ri ro hot ng NH.
iu ny cng t ra yu cu i vi cc NHTM l cn phi c mt h
thng thng tin u vo thng nht, c tin cy v c tnh chnh xc cao
trn c s c thng tin, s liu phc v cho vic phn tch, nh gi
v a ra nhng cnh bo sm i vi cc hot ng TTQT c nguy c ri ro
cao v c kh nng gy tc ng ln n s an ton ca h thng NH. Cc
NHTM cn cp nht y thng tin KT, c bit l thng tin phng nga ri
ro nhm mc ch gim thiu ri ro cho qu trnh hot ng TTQT ca NH.
La chn, p dng nhng phng php v cng c phng nga, hn ch ri ro
thch hp theo thng l v chun mc quc t.
3.5 . MT S KIN NGH
3.5.1. Kin ngh vi NN
TTQT l mt trong nhng mng hot ng kinh doanh NH c lin quan
trc tip ti quyn li, trch nhim, uy tn ca nhiu bn tham gia cc Quc
gia khc nhau. Quan h TTQT trong nn KT rt rng ln, a dng, phc tp,
do vy cc quan h ny chu s iu chnh ca nhiu vn bn php lut nh
lut dn s, lut hp ng KT, lut thng mi, lut NHNN, lut cc TCTD,
Php lnh thng phiu ng thi cng c iu chnh bng nhng tho
thun t nguyn trong quan h dn s, cng nh nhiu vn bn di lut ca
Chnh ph v NHNN v cc quy nh ni b trong tng NHTM. Chnh v l
, vic hon thin mi trng php l cho hot ng ti chnh NH, cho
hot ng TTQT ph hp vi lut php quc t l rt cn thit. Do vy,




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 131 -
thc y hot ng TTQT ca NHTM th NN cn phi c nhng bin php
nh:
(1) Hon thin mi trng php l cho hot ng kinh doanh ngn hng
NN cn tip tc hon thin khung kh, chnh sch php lut nhm to
dng mi trng KT v m, thng thong, n nh v thun li va to iu
kin cho cc DN pht trin ph hp vi yu cu ca cc t chc KT, cc quy
c, nh ch thng mi quc t m chng ta tham gia. NN cn ch ng
phi hp vi NHNN trong vic ban hnh cc ch nh hng dn vic x l
cc tranh chp trong hot ng TTQT, trch lp d phng ri ro TTQT, qua
to dng khung php l ng b v c hiu lc cao cho hot ng phng
nga v hn ch ri ro, ng thi cn sm xy dng hnh lang php l hon
chnh y , mang tnh hi nhp v n nh to iu kin thun li cho cc
NHTM khi tham gia vo hot ng kinh doanh. Cn r sot li h thng lut
iu chnh cc quy nh khng cn ph hp hoc cha c r. Ban hnh
cc vn bn lut mi iu chnh cc quan h KT mi pht sinh trn phng
din quc t v quc gia. iu chnh hoc ban hnh mi cc quy nh di
lut x l linh hot cc mng kinh doanh ang ngy cng tr nn quan
trng nhng cha khung php l nh XK ti ch (bn hng thu ngoi t
mnh, bn hng min thu), bun bn bin gii v bun bn duyn hi,
kinh doanh tm nhp ti xut v chuyn khu Hnh thnh ng b khun
kh php l, p dng y hn cc thit ch v chun mc quc t v an
ton trong kinh doanh tin t NH. Tng cng nhng quy nh php l, KT v
hnh chnh v quyn v ngha v ca cc bn tham gia hot ng TTQT.
Tng cng chc nng kim tra, gim st ca cc c quan chc nng trong
hot ng TTQT ca NHTM. y chnh l nhng cn c c bn nh hng
cho hot ng TTQT ca NHTMVN.
NN cn y mnh kch cu thng qua thc thi chnh sch tin t ni lng
nhm ngn chn gim pht, nng mnh cu c kh nng thanh ton. Nu
gim pht c khc phc, lm pht c kim sot mc va phi c th




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 132 -
chp nhn c s to iu kin thc y tng trng KT th chc chn ng
ni t s c c s vt cht vng chc n nh gi tr ca n.
Bn cnh NN cn sm hon thin mi trng lut php trong nghip
v TTQT ca NHTM p ng cc yu cu mi ca nn KT. Cc quy nh ny
cn c tin hnh tng bc ph hp vi tin trnh vn ng ca nn KT
cp c th tc, iu kin, ni dung, phng thc va m bo ph hp vi
thng l quc t, va m bo tnh c lp, c th ca VN. Hin nay, VN
cn kh nhiu quy nh php l v ti chnh - NH cha theo tiu chun quc
t. Mt s quy nh cn phi c thay i, chnh sa cho ph hp vi cam
kt quc t. Chng hn nh, cn phi c cc vn bn lut hoc di lut cho
phng thc thanh ton th tn dng L/C, bi v phng thc thanh ton L/C
ang v s vn l phng thc thanh ton ch yu trong hot ng TTQT
VN. Cc vn bn lut hoc di lut ny cn quy nh r rng, c th trch
nhim ngha v v quyn li ca cc bn tham gia v cch gii quyt khi c
xung t php lut gia UCP500 v lut php quc gia.
(2) Nng cao vai tr ca NN trong vic iu hnh v qun l nn kinh t
- Nng cao vai tr v hiu lc qun l ca NN. NN cn tp trung lm
tt cc chc nng nh:
+ To mi trng php l v c ch, chnh sch thun li pht huy cc
ngun lc ca x hi cho pht trin KT t nc. Bo m tnh bn vng v
tch cc ca cc cn i KT v m, hn ch cc ri ro v tc ng tiu cc ca
c ch th trng n hot ng kinh doanh NH. NN ch tc ng n th
trng thng qua cc c ch, chnh sch v cc cng c KT, ng thi s
dng kp thi, c hiu qu cc bin php cn thit h tr cho cc DN hot
ng kinh doanh XNK khi tham gia vo th trng quc t.
+ Tip tc i mi chnh sch ti chnh, tin t. Bo m tnh n nh v s
pht trin bn vng ca nn ti chnh quc gia. Tng bc pht trin vng
chc th trng ti chnh, hon thin th trng tin t. Lnh mnh ho cc
hot ng TTQT.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 133 -
+ Pht trin v m rng hot ng thng mi quc t. Cng c NHNN, lnh
mnh ho v c cu li h thng NHTM
+ Ch trng NK cng ngh hin i, tng bc pht trin mnh cng ngh
trong nc theo tiu ch: Cng ngh NH hin i phi m bo cho php xy
dng c s d liu tp trung trong ton h thng. Theo ton b d liu
hot ng ca NH phi c tp trung ti c s d liu trung tm, mi s thay
i u c cp nht trc tuyn, tc thi. Cng ngh NH hin i phi m
bo cho php kt ni d dng vi cc thit b giao dch t ng, cc h thng
thng tin cng cng: internet, in thoi m bo nguyn tc an ton, bo
mt cao.
- Nng cao cht lng iu hnh v m v tin t, tn dng, duy tr
chnh sch t gi th trng c s qun l ca NN.
Nh ta bit, gi c ca mi hng ho, t gi ch yu c xc nh
da vo s tng tc ca quan h cung cu ngoi t. V li do ngoi t l mt
hng ho c bit nn t gi tr thnh trung tm nhy cm nht ca KT v
m. Mt s bt n ca n ngay lp tc s ly lan n th trng trong nc v
lm thay i hot ng KT i ngoi. Chnh v vy, i hi ch gi phi
ht sc n nh v linh hot, nhng khng tch ri vai tr qun l ca NN. C
ngha l ly tnh n nh ca t gi n nh cho h thng tin t, ly tnh
linh hot i ph li vi nhng c sc v c s qun l NN ch ng
thc thi chnh sch qun l ngoi hi ni lng hay tht cht v c s phi hp
hi ho vi cc cng c ti chnh v m nhm t c hiu qu cao trong
TTQT v pht trin thng mi quc t. NN cn iu hnh chnh sch tin t,
t gi hi oi linh hot, mm do theo nguyn tc th trng ph hp vi
tng giai on c th. Hon thin nghip v th trng m i i vi pht
trin v nng cao cht lng cc dch v tin ch NH. T do ho li sut v
m rng cng c thanh ton khng dng tin mt. Kim sot cc lung tin t
trong nn KT k c ngoi t u t gin tip ca nc ngoi ch ng thc
hin cc gii php iu ho tng lng tin trong lu thng.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 134 -
Cn thc hin chnh sch t do ho t gi hi oi c s qun l ca
NN cho ph hp vi xu th hi nhp ca nn KT: T do ho t gi l nhm
xc lp c ch vn hnh ca t gi ph hp vi c ch th trng v nhy cm
vi cn cn thanh ton. Tuy vy, t do ho t gi phi c bc i thch hp
m bo n nh gi tr ca ng Vit Nam, kim sot lm pht v m rng ra
hn l kch thch XK, thu ht u t, gia tng tch lu ngoi t v m bo
kh nng tr n ca quc gia.
- Nng cao tim lc qu d tr v xc lp c cu ngoi t hp l:
Nng cao d tr ngoi t tng xng vi nhp tng kim ngch XNK
v khi lng ngoi t m nn KT c c. Xc nh mt c cu d tr ngoi
t hp l trn c s a dng ho r ngoi t mnh lm cn c cho vic n
nh t gi ng Vit Nam, khng nn neo gi ng Vit Nam vo mt ng
ngoi t duy nht. C cu d tr ngoi t phi ph hp vi nhu cu thanh ton
NK v TTQT; xu th bin ng v vai tr TTQT ca tng ngoi t trn th
trng ti chnh quc t cng nh kh nng chuyn i nhanh chng ra ngoi
t mnh khc mt cch thng sut. Vi c cu ngoi t a dng, NHTM va
ch ng trong vic b tr c li nht cc phng tin TTQT, cn i c cu
cc khon n c lin quan ti cc lung dch chuyn ngoi t t thng mi,
va phn tn c ri ro v t gi, gim thiu s ph thuc vo ng USD.
- Thc hin chnh sch qun l ngoi hi c hiu qu: NN cn sm ban
hnh Lut kim sot ngoi hi trong s phi hp vi lut thng mi to
thnh h thng qun l ngoi hi c hiu qu v mc ch n nh tin t v
pht trin KT. Chnh sch qun l ngoi hi khng nn cng nhc v c nh
m phi ht sc linh hot cho ph hp vi tnh hnh pht trin KT v xu th di
chuyn cc lung vn ngoi t khng to ra s phn on ca th trng
lm phng hi n mi trng u t. Bn cnh vic tng cng cng tc
thanh tra, gim st ca NN trong vic thc hin nhng quy nh hnh chnh
v qun l ngoi hi, cc vn trn ch c thc hin tt sau khi mi quan
h TTQT c h thng NH c ngha v p ng y lng ngoi t cn




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 135 -
thit vi s tham gia iu ho tch cc ca NHNN trn mt th trng ngoi
t y nng ng. Tin hnh cc bin php can thip ca NHTW vo th
trng hi oi bng vic thc hin nghip v SWAP ngoi t vi cc NH
c php kinh doanh ngoi t nhm tng mc cung ng ngoi t t NHTW
nhng vi liu lng can thip hp l thc hin mc ch n nh gi tr
ca ng ni t.
- V chnh sch li sut: Gia li sut v t gi c mi quan h rng
buc kh cht ch, nu t gi c xu hng gim th ngi ta quan tm n li
sut v ngc li, nu li sut gim th vn y l t gi. Trn c s ,
NHNN cn xy dng mt c ch li sut cho php phn nh thc cht cc tn
hiu cung cu trn th trng tin t v gi c tn dng ty theo mc ri ro,
quy m hot ng v thc trng t gi..., ng thi NHNN thc hin chc
nng kim sot, iu tit, n nh th trng tin t thng qua vai tr ngi
cho vay cui cng theo ng ngha ca n.
Bn cnh cc qu h tr pht trin v qu h tr XK th vic h tr li
sut ca cc NHTM cng cha st vi thc tin, khng ch i tng c h
tr hn ch m cn gy kh khn cho cc NHTM bi chin lc cnh tranh,
chin lc khch hng ca tng NHTM nn li sut cho vay XK ca NHTM
thng thp hn li sut cho vay thng thng, nu p dng vic h tr li
sut trn c s cho vay XK s dn n li sut u ra thp hn li sut u
vo. Mt khc mc h tr li sut ny cha hp dn i vi cc DN hot
ng XK l i tng ca quyt nh trn bi cn tr ln nht ca cc DN
khng phi l vn li sut m l vn tip cn vn, m bo tin vay. Vi
nhng l do trn, s c mt ca cc t chc ti tr XK - m cc NHTM c vai
tr c bit quan trng - l ht sc cn thit nhm cp tn dng trc tip cho
cc nh XK, bo lnh cho cc DN khi thc hin hp ng vay vn.
Tm li, NN cn c nhng chnh sch hp l pht trin vng chc
th trng ti chnh, hon thin th trng tin t, lnh mnh ho cc hot
ng giao dch vn ngn hn v mua bn cc giy t c gi trn th trng.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 136 -
Cng c NHNN, lnh mnh ho, c cu li h thng NHTM. NN cn phi c
bin php ph hp trong mi giai on pht trin iu hnh chnh sch tin
t, chnh sch qun l ngoi hi, chnh sch t gi hi oi nhm n nh
t gi, khi thng cc ngun ngoi t nhm p ng mt cch tt nht cc nhu
cu ngoi t ca nn KT, gp phn to iu kin pht trin sn xut trong
nc, thu ht vn u t nc ngoi, nng cao hiu qu KT i ngoi. Cn
nng cao cht lng phn tch tnh hnh ti chnh v pht trin h thng cnh
bo sm. nh hng pht trin hot ng TTQT bng cc chin lc, quy
hoch, k hoch v c ch, chnh sch trn c s tn trng nguyn tc ca th
trng nh hng XHCN v hi nhp KT quc t, pht huy ti a mi li th
so snh ca quc gia, vng v a phng, thu ht mi ngun lc tham gia
pht trin KT x hi. To mi trng php l v c ch chnh sch thun li
pht huy cc ngun lc ca x hi cho pht trin hot ng TTQT. Bo
m tnh bn vng, tch cc ca hot ng TTQT, hn ch cc tc ng tiu
cc v hn ch ri ro trong qu trnh hot ng TTQT. Pht trin mnh
thng mi trong nc tt c cc vng v tng nhanh XK, NK. y mnh
t do ho thng mi ph hp cc cam kt hi nhp kinh t quc t
(3) NN cn c chnh sch khuyn khch v kim sot hot ng XNK
- NN cn khuyn khch cc DN sn xut nng cao NSL, i mi cng ngh
k thut cho ph hp vi mc tiu CNH, HH t nc. NSL tng ln l
iu kin gim gi thnh sn phm hng ho v dch v trong nc, gim
chi ph cho XK. i mi cng ngh - k thut s cho php nng cao cht
lng hng XK. Gi c cnh tranh c cht lng sn phm cao s l hai yu t
quyt nh s gia tng hng ho XK, gp phn ci thin cn cn thng mi,
tng ngun thu cho t nc.
- NN cn c ch khen thng XK thu ngoi t, lp qu ti tr u i v li
sut, tr gi thu mua hng XK.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 137 -
- NN cn iu ho tt lng cung tin khng gy ra p lc lm pht mnh.
X l tt nhng yu t gy nn ri ro t gi trnh lm nh hng n cc
DN XNK.
- Tng cng cc gii php y mnh XK v kim ch nhp siu.
- Tp trung tho g cc vng mc v chnh sch v th tc hnh chnh
y mnh XK.
- Khuyn khch pht trin cng nghip ph tr v s dng nguyn liu trong
nc, gp phn tng gi tr ni a ca hng XK v gim dn s ph thuc
vo nhp ngoi.
- NN cn ban hnh cc lut thu XNK ph hp, n nh, xy dng v thc thi
cc chnh sch v XNK ph hp vi thng l quc t. Trn thc t, biu thu
quy nh ca NN lun thay i lm cho cc DN khng d on c din
bin th trng tng lai nn gp khng t kh khn gy thit hi cho chnh
bn thn DN v ri ro cho cc NH phc v h.
- NN cn c chnh sch qun l, h tr cc DN XNK tm kim v m rng th
trng, h tr cc DN XNK hn ch thp nht cc thit hi cho DN XNK
VN.
- Thc hin gim st cht ch cht lng hng ho v vic tun th hp ng
i ngoi ca cc DN XK. X l nghim nhng DN lm mt uy tn ca hng
ho XK ca VN trn th trng th gii.
- Phi xy dng c h thng thng tin v cc quc gia trn th gii m Vit
Nam c quan h thng mi, thu thp, cp nht thng tin y v chi tit v
cc quc gia trn mng thng tin.
- Phi tng cng cng tc kim tra, gim st vic tun th v thc hin
nghim chnh cc quy nh ca php lut Vit Nam. Qun l v r sot cht
ch cc vn bn lin quan n hot ng TTQT. Bn cnh cng cn a ra
cc bin php, ch ti mnh v nghim khc i vi cc DN tham gia hot
ng thng mi quc t m khng thc thi hoc tun th y cc quy
nh ca php lut trong hot ng thng mi quc t gy nh hng khng




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 138 -
tt i vi li ch ca cc DN Vit Nam. ng thi, NN cn tng cng cng
tc kim sot lnh vc hot ng ngoi thng v ngoi hi kp thi ngn
chn c hiu qu cc hot ng KT ngm nh bun lu, gian ln thng
mi, trn thu, o thot ngoi hi ra nc ngoi... bo h nn sn xut
trong nc pht trin, bo v ti sn Quc gia nhm cng c c s vt cht
cho s n nh ca ng ni t, nng cao uy tn ca n nhm to iu kin
cho cc DN XNK.
- thc y hot ng XNK, to iu kin cho cng tc TTQT, NN phi
tng cng hiu lc cc vn bn v th tc XNK. Phi c quy ch bt buc
cc DN khi iu kin v ti chnh, trnh qun l, hng pht trin kinh
doanh... th mi c cp giy php XNK trc tip. Thc t cho thy, nng
lc ti chnh ca cc DN nc ta hin nay cn qu km, hot ng kinh doanh
ch yu bng vn vay NH. Nu kinh doanh thua l s trc tip lin quan n
cht lng tn dng, uy tn NH. V vy, trc mt NN cn r sot li cc n
v, t chc KT khng iu kin XNK trc tip th phi chuyn sang y
thc XNK, trnh nhng ri ro gy ra bi trnh qun l ca h.
(4) Pht trin mnh cc hot ng KT i ngoi
NN cn y mnh hot ng KT i ngoi, ch ng v tch cc hi
nhp KT quc t su hn v y hn vi cc th ch KT ton cu, khu vc
v song phng, trn c s ly phc v li ch t nc lm mc tiu cao nht
v l nguyn tc ch o; ng thi linh hot, mm do ph hp vi thng l
quc t. Ch ng v tch cc hi nhp KT quc t theo l trnh, ph hp vi
chin lc pht trin t nc t nay n nm 2010 v tm nhn n nm
2020. Thc hin cam kt vi cc nc v thng mi, u t v cc lnh vc
khc. Chun b tt cc iu kin k kt cc hip nh thng mi t do
song phng vi nhiu nc, trong c mt s nc ln, cc hip nh hp
tc KT a phng, khu vc. Thc y quan h hp tc ton din v c hiu
qu vi cc nc ASEAN, cc nc Chu Thi Bnh Dng. Cng c v
pht trin quan h hp tc song phng tin cy vi cc i tc chin lc,




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 139 -
khai thc c hiu qu v gim ti a nhng thch thc, ri ro khi nc ta l
thnh vin T chc thng mi th gii WTO. Xc tin mnh thng mi v
u t, pht trin th trng mi v sn phm mi. Khuyn khch cc DN
XNK ca Vit Nam XK hng ho ra nc ngoi v NK my mc thit b
cng ngh cao v phc v cho t nc. NN cn c chnh sch khuyn khch
cc cng ty XK, NK a dng ho c cu tin t trong giao dch thng mi
quc t nhm gim thiu ri ro v t gi, ng thi gp phn a dng ho tin
t v m bo s cn i gia cc lung cung cu ngoi t. i i vi n l h
thng NH chc chn phi m bo cung ng y , kp thi v nhu cu
ngoi t cho cc DN. Xy dng c cu hp l gia XK v NK, trn c s y
mnh XK, p ng y cc nhu cu NK cn thit phc v s nghip quc
k dn sinh. Phi to c li th cnh tranh hng XK trn th trng ngoi
nc v gi c, cht lng, kiu dng cng nghip... gi vng v m rng
th trng, tng thu ngoi t cho t nc.
3.5.2. Kin ngh vi NHNN
L c quan chuyn trch qun l NN trong lnh vc tin t tn dng,
NHNN cn thc hin nhng gii php sau tng cng hot ng phng
nga v hn ch ri ro trong hot ng TTQT ca cc NHTM:
(1) Hon thin c s php l v TTQT
Hon thin h thng php lut v NH bao gm Lut NHNN, Lut cc
TCTD ph hp vi chnh sch pht trin KT-XH, vi tiu chun v hot ng
quc t. R sot li cc vn bn lin quan n hot ng TTQT hon chnh,
sa i, b sung cho ph hp vi cc cam kt quc t ca Vit Nam. Cn to
mt hnh lang php l c tnh bnh ng v minh bch khuyn khch s
cnh tranh lnh mnh gia cc NH, m bo s an ton hiu qu ca h thng
NH. NHNN cn tip tc xy dng v hon thin cc vn bn, quy nh i
vi hot ng TTQT ca cc NHTM, nhanh chng trin khai hng dn thc
hin mt cch r rng cc khun kh php l lin quan n hot ng TTQT
t lm c s cho hot ng TTQT ca NHTM. NHNN cn xy dng




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 140 -
vn bn hng dn quy trnh hot ng TTQT: t khu tip nhn h s, x l
h s, kim sot h s v lu tr h s. Vic kim sot, tra sot v x l ri
ro nghip v TTQT. Xy dng ch qun l v khai thc thng tin m bo
nhanh, chnh xc, an ton. Xy dng Lut hon chnh v TTQT qua NH. Tuy
nhin, vic ny cn c tin hnh tng bc ph hp vi tin trnh vn ng
ca nn KT, va m bo ph hp vi thng l quc t, va m bo tnh c
lp, c th ca Vit Nam. Bn cnh , NHNN cn c chnh sch cc
NHTM c th to lp ngun ti chnh t tch ly ni b v cc ngun ti tr
quc t y mnh hin i ha cng ngh NH. Lm r quyn v trch
nhim ca cc t chc c php lm dch v thanh ton quc t nhm bo v
quyn li khch hng v nng cao tnh t ch, t chu trch nhim ca cc t
chc cung ng dch v thanh ton quc t.
(2) Nng cao vai tr ca NHNN trong vic iu hnh chnh sch tin t
NHNN cn nghin cu hon thin cc th trng ti chnh lin quan
n cc chnh sch ti chnh tin t quc gia, c bit coi trng th trng tin
t. Nng cao vai tr v hiu qu iu hnh v m ca NHNN nht l trong
vic thit lp, iu hnh chnh sch tin t quc gia v trong vic qun l,
gim st hot ng ca cc trung gian ti chnh. Vic iu hnh chnh sch
tin t ca NHNN phi nhm mc tiu thc y, pht trin n nh vng chc
nn KT, kim sot lm pht, n nh gi tr ng Vit Nam chuyn dn sang
iu hnh bng cc cng c gin tip ph hp vi thc tin Vit Nam, xo b
cc cng c qun l hnh chnh v can thip su vo quyn t ch hot ng
ca cc NHTM.
Bn cnh , cn pht trin cc cng c ti chnh ca th trng ngoi
t, c bit l cc cng c, cc giao dch hn ch ri ro v t gi hi oi nh
Forward, Future, Option. Tip tc i mi v hon thin h thng php lut
v tin t v hot ng NH ph hp vi thng l quc t; xy dng NHNN
hin nay thnh mt NHTW hin i. i mi vic iu hnh chnh sch tin
t, chnh sch qun l ngoi hi v t gi theo c ch th trng, tng bc




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 141 -
nng cao tnh chuyn i ca ng tin Vit Nam, pht trin cng ngh v h
thng thanh ton, tng cng ngun nhn lc, i mi v tng cng h
thng gim st NH, gp phn m bo an ton h thng v nng cao nng lc
cnh tranh ca cc NH. NHNN nn sm nghin cu v hnh thnh th trng
hi oi thch ng xu th hi nhp v pht trin ca ngnh NH Vit Nam.
Tin hnh cc bin php can thip ca NHTW vo th trng hi oi bng
vic thc hin nghip v SWAP ngoi t vi cc NH c php kinh doanh
ngoi t nhm tng mc cung ng ngoi t t NHTW nhng vi liu lng
can thip hp l thc hin mc ch n nh gi tr ca ng ni t. To
mi trng thun li v php l v tm l hot ng NH nh: th chp, cm
c, trch lp d phng ri ro, bo him tin gi, p dng linh hot cc chnh
sch lin quan n li sut, t gi ..., ng thi cn c chnh sch gii to ch
tc trong th trng bt ng sn, tch cc x l n qu hn, ti sn xit n, ti
sn lin quan n cc v n, thnh lp cng ty mua bn n, cng ty khai thc
ti sn ca cc NHTM.
(3) Tng cng hot ng thanh tra, gim st v nh gi an ton i vi
h thng NHTM.
NHNN cn phi hp vi cc B, ngnh hon thin cc quy trnh, quy
nh cho hot ng TTQT. Xy dng cc phng php kim tra gim st hot
ng TTQT ca NHTM theo cc chun mc quc t. NHNN cn n c v
gim st hot ng TTQT ca cc NHTM. Nng cao cht lng ca cng tc
thanh tra ca NHNN i vi hot ng TTQT ca NHTM. NHNN l ngi
c trch nhim kim tra, kim sot cc hot ng kinh doanh ca cc NHTM,
trong c hot ng TTQT. Cng tc thanh tra phi kp thi pht hin v
ngn chn nhng biu hin ca hot ng TTQT khng tun theo cc quy
nh ca NHNN. Ni cch khc, gim thiu ri ro v nng cao hiu qu
hot ng TTQT ca NHTM, th cng tc thanh tra phi c nng cao kp
thi un nn nhng sai lch trong hot ng TTQT. nng cao cht lng
ca cng tc thanh tra, kim sot th trc ht cn phi nng cao trnh ca




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 142 -
cn b lm cng tc thanh tra v cc iu kin cn thit cho hot ng thanh
tra, va m bo cho hot ng thanh tra khng gy nn cc tr ngi, ch tc
cho hot ng kinh doanh ca NH, va kp thi pht hin v x l nhng sai
phm trong hot ng TTQT. - Tng cng s kim tra, gim st ca NHNN
i vi hot ng TTQT ca NHTMVN. Tng cng khung kh php l v
kim sot, tp trung vo vic ci thin kh nng gim st ca NHNN i vi
cc NHTM. p dng cc tiu chun quc t xc nh mt cch r rng v
s an ton v lnh mnh ca cc nghip v NH; ci tin cc tiu chun k
ton v thc hin kim ton hng nm do cc cng ty kim ton c lp nc
ngoi tin hnh, ph hp vi cc tiu chun quc t. Vic tng cng hiu lc
qun l ca NHNN trong hot ng TTQT cng cn c cp nhm thc
y hot ng ny pht trin v phng nga ri ro trong qu trnh hot ng.
Cn tng cng trch nhim cng nh quyn hn ca cc bn tham gia hot
ng TTQT. V ph dch v cho hot ng TTQT cng cn c xc lp theo
hng giao quyn cho cc t chc cung ng v thc hin dch v thanh ton
quy nh c th trong c ch cnh tranh.
(4) Hon thin h thng thng tin phng nga ri ro hot ng TTQT cho
ton b h thng NHTM.
NHNN cn xy dng mt h thng cng ngh m bo thu thp c
nhng thng tin qun tr cn thit cho NH kp thi lm c s cho nhng
quyt nh kinh doanh NH. ng thi, cn nng cao cht lng phn tch tnh
hnh ti chnh v pht trin h thng cnh bo sm nhng ri ro tim n trong
hot ng TTQT cho cc NHTM v cn c cc thng tin a chiu phc v
cho cc NHTM trong vic xem xt, nh gi d n trc khi quyt nh cho
DN vay thu mua, ch bin hng XK cng nh mt hng cc DN cn NK.
3.4.3. Kin ngh vi B Cng - Thng
ti u ho hot ng XNK v s dng trit tim nng KT trong
nc, thng mi Vit Nam cn phi c tp trung, h tr, lm tt cc giai
on xc tin XK cp v m v cp DN. Bn cnh , DN cn c khuyn




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 143 -
khch i mi c cu mt hng v nng cao cht lng sn phm nhm tng
li th cnh tranh sn phm trn th trng quc t. Nhim v trc mt cng
nh lu di ca cc DN Vit Nam l cng c th trng c, m rng th
trng mi v nng cao v th sn phm ca Vit Nam trn th trng quc
t. lm c vic ny, bn cnh nhng chnh sch v XK, cc DN Vit
Nam cn c mt c ch ti tr XK ph hp vi nhu cu ca cc DN XK ca
Vit Nam nhm to iu kin thun li cho XK, thc y tng trng KT v
hi nhp dn vi h thng thng mi ton cu.
Chnh v l m Trung tm thng tin thng mi ca B Cng -
Thng cng nh Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam cn c nhiu
thng tin t vn cho cc nh XK v gi c, nhu cu, xu hng bin ng
ca th trng trnh cho cc nh XK b thua l trong kinh doanh, nh vy
cng trnh cho NH b tng khon n qu hn, n kh i t hot ng cho
vay thu mua, ti tr XNK.
3.4.4. Kin ngh vi khch hng l cc DN XNK ca Vit Nam
Vit Nam chnh thc tr thnh thnh vin th 150 ca t chc
thng mi th gii WTO (7/11/2006), do khi tham gia cc quan h
thng mi quc t cc NHTMVN v cc DN XNK ca Vit Nam cn phi
hiu r v thng l v tp qun quc t v quy nh ca WTO phng nga
v hn ch ri ro trong TTQT.
Nh chng II phn tch, ri ro trong hot ng TTQT phn ln
pht sinh t khch hng, nhng ngi trc tip tham gia vo qu trnh hot
ng TTQT. Do vy, gim bt ri ro trong qu trnh hot ng TTQT, cc
DN XNK cn phi thc hin c nhng vn sau:
(1) Cn tun th cht ch nhng quy nh c bn ca hot ng thng mi
quc t, khng nn b qua nhng chi tit cho d l nh nht trong hp ng
mua bn to s h cho pha khch hng c th bt li v t chi thanh
ton. Trong qu trnh hot ng TTQT cc DN XNK ca Vit Nam cn am
hiu mt cch thu o vic p dng lut php v thng l quc t, cng nh




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 144 -
cc tho thun song phng v a phng gia cc quc gia, ri ro xy do
cha c s hiu bit y , do khng c kh nng hoc khng th tin liu
trc c vic thay i ca lut php v chnh sch ca nc ngoi, php
lut v chnh sch ca Vit Nam, ri ro lin quan n vic la chn lut p
dng v c quan gii quyt tranh chp, ri ro lin quan n vic thi hnh phn
quyt ca trng ti hoc to n ti nc ngoi...
(2) Cn kim tra k lng v xc minh t cch php l v nng lc ti chnh
ca pha i tc nc ngoi trc khi chnh thc k kt hp ng KT, nhm
trnh nhng ri ro, tn tht do bn i tc mang li. Khng v chy theo li
nhun m d dng chp nhn nhng iu kin bt li cho mnh t dn n
nhng v tranh chp, kin tng ko di gy thua l thit hi khng ng c
cho DN.
(3) ng ngn ngi t ra nhng cu hi thit lp cc thng s tin cy vi
i tc m h hy vng bt u t quan h kinh doanh. Cn thn trng v phi
iu tra k cc i tc v cc bn trung gian, cng nh phi kim tra st sao
cc chng t lin quan trong giao dch mua bn. Cn tin hnh kim tra k
lng chng t cng nh t ra nhng cu hi cn thit cho ngi mua hoc
bn, qua c th bit c kinh nghim, qu trnh kinh doanh, uy tn trn
thng trng... ca i tc trong kinh doanh ca mnh. Bi v, nu ch xem
xt v tin cy nhng thng s, gi tr "ni" th cha , v ngay c b chng
t tng chng nh thuyt phc nht cng c th gi mo. Do , hot
ng TTQT t hiu qu cao, cc DN XNK cn phi iu tra rt thn trng
i tc mnh ang quan h l ai, ng ch trng cy vo NH lm thay iu
cho DN. Ngay khi bt u thit lp mi quan h thng mi, cc DN XNK
phi l ngi chu trch nhim u tin v giao dch ca h; phi t tm hiu
v nm vng lnh vc mnh kinh doanh cng nh cp nht thng tin v nhng
a bn, mt hng tim n nhiu ri ro. Phi bit t mnh u tranh vi nhng
cm d t nhng hp ng hng ho giao dch qua Internet, nht l i vi
khch hng cha tng quen bit. Mt cu hi na cng cn phi tr li l h




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 145 -
ang giao dch trc tip vi ngi mua hoc bn hay i tc ch l bn trung
gian... v iu cn li khng th qun l hy kho lo cht vn i tc v lch
s qu trnh, thm nin kinh doanh trn a bn, mt hng m h quan tm.
Hy c gng lp mt b h s bao gm nhng thng tin quan trng v khch
hng ca mnh v l nhng thng tin c kim chng khch quan.
(4) Trnh a vo hp ng nhng iu khon lm chm tr thi gian thanh
ton, phc tp trong lp chng t, thm ch cn ci vo nhng iu khon lm
kh khn cho vic lp b chng t ph hp. Khi k kt hp ng, cc DN
XNK cn ch n cc bc sau:
- Phi hp v cng t chc thc hin son tho hp ng;
- m phn k cc iu kin ca hp ng bi v y l vin tng gip
tun th cc iu kin hp ng;
- Kim tra k cc iu khon ca hp ng, khi thy c vn cn kp thi tu
chnh;
- Lp k hoch tun th: lp k hoch giao hng, lp chng t, xut trnh
chng t v t chc thc hin;
- Lp v chun b cc iu khon ca hp ng: cc DN XNK cn phi c i
ng cn b c nng lc v hiu bit v UCP, ISBP trong vic lp v son tho
hp ng;
- T kim tra hp ng trc khi k kt nhm ngn nga sai st ca hp
ng. Cn dnh thi gian sa cha, sa i li cc iu khon ca hp
ng nu thy cn thit;
- Kim sot v gim st thng xuyn tin thc hin v kim sot nhng
yu t c th gy tr hon vic thc hin hp ng, ng thi lin h vi pha
i tc c k hoch thc hin ph hp.
(5) Nn ch hn trong vic s dng cc dch v php l trong hot ng
thng mi quc t. c bit khi cha xc minh c uy tn v kh nng
thanh ton ca pha i tc, th cc DN nn chn phng thc thanh ton
bng th tn dng khng hu ngang c xc nhn hoc th tn dng c th




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 146 -
chuyn nhng. y l nhng loi th tn dng khng th t sa i hay hu
b bi bt k bn no, m phi c s chp thun ca tt c cc bn tham gia.
Hn na th tn dng cn c mt NH khc nhn m bo tr tin theo yu
cu ca NH m tn dng th, nn DN c thm s m bo nhn c tin khi
l bn XK.
(6) Cn lm quen vi vic thu lut s c lp bn ngoi hoc s dng cc
chuyn gia c nng lc, kinh nghim son tho hp ng hoc r sot li
cc iu kin v iu khon ca hp ng trc khi chnh thc k kt.
(7) Cn nm bt kp thi thng tin v gi c, th trng, t gi v cc quy nh
php lut ca NN c nhng chin lc kinh doanh ph hp vi tng giai
on.
(8) Cn nghin cu xem xt k cc yu cu, t vn ca NH i vi DN trong
qu trnh m L/C c nhng tu chnh kp thi, hn ch thp nht nhng ri
ro v gim c nhng khon chi ph bt hp l pht sinh trong qu trnh hot
ng.
(9) Cn tm kim v m rng th trng mi nhm hn ch v phn tn bt ri
ro TTQT. Cc DN XNK cn ch ti nhng ri ro lin quan n cc ro cn
thng mi v k thut ca cc Chnh ph (chng hn nh M, EU, Nht
Bn...). Cc ro cn ny c th l ro cn thng mi v phi thng mi, thu
v phi thu v c th c quy nh rt phc tp, bao gm c tiu chun cht
lng, tiu chun v sinh an ton thc phm, tiu chun an ton cho ngi s
dng, tiu chun v bo v mi trng...
(10) Cn s dng dch v TTQT ca cc NH ln, c uy tn ca Vit Nam
tin hnh hot ng TQTT ca mnh.
(11) Cn c b phn chuyn trch theo di hot ng XNK, ng thi xy
dng h thng qun l XNK cht ch, c s kim tra, gim st thng xuyn
v c h thng d bo cnh bo kp thi.
(12) Cn o to v tuyn dng nhng cn b chuyn mn gii v chuyn
mn nghip v, thng tho ngoi ng (c bit l ting Anh) v am hiu v




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 147 -
tp qun bun bn quc t lm cng tc TTQT. Cn nng cao trnh , tnh
t ch v tnh t chu trch nhim ca cn b qun l v cn b trc tip lm
cng tc TTQT.

KT LUN CHNG 3
Trn c s ca nhng vn l lun v TTQT c trnh by ti
Chng I v nhng vn v thc trng hiu qu hot ng TTQT ca cc
NHTMVN c trnh by Chng II, trong Chng III tc gi a ra
mt s gii php v kin ngh nhm nng cao hiu qu hot ng TTQT ca
NHTM c th l:
- 10 Gii php i vi NHTM:
+ Mt l, Hin i ho cng ngh TTQT ca ngn hng.
+ Hai l, Nng cao nng lc chuyn mn ca cn b lm cng tc TTQT.
+ Ba l, Hon thin b my t chc v mng li TTQT
+ Bn l, Tng cng cng tc kim tra gim st ri ro trong hot ng
TTQT.
+ Nm l, Xy dng cc bin php phng nga ri ro hot ng TTQT mt
cch hon thin.
+ Su l, y mnh cng tc marketing trong hot ng kinh doanh ca
NHTM.
+ By l, Tng cng cng tc dch v t vn v h tr cc DN XNK ca
Vit nam thm nhp th trng th gii.
+ Tm l, a dng ho sn phm dch v v ct gim chi ph hot ng
TTQT.
+ Chn l, y mnh hot ng kinh t i ngoi v m rng mng li NH.
+ Mi l, Tng cng tnh chun xc ca h thng thng tin u vo phc
v cho hot ng TTQT.
- 4 Kin ngh i vi NN:
+ Mt l, Hon thin mi trng php l cho hot ng kinh doanh NH.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 148 -
+ Hai l, Nng cao vai tr ca NN trong vic iu hnh v qun l nn KT.
+ Ba l, NN cn c chnh sch khuyn khch v kim sot hot ng XNK.
+ Bn l, Pht trin mnh cc hot ng KT i ngoi.
- 4 Kin ngh i vi NHNN:
+ Mt l, Hon thin c s php l v TTQT.
+ Hai l, Nng cao vai tr ca NHNN trong vic iu hnh chnh sch tin t.
+ Ba l, Tng cng hot ng thanh tra, gim st v nh gi an ton i vi
h thng NHTM.
+ Bn l, Hon thin h thng thng tin phng nga ri ro hot ng TTQT
cho ton b h thng NHTM
- 1 Kin ngh vi B Cng Thng
- 12 Kin ngh vi khch hng l cc DN XNK ca Vit Nam
y l nhng gii php v nhng kin ngh c tnh thit thc nhm
nng cao hiu qu hot ng TTQT ca NHTM trong qu trnh hi nhp.



















L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 149 -
KT LUN

Thanh ton quc t l mt trong nhng mng hot ng kinh doanh ln
ca NHTM. Trong qu trnh hi nhp kinh t quc t h thng cc NHTMVN
ng mt vai tr ht sc quan trng l cu ni nn kinh t Vit nam vi
nn kinh t th gii, gp phn thu ht ngoi t v phc v cho s nghip CNH
v HH t nc cng nh thc y hot ng sn xut kinh doanh trong
nc pht trin. Tuy nhin qua thi gian hot ng TTQT ca cc NHTMVN
cng bc l nhiu vn cn tn ti. Chnh v vy, vic nghin cu nhng
vn cn tn ti t a ra cc gii php khc phc nhm nng cao
hiu qu ca hot ng TTQT ang tr thnh yu cu cp thit.
Vi 151 trang nghin cu, Lun n t c nhng kt qu sau:
1 Lun n h thng mt cch chi tit nhng vn l lun c bn v
TTQT nh: Khi nim v TTQT, vai tr ca TTQT, cc iu kin trong
TTQT, cc phng thc dng trong TTQT, cc quy chun quc t lin quan
n hot ng TTQT, a ra khi nim v hiu qu hot ng TTQT, cc ch
tiu nh gi hiu qu hot ng TTQT ca NHTM, cc nhn t lm nh
hng n hiu qu hot ng TTQT ca NHTM, bi hc kinh nghim ca
cc nc trong vic nng cao hiu qu hot ng TTQT ca NHTM t
rt ra nhng bi hc thc tin vn dng vo Vit Nam.
2 Trn c s thc tin hot ng TTQT ca cc NHTMVN thi gian qua,
Lun n i vo nghin cu mt cch ton din v hot ng TQTT ca
NHTMVN, t ch ra nhng kt qu t c, nhng hn ch cn tn ti
v nguyn nhn ca nhng hn ch trong hot ng TQTT ca NHTM. nh
gi hiu qu hot ng TTQT ca NHTM thng qua mt s ch tiu, ch ra
cc nhn t nh hng ti hiu qu hot ng TTQT ca NHTMVN v ch ra
mt s vn cn tn ti trong hot ng TQTT ca NHTM, t ra
cc gii php khc phc.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 150 -
3 Lun n a ra gii php i vi NHTM, kin ngh vi NN, kin ngh
vi NHNN, kin ngh vi NHTM nhm nng cao hiu qu hot ng TQTT
ca NHTM.
Mt s gii php c coi l im mi ca tc gi trong vic nng cao
hiu qu hot ng TTQT ca NHTM l:
- Th nht, Cn phi xy dng cc bin php phng nga ri ro hot
ng TTQT mt cch hon thin, ng thi cn tng cng cng tc kim tra,
gim st ri ro hot ng TTQT ca NHTM. S d tc gi a ra gii php
ny l v hot ng TTQT ca NHTM lun tim n nhng ri ro kh lng,
do vy mun nng cao c hiu qu hot ng TTQT ca NHTM th cn
phi c cc bin php phng nga ri ro hot ng TTQT mt cch ti u,
bn cnh cng cn phi tng cng cng tc kim tra, kim sot hot ng
ny mt cch thng xuyn kim sot v ngn chn nhng ri ro c th
xy ra trong qu trnh hot ng.
- Th hai, Cc NHTM cn tng cng cng tc dch v t vn v h tr
cc DN XNK VN thm nhp th trng th gii. S d tc gi a ra gii php
ny l v, mi trng cnh tranh ngy cng gy gt khin cho hot ng kinh
doanh ca NH cng nh DN ngy cng kh khn, do vy NH cn phi ng
hnh cng vi DN h tr cho cc DN trong vic thm nhp th trng v
m rng hot ng. Cc NH cn coi s thnh cng trong hot ng ca cc
DN cng chnh l s thnh cng ca chnh mnh t c nhng bin php
h tr tch cc cho DN.
- Th ba, Tc gi cp n vic ct gim chi ph hot ng
nhm lm tng hiu qu hot ng TTQT ca NHTM. Hin nay, chi ph cho
hot ng TTQT ni ring, cng nh chi ph cho hot ng chung ca NHTM
l rt ln, c th hin qua nhng chi ph v in, nc, vn phng phm...
cn nhiu lng ph. Do vy, cn phi c bin php ct gim bt nhng chi ph
ny lm tng li nhun ca NH.




L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

- 151 -
Nhng gii php v kin ngh ca Lun n da trn thc tin hot ng
TTQT ca cc NHTMVN nn c tnh kh thi cao. Tuy nhin hot ng TTQT
ca NHTM l mt vn ht sc phc tp c v chiu rng ln chiu su. Do
vy, Lun n kh trnh khi nhng hn ch v cn tip tc c b sung sa
i cho st vi thc tin ca qu trnh hot ng TTQT mi NHTM.
Xin chn thnh cm n s gip tn tnh ca cc Gio s, Tin s, cc
thy c gio trng i hc KTQD, cc bn b v ng nghip.

























L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

I
Ph lc 1

H THNG CC T CHC TN DNG CA VIT NAM

I. Cc t chc tn dng nh nc bao gm:
STT TN NGN HNG TR S CHNH
1 Ngn hng Chnh sch x hi Vit Nam 68 ng Trng Chinh, ng a, HN
2 Ngn hng Ngoi thng Vit Nam 198 Trn Quang Khi, H Ni
3 Ngn hng Cng thng Vit Nam 108 Trn Hng o, H Ni
4
Ngn hng u t v Pht trin Vit
Nam
191 B Triu, Hon Kim, H Ni
5
Ngn hng Nng nghip v Pht trin
Nng thn Vit Nam
S 2 Lng H, Ba nh, H Ni
6
Ngn hng Pht trin Nh ng bng
sng Cu Long
S 9 V Vn Tn - Qun 3 - TP HCM
7 Ngn hng Pht trin Vit Nam 25A Ct Linh, H Ni

II. Cc ngn hng thng mi c phn th bao gm:
STT TN NGN HNG TR S CHNH
1 An Bnh 47 in Bin Ph, Q1, TPHCM
2 Bc 117 Quang Trung. TP Vinh. Ngh An
3 Du kh Ton Cu 273 Kim M, Ba nh, H Ni
4 Gia nh 135 Phan ng Lu, Q. Ph Nhun, TPHCM
5 Hng hi To nh VIT 519 Kim M, H Ni
6 Kin Long
44 Phm Hng Thi P.Vnh Thanh VnTX Rch
gi-Tnh Kin Giang
7 K Thng 70-72 B Triu. H Ni
8 Min Ty 127 L T Trng, P. An Hip, TP Cn Th
9 Nam Vit 39-41-43 Bn Chng Dng, Q1, TPHCM
10 Nam 97 bis Hm Nghi, Q1, TPHCM
11 Ngoi quc doanh 8 L Thi T, Hon Kim, H Ni
12 Nh H Ni B7 Ging V. Q Ba nh. H Ni
13 Pht trin Nh TPHCM 33-39 Pasteur. Q1. TP HCM
14 Phng Nam 279 L Thng Kit. Q11. TP HCM
15 Phng ng 45 L Dun. Q1. TP HCM
16 Qun i 03 Liu Giai. Q Ba nh. H Ni
17 Quc t 64-68 L Thng Kit. H Ni
18 Si Gn 193, 203 Trn Hng o, Q1 TPHCM
19 Si Gn-H Ni
138- ng 3/2- Phng Hng Li TP Cn Th -
Tnh Cn Th
20 Si gn cng thng S 2C Ph c Chnh,Q1. TPHCM
21 Si gn thng tn 266-268 Nam k khi ngha. Q3.TPHCM





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

II
22 Thi Bnh Dng 340 Hong Vn Th, Q.Tn Bnh, TPHCM
23 Vit Nam Thng tn 35 Trn Hng o, TX Sc Trng, tnh Sc Trng
24 Vit 115-121 Nguyn Cng Tr.Q1.TP HCM
25 Xut nhp khu 7 L Th Hng Gm. Q1. TPHCM
26 Xng du Petrolimex
132-134 Nguyn Hu, Th x Cao Lnh-Tnh ng
Thp
27 Chu 442 Nguyn Th Minh Khai. Q3. TP HCM
28 ng Nam 16 Lng H, ng a, H Ni
29 ng 130 Phan ng Lu. Q Ph Nhun. TPHCM
30 i Dng S 199-ng Nguyn Lng Bng - TP Hi Dng
31 i Tn X Long Ho-Huyn Cn c-Tnh Long An
32 i
56-58 ng Cch mng thng 8-Thnh ph Bin
Ho-Tnh ng Nai
33 Nht 715 Trn Hng o. Q5. TPHCM
III. Cc ngn hng thng mi c phn nng thn bao gm:
STT TN NGN HNG TR S CHNH
1 M Xuyn
248,Trn Hng o-Phng M Xuyn-Th x Long
Xuyn- Tnh An Giang

IV. Loi hnh Chi nhnh ngn hng nc ngoi ti Vit Nam
STT TN NGN HNG TR S CHNH
1 ABN Amro Bank(H lan) 360 Kim M, H Ni
2
ANZ (Australia & New Zealand
Banking Group) (c)
14 L Thi T, H Ni
3
ANZ (Australia & New Zealand
Banking Group) (c)
TPHCM (CN ph)
4 BANK OF CHINA (Trung Quc) 115 Nguyn Hu, Q.1, TPHCM
5
BANK OF TOKYO MISUBISHI UFJ
(Nht)
5B Tn c Thng, Q.1, TPHCM
6 BANKOK BANK(Thi lan) 35 Nguyn Hu, Q.1,TPHCM
7 BANKOK BANK(Thi lan) H Ni (CN ph) 56 L Thi T
8
BNP (Banque Nationale de Paris)
(Php)
SaiGon Tower, 29 L Dun, Q.1, TPHCM
9 CALYON (Php) 21-23 Nguyn Th Minh Khai, TPHCM
10 CALYON (Php) H Ni Tower, 49 Hai B Trng, H Ni (CN ph)
11 CHINFON COM. BANK (i loan) 14 Lng H, H Ni
12 CHINFON COM. BANK (i loan) 27 T Xng, Qun 3, TPHCM (CN ph)
13 CITY BANK (M) 17 Ng Quyn,H Ni
14 CITY BANK (M) TPHCM(CN ph)
15 Cathay United Bank (i Loan) 123 Trn Qu Cp, Th x Tam K, tnh Qung Nam
16 Chinatrust Com.Bank (i loan) 1-5 L Dun, Q1, TPHCM





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

III
17 DEUSTCHE BANK (c) Saigon Centre tng 12,13,14,65 L Li, Q.1, TPHCM
18 FENB (M) S 2A-4A, Tn c Thng, Q1, TP.HCM
19 First Commercial Bank (i loan) 88 ng Khi, Q1, TP HCM
20
HONGKONG SHANGHAI BANKING
CORPERATION (Anh)
235 ng khi,Q.1, TPHCM
21
HONGKONG SHANGHAI BANKING
CORPERATION (Anh)
23 Phan Chu Trinh, Q.Hon Kim, H Ni
22 JP Morgan CHASE bank(M) 29 L Dun, Q.1, TPHCM
23
KOREA EXCHANGE BANK (KEB)
(Hn Quc)
360 Kim M H ni
24 LAO-VIET BANK (Lo) 17 Hn Thuyn, H Ni
25 LAO-VIET BANK (Lo) 181 Hai B Trng, Q1, TPHCM (CN th 2)
26 MAY BANK (Malaysia) 63 L Thi T, H Ni
27 MAY BANK (Malaysia)
Cao c Sun Wah Tower, 115 Nguyn Hu, Q1,
TPHCM
28
Mega International Commercial Co.,
(i loan)
5B Tn c Thng, Q.1, TPHCM
29 Mizuho Corporate BANK(Nht) 63 L Thi T, H Ni
30 Mizuho Corporate BANK(Nht) Tng 18, Sun Wah, 115 Nguyn Hu, Q1, TPHCM
31 NATEXIS (Php) 173 V Th Su, Q3, TPHCM
32 OCBC (Singapore)(Keppel) SaiGon Tower, 29 L Dun, Q.1, TPHCM
33 SHINHAN BANK (Hn Quc) 41 Nguyn Th Minh Khai, Q.1, TPHCM
34
STANDARD CHARTERED BANK
(Anh)
49 Hai B Trng, H Ni
35
Standard Chartered Bank (Anh)- Chi
nhnh TP H Ch Minh
Tng 2, Saigon Trade Center, Q1, TPHCM
36
Sumitomo-Mitsui Banking Corporation
(Nht Bn)(SMBC)
To nh The Landmark T9, 5B Tn c Thng, Q1,
TP H Ch Minh
37
UNITED OVERSEAS BANK
(UOB)(Singapore)
17 L Dun, Q.1, TPHCM
38
WOORI BANK (Hn Quc)- Chi nhnh
TP H Ch Minh
P808, lu 18 to nh Sun Wah, 115 Nguyn Hu, Q1,
TP H Ch Minh
39 WOORI BANK(Hn Quc) (Hanvit c) 360 Kim M, H Ni

V. Loi hnh Ngn hng lin doanh ti Vit Nam
STT TN NGN HNG A CH
1 INDOVINA BANK 39 Hm Nghi, Q1, TPHCM
2 SHINHANVINA BANK 3-5 H Tng Mu, Q.1, TPHCM
3 VID PUBLIC BANK 53 Quang Trung, H Ni
4 VINASIAM (Vit Thi) 2 Ph c Chnh, Q.1, TPHCM
5 Vit-Nga 85 L Thng Kit, Qun Hon Kim, H NI
VI. Loi hnh Cc Cng ty ti chnh





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

IV
STT Tn Cng ty S v ngy cp Giy php
01/GP-NHNN
1
Cty TNHH mt thnh vin ti chnh
Prudential Vit Nam 10/10/2006
02/GP-NHNN
2
Cty TNHH mt thnh vin ti chnh
Than-Khong sn 30/01/2007
05/GP-NHNN
3
Cty TNHH mt thnh vin ti chnh
Vit-Societe Generale 8/5/2007
03/1998/GP-NHNN
4 Cty ti chnh Bu in
10/10/1998
02/1998/GP-NHNN
5 Cty ti chnh Cao su
6/10/1998
12/2000/GP-NHNN
6 Cty ti chnh Du kh
25/10/2000
01/1998/GP-NHNN
7 Cty ti chnh Dt may
3/8/1998
09/GP-NHNN
8 Cty ti chnh Handico
9/8/2005
04/2000/GP-NHNN
9 Cty ti chnh Tu thy
16/03/2000

VII. Cc Cng ty cho thu ti chnh
STT TN CNG TY S v ngy cp Giy php
14/GP-CTCTTC
1
Cty CTTC ANZ-VTRAC (100% vn
nc ngoi) 19/11/1999
06/GP-CTCTTC
2
Cty CTTC I - NH Nng nghip &
PTNT 27/08/1998
07/GP-CTCTTC
3
Cty CTTC II - NH Nng nghip &
PTNT 27/08/1998
11/GP-NHNN
4
Cty CTTC II NH u t v Pht trin
VN 17/12/2004
02/GP-CTCTTC
5
Cty CTTC Kexim (KVLC) (100% vn
nc ngoi) 20/11/1996
04/GP-CTCTTC
6 Cty CTTC NH Cng thng VN
20/03/1998
05/GP-CTCTTC
7 Cty CTTC NH Ngoi thng VN
25/05/1998
04/GP-NHNN
8 Cty CTTC NH Si Gn Thng Tn
39055
08/GP-CTCTTC
9 Cty CTTC NH u t v Pht trin VN
27/10/1998
06/GP-NHNN
10 Cty CTTC Ngn hng Chu
22/05/2007
09/GP-NHNN
11 Cty CTTC Quc t Chailease
38970
01/GP-TCTTC
12
Cty CTTC Quc t VN (VILC) (lin
doanh) 28/10/1996





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

V

VIII. Loi hnh Vn phng i din ngn hng nc ngoi ti Vit Nam
STT Tn ngn hng S Giy Php
1 ABN Amro (H Lan) 294/Q-NHNN
2 ANZ BANK (c) 07/GP-VPD
3 Acom Co., Ltd (Nht) 06/GP-NHNN
4 American Express Bank (M) 1622/Q-NHNN
5 American Express Bank (M) 01/GP-NHNN
6 BHF - Bank Aktiengesellschaft (c) 293/Q-NHNN
7 BNP Paribas (Php) 1588/Q-NHNN
8 Bank of India (n ) 2355/Q-NHNN
9
Bayerische Hypo-und Vereinsbank
(c)
1991/QD-NHNN
10 Bipielle Bank (Adamas) (Thu S) 1489/Q-NHNN
11 Bipielle Bank (Adamas) (Thu S) 292/Q-NHNN
12 Cathay United Bank (i Loan) 09/GP-NHNN
13 Cathay United Bank (i Loan) 06/GP-NHNN
14 Chinatrust Commercial Bank (i loan) 711/Q-NHNN
15 Commerzbank (c) 03/GP-NHNN
16
Commonwealth Bank of Australia
(Australia)
1563/Q-NHNN
17 DEUSTCHE BANK (c) 04/GP-NHNN
18 Dresdner Bank AG (c) 1657/Q-NHNN
19 E.Sun Commercial Bank (i Loan) 03/GP-NHNN
20 First Commercial Bank (i loan) 312/Q-NHNN
21 Fortis Bank (B) 1633/Q-NHNN
22 Fortis Bank (B) 08/GP-NHNN
23
Fubon Bank (Hongkong) Limited (Hng
Kng)
1530/Q-NHNN
24 GE Money (Hng Kng) 05/GP-NHNN
25
HSH Nord Bank AG (Hamburgische
Landesbank) (c)
346/Q-NHNN
26 Hana Bank (Hn Quc) 56/GP-NHNN
27
Hongkong & Shanghai Banking
Corporation (HSBC) (Anh)
1829/Q-NHNN
28
Hua Nan Commercial Bank, Ltd (i
Loan)
05/GP-VPD
29 Indian Oversea Bank (n ) 22/GP-NHNN
30 Industrial Bank of Korea (Hn Quc) 10/GP-NHNN-VPD
31 JP Morgan Chase Bank (M) 1567/Q-NHNN
32 Kookmin Bank 22/GP-NHNN
33 Korea Exchange Bank (Hn quc) 06/GP-VPD





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

VI
34 KrasBank (Nga) 01/GP-VPD
35 Land Bank of Taiwan (i Loan) 07/GP-NHNN
36
Landesbank Baden-Wuerttemberg
(c)
754/Q-NHNN
37
Mitsubishi UFJ Lease & Finance
Company Limited
17/GP-NHMM
38 Natexis Banque BFCE (Php) 1494/Q-NHNN
39 National Bank of Kuwait (C-ot) 1124/Q-NHNN
40 Nova Scotia Bank (Canada) 2116/Q-NHNN
41
Reiffeisen Zentral Bank Ostrreich
(RZB) (o)
242/Q-NHNN
42 Sinopac Bank (i Loan) 1450/Q-NHNN
43 Societe Generale Bank (Php) 1589/Q-NHNN
44 Societe Generale Bank (Php) 1590/Q-NHNN
45 Taishin International Bank (i Loan) 02/GP-NHNN
46 Taiwan Shin Kong Commercial Bank 23/GP-NHNN
47
The Shanghai Commercial and Savings
Bank, Ltd (i Loan)
11/GP-NHNN
48 The Sumitomo Bank, Ltd. (Nht) 07/GP-NHNN
49 Union Bank of Taiwan (i Loan) 1290/Q-NHNN
50 Visa International (M) 03/GP-NHNN
51 Wachovia, N.A (M) 01/GP-NHNN
52 Wachovia, N.A (M) 16/GP-VPD


















L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

VII
Ph lc 2
MT S HNH THC TI TR XUT KHU
C P DNG TRN TH GII

* Bao thanh ton (Factoring):
Hnh thc ny s dng nhng cng ty bao thanh ton m nhng cng ty
ny c th do ngn hng s hu. Nh xut khu u quyn cho cng ty bao
thanh ton thu tin bn hng t nh nhp khu. lm c iu , trc
ht cng ty bao thanh ton phi xem xt tn nhim ca nh nhp khu
nc ngoi xem xt tn nhim ca nh nhp khu nc ngoi xem
liu thu tin bn hng xem liu thu tin bn hng d hay kh. Sau chp
nhn bao thanh ton trn c s thu ph v hng li tnh trn c s thu ph v
hng li tnh trn khon tn dng cp cho nh xut khu. Trng hp nh
nhp khu c qu nhiu ri ro th cng ty ny c th t chi chp nhn tn
dng.
* Bao tiu (Forfaiting):
Hnh thc ny ch yu p dng i vi trng hp xut khu hng ho
v vn v my mc thit b. C ch ny bao gm nh xut khu, ngn hng
bao tiu v ngn hng phc v nh nhp khu. Sau khi nhn c n t
hng t nh nhp khu, nh xut khu tip cn mt ngn hng bao tiu yu
cu ti tr. Gi s n t hng thc hin trong vng 5 nm, ngn hng bao
tiu s chp thun chit khu mt lot cc hi phiu ca nh xut khu cho c
thi hn 5 nm. Ngn hng c th tnh theo li sut c nh v ti tr ln n
100% tr gi hi phiu. Tuy nhin ngn hng bao tiu yu cu ngn hng nh
nhp khu phi bo lnh cho vic nh nhp khu phi hon tr vn v khng
n xu pht sinh. Nhng bo lnh ny rt quan trng bi v nghip v bao
tiu ny l ti tr xut khu khng truy i. Ngha l khi nh nhp khu khng





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

VIII
thanh ton c th chnh ngn hng ch khng phi nh xut khu chu thit
hi.
* Cho thu:
Cho thu l mt hnh thc ti tr xut khu rt tt. Cc hip nh thu
mua cho php nh xut khu c t chc ti tr xut khu tr ton b s tin
thu theo hp ng thu mua. Cc t chc ti tr xut khu s thu hi vn
theo thi hn nhn c y cc khon thanh ton sau khi hon tt vic
giao hng. Cho thu c s dng di hnh thc ti tr cho cc d n di
hn. Cng ty i thu (ngi thu mua), mua hng ha t nh cung cp, sau
cho ngi s dng thu (l ngi i thu), ngi i thu c php s dng
hng ha trong mt thi gian tho thun v phi tr tin thu cho cng ty
thu mua. Hot ng thu mua c li cho ngi i thu v cc ti sn i thu
nu b mt hay b hng th ngi cho thu phi chu v ngoi ra ngi cho
thu cng phi chu trch nhim trong vic bo dng, bo qun v nng cp
cc ti sn cho thu. Vi hnh thc ny, li ch ca nh xut khu l p ng
c nhu cu mua thit b di hnh thc thu mua m vn thu c tin
ngay sau khi giao hng.
* Cc t chc nhn u thc xut khu (Export houses):
Cc t chc ny ng mt vai tr c bit quan trng trong ti tr xut
khu v l hnh thc m cc doanh nghip va v nh cc nc ang pht
trin c bit quan tm. Chng hn, khi doanh nghip nhn c n t hng
v thy rng mnh gp phi nhng kh khn v ti chnh khng th tin hnh
thu mua hng ha t nh sn xut trong nc c v chun b cc cng vic
lin quan c hng ha xut khu theo n t hng.
Cc t chc nhn u thc xut khu khng ti tr trc tip doanh nghip xut
khu m mua hng ho t cc nh sn xut trong nc, chun b th tc
xut khu v tin hnh xut khu cho nh nhp khu theo yu cu ca nh





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

IX
xut khu. Trong thi gian 7 ngy, nh sn xut trong nc c thanh ton
ngay trong khi t chc nhn u thc xut khu ch thanh ton t nh nhp
khu theo ng cc iu kin thanh ton tho thun. Bng vic u thc
xut khu, nh xut khu c thun li l nu nh khng u thc cho mt t
chc thc hin theo n t hng ca nh nhp khu th nh xut khu c th
b mt khch hng. Vi vic u thc ny, cc nh xut khu v cc c quan
nhn u thc u c hng li trn c s tho thun gia cc bn.
* Cc c quan xc nhn tr tin:
Nh xut khu c th nhn ti tr mt cch nhanh chng v khng chu
ri ro nu nh nhp khu c mt c quan xc nhn tr tin. Thay mt cho
nh nhp khu, c quan xc nhn tr tin cam kt tr tin hng khi hng ha
c giao v nhn c chng t giao hng. V pha nh xut khu, thun
li ca hnh thc ny l h khng chu ri ro tn dng xut khu v c quan
xc nhn thanh ton tin hng.
(Ngun ti liu tham kho: Vit nam vi tin trnh hi nhp kinh t
quc t.
NXB Thng K. Trang 427,428. Tc gi: Hi Anh)















L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

X
Ph lc 3
TM TT MT S CAM KT CA VIT NAM KHI GIA NHP WTO
(Phn lin quan ti lnh vc ngn hng)

1. Mc tiu chnh trong chnh sch tin t ca Vit Nam l n nh gi tr
ng tin - ng Vit Nam (VND), kim sot lm pht v thc y pht trin
kinh t x hi. Tn dng c chuyn ti cc hot ng pht huy ti a
tim nng ca cc thnh phn kinh t khc nhau. NHNNVN ang s dng cc
cng c chnh sch tin t nh ti cp vn, d tr bt buc, li sut, t gi,
nghip v th trng m v cc cng c b sung khc qun l lng cung
tin. NHNNVN p dng li sut ti chit khu thng nht cho tt c cc
NHTM k t nm 1999. Chnh sch tn dng tip tc c ci thin p
ng y cc yu cu v vn cho tng trng kinh t ph hp vi cc mc
tiu chnh sch tin t qua tng thi k. C ch tn dng c sa i theo
hng thng thong hn nhm to ra mt sn chi bnh ng gia cc thnh
phn kinh t khc nhau, nng cao tnh t ch v trch nhim gii trnh ca cc
TCTD v nng cao cht lng tn dng.
2. Cc nh ch ti chnh, bao gm cc NHTMQD, xy dng quy ch cho
vay ca tng ngn hng da trn cc tiu ch khch quan nh kh nng tr n
ca khch hng, k hoch sn xut v kinh doanh, nh gi tnh kh thi v
nh gi hiu qu d n u t, theo Quyt nh s 1627 ngy 31/12/2001 v
Quy ch cho vay ca cc TCTD i vi khch hng. Cc nh ch ti chnh t
xem xt v quyt nh c cho vay cc doanh nghip quc doanh hay khng
theo cc iu kin c tnh thng mi. H t chu trch nhim v cc hot
ng tn dng ca mnh.
3. Mt s bin php c tin hnh k t nm 2001 t chc li cc
NHTMQD vi mc tiu nng cao hiu qu ca ngn hng. Cht lng ti sn





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

XI
c, nng lc chuyn mn v nng lc qun l ri ro c nng cao; cho
vay chnh sch c tch ra khi cc hot ng tn dng thng mi v
c giao cho ngn hng chnh sch x hi; cc NHTMQD phi xy dng s
tay tn dng ca mnh, c p dng t khong cui nm 2004 u nm 2005;
v h thng qun l ri ro tn dng c xy dng ph hp vi cc chun
mc quc t. Ngoi ra, cc TCTD v cc NHTMQD c yu cu, theo Lut
cc TCTD, phi thit lp mt h thng kim ton ni b v mt Ban kim
sot chu trch nhim gim st cc hot ng ti chnh v k ton ca TCTD
hoc ngn hng, m bo an ton trong hot ng tn dng v thc hin kim
ton ni b nh k. Nhm nng cao tnh n nh cho khu vc ngn hng v
nhanh chng p dng cc chun mc quc t v hot ng ngn hng,
NHNNVN ban hnh Quyt nh s 493/2005/Q-NHNN ngy 22/4/2005
v phn loi n v trch lp d phng x l ri ro tn dng trong hot ng
ngn hng ca cc TCTD.
4. nng cao hn na hiu qu hot ng ca cc NHTMQD, NHNN d
nh s c phn ho hu ht cc NHTMQD cho n nm 2010. NHNN vn
chu trch nhim qun l nh nc, thanh tra v gim st cc NHTMQD v
cc TCTD.
5. Vit Nam thay th h thng t gi c nh bng c ch t gi linh hot
th ni c qun l vo nm 1989. Cc trung tm giao dch ngoi hi c
m ca vo cui nm 1991 v th trng tin t lin ngn hng cho cc
NHTM c thnh lp vo thng 10 nm 1994. NHNNVN theo di cn
cn thanh ton v trng thi d tr ngoi hi ca Vit Nam, v NHNN c th
can thip vo th trng khi cn thit. NHNN cng b t gi giao dch trung
bnh ca ng Vit Nam i vi la M trn th trng ngoi t lin ngn
hng trn c s hng ngy.





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

XII
6. Vit nam bnh thng ho quan h ti chnh vi Qu tin t Quc t
(IMF) vo thng 10 nm 1993. Kh nng chuyn i ca ng Vit Nam
c cp n nh mt mc tiu trong ngh nh ca Chnh ph s
05/2001/N-CP ngy 17/1/2001 sa i v b sung Ngh nh ca Chnh ph
s 63/1998/N-CP v Qun l ngoi hi ngy 17/8/1998. Cc bin php kim
sot giao dch vng lai c t do ho.
7. Do tc ng ca cc cuc khng hong ti chnh tin t khu vc, Vit Nam
quy nh ngha v tm thi phi kt hi ngoi t vo nm 1998 vi mc
ch tp trung ngoi t vo h thng ngn hng p ng cc nhu cu thit
yu v ngoi t cho nn kinh t. Vit Nam ni lng dn yu cu kt hi ny
khi tnh hnh kinh t c ci thin. Yu cu kt hi c gim t 80%
xung 50% vo nm 1999, 40% vo u nm 2001, v 30% vo thng 5 nm
2002, v c quy nh mc 0% theo Quyt nh ca Th tng Chnh
ph s 46/2003/Q-TTg ngy 2/4/2003. Php lnh v Qun l ngoi hi,
c U ban thng v Quc hi thng qua vo thng 12 nm 2005, xo
b ngha v i vi ngi c tr hp php phi bn cc khon thu vng lai
bng ngoi t ca h cho cc NHTM. Cc bin php kim sot ngoi hi ch
c p dng trong nhng trng hp ngoi l, do Chnh Ph Vit Nam
quyt nh, nhm duy tr an ninh ti chnh v tin t Quc gia ph hp vi
iu l ca IMF v ti liu ca IMF s 144 (52/51) ngy 14/8/1952.
8. Vit Nam hon ton tun th cc ngha v quy nh ti iu VIII trong
iu l ca IMF v thanh ton giao dch vng lai v chuyn tin quc t. Cc
nh nhp khu c th mua ngoi t ti cc ngn hng c php giao dch
ngoi hi thc hin cc giao dch vng lai v cc giao dch c php khc
theo Thng t s 08/2003/TT-NHNN ca NHNNVN ngy 21/5/2003 v yu
cu v xut trnh giy t chng minh vic hon tt cc ngha v ti chnh
c xo b theo Ngh nh ca Chnh ph s 131/2005/N-CP ngy





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

XIII
18/10/2005 v Sa i v b sung Ngh nh ca Chnh ph s 63/1998/N-
CP ngy 17/8/1998 v Qun l ngoi hi. Ngh nh ny c son tho vi
s tr gip ca cc chuyn gia IMF, xo b tt c cc hn ch ngoi hi
cn tn ti v thanh ton v chuyn tin i vi cc giao dch vng lai v a
ra cc quy nh v giao dch vng lai quc t ph hp vi nh ngha ca IMF.
9. V cc giao dch vn, Vit Nam ni lng cc giao dch chuyn vn ca
cc nh u t nc ngoi v vic vay nc ngoi ca cc t chc c tr. Vit
Nam ch duy tr cc hn ch v (i) cc giao dch chuyn vn ra nc ngoi
u t ca cc t chc c tr, vic chuyn vn ny phi c cc c quan c
thm quyn cho php v phi trong phm vi s ngoi t thuc s hu ca cc
t chc ny; v (ii) thanh ton v hon tr cc khon vay nc ngoi ca cc
t chc c tr, cc giao dch ny phi ng k vi NHNNVN. Tuy nhin, cc
doanh nghip c t do k cc hp ng vay nc ngoaig theo Ngh nh s
134/2005/N-CP ngy 1/11/2005. Ngha v ng k cc hp ng trung v
di hn vi NHNN l vn c tnh th tc phc v cho cc mc ch
thng k v gim st hot ng vay n nc ngoi trung v di hn ca cc
doanh nghip v phi hp vi B Ti chnh m bo cc khon n nc
ngoi ca quc gia trong phm vi an ton.














L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

XIV
Ph lc 4
MT S V D V RI RO TRONG TTQT

(1) i vi phng thc thanh ton L/C:
Mt v d in hnh l nm 1996, mt chi nhnh ca NH V m th
tn dng cho cng ty XNK Ph Th NK nha ng ca cng ty African Ago
(Anh), tr gi L/C l 1,6 triu USD. Trong th tn dng c quy nh l phi c
n bo him do bn mua v bn bn k hu. Khi chi nhnh NH V nhn c
b chng t th do vic kim tra khng cn thn nn khng pht hin ra vic
ngi mua cha k hu nn vn tin hnh thanh ton cho ngi bn. Kt qu
l ngi mua khng nhn c hng v xy ra tranh chp gia NH v nh
NK v s tin thanh ton.
Mt v d na l: Thng qua vic iu tra mt vn n lin quan
n vic vn chuyn mt l hng thp cun ti t Bc u, NH X pht hin
ra rng chuyn hng ny thc s khng din ra v hng ho c tuyn b l
c cht ln tu vt qu ti trng ca tu n gn 1000 tn. V vn n
lun c cung cp bi mt NH thnh vin kim tra tht gi trc khi
thanh ton, nhng d c tin hnh kim tra thng xuyn v k cng th cc
ch tu vn gp phi trng hp mt vn n gi li c in trn cc n ch
c sn ca cng ty vn ti. Vi h thng hin nay, mt cng ty vn ti kh xc
nh c vn n xut trnh cng giao hng c ging nh vn n c
pht hnh ra bi i l ca cng ty cng bc hng khng, iu ny to ra
khe h cho nhng tn ti phm li dng. c rt nhiu h thng khng s
dng chng t c kin ngh s dng nhm gii quyt vn ny, nhng
cho n nay vn cha tm ra mt mu vn n in t hp l. Vi n lc
nhm cung cp cho cc ch tu mt gii php tm thi cho vn ny, cc
NH tin l s kh thi nu a ra mt h thng mi trong mt i tc th ba





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

XV
c lp s s dng cng ngh n gin xc nhn vn n xut trnh chnh
l vn n pht hnh. Vic pht hin cc vn n gi c in trn cc n
ch c sn ca cng ty vn ti mt ln na ch ra nhng im yu c bn
trong h thng thanh ton chng t, y l mt vn cp bch m cc NH
cho rng cn c gii quyt ngay.
(2) Trong thanh ton L/C hng xut:
Mt s v d v sai st chng t l: Mt cng ty XK g ngoi tri A
mi thng xut trnh cho NHV chit khu hng chc b chng t, nhng c
n gn 80% b chng t mc nhng sai st khng th khc phc c v
phi gnh chu rt nhiu thit hi. Nh NK thng vin vo li giao hng tr
(late shipment) yu cu gim gi vi nhng l do nh: g ngoi tri s
dng trong ma h kh bn khi tri chuyn sang thu Thng thng trong
nhng trng hp ny, cng ty XNK A thng phi chp nhn gim gi t
20-30% mong nhn c tin.
Hay trng hp, mt cng ty XNK may mc B rt nhiu ln xut
trnh chng t thanh ton qua NH, nhng ln no chng t cng b mc sai
st. Tuy khng b t chi thanh ton hn, nhng nhng b chng t sai st
thng b nh NK nc ngoi li dng trit tr hon thanh ton. C khi
phi mt rt nhiu thi gian k t ngy cng ty xut trnh chng t th cng ty
mi nhn c tin. S chm tr thanh ton ny khin cho cng ty lun b
ng v ngun vn, ngoi ra cng ty cn phi gnh chu nhng khon ph
tng i ln nh li vay NH, chit khu
Mt v d v s gian ln trong vic xut trnh chng t ti NH: l
trng hp ca Cng ty J n n NH C xut trnh chng t vn n
ng bin. Sau khi cn b NH kim tra v thng bo cho khch hng v
nhng sai st trn vn n th bn xut trnh chng t lp tc thu hi li ngay
v tha nhn do s sut nn h c nhng nhm ln trong vic xut trnh





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

XVI
chng t. Sau h nhanh chng thay th bng vn n khc nhng bn
sau vn tip tc b sai, bi v h li dng tm l ca cn b NH l mt khi
gp th chc chn khch hng phi sa v ln kim tra th hai ny s
khng c thu o nh ln trc. Hin tng ny xy ra ngy cng ph
bin. Do , i hi cc NH phi nhn thc c th thut trn v phi kim
tra li chng t mt cch k lng, khng nn chp nhn cc chng t thay
th nu ch da trn vic kim tra qua gi tr b mt.
Mt v d na v vic gian ln chng t xut trnh ti NH, l trng
hp ca Cng ty XNK A n NH xut trnh vn n cho chuyn hng
vn chuyn du n ng chai t nc ngoi vo VN. Sau khi kim tra, cn b
NH bo cho khch hng v cc sai st trn vn n nh: trn vn n
khng h ch ra s hiu container, ghi sai s tham chiu ca i l vn ti...,
khch hng lp tc xin li v khng nh bn i tc ca h xut trnh
nhm chng t. H yu cu thay th bng chng t mi c xut trnh bi
mt hng trung gian vn ti, ni dung cho thy phn hng ho c vn
chuyn trn tu, nhng li khng c s hiu ca container. Bn cnh cng
khng ch r tn cng bc d. V th NH t chi b chng t xut trnh ln
ny.
(3) i vi L/C hng nhp:
Mt v d, l trng hp nhp hng ca Tng cng ty thp Vit nam.
Ngy 13/8/1993, Tng cng ty thp Vit nam m L/C s ILC930006
nhp thp ca cng ty Senta Hongkong. Cng ty Senta giao hng thiu
3.664 tn thp tr gi 1,1 triu USD (chim 1/3 lng hng NK), chng t
xut trnh c mt s li nh, nhng v mt khi lng v cht lng th vn
th hin nh L/C quy nh. Do qu tin tng vo ngi bn nn mc d hng
cha v n cng ca Vit nam nhng Tng cng ty thp vn chp nhn thanh
ton vi NH v ng NH Ngoi thng m L/C thanh ton cho khch





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

XVII
hng. Khi hng v n cng, sau khi nhn v kim hng, cng ty pht hin ra
l hng b thiu. Nhng do k thut giao nhn hng ti cng v ca tng cng
ty lm khng trn th tc nn khng kin c hng tu chuyn ch v
nh mt tin vi ngi bn.
Mt v d khc lin quan n l hng nhp 1.000 tn thp vn cc
loi ng trong hn 40 cng ten n xut x t mt cng Bc Phi v cp bn
ti cng ca Vit Nam.
Sau khi kim tra mt cch k lng cc chng t, NH V pht hin ra
rng, ni dung trong nhng vn n c xut trnh thiu nht qun, cha k
n s seri cng ten n hon ton sai so vi s thc t - iu chng t rng
y l cc vn n gi mo.
Cng lin quan n l hng thp vn xut x t Bc Phi ny, NH V
cng pht hin ra rng l hng ny c mua qua trung gian ch khng
phi trc tip gia ngi mua v ngi bn. Trong trng hp ny li thm
mt yu t ri ro na bi ngi hng trn L/C l i tng mua bn trung
gian rt a dng kh kim sot v ngi ny khng nht thit phi c xut x
cng vi l hng xut i ng thi chng t xut trnh li hon ton c lp
vi bn thn hng ho.
Hn na nu bn trung gian c tnh xut trnh vn n ghi trn tu v
cng xut hng vo thi im sau khi kim tra tu th kh m pht hin s
gian ln.
Vi tt c nhng l do trn, NH V t chi thanh ton b chng t
c xut trnh trn. ng thi ra thng bo cnh bo vi cc NH khc rng:
cc NH hy ht sc thn trng trc khi quyt nh thanh ton cho cc loi
giao dch nh trn, iu thit yu l phi xem xt k cc chng t lin quan
hiu r ngn ngun ca giao dch, trnh c tn tht khng ng c. Ch
n thun kim tra tu hng thi cha . Vn n gc c th d dng c





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

XVIII
thay th bi nhng b vn n gi mo khc m ch nhng chuyn gia c
kinh nghim mi pht hin ra nhng im khp khnh gia hai b vn n
tht/gi. Qu trnh kim tra vn n chng t, ch cn mt cht nghi ng nh
phi dng ngay giao dch li v tin hnh thm tra bng mi cch cc chng
t nghi vn. V cui cng l khuyn co cc NH hy tht cht hn na vic
kim sot cc l hng thp nhp t Bc Phi.
(4) Nghip v m th tn dng tr ngay (L/C at sight):
Mt v d v ri ro trong thanh ton hng nhp, l trng hp ca
cng ty P m L/C at sight bng vn tn dng ti NH A nhp dy cp in
tr gi USD560.000, L/C cho php c i tin bng in. Ngi bn l
cng ty D nc ngoi c tnh vi phm hp ng, giao hng khng ng
vi quy cch v s lng ghi trong L/C, nhng vn lp chng t hon ton
ph hp vi L/C i tin. Sau khi NH A nhn c in xc nhn l chng
t hon ton ph hp v i tin t NH W cho cng ty P vay USD560.000,
thanh ton cho cng ty D theo ng thng l quc t. Khi mt hng dy
cp in v n cng Hi Phng, cng ty P n lm th tc nhn hng v pht
hin ra l cng ty D giao hng khng ng vi hp ng k. Cng ty P
yu cu khng d hng xung, ng thi c yu cu Vinacontrol n kim
nh v lp bin bn xc nh thit hi v yu cu pha nc ngoi phi bi
thng. Cng ty P tin hnh khi kin cng ty D nc ngoi, nhng cho
n nay vn khng thu hi c tin v NH A phi hon ton gnh chu ri
ro.
Mt v d khc lin quan n vic nhn hng chm, km cht lng
nhng vn phi thanh ton cho bn nc ngoi. l trng hp ca Cng ty
XNK A m tn dng th ti NHNT nhp u thc cho Cng ty B 7.000 tn
thp tm t Cng ty S (Hn Quc). Mc d hng v chm v km cht lng
so vi hp ng mua bn ngoi thng, nhng NH vi t cch l n v m





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

XIX
tn dng th vn phi thanh ton y tin cho Cng ty S bi v b chng t
do bn bn hng xut trnh hon ton ph hp vi cc iu khon quy nh
trong tn dng th ( y, NH thanh ton ch da trn b mt ca chng t
thanh ton m khng cn phi i xc nh thc t vic giao hng din ra nh
th no v cht lng hng ho ra sao). Sau khi thanh ton xong, NH thng
bo cho bn mua hng v yu cu thanh ton, nhng bn mua hng khng
chu thanh ton v vin ra l do l bn bn hng giao hng khng ng tho
thun ghi trong hp ng ngoi. Cui cng do bn mua hng kin quyt
khng chu tr tin cho NH nn NH buc phi a s vic ra nh to n
xt x. Sau hai cp xt x, to n tuyn b buc Cng ty XNK A phi tra
li cho NH s tin m NH thanh ton cho pha Cng ty S (Hn Quc).
(5) Trong lnh vc tm nhp ti xut:
V d in hnh l trng hp ca cng ty X ca VN k hp ng
XK vi mt cng ty ca M. Do khng c sn hng trong tay, nn cng ty X
phi k hp ng nhp hng ca mt cng ty Trung Quc (hng c
nhp v theo n t hng ca cng ty M). Do khng theo di, gim st v
kim tra cn thn cc khu ca qu trnh thanh ton v chng t nn cng ty
X khng xut c hng sang M, trong khi phi thanh ton tin mua
hng cho pha Trung Quc.
(6) i vi phng thc nh thu:
Mt v d v ri ro trong phng thc thanh ton nh thu: l trng
hp ca cng ty XNK S, sau khi giao hng go XK cho pha i tc nc
ngoi M, cng ty lp b chng t hng xut v nh NH V gi nh thu
theo phng thc thanh ton nh thu hng tr chm 60 ngy k t ngy pht
hnh vn n. NH V sau khi kim tra b chng t hng xut tin hnh lm
cc th tc gi b chng t n NH Chase Manhattan ca M nh thu h
s tin trn hi phiu. Sau khi nhn c b chng t, NH Chase tin hnh





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

XX
kim tra v in bo chp nhn tr tin cho cng ty S vo ngy o hn.
Nhng n ngy o hn, ngi mua khng chu thanh ton, NH V
nhiu ln lm in yu cu NH nc ngoi nhanh chng tr tin cho ngi
bn, nhng ngi mua khng chu tr tin vi l do l hng km phm cht
v i tr li hng, ng thi NH Chase gi tr li b chng t cho cng ty
S. Trc tnh hnh , cng ty S buc phi gim gi bn hng n 50% tr gi
l hng, v tm i tc khc bn hng vi mong mun l thu c tin v
v phi chp nhn chu l.
(7) Ri ro do la o quc t:
Mt v d v s la o ny l: Ngy 1/7/2000, cng ty XNK may mc
k hp ng XK vi mt cng ty ca A rp -xt vi tng s tin l
800.000USD. Bn mua yu cu bn bn ngh NH phc v mnh m bo
lnh thc hin hp ng tr gi 10% ca hp ng v gi n NH bn mua
trc khi h m L/C cho bn NK. NH phc v bn bn m bo lnh thc
hin hp ng i ng ca mt NH i l ti Arp xeut theo yu cu ca
ngi bn. Th bo lnh thc hin hp ng quy nh vic thanh ton tin
bo lnh s c thc hin khi bn NK xut trnh mt bn xc nh vi phm
ca bn bn. Nhn c th bo lnh thc hin hp ng, bn NK ngh
sa i l bo lnh thc hin hp ng c ti phn bi cc trng ti v lut
Arp-xeut v NH m bo lnh thc hin hp ng chp nhn. Sau NH
phc v ngi mua m L/C c thng bo qua NH m bo lnh thc
hin hp ng cho bn bn. NH pht hin v lu bn bn hai im: Th
nht, vn n phi ghi tn ngi nhn hng l NH m L/C; Th hai, vic
thanh ton theo chng t thuc L/C ch c thc hin khi NH m L/C
nhn c tin ca ngi NK. Tuy nhin nhng lu ny khng c bn
bn quan tm.





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

XXI
Bn bn XK hng v np b chng t n NH m L/C i tin
ti NH m L/C Arp-xeut, nhng NH m L/C khng tr tin, khng c
kin g v NH nhn ra nhng sai st ca L/C. Sau nhiu ln thc gic bn
mua tr tin cho bn bn c mt na gi tr l hng v NH buc phi thc
hin vic thanh ton theo phng thc nh thu qua NH m L/C nhng bn
mua t chi vic thanh ton v i hi chng t phi c chuyn cho h
(m khng c thanh ton tin). NH m L/C t chi thanh ton v h nu l
do khng nhn c tin t ngi NK. NH m L/C cn thng bo nu bn
XK khng chuyn chng t cho bn NK th bn NK s kin i tin bo lnh
i vi bn XK cn c vo iu kin ca bo lnh thc hin hp ng
c bn XK gia hn v vn cn hiu lc. n lc ny cng ty XNK may
mc mi bng tnh v gp rt tm gii php thot ra, nhng qu mun. S
vic trn dn ti mt v kin tng ko di v tn km.
Mt v d khc l: Mt cng ty A mun vn chuyn hng ho t M
sang Vit Nam v chn mt hng vn ti do ngi bn gii thiu. Trn vn
n ng bin c y cc yu t xc nhn ca mt chng t thc, thm
ch cn s dng s tham chiu ca hng vn ti Federal Maritime
Commission (FMC), hm rng FMC l bn ti tr ng sau giao dch ny
v iu thm phn cng c nim tin cho cc i tc. Cn c vo nhng
giy t xut trnh, NH bn mua thanh ton tin hng, nhng trn thc t
hng ho khng h c xut cng.
Sau ny mi pht hin ra rng vn n ng bin cng nh s tham
chiu ca FMC trn y l gi mo, cn hng vn ti do ngi bn gii thiu
b rt giy php hot ng t cui nm 2005. Chng kh khn g nhn
ra ton b nhng chi tit trn y nu trc ngi mua cng nh NH
ngi mua tin hnh kim tra k lng chng t cng nh t ra nhng cu
hi cn thit cho ngi bn, qua c th bit c kinh nghim, qu trnh





L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

XXII
kinh doanh, uy tn trn thng trng... ca ngi bn - i tc trong kinh
doanh ca mnh.
Hay trng hp lin quan n l hng 500 tn phn urea ng trong 20
cng ten n, hng c giao t cng Black Sea n Vit Nam. Tuy nhin NH
ch kim tra duy nht mt vn n ca mt cng ten n cha 25 tn urea
trong s l hng trn. Thc cht 25 tn urea ny c xut cng hp php v n
ng cng ca Vit Nam nh quy nh trong vn n. Cm thy an ton
ng thi cn c vo bng k ca 19 cng ten n cn li nh km vn n
trn, NH NK tin hnh thanh ton lun ton b gi tr n hng. Tin
thanh ton xong ri mi pht hin ra 19 cng ten n hng cn li l hng
"ma" v cc s seri tng ng ca 19 cng ten n ny khng h c trong h
thng quy nh. Lc ny NH mi r sot li b chng t cng vn n tm
hiu cch thc nhng cng ten n hng "ma" "lch" qua quy trnh kim
sot chng t. T v ny NH cho khng bn la o 100.000USD.
V vic khc lin quan n l hng thp "ma" t St Petersburg - l a
danh gn lin vi mt s l hng thp ch tn ti trn giy trc y - sang
Vit Nam. Theo quy nh ngi bn phi xut trnh cc chng t yu cu,
trn c s NH ngi bn kim tra tnh chn thc, khp ng ca chng t
v s thanh ton tin hng cho h. Tuy nhin, ch cn kim tra thong qua
cng xc nh c ngay rng bn bn l mt cng ty mi c thnh lp v
cha h c cht thm nin trong vic thc hin giao dch hng ho qua
phng thc s dng chng t.










L


T
H


P
H

N
G

L
I

N

XXIII

You might also like