PPSK, SESI 20011/2012, Sem 2

Topik: Sistem Kesihatan Malaysia

Rashidah Shuib, Ph D Profesor & Pengarah Pusat Penyelidikan Pembangunan Wanita (KANITA), Kampus Induk USM 5 Mac 2012

Objektif:
Menerangkan struktur sistem kesihatan Malaysia Membincangkan ciri-ciri sistem kesihatan Malaysia Meletakkan bidang masing-masing dalam sistem berkenaan dan memikirkan peranan bidang tersebut terhadap kualiti kesihatan di Malaysia

LATARBELAKANG: SENARIO RINGKAS SISTEM KESIHATAN MALAYSIA

SISTEM KESIHATAN
Sistem kesihatan terdiri daripada semua organisasi, tenaga manusia, prasarana, dan langkah-langkah yang diambil bertujuan untuk mempromosi, merawat dan menjaga kesihatan. Ekuiti >> perlu memenuhi keperluan masyarakat dan mereka yang lebih memerlukan Isu kelestarian (sustainable) Keadilan dan hak

SISTEM KESIHATAN
how health systems can become more equitable, inclusive and fair. (Dr Margaret Chan, Director-General WHO, The World Report 2008)

Mobile Eye Operation Theatre

Sektor kerajaan

Sistem kesihatan
Sektor swasta
Perubatan tradisional NGO dll

SISTEM: Pada asasnya melibatkan 2 sektor utama: dual-tiered parallel system a)Sektor Kerajaan >> KKM > sumber utama pembiayaan oleh kerajaan a)Sektor swasta >> individu dan korporat > sumber utama swasta

AGENSI YANG TERLIBAT:

Kem Kesihatan Malaysia (kerajaan) Kerajaan tempatan cth Majlis Perbandaran KL

Kem. Pertahanan Malaysia

NGOs cth Malaysian Medical Association (MMA); Federation of Reproductive Health Associations Malaysia (FRHAM)

Perubatan Tradisional
Sektor swasta

Malaysia is to be a nation of healthy individuals, families and communities, through a health system that is equitable, affordable, efficient, technologically appropriate, environmentally adaptable and consumer friendly, with emphasis on quality, innovation, health promotion and respect of human dignity, and which promotes individual responsibility and community participation towards an enhanced quality of life.
(http://www.hkl.gov.my/content/vision.htm accessed 16 July 2007)

is to build partnerships for health to motivate and facilitate people to:

attain fully their potential in health

appreciate health as a valuable asset

take positive actions to improve further and sustain their health status to enjoy quality of life.

:Ciri-ciri penting sistem primer: Perkhidmatan Continuity, Comprehensiveness and Profesionalisme Teamwork caring Coordination

PERANAN KKM
Lead agency >>bertanggungjawab kepada pembangunan kesihatan negara Menggambarkan komitmen kerajaan bahawa pembangunan kesihatan itu penting Memimpin dan menentukan arah tuju kesihatan Menetapkan polisi kesihatan dan akta berkaitan Menetapkan pelan, merancang dan mengimplementasi perkhidmatan kesihatan Menentukan kualiti berdasarkan piawai

STRUKTUR KKM
Tertiar: universiti, IJN, Hospital pakar cth Hospital Selayang Sekunder : Hospital utama Penjagaan Kesihatan Primer

Spektrum Penjagaan Kesihatan

Peringkat Penjagaaan Primer Penjagaan Sekunder

Penjagaan Tertier

Penjagaan Jangka panjang

Penjagaan di rumah/Paliatif (Terminal)

Promosi .

Jenis
Kemudahan prasarana

Pencegahan,

Rawatan

rawatan

Rawatan Rehabiltasi

Bidan/Klinik Kesihatan Luar Bandar

Pusat Hospital 20-70 katil Kecemerlangan

Hospis

Rujukan Kebangsaan (National Referral Centre of Excellence) Hospital untuk Pengajaran publik & swasta

Dispensari/ Dispensari Bergerak

Hospital Bukan Pakar 70-150 katil

Rumah OrangOrang Tua

Institusi Khas (Special Institutions ) Rehabilitasi 14

Pos Kesihatan

Hospital Institusi Pakar Penyelidikan - Institution of 150-350 Medical katil CPD 9th August 2008 PAM Research (IMR)

Spektrum Kemudahan Penjagaan Kesihatan

Peringkat

Penjagaaan Primer

Penjagaan Sekunder

Penjagaan Tertier

Penjagaan Jangka panjang

Penjagaan di rumah/Paliatif (Terminal)

Promosi ,

Jenis

Pencegahan

Rawatan

rawatan Flying Doctors

Rawatan, Rehabiltasi
Hospital berasaskan organ Kardio Torasik Hospital Mata (swasta)

Hospital swasta

kanser leprosarium, psikiatri

Klinik Kesihatan/ Klinik Komuniti

Hospital Pakar 350-550 katil

Hospital Pakar
550-750 katil (Negeri/Zon)

Nursing homes

15

Spektrum Kemudahan Penjagaan Kesihatan

Peringkat

Penjagaaan Primer

Penjagaan Sekunder

Penjagaan Tertier

Penjagaan Jangka panjang

Penjagaan di rumah/Paliatif (Terminal)

Promosi ,

Jenis

Pencegahan

Rawatan

rawatan Doktor Swasta Penyakit Berjangkit Pusat /Kolej Kesihatan Umum /dental
Kemudahan Sokongan Penyakit Berjangkit

Rawatan, Rehabiltasi

Pusat Serebral Palsi

Rumah Materniti Swasta

PAM CPD 9th August 2008

16

PENJAGAAN KESIHATAN PRIMER

PRINSIP ASAS: Setara (equitable) Universal Affordable >>kos >>pakej asas penjagaan Penglibatan komuniti Kerjasama intersektoral Penggunaan teknologi yang sesuai

Penjagaan Kesihatan Primer (Primary Health Care)

Perhubungan pertama individu, keluarga dan komuniti dgn sistem kesihatan Perkhidmatan dibawa hampir dgn rakyat. Perkhidmatan komprehensif melibatkan rawatan, promosi dan pendidikan kesihatan, rujukan, perubatan, pemulihan, saringan, dll. Fokus kpd pencegahan & promosi kesihatan > mengenalpasti penyakit awal Menjaga kesihatan dan kesejahteraan (wellness)

Penjagaan Kesihatan Primer

Pendidikan kesihatan, promosi kesihatan Makanan yang mencukupi dan nutrisi yg baik Kesihatan ibu dan anak Pelalian bayi Pencegahan dan kawalan penyakit endemik Air dan saliran yang bersih dan selamat Rawatan penyakit dengan ubat-ubatan asas Kesihatan wanita Kesihatan mental komuniti Penjagaan kesihatan warga emas Kesihatan remaja dan penjagaan gigi

Penjagaan Kesihatan Sekunder

Kes-kes rujukan yang tidak dapat ditangani di klinik kesihatan primer Perlu doktor perubatan dan kemudahan prasarana yang lebih canggih cth ultrasound, X-ray Kos perawatan lebih tinggi Lokasi di bandar-bandar

Penjagaan Kesihatan Tertiar

Kes-kes rujukan Perlu kepakaran dan pengkhususan rawatan Penggunaan teknologi yang lebih tinggi Kos perawatan lebih tinggi Lokasi di bandar-bandar Juga menjalankan penyelidikan dan pengajaran

CABARAN
Peningkatan penggunaan teknologi perubatan Golongan warga emas semakin meningkat Peningkatan penyakit kronik cth diabetes, darah tinggi, masalah gaya hidup spt obesiti, stres dan merokok. Penjagaan kesihatan swasta dan insurans semakin meningkat Peningkatan kos

10th Malaysia Plan (2011-2015)

3 Key Result Areas: a)Transformasi sektor kesihatan: > sistem lebih efisien & berkesan > Akses universal kepada penjagaan kesihatan

b) Kesedaran kesihatan dan Gayahidup sihat > pengetahuan kesihatan bertambah > Kempen Gayahidup Sihat: Pemakanan sihat, aktiviti fizikal, pendidikan anti-merokok dan nasihat kesihatan mental Membangunkan Inisiatif Gayahidup Sihat Interaktif

c) Memperkasakan individu, keluarga & komuniti supaya bertanggungjawab terhadap kesihatan sendiri. > meningkatkan literasi kesihatan > membangunkan kapasiti individu > menggerakkan organisasi sivil. > mempertingkatkan peranan kakitangan penjagaan kesihatan primer

Government / Public Sector 7580%

FEDERAL GOVERNMENT Public health/ medicine Disease Control Law Enforcement STATE/ LOCAL GOVERNMENT Environmental Sanitation, Housing Standards, Implementation,Law enforcement

Private Sector 20-25

%
PRIVATE HEALTH CARE FACILITIES

Min. of Health

Armed Forces

Dept. of Aborigines

Min. of Home Affairs

Min. of Education

PAM CPD 9th August 2008

Source: Ministry of Health Malaysia

26