Kao osnovna radioterapijska metoda leenja CNS-a sprovodi se transkutano zraenje.

Zraenje kao lokalna kontrola bolesti moe biti: Kurativno (radikalno i postoperativno) Palijativno

- Sprovodi se na LINAC-u, energijama 4-10 MEV-a. TLD za tumore CNS-a iznosi 50-60 Gy frakcionisanim dnevnim dozama 1.6-2Gy. - Anatomija CNS-a zahteva da se prilikom planiranja i sprovoenja radioterapije posebna panja posveti organima od rizika kao to su neurooptike strukture, ono soivo, zdravo modano tkivo i kranijalni nervi. Zbog toga kao i zbog eventualnih ranih i kasnih komplikacika kao to su edem mozga i radionekroza potrebno je da se zrano polje ogranii to je vie mogude samo na ciljni volumen. - Osnovne tehnike zraenja tumora CNS-a su: 1. Tehnika zraenja proirenim poljima (visok gradus, infiltrativni rast) 2. Lokalno zraenje (benigni tumori, niski gradus, neifiltrativni rast) 3. Kraniospinalno zraenje (tumori koji metastaziraju putem likvora) - Poloaj u kom se pacijent zrai zavisi od lokalizacije tumora. Kod infiltracije prednje dve tredine lobanje zraenje se sprovodi u supinacionom poloaju dok se za zraenje okcipitalne regije, zadnje lobanjske jame i kod kraniospinalnog zraenja koristi pronacioni poloaj. Osnovna imobilizaciona sredstva su podmeta za glavu i termolastina maska. Zbog anatomije regije koriste se i klinasti filteri. 1. Zraenje proirenim poljima: Pored navedenih indikacija za ovu metodu zraenja, ovako se zrae i tumori multifokalne lokalizacije. Kod preoperativnog zraenja polje obuhvata primarni tumor, zonu peritumorskog edema i dodatnu zonu mikroskopske tumorske infiltracije koja obuhvata najmanje 3-4 cm. Postoperativo, volumen obuhvata tumorsko leite i zonu procenjene mikroskopske infiltracije. Zrai se preko dva suprotna polja. 2. Tehnika lokalnog zraenja: Zrani volumen obuhvata isto to i volumen kod zralenja proirenim poljima uz dodatak tredeg, odnosno VERTEX polja. Takoe, radi to preciznijeg i efikasnijeg ozraivanja tumora, pacijentu se mogu prilagoditi 2-4 polja. 3. Kraniospinalno zraenje: Bolesnik se pozicionira u pronacionom poloaju sa rukama poloenim pored tela. Glava je na podlogu oslonjena bradom i nosom, a cervikalna kima je poravnata sa torakalnom.

Sprovodi se u 2 faze: a) U prvoj fazi zraenja zrai se kompletan leptomeningealni prostor. On se sastoji iz kranijalnog i spinalnog dela. U kranijalni spada ceo kranijum, kribiformna ploa, temporalne jame i gornja vratna kima do nivoa C2/C3. Spinalni deo polja obuhvata duralnu vredu od donjeg dela kranijalnog volumena do 1cm ispod donje ivice duralne vrede (odreuje se NMR-om). Zraenje kranijalnog dela se sprovodi preko 2 suprotna polja uz multilamelarnu kolimaciju i koridenje zatitnih blokova. Spinalni deo polja se zrai sa dva direktna polja do nivoa S2. Doza iznosi 30-35 uz izbegavanje super/subdoziranja. Dnevna doza iznosi 1.8-2 Gy.

b) Druga faza zraenja obuhvata celu zadnju lobanjsku jamu koja se zrai lokalnom tehnikom preko dva suprotna lateralna polja. Doza iznosi 20-25 Gy, tako da uz prvu fazu zraenja ukupna doza iznosi 55 Gy.