Professional Documents
Culture Documents
บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร
วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต (วิศวกรรมไฟฟา)
ปริญญา
วิศวกรรมไฟฟา วิศวกรรมไฟฟา
สาขา ภาควิชา
เรื่อง การศึกษาการควบคุมมอเตอรกระแสตรงไรแปรงถานแบบคงทน
ไดพิจารณาเห็นชอบโดย
อาจารยที่ปรึกษาวิทยานิพนธหลัก
( รองศาสตราจารยพีระยศ แสนโภชน, D.Sc. )
อาจารยที่ปรึกษาวิทยานิพนธรวม
( อาจารยมิติ รุจานุรักษ, Ph.D. )
หัวหนาภาควิชา
( รองศาสตราจารยวิชัย สุระพัฒน, วศ.ม. )
บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรรับรองแลว
เรืG อง
การศึกษาการควบคุมมอเตอร์ กระแสตรงไร้แปรงถ่านแบบคงทน
โดย
เสนอ
บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
เพืGอความสมบูรณ์แห่งปริ ญญาวิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต (วิศวกรรมไฟฟ้ า)
พ.ศ. 2555
ปริ ญญา ศรี ธานี 2555: การศึกษาการควบคุมมอเตอร์ กระแสตรงไร้แปรงถ่านแบบคงทน
ปริ ญญาวิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต (วิศวกรรมไฟฟ้ า) สาขาวิศวกรรมไฟฟ้ า
ภาควิชาวิศวกรรมไฟฟ้ า อาจารย์ทีFปรึ กษาวิทยานิพนธ์หลัก: รองศาสตราจารย์
พีระยศ แสนโภชน์, D.Sc. 85 หน้า
/ /
ลายมือชืFอนิสิต ลายมือชืFออาจารย์ทีFปรึ กษาวิทยานิพนธ์หลัก
Parinya Sritanee 2012: A Study of Robust Brushless DC Motor Control. Master of
Engineering (Electrical Engineering), Major Field: Electrical Engineering, Department
of Electrical Engineering. Thesis Advisor: Associate Professor Peerayot Sanposh,
D.Sc. 85 pages.
In the motor control, the main requirement of BLDC motor controller is to perform
good tracking response on the reference signal such as speed, position and torque. The good
performance form good measurement signal with good signal processing, and compensation for
uncertainties such as measurement noise and loading effects.
This thesis use 2 methods for parameter identification of BLDC motor: algebraic
method and current measurement response method. In the simulation algebraic method is used
for parameter identification. Then, it is used to designed a robust controller. After that the robust
controller is compared with a PI controller by simulate current response, speed response and
load effects. As a conclusion, the robust controller is more efficient than PI controller.
In the experiment the motor drive circuit is designed, and the current measurement
current response method is used for motor parameter system identification. Furthermore, PI
current and speed controllers are used. From the no-load experimental results, motor can track
reference signal.
/ /
Student’s signature Thesis Advisor’s signature
กิตติกรรมประกาศ
ขอขอบพระคุ ณ สํ า นัก กองทุ น สนับ สนุ น การวิ จ ัย ทีF ส นับ สนุ น ทุ น อุ ด หนุ น วิ จ ัย เลขทีF
IUG5280005และสถาบันวิจยั และพัฒนาแห่ งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ทีFสนับสนุ นทุนอุ ดหนุ น
วิจยั เลขทีF ว-ท(ด) 61.54
ท้า ยทีF สุ ด ขอกราบขอบพระคุ ณ บิ ดา มารดา อย่า งสู ง ทีF ค อยให้ก ารสนับ สนุ นและเป็ น
กําลังใจขณะทีFกาํ ลังศึกษาในระดับปริ ญญาโทจนประสบผลสําเร็ จในการเล่าเรี ยน
สารบัญ
หน้ า
สารบัญ (1)
สารบัญตาราง (2)
สารบัญภาพ (3)
คํานํา 1
วัตถุประสงค์ 2
การตรวจเอกสาร 3
อุปกรณ์และวิธีการ 29
อุปกรณ์ 29
วิธีการ 29
ผลและวิจารณ์ 43
ผล 43
วิจารณ์ 58
สรุ ปและข้อเสนอแนะ 60
เอกสารและสิG งอ้างอิง 61
ภาคผนวก 63
ประวัติการศึกษาและการทํางาน 85
(2)
สารบัญตาราง
ตารางที? หน้ า
ตารางผนวกที?
1 ตารางคุณสมบัติของไมโครคอนโทรลเลอร์ 65
(3)
สารบัญภาพ
ภาพที? หน้ า
1 ตัวนําเคลืFอนทีFในสนามแม่เหล็ก 4
2 ขัPวแรงดันไฟฟ้ าเหนีFยวนํา 4
3 กระแสไหลผ่านตัวนํา 5
4 ทิศทางของแรง 5
5 ภาพตัดขวางมอเตอร์ ไฟฟ้ ากระแสตรง 2 โพล 6
6 วงจรสมมูลมอเตอร์ ไฟฟ้ ากระแสตรง 7
7 การต่ออุปกรณ์ Switching ทัPง 6 ตัว 10
8 สัญญาณของ Hall Effect 12
9 สัญญาณ PWM ทีFใช้ควบคุมสวิทช์ 13
10 วงจรสมมูลมอเตอร์ กระแสตรงชนิดไร้แปรงถ่าน 14
11 ลักษณะการต่อวงจรเพืFอหาค่าความต้านทาน และค่าความเหนีFยวนํา 21
12 ผลตอบสนองกระแสชัวF ครู่ ทีFใช้หาค่าความต้านทาน และค่าความเหนีFยวนํา 22
13 แผนภาพการควบคุมโดยรวม 24
14 แผนภาพบล็อกของการควบคุมกระแสอย่างง่าย 25
15 แผนภาพบล็อกตัวควบคุมกระแสแบบทนทานอย่างง่าย 25
16 แผนภาพบล็อกตัวควบคุมกระแสแบบทนทาน 26
17 แผนภาพการจําลองหาค่าพารามิเตอร์ 31
18 แผนภาพ BLDC 32
19 แผนภาพ Sector selection 32
20 แผนภาพ Parameter Estimator 33
21 แผนภาพ Parameter Estimator1 33
22 แผนภาพการควบคุมกระแสแบบคงทน 34
(4)
สารบัญภาพ (ต่ อ)
ภาพที? หน้ า
สารบัญภาพ (ต่ อ)
ภาพที? หน้ า
48 ผลตอบสนองสัญญาณขัPนบันได 55
49 ผลตอบสนองสัญญาณรู ปสามเหลีFยม 55
50 ผลตอบสนองสัญญาณรู ปสีF เหลีFยมคางหมู 56
51 ผลตอบสนองสัญญาณขัPนบันได 57
52 ผลตอบสนองสัญญาณสามเหลีFยม 57
ภาพผนวกที
1 ภาพของไมโครคอนโทรลเลอร์ 65
2 ภาพวงจรแหล่งจ่ายไฟเลีPยง 70
3 ภาพวงจร IPM วงจรวัดแรงดันและกระแส 71
4 ภาพลายวงจร PCB 72
5 ภาพบอร์ ดทดลอง บอร์ ดไมโครคอนโทรลเลอร์ และมอเตอร์ 73
1
คํานํา
วัตถุประสงค์
1. ศึกษาวิธีการขับและควบคุมมอเตอร์ กระแสตรงไร้แปรงถ่าน
2. ศึกษาวิธีการระบุค่าพารามิเตอร์ ของมอเตอร์
3. ศึกษาวิธีการควบคุมแบบคงทน
การตรวจเอกสาร
1. เครืองจักรกลไฟฟ้า
เครืF อ งจัก รกลไฟฟ้ าทีF นิ ย มใช้ก ัน ก็ จ ะมี 3 ชนิ ด ได้แ ก่ เครืF อ งจัก รกลไฟฟ้ ากระแสตรง
เครืF องจักรกลไฟฟ้ าแบบอิ นดักชัFนและเครืF องจักรกลไฟฟ้ าแบบซิ งโครนัส โดยเครืF องจักรกลฟ้ า
เหล่านีP จะทําหน้าทีFแปลงพลังงานไฟฟ้ าให้เป็ นพลังงานทางกล หรื อในทางกลับกันสามารถแปลง
จากพลังงานกลเป็ นพลังงานไฟฟ้ าได้เช่นเดียวกัน โดยปรากฎทีFเกิดขึPนสามารถอธิ บายได้ดงั นีP
เมืF อไรก็ ตามทีF ส องปรากฏการณ์ นP ี เกิ ดขึP นพร้ อมกันจะทํา ให้เกิ ดการแปลงพลัง งาน จาก
พลังงานไฟฟ้ าเป็ นพลังงานกล หรื อแปลงจากพลังงานกลเป็ นพลังงานไฟฟ้ า ในมอเตอร์ นP นั จะมีการ
จ่ายพลังงานไฟฟ้ าและทําให้เกิดกระแสไฟฟ้ าไหลผ่านขดลวดตัวนําทีFวางอยูใ่ นสนามแม่เหล็ก ซึF ง
จะเกิดแรงขึPนบนตัวนํา ถ้าตัวนํานัPนวางอยูบ่ นโครงสร้างทีFเป็ นอิสระก็จะเกิดการหมุนได้ แรงบิดนัPน
จะเกิดขึPนและทําให้โครงสร้ างนัPนหมุนทีFความเร็ วคงทีF ถ้าตัวนําทีFหมุนตัดผ่านสนามแม่เหล็ก ก็จะ
ทําให้เกิดแรงดันไฟฟ้ าเหนีFยวนําขึPนบนตัวนํานัPน
(1)
ภาพที? 1 ตัวนําเคลืGอนทีGในสนามแม่เหล็ก
3. แรงแม่ เหล็กไฟฟ้า
เมืGอกระแสไหลผ่านตัวนําดังภาพทีG 3 โดยแรงทีGเกิดขึZนบนตัวนําคือ
(2)
ภาพที? 3 กระแสไหลผ่านตัวนํา
ภาพที? 4 ทิศทางของแรง
แบบจําลองมอเตอร์
1. แบบจําลองมอเตอร์ ไฟฟ้ากระแสตรง
(3)
(4)
(5)
8
ส่ วนสมการแรงบิดของมอเตอร์ คือ
(6)
(7)
(8)
(9)
(10)
(11)
9
เนืG องจากมอเตอร์ กระแสตรงชนิ ดไร้ แปรงถ่ านเป็ นทีG นิยมใช้ในอุ ตสาหกรรม จึ งมาการ
พัฒนาตัวควบคุมกระแสแบบต่างๆ (Kazmierowski and Malesani, 1998) เพืGอทีGจะรองรับงานทีG
หลากหลายในอุตสาหกรรม โดยปกติการทํางานของมอเตอร์ นZ ันจะส่ งผลกระทบต่างๆ ทัZงกับตัว
มอเตอร์ เอง ชุดขับ และชุดควบคุม ดังนีZ ผลของพารามิเตอร์ ทZ งั ทางกลและทางไฟฟ้ าทีGเปลีGยนไปตาม
อุณหภูมิ ค่าโหลดทีGเปลีG ยนแปลงตลอดการทํางาน ทัZงสัญญาณรบกวนทีG เกิ ดขึZนในจากชุ ดขับเอง
สัญญาณรบกวนทีGเกิดการวัดสัญญาณเพืGอป้ อนกลับให้ตวั ควบคุม และผลของความไม่แน่นอนของ
เครืG องมือวัด ดังนัZนในวิทยานิ พนธ์นZ ีจึงเลือกใช้ตวั ควบคุมแบบคงทน (Chen et al., 2000) เนืG องจาก
สามารถลดผลกระทบดังทีGกล่าวมาข้างต้นได้ และนําไปทําให้เกิดผลง่าย ตัวควบคุมแบบคงทนนัZน
ได้ถูกพัฒนาขึZนนํามาใช้กบั ตัวคอนเวอร์ เตอร์ (Liaw and Chiang, 1993) จากนัZนได้นาํ หลักการ
เดียวกันมาประยุกต์ใช้กบั มอเตอร์ กระแสตรงชนิดไร้แปรงถ่าน (Chen et al., 2000)
Logic
Hall effect 1
A 0
Hall effect 1
B 0
Hall effect 1
C 0 Degree
Phase 1 Phase 2 Phase 3 Phase 4 Phase 5 Phase 6
60 120 180 240 300 360
เมืGอ จะได้
(12)
เมืGอ จะได้
(13)
15
เมืGอ จะได้
(14)
(15)
(16)
(17)
(18)
(19)
(20)
16
(21)
(22)
จัดรู ปสมการใหม่จะได้
(23)
จัดรู ปสมการใหม่จะได้
(24)
(25)
(26)
(27)
18
การระบุเอกลักษณ์
(28)
(29)
19
โดยทีG ,
(30)
(31)
ต่อมาจัดรู ปใหม่จะได้
(32)
(33)
โดยทีG และ
(34)
(35)
โดยทีG
(36)
ซึG ง ค่ า ทีG เหมาะทีG สุ ด นัZนจะอยู่ใ นรู ป ของ ทีG เ ป็ นค่ า ทีG ป ระมาณค่ า เวกเตอร์ ต ัวแปรทีG ไ ม่ ท ราบค่ า
เพืGอทีGจะหาค่าทีGทาํ ให้เหมาะทีGสุดของสมการทีG (35) วิธีเกรเดียนต์จึงถูกนํามาใช้เพืGอหาอนุ พนั ธ์ของ
เทียบกับเวกเตอร์ ทีGตอ้ งการประมาณค่าพารามิเตอร์ จะได้
โดยทีG ดังนัZน
ให้ เป็ นฟั ง ก์ ชัน คอนเวกซ์ แ ล้ว จะได้ว่ า มี ค่ า ตํGา สุ ด ครอบคลุ ม ทุ ก ทีG ดัง นัZ น
ทีGทุกเวลา แล้วจะได้
21
(37)
จะได้วา่ และ
จากสมการทีG (37) จะได้สมการทีGอิสระจากกันทีGหมดสมการสําหรับ
เพราะฉะนัZนเวกเตอร์ ของตัวแปรทีGเราต้องการทราบค่า สามารถหาได้จากสมการ
(38)
จากภาพทีG 11 เป็ นการต่อวงจรเพืG อหาค่ าต้า นทาน และค่า ความเหนีG ยวนํา โดยวิเคราะห์
ผลตอบสนองกระแสชัวG ครู่ และผลตอบสนองของสภาวะคงตัวเขียนเป็ นสมการได้ดงั นีZ
(39)
(40)
(41)
(42)
การควบคุมกระแสแบบคงทน
ภาพที? 13 แผนภาพการควบคุมโดยรวม
ภาพที? 14 แผนภาพบล็อกของการควบคุมกระแสอย่างง่าย
2. ตัวควบคุมกระแสแบบทนทานอย่างง่าย ตัวบควบคุมชนิดนีZจะมีผลตอบสนองทีGดีกว่าตัว
ควบคุมกระแสอย่างง่าย เนืG องจากตัวควบคุม คอยทําหน้าทีGให้ โดยทีGตวั ควบคุม
จะทําหน้าทีGได้ดีก็ต่อเมืGอค่าพารามิเตอร์ ของมอเตอร์ หาค่าได้ถูกต้อง แต่ในทางปฏิบตั ิ
ค่าพารามิเตอร์ สามารถหาได้จากค่าประมาณขึZนมาเท่านัZน จึงทําให้ผลตอบสนองทีGได้นZ นั ยังมีค่า
ความผิดพลาดจากพารามิเตอร์ ของมอเตอร์ และสัญญาณรบกวนของระบบ ดังนัZนจึงต้องมีการ
พัฒนาตัวควบป้ อนไปหน้าแบบตัดสัญญาณรบกวน เพืGอลดผลกระทบของค่าพารามิเตอร์ ของ
มอเตอร์ และสัญญาณรบกวนจากการวัด
ภาพที? 15 แผนภาพบล็อกตัวควบคุมกระแสแบบทนทานอย่างง่าย
ภาพที? 16 แผนภาพบล็อกตัวควบคุมกระแสแบบทนทาน
(43)
(44)
27
โดยทีG ต ัว แปรทีG มี ขี ด อยู่บ นตัว อัก ษรหมายถึ ง ค่ า พารามิ เ ตอร์ ทีG เ ป็ นค่ า นอมิ นัล หลัง จากทีG เ ลื อ ก
สมการทีG (44) เขียนใหม่ได้ดงั นีZ
(45)
(46)
(47)
(48)
(49)
โดยทีG เป็ นค่ า นํZา หนัก ทีG ป รั บ เพืG อ ให้ค วามสํ า คัญในการทํา งานของตัวควบคุ ม
ระหว่างสิG งทีGตอ้ งการควบคุม และประสิ ทธิ ภาพของการควบคุมในภาพทีG 16 นัZนการเปลีGยนแปลงค่า
ของพารามิเตอร์ และสัญญาณรบกวนทีGเกิดขึZน สามารถลดได้จาก อย่างไรก็ตามเมืGอค่า
ของ เข้าใกล้ 1 ค่าสัญญาณควบคุมก็จะเพิGมตามไปด้วย
29
อุปกรณ์ และวิธีการ
อุปกรณ์
อุปกรณ์ทีGใช้ในงานวิทยานิพนธ์มีดงั นีZ
1. คอมพิวเตอร์ 1 เครืG อง
2. โปรแกรม Matlab ใช้ในการจําลองการทํางาน
3. ออสซิ ลโลสโคป 1 ตัว
4. สวิตชิGงเพาเวอร์ ซพั พลาย Cosel 48 Volts 6.5 Amp
5. บอร์ ดเพาเวอร์ และบอร์ ดควบคุม
5.1 บอร์ ดเพาเวอร์ จะมี IPM สําหรับขับมอเตอร์
5.2 บอร์ ดควบคุมจะมีอุปกรณ์สาํ หรับวัดกระแส และแรงดันไฟฟ้ า
5.3 บอร์ ดควบคุมจะมีส่วนติดต่อสืG อสารกับคอมพิวเตอร์ และระหว่างบอร์ ดควบคุม
5.4 บอร์ ดควบคุ มไมโครคอนโทรลเลอร์ (TI TMS320F2808) สําหรั บประมวลผล
สัญญาณดิจิตอล
5.5 บอร์ ดควบคุมมีหน้าจอ 7-Segment สําหรับแสดงผล
6. มัลติมิเตอร์ 1 ตัว
7. มอเตอร์ กระแสตรงไร้แปรงถ่าน 1 ตัว
วิธีการ
1. การจําลองการทํางานของมอเตอร์ กระแสตรงไร้แปรงถ่าน
1.1 จําลองการระบุค่าพารามิเตอร์ วธิ ี พีชคณิ ต
1.2 จําลองการทํางานตัวควบคุมกระแสแบบพีไอ
1.3 จําลองการทํางานตัวควบคุมกระแสแบบคงทน
30
1.4 จําลองการทํางานการควบคุมความเร็ ว
1. การระบุค่าพารามิเตอร์ มอเตอร์
ภาพที? 17 แผนภาพการจําลองหาค่าพารามิเตอร์
2. การควบคุมกระแสแบบคงทน
ภาพที? 22 แผนภาพการควบคุมกระแสแบบคงทน
จากภาพทีG 25 ประกอบไปด้วย Robust current controller ทัZงหมด 3 ตัว เพืGอควบคุม ia, ib,
และ ic และค่า W เอาไว้ปรับเพืGอลดสัญญาณรบกวน
36
(50)
การเขียนโปรแกรมลงบนไมโครคอนโทรลเลอร์ TMS32F2808
ภาพที? 29 การต่อวงจรโดยรวมการควบคุมแบบลูปเปิ ด
39
ภาพที? 30 แผนผังการทํางานการควบคุมแบบลูปเปิ ด
ผลและวิจารณ์
ผล
ผลจะแบ่งออกเป็ น 2 ส่ วน คือ
1. ผลการจําลองการทํางาน
1.1 ผลการจําลองการหาค่าพารามิเตอร์ วธิ ี พีชคณิ ต
1.2 ผลการจําลองการควบคุมกระแสแบบพีไอดี
1.3 ผลการจําลองการควบคุมกระแสแบบคงทน
1.4 ผลการจําลองการควบคุมความเร็ ว
2. ผลการทดลอง
2.1 ผลการทดลองหาค่าพารามิเตอร์ วธิ ี วดั ผลตอบสนองกระแส
2.2 ผลการทดลองควบคุมแบบลูปปิ ดความเร็ ว
2.3 ผลการทดลองควบคุมแบบลูปปิ ดความเร็ วและกระแส
1. การจําลองการทํางานของมอเตอร์ กระแสตรงไร้แปรงถ่าน
5
J
0
0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05
0.01 Time(Sec)
-0.01
B
-0.02
-0.03
0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05
6
2
R
-2
0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05
-3 Time(Sec)
x 10
10
5
L
0
0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05
2
0
Ke
-2
-4
0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05
Time(Sec)
ตารางที? 4 ผลการระบุค่าพารามิเตอร์
2
ia(A)
-2
0 0.005 0.01 0.015 0.02 0.025 0.03 0.035
Time(Sec)
1
ib(A)
-1
1
ic (A)
-1
ภาพที? 35 ผลการจําลองตัวควบคุมกระแสแบบพีไอดี
47
Error of ia(A) 2
-2
0 0.005 0.01 0.015 0.02 0.025 0.03 0.035
Time(Sec)
2
Error of ib(A)
-2
0 0.005 0.01 0.015 0.02 0.025 0.03 0.035
Time(Sec)
2
Error of ic (A)
-2
0 0.005 0.01 0.015 0.02 0.025 0.03 0.035
Time(Sec)
ภาพที? 36 ค่าความผิดพลาดของกระแส
1.5
1
i (A)
a
0.5
2
ia(A)
-2
0 0.005 0.01 0.015 0.02 0.025 0.03 0.035
Time(Sec)
2
ib(A)
-2
0 0.005 0.01 0.015 0.02 0.025 0.03 0.035
Time(Sec)
2
ic (A)
-2
0 0.005 0.01 0.015 0.02 0.025 0.03 0.035
Time(Sec)
ภาพที? 38 ผลการจําลองผลตอบสนองกระแสตัวควบคุมแบบคงทน
49
Error ia(A) 2
-2
0 0.005 0.01 0.015 0.02 0.025 0.03 0.035
Time(Sec)
2
Error ib(A)
-2
0 0.005 0.01 0.015 0.02 0.025 0.03 0.035
Time(Sec)
2
Error ic (A)
-2
0 0.005 0.01 0.015 0.02 0.025 0.03 0.035
Time(Sec)
ภาพที? 39 ค่าความผิดพลาดกระแส
1.5
1
ia(A)
0.5
0
0.014 0.0145 0.015 0.0155 0.016
Time(Sec)
ตารางที? 5 ผลการควบคุมกระแสแบบพีไอและแบบคงทน
2500
2000
1500
Speed(rpm)
1000
Robust Control
500 PI-Controller Only
Reference
0
-500
0 0.05 0.1 0.15 0.2 0.25 0.3 0.35 0.4 0.45 0.5
Time(Sec)
1000
800
Speed(rpm)
600
Robust Control
PI-Controller Only
400
Reference
200
1000
995
Speed(rpm)
990
ภาพที? 41 ผลการจําลองผลตอบสนองความเร็ ว
52
2020
2000
Speed(rpm)
1980
1960
Robust Control
1940 PI-Controller Only
Reference
1920
1900
0.2 0.22 0.24 0.26 0.28 0.3 0.32 0.34
Time(Sec)
2. การทดลองควบคุมมอเตอร์ กระแสตรงไร้แปรงถ่าน
ผลการทดลองจะแบ่งได้ดงั นีZ การระบุค่าพารามอเตอร์ วิธีการวัดผลตอบสนองกระแส การ
ควบคุมแบบลูปปิ ดความเร็ วและการควบคุมลูปปิ ดความเร็ วและกระแส การหาค่าพารามิเตอร์ พีไอดี
นัZนหามาจากการทดลองและปรับค่าเองจนได้ผลตอบสนองเป็ นทีGพอใจ ค่าพารามิเตอร์ ตวั ควบคุมทีG
ใช้ในการทดลองมีค่าตามตารางทีG 7
2.1 การระบุค่าพารามิเตอร์ วิธีวดั ผลตอบสนองกระแส การระบุค่าพารามิเตอร์ ดว้ ยวิธีนZ ี
นัZนเป็ นวิธี ทีGสามารถหาค่าพารามิ เตอร์ แบบหยาบๆ เพืG อนํา ไปออกแบบตัวควบคุ มแบบคงทนทีG
สามารถลดผลกระทบของค่าความไม่แน่นอนของพารามิเตอร์
ตัวควบคุมความเร็ ว ตัวควบคุมกระแส
Kp 0.8 8
Ki 0.0025 2.5
ค่าความผิดพลาด
ภาพที? 45 ผลตอบสนองสัญญาณขัZนบันได
ภาพที? 48 ผลตอบสนองสัญญาณขัZนบันได
ภาพที? 49 ผลตอบสนองสัญญาณสามเหลีGยม
58
วิจารณ์
วิจารณ์ ผลการจําลองการทํางาน
วิจารณ์ ผลการทดลอง
สรุปและข้ อเสนอแนะ
เอกสารและสิ งอ้างอิง
Chen, H.C., M.S. Huang, C.M. Liaw, Y.C. Chang, P.Y. Yu and J.M. Huang. 2000.
Robust Current Control for Brushless Dc Motors. IEE Proc.-Electro. Power Appl
(147): 503-512.
Liaw, C.M. and S.J. Chiang. 1993. Robust Control of Current-Mode Controlled Converters.
Appl. Power Electron Conf and Expo : 45–751.
Kazmierowski, M.P. and L. Malesani. 1998. Current Control techniques for three phase voltage-
source PWM converter : a survey. IEEE Trans. Ind. Electron : 691-703.
Fliess, M. and H. Sira-Ramírez. 2003. An algebraic framework for linear identification, ESAIM,
Control, Optimization and Calculus of Variations (9): 151–168.
Brown, W. 2002. Brushless DC Motor Control Made Easy. Microchip Technology Inc.
Jani, Y. 2006. Implementing Embedded Speed Control for Brushless DC Motors: Part 1.
Available Source: http://www.eetimes.com/design/embedded/4006773/Implementing-
Embedded-Speed-Control-for-Brushless-DC-Motors-Part-1, April 18, 2011.
62
Jani, Y. 2007. Implementing Embedded Speed Control for Brushless DC Motors: Part 2.
Available Source: http://www.eetimes.com/design/embedded/4006777/Implementing-
Embedded-Speed-Control-for-Brushless-DC-Motors-Part-2, April 18, 2011.
Jani, Y. 2007. Implementing Embedded Speed Control for Brushless DC Motors: Part 3.
Available Source: http://www.eetimes.com/design/embedded/4006779/Implementing-
Embedded-Speed-Control-for-Brushless-DC-Motors-Part-3, April 18, 2011.
Sen, P.C. 1996. Principles of Electric Machines AND Power Electronics. 2nd ed. John Wiely
and Sons, Inc., Canada.
Phillips, C. L. and R. D. Harbor. 2000. Feedback Control Systems. 4th ed. Prentice Hall., Upper
Saddle River, New Jersy.
63
ภาคผนวก
64
เนืPอหาในภาคผนวกจะประกอบไปด้วยส่ วนต่างๆดังนีP
1. Data sheet ของ microcontroller
2. ลายวงจรทีFใช้ในงานวิจยั
3. การเขียนโปรแกรมในงานวิจยั
65
ภาพผนวกที? 1 ภาพของไมโครคอนโทรลเลอร์
ตารางผนวกที? 1 ตารางคุณสมบัติของไมโครคอนโทรลเลอร์
FEATURE F2808
Instruction Cycle (at 100 MHz) 10ns
Single-access RAM (SARAM) (16-bit word) 18K (L0, L1, M0, M1, H0)
3.3V on-chip flash (16-bit word) 64K
On-chip ROM (16-bit word) -
Code security for on chip flash/SARAM/OTP blocks Yes
Boot ROM (4K x 16) Yes
One-time programmable (OTP) ROM (16-bit word) 1K
PWM outputs ePWM1/2/3/4/5/6
HRPWM channels ePWM1A/2A/3A/4A
32-bit CAPTURE inputs or auxiliary PWM outputs eCAP1/2/3/4
32-bit QEP channels (four inputs/channels) eQEP1/2
Watchdog timer Yes
12-Bit, 16-channel ADC conversion time 160 ns
32-bit cpu timers 3
Serial Peripheral Interface (SPI) SPI-A/B/C/D
Serial Communications Interface (SCI) SCI-A/B
Enhanced Controller Area Network (eCAN) eCAN-A/B
Inter Integrated Circuit (I2C) I2C-A
Digital I/O pins (shared) 35
External interrupts 3
66
ภาพผนวกที? 2 ภาพวงจรแหล่งจ่ายไฟเลีZยง
71
(7) (13)
(10)
(19)
สมการทีF (9) สามารถเขียนเป็ นสมการเชิ งเส้นได้ดงั นีP
เนืF อ งจาก ไม่ ขP ึ น อยู่ก ับ เวลาทําให้ ส มการด้านบนใช้ไ ด้
สํ า หรั บ ช่ ว งเวลาเล็ ก ๆทีF น ํา มาหาปริ พัน ธ์ ทีF
(11) ดังนัPนจึงทําให้ตวั แปรทีFไม่ทราบค่าสามารถหาค่าได้ค่อนข้าง
โดยทีF รวดเร็ ว
4. การควบคุมกระแสแบบทนทาน [2]
การออกแบบตัวควบคุ มกระแสโดยวิธีทนทานนัPน
กํ า ห น ด ใ ห้ แ ล ะ
ถูกพัฒนาขึPนโดย C.M. Liaw และ S.J. Chiang การออกตัว
ดังนัPน จะได้ส มการเชิ ง
ควบคุมกระแสแบบทนทานจะประกอบด้วยส่ วนต่างๆดังนีP
เส้นทีFมีลกั ษณะดังนีP
82
(23)
(24)
เพืF อ ให้ ผ ลตอบสนองของสั ญ ญาณกระแสดี ก ว่ า แบบตัว
รู ปทีF 2 แผนภาพบล็อกตัวควบคุมกระแสแบบทนทานอย่าง ควบคุมป้ อนไปหน้าอย่างเดียว จึงเสนอให้ใช้ตวั ควบคุมป้ อน
ง่าย ไปหน้าตัดสัญญาณรบกวนแบบทนทาน ทีFจะกล่าวต่อไป
4.3 ตัวควบคุมป้ อนไปหน้ าตัดสัญญาณรบกวนแบบ
ทนทาน
ตัว ควบคุ ม ป้ อนไปหน้า ตัด สัญ ญาณรบกวนแบบ
ทนทาน มีหน้าทีFประมาณค่าสัญญาณรบกวนเพืFอไปหักล้าง
กับ สัญญาณรบกวนทีF เ ข้ามากวนระบบ และลดผลกระทบ
ของความไม่แน่นอนทีFเกิดขึPนกับตัวพารามิเตอร์ ของมอเตอร์
รู ปทีF 3 แผนภาพบล็อกตัวควบคุมกระแสแบบทนทาน ด้วย สมการดังนีP
4.1 ตัวควบคุมป้ อนกลับ (25)
ตัวควบคุ ม ป้ อนกลับนัPนใช้เ ป็ นแบบพีไอ มี หน้าทีF
ในส่ วนของตั ว ควบคุ ม สั ญ ญาณ
รักษาเสถียรภาพของระบบมีสมการดังนีP
สัญญาณควบคุมทีFถูกสร้างขึPนจะเป็ นไปตามสมการนีP
(20)
หาฟังก์ชนั ถ่ายโอนของ จากรู ปทีF 2 โดยไม่นาํ ตัว (26)
ควบคุมแบบป้ อนไปหน้าทัPงสองตัวมาคิดจะได้
โดยทีF เป็ นค่ า นํP าหนั ก ทีF ป รั บ เพืF อ ให้
(21) ความสํ า คัญ ในการทํา งานของตัว ควบคุ ม ระหว่ า งสิF งทีF
ต้องการควบคุม และประสิ ทธิ ภาพของการควบคุมในรู ปทีF 3
โดยทีFตวั แปรทีFมีขีดอยูบ่ นตัวอักษรหมายถึ งค่าพารามิเตอร์ ทีF นัPนการเปลีFยนแปลงค่าของพารามิเตอร์ และสัญญาณรบกวน
เป็ นค่านอมิ นัล หลังจากทีF เลื อก สมการทีF ทีFเกิ ดขึPน สามารถลดได้จาก อย่างไรก็ตามเมืF อค่า
(21) เขียนใหม่ได้ดงั นีP ของ เข้าใกล้ 1 ค่าสัญญาณควบคุ มก็ จะเพิFมตามไปด้วย
(22) [5]
5. ผลจําลองการทํางาน
สมการทีF (22) คล้ายฟังก์ชนั ถ่ายโอนของวงจรกรอง
การจํา ลองหาค่ า พารามิ เ ตอร์ ของมอเตอร์ ใช้
ค ว า ม ถีF ตํF า ผ่ า น ทีF มี ค ว า ม ถีF ข อ บ เ ข ต เ ท่ า กั บ
ค่าพารามิเตอร์ ของมอเตอร์ และตัวควบคุมดังนีP
โดยปกติการเปลีF ยนแปลงของ
ต้ อ งไม่ เ ร็ วกว่ า ค วามชั น ของสั ญ ญาณรู ปคลืF น
สามเหลีF ยมทีF ไ ปเปรี ย บเที ยบเพืF อ หาสัญญาญาณสวิ ท ช์ ชFิ ง
ดังนัPน และจะได้
83
รู ปทีF 4 แผนภาพบล็อกการระบุค่าพารามิเตอร์
-3
x 10
L(mH)
6
0 0.5 1 1.5 2 2.5 3
Time(Sec) -3
x 10
-3
x 10
1
B(Nms)
0.5
0
0 0.005 0.01
Time(Sec)
0.015 0.02
รู ปทีF 6 แผนภาพบล็อกการควบคุมทัPงหมด
รู ปทีF 5 ผลการระบุค่าพารามิเตอร์ 2
ia(A)
รู ป ทีF 5 เป็ นการจําลองหาค่ าพารามิ เ ตอร์ ข อง
0
-2
มอเตอร์ ต ามรู ปทีF 4 ตัPง แต่ เ วลา 0 ถึ ง 0.02 วิ น าที ก็ ไ ด้ 0 0.005 0.01 0.015 0.02 0.025 0.03 0.035
Time(Sec)
ค่าพารามิ เตอร์ ทุก ตัวของมอเตอร์ เส้นประแสดงถึ งค่ าจริ ง รู ปทีF 7 ผลตอบสนองกระแสแบบพีไอ
และเส้ น ทึ บ แสดงถึ ง ค่ า ทีF ไ ด้ จ ากการหาโดยวิ ธี ก ารทาง 2
0
a
พืPนทีFมีจาํ กัดจึงขอแสดงเพียงบางพารามิเตอร์ -2
0 0.005 0.01 0.015 0.02 0.025 0.03 0.035
การควบคุมกระแสใช้แผนภาพบล็อกในรู ปทีF 6 ค่า Time(Sec)
W = 0.9
W = 0.5
1500
PI-Controller Only
Reference
1000
0.1 0.105 0.11 0.115 0.12 0.125
Time(Sec)
2000
Speed(rpm)
1980 W = 0.9
W = 0.5
1960 PI-Controller Only
Reference
1940
0.107 0.108 0.109 0.11
Time(Sec)
รู ปทีF 9 ผลตอบสนองความเร็ ว
84
รู ปทีF 9 เป็ นรู ปผลตอบสนองของความเร็ วโดยทีFมี Control of an Uncertain Brushless DC Motor Using
การเปรี ยบเที ยบค่ า ค่ าต่ างๆกัน ซึF งค่ า ทีF ม ากทํา Algebraic Methods,” IEEE Conf. Power Electron
ให้ผลต สนองทีFเร็ วกว่าแบบพีไอ Congr., San Luis Potosi, S.L.P. México. 2010, pp. 9-
14.
2000
[2] C.M. Liaw and S.J. Chiang, “Robust Control of
Speed(rpm)
1980
W = 0.9
1960
1940
W = 0.5
PI-Controller Only
Current-Mode Controlled Converters.” Appl. Power
1920
Reference
Electron Conf and Expo., San Diego, CA, USA. 1993,
0.2 0.25 0.3
Time(Sec)
0.35 0.4
pp. 745–751.
รู ปทีF 10 ผลตอบสนองความเร็ วทีFเพิFมโหลด [3] Stefán Baldursson, “BLDC Motor Modelling and
รู ปทีF 10 เป็ นผลตอบสนองในช่ วงทีFเพิFมโหลดเเข้า Control – A Matlab® /Simulink® Implementation.”
ไปในระบบทีFเวลา 0.2 วินาที โหลดทีFเพิFมเข้าไปมีค่าเท่ากับ 2 M.S. thesis, Dept. Elect Power. Eng., Chalmers Univ
Nm ผลทีF ได้ก็ คือค่า ทีF ม ากนัPน ตอบสนองต่ อโหลดได้ of Technol., Gothenburg, Sweden, 2005.
ดีกว่าแบบพีไอ เนืF องจากการควบคุมแบบพีไอนัPนไม่สามารถ [4] Michel Filiess and Hebertt Sira-Ramírez, “An
ลดผลกระทบทีFเกิดจากสัญญาณรบกวนได้ Algebraic Framwork for Linear Identification,” Esaim
Contr. Opt. Calc. Variat., Vol. 9, 2003.
6. สรุป [5] C.M. Liaw and S.J. Chiang, “Robust control of multi-
บทความนีP ได้น ํา เสนอการระบุ พารามิ เ ตอร์ อ ย่า ง module current-mode controlled converters.” IEEE
รวดเร็ วและการควบคุ ม กระแสแบบทนทาน การหา Trans. Power Electron., Vol. 8, 1993, pp. 455-465.
พารามิเตอร์ อย่างรวดเร็ วสามารถลดผลของสัญญาณรบกวน
ทีFเกิดเนืF องจาการวัดสัญญาณเพืFอนําไประบุค่าพารามิเตอร์ ได้
ปริ ญญา ศรี ธานี จบการศึ กษาระดับ
จึงทําให้หาค่าพารามิเตอร์ ทีFใกล้เคียงกับค่าจริ ง หาค่าได้อย่าง
ป ริ ญ ญ า ต รี จ า ก ภ า ค วิ ช า
รวดเร็ ว และนําไปใช้จริ งได้ง่าย เนืF องจากสมการและวิธีทีFใช้
วิ ศ วกรรมไฟฟ้ า ม.เทคโนโลยี พ ระ
เป็ นการแก้ส มการทางคณิ ต ศาสตร์ และพิ สู จน์ ว่า สมการ
จอมเกล้าพระนครเหนื อ ในปี พ.ศ.
สามารถหาคําตอบได้แ ละมี ค าํ ตอบเดี ยว ส่ วนการควบคุ ม
2552 ปั จ จุ บ ัน กํา ลั ง ศึ ก ษาระดั บ
กระแสแบบทนทานทีF อ อกแบบดั ว ยค่ า นอมิ นั ล ของ
ปริ ญญาโท ภาควิ ชาวิศ วกรรมไฟฟ้ า ม.เกษตรศาสตร์
พารามิ เ ตอร์ สามารถลดผลจากสั ญ ญาณรบกวนของ
งานวิจยั ทีFสนใจ คือ ระบบฝังตัว
พารามิ เตอร์ ทีFมีการเปลีF ยนแปลงค่า และสัญญาณรบกวนทีF
เข้า มากวนระบบ นอกจากนีP ยัง มี ส่ ว นป้ อนไปหน้ า และ พี ร ะยศ แสนโภชน์ จบการศึ ก ษา
ป้ อนกลับทีFทาํ ให้ช่วยตอบสนองต่อสัญญาณอ้างอิงได้ดี ดังทีF ระดั บ ปริ ญญาตรี จากภาควิ ช า
เห็นได้จากผลการจําลองการทํางาน วิศวกรรมไฟฟ้ า ม.เกษตรศาสตร์ ในปี
7. กิตติกรรมประกาศ พ.ศ. 2538 ระดับปริ ญญาโท ทางด้าน
Electrical Engineering จาก University of Michigan ใน
ขอขอบคุ ณสํานักงานกองทุนสนับสนุ นการวิจยั ทีF ปี พ.ศ. 2540 ระดับปริ ญญาโทและเอก ทางด้าน System
สนั บ สนุ นทุ น อุ ด หนุ นวิ จ ั ย เลขทีF IUG5280005 และ Science and Mathematics จาก Washington University
สถาบัน วิ จยั และพัฒนาแห่ งมหาวิ ท ยาลัยเกษตรศาสตร์ ทีF ในปี พ.ศ. 2542 และ พ.ศ. 2544 ตามลําดับ ปั จจุบนั รับ
สนับสนุนทุนอุดหนุนวิจยั เลขทีF ว-ท(ด)61.54 ราชการทีF ภ าควิ ช าวิ ศ วกรรมไฟฟ้ า ม.เกษตรศาสตร์
เอกสารอ้ างอิง สาขาทีF เ ชีF ยวชาญ คื อ สาขา Optimal Control และ
[1] J.A. Cortés-Romero, A. Luviano-Juárez, R. Álvarez- Process Control
Salas and H. Sira-Ramírez, “Fast Identification and
85
ประวัติการศึกษาและการทํางาน