Professional Documents
Culture Documents
BÖLÜM 2. Ağlar
14 Ekim, 2008
Giriş
Ağ tanımı
Yapısı
Bileşenleri
Problemleri
Yönlendirme
Ağ (şebeke) ne demektir
C B
düğüm
A
link
C B
düğüm
A
link
Ağların ağı
İntranet
– IP kullanılarak ağların birbirine
bağlanması(şirket, üniversite)
Extranet
– İntranet’in kısıtlı bir kullanıcı grubuna açılmış hali
İnternet
– ARPANET’ e dayanılılarak devlet, akademik,
kamu ve özel ağlarının dünya çapında birbirine
bağlanmış hali
Ağ karakterizasyonu
Ağ katmanı
– OSI
Ölçek
– LAN, WAN, MAN...
Bağlantı metodu
– Eternet, WAN
İşlevsel ilişki
– Peer-to-peer
– Sunucu-istemci
Topoloji
– Bus, yıldız, halka vs.
Protokol
– İnternet, FTP,
A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com
Slide 8 © 2003 By Default!
BİLGİSAYAR AĞ KATMANLARI
Giriş
Ağ standartları
Protokoller
Açık Sistemler Arabağlantısı Modeli (OSI
Open Systems Interconnection model)
– Tanım
– OSI yaklaşımıyla ilgili sorunlar
OSI–TCP/IP İlişkisi
Sonuç
Bilgisayar Ağ Mimarileri
Ağ standartlarının önemi
Katmanlamanın İlkeleri
Farklı bir soyutlama gerektiğinde bir katman
yaratılmalıdır
Her katman iyi tanımlanmış bir işlevi yerine
getirmelidir
Her katmanın işlevi uluslararası standart
protokollere göre seçilmelidir
Katman sınırları arayüzlerarasında bilgi akışını en
aza indirecek şekilde seçilmelidir
Katman sayısı:
– Farklı işlevleri birleştirmeyecek kadar büyük olmalıdır
– Mimarinin hantal olmasını önleyecek kadar küçük
olmalıdır
“Zarfı adresleme”katmanı
Katman bilgisi
Her katmanın bir başlığı vardır
– İletişim formatını tanımlar
Katmanların avantajları
Katmanlar arasında standart arayüzleri
– Belli bir katman içindeki iç gelişmelerin
evrilmesine olanak sağlar
Bir katmanda alternatif hizmetler
verilebilir
– …katman aracılığıyla sunulan farklı
seçenekler ve yollar vasıtasıyla
Her katmanın iç mekanizmaları diğer
katmanlara gözükmez
Katmanlar gerekli değilse tamamen
kaldırılmalıdır yada daha basit
sürümlerle değiştirilmelidir
A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com
Slide 16 © 2003 By Default!
Ağ standart örgütleri
No Katman İşlevi
7 Uygulama Uygulama Programlarına ağ hizmetleri
OSI Katmanları
Fiziksel
– Bit’leri bir bilgisayardan diğerine iletir ve
bağlantıyı yönetir
– kablo, bağlantı elemanları, akım, gerilim,
kodlama, veya çözme, vs.
OSI Katmanları
Veri bağlantısı
– Ham iletim hattını hatalardan arındırılmış
bir bağlantıya dönüştürür
– Bit’leri çerçeve olarak paketler ve teslimatı
kontrol eder
– MAC adresleri ve NIC’ler
OSI Katmanları
Ağ
– Ağ üzerinden verileri kaynaktan hedefe iletir
– Veri paketleri için uygun yolu kararlaştırır ve
paket sayısını denetleyerek yoğunluğu önler
yönlendirme
OSI Katmanları
İletim
– Uçtan uca verinin iletimini ve tutarlılığını sağlar
OSI Katmanları
Oturum
– Bir makine üzerindeki işletim sisteminin müşterilerinin
başka bir makine üzerindeki işletim sisteminin
müşterileriyle oturum açmasını ve iletişimi sağlar
Sunum
– Verilerin temsiliyle ilgilidir (ör.Farklı donanım, işletim
sistemleri arasında)
Uygulama
– Genel kullanım için standart protokolleri içerir
– ör.Dosya transfer protokolleri,e-posta,sanalterminaller
– Herhangi bir hizmet programı müşterilerin kullanması
gereken bir uygulama düzeyi protokolü tanımlayabilir
OSI Sorunları
Zamanlama-TCP/IP protokollerizaten yaygın
kullanımdaydı
Teknoloji–7 katman optimaldeğil (ör.Oturum
ve Sunum katmanlarının pek işlevleri yok)
Karmaşıklık
Kurulum–ilk kurulumlar hantal ve yavaştı
Siyaset–bürokratik örgütlerce empoze edilen
daha aşağı standart olarak algılandı
– AMA…
Kavramsal mimari olarak değerli
Karşılaştırma amaçlı bir ‘Referansmodeli’
A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com
Slide 28 © 2003 By Default!
TOPOLOJİLER
Ağların Sınıflanması
Makineler Makinelerin
arası uzaklık bulunduğu yer
(aynı ...)
10 m Oda
100 m Bina Yerel ağ (LAN)
1 km Kampus
Metropolitan
10 km Şehir
Ağ
100 km Ülke
Geniş Alan Ağı
1,000 km Kıta
10,000 km Gezegen Internet
(Kaynak: Tanenbaum, 1996)
Tam ..
Yıldız .
..
.
Hat/”Bus” ..
20 bilgisayar .
..
210 bağlantı Halka .
Kırılgan:
– Merkezi hub hataları
– çarpışma – birden çok istasyon aynı anda mesaj
göndermek isteyebilir
Merkezi hub’da karmaşık teknoloji gerekli
– Son zamanlarda bu sorun azaldı çünkü piyasada
karmaşık teknolojiler kabul görmeye başladı
Hub’ın büyüklüğü (port sayısı) ağ büyüklüğünü
sınırlıyor
Sınıflama - Mimari
Eşli (Peer-to-peer)
• tüm ...
istasyonların eşit
hakkı var
•‘demokratik’
ama kontrolsüz
İstemci - sunucu
• erişim
sunucunun ..
kontrolünde .
• hizmetler
yönetiliyor
A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com
Slide 43 © 2003 By Default!
Özel ağlar
– Kullanıcı örgütün yönetiminde
Büyüklüğü/coğrafi kapsamı sınırlı
– Birkaç km.
– Ağ başına 10-100 kullanıcı
Paylaşılan ortama/kolaylıklara erişim
– Veri iletim hızı 1-100Mbit/s
Farklı ortamlar (medya)
– ör. Telefon kablosu, koaksiyel kablo, fiber optik, kablosuz
Yerel ağ özellikleri
Yerel ağ avantajları
Kaynak paylaşımı
Güvenilirlik/Sağlanabilirlik
– Birden çok sistem dağıtık işlevler / veri depolama
Birden çok satıcı desteği
– Tek satıcıya kilitlenme söz konusu değil
Uzaktan erişim
– Kullanıcı tek terminalle birçok sisteme erişebiliyor
– Aygıtın yeri konusunda esneklik
Yerel ağ dezavantajları
Ethernet
Ethernet topolojileri
MODELLEME VE SİMÜLASYON
İLİŞKİSİ
Problemler
karmaşıklık,
ölçeklenebilirlik,
uyum yeteneği ve
beka
Ölçeklenebilirlik
Çalışmalar birkaç tane düğümden bir kaç bin
adet düğüme kadar ağları kapsar.
– Paket-düzeyli simülatörler (OPNET, ns2,
Glomosim, vs.)
– Protokol davranışını tespit etmede ideal
– Mevcut araçlardaki kısıtlamalar
• Zaman - olay sayısı
• Bellek yetersizliği – yönlendirme tabloları & düğüm
durumları
Büyük-ölçekli ağların modellenmesinde
karşılaşılan en büyük problem
ölçeklenebilirliktir.
C B
= düğüm
A
Yönlendirme
Yönlendirme
Yönlendirme konusu,
– algoritma tasarımı,
– optimizasyon,
– karmaşıklık teorisi,
– Ağ protokollerinin değerlendirilmesi,
– Yeni bir ağ hizmetinin, sistemin veya
uygulamanın entegrasyonu,
– Güvenlik saldırıları ve karşı tedbirler ve
– veri yapıları
konularını kapsar.
Yönlendirme Performansı
Bir ağ sisteminin performansı, çıkış (birim zamanda
doğru bir şekilde dağıtılan bit sayısı) ve ortalama paket
gecikmesi (s) ölçütleriyle değerlendirilir.
gecikme
Yönlendirme
Algoritması A
Yönlendirme
Algoritması B
çıkış
Yönlendirme Algoritmaları
Yazılım Görevlisi
“Başkaları adına hareket eden, otonom, proaktif, reaktif,
öğrenme, işbirliği yapma ve hareket etme yeteneğine sahip bir
hesaplama varlığıdır.”
A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com
Slide 64 © 2003 By Default!