You are on page 1of 64

Slide 1 © 2003 By Default!

BÖLÜM 2. Ağlar

14 Ekim, 2008

Yrd. Doç. Dr. Ahmet ZENGİN

Sakarya Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi


Elektronik ve Bilgisayar Eğitimi Bölümü EABD
A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com
Slide 2 © 2003 By Default!

Giriş

 Ağ tanımı
 Yapısı
 Bileşenleri
 Problemleri
 Yönlendirme

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 3 © 2003 By Default!

Ağ (şebeke) ne demektir

Birbiriyle bağlı grup veya sistemler ağ olarak


adlandırılır.
- sosyal ağ
- ekonomik ağ
- iş ağı
- elektrik güç ağı
- telekomünikasyon ağı
- bilgisayar ağı

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 4 © 2003 By Default!

C B

düğüm
A

link

Düğüm: bağlantı veya dağıtım noktası


Link : fiziksel bir ortam, hat veya kanal

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 5 © 2003 By Default!

Bilgisayar Ağı ne demektir

Veri ve kaynakları paylaşmak maksadıyla


kablolu veya kablosuz bir iletişim ortamı
üzerinden haberleşen bilgisayar topluluğu.
D

C B

düğüm
A

link

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 6 © 2003 By Default!

Ağların ağı

 İntranet
– IP kullanılarak ağların birbirine
bağlanması(şirket, üniversite)
 Extranet
– İntranet’in kısıtlı bir kullanıcı grubuna açılmış hali
 İnternet
– ARPANET’ e dayanılılarak devlet, akademik,
kamu ve özel ağlarının dünya çapında birbirine
bağlanmış hali

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 7 © 2003 By Default!

Ağ karakterizasyonu
 Ağ katmanı
– OSI
 Ölçek
– LAN, WAN, MAN...
 Bağlantı metodu
– Eternet, WAN
 İşlevsel ilişki
– Peer-to-peer
– Sunucu-istemci
 Topoloji
– Bus, yıldız, halka vs.
 Protokol
– İnternet, FTP,
A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com
Slide 8 © 2003 By Default!

BİLGİSAYAR AĞ KATMANLARI

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 9 © 2003 By Default!

Giriş

 Ağ standartları
 Protokoller
 Açık Sistemler Arabağlantısı Modeli (OSI
Open Systems Interconnection model)
– Tanım
– OSI yaklaşımıyla ilgili sorunlar
 OSI–TCP/IP İlişkisi
 Sonuç

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 10 © 2003 By Default!

Bilgisayar Ağ Mimarileri

 Bugün kullanımda olan birçok mimari var


– ör.TCP/IP, Novell IPX, AppleTalk
 Bir ağ mimarisinin üst düzey tanımı
aşağıdakileri içerir
– –Bir işletme kavramı
– –Bir dizi amaç ve hedef
– –Ve protokollerin üst düzey tanımı
 OSI terminolojisinde buna Referans Modeli
denir

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 11 © 2003 By Default!

Ağ standartlarının önemi

 Neden ağ standartları gerekli?


– Açık sistemlerin temeli
– Satıcı şirketlerin yaklaşımlarından bağımsız
– Açık tedarike olanak sağlıyor
– Birlikte çalışabilirliğe (interoperability) olanak sağlıyor
 Standartlar uluslararası kapsamda olmalı
 Yeni ortaya çıkan standartları izlemek önemli
– Standartları kullanmanın ne zaman “güvenli” olduğunu
bilmek gerekli
– Standartların nerden geldiğini bilmek gerekli
 Katmanlar ve protokoller–ağ standartlarının temel
kavramları

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 12 © 2003 By Default!

Katmanlamanın İlkeleri
 Farklı bir soyutlama gerektiğinde bir katman
yaratılmalıdır
 Her katman iyi tanımlanmış bir işlevi yerine
getirmelidir
 Her katmanın işlevi uluslararası standart
protokollere göre seçilmelidir
 Katman sınırları arayüzlerarasında bilgi akışını en
aza indirecek şekilde seçilmelidir
 Katman sayısı:
– Farklı işlevleri birleştirmeyecek kadar büyük olmalıdır
– Mimarinin hantal olmasını önleyecek kadar küçük
olmalıdır

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 13 © 2003 By Default!

“Zarfı adresleme”katmanı

 Zarf alıcı hakkında bilgi içeren bir etiket taşır


– İletilecek mesajın bir parçasıdır
– Mesajın alıcı adresine ulaşmasına yardımcı olur
 Adres birçok katmana bölünmüştür
– Üst düzey yönlendirme –ülke–merkezi dağıtım
– Orta düzey yönlendirme–şehir,ülke–posta
merkezlerine gönderiliyor
– Alt düzey yönlendirme-ev,cadde–postacı
tarafından yerine ulaştırılır
– Adresten adrese–adı–alıcı için gerekli
 Her katmanın diğer katmanlarla ilişkisi vardır
– Tam adresi oluşturmak için tüm alanlar gereklidir
A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com
Slide 14 © 2003 By Default!

Katman bilgisi
 Her katmanın bir başlığı vardır
– İletişim formatını tanımlar

Not:Veri daha yüksek düzeylerin başlıklarını


içerebilir.

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 15 © 2003 By Default!

Katmanların avantajları
 Katmanlar arasında standart arayüzleri
– Belli bir katman içindeki iç gelişmelerin
evrilmesine olanak sağlar
 Bir katmanda alternatif hizmetler
verilebilir
– …katman aracılığıyla sunulan farklı
seçenekler ve yollar vasıtasıyla
 Her katmanın iç mekanizmaları diğer
katmanlara gözükmez
 Katmanlar gerekli değilse tamamen
kaldırılmalıdır yada daha basit
sürümlerle değiştirilmelidir
A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com
Slide 16 © 2003 By Default!

Ağ standart örgütleri

 Uluslararası Standartlar Örgütü(ISO)


– OSI de dahil bir dizi standart geliştiriyor
 İnternetMühendislik Görev Gücü (IETF)
– “RequestFor Comments”(RFC) belgelerini
yayımlar
– TCP/IPyığıtınıve ilgili protokolleri geliştirir
 Avrupa Telekomünikasyon Standartları
Enstitüsü (ETSI)
 Ve diğerleri

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 17 © 2003 By Default!

ISO OSI ReferansModeli

 OSI -Open Systems Interconnection


 ISO tarafından geliştirildi–1981
– Teknik Komite 97, Alt komite16
– 1977’de DSI (Distributed SI) olarak başladı
– 1994’de gözden geçirildi
– ISO-7498 standardındatanımlandı
 7katman öneriyor
 Ortak bir terminoloji ve ağ çerçevesi sağlar

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 18 © 2003 By Default!

OSI (Open System Interconnection)

 OSI –farklı şirketler tarafından üretilen


bilgisayarların birbiriyle iletişim kurmasını
sağlayan iletişim standardı
 Ağ çerçevesi-> REFERANS MODELİ
– Mevcut kurulumlar buna dayanıyor
 Açık sistemler için tasarlandı
– Tanımlanan standartlara, formatlara ve
anlamlara (semantics) uyan sistemle iletişime
olanak sağlar

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 19 © 2003 By Default!

OSI Katman Hizmetleri

No Katman İşlevi
7 Uygulama Uygulama Programlarına ağ hizmetleri

6 Sunum Verinin Sunumu ve Yorumu

5 Oturum Bilgisayarlar arası bağlantı

4 İletim Noktadan noktaya bağlantı güvenilirliği

3 Ağ Adresleme ve yol belirleme

2 Veri bağı Ortam a erişim

1 Fiziksel İkili verinin iletimi

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 20 © 2003 By Default!

OSI –Veri akışı

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 21 © 2003 By Default!

OSI Katmanları

 Fiziksel
– Bit’leri bir bilgisayardan diğerine iletir ve
bağlantıyı yönetir
– kablo, bağlantı elemanları, akım, gerilim,
kodlama, veya çözme, vs.

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 22 © 2003 By Default!

OSI Katmanları

 Veri bağlantısı
– Ham iletim hattını hatalardan arındırılmış
bir bağlantıya dönüştürür
– Bit’leri çerçeve olarak paketler ve teslimatı
kontrol eder
– MAC adresleri ve NIC’ler

– Hata kontrolü, akış kontrolü, topoloji,


fiziksel adresleme

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 23 © 2003 By Default!

OSI Katmanları

 Ağ
– Ağ üzerinden verileri kaynaktan hedefe iletir
– Veri paketleri için uygun yolu kararlaştırır ve
paket sayısını denetleyerek yoğunluğu önler

 yönlendirme

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 24 © 2003 By Default!

OSI Katmanları

 İletim
– Uçtan uca verinin iletimini ve tutarlılığını sağlar

 Bağlantı türü (bağlantıya-yönelik veya


bağlantısız), isim çözümü
 TCP, UDP

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 25 © 2003 By Default!

OSI Katmanları

 Oturum
– Bir makine üzerindeki işletim sisteminin müşterilerinin
başka bir makine üzerindeki işletim sisteminin
müşterileriyle oturum açmasını ve iletişimi sağlar
 Sunum
– Verilerin temsiliyle ilgilidir (ör.Farklı donanım, işletim
sistemleri arasında)
 Uygulama
– Genel kullanım için standart protokolleri içerir
– ör.Dosya transfer protokolleri,e-posta,sanalterminaller
– Herhangi bir hizmet programı müşterilerin kullanması
gereken bir uygulama düzeyi protokolü tanımlayabilir

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 26 © 2003 By Default!

OSI Temel Kavramları


 Hizmet
– Katmanın ne yaptığını tanımlar
– Kendi üstündeki varlıkların nasıl eriştiğini veya
nasıl çalıştığını tanımlamaz
 Arayüz
– Kendi üstündeki varlıkların nasıl erişeceklerini
tanımlar
– Parametrelerin neler olduğunu ve hangi
sonuçların beklenmesi gerektiğini tanımlar
 Protokol
– Katmanın nasıl çalıştığını tanımlar (yani sunulan
hizmetleri sağlar)

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 27 © 2003 By Default!

OSI Sorunları
 Zamanlama-TCP/IP protokollerizaten yaygın
kullanımdaydı
 Teknoloji–7 katman optimaldeğil (ör.Oturum
ve Sunum katmanlarının pek işlevleri yok)
 Karmaşıklık
 Kurulum–ilk kurulumlar hantal ve yavaştı
 Siyaset–bürokratik örgütlerce empoze edilen
daha aşağı standart olarak algılandı
– AMA…
 Kavramsal mimari olarak değerli
 Karşılaştırma amaçlı bir ‘Referansmodeli’
A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com
Slide 28 © 2003 By Default!

TCP/IP OSI Modeli

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 29 © 2003 By Default!

TOPOLOJİLER

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 30 © 2003 By Default!

Ağların Sınıflanması
Makineler Makinelerin
arası uzaklık bulunduğu yer
(aynı ...)

10 m Oda
100 m Bina Yerel ağ (LAN)
1 km Kampus
Metropolitan
10 km Şehir

100 km Ülke
Geniş Alan Ağı
1,000 km Kıta
10,000 km Gezegen Internet
(Kaynak: Tanenbaum, 1996)

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 31 © 2003 By Default!

Sınıflama – Fiziksel topoloji

Tam ..
Yıldız .
..
.
Hat/”Bus” ..
20 bilgisayar .

..
210 bağlantı Halka .

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 32 © 2003 By Default!

Fiziksel Halka Ağın Özellikleri

 Tek sitede hem akıllı hem aptal aygıtları birbirine


bağlayan araçları işletmek ucuz ve kolay
 Her düğüm (node) çoklayıcı (repeater) görevi
görüyor
– Bit akışını yeniden oluşturuyor
 Daha fazla düğüm => Daha çok gecikme
– Simgenin (token) dolaşımı daha uzun zaman alıyor
– Veri göndermek isteyen istasyonun uzun süre bekleme
olasılığı artıyor

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 33 © 2003 By Default!

Fiziksel Halka Ağın Avantajları

 İletim kapasitesi kullanıcılar arasında adil olarak


paylaşılıyor
 Merkezi bir aygıta bağımlılık söz konusu değil
 Hata yaratan düğümler kolayca belirlenebiliyor;
düşük hata oranı
 Alındı bilgisi veren mekanizmayı kurmak kolay
 Tüm düğümlere birden yayın yapmak kolay
 Halka çok yüklü olduğu zaman bile erişim garantisi
 Yüksek iletim oranlarına ulaşmak mümkün
 Karışık iletim ortamları kullanılabilir
A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com
Slide 34 © 2003 By Default!

Fiziksel Halka Ağın Dezavantajları

 Güvenilirlik tüm halkaya ve düğümlere bağlı


 Yeni düğümler eklendiği sırada halka işlemiyor
 Çoklayıcılar nedeniyle sinyal gecikmesi var
 Çoklayıcılar normalde birbirine yakın olmalı
 Kablo döşeme ve yönlendirme karmaşık
 Bir hatalı istasyon arayüzü tüm halkayı kullanılmaz
hale getiriyor

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 35 © 2003 By Default!

Fiziksel Hat (bus) Ağın Özellikleri

 Tek iletişim kanalından meydana geliyor


 Her istasyon arayüze bağlı ve tekil bir donanım
adresi var
 Maksimum kablo uzunluğu
– Sinyalleme yöntemine (ör. analog, dijital)
– Sinyalleme hızına (veri oranları)
– Kablo türüne (fiziksel özellikler)
Göre değişir

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 36 © 2003 By Default!

Fiziksel Hat (Bus) Ağın


Avantajları
 Basit düzen ve bağlantı kolaylığı
 Kablo hatalarının yerini belirlemek göreli olarak
daha kolay
 “Patlamalı” veri trafiğine daha uygun bir sistem
 Her bağlı aygıt kablodaki tüm veri trafiğini
görebildiği için bire çoklu veri ieltimi için ideal
– Sinyalleme normalde iki yönlü - nerede bağlı olduğuna
bakılmaksızın tüm istasyonlara gönderiliyor

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 37 © 2003 By Default!

Fiziksel Hat(Bus) Ağın Dezavantajları

 Otomatik alındı belgesi yok


 Arayüzlerin akıllı olması gerekli
 Sinyallemenin iki yönlü olması güvenlik riski
oluşturuyor
– Diğer istasyonlardan gelen/diğer istasyonlara
gönderilen veri trafiği dinlenebilir

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 38 © 2003 By Default!

Fiziksel Yıldız Ağın Özellikleri

 En fazla kullanılan yerel ağ türü


 Merkezi bir yönlendirme sistemine (hub)
dayanıyor
– Çoklayıcı görevi görüyor - paketler tüm port’lara
yönlendiriliyor

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 39 © 2003 By Default!

Fiziksel Yıldız Ağın Avantajları

 Aptal terminaller / ağ arayüzleri için uygun


 Karışık iletim ortamları ve hızlar kullanılabilir
 Yüksek güvenlik mümkün – anahtarlamanın
kullanılması yoluyla
 Kablo hasarının etkisi sınırlı – terminaller
birbirinden bağımsız
 Hata yakalama ve izole etme kolay
 Son gelişmeler yüksek hızlara olanak sağlıyor

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 40 © 2003 By Default!

Fiziksel Yıldız Ağın Dezavantajları

 Kırılgan:
– Merkezi hub hataları
– çarpışma – birden çok istasyon aynı anda mesaj
göndermek isteyebilir
 Merkezi hub’da karmaşık teknoloji gerekli
– Son zamanlarda bu sorun azaldı çünkü piyasada
karmaşık teknolojiler kabul görmeye başladı
 Hub’ın büyüklüğü (port sayısı) ağ büyüklüğünü
sınırlıyor

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 41 © 2003 By Default!

Fiziksele karşı mantıksal topoloji

 Fiziksel bağlantıya bakılmaksızın, istasyonlar belirli


kurallara uyarak kendi aralarında iletişim kuruyorlar
 Topolojiler iki türlü:
– Fiziksel – fiziksel bağlantıyı belirler
– Mantıksal – Mantıksal bağlantıyı tanımlar
 Örnekler:
– hub bağlantısı:
• Fiziksel yıldız – tüm istasyonlar tek noktaya bağlı
• Mantıksal hat (bus) – ortam tüm noktalar tarafından paylaşılıyor
– Anahtar bağlantısı
• Fiziksel yıldız - tüm istasyonlar tek noktaya bağlı
• Mantıksal yıldız – istasyonlar eş zamanlı olarak birbiriyle iletişim
kurabilir

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 42 © 2003 By Default!

Sınıflama - Mimari

Eşli (Peer-to-peer)
• tüm ...
istasyonların eşit
hakkı var
•‘demokratik’
ama kontrolsüz
İstemci - sunucu
• erişim
sunucunun ..
kontrolünde .
• hizmetler
yönetiliyor
A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com
Slide 43 © 2003 By Default!

Yerel ağlar (LANs)

 Özel ağlar
– Kullanıcı örgütün yönetiminde
 Büyüklüğü/coğrafi kapsamı sınırlı
– Birkaç km.
– Ağ başına 10-100 kullanıcı
 Paylaşılan ortama/kolaylıklara erişim
– Veri iletim hızı 1-100Mbit/s
 Farklı ortamlar (medya)
– ör. Telefon kablosu, koaksiyel kablo, fiber optik, kablosuz

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 44 © 2003 By Default!

Yerel ağ özellikleri

 Farklı fiziksel topolojiler


– …En bilineni Ethernet
 Mesaj türleri:
– Tek alıcı (Unicast) (sadece hedef mesajı alıyor)
– Yayın (Broadcast) (her düğüm mesajı alıyor)
– Çoklu alıcı (seçilmiş düğümler mesajı alıyor)
 Yaygın kullanımlar:
– PC/iş istasyonu bağlantıları;
– Kaynak paylaşımı (ör. Depolama /yazıcılar);
– Bilgi değişimi.

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 45 © 2003 By Default!

Yerel ağ avantajları

 Kaynak paylaşımı
 Güvenilirlik/Sağlanabilirlik
– Birden çok sistem dağıtık işlevler / veri depolama
 Birden çok satıcı desteği
– Tek satıcıya kilitlenme söz konusu değil
 Uzaktan erişim
– Kullanıcı tek terminalle birçok sisteme erişebiliyor
– Aygıtın yeri konusunda esneklik

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 46 © 2003 By Default!

Yerel ağ dezavantajları

 Birlikte çalışabilirlik (Interoperability) garanti değil


– yazılım, veri
 Gerektiğinden daha fazla aygıt ediniliyor
 Denetimin kaybolması
– Yönetimi ve standartları uygulamak daha zor
 Dağıtık uygulamalar (ör. Veri tabanları)
– Tutarlılık/gizlilik/güvenlik sorunları yaratabilir

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 47 © 2003 By Default!

Ethernet

 En baskın yerel ağ kurulumu


 Carrier Sense Multiple Access with Collision
Detection (CSMA/CD) sistemini kullanıyor
– Anlamı aynı anda birden fazla terminal veri
iletebilir
– Çarpışma olduğunda veri yeniden gönderilir
– Yüksek kapasite açısından kötü!

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 48 © 2003 By Default!

Temel Ethernet türleri

Tür Tanım Uzunluk

10Base2 İnce koaksiyel 200 metre

10Base5 Kalın koaksiyel 500 metre

10BaseT Telefon kablosu N/A (hub)

10BaseF Fiber N/A (hub)

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 49 © 2003 By Default!

Ethernet topolojileri

 Eski (10Base2 & 10Base5) Ethernet bus


topolojisinde bağlantı için koaksiyel kablo
kullanılır
 Hub’larda fiziksel yıldız topolojisi kurmak için
telefon kablosu ve fiber (10BaseT &
10BaseF) kullanılır

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 50 © 2003 By Default!

Ethernet veri oranları

 Temel Ethernet türleri 10Mbps hat hızı sağlar


 Yeni Ethernet standartlarında daha yüksek
veri iletim oranları mümkün :
– Hızlı (Fast) Ethernet: 100Mbps
– Gigabit Ethernet: 1Gbps
 Bu tür teknolojiler yüksek hızlı omurgalardan
çoklu hub’lara ve büyük yerel ağlara bağlantı
amacıyla geliştirildi

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 51 © 2003 By Default!

MODELLEME VE SİMÜLASYON
İLİŞKİSİ

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 52 © 2003 By Default!

Problemler

 karmaşıklık,
 ölçeklenebilirlik,
 uyum yeteneği ve
 beka

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 53 © 2003 By Default!

Ölçeklenebilirlik
 Çalışmalar birkaç tane düğümden bir kaç bin
adet düğüme kadar ağları kapsar.
– Paket-düzeyli simülatörler (OPNET, ns2,
Glomosim, vs.)
– Protokol davranışını tespit etmede ideal
– Mevcut araçlardaki kısıtlamalar
• Zaman - olay sayısı
• Bellek yetersizliği – yönlendirme tabloları & düğüm
durumları
 Büyük-ölçekli ağların modellenmesinde
karşılaşılan en büyük problem
ölçeklenebilirliktir.

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 54 © 2003 By Default!

İletişim Ağlarında Yönlendirme

Bir ağ sisteminin temel işlevi kaynak


düğümlerden hedef düğümlere paketleri
yönlendirmektir.
D

C B

= düğüm
A

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 55 © 2003 By Default!

Yönlendirme

 Ağlarla ilgili yapılan çalışmalar büyük oranda


yönlendirme üzerine odaklanmıştır.

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 56 © 2003 By Default!

Yönlendirme

 Yönlendirme konusu,
– algoritma tasarımı,
– optimizasyon,
– karmaşıklık teorisi,
– Ağ protokollerinin değerlendirilmesi,
– Yeni bir ağ hizmetinin, sistemin veya
uygulamanın entegrasyonu,
– Güvenlik saldırıları ve karşı tedbirler ve
– veri yapıları
konularını kapsar.

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 57 © 2003 By Default!

Temel Yönlendirme İşlevleri

 Yolların (routes) üretilmesinde ve


seçilmesinde kullanılacak bilginin
toplanması

 En uygun yolların üretilmesi ve seçilmesi

 Seçilen yollar üzerinden kullanıcı trafiğini


iletilmesi

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 58 © 2003 By Default!

Yönlendirme neden dinamik ve çok


merkezli olmalıdır ?
 Ağlar; dağıtık, dinamik ve davranışı önceden
kestirilemez sistemlerdir.

 Yönlendirme sistemleri, ağdaki ve kullanıcı


trafiğindeki değişimlere hızlı bir şekilde cevap
verebilmelidir.

 Statik yönlendirme, kullanıcı trafiğindeki ve ağın


durumundaki değişimlere cevap veremediği için,
ağdaki tıkanıklıkları önleyemez.

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 59 © 2003 By Default!

Yönlendirme neden dinamik ve çok


merkezli olmalıdır ? (devam)

 Merkezi yaklaşımlarda, kontrolör bütün


sistem hakkında güncel bilgiye ihtiyaç
duyar.

 Merkezi yaklaşımlar, ölçeklenebilirlik


problemlerini çözemez.

 Kontrolörün hatası bütün sistemin


çökmesiyle sonuçlanabilir.
A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com
Slide 60 © 2003 By Default!

Yönlendirme Performansı
 Bir ağ sisteminin performansı, çıkış (birim zamanda
doğru bir şekilde dağıtılan bit sayısı) ve ortalama paket
gecikmesi (s) ölçütleriyle değerlendirilir.

 İyi bir yönlendirme genellikle daha iyi bir gecikme-çıkış


eğrisi verir.

gecikme
Yönlendirme
Algoritması A
Yönlendirme
Algoritması B

çıkış

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 61 © 2003 By Default!

Yönlendirme Algoritmaları

 Yönlendirme algoritmaları kullanıcı trafiği


ve ağ tarafından konulan hedefleri ve
sınırlamaları karşılayan yolları seçer.

 Yönlendirme algoritmalarında olması


istenen özellikler: doğruluk, basitlik,
sağlamlık, kararlılık ve optimallik

 Bir ağın yükünü dengeleme amacına göre,


yönlendirme algoritmaları iki ana gruba
bölünebilir: statik ve dinamik (adaptif)
A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com
Slide 62 © 2003 By Default!

Yönlendirme Algoritmaları (devam)

Statik yönlendirme algoritmaları : Bu yöntemde ağ


çalışmaya başlamadan önce yönlendirme tabloları
oluşturulur.
– En kısa yol yönlendirme
– Akış tabanlı yönlendirme

Dinamik yönlendirme algoritmaları : Belirli bir ağ yüküne


göre çalışma anında yönlendirme tabloları güncellenir.
– Uzaklık vektörü algoritması
• Bellman-Ford algoritması olarakta adlandırılır.
– Link durumu algoritması (OSPF)
– Gezgin Görevli-tabanlı ve biyolojik kaynaklı algoritmalar

A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com


Slide 63 © 2003 By Default!

Gezgin Görevli (Mobile Agents)


Tabanlı Yönlendirme Algoritmaları
 Dağıtık yapay zeka (Distributed Artificial Intelligence - DAI)

“Bir sistemin tüm zekasını / işlevini gerçekleştiren çok büyük


merkezi bir uygulamanın yerine bir takım küçük sistemler,
varlıklar veya görevliler bir problemi çözmek için ortak bir çaba
gösterebilir.”

 Çoklu-Görevli Sistemleri (Multi-Agent Systems - MAS)

 Yazılım Görevlisi
“Başkaları adına hareket eden, otonom, proaktif, reaktif,
öğrenme, işbirliği yapma ve hareket etme yeteneğine sahip bir
hesaplama varlığıdır.”
A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com
Slide 64 © 2003 By Default!

Gezgin Görevlilerin Avantajları


 Verimlilik kazanımları
 Alan kazanımları
 Ağ trafiğinde düşüş
 Eşzamanlı olmayan özerk (autonomous) etkileşim
 Gerçek-zamanlı sistemlerle etkileşim
 Sağlamlık ve hata toleransı
 Farklı ortamlar desteği
 Hizmetlerin çevrimiçi genişletilebilirliği
 Kolay gelişim yapısı
 Kolay yazılım yükseltmeleri
A Free sample background from www.powerpointbackgrounds.com

You might also like